1.

1 Πώς αναπτύχθηκε και μεγάλωσε ο οργανισμός του αγνοούμενου Ανδρέα;

1.1 Πώς αναπτύχθηκε και μεγάλωσε ο οργανισμός του αγνοούμενου Ανδρέα;

Κύτταρο

Πυρήνας Χρωματόσωμα
1.1 Πώς αναπτύχθηκε και μεγάλωσε ο οργανισμός του αγνοούμενου Ανδρέα;
1.3.2.1: Από τον πυρήνα στα χρωματοσώματα
Δομή χρωματοσώματος
 Αυτοδιπλασιασμός των χρωματοσωμάτων

• Αντιγράφεται το κάθε
χρωμόσωμα με
αποτέλεσμα κάθε ένα, να
αποτελείται από 2
χρωματίδες που
συγκρατούνται μεταξύ
τους με το κεντρομερίδιο
 1.3.2.1: Από τον πυρήνα στα χρωματοσώματα

• Να παρακολουθήσετε το βίντεο «Η συσπείρωση του DNA»

και να συμπληρώσετε τις ενδείξεις 1-7 στο πιο κάτω
σχεδιάγραμμα γράφοντας το αντίστοιχο γράμμα με βάση τις
λεζάντες που σας δίνονται.
 Κάθε ζωντανός οργανισμός έχει

• το δικό του χαρακτηριστικό αριθμό

χρωματοσωμάτων
• με τα χαρακτηριστικά γονίδια που
καθορίζουν το είδος στο οποίο ανήκει
 Καρυότυπος
• είναι η απεικόνιση κατά σειρά
ελαττουμένου μεγέθους των
χρωματοσωμάτων ενός ατόμου, όπου
φαίνεται:
- ο αριθμός,
- το μέγεθος, και
- η θέση των κεντρομεριδίων τους
Καρυότυπος γυναίκας Καρυότυπος άνδρα
 Ομόλογα χρωματοσώματα:
• είναι τα
χρωματοσώματα
που έχουν ίδιο
μέγεθος, ίδιο σχήμα,
ίδια θέση του
κεντρομεριδίου τους
και ελέγχουν μέσω
των γονιδίων που
φέρουν τους ίδιους
χαρακτήρες
 Γιατί έχουμε στον καρυότυπο μας ζεύγη
χρωματοσωμάτων;;;
 Με τη γονιμοποίηση γίνεται συνένωση
των πυρήνων των δυο γαμέτων και
δημιουργείται το ζυγωτό. Το ζυγωτό
επομένως είναι το πρώτο κύτταρο ενός
οργανισμού και έχει 46 χρωματοσώματα.
Έτσι διατηρείται ο αριθμός των
χρωματοσωμάτων του είδους σταθερός

 Από τον πατέρα μας κληρονομούμε το

ένα χρωμόσωμα του ομόλογου ζεύγους
και από τη μητέρα μας το άλλο. Έτσι ΩΑΡΙΟ ΣΠΕΡΜΑΤΟΖΩΑΡΙΟ
παίρνουμε μια σειρά χρωματοσωμάτων
από τη μητέρα μας και μια σειρά από τον
πατέρα μας
ΖΥΓΩΤΟ
 Φυλετικά χρωματοσώματα:
• είναι εκείνα που
στο ένα από τα
δύο φύλα τα
χρωματοσώματα
είναι
διαφορετικά
 Σωματικά κύτταρα

• είναι όλα τα κύτταρα ενός

διπλοειδούς οργανισμού εκτός των
γεννητικών του κυττάρων (γαμετών)
Απλοειδή κύτταρα Διπλοειδή κύτταρα
Α/Α ΣΤΗΛΗ Α Α/Β ΣΤΗΛΗ Β
Α. Άνθρωπος
1. Απλοειδές κύτταρο Β. Σπερματοζωάριο
Διπλοειδής Γ.
Διαθέτει 23 (n)
2. χρωματοσώματα
οργανισμός
Ζεύγος χρωματοσωμάτων που
Ομόλογα είναι όμοια ως προς το
3.
χρωματοσώματα Δ. μέγεθος, τη μορφή και τον τύπο
των γενετικών πληροφοριών
4. Καρυότυπος που περιέχουν
Απεικόνιση των
Γεννητικό κύτταρο
χρωματοσωμάτων ενός
5. γυναίκας
Ε. διπλοειδούς οργανισμού
(ωάριο) ταξινομημένων σε ζεύγη και
κατά μειούμενο μέγεθος.
 Καρυότυπος του κ.Αναστάση ή της
κ.Γρηγορίας;;;;;;;;
1 • 2 2
ΚΥΤΤΑΡΙΚΟΣ ΚΥΚΛΟΣ--ΜΕΣΟΦΑΣΗ
 ΦΑΣΗ 1- ΜΕΣΟΦΑΣΗ
• Α: κεντροσωμάτια
• ΄ Β: νημάτια χρωματίνης
• Γ: κυτταρικήμεμβράνη
• Δ: πυρηνική μεμβράνη
• Ε: πυρηνίσκος
• Ζ: κυτταρόπλασμα
•
 Περιγραφή Μεσόφασης:

• Το γενετικό υλικό που βρίσκεται μέσα στον ………………… έχει

τη μορφή …………………… …………………….
• Στον πυρήνα δεν διακρίνονται ………………………….
• Ο πυρήνας που περιβάλλεται από διπλή ……………….
μεμβράνη είναι ευδιάκριτος.
• Το κεντροσωμάτιο, το οποίο δεν διακρίνεται στο οπτικό
μικροσκόπιο, ……………………

1.2.1: Πόσα χρωματοσώματα παρατηρείτε στα κύτταρα που

βρίσκονται σε Μεσόφαση;
…………………………………………………………………………………………………
1.2.2: Να αντιστοιχίσετε το κάθε στάδιο της Μεσόφασης με τις
διαδικασίες που συμβαίνουν σε αυτό.

Α
/ ΣΤΑΔΙΟ Α/Β ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ
Α
1. G1 Α. Το γενετικό υλικό (DNA) διπλασιάζεται.
Το κύτταρο διπλασιάζει τα μιτοχόνδρια,
2. S Β. τους χλωροπλάστες και το
κεντροσωμάτιό του.
Το κύτταρο αρχίζει να αυξάνεται σε
3. G2 Γ.
μέγεθος.

1.2.3: Γιατί πιστεύετε ότι είναι απαραίτητη η πρωτεϊνοσύνθεση

προκειμένου να αυξηθεί το μέγεθος του κυττάρου;
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
1.2.4: Γιατί είναι απαραίτητη η έντονη λειτουργία της κυτταρικής αναπνοής
για να μπορεί το κύτταρο να αυξηθεί σε μέγεθος;
………………………………………………………………………………………………………………………………….
Μελετώντας την Κυτταρική Διαίρεση.

1ο Στάδιο Μίτωσης: ΠΡΟΦΑΣΗ

Περιγραφή Πρόφασης:

Η πυρηνική μεμβράνη αρχίζει να

………………………. και ο πυρήνας
εξαφανίζεται.

Τα νημάτια χρωματίνης (γενετικό

υλικό) συσπειρώνονται και
εμφανίζονται τα ……………................
2ο Στάδιο Μίτωσης: Μετάφαση

Περιγραφή Μετάφασης:
 Τα χρωματοσώματα
ευθυγραμμίζονται στο
…………… του κυττάρου.
3ο Στάδιο Μίτωσης: Ανάφαση
Περιγραφή Ανάφασης:

• Το κεντρομερίδιο κάθε
χρωματοσώματος………………
.

• Οι …………… ………………
κινούνται προς τους αντίθετους
πόλους του κυττάρου.
4ο Στάδιο Μίτωσης: Τελόφαση
Περιγραφή Τελόφασης:
• Οι …………………………
αποσυσπειρώνονται.

• Οι ………………. των δύο

………………. κυττάρων
αρχίζουν να
επανεμφανίζονται.
 Μητρικό κύτταρο
ΜΙΤΩΣΗ
Συμπύκνωση , σχηματισμός
χρωμοσωμάτων
Ισημερινός
του κυττάρου
Μεσόφαση
Πόλοι
Θρυμματίζεται ο
πυρηνικός Πρόφαση Δύο
φάκελος θυγατρικά
Άτρακτος κύτταρα
Μετάφαση

Ανάφαση

Τελόφαση
 Αποτελέσματα Μίτωσης και Κυτταροπλασματικής Διαίρεσης
• 1.3.5.1: Να αναφέρετε ποιο είναι το αποτέλεσμα της
Μίτωσης και ποιο της Κυτταροπλασματικής Διαίρεσης.
• Αποτέλεσμα Μίτωσης:
…………………………………………………………………………………………………..
• Αποτέλεσμα Κυτταροπλασματικής Διαίρεσης:
………………………………………………………………………………………………….
• 1.3.5.2: Να αναφέρετε ποιο θα ήταν το αποτέλεσμα σ’ ένα
κύτταρο αν αυτό ολοκλήρωνε τη Μίτωση αλλά δεν εκτελούσε
την Κυτταροπλασματική Διαίρεση.
………………………………………………………………………………………………..…
………………………………………………………………………………………………
• 1.3.5.3: Να γράψετε ένα κριτήριο για να διακρίνετε κάθε
ένα από τα στάδια της Μίτωσης.
………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………