You are on page 1of 159

សាកលវិទ្យាល័យ ប ៀលប្រាយ

មហាវ ិទាល័យម្ររប់ម្ររងធុរកិច្ច
Faculty of Business Management

ការគ្រប់គ្រងធនាគារ ១
Bank Management 1

សម្រាប់ឆ្នទ
ាំ ី ៤ ឆាសទី ១

មានពនយល ់ពិស្តារអំ ពី៖

 សេវាកម្មទសូ ៅរបេ់ធនាគារ

 នយ
ិ ័តកម្មធនាគារសៅកម្ពុជា

 របាយការណ៍ហិរញ្ញ វតរបេ់
ុថ ធនាគារ

 ការររប់ររងសេវាឥណទាន

 ការររប់ររងរទពយេកម្ម នងរទពយអកម្ម

ា ចា យ ខឹម សារិទ្ធ
រ ៀបរ ៀងរោយ ៖ សាស្រ្សា

២០១៤

១ ៦

៤ ១ ចពំ ោះ គ្រប់គ្រងធុរកច ំ ញ
ិ ច ជនា

ធនាគារនិងហិរញ្ញវត្ុ ។

ឲ្យ

សាស្រ្សាាចារយ ខឹម សារិទ្ធ


Bank Management

 2014

011 75 76 48/089 73 72 16/012 64 65 43


(vii)

មាតិកា

ំ ័រ
ទព

ជំពូកទ១
ី ៖ ទស្សនៈរ ួមននការររប់ររងធនាគារ

១. ចរកលក
ិ ណខ ៈរបស់ធនាគារ ១

១.១ គគឹឹះស្ថថនមិនមមនធនាគារ ១

១.២ និយមន័យរបស់ធនាគារ ៣

១.៣ គបភភទខុសៗគានយនគកុមហុ នភសវាហិរញ្ញវត្ុ មែលជាធនាគារ


ថ ៤

១.៤គបព័នហ
ធ ិ រញ្ញវត្ុ ថ និងគគឹះស្ថ
ឹ ថ នភសវាហិញ្ញវត្ុ គបក
ថ ួ ត្គបមែង ៥

២. ត្ួនាទីរបស់ធនាគារ ៧

២.១ គបវត្យនរផរផ
ិដ លដ ់ ភសវាកមរប បស់ធនាគារ ៩

ប នាគារសម័យបចុ បបន
២.២ ភសវាកមធ ច ន ១១

ំ ប់ធនាគារសម័យបចុ បបន
២.៣ បមគមបគមួលនិនានរផរសរា ច ន ១៣

៣. និនានរផរែឹះឥទិ ពលភៅភល
ធ ើ ធនាគារ ១៤

៤. និយ័ត្កមធ
ប នាគារ ១៥

ជំពូកទី ២៖ និយតកមមននធនាគារកមពជា

១. ភសចកភផ
ីត ម
ើត ២១

២. និយត្កមធ
ប នាគារបចុ បបន
ច ន ២៥

ំ ជាាប័ណណធនាគារ
៣. រផរសុអា ៣១

៣.១. ធនាគារពាណិែជ ៣១

៣.២. ធនាគារឯកភទស ៣២

៤.អភបាលក
ិ ិ រច បស់ធនាគារជាត្ិ
ច ៣៤

៤.១. ត្ួនាទីរបស់ធនាគារជាត្ិ ៣៤

ក ់ គបាក់បគមុងរផត្ពវកច
៤.២. រផរត្មល ិ រច បស់ធនាគារពាណិែជ ៣៥

៤.៣.រផរភធើច ំ
វ ណា ត្់ថ្ននក់ឥណទាន និងគទពយសកមប ៣៦

៤.៤.រផត្ពវកច ើវ វំ ធានធន
ិ យច នរផរភធស ិ ៣៩
(viii)

៤.៥.ត្គមូវរផរសវំ ធានធន
ិ ៤០

៤.៦.រផរលុបភោលនូវឥណទាន និង បុភរគបទាន ៤១

៤.៧.រផរគត្ួត្ពិនិត្យឥណទាន ៤១

ជំពូកទី ៣៖របាយការណ៍ហិញ្ញវតថរបស្់
ុ ធនាគារ

១.ភសចកភផ
ីដ ម
ើដ ៤៥

២.លកណ
ខ ៈរួមយនរបាយរផរណ៍ហិរញ្ញវត្ុ របស
ថ ់ ធនាគារ ៤៥

៣.តារាងត្ុលយរផររបស់ធនាគារ ៥១

៣.១.គទពយសកមរប បស់ធនាគារ ៥១

៣.២.គទពយអកមរប បស់ធនាគារ ៥៧

៤ របាយរផរណ៍លទផ
ធ លរបស់ធនាគារ ៥៨

៤.១ របាយរផរណ៍លទផ
ធ ល ៥៨

ំ ូ រហិរញ្ញវត្ុ ថ និងសុ ក
៤.២ លហ ត ៦០

៥.អត្គថ បភោែន៍ែ៏ភទៀត្របស់របាយរផរណ៍ហិរញ្វញ ត្ុ ធនាគារ


ថ ៦៣

៥.១.របាយរផរណ៍លហ
ំ ូ រមូលធន ៦៣

៥.២ របាយរផរណ៍មូលធនកមស
ប ិ ទិ ករ
ធ ៦៥

ជំពូកទី ៤៖ការវាស្់វវងររស្ិទភា
ធ ពរបស្់ធនាគារ

១. រផរវាយត្យមគៃ បត្ិបត្ិរផររបស
ត ់ ធនាគារ ៦៨


១.១.រផរកណ ត្់ភគាលភៅរយឹះភពលមវងរបស់ធនាគារ ៦៨

១.២.អត្បរ
ិ មាកម
ិ ប យមរៃ បស់គកុមហុ ន
ត្ ៦៨

២. អនុបាត្គបាក់ចភំ ណញ ៧១

២.១. រូបមនគដ បាក់ចភំ ណញសខា


ំ ន់ៗសំរាប់ធនាគារ ៧៣

២.២ រផរបមំ បរផរវភាគធនលាភភាពម


ិ ូ លធន ៧៦

២.៣ វភាគរផរប
ិ មំ បករបស់ធនលាភភាពភលើគទពយសកមប ៨០

២.៤ ភត្រផរប
ើ មំ បកយនរផរវាស់មវងគបាក់ចភំ ណញអាចគបាប់អែល
ីវ ់ ភយង?
ើ ៨៤

៣. រផរវាស់មវងហានិភ័យភៅកុ ងភសវាធនាគារ
ន ៨៥
(ix)

៣.១. ហានិភ័យឥណទាន ៨៧

៣.២.ហានិភ័យសនន
ទ ី យភាព ៨៩

៣.៣ ហានិភ័យទីផារ ៩០

៣.៤.ហានិភ័យអគតារផរគបាក់ ៩១

៣.៥ ហានិភ័យចណ
ំ ូ ល ៩២

៣.៦.ហានិភ័យមូលធន ៩៣

ជំពូកទី ៥៖ ការររប់ររងរទពយស្កមមនិងរទពយអកមម

ឋ ស្ដសយដ នរផរគគប់គគងគទពយសកមន
១. យុទស្ថ ប ិ ងគទពយអកមប ៩៨

ឋ ស្ដសយដ នរផរគគប់គគងគទពយសកមប
១.១. យុទស្ថ ៩៨

ឋ ស្ដសយដ នរផរគគប់គគងគទពយអកមប
១.២. យុទស្ថ ៩៩

ឋ ស្ដសយដ នរផរគគប់គគងមូលធន
១.៣. យុទស្ថ ៩៩

២. រផរគគប់គគងហានិភ័យអគតារផរគបាក់ ១០១

ំ ងមែលក
២.១. កលា ំ ំ
ណ ត្់ពីអគតារផរគបាក់ ១០១

២.២. រផរវាស់មវងអគតារផរគបាក់ ១០២

២.៣. សមាសធាត្ុយនអគតារផរគបាក់ ១០៥

២.៤. ទន
ំ ួ លខុសគត្ូវរបស់ធនាគារចភំ ពាឹះហានិភ័យអគតារផរគបាក់ ១០៦

២.៥. រផរគគប់គគងគមាៃត្បមគមបគមួលរផរគបាក់ ១០៨

ជំពូកទី ៦៖ គគាលនគោបាយននការផតលឥ
់ ណទាន

១. លកណ
ខ ៈរួមរបស់ឥណទាន ១១៨

១.១. និយមន័យឥណទាន ១១៨

១.២. គបភភទរបស់ឥណទាន ១១៨


១.៣. កតាតកណ ត្់កភំ ណើននិងរផរបញ្ូ ជ លគានរបស់ឥណទាន ១២០

២. រផរវភាគឥណទាន
ិ ១២២

២.១. រផរវភាគឥណទានតាមវ
ិ ធានស
ិ ំ ួយ
ុ ី គបាម ១២៣

ំ ច
២.២. រផរភរៀបចក ិ ស
ច នានិងឯកស្ថរឥណទាន ១២៥
(x)

២.៣. គបភពយនព័ត្៌មានអព
ំ ី ឥណទានរបស់អត្ថ
ិ ិែន ១៣០

ត ់ ឥណទាន
៣.ភគាលនភោបាយយនរផរផល ១៣០

៣.១. រផរបភងើត្ ខ ៍ អកសរ ១៣០


ក ភគាលនភោបាយឥណទានជាលាយលកណ

ំ នកងែ
៣.២. ែហា ភំ ណើររផរផល
ត ់ ឥណទាន ១៣២
ុន
៤. រផរគត្ួត្ពិនិត្យឥណទានភទបងវ
ើ ញិ ១៤៩

៤.១ ភគាលរផរណ៍ទូភៅ ១៤៩

៤.២ រផរគគប់គគងស្ថថនភាពរបស់ឥណទានមានបញ្ហ
ា ១៥០

ចង់បានបុ ណ្យឲ្យសម្លាប់អាចារ្យ

ចង់បានផ្ផាផ្កាឲ្យយកភ្ាង
ើ ដុ តគល់ !
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 1 ការរគប់រគងធនាគារ

ជំពូកទី ១

ទស្សនៈរ ួមននការរគប់ធនាគារ
Overview of Bank Management

១. ចរិតលកខណៈរបស្់ធនាគារ(Characteristics of Bank)

ធនាគារ គជារគ
ឺ ឹះស្ថ
ឹ ទ ួ យ ដែលមានត្ួនាទីយ៉ាងសខា
ទ នហិរញ្ដវត្ុ ម ំ ន់នៅក្ុ ង

ិ ័ យនសែក្
វស ឌ ិច្ន ិ ័ យធុរក្ិច្។
ច ិ ងវស ច

ធនាគារ គជារបភពម
ឺ ូ លធនែ៏សខា
ំ ន់សរមាបប
់ ុ គល ំ
គ ទងឡាយ រគួស្ថរ


ទងឡាយ គ ពរបស់រដ្ឋឌភបាលផងដែរ
និងអងភា ិ នែម
ើ ផស្ថងសង់ស្ថលនរៀន មនី ធ

នពទយ ទីរក្ុង និងនហដ្ឋឌរច្នាសម័ន
ព នន ៅក្ុ ងរបនទសជានែ
ប ើម។ ៉ា វញនទៀត្
មយង ិ

ច្នំ ម ន់ត្ូច្វញ
ឹះអាជីវក្មធ ិ ចាប់ពីហាងលក្់ែូរមូ បអាហាររហ
ហ ូ ត្ែល់អក្
ប លក្រ់ ថ

យនឋ ធនាគារគឺជារបភពឥណទនែ៏សខា
ំ ន់សរមាប់សនិ ធ
ប ិ ឬការដ្ឋក្់តងន
ំ ូ វរថ

យននថ ស៊េរថ
ី ៗ
ីម ជានរច្នរបនភទ។

ធនាគារ គជារបភពែ
ឺ ៏សខា
ំ ន់បផ
ំ ុ ត្ របស់មូលធនរបត្បត្
ិ ការរយៈនពលខ្
ិថ ីល

សរមាប់អាជីវក្មម និងបានបនងើន ម ពយ៉ាងសក្មម


ក សក្មភា នែើមផបនង
ី ើត្
ក ឥណទន

ថ ់ មូលនិធសរមាប
អាជីវក្មរម យៈនពលដវង នដ្ឋយផល ិ ់ទិញរទពយសក្មម និងសមាារៈប

រកា
ិ ា នផេងៗ។
១.១ ររឹះសាានធនាគារមិនមមនធនាគារ(Nonbank Banks)

នៅក្ុ ងទសវត្េរ
ប ៍ ១៩៨០ ស្ថទប័នផល
ឋ ់ នសវហិរញ្ដវត្ុ ែ
ទ ូ ច្ធនាគារ រួមមាន

រក្ុមហ៊េុនធានារ៉ាប់រង និងរក្ុមហ៊េុនមូលបរត្។ រក្ុមហ៊េុនមូលបរត្មួយច្ន


ំ ួ ន ែូច្ជា

ឋ ់ នសវហិរញ្ដវត្ុ ែ
MerrilLynch, Dreyfus Corporation និង Prudential បានផល ទ ូ ច្

ធនាគារដែរ ដែលនគនៅថា រគឹឹះស្ថទនធនាគារមិនដមនធនាគារ។ រក្ុមហ៊េុន ទង


ននឹះ បានែឹងថាសិត្នៅនរកាមច្ាប
ទ ់សហរែអា
ឌ នមរច្
ិ រគប់ស្ថទបន័ទទួលរបាក្់


បនញ្ើ ដទងអស់ រត្ូវដត្អនុញ្ញដត្នអាយនគែក្របាក្់តមត្រមូវវការ តមរយៈមូល

បផទនបរត្ឬតមរបព័ននន អឡិច្រត្ូនិច្ ឋ ់ របាក្់ក្មីែល


នហើយផល ច ់ អាជវី ក្មែ
ម ូ ច្

ររ្ៀបររ្ៀងរោយៈ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 2 ការរគប់រគងធនាគារ

ធនាគារដែរ។ Merril Lynch និងរក្ុមហ៊េុនដែលមនដមនជាធនាគារម


ិ ំ ួ នបាន
ួ យច្ន

ន្ៀល ត្ឱកាសននឹះ នែើមផនគច្ព


ី ី ច្ាប់ធនាគារនហើយលក្់នសវក្មែ
ម ូ ច្ធនាគារនៅឲ្យ

ស្ថធារណៈជនរបស់ពួក្នគ និងរគប់រគងនលើការឲ្យខ្ី ច និងគណនីមូលបផទន ប

រត្។ បុ ដ៉ា នរឋ ក្ុមរបក្ាភ


ឹ បាលរបស
ិ ់របាក្់បរំ ុងសហព័នន (Federal Reserve Board)

មនសបាយច្
ិ ត្
ិ ន ំ
ឋ ឹ ងការរនលភននឹះនទ នហើយបានសនរមច្ច្បញ្ូ ច ល ឋ ់
ក្យថា ផល

របាក្់ក្មែល
ីច ់ បុគល
គ ប ិ យមន័យធនាគារ នហើយក្៏បានបញ្ូ ច ល
និងរគួស្ថរនៅក្ុ ងន

Merrill Lynch និងរក្ុមហ៊េុនដែលមានអាជីវក្មរម បហាក្់របដហលមួយច្ន


ំ ួ ននទៀត្

នអាយសិត្នៅនរកាមន
ទ ិ យមន័យធនាគារ នហើយវរត្ូវសិ ត្នៅនរកាមការការរគប
ទ ់

រគងរបស់រដ្ឋឌភបាល។
ិ នដ្ឋយស្ថរសក្មភា
ម ពខាងនលើននឹះនហើយ រក្ុមរបក្ាភ
ឹ ិ

បាលរបស់របាក្់បរមុងសហព័នបា
ន ននធឱយរក្ុ
ើវ មហ៊េុនមូលបរត្ធៗ
ំ មួយច្ន
ំ ួ ន នធើការ

បងត្វ
ឹឋ ៉ា ថា រក្ុមរបក្ាភ
ឹ បាលរបស
ិ ់ របាក្់បរមុងសហព័នបា
ន នរបត្បត្
ិ ហ ំ
ិ ឋ ួ សអណា ច្

របស់ខ្ួ ន
ល ។


នៅឆ្ប១៩៨៤ ត្ុលការសហពន័ក្
ឌ ៏បានបញ្ញ
ជ ឲ្យ រគឹះស្ថ
ឹ ទ នមនដមនធនាគារ

មានសិទិ នរប
ន របាស
ើ ់ ធានារ៉ាប់រងរបាក្់បនញ្ើ សហព
ដ ័ន(ន Federal Deposit Insurance)។

នៅឆ្ប ំ ១៩៨៧ សភាជាន់ខ្ស


ព ់ បានដ្ឋក្់រគឹះស្ថ
ឹ ទ នមនដមនធនាគារ
ិ (Non-

bank banks) ំ
ទងអស់ ឲ្យនៅនរកាមច្ាប់ធនាគារដត្មួយ និងឲ្យនិយមន័យ

ធនាគារ ថាជាសមាជិក្របស់ស្ថជីវក្មធា
ម នារ៉ាប់រងរបាក្់បនញ្ើ សហព
ដ ័នន (Federal

Deposit Insurance Corporation) ។

នៅឆ្ប ំ ១៩៩០ ឋ ់ នសវក្មនម រច្នរបនភទ


ធនាគាររត្ូវបាននគអនុញ្ញដត្ឲ្យផល ើ

នហើយអាច្នធការជាម
ើវ ួ យរក្ុមហ៊េុនមូលបរត្ រក្ុមហ៊េុនវន
ិ ិ នយគទុននិងអនុញ្ញដត្ឲ្យ

រក្ុមហ៊េុនឧសាហ៍ក្មមា
ម នរក្ុមហ៊េុនហិរញ្ដវត្ុ រណប
ទ នហើយរក្ុមហ៊េុនហិរញ្ដវត្ុ ននឹះ

អាច្នធើការវ
វ និ ិ នយគក្ុ ងវ
ប សិ ័ យឧសាហក្មនម ផេងៗនទៀត្ផងដែរ។

ររ្ៀបររ្ៀងរោយៈ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 3 ការរគប់រគងធនាគារ

១.២ និយមន័យធនាគារ(Banking Definitions)

នយ ំ
ិ មន័យទី១៖ ធនាគាររត្ូវបាននគក្ណ ត្់ន័យែូច្ខាងនរកាម៖

1. មុខ្ងារនសែក្
ឌ ច្
ិ ដច ែលវបនរមើ

ថ ់ ែល់អត្ិថិជនទងឡាយ
2. នសវក្មដម ែលវផល ំ

3. មូលដ្ឋឌនរសបច្ាប់ច្នំ ឹះអត្ិភាពរបស
ទ ់វ

ិ មន័យទី២៖ ជារបពពណីមុខ្ងាររបស់ធនាគារ គទទ


នយ ឺ ួ លរបាក្់បនញ្ើ ព
ដ ី ស្ថធា

រណៈជន នហើយនិងនរបរបាស
ើ ់ វជារបភពែ៏សខា
ំ ន់របស់មូលធន នែើមផបនង
ី ើត្
ក ក្មី ច

អាជីវក្មន
ម ិ ងក្មម
ីច នដមនអាជ
ិ ីវក្ម។

និយមន័យទី៣៖ នទឹះជាយ៉ាងណាក្៏នដ្ឋយ ធនាគារបានពយយមនែើមផកា


ី ល យជា
អក្ ថ ់ នសវហិរញ្វដ ត្ុ ឬស្ថ
ប ផល ទ ទ ប័នផល
ថ ់ នសវហិរញ្វដ ត្ុ ទ រួមមានអក្
ប ជួញែូរមូលបរត្

រក្ុមហ៊េុននជង
ើ ស្ថ សហព័នឥ
ន ណទន ស្ថទប័នសនេ ំនិងឥណទន មូលនិធសង
ិ ហគ ៈ

និងរក្ុមហ៊េុនធានារ៉ាប់រង ដែលរក្ុមហ៊េុនទងននាឹះ
ំ ថ ់ នសវែូច្ធនាគារដែរ។
ពយយមផល

និយមន័យទី៤៖ ធនាគារ ទ ប័នហិរញ្ដវត្ុ ម


គជាស្ថ
ឺ ់ នញ្ើ ដ
ទ ួ យដែលទទួលរបាក្ប

នែើមផែក្តមត្រមូ
ី វការ( ែូច្ជាសរនសរមូលបផទនបរត្ នផរធ របាក្់តមរបព័ននន អ

ថ ់ ឥណទននៅឲ្យស្ថធារណៈជន និងអាជវី ក្ម(ម ផល


ឡិច្រត្ូនិច្) នហើយនឹងផល ថ ់

ឥណទនែល់អាជវី ក្មឯ
ម ក្ជន នែម
ើ ផពរងី
ី ក្សនិ ធ
ប របស
ិ ់ ទន
ំ ិ ញនៅក្ុ ងហាងរបស
ប ់

ពួក្នគ ឬនែើមផទ
ី ិ ញសមាារបរកា
ិ ា ថីៗ
ម )។

និយមន័យទី៥៖ ធនាគារ គឺនីត្ប


ិ ុ គល
គ ដែលមាននីត្ិសមផទពិនសស ក្ុ ងការនរ
ប សើ

យក្របត្ិបត្ិការធនាគារជាម
ថ ុ ខ្របររបរក្ត្ី។

របត្បត្
ិ ការដែលជាសក្ម
ិថ ម ពរបស់ធនាគាររួមមាន៖
ភា

ថ ់ ឥណទនរគប់របនភទច្នំ
1. ការផល ឹះស្ថធារណៈជន នដ្ឋយមានក្ពរម

រប់បញ្ូ ច លទងឥណទនភត្
ំ សនយ
ិ និងការសនយតមហត្នទ លខា។

2. ការទទួលរបាក្់បនញ្ើ ម
ដ នមានម
ិ ុ ខ្សញ្ញដនរបព
ើ ី ស្ថធារណៈជន

3. របរពឹត្ិក្ម
ថ ម និងការដ្ឋក្់ឲ្យអត្ិថិជននរបើរបាស់នូវមនធយបាយទូទត្់ ជា

រូបយវត្
ិ ុ ទ ឬ រូបយប
ិ ័ណត។

ររ្ៀបររ្ៀងរោយៈ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 4 ការរគប់រគងធនាគារ

១.៣ ររបភទខុស្ៗគាាននរកុមហន
ុ បស្វាហិរញ្ញ វតាមែលជាធនាគារ

The Different Kinds of Financial-Service Firms Calling Banks

- ធនាគារ ណិជ(ជ Commercial Banks)៖ ទទួលរបាក្់បនញ្ើ ដ និងផល


ថ ់ ក្មី ច

ែល់បុគល
ក រគួស្ថរ និង អងភា
គ ពធុរក្ច្
ិ ។ច

- ធនាគារសនេ ំ(Saving ់ នញ្ើ សនេ


Banks)៖ទទួលរបាក្ប ដ ំ ថ ់ ក្មី ច
និងផល

ា ែល់បុគល
និនក្ប ំ
ក និងរគួស្ថរទងឡាយ និងវន
ិ ិ នយគក្ុ ងម
ប ូ លបរត្។

- ធនាគារសហក្រណ៍(Cooperative Banks)៖ ផល
ថ ់ ឥណទនែល់ក្សិក្រ

អក្
ប ច្ញ្
ិ ឹច មសត្ន
វ ិ ងអក្
ប នរបរបាស
ើ ់ សរមាប់ត្រមូវការទន
ំ ិ ញនិងនសវក្មម


ទងឡាយ។

- ធនាគារនិនក្ប
ា (Mortgage Banks)៖ ថ ់ ឥណទនសរមាបទ
ផល ់ ិញ

នគហដ្ឋឌនថីម និងគនរមាងស្ថងសង់នគហដ្ឋឌន។

- ធនាគារសហគមន៍(Community Banks)៖ គឺជារបនភទធនាគារនៅក្ុ ង


រសុក្មានរទង់រទយត្ូច្ ដែលនតថត្នៅនលើនសវសនេ ំ របាក្់បនញ្ើ ដ និង

នសវនផេងៗនទៀត្។

- ធនាគារក្ណា
ថ លរូបយវត្
ិ ុ (Money
ទ Center Banks)៖ គជាធនាគា
ឺ -

ច ៏ធដំ ែលជាមជឈមណឍលហិរញ្ដវត្ុ ឈានម


ណិជែ ទ ុ ខ្នគ។

- ធនាគារវន
ិ ិ នយគ(Investment Banks)៖ ថ ់ ការរបក្ានយបល
ផល ឹ ់ ក្ុ ង

ម ល់ស្ថជវី ក្មម
ការនបាឹះផាយមូលបរត្ថីែ និងធានាទិញមូលបរត្មួយ

ដផក្ ំ
ប ឬទងរស ំ
ុ ងពីស្ថជីវក្មនម បាឹះផាយទងននាឹះ។

- ធនាគារ ណិជក្ ថ ់ផង


ជ រ(Merchant Banks)៖ ផត្ ំ ី រគឺ
គ ទងព មូលធន

ំ ុ ល និងមូលធនសុទែ
បណ ន ល់អងភា
គ ពធុរក្ិច្។

- ធនាគារអនរថ ជាត្ិ(International Banks)៖ គជាធនាគារ


ឺ ណិជទ ំ
ជ ង


ឡាយត្ណា ងនដ្ឋយជាត្ជានរច្
ិ ន។

- ធនាគារលក្់ែុ(ំ Wholesale Banks)៖ គជាធនាគារ


ឺ ច ៏ធជា
ណិជែ ំ ងនគ

ដែលបនរមនសវស្ថជ
ើ ម ិ ងរគប់រគង។
ីវក្មន

ររ្ៀបររ្ៀងរោយៈ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 5 ការរគប់រគងធនាគារ

- ធនាគារលក្់រយ(Retail Banks)៖ គជាធនាគារត្


ឺ ូ ច្ៗ បនរមនសវែល
ើ ់

អក្ ំ ូ ង និង អងភា


ប របីរបាស់ែប ច ន់ត្ូច្។
គ ពធុរក្ិច្ធ

- ធនាគារក្របស
ឹ ់ ធនាគារ(Banker’s Banks)៖ ថ ់ នសវនផេងៗនៅឲ្យ
ផល


ធនាគារទងឡាយ ែូច្ជា ការទូទត្់មូលបផទនបរត្ ការនធើវ ណិជជ

ក្មម
ម ូ លបរត្។

- ធនាគារជាត្ិ(National Banks)៖ គជាធនាគាររបស


ឺ ់ រែដឌ ែលមានមុខ្


ងារក្ណ ត្់នដ្ឋយអងធ
គ មន ប ជរំ ឹះបញ្ី ជ របស់រូបិយប័ណត។
ម ុ ញ្ដ និងជាអក្

- ធនាគាររែ(ឌ State Banks)៖ មានមុខ្ងារសិត្


ទ នៅនរកាមអងធ
គ មន
ម ុ ញ្ដ


ដែលក្ណ ត្់នដ្ឋយគណៈក្មកា
ម រធនាគារនៅក្ុ ងរែ
ប នឌ ផេងៗគាប។

- ធនាគារធានារ៉ាប់រង(Insured Banks)៖ ការធានារ៉ាប់រងរបាក្់បនញ្ើ ដ ក្ុ ង


ការសងរត្ឡប់នៅវញ
ិ នដ្ឋយដផនការធនារ៉ាប់រងរបាក្់បនញ្ើ ដសហ

ព័ន។

- ធនាគារសមាជក្
ិ (Member Banks)៖ ិ របស់
ធនាគារដែលជាសមជក្

របព័នរន បាក្់បរមុងសហព័ន។

- ធនាគារជាស្ថខា(Affiliated Banks)៖ គជាក្ម


ឺ ស
ម ិ ទិ ទ ំ
ន ងរសុ ង ឬនដ្ឋយ

ប នដ្ឋយរក្ុមហ៊េុនដែលជាភាគហ៊េុនមួយ។
ដផក្

- ថ ់ រគប់នសវក្មហ
ធនាគារសក្ល(Universal Banks)៖ ផល ម ិ រញ្ដវត្ុ ទ ំ
ទ ង

អស់ដែលមាននៅក្ុ ងទ
ប ី ផារនៅពថនៃ នឹះ។

១.៤ ររព័នហ
ធ ិរញ្ញ វតាុ និងររឹះសាានបស្វាហិញ្ញវតាររក
ុ ួតររមែង

The Financial System and Competing Financial-Service Institutions

- ធនាគារសនេ ំ(Saving Bank)៖ ថ ់ នសវរបាក្់បនញ្ើ សនេ


ផល ដ ំ ក្មី ច

នគហដ្ឋឌន ក្មសរមាប
ីច ់អក្
ប នរបរបាស
ើ ់ និងវនយគម
ិ ូ លបរត្

- រក្ុមហ៊េុនធានារ៉ាប់រងនិងដផនការនស្ថធននិវត្ន
ឋ ៍(Insurance Companies

ឋ ់ នសវក្មែ
and Pension Plans)៖ ផល ម ល់អត្ថ
ិ ិជននូវដផនការសនេ ំរយៈ

នពលដវង ការ រហានិភ័យ និងឥណទន

ររ្ៀបររ្ៀងរោយៈ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 6 ការរគប់រគងធនាគារ

- មូលនិធសង
ិ ហគ ៈ(Mutual Funds)៖ លក្់មូលបរត្ឲ្យនៅស្ថធារណៈជន

នដ្ឋយទទួលបានការរបាក្់ឬធនលភភាពពីប័ណតភាគហ៊េុន សញ្ញដ

ប័ណត និងមូលបរត្នផេងៗនទៀត្

- ឈ្ួ ញក្ណា
ម ឋ លនិងនជង ឋ ់
ើ ស្ថមូលបរត្(Security Brokers and Dealers)៖ ផល

នូវការរបក្ានយបល
ឹ ់ ដផក្ ិ ិ នយគនិងសញ្ជ័យ
ប វន នរៀបច្ដំ ផនការនែម
ើ ផី

នធើរបត្
វ បត្
ិ ការជ
ិឋ ួ ញែូរមូលបរត្ ឋ ់ នូវប័ណតឥណទននៅ
និងការផល

ែល់អត្ិថិជនរបស់នគ

- រក្ុមហ៊េុនហិរញ្ដវត្ុ ន ថ ់ ក្មីធន
ទ ិ ងផល ច ់ត្ូច្(Finance Companies and Small

Loans Venders)៖ ផត្ គ ់ែល់អត្ថ


គ ់ផង ិ នជាមួយនឹងស្ថច្់របាក្់សុទក្
ិ ជ ន ុង

រយៈនពលខ្ីន ំ
ល ិ ងមធយម រួមទងការច្ ំ
ណា ំ រៃ បស់រគួស្ថរ និង
យរបចាពថ

របត្បត្
ិ ិការច្
ឋ ំ
ណា យសរមាប់ការទិញែូរនូវសមាារបរកា
ិ ា

- ប អភិវឌ្ណន៍អច្លនរទពយនិងរក្ុមហ៊េុននិនក្ប
អក្ ា (Real Estate Developers and

ឋ ់ ជូនអត្ិថិជននូវជនា
Mortgage Companies)៖ ផល ប ស្ថងសង់
ំ ញដផក្

និងដផនការហិរញ្វដ ត្ុ នផេងៗ


- ័ ឥ
សហពន ន ណទននិងស្ថទបន័សនេ ំមនដមនធនាគារ
ិ (Credit Unions

ឋ ់ ែល់អត្ិថិជន នូវនសវឥណទន
and Other thrift institutions)៖ ផល

នសវទទួល របាក្់បនញ្ើ សនេ


ដ ំ

- រក្ុមហ៊េុនធានារ៉ាប់រងរទពយសមផត្ិន
ថ ិ ងអាយុជីវត្(Life
ិ and Property

Insurance Company)៖ ការ រហានិភ័យរបស់បុគល


គ ឬរទពយសមផត្ិ ថ

របស់ពួក្នគតមរយៈការលក្់នគាលននយបាយធានារ៉ាប់រង ឲ្យនៅស្ថ

ធារណៈជន និងរគប់រគងដផនការនស្ថធននិវត្ន
ិថ ៍របស់អងភា
គ ពធុរក្ច្
ិ ច

និងមូលនិធច្ ថ ៍របស់បុគល
ិ ូ លនិវត្ិន ំ
គ ទងននាឹះ។

ររ្ៀបររ្ៀងរោយៈ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 7 ការរគប់រគងធនាគារ

រូបភាព១.១ មុខងាររបស់ធនាគារទំ ននើបនៅសម័ យបច្ចុបបនន

មុ ខ្ងារឥណទន មុ ខ្ងារទូទត្់

មុ ខ្ងារធានារ៉ា ប់រង មុ ខ្ងារទទួ លរបាក្់បនញ្ដើ

មុ ខ្ងារជានជង
ើ ស្ថ មូ ល មុ ខ្ងារវន
ិ ិ នយគ ឬ
បរត្ ដផនការហិរញ្ដវត្ទុ

មុ ខ្ងារធនាគារ វន
ិ ិ
មុ ខ្ងារអច្លនរទពយ និង
នយគ
អភិវឌ្ឈន៍សហគមន៍

មុ ខ្ងារធនាគារ ណិជជ មុ ខ្ងាររគប់រគង ស្ថច្់

ក្រ របាក្់

២. ត ួនាទីរបស្់ធនាគារ (The Roles of Banks)

ធនាគារ គឺជារគឹឹះស្ថទននសវហិរញ្ដវត្ុ ទ ដែលផលិត្និងលក្់មូលធនជាស្ថ

ិ ជ ជវី ៈ និងបាននែើរត្ួយ៉ាងសខា
ធារណៈរបក្បនៅនដ្ឋយវជា ំ ន់នៅក្ុ ងដផ
ប ក្
ប នសែក្
ឌ ច្
ិ ច

និង ណិជក្
ជ ម។

ំ ន់ៗែូច្ខាងនរកាម៖
ធនគារមានត្ួនាទីសខា

តួនាទីអនតរការ៖ី បដងរវ ការសនេ ំជាស្ថច្់របាក្់ពីស្ថធារណៈជន ឲ្យនៅជាឥណ

ទនសរមាប់សហរគាស ណិជក្
ជ មន
ម ិ ងសហរគាសនផេងនទៀត្ នែម
ើ ផវី ន
ិ ិ នយគនៅ

ក្ុ ងការស្ថងសង
ប ់ សមាារបរកា
ិ ា រ ឧបក្រណ៍នរបរបាស
ើ ់ និងសនិ ធ
ប ិ។ល។

តួនាទទ
ី ូទាត់៖ គជាការអន
ឺ ឋ ូ វការទូទត្់នផេងៗសរមាប់ទន
ុ វត្ន ំ ិ ញនិងនសវក្មម

ក្ុ ងនាមជាអត្
ប ិ ិជនរបស់ពួក្នគ
ថ ែូច្ជាការនច្ញនិងការទូទត្់ជរំ ឹះមូលបផទន

បរត្នផរធ ស្ថច្់របាក្់ ការទូទត្់តមរបពន័នន អទផរត្ូ


ិ និច្ និងការែក្របាក្់តមរបព័នន
មា៉ាសុីនទនំ នើបនអធអ
ី ម(ATM)។

ររ្ៀបររ្ៀងរោយៈ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 8 ការរគប់រគងធនាគារ

តួនាទជា ិ ិជនរបស់នគ នែើមផនធ


ី អនកធានា៖ ឈ្រពីខាងនរកាយអត្ថ ី ការទ
ើវ ូ ទត្់ ឬ

ំ ុ លរបស់អត្ិថិជន
សងនូវបណ ំ
នៅនពលដែលអត្ិថិជនទងននាឹះមិនអាច្សងឲ្យ

នៅមាចស់បណ
ំ ុ លរបស់នគក្ុ ងកាលៈនទសៈពច្ែនយ
ប នដ្ឋយធនាគាររគាន់ដត្នច្ញនូវ

លិខ្ិត្ឥណទន នែម ី ហ ញនូវទឹក្របាក្់នៅក្ុ ងគណន


ើ ផបងា ប ិ ិជនរបស់នគ។
ី អត្ថ

តួនាទរី គប់រគងហានភ
ិ ័យ៖ ជួយនៅែល់អត្ថ
ិ ិជនក្ុ ងការនរៀបច្
ប នំ ូ វការរគប់រគង

របត្បត្
ិ ការហ
ិឋ ិ រញ្ដវត្ុ ទ សរមាប់ការនក្ត្មានហាន
ើ ិ ភ័យពនការបាត្់បង់រទពយសមផត្ិ ឋ

និងជីវត្មន
ិ ុ សេ។

តួនាទីជាទីររឹកាលលើការសនសំ៖ ជួយែល់អត្ិថិជននលើការផល
ឋ ់ ការរបឹក្ានយបល់

សរមាប់នគាលនៅរយៈនពលដវងក្ុ ងការនធ
ប ឱយមានជ
ើវ វី ត្ល
ិ រអ បនសើរ ែូច្ជាគនរមាង

ស្ថងសង់ឬគនរមាងអាជវី ក្មនម ផេងៗ នែម


ើ ផនជៀសវងទ
ី ុ ក្របាក្់សនេ ំមិនច្រច្រនៅ

នលើទីផារ។

តួនាទីជាអនកថែរកាវតថមានតម្មល
ុ ៖ ទុក្ដ្ឋក្់វត្ុ មានត្ពម
ទ រល បស់អត្ថ
ិ ិជននិងវយត្ពមល

របក្បនដ្ឋយភាពសុរក្ិត្ភាពនូវត្ពមរល បស់រទពយសក្មម ឬរទពយសមផត្ិដែលនធ


ឋ ើវ

របត្ិបត្ិនៅនល
ឋ ើ ទីផារ។

តួនាទជា
ី ភ្ននក់ងារ៖ ក្ុ ងនាមជាអ
ប ក្ ំ
ប ត្ណា ងឲ្យអត្ថ
ិ ិជននែម
ើ ផចាត្
ី ់ដច្ង និង ការ

រនូវរទពយសក្មរម បស់ពួក្នគឬនច្ញ និងលស់ឬទទួលទូទត្់លក្់នច្ញ និងទិញ

ច្ូលនូវបណ័ តភាគហ៊េុននានា។ ជាធមត


ម សក្មភា ំ
ម ពទងននឹះរត្ូ ឋ ់ ឲ្យនដ្ឋយ
វបានផល

ច ពរបស់ធនាគារ។
នាយក្ដ្ឋឌនសច្ភា

តួនាទីអក
ន អនុវតតលោលនលោបាយ៖ នធើរបត្
វ ិបត្ិការរសបតមនគាលននយបាយ

របស់រដ្ឋឌភបាលក្
ិ ុ ងនគាលប
ប ណំ ងឲ្យមានក្នំ ណើននសែក្
ឌ ច្
ិ ច និងឈាននៅែល់

គ ច្ង់បាន។
នគាលនៅដែលសងម

ររ្ៀបររ្ៀងរោយៈ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 9 ការរគប់រគងធនាគារ

២.១. ររវត្ដិននការផិលប់ ស្វាកមមរបស្់ធនាគារ

History of Bank Services

តមរបវត្ស្ថស្រស
ិថ ថ ់ នសវក្មជា
ថ ធនាគារបានផល ម នរច្នែ
ើ ូ ច្ខាងនរកាម៖

លសវារដររាក់
ូ (Currency Exchange)៖ របវត្ស្ថស្រស
ិឋ បា
ឋ នបងាហញថា នសវក្មម
ម ួយ

ឋ ់ នដ្ឋយធនាគារ
ដែលផល គការប
ឺ ូ រព
ឋ ី រូបិយវត្ុ ម
ទ ួ យនៅរូបយវត្
ិ ុម
ទ ួ យនផេងៗនទៀត្

នដ្ឋយយក្ក្ពរមពីនសវក្មនម ដ្ឋឹះែូរននាឹះ។

ឧទហរណ៍ ប អាច្ែូររបាក្់ែុលលរអានមរច្នៅជារបាក្
អក្ ិ ់នរៀល ឬពីរបាក្់

នរៀលនៅជារបាក្់អរឺ ូជា
៉ា នែម
ើ ។ ការនដ្ឋឹះែូរននឹះ ំ ន់ណាស់ច្នំ
មានស្ថរៈសខា ឹះ

បុគល
គ អងភា
គ ពធុរក្ិច្ន
ច ិ ងអងភា
គ ពរែទ ំ
ឌ ងសម័យមុននិងសមយ័បច្ុ បផន
ច ប នរ ឹះថា

ការនដ្ឋឹះែូរននឹះ វនឹងនធឱយព
ើវ ួ ក្នគមានភាពងាយរសួលក្ុ ងការនដ្ឋឹះែ
ប ំ ិ ញឬ
ូ រ ទន

នសវក្មនម ផេងៗនទៀត្។

អរបហារបណ្ណ័ពាណ្ិជជកមម នង
ិ ការបលងកើតកមចធ
ី ុរកិចច

(Discounting Commercial Notes and Making Business Loans)

ណិជក្
ជ រនិងវន
ិ ិ នយគនទ
ិ ំ
ងឡាយ ដត្ងដត្លក្់បណ
ំ ុ លរបស់ខ្ួ ននៅក្
ល ុង

ទរមង់ជាបណ័ ត ណិជក្ ី ួ លបាននូវស្ថច្់របាក្់ភាលមៗ។ មយង


ជ មម នែើមផទទ ៉ា វញនទៀត្

ធនាគារក្៏បានផល
ឋ ់ ឥណទនធុរក្ិច្ស
ច រមាប់សនិ ធ
ប ិ ការស្ថងសង់សណ
ំ ង់រូបវន
័ ថ

និងការអភិវឌ្ណន៍នផេងៗ នែម
ើ ផនធ
ី ឱយនសែ
ើវ ក្
ឌ ច្
ិ ជា
ច ត្មានការរ
ិ ក្ច្នរម
ី ន។

ការទទួលរាក់បល្ញស
ើ នសំ(Offering Savings Deposits)

ការបនងើត្ ឋ ់ របាក្់ច្នំ ណញជានរច្នែល


ក ជាឥណទនបានផល ើ ់ ធនាគារ។ នហត្ុ

ែូនច្ឹះ ំ ឹះ
ប នហើយ នទើបធនាគារខ្ិត្ខ្ស វ ដសង
វ រក្របភពមូលនិធនផេងនទៀត្
ិ ដែលអាច្ខ្ី ច

បាន។ របភពមួយដែលមាននៅក្ុ ងរបត្


ប ិបត្ិការធនាគារគ
ឋ ឺ ការទទួលបានបនញ្ើ ដ

សនេ ំ ដែលជារបាក្រ់ បស់អត្ថ


ិ ជ
ិ ននផើនញ ៅធនាគារ នែម
ើ ផយក្ការរបាក្
ី ់ក្ុ ងរយៈ


នពលក្ណ ត្់មួយជាក្់លក្់ ែូច្ជាមួយសបាឋហ៍ មួយដខ្ ឬមួយឆ្ប។នៅក្
ំ ុ ងសម
ប ័យ

បុរណរក្ច្ ឋ ់ នូវការរបាក្់រហូត្នៅែល់ ៦ ភាគរយក្ុ ងម


ិ ធនាគារផល ប ួ យឆ្ប ំ នែើមផ ី

នលើក្ទឹក្ច្ត្
ិ ែឋ ល់អក្
ប នផើរញ បាក្់។ ឋ ់ ជាឥណទននៅែល់មាចស់
នហើយធនាគារផល

ររ្ៀបររ្ៀងរោយៈ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 10 ការរគប់រគងធនាគារ

ក្បា៉ាល់នៅក្ុ ងត្
ប បំ ន់សមុរទនមឌ្ដទរ
ី ៉ា នណ ដែលមានអរតការរបាក្់ ២ នៅ ៣ ែង

នរច្ើនជាងការរបាក្់បនញ្ើ ។

ជាកថនលងរកាទុកវតថមានតម្មល
ុ ( Safekeeping of Valuables)៖ នៅយុគសម័យ

ឋ លធនាគារ ចាប់នផម
ក្ណា ើឋ ទទួលយក្មាសនិងវត្ុ មានត្ពម
ទ នល ផេងនទៀត្ ដែលជា

រទពយសមផត្របស
ិឋ ់អត្ថ
ិ ិជននៅក្ុ ងឃ្
ប ំ របស់ធនាគារ
លង នដ្ឋយធនាគារបាននច្ញ

ជាបងាកន់ពែរបគល់ឲ្យអត្ថ
ិ ិជនរបស់ខ្ួ ន
ល ចាត្់ទុក្ជាវត្ុ សមា
ទ គ ល់បនញ្ើ របស
ដ ់រទពយ

សមផត្ិមានត្ពម
ថ ទ ំ
ល ងននាឹះនៅក្ុ ងធនាគារ
ប បងាកន់ពែននឹះរត្ូវបាននគច្រច្រែូច្ជា

ស្ថច្់របាក្់ែូច្គាបដែរ។ បច្ុ បផន


ច នប នឹះការរក្ាវត្ុ មានត្ពម
ទ រល បស់អត្ថ
ិ ជ
ិ ន រត្ូវបាន

នធនទផ
ើ វ ងនដ្ឋយដផ
ើ ក្
ប មួយពនធនាគារដែលរក្ាវត្ុ មានត្ពម
ទ ទ ំ
ល ងននឹះ រហូត្ែល់

អត្ថ ិ នរបស់នគរត្ូវការនៅក្ុ ងបន


ិ ជ ប បធ ់ចាក្់នស្ថជត្
ិ ។

ោំរទសកមមភ្នពរដ្ឋឋភិបាលតាមរយៈការផដល់នូវឥណ្ទាន

(Supporting Government Activities with Credit)

នៅយុគសម័យក្ណា
ឋ លនិងនៅនពលចាប់នផម ឋ ៍ឧសាហក្មម ធនា
ើ ឋ ពនបែវិ ត្ន

គារបានចាប់នផម
ើឋ ច្ល័ត្មូលធនរបស់ខ្ួ ន
ល ឋ ់ ឥណទនយ៉ាងនរច្នឲ្យនៅ
នហើយផល ើ

អងភា
គ ពអាជីក្មនា
ម នា ដែលជានហត្ុនធើឲ្យមានការចាប
វ ់អារមណ
ម ៍ ពីសណា
ំ ក្់រដ្ឋឌ ភិ

បាលនៅក្ុ ងទ
ប ីបអ
វ ៉ា និងអានមរក្។
រឺ ុប ិ ធនាគាររត្ូវបាននគដ្ឋក្់ឲ្យនៅក្ុ ង
ប ច្ាប់ដែល

អាច្ទិញសញ្ដប័ណតរដ្ឋឌភិបាល នដ្ឋយនរបើរបាស់របាក្់មួយច្ដំ ណក្ពនរបាក្់ប

ដ នៅឆ្ប ំ ១៧៨១ (Bank of North America ) រត្ូវបានក្ណ


នញ្ើ ។ ំ ត្់នដ្ឋយសភារែហ
ឌ ី វ ដែល

ទាហី វ ក្ុ ងការជ


ប ួ យរបាក្់ែល់ច្លនាត្សូ ៊េ ផួ លរ
ឋ លំ កា
ំ ររគប់រគងរបស់ ់ ស
អងនគ ល ។

ែូច្គាបននឹះដែរ នៅក្ុ ងសម


ប ័យសស្រងាគមសុីវល
ិ សភាអានមរក្បានដ្ឋក្
ិ ់ ច្ាប់មួយ

ច្នំ ឹះរបពន័ធ
ន នាគារ ដែលត្រមូវឲ្យរគប់ធនាគាររែ(ឌ State bank) ទងអស
ំ ់ ទិញស

ញ្ដប័ណតរបស់រដ្ឋឌភិបាល នហើយរបាក្់ទងននឹះរត្ូ
ំ វបាននរបើរបាស់ សរមាប់ការនធើ វ

សស្រងាគម។

ផដល់គណ្នមូ
ី លរបទានបរត(Offering Checking Accounts)

ឋ ៍ពនឧសាហក្មនម ៅអរឺ ុប
បែិវត្ន ៉ា និងនៅអានមរក្ ំ
ិ នានៅែល់ ការដក្ដរបថីក្
ម ុង

ររ្ៀបររ្ៀងរោយៈ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 11 ការរគប់រគងធនាគារ

ការអនុវត្កា
ឋ រងារនិងនសវក្មធ
ម នាគារ។ នសវក្មថ
ម ីក្
ម ុ ងនពលននឹះ
ប គរបាក្
ឺ ់បនញ្ើ ដ

តមត្រមូវការ ដែលជាគណនីមូលបផទនបរត្និងអនុញ្ញដត្ឲ្យមាចស់គណនីសរ

នសរជាប័ណតភាលមៗ។ នសវក្មនម នឹះ មានស្ថរៈសខា


ំ ន់ណាស់ច្នំ ឹះឧសាហ-ក្មម

ពីនរ ឹះវអាច្បនងើន ន ពពនែនំ ណើរការទូទត្់របាក្់ និងនធើឲ្យ


ក នូវរបសិទភា វ ែនំ ណើរ

ម ន់ដត្ងាយរសួលជាងមុន
ការអាជវី ក្មកា និងមានសុវត្ភាពជាងម
ិទ ុ ន។ បច្ុ បផន
ច ប

គណនីមូលបផទនបរត្ រត្ូវបាននគពរងីក្នៅែល់ការនរបតមរបព
ើ ័នន Internet និង

Smart Cards ដែលអាច្ឱយនគនរបើរបាស់នែើមផទ


ី ូទត្់តមរបព័ននន អទផក្រត្ូ
ិ និច្។

ើ ប ំ ក្នង
ផដល់លសវាលរតាសត៍( Trust Services)៖ ជានរច្នឆ្ ល មក្នហើយធនាគារបាន

ចាត្់ដច្ងការងារហិរញ្ដវត្ុ ទ និងរទពយសមផត្របស
ិឋ ់បុគល
គ ឬរក្ុមហ៊េុន នដ្ឋយទទួល

បានក្ពរមនជង ំ ួ នរបាក្់ឬត្ពមពល នវត្ុ ទ


ើ ស្ថនៅតមច្ន ដែលធនាគារននាឹះរគប់រគង។

មុខ្ងារចាត្់ដច្ងរទពយសមផត្ននឹះរត្ូ
ិឋ វបាននគស្ថគល់ថាជា នសវនរតសត្៍ ។ នហើយ

នៅនពលដែលនសវក្មនម នឹះ ឋ ់ ឲ្យនដ្ឋយរក្ុមហ៊េុនឬអងភា


រត្ូវបានផល គ ពធុរក្ិច្ច

ដែលរត្ូវបាននគនៅថា នសវនរតសត្៍ ណិជក្


ជ ម។

២.២ បស្វាកមមធនាគារស្ម័យបចចរបនា
ុ (Banks Services Today)

សម័យបច្ុ បផន
ច នប នឹះ ធនគារបាននធនវន
ើវ ថ ៍នសវក្មជា
ុ វត្ន ម នរច្ន
ើ នែម
ើ ផន្
ី យ
ើល

ត្បនៅនឹងការរក្ច្នរម
ី នដផ
ើ ក្
ប នសែក្
ឌ ច្
ិ នច ិ ងត្រមូវការរបស់អត្ថ
ិ ជ
ិ ន។

ថ ់ ជូនអត្ថ
នសវក្មដម ែលធនាគារផល ិ ិជនមានែូច្ខាងនរកាម៖

ផដល់កមចដ
ី ល់អតិែិជន៖ កាលពីសម័យមុន ធនាគារមនយក្ច្
ិ ត្
ិ ទឋ ុ ក្ដ្ឋក្់ច្នំ ឹះ

ឋ ់ ឥណទនែល់អត្ិថិជន បុគល
ការផល គ ឬ រគួស្ថរនទ នដ្ឋយនគយល់ថាក្មីននឹះ

មានហានិភ័យខ្ស
ព ់ ដែលនធើឲ្យធនាគារព
វ ុ ំអាច្ទទួលបាននូវរបាក្ច្
់ នំ ណញ។

ំ ី យូរលង់ណាស់មក្នហើយ ធនាគាររត្ូវបានអត្ថ
ទរី រឹកាថផនកហរិ ្ញវតថុ៖ តងព ិ ិ

ជនសុនំ យបល់ ជាពិនសសនៅនពលដែលអត្ិថិជននរបរបាស


ើ ់ ឥណទននិងរបាក្់

សនេ ំឬក្៏វន
ិ ិ នយគ។ ធនាគារជានរច្នបាន
ើ ឋ ់ នសវក្មហ
ផល ម ិ រញ្ដវត្ុ ជានរច្
ទ ន
ើ របនភទ

ចាប់តងព
ំ ី ការនរៀបច្ច្
ំ ណំ ូ លពនដ្ឋ
ន រ ដផនការហិរញ្ដវត្ុ សរមាប
ទ ់បុគល
គ មាបក្់ៗ

ររ្ៀបររ្ៀងរោយៈ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 12 ការរគប់រគងធនាគារ

រហូត្នៅែល់នសវក្មរម បក្ាអ
ឹ ពំ ី ឱកាសទីផារនៅក្ុ ង
ប ំ ប់
និងនរៅរបនទសសរ

អត្ិថិជនរបស់ខ្ួ ន។

ការចាត់ថចងសាច់រាក់(Cash management)៖ ំ ង
រយៈនពលជានរច្ើនឆ្បក្ន ល មក្

នហើយធនាគាររត្ូវបាននគរក្ន ើ ញថា ការងារដែលនធរល


ើវ ់ ពថឬ
ៃ នសវក្មដម ែល

ល ងនគននាឹះ គឺនសវក្មរម គប់រគងស្ថច្់របាក្់។ ធនាគាររត្ូវបាននគ អនុ


មានត្ពមជា

ញ្ញដត្ឲ្យរបម
ិ ូ លស្ថច្់របាក្់នបក្ឲ្យរក្ុ
ើ មហ៊េុន នហើយនរបរបាស
ើ ់ ស្ថច្រ់ បាក្ស
់ ល់ទង

ននឹះវន
ិ ិ នយគក្ុ ងម ឋ ់ ឥណទនរហូត្ែល់ស្ថច្់របាក្់រត្ូវ
ប ូ លបរត្រយៈនពលខ្ី ល ឬផល

បាននគែក្។

ផដល់ភតស
ិ នា(Leasing)៖ ធនាគារជានរច្នបានផ
ើ ល ំ ួស
ឋ ់ នសវជួលឧបក្រណ៍ជន

ឲ្យការទិញ។ ធនាគារនឹងទិញឧបក្រណ៍ ដែលអត្ថ ិ នរបស់ខ្ួ នរត្ូ


ិ ជ ល វការ នហើយ

ជួលនៅឲ្យអត្ថ
ិ ិជនវញ។
ិ ច្ាប់ទមទរឲ្យអត្ថ
ិ ិជននរបរបាស
ើ ់ នសវភត្សនយ

នែើមផនធ
ី ើការទ
វ ូ ទត្់ នៅនពលខ្ឹះ ម ឹ ងត្ពមនល ពលទិញឧបក្រណ៍ននាឹះ
ល អាច្សងនសើ ន

នហើយទទួលខ្ុសរត្ូវក្ុ ងការជ
ប ួ សជុលនិងបង់ពននន ផេងៗ។

ផដល់ឥណ្ទានមូលធនពហុជាត៖ិ ធនាគារបានបនងើន ឋ ់ ហិរញ្ដបផទនែល់


ក ការផល

រក្ុមហ៊េុនថីៗ
ម ជាពិនសសច្នំ ឹះឧសាហក្មដម ែលមានបនច្ក្
ច វទយទ
ិ នំ នើប នដ្ឋយ

ស្ថរដត្ឥណទនរបនភទននឹះមានហានិភ័យខ្ស
ព ់ នហត្ុែូនច្ឹះ ឋ ់ ហិរញ្ដ-
ប ធនាគារផល

បផទនតមរយៈរក្ុមហ៊េុនពហុជាត្ិ ដែលជាដផក្
ប មួយពនរក្ុមហ៊េុនធនាគារ។

ឧទហរណ៍ែូច្ជា រក្ុមហ៊េុន Citigroup Venture, Inc បនាធប់មក្វន


ិ ិ នយគន

នផេងនទៀត្ក្៏ច្ូលរួមនែើមផដច្ក្រ
ី ំ
ដលក្នូ វហានិភ័យ ។

ផតល់លសវាធានារ៉ា ប់រង(Life Insurance)៖ ជានរច្នឆ្


ើ ំ
ប មក្នហើ យធនាគារបានលក្់

នសវធានារ៉ាប់រងឲ្យនៅអត្ថ
ិ ិជនដែលខ្ីរបាក្
ច ់ពីធនាគារ ែូច្ននឹះនហើយនទើបរបាក្់

ធានារ៉ាប់រងរត្ូវបាននគនរបើរបាស់ជាវត្ុ ធានា
ទ នៅនពលដែលអត្ិថិជនរត្ូវស្ថលប់ ឬ

ពិការ។ នគាលននយបាយធានារ៉ាប់រងរត្ូវបានដច្ង នែម


ើ ផការ
ី រអត្ថ
ិ ជ
ិ នជា


មួយការទទួលខ្ុសរត្ូវនូវការច្ណា យនៅនលើការខ្ូច្ខាត្រទពយសមផត្ិ ឋ សុខ្ភាព

និងនធការទ
ើវ ូ ទត្់សណ
ំ ងក្ុ ងក្រណ
ប ី មានការបាត្់បង់ជីវត្។

ររ្ៀបររ្ៀងរោយៈ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 13 ការរគប់រគងធនាគារ

ផតល់លសវាលសាធននវិ តដន(៍ Offering pension fund)៖ ធនាគារមានត្ួនាទីយ៉ាងសខា


ំ ន់

ក្ុ ងការរគប
ប ់រគងរបាក្់នស្ថធននិវត្ន
ឋ ៍ ដែលរក្ុមហ៊េុនជានរច្ើនផល
ឋ ់ ឲ្យនៅបុគល
គ ិ ក្

របស់ខ្ួ ន។
ល ធនាគារបានយក្របាក្់នស្ថធននិវត្ន
ឋ ដ៍ ែលបានទទួលនៅវន
ិ ិ នយគ

ប ដែលរត្ូវទទួលបានរបាក្់នស្ថធននិវត្ន
នហើយសងឲ្យនៅអក្ ឋ ៍ននាឹះវញ
ិ នៅនពល

ដែលនគែល់អាយុច្ូលវវត្
ិ ន ៍ ធាលក្ខ្
ថ ឬ ់ ួ នព
ល ិ ការនដ្ឋយរបការណាមួយ។ គនរមាង

របាក្់នស្ថធននិវត្ន
ឋ ៍ គឺជាការជួយនៅែល់បុគល
គ មាបក្់ៗសរមាប់សនេ ំរបាក្់ទុក្នៅ

នពលដែលពួក្នគែល់អាយុច្ូលនិវត្ន
ឋ ៍ឬរត្ូវធាលក្់ខ្ួ នព
ល ិ ការ។ តមការអនងត្
ក បាន

បងាហញថា ធនាគារក្ព ឋ ុ ខ្ងារនិងទរមង់អាជីវក្មរម បស់វ។


ំ ុ ងដត្មានការតលស់បូ រម

ំ ន់ណាស់ ដែលនគនៅនិនាបការននឹះថាជាបែវិ ត្ន


ការដរបរបួលននឹះមានស្ថរៈសខា ឋ ៍

ធនាគារ។

២.៣. បមរមបរមួលនិនាាការស្រាប់ធនាគារស្ម័យបចចរបនា

ការកលូ
ី តលាស់ថផនកលសវាកមម៖ ែូច្ដែលបងាហញនៅក្ុ ងដផ
ប ក្
ប មុនៗ ធនាគារបាន

ពរងីក្នសវក្មហ
ម ិ រញ្ដវត្ុ របស
ទ ់ ខ្ួ នយ
ល ៉ា ងឆ្ប់រហ័ស និងមាននសវក្មហ
ម ិ រញ្ដវត្ុ នផេ

ំ ុ ងផល
ងៗជានរច្ើន ដែលបាននិងក្ព ឋ ់ ឲ្យែល់អត្ិថិជនរបស់នគ។ សក្មភា ំ
ម ពទង

ននឹះរត្ូវបាននគបនងើត្
ក នទផងនៅនពលបច្
ើ ុ បផន
ច ប ដែលសិ ត្នៅនរកាមសមា
ទ ព ធការនក្ន

នទផងពនការរបក្
ើ ឋ រក្ុមហ៊េុនហិរញ្ដវត្ុ នផេងៗនទៀត្
ួ ត្របដជងពីបណា ទ ការនក្ននទផ
ើ ងើ

ប ច្នំ ណឹះែឹង
ដផក្ ិ ិជនូវការតលស់បូ របនច្
និងការទមទរពីអត្ថ ឋ ក្
ច វទយថ
ិ ីៗ
ម ។ ការ

ពរងីក្នសវក្មនម នឹះក្៏បានបនងើត្ ំ
ក នូវការច្ណា យ និងភាពបរជ័យរបស់ធនាគារ

ផងដែរ ។

ការលកន
ើ លទបង
ើ នូវការររកួតររថជង៖ ំ ល ពនការរបក្ួត្របដជងបាននក្ននទផ
ភាពខាលងកា ើ ងើ
នៅនពលដែលធនាគារនិងពែគូរបដជងបានពរងីក្នសវក្មរម បស់ខ្ួ ន។
ល ធនាគារក្ុ ង

ឋ ់ នសវឥណទន ដផនការនស្ថធននិវត្ន
រសុក្ផល ឋ ៍ និងនសវរបក្ានយបល
ឹ ់ ដផក្

ហិរញ្ដវត្ុ ទ ដែលរបឈ្មមុខ្នដ្ឋយតធល់ពីបណា
ឋ ធនាគារ និងស្ថទប័នហិរញ្ដវត្ុ នផេ

ឋ ់ នសវក្មនម នឹះដែរ រួមមានសហព័នឥ


ងៗនទៀត្ដែលផល ន ណទនជានែើម។

ររ្ៀបររ្ៀងរោយៈ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 14 ការរគប់រគងធនាគារ

៣. និនាាការែឹះឥទធិពលបៅបលីធនាគារ (Trends Affecting All Banks)

ការលប់បំបាត់នយ
ិ ័តកមម ៖ ការស្ថយភាយនសវក្មម និងការនក្ននទផ
ើ ងន
ើ ូ វការ
របក្ួត្របដជងក្៏បណា
ឋ លមក្ពីការលប់បបា
ំ ត្់និយ័ត្ក្មម ដែលកាត្់បនយ
ទ នូវការ

រគប់រគងរបស់រដ្ឋឌភិបាលច្នំ ម ិ រញ្ដវត្ុ ទ ដែលបានចាប់អនុវត្ជា


ឹះឧសាហក្មហ ឋ ង

៍ ង
ពីរទសវត្េរក្ន ល មក្នហើយនៅក្ុ ងសហរែ
ប អា
ឌ នមរក្
ិ ំ ិ ភព
និងស្ថយភាយទូទងព

នលក្។

ការលកន ើ នូវការចំណាយមូលធន៖ ការលប់បបា


ើ លទបង ំ ត្់និយ័ត្ក្មម ជាមួយនិងការនក្ន

នទផងពនការរបក្
ើ ួ ត្របដជង ំ
បាននានៅែល់ ការនក្ននទផ
ើ ងន ំ
ើ ូ វការច្ណា យច្នំ ឹះ

ការលក្់របាក្់បនញ្ើ ដ ដែលជារបភពមូលធនែ៍សខា
ំ ន់របស់ធនាគារ។ ការលប់

នចាលនិយត្័ក្មបា ាំ
ម នបងធនាគារ ំ
ឲ្យច្ណា យការរបាក្់ច្នំ ឹះការរបាក្់បនញ្ើ ែ ំ
ដ ុ។

នៅនពលែូច្គាបននឹះដែរ រដ្ឋឌភបាលត្
ិ រំ ូ វនអាយធនាគារនរបរបាស
ើ ់ មូលធនតធល់ ឲ្យ

បាននរច្ន
ើ នែម
ើ ផបនង
ី ក រទពយរបស់ខ្ួ ន។
ើន ល

ការវិ វតដន៍ម្នបលចចកវិ ទា៖ នៅក្ុ ងនពលថ


ប ីៗ
ម ននឹះ ធនាគារបានរបឈ្មមុខ្និង

របត្ិបត្ិការច្
ឋ ំ
ណា ព ់ ដែលនានៅែល
យខ្ស ំ ់ ការនក្ើននទផងន
ើ ូ វរបព័នស
ន ័យ
វ របវត្ិឋ និង

នអទផច្រត្ូ
ិ និច្ នែម
ើ ផជ ំ ួ សរបព័នដន ែលនរបនដ្ឋយក្
ី ន ើ លំ ងមន
ំ ុ សេជាពិនសសការ

ទទួលនូវរបាក្់បនញ្ើ របស
ដ ់ អត្ថ
ិ ជ
ិ ន។

ឧទហរណ៍ ATM(Automated Teller Machines), POS( Point-of-sale) POS

ជាឧបក្រណ៍នៅក្ុ ងហាងលក្
ប ់ែូរ ំ ួ សការទូទត្់នដ្ឋយរក្ដ្ឋស
ដែលជន នហើយ

របពន័ក្
ន ុព ័ នំ ណើរការរបត្ិបត្ិការរប
ំ យូទរែ ឋ ់ ន់ជុវំ ញព
ិ ិ ភពនលក្។

ការលកន
ើ លទបង ំ ត្់និយត្័ក្មនម ៅ
ើ ភ្នពចំរុុះម្នមូលធនថដលមានរំលោចការរាក់៖ ការលុបបបា

ក្ុ ងឧសាហក្ម
ប ម នធើឲ្យអត្
វ ថ ិ នទទួលបាននូវអរតការរបាក្់ខ្ស
ិ ជ ព ់ជាង។ បច្ុ បផន
ច ប

ននឹះ ប នផើរញ បាក្់អាច្រត្ូវនគទក្់ទញនដ្ឋយគូរបក្ួត្របដជងដែលផល


អក្ ឋ ់ នូវការ

របាក្់ខ្ស
ព ់ នហត្ុននឹះនហើយធនាគារក្រត្ូ
ឹ វខ្ិត្ខ្រំ បងនែ
ឹ ើមផនអាយមាននរបៀបនល
ី ើ គូ

ឋ ់ នអាយស្ថធារណជន នហើយរត្ូវដរបរបួលនៅតម
របក្ួត្របដជង តមរយៈការផល


ច្ណ ង់ច្ណ
ំ ូ លច្ត្
ិ រឋ បស់អត្ថ ិ ន ដែលទក្់ទងនៅនឹងការដច្ក្ចាយធនធាន។
ិ ជ

ររ្ៀបររ្ៀងរោយៈ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 15 ការរគប់រគងធនាគារ

ការពរងឹងនង
ិ ការពរងីកខាងថផនកភូមសា
ិ ស្រសត៖ ការនរបរបាស
ើ ់របព័នស
ន ័យ
វ របវត្ទមទរ
ិឋ

ឲ្យមាននសវក្មនម រច្ើន ំ នងើន


នហត្ុននឹះនហើយធនាគាររត្ូវដត្ខ្ិត្ខ្ប ក អត្ិថិជនរបស់

ខ្ួ ននដ្ឋយពរងី
ល ក្របត្ិបត្ិការរបស
ឋ ់ ខ្ួ ននល
ល ើ ទីផារឆ្ៃយៗ និងបនងើន ំ ួ នគណនី។
ក ច្ន

ស្ថខាធនាគារបាននក្ននទផ
ើ ងយ
ើ ៉ា ងឆ្ប់រហ័ស ក នូវរក្ុមហ៊េុនធនាគារ
និងការបនងើត្

ក នូវស្ថទប័នធនាគារធម
ដែលបានទិញធនាគារត្ូច្ៗនហើយបានបនងើត្ ំ ួយ នដ្ឋយ

ឋ ់ នូវនសវក្មជា
ផល ម នរច្ើនែល់អត្ថ
ិ ិជនរបស់នគ នហើយមាននពលខ្ឹះ
ល មានការ

បញ្ូ ច លគាបរវងស្ថទប័នជាធនាគារនិងស្ថទប័នមិនដមនធនាគារដថមនទៀត្ផង។

សកលភ្នវូបនយ
ី កមមម្នធនាោរ៖ ការពរងីក្នូវភូមិស្ថស្រសន
ឋ ិ ងពរងឹងនូវសក្មភា
ម ព

ធនាគារ បានដរបរបួលឈាននៅរក្សក្លភាវូបនីយក្ម។
ម បច្ុ បផន
ច នប នឹះ ធនាគារ

ំ នៅក្ុ ងព
ធៗ ប ំ ុ ងនធការរបក្
ិ ភពនលក្ ក្ព ើវ ួ ត្របដជងគាបនៅរគប់ទី ប។

បលងកន
ើ ហានភ ឋំ ិ ងការពរងីក្ដផក្
ិ ័យម្នភ្នពបរជ័ យរបស់ធនាោរ៖ ការរបមូលផុ ន ប ភូមិ ស្ថ

ស្រស ឋ បានជួយកាត្់បនយ ំ ក្របស់ធនាគារ


ទ នូវការលបា ក្ុ ងការទទ
ប ួ លវបត្
ិ ិពឋ ី

លក្ខ្
ា ណឍនសែក្
ឌ ច្
ិ ក្
ច ុ ងត្
ប បំ ន់។ បុ ដ៉ា នកា
ឋ រនក្ននទផ
ើ ងន
ើ ូ វការរបក្ួត្របដជងរវងធនាគារ
និងស្ថទប័នមនដមនធនាគារ
ិ បានបនងើន ំ ក្ដផក្
ក ការលបា ប ឥណទន និងនសរទ ភាព

ដផក្
ប នសែក្
ឌ ច្ ំ
ិ ដច ែលអាច្នានៅែល់ ភាពបរជ័យរបស់ធនាគារនៅនលើពិភពនលក្។

ការលប់បបា
ំ ត្់និយ័ត្ក្មនម ៅនលើវស
ិ ័ យហិរញ្ដវត្ុ ទ បានពរងីក្ឱកាសរបស់ធនាគារ ឹ

ក្ បុ ៉ាដនវ
ឋ នសើ ន ំ
ម ឹ ងការច្ណា ក នូវភាពមិនជាក្់លក្់នៅនលើទីផារ
យពនការបនងើត្

ហិរញ្វដ ត្ុ ទ ដែលជានហត្ុនធើឲ្យធនាគារអាច្ទទ


វ ួ លនូវការបរជ័យ និងែួលរលនំ ៅ

ក្ុ ងនពលខាងម
ប ុ ខ្។

៤. និយត
័ កមមធនាគារ (Banking Regulation)

ធនាគារក្
ឹ គជាអ
ឺ ក្
ប ដែលនធការបនរម
ើវ នល
ើ ប របព័នហ
ើ ដផក្ ន ិ រញ្ដវត្ុ ទ ក្៏ែូច្ជាការ

ផត្ គ ់ឥណទន ទទួលរបាក្ប


គ ់ផង ់ នញ្ើ ដ និងការផល
ឋ ់ នូវនសវក្មយ
ម ៉ា ងសមផូរដបប ជូន

ែល់អត្ថ
ិ ិជន នដ្ឋយពួក្នគអនុវត្ជា
ឋ មួយនឹងបរយកាសន
ិ ិ យ័ត្ក្មម និងភាពបុន

របសប់នលើវជា
ិ ជ ជីវៈ នែើមផការ
ី រនូវផលរបនយជន៍អត្ិថិជន និងស្ថធារណៈជន

នហត្ុអបានជាធនាគាររត្ូ
ីវ វរបឈ្មមុខ្នៅនឹងគុណសមផត្ន
ិ ឋ ិ ងគុណវបត្
ិ ិឋ ច្នំ ឹះ

ររ្ៀបររ្ៀងរោយៈ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 16 ការរគប់រគងធនាគារ

ៃ ់ពននិយ័ត្ក្មនម នឹះ?
ទមន ជាការពិត្វមាននហត្ុផលខ្ឹះ
ល សរមាប់ការរត្ួត្ពិនិត្យ

ដែលជាបនុ ក្ែ
ធ ៏ចាបាច្
ំ ់បផ
ំ ុ ត្របស់រដ្ឋឌភិបាលនលើនិយ័ត្ក្មនម នឹះ។


ក្តថទងននឹះមានែូ ច្ខាងនរកាម៖

ក្តថទី១៖ ធនាគារ គជាក្ដន


ឺ ងល ទុក្ដ្ឋក្់របាក្់បនញ្ើ ដ ដែលស្ថធារណៈជននផើ ញ

ទុក្ រួមមានរបាក្់បនញ្ើ ដបុគល


គ និងរបាក្់បនញ្ើ របស
ដ ់ រក្ុមរគួស្ថរជានែម
ើ ។ របាក្់

សនេ ំរបស់ស្ថធារណៈជនមានរយៈនពលខ្ី ល នហើយអាច្ែក្ក្ុ ងរយៈនពលឆ្ប


ប ់ៗ

ក្ុ ងននាឹះដែរ
ប ធនាគារក្៏មានទទួលរបាក្់បនញ្ើ រយៈនពលដវងផងដែរ
ដ ែូច្ជា

ឋ ៍។
គណនីនស្ថធននិវត្ន ការបាត្់បង់របាក្់ទងននឹះនដ្ឋយនចារក្ម
ំ ម ឬក្៏ការ

បរជ័យក្ុ ងជ
ប នំ ួ ញ និងបងរក ការលបា
ំ ក្ែល់បុគល
គ មាបក្់ៗក្៏ែូច្ជារក្ុមរគួស្ថរដែរ។

ប នផរើញ បាក្់ភាគនរច្នខ្
នដ្ឋយអក្ ើ ឹះ ំ ញវជា
វ ជនា ិ ជ ជវី ៈ និងព័ត្៌មានក្ុ ងការវយត្ពម
ប ល

ធនាគារនអាយបានរត្ឹមរត្ូវ នហត្ុននឹះភាបក្់ងារនិយ័ត្ក្មបា
ម នយក្ក្ពំ រពនការ

ទទួលខ្ុសរត្ូវក្ុ ងការរបម
ប ូ លនិងវភាគព
ិ ័ត្៌មាន នែើមផវយត្ពម
ី អ ំ ី ស្ថទនភាព
ល ព

ហិរញ្វដ ត្ុ របស


ទ ់ធនាគារ និងការ រផលរបនយជន៍ស្ថធារណជន។ ការការ រ


ទងននឹះរួមមានការដ្ឋក្់មា៉ាសុីនថត្ និងសនិ ស
ឋ ុ ខ្ការ រធនាគារ នែម
ើ ផការ
ី រ

នចារក្មម ការរត្ួត្ពិនិត្យ និងសវនក្មម នែើមផក្ ិ ូ វការខាត្បង់ដែលនក្ត្នឡ


ី រំ ត្ន ើ ើង ពី

ការនរបរបាស
ើ ់មនរត្
ិ មរត្ូ
ឹ ល បនំ ល
វឬការដក្ង ឋ ់ ឥណទនរបស់រដ្ឋឌភបាលនៅ
ការផល ិ

វ ខាត្របាក្ដ់ ែលមិន
ធនាគារ នៅនពលដែលធនាគារននាឹះ របឈ្មមុខ្នឹងការខ្ឹះ

អាច្ទសេន៍ទយបាន។

ក្តថទី២៖ ក យ៉ាងយក្ច្ត្
ធនាគាររត្ូវបាននគអនងត្ ិ ទឋ ុ ក្ដ្ឋក្់ ពីនរ ឹះវមាន

ឥទិពលនៅក្ ក របាក្់ក្ុ ងទរមង់ ់បនញ្ើ ដ


ន ុ ងការបនង
ប ើត្ ប ជារបាក្ ឥណទន និងការវន
ិ ិ

នយគ។ការតលស់បូ របរ
ឋ មាណរបាក្
ិ ់របស់ធនាគារ ំ ក្់ទន
វមានទនា ំ ងជាមួយ

លក្ខ្
ា ណឍនសែក្
ឌ ិច្ច ជាពិនសសការនក្ើននទផងច្
ើ ន ំ ួ នអក្
ប មានការងារនិងអវត្មា
ឋ នពន

អត្ផរណា។
ិ តមពិត្នៅផលប៉ាឹះ ល់ែល់នសែក្
ឌ ច្
ិ ច ដែលបណា
ឋ លមក្ពីការ

ក របាក្់របស់ធនាគារ មនដមនជាបញ្ញ
បនងើត្ ិ ហ នទែ៏របណាធនាគារក្ណា
ឋ ល ជាពិ

នសសអក្
ប បនងើត្
ក នគាលននយបាយ អាច្រគប់រគងរបាក្់របស់ជាត្ទ ំ ូ លបាន
ិ ងម

ររ្ៀបររ្ៀងរោយៈ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 17 ការរគប់រគងធនាគារ

បរមាណរបាក្
ិ ់នៅក្ុ ងធនាគារន
ប ី មួយៗ ហ គួរនអាយបារមរា បស់
មិនដមនជាបញ្ញ

ភាបក្់ងារនិយ័ត្ក្មម ឬក្៏របស់ស្ថធារណៈជននទផយ។

វ ិ យ័ត្ក្មម ពីនរ
ក្តថទី៣៖ ធនាគាររត្ូវបាននគនធើន ឋ ់ នអាយបុគល
ឹះពួក្នគផល គ

មាបក្់ៗ និងអងភា
គ ពធុរក្ច្
ិ នច ី មួយៗ នូវឥណទនសរមាប់នរបរបាស
ើ ់និងវន
ិ ិ នយគ។

ភាបក្់ងារនិយ័ត្ក្មគ
ម ត្ថា
ិ ស្ថធារណៈជនយក្ច្ត្
ិ ទឋ ុ ក្ដ្ឋក្់នៅនលើការផល
ឋ ់ ឥណ

ទនរគប់រគាន់ពីធនាគារ នហើយមយង
៉ា នទៀត្មានការនរសនអ
ើ ង
ើ ក្ុ ងការផ
ប លឋ ់ ឥណ

ទនរបស់ធនាគារ នៅែល់អក្
ប ដែលរត្ូវនគនរសនអ
ើ ើង។ មូលនហត្ុននឹះ នហើយដែល

នធឲ្យព
ើវ ួ ក្នគរត្ូវជួបនឹងឧបសគក្
គ ុ ងការរស
ប ់ នៅ និងក្ុ ងការបនង
ប ើន
ក គុណភាពពនជវី ិ

ត្។ ជាការពិត្ណាស់ នបស


ើ ិ នឥណទនរត្ូវបាននគបែនិ សធ នដ្ឋយមានការ

នរសនអ
ើ ងនៅនល
ើ ើ អាយុ នភទ ជនជាត្ិ និងក្តឋទក្់ទងនផេងៗនទៀត្ ននាឹះ រដ្ឋឌភបា

លគួរដត្លប់នចាលនូវការនរសនអ
ើ ងននឹះ
ើ នដ្ឋយជរំ ុញការ របក្ួត្របដជងរវង

ធនាគារ និងស្ថទប័នផល
ឋ ់ នសវក្មហ ទ ៏ពទនទៀត្។
ម ិ រញ្ដវត្ុ ែ

ិឋ ៃ យណាស់ទក្់ទងជាមួយរដ្ឋឌភបាល។
ក្តថទី៤៖ ធនាគារមានរបវត្ដវងឆ្ ិ រ

ដ្ឋឌភបាលដផ
ិ ក្ ំ ន់បផ
អ ជាសខា ំ ុ ត្នៅនលើឥណទននថាក្ៗរបស់ធនាគារ និងការែក្

ពនព ឋ ់ នៅឲ្យយក្ងទព
ឌ ី ធនាគារផល ័ និងការនរបើរបាស់នផេងៗនទៀត្ ដែលរដ្ឋឌភិបា

លមនច្ង
ិ ់យក្ពនត
ន ធ ល់ពីរបជាជន។ ថីៗ
ម ននឹះរដ្ឋឌភបាលព
ិ ឹ ងដផក្
អ នលើធនាគារនែើមផ ី

ឋ ៍នគាលននយបាយនសែក្
អនុវត្ន ឌ ិច្ក្
ច ុ ងការែក្ពន
ប ន ំ
និងការដច្ក្ចាយច្ណា យ

របស់រដ្ឋឌភបាល។
ិ នហត្ុផលននឹះ នហើយដែលបណា
ឋ លឲ្យមានការលបលួច្រប

ំ ុ ងនពលថ
ឆ្ងក្ ប ៗ
ីម ននឹះ នរ ឋ ់ នសវក្មហ
ឹះថាធនាគារអាច្ផល ម ិ រញ្វដ ត្ុ ែល
ទ ់ រដ្ឋឌភិបា

ើ ិនវមានច្នំ ណញសូមផដត្គា
ល នបស ី ម ននិយ័ត្ក្ម៖

 នែើមផការ
ី រនូវសុវត្ភាពក្
ិទ ុ ងការសនេ
ប ំរបាក្់របស់ស្ថធារណជន

 រត្ួត្ពិនិត្យការផត្ គ ់របាក្់
គ ់ផង ី នំ រច្បាននូវនគាល
និងឥណទននែើមផស

នៅច្មផងរបស់នសែក្
ឌ ិច្ជា
ច ត្ិ ែូច្ជាការពិនិត្យនមលនល
ើ ើ ក្រំ ត្នក្
ិ ននឡ
ើ ើង

ពនការងារនិងអត្ផរណាជានែ
ិ ម
ើ ។

ររ្ៀបររ្ៀងរោយៈ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 18 ការរគប់រគងធនាគារ

 ធានានូវសមភាពពនឱកាស និងភាពយុត្ធម
ិឋ ៌នៅក្ុ ងការទទ
ប ួ លបាននូវ

ឥណទនស្ថធារណៈ រួមជាមួយនឹងនសវក្មហ
ម ិ រញ្ដវត្ុ ចា ំ
ទ បាច្់ែ៏ពទ

ំ ប់ការនធើនអាយជ
នទៀត្សរ វ ីវត្របនស
ិ ើ រនទផង។

 ជរំ ុញនូវការទុក្ច្ត្
ិ ពឋ ី ស្ថធារណជននៅក្ុ ងរបពន
ប ័ហ
ន ិ រញ្ដវត្ុ ទ នែម
ើ ផ ី ឲ្យ

ំ ូ រពនការសនេ ំរបាក្់ មានសភាពរលូនសមាមារត្នៅនឹង ផលិត្


យលហ

ភាពវន ំ
ិ ិ នយគ និងការច្ណា ំ ិ ញ និងនសវក្មម រត្ូវបាន អនុវ
យនលើទន

ត្នឋ ទផងរបក្បនដ្ឋយរបស
ើ ិទភា ព ់។
ន ពខ្ស

ឋំ ណា
 បនញ្ចៀសនូវការរបមូលផុ អ ំ ច្ហិរញ្វដ ត្ុ ដត្ម
ទ ួយ នៅក្ុ ងពែប
ប ុ គល

ំ ួ នត្ូច្ ឬស្ថទប័នឯក្ជនមួយ។
មួយច្ន

ឋ ់ ការគារទែល
 ផល ំ ់ រដ្ឋឌភបាលជាម
ិ ំ ូ ល
ួ យនឹង ឥណទន ពននន លើច្ណ

និង នសវក្មស
ម ប ី ួ យជរំ ុញនសែក្
ំ ូ រដបបនផេងៗនទៀត្ នែើមផជ ឌ ច្
ិ ជា
ច ត្។

ិ ័ យនសែក្
 ជួយនលើវស ឌ ិច្ច ឋ ់ នូវឥណទនពិនសសសរ
ែូច្ជាការផល ំ ប់

ការស្ថងសង់ផឹះ
ធ អាជវី ក្មខា
ម ប ត្ត្ូច្និងនធក្ស
ើវ ិ ក្មម ។

នទឹះបីជាយ៉ាងណាក្៍នដ្ឋយការនធន
ើ វ ិ យ័ត្ក្មម រត្ូវដត្មានសមធម៌ និង

ដែនក្ណ ត្់ែូច្ជា ៖

 ធនាគារអាច្អភិវឌ្ណនូវនសវក្មថ ី នំ រនៅតម
ម ីនម ផេងៗនទៀត្ នែើមផប ើ

ត្រំ ូវការស្ថធារណជន

 ការរបក្ួត្របដជងនលើនសវក្មហ
ម ិ រញ្វដ ត្ុ ទ គបផរក្ាន
ី ំ ល
ូ វភាពខាលងកា

នែម
ើ ផធានាន
ី ូ វត្ពមគ
ល ុ ណភាពសមនហត្ុផល ច្ំន ឹះស្ថធារណជន

 ការនធនសច្ក្
ើវ ី ឋ នំ រច្ច្ត្
ស ិ រឋ បស់វស
ិ ័ យឯក្ជន មិនរត្ូវបាននគររង

ក្ុ ងនគាលប
ប ណំ ំ ត្ប
ងបភ ិ ភំ ័យ ដែលនធនអាយធនាគារឈាន
ើវ នៅ

រក្ភាពបរជ័យទផយ។

rrtss

ររ្ៀបររ្ៀងរោយៈ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 19 ការរគប់រគងធនាគារ

ស្ំណួរនិងលំហាត់

១-នត្អ
ើ នៅដែលនៅថាធនាគារ?
ីវ

២-ច្ូរនរៀបរប់ពីរបនភទនផេងៗរបស់ធានគារនៅសម័យបច្ុ បផន
ច ។ប

៣-នត្ើធនាគារខ្ុសពីស្ថទប័នផល
ឋ ់ នសវក្មហ ទ ៏ពទនទៀត្ែូច្នមច្
ម ិ រញ្ដវត្ុ ែ ឋ ?

ច្ូរពនយល់។

៤-នហត្ុអបានជាធនាគារម
ីវ ំ ួ ន បនរឋ បមូលផុ នឋំ សវក្មហ
ួ យច្ន ម ិ រញ្ដវត្ុ ក្
ទ ុ ងរបត្
ប បត្
ិ -ិ ឋ

ការរបស់ពួក្នគ?

៥-នត្ធនាគារមានម
ើ ុ ខ្ងារ និងត្ួនាទីែូច្នមច្
ឋ ខ្ឹះ
ល ?

៦-នត្ើក្តឋអីខ្
វ ឹះ
ល ដែលមានឥទិ ពលនល
ន ើ ធនាគារ និងស្ថទប័នហិរញ្ដវត្ុ ?

៧-ច្ូរនរៀបរប់អព
ំ ី និយ័ត្ក្មរម បស់ធនាគារ?

៧-នយងនៅតមច្ាប់សីព
ថ ី រគឹះស្ថ
ឹ ទ នធនាគារនិងហិរញ្ដវត្ុ របស
ទ ់ របនទសក្មុ ជានត្
ព ើ

ធនាគារ ណិជជ ធនាគារឯក្នទស និងរគឹះស្ថ


ឹ ទ នមរក្ូ
ី ហិរញ្ដវត្ុ ទមទរនអាយមាន

៉ា ម ន នែើមផច្
មូលធនអបផរមាបុ នា ី ុ ឹះនឈាមឹះអាច្នធរបត្
ើន បត្
ិ ការសក្ម
ិឋ ភា
ម ពបាន?

៨-នត្ើទីផារធនាគារ និងទីផារនសវក្មហ
ម ិ រញ្ដវត្ុ បានត
ទ ល ស់បូ រែ
ឋ ូ ច្នមច្
ឋ ខ្ឹះ
ល នៅ

នពលបច្ុ បផន
ច ?
ប នត្ន
ើ ិ នាបការអដែលមានឥទ
ីវ ិ ពលយ
ន ៉ា ងខាលង
ំ នលើទីផារនិង ស្ថទប័ន

ហិរញ្ដវត្ុ នៅនពលបច្
ទ ុ បផន
ច ?

នត្ន ំ
ើ ិ នាបការទងននឹះ អក្
ប គត្ថា
ិ វនឹងបននឋ ៅនពលអនាគត្់ដែរឬនទ?

៩-ច្ូរនរៀបរប់នឈាមឹះ និងពនយល់រគឹះស្ថ
ឺ ទ នហិរញ្ដវត្ុ ដែលមាននៅ
ទ ក្ុ ងរបនទស
ប ក្មុ ា

ជា នៅនពលបច្ុ បផន
ច ន ំ ន់ៗ របស់វក្ុ ងការអភ
ប ិ ងត្ួនាទីសខា ប ិវឌ្ឈន៍នសែក្
ឌ ិច្រច បស់

របនទសក្មុ ជា។

១០-ច្ូរនរៀបរប់នឈាមឹះ និងពនយល់រគស្ថ
ឺ ទ នហិរញ្ដវត្ុ ទ និងទីផារហិរញ្ដវត្ុ ទ ដែល

ា និងអភិវឌ្ឈន៍នៅឆ្ប ំ ២០១១ នដ្ឋយរជរដ្ឋឌភបាលក្ម


របនទសក្មុ ជា ិ ុ ជា។

១១.នត្អាជ
ើ ីវក្មអ
ម ខ្ ល ដែលធនាគាររបក្ួត្ជាមួយពែគូររបក្ួត្របដជងរបស់ពួក្នគ?
ីវ ឹះ

១២.នត្ើមាននសវអីខ្
វ ឹះ ថ ់ ជាស្ថធារណៈនៅនពលបច្ុ បផន
ល ដែលធនគារផល ច ?

នត្មាននសវក្ម
ើ អ
ម ីដែលពែគ
វ ូ ររបក្ួត្របដជងរបស់ធនាគារផល
ថ ់ នៅនពល

ររ្ៀបររ្ៀងរោយៈ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 20 ការរគប់រគងធនាគារ

បច្ុ បផន
ច ?

១៣.អីនៅដែលនៅថា
វ ទ ប័ន
អាគារហិរញ្ដវត្ុ ,ទ ធនាគារសក្ល? នហត្ុអីបានជាស្ថ


ទងននឹះ មានត្ួនាទីយ៉ាងសខា
ំ ន់នៅក្ុ ងរបព
ប ័នហ ទ នំ នើប?
ន ិ រញ្ដវត្ុ ទ

១៤. នបនយងនៅតមរទ
ើ ឹ សីហ
ថ ិ រញ្ដវត្ុ ,ទ នហត្ុអបានជាមានធនាគារ
ីវ និងអនរថ ការ ី

ហិរញ្ដវត្ុ នៅក្
ទ ុ ងសង
ប មគ ទនំ នើប?

១៥.នត្ធនាគាររបពពណ
ើ ី យ៍ពិត្ជាស្ថលប់ឬ? នត្អ
ើ ក្
ប មានភសុ តងអ
ថ សរមាប
ីវ ់

ច្នមើយរបស
ល ់អក្
ប ?

ររ្ៀបររ្ៀងរោយៈ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 21 ការរគប់រគងធនាគារ

ជំពូកទី ២

និយត
័ កមមធនាគារបៅកមពជា

Banking Regulation in Cambodia

១ បស្ចក្តីបផីើម(Introduction)

ិ ័ យធនាគារដែលមានសុវត្ិភាព
វស ទ សមត្ភា
ទ ព និងរបសិទភា
ន ពមានស្ថរៈ

ំ ន់យ៉ាងខាលងក្
សខា ំ ុ ងការគា
ប ំ
រទែល់ ការអភវឌ្ឈន
ិ ៍ហិរញ្វដ ត្ុ ទ និងក្នំ ណើននសែក្
ឌ ច្
ិ ច

នៅក្មុ ជា។
ព ធនាគារដែលគាមនសុវត្ភាពអាច្នា
ិទ ំ
ឲ្យមានវបត្
ិ ហ
ិ ឋ ិ រញ្ដវត្ុ ជារបព
ទ ័នន

ែួលរលនំ សែក្
ឌ ច្
ិ ច និងការខាត្បង់នសែក្
ឌ ច្
ិ ជា
ច អច្ពស្រន
ិ យឋ ែ៏ធនំ ធង ែូច្ជាវបត្
ិ ិឋ

ហិរញ្ដវត្ុ នៅអាស
ទ ំ
ុ ីកាលពីឆ្ប១៩៩៧-១៩៩៨។ នហត្ុែូនច្ឹះ
ប នហើយ ការពិចារណា

ជាគនឹ ឹះែ
ល ប ំ ូ ងគឺនដ្ឋឹះរស្ថយហានិភ័យ នែើមផនគាលនៅរក្ាស
ី ិ រភាពហ
ទ ិ រញ្ដវត្ុ ទ តម

រយៈការបនងើត្
ក បណា
ឋ ញសុវត្ភាពហ
ិទ ទ ួ យែ៏មានរបសិទភា
ិ រញ្វដ ត្ុ ម ន ព នដ្ឋយ នតឋត្

នៅនលើ (១)សិរភាពហ
ទ ិ រញ្ដវត្ុ ទ (២)ការរត្ួត្ពិនិត្យនិងបទបញ្ដត្ធនាគារ
ិឋ (៣)ការ

ការ ប នផើរញ បាក្់។ ែូច្គាបននឹះដែរ ច្នំ


រអក្ ឹះរគឹឹះស្ថទនហិរញ្ដវត្ុ នផេងៗ
ទ នទៀត្ ែូច្

ជារគឹះស្ថ
ឹ ទ នមរក្ូ
ី ហិរញ្វដ ត្ុ ទ អក្
ប បូ ររបាក្
ឋ ់និងអក្
ប ឲ្យខ្ីច្ងការ
ច នហើយមាន ហានិភ័យ

របហាក្់របដហលនឹងធនាគារដែរ ំ ុ ងនធើរបត្
ដែលក្ព វ ិបត្ិការធនាគារ
ឋ គួរដត្រត្ូវ

បាននដ្ឋឹះរស្ថយែូច្គាប។ នហត្ុននឹះនហើយ ដផក្


ប ននឹះនដ្ឋឹះរស្ថយមិន រត្មដត្

ម ពធនាគារបុ ន៉ា ណាតឹះនទ បុ ដ៉ា នដឋ ថមទងនដ្ឋឹះរស្ថយ


ធនាគារនិងសក្មភា ំ បញា្ហមរក្ូ

ហិរញ្ដវត្ុ ទ និងរគឹះស្ថ
ឹ ទ នមរក្ូ
ី ហិរញ្ដវត្ុ រពមទ
ទ ំ ក្
ងអ ប ឲ្យខ្ី ច និងអាជវក្រ
ី បូ ររបាក្
ថ ់

ដែលនធើសក្ម
វ ភា
ម ពធនាគារផងដែរ។

ទនឹ មន
ធ ឹ ងននឹះ ការបនងើត្
ក ធនាគារ និងសក្មភា ំ
ម ពធនាគាររពមទងរគឹឹះស្ថទន

ដែល ក្់ព័នមា ំ ន់ែល់ការគារទការសនេ


ន នស្ថរៈសខា ំ ំ និងការដបងដច្ក្ធនធាន

ហិរញ្ដវត្ុ ។
ទ ំ ន់នៅទីននឹះ សនំ ៅនលើការដ្ឋក្់បទបញ្ត្
ការនតឋត្ជាសខា ដ ិ ឋ និងការ

នលើក្ទឹក្ច្ត្
ិ ឋ នែើមផគា ំ
ី រទធនាគារនិ ងរគឹះស្ថ
ឹ ទ នដែល ក្់ព័នរន បក្បអាជីវក្មម

ធនាគារ តមលក្ណ
ា ៈមួយមានរបសិទភា
ន ព និងសុវត្ិភាពតមរយៈ
ទ (១)មូលដ្ឋឌន

ររ្ៀបររ្ៀងរោយៈ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 22 ការរគប់រគងធនាគារ

រគឹះពនរបព
ឹ ័នហ
ន ិ រញ្ដវត្ុ ទ ជាពិនសសសិទិ កាន
ន ់កាប់រទពយសមផត្ិឋ និងការអនុវត្ន
ឋ ៍ក្ច្
ិ ច

សនយ និងយនកា
ឋ រនដ្ឋឹះរស្ថយជនមាលឹះ (២)លក្ខ្
ា ណ ំ ូ ងច្នំ
័ ឍ ែប ឹះរបត្ិបត្ិការ
ឋ និង

ការរត្ួត្ពិនិត្យធនាគាររបក្បនដ្ឋយរបសិទភា
ន ព ជាពិនសសរបព័នទ
ន ូ ទត្់សង

របាក្់ដែលមានសមត្ភា
ទ ព និងសុវត្ភាព
ិទ (៣) បទបញ្ដត្ិ ឋ និងការរត្ួត្ពិនិត្យ

ធនាគារ និងរគឹះស្ថ
ឹ ទ នរសនែៀងគាប ែូច្ជារគឹះស្ថ
ឹ ទ នមរក្ូ
ី ហិរញ្ដវត្ុ ទ អក្
ប បូ ររបាក្
ឋ ់ និង

អក្
ប ឲ្យខ្ីច្ងការ
ច ំ ុ ងរបក្បអាជីវក្មធ
ដែលក្ព ម នាគាររបក្បនដ្ឋយរបសិទភា
ន ព។

នៅក្ុ ងនសែ
ប ក្ ំ ុ ងអភិវឌ្ណជានរច្ើនរប់ទងនៅអាស
ឌ ិច្ដច ែលក្ព ំ ុ ី ផង ធនាគារ

បាននែរើ ត្ួរនាទីយ៉ាងសខា
ំ ន់បផ
ំ ុ ត្ក្ុ ងការសនេ
ប ំ និងដបងដច្ក្ធនធានហិរញ្វដ ត្ុ នៅ

ក្ុ ងនសែ
ប ក្
ឌ ច្
ិ ។ច ននឹះក្៏ជាក្រណីរបស់ក្មុ ជាផងដែរ
ព ជ ក្់អព
ដែលនឹងគូសបញ្ញ ំ ី ត្ួនាទី

ជាគនឹ ឹះពនវ
ល សិ ័យធនាគារនៅក្ុ ងការអភ
ប វឌ្ណន
ិ ន៍ សែក្
ឌ ច្
ិ ក្
ច មុ ជា។

ទនឹ មន
ធ ឹ ងននឹះ រគឹះស្ថ
ឹ ទ នមរក្ូ
ី ហិរញ្ដវត្ុ ទ អក្
ប បូ ររបាក្
ឋ ់ និងអក្
ប ឲ្យខ្ីច្ងការ
ច ក្៏

សក្មផ
ម ងដែរក្ុ ងរបព
ប ័នហ
ន ិ រញ្ដវត្ុ ក្ម
ទ ុ ជា
ព ំ
រពមទងមានត្ួ នាទីយ៉ាងសខា
ំ ន់ក្ុ ងការ

បងរគ និងដបងដច្ក្ធនធានហិរញ្វដ ត្ុ ។ ំ ន់សរមាប់ក្មុ ជា


ទ នហត្ុននឹះវមានស្ថរៈសខា ព

នែម
ើ ផបនង
ី ក របព័នទ
ើត្ ំ ូ លយមួយ
ន ូ លទ នែម
ើ ផនដ្ឋឹះរស្ថយហាន
ី ិ ភ័យពនសក្មភា
ម ព

ធនាគារនធនឡ
ើវ ើងនដ្ឋយរបនភទរគឹះស្ថ
ឹ ទ នខ្ុសៗគាប ំ
រពមទង នែើមផគា
ី ំ
រទែល់ ការ

អភវឌ្ណត្
ិ ួ នាទីរបស់រគឹះស្ថ
ឹ ំ
ទ នទងននាឹះ ក្ុ ងការគា
ប ំ
រទែល់ ក្ណ
ំ នីនសែក្ិ ច និងកាត្់
ឌ ច្

បនយ
ទ ភាពរក្ីរក្។

នដ្ឋយពិនិត្យនមលនល
ើ ិ ័ យធនាគារ
ើ វស និងមរក្ូ
ី ហិរញ្វដ ត្ុ ក្ម
ទ ុ ជាក្
ព ំ
ណ ត្់

សមាគល់សខា
ំ ន់ៗមួយច្ន
ំ ួ នបាននលច្នឡើង។ នៅក្ុ ងច្
ប នំ ណាមធនាគារនិងរបព័នន

ធនាគារមានស្ថច្់របាក្់ងាយរសួលយ៉ាងនរច្ន
ើ បុ ដ៉ា នកា ឋ ់ ឥណទនមានក្រមត្
ឋ រផល ិ

ក្ណ ត្់។ នរៅពីរបព័នធ
ន នាគារផូ វការ
ល សក្មភា
ម ពហិរញ្ដវត្ុ មាន
ទ ការ ក្់ព័នន

ជាមួយរគឹឹះស្ថទនដែលមានសក្មភា ំ ូ វការន
ម ពទងផ ល ិ ងនរៅផូ វការ។
ល នៅក្ុ ងរបព
ប ័នន

ហិរញ្វដ ត្ុ ផ
ទ ូ វការ
ល រគឹះស្ថ
ឹ ទ នមរក្ូ
ី ហិរញ្វដ ត្ុ គ
ទ ជាអ
ឺ ក្ ច ៉ា ងសក្មម បុ ៉ាដនរឋ បឈ្មមុខ្
ប ឱយខ្ីយ

វ ស្ថច្់របាក្់ងាយរសួល។ ទនឹ មន
នឹងក្ងឹះ ធ ឹ ងននាឹះ ការបា៉ាន់ស្ថមនជានរច្ននល
ើ ើ ក្នឡើង

ថា ិ ័ យហិរញ្ដវត្ុ នរៅផ
វស ទ ូ វការ
ល របដហលជាធនំ ធងជាងវស
ិ ័ យហិរញ្ដវត្ុ ផ
ទ ូ វការ

ររ្ៀបររ្ៀងរោយៈ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 23 ការរគប់រគងធនាគារ

នហើយមានសក្មភា
ម ព ក្់ព័នន
ន ឹ ងសក្មភា
ម ពធនាគារជានរច្ន។
ើ នៅក្ុ ងវ
ប សិ ័យ

ហិរញ្ដវត្ុ នរៅផ
ទ ូ វការ
ល មានរគឹឹះស្ថទនមីរក្ូហិរញ្ដវត្ុ ដែលម
ទ ិនបានច្ុឹះបញ្ី ជ ដែលបាន

ឬមិនបានចាត្់ទុក្ខ្ួ នឯងថាជារគ
ល ឹឹះស្ថទនមីរក្ូហិរញ្ដវត្ុ ទ បុ ៉ាដនជា
ឋ នរឿយៗនរច្ើនចាត្់

ទុក្ថា ខ្ួ នជាអង


ល គ រអភិវឌ្ណន៍
កា អក្
ប បូ ររបាក្
ឋ ់ និងអក្
ប ឲ្យខ្ីច្ងការរពមទ
ច ងំ

សក្មភា
ម ពហិរញ្ដវត្ុ នរៅផ
ទ ូ វការជានរច្
ល ននទៀត្ែ
ើ ូ ច្ជាត្ុងទីនជានែម
ើ ។

ក្ុ ងន
ប ័យននឹះ ការរបឈ្មនិងអាទិភាពគនឹ ឹះសរមាប
ល ់គារទការអភ
ំ វឌ្ណន
ិ ៍ធនា-

គារ និងមីរក្ូហិរញ្ដវត្ុ នៅក្ម


ទ ុ ជាមានែ
ព ូ ច្ខាងនរកាម៖

 ំ
ក្ណ ត្់អត្ស
ឋ ញ្ញដណនិងនដ្ឋឹះរស្ថយហានិភ័យ។

 នធើឲ្យរបនស
វ ើ រនឡើងនូវរបត្បត្
ិ ការរបស
ិឋ ់ រគឹះស្ថ
ឹ ទ នហិរញ្ដវត្ុ ទ និងបនងើន
ក អ

នរឋ ការយក្ម
ិ ម តមរយៈការអភវឌ្ណន
ិ ៍ធនធានមនុសេការអប់រ ំ និងការ

រត្ួត្ពិនិត្យនិងបទបផញ្ដត្សមរសប។

 ក ជនំ នឿទុក្ច្ិត្ឋ តមរយៈការនធើឱយរបនស


បនងើន វ ើ រនឡើងនូវរគឹឹះស្ថទនហិរញ្ដ

វត្ុ ទ មុខ្ងាររត្ួត្ពិនិត្យនិងការអប់រ។ំ

នធទរមង
ើវ ់ហិរញ្ដបផទនឲ្យនៅជាផវការ ក ជនំ នឿទុក្
តមរយៈការបនងើន
 ូល
ច្ត្
ិ ។ឋ

 ភាជប់ទនា
ំ ក្់ទន
ំ ងធនាគារនិងមរក្ូ
ី ហិរញ្ដវត្ុ ទ ក ជនំ នឿ
តមរយៈការបនងើន

ទុក្ច្ិត្នឋ លើដផក្
ប បទបផញ្ដត្ិឋ ឋ ៍ច្ាប់និងការ
ការរត្ួត្ពិនិត្យការអនុវត្ន

ិ ឌ រច្នាសម័ន
អភវឌ្ណនហដ្ឋ ព ហ
ន ិ រញ្វដ ត្ុ សមរសប
ទ ជាពិនសសរបព័នទ
ន ូ ទត្់

សងរបាក្់ជាត្ែ
ិ ុ ល ទីផាររូបយវត្
ិ ំ
ុ ទ និងអនរថ ធនាគាររបបញ្ូ ច លទង
មូលបរត្រែរយៈកាលខ្
ឌ ី ល និងនធនអាយរបនសរ
ើវ នឡ
ី ើ ងនវូគណុភាព និងត្

មាលភាពពនព័ត្៌មានហិរ វត្
ញ ុ។

 ចាត្់ទុក្អក្ ឋ ់ នសវហិរញ្ដវត្ុ នស
ប ផល ទ ើ ភាពគា
ម ប នែើមផផ ឋ ់ ទីលនរបក្ួត្
ី ល
របដជងនសើភាពម
ម ំ
ួ យ និងនជៀសវងការរនលភអ ំ
ណា ច្បទបផញ្ត្
ដ ិ ឋ និង

ឋ ់ វនូរបព័នម
ផល ន ួ យ ដែលមានការអភិវឌ្ណន៍ជាលដ្ឋ
ំ ប់សរមាប់រគឹះស្ថ
ឹ ទន

មនដមនធនាគារដែលនធ
ិ សក្ម
ើវ ភា
ម ពធនាគារ។

ររ្ៀបររ្ៀងរោយៈ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 24 ការរគប់រគងធនាគារ

បទរប្ញតដិ នង
ិ ការរតួតពន
ិ ត
ិ យធនាោរ


បទបផញ្ដត្ិ ឋ និងការរត្ួត្ពិនិត្យធនាគារ ចាបាច្់រត្ូវនដ្ឋឹះរស្ថយនូវទិែភា
ឌ ព

ំ ួ ន។
មួយច្ន

ប រត្ួត្ពិនិត្យធនាគាររត្ូវមាននគាលនៅច្ាស់លស់
អក្ ឯក្រជយ និងសិទិ ន


អណា ច្រគប់រគាន់ នែម
ើ ផសនរមច្នគាលនៅទ
ី ំ
ងននាឹះ នៅក្ុ ងបរ
ប បទត្មា
ិ ល ភាព និង

ក្ច្
ិ សច ហរបត្បត្
ិ ការជាម
ិឋ ួ យអាជាញធរ និងភាបក្់ងារដែល ក្់ព័ន។
ន ជាទូនៅ

័ ឍ ច្ាប់ជាមូលដ្ឋឌនមានរួច្នហើយ នែើមផគា
រក្បខ្ណ ំ
ី រទែល់ ច្ណ
ំ ុ ច្សខា
ំ ន់ទង
ំ ននឹះ

នៅរបនទសក្មុ ជា។
ព ទនឹ មគា
ធ ំ
ប ននឹះ វនៅដត្មានការចាបាច្់បនកា ិ ឋ ទុក្ដ្ឋក្់
ឋ រយក្ច្ត្

នលើការនធឱយរបនស
ើវ ើរនឡើងនូវឯក្រជយពនរបត្បត្
ិ ិការ
ឋ ត្មាលភាព អភបាល
ិ ក្ច្
ិ ច

ធនធាន និងគណននយយភាព។

ែូច្គាបននឹះដែរក្ុ ងរយៈនពលមធយម
ប ក្មុ ជាន
ព ឹ ងអនុវត្កា
ឋ រពិនិត្យនឡើងវញ

័ ឍ ច្ាប់សរមាប់ធនាគារ
ជាទូនៅនូវរក្បខ្ណ នែើមផនដ្ឋឹះរស្ថយគ
ី លំ ត្ និងភាព

មនស
ិ ុ ី សងាវក្់គាបទងឡាយ។

សកមមភ្នពធនាោរ

័ ឍ សរមាប់បទបផញ្ដត្ធនាគារ
រក្បខ្ណ ិឋ ម ព របស់
គួរនដ្ឋឹះរស្ថយនូវសក្មភា

ធនាគារែ៏ទូលទ
ំ ូលយរួមមាន៖

 ម ពដែលរត្ូវបានអនុញ្ញដត្ិរបស់ធនាគារ
សក្មភា

 លក្ណ
ា ិ ិ ច្័យ
ៈវន ឆ សរមាប់ផល
ឋ ់ អាជាញប័ណត

 ការនផរធ ភាពជាមាចស់ក្មស
ម ិ ទិ ស ំ ន់ៗ
ន ខា

 ការទិញយក្ធនាគារ

 ភាពរគប់រគាន់ពននែើមទុន

 ែនំ ណើរការរគប់រគងហានិភ័យ

 ហានិភ័យឥណទន

 រទពយសក្មមា ហ សវំ ធានធន


ម នបញ្ញ ិ និងទុនបរំ ុង

 ក្រមត្ក្
ិ ណំ ត្់ហានិភ័យធៗ

ររ្ៀបររ្ៀងរោយៈ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 25 ការរគប់រគងធនាគារ

 ហានិភ័យច្នំ ឹះសម័ន
ព ញា្
ន ត្ិ

 ហានិភ័យរបនទស និងការនផរធ របាក្់

 ហានិភ័យទីផារ

 ហានិភ័យស្ថច្់របាក្់ងាយរសួល

 ហានិភ័យរបត្បត្
ិ ការ
ិឋ

 ហានិភ័យអរតការរបាក្់

 ការរត្ួត្ពិនិត្យពផក្
ធ ុង
ប និងសវនក្មម

 ំ
ការរនលភនលើនសវហិរញ្វដ ត្ុ ទ និង

 ំ ព័ត្៌មានហិរញ្ដវត្ុ ។
គណននយយ និងការនបើក្ច្ហ ទ

២. និយត
័ កមមធនាគារបចចរបនា
ុ (Current Baking Regulations)

ច្ាប់សីព
ថ ី រគឹះស្ថ
ឹ ទ នធនាគារនិងហិរញ្ដវត្ុ របស
ទ ់ របនទសក្មុ ជា
ព រត្ូវបានអនុម័

ត្នដ្ឋយសភាជាត្នៅពថ
ិ ទៃ ី ១៩ ដខ្ ត្ុល ឆ្ប ំ ១៩៩៩ និង របកាសឲ្យនរបនៅពថ
ើ ទៃ ី

១៩ ដខ្ វច្
ិ ការ
ិឆ ំ ូ ក្ និង ៧៦ មារត។
ឆ្ប ំ ១៩៩៩។ ច្ាប់ននឹះមាន ២៤ ជព

នយងនៅតមច្ាប់សីព
ថ ី រគឹឹះស្ថទនធនាគារនិងហិរញ្ដវត្ុ ទ របត្ិបត្ិការជា

សក្មម ភាពរបស់ធនាគាររួមមាន៖

ថ ់ ឥណទនរគប់របនភទ ច្នំ
1. ការផល ឹះស្ថធារណៈជន នដ្ឋយមានក្ពំ រ

រប់បញ្ូ ច លទងឥណទនភត្
ំ សនយ
ិ និង ការសនយតមហត្នទ លខា

2. កាទទួលរបាក្់បនញ្ើ ម
ដ នមានម
ិ ុ ខ្សញ្ញដនរបព
ើ ី ស្ថធារណៈជន

3. របរពឹត្ិក្ម
ថ ម និងការដ្ឋក្់ឲ្យអត្ិថិជននរបើរបាស់នូវមនធយបាយទូទត្់ជា

រូបយវត្
ិ ុ ទ ឬ ជារូបយប
ិ ័ណត ។

គ ពណាក្៏នដ្ឋយ
អងភា ឲ្យដត្អនុវត្ជា
ថ របត្ីនូវរបត្បត្
ិ ការណាម
ិថ ួយ ក្ុ ង

ច្នំ ណាមរបត្បត្
ិ ការទ
ិថ ំ
ង៣របនភទខាងនលើ ននឹះ រត្ូវបានចាត្់ទុក្ជា បាននធើ អាជ
វ ីវ

ក្មធ
ម នាគារ តមការជាក្់ដសង
ថ ។

ររ្ៀបររ្ៀងរោយៈ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 26 ការរគប់រគងធនាគារ

អងភា
គ ពណា ដែលអនុវត្ដថ ត្សក្មភា
ម ពមួយក្ុ ងច្
ប នំ ណាមសក្មភា
ម ពជា មូល


ដ្ឋឌនទង៣ននឹះ ឬ អនុវត្ដថ ត្ដផក្
ប មួយពនសក្មភា
ម ពនីមួយៗននាឹះ រត្ូវបាន ឲ្យ

នឈាមឹះថាជា ធនាគារឯក្នទស ។

ច្នំ ឹះស្ថធារណៈជន ឬសរមាប់ខ្ួ នឯងត


ល ធ ល់ធនាគារអាច្នធើបានន
វ ូវ ៖

1. រល់របត្បត្
ិ ការហ
ិថ ិ រញ្ដវត្ុ ទ ដែលមានដច្ងក្ុ ងមារត
ប ៤ ពនច្ាប់ននឹះនវៀ

ដលងដត្របត្បត្
ិ ការធានារ
ិថ ៉ា ប់រង ំ
ដែលរត្ូវក្ណ ត្់នដ្ឋយច្ាប់ធនា

រ៉ាប់រងនដ្ឋយដឡក្

2. រល់របត្ិបត្ិការប
ថ ូ ររបាក្
ថ ់

3. អនរថ ការយក្ម
ិ ម និងការអនុវត្ន ៍ ល់របត្បត្
ថ រ ិ ការម
ិថ ូ លបរត្ឥណនទយយ

ជួញែូរបាននៅនលើទីផារ

4. រល់របត្បត្
ិ ការនល
ិថ ើ ឧបក្រណ៍ហិរញ្ដវត្ុ ន
ទ ិ សេនធ

5. នសែឌ ណិជក្ ម ល់ពែ ឬមានកាលក្ណ


ជ មែ ំ ត្់នលើនលហធាត្ុ និង ត្ផូង

ថមា
ម នត្ពមល និង វត្ុ ធាត្
ទ ំ ិញ
ុ នែើម ឬទន

6. របត្បត្
ិ ការនល
ិថ ម ពទនទៀត្ ដែលផារភាជប់នឹងសក្មភា
ើនសវក្មែ ំ ង
ម ពច្ប

របស់ខ្ួ ន
ល នដ្ឋយមានការយល់រពមពីអាជាជធរអាណាពយបាល ពន

របព័នធ
ន នាគារ។


ធនាគារ ែូច្ដែលបានក្ណ ត្់និយមន័យមក្នហើយ អាច្អនុវត្ស
ថ រមាប់ ខ្ួ ន

ឯងតធល់ ឬសរមាប់អិត្ិថិជនរបស់ខ្ួ ននដ្ឋយត


ល ធ ល់ ឬតមរយៈការច្ូលហ៊េុន នៅ

ក្ុ ងរក្ុ
ប មហ៊េុនឯក្នទសណាមួយឬនរច្ន
ើ នូវរបត្បត្
ិ ិការនផេងៗនល
ថ ើ មូលបរត្ ដែល

បងរក បនងើត្
ក នូវអនរថ ការយក្ម
ិ ហម ិ រញ្ដវត្ុ ជាអាទ
ទ រ៍ ួមមាន៖

1. ការរបមូលមូលនិធសរមាប
ិ ់បរវិ សក្ម
ិ ម ឬសរមាប់ទិញមូលបរត្ តម

បញ្ញ ិ ិជន ជាឯក្ត្ជន ឬ ជារក្ុមរបមូលផុ ថំ ជាអងភា


ជ របស់អត្ថ គ ព ប

ថ ក្់ទុនសមូហភាព
ណា

ររ្ៀបររ្ៀងរោយៈ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 27 ការរគប់រគងធនាគារ

2. បរវិ សក្ម
ិ ម និងការជួញែូរមូលបរត្

3. ការរក្ាទុក្មូលបរត្

4. ការរគប់រគងមូលបរត្ជាឯក្ជន ឬ ជាសមូហភាព

5. ការទិញតថច្់មូលបរត្នៅនពលផាយនច្ញ

6. វស
ិ ក្
វ មហ
ម ិ រញ្ដវត្ុ ទ

7. ការជួញែូរឧបក្រណ៍និសេនទ
ធ ក្់ទងនឹងសក្មភា
ម ពរបស់ខ្ួ ន

8. របត្ិបត្ការរគប
ិថ ់របនភទនលើមូលបរត្ ើវ ើ ងសរមាប់ខ្ួ នត
នធនឡ ល ធ ល់ ក្ុ ង

នាទីជារក្ុមហ៊េុន ណិជក្
ជ មច្
ម ណំ ុ ឹះច្ាប់ទូនៅ និងបទបផញ្ដត្ិជាធរមា

ន។

សរមាប់ត្ត្យជន
ិ រក្ុមហ៊េុនហិរញ្ដវត្ុ ឯក្នទសឯនទៀត្
ទ ក្៏អាច្នធរបត្
ើវ បត្
ិ ិថ

ការនលើមូលបរត្ែូច្ធនគារដែរ។

នៅក្ុ ងជ
ប ពំ ូ ក្ទី ២ ក្ណ
ំ ត្់ពីដែនពនការអនុវត្ថ ដែលមានពីរមារតគឺ មារតទី

ំ ី៖
៩ និង មារតទី ១០ ដច្ងអព

1. រល់រគឹះស្ថ
ឹ ំ
ទ នធនាគារនិងហិរញ្វដ ត្ុ ទ ែូច្ដែលបានក្ណ ត្់ន័យនៅក្ុ ង

ំ ូ ក្ទី ១ ខាងនលើ រត្ូវសិ ត្នៅបទបផញ្


ជព ទ ដត្ពនច្ាប
ិថ ់ននឹះ និងរត្ូវបាន

នៅថា” រគឹះស្ថ
ឹ ំ ុ ឹះច្ាប់” ក្ុ ងមារតបន
ទ នច្ណ ប បថ នាធប់នៅននឹះ។

2. នរៅពីរគឹះស្ថ
ឹ ំ ុ ឹះច្ាប់ននឹះ នីត្ប
ទ នច្ណ ិ ុ គល ័ ប
គ ឬរូបវន គ ណាក្៏នដ្ឋយ
ថ ុ គល

មិនរត្ូវនរបើរបាស់នូវនាមក្រណ៍ ឬ យីនហា ឬ ណិជស


ជ ញ្ញដ ការផាយ

ំ ឹ ង
ែណ ជ មម ឬ រល់សន
ណិជក្ ំ ួន ំ
ក្យែពទនទៀត្ ដែលនាឲ្យមានការ

យល់រច្ឡថា
ំ ខ្ួ នរត្ូ
ល វបានរបត្រស
ិ ុ ត្ឲ្យនធសក្ម
ើវ ភា
ម ពណាមួយ នរកាម

ការអនុញ្ញដត្ពនច្ាប់ននឹះ។

ររ្ៀបររ្ៀងរោយៈ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 28 ការរគប់រគងធនាគារ

3. បណា
ថ ររគឹះស្ថ
ឹ ំ ុ ឹះច្ាប់ននឹះ នរៅពីសិត្នៅនរកាមច្ាប
ទ នច្ណ ទ ់ ណិជជ

ក្មម ឬនរកាមលក្ន
ា ិ ក្ៈន
ថ ី ត្យនុក្ូលពិនសសពនរក្ុមហ៊េុនមិនដមន - ណិ

ជក្
ជ មម រត្ូវសិត្នៅនរកាមបទបផញ្
ទ ដត្ិពនច្ាប
ថ ់ននឹះដថមនទៀត្។ ក្ុ ងក្រណ
ប ី

មានខ្ឹមស្ថរដខ្
ល ង ទ ទច្ាប់ទងននឹះ
វ គាបរវងអត្ប ំ គបទបផញ្
ឺ ត្
ដ ិពនច្ាប
ថ ់

ននឹះដែលរត្ូវយក្ជាបានការ។

ំ ូ ក្ទី ៣ ពនច្ាប់ននឹះក្ណ
ជព ំ ត្់អងភា ំ ុ ឹះច្ាប់ែូច្ខាងនរកាម៖
គ ពច្ណ

1. រគឹះស្ថ
ឹ ំ ុ ឹះច្ាប់ននឹះរត្ូវដត្បានបនងើត្
ទ នច្ណ ក នឡើង នរកាមរូបភាពជា

រក្ុមហ៊េុនភាគហ៊េុនពនច្ាប់ ជ មម ឬ នរកាមរូបភាពជារក្ុមហ៊េុន
ណិជក្

មនដមន
ិ ណិជក្ គ សមាគម ឬ សហក្រណ៍ដែលសិ ត្នៅ
ជ មម សងហ ទ

នរកាមលក្ខ្
ា ន័ ិ ក្ៈន
ថ ី ត្យនុក្ូលនដ្ឋយដឡក្

2. រក្ុមហ៊េុនមនដមន
ិ ណិជក្ គ សមាគម ឬ សហក្រណ៍ រត្ូវដត្
ជ មម សងហ

ថំ ប ជាសហព័នន ដែលនៅថាអងកា
បានរបមូលផុ គា គ រក្ណា
ថ ល។ អងកា
ក រ

ននឹះ រត្ូវទទួលបនុ ក្ជរមុ


ធ ញឲ្យមានឥទិ ពលរវងបណា
ន ថ ញពនរគឹឹះ ស្ថទន

ិ នហើយធានាែនំ ណើរការឲ្យបានរត្មរត្ូ
ដែលច្ូលជាសមាជក្ ឹ វ។ នែម
ើ ផី


សនរមច្តមបណ ងខាងនលើ អងកា ថ លននឹះរត្ូវចាត្់វធានការ
គ រក្ណា ិ


ចាបាច្់ជាអាទ៍ នែម
ើ ផធានាឲ្យមានស្ថច្
ី ់របាក្ងា
់ យរសួល និង ស្ថធន

ភាពពនរគឹះស្ថ
ឹ ទ ននីមួយៗពនបណា ំ ូ ល។
ថ ញទងម អងកា
គ រក្ណា
ថ លខ្ួ ន


ឯងទងននឹះ ក្៏រត្ូវបានចាត្់ទុក្ជារគឹឹះស្ថទនច្ណ
ំ ុ ឹះច្ាប់ ននឹះដែរ

ំ ុ ឹះច្ាប់ននឹះ
3. រគឹឹះស្ថទនច្ណ ំ
ដែលមានទីតងនៅក្ុ ងរពឹះរជាណាច្រក្

ក្មុ ជា
ព អាច្ជារក្ុមហ៊េុននរកាមច្ាប់ក្ុ ងរស
ប ុ ក្ ឬ ជាស្ថខាធនាគារ

បរនទស

ររ្ៀបររ្ៀងរោយៈ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 29 ការរគប់រគងធនាគារ

4. ធនាគារបរនទសអាច្នបើក្នៅនលើដែនែីពនរពឹះរជាណាច្រក្ក្មុ ជា

បាន នៅការយល
ិ ័ យដែលមានសក្មភា
ម ពខាងព័ត្៌មាន សម័ន
ព កា
ន រ ឬ


ជាត្ណា ង បនាធប់ពីបានទទួលការអនុញ្ញដត្ជាមុនពីអាជាញធរអាណា

ពយបាល។ បុ ដ៉ា នកា


ថ រយល
ិ ័ យទងននឹះ
ំ មនអាច្នធ
ិ របត្
ើវ បត្
ិ ការ
ិថ អនរថ

ការយក្ម
ិ ធម នាគារ ឬធនាគារ ឬហិរញ្ដវត្ុ ទ និងការដសង
វ រក្ អត្ថ
ិ ជ
ិ ន


បាននឡើយ។ ការនបាឹះទីតងននាឹះ អាច្របកាន់យក្ទរមង់ជារក្ុមហ៊េុន

ពនច្ាប់ក្ុ ងរស
ប ុ ក្ ឬជារគឹះស្ថ
ឹ ទ នស្ថមញ្ដ ឬ ជាអក្
ប ទទួល សិទិ របទន

ស្ថមញ្ដ នហើយរត្ូវដត្មានការច្ុឹះបញ្ី ជ ណិជក្


ជ មត
ម ម រូបភាពដែល

របកាន់យក្។ ការយល
ិ ័ យត្ណា
ំ ំ
ងទងននឹះ អាច្រក្ាទុក្នូវនាមក្រ

ណ៍ ឬ យនហាពនធនាគារបរនទសដែលខ្
ី ួ នត្
ល ំ
ណា ងឲ្យ។ ការអនុញ្ញដត្

ឲ្យនបក្ការ
ើ យល
ិ ័ យត្ណា
ំ ំ ប )ំ នហើយអាច្រត្ូវ
ងមាននថរនវលពីរឆ្ប(២ឆ្

ថ យបានដត្មួយែងគត្់។
បនឲ្

ំ ូ ក្ទី ៤ ដច្ងអព
ជព ំ ី អាជាញប័ណតរបស់រគឹឹះស្ថទនច្ណ
ំ ុ ឹះច្ាប់មានែូច្ខាងនរកាម៖

មុននធសក្ម
ើវ ភា
ម ព រគឹះស្ថ
ឹ ំ ុ ឹះច្ាប់ននឹះរត្ូវទទួលអាជាញប័ណត ពីអាជាញ ធ
ទ នច្ណ

ថ ់ អាជាញប័ណតឲ្យ អាជាញធរអាណាពយបាល រត្ូវ


រអាណាពយបាលសិន។ មុននឹងផល

ពិនិត្យឲ្យបានច្ាស់លស់ជាពិនសសនូវ៖

ប ច្ូលហ៊េុន
1. គុណភាពពនអក្ និងស្ថទនភាពពិត្របាក្ែខាងហិរញ្ដវត្ុ ទ

របស់អក្ ំ
ប ទងននាឹះ

ប ច្ូលហ៊េុនសខា
2. សមផទពនអក្ ំ ន់ៗ នែម
ើ ផនគារព
ី វរួមគាបនូវកាត្ពវក្ច្
ិ ដច ែល

ត្រមូវែល់អក្ ំ
ប ទងននាឹះ ក្ុ ងក្រណ
ប ំ
ី ចាបាច្់រត្ូវបនងើន គ ់
ក បស្រងប តមវធ
ិ ី

ណាមួយ នូវមូលនិធិតធល់របស់ធនាគារតមស្ថមរត្មារត
ី ២៧ ពន

ច្ាប់ននឹះ

ររ្ៀបររ្ៀងរោយៈ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 30 ការរគប់រគងធនាគារ

3. ភាពសមរមយពនមនធយបាយធនធានមនុសេ បនច្ក្
ច នទស និងហិរញ្ដវត្ុ ទ

នដ្ឋយមានក្មវម ធ ម ពភាជប់ជាមួយ។
ិ ីសក្មភា

វ យល់ពីព័ត្៌មាន
អាជាញធរអាណាពយបាលរត្ូវដសង នលើលក្ខ្
ា ណឍបែិការ

ថ ់ ឲ្យការនបក្ភាគទ
ដែលរបនទសនរៅផល ើ ុ និក្ៈរបស់រក្ុមហ៊េុន នរកាមច្ាប់ពនរពឹះ

ព ឬទីស្ថបក្់ការពនស្ថខាអាណិក្ជនពនរបនទសទងននាឹះ។
រជាណាច្រក្ក្មុ ជា ំ

អាជាញធរអាណាពយបាល ថ ់ អាជាញប័ណតរយៈនពលរបាម
នឹងសនរមច្ផល ំ ួ យដខ្

(៦ ដខ្ ) គិត្ចាប់ពីពថបា
ៃ នទទួល ប ុ ដំ ែលមានសណ
ក្យនសើស ំ ុ ំ លិខ្ិត្រគប់រគាន់។

រល់ការបែិនសធមិនផល
ថ ់ អាជាញប័ណតរត្ូវដត្មាននធើរបនវសន
វ ៍ែល់មាចស់សនំ ណើ។

បញ្ីជ សមទិនពនរគឹះស្ថ
ឹ ទ នរបត្រស
ិ ុ ត្ រត្ូវច្ុឹះផាយក្ុ ងរព
ប ឹ ត្បរត្ធនាគារជាត្
ិថ ពន
ិ ក្មុ ព

ជា និងក្ុ ងរជក្
ប ច្
ិ ពច នរពឹះរជាណាច្រក្ក្មុ ជា
ព និងនរកាមការទទួលខ្ុសរត្ូវ របស់

អាជាញធរអាណាពយបាល។

ំ ូ ក្ទី ៥ ដច្ងអព
ជព ំ ី នែើមទុនអបផបរមា ស្ថធនភាព មានែូច្ខាងនរកាម៖

ំ ុ ឹះច្ាប់ននឹះ ដែលបនងើត្
រគឹឹះស្ថទនច្ណ ក នឡើងនរកាមរូបភាពរក្ុមហ៊េុន ណិជជ

ក្មឬ
ម មនដមន
ិ ជ មពម នច្ាប់ក្ុ ងរស
ណិជក្ ប ុ ក្ នទឹះនរកាមរូបភាពគត្យ
ិ ុ ត្ដថ បបណា

ក្៏នដ្ឋយ ំ ូ ងដែលរត្ូវបង់រគប់ច្ន
មុននពលបានអាជាញប័ណតរត្ូវមាននែើមទុនែប ំ ួន


ទងរសុ ង យ៉ាងត្ិច្នសើ ន ំ ួ នដែលក្ណ
ម ឹ ងច្ន ំ ត្់នដ្ឋយអាជាញធរអាណាពយបាល។


ស្ថខាទងឡាយពនធនាគារបរនទសមុ ននពលបានអាជាញប័ណត រត្ូវមាន

នទយយទននែម
ើ ទុន ដែលរត្ូវបង់រគប់ច្ន
ំ ួ នទងរស
ំ ុ ងនសើ ន
ម ឹ ងនែម
ើ ទុនអបផបរមា

របស់រគឹះស្ថ
ឹ ទ នច្ណ ក នឡើងនរកាមទរមង់ជារក្ុមហ៊េុនពនច្ាប់ក្ុ ង
ំ ុ ឹះច្ាប់ននឹះ បនងើត្ ប

រសុក្។

់ ក្
នែើមទុនអបផបរមានិងរបាក្ត្ ំ ល់ ធានាជាអច្ពស្រន
ិ យថ ៍ ក្ុ ងបញ្
ប ី ជ ធនាគារជាត្ិ

ពនក្មុ ជារបស
ព ់រគឹឹះស្ថទនច្ណ
ំ ុ ឹះច្ាប់ននឹះ រត្ូវក្ណ
ំ ត្់នដ្ឋយរបកាស់របស់អាជាញធរ

អាណាពយបាល។ បុ ដ៉ា នច្


ថ នំ ឹះធនាគារ ំ ួ នទឹក្របាក្់ពននែម
ណិជជ ច្ន ើ ទុនអបផរមា

មនស
ិ ិត្នៅនរកាមក្
ទ រំ ត្ម
ិ ួ យរយហាសិប ន់លននរៀល (១៥០ ០០០ ០០០ ០០០៛ ) នទ។

ររ្ៀបររ្ៀងរោយៈ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 31 ការរគប់រគងធនាគារ

៣ ការស្ុំអាជាាប័ណណធនាគារ

៣.១. ធនាគារពាណិែជ

នយងនៅតមរបកាសនលខ្ ធ៧-០១៦-១១៧ រប.ក្ សី ព


ថ ី នែម
ើ ទុនអបផប

រមារបស់រគឹះស្ថ
ឹ ទ នធនាគារនិងហិរញ្ដវត្ុ ទ ច្ុឹះនៅពថទ
ៃ ី ២២ ដខ្ មនា
ី ឆ្ប ំ ២០១៦

ធនាគារ ណិជរជ ត្ូវទទួលអាជាញប័ណតពីធនាគារជាត្ពនក្ម


ិ ុ ជាម
ព ុ ននឹងចាប់នផើម

អាជីវក្ម។

ប ដ្ឋក្់
អក្ ំ ជាញប័ណតធនាគារ រត្ូវរបកាន់យក្នូវរូបភាពគត្ិយុត្ណា
ក្យសុអា ឋ

មួយក្ុ ងច្
ប នំ ណាមរូបភាពគត្យ
ិ ុ ត្ឋ ដែលមានដច្ងក្ុ ងជ
ប ពំ ូ ក្ទី ៣ ពនច្ាប់សី ព
ថ ី រគឹះ

ទ មុននពលទទួលអាជាញប័ណត អក្
ស្ថទនធនាគារនិងហិរញ្ដវត្ុ ។ ប ដ្ឋក្់ ក្យសុរំ ត្ូវមាន

នែើមទុនអបផបរមាច្ុឹះក្ុ ងលក្
ប នា ិ ក្ៈតមច្
ឋ នំ ួ នទឹក្របាក្់ ំ
ដែលនឹងរត្ូវក្ណ ត្់ក្ុ ង

របកាសរបស់ធនាគារជាត្ិ ពនក្មុ ជាស


ព ីព
ឋ ី នែើមទុនអបផបរមា។

ក្រមត្ម
ិ ូ លធន៖ (១) ធនាគារ ណណិជជា
ជ ស្ថខាធនាគារបរនទសរត្ូវមាន

ំ ួ ន ២០០.០០០.០០០.០០០ នរៀល (ពីរយបល


មូលធនអបផរមាច្ន ៊េ ី ននរៀល)។ (២)

ធនាគារ ណិជដជ ែលជាបរត្សម័ន


ព ន ធនាគារបរនទសរត្ូវមានមូលធនអបផរមា

ំ ួ ន ៣០០.០០០.០០០.០០០ នរៀល (បរយប


ច្ន ី ៊េល
ី ននរៀល)។(៣) ធនាគារ ណិជជ

ក នឡើងនរកាមរូបភាពជារក្ុមហ៊េុនក្ុ ងរស
ដែលបនងើត្ ប ុ ក្ រត្ូវមានមូលធនអបផរមា

ំ ួ ន ៦០.០០០.០០០.០០០(ហុក្សិបបល
ច្ន ៊េ ី ននរៀល)។


ការបងនស្ថហ៊េុ យអាជាញបណ
័ ត៖ ប ដ្ឋក្់
អក្ ក្យសុរំ ត្ូវបង់នស្ថហ៊េុយសិក្ា

ំ ុ ំ លិខ្ិត្ជារបាក្់ច្ន
សណ ំ ួ ន ៣.៥០០.០០០ នរៀល (បលនរបា
ី ំ
ដសននរៀល) នៅ

នពលដ្ឋក្់នសើ ស ំ ជាញប័ណត។ របកាសនលខ្ ធ៧ ០៨ ១៩៣ សី អ


ប ុ អា ំ ី ការក្ណ
ថ ព ំ ត្់ជា

ថីន
ម ូ វនែើមទុនច្ុឹះបញ្ី ជ និងលក្ខ្
ា ណ័ ំ ជាញច្នំ
តសុអា ឹះរគឹស្ថទនធនគារ។ ធនាគារនិង

ស្ថខាធនាគាររត្ូវបង់នស្ថហ៊េុយអាជាញប័ណតរបចាឆ្
ំ ប ច្
ំ នំ ួ ន ៧០.០០០.០០០ នរៀល

(ច្ត្ស
ិ ិ បលននរៀល) ច្នំ ឹះទីស្ថបក្់ការក្ណា
ឋ លធនាគារ និង៥៦.០០០.០០០

ំ ួ យលននរៀល) ច្នំ
នរៀល (ហាសិបរបាម ឹះស្ថខានិមួយៗរបស់ធនាគារ នៅមុន ពថៃ

ទី ១៥ ដខ្ មក្រ នរៀងរល់ឆ្ប ំ ។

ររ្ៀបររ្ៀងរោយៈ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 32 ការរគប់រគងធនាគារ

ធនាគារដែលបានទទួលអាជាញប័ណតនហើយ រត្ូវត្ក្
ំ ល់របាក្់ច្ន
ំ ួ ននសើ ន
ម ឹ ងែប់

ភាគរយ(១០%)ពននែើមទុនច្ុឹះក្ុ ងលក្
ប នា ិ ក្ៈ
ឋ នៅក្ុ ងគណន
ប ី ដែលបាននបើក្នៅ

ធនាគារជាត្ិពនក្មុ ជាជាអច្
ព ឋ ៍ ក្ុ ងននាឹះរបា
ិពស្រនយ ប ំ
ភាគរយ(៥%) គាមនការរបាក្់ និង


របាភាគរយ ឋ ់ ការរបាក្់ច្ត្ស
(៥%)នទៀត្រត្ូវបានផល ិ ំ
ិ បរបាភាគរយ(៧៥%) ពន

អរត SIBOR (អរតការរបាក្់អនរឋ ធនាគារនៅសឹងប ំ


ហ ូ រ ី ) ដែលមានកាលក្ណ ត្់

ំ ួ យដខ្ (៦ដខ្)។
របាម

់ ក្
របាក្ត្ ំ ល់នលើមូលធន៖ ធនាគារជាត្ិពនក្មុ ជាទ
ព ូទត្់សងរបាក្់ត្ក្
ំ ល់ធានា

នលើនែម
ើ ទុន នៅនអាយធនាគារវញ
ិ ដត្នៅនពលធនាគារននឹះរត្ូវបានជរំ ឹះបញ្ី ជ

នដ្ឋយស័រម គច្ត្
ិ នឋ ិ ងគាមនរបាក្់បនញ្ើ នៅខាងរទពយអក្ម
ដ ។ម


ការក្ណ ់ ូ វអរតការរបាក្៖
ត្ន ់ រគស្ថ
ឹ ទ នធនាគារនិងហិរញ្ដវត្ុ ទ មានសិទិ ក្
ន ុង


ការក្ណ ត្់នូវអរតការ របាក្់នលើរបាក្់បនញ្ើ ដ និងការផល
ថ ់ ឥណទនជារបាក្់នរៀល

និងរូបិយប័ណត នយងតមលទភា
ន ព និងនគាលននយបាយអរតការ របាក្់របស់

រគឹះស្ថ
ឹ ទ នធនាគារនិងហិរញ្វដ ត្ុ ន
ទ ិ មួយៗ។

៣.២. ធនាគារឯកបទស្

នយងនៅតមរបកាសនលខ្ ធ៧ ០០- ០៥ របក្សី ព ឋ ់ អាជាញប័ណត


ឋ ី ការផល

ច្នំ ឹះធនាគារឯក្នទសឥណទនជនបទ ធនាគារឯក្នទសឥណទនជនបទ ត្

នៅននឹះនៅថាធនាគារឯកនទស ំ
ែូច្មានក្ណ ត្់និយមន័យក្ុ ងជ
ប ំ ូ ក្ទី
ព ១ ពន

ច្ាប់សីព ទ នធនាគារនិងហិរញ្ដវត្ុ ទ រត្ូវទទួលអាជាញប័ណតពីធនាគារ ជាត្ិពន


ឋ ី រគឹះស្ថ

ក្មុ ជាម
ព ុ ននពលចាប់នផើម
ឋ នធើរបត្
វ ិបត្ិការ
ឋ អនុនលមតមមារត ១៤ ពនច្ាប់

ែដែលននឹះ ។

ធនាគារឯក្នទសដែលបានទទួលអាជាញប័ណត រត្ូវនធដត្របត្
ើវ បត្
ិ ិការណា

ជ ក្់ច្ាស់តមខ្ឹមស្ថរពនល
ដែលមានបញ្ញ ល ិ ខ្ិត្អនុញ្ញដត្ ។

ប ដ្ឋក្់
អក្ ំ ជាញប័ណតសរ
ក្យសុអា ំ ប់ធនាគារឯក្នទស រត្ូវរបកាន់យក្នូវរូប

ភាពគត្ិយុត្ណា
ឋ មួយក្ុ ងច្
ប នំ ណាមរូបភាព គត្ិយុត្ដឋ ែលមានដច្ងក្ុ ងជ
ប ពំ ូ ក្ទី ៣

ពនច្ាប់សី ព
ឋ ី រគឹះស្ថ
ឹ ទ នធនាគារនិងហិរញ្វដ ត្ុ ទ

ររ្ៀបររ្ៀងរោយៈ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 33 ការរគប់រគងធនាគារ

ក្រមត្ម
ិ ូលធន៖ រត្ូវមាននែើមទុនអបផរមានសើ ន
ម ឹង ៣០.០០០.០០០.០០០

នរៀល(ស្ថមសិប ន់លននរៀល)


ការបងនស្ថហ៊េុ យអាជាញបណ
័ ត៖ រគឹឹះស្ថទនរត្ូវបង់នស្ថហ៊េុយសិក្ាសណ
ំ ុំ

ំ ួ ន៥០.០០០ នរៀល (ហាសិប


លិខ្ិត្ច្ន ន់នរៀល) នៅនពលដ្ឋក្់ ក្យនសើ ស ំ ជាញប័
ប ុ អា

ទ នរត្ូវបង់នស្ថហ៊េុយអាជាញប័ណតរបចាឆ្
ណត។ រគឹះស្ថ
ឹ ំ ប ច្
ំ នំ ួ ន ១.០០០.០០០ នរៀល

ៃ ី ១៥ ដខ្ មក្រ នរៀងរល់ឆ្ប ំ ។


(មួយលន នរៀល) នៅមុនពថទ

ំ ល់មូលធនបរមុង៖ រត្ូវរក្ារបាក្់ត្ក្
ការត្ក្ ំ ល់ធានានលើនែើមទុន នសើ ន
ម ឹង


របាភាគរយ (៥%) នដ្ឋយគាមនការរបាក្់ ពននែម
ើ ទុនដែលបានច្ុឹះបញ្ី ជ នៅក្ុ ង

គណនី ដែលបាននបក្នៅធនាគារជាត្
ើ ពនក្ម
ិ ុ ជា
ព រគឹះស្ថ
ឹ ទ នអាច្ែក្យក្មូលនិធិ

ដែលនៅសល់ពីននាឹះបាន។ ធនាគារជាត្ិពនក្មុ ជា
ព នឹងទូទត្់សងរបាក្់ត្ក្
ំ ល់

ធានានលើនែើមទុនននឹះ នៅនអាយរគឹះស្ថ
ឹ ទ នវញ
ិ ដត្នៅនពលរគឹះស្ថ
ឹ ទ នននាឹះរត្ូវបាន

ជរំ ឹះបញ្ីជ នដ្ឋយស័រម គច្ិត្ឋ និងគាមនរបាក្់បនញ្ើ នៅខាងរទពយអក្ម


ដ ម។

ការក្ល់ទុនបរមុងកាត្ពវក្ច្ ់ នញ្ើ ៖
ិ នច លើរបាក្ប ដ រគឹះស្ថ
ឹ ទ នដែលបានទទួល

អាជាញប័ណតនហើយ រត្ូវត្ក្
ំ ល់ទុនបរមុងកាត្ពវក្ច្ ំ
ិ រច បាភាគរយ (៥%) ពនរបាក្់បនញ្ើ ដ

ដែលបានទទួលពីអត្ិថិជននៅក្ុ ងគណន
ប ី ដែលបាននបក្នៅធនាគារជាត្
ើ ពនក្ម
ិ ុព
ជា ។ ទុនបរំ ុងកាត្ពវក្ច្
ិ នច នឹះរត្ូវបានរក្ាទុក្ តមល័ក្ខ្
ា ណ័ ឍ ដែលមានដច្ងក្ុ ង

បទបញ្ញ ឋ ី ទុនបរំ ុងកាត្ពវក្ិច្ច ។


ជ នដ្ឋយដឡក្សីព

ឹ ទ នរត្ូវរក្ាទុក្អនុបាត្រគប់រគាន់ពននែម
រគឹះស្ថ ើ ទុនយ៉ាងត្ច្ប
ិ ផំ ុ ត្ នសើ ពម
ម ា

ើ ទុនដែលអាច្ទទួលបាន និង ហានិភ័យថង


ភាគរយ (២០%)រវងនែម ឹ ល ដថង
ល ។

ក្រមត្ឥណទនច្
ិ នំ ឹះអក្
ប ខ្ីឯក្ត្
ច ជឋ នមាបក្់ឬអក្
ប ខ្ីម
ច ួ យរក្ុម ដែលរួម

បនងើត្
ក ជាអក្ ំ ក្់ទន
ប ទទួលផលដត្មួយ នដ្ឋយស្ថរមានទនា ំ ងជាមួយគាបនៅវញនៅ


មក្ រត្ូវក្ណ ត្់មិននអាយនលើសពីែប់ភាគរយ (១០%)ពនមូលនិធិតធល់របស់

រគឹះស្ថ
ឹ ទ ននឡើយ ។

ររ្ៀបររ្ៀងរោយៈ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 34 ការរគប់រគងធនាគារ

៤ អភិបាលកិចចរបស្់ធនាគារជាត្ដ(Governance of National Bank of Cambodia)

៤.១ត ួនាទីរបស្់ធនាគារជាត្ដននកមពជា(Roles
ុ of National Bank of Cambodia)

ធនាគារជាត្ពនក្ម
ិ ុ ជាឬធនាគារ
ព ក្ណា
ឋ ល ពន រពឹះ រជាណាច្រក្ក្មុ ជាមាន

មុខ្ងារនិងភារក្ច្
ិ ែច ូ ច្ត្នៅ៖


1. ក្ណ ត្់នគាលននយបាយរូបយវត្
ិ ុ នដ្ឋយព
ទ ិ នរគាឹះជាមួយរជរដ្ឋឌភបាល

ក្ុ ងរក្បខ្
ប ណ័ ឍ ននយបាយនសែក្
ឌ ិច្ច និងហិរញ្ដវត្ុ ពនរពឹះរជាណាច្រក្

ក្មុ ជា។.

2. រត្ឹះរ
ិ ឹះរក្
ិ អនុវត្ឋ និងរត្ួត្ពិនិត្យ ននយបាយរូបិយវត្ុ ទ និងបូ ររបាក្
ឋ ់នអាយ

សនំ រច្នៅតមនគាលនៅដែលបានក្ណ
ំ ត្់។

3. នធការវ
ើវ ភាគ
ិ ស្ថទនភាពនសែក្
ឌ ច្
ិ ច និង រូបិយវត្ុ ជារបរក្ត្
ទ ី រួច្នច្ញផាយ

ន ល នហើយនលើក្ សនំ ណើ និង វធានការជ


លទផ ិ ូ នរដ្ឋឌភិបាល។

ឋ ់ ( ែក្ហូត្) អាជាញប័ណតអាជីវក្មម ច្នំ


4. ផល ឹះរគឹឹះស្ថទនធនាគារ និង

ហិរញ្ដវត្ុ ទ និងរគឹះស្ថ
ឹ ទ នឯនទៀត្ដែល ក្់ព័នន ែូច្ជាសង
ប ការគណនី រគឹះ

ស្ថទនជរមឹះបញ្ីជ ជានែើម ំ
រពមទងនច្ញបទបញ្ញ
ជ និងរត្ួត្ពិនិត្យរគឹះ


ស្ថទនទងននាឹះ ។.

5. រត្ួត្ពិនិត្យរបព័នទ ់ ុ ងរពឹះរជាណាច្រក្ក្ម
ន ូ ទត្ក្ ប ុ ជា
ព ំ របសិទ ន
និងដក្លអ

ភាពពនការទូទត្់អនរឋ ធនាគារ ។

6. ទទួលភារតឋច្់មុខ្ ជាអក្
ប នបាឹះផាយរូបយវត្
ិ ុ ជាត្
ទ ិពនរពឹះរជាណាច្រក្

ក្មុ ជា។

7. ទទួលខ្ុសរត្ូវ និងអនុវត្ក្
ឋ ុ ងនាមពនរពឹះរជាណាច្រក្ក្ម
ប ុ ជា
ព នូវ

ក្ិច្កា ំ
ច រទងឡាយ ន លពនការច្ូលរួមរបស់រពឹះរជាណា
ដែលជាលទផ

ច្រក្ក្មុ ជាជាម
ព ួយ ស្ថទប័នអនរឋ ជាត្ិស្ថធារណៈក្ុ ងក្
ប ច្
ិ កា
ច រធនាគារ

ឥណទន រូបិយវត្ុ ។

8. ត្នមងតរងជញ្
ើល ី ជ ងទូទត្់។

9. ច្ូលរួមក្ុ ងការរគប
ប ់រគងបណ
ំ ុ ល និងឥណនទយយជាមួយរបនទសនរៅ ។.

ររ្ៀបររ្ៀងរោយៈ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 35 ការរគប់រគងធនាគារ

10. ច្ូលរួមក្ុ ងការបនង


ប ់ត្
ើក និងការរត្ួត្ពិនិត្យទីផាររូបយវត្ និងទីផារ
ិ ុទ
ហិរញ្ដវត្ុ ទ ។

ឋ ់ ឬែក្ហូត្អាជាញប័ណត ច្នំ
11. ផល ឹះរគឹឹះស្ថទន ដែលច្ូលរួមក្ុ ងអាជ
ប ីវក្មទ
ម ី

ផារបូ ររបាក្
ឋ ់ សងាហរមប
ឹ ័ណត ត្ផូងថម និងនលហធាត្ុមានត្ពមល រពមទង

នច្ញបទបញ្ញ
ជ និងរត្ួត្ពិនិត្យរគឹះស្ថ
ឹ ំ
ទ នទងននឹះ ។.


12. ក្ណ ត្់អរតការរបាក្់។

៤.២ ការតមកលរ់ ាក់បរមុងកាតពវកិចចរបស្់ធនាគារពាណិែជ

ធនាគារ ក ់ របាក្់បរមុងការត្ពវក្ច្
ណិជជ រត្ូវត្មល ិ ពច នរបាក្់បនញ្ើ ដ និងក្មី ច
ំ នៃ ៅធនាគារជាត្ិពនក្មុ ជា
ជាមធយមរបចាពថ ព នសើ ន ំ ីភាគរយ(៨%)
ម ឹ ងរបាប ច្នំ ឹះ

របាក្់នរៀល និង ែប់របាម


ំ ួ យភាគរយ ច្នំ ឹះរបាក្់រូយយប
ិ ័ណត។

ធនាគារជាត្ន ថ ់ ក្ពំ រការរបាក្់ែូច្ខាងនរកាម៖


ិ ឹ ងផល

 ច្នំ ឹះរបាក្់បរំ ុងកាត្ពវក្ច្ ច របាក្់នរៀលច្ន


ិ ជា ំ ួ នរបាប
ំ ភាគរយ(៨%)មាន

អរតការរបាក្់ សូនយភាគរយ(០%)

 ច្នំ ឹះរបាក្់បរំ ុងកាត្ពវក្ិច្ជា


ច របាក្់រូបិយប័ណត ច្ន
ំ ួ នែប់របាម
ំ ួ យភាគ

រយ(១៦%) ក្ុ ងននាឹះ


ប ំ ីភាគរយមានអរតការរបាក្់សូនយភាគរយ
របាប

ំ ភាគរយ(៨%)បដន
(០%) និង របាប ី ម ថ ់ អរតការរបាក្់បភាគ
ទ នទៀត្ ផល ី

បួន(៣/៤) នសើន
ម ឹ ង ០,៧៥ ពនអរត SIBOR គត្នល
ិ ើ មូលដ្ឋឌន មួយដខ្

 ធនាគារ ណិជជ ដែលទទួលរងឱនភាពរបាក្់បរំ ុងកាត្ពវក្ច្


ិ ច រត្ូវ

ទទួលការតក្ពិន័យ នសើ ន
ម ឹ ងសូនយនក្ផៀសមួយភាគរយ(០,១%) ពន

របាក្់ដែលទទួលរងឱនភាព1។

1
របកាសសថីអំពីការត្មកល់របាក្់បរំ ុងកាត្ពវក្ច្ច
ិ នលើរបាក្់បនញ្ដើ និងក្មចរបស់
ី ធនាគារ ណិជជច្ុឹះពថៃទី ២៥ -០៤-២០០៨

ររ្ៀបររ្ៀងរោយៈ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 36 ការរគប់រគងធនាគារ

៤.៣.ការបធវីចំណាត់ថ្នាក់ឥណទាននិងរទពយស្កមម

រគប់ឥណទន និងរទពយសក្មទ ំ
ម ងអស់រត្ូវបានចាត្់ថាបក្់ នដ្ឋយដផក្
អ នៅ

ទ ពសងរបស់សមភាគ។
នលើសមត្ភា ី សមត្ភា
ទ ពសងននឹះ រត្ូវបានវយត្ពមត
ល ម

រយៈលក្ណ
ា ិ ិ ច្័យ
ៈវន ឆ ែូច្ខាងនរកាម៖

 របវត្ិពនការទ
ឋ ូទត្់សង

 ស្ថទនភាពហិរញ្ដវត្ុ របស
ទ ់ អក្
ប ខ្ីនានពលបច្
ច ុ បផន
ច ប និងនៅនពល

អនាគត្

 ំ ូ រស្ថច្់របាក្់
គនរមាងលហ ម រមាប់អនាគត្ដែលដផក្
និងអាជីវក្មស អ

នលើសមត្ ម ក្់ដសង
ម ិក្មជា ឋ និង របុងរបយ័ត្ប

 លទភា
ន ព និង្នៈធ ក្ុ ងការសងរត្ឡប
ប ់មក្វញរបស
ិ ់ អក្
ប ខ្ី ច

 បរស្ថ ំ ក្ស្ថរ។
ិ ទ នហិរញ្ដវត្ុ ទ និង គុណភាពពនការនរៀបច្ឯ
ំ ូ ងពនការទូទត្់សងមនអាច្ធានាបាន
ក្រណីរបភពែប ិ ច្នំ ឹះការទូទត្់

សងឥណទនអាច្រត្ូវបាននធច្ ំ
ើ វ ណា ត្់ថាបក្់ ជាឥណទនឃ្លនំ មលឬម
ើ នែ
ិ នំ ណើរ

ការ នទឹះបីជាឥណទនននាឹះ មានលក្ណ


ា ៈច្រនឋ ឬអាច្នឹងរត្ូវទូទត្់នដ្ឋយវត្ុ ទ

ធានាក្៏នដ្ឋយ។ ការនធើច្ ំ
វ ណា ត្់ថាបក្់នឡើងវញក្
ិ ៏អាច្នធផងដែរ
ើវ របសិននបើ សមភាគី

មនអាច្ប
ិ នំ ពញតមលក្ខ្ ើ ពនការទូទត្់សង ឬនបឥណទនដែលែ
ា ណឍនែម ើ នំ ណើរ

ការមនល
ិ អ ច នទសពនការតលស់បូ រលក្
ននាឹះរត្ូវបាននដ្ឋឹះរស្ថយនដ្ឋយបនច្ក្ ឋ ខ្
ា ណឍ

បុនហិរញ្ដបផទន ឬ បុនររបទនបដនម
ទ ។

រល់រទពយសក្មរម ត្ូវដត្ចាត្់ថាបក្់ជា ៥ របនភទ ែូច្ខាងនរកាម


1- ធមមតា(Pass)៖ រទពយសក្មរបនភទននឹះរត្ូវបានធានាទងរសុ ង នដ្ឋយ

ទ ពទូទត្់សងរបស់សមភាគនានពលបច្
រទពយសមផត្ិ ឋ និងសមត្ភា ី ុ បផន
ច ប

ំ ុ ងែនំ ណើរការ នដ្ឋយអនុនលមនៅតមក្ច្


និងជារទពយសក្មក្ព ិ សច នយ

ឋ នំ ណើរការដបបននឹះរហូត្ត្នៅ។
ំ ឹ ងថានៅដត្បនែ
និងរព

2- ឃ្លលំ មើល (Watch)៖ រទពយសក្មរម បនភទននឹះនឹងរត្ូវបានធានា និងមិន

ទន់ហួសកាលក្ណ
ំ ត្់សងនទ បុ ដ៉ា នមា ំ ុ ច្នខ្ាយខ្ឹះ
ឋ នច្ណ ល ដែលជាស

ររ្ៀបររ្ៀងរោយៈ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 37 ការរគប់រគងធនាគារ

កាឋនុពលនឹងនធឱយគ
ើវ ុ ណភាពរទពយសក្មច្
ម ុ ឹះនខ្ាយ ំ
ឬនាឱយស្ថ
ទ នភាព

រគឹឹះស្ថទនមិនរត្ូវបានការ រនៅនពលណាមួយខាងមុខ្ ំ ុ ច្
នបើច្ណ


នខ្ាយទងននាឹះមិនរត្ូវបានដក្ត្រមូវនទននាឹះ។ ឧទហរណ៍ ខ្ឹះ
ល ៗពន

ំ ុ ច្នខ្ាយទងននាឹះរ
ច្ណ ំ ួមមាន ភាពគាមនលទភា
ន ពរត្ួត្ពិនិត្យឱយបាន

សមរសប នដ្ឋយស្ថរដត្ក្ច្
ិ សច នយខ្ីរបាក្
ច ់មានច្ននាលឹះរបនហាង ភាព

អន់ថយពនស្ថទនភាព ឬការរគប់រគងវត្ុ បញ្ញ


ទ ច ំ ការធាលក្់ច្ុឹះពនស្ថទនភាព

នសែក្
ឌ ិច្ច ឬនិនាបការច្ុឹះនខ្ាយពនស្ថទនភាពហិរញ្ដវត្ុ របស
ទ ់ អក្
ប ខ្ី ច នហើយ

នបម
ើ នបានរត្ួ
ិ ំ
ត្ពិនិត្យនទ នឹងនាឱយខ្ូច្ខាត្ែល់សមត្ភា
ទ ព ទូទត្់សង


រួមទងហានិ ភ័យ ដែលអាច្នក្ត្មាននឡ
ើ ំ ងហានិភ័យដែលបាន
ើ ងធជា

គត្នានពលចាប
ិ ់នផម ឋ ់ ឥណទន
ើ ឋ ផល ឥណទនរបនភទននឹះមនគ
ិ ួ រនរបើ

របាស់ ់ ប ក្់រវងឥណទនធមត
ជាការសរមបសរមួលនៅនពលចាត្ថា ម

ឋ ់ដ្ឋរនទ។
និងឥណទននរកាមសង


ឥណទនណាដែលហួសកាលក្ណ ត្់សងច្ន
ំ ួ ន ៣០ ពថៃ ឬ នលើសពីននឹះ បុ ៉ា

ដនត្
ឋ ច្ជាង
ិ ៩០ ពថៃ រត្ូវចាត្់ថាបក្់របនភទឃ្លនំ មល
ើ ឬ អន់ជាងននឹះ។

3- លរកាមសដងដ្ឋ
់ រ(Substandard)៖ រទពយសក្មរម បនភទននឹះ មនរត្ូ
ិ វបានការ

ររគប់រគាន់ នដ្ឋយរទពយសមផត្ន
ិ ឋ ិ ងសមត្ភា ំ ុ លរបស់
ទ ពសងបណ

ំ ងសរមាប់សងបណ
សមភាគីនឡើយ។ ជាពិនសស របភពធនធានច្ប ំ ុ ល

មានមនរគប
ិ ់រគាន់ នែម
ើ ផសងប
ី ណំ ុ លដែលធនាគាររត្ូវដត្សឡ
ំ ឹងនមល

នៅរបភពធនធានបនាធប់ែូច្ជា វត្ុ បញ្ញ


ទ ច ំ ការលក្់ អច្លនរទពយ បុន

ហិរញ្ដបផទន ឬក្៏ការបនំ ពញទុនបដនម


ទ សរមាប់ទូទត្់បណ
ំ ុ ល។ ឥណ

ឋ ់ដ្ឋរបានបងាហញយ៉ាងច្ាស់នូវច្ណ
ទននរកាមសង ំ ុ ច្នខ្ាយ ដែលនធើ វ

ឱយប៉ាឹះ ល់ែល់ការទូទត្់សងបណ
ំ ុ លរត្ឹមរត្ូវតមលដ្ឋ
ំ ប់ លនំ ដ្ឋយ។


ឥណទនដែលហួសកាលក្ណ ត្់សងច្ន
ំ ួ ន ៩០ ពថៃ ឬ នលើសពីននឹះ បុ ៉ាដនឋ

ត្ច្ជាង
ិ ១៨០ ពថៃ រត្ូវចាត្់ថាបក្់យ៉ាងទបបផ ឋ ់ដ្ឋរ។ នៅនពលដែល
ំ ុ ត្នរកាមសង

ការទូទត្់សងការរបាក្់សរមាប់ ់ រយៈនពលពី ៩០ ពថៃ នៅ ១៨០ ពថៃ រត្ូវបាន

ររ្ៀបររ្ៀងរោយៈ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 38 ការរគប់រគងធនាគារ

បញ្ូ ច លនៅជារបាក្់នែើម នធប


ើ វ ុ នហិរញ្ដបផទន ឬ បងិល
វ ជាឥណទនថី ម ( rolled

ឋ ់ដ្ឋរ ឬ អន់ជាង
over loans ) ឥណទនននឹះ រត្ូវចាត្់ថាបក្់ជាឥណទន នរកាមសង

ននឹះ។

4- ំ ុ ច្នខ្ាយ ែូច្
សងស័យ(Doubtful)៖ រទពយសក្មរម បនភទននឹះ មានច្ណ

ឋ ់ដ្ឋរដែរ
ឥណទននរកាមសង នដ្ឋយបូក្បដនម
ទ លក្ខ្
ា ណ័ ឍ ដែលឥណ

ទនមនមានការធានាបានល
ិ ។
អ នយងតមនហត្ុការណ៍ជាក្់ដសង

ស្ថទនភាព និងត្ពមច្
ល ណំ ុ ច្នខ្ាយទងននឹះ
ំ ំ
បាននាឱយមានការសងេ ័យ

ថា ឥណទនមនអាច្របម
ិ ូ លបានមក្វញទ
ិ ំ
ងរស ន ពបាត្់
ុ ងនទ។ លទភា

បង់មានក្រមត្ខ្
ិ សព ់ បុ ដ៉ា ននឋ ដ្ឋយស្ថរដត្មានការរង់ចានល
ំ ើ រពឹត្ការណ
ិឋ ៍

ជាក្់លក្់និងសមរសបណាមួយ ដែលនឹងកាត្់បនយ
ទ ក្រមត្បាត្
ិ ់បង់

ននាឹះ បរមាណព
ិ ំ ុ លដែលរត្ូវបាត្់បង់មនអាច្ក្
ិ ត្របាក្ែពនបណ ិ ណំ ត្់


បានទងរសុ ង។ នបើរពឹត្ិការណ
ឋ ៍ ដែលរង់ចាននាឹះម
ំ ិនបាននក្ើត្នឡើង ក្ុ ង

រយៈនពល ១៨០ ពថៃ នហើយការទូទត្់សងរត្ូវបានពនយរនពលបដនម


នទៀត្ ននាឹះការ ចាត្់ថាបក្់នៅជាឥណទនបាត្់បង់រត្ូវដត្អនុវត្។


់់
នៅនពលការទូទត្់សងការរបាក្់សរមាបរយៈនពលពី ១៨០ នៅ ៣៦០ ពថៃ

រត្ូវបានបញ្ូ ច លក្ុ ងរបាក្


ប ់នែើម នធប
ើ វ ុ នហិរញ្ដបផទន ឬ បងិល
វ ជាឥណទនថី ម

់ ប ក្់ជាបណ
(rolled over loans) ឥណទនននឹះរត្ូវចាត្ថា ំ ុ លសងេ ័យ ឬ អន់ជាងននឹះ។

5- បាត់បង់(Loss)៖ រទពយសក្មទ ំ
ម ងឡាយណា ដែលរត្ូវបានចាត្់ទុក្ថា

មនអាច្របម
ិ ូ លមក្វញបាន
ិ ឬនៅមានត្ពមត្
ល ច្ត្
ិ ួ ច្រត្ូវចាត្់ថាបក្់ជា

ំ ុ លបាត្់បង់។ ការខាត្បង់ រត្ូវទទួលស្ថគល់ក្ុ ងអ


បណ ប ឡំ ុ ងនពល ដែល


ឥណទនទងននាឹះរត្ូ វបានរក្ន ើ ញថាមនអាច្របម
ិ ូ លបាន។


ឥណទនណាមួយដែលហួសកាលក្ណ ត្់សងច្ន
ំ ួ ន ៣៦០ ពថៃ ឬ នលើស

ពីននឹះរត្ូវចាត្់ថាបក្់ជា ឥណទនបាត្់បង់។ នៅនពលការទូទត្់សងការរបាក្់

សរមាប់រយៈនពល ៣៦០ ពថៃ ឬ នលើសពីននឹះ រត្ូវបានបញ្ូ ច លក្ុ ងរបាក្


ប ់នែម
ើ នធើប
វ ុន

ររ្ៀបររ្ៀងរោយៈ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 39 ការរគប់រគងធនាគារ

វ ជាឥណទនថី ម (rolled over loans) ឥណទនននឹះរត្ូវចាត្់


ហិរញ្ដបផទន ឬ បងិល

ំ ុ លបាត្់បង់។
ថាបក្់ជាបណ

៤.៤.កាតពវកិចចននការបធវីស្ំវិធានធន


រគឹឹះស្ថទនទងអស់ រត្ូវរក្ាសវំ ធានធនសរមាប
ិ ់ឥណទនបាត្់បង់ឱយបាន

រគប់រគាន់ នែើមផទ ់ ប
ី ូ ទត្់ការខាត្បង ក្ុ ងស នំ ពៀត្ឥណទនដែលអាច្នក្ើត្នឡើង។

ប ួ យឆ្ប ំ ឬ ញឹក្ញា្ប់ជាងននឹះរបសិននបចា
1- ពីរែងក្ុ ងម ំ
ើ បាច្់ រក្ុមរបក្ា

ភបាលត្រមូ
ិ វ ឱយមានគណៈរគប់រគង វយត្ពមព
ល ី លទភា
ន ពរបមូល

ំ ុ លមក្វញពនឥណទនទ
បណ ិ ំ
ងអស់ រប់បញ្ូ ច លទងការរបាក្
ំ ដ់ ែល

បានបងរគ និងមិនទន់បានសង នហើយរត្ូវដត្ត្រមូវឱយមាន ការច្ុឹះបញ្ី ជ

ើ ផ ី (១) រយការណ៍អព
សមរសបនែម ំ ី ច្ណ
ំ ូ ល ឱយបានរត្មរត្ូ
ឹ វ និង (២)

ើវ វំ ធានធនសរមាប
ធានាថាការនធស ិ ់ឥណទនបាត្់បង់ រត្ូវបាននធរគប
ើវ ់

រគាន់ ់
នែម ី ូ ទត្់សងការបាត្់បងដែលអាច្នក្ត្មាន។
ើ ផទ ើ គណៈរគប់

រគងរត្ូវដត្រក្ាការក្ត្់រតក្ណ
ំ ត្់នហត្ុ ពនការវយត្ពមន
ល ិ ងការច្ុឹះ

បញ្ី ជ ឋ ់ ការក្ត្់រតនិងបញ្ី ជ ទងននាឹះមក្ធនាគារជាត្


និងផល ំ ិពនក្មុ ជា

សវនក្មពម ផក្
ធ ុង
ប និងសវនក្រខាងនរៅសរមាប់ការរត្ួត្ពិនិត្យែល់ទីក្

ដនង
ល ។

2- ការនក្ននឡ
ើ ើង និងការថយច្ុឹះរបស់គណនីរបាក្់សវំ ធានធនសរមាប
ិ ់

ឥណទនបាត្់បង់ រត្ូវបាននធនឡ
ើវ ើង តមរយៈការច្ុឹះនៅក្ុ ងគណន
ប ី

ច្ណា យសវំ ធានធនច្
ិ នំ ឹះ ឥណទនបាត្់បង់ នៅក្ុ ងរបាយការណ
ប ៍

ច្នំ ណញ-ខាត្ ។

3- ក្ុ ងការក្
ប ណំ ត្់ការបាត្់បង់ ដែលអាច្នក្ត្មានច្
ើ នំ ឹះឥណទនណា

មួយ ឬ ច្នំ ឹះសនំ ពៀត្ឥណទនទងម


ំ ូ ល រល់ក្តឋ ក្់ព័នរន ត្ូវដត្

បានយក្មក្ពិចារណារួមមាន យ៉ាងនហាច្នូវរបវត្បទព
ិឋ ិ នស្ថធន៍

ឥណទនបាត្់បង់ពីមុន ស្ថទនភាពនសែក្
ឌ ិច្ប
ច ច្ុ បផន
ច ប និនាបការនានា ពន

ការមនសងប
ិ ណំ ុ ល របសិទភា
ន ពពននគាលននយបាយឱយខ្ី ច និងនីត្ិវធ
ិ ី

ររ្ៀបររ្ៀងរោយៈ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 40 ការរគប់រគងធនាគារ

ំ ុ លរបស់រគឹះស្ថ
ពនការរបមូល បណ ឹ ទ ន និងភាពរត្មរត្ូ
ឹ វនិងទន់នពល

នវល ក្ុ ងការព


ប ិ និត្យនឡើងវញនល
ិ ើ សនំ ពៀត្ឥណទនរបស់រគឹឹះស្ថទន។
៤.៥.តរមូវការស្ំវិធានធន

សវំ ធានធន
ិ រត្ូវនធើតមសមាមារត្អបផបរមារសបតមច្
វ ំ
ណា ត្់ថាបក្់ ដែល


បានក្ណ ត្់ ែូច្ ខាងនរកាម។ នៅនពលដែលមានព័ត្៌មានដែលអាច្ទុក្ច្ិត្បា
ឋ ន

ជ ក្់ថាការបាត្់បង់អាច្នរច្នជាង
បញ្ញ ើ ំ ួ នអបផបរមាននាឹះសមាមារត្ពន សវំ ធាន
ច្ន ិ

ើ វ ើងឱយកាន់ដត្ធជា
ធនរត្ូវនធនឡ ំ ងននឹះ។

១- សវំ ធានធនទ
ិ ូ នៅៈសរមាប់ឥណទនថាបក្់ “ធមត
ម ” ១% ពនឥណទន

ែុលសរុប។

២- សវំ ធានធនជាក្
ិ ់លក្់

- សរមាប់ឥណទនថាបក្់ “ឃ្លនំ មល”


ើ ៣% ពនឥណទនែុល

- ឋ ់ដ្ឋរ” ២០% ពនឥណទនែុល


សរមាប់ឥណទនថាបក្់ “នរកាមសង

- សរមាប់ឥណទនថាបក្់ “សងេ ័យ” ៥០% ពនឥណទនែុល

- សរមាប់ឥណទនថាបក្់ “បាត្់បង់” ១០០% ពនឥណទនែុល។

៤.៦.ការលុបបោលន ូវឥណទាននិងបុបរររទាន

រគឹឹះស្ថទនរត្ូវដត្លុបឥណទន និងបុនររបទន ឬ មួយដផក្


ប ពនឥណទន

នច្ញពីតរងត្ុលយការរបស់ខ្ួ ន
ល ឹ ទ នបាត្់សិទិ តមក្
នៅនពលដែលរគឹះស្ថ ន ច្
ិ សច នយ

រគប់រគងនលើឥណទន ឬ នៅនពលដែលន ើ ញថា ឥណទនមួយដផក្ ំ ូល


ប ឬទងម

មនអាច្របម
ិ ូ លវញបាន
ិ ឬ គាមនសងមមថាឥណទនននឹះអាច្របម
ឹ ូ លបានមក្វញ

នទ។ ជាទូនៅ ំ
ក្រណីែូច្ខាងនរកាមជាសញ្ញដណអាច្នានៅែល់ ការលុបនចាល

ឥណទន ឬ មួយ ដផក្


ប ពនឥណទន ៖

ក្- ឹ ទ នបាត្់សិទិតមក្
រគឹះស្ថ ន ច្
ិ សច នយក្ុ ងការរគប
ប ់រគងឥណទនទង

រសុង ឬ មួយដផក្
ប ែូច្ដែលបានសនរមច្នដ្ឋយត្ុលការ

ខ្- រគប់របនភទពនមូលប័រត្ ឬ វត្ុ បញ្ញ


ទ ំ
ច ដែលរត្ូ ឹ ូ ស និងលក្់
វបានរបអ

បនញ្ចញ បុ ដ៉ា នម
ឋ នរគប
ិ ់រគាន់សរមាប់ទូទត្់សងឥណទនទងម
ំ ូល

ររ្ៀបររ្ៀងរោយៈ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 41 ការរគប់រគងធនាគារ

គ- រគឹះស្ថ
ឹ ទ នមនអាច្របម
ិ ូ ល ឬដលងមានមូលនហត្ុសមរសបក្ុ ងការ

ធានាថានឹងរបមូលឥណទនរគប់ច្ន
ំ ួន ដែលរត្ូវទររសបតម

លក្ខ្
ា ណ័ ឍ ពនក្ិច្ស
ច នយឥណទន និង បុនររបទន

- អក្
ប ខ្ីរបាក្់បានក្េ ័យធន ំ ុ ងដត្សិ ត្នៅក្
ឬក្ព ំ ក្់កាល
ច ទ ុ ងែ
ប ណា

ស្ថឋរនីត្សមផទដផ
ិ ក្ ំ ុ ងដត្ជួបការលបា
ប ហិរញ្ដវត្ុ ទ និងក្ព ំ ក្ក្ុ ងការ

ំ ុ ល
សងបណ

ង- ឥណទនរត្ូវបានចាត្់ថាបក្់ជារបនភទឥណទនបាត្់បង់។

រល់នគាលននយបាយឥណទន រត្ូវដត្លអ
ំ ិត្ឱយបានរគប់រគាន់អព
ំ ី នីត្វិ ធ
ិ ី

ពនការលុបនច្ញពី បញ្ី ជ ឥណទននែើមផ ី បនយ ំ


ទ ឱយនៅជាអបផបរមាពនការរនលភ

នផេងៗ។

៤.៧.ការរតួតពិនិតយឥណទាន

ឋ ររត្ួត្ពិនិត្យែល់ទីក្ដនង
នៅនពលអនុវត្កា ល ធនាគារជាត្ពនក្ម
ិ ុ ជាព
ព ិ និត្យ

នឡើងវញន
ិ ូ វនគាលការណ៍និងែនំ ណើរការចាត្់ថាបក្់រទពយសក្មម និងអាច្ចាត្់ថាបក្់

រទពយសក្មអ
ម នុនលមតម បញ្ដត្ិដែលបានដច្ងក្
ឋ ុ ងរបកាស។
ប រទពយសក្មម ដែល

រត្ូវបានចាត្់ថាបក្់ក្ុ ងអ
ប ំ ុ ងនពលននឹះ រត្ូវរក្ាទុក្ក្ុ ងរបនភទដែលធនាគារជាត្
ឡ ប ិពន

ក្មុ ជាបានវយត្ពម
ព ល រហូត្ទល់ដត្បានបនំ ពញលក្ខ្ ំ
ា ណឍទងអស់ នទើប អាច្ចាត្់

ថាបក្់នៅក្ុ ងរបនភទម
ប ួ យនផេងនទៀត្។ រក្ុមរបក្ាភ
ឹ បាល
ិ ប រគប់រគងជាន់ខ្ស
និងអក្ ព ់

ពនរគឹះស្ថ
ឹ ទន រត្ូវដត្ចាត្់វធានការរគប
ិ ់រគាន់ជាបនាធន់រហូត្ែល់បទបផញ្ដត្ិ ឋ រត្ូវ

បានរបត្ិបត្ិតមនពញនលញ
ឋ រួមមាន ការដក្សរមួលនគាលការណ៍ នីត្ិវធ
ិ ី និង

ែនំ ណើរការអនុវត្។

សវនក្រខាងនរៅ៖ រត្ូវពិនិត្យនឡើងវញន
ិ ូ វនគាលននយបាយ នីត្វិ ធ
ិ ី និង

ែនំ ណើរការចាត្់ថាបក្់រទពយសក្មម នៅនពលនធើសវនក្ម


វ តម មរគារបស់ខ្ួ ន។
ល សវនក្រ

ខាងនរៅរត្ូវវយត្ពមល នដ្ឋយដផក្
អ នលើការអនងត្
ក ការរបត្បត្
ិ តមនគាលននយ
ិឋ

បាយនិងបទបញ្ញ
ជ ពផក្
ធ ុង
ប ដែលបានដ្ឋក្់នច្ញនដ្ឋយរក្ុមរបឹក្ាភបាល
ិ និងអក្

ររ្ៀបររ្ៀងរោយៈ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 42 ការរគប់រគងធនាគារ

រគប់រគងជាន់ខ្ស
ព ់ រពមទងគ
ំ ុ ណភាពពនការចាត្់ថាបក្់រទពយសក្មម ដែលបានអនុ

វត្នឋ ដ្ឋយរគឹឹះស្ថទន។

ដផក្
អ តមការអនងត្
ក សវនក្រខាងនរៅ ិ ិ ច្័យ
រត្ូវវន ឆ នលើភាពរត្ឹមរត្ូវពន

ំ ូ លដែលបានទទួលស្ថគល់នលើភាពរគប់រគាន់ពនសវំ ធានធន
ច្ណ ិ ដែលបានអនុវត្ឋ

នលើគុណភាពនិងឯក្រជយភាពពនការវយត្ពមវល ត្ុ ធានា


ទ ំ
ដែលរត្ូវបានអនុវត្ឋ ទង

ពផក្
ធ ុ ងន ំ ន់ៗដែលមាន
ប ិ ងពីខាងនរៅ។ សវនក្រខាងនរៅ រត្ូវច្ងរក្ងឯក្ស្ថរសខា

ផលប៉ាឹះ ល់ែល់ច្ណ
ំ ូ ល ដែលរត្ូវបានទទួលស្ថគល់និងនលើស្ថទនភាពស្ថធន

ភាពរបស់រគឹះស្ថ
ឹ ទ ន។ សវនក្រខាងនរៅ ក្៏រត្ូវយក្ច្ត្
ិ ទឋ ុក្ដ្ឋក្់ជាពិនសសនៅនលើ

ការចាត្់ថាបក្់រទពយសក្មម ដែលទក្់ទងនឹងរបាក្់ក្មី ច និងឥណទននផេងនទៀត្

ឋ ់ នៅឱយបុត្ស
ដែលបានផល ឋ ម័ន
ព ន
ន ិ ង ភាគសម
ី ័ន
ព ញា្
ន ឋ ់ នយបល់
ត្ិ នដ្ឋយរត្ូវមានផល

ជាក្់លក្់នៅក្ុ ងរបាយការណ
ប ៍ ដែលបានផល
ឋ ់ ជូនធនាគារជាត្ិពនក្មុ ជា។

សវនក្រពផក្
ធ ុ ង៖
ប រត្ូវពិនិត្យនឡើងវញតមរគានល
ិ ើ សនំ ពៀត្រទពយសក្មទ ំ ូ
ម ងម

ល។ ការពិនិត្យនឡើងវញននាឹះ
ិ រត្ូវបានអនុវត្ទ ំ ូ លយយ៉ាងត្ច្ម
ឋ ូ លទ ិ ំ ង
ួ យឆ្បម ឋ ។

នៅនពលអនុវត្កា
ឋ រពិនិត្យនឡើងវញកាន
ិ ់ដត្ញឹក្ញា្ប់ នៅនពលននាឹះសវនក្រពផធ

ក្ុ ង
ប រត្ូវនរបរបាស
ើ ់វធ ៉ា ន់គរំ ូ ។ បុ ដ៉ា នច្
ិ ីស្ថស្រសនឋ រជើសនរសបា
ើ ឋ នំ ឹះហានិភ័យធៗ
ំ សវន

ក្រពផក្
ធ ុ ងរត្ូ
ប វពិនិត្យនឡើងវញជារបព
ិ ័ន។

សវនក្រពផក្
ធ ុង
ប រត្ូវវយត្ពមនល ដ្ឋយដផក្ ក តធល់ខ្ួ នន
អ នលើការអនងត្ ល ិ ងនដ្ឋយ

ឯក្រជយនូវការរបត្បត្
ិ ិតមនគាលននយបាយន
ឋ ិ ងបទបញ្ញ
ជ ពផក្
ធ ុង
ប ដែលបានដ្ឋក្់

នច្ញនដ្ឋយរក្ុមរបក្ាភ
ឹ បាល
ិ ប រគប់រគងជាន់ខ្ស
និងអក្ ព ់ រពមទងគ
ំ ុ ណភាពពន

ការចាត្់ថាបក្់រទពយសក្មម ដែលបានអនុវត្នឋ ដ្ឋយរគឹះស្ថ


ឹ ទ ន។

សវនក្រពផក្
ធ ុង
ប ិ ិ ច្័យ
រត្ូវវន ឆ ភាពរត្មរត្ូ
ឹ ំ ូ លដែលបានទទួលស្ថគល់
វពនច្ណ

នលើភាពរគប់រគាន់ពនសវំ ធានធន
ិ ដែលបានអនុវត្នឋ លើគុណភាពនិងឯក្រជយភាព

ពនការវយត្ពមវល ត្ុ ធានា


ទ ដែលរត្ូវបានអនុវត្ទ ំ
ឋ ងពផក្
ធ ុ ងន
ប ិ ងពីខាងនរៅ។ សវនក្រ

ពផក្ ប រត្ូវបញ្ូ ជ នជាបនាធន់នូវបញ្ញ


ធ ុង ំ ន់ៗជូននៅរក្ុមរបក្ាភ
ហ សខា ឹ បាល
ិ នែម
ើ ផមាន

ររ្ៀបររ្ៀងរោយៈ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 43 ការរគប់រគងធនាគារ

អនុស្ថសន៍ចាត្់វធានការដក្ត្រមូ
ិ វរគប់រគាន់ នែើមផនដ្ឋឹះរស្ថយបញ្ញ
ី ហ ដែល បាន

នលើក្នឡើងឱយបានឆ្ប់រហ័ស។

ជាច្ុងនរកាយ សវនក្រពផក្
ធ ុ ងក្
ប ៏រត្ូវវន
ិ ិ ច្័យ
ឆ ពីគុណភាពពនរបព័នរន គប់រគង

ព័ត្៌មានដែលបាននរៀបច្នំ ឡើង នែម ី ត្ពិនិត្យហានិភ័យឥណទននិងនគាល


ើ ផរត្ួ


បណ ងពនការនធនសច្ក្
ើវ ីសនរមច្
ឋ ក្៏ែូច្ជានលើភាពរត្មរត្ូ
ឹ ប ័យ
វ និងការបញ្ូ ជ ន ទិនន

បានទន់នពលនវលនៅអក្
ប រគប់រគងរគឹះស្ថ
ឹ ទ ន។

rrtss

ររ្ៀបររ្ៀងរោយៈ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 44 ការរគប់រគងធនាគារ

ស្ំណួរ

១.ច្ូរនរៀបរប់អព
ំ ី ស្ថទនភាពធនាគារនៅក្ុ ងរបនទសក្ម
ប ុ ជានានពលប
ព ុ បផន
ច ។

២.ច្ូរនរៀបរប់អព
ំ ី នីត្ិវធ ំ ជាញប័ណតធនាគារ
ិ ីពនការសុអា ណិជ។

៣. ច្ូរនរៀបរប់អព
ំ ី នីត្ិវធ ំ ជាញប័ណតធនាគារឯក្នទស ។
ិ ីពនការសុអា

៤. ច្ូរនរៀបរប់អព
ំ ី ការលុបនចាលនូវឥណទន និង បុនររបទន?

៥. ច្ូរនរៀបរប់អព
ំ ី មុខ្ងារនិងត្ួនាទីរបស់ធនាគារជាត្ពនក្ម
ិ ុ ជា?

៦. ច្ូរនរៀបរប់អព
ំ ី ច្ណា
ំ ត្់ថាបក្់រទពយសក្ម។

៧. ច្ូរនរៀបរប់អព
ំ ី កាត្ពវក្ច្
ិ រច បាក្់បរំ ុងនលើរបាក្់បនញ្ើ ដ និងក្មីរបស
ច ់ ធនាគារ

ណិជ។

៨. ច្ូរពិពណ៌នាអព
ំ ី និយ័ត្ក្មធ
ម នាគារនៅក្មុ ជា។

ររ្ៀបររ្ៀងរោយៈ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 45 ការរគប់រគងធនាគារ

ជំពូកទី ៣

របាយការណ៍ហិរញ្ញ វតារបស្់
ុ ធនាគារ
THE FINANCIAL STATEMENTS OF BANKS

១. បស្ចក្តិបផិើម (Introduction)

នសវក្មស ំ ន់ៗជានរច្ើន ដែលធនាគារនិងរក្ុមហ៊េុនហិរវត្ុ ម


ម ខា ទ នដមនធនាគារ

នីមួយៗនរជើសនរសនែ
ើ ើមផផ ឋ ់ នហើយនិងទហ
ី ល ំ ំ ទងម
ំ ូ លរបស់អងកា
គ រចាត្់តង
ំ នសវ

ក្មហ
ម ិ រញ្វដ ត្ុ ទ រត្ូវបាន្ុ ឹះបញ្ញ
ល ំ
ច ងតមរយៈរបាយការណ៍ ហិរញ្វដ ត្ុ របស
ទ ់ វ។ របាយ

ការណ៍ហិរញ្ដវត្ុ ទ គជាវ
ឺ ថ ី ួ យរបាប់នយងថា
ិ ម ើ នត្ើធនាគារមួយឬរគឹះស្ថ
ឹ ទ ន ហិរញ្ដវត្ុ ទ

មួយនៅឯណាកាលពីអត្ត្កាល,
ី នហើយបច្ុ បផន
ច វប នៅឯណា, និងរបដហលវនា ំ

នៅែល់រត្ង់ណានៅនពលអនាគត្់?។

របាយការណ៍ហិរញ្ដវត្ុ ស ំ ន់ៗច្ន
ទ ខា ំ ួ នពីរ ដែលអក្
ប រគប់រគង អត្ិថិជន និង

អាជាញធរនិយត្័ក្មទ ំ
ម ងទាយរត្ូ វរត្ួត្ពិនត្យននាឹះគឺ តរងត្ុលយការ (Balance

sheet) និង របាយការណ៍លទផ


ន ល ( Income statement)។

២. លកខណៈរ ួមននរបាយការណ៍ហិរញ្ញ វតារបស្់


ុ ធនាគារ

An Overview of Bank Financial Statements

របាយការណ៍ហិរញ្វដ ត្ុ ច្
ទ នំ ួ នពីរដែលសខា
ំ ន់បផ
ំ ុ ត្គឺ តរងត្ុលយការ និង

របាយការណ៍លទផ
ន ល។

តរងត្ុលយការរបស់ធានាគារ បានបងាហញពីច្ន
ំ ួ ននិងសមាសភាពពនរបភព

ធនធានរបស់មូលធន ដែលធនាគារនរគាងនឹងនធហ ដ ផទនរបាក្់ក្មីច


ើ វ ិ រញ្ប និង

សក្មភា
ម ពវន
ិ ិ នយគ ំ ួ នដែលរត្ូវដបងដច្ក្សរ
នហើយនិងច្ន ំ ប់ការផល
ថ ់ របាក្់ក្មី ច

មូលបរត្ និងការនរបរបាស
ើ ់ មូលធននផេងៗ នៅនពលក្ណ
ំ ត្់ជាក្់លក្់។ផុ យ
ធ មក្

វញ
ិ ធាត្ុច្ូលនិងធាត្ុនច្ញហិរញ្ដវត្ុ នៅក្
ទ ុ ងរបាយការណ
ប ៍ លទផ
ន ល បាន បងាហញ

ពីត្ពំ លដែលធនាគារទទួលរបាក្់បនញ្ើ ដ និងរបភពមូលធននផេងៗ នែើមផ ី បនងើត្


ំ ូ លដែលបានមក្ពីការនរបរបាស
ច្ណ ើ ់បនញ្ើ ដ និងរបភពធនធានទងននាឹះ។
ំ ត្ពំ ល

ររ្ៀបររ្ៀងរោយៈ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 46 ការរគប់រគងធនាគារ


ទងននាឹះ ល ររបាក្់របស់មាចស់បណ
រួមមានពថកា ំ ុ លនផេងៗ ំ
ការច្ណា យនលើអក្

រគប់រគងនិងនិនយជិត្ ការច្ណា
ំ យនផេងៗនៅក្ុ ងការទ
ប ំ រៈបរកា
ិ ញសភា ិ ា សរមាប់

នរបើរបាស់ក្ុ ងការ
ប យល
ិ ័ យ និងពនដន ែលរត្ូវបង់នៅឱយរដ្ឋឌភិបាល។

របាយការណ៍លទផ ំ ូ ល(ច្លនាស្ថច្់របាក្)់ ដែលបានមក្


ន ល បងាហញពីច្ណ

ពីការលក្់នសវក្មរម បស់ធនាគារ នៅឱយស្ថធារណៈជន ឋ ់


ដែលរួមមានការផល

ឥណទន និងនធភត្
ើវ សនយ
ិ និងនសវទទួលរបាក្់បនញ្ើ នផេងៗនទៀត្។

៉ា វញនទៀត្
មយង ិ របាយការណ៍លទផ
ន លរបស់ធនាគារ បានបងាហញពីការរក្

ំ ូ លសុទរន បស់ធនាគារ
ច្ណ បនាធប់ពីែក្នច្ញនូវពថពល នការច្ណា
ំ ំ
យទងអស់ ពី

ំ ូ លភាគខ្ឹះ
ច្ណ ំ ូ លទងននឹះ
ល ពនច្ណ ំ រត្ូវបាននគយក្នៅវន
ិ ិ នយគក្ុ ងអាជ
ប វី ក្មម សំ

រប់ក្នំ ណើននៅនពលអនាគត្ នហើយភាគខ្ឹះ


ល នទៀត្គជាភាគលភ
ឺ ដែលរត្ូវបាន

នគដច្ក្នៅនអាយមាចស់ភាគហ៊េុនធនាគាររគប់គាបទងអស
ំ ់។

តរងធាត្ុនច្ញនិងធាត្ុច្ូលហិរញ្វដ ត្ុ ទ នៅក្ុ ងរបាយការណ


ប ៍ ហិរញ្វដ ត្ុ ទ ំ ីរ
ទ ងព

របស់ធនាគារ

តរងត្ុលយការ (Balance sheet)

ធាត្ុនច្ញហិរញ្វដ ត្ុ ទ ធាត្ុច្ូលហិរញ្វដ ត្ុ ទ

Financial Outputs Financial Inputs

- ស្ថច្់របាក្់ និងរបាក្់បនញ្ើ ដ -របាក្់បនញ្ើ ព


ដ ី ស្ថធារណៈជន

ទ ប័ននផេងៗ
ក្ុ ងស្ថ

-ឥណទន និង ភត្សនយ


ិ -ការខ្ីដែលម
ច នដមនជារបាក្
ិ ់បនញ្ើ ដ

-ការវន
ិ ិ នយគមូលបរត្ - មូលធនតធល់ពីមាចស់ហ៊េុន

-ស្ថច្់របាក្់និងរបាក្់បនញ្ើ នៅស្ថ
ដ ទ ប័ននផេងៗ

ររ្ៀបររ្ៀងរោយៈ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 47 ការរគប់រគងធនាគារ

ែូច្តរងត្ុលយការរបស់រក្ុមហ៊េុននផេងៗនទៀត្ដែរ របភពធនសរុប ពន មូល

ធនរបស់ធនាគាន រត្ូវនសើន
ម ឹ ងការនរបើរបាស់មូលធនសរុបរបស់ធនាគារៈ

រទពយសក្មម = រទពយអក្មម + មូលធនតធល់

Assets = Liabilities+ Equity capital

របាយការណ៍លទផ
ន ល(Income statement)

ធាត្ុនច្ញហិរញ្វដ ត្ុ ទ ធាត្ុច្ូលហិរញ្វដ ត្ុ

Financial Outputs Financial Input

ំ ូ លពីការនរបើរបាសម
( ច្ណ ់ ូ លធនរបសធ
់ នាគារ ំ
( ច្ណាយនលើការទិញមូលធន

ំ ុ ល និងការលក្ន់ សវក្មម )
ឬបណ និង ទុនតធល់ )

ំ ូ លពីឥណទន
-ច្ណ ំ
- ច្ណា ់ នញ្ើ ដ
យនលើរបាក្ប

ំ ូ លពីមូលបរត្
-ច្ណ ំ
-ច្ណា យនលើការខ្ីនផេងៗ

ំ ូ លពីរបាក្់បនញ្ើ នៅស្ថ
-ច្ណ ដ ទ ប័នហិរញ្ដវត្ុ ទ ំ
-ច្ណា ំ ប់និនយជិត្
យសរ

ំ ូ លពីនសវក្មនា
-ច្ណ ម នា ំ
- ច្ណា យនផេងៗ និង ពនន

ែូច្របាយការណ៍លទផ
ន លរបស់រក្ុមហ៊េុនែ៏ពទនទៀត្ដែរគៈឺ

ំ ូ លសរុប - ច្ណា
ច្ណ ំ យសរុប = ច្នំ ណញសុទរន បស់ធនាគារ

Total Revenue – Total Cost = Net Income of the bank

សំោល់ៈ

 នបច្
ើ ណំ ូ លសរុប > ច្ណា
ំ យសរុប ននាឹះនគទទួលបានច្នំ ណញសុទ ន

 នបច្
ើ ណំ ូ លសរុប < ច្ណា
ំ យសរុប ននាឹះនគទទួលបានខាត្សុទ ន

 ំ ូ លសរុប = ច្ណា
នបើច្ណ ំ យសរុប ននាឹះនគទទួលបានសមត្ុលយ

ររ្ៀបររ្ៀងរោយៈ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 48 ការរគប់រគងធនាគារ

មូលដ្ឋឌនរគឹះពនសម
ឹ ការគណននយយ
ី ៖

រទពយសក្មម = រទពយអក្មម + មូលធនតធល់

Asset = Liabilities + Equity Capital

នៅក្ុ ងធនាគារក្
ប ច្ ំ ុ ល ឬរទពយអក្មម មូលធនតធល់ ឬទុន
ិ ច រទពយសក្មម បណ

មាចស់ក្មស
ម ិ ទិ ន នៅក្ុ ងតរងត្
ប ុ លយការរបស់ធនាគាររត្ូវបាននគក្ណ
ំ ត្់ ែូច្ ខាង

នរកាមៈ

រទពយសកមមលៅកនងធនាោររួ
ុ មមាន ៤ ររលភទសំខាន់ៗ គ៖ឺ

• ស្ថច្់របាក្់នៅក្ុ ងឃ្
ប ំ និង ស្ថទប័នរបាក្់បនញ្ើ នផេងៗ
លង ដ (C)

• ការរបាក្់ទទួលបានពីមូលបរត្ែឌ និងឯក្ជនដែលបានទិញក្ុ ងទ
ប ី ផារ

ំ រ (S)
ច្ហ

• ការនធើហ
វ ិ រញ្ប
ដ ផទនឥណទន និង ភត្សនយនៅនអាយអត្
ិ ថ
ិ ជ
ិ ន (L)

• និង រទពយសក្មនម ផេងៗនទៀត្ (MA) ។

រទពយអកមមមានពរី ររលភទគៈឺ

• របាក្់បនញ្ើ ជារបស
ដ ់ អត្ិថិជន និងរបាក្់ក្មីព
ច ី ទីផាររបាក្់ (D)

• ការនរបើមូលធនមិនដមនរបាក្់បនញ្ើ ក្
ដ ុ ងទ
ប ី ផារមូលធន និងរូបិយវត្ុ ទ

មូលធនផ្ទទល់(EC)៖ គជាម
ឺ ូ លធនរយៈនពលដវង ដែលមាចស់ក្មស
ម ិ ទិ វន ន
ិ ិ នយគ

នៅធនាគារ ។

ែូនច្ឹះ ំ
ប តរងត្ុលយការធនាគាររត្ូវបាននគក្ណ ត្់ែូច្ខាងនរកាមៈ

C+S+L+MA=D+NDB+EC

ររ្ៀបររ្ៀងរោយៈ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 49 ការរគប់រគងធនាគារ

សមាគល់

• C = ស្ថច្់របាក្់ (Cash asset) រត្ូវបាននគនរៀបច្នំ ឡើង សរ


ំ ប់សនន
ធ ី

យភាព (Liquidity)របស់ធានាគារ នែើមផែក្របាក្


ី ់បនញ្ើ ដ, ផល
ឋ ់ របាក្ក្
់ ច្
ំ ី

ែល់អត្ថ ិ ននិងត្រមូវការស្ថច្់របាក្់ ដែលមនបានរ


ិ ជ ិ ពំ ឹ ងទុក្ ឬ ត្រមូវ

ការស្ថច្់របាក្់បនាធន់។

• S = ការរក្ាទុក្មូលបរត្( Security holding) គជារបភពប


ឺ រំ ុងសរ
ំ ប់

ស្ថច្់របាក្់ងាយរសួលទូទត្់ និងច្ណ
ំ ូ លបដនម
ទ ។

ំ ប់ផល
• L= ក្មី ច (Loans) សរ ឋ ់ ច្ណ
ំ ូ ល ច្ដំ ណក្រទពយនផេងៗ។

• MA = រទពយនផេងៗ (Miscellaneous assets) របស់ធនាគារែូច្ជា

អច្លនវត្ុ របស
ទ ់ ធនាគារជានែម
ើ ។

• D = របាក្់បនញ្ើ (ដ Deposits) ។

• NDB = Non-deposit borrowing របាក្់ក្ច្


ំ ីពីទីផាររូបិយវត្ុ ទ និង ទីផារ

មូលធន។

• EC = មូលធនតធល់ (Equity capital) ។

វធ
ិ ស្ថស្រស
ី ម
ឋ ួ យ នែើមផព
ី ិ និត្យនមលអត្
ើ សឋ ញ្ញដណរបស់តរងត្ុលយការ គរត្ូ
ឺ វ

ក្ណ ត្់ថា ម ិ ងមូលធនតធល់
រទពយអក្មន តងរបភពធនធានបនរឋ បស់មូលធន

ឋ ់ អណា
ដែលវផល ំ ំ
ច្ច្ណា យតមត្រំ ូវការ នែើមផទទ
ី ួ លបានរទពយសក្ម។
ម ៉ា
មយង

វញនទៀត្
ិ រទពយសក្មធ
ម នាគារ គជាការនរប
ឺ របាស
ើ ់ បនពឋ នមូលធនដែលរត្ូវបាននគ

នរបនែ
ើ ម
ើ ផបនង
ី ើត្ ំ ូ លឱយមាចស់ក្មស
ក ច្ណ ំ
ម ិ ទិ ,ន ច្ណា យការរបាក្់សរ
ំ ប់មាចស់ឥណទន

ឋ ់ សណ
និងផល ំ ងពថព ំ ញែល់ និនយជិត្ទងឡាយ។
ល លក្មម និងជនា ំ

នហត្ុននឹះនហើយ តរងត្ុលយការរបស់ធនាគារមានរូបរងែូច្ខាងនរកាមៈ

ការនរបរបាស
ើ ់ បនពឋ នមូលធនធនាគារ = របភពធនធានបនពឋ នមូលធនធនាគារ

(រទពយសក្ម)ម ( រទពយអក្មម និង ទុនតធល់)

ររ្ៀបររ្ៀងរោយៈ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 50 ការរគប់រគងធនាគារ

ពាកយបលចចកលទសសំខាន់ៗ លលរើ បាយការណ្៍ហរិ ្ញវតថុ

តរងត្ុលយការ

The Balance Sheet

រទពយសក្មម (Assets) ម ិ ងទុនតធល់


រទពយអក្មន

(Accumulated Uses of Bank Funds) (Accumulated Sources of Bank funds)

ស្ថច្់របាក្(់ របាក្់បរមុងបឋម ) របាក្់បនញ្ើ ៖


ិ ិ នយគមូលបរត្(របាក្់បរមុងបនាធប់ )
វន តមត្រមូវការ(Demand)

ឥណទន៖ NOWs

អក្
ប នរបរបាស
ើ ់ ទីផាររូបយវត្
ិ ុ (Money
ទ markrt)

អច្លនរទពយ(Real estate) ការសនេ ំ(Savings)

ណិជក្
ជ ម(ម Business) ំ
តមកាលក្ណ ត្់(Time)

ស្ថទប័នហិរញ្វដ ត្ុ ទ របាក្់ក្មីនផេងៗដែលម


ច នដមនជា

របាក្់បនញ្ើ ដ

ឥណទនភត្សនយនផេងៗ
ិ ទុនតធល់(Equity Capital)៖

រទពយសក្មនម ផេងៗ ភាគហ៊េុន(Stock)

អត្ិនរក្(Surplus)

របត្លភ

ររ្ៀបររ្ៀងរោយៈ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 51 ការរគប់រគងធនាគារ

របាយការណ៍លទផ
ន ល

(Income Statement)

ំ ូ ល ( ច្ណ
ច្ណ ំ ូ លរបស់ធនាគារពីនសវក្មធា
ម ត្ុនច្ញ )

ំ ូ លឥណទន
ច្ណ

ំ ូ លវន
ច្ណ ិ ិ នយគ

ំ ូ លនផេងៗដែលមិនដមនការរបាក្់ (ក្ពរមនសវក្មនម លើរបាក្់បនញ្ើ )ដ


ច្ណ


ច្ណាយ (ពថពល នធាត្ុច្ូលរបស់ធនាគាររត្ូវការនែម
ើ ផបនង
ី ើត្
ក នសវក្មរម បស់វ )


ច្ណា យនលើការរបាក្់បនញ្ើ ដ


ច្ណា យនលើការរបាក្់ក្មដែលម
ីច នដមនជារបាក្
ិ ់បញ្ី ជ


ច្ណា យនលើរបាក្់នបៀវត្េ

សវំ ធានធននៅនល
ិ ើការបាត្់បង់ឥណទន ( ការដបងដច្ក្ច្នំ ឹះរបាក្់ត្មល
ក ់

ន លពនការបាត្់បង់របស់ឥណទន )
ំ ប់លទផ
សរ


ច្ណា យនផេងៗ

ំ ូ លមុនបង់ពនន និង របត្បត្


ច្ណ ិ ការម
ិឋ ូ លបរត្

ពនន

ខាត្ ឬ ច្នំ ណញពីការជួញែូរមូលបរត្

ំ ូ លសុទប
ច្ណ ន នាធប់ពីពនន និង ខាត្ ឬច្នំ ណញពីមូលបរត្

៣. តារាងតុលយការរបស្់ធនាគារ(The Bank’s Balance Sheet)

៣.១.រទពយស្កមមរបស្់ធនាគារ(Bank Assets)

ក-សាច់រាក់នង
ិ បំណ្ុលពសា
ី ថ ប័នរាក់បល្ញ(ើ Cash and Due from Depository Institutions)

ធ ់ែប
ខ្ង ំ ូ ងបផ
ំ ុ ត្ពនរទពយសក្មម ដែលបានច្ុឹះនៅក្ុ ងរបាយការណ
ប ៍ ស្ថទនភាព

របស់ធនាគារ គស្ថច្
ឺ ់របាក្់និងរបាក្់បនញ្ើ នៅធនាគារែ
ដ ធ ់ននឹះរួមមាន
៏ពទនទៀត្ ។ ខ្ង

ស្ថច្់របាក្់នៅក្ុ ងឃ្
ប ំ របាក្់
លង របាក្់បនញ្ើ ដែលបានដ្ឋក្
ដ ់នៅស្ថទប័នរបាក្់បនញ្ើ ដ

ររ្ៀបររ្ៀងរោយៈ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 52 ការរគប់រគងធនាគារ

នផេងៗ ស្ថច្់របាក្់ដែលក្ព
ំ ុ ងរបមូលក្ុ ងខ្
ប ងធ ់ែប
ំ ូ ងបផ
ំ ុ ត្ ពនរទពយសក្មដម ែលបាន

ច្ុឹះនៅក្ុ ងរបាយការណ
ប ៍ ស្ថទនភាពរបស់ធនាគារ គឺស្ថច្់របាក្់និងរបាក្់បនញ្ើ នៅ

ធ ់ននឹះរួមមាន ស្ថច្់របាក្់នៅក្ុ ងឃ្


ធនាគារែ៏ពទនទៀត្ ។ ខ្ង ប ំ របាក្់ របាក្់បនញ្ើ ដ
លង

ដែលបានដ្ឋក្់នៅស្ថទប័នរបាក្់បនញ្ើ នផេងៗ
ដ ស្ថច្់របាក្់ដែលក្ព
ំ ុ ងរបមូលក្ុ ងខ្
ប ង ធ ់

ំ ូ ងបផ
ែប ំ ុ ត្ពនរទពយសក្មម ដែលបានច្ុឹះនៅក្ុ ងរបាយការណ
ប ៍ ស្ថទនភាពរបស់

ធនាគារ គស្ថច្
ឺ ់របាក្់និងរបាក្់បនញ្ើ នៅធនាគារែ
ដ ធ ់ននឹះរួមមាន ស្ថច្់
៏ពទនទៀត្។ ខ្ង

របាក្់នៅក្ុ ងឃ្
ប ំ របាក្់ របាក្់បនញ្ើ ដែលបានដ្ឋក្
លង ដ ់នៅស្ថទប័នរបាក្់បនញ្ើ ដ នផេងៗ

ស្ថច្់របាក្់ដែលក្ព
ំ ុ ងរបមូល(នៅក្ុ ងទរមង
ប ់ជាមូលបផទនបរត្មនទន
ិ ់ទូទត្់)

នហើយនិងគណនីរបាក្់បរំ ុងរបស់ធនាគារ ដែលមាននៅក្ុ ងធនាគាររបាក្


ប ់បរមុង

សហព័នន នៅក្ុ ងត្


ប បំ ន់ដែលនគនៅថារបាក្់បរមុងបឋម។ រទពយសក្មស្ថ
ម ច្់របាក្់

ធ ត្់ទីមួយរបស់ធនាគារនែើមផការ
គជាបនា
ឺ ី រការែក្របាក្់ នហើយជារបភពមូលធន

ំ ូ ង ដែលធនាគាររត្ូវពិនិត្យនមើល
ត្ប ំ ីឥណទន
នៅនពលដែលអត្ិថិជនមក្សុខ្ ច

នដ្ឋយគាមនការនរពៀងទុក្។ ជានិច្កា ក ់ ទុក្ននឹះគរត្ូ


ច ល ការត្មល ក ់ នៅធនាគារ
ឺ វត្មល

ក្ណា
ឋ ល រ ឺ នៅថាធនាគារជាត្។

ខ-ការវិ នលិ ោគមូលបរត(Investment Securities)៖

បនាធត្់ទី២ដែលនរបរបាស
ើ ់ នែើមផន្
ី យត្បន
ើល ឹ ងត្រំ ូវការស្ថច្់របាក្់ និងបនំ រជា

របភពមូលធនរបស់ធានាគារ ដែលងាយបូ រជាស្ថច្


ឋ ់របាក្់ រត្ូវបាននគនៅថារបាក្់


បរមុងទី២។ មូលបរត្ទងននឹះ រួមមានមូលបរត្រដ្ឋឌភបាលរយៈនពលខ្
ិ ី ល និងមូលប

រត្ឯក្ជននច្ញនដ្ឋយទីផារមូលបរត្ ែូច្ជាមូលបរត្មានការរបាក្់និងនពល


ក្ណ ត្់ និងផលបរត្ ណិជក្
ជ ម។ ិ រច បស់របាក្់បរមុងទី២ គជាម
ម ភារក្ច្ ឺ ូ លដ្ឋឌន

ក្ណា ម ច្់របាក្់និងឥណទន
ឋ លរវងរទពយសក្មស្ថ នហើយវក្៏ជាការរក្ច្ណ
ំ ូ ល

ផងដែរ បុ ៉ាដនវ
ឋ មានត្ួនាទីយ៉ាងសខា
ំ ន់មួយនទៀត្ននាឹះ គឺភាពងាយរសួលដែលរត្ូវ

បាននគបូ រជាស្ថច្
ឋ ់របាក្ន់ ៅតមកាលក្ណ
ំ ត្់រយៈនពលខ្ី។
ល ក្ុ ងតរង
ប ២.២ ប័ណត

ងាយែូរជាស្ថច្់របាក្់ដែលមានត្ពមល $8,285 million រត្ូវបានបងាហញជាកាវន


ិ ិ

នយគមូលបរត្ ដែលនធរបត្
ើវ បត្
ិ ការនដ្ឋយធនាគារ
ិឋ ដែលនឹងបនរមើជា

ររ្ៀបររ្ៀងរោយៈ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 53 ការរគប់រគងធនាគារ

របាក្់បរមុងទី២ នែើមផ ី ជួយនដ្ឋរស្ថយត្រមូវការសនន


ធ ី យភាព។

គ- ការវិ និលោគមូលបរតចំណ្ូលលែរ

សញ្ញដបណ័ ត(Bonds) បណ័ ត(Notes) និង មូលបរត្ (Security) នផេងៗ ដែល

បានកាន់កាប់នដ្ឋយធនាគារសរ
ំ បរ់ ក្ច្ណ
ំ ូ ល ដែលនគស្ថគល់ថាជាការវន
ិ ិ នយគ

នលើមូលបរត្ ។

មូលបរត្ដច្ក្នច្ញជាពីរគៈឺ

1. មូលបរតជាប់ពនធ(Taxable securities)៖ មូលបរត្ជាប់ពនរន ួមមាន សញ្ញដប

ណ័ ត និងបណ័ ត របស់រដ្ឋឌភបាល
ិ និង សញ្ញដបណ័ ត និង បណ័ ត របស់

រក្ុមហ៊េុនស្ថជវី ក្មម ។

2. មូលបរតមន
ិ ជាប់ពនធ(Tax-exempt securities)៖ មូលបរត្មនជាប
ិ ់ពនរន ួម

មានសញ្ញដបណ័ តរបស់រដ្ឋឌភបាលត្
ិ បំ ន់ឬមូលដ្ឋឌន(USA) នហើយ

ំ ូ លដែលបានមក្រត្ូវរួច្ពនស
ច្ណ ន ហព័ន។
ន មូលបរត្វន
ិ ិ នយគរត្ូវបាន

នគក្ត្់រតក្ុ ងនសៀវនៅ
ប ំ ូ ងដែលជាត្ពំ លទីផារ
ធនាគារតមត្ពំ លែប

ឬក្៏ត្ពំ លទបជាងឬមួយត្ពំ លទីផារ។ ធនាគារភាគនរច្នក្ត្


ើ ់រតមូល

បរត្របស់ខ្ួ នដែលខ្
ល ួ នបានទ
ល ំ ុ លនផេងនទៀត្
ិ ញ នហើយរទពយ និង បណ

តមត្ពំ លនែើម។

ឃ. គណ្នីពាណ្ិជជកមមរទពយសកមម(Trading account assets)

មូលបរត្ ដែលបានទិញនែម ី ួ លបានរបាក្់ច្នំ ណញរយៈនពលខ្ី ស


ើ ផទទ ំ ប់
ល រ

ពថរល យៈនពលខ្ី ល មនរប


ិ ់បញ្ូ ច លមូលបរត្ទងននឹះនៅក្
ំ ុ ងតរងត្
ប ុ លយការនទ។

ង-កមចន
ី ងភត
ិ សនា(Loans
ិ ព ់រទពយដែលធជា
and Leases ៖ ខ្ង ំ ងនគគឺ ក្មី ច និងភត្ិ

សនយ ដែលជាទូនៅគណនីននឹះមានរបដហលពី ក្់ក្ណា


ឋ ល រហូត្ែល់ ៣ ភាគ

ម រុបរបស់ធនាគារ។ គណនីឥណទនរបស់ធនាគារ រត្ូវ


៤ ( ¾) ពន រទពយសក្មស

បាននគដបងដច្ក្ជានរច្ើនរក្ុម នៅតមរបនភទរបស់ក្មដែលែ
ីច ូ ច្គាប។ នៅក្ុ ង

ក្រណីននឹះ សូមនមលតរងត្
ើ ុ លយការតមរបនភទ ក្មែ
ី ច ូ ច្ខាងនរកាមៈ

១- ក្មសរមាប
ីច ់ ច្
ក្ិ កា ំ ួ ញ និង ឧសាហ៍ក្មម
ច រជន

ររ្ៀបររ្ៀងរោយៈ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 54 ការរគប់រគងធនាគារ

២- ក្មសរមាប
ីច ដ់ ក្លមន
អ ូ វជីវភាព និង ការរស់នៅ

៣-ក្មីសរមាប
ច ំ ួ ញអច្លរទពយ
់ការជន

ច ទ បន័ហិរញ្ដវត្ុ នផេងៗនទៀត្
៤-ក្មីនៅឲ្យស្ថ ទ

៥-ក្មនៅនអាយបរនទស
ីច ឬ របនទសមួយនៅរបនទសមួយនទៀត្

៦- ក្មសរមាប
ីច ់វស
ិ ័យក្សិក្មម

៧-ក្មនល
ី ច ើដផក្
ប មូលបរត្ នែើមផបនង
ី ើន ម ពរបស់
ក នូវនែើមទុន និង សក្មភា

រក្ុមហ៊េុនឬ សហរគាស

៨- ភត្ិសនយ៖ ជាធមត ិ ា របស់ធនាគារ សរ


ម រួមមាន ការទិញសមាារៈបរកា ំ ប់

រក្ុមហ៊េុនអាជវី ក្មទ ំ
ម ងឡាយ នហើយនរបសមា
ើ ា រៈបរកា ំ
ិ ា ទងននាឹះក្ុ ងក្
ប ឡំ ុ ងនពល

ជាក្់លក្់មួយ នដ្ឋយផល
ឋ ់ ពថឈ្
ល ួល
ប នៅនអាយធនាគារវញ។

មានត្ួនលខ្ឥណទនពីរគឺ ឥណទនែុល និងភត្សនយ


ិ និងឥណទនសុទ ន

និងភត្សនយ
ិ ដែលនក្ត្នឡ
ើ ើងនៅក្ុ ងតរងត្
ប ុ លយការរបស់ធនាគារ។

ក្ុ ងតរង
ប ំ ួ ន 109,734 ែុលល នៅ
២.២ ឥណទនែុល និងភត្ិសនយមានច្ន

ក្ុ ងឆ្
ប ំ ុ បផន
ប បច្ ច ម រុបរបស់ធានាគារ។
ប ឬរបដហល ៨១ % ពនរទពយសក្មស

ច-ឥណ្ទានបាត់បង់(Loans loses): ឥណទនបាត្់បង់ កាត្់បនយ ំ ួ នឥណ


ទ ច្ន

ទនសរុប។ សិត្នៅនរកាមច្ាប
ទ ់របស់សហរែអា ិ ធនាគារ និងស្ថទប័នទទួល
ឌ នមរក្

របាក្់បនញ្ើ ទ ំ
ដ ងឡាយ ក សវំ ធានធនស
រត្ូវបានអនុញ្ញដត្ិនអាយបនងើត្ ិ ំ ប់ការបាត្់

បង់ឥណទននៅនពលអនាគត្ ដែលនៅថាការឧបត្ម ំ ប់ឥណទន


ទ ធនសរ

បាត្់បង់(The allowance for loan loses = ALL)។

ររ្ៀបររ្ៀងរោយៈ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 55 ការរគប់រគងធនាគារ

ឆ- មូលធនសហពនធ័ថដលលក់នង
ិ មូលបរត័ថដលទញ
ិ លរកាមកច
ិ ចរពមលរពៀងលក់វិញ

របនភទឥណទននផេងនទៀត្ ដែលបានច្ុឹះក្ុ ងតរងត្


ប ុ លយការ គម
ឺ ូ លធន

សហពន័ដន ែលលក្់និងមូលបរត្ ដែលទិញនរកាមក្ច្


ិ រច ពមនរពៀងលក្វ់ ញ
ិ ធ ់ននឹះ
ខ្ង

ឋ ់ នអាយធនាគារនផេងៗ និង
រួមមានឥណទនបនណាតឹះអាសនប ដែលផល ណិជជ

ធ ់ននឹះរួមបញ្ូ ច លនូវក្ច្
ក្រមូលបរត្។ ខ្ង ំ ីសខា
ំ ន់ៗ ជាធមត
ម អូសបនាលយ មួយយប់

នែើមផការបង
ី ិល ំ ប់ពថប
វ ទុនមក្សរ ៃ នាធប់ នធរបត្
ើវ បត្
ិ នៅន
ិឋ ឹ ងធនាគារមួយនទៀត្

ជ រ មូលបរត្ឬសហពន័ស
ណិជក្ ំ ន់ៗែ៏ពទនទៀត្។
ន ខា

ជ-បំណ្ុលអតែ
ិ ិ ជនលលប
ើ ណ្ណ័បំណ្ុលទទួល(Acceptance)

ំ ជានរច្ន
ធនាគារធៗ ឋ ់ ឥណទនែល់អត្ថ
ើ ដត្ងដត្ផល ិ នរបស់ខ្ួ នក្
ិ ជ ល ុ ងទរមង
ប ់

ឥណទន និងទរមង់ជាហិរញ្ដបផទនបណ័ តបណ


ំ ុ ល។ ំ ួ នរបាក្់រត្ូវបាននគ
ច្ន

បងាហញនៅក្ុ ងគណន
ប ី រទពយមាននឈាមឹះថា បណ ិ ិជនមានទរមង់ជាបណ
ំ ុ លអត្ថ ័ ត

ំ ុ លរបស់ធនាគារ ដែលមាននឈាមឹះថា បណ័ តបណ


បណ ំ ុ លមនទន
ិ ់ទូទត្់ ។

ររ្ៀបររ្ៀងរោយៈ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 56 ការរគប់រគងធនាគារ

តរង ២.២៖ តរងត្ុលយការរបស់ National City Corporation

National City Corporation


តរងត្ុលយការ

(Note: Dollar figures in thousands)


Date 12/31/02 12/31/01
Total assets 134,982,014 118,468,882
Cash and due from depository institution 4,251,967 4,605,578
Securities 8,284,705 8,588,292
Federal funds sold and reserve
repurchase agreements 3,905,950 6,726,421
Gross loans and leases 109,733,683 90,850,415
(less) Loans loss allowance 1,098,588 997,329
Trading account assets 299,705 515,289
Bank premise and fixed assets 957,791 1,032,236
Other real estate owned 114,507 64,134
Goodwill and other intangibles 1,596,130 2,135,175
All other assets 6,936,164 4,948,673
Total liabilities and capital 134,982,014 118,468,882
Total liabilities 125,610,394 110,186,399
Total deposits 66,324,088 63,879,592
Federal funds purchased and
repurchased agreements 8,839,291 18,681,781
Trading liabilities 0 41,053
Other borrowed funds 43,378,774 21,867,607
Subordinated debt 1,796,099 1,654,855
All other liabilities 5,272,142 4,062,051
Total equity capital 9,371,620 8,281,943
Perpetual preferred stock 0 0
Common stock 277,324 277,324
Surplus 3,871,354 3,266,023
Undivided profits 5,222,942 4,738,596

ររ្ៀបររ្ៀងរោយៈ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 57 ការរគប់រគងធនាគារ

ិ៍ ដ ម ុះជំនួញនង
ឈ-លករល្ ិ រទពយសកមមអរូបយ
ិ ដ៏ ម្ទលទៀត

(Goodwill and other intangible assets)

៍ឋ
នក្រនឈា ំ ួ ញនក្ើត្នឡើងនៅនពលដែលរក្ុមហ៊េុនមួយ
ម ឹះជន រត្ូវការរក្ុមហ៊េុន


មួយនទៀត្ នហើយនឹងច្ណា យនរច្នជាងត្
ើ ពំ លទីផាររបស់រទពយសក្មព
ម ិ ត្របស់វ

(រទពយសក្មត្
ម ច្ជាងប
ិ ំ ុ ល)។ រទពយសក្មនម ផេងនទៀត្រួមមាន សិទិ ប
ណ ន នំ រនសវក្ម
ើ ម

និនក្ប ំ ក្់ទន
ា និងការទិញទនា ំ ងប័ណតឥណទន។

ញ-រទពយសកមមលផសងៗលទៀតៈ រទពយសក្មរម បស់ធនាគាររប់បញ្ូ ច លផងដែរ នូវត្ពមល

សុទពន ន អាគារ និង ឧបក្រណ៍នរបរបាស


ើ ់ ក្ុ ងធនាគារ
ប ( បនាធប់ពីែក្រនលឹះ
ំ ) ការវន
ិ ិ

នយគនលើរក្ុមហ៊េុនរណប ការបង់ធានារ៉ាប់រងជាមុន ំ ង
រពមទងខ្ ធ ់រទពយសក្មម

ំ ន់នផេងនទៀត្។
សខា

៣.២.រទពយអកមមរបស្់ធនាគារ(Bank’s Liabilities)

៣.២.១. រាក់បបញ្ញ ី (Deposits)

1. របាក្់បនញ្ើ ដត្រមូវការឬជាគណនីមូលបផទនបរត្ធមត
ម ដែល


អនុញ្ញដត្នអាយមាន ការសរនសរមូលបផទនបរត្គាមនក្ណ ត្់ ។

2. របាក្់បនញ្ើ សនេ
ដ ំ (Savings deposits)

3. គណនី Now គឺជាគណនីដែលអនុញ្ញដត្ិនអាយនរប


ឋ ើរបាស់ដត្ច្នំ ឹះ

បុគល
គ និងស្ថទបន័មនដមនរក្របាក្
ិ ់ច្នំ ណញ គណនីននឹះទទួលបាន

ការរបាក្់នហើយអាច្សរនសរជាមួយមូលបផទនបរត្បាន នែម ី ូ ទត្់


ើ ផទ

នៅភាគទ
ី ី៣ ។

4. គណនីរបាក្់បនញ្ើ ទ
ដ ី ផាររូបយវត្
ិ ុ៖
ទ គណនីននឹះអាច្ទទួលបានការ

របាក្់ដែលមានលក្ណ
ា ៈរបក្ួត្របដជងពីធនាគារ បុ ៉ាដនស
ឋ ិ ទិ ពនការ


នច្ញមូលបផទនបរត្រត្ូវបាននគក្ណ ់ រមត្ជាក្
ត្ក្ ិ ់លក្់មួយ។

5. របាក្់បនញ្ើ មានកាលក្
ដ ណំ ត្់(បណ័ តរបាក្់បនញ្ើ )៖
ដ ជាធមត
ម វមាននពល


ក្ណ ត្់ជាក្់លក្ក្
់ ុ ងការែក្របាក្
ប ់ ជ ក្់ពីអរតការរបាក្់
និងបានបញ្ញ

ររ្ៀបររ្ៀងរោយៈ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 58 ការរគប់រគងធនាគារ

បុ ដ៉ា នមា ំ ួ ននផេងៗគាប។


ឋ នច្ន ការរបាក្់នឹងពថក្
ៃ ណំ ់ ងរត្ូវបានរពម
ត្ស

នរពៀងនដ្ឋយធនាគារនឹងអក្ ់
ប នផើរញ បាក្។

៣.២.២ ការខចីពីររភពមែលមិនមមនជារាក់បបញ្ញ ី

របាក្់បនញ្ើ គ
ដ ឺជាដផក្ ំ ងនគពនរបភពច្ណ
ប ធជា ំ ូ លរបស់ធនាគារ បុ ដ៉ា នម
ឋ ូ លធន

ំ ឹះ
ធខ្ ល ក្៏បានមក្ពីគណនីបណ
ំ ុ លនផេងនទៀត្ដែរ។ រគប់វស
ិ ័ យទងអស
ំ ់ ក្ុ ងធនាគារ

កាន់ដត្ធនំ នាឹះការនរបរបាស
ើ ់ របភពននឹះក្៏កាន់ដត្ធដំ ែរ។

៣.២.៣ គណនីម ូលធនផ្ទាល់

គណនីមូលធនតឋល់របស់ធនាគារ បានបងាហញពីភាគហ៊េុនរបស់មាចស់

ំ ួ ញរបស់នគ។
ធនាគារនលើមុខ្ជន ធនាគារ គជា
ឺ ណិជក្
ជ មម
ម ួ យដបបដែលមាន

ក្រមត្ប
ិ ណំ ុ លខ្ស
ព ់ ជាងនគបផ
ំ ុ ត្ គណនីមូលធនតធល់ គជាធម
ឺ តម មានរបដហល

ជា១០ភាគរយពនរទពយសក្មរម បស់ធនាគារទងម
ំ ូ ល។

៤. របាយការណ៍លទធផលរបស្់ធនាគារ( Bank’s Income Statement)

៤.១. របាយការណ៍លទធផល

របាយការណ៍លទផ ំ ួ នពនរបាក្់ច្ណ
ន លបានបងាហញពីច្ន ំ ូ ល ដែលទទួលបាន


នហើយនឹងការច្ណា យនៅក្ុ ងក្
ប ទំ ផុងនពលមួយជាក្់លក្់។ តរងត្ុលយការ និង

របាយការណ៍លទផ
ន លរបស់ធនាគារ មានទនា
ំ ក្់ទន
ំ ងគាបយ៉ាងជត្
ិ សិ ទ ំ ំពន
ប នន លើទហ

ធ ់សខា
ខ្ង ំ ន់ៗមួយច្ន
ំ ួ ន។ រទពយសក្មទ ំ
ម ងអស់ ក្ុ ងតរងត្
ប ុ លយការ ជាអក្
ប បនងើត្

ំ ូ លយ៉ាងសខា
ច្ណ ំ ន់ បុ ៉ាដនប ំ ុ លជាអក្
ឋ ណ ប បនងើត្ ំ
ក ការច្ណា យរបត្បត្
ិ ។
ិឋ
ំ ូ លជាមូលដ្ឋឌនរបស់ធនាគារគៈឺ
របភពច្ណ

ំ ូ លពីការរបាក្់ដែលបនងើត្
 ច្ណ ក ជារទពយរបស់ធនាគាររួមមានក្មីម
ច ូល

បរត្( S)

ំ ូ លរបាក្់បនញ្ើ ដែលមានការរបាក្
 ច្ណ ដ ់ដែលជាដផក្
ប មួយពនស្ថច្់របាក្់

ំ ូ លបណា
 ច្ណ ក របាក្់ច្ណ
ឋ រទពយនផេងៗនទៀត្ដែលបនងើត្ ំ ូ ល (M)


ការច្ណាយក្ុ ងការបនង
ប ត្ ំ ូ លរួមមានៈ
ើ ក ច្ណ

- ការរបាក្់ដែលផល
ឋ ់ នៅនអាយរបាក្់បនញ្ើ ដ

- ការរបាក្់ដែលជ ំ ក្់នលើក្ច្
ំ ដែលម
ី នដមនរបាក្
ិ ់បនញ្ើ ដ

ររ្ៀបររ្ៀងរោយៈ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 59 ការរគប់រគងធនាគារ

- ំ
ការច្ណា ំ ប់មូលធនតធល់
យសរ

- ំ
ការច្ណា យនលើរបាក្់ដខ្ របាក្់ឧបត្ម ំ ប់បុគល
ទ នា ផេងៗសរ គ ិ ក្ធនាគារ

- ំ
ច្ណា យមិនតធល់នផេងៗនទៀត្ទក្់ទងនឹងអច្លនរទពយ

- របាក្់ដែលត្ក្
ំ ល់ទុក្សរ ន ពបាត្់បង់ពីឥណទន
ំ ប់លទភា

- ំ
ការច្ណា យនផេងៗនទៀត្ (ME)

ំ ូ លសរុប និង ច្ណា


ភាពខ្ុសគាបរវងច្ណ ំ យសរុប គឺ ច្នំ ណញសរុប

់ នំ ណញសុទ ន = ច្ណ
របាក្ច្ ំ ូ លសរុប - ច្ណា
ំ យសរុប

Net income = Total revenue - Total Expense

ដែលៈ

ច្ំណូល ច្ំណាយ

ស្ថច្់របាក្់  ច្ំណូលមធយមពីស្ថច្់របាក្់ របាក្់បនញ្ដើសរុប  ច្ំណាយការរបាក្់មធយម

+ +

ការវន
ិ ិ នយគមូ លបរត្  ច្ំណូលមធយម ពីវន
ិ ិ នយគ ក្ំច្ីមិនដមនជារបាក្់បនញ្ដើច្ំណាយការរបាក្់

មូ លបរត្ មធយម

+ +
ែក្
ឥណទនមិនទន់សង  ច្ំណូលមធយម នលើ ឥណ មូ លធនតធល់  ការច្ំណាយមធយម នលើ មូ ល

ទន នតធល់

+ +

រទពយសក្មមនផេងៗ  ទិនបផលមធយមនលើរទពយនផេងៗ រប់លទនភាពបាត្់បង់ឥណទន


សំវធានធនសំ

នបៀវត្េ និង របាក្់ឧបត្ទមនា ផេងៗ

ការច្ំណាយមិនតធល់ +ការច្ំណាយនផេងៗ

+ ពនន

ររ្ៀបររ្ៀងរោយៈ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 60 ការរគប់រគងធនាគារ

សមការខាងនល
ី ់ នំ ណញសុទនន ក្ននទផ
ើននឹះបងាហញថា របាក្ច្ ើ ងបណា
ើ ឋ លមក្ពី

ក្រណីែូច្ខាងនរកាម ៖

1).ការនក្ើននទផងច្
ើ ណ ំ ូ លពិត្នលើរទពយសក្មន
ម ី មួយៗ

ំ ូ លរទពយសក្មជា
2).ការដបងដច្ក្ច្ណ ម ថរី ម នដ្ឋយបនងើន
ក រទពយសក្មដម ែលមាន

ំ ូ លខ្ស
ច្ណ ព ់។

3).បនងើន ំ ំពននសវក្មដម ែលផល


ក ទហ ឋ ់ ច្ណ
ំ ូ ល។

ក ពថដល ែលទក្់ទងជាមួយនសវក្មនម ផេងៗ។


4).បនងើន

5).បូ ររបភពម
ឋ ូ លធនពីរបាក្់បនញ្ើ ដ ំ ដែលមានការច្
និងក្ច្ី ំ
ណា ព ់ នៅ
យខ្ស

របាក្់បនញ្ើ ដ និង ក្ច្


ំ ដែលមានច្
ី ំ
ណា យទប

6).រក្មនធយបាយនែម
ើ ផបន
ី យ ំ
ទ ការច្ណា យដផក្
ប នបៀវត្េ ំ
ច្ណា យមនត
ិ ធ ល់

ការបាត្់បង់ឥណទន និង ការច្ណា


ំ យរបត្បត្
ិ នផេងៗ
ិឋ

7).បនយ
ទ ពនត ឋ ពនការរគប់រគងពនន
ន មរយៈពរងឹងការអនុវត្ន

៤.២. លំហ ូរហិរញ្ញ វតាុនិងស្ីក(Financial


ុ Flows and Stocks)

របាយការណ៍លទផ
ន លរបស់ធនាគារនិងរគឹឹះស្ថទនហិរញ្ដវត្ុ ទ ំ
ទ ងឡាយ គឺជា

ការច្ុឹះបញ្ីជ របស់លហ
ំ ូ រហិរញ្វដ ត្ុ នៅក្
ទ ុ ងក្
ប ឡំ ុ ងនពលមួយ ផុ យព
ធ ី តរងត្ុលយការ

ដែលជារបាយការណ៍ភាគហ៊េុនពនរទពយសក្ម,ម រទពយអក្ម,ម មូលធនដែលនធើ ន

របត្បត្
ិ ការនៅនពលជាក្
ិឋ ់លក្់។ នហត្ុែូច្ននឹះ នយងអាច្តងរបាយការណ
ើ ៍ លទ ន

របស់ធនាគារ គជារបាយការណ
ឺ ៍ លហ
ំ ូ រហិរញ្ដវត្ុ ខាងនរៅ(Financial
ទ outflows)

ំ ូ រហិរញ្ដវត្ុ ខាងក្
នហើយនិងលហ ទ ុ ង(Financial
ប inflows)។

ំ ូ រហិរញ្វដ ត្ុ ខាងក្


លហ ទ ុ ងសរ
ប ំ ូ រហិរញ្វដ ត្ុ ខាងនរៅ
ុប –លហ ទ = ច្នំ ណញសុទ ន

ំ ូ លសរុប)
(ច្ណ ំ
(ច្ណាយសរុប)

ររ្ៀបររ្ៀងរោយៈ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 61 ការរគប់រគងធនាគារ

តរង២.៣៖ របាយការណ៍លទផ
ន លរបស់ធនាគារ

របាយការណ៍លទផ
ន ល

លំហូរហិរញ្ដវត្ទុខាងក្បុង លំហូរហិរញ្ដវត្ទុខាងនរៅ

-ច្ំណូលការរបាក្់ពីឥណទននិងវននយគ
ិ -ច្ំណាយនលើរបាក្់បនញ្ជើ

-ច្ំណូលពីក្ិច្ចសនយរបស់ សក្មមភាពនផេងៗ -ច្ំណាយនលើការខ្ចីទុនពីខាងនរៅ

-ច្ំណូលពីនសវក្មម -ច្ំណាយនលើរបាក្់ដខ្និងពថលឈ្ួ ល

-ច្ំណូលពីគណនី ណិជជក្មម -ច្ំណាយនផេងៗ

-ច្ំណូលនផេងៗ -ច្ំណាយពនន

របាយការណ៍លទផ
ន លរបស់ធនាគារពិត្របាក្ែជាធមត
ម សុ ក្ស្ថ
ម មញ ជាង

របាយការណ៍ងាយខាងនលើននឹះ នរ ឹះធាត្ុនីមួយៗមានសមាសភាគគណនីជា

នរច្ន។
ើ របាយការណ៍លទផ
ន លធនាគារភាគនរច្ន
ើ រសនែៀងនឹងរបាយការណ៍

បងាហញក្ុ ងតរង
ប ២.៣ ដែលវរត្ូវនគដបងដច្ក្ជាបួនច្ដំ ណក្សខា
ំ ន់ៗគ៖

ំ ូ លការរបាក្់ (Interest income)
១- ច្ណ


២-ច្ណា យការរបាក្់ (Interest expense)

ំ ូ លមនដមនការរបាក្
៣-ច្ណ ិ ់ (Non-interest income)


៤- ច្ណា យមនដមនការរបាក្
ិ ់ (Non-interest expense)

ំ ូ លនិងក្ពរមនផេងៗដែលរក្បាននដ្ឋយ
ចំណ្ូលការរាក់ (Interest income)៖ច្ណ

ពីគណនីឥណទន


ចំណាយការរាក់(Interest expense) ៖ ការច្ណា ំ ី មួយរបស់ធនាគារគឺ ការ
យធទ

របាក្់នលើរបាក្់បនញ្ើ ដ ។ ច្ណា
ំ យការរបាក្់ដែលសខា
ំ ន់នហើយនក្ននលឿនជាងនគ
ើ គឺ

ការរបាក្់នលើក្ច្
ំ រយៈនពលខ្
ី ល ើពីទីផាររបាក្់។
ីនល

ររ្ៀបររ្ៀងរោយៈ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 62 ការរគប់រគងធនាគារ

ចំណ្ូលការរាក់សទ
ុ ៖ធ ធនាគារជានរច្នបានែក្ច្
ើ ំ
ណា យការរបាក្់សរុប ពី

ំ ូ លការរបាក្់សរុប នែើមផទទ
ច្ណ ំ ូ លការរបាក្់សុទច្
ី ួ លបាននូវច្ណ ន នំ ួ នននឹះនគនៅ

ំ ត្ការរបាក្់ ដែលធនាគារទទួលបានពីឥណទននិងមូលបរត្័ និងការ


ថា គល


ច្ណា យការរបាក្់នលើការខ្ីម ធ ់ននឹះជាក្តឋក្ណ
ច ូ លធន។ ខ្ង ំ ត្់ភាពច្នំ ណញ របស់

ំ ត្ការរបាក្់ធាលក្់ច្ុឹះ ធនាគារមានបទពិនស្ថធន៍ក្ុ ងការ


ធនាគារនៅនពលដែលគល ប

ទទួលបានរបាក្់ច្នំ ណញសុទទ
ន ប។

ធ ់ច្ណា
ចំណាយលលើឥណ្ទានបាត់បង់៖ ខ្ង ំ យមួយនទៀត្ដែលធនាគារែក្នច្ញ ជា

ំ ូ លសវំ ធានធនពនឥណទនបាត្
ច្ណ ិ ់បង់(Provision for Possible Loan Losses )។


ច្ណា យននឹះ មនដមនជាច្
ិ ំ
ណា យស្ថច្់របាក្់នទ វរត្ូវបានបនងើត្
ក នែម
ើ ផច្
ី ុ ឹះ បញ្ី ជ
គណននយយ ។ ំ
នគាលបណ ំ ន់ក្ុ ងរបត្
ងសខា ប បត្
ិ ិការននឹះ
ឋ ំ ប់ការ
គឺ សរ រដផក្

ខ្ឹះ ំ ូ លពីការែក្ពនន នែើមផជ


ល ពនច្ណ ី ួ យែល់បណ
ំ ុ លអារក្ក្់ ។ សវំ ធានធន
ិ ឥណ

ទនបាត្់បង់របចាឆ្
ំ ប ំ រត្ូវបានែក្នច្ញពីច្ណ
ំ ូ លបច្ុ បផន
ច មប ុ នការែក្ពន។

ចំណ្ូលមន ំ ូ លឥណទន និង មូលបរត្ ធនាគារមាន


ិ ថមនការរាក់៖ នរៅពីច្ណ

ំ ូ លនផេងនទៀត្ ដែលនៅថា ច្ណ


ច្ណ ំ ូ លមនដមនការរបាក្
ិ ់ ដែលរួមមាននសវក្មម

នលើការធនានសវក្មនម លើគណនីរបាក្់បនញ្ើ ដ និងក្ពំ រនផេងៗនទៀត្នៅធនាគារែ៏ពទ

នទៀត្។


ចំណាយមិនថមនការរាក់៖ ការច្ណា យមិនដមនការរបាក្់ដែលសខា
ំ ន់ជាងនគ គឺ


នបៀរវត្េ និងការច្ណា យបុគល
គ ិក្ដែលថៗ
ី ម ននឹះ បាននក្នយ
ើ ៉ា ងនលឿន ពីនរ ឹះ

ធនាគារបាននរជស
ើ នរស
ើ ប បញ្ជប់ការសិក្ា ដែលមានគុណភាពខ្ស
អក្ ព ់ នែម
ើ ផែ
ី ក្

ំ មអក្
នារក្ុ ប រគប់រគងរបស់ខ្ួ ន
ល នហើយទក្់ទញអក្
ប រគប់រគង មានបទពិនស្ថធន៍ ពី

គូររបក្ួត្របដជងរបស់ខ្ួ ន។
ល ំ
ការច្ណា យនលើការដថទ ំ ជួសជុល និងជួលបាន

បងាហញ ក្ុ ងខ្


ប ងធ ់ច្ណា
ំ យកាន់កាប់ និងឧបក្រណ៍ ការច្ណា
ំ យនលើ ឧបក្រណ៍ ស

ឹ ក្៏សិត្នៅក្
ងាហរម ទ ុ ងរបនភទការច្
ប ំ
ណា យមនដមនការរបាក្
ិ ់ដែរ ការច្ណា
ំ យ មន

ដមនការរបាក្់នផេងនទៀត្រួមមានពថនល សវច្ាប់ សភា


ំ រៈការយល
ិ ័ យនិងការ

ជួសជុល។

ររ្ៀបររ្ៀងរោយៈ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 63 ការរគប់រគងធនាគារ

រាក់ចំលណ្ញសុទធ៖ ក្ុ ងការអន


ប ឋ ក្់ដសង
ុ វត្ជា ឋ របស់ធនាគារគឺ ការែក្ច្ណា
ំ យ

មិនដមនការរបាក្់ ( រួមមានការ សរ
ំ ប់ក្ច្
ំ ីអារក្ក្់ ) និងច្ណា
ំ យការរបាក្់ ជាមួយ

ំ ូ លការរបាក្់ និង ច្ណ


និងផលបូក្ពនច្ណ ំ ូ លមិនដមនការរបាក្់ នឹងទទួលបាន

ច្នំ ណញ រ ឺ ខាត្មុនការបង់ពនន ។

តារាង ២.៣៖របាយការណ៍លទធផលរបស់ធនាគារនេសុ៊ីល៊ីដា ភ៊ីេិលសុ៊ី2

៥.អតាររបោែន៍ែប៏ ទៀតរបស្់របាយការណ៍ហិរញ្ញ វតាធនាគារ



Other Useful Bank Financial Statement

៥.១.របាយការណ៍លំហ ូរម ូលធន(The fund-flow Statement )

របាយការណ៍លហ
ំ ូ រមូលធន ដែលនគនៅថា របាយការណ៍របភព និងការ

នរបើរបាស់មូលធន រត្ូវន្ើយន
ល ំ ួ រពីរគឺ៖
ឹ ងសណ

2
www.nbc.org.kh/khmer/bakannualreportkh

ររ្ៀបររ្ៀងរោយៈ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 64 ការរគប់រគងធនាគារ

ើ ូ លធនរបស់ស្ថទប័នហិរញ្ដវត្ុ ម
១-នត្ម ទ ួ យ ដែលបាននរបក្
ើ ុ ងរយៈនពលជាក្
ប ់

លក្់មួយបានមក្ពីណា?


២-នត្ើមូលធនទងននាឹះរត្ូ វបាននគនរបើែូនមច្
ឋ ?

មូ លធនផឋល់នអាយស្ថទប័នហិរញ្ដវត្ទុ មូ លធនផឋល់ពីរបត្បត្ឋ
ិ ការ

ក្បុងក្ំឡុងនពលជាក្់លក្់មួយ = + បនទយរទពយសក្មមស្ថទប័នហិរញ្ដវត្ទុ

+ បនងកើនបំណុលស្ថទប័នហិរញ្ដវត្ទុ

មូ លធននរបនដ្ឋយនអាយស្ថ
ើ ទ ប័នហិរញ្ដវត្ទុ ភាគលភផឋល់នអាយមាចស់ ភាគហ៊េុ ន

ក្បុងក្ំឡុងនពលជាក្់លក្់មួយ = + បនងកើនរទពយសក្មមស្ថទប័នហិរញ្ដវត្ទុ

+ បនទយបំណុលស្ថទប័នហិរញ្ដវត្ទ

ួ មូលនិធិម្ចចស់ហុនរបស់ធនាគារនេសុ៊ីល៊ីដា3
រូបភាព ២.៤៖របាយការណ៍បំររបំរល

3
www.nbc.org.kh/khmer/bankannualreportkh

ររ្ៀបររ្ៀងរោយៈ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 65 ការរគប់រគងធនាគារ

៥.២. របាយការណ៍ម ូលធនកមមស្ិទិក


ធ រ(Statement of Stockholders’ Equity)

របាយការណ៍ននឹះបងាហញអព
ំ ី ការដរបរបួលនៅក្ុ ងការដក្ល
ប ំ រ
អ ឬនធើនអាយ

ើ ូ វគណនីមូលធនតធល់ និងវមានស្ថរៈរបនយជន៍ សរមាប់បនំ ពញ


របនសើរនទផងន

នៅរបាយការណ៍ហិរញ្ដវត្ុ ទ ដែលជាគណនីច្ាស់លស់មួយ គឺគណនី មូលធន

ក្មស
ម ិទិ ក្រ។
ន របាយការណ៍ននឹះបងាហញនអាយែឹងនូវ ដរបរបួលច្នំ ឹះគណនីមូល

ធនក្មស
ម ិទិក្រ
ន នដ្ឋយបងាហញនអាយន ើ ញនូវអី វ ដែលមូលធនក្មស
ម ិ ទក្
ន របានវ
ិ និ ិ

នយគក្ុ ងនែ
ប ើ ទុនរបស់ពួក្នគ។

ររ្ៀបររ្ៀងរោយៈ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 66 ការរគប់រគងធនាគារ

ស្ំណួរ

១-នត្នៅក្
ើ ុ ងតរងត្
ប ុ លយការមានគណនីអខ្
ី វ ឹះ
ល ?

២-នត្គណន
ើ ី អីដែលស
វ ំ ន់បផ
ខា ំ ុ ត្ និងមនស
ិ ំ ន់នៅខាងគណនីរទពយសក្មម
ូ វសខា

ពនតរងត្ុលយការរបស់ធនាគារ?

៣-នត្ើគណនីអីដែលស
វ ំ ន់បផ
ខា ំ ុ ត្ និងមិនសូវសខា
ំ ន់នៅខាងគណនីបណ
ំ ុ លពន

តរងត្ុលយការរបស់ធនាគារ?

៤-ច្ូរនរៀបរប់ពីលក្ណ
ា ៈរបស់របាក្់បនញ្ើ តមត្
ដ រំ ូវការ របាក្់បនញ្ើ សនេ
ដ ំ និងរបាក្់

បនញ្ើ មានកាលក្
ដ ណំ ត្់

៥-អីនៅដែលនៅថារបាក្
វ ់បរំ ុងទី១និងរបាក្់បរំ ុងទី២?នត្ើពួក្វមានត្ួនាទី

ែូនមច្
ឋ ខ្ឹះ
ល ?

៦-នត្នៅក្
ើ ុ ងរបាយការណ
ប ៍ លទផ
ន លរបស់ធនាគារមានសមាសធាត្ុអខ្
ីវ ឹះ
ល ?

៧-ក្ុ ងការនរៀបតមល
ប ំ ប់ នត្ធាត្
ដ្ឋ ើ ំ ន់បផ
ុ សខា ំ ុ ត្របស់គណនីច្ណ
ំ ូ ល និងគណនី


ច្ណា យអខ្
ីវ ឹះ
ល មាននៅក្ុ ងរបាយការណ
ប ៍ លទផ
ន លរបស់ធនាគារ?

ំ ក្់ទន
៨-នត្ើមានទនា ំ ងអីខ្ ល រវងសវំ ធានធនសរមាប
វ ឹះ ិ ់ការបាត្់បង់ឥណទននៅនលើ

របាយការណ៍លទផ ទ សរមាប់ការបាត្់បង់ឥណទននៅនលើ
ន ល និងរបាក្់ឧបត្ម

តរងត្ុលយការ?

៩-នត្របាយការណ
ើ ៍ មូលធន និងការនរបរបាស
ើ ់ របាយការណ៍មូលធនបានផល
ឋ ់

ព័ត្៌មានអខ្
ីវ ឹះ
ល ?

១០-ឧបមាថា ធនាគារមានសមត្ុលយនែើមរគាក្ុ ងគណន


ប ំ ួ ន ២៦ លន
ី មូលធនច្ន

ែុលលរ។ ធនាគារទទួលបានរបាក្់ច្នំ ណញសុទច្


ន នំ ួ ន 3 លនែុលលរ នៅក្ុ ងរបត្
ប ិប

ត្ការរយៈនពលម
ិឋ ួ យឆ្ប ំ និងដបងដច្ក្ភាគលភនអាយនៅមាចស់ហ៊េុនច្ន
ំ ួ ន ២ លន

ំ ួ យ ១ លនែុលលជាហ៊េុនថីនម ៅក្ុ ងឆ្


ែុលលរ នហើយនិងរក្ាទុក្ច្ន ប ំ
ប ននាឹះ។

នត្គណន
ើ ំ
ី មូលធននៅែណា ច្់ឆ្បមានសមត្លយប
ំ ៉ា ម ន?
ុ នា

ររ្ៀបររ្ៀងរោយៈ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 67 ការរគប់រគងធនាគារ

11. Please fill the missing items from the statement show bellow (all figures in million of
dollar)

Report of Condition
Assets Liabilities and Equity Capital
Cash and deposits due from banks …..? Noninterest bearing demand deposits $107
Investment securities $87 Saving deposits and NOW accounts ……?
Trading account securities 6 Money market deposit accounts 49
Federal fund sold 11 Time deposits 227
Loans, gross …..? Deposits at foreign branches 21
Allowance for loan loss (19) Total deposits 440
Unearned discount on loss (16) Nondeposit borrowing 41
Loans, net 348 Other liabilities 19
Bank premises and equipment 10 Stock holders’ equity capital ……?
Customers’ liabilities on acceptances 18
Miscellaneous assets 43
Total Assets $550 Total Liabilities and Equity Capital 550

12. Please fill the missing items from the statement show bellow (all figures in million of
dollar)

Report of Income
Interest and fee on loans …..? Service charges on customer
Interest on investment securities $7 deposits …….?
Other interest income 5 Trust department income $8
Total interest income $180 Other operating income 20
Total interest expense $159 Total noninterest income 39
Net interest income …….? Wages, salaries, and employee
Provision for possible loan benefits ……..?
losses 4 Net occupancy and equipment
expense 7
Other expenses 5
Total noninterest expenses 54
Net noninterest income ……..?
Provision for income taxes 2
Net income( or loss) after taxes ………?

13. If you know the following figures:

Total interest income $271 Provision for loan losses $13


Total interest expenses 205 Income taxes 5
Total noninterest income 23 Dividends to stockholders 11
Total noninterest expenses 40

Please calculate these items:

Net interest income $........... Total operating revenues $........


Net noninterest income …..….. Total operating expenses ……….
Net interest income before income ……… Increase in bank’s undivided
taxes ……… profits ……...
Net interest income after taxes

ររ្ៀបររ្ៀងរោយៈ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 68 ការរគប់រគងធនាគារ

ជំពូកទី ៤

ការវាស្់មវងររស្ិទភា
ធ ពរបស្់ធនាគារ
The Measures of The Bank’s Performmance

១. រង្វវយតនមលររស្ិទភា
ធ ពរបស្់ធនាគារ(Evaluating bank’s performance)

នត្ើនយើងនរបើរបាស់របាយការណ៍ហិរញ្ដវត្ុ របស
ទ ់ ធនាគារយ៉ាងែូច្នមច្
ឋ ? ជា

ពិនសសតរងត្ុលយការ និងរបាយការណ៍លទផ
ន ល វយត្ពមអ ំ ី របត្ិបត្ិការ
ល ព ថ

របស់ធនាគារ។

នត្នយ
ើ ងរត្ួ
ើ ត្ពិនិត្យនៅនលើអដែលអាច្ជ
ីវ ួ យនយើងនអាយបានែង
ឹ ថា ធនាគារ

ំ ុ ងដត្ជួបរបទឹះបញ្ញ
មួយក្ព ហ ែ៏ធន
ៃ ់ធរៃ ដែលរក្ុមអក្
ប រគងរត្ូវដត្នដ្ឋឹះរស្ថយ?

១.១.ការកំណត់បគាលបៅរយឹះបពលមវងរបស្់ធនាគារ

Determining the Bank’s long-term Objectives

ំ នទីមួយក្ងការវ
ជហា ភាគរបាយការណ៍ ហិរញ្ដវត្ុ ធនាគារ គការក្ណំ ត្់
ុប ិ ទ ឺ

នគាលនៅរបស់ធនាគារ ឬអដែលធនាគារច្ង
ីវ ់សនរមច្បាន។ របត្បត្
ិ ការរបស
ិឋ ់

ធនាគាររត្ូវដត្ត្រំ ង់ទិសរក្នគាលនៅជាក្់លក្់ ការវយត្ពំ លែ៏រត្ឹមរត្ូវមួយពី

របត្ិបត្ិការរបស
ឋ ់ ធនាគារ គួរដត្ចាប់នផើម
ឋ ពីការវយត្ពំ លថា នត្ើធនាគារននឹះអាច្

សនំ រច្បាននូវនគាលនៅរបស់អក្
ប រគប់រគង និងមាចស់រក្ុមហ៊េុនដែររនទ?
ឺ ធនាគារ

ជានរច្នមាននគាលនៅខ្
ើ ល ច្ង់នអាយមានក្នំ នើនខាលង
ុសៗគាប ធនាគារខ្ឹះ ំ នែើមផស
ី នំ រច្

ី នំ រនរយឹះនពលដវង
នអាយបាននូវនគាលនៅរក្ច្ ើ នហើយខ្ឹះ
ល នទៀត្ច្ូលច្ត្
ិ នឋ ៅនសៀៃ ម

នែើមផបន
ី យទ ហានិភយ័ជាអបផបរមា។

១.២.អត្ដបរិាកមមតនមលននរកុមហន
ុ (Maximizing the Value of the firm)

បច្ុ បផន
ច ឋ ុ ក្ដ្ឋក្់យ៉ាងខាលងនៅនល
នប នឹះ ធនាគារបានយក្ច្ិត្ទ ំ ើ ត្ពមពល នភាគហ៊េុន

របស់វ ការបនងើន
ក ជាអត្បរ
ិ មាពនត្ពម
ិ ល គហ៊េុនរបស់ធនាគារ គជានគាលនៅគន
ភា ឺ ឹ ឹះ

ឋ ់ អាទិភាពខ្ស
ដែលរត្ូវបានផល ព ់ ជាងនគ។ រគប់ធនាគារ រត្ូវបានរួមបញ្ូ ច លគាប

នដ្ឋយភាគហ៊េុនជានរច្ន
ើ ើ ិ នជាភាគហ៊េុនទងននឹះម
នបស ំ នបានបនង
ិ ើន ើ ពំ ល
ក នទផងត្

ំ ឹ ងទុក្របស់មាចស់ភាគទុនិក្បច្ុ បផន
ែូច្ជាការរព ច ប និងពយយមលក្់បណ័ តភាគហ៊េុន

ររ្ៀបររ្ៀងរោយៈ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 69 ការរគប់រគងធនាគារ

របស់ខ្ួ ននច្ញ
ល ំ ក្ ក្ុ ងការរក្ម
នហើយធនាគារនឹងរត្ូវជួបរបទឹះការលបា ប ូ លធនថី ម

នែើមផការល
ី ូ ត្លស់របស់ខ្ួ នក្
ល ុ ងនពលអនាគត្។

ប រគប់រគងធនាគារ
នហត្ុែូច្ននឹះនហើយពួក្អក្ រត្ូវដត្សនរមឲ្យបាននូវនគាល

នៅក្ុ ងការបនង
ប ក ត្ពមរល បស់ភាគហ៊េុន។
ើន នត្អ
ើ ីជាក្ត
វ ំ
ឋ នានអាយត្ពម ល គហ៊េុនរបស់
ភា

ធនាគារនក្ននទផ
ើ ង?
ើ ល គហ៊េុនធនាគារជាអនុគមន៍ពន៖
ពថភា

 
 E D t 
P   (1)
0 t  0 1  r t

ដែលៈ

 ក្តឋអបផហារ អារស័យនៅនលើអរតត្រមូវការទីផារអបផរមា របស់

របាក្់ច្នំ ណញនលើមូលធន ឋ ់ ឲ្យក្ុ ងក្រម


ដែលបានផល ប ត្ែ
ិ ឹងមុនពន

ហានិភ័យរបស់ធនាគារ។

ំ ឹ ងថា រត្ូវបាននគបង់នៅ
 E(Dt) តងភាគលភរបស់មាចស់ភាគហ៊េុនរព

ំ ុ ងនពលអនាគត្, អបផហានដ្ឋយអរតដែលអាច្ទទួលយក្បាន
ក្ឡ

អបផបរមាពនរបាក្់ច្នំ ណញ (r) ដែលទក្់ទងជាមួយនឹងក្រមត្


ែឹងមុនពនហានិភ័យរបស់ធនាគារ។ អរតទទួលយក្បានអបផបរមា

ពនរបាក្់ច្នំ ណញ (r) ជួនកាលនគសនំ ៅនៅនលើពថរល បស់មូលធន

ំ ន់ពីរគឺ (1) ហានិភ័យនសរពនអ


ធនាគារ ដែលមានសមាសភាគសខា ី

រតការរបាក្់ និង (2) ហានិភ័យបុពវលភមូលធន។

ល ៊េុ នរបស់ធនាគារនឹងនក្ននឡ
ត្ពមហ ើ ើ ង ក្ុ ងស្ថ
ប ទ នការែូច្ខាងនរកាម៖

1. ត្ពមពល នបរមាណរបស
ិ ់ ភាគលភមាចស់ហ៊េុន នៅនពលអនាគត្រត្ូវបាន

ំ ឹ ងថានឹងនក្ើន។
នគរព

2. ធនាគារែង ល ក្់ច្ុឹះរបស់ហានិភ័យ។
ឹ មុនពីក្រមត្ត្ធា

ររ្ៀបររ្ៀងរោយៈ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 70 ការរគប់រគងធនាគារ

3. អរតការរបាក្់ទីផារធាលក្់ច្ុឹះ ទ អរតទទួលយក្បានរបស់មាចស់
បនយ

ភាគហ៊េុនរបស់របាក្់ច្នំ ណញ នៅតមអរតហានិភ័យនសរពនសមាស

ធាត្ុអរតការរបាក្់របស់រគប់អរត ការរបាក្់ទីផារ។

ំ ឹ ងទុក្នក្ននឡ
4. ភាគលភរព ើ ើ ង រត្ូវបាននគបញ្ូ ច លជាមួយការធាលក្់ច្ុឹះពន

ហានិភ័យ ដែលរត្ូវបានែង
ឹ នដ្ឋយវន
ិ ិ នយគនទ
ិ ំ
ងឡាយក្ុ ងហ
ប ៊េុ ន

របស់ធនាគារ។

ឋ រមាប់ត្ពមភា
រូបមនស ល គហ៊េុនរបស់ធនាគាររត្ូវបាននគសនត្
ម ់ថា ការដបងដច្ក្

ំ ួ ននផេងៗពីគាប ែូច្ននឹះសមការត្ពម
ភាគលភធនាគារមានច្ន ី ល គហ៊េុនមានទរមង់
ភា

ងាយៗែូច្ខាងនរកាម៖
D1
p0  (2)
r  g 
ដែលៈ

D1 គជាភាក្លភសងផ
ឺ ឹ ុ ក្នលើភាគហ៊េុនធនាគារក្ុ ងរយៈនពលម
មទ ប ួ យ។

r = អរតអបផហាដែលទមទនដ្ឋយទីផារ ច្នំ ឹះភាគហ៊េុនធនាគារ នដ្ឋយ

រប់បញ្ូ ច លទងហាន
ំ ិ ភ័យផងដែរ។

g = អរតនក្ននទផ
ើ ងនថរ
ើ ដែលភាគលភរបស់ភាគហ៊េុននឹងមានការនក្ននទផ
ើ ង

ជានរៀនរៀងរល់ឆ្បន
ំ ិ ង r រត្ូវដត្ធដ្ឋ
ំ ច្់ខាត្នៅនឹង g ។

ត្ពមប
ល ច្ុ បផន
ច រប បស់ភាគហ៊េុនធនាគារមានរូបមនែ
ឋ ូ ច្ខាងនរកាម ៖

(3)
D1 D2 D3 Dn Pn
P0     ......  
1  r 
1
1  r 
2
1  r 
3
1  r 
n
1  r n

ដែលនយងសន
ើ ម ់ថា
ត្ វន
ិ ិ នយគនន
ិ ិ ងកាន់ភាគហ៊េុនរបស់ធនាគារសរ
ំ ប់រយឹះ

នពល n នដ្ឋយទទួលបាននូវនស៊េរភាគលភ
ី D1 ,D2,…..Dn នហើយនឹង លក្់ភាគហ៊េុន

ននាឹះនូវត្ពមល Pn ក្ុ ងប
ប ំ
ណា ច្់ពន ដផនការវន
ិ ិ នយគ។

ររ្ៀបររ្ៀងរោយៈ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 71 ការរគប់រគងធនាគារ

ឧទហរណ៍ៈ ឧបមាថា វន
ិ ិ នយគនរ
ិ ពំ ឹ ងថាធនាគារមួយ នឹងផល
ឋ ់ ភាគលភ $5 នៅ

ិ ិ នយគិនននាឹះមានដផនការលក្់ហ៊េុនក្ុ ង
ច្ុងរគាទី១, $10 នៅច្ុងរគាទី២ នហើយវន ប

ត្ពំ ល $150 ក្ុ ងម


ប ួ យភាគហ៊េុន។ របសិននបើ អរតអបផហានែើមផទទ
ី ួ ល ហានិភ័យគឺ

10 ភាគរយ។ ពថប
ល ច្ុ បផន
ច ប របស់ហ៊េុនធនាគារគៈឺ

$5 $10 $150
P0   
1  0.10  1  0.10  1  0.10 2
1 2

 $136.78 per share


២. អនុបាតរាក់ចំបណញ (Profitability Ratio)

អាក្បផក្រិ យរបស
ិ ់ ពថហ
ល ៊េុ ន គជាស
ឺ ូ ច្នាក្ររបស់រក្ុមហ៊េុន នរ ឹះវ្ុ ឹះបញ្ញ
ល ំ
ច ង

ល ី ផាររបស់រក្ុមហ៊េុនននាឹះ
ពីរងាវយត្ពមទ ជាទូនៅ ំ
សូច្នាក្រទងននាឹះមនមាន

ច្នំ ឹះធនាគារនិងស្ថទប័នហរញ្ដវត្ុ ត្
ទ ូ ច្ៗនទ ពីនរ ឹះភាគហ៊េុននច្ញនដ្ឋយស្ថទប័ន

ហិរញ្ដវត្ុ ត្
ទ ូ ច្ៗ ជាធមត
ម មិនរត្ូវបាននគនធើ វ ណិជក្
ជ មក្
ម ុ ងទ
ប ីផារជាត្ិ និងអនជា
ឋ ត្ិ


នទ។ ក្មាលងននឹះ អក្
ប វភាគហ
ិ ិ រញ្ដវត្ុ ម
ទ នអាច្ព
ិ ឹ ងដផក្ ំ ួ សសូច្នាក្រត្ពមទ
អ នលើការជន ល ី

ផារ ក្ុ ងទរមង


ប ់ផលនធៀបរបាក្់ច្នំ ណញនផេងៗបាននទ។

គនឺឹះផលនធៀបរបាក្
ល ់ នំ ណញ(Key Profitability Ratio): ក្ុ ងច្
ច្ ប នំ ណាមរងាវស់

ំ ន់ៗពនរបាក្់ច្នំ ណញ ដែលនរបរបាស
ផលនធៀបសខា ើ ់ នានពលបច្ុ បផន
ច មា
ប នែូច្ខាង

នរកាម៖

Return on equity capital ROE  4


Net income after taxes
Total equity capital

Return on assets ROA  5


Net income after taxes
Total assets
Interest income from loans and security investment
 Expense on deposits and on other debt issued
Net intrest margin  (6)
Total assets

(7)
Noninterst revenues - Noninterest expense
Net non - interest margin 
Total assets

(8|
Total operating revenues - Total operating expense
Net operating margin 
Total assets

ររ្ៀបររ្ៀងរោយៈ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 72 ការរគប់រគងធនាគារ

(9)
Net income after taxes
Earning per share of stock (EPS) 
Common equity shares outstanding

ការបក្រស្ថយអនុបាត្របាក្់ច្នំ ណញ អនុបាត្នីមួយៗរត្ូវពិនិត្យនៅនលើ

ប នផេងៗរបស់របាក្់ច្នំ ណញធនាគារែូច្ជា ៖
ដផក្

 ធនលភភាពនលើរទពយសក្ម(ម Return on asset )៖ គជាស


ឺ ូ ច្នាក្រពន

របត្បត្
ិ ិការរបស
ថ ់ អក្
ប រគប់រគង វបងាហញនអាយនយងែ
ើ ង
ឹ នូវសមត្ភា
ទ ព

របស់អក្
ប រគប់រគង ដែលរត្ូវបានបដំ លងពីរទពយសក្មរម បស់ធនាគារ ឲ្យ

នៅជារបាក្់ច្នំ ណញសុទ ន ។

 ធនលភភាពនលើមូលធន(Return on equity )៖ គឺជារងាវស់ពនអរត ពនលំ

ហូររបាក្់ច្នំ ណញរបស់មាចស់ភាគហ៊េុន ។

 របត្បត្
ិ ការស
ិឋ ន ៉ា ជន
ុ ទមា ី (Net operating margin) ការរបាក្់សុទមា
ន ៉ា ជន
ី (net

interest margin) និងមនដមនការរបាក្


ិ ់សុទមា
ន ៉ា ជីន(net non-interest

margin)៖ គជាការវស
ឺ ់ ដវងរបសិទភា
ន ព ែូច្ជាការវស់ដវងរបាក្់ច្នំ ណញ

ំ ី ក្រំ ត្ែ
ដែរ វបងាហញអព ិ ៏របនសើរពនការរគប់រគង និងមានលទភា
ន ពរក្ា

ក្នំ ណើនពនរបាក្់ច្ណ
ំ ូ ល និងការនឡើងពថល ែូច្ជាពថនល គាលពនរបាក្់បនញ្ើ ដ

និងរបាក្់ក្មីនផេងៗ,
ច របាក្់នបៀវត្េនិនយជត្
ិ ជានែម
ើ ។

់ ុ ទមា
o ការរបាក្ស ន ៉ា ជន
ី (Net interest margin)៖ គជាការវស
ឺ ់ដវងពីគមាល

ំ ូ លពីការរបាក្់និងច្ណា
ត្រវងច្ណ ំ យនលើការរបាក្់។ នគាលនៅ

ននឹះអាច្សនំ រច្បាននដ្ឋយការរគប់រគងយ៉ាងែិត្ែល់ នលើរទពយ

សក្មដម ែលអាច្បនងើត្ ំ ូ ល
ក ច្ណ និងសឹះ
វ ដសង
វ របភពមូលធនដែល

មានត្ពមទ
ល ប។

ំ ូ លមនដមនការរបាក្
o ច្ណ ិ ់សុទមា
ន ៉ា ជីន(Net non-interest margin)៖ គឹ

ជាការវស់ដវងច្ណ
ំ ូ លដែលទទួលបាន ពីពថនល សវក្មនម លើរបាក្់

បនញ្ើ ជ និងនសវក្មនម ផេងៗនទៀត្របស់ធនាគារ ដែលមានទនា


ំ ក្់ទន
ំ ង

ររ្ៀបររ្ៀងរោយៈ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 73 ការរគប់រគងធនាគារ


នៅនឹងការច្ណា យមនដមនការរបាក្
ិ ់ រួមមាន នបៀវត្េ ការជួសជុល


ការដថរក្ា និង ការច្ណា យនលើឥណទនដែលបាត្់បង់។

មានរនបៀបវស់ដវងលក្ណ
ា ៈបុរណមួយនផេងនទៀត្ ន ពរបាក្់
នូវរបសិទភា

ច្នំ ណញ និងការរគប់រគងរបស់ធនាគារដែលនគនៅថា គមាលត្របាក្់ច្នំ ណញ

(earning spread) ដែលរត្ូវបាននគគណនាែូច្ខាងនរកាម៖

Total interest income Total interest expense


Earning spread   (10)
Total earning asset Total interst bearing bank liabilitie s

ការវស់ដវងគមាលត្របាក្់ច្នំ ណញ គឺជារបសិទភា ឋ រ ី របស់


ន ពពនមុខ្ងារអនកា

រក្ុមហ៊េុនហិរញ្ដវត្ុ ក្
ទ ុ ងការខ្
ប ីន
ច ិ ងការនអាយខ្ីរបាក្
ច ់ នហើយនិងមានបណ
ំ ងបនងើន
ក នូវ

ការរបក្ួត្របដជងក្ុ ងទ
ប ី ផារផងដែរ។ ការរបក្ួត្របដជងែ៏ខាលងកា
ំ ល មាននិនាបការ

នែម
ើ ផក្
ី ណំ ត្់របាក្់ច្នំ ណញ រទពយសក្មម
ម ធយម ំ
និងច្ណា ំ ុ លមធយម។
យបណ


របសិននបើ ក្តឋទងឡាយជួ យនអាយមាននសរទ ភាព គមាលត្នឹងធាលក្់ច្ុឹះនៅនពល

ដែលការរបក្ួត្របដជងនក្ននឡ
ើ ើង ាំ
និងបងការរគប់រគងពយយមរក្មនធយបាយ

នផេងនទៀត្នែើមផបនង
ី ក គមាលត្របាក្់ច្នំ ណញ។
ើត្

២.១. រ ូបមនិរាក់ចំបណញស្ំខាន់ៗរបស្់ធនាគារ

Useful Profitability Formulas of Banks

នែម
ើ ផវី ភាគអ
ិ ពំ ី របត្បត្
ិ ិការរបស
ឋ ់ ធនាគារ និងរក្ុមហ៊េុននសវក្មហ
ម ិ រញ្វដ ត្ុ ទ វ

ំ ន់ណាស់ ដែលនគរត្ូវែង
ជាការសខា ំ ី អនុបាត្របាក្់ច្នំ ណញ ក្ុ ងសមាសធាត្
ឹ អព ប ុ

គនឹ ឹះរបស
ល ់ ធនាគារ និងរក្ុមហ៊េុននសវក្មហ
ម ិ រញ្ដវត្ុ ននាឹះ
ទ ែូច្ជា ធនលភភាពនលើ

ឋ រមាប់វស់ដវងរបាក្់
មូលធន និងធនលភភាពនលើរទពយសក្មម ដែលជារូបមនស

ច្នំ ណញែ៏សខា
ំ ន់បផ
ំ ុ ត្ នហើយមានទនា
ំ ក្់ទន
ំ ងគាបយ៉ាងជិត្សិ ទែ
ប ូ ច្ខាងនរកាមៈ

ROE  ROA 
Total assets
11
Total eqity capital account

ររ្ៀបររ្ៀងរោយៈ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 74 ការរគប់រគងធនាគារ

៉ា វញនទៀត្ៈ
មយង ិ
Net income after taxes Net income after taxes Total assets
  (12)
Total equity capital account Total assets Total equity capital account

បុ ដ៉ា ននឋ យងស


ើ ំ ល់ន
គា ើ ញថា របាក្់ច្នំ ណញសុទនន សើ ន ំ ុ លសរុបែក្
ម ឹ ងបណ


ច្ណា យរបត្បត្
ិ ការនហ
ិឋ ើ យនិងពន។

នយងបានៈ

Total revenues  Total operating expense Taxes
(13)
Total assets
ROE  
Total assets Total equity capital account

ំ ក្់ទន
ទនា ំ ងនៅក្ុ ងសម
ប ការទ
ី ឹ ថា របាក្់ច្ ំ
ី (12) និង (13) បងាហញនអាយែង

នណញរបស់មាចស់ភាគហ៊េុននក្ននឡ
ើ ើង កាលណារទពយសក្មរម បស់ពួក្នគរត្ូវបាន

នគនធើហ ំ ុ លជារច្ន
វ ិ រញ្ដបផទននិងបណ ី នហើយមូលធនតធល់របស់មាចស់ហ៊េុន រត្ូវ

៉ា វញនទៀត្
បាននគនរបើ។ មយង ិ ំ ក្់ទន
ទនា ំ ងរវង ROE – ROA ពនយល់យ៉ាងច្ាស់

ំ ី ការសរមបសរមួលរបស់អក្
អព ប រគប់រគងធនាគារ និងអក្ ឋ ់ នសវក្មហ
ប ផល ម ិ រញ្វដ ត្ុ ទ

របឈ្មជាមួយហានិភ័យ និងរបាក្់ច្នំ ណញ។

ឧទហរណ៍៖ ធនលភភាពនលើរទពយសក្មម របស់ធនាគារមួយរត្ូវបាន នគ

នរគាងរបដហល 1 ភាគរយនៅក្ុ ងឆ្


ប ំ
ប ននឹះ នឹងរត្ូវការរទពយសក្មម 10 ែុលលរ

ច្នំ ឹះមូលធនតធល់ 1 ែុលលរ នែើមផទទ


ី ួ លបាន 10 ភាគរយធនលភភាពនលើមូល
ធនតធល់។

តមរូបមនទ
ឋ ី (11) នយងបានៈ

Total assets
ROE  ROA 
Total eqity capital account
0.01  $10  100

$1
 10 PaKry
នបើធនលភភាពពីរទពយសក្មរម បស់ធនាគារ រត្ូវបាននគរព
ំ ឹ ងថានឹងធាលក្់ច្ុឹះ

0.5 ភាគរយ។

10 ភាគរយពនធនលភភាពពីមូលធនរត្ូវបានទទួល នបើ 1 ែុលលក្ុ ងម


ប ូល

ធនតធល់នីមួយៗរត្ូវការ រទពយសក្មម 20 ែុលល។

ររ្ៀបររ្ៀងរោយៈ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 75 ការរគប់រគងធនាគារ

នយងបាន

0.005  $20  100
ROE 
$1
 10 PaKry
តរង ១ ៖ ការសរមបសរមួលរបាក្់ច្នំ ណញ និងហានិភ័យច្នំ ឹះ ROA

និង ROE
Ratio of total assets to ROE with an ROA of:
Total equity capital
0.5% 1.0% 1.5% 2.0%
5:1 2.5% 5.0% 7.5% 10.0%
10:1 5.0% 10.0% 15.0% 20.0%
15:1 7.5% 15.0% 22.5% 30.0%
20:1 10.0% 20.0% 30.5% 40.0%

តរងខាងនលើរបាប់នយងអ
ើ ពំ ី ថានត្ប ំ ុ លមានទនា
ើ ណ ំ ក្់ទន
ំ ងយ៉ាងណា

ជាមួយមូលធនដែលរត្ូវបាន នគនរបនែ ី ួ លបានអរតពនរបាក្់ច្នំ ណញរបស់


ើ ើមផទទ

មាចស់ភាគហ៊េុន?។

ឧទហរណ៍៖ តរងខាងសរមបសរមួលខាងនលើបងាហញថា ធនាគារមួយ

ំ ឹ ងថាៈ
ជាមួយនឹងអនុបាត្រទពយសក្មនម ធៀបនឹងមូលធន 5/1អាច្រព

ក្/ធនលភភាពនលើមូលធន 2.5 %នបធនលភភាពនល


ើ ើ រទពយសក្មម 0.5%។

ខ្/ ធនលភភាពនលើមូលធន 10%នបធនលភភាពនល


ើ ើ រទពយសក្មម 2.0%។

ផុ យនៅវ
ធ ញិ ជាមួយនឹងរទពយសក្មម 20 នធៀបនឹងមូលធន 1 ធនាគារមួយ ឬ

រក្ុមហ៊េុនហិរញ្ដវត្ុ ែ
ទ ៏ពទនទៀត្ អាច្ទទួលបានធនលភភាពនលើមូលធន 10%។

ជាក្់ដសង
ឋ របសិទិ ភាពពនរបាក្
ន ់ច្នំ ណញតងនដ្ឋយ ធនលភភាពនលើរទពយ

សក្មម ធាលក្់ច្ុឹះរក្ុមហ៊េុនរត្ូវទទួលហានិភ័យក្ុ ងទ
ប រំ ង់អានុភាពខ្ស
ព ់ នែម
ើ ផមាន

ឱកាសទទួលអរតធនលភភាព ដែលច្ង់បានសរ
ំ ប់មាចស់ភាគហ៊េុន។

ររ្ៀបររ្ៀងរោយៈ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 76 ការរគប់រគងធនាគារ

២.២ ការបំមបកននការវិភាគធនលាភភាពរបស្់ម ូលធន


Breaking down of Returns Analysis of Equity
រូបមនធ ំ ន់មួយនផេងនទៀត្គឺៈ
ឋ នលភភាពសខា

(14)
Net income after taxes Total operting revenues Total assets
ROE   
Total operting revenues Total assets Total equity capital account

ឬ ROE = Net profit margin  Asset utilization ratio  Equity multiplier

ដែលៈ

Net profit margin (NPM) 


Net income after taxes
15
Total operting revenues

(16)
Total operating revenues
The bank's degree of asset utilizatio n(AU) 
Total assets
Total assets
The bank's eqity multiplier(EM)  (17)
Total equity capital account

សមាសធាត្ុនីមួយៗពនសមការងាយខាងនល
ី ើ ននឹះ គជាស
ឺ ូ ច្នាក្រមួយពន

ឌ ពខ្ុសគាបមួយរបស់ធនាគារ ឬរបត្បត្
ទិែភា ិ ិការរក្ុ
ឋ មហ៊េុនហិរញ្ដវត្ុ ែ
ទ ៏ពទនទៀត្។

ឧទហរណ៍៖

-របាក្់ច្នំ ណញមា៉ាជីន ច ំងអំពី របសិទនភាពពនការច្ំណាយរគប់រគង


្លុឹះបញ្ញ

(ពថលរត្ួត្ពិនិត្យ) និងនគាលននយបាយ

ពថលនសវក្មម។

-ក្រមិត្ពនការនរបើរបាស់ ច ំងអំពី
្លុឹះបញ្ញ នគាលននយបាយរគប់រគងការទិញនិង

រទពយសក្មម លក្់ហ៊េុនជាពិនសសរទពយសក្មមនថរ។

-នមគុ ណមូ លធន ច ំងអំពី នគាលននយបាយអានុ ភាព និងហិរញ្ដវត្ទុៈ


្លុឹះបញ្ញ

របភពដែលរត្ូវបាននគនរជើសនរសនែ
ើ ើមផ ី

ផឋល់មូលធនែល់ ស្ថទប័នហិរញ្ដវត្ទុ

( បំណុល ឬមូ លធន)។

ររ្ៀបររ្ៀងរោយៈ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 77 ការរគប់រគងធនាគារ


រូបភាព ៤.១៖សមាសធាត្ុដែលក្ណ ត្់អរតធនលភភាពពីការវន
ិ ិ នយគ របស់

មាចស់ភាគហ៊េុន ក្ុ ងធនាគារន


ប ិ ងរក្ុមហ៊េុនហិរញ្ដវត្ុ នផេងនទៀត្៖

នមគុ ណមូ ល ធន(EM)


ការសនរមច្ច្ត្ឋ
ិ រគប់រគង ដែលទក្់
ឬការនរបរបាស់

អានុ ភាពហិរញ្ដវត្ទុ ័ ម
ទងនៅនឹងរច្នាសមពន ន ូលធន៖

នែម
ើ ផបនងក
ី ន
ើ របាក្់
-នត្របភពមូ
ើ លធនអវគួ
ី ររត្ូវបាននរប?

ច្ំនណញសុ ទ ន

សរមាប់មាចស់ហ៊េុន -នត្ភាគលភអវ
ើ គួ
ី ររត្ូវបាននគដច្ក្ឲ្យ

(រទពយសក្មមសរុប/
មាចស់ភាគហ៊េុ ន?
អរតរបាក្់ច្នំ ណញ
មូ លធនសរុប)
បានមក្ពីការវន
ិ ិ

នយគរបស់មាចស់ហ៊េុន

(ROE ឬ របាក្់ របាក្់ច្នំ ណញ

ច្ំនណញបង់ពននរួច្/ ពិត្មា៉ាជន

របាក្់ច្នំ ណញពីរទពយ
មូ លធនតធល់ (ឬរបាក្់
សក្មមគជារងា
ឺ វ ស់របស់ ការសនរមច្ច្ត្ឋ
ិ រគប់រគង ដែល
ច្ំនណញបង់
របសិទនភាពពនរបត្បត្ឋ
ិ ិ ទក្់ទងនៅនឹងៈ
ពននរួច្/ច្ំណូល
ការទ ំងមូល។ -មូ លធនច្ំរុឹះរត្ូវបាននគនលើក្
របត្បត្ឋ
ិ ការ
ិ )
(ROA ឬរបាក្់ច្នំ ណញ នឡើង និងវន
ិ ិ នយគ។

បង់ពននរួច្/រទពយសក្មម ើ ទ ប័នគួ រមានទំហំបុ ៉ានាមន?


-នត្ស្ថ

ការនរបរបាស់
ើ -រត្ួត្ពិនិត្យរបត្បត្ឋ
ិ ច្ំ
ិ ណាយ
សរុប)
រទពយសក្មម គជា
ឺ -ពថលរបស់នសវក្មម

រងាវស់ពនការរគប់ -វធ
ិ នធវ
ី អបផបរមាក្មម
ើ បំណុល

រគងរបសិទនិភាព ពននហិរញ្ដវត្ទុ។

រទពយសក្មម

(ច្ំណូល របត្បត្ឋ
ិ ិ

ការ/

រទពយសក្មមសរុប)

ំ ល ក្់ច្ុឹះ ការរគប់រគងរត្ូវការច្ូលរួមនិង ការវយ


របសិននបើអនុបាត្ទងននឹះធា

ត្ពមនល ហត្ុផលបនាធប់ពីរមានការដរបរបួលននាឹះ។

ឧទហរណ៍៖ ក្ុ ងច្


ប នំ ណាមអនុបាត្ហិរញ្ដវត្ុ ប
ទ ី នមគុណមូលធន(EM) ឬអនុ

បាត្រទពយសក្មនម ធៀបជាមួយមូលធនជាធមត
ម គធ ំ ផ
ឺ ប ំ ុ ត្ ជាមធយមគឺ 15x ឬធជា
ំ ង

ររ្ៀបររ្ៀងរោយៈ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 78 ការរគប់រគងធនាគារ

ននឹះច្នំ ឹះធនាគារ ណិជ។ ំ នធើរបត្


ជ ធនាគារធៗ វ បត្
ិ ការជាម
ិឋ ួ យនឹងនមគុណ 20x

ំ ងននឹះ។ នមគុណគឺជារងាវស់តធល់ពនអានុភាពហិរញ្ដវត្ុ ទ ែូច្ជា នត្ើរបាក្់


ឬធជា

ែុលលពនរទពយសក្មច្
ម នំ ួ នបុ ៉ានាមន នែើមផឲ្យសមរសបនៅន
ី ឹ ងមូលធនតធល់? ឬ នត្ើ

ធនាគារមានរបភពហិរញ្វដ ត្ុ ប ៉ា ម ន?។


ទ ុ នា នរ ឹះមូលធនរសូបយក្ការបាត្់បង់នលើ

រទពយសក្មម នហើយនមគុណការបាត្់បង់កាន់ដត្ធ ំ ននាឹះការបដងរវ ហានិភ័យធនាគារ

ឬស្ថទប័នហិរញ្ដវត្ុ នអាយធា
ទ ល ក្ច្ុឹះកាន់ដត្ធដំ ែរ មានន័យថា នមគុណកាន់ដត្ធ ំ ស

ំ ប់របាក្់ច្នំ ណញរបស់មាចស់ភាគហ៊េុនកាន់ដត្ខ្ស
កាកនុពលសរ ព ់។

របាក្់ច្នំ ណញសុទមា
ន ៉ា ជន
ី (NPM) ឬអនុបាត្របាក្់ច្នំ ណញនធៀបនឹងច្ណ
ំ ូ ល

គជារបធានបទម
ឺ ួ យច្នំ ឹះក្រមត្ត្ខ្
ិ ឹះ
ល ពនការរត្ួត្ពិនិត្យ ំ
និងការែឹក្នាសរមាប់

ការរគប់រគង។ ំ ឹ ក្នយងថាធនាគារ
វរល ើ និងស្ថជវី ក្មនម សវក្មហ
ម ិ រញ្ដវត្ុ ទ


ទងឡាយ អាច្បនងើន ំ ូ ល និងធនលភភាពែល់មាចស់ភាគហ៊េុនរបស់ពួក្នគ
ក ច្ណ


នដ្ឋយរត្ួត្ពិនិត្យច្ណា យ និងនធអត្
ើវ បរមាក្ម
ិ ច្
ម ណំ ូ ល។

វមានការដរបរបួលបនិ ច្បន
ឋ ឋ នលើគរំ ូធនលភភាពពីមូលធន(ROE) បនងើត្
ួ ច្ ក

បានសមីការរបសិទភា
ន ពមួយ សរមាប់វន
ិ ិ ច្័យ
ឆ បញ្ញ ំ
ហ ទងឡាយក្ុ ងដផ
ប ក្ ំ ួន
ប ទងប

នផេងៗគាបក្ុ ងការរគប
ប ់រគងធនាគារ និងការរបក្ួត្របដជងរបស់រក្ុមហ៊េុននសវក្មម

ហិរញ្ដវត្ុ គ
ទ ៖

Net income before taxes and
Net income after taxes securities gain( or losses)
ROE   (18)
Net income before taxes and Total operating revenue
securities gain( or losses)
Total operating revenue Total assets
 
Total assets Total equity capital account

ROE  Tax Expense Asset Fund


ឬ management  control  management  management 19
efficeincy efficeincy efficeincy efficeincy

ររ្ៀបររ្ៀងរោយៈ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 79 ការរគប់រគងធនាគារ

ក្ុ ងក្រណ
ប ី ននឹះ នយងបានប
ើ ដំ បក្រូបមនរឋ បាក្់ច្នំ ណញសុទមា
ន ៉ា ជីន(NPM) ជា

ពីរដផក្
ប គឺ៖

ន ពរគប់រគងពនន
1. អនុបាត្របសិទភា ្ុ ឹះបញ្ញ
ល ំ ព
ច ងអ ំ ី ការនរបើរបាស់របាក្់

ច្នំ ណញឬខាត្ពីមូលបរត្ និងឧបក្រណ៍ពនការរគប់រគងពនែ


ន ៏ពទ

នទៀត្ (ែូច្ជា ការទិញសញ្ញដប័ណតគាមនពន)ន នែម


ើ ផនធ
ី អបផបរមាក្ម
ើវ ម


ច្ណា យពន។

ំ ូ លមុនបង់ពននន ធៀបនឹងច្ណ
2. អនុបាត្ច្ណ ំ ូ លសរុប គឺជាសូច្នាក្រពន

ំ ូ លរបាក្់ែុលលរបុ ៉ានាមន នែម


ច្ណ ី គ ឹះបនាធប់ពីរបត្បត្
ើ ផសស្រងា ិ ការច្
ិឋ ំ
ណា យ

បានដរបរបួល ឬជារងាវស់របសិទភា ំ
ន ព និងរត្ួត្ពិនត្យច្ណា យ។

ឧទហរណ៍៖ តរងត្ុលយការ ន លរបស់ធនាគារ


និងរបាយការលទផ ណិជជ

បងាហញត្ួនលខ្ែូច្ខាងនរកាមៈ

របាក្់ច្នំ ណញពិត្បង់ពនរន ួច្ = 1.0 លនែុលល

របាក្់ច្នំ ណញមុនបង់ពនន និងការខាត្ឬច្នំ ណញពីមូលបរត្ = 1.3 លនែុលល

ំ ូ លរបត្បត្
ច្ណ ិ ការសរ
ិឋ ុ ប = 39.3 លនែុលល

រទពយសក្មស
ម រុប = 122.0 លនែុលល

គណនីមូលធនសរុប = 7.3 លនែុលល

ធនលភភាពសរុបពីមូលធន(ROE) គឺៈ
$1.0mil $1.3 mil $39.3 mil $122.0 mil
ROE    
$1.3 mil $39.3 mil $122.0 mil $7.3 mil
 0.769  0.033  0.322  16.71
 0.137 or 13.7 percent

វជាការពិត្ នៅនពលដែលអនុបាត្មួយក្ុ ងច្


ប នំ ណាមអនុបាត្ទងប
ំ ួ ន ចាប់

ើ ឋ ធាលក្់ច្ុឹះ
នផម ការរគប់រគងរត្ូវការវយត្ពមនល ឡើងវញព
ិ ី របសិទភា
ន ពហិរញ្ដវត្ុ នៅ

ក្ុ ងដផ
ប ក្
ប ននាឹះ។ នៅក្ុ ងឧទហរណ
ប ៍ របស់ធនាគារខាងនលើ របសិននបើអនុបាត្

ំ ូ លបង់ពនរន ួច្នធៀបនឹងច្ណ
ច្ណ ំ ូ លមុនបង់ពនន និងការខាត្ឬច្នំ ណញសុទម
ន ូល

បរត្ធាលក្់ច្ុឹះ ពី 0.769 ែល់ 0.610 នៅឆ្បនរកាយ


ំ ការរគប់រគងនឹងពិនិត្យនមើល

ររ្ៀបររ្ៀងរោយៈ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 80 ការរគប់រគងធនាគារ

យ៉ាងែិត្ែល់នៅនលើការច្ណា
ំ យពន។
ន ំ ូ លពិត្បង់ពនរន ួច្
របសិននបើច្ណ មុន

នពលរបត្ិបត្ិការព
ឋ ិ នសស ច្នំ ំ ូ លរបត្ិបត្ិ ឋ ធាលក្់ពី 0.033 ែល់ 0.025 នៅ
ឹះច្ណ

ក្ុ ងដែលន
ប ឹ ងច្ូលមក្ែល់ ននាឹះរបសិទភា
ន ពរបស់ធនាគារ ក្ុ ងការរគប
ប ់រគងរបត្ិប

ត្ការច្
ិឋ ំ
ណា យរត្ូវនគរត្ួត្ពិនិត្យនឡើងវញ។
ិ នហើយរបសិននបអន
ើ ុ បាត្របស់

ំ ូ លរបត្បត្
ច្ណ ិ ការនធៀបន
ិឋ ម ល ក្់ច្ុឹះពី 0.322 ែល់ 0.270 ការរត្ួត្ពិ
ឹ ងរទពយសក្មធា

និត្យយ៉ាងរបុងរបយត្័រប បស់នគាលននយបាយផលបរត្ រត្ូវបាននគអនុញ្ញដត្

ឲ្យែឹង នបើការធាលក្់ច្ុឹះផលច្ណ
ំ ូ លរទពយសក្មម នដ្ឋយស្ថរដត្ក្តឋនៅក្ុ ងការរគប
ប ់

រគង។

២.៣. ការបំមបកននការវិភាគធនលាភភាពបលីរទពយស្កមម
Breakdown of Return Analysis on Assets
នយើងអាច្ដបងដច្ក្ធនលភភាពនលើរទពយសក្មម របស់រក្ុមហ៊េុនហិរញ្ដវត្ុ ទ

នៅតមសមាសធាត្ុរបស់វ ែូច្បងាហញនៅក្ុ ងរ
ប ូប ៣.១។ តមពិត្ ធនលភភាព

ម រស័យនៅនលើអនុបាត្ងាយៗបគ
នលើរទពយសក្មអា ី ៈឺ

Interest income  Interest exp ense


Net int erest income  (20)
Total assets
បូក្(Plus)
Non int erest income  Non int erest exp ense
Net non int erst income 
Total assets
បនយ
ទ (Less)
Special Transactionss
Special income and expense items
affecting its net 
Total assets
income
នសើ (Equals)

Return on asset (ROA,
Net income after taxes
or the ability of management to 
Total assets
generate income from assets)

ររ្ៀបររ្ៀងរោយៈ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 81 ការរគប់រគងធនាគារ

ការបដំ បក្សមាសធាត្ុ របស់ធនលភភពនលើរទពយសក្ម(ម ROA) មានផល

របនយជន៍យ៉ាងខាលង
ំ ក្ុ ងការពនយល
ប ់ ពនការដរបរបួលថីៗ
ម ដែលធនាគារនឹងស្ថទប័ន

ឋ ់ នសវក្មហ
ផល ទ ៏ពទនទៀត្ មានបទពិនស្ថធក្ុ ងម
ម ិ រញ្ដវត្ុ ែ ប ុ ខ្ងារហិរញ្ដវត្ុ ។

ឧទហរណ៍៖ ែូច្បងាហញនៅក្ុ ងតរង


ប ៤.៣ ធនលភភពនលើរទពយសក្មម

(ROA)មធយម ំ ប់ធនាគារ
សរ ណិជទ ំ
ជ ងអស់ របស់សហរែអា
ឌ នមរច្
ិ ចាប់ពីឆ្ប ំ

១៩៩១ ែល់ ២០០៣ នក្ើននឡើងរបនហល 0.5 ភាគរយ នៅនែើមទសេវត្េរ ៍ នហើយ

ការបាត្់បង់ធនលភភពនលើរទពយសក្មត្
ម ច្ប
ិ ផំ ុ ត្ ក្ុ ងរបវត្
ប ស្ថស្រស
ិឋ ធឋ នាគារសហ

រែអា
ឌ នមរច្ដែលបាននគក្ត្
ិ ់រតទុក្ គទសេវត្េរ
ឺ ៍ ១៩៩០ រហូត្ែល់ច្ុងសត្វត្េរទ
៍ ី

២០ និងនែម ៍ ី ២១។
ើ សត្វត្េរទ

នហត្ុអបានជាមានការនក្
ីវ ននឡ
ើ ើ ងធនលភភពនលើរទពយសក្មម នក្ត្នឡ
ើ ើង

យ៉ាងខាលងក្
ំ ុ ងអ
ប ឡំ ុ ងឆ្ប ំ ១៩៩០ ែល់ ឆ្ប ំ ២០០៣?

ក្ុ ងតរង
ប ៤.៣ បានឱយែង
ឹ ថា នៅនែម ិ ័ យឧសាហក្មធ
ើ រគាវស ម នាគារជា

មួយនឹងការបាត្បង់ ឥណទនយ៉ាងធន
ៃ ់ធន ក សវំ ធានធនស
ៃ ិ ងបនងើន ិ ំ ប់ច្ណា
រ ំ យ

ការបាត្់បង់ឥណទន ច្នំ ឹះអៗដែលមានព


ីវ ី មុននសើ រដត្ទ
ធ ំ
ងអស់។ គួរក្ត្់

សមាគល់ថា រងាវស់ធនលភភពនលើរទពយសក្មរម បស់របាក្់ច្នំ ណញធនាគារបាន


នាមក្វញនៅនពលដែលអ
ិ ឡំ ុ ងនពលមួយរត្ូវបាននគែឹង។ ការរត្ួត្ពិនត្យនៅនលើ


ច្ណា ំ
យល អ នាឱយមានលូ ត្លស់ស័យ
វ របវត្ក្ម
ិឋ ម និងការរួមបញ្ូ ច លគាប ដែលលប់

ំ ត្់ការនរបើរបាស់នរគបងបរកា
បបា ិ ា រត្ួត្នលើគាបជានរច្ន
ើ ជាមួយការពរងីក្នសែក្
ឌ ច្
ិ ឱច យ

រក្ច្រម
ី នរសបន
ី ម ិ រញ្ដវត្ុ ទ របស់ស្ថធារណៈជន ដែលជា
ឹ ងត្រមូវការ នសវក្មហ

ន លការពរងីក្យ៉ាងនលឿន
លទផ ់ នំ ណញមនដមនការរបាក្
ពនពថរល បាក្ច្ ិ ់ និង

ំ ូ លឥណទន។
ច្ណ

ររ្ៀបររ្ៀងរោយៈ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 82 ការរគប់រគងធនាគារ

តរង៤.២៖ការគណនាធនលភភពនលើរទពយនលើរទពយសក្មម(ROA)របស់ធនាគារ
Calculating a bank’s Return on Assets (ROA)

Gross interest income / Total assets income from holding assets

- Interest expense / Total Assets Supply cost of cost funds for holding assets

= Net interest margin / Total Assets Return earned because the lending institution’s credit

quality is better than its customer’s credit quality.

+ Non interest income / Total Assets Income from handling customer transactions.

- Non interest expenses / Total Assets Cost of operating the bank.

- Provision for loan losses / Total Assets Accrual expense

= Pretax income / Total Assets Return on assets before taxes

-Income taxes / Total Assets The financial firm’s share of the cost of government

services

= Income before Special Net income from recurring sources of revenues

Transactions / Total Assets

+ Securities gains or losses Nonrecurring sources of income or loss.

and other special

Transactions / Total Assets

= Net income after taxes / Total Assets Earnings left over for the stockholders after all

(Or ROA) costs are met .

ររ្ៀបររ្ៀងរោយៈ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 83 ការរគប់រគងធនាគារ

តរង ៤.៣៖ សមាសធាត្ុរបស់ផលច្នំ ណញនលើរទពយសក្ម(ម ROA) ំ ប់


សរ

ធនាគារ ណិជស
ជ ហរែអា ិ ី ឆ្ប ំ ១៩៩១-២០០៣
ឌ នមរច្ព

Income 2003* 2002* 2001 2000 1999 1997 1995 1993 1991
Statement items
Interest 4.78% 5.06% 6.13 6.86% 6.41% 6.77% 7.02% 6.62% 8.59%
income/Total
assets
- Interest expense/ -1.53 -1.71 -2.86 -3.59 -3.05 -3.29 -3.44 -2.85 -4.98
Total assets
= Net interest 3.25 3.35 3.27 3.27 3.35 3.48 3.58 3.77 3.61
income/ Total
assets
+Non interest 2.23 2.42 2.39 2.46 2.52 2.08 1.91 2.02 1.81
income/ Total
assets
-Non interest -3.13 -3.29 -3.38 -3.46 -3.56 -3.39 -3.47 -3.77 -3.74
expense/ Total
assets
= Net non interest -0.90 -0.87 -0.99 -1.00 -1.04 -1.31 -1.56 -1.75 -1.93
income/ Total
assets
- Provision for -0.48 -0.68 -0.66 -0.48 -0.38 -0.40 -0.29 -0.45 -1.02
loan losses/ Total
assets
= Pretax operating 1.87 1.81 1.62 1.79 1.25 1.78 1.73 1.57 0.66
income/ Total
assets
- Tax paid/ Total -0.68 -0.62 -0.56 -0.61 -0.69 -0.64 -0.62 -0.54 -0.25
assets
+ Security gains +0.17 +0.09 +0.07 -0.04 +0.00** +0.04 +0.01 +0.14 +0.11
or losses/ Total
assets
= Net after-tax 1.36 1.27 1.13 1.14 1.25 1.18 1.13 1.17 0.52
income/ Total
assets

Note: Figures may not add exactly to total due to rounding and the exclusion of extraordinary
items.
*2003 figures are for first quarter of year only and include both FDIC insured banks and thrifts.
** Less than 0.05 percent.

ររ្ៀបររ្ៀងរោយៈ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 84 ការរគប់រគងធនាគារ


ក្រណីទងននឹះបាននក្ើត្នឡើង ល ក្់ច្ុឹះអរតការរបាក្់
ក្ុ ងការរបឈ្មពនការធា
ប ទី

ផារ ដែលផលនធៀបច្នំ ណញការរបាក្់ែុលរបស់ធនាគារ នធៀបនឹងរទពយសក្មម

នហើយកាត្់បនយ
ទ ការរបាក្់ពិត្មា៉ាជីនរបស់វ។ ការធាលក្់ច្ុឹះផលច្នំ ណញការ

របាក្់សុទរន បស់ធនាគារ រត្ូវបាននគពយយមបនងើន


ក ពថច្
ល ណំ ូ លមនដមនការរបាក្
ិ ់

នហើយនឹងពរងឹងគុណភាពឥណទន ដែល្ុ ឹះបញ្ញ


ល ំ ព
ជ ងអ ំ ី ច្ណា
ំ យឥណទន

បាត្់បង់ត្ូច្ៗ។ នៅឆ្ប ំ ១៩៩៩ ផលច្នំ ណញរទពយសក្មម របស់ឧសាហក្មម

ំ ផ
ធនាគារមធយមគឺ 1.25 ភាគរយ តងអរតមធយមធប ំ ុ ត្ របស់ផលច្នំ ណញ

ម នាគារ ចាប់តងព
រទពយសក្មធ ំ ី FDIC4 បានចាប់ នផម
ើ ឋ របត្បត្
ិ ការរបស
ិឋ ់ វនៅក្ុ ង

ឆ្ប ំ ១៩៩៤, នហើយនក្ននឡ


ើ ើ ងមង ប ំ ២០០៣ នពលដែល ផលច្នំ ណញ
ឋ នទៀត្ក្ុ ងឆ្

រទពយសក្មធ
ម នាគារនក្ើននឡើងជាង 1.30 ភាគរយ។

នទឹះជាយងណាក្៏នដ្ឋយ ំ ូ ល,
រវងរយៈនពលច្ននាលឹះពនការក្ត្រតច្ណ

របាក្់ច្នំ ណក្ធនាគាររបស់ សហរែអា


ឌ នមរច្
ិ ធាលក្់ច្ុឹះបនិ ច្បន
ឋ ួ ច្ក្
ឋ ុ ងអ
ប ំ ុ ងឆ្ប ំ

២០០០ និង ២០០១។

២.៤. បើការបំមបកននការវាស្់មវងរាក់ចំបណញអាចរាប់អីែ
វ ល់បយីង?
What a Breakdown of Profitability Measures Can Tell Us?
ជាការពិត្ ការបដំ បក្រងាវស់របាក្់ច្នំ ណញ ជាបដំ ណក្តមដផក្
ប របស់វ

បានរបាប់នយងយ
ើ ៉ា ងនរច្ន
ើ ំ ី មូលនហត្ុពនការលបា
អព ំ ក្ក្ុ ងការរក្ច្
ប ំ ូ លរបស់

ធនាគារ និងរបាប់អក្
ប រគប់រគងពីច្ណ
ំ ុ ច្ដែលពួក្នគរត្ូវនដ្ឋឹះរស្ថយបញ្ញ
ហ ពន

ំ ូ លនផេងៗ។
ច្ណ

ការវភាគបន
ិ ំ ឹក្ែល់នយើង
រឋ ល ំ ី ការបនងើន
អព ឋ ភាពរបាក្់ច្នំ ណញ
ក ឧត្ម

សរមាប់ស្ថទប័នហិរញ្វដ ត្ុ ទ ដផក្ ំ ួ នែូច្ខាងនរកាម ៖


អ នៅនលើក្តឋមួយច្ន

1> ការនរបរបាស
ើ ់ យ៉ាងរបុងរបយ័ត្ពប នអានុភាពហិរញ្ដវត្ុ ទ ( Financial

ំ ុ លនធៀបជាមួយនឹងរទពយសក្មម និងទុន
leverage) ឬ សមាមារត្បណ

តធល់នធៀបនឹងរទពយសក្ម)ម ។

4
FDIC stands For Federal Deposit Insurance Corporation

ររ្ៀបររ្ៀងរោយ៖ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 85 ការរគប់រគងធនាគារ

2> ការនរបរបាស
ើ ់ យ៉ាងរបុងរបយ័ត្ពប នអានុភាពរបត្បត្
ិ ការ
ិឋ ពីរទពយសក្មម

នថរ ( ឬជាសមាមារត្ ពនពថរល បស់ធាត្ុច្ូលនថរដែលធនាគារ នរបើរបាស់

នែើមផបនង
ី ើត្ ំ ូ ល នៅនពលដែលមានក្នំ ណើនធាត្ុនច្ញ )។
ក ច្ណ

3> ការរត្ួត្ពិនត្យយ៉ាងរបុងរបយ័ត្ពប នច្ណា


ំ យរបត្បត្
ិ ការ
ិឋ នហត្ុែូនច្ឹះ

ំ ូ លពីការលក្់របាក្់ ែុលលជានរច្ន
ច្ណ ើ កាលយជារបាក្់ច្នំ ណញពិត្(Net

income)។

4> ការរគប់រគងយ៉ាងរបុងរបយ័ត្ពប នរទពយសក្មផម លបរត្ នែើមផជ


ី ួ បត្រមូវ
ការសនន វ រក្ផលច្នំ ណញខ្ស
ធ ី យភាព នៅនពលដែលដសង ព ់ ពីរទពយ

សក្មដម ែលទទួលបាន។

5> ការរត្ួត្ពិនត្យយ៉ាងរបុងរបយ័ត្ប ឋ ញ្ញដណហានិភ័យ ែូនច្ឹះ


ពនអត្ស ប ការ

បាត្់បង់មនរគបសង
ិ ក ់នលើច្ណ
ត្ ំ ូ ល និងមូលធនបាននទ។

៣. ការវាស្់មវងហានិភយ
័ បៅកាងបស្វាធនាគារ

Measuring Risk in Banking Services

ហានិភ័យរបឈ្មច្នំ ឹ ប ក្់
ឹះធនាគារក្មា ប រគប់រគងស្ថទប័នមិនដមន
ឬអក្

ទ ប ក្់មានន័យថា
ហិរញ្វដ ត្ុ មា គជាែ
ឺ ឹ ងមក្ពីនរគាឹះថាបក្់ដែលទក្់ទងជាមួយរពឹត្ិ ឋ

ការណ៍ពិនសសមួយ។

ឧទហរណ៍ៈ

 នត្ពថ
ើ ហល ៊េុ នហិរ វត្ុ ន
ទ ឹ ងនក្ននឡ
ើ ំ ូ លរបស់វនក្ន
ើ ង នហើយផលច្ណ ើ

នឡើងដែរឬនទ?

 នត្អត្
ើ ថ
ិ ជ ឋ ណទនរបស់គាត្់/នាងដែរឬនទ?
ិ នបនឥ

ររ្ៀបររ្ៀងរោយ៖ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 86 ការរគប់រគងធនាគារ

រូបភាព ៤.១៖ ហានិភ័យរបឈ្មច្នំ ឹះធនាគារ

ហានិភ័យធំធនាគារ
Banking Risk Exposure

ហានិភ័យហិរញ្ញវតថុ ហានិភ័យរបតិបតតការ ហានិភ័យអាជ៊ីវកមម ហានិភ័យរពឹតិកា


ត រណ៍
Financial Risk Operational Risk Business Risk Event Risk

រច្នាសមព័នធ ការរកលងបនលំ នគាលននោ ហានិភ័យ


តារាងតុលយការ ខាងកនុង បាយម្ច៉ា រកូ ននោបាយ

រច្នាសមព័នធរបស់ ការរកលងបនលំ រច្នាសមព័នធ


របាយការណ៍លទធផល ខាងនរៅ ការរាលដាល
ហិរញ្ញវតថុ

ហានិភ័យ សុវតថិភាពករនលង រច្នាសមព័នធ


ឥណទាន នធវើការ ច្ាប់ វ ិបតតិធនាគារ

ហានិភ័យ ហានិភ័យ បំណុលស្សប Other exogenous


សនទន៊ីយភាព បនច្ចកវ ិទា ច្ាប់

ហានិភ័យ ដំនណើរការ
ហានិភ័យ
ទ៊ីផារ រគប់រគង
ិ៍ ត
នកតរន្ ម ោះ

េតិថិជន
ហានិភ័យ ហានិភ័យ
ផលិតផល
រូបិយប័ណណ របនទស
នសវាកមម

មូលធន ការរបរពឹតតតាម
ការខូច្ខាតរទពយ
រគប់រគាន់ និយ័តកមម
សកមម

(សូ មអាននមនរៀនពិស្ថថរនៅក្បុងនសៀវនៅការរគប់រគងហានិភ័យ របស់ស្ថស្រស្ថថចារយ

ខឹម សារិទធ ពីទំព័រទី ១២០ ែល់ ទព


ំ ័រទី ១២១)

ររ្ៀបររ្ៀងរោយ៖ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 87 ការរគប់រគងធនាគារ

 នត្របាក្
ើ ់បនញ្ើ ដ និងរបភពមូលធនែ៏ពទនទៀត្នក្ននឡ
ើ ើងនៅដខ្

នរកាយដែរឬនទ?

 នត្ើអរតការរបាក្់នឹងនក្ើននឡើង ឬធាលក្់ច្ុឹះនៅសបាឋហ៍នរកាយ

នហើយធនាគារមួយ ឬស្ថទប័នហិរញ្ដវត្ុ ម
ទ ួយ បាត្់បង់របាក្់

ច្នំ ណញដែរឬនទរបសិននបព
ើ ួ ក្វរបត្បត្
ិ ិ?

ធនាគារក្ទ
ឹ ំ
ងឡាយ អាច្ចាប់អារមណ
ម ៍ ការបនងើន ល ៊េុ ន
ក ពថហ និងរបាក្់

ច្នំ ណញខ្ស
ព ់ បុ ដ៉ា នគា
ឋ ប ននណាមាបក្់អាច្បរជ័យក្ុ ងការច្
ប ូ លរួមជាមួយហានិភ័យ

ម ពួក្នគទទួលយក្ហានិភ័យ។ នៅក្ុ ងនសែ


ដែរ ជាធមត ប ក្
ឌ ច្
ិ ទច ី ផារនសរ ី និងបញ្ញ


ទងឡាយជាមួ យឥណទន ំ
បាននាឱយធនាគារក្ទ
ឹ ំ
ងឡាយនតឋ ត្នៅនលើការ

យក្ច្ត្
ិ ទឋ ុ ក្ដ្ឋក្់យ៉ាងខាលង
ំ ពីរនបៀបវស់ និងរត្ួត្ពិនិត្យហានិភ័យ។

ធនាគារក្ ប រគប់រគងស្ថទប័នហិរញ្ដវត្ុ ទ
ឹ និងអក្ ំ
ទ ងឡាយ រត្ូវរបឈ្មជាមួយ

ហានិភ័យសខា
ំ ន់ៗច្ន
ំ ួ នរបាម
ំ ួ យរបនភទគឹ៖

1. ហានិភ័យឥណទន(Credit risk)

2. ហានិភ័យសនន
ធ ី យភាព(Liquidity risk)

3. ហានិភ័យទីផារ(Market risk)

4. ហានិភ័យអរតការរបាក្់(Interest rate risk)

5. ហានិភ័យច្ណ
ំ ូ ល(Earning risk)

6. ហានិភ័យមូលធន(Capital risk)

៣.១. ហានិភយ
័ ឥណទាន (Credit risk)

ហានិភ័យឥណទន គជាឱកាសដែលក្
ឺ ំ ុ លឬអក្
ូ នបណ ប នរបរបាស
ើ ់

ឧបក្រណ៍ហិរញ្ដវត្ុ ម
ទ នអាច្សងការរបាក្
ិ ់ឬសងរបាក្់នែម
ើ តមនពលនវល ដែល


បានក្ណ ត្់ជាក្់លក្់នៅក្ច្
ិ ស ឋ ់ ឥណទន។
ច នយផល

ហានិភ័យឥណទន មានន័យថាការទូទត្់រត្ូវបាននគពនយនពល ឬមនរត្ូ


ិ វ


បាននគសងទងរសុ ង ដែលបណា ហ ច្លនាស្ថច្់របាក្់ និងប៉ាឹះ
ឋ លនអាយមានបញ្ញ

ល់ែល់សនន
ធ ី យភាពរបស់ធនាគារមួយច្ន
ំ ួ ន។ នទឹះបជាមាននវន
ី ឋ ៍ ក្ុ ង
ុ វត្ន ប

ររ្ៀបររ្ៀងរោយ៖ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 88 ការរគប់រគងធនាគារ

ដផក្
ប នសវក្មហ ទ ៏នដ្ឋយ
ម ិ រញ្ដវត្ុ ក្ ក្៏ហានិភ័យឥណទន គឺជាបុពវនហត្ុែ៏ច្ប
ំ ង

មួយពនការបរជ័យរបស់ធនាគារទងននាឹះ។

មាននហត្ុផលជាង ៨០ ភាគរយរបស់តរងត្ុលយការធនាគារទក្់ទង និង

ឌ ពពនការរគប់រគងហានិភ័យ។
ទិែភា

របភពពនហានិភ័យឥណទនមានបីគ៖

 ហានិភ័យអក្
ប នរបរបាស
ើ ់ (Personal or consumer risk)

 ហានិភ័យស្ថជីវក្មឬ
ម ហានិភ័យរក្ុមហ៊េុន(Corporate or company risk)

 ហានិភ័យរបនទស (Sovereign or country risk)

នដ្ឋយស្ថការប៉ាឹះ ល់ែ៏ធន
ៃ ់ធរៃ ពនហានិភ័យឥណទន វគជាការស
ឺ ំ ន់
ខា

ណាស់រត្ូវរបត្ិបត្ិតមរងា
ឋ ទ ពរបស់ធានាគារមួយ
វ យត្ពមពល នសមត្ភា នែើមផវស
ី ់

ធ ់នមល
សង ើ ការរគប់រគង ,ការរត្ួត្ពិនិត្យ, ការនធរបត្
ើវ បត្
ិ ការ
ិឋ ំ ,ី
និងការទរបានក្ច្

បុនររបទន ការធានារ៉ាប់រង និងឧបក្រណ៍ឥណទនែ៏ពទនទៀត្។ រងាវយត្ពមនល នឹះ


គួរដត្ក្ណ ត្់នអាយបានច្ាស់ ំ ី ភាពរគប់រគាន់របស់ព័ត្មា
អព ៌ នហិញ្ដវត្ុ ទទ
ទ ួល

ំ ុ លមាបក្់ ឬអក្
បានពីក្ូនបណ ប នច្ញឧបក្រណ៍ហិរញ្ដវត្ុ មា
ទ ប ក្់ ដែលរត្ូវបាននរបើ

ំ ប់ជាមូលដ្ឋឌនអនងត្
នដ្ឋយធនាគារមួយ សរ ក នមលឧបក្រណ
ើ ៍ ហិរញ្ដវត្ុ ទ ឬវស្ថល

ភាពរបស់ឥណទន និងការបា៉ាន់របមាណពនបដរមបរមួលហានិភ័យ។

សូច្នាក្ររបស់ហានិភ័យឥណទន(Indicators of credit risk)


\ NTaNminRbtibtþki ar (Non performing Loans)
\ NTansrub (Total Loans)
Net ch arg e  off

\ NTansrub (Total assets)


sMviFanFn;sMrab;\NTan)at;bg;(Provision for Loans Losses)
\ NTansrub (Total Loans)

sMviFanFn;sMrab;\NTan)at;bg;(Provision for Loans Losses)
mUlFnpÞal;(Equity Capital)

ររ្ៀបររ្ៀងរោយ៖ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 89 ការរគប់រគងធនាគារ


kar]btßmFnsMrab;\NTan)at;bg;(Allowance for Loans Losses)
\ NTansrub (Total Loans)

kar]btßmFnsMrab;\NTan)at;bg;(Allowance for Loans Losses)
mUlFnpÞal;(Equity Capital)

\ NTansrub (Total Loans )
R)ak;beBaØsI rub (Total Deposits)

៣.២.ហានិភយ
័ ស្នានីយភាព (Liquidity Risks)

ហានិភ័យសនន
ធ ី យភាព គជាហាន
ឺ ិ ភ័យដែលនក្ត្នឡ
ើ ើ ងបណា
ឋ លមក្ពីការ

វ ខាត្ស្ថច្រ់ បាក្់ក្ុ ងការបដង


ខ្ឹះ ប រវ នអាយអត្ិថិជន ដែលមក្ែក្របាក្់បញ្ី ដ និង

របាក្់នសើ ស ំ ី អត្ិថិជនលៗ
ប ុព អ ទន់នពលនវល ទ ប័នបាត្់
ដែលជានហត្ុនធើនអាយស្ថ

បង់អត្ថ ិ ននិងផលច្នំ ណញជានរច្ន។


ិ ជ ើ នៅនពលដែលស្ថទប័នគាមនលទភា
ន ព

បនំ ពញត្រមូវការស្ថច្់របាក្់របស់ខ្ួ នតមពថ


ល ើ ែ៏សមរសបមួយននាឹះនទ
នល ែម ជា

ំ ូ ងបងាហញថាស្ថទប័ននឹងជួបរបទឹះនូវបញ្ញ
សញ្ញដែប ហ យ៉ាងធន ់ រៃ ។
ៃ ធ

 បុពវនហត្ុពនក្ងឹះ
វ ខាត្សនន
ធ ី យភាពគឺ

- ការែក្របាក្់បនញ្ើ យ
ដ ៉ា ងនរច្ើនដែលមិនបានរព
ំ ឹ ងទុក្។

ឹ មុនថាមានក្នំ ណើនហានិភ័យនៅក្ុ ងធនាគារ។


- ែង ប

- មានព័ត្មា
៌ នច្ចាមអារមមនល
ិ ំ ី លក្ខ្
អ អព ា ណ័ ឍ ហិរញ្ដវត្ុ ទ

 សូច្នាក្ររបស់ហានិភយ
័ សនន
ធ ី យភាព

- មូលនិធិដែលបានទិញ/រទពយសក្មស
ម រុប

- ឥណទនពិត្/រទពយសក្មស
ម រុប

- របាក្់បនញ្ើ ព
ដ ី ធនាគារនផេងៗ/ រទពយសក្មស
ម រុប

- ស្ថច្់របាក្់ និងមូលបរត្រដ្ឋឌភបាល
ិ /រទពយសក្មស
ម រុប

ររ្ៀបររ្ៀងរោយ៖ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 90 ការរគប់រគងធនាគារ

BOX 3.1 TYPICAL LIQUIDITY REGULATIONS OR INTERNAL


LIQUIDITY GUIDELINES
 A limit on the loan-to-deposit ratio.
 A limit on the loan-to-capital ratio.
 Guidelines on sources and uses of funds
 Liquidity parameters; for example, that liquid assets should not fall
below "X" percent or rise above "Y" percent of total assets
 A percentage limit on the relationship between anticipated funding
needs and available resources to meet these needs; for example, that
the ratio of primary sources over anticipated needs should not fall
below "X" percent
 A percentage limit on reliance on a particular liability category; for
example, that negotiable certificates of deposit should not account
for more than "X" percent of total liabilities
 Limits on the minimum/maximum average maturity of different
categories of liabilities; for example, the average maturity of
negotiable certificates of deposit should not be less than "X" months

៣.៣. ហានិភយ
័ ទីផារ(Market Risk)

ហានិភ័យទីផារ គឺជាហានិភ័យដែលនក្ត្នឡ
ើ ើង នៅនពលដែលស្ថទប័ន

ហិរញ្ដវត្ុ ទ នធសក្ម
ើវ ម ពទិញនិងលក្់រទពយសក្មម ឬសញ្ញដប័ណតក្ុ ងរយៈនពលខ្
ភា ប ីល

ជាជាងការសុ ក្ទ
ឋ ុក្ ក្ុ ងនគាលប
ប ណំ ងនធការវ
ើវ ន ឋ ់ របាក្់ក្មី ច
ិ ិ នយគការផល ឬការ

ទិញភាគហ៊េុនទុក្លក្់រយៈនពលដវង។ ហានិភ័យននឹះមានទនា
ំ ក្ទន
ំ ងជាមួយហា

និភ័យអរតការរបាក្់ និងហានិភ័យអរតបូ ររបាក្


ឋ ់។ នៅនពលដែលហានិភ័យទង

ននឹះមានការនក្ននឡ
ើ ើ ងឬធាលក្់ច្ុឹះ ហានិភ័យដែលនក្ត្នឡ
ើ ទ ប័នហិរញ្ដ
ើ ងនៅក្ុ ងស្ថ

វត្ុ ទ ំ
ទ ងអស់ ទទួលរងនូវផលបឹះ ល់យ៉ាងខាលង។
ំ ម៉ាយងវញនទៀត្ហាន
ិ ិ ភ័យទី

ផារ នក្ត្នឡ
ើ ើងនៅនពលអរតការរបាក្់នឡើងខ្ស
ព ់ជាងត្ពមទ
ល ី ផារពនសញ្ញដប័ណត

ដែលស្ថទប័នហិរញ្ដវត្ុ បានទ
ទ ិ ញកាលពីមុននឹងធាលក្់ច្ុឹះ ទ ប័នជា
ដែលនធើឲ្យស្ថ

នរច្នមានការខាត្បង់ក្ងការលក្់សញ្ញដប័ណតទងននាឹះ។
ំ ផុ យមក្វ ញ នៅនពល
ើ ុប ធ ិ

ររ្ៀបររ្ៀងរោយ៖ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 91 ការរគប់រគងធនាគារ

ដែលអរតការរបាក្់ធាលក្់ច្ុឹះ ននាឹះត្ពំ លសញ្ញដប័ណតនឹងនក្ននឡ


ើ ើង ំ
ដែលនាឲ្យ

មានផលច្នំ ណញ នៅនពលដែលស្ថទប័នហិរញ្វដ ត្ុ លក្


ទ ់សញ្ញដប័ណតទងននាឹះ។

 បុពវលហតុម្នហានិភ័យទីផារគឺៈ

- ការដរបរបួលអរតការរបាក្់ និងត្ពមរល ូបិយប័ណត

- ការដរបរបួលត្រមូវការរបស់ស្ថធារណៈជន និងនសវក្មផ ឋ ់ នដ្ឋយស្ថទ


ម ល

ប័នហិរញ្ដវត្ុ ម
ទ នដមន
ិ ធនាគារ។

- ការតលស់បូ រភា
ឋ ល មៗពននគាលននយបាយរូបិយវត្ុ របស
ទ ់ ធនាគារក្ណា
ឋ ល។

- ការដរបរបួលវន
ិ ិ នយគន
ិ ឹ មុនពនហានិភ័យរបស់ធនា
នដ្ឋយស្ថរការែង

គារនិងស្ថទប័នហិរញ្ដវត្ុ ទ មនដមនធនាគារ
ិ ដែលបណា
ឋ លឱយរទពយសក្មម

ំ ុ ល និងមូលធនរបស់ធនាគារនក្ននឡ
បណ ើ ើ ង ឬធាលក្់ច្ុឹះយ៉ាងញឹក្ញា្

ប់។

 សូចនាកររបស់ហានិភ័យទផ
ី ារ

ល ុ ឹះបញ្ី ជ របស់រទពយសក្ម/ម ត្ពមទ


- ត្ពមច្ ល ី ផាររបស់រទពយសក្មម

ល ុ ឹះបញ្ី ជ របស់មូលធន /ត្ពមទ


- ត្ពមច្ ល ី ផាររបស់មូលធន

ល ុ ឹះបញ្ី ជ របស់សញ្ញដប័ណត/ត្ពមទ
- ត្ពមច្ ល ីផាររបស់សញ្ញដប័ណត

ល ី ផាររបស់ហ៊េុនបុរមា
- ត្ពមទ ិ ឬ ភាគហ៊េុនធមត

៣.៤.ហានិភយ
័ អរតាការរាក់(Interest rate risk)

នរគាឹះថាបក្់ដែលអរតការរបាក្់ដរបរបួល អាច្ប៉ាឹះ ល់យ៉ាងខាលងនៅនល


ំ ើ
ំ ូ លពិត្របស់ធនាគារ ត្ពមរល បស់រទពយសក្មម ឬមូលធនរបស់ធនាគារ។
ច្ណ

ការនក្ននឡ
ើ ើ ងអរតការរបាក្់ អាច្នធឱយរបាក្
ើវ ់ច្នំ ណញមា៉ាជន
ី មានក្រំ ត្ទប

របសិននបរច្នាសម
ើ ័ន
ព ពន នរទពយសក្មន ំ ុ លរបស់ធនាគារ
ម ិ ងបណ ំ
ែូច្ជាច្ណា យ

ការរបាក្់នលើក្ច្
ំ ម
ី ូ លធននក្ននឡ
ើ ើ ងយ៉ាងនលឿន ជាងច្ណ
ំ ូ លការរបាក្់ ពីរបាក្់

ំ ី និងការវន
ក្ច្ ិ ិ នយគមូលបរត្។

សូច្នាក្ររបស់ហានិភ័យអរតការរបាក្់

ររ្ៀបររ្ៀងរោយ៖ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 92 ការរគប់រគងធនាគារ

- អរតការរបាក្់របស់បដរមបរមួលរទពយសក្ម/ម អរតការរបាក្់របស់ បដរម

ំ ុ ល
បរមួលបណ

- របាក្់បនញ្ើ ដែលម
ដ ិនធានា/របាក្់បនញ្ើ សរ
ដ ុប

៣.៥. ហានិភយ
័ ចំណូល(Earning Risk)

ហានិភ័យច្ណ
ំ ូ ល គឺជាហានិភ័យរបឈ្មច្នំ ំ ុ ច្ទបបផ
ឹះច្ន ំ ុ ត្ពនច្ ំ

ណូលរបស់ធនាគារ នហើយរបាក្់ច្នំ ណញសុទប


ន នាធប់ពីច្ណា
ំ ំ
យទងអស់ រត្ូវ

បាននគការ រ។

របាក្់ច្ណ
ំ ូ លធនាគារអាច្ធាលក្់ច្ុឹះនដ្ឋយមនបានរ
ិ ពំ ឺ ងទុក្នដ្ឋយស្ថរៈ

- ក្តឋខាងក្ុ ងនៅក្
ប ុ ងធនាគារ
ប ឬស្ថទប័នហិរញ្ដវត្ុ ទ

- ក្តឋខាងនរៅ ែូច្ជាការដរបរបួលល័ក្ខ្ ឌ ិច្ច ដែលកាត្់បនយ


ា ណឍនសែក្ ទ គំ

ំ ូ លនលើរទពយសក្មធ
លត្រវងច្ណ ម នាគារ និងបនងើន
ក ពថច្ ំ
ល ណា យរបស់

មូលនិធក្ម
ិ ី។

- ការដរបរបួលច្ាប់និងនីត្ក្ម
ិ ទ ំ
ម ងឡាយ ឱយនគារពនដ្ឋយធនាគារ

ក្ណា
ឋ ល ឬធនាគារជាត្។

 សូច្នាក្ររបស់ហានិភ័យច្ណ
ំ ូ ល

ឋ ់ដ្ឋរពនច្នំ ណញពិត្(Standard deviation of net income)


- គមាលត្សង

ឋ ់ដ្ឋរពនផលច្នំ ណញពីរទពយសក្ម(ម ROA)


- គមាលត្សង

ឋ ់ដ្ឋរពនច្នំ ណញពីមូលធន(ROE)
- គមាលត្សង

៣.៦.ហានិភយ
័ ម ូលធន(Capital Risk)

ហានិភ័យមូលធនគជាៈ

៊េ ី ី នត្ពនត្ពមរល បស់រទពយសក្មធ
- របូបាបល ម នាគារ ធាលក្់ច្ុឹះនរកាមក្រមិត្ពន

ំ ុ លសរុប។
បណ

ររ្ៀបររ្ៀងរោយ៖ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 93 ការរគប់រគងធនាគារ

- របូបាប៊េល
ី ី នត្ពនរបត្បត្
ិ ិឋ គ ឹះរយៈនពលដវងរបស់ធនាគារសិ ត្ក្
ការសនស្រងា ទ ុង ប

ហានិភ័យ។

- ក្រណីពនការធាលក្់ច្ុឹះត្ពមទ
ល ីផារ ក្ុ ងការវ
ប ន
ិ ិ នយគផលបរត្ ដែលបនងើត្

ការបាត្់បង់មូលធនែ៏ធន
ៃ ់ធរៃ នៅនពលដែលនគលក្់វ នពលននាឹះ

គណនីមូលធនមានក្រំ ត្ទប
ិ ដែលមនអាច្រស
ិ ់ ង់បា
ូ បយក្ការបាត្ប

ន។

ប នផើរញ បាក្់និងវន
- នពលដែលអក្ ំ
ិ ិ នយគិនទងឡាយ ចាប់នផើម
ឋ ែក្របាក្់

បនញ្ើ ដរបស់ពួក្នគ ខ្ណៈននាឹះនិយត្ក្រទងឡាយអាច្រត្ូ


ំ វបទធនាគារ

ននាឹះ។

សូច្នាក្រននឹះមានន័យថា ហានិភ័យពនការខ្ក្ខាន ឬមននធ


ិ តមក្
ើវ ច្
ិ សច នយ

រត្ូវបាននគវស់នដ្ឋយ ក្តឋែូច្ខាងនរកាមៈ

ល គហ៊េុន/ច្ណ
- ត្ពមភា ំ ូ លក្ុ ងម
ប ួ យភាគហ៊េុន

- មូលធនតធល់/រទពយសក្មស
ម រុប

- មូលធន់ដែលបានទិញ/បណ
ំ ុ លសរុប

- មូលធនតធល់/ហានិភ័យរទពយសក្មម

rrtss

ររ្ៀបររ្ៀងរោយ៖ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 94 ការរគប់រគងធនាគារ

ការរគប់រគងហានិភយ

១. ែំបណីរការននការរគប់រគងហានិភយ

ែនំ ណើរការពនការរគប់រគងហានិភ័យមានរបាជ ំ នគ៖


ំ ហា ឺ

1. ក្ណ ត្់ទហ
ំ ំរបស់ហានិភ័យ

ល នំ
2. វយត្ពមច្ ឹះការបាត្់បង់ញឹក្ញា្ប់ និងការបាត្់បង់ែ៏ធន
ៃ ់ធរៃ

3. អភវឌ្ឈន
ិ ៍ និងនរជស
ើ នរសវ
ើ ធិ ស្ថស្រស
ី ស ំ ប់ការរគប់រគងហានិភ័យ
ឋ រ

ឋ ៍តមការនរជស
4. អនុវត្ន ើ នរសវ
ើ ធិ ស្ថស្រស
ី រឋ គប់រគងហានិភ័យ

5. រត្ួត្ពិនិត្យរបត្បត្
ិ ការ
ិឋ និងវធ
ិ ស្ថស្រស
ី រឋ គប់រគងហានិភ័យ

(សូ មអាននមនរៀនពិស្ថថរនៅក្បុងនសៀវនៅការរគប់រគងហានិភ័យ របស់ស្ថស្រស្ថថចារយ

ខឹម សារិទធ ពីទំព័រទី ៣ ែល់ ទព


ំ ័រទី ៥)

២. វិធីសាស្ដស្ិននការបបញ្ជ ៀស្ហានិភយ

ិ សាស្ដ្រ
មានវធ ី ្ំខាន ់ៗ ចំនន
ួ ៥ ក្នងការបញ្ជ ៀ្ហានភ័
ិ យគ៖ឺ

១-ការបនញ្ជ ៀស (Avoidance)

២- ការរត្ួត្ពិនត្យនលើការបាត្់បង់ (Loss control)

៣-ការការ រ ឬការបងាករ( Retention)

៤-ការនផធរនដ្ឋយមននរប
ិ ការធានារ៉ា
ើ ប់រង(Non-insurance transfers)

៥-ការធានារ៉ា ប់រង( Insurance)

(សូ មអាននមនរៀនពិស្ថថរនៅក្បុងនសៀវនៅការរគប់រគងហានិភ័យ របស់ស្ថស្រស្ថថចារយ

ខឹម សារិទធ ពីទំព័រទី ៩ ែល់ ទព


ំ ័រទី ១២)

ររ្ៀបររ្ៀងរោយ៖ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 95 ការរគប់រគងធនាគារ

ស្ំណួរនិងលំហាត់

១-នត្នហត្
ើ ុ អបានជាធនាគារ
ីវ និងស្ថទប័នហិរញ្ដវត្ុ ទ ំ
ទ ងឡាយបារម ំ ី ក្រំ ត្
ា អព ិ ពន

របាក្់ច្នំ ណញ និង ការបងាហញរបស់ហានិភ័យរបស់ពួក្វ?

២-នត្ើក្តឋអីខ្
វ ឹះ
ល មានឥទិ ពលនល
ន ល ៊េុ នរបស់ធនាគារ ឬស្ថទប័នហិរញ្ដវត្ុឬមួយ?
ើ ពថហ
ំ ឹ ងថា នឹងដច្ក្ភាគលភរបចាឆ្
៣-ឧបមាថា ធនាគារមួយរព ំ ប ំ $4 ក្ុ ងម
ប ួ យ ភាគ

ហ៊េុន នៅតមហ៊េុនរបស់វនៅក្ុ ងរគាបច្


ប ុ បផន
ច ំ ឹ ងថា
ប នហើយភាគលភរត្ូវបាន នគរព

នឹងនក្ននឡ
ើ ប ួ យឆ្ប ំ និងផលច្នំ ណញទមទរ អបផបរមារបស់
ើ ង 5 ភាគរយក្ុ ងម

មូលធន អារស័យនៅនលើក្រំ ត្ពនការែ


ិ ឹងមុនរបស់ហានិភ័យ គឺ 10 ភាគរយ។

គណនាត្ពមប
ល ច្ុ បផន
ច (ប Current value) របស់ហ៊េុននធនាគារ។

៤-អនៅដែលនៅថា
ីវ ធនលភភាពពីមូលធន? នត្ទ
ើ ិ ែភា
ឌ ពពនរបត្ិបត្ការរបស
ិឋ ់

ធនាគារគជាអ
ឺ ី?នហ
វ ើ យនគវស់ដវងវែូច្នមច្
ឋ ?នត្អ
ើ ក្
ប អាច្ែង
ឹ បាននទថា រនបៀប

វស់ដវងរបត្បត្
ិ ការននឹះមានរបនយជន
ិឋ ៍ែូនមច្
ឋ ខ្ឹះ
ល ច្នំ ប រគប់រគងធនាគារ
ឹះអក្

និងស្ថទប័នហិរញ្ដវត្ុ ម
ទ នដមនធនាគារទ
ិ ំ
ងឡាយ?

៥-នត្ើធនលភភាពពីរទពយសក្មគ
ម ឺជាអី?នហត្
វ ុ អីបានជាវស
វ ំ ន់ច្នំ
ខា ឹះធនាគារ?

ើ វ ស់ផលច្នំ ណញពីរទពយសក្មម អាច្សខា


នត្រងា ំ ន់ច្នំ ប របក្ួត្របដជងរបស់
ឹះ អក្

ធនាគារដែរឬនទ?

៦-នហត្ុអបានជាធនាគារ
ីវ ក្ ប រគប់រគងទងឡាយ
ឹ និងអក្ ំ របស់រក្ុមហ៊េុនហិរញ្ដវត្ុ ទ

របក្ួត្របដជង យក្ច្ត្
ិ ទឋ ុ ក្ដ្ឋក្់យ៉ាងខាលង
ំ នៅនលើការរបាក្់សុទមា
ន ៉ា ជីន និង មន

ដមនការរបាក្់មា៉ាជីន?

៧-នត្អ
ើ គ
ីវ ជាសមាសភាពទ
ឺ ំ
ងឡាយរបស់ ផលច្នំ ណញពីមូលធន?

នត្សមាសភាពន
ើ ី មួយៗវស់ែូច្នមច្
ឋ ?

ររ្ៀបររ្ៀងរោយ៖ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 96 ការរគប់រគងធនាគារ

លំហាត់

1. An investor holds the stock of the first National Bank of Inseco and expects to

receive dividends of $12 per share at the end of the year. Stock analysts have

recently predicted that the bank’s dividend will grow at approximately 8 percent a

year indefinitely into the future. If this is true, and if the appropriate risk-adjust cost

of capital (discount rate) for the bank is 15 percent, what should be the current price

per share of Inseco’s stock?

2. Suppose that stockholders have projected the Price State Bank and Trust

Company will pay dividend of $3 per share on its common stock at the end of the

year, a dividend of $4.50 per share is expected for the next year, and $6 per share

in the following year. The risk-adjust cost of capital for the banks in Price State’s risk

class is 12 per cent. If an investor holding Price State’s stock plans to hold that

stock for only three year and hope to sell it at a price of $60 per share, what should

the value of the bank’s stock be today market?

3. Depositors Saving Association has a ratio equity capital to total assets of 7.5

percent. In contrast Newton Saving reports an equity-capital-to-asset ratio of 6

percent. What is the value of equity multiplier for each of these institutions?

Suppose that each institution have an ROA of 0.85 percent. What must each

institution’s on equity capital be? What your calculation tell you about the benefit of

having as little equity capital as regulations or the marketplace will allow?

4. The latest balance sheet and income statements for Gilcrest Merchants National

Bank are shown in the following tables. Using these statements, calculate for

Gilcrest Merchants National Bank all the performance measures discussed in this

chapter you can. What strengths and weakness are you able to detect in this bank’s

performance?

ររ្ៀបររ្ៀងរោយ៖ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 97 ការរគប់រគងធនាគារ

GILCREST MERCHANTS NATIONAL BANK


Report of Income
(in million of dollar)
Interest and fee on loans $61 Noninterest income and fees $7
Interest and dividends on securities 12 Salary and employee benefit 10
Interest paid on deposits 49 Overhead expense 5
Interest paid on non-deposit Other noninterest expenses 3
borrowings 6 Securities gains (or losses), net of taxes 1
Provision for loan losses 2 Taxes 1

GILCREST MERCHANTS NATIONAL BANK


Report of Condition
(in million of dollar)
Assets Liabilities
Cash and deposits due from banks $120 Demand deposits $210
Investment securities 150 Saving deposits 180
Federal fund sold 10 Time deposits 470
Net loans 670 Federal funds purchased 60
(Allowance for loan los 25) Total liabilities $920
(Unearned income on loans 5) Equity Capital
Plant and equipment 50 Common stock 20
Total assets $1,000 Surplus 25
Retained earnings 35
Total capital $80

5-The following information is for Shadwood National Bank:

Interest income $1,875 million Shared of common stock


Interest expenses $1,210 million Outstanding 145,000
Total assets $15,765 million Noninterest income $501 million
Securities gain(or loss) $21 million Noninterest expenses $685 million
Earning assets $12,612 million Provision for loan loss $381 million
Total liabilities $$15,440 million
Taxes $16 million

Please calculate:

a. ROE

b. ROA

c. Net interest margin

d. Earning per share

e. Net noninterest margin

f. Net operating margin

g. Net return before special transactions

ររ្ៀបររ្ៀងរោយ៖ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 98 ការរគប់រគងធនាគារ

ជំពូកទី ៥

ការរគប់រគងរទពយស្កមមនិងរទពយអកមម
ASSET AND LIABILITY MANAGEMENT

១. យុទសា
ឋ ស្ដស្ិននការរគប់រគងរទពយស្កមមនង
ិ រទពយអកមម

Asset and Liability Management Strategies

១.១. យុទសា
ឋ ស្ដស្ិននការរគប់រគងរទពយស្កមម

Strategies of Asset Management

ជានិច្កា
ច ល ស្ថទប័នហិរញ្វដ ត្ុ ម
ទ នបានរគប
ិ ់រគងតមទសេនៈពនការបញ្ូ ច ល


គាបទងរសុ ងមួយ របស់រទពយសក្មន
ម ិ ងរទពយអក្មទ ំ
ម ងឡាយរបស់ ពួក្នគនទ។

្ង
ល តមរបវត្ិរបស
ថ ់ធនាគារក្ច្
ិ ជា
ច នរច្ន
ើ ែូច្ជាធនាគារក្ទ
ឹ ំ
ងឡាយ មាន

ី ួលយក្របភពរបស់មូលនិធិទងឡាយ
និនាបការនែើមផទទ ំ គរទពយអក្ម
ឺ ន
ម ិ ងមូល

ធនតធល់សរមាប់ផល ច ៉ា ងធ ំ ដែលរត្ូវបាននគនៅថា ទសេនៈការរគបរ់ គង


ថ ់ ក្មីយ

រទពយសក្មម វជួយែល់ទហ
ំ ំ និងរបាក្់បនញ្ើ រគប
ដ ់របនភទរបស់ធនាគារមួយ

ឲ្យមាននសរទ ភាព និងបរមាណរបស


ិ ់ មូលនិធក្ម
ិ ផេងៗនទៀត្
ីច ដែលធនាគារមាន

ន ពអាច្ទក្់ទញបាន
លទភា ំ
និងរត្ូវក្ណ ត្់បានតមរយៈត្រមូវការរបស់អត្ថ
ិ ិ

ជនរបស់ធនាគារននាឹះ។ សិ ត្នៅនរកាមទសេនៈននឹះអត្
ទ ថ ំ
ិ ិជនរត្ូវបាននគក្ណ ត្់

ំ ី ច្ន
អព ំ ួ នរបស់របាក្់បនញ្ើ ដមូលបផទនបរត្ គណនីសនេ ំ និងរបភពនផេងៗនទៀត្

របស់មូលនិធិ ដែលអាច្មានច្នំ ឹះស្ថទប័នរបាក្់បនញ្ើ ទ ំ


ដ ងននាឹះ។ ការសនរមច្

ច្ត្
ិ ជា ល សរមាប់ការរគប់រគងមនរត្
ថ គនឹ ឹះ ិ មដត្របាក្
ឹ ់បនញ្ើ ន
ដ ិ ងក្មីនផេងៗនទៀត្ននាឹះ


នទ ដថមទងរទពយសក្មនម ទៀត្ផងដែរ។ ធនាគារក្
ឹ អាច្អនុវត្កា
ថ ររត្ួត្ពិនិត្យនលើ

ការដបងដច្ក្របស់មូលនិធទទ
ិ ួលបាន នដ្ឋយសនរមច្ថា នត្នណាខ្
ើ ឹះ
ល នឹងរត្ូវ

ទទួលបានបរមាណែ
ិ ៏ក្រមរបស់ក្មីទ ំ
ច ងននឹះ នហើយរត្ូវមានលក្ខ្
ា ណឍអីខ្
វ ឹះ
ល នលើ

ពួក្នគ។

ជាទូនៅ នែម
ើ ផរគប
ី ់រគងរទពយសក្មមា
ម នរបសិទភា
ន ព ឧសាហក្មធ
ម នាគារ

និងស្ថទប័នសនេ ំ រត្ូវមាននិយ័ត្ក្មរម បស់របាក្់បនញ្ើ រគប


ដ ់របនភទ, អរតការរបាក្់

ររ្ៀបររ្ៀងរោយ៖ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 99 ការរគប់រគងធនាគារ

របស់ក្មី ច និងរបភពមិនដមមក្មរបស
ីច ់ មូលនិធិ នហើយអក្
ប រគប់រគងរត្ូវដត្បនងើត្

របភពរបស់មូលនិធិឲ្យបាននរច្ើន។

១.២. យុទសា
ឋ ស្ដស្ិននការរគប់រគងរទពយអកមម

Strategies of Liability Management

នៅក្ុ ងទសវត្េទ
ប ី ៦០ និង ៧០ មានការដរបរបួលយ៉ាងខាលងក្
ំ ុ ងយ
ប ុ ទស្ថ
ន ស្រស ថ

ពនការរគប់រគងរទពយសក្មន
ម ិ ងរទពយអក្ម។
ម ការរបឈ្មជាមួយនឹងអរតការ

របាក្់នឡើងខ្ស
ព ់ ំ ិត្រថ បក្ួត្របដជងនែើមផម
និងការតងច្ ី ូ លធន ធនាគារក្ន
ឹ ិ ងអក្

របក្ួត្របដជងជានរច្នរបស
ើ ់ ពួក្នគ ចាប់នផម ី ម របស់មូលនិធិ និងការ
ើ ថ នបើក្របភពថៗ


រត្ួត្ពិនត្យនលើការច្ណា យរបស់របាក្់បនញ្ើ ដ ំ ុ លមនដមនរបាក្
និងបណ ិ ់បនញ្ើ ។

យុទស្ថ ថ ីនម នឹះ នៅថា ការរគបរ់ គងរទពអក្ម។


ន ស្រសថ ំ
ម នគាលបណ ងរបស់វគនែ
ឺ ើមផ ី

រត្ួត្ពិនិត្យនលើរបភពរបស់មូលនិធិទងឡាយ
ំ នដ្ឋយនធើការនរបៀបនធៀបជាម
វ ួយ

ការរគប់រគងរទពយរបស់អក្
ប រគប់រគង ដែលបាននធើរបត្
វ ិបត្ិការក្ន
ថ ងល មក្។ ក្ូន

នស្ថគនឹ ឹះ ំ
ល គឺ ការក្ណ ត្់ពថអ
ល រតការរបាក្់ និងលក្ខ្
ា ណឍរបស់ធនាគារ និងអក្

របក្ួត្របដជងរបស់ពួក្នគ អាច្ផល
ថ ់ ឲ្យនដ្ឋយដផក្
អ នៅតមរបាក្់បនញ្ើ ន
ដ ិ ងក្មីនផេ

ងៗនទៀត្របស់ពួក្នគ នែើមផសនរមច្តមបរ
ី មាណន
ិ ំ
ិ ងការច្ណា យ ដែលពួក្ នគ

ច្ង់បាន។ ឧទហរណ៍ ច ៉ា ងធន


ធនាគារមួយរបឈ្មជាមួយត្រមូវការក្មីយ ៃ ់ធរៃ

ដែលហួសពីមូលធនរបស់វ។ ក្រណីននឹះ ធនាគារអាច្ត្នមងអរតការរបាក្


ើល ់នលើ

របាក្់បនញ្ើ ដ និងក្មនផេងៗព
ីច ី ទីផាររូបយវត្
ិ ុ ទ ទក្់ទងជាមួយអក្
ប របក្ួរត្ដជងរបស់

ពួក្នគ, នហើយមូលនិធហ
ិ ូ រច្ូលក្ុ ងធនាគារននាឹះ។
ប ៉ា វញនទៀត្,
មយង ិ ធនាគារមាន

មូលនិធហ
ិ ូ រច្ូល បុ ដ៉ា នជា
ថ រច្ក្នច្ញមានផលរបនយជន៍ដត្បនិ ច្បន
ថ ថ ុ ន៉ា ណាតឹះ
ួ ច្ប
ច្នំ ំ
ឹះមូលនិធិទងននាឹះ ថ ់ ក្មីម
ដែលអាច្នវៀចាក្អរតផល ច ិនដរបរបួល ឬមាន

ត្ពមនល ទៀបជាង ដែលអនុញ្ញដត្ឲ្យអក្


ប របក្ួត្របដជងឲ្យពថខ្
ល សព ់ ជាងនៅក្ុ ងទ
ប ី ផារ។

១.៣. យុទសា
ឋ ស្ដស្ិននការរគប់រគងម ូលធន

Strategies of Funds Management

ការជរំ ឹះបញ្ីជ របស់យុទវន ធ


ិ ីរគប់រគងរទពយអក្មម រួមគាបជាមួយបដរមបរមួល

អរតការរបាក្់និងហានិភ័យធ ំ បនងើត្ ន ស្រសពថ ន ការរគបរ់ គងរទពយ


ក ឲ្យមានយុទស្ថ

ររ្ៀបររ្ៀងរោយ៖ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 100 ការរគប់រគងធនាគារ

សក្មម ដែលរគប់រគងធនាគារក្ច្ ម ពរបស់អក្


ិ ច និងសក្មភា ប របក្ួត្របដជងជានរច្ន

នៅសម័យបច្ប
ច ផន។
ប យុទស្ថ
ន ស្រសនថ នឹះ គឺជាយុទស្ថ ថ នត្ុលយភាព ច្នំ
ន ស្រសមា ឹះការ

រគប់រគងរទពយសក្មន ំ
ម ិ ងរទពយអក្មម ដែលមាននគាលបណ ងែូច្ខាងនរកាម៖

1. ការរគប់រគងធនាគារ រត្ូវដត្រត្ួត្ពិនិត្យឲ្យបានរត្មរត្ូ
ឹ វ នៅនលើ

បរមាណ
ិ ំ
ធនលភភាពនិងការច្ណា យនៅនលើរទពយសក្មម និង

រទពយអក្មម នែើមផសនរមច្តមនគាលនៅរយៈនពលខ្
ី ល ិ ងដវងរបស់ ធ
ីន

នាគារ។

2. ការរត្ួត្ពិនិត្យរបស់ការរគប់រគងរទពយសក្មម រត្ូវដត្សរមបសរមួល


ជាមួយការរត្ួត្ពិនិត្យនលើរទពយអក្មម ដែលនានអាយមាននស រទ ភាពនៅ

ក្ុ ងការរគប
ប ់រគងរទពយសក្មន ំ ស់គាបនៅ
ម ិ ងរទពយអក្មម នហើយគាមនទនា

វញនៅមក្។
ិ ការសរមបសរមួលែ៍មានរបសិទិ ភាពនៅក្
ឌ ុ ងការ

រគប់រគងរទពយសក្មម និងរទពយអក្មន
ម ឹ ងជួយនធើអត្
វ បរមាក្ម
ិ គ
ម មាលត្

ំ ូ លនិងការច្ណា
រវងច្ណ ំ យ នហើយនិងរត្ួត្ពិនិត្យលទភា
ន ពមានហា

និភ័យរបស់ធនាគារ។

ំ ូ លនិងច្ណា
3. ច្ណ ំ ធ ់ទងសងខាង
យនក្ើត្មក្ពីខ្ង ំ របស់តរងត្ុលយ

ការធនាគារ(រទពយសក្មន
ម ិ ងរទពយអក្ម)ម ។ នគាលននយបាយរបស់

ធនាគារ រត្ូវបាននគបនងើត្
ក នឡើង នែម
ើ ផនធ
ី អត្
ើវ បរមាក្ម
ិ ធ
ម នលភភាព

និងនធអបផរមាក្ម
ើវ ច្ ំ
ម ណា យ ពីនសវក្មផ
ម ត្ គ ់របស់ធនាគារ ។
គ ់ផង

ររ្ៀបររ្ៀងរោយ៖ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 101 ការរគប់រគងធនាគារ

រូបភាព ៤.១៖ ការរគប់រគងរទពយសក្មន


ម ិ ងរទពយអក្មរម បស់ធនាគារ

-ច្ំណូលការរបាក្់
ន ៉ា ជន
ការរបាក្់សុទមា ី
ការរគប់រគង -ច្ំណាយការរបាក្់
របស់ធនាគារ
ធនាគារ គនែ
ឺ មើ ផី -ត្ពមលទីផារពន
ត្ពមលវន
ិ ិ នយគ
ទទួលខ្ុសរត្ូវ រទពយសក្មមធនាគារ
របាក្់ច្នំ ណញ
ច្ំន ឹះបដរមប - ត្ពមលទីផារពន
និងហានិភ័យ
រមួលអរតការ រទពយអក្មមធនាគារ
របស់ ធនាគារ
របាក្់ ត្ពមលសុទ(ន មូ លធន)

របស់ធនាគារ

២. ការរគប់រគងហានិភយ
័ អរតាការរាក់(Interest Rate Risk Management)

ភាពនរគាឹះថាបក្់បណា
ឋ លមក្ពីការដរបរបួល នូវអរតការរបាក្់វអាច្ជឹះ

ឥទិ ពលនល
ន ើច្នំ ណញពនការរបាក្់រទពយសក្មម ឬមូលធនមាចស់ភាគហ៊េុនសុទរន បស់

ធនាគារ។

២.១ កំលាំងមែលកំណត់អរតាការរាក់

Forces Determining Interest Rates

នទឹះបជាអរតការរបាក្
ី ់មានស្ថរៈសខា
ំ ន់យ៉ាងណាក្៍នដ្ឋយ ក្៍ធនាគារមន

អាច្រគប់រគងនូវក្រំ ត្ឬន
ិ ិ នាបការ របស់អរតការរបាក្់នៅនលើទីផារបាននទ។ អរត

ការរបាក្់របស់ឥណទនឬមូលបរត្ រត្ូវបានក្ណ
ំ ត្់នដ្ឋយទីផារហិរញ្ដ វត្ុ ទ គជា

ក្ដនង
ល ដែលអក្
ប មានមូលធន (អាច្នអាយខ្ីបាន)មានអន
ច រឋ ក្មជា
ម មួយអក្
ប រត្ូវការ

មូលធន នហើយអរតការរបាក្់(ពថឥ ំ ុ ច្មួយ


ល ណទន) រត្ូវបាននដ្ឋឹះរស្ថយនូវ ច្ន

ដែលបរមាណម
ិ ូ លធនរត្ូវការ និងផត្ គ ់នសើ គា
គ ់ផង ម ប។

ររ្ៀបររ្ៀងរោយ៖ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 102 ការរគប់រគងធនាគារ

រូបភាព ៥.២ ៖ ការក្ណ


ំ ត្់អរតការរបាក្់

ការផគង់ផគង់ឥណទន

ផលប៉ាឹះ ល់ អរតធនលភភាព

របស់ឥណទនធនាគារនិងមូ ល
អរតការរបាក្់របស់ឥណទន និងមូ លបរត្

អរតការរបាក្់ បរត្ និងការច្ំណាយក្មចីរបស់

ធនាគារពីការលក្់របាក្់បនញ្ដើ

និងការនច្ញ non deposit IOUs

ត្រមូវការឥណទន
បរមាណឥណទន

បានពរងីក្

បរមាណឥណទន

២.២. ការវាស្់មវងអរតាការរាក់

The measurement of Interest Rate

នៅនពលដែលនយើងនរបើរបាស់ ក្យអរតការរបាក្់ នត្ើវមានន័យជាក្់លក្់

យ៉ាងណា ? នហើយអរតការរបាក្់រត្ូវបាននគវស់យ៉ាងែូច្នមច្
ឋ ?

ប លែល់ឥណរបត្ទន(
ទិនផ ិ Yield To Maturity)

មនធយបាយវស់ដវងអរតការរបាក្់មួយ ដែលមានរបជារបយភាពជាងនគគ
ិ ឺ

ប លែល់ឥណរបត្ទន(YTM)
ទិនផ ិ គជាអរតអបផហារដែលនស
ឺ ម ឹ ងត្ពំ លទីផារ
ើន

របស់ឥណទនឬមូលបរត្ ំ ូ លពីការសង
ជាមួយនឹងច្ណ ំ ឹ ងទុក្ក្ុ ង
ដែលរព ប

នពលអនាគត្ នក្ត្នឡ
ើ ើ ងពីឥណទន ឬមូលបរត្ននាឹះ។

ររ្ៀបររ្ៀងរោយ៖ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 103 ការរគប់រគងធនាគារ

Current market price


Expected cash flow Expected cash flow
in period1 in period 2
of a loan or security  
1  YTM  1
1  YTM 2
Sale or redemption
Expected cash flow price security
in period n or loan in period n
 .........  
1  YTM  n
1  YTM n

ឧទហរណ៍ សញ្ញដប័ណតមួយរត្ូវបាននគទិញនៅពថនៃ នឹះមានត្ពមល $950

នហើយរត្ូវនគសនយសងការរបាក្់ $100 ក្ុ ងរយៈនពលប


ប ឆ្ ំ
ី ប ខាងមុ ខ្ នៅនពល

ដែលវរត្ូវបានបូ រនដ្ឋយអ
ឋ ប នច្ញប័ណតននឹះគឺ $ 1,000
ក្ អរតការរបាក្់ពនសញ្ញដ

ប័ណតននឹះ រត្ូវបានវស់ដវងនដ្ឋយច្ណ
ំ ូ លនៅកាលអវស្ថនែូច្ខាងនរកាម៖
$100 $100 $100 $1000
$950    
1  YTM  1  YTM  1  YTM  1  YTM 3
1 2 3

ំ ូ លនៅកាលអវស្ថនញ្ញដប័ណតននឹះ រត្ូវបាននគក្ណ
ច្ណ ំ ត្់គឹ 12.10% ។

អរតអបផហារធនាគារ(Bank discount rate)

ការវស់ដវងដែលនគនិយមមួយនទៀត្ គឺ អរតអបផហារធនាគារ ដែល នគ

ដត្ងដត្ែក្រសង់នច្ញពីឥណទនរយៈនពលខ្ី ល និងមូលបរត្ទីផាររូបយវត្
ិ ុទ ។
រូបមនឋ

 100  Purchase price on loan or security  360


DR   
 100  Number of day to maturity

ឧទហរណ៍ នគទិញមូលបរត្ ឬឥណទនពថល $96 ដែលមានត្ពំ លនបាឹះពុមព

$100 រត្ូវសងនៅពថក្
ៃ ណំ ត្់នបើសិនជាឥណទន ឬមូលប័រត្ននឹះផុត្ក្ណ
ំ ត្់ ក្ុ ងរ

យៈនពល៩០ពថ។

ររ្ៀបររ្ៀងរោយ៖ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 104 ការរគប់រគងធនាគារ

ប អរតការរបាក្់រត្ូវបានវស់នដ្ឋយអរតអបផហារធនាគារ (DR) ែូច្


ែូនច្ឹះ

ខាងនរកាម ៖

DR 
100  96  360  0.16 or 16 %
100 90
នយើងក្ត្់សគា
ំ ល់ន ើញថា ការវស់ដវងអរតការរបាក្់ននឹះ មិនបានគិត្គូរ

ែល់ឥទិ ពលពនការរបាក្
ឌ ់ ួ បនទ
ផ គ នហើយគណនាដផក្
អ នលើ ៣៦០ ពថក្ ប ួ យឆ្ប ំ មន
ៃ ុ ងម ិ

ែូច្ការវស់ដវងទិនផ
ប លនៅកាលអវស្ថននថ ទ ដែលការគណនាគត្
ិ ៣៦៥ ពថៃ

ប ួ យឆ្ប ំ នហើយសនត្
ក្ុ ងម ប ់ថាច្ណ
ំ ូ លពីការរបាក្់រត្ូវបាននគផួ បតម
គ នៅកាលអវ

ស្ថន។
ឋ នលើសពីននឹះនទៀត្ អរតអបផហារធនាគារនរបើរបាស់ត្ពមចា
ល រក្របស
ឹ ់

ឧបក្រណ៍ហិរញ្វដ ត្ុ ទ នែើមផគណនាទ


ី ប លឬអរតធនលភភាពរបស់វ ដែលគឺ
ិ នផ

ជាវធ ថ ៏ងាយរសួលមួយក្ុ ងការគណនា


ិ ីស្ថស្រសែ ប បុ ដ៉ា នរថ ត្ូវអនុវត្ត
ថ មរទឹសី ។
ថ ពថល

ទិញរបស់ឧបក្រណ៍ហិរញ្ដវត្ុ ម
ទ ួ យជាជាងត្ពមចា
ល រក្របស
ឹ ់វ គជាម
ឺ ូ លដ្ឋឌនរគឹះ

មួយ ី ើរបាស់ក្ុ ងការគណនាអរតធនលភភាពព


នែើមផនរប ប ិ ត្ របស់ឧបក្រណ៍

ហិរញ្ដវត្ុ ននាឹះ
ទ នដ្ឋយដផក្
អ នៅតមរទឹសី ហ
ថ ិ រញ្វដ ត្ុ ។

នែម
ើ ផប
ី ូ រអរតអបផហារធនាគារ
ថ នៅជាទិនផ ំ
ប លសមមូលនៅកាលក្ណ ត្់

នយងនរប
ើ របាស
ើ ់ រូបមនែ
ឋ ូ ច្ខាងនរកាម ៖

YTM equivalent yield 


100  Purchaseprice  365
Purchaseprice Day to maturity

ច្នំ ឹះមូលបរត្ទីផាររូបយវត្
ិ ុ ដែលបានព
ទ ិ ភាក្ារខាងនលើ, ទិនផ
ប លសម

មូលែល់កាលក្ណ
ំ ត្់គ៖

YTM equivalent 
100  96   365  0.1690 or 16.90 %
96 90

នគនិយមនរបរបាស
ើ ់វធ
ិ ស្ថស្រស
ី ទ ំ ី រខាងនលើខាលងណាស
ថ ងព ំ ់ ដត្ក្៏មានមនធយ

បាយនផេងៗនទៀត្នែើមផវស
ី ់ ដវងអរតការរបាក្់ផងដែរ។

ររ្ៀបររ្ៀងរោយ៖ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 105 ការរគប់រគងធនាគារ

២.៣. ស្ាស្ធាតុននអរតាការរាក់ (The Components of Interest rates)

ជានរច្នឆ្
ើ ំ
ប មក្នហើយ ធនាគារក្
ឹ ប រគប់រគងហិរញ្ដវត្ុ ជានរច្
និងអក្ ទ នបាន

ំ យយមនែើមផពយក្រណ
ខ្ិត្ខ្ព ី ៍ អព
ំ ី ច្លនានៅនពលអនាគត្របស់អរតការរបាក្់

នៅក្ុ ងទ
ប ី ផារ គជាជ
ឺ នំ ួ យមួយនែើមផទប
ី ់ទល់ជាមួយហានិភ័យអរតការរបាក្់។
នទឹះបីជាយ៉ាងណាក្៏នដ្ឋយ អរតការរបាក្់រត្ូវបាននគក្ណ
ំ ត្់នដ្ឋយអនរឋ ក្មព
ម ី

អក្
ប ផត្ គ ់ឥណទននិងអក្
ឋ ់ផង ប រត្ូវការឥណទនរប់ ន់នាក្់ ដែលបណា
ឋ លឱយ

មានភាពជាក្់លក្់ពនការពយក្រណ៍មនអាច្នធ
ិ នៅបាន។
ើវ

បដនម ហ ពនការពយក្រណ៍អព
ទ នៅនលើបញ្ញ ំ ី អរតការរបាក្់របស់ឥណទន ឬក្៍

មូលបរត្រួមមានធាត្ុផេ ំជានរច្ន។
ើ មិនរត្មដត្អរតការរបាក្
ឹ ់ពិត្គាមនហានិភ័យ

ដរបរបួលរគប់នពលជាមួយការតលស់បូ រត្រមូ
ថ គ ់មូលនិធិក្មី ច ដថម
គ ់ផង
វការនិងការផត្

ំ ដ របស់អក្
ទងជាសញ្ញ ប ឲ្យខ្ីន
ច ិ ងអក្
ប ខ្ីទ ំ
ច ងឡាយ នៅក្ុ ងទ
ប ី ផារហិរញ្វដ ត្ុ ដែល

ទក្់ទងជាមួយបុពវលភហានិភ័យ ដែលបនងើត្
ក ឲ្យមានអរតការរបាក្់ពិនសសខ្ឹះ

នៅក្ុ ងទ
ប ី ផារនលើមូលបរត្ ឬក្មមានហាន
ីច ិ ភ័យដែលដត្ងដត្ដរបរបួលជានរៀង

រល់នពល នហើយនធើឲ្យអរតការរបាក្
វ ់នឡើងឬច្ុឹះជាយថានហត្ុ។


ធាត្ុបដរមបរមួលទងននាឹះរួមមាន៖

ហានិភ័យសរមាប់ទូទត្់អក្

អរតក្របាក្់ពិត្គាមន ឲ្យខ្ចីទ ំងឡាយដែលទទួល

ហានិភ័យ(ែូ ច្ជា អត្ិ IOUs មានហានិភ័យ សរមាប់

អរតការរបាក្់ទីផារ ផរណាពន ធនលភ លទនភាពមានហានិភ័យ, ែូ ច្

នលើឥណទន ឬមូ ល ភាព របស់ សញ្ញដ ជាហានិភ័យ អត្ិផរណា,


= +
បរត្មានហានិភ័យ ប័ណតរដ្ឋឌភិបាល ហានិភ័យឥណ របត្ិទន, និង

ហានិភ័យនផេងៗ នទៀត្

ររ្ៀបររ្ៀងរោយ៖ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 106 ការរគប់រគងធនាគារ

ិ ័យ(Risk Premium)៖ ឧទហរណ៍ នៅនពលនសែក្


បុពវលាភហានភ ឌ ច្ ច ល ក្់ច្ុឹះ,
ិ ធា

ការលក្់ធាលក្់ច្ុឹះ និងនិក្មភា
ម ពនក្ើននឡើង អក្
ប ឲ្យខ្ីជានរច្
ច ើនវយត្ពមថា
ល អាជីវក្មម

ំ ួ ននឹងបរជ័យ នហើយបុគល
មួយច្ន ំ ួ ននឹងបាត្់បង់ការងារ ដែលបនងើន
គ ុ មួយច្ន ក

ហានិភ័យពនការខ្ក្ខានរបស់អក្
ប ខ្ី ។
ច សមាសធាត្ុបុពវលភហានិភ័យការខ្ក្

ខានរបស់អរតការរបាក្់នលើបនុ ក្អ
ធ ក្ ច ប ក្់ នឹងមានហានិភ័យនក្ននឡ
ប ខ្ីមា ើ ើ ង, នឹង

ក អរតការរបាក្់នលើក្មរបស
បនងើន ីច ប ខ្ី (ច ក្កាថែ៏ពទនទៀត្នៅនថរ)។
់ អក្

រសនែៀងគាបដែរ, ការនឡើងពថទ ំ ិ ញឬនសវក្មម


ល ន អាច្នធើឲ្យអ
វ ក្
ប ឲ្យខ្ី ទ ំ
ច ង

ំ ឹ ងនលើនិនាបការមួយនឆ្ពឹះនៅរក្អត្ផរណាខ្
ឡាយរព ិ សព ់ , កាត្់បនយ ំ
ទ អណា ច្ទិញ

ំ ូ លឥណទនរបស់ពួក្នគ
ពនច្ណ លុឹះរតដត្ពួក្នគរត្ូវការបុពវលភហានិភ័យ

ព ់មួយពីអក្ ់ ំ
អត្ផរណាខ្
ិ ស ប ខ្ី ច នែម ី ូ ទត្់ការបាត្់បងអណា
ើ ផទ ច្ទិញរបស់ពួក្នគ។

អរតការរបាក្់របស់ក្មន ើ មានបុពវលភច្នំ
ីច ិ ងមូលបរត្ជានរច្ន ឹះហានិភ័យ ស

នន
ធ ី យភាព នរ ឹះឧបក្រណ៍ហិរញ្ដវត្ុ ទ ំ
ទ ងននឹះ ពិបាក្លក្់ខាលងណាស
ំ ់ តមពថល

ដែលនពញច្ត្
ិ នថ ៅឲ្យអក្ ច ប ក្់នផេងនទៀត្
ប ឲ្យខ្ីមា និងមានហានិភ័យនក្ត្នឡ
ើ ើងនៅ

នពលអក្ ច ប ក្់មានសិទិសងប
ប ខ្ីមា ន ណំ ុ ល នហើយកាត្់បនយ ំ ឹង
ទ អរតធនលភភាព រព

ទុក្របស់អក្
ប ឲ្យខ្ី។

ល ួ យនទៀត្ របស់អរត
ថខសលកាងទិននផល(Yield Curves)៖ សមាសធាត្ុជាគនឹ ឹះម

ការរបាក្់និមួយៗគឺ ឥណរបត្ិទន ។ ជានរឿយៗ មូលបរត្ និង ក្មីរយៈនពលដវង


របត្បត្
ិ អរតការរបាក្
ិថ ់ទីផារខ្ស
ព ់ ជាងមូលបរត្ និងក្មរយៈនពលខ្
ីច ី ល នដ្ឋយស្ថរ

ដត្ហានិភ័យឥណរបត្ិទន នរ ឹះវមានឱកាសពនការបាត្់បង់ធជា
ំ ងច្នំ ឹះក្មី ច

និងមូលបរត្រយៈនពលដវង។

២.៤. ទំន ួលខុស្រតូវរបស្់ធនាគារចំបពាឹះហានិភយ


័ អរតាការរាក់

Response of Banks to Interest Rate Risk

ការដរបរបួលអរតការរបាក្់ អាច្បាត្់បង់របាក្់ច្នំ ណញរបស់ធនាគារ ឬ

រក្ុមហ៊េុនហិរញ្ដវត្ុ ទ នដ្ឋយបនងើន ំ
ក ច្ណា យរបស់មូលនិធិ, មានធនលភភាពពី

ច្ណ ម ប, និងកាត្់បនយ
ំ ូ លរទពយសក្មទ ម ិ ទិ (ន ត្ពមល
ិ ិ នយគរបស់មាចស់ក្មស
ទ ត្ពមវល ន

ររ្ៀបររ្ៀងរោយ៖ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 107 ការរគប់រគងធនាគារ

សុទ ន ឬមូលធនតធល់)។

បច្ុ បផន
ច នប នឹះ ធនាគារក្ជានរច្
ឹ ើនបានដសង ំ
វ រក្មនធយបាយទងឡាយ នែើមផ ី

ដញក្ឲ្យដ្ឋច្់ពីគាបរវងផលបរត្រទពយសក្មម និងរទពយអក្មរម បស់ពួក្នគ នហើយ

និងរបាក្់ច្នំ ណញពីការបត
ំ ល ញរបស់អរតការរបាក្់ដរបរបួល។

ឧទហរណ៍៖ ឥឡូវននឹះមានធនាគារជានរច្ន
ើ អនុវត្យ ន ស្រសរថ គប់រគង
ថ ុ ទស្ថ

រទពយសក្មន
ម ិ ងរទពយអក្មម សិ ត្នៅនរកាមការដណនា
ទ ំ
របស់ គណក្មកា
ម ររទពយ

សក្មន
ម ិ ងរទពយអក្មម ដែលនធើការរបជ
វ ំ មួយគាបជានរៀងរល់ពថ។
ុ ជា ៃ គណក្មកា
ម រ

មនរត្
ិ មដត្នរជ
ឹ ស
ើ យុទស្ថ
ន ស្រសទ ំ
ថ ងឡាយ នែម
ើ ផនដ្ឋឹះរស្ថយជាម
ី ួ យហានិភ័យ អ

រតការរបាក្់បុ ន៉ា ណាតឹះនទ ំ


នហើយដថមទងនរៀបច្ដំ ផនការជានស៊េររយៈនពលដវង

និងយុទស្ថ
ន ស្រសនថ ែម
ើ ផនរប
ី របាស
ើ ់ ត្រមូវការស្ថច្់របាក្់របស់ស្ថទប័ន នហើយនិងនដ្ឋឹះ

ហ រគប់រគងនផេងៗនទៀត្។
រស្ថយជាមួយបញ្ញ

លោលលៅមួយម្នការបល្ជ ៀសហានិភ័យ អរតាការរាក់

One of the Goals of Interest Rate Hedging

នគាលនៅែ៍សខា
ំ ន់មួយ ក្ុ ងការនដ្ឋឹះរស្ថយហាន
ប ិ ភ័យអរតការរបាក្់ គឺ

នែើមផការ
ី ររបាក្់ច្នំ ណញ (បនាធប់ពីការច្ណា
ំ យនលើពនន ំ
ឌ ិ ងច្ណា ំ
យទង

អស់នផេងនទៀត្) ពីឥទិពលពនការនឡ
ឌ ើងច្ុឹះអរតការរបាក្់។

នែើមផការ
ី ររបាក្់ច្នំ ណញរបស់ធនាគារ ទល់នឹងការតលស់បូ រការរបាក្
ឋ ់

ែូនច្ឹះ
ប នហើយធនាគាររក្ាភាពនថរគល ឌ ររបាក្់(មា៉ាជណ
ំ ត្សុទកា ី ការរបាក្់សុទ)ន ។

 Interest income  Interest expense on 


   
 from loans    deposits and other 
 and investment   borrowedfunds 
NIM     
Total earning assets

Net interest income after taxes


or NIM 
Total earning assets

ររ្ៀបររ្ៀងរោយ៖ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 108 ការរគប់រគងធនាគារ

ឧទហរណ៍ ៖ ធនាគារអនរឋ ជាត្ិែ៍ធម


ំ ួ យ មានច្ណ
ំ ូ លការរបាក្់ ៤ នកាែិែុលលរពី

ល នហើយ ២.៦ នកាែិែុលលរជាការ ច្ណា


ឥណទនរបស់ខ្ួ ន ំ យនលើការរបាក្់នែើមផ ី

ទទួលយក្របាក្់បនញ្ើ ដ និងក្មីនផេងៗនទៀត្។
ច របសិននបើធនាគារននឹះមាន ៤០

នកាែែ
ិ ុ លលរជារទពយដែលបនងើត្ ំ ូ ល គល
ក ច្ណ ំ ត្ការរបាក្់សុទគ
ឌ ឺ៖
$4 billion  $2.6billion
NIM   100
$40billion
 3.50%

នបើសិនការច្ណា យនលើការរបាក្់ នក្ើននឡើងនលឿនជាងច្ណ
ំ ូ លពីឥណទន

និងវន ទ ។ ែូច្គាបដែរ, របសិននបច្


ិ ិ នយគរបស់ធនាគារនឹងរត្ូវបនយ ើ ណំ ូ លពីឥណ

ិ ិ នយគធាលក្់ច្ុឹះនលឿនជាងច្ណា
ទន ឬវន ំ យការរបាក្់ នៅនលើរបាក្ក្
់ មី ច NIM នឹង

រត្ូវបនយ
ទ ។ ប រគប់រគងរត្ូវដត្ដសង
អក្ វ រក្មនធយបាយនផេងៗ ី ុ នំ អាយការ
នែើមផក្


ច្ណា យនលើរបាក្់ក្មនក្
ីច ន
ើ ំ
នឡើងខាលងនពក្នធៀបនៅន ំ ូ ល ការរបាក្់ដែល
ឹ ងច្ណ
ំ មក្ដំ ហងែល់គល
គរ ំ ត្ច្នំ ណញរបស់ធនាគារ។

២.៥. ការរគប់រគងគាលតបមរមបរមួលការរាក់

(Interest-Sensitive Gap Management)

យុទស្ថ ឋ នញ្ចៀសអរតការរបាក្់ ដែលនគនរបរបាស


ឌ ស្រសប ើ ់ នៅសម័យបុ បផន
ច ប គឺ

ការរគប់រគងបដរមបរមួលគមាលត្ការរបាក្់។ យុទវន ធ
ិ រគប
ី ់រគងគមាលត្ននឹះ ទម ទរ

ការរគប់រគង នែម
ើ ផវត្ពម
ី កា
ល រវភាគម
ិ ួ យរបស់ឥណរបត្ទន
ិ និងកាល នុវត្ភា
ថ ព

ពនពថស្ថ
ល រនឡើងវញ
ិ ទក្់ទងជាមួយរទពយសក្មមា
ម នអរតការរបាក្់ និង ជាមួយ

របាក្់បនញ្ើ ដ និងរបាក្ក្
់ មនផេងៗនទៀត្។
ីច របសិននបការរគប
ើ ់រគងែឹងថា ស្ថទប័ន

របស់ពួក្នគ អាច្របឈ្មនឹងការនក្ត្នឡ
ើ ើ ងហានិភ័យអរតការរបាក្់ ពួក្ នគរត្ូវ

ផូ រផ
គ ងគ បរមាណរបស
ិ ់រទពយសក្មម ដែលអាច្រត្ូវបាននគដ្ឋក្់ពថល ស្ថរនឡើង វញ

នៅនពលអរតការរបាក្់ដរបរបួល ជាមួយនឹងបរមាណរបស
ិ ់ របាក្់ បនញ្ើ ដ និង

រទពយអក្មនម ផេងៗនទៀត្ ំ
ដែលអរតទងឡាយអាច្រត្ូ វបាននគដក្ត្រមូវជាមួយ

លក្ខ្
ា ណ័ ឍ ទីផារក្ុ ងអ
ប ំ ុ ងនពលែូច្គាប។

ររ្ៀបររ្ៀងរោយ៖ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 109 ការរគប់រគងធនាគារ

ច្ំនួនែុ លលរពន ពថលស្ថរនឡើងវញ


ិ ច្ំនួនែុ លលរពនពថលស្ថរនឡើងវញ

របស់ រទពយសក្មម របស់ រទពយអក្មម


=
(បដរមបរមួលការរបាក្់) (បដរមបរមួលការរបាក្់)

អវីលៅថដលលៅថាម្ែលសារលឡើងវិ ញរបស់រទពយសកមមមួយ?

ើ វិ ញរបស់រទពយអកមមមួយ?
អវលី ៅថដលលៅថាម្ែលសារលឡង

ពថរល ទពយសក្មស្ថ
ម រនឡើងវញ
ិ គជាក្ម
ឺ ទ ំ
ី ច ងឡាយនឹ ងែល់កាលក្ណ
ំ ត្់។មន

រត្មដត្អរតការរបាក្
ឹ ់បាននក្ននឡ
ើ ើង ចាប់តងព
ំ ី ក្មទ ំ
ី ច ងននឹះ ចាប់នផម
ើ ថ នធនៅ
ើវ
ំ ូ ងននាឹះនទ
នលើក្ែប ំ ល
វដថមទងផ ថ ់ ត្ពមស ឹ ុ ក្ខ្ផស់នធៀបនៅនឹងត្ពមរល ព
ល ងណមទ ំ ឹង

ទុក្បច្ុ បផន
ច រប បស់ឧបក្រហិរញ្ដវត្ុ នផេងៗនទៀត្។
ទ រសនែៀងគាបដែរ, ច ឹ ងែល់
ក្មីន


កាលក្ណ ត្់ផល
ថ ់ ឲ្យអក្
ប ខ្ីនែ
ច ម
ើ ផវី ន
ិ ិ នយគស្ថរនឡើងវញ
ិ ជាមួយក្មថ
ី ច ីទ ំ
ម ងឡាយ

ដែលមានអរតការរបាក្់ថ។
ី ម ែូនច្ឹះ ំ
ប ពួក្វត្ណា ងពថរល ទពយសក្មស្ថ
ម រនឡើងវញ។

ពថរល ទពយសក្មស្ថ
ម រនឡើងវញរ
ិ ួមមាន ិ ដបនបរត្របាក្់បនញ្ើ របស
វញ្ ដ ់ ស្ថទប័ន

របាក្់បនញ្ើ ន
ដ ឹ ងែល់កាលក្ណ
ំ ត្់ ឬនឹងរត្ូវបាននគចាប់នផើម
ថ ថីនម ឡើងវញ
ិ ដែលស្ថទ

ប័នហិរញ្ដវត្ុ ទ និងអត្ិថិជនរបស់ពួក្នគ ំ ី អរតការរបាក្់ថីរម បស់


រត្ូវច្រចារអព

របាក្់បនញ្ើ ដ នែម
ើ ផចាប
ី ់ ក្លក្ខ្
យ ា ណ័ ឍ ទីផារបច្ុ បផន
ច ,ប ក្មព
ីច ី ទីផាររូបិយវត្ុ ដែល

មានអរតការរបាក្់ដក្ត្រមូវជានរៀងរល់ពថៃ ។

នត្មានអ
ើ នក្
ី វ ត្នឡ
ើ ើង ំ ួ នពនពថរល ទពយសក្មស្ថ
នៅនពលដែលច្ន ម រនឡើងវញ

មននស
ិ ើន
ម ឹ ងពថរល ទពយអក្មស្ថ ិ ? ជាការពិត្, វមានគមាលត្មួយរវងបដរម
ម រនឡើងវញ

បរមួលអរតការរបាក្់រទពយសក្មម និងបដរមបរមួលអរតការរបាក្់រទពយអក្ម។
ម គ

មាលត្ននឹះ គឺជាច្ដំ ណក្មួយរបស់តរងត្ុលយការដែលរងឥទិ ពលព


ន ី ហានិភ័យអ

រតរបាក្់៖

ររ្ៀបររ្ៀងរោយ៖ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 110 ការរគប់រគងធនាគារ

ំ ត្បដរមបរមួល
គល បដរមបរមួល ការ បដរមបរមួលការ

របាក្់រទពយសក្មម – របាក្់រទពយអក្មម
ការរបាក្់ =

របសិននបើបដរមបរមួលការរបាក្់រទពយសក្មម សិ ត្ក្
ទ ុ ងក្
ប ឡំ ុ ងនពលនីមួយៗ

(ពថៃ សបាឋហ៍ ដខ្) នលើសបរមាណបដរមបរមួ


ិ លការរបាក្់រទពយអក្មគ
ម ឺ លក្ខ្
ា ណ័ ឍ

នែម
ើ ផដ្ឋក្
ី ់ពថជា
ល ថីរម បស់ធនាគារ ក្ុ ងក្រណ
ប ី ននឹះរត្ូវបាននគនិយយថាធនាគារ
ំ ត្វជ
មានគល ិ មា
ជ ន នហើយនិងមានបដរមបរមួលរទពយសក្ម។

នគបាន

បដរមបរមួល បដរមបរមួល
គមាលត្បដរមបរមួល
ការរបាក្់ ការរបាក្់
(វជ ជ ន)
ិ មា = - >0
រទពយសក្មម រទពយអក្ម ម
រទពយសក្មម

ឧទហរណ៍ ធនាគារមួយមានរទពយដែលមានបដរមបរមួលការរបាក្់ $500

ំ ុ លដែលមានបដរមបរមួលការរបាក្់ $400 លន ែូនច្ឹះ


លន នហើយបណ ប បដរមប

រមួលរទពយសក្មមា ំ ត្ $100 លន(វជ


ម នគល ជ ន)។ របសិននបអរតការ
ិ មា ើ របាក្់

នក្ននឡ
ើ ើង ំ ត្ការរបាក្់នឹងនក្ននឡ
ននាឹះគល ើ ើង ពីនរ ំ ូ លការរបាក្់ដែល
ឹះច្ណ

បនងើត្
ក នដ្ឋយរទពយសក្មម នក្ននឡ
ើ ើ ងនរច្នជាងការច្
ើ ំ
ណា យនលើរបាក្់ក្មី។
ច ែូនច្ឹះ

ំ ូ លការរបាក្់សុទ។
ធនាគារមានការនក្ើននឡើងច្ណ ឌ ផុ យមក្វ
ធ ញិ , នបើអរតការ

របាក្់ធាលក្់ច្ុឹះ នៅនពលដែលធនាគារមានបដរមបរមួលរទពយសក្មម ននាឹះគល


ំ ត្

សុទកា ់ ឹ ងធាលក្់ច្ុឹះ ពីនរ


ឌ ររបាក្ន ំ ូ លការរបាក្់ពីរទពយសមម រត្ូវធាលក្់ច្ុឹះនរច្ន
ឹះច្ណ ើ

ររ្ៀបររ្ៀងរោយ៖ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 111 ការរគប់រគងធនាគារ


ជាងការច្ណា ំ ុ ល។
យនលើបណ ំ ត្
ធនាគារដែលមានបដរមបរមួលគល នឹង

បាត្់បង់ច្ណ
ំ ូ លការរបាក្់សុទក្
ឌ ុ ងក្រណ
ប ី អរតការរបាក្់ធាលក្់ច្ុឹះ។

ក្ុ ងស្ថ
ប ទ នភាពផុ យគា
ធ ប ឧបមាថា មានបដរមបរមួលអរតការរបាក្់រទពយ

ំ ងបដរមបរមួលអរតការរបាក្់រទពយសក្មម ននាឹះនគថាធនាគារមាន គ
អក្មម ធជា

មាលត្អវជ
ិ មា
ជ ន ឬគមាលត្រទពយអក្ម៖

នគបាន

បដរមបរមួល បដរមបរមួល
គមាលត្បដរមបរមួល
ការរបាក្់ ការរបាក្់
(វជ ជ ន)
ិ មា = - <0
រទពយសក្មម រទពយអក្ម ម
រទពយអក្មម

ឧទហរណ៍៖ ធនាគារមួយមានបដរមបរមួលរទពយសក្មម $150 លន

នហើយបដរមបរមួលការរបាក្់ពនរទពយអក្មម $200 លន ែូនច្ឹះ


ប បដរមបរមួលការ

របាក្់ពនរទពយអក្មម ដែលមានគល
ំ ត្អវជ ជ ន - $50 លន ។ ការនក្ននឡ
ិ មា ើ ើង

អរតការរបាក្់នឹងបនាធប់គល
ំ ត្ការរបាក្់សុទ ឌ ពីនរ ំ
ឹះការនក្ើននឡើងច្ណា យ

ដែលទក្់ទងនឹងបដរមបរមួលការរបាក្ព់ នបណ
ំ ុ ល នរច្នជាងការនក្
ើ ននឡ
ើ ើង
ំ ូ លការរបាក្់ពីបដរមបរមួលការរបាក្់ពនរទពយសក្ម។
ច្ណ ម ការធាលក្់ច្ុឹះអរតការ

របាក្់ នឹងបនងើន ំ ត្ការរបាក្់ខ្ស


ក គល ព ់ជាង និងរបដហលជាមានច្ន
ំ ួ ននរច្នជាង

ពីនរ ំ
ឹះច្ណា យនលើក្មន
ី ច ឹ ងថយច្ុឹះនរច្នជាងច្
ើ ណំ ូ លការរបាក្់។

ជាទូនៅ នគមានមនធយបាយជានរច្ើនក្ុ ងការវស


ប ់ គល
ំ ត្បដរមបរមួលអរត

ការរបាក្(់ ISGAP)។ វធ
ិ ីមួយក្ុ ងច្
ប នំ ណាមវធ
ិ ទ ំ
ី ងននាឹះនៅថា ISGAP ែុលលរែូច្

ឧទហរណ៍ខាងនលើ នបើបដរមបរមួលការរបាក្់ពនរទពយសក្មម (ISA) នសើ ន


ម ឹ ង $150

លន នហើយបដរមបរមួលការរបាក្ព់ នរទពយអក្មម (ISL) នសើ ន


ម ឹ ង $200 លន ។

ររ្ៀបររ្ៀងរោយ៖ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 112 ការរគប់រគងធនាគារ

ែូនច្ឹះ
ប ISGAP = ISA – ISL =150 - 200 = -50លន។ ធនាគារមួយដែល

មាន ISGAP ែុលលរវជ ជ ន គឺមានបដរមបរមួលរទពយសក្មម ច្ដំ ណក្ឯធនាគារ


ិ មា

ដែលមាន ISGAP ែុលលរអវជ


ិ មា
ជ ន មានបដរមបរមួលរទពយអក្ម។

IS GAP  $50 million


Relative IS GAP    0.33
Size of financialinstitution $150 million

ំ ួ នអនុបាត្
ច្ន ISGAP ំ ងសូនយមានន័យថាធនាគារមានបដរមបរមួល
ធជា

រទពយសក្មម ច្ដំ ណក្ឯអនុបាត្ ISGAP អវជ


ិ មា
ជ នគរបាប
ឺ ់ពីធនាគារ មួយដែល

ំ ុ ល។ ច្ុងនរកាយនយងអាច្នរបៀបនធៀបអន
មានបដរមបរមួលបណ ើ ុ បាត្ពន ISA

និង ISL ដែលនគនៅថាអនុបាត្បដរមបរមួលការរបាក្់ (ISR) តមឧទហរណ៍

ខាងនលើគឺ

Interst Sensitive Ratio ISR  


ISA $150 million
  0.75
ISL $200 million

ធនាគារមានបដរមបរមួលរទពយសក្មមគឺ ៖ ធនាគារមានបដរមបរមួលរទពយអក្មមគឺ ៖

- មាន ISGAP ែុ លលរវជជ


ិ មាន - មាន ISGAP ែុ លលរអវជជ
ិ មាន

- អនុ បាត្ ISGAP វជជ


ិ មាន - អនុ បាត្ ISGAP អវជជ
ិ មាន

- អនុ បាត្រ ំនញា្ច្ការរបាក្់ធជា


ំ ង1 - មានអនុ បាត្រ ំនញា្ច្ការរបាក្់ត្ូច្ជាង 1

ធនាគារមួយគាមនហានិភ័យការរបាក្់ កាលណាវមានបដរមបរមួលការ

របាក្់ពនរទពយសក្មនម សើន
ម ឹ ងបដំ របរំ ួលការរបាក្់ពនរទពយអក្ម។
ម នៅក្ុ ងក្រណ
ប ី ននឹះ
ំ ូ លការរបាក្់ពីរទពយសក្មម និងការច្ណា
ច្ណ ំ យនលើមូលធនតលស់បូ រនៅនពលដត្

ំ ត្របស់ធនាគារនសើ ន
មួយ នហើយគល ម ឹ ងសូនយ។ វធ
ិ គ ំ ត្ននឹះនរបរបាស
ី ល ើ ់ ខ្ុសៗគាប

ររ្ៀបររ្ៀងរោយ៖ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 113 ការរគប់រគងធនាគារ

នៅតមទរំ ង់ និងភាពសុ គស្ថ


ម ម ញរបស់ធនាគារបុ ដ៉ា នកា
ឋ រនរបរបាស
ើ ់ វធ ំ
ិ ីទងននឹះរត្ូ វ

ប រគប់រគងធនាគារនធើការស
តមទរអក្ វ នំ រច្ច្ិត្ែ
ឋ ូ ច្ខាងនរកាម ៖

1. អបក្រគប់រគងរត្ូវដត្នរជស
ើ នរសរយៈនពលរត្
ើ មរត្ូ
ឹ វមួ យ ដែលគំលត្ការរបាក្់

សុ ទ ឌ (NIM) រត្ូវបាននគរគប់រគងក្បុងនគាលបំណងសំនរច្នូ វត្ំពលដែលនគ


ច្ងបាន និងរបដវងពនរយៈនពលដែលបានដបងដច្ក្ក្បុងដផនការ។

2. អបក្រគប់រគងរត្ូវដត្នរជើសនរសគំ
ើ និត្នគាលនៅមួ យ ំ ត្ការរបាក្់
សំរប់គល

សុ ទដឌ ែលនគអាច្នធវនអាយវនៅន
ើ ឹ ង ឬបនងកើន។

ើ ក្រគប់រគងច្ង់បនងកន
3. របសិននបអប ើ នូ វការពយក្រណ៍
ើ NIM ពួ ក្នគរត្ូវដត្បនងកត្

អំពីអរតការរបាក្់យ៉ាងរត្ឹមរត្ូវមួ យ ឬក្៍រក្មនធយបាយ ក្បុងការដបងដច្ក្

រទពយសក្មម និងរទពយអក្មមនែើមផបនងក
ី ត្
ើ គំលត្រវង ច្ំណូលការរបាក្់ និង

ច្ំណាយការរបាក្់។

4. រក្ុមអបក្រគប់រគងរត្ូវដត្ក្ំណត្់ពីច្ំនួនរបាក្់ែុលលរ ពនរទពយសក្មម ដែល

មានបដរមបរមួលការរបាក្់ និងរទពយអក្មមដែលមានបដរមបរមួលដែល


ធនាគារច្ងបាន។

ំ ូ លការរបាក្់សុទ ន ៖
រូបមនឋ ច្ណ

ច្ំណូលការរបាក្់សុទ ឌ = ច្ំណូលការរបាក្់សរុប – ច្ំណាយការរបាក្់សរុប

= ទិនបផលការរបាក្់នលើរទពយសក្មមដែលមានបដរមបរមួលការរបាក្់

x បរមាណពនអរតបដរមបរមួ
ិ លរទពយសក្មម + ទិនបផល ការរបាក្់

នលើរទពយសក្មមនថរ(ដែលមិនមានបដរមបរមួល) x បរមាណ

រទពយសក្មមនថរ – ច្ំណាយការរបាក្់មធយមនលើរទពយអក្មមមាន

អរតបដរមបរមួល x បរមាណរបស់
ិ រទពយអក្មមមានបដរមបរមួល

– ច្ំណាយការរបាក្់មធយមនលើរទពយអក្មម (ដែលគាមនបដរមបរមួល)

x បរមាណរបស់
ិ រទពយអក្មមនថរ

ររ្ៀបររ្ៀងរោយ៖ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 114 ការរគប់រគងធនាគារ

ឧទហរណ៍ ទិនផ
ប លពនរទពយសក្មដម ែលមានអរតបដរមបរមួលនិងមន

ម ឹ ង 10% និង 11%។ ច្ដំ ណក្ឯបណ


មានបដរមបរមួលនសើន ំ ុ លដែលមានអរត ប

ដរមបរមួល និងមិនមានបដរមបរមួលនសើ ន
ម ឹ ង 8 % និង 9 %។ នហើយនៅក្ុ ងសបា
ប ឋ

ហ៍នរកាយធនាគារ នឹងរក្ាទុក្រទពយសក្មដម ែលមានអរតបដរមបរមួល $1>700

លន(ជាដផក្ ម រុបពន $4>100 លន) ច្នំ


ប មួយពនរទពយសក្មស ំ ុ លដែល
ឹះបណ

មានអរតបដរមបរមួលវញគ
ិ ឺ $1>800 លន។

ឧបមាថាការរបាក្់ទងននឹះម
ំ ិនដរបរបួល ែូនច្ឹះ ំ ូ លការរបាក្់សុទគ
ប ច្ណ ឌ ឺ
0,10 x 1.700 + 0,11 x [4.100 – 1.700] – 0,08 x 1.800 – 0,09 x [4.100 – 1.800]
= $ 83 millions

rrtss

ររ្ៀបររ្ៀងរោយ៖ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 115 ការរគប់រគងធនាគារ

ស្ំណួរ
១.នត្ែ ថ ដែលនៅថា ការរគប់រគងរទពយសក្ម?
ើ ូ ច្នមច្ ម ការរគប់រគងរទពយអក្ម?

ការរគប់រគងមូលនិធិ?

២.នត្ើក្តថអីខ្
វ ឹះ
ល បាននលើក្ទឹក្ច្ិត្ធ
ថ នាគារ ប របក្ួត្របដជងរបស់ធនាគារជា
និងអក្

ី ិវឌ្ណន៍យុទវន ធ
នរច្ើននែើមផអភ ិ ីរគប់រគងមូលនិធិនានពលបច្ុ បផន
ច ?

៣.នត្ក្មា
ើ ំ ខ្
ល ងអី វ ឹះ ថ លឲ្យអរតការរបាក្់ដរបរបួល? នត្មានហាន
ល ដែលបណា ើ ិ ភ័យ អីវ

ខ្ឹះ
ល ដែលធនាគារនិងរក្ុមហ៊េុនហិរញ្ដវត្ុ របឈ្ម
ទ នៅនពលមានអរតការរបាក្់

ដរបរបួល?

៤.នត្ើក្តថអីខ្
វ ឹះ
ល ដែលនធើឲ្យមានការល
វ ំ ក្ នែើមផពយក្រណ
បា ី ៍ អព
ំ ី បដរមបរមួល អរត

ការរបាក្?

៥.នហត្ុអបានជាធនគារ
ីវ បនញ្ជៀសហានិភ័យអរតការរបាក្?
់ នត្ហាន
ើ ិ ភ័យអរត

ការរបាក្់ប៉ាឹះ ល់ែល់ធនគារែូច្នមច្ ល ?
ថ ខ្ឹះ

៦.ច្ូរពនយល់អព
ំ ី ទសេនាទនរបស់ការរគប់រគងគមាលត្។

៧.នត្ើរទពយសក្មរម បស់ធនាគារមានបដរមបរមួលនៅនពលណា?

៨.នត្ើរទពយអក្មរម បស់ធនាគារមានបដរមបរមួលនៅនពលណា?

លំហាត់
១.ក្/ សញ្ញដប័ណតមួយសនឹ ក្រត្ូ
ល វបាននគទិញនៅពថនៃ នឹះមានត្ពមល $92 ដែលមាន

ត្ពមចា ឹ $100 រត្ូវសងនៅកាលអវស្ថននបស


ល រក្ ើ ិ នជាសញ្ញដប័ណតននឹះមានកាល

អវស្ថន 180ពថ។

គណនាអរតអបផហារ(DR)ធនាគារ

ខ្/ សញ្ញដប័ណតមួយសនឹ ក្រត្ូ


ល វបាននគទិញនៅពថនៃ នឹះមានត្ពមល $960 នហើយរត្ូវ

នគសនយសងការរបាក្់ $ 100 ក្ុ ងរយៈនពលប


ប ំ
ីឆ្បខាងមុ ខ្ នៅនពលដែលវរត្ូវ

បាននគបូ រនដ្ឋយអ
ឋ ប នច្ញប័ណតននឹះមានត្ពមល $ 1,000 ។
ក្

ប លែល់កាលអវស្ថន(YTM)របស់សញ្ញដប័ណត
គណនាទិនផ

ររ្ៀបររ្ៀងរោយ៖ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 116 ការរគប់រគងធនាគារ

២.ក្/ ធនាគារមួយមានបដរមបរមួលការរបាក្រ់ ទពយសក្មម (ISA) នសើ ន


ម ឹ ង ១២0

ន់លនែុលលរ នហើយនិថមានបដរមបរមួលការរបាក្់រទពយអក្មម (ISL) នសើ ន


ម ឹង

១៨0 ន់លនែុលលរ។ គណនា ISGAP និង Relative ISGAP រួច្បក្រស្ថយ

ច្នមយរបស
ើល ់ អក្

ខ្/ ធនាគារមួយមានបដរមបរមួលការរបាក្់រទពយសក្មម (ISA) នសើ ន


ម ឹ ង $២២0

ន់លនែុលលរ នហើយនិងមានបដរមបរមួលការរបាក្់រទពយអក្មម (ISL) នសើ ន


ម ឹង

១១0 ន់លនែុលលរ ។

គណនា ISGAP និង Relative ISGAP រួច្បក្រស្ថយច្នមយរបស


ើល ់ អក្

៤. A government bond is currently selling for $900 and pays $80 per year in the

interest for five years when it maturities. If the redemption value of this bond is $

1,000 ,What is its yield to maturity if purchase today for $900?

៥. Suppose the government bond describe in problem 1 above is help for three

years and the thrift institution acquiring the bond decides to sell it at rate of $950.

Can you figure out the average annual yield the thrift institution will have earn for its

three years investment in the bond?

៦. U.S. Treasury bills are available for purchase this week at the following prices(

based up on $100 per value) and which indicate maturities:

a) $97.25, 182 days

b) $96.50, 270 days

c) $98.75, 91 days

Calculate the bond discount rate(DR) on each bill if it is held to maturity.

What is the equivalent yield to maturity on each of these Treasury Bills?

៧. U.S. Treasury bills are available for purchase this week at the following prices

$97.25, (based up on $100 per value) and which indicate maturities 182 days.

Calculate the bond discount rate(DR) on each bill if it is held to maturity.

What is the equivalent yield to maturity on each of these Treasury bills?

ររ្ៀបររ្ៀងរោយ៖ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 117 ការរគប់រគងធនាគារ

៨. The first State Bank of Ashfork reports a net interest margin of 3.25 percent in its

most recent financial report, which total interest revenues of $88 million and total

interest costs of $72 million. What volume of numer asset must the bank hold?

Suppose the bank’s interest revenues rise by 8 percent and its interest costs and

earning asset increase 10 percent . What will happen to Ashfork’s net interest

margin?

៩. If a bank net interest margin, which was 2.85 percent, doubles and its total asset,

which stood originally at $545 million, rise by 40 percent, what change will occur in

the bank’s net interest income?

១០. The cumulative interest rate gap of Commonwealth Federal Savings and Loan

double from an initial figure of -$35 million. If market interest rate fall by 25 percent

from an initial level of 6 percent, what change will occur in this thrift’s net interest

income?

១១. Merchants State Bank has recorded the following financial data for the past

three years (dollar in million):

Current Year Previous Year Two Year Ago

Interest revenue $ 57 $ 56 $ 55

Interest expense 49 42 34

Loans(excluding nonperforming loan) 411 408 406

Investment securities and interest-

bearing deposits in other banks 239 197 174

Total deposits 487 472 467

Money market borrowings 143 118 96

a) What has been happening to the bank’s net interest margin?

b) What do you think caused the changes you have observed?

c) Do you have any recommendations for Merchants’ management team?

ររ្ៀបររ្ៀងរោយ៖ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 118 ការរគប់រគងធនាគារ

ជំពូកទី ៦

បគាលនបោបាយននការផីលឥ
់ ណទាន

Policies of Credit Lending

១. លកខណរ ួមរបស្់ឥណទាន (An Overview of Credits)

១.១. និយមន័យឥណទាន

ឥណទាន គជាការឲ្យអត្
ឺ ថ
ិ ជ
ិ នខ្ីរបាក្
ច ់ នែម ី នំ ពញនសច្ក្រត្ូ
ើ ផប ីថ វការនផេងៗ

របស់ពួក្នគ នហើយអត្ិថជ
ិ នមានកាត្ពវក្ច្
ិ សច ងរត្លប់មក្វញន
ិ ូ វរបាក្់នែម
ើ ការ

របាក្់ និងបនុ ក្ហ


ធ ិ រញ្ដវត្ុ នផេងៗនទៀត្។

ឥណទាន គឺជាមនធយបាយនដ្ឋឹះែូរជាមួយនឹងការទទួលយក្ នដ្ឋយមាន


ដែនក្ណ ត្់ ។

ឥណទាន គជាការសនយសងនៅនពលអនាគត្
ឺ ក្ុ ងនគាលប
ប ណំ ងនែម
ើ ផី

ទិញជ ំ ក្់ ឬសុខ្


ំ ីនៅនពលបច្
ច ុ បផន
ច ។

ឥណទាន គជាក្
ឺ ច្
ិ សច នយមួយ ដែលអក្ ំ ីទទ
ប សុខ្ ច ួ លបាននូវវត្ុ មានត្ពម
ទ ល

ភាលម នហើយយល់រពមសងរត្លប់ែល់អក្
ប ឱយខ្ីវច ញនៅនពលនរកាយ
ិ ។

១.២. ររបភទរបស្់ឥណទាន(Types of Credit)

ឥណទានរប្់ធនាគារពាណិជ្ជ រត្ូវបាននគដបងដច្ក្ជា ៧ ររញភទ ែូច្

ខាងនរកាម៖

1. ឥណ្ទានអចលនរទពយ (Real estate loans)៖ គជាឥណទនសរមាប


ឺ ់ រទពយ

សក្មព
ម ិ ត្ ែូច្ជា ែី អាគារ និងរទពយសក្មជា ័ នថ ផេងៗនទៀត្
ម រូបវន

នហើយនឹងរួមជមួយនឹងឥណទនរយនពលខ្ី ល សរមាប់ការស្ថងសង់

និងការអភិវឌ្ណន៍ែី និងឥណទនរយនពលដវង នែើមផផ ថ ់ ហិរញ្ដបផ-


ី ល
ទនច្នំ ឹះការទញែីក្សិដ្ឋឌន សង់លនំ ៅដ្ឋឌន ស្ថងសង់ផឹះ
ធ ដលង

អាគារ ណិជក្
ជ មម និងរទពយសមផត្បរនទស។
ិថ

ររ្ៀបររ្ៀងរោយ៖ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 119 ការរគប់រគងធនាគារ

2. ឥណ្ទានរគុះឹ សាថនហរិ ្ញវតថុ (Financial institution loans)៖ រួមមាន ឥណ

ទនច្នំ ឹះធនាគារ រក្ុមហ៊េុនធានារ៉ាប់រង រក្ុមហ៊េុនហិរញ្ដវត្ុ ទ និង

រគឹឹះស្ថទនហិរញ្ដវត្ុ នផេងៗនទៀត្។

3. ឥណ្ទានកសក
ិ មម (Agricultural loans)៖ ពរងីក្វស្ថលភាពក្ស
ិ ិ ដ្ឋឌន

នែម
ើ ផនធ
ី របត្
ើវ បត្
ិ ការដ្ឋ
ិថ ែ ំ
ំ ណា ំ
ឧសាហក្ម ម ំ
ែណា ំ ូ បដផល
ហ ំ
ដ្ឋណា ំ

ធញ្ដជាត្ិ ែូច្ជា រសូវ ន ត្ សដណថក្ ក្ុ ងការរទរទងែល


ប ់ ការច្ញ្
ិ ឹជ ម

និងការដថរក្ាសនិ ធ
ប ិមានជីវត្។

4. ឥណ្ទានពាណ្ិជជកមម នង
ិ ឧសាហកមម (Commercial and industrial loans) ៖

ថ ់ ឥណទនែល់រក្ុមហ៊េុនអាជវី ក្មម នែម


ផល ើ ផរទរទង់ែល់ការច្ណា
ំ យ


ទងឡាយ ំ
ែូច្ជា ការច្ណា យទិញសនិ ធ ំ
ប ិ ការច្ណា យការបង់ពនន

និងរបាក្់នបៀវត្េរជានែ
៍ ើ ម។

5. ឥណ្ទានបុគគល (Loans to individuals)៖ រួមមានឥណទននែើមផផ ថ ់


ី ល
ហិរញ្ប
ដ ផទនក្ុ ងការទ
ប ិ ញ រថយនថ មូ ៉ាត្ូ នគហដ្ឋឌន និងសមាារៈនរបើ

របាស់នផេងៗែពទនទៀត្ និងនែម
ើ ផជ
ី ួ សជុសនិងដក្លមនអ គហដ្ឋឌន ពថល

ច្ណា យរបស់ការដថរក្ារសុខ្ភាព ំ
និងច្ណា យតធល់ខ្ួ ននផេងៗ

នទៀត្ ។

6. ឥណ្ទានលផសងៗ (Miscellaneous loans )៖ សនំ ៅនលើឥណទន ដែលមិន

បាននលើក្នឡើងនៅខាងនលើ រួមមានឥណទនមូលបរត្ ។

7. ភតសនាហ
ិ រ្ញ
ិ វតថុ (Lease financing receivables )៖ ភត្សនយ
ិ សនំ ៅ

ដែលរទពយសមផត្បានជ
ិថ ួ លនដ្ឋយភត្ក្ៈែ
ិ បំ ូង រត្ូវជួលបនឲ្
ថ យភាគី

នផេងនទៀត្ នហើយក្ច្
ិ រច ពមនរពៀងភត្សនយនវសងភាគ
ិ ែ ំ ូ ង នៅមាន
ី ប

សុពលភាពែដែល។ ភត្ិសនយហិរញ្ដវត្ុ ទ សនំ ៅភត្ិសនយសរមាប់

ំ ូ ងមួយឆ្បឬនរច្
រយនពលែប ំ នជាង
ើ ដែលរយនពលននាឹះមនអាច្ដក្ដរប

បានក្ុ ងក្រណ
ប ី ៖

ររ្ៀបររ្ៀងរោយ៖ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 120 ការរគប់រគងធនាគារ

 ិ ជ ក្់ច្ាស់លស់នូវច្លនវត្ុ ទ និងនរជើសនរសអ
ភត្ក្ៈបញ្ញ ើ ក្ គ ់
ប ផត្

គ ់ នដ្ឋយមិនដផក្
ផង អ សខា ំ ញ និងការវន
ំ ន់នលើជនា ិ ិ ច្័យ
ឆ របស់ ភ

ធិបត្ីនឡើយ

 ភធបត្
ិ ទ
ី ិញច្លនវត្ុ តមក្
ទ ច្
ិ រច ពមនរពៀងភត្សនយហ
ិ ិ រញ្ដវត្ុ ទ

នែម
ើ ផជ
ី ួ លឲ្យភត្ក្ៈ។

ក្៏បុ ដ៉ា នថ នបមានការជ


ើ ួ លបនន
ថ ូ វច្លនវត្ុ ដែលបានជ
ទ ួ លពីមុន ពីភធិ

បត្ែដែល
ី ការជួលននាឹះអាច្នៅដត្ជាភត្ិសនយហិរញ្វដ ត្ុ ែដែ

ល។

១.៣. កតាីកំណត់កបំ ណីននិងការបញ្ជូ លគាារបស្់ឥណទាន

Factors Determining the Growth and Mix of Loans

ក្តថជាគនឹ ឹះម
ល ួយ ក្ុ ងការផ
ប លថ ់ ផលបរត្ឥណទនែល់ក្ូនបណ
ំ ុ លទង

ឺ ័ត្៌មានរបស់លក្ណ
ឡាយ គព ា ទីផារដែលវបនរម។
ើ អក្
ប ផល
ថ ក្មរគប
ីច ់ៗគាប រត្ូវដត្

ទទួលខ្ុសរត្ូវច្នំ ឹះត្រមូវការពិនសស សរមាប់ឥណទននក្ត្នឡ


ើ ើ ងពីអត្ថ
ិ ិជន

ក្ុ ងត្
ប បំ ន់ទីផាររបស់វ។ ឧទហរណ៍ ធនាគារមួយបនរមើនសវនៅក្ុ ងសហគមន
ប ៍

ធ ស្ថបក្់នៅ និងហាងលក្់ែូរត្ូច្ៗ ដែលពួក្នគទង


ជាយរក្ុងមួយ ដែលមានផឹះ ំ

ននាឹះរត្ូវការឥណទននគហដ្ឋឌន ឥណទនរថយនថ ឥណទនសរមាប់ដក្លមរអ

នគហដ្ឋឌន និងឥណទនសរមាប់ជួបនឹងការច្ណា
ំ យនផេងៗ។ ផុ យនៅវ
ធ ញិ អក្

ថ ់ ក្មីមា
ផល ច ប ក្់ ដែលមានទីតងនៅច្
ំ ំ ណា
ក្ ន ុ វំ ញនៅនដ្ឋយ
ថ លទីរក្ុងព័ទជ ិ អាគារ

ំ ហាងធៗ
ធៗ ំ ការយល
ិ ័ យនធើការធ
វ ៗំ និងនរងច្រក្ធៗ
ំ ពួក្នគទងននាឹះ
ំ រត្ូវការ

ផលបរត្ឥណទនយ៉ាងធ ំ នែម ី នំ ពញតមត្រមូវការអាជវី ក្មរម បស់ ពួក្នគ ែូច្


ើ ផប

ជារត្ូវការឥណទននែើមផទ
ី ិ ញសនិ ធ
ប ិ ំ រៈនិងឧបក្រណ៍នផេងៗ
ទិញសភា និង

ទូទត្់របាក្់នបៀវត្េរ។៍

តមពិត្ធនាគារ ឬអក្ ថ ់ ក្មីែពទនទៀត្


ប ផល ច ំ
មិនចាបាច្់ពឹងដផក្ ំ
អ ទងរសុ ងនៅ

ំ ន់ខ្ួ នត
នលើត្ប ល ំ
ងនៅនិ ងបនរមើនសវននាឹះនទ សរមាប់ឥណទន ដែលពួក្នគ

ទមទរ។ ពួក្នគអាច្ទិញឥណទនែុ ំ ឬមួយដផក្


ប ពនឥណទន ពីអក្ ថ ់ ក្មី ច
ប ផល

ររ្ៀបររ្ៀងរោយ៖ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 121 ការរគប់រគងធនាគារ

ែពទនទៀត្ ឬនរបរបាស
ើ ់ឥណទននិសេនធ នែើមផទ
ី ូទត្់ការដរបរបួលត្ពមឥ
ល ណទន

នៅក្ុ ងដែនែ
ប ីអាជីវក្មរម បស់ខ្ួ ន។
ល ំ នននឹះអាច្ជួយកាត្់បនយ
ជហា ទ ហានិភ័យពន

ការបាត្់បង់ របសិននបើត្ប
ំ ន់របត្ិបត្ិការមានបញ្ញ
ថ ហ នសែក្ ច នទឹះជាយ៉ាងណា
ឌ ិច្។

ក្៏នដ្ឋយ ធនាគារនិងអក្ ថ ់ ក្មជានរច្


ប ផល ីច នរត្ូ
ើ ំ
វបានក្ណ ត្់ នដ្ឋយរែភ
ឌ បាល

ច្នំ ឹះការនរជស
ើ នរសនសវទ
ើ ី ផារ និងបញ្ញ
ហ របត្បត្
ិ ិការ
ថ នហើយភាគនរច្នពនការ

ំ ណទនរបស់ពួក្នគនឹងមក្ពីដផក្
សុឥ ំ
ប ទងននឹះ។

ល ួ យ សរមាប់ផល
ទំហំអនកផតល់កមចី គឺជាក្តថគនឹ ឹះម ថ ់ ការបញ្ូ ជ លគាបរបស់ផលបរត្

ឥណទន។ ឧទហរណ៍ ធនាគារធៗ


ំ គជាអ
ឺ ក្ ថ ់ ក្មលក្
ប ផល ីច ់ែុ ំ នដ្ឋយទល
ំ ក្់ ផល

បរត្ឥណទនែល់រក្ុមហ៊េុនស្ថជវី ក្មម និងរក្ុមហ៊េុនផេងៗនទៀត្។ រឯធនាគារត្


ី ូ

ច្ៗវញ ថ ់ ឥណទនរយនៅែល់បុគល
ិ ផល ំ ុ ត្ ឥណ
គ ែូច្ជា ឥណទនខាបត្ត្ូច្បផ

ទនខាបត្ត្ូច្ ឥណទនខាបត្មធយម ឥណទនរថយនថ ឥណទននគហដ្ឋឌន ឥណ

ទនក្សិក្មម និងច្ិញ្ឹច មសត្។


ការប្ចូ លោនរបស់ឥណ្ទាន នៅក្ុ ងរគ


ប ឹះស្ថ
ឹ ទ នហិរញ្វដ ត្ុ ព ំ ួន
ទ ិ នសសៗមួយច្ន

អារស័យទងរស
ំ ុ ងនៅនលើទិនផ ំ ឹ ងទុក្
ប លរព ថ ់ ឥណទននីមួយៗ
ដែលការផល

ប លនលើរគប់រទពយសក្មនម ផេងនទៀត្ទងអស
នធៀបជាមួយនឹងទិនផ ំ ់ ដែលអក្ ថ ់
ប ផល

ឥណទនរត្ូវការ។ ក្តថមួយនទៀត្ អក្ ថ ់ ឥណទនអាច្ទទួលបាបទិនផ


ប ផល ប ល

ំ ឹ ងទុក្ខ្ស
រព ព ់ បនាធប់ពីការច្ណា
ំ ំ
យទងអស់ និងហានិភ័យរបស់ការបាត្់បង់

ឥណទន រត្ូវបាបនគយក្មក្គត្ព
ិ ិ ចារណា។ វធ
ី ម
ី ួ យ អក្ ថ ់ ឥណទនអាច្
ប ផល

ឈាននៅែល់ទិនផ
ប លននឹះ ំ
នធៀបនឹងការច្ណា ក នឡើងរបព័នពន នការ
យរត្ូវបនងើត្


ច្ណា ថ ួ យ ដែលពយក្រណ៍អព
យបនម ំ ី ច្ណ
ំ ូ លរព
ំ ឹ ងទុក្ ជាមួយនឹងការច្ណា
ំ យ

តធល់ និងការច្ណា
ំ យរបនយលរបស់ការបនងើត្
ក របនភទដនឥណទន។

ការរត្ួត្ពិនិត្យរបស់របាយការណ៍ពនការវភាគច្
ិ ំ
ណា យតមមុខ្ងារ នដ្ឋយ

ធនាគារបរំ ុងសហព័នបា ំ
ន នដណនាថា ទិនផ
ប លែុល ំ ូ លទទួលបានសរុប
(ច្ណ

ំ ំ របស់ឥណទន) រត្ូវបាននគនលើក្ដលងសរមាប់ក្មែក្តម
ដច្ក្ជាមួយទហ ីច ប័

ណតឥណទន ឥណទនសរមាប់នរគបងប ំ ក្់នផេងៗ និងក្មអច្លនរទពយ។


ីច

ររ្ៀបររ្ៀងរោយ៖ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 122 ការរគប់រគងធនាគារ

នទឹះជាយ៉ាងណាក្៏នដ្ឋយ នៅនពលដែលទិនផ
ប លសុទរន ត្ូវបាននគគណនា

អច្លនរទពយ និងឥណទន ណិជក្ ំ


ជ មម មានច្ណា ត្់ថាបក្់ខ្ស
ព ់ ទក្់ទងជាមួយ

នឹងរបនភទក្មីនផេងៗនទៀត្
ច ។

ជាវធានទ
ិ ូ នៅ ធនាគារមួយ ឬរគឹះស្ថ
ឹ ថ ់ ក្មែពទនទៀត្
ទ នផល ីច គួរដត្បនងើត្

របនភទរបស់ឥណទននអាយបាននរច្នសរមាប
ើ ់របសិទភា
ន ពរបស់រគឹះស្ថ
ឹ ទន ក្ុ ង

ការនធរបត្
ើវ បត្
ិ ការ
ិថ នែើមផដស
ី ង ំ ូ ល។ ការវភាគច្
វ រក្ច្ណ ិ ំ
ណា យតមមុខ្ងាររបស់

ំ ធនាគារធប
Fed(Federal Reserve Fund) បានដណនាថា ំ ផ
ំ ុ ត្ មានគុណសមផត្ិ ថ


ច្ណា យមួយពីការបនងើត្
ក របនភទនសើ រដត្រគប
ធ ់របនភទទងអស
ំ ់ ឥណទន

អច្លនរទពយ និងនរគបងប ំ ក្់នផេងៗ។ ធនាគារធ ំ និងមធយម គជាអ


ឺ ក្
ប ផលិត្


ការច្ណា ំ ុ ត្របស់បណ័ត ក្មែក្របាក្
យត្ូច្បផ ីច ់តមប័ណតឥណទន។ ច្ដំ ណក្ ឯ

ធនគារត្ូច្ៗវញនក្
ិ ត្នឡ
ើ ើ ង នែើមផបានគ
ី ុ ណរបនយជន៍ច្ណា
ំ យ ត្ច្ត្
ិ ួ ច្ទក្់ ទង

ជាមួយធនាគារធ ំ សរមាប់របនភទរបស់ក្មីម ំ ួន
ច ួ យច្ន ំ
រគឹឹះស្ថទនត្ូច្ៗទងននឹះ

រត្ួត្ពិនិត្យការបាត្់បង់ឥណទន យ៉ាងមានរបសិទភា ំ ុ ត្
ន ពបផ នរ ឹះពួក្នគ

ស្ថគល់អត្ថ ិ នរបស់ពួក្នគយ៉ាងច្ាស់ លស់បផ


ិ ជ ំ ុ ត្។

២. ការវិភាគឥណទាន (Credit Analysis)

នាយក្ដ្ឋឌនទទួលខ្ុសរត្ូវសរមាប់វភាគឥណទន
ិ ថ ់ អនុស្ថសន៍ នលើ
និងផល

ការអនុវត្រថ បត្បត្
ិ ការឥណទន
ិថ គជា
ឺ នាយក្ដ្ឋឌនឥណទន ។ តមរយៈបទ

ពិនស្ថធន៍បានបងាហញថា នាយក្ដ្ឋឌនននឹះរត្ូវន្យន
ើល ំ ួ រសខា
ឹ ងសណ ំ ន់ៗច្ន
ំ ួន ៣

ដែលទក្់ទងនឹងរបត្ិបត្ិការរបស
ថ ់ ឥណទនែូច្ខាងនរកាម៖

1) នត្អ
ើ ក្
ប ខ្ីគ
ច ួ រឲ្យទុក្ច្ត្
ិ បា
ឋ នដែររនទ?
ឺ នត្អ ប ស្ថគល់នគយ៉ាងែូច្នមច្
ើ ក្ ថ ?

2) នត្ក្
ើ ច្
ិ រច ពមនរពៀងឥណទនអាច្រត្ូវបាននគបនងើត្
ក និងនរៀបច្នំ ឡើង

មានឯក្ស្ថរបានរត្មរត្ូ
ឹ វឬនទ? នហត្ុែូនច្ឹះ ័ ផល
ប ស្ថទបន ថ ់ ឥណទន

និងអត្ិថិជនរបស់ពួក្នគ ថ ់ មូលនិធិឲ្យរត្ូវបាននគ
ដែលពួក្នគផល

ការ រនដ្ឋយច្ាប់ និងនហើយអត្ថ ិ នទទួលបានផលច្នំ ណញ


ិ ជ

ររ្ៀបររ្ៀងរោយ៖ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 123 ការរគប់រគងធនាគារ

ព ់ពីការនរបរបាស
ខ្ស ើ ់ ឥណទន នដ្ឋយគាមនការបណុ ថ ឹះបណា

លបដនម
ទ នឡើយ។

3) នត្ើអក្
ប ឲ្យខ្ីអាច្នធ
ច ើឲ្យមានភាពល
វ ឥ
អ ត្នខាចឹះ ច្នំ ឹះការទមទរ

ំ ូ លរបស់នគ
ច្ណ នធៀបនឹងរទពយបញ្ញ ំ
ច នផេងៗ ំ ូ ល
និងការរក្ច្ណ

បានរបស់អត្ថ
ិ ជ
ិ នបានដែរឬនទ ែូច្ជានៅក្ុ ងរណ
ប ី មានហានិភ័យ

ពនការខ្ក្ខានមនសងប
ិ ណំ ុ ល?

២.១. ការវិភាគឥណទានតាមវិធានហាវយស្ុី(5 Cs)

ំ ួ រដែលរត្ូវនដ្ឋឹះរស្ថយមុនបញ្ញ
សណ ហ នផេងៗននាឹះគឺ ថានត្អត្ថ
ើ ជ
ិ នអាច្

នរបរបាស
ើ ់នសវឥណទនននាឹះបានដែរឬនទ? មានន័យថា អាច្សងការរបាក្់

របាក្់នែើម តមកាលក្ណ
ំ ត្់សងដែរឬនទ? ឬអត្ថ
ិ ិជនមានសមត្ភា
ទ ព និងលទ ន

ភាពរគប់រគាន់នែើមផសងប
ី ណំ ុ លដែរឬនទ?

ជាធមត
ម ទក្់ទងនឹងបញ្ញ
ហ ននឹះ នគរត្ូវសិក្ានិងវភាគការអន
ិ ថ ៍ ឥណ
ុ វត្ន

ទន ដែលរួមមាន ច្រត្
ិ លថ ក្ណ
ា ទ ព ស្ថច្់របាក្់ រទពយបញ្ញ
ៈ សមត្ភា ច ំ លក្ខ្
ា ណឍ

និងការរត្ួត្ពិនិត្យ។

ការវភាគតមវ
ិ ធានស
ិ ុ ី របា ំ ឬ 5 Cs មានែូច្ខាងរកាម៖

 ចរិតលក្ណ
ខ ៈ(Character)៖ មស្រនី ឥណទន
ឋ រត្ូវដត្មានការនជឿ ជាក្់

ថា អត្ិថិជនរត្ូវមាននគាលនៅច្ាស់លស់ ក្ុ ងការនស


ប ើស ំ ណទន
ប ុឥ


នហើយមាននគាលបណ ងសងរត្លប់មក្វញយ
ិ ៉ា ងពិត្របាក្ែ។

 ្មតថភាព(Capacity) ៖ មស្រនី ឥណទន


ឋ រត្ូវដត្ច្ាស់លស់ថា អត្ិថិ

ជនននាឹះមានសិទិ ស ំ ីឥណទន
ន ុ ខ្ ច នហើយក្៏មានសិទិ ជាផ
ន ូ វច្ាប
ល ់ ក្ុ ងការ

ច្ុឹះហត្នទ លខានលើក្ច្
ិ រច ពមនរពៀងឥណទន។

 សាច ់រាក្ ់(Cash)៖ នត្ើអក្


ប ខ្ីអាច្មានលទ
ច ភា
ន ព នែើមផបនង
ី ក ស្ថច្់
ើត្

របាក្់បានដែររនទក្
ឺ ុ ងការសងឥណទនមក្វ
ប ញ?

ររ្ៀបររ្ៀងរោយ៖ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 124 ការរគប់រគងធនាគារ

ជាទូនៅអត្ថ
ិ ិជនដែលនសើ ស ំ ណទន
ប ុឥ មានរបភពស្ថច្់របាក្ដ់ ត្បី

បុ ន៉ា ណាតឹះនែើមផសងន
ី ូ វឥណទនរបស់ពួក្នគគឺ៖

1. ស្ថច្់របាក្់ដែលទទួលបានពីច្ណ
ំ ូ ល និងការលក្់

2. ស្ថច្់របាក្់ដែលនក្ត្នច្ញព
ើ ី ការលក្់រទពយសក្មម

3. មូលធនដែលបានមក្ពីការនបាឹះពុមន ំ ុ ល
ា ូ វមូលបរត្បណ

ញតអ្វ
ើ ី ជាលំហរ
ូ សាច ់រាក្់ ? វាជាធមមតាក្ំណត់ដូចខាងញរកាមៈ

លំ ហរ
ូ សាច ់រាក្់ = រាក្់ចញំ ណញ្ុទ ធ + ចំណាយមិនមមនសាច ់រាក្់

 រទពយបញ្
ច ំ (Collateral)៖ ក្ុ ងការវយត្ពម
ប រល ទពយបញ្ញ ំ
ច របស់ ឥណ ទន

មស្រនី ឥណទនរត្ូ
ឋ វសួរថា នត្អ
ើ ក្
ប ខ្ីមានលទ
ច ន ព ច្នំ
ភា ឹះមូលធន របស់

ខ្ួ នរគាប
ល ់រគាន់ដែរឬនទ ឬក្៏មានរទពយសមផត្ដែលមានគ
ិថ ុ ណភាពល អ

រគាប់រគាន់ដែររនទ?

មស្រនី ឥណទនរត្ូ
ថ វវភាគយ
ិ ៉ា ងលិ ត្ល
អ អ ់នលើបញ្ញ
ន ហ ៖

 អាយុ

 ស្ថទនភាពអាជវី ក្មម ឬបរស្ថ


ិ ទ ននផេងៗនទៀត្

 ក្រមត្ពនម
ិ ំ ញរបស់អក្
ុ ខ្ជនា ប ខ្ី ច

 លក្ខ
ខ ណឌ (Condition)៖ មស្រនី ឥណទន
ឋ និង អក្
ប វភាគរត្ូ
ិ វែង ំ ី
ឹ អព

និនាបការថីពម នឧសាហក្មរម បស់អក្


ប ខ្ី ច និងការតលស់បូ រស្ថ
ឋ ទ នភាព នសែឌ

ក្ច្
ិ ច ដែលជៈឥទិ ពលនល
ន ើ ឥណទន។ វគួរយក្ច្ត្
ិ ទឋ ុ ក្ដ្ឋក្់ នលើ ឯក្

ស្ថលិខ្ិត្ស្ថបម ការធាលក្់ច្ុឹះពនច្ណ
ំ ូ ល រការលក្
ឺ ់របស់អត្ិថិជន ។

 ការរតួតពិនតយ(Controlling)៖
ិ ក្តឋច្ុងនរកាយពនការវយត្ពំ លបា៉ាន់

ស្ថមនរបស់អក្
ប ខ្ី ច គជាការរត្ួ
ឺ ំ ូល
ត្ពិនិត្យនូវស្ថទនភាពទងម របស់

អត្ិថិជនឲ្យរសបនៅនឹងនិយ័ត្ក្មរម បស់ធនាគារ នៅនពលបច្ុ បផន


ច ។ប

ររ្ៀបររ្ៀងរោយ៖ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 125 ការរគប់រគងធនាគារ

២.២. ការបរៀបចំកិចចស្នានិងឯកសារឥណទាន

Structured and Documented Loan Agreement

២.២.១ លតក
ើ ច
ិ ចសនាឥណ្ទារតូវបានលគលរៀបចំលឡង
ើ នង
ិ មានឯកសាររតម
ឹ រតូវថដរឬលទ?

Can the Loan Agreement Be Properly Structured and Documented?

វធានស
ិ ំ ួ យរបស់ឥណទន បញ្ញដត្ឲ្យអ
ុ ី របាម ិថ ប រគប់និងអក្
ក្ ប វភាគឥណទន

រត្ូវន្ើយន
ល ំ ួ រទូនៅពីរគឺ៖
ឹ ងសណ

១. នត្ើអក្
ប ខ្ីមានភាពទ
ច ុ ក្ច្ិត្ដថ ែរឬនទ?

២. នត្ក្
ើ ច្
ិ ស ថ ់ ឲ្យននាឹះ រត្ូវបាននគនរៀបច្ ំ និងមាន
ច នយឥណទនដែលផល

ឯក្ស្ថររត្មរត្ូ
ឹ វ តមត្រមូវការរបស់អខ្
ប ីន
ច ិ ងអក្
ប ឲ្យខ្ីដែរឬនទ?

មស្រនី ឥណទន
ថ ំ ី រ អត្ថ
រត្ូវដត្ទទួលខ្ុសរត្ូវទងព ប ខ្ី ច និងមាចស់
ិ ិជនជាអក្

ឥណទនទងឡាយ ក្៏ែូច្ជាមាចស់ភាគហ៊េុនែ៏ដទនទៀត្ដែរ នហើយនឹងដសង
វ រក្

ី នំ ពញច្ិត្ត
នែើមផប ថ មរគប់ត្រមូវការទងអស
ំ ំ ូ ង នធើនសច្ក្
់ ។ ត្រមូវការននឹះ ជាែប វ ីថ

រ ិ រច បស់ក្ច្
ងក្ច្ ិ សច នយឥណទន ី ថ វការរបស់អក្
ដែលរសបនឹងនសច្ក្រត្ូ ប ខ្ី ច

សរមាប់មូលនិធដែលមានក្ម
ិ វម ធ ី ូ ទត្់សងរត្មរត្ូ
ិ ទ ឹ វនិងងាយរសួល។ អក្
ប ខ្ី អាច្

មានលទភា
ន ពនរបរបាស
ើ ់ការទូទត្់តមត្រមូវការងាយរសួល នរ ឹះ ភាពនជាគ

ជ័យរបស់អក្
ប ឲ្យខ្ី ច គឺអារស័យជាមូលដ្ឋឌននលើភាពនជាគជ័យរបស់អត្ិថិជន


ទងឡាយរបស់ នគ។ របសិននបអ
ើ ក្
ប ខ្ីភាគនរច្
ច ើនមានបញ្ញ
ហ នរ ឹះដត្មនអាច្នរប
ិ ើ

របាស់នសវឥណទនបាន ននាឹះស្ថទប័នផល
ថ ់ ក្មក្
ី ច ៏មានបញ្ញ
ហ ែល់ខ្ួ នឯងែ
ល ូ ច្គាប

ដែរ។ នហត្ុែូនច្ឹះ
ប មស្រនី ឥណទន
ថ គជា
ឺ ទីរបក្ាហ
ឹ ទ ប ក្់សរមាបអ
ិ រញ្ដវត្ុ មា ់ ត្ថ
ិ ិជន

ទងឡាយ សរមាប់ការអនុវត្ន
ថ ៍ឥណទនរបស់ពួក្នគ។

ក្ិច្ស
ច នយឥណទន ដែលមាន រច្នាសម័ន
ព រន ត្ឹមរត្ូវ ការ រអក្
ប ឲ្យខ្ី ច


ត្ណា ងអក្ ប ដ្ឋក្់របាក្់សខា
ប ឲ្យខ្ី ច អក្ ំ ន់ៗ មាចស់ឥណទន និងភាគទុនិក្ែពទនទៀត្

នដ្ឋយ ដ្ឋក្់បទបញ្ញដត្យ
ិ ថ ៉ា ងត្ងរ
ឹ ងនល
ឹ ម ពរបស់អក្
ើ សក្មភា ប ខ្ី ច នៅនពលដែល

សក្មភា ំ
ម ពទងននឹះអាច្គរំ មក្ដំ ហង ែល់ការរគប់រគងមូលនិធិនឡើងវញរបស
ិ ់

ររ្ៀបររ្ៀងរោយ៖ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 126 ការរគប់រគងធនាគារ

អក្ ច ែនំ ណើរការពនការរគប់រគងនឡើងវញរបស


ប ឲ្យខ្ី។ ិ ់ អក្
ប ឲ្យខ្ី ច គឺអក្
ប ឲ្យខ្ីរត្ូ
ច វរត្ួត្

ពិនិត្យក្ិច្ស
ច នយស្ថរនឡើងវញ
ិ រួច្អនុវត្ត
ថ មវធានគត្
ិ ិយុត្ិ។

២.២.២. ការវាយតម្មលវតថបញ្
ុ ច ំ
មូលលហតុលដើមបទ
ី ទួលយកវតថបញ្
ុ ច ៖ំ ជានរឿយៗ ស្ថជីវក្មធ ំ
ម ៗ និងអក្
ប ខ្ីជានរច្
ច ន

ម នដ្ឋក្់វត្ុ បញ្ញ
នទៀត្ នៅនពលរត្ូវការឥណទនខ្ីនដ្ឋយគា
ច ទ ច ំ នរ ំ ងនលើនក្រ ិ ថ
ឹះសអា

នឈាមឹះ និងសមត្ភា ំ ូ លរបស់ពួក្នគ ផុ យនៅវ


ទ ពរក្ច្ណ ធ ញិ អក្
ប ខ្ីភាគនរច្
ច នរត្ូ
ើ វ

ំ ក្់រទពយសក្មរម បស់ពួក្នគ
ការសុដ្ឋ ឬក្៏មានអធា
ប នាតធល់ក្ុ ងការទ
ប ូ ទត្់សង

ំ ុ លរបស់
បណ ខ្ួ ន។
ល ំ យដ្ឋក្់រទពយបញ្ញ
ការសុឲ្ ច ំ នៅនពលផល
ថ ់ ឥណទន មានស្ថ

រៈរបនយជន៍ពីរច្នំ ឹះអក្
ប ឲ្យខ្ីគ
ច ៖

១. របសិននបអ
ើ ក្
ប ខ្ីម
ច នអាច្សងរបាក្
ិ ់បាន ននាឹះវត្ុ បញ្ញ
ទ ំ ឹ ងរត្ូវបានកាន់
ច ន

កាប់នដ្ឋយអក្
ប ឲ្យខ្ី រច ួច្លក្់នែើមផទ
ី ូ ទត្់បណ
ំ ុ លននាឹះ។

២.វត្ុ បញ្ញ
ទ ំ ល
ច ផ ថ ់ ែល់អក្
ប ឲ្យខ្ី ច នូវគុណសមផត្ិច្
ថ ិត្ស្ថ
ថ ស្រសនថ លើអក្
ប ខ្ី។

នរ ទ ច ំ គជារទពយសក្ម
ឹះវត្ុ បញ្ញ ឺ ែម ៏មានត្ពមម
ល ួ យ នហត្ុននឹះអក្
ប ខ្ីែ
ច ឹងថាខ្ួ ន

មានកាតពវក្ច្ ច ិត្ខ្នំ ធើការយ


ិ ខ្ វ ៉ា ងខាលង
ំ នែម
ើ ផសងប
ី ណំ ុ លនិងនជៀសនវៀងការបាត្់

បង់រទពយសមផត្ែ
ិ ថ ៏មានត្ពមទ ំ
ល ងននាឹះ។

នហត្ុែូនច្ឹះ ំ ួ រជាគនឹ ឹះទ


ប សណ ល ី ៣ របឈ្មជាមួយការអនុវត្ឥ
ថ ណទនគ៖

នត្ើអក្
ប ឲ្យខ្ីអាច្នធ
ច ើបានល
វ ឥ
អ ត្នខាចឹះ ច្នំ ឹះការទមទររបស់ខ្ួ នទល
ល ់ នឹងរទពយ

ំ ូ លរបស់អក្
សក្មម ឬការរក្ច្ណ ប ខ្ីបានដែរឬនទ?


នគាលបណ ងរបស់អក្
ប ឲ្យខ្ីក្
ច ុ ងការទទ
ប ច ំ
ួ លយក្វត្ុ បញ្ញ
ទ គនែ
ឺ ម
ើ ផក្
ី ណំ ត្់

យ៉ាងច្ាស់ថា រទពយសក្មរម បស់អក្


ប ខ្ី ច គជារបធានបទម
ឺ ួ យនែើមផកាន
ី ់កាប់ឬលក្់

និងនធជាឯក្ស្ថរសរមាប
ើវ ់រគប់មាចស់ឥណទនទងអស
ំ ់ ែឹងថា អក្
ប ឲ្យខ្ីមានការ

ទមទររសបច្ាប់មួយ ច្នំ ឹះរទពយសក្មទ ំ


ម ងននាឹះ ក្ុ ងក្រណ
ប ី ឥណទនននាឹះ

មនែ
ិ នំ ណើរការ។ នៅនពលដែលអក្ ច ប ក្់ កាន់កាប់ការទមទរមួយទល់នឹង
ប ឲ្យខ្ីមា

រទពយសក្មរម បស់អក្ ថ ភាពច្នំ


ប ខ្ី ច ដែលនៅមានឧត្ម ឹះការទមទររបស់ អក្
ប ឲ្យខ្ី ច

ររ្ៀបររ្ៀងរោយ៖ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 127 ការរគប់រគងធនាគារ

និងច្នំ ប ខ្ី ច ននាឹះនគថា ការទមទររបស់ អក្


ឹះការទមទរតធល់របស់អក្ ប ឲ្យខ្ី ច

ច្នំ ឹះវត្ុ បញ្ញ


ទ ំ ើ បានល
ច នធ វ ឥអ ត្នខាចឹះ ។

ស្ថទប័នផល
ថ ់ ក្ក្មរត្ូ ំ
ី ច វែឹងថា នីត្ិរក្មចាបាច្់សរមាប់បនងើត្
ក ការទមទរែ៏ល អ

មួយ នៅនលើរទពយសមផត្របស
ិថ ់ នណាមាបក្់មនែ
ិ ូ ច្គាបនទ វអារស័យនៅនលើលក្ា

ណៈរបស់រទពយសមផត្ទ ំ
ិ ថ ងននាឹះដែលបានដ្ឋក្់បញ្ញ ំ
ច នដ្ឋយអ ប ខ្ី ច និងច្ាប់របស់
ក្

របនទសនីមួយៗដែលរទពយសមផត្ទ ំ
ិ ថ ងននាឹះសិ ត្នៅ។

ររលភទរួមម្នវតថបញ្
ុ ច ៖ំ រទពយសមផត្ិរត្ូ
ថ វបាននគនរបើជាវត្ុ បញ្ញ
ទ ំ នំ
ច ច្ ឹះ ឥណទន

និងែនំ ណើរការនធើនអាយរទពយសមផត្
វ ទងននឹះ
ិថ រសបច្ាប់នៅជាវត្ុ បញ្ញ
ទ ំ វបាន
ច រត្ូ


នគក្ណ ត្់ែូច្ខាងនរកាមៈ

• គណនីឥណនទយយ( Account receivable )

• Factoring : ធនាគារអាច្ទិញគណនីអត្ថ ិ នរបស់អក្


ិ ជ ប ខ្ី ច នដ្ឋយដផក្

នលើភាគរយពនត្ពមដល ែលច្ុឹះបញ្ី ជ ។ ៉ា វញនទៀត្


មយង ិ នដ្ឋយស្ថរ

ធនាគារគត្ថាខ្ ច ស់គណនីននឹះ ំ ឹ ងែល់


ិ ួ នជាមា
ល ធនាគារនឹងជូនែណ

អត្ិថិជនរបស់អក្
ប ខ្ី ច នដ្ឋយថាពួក្នគរត្ូវបញ្ូ ជ នរបាក្ន់ ៅធនាគារសំ

រប់ការសង ។ ជាទូនៅអក្
ប ខ្ីដ្ឋក្
ច ់របាក្់មួយច្ន
ំ ួ នឬទងអស
ំ ់ នដ្ឋយ

់ រសងនូវការបាត្់បង់។
ដទផក្សរមាបកា

• សនិ ធ
ប ិ(Inventory)៖ នែើមផផ ឋ ់ ឲ្យឥណទនធនាគារអាច្យក្សនិ ធ
ី ល ប ិ

ំ ិ ញ វត្ុ ធាត្
(ទន ទ ុ នែម
ើ )នធជានធ
ើវ ជាវត្
ើវ ទ ច ំ ជាធមត
ុ បញ្ញ ម ធនាគារឲ្យខ្ីដត្

ល ៉ា ន់ស្ថមននៅនលើទីផារ។
នៅនលើភាគរយ ( ៣០ នៅ ៥០ % )ពនត្ពមបា

• រទពយសក្មព
ម ិ ត្(Real Property) ៖ តមការស្ថក្សួរពីក្មស
ម ិ ទិ ន ការ

វយត្ពមន ធ ់ែធ
ល ិ ងការស្ថធបសង ី ីល ធនាគារអាច្ទទួលយក្ែដី ែលជា

របស់អក្
ប ខ្ី ច ជាការធានានិងក្ត្់រតការទមទរននឹះជាមួយភាបក្់ងាររ

ដ្ឋឌភបាល
ិ នែើមផរបមានែល
ី ់ អក្
ប នផេងនទៀត្ថារទពយសក្មនម នឹះរត្ូវ

ំ ល់នហើយ។
បាននគយក្មក្ត្ក្

ររ្ៀបររ្ៀងរោយ៖ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 128 ការរគប់រគងធនាគារ

• ិ ឋ ធ ល់ខ្ួ ន(Personal
រទពយសមផត្ត ល Property )៖ ធនាគារអាច្យក្រថយ

នឋ ផឹះ
ធ នរគបងសងាហរម ល ក រ និងទរមង់នផេងៗនទៀត្ ដែលជា
ឹ នរគបងអលងា

ក្មស
ម ិទិ របស
ន ់អក្
ប ខ្ី នធ
ច ើជារទពបញ្ញ
វ ំ
ច សរមាប់ធានានលើក្មី។

• ការធានានដ្ឋយបុគល
គ (Personal Guarantees)៖ ការបញ្ញ ំ
ច ភាគហ៊េុ ន

របាក្់បនញ្ើ ដ ឬក្៏រទពយសមផត្ិត
ថ ធ ល់ខ្ួ ននផេងៗនទៀត្។
ល ក្រណីននឹះវ

សនំ ៅនលើភាគទ
ី ី បី ដែលមក្នធការធានាច្
ើវ នំ ឹះមុខ្ធនាគានៅនលើអក្

រត្ូវខ្ី។

• សមាារសុវត្ិភាពនផេងនទៀត្នែ
ទ ើមផការ
ី រឥណទន

ំ ន់សុវត្ភាពរបស
រូបភាពទី ៥.១ ៖ ត្ប ិទ ់មូលនិធិក្មនដ្ឋយធនាគារ
ីច

ច ំតធល់ ខ្ួ ននធវ


ការធានារ៉ា ប់រងនិងការសនយដ្ឋក្់វត្ទុបញ្ញ ល ើនឡើងនដ្ឋយ

ធនធាននៅក្បុតរងត្ុ លយការរបស់អត្ថ
ិ ិ ជន

ច្ំណូលនិងរបាក្់ច្នំ ណញរ ំពឹងទុក្របស់អត្ថ


ិ ិជន

ច្ំនួនទឹក្របាក្់ជ ំ ក្់ធនាគារ ដែលបណា


ថ ល

នអាយមានហានិភ័យនសមើនឹងច្ំនួនរបាក្់នែម

របស់ក្មចី បូ ក្ជាមួ យការរបាក្់ដែលជ ំ ក្់

ែក្របាក្់បនញ្ដើរក្ានៅក្បុងធនាគារ

នដ្ឋយអត្ថ
ិ ិ ជន

ឬលំហូរស្ថច្់របាក្់

ច ំ
និងវត្ទុបញ្ញ

នដ្ឋយមាចស់របស់ អាជីវក្មម ឬអបក្ត្ំណាងរបស់ក្មចមួ


ី យ

រូ បមនត៖

ប្រាក់ដៅកនុងធនាគារ
ប្រាក់ជំពាក់ធនាគារ = ប្រាក់ដ ើមឥណទាន + ការប្រាក់ជំពាក់ –
របស់អតិថិជន

ររ្ៀបររ្ៀងរោយ៖ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 129 ការរគប់រគងធនាគារ

២.៣. ររភពននព័តា
៌ នអំពឥ
ី ណទានរបស្់អត្ដថិែន

Source of Information about Loan Customers

 ការយល័
ិ យឥណទនតមត្ំបន់

 ព័ត្៌មានហិរញ្ដវត្ទុរបស់អត្ថ
ិ ជ
ិ ន

 ប ឲ្យខ្ចីទ ំងឡាយជាមួយអត្ថ
បទពិនស្ថធន៍របស់អក្ ិ ជ
ិ នននឹះ

 ផេពវផាយឥណទនសរមាប់បុគល
គ ឬឥណទនរគួស្ថរ ែូ ច្ជាឥណទនរថ

យនថ, ឥណទទូក្, និងឥណទននគហដ្ឋឌន

តមរបព័នអ
ន ុ ននធ
ី នណត្។

ព័ត៌មានអាជីវកមម(Business Information)

ថ ញស្ថរព័ត្៌មាន ែូច្ជា ការដសត្ ទសេនាវែរីថ ពឹត្បរត្


 តមរយៈបណា ិថ

ស្ថរព័ត្មា
៌ ន វទយ
ិ ុ ទូរទសេន៍…….

 តមរបព័នអ
ន ុ ិនធ័រនណត្ ជាពិនសសឥណទនអាជីវក្មម ែូច្ជា

ឥណទនអាជីវក្មខា
ម ប ត្ត្ូច្ ឥណទនមានលក្ខ្
ា ណឍ ឥណទនវល

និងក្មម
ី ច ូ លធនរបត្បត្
ិ ិការ។

ព័តមា
៌ នរដ្ឋឋភបា
ិ ល (Government Information)

 ភាពងងឹត្របស់ទនងើរវ ដ្ឋឌភបាល

 របាយការណ៍ថវការដ្ឋ
ិ ឌ ភបាល

 ភាបក្់ងារផល
ថ ់ ពិនុ ឥណទន

ថ ់ ព័ត្៌មានតមរបព័នអ
ការផល ន ុ នធ
ី ័រនណត្ ដែលសិ ត្នៅនរកាមន
ទ ិ យ័ត្ក្មម

ធនាគារ ែូច្ជារបព័នរន បាក្់បរំ ុងសហព័ន(ន the Federal Reserve System) ស្ថជវី ក្មម

ធនារ៉ាប់រងរបាក្់បនញ្ើ សហព
ដ ័ន(ន FDIC), រក្ុមរបក្ារត្ួ
ឹ ត្ពិនិត្យស្ថទប័នហិរញ្ដវត្ុ ទ

សហព័ន(ន FFIEC)។

ព័តមា
៌ នលសដឋកច
ិ ទ
ច លូ ៅ(General Economic Information)

 ការដសត្ក្ុ ងរស
ប ុ ក្

ររ្ៀបររ្ៀងរោយ៖ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 130 ការរគប់រគងធនាគារ

 សភា ណិជក្
ជ មក្
ម ុ ងរស
ប ុ ក្(Local chamber of commerce)

ថ ់ ព័ត្៌មានតមរបព័នអ
ការផល ន ុ នធ
ី ័រនណត្, ំ ័រដែល
ជាពិនសសសនគហទព

សិត្នៅនរកាមការរគប
ទ ់រគងរក្ុមរបក្ាភ
ឹ បាលរបស
ិ ់ អក្
ប រគប់រគងធនាគារ របស់

របព័នរន បាក្់បរំ ុងសហព័ន,ន រក្សួង ណិជក្


ច មម US, រត្នាគារសហរែអា
ឌ នមរច្
ិ ,

និងការយល
ិ ័ យសិ ត្
ទ ិពលក្ម។

៣. បគាលនបោបាយននការផីលឥ
់ ណទាន(Policies of Credit Lending)

៣.១. ការបបងកីតបគាលនបោបាយឥណទានជាលាយលកខណអ
៍ កសរ
Establishing a Written Loan Policy
បញ្ញ ំ ន់មួយរបស់ធនាគារមួយ ឬរគស្ថ
ហ សខា ថ ់ ក្មម
ឹ ទ នផល ី ច ួ យ អាច្របាក្ែថា

ថ ់ដ្ឋនិយត្ក្មម
ឥណទនរបស់ពួក្នគជួបនឹងសង ំ ូ លរសប
នហើយនឹងការរក្ច្ណ

តមនគាលននយបាយ ដែលបានបនងើត្
ក ជាលយលក្អ
ា ក្សរដែរឬនទ?។ែូច្ជា

ថ ់ នអាយមស្រនី ឥណទន
នគាលននយបាយមួយ ផល ថ និងអក្ ំ ញ ផល
ប រគប់រគងជនា ថ ់


ការដណនាែល់ ការសនរមច្ច្ត្
ិ ផ ថ ់ ឥណទនែល់បុគល
ថ ល គ និងទរមង់របស់ ផលប

រត្ឥណទនទូនៅ។ នសច្ក្សនរមច្ច្
ីថ ត្
ិ ពថ ិ ត្របាក្ែ របស់អក្ ថ ់ ផលបរត្ ឥណ
ប ផល

ទនមាបក្់ រត្ូវដត្អនុវត្ត ំ
ថ មនគាលននយបាយទងឡាយដែលបានដច្ង។ ើ ុំ
នបព


ែូនចាបឹះនទ នគាលននយបាយទងននឹះមនមានម
ិ ំ ន់ និងមាន របសិទ ន
ុ ខ្ងារសខា

ភាពនទ នហើយនិងក្៏គាមនការរត្ួត្ពិនិត្យនិងអនុវត្យ
ថ ៉ា ងមានរបសិទភា
ន ព នដ្ឋយ

ប រគប់រគងថាបក្់ខ្ស
អក្ ព ់។

ម នារ៉ាប់របាក្់បនញ្ើ សហព
ស្ថជវី ក្មធា ដ ័នន ថ ់ សមាសធាត្ុសខា
បានផល ំ ន់ៗ

របស់នគាលននយបាយផល
ថ ់ ឥណទនលមា
អ នែូច្ខាងនរកាម៖

ជ ក្់អព
1. បញ្ញ ំ ី នគាលនៅរបស់ផលបរត្ឥណទន ែូច្ជា ការបញ្ញ
ជ ក្់

ំ ី លក្ណ
អព ា ៈរបស់ផលបរត្ឥណទនល អ ដែលទក្់ទងនឹងលក្-ា

ខ្ណឍរបស់ឥណទន ពថឥ
ៃ ណរបត្ទន
ិ ំ ំ និងគុណភាព
ទហ

2. សិទិ អ ំ
ន ណា ច្ជាក្់លក្់ពនការនអាយខ្ី ច ថ ់ នអាយែល់មស្រនី ឥណ
ផល ថ

ទនមាបក្់ ម រឥណទនមួយ។ែូច្ជាការវស់ដវងទហ
និងគណក្មកា ំ ំ

ររ្ៀបររ្ៀងរោយ៖ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 131 ការរគប់រគងធនាគារ

អត្បរមាន
ិ ិ ងរបនភទរបស់ឥណទន ដែលនិនយជិត្និងគណក្មម

ការនិមួយៗ អាច្សនរមច្និងរត្ូវច្ុឹះហត្នទ លខា

3. រពំដែនពនការទទួលខ្ុសរត្ូវក្ុ ងការងារ
ប និងរយការណ៍អព
ំ ី ព័ត្៌

មាន នៅឲ្យនាយក្ដ្ឋឌនឥណទន

ថ ៍តមនីត្រក្មស
4. អនុវត្ន ិ ំ ប់ការស្ថក្សួរ
រ ការរត្ួត្ពិនិត្យនទផងវ
ើ ញិ

ការវយត្ពំ ល និងការសនំ រច្ច្ត្


ិ នឋ លើ ំ ណទនរបស់អត្ថ
ក្យសុឥ ិ ិជ

ន។


5. ឯក្ស្ថរចាបាច្់ មត្រមូវការ
ត រត្ូវភាជប់មក្ជាមួយនឹង ប ុំ
ក្យនសើស

ឥណទន នហើយនឹងរក្ាទុក្ជាឯក្ស្ថរឥណទនរបស់អក្
ប នអាយ

ខ្ីឥណទន។

6. សិទិអ ំ
ន ណា ច្ទទួលខ្ុសរត្ូវតមឋានានុរក្ម រសបតមរច្នាសម័ន
ព ន

ចាត្់តងនៅក្
ំ ទ ប័ន
ុ ងស្ថ
ប ប ទទួលខ្ុសរត្ូវសរមាប់
ថានត្ើនណាជាអក្

ការដថរក្ា និងការរត្ួត្ពិនិត្យស្ថរនឡើងវញ
ិ ច្នំ ឹះឯក្ស្ថរ

ឥណទនរបស់រគឹះស្ថ
ឹ ទ ន?

7. ច្ងុ លបងា
អ ំ ីអ
ហ ញនូវការដណនាស ំ ី ការទទួលយក្ ការវយត្ពំ លនិង
ថ ព

សុរក្ត្ភាពរបស
ិ ់ វត្ុ បញ្ញ
ទ ច ំ

ំ ប់ការក្ណ
8. ការបងាហញនូវនគាលននយបាយ និងនីត្ិរក្មសរ ំ ត្់អរត

ការរបាក្់ និងក្ពំ រនសវក្មម និងរយៈនពលទូទត្់សងឥណទន

9. របាយការណ៍សី អ
ថ ព ថ ់ដ្ឋរគុណភាពរបស់ឥណទនទងអស
ំ ី សង ំ ់

ជ ក្់អព
10. ការបញ្ញ ំ ី ដែនក្ណ
ំ ត្់លពអ នឥណទនក្ព
ំ ុ ងមាន (អនុបាត្ អត្ិ

បរមារបស់ឥណទនសរុបនធៀបនឹងរទពយសក្មស
ម រុប)

11. ការបរយយអ
ិ ពំ ី ត្ប
ំ ន់ ណិជក្ ម មូលដ្ឋឌនរបស់ធនាគារ
ជ មជា ថានត្ើ

ំ ន់ណាខ្ឹះ
ត្ប ឋ ់ នអាយ? ។
ល ដែលឥណទនមានគួរដត្ផល

12. ការពិភាក្ាពីនីត្វិ ធ
ិ ដែលរបនស
ី ំ ប់ការអនងត្
ើ រជាងនគ សរ ក ការវភាគ

និងការនដ្ឋឹះរស្ថយបញ្ញ ំ
ហ ឥណទនទងឡាយ។

ររ្ៀបររ្ៀងរោយ៖ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 132 ការរគប់រគងធនាគារ

៣.២. ែំហានបៅកាងែំ
ុ បណីរការផីលឥ
់ ណទាន

Steps in the Lending Process

៣.២.១. ការបលីកទឹកចិតឱ្
ិ យបររីរាស្់កមមវិធីឥណទាន

រូបភាព ៥.២ ការរគប់រគងនលើែនំ ណើរការផល


ឋ ់ ឥណទន

ការនលើក្ទឹក្ច្ត្ឋ
ិ ឱយនរបើរបាស់ ក្មមវធ
ិ ឥណទន

ំ ូង
ំ ណទននលើក្ែប
ការពិនិត្យសំនណើរសុ ឥ

ការនសុ ើបអនងកត្ឥណទន

ការសនរមច្ច្ត្ឋ
ិ ផលឋ ់ ឥណទន

ការរត្ួត្ពិនិត្យគណនី

ការរបមូ លឥណទន

 ការបលងកើតលោលនលោបាយ

 ប រគប់រគងគួរដត្បនងើត្
អក្ ក នគាលននយបាយនផេងៗ ី ួ យែល់
នែើមផជ

ដផក្
ប ឥណទនឲ្យសនរមច្បានតមនគាលនៅ ។

 នគាលននយបាយជួយឲ្យមានភាពច្ាស់លស់និងដ្ឋក្់នច្ញ នែើមផជ

រមុញដផក្
ប ឥណទនឱយមានរបសិទភា
ន ព និងសក្មភា
ម ពអាច្ រក្ក្ពរម

បាន ។

ររ្ៀបររ្ៀងរោយ៖ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 133 ការរគប់រគងធនាគារ

 ប រគប់រគងឥណទន
នគាលននយបាយបានអនុញ្ញដត្ឱយអក្ មាន


អណា ច្ក្ុ ងសក្ម
ប ភា
ម ពការងារ និងកាត្់បនយ
ទ ក្រណីនក្ើត្ នឡើងនូវ

ថ ណទនត្រមូវនអាយមានមុខ្ងារ រគប់
ភាពមិនរបរក្ត្ី នហើយមរនីឥ

រគងឥណទន ។

 លោលនលោបាយឥណ្ទាន

 នគាលននយបាយឥណទន គជាការនរៀបច្
ឺ វំ ធាន
ិ ំ ុ ំ ឯក្ស្ថរ
សណ

និង បទបញ្ញដត្ិនផេងៗ
ថ សរមាប់អនុវត្នឋ ដ្ឋយដផក្
ប ឥណទន ។

ំ ី ក្ណ
 នគាលននយបាយរត្ូវអព ំ ត្់វត្ុ បញ្ញ
ទ ច ំ និងលក្ណ
ា ៈរបស់ហានិ

ភ័យដែលអាច្នក្ត្មាន
ើ ។

 នគាលននយបាយឥណទន នតថត្នៅនលើនបសក្មម និងនគាល


បណ ងរបស់ដផក្
ប ឥណទន ។

 លោលនលោបាយលសុើបអលងកត

 នគាលននយបាយនសុើបអនងត្
ក គជាការដណនា
ឺ ំ ម
នែ ី ួ យែល់អក្
ើ ផជ ប

នសុើបអនងត្
ក របមូលបាននូវពត្៌ែ៏មានរបសិទភា
ន ពក្ុ ងការនធ
ប ើសនរមច្

ច្ត្
ិ ឋ។

 នគាលននយបាយនសុើបអនងត្
ក ឥណទន ំ
អាច្ក្ណ ត្់អព
ំ ី គុណរប

នយជន៍របស់ឥណទនដែលសខា
ំ ន់ និងបនងើត្ ឋ ់ដ្ឋនសុើបអនងត្
ក សង ក

បានរត្មរត្ូ
ឹ វ ។នសច្ក្លម
ីឋ ត្ព
ិអ ឹ ងដផក្ ំ ួ នឥណទន
អ នលើរបនភទ និងច្ន

ឋ ់ នដ្ឋយមស្រនី ឥណទន
ដែលបានផល ឋ ។

 លោលនលោបាយររមូល

ំ ុ ល
 នគាលននយបាយរបមូលបណ ំ នគាលការណ៍ដណ
បាននរៀបច្ជា

ំ ួ យែល់មស្រនី ឥណទនឲ្យរ
នាជ ថ ឹះរក្រគប
ិ ់មនធយបាយ នែើមផរបម
ី ូល

ឥណទនមួយណាដែលអាច្នធបាន
ើវ ើ ួ រែនំ ណើរការដបបណា
និងនត្គ

នៅនពលក្ព ំ ុ លដែលជ ំ
ំ ុ ងរបមូលបណ ក្់ ។

ររ្ៀបររ្ៀងរោយ៖ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 134 ការរគប់រគងធនាគារ

 នគាលននយបាយរបមូលនឹងអនុវត្ឋ រគប់រគងការរបមូល មនធយបាយ

របមូលនិងបងាហញពីរយៈនពល ដែលគណនីអាច្សិ ត្នៅក្ ំ ក្់


ទ ុ ងែ
ប ណា

កាលនីមួយៗននាឹះ ។

 នបស ំ
ើ ិ នសណ ងសិ ត្នៅក្
ទ ុ ងរយៈនពលហ
ប ំ
ួ សក្ណ ត្់ច្ន
ំ ួ ន ១០ ពថៃ ននាឹះ

ការនៅទូរស័ពធនឹងរត្ូវបាននគនធនឡ
ើវ ើង នហើយនបស ំ
ើ ិ នសណ ងហួសរ


យៈនពលក្ណ ត្់ច្ន
ំ ួ ន ១២០ ពថៃ នគាលននយបាយអាច្ត្រមូវនអាយ

សនរមច្ពីច្ាប់នែើមផទរប
ី ណំ ុ លននាឹះ។

ំ ព
 នគាលននយបាយរបមូលនឹងដណនាអ ំ ី វធ
ិ ស្ថស្រស
ី ឋ ដែលអាច្ទទួល

យក្បាន នែម
ើ ផនរប
ី របាស
ើ ់ និងច្ងុ លបងា
អ ហ ញ អដែលដផ
ីវ ក្
ប ឥណទនរត្ូវ

ការរបាក្ែក្ុ ងការប
ប នំ ពញសក្មភា
ម ព។

 បទរប្ញតដិ

 ជាទរមង់ការសក្មភា
ម ពហាមឃ្ត្់ ំ
និងក្ណ ត្់នលើឥរយបថម
ិ ួយ

ដែលគួរទទួលយក្ ។

 នៅក្ុ ងដផ
ប ក្
ប ឥណទន មានបទបញ្ដត្ជានរច្
ិឋ នបានបនង
ើ ើត្
ក នែម
ើ ផរបាក្

ែនឹងអនុនឡាមនៅតមច្ាប់រែឌ និងច្ាប់សហព័ននន ផេងៗ ។

 បញ្ដត្នល
ិ ឋ ើ អក្ ំ ុ ល និងនិយយពីការនៅទូរស័ពធនៅអត្ថ
ប ទរបណ ិ ិជន

នៅនពលនវលមិនរបរក្ត្ី ដែលនធើឱយអត្
វ ំ
ិថិជនមានការរខាន របការ


ននឹះក្ណ ត្់នដ្ឋយច្ាប់ ។

 នត
ី រកម

 ជានីត្រក្មដណនា
ិ ំ
ជាជ ំ ៊េ នៗ ឱយសមរសបនៅតមទិសនៅនៅនពល
ហា

បនំ ពញភារក្ច្
ិ ច។

 នីត្ិរក្មនផេងៗនទៀត្ ក្់ព័នន
ន ឹ ងការបដនម
ទ អត្ិថិជនថី ម តមរយៈ

សរមង់សិ ត្
ទ ិនដ្ឋយដផក្ ំ យូទរ័ ឬ បនងើត្
ប ក្ុព ក បញ្ី ជ ថី ម ។

ររ្ៀបររ្ៀងរោយ៖ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 135 ការរគប់រគងធនាគារ

ំ ងអស
 ការដណនាទ ំ ់ននឹះនឹងបញ្ញ
ជ ក្់ច្ាស់ថា រល់សក្មភា
ម ពសុ គ

ឺ នំ ពញនដ្ឋយក្រមិត្ ខ្ុសអបផបរមានិងក្ណ
ស្ថមញគប ំ ត្់ នដ្ឋយ នគាល

ការណ៍ដណនាឱយខា
ំ ជ ប់ខ្ួ ន

 ការលរៀបចំលៅកនងថផន
ុ កឥណ្ទាន
 ការនរៀបច្នំ ៅក្ុ ងដផ
ប ក្ ប រគប់រគងឥណទនសនរមច្
ប ឥណទន ត្រមូវឱយអក្

អក្
ប ណាមានភារក្ច្
ិ នច ៅក្ុ ងដផ
ប ប ឥណទន និងមុខ្ងាររគប់រគង ដែល
ក្

ក្់ព័នស
ន ក្មភា
ម ពជារក្ុម នហើយបញ្ូ ច លពួក្នគជាបុគល
គ និនយជិក្ ។

 មានដផក្
ប ឥណទនខាបត្ត្ូច្នឹងមនរត្ូ
ិ វការមានរច្នាសម័ន
ព ន គរគាន
ឺ ់ដត្

មានអក្
ប នធការ
ើវ ៣-៤ នាក្់ទទួលបនុ ក្សក្ម
ធ ភា ំ ូ លរគប់រគាន់ ។
ម ពទងម

 បុ ដ៉ា ននឋ ៅក្ុ ងដផ


ប ប ឥណទនខាបត្ធ ំ រច្នាសម័ន
ក្ ព គ
ន ចា ំ
ឺ បាច្់ណាស់ក្ុ ងបញ្
ប ដត្ិ ឋ

នែើមផរក្ច្
ី នំ ណញនលើភាពបុនរបសព
ិ វរបស់និនយជិក្ និងនធឱយរបាក្ែ
ើវ

ថានគាលនៅដផក្
ប ឥណទននឹងបានសនរមច្ ។

 ការចាត់តាង
ំ តាមមុខងារ

 ការចាត្់តងតមម
ំ ុ ខ្ងារនៅក្ុ ងដផ
ប ក្
ប ឥណទន មានន័យថាអក្
ប នធើវ

ការខ្ុសគាប ឬរក្ុមពនអក្
ប នធការនហ
ើវ ើ យអាច្បនំ ពញមុខ្ងារសរមាប់

អត្ថ ំ
ិ ិជនទងអស់។

ឋ នំ
 គុណសមផត្ិច្ ឹះវធ ឋ ត្់តងម
ិ ីស្ថស្រសចា ំ ុ ខ្ងារននឹះ គឺបនងើត្ ំ ញ
ក ជនា

នៅក្ុ ងសក្ម
ប ភា
ម ពអនុវត្ឋ តមមុខ្ងារក្ុ ងច្
ប នំ ណាមមុខ្ងារ ដែលបាន

ចាត្់តងននឹះ
ំ អក្
ប នធការដផ
ើវ ក្
ប របមូលកាលយជាអក្
ប ឯក្នទសរបមូល

ំ ុ ល។
បណ

ប ការចាត្់តងតមម
 ែូនច្ឹះ ំ ុ ខ្នាទីអាច្អនុញ្ញដត្ឱយរក្ុមហ៊េុននរបជ ំ ញ
ើ នា

ែ៏លរអ បស់អក្
ប នធើការនៅ
វ ក្ុ ងសក្ម
ប ភា ិ ័យ ។
ម ព ឬវស

 ការលរៀបចំអតែ
ិ ិ ជន

 វធ
ិ ស្ថស្រស
ី ឋ ត្់ដច្ងនៅក្បងដផ
ចា ប ក្
ប ឥណទន ជាវធិ ស្ថស្រស
ី ក្
ឋ ណំ ត្់នរជស


នរសអត្
ើ ថ
ិ ិជននដ្ឋយ អក្
ប នធការដផ
ើវ ក្
ប ឥណទនខ្ុសៗគាប ។

ររ្ៀបររ្ៀងរោយ៖ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 136 ការរគប់រគងធនាគារ

 និនយជក្អាច្យក្សនំ ណើសុនំ ៅនធការនស


ើវ ុ ើ បអនងត្
ក នហើយនធនសច្ក្
ើវ ីឋ

សនរមច្ច្ិត្ឋ និងទទួលខ្ុសរត្ូវនលើការទរសណ ងពីអត្ិថិជន ដែល

បានរយការណ៍នឈាមឹះននាឹះ។

 ការនរៀបច្វំ ធ
ិ ស្ថស្រស
ី នឋ នឹះ គមានរបនយជន
ឺ ៍នៅក្ុ ងវគ
ប បគ ណុ ឋ ឹះបណា
ឋ ល

និងការអភិវឌ្ណន៍និនយជត្
ិ ។ នពលពួក្នគបានបណុ ឋ ឹះបណា
ឋ លនហើយ

នគមានឯក្នទសរបត្បត្
ិ ិជាឯក្នទសជ
ឋ ំ ញ។
នា

 រក្ុមហ៊េុនភាគនរច្ើនបានសនេ ំបញ្ូ ច លគាបពនវធ ំ ូ មិស្ថស្រស ឋ


ិ ីស្ថស្រសនឋ រៀបច្ភ

ផលិត្ផលជាមូលដ្ឋឌន។

ប រគប់រគងឥណទនគួរមានត្ុលយភាពរវងគុណសមផត្ិ ឋ និងគុណ
 អក្

វបត្
ិ ិពនវ
ឋ ធិ ស្ថស្រស
ី ន
ឋ ី មួយៗ នែម
ើ ផសនរមច្វ
ី ធិ ស្ថស្រស
ី ណា
ឋ មួយ ដែលល អ

សរមាប់ភារក្ច្
ិ ដច ែលរត្ូវបនំ ពញទងម
ំ ូល ។

 ការបលងកើនការរតួតពន
ិ ិតយនង
ិ ការវាស់ថវង

 បនងើត្
ក វធ
ិ ស្ថស្រស
ី ឋ រមាប់នតឋត្នលើការនឆ្ពឹះនៅរក្ការវវត្
ស ិ នឋ គាលនៅ ។

 ការរត្ួត្ពិនិត្យ គជាសក្ម
ឺ ម ពរគប់រគង ដែល
ភា ក្់ព័នកា
ន របនងើត្ ឋ ់ដ្ឋ
ក សង

សរមាប់ការវស់ដវង ការវវត្
ិ ពឋ នការរគប់រគងរត្ួត្ពិនិត្យសក្មភា
ម ព និង

ការវស់ដវងរក្មនធយបាយ នែើមផមានសក្ម
ី ម ពរត្ឡប់នលើការតមដ្ឋន
ភា

នបើសិនរក្ន ឋ ់ដ្ឋ
ើញការងារនច្ញពីសង ពរងឹងបុគល
គ ជានិនយជិក្គួរ

វយត្ពមល និងនធការបណ ំ ញរបនសើរនឡើង ។


ើវ ុ ឋ ឹះបណា
ឋ លនែម
ើ ផនធ
ី ើឱយជ
វ នា

 វធ
ិ ស្ថស្រស
ី ថ
ឋ ីម ឬបនច្ក្
ច នទសថអា
ី ម ច្ជរមុញការសដមង
ឋ នៅក្ុ ងដផ
ប ក្
ប អនុវត្ឋ ។

ែូនច្ឹះ
ប សិត្
ទ ដែលមានច្
ិ ំ ួ ននរច្ន
ន ើ ដត្ងរបមូលបានពីលទផ
ន លរបមូលនូវ

ំ ួ នសនំ ណើរសុដំ ែលរត្ូវ យក្មក្ជាមួយការទទួលយល់រពម និងការ


ច្ន


ច្ណា យ ក្់ព័ននន ៅក្ុ ងរបត្
ប ិបត្ិដផ
ឋ ក្
ប ឥណទន ។

 ទីផារក្មវម ធ
ិ ឥណទន៖
ី គជាសក្ម
ឺ ភា ំ
ម ពដែលចាបាច្់សរមាប់អាជវី ក្មម

ជានរច្ន
ើ ។ ទីផារគជាែ
ឺ នំ ណើរការដែលបងរក លក្ណ
ា ៈងាយរសួលែល់

ំ ិ ញ និងនសវក្មព
ច្លនាទន ម ី អក្
ប ផលិត្នៅអក្
ប នរបរបាស
ើ ់ ។ មានសមាស

ររ្ៀបររ្ៀងរោយ៖ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 137 ការរគប់រគងធនាគារ

ភាពបួននៅក្ុ ងទ
ប ី ផារែូច្ជាៈ ផលិត្ផល ពថល ទីក្ដនង
ល និងការនលើក្ទឹក្

ច្ិត្ឋ ។ ក្មវម ធ
ិ ីឥណទនមិនខ្ុសពីផលិត្ផល និងនសវក្មែ
ម ពទនទៀត្នទ

។ នៅនពលមានក្មវម ធ
ិ ីឥណទនមួយ បានបនងើត្ ម ៏
ក នពលននាឹះ អាជីវក្មក្

រត្ូវការបនងើន ំ ួ នអក្
ក ច្ន ប នរបរបាស
ើ ់ និងអត្ថ
ិ ជ
ិ នដែរ ។

៣.២.២. ការពិនិតយស្ំបណីស្ំឥ
ុ ណទានបលីកែំប ូង

 មស្រនី ឥណទនអាច្នធ
ឋ ើការនរជ
វ ើសនរសស
ើ នំ ណើរសុឱ
ំ យបាននលឿន មានរប

សិទភា
ន ពក្ុ ងការរត្ួ
ប ត្ពិនិត្យឱយន ើញថា នបើសិនអក្
ប នសើ ស ំ ួ បនូវលក្ា
ប ុជ

ិ ិ ច្័យ
ណៈវន ឆ សរមាប់នពលនបក្គណន
ើ ី ឥណទន ។

 មានអក្ ឋ ់ ឥណទនែល់អក្
ប ផល ប នរបរបាស
ើ ់ ជានរច្ន
ើ បាននរបរបព
ើ ័នផ ឋ ់
ន ល

ពិនុ ឥណទននែ
ធ ើមផនរជ
ី ើសនរសស
ើ នំ ណើសុឥ
ំ ណទនថីម ។

 របព័នផ ឋ ់ ពិនុ ឥណទន


ន ល ធ ជាសិ ត្
ទ ពយក្រណ
ិ ៍ ដផក្
អ នលើដបបបទ ឬក្មវម ធ
ិ ី

ំ យូទរ័ ដែលអាច្បញ្ូ ច ល
ក្ុព រគប់ពិនុ នៅនល
ធ ើរបាយការណ៍ពិត្ខ្ុសៗគាប

នៅក្ុ ងស
ប នំ ណើរសុឥ
ំ ណទន របាយការណ៍ហិរញ្វដ ត្ុ ទ ឬរបាយ

ការណ៍ ពីការយល
ិ ័ យឥណទនរក្សុីផល
ឋ ់ របាយការណ៍ ។

 នៅក្ុ ងក្ម
ប វម ធ
ិ ឥណទនអាជ
ី ីវក្មម ពិនុ ដែលរត្ូ
ធ វបញ្ូ ច លដផក្
អ នលើការ

គណនាផលនធៀបហិរញ្ដវត្ុ ទ នហើយការគណនាននឹះបាននរបើរបាស់

ំ ុ ល និងច្ណ
រទពយសក្មម បណ ំ ូ លរក្បានពីអាជីវក្មរម បស់អក្ ប ុំ
ប នសើ ស

ឥណទន ។

 នៅក្ុ ងអាជ
ប វី ក្មឥ
ម ណទន ជនរមសែបំ ូ ងក្ងការផលឋ ់ ពិនុ ដត្ងដត្
ើ ុប ធ

សិក្ា និងនធការវ
ើវ ភាគរបាយការណ
ិ ៍ ហិរញ្ដវត្ុ ទ

ន លដែលបាននរបើរបាស់សរមាប់វយត្ពមស
 លទផ ល នន
ធ ី យភាព ែូច្ជា

ស្ថច្់របាក្់ របាក្់ច្នំ ណញ និងស្ថទនភាពហិញ្ដវត្ុ ទ សរមាប់ការអនុវ

ត្ន ៍ ណទនរបស់រក្ុមហ៊េុន ។
ឋ ឥ

ររ្ៀបររ្ៀងរោយ៖ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 138 ការរគប់រគងធនាគារ

៣.២.៣. ការបស្ុប
ី អបងកតឥណទាន

ការនសុើបអនងត្
ក គជាការរបម
ឺ ូ លយក្ពត្៌មានឱយបានរគប់រគាន់ នរបរយៈ

នពលត្ច្ឬច្
ិ ំ
ណា យត្ច្ ំ ៊េ នមួយ នែើមផព
ិ និងជាជហា ជ ក្់ ពត្៌មាន នឡើង
ី ិ និត្យបញ្ញ
វញ
ិ ដែលអក្ ំ ីបានផ
ប សុខ្ ច លឋ ់ នៅក្ុ ងស
ប នំ ណើរនែើមផ ី បញ្ញ
ជ ក្់ថា នត្ើអត្ិថិជនមាន

កាត្ពវក្ិច្ដច ផក្
ប ហិរញ្ដវត្ុ នធ វ ៉ា ងណា យ៉ាងែូច្នមច្
ទ ើយ ឋ រហូត្ែល់នពលននឹះក្៏ែូច្ជា

ការនធនសច្ក្
ើវ សនរមច្ក្
ីឋ ុ ងការដស
ប ង
វ រក្ឥណទនបដនម
ទ ។

ការពិត្(Fact)៖ ជាព័ត្៌មានមួយដែលមស្រនី ឥណទន


ឋ បានមក្ពីការស្ថក្សួរ

ព័ត្៌មានជាក្់ដសង
ឋ ពីអក្ ំ ីច
ប សុខ្ វជាព័ត្៌មានទងទាយដែលនផ
ំ ៀធ ងតធត្់នៅនឹង

ព័ត្៌មានពិត្។

នយបល់៖ គជាការវយត្ពម
ឺ ឬ
ល ការសនិ ដ្ឋ
ប ឌ ន នៅនរកាយនពលច្ុឹះនធការ
ើវ

ក សនំ ណើឥនទនរបស់អក្
នសុើប អនងត្ ំ ី។
ប សុខ្ ច

អដែលរត្ូ
ីវ វនសុើបអនងត្
ក ៖ ប រគប់រគងឥណទនរត្ូវដត្ដសង
អក្ វ យល់អព
ំ ី ការ

វភាគនល
ិ ើ ហាវយសុី(5Cs) ែូច្ជា ច្រត្លក្
ិ ណា ៈ សមត្ភា ច ំ
ទ ព នែើមទុន វត្ុ បញ្ញ

លក្ខ្
ា ណឍ និងការរត្ួត្ពិនត្យ ។

ការកត់រតាការសងរាក់ (Payment Record )

ំ ុ ច្ននឹះសខា
 ច្ណ ំ ន់បផ
ំ ុ ត្សរមាប់ការពិចារណា មនដមននយ
ិ ងស
ើ នំ ៅនៅ

នលើលទភា ំ ុ លអត្ថ
ន ពអាច្សងបណ ិ ិជននទ គនយ
ឺ ងយក្ច្
ើ ត្
ិ ទឋ ុ ក្ដ្ឋក្់

ំ ន់នៅនលើស្ថមរត្ស
សខា ី ័រម គច្ត្
ិ សឋ ងរបស់គាត្់ ។

 ការនសុើបអនងត្
ក ននឹះ ក្៏អាច្បងាហញឱយន ើ ញពីឬក្ ពនការទូរទត្់

ំ ុ ល និងឥរយបថរបស
បណ ិ ់អត្ថ
ិ ជ
ិ ន។

 ចំណ្ូល(Income)

ំ ូ លរបចាពថ
 ច្ណ ំ ពៃ ី អាជីវក្មរម បស់អត្ិថិជនភាគនរច្ន ិ ិជនជ ំ
ើ អត្ថ ក្់

ំ ុ លសឹងដត្យក្របាក្់ច្ណ
បណ ំ ូ លសងវញ។

ររ្ៀបររ្ៀងរោយ៖ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 139 ការរគប់រគងធនាគារ

 នធការវយត្ពម
ើវ ល ត្ពវក្ិច្ពច នរបាក្់ច្ណ
កា ំ ូ លននាឹះ នៅនលើរក្ុមរគួស្ថរ

និងកាត្ពវក្ិច្ច្ ំ
ច ណា យនផេងៗនទៀត្ែូច្ជា កាត្ពវក្ិច្អា
ច ហារ ក្ិច្ច


ច្ណា ំ (ៃ អាហារ សនំ លៀក្ប ំ
យរបចាពថ ក្់ ក្ូននរៀន ស្ថង
ំ កាត្ទូរស័

ពធ ជានែម
ើ )។

 ភ្នពជំពាក់បំណ្ុលនង
ិ ការចំណាយ

ប មួយែ៏សខា
 វជាដផក្ ំ ន់នៅក្ុ ងការនស
ប ុ ើ បអនងត្
ក នរ ឹះវ ក្់ព័នន
ឌ ឹង

ការពយយមនែើមផលត្រត្ដ្ឋងន
ី ំ ួ នសរុបរបស់ច្ណ
ូ វច្ន ំ ូ ល ំ ួន
ច្ន


សណ ងនិងរល់កាត្ពវក្ច្
ិ នច ផេងនទៀត្ ដែលនធឱយល
ើវ ំ ូ រពនច្ណ
ហ ំ ូ ល

មនអាច្រគប
ិ ់រគងបាន។ មាចស់បណ
ំ ុ លនឹងសណ
ំ ូ មពរឱយអក្
ប នសើស ំ មី ច
ប ុ ក្

ឋ ់ នូវ
ផល មូលបផទនបរត្នបៀវត្េ ដែលនឹងបងាហញព័ត្៌មានអព
ំ ី ការ

កាត្់បនយ
ទ និនយជិក្ ំ
សណ ងឥណទនសហជីពនិងកាត្ពវក្ច្
ិ នច ផេ

ងៗនទៀត្។

 ការងារ (Employment )

 នឈាមឹះបុគល
គ ិ ក្ របវត្រិឋ ូបសនងប
ា របនភទពនការងារ មុខ្ត្ដំ ណង រយៈ

នពលពនការនធការ
ើវ ៣-៥ឆ្ប ំ ការងារមានរបាក្់នបៀវត្េបុ នា
៉ា ម ន?

ការងារនឹងមាននសរទ ភាពដែរឬនទ?

 ព័ត្៌មានដត្ងដត្របមូលបានពីរបាយការណ៍ពនន នលើរបាក្់ច្ណ
ំ ូ លជា

មួយនឹងការអនុញ្ញដត្ពីគណននយយក្រ ដែលមានមុខ្ងារ ក្់ព័នន


ន ឹង

ការរក្ាបញ្ី ជ ។

 ការរស់លៅ (Residence)

 ការរស្ថវរជាវនលើការរស់នៅរត្ូវនផៀធ ងតធត្់អត្ស
ឋ ញ្ញដណក្មម

ឱយបាន

លិ ត្ល
អ អ ់។

 រយៈនពលពនការរស់នៅក្ុ ងត្
ប បំ ន់បច្ុ បផន
ច ប ំ
និងពីមុនរត្ូវក្ណ ត្់សិត្

ក្ុ ង ំ ុ ងនរកាយ។
ប ៣-៥ឆ្បច្

ររ្ៀបររ្ៀងរោយ៖ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 140 ការរគប់រគងធនាគារ

 ការនសុើបអនងត្ ជ ក្់ថា នត្អ


ក អាច្បញ្ញ ើ ក្
ប នសើស ំ មាចស់ឬជួលរទពយសមផ
ប ុ ជា

ត្ិននឹះ។

 នបើសិនអក្
ប នសើស ំ មាចស់រទពយសមផត្ិ ឋ អក្
ប ុ ជា ប នសុើបអនងត្ ំ
ក អាច្ក្ណ ត្់ពី

ំ ួ ននិនក្ប
ច្ន ំ
ា និងសណ ងនិនក្ប
ា បាន។


 ក្ណ ត្់ច្ន
ំ ួ នទឹក្របាក្់ពនការជួលនិងរនបៀបសង នបស
ើ ិ នរទពយសមផត្ិ ឋ

ននឹះជួល។

 សាថនភ្នពរដីររពនធ (Marital Status )

 ស្ថទនភាពបរបពន
ីឋ ន ក្៏បាននរបើរបាស់ក្ុ ងការព
ប ិ ចារណានលើ គុណសមផ

ត្ិស ំ ន់ៗ នៅក្ុ ងរបត្


ឋ ខា ប ិបត្ការឥណទនអ
ិឋ ក្
ប នរបរបាស
ើ ់។

ំ ី ស្ថទនភាពបីរបពន
 ការនសុើបសួរអព ឋ ន របស់បុគល
គ គនែ
ឺ ម
ើ ផក្
ី ណំ ត្់ភាព

រត្មរត្ូ
ឹ វនិងជាមនធយបាយនដ្ឋឹះរស្ថយ។

ំ ី ការរួមច្ុឹះហត្នទ លខាពីគូររសក្រ នៅនលើសនំ ណើឥណទន


 ការសួរអព

រសបតមច្ាប់រែរឌ ត្មរត្ូ
ឹ វ ដែលត្រមូវឱយ ក្់ព័ននន លើសិទិ រក្ារទពយ

សមផត្ិរបស
ថ ់ក្ូនបណ
ំ ុ លបណឹឋ ងរបអ
ឹ ូ សពីត្ត្ិយជន ឬការវយត្ពមល

ស្ថទនភាពរបាក្់ឈ្ួ ល។

 បន
ីឋ ិ ងរបពនអា ំ ួ រ
ន ច្បានជួបសណ ំ ី ការស្រស័ គ
អព ម ច្ត្
ិ ដឋ ច្ក្គណនីឥណ

ទន។

ំ ូ លគាបរបស់បន
 ពិចារណានលើការបញ្ច ច លច្ណ ី ឋ ិ ងរបពនន នៅក្ុ ងឥណ


ទននិនក្ប
ា ។


 អាច្ក្ណ ត្់ថាមានបរបនភទពនលក្
ី ខ្
ា ណឍអាច្ទទួលយក្បានគឺ មន

នរៀបការ នរៀបការ ឬ ក្៏ដលងលឹះគាប ។

 អាយុ (Age)

 អក្
ប នសើស ំ ួ ររគប់អាយុតមផូ វច្ាប
ប ុគ ល ់នទើប មានសិទិ ច្
ន ុ ឹះហត្នទ លខានលើ

ក្ច្
ិ សច នយ។ ជាមួយនឹងការនសុើបអនងត្
ក ជានរច្នអាយ
ើ ុ មនស
ិ ំ ន់
ខា

សរមាប់គុណសមផត្ឥណទននទ
ិឋ បុ ដ៉ា ននឋ ទឹះយ៉ាងណាក្៏នៅដត្

ររ្ៀបររ្ៀងរោយ៖ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 141 ការរគប់រគងធនាគារ

របកាន់យក្យុវភាពនិងអាយុមានស្ថរៈសខា
ំ ន់ចាបាច្
ំ ់សរមាប់ឥណ

ទនដែរ។

 ជាទូនៅហានិភ័យឥណទនថយច្ុឹះជាមួយក្នំ ណើនអាយុ ជាពិនសស

ំ ើ ងនៅ។
របដហលអាយុ៥០ឆ្បនឡ

៣.២.៤. ការស្បរមចចិតផ
ិ ល
ិ ឥ
់ ណទាន

ការនធនសច្ក្
ើវ សនរមច្ច្
ីឋ ិត្ជា ប ែ៏សខា
ឋ ដផក្ ំ ន់របស់របត្បត្
ិ ការឥណទន។
ិឋ

ប រគប់រគងជាអក្
អក្ ប ទទួលខ្ុសរត្ូវក្ុ ងការសនរមច្ច្
ប ិត្ថា
ឋ ឋ ់ឬ
នត្ើគួរដត្ទទួលផល

បែនិ សធន៍ឥណទន។ នែម


ើ ផឈានែល
ី ់ ការសនរមច្ច្ត្ អ នៅនលើព័ត្៌មាន
ិ រឋ ត្ូវដផក្

នហើយព័ត្៌មានននាឹះរត្ូវងាយរក្និងច្ណា
ំ យត្ិច្។ គណនីឥណទនមួយរត្ូវ

បាននបក្នពលដែលការសនរមច្ច្
ើ ត្
ិ ឥឋ ណទនបាននធនឡ
ើ វ ើ ង ។ ែូនចាបឹះនយងរត្ូ
ើ វ

បនងើត្ ឋ រសរមាប់របត្បត្
ក យនកា ិ តមក្
ិឋ ច្
ិ សច នយ។

 ភ្នពសំខាន់ម្នការសលរមចចិតដ

 ការនសើស ំ ណទននដ្ឋយអត្ថ
ប ុឥ ិ ជ
ិ ន ឬអក្
ប ខ្ីរត្ូ
ច វដត្ពិនិត្យឱយបាន

ច្ាស់លស់និងហមត្់ច្ត្់មុននឹងនធការសនរមច្ផ
ើវ លឋ ់ ឬបែនិ សធ

សនំ ណើឥណទន។

 ការនធើនសច្ក្
វ ីសនរមច្គ
ឋ ឺជាសក្មភា ំ ន់ដត្មួយគត្់។
ម ពឥណទនសខា

 ភាពនជាគជ័យពនរបត្ិបត្ិការឥណទនម
ឋ ួយ គឺសិ ត្នល
ទ ើការវយត្ពមល

និងទទួលស្ថគល់សនំ ណើសុឥ
ំ ណទន។ ែូច្ននឹះ សក្មភា
ម ពឥណទន

ក្ុ ងការចាត្
ប ់ដច្ងការងារ និងរបមូលគណនីអាច្នឹងនធឱយរបត្
ើវ បត្
ិ ការ
ិឋ

ទទួលបាននជាគជ័យនរច្នឬត្
ើ ច្
ិ នដ្ឋយពុំអាច្នធការត
ើវ ល ស់បូ រការ

សនរមច្បាននឡើយ ។

កតាតថដលបណា
ដ លឱ្យការលធវលើ សចកដស
ី លរមចចត
ិ ដមន
ិ រតម
ឹ រតូវ

ររ្ៀបររ្ៀងរោយ៖ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 142 ការរគប់រគងធនាគារ

ំ ុ ច្ខ្ុស្ង
មានច្ណ ំ ួន
គ មួយច្ន ដែលបណា
ឋ លឱយការសនរមច្ច្ត្
ិ មឋ នរត្
ិ ម

រត្ូវ ែូច្ជាព័ត្៌មានមិនរគប់រគាន់ ការដក្ង


ល បនំឯ
ល ក្ស្ថរ ឬព័ត្៌មានមិនពិត្ ការបក្

រស្ថយ ការពិត្មិនបានរត្ឹមរត្ូវ និងការបនងើត្ ឋ ់ដ្ឋរឥណទនមិនរគប់រគាន់។


ក សង

ឋ ់ដ្ឋរមានក្រមត្ខ្
របសិនសង ិ សព ់ ការលក្់និងបាត្់បង់នហើយអត្ថ
ិ ិជនដែល

មានត្ពមន វ នំ ណើរនៅរក្ផលិត្ផលក្មី ច និងនសវក្មក្


ល ឹ ងនធើែ ម ដនង
ល នផេងៗនទៀត្។

របសិននបស ឋ ់ដ្ឋរមានក្រមត្ទប
ើ ង ិ ំ
ការច្ណា ំ
យនលើការរបមូលនិងច្ណា យ

ំ ុ លពិបាក្ទរ នឹងនក្ើននឡើងរហូត្មិនអាច្ទទួលយក្បាន។
នលើបណ

ែូច្ននឹះ ឋ ់ដ្ឋរឥណទនរត្ូវមានភាពទន់ភន
សង ល ់និងតលស់បូ រនៅតមនពល

នវល ស្ថទនភាពជាក្់ដសង
ឋ និងសមរសបតមលក្ខ្
ា ណឍ។

ការលធវើលសចកដីសលរមចចិតដលដ្ឋយវិ និចឆ័យ

ំ ី ែនំ ណើរការពនការនធនសច្ក្
វជាការបងាហញអព ើវ សនរមច្
ីឋ នដ្ឋយដផក្
អ នលើបទ

ំ ូ ង ច្នំ ណឹះែង
ពិនស្ថធន៍ែប ឹ តធល់ ការយល់ែឹងនដ្ឋយមនបាច្
ិ ់ពិចារណា។ នហត្ុ

ប រគប់រគងខ្ឹះ
ននឹះនទើបអក្ ល នរបវើ ធ
ិ គណនារហ
ី ័ សខ្ឹះ
ល ៗនទើបនធការសនរមច្។
ើវ ជាធមម

តអក្ ឋ ់ ឥណទននឹងពយយមបា៉ាន់ស្ថមនពីលហ
ប ផល ំ ូ ស្ថច្់របាក្់របស់អក្
ប នសើ ស ំ
ប ុ។

ការលធវលើ សចកដស
ី លរមចចត
ិ ដតាមរយៈតួរលលខ

វជាវធ
ិ ស្ថស្រស
ី នឋ ធនសច្ក្
ើវ សនរមច្ច្
ីឋ ត្
ិ ដឋ ផក្
អ នៅនលើត្ួនលខ្ នដ្ឋយបញ្ូ ច លត្ពមល

ឬពិនុ ឥណទននៅនល
ធ ើ លក្ណ
ា ិ ឋ ួ លឥណទននផេងៗ តមរយៈសនំ ណើ
ៈសមផត្ទទ

ំ ណទន។
សុឥ

៣.២.៥. ការរតួតពិនិតយឥណទាន

ក្ុ ងការរគប
ប ់រគងឥណទន ការរត្ួត្ពិនិត្យនលើសក្មភា ឋ ់ ព័ត្៌មាន
ម ព នឹងផល

នៅែល់ភាគីដែល ក្់ព័ន។
ន វក្៏ជួយបញ្ញ
ជ ក្់អព
ំ ី ការនរបើរបាស់គណនីឥណទន

នែើមផពរងឹ
ី ងការបនផ ថ ់ ឥណទន។ នៅក្ុ ងការឥណទន
ឋ ល ប ព័ត្៌មានគជាត្រមូ
ឺ វការ

ររ្ៀបររ្ៀងរោយ៖ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 143 ការរគប់រគងធនាគារ

សរមាប់អក្ ឋ ់ ឥណទននិងអក្
ប ផល ជ ក្់ថាឥណទននឹង
ប ទទួលឥណទន នែើមផបញ្ញ

រត្ូវបានសងតមក្ិច្ស
ច នយ។ ព័ត្៌មានអាច្ជាមនធយបាយរត្ួត្ពិនិត្យនលើស្ថទន

ភាពគណនីបច្ុ បផន
ច ំ
ប របសិននបើអត្ិថិជនមានបណ ងពរងីក្ឥណទន។

នៅក្ុ ងែ
ប នំ ណើរការផល
ថ ់ ឥណទន បញ្ញ
ហ ច្មផងងគការផ
ឺ លថ ់ ព័ត្៌មានែល់

អត្ថ
ិ ជ ំ
ិ នតមនពលនវលក្ណ ់ ក្់លក្់។
ត្ជា សរមាប់គណនីប័ណតឥណទន

ព័ត្៌មានគជាវ
ឺ ិ ័យប័រត្នធតមទរមង
ក្ ើវ ់ជារបាយការណ៍របចាដខ្
ំ អាច្នផើក្
ញ នុ យ

ប័ណតទូទត្់នៅក្ុ ងនសៀវនៅប
ប ័ណត បនាធប់ពីក្មីស្ថច្
ច ់របាក្់បានពរងីក្។ ច្នំ ឹះ

គណនីគាមនរបាយការណ៍ ំ ួ នទឹក្ជ ំ
ិ ័យប័រត្នឹងបងាហញពីច្ន
វក្ ក្់នៅនពល

បច្ុ បផន
ច ប និងរបវត្សក្ម
ិឋ ម ពគណនី ចាប់ពីរបាយការណ៍មុន និងព័ត្៌មានពី
ភា

ំ ួ នឥណទននៅសល់ដែលអាច្នរបើបាន។
ច្ន

ក្នង
ល មក្អក្ ឋ ់ ឥណទន នផើច្
ប ផល ញ ាប់ច្មង ធ ប័ណតក្ពរមទុក្ជាភសុ តង
ល បនឹះ ឋ

សរមាប់បនុ ក្យក្ព
ធ ី គណនី។ បុ ដ៉ា នម
ឋ ក្ែល់សពវពថនៃ នឹះសរមាប់ All Credit Cards

and Retail Creditor បាននរបើរបាយការណ៍រយតមរបត្បត្


ិ ការ។
ិឋ ដត្នបអត្
ើ ថ
ិ ជ
ិ ន

សងេ ័យថារបាយការណ៍មានបញ្ញ ់ មង
ហ ពួក្នគអាច្ ទមទរនូវច្ាបច្ ធ ប័ណត
ល បនឹះ

ក្ពរមពីអក្ ឋ ់ ឥណទនបាន ។
ប ផល

ការថសវងរកគណ្នីហួសកាលកំណ្ត់ (Finding Past due Account )

ិ ័ យរបស់ការយល
មានទសេនៈវស ិ ័ យឥណទនបានបញ្ញ
ជ ក្់ថា នៅពថខា
ៃ ង

មុខ្របព័នម ំ ួ នគួរដត្បនងើត្
ន ួ យច្ន ក នែម
ើ ផរបម
ី ំ
ូ លគណនីហួសនពលក្ណ ត្់ ។


របសិននបើគណនីហួសនពលក្ណ ត្់ អក្ ឋ ់ ឥណទនអាច្អនុវត្ត
ប ផល ឋ ម

នគាលននយបាយនិងនីត្ីរក្មែូច្ខាងនរកាម៖

 នធឱយអត្
ើវ ិ ិជនអាច្នជៀសវងរល់បញ្ញ
ថ ហ នផេងៗ។

ឋ ់ នូវការរបុងរបយ័ត្ជា
 ផល ប នរច្ើននែើមផអន
ី ុ វត្នឋ លើគណនី។
 នៅក្ុ ងគណន
ប ី ឥណទនរយ និងគណនីប័ណតឥណទនអត្ថ
ិ ជ
ិ ន

ំ ី សិទិ ក្
អាច្សួរអព ន ុ ងការនរប
ប របាស
ើ ់ ឥណទនរហូត្ែល់ស្ថទនភាពហួស


នពលក្ណ ត្់បាននដ្ឋឹះរស្ថយ។ មានអក្ ឋ ់ ឥណទនមួយច្ន
ប ផល ំ ួ ន ជា

ររ្ៀបររ្ៀងរោយ៖ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 144 ការរគប់រគងធនាគារ

ពិនសសច្នំ ឹះនច្ញប័ណតឥណទននរច្នបានបនង
ើ ើត្
ក ជាក្មវម ធ
ិ ក្ ំ យូទ័
ី ុព

រមួយនែើមផវយត្ពម
ី ភា
ល ពក្េ ័យធន នដ្ឋយដផក្ ំ
អ នលើឯក្ស្ថរសណ ង។

ក្មវម ធ
ិ ីននឹះនឹងរយនឈាមឹះគណនី ំ
ដែលហួសនពលក្ណ ត្់និងជួយ

ែល់រក្ុមការងារក្ុ ងការនរៀបច្
ប ដំ ផនការសរមាប់អនាគត្ ។

ការបលងកើតករមត
ិ ឥណ្ទាន (Setting Credit Line)

វជាការងាយណាស់ក្ុ ងការន
ប ិ យយថា យល់រពមឬបែនិ សធច្នំ ឹះការ

ពរងីក្ឥណទនស្ថច្់របាក្់។ នៅក្ុ ងក្រណ


ប ី ននឹះអដែលរបនស
ីវ ើ រននាឹះគអ
ឺ ក្ ឋ ់
ប ផល

ក្មមានស
ីច ំ ួ រមួយថា “ នត្ខ្
ណ ំ ញ ួ រដត្ផល
ើ ុគ ថ ់ ក្មីែល
ច ់ អក្
ប ខ្ីននឹះដែរឬនទ?”។
ច ច្នំ ឹះ


គណនីគាមនកាលក្ណ ត្់ អក្ ប ុ រំ ត្ូវដត្របាប់
ប នសើស ំ ួ នបុ នា
នត្ើច្ន ៉ា ម នដែលនឹង

អនុញ្ញដត្ឱយគាត្់នែើមផយក្ក្ពរម
ី ំ ួ នបុ ៉ានាមនដែលអាច្ជ ំ
និងច្ន ក្់នៅនពលនវល

មួយដែលបានយល់រពម?។ ក្រមត្ឥណទនម
ិ ួ យ(Credit Limit) គជាច្
ឺ នំ ួ នរបាក្់

ក្មអត្
ីច បរមាបនណា
ិ ឋ ឹះអាសនមា
ប នក្ពរម ដែលរត្ូវយក្ពីគណនីនហើយនិងអាច្

ិ ិជនបានបងាហញពីការទទួលខ្ុសរត្ូវច្នំ
ពរងីក្គណនីនៅនពលដែលអត្ថ ឹះ

គណនី។ ស្ថទប័នផល
ថ ់ ក្មីបានក្
ច ណំ ត្់ពីទហ
ំ ំ ពនក្រមិត្ឥណទនជាក្់លក្់ នៅ

នពលដែលអត្ិថិជនបានទទួលឥណទនបដនម
ទ របសិននបើក្រមិត្ឥណទនរត្ូវ

បានយល់រពម។

ប រគប់រគងឥណទន
អក្ ក ជាក្រមិត្ឥណទនសរមាប់អត្ិថជ
អាច្បនងើត្ ិ ន

នដ្ឋយនគអាច្បនឥ
ឋ ណទននៅនពលនរកាយ ដផក្
អ នៅតមការទុក្ច្ត្
ិ នឋ លើការ

សនរមច្ច្ិត្ន
ឋ ិ ងនយងនលើក្ពរមបដនម
ទ ។ ក្ុ ងក្រណ
ប ី ននឹះ វជួយសរមាលការងារ
ំ រៃ បស់អក្
របចាពថ ប រគប់រគង ែូច្ននឹះនគអាច្នតឋត្នលើការងារលបា
ំ ក្ខ្ឹះ
ល ៗ។

តមរយៈក្រមត្ឥណទនអត្
ិ ថ
ិ ជ វ យល់បាន
ិ នអាច្ដសង ពីភាពអាច្ទទួល

ឥណទនបាន។ នៅក្ុ ងក្រណ


ប ី ខ្ឹះ
ល អត្ថ
ិ ជ
ិ ននឹងចាយវយជានរច្នបនា
ើ ់ ី នគ
ធ បព

យល់ន ំ
ើញថា អណា ំ
ច្ពនការច្ណា យជាឥណទនគឺ អាច្នធនៅបាន
ើវ ។

អតដសញ្ញណ្កមមនិងការផដលស
់ ិទធិ (Identification and Authorization )

ររ្ៀបររ្ៀងរោយ៖ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 145 ការរគប់រគងធនាគារ

នៅនពលគណនីឥណទននិងក្រមត្ឥណទនបានបនង
ិ ើត្
ក ននាឹះនគាល

ននយបាយនិងនីត្ិរក្មក្៏រត្ូវបនងើត្
ក ផងដែរ នែើមផឱយរបាក្ែថាគណន
ី ី ដែលបាន

នរបើមានភាពរត្ឹមរត្ូវ។ អត្ស
ឋ ញ្ញដណក្មគ
ម ឺ ក្់ព័ននន ៅនឹងការនធើឱយច្ាស
វ ់ ថា

អក្
ប នរបថ
ើ ៗ
ីម ពិត្ជារត្ូវបានអនុញ្ញដត្ឱយនរបគណន
ើ ី។ ែូច្ជានៅនពលដែល

អត្ថ
ិ ជ
ិ ន ទូទត្់ត្ពមទ ំ ិ ញនហើយភាលមននាឹះពួក្នគបានយក្វជាប់នឹងខ្ួ នចាក្
ល ន ល

នច្ញពីហាង។ ែូនច្ឹះ
ប នីត្រក្មននឹះន
ិ ឹ ងជួយែល់មស្រនី ឥណទនក្
ឋ ុ ងការរត្ួ
ប ត្ពិនិត្យ

ជ ក្់ថាច្ន
នែើមផបញ្ញ
ី ំ ួ នទន
ំ ិ ញថីម
ម ិនជាប់ ក្់ព័នន
ន ឹ ងក្រមិត្ឥណទន។ ផុ យនៅ

វញនប
ិ មានការទ
ើ ិ ញថម
ីម ួ យបានពរងីក្នលើសពីក្រមត្ឥណទន
ិ ននាឹះនយងន
ើ ឹ ងនរបើ

វធ ី ធ ន់
ិ នដ្ឋឹះរស្ថយជាបនា នបស
ើ ិ នអត្ថ
ិ ជ
ិ នននាឹះមានលក្ណ
ា ៈរគប់រគាន់នែម
ើ ផី

ទទួលឥណទនបដនម
ទ ។

ររព័នធកព
ុំ យទ័
ូ រ និងការរតួតពិនត
ិ យឥណ្ទាន (Computerization and Credit Control)

ំ យូទរ័ បានចាប់នផើម
ក្ុព ម ក្់រយជានរច្ើន
ឋ នរបើនដ្ឋយអាជីវក្មល ំ ុង
នហើយក្ព

ទទួលបានក្រមត្ខ្
ិ សព ់ជាងអៗទ
ីវ ំ
ងអស់។ មិនរត្មដត្ប
ឹ ុ ន៉ា ណាតឹះនគសងឈមថាវន
ឹ ឹង

បនកា
ឋ រនក្ននឡ
ើ ើងនទៀត្នៅពថម ប រគប់រគងឥណ
ៃ ុ ខ្។ Computer Program ជួយអក្

ទនក្ុ ងសក្ម
ប ភា
ម ពរត្ួត្ពិនិត្យជានរច្ននៅក្
ើ ុ ងរបត្
ប បត្
ិ ការ
ិឋ ក្៏ែូច្ជាការនធការ
ើវ

សនរមច្ច្ត្
ិ ជា ំ
ឋ នែើម។ នលើសពីននឹះវអាច្ជួយក្ណ ត្់នគាលននយបាយរគប់រគង

ឥណទនបានយ៉ាងជាក្់លក្់តមរយៈត្ួរនលខ្ ។

ែូច្ននឹះការនក្ននឡ
ើ ើងពនការនរបរបាស
ើ ់ របព័នរន គប់រគងជាដខ្េបណា
ឋ ញ On-

Line management system មានឥទិ ពលែល


ន ់ ការរគប់រគងឥណទន និងត្ួនាទី

រត្ួត្ពិនិត្យ ។ វបានបនំ ពញតមនពលនវល នដ្ឋយអាច្បញ្ចប់បានក្ុ ងពថ


ប ។

៣.៣.៦. ការររម ូល

 សក្មភា
ម ពរបមូល រួមជាមួយការខ្ិត្ខ្រំ បងដរបងយ
ឹ ៉ា ងខាលង
ំ នែើមផឱយ

ិ ិជនបងវ់ ក្
អត្ថ ិ ័យប័រត្ពួក្នគ ំ
ឬសងសណ ំ
ងតមនពលនវលក្ណ ត្់

ននឹះគឺជាទិែភា ំ នម
ឌ ពសខា ់ ួ យពនរបសិទភា
ន ពរគប់រគងឥណទន ។

ររ្ៀបររ្ៀងរោយ៖ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 146 ការរគប់រគងធនាគារ

 ការទទួលខ្ុសរត្ូវក្មវម ធ
ិ ឥណទន
ី និងជរមុញច្លនាស្ថច្់របាក្ដ់ ថ

ំ ក្់ទន
រក្ាទនា ំ ងលជា ក ការលក្់ ។
អ មួយអត្ិថិជន និងបនងើន

ំ ក្់ទន
 ទនា ំ ងជាមួយគនរមាងហួសកាលក្ណ
ំ ត្់របស់អត្ិថិជននរៀបច្ ំ

នហត្ុផលសមរមយមួយ សរមាប់សណ
ំ ងនិងតមឱយជាប់នបស
ើ ិ នកា

រនរៀបច្ ំ រត្ូវខ្ូច្ខាត្ ។

- មនធយបាយសរមាប់ការរបមូលបណ
ំ ុ លរួមមាន វក្
ិ ័យប័រត្ សប
ំ ុ រត្ នៅ

ទូរស័ពធ និងនរបក្
ើ លំ ងរសបច្ាប
ំ ់ អារស័យនលើភាពធន
ៃ ់ធរៃ របស់បញ្ញ
ហ ពនការ

របមូលឥណទន ។

ិ ័យប័រត្មានរយៈនពល
- តមការរស្ថវរជាវបានបងាហញថា ការទុក្ឱយវក្


ដវងនដ្ឋយគាមនសណ ង វជាការពិបាក្ណាស់ក្ុ ងការទរស
ប ំ
ណ ងតមគណនី ។

មូលលហតុថដលបងកឱ្យមានការខកខានសងបំណ្ុល

ក្តថដែលបងរក នឡើងនដ្ឋយអត្ថ
ិ ជ
ិ នខាងក្ុ ងមានការនធ
ប រវ បដហស ក្ុ ងការ

ទទួលខ្ុសរត្ូវរបស់របត្បត្
ិ ិការឥណទនែ
ថ ូ ច្ជា៖

 អនុវត្រថ បាស់ចាក្ពីនគាលននយបាយ នីត្ិវធ


ិ ីនិងនសច្ក្ីដណនា
ថ ំ ព
អ ំ ី

ថ ់ ឥណទន
ការផល

 ភាបក្់ងារឥណទន នធការគា
ើវ ម នដផនការច្ាស់លស់ នដ្ឋយមននគារព

នៅតមការណាត្់

ំ ន់ និងរែូវកាលមនច្ាស
 សិក្ាត្ប ិ ់ លស់

ំ ី អត្ច្
 មិនសិក្ារឲ្យបានសុីជនរំអព ថ រត្របស
ិ ់ អត្ិថិជន

 វយត្ពមរល ទពយធានាមិនបានរត្ឹមរត្ូវ

 រទពយសក្មត្ ក ់ ធានាត្ូច្ជាងរបាក្់ក្មី ធ នពលមានបញ្ញ


ម មល ហ គាត្់របគល់

ឱយនយងលក្
ើ ់ ខ្ឹះ
វ សមត្ភា
ទ ពក្ុ ងការវយត្ពម
ប រល បាក្់ក្មី ច ទហ
ំ ំ ឥណទន

នលើសពីលទភា
ន ពសង។

ំ ូ រស្ថច្់របាក្់របស់អត្ិថិជន
 សិក្ាមិនបានសុីជនរំនលើលហ

 សិក្ាមនបានស
ិ ុ ីជនរំពីសកាកនុពលមុខ្របរនលើទីផាររបស់អត្ថ
ិ ជ
ិ ន

ររ្ៀបររ្ៀងរោយ៖ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 147 ការរគប់រគងធនាគារ

 សិក្ារមនបានច្ាស
ិ ់ លស់អព
ំ ី ទយពយសមផត្ិ ថ និងនែើមទុនរបស់អត្ិថិ

ថ ់ ឥណទនឲ្យនដ្ឋយមននាសនញ្ចត្នា
ជន នដ្ឋយផល

ថ ់ ឥណទននៅតមត្ប
 ផល ំ ន់ខ្ូច្នរច្ើន ដែលមិនទន់បានចាត្់វធាន

ការនដ្ឋឹះរស្ថយ មនបានស
ិ ំ ី របវត្សងរបាក្
ិ ក្ាអព ិថ ់ច្ាស់លស់

 នធស
វ របដហសនដ្ឋយយក្ច្ត្
ិ ទថ ុ ក្ដ្ឋក្់នលើអត្ថ
ិ ិជនចាស់ មនវយត្ពម
ិ ល

ស្ថថីម ច្នំ ថ ់ ឥណទនបនថ


ឹះការផល

 ភាបក្់ងារឥណទននជឿតមអក្
ប ែ៏ពទ នដ្ឋយមិនអនុវត្ត
ថ មនីត្ិវធ
ិ ី

នគាលការណ៍ផល
ថ ់ ឥណទន ការផល
ថ ់ ឥណទនរត្ួត្នលើគាប ជាមួយ

ស្ថទប័នែពទ

 ភាបក្់ងារឥណទននធរវ បដហសក្ុ ងការប


ប នំ ពញឯក្ស្ថរ

 និយយមនច្ាស
ិ ់ លស់ជាមួយអក្
ប ធានា ខាលច្នគមនធានាឱយ
ិ ខ្ឹះ
វ ការ

រគប់រគង ការរត្ួត្ពិនិត្យ និងការតមដ្ឋននលើការយឺត្យ៉ាវក្ុ ងការ


សងរបាក្់មនទន
ិ ់នពលនវល ។

ថ ់ ការអនុនរគាឹះសងរបាក្់
 បងាហញពីភាពផល មនមានដផនការច្ាស
ិ ់

លស់ក្ុ ងការនដ្ឋឹះរស្ថយប
ប ណំ ុ ល ទុក្បណ
ំ ុ លរហូត្កាលយជាបណ
ំ ុ ល

គាមនមាចស់

 បន ច ញឥណទននែើមផកាត្
ី ់បនយ
ទ ហានិភ័យ ុប ិត្ជាមួយអត្ិថិ

ជននក្ងបនំឥ
ល ណទន។

មូលលហតុម្នការខកខានសងថដលបងករលឡើងលដ្ឋយកតាតខាងលរៅ

ក្តថខាងនរៅ គឺជាក្តថដែលបងរក នឡើងនដ្ឋយអត្ិថិជន នធរវ បដហសក្ុ ង


ំ ុ លរត្លប់មក្វញែ
ការទទួលខ្ុសរត្ូវសងបណ ិ ូ ច្ជា៖


 រនលភក្ច្
ិ រច ពមនរពៀង ដែលមានដច្ងក្ុ ងក្
ប ច្
ិ ស ំ ិ ត្នក្ងរប
ច នយ មានគន

័ ជ នពលនវលសងរបាក្់ មានគន
វញ្ ំ ិ ត្បនំឯ
ល ក្ស្ថរនែើមផបានឥណទន។

 ឥណទនបនពថ ែគាប នគច្នវសមិនច្ង់ជួបនដ្ឋឹះរស្ថយ មានជាប់

ំ ុ លអក្
បណ ប ែពទនរច្ន
ើ (ឥណទនហួសសមត្ភា
ទ ព)

ររ្ៀបររ្ៀងរោយ៖ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 148 ការរគប់រគងធនាគារ

 បាត្់បង់របាក្់ច្ណ
ំ ូ ល បូ រម
ថ ុ ខ្របរមននទៀងទត្
ិ ់ ទន
ំ ិ ញហួសសមយ

និងខ្ូច្គុណភាព

ំ ស់ក្ុ ងរក្ុ
 មានទនា ប មរគួស្ថរ និងមានអាក្បផក្ិរយស
ិ ី លធម៌រស់នៅ

មនច្
ិ ុ ឹះសរមុងជាមួយញា្ត្ជ
ិ ត្
ិ ខាង និងមានជមរ ំ ៉ា ។
ឺ ៃ ពរ

 នធការងារនដ្ឋយគា
ើវ ំ ួ ញហួសពីត្រមូវការ ការរគប់
ម នគនរមាង ពរងីក្ជន

រគងហិរញ្ដវត្ុ រច្ប
ទ ូ ក្រច្បល់ និងអក្
ប ធានាបែិនសធន៍

 ជួបបញ្ញ
ហ ក្ុ ងែ
ប នំ ណើរការមុខ្របរ ជន
ំ ួ ញបរជ័យ

 តលស់បូ រទ ល រស់នៅ រក្សុីឆ្ៃយពីត្ប


ថ ីក្ដនង ំ ន់ដែលខ្ួ នទទ
ល ួ លឥណទន

 ឈ្រនឈាមឹះយក្របាក្់ឱយនគ ឬ ័
មាននច្ត្នានក្ងរបវញនបាក្របាស់

ឥណទនពីធនាគារ មាននច្ត្នាមនច្ង
ិ ់សងនហើយមនរពមលក្
ិ ់

រទពយធានាតមក្ច្
ិ សច នយ ។

មូលលហតុម្នការខកខានសងថដលបងករលឡង
ើ កនងករណ្
ុ ី ររធានស័កតិ

របធានស័ក្ថ គជាក្ត
ឺ ថ ដែលបងរក នឡើងនដ្ឋយនរគាឹះមហនរ
ថ យែូច្ជា៖

 នរគាឹះមហនរ ំ ន់ ឬនរគាឹះរងស
ថ យខ្យល់ពយុឹះ នរគាឹះទឹក្ជន ំ ួ ត្
ៃ ។

ធ នបំ ភើង
 នរគាឹះរញ្ួ ជ យដផនែី ឬ ផុ ឹះភ ល ។

 ភាពទន់នខ្ាយរបស់របព័នច្
ន ាប់នៅក្ុ ងសង
ប មគ

 បរស្ថ
ិ ទ នននយបាយ និងនសែក្
ឌ ច្
ិ ដច របរបួល

៤. ការរតួតពិនិតយឥណទានបទបីងវិញ(Loan Review)

៤.១. បគាលការណ៍ទ ូបៅ(General Principles)

បច្ុ បផន
ច នប នឹះ ធនាគារបាននធការរត្ួ
ើវ ត្ពិនិត្យឥណទន នដ្ឋយនរបរបាស
ើ ់ នីត្ិ

ិ ី និងនគាលការណ៍រគឹឹះទូនៅមួយច្ន
វធ ំ ួ នដែលក្ុ ងននាឹះរ
ប ួមមាន ៖

1. ចាត្់វធានការរត្ួ
ិ ត្ពិនិត្យឥណទនរគប់របនភទនៅតមរយៈនពល ឧ.

នរៀងរល់ ៣០. ៦០ .៩០ពថៃ

2. បនងើន
ក នីត្វិ ធ ី ត្ពិនិត្យនដ្ឋយរបុងរបយ័ត្ប នែើមផបញ្ញ
ិ រត្ួ ី ជ ក្់ថាលក្ណ
ា ៈ

ំ ន់របស់ឥណទនរត្ូវបាននគរត្ួត្ពិនិត្យដែលរួមមាន៖
សខា

ររ្ៀបររ្ៀងរោយ៖ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 149 ការរគប់រគងធនាគារ


a) ក្ណ ត្់អរតការសងរបស់អក្
ប ខ្ី ច ជ ក្់ថាការសងនទៀត្ទត្់
នែើមផបញ្ញ

តមដផនការ

ច ំ
b) គុណភាព និង ស្ថទនភាពពនវត្ុ បញ្ញ

c) ភាពនពញនលញពនឯក្ស្ថរឥណទន នែម ជ ក្់ថាធនាគារមាន


ើ ផបញ្ញ

សិទិ នម
ន លវត្
ើ ទ ច ំ និងអាច្ែនំ ណើរការរត្មរត្ូ
ុ បញ្ញ ឹ វតមផូ វច្ាប
ល ់ ក្ុ ងការ

ចាត្់វធានការជាម
ិ ួ យអក្ ច នំ
ប ខ្ីច្ ឹះមុខ្ត្ុលការ ក្ុ ងក្រណ
ប ំ
ី ចាបាច្់ណា

មួយ។

d) វយត្ពមព
ល ី ស្ថទនភាពហិរញ្វដ ត្ុ របស
ទ ់ អត្ថ ិ ន និងការពយក្រណ៍មាន
ិ ជ

ការតលស់បូ រដែររ
ឋ នទ?
ឺ អដែលអាច្នធ
ីវ ើឲ្យមានការថយច្
វ ុ ឹះ ឬនក្ននទផ
ើ ង

ត្រមូវការឥណទនរបស់អក្
ប ខ្ី។

e) វយត្ពមថា
ល នត្ឥណទនបានអន
ើ ុ នលមនៅតមនគាលននយបាយ

ឲ្យខ្ីរបស
ច ់ ធនាគារដែរឬនទ? ឋ មបទដ្ឋឌនរបស់
នហើយបានអនុវត្ត

ឥណទនដែលបានដ្ឋក្់នដ្ឋយនិយត្័ក្រដែរឬនទ?

f) រត្ួត្ពិនិត្យនទផងវ
ើ ញឲ្យបាននទៀត្ទត្
ិ ់នូវឥណទនធៗ
ំ ពីនរ ឹះការ

មនសងនល
ិ ំ
ើឥណទនទងននឹះ មានការប៉ាឹះ ល់ែល់ស្ថទនភាពហិរញ្ដ

វត្ុ របស
ទ ់ធនាគារ។

ហ ឲ្យបានញឹក្ញា្ប់បផ
g) រត្ួត្ពិនិត្យឥណទនមានបញ្ញ ំ ុ ត្

h) បនងើន
ក ការរត្ួត្ពិនិត្យឥណទន នៅនពលដែលមានបញ្ញ
ហ នសែក្
ឌ ច្
ិ ជា

ទូនៅឬក្៏ឧសាហក្មណា
ម មួយ ឋ ់ ឥណទន
ដែលធានាគារបានផល

នរច្នមានបញ្ញ
ើ ហ ។

ការរត្ួត្ពិនិត្យឥណទន គម
ឺ នដមនរគាន
ិ ់ដត្ជាកាលនអ មលននាឹះនទ
ើ គវជា


នរឿងដែលចាបាច្់បផ
ំ ុ ត្ សរមាប់ក្មវម ធ
ិ ីឲ្យខ្ីរបស
ច ់ ធនាគារ។ វមនរត្
ិ មដត្ឲ្យអ
ឹ ក្

រគប់រគងរក្ន ហ យ៉ាងឆ្ប់រហ័សបុ ន៉ា ណាតឹះនទ


ើញនូវឥណទនមានបញ្ញ បុ ដ៉ា នវ


ដថមទងអាច្រត្ួ ត្ពិនិត្យមស្រនី ឥណទនព
ឋ ី ការរបកាន់ខាជប់ នូវនគាលននយបាយ

ឥណទនរបស់ធនាគារ។

ររ្ៀបររ្ៀងរោយ៖ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 150 ការរគប់រគងធនាគារ

៤.២. ការរគប់រគងសាានភាពរបស្់ឥណទានានបញ្ហ

Managing Situations of Loan Problem

សូចនាកររបស់ឥណ្ទានមានបញ្ញ(Indicators of a Weak or Trouble loan)

• ការទូទត្់ឥណទនមននទៀងទត្
ិ ់

• ការតលស់បូ រលក្
ថ ា ណឍឥណទនជាញឹក្ញា្ប់
ខ្

• ការក្ត្់រតការចាប់នផើម
ថ ថីពម នឥណទននខ្ាយ(របាក្់នែើមកាត្់បនយ

បនិ ច្ម
ថ ងថ ៗ តមនពលនិមួយៗ ឥណទនរត្ូវបាននគចាប់នផើម
ថ ថី)ម

• ព ់ មនរបរក្ត្
អរតឥណទនខ្ស ិ ំ
ី(របដហលនគាលបណ ងមួយ នែើមផឲ្យ

ធនាគារទូទត្់ច្នំ ឹះក្មីដែលមានហាន
ច ិ ភ័យខ្ស
ព ់)

• ការនក្ននឡ
ើ ើ ងមនរ
ិ ពំ ឹ ងទុក្ពនគណនីឥណនទយយរបស់អក្
ប ខ្ីរបាក្
ច ់ និង

សនិ ធ
ប ិ

• ំ ុ លច្នំ
អនុបាត្បណ ឹះត្ពមព
ល ិ ត្(អានុភាព)នក្ននឡ
ើ ើង

• ឯក្ស្ថរបាត្់បង់(ជាពិនសសការបាត្់បង់របាយការណ៍ហិរញ្ដវត្ុ ទ របស់

អត្ថ
ិ ិជន)

• វត្ុ បញ្ញ
ទ ំ
ច មានគុ ណភាពអន់

• ថ ុក្ច្ិត្នថ លើរងាវយត្ពមរល បស់រទពយសក្មម ច្នំ


នសច្ក្ីទ ឹះការនក្ើននឡើង

ល ិ ត្របស់ក្មីអត្
ត្ពមព ច ថ
ិ ិជន

• ថ នរបស់របាយការណ៍ច្លនាស្ថច្់របាក្់ ឬការក្ណ
អវត្មា ំ ត្់បងាហញ

នផេងៗ

• ិ រថ បស់អត្ិថិជននលើរបភពនក្ននឡ
ការទុក្ច្ត្ ើ ើ ងយ៉ាងឆ្ប់រហ័ស របស់

ី ួ បការទូទត្់ឥណទន។
មូលនិធិ នែើមផជ

សូចនាករម្នលោលនលោបាយផតល់កមចធ
ី នាោរទន់លខាយ

ររ្ៀបររ្ៀងរោយ៖ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 151 ការរគប់រគងធនាគារ

Indicators of Inadequate or Poor Bank Lending Policies

• ការនសុើបអនងត្
ក និងការរត្ួត្ពិនិត្យហានិភ័យរបស់អត្ិថិជនខ្ីរបាក្
ច ់

មានភាពទន់នខ្ាយ

• ថ ់ ក្មតមយថាភាពនល
ការផល ីច ើ រពឹត្ការណ
ិថ ៍ នៅនពលអនាគត្ដែល

អាច្មាន ែូច្ជាការរួមបញ្ូ ច លគាប

• ថ ់ ក្មព
ការផល ីច ី នរ ិ ិជនមាបក្់សនយថា
ឹះដត្មានអត្ថ នឹងដ្ឋក្់របាក្់

ដ ៉ា ងនរច្ើន
បនញ្ើ យ

• ការបរជ័យច្នំ ឹះការដ្ឋក្់ដផនការមួយ នែម


ើ ផនធ
ី ការជរមឹះបញ្
ើវ ី ជ របស់

ក្មន
ីច ិ មួយៗ

• ការផេពវផាយយ៉ាងទូលទ
ំ ូ លយអព
ំ ី ឥណទន ច្នំ ឹះអក្
ប ខ្ីនៅខាង

ំ ន់អាជីវក្មរម បស់ធគារ
នរៅត្ប

• ឯក្ស្ថរឥណទនមិនរត្ូវបានបញ្ចប់

• ឥណទនដច្ក្ចាយនដ្ឋយខ្ួ នឯង(ែ
ល ច នំ
ូ ច្ជា ក្មីច្ ឹះអក្
ប នៅខាងក្ុ ង,

និនយជត្ ប រគប់រគង ឬមាចស់ភាគហ៊េុន)


ិ អក្

• និនាបការច្នំ ឹះរបត្ក្ម
ិ ម នែើមផនធ
ី ការរបក្
ើវ ួ ត្របដជង(បនងើត្
ក ឥណទន

អន់ថយ នែើមផរក្ាអត្
ី ិ ិជនរបស់ខ្ួ ន
ិថិជនពីអត្ថ ល នឆ្ពឹះនៅអត្ថ
ិ ិជន

របស់ធនាគារែ៏ពទនទៀត្)

ថ ់ ឥណទនស្ថច្់របាក្់នែម
ផល ើ ផរទរទង់ការទិញបរក្បផ

• ី
• ក្ងឹះ
វ ខាត្ពនវចារណៈញ្ញ
ិ ដ ណ នែម
ើ ផនធ
ី ការត
ើវ ល ស់បូ រល
ថ ័ ក្ខ្
ា ណ័ ឍ នសែឌ

ក្ច្
ិ ។ច

rrtss

ររ្ៀបររ្ៀងរោយ៖ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ
សាកលវិទាល័យ បបៀលរាយ 152 ការរគប់រគងធនាគារ

ស្ំណួរ

១.អនៅដែលនៅថាឥណទន?
ីវ

២.នត្ឥណទនរបស
ើ ់ ធនាគារមានបុ នា
៉ា ម នរបនភទ?អខ្
ី វ ឹះ
ល ?

៣.នត្ើឥណទនមានត្ួនាទីែូច្នមច្
ថ ខ្ឹះ
ល នៅក្ុ ងអាជ
ប ីវក្ម?

៥.ច្ូរនរៀបរប់អព
ំ ី វធានស
ិ ំ ួ យរបស់ឥណទន។
ុ ីរបាម

៤.នហត្ុអបានជារគ
ីវ ឹះស្ថ
ឹ ថ ់ ក្មី ច ត្រមូវឲ្យអក្
ទ នផល ប ខ្ីែក្
ច ់វត្ុ បញ្ញ
ទ ច ?ំ

៥.ច្ូរនរៀបរប់អព
ំ ី ការវភាភឥណទន

៦.ច្ូរនរៀបរប់អព
ំ ី ការនធើច្ ំ
វ ណា ត្់ថាបក្់រទពយសក្មម

៧.នហត្ុអីបានជារគ
វ ថ ់ ក្មីរត្ូ
ឹឹះស្ថទនផល ច វនធើច្ ំ
វ ណា ត្់ថាបក្់រទពយសក្ម?

ើ វំ ធានធនមាននគាលប
៨.នត្ស ិ ណំ ងែូច្នមច្
ថ ខ្ឹះ
ល ?

៩.នត្ហាន
ើ ិ ភ័ឥណទនបណា វ ច្ូរពនយល់
ថ លមក្ពីអី?

១០.នត្រគ
ើ ឹះស្ថ
ឹ ថ ់ ក្មរត្ូ
ទ នផល ី ច វនធែ
ើ វ ូ ច្នមច្
ថ ខ្ឹះ
ល នែើមផបនញ្
ី ច ៀសហានិភ័យឥណទន?

១១.ច្ូរនរៀបរប់អព
ំ ី នគាលននយបាយពនការផល
ថ ់ ឥណទន

១២.នត្ើរត្ូវនធើែ
វ ូ ច្នមច្
ថ ខ្ឹះ
ល នែើមផផ ថ ់ ឥណទនមានរបសិទភា
ី ល ន ព?

១៣.នហត្ុអបានជាក្ម
ីវ ើ វ ិ យ័ត្ក្មនម ដ្ឋយរដ្ឋឌភបាល?
ីច រត្ូវនធន ិ

១៤.នត្ការសរនសរនគាលននយបាយឥណទនល
ើ អ គួរដត្មានលក្ខ្
ា ណ័ ឍ អខ្
ី វ ឹះ
ល ?

១៥.ច្ូរនរៀបរប់អព
ំ ី ការរគប់រគងហានិភ័យឥណទន

ការពារររញ្ើរជាងពាបាល !

ររ្ៀបររ្ៀងរោយ៖ សាស្ដ្សា
ា ចារ្យ ខឹម សារិទធ

You might also like