สรรุ ปกฎหมายแรงงาน มสธ.

เวลาททา งาน
• ไมม่ เกกิ น 8 ชชชั่ วโมงตม่ อวช น และ 48 ชชชั่ วโมงตม่ อสช ปดาหห
• งานอช นตรายตามททชั่ กทา หนดในกฎกระทรวงไมม่ เกกิ น 7 ชชชั่ วโมงตม่ อ
วช น และ 42 ชชชั่ วโมงตม่ อสช ปดาหห
เวลาพช ก
• ในวช นททชั่ มท การททา งาน ใหห้ นายจห้ างจช ดใหห้ ลลู กจห้ างมท เวลาพช กตกิ ดตม่ อ
กช นไมม่ นห้ อยกวม่ าวช นละ 1 ชชชั่ วโมง ภายใน 5 ชชชั่ วโมงแรกของการ
ททา งาน
• นายจห้ างและลลู กจห้ างจะตกลงกช นลม่ วงหนห้ าใหห้ มท เวลาพช กนห้ อยกวม่ า
ครชรั้ งละ 1 ชชชั่ วโมง
กก็ ไดห้ แตม่ ตห้ องไมม่ นห้ อยกวม่ าครชรั้ งละ 20 นาทท และเมมชั่ อรวมกช นแลห้ วตห้ อง
ไมม่ นห้ อยกวม่ า
วช นละ 1 ชชชั่ วโมง
• กรณท งานในหนห้ าททชั่ มท ลช กษณะตห้ องททา ตกิ ดตม่ อกช นไป หรม อเปก็ นงาน
ฉฉุ กเฉกิ นโดยจะหยฉุ ด
เสท ยมกิ ไดห้ นายจห้ างจะไมม่ จช ดเวลาพช กใหห้ ลลู กจห้ างกก็ ไดห้ แตม่ ตห้ องไดห้ รช บ
ความยกิ นยอม
จากลลู กจห้ าง
วช นหยฉุ ด
• วช นหยฉุ ดประจทา สช ปดาหห
• ตห้ องไมม่ นห้ อยกวม่ าสช ปดาหห ละ 1 วช น โดยมท ระยะหม่ างกช นไมม่
เกกิ น 6 วช น
• ลลู กจห้ างมท สกิ ทธกิ ไธิ์ ดห้ รช บคม่ าจห้ างในวช นหยฉุ ดประจทา สช ปดาหห (ยกเวห้ น
ลลู กจห้ างรายวช น
รายชชชั่ วโมง หรม อตามผลงานโดยคทา นวณเปก็ นหนม่ วย)
• นายจห้ างและลลู กจห้ างจะตกลงกช นลม่ วงหนห้ า กทา หนดใหห้ มท วช นหยฉุ ด
ประจทา สช ปดาหห
วช นใดกก็ ไดห้
• งานโรงแรม งานขนสม่ ง งานในปม่ า งานในททชั่ ทฉุ รกช นดาร (งาน
ประมง
งานดช บเพลกิ ง) งานอมชั่ นตามททชั่ กฎกระทรวงฯ กทา หนด นายจห้ างและ
ลลู กจห้ าง
จะตกลงกช นลม่ วงหนห้ า สะสมและเลมชั่ อนวช นหยฉุ ดประจทา สช ปดาหห ไ ป
เมมชั่ อไดกก็ ไดห้
แตม่ ตห้ องอยม่ลู ในระยะเวลา ไมม่ เกกิ น 4 สช ปดาหห ตกิ ดตม่ อกช น
• กรณท วช นหยฉุ ดประจทา สช ปดาหห ไมม่ แนม่ นอน ใหห้ นายจห้ างประกาศวช น
หยฉุ ด
ใหห้ ลลู กจห้ างทราบลม่ วงหนห้ าไมม่ นห้ อยกวม่ า 3 วช นและแจห้ งเปก็ นหนช งสม อ
ใหห้ พนช กงาน
ตรวจแรงงานทราบภายใน 7 วช น นช บแตม่ วช นททชั่ ประกาศกทา หนด
วช นหยฉุ ดตามประเพณท
• ตห้ องไมม่ นห้ อยกวม่ าปท ละ 13 วช น โดยรวมวช นแรงงานแหม่ งชาตกิ ดห้ วย
ถห้ าวช นหยฉุ ด ตามประเพณท ตรงกช บวช นหยฉุ ดประจทา สช ปดาหห ใหห้ หยฉุ ด
ชดเชยในวช นททา งานถช ดไป
• ลลู กจห้ างมท สกิ ทธกิ ไธิ์ ดห้ รช บคม่ าจห้ างในวช นหยฉุ ดตามประเพณท
วช นหยฉุ ดพช กผม่ อนประจทา ปท
• ลลู กจห้ างซซชั่ งททา งานตกิ ดตม่ อกช นมาครบ 1 ปท มท สกิ ทธกิ หยฉุ ดพช กผม่ อน
ประจทา ปท ไมม่ นห้ อยกวม่ า
ปท ละ 6 วช นททา งาน
• ลลู กจห้ างมท สกิ ทธกิ ไธิ์ ดห้ รช บคม่ าจห้ างในวช นหยฉุ ดพช กผม่ อนประจทา ปท
• ถห้ าลลู กจห้ างททชั่ ททา งานยช งไมม่ ครบ 1 ปท จะใหห้ หยฉุ ดตามสม่ วนกก็ ไดห้
• ใหห้ นายจห้ างเปก็ นผห้ลู กทา หนดวช นหยฉุ ดพช กผม่ อนประจทา ปท ใหห้ ลลู กจห้ าง
ทราบลม่ วงหนห้ า
หรม อกทา หนดตามททชั่ ตกลงกช น
• นายจห้ างและลลู กจห้ างจะตกลงกช นลม่ วงหนห้ าสะสมและเลมชั่ อนวช น
หยฉุ ดพช กผม่ อนประจทา ปท
ไปรวมหยฉุ ดในปท อมชั่ นกก็ ไดห้
การลาปม่ วย
• ลลู กจห้ างมท สกิ ทธกิ ลาปม่ วยโดยไดห้ รช บคม่ าจห้ างตามปกตกิ ปท หนซชั่ งไมม่ เกกิ น
30 วช นททา งาน
การลาคลอด
• ลลู กจห้ างซซชั่ งเปก็ นหญกิ งมท ครรภห มท สกิ ทธกิ ลาคลอดกม่ อนและหลช งคลอด
ครรภห หนซชั่ งไมม่ เกกิ น 90 วช น โดยใหห้ นช บรวมวช นหยฉุ ดททชั่ มท ระหวม่ างวช น
ลาดห้ วย และใหห้ นายจห้ างจม่ ายคม่ าจห้ าง แกม่ ลลู กจห้ าง ซซชั่ งลาคลอด
เทม่ ากช บคม่ าจห้ างในวช นททา งานตลอดระยะเวลาททชั่ ลา แตม่ ไมม่
เกกิ น 45 วช น

การลาเพมชั่ อททา หมช น

• ลลู กจห้ างมท สกิ ทธกิ ล
ธิ์ าเพมชั่ อททา หมช นไดห้ และมท สกิ ทธกิ ล
ธิ์ าเนมชั่ องจากการ
ททา หมช นตามระยะ เวลาททชั่ แพทยห แผนปช จจฉุ บช นชชรั้ นหนซชั่ งกทา หนดและ
ออกใบรช บรองใหห้ โดยลลู กจห้ าง
มท สกิ ทธกิ ไธิ์ ดห้ รช บคม่ าจห้ างในวช นลานชรั้ นดห้ วย
การลากกิ จ
• ลลู กจห้ างมท สกิ ทธกิ ล
ธิ์ าเพมชั่ อกกิ จธฉุ ระอช นจทา เปก็ นไดห้ ตามขห้ อบช งคช บเกทชั่ ยวกช บ
การททา งาน
โดยไมม่ ไดห้ รช บคม่ าจห้ างในวช นลา
การลาเพมชั่ อรช บราชการทหาร
• ลลู กจห้ างมท สกิ ทธกิ ล
ธิ์ าเพมชั่ อรช บราชการทหารในการเรท ยกพลเพมชั่ อ
ตรวจสอบ เพมชั่ อฝซ ก วกิ ชาทหาร หรม อเพมชั่ อทดสอบความพรชชั่ งพรห้ อม
โดยลาไดห้ เทม่ ากช บจทา นานวช นททชั่ ทาง การทหารเรท ยก และไดห้ รช บคม่ า
จห้ างตลอดเวลาททชั่ ลาแตม่ ไมม่ เกกิ น 60 วช นตม่ อปท
การลาเพมชั่ อฝซ กอบรม
• ลลู กจห้ างมท สกิ ทธกิ ล
ธิ์ าเพมชั่ อการฝซ กอบรมหรม อพช ฒนาความรห้ลู ความ
สามารถตามหลช กเกณฑห และวกิ ธท การททชั่ กทา หนดในกฎกระทรวงโดย
ไมม่ ไดห้ รช บคม่ าจห้ างในวช นลานชรั้ น
คม่ าจห้ าง
• เปก็ นเงกิ นททชั่ นายจห้ างและลลู กจห้ างตกลงกช นจม่ ายเปก็ นคม่ าตอบแทนใน
การททา งานตาม สช ญญาจห้ างสทา หรช บระยะเวลาการททา งานปกตกิ
เปก็ นรายชชชั่ วโมง รายวช น รายสช ปดาหห
หรม อระยะเวลาอมชั่ น หรม อจม่ ายใหห้ โดยคทา นวณตามผลงานททชั่ ลลู กจห้ าง
ททา ไดห้ ในเวลา ททา งานปกตกิ ของวช นททา งานและรวมถซ งเงกิ นททชั่
นายจห้ างจม่ ายใหห้ แกม่ ลลู กจห้ างในวช นหยฉุ ด และวช นลาททชั่ ลลู กจห้ างมกิ ไดห้
ททา งานแตม่ มท สกิ ทธกิ ไธิ์ ดห้ รช บตามกฎหมายคห้ฉุ มครองแรงงาน
• ลลู กจห้ างมท สกิ ทธกิ ไธิ์ ดห้ รช บคม่ าจห้ างไมม่ นห้ อยกวม่ าอช ตราคม่ าจห้ างขชรั้ นตทชั่ า
• ถห้ าไมม่ มท การกทา หนดอช ตราคม่ าจห้ างขชรั้ นตทชั่ าในทห้ องททชั่ ใดใหห้ ถม อวม่ า
อช ตราคม่ าจห้ างขชรั้ นตทชั่ า พมรั้ นฐานเปก็ นอช ตราคม่ าจห้ างขชรั้ นตทชั่ าของทห้ องททชั่ นรั้ช น
(อช ตราคม่ าจห้ างขชรั้ นตทชั่ าพมรั้ นฐาน หมายถซ ง อช ตราคม่ าจห้ างททชั่ คณะ
กรรมการคม่ าจห้ างกทา หนดเพมชั่ อใชห้ เปก็ นพมรั้ นฐาน ในการกทา หนดอช ตรา
คม่ าจห้ างขชรั้ นตทชั่ า)
การททา งานลม่ วงเวลา และการททา งานในวช นหยฉุ ด
• ในกรณท ทชั่ท งานมท ลช กษณะตห้ องททา ตกิ ดตม่ อกช นไป ถห้ าหยฉุ ดจะ เสท ย
หายแกม่ งานหรม อเปก็ นงานฉฉุ กเฉกิ น นายจห้ างอาจใหห้ ลลู กจห้ าง ททา งาน
ลม่ วงเวลา หรม อททา งานในวช นหยฉุ ดเทม่ าททชั่ จทา เปก็ นกก็ ไดห้
• กกิ จการโรงแรม สถานมหรสพ งานขนสม่ ง รห้ านขายอาหาร รห้ าน
ขายเครมชั่ องดมชั่ ม สโมสร สมาคม สถานพยาบาล และกกิ จการอมชั่ น
ตามททชั่ กระทรวงจะไดห้ กทา หนดนายจห้ างจะใหห้ ลลู กจห้ างททา งานใน วช น
หยฉุ ดเทม่ าททชั่ จทา เปก็ นกก็ ไดห้ โดยไดห้ รช บความยกิ นยอมจากลลู กจห้ างเปก็ น
คราวๆ ไป
• ในกรณท ทชั่ท มท การททา งานลม่ วงเวลาตม่ อจากเวลาททา งานปกตกิ ไมม่
นห้ อยกวม่ า สองชชชั่ วโมง นายจห้ างตห้ องจช ดใหห้ ลลู กจห้ างมท เวลาพช ก ไมม่
นห้ อยกวม่ ายทชั่ สกิ บนาทท กม่ อนททชั่ ลลู กจห้ างเรกิชั่ ม ททา งานลม่ วงเวลา (ยกเวห้ น
งานททชั่ มท ลช กษณะหรม อสภาพของงานตห้ องททา ตกิ ดตม่ อกช นไป โดยไดห้ รช บ
ความยกิ นยอมจากลลู กจห้ างหรม อเปก็ นงานฉฉุ กเฉกิ น )
คม่ าลม่ วงเวลา คม่ าททา งานในวช นหยฉุ ดและคม่ าลม่ วงเวลาในวช นหยฉุ ด
• ถห้ าททา งานเกกิ นเวลาททา งานปกตกิ ของวช นททา งาน นายจห้ างตห้ อง
จม่ ายคม่ าลม่ วงเวลา ไมม่ นห้ อยกวม่ าหนซชั่ งเทม่ าครซชั่ งของอช ตราคม่ าจห้ างตม่ อ
ชชชั่ วโมงในวช นททา งานตาม จทา นวนชชชั่ วโมงททชั่ ททา หรม อไมม่ นห้ อยกวม่ าหนซชั่ ง
เทม่ าครซชั่ งของอช ตราคม่ าจห้ างตม่ อหนม่ วย ในวช นททา งานตามจทา นวนผล
งานททชั่ ททา ไดห้ สทา หรช บลลู กจห้ างททชั่ ไดห้ รช บคม่ าจห้ างตามผลงาน
• ถห้ าททา งานในวช นหยฉุ ดเกกิ นเวลาททา งานปกตกิ ของวช นททา งาน
นายจห้ างตห้ องจม่ าย คม่ าลม่ วงเวลาในวช นหยฉุ ดใหห้ แกม่ ลลู กจห้ างในอช ตรา
สามเทม่ าของอช ตราคม่ าจห้ างตม่ อชชชั่ วโมง ในวช นททา งานตามจทา นวน
ชชชั่ วโมงททชั่ ททา หรม อตามจทา นวนผลงานททชั่ ททา ไดห้ สทา หรช บ ลลู กจห้ างททชั่ ไดห้
รช บคม่ าจห้ างตามผลงานโดยคทา นวณเปก็ นหนม่ วย
• ถห้ าททา งานในวช นหยฉุ ดในเวลาททา งานปกตกิ นายจห้ างตห้ องจม่ ายคม่ า
ททา งานในวช นหยฉุ ด ใหห้ แกม่ ลลู กจห้ างททชั่ มท สกิ ทธกิ ไดห้ รช บคม่ าจห้ างในวช นหยฉุ ด
เพกิชั่ มขซรั้ นอท ก 1 เทม่ าของคม่ าจห้ าง ในวช นททา งานตามชชชั่ วโมงททชั่ ททา งาน
ในวช นหยฉุ ด หรม อตามจทา นวนผลงานททชั่ ททา ไดห้ สทา หรช บลลู กจห้ างททชั่ ไดห้
รช บคม่ าจห้ างตามผลงานโดยคทา นวณเปก็ นหนม่ วย สทา หรช บลลู กจห้ างททชั่
ไมม่ มท สกิ ทธกิ ไดห้ รช บคม่ าจห้ างในวช นหยฉุ ดตห้ องจม่ ายไมม่ นห้ อยกวม่ า 2 เทม่ า ของ
คม่ าจห้ างในวช นททา งานตามชชชั่ วโมงททชั่ ททา งานในวช นหยฉุ ดหรม อตาม
จทา นวนผลงาน ททชั่ ททา ไดห้ สทา หรช บลลู กจห้ างททชั่ ไดห้ รช บคม่ าจห้ างตามผลงาน
โดยคทา นวณเปก็ นหนม่ วย
สวช สดกิ การ
• สถานประกอบกกิ จการททชั่ มท ลลู กจห้ างตชรั้ งแตม่ 50 คนขซรั้ นไป ใหห้
นายจห้ างจช ดใหห้ มท คณะกรรมการสวช สดกิ การในสถานประกอบ
กกิ จการประกอบดห้ วยผห้ลู แทนฝม่ าย ลลู กจห้ างอยม่ างนห้ อยหห้ าคน เพมชั่ อรม่ วม
หารม อ และเสนอแนะความเหก็ นแกม่ นายจห้ าง ในการจช ดสวช สดกิ การ
สทา หรช บลลู กจห้ าง และตรวจตรา ควบคฉุ ม ดลู แลการจช ด
สวช สดกิ การททชั่ นายจห้ างจช ดใหห้ แกม่ ลลู กจห้ าง
• สถานประกอบกกิ จการใดททชั่ มท คณะกรรมการลลู กจห้ างตาม
กฎหมายวม่ าดห้ วย แรงงานสช มพช นธห แลห้ ว ใหห้ คณะกรรมการลลู กจห้ าง
ททา หนห้ าททชั่ เปก็ นคณะกรรมการ สวช สดกิ การในสถานประกอบ
กกิ จการ
คม่ าชดเชย
• ลลู กจห้ างมท สกิ ทธกิ ไดห้ รช บคม่ าชดเชย หากนายจห้ างเลกิ กจห้ างโดยลลู กจห้ าง
ไมม่ มท ความผกิ ด ดช งนทรั้
v ลลู กจห้ างซซชั่ งททา งานตกิ ดตม่ อกช นครบ 120 วช น แตม่ ไมม่ ครบ 1 ปท
มท สกิ ทธกิ ไดห้ รช บคม่ าชดเชยเทม่ ากช บคม่ าจห้ างอช ตราสฉุ ดทห้ าย 30 วช น
v ลลู กจห้ างซซชั่ งททา งานตกิ ดตม่ อกช นครบ 1 ปท แตม่ ไมม่ ครบ 3 ปท
มท สกิ ทธกิ ไดห้ รช บคม่ าชดเชยเทม่ ากช บคม่ าจห้ างอช ตราสฉุ ดทห้ าย 90 วช น
v ลลู กจห้ างซซชั่ งททา งานตกิ ดตม่ อกช นครบ 3 ปท แตม่ ไมม่ ครบ 6 ปท
มท สกิ ทธกิ ไดห้ รช บคม่ าชดเชยเทม่ ากช บคม่ าจห้ างอช ตราสฉุ ดทห้ าย 180 วช น
v ลลู กจห้ างซซชั่ งททา งานตกิ ดตม่ อกช นครบ 6 ปท แตม่ ไมม่ ครบ 10 ปท
มท สกิ ทธกิ ไธิ์ ดห้ รช บคม่ าชดเชยเทม่ ากช บอช ตราคม่ าจห้ างสฉุ ดทห้ าย 240 วช น
v ลลู กจห้ างซซชั่ งททา งานตกิ ดตม่ อกช นครบ 10 ปท ขซรั้ นไป
มท สกิ ทธกิ ไธิ์ ดห้ รช บคม่ าชดเชยเทม่ ากช บคม่ าจห้ างอช ตราสฉุ ดทห้ าย 300 วช น
• ในกรณท ทชั่ท นายจห้ างจะเลกิ กจห้ างลลู กจห้ างเพราะเหตฉุ ปรช บปรฉุ งหนม่ วย
งาน กระบวนการ
ผลกิ ตการจทา หนม่ าย หรม อการบรกิ การอช นเนมชั่ องมาจากการนทา
เครมชั่ องจช กรมาใชห้ หรม อ
เปลทชั่ ยนแปลงเครมชั่ องจช กรหรม อเทคโนโลยท ซซชั่ งเปก็ นเหตฉุ ใหห้ ตห้ องลด
จทา นวนลลู กจห้ างลง
นายจห้ างตห้ องปฏกิ บช ตกิ ดช งนทรั้
v แจห้ งวช นททชั่ จะเลกิ กจห้ าง เหตฉุ ผลของการเลกิ กจห้ าง และรายชมชั่ อ
ลลู กจห้ างททชั่ จะ
ถลู กเลกิ กจห้ าง ใหห้ ลลู กจห้ างและพนช กงานตรวจแรงงานทราบลม่ วงหนห้ า
ไมม่ นห้ อยกวม่ าหกสกิ บวช นกม่ อนวช นททชั่ จะเลกิ กจห้ าง
v ถห้ าไมม่ แจห้ งแกม่ ลลู กจห้ างททชั่ จะเลกิ กจห้ างทราบลม่ วงหนห้ า หรม อแจห้ งลม่ วง
หนห้ า
นห้ อยกวม่ าระยะเวลาหกสกิ บวช น นายจห้ างตห้ องจม่ ายคม่ าชดเชยพกิ เ ศษ
แทน การบอกกลม่ าวลม่ วงหนห้ าแกม่ ลลู กจห้ างเทม่ ากช บคม่ าจห้ างอช ตรา
สฉุ ดทห้ ายหกสกิ บวช น หรม อเทม่ ากช บคม่ าจห้ างของการททา งานหกสกิ บวช น
สฉุ ดทห้ ายสทา หรช บลลู กจห้ างซซชั่ ง ไดห้ รช บคม่ าจห้ างตามผลงานโดยคทา นวณ
เปก็ นหนม่ วย คม่ าชดเชยแทนการบอกกลม่ าวลม่ วงหนห้ านทรั้ ใหห้ ถม อวม่ า
นายจห้ างไดห้ จม่ ายคม่ าสกิ นจห้ างแทน การบอกกลม่ าวลม่ วงหนห้ าตาม
กฎหมายดห้ วย
นายจห้ างตห้ องจม่ ายคม่ าชดเชยพกิ เศษเพกิชั่ มขซรั้ นจากคม่ าชดเชยปกตกิ ดช งตม่ อ
ไปนทรั้
• ลลู กจห้ างททา งานตกิ ดตม่ อกช นครบหกปท ขซรั้ นไป นายจห้ างจะตห้ องจม่ ายคม่ า
ชดเชย พกิ เ ศษเพกิชั่ มขซรั้ นจากคม่ าชดเชยปกตกิ ซชั่ซ งลลู กจห้ างนชรั้ นมท สกิ ทธกิ ไดห้
รช บอยม่ลู แลห้ ว ไมม่ นห้ อยกวม่ าคม่ าจห้ างอช ตราสฉุ ดทห้ ายสกิ บหห้ าวช นตม่ อการ
ททา งานครบหนซชั่ งปท หรม อไมม่ นห้ อยกวม่ าคม่ าจห้ างของการททา งานสกิ บหห้ า
วช นสฉุ ดทห้ ายตม่ อการททา งาน ครบหนซชั่ งปท สทา หรช บลลู กจห้ างซซชั่ งไดห้ รช บคม่ า
จห้ างตามผลงานโดยคทา นวณ เปก็ นหนม่ วย
• คม่ าชดเชยพกิ เศษนทรั้ รวมแลห้ วตห้ องไมม่ เกกิ นคม่ าจห้ างอช ตราสฉุ ดทห้ ายสาม
รห้ อย หกสกิ บวช น หรม อไมม่ เกกิ นคม่ าจห้ างของการททา งานสามรห้ อยหกสกิ บ
วช นสฉุ ดทห้ าย สทา หรช บลลู กจห้ างซซชั่ งไดห้ รช บคม่ าจห้ างตามผลงานโดย
คทา นวณเปก็ นหนม่ วย แตม่ รวมแลห้ วตห้ องไมม่ เกกิ นคม่ าจห้ างอช ตราสฉุ ดทห้ าย
สามรห้ อยหกสกิ บวช น
• เพมชั่ อประโยชนหในการคทา นวณคม่ าชดเชยพกิ เ ศษ เศษของระยะ
เวลา
ททา งานททชั่ มากกวม่ าหนซชั่ งรห้ อยแปดสกิ บวช น ใหห้ นช บเปก็ นการททา งานครบ
หนซชั่ งปท
• ในกรณท ทชั่ท นายจห้ างยห้ ายสถานประกอบกกิ จการไปตชรั้ ง ณ สถานททชั่
อมชั่ นอช นมท ผลกระทบ สทา คช ญตม่ อการดทา รงชท วกิ ตตามปกตกิ ของลลู กจห้ าง
หรม อครอบครช ว
v นายจห้ างตห้ องแจห้ งลม่ วงหนห้ าใหห้ แกม่ ลลู กจห้ างทราบลม่ วงหนห้ าไมม่ นห้ อย
กวม่ า สามสกิ บวช นกม่ อนยห้ าย ถห้ าลลู กจห้ างไมม่ ประสงคห จะไปททา งานดห้ วย
ลลู กจห้ างมท สกิ ทธกิ บ
ธิ์ อกเลกิ ก สช ญญาจห้ าง ไดห้ โดยไดห้ รช บคม่ าชดเชยพกิ เศษ
ไมม่ นห้ อยกวม่ ารห้ อยละหห้ าสกิ บของอช ตราคม่ า ชดเชยปกตกิ ทชั่ท ลลู กจห้ างพซ งมท
สกิ ทธกิ ไธิ์ ดห้ รช บ
v ถห้ านายจห้ างไมม่ แจห้ งใหห้ ลลู กจห้ างทราบการยห้ ายสถานประกอบ
กกิ จการลม่ วงหนห้ า นายจห้ างตห้ องจม่ ายคม่ าชดเชยพกิ เ ศษแทนการบอก
กลม่ าวลม่ วงหนห้ าเทม่ ากช บคม่ าจห้ างอช ตรา
สฉุ ดทห้ ายสามสกิ บวช น
ขห้ อยกเวห้ นททชั่ นายจห้ างไมม่ ตห้ องจม่ ายคม่ าชดเชย
• ลลู กจห้ างไมม่ มท สกิ ทธกิ ไดห้ รช บคม่ าชดเชยในกรณท ใดกรณท หนซชั่ ง ดช งนทรั้
v ลลู กจห้ างลาออกเอง
v ทฉุ จรกิ ตตม่ อหนห้ าททชั่ หรม อกระททา ความผกิ ดอาญาโดยเจตนาแกม่
นายจห้ าง
v จงใจททา ใหห้ นายจห้ างไดห้ รช บความเสท ยหาย
v ประมาทเลกิ นเลม่ อเปก็ นเหตฉุ ใหห้ นายจห้ างไดห้ รช บความเสท ยหายอยม่ าง
รห้ ายแรง
v ฝม่ าฝม นขห้ อบช งคช บเกทชั่ ยวกช บการททา งาน หรม อระเบท ยบ หรม อคทา สชชั่ ง
ของนายจห้ าง
อช นชอบดห้ วยกฎหมายและเปก็ นธรรม และนายจห้ างไดห้ ตช กเตม อนเปก็ น
หนช งสม อแลห้ ว ซซชั่ งหนช งสม อเตม อนนชรั้ นตห้ องมท ผลบช งคช บไมม่ เกกิ น 1 ปท นช บ
แตม่
วช นททชั่ ลลู กจห้ างไดห้ รช บทราบหนช งสม อเตม อน เวห้ นแตม่ กรณท ทชั่ท รห้ ายแรง
นายจห้ าง
ไมม่ จทา เปก็ นตห้ องตช กเตม อน
v ละทกิรั้ งหนห้ าททชั่ เปก็ นเวลา 3 วช นททา งานตกิ ดตม่ อกช น ไมม่ วม่ าจะมท วช นหยฉุ ด
คชชั่ น
หรม อไมม่ กก็ ตาม โดยไมม่ มท เหตฉุ อช นสมควร
v ไดห้ รช บโทษจทา คฉุ กตามคทา พกิ พากษาถซ งททชั่ สฉุ ดใหห้ จทา คฉุ ก
v กรณท การจห้ างททชั่ มท กทา หนดระยะเวลาการจห้ างไวห้ แนม่ นอน และ
นายจห้ าง
เลกิ กจห้ าง ตามกทา หนดระยะเวลานชรั้ น ไดห้ แกม่ งานดช งนทรั้
การจห้ างงานในโครงการ เฉพาะททชั่ มกิ ใชม่ งานปกตกิ ของธฉุ รกกิ จหรม อ
การคห้ าของนายจห้ างซซชั่ งตห้ องมท ระยะเวลาเรกิชั่ มตห้ นและสกิรั้ นสฉุ ดของ
งานททชั่
แนม่ นอน
งานอช นมท ลช กษณะเปก็ นครชรั้ งคราว ททชั่ มท กทา หนดงานสกิรั้ นสฉุ ดหรม อ
ความสทา เรก็ จของงาน
งานททชั่ เปก็ นไปตามฤดลู กาล และไดห้ จห้ างในชม่ วงเวลาของฤดลู กาลนชรั้ น
ซซชั่ งจะตห้ องแลห้ วเสรก็ จภายในเวลาไมม่ เกกิ น 2 ปท โดยนายจห้ างไดห้ ททา
สช ญญา
เปก็ นหนช งสม อไวห้ ตรั้ช งแตม่ เมมชั่ อเรกิชั่ มจห้ าง
การใชห้ แรงงานหญกิ ง
• หห้ ามนายจห้ างใหห้ ลลู กจห้ างหญกิ งททา งานตม่ อไปนทรั้
v งานเหมม องแรม่ หรม องานกม่ อสรห้ างททชั่ ตห้ องททา ใตห้ ดกิ น ใตห้ น ทรั้ า ในถทรั้ า ใน
อฉุ โมงคห หรม อปลม่ องในภลู เขาเวห้ นแตม่ ลช กษณะของงานไมม่ เปก็ น
อช นตรายตม่ อสฉุ ขภาพหรม อ รม่ างกายของลลู กจห้ างหญกิ งนชรั้ น
v งานททชั่ ตห้ องททา บนนชชั่ งรห้ านททชั่ สลู งกวม่ าพมรั้ นดกิ นตชรั้ งแตม่ 10 เมตรขซรั้ นไป
v งานผลกิ ตหรม อขนสม่ งวช ตถฉุ ระเบกิ ดหรม อวช ตถฉุ ไวไฟ
v งานอมชั่ นตามททชั่ กทา หนดในกฎกระทรวง
• หห้ ามนายจห้ างใหห้ ลลู กจห้ างหญกิ งททชั่ มท ครรภห ททา งานในระหวม่ างเวลา
22.00 น.-06.00 น. ททา งานลม่ วงเวลา ททา งานในวช นหยฉุ ดหรม อ
ททา งานอยม่ างหนซชั่ งอยม่ างใด ดช งตม่ อไปนทรั้
v งานเกทชั่ ยวกช บเครมชั่ องจช กรหรม อเครมชั่ องยนตห ทชั่ท มท ความสชชั่ นสะเทม อน
v งานขช บเคลมชั่ อนหรม อตกิ ดไปกช บยานพาหนะ
v งานยก แบก หาม หาบ ทลู น ลาก หรม อเขก็ นของหนช ก
เกกิ น 15 กกิ โลกรช ม
v งานททชั่ ททา ในเรม อ
v งานอมชั่ นตามททชั่ กทา หนดในกฎกระทรวง

• พนช กงานตรวจแรงงานมท คทา สชชั่ งใหห้ นายจห้ างเปลทชั่ ยนเวลาททา งาน

หรม อชชชั่ วโมงททา งาน ของลลู กจห้ างหญกิ งททชั่ ททา งานในระหวม่ าง
เวลา 24.00 น.-06.00 น. ไดห้ ตามททชั่ เหก็ น สมควร ถห้ าพนช กงาน
ตรวจแรงงานเหก็ นวม่ างานนชรั้ นอาจเปก็ นอช นตรายตม่ อสฉุ ขภาพ และ
ความปลอดภช ยของลลู กจห้ างหญกิ งนชรั้ น
• ลลู กจห้ างหญกิ งมท ครรภห มท สกิ ทธกิ ขอใหห้ นายจห้ างเปลทชั่ ยนงานในหนห้ าททชั่
เดกิ มเปก็ นการ ชชชั่ วคราวกม่ อนหรม อหลช งคลอดไดห้ กรณท ทชั่ท มท ใบรช บรอง
แพทยห แผนปช จจฉุ บช นชชรั้ นหนซชั่ ง มาแสดงวม่ าไมม่ อาจททา งานในหนห้ าททชั่
เดกิ มตม่ อไปไดห้
• หห้ ามนายจห้ างเลกิ กจห้ างลลู กจห้ างหญกิ งเพราะเหตฉุ มท ครรภห
การใชห้ แรงงานเดก็ ก
• หห้ ามนายจห้ างจห้ างเดก็ กอายฉุ ตากวม่
ทชั่ า 15 ปท เปก็ นลลู กจห้ าง
• กรณท ทชั่ท มท การจห้ างเดก็ กอายฉุ ตากวม่
ทชั่ า 18 ปท เปก็ นลลู กจห้ าง นายจห้ าง
ตห้ องแจห้ งตม่ อพนช กงาน ตรวจแรงงานภายใน 15 วช นนช บแตม่ วช นททชั่
เดก็ กเขห้ าททา งาน และแจห้ งการสกิรั้ นสฉุ ดการ จห้ างเดก็ กนชรั้ นตม่ อพนช กงาน
ตรวจแรงงานภายใน 7 วช นนช บแตม่ วช นททชั่ เดก็ กออกจากงาน
• นายจห้ างตห้ องจช ดใหห้ มท เวลาพช ก 1 ชชชั่ วโมงตม่ อวช นภายใน 4 ชชชั่ วโมง
แรกของ การททา งาน และใหห้ มท เวลาพช กยม่ อยไดห้ ตามททชั่ นายจห้ าง
กทา หนด
• หห้ ามนายจห้ างใชห้ ลลู กจห้ างเดก็ กททชั่ มท อายฉุ ตทา กวม่ า 18 ปท ททา งานใน
ระหวม่ างเวลา
22.00 น.- 06.00 น. เวห้ นแตม่ ไดห้ รช บอนฉุ ญาตจากอธกิ บดท
• หห้ ามนายจห้ างใชห้ ลลู กจห้ างเดก็ กททชั่ มท อายฉุ ตทา กวม่ า 18 ปท ททา งานลม่ วง
เวลา
• หห้ ามนายจห้ างใหห้ ลลู กจห้ างเดก็ กททชั่ มท อายฉุ ตทา กวม่ า 18 ปท ททา งานตม่ อไป
นทรั้
v งานหลอม เปม่ า หลม่ อ หรม อรท ดโลหะ
v งานปช ปั๊ มโลหะ
v งานเกทชั่ ยวกช บความรห้ อน ความเยก็ น ความสชชั่ นสะเทม อน เสท ยงและ
แสง ททชั่ มท ระดช บแตกตม่ างจากปกตกิ อช นอาจเปก็ นอช นตรายตามททชั่
กทา หนดในกฎกระทรวง
v งานเกทชั่ ยวกช บสารเคมท ทชั่ท เปก็ นอช นตรายตามททชั่ กทา หนดในกฎ
กระทรวง
v งานเกทชั่ ยวกช บจฉุ ล ชท วช นเปก็ นพกิ ษซซชั่ งอาจเปก็ นเชมรั้ อไวรช ส แบคทท เรท ย
รา หรม อเชมรั้ ออมชั่ น ตามททชั่ กทา หนดในกฎกระทรวง
v งานเกทชั่ ยวกช บวช ตถฉุ มท พกิ ษ วช ตถฉุ ระเบกิ ด หรม อวช ตถฉุ ไวไฟ เวห้ นแตม่ งาน
ในสถานท บรกิ การททชั่ เปก็ นเชมรั้ อเพลกิ งตามททชั่ กทา หนดในกฎกระทรวง
v งานขช บหรม อบช งคช บรถยกหรม อปชรั้ นจชชั่ นตามททชั่ กทา หนดในกฎ
กระทรวง
v งานใชห้ เลมชั่ อยเดกิ นดห้ วยพลช งไฟฟห้ าหรม อเครมชั่ องยนตห
v งานททชั่ ตห้ องททา ใตห้ ดกิ น ใตห้ นรั้ ทา, ในถทรั้ า อฉุ โมงคห หรม อปลม่ องในภลู เขา
v งานเกทชั่ ยวกช บกช มมช นตภาพรช งสท ตามททชั่ กทา หนดในกฎกระทรวง
v งานททา ความสะอาดเครมชั่ องจช กรหรม อเครมชั่ องยนตห ทชั่ท กทา ลช งททา งาน
v งานททชั่ ตห้ องททา บนนชชั่ งรห้ านททชั่ สลู งกวม่ าพมรั้ นดกิ นตชรั้ งแตม่ 10 เมตรขซรั้ นไป
v งานอมชั่ นตามททชั่ กทา หนดในกระทรวง
• หห้ ามนายจห้ างใหห้ ลลู กจห้ างเดก็ กททชั่ มท อายฉุ ตากวม่
ทชั่ า 18 ปท ททา งานใน
สถานททชั่ ตม่ อไปนทรั้
v โรงฆม่ าสช ตวห
v สถานททชั่ เลม่ นการพนช น
v สถานททชั่ เตห้ นรทา รทา วง หรม อ รองเงก็ ง
v สถานททชั่ ทชั่ท มท อาหาร สฉุ รา นทรั้ าชา หรม อเครมชั่ องดมชั่ ม อยม่ างอมชั่ น
จทา หนม่ ายและบรกิ การ โดยมท ผห้ลู บทา เรอสทา หรช บปรนนกิ บช ตกิ ลลู กจห้ าง หรม อ
โดยมท ทชั่ท สทา หรช บพช กผม่ อนหลช บนอน หรม อมท บรกิ การนวดใหห้ แกม่ ลลู กคห้ า
v สถานททชั่ อชั่ ม นตามททชั่ กทา หนดในกฎกระทรวง
• หห้ ามนายจห้ างจม่ ายคม่ าจห้ างของลลู กจห้ างซซชั่ งเปก็ นเดก็ กแกม่ บฉุ คคลอมชั่ น
• หห้ ามนายจห้ างเรท ย /หรม อรช บ เงกิ นประกช นจากฝม่ ายลลู กจห้ างซซชั่ งเปก็ น
เดก็ ก
• ลลู กจห้ างซซชั่ งเปก็ นเดก็ กอายฉุ ตากวม่
ทชั่ า 18 ปท มท สกิ ทธกิ ลาเพมชั่ อเขห้ าประชฉุ ม
สช มมนา รช บการอบรม รช บการฝซ ก หรม อลาเพมชั่ อการอมชั่ นซซชั่ งจช ดโดย
สถานศซ กษา หรม อหนม่ วยงานของรช ฐหรม อเอกชน ททชั่ อธกิ บดท เหก็ นชอบ
และใหห้ นายจห้ าง จม่ ายคม่ าจห้ างแกม่ ลลู กจห้ างเดก็ กเทม่ ากช บคม่ าจห้ างในวช น
ททา งานตลอดระยะเวลาททชั่ ลา แตม่ ปท หนซชั่ งตห้ องไมม่ เกกิ น 30 วช น
หลช กฐานการททา งาน
• นายจห้ างททชั่ มท ลลู กจห้ างตชรั้ งแตม่ 10 คนขซรั้ นไป ตห้ องจช ดใหห้ มท ขห้ อบช งคช บ
เกทชั่ ยวกช บการททา งาน เปก็ นภาษาไทย ปกิ ดประกาศโดยเปกิ ดเผย ณ
สถานททชั่ ททา งานของลลู กจห้ างและ สม่ งสทา เนาใหห้ อธกิ บดท กรมสวช สดกิ การ
และคห้ฉุ มครองแรงงาน
• ขห้ อบช งคช บฯ ตห้ องระบฉุ เรมชั่ องตม่ างๆ ดช งนทรั้ วช นททา งาน เวลาททา งาน
ปกตกิ เวลาพช ก วช นหยฉุ ดและหลช กเกณฑห การหยฉุ ด หลช กเกณฑห การ
ททา งานลม่ วงเวลา และการททา งาน ในวช นหยฉุ ด วช นและสถานททชั่ จม่ าย
คม่ าจห้ าง คม่ าลม่ วงเวลา คม่ าททา งานในวช นหยฉุ ด และคม่ าลม่ วงเวลาในวช น
หยฉุ ดวช นลาและหลช กเกณฑห การลา วกิ นช ยและโทษ การรห้ องทฉุ กขห
และการเลกิ กจห้ าง
• ทะเบท ยนลลู กจห้ างตห้ องมท ชชั่ ม อ เพศ สช ญชาตกิ วช นเดม อนปท เกกิ ด ททชั่ อยม่ลู
ปช จจฉุ บช น วช นเรกิชั่ มจห้ าง ตทา แหนม่ งหรม องานในหนห้ าททชั่ อช ตราคม่ าจห้ างและ
ประโยชนหตอบแทนอมชั่ นๆ ททชั่ นายจห้ างตกลงจม่ ายใหห้ แกม่ ลลู กจห้ างและ
วช นสกิรั้ นสฉุ ดการจห้ าง
• เอกสารเกทชั่ ยวกช บการคทา นวณคม่ าจห้ าง คม่ าลม่ วงเวลา คม่ าททา งานใน
วช นหยฉุ ด ตห้ องระบฉุ วช นเวลาททา งาน ผลงานททชั่ ททา ไดห้ สทา หรช บการจห้ าง
ตามผลงาน และจทา นวนเงกิ นททชั่ จม่ าย โดยมท ลายมม อชมชั่ อลลู กจห้ างผห้ลู รช บ
เงกิ น
การควบคฉุ ม
• นายจห้ างททชั่ มท ลลู กจห้ างรวมกช นตชรั้ งแตม่ 10 คนขซรั้ นไป จะตห้ องจช ดททา ขห้ อ
บช งคช บเกทชั่ ยวกช บการททา งานเปก็ นภาษาไทย อยม่ างนห้ อยตห้ องมท ราย
ละเอท ยดดช งนทรั้
v วช นททา งาน เวลาททา งานปกตกิ และเวลาพช ก
v วช นหยฉุ ดและหลช กเกณฑห การหยฉุ ด
v หลช กเกณฑห การททา งานลม่ วงเวลา และการททา งานในวช นหยฉุ ด
v วช นและสถานททชั่ จม่ ายคม่ าจห้ าง คม่ าลม่ วงเวลา คม่ าททา งานในวช นหยฉุ ด
และคม่ าลม่ วงเวลาในวช นหยฉุ ด
v วช นลาและหลช กเกณฑห การลา
v วกิ นช ยและโทษทางวกิ นช ย
v การรห้ องทฉุ กขห
v การเลกิ กจห้ าง คม่ าชดเชยและชดเชยพกิ เ ศษ
• นายจห้ างตห้ องประกาศใชห้ ขห้ อบช งคช บเกทชั่ ยวกช บการททา งานภายใน
15 วช น นช บจากวช นททชั่ มท ลลู กจห้ างรวมกช นตชรั้ งแตม่ 10 คนขซรั้ นไป
• นายจห้ างตห้ องปกิ ดประกาศขห้ อบช งคช บเกทชั่ ยวกช บการททา งานโดยเปกิ ด
เผย ณ สถานททชั่ ททา งานของลลู กจห้ าง
• ใหห้ ประกาศใชห้ ขห้ อบช งคช บเกทชั่ ยวกช บการททา งานตม่ อไปแมห้ วม่ า
นายจห้ างจะมท ลลู กจห้ าง ลดตทชั่ ากวม่ า 10 คนกก็ ตาม
การรห้ องทฉุ กขห ของลลู กจห้ าง
• ลลู กจห้ างเรท ยกรห้ องสกิ ทธกิ ของตนอช นเนมชั่ องมาจากการฝม่ าฝม น
กฎหมายแรงงาน ของนายจห้ างไดห้ โดย
v ลลู กจห้ างนทา คดท ไปฟห้ องศาลแรงงาน
v ลลู กจห้ างยมชั่ นคทา รห้ องทฉุ กขห ตม่ อพนช กงานตรวจแรงงาน
• การยมชั่ นคทา รห้ องทฉุ กขห ของลลู กจห้ างหรม อทายาท
v ยมชั่ นคทา รห้ องทฉุ กขห ตามแบบททชั่ อธกิ บดท กทา หนด
v ยมชั่ นตม่ อพนช กงานตรวจแรงงานในทห้ องททชั่ ทชั่ท ลลู กจห้ างททา งานอยม่ลู หรม อ
ททชั่ นายจห้ าง มท ภลู มกิ ลทา เนา หรม อทห้ องททชั่ ทชั่ท ลลู กจห้ างมท ภลู มกิ ลทา เนาอยม่ลู กก็ ไดห้
• การพกิ จารณาคทา รห้ องทฉุ กขห ของพนช กงานตรวจแรงงาน
v เรม่ งสอบสวนขห้ อเทก็ จจรกิ งจากนายจห้ าง ลลู กจห้ าง และพยานโดย
เรก็ ว รวมทชรั้ งการรวบรวมหลช กฐานททชั่ เกทชั่ ยวขห้ องดห้ วย
v เมมชั่ อสอบสวนขห้ อเทก็ จจรกิ งแลห้ ว ตห้ องมท คทา สชชั่ งใหห้ นายจห้ างจม่ ายเงกิ น
หรม อยกคทา รห้ องทฉุ กขห ของลลู กจห้ างอยม่ างใดอยม่ างหนซชั่ ง
v การรวบรวมขห้ อเทก็ จจรกิ ง และการมท คทา สชชั่ ง ตห้ องกระททา ใหห้ แลห้ ว
เสรก็ จ ภายใน 60 วช น นช บแตม่ วช นรช บคทา รห้ องทฉุ กขห ไวห้ ดทา เนกิ นการ
v ถห้ าไมม่ สามารถดทา เนกิ นการใหห้ แลห้ วเสรก็ จภายใน 60 วช น ใหห้ ขอ
ขยายระยะเวลา ตม่ ออธกิ บดท หรม อผห้ลู วม่ าราชการจช งหวช ดโดยขอขยาย
ระยะเวลาไดห้ ไมม่ เกกิ น 30 วช น
• การยฉุ ตกิ ขห้ อรห้ องทฉุ กขห ระหวม่ างสอบสวนขห้ อเทก็ จจรกิ ง
v ลลู กจห้ างสละสกิ ทธกิ การเรท ยกรห้ องทชรั้ งหมด
v ลลู กจห้ างสละสกิ ทธกิ เรท ยกรห้ องแตม่ บางสม่ วน โดยนายจห้ างยกิ นยอมจม่ าย
เงกิ นบางสม่ วน แกม่ ลลู กจห้ าง
v นายจห้ างยกิ นยอมจม่ ายเงกิ นทชรั้ งจทา นวน แกม่ ลลู กจห้ าง
บทกทา หนดโทษ
• กฎหมายคห้ฉุ มครองแรงงานเปก็ นกฎหมายททชั่ มท บทลงโทษทาง
อาญา
• นายจห้ างผห้ลู ใดฝม่ าฝม นหรม อไมม่ ปฏกิ บช ตกิ ตาม
v ขชรั้ นตทชั่ าปรช บไมม่ เกกิ น 5,000 บาท
v จทา คฉุ กไมม่ เกกิ น 1 ปท หรม อปรช บไมม่ เกกิ น 200,000 บาท หรม อทชรั้ งจทา
ทชรั้ งปรช บ
• การปฏกิ บช ตกิ ตามคทา สชชั่ งของพนช กงานตรวจแรงงานคดท อาญา เปก็ น
อช นระงช บ
• การฝม่ าฝม นกฎหมาย
v อธกิ บดท มท อทา นาจเปรท ยบเทท ยบปรช บสทา หรช บความผกิ ดททชั่ เกกิ ดขซรั้ นใน
กรฉุ งเทพฯ
v ผห้ลู วม่ าราชการจช งหวช ด มท อทา นาจเปรท ยบเทท ยบปรช บสทา หรช บความ
ผกิ ด ททชั่ เกกิ ดขซรั้ นภายในจช งหวช ด
v ชทา ระคม่ าปรช บภายใน 30 วช น นช บเทม่ าวช นททชั่ ไดห้ รช บแจห้ งผลคดท คดท
อาญา เปก็ นอช นเลกิ กกช น
v ถห้ าไมม่ ย อมเปรท ยบเทท ยบปรช บหรม อไมม่ ชทา ระคม่ าปรช บภายในกทา หนด
พนช กงานสอบสวน (ตทา รวจ) จะดทา เนกิ นการตามขชรั้ นตอนของ
กฎหมาย ตม่ อไป

เกก็ บมาฝากหวช งวม่ าจะชม่ วยไดห้ บห้ างนะ

มท จฉุ ดททชั่ แตกตม่ างอยม่ลู นกิ ดหนซชั่ ง กก็ ตรงททชั่ ของกฎหมายแรงงานสช มพช นธห
นชรั้ น ไมม่ รวมไปถซ งนายจห้ างประเภทวม่ าจห้ างโดยวกิ ธท เหมาคม่ าแรงดห้ วย
นะครช บ……นอกนชรั้ นมท ลช กษณะททชั่ คลห้ ายกช นทชรั้ งหมด
“ สภาพการจห้ าง ”…….หมายความวม่ า เงมชั่ อนไขการจห้ างหรม อการ
ททา งานกทา หนดวช นและเวลาททา งาน คม่ าจห้ าง สวช สดกิ การ การเลกิ ก
จห้ าง หรม อประโยชนหอชั่ ม น ของนายจห้ างหรม อลลู กจห้ างอช นเกทชั่ ยวกช บการ
จห้ างหรม อการททา งาน
ดช งนชรั้ นจากคทา นกิ ยามดช งกลม่ าวขห้ างตห้ นเราสามารถสรฉุ ปออกมาไดห้ วม่ า
“ เรมชั่ องใดๆกก็ ตามททชั่ เปก็ นเรมชั่ องเกทชั่ ยวกช บความสช มพช นธห ระหวม่ างตช ว
นายจห้ างกช บตช วลลู กจห้ างในทางการจห้ างงานแลห้ วลม่ ะกก็ ลห้ วนถม อเปก็ น
สภาพการจห้ างทชรั้ งสกิรั้ น ”

“ ขห้ อตกลงททชั่ เกทชั่ ยวกช บสภาพการจห้ าง ”……หมายความวม่ า ขห้ อ

ตกลงระหวม่ างนายจห้ างกช บลลู กจห้ าง หรม อ ระหวม่ างนายจห้ างหรม อ
สมาคมนายจห้ างกช บสหภาพแรงงานททชั่ เกทชั่ ยวกช บสภาพการจห้ าง
เราควรททา ความเขห้ าใจในเบมรั้ องตห้ นกม่ อนวม่ า เมมชั่ อมท ขห้ อตกลงเกทชั่ ยว
กช บสภาพการจห้ างเกกิ ดขซรั้ นมาแลห้ ว……นายจห้ างลลู กจห้ างจะตห้ อง
ปฏกิ บช ตกิ ตามขห้ อตกลงเกทชั่ ยวกช บสภาพการจห้ างดช งกลม่ าว และเมมชั่ อ
นายจห้ าง หรม อลลู กจห้ างตห้ องการททชั่ แกห้ ไขเพกิชั่ มเตกิ มขห้ อตกลงเดกิ มนชรั้ น
ใหมม่ …..ทม่ านวม่ าจะตห้ องดทา เนกิ นการตามขชรั้ นตอนตม่ างๆททชั่ กฎหมาย
แรงงานสช มพช นธห ไดห้ กทา หนดเอาไวห้ ดห้ วย….. ( สม่ วนจะตห้ องดทา เนกิ น
การอยม่ างไรนชรั้ นเดทดี๋ ยวเราจะไดห้ พลู ดตม่ อไปในอท กหช วขห้ อหนซชั่ งนะครช บ )
……ในสม่ วนนทรั้ นชรั้ น ขห้ อตกลงเกทชั่ ยวกช บสภาพการจห้ างจซ งเปก็ นขห้ อ
ตกลงระหวม่ างฝม่ ายนายจห้ างกช บฝม่ ายลลู กจห้ าง ททชั่ ไมม่ ใชม่ ขห้ อตกลง
ระหวม่ างนายจห้ างกช บลลู กจห้ างแตม่ ละคน นชชั่ นเอง

“ ขห้ อพกิ พ าทแรงงาน ”……หมายความวม่ า ขห้ อขช ดแยห้ งระหวม่ าง

นายจห้ างกช บลลู กจห้ างททชั่ เกทชั่ ยวกช บสภาพการจห้ าง
ในเบมรั้ องตห้ นเราตห้ องททา ความเขห้ าใจเอาไวห้ กม่ อนวม่ า เมมชั่ อมท ขห้ อตกลง
เกทชั่ ยวกช บสภาพการจห้ างเกกิ ดขซรั้ นมาแลห้ ว……นายจห้ างลลู กจห้ างจะตห้ อง
ปฏกิ บช ตกิ ตามขห้ อตกลงเกทชั่ ยวกช บสภาพการจห้ างดช งกลม่ าว และเมมชั่ อ
นายจห้ าง หรม อลลู กจห้ างตห้ องการททชั่ แกห้ ไขเพกิชั่ มเตกิ มขห้ อตกลงเดกิ มนชรั้ น
ใหมม่ …..ทม่ านวม่ าจะตห้ องดทา เนกิ นการเจรจาตามขชรั้ นตอนตม่ างๆตามททชั่
กฎหมายแรงงานสช มพช นธห ไดห้ กทา หนดเอาไวห้ ดห้ วย……และเมมชั่ อไดห้
ดทา เนกิ นการเจรจาตามขชรั้ นตอนตม่ างๆตามททชั่ กฎหมาย
แรงงานสช มพช นธห ไดห้ กทา หนดเอาไวห้ มาแลห้ ว……แตม่ ไมม่ สามารถททชั่ จะ
ตกลงกช นไดห้ จซ งททา ใหห้ เกกิ ดเปก็ นขห้ อพกิ พาทแรงงานขซรั้ นมา นชชั่ นเอง

“ การปกิ ดงาน ”…….หมายความวม่ า การททชั่ นายจห้ างปฏกิ เสธไมม่

ยอมใหห้ ลลู กจห้ างททา งานชชชั่ วคราว อช นเปก็ นผลททชั่ ตม่ อเนมชั่ องมาจากขห้ อ
พกิ พาทแรงงานททชั่ เกกิ ดขซรั้ นมา
ในเบมรั้ องตห้ นเราตห้ องททา ความเขห้ าใจเอาไวห้ กม่ อนวม่ า เมมชั่ อไดห้ ดทา เนกิ น
การเจรจาตามขชรั้ นตอนตม่ างๆตามททชั่ กฎหมายแรงงานสช มพช นธห ไดห้
กทา หนดเอาไวห้ มาแลห้ ว จนทห้ ายสฉุ ดฝม่ ายนายจห้ างกช บฝม่ ายลลู กจห้ างกก็ ยช ง
ไมม่ สามารถตกลงกช นไดห้ ยม่ อมตห้ องถม อวม่ า ขห้ อพกิ พาทแรงงานดช ง
กลม่ าวไดห้ กลายเปก็ นขห้ อพกิ พาทแรงงานททชั่ ตกลงกช นไมม่ ไดห้ ……เมมชั่ อมท
ขห้ อพกิ พ าทแรงงานททชั่ ตกลงกช นไมม่ ไดห้ เกกิ ดขซรั้ นมาแลห้ ว ทม่ านวม่ า ตช ว
นายจห้ างยม่ อมเกกิ ดสกิ ทธกิ ในการททชั่ จะปกิ ดงานเอาไวห้ ชชั่ ช วคราวไดห้ ……(
การปกิ ดงานตามความหมายของกฎหมายแรงงานสช มพช นธห จซ ง
ตห้ องมท เหตฉุ มาจากขห้ อพกิ พาทแรงงานเทม่ านชรั้ น…… ดช งนชรั้ นถห้ าเกกิ ด
จากเหตฉุ อชั่ ม นๆแลห้ ว นายจห้ างไมม่ สามารถททชั่ จะสชชั่ งปกิ ดงาน โดยอห้ าง
กฎหมายแรงงานสช มพช นธห นรั้ท ไดห้ )

“ การนช ดหยฉุ ดงาน ”…….หมายความวม่ า การททชั่ ลลู กจห้ างรม่ วมกช นไมม่
ททา งานชชชั่ วคราว อช นเปก็ นผลตม่ อเนมชั่ องมาจากขห้ อพกิ พาทแรงงานททชั่
เกกิ ดขซรั้ นมา
ในเบมรั้ องตห้ นเราตห้ องททา ความเขห้ าใจเอาไวห้ กม่ อนวม่ า เมมชั่ อไดห้ ดทา เนกิ น
การเจรจาตามขชรั้ นตอนตม่ างๆตามททชั่ กฎหมายแรงงานสช มพช นธห ไดห้
กทา หนดเอาไวห้ มาแลห้ ว จนทห้ ายสฉุ ดฝม่ ายนายจห้ างกช บฝม่ ายลลู กจห้ างกก็ ยช ง
ไมม่ สามารถตกลงกช นไดห้ ยม่ อมตห้ องถม อวม่ า ขห้ อพกิ พาทแรงงานดช ง
กลม่ าว ไดห้ กลายเปก็ นขห้ อพกิ พ าทแรงงานททชั่ ตกลงกช นไมม่ ไดห้ ……เมมชั่ อมท
ขห้ อพกิ พ าทแรงงานททชั่ ตกลงกช นไมม่ ไดห้ เกกิ ดขซรั้ นมาแลห้ ว ทม่ านวม่ า ตช ว
นายจห้ างยม่ อมเกกิ ดสกิ ทธกิ ในการททชั่ จะปกิ ดงานเอาไวห้ ชชั่ ช วคราวไดห้ ……
และในขณะเดท ยวกช นตช วลลู กจห้ างกก็ เกกิ ดสกิ ทธกิ ในการททชั่ จะนช ดหยฉุ ดงาน
ขซรั้ นมาเชม่ นกช น……( การนช ดหยฉุ ดงานตามความหมายของ
กฎหมายแรงงานสช มพช นธห จซ งตห้ องมท เหตฉุ มาจากขห้ อพกิ พ าทแรงงาน
ททชั่ ตกลงกช นไมม่ ไดห้ เทม่ านชรั้ น…… ดช งนชรั้ นถห้ าเกกิ ดจากเหตฉุ อชั่ ม นๆแลห้ ว
ลลู กจห้ างไมม่ สามารถรม่ วมกช นนช ดหยฉุ ดงาน โดยอห้ างกฎหมาย
แรงงานสช มพช นธห นรั้ท ไดห้ )
จฉุ ดททชั่ 3 เปก็ นจฉุ ดททชั่ เราควรททา ความเขห้ าใจในเรมชั่ องททชั่ วม่ า แลห้ วมท สถาน
ประกอบกกิ จการใดบห้ างลม่ ะ ททชั่ จะตห้ องจช ดใหห้ มท ขห้ อตกลงเกทชั่ ยวกช บ
สภาพการจห้ าง
ในสม่ วนนทรั้ นชรั้ น ม.10 ไดห้ กทา หนดเอาไวห้ อยม่ างชช ดเจนวม่ า ใหห้ สถาน
ประกอบกกิ จการททชั่ มท ลลู กจห้ างตชรั้ งแตม่ 20 คนขซรั้ นๆไป จช ดใหห้ มท ขห้ อตกลง
เกทชั่ ยวกช บสภาพการจห้ าง……และขห้ อตกลงเกทชั่ ยวกช บสภาพการจห้ าง
ดช งกลม่ าวนชรั้ น กฎหมายกทา หนดใหห้ ตห้ องททา เปก็ นหนช งสม อ……( ดช งนชรั้ น
ขห้ อตกลงใดๆกก็ ตามททชั่ กระททา ดห้ วยวาจา กก็ ดท หรม อ ตกลงกช นโดย
ปรกิ ยาย กก็ ดท ทม่ านไมม่ ถม อวม่ า เปก็ นขห้ อตกลงเกทชั่ ยวกช บสภาพการจห้ าง
นะครช บ )
และในกรณท เปก็ นททชั่ สงสช ยวม่ า สถานประกอบการใดมท ขห้ อตกลงเกทชั่ ยว
กช บสภาพการจห้ างหรม อไมม่ นรั้ช น ทม่ านใหห้ ถม อวม่ าขห้ อบช งคช บเกทชั่ ยวกช บการ
ททา งานททชั่ นายจห้ างตห้ องจช ดใหห้ มท ตามกฎหมายคห้ฉุ มครองแรงงาน เปก็ น
ขห้ อตกลงเกทชั่ ยวกช บสภาพการจห้ างตามกฎหมายแรงงานสช มพช นธห
และจฉุ ดททชั่ เราควรททชั่ จะตห้ องระวช งกก็ คม อ เมมชั่ อใหห้ ถม อวม่ า ขห้ อบช งคช บเกทชั่ ยว
กช บการททา งานททชั่ นายจห้ างตห้ องจช ดใหห้ มท ตามกฎหมายคห้ฉุ มครอง
แรงงาน เปก็ นขห้ อตกลงเกทชั่ ยวกช บสภาพการจห้ างตามกฎหมาย
แรงงานสช มพช นธห …….ทม่ านวม่ า นายจห้ างไมม่ อาจไปททา การแกห้ ไข
เพกิชั่ มเตกิ มขห้ อบช งคช บเกทชั่ ยวกช บการททา งานดช งกลม่ าวในทางททชั่ ไมม่ เปก็ น
คฉุ ณแกม่ ลลู กจห้ างไดห้ อท กตม่ อไป ทชรั้ งนทรั้ เนมชั่ องจากตห้ องหห้ ามตามม.20 นชชั่ นเ
อง
อท กทชรั้ ง ถห้ าหากวม่ านายจห้ างตห้ องการททชั่ จะแกห้ ไขเพกิชั่ มเตกิ มขห้ อบช งคช บ
เกทชั่ ยวกช บการททา งานในสม่ วนททชั่ เปก็ นเรมชั่ องเกทชั่ ยวกช บสภาพการจห้ างดช ง
กลม่ าว……ทม่ านวม่ า ตช วนายจห้ างจะตห้ องดทา เนกิ นการตามขชรั้ นตอน
ตม่ างๆตามททชั่ กฎหมายแรงงานสช มพช นธห ไดห้ กทา หนดเอาไวห้ ดห้ วย
กลม่ าวคม อ นายจห้ างจะตห้ องแจห้ งขห้ อเรท ยกรห้ องตม่ อฝม่ ายลลู กจห้ างตาม
ม.13……แลห้ วดทา เนกิ นการเจรจาททา ความตกลงกช บฝม่ ายลลู กจห้ างใหห้
ถลู กตห้ องตามกฎหมายแรงงานสช มพช นธห กทา หนดเอาไวห้ ……จซ งจะ
แกห้ ไขเพกิชั่ มเตกิ มขห้ อบช งช คช บเกทชั่ ยวกช บการททา งานททชั่ เปก็ นขห้ อตกลงเกทชั่ ยว
กช บสภาพการจห้ างในเรมชั่ องนชรั้ นๆไดห้ นะครช บ……( สม่ วนขชรั้ นตอนใน
การดทา เนกิ นการเจรจาททชั่ กฎหมายกทา หนดจะมท ขรั้ช นตอนอยม่ างไร
บห้ าง……เดทดี๋ ยวจะไดห้ กลม่ าวตม่ อไปครช บผม )
จฉุ ดททชั่ 4 เปก็ นจฉุ ดททชั่ เราควรททา ความเขห้ าใจในเรมชั่ องททชั่ วม่ า ขห้ อตกลง
เกทชั่ ยวกช บสภาพการจห้ างททชั่ นายจห้ างไดห้ ตกลงกช บลลู กจห้ างแลห้ วนชรั้ นมท ผล
บช งคช บใชห้ อยม่ างไร
ซซชั่ งในสม่ วนนทรั้ นชรั้ น ม.12 ไดห้ กทา หนดเอาไวห้ อยม่ างชช ดเจนแลห้ ววม่ า ขห้ อ
ตกลงเกทชั่ ยวกช บสภาพการจห้ างททชั่ ตกลงกช นไดห้ นรั้ช น……ไมม่ วม่ าจะเปก็ น
ขห้ อตกลงเกทชั่ ยวกช บสภาพการจห้ างททชั่ กฎหมายกทา หนดใหห้ นายจห้ าง
และลลู กจห้ างจช ดใหห้ มท ขซรั้ นตามม.10 กก็ ดท หรม อ ไมม่ วม่ าจะเปก็ นขห้ อตกลง
เกทชั่ ยวกช บสภาพการจห้ างททชั่ เกกิ ดขซรั้ นจากการแจห้ งขห้ อเรท ยกรห้ องตาม
ม.13 แลห้ วภายหลช งนายจห้ างกช บลลู กจห้ างตกลงกช นไดห้ ใหห้ มท ผลบช งคช บ
ใชห้ ภายในระยะเวลาททชั่ นายจห้ างลลู กจห้ างไดห้ ตกลงกช นไวห้ กก็ ดท ทม่ าน
ตามม.12 กทา หนดระยะเวลาการใชห้ บช งคช บออกเปก็ น 3 กรณท ดห้ วย
กช น กลม่ าวคม อ
กรณท ทชั่ท 1 ถห้ านายจห้ างกช บลลู กจห้ างไดห้ ตกลงกช นกทา หนดระยะเวลาใน
การใชห้ บช งคช บขห้ อตกลงเกทชั่ ยวกช บสภาพการจห้ างเอาไวห้ ทม่ านวม่ ากก็ ใหห้
เปก็ นไปตามระยะเวลาททชั่ ไดห้ ตกลงกช นเอาไวห้ นรั้ช น……แตม่ จะตกลง
กทา หนดระยะเวลาในการใชห้ บช งคช บเกกิ นกวม่ า 3 ปท ไมม่ ไดห้ ( นชชั่ นกก็
หมายความวม่ า สามารถตกลงกทา หนดระยะเวลาในการใชห้ บช งคช บ
ไดห้ อยม่ างมากททชั่ สฉุ ดคม อ 3 ปท เทม่ านชรั้ น )…..ดช งนชรั้ นถห้ าตกลงกทา หนด
ระยะเวลาในการใชห้ บช งคช บเกกิ นกวม่ า 3 ปท แลห้ วลม่ ะกก็ ทม่ านวม่ ากก็ จะมท
ผลใชห้ บช งคช บไดห้ ภายในระยะเวลา 3 ปท เทม่ านชรั้ น……สม่ วนระยะเวลา
ททชั่ เหลม อนชรั้ นจะไมม่ มท ผลบช งคช บใชห้ ตามกฎหมายแรงงานสช มพช นธห นรั้ท
นชชั่ นเอง
แตม่ อยม่ างไรกก็ ดท ถซ งแมห้ วม่ าในระยะเวลาททชั่ เหลม อจะไมม่ มท ผลบช งคช บใชห้
กก็ ตาม แตม่ ในทางปฏกิ บช ตกิ แลห้ วถห้ านายจห้ างกช บลลู กจห้ างยช งคงปฏกิ บช ตกิ ไป
ตามขห้ อตกลงเกทชั่ ยวกช บสภาพการจห้ างนชรั้ นๆอยม่ลู กก็ ยช งคงมท ผลใชห้
บช งคช บไปไดห้ เรมชั่ อยๆ……เพท ยงแตม่ วม่ าในระยะเวลาททชั่ เกกิ นนทรั้ นายจห้ าง
หรม อ ลลู กจห้ างฝม่ ายใดฝม่ ายหนซชั่ งสามารถททชั่ จะแจห้ งขห้ อเรท ยกรห้ องขอใหห้
มท การแกห้ ไขเพกิชั่ มเตกิ มสภาพการจห้ างไดห้ โดยททชั่ ไมม่ ถม อวม่ าเปก็ นการแจห้ ง
ขห้ อเรท ยกรห้ องในระหวม่ างททชั่ ขห้ อตกลงเกทชั่ ยวกช บสภาพการจห้ างมท ผลใชห้
บช งคช บอยม่ลู ……( โดยหลช กแลห้ วกฎหมายจะหห้ ามไมม่ ใหห้ ฝม่ ายใดฝม่ าย
หนซชั่ งแจห้ งขห้ อเรท ยกรห้ องใหมม่ อท กในระหวม่ างททชั่ ขห้ อตกลงเกทชั่ ยวกช บสภาพ
การจห้ างมท ผลใชห้ บช งคช บอยม่ลู นะครช บ……จะแจห้ งขห้ อเรท ยกรห้ องใหมม่ ไดห้ กก็
ตม่ อเมมชั่ อหลช งจากททชั่ ระยะเวลาบช งคช บใชห้ นรั้ช นไดห้ สรั้กิ นสฉุ ดลงไปแลห้ ว
เทม่ านชรั้ น ครช บผม )
กรณท ทชั่ท 2 ถห้ านายจห้ างกช บลลู กจห้ างไมม่ ไดห้ ตกลงกช นกทา หนดระยะเวลา
ในการใชห้ บช งคช บขห้ อตกลงเกทชั่ ยวกช บสภาพการจห้ างเอาไวห้ ……
กฎหมายกก็ ใหห้ ถม อวม่ าขห้ อตกลงเกทชั่ ยวกช บสภาพการจห้ างนชรั้ นมท ผลใชห้
บช งคช บเปก็ นระยะเวลา 1 ปท นช บแตม่ วช นททชั่ นายจห้ างกช บลลู กจห้ างไดห้ ตกลง
กช น
กรณท ทชั่ท 3 ถห้ าระยะเวลาททชั่ บช งคช บใชห้ นรั้ช นๆไดห้ สรั้กิ นสฉุ ดลง และไมม่ ไดห้ มท
การเจรจาตกลงเพมชั่ อแกห้ ไขเพกิชั่ มเตกิ มขห้ อตกลงเกทชั่ ยวกช บสภาพการ
จห้ างนชรั้ นใหมม่ ……ทม่ านใหห้ ถม อวม่ าขห้ อตกลงนชรั้ นมท ผลใชห้ บช งคช บตม่ อไปอท ก
คราวละ 1 ปท ……และจะตม่ อไปเรมชั่ อยจนกวม่ าจะไดห้ มท การเจรจา
ตกลงเพมชั่ อแกห้ ไขเพกิชั่ มเตกิ มขห้ อตกลงเกทชั่ ยวกช บสภาพการจห้ างนชรั้ น
ใหมม่ ……และถห้ า มท การเจรจาตกลงเพมชั่ อแกห้ ไขเพกิชั่ มเตกิ มขห้ อตกลง
เกทชั่ ยวกช บสภาพการจห้ างนชรั้ นใหมม่ แลห้ วตกลงกช นไดห้ ทม่ านวม่ าขห้ อตกลง
เกทชั่ ยวกช บสภาพการจห้ างเดกิ มยม่ อมสกิรั้ นผลบช งคช บใชห้ ลงไปนชชั่ นเอง
จฉุ ดททชั่ 5 เปก็ นจฉุ ดททชั่ เราควรททา ความเขห้ าใจในเรมชั่ องททชั่ วม่ าแลห้ วกระบวน
การแจห้ งขห้ อเรท ยกรห้ องททชั่ เกทชั่ ยวกช บสภาพการจห้ างนชรั้ นจะมท ขรั้ช นตอน
ดทา เนกิ นการตามททชั่ กฎหมายกทา หนดอยม่ างไรบห้ าง
กระบวนการแจห้ งขห้ อขห้ อเรท ยกรห้ องททชั่ เกทชั่ ยวกช บสภาพการจห้ างนทรั้ จะมท
มาตราททชั่ เขห้ ามาเกทชั่ ยวขห้ อง คม อ ( ม.13 + ม.16 + ม.18 + ม.19
+ ม.12 + ม.20 ) + ( ม.13 +ม.16 + ม.21 + ม.22 + ม.34
+ ม.31 )
5.1 ) โดยกระบวนการดช งกลม่ าวนทรั้ จะเรกิชั่ มททชั่ ม.13 กลม่ าวคม อ ใน
กรณท ทชั่ท มท การเรท ยกรห้ องใหห้ มท การกทา หนดขห้ อตกลงททชั่ เกทชั่ ยวกช บสภาพ
การจห้ าง กก็ ดท หรม อ ในกรณท ทชั่ท มท การเรท ยกรห้ องใหห้ มท การแกห้ ไขเพกิชั่ ม
เตกิ มขห้ อตกลงททชั่ เกทชั่ ยวกช บสภาพการจห้ าง กก็ ดท ทม่ านวม่ า นายจห้ าง หรม อ
ลลู กจห้ างจะตห้ องแจห้ งขห้ อเรท ยกรห้ องดช งกลม่ าวเปก็ นหนช งสม อใหห้ อท กฝม่ าย
หนซชั่ งไดห้ รช บทราบ…….โดยเราสามารถแยกไดห้ เปก็ น 2 กรณท ดช งตม่ อ
ไปนทรั้
กรณท ทชั่ท 1 เปก็ นกรณท ทชั่ท นายจห้ างเปก็ นผห้ลู ทชั่ท แจห้ งขห้ อเรท ยกรห้ อง ทม่ านวม่ า
นายจห้ างจะตห้ องระบฉุ ชชั่ ม อผห้ลู เขห้ ารม่ วมในการเจรจา โดยจะระบฉุ ชชั่ ม อ
ตนเอง หรม อ จะตชรั้ งผห้ลู แทนเปก็ นผห้ลู เขห้ ารม่ วมในการเจรจากก็ ไดห้ และใน
กรณท ทชั่ท ตรั้ช งผห้ลู แทน ทม่ านวม่ าผห้ลู แทนดช งกลม่ าวนชรั้ นจะตห้ องเปก็ นกรรมการ
ผห้ลู ถม อหห้ฉุ น หรม อ เปก็ นหห้ฉุ นสม่ วน หรม อ ลลู กจห้ างประจทา ของนายจห้ าง หรม อ
กรรมการของสมาคมนายจห้ าง หรม อ กรรมการสหพช นธห นายจห้ าง
และจะตห้ องมท จทา นวนทชรั้ งหมดไมม่ เกกิ น 7 คน
กรณท ทชั่ท 2 จะเปก็ นกรณท ทชั่ท ลลู กจห้ างเปก็ นผห้ลู แจห้ งขห้ อเรท ยกรห้ อง ทม่ านวม่ าขห้ อ
เรท ยกรห้ องดช งกลม่ าวจะตห้ องมท รายชมชั่ อ และลายมม อชมชั่ อของลลู กจห้ างททชั่
เกทชั่ ยวขห้ องกช บขห้ อเรท ยกรห้ องนชรั้ น โดยจะตห้ องมท จทา นวนลลู กจห้ างไมม่ นห้ อย
รห้ อยละ 15 ของลลู กจห้ างทชรั้ งหมดททชั่ เกทชั่ ยวขห้ องกช บขห้ อเรท ยกรห้ องดช ง
กลม่ าวนชรั้ น และในกรณท ทชั่ท ลลู กจห้ างไดห้ เลม อกตชรั้ งผห้ลู แทนเขห้ ารม่ วมในการ
เจรจาไวห้ แลห้ ว ทม่ านวม่ า ใหห้ ระบฉุ ชชั่ ม อผห้ลู เขห้ ารม่ วมในการเจรจาโดยไมม่ ใหห้
เกกิ น 7 คนพรห้ อมกช บการแจห้ งขห้ อเรท ยกรห้ องดช งกลม่ าวนชรั้ นดห้ วย และใน
กรณท ทชั่ท ยช งไมม่ ไดห้ เลม อก กก็ ใหห้ ททา การเลม อกและระบฉุ ชชั่ ม อจทา นวนไมม่
เกกิ น 7 คนโดยไมม่ ชช กชห้ า ........ขห้ อควรระวช ง กก็ คม อ การลงลายมม อ
ชมชั่ อผห้ลู เรท ยกรห้ องททชั่ ไมม่ ครบรห้ อยละ 15 ยม่ อมททา ใหห้ ขห้ อเรท ยกรห้ องนชรั้ น
ไมม่ มท ผลและถม อไดห้ วม่ าตกไป แมห้ วม่ าตม่ อมาภายหลช งจะททชั่ มท การยมชั่ น
ลายมม อชมชั่ อผห้ลู เรท ยกรห้ องเพกิชั่ มเตกิ มเขห้ ามาอท ก ทม่ านวม่ ากก็ หาททา ใหห้ ขห้ อ
เรท ยกรห้ องดช งกลม่ าวกลช บถลู กตห้ องตามกฎหมายไมม่
ในกรณท ของลลู กจห้ างนชรั้ น ถห้ าหากวม่ าลลู กจห้ างเปก็ นสมาชกิ ก
สหภาพแรงงาน ทม่ านวม่ า การแจห้ งขห้ อเรท ยกรห้ องตาม ม 13 นทรั้ จะ
ตห้ องปฏกิ บช ตกิ ตามหลช กเกณฑห ทชั่ท ม.15 ไดห้ กทา หนดเอาไวห้ ดห้ วย กลม่ าว
คม อ จทา นวนลลู กจห้ างททชั่ เปก็ นสมาชกิ กนชรั้ นจะตห้ องไมม่ นห้ อย
กวม่ า 1 ใน 5 ของจทา นวนลลู กจห้ างทชรั้ งหมด
ขห้ อสช งเกต ทางเดท ยวททชั่ นายจห้ าง หรม อ ลลู กจห้ างจะแกห้ ไขเพกิชั่ มเตกิ มขห้ อ
ตกลงททชั่ เกทชั่ ยวกช บสภาพการจห้ างไดห้ กก็ คม อ ใชห้ ชม่ องทางตาม ม.13 นทรั้
เทม่ านชรั้ น นะครช บ……ถห้ ามกิ ไดห้ ใชห้ ชม่ องทางตาม ม.13 แลห้ วลม่ ะกก็ ยม่ อม
สม่ งผลททา ใหห้ ไมม่ สามารถบช งคช บใชห้ ไดห้ ครช บผม
5.2 ) เมมชั่ อฝม่ ายใดฝม่ ายหนซชั่ งไดห้ ยชั่ ม นขห้ อเรท ยกรห้ องและอท กฝม่ ายไดห้ รช บ
ขห้ อเรท ยกรห้ องนชรั้ นๆแลห้ ว……กก็ จะเรกิชั่ มกระบวนการตม่ อไปตามม.16
กลม่ าวคม อ ฝม่ ายททชั่ รช บขห้ อเรท ยกรห้ องจะตห้ องแจห้ งชมชั่ อตนเอง หรม อ ผห้ลู แทน
เปก็ นหนช งสม อใหห้ ฝม่ ายททชั่ แจห้ งขห้ อเรท ยกรห้ องใหห้ รช บทราบโดยไมม่
ชช กชห้ า……และใหห้ ทรั้ช งสองฝม่ ายเรกิชั่ มเจรจากช นภายใน 3 วช นนช บแตม่
วช นททชั่ ไดห้ รช บขห้ อเรท ยกรห้ องดช งกลม่ าวนชรั้ น
กฎหมายกทา หนดใหห้ ทรั้ช งสองฝม่ ายจะตห้ องเรกิชั่ มเจรจากช นภายใน 3 วช น
นช บแตม่ วช นททชั่ ไดห้ รช บขห้ อเรท ยกรห้ อง……ดช งนชรั้ นถห้ าหาก วม่ าทชรั้ งสองฝม่ าย
ไมม่ ไดห้ เรกิชั่ มเจรจากช นภายในกทา หนดเวลา 3 วช นดช งกลม่ าว กก็ ดท หรม อ
ไดห้ มท การเจรจากช นภายในกทา หนดเวลา 3 วช นดช งกลม่ าวแลห้ ว แตม่
ตกลงกช นไมม่ ไดห้ ไมม่ วม่ าจะดห้ วยเหตฉุ ใดกก็ ดท ……กก็ จะสม่ งผลตม่ อเนมชั่ องไป
ยช งม.21 กลม่ าวคม อใหห้ ถม อวม่ า ไดห้ มท ขห้ อพกิ พาทแรงงานเกกิ ดขซรั้ นมาแลห้ ว
และใหห้ ฝม่ ายททชั่ แจห้ งขห้ อเรท ยกรห้ องนชรั้ นตห้ องแจห้ งเปก็ นหนช งสม อตม่ อ
พนช กงานประนอมขห้ อพกิ พาทแรงงาน ใหห้ ไดห้ รช บทราบ
ภายใน 24 ชชชั่ วโมงนช บแตม่ พห้ นเวลาททชั่ กทา หนดไวห้ 3 วช นตามม.16 ห
รม อ นช บแตม่ เวลาททชั่ ไมม่ สามารถตกลงกช นไดห้ แลห้ วแตม่ กรณท ……และ
จะสม่ งผลตม่ อเนมชั่ องไปยช งม.22……แลห้ วกก็ จะสม่ งผลตม่ อเนมชั่ องไปยช ง
ม.31…….และกก็ จะสม่ งผลตม่ อเนมชั่ องไปสฉุ ด ปลายทางททชั่ ม . 34……
ซซชั่ งจะไดห้ กลม่ าวตม่ อไปในหช วขห้ อททชั่ 5.4 นะครช บ……( สายนทรั้ จะเรกิชั่ ม
ตห้ นททชั่ ม .16 แลห้ วตม่ อมายช งม.21 แลห้ วตม่ อไปยช งม.22 หลช งจาก นชรั้ นกก็
จะตม่ อมายช งม.34 แลห้ วจะมาสฉุ ดปลายทางททชั่ ม .31 ครช บผม )……(
ดช งนชรั้ นเราจซ งควรททชั่ จะตห้ องดลู เพมชั่ อททา ความเขห้ าใจเปก็ นชฉุ ดเชม่ นนทรั้ กก็ จะ
ดท มกิ ใชม่ นห้ อยนะครช บ )
ขห้ อสช งเกต เมมชั่ อกระบวนการไดห้ ดทา เนกิ นมาถซ งขชรั้ นตอนตามม.16 แลห้
วนชรั้ น กก็ จะเกกิ ดทางขซรั้ นมาใหห้ ตช วนายจห้ างและลลู กจห้ าง ไดห้ เลม อก
อยม่ลู 2 ทางเทม่ านชรั้ น กลม่ าวคม อ ทางสายททชั่ 1 เปก็ นทางททชั่ ไดห้ มท การ
เจรจากช นภายในระยะเวลาททชั่ ไดห้ กทา หนดเอาไวห้ และทชรั้ งสองฝม่ าย
สามารถตกลงกช นไดห้ ทางสายนทรั้ กฎหมายกก็ จะกทา หนดใหห้ ทรั้ช งสอง
ฝม่ ายดทา เนกิ นกระบวนการตามม.18 แลห้ วตม่ อเนมชั่ องไปยช งม.19 และ
กก็ ยช งตม่ อเนมชั่ องตม่ อไปยช งม.12 แลห้ วมาสกิรั้ นสฉุ ดการเดกิ นทางททชั่ ม .20 ครช
บผม……( ทางสายนทรั้ จะไดห้ กลม่ าวตม่ อไปในหช วขห้ อ 5.3 นะครช บ )…
…….สม่ วนทางสายททชั่ 2 เปก็ นทางททชั่ ไมม่ ไดห้ มท การเจรจากช นภายใน
ระยะเวลาททชั่ ไดห้ กทา หนดเอาไวห้ หรม อ ไดห้ มท การเรกิชั่ มเจรจากช นภายใน
ระยะเวลาททชั่ กทา หนดเอาไวห้ แตม่ ทรั้ช งสองฝม่ ายไมม่ สามารถตกลงกช นไดห้
ทางสายนทรั้ กฎหมายกทา หนดใหห้ ตห้ องดทา เนกิ นการตามม.21 ตม่ อไป
แลห้ วกฎหมายกก็ ยช งกทา หนดใหห้ ดทา เนกิ นการตม่ อเนมชั่ องไปยช งม.22 อท ก
ดห้ วย และเมมชั่ อกระบวนการไดห้ ดทา เนกิ นมาถซ งขชรั้ นตอนตามม.22 นทรั้
แลห้ ว กก็ จะเกกิ ดทางขซรั้ นมาใหห้ ตช วนายจห้ างและลลู กจห้ าง ไดห้ เลม อก
อยม่ลู 2 ทางเทม่ านชรั้ นเชม่ นกช น กลม่ าวคม อ ทางสายททชั่ 1 เปก็ นทางททชั่ ไดห้ มท
การไกลม่ เกลทชั่ ยกช นภายในระยะเวลาททชั่ ไดห้ กทา หนดเอาไวห้ และทชรั้ งสอง
ฝม่ ายสามารถตกลงกช นไดห้ ทางสายนทรั้ กฎหมายกก็ จะกทา หนดใหห้ ทรั้ช ง
สองฝม่ ายตห้ องกลช บไปดทา เนกิ นกระบวนการตามม.18 แลห้ วตม่ อเนมชั่ อง
ไปยช งม.19 และกก็ ยช งตม่ อเนมชั่ องตม่ อไปยช งม.12 แลห้ วมาสกิรั้ นสฉุ ดการ
เดกิ นทางททชั่ ม .20 อท กเชม่ นเดท ยวกช น สม่ วนทางสายททชั่ 2 นชรั้ น กก็ จะเปก็ น
ทางททชั่ ทรั้ช งสองฝม่ ายกก็ ยช งไมม่ สามารถตกลงกช นไดห้ ถซ งแมห้ วม่ าจะมท การ
ไกลม่ เกลทชั่ ยกช นแลห้ วกก็ ตาม เมมชั่ อมาถซ ง ณ จฉุ ดนทรั้ แลห้ วกฎหมายกก็ จะทชรั้ ง
สองฝม่ ายดทา เนกิ นการตามม.34 ตม่ อไป……( ในสม่ วนนทรั้ จะขอกลม่ าว
ถซ งกรณท ตามม.34 แตม่ เพท ยงมาตราเดท ยวเทม่ านชรั้ น สม่ วนม.26 นชรั้ นจะ
ไมม่ ขอกลม่ าวถซ งนะครช บ )……..แลห้ วจะตม่ อเนมชั่ องไปสกิรั้ นสฉุ ดการเดกิ น
ทางยช งม.31 ครช บ……( ทางสายนทรั้ จะไดห้ กลม่ าวตม่ อไปใน
หช วขห้ อ 5.4 นะครช บ )
5.3 ) แตม่ ถห้ าทชรั้ งสองฝม่ ายไดห้ มท การเจรจากช นภายในกทา หนด
เวลา 3 วช นดช งกลม่ าว และสามารถตกลงกช นไดห้ ตามม.16 แลห้ ว……
.กก็ จะสม่ งผลตม่ อเนมชั่ องไปยช งม.18 ททชั่ กทา หนดใหห้ ทรั้ช งสองฝม่ ายททา ขห้ อ
ตกลงททชั่ เกทชั่ ยวกช บสภาพการจห้ างนชรั้ นเปก็ นหนช งสม อ……แลห้ วลง
ลายมม อชมชั่ อของนายจห้ าง หรม อ ของผห้ลู แทนนายจห้ าง……และลง
ลายมม อชมชั่ อของผห้ลู แทนลลู กจห้ าง หรม อ กรรมการสหภาพแรงงาน
แลห้ วแตม่ กรณท ……และหลช งจากททชั่ ไดห้ ททา ขห้ อตกลงททชั่ เกทชั่ ยวกช บสภาพ
การจห้ างนชรั้ นเปก็ นหนช งสม อนชรั้ นๆเสรก็ จแลห้ ว ทม่ านวม่ านายจห้ างจะเกกิ ด
หนห้ าททชั่ ขซรั้ นมา 2 ประการดห้ วยกช น กลม่ าวคม อ……ประการ
ททชั่ 1 นายจห้ างมท หนห้ าททชั่ จะตห้ องประกาศขห้ อตกลงททชั่ เกทชั่ ยวกช บสภาพ
การจห้ างนชรั้ นไวห้ โดยเปกิ ดเผย ณ สถานททชั่ ทชั่ท ลลู กจห้ างซซชั่ งเกทชั่ ยวขห้ องกช บ
ขห้ อเรท ยกรห้ องททา งานอยม่ลู และใหเรกิชั่ มประกาศภายใน 3 วช นนช บแตม่
วช นททชั่ ตกลงกช นแลห้ วใหเปกิ ดประกาศขห้ อตกลงดช งกลม่ าวไวห้ เปก็ นเวลา
30 วช น……ประการททชั่ 2 นายจห้ างมท หนห้ าททชั่ นทา ขห้ อตกลงททชั่ เกทชั่ ยวกช บ
สภาพการจห้ างนชรั้ นไปจดทะเบท ยนตม่ ออธกิ บดท ภายในวช นนช บแตม่ 15
วช นททชั่ ตกลงกช นไดห้ …….( การททชั่ นายจห้ างไมม่ ไดห้ ปฏกิ บช ตกิ หนห้ าททชั่ ดช ง
กลม่ าวยม่ อมสม่ งผลเพท ยงแตม่ ททา ใหห้ ฝม่ ายนายจห้ างมท ความผกิ ดและมท โทษ
ทางอาญาเทม่ านชรั้ น…..หาไดห้ สม่ งผลททา ใหห้ ขห้ อตกลงททชั่ เกทชั่ ยวกช บสภาพ
การจห้ างดช งกลม่ าวซซชั่ งไดห้ ทชั่ท ขซรั้ นไวห้ แลห้ วนชรั้ น ไรห้ ผลบช งคช บแตม่ อยม่ างใดๆ
ไมม่ )
และจะยช งสม่ งผลตม่ อเนมชั่ องททา ใหห้ ขห้ อตกลงททชั่ เกทชั่ ยวกช บสภาพการจห้ าง
ซซชั่ งไดห้ ทชั่ท ขซรั้ นไวห้ แลห้ ว ตามม.18 นชรั้ น มท ผลผลู กพช นตามททชั่ ม .19 ไดห้
กทา หนดเอาไวห้ กลม่ าวคม อ……ก ) ถห้ าเปก็ นกรณท ทชั่ท ลลู กจห้ างไดห้ รวมตช ว
กช นแจห้ งขห้ อเรท ยกรห้ อง ทม่ านวม่ าขห้ อตกลงททชั่ เกทชั่ ยวกช บสภาพการจห้ างดช ง
กลม่ าวจะมท ผลผลู กพช นใชห้ บช งคช บกช นระหวม่ างนายจห้ างกช บลลู กจห้ างททชั่ ลง
ลายมม อชมชั่ อในขห้ อเรท ยกรห้ องนชรั้ นทฉุ กคนเทม่ านชรั้ น ( ไมม่ สม่ งผลใชห้ บช งคช บ
กช บลลู กจห้ างคนอมชั่ นๆททชั่ ไมม่ ไดห้ ลงลายมม อชมชั่ อในขห้ อเรท ยกรห้ อง นะครช บ )
แตม่ ถห้ ามท การประชฉุ มเพมชั่ อเลม อกตช วผห้ลู แทนลลู กจห้ าง ทม่ านวม่ า ลลู กจห้ างททชั่
เขห้ าประชฉุ มเพมชั่ อเลม อกตช วผห้ลู แทนลลู กจห้ าง กก็ ถม อวม่ า เปก็ นบฉุ คลททชั่ จะไดห้
รช บผลผลู กพช นตามขห้ อตกลงททชั่ เกทชั่ ยวกช บสภาพการจห้ างนชรั้ นดห้ วยเชม่ น
กช น ( ถซ งแมห้ วม่ าจะไมม่ ไดห้ ลงลายมม อชมชั่ อในขห้ อเรท ยกรห้ องกก็ ตาม )…….
ข ) และถห้ าหากวม่ าตช วลลู กจห้ างททชั่ เขห้ ารม่ วมในการแจห้ งขห้ อเรท ยกรห้ องมท
จทา นวนเกกิ นกวม่ า 2 ใน 3 ของลลู กจห้ างทชรั้ งหมดททชั่ เกทชั่ ยวกช บขห้ อเรท ยก
รห้ อง ทม่ านวม่ า ใหห้ ขห้ อตกลงททชั่ เกทชั่ ยวกช บสภาพการจห้ างดช งกลม่ าวนชรั้ น มท
ผลผลู กพช นตช วนายจห้ างและลลู กจห้ างทฉุ กคนในสถานประกอบกกิ จการ
นชรั้ นไปเลย ( ถซ งแมห้ วม่ าลลู กจห้ างจทา นวน 1 ใน 3 นชรั้ นจะไมม่ ไดห้ ลง
ลายมม อชมชั่ อในขห้ อเรท ยกรห้ องกก็ ตาม )…….ค ) ถห้ าเปก็ นขห้ อตกลงททชั่
เกทชั่ ยวกช บสภาพการจห้ างททชั่ เกกิ ดขซรั้ นจากการเรท ยกรห้ องระหวม่ าง
สหภาพแรงงานกช บนายจห้ าง และสหภาพแรงงานนชรั้ นมท สมาชกิ ก
เกกิ นกวม่ า 2 ใน 3 ของลลู กจห้ างทชรั้ งหมดในสถานประกอบกกิ จกา
รนชรั้ นๆ ทม่ านวม่ า ขห้ อตกลงททชั่ เกทชั่ ยวกช บสภาพการจห้ างดช งกลม่ าวนชรั้ น
ยม่ อมมท ผลผลู กพช นนายจห้ างและลลู กจห้ างในสถานประกอบกกิ จการนชรั้ น
ทฉุ กคน
และยช งสม่ งผลตม่ อเนมชั่ องไปยช งม.12 กลม่ าวคม อ ขห้ อตกลงททชั่ เกทชั่ ยวกช บ
สภาพการจห้ างซซชั่ งไดห้ ททา ขซรั้ นมานชรั้ น ยม่ อมมท ผลใชห้ บช งคช บภายในระยะ
เวลาททชั่ นายจห้ างและลลู กจห้ างไดห้ ตกลงกช น……( รายละเอท ยดใหห้ กลช บ
ไปดลู ทชั่ท หช วขห้ อ “จฉุ ดททชั่ 4 ” เอาเองนะครช บ )
และจะยช งสม่ งผลตม่ อเนมชั่ องไปยช งม.20 เปก็ นปลายทางสฉุ ดทห้ ายนะ
ครช บ กลม่ าวคม อ เมมชั่ อขห้ อตกลงททชั่ เกทชั่ ยวกช บสภาพการจห้ างมท ผลใชห้
บช งคช บแลห้ ว ทม่ านวม่ า หห้ ามมกิ ใหห้ นายจห้ างททา สช ญญาจห้ างแรงงานกช บ
ลลู กจห้ างขช ด หรม อ แยห้ งกช บขห้ อตกลงททชั่ เกทชั่ ยวกช บสภาพการจห้ าง เวห้ น
แตม่ นายจห้ างจะตกลงในขห้ อททชั่ เปก็ นคฉุ ณแกม่ ลลู กจห้ างยกิชั่ งกวม่ า……นชชั่ นกก็
หมายความวม่ าถห้ านายจห้ างไดห้ กทา หนดขห้ อตกลงใหมม่ ใดออกมาแลห้ ว
เปก็ นการลดสกิ ทธกิ ประโยชนหของลลู กจห้ างใหห้ นห้ อยลง ทม่ านวม่ าขห้ อตกลง
ใหมม่ ดช งกลม่ าวนชรั้ น ยม่ อมไมม่ มท ผลบช งคช บใชห้ เพราะถม อวม่ าไมม่ เปก็ นคฉุ ณแกม่
ลลู กจห้ าง นชชั่ นเอง……และในกรณท ทชั่ท มท บางสม่ วนเปก็ นคฉุ ณยกิชั่ งกวม่ า มท
บางสม่ วนลดสกิ ทธกิ ประโยชนห ทม่ านวม่ า เฉพาะในสม่ วนททชั่ เปก็ นการลด
สกิ ทธกิ ประโยชนหใหห้ นห้ อยลงเทม่ านชรั้ นททชั่ ใชห้ บช งคช บไมม่ ไดห้ แตม่ สม่ วนททชั่ เปก็ น
คฉุ ณยกิชั่ งกวม่ านชรั้ นสามารถใชห้ บช งคช บไดห้ นะครช บ……( และลลู กจห้ างททชั่ จะ
ไดห้ รช บการคห้ฉุ มครองตามมาตรานทรั้ ทม่ านใหห้ รวมไปถซ งลลู กจห้ างททชั่ เขห้ ามา
ททา งานภายหลช งจากททชั่ ขห้ อตกลงททชั่ เกทชั่ ยวกช บสภาพการจห้ างมท ผลใชห้
บช งคช บแลห้ วดห้ วยนะครช บ )
ตช วอยม่ างของขห้ อตกลงททชั่ เปก็ นการลดสกิ ทธกิ ประโยชนห ของลลู กจห้ างใหห้
นห้ อยลง…….ก ) การททชั่ นายจห้ างประกาศเปลทชั่ ยนแปลงสภาพการ
จห้ างจากขห้ อตกลงเดกิ มใหห้ ลลู กจห้ างททา งานเปก็ นผลช ดโดยททชั่ ลลู กจห้ างไมม่
ยกิ นยอม ถม อวม่ าการททา งานเปก็ นผลช ดนชรั้ นไมม่ เปก็ นคฉุ ณแกม่ ลลู กจห้ าง……
ข ) การททชั่ นายจห้ างเปลทชั่ ยนแปลงขห้ อตกลงททชั่ เกทชั่ ยวกช บสภาพการ
จห้ าง โดยไมม่ ไดห้ แจห้ งขห้ อเรท ยกรห้ องเปก็ นหนช งสม อตามม.13 ใหห้ ลลู กจห้ าง
ไดห้ ทราบ ยม่ อมเปก็ นการเปลทชั่ ยนแปลงโดยมกิ ไดห้ ดทา เนกิ นการตามขชรั้ น
ตอนททชั่ กฎหมายบช ญญช ตกิ จซ งไมม่ มท ผลใชห้ บช งคช บ เพราะถม อวม่ าไมม่ เปก็ น
คฉุ ณแกม่ ลลู กจห้ าง……ค ) การททชั่ นายจห้ างประกาศกทา หนดอช ตราแลก
เปลทชั่ ยนขซรั้ นมาใหมม่ ในอช ตราททชั่ นห้ อยกวม่ าราคาตลาดขณะนชรั้ น โดยททชั่
สช ญญาจห้ างมท ขห้ อกทา หนดใหห้ นายจห้ างจม่ ายคม่ าจห้ างใหห้ ลลู กจห้ างเปก็ นเงกิ น
ดอลลารห ดช งนชรั้ นสช ญญาจห้ างในสม่ วนททชั่ เกทชั่ ยวกช บการจม่ ายคม่ าจห้ างดช ง
กลม่ าวจซ งเปก็ นสภาพการจห้ าง ยม่ อมถม อไดห้ วม่ าเปก็ นการเปลทชั่ ยนแปลง
สภาพการจห้ างททชั่ ไมม่ เปก็ นคฉุ ณแกม่ ลลู กจห้ าง……ง ) การททชั่ นายจห้ างสชชั่ ง
ลดตทา แหนม่ งลลู กจห้ างจากผห้ลู ชม่ วยผห้ลู จช ดการมาเปก็ นพนช กงานฝม่ ายขาย
ทชรั้ งยช งลดเงกิ นเดม อน ถม อวม่ าเปก็ นการเปลทชั่ ยนแปลงสภาพการจห้ างททชั่
ไมม่ เปก็ นคฉุ ณแกม่ ลลู กจห้ าง……จ ) การททชั่ นายจห้ างจม่ ายคม่ าจห้ างในวช น
เวลาเดท ยวกช นมาตลอด ยม่ อมถม อไดห้ วม่ ากทา หนดเวลาดช งกลม่ าวเปก็ น
สภาพการจห้ าง ตม่ อมานายจห้ างไดห้ เปลทชั่ ยนแปลงกทา หนดเวลาการ
จม่ ายคม่ าจห้ างนชรั้ นใหมม่ ยม่ อมถม อไดห้ วม่ าเปก็ นการเปลทชั่ ยนแปลงสภาพการ
จห้ างททชั่ ไมม่ เปก็ นคฉุ ณแกม่ ลลู กจห้ างยกิชั่ งกวม่ าสภาพการจห้ างเดกิ ม……ฉ )
การททชั่ นายจห้ างสชชั่ งยห้ ายลลู กจห้ างจากตทา แหนม่ งหช วหนห้ าหห้ องเครมชั่ องไป
เปก็ นพนช กงานธรรมดานชรั้ น ยม่ อมเปก็ นการททชั่ ยห้ ายลลู กจห้ างไปททา งาน
ในตทา แหนม่ งงานททชั่ ตากวม่
ทชั่ าเดกิ ม ทชรั้ งยช งตห้ องททา งานเปก็ นผลช ด ไมม่ มท
เวลาททา งานททชั่ แนม่ นอนเชม่ นเดกิ ม จซ งเปก็ นการเปลทชั่ ยนแปลงสภาพ
การจห้ างททชั่ ไมม่ เปก็ นคฉุ ณแกม่ ลลู กจห้ างยกิชั่ งกวม่ าสภาพการจห้ างเดกิ ม
ขห้ อสช งเกตตามม.20 ถห้ าขห้ อตกลงใดเปก็ นขห้ อตกลงททชั่ ไมม่ เกทชั่ ยวกช บ
สภาพการจห้ างททชั่ เกกิ ดจากการแจห้ งขห้ อเรท ยกรห้ องแลห้ ว ขห้ อตกลงดช ง
กลม่ าวนชรั้ นถซ งแมห้ วม่ าจะไมม่ เ ปก็ นคฉุ ณแกม่ ลลู กจห้ างกก็ ตาม กก็ ไมม่ ขช ดกช บ
ม.20 นทรั้ …..ตช วอยม่ างเชม่ น ระเบท ยบการจม่ ายเงกิ นบทา เหนก็ จเปก็ น
สวช สดกิ การททชั่ นายจห้ างจช ดใหห้ กช บลลู กจห้ างทฉุ กคน มกิ ใชม่ สวช สดกิ การททชั่ เกกิ ด
จากการแจห้ งขห้ อเรท ยกรห้ องของลลู กจห้ าง เมมชั่ อลลู กจห้ างยกิ นยอมใหห้
นายจห้ างเปลทชั่ ยนแปลงสวช สดกิ การเปก็ นเงกิ นสะสมและยอมใหห้ ถม อวม่ า
เงกิ นสะสมเปก็ นคม่ าชดเชยดห้ วย และหากเงกิ นสะสมนห้ อยกวม่ าคม่ า
ชดเชยนายจห้ างตห้ องจม่ ายเพกิชั่ มจนครบเทม่ ากช บคม่ าชดเชย ขห้ อตกลง
ดช งกลม่ าวกก็ ไมม่ ขช ดตม่ อม.20 จซ งมท ผลบช งคช บไดห้ ……หรม อ ขห้ อบช งคช บททชั่
เกทชั่ ยวกช บการททา งาน หรม อ ขห้ อตกลงเกทชั่ ยวกช บสภาพการจห้ างททชั่ ไมม่
ไดห้ เกกิ ดการแจห้ งขห้ อเรท ยกรห้ อง ยม่ อมไมม่ อยม่ลู ในบช งคช บของม.20 ดช งนชรั้ น
นายจห้ างยม่ อมมท สกิ ทธกิ ททา ขห้ อตกลงเปลทชั่ ยนแปลงระเบท ยบการจม่ าย
บทา เหนก็ จใหห้ มท ผลบช งคช บแตกตม่ างไปจากเดกิ มไดห้ เทม่ าททชั่ ไมม่ ขช ดตม่ อ
กฎหมาย…..หรม อ ระเบท ย บของนายจห้ างเปก็ นระเบท ยบททชั่ นายจห้ าง
ประกาศขซรั้ นใชห้ บช งคช บเอง มกิ ไดห้ เกกิ ดจากการแจห้ งขห้ อเรท ยกรห้ อง แมห้ จะ
เปก็ นขห้ อตกลงเกทชั่ ยวกช บสภาพการจห้ างตามม.10 วรรค 3 กก็ ตาม
แตม่ กก็ ไมม่ ใชม่ ขห้ อตกลงเกทชั่ ยวกช บสภาพการจห้ างททชั่ เกกิ ดขซรั้ นจากการแจห้ ง
ขห้ อเรท ยกรห้ อง จซ งไมม่ อยม่ลู ในบช งคช บของม.19 และม.20 ดช งนชรั้ น
นายจห้ างลลู กจห้ างจซ งมท สกิ ทธกิ ททา สช ญญาจห้ างใหห้ มท ผลบช งคช บททชั่ แตกตม่ าง
ไปจากระเบท ย บเดกิ มไดห้ ทชรั้ งนทรั้ กก็ เพราะวม่ าม.20 เปก็ นกรณท ทชั่ท ตม่ อเนมชั่ อง
มาจากม.19 เมมชั่ อม.19 นชรั้ นเปก็ นขห้ อตกลงททชั่ เกทชั่ ยวกช บสภาพการจห้ าง
อช นเกกิ ดขซรั้ นมาจากการแจห้ งขห้ อเรท ยกรห้ อง และขห้ อตกลงดช งกลม่ าวจะมท
ผลผลู กพช นนายจห้ าง หรม อลลู กจห้ างกก็ ในขณะททชั่ ขห้ อตกลงดช งกลม่ าวเกกิ ด
ขซรั้ นแลห้ วมท ผลใชห้ บช งคช บเทม่ านชรั้ น ดช งนชรั้ นความในม.20 จซ งเปก็ นเรมชั่ องททชั่
ไมม่ ใหห้ นายจห้ างททา สช ญญาจห้ างกช บลลู กจห้ างเปก็ นรายคน โดยขช ดแยห้ ง
กช บขห้ อตกลงททชั่ เกทชั่ ยวกช บสภาพการจห้ าง โดยเฉพาะกช บลลู กจห้ างททชั่ ถลู ก
ผลู กพช นดห้ วยผลของม.19 เวห้ นแตม่ สช ญญาจห้ างนชรั้ นจะเปก็ นคฉุ ณแกม่
ลลู กจห้ างยกิชั่ งกวม่ าเทม่ านชรั้ นนชชั่ นเอง……( สายนทรั้ จะเรกิชั่ มตห้ นททชั่ ม .16 ……
แลห้ วตม่ อมายช งม.18….แลห้ วตม่ อไปยช งม.19…..หลช งจาก นชรั้ นกก็ จะตม่ อ
มายช งม.12…..แลห้ วจะมาสฉุ ดปลายทางททชั่ ม .20 ครช บผม )

5.4 ) ในหช วขห้ อ 5.2 นชรั้ นไดห้ พลู ดถซ งกระบวนการแจห้ งขห้ อเรท ยกรห้ องททชั่
นายจห้ าง หรม อ ลลู กจห้ างตห้ องการจะแกห้ ไขเพกิชั่ มเตกิ มขห้ อตกลงททชั่ เกทชั่ ยว
กช บสภาพการจห้ าง โดยกฎหมายกทา หนดใหห้ ตห้ องดทา เนกิ นการผม่ า
นม.13 กม่ อนแลห้ วจซ งคม่ อยมาดทา เนกิ นการผม่ านม.16 เปก็ นลทา ดช บตม่ อ
มา…….ซซชั่ งตามม 16 นชรั้ นกฎหมายกทา หนดใหห้ ทรั้ช งสองฝม่ ายจะตห้ อง
เรกิชั่ มเจรจากช นภายใน 3 วช นนช บแตม่ วช นททชั่ ไดห้ รช บขห้ อเรท ยกรห้ อง……ดช ง
นชรั้ นถห้ าหากวม่ าทชรั้ งสองฝม่ ายไมม่ ไดห้ เรกิชั่ มเจรจากช นภายในกทา หนดเวลา
3 วช นดช งกลม่ าว กก็ ดท หรม อ ไดห้ มท การเจรจากช นภายในกทา หนด
เวลา 3 วช นดช งกลม่ าวแลห้ ว แตม่ ตกลงกช นไมม่ ไดห้ ไมม่ วม่ าจะดห้ วยเหตฉุ ใดกก็
ดท ……กก็ จะสม่ งผลตม่ อเนมชั่ องไปยช งม.21 กลม่ าวคม อใหห้ ถม อวม่ า ไดห้ มท ขห้ อ
พกิ พาทแรงงานเกกิ ดขซรั้ นมาแลห้ วและใหห้ ฝม่ ายททชั่ แจห้ งขห้ อเรท ยกรห้ องนชรั้ น
ตห้ องแจห้ งเปก็ นหนช งสม อตม่ อพนช กงานประนอมขห้ อพกิ พาทแรงงาน ใหห้
ไดห้ รช บทราบภายใน 24 ชชชั่ วโมงนช บแตม่ พห้ นเวลาททชั่ กทา หนดไวห้ 3 วช น
ตามม.16 หรม อ นช บแตม่ เวลาททชั่ ไมม่ สามารถตกลงกช นไดห้ แลห้ วแตม่
กรณท ……( ขห้ อททชั่ ควรรห้ลู เอาไวห้ กก็ คม อ เมมชั่ อเกกิ ดขห้ อพกิ พาทแรงงานขซรั้ น
มาแลห้ ว กฎหมายกก็ จะกทา หนดใหห้ เขห้ าไปสม่ลู ขรั้ช นตอนของการระงช บขห้ อ
พกิ พาทแรงงานตม่ อไป ดห้ วยการเขห้ ามาไกลม่ เกลทชั่ ยของพนช กงาน
ประนอมขห้ อพกิ พาทแรงงานนชชั่ นเอง )…….( ในกรณท ทชั่ท ฝม่ ายแจห้ งขห้ อ
เรท ยกรห้ องไมม่ ไดห้ แจห้ งตม่ อพนช กงานประนอมขห้ อพกิ พ าทแรงงานอยม่ าง
ใดๆเลย กก็ จะตห้ องถม อวม่ าฝม่ ายแจห้ งขห้ อเรท ยกรห้ องไมม่ ประสงคห ทชั่ท จะ
ดทา เนกิ นการเรท ยกรห้ องอท กตม่ อไปแลห้ ว จซ งสม่ งผลททา ใหห้ การเรท ยกรห้ อง
นชรั้ นยฉุ ตกิ ลงไป นะครช บ )……แลห้ วจากม.22 กก็ จะสม่ งผลตม่ อเนมชั่ องไป
ยช งม.22 อท กดห้ วย กลม่ าวคม อ เมมชั่ อพนช กงานประนอมขห้ อพกิ พาท
แรงงานไดห้ รช บหนช งสม อแจห้ งตามม.21 แลห้ ว กก็ ใหห้ พนช กงานประนอม
ขห้ อพกิ พ าทแรงงานดทา เนกิ นการไกลม่ เกลทชั่ ยภายในกทา หนดเวลา 5 วช น
นช บแตม่ วช นททชั่ พนช กงานประนอมขห้ อพกิ พาทแรงงานไดห้ รช บหนช งสม อแจห้ ง
ตามม.21 เพมชั่ อใหห้ ทรั้ช งสองฝม่ ายตกลงกช น และในขชรั้ นตอนการไกลม่
เกลทชั่ ยนทรั้ กก็ จะเกกิ ดทางขซรั้ นมาใหห้ ตช วนายจห้ างและลลู กจห้ าง ไดห้ เลม อก
อยม่ลู 2 ทางเทม่ านชรั้ นเชม่ นเดท ยวกช น กลม่ าวคม อ ทางสายททชั่ 1 เปก็ นทางททชั่
ไดห้ มท การไกลม่ เกลทชั่ ยกช นภายในระยะเวลา 5 วช นททชั่ ไดห้ กทา หนดเอาไวห้
และทชรั้ งสองฝม่ ายสามารถตกลงกช นไดห้ ทางสายนทรั้ กฎหมายกก็ จะ
กทา หนดใหห้ ทรั้ช งสองฝม่ ายตห้ องกลช บไปดทา เนกิ นกระบวนการตามม.18
แลห้ วตม่ อเนมชั่ องไปยช งม.19 และกก็ ยช งตม่ อเนมชั่ องตม่ อไปยช งม.12 แลห้ วมา
สกิรั้ นสฉุ ดการเดกิ นทางททชั่ ม .20 อท กเชม่ นเดท ยวกช น…..( ใหห้ กลช บไปดลู ราย
ละเอท ยดททชั่ หช วขห้ อ 5.3 ไดห้ เลยนะครช บ ไมม่ ขออธกิ บายซทรั้ า อท กแลห้ ว )…
….สม่ วนทางสายททชั่ 2 นชรั้ น กก็ จะเปก็ นทางททชั่ ทรั้ช งสองฝม่ ายกก็ ยช งไมม่
สามารถตกลงกช นไดห้ ถซ งแมห้ วม่ าจะมท การไกลม่ เกลทชั่ ยกช นแลห้ วกก็ ตาม
ทม่ านตามม.22 ใหห้ ถม อวม่ ามท ขห้ อพกิ พาทแรงงานททชั่ ตกลงกช นไมม่ ไดห้ เกกิ ด
ขซรั้ น ซซชั่ งคม่ลู กรณท ทรั้ช งสองฝม่ ายสามารถททชั่ จะมท ทางเลม อกเกกิ ดขซรั้ น
มา 2 ทาง กลม่ าวคม อ ทางเลม อกททชั่ 1 ทชรั้ งนายจห้ างและลลู กจห้ างอาจ
ตกลงกช นตชรั้ งผห้ลู ชรั้ท ขาดขห้ อพกิ พ าทแรงงานตามม.26 กก็ ไดห้ หรม อ ทาง
เลม อกททชั่ 2 ฝม่ ายนายจห้ างอาจจะสชชั่ งปกิ ดงาน หรม อ ฝม่ ายลลู กจห้ างอาจจะ
นช ดหยฉุ ดงาน โดยททชั่ การปกิ ดงาน หรม อ การนช ดหยฉุ ดงานนชรั้ น จะตห้ อง
ไมม่ ขช ดกช บม.34 นะครช บ……ซซชั่ งกก็ จะสม่ งผลตม่ อเนมชั่ องไปยช งม.34 เปก็ น
ลทา ดช บตม่ อมา…..( ซซชั่ งจะกลม่ าวตม่ อไปในหช วขห้ อ 5.5 )…….และกก็ จะ
สม่ งผลตม่ อเนมชั่ องไปสฉุ ดปลายทางททชั่ ม .31…..( ซซชั่ งจะไดห้ กลม่ าวตม่ อไป
ในหช วขห้ อททชั่ 5.6 นะครช บ )……( สายนทรั้ จะเรกิชั่ มตห้ นททชั่ ม .16…..แลห้ ว
ตม่ อมายช งม.21…..แลห้ วตม่ อไปยช งม.22……หลช งจาก นชรั้ นกก็ จะตม่ อมา
ยช งม.34……แลห้ วจะมาสฉุ ดปลายทางททชั่ ม .31 ครช บผม )

5.5 ) เมมชั่ อเกกิ ดขห้ อพกิ พาทแรงงานททชั่ ตกลงกช นไมม่ ไดห้ ขซรั้ นมาแลห้ ว ทม่ าน
วม่ า นายจห้ างจซ งจะมท สกิ ทธกิ ทชั่ท จะปกิ ดงาน สม่ วนลลู กจห้ างกก็ จซ งจะมท สกิ ทธกิ ทชั่ท
จะนช ดหยฉุ ดงาน……แตม่ ทรั้ช งนทรั้ และทชรั้ งนชรั้ นการปกิ ดงาน หรม อ การนช ด
หยฉุ ดงานดช งกลม่ าวนชรั้ นจะตห้ องไมม่ ขช ดตม่ อบทบช ญญช ตกิ ม .34 ดห้ วยนะ
ครช บ……และม.34 ไดห้ บช ญญช ตกิ ถซ งสกิ ทธกิ ในการปกิ ดงาน และการนช ด
หยฉุ ดงาน เอาไวห้ ดช งตม่ อไปนทรั้
5.5.1 ) กรณท ทชั่ท หห้ ามมกิ ใหห้ นายจห้ างปกิ ดงาน หรม อ หห้ ามมกิ ใหห้ ลลู กจห้ าง
นช ดหยฉุ ดงาน มท ดช งตม่ อไปนทรั้
ก ) เมมชั่ อยช งไมม่ มท การแจห้ งขห้ อเรท ยกรห้ องตม่ ออท กฝม่ ายหนซชั่ งตามม.13 หรม
อ มท การแจห้ งขห้ อเรท ยกรห้ องแลห้ ว แตม่ ขห้ อพกิ พ าทแรงงานนชรั้ น ยช งไมม่ ไดห้
เปก็ นขห้ อพกิ พ าทแรงงานททชั่ ตกลงกช นไมม่ ไดห้ ตามม.22 วรรค 3……
กรณท เชม่ นนทรั้ ทม่ านวม่ าหห้ ามปกิ ดงาน หรม อหห้ ามนช ดหยฉุ ดงาน
ข ) เมมชั่ อฝม่ ายททชั่ ตห้ องมท หนห้ าททชั่ ตห้ องปฏกิ บช ตกิ ตามขห้ อตกลงตามม.18 ไดห้
ปฏกิ บช ตกิ ตามขห้ อตกลงนชรั้ นแลห้ ว……กรณท เชม่ นนทรั้ ทม่ านวม่ าหห้ ามอท กฝม่ าย
ปกิ ดงาน หรม อหห้ ามอท กฝม่ ายนช ดหยฉุ ดงาน
ค ) เมมชั่ อฝม่ ายททชั่ ตห้ องมท หนห้ าททชั่ ตห้ องปฏกิ บช ตกิ ตามขห้ อตกลงททชั่ พนช กงาน
ประนอมขห้ อพกิ พาทแรงงานไดห้ ไกลม่ เกลทชั่ ยตามม.22 วรรค 2 ไดห้
ปฏกิ บช ตกิ ตามขห้ อตกลงนชรั้ นแลห้ ว……กรณท เชม่ นนทรั้ ทม่ านวม่ าหห้ ามอท กฝม่ าย
ปกิ ดงาน หรม อหห้ ามอท กฝม่ ายนช ดหยฉุ ดงาน
ง ) เมมชั่ อฝม่ ายททชั่ ตห้ องมท หนห้ าททชั่ ตห้ องปฏกิ บช ตกิ ตามคทา ชทรั้ ขาดของผห้ลู ชรั้ท ขาด
ขห้ อพกิ พ าทแรงงาน ซซชั่ งตชรั้ งตามม.25 หรม อ ม.26 ไดห้ ปฏกิ บช ตกิ ตามคทา
ชทรั้ ขาดนชรั้ นแลห้ ว……กรณท เชม่ นนทรั้ ทม่ านวม่ าหห้ ามอท กฝม่ ายปกิ ดงาน หรม อ
หห้ ามอท กฝม่ ายนช ดหยฉุ ดงาน
จ ) เมมชั่ ออยม่ลู ในระหวม่ างการพกิ จารณาวกิ นกิ จฉช ยของคณะกรรมการ
แรงงานสช มพช นธห หรม อ มท คทา วกิ นกิ จฉช ยของรช ฐมนตรท ตามม.23 หรม อ
คทา ชทรั้ ขาดของคณะกรรมการแรงงานสช มพช นธห ตามม.24……กรณท
เชม่ นนทรั้ ทม่ านวม่ าหห้ ามปกิ ดงาน หรม อหห้ ามนช ดหยฉุ ดงาน
ฉ ) เมมชั่ ออยม่ลู ในระหวม่ างการชทรั้ ขาดของผห้ลู ชรั้ท ขาดขห้ อพกิ พาทแรงงาน
ซซชั่ งตชรั้ งตามม.25 หรม อ ตามม.26……กรณท เชม่ นนทรั้ ทม่ านวม่ าหห้ ามปกิ ด
งาน หรม อหห้ ามนช ดหยฉุ ดงาน
ช ) และในกรณท ทชั่ท ยช งไมม่ ไดห้ มท การแจห้ งใหห้ พนช กงานประนอมขห้ อ
พกิ พาทแรงงาน และใหห้ อท กฝม่ ายหนซชั่ ง ไดห้ รช บทราบลม่ วงหนห้ า 24 ชชชั่ ง
โมง……กรณท เชม่ นนทรั้ ทม่ านวม่ าหห้ ามอท กฝม่ ายปกิ ดงาน หรม อหห้ ามอท กฝม่ าย
นช ดหยฉุ ดงาน

5.5.2 ) กรณท ทชั่ท นายจห้ างสามารถปกิ ดงานไดห้ หรม อ กรณท ทชั่ท ลลู กจห้ าง
สามารถนช ดหยฉุ ดงานไดห้ มท ดช งตม่ อไปนทรั้
กรณท ทชั่ท 1 เมมชั่ อไดห้ มท การแจห้ งขห้ อเรท ยกรห้ องตม่ ออท กฝม่ ายหนซชั่ งตามม.13
และไดห้ มท การดทา เนกิ นการตม่ างๆตามขชรั้ นตอนททชั่ กฎหมายไดห้ กทา หนด
เอาไวห้ จนตกเปก็ นขห้ อพกิ พาทแรงงานททชั่ ตกลงกช นไมม่ ไดห้ ตามม.22 วร
รค 3 และไดห้ มท การแจห้ งใหห้ พนช กงานประนอมขห้ อพกิ พ าทแรงงาน
และใหห้ อท กฝม่ ายหนซชั่ ง ไดห้ รช บทราบลม่ วงหนห้ าถซ งการปกิ ดงาน หรม อ
การนช ดหยฉุ ดงานนชรั้ นเปก็ นเวลา 24 ชชชั่ งโมงตามม.34 วรรค 2 แลห้ ว
…….กรณท เชม่ นนทรั้ ทม่ านวม่ านายจห้ างสามารถททชั่ จะปกิ ดงานไดห้ หรม อ
ลลู กจห้ างสามารถททชั่ จะนช ดหยฉุ ดงานไดห้
กรณท ทชั่ท 2 เมมชั่ อมท ขห้ อตกลงเกทชั่ ยวกช บสภาพการจห้ างและฝม่ ายททชั่ จะตห้ อง
ปฏกิ บช ตกิ ตามขห้ อตกลงนชรั้ น ไมม่ ยอมททชั่ จะปฏกิ บช ตกิ ตามขห้ อตกลงเกทชั่ ยวกช บ
สภาพการจห้ างดช งกลม่ าว……...กรณท เชม่ นนทรั้ ทม่ านวม่ าอท กฝม่ ายสามารถ
ททชั่ จะปกิ ดงานไดห้ หรม อ สามารถททชั่ จะนช ดหยฉุ ดงานไดห้ แตม่ ตห้ องอยม่ลู ใน
เงมชั่ อนไขททชั่ วม่ า ไดห้ มท การแจห้ งใหห้ พนช กงานประนอมขห้ อพกิ พาทแรงงาน
และใหห้ ฝม่ ายททชั่ จ ะตห้ องปฏกิ บช ตกิ ตามขห้ อตกลงนชรั้ น ไดห้ รช บทราบลม่ วงหนห้ า
ถซ งการปกิ ดงาน หรม อ การนช ดหยฉุ ดงานนชรั้ นเปก็ นเวลา 24 ชชชั่ งโมง
ตามม.34 วรรค 2 กม่ อนททชั่ จะมท การปกิ ดงาน หรม อ มท การนช ดหยฉุ ด
งานดช งกลม่ าวดห้ วย……จซ งจะเปก็ นการปกิ ดงาน หรม อ การนช ดหยฉุ ด
งานททชั่ ชอบดห้ วยกฎหมาย ในอช นททชั่ จะททา ใหห้ อท กฝม่ ายสามารถททชั่ จะปกิ ด
งานไดห้ หรม อ สามารถททชั่ จะนช ดหยฉุ ดงานไดห้ นะครช บ
กรณท ทชั่ท 3 เมมชั่ อมท คทา ชทรั้ ขาดขห้ อพกิ พ าทแรงงาน และฝม่ ายททชั่ มท หนห้ าททชั่ จะ
ตห้ องปฏกิ บช ตกิ ตามคทา ชทรั้ ขาดนชรั้ น ไมม่ ยอมททชั่ จะปฏกิ บช ตกิ ตามคทา ชทรั้ ขาดขห้ อ
พกิ พาทแรงงานนชรั้ น……...กรณท เชม่ นนทรั้ ทม่ านวม่ าอท กฝม่ ายสามารถททชั่ จะ
ปกิ ดงานไดห้ หรม อ สามารถททชั่ จะนช ดหยฉุ ดงานไดห้ แตม่ ตห้ องอยม่ลู ใน
เงมชั่ อนไขททชั่ วม่ า ไดห้ มท การแจห้ งใหห้ พนช กงานประนอมขห้ อพกิ พาทแรงงาน
และใหห้ ฝม่ ายททชั่ จ ะตห้ องปฏกิ บช ตกิ ตามคทา ชทรั้ ขาดขห้ อพกิ พาทแรงงาน นชรั้ น
ไดห้ รช บทราบลม่ วงหนห้ าถซ งการปกิ ดงาน หรม อ การนช ดหยฉุ ดงานนชรั้ น
เปก็ นเวลา 24 ชชชั่ งโมงตามม.34 วรรค 2 กม่ อนททชั่ จะมท การปกิ ดงาน
หรม อ มท การนช ดหยฉุ ดงานดช งกลม่ าวดห้ วยนะครช บ……จซ งจะเปก็ นการ
ปกิ ดงาน หรม อ การนช ดหยฉุ ดงานททชั่ ชอบดห้ วยกฎหมาย ในอช นททชั่ จะ
ททา ใหห้ อท กฝม่ ายหนซชั่ งสามารถททชั่ จะปกิ ดงานไดห้ หรม อ สามารถททชั่ จะนช ด
หยฉุ ดงานไดห้ นะครช บ

ขห้ อควรระวช ง จะตห้ องมท การแจห้ งใหห้ พนช กงานประนอมขห้ อพกิ พาท
แรงงาน และใหห้ อท กฝม่ ายหนซชั่ ง ไดห้ รช บทราบลม่ วงหนห้ าถซ งการปกิ ดงาน
หรม อ การนช ดหยฉุ ดงานนชรั้ นเปก็ นเวลา 24 ชชชั่ งโมงตามม.34 วรรค 2
เสท ยกม่ อนนะครช บ…….นายจห้ างสามารถททชั่ จะปกิ ดงานไดห้ หรม อ
ลลู กจห้ างสามารถททชั่ จะนช ดหยฉุ ดงานไดห้ โดยชอบดห้ วยกฎหมายกลม่ าว
คม อ ชอบดห้ วยม.5 ประกอบกช บ ม.34 วรรค 2 นชชั่ นเอง
และการททชั่ สหภาพแรงงานแจห้ งการนช ดหยฉุ ดงานตม่ อนายจห้ างตาม
ม.34 วรรค 2 แลห้ ว ยม่ อมถม อไดห้ วม่ าเปก็ นการแจห้ งการนช ดหยฉุ ดงาน
แทนสมาชกิ ก ซซชั่ งเปก็ นลลู กจห้ างแตม่ ละคนดห้ วย ดช งนชรั้ นลลู กจห้ างแตม่ ละคน
จซ งสามารถออกมารม่ วมนช ดหยฉุ ดงานไดห้ โดยททชั่ ไมม่ ตห้ องแจห้ งการนช ด
หยฉุ ดงานตม่ อนายจห้ างอท ก และถม อวม่ าเปก็ นการนช ดหยฉุ ดงานโดยชอบ
ดห้ วยกฎหมาย มกิ ใชม่ เปก็ นการละทกิรั้ งหนห้ าททชั่ การงานโดยไมม่ มท เหตฉุ ผล
แตม่ อยม่ างใดๆ……ดช งนชรั้ นการททชั่ นายจห้ างเลกิ กจห้ าง นายจห้ างจซ งตห้ อง
จม่ ายคม่ าชดเชยใหห้ แกม่ ลลู กจห้ าง
ในททา นองเดท ยวกช นนายจห้ างสามารถแจห้ งการปกิ ดงานตม่ อผห้ลู แทน
ของลลู กจห้ าง หรม อ ตม่ อสหภาพแรงงาน โดยถม อวม่ าเปก็ นการแจห้ งการ
ปกิ ดงานตม่ อลลู กจห้ างทฉุ กคนแลห้ ว นายจห้ างไมม่ จทา เปก็ นตห้ องแจห้ งการปกิ ด
งานแกม่ ลลู กจห้ างเปก็ นรายตช วอท ก
ลลู กจห้ างนช ดหยฉุ ดงานโดยไมม่ มท การแจห้ งใหห้ พนช กงานประนอมขห้ อ
พกิ พาทแรงงาน และใหห้ นายจห้ าง ไดห้ รช บทราบเอาไวห้ ลม่ วงหนห้ าถซ ง
การนช ดหยฉุ ดงานนชรั้ นเปก็ นเวลา 24 ชชชั่ งโมง ยม่ อมเปก็ นการฝม่ าฝม น
ม.34 วรรค 2……นายจห้ างสามารถเลกิ กจห้ างไดห้ โดยไมม่ ตห้ องจม่ ายคม่ า
ชดเชย
ขห้ อสช งเกต ในกรณท ทชั่ท นายจห้ างปกิ ดงานโดยชอบดห้ วยม.34 วรรค 2
ทม่ านวม่ านายจห้ างไมม่ จทา ตห้ องจม่ ายคม่ าจห้ างใหห้ แกม่ ลลู กจห้ างเพราะการปกิ ด
งานปก็ นสกิ ทธกิ ตามกฎหมายททชั่ นายจห้ างสามารถททชั่ จะกระททา
ไดห้ ………แตม่ ถห้ านายจห้ างปกิ ดงานโดยไมม่ ชอบดห้ วยม.34 วรรค 2 กก็
ยม่ อมตห้ องถม อวม่ ายช งไมม่ มท การปกิ ดงาน ดช งนชรั้ นลลู กจห้ างยช งมท สกิ ทธกิ ทชั่ท จะ
เขห้ าไปททา งานใหห้ นายจห้ างไดห้ อยม่ลู และการททชั่ นายจห้ างไมม่ ใหห้ ลลู กจห้ าง
เขห้ าไปททา งาน นายจห้ างกก็ ยช งมท หนห้ าททชั่ ตามกฎหมายในการททชั่ จะตห้ อง
จม่ ายคม่ าจห้ างอยม่ลู นะครช บ
ในกรณท ของลลู กจห้ างนชรั้ น ไมม่ วม่ านช ดหยฉุ ดงานโดยชอบดห้ วยม.34 วรร
ค 2 หรม อไมม่ กก็ ตาม ทม่ านวม่ านายจห้ างกก็ ไมม่ ตห้ องจม่ ายคม่ าจห้ างใหห้ แกม่
ลลู กจห้ าง……เพราะถม อวม่ าเปก็ นกรณท ทชั่ท ลลู กจห้ างจงใจละทกิรั้ งหนห้ าททชั่ การ
งานเปก็ นการชชชั่ วคราว และมท เจตนาททชั่ จะไมม่ ททา งานเพมชั่ อชทา ระหนทรั้ ใหห้
แกม่ นายจห้ าง เมมชั่ อสช ญญาจห้ างแรงงานเปก็ นสช ญญาตม่ างตอบแทน
และลลู กจห้ างไมม่ ชทา ระหนทรั้ ดห้ วยการททา งานใหห้ แกม่ นายจห้ างแลห้ ว
นายจห้ างจซ งไมม่ จทา ตห้ องชทา ระหนทรั้ คม อจม่ ายคม่ าจห้ างเปก็ นการตอบแทน
นชชั่ นเอง
แตม่ อยม่ างไรกก็ ตามถห้ าลลู กจห้ างนช ดหยฉุ ดงานโดยชอบดห้ วยม.34 วรร
ค 2 กฎหมายจะถม อวม่ าเปก็ นการละทกิรั้ งหนห้ าททชั่ การงานโดยมท เหตฉุ ผล
โดยชอบ เมมชั่ อนายจห้ างเลกิ กจห้ าง นายจห้ างตห้ องจม่ ายคม่ าชดเชย แตม่ ถห้ า
ลลู กจห้ างนช ดหยฉุ ดงานโดยไมม่ ชอบดห้ วยม.34 วรรค 2 กฎหมายจะ
ถม อวม่ าเปก็ นการละทกิรั้ งหนห้ าททชั่ การงานโดยไมม่ มท เหตฉุ ผลแตม่ อยม่ างใดๆ
เมมชั่ อนายจห้ างเลกิ กจห้ าง นายจห้ างไมม่ ตห้ องจม่ ายคม่ าชดเชย……( นทชั่ เปก็ น
อท กจฉุ ดหนซชั่ งททชั่ เราควรททชั่ จะระวช งและททา ความเขห้ าใจใหห้ ดท นะครช บ )

ขห้ อททชั่ เราควรททา ความเขห้ าใจตม่ อเนมชั่ องจากการปกิ ดงาน หรม อ การ
นช ดหยฉุ ดงาน กก็ คม อ แลห้ วใครททชั่ มท อทา นาจในการสชชั่ งระงช บการปกิ ดงาน
หรม อ การนช ดหยฉุ ดงานททชั่ เกกิ ดขซรั้ นโดยชอบดห้ วยกฎหมายตามม.34
นชรั้ นๆไดห้
ในกรณท ระงช บการปกิ ดงาน หรม อ การนช ดหยฉุ ดงานททชั่ เกกิ ดขซรั้ น ทม่ านวม่ า
เปก็ นอทา นาจพกิ เ ศษของรช ฐมนตรท กระทรวงแรงงานโดยเฉพาะใน
กรณท ใดกรณท หนซชั่ งดช งตม่ อไปนทรั้
อทา นาจพกิ เ ศษททชั่ 1 จะเปก็ นอทา นาจตามม.35 กลม่ าวคม อ ถห้ าหากวม่ า
รช ฐมนตรท เหก็ นวม่ า การปกิ ดงาน หรม อ การนช ดหยฉุ ดงาน ใดททชั่ อาจ
ททา ใหห้ เกกิ ดความเสท ยหายแกม่ เศรษฐกกิ จของประเทศ กก็ ดท หรม อ อาจ
กม่ อใหห้ เกกิ ดความเดม อดรห้ อนแกม่ ประชาชน กก็ ดท หรม อ อาจจะเปก็ นภช ย
ตม่ อความมชชั่ นคงของประเทศกก็ ดท หรม อ อาจขช ดตม่ อความสงบ
เรท ยบรห้ อยของประชาชนกก็ ดท ……ทม่ านวม่ ารช ฐมนตรท มท อทา นาจททชั่ จ ะสชชั่ ง
ใหห้ นายจห้ างเลกิ กปกิ ดงานแลห้ วรช บลลู กจห้ างกลช บเขห้ าททา งานไดห้ หรม อ จะ
สชชั่ งใหห้ ลลู กจห้ างเลกิ กหยฉุ ดงานแลห้ วกลช บเขห้ าททา งานตามปกตกิ ไดห้
อทา นาจพกิ เ ศษททชั่ 2 จะเปก็ นอทา นาจตามม.36 กลม่ าวคม อ ในกรณท ทชั่ท มท
การประกาศใชห้ กฎอช ยการศซ กกก็ ดท หรม อ ในกรณท ทชั่ท มท การประกาศ
สถานการณหฉฉุ กเฉกิ นกก็ ดท …….ทม่ านวม่ ารช ฐมนตรท มท อทา นาจพกิ เศษใน
การประกาศหห้ ามมกิ ใหห้ นายจห้ างปกิ ดงาน และหห้ ามมกิ ใหห้ ลลู กจห้ างนช ด
หยฉุ ดงานในเขตทห้ องททชั่ ทชั่ท ประกาศใชห้ กฎอช ยการศซ ก หรม อ ประกาศ
สถานการณหฉฉุ กเฉกิ นไดห้

ขห้ อสช งเกตในเรมชั่ องของการระงช บขห้ อพกิ พ าทแรงงาน…….การระงช บ

ขห้ อพกิ พ าทแรงงานนชรั้ นเราสามารถแยกพกิ จารณาออกไดห้ เปก็ น 2
สม่ วนดห้ วยกช น กลม่ าวคม อ สม่ วนททชั่ 1 เปก็ นการระงช บขห้ อพกิ พาทแรงงาน
กม่ อนททชั่ จะเกกิ ดขห้ อพกิ พาทแรงงานททชั่ ตกลงกช นไมม่ ไดห้ นชชั่ นกก็ คม อ จะใชห้ วกิ ธท
การไกลม่ เกลทชั่ ยจากพนช กงานประนอมขห้ อพกิ พาทแรงงานตามม.22
นชชั่ นเอง……สม่ วนททชั่ 2 เปก็ นการระงช บขห้ อพกิ พาทแรงงานหลช งจากททชั่
เกกิ ดขห้ อพกิ พาทแรงงานททชั่ ตกลงกช นไมม่ ไดห้ ขซรั้ นมาแลห้ ว โดยเรา
สามารถแบม่ งออกไดห้ ดช งตม่ อไปนทรั้ ก ) จะระงช บขห้ อพกิ พาทดห้ วยวกิ ธท การ
ททชั่ ทรั้ช งสองฝม่ ายตกลงกช นตชรั้ งผห้ลู ชรั้ท ขาดขห้ อพกิ พาทแรงงาน ตาม
ม.26…….ข ) นอกจากนชรั้ นแลห้ วกก็ ยช งมท การระงช บขห้ อพกิ พาท
แรงงานในกกิ จการสทา คช ญ ตามม.23 ซซชั่ งสม่ วนใหญม่ จะเปก็ นกกิ จการ
สาธารณลู ปโภค โดยพนช กงานประนอมขห้ อพกิ พาทแรงงานจะสม่ ง
เรมชั่ องไปใหห้ คณะกรรมการแรงงานสช มพช นธห วกิ นกิ จฉช ย เมมชั่ อวกิ นกิ จฉช ย
เสรก็ จแลห้ วถห้ าไมม่ พอใจ กก็ ใหห้ ยชั่ ม นอฉุ ทธรณหไปยช งรช ฐมนตรท เพมชั่ อใหห้
วกิ นกิ จฉช ยตม่ อไป……ค ) นอกจากนชรั้ นแลห้ วกก็ ยช งมท การระงช บขห้ อพกิ พาท
แรงงานในกรณท พกิ เ ศษ ตามม.24 ซซชั่ งเปก็ นกรณท ทชั่ท ไมม่ ใชม่ กกิ จการตาม
ม.23 แตม่ อาจสม่ งผลกระทบกระเทม อนตม่ อเศรษฐกกิ จของประเทศ
หรม อ ตม่ อความสงบเรท ยบรห้ อยของประชาชน โดยตช วรช ฐมนตรท เองมท
อทา นาจททชั่ จ ะสชชั่ งใหห้ คณะกรรมการแรงงานสช มพช นธห เขห้ ามาชทรั้ ขาดขห้ อ
พกิ พาทแรงงานนชรั้ นๆไดห้ …….ง ) นอก จากนชรั้ นแลห้ วกก็ ยช งมท การระงช บ
ขห้ อพกิ พ าทแรงงานในสถานการณหพกิ เศษอท กนะครช บ ซซชั่ งเปก็ นกรณท ทชั่ท
มท การประกาศภาวะฉฉุ กเฉกิ น หรม อ ประกาศกฎอช ยการศซ ก หรม อ
เปก็ นกรณท ทชั่ท ประเทศประสบปช ญหาทางเศรษฐกกิ จอยม่ างรห้ ายแรง
โดยตช วรช ฐมนตรท เองมท อทา นาจตามม.25 นทรั้ เพมชั่ อททชั่ จะออกประกาศ
กทา หนดใหห้ ขห้ อพกิ พาทแรงงานททชั่ ตกลงกช นไมม่ ไดห้ นรั้ช น ไดห้ รช บการ
วกิ นกิ จฉช ยจากคณะบฉุ คคลใดคณะบฉุ คลหนซชั่ งไดห้

5.6 ) และเหตฉุ ทชั่ท สม่ งผลตม่ อเนมชั่ องมาสฉุ ดปลายทางททชั่ ม . 31 นทรั้ กก็ คม อ
หลช งจากททชั่ ไดห้ มท การแจห้ งขห้ อเรท ยกรห้ องตามม.13 ดช งกลม่ าวแลห้ ว……
และขห้ อเรท ยกรห้ องดช งกลม่ าวนชรั้ นกทา ลช งอยม่ลู ในระหวม่ างการเจรจา ตาม
ม.16 กก็ ดท หรม อ ขห้ อเรท ยกรห้ องดช งกลม่ าวนชรั้ นกทา ลช งอยม่ลู ในระหวม่ างการ
ไกลม่ เกลทชั่ ย ตามม.22 กก็ ดท หรม อ ขห้ อเรท ยกรห้ องดช งกลม่ าวนชรั้ นกทา ลช งอยม่ลู
ในระหวม่ างการชทรั้ ขาดขห้ อพกิ พาทแรงงาน ตามม.26 กก็ ดท ……ในชม่ วง
เวลาดช งลม่ าวตช วลลู กจห้ างตม่ างๆททชั่ เกทชั่ ยวขห้ องกช บขห้ อเรท ยกรห้ องดช งกลม่ าว
จะถลู กคห้ฉุ มครองโดยผลของกฎหมาย กลม่ าวคม อ หห้ ามมกิ ใหห้ นายจห้ าง
เลกิ กจห้ าง หรม อ หห้ ามมกิ ใหห้ นายจห้ างโยกยห้ ายหนห้ าททชั่ การงานบฉุ คคลททชั่
เกทชั่ ยวขห้ องกช บขห้ อเรท ยกรห้ อง ดช งตม่ อไปนทรั้ ก ) บรรดาลลู กจห้ าง…..ข ) ผห้ลู
แทนลลู กจห้ าง…..ค ) กรรมการสหภาพแรงงาน…..ง )
อนฉุ กรรมการสหภาพแรงงาน…..จ ) สมาชกิ ก
สหภาพแรงงาน…..ฉ ) กรรมการสหพช นธห แรงงาน…..ช )
อนฉุ กรรมการสหพช นธห แรงงาน
โดยระยะเวลาในการคห้ฉุ มครองนชรั้ น กฎหมายไดห้ กทา หนดครอบคลฉุ ม
เอาไวห้ ตรั้ช งแตม่ เรกิชั่ มตห้ นจากการแจห้ งขห้ อเรท ยกรห้ องตามม.13 เปก็ นตห้ น
มา……และจะคห้ฉุ มครองตลอดมาไมม่ วม่ าจะอยม่ลู ในขชรั้ นตอนของการททชั่
ทชรั้ งสองฝม่ ายกทา ลช งอยม่ลู ในระหวม่ างการเจรจาตามม.16 กช นอยม่ลู
กก็ ตาม…….และจะคห้ฉุ มครองตลอดมาไมม่ วม่ าจะอยม่ลู ในขชรั้ นตอนของ
การททชั่ ทรั้ช งสองฝม่ ายกทา ลช งอยม่ลู ในระหวม่ างการไกลม่ เกลทชั่ ยตามม.22 กช
นอยม่ลู กก็ ตาม……และจะคห้ฉุ มครองตลอดมาไมม่ วม่ าจะอยม่ลู ในขชรั้ นตอน
ของการททชั่ ทรั้ช งสองฝม่ ายกทา ลช งอยม่ลู ในระหวม่ างการชทรั้ ขาดขห้ อพกิ พาท
แรงงาน ตามม.26 กช นอยม่ลู กก็ ตาม…….และในชม่ วงระยะเวลาดช ง
กลม่ าวทชรั้ งหมดนทรั้ ทม่ านวม่ านายจห้ างจะเลกิ กจห้ าง หรม อ จะโยกยห้ าย
หนห้ าททชั่ การงานของบฉุ คคลดช งกลม่ าวขห้ างตห้ นททชั่ เกทชั่ ยวขห้ องกช บขห้ อเรท ยก
รห้ อง ไมม่ ไดห้
แตม่ ทรั้ช งนทรั้ และทชรั้ งนชรั้ น ถห้ าหากวม่ าบฉุ คคลดช งกลม่ าวขห้ างตห้ นนชรั้ นจะกระททา
ผกิ ด อยม่ างใดอยม่ างหนซชั่ งดช งตม่ อไปนทรั้ ทม่ านวม่ านายจห้ างสามารถททชั่ จะ
เลกิ กจห้ าง หรม อ สามารถททชั่ จะโยกยห้ ายบฉุ คคลดช งกลม่ าวเหลม่ านทรั้ ไดห้ นชชั่ น
กก็ คม อ ก ) ทฉุ จรกิ ตตม่ อหนห้ าททชั่ หรม อกระททา ความผกิ ด อาญาโดยเจตนา
แกม่ นายจห้ าง……ข ) จงใจททา ใหห้ นายจห้ างไดห้ รช บความเสท ยหาย……
ค ) ฝม่ าฝม นขห้ อบช งคช บเกทชั่ ยวกช บการททา งานหรม อระเบท ยบหรม อคทา สชชั่ ง
ของนายจห้ างอช นชอบดห้ วยกฎหมายและเปก็ นธรรม และนายจห้ างไดห้
ตช กเตม อนเปก็ นหนช งสม อแลห้ ว เวห้ นแตม่ กรณท ทชั่ท รห้ ายแรงนายจห้ างไมม่
จทา เปก็ นตห้ องตช กเตม อน…….ง ) ละทกิรั้ งหนห้ าททชั่ เปก็ นเวลาสามวช น
ททา งานตกิ ดตม่ อกช น ไมม่ วม่ าจะมท วช นหยฉุ ดคชชั่ นหรม อไมม่ กก็ ตาม โดยไมม่ มท
เหตฉุ อช นสมควร……….( ซซชั่ งความผกิ ดดช งกลม่ าวนทรั้ กก็ จะเหมม อนกช บททชั่
บช ญญช ตกิ เอาไวห้ ในม.119 ของกฎหมายคห้ฉุ มครองแรงงาน
นชชั่ นเอง……ดช งนชรั้ นเวลาเราจดจทา ม.119 แลห้ วใหห้ โยงทช นทท มาททชั่
ม.31 นทรั้ ทฉุ กครชรั้ งนะครช บ เพราะเราจดจทา ทท เดท ยวแตม่ จะไดห้ สอง
มาตราไปเลยนะครช บ )

ขห้ อสช งเกตททชั่ ควรระวช งใหห้ ดท เมมชั่ อพห้ นระยะเวลาดช งกลม่ าวไปทชรั้ งหมด
แลห้ วจนลลู กจห้ างสามารถใชห้ สกิ ทธกิ นช ดหยฉุ ดงานไดห้ โดยชอบดห้ วยกฎ
หมายตามม.34…….ทม่ านวม่ าม.31 นทรั้ ไมม่ สามารถททชั่ จะตามไป
คห้ฉุ มครองบรรดาบฉุ คคลดช งกลม่ าวนชรั้ นๆไดห้ อท กตม่ อไป……ทชรั้ งนทรั้ กก็ เพราะ
วม่ าม.31 นทรั้ ไมม่ ไดห้ บช ญญช ตกิ คห้ฉุ มครองไปถซ งกรณท ของการนช ดหยฉุ ดงาน
ตามม.34 เอาไวห้ ดห้ วยเลย……ดช งนชรั้ นนายจห้ างจซ งสามารถททชั่ จะเลกิ ก
จห้ าง หรม อสามารถททชั่ จะโยกยห้ ายตช วของบฉุ คคลดช งกลม่ าวไดห้ โดยไมม่
ขช ดกช บม.31 นทรั้ นะครช บ…….แตม่ อยม่ างไรกก็ ดท ถซ งแมห้ วม่ าการกระททา ดช ง
กลม่ าวของนายจห้ างจะไมม่ ขช ดตม่ อม.31 นทรั้ กก็ ตาม แตม่ การกระททา ดช ง
กลม่ าวของนายจห้ างอาจจะเปก็ นการกระททา อช นไมม่ เปก็ นธรรมตาม
ม.121 ไดห้ นะครช บ

ขห้ อสช งเกต บฉุ คคลดช งกลม่ าวจะตห้ องเปก็ นบฉุ คคลททชั่ เกทชั่ ยวขห้ องกช บขห้ อ
เรท ยกรห้ อง ดช งนชรั้ นถห้ าหากวม่ าบฉุ คคลดช งกลม่ าวไมม่ ไดห้ เกทชั่ ยวขห้ องกช บขห้ อ
เรท ยกรห้ องนชรั้ นๆเลย ทม่ านวม่ านายจห้ างกก็ สามารถปลดบฉุ คคลนชรั้ นๆ
ออกจากงานไดห้ โดยไมม่ ขช ดตม่ อม.31 นทรั้
ททชั่ หห้ ามมกิ ใหห้ นายจห้ างโยกยห้ ายหนห้ าททชั่ การงานบฉุ คคลททชั่ เกทชั่ ยวขห้ องกช บ
ขห้ อเรท ยกรห้ องในระหวม่ างททชั่ ขห้ อเรท ยกรห้ องอยม่ลู ในระหวม่ างการเจรจานชรั้ น
หมายถซ งการโยกยห้ ายสช บเปลทชั่ ยนหนห้ าททชั่ การงานตามปกตกิ
เทม่ านชรั้ น……โดยมกิ ไดห้ หมายถซ งการททชั่ เลมชั่ อนตทา แหนม่ งหนห้ าททชั่ การงาน
ของบฉุ คคลดช งกลม่ าวดห้ วยเลย
เมมชั่ อตกเปก็ นขห้ อพกิ พาทแรงงานททชั่ ตกลงกช นไมม่ ไดห้ แลห้ ว และลลู กจห้ าง
กช บนายจห้ างกก็ ไมม่ ไดห้ ดทา เนกิ นการตชรั้ งผห้ลู ชรั้ท ขาดขห้ อพกิ พาทแรงงาน……
ขห้ อเรท ยกรห้ องททชั่ ลลู กจห้ างแจห้ งตม่ อนายจห้ างจซ งไมม่ อยม่ลู ในขชรั้ นตอนของการ
ชทรั้ ขาดขห้ อพกิ พาท…..เมมชั่ อเปก็ นเชม่ นนทรั้ ลลู กจห้ างจซ งไมม่ อยม่ลู ในการคห้ฉุ มครอง
ของม.31 อท กตม่ อไป ดช งนชรั้ นนายจห้ างสามารถททชั่ จะเลกิ กจห้ างลลู กจห้ าง
ไดห้ โดยไมม่ ขช ดตม่ อม.31…..( แตม่ อาจไปขช ดตม่ อม.121 หรม อไมม่ เปก็ น
อท กเรมชั่ องหนซชั่ งนะครช บ )

บทททชั่ ควรโยงไปถซ ง เมมชั่ อกลม่ าวถซ งบทคห้ฉุ มครองลลู กจห้ างตามม.31 แลห้
ว เรากก็ ควรททชั่ จะโยงไปหาบทคห้ฉุ มครองกรรมการลลู กจห้ างตาม
ม.52 ดห้ วยไปในตช วเลยนะครช บ ......( เพราะเปก็ นบทคห้ฉุ มครอง
ลลู กจห้ างเชม่ นเดท ยวกช น )………โดยม.52 นทรั้ เปก็ นการหห้ ามมกิ ใหห้
นายจห้ างเลกิ กจห้ าง หรม อ ลดคม่ าจห้ าง หรม อ ลงโทษ หรม อ ไปขช ด ขวาง
การปฏกิ บช ตกิ หนห้ าททชั่ ของกรรมการลลู กจห้ าง หรม อ กระททา การใดๆอช น
อาจเปก็ นผลใหห้ กรรมการลลู กจห้ างมาสามารถททา งานอยม่ลู ตม่ อไป
ไดห้ ………ยกเวห้ นแตม่ วม่ าจะไดห้ รช บอนฉุ ญาตจากศาลแรงงานเสท ยกม่ อน
นายจห้ างจซ งจะกระททา การตม่ างๆเหลม่ านชรั้ นไดห้ นะครช บ
บทนทรั้ จะเปก็ นบทททชั่ คห้ฉุ มครองลลู กจห้ างททชั่ ถลู กเลม อก หรม อ ถลู กแตม่ งตชรั้ งใหห้
เปก็ นกรรมการลลู กจห้ าง……และจะไดห้ รช บการคห้ฉุ มครองจากม.52 นทรั้
อยม่ลู ตลอดระยะเวลาททชั่ อยม่ลู ในวาระของการเปก็ นกรรมการ
ลลู กจห้ าง…….โดยกฎหมายจะกทา หนดขชรั้ นตอนเพกิชั่ มขซรั้ นมาอท กหนซชั่ ง
ขชรั้ นตอนเปก็ นพกิ เศษ กลม่ าวคม อ นายจห้ างจะกระททา การอยม่ างใดอยม่ าง
หนซชั่ งตามททชั่ กทา หนดเอาไวห้ ในม.52 แตม่ เพท ยงลทา พช งคนเดท ยวไมม่ ไดห้
นายจห้ างจะกระททา ไดห้ กก็ ตม่ อเมมชั่ อไดห้ รช บอนฉุ ญาตจากศาลแรงงานกม่ อน
เทม่ านชรั้ นนะครช บ……ดช งนชรั้ นนายจห้ างจซ งตห้ องขออนฉุ ญาตจากศาล
แรงงานกม่ อนททชั่ นายจห้ างจะกระททา การดช งกลม่ าวไดห้ นชชั่ นเอง……ถซ ง
แมห้ วม่ ากรรมการลลู กจห้ างจะกระททา ผกิ ดอยม่ างรห้ ายแรงตม่ อนายจห้ างจน
มท เหตฉุ ททา ใหห้ นายจห้ างสามารถเลกิ กจห้ างไดห้ เพท ยงใดกก็ ตาม นายจห้ างกก็
ไมม่ อาจเลกิ กจห้ างกรรมการลลู กจห้ างคนนชรั้ นๆไดห้ ดห้ วยการตช ดสกิ นใจของ
นายจห้ างโดยลทา พช งของตนฝม่ ายเดท ยว นายจห้ างจะตห้ องขออนฉุ ญาต
จากศาลกม่ อนเสมอนะครช บนายจห้ างจซ งจะเลกิ กจห้ างกรรมการลลู กจห้ าง
คนนชรั้ นๆไดห้ ……( นทชั่ เปก็ นจฉุ ดททชั่ เราจะตห้ องระวช งนะครช บ )
จฉุ ดททชั่ 6 เปก็ นจฉุ ดททชั่ เราควรททา ความเขห้ าใจในเรมชั่ องททชั่ วม่ า การกระททา
ททชั่ นายจห้ างไดห้ ดทา เนกิ นการไปตม่ างๆนชรั้ นเปก็ นธรรมกช บลลู กจห้ างหรม อไมม่
นชชั่ นเอง…….โดยมท มาตราททชั่ เกทชั่ ยวขห้ องคม อ ( ม.121 + ม.122 + ม
.123 + ม.124 +( ม.125 + ม.41(4) ) + ม.127 )
ในสม่ วนนทรั้ กฎหมายไดห้ ระบฉุ เอาไวห้ อยม่ างชช ดเจนแลห้ ววม่ าถห้ าหากวม่ า
ลลู กจห้ าง หรม อองคห กรตม่ างๆของลลู กจห้ างไดห้ ดทา เนกิ นการใดๆไปโดย
ชอบดห้ วยกฎหมายแลห้ ว……ไมม่ วม่ าจะชอบดห้ วยกฎหมาย
แรงงานสช มพช นธห กก็ ดท หรม อ ไมม่ วม่ าจะชอบดห้ วยกฎหมายคห้ฉุ มครอง
แรงงานกก็ ดท หรม อแมห้ กระทชชั่ งไดห้ ดทา เนกิ นการอยม่ างอมชั่ นๆดห้ วยความ
ชอบธรรม กก็ ดท …….ทม่ านวม่ า นายจห้ างจะดทา เนกิ นการอยม่ างใดๆ ไป
ในทางททชั่ จะเปก็ นการกลชชั่ นแกลห้ งลลู กจห้ างเหลม่ านชรั้ นไมม่ ไดห้ นะครช บ……(
ขอยทรั้า วม่ า ลลู กจห้ างจะตห้ องไดห้ ดทา เนกิ นการใดๆไปโดยชอบดห้ วย
กฎหมาย หรม อ จะตห้ องดทา เนกิ นการอยม่ างอมชั่ นๆดห้ วยความชอบธรรม
ดห้ วยนะครช บ……จซ งจะไดห้ รช บความคห้ฉุ มรองตามบทบช ญญช ตกิ เหลม่ านทรั้
นะครช บ )……และถห้ าหากวม่ านายจห้ างไดห้ ดทา เนกิ นการอยม่ างใดๆ ไป
ในทางททชั่ จะเปก็ นการกลชชั่ นแกลห้ งลลู กจห้ างเหลม่ านชรั้ นแลห้ วลม่ ะกก็ ทม่ าน
วม่ าการกระททา ของนายจห้ างยม่ อมเปก็ นการกระททา อช นไมม่ เปก็ นธรรม
นชชั่ นเอง
ตห้ นเหตฉุ ของการกระททา อช นไมม่ เปก็ นธรรมนชรั้ น จะมท บช ญญช ตกิ เอาไวห้
ในม.121 + ม.122 + ม.123 เพท ยงสามมาตรานทรั้
เทม่ านชรั้ น…….สม่ วนบทอมชั่ นๆนชรั้ นกก็ จะเปก็ นบทขยายความวม่ าเมมชั่ อมท
การกระททา ททชั่ ฝม่ าฝม นม.121 + ม.122 + ม.123 ขซรั้ นมาแลห้ วตช วผห้ลู ทชั่ท
เสท ยหายจากการนชรั้ นจะตห้ องดทา เนกิ นการอยม่ างไรตม่ อไปนชชั่ นเอง……
ซซชั่ งกก็ จะมท ม .124 +( ม.125 + ม.41(4) ) จะเปก็ นตช วททชั่ ใหห้ คทา ตอบ
แกม่ เรานะครช บ……สม่ วนม.127 นชรั้ นจะพลู ดถซ งเรมชั่ องททชั่ วม่ า เมมชั่ อมท
การกระททา ททชั่ ฝม่ าฝม นม.121 + ม.122 +ม.123 ขซรั้ นมาแลห้ วตช วผห้ลู ทชั่ท
เสท ยหายจากการนชรั้ นจะไปดทา เนกิ นการทางศาลไดห้ อยม่ างไร……..(
ซซชั่ งในสม่ วนของม.127 นทรั้ จะไปสช มพช นธห กช บม.8 วรรค 2 แหม่ ง
กฎหมายจช ดตชรั้ งศาลแรงงานฯอยม่ างแนบแนม่ น จซ งควรททา ความ
เขห้ าใจใหห้ จงดท นะครช บ )

และในจฉุ ดททชั่ 6 นทรั้ เราสามารถททชั่ จะแยกพกิ จารณาออกไดห้ เปก็ น 3

สม่ วนดห้ วยกช น กลม่ าวคม อ
สม่ วนททชั่ 1 บม่ อเกกิ ดของการกระททา อช นไมม่ เปก็ นธรรม……มาตราททชั่
เกทชั่ ยวขห้ องคม อ ม.121 + ม.122 + ม.123
สม่ วนททชั่ 2 การดทา เนกิ นการตามขชรั้ นตอนเยท ยวยาภายใน……มาตรา
ททชั่ เกทชั่ ยวขห้ องคม อ ม.124 + ม.125
สม่ วนททชั่ 3 การนทา คดท ขซรั้ นสม่ลู ศาลแรงงาน……มาตราททชั่ เกทชั่ ยวขห้ องคม อ
ม.127 + ม.8 แหม่ งกฎหมายจช ดตชรั้ งศาลแรงงานฯ

สม่ วนททชั่ 1 บม่ อเกกิ ดของการกระททา อช นไมม่ เปก็ นธรรม……มาตราททชั่

เกทชั่ ยวขห้ องคม อ ม.121 + ม.122 + ม.123……อยม่ างททชั่ ไดห้ เกรกิชั่ น
เอาไวห้ ขห้ างตห้ นแลห้ ววม่ า ตห้ นเหตฉุ หรม อ บม่ อเกกิ ดของการกระททา อช นไมม่
เปก็ นธรรมนชรั้ น จะมท บช ญญช ตกิ เอาไวห้ ในม.121 + ม.122 + ม.123 เ
พท ยงสามมาตรานทรั้ เทม่ านชรั้ น……ซซชั่ งเรากก็ ยช งสมารถแยกออกมาไดห้
อท ก 3 กรณท ดห้ วย กลม่ าวคม อ
กรณท ทชั่ท 1 กรณท ตามม.121 เปก็ นกรณท ทชั่ท ตห้ นเหตฉุ นรั้ช นเกกิ ดจากตช วของ
นายจห้ าง โดยเกกิ ดขซรั้ นทชชั่ วๆไปไมม่ จทา เพาะวม่ าจะเกกิ ดขซรั้ นในชม่ วงเวลา
ใดอยม่ างเชม่ นกรณท ทชั่ท 3………มาตรานทรั้ มม่ฉุ งคห้ฉุ มครองลลู กจห้ าง หรม อ
องคห กรของลลู กจห้ าง ดช งนชรั้ นตช วนายจห้ างจซ งไมม่ อาจททชั่ จะดทา เนกิ นการ
อยม่ างใดๆอช นททชั่ จะเปก็ นการกลชชั่ นแกลห้ งลลู กจห้ าง หรม อ องคห กรของ
ลลู กจห้ างไดห้ … ..โดยจะมม่ฉุ งคห้ฉุ มครองดห้ วยวกิ ธท การหห้ ามมกิ ใหห้ นายจห้ างไป
เลกิ กจห้ างลลู กจห้ าง หรม อ โดยจะมม่ฉุ งคห้ฉุ มครองดห้ วยวกิ ธท การมกิ ใหห้ นายจห้ าง
กระททา การอยม่ างใดๆอช นเปก็ นผลททา ใหห้ ลลู กจห้ างไมม่ สามารถทน
ททา งานอยม่ลู ตม่ อไปไดห้ หรม อ โดยจะมม่ฉุ งคห้ฉุ มครองดห้ วยวกิ ธท การมกิ ใหห้
นายจห้ างขช ดขวางในการททชั่ ลลู กจห้ างเปก็ นสมาชกิ กสหภาพแรงงาน
หรม อ โดยจะมม่ฉุ งคห้ฉุ มครองดห้ วยวกิ ธท การมกิ ใหห้ นายจห้ างขช ดขวางการ
ดทา เนกิ นการของสหภาพแรงงาน หรม อ โดยจะมม่ฉุ งคห้ฉุ มครองดห้ วยวกิ ธท
การมกิ ใหห้ นายจห้ างเขห้ าแทรกแซงในการดทา เนกิ นการของ
สหภาพแรงงาน โดยไมม่ มท อทา นาจโดยชอบดห้ วยกฎหมาย
กระททา การอยม่ างใดๆอช นเปก็ นผลททา ใหห้ ลลู กจห้ างไมม่ สามารถทน
ททา งานอยม่ลู ตม่ อไปไดห้ นรั้ช น หมายถซ ง การททชั่ นายจห้ างไดห้ กระททา การก
ลชชั่ นแกลห้ งลลู กจห้ างดห้ วยวกิ ธท การตม่ างๆนานา จนลลู กจห้ างคนนชรั้ นไมม่
สามารถททชั่ จะทนททา งานอยม่ลู ตม่ อไปไดห้
ตช วอยม่ างเชม่ น นายจห้ างไดห้ ยห้ ายลลู กจห้ างใหห้ ไ ปททา งานในททชั่ ไกลๆ หรม อ
ลดตทา แหนม่ งลลู กจห้ างลงมา หรม อ ไมม่ ยอมขซรั้ นคม่ าจห้ างใหห้ แกม่ ลลู กจห้ างทชรั้ ง
ททชั่ ททา งานดท ในขณะททชั่ มท บฉุ คคลอมชั่ นไดห้ รช บการขซรั้ นคม่ าจห้ าง…..หรม อ การ
ลดวช นททา งานของลลู กจห้ าง จาก 6 วช น เหลม อ 2 วช น และจม่ ายคม่ าจห้ าง
ใหห้ เฉพาะวช นททชั่ มาททา งานเทม่ านชรั้ น…….หรม อ นายจห้ างสชชั่ งยฉุ บเลกิ ก
แผนกสม่ งของและเลกิ กจห้ างลลู กจห้ างเพราะลลู กจห้ างแผนกสม่ งของ
หลายคนเปก็ นผห้ลู นทา ในการเรท ยกรห้ อง…..หรม อ นายจห้ างเลกิ กจห้ าง
เพราะเหตฉุ ทชั่ท ลลู กจห้ างไดห้ ยชั่ ม นขห้ อเรท ยกรห้ อง หรม อ เพราะเหตฉุ ทชั่ท ลลู กจห้ าง
เปก็ นสมาชกิ กสหภาพแรงงาน……..หรม อ นายจห้ างเลกิ กจห้ างเพราะ
เหตฉุ ทชั่ท วม่ าลลู กจห้ างเปก็ นผห้ลู มท บทบาทในการเตรท ยมการยมชั่ นขห้ อเรท ยกรห้ อง
ตม่ อนายจห้ างโดยเขห้ ารม่ วมประชฉุ มปรซ กษากช บลลู กจห้ าง ( แมห้ วม่ าลลู กจห้ าง
คนดช งกลม่ าวะไมม่ มท รายชมชั่ อและลายมม อชมชั่ อในหนช งสม อแจห้ งขห้ อเรท ยก
รห้ องกก็ ตาม แตม่ กก็ ตห้ องถม อวม่ าเปก็ นลลู กจห้ างททชั่ ไดห้ ยชั่ ม นขห้ อเรท ยกรห้ องดห้ วย )
……..หรม อนายจห้ างไปเลกิ กจห้ างลลู กจห้ างททชั่ สหภาพแรงงานมท มตกิ แตม่ ง
ตชรั้ งใหห้ เปก็ นกรรมการสหภาพแรงงาน แมห้ วม่ านายทะเบท ยนจะยช งไมม่
ไดห้ จดทะเบท ยนใหห้ กก็ ตาม ลลู กจห้ างททชั่ ไดห้ รช บแตม่ งตชรั้ งใหห้ เปก็ นกรรมการ
สหภาพแรงงานดช งกลม่ าวกก็ ยช งไดห้ รช บการคห้ฉุ มครองตามม.121 ฯลฯ
เปก็ นตห้ น

ทชรั้ งนทรั้ ตามททชั่ ม .121 บช ญญช ตกิ เอาไวห้ วม่ า หห้ ามมกิ ใหห้ นายจห้ าง
(1) เลกิ กจห้ าง หรม อ กระททา การใด ๆ อช นอาจเปก็ นผลใหห้ ลลู กจห้ าง ผห้ลู
แทนลลู กจห้ าง กรรมการสหภาพแรงงาน หรม อกรรมการสหพช นธห
แรงงาน ไมม่ สามารถทนททา งานอยม่ลู ตม่ อไปไดห้ เพราะเหตฉุ ทชั่ท ลลู กจห้ าง
หรม อสหภาพแรงงานไดห้ นช ดชฉุ มนฉุ มททา คทา รห้ อง ยมชั่ นขห้ อเรท ยกรห้ อง
เจรจา หรม อดทา เนกิ นการฟห้ องรห้ อง หรม อเปก็ นพยานหรม อใหห้ หลช กฐาน
ตม่ อพนช กงานเจห้ าหนห้ าททชั่ ตามกฎหมายวม่ าดห้ วยการคห้ฉุ มครองแรงงาน
หรม อนายทะเบท ยน พนช กงานประนอมขห้ อพกิ พาทแรงงาน ผห้ลู ชรั้ท ขาด
ขห้ อพกิ พ าทแรงงานหรม อกรรมการแรงงานสช มพช นธห ตามพระราช
บช ญญช ตกิ นรั้ท หรม อตม่ อศาลแรงงาน หรม อ เพราะเหตฉุ ทชั่ท ลลู กจห้ าง หรม อ
สหภาพแรงงานกทา ลช งจะกระททา การดช งกลม่ าว
(2) เลกิ กจห้ างหรม อกระททา การใด ๆ อช นอาจเปก็ นผลใหห้ ลลู กจห้ างไมม่
สามารถทนททา งานอยม่ลู ตม่ อไปไดห้ เพราะเหตฉุ ทชั่ท ลลู กจห้ างนชรั้ นเปก็ น
สมาชกิ กของสหภาพแรงงาน
(3) ขช ดขวางในการททชั่ ลลู กจห้ างเปก็ นสมาชกิ ก หรม อใหห้ ลลู กจห้ างออกจาก
การเปก็ นสมาชกิ กของสหภาพแรงงาน หรม อใหห้ หรม อตกลงจะใหห้ เงกิ น
หรม อทรช พยห สกิ นแกม่ ลลู กจห้ างหรม อเจห้ าหนห้ าททชั่ ของสหภาพแรงงาน เพมชั่ อ
มกิ ใหห้ สมช ครหรม อรช บสมช ครลลู กจห้ าง เปก็ นสมาชกิ ก หรม อเพมชั่ อใหห้ ออกจาก
การเปก็ นสมาชกิ กของสหภาพแรงงาน
(4) ขช ดขวางการดทา เนกิ นการของสหภาพแรงงานหรม อสหพช นธห
แรงงานหรม อขช ดขวางการใชห้ สกิ ทธกิ ของลลู กจห้ างในการเปก็ นสมาชกิ ก
สหภาพแรงงาน หรม อ
(5) เขห้ าแทรกแซงในการดทา เนกิ นการของสหภาพแรงงานหรม อ
สหพช นธห แรงงาน โดยไมม่ มท อทา นาจโดยชอบดห้ วยกฎหมาย

กรณท ทชั่ท 2 กรณท ตามม.122 เปก็ นกรณท ทชั่ท ตห้ นเหตฉุ นรั้ช นเกกิ ดจากบฉุ คคล
อมชั่ น ซซชั่ งอาจเปก็ นนายจห้ าง สหภาพแรงงาน หรม อผห้ลู รช บจห้ างกระททา
การ…….ดห้ วยการไปบช งคช บขม่ลู เขก็ ญไมม่ วม่ าจะเปก็ นทางตรง หรม อทาง
อห้ อมเพมชั่ อใหห้ ลลู กจห้ างตห้ องเปก็ นสมาชกิ กสหภาพแรงงาน หรม อ ใหห้ ออก
จากการเปก็ นสมาชกิ กสหภาพแรงงาน หรม อ กระททา การอยม่ างใด
อยม่ างหนซชั่ งททชั่ จะกม่ อใหห้ นายจห้ างตห้ องไปกระททา การอยม่ างใดอยม่ าง
หนซชั่ งตามททชั่ กฎหมายหห้ ามไวห้ ในม.121…….( และมาตรานทรั้ ยช งไมม่
เคยมท คดท ขซรั้ นสม่ลู ศาลแรงงานเลย )

ทชรั้ งนทรั้ ตามททชั่ ม .122 ไดห้ บช ญญช ตกิ เอาไวห้ วม่ า หห้ ามมกิ ใหห้ ผห้ลู ใด
(1) บช งคช บ หรม อขม่ลู เขก็ ญโดยทางตรง หรม อทางอห้ อม ใหห้ ลลู กจห้ างตห้ อง
เปก็ นสมาชกิ กสหภาพแรงงาน หรม อตห้ องออกจากการเปก็ นสมาชกิ ก
สหภาพแรงงาน หรม อ
(2) กระททา การใด ๆ อช นอาจเปก็ นผลใหห้ นายจห้ างฝม่ าฝม น
มาตรา 121

กรณท ทชั่ท 3 กรณท ตามม.123 เปก็ นกรณท ทชั่ท ตห้ นเหตฉุ นรั้ช นเกกิ ดจากตช วของ
นายจห้ าง โดยเกกิ ดในระหวม่ างททชั่ ขห้ อตกลงเกทชั่ ยวกช บสภาพการจห้ าง
หรม อ คทา ชทรั้ ขาดมท ผลบช งคช บใชห้ … ...และโดยหลช กจรกิ งๆแลห้ วม.123 จ
ะเปก็ นบทททชั่ คห้ฉุ มครองลลู กจห้ างททชั่ ตม่ อเนมชั่ องมาจากม.31 นชชั่ นเอง กลม่ าว
คม อ ม.31 นชรั้ นจะใหห้ การคห้ฉุ มครองลลู กจห้ างททชั่ เกทชั่ ยวขห้ องกช บสภาพการ
จห้ าง…….โดยจะเรกิชั่ มคห้ฉุ มครองตชรั้ งแตม่ มท การแจห้ งขห้ อเรท ยกรห้ อง แลห้ ว
ตม่ อไปยช งขชรั้ นตอนการเจรจา แลห้ วตม่ อไปยช งขชรั้ นตอนการไกลม่ เกลทชั่ ย
จนกระทชชั่ งมท ขห้ อตกลงเกทชั่ ยวกช บสภาพการจห้ าง หรม อมท ขห้ อพกิ พาท
แรงงานททชั่ ตกลงกช นไมม่ ไดห้ เกกิ ดขซรั้ นมา และทชรั้ งสองฝม่ ายตกลงกช นแตม่ ง
ตชรั้ งผห้ลู ชรั้ท ขาดขห้ อพกิ พาทแรงงาน กก็ จะคห้ฉุ มครองตม่ อไปตลอดเวลาระยะ
เวลาททชั่ มท การชทรั้ ขาดขห้ อพกิ พาทแรงงานไปจนกระทชชั่ งมท คทา ชทรั้ ขาด และ
เมมชั่ อมท ขห้ อตกลงเกทชั่ ยวกช บสภาพการจห้ างแลห้ วกก็ ดท หรม อมท คทา ชทรั้ ขาดขห้ อ
พกิ พาทแรงงานไปแลห้ วกก็ ดท ทม่ านวม่ า ลลู กจห้ างกก็ จะไมม่ ไดห้ รช บการ
คห้ฉุ มครองจากม.31 อท กตม่ อไป……..ดช งนชรั้ นจซ งไดห้ บช ญญช ตกิ ม .123 ขซรั้ น
มาเพมชั่ อคห้ฉุ มครองลลู กหนทรั้ ในระหวม่ างททชั่ ขห้ อตกลงเกทชั่ ยวกช บสภาพการ
จห้ าง หรม อคทา ชทรั้ ขาดมท ผลใชห้ บช งคช บ……ซซชั่ งกก็ จะรช บชม่ วงตม่ อเนมชั่ องมาจา
กม.31……กลม่ าวคม อ ในชม่ วงระยะเวลาดช งกลม่ าวนทรั้ หากนายจห้ าง
เลกิ กจห้ างททชั่ เกทชั่ ยวขห้ องกช บขห้ อเรท ยกรห้ อง กก็ จะเปก็ นการตห้ องหห้ ามตาม
ม.123 ในอช นจะถม อวม่ าการเลกิ กจห้ างในชม่ วงระยะเวลานทรั้ เปก็ นการ
กระททา อช นไมม่ เปก็ นธรรม………( และม.123 นทรั้ จะคห้ฉุ มครองมกิ ใหห้
นายจห้ างเลกิ กจห้ างลลู กจห้ างทฉุ กคนททชั่ เกทชั่ ยวขห้ องกช บขห้ อเรท ยกรห้ อง ไมม่ วม่ า
จะเปก็ นผห้ลู แทนลลู กจห้ าง กรรมการสหภาพแรงงาน อนฉุ กรรมการ
สหภาพแรงงาน สมาชกิ กสหภาพแรงงานกรรมการสหพช นธห
แรงงาน หรม อ อนฉุ กรรมการสหพช นธห แรงงาน )……แตม่ อยม่ างไร
กก็ ตาม ถห้ าหากลลู กจห้ างกระททา ผกิ ดอยม่ างรห้ ายแรง 5 ประการดช งททชั่
กทา หนดเอาไวห้ ในม.123 ทม่ านวม่ านายจห้ างสามารถททชั่ จะเลกิ กจห้ าง
บรรดาลลู กจห้ างเหลม่ านชรั้ นไดห้

ทชรั้ งนทรั้ ตามททชั่ ม .123 ไดห้ บช ญญช ตกิ เอาไวห้ วม่ า

ในระหวม่ างททชั่ ขห้ อตกลงเกทชั่ ยวกช บสภาพการจห้ างหรม อคทา ชทรั้ ขาดมท ผลใชห้
บช งคช บ หห้ ามมกิ ใหห้ นายจห้ างเลกิ กจห้ าง ลลู กจห้ าง ผห้ลู แทนลลู กจห้ าง
กรรมการอนฉุ กรรมการ หรม อสมาชกิ กสหภาพแรงงาน หรม อ
กรรมการ หรม อ อนฉุ กรรมการสหพช นธห แรงงาน ซซชั่ งเกทชั่ ยวขห้ องกช บ
ขห้ อเรท ยกรห้ อง เวห้ นแตม่ บฉุ คคลดช งกลม่ าว
(1) ทฉุ จรกิ ตตม่ อหนห้ าททชั่ หรม อกระททา ความผกิ ดอาญาโดยเจตนาแกม่
นายจห้ าง
(2) จงใจททา ใหห้ นายจห้ างไดห้ รช บความเสท ยหาย
(3) ฝม่ าฝม นขห้ อบช งคช บ ระเบท ย บ หรม อคทา สชชั่ งอช นชอบดห้ วยกฎหมาย
ของนายจห้ างโดยนายจห้ างไดห้ วม่ ากลม่ าวและตช กเตม อนเปก็ นหนช งสม อ
แลห้ ว เวห้ นแตม่ กรณท ทชั่ท รห้ ายแรงนายจห้ างไมม่ จทา ตห้ องวม่ ากลม่ าวและตช ก
เตม อน ทชรั้ งนทรั้ ขห้ อบช งคช บ ระเบท ย บหรม อคทา สชชั่ งนชรั้ นตห้ องมกิ ไดห้ ออกเพมชั่ อขช ด
ขวางมกิ ใหห้ บฉุ คคลดช งกลม่ าวดทา เนกิ นการเกทชั่ ยวกช บขห้ อเรท ยกรห้ อง หรม อ
(4) ละทกิรั้ งหนห้ าททชั่ เปก็ นเวลาสามวช นททา งานตกิ ดตม่ อกช นโดยไมม่ มท
เหตฉุ ผลอช นสมควร
(5) กระททา การใด ๆ เปก็ นการยฉุ ยง สนช บสนฉุ น หรม อชช กชวนใหห้ มท
การฝม่ าฝม นขห้ อตกลงเกทชั่ ยวกช บสภาพการจห้ างหรม อคทา ชทรั้ ขาด

ขห้ อสช งเกต ตชรั้ งแตม่ อนฉุ มาตรา 1 ถซ งอนฉุ มาตรา 4 นชรั้ น จะเหมม อนกช บ
กรณท ตามม.119 ของกฎหมายคห้ฉุ มครองแรงงานทฉุ ก
ประการ…….จะแตกตม่ างกช นททชั่ ม .123 ( 5 )นทรั้ ไดห้ กทา หนดเอาไวห้ วม่ า
กระททา การใดๆเปก็ นการยฉุ ยง สนช บสนฉุ น หรม อ ชช กชวนใหห้ มท หาร
ฝม่ าฝม นขห้ อตกลงเกทชั่ ยวกช บสภาพการจห้ าง หรม อ คทา ชทรั้ ขาด

ตช วอยม่ างเชม่ น ในระหวม่ างททชั่ ขห้ อตกลงเกทชั่ ยวกช บสภาพการจห้ างมท ผลใชห้
บช งคช บ และลลู กจห้ างกก็ มกิ ไดห้ กระททา ผกิ ดตามททชั่ ระบฉุ ไวห้ ในม.123 (1) ถซ ง
( 5 ) ทม่ านวม่ า นายจห้ างจะยฉุ บแผนกสม่ งของและเลกิ กจห้ างลลู กจห้ างใน
แผนกนทรั้ โดยไมม่ ไดห้ หาตทา แหนม่ งใหห้ การกระททา จซ งเปก็ นการกระททา
อช นไมม่ เปก็ นธรรม…….นายจห้ างเลกิ กจห้ างลลู กจห้ างททชั่ เปก็ นสมาชกิ ก
สหภาพแรงงานซซชั่ งเกทชั่ ยวขห้ องกช บขห้ อเรท ยกรห้ องในระหวม่ างททชั่ ขห้ อ
ตกลงเกทชั่ ยวกช บสภาพการจห้ างมท ผลใชห้ บช งคช บ โดยลลู กจห้ างกก็ มกิ ไดห้
กระททา ผกิ ดตามททชั่ ระบฉุ ไวห้ ในม.123 (1) ถซ ง ( 5 ) และทชรั้ งนายจห้ าง
ยช งมท ผลกทา ไรในขณะททชั่ เลกิ กจห้ าง ขห้ ออห้ างวม่ าประสบกช บการขาดทฉุ นททชั่
มท ผลมาจากภาวะเศรษฐกกิ จไมม่ ดท แลห้ วททา การเลกิ กจห้ างลลู กจห้ าง จซ ง
เปก็ นการกระททา อช นไมม่ เปก็ นธรรม

สม่ วนททชั่ 2 การดทา เนกิ นการตามขชรั้ นตอนเยท ยวยาภายใน……มาตรา

ททชั่ เกทชั่ ยวขห้ องคม อ ม.124 + ม.125………กฎหมาย
แรงงานสช มพช นธห ไดห้ กทา หนดเอาไวห้ อยม่ างชช ดเจนแลห้ ววม่ าถห้ าหากมท
การฝม่ าฝม นม.121 + ม.122 +ม.123 ขซรั้ นมา ทม่ านตามม.124
กทา หนดวม่ า ผห้ลู ทชั่ท เสท ยหายจากการนชรั้ นจะตห้ องยมชั่ นคทา รห้ องตม่ อคณะ
กรรมการแรงงานสช มพช นธห เพมชั่ อดทา เนกิ นการเยท ยวยาภายในองคห กร
เสท ยกม่ อน….( จซ งจะนทา คดท ขซรั้ นสม่ลู ศาลแรงงานไดห้ นะครช บ )…….โดย
ผห้ลู เสท ยหายจะตห้ องยมชั่ นตม่ อคณะกรรมการแรงงานสช มพช นธห ภายใน
60 วช นนช บแตม่ วช นททชั่ มท การฝม่ าฝม นนะครช บ……ซซชั่ งถห้ าไมม่ ไปยมชั่ นภายใน
กทา หนดเวลาดช งกลม่ าว ทม่ านวม่ าผห้ลู ฝม่ าฝม นมช กจะหลฉุ ดพห้ นจากความผกิ ด
ตามกฎหมายในทช นทท และผห้ลู เสท ยหายกก็ ไมม่ อาจททชั่ จะกลม่ าวหา หรม อ
ไมม่ อาจฟห้ องรห้ องผห้ลู ฝม่ าฝม นในทางใดทางหนซชั่ งไดห้ อท กตม่ อไป
ซซชั่ งเมมชั่ อคณะกรรมการแรงงานสช มพช นธห ไดห้ รช บคทา รห้ องกลม่ าวหาตาม
ม.124 แลห้ ว ทม่ านตามม.125 จซ งกทา หนดตม่ อไปวม่ า ใหห้ คณะ
กรรมการแรงงานสช มพช นธห วกิ นกิ จฉช ยชทรั้ ขาดและออกคทา สชชั่ งภายใน
90 วช นนช บแตม่ วช นททชั่ ไดห้ รช บคทา รห้ องกลม่ าวหา
และในการวกิ นกิ จฉช ยชทรั้ ขาดและออกคทา สชชั่ งของคณะกรรมการ
แรงงานสช มพช นธห ดช งกลม่ าวนชรั้ น ถห้ าวกิ นกิ จฉช ยชทรั้ ขาดคทา รห้ องตาม ม.125
ออกมาแลห้ ว และเหก็ นวม่ าเปก็ นการกระททา อช นไมม่ เปก็ นธรรม ทม่ านวม่ า
คณะกรรมการแรงงานสช มพช นธห จะมท อทา นาจตามม.41(4) ในการ
ททชั่ จะออกคทา สชชั่ งนะครช บ กลม่ าวคม อ คณะกรรมการแรงงานสช มพช นธห
มท อทา นาจททชั่ จ ะสชชั่ งใหห้ นายจห้ างรช บลลู กจห้ างกลช บเขห้ าททา งานกก็ ไดห้ ……
หรม อจะสชชั่ งใหห้ จม่ ายคม่ าเสท ยหายกก็ ไดห้ …….หรม อจะสชชั่ งใหห้ ผห้ลู ฝม่ าฝม น
ปฏกิ บช ตกิ หรม อไมม่ ปฏกิ บช ตกิ อยม่ างใดอยม่ างหนซชั่ งตามททชั่ เหก็ นสมควร
กก็ ไดห้ ……( อทา นาจในการสชชั่ งนชรั้ น อาจจะสชชั่ งใหห้ กลช บเขห้ าททา งานและ
ในขณะเดท ยวกช นกก็ จะสชชั่ งใหห้ จม่ ายคม่ าเสท ยหายไปดห้ วยกก็ ไดห้ นะ
ครช บ…..ไมม่ จทา กช ดวม่ าจะสชชั่ งไดห้ เพท ยงอยม่ างเดท ยวเทม่ านชรั้ น )
แตม่ ถห้ าเหก็ นวม่ าผห้ลู ฝม่ าฝม นไมม่ ไดห้ กระททา การฝม่ าฝม นม.121 + ม.122 +
ม.123 แลห้ วลม่ ะกก็ ทม่ านวม่ าคณะกรรมการแรงงานสช มพช นธห กก็ จะยก
คทา รห้ องดช งกลม่ าวไปเสท ยนะครช บ

สม่ วนททชั่ 3 การนทา คดท ขซรั้ นสม่ลู ศาลแรงงาน……มาตราททชั่ เกทชั่ ยวขห้ องคม อ
ม.127 + ม.8 แหม่ งกฎหมายจช ดตชรั้ งศาลแรงงานฯอยม่ างททชั่ ไดห้ กลม่ าว
เกรกิชั่ นเอาไวห้ ขห้ างตห้ นบห้ างแลห้ ววม่ า กฎหมายแรงงานสช มพช นธห ไดห้
กทา หนดขชรั้ นตอนใหห้ เยท ยวยาภายในองคห กรใหห้ เสรก็ จเรท ยบรห้ อยเสท ย
กม่ อนกลม่ าวคม อ ลลู กจห้ างจะตห้ องยมชั่ นคทา รห้ องขอกลม่ าวหาวม่ านายจห้ างไดห้
ททา การฝม่ าฝม นม.121 + ม.122 +ม.123 ตม่ อคณะกรรมการ
แรงงานสช มพช นธห ภายในกทา หนดระยะเวลา 60 วช นนช บแตม่ วช นททชั่ มท
การฝม่ าฝม นตามททชั่ กทา หนดเอาไวห้ ในม.124 ……และเมมชั่ อคณะ
กรรมการแรงงานสช มพช นธห ไดห้ มท คทา วกิ นกิ จฉช ยออกมาประการใด
กก็ ตาม ลลู กจห้ างจซ งจะสามารถนทา คดท ขซรั้ นสม่ลู ศาลแรงงานไดห้ ……ทชรั้ งนทรั้
ตามททชั่ ม.8 แหม่ งกฎหมายจช ดตชรั้ งศาลแรงงานฯ ไดห้ บช ญญช ตกิ เอาไวห้
วม่ า ในกรณท ทชั่ท กฎหมายวม่ าดห้ วยแรงงานสช มพช นธห บช ญญช ตกิ ใหห้ ตห้ องรห้ อง
เรท ยนตม่ อพนช กงานเจห้ าหนห้ าททชั่ หรม อ ใหห้ ปฏกิ บช ตกิ ตามขชรั้ นตอนและวกิ ธท
การททชั่ กทา หนดเอาไวห้ ทม่ านวม่ าจะดทา เนกิ นการในศาลไดห้ กก็ ตม่ อเมมชั่ อไดห้
ปฏกิ บช ตกิ ตามขชรั้ นตอนและวกิ ธท การดช งกลม่ าวททชั่ บช ญญช ตกิ นรั้ช นเอาไวห้
แลห้ ว……( นชชั่ นกก็ หมายความวม่ าลลู กจห้ างจะนทา คดท ขซรั้ นสม่ลู ศาลแรงงาน
ไดห้ กก็ ตม่ อเมมชั่ อลลู กจห้ างไดห้ ดทา เนกิ นการตามขชรั้ นตอนและวกิ ธท การททชั่
กฎหมายไดห้ กทา หนดเอาไวห้ เสท ยกม่ อน นชชั่ นเอง )……( เราควรททชั่ จะ
ททา ความเขห้ าใจเอาไวห้ ดห้ วยกก็ จะดท มกิ ใชม่ นห้ อยนะครช บ )……( ในสมช ย
ททชั่ 59 ออกประเดก็ นนทรั้ ในกฎหมายคห้ฉุ มครองแรงงาน กลม่ าวคม อ ใน
กฎหมายคห้ฉุ มครองแรงงานนชรั้ น ไมม่ ไดห้ กทา หนดวม่ าจะตห้ องดทา เนกิ นการ
เยท ยวยาภายในเอาไวห้ อยม่ างกฎหมายแรงงานสช มพช นธห เสท ยกม่ อนจซ ง
จะนทา คดท ขซรั้ นสม่ลู ศาลแรงงานไดห้ แตม่ อยม่ างใดๆเลย……ดช งนชรั้ นเมมชั่ อ
นายจห้ างไมม่ ไดห้ จม่ ายเงกิ นตม่ างๆททชั่ กฎหมายกทา หนดใหห้ นายจห้ างจะตห้ อง
จม่ ายใหห้ แกม่ ลลู กจห้ างแลห้ ว ลลู กจห้ างสามารถททชั่ จะนทา คดท ขซรั้ นสม่ลู ศาล
แรงงานไดห้ เลย ไมม่ ขช ดตม่ อม.8 แหม่ งกฎหมายจช ดตชรั้ งศาลแรงงานฯ
แตม่ อยม่ างใด…….ถซ งแมห้ วม่ ากฎหมายคห้ฉุ มครองแรงงาน ม.123 จะ
กทา หนดใหห้ ลลู กจห้ างมท สกิ ทธกิ ยชั่ ม นคทา รห้ องตม่ อเจห้ าพนช กงานตรวจแรงงาน
ใหห้ ดทา เนกิ นการใหห้ เอาไวห้ กก็ ตาม แตม่ กก็ เปก็ นเพท ยงหนซชั่ งในทางเลม อกททชั่
กฎหมายกทา หนดเอาไวห้ ใหห้ ลลู กจห้ างมท สกิ ทธกิ เลม อกเพมชั่ อดทา เนกิ นการกช บ
นายจห้ างตามม.123 ตม่ อไปเทม่ านชรั้ น……..ซซชั่ งถห้ าลลู กจห้ างไมม่ เลม อก
ดทา เนกิ นการตามทางของม.123 แลห้ วลม่ ะกก็ ทม่ านวม่ าลลู กจห้ างสามารถ
ททชั่ จะไปเลม อกในทางนทา คดท ขซรั้ นสม่ลู ศาล ตามม.125 ไดห้ เลยครช บผม )
…….( แตม่ อยม่ างไรกก็ ตามถห้ าลลู กจห้ างเลม อกททชั่ จะดทา เนกิ นการตาม
ม.123 แลห้ ว ทม่ านวม่ าลลู กจห้ างกก็ จะตห้ องรอใหห้ พนช กงานตรวจแรงงาน
ดทา เนกิ นการใหห้ เสรก็ จสกิรั้ นจนมท คทา สชชั่ งอยม่ างใดอยม่ างหนซชั่ งออกมาเสท ย
กม่ อน ลลู กจห้ างจซ งจะนทา คดท ขซรั้ นสม่ลู ศาลแรงงานไดห้ … ..ลลู กจห้ างไมม่
สามารถททชั่ จะดทา เนกิ นการทชรั้ งสองทางในขณะเดท ยวกช นไดห้ นะ
ครช บ……นทชั่ เปก็ นจฉุ ดททชั่ เราจะตห้ องระวช งครช บผม )
และถห้ าผห้ลู เสท ยหายตห้ องการททชั่ จะดทา เนกิ นคดท อาญา ทม่ านตาม
ม.127 กทา หนดเอาไวห้ วม่ า การฝม่ าฝม นม.121 + ม.122 +ม.123
ผห้ลู เสท ยหายจะดทา เนกิ นคดท อาญา ไดห้ กก็ ตม่ อเมมชั่ อ ผห้ลู เสท ยหายไดห้ ยชั่ ม น
คทา รห้ องกลม่ าวหาผห้ลู ถลู กกลม่ าวหาตามม.124 เอาไวห้ แลห้ ว และ ผห้ลู ถลู ก
กลม่ าวหา กก็ ไมม่ ไดห้ ปฏกิ บช ตกิ ตามคทา สชชั่ งของคณะกรรมการแรงงาน
สช มพช นธห ตามม.125 ดห้ วย

ฉบช บททชั่ 3 จะเปก็ นกฎหมายจช ดตชรั้ งศาลแรงงานฯ………จะมท มาตรา

ททชั่ สทา คช ญคม อ ม.8 + ม.49 นอกนชรั้ นดลู ใหห้ พอรห้ลู วม่ าคดท แรงงานมท
กระบวนพกิ จารณาอยม่ างไรกก็ พอแลห้ วครช บผม……ในททชั่ นรั้ท จะขอยก
เอาเฉพาะเรมชั่ องมท คดท ใดบห้ างททชั่ จะตห้ องนทา ขซรั้ นมาสม่ลู ศาลแรงงานมา
กลม่ าวถซ งเทม่ านชรั้ นนะครช บ
คดท ทชั่ท จะตห้ องนทา ขซรั้ นมาสม่ลู ศาลแรงงาน จะมท อยม่ลู 4 ประเภทดห้ วยกช น
กลม่ าวคม อ
ประเภทททชั่ 1 คดท แรงงานโดยทชชั่ วๆไป ซซชั่ งจะกทา หนดเอาไวห้ ในม.8
นชชั่ นเอง
ประเภทททชั่ 2 คดท เลกิ กจห้ างโดยไมม่ เปก็ นธรรม ซซชั่ งจะกทา หนดเอาไวห้
ในม.49 นชชั่ นเอง
ประเภทททชั่ 3 คดท ทชั่ท กฎหมายอมชั่ นๆกทา หนดใหห้ ฟห้ องยช งศาลแรงงาน
ประเภทททชั่ 4 คดท ตามแนวคทา วกิ นกิ จฉช ยของอธกิ บดท ผห้ลู พกิ พ ากษาศาล
แรงงานกลาง ซซชั่ งจะกทา หนดเอาไวห้ ในม.9 นชชั่ นเอง
และในททชั่ นรั้ท ผมจะขอกลม่ าวถซ งประเภทททชั่ 1 กช บ ประเภท
ททชั่ 2 เทม่ านชรั้ นนะครช บ

ประเภทททชั่ 1 คดท แรงงานโดยทชชั่ วๆไป………ซซชั่ งกก็ เปก็ นคดท ทชั่ท ไดห้

กทา หนดเอาไวห้ ในม.8 มท ดช งตม่ อไปนทรั้
ก ) คดท พกิ พาทททชั่ เกทชั่ ยวดห้ วยสกิ ทธกิ และหนห้ าททชั่ ตามสช ญญาจห้ างแรงงาน
หรม อ ตามขห้ อตกลงเกทชั่ ยวกช บสภาพการจห้ าง
โดยคดท ทชั่ท เกทชั่ ยวดห้ วยสกิ ทธกิ และหนห้ าททชั่ ตามสช ญญาจห้ างแรงงาน นชรั้ น
หมายถซ ง คดท ทชั่ท ฟห้ องรห้ องกช นระหวม่ างนายจห้ างกช บลลู กจห้ าง แลห้ วตม่ าง
ฝม่ ายตม่ างกก็ อห้ างวม่ าอท ก ฝม่ ายไมม่ ไดห้ ปฏกิ บช ตกิ ตามสช ญญาจห้ างแรงงานททชั่ ไดห้
ตกลงกช นไวห้ และใหห้ หมายความรวมไปถซ งคดท ทชั่ท ฟห้ องรห้ องกช น
ระหวม่ างนายจห้ างกช บลลู กจห้ าง แลห้ วตม่ างฝม่ ายตม่ างกก็ อห้ างวม่ าอท กฝม่ ายไมม่
ไดห้ ปฏกิ บช ตกิ ตามกฎหมายปพพวม่ าดห้ วยจห้ างแรงงาน อท กดห้ วย
สม่ วนคดท พกิ พาทททชั่ เกทชั่ ยวดห้ วยสกิ ทธกิ และหนห้ าททชั่ ตามขห้ อตกลงเกทชั่ ยวกช บ
สภาพการจห้ าง หมายถซ ง คดท ทชั่ท ฟห้ องรห้ องกช นระหวม่ างนายจห้ างกช บ
ลลู กจห้ าง หรม อ ระหวม่ างนายจห้ างกช บสหภาพแรงงาน แลห้ วตม่ างฝม่ าย
ตม่ างกก็ อห้ างวม่ าอท กฝม่ ายไมม่ ไดห้ ปฏกิ บช ตกิ ตามขห้ อตกลงเกทชั่ ยวกช บสภาพการ
จห้ าง นชชั่ นเอง
ข ) คดท พกิ พาทททชั่ เกทชั่ ยวดห้ วยสกิ ทธกิ และหนห้ าททชั่ ตามกฎหมายคห้ฉุ มครอง
แรงงาน หรม อ กฎหมายวม่ าดห้ วยแรงงานสช มพช นธห
โดยคดท พกิ พาทททชั่ เกทชั่ ยวดห้ วยสกิ ทธกิ และหนห้ าททชั่ ตามกฎหมายคห้ฉุ มครอง
แรงงานนชรั้ น หมายถซ ง คดท ทชั่ท ฟห้ องรห้ องกช นระหวม่ างนายจห้ างกช บ
ลลู กจห้ าง หรม อทายาทโดยธรรมของลลู กจห้ าง หรม อบฉุ คคลอมชั่ นใดททชั่ ระบฉุ
ไวห้ ใหห้ มท สกิ ทธกิ และหนห้ าททชั่ ตามกฎหมายคห้ฉุ มครองแรงงาน แลห้ วตม่ าง
ฝม่ ายตม่ างกก็ อห้ างวม่ าอท ก ฝม่ ายไมม่ ไดห้ ปฏกิ บช ตกิ ตามหนห้ าททชั่ ซซชั่ งไดห้ กทา หนดไวห้
ในกฎหมายคห้ฉุ มครองแรงงาน……ตช วอยม่ างเชม่ น ลลู กจห้ างฟห้ อง
นายจห้ างเนมชั่ องจากนายจห้ างไมม่ ไดห้ จม่ ายคม่ าชดเชยตามม.118 หรม อ
ลลู กจห้ างฟห้ องนายจห้ างเนมชั่ องจากนายจห้ างไมม่ ไดห้ จม่ ายคม่ าจห้ างในวช นลา
ปม่ วยตามม.57 ดช งนทรั้ เปก็ นตห้ น
สม่ วนคดท พกิ พาทททชั่ เกทชั่ ยวดห้ วยสกิ ทธกิ และหนห้ าททชั่ ตามกฎหมายวม่ าดห้ วย
แรงงานสช มพช นธห นรั้ช น หมายถซ ง คดท ทชั่ท ฟห้ องรห้ องกช นระหวม่ างนายจห้ าง
หรม อสมาคมนายจห้ าง กช บ ลลู กจห้ าง หรม อสหภาพแรงงาน หรม อ
บฉุ คคลอมชั่ นใดททชั่ กฎหมายวม่ าดห้ วยแรงงานสช มพช นธห ระบฉุ ใหห้ มท อทา นาจ
หนห้ าททชั่ ดช งกลม่ าว แลห้ วตม่ างฝม่ ายตม่ างกก็ อห้ างวม่ าอท กฝม่ ายไมม่ ไดห้ ปฏกิ บช ตกิ
ตามบทบช ญญช ตกิ ซซชั่ งไดห้ กทา หนดไวห้ ในกฎหมายแรงงานสช มพช นธห
นชรั้ นๆ……ตช วอยม่ างเชม่ น ลลู กจห้ างฟห้ องนายจห้ างเนมชั่ องจากนายจห้ างปกิ ด
งานโดยไมม่ ไดห้ แจห้ งใหห้ ลลู กจห้ างไดห้ รช บทราบลม่ วงหนห้ า 24 ชชชั่ วโมงตาม
ม.34 หรม อ ลลู กจห้ างฟห้ องเรท ยกคม่ าเสท ยหายจากนายจห้ างตามททชั่ คณะ
กรรมการแรงงานสช มพช นธห กทา หนดตามม.41(4) ประกอบกช บ
ม.125 ดช งนทรั้ เปก็ นตห้ น

ค ) กรณท ทชั่ท ตห้ องใชห้ สกิ ทธกิ ทางศาลตามกฎหมายคห้ฉุ มครองแรงงาน

หรม อ กฎหมายวม่ าดห้ วยแรงงานสช มพช นธห
สทา หรช บการใชห้ สกิ ทธกิ ทางศาลตามกฎหมายคห้ฉุ มครองแรงงาน ใน
ปช จจฉุ บช นนทรั้ ยช งไมม่ มท กรณท ทชั่ท นายจห้ างลลู กจห้ างจะตห้ องใชห้ สกิ ทธกิ ทางศาลแตม่
อยม่ างใดๆเลยครช บผม
สม่ วนกรณท การใชห้ สกิ ทธกิ ทางศาลตามกฎหมายแรงงานสช มพช นธห นรั้ช น
หมายถซ ง กรณท ทชั่ท กฎหมายแรงงานสช มพช นธห ไดห้ กทา หนดใหห้ การ
ปฏกิ บช ตกิ อยม่ างใดอยม่ างหนซชั่ ง จะตห้ องไดห้ รช บการพกิ จารณาจากศาล
ตช วอยม่ างเชม่ น การททชั่ คณะกรรมการลลู กจห้ างเหก็ นวม่ าการกระททา ของ
นายจห้ างจะททา ใหห้ ลลู กจห้ างไมม่ ไดห้ รช บความเปก็ นธรรม ทม่ านวม่ า คณะ
กรรมการลลู กจห้ างมท สกิ ทธกิ ทชั่ท จะรห้ องขอใหห้ ศาลพกิ จารณาวกิ นกิ จฉช ยการก
ระททา ของนายจห้ างไดห้ ตามม.50 หรม อ นายจห้ างมท สกิ ทธกิ ทชั่ท จะรห้ องขอ
ตม่ อศาลเพมชั่ ออนฉุ ญาตใหห้ นายจห้ างสามารถเลกิ กจห้ างลลู กจห้ างไดห้ ตาม
ม.52 ดช งนทรั้ เปก็ นตห้ น
ง ) คดท อฉุ ทธรณหคทา วกิ นกิ จฉช ยของเจห้ าพนช กงานตามกฎหมายคห้ฉุ มครอง
แรงงาน หรม อ คณะกรรมการแรงงานสช มพช นธห หรม อ รช ฐมนตรท
ตามกฎหมายวม่ าดห้ วยแรงงานสช มพช นธห
คดท อฉุ ทธรณหคทา วกิ นกิ จฉช ยของเจห้ าพนช กงานตามกฎหมายคห้ฉุ มครอง
แรงงาน หมายถซ ง กรณท ทชั่ท เจห้ าพนช กงานตามกฎหมายคห้ฉุ มครอง
แรงงานไดห้ พกิ จารณาวกิ นกิ จฉช ย แลห้ วฝม่ ายหนซชั่ งฝม่ ายใดไมม่ เหก็ นดห้ วยจซ ง
นทา คดท ขซรั้ นสม่ลู ศาลเพมชั่ อใหห้ ศาลพกิ จ ารณาคทา วกิ นกิ จฉช ยของเจห้ าพนช กงาน
ดช งกลม่ าว
คดท อฉุ ทธรณหคทา วกิ นกิ จฉช ยของคณะกรรมการแรงงานสช มพช นธห หมาย
ถซ ง คดท ทชั่ท คณะกรรมการแรงงานสช มพช นธห มท อทา นาจวกิ นกิ จฉช ยชทรั้ ขาด
ตามกฎหมายแรงงานสช มพช นธห เมมชั่ อไดห้ วกิ นกิ จฉช ยแลห้ วอท กฝม่ ายหนซชั่ งไมม่
เหก็ นดห้ วยกช บคทา วกิ นกิ จฉช ยนชรั้ น และกก็ ไดห้ ดทา เนกิ นขชรั้ นตอนเยท ยวยา
ภายใน แลห้ วมท การนทา คดท ขซรั้ นสม่ลู ศาลในททชั่ สฉุ ด
คดท อฉุ ทธรณหคทา วกิ นกิ จฉช ยของรช ฐมนตรท หมายถซ ง คดท ทชั่ท รช ฐมนตรท ไดห้
วกิ นกิ จฉช ยขห้ อพกิ พ าทแรงงาน หรม อ วกิ นกิ จฉช ยอฉุ ทธรณหของนายจห้ าง
ลลู กจห้ าง แลห้ วมท ผห้ลู ทชั่ท ไมม่ พอใจคทา วกิ นกิ จฉช ยของรช ฐมนตรท จซ งไดห้ น ทา คดท ขซรั้ น
สม่ลู ศาล เพมชั่ อใหห้ ศาลพกิ พากษาเปลทชั่ ยนแปลง หรม อ เพกิ กถอนคทา
วกิ นกิ จฉช ยของรช ฐมนตรท
จ ) คดท อช นเกกิ ดจากมลู ลละเมกิ ดระหวม่ างนายจห้ างลลู กจห้ าง อช นสม บ
เนมชั่ องจากขห้ อพกิ พาทแรงงาน หรม อเกทชั่ ยวกช บการททา งานตามสช ญญา
จห้ างแรงงาน
คดท อช นเกกิ ดจากมลู ลละเมกิ ดระหวม่ างนายจห้ างลลู กจห้ าง อช นสม บเนมชั่ องจาก
ขห้ อพกิ พ าทแรงงาน หรม อเกทชั่ ยวกช บการททา งานตามสช ญญาจห้ าง
แรงงาน โดยเหตฉุ ละเมกิ ดจะตห้ องสม บเนมชั่ องมาจากขห้ อพกิ พาทแรงงาน
หรม อ เปก็ นเหตฉุ ละเมกิ ดททชั่ เกทชั่ ยวกช บการททา งานตามสช ญญาจห้ าง
แรงงาน
ฉ ) ขห้ อพกิ พ าทแรงงานททชั่ รช ฐมนตรท วม่ าการกระทรวงมหาดไทยขอใหห้
ศาลแรงงานชทรั้ ขาดตามกฎหมายวม่ าดห้ วยแรงงานสช มพช นธห
คดท เชม่ นนทรั้ ยช งไมม่ เคยกกิ ดขซรั้ นมาในศาลแรงงานเลย

และทชรั้ งนทรั้ ทชรั้ งนชรั้ นคดท ตามม.8 วรรค 1 ในกรณท ทชั่ท กฎหมายคห้ฉุ มครอง
แรงงาน หรม อ กฎหมายแรงงานสช มพช นธห ไดห้ บช ญญช ตกิ ใหห้ รห้ องเรท ยน
ตม่ อพนช กงานเจห้ าหนห้ าททชั่ กก็ ดท หรม อบช ญญช ตกิ ใหห้ ปฏกิ บช ตกิ ตามขชรั้ นตอน
และวกิ ธท การททชั่ ไดห้ กทา หนดเอาไวห้ กก็ ดท ทม่ านวม่ าจะนทา คดท ขซรั้ นสม่ลู ศาล
แรงงานไดห้ กก็ ตม่ อเมมชั่ อ ไดห้ ปฏกิ บช ตกิ ตามขชรั้ นตอนและวกิ ธท การททชั่
กฎหมายดช งกลม่ าวไดห้ บช ญญช ตกิ เอาไวห้ นรั้ช นเสท ยกม่ อน ใหห้ ดลู ประกอบกช บ
หช วขห้ อ “ สม่ วนททชั่ 3 การนทา คดท ขซรั้ นสม่ลู ศาลแรงงาน ” ในสม่ วนของ
กฎหมายแรงงานสช มพช นธห ดห้ วยนะครช บ
ประเภทททชั่ 2 คดท เลกิ กจห้ างโดยไมม่ เปก็ นธรรม ซซชั่ งจะกทา หนดเอาไวห้
ในม.49 นชชั่ นเอง.......โดยสม่ วนมากมช กจะเปก็ นคดท ทชั่ท ลลู กจห้ างฟห้ อง
นายจห้ างขอใหห้ ศาลสชชั่ งใหห้ นายจห้ างซซชั่ งเลกิ กจห้ างโดยไมม่ เปก็ นธรรมนชรั้ น
รช บลลู กจห้ างกลช บเขห้ าไปททา งาน หรม อ เปก็ นคดท ทชั่ท ขอใหห้ ศาลกทา หนดคม่ า
เสท ยหายเพมชั่ อใหห้ นายจห้ างชดใชห้ นชชั่ นเอง
โดยม.49 นชรั้ นจะมท หลช กในการพกิ จารณาดช งตม่ อไปนทรั้ ……ก ) ในการ
พกิ จารณาคดท ในกรณท นายจห้ างเลกิ กจห้ างลลู กจห้ าง ถห้ าศาลแรงงานเหก็ น
วม่ าการเลกิ กจห้ างลลู กจห้ างผห้ลู นรั้ช นไมม่ เปก็ นธรรมตม่ อลลู กจห้ าง……ข ) ศาล
แรงงานอาจสชชั่ งใหห้ นายจห้ างรช บลลู กจห้ างผห้ลู นรั้ช นเขห้ าททา งานตม่ อไปใน
อช ตราคม่ าจห้ างททชั่ ไดห้ รช บในขณะททชั่ เลกิ กจห้ าง……ค ) แตม่ ถห้ าศาลแรงงาน
เหก็ นวม่ าลลู กจห้ างกช บนายจห้ างไมม่ อาจททา งานรม่ วมกช นตม่ อไปไดห้ กก็ ใหห้
ศาลแรงงานกทา หนดจทา นวนคม่ าเสท ยหาย แลห้ วใหห้ นายจห้ างชดใชห้ ใหห้
แทนการรช บกลช บเขห้ ามาททา งาน…….ง ) โดยใหห้ ศาลคทา นซ งถซ งอายฉุ
ของลลู กจห้ าง ระยะเวลาการททา งานของลลู กจห้ าง ความเดม อดรห้ อน
ของลลู กจห้ างเมมชั่ อถลู กเลกิ กจห้ าง มลู ลเหตฉุ แหม่ งการเลกิ กจห้ าง และเงกิ นคม่ า
ชดเชยททชั่ ลลู กจห้ างมท สกิ ทธกิ ไดห้ รช บ มาประกอบกช บการพกิ จารณานชรั้ นๆ
ดห้ วยเสมอ
และม.49 นทรั้ จะมท แนวคกิ ดและวกิ ธท การใชห้ ดช งตม่ อไปนทรั้ ……a ) ม.49
นทรั้ จะเปก็ นบทบช ญญช ตกิ ทชั่ท ตช ด หรม อ ลดอทา นาจในการบรกิ หารงาน
บฉุ คคลของนายจห้ างลง ทชรั้ งนทรั้ กก็ เพมชั่ อไมม่ ใหห้ ใชห้ อทา นาจในการเลกิ กจห้ างททชั่
ตนมท อยม่ลู นรั้ช นอยม่ างงม่ ายๆนชชั่ นเอง……b ) ม.49 นทรั้ จะถม อวม่ าเปก็ นกฎ
หมายสบช ญญช ตกิ ดช งนชรั้ นจะนทา ม.49 นทรั้ ไปใชห้ ไดห้ กก็ ตม่ อเมมชั่ อไดห้ มท การ
ฟห้ องนายจห้ างตม่ อศาลแรงงานแลห้ วเทม่ านชรั้ น ศาลจซ งจะใชห้ อทา นาจตาม
ม.49 นทรั้ ไดห้ นะครช บ……c ) และม.49 นทรั้ จะเปก็ นเพท ยงมาตราเดท ยว
ททชั่ ลลู กจห้ างสามารถททชั่ จะนทา เอามาใชห้ อห้ างเพมชั่ อฟห้ องตม่ อศาลไดห้ ในแบบ
สารบช ญญช ตกิ
ขห้ อแนะนทา ขห้ อททชั่ ยากสทา หรช บม.49 นทรั้ จะอยม่ลู ตรงททชั่ วม่ า แลห้ วเราจะรห้ลู
ไดห้ วม่ าอยม่ างไรจซ งจะเปก็ นการเลกิ กจห้ างททชั่ ไมม่ เปก็ นธรรม นชชั่ นเอง……ซซชั่ ง
จะมท อยม่ลู เพท ยงวกิ ธท การเดท ยวททชั่ เราพอจะททา ไดห้ นชชั่ นกก็ คม อ ตห้ องศท กษา
จากตช วอยม่ างคทา พกิ พากษาเทม่ านชรั้ นนะครช บ

กรณท ดช งตม่ อไปนทรั้ ถม อวม่ าเปก็ นการเลกิ กจห้ างอช นไมม่ เปก็ นธรรม…….( ผม
จะขอเขท ยนเฉพาะหช วขห้ อเทม่ านชรั้ นนะครช บ )
กรณท ทชั่ท 1 เปก็ นกรณท ทชั่ท เลกิ กจห้ างโดยไมม่ มท สาเหตฉุ …………….ถห้ า
นายจห้ างเลกิ กจห้ าง กก็ จะเปก็ นการเลกิ กจห้ างอช นไมม่ เปก็ นธรรม
………ตช วอยม่ างเชม่ น เมมชั่ อขห้ อเทก็ จจรกิ งฟช งไดห้ ดช งททชั่ ลลู กจห้ างฟห้ องและ
แถลงวม่ าจทา เลยเลกิ กจห้ างโดยไมม่ มท สาเหตฉุ โดยมกิ ใชม่ ดช งททชั่ จทา เลย
ใหห้ การตม่ อสห้ลู วม่ าลลู กจห้ างสมคบกช นมาขโมยแบบแปลนการกม่ อสรห้ าง
วงลห้ อดช งนชรั้ นเมมชั่ อจทา เลยเลกิ กจห้ างโดยไมม่ มท สาเหตฉุ การกระททา ของ
จทา เลย จซ งเปก็ นการเลกิ กจห้ างอช นไมม่ เปก็ นธรรม
กรณท ทชั่ท 2 เปก็ นกรณท ทชั่ท เลกิ กจห้ างโดยไมม่ มท ความผกิ ด…………ถห้ า
นายจห้ างเลกิ กจห้ าง กก็ จะเปก็ นการเลกิ กจห้ างอช นไมม่ เปก็ นธรรม
………ตช วอยม่ างเชม่ น เมมชั่ อศาลฟช งไดห้ วม่ าลลู กจห้ างไมม่ ไดห้ กระททา ผกิ ดขห้ อ
บช งคช บของนายจห้ างในกรณท รห้ ายแรงและขห้ อบช งคช บนชรั้ นกก็ ไดห้ กทา หนด
เอาไวห้ วม่ าจะลงโทษไลม่ ออกไดห้ กก็ แตม่ ในกรณท ทชั่ท ไดห้ กระททา ผกิ ดอยม่ าง
รห้ ายแรงเทม่ านชรั้ น เมมชั่ อการกระททา ของลลู กจห้ างยช งไมม่ เปก็ นความผกิ ด
อยม่ างรห้ ายแรง การททชั่ นายจห้ างไลม่ ออกจซ งเปก็ นการเลกิ กจห้ างอช นไมม่
เปก็ นธรรม
กรณท ทชั่ท 3 เปก็ นกรณท ทชั่ท แมห้ วม่ าลลู กจห้ างจะกระททา ผกิ ด แตม่ กก็ ยช งไมม่ มท เหตฉุ
อช นควรททชั่ จะเลกิ กจห้ างไดห้ …………ถห้ านายจห้ างเลกิ กจห้ าง กก็ จะเปก็ นการ
เลกิ กจห้ างอช นไมม่ เปก็ นธรรม
กรณท ทชั่ท 4 เปก็ นกรณท ทชั่ท เลกิ กจห้ างดห้ วยสาเหตฉุ อชั่ ม นๆนอกเหนม อไปจากททชั่
ระบฉุ ไวห้ ในสช ญญา…………ถห้ านายจห้ างเลกิ กจห้ าง กก็ จะเปก็ นการเลกิ ก
จห้ างอช นไมม่ เปก็ นธรรม
กรณท ทชั่ท 5 เปก็ นกรณท ทชั่ท นายจห้ างเลม อกการลงโทษเกกิ นระดช บกวม่ าททชั่
ไดห้ กทา หนดเอาไวห้ …………ถห้ านายจห้ างเลกิ กจห้ าง กก็ จะเปก็ นการเลกิ ก
จห้ างอช นไมม่ เปก็ นธรรม
กรณท ทชั่ท 6 เปก็ นกรณท ทชั่ท นายจห้ างไดห้ ลงโทษขห้ ามลทา ดช บ หรม อ ขห้ ามขชรั้ น
ตอนททชั่ ไดห้ กทา หนดเอาไวห้ แลห้ ว…………ถห้ านายจห้ างเลกิ กจห้ าง กก็ จะ
เปก็ นการเลกิ กจห้ างอช นไมม่ เปก็ นธรรม
กรณท ทชั่ท 7 เปก็ นกรณท ทชั่ท นายจห้ างเลกิ กจห้ างดห้ วยการอห้ างวม่ าลลู กจห้ างไดห้
กระททา ผกิ ด แตม่ ตนเองกลช บไมม่ มท พยานหลช กฐานมาอห้ าง
ดห้ วย…………ถห้ านายจห้ างเลกิ กจห้ าง กก็ จะเปก็ นการเลกิ กจห้ างอช นไมม่ เปก็ น
ธรรม
กรณท ทชั่ท 8 เปก็ นกรณท ทชั่ท นายจห้ างเลกิ กจห้ างดห้ วยเหตฉุ เลม อกปฏกิ บช ตกิ ตม่ อ
ลลู กจห้ าง…………ถห้ านายจห้ างเลกิ กจห้ าง กก็ จะเปก็ นการเลกิ กจห้ างอช นไมม่
เปก็ นธรรม
กรณท ทชั่ท 9 เปก็ นกรณท ทชั่ท นายจห้ างเลกิ กจห้ างดห้ วยการลดจทา นวน
ลลู กจห้ าง……โดยททชั่ งานมกิ ไดห้ ลดนห้ อยลง หรม อ โดยททชั่ ไมม่ ไดห้ ขาดทฉุ น
หรม อ โดยเปก็ นเพท ยงนโยบายลดคม่ าใชห้ จม่ ายเทม่ านชรั้ น หรม อ โดยไมม่ มท
เหตฉุ จทา เปก็ น หรม อสมควรเพท ยงพอ…………ถห้ านายจห้ างเลกิ กจห้ าง กก็
จะเปก็ นการเลกิ กจห้ างอช นไมม่ เปก็ นธรรม

ขห้ อสช งเกตททชั่ ควรสนใจ แตม่ ถห้ านายจห้ างเลกิ กจห้ างโดยททชั่ ลลู กจห้ างกระททา
ผกิ ด กก็ ดท หรม อ มท เหตฉุ จทา เปก็ น และสมควรเพท ยงพอททชั่ จ ะเลกิ ก
จห้ าง……….ทม่ านวม่ ายม่ อมไมม่ เปก็ นการเลกิ กจห้ างอช นไมม่ เปก็ นธรรมนะ
ครช บ

และเมมชั่ อเรานทา เอาคทา นกิ ยามททชั่ อ .เกษมสช นตห ไดห้ เขท ยนขซรั้ นมานชรั้ น มา
พกิ จารณาประกอบดห้ วยแลห้ ว……กก็ จะททา ใหห้ เรามองเหก็ นภาพของ
การเลกิ กจห้ างอช นไมม่ เปก็ นธรรมไดห้ ชช ดเจนยกิชั่ งขซรั้ น…….โดยอาจารยห
เกษมสช นตห ไดห้ ใหห้ คทา นกิ ยามเอาไวห้ ดช งนทรั้ ครช บ
ก ) การเลกิ กจห้ างอช นไมม่ เปก็ นธรรม หมายถซ ง การเลกิ กจห้ างโดยไมม่ มท
สาเหตฉุ แหม่ งการเลกิ กจห้ าง
ข ) การเลกิ กจห้ างอช นไมม่ เปก็ นธรรม หมายถซ ง การเลกิ กจห้ างททชั่ มท
สาเหตฉุ แตม่ ยช งไมม่ สมควรจนถซ งขนาดททชั่ จะเลกิ กจห้ างลลู กจห้ างไดห้
ค ) การเลกิ กจห้ างอช นไมม่ เปก็ นธรรม หมายถซ ง การเลกิ กจห้ างททชั่ มท
สาเหตฉุ ในการเลกิ กจห้ างททชั่ อยม่ลู นอกเหนม อระเบท ยบ………. นอกเหนม อ
ขห้ อบช งคช บ……..นอกเหนม อสช ญญา
ง ) การเลกิ กจห้ างอช นไมม่ เปก็ นธรรม หมายถซ ง การเลกิ กจห้ างโดยไมม่ มท
พยานหลช กฐานททชั่ จะนทา สม บขห้ อเทก็ จจรกิ งใหห้ สมกช บขห้ ออห้ างททชั่ วม่ าลลู กจห้ าง
ไดห้ กระททา ผกิ ด
จ ) การเลกิ กจห้ างอช นไมม่ เปก็ นธรรม หมายถซ ง การเลกิ กจห้ างโดยททชั่
ลลู กจห้ างไมม่ มท ความผกิ ด
ฉ ) การเลกิ กจห้ างอช นไมม่ เปก็ นธรรม หมายถซ ง การเลกิ กจห้ างโดยมท
เจตนาททชั่ จะกลชชั่ นแกลห้ งลลู กจห้ าง

และเมมชั่ อเปก็ นการเลกิ กจห้ างอช นไมม่ เปก็ นธรรมแลห้ ว ทม่ านวม่ า ศาลจะมท
อทา นาจอยม่ลู 2 ประการททชั่ จะเยท ยวยาความเสท ยหายททชั่ เกกิ ดขซรั้ นมานชรั้ น
กลม่ าวคม อ
อทา นาจททชั่ 1 อทา นาจในการสชชั่ งใหห้ นายจห้ างรช บลลู กจห้ างเขห้ าททา งานตม่ อ
ไปในอช ตราคม่ าจห้ างททชั่ ไดห้ รช บในขณะททชั่ เลกิ กจห้ าง
อทา นาจททชั่ 2 อทา นาจในการสชชั่ งใหห้ นายจห้ างชดใชห้ คม่ าเสท ยหายใหห้
ลลู กจห้ างแทนการรช บกลช บเขห้ ามาททา งาน ถห้ าศาลแรงงานเหก็ นวม่ า
ลลู กจห้ างกช บนายจห้ างไมม่ อาจททา งานรม่ วมกช นไดห้ อท กตม่ อไป
และตามคทา พกิ พากษาของศาลไทยเรานชรั้ น จะยซ ดตช วบทเปก็ นหลช ก
ในการพกิ จารณา ดช งนชรั้ นเมมชั่ อพกิ พากษาออกมาแลห้ วจซ งออกมาวม่ าถห้ า
ศาลพกิ พากษาใหห้ นายจห้ างรช บลลู กจห้ างเขห้ าททา งานตม่ อไปในอช ตราคม่ า
จห้ างททชั่ ไดห้ รช บในขณะททชั่ เลกิ กจห้ างแลห้ ว ศาลกก็ จะไมม่ สชั่ ช งนายจห้ างชดใชห้ คม่ า
เสท ยหายใหห้ ลลู กจห้ างแทนการรช บกลช บเขห้ ามาททา งานอท ก………ศาล
จะไมม่ สชั่ ช งใหห้ นายจห้ างตห้ องปฏกิ บช ตกิ ตามทชรั้ งสองประการดช งกลม่ าวขห้ าง
ตห้ นพรห้ อมกช นแตม่ อยม่ างใดเลย

ขห้ อสช งเกตททชั่ ควรสนใจ…….ก ) การเลกิ กจห้ างททชั่ ไมม่ เปก็ นธรรมนชรั้ นจะ
ตห้ องพกิ จารณาถซ งเหตฉุ แหม่ งการเลกิ กจห้ างเปก็ นสทา คช ญวม่ ามท เหตฉุ จทา เปก็ น
และมท เหตฉุ สมควรเพท ยงพอททชั่ จะเลกิ กจห้ างหรม อไมม่ ถห้ าไมม่ มท เหตฉุ จทา เปก็ น
และไมม่ มท เหตฉุ สมควรเพท ยงพอททชั่ จ ะเลกิ กจห้ างไดห้ ทม่ านวม่ า การเลกิ กจห้ าง
เชม่ นนทรั้ ยม่ อมเปก็ นการเลกิ กจห้ างททชั่ ไมม่ เปก็ นธรรม………แตม่ ถห้ ามท เหตฉุ
จทา เปก็ น และมท เหตฉุ สมควรเพท ยงพอททชั่ จะเลกิ กจห้ างไดห้ ทม่ านวม่ า การ
เลกิ กจห้ างเชม่ นนทรั้ ยม่ อมเปก็ นการเลกิ กจห้ างททชั่ เปก็ นธรรม นชชั่ นเอง………ข
) และการเลกิ กจห้ างททชั่ มท เหตฉุ จทา เปก็ น และมท เหตฉุ สมควรเพท ยงพอททชั่ จะ
เลกิ กจห้ างไดห้ ถซ งแมห้ วม่ า การเลกิ กจห้ างเชม่ นนทรั้ จะเปก็ นการเลกิ กจห้ างททชั่ เปก็ น
ธรรม……..แตม่ ถห้ าหากวม่ าการเลกิ กจห้ างดช งกลม่ าวไมม่ เขห้ าขห้ อยกเวห้ น
ตามม.119 แหม่ งกฎหมายคห้ฉุ มครองแรงงานเสท ยแลห้ ว ทม่ านวม่ า
นายจห้ างกก็ ยช งคงตห้ องจม่ ายคม่ าชดเชยใหห้ แกม่ ลลู กจห้ างอยม่ลู นะครช บ……
อยม่ าลม มครช บอยม่ าลม ม……..ค ) เราพซ งเขห้ าใจดห้ วยวม่ า คม่ าเสท ยหาย
จากการเลกิ กจห้ างททชั่ ไมม่ เปก็ นธรรมนชรั้ น เปก็ นเงกิ นตามกฎหมายจช ดตชรั้ ง
ศาลแรงงานฯนะครช บ…..ไมม่ ใชม่ เงกิ นตามกฎหมายคห้ฉุ มครอง
แรงงาน ซซชั่ งเปก็ นกฎหมายททชั่ เกทชั่ ยวกช บความสงบเรท ยบรห้ อยของ
ประชาชน……ดช งนชรั้ น ถซ งแมห้ วม่ าลลู กจห้ างจะททา บช นทซ กสละสกิ ทธกิ ใน
การเรท ยกรห้ องเงกิ นคม่ าเสท ยหายเอาไวห้ กม่ อนแลห้ วกก็ ตาม แตม่ กก็ ไมม่ ขช ดกช บ
กฎหมายดช งกลม่ าว……ขห้ อตกลงสละสกิ ทธกิ ดช งกลม่ าวจซ งมท ผลผลู กพช น
ใชห้ บช งคช บกช บลลู กจห้ างไดห้ นะครช บ…..เมมชั่ อลลู กจห้ างขห้ อตกลงสละสกิ ทธกิ ดช ง
กลม่ าวไปแลห้ ว ลลู กจห้ างจซ งไมม่ มท สกิ ทธกิ เรท ยกรห้ องคม่ าเสท ยหายจากการ
เลกิ กจห้ างททชั่ ไมม่ เปก็ นธรรมนชรั้ นอท กตม่ อไปครช บผม

ฉบช บททชั่ 4 จะเปก็ นกฎหมายเงกิ นทดแทน………จะมท มาตราททชั่ สทา คช ญ

คม อ ม.5 + ม.13 + ม.15 + ม.16 + ม.18 + ม.20 + ม.21
+ ม.22 + ม.23
โดยหลช กแลห้ วนายจห้ างจะตห้ องรช บผกิ ดจม่ ายเงกิ นทดแทน กก็ ตม่ อเมมชั่ อ
ลลู กจห้ างไดห้ ประสบเคราะหห กรรมจากการททา งานใหห้ กช บนายจห้ าง
เทม่ านชรั้ นนะครช บ………โดยเราสามารถททชั่ จะดลู ไดห้ จากคทา นกิ ยามตาม
ม.5 ดช งตม่ อไปนทรั้
ก ) คทา วม่ า “ ประสบอช นตราย ” หมายถซ ง การททชั่ ลลู กจห้ างไดห้ รช บ
อช นตรายแกม่ กาย หรม อ ผลกระทบแกม่ จกิ ตใจ หรม อ ถซ งแกม่ ความตาย
อช นเนมชั่ องมาจากการททา งาน กก็ ดท หรม อ เนมชั่ องมาจากการปห้ องกช น
รช กษาประโยชนหใหห้ แกม่ นายจห้ าง หรม อ เนมชั่ องมาจากการททา ตามคทา
สชชั่ งของนายจห้ าง
ดช งนชรั้ นจากคทา นกิ ยามดช งกลม่ าวเราสามารถแยกพกิ จารณาไดห้ ดช งตม่ อ
ไปนทรั้ …….ประสบอช นตรายจะตห้ องเปก็ นกรณท ทชั่ท ลลู กจห้ างไดห้ รช บ
อช นตรายแกม่ กาย……หรม อ ประสบอช นตรายจะตห้ องเปก็ นกรณท ทชั่ท
ลลู กจห้ างไดห้ รช บอช นตรายแกม่ จกิ ตใจ……หรม อ ประสบอช นตรายจะตห้ อง
เปก็ นกรณท ทชั่ท ลลู กจห้ างถซ งแกม่ ความตาย…….และการประสบอช นตราย
ทชรั้ งสามประการดช งกลม่ าวนชรั้ น จะตห้ องอยม่ลู ในเงมชั่ อนไขอยม่ างใดอยม่ าง
หนซชั่ งททชั่ วม่ า จะตห้ องเกกิ ดเนมชั่ องมาจากการททา งานใหห้ นายจห้ าง……หรม อ
จะตห้ องเกกิ ดเนมชั่ องมาจากการปห้ องกช นรช กษาประโยชนหใหห้ แกม่
นายจห้ าง……หรม อ จะตห้ องเกกิ ดเนมชั่ องมาจากการททา ตามคทา สชชั่ งของ
นายจห้ าง…………ดช งนชรั้ นการประสบอช นตรายดช งกลม่ าวนทรั้ จซ งจะตห้ อง
ครบองคห ประกอบสองประการขห้ างตห้ นนชรั้ นดห้ วยเสมอ ลลู กจห้ างจซ งจะ
มท สกิ ทธกิ ไดห้ รช บเงกิ นทดแทนนะครช บ…….( เราจซ งควรตห้ องระวช งเอาไวห้
ดห้ วยนะครช บ )
และกรณท ทชั่ท จะถม อวม่ าลลู กจห้ างประสบอช นตรายอช นเนมชั่ องมาจากการ
ททา งาน มท ดช งนทรั้ ……ลลู กจห้ างไดห้ รช บอช นตรายขณะเดกิ นทางไปททา งาน
โดยมท หช วหนห้ าควบคฉุ มไปดห้ วย…….ลลู กจห้ างไดห้ รช บอช นตรายขณะเดกิ น
ทางกลช บจากการไปททา งานนอกสถานททชั่ ……ลลู กจห้ างไดห้ รช บ
อช นตรายขณะเดกิ นทางไปและกลช บจากการแขม่ งขช นกท ฬาททชั่ นายจห้ าง
สชชั่ งใหห้ เขห้ ารม่ วม ( แตม่ ถห้ านายจห้ างไมม่ ไดห้ สชั่ ช งใหห้ เขห้ ารม่ วม ผลกก็ คม อ กก็ จะ
ไมม่ ถม อวม่ าประสบอช นตรายอช นเนมชั่ องมาจากการททา งานนชชั่ นเอง )…
…ลลู กจห้ างเปก็ นลมในขณะททชั่ ททา งานใหห้ แกม่ นายจห้ าง โดยมท เหตฉุ ปช จจช ย
ใหห้ ลลู กจห้ างตห้ องเปก็ นลม…….ลลู กจห้ างถลู กยกิ ง หรม อถลู กททา รห้ ายในขณะททชั่
ททา งานใหห้ แกม่ นายจห้ าง ( ลลู กจห้ างถลู กยกิ ง หรม อถลู กททา รห้ ายอช นเนมชั่ องมา
จากสาเหตฉุ สม่ วนตช ว ยม่ อมไมม่ ถม อวม่ าประสบอช นตรายอช นเนมชั่ องมาจาก
การททา งาน นะครช บ )……และถซ งแมห้ วม่ าลลู กจห้ างจะประสบ
อฉุ บช ตกิ เหตฉุ ในเรมชั่ องอมชั่ นกก็ ตาม แตม่ ถห้ าเกทชั่ ยวกช ยการปฏกิ บช ตกิ งาน หรม อ
เกทชั่ ยวกช บการงานของนายจห้ าง กก็ ยช งตห้ องถม อวม่ าประสบอช นตรายอช น
เนมชั่ องมาจากการททา งานใหห้ แกม่ นายจห้ าง…….แมห้ วม่ าลลู กจห้ างจะมท
อาการเจก็ บปม่ วยเนมชั่ องเปก็ นโรคตช บแขก็ งมากม่ อน กก็ ตาม แตม่ การททชั่
ลลู กจห้ างขซรั้ นไปบนกองถฉุ งแปห้ งเพมชั่ อตรวจนช บจทา นวนถฉุ งแปห้ งในการ
ททา งานใหห้ นายจห้ างตามหนห้ าททชั่ การททชั่ ลลู กจห้ างตกจากกองถฉุ งแปห้ ง
แลห้ วททา ใหห้ เลม อดออกมาแลห้ วไหลยห้ อนขซรั้ นมาททา ใหห้ สทา ลช กเลม อดตาย
กก็ ยม่ อมตห้ องถม อวม่ าการตายของลลู กจห้ างยม่ อมสม บเนมชั่ องมาจากการ
ททา งานใหห้ แกม่ นายจห้ าง อช นเปก็ นการประสบอช นตรายตามความ
หมายของม.5 แลห้ ว นายจห้ างจซ งตห้ องจม่ ายคม่ าทดแทน
ขห้ อสช งเกตททชั่ นม่ าสนใจ ถห้ าเปก็ นการเดกิ นทางจากบห้ านมาททชั่ ททา งาน
และจากททชั่ ททา งานกลช บบห้ านตามปกตกิ ในกรณท นรั้ท ถห้ าหากวม่ าใน
ระหวม่ างททชั่ เดกิ นทางไปและกลช บนชรั้ นประสบอฉุ บช ตกิ เหตฉุ กก็ ไมม่ ถม อวม่ า
เปก็ นการประสบอช นตรายอช นเนมชั่ องมาจากการททา งานนะ
ครช บ……….แตม่ ถห้ าเมมชั่ อใดกก็ ตามททชั่ นายจห้ างสชชั่ งใหห้ ไปททา กก็ ดท หรม อ
ลลู กจห้ างมท หนห้ าททชั่ ทชั่ท จะตห้ องไปททา กก็ ดท หรม อ ลลู กจห้ างไดห้ ททา ไปเพมชั่ อ
ประโยชนหของนายจห้ างกก็ ดท และในระหวม่ างททชั่ เดกิ นทางไปททา งาน
หรม อ เดกิ นทางกลช บจากททา งานดช งกลม่ าวนชรั้ นประสบอฉุ บช ตกิ เหตฉุ ใน
กรณท เชม่ นนทรั้ ตห้ องถม อวม่ าเปก็ นการประสบอช นตรายอช นเนมชั่ องมาจาก
การททา งานแลห้ วครช บผม
ขห้ อสช งเกตททชั่ ไมม่ ถม อวม่ าลลู กจห้ างประสบอช นตรายอช นเนมชั่ องมาจากการ
ททา งาน กลม่ าวคม อ ถห้ าหากวม่ าลลู กจห้ างไดห้ รช บอช นตรายในขณะททชั่ ยช ง
เดกิ นทางไปไมม่ ถซ งททชั่ ททา งานและกก็ ยช งมกิ ไดห้ ลงมม อททา งานกก็ ดท ……หรม อ
ลลู กจห้ างไดห้ รช บอช นตรายในขณะททชั่ ไดห้ ททา ธฉุ ระอช นมกิ ใชม่ การงานของ
นายจห้ าง หรม อ ในขณะททชั่ ยช งไมม่ ใชม่ ระยะเวลาททชั่ ปฏกิ บช ตกิ หนห้ าททชั่ ใหห้ แกม่
นายจห้ างกก็ ดท …….หรม อ ลลู กจห้ างไดห้ รช บอช นตรายอช นเนมชั่ องมาจากเหตฉุ
สม่ วนตช ว แมห้ วม่ าลลู กจห้ างจะไดห้ รช บอช นตรายในขณะททชั่ อยม่ลู ในททชั่ ททา งาน
ของนายจห้ าง หรม อ ในขณะททา งานใหห้ แกม่ นายจห้ างกก็ ดท …….หรม อ
แมห้ วม่ าจะอยม่ลู ในระหวม่ างการททา งาน กก็ ตาม แตม่ ถห้ าลลู กจห้ างไดห้ รช บ
อช นตรายในขณะททา ธฉุ รกกิ จสม่ วนตช วททชั่ ไมม่ เกทชั่ ยวกช บงาน……..ในกรณท
ตม่ างๆเหลม่ านทรั้ ลห้ วนแลห้ วแตม่ จะไมม่ ถม อวม่ า ลลู กจห้ างประสบอช นตรายอช น
เนมชั่ องมาจากการททา งานใหห้ แกม่ นายจห้ างทชรั้ งสกิรั้ น
แนวฎท กาททชั่ วกิ นกิ จฉช ยวม่ า “ ประสบอช นตราย ”
ฎท กา 9199/2538 ลลู กจห้ างออกเดกิ นทางจากบห้ านพช กของลลู กจห้ าง
เพมชั่ อไปเกก็ บเงกิ นจากลลู กคห้ าตามคทา สชชั่ งของนายจห้ าง……..และ
ประสบอฉุ บช ตกิ เหตฉุ ขณะเดกิ นทาง ซซชั่ งแสดงอยม่ลู ในตช ววม่ าลช กษณะการ
ททา งานของลลู กจห้ างในวช นททชั่ เกกิ ดเหตฉุ ลลู กจห้ างไมม่ ตห้ องเขห้ าไปในททชั่
ททา งาน…….แตม่ ลลู กจห้ างไดห้ ออกจากบห้ านแลห้ วตรงไปยช งบห้ านของ
ลลู กคห้ าเลย ซซชั่ งยม่ อมชทรั้ ชช ดไดห้ วม่ าลลู กจห้ างไดห้ เรกิชั่ มลงมม อททา งานแลห้ วแตม่
ยช งไมม่ ถซ งททชั่ หมาย…….จซ งถม อไดห้ วม่ า ลลู กจห้ างประสบอช นตรายถซ งแกม่
ความตายอช นเนมชั่ องมาจากการททา งานใหห้ แกม่ นายจห้ างแลห้ ว……
ภรกิ ยาของลลู กจห้ างยม่ อมมท สกิ ทธกิ ไดห้ รช บเงกิ นทดแทนตามม.18(4) +
ม.20(2)
ฎท กา 896/2547 ลลู กจห้ างททา งานเปก็ นแมม่ บห้ านมท หนห้ าททชั่ ดลู แลความ
สะอาด และความเรท ยบรห้ อยภายในสทา นช กงาน และบรกิ การจช ดหา
เครมชั่ องดมชั่ ม ของวม่ างและอาหารใหห้ แกม่ ผห้ลู ม าตกิ ดตม่ อ…….ในวช นเกกิ ด
เหตฉุ ลลู กจห้ างขช บรถออกจากบห้ านไปททชั่ ททา งานแลห้ วไดห้ แวะไปซมรั้ อของ
ททชั่ ตลาดเพมชั่ อนทา ไปเตรท ยมเอาไวห้ รช บรองแขกตามหนห้ าททชั่ ของ
ตน……เมมชั่ อซมรั้ อของเสรก็ จแลห้ วขณะกทา ลช งขช บรถกลช บไปททชั่ ททา งาน
เกกิ ดไปเฉทชั่ ยวชนกช บรถอท กคช นหนซชั่ งจนไดห้ รช บบาดเจก็ บ……กรณท นรั้ท
เปก็ นกรณท ทชั่ท ลลู กจห้ างประสบอช นตรายอช นเนมชั่ องมาจากการททา งานใหห้
แกม่ นายจห้ างแลห้ ว
ฎท กา 2687/2543 ลลู กจห้ างออกเดกิ นทางไปเกก็ บเงกิ นจากลลู กคห้ า โดย
รท บออกเดกิ นทางจากบห้ านในเวลาตท 4 เพมชั่ อททชั่ จะใหห้ ทช นเวลาททชั่ ลลู กคห้ า
กทา หนด……จซ งเปก็ นการททา งานททชั่ เหมาะสมตามสภาพของ
งาน……เมมชั่ อลลู กจห้ างประสบเหตฉุ ทางรถยนตห จนถซ งแกม่ ความตาย
ระหวม่ างเดกิ นทาง……จซ งเปก็ นการประสบอช นตรายอช นเนมชั่ องมาจาก
การททา งานใหห้ แกม่ นายจห้ างแลห้ ว
ขห้ อสช งเกต แตม่ ถห้ าเปก็ นการเดกิ นทางจากบห้ านมาททชั่ ททา งาน และจาก
ททชั่ ททา งานกลช บบห้ านตามปกตกิ แลห้ วเกกิ ดไดห้ รช บอช นตรายระหวม่ างเดกิ น
ทาง กรณท นรั้ท ยม่ อมไมม่ ถม อวม่ าเปก็ นประสบอช นตรายอช นเนมชั่ องมาจาก
การททา งานใหห้ แกม่ นายจห้ าง
ฎท กา 1805/2540 ผห้ลู บช งคช บบช ญชาสชชั่ งใหห้ ลลู กจห้ างไปรช บผลตรวจและ
มอบของชทา รม่ วยใหห้ แกม่ ลลู กคห้ า เมมชั่ อเดกิ นทางกลช บหลช งจากปฏกิ บช ตกิ
งานเสรก็ จสกิรั้ น ยม่ อมตห้ องถม อวม่ าในระหวม่ างททชั่ เดกิ นทางกลช บนชรั้ น ยช งเปก็ น
ชม่ วงเวลาททา งานใหห้ แกม่ นายจห้ างอยม่ลู ……เมมชั่ อลลู กจห้ างประสบ
อฉุ บช ตกิ เหตฉุ จนถซ งแกม่ ความตายในขณะเดกิ นทางกลช บ จซ งตห้ องถม อวม่ า
ถซ งแกม่ ความตายอช นเนมชั่ องมาจากการททา งานใหห้ แกม่ นายจห้ าง……(
สม่ วนการททชั่ ลลู กจห้ างไมม่ ไดห้ ลช บบห้ านในทช นทท เพราะตห้ องไปทานอาหาร
ททชั่ บห้ านลลู กคห้ าอท กคนหนทชั่ งนชรั้ น หาททา ใหห้ การปฏกิ บช ตกิ หนห้ าททชั่ สห้ นสฉุ ดลง
ไปไมม่ )
ข ) คทา วม่ า “ เจก็ บปม่ วย ” หมายถซ ง การททชั่ ลลู กจห้ างเจก็ บปม่ วย หรม อ
ถซ งแกม่ ความตายดห้ วยโรค ซซชั่ งเกกิ ดขซรั้ นตามลช กษณะ หรม อสภาพของ
งาน หรม อเนมชั่ องจากการททา งาน
จากนกิ ยามขห้ างตห้ นเราสามารถแยกคทา นกิ ยามออกไดห้ ดช งตม่ อไป
นทรั้ ……ก ) ลลู กจห้ างจะตห้ องเจก็ บปม่ วยดห้ วยโรคตม่ างๆอช นเกกิ ดขซรั้ น
เนมชั่ องจากการททา งาน ( โดยการเจก็ บปม่ วยนชรั้ น จะตห้ องไมม่ เกกิ ดจาก
การประสบอฉุ บช ตกิ เหตฉุ หรม อ ไมม่ ใชม่ การประสบอฉุ บช ตกิ เหตฉุ แลห้ วลลู กจห้ าง
จทา เปก็ นททชั่ จะตห้ องไดห้ รช บการรช กษาพยาบาล )……ข ) ลลู กจห้ างจะตห้ อง
ถซ งแกม่ ความตายจากการททชั่ ลลู กจห้ างเจก็ บปม่ วยโดยโรคตม่ างๆอช นเกกิ ด
ขซรั้ นเนมชั่ องจากการททา งานและไดห้ เสท ยชท วกิ ตลงดห้ วยเหตฉุ ทชั่ท เปก็ นโรคดช ง
กลม่ าว และจะตห้ องเปก็ นโรคททชั่ เกกิ ดตามลช กษณะ หรม อสภาพของงาน
หรม อเนมชั่ องมาจากการททา งาน ตามททชั่ กทา หนดเอาไวห้ ตามประกาศ
กระทรวงโดยผลของม.14…….ค ) ถห้ าเขห้ าจนครบองคห ประกอบ
ดช งกลม่ าวขห้ างตห้ นนทรั้ แลห้ ว ลลู กจห้ างยม่ อมเกกิ ดสกิ ทธกิ ไดห้ รช บเงกิ นทดแทน
และถห้ าตาย ผห้ลู มท สกิ ทธกิ ตามม.20 กก็ มท สกิ ทธกิ ไดห้ รช บเงกิ นทดแทนนชรั้ น
ค ) คทา วม่ า “ สลู ญหาย ” หมายถซ ง การททชั่ ลลู กจห้ าง……ก ) หายไปใน
ระหวม่ างการททา งาน ซซชั่ งมท เหตฉุ อช นควรเชมชั่ อวม่ าลลู กจห้ างไดห้ ถซ งแกม่ ความ
ตายเพราะประสบอช นตรายททชั่ เกกิ ดขซรั้ นททชั่ ในระหวม่ างการททา งาน
นชรั้ นๆ……ข ) หายไปในระหวม่ างการปฏกิ บช ตกิ ตามคทา สชชั่ งนายจห้ าง ซซชั่ ง
มท เหตฉุ อช นควรเชมชั่ อวม่ าลลู กจห้ างไดห้ ถซ งแกม่ ความตายเพราะประสบ
อช นตรายททชั่ เกกิ ดขซรั้ นททชั่ ในระหวม่ างการททา งานนชรั้ นๆลลู กจห้ างไดห้ ถซ งแกม่
ความตายเพราะประสบอช นตรายททชั่ เกกิ ดขซรั้ นททชั่ ในระหวม่ างททชั่ ปฏกิ บช ตกิ
ตามคทา สชชั่ งนชรั้ นๆ…….หายไปในระหวม่ างเดกิ นทางโดยพาหนะทาง
บก ทางอากาศ ทางนทรั้า เพมชั่ อไปททา งานใหห้ แกม่ นายจห้ าง ซซชั่ งมท เหตฉุ
อช นควรเชมชั่ อวม่ าพาหนะนชรั้ นไดห้ ประสบอช นตรายและลลู กจห้ างไดห้ ถซ งแกม่
ความตายแลห้ ว…….ค ) และการ

หายดห้วยเหตฉุขห้างตห้นนชรั้น ถห้าหายไปเปก็ นระยะเวลา 120 วช นนช บแตม่ วช นททชั่

เกกิ ดเหตฉุ ใหห้ ถม อวม่ า ลลู กจห้ างนชรั้ นไดห้ สลู ญหายไปตามกฎหมายเงกิ น
ทดแทนแลห้ ว ซซชั่ งมท ผลเทม่ ากช บลลู กจห้ างถซ งแกม่ ความตาย อช นเนมชั่ องมา
จากการททา งานใหห้ แกม่ นายจห้ าง อช นจะก ชั่อใหห้เกกิดสกิทธกิทชั่จท ะไดห้รบ
ช เงกิน
ทดแทนแกม่ผห้ลูมทสกิทธกิตามม.20 นะครช บ

และสกิชั่ งตม่ อไปททชั่ เราควรจะตห้ องรช บทราบตม่ อไป กก็ คม อ เรมชั่ องของเงกิ น
ทดแทน…….ซซชั่ งจากคทา นกิ ยามททชั่ ใหห้ ไวห้ นรั้ช นจะททา ใหห้ เราไดห้ ทราบวม่ า
เงกิ นทดแทน กก็ ไดห้ แกม่ เงกิ นททชั่ จม่ ายเปก็ นคม่ าทดแทน ตาม
ม.18…….เงกิ นททชั่ จม่ ายเปก็ นคม่ ารช กษาพยาบาลตามม.13…….เงกิ นททชั่
จม่ ายเปก็ นคม่ าฟมรั้ นฟลู สมรรถภาพในการททา งานตามม.15…….และ
เงกิ นททชั่ จม่ ายเปก็ นคม่ าททา ศพตามม.16 นชชั่ นเอง
โดยม.13 ไดห้ กทา หนดใหห้ นายจห้ างตห้ องจม่ ายคม่ ารช กษาพยาบาลใหห้ แกม่
ลลู กจห้ าง……เมมชั่ อลลู กจห้ างประสบอช นตราย หรม อเจก็ บปม่ วย ตามความ
เหมาะสมแกม่ อช นตราย หรม อความเจก็ บปม่ วยนชรั้ นๆ และใหห้ นายจห้ าง
จม่ ายเทม่ าททชั่ จม่ ายจรกิ งตามความจทา เปก็ น และจะตห้ องไมม่ เกกิ นอช ตราททชั่ ดทา
หนอเอาไวห้ ในกฎกระทรวง…….( คม่ ารช กษาพยาบาลใหห้ รวมเอา
คม่ าใชห้ จม่ ายทชรั้ งหมด ตชรั้ งแตม่ เรกิชั่ มเขห้ ารช บการรช กษาไปจนถซ งคม่ าอวช ยวะ
เทท ยมในกรณท ทชั่ท ลลู กจห้ างตห้ องสลู ญเสท ยอวช ยวะเขห้ าไปดห้ วย นชชั่ นเองนะ
ครช บ)
และม.15 ไดห้ กทา หนดใหห้ นายจห้ างตห้ องจม่ ายคม่ าฟมรั้ นฟลู สมรรถภาพใน
การททา งานของลลู กจห้ างตามความจทา เปก็ น และตามหลช กเกณฑห วกิ ธท
การและอช ตราททชั่ กทา หนดไวห้ ในกฎกระทรวง
สม่ วนม.16 ไดห้ กทา หนดใหห้ นายจห้ างตห้ องจม่ ายคม่ าททา ศพใหห้ แกม่ ผห้ลู จช ดการ
ศพของลลู กจห้ างเปก็ นเงกิ น 100 เทม่ าของอช ตราสลู งสฉุ ดของคม่ าจห้ างขชรั้ น
ตทชั่ ารายวช น
และม.18 ไดห้ กทา หนดใหห้ นายจห้ างตห้ องจม่ ายคม่ าทดแทนเปก็ นราย
เดม อนใหห้ แกม่ ลลู กจห้ าง หรม อ ใหห้ แกม่ ผห้ลู มท สกิ ทธกิ ตามม.20 ในกรณท ทชั่ท
ลลู กจห้ างตาย ดช งตม่ อไปนทรั้
18.1 คม่ าทดแทนการขาดรายไดห้ ……ถห้ าลลู กจห้ างไมม่ สามารถ
ททา งานไดห้ ตกิ ดตม่ อกช นเกกิ น 3 วช น โดยไมม่ ตห้ องคทา นซ งวม่ าจะสลู ญเสท ย
อวช ยวะอยม่ างใดอยม่ างหนซชั่ งหรม อไมม่ ……ใหห้ จม่ ายรห้ อยละ 60 ของคม่ า
จห้ างรายเดม อนตลอดเวลาททชั่ ไมม่ สามารถมาททา งานไดห้ แตม่ ตห้ องไมม่
เกกิ น 1 ปท
18.2 คม่ าททา ขวช ญ…….ถห้ าลลู กจห้ างไดห้ สลู ญเสท ยอวช ยวบางสม่ วนของ
รม่ างกายกก็ ใหห้ นายจห้ างจม่ ายตามประเภทของการสลู ญเสท ยอวช ยวะ
และตามระยะเวลาททชั่ จะตห้ องจม่ ายใหห้ ตามททชั่ ประกาศกระทรวง
กทา หนด โดยตห้ องไมม่ เกกิ น 10 ปท
18.3 คม่ าทดแทนกรณท ทฉุ พพลภาพ……ในกรณท ทชั่ท ลลู กจห้ างตห้ อ
ทฉุ พพลภาพใหห้ นายจห้ างจม่ ายคม่ าทดแทนตามททชั่ ประกาศกระทรวง
กทา หนด โดยตห้ องไมม่ เกกิ น 15 ปท
18.4 คม่ าทดแทนกรณท ถซ งแกม่ ความตาย…….ในกรณท ทชั่ท ลลู กจห้ าง
ถซ งแกม่ ความตาย หรม อ สลู ญหายใหห้ นายจห้ างจม่ ายคม่ าทดแทนรห้ อย
ละ 60 ของคม่ าจห้ างรายเดม อน โดยมท กทา หนด 8 ปท
และในกรณท ทชั่ท ลลู กจห้ างถซ งแกม่ ความตาย หรม อสลู ญหายนชรั้ น ทม่ านวม่ า
สกิ ทธกิ ในคม่ าทดแทนดช งกลม่ าวนชรั้ นจะตกไปอยม่ลู กช บบฉุ คคลตามททชั่ ม .20 ไ
ดห้ กทา หนดเอาไวห้ เทม่ านชรั้ น ( และสกิ ทธกิ ดช งกลม่ าวนทรั้ ไมม่ ใชม่ มรดกนะครช บ
ดช งนชรั้ นผห้ลู ทชั่ท มท สกิ ทธกิ ไดห้ รช บเงกิ นทดแทน จซ งตห้ องเปก็ นบฉุ คลททชั่ ระบฉุ เอาไวห้
ในม.20 เทม่ านชรั้ นนะครช บ )
โดยม.20 ไดห้ กทา หนดใหห้ บฉุ คคลเหลม่ านทรั้ เปก็ นผห้ลู มท สกิ ทธกิ ทชั่ท จะไดห้ รช บเงกิ น
ทดแทนจากนายจห้ าง……ก ) บกิ ด ามารดา…..ข ) สามท หรม อ
ภรกิ ยา……ค ) บฉุ ตรททชั่ มท อายฉุ ตากวม่
ทชั่ า 18 ปท ……ง ) บฉุ ตรอายฉุ เกกิ น
กวม่ า 18 ปท และยช งศซ กษาอยม่ลู ในระดช บททชั่ ไมม่ สลู งกวม่ าปรกิ ญญาตรท โดย
ใหห้ ไดห้ รช บสม่ วนแบม่ งตม่ อไป ตลอดระยะเวลาททชั่ กทา ลช งศซ กษาอยม่ลู ……จ )
บฉุ ตรอายฉุ เกกิ นกวม่ า 18 ปท และเปก็ นคนทฉุ พพลภาพ หรม อ เปก็ นคนจกิ ต
ฟชชั่ นเฟม อนไมม่ สมประกอบ ซซชั่ งจะตห้ องอยม่ลู ในอฉุ ปการะของลลู กจห้ างกม่ อน
ททชั่ ลลู กจห้ างจะตาย หรม อกม่ อนททชั่ ลลู กจห้ างจะสลู ญหาย…...ฉ ) บฉุ ตรททชั่ เกกิ ด
ภายใน 310 วช นนช บแตม่ ลลู กจห้ างตาย หรม อ สลู ญหาย โดยจะมท สกิ ทธกิ
นช บแตม่ วช นททชั่ คลอด…….ช ) และในกรณท ทชั่ท ไมม่ มท ทายาทใดๆเลย
ทม่ านวม่ า ใหห้ นายจห้ างจม่ ายใหห้ แกม่ ผห้ลู ซชั่ซ งอยม่ลู ในอฉุ ปการะของลลู กจห้ างกม่ อน
ททชั่ ลลู กจห้ างจะตาย หรม อกม่ อนททชั่ ลลู กจห้ างจะสลู ญหาย และจะตห้ องไดห้
ความวม่ า ผห้ลู ทชั่ท อยม่ลู ในอฉุ ปการะนชรั้ นจะตห้ องไดห้ รช บความเดม อดรห้ อน
เพราะขาดไรห้ อฉุ ปการะจากการททชั่ ลลู กจห้ างไดห้ ตาย หรม อสลู ญหายนชรั้ น
ดห้ วยนะครช บ……( บฉุ คคลผห้ลู ทชั่ท อยม่ลู ในอฉุ ปการะนทรั้ จะไดห้ รช บกก็ ตม่ อ
เมมชั่ อ…..ตห้ องไมม่ มท ทายาทใดๆหลงเหลม ออยม่ลู อท กเลย……และผห้ลู นรั้ช นจะ
ตห้ องเปก็ นผห้ลู ทชั่ท เดม อดรห้ อนเพราะขาดอฉุ ปการะจากลลู กจห้ างททชั่ ตายไปนชรั้ น
จรกิ งๆ )
และมท ม .21 เปก็ นบทขยายความวม่ า ใหห้ ผห้ลู ทชั่ท มท สกิ ทธกิ ตามม.20 ดช ง
กลม่ าว ไดห้ รช บสม่ วนแบม่ งในเงกิ นทดแทนนชรั้ นเทม่ าๆกช น และในกรณท ทชั่ท มท
ผห้ลู หนซชั่ งผห้ลู ใดตายลงไป กก็ ดท หรม อ สามท หรม อภรกิ ยาสมรสใหมม่ กก็ ดท หรม อ
สามท หรม อรกิ ยาไมม่ ไดห้ สมรสใหม่ แตม่ มท ฟฤตกิ การณหแสดงใหห้ เหก็ นวม่ าไดห้
อยม่ลู กกิ นฉช นสามท ภรกิ ยากช บชายอมชั่ น หรม อหญกิ งอมชั่ นกก็ ดท หรม อ บฉุ ตรไมม่ ไดห้
มท ลช กษณะตามม.20(3)และ(4)อท กตม่ อไปกก็ ดท ……ทม่ านวม่ า ใหห้ นทา
สม่ วนแบม่ งของผห้ลู ทชั่ท หมดสกิ ทธกิ ดช งกลม่ าวนชรั้ น ไปเฉลทชั่ ยใหห้ กช บผห้ลู ทชั่ท มท สกิ ทธกิ
อมชั่ นๆตม่ อไปครช บผม
ประการสฉุ ดทห้ ายททชั่ ควรสนใจกก็ คม อ ม.22 ซซชั่ งเปก็ นขห้ อยกเวห้ นททชั่
นายจห้ างไมม่ ตห้ องจม่ ายคม่ าทดแทนใหห้ แกม่ ลลู กจห้ าง กลม่ าวคม อ ถห้ าหากวม่ า
ลลู กจห้ างไดห้ กระททา การใดกระททา การหนซชั่ งดช งตม่ อไปนทรั้ ทม่ านวม่ า
นายจห้ างไมม่ ตห้ องจม่ ายเงกิ นทดแทนใหห้ แกม่ ลลู กจห้ างนะครช บ
ขห้ อยกเวห้ นททชั่ 1 ลลู กจห้ างไดห้ เสพของมซ นเมา หรม อ สกิชั่ งเสพตกิ ดอมชั่ นจนไมม่
สามรถครองสตกิ อยม่ลู ไดห้ ……ขห้ อยกเวห้ นนทรั้ จะตห้ องไดห้ ความวม่ าตช ว
ลลู กจห้ างจะตห้ องไดห้ เสพของมซ นเมา หรม อ สกิชั่ งเสพตกิ ดอมชั่ น และไดห้ รช บ
อช นตรายเพราะเหตฉุ ทชั่ท ลลู กจห้ างไมม่ สามารถครองสตกิ ไดห้ นรั้ช น นายจห้ าง
จซ งจะไมม่ ตห้ องจม่ ายเงกิ นทดแทนใหห้ แกม่ ลลู กจห้ าง……ดช งนชรั้ นถห้ าหากวม่ า
ตช วลลู กจห้ างไดห้ รช บอช นตรายเพราะเหตฉุ อชั่ ม นๆดช งเชม่ น ลลู กจห้ างเปก็ นชม่ าง
กม่ อสรห้ าง แมห้ วม่ าลลู กจห้ างจะดมชั่ มสฉุ ราจนเมากก็ ตาม แตม่ ถห้ าตซ กหลช งนชรั้ น
มช นถลม่ มลงมาเอง แลห้ วตช วลลู กจห้ างไดห้ รช บอช นตราย ในกรณท เชม่ นนทรั้
ลลู กจห้ างมกิ ใชม่ ไดห้ รช บอช นตรายเพราะเหตฉุ เสพสฉุ ราจนมซ นเมา แตม่ ไดห้ รช บ
อช นตรายเพราะเหตฉุ อชั่ ม นๆนายจห้ างกก็ ยช งคงตห้ องจม่ ายเงกิ นทดแทนใหห้
แกม่ ลลู กจห้ างคนนชรั้ นๆอยม่ลู นะครช บ
ขห้ อยกเวห้ นททชั่ 2 ลลู กจห้ างจงใจใหห้ ตนเองประสบอช นตราย หรม อ ยอม
ใหห้ ผห้ลู อชั่ ม นททา ใหห้ ตนประสบอช นตราย……กรณท นรั้ท เปก็ นกรณท ทชั่ท ลลู กจห้ าง
กระททา ตม่ อตนเองใหห้ รม่ างกายไดห้ รช บอช นตราย หรม อ ถซ งแกม่ ชท วกิ ต……
หรม อ มกิ ฉะนชรั้ นกก็ ยอมใหห้ ผห้ลู อชั่ ม นมากระททา ตม่ อตนใหห้ ตนประสบ
อช นตราย นชชั่ นเอง
ขห้ อสช งเกตททชั่ นม่ ารห้ลู เงกิ นทดแทนนชรั้ นถม อวม่ าเปก็ นเงกิ นททชั่ เกกิ ดขซรั้ นมาจาก
การททชั่ ตช วลลู กจห้ างไดห้ รช บความทฉุ กขห ทรมานตม่ อรม่ างกาย จนบางครชรั้ ง
อาจถซ งแกม่ ความตาย……ดช งนชรั้ นกฎหมายจซ งไดห้ ใหห้ ความคห้ฉุ มครอง
เปก็ นพกิ เศษ โดยม.23 จะกทา หนดการคห้ฉุ มครองอยม่ลู สองประการดห้ วย
กช น กลม่ าวคม อ ก ) ใหห้ ความคห้ฉุ มครองดห้ วยการหห้ ามนายจห้ างหช กเงกิ น
ทดแทนเพมชั่ อการใดๆกก็ ตาม ………ดช งนชรั้ นไมม่ วม่ าลลู กจห้ างจะไปกม่ อหนทรั้
เอาไวห้ มากนห้ อยเพท ยงใดกช บนายจห้ าง ทม่ านวม่ านายจห้ างกก็ ไมม่ มท สกิ ทธกิ ทชั่ท
จะนทา หนทรั้ มาหช กจากเงกิ นทดแทนไดห้ ………ข ) ใหห้ ความคห้ฉุ มครอง
ดห้ วยการหห้ ามบช งคช บคดท เอากช บเงกิ นทดแทน…….เจห้ าหนทรั้ ตามคทา
พกิ พากษาจะมายซ ด หรม ออายช ดเงกิ นทดแทนของลลู กจห้ างไปเพมชั่ อ
ประโยชนหในการชทา ระหนทรั้ ตามคทา พกิ พากษาไมม่ ไ ดห้
ขห้ อสช งเกตททชั่ ควรรห้ลู ในสม่ วนของวกิ ชากฎหมายแรงงานนทรั้ ในชม่ วง
หลช งๆนทรั้ มช กจะนทา กฎหมายสองฉบช บมาออกคม่ลู กช นเสมอ……จะไมม่ มท
การออกแบบเดทชั่ ยวๆมาใหห้ เหก็ นเลย……ดช งนชรั้ นผมจซ งขอใหห้ เพมชั่ อนๆ
ทชรั้ งหลายชม่ วยระวช งในจฉุ ดนทรั้ ดห้ วยนะครช บ…….และสม่ วนมากมช กจะ
ออกแตม่ กฎหมายททชั่ เปก็ นหลช กสทา คช ญๆเทม่ านชรั้ น หลช กยม่ อยไมม่ คม่ อยออก
นะครช บ
สรฉุ ปภาพรวมททชั่ สทา คช ญๆของวกิ ชากฎหมายแรงงาน ตอนททชั่ 2 ใน
สม่ วนกฎหมายแรงงานสช มพช นธห กฎหมายจช ดตชรั้ งศาลแรงงานฯ
และกฏหมายเงกิ นทดแทน นทรั้ ผห้ลู สรฉุ ปไดห้ นทา เอาคทา บรรยายของ
อาจารยห เกษมสช นตห วกิ ลาวรรณมาเปก็ นหลช กในการสรฉุ ป และมท
ขห้ อมลู ล บางสม่ วน ผห้ลู สรฉุ ปไดห้ นทา เอามาจากสรฉุ ปของคฉุ ณฟห้ ามม่ฉุ ยใตห้ ตห้ น
ลทา ไยมาเขท ยนประกอบดห้ วย ดช งนชรั้ นหากคฉุ ณความดท ทชั่ท จะเกกิ ดขซรั้ นมา
จากการเขท ยนสรฉุ ปในครชรั้ งนทรั้ ผห้ลู สรฉุ ปขอมอบใหห้ แกม่ ทม่ านทชรั้ งสองททชั่
กลม่ าวมานทรั้ ทชรั้ งหมดเลยนะครช บ…….สม่ วนถห้ าหากวม่ ามท ขห้ อททชั่ ผกิ ด
พลาดประการใดๆ ผห้ลู สรฉุ ปกก็ ขอนห้ อมรช บผกิ ดแตม่ เพท ยงผห้ลู เดท ยวครช บผม
และสรฉุ ปภาพรวมของวกิ ชากฎหมายแรงานนทรั้ ไมม่ ใชม่ ทชั่ท สฉุ ดในอช นททชั่ จะ
ททา ใหห้ ทม่ านสอบไดห้ ดช งนชรั้ นทม่ านทชรั้ งหลายจซ งควรททชั่ จะดลู คทา บรรยาย
เปก็ นหลช ก และสรฉุ ปภาพรวมนทรั้ กก็ จะเปก็ นเพท ยงแนวทางททชั่ จะททา ใหห้
ทม่ านดลู หนช งสม อไดห้ งม่ ายขซรั้ นมาเทม่ านชรั้ น