1

2.4 ΠΡΟΣΘΕΣΗ ΚΑΙ ΑΦΑΙΡΕΣΗ ΚΛΑΣΜΑΤΩΝ

ΘΕΩΡΙΑ
1.
Πρόσθεση οµωνύµων κλασµάτων : Προσθέτουµε τους αριθµητές και
παρονοµαστή αφήνουµε τον ίδιο

2.
Πρόσθεση ετερωνύµων κλασµάτων : Τα κάνουµε οµώνυµα και συνεχίζουµε
όπως στο 1

3.
Αφαίρεση οµωνύµων κλασµάτων : Αφαιρούµε τους αριθµητές και
παρονοµαστή αφήνουµε τον ίδιο

4.
Αφαίρεση ετερωνύµων κλασµάτων : Τα κάνουµε οµώνυµα και συνεχίζουµε
όπως στο 3

5.
Μεικτός αριθµός : Είναι το άθροισµα ενός ακεραίου και ενός κλάσµατος
µικρότερου της µονάδας

ΑΣΚΗΣΕΙΣ
1.
Συµπληρώστε τα παρακάτω κενά
α) Το άθροισµα δύο …..κλασµάτων είναι ίσο µε το κλάσµα που έχει αριθµητή το
…και παρονοµαστή τον ίδιο.
β) Το άθροισµα ενός φυσικού αριθµού και ενός κλάσµατος µικρότερου από την 1
ονοµάζεται …αριθµός
γ) Κάθε φυσικός αριθµός µπορεί να γραφτεί µε την µορφή ενός κλάσµατος µε
αριθµητή τον φυσικό αριθµό και παρονοµαστή τη ….
Προτεινόµενη λύση
α)
Το άθροισµα δύο οµωνύµων κλασµάτων είναι ίσο µε το κλάσµα που έχει αριθµητή το
άθροισµα των αριθµητών και παρονοµαστή τον ίδιο.
β)
Το άθροισµα ενός φυσικού αριθµού και ενός κλάσµατος µικρότερου από την 1
ονοµάζεται µεικτός αριθµός.
γ)
Κάθε φυσικός αριθµός µπορεί να γραφτεί µε την µορφή ενός κλάσµατος µε αριθµητή
τον φυσικό αριθµό και παρονοµαστή τη µονάδα.
 2

2.
Χαρακτηρίστε τις παρακάτω προτάσεις µε Σ αν είναι σωστές και µε Λ αν είναι
λανθασµένες.
1 21 1 1 5 2
α) 5 + = , β) 2 − = 2 , γ) − > 1 ,
4 4 3 3 6 6
3 2 3 7 9 1
δ) + >1, ε) + + + = 5
4 5 4 4 4 4
Προτεινόµενη λύση
α)
1 5⋅ 4 1 20 1 21
5+ = + = + = Πρόταση σωστή
4 4 4 4 4 4
β)
1 2⋅3 1 6 1 5 3 ⋅1 + 2 3 ⋅1 2 2 2
2− = − = − = = = + =1+ =1 Πρόταση λάθος
3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3
γ)
5 2 3 1
− = = <1 Πρόταση λάθος
6 6 6 2
δ)
3 2 3⋅5 2 ⋅ 4 15 8 23
+ = + = + = >1 Πρόταση σωστή
4 5 4⋅5 4 ⋅ 5 20 20 20
ε)
3 7 9 1 3 + 7 + 9 + 1 20
+ + + = = =5 Πρόταση σωστή
4 4 4 4 4 4

3.
1 2
Να αποδείξετε ότι 2 <3
4 5
Προτεινόµενη λύση
1 1 2⋅4 1 8 1 9 9⋅5 45
Είναι 2 = 2 + = + = + = = =
4 4 4 4 4 4 4 4⋅5 20
2 2 3⋅ 5 2 15 2 17 17 ⋅ 4 68
και 3 =3+ = + = + = = =
5 5 5 5 5 5 5 5 ⋅ 4 20
45 68 1 2
Επειδή 45 < 68 , είναι < δηλαδή 2 <3
20 20 4 5
 3

4.
Υπολόγισε τα παρακάτω αθροίσµατα
1 6 2 2 5 4 2 5 4 2
α) + + β) + + γ) + δ) + +2
8 8 8 11 11 11 5 6 7 14
Προτεινόµενη λύση
α)
1 6 2 1+6+2 9
+ + = =
8 8 8 8 8
β)
2 5 4 2 + 5 + 4 11
+ + = = =1
11 11 11 11 11
γ)
2 5 2⋅6 5⋅5 12 25 37
+ = + = + =
5 6 5⋅6 6⋅5 30 30 30
δ)
4 2 4 1 14 4+1+14 19
+ +2= + + = =
7 14 7 7 7 7 7

5.
Σε ποια περίπτωση είµαστε υποχρεωµένοι να µετατρέψουµε ετερώνυµα κλάσµατα σε
οµώνυµα ;
Απάντηση
Όταν θέλουµε να τα προσθέσουµε ή να τα αφαιρέσουµε

6.
Υπολόγισε τις παρακάτω διαφορές
7 5 7 7 4 15 5
α) − β) −1 γ) − δ) −
12 12 12 2 12 22 10
Προτεινόµενη λύση
α)
7 5 2 2:2 1
− = = =
12 12 12 12:2 6
β)
7 7 1 ⋅12 7 12 7 − 12
−1 = − = − = επειδή 7 < 12 η διαφορά δεν υπάρχει
12 12 12 12 12 12
γ)
7 4 7 1 7 ⋅ 3 1 ⋅ 2 21 2 19
− = − = − = − =
2 12 2 3 2 ⋅3 3⋅ 2 6 6 6
δ)
15 5 15 1 15 1 ⋅11 15 11 4 2
− = − = − = − = =
22 10 22 2 22 2 ⋅11 22 22 22 11
 4

7.
Εκτελέστε τις παρακάτω πράξεις και δώστε το αποτέλεσµα στην απλοποιηµένη του
µορφή
5 2 9 2 3 15 5 8 4 7
α) + β) + γ) + + δ) + +
8 8 5 5 2 12 4 5 10 15
Προτεινόµενη λύση
α)
5 2 7
+ =
8 8 8
β)
9 2 11
+ =
5 5 5
γ)
3 15 5 3 5 5 6 5 5 16
+ + = + + = + + = =4
2 12 4 2 4 4 4 4 4 4
δ)
8 4 7 8 2 7 24 6 7 37
+ + = + + = + + =
5 10 15 5 5 15 15 15 15 15

8.
Οµοίως
1 5 3 8 1 2 22 47
α) + β) + γ) + δ) +
2 4 8 10 14 7 30 50
Προτεινόµενη λύση
α)
1 5 2 5 7
+ = + =
2 4 4 4 4
β)
3 8 3 4 3 ⋅ 5 4 ⋅ 8 15 32 47
+ = + = + = + =
8 10 8 5 8 ⋅ 5 5 ⋅ 8 40 40 40
γ)
1 2 1 4 5
+ = + =
14 7 14 14 14
δ)
22 47 11 47 11 ⋅10 47 ⋅ 3 110 141 251
+ = + = + = + =
30 50 15 50 15 ⋅10 50 ⋅ 3 150 150 150
 5

9.
Να υπολογιστούν τα εξαγόµενα
52  29 11  5 1 4
α) − +  β)  −  +
7  7 7  6 3 3
 5  2 1  1 3 1
γ)  4 −  +  +  δ) 5 + 7 + 3
 3   3 12  2 8 4
Προτεινόµενη λύση
α)
52  29 11  52 40 12
− +  = − =
7  7 7 7 7 7
β)
 5 1  4  5 2  4 3 4 3 8 11
 −  + = −  + = + = + =
 6 3 3  6 6 3 6 3 6 6 6
γ)
 5   2 1   12 5   8 1  7 9 28 9 37
4− + + =  − + + = + = + =
 3   3 12   3 3   12 12  3 12 12 12 12
δ)
1 3 1 1 3 1
5 +7 +3 = 5+ +7+ +3+ =
2 8 4 2 8 4
4 3 2
= 15 + + + =
8 8 8
9 120 9 129
= 15 + = + =
8 8 8 8

10.
19 1
Από τα έσοδα µιας οικογένειας, τα διατίθενται για φαγητό, το για
100 50
2 3
εισιτήρια, τα για ενοίκιο και τα για ρούχα. Ποιο µέρος των εσόδων
5 25
µένει για αποταµίευση ;
Προτεινόµενη λύση
Τα συνολικά έξοδα είναι
19 1 2 3 19 2 40 12 73
+ + + = + + + =
100 50 5 25 100 100 100 100 100
100
Όλα τα έσοδα της οικογένειας είναι
100
100 73 27
Για αποταµίευση µένει το ποσό − =
100 100 100
 6

11 .
i) Τα παρακάτω κλάσµατα να γίνουν µεικτοί αριθµοί
23 17 25
α) β) γ)
7 2 21
ii) Οι παρακάτω µεικτοί αριθµοί να µετατραπούν σε κλάσµατα
4 3 1
α) 2 β) 5 γ) 18
5 4 2
Προτεινόµενη λύση
i)
α) Η ταυτότητα της Ευκλείδειας διαίρεσης του 23 δια του 7 είναι 23 = 7⋅3 + 2
23 7 ⋅ 3 + 2 7 ⋅ 3 2 2 2
Οπότε = = + =3+ =3
7 7 7 7 7 7
17 2 ⋅ 8 + 1 2 ⋅ 8 1 1 1
β) Οµοίως = = + =8+ =8
2 2 2 2 2 2
25 21 ⋅1 + 4 21 ⋅1 4 4 4
γ) = = + = 1 + =1
21 21 21 21 21 21
ii)
4 4 10 4 14
α) 2 =2+ = + =
5 5 5 5 5
3 3 20 3 23
β) 5 = 5 + = + =
4 4 4 4 4
1 1 36 1 37
γ) 18 = 18 + = + =
2 2 2 2 2