VELEUČILIŠTE U KARLOVCU

SPECIJALISTIČKI DIPLOMSKI STUDIJ STROJARSTVO

KONSTRUKCIJSKI RAD I

Djelovanje vjetra i potresa na rešetkaste stupove

telekomunikacijskih antena
Sadržaj
1. UVOD............................................................................................................................................3
2. OPTEREĆENJE OD VJETRA...................................................................................................3
3. POTRESNO OPTEREĆENJE...................................................................................................3
4. ANTENA VISINE 15 m................................................................................................................3
4.1. ANALIZA OPTEREĆENJA.................................................................................................3
4.1.2. VLASTITA TEŽINA ČELIČNE KONSTRUKCIJE.........................................................3
4.1.3. VLASTITA TEŽINA ANTENA I OSTALE OPREME.....................................................3
4.1.4. OPTEREĆENJE OD LEDA NA PROFILE.....................................................................4
4.1.5. OPTEREĆENJE OD VJETRA........................................................................................6
4.1.5. OPTEREĆENJE OD POTRESA................................................................................................14
4.2. REZULTATI PRORAČUNA..............................................................................................16
4.3. ZAKLJUČAK.......................................................................................................................17
4.4. LITERATURA.....................................................................................................................17
 1. UVOD
Antenski stupovi omogućavaju pozicioniranje antena za mobilne uređaje na
lokacijama i visinama potrebnim da se antene adekvatno umreže. Da bi to bilo moguće
stupovi trebaju zadovoljiti granična stanja nosivosti i granična stanja uporabivosti prema
Konstrukcijskim Eurokodovima. Granična stanja nosivosti se odnose na uvjet da se antena
ne sruši, a granično stanje uporabivosti na uvjet da antena ima pomake u mjeri kojoj neće
ometati rad antena koje su na njega spojene.
Osnovna opterećenja koja stup treba izdržati su :

 Vertikalna opterećenja:
- Stalna opterećenja
- Opterećenje od leda
 Horizontalna opterećenja:
- Opterećenje od vjetra
- Opterećenje od potresa

U ovom radu ćemo uspoređivati horizontalna opterećenja od utjecaja vjetra i potresa te

donijeti zaključak koje je dominantno.

2. OPTEREĆENJE OD VJETRA
Opterećenje od vjetra se računa prema normi HRN EN 1991-1-4 (Opća djelovanja-
Djelovanja vjetra). Djelovanje vjetra je potrebno promatrati kada je konstrukcija čista i kada je
zaleđena s ledom. Opterećenje ledom je definirano normom HRN EN 1993-3 (Projektiranje
čeličnih konstrukcija-Tornjevi i jarboli). Utjecaj vjetra i leda istodobno se umanjuje obzirom da
je mala vjerojatnost pojave najvećeg leda i vjetra istovremeno. Analiza opterećenja je
napravljena u programu MathCAD, a statički proračun u programu RADIMPEX TOWER 7
koji koristi metodu konačnih elemenata za proračun. Detalji proračuna će se prikazati na
primjeru čelične rešetkaste antene visine 15m.

3. POTRESNO OPTEREĆENJE
Potresno opterećenje se računa prema normi HRN EN 1998-1 (Projektiranje potresne
otpornosti konstrukcija-Opća pravila, potresna djelovanja i pravila za zgrade). Detalji
proračuna će se prikazati u primjeru gdje će se provesti modalna analiza i proračun utjecaja
potresa pomoću programa RADIMPEX TOWER 7.

4. ANTENA VISINE 15 m
4.1. ANALIZA OPTEREĆENJA
4.1.2. VLASTITA TEŽINA ČELIČNE KONSTRUKCIJE
Vlastitu težinu čelične konstrukcije program Tower uzima automatski.

4.1.3. VLASTITA TEŽINA ANTENA I OSTALE OPREME

1. Tip K80010899 51,0 kg≈ 0,510 kN
2. Tip K80010869 42,0 kg≈ 0,420 kN
3. AIR 6488 40,0 kg≈ 0,400 kN
5. RRH 800 12,0 kg≈ 0,120 kN
6. RRH 700 21,0 kg≈ 0,210 Kn
7. RRH 900 18,0 kg≈ 0,180 kN
8. RRH 1800/2100 18,0 kg≈ 0,180 kN
9. RRH 2600 21,0 kg≈ 0,210 kN
11. RAYCAP THB, bTHB 5,0 kg≈ 0,050 Kn

4.1.4. OPTEREĆENJE OD LEDA NA PROFILE

4.1.5. OPTEREĆENJE OD VJETRA
4.1.5. OPTEREĆENJE OD POTRESA
Prema HRN EN 1998-1 NA opterećenje od potresa za Dugo selo je očitano iz karte potresnih
područja.

Potres za granično stanje uporabivosti je agR=0,094g povratnog perioda T=95 godina.

Potres za granično stanje nosivosti je agR=0,191g povratnog perioda T=475 godina.
Tlo na lokaciji je odabrano kao tlo kategorije C.
Razred važnosti konstrukcije je II (Obični objekti koji ne pripadaju drugim kategorijama).
Modalna analiza i seizmički proračun su napravljeni u programu RADIMPEX Tower 7.
Iz proračuna se vidi da je aktivirano 90% modalne mase, što se zahtjeva prema zahtjevima
norme HRN EN 1998-1.

Faktori participacije - Sudjelujuće mase

Ton U [α=0°] U [α=90°]

U obzir se uzima samo masa iznad kote temelja

Kota temelja: 0.00 m
Ukupna masa iznad temelja: 2.48 T
Ukupna masa cijelog objekta: 2.59 T
1 70.13 0.72

2 0.71 70.30

3 0.20 0.14

4 0.10 0.06

5 0.05 0.00

6 0.05 0.02

7 0.02 2.35

8 0.03 0.03

9 3.12 0.15
 10 0.00 1.19

11 0.15 11.63

12 0.87 0.40

13 12.89 0.23

14 0.46 0.00

15 0.00 0.01

16 0.00 0.02

17 0.02 0.01

18 0.00 2.83

19 0.64 0.00

20 0.49 0.00

21 0.00 0.27

22 0.21 0.00

23 0.00 0.46

24 0.26 0.01

25 0.05 0.01

ΣU (%) 90.46 90.83

Periodi osciliranja konstrukcije

No T [s] f [Hz]
1 0.4631 2.1592
2 0.4481 2.2319
3 0.3624 2.7595
4 0.2130 4.6946
5 0.2071 4.8289
6 0.1906 5.2461
7 0.1702 5.8742
8 0.1598 6.2578
9 0.1465 6.8251
10 0.0731 13.6757
11 0.0679 14.7266
12 0.0653 15.3140
13 0.0645 15.4950
14 0.0585 17.1058
15 0.0567 17.6411
16 0.0562 17.7923
17 0.0556 17.9945
18 0.0540 18.5349
19 0.0516 19.3867
20 0.0471 21.2281
21 0.0465 21.4855
22 0.0456 21.9408
23 0.0444 22.5246
24 0.0439 22.8021
 25 0.0437 22.9022

Prikaz oscilacije prvog tona Prikaz oscilacije drugog tona

Seizmički proračun: EC8 (HRN EN 1998-1:2011)

Razred tla: C
Razred važnosti: II (γ=1.0)
Odnos ag/g: 0.19
Koeficijent prigušenja 0.05
Faktori pravca potresa:
Slučaj opterećenja Kut α[°] k,α k,α+90° kz Faktor P.
Sx 0 1.000 0.000 0.000 1.500
Sy 90 1.000 0.000 0.000 1.500

Tip spektra
Slučaj opterećenja S Tb Tc Td
Sx 1.150 0.200 0.600 2.000
Sy 1.150 0.200 0.600 2.000

Projektni spektar

m/s2 Razred tla: C

Razred važnosti: II (γ=1.0)
3.59 T1 Odnos ag/g: 0.19
Koeficijent prigušenja 0.05

T25

1.08

T(s)
0.20

0.60

2.00

4.2. REZULTATI PRORAČUNA

Reakcije ležajeva za opterećenje od vjetra

Opt. 3: vjetar 1 Opt. 4: vjetar 2

Vjetar x Vjetar y
0 .4 4

0 .2 1

0.02
1.71 3.11
0.21 0.56
0.40(R3)
1 1 .6 9

-118.22(R3)
2 .4 8
0 .4 0

0 .3 7

0 .2 3

0 .2 4

0.02 0.01
8.08 5.24 2.57 5.68
0.22 0.14 0.51 0.58
83.33(R3) -83.73(R3) 59.55(R3) 58.67(R3)
1 .8 7
2 .1 2

4 .6 0

7 .4 2

Nivo: [0.00 m] Nivo: [0.00 m]

Reakcije ležajeva Reakcije ležajeva
Reakcije ležajeva za opterećenje od potresa

Opt. 11: Sy
Opt. 10: Sx

Potres x Potres y

0 .1 4
0 .11

0.02 0.47
0.14
0.15
0.13 61.59(R3)

3.75
0.3 0

2.86(R3)

0 .1 2

0 .1 2
0.1 9

0 .17

0.03 0.02 0.01 0.02

3.89 2.43 1.58 1.95
0.09 0.16 0.13 0.17
31.68(R3) 30.15(R3)

0 .7 3

1.84
1 .35

1 .50

54.21(R3) 55.16(R3)

Nivo: [0.00 m] Nivo: [0.00 m]

Reakcije ležajeva Reakcije ležajeva

Reakcije ležajeva R3 su vertikalne sile u ležajevima. Iz priloženoga se vidi da je za smjer X

reakcija od vjetra cca 84kN, a od potresa cca 55kN te se može zaključiti da je za X smjer
mjerodavno opterećenje od vjetra.
Reakcije ležajeva R3 su vertikalne sile u ležajevima. Iz priloženoga se vidi da je za smjer Y
reakcija od vjetra cca 118kN i 59kN, a od potresa cca 62kN i 32kN te se može zaključiti da je
za Y smjer mjerodavno opterećenje od vjetra.

4.3. ZAKLJUČAK
Analizom opterećenja prema normama HRN EN 1991-1-4 (vjetar) i HRN EN 1998-1 (potres)
i proračunom u programskom paketu RADIMPEX Tower 7 došli smo do zaključka da je za
rešetkastu konstrukciju od čelika koja nosi antene je mjerodavno opterećenje od vjetra.

4.4. LITERATURA
 HRN EN 1991-1-4 Djelovanja na konstrukcije -- Dio 1-4: Opća djelovanja --
Djelovanja vjetra
 HRN EN 1991-1-4/NA Djelovanja na konstrukcije -- Dio 1-4: Opća djelovanja --
Djelovanja vjetra -- Nacionalni dodatak
 HRN EN 1998-1 Projektiranje potresne otpornosti konstrukcija -- 1. dio: Opća pravila,
potresna djelovanja i pravila za zgrade
 HRN EN 1998-1/NA Projektiranje potresne otpornosti konstrukcija -- 1. dio: Opća
pravila, potresna djelovanja i pravila za zgrade -- Nacionalni dodatak
 Designers' guide to EN 1991-1-4 EUROCODE 1: Actions on structures, general
actions part 1-4. Wind actions. N.Cook
 Metalne konstrukcije 1. Boris Androić, Darko Dujmović, Ivica Džeba