UNANG REPUBLIKA - Inatasan nya si Jose P.

Laurel na
sumalubong sa mga Hapones
Pangulo : Emilio Aguinaldo
Pebrero 20, 1942 – nilikas ni Pangulong Quezon
Enero 23, 1899 – Marso 23, 1901
at Pangalawang Pangulong Osmena,
Hunyo 12, 1898 – dineklara ni Emilio Aguinaldo Pamahalaang Commonwealth patungong
ang kalayaan ng ating bansa mula sa pananakop Washington, USA
ng Spain
- Patuloy na kumilos kabila ng pananakop
Setyembre 15, 1898 – magkaroon ng pulong ng ng Hapones
ang Kongreso ng Malolos
Agosto 1, 1944- namatay si Quezon sa sakit na
- Bumuo ng Saligang Batas na naging tuberculosis
batayan ng pamahalaan Population US Direct Total Peso-
investments Exports USD
Setyembre 29, 1898 - Pinagtibay ng SB ang in the Phils exch
kalayaan ng Pilipinas ange
rate
Pagsubok: Hindi kinilala ng US dahil sa 1936 15.08M $90.7M P295.36M P2 to
pananakop nito sa Pilipinas. 1941 16.77 (1940) P322.26M USD1

Pagsubok:
PAMAHALAANG COMMONWEALTH
- Hinarap ang mga layuning ihanda ang
(1935-1946) Pilipinas para sa araw ng kalayaan nito
1) Pangulo: Manuel L. Quezon - Pagsakop ng Hapones sa Pilipinas

Nobyembre 15, 1935- Agosto 1, 1944

Batas na pinasa sa Kongreso ng US  10 taon 2) Pangulo: Sergio S. Osmena Sr

para maghanda ang Pilipino makapagsarili at
itatag ang Pamahalaang Commonwealth
Saligang Batas 1935 – batayan ng Pamahalaang
Commonwealth
Nobyembre 15, 1935 – pinasinayaan ang
Pamahalaang Commonwealth (makasariling
pamahalaan)
- Nanumpa si Manuel L. Quezon bilang
Pangulo
- Pangalawang Pangulo:
Sergio Osmena Sr.
Disyembre 24, 1941- Nilipat ni Quezon ang
pamahalaan sa Corregidor nang sakupin ng
Hapones ang Maynila bago pa ito madeklara na
“open city”
Agosto 1, 1944 – Mayo 28, 1946
- Tumulong si Osmena sa kampanyang
pagpapalaya ng Pilipinas
Oktubre 20,1944 – Lumunsad sa Leyte si
Osmena kasama ang mga Pilipinong heneral ng
Sandatahang Lakas ng Pilipinas at mga
puwersang Amerikano
Pebrero 28, 1945 – naibalik ang kabisera ng
Commonwealth sa Pilipinas
- Binalik ni Hen MacArthur kay
Pangulong Osmena ang lahat ng
kapangyarihan at tungkulin ng
Pamahalaang Commonwealth ayon sa
Saligang Batas sa isang seremonya sa
 Malacanang  hinayag ang pagtatag ng Mga ginawa:
Pamahalaang Commonwealth
1) tinaguyod sa pagtatag ng Gabinete, Council
Pop’n GDP Per Tot Peso- of State, mga bagong tanggapan, pamahalaang
Capita Exports USD
panlalawigan, pambayan at panlungsod
Incom exch
e ange
2) Tinatag ang Public Service Commission
rate
1944 17.76M Php Php Php P2 to
3) Pinabalik ang mga kawani sa tanggapan ng
1946 18.43M 61.13 3207 4.37M USD1
M (1946) (1946) pamahalaan
(1946)
4) Mga bagong tanggapan

IKALAWANG REPUBLIKA (Puppet government) 5) pinaayos ang talaang pamahalaan at mga

kuwenta ng pananalapi
Pangulo : Jose P. Laurel
6) pinaimbentaryo ang mga halaga ng ari-ariang
Oktubre 14,1943- Agosto 17, 1945 napinsala ng digmaan
Mayo 6, 1942 – tuluyang pagsakop ng mga 7) US$81,000 pagsasaayos ng mga gusali,
Hapones sa Pilipinas  binago ang pamahalaan daan at impraestrukturang nasira ng digmaan
sa pamamagitan ng Pambansang Asamblea
8) Tinatag ang hukuman para matugunan ang
Saligang Batas => batay sa utos ng pinunong mga pangangailangang hudikatura
Hapones
9) Binuksang muli ang Kataas-taasang
**Mapagkunwaring pamahalaan nasa ilalim Hukuman, Court of Industrial Relations at
ng Hapones mababang hukuman
Pop’n Japanese Imperial
Civilians Japanese
Infantry Mga problema/suliranin:
Troops
17.42M 30,000 64,000 1) Kolaborasyon
(1943) (1939) (1991)
18.85M 268,000
 mabigat pinahayag ni Pangulong Franklin
(1946) (1945)
Delano Roosevelt na aalisin at titiwalag ang
lahat ng tumulong sa pamahalaang Hapones
MULING PAGTATAG NG PAMAHALAANG
Ginawa para malutas  pagtatag ng Hukumang
COMMONWEALTH
Bayan o People’s Court para mangasiwa sa
Hulyo 5, 1945 – lumaya ang Pilipinas sa paghaharap ng kaso laban sa mga
pananakop ng Japan mamamayang nakipagsabwatan o
nakipagtulungan sa mga Hapones
- Napasakamay ng Pilipino ang
pamahalaan Jose Laurel at Manuel Roxas  kasama sa mga
naparatangang tumulong sa Hapones
Pangulo: Sergio Osmena Sr
 Napawalang sala sa tulong ni
MacArthur
  Ginawa lang ang pagtulong sa
Hapones upang makaiwas sa
karahasan na maaring idulot ng
pagtanggi sa malulupit na Hapones
2) Colonial Mentality o Isip Kolonyal
 pag iisip na higit na maganda at mabuti
kaysa sa ariling atin ang mga gawa ng maputing
lahi
IKATLONG REPUBLIKA
Hulyo 4, 1946 – Abril 15, 1948
Hulyo 4, 1946 – naging Malaya sa pamamahala
ng US
Pangulo: Manuel A. Roxas
Pangalawang Pangulo: Elpidio R. Quirino

Mga Epekto: Mga Suliranin:

1) naiba ang pagpapahalaga 1) ibangon ang bansa

2) nabawasan ang pagmamano sa nakakatanda 2) isaayos ang kabuhayan, katiwasayan,

kaayusan at mababang moralidad ng lipunan
3) pagbati ng “Hi” ang kapalit ng pagmamano
Pop’n GDP GDP Per Peso- Tot
4) maluwag na pagbubuklod ng pamilya (in Growth Capita USD Expo
PHP) rate Incom excha rts
5) pagbabago sa pananamit e nge
rate
Babae – bestida, mataas na takong na 18.43M Php 39.5% Php P2 to Php
(1946) 61.13 (1946- 4437 USD1 24.82
sapatos, handbag M 1947 (1947) M
(1946) average (194
19.14M Php ) 7)
Lalaki – Amerikana, kurbata, polo shirt
(1948) 85.27
M
6) pagbabago sa pangalan
(1947)
John, Charles, Mary, Ann

7) pagbabago sa pagkain Mga Patakarang Panloob at Panlabas

Steak, hotdog, corned beef, softdrink Pinagbatayan: Ang katatagan ng Pilipinas ay

nakasalalay sa pakikipagkaibigan sa US
PAMAHALAANG COMMONWEALTH
 Naging malapit ang Pilipinas sa US
(ikatlong pangulo)
Mga ginawa ng pamahalaang Roxas:
Pangulo: Manuel Roxas
1) sinikap makipag-ugnayan sa Japan
Mayo 28, 1946 – Hulyo 4, 1946
 matiyak na hindi magiging panganib sa
Halalan => kapayapaan ng daigdig ang Japan
Osmena – sinuportahan ng mga magsasaka  humingi ng bayad-pinsala sa mga nasira ng
lumaban sa Hapones dahil galit sila kay Roxas digmaan
Roxas- sinuportahan ng mga Amerikano at 2) nagkaroon ng ugnayang diplomatiko sa mga
nagwagi bilang pangulo bansa sa Europe tulad ng France at Italy
3) naging kasapi sa Nagkakaisang Bansa (United
Nations) pagkatapos ng Ikalawang Digmaang
Pandaigdig
4) Sinikap na magkaroon ng ugnayang
diplomatiko sa Nasyonalistang China
Problema: pinagtibay na batas ng
Kongreso na nagbigay priyoridad sa
mga Pilipino na umupa ng mga pwesto
sa mga pamilihang bayan
Bell Trade Act of 1946
- Natuloy lang ang pakikipag-ugnayan
noong Abril 18,1947
Mga Patakarang Panloob at Panlabas
2 layunin ng programa ni Roxas:
1) pagpapalaki ng produksiyon
2) pagkakaroon ng industriya
Dalubhasa ng ekonomiya ng Philippine
American Agricultural Mission noong 1947
 Paggamit ng makinarya at mga
siyentipikong paraan sa pagsasaka
dahil sa kakulangan sa hayop
o Hindi ginamit ang
makinarya upang di
mawalan ng trabaho ang
mga tao
**Hatian sa ani: 70% sa magsasaka
30% sa may-ari
** Hindi nakapagluwas ng marami dahil sa laki
ng pinasalang natamo mula sa digmaan laban sa
Japan
 Mas maraming kalakal galling sa US 
mas malaking dlyar na lumabas sa
Pilipinas kaysa kinita nito
o 8 taon ang nakalipas para
makayanan ng Pilipinas ang
magluwas ng maraming
produkto sa US ngunit Malaki
ang buwis sa mga ito
Rehabilitation Finance Corporation (RFC)
- Development Bank of the Philippines
(Ngayon)
- Tinatag upang matulungan ang mga tao
at pribadong korporasyon na
makapagbagong buhay
- Nagpautang ng puhunan sa maliliit na
mangangalakal at sa mga tao na nais
magpagawa ng sariling bahay
- Pagpataw ng buwis sa anumang
produktong nanggaling sa Pilipinas
patungong US pagkalipas ng 1954
- 5% ang papataw taon-taon hanggang
maging 100% sa taong 1974
- Pagtakda ng kota o takdang dami rin
ang sukal, bigas, tabako, abono, lubid,
langis ng niyog at butones na perlas na
mailuluwas ng Pilipinas sa US
- US makakapagluwas sa Pilipinas nang
walang takdang dami
- Hindi naging makatarunganhindi
pantay ang parity rights sa paglinang ng
likas na yamang pinagkukunan at
pamamalakad ng mga paglilingkod na
pambayan
o Parity rights –tadhana ng Batas
Bell na nagbigay ng karapatan
sa Amerikano sa pagtotroso,
pagpapaunlad ng lahat ng
lupang agricultural, at likas na
yaman gayundin sa
pamamalakad ng mga
paglilingkod na pambayan ng
Pilipinas
- Maraming tumutol ngunit kapag di
tinanggap hindi bibigay ang tulong
pinansyal ng US para sa bansa
o Inamendyahan ang Saligang
Batas ng 1935 tungkol sa
paglinang ng likas na yaman
Rehabilitasyon ng PIlipinas
Karapatan sa pangangalakal at pakinabang sa
likas na yaman  Pinagtibay ng Kongreso ng
US ang mga sumusunod:
 pagbigay ng $120M bilang tulong sa
panibagong paggawa ng mga gusali,
tulay at daan sa Pilipinas
 pagkakaloob ng halagang $75M upang
patatagin ang pananalapi ng bansa
 $25,000 –dagdag upang gamiting
pantubos sa mga kasulatang ginamit ng
mga gerilya
 Pagbigay ng $1B na surplus ng militar ng
US
 Pinautang ng US Ang Pilipinas ng $60M
sa pamamagitan ng US Reconstruction
and Finance Corporation (RFC)
** Kapalit ng tulong ng US , pinagtibay ang Bell
Trade Relations Act noong Oktubre 1945.
Tinakda ang 8 taong malayang
pakikipagkalakalan ng Pilipinas sa US hanggang
1954.
MGA Suliranin
1) Pagbuo ng Partido Komunista ng Pilipinas
mula sa mga miyembro ng samahan ng
HukBaLaHap
- pinamunuan nina Luis Taruc at Jesus Lava
- unang layunin: labanan ang mga Hapones
- bagong layunin : lumaban dahil galit sa
ginagawa ng pamahalaan
- naging madalas ang labanan ng military at Huk
pati ang mga nagmamay-ari ng malalaking lupa
- 2 taon ang pagpupunyagi ng pamahalaan ni
ROxas upang malutas ang problema ng Huk
ngunit di ito nagtagumpay
2) kahirapan sa pagsaayos sa kabuhayan
- pagkasira ng mga daan, tulay, bahay,
gusali, paaralan, aklatan, museo at iba
pa bukod pa sa kalakalan
3) Kawalan ng katiwasayan at kaayusan
- dumami ang masasamang loob sa
Maynila, nanatili ang mga Huk sa mga
lalawigan
4) Mababang moralidad ng lipunan
- maling gawi at taliwas sa pag-uugali
ang natutunan ng mga Pilipino noong
panahon ng Hapones
Pakikipag-ugnayang Militar sa US
Mayo 4, 1947- nilagdaan ang kasunduan ng
Pilipinas at US tungkol sa base Militar
- Binigyan ang US ng karapatang upahan
ang base military sa loob ng 99 na taon
- Pinagpatuloy ang kasunduan
MArso 21, 1947 – nilagdaan ang Kasunduang
Tulong Militar (Military Assistance Agreement)
Agosto 30, 1951- Kasunduan sa Pagtatanggol sa
Isa’t isa (US-RP Mutual Defense Treaty)
Pagkamatay ni Roxas
Abril 15, 1948- inatake sa puso si Roxas habang
nagtatalumpati sa Kelly Theatre, Clark Air Base,
Pampanga
April 17, 1948 ( 2 araw pagkatapos mamatay ni
Roxas)- humalili si Elpidio Quirino bilang bagong
pangulo ng bansa