Professional Documents
Culture Documents
VIỆN CƠ KHÍ
BỘ MÔN CNCTM
──────── * ───────
ĐỒ ÁN
TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC
NGÀNH CÔNG NGHỆ CHẾ TẠO MÁY
2. Đầu đề thiết kế
THIẾT KẾ MÁY ĐÁNH BÓNG MẪU THÍ NGHIỆM VÀ LẬP QUY TRÌNH
GIA CÔNG GIÁ ĐỠ TRỤC DẪN ĐỘNG
5. Các bản vẽ
Bản vẽ lắp máy đánh bóng : 1 bản A0
Bản vẽ tách 1 số chi tiết quan trọng gia công: 1 bản A0
Bản vẽ chi tiết lồng phôi: 1 bản A0
Bản vễ sơ đồ nguyên công: 2 bản A0
Bản vẽ đồ gá: 2 bản A0
Sinh
2
Đồ án tốt nghiệp bộ môn Công nghệ chế tạo máy
MỤC LỤC
PHẦN I: THIẾT KẾ MÁY ĐÁNH BÓNG MẪU THÍ NGHIỆM
Sinh
3
Đồ án tốt nghiệp bộ môn Công nghệ chế tạo máy
1. CHƯƠNG 1: SƠ LƯỢC VỀ MÁY MÀI
…………….......................12
1.2 Một số loại máy mài phẳng trên thị trường: …………………………..12
2. CHƯƠNG 2: THIẾT KẾ MÁY MÀI
………………………………12
4.4 Độ hạt:
………………………………………………………………….12
5. CHƯƠNG 5:DUNG DỊCH TRƠN NGUỘI
5.1 Nhiệt sinh ra khi mài: …………………………………….....................12
5.2. Chọn dung dịch trơn nguội: ………………………………………..…12
Sinh
4
Đồ án tốt nghiệp bộ môn Công nghệ chế tạo máy
6. CHƯƠNG 6: CHỌN ĐỘNG CƠ
PHẦN II: LẬP QUY TRÌNH GIA CÔNG GIÁ ĐỠ TRỤC DẪN
ĐỘNG
1
Sinh
5
Đồ án tốt nghiệp bộ môn Công nghệ chế tạo máy
11. 1. Công dụng của chi tiết , điều kiện làm việc
…………….......................12
2. Yêu cầu kĩ thuật , tính công nghệ ………………………..................…12
12. 3. Vật liệu chi tiết :
………………………………………………............12
13. 4. Xác định dạng sản xuất: ……………...................
….............................12
14. 5. Chọn phôi và chế tạo phôi …………….............
…..............................12
15. 6. Lâp thứ tự các nguyên công ……………...................
….......................12
16. 7. Tính lượng dư cho bề mặt thiết kế đồ gá …………….
…......................12
17. 8. Tính chế độ cắt cho nguyên công thiết kế đồ gá …………..........……
12
18. 9. Tính thời gian cơ bản cho tất cả các nguyên công: …………..........…
12
Sinh
6
Đồ án tốt nghiệp bộ môn Công nghệ chế tạo máy
Bảng 7.3: Kích thước then………………………………........................…12
Bảng 7.4: Giới hạn mỏi tại các tiện diện…………………………………..12
Bảng 17.1 tính lượng dư và kích thước giới hạn Φ24+0.02 : ……………………12
7
Đồ án tốt nghiệp bộ môn Công nghệ chế tạo máy
Hình 2.6: hệ thống làm mát……………………………………………..…12
Hình 2.7: Đĩa mài…………………………………………………………….12
Hình 2.8: Giấy mài………………………………………………………..….12
Hình 2.9 : máy mài……………………………………………………………....12
Hình 2.10: Sơ đồ nguyên lý hoạt động…………………………………………12
Hình 4.1 : Giấy nhám……………………………………………………………..12
Hình 4.2 : Hạt mài Aluminium Oxide nâu……………………………………..………21
Hình 4.3: Hạt mài Aluminium Oxide trắng……………………………….. 12
Hình 4.4 : Hạt mài silicon carbon đen…………………………..........………… 12
Hình 4.5 : Ceramic…………………………………………………………… 12
Hình 4.6 : Ziconia Alumina……………………………………………………… 12
Hình 4.7 : Kim cương nhân tạo……………………………………..........……… 12
Hình 4.8 : Các loại độ hạt………………………………..........…..........…… 12
Hình 6.1 : đĩa mài…………………………………………………..........…… 12
Sinh
8
Đồ án tốt nghiệp bộ môn Công nghệ chế tạo máy
Hình 16.7 Gia coâng lỗ 11……………………………………………..……
12
Hình 16.8 Gia công mặt B………………………………………………. .. 12
Hình 16.9: Gia coâng lỗ 10………………………………………………..12
Hình 16.10: Khoan,taro 3 lỗ M6 …………………………………………….12
Hình 16.11 Tiện thô lỗ 34 , tiện thô và tiện tinh lỗ 40 ……..………… 12
Hình 16.12: tiện rãnh 29…………………………………………………..12
Hình 16.13: kiểm tra…………………………………………………………..12
Hình 19.1: Lực tác dụng khi khoan………………………………………….12
Hình 19.2: Lực tác dụng lên chi tiết khi phay………………………………12
Sinh
9
Đồ án tốt nghiệp bộ môn Công nghệ chế tạo máy
Hiện nay khao học kỹ thuật ngày càng phát triển ,mang lại lợi ích cho con
người để nâng cao đời sống của nhân dân, để hội nhập chung với sự phát triển
chung của đất nước trong khu vực cũng như trên thế giới. Nước ta đã đặt ra
mục tiêu trong những năm tới thực hiện là “ Công nghiệp hóa, hiện đại hóa ”
đất nước.
Muốn thực hiện “ Công nghiệp hóa hiện đâị hóa đất nước ” một
trong những ngành cần quan tâm nhất cần thiết nhất là đẩy mạnh việc phát
triển cơ khí chế tạo vì cơ khí chế tạo có vai trò quan trọng trong việc sản xuất
tạo ra các trang thiết bị, công cụ cho mọi ngành kinh tế quốc dân, tạo tiền đề
cho các ngành này phát triển mạnh hơn.
Trong tất cả các dụng cụ cắt được phát triển phổ biến, thì đá mài là dụng cụ cắt
gọt được sử dụng rộng rãi nhất trong Công nghệ cơ khí. Nó dùng để gai công
thô và tinh các vật liệu kim loại gia công thô và tinh có được những ưu điểm
sau:
+ Độ chính xác gia công.
+ Chất lượng bề mặt gia công cao, thông thường đạt Ra= 1,25-0,63
+ Gia công được các vật liệu cứng như: hợp kim, thép đặc biệt, thủy
tinh.... và các loại mềm như : gỗ, cao su ,đá.....
+ Năng suất cắt gọt cao, lượng dư gia công nhỏ.
Tỉ lệ máy mài trong tổng số máy cắt kim loại nói chung chiếm khoảng
30%, trong một số ngành đặc biệt (như chế tạo vòng bi...) thì máy mài chiếm
khoảng 60%. Hiện nay mài không những chỉ được dùng nguyên công và gia
công tinh và bán tinh mà còn được dùng ở nhiều gia công thô khi cần có năng
suất và hiệu quả kinh tế cao.
Vậy nên,chúng em đã chọn làm đồ án môn học với đề tài “thiết kế máy
mài phẳng”. Máy sử dụng giấy nhám để mài các mặt phẳng. Trong quá trình
làm đồ án chúng em găp nhiều khó khăn nhưng được sự chỉ dạy tận tình của
thầy chúng em đã hoàn thành xong đúng thời hạn dù vẫn còn nhiều thiếu
sót.Chúng em rất mong muốn nhận được sự góp ý của các thầy, cô và các bạn
để đồ án môn học của bọn em được hoàn chỉnh hơnHà Nội 6/2017
Sinh
10
Đồ án tốt nghiệp bộ môn Công nghệ chế tạo máy
Hiện nay khao học kỹ thuật ngày càng phát triển ,mang lại lợi ích cho con
người để nâng cao đời sống của nhân dân, để hội nhập chung với sự phát triển
chung của đất nước trong khu vực cũng như trên thế giới. Nước ta đã đặt ra
mục tiêu trong những năm tới thực hiện là “ Công nghiệp hóa, hiện đại hóa ”
đất nước.
Muốn thực hiện “ Công nghiệp hóa hiện đâị hóa đất nước ” một
trong những ngành cần quan tâm nhất cần thiết nhất là đẩy mạnh việc phát
triển cơ khí chế tạo vì cơ khí chế tạo có vai trò quan trọng trong việc sản xuất
tạo ra các trang thiết bị, công cụ cho mọi ngành kinh tế quốc dân, tạo tiền đề
cho các ngành này phát triển mạnh hơn.
Trong tất cả các dụng cụ cắt được phát triển phổ biến, thì đá mài là dụng cụ cắt
gọt được sử dụng rộng rãi nhất trong Công nghệ cơ khí. Nó dùng để gai công
thô và tinh các vật liệu kim loại gia công thô và tinh có được những ưu điểm
sau:
+ Độ chính xác gia công.
+ Chất lượng bề mặt gia công cao, thông thường đạt Ra= 1,25-0,63
+ Gia công được các vật liệu cứng như: hợp kim, thép đặc biệt, thủy
tinh.... và các loại mềm như : gỗ, cao su ,đá.....
+ Năng suất cắt gọt cao, lượng dư gia công nhỏ.
Tỉ lệ máy mài trong tổng số máy cắt kim loại nói chung chiếm khoảng
30%, trong một số ngành đặc biệt (như chế tạo vòng bi...) thì máy mài chiếm
khoảng 60%. Hiện nay mài không những chỉ được dùng nguyên công và gia
công tinh và bán tinh mà còn được dùng ở nhiều gia công thô khi cần có năng
suất và hiệu quả kinh tế cao.
Vậy nên,chúng em đã chọn làm đồ án môn học với đề tài “thiết kế máy
mài phẳng”. Máy sử dụng giấy nhám để mài các mặt phẳng. Trong quá trình
làm đồ án chúng em găp nhiều khó khăn nhưng được sự chỉ dạy tận tình của
thầy chúng em đã hoàn thành xong đúng thời hạn dù vẫn còn nhiều thiếu
sót.Chúng em rất mong muốn nhận được sự góp ý của các thầy, cô và các bạn
để đồ án môn học của bọn em được hoàn chỉnh hơnHà Nội 6/2017
Sinh
2
Đồ án tốt nghiệp bộ môn công nghệ chế tạo máy
Mài là nguyên công gia công tinh có thể gia công nhiều hình
dạng khác nhau: mài mặt trong, mài mặt ngoài, mài mặt phẳng mài mặt định
hình. Bản chất của quá trình mài là sự cào xước tế vi bề mặt của bề mặt vật
rắn bằng những hạt mài có vận tốc cao, thường là 20m/s với máy mài thường
và 200m/s với máy mài cao tốc. Gia công bằng máy mài cho phép đạt độ
chính xác cấp 2-3 đôi khi cấp 1 và độ bóng cấp 8-9. Trong một số trường hợp
mài được sử dụng làm sạch phôi đúc và phôi rèn hoặc tẩy sạch xỉ hàn, có
nghĩa là nguyên công chuẩn bị phôi hoặc nguyên công thô.
+ Qúa trình cắt gọt được thực hiện bởi nhiều hạt mài có độ cứng tế
vi cao ( 2200-3100 kg/ mm 2 )
+ Quá trình cắt gọt được thực hiện với vận tốc cao của đá mài
( 20m/s- 70 m/s )
+ Các hạt mài được bố trí lôn xộn và có góc trước âm và góc cắt
lớn hơn 90 o
+ Tốc độ cắt và điiều kiện cắt không thuận lợi làm cho nhiệt
trong quá trình cắt lên ( 10000 15000 )
+ Điều khiển quá trình mài chỉ có thể được thực hiện bằng cách
thay đổi chế độ cắ , bởi vì thay đổi hình học của các hạt mài hầu như không
thực hiện được.
+ Trong quá trình gia công đá mài có thể tự mài sắc bởi vì hạt
mài sau khi mài mòn cho lực cắt tăng, dưới tác dụng của lực cắt lớn các hạt
mài tự bẻ gãy và tạo ra hạt mài mới có cạnh sắc mới.
+ Bề mặt được hình thành nhờ các tác động cảu các yếu tố hình
học đặc trưng cho quá trình cắt và quá trình biến dạng dẻo kim loại.
Máy mài có hai đĩa có vòng chặn để giữ giấy nhám hoặc nỉ đánh bóng,
đảm bảo cho bề mặt luôn luôn phẳng.
Điều chỉnh động cơ vô cấp và có đồng hồ hiển thị tốc độ từng đĩa mài
hay cả hai đĩa, có thể chọn chiều quay của đĩa bằng cách vặn núm vặn trên thân
máy.
Có cần nhỏ để phun nước hay phun dung dịch đánh bóng riêng cho
từng đĩa.
Nhằm đánh bóng để tránh làm hỏng bề mặt mẫu ,mẫu được mài được
giữ bằng tay tuy nhiên thì máy mài đánh bóng M series có thể gắn thêm bộ giữ
vật mài để đỡ mệt cho người sử dụng (mỗi lần giữ một mẫu).
Việc thay thế giáy mài được thực hiện đơn giản bằng thao tác nhấc vòng
đệm ra rồi lấy giấy nhám ra xong lại đặt giấy nhám vào và cho vòng chặn kẹp ,
gió cho giấy nhám không bị xê dịch ra bên ngoài trong qúa trình mài.
ngược chiều hoặc cùng chiều với đĩa mài giảm đáng kể công sức của người sử
dụng.
Đầu giữ mẫu có thể có giữ được nhiều mẫu một lúc, có thể xác định định
lượng chính xác mình cần mài là bao nhiêu, có thể chọn lực nhấn riêng biệt với
từng mẫu( áp dụng nhiều mẫu khác nhau một lúc).
Việc thóa lắp mẫu với đầu mài và điều chỉnh các thông số nhanh chóng
bằng nút bấm ( hoặc cài đặt chương trình sẵn) và tay vặn trên thân máy.
của một điểm trên bề mặt chi tiết gia công và lưỡi cắt trong một đơn vị thời
gian)
Ta có:
Vector V = Vector Vc + Vector S
Trong đó: Vc là vận tốc trục chính (đĩa mài)
S là vận tốc chạy dao
Ở đây không có chuyển động chạy sao S nên vận tốc mài V chính là
tốc độ của đĩa mài:
V= (m/s)
Trong đó: n: số vòng quay trong một phút của đĩa mài (vòng/phút)
D: đường kính đĩa mài (mm).
Trên thực tế ta chọn tốc độ mài thích hợp dựa trên một số yếu tố
như tình trạng bề mặt phôi, độ nhám, sau đó mới tính ra số vòng quay của đĩa
mài. Vận tốc mài càng lớn, điều kiện truyền nhiệt càng tốt, vì chi tiết tiếp xúc
với đá mài trong khoảng thời gian ngắn hơn, do vậy chi tiết ít có vết cháy.
Bên cạnh ưu điểm đó, còn có nhược điểm là làm biên độ dao động tăng, lực li
tâm tăng, mũi tâm mòn nhanh hơn, biến dạng nhiều và nhiệt độ cao làm tăng
độ nhám. Khi mài vật liệu càng cứng, dễ bị cháy và nứt, cần tăng tốc độ mài.
Dựa vào thực nghiệm người ta thường chọn tốc độ mài từ 20-40
m/s với mài thường, có thể cao hơn từ 50-70 m/s thậm chí cao hơn nữa với
máy mài cao tốc.
3.3 Thời gian gia công cơ bản T:
Thời gian gia công T chính là khoảng thời gian mài phôi, được tính
theo công thức:
Hệ số K khi
mài thô 0.95 1.0 1.05
Hệ số K khi
mài tinh 0.8 1.0 1.02
Thay các số liệu vào ta tính được thời gian mài cơ bản dao động từ 6 đến 7s.
Giấy nhám (giấy ráp) được cấu tạo từ các hạt mài là loại giấy mài mòn
vật liệu tiếp xúc với bề mặt của nó. Ta lựa chọn giấy nhám hình tròn có
kích thước bằng kích thước đĩa mài là 8 inch. Các thông số cơ bản của đĩa
mài : Vật liệu hạt mài, Chất kết dính, Vật liệu nền giấy nhám, độ hạt.
b)Silic carbon :
Là hợp chất hóa học kết hợp giữa Silic (Si) và cacbon (C) được kết
tinh nhân tạo bằng cách thiêu kết trong lò điện có nhiệt độ 2100 22000C.
Đặc tinh cơ bản của loại hạt mài mày là độ cứng cao, dòn, có các góc
nhọn dễ vỡ thành các tinh thể nhỏ. Tùy theo thành phần mà có các loại sau:
+ Hạt mài silicon carbon đen :
Được tạo ra bằng cách nung cát thạch anh với than coke có độ tinh
khiết cao trong lò nung điện trở nhiệt. Chúng có màu đen. Giấy mài được làm
từ hạt mài này thích hợp để mài kim loại hoặc phi kim có độ cứng bề mặt
không quá lớn. Ví dụ, chúng thích hợp cho mài gang xám, đồng thau, nhôm,
đá, vải hoặc cao su cứng, v.v...
Thành phần cấu tạo (tính theo trọng lượng): SiC 93,0-98,5%; Fe2O3
0,6-1,7%; F.C 0,2-0,4%.
d) Ziconia Alumina:
Loại nhám này được kết hợp giữa hai loại hạt cắt khác nhau đó chính
là hạt Zirconia oxide và hạt Aluminum oxide. Trong suốt quá trình mài loại
hạt mềm hơn ZrO2 sẽ bị tách ra khỏi bề mặt nhám trước (sau khi đã tham gia
quá trình mài) sau đó tới hạt cứng hơn là Al2O3 sẽ tách ra sau (sau khi đã
tham gia quá trình mài) chính vì vậy nên loại nhám này cũng có khả năng tự
làm sắc trong quá trình làm việc.
Loại nhám này có độ bền rất cao và hạt mài vô cùng bén, thích hợp
cho công việc mài, cắt đối với tất cả các loại inox, thép, thép hợp kim, kim
loại màu, hợp kim nhôm, các chi tiết máy sau khi đúc. Nhám sankyo fujistar ở
Việt Nam đang sử dụng rất tốt và phổ biến.
Khi mài bằng đá kim cương nhiệt độ mài thấp, chất lượng chi tiết đảm
bảo tốt. Kim cương dùng để sửa đá, dùng trong các nguyên công tinh cần độ
bóng cao từ cấp 10 đến 14, để mài nghiền, mài siêu tinh, mài khôn, mài các
hợp kim cứng, đặc biệt với những ứng dụng cần độ mài mòn cao và không
nhiễm từ như là đầu dò kim loại, mạch điện tử.
TT Tên gọi vật liệu hạt Kí hiệuCấu trúc (%) Độ cứng Độ bền
(VN) (Mpa) nhiệt (oC)
Al203 từ 20.500-
1 Aluminium nâu Cn > 2000
89-95% 24.000
Al203 từ
2 Aluminium trắng Ctr
97-99% 21.000- > 2000
26,000
3 Silic carbon đen Sđ
SiC từ 97- 28000-30000 20500C
98%
29000-
4 Silic carbon xanh Sx SiC từ 98-33,000 20500C
99%
5 Kim cương PCD C 100,000 8 000C
Fe2O3
Chất dính kết Gốm: Ký hiệu G: Là chất dính kết vô cơ được sử dụng
rộng rãi nhất. Hiện nay có tới 70% đá mài được chế tạo từ những dính kết này.
Chất dính kết gốm có độ bền, độ chịu nhiệt và độ cứng cao, chịu ăn mòn và
chịu ẩm tốt, bền vững về mặt hóa học. Nhược điểm của chất dính kết gốm là
giòn nên không dùng chế tạo đá mài có chiều dày nhỏ và chịu tải trọng va đập.
Đá mài dùng chất dính kết gốm có thể cắt với tốc độ 50m/s và cho năng suất
cao.
Chất dính kết Bakêlit: Ký hiệu B:
Là chất dính kết hữu cơ cũng được dùng rất phổ biến. Bakêlit là loại nhựa
tổng hợp được chế tạo từ axit cácbonic và phoóc ma lin. Đá mài dùng chất dính
kết Bakêlit được sử dụng rộng rãi ở tốc độ cao để mài rãnh, mài sắc dao đã tôi,
mài bề mặt định hình, mài ta rô, bàn ren, mũi doa….
Chất dính kết Vunkanít: Ký hiệu V:
Đó là chất dính kết hữu cơ được chế tạo bằng cách lưu hóa cao su đã được
làm mềm bằng benzen với lưu huỳnh. Bao gồm 70% cao su và 30% lưu huỳnh.
Đá mài dùng chất dính kết Vunkanít có độ bền mòn cao, thường dùng làm đá
dẫn của các máy mài vô tâm. Đá mài dùng chất dính kết Vunkanít cho phép
dùng với tốc độ cao, có thể tới 75m/s. Loại đá này thường dùng để cắt đứt, mài
rãnh, mài rãnh then, mài định hình chính xác lần cuối. Nhược điểm của đá mài
dùng chất dính kết Vunkanít là độ xốp thấp chịu nhiệt kém. Ở nhiệt độ 150oC
đá bắt đầu bị mềm. Khi nhiệt độ lớn hơn 200oC đá dễ bị cháy. Vì vậy khi mài
cắt phải tưới dung dịch trơn nguội không có kiềm tính.
Việc liên kết các hạt mài để tạo hình dáng và kích thước của đá mài là
nhờ chất kết dính.
Chất kết dính thường dùng là chất dẻo hay chất keo, hoặc kết hợp cả 2.
Keo không thể chịu được nhiệt sinh ra trong quá trình máy mài và không phải
là không thấm nước. Giấy nhám không thấm nước hoặc ẩm ướt/khô sử dụng
lớp keo nhựa và lớp lót chống thấm nước.
Nền giấy nhám, là vật liệu để gắn hạt mài lên. Phổ biến là giấy, sợi, vải.
Chúng có độ mềm cứng khác nhau.
Để tiết kiệm chi phí thì nền sử dụng nền giấy. Còn đối với nền vải thì nền
vải cứng để chà thô, hoặc dùng cho hệ thống máy tự động công suất lớn, nhám
chịu được lực kéo mạnh của máy.
Còn đối với nền vải mềm thì dùng để mài hoàn thiện sản phẩm, hoặc mài
các chi tiết có biên dạng độ cong đặt biệt.
4.4 Độ hạt:
Độ hạt được biều thị bằng kích thước thực tế của hạt mài. Tính năng cắt
của đá phụ thuộc vào kích thước của hạt.
Grit kích thước đề cập đến kích thước của các hạt vật liệu abrading nhúng
trong giấy nhám. Một số tiêu chuẩn khác nhau đã được thành lập cho kích
thước grit. Những tiêu chuẩn này thiết lập không chỉ kích thước grit trung bình,
mà còn biến thể cho phép từ trung bình. Hai phổ biến nhất là Hoa Kỳ CAMI
(Coated mài mòn các nhà sản xuất viện, nay là một phần của Hiệp hội các nhà
sản xuất Abrasives Hợp nhất ") và" P "lớp FEPA châu Âu (Liên đoàn các nhà
sản xuất châu Âu của Abrasives). Hệ thống FEPA giống như các tiêu chuẩn
ISO 6344. Các hệ thống khác được sử dụng trong giấy nhám Công nghiệp Nhật
Bản Ủy ban Tiêu chuẩn (JIS), cấp micron (thường được sử dụng cho bột kiều
mạch rất tốt).
Khi gia công vật liệu mềm và dẻo, để giảm hiện tượng nhét phoi và lỗ của
bề mặt đá
Hiện nay trên thị trường có nhiều loại với các bước nhám khác nhau từ
P60 đến P2500 và với hình dáng, kích thước, tính năng khô hoặc chịu nước
khác nhau :
*P80:
Kích cỡ nhám: Tròn 125mm, 152mm, 203mm; Chữ nhật: 115 x 225, 70 x
127, 70x198, 70x419mm.
Sử dụng: Đa mục đích từ việc mài matit đến đến mài sơn lót.
Ưu điểm: Mài bề mặt thép và lớp sơn cũ; Cho khả năng mài cắt cao, độ
bền lâu, ổn định do được thiết kế bởi lớp keo đặc biệt và đã qua sử lý chống
bám dính; Luôn cho những vết mài nông và đồng nhất tạo thuận lợi và dễ dàng
cho công đoạn kế tiếp và luôn cho bề mặt đẹp; Phù hợp cho các loại sơn High
Solid và sơn nước.
* P120:
Sử dụng: Đa mục đích từ việc mài matit đến mài sơn lót
Ưu điểm: Mài Ma tít thô, Loại bỏ những lớp gỉ, lớp sơn cũ và mài ma tít.
* P150: Cấu trúc gồm 3 và 4 lớp: • Lớp giấy cán/• Chất kết dính tổng
hợp/• Hạt mài oxit nhôm/• Lớp bôi trơn (Chống dính) cho các bước từ P150 trở
lên.
* P180:
Cấu trúc gồm 3 và 4 lớp: • Lớp giấy cán/• Chất kết dính tổng hợp/• Hạt
mài oxit nhôm/• Lớp bôi trơn (chống dính).
Ứng dụng: mài khô; mài phá lớp sơn cũ; mài phá và hoàn thiện lớp sơn
lót, sơn màu và dầu bóng.
Tính năng và các lợi ích cơ bản: khả năng cắt cao; lớp bôi trơn (chống
dính) giúp kèo dài độ bền; chất lượng bề mặt tốt.
Cùng quy cách, ứng dụng và tính năng như P180 là P200, P320, P400,
P500 và P600. Tùy vào mục đích sử dụng của người sử dụng. Duy chỉ có bước
nhám P180 bổ sung thêm ứng dụng mài góc cạnh, vét mí và mài hoàn thiện ma
tít (sử dụng 1 hoặc 2 bước nhám).
+ Trong ngành kim loại thì P36 và P40 dùng dể mài mối hàn cơ
khí cứng.
+ Độ hạt P60 – P120 là để tạo xước thô cho bề mặt kim loại inox.
+ P180 – P400 là để hoàn thiện bề mặt mài satin, nghĩa là sau khi mài thì
bề mặt inox hoặc kim loại sẽ mịn và mượt, có các sọc nhỏ.
+ Để đánh bóng gương, xóa các xước inox, tạo độ gương sáng thì dùng
nhám P600-P2000.
nguội để giải nhiệt vùng cắt, dụng cụ cắt và chi tiết gia công.
+ Khả năng bảo vệ bề mặt chi tiết chống ăn mòn, ôxy hóa
b. Các loại dung dịch trơn nguội:
Dung dịch trơn nguội được phân loại theo hai chỉ tiêu :
- Theo tác dụng chính của dung dịch có thể phân làm ba nhóm: Nhóm có tác
dụng làm mát (các dung dịch chất điện ly), nhóm có tác dụng làm mát và một
phần bôi trơn (dung dịch nước xà phòng, dung dịch emulsion), nhóm có tác
dụng bôi trơn và một phần làm mát (các chất dầu).
- Theo đặc tính sử dụng của dung dịch có thể phân làm ba nhóm: Dầu cắt gọt,
dầu hòa tan, dung dịch cắt gọt hóa học. Trong thực tế sản xuất, người ta
thường phân loại dung dịch trơn nguội theo đặc tính sử dụng.
Dầu cắt gọt được chia thành loại hoạt động và loại thụ động, các thuật ngữ
này xác định tính hoạt động của dầu hoặc khả năng tương tác với bề mặt kim
loại ở nhiệt độ làm việc để bảo vệ bề mặt và cải thiện tác động cắt [2].
1. Dầu cắt gọt hoạt động
Dầu cắt gọt hoạt động là loại làm sẫm màu, khi nhúng vào dầu trong
ba giờ ở nhiệt độ 2120 F (1000C). Các loại dầu này nói chung được sử dụng
khi gia công thép, dầu có thể sẫm màu hoặc trong suốt. Các dầu sẫm mầu
thường chứa nhiều lưu huỳnh hơn loại trong suốt và thích hợp cho gia công
thô.
2. Dầu cắt gọt thụ động
Dầu cắt gọt thụ động là loại dầu không làm sẫm màu dải đồng khi
nhúng trong dầu ở nhiệt độ 2120 F (1000C) trong ba giờ. Lưu huỳnh trong
dầu cắt gọt thụ động là lưu huỳnh tự nhiên của dầu và không có giá trị hóa
học trong chức năng của dầu đó khi gia công. Các dung dịch là thụ động do
lưu huỳnh được gắn kết chặt chẽ với dầu được giải phóng rất ít để có thể
tương tác với bề mặt chi tiết trong quá trình cắt gọt.
3. Dầu hòa tan
Dung dịch trơn nguội hiệu quả phải có tính dẫn nhiệt cao, dầu
khoáng và dầu béo đều không phải là chất làm nguội tốt. Nước là môi trường
làm nguội tốt, tuy nhiên khi chỉ dùng nước làm dung dịch cắt gọt sẽ gây ra gỉ
sét và có tác dụng bôi trơn rất thấp. Bằng cách bổ xung vài phần trăm dầu hòa
tan vào nước có thể làm tăng tính chống gỉ sét và chất lượng bôi trơn cùng với
khả năng làm nguội của nước. Các dầu nhũ hóa hoặc hòa tan là dầu khoáng
chứa chất xà phòng hóa (nhũ hóa) làm cho chúng hòa tan được vào nước,
chúng được cung cấp ở dạng đậm đặc có nồng độ cao. Khi gia công với chế
độ cắt gọt nhẹ và khi cần làm nguội là chính thì pha từ 1 đến 5 phần dầu đậm
đặc với 100 phần nước, các hỗn hợp đặc hơn được dùng khi yêu cầu bôi trơn
và chống gỉ sét là cơ bản.
4. Dung dịch cắt gọt hóa học
Các dung dịch cắt gọt hóa học (đôi khi được gọi là dung dịch tổng hợp) đã
được sử dụng rộng rãi ngay sau khi được giới thiệu vào năm 1945. Chúng là
các nhũ ổn định được pha chế sẵn chứa rất ít dầu và dễ dàng hòa tan với nước.
Dung dịch cắt gọt hóa học phụ thuộc vào các tác nhân hóa học về tính bôi
trơn và giảm ma sát. Một số loại dung dịch cắt gọt hóa học có chứa các chất
bôi trơn áp suất rất cao (EP), tương tác với kim loại được gia công trong các
điều kiện nhiệt và áp suất tạo ra các chất bôi trơn rắn. Các dung dịch chứa
chất bôi trơn EP làm giảm cả áp suất và nhiệt giữa phoi và mặt dụng cụ cắt và
giảm nhiệt phát sinh do biến dạng dẻo kim loại. Các tác nhân hóa học có
trong hầu hết các loại dung dịch cắt gọt hóa học bao gồm [2]:
+ Amines và nitrites để ngăn chặn sự rỉ sét.
+ Nitrates để ổn định các nitrites. + Phosphate và borate để làm mềm nước.
+ Xà bông và tác nhân thấm ướt để bôi trơn.
+ Các hợp chất lưu huỳnh, phốt pho và clo để bôi trơn hóa học.
+ Glycol tác động như những tác nhân pha trộn. Kết quả của các tác nhân
hóa học bổ sung cho tính bôi trơn của nước làm cho dung dịch cắt gọt hóa
học có các ưu điểm sau đây:
+ Chống gỉ sét tốt.
+ Chống xuống cấp trong thời gian dài.
+ Giảm nhiệt phát sinh khi cắt gọt.
+ Khả năng làm nguội cao.
+ Ổn định lâu hơn so với dầu hòa tan.
+ Không cháy, không sinh khói.
Xét miền vi phân diện tích tiếp xúc giữa chi tiết và đá mài, ds như hình vẽ, tạo
bởi dx và d
x dx x 2
2
2 x.dx d 2 x
ds = .d .d xdx.d
2 2
Phản lực tác dụng lên diện tích ds: (Giả sử áp suất phân bố đều trên diện tích
tiếp xúc )
N N
.ds 2 .x.dx.d
r
2
r
Trong đó:
N là tổng phản lực đĩa mài tác dụng lên chi tiết, chính bằng lực nhấn chi tiết
tác dụng lên đĩa mài. ( trọng lượng chi tiết được cân bằng bởi lực ma sát sinh
ra do tiếp xúc với tay kẹp)
Lực ma sát tác dụng lên ds
N
d Fms = x.dx. d
.r 2
x 2 r 2 2.x.cos x 2 r 2 2.x. x
2
r 2
N
M=
.r 2
x. x dx.d
0 0
2 .N 2 .N r 3 r2
r
r 2 0
M x. x .dx
r2 3 2
2 N .r 2r
M N N.
3 3
Do đó ta cố gắng gá đặt chi tiết sao cho độ lệch tâm là nhỏ nhất.
Giá trị cho phép < 1 cm = 0,01 m
Công suất do ma sát sinh ra:
W(M) = M.w ≤ µ.N.(2r/3+ )
b. Lực nhấn N:
Khi mài ta phải tác dụng một lực nhấn chi tiết lên máy mài
theo phương thẳng đứng, mục đích là tạo chiều sâu cắt. Khi mài thô
ta tác dụng lực lớn hơn khi mài tinh. Lực nhấn phụ thuộc vào kích
thước chi tiết, không quá 30N
c. Lực cắt :
Lực cắt dặc trưng cho quá trình mài về phương diện vật lý. Lực cắt khi mài
là nguồn động lực gây ra các biến dạng đàn hồi của hệ thống công nghệ, rung
động ,nhiệt cắt, trong vùng gia công và nó xác định chế độ mòn của đá mài.
Khi lực cắt tăng , tuổi bền của đá mài giảm, độ chính xác gia công giảm và độ
nhám bề mặt tăng lên. Đặc biệt những thay đổi tức thời của lực cắt là nguyên
nhân chính gây ra các dao đông cưỡng bức cảu đầu đá và tạo nên những sai
hỏng khác.
Lực cắt F do hạt mài gây ra (cụ thể là do bề mặt giấy nhám ) có thành
phần Fz có tác dụng tách phoi. Fz có giá trị nằm trong khoảng 30N-40 N . Công
suất do lực cắt sinh ra là:
W(Fz) =Fz. v
6.2 Chọn động cơ:
Qua việc xác định các lực gây ra công suất nên ta chúng ta lựa chọn
động cơ như sau :
Công suất:
- Công suất làm việc:
2.r
= .N .w N . .w 10.v (W)
3
= 1610 W =1,610 Kw
Hiệu suất máy:
= ol4 . d = 0,994.0,95=0.912
Trong một số các tài liệu, danh từ hệ thống (system) được định nghĩa là
tập hợp hay sắp xếp kết nối có trật tự các phần tử vật lý theo một thể.
Như vậy hệ thống điều khiển được hiểu là một tập hợp sắp xếp trật tự các
phần tử vật lý theo một thể, để nó có thể tự điều chỉnh, định hướng và thực thi
tác vụ cho riêng bản thân nó hoặc cho các hệ thống khác.
18.1
b)Các thành phần cơ bản của hệ thống điều khiển bao gồm (xem Hình 1.1):
- Các phần tử của hệ thống bao gồm bộ điều khiển và đối tượng điều khiển.
Danh từ mục tiêu điều khiển còn được gọi là tín hiệu vào (input), hay các
tín hiệu kích thích và kết quả nhận được từ hệ thống điều khiển còn được gọi
là tín hiệu ra (outputs) hay các biến điều khiển.
Một cách tổng quát, đối tượng của hệ thống điều khiển được điều khiển để
có các tín hiệu ra tuân theo qui định của tín hiệu vào thông qua các phần tử
trong hệ thống điều khiển.
Tín hiệu vào là các tác nhân (hay kích thích) từ nguồn năng lượng ngoài
cấp đến hệ thống điều khiển để tạo ra các đáp ứng mong muốn. Tín hiệu ra là
các đáp ứng thực sự từ hệ thống điều khiển, có thể giống hay không giống đáp
ứng mong muốn được xác định bởi các tín hiệu vào.
Để phân biệt các hệ thống trên chúng ta căn cứ vào tác động điều khiển
(control action), đó là quá trình định lượng tác động lên hệ thống điều khiển
để hình thành các tín hiệu ngõ ra.
Nhờ tiến bộ của công nghệ vi xử lý và công nghệ bán dẫn lực
hiện nay, tần số chuyển mạch xung có thể lên tới dải tần số siêu âm nhằm
giảm tiếng ồn cho động cơ và giảm tổn thất trên lõi sắt động cơ.
Hệ thống điện áp xoay chiều 3 pha ở đầu ra có thể thay đổi giá trị
biên độ và tần số vô cấp tuỳ theo bộ điều khiển. - Theo lý thuyết, giữa tần
số và điện áp có một quy luật nhất định tuỳ theo chế độ điều khiển. Đối với
tải có mô men không đổi, tỉ số điện áp - tần số là không đổi. Tuy vậy với
tải bơm và quạt, quy luật này lại là hàm bậc 4. Điện áp là hàm bậc 4 của tần
số. Điều này tạo ra đặc tính mô men là hàm bậc hai của tốc độ phù hợp với
yêu cầu của tải bơm/quạt do bản thân mô men cũng lại là hàm bậc hai của
điện áp.
- Ngoài ra, biến tần ngày nay đã tích hợp rất nhiều kiểu điều khiển khác
nhau phù hợp hầu hết các loại phụ tải khác nhau. Ngày nay biến tần có tích
hợp cả bộ PID và thích hợp với nhiều chuẩn truyền thông khác nhau, rất
phù hợp cho việc điều khiển và giám sát trong hệ thống SCADA.
- Hiệu suất chuyển đổi nguồn của các bộ biến tần rất cao vì sử dụng các bộ
linh kiện bán dẫn công suất chế tạo theo công nghệ hiện đại. Chính vì vậy,
năng lượng tiêu thụ cũng xấp xỉ bằng năng lượng yêu cầu của hệ thống.
- Qua tính toán với các dữ liệu thực tế, với các chi phí thực tế thì với một
động cơ sơ cấp khoảng 100 kW, thời gian thu hồi vốn đầu tư cho một bộ
biến tần là khoảng từ 3 tháng đến 6 tháng. Hiện nay ở Việt nam đã có một
số xí nghiệp sử dụng máy biến tần này và đã có kết quả rõ rệt.
- Với giải pháp tiết kiệm năng lượng bên cạnh việc nâng cao tính năng điều
khiển hệ thống, các bộ biến tần hiện nay đang được coi là một ứng dụng
chuẩn cho các hệ truyền động cho bơm và quạt.
- Nhờ tính năng kỹ thuật cao với công nghệ điều khiển hiện đại nhất (điều
khiển tối ưu về năng lượng) các bộ biến tần đang và sẽ làm hài lòng nhiều
nhà đầu tư trong nước, trong khu vực và trên thế giới.
6.3.3 Chọn máy biến tần GD10- máy biến tần mini và lý do
Vật liệu dùng để chế tạo trục cần có sức bền cao, ít nhạy với tập
trung ứng suất, có thể nhiệt luyện hóa luyện và dễ gia công.
Chọn vật liệu làm 2 trục là thép 45 thường hóa đạt đô cứng với:
- HB 170 217
- Giới hạn bền: 600 MPa
b
-
Hình 7.2 : Biểu đồ mômen
- Tính momen uốn tổng Mj và momen tương đương Mtdj tại các
tiết diện j trên chiều dài trục:
Trong đó Myj và Mxj là momen uốn trong mặt phẳng yOz và xOz
tại các tiết diện j.
+) Tại tiết diện 1-2:
M12 = 9402 552002 55208 Nmm
Mtd12 = 552082 0.75.571092 = 71914.9 Nmm
+) Tại tiết diện 1-0:
M10 = 0 Nmm
Mtd10 = 0, 75.571092 = 49457,8 Nmm
+) Tại tiết diện 1-1:
M11 = 21622 = 2162 Nmm
dj = 3 M tdj / (0,1[ ])
(trong đó [ ] là ứng suất cho phép của thép chết tạo trục, tra bảng
B10.5[1] với thép 45 b 600MPa và d1 = 20mm thì
[ ]=63 MPa)
+) Tại tiết diện 1-2: d12 = 3 71914,9 / (0,1.63) = 22,25mm
+) Tại tiết diện 1-0: d10 == 3 49457, 8 / (0,1.63) = 19,87 mm
d 2T/[dl t (h t1 )] [ d ]
c 2T/(dl t b) [ c ]
Theo bảng B9.5[1], với dạng lắp cố định, vật liệu mayo bằng thép,
[ d ] 100 MPa
tải trọng va đập nhẹ, ta có: [ ] 50 MPa
c
Bảng 7.2: Kiểm nghiệm độ bên then tại các vị trí lắp:
K K
c)Xác định các hệ số σdj và dj đối với các tiết diện nguy hiểm theo
công thức 10.25[1] và 10.26[1]:
- Các trục được gia công trên máy tiện, tại các tiết diện nguy hiểm
yêu cầu đạt Ra = 0,32 0,16 m , do đó theo bảng B10.8[1], hệ số tập
trung ứng suất do trạng thái bề mặt Kx=1
- Không sử dụng các phương pháp tang bền bề mặt, do đó hệ số
tăng bền Ky = 1;
- Theo bảng B10.12[1], khi dùng dao phay ngón, hệ số tập trung tại
‘rãnh then ứng với vật liệu có b =600MPa là K =1,76, K =1,54.
Theo bảng B10.10[1] tra hệ số kích thước 0,92 0.89 ứng với
đường kính của tiết diện nguy hiểm, từ đó xác định được tỉ số K /
và K / tại rãnh then trên các tiết diện này. Theo bảng B10.11[1], ứng
với kiểu lắp đã chọn, b =600MPa và đường kính của tiết diện nguy
hiểm tra được tỉ số K / = 2,06 và K / = 1,64 do lắp căng tại các
tiết diện này trên cơ sở đó chọn giá trị lớn hơn tính K d và K d theo
công thức 10.25[1] và 10.26[1]:
K d =( K / +Kx – 1)/Ky
K d =( K / +Kx – 1)/Ky
Kết quả tính ghi trong bảng dưới
d) Xác định hệ số an toàn:
Theo công thức 10.19[1], ta có:
sj = s j . s j / s2 j s2 j [s]
Trong đó:
- [s] là hệ số an toàn cho phép, thông thường [s]=1,5…2,5
- s j là hệ số an toàn chỉ xét riêng ứng suất pháp tính theo công
thức 10.20[1]: s j K .
1
dj aj mj
- s j là hệ số an toàn chỉ xét riêng ứng suất tiếp tính theo công thức
10.21[1]: s j K .
1
dj aj mj
Tiết dmm Tỉ số K / do Tỉ số K / K d K d s j s j s
diện do
Chọn cấp chính xác cho ổ đũa: chọn cấp chính xác bình
thường (cấp chính xác 0)
Kiểm nghiệm khả năng tải động của ổ đũa với ổ chịu tải lớn
hơn với Fr= Fr10=312 N:
- Khả năng tải động của ổ được tính theo công thức 11.1[1]:
Cd = Q m L
Trong đó:
L - Tuổi thọ tính bằng triệu vòng quay
L=60.n1.Lh/106=60. 700.6000/106= 252 (triệu vòng)
m - bậc của đường cong mỏi khi thử về ổ lăn m=10/3 đối với ổ
đũa
Q - Tải trọng quy ước được xác định theo công thức 11.3[1]:
Q=(XVFr + YFa)ktkđ
Trong đó:
o V – Hệ số kể đến vòng nào quay, ở đây vòng trong quay
V=1
o kt – Hệ số kể đến ảnh hưởng của nhiệt độ, lấy k t=1 với nhiệt
độ làm việc <105oC
o kđ – Hệ số kể đến đặc tính tải trọng, theo bảng B11.3[1] với
va đập nhẹ, động cơ điện công suất nhỏ lấy kđ=1
o X – Hệ số tải trọng hướng tâm
o Y – Hệ số tải trọng dọc trục
Vì Fa=0 => e=0 => X=1,Y=0
Tải trọng quy ước tác dụng vào ổ:
Q= (1.1 0.282 +0.0).1.1= 0,282 kN
Khả năng tải động của ổ: Cd = Q m L = 0,282. 3 252 = 1,781
kN
2 ổ lăn thỏa mãn khả năng tải động.
Chọn sơ đồ chuyển động của truyền động vít-đai ốc dựa vào yêu cầu sử
dụng và bố trí kết cấu : vít quay ,đai ốc tinh tiến ( vít chạy dao trong máy tiện),
vít vừa quay vừa tịnh tiến, đai ốc cố định ( vít trong các máy ép).....Tùy theo
ma sát trên ren người ta phân ra truyền động vít- đai ốc ma sát trượt gọi tắt là
truyền động trượt và truyền dộng vít-đai ốc ma sát lăn gọi tắt laf truyền động
lăn.
Để phù hợp với công dụng của máy vậy nên chọn cơ cấu trục vít –quay
còn đai ốc tịnh tiến.
[q] –áp suất cho phép ,chọn như sau,phụ thuộc vào vật liệu vít và
đai ốc đối với thép –gang [q] = 5....6 MPa
Tương tự như trường hợp của đai ốc ghép ,đối với đai ốc nguyên của
kích thước vít ,ta cũng theo điều kiện bền dập, điều kiện bền kéo và điều
kiện bền cắt để kiểm tra hoặc chọn các kích thước còn lại của đai ốc
trong đó .
d = 80 MPa;
c = 30 MPa ;
k = 21 MPa ;
Cơ cấu loại này có thẻ dùng để định vị và kẹp chặt theo hai mặt
phẳng đối xứng hoặc mặt trụ.
W0 -lực hướng trục do quay trục vít sinh ra.
W1 -lực kẹp của cơ cấu chi tiết.
F –lực ma sát xuất hiện giữa má ê-tô và rãnh trượt
N1 f1
F= x
Phương trình cân bằng lực theo phương nằm ngang là:
W1 +2F= W0 => W1 = W0 -2F
Phương trình moomen của lực tác dụng lên má ê-tô đối với điểm O:
2
W1
. .
h=2 3 . N1 . L1
3. Các bề mặt
mài không song
song
- Kẹp phôi không chính xác -- Kẹp lại phôi
- Phôi không bằng phẳng, quá -- Kiểm tra điều chỉnh lại chế
thô độ mài, mài thô trước nếu
- Chi tiết mài quá nóng phôi có bề mặt không bằng
phẳng
- Chọn lại dung dịch trơn
nguội phù hợp
4. Bề mặt mài - Do hạt mài quá cứng - Thay giấy nhám có hạt
bị cháy, bị nứt - Dung dịch làm mát không đủ mài có độ cứng phù hợp
-Bổ sung dung dịch làm mát
- -Chiều sâu cắt quá lớn -Giảm chiều sâu cắt
5. Độ bóng - Chọn giấy nhám không phù - Thay giấy nhám có độ hạt mịn
không đạt (quá hợp, hạt đá không đồng đều hơn, sửa đá đúng kỹ thuật
thô, nhiều vết -Chiều sâu cắt quá lớn - Giảm chiều sâu cắt
xước)
- Dung dịch làm mát bẩn, bụi - Thay dung dịch làm mát mới
phoi nhiều
6. Bề mặt mài - Cấu trúc vật liệu gia công - Kiểm tra và chọn lại vật liệu gia
không đồng không đồng nhất công
đều, không -Dây đai bị mòn, trượt, -Thay dây đai
phẳng
- Chuyển động của đĩa mài bị - Điều chỉnh lại chuyển động của
gián đoạn đĩa mài
- Độ cứng vững của máy kém, - Kiểm tra lại lắp đặt máy,
rung động nhiều chống rung động
-Hạt mài mòn không đều -Thay giấy nhám phù hợp
- Luôn sử dụng Dụng cụ bảo hộ lao động trong quá trình thao tác máy.
- Khu vực làm việc cần an toàn: sạch sẽ và đủ ánh sáng, không có chất
cháy nổ, có thông gió
- An toàn điện: phích cắm phù hợp ổ cắm, cơ thể không tiếp đất, tránh nước
và ẩm ướt, dây dẫn điện phải trong tình trạng tốt
- An toàn cá nhân: luôn tỉnh táo, chú ý công tắc phải tắt sau khi dùng xong,
không rướn với người lúc thao tác máy, trang phục gọn gàng, chỉ đặt máy
xuống khi đã ngừng hẳn.
Hàng ngày sau mỗi ca làm việc phải lau chùi, bảo quản máy, tra dầu mỡ
vào các bộ phận máy. Dầu phải tinh khiết, được lọc hết bụi bẩn. Cần phải thực
hiện đúng chế độ định kỳ thay dầu mỡ và làm vệ sinh các bể chứa dầu. Loại
dầu dùng cho máy mài là dầu vàng nhãn hiệu
PHẦN II LẬP QUY TRÌNH GIA CÔNG GIÁ ĐỠ TRỤC DẪN ĐỘNG
Ñeå phuïc vuï cho vieäc caûi tieán vaø naâng cao chaát löôïng saûn phaåm
cô khí , vieäc ñeà ra quy trình coâng ngheä thích hôïp vaø coù hieäu quaû laø
vaán ñeà raát quan troïng. Ngoaøi ra, ñeå ñaûm baûo ñöôïc yeâu caàu thieát
keá, ñaït tính coâng ngheä cao , saûn phaåm laøm ra ñöôïc söû duïng roäng
raõi , vieäc ñeà ra quy trình coâng ngheä thích hôïp laø coâng vieäc phaûi
ñöôïc öu tieân haøng ñaàu. Vieäc thieát keá quy trình coâng ngheä thích hôïp
coøn giuùp ngöôøi coâng nhaân giaûm ñöôïc thôøi gian gia coâng, taêng
ñöôïc naêng suaát . Laøm cho giaù thaønh saûn phaåm haï hôn , ñaùp öùng
ñöôïc nhu caàu cuûa thò tröôøng.
Moät chi tieát maùy coù theå coù nhieàu quy trình coâng ngheä khaùc
nhau, vieäc thieát keá quy trình coâng ngheä ñöôïc choïn trong ñoà aùn naøy
ñaõ ñöôïc choïn sao cho hôïp lyù nhaát ñoàng thôøi ñaûm baûo yeâu caàu veà
chaát löôïng , giaù thaønh, thôøi gian.
Caùc soá lieäu vaø thoâng soá tính toaùn ñeàu ñöôïc thaày höôùng daãn töø
taøi lieäu vaø baèng kinh nghieäm. Tuy vaäy khoâng theå traùnh khoûi caùc
sai soùt trong quaù trình tính toaùn , thieát keá. Chuùng em mong ñöôïc caùc
thaày coâ goùp yù, boå sung kieán thöùc cuõng nhö chæ baûo cho chuùng em
ñeå kieán thöùc cuûa chuùng em ngaøy caøng phong phuù hôn
Ñeå laøm ñöôïc vieäc ñoù, noù ñöôïc thieát keá ñeå ñôõ, ñònh vò vaø
giöõ chi tieát nhaèm ñaûm baûo khi laøm vieäc vôùi sai soá trong phaïm vi
cho pheùp.
Ñoä song song giöõa caùc loã quan troïng laø 0,05
Muốn xác định được dạng sản xuất phải xác định được sản lượng hàng
năm
Sản lượng hàng năm được xác định theo công thức sau đây:
Trong đó:
: Số chi tiết được sản xuất trong một năm;
: Số sản phẩm (số máy) được sản xuất trong một năm;
: Số chi tiết trong một sản phẩm;
: lượng sản phẩm dự phòng do sai hỏng khi tạo phôi gây ra 5%
: lượng sản phẩm dự trù cho hỏng hóc và phế phẩm trong qua trình gia
công cơ 5%.
Ta có:
Sau khi xác định được sản lượng hàng năm ta phải xác định trọng lượng của
chi tiết. Trọng lượng của chi tiết được xác định theo công thức:
Ta tính thể tích chi tiết bằng cách sử dụng chương trình Solidwork vẽ 3D
chi tiết rồi vào Evaluate/Mass Properties để tính thể tích.
Khi xaùc ñònh loaïi phoâi vaø phöông phaùp cheá taïo phoâi cho chi
tieát ta caàn phaûi quan taâm ñeán ñaëc ñieåm veà keát caáu vaø yeâu caàu
chòu taûi khi laøm vieäc cuûa chi tieát (hình daïng, kích thöôùc, vaät lieäu,
chöùc naêng, ñieàu kieän laøm vieäc…)
Ñieàu kieän saûn xuaát thöïc teá xeùt veà maët kyõ thuaät vaø toå chöùc
saûn xuaát (khaû naêng veà trang thieát bò, trình ñoä kyõ thuaät cheá taïo
phoâi…)
Maëc khaùc khi xaùc ñònh phöông aùn taïo phoâi cho chi tieát ta caàn
quan taâm ñeán ñaëc tính cuûa caùc loaïi phoâi vaø löôïng dö gia coâng öùng
vôùi töøng loaïi phoâi. Sau ñaây laø moät vaøi neùt veà ñaëc tính quan troïng
cuûa caùc loaïi phoâi thöôøng ñöôïc söû duïng:
° Phoâi ñuùc:
Khaû naêng taïo hình vaø ñoä chính xaùc cuûa phöông phaùp ñuùc phuï
thuoäc vaøo caùch cheá taïo khuoân,coù theå ñuùc ñöôïc chi tieát coù hình daïng
töø ñôn giaûn ñeán phöùc taïp (chi tieát cuûa ta coù hình daïng khaù phöùc taïp) .
Phöông phaùp ñuùc vôùi caùch laøm khuoân theo maãu goã hoaëc döôõng ñôn
phoâi ñuùc thaáp. Phöông phaùp ñuùc aùp löïc trong khuoân kim loaïi cho ñoä
chính xaùc vaät ñuùc cao. Phöông phaùp ñuùc trong khuoân caùt, laøm khuoân thuû
coâng coù phaïm vi öùng duïng roäng, khoâng bò haïn cheá bôûi kích thöôùc vaø
khoái löôïng vaät ñuùc, phí toån cheá taïo phoâi thaáp,tuy nhieân naêng suaát
khoâng cao. Phöông phaùp ñuùc aùp löïc trong khuoân kim loaïi coù phaïm vi öùng
duïng heïp hôn do bò haïn cheá veà kích thöôùc vaø khoái löôïng vaät ñuùc, phí
toån cheá taïo khuoân cao vaø giaù thaønh cheá taïo phoâi cao,tuy nhieân phöông
phaùp naøy laïi coù naêng suaát cao thích hôïp cho saûn suaát haøng loaït vöøa.
° Phoâi reøn:
Phoâi töï do vaø phoâi reøn khuoân chính xaùc thöôøng ñöôïc aùp
duïng trong ngaønh cheá taïo maùy. Phoâi reøn töï do coù heä soá dung sai
lôùn, cho ñoä beàn cô tính cao, phoâi coù tính deûo vaø ñaøn hoài toát. Ôû
phöông phaùp reøn töï do, thieát bò, duïng cuï cheá taïo phoâi laø vaïn
naêng, keát caáu ñôn giaûn,nhöng phöông phaùp naøy chæ taïo ñöôïc caùc
chi tieát coù hình daïng ñôn giaûn ,naêng suaát thaáp. Reøn khuoân coù
ñoä chính xaùc cao hôn,naêng suaát cao nhöng phuï thuoäc vaøo ñoä chính
xaùc cuûa khuoân .Maët khaùc khi reøn khuoân phaûi coù khuoân
chuyeân duøng cho töøng loaïi chi tieát do ñoù phí toån taïo khuoân vaø
cheá taïo phoâi cao. Phöông phaùp naøy khoù ñaït ñöôïc caùc kích thöôùc
vôùi caáp chính xaùc 7-8 ôû chi tieát coù hình daïng phöùc taïp.
° Phoâi caùn:
Coù proâfin ñôn giaûn, thoâng thöôøng laø troøn, vuoâng, luïc giaùc,
laêng truï vaø caùc thanh hình khaùc nhau, duøng ñeå cheá taïo caùc truïc
trôn, truïc baäc coù ñöôøng kính ít thay ñoåi, hình oáng, oáng vaït, tay gaït,
truïc then, maët bít. Phoâi caùn ñònh hình phoå bieán thöôøng laø caùc loaïi
theùp goùc, theùp hình I, U, V… ñöôïc duøng nhieàu trong caùc keát caáu
laép. Phoâi caùn ñònh hình cho töøng lónh vöïc rieâng, ñöôïc duøng ñeå cheá
taïo caùc loaïi toa taøu, caùc maùy keùo, maùy naâng chuyeån… Phoâi caùn
oáng duøng cheá taïo caùc chi tieát oáng, baïc oáng, then hoa, tang troáng,
caùc truï roãng… Cô tính cuûa phoâi caùn thöôøng cao, sai soá kích thöôùc
cuûa phoâi caùn thöôøng thaáp, ñoä chính xaùc phoâi caùn coù theå ñaït töø
912. Phoâi caùn ñöôïc duøng hôïp lyù trong tröôøng hôïp sau khi caùn
khoâng caàn phaûi gia coâng cô tieáp theo, ñieàu ñoù ñaëc bieät quan troïng
khi cheá taïo caùc chi tieát baèng theùp vaø hôïp kim khoù gia coâng, ñaét
tieàn.
=> Chi tieát giaù ñaãõn höôùng coù hình daïng khaù phöùc taïp vaø
coù moät soá maët coù ñoä chính xaùc kích thöôùc khaù cao (caáp 7-8), neân
ta khoâng duøng phöông phaùp caùn ñeå taïo phoâi.
Ngoaøi ra trong thöïc teá saûn xuaát ngöôøi ta coøn duøng phoâi haøn
nhöng ôû quy moâ saûn xuaát nhoû ñôn chieác.
Döïa vaøo ñaëc ñieåm cuûa caùc phöông phaùp taïo phoâi ôû treân, ta
choïn phöông phaùp ñuùc vì:
+ Hình daïng cuûa chi tieát khaù phöùc taïp caùc phöông phaùp
khaùc khoâng theå thöïc hieän ñöôïc
+ Giaù thaønh cheá taïo vaät ñuùc reû
+ Thieát bò ñaàu tö ôû phöông phaùp naøy töông ñoái ñôn giaûn,
cho neân ñaàu tö thaáp
+ Phuø hôïp vôùi saûn xuaát haøng loaït vöøa
+ Ñoä nhaùm beà maët, ñoä chính xaùc sau khi ñuùc coù theå chaáp
nhaän ñeå coù theå tieáp tuïc gia coâng tieáp theo
+ Vaät lieäu laøm chi tieát laø gang xaùm GX 15 – 32 coù tính ñuùc
toát.
- Daïng phoâi:
Chi tieát daïng caøng, vaät lieäu cheá taïo chi tieát laø gang xaùm
GX 15-32, ñaëc tröng cô hoïc laø doøn, chòu neùn toát neân deã bò moõi do
keùo. Gang laø vaät lieäu thích hôïp vôùi phöông phaùp ñuùc, hình daïng
cuûa phoâi ñuùc coù theå phöùc taïp, kích thöôùc baát kyø, saûn löôïng coù
theå raát lôùn … neân choïn daïng phoâi laø phoâi ñuùc.
- Vaät lieäu :
Gang xaùm GX 15-32 laø soá hieäu gang xaùm coù cô tính trung
bình (thöôøng coù neàn kim loaïi peùclít – ferít vôùi caùc taám grafít töông
ñoái thoâ) ñeå laøm caùc chi tieát chòu taûi trung bình vaø chòu maøi moøn
ít.
C Si Mn P S
2,8 3,5% 1.5 3% 0,5 1% 0,1 0,2% 0,1
Coâng duïng : Gang coù cô tính toång hôïp khoâng cao baèng theùp nhöng
coù tính ñuùc toát, gia coâng caét goït deã daøng, cheá taïo ñôn giaûn vaø
giaù thaønh reû
Vì daïng saûn xuaát laø haøng loaït vaø vaät lieäu chi tieát laø gang
xaùm GX15 -32 duøng phöông phaùp ñuùc trong khuoân caùt maãu kim loaïi,
laøm khuoân baèng maùy, vôùi caáp chính xaùc II. Loaïi phoâi naøy coù caáp
chính xaùc kích thöôùc laø IT16 (theo taøi lieäu HDTK ÑAMH CNCTM,
trang 27).
Ðâu ngót
Hê thông rót
Chôt dinh vi
Xiên hoi
33±0,5
21±0,5
31±0,1
19±0,1
Ø40±0,1
Ø34±0,1
M6
Ø29±0,1
Ø24±0,02
Ø20±0,5 Rz20
Rz20
Ø10±0,1
Ø16±0,1
105±0,5
Ø11±0,02
Rz20
17±0,1
36±0,5
Rz40
Rz20
25±0,1 40±0,1
Rz40
29±0,5
56±0,1
110±0,5
- Ñònh vò: + Ñònh vò baèng 3 chốt tỳ nhám (khoáng cheá 3 baäc töï
do )
Rz 40
24±0,1 n
C L
w w
Phạm vi tốc độ bước tiến dọc của bàn máy: 35 – 980 mm/ph
Chuỗi cấp bước tiến: 35 – 45 – 55 – 68 – 85 – 106 – 132 – 165 – 206 –
258 – 322 – 403 – 503 – 628 – 785 – 980 mm/ph
Phủ bì: 2100x1940x1600 mm3
-Duïng cuï caét: Dao phay ñóa löôõi caét baèng theùp gioù:(Tra bảng 4-84
STCNCTM1)
Vt = 23,9( m/phót).
Sè vßng quay cña trôc chÝnh theo tèc ®é tÝnh to¸n lµ:
1000.Vt 1000.23,9
nt = 38,1(vßng/phót)
D 3,14.200
Ta chän sè vßng quay theo m¸y nm =65(vßng/phót).
Nh vËy tèc ®é c¾t thùc tÕ sÏ lµ:
.D.nm 3,14.200.65
Vtt = 40,82 (m/phót).
1000 1000
Ñònh vò: + Ñònh vò maët phaúng:baèng phieán tyø phaúng (khoáng cheá 3
baäc töï do)
+ Ñònh vò maët maët truï ngoaøi baèng khoái V (khoáng cheá 2 baäc
töï do )
Do ñoù chi tieát ñöôïc khoáng cheá 5 baäc töï do
Sô ñoà ñònh vò:
S
w w
Ø24±0,1
Phủ bì: 1245x815x2690 mm3
Chọn dao:
Mũi khoan ruột gà thép gió: d = 22,8 mm
Dao khoét d=23,8 mm
Dao doa d=24mm
- Duïng cuï kieåm tra: calíp truï
Rz 40
25±0,1
A
K
w
S
- Maùy gia coâng: máy phay ngang 6H81 (Bảng 9-38 STCNCTM3)
Công suất động cơ chính: 4,5 kW
Bàn làm việc: 250x1000 mm2
Số rãnh chữ T: 3, chiều rộng rãnh chữ T: 14 mm
Số cấp tốc độ trục chính: 16
Phạm vi tốc độ trục chính: 65 – 1800 vg/ph
Chuỗi cấp tốc độ: 65 – 80 – 100 – 126 – 158 – 196 – 245 – 306 – 382
– 476 – 595 – 742 – 926 – 1156 – 1442 – 1800 vg/ph
Số cấp bước tiến bàn máy: 16
Phạm vi tốc độ bước tiến dọc của bàn máy: 35 – 980 mm/ph
Chuỗi cấp bước tiến: 35 – 45 – 55 – 68 – 85 – 106 – 132 – 165 – 206 –
258 – 322 – 403 – 503 – 628 – 785 – 980 mm/ph
Phủ bì: 2100x1940x1600 mm3
-Duïng cuï caét: Dao phay ñóa löôõi caét baèng theùp gioù:(Tra bảng 4-84
STCNCTM1)
Lîng d :
Phay 1 lần víi lîng d gia c«ng lµ : Zb= 2 mm
ChÕ ®é c¾t :
ChiÒu s©u c¾t t = 2 mm
Lîng ch¹y dao SZ = 0.18mm/r¨ng ( b¶ng 5-172 Sæ tay CNCTM2 )
Lîng ch¹y dao vßng S0=0,18.20=3,6 mm/vßng
Sè vßng quay cña trôc chÝnh theo tèc ®é tÝnh to¸n lµ:
1000.Vt 1000.29,1
nt = 74,1(vßng/phót)
D 3,14.125
Rz 20
40±0,1
O P
- Maùy gia coâng: máy phay ngang 6H81 (Bảng 9-38 STCNCTM3)
Sè vßng quay cña trôc chÝnh theo tèc ®é tÝnh to¸n lµ:
1000.Vt 1000.29,1
nt = 74,1(vßng/phót)
D 3,14.125
Rz 40
56±0,1
E H
- Maùy gia coâng: máy phay ngang 6H81 (Bảng 9-38 STCNCTM3)
Sè vßng quay cña trôc chÝnh theo tèc ®é tÝnh to¸n lµ:
1000.Vt 1000.23,9
nt = 38,1(vßng/phót)
D 3,14.200
F
w
103±0,1
Rz 40
Hình 16.6 Gia coâng maët F, G
- Maùy gia coâng: máy phay ngang 6H81 (Bảng 9-38 STCNCTM3)
-Duïng cuï caét: Dao phay ñóa löôõi caét baèng theùp gioù:(Tra bảng 4-84
STCNCTM1)
Sè vßng quay cña trôc chÝnh theo tèc ®é tÝnh to¸n lµ:
1000.Vt 1000.23,9
nt = 38,1(vßng/phót)
D 3,14.200
.D.nm 3,14.200.65
Vtt = 1000
1000
40,82 (m/phót).
n S
17
Ø11±0,05
86±0,1
Mũi khoan ruột gà thép gió: d = 10,8 mm , chiều dài L=150mm, chiều
dài phần làm việc l=100 mm
Mũi doa d=11mm chiều dài L=150mm , chiều dài phần làm việc l=40
mm
+ Mặt trụ trong dung choát truï (khoáng cheá 2 baäc töï do)
Rz 20
31±0,1
Ø10±0,1
+ Chọn máy: máy khoan cần 2H53 (Bảng 9-22 STCNCTM3)
Đường kính lớn nhất khoan được 35 mm
Công suất động cơ chính: 2,8 kW
Số cấp tốc độ trục chính: 12
Phạm vi tốc độ trục chính: 25 – 2500 vg/ph
Chuỗi cấp tốc độ: 25 – 38 – 58 – 88 – 133 – 200 – 308 – 468 – 712 –
1080 – 1645 – 2500 vg/ph
Số cấp bước tiến trục chính: 12
Phạm vi tốc độ bước tiến: 0,04 – 1,8 mm/vg
Chuỗi cấp bước tiến: 0,04 – 0,06 – 0,08 – 0,11 – 0,16 – 0,24 – 0,32 –
0,45 – 0,64 – 0,90 – 1,27 – 1,80 mm/vg
Phủ bì: 2240x870x3035 mm3
Chọn dao: Tra bảng 4-40 STCNCTM1 ta chọn :
Mũi khoan ruột gà thép gió: d = 10 mm , chiều dài L=130mm, chiều dài
phần làm việc l=70 mm
S n
M6
120°
Ñònh vò: + Ñònh vò maët phaúng: baèng phieán tyø phaúng (khoáng
cheá 3 baäc töï do )
12,5±0,1
S
Ø34±0,1
Ø40±0,1
Chän m¸y:
_HÖ sè ®iÒu chØnh k3 phô thuéc chu kú bÒn T cña dao, k3=1,0
_HÖ sè ®iÒu chØnh k4 phô thuéc tr¹ng th¸i gang, k4=0,8.
Tèc ®é c¾t tÝnh to¸n : Vt = 140.0,87.0,8 = 97,4 m/phót.
Sè vßng quay trôc chÝnh: ntc =1000.Vt/.D = 1000.97,4/3,14.34 =912
v/ph
Chän tèc ®é m¸y n m =800 (vßng/phót).
Tèc ®é c¾t thùc tÕ: Vtt= n m ..D/1000 = 800.3,14.34/1000 =85,41
(m/ph)
Lîng ch¹y dao phót: Sp = n m .S =800.0,4 = 320 (mm/phót).
C«ng suÊt c¾t yªu cÇu lµ :Theo b¶ng 5-68: N c=2,4 < 10.0,8 = 8
=Nm.
VËy m¸y ®· chän tho¶ m·n
Ø29±0,2
Chän m¸y:
Dao tiÖn r·nh th©n cong g¾n m¶nh hîp kim cøng cã kÝch thíc :
B-B
B B
0,05 A
C A
90°
Qui trình công nghệ gồm 3 bước: Khoan, Khoét, doa. Chi tiết được
định vị bằng phiến tỳ ( hạn chế 3 bậc tự do), khối V định vị 2 bậc bậc tự do.
Công thức tính lượng dư cho bề mặt trụ trong đối xứng Ф24+0.22:
2Zbmin = 2(Rza + Ta + a2 b2 )
Trong đó:
RZa : Chiều cao nhấp nhô tế vi do bước công nghệ sát trước để lại.
Ta : Chiều sâu lớp hư hỏng bề mặt do bước công nghệ sát trước để
lại.
ρa : Sai lệch về vị trí không gian do bước công nghệ sát trước để
lại( độ cong
εb : Sai số gá đặt chi tiết ở bước công nghệ đang thực hiện.
Giá trị cong vênh ρc của lỗ được tính theo cả phương hướng kính và
hướng trục:
Trong đó k : độ cong giới hạn của phôi trên 1mm chiều dài.
– giá trị sai số do độ lệch thao đúc tạo lỗ. Trong trường hợp cụ thể
này chính là sai lệch về vị trí của các mặt chuẩn đã gia công ở các nguyên
công trước và được sử dụng để gá đặt chi tiết trên nguyên công đang thực
hiện.
Trong đó: , là dung sai kích thước B và C theo cấp chính xác
tương ứng của phôi.
+ Sai số gá đặt chi tiết b ở bước nguyên công đang thực hiện
được xác định bằng tổng véctơ sai số chuẩn c và sai số kẹp chặt k nếu ta bỏ
qua sai số đồ gá.
Trong đó:
c : Sai số chuẩn( khi gốc kích thước không trùng với chuẩn định vị).
c = 0,2 + 2.e ( chọn e = 0 – không tồn tại độ lệch tâm) c = 0,2
k :Sai số kẹp chặt( bảng 24 – [2]) k = 70 m .
- Sau bước nguyên công khoét tra bảng 13-[2] ta được R Z = 50, T =
50
Sai lệch không gian tổng cộng nguyên công doa
ρdoa = 0,05. ρkhoét = 0,05.287 = 14,35 m
Sai số gá đặt b = 0,05.212 = 10,6 m
+ Khoan : d1
m m
Phôi
ë bưíc phay th« ®¹t cÊp chÝnh x¸c IT12, sau bưíc phay th« øng víi
kÝch thưíc danh nghÜa 10 100 vµ cÊp chÝnh x¸c IT14
Dung sai cña vËt ®óc lµ 740 (m).
Sai lÖch vÒ ®é kh«ng song song lµ :
KS2 = 1/2 dung sai ph«i = 1/2. 740 = 370 (m).
+ V× sai lÖch do ®é cong vªnh vµ ®é kh«ng song khong lµ cïng hưíng
nªn tæng sai lÖch kh«ng gian cu¶ ph«i lµ :
ci ks2 16 370 386 (m) (2)
Tõ (1) vµ (2) ta cã lưîng dư nhá nhÊt ë bíc phay th« lµ :
Zbmin = 386 + 600 = 986 (m) = 0,986 (mm).
- Lîng d nhá nhÊt ë bíc phay tinh.
Theo b¶ng (3-69) STCNCTM T1 cã :
+ ë bưíc phay th« ®¹t cÊp chÝnh x¸c IT12, sau bíc phay th«.
Rz = 50, T = 50
Rz + T = 50 + 50 = 100 (m)
+ Sau bíc phay th«, sai lÖch kh«ng gian cßn l¹i lµ :
= 0,06ph«i = 0,06.386 = 23,16 (m)
Lîng d nhá nhÊt ë bíc phay tinh lµ :
Zbmin = 100 +23,16= 123,16 (m)
Zbmin = 0,123 (mm).
KÝch thíc khi phay th« : 31+ 0,123 = 31,123 (mm).
KÝch thíc cña ph«i : 31,123 + 0,986 = 32,109 (mm).
Dung sai cña tõng nguyªn c«ng tra theo b¶ng (3-18) STCNCTM T1.
- Phay tinh : 2 = 100 m.
- Phay th« : 1 = 180 m.
- Cña ph«i : 0 = 740 m.
- KÝch thưíc giíi h¹n ®îc tÝnh lµ :
LÊy kÝch thưíc tÝnh to¸n vµ lµm trßn theo hµng sè cã nghÜa cña
dung sai ta ®îc kÜch thưíc min . Sau ®ã lÊy kÝch thưíc min céng trõ dung
sai trªn díi ®îc kÝch thưíc max.
Sau phay tinh: L2min = 30,9 (mm)
Zomax = Z
1
i max = 1,547 + 0,303 = 1,85(mm)
2
Z0min = Z
1
i min = 0,986+ 0,223 = 1,209 (mm)
0 2 0, 74 0,1 0,64(mm)
Dd 22,8 20
Chiều sâu cắt t = = = 1,4 (mm)
2 2
Lượng chạy dao s = 0,25 mm/vòng theo bảng 5.25
CV .D q
Tốc độ cắt V = m y .kv
T .S
Tra bảng 5.28 STCNCTM2 có dung dịch trơn nguội ta có
Cv = 9,8 q = 0,4 y = 0,5 m = 0,2
T: tuổi bền của dao, T = 50 (ph) theo bảng 5.30 [7]
Hệ số kv = kMV.kUV.klv = 1
Với
kMV : hệ số phụ thuộc chất liệu gia công
750
nV
kn 1 750
0.9
Chieàu saâu caét laáy baèng kích thöôùc trung gian lôùn nhaát
t i Z i max
S ph Sn S z Zn ( STCMCTM2 trang27)
Trong ñoù:
Z: Soá raêng Z = 8
Tra bảng 5-34 (STCNCTM2 trang 28) khi phay thô bằng dao
mặt mặt đầu , công suất máy <5 KW , độ cứng vững trung bình ta được S z =
0,2 mm/răng
Löôïng chaïy dao voøng khi phay thoâ S = S z Z = 0,2x8 = 1,6 mm/vg
Trong ñoù:
T – chu kyø beàn cuûa dao
Caùc heä soá : öùng vôùi löôõi caét BK6 [STCNCTM2, baûng 5-39,
trang 33]
CV = 445
q = 0,2
x = 0,15
y = 0,35
u = 0,2
p=0
m = 0,32
Tuổi beàn dao T=180 ph [STCMCTM2, baûng 5-40, trang 34]
Heä soá ñieàu chænh kv=kmvknvkuv [STCMCTM2, trang 28]
Trong ñoù
kmv: Heä soá phuï thuoäc chaát löôïng beà maët gia coâng
knv:Heä soá phuï thuoäc traïng thaùi beà maët cuûa phoâi
kuv :Heä soá phuï thuoäc vaät lieäu duïng cuï caét
Heä soá phuï thuoäc chaát löôïng beà maët gia coâng:
nv
190
k MV [3, baûng 5-1, trang 6]
HB
Heä soá phuï thuoäc traïng thaùi beà maët cuûa phoâi :k nv = 0,6
[STCMCTM2 ,baûng 5-5, trang 8]
Heä soá phuï thuoäc vaät lieäu duïng cuï caét kuv = 1 [STCMCTM2,
baûng 5-6, trang 8]
k V 1 0,6 1 0,6
Vaäy
445 1250,2
V 0, 6 112, 69m / ph
1800,32 1,550,4 0, 20,35 160,2 80
1000 V
Soá voøng quay cuûa dao n
D
d. Löïc caét Pz
Heä soá ñieàu chænh cho chaát löôïng beà maët gia coâng
[STCMCTM2,baûng 5.9, trang 9]
n
HB
k mp
190
251, 63 112, 69
N e1 0, 46kW
1020 60
Trong ñoù:
T –Tuổi beàn cuûa dao
Caùc heä soá : öùng vôùi löôõi caét BK6 [STCMCTM2, baûng 5-39,
trang 33]
CV = 445
q = 0,2
x = 0,15
y = 0,35
u = 0,2
p=0
m = 0,32
Tuổi beàn dao T=180 ph [STCMCTM2, baûng 5-40, trang 34]
Heä soá ñieàu chænh kv=kmvknvkuv [STCMCTM2, trang 28]
Trong ñoù
kmv: Heä soá phuï thuoäc chaát löôïng beà maët gia coâng
knv:Heä soá phuï thuoäc traïng thaùi beà maët cuûa phoâi
kuv :Heä soá phuï thuoäc vaät lieäu duïng cuï caét
Heä soá phuï thuoäc chaát löôïng beà maët gia coâng:
nv
190
k MV [3, baûng 5-1, trang 6]
HB
Heä soá phuï thuoäc traïng thaùi beà maët cuûa phoâi :k nv = 0,6
[STCMCTM2,baûng 5-5, trang 8]
Heä soá phuï thuoäc vaät lieäu duïng cuï caét kuv = 1 [STCMCTM2,
baûng 5-6, trang 8]
k V 1 0,6 1 0,6
Vaäy
445 1250,2
V 0, 6 240,38m / ph
1800,32 0,30,4 0,150,35 160,2 80
1000 V
Soá voøng quay cuûa dao n
D
22. 9. Tính thời gian cơ bản cho tất cả các nguyên công:
Trong sản xuất hàng loạt và sản xuất hàng khối thời gian nguyên công
được xác định theo công thức sau đây:
Ttc = To + Tp + Tpv + Ttn
Trong đó :
Ttc - Thời gian từng chiếc (thời gian nguyên công).
To - Thời gian cơ bản ( thời gian cần thiết để biến đổi trực tiếp hình
dạng, kích thước và tính chất cơ lí của chi tiết; thời gian này có thể được thực
hiện bằng máy hoặc bằng tay và trong từng trường hợp gia công cụ thể có
công thức tính tương ứng).
Tp - Thời gian phụ ( thời gian cần thiết để người công nhân gá, tháo chi
tiết, mở máy, chọn chế độ cắt, dịch chuyển ụ dao và bàn máy, kiểm tra kích
thước của chi tiết ...). Khi xác định thời gian nguyên công ta có thể giá trị gần
đúng Tp = 10%To.
Tpv – Thời gian phục vụ chỗ làm việc gồm: thời gian phục vụ kỹ thuật
(Tpvkt) để thay đổi dụng cụ, màI dao, sửa đá, điều chỉnh máy, điều chỉnh dụng
cụ (Tpvkt = 8%To); thời gian phục vụ tổ chức (Tpvtc)ơ để tra dầu cho máy, thu
dọn chỗ làm việc, bàn giao ca kíp (Tpvtc=3%To).
Ttn – Thời gian nghỉ ngơi tự nhiên của công nhân (Ttn = 5%To).
Xác định thời gian cơ bản theo công thức sau đây:
L L1 L2
To =
S .n
Trong đó:
L – Chiều dài bề mặt gia công (mm).
L1 – Chiều dài ăn dao (mm).
L2 – Chiều dài thoát dao (mm).
S – Lượng chạy dao vòng(mm/vòng).
n – Số vòng quay hoặc hành trình kép trong 1 phút.
9.1. Thời gian cơ bản của nguyên công 1:Phay mặt C, L
Phay thô:
L = 52 mm.
L2 = (2 5) mm.
L L1 L2 52 20,17 5
T01 thô = = 0,3 phút.
S .n 258
Phay tinh:
L = 52 mm.
L2 = (2 5) mm.
L L1 L2 52 14,44 5
T01 tinh = = = 0,54 phút.
S .n 132
Tổng thời gian phay là : T01(3) = 0,54 + 0,3 = 0,84 phút
9.2. Thời gian cơ bản của nguyên công 2: Gia coâng lỗ 24
Khoan lỗ 22,8
L = 22 mm.
d 22,8
L1 = cotg + (0.5 2) = cotg300 + (0,5 2) = 21 mm.
2 2
L2 = (1 3) mm.
L L1 L2 22 21 3
T= = = 0,37phút.
S .n 0,25.497
Khoét lỗ 23,8 mm
L = 22 mm.
Dd 23,8 22,8
L1 = cotg + (0.5 2) = cotg300 + (0,5
2 2
2)=2,86mm.
L2 = (1 3) mm.
L L1 L2 22 2,86 3
T= = = 0,05 phút.
S .n 0,8.700
Doa lỗ 24
L = 22 mm.
Dd 24 23,8
L1 = cotg + (0.5 2) = cotg300 + (0,5 2)
2 2
=2,2mm.
L2 = (1 3) mm.
L L1 L2 22 2,2 3
T= = = 0,05 phút.
S .n 1,1.497
Tổng thời gian cơ bản của nguyên công 3 là :
T02 = 0,37+0,05+0,05 = 0,47 phút
9.3. Thời gian cơ bản của nguyên công 3: Phay đồng thời 2 mặt A , K
Phay thô:
L = 56 mm.
L2 = (2 5) mm.
L L1 L2 56 19,18 5
T thô = = 0,31 phút.
S .n 258
Tổng thời gian phay là : T03 = 0,31 phút
9.4. Thời gian cơ bản của nguyên công 4: Phay thô, tinh đồng thời 2 mặt
O, P
Phay thô:
L = 25 mm.
L2 = (2 5) mm.
L L1 L2 25 16,65 5
T thô = = 0,28 phút.
S .n 165
Phay tinh:
L = 25 mm.
L2 = (2 5) mm.
L L1 L2 25 12,14 5
T tinh = = = 0,26phút
S .n 165
Tổng thời gian cơ bản của nguyên công 5 là :
T04 = 0,28 +0,26 = 0,54 phút
9.5. Thời gian cơ bản của nguyên công 5: Phay thô, tinh đồng thười 2 mặt
E, H
Phay thô:
L = 25 mm.
L2 = (2 5) mm.
L L1 L2 25 23,4 5
T01 thô = = 0,21phút.
S .n 258
.
Tổng thời gian phay là : T05 = 0,21 phút
L2 = (2 5) mm.
L L1 L2 25 23,4 5
Tthô = = 21 phút.
S .n 258
Tổng thời gian phay là : T06 = 0,21 phút
9.7. Thời gian cơ bản của nguyên công 7: Gia coâng lỗ 11
Doa lỗ 11
L = 8 mm.
Dd 11 10,8
L1 = cotg + (0.5 2) = cotg300 + (0,5 2)
2 2
=2,2mm.
L2 = (1 3) mm.
L L1 L2 8 2,2 3
T= = = 0,037 phút.
S .n 360
Tổng thời gian cơ bản của nguyên công 7 là :
T07 = 0,06+0,06+0,037 = 0,157 phút
9.8. Thời gian cơ bản của nguyên công 8: Gia coâng maët B
Phay thô:
L = 16 mm.
L2 = (2 5) mm.
L L1 L2 16 16,65 5
T thô = = 0,08 phút.
S .n 1,6.306
Phay tinh:
L = 16 mm.
L2 = (2 5) mm.
L L1 L2 16 12,14 5
T tinh = = = 0,05 phút.
S .n 1,2.595
Tổng thời gian phay là : T08 = 0,08 + 0,05 = 0,13 phút
9.9. Thời gian cơ bản của nguyên công 9: Gia coâng lỗ 10
Khoan lỗ 10
L = 19,5 mm.
d 10
L1 = cotg + (0.5 2) = cotg300 + (0,5 2) = 11 mm.
2 2
L2 = (1 3) mm.
L L1 L2 19,5 11 3
T= = = 0,13phút.
S .n 0,24.1080
Tổng thời gian cơ bản của nguyên công 9 là :
T09 = 0,13 phút
9.10. Thời gian cơ bản của nguyên công 10: Khoan,taro 3 lỗ M6
Khoan lỗ 5
L = 19 mm.
d 5
L1 = cotg + (0.5 2) = cotg300 + (0,5 2) = 6 mm.
2 2
L2 = (1 3) mm.
L L1 L2 19 6 3
T= = = 0,056phút.
S .n 500
Taro lỗ 5
L = 19 mm.
d 6
L1 = cotg + (0.5 2) = cotg300 + (0,5 2) = 6 mm.
2 2
L2 = (1 3) mm.
L L1 L2 19 6 3
T= = = 0,71phút
S .n 1,25.31.5
9.11. Thời gian cơ bản của nguyên công 11: Tiện thô lỗ 34 , tiện thô và
tiện tinh lỗ 40
B1: Tiện thô lỗ 34: ta tiến hành tiện 5 lần mỗi lần t=1mm
Ta có : L= 14(mm)
t 1
L1= tg
+ (0,5 2) = tg 60 + (0,5 2)=2,5(mm)
L2= 2(mm)
S = 0,4 mm/ vßng.
n=800 (vòng/phút)
Thay vào ta được :
14 2,5 2
T= 0,057 (phút)
0, 4.800
B2: Tiện thô lỗ 40 : ta tiến hành tiện 3 lần mỗi lần t=1mm
Ta cã : L= 1,5(mm)
t 1
L1= tg
+ (0,5 2) = tg 60 + (0,5 2)=2,5(mm)
L2= 2(mm)
S = 0,4 mm/ vòng
n=800 (vòng/ phút )
Thay vào ta được :
1,5 2,5 2
T= 0,019 (phút)
0, 4.800
t 0,5
L1= tg
+ (0,5 2) = tg 60 + (0,5 2)=2(mm)
L2= 2(mm)
S = 0,4 mm/ vòng
n=800 (vòng/ phút )
Thay vào ta được :
1,5 2 2
T= 0, 2.1000 0,028 (phút)
t 0,5
L1= tg
+ (0,5 2) = tg 60 + (0,5 2)=2(mm)
L2= 2(mm)
S = 0,14 mm/ vòng.
n=1000 (vòng/ phút )
Thay vào ta được :
3 2,5 2
T1= 0,14.1000 0,054 (phút)
3 2 2
T2= 0,14.1000 0,05 (phút)
Tổng thời gian cơ bản của nguyên công 12 là: T 12 = 0,054.2 + 0,05 =
0,158 phút
Tổng thời gian cơ bản để gia công chi tiết giá đỡ là:
T0 = T01 + T02 + T03 + T04 + T05 + T06 + T07 + T08 + T09 + T10+ T11+ T12
T0 = 0.84 + 047 + 0,31 + 0,54 + 0,21 + 0,21 + 0,157 + 0,13 + 2,3 + 0,37 +
0,158 = 5,695 phút
Tp = 10%To = 0,1.6,445 =0,57 (phút)
Tpv = 10%To = 0,1.4,65 = 0,57 (phút)
Ttn = 5%To = 0,05.4,65= 0,285(phút)
Vậy thời gian tổng cộng
Ttong = 5,695 + 0,57 + 0,57 + 0,285 = 7,12 (phút)
S
w w
Ø24±0,1
- Mặt đáy chi tiết được định vị bằng phiến tỳ hạn chế 3 bậc tự do.
- Mặt trụ chi tiết được định vị bằng khối V ngắn.
- Mặt sau của chi tiết được định vị bằng chốt tỳ nhám hạn chế bậc xoay của
chi tiết.
+)Đặc điểm của các đồ định vị:
- Phiến tỳ: Sử dụng các phiến tỳ để tạo thành 1 mặt phẳng để định vị 3 bậc
tự do tại mặt đầu của chi tiết. Các phiến tỳ được lắp lên thân đồ gá bằng vít
kẹp và được mài lại cho đồng phẳng sau khi ghép. Sử dụng phiến tỳ cho đơn
giản, dễ chế tạo và có độ cứng vững tốt. Tuy nhiên hơi khó lau chùi bụi và
quét phoi do có chỗ lõm bắt vít kẹp. Có thể sử dụng phiến tỳ có rãnh để quét
phoi dễ dàng hơn
Phiến tỳ được bằng thép 20Cr, thấm than sau nhiệt luyện đạt độ cứng 50-
60 HRC, chiều sâu lớp thấm 0,5-0,8 mm, dung sai kích thước giữa các lỗ 0,2-
0,3. Sử dụng vít kẹp M4.
- Khối V ngắn: khối V ngắn để định vị 2 bậc tự do tịnh tiến tại mặt trụ
ngoài của chi tiết. Khối V ngắn được ghép với đế đồ gá bằng 2 vit M4 và 2
chốt trụ lắp với chế độ là H7/js6. Khối V được làm bằng thép 20X, thấm than
sau nhiệt luyện đạt độ cứng 55-60 HRC, chiều sâu lớp thấm 0,8-1,2 mm, dung
sai kích thước giữa các lỗ 0,2-0,3.
-Tấm kẹp :
Tấm kẹp dùng để kẹp chặt chi tiết không bị bật ra trong quá trình gia
công.
Tấm kẹp được chế tạo bằng thép C45, độ cứng sau nhiệt luyện 40->45
HRC.
- Bạc dẫn hướng
Bạc dẫn dùng để dẫn hướng cho dao dúng vị trí trên chi tiết cần gia
công.Bạc dẫn được làm bằng thép C20, thấm than, độ sâu thấm 0,8 -> 1,2
mm, nhiệt luyện HRC 56 -> 60.
+) Viết phương trình lực kẹp
Phương chiều của lực:
+ Phương: Phương của lực kẹp thẳng góc với vặt chuẩn định vị chính để
có diện tích tiếp xúc lớn nhất, giảm áp suất lực kẹp gây ra tránh biến dạng.
+ Chiều của lực kẹp: trùng với chiều chuyển động của mũi khoan nhằm
lợi dụng lực khoan và trọng lượng của chi tiết.
+ Do mặt chuẩn định vị là mặt phẳng đáy, chỗ này có phiến tỳ. Vì vậy
nên đặt lực kẹp tại đây để gia công ít biến dạng, khi kẹp không gây ra mô men
quay, đảm bảo độ cứng vững khi gia công.
Tính lực kẹp :
w
Fms1
p
N
N'
Fms2
Fms3
Để đơn giản ta bỏ qua lực hướng trục P , lực ma sát Fms2, Fms3, phản
lực N’ => momen do mũi khoan gây ra phải nhỏ hơn momen ma sát giữa
chi tiết vớicơ cấu kẹp:
M Fms.R
KM
W
f .R
Trong đó:
K: Hệ số an toàn.
M: Momen xoắn do mũi khoan gây ra.
W: Lực kẹp do tấm kẹp gây ra.
f: Hệ số ma sát của bề mặt tiếp xúc giữa mỏ kẹp với chi tiết.
R: Bán kính trung bình
Với:
+ M: Mômen xoắn
+ K: Hệ số an toàn.ở đây K = K0.K1.K2.K3.K4.K5.K6
-> K0 = 1,5 2: Hệ số an toàn cho mọi trường hợp gia công.
Lấy K0 = 1,8
- K1: Hệ số lượng dư không đồng đều. K1 =1,2
- K2 : Hệ số phụ thuộc vào độ mòn dao cắt. tra bảng 7.8 tài liệu [2]
K2=1,15.
- K3 : Hệ số phụ thuộc vào lực cắt tăng không liên tục . Bỏ qua.
- K4: Hệ số phụ thuộc vào nguồn sinh lực không ổn định. Kẹp chặt bằng
tay, K4=1,3.
- K5: Hệ số phụ thuộc vào sự thuật tiện vị trí của tay quay cơ cấu. K5 = 1
- K6: Hệ số phụ thuộc vào mômen làm lật phôi quamh điểm tựa. Khi
đinh vị trên cá phiến tỳ ta có K6 = 1,5.
K = 1,8.1,2.1,15.1,3.1.1,5 = 4,84.
d=C. = 8,9 mm
- Phải kiểm tra tất cả các kích thước chuẩn (kích thước của các chi tiết
định vị), khoảng cách tâm các bạc dẫn. Kích thước của các cơ cấu kẹp chặt và
khả năng đưa chi tiết gia công vào lúc kẹp chặt và lúc chi tiết gia công khi ta
tháo loảng.
- Kiểm ra chế độ lắp ghép của các chi tiết.
- Kiểm tra khả năng di trượt của các chi tiết di động trên đồ gá.
- Các chi tiết như bu lông, đai ốc được nhuộm màu bằng phương pháp
hoá học.
- Những yêu cầu an toàn về đồ gá:
+ Những chi tiết ngoài của đồ gá không được có cạnh sắc.
+ Không được làm xê dịch vị trí của đồ gá khi thay đổi điều chủn trên
máy.
+ Các đồ gá phải được cân bằng tĩnh và cân bằng động.
+ Khi lắp các chi tiết trên đồ gá phải có dụng cụ chuyên dùng.
+)Tính sai số chế tạo đồ gá
Khi gia công chi tiết sai số gây ra do gá đặt gđ phải được hạn chế
gđ [gđ] = /3
Trong đó :
[gđ] : sai số gá đặt cho phép
: Dung sai chế tạo chi tiết
Ta có :
1 1
gd c2 k2 m2 dc
2
ct2 [ gd ] ...
3 5
ct
gd
2
c2 k2 m2 ld2
= 0,3 : Hệ số phụ thuộc điều kiện tiếp xúc (đối với phiến tỳ)
N: Số lần gá dặt chi tiết lên đồ gá. Sau khi gia công được 1000 sản phẩm ,
ta tiến hành thay đồ định vị N = 1000 .
m 0,3. 1000 9 m
- Sai số chuẩn c: c = 10 m
Vậy sai số chế tạo cho phép của đồ gá là:
MÆt ph¼ng ®Þnh vÞ 3 bËc tù do, ta dïng thªm 1 chèt trô ng¾n 24
®Ó ®Þnh vÞ 2 bËc tù do cho chi tiÕt, lỗ11 ta dung chốt trám hạn chế 1 bậc
tự do => chi tiết được định vị 6 bậc tự do nhằm tang năng suất.
* VÏ ®êng bao cña chi tiÕt t¹i nguyªn c«ng thiÕt kÕ ®å g¸ (theo tû lÖ
1:1). §êng bao cña chi tiÕt vÏ b»ng nÐt chÊm g¹ch, viÖc thÓ hiÖn 2 hoÆc 3
h×nh chiÕu nµy tuú thuéc vµo møc ®é phøc t¹p cña chi tiÕt, ë chi tiÕt nµy
kh«ng qu¸ phøc t¹p nªn chØ cÇn biÓu diÔn b»ng 2 h×nh chiÕu.
* X¸c ®Þnh phương chiÒu ®iÓm ®Æt cña lùc c¾t, lùc kÑp.
Phương lực kẹp nằm ngang, chiều từ phải sang trái , điểm đặt vào chính
giữa lỗ Ф24.
X¸c ®Þnh ph¬ng chiÒu vµ ®iÓm ®Æt cña lùc c¾t, lùc kÑp.
Lùc kÑp cã ph¬ng, chiÒu, ®iÓm ®Æt nh h×nh vÏ
R Rz
Pv
Ps
Py N
Fms
w
S
n
Hình 19.2: Lực tác dụng lên chi tiết khi phay
y
C.t x .S z .B u
Pz .Z.K
D q .n w
Trong ®ã :
C : HÖ sè ¶nh hëng cña vËt liÖu.
T : ChiÒu s©u c¾t (mm).
S : Lîng ch¹y dao r¨ng (mm/r¨ng).
Z : Sè r¨ng dao phay.
B : BÒ réng dao phay.
D : §êng kÝnh dao phay (mm).
N : Sè vßng quay cña dao (vßng/phót).
K : HÖ sè phô thuéc vµo vËt liÖu.
X,y,u,q,w lµ c¸c sè mò. HÖ sè vµ sè mò lÊy trong STCNCTM T2.
Theo môc 7, tÝnh chÕ ®é c¾t cho 1 bÒ mÆt ta ®· cã :
Lùc c¾t tiÕp tuyÕn : Pz = 251,63(N).
Lùc ch¹y dao Ps =0,5.Pz = 125,82 (N).
Lùc híng kÝnh Py = 0,4Pz = 100,65 (N).
dg c k dcg c k m dc
Trong ®ã
c : Sai sè chuÈn do ®Þnh vÞ kh«ng trïng víi gèc kÝch thíc g©y ra
c = 0.
k : Sai sè kÑp chÆt do lùc kÑp g©y ra sai sè kÑp chÆt ®îc x¸c
®Þnh theo c«ng thøc trong b¶ng 20-24 (Chó ý r»ng khi ph¬ng cña c¸c lùc
kÑp vu«ng gãc víi ph¬ng cña kÝch thíc cÇn thùc hiÖn th× k = 0), b¶ng 21
s¸ch TK§ACNCTM, ta cã k = 0(m).
m :Sai sè mßn, ®îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc sau :
m N ( m) 0,3. 6600 24,37 (m)
®c : Sai sè ®iÒu chØnh ®îc sinh ra trong qu¸ tr×nh l¾p r¸p vµ ®iÒu
chØnh ®å g¸ sai sè ®iÒu chØnh phô thuéc vµo kh¶ n¨ng ®iÒu chØnh vµ
dông cô ®Ó ®iÒu chØnh khi l¾p r¸p trong thùc tÕ khi tÝnh to¸n ®å g¸ ta cã
thÓ l¾p ®c = 5 10(m).
g® : Sai sè g¸ ®Æt. Khi tÝnh to¸n ®å g¸ ta lÊy gi¸ trÞ sai sè g¸ ®Æt
cho phÐp [g®] =/3.
Víi lµ dung sai nguyªn c«ng v× ta ®¹t kÝch thíc 31 0,1, =0,2
[g®] = 0,2/3 = 0,067(mm).
ct : Sai sè chÕ t¹o cho phÐp ®å g¸ [ct] sai sè nµy cÇn ®îc x¸c ®Þnh
khi thiÕt kÕ ®å g¸. Do ®a sè c¸c sai sè ph©n bè theo quy luËt ph©n phèi
chuÈn vµ ph¬ng cña chóng khã x¸c ®Þnh nªn ta sö dông c«ng thøc sau ®Ó
tÝnh sai sè g¸ ®Æt cho phÐp :
2 2 2 2
[ ct ] [ gd ] 2 [ c k m dc ]
23.
24. Tài liệu tham khảo
[2]. Nguyễn Đắc Lộc, Ninh Đức Tốn, Lê Văn Tiến, Trần Xuân Việt
[3]. Nguyễn Đắc Lộc, Ninh Đức Tốn, Lê Văn Tiến, Trần Xuân Việt
[4]. Nguyễn Đắc Lộc, Ninh Đức Tốn, Lê Văn Tiến, Trần Xuân Việt
Atlat đồ gá.
[6]. PGS,PTS Lê Văn Tiến, PGS,PTS Trần Văn Địch, PTS Trần Xuân
Việt.
Đồ gá.