146

DASAR PENGURUSAN KOKURIKULUM

1. KONSEP, MATLAMAT DAN STRATEGI PELAKSANAAN

KONSEP

Pada asasnya kegiatan kokurikulum adalah sebahagian daripada kurikulum sekolah dan setiap
murid harus melibatkan diri. Kegiatan ini boleh dijalankan di dalam dan di luar bilik darjah,
mengikut kesesuaian sesuatu aktiviti itu. Dengan andaian bahawa murid tidak dapat pengalaman-
pengalaman tertentu di bilik darjah, maka aktiviti kokurikulum boleh menyediakan pengetahuan
dan pengalaman tersebut bagi perkembangan mental, minat, bakat, jasmani, rohani dan
pembentukan nilai-nilai estetika serta sosial yang positif.

Sebagai satu bidang pendidikan, penglibatan semua murid dan ahli masyarakat adalah perlu,
berasaskan kepada anggapan bahawa ;

i. Semua murid harus mempunyai perseimbangan antara perkembangan mental (akademik)

dengan perkembangan sahsiah yang bersepadu (social, jasmani dan rohani);

ii. Semua murid mempunyai minat dan bakat yang boleh dimajukan;

iii. Semua murid boleh dididik dan boleh pula mendidik diri sendiri;

iv. Sekolah bertanggungjawab bagi melahirkan murid untuk keperluan masyarakat dan
negara;

v. Masyarakat juga bertanggungjawab dan memainkan peranan mereka dalam mendidik

murid, termasuklah pendidikan kemasyarakatan.

MATLAMAT
Menyemaikan kesedaran dan kepatuhan terhadap agama dan kepercayaan kepada Tuhan
sebagaimana yang dinyatakan dalam Falsafah Pendidikan Negara adalah matlamat utama aktiviti
kokurikulum. Matlamat aktiviti kokurikulum yang hendak dicapai adalah ;
 147

i. Perseimbangan antara perkembangan mental (akademik) dengan perkembangan sosial,

jasmani dan rohani pelajar selaras dengan Falsafah Pendidikan Kebangsaan;

ii. Pengukuhan interaksi dan integrasi di kalangan murid di sekolah;

iii. Peningkatan minat, bakat dan kemahiran murid dalam matlamat aktiviti kokurikulum yang
diceburi;

iv. Pengukuhan dan pengayaan perkara yang dipelajari dalam bilik darjah serta peluasan
pengetahuan dan pengalaman pelajar dalam bidang tertentu ;

v. Pengisian masa lapang pelajar dengan berfaedah, memberi kegembiraan serta pembinaan
kesihatan dan kesejahteraan diri ;

vi. Peningkatan disiplin murid melalui penyemaian dan pemupukan nilai dan sikap positif,
selaras dengan hasrat Rukunegara ;

vii. Peningkatan suasana sekolah yang lebih menarik dan menggembirakan murid ;

viii. Peningkatan penglibatan kerjasama dan sumbangan dua hala antara sekolah dengan ibu
bapa dan masyarakat;

ix. Mewujudkan sekolah berwatak

STRATEGI

Bagi mencapai matlamat tersebut, berikut adalah beberapa strategi pelaksanaannnya ;

i. Memberi wajaran yang sesuai kepada aktiviti kokurikulum supaya kurikulum dan aktiviti
kokurikulum boleh saling melengkapi dalam proses pendidikan di sekolah ;

ii. Menambahkan lagi bilangan pasukan pakaian seragam, persatuan/kelab dan sukan serta
mempelbagaikan aktiviti tersebut, dengan tujuan memberi peluang kepada semua murid
melibatkan diri dengan aktif secara individu, kumpulan dan beramai-ramai.

iii. Melibatkan murid dari semua kaum dalam semua aktiviti kokurikulum, di mana yang
sesuai, untuk tujuan pemupukan perpaduan.

iv. Melibatkan murid dan pihak sekolah dalam aktiviti khidmat masyarakat.
 148

v. Melibatkan Jawatankuasa Bimbingan Pelajar Sekolah (JBPS), Persatuan Ibu Bapa / Guru-
guru (PIBG) dan murid dalam perancangan dan pelaksanaan aktiviti kokurikulum.

vi. Merancang dengan teliti aktiviti kokurikulum bagi menetapkan matlamat yang dikehendaki.

vii. Merekod dan menilai kemajuan aktiviti kokurikulum yang dijalankan.

viii. Mengadakan pertandingan dengan melibatkan semua murid.

ix. Mengadakan penyeliaan dan penilaian yang sistematik secara berterusan.

x. Memberi penghargaan kepada murid dan lain-lain pihak, dari semasa ke semasa.

STATUS PELAKSANAAN

i. Sebagai sebahagian daripada Kurikulum Kebangsaan, maka pelaksanaan kokurikulum di

sekolah adalah wajib. [ Seksyen 18, Akta Pendidikan 1996 (Akta 550) ].

ii. Kegagalan atau keengganan melaksanakan kegiatan kokurikulum di sekolah adalah suatu
kesalahan dan apabila disabitkan boleh didenda tidak melebihi lima ribu ringgit
(RM5000.00) atau dipenjarakan selama tempoh tidak melebihi tiga bulan atau kedua-
duanya. [ Subseksyen 135(1) Akta Pendidikan 1996 (Akta 550) ]

iii. Dan jika kesalahan itu dilakukan secara berterusan, maka apabila disabitkan sedemikian,
seseorang itu dikenakan hukuman denda harian yang tidak melebihi lima ratus ringgit
(RM500.00) sebagai tambahan kepada apa-apa penalti lain yang boleh dikenakan
kepadanya di bawah Akta ini berkenaan dengan kesalahan itu, bagi setiap hari kesalahan
itu terus dilakukan [ Subseksyen 135(2) Akta 550 ].

2. JAWATANKUASA INDUK PENGURUSAN KOKURIKULUM SEKOLAH

Pengerusi : Pengetua

Naib pengerusi : Penolong Kanan 1 & Penolong Kanan HEM

Setiausaha : Penolong Kanan Kokurikulum

AJK : Tiga orang penyelaras

 149

3. JAWATANKUASA KOKURIKULUM SEKOLAH

Pengerusi : Pengetua

Naib pengerusi : Penolong Kanan 1 & Penolong Kanan HEM

Setiausaha : Penolong Kanan Kokurikulum

AJK : Tiga orang penyelaras

Semua Guru Penasihat

4. JADUAL WAKTU KOKURIKULUM

Setiap Hari Isnin, Rabu, Jam 1:45 – 4:45 petang dan setiap Hari Jumaat, Jam 2:00 – 5:00
petang.

5. PENGLIBATAN PELAJAR / KEAHLIAN

5.1 Subperkara 5.1 dalam Surat Pekeliling Ikhtisas Bil. 1/1985 KP(BS)8591/Jld. 11(29)
bertarikh 2 Januari 1985 menyatakan ;

‘Matlamat gerak kerja kokurikulum yang dikehendaki ialah penyertaan oleh setiap
orang murid yang belajar di sekolah kerajaan atau bantuan kerajaan. Setiap murid
hendaklah mengambil bahagian sekurang-kurangnya dalam salah satu gerak kerja
pakaian seragam (Badan Beruniform), satu kegiatan persatuan atau kelab, dan
satu kegiatan sukan atau permainan. Seberapa yang boleh, peningkatan
penyertaan murid dalam kegiatan pakaian seragam hendaklah diusahakan.

5.2 Selaras dengan surat pekeliling ini dasar kokurikulum sekolah adalah setiap murid
wajib menyertai kegiatan Badan Beruniform, Kelab/Persatuan, Sukan/Permainan
dan Ekstra Kurikulum.

6. PENGURUSAN KELAB / PERSATUAN

6.1 Semua aktiviti kokurikulum mesti direkod dalam Buku Rekod Kokurikulum yang
disediakan. Semua butir dalam buku rekod tersebut perlu diisi dengan lengkap
mengikut format yang disediakan.
 150

6.2 Sila guna senarai semak sebagai rujukan.

6.3 Pada hujung tahun, buku rekod ini yang telah dikemaskini hendaklah diserahkan
kepada pihak sekolah untuk disimpan.

6.4 Semua kelab / persatuan diwajibkan membuat Pelan Strategik, Pelan Taktikal dan
Pelan Operasi (PSPTPO) dan dihantar “hard copy” dan “soft copy” sebelum cuti
pertengahan Semester 1.

7. KEKERAPAN AKTIVITI KOKURIKULUM

7.1 Aktiviti-aktiviti kokurikulum hendaklah diadakan mengikut takwim kokurikulum yang

ditetapkan.

7.2 Bilangan minimum aktiviti atau perjumpaan dalam satu tahun akademik adalah
berdasarkan polisi 12, 12, dan 12 untuk kelab, persatuan dan badan beruniform
masing-masing. Jumlah masa bagi setiap kali perjumpaan ialah 3 Jam.

7.3 Peraturan ini DIKECUALIKAN bagi Badan Beruniform / Kelab Dan Persatuan /
Sukan Dan Permainan yang mempunyai perancangan / program tahunan sendiri.

7.4 Setiap aktiviti atau perjumpaan WAJIB dihadiri oleh Guru Penasihat.

7.5 Aktiviti atau perjumpaan yang tidak dihadiri oleh Guru Penasihat dianggap tidak
sah atau tidak diiktiraf. Sebarang kejadian yang tidak diingini sekiranya berlaku
akan menjadi tanggungjawab guru penasihat berkenaan.

7.6 Guru Penasihat perlu membuat catatan dalam Buku Kehadiran Kokurikulum yang
diletakkan di Bilik Guru selepas mengadakan setiap aktiviti kokurikulum.

7.7 Buku Rekod kokurikulum juga perlu dibawa dan dilengkapkan setiap kali
mengadakan aktiviti.

8. PELAKSANAAN AKTIVITI KOKURIKULUM

8.1 Aktiviti Sekolah

 151

a) Aktivit-aktiviti di kawasan sekolah yang melibatkan kemudahan, harta dan peralatan

sekolah seperti perkhemahan, Kem Tahunan dan pertandingan perlu mendapat
kebenaran Pengetua .

b) Surat Permohonan mesti melalui Guru Penasihat dan Guru Penasihat perlu
berjumpa dengan Pengetua untuk menjelaskan aktiviti tersebut.

c) Semua acara / aktiviti, harta dan peralatan sekolah yang diperlukan dalam kegiatan
tersebut perlu disenaraikan dengan jelas.

d) Selepas digunakan, pastikan semua kemudahan atau peralatan tersebut

dikembalikan dan berada dalam keadaan asalnya. Sebarang kerosakan perlu
dilaporkan kepada pihak sekolah.

e) Kebenaran ibu / bapa / penjaga hendaklah diperolehi terlebih dahulu sebelum

seseorang pelajar dibenarkan mengikuti sebarang aktiviti di luar kawasan sekolah,
perkhemahan, yang melibatkan pelajar bermalam atau aktiviti yang berisiko tinggi.

f) Surat kebenaran ibu/bapa/penjaga yang dikeluarkan oleh sekolah hendaklah diisi

dan disimpan dalam fail khas di dalam Bilik Penolong Kanan Kokurikulum.

g) Keselamatan, kesihatan dan kebajikan pelajar hendaklah diberi keutamaan dan

pembelian insuran berkumpulan adalah digalakkan untuk aktiviti seperti lawatan
atau perkhemahan.

8.2 Pertandingan Antara Kelas / Rumah Sukan

a) Kelab Sukan & Permainan digalakkan menganjurkan sukan antara kelas / Rumah
sukan sebagai salah daripada aktiviti tahunan. Ini bertujuan untuk mengenal pasti
dan mencungkil bakat baru bagi mewakili sekolah pada masa depan.

b) Sekiranya memerlukan peruntukan sekolah untuk membeli hadiah atau pingat, Guru
penasihat perlu mencatatkan perbelanjaan ini dalam Anggaran Perbelanjaan
Tahunan masing-masing. Perbelanjaan yang tidak dirancang tidak akan dilayan.

c) Pertandingan antara ahli kelab hendaklah dibiayai oleh tabung kelab. Guru
Penasihat mesti menyelia perbelanjaan tersebut.
 152

d) Kelab yang ingin menganjurkan pertandingan yang terbuka kepada semua murid
dan mengutip yuran penyertaan perlu mendapat kelulusan Pengetua.

8.3 Pertandingan Antara Sekolah

a) Kelulusan Pengetua hendaklah diperolehi terlebih dahulu sebelum menyertai

sebarang pertandingan menggunakan nama sekolah.

b) Guru Penasihat yang dipertanggungjawabkan untuk membentuk pasukan sekolah

perlu membuat perancangan dalam pemilihan ahli pasukan dan mengadakan
latihan yang mencukupi dan bersesuaian.

c) Pasukan yang tidak bersedia dan tidak mendapat latihan mencukupi tidak akan
dibenarkan mengambil bahagian.

d) Segala anggaran perbelanjaan hendaklah diserahkan kepada Penolong Kanan

Kokurikulum untuk mendapat kelulusan Pengetua sekurang-kurangnya DUA
MINGGU sebelum tarikh pertandingan.

e) Sebarang pertandingan WAJIB diketuai oleh seorang Guru Penasihat / Jurulatih.

f) Kebenaran ibu / bapa / penjaga hendaklah diperolehi terlebih dahulu sebelum

seseorang pelajar dibenarkan mengikuti pertandingan di luar kawasan sekolah.

g) Pelajar yang mewakili sekolah dan pasukan MSS Bahagian atau Negeri/Negara
hendaklah dimaklumkan kepada Guru Tingkatan oleh Guru Penasihat. Dengan
adanya pengesahan daripada Guru Penasihat, murid tersebut dianggap sebagai
hadir ke sekolah pada hari tersebut. Guru Tingkatan perlu menandakan HADIR
dalam Buku Kehadiran kelas.

h) Murid yang terpilih mewakili sekolah, MSS Bahagian Sarikei, Negeri / Negara boleh
diberi kelonggaran daripada menyertai aktiviti kokurikulum yang lain sepanjang
tempoh latihan dan pertandingan. Mereka dianggap hadir dengan kebenaran bagi
aktiviti tersebut.

8.4 Aktiviti Anjuran Institusi Luar

 153

a) Sebarang perkara / aktiviti yang melibatkan pihak / institusi luar hendaklah terlebih
dahulu mendapat kelulusan daripada Pengetua. Guru Penasihat mesti berjumpa
Pengetua untuk berbincang tentang butir-butir aktiviti tersebut.

b) Prasyarat untuk kelulusan Pengetua ialah kebenaran ibu/bapa/penjaga. Surat

kebenaran ibu/bapa/penjaga yang dikeluarkan sendiri oleh institusi yang terlibat
hendaklah diisi dengan lengkap.

c) Satu salinan surat tersebut hendaklah disimpan dalam fail khas di dalam Bilik
Penolong Kanan Kokurikulum.

8.5 Lawatan

a) Kelab / Persatuan yang ingin mengadakan lawatan ke luar dari bandar Sarikei perlu
mendapat kebenaran Pengetua dan melengkapkan butir-butir lawatan dalam.

b) Borang PS 1 ini mesti dilengkapkan dan dihantar kepada PK KK SEBULAN

sebelum lawatan.

c) Borang tersebut perlu dihantar dan diterima oleh Jabatan Pendidikan Sarawak,
Kuching TIGA MINGGU sebelum lawatan.

8.6 Tempahan Gelanggan Permainan

a) Kelab / Persatuan yang ingin menggunakan gelanggang permainan perlu membuat

tempahan terlebih dahulu. Surat tempahan mesti diajukan kepada PK KK.

b) Selepas diluluskan, kelab/persatuan yang bertanggungjawab ke atas gelanggang

tersebut akan dimaklumkan tentang penempahan tersebut.

c) Tempahan ini dibuat bagi membolehkan pelajar-pelajar lain memberi laluan kepada
kelab / persatuan yang ingin menggunakannya.

d) Tempahan penggunaan Gelanggang Badminton di Dewan Baru perlu dibuat

melalui PK KK. Hanya tempahan melalui kelab / persatuan akan dilayan.
Tempahan individu tidak dibenarkan.

e) Aktiviti kelab / persatuan kecuali permainan badminton, ping pong, bola jaring
TIDAK dibenarkan menggunakan Dewan Baru.
 154

8.7 Lain-Lain

a) Semua aktiviti pada waktu malam mesti ditamatkan pada pukul 9.30 malam.

b) Pengumuman oleh AJK kelab / persatuan pada waktu Perhimpunan Sekolah

perlu diserahkan kepada Lembaga Pengawas untuk diumumkan.

c) Semua kunci Bilik Khas mesti dipegang oleh Guru Penasihat dengan satu kunci
pendua disimpan di Pejabat Am Sekolah.

d) Guru Penasihat hendaklah memaklumkan kepada semua murid agar meletakkan

kenderaan mereka di tempat yang telah dikhaskan semasa menghadiri kegiatan
kokurikulum di kawasan sekolah.

e) Kelab / Persatuan yang menggunakan Blok / kelas-kelas tertentu seperti tercatat

dalam Jadual Kekerapan Kegiatan Kokurikulum bertanggungjawab memastikan
kebersihan, kerusi dan meja dikembalikan mengikut bilangan asalnya selepas
digunakan.

8.8 Peralatan Sukan Dan Permainan

a) Semua peralatan sukan & permainan yang dibeli oleh pihak sekolah adalah menjadi
milik sekolah. Oleh itu, semua murid berhak untuk menggunakan kemudahan ini.

b) Kelab / Persatuan yang ingin meminjam peralatan sukan & permainan perlu menulis
surat permohonan melalui Penolong Kanan KK kepada Guru Penasihat Sukan &
Permainan yang berkenaan .

c) Peralatan yang dipinjam mesti digunakan dengan baik, mengikut peraturan

permainan dan di bawah penyeliaan Guru Penasihat Kelab / Persatuan masing-
masing. Kembalikan kepada Guru Penasihat Sukan & Permainan berkenaan
selepas digunakan.

d) Segala kerosakan perlu dilaporkan oleh Guru Penasihat kepada Penolong Kanan
KK.
 155

e) Guru Penasihat yang menyimpan peralatan di atas perlu mencatatkannya dalam

inventori.

f) Peralatan yang rosak atau tidak dapat digunakan lagi mesti diserah balik kepada
Penolong Kanan KK sebelum peralatan baru dapat diperolehi.

8.9 Laporan Aktiviti Kokurikulum

a. Laporan Pertandingan

 Perlu dibuat oleh guru yang bertanggungjawab terhadap pasukan sekolah.

 Pelajar yang mewakili peringkat Daerah / Bahagian / Negeri / Negara juga perlu
dibuat laporan yang berasingan.
 Perlu dihantar kepada Penolong Kanan Kokurikulum SEMINGGU selepas
pertandingan tamat.

b. Laporan Tahunan

 Dibuat sekali setahun dalam 2 salinan ;

i. Satu salinan dalam Buku Rekod Kokurikulum
ii. Satu salinan untuk dimuatkan dalam Majalah Sekolah.

 Perkara-perkara yang perlu dimuatkan dalam laporan ini ialah :

a) Nama Kelab / Persatuan
b) Guru Penasihat
c) Ahli Jawatankuasa
d) Bilangan Ahli
e) Bilangan Mesyuarat
f) Bilangan Aktiviti
g) Laporan Aktiviti
h) Kejayaan Kelab / Persatuan
i) Penambahbaikan
j) Gambar-gambar Aktiviti

c. Penyata Kewangan
 156

 Badan Beruniform / Kelab dan Persatuan / Sukan dan Permainan yang

mengenakan yuran kepada ahlinya, mempunyai sumber kewangan /
pendapatan sendiri atau rnendapat peruntukkan / sumbangan daripada pihak
sekolah atau pihak lain perlu mencatatkan perbelanjaan tersebut dalam
Penyata Kewangan Semasa dan dirumuskan dalam Penyata Kewangan
Tahunan yang terdapat dalam Buku Rekod Kokurikulum.

d. Laporan Aktiviti Utama

 Kelab / Persatuan yang mengadakan aktiviti utama seperti Perkhemahan

Tahunan, Bulan Bahasa, Pameran, Pertandingan Antara Kelas, kuiz atau
aktiviti melibatkan semua pelajar diminta membuat laporan dalam bentuk
Kertas Kerja.

e. Laporan Dalam Bentuk CD

 Maklumat terkandung dalam CD Persartuan / Kelab / Badan Beruniform

haruslah mengandungi perkara-perkara berikut :

a) Latar belakang
b) Lagu / Moto / slogan dll
c) Matlamat
d) Objektif
e) Carta Organisasi dan senarai AJK / Foto Kelab
f) Data Keahlian
g) Inventori
h) Kewangan
i) Pelan Tindakan / PS-PT-PO
j) Pelaksanaan
k) Penilaian dan penambahbaikan (Elemen STKP 12.6)
l) Rumusan

9. PENGLIBATAN PELAJAR DALAM KOKURIKULUM

 157

Mengikut SPI KPM, semua murid adalah diwajibkan melibatkan diri dalam sekurang-
kurangnya tiga jenis kegiatan kokurikulum. Oleh yang demikian, penglibatan murid pada
masa kini masih perlu digalakkan melalui pengurusan yang lebih cekap.

9.1 Data Keahlian Kegiatan Kokurikulum Sekolah 2019

Bilangan
Bil Kegiatan Keahlian
Persatuan

1 Badan Beruniform 855 8

2 Persatuan Akademik 874 18

3 Sukan dan Permainan 861 8

4 Agama 29 1

5 Kepimpinan / Perkhidmatan 365 7

9.2 Prestasi Pencapaian

9.2.1 Mengikut rekod Tahun 2015 – 2019, pencapaian sekolah mengikut bilangan
penyertaan pada setiap peringkat adalah seperti berikut :

Peringkat 2015 2016 2017 2018 2019

Mewakili Negara
3 2 9 8 60
(Antarabangsa)
Mewakili Negeri
383 286 212 269 118
(Kebangsaan)
Mewakili Bahagian
221 205 188 176 223
(Negeri)
Mewakili Sekolah
632 472 583 552 457
(Bahagian / Daerah)

Bilangan Pelajar 1239 965 992 1005 858

 158

9.2.2 Analisis Pencapaian Kokurikulum mengikut kedudukan / pingat bagi Tahun 2019
adalah seperti berikut :

Peringkat Emas / Johan Perak / Ke-2 Gangsa / Ke-3 Jumlah

Daerah 5 11 3 19

Bahagian 40 38 27 105

Negeri 17 20 14 51

Kebangsaan 33 33 22 88

Antarabangsa 16 11 9 36

Jumlah 111 113 75 299

Prestasi yang semakin cemerlang ini boleh ditambahbaik lagi melalui program
pembangunan sukan dan persediaan yang lebih rapi. Oleh yang demikian,
penglibatan guru-guru dan pelajar-pelajar secara aktif dan ‘smart’ serta penyeliaan /
pemantauan yang lebih berkesan perlu dilaksanakan.

10. PANDUAN PENILAIAN KOKURIKULUM KEMENTERIAN PELAJARAN MALAYSIA

10.1 PENDAHULUAN

10.1.1 Kegiatan kokurikulum sekolah yang merangkumi aktiviti Pasukan Badan

Beruniform, kelab dan persatuan serta sukan merupakan aktiviti luar bilik darjah.
Kegiatan ini adalah sebahagian daripada proses pengajaran dan pembelajaran di
sekolah. Kepentingan aktiviti ini juga setara dengan kepentingan aktiviti di dalam
bilik darjah kerana peranannya sebagai penyumbang dan pelengkap kepada
keberkesanan pengajaran dan pembelajaran.

1. Pada masa ini sekolah menawarkan pelbagai kegiatan pasukan badan

beruniform, kelab/persatuan dan sukan. Setiap pelajar diwajibkan
menganggotai sekurang-kurangnya satu daripada setiap jenis aktiviti tersebut.
 159

2. Berdasarkan kepada tinjauan ke sekolah-sekolah yang dilakukan oleh Bahagian

Sekolah. Pihak sekolah ada membuat penilaian terhadap kegiatan kokurikulum
yang diceburi oleh murid-murid. Namun penilaian yang dibuat oleh setiap
sekolah adalah berbeza-beza. Perbezaan ini wujud kerana penilaian yang
dibuat adalah berdasarkan persepsi dan keperluan sesebuah sekolah.

3. Dalam mesyuarat Pengurusan Pendidikan Bil.9 1997, wakil Bahagian Pengajian

Tinggi mencadangkan agar kegiatan kokurikulum di sekolah dinilai berdasarkan
format atau kaedah yang tetap dan diiktiraf agar keesahan dan kesahihannya
tidak dipertikaikan apabila markah kokurikulum dijadikan sebagai sebahagian
dari markah penilaian kemasukan murid ke institusi-institusi pengajian tinggi
tempatan.

10.2. RASIONAL

a) Penilaian kegiatan kokurikulum murid yang dibuat oleh sekolah adalah berbeza
antara satu sama lain. Keadaan ini menjelaskan wujudnya unsur-unsur ketidak
samarataan dalam pemberian markah kepada murid. Kemungkinan ada murid
memperolehi markah yang berbeza walaupun pencapaian dalam kegiatan
kokurikulum adalah sama. Melalui penggunaan borang penilaian yang standard
unsur-unsur ketidakadilan dalam pemberian markah boleh dihindari.

b) Penilaian kegiatan kokurikulum boleh merangsang murid untuk bergiat lebih

aktif dalam kegiatan kokurikulum. Semua murid mempunyai peluang yang
sama untuk memperolehi markah kerana penilaian yang dibuat adalah setara.
Bagi murid yang bercita-cita melanjutkan pelajaran ke institusi pengajian tinggi
penglibatan yang cemerlang dalam aktiviti kokurikulum boleh dijadikan sandaran
untuk mencapai cita-cita mereka.

10.3. OBJEKTIF

a) Meyediakan satu kaedah penilaian aktiviti kokurikulum yang boleh diterima

pakai oleh semua sekolah.

b) Membantu Jabatan Pengurusan IPT dalam membuat penilaian kemasukan

pelajar-pelajar ke institusi-institusi pengajian tinggi.
 160

c) Menggalakkan dan meningkatkan penglibatan yang menyeluruh di kalangan

murid dalam aktiviti kokurikulum.

10.4 GARIS PANDUAN SEMASA MELAKSANAKAN PENILAIAN KOKURIKULUM

SEKOLAH

a) Pengurusan sekolah hendaklah mempunyai pengurusan/kemudahan berikut :

 Perancangan yang jelas
 Tempat Penyimpanan Buku Rekod Kehadiran dan Penilaian
 Buku Panduan Penilaian Kokurikulum
 Rancangan mingguan & tahunan kokurikulum
 Buku panduan pelaksanaan aktiviti yang dikeluar oleh KPM dan agensi
luar.

b) Setiap murid mesti mempunyai Kad PAJSK untuk Penilaian Kokurikulum.

c) Bekerjasama dengan setiausaha peperiksaan sekolah untuk merekod dan

menyerahkan data pencapaian murid.

d) Mengadakan taklimat kepada setiausaha peperiksaan, guru

penasihat/pemimpin dan guru kelas.

e) Mewujud Jawatankuasa Penilaian peringkat sekolah.

f) Memastikan semua murid mendapat peluang menyertai aktiviti Badan
Beruniform, Persatuan-Kelab dan Sukan.

g) Melantik guru yang berkemahiran sebagai guru penasihat / pemimpin.

h) Memberi peluang kepada guru yang berkemampuan dalam sesuatu bidang

menjadi guru penasihat dalam bidang tersebut.

i) Menyediakan prasarana dan sumber kewangan yang mencukupi.

j) PPD atau JPN melakukan pemantauan secara berkala.

10.5 PENTAKSIRAN AKTIVITI JASMANI, SUKAN DAN KOKURIKULUM (PAJSK)

 161

PAJSK adalah sebagai panduan untuk menilai aktiviti fizikal dan kesihatan serta
mengukur penyertaan, penglibatan dan pencapaian murid dalam pelbagai aktiviti
sukan, kokurikulum dan ekstrakurikulum.
PAJSK memerlukan murid melibatkan diri dalam aktiviti bukan akademik sama ada
di dalam atau di luar bilik darjah mengikut keupayaan murid. PAJSK dibangunkan
untuk melengkapi sistem pentaksiran pendidikan di Malaysia supaya lebih holistik
dan bersepadu. Ia juga sejajar dengan konsep Satu Murid Satu Sukan (1M1S),
pembangunan modal insan dan perkembangan potensi murid dari segi jasmani,
emosi, rohani dan intelek (JERI) seperti yang dihasratkan dalam Falsafah
Pendidikan Kebangsaan.
Bahagian Kokurikulum dan Kesenian (BKK) dengan kerjasama Bahagian
Pengurusan Maklumat (BPM) telah diberi tanggungjawab untuk menguruskan
Pentaksiran Aktiviti Jasmani, Sukan dan Kokurikulum (PAJSK) Edisi 2015 dengan
menggunapakai Sistem Pengurusan Sekolah (SPS) – Aplikasi Pengumpulan Data
Murid (APDM). Sistem ini dilaksanakan secara dalam talian dan dikenali sebagai
Sistem PAJSK-SPS-APDM melalui alamat url seperti berikut
https://pajsk.moe.gov.my/index.php.

10.6 PANDUAN PENGURUSAN OPERASI SISTEM PAJSK-SPS-APDM

a) Penglibatan
i. Jenis Penglibatan

BIL JENIS TAFSIRAN

Murid yang didaftarkan sebagai:

1 Penglibatan 1 i. atlet
ii. peserta – perkhemahan/kejohanan/kursus/
karnival/program/pertandingan

Penglibatan murid dalam aktiviti seperti:

2 Penglibatan 2 i. persembahan selingan
ii. jawatankuasa pelaksana
iii. petugas teknikal

Penglibatan murid yang bersifat meramaikan

majlis seperti:
3 Penglibatan 3
i. penyokong
ii. kumpulan sorak

ii. Agihan Markah

 162

Peringkat Penglibatan 1 Penglibatan 2 Penglibatan 3

Antarabangsa 20 15 10
Kebangsaan 17 12 8
Negeri 14 10 6
Bahagian (Sabah & Sarawak) 12 9 5
Daerah 11 8 4

b) Pencapaian
Naib
Johan /
Peringkat Pertama
Johan / Ketiga Keempat Kelima
Kedua

Antarabangsa 20 19 18
Kebangsaan 17 16 15
Negeri 14 13 12
Bahagian (Sabah & Sarawak) 12 11 10
Daerah 11 10 9
Sekolah 8 7 7 5 4

Pemberian markah pencapaian diperluaskan ke tempat keempat (5 markah)

dan kelima (4 markah) di peringkat sekolah tetapi hanya untuk acara individu
sahaja (tidak melibatkan acara pasukan).

c) Kedatangan
i. Badan Beruniform – 12 kali / 36 jam setahun minima sepanjang tahun
ii. Kelab Persatuan – 12 kali / 36 jam setahun minima sepanjang tahun
iii. Sukan Permainan – 12 kali / 36 jam setahun minima sepanjang tahun

d) Penyertaan dan pencapaian yang tertinggi sahaja yang perlu direkodkan dalam
sistem.

e) Laporan PAJSK-SPS-APDM hendaklah dicetak oleh guru tingkatan.

f) Laporan PAJSK-SPS-APDM disahkan oleh Tuan Pengetua.

g) Semua salinan bukti/eviden penglibatan dan pencapaian murid perlu disimpan

sekurang-kurangnya 6 bulan dari tarikh pengumuman keputusan PT3/PAJSK.
 163

h) Sebarang bantahan boleh dibuat dalam tempoh 3 bulan selepas pengumuman

keputusan PT3/PAJSK.

i) Pihak sekolah perlu sentiasa:

i. Kemas kini data SPS-APDM.
ii. Memastikan murid yang berpindah masuk membawa markah
kokurikulum daripada sekolah asal.
iii. Pihak sekolah perlu menyediakan maklumat yang sama untuk murid
yang berpindah keluar.

j) Pihak sekolah perlu mencetak 2 (dua) salinan pelaporan. Bagi tujuan:

i. Salinan pertama kepada murid.
ii. Salinan kedua dalam simpanan sekolah.

k) Salinan ’softcopy’ adalah perlu sebagai simpanan rekod dan tujuan lain
selanjutnya.

10.7 PENTAKSIRAN SEGAK

a) Hendaklah diisi bagi kedua-dua penggal persekolahan. Tarikh pentaksiran
adalah seperti berikut:
i. Penggal Satu sepanjang bulan Mac.
ii. Penggal Kedua sepanjang bulan Ogos.

b) Kemasukan data mesti bermula dengan pentaksiran Penggal 1 (Bulan Mac).

c) Pelaksanaan dan kemasukan markah ujian SEGAK ditadbir urus oleh Panitia
PJK (guru PJK yang mengajar kelas berkenaan).

d) Pemantauan perlu dilakukan oleh Guru Penolong Kanan Kurikulum.

e) Ruangan tarikh hendaklah diisikan tarikh pelaksanaan ujian dilakukan.

10.8 PENTAKSIRAN SUKAN DAN PERMAINAN

a) Aktiviti Sukan:
Semua acara sukan di bawah kendalian Majlis Sukan Sekolah-Sekolah
Malaysia (MSSM) dan anjuran persatuan – sila rujuk Jadual 1.

b) Peringkat:
 164

i. Bagi kemasukan markah dalam ruangan penglibatan, markah yang

diambil kira bermula dari peringkat daerah hingga ke peringkat
antarabangsa.
ii. Pencapaian di peringkat sekolah tidak perlu direkodkan.
iii. Kategori Penglibatan 1 dan 2 perlu disertakan sijil sebagai bukti
penyertaan.
iv. Kategori Penglibatan 3 perlu disahkan oleh pengajur atau pengurusan
sekolah.

c) Tahap Pencapaian:
Sijil Pencapaian adalah maklumat rasmi bagi keesahan tahap pencapaian
(salinan sijil perlu disertakan bersama).

d) Kehadiran murid dalam aktiviti berikut tidak dikira/dianggap hadir dalam aktiviti
kokurikulum sukan:
i. Sukan Tahunan
ii. Merentas Desa
iii. Suka Tara
iv. Latihan Rumah Sukan
** Walau bagaimanapun pencapaian dalam Sukan Tahunan dan
Merentas Desa dikira dalam Tahap Pencapaian dan Khidmat
Sumbangan.

e) Komitmen:
i. Bagi ruangan komitmen, markah yang boleh diambil kira adalah 4
(empat) daripada pilihan yang diberikan sahaja.
ii. Pemilihan adalah merujuk kepada kehadiran dan minat murid
melaksanakan tugasan yang diberikan semasa perjumpaan.

f) Khidmat Sumbangan:
Ruangan khidmat sumbangan ini adalah penglibatan bagi peringkat sekolah
sahaja.

10.9 PENTAKSIRAN KELAB/PERSATUAN

a) Jenis Kelab/Persatuan:
 165

Semua kelab dan persatuan yang didaftarkan di bawah Bahagian Kokurikulum

dan Kesenian (BKK) – sila rujuk Jadual 2.

b) Peringkat:
Bagi kemasukan markah dalam ruangan penglibatan, markah yang diambil kira
bermula dari peringkat daerah hingga ke peringkat antarabangsa. Pencapaian
di sekolah tidak perlu direkodkan di ruangan ini.

c) Tahap Pencapaian:
Sijil Pencapaian adalah maklumat rasmi bagi keesahan tahap pencapaian
(salinan sijil perlu disertakan bersama).

d) Komitmen:
i. Bagi ruangan komitmen, markah yang boleh diambil kira adalah 4
(empat) daripada pilihan yang diberikan sahaja.
ii. Pemilihan adalah merujuk kepada kehadiran dan minat murid
melaksanakan tugasan yang diberikan semasa perjumpaan.

e) Khidmat Sumbangan:
Ruangan khidmat sumbangan ini adalah penglibatan bagi peringkat sekolah
sahaja.

10.10 PENTAKSIRAN BADAN BERUNIFORM

a) Jenis Badan Beruniform:
Semua Badan Beruniform yang didaftarkan di bawah pasukan yang bernaungan
di bawah Badan Induk, Pasukan Badan Beruniform Anjuran Jabatan Kerajaan,
Badan Bukan Kerajaan dan Semua Jenia Seni Mempertahankan Diri – sila rujuk
Jadual 3.

b) Jawatan:
Pasukan Badan Beruniform Anjuran Agensi/Jabatan Kerajaan dan Badan Bukan
Kerajaan, pelantikan pengurusan pasukan tidak mengikut struktur perjawatan
seperti dalam Persatuan Sukan/Permainan atau Kelab/Persatuan, tetapi
merujuk kepada hierarki perjawatan pasukan badan induk masing-masing.
Pemilihan susunan jawatan berdasarkan pangkat tertinggi yang disandang oleh
ahli.
 166

c) Peringkat:
Bagi kemasukan markah dalam ruangan penglibatan, markah yang diambil kira
bermula dari peringkat daerah hingga ke peringkat antarabangsa. Pencapaian
di sekolah tidak perlu direkodkan di ruangan ini.

d) Tahap Pencapaian:
Sijil Pencapaian adalah maklumat rasmi bagi keesahan tahap pencapaian
(salinan sijil perlu disertakan bersama).
e) Komitmen:
i. Bagi ruangan komitmen, markah yang boleh diambil kira adalah 4
(empat) daripada pilihan yang diberikan sahaja.
ii. Pemilihan adalah merujuk kepada kehadiran dan minat murid
melaksanakan tugasan yang diberikan semasa perjumpaan.

f) Khidmat Sumbangan:
Ruangan khidmat sumbangan ini adalah penglibatan bagi peringkat sekolah
sahaja.

10.11 PENTAKSIRAN EKSTRA KURIKULUM

a) Pengiraan markah Ekstra Kurikulum adalah berdasarkan pada mana-mana
markah yang tertinggi daripada 5 (LIMA) elemen.

b) Ruangan Khidmat Masyarakat terdiri daripada 7 aktiviti yang boleh ditandakan

semua merujuk kepada aktiviti yang telah dilaksanakan (tidak termasuk aktiviti
dalam kelab persatuan, badan beruniform dan sukan permainan).

c) Markah hanya direkodkan bagi murid-murid yang menduduki ujian TIMMS dan
PISA di peringkat seperti yang berikut:
i. Penyertaan di peringkat antarabangsa yang mencapai tahap cemerlang
ii. Penyertaan di peringkat antarabangsa
iii. Penyertaan di peringkat kebangsaan

d) Semua aktiviti akademik seperti latihan, teknik menjawab soalan, kem

kecemerlangan akademik, kem motivasi, kelas tambahan, dan lain-lain aktiviti
akademik tidak diiktiraf sebagai aktiviti ekstra kurikulum.

Jadual 1
 167

Senarai nama Sukan dan Permainan di sekolah

1. Akuatik / Renang 19. Ping Pong
2. Badminton 20. Ragbi
3. Basikal 21. Sepak Takraw
4. Bola Baling 22. Skuasy
5. Bola Jaring 23. Sofbol
6. Bola Keranjang 24. Tenis
7. Bola Sepak 25. Tenpin Boling
8. Bola Tampar 26. Kabbadi
9. Boling Padang 27. Petanque
10. Catur 28. Frisbee
11. Gimnastik 29. Sukan Ekstrem
12. Gimrama Catatan:
13. Golf Bagi Kelab Sukan/Permainan
14. Hoki yang tidak terdapat dalam
15. Kriket senarai, pihak sekolah boleh
16. Memanah memilih kelab yang mirip atau
17. Olahraga seumpama dengannya.
18. Perahu Layar

Jadual 2
Senarai nama Kelab dan Persatuan di sekolah
1. Aero Modeling 41. Kelab Interact
2. Agama Budha 42. Kelab Setia
3. Agama Hindu 43. Kelab Ulul Albab
4. Agama Islam 44. Kelab Usahawan Muda
5. Agama Kristian 45. Kelab Kem. Hidup
6. Akaun 46. Kelab Kebudayaan
7. Astronomi/Falak 47. Kelab Koperasi Sekolah
8. Bah. Antarabangsa 48. Kompang
9. Bahasa Arab 49. Komputer
10. Bahasa Cina 50. Lukisan
11. Bahasa Inggeris 51. Lukisan Kejuruteraan
12. Bahasa Jepun 52. Matematik
13. Bahasa Jerman 53. Memancing
14. Bahasa Kadazan 54. Mengumpul Syiling
15. Bahasa Melayu 55. Muzik
16. Bahasa Perancis 56. Orkestra
17. Bahasa Tamil 57. Pelaburan Bijak Pnb
18. Bahasa Iban 58. Perdagangan
19. Cyber Kid Club 59. Perpaduan
20. Ekonomi 60. Doktor Muda
21. Filateli (Kumpul Setem) 61. Pertanian
22. Formula One 62. Perlancongan
23. Media (Fotografi) 63. Rekacipta/Inovasi
24. Geografi 64. Rekreasi/Kembara
25. Katering 65. Robotik
26. Keceriaan/Landskap 66. Sains
27. Kelab Briged Sungai 67. Sains Teknologi
28. Kelab Juru Ukur 68. Sains Kemasyarakatan
29. Kelab Juruterbang 69. Sejarah
 168

30. Kelab Kerjaya 70. Seni Visual

31. Kelab Kes. Jalanraya 71. Sivik/Moral
32. Kelab Kesihatan 72. Tarian
33. Kelab Kewangan 73. Teater/Drama
34. Kelab Kitar Semula 74. Kelab Kemahiran Quran
35. Kelab Pembinaan Cidb 75. Kelab Lion
36. Kelab Pencinta Alam 76. Kelab SPBT
37. Kelab Pengguna Catatan:
38. Kelab Quarter Master Bagi Kelab Sukan/Permainan yang
39. Kelab Rotary tidak terdapat dalam senarai, pihak
40. Kelab Rukun Negara sekolah boleh memilih kelab yang
mirip atau seumpama dengannya.

Jadual 3
Senarai nama Pasukan Badan Beruniform di sekolah

BIL ANJURAN PASUKAN

Pasukan Kadet Bersatu (Darat) – PKBMD
Pasukan Kadet Bersatu (Laut) – PKBML
Pasukan Kadet Bersatu (Udara) – PKBMU
Kementerian / Jabatan Kor Kadet Polis (KKP)
1 Kerajaan Dan
Kementerian Pendidikan Pasukan Kadet Bomba Dan Penyelamat Malaysia (KBPM)
Pasukan Kadet Pertahanan Awam (KAPA)
Pasukan Kadet Koreksional
Pasukan Kadet Remaja Sekolah (KRS)
Pasukan Pancaragam Brass (Brass Band)
Persekutuan Pengakap Malaysia
Pergerakan Pandu Puteri Malaysia
Pergerakan Puteri Islammalaysia
2 Badan Bukan Kerajaan Bulan Sabit Merah Malaysia
St. John Ambulans Malaysia
Briged Putera Malaysia
Beriged Puteri Malaysia
Joyful Vanguard
3 Pasukan Seni Silat
Mempertahankan /
Bela Diri Aikido
Muay Thai
Ninjitsu
Taekwondo
 169

Karate-Do
Silambam
Kalaripayat
Wushu
Taichi
Kendo
Kuntau
Lain-Lain - Nyatakan

MAKLUMAT TAMBAHAN
PEMARKAHAN PAJSK

1.0 Tafsiran Aktiviti Peringkat Antarabangsa

1.1. Penyertaan dan penglibatan murid di luar negara yang diusaha serta diurus
sepenuhnya oleh Bahagian-bahagian di Kementerian Pendidikan Malaysia seperti
Bahagian Kokurikulum dan Kesenian (BKK), Bahagian Sukan (BSS0, Bahagian
Sekolah Berasrama Penuh dan Sekolah Kecemerlangan (BPSBPSK), Bahagian
Pendidikan Teknik dan Vokasional (BPTV), Bahagian Pendidikan Islam (BPI),
Bahagian Pendidikan Khas (BP Khas) dan Bahagian Pendidikan Swasta (BP
Swasta).

1.2. Penyertaan dan penglibataan murid di luar negara yang diusaha dan diurus oleh
agensi kerajaan dan agensi bukan kerajaan (NGO)/kumpulan/individu dengan syarat
mendapat kelulusan bertulis daripada Bahagian Kokurikulum dan Kesenian serta
Bahagian Hubungan Antarabangsa, KPM.

1.3. Penyertaan dan penglibatan murid di dalam negara dengan melibatkan jemputan
penyertaan murid dari luar negara yang diurus sepenuhnya oleh Bahagian-bahagian
di KPM melalui tapisan Bahagian Hubungan Antarabangsa, KPM.

1.4. Penyertaan dan penglibatan murid di dalam negara dengan melibatkan penyertaan
murid dari luar negara yang dikelola/dianjur oleh sekolah, angesi kerajaan dan bukan
kerajaan (NGO) dengan kelulusan Bahagian Kokurikulum dan Kesenian, KPM dan
telah melalui tapisan serta kebenaran Bahagian Hubungan Antarabangsa, KPM.
 170

1.5. Semua aktiviti dan program murid hendaklah dalam bentuk pertemuan secara
bersosial dan bersemuka (bukan secara atas talian) selaras dengan tafsiran
kokurikulum (Rujuk Warta Kerajaan bertarikh 28 Disember 1967, No. 5652 –
Peraturan Kursus Pengajian). Mana-mana aktiviti/program yang tidak menepati
tafsiran di atas hendaklah diberi taraf di peringkat sekolah sahaja.

1.6. Kelulusan daripada bahagian-bahagian lain di KPM selain BKK dan BS dianggap
sebagai kelulusan untuk menjalankan program sahaja. Bagi tujuan pengiktirafan
diminta merujuk kepada BKK dan BS.

2.0 Tafsiran Aktiviti Peringkat Antarabangsa

2.1 Penyertaan dan penglibatan murid di dalam negeri yang diusaha serta diurus
sepenuhnya oleh Kementerian Pendidikan Malaysia melalui BKK dan BS, KPM.

2.2 Penyertaan dan penglibatan murid di dalam negara yang diusaha dan diurus oleh
agensi kerajaan dan agensi bukan kerajaan (NGO) dengan syarat mendapat
kelulusan bertulis daripada BKK dan BS, KPM. Penyertaan mestilah melibatkan
sekurang-kurangnya 3 buah negeri (3 buah sekolah dari setiap negeri) TIDAK
termasuk tuan rumah. Aktiviti yang diusahakan hendaklah tidak sama atau
bertindan dengan aktiviti yang dikelolakan oleh KPM bagi tahun semasa.
Penyertaan mestilah melibatkan pelbagai keturunan kaum.

2.3 Program kebangsaan yang dikelolakan opeh pihak sekolah tanpa kelulusan BKK
dan BS, KPM adalah dikira markah penyertaan peringkat sekolah sahaja.

2.4 Semua aktiviti dan program murid hendaklah dalam bentuk pertemuan secara
bersosial dan bersemuka (bukan secara atas talian) selaras dengan tafsiran
kokurikulum (Rujuk Warta Kerajaan bertarikh 28 Disember 1967, No. 5652 –
Peraturan Kursus Pengajian). Mana-mana aktiviti/program yang tidak menepati
tafsiran di atas hendaklah diberi taraf di peringkat sekolah sahaja.

2.5 Kelulusan daripada bahagian-bahagian lain di KPM selain BKK dan BS dianggap
sebagai kelulusan untuk menjalankan program sahaja. Bagi tujuan pengiktirafan
diminta merujuk kepada BKK dan BS.
 171

3.0 Tafsiran Aktiviti Peringkat Negeri

3.1 Penyertaan dan penglibatan murid di dalam negeri yang diusaha serta diurus
sepenuhnya oleh Jabatan Pendidikan Negeri.

3.2 Penyertaan dan penglibatan murid di dalam negeri yang diusaha dan diurus oleh
agensi kerajaan dan agensi bukan kerajaan (NGO) dengan syarat mendapat
kelulusan bertulis daripada Pengarah Jabatan Pelajaran Negeri. Penyertaan
mestilah melibatkan sekurang-kurangnya 3 Daerah (sekurang-kurangnya 3
buah sekolah bagi setiap daerah) TIDAK termasuk tuan rumah. Bagi negeri
yang tiada daerah pengelolaan hendaklah melibatkan sekurang-kurangnya 10 buah
sekolah. Penyertaan mestilah melibatkan pelbagai keturunan kaum. Aktiviti yang
diusahakan hendaklah tidak bertindan dengan aktiviti yang dikelolakan oleh JPN
bagi tahun semasa.

3.3 Program yang dikelolakan oleh pihak sekolah boleh diiktiraf sebagai program
peringkat negeri dengan syarat melibatkan sekurang-kurangnya 15 buah sekolah
dari 3 daerah dan mendapat kebenaran daripada Pengarah pendidikan Negeri. Kos
tidak melibatkan JPN dan PPD.

3.4 Semua aktiviti dan program murid hendaklah dalam bentuk pertemuan secara
bersosial dan bersemuka (bukan secara atas talian) selaras dengan tafsiran
kokurikulum (Rujuk Warta Kerajaan bertarikh 28 Disember 1967, No. 5652 –
Peraturan Kursus Pengajian). Mana-mana aktiviti/program yang tidak menepati
tafsiran di atas hendaklah diberi taraf di peringkat sekolah sahaja.

4.0 Tafsiran Aktiviti Peringkat Daerah

4.1 Penyertaan dan penglibatan murid di dalam daerah yang diusahakan serta diurus
sepenuhnya oleh Pejabat Pelajaran Daerah.

4.2 Penyertaan dan penglibatan murid di dalam daerah yang diusahakan dan diurus
oleh agensi kerajaan dan agensi bukan kerajaan (NGO) dengan syarat mendapat
kelulusan bertulis daripada Pejabat Pelajaran Daerah. Penyertaan mestilah
melibatkan sekurang-kurangnya 5 buah sekolah.
 172

4.3 Program yang dikelolakan oleh pihak sekolah (melibatkan lebih daripada 5 sekolah)
tanpa kelulusan Pejabat Pelajaran Daerah adalah dikira markah penyertaan aktiviti
peringkat sekolah sahaja.

4.4 Semua aktiviti dan program murid hendaklah dalam bentuk pertemuan secara
bersosial dan bersemuka (bukan secara atas talian) selaras dengan tafsiran
kokurikulum (Rujuk Warta Kerajaan bertarikh 28 Disember 1967, No. 5652 –
Peraturan Kursus Pengajian). Mana-mana aktiviti/program yang tidak menepati
tafsiran di atas hendaklah diberi taraf di peringkat sekolah sahaja.

DIMENSI III ; PENGURUSAN PROGRAM PENDIDIKAN (2006)

SUBELEMEN 8.2 : PENGURUSAN PROGRAM KOKURIKULUM

8.2.1 Jawatankuasa Kokurikulum Sekolah

SKOR SEKOLAH
No. ITEM PENAMBAHABAIKAN CATATAN
0 1 2 3 4
(a) Jawatankuasa Kokurikulum
Sekolah berfungsi dengan ;
i. menetapkan dasar
pelaksanaan kokurikulum
ii mengadakan mesyuarat dari
semasa ke semasa
iii menyediakan minit mesyuarat
mengikut prosedur yang
ditetapkan
iv melibatkan Pengetua, semua
guru Penolong Kanan, Penyelia
Petang, Penyelaras Sukan &
Permainan, Penyelaras Unit
Beruniform dan Penyelaras
Kelab & Persatuan
v menyediakan anggaran
belanjawan tahunan bagi
bidang kokurikulum
vi membuat ketetapan dari
semasa ke semasa bagi
menyelesaikan masalah-
masalah pelaksanaan
kokurikulum
vii merancang program, projek
dan aktiviti kokurikulum
viii menyelaras pelaksanaan
program, projek dan aktiviti
kokurikulum
 173

ix memantau dan menilai

keberkesanan program, projek
dan aktiviti kokurikulum sekolah
x melaksanakan
penambahbaikan ke atas
program, projek dan aktiviti
kokurikulum sekolah
Jumlah Frekuensi Aspek
Skor
Jumlah Skor Aspek 8.2.1

8.2.2 Persatuan* –mata pelajaran yang diajar di sekolah,

-hobi dan rekreasi

SKOR SEKOLAH
No. ITEM PENAMBAHABAIKAN CATATAN
0 1 2 3 4
(a) Pihak Pengurusan Sekolah
merancang program, projek
dan aktiviti kelab dan persatuan
dengan mengambil kira ;
i. perancangan strategik
ii sukatan pelajaran dan
perlembagaan kelab dan
persatuan akademik
iii pengukuhan kurikulum (apa-
apa yang dipelajari di bilik
darjah)
iv potensi dan minat murid
v pembangunan sahsiah murid
(b) Pihak Pengurusan Sekolah
melaksanakan program, projek
dan aktiviti kelab dan persatuan
dengan ;
i memastikan setiap murid
menganggotai kelab dan
persatuan
ii mengikut jadual pelaksanaan
yang ditetapkan
iii memanfaatkan kemudahan
yang ada secara optimum
iv mengambil kira pembangunan
sahsiah murid
(c) Pihak Pengurusan Sekolah
memantau program, projek dan
aktiviti kelab dan persatuan
 174

dengan ;
i merancang jadual penyeliaan
ii melibatkan Pengetua / semua
Guru Penolong Kanan /
Penyelia Petang
iii menyelia dan menilai semua
guru dari semasa ke semasa
mengikut kesesuaian
iv merekod hasil penyeliaan atau
penilaian
v membincangkan hasil
penyeliaan dalam mesyuarat
Jawatankuasa Kokurikulum
Sekolah

vi menggunakan maklum balas

sebagai asas untuk mengambil
tindakan susulan dan
penambahbaikan aktiviti kelab
dan persatuan akademik
(d) Guru penasihat kelab dan
persatuan akademik menilai
program, projek dan aktiviti
kelab dan persatuan akademik
dengan ;
i merujuk perancangan program,
projek dan aktiviti kelab dan
persatuan
ii merujuk pelaksanaan program,
projek, dan aktiviti kelab dan
persatuan
iii membuat penilaian impak
iv mengambil tindakan
penambahbaikan
Jumlah Frekuensi Aspek
Skor
Jumlah Skor Aspek 8.2.2
 175

8.2.3 Badan Beruniform Atau Persatuan Lain Yang Diluluskan Oleh Pendaftar*

SKOR SEKOLAH
No. ITEM PENAMBAHABAIKAN CATATAN
0 1 2 3 4
(a) Pihak Pengurusan Sekolah
merancang program, projek
dan aktiviti kelab dan persatuan
dengan mengambil kira ;
i. perancangan strategik
ii sukatan pelajaran dan
perlembagaan badan
beruniform
iii pengukuhan kurikulum (apa-
apa yang dipelajari di bilik
darjah)
iv potensi dan minat murid
v pembangunan sahsiah murid
(b) Pihak Pengurusan Sekolah
melaksanakan program, projek
dan aktiviti badan beruniform
dengan ;
i memastikan setiap murid
menganggotai badan
beruniform
ii mengikut jadual pelaksanaan
yang ditetapkan
iii memanfaatkan kemudahan
yang ada secara optimum
iv mengambil kira pembangunan
sahsiah murid
(c) Pihak Pengurusan Sekolah
memantau program, projek dan
aktiviti badan beruniform
dengan ;
i merancang jadual penyeliaan
ii melibatkan Pengetua / semua
Guru Penolong Kanan /
Penyelia Petang
iii menyelia dan menilai semua
guru dari semasa ke semasa
mengikut kesesuaian
iv merekod hasil penyeliaan atau
penilaian
v membincangkan hasil
penyeliaan dalam mesyuarat
 176

Jawatankuasa Kokurikulum
Sekolah
vi menggunakan maklum balas
sebagai asas untuk mengambil
tindakan susulan dan
penambahbaikan aktiviti badan
beruniform
(d) Guru penasihat kelab dan
persatuan akademik menilai
program, projek dan aktiviti
badan beruniform dengan ;
i merujuk perancangan program,
projek dan aktiviti badan
beruniform
ii merujuk pelaksanaan program,
projek, dan aktiviti badan
beruniform
iii membuat penilaian impak
iv mengambil tindakan
penambahbaikan
Jumlah Frekuensi Aspek
Skor
Jumlah Skor Aspek 8.2.3
 177

8.2.4 Sukan dan Permainan*

SKOR SEKOLAH
No. ITEM PENAMBAHABAIKAN CATATAN
0 1 2 3 4
(a) Pihak Pengurusan Sekolah
merancang program, projek
dan aktiviti sukan dan
permainan dengan mengambil
kira ;
i. perancangan strategik
ii sukatan pelajaran dan undang-
undang sukan dan permainan
iii pengukuhan kurikulum (apa-
apa yang dipelajari di bilik
darjah)
iv potensi dan minat murid
v pembangunan sahsiah murid
(b) Pihak Pengurusan Sekolah
melaksanakan program, projek
dan aktiviti sukan dan
permainan dengan ;
i memastikan setiap murid
menganggotai sukan dan
permainan
ii mengikut jadual pelaksanaan
yang ditetapkan
iii memanfaatkan kemudahan
yang ada secara optimum
iv mengambil kira pembangunan
sahsiah murid
(c) Pihak Pengurusan Sekolah
memantau program, projek dan
aktiviti sukan dan permainan
dengan ;
i merancang jadual penyeliaan
ii melibatkan Pengetua / semua
Guru Penolong Kanan /
Penyelia Petang
iii menyelia dan menilai semua
guru dari semasa ke semasa
mengikut kesesuaian
iv merekod hasil penyeliaan atau
penilaian
v membincangkan hasil
penyeliaan dalam mesyuarat
Jawatankuasa Kokurikulum
 178

Sekolah
vi menggunakan maklum balas
sebagai asas untuk mengambil
tindakan susulan dan
penambaikan aktiviti sukan dan
permainan
(d) Guru penasihat kelab dan
persatuan akademik menilai
program, projek dan aktiviti
sukan dan permainan dengan ;
i merujuk perancangan program,
projek dan aktiviti sukan dan
permainan
ii merujuk pelaksanaan program,
projek, dan aktiviti sukan dan
permainan
iii membuat penilaian impak
iv mengambil tindakan
penambahbaikan
Jumlah Frekuensi Aspek
Skor
Jumlah Skor Aspek 8.2.4

* Peraturan-Peraturan Pendidikan (Persatuan Sekolah) 1998

0 1 2 3 4
Jumlah Frekuensi Subelemen 8.2
Skor
Jumlah Skor Aspek 8.2
 179

DIMENSI IV : KEMENJADIAN MURID (2006)

SUBELEMEN 12.6 PENCAPAIAN MURID DALAM KOKURIKULUM (TAHUN LEPAS)

12.6.1 Penglibatan Murid Dalam Aktiviti Kokurikulum

No. SKOR SEKOLAH

ITEM PENAMBAHABAIKAN CATATAN
0 1 2 3 4
(a) Peratus murid yang menyertai aktiviti
di peringkat antarabangsa
Skor 4 : 0.75 % dan lebih
Skor 3 : 0.50 % hingga 0.74 %
Skor 2 : 0.25 % hingga 0.49 %
Skor 1 : lebih daripada 0.00 %
hingga 0.24 %
Skor 0 : 0.00 %
(b) Peratus murid yang menyertai aktiviti
di peringkat kebangsaan
Skor 4 : 1.50 % dan lebih
Skor 3 : 0.10 % hingga 1.49 %
Skor 2 : 0.50 % hingga 0.99 %
Skor 1 : lebih daripada 0.00 %
hingga 0.49 %
Skor 0 : 0.00 %
(c) Peratus murid yang menyertai aktiviti
di peringkat negeri
Skor 4 : 3.00 % dan lebih
Skor 3 : 2.00 % hingga 2.99 %
Skor 2 : 1.00 % hingga 1.99 %
Skor 1 : lebih daripada 0.00 %
hingga 0.99 %
Skor 0 : 0.00 %
(d) Peratus murid yang menyertai aktiviti
di peringkat bahagian (yang
berkenaan di Sabah dan Sarawak)
Skor 4 : 6.00 % dan lebih
Skor 3 : 4.00 % hingga 5.99 %
Skor 2 : 2.00 % hingga 3.99 %
Skor 1 : lebih daripada 0.00 %
hingga 1.99 %
Skor 0 : 0.00 %
Jumlah Frekuensi Aspek
Skor
Jumlah Skor Aspek 8.2.4
 180

12.6.2 Pencapaian Murid dalam Aktiviti Kelab dan Persatuan Akademik

SKOR SEKOLAH
No. ITEM PENAMBAHABAIKAN CATATAN
0 1 2 3 4
(a) Peratus murid yang mendapat
sekurang-kurangnya gred C dalam
aktiviti kelab dan persatuan
akademik
Skor 4 : 75.00 % dan lebih
Skor 3 : 50.00 % hingga 74.99 %
Skor 2 : 25.00 % hingga 49.99 %
Skor 1 : 0.00 % hingga 24.99 %

(b) Peratus murid mendapat gred A

dalam aktiviti kelab dan persatuan
akademik
Skor 4 : 25.00 % dan lebih
Skor 3 : 16.68 % hingga 24.99 %
Skor 2 : 8.34 % hingga 16.67 %
Skor 1 : 0.00 % hingga 8.33 %

(c) Gred purata sekolah dalam aktiviti

kelab dan persatuan akademik (A=1,
B=2, C=3, D=4, E=5)
Skor 4 : GPS 1.00 hingga 2.00
Skor 3 : GPS 2.01 hingga 3.00
Skor 2 : GPS 3.01 hingga 4.00
Skor 1 : GPS 4.01 hingga 5.00

Jumlah Frekuensi Aspek

Skor
Jumlah Skor Aspek 12.6.2
 181

12.6.3 Pencapaian Murid dalam Aktiviti Badan Beruniform

SKOR SEKOLAH
No ITEM PENAMBAHABAIKAN CATATAN
0 1 2 3 4
(a) Peratus murid yang mendapat
sekurang-kurangnya gred C dalam
aktiviti badan beruniform
Skor 4 : 75.00 % dan lebih
Skor 3 : 50.00 % hingga 74.99 %
Skor 2 : 25.00 % hingga 49.99 %
Skor 1 : 0.00 % hingga 24.99 %

(b) Peratus murid mendapat gred A

dalam aktiviti badan beruniform Skor
4 : 25.00 % dan lebih
Skor 3 : 16.68 % hingga 24.99 %
Skor 2 : 8.34 % hingga 16.67 %
Skor 1 : 0.00 % hingga 8.33 %

(c) Gred purata sekolah dalam aktiviti

badan beruniform
(A=1, B=2, C=3, D=4, E=5)
Skor 4 : GPS 1.00 hingga 2.00
Skor 3 : GPS 2.01 hingga 3.00
Skor 2 : GPS 3.01 hingga 4.00
Skor 1 : GPS 4.01 hingga 5.00

Jumlah Frekuensi Aspek

Skor
Jumlah Skor Aspek 12.6.3
..
 182

12.6.4 Pencapaian Murid dalam Aktiviti Sukan dan Permainan

SKOR SEKOLAH
No ITEM PENAMBAHABAIKAN CATATAN
0 1 2 3 4
(a) Peratus murid yang mendapat
sekurang-kurangnya gred C dalam
aktiviti Sukan dan Permainan
Skor 4 : 75.00 % dan lebih
Skor 3 : 50.00 % hingga 74.99 %
Skor 2 : 25.00 % hingga 49.99 %
Skor 1 : 0.00 % hingga 24.99 %

(b) Peratus murid mendapat gred A

dalam aktiviti Sukan dan Permainan
Skor 4 : 25.00 % dan lebih
Skor 3 : 16.68 % hingga 24.99 %
Skor 2 : 8.34 % hingga 16.67 %
Skor 1 : 0.00 % hingga 8.33 %

(c) Gred purata sekolah dalam aktiviti

Sukan dan Permainan
(A=1, B=2, C=3, D=4, E=5)
Skor 4 : GPS 1.00 hingga 2.00
Skor 3 : GPS 2.01 hingga 3.00
Skor 2 : GPS 3.01 hingga 4.00
Skor 1 : GPS 4.01 hingga 5.00

Jumlah Frekuensi Aspek

Skor
Jumlah Skor Aspek 12.6.4
..
 183

12.6.4 Pencapaian Murid Keseluruhan Aktiviti Kokurikulum

SKOR SEKOLAH
No ITEM PENAMBAHABAIKAN CATATAN
0 1 2 3 4
(a) Peratus murid yang mendapat
sekurang-kurangnya gred C dalam
keseluruhan aktiviti kokurikulum
Skor 4 : 75.00 % dan lebih
Skor 3 : 50.00 % hingga 74.99 %
Skor 2 : 25.00 % hingga 49.99 %
Skor 1 : 0.00 % hingga 24.99 %

(b) Peratus murid mendapat gred A

dalam semua aktiviti kokurikulum
Skor 4 : 25.00 % dan lebih
Skor 3 : 16.68 % hingga 24.99 %
Skor 2 : 8.34 % hingga 16.67 %
Skor 1 : 0.00 % hingga 8.33 %

(c) Gred purata sekolah dalam

keseluruhan aktiviti kokurikulum
(A=1, B=2, C=3, D=4, E=5)
Skor 4 : GPS 1.00 hingga 2.00
Skor 4 : GPS 2.01 hingga 3.00
Skor 4 : GPS 3.01 hingga 4.00
Skor 4 : GPS 4.01 hingga 5.00

Jumlah Frekuensi Aspek

Skor
Jumlah Skor Aspek 12.6.4

.. 0 1 2 3 4
Jumlah Frekuensi Subelemen 12.6
Skor
Jumlah Skor Aspek 12.6
 184

PENGUATKUASAAN AKTA PENDIDIKAN 1996

Dalam Warta Kerajaan Bertarikh 21 Mei 1998, jilid 42 No. 11 Tambahan No. 41 Perundangan
(A),P.U(A)196,AKTA PENDIDIKAN 1996 ada dinyatakan:

PERATURAN-PERATURAN PENDIDIKAN (PERSATUAN SEKOLAH) 1998

Pada menjalankan kuasa yang diberikan oleh seksyen 130 Akta Pendidikan 1996, Menteri membuat
peraturan-peraturan yang berikut:

1. Nama Dan Mula Berkuatkuasa.

1.1 Peraturan-peraturan ini bolehlah dinamakan Peraturan-Peraturan Pendidikan (Persatuan
Sekolah)1998 dan hendaklah mula berkuatkuasa pada 21 Mei 1998.

2. Pemakaian.
2.1 Peraturan-peraturan ini adalah terpakai bagi sekolah kerajaan dan sekolah bantuan kerajaan.

3. Tafsiran
Dalam peraturan-peraturan ini ---
3.1 “Guru Besar” atau “Pengetua” ertinya pegawai dalam perkhidmatan pendidikan yang dilantik oleh
Ketua Pengarah Pendidikan untuk mengurus sekolah.
3.2 “Jawantankuasa” ertinya sekumpulan orang yang dilantik atau dipilih untuk menjalankan tugas
persatuan sekolah.
3.3 “Penasihat” ertinya guru yang dilantik oleh Guru Besar atau Pengetua untuk memberi nasihat
kepada persatuan sekolah.

4. Penubuhan Persatuan Sekolah

4.1 Guru besar atau Pengetua, setelah menerima pemohonan secara bertulis, hendaklah menubuh
persatuan sekolah daripada kategori yang berikut :
4.1.1 Mata pelajaran yang diajar di sekolah sebagaimana yang dinyatakan dalam Peraturan-
Peraturan Pendidikan (Kurikulum Kebangsaan) 1997:
4.1.2 Hobi dan Rekreasi;
4.1.3 Sukan dan Permainan;
4.1.4 Badan Beruniform; atau
4.1.5 Apa-apa persatuan lain yang diluluskan oleh Pendaftar.

5. Laporan.
5.1 Jawatankuasa tiap-tiap persatuan sekolah hendaklah mengmukakan secara bertulis kepada Guru
besar atau Pengetua,laporan yang lengkap mengenai pekara-pekara yang berikut :
5.1.1 Perlembagaan dan Peraturan-Peraturan
5.1.2 Senarai Ahli Jawatankuasa Persatuan dan
5.1.3 Senarai aktiviti utama persatuan.

5.2 Laporan itu hendaklah dikemukakan dalam tempoh empat belas hari mula bertkuatkuasanya
Peraturan-Peraturan ini atau dalam hal persatuan yang ditubuhkan selepas Peraturan-Peraturan
ini berkuatkuasa, dalam tempoh empat belas hari selepas mesyuarat pertama persatuan tersebut.
5.3 Perlembagaan dan peraturan persatuan sekolah hendaklah diluluskan oleh Guru Besar atau
Pengetua.

6. Perubahan Dalam Perlembagaan Dan Peraturan Persatuan Sekolah

6.1 Jawatan kuasa tiap-tiap persatuan sekolah hendaklah mengemukakan secara bertulis kepada
Guru Besar atau Pengetua, laporan yang lengkap mengenai apa-apa perubahan dalam
perlembagaan, peraturan, jawatan kuasa atau persatuan.
 185

6.2 Laporan itu hendaklah dikemukakan dalam tempoh empat belas hari dari tarikh yang laporan
tentang perubahan itu dibuat dan hendaklah disahkan dengan tandatangan pengerusi dan
setiausaha persatuan yang berkenaan.
6.3 Guru Besar dan Pengetua boleh menerima atau enggan untuk menerima perubahan yang
dinyatakan dalam subperaturan (1).

7. Rekod Persatuan Sekolah

Guru Besar atau Pengetua hendaklah menyimpan atau menyebabkan supaya disimpan suatu rekod
tentang ahli-ahli persatuan sekolah dalam tempoh tiga puluh hari selepas berkuatkuasanya Peraturan-
Peraturan ini dan hendaklah sedia ada bagi pemeriksaan oleh Pendaftar.

8. Penasihat
Guru Besar atau Pengetua hendaklah melantik seorang atau beberapa orang guru untuk bertindak
sebagai penasihat atau penasihat-penasihat bagi setiap persatuan sekolah dan Guru Besar atau
Pengetua itu hendaklah menyimpan atau menyebabkan sedia ada bagi pemeriksaan oleh Pendaftar.

9. Akaun
9.1 Akaun bagi tiap-tiap persatuan sekolah hendaklah di bawah kawalan Guru Besar atau Pengetua
atau Penasihat.
9.2 Guru Besar atau Pengetua hendaklah menyimpan atau menyebabkan supaya disimpan suatu
akaun yang sewajarnya dan hendaklah menyimpannya di bawah jagaannya bagi tempoh tidak
kurang dari enam bulan setelah berakhir tiap-tiap tahun kewangan dan hendaklah sedia ada bagi
pemeriksaan oleh Pendaftar.
9.3 Apa-apa tajaan atau kutipan derma bagi setiap persatuan sekolah hendaklah mendapat kelulusan
Guru Besar atau Pengetua.

10. Mesyuarat
Tiap-tiap mesyuarat persatuan sekolah atau jawatan kuasanya hendaklah dihadiri oleh Penasihat dan
mana-mana guru lain yang telah dilantik oleh Guru Besar atau Pengetua bagi maksud itu.

11. Pematuhan Pengurusan Persatuan Sekolah, Dsb.

Pendaftar, Guru Besar atau Pengetua boleh secara bertulis mengarah mana-mana persatuan sekolah
mematuhi persatuan tentang pengurusan, aktiviti, keahlian atau yang selainnya berkenaan dengan
persatuan itu.

12. Pembubaran Persatuan

12.1 Pendaftar, Guru Besar atau Pengetua boleh, secara bertulis mengarah mana-mana persatuan
sekolah dibubarkan jika dia berpuas hati bahawa persatuan itu mungkin digunakan bagi maksud
;
12.1.1 Yang tidak memberi manfaat kepada guru atau murid;
12.1.2 Propaganda politik yang memudaratkan kepentingan Malaysia atau awam ;
12.1.3 Yang memudaratkan kepentingan murid ; atau
12.1.4 Yang melanggar mana-mana peruntukan Peraturan-Peraturan ini.

12.2 Tiap-tiap arahan yang dibuat di bawah subperaturan (1) atau Peraturan 10 hendaklah disiarkan
dengan menampalkan suatu salinan mengenainya di papan kenyataan sekolah atau di mana-
mana tempat yang boleh dilihat di premis sekolah.

13. Pembatalan
Peraturan-peraturan di bawah Seksyen 92 Ordinan Pelajaran 1952 dibatalkan.

Dibuat 8 April 1998.

 186

(KP(PUU) S 10075/07/1/JLD.IV(25): PN.(PU2) 569)