THIẾT KẾ ĐỒNG HỒ SỐ CHẠY BẰNG IC SỐ

Thành viên:
Trần Thái An 19146304
Trần Ngọc Đức 19146324
Nguyễn Đình Nhật 19146070
GVHD: ThS. Lê Tấn Cường
Lời nói đầu:
Ngày nay việc ứng dụng của các linh kiện bán dẫn đã 1 phần nào giảm bớt được giá thành của sản
phẩm làm bằng linh kiện rời. Ứng dụng của môn học kỹ thuật số vào thiết kế các bộ phận thiết thực hằng
ngày và giúp chúng ta hiểu được môn kỹ thuật số dùng làm gì được ứng dụng vào đâu. Đồng hồ là một
thiết bị ai ai hằng ngày cũng phải xem nó để biết thời gian. Đồng hồ cơ khác hoàn toàn so với đồng hồ
điện tử.
Đối với 1 loại đồng hồ này thì cần các con linh kiện sau :
+ 6 con LED 7 thanh Anot chung.
+ 6 con giải mã BCD : 74LS47.
+ 6 con đếm xung 10 : 74LS90.
+ Một mạch tạo xung thạch anh tần số 1Hz gồm: 2 tụ 22pF, 1 thạch anh, 1 IC4060, 1 IC4013,…
+ Mạch sử dụng nguồn 5V.
 Giải thích nguyên lý:
1) IC giải mã BCD => LED 7 thanh : 74LS47
* Hình dạng và kích thước chân ngoài thực tế:

Đây là IC giải mã từ BCD sang mã LED 7 vạch với 4 chân đầu vào và 7 chân đầu ra với chức
năng của từng chân như sau:
+ Chân 1, 2, 6, 7: Chân dử liệu BCD vào dữ liệu này được lấy từ IC đếm.
+ Chân 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15: Các chân ra tác động mức thấp (0) và được nối với LED 7.
+ Chân 8: Chân nối GND.
+ Chân 16: Chân nối Vcc = 5V.
+ Chân 4: Chân này không cần biết theo datasheet thì cho nó lên Vcc
+ Chân 5: Ngõ vào xoá dợn sóng RBI được để không hay nối lên cao khi không được dùng để xoá số
0( số 0 ở trước số có nghĩa hay số 0 thừa bên trái dấu chấm thập phân).
+Chân 3: Chân này cũng thế cho nó lên Vcc = 5V
* Bảng chân lý các giá trị IO của 74LS47
Nhìn trên bảng chân lý trên ta thấy với 4 đầu vào sau khi giải mã nó cho ra 15 giá trị của mã LED 7 vạch
và hiện thị được lên LED 7 vạch.
Sự hoạt động của mạch được thể hiện ở bảng chân lý, trong đó đối với các ngõ ra H là tắt và L là
sáng, nghĩa là nếu 74LS47 thúc đèn led 7 đoạn thì các đoạn a, b, c, d, e, f, g của đèn sẽ sáng hay tắt tuỳ
vào ngõ ra tương ứng của 74LS47 là L hay H nên do đó ta phải dùng LED anot chung.
 2) Chia tần số từ thạch anh 32,768kHz sử dụng IC 4060 và 4013:

Dùng thạch anh 32.768KHz và IC 4060 làm mạch chia tần số, ta có thể thu được
lần lượt các tần số sau:
- 2048Hz tại chân ra Q4 của IC 4060 (mạch chia 16)
- 1024Hz tại chân ra Q5 của IC 4060 (mạch chia 32)
- 512Hz tại chân ra Q6 của IC 4060 (mạch chia 64)
- 256Hz tại chân ra Q7 của IC 4060 (mạch chia 128)
- 128Hz tại chân ra Q8 của IC 4060 (mạch chia 256)
- 64Hz tại chân ra Q9 của IC 4060 (mạch chia 512)
- 32Hz tại chân ra Q10 của IC 4060 (mạch chia 1024)
11
- 16Hz tại chân ra Q11 của IC 4060 (mạch chia 2 )
12
- 8Hz tại chân ra Q12 của IC 4060 (mạch chia 2 )
13
- 4Hz tại chân ra Q13 của IC 4060 (mạch chia 2 )
14
- 2Hz tại chân ra Q14 của IC 4060 (mạch chia 2 )

Để có tần số 1Hz (chu kỳ 1s), ta dùng thêm 1 D Flip Flop nữa (IC 4013) để
chia tần số thạch anh thêm 2 lần nữa (chia cho 2^15).
* Hình dạng và kích thước chân ngoài thực tế:
Bảng chân lý của 4013.

3) IC đếm 10 mã hóa BCD : 74LS90

Con TTL này cũng khá quen thuộc nó là con đếm mã nhị phân chia 10 mã hóa ra BCD. Cứ mỗi 1
xung vào thì nó đếm tiến lên 1 và được mã hóa ra 4 chân. Khi đếm đến 10 tự nó sẽ reset và quay trở về
ban đầu.
2 thông số quan trọng để thiết kế mạch đếm này là: Bảng chân lý mã hóa ra BCD và điều kiện để
Reset (Trở về trạng thái ban đầu)
+ Bảng chân lý mã hóa ra BCD
Khi sản xuất ra con này nhà sản xuất đã cung cấp cho chúng ta bảng mã hóa của con này do đó mà mình
không thể tạo ra bảng mã này được. Sau đây là bảng mã của nó được lấy từ datasheet
 Trong bảng chân lý trên nó có 1 chú ý và chú ý này vô cùng quan trọng là : Đầu ra của Q0 được
nối với đầu vào của CP1.
+ Mức Reset cho 74LS90.
Nó có 4 chân Reset dùng để reset hệ thống với các chân : MR1, MR2, MS1, MS2. Đưa các mức thích hợp
vào các chân này thì nó sẽ tự động Reset. Sau đây là bảng mức Reset
4 ) Mạch nguyên lý:
a ) Mạch tạo xung
b ) Mạch mã hóa và giả mã hiện thị.

5) Nguyên lý hoạt động của mạch.

Ban đầu sẽ tạo ra nguổn xung 1Hz từ thạch anh..
Xung này được đưa tới chân 14 của IC1 (74ls90) và mạch đồng hồ bắt đầu hoạt động .
+ Đối với 2 IC đếm hàng giây và hàng chục giây (IC1 và IC2) . Xung được cấp cho IC1, IC1
đếm giá trị của 9 xung sau khi đếm hết giá trị của 9 xung và nó cấp cho IC 2 một xung đếm. Khi đó IC1
đếm về 0 và IC2 đếm 1 tức là được giá trị là 10. Sau đó IC 1 vẫn đếm từ 0 đến 9 và tiếp tục cấp xung cho
IC2.Giá trị đếm tối đa của IC1 là 9 và giá trị đếm tối đa của IC2 là 5.Khi IC1 đếm đến 9 và IC2 đang ở
giá trị 5( 59) thì cả hai IC 1 và 2 bị Reset hoàn toàn trở về 0. Lúc đó IC2 sẻ cấp cho IC3( IC đếm hàng
phút) 1 xung.
+Đối với 2 IC đếm hàng phút và hàng chục phút (IC3 và IC4): Khi IC3 nhận được từ IC2 thì 2
IC(3 và 4) nó lại bắt đầu đếm giống như IC đếm hàng giây và hàng chục giây và tới giá trị tối đa 59.
Nhưng mà IC đếm giây đếm được 59 thì IC đếm phút mới đếm được .Khi IC3 và IC4 đếm được đến 59
mà tại lúc này cả IC đếm giây và chục giây cũng đến 59 thì tất cả 4 IC này bị Reset tất cả về 0. Và IC4
cấp cho IC5( IC đếm hàng giờ) 1 xung.
+ Đối với 2 IC đếm hàng giờ và chục giờ: : (IC5 và IC6): IC5 được nhận xung từ IC4 và bắt đầu
cũng đếm.IC5 đếm đến 9 thì cấp xung cho IC 6 đếm(IC 6 hiển thị giá trị 1) và sau đó IC 6 chỉ đếm tới 1
và IC 5 chỉ đếm tới 1 nên tại thời điểm sang 12 tất cả các IC đếm reset về O và cấp 1 xung cho IC 7473
lúc này led hiển thị chữ PM sẽ sáng.
Ngõ ra xung của tất cả các IC là Q0,Q1,Q2,Q3 được đưa đến ngõ vào của IC giải mã 7447 để giải mã số
BCD và hiển thị trên led 7 đoạn.

Để tính được mức độ Reset các bạn tham khảo bảng chân lý Reset của 74LS90. Do có sự sai số
của các linh kiện nên đồng hồ này sẽ có sử sai số tương đối.