Hidrofor Sistemi Nedir

Gemilerde, lavabolar, duşlar v.b. hizmetler için gerekli tatlı suyu yüksek
basınçla ilgili alıcılara gönderen sisteme hidrofor denir.
Hidrofor Sistemi Parçaları
1. Pressure Vessel ( Basınç Kazanı, Hidrofor)
 Suyu basınçlandıran kazan

2. Basınç kazanı Üzerindeki Emniyet Valfi

 Yüksek basınçlarda açılarak kazanın patlaması önler.

3. Basınç göstergesi
 Kazan içerisindeki anlık basınç değerini gösterir.
4. Basınç şalteri:
 Pompayı, basınca bağlı olarak devreye alır, yada çıkartır.

5. Basınçlı hava giriş valfi (Compressed air)

6. Seviye göstergesi

7. Hidrofor giriş valfi

8. Hidrofor çıkış valfi

9. Boşaltma valfi
10. Drain valf
 Kazanın dibinde biriken yabancı maddelerin tahliye etmek
için.

11. Kontrol paneli

12. Pompa:
 Tatlı su tanklarından çektiği suyu hidrofor tankına gönderir.

13. Pompa emme basınç göstergesi

14. Pompa basma basınç göstergesi

15. Pompa emme valfi

16. Pompa basma valfi

17. Filitre

18. Filitre giriş valfi

19. Filitre çkış valfi

20. Filitre by-pass valfi

 Filitre üzerinde bakım yada değişim olduğu durumlarda
hidroforun çalışmasını devam ettirebilmesi için filitre giriş
çıkış valfleri kapatılır ve filitre by-pass valfi açılır.
21. Fresh water tank (Tatlı su tankı)

22. Tatlı su giriş valfi

23. Tatlı su çıkış valfi

24. Receiver – Alıcı (Lavabo, duşlar v.b.)

Çalışma Prensibi

 Control Panel ----------Auto

 Hidrofor giriş ve çıkış valfi aç

 Alıcı (receiver) valflerini aç.

 Kazandaki MİN seviyesindeyken kazan içi basınç 0,35 MPa

olacak ve POMPA DEVREYE GİRECEK.

 Kazandaki MAX seviyesindeyken kazan içi basınç 0,55 MPa

olacak ve POMPA DEVREDEN ÇIKACAK.

 MİN – MAX arası kazanın ideal çalışma bölgesi

Basınç Ayarı

 Pompaya stopa al.

 Hidrofor giriş ve çıkış valfi kapat

 Alıcı (receiver) valflerini kapat

 Control Panel ----------Stop

 Su seviyesinin MAX. Ya da MİN. Gelmesini sağla (Hangisine

yakınsa)

 Compressed air valfi açılarak, kazan basıncı, eğer MAX.

Seviyesindeyse 0,55 Mpa, MİN seviyesindeyse 0,35 Mpa ayarla

 Compressed air valfi kapat

 Hidrofor giriş ve çıkış valfi aç

 Alıcı (receiver) valflerini aç.

 Control Panel ----------Auto

 Pompa çalışacaktır
Gemide Buzluk Sistemi Arıza ve Çözümleri
 Gemilerde kullanılan buzluk sistemi genellikle F12 veya F22 gazı ile çalışır.

 Buzluk kompresörü, soğutucu olarak kullanılan gazı yüksek basınç ve yüksek

sıcaklıkla kondensere yollar.

 Yoğuşturucu, kondenser veya kondansör, buharlı güç sistemleri ve gazlı soğutma-

iklimlendirme sistemlerinde buhar ya da soğutucu gazın ısısını çevreye ya da başka bir

soğutucuya vererek sıvı hale geçtiği ısı değiştirici bir makinedir.

Kondenser yada soğutucu
 Gaz, önce yağ separatöründen geçer ve içinde bulunan yağı separatörde bırakır ve yağ, oradan

da kompresör karterine döner.

 Separatörden geçen freon, kondenserde (kuler) soğuyup yüksek basınçlı sıvı haline gelir.

 Freon gazı kokusuz, renksiz, yanıcı olmayan, temas ettiği metalleri paslandırmayan bir

gaz türüdür. DuPont'un tescilli markasıdır. Kloroflorokarbon yahut

hidrokloroflorokarbon formülleriyle bilinir. Freon gazı türüne göre yaklaşık -30

derecede kaynar ve -180/-200 derecelerde donar.

 Kulerden çıkan gaz, filter dryer’den ve solenoid valften geçerek soğutma odasındaki

expansion valfe gelir. Expansion valfte basıncı düşen ve çevre ısısını alan freon, yüksek

basınçlı sıvıdan alçak basınçlı gaza dönüşür ve soğuma yapar.

filter dryer (kurutucu filter)

 Etlik, balıklık, sebzelik ve kuru kumanyalıktaki fanlar serpantin (soğutma kangalı) lerdeki

soğuğu çevreye vererek buzluk odalarını soğuturlar. İşini bitiren alçak basınçlı gaz

kompresöre geri döner ve soğutma işlemi tamamlanmış olur.

 Buzluk devresindeki dryer, freon içindeki nem ve suyu alır. Zaman zaman bu su, expansion

valf ve solenoid valflerin normal çalışmasını engelleyerek olmaması gereken yerde freonun

soğutma yapmasına sebep olur.

 Dryer görevini yapamaz hale geldiğinde yenilenmeli veya içindeki silikagel değiştirilmelidir.

Buna rağmen devrede su kalıyorsa devreye az miktarda metanol çektirilebilir. Ayrıca dryer

elemanı olarak sadece silikagel değil, kalsiyum klorür de kullanılmaktadır.

 Silika jel, laboratuvar ortamında üretilen, günlük hayatta besinlerin, bitkisel

ürünlerin, deri eşyaların, kimyasal boya ve bozulabilecek çoğu şeyin nemini

alarak bozulmasını engelleyen bir sodyum silikattır. Bu madde, 1919 yılında

Johns Hopkins Üniversitesi'nde öğretim üyeliği yapan Walter A Patrick üzerine

patentlidir. Madde büyük kumsu yapıdadır. Madde nemle beraber renk değiştirir.
 Şayet sistemde herhangi bir sebeple gaz eksilmesi olursa devreye gaz çektirilir.

 Kondenser çıkışındaki valf kapatılarak gaz kulerde toplanır ve gaz çektirme hortumu

kuler çıkışı ile tüpe bağlanır.

 Tüpün valfı ile gaz çektirme valfı açılarak sisteme gaz gönderilir. Kompresör aralıklı

çalıştırılıp gaz kulere toplanır. (Gaz çektirme işlemi buzluk kompresörüne dönüş devresi

üzerinden de yapılabilir.)

 Nadiren kompresör karter yağı eksilir veya rutin olarak yağının yenilenmesi gerekir,

1. böyle bir durumda kompresör giriş-çıkış valfleri kapatılarak kör tapa alınıp

karter yağı ilave edilir

2. ya da kompresör stopta iken karter, vakum pompası ile vakuma geçirilip

karter yağ çektirme borusu ile vakum altında yağ çektirilir.

 3. Bir diğer yol da kompresör devrede iken alçak basınç preostatı ile

kompresörün vakuma geçirilmesi ve yine karter yağ çektirme borusu ile yağ

çektirilmesidir.

TERMOSTAT

Soğutulacak hacim, soğutulacak akışkan veya evaporatör gibi kısımların sıcaklıkların belirli

değerler arasında kalmasını temin eden kumanda kontrol cihazlarıdır. Soğutma termostatları

ısıtma termostatlarından farklı çalışır. Isıtma termostatları yüksek sıcaklığa ulaşıldığında

sistemi durdurur ve sıcaklık düşünce çalıştırırlar. Soğutma termostatları ise istenilen

soğukluğa düşünce sistemi durdurur ve sıcaklık yükselince sistemi çalıştırırlar.

Yüksek Basınç Prosestatı
Yüksek basınç tarafı akışkan basıncı
anormal şekilde artarsa, yüksek
basınç prosestatı çalışmayı otomatik
olarak durdur ve herhangi bir arızayı
önler.
Görevleri;
 Yüksek basınç tarafı ayar
değerine ulaştığında kompresör
motor devresini keser.
 Sistemin valf bulunmayan
yüksek kısmına bağlanır.
 İklimlendirme ve soğutmada
kullanılır.
 El veya otomatik kurmalı
olabilir.
Alçak Basınç Prosestatı
Alçak basınç tarafı akışkan basıncı anormal şekilde düşerse, alçak basınç prosestatı
çalışmayı otomatik olarak durdur ve herhangi bir arızayı önler.
Görevleri;
 Alçak basınç tarafı ayar değerinin altına düştüğünde kompresör motor devresini keser.
 İklimlendirme sisteminde evaporatör üzerinde donmayı önler.
 Soğutmada; kabin sıcaklık kontrolünde,
 Kompresör alçak basınç tarafına bağlanır.
 Buzluk kompresörü alçak basıncı 0,1-1,8 bar, yüksek basıncı ise 10-15 bar

civarındadır.

 Yani dönüş basıncı alçak basınç preostatında 1,8 bar olduğunda kompresör devreye

girer ve basınç O’a yaklaştığında yani 0,1-0,2 bar’da kompresör stop eder.

 Bu esnada yüksek basınç 10-12 bar civarında tutulur. Ayrıca deniz suyunun gelmemesi

veya az gelmesi gibi durumlarda emniyet olarak yüksek basınç preostatı kullanılır.

Örneğin, deniz suyunun az gelmesi gibi durumlarda 18 bar civarına ayarlanan yüksek

basınç preostatı kompresörü stop ettirir.

 Sorun giderildikten sonra kompresörün devreye sokulabilmesi için yüksek

basınç preostatının, üzerindeki düğmeden resetlenmesi gerekir.

 Kuler üzerinde sistemi aşırı basınçtan koruyan bir de safety valf bulunur. Yüksek basınç

preostatının görevini yapamadığı veya sistemde aşırı gaz olduğu durumlarda safety valf

açarak aşırı basınç ve gazı sistemden dışarı atar.

Arıza ve Çözümler
 Buzluk sistemi, ayarları ve kontrolleri iyi yapılırsa pek sorun çıkarmasa da şu hususlara

dikkat etmekte fayda vardır.

Kompresöre dönüş karlanıyorsa

Expansion valf fazla açık olabilir.

Şayet valf fazla açık değilse fan çalışmıyor olabilir, ancak normal çalışan sistemlerde fan
çalışmıyorsa kompresör stop etmelidir.

Veya serpantinler (soğutucu) karla dolmuş olduğundan ısı transferi olmayacaktır, bu

durumda da serpantinlerin defrost (buzun çözülmesi) edilmesi gerekiyordur.
Kompresör sık sık devreye giriyorsa (kısa çalışıyor-çok bekliyorsa) ve soğutma az ise

Expansion valf fazla kapalıdır.

Gaz azdır.

Expansion valfın filtresi tıkalıdır.

Kompresör yüksek basınçtan devreden çıkıyorsa

Deniz suyu pompası stop etmiştir (bu durumda kompresör stop etmelidir) veya yeteri

kadar su basamıyor.

Kuler tıkalı.

Kompresörde normalden fazla gaz var.

Expansion valfler fazla kısık.

Sistemde gaz eksiliyorsa

Kompresör şaft boğazında mekanik sealden kaçak vardır.

Kompresör ve kuler üzerindeki valflerin boğazında ve tesviye şişesinde kaçak var.

Kuler borusu delik veya aynadan kaçak var.

Expansion valf giriş çıkış bağlantılarında veya valflerinde kaçak var.

Serpantinlerde delik var.

Karter yağı eksiliyorsa

Harici kaçak var.

Separatör yağı sepere edemiyor yada kartere geri döndürmüyor.

Gaz kaçağı kontrolü için şu yöntemler uygulanır.

Gaz detektörü ile kontrol yapılır. Detektörün üzerinde flexible hortum ile hassasiyet

ayarı için bir düğme mevcuttur. Kaçak olan yere yaklaştırıldığında alarm verir ancak

çeşitli gaz ve boyalara da tepki gösterebilir.

Propan gaz detektörü ile yapılan kontrolde propan gaz valfı açılarak yakılır. Mavi

renkte olan alev kaçağa yaklaştıkça yeşile döner.

Kaçak olması muhtemel olan expansion valf bağlantıları v.s. yerlere köpük veya tükürük

sürülerek kontrol yapılır.

1. GEMİ LİMANDA

 ELEKTRİK SHORE-CONNECT BAĞLANTISIYLA LİMANDAN ALINACAK.

 BÜTÜN MAKİNELER STOP

2. SEYİR ÖNCESİ (GEMİ SEYRE HAZIRLAMAK VE GEMİYİ LİMANDAN ÇIKARTMAK)

 KAZANI DEVREYE ALINACAK. (STİM İÇİN)

 JENERATÖRLER ÇALIŞACAK.

 ANA MAKİNEYİ HAZIRLAYACAĞIZ.

3. GEMİNİN SEYİRDE

 GEMİ LİMANDAN AYRILDI

 ANA MAKİNE YAKIT AYARI

4. SEYİR SONU

5. MAKİNE TAMAM

6. GEMİYİ PSC (PORT STATE CONTROL)

 DİZEL MOTORLAR

Bir gemi, herhangi bir normal kara şehrinin sahip olduğu tüm ayrıcalıklara sahip yüzen

bir şehir gibidir. Tıpkı geleneksel bir şehir gibi, gemi de gemideki yaşamı sürdürmek

için tüm temel olanaklara ihtiyaç duyar; aralarındaki en önemli şey güç veya

elektriktir. Bu makalede, bir gemide gücün nasıl üretildiğini ve tedarik edildiğini

öğreneceğiz.
Gemide Güç üretimi (Power generation On board)

Gemide güç, bir dizel motor ve birlikte çalışan bir alternatör kullanılarak üretilir. Bunun

için gemide bir alternatif akım jeneratörü kullanılır. Jeneratör, bir iletken etrafındaki bir

manyetik alan değiştiğinde, iletkende bir akımın indüklendiği prensibine göre çalışır.
Jeneratör, stator denilen bir demir çekirdek üzerine bobinlere sarılmış sabit bir

iletken setinden oluşur.

Rotor adı verilen dönen bir mıknatıs, bu statorun içinde dönerek manyetik alan

üretir. Bu alan iletkeni keser ve mekanik giriş rotorun dönmesine neden olurken

indüklenmiş bir EMF veya elektromanyetik kuvvet oluşturur.

 Manyetik alan, indüksiyon (fırçasız bir alternatörde) ve kayma halkaları ve fırçalar

aracılığıyla DC akımıyla enerjilenen bir rotor sargısı ile üretilir. Gemideki güç

hakkında dikkat edilmesi gereken birkaç nokta şunlardır:

 Aynı boyut için daha fazla güç verdiği için DC'ye göre AC ve3 fazlı güç tercih edilir.

 Daha fazla güç çektiği için tek faz yerine 3 faz tercih edilir ve bir fazın arızalanması

durumunda diğer 2 hala çalışabilir.

Gemide Güç Dağıtımı (Power Distribution on board)

Bir gemide Dağıtılan Gücün, geminin her yerine verimli bir şekilde sağlanması

gerekir. Bunun için geminin güç dağıtım sistemi kullanılır.

Bir gemi dağıtım sistemi, sistemin dağıtımı ve güvenli çalışması için farklı bileşenlerden

oluşur. Onlar:

 Ana taşıyıcı ve alternatörden oluşan Gemi Jeneratörü Dizel jeneratörden güç

alarak farklı makinelere besleyen metal bir muhafaza olan ana şalter panosu

 Taşıyıcı görevi gören ve yükün bir noktadan diğerine aktarılmasını sağlayan

iletkenler.

 Anahtar görevi gören ve güvensiz durumda olan devre kesiciler (sigortalar),

arıza ve kazaları önlemek için açılabilir.

 Transformatörler voltajı yükseltmek veya düşürmek için. Aydınlatma sistemine

besleme verileceği zaman, dağıtım sisteminde bir düşürücü transformatör

kullanılır.

 Bir güç dağıtım sisteminde, sistemin çalıştığı voltaj genellikle 440v'dir.

 Voltajın 6600v kadar yüksek olduğu bazı büyük kurulumlar var.

 Güç, devre kesiciler aracılığıyla büyük yardımcı makinelere yüksek voltajda

sağlanır.
 Daha küçük devrelerde, besleme sigortası ve minyatür devre kesiciler kullanılır.

 Dağıtım sistemi üç kablodur ve nötr olarak izole edilebilir veya topraklanabilir.

 Yalıtımlı sistem, topraklanmış sisteme kıyasla daha çok tercih edilir, çünkü bir

toprak arızası sırasında direksiyon dişlisi gibi önemli makineler kaybolabilir.

Acil durum gücü (Emergency Power)

Gemide ana güç üretim sisteminin arızalanması durumunda acil durum güç sistemi

veya yedek sistem de mevcuttur. Acil durum güç kaynağı, temel makine ve sistemin

gemiyi çalıştırmaya devam etmesini sağlar.

Acil durum gücü pillerle (aküler) veya bir acil durum jeneratörüyle sağlanabilir

veya hatta her iki sistem de kullanılabilir.

Acil durum güç kaynağının derecelendirilmesi, örneğin geminin temel sistemlerine

tedarik sağlayacak şekilde yapılmalıdır.

a) Direksiyon dişli sistemi

b) Acil sintine ve yangın pompası

c) Su geçirmez kapılar.

d) Yangınla mücadele sistemi.

e) Seyir fenerleri ve acil durum ışıklarını gemiler.

f) İletişim ve alarm sistemi.

Acil durum jeneratörü normalde geminin makina mahalli dışında bulunur. Bu, esas

olarak, makine dairesine erişimin mümkün olmadığı acil durumlardan kaçınmak

için yapılır. Acil durum jeneratör odasındaki bir anahtar panosu, farklı temel

makinelere güç sağlar.

 Akaryakıt sistemi

Yakıtların ikmal edilmesi, depolanması, aktarılması, boşaltılması ve işlenmesi için

sağlanan çeşitli boru sistemleri mevcuttur. Ağır fuel oil ile çalışan dizel motorlar için

aşağıdaki sistemler bulunmaktadır.

Fuel oil transfer sistemi

Fuel oil arıtma sistemi

Fuel oil besleme sistemi

Akaryakıt transfer sistemi

Bu sistem yakıtı alıp depolar ve çökeltme tanklarına (Settlink Tank) teslim

eder.

Akaryakıtlar, gemiye alındığında yakıtın örneklenmesini sağlamak için

sağlanan numune bağlantılarına sahip güverte doldurma bağlantılarından

(Manifod Bölgesi) yüklenir.

HFO, ısıtma bobinleri ile donatılmış depolama tanklarına yüklenir.

HFO, kullanıma hazırlanırken, emiş süzgeci ile donatılmış FO transfer

pompaları ile akaryakıt Settlink tanklarına aktarılır.

Borular öyle düzenlenmiştir ki, pompalar yakıtı depolama tankları arasında

ve ardından boşaltma için güverte bağlantılarına aktarabilir. Settlink tankları,

su ve katıların dibe çökmesine izin vermek için kullanılır.

Akaryakıt arıtma sistemi

Settlink tanklarından, akaryakıt FO arıtma sistemi ile servis tanklarına

aktarılır.

Ağır fuel oillerin (HFO) temizlenmesi için yaygın olarak iki aşamalı işlem

kullanılır.

Yakıt, Settlink tankında yaklaşık 50-60 ° C'ye ısıtılır ve ardından arıtıcı giriş

pompası tarafından çekilir.

Giriş pompası yakıtı, yakıt sıcaklığını yaklaşık 80 ° C'ye yükselten termostatik

olarak kontrol edilen bir ısıtıcıya ve oradan da santrifüjlü purifier

seperatöre iletir.

Kuru saflaştırılmış yakıt daha sonra arıtıcı tahliye pompası

tarafından santrifüjlü bir clarifier seperatöre aktarılır. Ayrıştırma işleminden

sonra, arıtıcı tahliye pompası yakıtı, motorun kullanımı için servis tankına

gönderir.
Akaryakıt besleme sistemi

Bu sistem, yakıtı servis tankından dizel motora götürmemizi sağlar.

Sistem şunlardan oluşur:

 Besleme Debimetresi (Flow Meter),  Son Filtre(Final Filter),

 Besleme Pompaları (Supply  Viskozite Kontrolörü(Viscosity

Pumps), Controller),

 Sirkülasyon Pompaları(Circulating  FO Havalandırma Kutusu(FO

Pumps), Venting Box).

 Ön Isıtıcılar(Preheaters),
Dizel motoru yüksek viskoziteli yakıtlarla çalıştırırken basınçlı sistem tercih

edilir.

Modüler bir ünite (akaryakıt besleme modülü) olarak, test edilmiş ve servis

besleme bağlantılarına hazır olarak teslim edilebilir.

Dizel jeneratörler kullandıkları yakıtlar vasıtasıyla önce kimyasal enerjiyi mekanik enerjiye
çevirirler. Daha sonrada bu üretilen mekanik enerjiden elektrik üretirler.
Jeneratörlerin çalıştırılması konusunda oluşturulan görseller 3 bölüme ayrılmıştır.

1. Control panel :
Dizel motorun çalışması ile ilgili alarmların olduğu ve çalıştırılmasının
yapıldığı pano bulunmaktadır.

2. Main Switchboard
Jeneratörlere ait değerlerin bulunduğu grafikler ve jeneratörün anlık bilgileri
yer almaktadır.

3. Diagrams
Dizel motorun çalışması için gerekli devreler ve elemanların bulunduğu
kısımdır.
DG motor devri (rpm- dakikadaki devir saati)

L.O. Low pressure

L.O. High Tempreture

F.W. Low pressure

F.W. High Tempreture

Start Air Low pressure

Stand by (Yedek)

Start – Stop

Start Selection

DG nin şu anki durumunu gösteren lamba grubu (start – stop –auto)

Prelubrication Pumb Mode (start – stop –auto)

Main switchboard kendi içerinde üç bölüme ayrılır.

1. Jeneratör 1 değerleri

 MW : Güç göstergesi (mega wat)

 Mvar : Reaktif güç (Anlık güç)

V : Voltmetre

A : Ampermetre

 Faz swich L1, L2, L3 fazları

 Jeneratörü devreye alma ve çıkartma butonları

 Stator heat (stator ısıtma)

2. Sekronizasyon
 Voltmetre
 Frekans göstergesi
 Senkreskop
 BUS – BARS (Hangi fazlar arasında akım olduğunu seçilir.)
 Manuel sekrenizasyon yaparken kullanılan hız artırıcı ve azaltıcı
 Sekranizasyon switch (hangi jeneratör sekranize edilecekse burdan seçilecek)
 Sekranizasyon seçici (manuel ya da elle)
 Otomatik sekranizasyon butonu
 Sekranizasyonun yavaş yavaş ve kademeli olarak devre dışı bırakan buton
 Hangi jeneratörün devrede olduğu gösteren ışık grubu
 Direnç göstergesi

3. Jeneratör 2 değerleri
Jenaratör 1 deki bütün değerler mevcuttur.
1. Diagram Devre Elemanları

MAVİ : Fresh Water (Tatlı Su Devresi)

 TURUNCU : Dizel Oil (Yakıt Devresi)

 TURKUAZ : Start Air (İlk Hareket Devresi)

 YEŞİL : Sea Water (Deniz Suyu Pompası)

 SARI : Lubracation Oil (Yağlama Yağı Devresi)

Devre elemanları

1. Tatlı Su Tankı 9. Yağlama Yağı Kuleri

2. Yakıt Tankı 10. Tatlı Su Kuleri

3. İlk Hareket Hava Şişesi 11. Kiniştin Valfi

4. Tatlı Su Pompası 12. Filitre

5. Deniz Suyu Pompası 13. Filitre

6. Yakıt Pompası 14. Termostatik Valf

7. Yağlama Yağı Pompası 15. Deşarj Valfi

8. Ön Yağlama Yağı Pompası

Sistemin çalışması

 Yakıt pompası tanktan çektiği yakıtı filtreden geçirerek dizel motora

gönderir.

Tatlı su pompası tatlı su tankından aldığı suyu tatlı su kulerinden ve filtreden

geçirerek dizel motora gönderir.

Deniz suyu pompası denizden çektiği suyu kulerlere ve dizel jeneratöre

filtreden geçirerek gönderir.

Yağlama yağı ve ön yağlama yağı pompaları dizel motor sump tanktan aldığı

yağı filtreden geçirerek dizel motordaki gerekli yerlere gönderir.

Kulerlerden biri tatlı suyu diğer yağlama yağını deniz suyu kullanarak

soğutur. Böylelikle dizel motorun ideal sıcaklıkta kalması sağlanır.

Dizel Motorun Çalıştırılması

Diyagramdaki bütün valfler açılacak.

Kontrol paneline geç

Çalıştırmadan önce 3-4 dakika ön yağlama yapılacak

 Pre Lubrication pump START’a al 3-4 dakika yağlama yap

 Pre Lubrication Pump STOP’a al.

DG-1 Start Selection MANUEL’e al

START butonuna bas

RPM değerinin oynadığını gör. Ortalama 1000 devir.

Dizel Jeneratörün Çalıştırılması

Dizel motor çalıştıktan sonra elektrik üretebilmek iiçin dizel jeneratörün devreye

alınması gerekmektedir.

Main Swichboard’a gel.

Stator Heat ON konumuna getir. 3-4 dakika bekle

Generator On butununa bas

Göstergelerdeki değerlerin değiştiğini gör

Stator Heat OF konumuna getir.

Dizel Jeneratör – 2’nin Çalıştırılması

 Öncelikle Dizel Motor 2 çalıştırılmalıdır. Dizel motor 1 çalıştırılırken

uygulanan basamaklar uygulanacaktır.

Dizel jeneratör 2, Dizel Jeneratör 1 devrede iken direk devreye alınamaz.

Çünkü iki jeneratör arasında frekans farkı bulunmaktadır. Eğer frekansları

eşitlemeden Dizel Jeneratör 2 devreye alınmaya çalışılırsa, aşırı yüklemeden

her iki jeneratörde devreden çıkar.

Ortadaki sekronizasyon panelini kullanacağız.

Öncelikle DG-2 Starter Heat On yapılarak 3-4 dakika beklenecek.

Sekronizasyon Selektor 1 (MANUEL) konumuna al.

Sekronization kısmından hangi jeneratör sekron edilecekse seçilir. Burda

Dizel Jeneratör 2 seçilecek.

 Frekans Göstergesi

 Sekroniskop lambaları

 Dark Manuel sekron lambaları

 YANACAK
İki jeneatörün frekanslarının eşitlenmesi gerekiyor. Speed Adjustment “ + ”

“ – ” butonları kullanarak KADEMELİ OLARAK artırılır yada azaltılır. Bu

işlem süresince aynı zamanda dizel motorun devride artırıldığı için hızlı bir

şekilde yapılırsa dizel motor aşırı yüklenecektir. Motor stop edebilir.

Frekanslar eşitlenirken sekroniskop lambasının tam 12 durdurulmasına

dikkat edelim. Dark Manuel sekron lambaları artık yanıp sönmüyor.

DG-2 bölümüne git ve Generatör-2 ‘yi ON butonuna basarak çalıştır.

Stator Heat OF yaparak kapat.

Dizel Jeneratörün Kademeli Olarak Devreden Çıkarılması

Jeneratörlerden birine ihtiyaç duyulmaması halimde devreden çıkarılması

gerekir.

Bu durumda seçilen jenaratör kademeli olarak devreden çıkarılması gerekir.

Çünkü gemiden kullanılan elektrik yükü her iki jeneratöre eşit şekilde

dağılmıştır. Eğer birini birden kapatırsak çalışan diğer jeneratöre aniden

yüklenme olur ve dizel jeneratöre zarar verebilir yada devreden çıkartır.

Devreden çıkartılacak jeneratörü seçerken çalışma saatlerine ve bakım

sürelerine bakılır.

Öncelikle Main Swichboard’a geçilir.

Sekronizasyon Switch üzerinden hangi jeneratör devreden çıkarılacaksa onu

seç.
Auto Jen. Unload and Off butonuna bas.

Seçilen jeneratör kademeli olarak devreden çıkarken diğer jeneratör

kademeli olarak yüklenir.

Otomatik Sekronlama

Hangi jeneratör tekrar sekronlanacaksa onun Starter Heat ON kkonumuna

getir. 3-4 dakika bekle

Sekron Selector AUTO konumuna getir.

Sekronizasyon bölümünden hangi jeneratör otomatik yapılacaksa seçilir.

Auto Sekron ON konumuna getir.

Frekansı sistem eşitleyecek ve jeneratör devreye girecek.

Stator Heat OF konumuna girerek devreden çıkart.

Dizel Motoru Durdurma

Dizel motoru durdurmak için öncelikle dizel jeneratörün devre dışı

bırakılması gerekir.

Sekranizasyon panelinden durdurulacak jenaratör seçilecek.

Auto Jen. Unload and Off butonuna bas. Kademeli olarak jenaratörün

devreden çıkmasını bekle. Devreden çıktığından emin ol.

Kontrol Paneline git.

Stop edilecek dizel motorun olduğu bölümden STOP tuşuna bas.

 Dizel motor stop ederken Pre Lubrication pump START’a al 3-4 dakika

yağlama yap

 Pre Lubrication Pump STOP’a al.

Dizel Jenaratörün Yedeklenmesi

Devrede olan jenaratör herhangi bir sebepten dolayı devreden çıkması

halinde sistemin elektriğinin kesilmemesi için diğer dizel jeneratörün hemen

devreye girmesini sağlayan sistemdir.

Örneğin DG-1 çalışıyor ve DG-2 çalışmıyor. Biz DG-2 yi yedeklemek

istiyoruz.
DG -2 bölümüne giderek DG-2 Start Selection AUTO konumuna getirilir.

Pre Lubrication Pump AUTO konumuna getirilir. Böylelikle belli periyotlar

da otomatik ön yağlama yapılarak dizel motor çalışmaya hazır bekletilir.

DG Standby Selection kısmından DG-2 seçilir.

Bir Gemideki Yakıt, Dizel ve Madeni Yağ Tanklarının

Kapsamlı Listesi
Bir gemiyi, esasen sıvı veya kuru tip kargoları depolayarak bir limandan diğerine

ve aktarmak için kullanılan devasa bir yüzer yüzer yapısı olarak

tanımlayabiliriz. Bir gemi, itiş gücü ve diğer yardımcı sistemlerinin verimli bir

şekilde çalışabilmesi için, hem yakıt hem de yağlama başta olmak üzere tatlı su ile

birlikte tonlarca sıvıyı depolamaya ihtiyaç duyar.

Farklı yağ ve sıvı türlerini depolamak için gemi birkaç farklı tankı bulundurmak

için tasarlanmış ve inşa edilmiştir.

Bu tanklar, akaryakıt, madeni yağ, hidrolik yağ, içme suyu, tatlı su, balast suyu vb.

sıvıları depolamaktadır.

Tankların boyutu, sayısı, türü ve yeri aşağıdaki faktörlere bağlıdır:

 Geminin boyutu ve türü

 Sevk tesisi, yardımcı motor tipleri ve diğer makinelerin tasarımı.

 Yolculuk alanı
Tanklar geminin her tarafına önden arkaya ve limandan sancak tarafına

dağılmıştır. Gemide bulunan farklı tank türleri şunlardır:

Yakıt ve Dizel Yağ Tankları :

1. Bunker tankları (Bunker tanks)

Bunlar, bir gemide bulunan kapasite açısından en büyük

tanklardır. Yakıt ikmalinden sonra dökme olarak alınan yakıt ve mazotu depolamak için

kullanılırlar. Bunker tanklarının yerleri normalde makine dairesi dışındadır ve genellikle

çift dipli tanklardır. Düşük kükürtlü petrol ve deniz gaz yağı, yakıtın karışmasını

önlemek için ayrı özel bunker tanklarında depolanır.

 2. Çökeltme tankları (Settling tanks)

Genel olarak, ikiden fazla settling tankı mevcuttur ve makine dairesinin perdesinin bir

parçası olarak bir gemide bulunur. Bunker tankından gelen yağ settlink tankına

aktarılır. Dizel yağ settlink tankı, makine dairesine çift dipli tank olarak

yerleştirilebilir. Düşük kükürtlü petrol ve deniz gaz yağı için settling tankı, diğer fuel-

oil'lerden ayrı tutulur.

 3. Servis tankları (Service tanks)

Gemilerdeki servis tankları, işlenmiş yağı depolamak ve ana makineye, yardımcı

motora ve kazanlara tedarik etmek için kullanılır. Bu tür tankların sayısı bir veya daha

fazla olabilir. Akaryakıt ve dizel yağ servis tankları, normalde makine dairesinin

perdesinin bir parçası olarak yerleştirilir. Düşük hizmet akaryakıt (LSFO) ve deniz gaz

yağı (MGO) tankları, karışmayı önlemek için ayrılmış tanklardır.

 4. Aşırı akış tankı (Over flow tank)

Bunker tankından taşan yağın toplanması için makine dairesinde hem yakıt hem de

motorin sistemi için taşma tankı bulunmaktadır. Geri dönüş hatları ve sızıntı hatları da

taşma tankına bağlanabilir. Yüksek ve düşük kükürtlü sistem için ortak bir taşma tankına

sahip olmak normal bir uygulamadır.

 5. Acil durum jeneratörü dizel oil deposu (Emergency generator diesel oil tank)

Acil durum jeneratörü için yakıt, SOLAS'ta verilen yönetmelikten türetilen kapasiteye

sahip ayrı bir dizel oil tankından sağlanır. Tankın yeri, makine dairesi dışında bulunan

acil durum jeneratör odasındadır.

 6. Yağlama yağı tankları (Lubricating oil tanks)

Yağlama yağı kullanılmadan çalışan bir makine düşünmek neredeyse imkansızdır. Bu

nedenle, gemide çeşitli derecelerde yağlama yağları depolanır. Gemide bulunan farklı

madeni yağ tankları:

 7. Ana Motor Krank Muhafazası (MECC) Yağ Deposu (Main Engine Crank

Case (M.E.C.C) Oil Tank)

Ana motor krank mahfazası yağı bir veya daha fazla tankta ve düşük kükürtlü sistem

yağı ayrı tanklarda saklanır. Madeni yağ sisteminde başka çökeltme veya servis tankları

yoktur ve yağ doğrudan ana tanktan alınır.

 8. Ana Motor Silindir Yağ Tankı (Main Engine Cylinder Oil Tank)

Ana motor silindir yağı, piston ile gömlek arasındaki yanma odasının içinde

kullanılır ve silindir yağı tankında depolanır. Dökme petrol doğrudan bu tanklara

aktarılır. Düşük kükürtlü yağ farklı tanklarda ayrı tutulur.

 9. Ana Motor Silindir Yağı Günlük Tankı (Main Engine Cylinder Oil Daily

Tank)

Günlük tank, makine dairesinde bulunur ve yağ, depolama tankından bu günlük tanka

aktarılır. Günlük tank kapasitesi, günlük ana motor silindir yağı tüketimine göre

tutulur.
 10. Ana Motor Turboşarjı Yağ deposu (Main Engine Turbocharger Oil tank)

Ana motor, zorunlu yağlamalı bir turboşarj sisteminden oluşuyorsa, bir turboşarj

yağlama yağı depolama tankı sağlanır.

 11. Maine Motor Turboşarjı Günlük Yağlama Yağı Tankı (Maine Engine

Turbocharger Daily Lube Oil Tank)

Makine dairesinde günlük yağ deposu bulunmaktadır. Turboşarj sisteminin günlük

tüketimine göre yağ, depolama tankından aktarılır.

 12. Yardımcı Motor Yağlama Yağ Tankı (Auxiliary Engine Lube Oil Tank)

Yardımcı motor 4 zamanlı motorlardır ve ayrı bir silindir yağlama yağı kullanılmaz. Bu

nedenle, yalnızca yardımcı motor ana yağlama yağı bunker ve depolama tankında

tutulur. Gemi ihtiyacına göre bir veya daha fazla tank mevcut olabilir.
MARPOL 73/78: 1978 protokolü ile değiştirilen 1973 tarihli Denizlerin Gemiler Tarafından

Kirletilmesinin Önlenmesine Ait Uluslararası Sözleşmenin Türkiye'de yürürlükte olan metnini,

Pis su: Tuvaletler, pisuvarlar ve tuvalet frengilerinden gelen atıklar, revir, dispanser ve

hastahanelerdeki lavabo, frengi ve küvetlerden gelen sıvı atıkları, canlı hayvan bulunan mahallerden

gelen akıntıları veya bunlara karışan diğer atık suları,

Sintine: Gemilerin makine ve yardımcı makine alt tankları, koferdamlar, ambarlar veya benzer

bölümlerinde oluşan sızıntı su ve yağlı atık suların biriktiği bölümleri,

Sintine Suyu: Sintinede biriken sıvıları,

 Slaç: Gemilerin makine dairelerinde, yakıt tanklarında veya petrol tankerlerinin kargo

tanklarında tortu ve/veya yağ çökeltilerinden oluşan çamuru,

Slop: Gemilerde kargo tanklarının yıkanması sonucu oluşan tank yıkama suları dahil, slop

tanklarında biriken yağlı su artıklarını,

Tersane: Gemilerin bakım - onarımının yapıldığı ve havuzlandığı mahalleri,

Zehirli Sıvı Madde: MARPOL 73/78 EK-II kısmında tarif edildiği ve listelendiği şekli ile A, B, C

veya D kategorilerinden birinin kapsamına giren zehirli sıvı maddeleri,

Zehirli Sıvı Madde Atığı: Zehirli sıvı madde olarak tanımlanan maddelerin gemiden

boşaltılmasından sonra tankların yıkanması sonucu bu maddelerle bulaşmış sıvıyı,

ifade eder.
 150 veya daha yukarı grt.dan büyük tankerlere ve 400 grt. Ve daha

yukarı gemilere sörvey yapıldıktan sonra (Uluslar arası denizin petrol ile

kirlenmesini önleme belgesi) (An International oil pollution prevention

certificate) (IOPP) verilir. Bu belge 5 yıl sürelidir ve idare veya onaylanmış

kuruluş tarafından verilir gemi bayrak değiştirdiğinde belge geçerliliğini

kaybeder.
 Gemi Makine Dairesinde Tutulan Kayıtlar

 Engine Room Log Book (Makine Jurnali)

 Oil Record book (Yağ – Yakıt Kayıt Defteri)

 Engine Room Tank Sounding Log (Makine Dairesi Tank Seviye Kaydı)

 Sewage Management Log (Atık Su Kayıt Defteri)

 Oil to Sea Interface Log

 Seal Log (Devre Mühür Kayıt Defteri)

 Chief Engineer Night Order Book (Baş Mühendisin Gece Emirleri)

Engine Room Log Book (Makine Jurnali)

 Bu Jurnale, çalışan makinelerin tüm parametreleri ve buna ek olarak ana yürütme sistemleri,

çalışan jeneratörler, boiler, purifier, refrigeration plant, air conditioning plant v.s.

parametreleri de görevli zabitanın imzasıyla girilir.

 Gemi makine zabiti her hangi bir anormallikle karşılaştığında bunu not eder.

 Makinelerde her hangi bir major bakım yapıldığında işi yapan zabitin imzası, tarih ve

açıklamalarıyla kayıt eder.

 Hangi limandan hangi limana gidildiği sefer numarasıyla birlikte yazılır.

 Her vardiyada değişik makinelerin çalışma saatleri kayıt edilir.

 Gemide bulunan FO / DO / LO miktarları Gemi Baş Mühendisi tarafından kayıt edilir.

 Gemide bulunan atık su miktarları baş mühendis tarafından kayıt edilir.

 Özel operasyonlar mesela bunker (yakıt ikmali) alımları başlama ve bitiş zamanları olarak

girilmelidir.
 Özel operasyonlar, 15 ppm ekipmanı gibi çalıştırıldığı zaman kayıt edilmelidir.

 Gemi Baş mühendisinin günlük olarak imzası ve açıklamaları kayıt edilir.

Oil Record book (Yağ – Yakıt Kayıt Defteri)

 Yağ Kayıt Defteri MARPOL Annex I uygulamalarının yazılı olarak kayıt edildiği en

önemli dökümanlardan biridir.

 OWS çalıştırıldığında sintine suyu filtre edilerek dışarıya basılır, bu operasyon zaman, gemi

pozisyonu, tahliye edilen ve gemide kalan sintine miktarları yazılır.

 MARPOL ekipmanlarının bakımları mesela OWS ve insinerator gibi, ne tür bakım

yapıldığı, zaman ve tarih kayıt edilir.

 Bunker operasyonlarını tarih, zaman, yakıtın cinsi, miktarı, yakıt alınan liman ve bunker

operasyonlarında kullanılan yakıt tankları kayıt edilir.

 Haftalık atık sular girilir, buna sintine ve sludge sistemleri dahildir.

 Her hangi bir dahili sintine ve sludge transferi varsa tarih, zaman ve transfer yapılan miktar

yazılır.

 OWS de yapılan herhangi bir bakım, bakımı yapan zabitin imzasıyla girilir.
 IOPP sertifikası ile mutlaka uyumlu olmalıdır ve yakıt Receiptleri (BDN) ve

sludge / bilge alındıklarında tutarlılık olmalıdır.

 Yapılan tüm operasyonlar, operasyonu yapan sorumlu gemi makine zabitinin imzası ile

birlikte girilmelidir ve Gemi Baş mühendisi imzalamalıdır.

 Her bir sayfanın sonu Gemi Kaptanı tarafından imzalanmalıdır.

Engine Room Tank Sounding Log (Makine Dairesi Tank Seviye Kaydı)

 Bütün gemi makine dairesine ait tankların fuel oil ve diesel oil service/settling ve bunker

tankları (buna atık su tanklarıda dahil) iskandillerinin kayıt edildiği kayıt defteridir.

 Makine Tank iskandillerinin alınmasından sorumlu zabit 4. mühendistir. (4. makine

mühendisi yok ise 3. makine mühendisi sorumludur)

 Genel olarak sabah ve aksam olarak iki kez alınır.

 Tank iskandillerini alan makine zabitinin imzası ile girdiler yapılır.

 Günlük olarak alınan iskandiller Gemi Baş Mühendisi tarafından kontrol edilir ve Gemi Baş

Mühendisi tarafından doğrulu onaylanmalıdır.

Sewage Management Log (Atık Su Kayıt Defteri)

 Sewage Management kaydı ISPP sertifikasının bir bölümüdür, Sewage Plantın çalıştırma ve

bakım prosedürlerini oluşturur.

 Gemi 3. Mühendisi Sewage Plant kayıt defterinin tutulmasından sorumludur.

 Denize herhangi bir sewage basımı yapılırsa bu deftere tarih, zaman, geminin

pozisyonu ve tahliye edilen miktar kayıt edilmelidir.

 Bütün kayıtlar, operasyonu yapan gemi makine zabitinin imzası ile birlikte girilmelidir.
 Sewage plant bakımı, (chlorine tablet dozajları vs) bakımı yapan ve ilacı katan gemi

makine zabitinin imzası ile girilmelidir.

 Test için alınan örnekler ve sonuçlar mutlaka kayıt edilmelidir. Bu kayıtlar zabit tarafından

imzalanmalıdır.
Oil to Sea Interface Log

 Genelde deniz suyu ile iç ice ve yüzey yüzeye çalısan sistemler için kullanılır.

 Bu kayıt defterinden genelde Gemi Baş Mühendisi sorumludur.

 Bu sisteme normal olarak Stern tube sistem ve deniz suyu tarafından soğutulan soğutma

sistemleri dahilidir.

 Yağın normal seviyesi ve miktarı kayıt edilir. Kontrolde sistemlerde kaçak olup

olmadığı karşılaştırılır. Bütün okumalar Gemi Baş Mühendisi imzasıyla kayıt edilir.
 Girdiler günlük bazda yapılır.

 Herhangi bir anormallik var ise Gemi Baş Mühendisi tarafından imzalanarak kayıt edilir
Seal Log (Devre Mühür Kayıt Defteri)

 Normalde bir çok firmanın bütün MARPOL sistemlerinin overboard valflerini mühürleme

sistemi vardır buna OWS, Sewage sistem overboard ve devreleri, Sintine devreleri vs.

dahilidir.

 Gemide bulunan bütün mühürlerin kendine ait bir numarası vardır ve seal loga kayıt

edilirler.

 Yapılan mühürün nereye yapıldığı, mührün numarası, yapıldığı tarih mutlaka kayıt edilir.
 Bu kayıt defterinden Gemi Baş Mühendisi sorumludur ve bütün kayıtları imzalamalıdır.

 Mühür koparıldığında, koparılma nedeni ve koparılma tarihi seal loga girilmelidir.

Chief Engineer Night Order Book (Baş Mühendisin Gece Emirleri)

 Sadece Gemi Baş Mühendisi bu logun tutulmasından sorumludur.

 Baş Mühendisin gece vardiya tutan makine zabitlerine verdiği talimatları içerir.

 Bütün gemi makine zabitleri bu emirleri okuduktan sonra, okuyup anladığını belirtmek için

bu talimatın altını imzalarlar.

MARPOL 73/78: 1978 protokolü ile değiştirilen 1973 tarihli Denizlerin Gemiler Tarafından

Kirletilmesinin Önlenmesine Ait Uluslararası Sözleşmenin Türkiye'de yürürlükte olan metnini,

Pis su: Tuvaletler, pisuvarlar ve tuvalet frengilerinden gelen atıklar, revir, dispanser ve

hastahanelerdeki lavabo, frengi ve küvetlerden gelen sıvı atıkları, canlı hayvan bulunan mahallerden

gelen akıntıları veya bunlara karışan diğer atık suları,

Sintine: Gemilerin makine ve yardımcı makine alt tankları, koferdamlar, ambarlar veya benzer

bölümlerinde oluşan sızıntı su ve yağlı atık suların biriktiği bölümleri,

Sintine Suyu: Sintinede biriken sıvıları,

 Slaç: Gemilerin makine dairelerinde, yakıt tanklarında veya petrol tankerlerinin kargo

tanklarında tortu ve/veya yağ çökeltilerinden oluşan çamuru,

Slop: Gemilerde kargo tanklarının yıkanması sonucu oluşan tank yıkama suları dahil, slop

tanklarında biriken yağlı su artıklarını,

Tersane: Gemilerin bakım - onarımının yapıldığı ve havuzlandığı mahalleri,

Zehirli Sıvı Madde: MARPOL 73/78 EK-II kısmında tarif edildiği ve listelendiği şekli ile A, B, C

veya D kategorilerinden birinin kapsamına giren zehirli sıvı maddeleri,

Zehirli Sıvı Madde Atığı: Zehirli sıvı madde olarak tanımlanan maddelerin gemiden

boşaltılmasından sonra tankların yıkanması sonucu bu maddelerle bulaşmış sıvıyı,

ifade eder.
 150 veya daha yukarı grt.dan büyük tankerlere ve 400 grt. Ve daha

yukarı gemilere sörvey yapıldıktan sonra (Uluslar arası denizin petrol ile

kirlenmesini önleme belgesi) (An International oil pollution prevention

certificate) (IOPP) verilir. Bu belge 5 yıl sürelidir ve idare veya onaylanmış

kuruluş tarafından verilir gemi bayrak değiştirdiğinde belge geçerliliğini

kaybeder.
Oily Water Separator: (Construction and Working)

Ticari bir gemideki bir denizci veya bir gemi yöneticisi / sahibi olarak, en büyük

kabuslardan biri, bir gemiden kaynaklanan her türlü petrol kirliliği kazasıdır. Bir

gemi, yağlı su ayırıcısı gibi ekipmanlar kullanarak kirli suyu gemiden

boşaltmadan önce, günlük olarak birbirinden ayrılması gereken yağ ve su

karışımı üretir.
MARPOL , geminin yasal olarak denize boşaltabileceği sintine suyundaki yağ

içeriğini sınırlayan EK I kapsamında bir yönetmeliğe sahiptir. Artık tüm

gemiler için Yağlı Su Ayırıcı (OWS) olarak bilinen bir yağ filtreleme

ekipmanının yanı sıra bir yağ boşaltma izleme ve kontrol sistemine sahip

olmak bir gerekliliktir.

Bir gemi mühendisi 5-10 farklı marka deniz motoruyla çalışabilir, ancak

kariyeri boyunca çok daha fazla tür ve marka OWS ile karşılaşma olasılığı

daha yüksektir. PSC müfettişleri ve sörveyörleri için bile oily water separator

(OWS), teftiş için gemide her zaman tercih edilen bir makine seçimi

olmuştur. Bu nedenle, yağ ve su ayırıcı tasarımının temellerini ve bir yağ ve

su ayırıcının nasıl çalıştığını bilmek ve anlamak zorunludur.

Adından da anlaşılacağı gibi, yağlı su ayırıcının işlevi, motor odası veya

kargo ambarları, yağ tankları ve yağla kirlenmiş mahallerden denize

tahliye edilecek sudan maksimum miktarda yağ partikülünü

ayırmaktır. Denizcilik mevzuatına göre, OWS'den işlenen sudaki petrol

içeriği milyon petrolden 15 paydan az olmalıdır.

oily water separator (OWS)
 Oily Water Separator Yönetmeliği:

MARPOL Ek 1'e göre 2., 3. ve 6. paragraflarda belirtilen 4. kural

uyarınca, petrol veya yağlı su karışımının denize herhangi bir

şekilde doğrudan boşaltılması yasaklanacaktır. Yönetmelik ayrıca bir

yağlı su karışımının gemide nasıl arıtılabileceğini ve denizden nasıl

boşaltılabileceğini açıklamaktadır:
 Yağ Suyu Deşarj Yönetmeliği

400 GT ve üzeri bir gemi için aşağıdaki koşullarda yağ karışımı

tahliyesi yapılabilir:

1. Gemi yolda;

2. Yağlı karışım, bu Ek'in 14. kuralının gerekliliklerini karşılayan bir yağ-su

ayırıcı filtreden (oil-water separator filter) geçirilir;

3. Yağ-su ayırma sisteminden geçtikten sonra, seyreltilmeden atık suyun yağ
içeriği milyonda 15 parçayı geçmez;

4. Yağlı karışım, petrol tankerlerindeki kargo pompa odası sintinelerinden

kaynaklanmamaktadır.

5. Petrol tankeri gemisinde, yağ-su karışımı petrol kargo artıkları ile karıştırılmaz.
Gemi Antarktika bölgesinde seyrederken, herhangi bir gemiden denize petrol
veya yağlı karışımların boşaltılması yasaklanacaktır.
 Önemli Yağlı Su Ayırıcı (OWS) gereksinimi:

1. MEPC 107 (49) uyarınca, alarm koşullarının dahili kaydını sağlayan sintine
alarmı veya Yağ İçeriği Monitörleri yetkili bir kuruluş tarafından onaylanmalıdır.

2. Yağlı su ayırıcısı ile birlikte sağlanan Oil Content Monitor OCM, kurcalamaya
karşı korumalı olmalıdır

3. OCM, temizlik veya sıfırlama amacıyla tatlı su kullanıldığında etkinleştirilmeli

ve bir alarm çalmalıdır

4. C tipi emülsiyonda 15 ppm elde edebilen ayırıcı

Oil Content Monitor OCM
 Yağlı Su Ayırıcı (OWS) Yapımı ve Çalışması

OWS, başlıca üç bölümden oluşur:

1. Ayırıcı ünite

•Bu ünite, kaba bir ayırma bölmesi ve bir yağ toplama bölmesi içinde bulunan

yakalama plakalarından oluşur.

•Burada, sudan daha düşük bir yoğunluğa sahip olan yağ, birincisinin yağ toplama

bölmesine yükselmesini sağlar ve akmayan yağ karışımının geri kalanı, tutma

plakaları arasından geçtikten sonra ince çökeltme bölmesine yerleşir.

•Bir süre sonra, daha fazla yağ ayrılacak ve yağ toplama haznesinde
toplanacaktır. Bu üniteden geçen suyun yağ içeriği milyonda yaklaşık 100 parçadır.
•Bir kontrol valfi (pnömatik veya elektronik), ayrılan yağı belirlenen OWS çamur
tankına bırakır .

•Isıtıcı, yağ ve suyun düzgün akışı ve ayrılması için bu üniteye dahil edilebilir.
•Yağ ve suyun düzgün akışı ve ayrılması için bu üniteye, ünitenin ortasında veya
bazen alt kısmında (ayırma ekipmanının çalışma alanına ve kapasitesine bağlı
olarak) bir ısıtıcı eklenebilir.

•İlk aşama, sonraki aşamada ince filtreleme elde etmek için bazı fiziksel
safsızlıkların giderilmesine yardımcı olur.
2. Filtre ünitesi

•Bu, girişi birinci ünitenin deşarjından gelen ayrı bir ünitedir.

•Bu ünite üç aşamadan oluşur

 filtre aşaması,

 birleştirici aşaması ve

 toplama odası.
•Kirlilikler ve partiküller filtre ile ayrılır ve uzaklaştırılmak üzere dibe çökeltilir.

•İkinci aşamada birleştirici, karışımdaki yağ damlacıkları arasındaki yüzey

gerilimini kırarak boyutu artırmak için yağ damlacıklarının birleştirildiği birleşme

sürecini başlatır.
•Bu büyük yağ molekülleri, toplama haznesindeki karışımın üzerine
yükselir ve gerektiğinde uzaklaştırılır.

•Yasal deşarj kriterlerini karşılamak için bu üniteden çıkan çıktı 15 ppm'den

az olmalıdır.

•Sudaki yağ içeriği 15 ppm'den fazlaysa, filtre temizliği veya filtrelerin

yenilenmesi gibi bakım çalışmaları gerektiği gibi yapılmalıdır.

•Filtreyi temizlemek ve yıkamak için filtre ünitesine bir tatlı su giriş

bağlantısı da sağlanmıştır. Bu genellikle bir yağ ayırma ünitesinin
çalıştırılmasından önce ve sonra yapılır.
3. Yağ İçeriği İzleme ve Kontrol Birimi

•Bu ünite, izleme ve kontrol olmak üzere iki bölümde birlikte çalışır.

•Yağın ppm'si, Yağ İçeriği İzleme (OCM) tarafından sürekli olarak

izlenir; ppm yüksekse, bir alarm verecek ve kontrol ünitesine veri
besleyecektir.

•Kontrol ünitesi sürekli olarak OCM'nin çıkış sinyalini izler ve alarm

oluşması durumunda 3 yollu selenoid vana çalıştırılarak yağlı suyun denize
gitmesine izin vermez.
•Normalde kontrol ünitesi tarafından komut verilen 3 solenoid valf vardır. Bunlar
birinci ünite yağ toplama haznesi, ikinci ünite yağ toplama haznesi ve 3 yollu
vana olan yağlı su ayırıcının tahliye tarafında yer alır.

•3 yollu vana girişi, bir çıkışın denize düştüğü ve ikinci çıkışın OWS çamur
tankına gittiği OWS tahliyesinden gelir.

•OCM alarm verdiğinde 3 yollu vana çamur tankındaki yağlı karışımı tahliye eder.
OCM ünitesine yıkama için küçük bir temiz su boru bağlantısı sağlanabilir. Bu hat
her kullanımda olduğunda, bir alarm çalar ve OCM günlüğüne kaydedilir, bu süre
zarfında deşarj vanasının kapatıldığını kontrol etmek için bir kayıt sağlanır.

Çoğu nakliye şirketinde olduğu gibi, OWS'nin yalnızca baş mühendis tarafından
çalıştırılması amaçlanmıştır , diğer mürettebat üyeleri için OWS sistemlerinde eğitim
seviyeleri çok düşük bulunmuştur. Gemi operatörleri, gemide rehberlik ve eğitimin
geminin eğitim programına dahil edilmesini sağlamalıdır.
 Yağlı Su Ayırıcı (oily water separator -OWS) Gemide Nasıl Çalıştırılır?

Yağlı su ayırıcı, sintine suyunu yağlı içerikten arındırarak onu denize boşaltmak

için kabul edilebilir aralığa getirir. Bir yağlı su ayırıcı sadece 2 veya baş

mühendis tarafından ele alınır o denli önemlidir yönelik bir makine

olduğunu. (Bununla birlikte, görevli mühendisin gözetim altında çalışması da

istenebilir)
Yağlı Su Ayırıcısının Çalıştırılması

Bir yağlı su ayırıcı gemi yelken ve yolda iken sadece çalıştırılabilir. MARPOL'a

göre, atık suyun yağ içeriği 15 ppm'den az olmalıdır ve gemide çalışır durumda

bir yağ tahliyesi izleme ve kontrol sistemi ve yağlı su ayırma / filtreleme

ekipmanı vardır.
Yukarıda belirtilen kurallardan herhangi birine uyulmaması durumunda, gemi
para cezasına çarptırılarak durdurulacak, kaptan veya 2. mühendis hapse bile
alınabilecektir.

Bu kadar yüksek riskler nedeniyle, deniz kirliliği risklerini en aza indirmek için
yağlı bir su ayırıcısının çalıştırılması azami hassasiyetle yapılmalıdır. "Nasıl
Çalıştırılır?" Kılavuz daima yağlı su ayırıcısının yanına asılır, herhangi bir
hatayı önlemek için akılda tutulması ve takip edilmesi gereken birkaç nokta
vardır.
 Çalıştırma Prosedürü

OWS'yi çalıştırırken aşağıdaki noktalara uyulmalıdır.

1) OWS deniz üstü manuel tahliye vanası kilitli tutulacak ve anahtarlar baş
mühendise bırakılacaktır. Kilidi ve deniz üstü valfini açın. Sistemin diğer tüm
vanalarını açın.

2) Yağlı su karışımının OWS'den boşaltılacağı istenilen sintine tankı vanasını

açınız.

3) Kontrol valfleri havayla çalıştırılıyorsa havayı açın.

4) Kontrol paneli ve OCM ünitesinin güç kaynağını açın.

5) Ayırıcı ve filtre ünitesini temizlemek için tatlı su veya deniz suyu ile doldurun ve
ikinci aşamanın havalandırma deliğinden su çıkana kadar sistemi hazırlayın.

6) Laminer akış pompası olan ve OWS'ye yağlı su karışımını sağlayacak olan

OWS besleme pompasını çalıştırın.

7) OCM'yi ppm değeri için gözlemleyin ve OWS'nin emiş aldığı sintine tankının
ve OWS çamur tankının seslerini kontrol etmeye devam edin.
8) Denize vananın hemen öncesinde ve 3 yollu vanadan sonra bir yüzey vanası /
numune vanası bulunur. Herhangi bir atık ve berraklık için numuneyi kontrol edin.

9) Denize tahliye vanasını gemi tarafında bir nöbet tutun.

10) İşlemden sonra, gücü kapatın ve deniz valfi kapatıp kilitleyin. Baş mühendise
anahtarlar verilecek.

11) İşletme sorumlusu, baş mühendis ve kaptan imzasıyla Petrol Kayıt Defterine
(Oil Record Book - ORB) baş mühendis tarafından giriş yapılacak.
 Gemilerde Yağlı Su Ayırıcıda (oily water separator) Ayrılmayı Hangi
Faktörler Etkiler?

Yağlı Su Separatörleri, gemilerdeki en önemli ancak ihmal edilen

ekipmanlardan biridir. Hem saygı duyulan hem de korkulan deniz

mühendisleri genellikle onu kullanmaktan korkarlar ve Liman Devleti Kontrol

Görevlisine (PSCO) gösterebilmek ve daha güvenli tarafta kalabilmek için

kullanılmadan ve çalışmaya devam etmesini isterler.

Basit çalışma prensiplerine dayanan ve güvenilir ve daha az emek yoğun olacak
şekilde tasarlanmış olan yağ su ayırıcılar, daha sonra bilgi eksikliği, uygun eğitim,
operasyonel ihmal ve bazen ilgisizlik nedeniyle mühendisler için zahmetlidir.

Ancak uygun bakım, bakım, doğru sorun giderme ve verimli çalıştırma / durdurma ,
cihazın düzgün çalışmasını sağlayabilir ve hayatı daha kolay ve daha güvenli hale
getirebilir. Daha sıkı kontrol ve PSC denetimleri , operasyon mürettebatına karşı
cezai işlem dahil olmak üzere katı cezalarla birleştirildiğinde, OWS'nin düzgün
çalışmasını sağlamak deniz mühendislerinin çıkarınadır.
Bazı piyasa ekipmanlarının ve özellikle de eski gemilere sonradan takılanların
yetersizliği hakkında seminer ve forumlarda çok şey söylendi ve
yazıldı. Bununla birlikte, denizcilik mühendislerinin bu seminerlere erişimi
yoktur ve sesleri genellikle duyulmamaktadır. Sempatik bir kulağın yokluğunda,
deniz mühendisleri sadece “sözleşme süresi” boyunca ekipmanı çalışır
durumda tutmaya çalışırlar ve mağdur etme korkusundan şikayet etmekten
kaçınırlar.
 OWS'de ayrılmayı etkileyen faktörler

Yağ su ayırıcısı (OWS) ideal koşullar altında düzgün çalışmak üzere

tasarlanmıştır; ancak gemi tek değildir ve sintine suyunda çeşitli kirlilik
kaynakları bulunmaktadır. Sintine suyu, askıda katı maddeler, pas,
kimyasallar, deterjanlar, kurum, boya parçaları ve kargo tozu vb. İle
birlikte suda çeşitli derecelerde yağın bir karışımıdır.
Böylesine karmaşık bir senaryo göz önüne alındığında, OWS'nin tatmin edici
çalışmasını etkileyen çeşitli parametreler ve faktörler hakkında bilgi sahibi
olmak gereklidir. Yağlı su ayırıcısının (OWS) tatmin edici şekilde çalışması,
aşağıdaki bilgilere bağlıdır:
•Tasarım Faktörleri (Design Factors) : Bunlar, OWS'nin temel çalışma
prensibini ve deniz bağlamı için yapılan iyileştirmeleri içerir.

•Operasyonel faktörler (Operational factors) : Genel olan ve ekipmana özel

olmayan Operasyonel Bilgi ve doğru operasyonel prosedürler.

•Sintine yönetimi (Bilge management) : Etkin sintine yönetimi ve

sintinelerinize ne girdiğini ve nasıl etkilediğini bilmek.

•Koruma ve Bakım (Care and Maintenance): OWS'nin sorunsuz çalışmasını

sağlamak için gereken genel özen ve bakım.
•Ekipmana Özgü Bilgi (Equipment Specific Knowledge): Piyasada çok sayıda OWS
çeşidi vardır ve her birinin kendine özgü özellikleri ve sorunları vardır. Bunların bilgisi
faydalı olacaktır.

•Mürettebat Tutumu ve Yeteneği (Crew Attitude and Aptitude): Gemiye ne tür

ekipman takılı olursa olsun, onu en iyi şekilde çalıştırmak için doğru çalıştırma ve
biraz eğitim gerektirir.

•İyi Bakımı (Good House Keeping): Son olarak, iyi bir temizlik, daha temiz bir
makine dairesi ve arıtılacak yağlı su üretiminin azaltılması için çok önemlidir.
Bu makaleler dizisinde, tasarım faktörleri, operasyonel sınırlamalar, verimli
sintine yönetimi, eğitim gereksinimleri ve bazı iyi çalışma uygulamaları gibi
OWS'nin performansını optimize etmenin çeşitli yollarını tartışmaya
çalışacağız.
Tasarım Faktörleri

Yağlı Su Ayırıcı, denize boşaltılmadan önce sintine suyundaki yağı çıkarmak

için kullanılır. Stokes yasası ilkesine göre çalışır ve temel olarak iki bileşeni
özgül ağırlık farklarını kullanarak ayırır. Deniz kullanımı için OWS, alan
kısıtlamaları nedeniyle boyutları küçültmek için optimize edilmiştir. Ayırma
sürecine yardımcı olmak için ek bileşenler takılır, ancak temel tasarım faktörleri
hakkında bilgi sahibi olmak faydalıdır.
Stoke yasasına göre yükselme oranı aşağıdaki gibidir (The rate of rise as per
stroke’s law is as follows)

Stoke Yasası genel olarak hızın veya yükselmenin ve dolayısıyla ayırma hızının,
yağın yoğunluğu ve sürekli akışkanın farklılığı ve yağ damlacıklarının boyutuyla
doğru orantılı olduğunu belirtir. Aynı zamanda yükselme hızının çevreleyen sıvının
viskozitesi ile ters orantılı olduğu belirtilmektedir. Ünlü kanundan şu sonuca
varıyoruz:
•Yağ Yoğunluğu : Hafif yağ, ağır yağa göre daha yüksek bir yükselme oranına
sahiptir ve bu nedenle ayrılması daha kolaydır. Bu bilgi, daha ağır yağ kirliliğinden
şüphelenildiğinde akış oranını ayarlamak ve düşürmek için kullanışlıdır.

•Sürekli Akışkanın Yoğunluğu : Sürekli akışkan, tatlı su veya yoğuşma suyu

yerine deniz suyu olduğunda yükselme oranı daha yüksek olacaktır. Bu bilgi
yararlıdır ve yoğuşma giderlerini sintine yerine özel temiz tahliye tanklarına
boşaltabiliriz.
•Sürekli Akışkanın Viskozitesi : Yükselme hızı, sürekli akışkanın viskozitesi ile
ters orantılı olduğundan, OWS performansı, sürekli akışkan tatlı su olduğunda
daha iyidir. Sürekli akışkanın yoğunluğu ile sürekli akışkanın viskozitesi ters
orantılı bir dutum olduğu için en optimum değer bulunmalıdır.

•Yağ Damlacıklarının Boyutu : Yağ damlacıklarının çapı ne kadar büyükse,

ayrılma oranı o kadar iyidir. Bu bilgi çok faydalıdır ve mekanik çalkalama ve
emülsifikasyon yoluyla küçük yağ damlalarından kaçınarak OWS'ye yardımcı
olabiliriz.
•Sıcaklık : Yoğunluğu ve viskoziteyi doğrudan etkilediği için önemli olan diğer bir
faktördür. Sürekli akışkanın düşük sıcaklığı, soğuk sıcaklıkta sürekli akışkanın
artan viskozitesi nedeniyle ek viskoz sürükleme nedeniyle yağın ayrılmasını
engeller. Daha yüksek sıcaklıklarda yağ ayırma daha iyidir ve sintine suyunun
sıcaklığının biraz yükseltilmesi daha iyi ayırma sağlayacaktır. Bu bilgi, bekletme
tanklarındaki sintine suyunu ısıtarak veya bazı OWS'ye takılan buhar bobinleri ile
gelen sıvıyı ısıtarak ayırma oranını artırabileceğimiz için önemlidir.
• Yüksek sıcaklıkta, mekanik çalkalama ile emülsiyon oluşumu, düşük sıcaklıkta
olduğundan daha fazladır. Bu bilgi, gemi aşırı yuvarlanırken veya mekanik
çalkantıdan şüphelendiğimiz durumlarda sintine bekleme tankını ısıtmamamız
gerektiğinden önemlidir.
 Gemilerde Yağlı Su Separatörünün Çalışması İçin 20 Önemli
Faktör
20 Important Factors For Oily Water Separator Operation On Ships

Yağlı Su Ayırıcının optimum performansı, tasarım, çalıştırma, sintine yönetimi

ve bakım gibi belirli faktörlerin bilgisine bağlıdır. Aşağıda Yağlı Su Ayırıcının
performansını etkileyen çeşitli operasyonel faktörler anlatılacaktır.
Operasyonel Faktörler:

Gemilerdeki tüm makinelerin düzgün çalışması için doğru işletim bilgisi

gereklidir ve Yağlı Su Ayırıcı da bir istisna değildir. Deniz mühendisleri,
deniz kariyerleri boyunca farklı Yağlı Su Ayırıcıları ile çalışırlar ve her türün
kendine özgü özellikleri vardır.

Yağlı su ayırıcısının doğru çalışması için ekipmana özel bilgi gereklidir ve

gemideki kullanım kılavuzundan öğrenilebilir. Bununla birlikte, temel
çalışma prensibi esasen aynı olduğu için genel bir bilgi de gereklidir.
Mevcut kıyı teknolojisinde çokça kullanılan bu teknoloji, gemiler için Yağlı Su
Separatörleri ideal koşullar altında düzgün çalışacak şekilde
tasarlanmıştır. Ancak gemiler ideal koşullara sahip değildir ve bu nedenle gemi
personeli Yağlı Su Ayırıcının gemilerdeki performansını etkileyen aşağıdaki
operasyonel faktörleri dikkate almalıdır.
1. Emülsiyonlardan Kaçının (Avoid Emulsions) :

Emülsiyonlar, iki sıvı arasındaki yüzler arası gerilim, bir sıvının damlacıklarının
diğerinde dağılmasına izin verecek şekilde belirli yollarla azaltıldığında
oluşur. Mekanik çalkalama, kesme kuvvetleri, çözücüler, kimyasallar, yüzey aktif
maddeler ve parçacıklı maddenin mevcudiyeti, yüzler arası gerilimi azaltabilir ve
emülsiyon oluşumuyla sonuçlanabilir.
2. Kimyasal emülsiyonlardan kaçının ( Avoid Chemical emulsions):

Kimyasal emülsiyon, suya bazı kimyasalların eklenmesiyle oluşur. Bu kimyasallar

yüzey aktif madde olarak hareket ederler ve yağ damlalarını emülsifiye halde bir
arada tutarlar. Yüzey aktif maddeler, temizlik için kullanılan deterjanlar, kazan
temizliği ve şartlandırması için kullanılan alkali kimyasallar vb. Olabilir.
3. İkincil dağılımdan kaçının (Avoid secondary dispersion) :

Mekanik emülsiyonlar birincil ve ikincil türdendir. Birincil emülsiyonlar, su içinde

dağılmış daha büyük yağ damlalarıdır ve genellikle 24 saat içinde ayrılırlar. İkincil
emülsiyonlar, termodinamik olarak kararlı olan ve ayrılmayan ince yağ
damlacıklarıdır. İkincil dağılım, türbülanslı koşullardan kaynaklanır.
4. Askıda katı maddelerden kaçının (Avoid suspended solids):

Askıdaki katılar, emülsiyonun stabilizasyonuna neden olur ve yağın sintine suyundan

ayrılmasında sorunlara neden olur. Askıdaki katılar, üfleyicilerden emilen çamur,
kazan kurumu ve kargo artıkları olabilir. Süspanse edilen katılar yağ ile kaplanır ve
emülsiyonu stabilize eder. Ne yükselen ne de alçalan nötr olarak yüzebilen katılar,
onları uzaklaştırmak zor olduğundan en zahmetlidir. Ayrıca yüksek ppm alarmı
oluştururlar.
5. Türbülanstan Kaçının (Avoid Turbulence):

OWS'nin tasarımına göre en iyi şekilde çalışması için laminer akışa

ihtiyacı vardır. OWS'yi ağır yalpalama zamanlarında kullanmaktan kaçının ve
türbülans oluşturmamak için tüm hat vanalarını tamamen açık tutun.

Yuvarlanma hareketi, eski boru hatlarında yenileme ve emme hattı

valflerinin yetersiz açılması, OWS içinde türbülanslı akışa neden olabilir ve bu
da emülsiyon oluşumu nedeniyle OWS kapasitesinde düşüşe neden olabilir.
Bazen türbülans nedeniyle bazı yağ damlacıkları 8 mikrondan daha az hale

gelir ve su parçacıklarının rastgele hareketinden etkilenir. Bu rastgele

hareket Brownanian hareketi olarak adlandırılır ve kaldırma kuvvetini etkisiz

hale getirir ve yağ damlaları yükselmeyi başaramaz.

(Brownanian hareketi :Bir sıvıda yüzen veya asılı parçacıkların rastlantısal hareket)
6. Partikül Maddeden Kaçının (Avoid Particulate Matter) :

Kurum, pas, sintine suyunun mikrobiyal kontaminasyonu vb. Gibi ince partikül
maddeler de emülsifiye edici madde olarak işlev görür. Kazan yıkama
kurumunun çoğu sintine bekletme tankına yerleşmesine rağmen, ince kurum
parçacıkları (1μm veya daha az) sintine suyuna siyahımsı bir görünüm
verecektir. Bu partikül maddeler, sadece ppm ölçeri yüksek ppm alarmını
etkinleştirmesi için yanıltmakla kalmaz, aynı zamanda fiziksel olarak emülsifiye
edici ajan olarak işlev görür.
7. Kimyasalların Optimal Kullanımı (Optimal use of Chemicals) :

Bazen yağı sudan ayırmak ve serbest yağı serbest bırakmak için emülsiyon

kırıcılar adı verilen özel kimyasalların kullanılması gerekir. Emülsiyon kırıcı

kimyasalı kullanılıyorsa, üretici tarafından verilen talimatlara göre

kullanılmasına dikkat edilmelidir. Emülsiyon kötüleşmez. Bazen önerilen

miktardan fazlasını koymak sorunu daha da kötüleştirebilir.

8. Kimyasalların Drenajının Sınırlandırılması (Restrict Drainage of
Chemicals:):

Makine dairesinde su şartlandırma, korozyonu önleme, pas giderme,

temizleme, yağdan arındırma vb. Gibi özel amaçlar için çok sayıda kimyasal
kullanılmaktadır. Ancak bu kimyasalların toplanmasına ve uygun şekilde
bertaraf edilmesine özen gösterilmelidir. Her türlü kimyasalın sintinelere
serbestçe girmesine izin vermek iyi bir temizlik değildir. Suyun pH değerinin
10'un üzerinde ve 4'ün altında olması kimyasal emülsiyonlaşmaya neden
olabilir.
9. Deterjanın İmhası (Detergent Disposal):

Deterjanlar, perdeler ve benzeri alanların paspaslanması ve sabunla

yıkanması için kullanılır. Genellikle bunlar evde veya karada kullandığımız
deterjanlarla aynıdır. Bu deterjanlar yüzey aktif madde görevi görür ve
suda yağ emülsiyonuna neden olur. Paspas suyunu ayrı olarak atmak veya
çabuk kırılan deterjanlar kullanmak, daha iyi ayırmaya önemli ölçüde
yardımcı olacaktır.
10. Uzun süreli depolamadan kaçının(Avoid prolonged storage):

Sintine suyunun uzun süre depolanması serbest petrolün yapısında

değişikliğe neden olur. Normalde yağ-su karışımı bir süre (örneğin 24 saat)
bekletildiğinde serbest yağ olarak adlandırılan suyun üzerinde bir yağ
tabakasına ayrılır. Bu serbest yağın çıkarılması kolaydır ancak sintine
suyunun uzun süre tutulması, oksidasyon ve mikrobiyal etki nedeniyle
serbest yağ özelliklerinde değişikliğe neden olabilir. Bu değişiklik meydana
gelirse, yağı çıkarmak zordur.
11. Düzgün Filtreleme Yapın (Do Proper Filtration) :

Sintine suyunda çok miktarda katı partikül, yüzen ortam vb. Varsa, filtre
ortamının kirlenmesini önlemek için süzgeçler kullanılarak uygun şekilde
uzaklaştırılmalıdır.

12. Sızıntıları toplayın (Collect leakages):

En az yağın sintine kuyularına ulaştığından emin olun ve yağ miktarı bir

karışımda (yağ ve su) daha fazlaysa, ayrılmış yağ tankına koyun. Yağlı Su
Ayırıcının bir arıtıcı olmadığını her zaman unutmayın.
13. Giriş suyunu ısıtın (Heat the influent):

Girişin ısıtılması, sürekli ortamın viskozitesini düşürerek daha iyi ayrıma neden olur.

14. Atıkların Ayrıştırılması (Segregation of Wastes) :

Çamur ve sintineleri karıştırmayın. Bir parça çamur bile büyük miktarda sintine
suyunu kirletebilir. Bazı limanlarda, yerel düzenlemeler nedeniyle arıtılmış
kanalizasyonun boşaltılmasına bile izin verilmez ve bu nedenle özel atık su tutma
tankının yokluğunda, arıtılmış atık su sintine bekletme tankına konur. Bundan
kaçınılmalıdır çünkü Yağlı Su Ayırıcıyı daha sonra tankı temizlemeden çalıştırmak
imkansızdır.
15. OWS'yi kullanımdan önce doldurun (Fill up OWS prior use):

OWS'yi çalıştırmadan ve sintine suyunun girmesine izin vermeden önce,

her zaman temiz suyla doldurulduğundan ve tüm hava ceplerinin
çıkarıldığından emin olun. Hava cepleri kapasitif sensörleri
karıştırabileceğinden ve otomasyonu karmaşık hale getirebileceğinden
bu önemlidir.
16. Geri Yıkama (Back Flush) :

OWS'nin geri yıkaması, filtre ortamının ömrünü uzatacak bir hüküm varsa, üretici
tarafından verilen önerilen sıklığa göre yapılmalıdır.

17. Sensörleri Temizleyin (Clean Sensors) :

Elektronik arayüz sensörlerinin sık sık temizlenmesi, doğru çalışmayı, yağın uygun
şekilde uzaklaştırılmasını ve ayrılan yağ tankına suyun daha az boşaltılmasını
sağlayan keskin bir kesme sağlar.
18. Birikmiş Yağı Çıkarın (Remove Accumulated Oil):

Otomatik yağ gidermenin yanı sıra biriken diğer yağlar, OWS odalarından düzenli
olarak çıkarılmalıdır
19. Doğru Çalıştırma Prosedürü (Proper Operating Procedure):

OWS'nin çalıştırma prosedürüne uygun olarak adım adım ve sistematik

prosedürle takip edildiğinden emin olun.

20. Uygun OWS Bakımı (Proper OWS Maintenance) :

Üreticinin talimatlarına göre OWS'nin uygun şekilde bakımının

sağlanmasından emin olunuz.
 How Good Bilge Management Practices Help Improve OWS
Performance?
İyi Sintine Yönetim Uygulamaları OWS Performansını İyileştirmeye Nasıl
Yardımcı Olur?

Bildiğimiz üzere OWS sisteminin performansı çeşitli faktörlere bağlıdır, bu

faktörler aşağıda maddeler halinde açıklanmıştır.

Sintine Yönetimi (Bilge Management)

Makine dairesinde sintine ve sintine kuyuları, sintine bekletme tankına

pompalanabilmesi için sızıntılardan, yoğuşma suyundan ve atıklardan yağ ve
suyu toplamak için makina dairesinin en altında yer alır. Temiz sintineler, deniz
kirliliğine karşı ilk savunma hattıdır. Tüm tecrübeli deniz mühendisleri,
sintinelerin temiz ve kuru olması durumunda Liman Devleti teftişleriyle ilgili
neredeyse tüm endişelerin sona erdiğini bilirler . Kirli makine dairesi
sintineleri, liman devleti denetimlerindeki en büyük göze çarpan
eksikliklerden biridir.
Aşağıda, verimli sintine yönetimi için bazı iyi uygulamalar ve ipuçları verilmiştir:

•Kullanılmış veya atık yağ kasıtlı olarak sintine veya sintine tankına
konulmamalıdır. Tüm yağ toplanmalı ve ayrılmış yağ tankına veya kirli yağ tankına
konulmalıdır. Daha sonra yakma fırınında yakılabilir (incinerator) veya karaya
indirilebilir.

•Sintine suyunun pH'ı 10'un üzerinde ve 4'ün altında olması sintine suyunun
kimyasal emülsiyonlaşmasına neden olabileceğinden ve ayırmada zorluğa neden
olabileceğinden, atılan kimyasallar Sintine tankına atılmamalıdır.
•Sızıntı olan yerlere damlama tepsileri (drip trays) koyun ve ardından sızıntıları
giderin ve durdurun.

•Yeni gemilerde birincil sintine tankı temin edilmektedir ve bunlar usulüne uygun
kullanılmalı ve baypas edilmemelidir. Birincil sintine tankının kullanılması , yağın
büyük bir kısmı buradan uzaklaştırıldığı için Yağlı Su Separatörünün etkinliğini
arttırır . Birincil sintine tankı, yağın sudan ayrılmasına yardımcı olur ve yağ görsel
olarak görülerek kirli yağ tankına konulabilir ve temiz sintine suyu sintine tankına
konulabilir. Buhar bobinleri birincil sintine tankında bulunur ve etkin ayırma için
kullanılabilirler.
•Temiz tahliye tankını etkili bir şekilde kullanın . Tropikal iklimlerde günde 1-2
metreküpten fazla yoğuşma olur ve bu suyun sintine tankına gitmesine izin
verilirse yağlı su seperatörünün yükünü artıracaktır. Bu çoğunlukla temiz su
olduğundan sintine tankına gitmesine izin verilmemelidir; bunun yerine temiz
drenaj tankına konulmalı ve daha sonra uygun şekilde atılmalıdır. Tatlı su ve
deniz suyu pompalarından gelen sızıntılar da temiz drenaj tankına
konulmalıdır.
•Mümkünse mekanik salmastralar kullanın. Mekanik salmastralar pahalı olsa
da, salmastralardan çok az sızıntı olduğu veya hiç olmadığı için daha temiz
motor odalarına yol açar

•Geleneksel salmastra tipi pompalarda, damlayan su önemsiz görünse de,

küçük sızıntılar büyük miktarlarda su birikmesine neden olabilir.
• Yeni inşaat, onarım ve yenileme sırasında, giriş borularının düzgün olması ve
türbülansa neden olacak fazla bükülme olmaması gerektiği unutulmamalıdır.

• Giriş boruları en az miktarda vana, dirsek ve diğer bağlantı parçalarına sahip

olmalıdır. Mümkün olduğunda, türbülansı önlemek için sürgülü vanalar gibi düz
hat vanaları, açılı vanalar ve küresel vanalar üzerinde kullanılmalıdır.
•Yağlı Su Ayırıcısına girişten hemen önceki giriş borusu, boru çapının on katına
eşit bir uzunluk için düz olmalı ve basınç düşüşünü önlemek için yeterli boyutta
olmalıdır.

•Dikey boru hatları, gelen suyun kesilmesine neden olur ve mümkün olduğunca
kaçınılmalıdır.

•Küçük çaplı giriş boru hatları suyun kesilmesine ve yağ damlacıklarının

küçülmesine neden olur. Bu damlacıkların daha sonra çıkarılması zordur, bu
nedenle giriş boru hattı uygun çapta olmalıdır
•Bazen, pozitif deplasmanlı pompalar bir miktar havayı işleyebildiğinden,
genellikle fark edilmeyen bir miktar hava girişi vardır. Bu hava cepleri kapasitans
yağ problarının yanlış geri bildirim vermesine ve yağ boşaltma valflerini
yanlışlıkla etkinleştirmesine neden olabileceğinden, vakumdaki herhangi bir
düşüş araştırılmalıdır
•Sintine temizleme kimyasalları yağlı su ayırıcıya uygun olmalıdır. Yanlış
kimyasallar yağı suda çözünür hale getirir ve asla ayrılamaz

•Toz ve kargo artıkları süpürge ve kepçe ile alınmalı ve sintinelere hava ile
üflenmemelidir. Bu partikül maddeler, emülsiyonların stabilizasyonuna neden
olabilir
•Kazanlar ve ekonomizörlerden çıkan kurum ayrı bir tanka konulmalı ve bertaraf
edilmelidir. Sintinelere boşaltılmamalı

•Kazan blöfü yapılacaksa, sintinelerde değil denize düşürülmelidir. Bakım

kimyasalları kimyasal emülsiyonlara neden olabileceğinden, yaşam mahali AC
(Air Condition) ve ECR AC'den gelen yoğuşma suyu sintinelere koyulmamalı,
ayrı bir tanka veya doğrudan denize atılmalıdır.
•Deterjan içeren paspas suyu ile elde yıkama suyu sintine tanklarına
konulmamalıdır.

•Sintinelere su ve atık girişinin kontrolüne özen gösterilirse Yağlı Su

Seperatörü tasarlandığı aralıkta çalıştığı için çalıştırmada herhangi bir
sorun olmayacaktır.
 Gemide Yağ Deşarjı İzleme ve Kontrol Sistemi (ODMCS) nedir?
What is Oil Discharge Monitoring and Control System
(ODMCS) on Ship?

Petrol tankerleri, kargo tanklarında farklı tipte petrol kargoları taşırlar ve çoğu
zaman, petrol kargosunun bir limanda boşaltılmasından sonra, gemi herhangi bir
kargo olmadan başka bir varış noktasına yelken açar. Bunu yapabilmek için, daha
iyi taslak ve stabilite elde etmek için denizden balast alması gerekiyor.
Bu nedenle balast suyu , genellikle petrol kargosunun taşınacağı kargo
tanklarına alınır. Kargo tanklarında taşınan balast suyunun bir sonraki kargo
yüklemesinden önce denizde boşaltılması gerektiğine dikkat edilmelidir. Bu
nedenle, balast ve sintine mahallerinden deşarj nedeniyle okyanusun petrolle
kirlenmesini önlemek için Petrol Deşarjı izleme ve kontrol sistemi (Oil
Discharge Monitoring and Control System -ODMCS) kullanılmaktadır.
MARPOL 73/78 Ek I uyarınca , 150 GT ve üzeri tüm petrol tankerleri,

onaylı bir Yağ Deşarjı İzleme Sistemine sahip olmalıdır. Otomatik

sistem çalışmıyorsa, sistem manüel işletim modunda çalışma

imkanına sahip olmalıdır.

ODMCS'nin Ana Parçaları (Main Parts of ODMCS)
Bir ODMCS temelde dört sistemden oluşur:

1. Bir Yağ içeriği (An Oil content meter) ölçüleri: Yağ içeriği ölçer, denize
boşaltılacak olan sudaki yağ içeriğini analiz etmek için kullanılır. Bu yağ
milyonda parça (PPM) olarak ifade edilir.

2. Bir debimetre (A flow meter ) : Tahliye edilecek yağlı suyun debisi, tahliye
borusunda ölçülür.
3. Bir hesaplama ünitesi (A computing unit) : Bir hesaplama ünitesi, tarih ve
saat tanımlamasının yanı sıra yağ tahliyesini litre / deniz mili cinsinden ve
toplam miktarı hesaplar.

4. Bir deniz üstü valf kontrol sistemi (An overboard valve control system):
Otomatik kontrol valfi, izin verilen sınıra ulaşıldığında deşarjı kapatması ve
durdurması için denize monte edilmiştir.
Çalışma (Working)

Yağlı karışım, bir pompa ile ODMCS aracılığıyla denize pompalanır . Yağ
içeriğini ve karışımın akışını algılamak için boşaltma borusuna, denize valften önce
bir örnekleyici probu ve bir akış ölçer sensörü bağlanır.

İki sensör tarafından sağlanan veriler, analiz edildiği ve tahliye vanasının

aynı şekilde kontrol edildiği bir kontrol ünitesine beslenir.

Kontrol ünitesi, izin verilen değere göre ppm ve debide bir artış algılarsa, deniz
üstü vanasını kapatacak ve geminin slop tankına bağlı olan resirkülasyon vanasını
açacaktır .
 Kargo alanından yağ karışımı tahliyesi için yasal gereklilikler
(Regulatory requirements for oil mixture discharge from cargo space)

•Tanker gemisi yolda olmalıdır

•Gemi özel alanlarda bulunmamalıdır .
•Tanker karadan 50 deniz mili uzakta olmalıdır .
•Yağ içeriğinin anlık deşarj hızı, deniz mili başına 30 litreyi geçmez .
•Toplam boşaltma miktarı, oluşan yükün toplam miktarının
1/30000'ünü geçmemelidir .
•Tanker, çalışır durumda ve onaylanmış ODMCS'ye sahip olmalıdır .
 Yönetmelik gereği aşağıdaki girişler sistem tarafından kayıt altına
alınmalıdır
(As per the regulation, the following inputs must be recorded by the
system):
1.Tekneden yağlı su karışımını tahliye eden pompanın tahliye hızı.
2.Enlem ve boylam olarak geminin konumu.
3.Tahliye tarihi ve saati.
4.Gemiden boşaltılan toplam miktar.
5.PPM'de boşaltılan karışımın yağ içeriği.

Tüm ODMCS kayıtları 3 yıldan az olmamak üzere gemilerde saklanmalıdır .

 Gemide Petrol Sızıntısı İle Mücadele (Fighting Oil
Spill on Ship)

Son zamanlarda denizde petrol sızıntısı olduğu düşünüldüğünde, gemiye petrol

dökülmesi şüphesiz en korkunç kaza haline geldi. Bu tür kazaları önlemek için
ihtiyati tedbirler almak her zaman daha iyidir. Bununla birlikte, bazen kazalar
herhangi bir uyarı olmaksızın meydana gelir ve harekete geçmek için çok daha
az zaman bırakır. Bu yazımızda bir gemiye petrol dökülmesi durumunda ne
yapacağımızı öğreneceğiz.
 Gemiye Petrol Sızıntısı (Oil Spill on Ship)

Petrolün güverteye döküldüğü ve denize düştüğü deniz kirliliğine neden olan iki
durum olabilir:

•Tankın havalandırma deliği veya sondaj borusu yoluyla dahili yağ transferinden
yağ taşması.

•Bunker işletimi veya çamur boşaltma işlemi sırasında petrol sızıntısı.

Uygun SOPEP ekipmanı ve eğitimi ile, güverte üzerine petrol sızıntısı kontrol
altına alınabilir ve deniz kirliliği önlenebilir.
 Petrol Sızıntısı Durumunda Atılacak Adımlar

(Steps to Take in Case of an Oil Spill)

1. Güvertede herhangi bir personel petrol görürse, derhal gemi tarafındaki frengileri
kapatın ve köprü ve makine dairesindeki nöbetçi memura bağırarak ve temasa
geçerek gemi personeline alarm verin.

2. Tüm aktarımı derhal durdurun ve etkilenen tankı ve iskandil borusunu ve

havalandırma konumunu bulun.

3. Acil durum işaretleri kaptan tarafından hazırlattırılır. ve herkes petrol sızıntısı

toplanma listesinde listelendiği gibi görevini yerine getirmelidir.
4. SOPEP ekipmanının ve dökülmeyi gemi içinde kontrol altına almak için
yapılacak diğer yöntemlerin kullanılması.

5. İzin verilen diğer herhangi bir tankta dökülen tank miktarını daha güvenli bir
seviyeye indirin.

6. Talaşı, frengi tapasının üzerine koymak, yağın denize gitmesi için ek bir
bariyer sağlayacaktır.
7. Yayılan yağı 200 litrelik bir SOPEP varilinde toplayın ve etkilenen alanı
temizleyin.

8. Kaptan, tüm senaryoyu geminin olay gemi jurnaline girecek ve kazayı

görüşmek üzere tüm personeli toplantıya çağıracak, böylece yakın gelecekte
bu tür kazalardan kaçınılabilir.
 Bunkering İşlemi veya Çamur Boşaltma İşlemi
Sırasında Yağ Dökülmesi

(Oil Spill during Bunkering Operation or Sludge Discharge

Operation)
Yakıt ikmali sırasında petrol sızıntısı olması durumunda aşağıdaki noktalara dikkat
edilmelidir:

1) İkmal manifoldunda her zaman bir yedek görevli bulunur. Bu bölgenin yakınında
herhangi bir yağ veya sızıntı görürse, derhal yüksek sesle veya VHF'de bunkere
ikmal yapan gemiye "dur" diye bağırın. Uzaktan kumanda anahtarı sağlanmışsa,
hemen anahtara basın.

2) Çamur bertaraf işlemi için, herhangi bir dökülme meydana gelirse, geminin
çamur transfer pompasını, normalde bunker manifoldunun yakınında bulunan
uzaktan kontrol panelden derhal durdurun.
3) Baş mühendise, nöbetçi personele acil durum hakkında bilgi verin.

4) Bu işlemlerden herhangi birine başlamadan önce Scupper (firengiler)

tıkanmalıdır, eğer güvertede yağ dökülmesi meydana gelirse tapayı tekrar
kontrol edin ve üzerine talaş koyun.

5) Kaptan acil durum toplanması için çağrı yapacak ve ekip, petrol sızıntısı
acil durumu için toplanma listesine göre görevlerini yerine getirecektir.
6) Bunker manifoldundaki damlama tavası aşırı doldurma açısından

kontrol edilmeli ve gerekirse 200 litrelik bidona boşaltılmalıdır.

7) Durumun yangınla kötüleşmesini önlemek için köpük tipi portatif

bir yangın söndürücü hazır bulundurulmalıdır.

Petrolün Denize Çıkması Durumunda
Alınacak Önlemler

(Actions to be Taken in Case Oil Goes

Overboard)
1) Petrol sızıntısı denize düşerse, Kaptan derhal liman devleti kontrolü ve mal
sahibi veya ofis yönetimi gibi kıyı otoritesini bilgilendirecektir.

2) Petrol bariyerleri ve diğer etkili SOPEP maddeleri kullanılarak sudaki

dökülme alanını sınırlandırmak için alınacak tedbirler ve daha fazla petrolün
denize gitmesine izin verilmemesi için yapılacak tüm çabalar.

3) Petrol sızıntısı dağıtıcı kimyasalın kullanımı, dökülmeyi kontrol altına almak

için ancak liman devleti yetkililerinden önceden izin alınarak yapılabilir.
4) Kıyı ekibi tarafından daha fazla temizlik operasyonu için kaptan
tarafından yapılacak 24 saat Petrol Sızıntısı Müdahale Organizasyonu ile
temas sağlanacaktır.

5) Köprü seyir defteri, Makine dairesi seyir defteri ve Döküntü ile ilgili Yağ
Kayıt Defterine yapılacaklar girilecektir. (Entry to be made in Bridge log
book, Engine room log book and Oil Record Book about the spill.)
KAYNAKÇA

1. https://www.marineinsight.com/tech/ows/oily-water-separator-construction-and-working/

2. https://www.marineinsight.com/tech/ows/20-important-factors-for-oily-water-separator-

operation-on-ships/

3. https://www.marineinsight.com/tech/ows/20-important-factors-for-oily-water-separator-

operation-on-ships/

4. https://www.marineinsight.com/guidelines/fighting-oil-spill-on-ship/