TWITTER : @Kriptolevent

Telegram : T.me/@kriptoleventegitim

DOW TEORİSİ (DOW THEORY)

Bir kez daha önemli bir dersten merhaba diyorum siz değerli dostlarıma. Öğrenme azminize hastayım vallahi
hala okuyorsunuz sıkılmadan. İnşallahta hiç sıkılmazsınız.

Dow teorisi Charles Henry Dow tarafından geliştirilmiş ama aslında ismini kendisinin vermediği daha
sonradan William Peter Hamilton ın bu teoriyi alıp düzenleyerek yayınlaması ve bu ismi vermiş olmasından gelir.
Harold M. Gartleye göre bu dow theorisini mutlaka öğrenmemiz gerektiğinin birkaç sebebi var.

Bunlardan ilki Teknik Market hareketlerinde en eski teori olması.

Bir çok kişi ve grup tarafından bu prensiplerin bilinmesi, tadbik edilip uygulanması. Ve biliyorsunuz ki bir
yöntem ne kadar çok kişi tarafından bilinip uygulanıyorsa çalışması o derece sağlamlık kazanır.
Ve diyor ki gartley, “Bu teori, uzun yıllar boyunca piyasa hareketlerinin gösterdiği gibi, fiyat hareketinde kesinlikle
temel olan prensipleri içermektedir, hiçbir market öğrencisi görmezden gelemez.” *

Biz de dow teorisini bilmeden teknik analiz biliyoruz yapıyoruz diyemeyiz. Bu cihetle (ne kadar çok kelime
biliyorum yahu) bu eğitim pdf ini hazırlamaya karar verdim. William P. Hamilton “eğer borsada Dow teorisini
bilmeden para kazanmayı umut ediyorsanız şansınız çok az olacaktır” diyor. **

Charles H. Dow aynı zamanda hepimizin bildiği Dow Jones endexinin ve Wall Street Journal’ nda
kurucusudur. Charles H. Dow. 1902 yılında ölümünden sonra onun halefi olan Hamilton editörlük görevini üstlenmiş
ve 1929 yılına kadar yani kendi vefat yılına kadar bu görevi sürdürmüş ve teoriyi 6 ana başlık altında toplamıştır.

1- Fiyat herşeyi içerir

2- Piyasalarda 3 tür fiyat hareketi bulunur
- Ana trend
- Orta vadeli trend
- Kısa vadeli trend
3- Ana Trendlerin 3 aşaması bulunur
a. Birikim
b. Katılım
c. Aşırılık
4- Fiyatlar birbirini teyit etmelidir
5- Hacim trendi teyit etmelidir.
6- Trendler sona erdiğine dair kesin sinyalleri verene kadar devam eder. Trend dönüş sinyali net ve kararlı
olmalıdır.

Aslında hepimizin gözü önünde cereyan eden bildiğimiz yada bildiğimizi düşündüğümüz başlıklar bunlar. Biraz açalım
ne demek istiyor. İlkinden başlayalım.
 1. FİYAT HERŞEYİ İÇERİR

Burada aslında bazı kaynaklarda Market herşeyi içerir yada Gartleyin kitabında ortalamalar herşeyi içerir
olarak çevrilmiş ama daha basit ve anlaşılır olan fiyat herşeyi içerir sözünü yeğledim ben bu pdf te.

İlk teorinin özü aslında şu; fiyat geçmiş ve gelecek olan tüm hareketleri içerir. Yani alıcıların satıcıların ne yapmak
istediği ile ilgili fikirleri size verir. Tarihin tekerrürden ibarettir sözüde biraz bunun içinde var aslında.

Fiyat yatırımcıların tüm duygularının yansımasıdır. Geçmişte ve gelecekte neler olabileceği ile ilgili fikir verir.
Beklenmedik durumlar elbette olabilir, piyasalarda yaşanılan ani gelişmeler, devletlerin kurulması yıkılması doğal
afetler elbette bunlar fiyatlara ani etkiler fakat genel anlamda geçmişe baktığımız zaman bunlarında fiyatlarda
yansımalarını görebilirsiniz.

Bununla ilgili söylenebilecek diğer bir husus, teknik analiz temel analizi de içerir. Yani zaten fiyat herşeyi içerir
sözünün içinde de bu vardır. Yani piyasada gelişmiş olan haberler yayınlar v.s herşey fiyata yansımıştır buda fiyatın
içinde vardır. Fiyatı anlarsanız diğer prensiplerle beraber kendinize bir strateji geliştirebilirsiniz. Örneğin Dow
teorisini izleyen bir teknik analist yatırımı yapmadan önce uzun vadede genel bir bakış yapar hareketleri inceler
trendin ne yönde olduğuna bakar. Ondan sonra diğer detaylara geçer.

2. PİYASALARDA 3 TÜR FİYAT HAREKETİ VARDIR

A. Ana trend.

1 yıl ile 3 yıl dan kısa olmamak kaydı ile uzun zaman zarfında oluşan trendlerdir.

Mesela şu btc nin grafiğine bakalım. Bitfinex verilerine göre 2013 ten bu yana yükselen bir trendi takip ediyor
defalarca test edilmiş ve sadece bir kez kırılmaya çalışılmış %50 den fazla kayıp olmuş fakat akabinde yıllar yılı aynı
yükselen trendi takip etmiş.

Ve diyor ki bu teori Ana trend asla manipüle edilemez.

Orta ve kısa vadeli minör trendler evet, haberler vasıtası ile yada manipülatörler tarafından değiştirilebilir fakat
Major yani ana trend manipülasyon edilmesi neredeyse imkansız bir trenddir. Hani önceden de yazmıştım “Trend is
your friend dont fight with trend” sözünün buradaki güvenilirliği ana trend üstünedir aslında. Ana trende güvenin
dostlarım.
 B. Orta Vadeli Trend (Seconday or intermediate Trend)

3 hafta ile 3 aya kadar olan trendler için hesaplanmış bir süredir. Tabi burada şunu belirtmekte fayda var arkadaşlar,
bu teorideki süreler Wall Street piyasalarındaki kağıtlara göre hesaplanmış ve ayarlanmıştır. Bist, Forex ve Kriptopara
borsalarında değişkenlik gösterebilir.

Uzun vadeli trend içinde ters yönlü hareket eden daha kısa süreli trendlerdir. Örnek olarak grafiğimize bir
bakalım üşenmeden.

Bakın ana trend içinde oluşan takribi 3 aylık 4 aylık down trendler. Yani aşağı yönlü hareket eden alçalan
trendler. Diğer bir husus ise orta vadeli yada ikincil bu trendlerin ana trendlere oranla daha volatil olmasıdır.

C. Kısa Vadeli Trend (Minor Trend)

Son trend türümüz ise kısa vadeli trend. Süresini 3 haftadan daha kısa olan trendlerden almıştır. Minor
trendler genel olarak orta vadeli trendin düzeltmeleri olarak karşımıza çıkarlar. Yani orta vadeli ikincil trendin yönü
devam edecek fakat bunlar onun içinde minik hareketler veya düzeltmeler yaparak ilerler ve biterler.

Dow teorisi yatırımcıları çok uzun vadeli çalıştıklarından dolayı kısa vadeli minör trendleri onlar için çok
önemli değiltir. Day trader dediğimiz günlük yada 2-3 günlük işlem açan yatırımcılar genel olarak minör trendler ile
ilgilenirler.

Şimdi aslında burada birçok kez sorulan soruya da cevap verilmiş oluyor arkadaşlar. “Ya ben hold mu yapayım
alıp trade mi edeyim?” sorusunu kaçınız sormadı ? Eğer ki uzun vadeli bir yatırım düşünüyorsanız dow teorisini
mutlaka okumalı öğrenmeli ve ona göre hareket etmelisiniz. Yok ben day trader olacağım zengin olacağım lamboları
çekeceğim villa alacağım diyorsanız (bunu diyen yüzbinlerce insandan biri iseniz) ileri seviye teknik analiz dersleri
almanızı, yok ya benim vaktim yok öyle bi ton okumaya öğrenmeye diyorsanız bu piyasaya hiç girmeden
uzaklaşmanızı tavsiye ediyorum.
 Nasıl oluyor bu minör trendler bir bakalım yine ağa baba btc üstünde. (ya bu arada bu btc yi yazarken başına
bir # Hashtag koymak istiyorum her seferinde. Twitter alışkanlığı. Eğer birgün bir derste yanlışlıkla koyarsam mazur
görün)

Bu trend süreleri üstüne şöyle bir kısa ve net bilgide vereyim, öyle mükemmel derecede önemli olmasada
orjinalini bilmenizde fayda var, Harold M. Gartley kitabında Charles H. Dow dan alıntı yaparak kısa vadeli trendler için
günlük, orta vade için 2 haftadan 1 aya kadar uzun vadeliler için ise 4 yıllık bir süre biçmiş. Bu bilginin de “Stock
Market of Barometer” Sayfa 30. Dan geldiğini belirtmiştir. Gartleyin verdiği bu bilgiyi Profits in Stock Market
kitabında sayfa 176 da bulabilirsiniz. (oh artizliğimide yaptım devam edebiliriz)

3. ANA TRENDLERİN 3 AŞAMASI VARDIR

a. Birikim

Buna aslında akümülasyon dönemide deriz. Yada artizlik olsun ingilizcesinide yazayım Accumulation Phase. Yani
herhangi bir trend başlamadan önce fiyat çok küçük hareketlerle hareket eder, genel bakış yapıldığında düz bir
market görürüz. Yukarı yada aşağı yönlü bir trend yoktur. İşte akıllı yatırımcı, beklemesini bilen sabırlı olan
yatırımcılar, manipülatörler, insider yani borsa içinden çalışan haber alanlar v.s buradan alırlar ve beklemeye
başlarlar. Bir nevi pusuya yatarlar. Buna birikme toplama yada akümülasyon dönemi denilir.

b. Katılım

Bu kısımda artık orta ve küçük yatırımcıların da enstrümana (bakın derslerimi takip edenler bilir bunu ikinci kez bir
derste kullanıyorum çok havalı ya) dahil olması ile birlikte trend başlar yukarı doğru hareket eder daha çok küçük
yatırımcı çeker ve çıkışa devam eder. Buna Public Participation Phase deniliyor.

c. Aşırılık

Marketin yavaştan doygunluğa ulaşmaya başladığı yani bizim deyimimizle artık şiştiği sanki hiç inmeyecekmiş gibi çıkışa
devam etmesine verilen isimdir. Alan Greenspan buna “Irrational Exuberance” yani irrasyonel taşkınlık yada Türkçeye
tam çevirecek olursak akıl mantık dışı anlamına gelir. İşte burası artık çıkmamız gereken yeri belirtiyor. Yani şöyle de
düşünebilirsiniz, taksiye bindiniz taksici size şu kağıt çok iyiymiş abi yükselecek uçacak kaçacak diyor ise artık o kağıdın
işi bitmiş demektir. Örnek mi ? Btc nin 19.000 olduğu zaman. Kaç kişi orada sattı ve bugüne kadar bekledi ? :) Yada kaç
kişi oralarda aldı ? (bunu biraz düşünün şimdi)
 4. FİYATLAR ve ORTALAMALAR BİRBİRİNİ TEYİT ETMELİDİR

Bist için endex ve kağıt fiyatları birbirini onaylamalı. Yani kağıt yükseliyorken endexde yükseliyorsa ok. Kriptopara
borsası için ise bitcoin ve etherium gibi büyük coinlerde bir yükseliş varsa altlarda da yükseliş oluyorsa evet birbirlerini
teyit ediyorlar demektir.

Şimdi aslında buradaki durum şu arkadaşlar, bist için konuşacak olursak. Endexin yükselmesi ile kağıtlarda
yükselmeye başlıyorsa evet teyit ediliyor, ama endex düşüşte aradaki bazı kağıtlar yükseliyor ise, orada tuhaf bir durum
vardır. Örneğin bir şirketin kağıdı endexin aşağı yönlü olmasına rağmen yükseliyorsa o şirketle ilgili ana trende
bakmamız gerekiyor. Ana trend aşağı gösterdiğini gördük. Orta vadeli trendde bir yükseliş olduğunu gördük bu sefer
işte o manipülatif durum var mı yokmu diye kontrol edeceğiz. Yani şirketle ilgili bir haber bir durum var mı yokmu onu
kontrol edeceğiz.

Yani burada fiyatların ve dahi ortalamaların ve göstergelerinde birbirlerini teyit etmeleri gerekir bu 4 numaralı
prensibe göre. Bunların hepsinden onay aldıktan sonra analizi yapılıp pozisyon açılabilir denmek istemektedir.

5. HACİM FİYATI TEYİT ETMELİDİR

Beni en baştan beri takip eden arkadaşlarım bilir ki hacim barlarını sık sık vurgularım. Yükselişte yada düşüşte
hacimi mutlaka gözlemlemeliyiz. Bir çok osilatör indikatör yanılabilir ve yanıltabilir. Fakat hacim size her zaman en
doğrusunu söyler dostlar. Burada sadece yeşil barlardan bahsetmiyoruz elbette. Kırmızı barlarda bunun içinde.
Yüksek bir hacim barı ile desteklenen bir çıkış yabana atılamaz. Aynı şekilde Yüksek bir kırmızı barla gelen düşüşte
yabana atılamaz. Kendisinden önceki barların ne durumda olduğu, kendisinin ne durumda olduğu kendisinden
sonra gelecek barların ne olabileceği konusunda fikir verir. Hacimsiz bir yükseliş teyit edilemez. 5 numaralı
prensibin temelide budur. İnsanların o coine yada kağıda ne kadarlık giriş yaptığını gösterir. Dolayısı ile
grafiklerinizde hacim barlarınız kapanmamak üzere devamlı açık olsun. Bu önemli.

6. TRENDLER SONA ERDİĞİ SİNYALİNİ KESİN TEYİT ETMELİ

Yine aslında bizim büyük kardeş btc nin grafiğinden faydalanalım bunu açıklamak için.
 Bakın btc de ana trendi kırdığı bir zaman var grafikte. Görüyormusunuz? Birde altındaki hacim barlarının
boylarına bakın. Aynı zamanda rally yaptığı zamanlardaki hacim barlarının boylarına bakın. Aslında hadise bu.
Daha başka bir şey söylemiyorum demeyeceğim tabi. Kısaca açıklamak gerekirse; Ana trendde olsun orta vadede
olsun ama özellikle ana trendde, artık yönün değiştiğini ve uzun bir boğa piyasasına girip çıkmayacağını anlamak
için trend kırılırken satış hacmine ortalamalara ve osilatörlere göz atabiliriz. Bunların hepsinden onay aldıktan
sonra evet düşüş var. Hacimle destekleniyor kırmızı uzun barlarımız var ardı arkasına geliyor. Hareketli
ortalamalar negatif osilatörler herşey negatif olduktan sonra işte pozisyonumuzu stoplarız. Buradaki grafik Ana
Trendi gösterdiği için onun üstünden konuşuyorum. Defalarca denemiş ama sadece bir kez kırmış ve hacimsiz.
Yani insanlara elindeki btc yi sattırıp ucuzdan almak için birkaç ay sürecek bir düşüş ve hafif yükseliş yaşatmışlar.
Ama hacim yok. Akıllı yatırımcı hacimsiz olduğunu gördüğü bu düşüşte eğer ki uzun vadeli düşünüyorsa zaten
satışı gerçekleştirmez. NOKTA.

Ne dersti yahu oku oku bitiremedim, yada ulan ne çabuk bitti daha yeni başlamıştım diyen herkese çok
teşekkür ediyorum. Dersleri çoğaltmak dağıtmak serbest herkese yayın ki herkes öğrensin. Bilgi paylaşıldıkça
çoğalır dostlarım. Kendinize iyi bakın bir sonraki derste görüşmek üzere diyorum. Esen kalın.

*Profits in stock market by Harold M. Gartley - P.173

** Dow Theory by William P. Hamilton - Introduction to the Dow Theory

Telegram: t.me/kriptoleventegitim

Googledrive : https://drive.google.com/drive/folders/1L0edD1O7GmguLz5bJBsKSRitvFDsEreo?usp=sharing