1.

Common Channel Signaling – CCS

_ CCS je komunikaciona mreža za prenos podataka koju komutatori koriste za razmijenu upravljačke
informacije.

_ Konverzacija između komutatora ima istu funkciju kao i dogovaranje operatora kod manuelnog
komutiranja.

_ Na ovaj način CCS izdvaja funkcije poziva-upravljanja od prenosa-govora.

_ U kombinaciji sa računarski izvedenom komutacijom, razdvajanje ove dvije funkcije pruža nove
servise kakvi su čekanje-na-poziv, proslijeđivanje-poziva i povratnipoziv.

2. SDLC (Synchronons Data Link Control)

_ H (header) nazvan zaglavlje sadrži preambulu koja aktivira takt prijemnika i obezbjeđuje da se
očuva faza samo-sinhronizirajućih bitova.

_ Prijemnik koristi CRC (Cyclic Redundancy Check) bitove da verifikuje da li je paket korektno
primljen.

_ Glavna ideja SDLC-a je da se izbegne izgubljeno vreme kod RS232-C zbog razmaka u predaji
izmedju sukcesivnih karaktera.

_ Da bi se eliminisao gubitak vremena, SDLC grupiše veći broj bitova u pakete.

_ Paket je sekvenca bitova kojoj prethodi specijalni bit oblik nazvan zaglavlje, a iza koga slijedi drugi
specijalni bit oblik nazvan rep (trailer).

_ Broj bitova u paketu može biti fiksni ili promenljiv

3. Žičani komunikacioni mediji

Za žičano povezicanje računara, tipično se koriste tri vrste kablova:

– Upredene parice
– Koaksijalni kablovi
– Optički kablovi

Upredene parice sastoje se od međusobno izoliranih bakrenih žica koje su međusobno uvijene jedna
oko druge: Upredanje se vrši radi smanjenja smetnji izazvanih međusobnim induktivitetom između
pojedinih provodnika. Relativno male udaljenosti (do nekoliko desetina metara) i umjerene brzine
prenosa podataka. Mogu podnijeti brzine prenosa do najviše 100 Mbita/s.

Kod koaksijalnih kablova, u središtu imamo bakarnu žicu, oko koje se nalazi metalna košuljica,
koja preuzima ulogu drugog provodnika. Sve zajedno se nalazi u plastičnom omotaču. Brzina
prijenosa do 100 Mbita/s pri rastojanjima od nekoliko desetina metara.

Optički kablovi se sastoje od optičkih vlakana (fiber optic), koja su dizajnirana da provode svjetlosne,
a ne električne signale. Optička vlakna sastoje se od specijalno obrađenih čestica stakla, pri čemu se
pojedine čestice ponašaju poput malih prizmi koje zahvaljujući prelamanju svjetlosti mogu ispravno
voditi svjetlost od izvora ka odredištu duž zakrivljene putanje. Pri prolasku svjetlosnog signala kroz
optički kabl, nužno dolazi do slabljenja i rasipanja svjetlosti, zbog čega se nakon određene udaljenosti
signal više ne može prepoznati. Stoga se u optičke kablove na određenim rastojanjima moraju
postavljati specijalni pojačavači, tzv. regeneratori, koji kompenziraju slabljenje do kojeg neminovno
dolazi pri prolasku svjetlosti kroz kabel
 4. Slabljenje signala A (attenuation)

Definira se kao odnos snage signala P2 na izlazu iz medija u

odnosu na snagu signala P1 na ulazu u medij, odnosno kao P2 / P1
praktičnije koristiti logaritam ovog odnosa nego sam odnos. tehnici se svi logaritamski odnosi obično
izražavaju pomoću specijalne mjerne jedinice nazvane bel (skraćeno B). u praksi mnogo češće koristi
10 puta manja jedinica nazvana decibel (skraćeno dB), tako da je 1 B = 10 dB. U skladu sa ovim,
slabljenje A izraženo u decibelima možemo izraziti formulom A [dB] = 10 log (P2 / P1)

5. Ultrakratki talasi se rasporostiru isključivo pravolinijski, bez obzira na zakrivljenost Zemlje.

Stoga je domet komunikacije ovom vrstom talasa ograničen na optičku vidljivost, što zbog
zakrivljenosti Zemlje iznosi najviše oko 30 km, čak i u potpunoj ravnici.
-Kratki talasi se, slično ultraktratkim, prostiru pravolinijski, ali se odbijaju od Zemljinu površinu i
jonosferu. Stoga se oni mogu koristiti za prenos na velike daljine, čak i pomoću predajnika posve
male snage. Ipak, pri njihovom prostiranju dolazi do osjetnog rasipanja talasa, tako da je kvalitet
prenosa pomoću kratkih talasa slab.

6. Modulacija signala
Pod modulacijom se općenito podrazumijeva proces izmjene karakteristika nekog signala sa ciljem da
se njegove karakteristike prilagode konkretnom prenosnom mediju

7. CSMA/CD

Za pristup mediju kod Ethernet tehnologije koristi se metodologija poznata pod nazivom CSMA /
CD (Carrier Sense Multiple Access / Collision Detection). Prema ovoj metodologiji, računari koji žele
emitirati poruku prvo “osluškuju” komunikacioni medij da vide da li je slobodan. Ukoliko nema
nikakvog signala, započinju emitiranje. Ukoliko ima signala, čekaju slučajan iznos vremena prije
nego što probaju ponovo dobiti pristup (iznos čekanja je slučajan da bi se izbjegli sinhronizirani
pokušaji pristupa od više različitih računara). Nakon slanja poruke, vrši se izvjesna strategija provjere
sadržaja poruke da se provjeri da li je nenadano došlo do ometanja od strane drugog računara,
odnosno kolizije (do ovoga može doći ako, recimo, dva računara neovisno zaključe da je medij
slobodan i istovremeno započnu emitiranje). Ukoliko je došlo do kolizije, poruka se šalje ponovo
nakon vremenske pause slučajnog trajanja.

8. Komutacija paketa - packet switched

Ne uspostavlja se nezavisan fizički kanal

Informacija se šalje u paketima

U svakoj tački mreže paket se prima, smješta i šalje do sljedeće tačke

Tipično se koristi kod komunikacija tipa računar-računar

Mreže ”čuvaj i prosljedi” – store-and-forward

10.Sloj prezentacije
_ Formatira podatke za prezentaciju korisniku

_ Usklađuje format podataka između učesnika u komunikaciji i

sloju aplikacije dostavlja ove podatke u formatu koji on
zahtijeva.
_ Na primer, sloj prezentacije može u cilju efikasnijeg prenosa vršiti
kompresiju originalnih podataka dobijene od sloja aplikacije
_ Na prijemnoj strani vrši se prvo dekompresija, a zatim proslijeđivanje
sloju aplikacije drugog učesnika

11.Sloj veze podataka

_ Funkcije:

_ osiguravanje usluga za mrežni sloj (dobro definirano okruženje)

_ određivanje načina grupiranja bitova fizičkog nivoa u okvire (frames)

_ rješavanje pogreški pri prijenosu

_ reguliranje toka okvira tako da ne dođe do zagušenja (kad je primaoc okvira spor, a pošiljaoc brz)
_ odgovornost za pouzdan i efikasan prenos podataka od uređaja do uređaja

_ Kontrola načina slanja podataka ka medijumu

12 . podslojevi sloja veze

Podsloj pristupa mediju, odnosno MAC podsloj (Media Access Control);

– Podsloj upravljanja vezom, odnosno LLC podsloj (Logical Link Control).

_ MAC - pristup prijenosnom mediju

_ tvorba i upravljanje okvirima (adresiranje, polja za provjeru) - utvrđuje i uklanja okvire s
pogreškom
_ dodjeljivanje kanala za prijenos
_ LLC - logičko nadgledavanje veze
_ osigurava sučelje za viši sloj te izvodi kontrolu pogreški i toka - vodi računa o tome koji su okviri
uspješno stigli te o ponovnom slanju "neuspješnih" okvira

13.Tehnike za korekciju greške

_ Retransmisija (tip tehnike: Backward Error Correction)

Jednostavno, efikasno, jeftino, najčešće u upotrebi
Korekcija retransmisijom podataka
Prijemnik, kada detektuje grešku, traži od predajnika da ponovo pošalje poruku

_ Forward Error Correction – korekcija greške unapred

Prijemnik na osnovu primljenih podataka može sam da ispravi grešku
Prijemnik može da koriguje greške na osnovu primljene poruke (bez retransmisije)
Dodatni biti se računaju na osnovu poruke
Pogodna za satelicke komunikacije

16. Usnopljene greske reda r

Usnopljene greške reda r su takve skupine bita u kojima najviše r – 1 uzastopnih bita mogu biti
ispravni, a svi ostali su pogrešni. Kako u usnopljenim greškama postoje određene pravilnosti, njih je
lakše otkriti nego greške koje nastaju na mnogo slučajno raspoređenih bita. Dobra osobina CRC
kodova je što su se oni pokazali iznimno dobri upravo za detekciju usnopljenih grešaka.