TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

KHOA QUẢN TRỊ

BÀI TẬP MÔN TƯ DUY PHÂN TÍCH VÀ GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ

Giảng viên hướng dẫn: ThS. Nguyễn Hùng Phong
1C. Một doanh nghiệp sửa chửa nhà có quy mô lao động là 15 người trong đó có hai
người làm công việc quản trị và họ không có kỹ năng nghề nghiệp chuyên môn nào ngoại
trừ năng lực quản trị; 5 người là thợ sửa ống nước và họ không biết nghề nao khác ngoài
nghề này; 6 lao động là thợ điện và số còn lại là thợ mộc và trong số này có 3 người biết
cả nghề điện và mộc. Yêu cầu: Sử dụng sơ đồ Venn để xác định số lượng thợ mộc nhưng
không biết nghề điện.
Bài giải:
Số người thợ mộc là:
15 người – 2 người quản trị - 5 người sửa ống nước – 6 người thợ điện = 2 người thợ mộc
Sơ đồ ven:

Số lượng thợ mộc nhưng không biết nghề điện là 0 người

1D. Kết quả từ một một nghiêu cứu điều tra về đồ chơi ưa thích của trẻ em trong một lớp
học mẫu giáo cho thấy trong tổng số 23 trẻ em thì đồ chơi ưa thích phổ biến chính là gấu
bông và chó; tuy nhiên có 5 trẻ em không có gấu bông và cũng không có chó; 12 trẻ có
gấu bông và 13 trẻ khác có chó. Hãy cho biết có bao nhiêu trẻ em có cả gấu bông và chó
(Khuyến khích sử dụng sơ đồ Venn để tìm câu trả lời)
Bài giải:
1E. Một bé gái 8 tuổi đã để dành tiền tiêu vặt của mình trong 1 năm với dự định tặng quà
sinh nhật cho mẹ của mình. Tiền tiết kiệm chỉ bao gồm hai loại: đồng 5 xu và 20 xu và
được bỏ vào heo đất. Đến kỳ hạn đập heo đất, bé gái đã tính toán số tiền mình có được
bằng cách xếp các đồng tiền này thành từng cọc sao cho mỗi cọc tiền đều có trị giá là 1
USD. Bé gái này nhận thấy có cọ tiền đều có chiều cao khác nhau. Nếu bề dày (hay chiều
cao) của đồng 5 xu và 20 xu đều như nhau , anh/chị hãy chọn câu trả lời đúng trong số
các câu trả lời bên dưới và giải thích cụ thể tại sao đáp án đó là đúng
A5 B6 C10 D11 E20
Bài giải:
Không thể có đáp án vì thiếu dữ liệu đề vì không biết được 1 ngày bé để dành bao nhiêu
nên không biết được giá trị món quà bé tặng mẹ
2. Xác định lập luận nào trong số những lập luận sau đây là ngụy biện; nếu ngụy biện thì
đó là dạng ngụy biện nào?
A. Bất kể các kết quả nghiên cứu và sự phản đối từ công chúng một sự thật hiển nhiên đó
là không có người nào đã từng thấy việc hút thuốc lá sẽ gây ra bệnh ung thư. Tất cả
những gì mà những người chống hút thuốc lá đưa ra chỉ là những dữ liệu thống kê và
không có một minh chứng nào thật sự thấy tác hại của thuốc lá cho nên tôi không tin vào
điều đó.
B. Thật là không khôn ngoan khi chúng ta tiếp tục nói về việc người giàu có không đóng
góp tương xứng phần thuế mà đáng ra họ phải đóng góp khi cán cân ngân sách của chúng
ta đang bị thâm thụt. Tại sao? Nếu chúng ta tăng thuế suất đóng góp của những người
giàu có chúng ta sẽ quay lại tình trạng trước đây trong quá khứ đó là cán cân ngân sách
vẫn tiếp tục bị thâm thụt.
C. Khi bàn về đạo luật cấm sử dụng điện thoại di động khi đang lái xe, một nhà lập pháp
đã phát biểu “Việc này là một ví dụ tiêu biểu về việc chính phủ hành động như “chính
phủ bảo mẫu”. Tôi rất mệt mỏi và chán nãn khi phải nghe nói về những gì phải làm đối
với những việc không quan trọng chút nào. Chúng ta đã nói nhiều về việc quy định đội
nón bảo hiểm, đeo dây an toàn và sẽ nói tiếp những điều tương tự như vậy cho đến lúc
nào thì mới chấm dứt”.
D. Một lãnh đạo phụ trách về giao thông công cộng tại một thành phố đã nói: “Nếu chúng
tôi mở rộng chương trình đi xe buýt bằng vé tháng thì mọi việc sẽ đi đến đâu? Rồi người
ta sẽ đòi hỏi phải có hệ thống xe điện? Tiếp đến sẽ là đường sắt đô thị” Rồi lại yêu cầu
metro? Với quy mô dân số của thành phố này thì rất khó lòng đáp ứng những yêu cầu
ngày càng cao hơn như vậy”
Bài giải:
3. Chuyển phát biểu sau đây thành tuyên bố nhóm chuẩn hóa (tuyên bố dạng A, O, E,
hoặc I) sau đó sử dụng sơ đồ Venn để kiểm tra giá trị của lập luận dựa trên tuyến bố
nhóm chuẩn hóa.
 3A. Có ít nhất một luật sư không phải là người chơi golf. Chỉ những người tốt nghiệp
trường luật mới trở thành luật sư. Vì thế có ít nhất một người từng tốt nghiệp trường luật
không phải là người chơi golf. (EX 9.4, II.1)
 3B. Không một ai là người đã được trao giải Nobel là ngôi sao nhạc Rock. Một số nhà
thiên văn đã được trao giải Nobel. Do đó một số nhà thiên văn không phải là ngôi sao
nhạc Rock. (Ex 9.4, II.7)
 3C. Chỉ có các nhà khoa học xã hội mới là nhà khoa học chính trị. Nhiều nhà khoa học
chính trị là những người ủng hộ cải cách tài chính. Chính vì thế, những người ủng hộ cải
cách tài chính là những nhà khoa học xã hội.
 3D. Không phải bất kỳ lời nói dối nào cũng là phi đạo đức vì không một hành động vô
hại nào sẽ phi đạo đức và một số lời nói dối là vô hại
Bài giải:
3A. Tuyên bố dạng O: Vài luật sư không phải người chơi golf (Some … are not ….)
Tuyên bố dạng A: Tất cả những luật sư là người tốt nghiệp trường luật (All.. are
…)
Tuyên bố dạng O: Vài người từng tốt nghiệp trường luật không phải người chơi
golf (Some … are not ….)
Sơ đồ Venn kiểm tra giá trị lập luận:

Tuyên bố dạng A: Tất cả

những luật sư là người tốt nghiệp trường luật
 Tuyên bố dạng O: Vài luật sư không phải người chơi golf

Trong sơ đồ Venn trên, X chính xác nằm ở vị trí diện tích 4 chính xác là những
người thể hiện kết luận của phép tam đoạn luận (Tuyên bố kết luận dạng O: Vài người
từng tốt nghiệp trường luật không phải người chơi golf) cho nên diễn dịch theo tam đoạn
luận này có giá trị.
3B. Tuyên bố dạng E: Không có ai là người đoạt giải Nobel là ngôi sao nhạc Rock
(No … are ….)
Tuyên bố dạng I: Vài nhà thiên văn thì đã được trao giải Nobel (Some.. are …)
Tuyên bố dạng O: Vài nhà thiên văn không phải là ngôi sao nhạc Rock
(Some … are not ….)

Sơ đồ Venn kiểm tra giá trị lập luận:

 Tuyên bố dạng E: Không có ai là người đoạt giải Nobel là ngôi sao nhạc Rock

Tuyên bố dạng I: Vài nhà thiên văn thì đã được trao giải Nobel (Some.. are …)

Trong sơ đồ Venn trên, X chính xác nằm ở vị trí diện tích 5 không phải là những
người thể hiện kết luận của phép tam đoạn luận (Tuyên bố dạng O: Vài nhà thiên văn
không phải là ngôi sao nhạc Rock) cho nên diễn dịch theo tam đoạn luận này không có
giá trị.
3C. Tuyên bố dạng A: Tất cả các nhà khoa học chính trị là các nhà khoa học xã hội
(All.. are …)
Tuyên bố dạng I: Vài nhà khoa học chính trị là những người ủng hộ cải cách tài
chính (Some.. are …)
Tuyên bố dạng A: Tất cả những người ủng hộ cải cách tài chính là những nhà
khoa học xã hội (All.. are …)
Sơ đồ Venn kiểm tra giá trị lập luận:

Tuyên bố dạng A: Tất cả các nhà khoa học chính trị là các nhà khoa học xã hội

Tuyên bố dạng I: Vài nhà khoa học chính trị là những người ủng hộ cải cách tài
chính

Trong sơ đồ Venn trên, X chính xác nằm ở vị trí diện tích 5 chính xác là những
người thể hiện kết luận của phép tam đoạn luận (Tuyên bố dạng A: Tất cả những người
ủng hộ cải cách tài chính là những nhà khoa học xã hội) cho nên diễn dịch theo tam đoạn
luận này có giá trị.
3D. Tuyên bố dạng E: Không một hành động vô hại nào là phi đạo đức
(No... are …)
Tuyên bố dạng I: Vài lời nói dối là hành động vô hại (Some.. are …)
Tuyên bố dạng I: Vài lời nói dối là phi đạo đức (Some.. are …)
Sơ đồ Venn kiểm tra giá trị lập luận:

Tuyên bố dạng E: Không một hành động vô hại nào là phi đạo đức

Tuyên bố dạng I: Vài lời nói dối là hành động vô hại (Some.. are …)

Trong sơ đồ Venn trên, X chính xác nằm ở vị trí diện tích 5 chính xác là thể hiện kết
luận của phép tam đoạn luận (Tuyên bố dạng I: Vài lời nói dối là phi đạo đức) cho nên
diễn dịch theo tam đoạn luận này có giá trị.
4. Thiết lập mô hình hóa bằng ký hiệu cho lập luận sau đây và kiểm tra giá trị của lập
luận bằng bảng giá trị chân lý
 4A. Nếu Maria không đi xem phim thì cô ấy sẽ giúp Bob làm bài tập ở nhà môn tư duy
phân tích. Bod sẽ thi rớt môn tư duy phân tích trừ phi Maria giúp anh ấy làm bài tập ở
nhà môn tư duy phân tích. Do đó nếu Maria đi xem phim thì Bob sẽ thi rớt môn tư duy
phân tích. (M, H, F)
 4B. Nếu trời lạnh thì xe hơi của Dale sẽ không khởi động được. Nếu Dale không đi
làm trể thì xe hơi của anh ấy phải được khởi động. Do đó nếu trời lạnh thì Dale sẽ đi làm
trể (C, S, L)
 4C. Nếu ứng cử viên của Đảng dân chủ thắng cuộc bầu cử tổng thống nhiệm kỳ sắp tới
thì ông ấy sẽ tăng thuế. Nếu thuế tăng thì khoản thu nhập khả dụng (thu nhập còn lại sau
khi nộp thuế) của người dân sẽ giảm. Vì thếm, nếu ứng cử viên của Đảng Dân chủ thắng
cuộc bầu cử tổng thống nhiệm kỳ sắp tới thì thu nhận khả dụng của người dân sẽ giảm.
Bài giải:
4A. Các mệnh đề được mã hóa như sau:
M = Maria đi xem phim  ~M = Maria không đi xem phim
H = Maria giúp Bob làm bài tập ở nhà môn tư duy phân tích ~H = Maria không
giúp Bob làm bài tập ở nhà môn tư duy phân tích
F= Bob thi rớt môn tư duy phân tích
Mô hình hóa như sau:
~M→H
~H→F
M→F
Bảng giá trị chân lý:
M H F ~M ~H ~M→H ~H→F M→F
T T T F F T T T
T T F F F T T F
T F T F T T T T
T F F F T T F F
F T T T F T T T
F T F T F T T T
F F T T T F T T
F F F T T F F T
Cột thứ 6 và cột thứ 7 thể hiện hai tiền đề của lập luận. Dòng thứ 3 cho thấy hai tiền
đề đúng nhưng kết luận lại sai cho nên lập luận này không có giá trị.
4B. Các mệnh đề được mã hóa như sau:
C = Trời lạnh
S = Xe hơi của Dale khởi động được ~S = Xe hơi của Dale không khởi động
được
L = Dale đi làm trễ ~L = Dale không đi làm trễ
Mô hình hóa như sau:
C→~S
~L→S
C→L
Bảng giá trị chân lý:
C S L ~S ~L C→~S ~L→S C→L
T T T F F F T T
T T F F T F T F
T F T T F T T T
T F F T T T F F
F T T F F T T T
F T F F T T T T
F F T T F T T T
F F F T T T F T
Cột thứ 6 và cột thứ 7 thể hiện hai tiền đề của lập luận. Xem xét trên bảng trên ta
thấy không tồn tại bất cứ ngữ cảnh nào mà tất cả các tiền đề đúng mà kết luận sai,
vậy lập luận này có giá trị.
4C. Các mệnh đề được mã hóa như sau:
W = UCV của Đảng Dân chủ thắng trong bầu cứ tổng thống nhiệm kỳ tới
I = Tăng thuế
D = Thu nhập khả dụng của người dân giảm
Mô hình hóa như sau:
W→I
I→D
W→D
Bảng giá trị chân lý:
W I D W→I I→D W→D
T T T T T T
T T F T F F
T F T F T T
T F F F T F
F T T T T T
F T F T F T
F F T T T T
F F F T T T
Cột thứ 4 và cột thứ 5 thể hiện hai tiền đề của lập luận. Xem xét trên bảng trên ta
thấy không tồn tại bất cứ ngữ cảnh nào mà tất cả các tiền đề đúng mà kết luận sai,
vậy lập luận này có giá trị.
Câu 5.
Bổ sung kết luận vào đoạn văn sau đây để biến nó thành một lập luận:
Lực lượng cảnh sát trên thế giới đang đối mặt với một vấn đề lưỡng nan. Thật vậy
bên cạnh vấn đề giải quyết các vụ việc nghiêm trọng như tội phạm giết người và các
tai nạn đột xuất họ còn phải dành thời gian và nguồn lực hữu hạn để xử lý với
những tội phạm ít nghiêm trong tội trộm cắp vặt ở các cửa hàng và lái xe quá tốc độ.
Lẽ đương nhiên hệ quả của lái xe quá tốc độ cũng xấu như móc túi nhưng có một sự
khác biệt đáng kể giữa hai việc này. Những tên trộm có ý định làm tổn hại và tước
đoạt tài sản của con người trong khi đó các tổn hại gây ra do lái xe quá tốc độ thì
nghiêm trong hơn nhưng nó không có tính chất thường xuyên.
Khi các đô thị ngày càng bị tình trang tắc nghẽn giao thông thì giải pháp thông
thường được áp dụng chính là buộc các xe hơi phải đóng lệ phí khi đi vào khu vực
trung tâm. Việc này có thể hữu hiệu để ngăn kẹt xe nhưng đó là một điều sai khi
thực hiện bởi vì đối với nhiều người có thu nhập cao họ sẵn lòng trả khoản tiền lệ
phí đó vì nó quá nhỏ so với thu nhập của họ. Nhưng khoản lệ phí này lại lớn so với
những người có thu nhập thấp hơn do đó đường sá trở nên thoáng hơn để cho những
người có thu nhập cao sử dụng. Vì vậy phí phải nộp khi đi vào khu vực trung tâm đô
thị cần được bãi bỏ. Một hệ thống sử dụng xe hơi có tính hợp lý cần được đưa ra
chẳng hạn như chỉ cho phép mỗi xe hơi chỉ được đi vào khu vực trung tâm đô thi 1
cho đến 2 lần trong tuần. Điều này sẽ tạo công bằng cho cả người có thu nhập cao
và thấp.
Anh/chị hãy cho biết phát biều nào dười đây là suy luận an toàn nhất cho đoạn văn
nêu trên
a. Giải pháp thông thường để giải quyết tình trạng kẹt xe chính là thu phí khi xe hơi
đi vào khu vực trung tâm đô thị.
b. Việc thu lệ phí khi xe hơi vào khu vực trung tâm đô thị là sai
c. Việc áp dụng một hệ thống sử dụng xe hơi hợp lý nên được đưa ra để thay thế cho
quy định nộp phí khi đi vào khu vực trung tâm đô thị.
d. Mọi người đều được hưởng lợi khi bãi bó chế độ thu phí khi lái xe hơn vào khu
vực trung tâm đô thị.