Professional Documents
Culture Documents
This is the reference book for the course “Developing Proficiency on Vishnu Sahasranama
Chanting”. (Syllabus A) - conducted by the Institute.
Published by: VISVAS Institute of Sri Vishnu Sahasranamam, Chennai
(a constituent Unit of VISVAS)
Compiled by: SivaramaKrishnan, T.S.,
Director-cum-Faculty, VISVAS Institute of Sri Vishnu Sahasranamam; Advisor, CGVSM / VISVAS
Donations are accepted through cheques drawn in favour of “VISVAS Charitable Trust” or may be directly
credited into Corporation Bank (Chennai George Town Branch) Account No. 520101256858760 of “VISVAS
Charitable Trust” - IFSC Code: CORP0000005. PAN No. AABTV9557A; Donations are exempted under
Sec. 80-G of Indian Income Tax Act.
…… ensuring Sri Vishnu Sahasranamam reaches Schools, Hospitals, Old Age Homes, Prisons, Goshalas,
Tulsi Gardens, Holy Ganges, All Divya Desams and Many More ……
1|P age V ISVAS INST ITUT E O F SRI VISHNU SAHA SR AAMAM, CHEN NAI( IN)
A brief about Sri Vishnu Sahasranamam:
Sri Vishnu Sahasra Namam is a collection of one thousand names of Lord Maha Vishnu.
It is recited both as a Stotra as well as a Namavali. It appears in the Anuśāsanaparva
Parva ("Book of Instructions") - Chapter 149 of Mahabharata as a conversation between
Grandsire Bhishma and Yudhistira. Thus, Bheeshmacharya told Sri Vishnu
Sahasranamam to Yudhishtira (Dharma Puthrar) and other four Pandavas in front of
Lord Sri Krishna.
The context of the conversation is as follows: King Yudhistira approached grandsire
Bhishma who was spending the final days of his stay on earth, with an intention to
learn from him the secrets of Dharma.
After questioning and learning a number of other things, Yudhistira questions Bhishma
thus: “What Dharma is the most superior among all Dharmas, in your opinion? By
adoring whom does a living being get liberated from the samsara of birth and death?”
In reply to this, Bhishma says “Constantly worshipping and doing devotional service to
Lord MahaVishnu is the greatest Dharma in my opinion”.
He answers by stating that mankind will be free from all sorrows by chanting the
"Vishnusahasranāma", which are the thousand names of the all-pervading Supreme Being
Vishnu, who is the master of all the worlds, the supreme light, the essence of the
universe and who is Brahman. All matter animate and inanimate reside in him, and he,
in turn, resides within all matter. He then starts reciting His one thousand names.
At the end, Bhishma further tells that the – Devakee-Nandan – Shri Krishna who is
standing and witnessing this reciting there is not anyone else and He is the one and
the same Bhagwan Sri Maha Vishnu Himself.
Chanting Sri Vishnu Sahasranamam regularly and taking forward to the younger
generations brings happiness, good health prosperity and universal peace.
2|P age V ISVAS INST ITUT E O F SRI VISHNU SAHA SR AAMAM, CHEN NAI( IN)
Key to Transliteration and Pronunciation of Sanskrit letters through English
Vowels
Sign Translit. Description / Sounds like ….
अ a Pronounced as 'u' in the word 'sun' or ‘o’ in ‘son’.
आ ā The last vowel doubled (twice). Pronounced as "a" in the word
'far' or ‘a’ in ‘master’.
इ i Pronounced as 'i' in the word 'sit' or 'bit' or ‘if’.
ई ī The last vowel doubled (twice). Pronounced as 'ee' in the word
'seed'.’feel’ etc.
उ u Pronounced just as 'u' in 'put', ‘full’ etc..
ऊ ū The last vowel doubled (twice). Pronounced just as 'oo' in 'pool'.
‘boot’ etc.
ऋ ṛ The tongue is rolled slightly backward, pressing against the roof.
After that, sound is to be pronounced as somewhat between ‘r’
and ‘ri’. Pronounced just as 'ri' in 'Krshna'.
ए e This vowel is a long one (2 mātrā-s). Pronounced as 'a' in the
word 'say', ‘may’ etc.
ऐ ai It is a long vowel (2 mātrā-s). Pronounced as 'y' in the word 'my'.
ओ o This vowel is a long one (2 mātrā-s). Pronounced as 'o' in the
word 'go'.
औ au It is a long vowel (2 mātrā-s). Pronounced as 'ow' in the word
'now'.
अं aṁ It is called Anusvāra, because it always comes after a vowel. It
or or is a nasal lengthening of a vowel, just as 'm' but pronounced
ᱸ m through the nose (the mouth is shut). It lasts 1/2 mātrā. Here we
can see it united with 'a'. Pronounced as 'm' in the word 'come',
‘sum’ etc.
अः aḥ It is called Visarga (emission) because it is pronounced through
or an emission of air. This vowel lasts 1/2 mātrā. Here we can see
∶ it united with 'a'. Pronounced as 'h' in the word 'half' etc.
Pronounced as 'ha' ‘hi’ or ‘hu’ depending on the previous letter
when it comes at the end of the verse. If it comes in-between,
then it will assume the half letter of “’h’ or ‘s’ or ‘ś’ or ‘f’ or ‘r’
depending on the succeeding letter.
3|P age V ISVAS INST ITUT E O F SRI VISHNU SAHA SR AAMAM, CHEN NAI( IN)
Consonants
Gutturals
Sign Translit. Description
क ka It is a unaspirate hard letter. Pronounced just as 'cu' in 'cut' or
'ka' in 'Kanaiya'
ख kha It is an aspirate hard letter. (aspirate means pronouncing with
the sound of a breath or the letter 'h' ). Just as 'k' but with an
exhalation of air. Pronounced just as 'kha' in 'khas'; ‘ckh’ in
‘blockhead’.
ग ga It is a unaspirate soft letter. Pronounced just as 'gu' in 'gun'
4|P age V ISVAS INST ITUT E O F SRI VISHNU SAHA SR AAMAM, CHEN NAI( IN)
ण ṇa It is a nasal soft letter. It sounds like 'n' but with a slight rolling
back of the tongue (as in 'turn'). All nasal letters are soft.
Pronounced as "na" in the word 'Krshna'.
Dentals
Sign Translit. Description
त ta It is a unaspirate hard letter. It is just as 'ta' in 'tantra', with the
tongue pressing the back of the teeth.
थ tha It is an aspirate hard letter. Just as 'ta' but with an exhalation of
air. Pronounced as 'thu' in 'thug' or ‘thumb’
द da It is a unaspirate soft letter. Pronounced as 'th' in 'there' or
‘then’.
ध dha It is an aspirate soft letter. Pronounced as 'dha' in 'dharma' or
‘th’ in ‘breath’ .
न na It is a nasal soft letter. Pronounced as 'no' in the word 'none' or
‘not’.
Labials
Sign Translit. Description
प pa It is a unaspirate hard letter. Pronounced as 'pu' in the word
'pundit'.
फ pha It is an aspirate hard letter. Just as 'pa' but with an exhalation of
air as ‘ph’ in ‘loop-hole’.
ब ba It is a unaspirate soft letter. Pronounced as 'bu' in the word 'bun'.
भ bha It is an aspirate soft letter. Just as 'ba' but with an exhalation of
air. Pronounced as 'bu' in the word 'burn' or 'bha' in 'Bhakti' or
‘bh’ in ‘abhor’.
म ma It is a nasal soft letter. Pronounced as 'mo' in the word 'mother'.
All nasal letters are soft.
Semivowels
Sign Translit. Description
य ya It is a palatal soft letter. The sound is just as 'you' in 'young' or
‘ya’ in ‘yard’. All Semivowels are soft.
र ra It is a cerebral soft letter. The 'r' is not just as the English 'r' at
all. The tongue rolls slightly backward till it presses against the
roof, but not the soft palate. And the sound is slightly stronger
than English 'r' sound. Pronounced as 'ru' in 'run'.
ल la It is a dental soft letter. The sound is just as 'lo' in 'london' or
‘lu’ in ‘luck’.
5|P age V ISVAS INST ITUT E O F SRI VISHNU SAHA SR AAMAM, CHEN NAI( IN)
व va It is a labial soft letter. The sound is just as 'va' in 'vande
maataram' or ‘ve’ on ‘avert’.
Sibilants and Sonant Aspirate
Sign Translit. Description
श śa It is a palatal hard letter. The sound is just as 'ss' in 'russia' or
‘ch’ in ‘reich’ (German) or ‘sche’ in ‘Deutsche Bank’ (German).
ष ṣa It is a cerebral hard letter. The sound is just as 'sh' in the word
'shoe' or ‘show’, and it is with a slight rolling back of the
tongue.
स sa It is a dental hard letter. The sound is just as 's' in 'surf' or 'sun'.
ह ha It is a guttural soft letter. The sound is just as 'hu' in 'hut' or ‘ho’
in ‘hot’.
6|P age V ISVAS INST ITUT E O F SRI VISHNU SAHA SR AAMAM, CHEN NAI( IN)
VISVAS INSTITUTE OF SRI VISHNU SAHASRANAMAM, Chennai
| ी िव ु सह नाम ो म् |
śrī Vishnu Sahasra Nāma Stotram
ॐ Om
शु ा रधरं िव ुं शिशवण चतु भुजम् ।
स वदनं ायेत् सविव ोपशा ये ॥ 1 ॥
śuklāmbaradharam vishṇum
śaśivarṇam chaturbhujam |
prasanna-vadanam dhyāyet
sarvavighnopa-śāntaye || 1 ||
7|P age V ISVAS INST ITUT E O F SRI VISHNU SAHA SR AAMAM, CHEN NAI( IN)
ासं विस न ारं श ेः पौ मक षम् ।
पराशरा जं व े शुकतातं तपोिनिधम् ॥ 3 ॥
अिवकाराय शु ाय िन ाय परमा ने ।
सदै क प पाय िव वे सविज वे ॥ 5 ॥
avikārāya śuddhāya
nityāya paramātmane |
sadaika rūpa rūpāya
vishṇave sarvajishṇave || 5 ||
8|P age V ISVAS INST ITUT E O F SRI VISHNU SAHA SR AAMAM, CHEN NAI( IN)
य रणमा े ण ज संसारब नात् ।
िवमु ते नम ै िव वे भिव वे ॥ 6 ॥
yasya smaraṇa-mātreṇa
janma-samsāra-bandhanāt |
vimuchyate namastasmai
vishṇave prabha-vishṇave || 6 ||
ॐ नमो िव वे भिव वे ।
om namo vishṇave prabha-vishṇave |
ी वै श ायन उवाच
śrī vaiśampāyana uvācha
9|P age V ISVAS INST ITUT E O F SRI VISHNU SAHA SR AAMAM, CHEN NAI( IN)
युिधि र उवाच
yudhishṭhira uvācha
4
ஷ் 2ர உவாச
ी भी उवाच
śrī bhīshma uvācha
10 | P a g e V I S V A S I N S T I T U T E O F S R I V I S H N U S A H A S R A A M A M , C H E N N A I ( I N )
jagat-prabhum deva-deva
m-anantam purushottamam |
stuvannāma sahasreṇa
purushas satatotthitaha || 10 ||
11 | P a g e V I S V A S I N S T I T U T E O F S R I V I S H N U S A H A S R A A M A M , C H E N N A I ( I N )
एष मे सव धमाणां धम ऽिधक तमोमतः ।
य ा पु रीका ं वैरच रः सदा ॥ 14 ॥
esha me sarva dharmāṇām
dharmoऽdhika tamomataha |
yadbhaktyā puṇḍarīkāksham
stavairarchennaras sadā || 14 ||
paramam yo mahattejaf
paramam yo mahattapaha |
paramam yo mahad-bramha
paramam yaf parāyaṇam | 15 ||
pavitrāṇām pavitram yo
mangaḷānām cha mangaḷam |
daivatam devatānām cha
bhūtānām yoऽvyayaf pitā || 16 ||
_______________________________
12 | P a g e V I S V A S I N S T I T U T E O F S R I V I S H N U S A H A S R A A M A M , C H E N N A I ( I N )
यतः सवािण भूतािन भव ािद युगागमे ।
य ं लयं या पु नरे व युग ये ॥ 17 ॥
yatas sarvāṇi bhūtāni
bhavantyādi yugāgame |
yasmimścha pralayam yānti
punareva yugakshaye || 17 ||
13 | P a g e V I S V A S I N S T I T U T E O F S R I V I S H N U S A H A S R A A M A M , C H E N N A I ( I N )
ऋिषना ां सह वेद ासो महामु िनः ॥
छ ोऽनु टु प् तथा दे वो भगवान् दे वकीसुतः ॥ 20 ॥
ṛshirnāmnām sahasrasya
vedavyāso mahāmunihi ||
chhandoऽnushṭup tathā devo
bhagavān devakīsutaha || 20 ||
14 | P a g e V I S V A S I N S T I T U T E O F S R I V I S H N U S A H A S R A A M A M , C H E N N A I ( I N )
पू व ासः Pūrvanyāsaha
अ ी िव ोिद सह नाम ो महाम ॥
ी वे द ासो भगवान् ऋिषः ।अनु टु प् छ ः ।
ीमहािव ु ः परमा ा ीम ारायणो दे वता ।
अमृ तां शू वो भानु रित बीजम् ।
दे वकीन नः े ित श ः।
उ वः, ोभणो दे व इित परमोम ः ।
शङ् खभृ की च ीित कीलकम् ।
शा ध ा गदाधर इ म् ।
रथा पािण र ो इित ने म् ।
ि सामासामगः सामे ित कवचम् ।
आन ं पर े ित योिनः ।
ऋतु ुदशनः काल इित िद ः॥
ीिव प इित ानम् ।
ी महािव ु ी थ सह नाम जपे िविनयोगः ।
15 | P a g e V I S V A S I N S T I T U T E O F S R I V I S H N U S A H A S R A A M A M , C H E N N A I ( I N )
deva iti paramomantraha |
śankhabhṛnnandakī chakrīti kīlakam |
śārngadhanvā gadādhara ityastram |
rathāngapāṇi rakshobhya iti netram |
trisāmāsāmagas sāmeti kavacham |
ānandam parabramheti yonihi |
ṛtussudarśanah kāla iti digbandhaha ||
śrīviśvarūpa iti dhyānam |
śrī mahāvishṇu prītyarthe
sahasranāma jape viniyogaha |
ानम् Dhyānam
Kshīro-danvat-pradeśe śuchimaṇi
vilasat saikate mauktikānām
mālāklup-tāsanasthas sphaṭika maṇi
nibhair mauktikair maṇḍi-tāngaha |
śubhrai rabhrai radabhrai rupari
virachitair muktapīyūsha varshaihi
ānandī naf punīyā darinalina gadā
16 | P a g e V I S V A S I N S T I T U T E O F S R I V I S H N U S A H A S R A A M A M , C H E N N A I ( I N )
śankhapāṇir mukundaha || 1 ||
भू ः पादौ य नािभिवयदसुरिनल सू य च ने े
कणावाशाः िशरो ौमुखमिप दहनो य वा ेयम ः ।
अ ः थं य िव ं सुर नरखगगोभोिगग वदै ैः
िच ं रं र ते तं ि भु वन वपुशं िव ु मीशं नमािम ॥ 2 ॥
bhūf pādau yasya nābhir-viyadasura
nilaśchandra sūryau cha netre
karṇāvāśāś śirodyaur-mukhamapi
dahano yasya vāsteyamabdhihi |
antahstham yasya viśvam sura nara
khagago bhogi gandharva daityaihi
chitram ram ramyate tam tribhuvana
vapuśam vishṇumīśam namāmi || 2 ||
17 | P a g e V I S V A S I N S T I T U T E O F S R I V I S H N U S A H A S R A A M A M , C H E N N A I ( I N )
śāntākāram bhujagaśayanam
padmanābham sureśam
viśvādhāram gaganasadṛśam
meghavarṇam śubhāngam |
lakshmīkāntam kamalanayanam
yogihṛd dhyānagamyam *
vande vishṇum bhavabhayaharam
sarvalokaikanātham || 3 ||
________________________________
* here is another usage in practice as yogibhir dhyānagamyam
18 | P a g e V I S V A S I N S T I T U T E O F S R I V I S H N U S A H A S R A A M A M , C H E N N A I ( I N )
सशङ् खच ं सिकरीटकु लं
सपीतव ं सरसी हे णम् ।
सहार व ः थल शोिभ कौ ुभं
नमािम िव ुं िशरसा चतुभुजम् । 6॥
saśankhachakram sakirīṭakuṇḍalam
sapītavastram sarasīruhekshaṇam |
sahāra vakshas sthala śobhi kaustubham
namāmi vishṇum śirasā chaturbhujam | 6||
19 | P a g e V I S V A S I N S T I T U T E O F S R I V I S H N U S A H A S R A A M A M , C H E N N A I ( I N )
ो म् Stotram ॐ Om..
य ू ः श ु रािद ः पु रा ो महा नः ।
अनािदिनधनो धाता िवधाता धातु मः ॥ 5 ॥
svayambhūś śambhurādityaf
pushkarāksho mahāsvanaha |
anādinidhano dhātā
vidhātā dhāturuttamaha || 5 ||
aprameyo hṛshīkeśaf
padmanābhoऽmaraprabhuhu|
viśvakarmā manustvashṭā
sthavishṭhas sthaviro dhruvaha ||6||
21 | P a g e V I S V A S I N S T I T U T E O F S R I V I S H N U S A H A S R A A M A M , C H E N N A I ( I N )
अ ा ः शा त: कृ ो लोिहता ः तदनः ।
भू त ककु ाम * पिव ं म लं परम् ॥ 7 ॥
________________________________
* भूत ककु ाम - इस कार भी पाठ िकया जाता है
ई रो िव मीध ी मेधावी िव मः मः ।
अनु मो दु राधषः कृत ः कृितरा वान्॥ 9 ॥
22 | P a g e V I S V A S I N S T I T U T E O F S R I V I S H N U S A H A S R A A M A M , C H E N N A I ( I N )
īśvaro vikramī dhanvī
medhāvī vikramah kramaha |
anuttamo durādharshah
kṛtagñah kṛtirātmavān|| 9 ||
23 | P a g e V I S V A S I N S T I T U T E O F S R I V I S H N U S A H A S R A A M A M , C H E N N A I ( I N )
अज व रः िस ः िस ः सवािदर ु तः ।
वृ षाकिपरमे या ा सवयोगिविन ृतः ॥ 11 ॥
24 | P a g e V I S V A S I N S T I T U T E O F S R I V I S H N U S A H A S R A A M A M , C H E N N A I ( I N )
सवगः सव िव ानुिव े नो जनादनः ।
वे दो वेदिवद ो वेदा ो वेदिव िवः ॥ 14 ॥
lokādhyakshas surādhyaksho
dharmādhyakshah kṛtākṛtaha |
chaturātmā chatur-vyūhaś
chaturdamshṭraś chaturbhujaha || 15 ||
bhrājishṇur-bhojanam bhoktā
sahishṇur-jagadādijaha |
anagho vijayo jetā
viśvayonif punarvasuhu || 16 ||
25 | P a g e V I S V A S I N S T I T U T E O F S R I V I S H N U S A H A S R A A M A M , C H E N N A I ( I N )
उपे ो वामनः ां शुरमोघः शु िच िजतः ।
अती ः सङ् हः सग धृता ा िनयमो यमः ॥ 17 ॥
mahābuddhir-mahāvīryo
mahāśaktir-mahādyutihi |
anir-deśyavapuś śrīmā
nameyātmā mahādridhṛk* || 19 ||
________________________________
* here is another usage in practice as : mahādridhṛt -
26 | P a g e V I S V A S I N S T I T U T E O F S R I V I S H N U S A H A S R A A M A M , C H E N N A I ( I N )
महे ासो महीभता ीिनवासः सता ितः * ।
अिन ः सु रान ो गोिव ो गोिवदां पितः ॥ 20 ॥
________________________________
maheshvāso mahībhartā
śrīnivāsas satāngatihi * |
aniruddhas surānando
govindo govidām patihi || 20 ||
________________________________
* here is another usage in practice as : satāmgatihi
27 | P a g e V I S V A S I N S T I T U T E O F S R I V I S H N U S A H A S R A A M A M , C H E N N A I ( I N )
मरीिचदमनो हंसः सु पण भुजगो मः ।
िहर नाभः सुतपाः प नाभः जापितः ॥ 21 ॥
marīchir-damano hamsas
suparṇo bhujagottamaha |
hiraṇyanābhas sutapāf
padmanābhaf prajāpatihi ||21||
gurur-gurutamo dhāma
satyas satyaparākramaha |
nimishoऽnimishas sragvī
vāchaspati-rudāradhīhi ||23||
28 | P a g e V I S V A S I N S T I T U T E O F S R I V I S H N U S A H A S R A A M A M , C H E N N A I ( I N )
अ णी ामणीः ीमान् ायो नेता समीरणः
सह मूधा िव ा ा सह ा ः सह पात् ॥ 24 ॥
āvartano nivṛttātmā
samvṛtas sampramardanaha |
ahas samvartako vanhi-
ranilo dharaṇīdharaha || 25 ||
सु सादः स ा ा िव धृ भु भु ः ।
स ता स ृ तः साधु ज नारायणो नरः ॥ 26 ॥
suprasādaf prasannātmā
viśvadhṛg-viśvabhug-vibhuhu |
satkartā satkṛtas sādhur-
janhur-nārāyaṇo naraha || 26 ||
29 | P a g e V I S V A S I N S T I T U T E O F S R I V I S H N U S A H A S R A A M A M , C H E N N A I ( I N )
असङ् ेयोऽ मेया ा िविश ः िश कृ ु िचः ।
िस ाथः िस स ः िस दः िस साधनः ॥ 27 ॥
asankhyeyoऽprameyātmā
viśishṭaś śishṭakṛch chhuchihi |
siddhārthas siddhasankalpas
siddhidas siddhi sādhanaha|| 27 ||
30 | P a g e V I S V A S I N S T I T U T E O F S R I V I S H N U S A H A S R A A M A M , C H E N N A I ( I N )
ओज ेजोद् युितधरः काशा ा तापनः ।
ऋ : ा रो म ांशुभा रद् युितः ॥ 30 ॥
ojastejodyutidharaf
prakāśātmā pratāpanaha |
ṛddhas spashṭāksharo mantraś
chandrāmśur bhāskaradyutihi || 30 ||
31 | P a g e V I S V A S I N S T I T U T E O F S R I V I S H N U S A H A S R A A M A M , C H E N N A I ( I N )
अमृ तां शू वो भानु ः शशिब दुः सुरे रः ।
औषधं जगतः सेतुः स धमपरा मः ॥ 31 ॥
amṛtāmśūdbhavo bhānuś
śaśabindus sureśvaraha |
aushadham jagatas setus
satyadharmaparākramaha || 31 ||
bhūtabhavyabhavannāthaf
pavanaf pāvanoऽnalaha |
kāmahā kāmakṛt kāntah
kāmah kāmapradaf prabhuhu ||32 ||
yugādi kṛdyugāvarto
naikamāyo mahāśanaha |
adṛśyo vyaktarūpaścha
sahasrajida *-nantajit || 33 ||
__________________________________
* here is another usage in practice as : sahasrajita
32 | P a g e V I S V A S I N S T I T U T E O F S R I V I S H N U S A H A S R A A M A M , C H E N N A I ( I N )
इ ोऽिविश ः िश े ः िशख ी न षो वृषः ।
ोधहा ोधकृ ता िव बा महीधरः ॥ 34 ॥
ishṭoऽviśishṭaś śishṭeshṭaś
śikhaṇḍī nahusho vṛshaha |
krodhahā krodhakṛtkartā
viśvabāhur mahīdharaha || 34 ||
skandas skandadharo
dhuryo varado vāyuvāhanaha |
vāsudevo bṛhad-bhānu
rādidevaf purandaraha || 36 ||
33 | P a g e V I S V A S I N S T I T U T E O F S R I V I S H N U S A H A S R A A M A M , C H E N N A I ( I N )
अशोक ारण ारः शूरः शौ रजने रः ।
अनुकूलः शतावतः प ी प िनभे णः ॥ 37 ॥
aśoka-stāraṇa-stāraś
śūraś śaurir-janeśvaraha |
anukūlaś śatāvartaf
padmī padmanibhekshaṇaha || 37 ||
padmanābhoऽravindākshaf
padmagarbhaś śarīrabhṛt |
mahardhir-ṛddho vṛddhātmā
mahāksho garuḍadhvajaha || 38 ||
34 | P a g e V I S V A S I N S T I T U T E O F S R I V I S H N U S A H A S R A A M A M , C H E N N A I ( I N )
िव रो रोिहतो माग हेतुदामोदरः सहः ।
महीधरो महाभागो वे गवानिमताशनः ॥ 40 ॥
35 | P a g e V I S V A S I N S T I T U T E O F S R I V I S H N U S A H A S R A A M A M , C H E N N A I ( I N )
उ वः, ोभणो दे वः ीगभः परमे रः ।
करणं कारणं कता िवकता गहनो गु हः ॥ 41 ॥
vyavasāyo vyavasthānas
samsthānas sthānado dhruvaha |
parardhif paramaspashṭas-
tushṭaf pushṭaś śubhekshaṇaha || 42 ||
36 | P a g e V I S V A S I N S T I T U T E O F S R I V I S H N U S A H A S R A A M A M , C H E N N A I ( I N )
वै कु ः पु षः ाणः ाणदः णवः* पृथुः ।
िहर गभः श ु ो ा ो वायुरधो जः ॥ 44 ॥
________________________________
37 | P a g e V I S V A S I N S T I T U T E O F S R I V I S H N U S A H A S R A A M A M , C H E N N A I ( I N )
अिनिव ः थिव ोऽभूधमयूपो महामखः ।
न ने िमन ी मः, ामः समीहनः ॥ 47 ॥
38 | P a g e V I S V A S I N S T I T U T E O F S R I V I S H N U S A H A S R A A M A M , C H E N N A I ( I N )
ापनः वशो ापी नै का ा नैककमकृत्। ।
व रो व लो व ी र गभ धने रः ॥ 50 ॥
39 | P a g e V I S V A S I N S T I T U T E O F S R I V I S H N U S A H A S R A A M A M , C H E N N A I ( I N )
धमगु मकृ म सदस रम रम् *॥
अिव ाता सह ा ुिवधाता** कृतल णः ॥ 51 ॥
________________________________
* सद रमस रम् ** सह ा ुिवधाता - इस कार भी पाठ िकया जाता है
dharmagub-dharmakṛd-dharmī
sadasat-kshara-maksharam*||
avigñātā sahasrāmśur-**
vidhātā kṛtalakshaṇaha || 51 ||
________________________________
* here is another usage in practice as sada-kshara-masatkshara m ** sahastrāmśur
gabhastinemis sattvasthas
simho bhūta maheśvaraha |
ādidevo mahādevo
deveśo devabhṛd-guruhu || 52 ||
uttaro gopatir-goptā
gñānagamyaf purātanaha |
śarīra bhūtabhṛd bhoktā
kapīndro bhūridakshiṇaha || 53 ||
40 | P a g e V I S V A S I N S T I T U T E O F S R I V I S H N U S A H A S R A A M A M , C H E N N A I ( I N )
सोमपोऽमृ तपः सोमः पु िजत् पु स मः ।
िवनयो जयः स स ो दाशाहः सा तां पितः ॥ 54 ॥
somapoऽmṛtapas somaf
purujit purusattamaha |
vinayo jayas satyasandho
dāśārhas sātvatām patihi || 54 ||
41 | P a g e V I S V A S I N S T I T U T E O F S R I V I S H N U S A H A S R A A M A M , C H E N N A I ( I N )
महिषः किपलाचायः कृत ो मेिदनीपितः ।
ि पद दशा ो महा ः कृता कृत् ॥ 57 ॥
maharshih kapilāchāryah
kṛtagño medinīpatihi |
tripadas-tridaśādhyaksho
mahāśṛngah kṛtāntakṛt || 57 ||
mahāvarāho govindas
susheṇah kanakāngadī |
guhyo gabhīro gahano
guptaś chakragadādharaha || 58 ||
42 | P a g e V I S V A S I N S T I T U T E O F S R I V I S H N U S A H A S R A A M A M , C H E N N A I ( I N )
भगवान् भगहाऽऽन ी * वनमाली हलायुधः ।
आिद ो ोितरािद ः सिह ुगितस मः ॥ 60 ॥
________________________________
* भगहा न ी - इस कार भी पाठ िकया जाता है
bhagavān bhagahāऽऽnandī *
vanamālī halāyudhaha |
ādityo jyotirādityas
sahishṇur-gatisattamaha || 60 ||
________________________________
43 | P a g e V I S V A S I N S T I T U T E O F S R I V I S H N U S A H A S R A A M A M , C H E N N A I ( I N )
सु ध ा ख परशु दा णो िवण दः ।
िदवः ृ क् * सव ासो वाच ितरयोिनजः ॥ 61 ॥
______________________________
* िदिव ्क - इस कार भी पाठ िकया जाता है
sudhanvā khaṇḍaparaśur-
dāruṇo draviṇapradaha |
divas-spṛk* - sarvadṛgvyāso
vāchaspatirayonijaha || 61 ||
________________________________
* here is another usage in practice as divispṛk
शु भा ः शा दः ा कुमुदः कुवलेशयः ।
गोिहतो गोपितग ा वृ षभा ो वृषि यः ॥ 63 ॥
śubhāngaś śāntidas srashṭā
kumudah kuvaleśayaha |
gohito gopatir-goptā
vṛshabhāksho vṛshapriyaha || 63 ||
44 | P a g e V I S V A S I N S T I T U T E O F S R I V I S H N U S A H A S R A A M A M , C H E N N A I ( I N )
अिनवत िनवृ ा ा सं े ा ेमकृ वः ।
ीव व ाः ीवासः ीपितः ीमतांवरः ॥ 64 ॥
anivartī nivṛttātmā
samksheptā kshemakṛchchhivaha |
śrīvatsavakshāś śrīvāsaś
śrīpatiś śrīmatāmvaraha || 64 ||
ः ः शतान ो न ितगणे रः ।
िविजता ाऽिवधे या ा स ीित संशयः ॥ 66 ॥
svakshas svangaś śatānando
nandir-jyotir-gaṇeśvaraha |
vijitātmā ऽvidheyātmā
satkīrtiś chhinnasamśayaha || 66 ||
45 | P a g e V I S V A S I N S T I T U T E O F S R I V I S H N U S A H A S R A A M A M , C H E N N A I ( I N )
उदीणः सवत ुरनीशः शा त थरः ।
भू शयो भूषणो भू ितिवशोकः* शोकनाशनः ॥ 67 ॥
________________________________
udīrṇas sarvataśchakshu
ranīśaś śāśvatasthiraha |
bhūśayo bhūshaṇo bhūtir-
viśokaś * śokanāśanaha || 67 ||
________________________________
* here is another usage in practice as bhūti-raśokaś
46 | P a g e V I S V A S I N S T I T U T E O F S R I V I S H N U S A H A S R A A M A M , C H E N N A I ( I N )
कालनेिमिनहा वीरः शौ रः शूरजने रः *।
ि लोका ा ि लोकेशः केशवः केिशहा ह रः ॥ 69 ॥
________________________________
kālaneminihā vīraś
śauriś śūrajaneśvaraha |
trilokātmā trilokeśah
keśavah keśihā harihi || 69 ||
________________________________
kāmadevah kāmapālah
kāmī kāntah kṛtāgamaha |
anirdeśyavapur-vishṇur-
vīroऽnanto dhanañjayaha || 70 ||
47 | P a g e V I S V A S I N S T I T U T E O F S R I V I S H N U S A H A S R A A M A M , C H E N N A I ( I N )
ो कृद् ा िववधनः ।
िवद् ा णो ी ो ा णि यः ॥ 71 ॥
48 | P a g e V I S V A S I N S T I T U T E O F S R I V I S H N U S A H A S R A A M A M , C H E N N A I ( I N )
मनोजव ीथकरो वसुरेता वसु दः ।
वसु दो वासु देवो वसुवसु मना हिवः ॥ 74 ॥
Manojavas tīrthakaro
vasuretā vasupradaha |
vasuprado vāsudevo
vasurvasumanā havihi || 74 ||
49 | P a g e V I S V A S I N S T I T U T E O F S R I V I S H N U S A H A S R A A M A M , C H E N N A I ( I N )
िव मूितमहामूितद मूितरमू ितमान् ।
अनेकमूितर ः शतमूितः शताननः ॥ 77 ॥
viśvamūrtir-mahāmūrtir-
dīptamūrti-ramūrtimān |
anekamūrti-ravyaktaś
śatamūrtiś śatānanaha || 77 ||
सु वणवण हे मा ो वरा ना दी ।
वीरहा िवषमः शू ो घृताशीरचल लः ॥ 79 ॥
suvarṇavarṇo hemāngo
varāngaśchandanāngadī |
vīrahā vishamaś śūnyo
ghṛtāśī-rachala-śchalaha || 79 ||
50 | P a g e V I S V A S I N S T I T U T E O F S R I V I S H N U S A H A S R A A M A M , C H E N N A I ( I N )
अमानी मानदो मा ो लोक ामी ि लोकधृ क् * ।
सु मेधा मेधजो ध ः स मेधा धराधरः ॥ 80 ॥
________________________________
51 | P a g e V I S V A S I N S T I T U T E O F S R I V I S H N U S A H A S R A A M A M , C H E N N A I ( I N )
तेजोवृ षो द् युितधरः सवश भृतां वरः ।
हो िन हो ो नैक ो गदा जः ॥ 81 ॥
tejovṛsho dyutidharas
sarvaśastrabhṛtām varaha |
pragraho nigraho vyagro
naikaśṛngo gadāgrajaha || 81 ||
samāvartoऽnivṛttātmā *
durjayo duratikramaha |
durlabho durgamo durgo
durāvāso durārihā || 83 ||
________________________________
52 | P a g e V I S V A S I N S T I T U T E O F S R I V I S H N U S A H A S R A A M A M , C H E N N A I ( I N )
शु भा ो लोकसार ः सुत ु ुवधनः ।
इ कमा महाकमा कृतकमा कृतागमः ॥ 84 ॥
śubhāngo lokasārangas
sutantus tantuvardhanaha |
indrakarmā mahākarmā
kṛtakarmā kṛtāgamaha || 84 ||
उ वः सु रः सु ो र नाभः सुलोचनः ।
अक वाजसनः * ी जय ः सविव यी ॥ 85 ॥
________________________________
53 | P a g e V I S V A S I N S T I T U T E O F S R I V I S H N U S A H A S R A A M A M , C H E N N A I ( I N )
suvarṇabindu rakshobhyas
sarvavāgīśvareśvaraha |
mahāhrado mahāgarto
mahābhūto mahānidhihi || 86 ||
________________________________
कुमु दः कु रः कु ः पज ः पावनोऽिनलः *।
अमृ ताशो**ऽमृतवपुः सव ः सवतोमु खः ॥ 87 ॥
________________________________
________________________________
सु लभः सु तः िस ः श ु िज ु तापनः ।
ोधोऽदु रोऽ ाणूरा िनषू दनः ॥ 88 ॥
sulabhas suvratas siddhaś
śatrujich-chhatrutāpanaha |
nyagrodhoऽdumbaroऽśvatthaś
chāṇūrāndhra nishūdanaha || 88 ||
54 | P a g e V I S V A S I N S T I T U T E O F S R I V I S H N U S A H A S R A A M A M , C H E N N A I ( I N )
सह ािचः स िज ः स ैधाः स वाहनः ।
अमू ितरनघोऽिच ो भयकृ यनाशनः ॥ 89 ॥
sahasrārchis saptajihvas
saptaidhās saptavāhanaha |
amūrti ranaghoऽchintyo
bhayakṛd-bhayanāśanaha || 89 ||
55 | P a g e V I S V A S I N S T I T U T E O F S R I V I S H N U S A H A S R A A M A M , C H E N N A I ( I N )
भारभृ त् किथतो योगी योगीशः सवकामदः ।
आ मः मणः, ामः सुपण वायुवाहनः ॥ 91 ॥
bhārabhṛt-kathito yogī
yogīśas sarvakāmadaha |
āśramaś śramaṇaha kshāmas
suparṇo vāyuvāhanaha || 91 ||
dhanurdharo dhanurvedo
daṇḍo damayitā damaha * |
aparājitas sarvasaho
niyantāऽniyamoऽyamaha ** || 92 ||
________________________________
स वान् सा कः स ः स धमपरायणः ।
अिभ ायः ि याह ऽहः ि यकृत् ीितवधनः ॥ 93 ॥
sattvavān sāttvikas
satyas satyadharmaparāyaṇaha |
abhiprāyaf priyārhoऽrhaf
priyakṛt prītivardhanaha || 93 ||
56 | P a g e V I S V A S I N S T I T U T E O F S R I V I S H N U S A H A S R A A M A M , C H E N N A I ( I N )
िवहायसगित ितः सु िच तभु भुः ।
रिविवरोचनः सूयः सिवता रिवलोचनः ॥ 94 ॥
vihāyasagatir-jyotis
suruchir-hutabhugvibhuhu |
ravir-virochanas sūryas
savitā ravilochanaha || 94 ||
sanāt sanātanatamah
kapilah kapi-ravyayaha |
svastidas svastikṛt-svasti
svastibhuk svasti dakshiṇaha || 96 ||
57 | P a g e V I S V A S I N S T I T U T E O F S R I V I S H N U S A H A S R A A M A M , C H E N N A I ( I N )
अरौ ः कु ली च ी िव ूिजतशासनः ।
श ाितगः श सहः िशिशरः शवरीकरः ॥ 97 ॥
uttāraṇo dushkṛtihā
puṇyo dus-svapnanāśanaha |
vīrahā rakshaṇas santo
jīvanaf paryavasthitaha || 99 ||
58 | P a g e V I S V A S I N S T I T U T E O F S R I V I S H N U S A H A S R A A M A M , C H E N N A I ( I N )
अन पोऽन ीिजतम ुभयापहः ।
चतुर ो गभीरा ा िविदशो ािदशो िदशः ॥ 100 ॥
anantarūpoऽnantaśrīr-
jitamanyur-bhayāpahaha |
chaturaśro gabhīrātmā
vidiśo vyādiśo diśaha || 100 ||
59 | P a g e V I S V A S I N S T I T U T E O F S R I V I S H N U S A H A S R A A M A M , C H E N N A I ( I N )
अनािदभू भुवो ल ीः सु वीरो िचरा दः ।
जननो जनज ािदभ मो भीमपरा मः ॥ 101 ॥
anādir-bhūrbhuvo lakshmīs
suvīro ruchirāngadaha |
janano janajanmādir-
bhīmo bhīmaparākramaha || 101 ||
pramāṇam prāṇanilayaf
prāṇabhṛt * prāṇajīvanaha |
tattvam tattvavidekātmā
janmamṛtyujarātigaha || 103 ||
________________________________
60 | P a g e V I S V A S I N S T I T U T E O F S R I V I S H N U S A H A S R A A M A M , C H E N N A I ( I N )
भू भुवः ारः सिवता िपतामहः ।
य ो य पितय ा य ा ो य वाहनः ॥ 104 ॥
bhūrbhuvas svastarustāras
savitā prapitāmahaha |
yagño yagñapatir-yajvā
yagñāngo yagñavāhanaha || 104 ||
ātmayonis svayamjāto
vaikhānas sāmagāyanaha |
devakīnandanas srashṭā
kshitīśaf pāpanāśanaha || 106 ||
61 | P a g e V I S V A S I N S T I T U T E O F S R I V I S H N U S A H A S R A A M A M , C H E N N A I ( I N )
शङ् खभृ की च ी शा ध ा गदाधरः ।
रथा पािणर ो ः सव हरणायु धः ॥ 107 ॥
ी सव हरणायुध ॐ नम इित ।
ी वासुदेवोऽिभर तु ॐ नम इित ।
śrī vāsudevoऽbhirakshatu om nama iti |
62 | P a g e V I S V A S I N S T I T U T E O F S R I V I S H N U S A H A S R A A M A M , C H E N N A I ( I N )
उ र भागं uttara bhāgam
फल ुितः phalaśrutihi
itīdam kīrtanīyasya
keśavasya mahātmanaha |
nāmnām sahasram divyānā
maśesheṇa prakīrtitam| || 1 ||
ya idam śṛṇuyānnityam
yaśchāpi parikīrtayet||
nāśubham prāpnuyāt kiñchit-
soऽmutreha cha mānavaha || 2 ||
64 | P a g e V I S V A S I N S T I T U T E O F S R I V I S H N U S A H A S R A A M A M , C H E N N A I ( I N )
न भयं िचदा ोित वीय तेज िव ित ।
भव रोगो द् युितमान् बल प गुणा तः ॥ 7 ॥
na bhayam kvachidāpnoti
vīryam tejaścha vindati |
bhavatyarogo dyutimān
balarūpa guṇānvitaha || 7 ||
durgāṇyatitaratyāśu
purushaf purushottamam |
stuvannāma sahasreṇa
nityam bhakti samanvitaha || 9 ||
65 | P a g e V I S V A S I N S T I T U T E O F S R I V I S H N U S A H A S R A A M A M , C H E N N A I ( I N )
वासु देवा यो म वासुदेवपरायणः ।
सवपापिवशु ा ा याित सनातनम्। ॥ 10 ॥
vāsudevāśrayo martyo
vāsudeva parāyaṇaha |
sarvapāpa viśuddhātmā
yāti bramha sanātanam| || 10 ||
इमं वमधीयानः ाभ सम तः ।
यु े ता सुख ा ीधृित ृित कीितिभः ॥ 12 ॥
imam stavamadhīyānaś
śraddhā bhakti samanvitaha |
yujyetātma sukhakshānti
śrīdhṛti smṛti kīrtibhihi || 12 ||
66 | P a g e V I S V A S I N S T I T U T E O F S R I V I S H N U S A H A S R A A M A M , C H E N N A I ( I N )
न ोधो न च मा य न लोभो नाशुभामितः ।
भव कृतपु ानां भ ानां पु षो मे ॥ 13 ॥
na krodho na cha mātsaryam
na lobho nāśubhāmatihi |
bhavanti kṛta puṇyānām
bhaktānām purushottame || 13 ||
67 | P a g e V I S V A S I N S T I T U T E O F S R I V I S H N U S A H A S R A A M A M , C H E N N A I ( I N )
इ यािण मनोबु ः स ं तेजो बलं धृितः ।
वासु देवा का ा ः, े ं े एव च ॥ 16 ॥
indriyāṇi manobuddhis
sattvam tejo balam dhṛtihi |
vāsudevātma kānyāhuhu
kshetram kshetragña eva cha || 16 ||
सवागमानामाचारः थमं प रक ते * ।
आचार भवो ** धम धम भु र ुतः ॥ 17 ॥
________________________________
* प रक ते / प रक ते ** आचार थमो - इस कार भी पाठ िकया जाता है
sarvāgamānā māchāraf
prathamam parikalpate* |
āchāra prabhavo** dharmo
dharmasya prabhurachyutaha || 17 ||
________________________________
*there is another usage in practice as : parikalpite or parikalpyate and ** āchāra prathamo
68 | P a g e V I S V A S I N S T I T U T E O F S R I V I S H N U S A H A S R A A M A M , C H E N N A I ( I N )
योगो ानं तथा साङ् ं िव ाः िश ािदकम च ।
वे दाः शा ािण िव ानमेत व जनादनात् ॥ 19 ॥
yogogñānam tathā sānkhyam
vidyāś śilpādikarma cha |
vedāś śāstrāṇi vigñānam
etat sarvam janārdanāt || 19 ||
eko vishṇur-mahad-bhūtam
pṛthagbhūtā nyanekaśaha |
trīllokān vyāpya bhūtātmā
bhunkte viśvabhugavyayaha || 20 ||
69 | P a g e V I S V A S I N S T I T U T E O F S R I V I S H N U S A H A S R A A M A M , C H E N N A I ( I N )
िव े रमजं दे वं जगतः भुम यम्।
भज ये पु रा ं न ते या पराभवम् ॥ 22 ॥
न ते या पराभवम् ॐ नम इित ।
na te yānti parābhavam om nama iti |
_______________________________________
padmapatra viśālāksha
padmanābha surottama |
bhaktānā manuraktānām
trātā bhava janārdana || 23 ||
70 | P a g e V I S V A S I N S T I T U T E O F S R I V I S H N U S A H A S R A A M A M , C H E N N A I ( I N )
yo mām nāma sahasreṇa
stotumichchati pāṇḍava |
soऽhamekena ślokena
stuta eva na samśayaha || 24 ||
ु त एव न संशय ॐ नम इित ।
stuta eva na samśaya om nama iti |
________________________________
vāsanād vāsudevasya
vāsitam bhuvanatrayam* |
sarvabhūta nivāsoऽsi
vāsudeva namoऽstu te || 25 ||
________________________________
71 | P a g e V I S V A S I N S T I T U T E O F S R I V I S H N U S A H A S R A A M A M , C H E N N A I ( I N )
पाव ुवाच pārvatyuvācha
kenopāyena laghunā
vishṇor-nāma sahasrakam |
paṭhyate paṇḍitair-nityam
śrotumichchhāmyaham prabho || 26 ||
72 | P a g e V I S V A S I N S T I T U T E O F S R I V I S H N U S A H A S R A A M A M , C H E N N A I ( I N )
ोवाच bramhovācha
namoऽstvanantāya sahasramūrtaye
sahasrapādākshi śirorubāhave |
sahasranāmne purushāya śāśvate
sahasrakoṭi* yugadhāriṇe namaha || 28 ||
73 | P a g e V I S V A S I N S T I T U T E O F S R I V I S H N U S A H A S R A A M A M , C H E N N A I ( I N )
ी भगवान् उवाच śrī bhagavān uvācha
paritrāṇāya sādhūnām
vināśāya cha dushkṛtām| |
dharma samsthāpanārthāya
sambhavāmi yuge yuge || 31 ||
74 | P a g e V I S V A S I N S T I T U T E O F S R I V I S H N U S A H A S R A A M A M , C H E N N A I ( I N )
(हम िन िल खत ोक का दो बार जाप करते ह)
75 | P a g e V I S V A S I N S T I T U T E O F S R I V I S H N U S A H A S R A A M A M , C H E N N A I ( I N )
यद र पद ं मा ाहीनं तु य वेत्
त सव तां दे व नारायण नमोऽ ु ते ।
yadakshara padabhrashṭam
mātrāhīnantu yadbhavet
tathsarvam kshamyatām deva
nārāyaṇa namostu te |
___________________________________
76 | P a g e V I S V A S I N S T I T U T E O F S R I V I S H N U S A H A S R A A M A M , C H E N N A I ( I N )