Paradoteo p1 1

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ
ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ
ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
«ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ»
ΔΡΑΣΗ
«Ενίσχυση της απασχόλησης των ερευνητών σε επιχειρήσεις»
ΚΩΔΙΚΟΣ ΕΡΓΟΥ 1564
Διαχείριση των υπολειμμάτων ανακύκλωσης προς δημιουργία

ΤΙΤΛΟΣ ΕΡΓΟΥ
δομικού υλικού. (ακρωνύμιο: ΔΥΑΔΔΥ)
ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΣ ECORAP A.E.
ΕΝΟΤΗΤΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ (Ε.Ε.) 1: ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΕΡΕΥΝΑΣ
Παραδοτέο Π1.1: Αγορά – Διάθεση Ανακυκλώσιμων Υλικών & Υπολειμμάτων ΚΔΑΥ

1
Περίληψη
Η παρούσα έρευνα επιδιώκει την πλήρη αξιοποίηση των αποβλήτων συσκευασιών προς την
κατεύθυνση αξιοποίησης των υπολειμμάτων διαλογής ανακυκλώσιμων υλικών, σε τελικά προϊόντα
υψηλής προστιθέμενης αξίας.
Στο πλαίσιο αυτό το ερευνητικό έργο με τίτλο ‘Διαχείριση των υπολειμμάτων ανακύκλωσης προς
δημιουργία δομικού υλικού’, αποσκοπεί στην ανάπτυξη δομικών υλικών που έχουν ως συνθετικά μέρη
κλάσματα δευτερογενών ανακυκλώσιμων υλικών που προκύπτουν ως υπόλειμμα.
Στην παρούσα 1η Ενότητα Εργασία (ΕΕ1) πραγματοποιείται ο σχεδιασμός της έρευνας αναφορικά με
την επιλογή του τύπου των υπολειμμάτων ή/και ενδιάμεσων προϊόντων, τα οποία θα διερευνηθούν ως
προς τη χρήση τους, τόσο μεμονωμένα όσο και συνδυαστικά, ως δυνητικά δομικά υλικά.
Το παρόν Παραδοτέο (Π1.1) με τίτλο ‘Αγορά – Διάθεση Ανακυκλώσιμων Υλικών & Υπολειμμάτων
ΚΔΑΥ’, περιλαμβάνει τα εξής:
• Στο κεφάλαιο 1 αναλύονται οι έννοιες των Αστικών Στερεών Αποβλήτων (ΑΣΑ) και της
Ανακύκλωσης, καθώς και το νομικό πλαίσιο που τα διέπει.
• Στο κεφάλαιο 2 περιγράφονται οι πρακτικές διαχείρισης των ΑΣΑ και των υλικών
συσκευασίας και ποιο συγκεκριμένα οι διαδικασίες συλλογής, μεταφοράς και επεξεργασίας
τους.
• Στο κεφάλαιο 3 πραγματοποιείται καταγραφή και ανάλυση των Εγκαταστάσεων Μηχανικής
Ανακύκλωσης και του εξοπλισμού που χρησιμοποιούν, καθώς επίσης και των μεθόδων,
τεχνικών και τεχνολογιών επεξεργασίας ή/και διάθεσης του υπολείμματος των εν λόγω
εγκαταστάσεων. Επίσης περιγράφονται τα ποιοτικά χαρακτηριστικά των εισερχομένων
ρευμάτων αποβλήτων, καθώς και τα χαρακτηριστικά των ενδιάμεσων και τελικών προϊόντων
που προκύπτουν μετά την επεξεργασία και του υπολείμματος.
• Στο κεφάλαιο 4 πραγματοποιείται καταγραφή και ανάλυση των Κέντρων Διαλογής
Ανακυκλώσιμων Υλικών και του εξοπλισμού που χρησιμοποιούν. Επίσης περιγράφονται τα
ποιοτικά χαρακτηριστικά των εισερχομένων ρευμάτων αποβλήτων, τα είδη των υλικών ως
τελικά προϊόντα και οι κύριες χρήσεις τους, καθώς και η ποιοτική σύσταση του υπολείμματος
και οι τρόποι διάθεσής του.
• Στο κεφάλαιο 5 δίνονται τα ποιοτικά και ποσοτικά χαρακτηριστικά των υλικών – στόχων και
παρατίθενται εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην ανάκτηση ανακυκλώσιμων υλικών-
στόχων, καθώς και οι τιμές ανακυκλώσιμων υλικών και κοστολογικά στοιχεία σε ελεγχόμενη και
χρηματιστηριακή διάσταση που επικρατούν στην αγορά.
• Στο κεφάλαιο 6 παρουσιάζονται οι παράμετροι διάθεσης υπολείμματος, τόσο οι
περιβαλλοντικές όσο και οι οικονομικές, με αναφορές στην ισχύουσα νομοθεσία και περιγραφή
των περιβαλλοντικών και κοινωνικο-οικονομικών οφελών από την ορθή διαχείρισή του.
• Στο κεφάλαιο 7 εξάγονται τα συμπεράσματα που σχετίζονται με το παρόν παραδοτέο.

2
Πίνακας Περιεχομένων
1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ 7
1.1 Αντικείμενο Παραδοτέου ............................................................................................................................ 7
1.2. Υφιστάμενο Νομικό Πλαίσιο .................................................................................................................... 10
1.3. Ερευνητική Ομάδα – Δικαιούχος Έργου ................................................................................................ 12
1.4. Αστικά Στερεά Απόβλητα ........................................................................................................................ 14
1.5. Ανακύκλωση .............................................................................................................................................. 20
2. ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΣΥΜΜΕΙΚΤΩΝ ΑΣΤΙΚΩΝ ΣΤΕΡΕΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ & ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ
ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΩΝ 37
2.1. Συλλογή ..................................................................................................................................................... 37
2.2 Μεταφορά................................................................................................................................................... 42
2.3. Επεξεργασία .............................................................................................................................................. 46
3. ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΜΗΧΑΝΙΚΗΣ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗΣ 49
3.1. Ποιοτικά Χαρακτηριστικά Εισερχόμενων Ρευμάτων Αποβλήτων ....................................................... 50
3.2. Εξοπλισμός Μηχανικής Ανακύκλωσης .................................................................................................... 53
3.3. Τελικά Προϊόντα ....................................................................................................................................... 61
3.4. Υπόλειμμα .................................................................................................................................................. 61
3.4.1. Φυσικά & Χημικά Χαρακτηριστικά 61
3.4.2. Ποιοτική Σύσταση 65
3.4.3. Πρακτικές Διάθεσης 66
4. ΚΕΝΤΡΑ ΔΙΑΛΟΓΗΣ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΙΜΩΝ ΥΛΙΚΩΝ 68
4.1. Ποιοτικά Χαρακτηριστικά Εισερχόμενων Ρευμάτων Αποβλήτων ....................................................... 73
4.2. Εξοπλισμός Μηχανικής Ανακύκλωσης .................................................................................................... 74
4.3. Τελικά Προϊόντα ....................................................................................................................................... 77
4.4. Υπόλειμμα .................................................................................................................................................. 77
4.4.1. Φυσικά & Χημικά Χαρακτηριστικά 77
4.4.2. Ποιοτική Σύσταση 78
4.4.3. Πρακτικές Διάθεσης 78
5. ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΔΙΑΘΕΣΗ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΙΜΩΝ ΥΛΙΚΩΝ 80
5.1. Ποιοτικός και Ποσοτικός Χαρακτηρισμός Υλικών – Στόχων................................................................ 80
5.2. Αγορά Ανακυκλώσιμων Υλικών – Στόχων ............................................................................................. 84
5.3. Βέλτιστες Διαθέσιμες Τεχνικές Αξιοποίησης Υπολείμματος ................................................................. 87
6. ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΕΣ & ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΙ ΔΙΑΘΕΣΗΣ ΥΠΟΛΕΙΜΜΑΤΟΣ 89
6.1. Περιβαλλοντικές Παράμετροι Διάθεσης Υπολείμματος ........................................................................ 89
6.2. Οικονομικές Παράμετροι Διάθεσης Υπολείμματος................................................................................ 90
7. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ 93

3
Ευρετήριο Πινάκων
Πίνακας 1: Στοιχεία της Εταιρείας - Δικαιούχου Εκτέλεσης του Ερευνητικού Έργου .................................13
Πίνακας 2: Κατηγοριοποίηση Αστικών Στερεών Αποβλήτων με βάση τον Ευρωπαϊκό Κατάλογο
Αποβλήτων ............................................................................................................................................................15
Πίνακας 3: Κατηγοριοποίηση Υλικών Συσκευασίας με βάση τον Ευρωπαϊκό Κατάλογο Αποβλήτων ........16
Πίνακας 4: Παραγωγή ΑΣΑ ανά μέγεθος πληθυσμού στη Ελλάδα.................................................................18
Πίνακας 5 : Μέση ποιοτική σύσταση των παραγόμενων ΑΣΑ στην Ελλάδα, για το έτος 2002..................18
Πίνακας 6 : Μέση ποιοτική σύσταση των παραγόμενων ΑΣΑ στην Ελλάδα, για το έτος 2010..................19
Πίνακας 7 : Οι επιδόσεις της Ελληνική Εταιρεία Αξιοποίησης-Ανακύκλωσης................................................25
Πίνακας 8 : Σύγκριση μεθόδων συλλογής ανακυκλώσιμων υλικών ...............................................................39
Πίνακας 9 : Εξοπλισμός συλλογής ανακυκλώσιμων υλικών...........................................................................41
Πίνακας 10 : Τεχνολογίες προετοιμασίας αποβλήτων .....................................................................................46
Πίνακας 11 : Τεχνολογίες διαχωρισμού αποβλήτων ........................................................................................47
Πίνακας 12 : Ειδικό βάρος ΑΣΑ ανά φάση διαχείρισης ....................................................................................62
Πίνακας 13 : Αποτελέσματα αναλύσεων υλικών ..............................................................................................64
Πίνακας 14 : Τα Κέντρα Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών στην Ελλάδα ..................................................69
Πίνακας 15 : Χαρακτηριστικά μεγέθη των Κέντρων Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών .............................71
Πίνακας 16 : Ποιοτικά χαρακτηριστικά εισερχόμενου ρεύματος & ανάκτηση 2013 σε tn για το ΚΔΑΥ
Κορίνθου ...............................................................................................................................................................83
Πίνακας 17 : Εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην ανάκτηση ανακυκλώσιμων υλικών-στόχων .........84

4
Ευρετήριο Εικόνων
Εικόνα 1 : Μέση ποιοτική σύσταση των παραγόμενων ΑΣΑ στην Ελλάδα, για το έτος 2010 ....................20
Εικόνα 2 : Κάλυψη της Ελλάδας από έργα Χώρων Υγειονομικής Ταφής Αποβλήτων .................................21
Εικόνα 3 : Βασικοί άξονες της πολιτικής διαχείρισης των αστικών στερεών αποβλήτων στη Ελλάδα......23
Εικόνα 4: Το οργανωτικό σχήμα εφαρμογής της νομοθεσία περί υλικών συσκευασιών ............................25
Εικόνα 5 : Ποσοστά ανακύκλωσης στην Ελλάδα για τα έτη 1989 και 1997 .................................................26
Εικόνα 6 : Διαχρονική εξέλιξη του ποσοστού ανακύκλωσης για τα έτη 2004-2008 ....................................27
Εικόνα 7 : Διαχρονική εξέλιξη της μείωσης του όγκου απορριμμάτων στους χώρους ταφής ...................28
Εικόνα 8 : Διαχρονική εξέλιξη της εξοικονόμησης ενέργειας..........................................................................28
Εικόνα 9 : Διαχρονική εξέλιξη της μείωσης επιπέδων CO 2 .............................................................................29
Εικόνα 10 : Παραγωγή και ανάκτηση συνόλου αποβλήτων συσκευασιών ...................................................29
Εικόνα 11 : Παραγωγή και ανάκτηση αποβλήτων χαρτιού - χαρτονιού .......................................................30
Εικόνα 12 : Παραγωγή και ανάκτηση αποβλήτων πλαστικού ........................................................................30
Εικόνα 13 : Παραγωγή και ανάκτηση αποβλήτων γυαλιού .............................................................................30
Εικόνα 14 : Παραγωγή και ανάκτηση αποβλήτων μετάλλων .........................................................................31
Εικόνα 15 : Παραγωγή και ανάκτηση αποβλήτων ξύλου ................................................................................31
Εικόνα 16 : Κλειστά Containers ........................................................................................................................40
Εικόνα 17 : Ανοιχτά Containers..........................................................................................................................41
Εικόνα 18 : Απορριμματοφόρο Όχημα Τύπου Πρέσας ...................................................................................44
Εικόνα 19 : Απορριμματοφόρο Όχημα Τύπου Περιστρεφόμενου Τυμπάνου (μύλος) ................................44
Εικόνα 20 : Όχημα Ανακύκλωσης ......................................................................................................................45
Εικόνα 21 : Όχημα Ανακύκλωσης ......................................................................................................................45
Εικόνα 22 : Δέμα μπουκαλιών HDPE........................................................................................................................57
Εικόνα 23 : Σπαστήρας μικρών δεμάτων..................................................................................................................57
Εικόνα 24 : Τυπική μεταφορική ταινία για ελαφριά υλικά...........................................................................................58
Εικόνα 25 : Τυπικός θρυμματιστής κατάλληλος για πλαστικά.....................................................................................59

5
Συντομογραφίες
ΑΣΑ : Αστικά Στερεά Απόβλητα
Α/Φ : Απορριμματοφόρο
ΕΕΑΑ : Ελληνική Εταιρία Αξιοποίησης Ανακύκλωσης
ΕΜΑΚ : Εγκατάσταση Μηχανικής Ανακύκλωσης
ΕΣΔΑ : Εθνικός Σχεδιασμό Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων
ΚΒ : Κατά Βάρος
ΚΔΑΥ : Κέντρο Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών
ΚΕΔΕ : Κεντρική 'Ένωση Δήμων Ελλάδος
ΚΥΑ : Κοινή Υπουργική Απόφαση
ΜΜΔ : Μονάδα Μηχανικού Διαχωρισμού
ΦΕΚ : Φύλλο Εφημερίδας Κυβέρνησης
ΦΟΔΣΑ : Φορέας Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων
ΧΑΔΑ : Χώρος Ανεξέλεγκτης Διάθεσης Απορριμμάτων
ΧΥΤΑ : Χώρος Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων
BOD5: Βιοχημικά απαιτούμενο οξυγόνο
COD: Χημικά απαιτούμενο οξυγόνο

6
1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ
1.1 Αντικείμενο Παραδοτέου
Η συγκεκριμένη δράση που έχει ως στόχο την έρευνα και ανάπτυξη ‘νέων’ και καινοτόμων προϊόντων
από την επεξεργασία αποβλήτων συσκευασιών, χρηματοδοτείται από τη Γενική Γραμματεία Έρευνας
και Τεχνολογίας στο πλαίσιο του ερευνητικού έργου με τίτλο ‘Διαχείριση των υπολειμμάτων
ανακύκλωσης προς δημιουργία δομικού υλικού’. Το εν λόγω έργο εγκρίθηκε προς χρηματοδότηση στο
πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος ‘Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού’, Δράση: ‘Ενίσχυση της
Απασχόλησης των Ερευνητών σε Επιχειρήσεις’.
Η εταιρεία ECORAP ΑΕ συγχρηματοδοτεί την παρούσα έρευνα επιδιώκοντας την πλήρη αξιοποίηση των
αποβλήτων συσκευασιών προς την κατεύθυνση αξιοποίησης των υπολειμμάτων διαλογής
ανακυκλώσιμων υλικών, σε τελικά προϊόντα υψηλής προστιθέμενης αξίας. Στο πλαίσιο αυτό, αποσκοπεί
στην ανάπτυξη δομικών υλικών που έχουν ως συνθετικά μέρη κλάσματα δευτερογενών
ανακυκλώσιμων υλικών που προκύπτουν ως υπόλειμμα της υφιστάμενης λειτουργίας του ιδιόκτητου
Κέντρου Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών (ΚΔΑΥ Κορινθίας).
Η παρούσα έρευνα η οποία θα είναι διετούς διάρκειας και ξεκίνησε την 1η Αυγούστου 2013, σύμφωνα
με τα οριζόμενα στην εγκεκριμένη πρόταση, αποτελείται από 4 Ενότητες και 9 παραδοτέα, ως κάτωθι:
• ΕΝΟΤΗΤΑ 1: ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΕΡΕΥΝΑΣ.
o Παραδοτέο 1.1: Αγορά – Διάθεση Ανακυκλώσιμων Υλικών & Υπολειμμάτων ΚΔΑΥ.
o Παραδοτέο 1.2: Εφαρμογές Δομικών Υλικών Σύστασης Ανάλογης με Ανακυκλώσιμα
Υλικά – Στόχους.
o Παραδοτέο 1.3: Ποιοτικός & Ποσοτικός Χαρακτηρισμός Ανακυκλώσιμων Υλικών –
Στόχων & Υπολείμματος ΚΔΑΥ & Μονάδας Κομποστοποίησης.
o Παραδοτέο 1.4: Σχεδιασμός Αναλύσεων & Δοκιμών Υλικών – Στόχων & Υπολείμματος
ΚΔΑΥ.
• ΕΝΟΤΗΤΑ 2: ΔΕΙΓΜΑΤΟΛΗΨΙΑ, ΜΕΤΡΗΣΕΙΣ, ΑΝΑΛΥΣΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ.
o Παραδοτέο 2.1: Φυσικά Χαρακτηριστικά & Αποτελέσματα Χημικών Αναλύσεων Υλικών
– Στόχων & Υπολείμματος,
o Παραδοτέο 2.2: Αποτελέσματα Δοκιμών Θερμικών & Μηχανικών Καταπονήσεων
Δοκιμίων Πρότυπων Υλικών – Στόχων’
• ΕΝΟΤΗΤΑ 3: ΕΞΑΓΩΓΗ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΩΝ.
o Παραδοτέο 3.1: Προτεινόμενες Χρήσεις Ανακυκλώσιμων Υλικών – Στόχων &
Υπολείμματος ως Δομικών Υλικών’.
o Παραδοτέο 3.2: Τεχνική Τεκμηρίωση Χρήσεων Πρότυπων Δομικών Υλικών &
Σύγκριση Προδιαγραφών με Συμβατικά Δομικά Υλικά’, Παραδοτέο 3.3: Πιστοποίηση
Τεχνικών Προδιαγραφών Πρότυπων Υλικών.
• ΕΝΟΤΗΤΑ 4: ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ ΔΗΜΟΣΙΟΤΗΤΑΣ & ΔΙΑΧΥΣΗΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ.

7
o Παραδοτέα: Ιστοσελίδα Ερευνητικού Έργου. Δημοσιεύσεις σε Επιστημονικό
Περιοδικό.
Συνοψίζοντας, μέσω του εν λόγω έργου, επιδιώκεται η πλήρης αξιοποίηση των αποβλήτων
συσκευασιών με έμφαση στη διαχείριση του υπολείμματος των διαδικασιών μηχανικής επεξεργασίας και
χειροδιαλογής για τη δημιουργία δομικών υλικών που μπορούν να εφαρμοστούν άμεσα σε κτιριακές ή
άλλες συναφούς περιεχομένου εφαρμογές. Η υλοποίηση του στόχου αυτού, αποτελεί αντικείμενο
εφαρμοσμένης έρευνας που προσαρμόζεται πλήρως στις σύγχρονες απαιτήσεις αναφορικά με την
περιβαλλοντικά ορθή και βιώσιμη διαχείριση για το σύνολο των κλασμάτων που συνθέτουν τα Αστικά
Στερεά Απόβλητα. Επιπλέον, επικεντρώνεται στην αξιοποίηση του υπολείμματος που προκύπτει από
την επεξεργασία – διαχωρισμό των αποβλήτων συσκευασιών σε ένα ΚΔΑΥ.
Στην παρούσα 1η Ενότητα Εργασία (ΕΕ1) πραγματοποιείται ο σχεδιασμός της έρευνας αναφορικά με
την επιλογή του τύπου των υπολειμμάτων ή/και ενδιάμεσων προϊόντων του εν λειτουργία ΚΔΑΥ, τα
οποία θα διερευνηθούν ως προς τη χρήση τους, τόσο μεμονωμένα όσο και συνδυαστικά, ως δυνητικά
δομικά υλικά. Συγκεκριμένα, στην ΕΕ1 θα υλοποιηθούν όλες οι προκαταρκτικές δράσεις σχετικά με την
αξιοποίηση των διαθέσιμων πληροφοριών τόσο σε επίπεδο επισκόπησης εναλλακτικών χρήσεων των
υλικών – στόχων που αποτελούν ενδιάμεσα προϊόντα ή/και υπολείμματα μονάδων μηχανικής διαλογής,
όσο και σε επίπεδο ποιοτικού και ποσοτικού χαρακτηρισμού των ενδιάμεσων προϊόντων ή/και
υπολειμμάτων σε πραγματικό χρόνο, μέσω καταγραφής των σχετικών δεδομένων του ΚΔΑΥ της
ECORAP ΑΕ και της παρακείμενης αδειοδοτημένης μονάδας κομποστοποίησης.
Αναλυτικότερα, σε πρώτο επίπεδο θα πραγματοποιηθεί μελέτη που θα περιλαμβάνει τις κύριες και
εναλλακτικές χρήσεις για τα ανακυκλώσιμα υλικά – στόχους που παράγονται από τη λειτουργία
μονάδων μηχανικής διαλογής Αστικών Στερεών Αποβλήτων (ΑΣΑ).
Η σχετική μελέτη θα επεκταθεί επιπλέον, στις μεθόδους και τεχνικές επεξεργασίας ή/και τελικής
διάθεσης των υπολειμμάτων που παράγονται από τη λειτουργία των εν λόγω μονάδων και θα
περιλαμβάνει επισκόπηση των σχετικών εγκαταστάσεων σε παγκόσμια κλίμακα. Η αποτύπωση των
κύριων και εναλλακτικών χρήσεων των ενδιάμεσων και τελικών προϊόντων από τη λειτουργία μονάδων
μηχανικής διαλογής θα προβάλλει το υπόβαθρο και την αναγκαιότητα υιοθέτησης καινοτόμων χρήσεων
τόσο για τα ανακυκλώσιμα υλικά – στόχους, όσο και για το επεξεργασμένο ή μη επεξεργασμένο
υπόλειμμα των ΚΔΑΥ Η μελέτη θα συμπεριληφθεί σε παραδοτέα έκθεση (Παραδοτέο Π1.1) με τίτλο
‘Αγορά – Διάθεση Ανακυκλώσιμων Υλικών & Υπολειμμάτων ΚΔΑΥ’.
Εν συνεχεία, θα διερευνηθεί η χρήση εναλλακτικών υλικών ως συνθετικά μέρη δομικών κατασκευών
ή/και κατασκευών υποδομής. Η σχετική μελέτη θα επικεντρωθεί στην επισκόπηση υλικών όπου, ως
προς τα ποιοτικά και φυσικά τους χαρακτηριστικά προσομοιάζουν στα υλικά – στόχους που παράγονται
από ένα ΚΔΑΥ. Στο πλαίσιο αυτό, θα προσδιοριστούν οι δυνητικές εφαρμογές των υλικών αυτών ως
συνθετικά μέρη σε δομικές κατασκευές ή/και κατασκευές υποδομής. Οι εν λόγω κατασκευές ενδεικτικά
θα αφορούν σε εφαρμογές αστικού ή/και βιομηχανικού τύπου στεγάστρων, σε οδικά έργα, εφαρμογές
διαμόρφωσης πλατειών, κατασκευή πάγκων, υποστηριγμάτων σε οικοδομικές εφαρμογές, μονωτικών ή
δομικών πλακιδίων κ.ά. Η επισκόπηση των εν λόγω κατασκευών θα περιοριστεί σε δομικά υλικά με

8
σύσταση ανάλογη αυτών που παράγονται από τα ΚΔΑΥ και αφορούν σε ανακυκλώσιμα υλικά –
στόχους. Η σχετική μελέτη θα παρουσιαστεί μέσω παραδοτέας έκθεσης ((Παραδοτέο Π1.2) με τίτλο
‘Εφαρμογές Δομικών Υλικών Σύστασης Ανάλογης με Ανακυκλώσιμα Υλικά – Στόχους’.
Κατόπιν, θα πραγματοποιηθεί ποιοτικός και ποσοτικός χαρακτηρισμός των ενδιάμεσων προϊόντων και
των υπολειμμάτων που παράγονται από το εν λειτουργία ΚΔΑΥ της ECORAP Α.Ε. Η σχετική μελέτη θα
επεκταθεί και στις μερικώς επεξεργασμένες ποσότητες υπολείμματος SRF από τη μονάδα
κομποστοποίησης και θα συμπεριληφθεί σε παραδοτέα έκθεση (Παραδοτέο Π1.3) με τίτλο ‘Ποιοτικός &
Ποσοτικός Χαρακτηρισμός Ανακυκλώσιμων Υλικών – Στόχων & Υπολείμματος ΚΔΑΥ & Μονάδας
Κομποστοποίησης’.
Τέλος, θα καταρτιστεί η μεθοδολογία δειγματοληψίας, αναλύσεων, σύνθεσης, μετρήσεων και δοκιμών
μηχανικής και θερμικής αντοχής για εκείνα τα υλικά – στόχους των ενδιάμεσων προϊόντων ή/και
υπολειμμάτων του εν λειτουργία ΚΔΑΥ που θα διερευνηθούν αναφορικά με τη λειτουργικότητά τους ως
δομικά υλικά. Στο πλαίσιο αυτό, θα δοθεί έμφαση σε εκείνες τις ιδιότητες που χαρακτηρίζονται ως
κρίσιμες για την εφαρμογή των ενδιάμεσων προϊόντων ή/και υπολειμμάτων του ΚΔΑΥ ως δομικών
υλικών. Η επιλογή τόσο των υλικών – στόχων, όσο και της ποσοστιαίας αναλογίας τους αναφορικά με
τη σύνθεση πρότυπου υλικού για δομικές εφαρμογές θα βασιστεί σε κατάλογο επιθυμητών ιδιοτήτων
ανά εφαρμογή. Η μεθοδολογία δειγματοληψίας, αναλύσεων, σύνθεσης, μετρήσεων και δοκιμών
μηχανικής και θερμικής αντοχής για τα υλικά – στόχους που θα επιλεγούν προκειμένου να μελετηθούν
οι ιδιότητές τους ως δυνητικά δομικά υλικά, θα συμπεριληφθεί σε παραδοτέα έκθεση (Παραδοτέο
Π1.4) με τίτλο ‘Σχεδιασμός Αναλύσεων & Δοκιμών Υλικών – Στόχων & Υπολείμματος ΚΔΑΥ’
Στο πλαίσιο του παρόντος Παραδοτέου Π1.1, θα πραγματοποιηθεί καταγραφή και ανάλυση των
Κέντρων Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών και των Εργοστασίων Μηχανικής Ανακύκλωσης αναφορικά
με την αγορά και τις δυνητικές χρήσεις (κύριες και εναλλακτικές) των ανακυκλώσιμων υλικών –
στόχων, καθώς επίσης και με τις μεθόδους, τεχνικές και τεχνολογίες επεξεργασίας ή/και διάθεσης του
υπολείμματος των εν λόγω εγκαταστάσεων. Τα βασικότερα στοιχεία του εν λόγω παραδοτέου θα
δημοσιευθούν.
Με το εφαρμοζόμενο ερευνητικό έργο επιδιώκεται η πλήρης αξιοποίηση των αποβλήτων συσκευασιών
προς την κατεύθυνση αξιοποίησης των υπολειμμάτων διαλογής ανακυκλώσιμων υλικών σε τελικά
προϊόντα υψηλής προστιθέμενης αξίας, γεγονός που θα συμβάλει ουσιαστικά στην συνολική λειτουργία
και πρόοδο της επιχείρησης, παράλληλα με προφανές κοινωνικοοικονομικό όφελος για την χώρα αλλά
και περιβαλλοντικό όφελος.
Τα αποτελέσματα του ερευνητικού έργου θα αποτελέσουν τον ακρογωνιαίο λίθο για την επέκταση των
δραστηριοτήτων της εταιρείας (ECORAP AE) ειδικότερα σε μία καινοτόμο εφαρμογή. Από την
διαδικασία της έρευνας η εταιρεία θα αποκομίσει μια σημαντική εμπειρία, λόγω της νέας τεχνογνωσίας
που θα λάβει γνώση από το νέο επιστημονικά καταρτισμένο προσωπικό, η οποία θα της φανεί
απολύτως χρήσιμη στην συνεχώς ανοδική πορεία της στον τομέα διαχείρισης αποβλήτων, ενισχύοντας
την ανταγωνιστικότητα της. Ταυτόχρονα η ενδεχόμενη παραγωγή πιστοποιημένου νέου προϊόντος,
βάσει του ερευνητικού έργου, θα μπορέσει να αποφέρει στην εταιρεία σημαντικό οικονομικό όφελος.

9
Επιπρόσθετα οφέλη που απορρέουν από την εφαρμογή του ερευνητικού έργου είναι:
• Η δημιουργία θέσεων εργασίας επιστημονικού και εργατικού προσωπικού.
• Η αύξηση της ανταγωνιστικότητας των Ελληνικών εταιρειών με πιθανή την διαδικασία
εξαγωγών και συνεπώς εισροής κεφαλαίου στην χώρα.
• Η εξοικονόμηση ενέργειας με συμβολή στην τήρησης των εθνικών στόχων για τα δικαιώματα
εκπομπής αερίων ρύπων του θερμοκηπίου.
• Η εξοικονόμηση υλικών από πρωτογενείς πηγές, λαμβάνοντας υπόψη την αυξανόμενη έλλειψη
πρώτων υλών στη φύση και το συνεπαγόμενο αυξημένο κόστος τους.
• Η εξοικονόμηση μεγάλων ποσών από τα έξοδα μεταφοράς των απορριμμάτων προς τους
Χώρους Διάθεσης Απορριμμάτων.
• Η μείωση του διαχειριζόμενου όγκου στερεών αποβλήτων στην ευρύτερη περιοχή της
Περιφέρειας Πελοποννήσου
• Με την επαναφορά χρήσιμων υλικών στον οικονομικό κύκλο, μειώνονται οι εισαγωγές από το
εξωτερικό και αυτά τα υλικά επανεισάγονται στη βιομηχανία.
1.2. Υφιστάμενο Νομικό Πλαίσιο

Για την συγγραφή του παρόντος παραδοτέου έχει ληφθεί υπόψη η κείμενη Ευρωπαϊκή και Ελληνική
νομοθεσία, όπως:
• Η Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ 50910/2727/2003 (ΦΕΚ 1909Β'/22-12-03) «Μέτρα και Όροι
για τη Διαχείριση Στερεών Αποβλήτων. Εθνικός και Περιφερειακός Σχεδιασμός Διαχείρισης».
• Η ΚΥΑ 29407/3508/2002 (ΦΕΚ 1572Β'/16-12-2002) «Μέτρα και όροι για την υγειονομική ταφή
των αποβλήτων».
• Η ΚΥΑ 114218/1997 (ΦΕΚ 1016Β’/17-11-97) «Κατάρτιση πλαισίου προδιαγραφών και γενικών
προγραμμάτων διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων».
• Ο Νόμος 2939/2001, ΦΕΚ 179Α/2001, «Συσκευασίες και εναλλακτική διαχείριση των
συσκευασιών και άλλων προϊόντων - Ίδρυση Εθνικού Οργανισμού Εναλλακτικής Διαχείρισης
Συσκευασιών και άλλων προϊόντων (ΕΟΕΔΣΑΠ) και άλλες διατάξεις»., όπως τροποποιήθηκε από
την ΥΑ 9268/469/2007 καθώς και τον Ν. 3854/2010.
• Ο Ν. 3854/10, (94/Α/23.6.10) «Τροποποίηση της νομοθεσίας για την εναλλακτική διαχείριση
των συσκευασιών και άλλων προϊόντων και τον Εθνικό Οργανισμό Εναλλακτικής Διαχείρισης
Συσκευασιών και Άλλων Προϊόντων (ΕΟΕΔΣΑΠ) και άλλες διατάξεις»
• Η ΚΥΑ 9268/469/07, (286/Β/2.3.07) «Τροποποίηση των ποσοτικών στόχων για την ανάκτηση
και ανακύκλωση των αποβλήτων των συσκευασιών σύμφωνα με το άρθρο 10 (παρ. Α1,
τελευταίο εδάφιο) του ν. 2939/01 (179/Α), καθώς και άλλων διατάξεων του νόμου αυτού, σε
συμμόρφωση με τις διατάξεις της οδηγίας 2004/12/ΕΚ για τις συσκευασίες και τα απορρίμματα
συσκευασίας», του Συμβουλίου της 11ης Φεβρουαρίου 2004»

10
• Ο Ν. 4042/2012 (ΦΕΚ 24Α'/13-02-2012) «Ποινική προστασία του περιβάλλοντος –Εναρμόνιση
με την οδηγία 2008/99/ΕΚ – Πλαίσιο παραγωγής και διαχείρισης αποβλήτων – Ρύθμιση
θεμάτων Υπουργείου Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής».
• Ο Ν. 1650/1986 (Α’ 160) «Περί προστασίας του περιβάλλοντος».
• Ο Ν. 3010/2002, «Εναρμόνιση του Ν. 1650/86 με τις οδηγίες 97/11/ΕΕ και 96/61/ΕΕ κ.α.» και
τις υπουργικές αποφάσεις που εκδόθηκαν για την εφαρμογή του.
• Η Υ.Α. 9268/469/2007 «Τροποποίηση των ποσοτικών στόχων για την ανάκτηση και
ανακύκλωση των αποβλήτων των συσκευασιών σύμφωνα με το άρθρο 10 (παρ. Α1, τελευταίο
εδάφιο) του ν. 2939/01 (179/Α), καθώς και άλλων διατάξεων του νόμου αυτού, σε
συμμόρφωση με τις διατάξεις της οδηγίας 2004/12/ΕΚ για τις συσκευασίες και τα απορρίμματα
συσκευασίας», του Συμβουλίου της 11ης Φεβρουαρίου 2004
• Η ΚΥΑ 13588/725 (ΦΕΚ 383/28.3.06) «Μέτρα όροι και περιορισμοί για την διαχείριση
επικίνδυνων αποβλήτων σε συμμόρφωση με τις διατάξεις της οδηγίας 91/689/ΕΟΚ "για τα
επικίνδυνα απόβλητα" του Συμβουλίου της 12ης Δεκεμβρίου 1991. Αντικατάσταση της υπ'
αριθμ. 19396/1546/1997 ΚΥΑ "Μέτρα και όροι για τη διαχείριση επικίνδυνων αποβλήτων"
(Β΄604).
• Η ΚΥΑ 24944/1159 (ΦΕΚ 791/30.6.06) «Έγκριση Γενικών Τεχνικών Προδιαγραφών για την
διαχείριση επικίνδυνων αποβλήτων σύμφωνα με το άρθρο 5 (παρ. Β) της υπ'αριθμ. 13588/725
ΚΥΑ " Μέτρα όροι και περιορισμοί για την διαχείριση επικίνδυνων αποβλήτων κλπ. » (Β΄383)
και σε συμμόρφωση με τις διατάξεις του άρθρου 7 (παρ. 1) της οδηγίας 91/156/ΕΚ του
Συμβουλίου της 18ης Μαρτίου 1991".
• Η ΚΥΑ 8668 (ΦΕΚ 287/2.3.07) «Έγκριση Εθνικού Σχεδιασμού Διαχείρισης Επικίνδυνων
Αποβλήτων (ΕΣΔΕΑ), σύμφωνα με το άρθρο 5 (παρ. Α) της υπ' αριθμ. 13588/725 ΚΥΑ "Μέτρα,
όροι και περιορισμοί για την διαχείριση επικίνδυνων αποβλήτων κλπ" (Β' 383) και σε
συμμόρφωση με τις διατάξεις του άρθρου 7 (παρ. 1) της υπ'αριθμ. 91/156/ΕΚ οδηγίας του
Συμβουλίου της 18ης Μαρτίου 1991. Τροποποίηση της υπ' αριθμ. 13588/725/2006 ΚΥΑ "Μέτρα
όροι και περιορισμοί για την διαχείριση επικίνδυνων αποβλήτων....κλπ" (Β΄383) και της υπ'
αριθμ. 24944/1159/206 ΚΥΑ "Έγκριση Γενικών Τεχνικών Προδιαγραφών για την διαχείριση
επικίνδυνων αποβλήτων...κλπ" (Β΄791).
• Ο Ν. 4042/12 (ΦΕΚ 24/A/13-02-2012) «Ποινική προστασία του περιβάλλοντος –Εναρμόνιση με
την Οδηγία 2008/99/ΕΚ - Πλαίσιο παραγωγής και διαχείρισης αποβλήτων – Εναρμόνιση με την
Οδηγία 2008/98/ ΕΚ- Ρύθμιση θεμάτων Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής
Αλλαγής».
• Η ευρωπαϊκή οδηγία 94/62 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της
20ης Δεκεμβρίου 1994 Για τις συσκευασίες και τα απορρίμματα συσκευασίας».
• Η ευρωπαϊκή οδηγία 2008/98/EK του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της
19ης Νοεμβρίου 2008 «Για τα απόβλητα και την κατάργηση ορισμένων οδηγιών».

11
• Η ευρωπαϊκή οδηγία 94/62 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της
20ης Δεκεμβρίου 1994 «Για τις συσκευασίες και τα απορρίμματα συσκευασίας».
• Η ευρωπαϊκή οδηγία 2008/99/EK του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της
19ης Νοεμβρίου 2008 «Σχετικά με την προστασία του περιβάλλοντος μέσω του ποινικού
δικαίου».
1.3. Ερευνητική Ομάδα – Δικαιούχος Έργου

Η συγγραφή του παρόντος πραγματοποιήθηκε από επιστημονική ομάδα αποτελούμενη από τους:
• Κύριος ερευνητής: Μιχαλόπουλος Χρήστος (Ph.D., M.Sc.), Μηχανολόγος Μηχανικός ΕΜΠ,
κάτοχος διδακτορικού διπλώματος ειδίκευσης στο πεδίο ανάπτυξης περιβαλλοντικών
τεχνολογιών διαχείρισης του βιοαποδομήσιμου κλάσματος των Αστικών Στερεών Αποβλήτων,
κάτοχος μεταπτυχιακού τίτλου σπουδών στο πεδίο εφαρμογής συστημάτων αυτοματισμού για
περιβαλλοντικές εφαρμογές με δεκαετή επαγγελματική εμπειρία σε ζητήματα διαχείρισης
στερεών και υγρών, αστικών και βιομηχανικών αποβλήτων.
• Τεχνικό προσωπικό: Πανούσης Ανδρέας, Μηχανικός Περιβάλλοντος Πολυτεχνείου Κρήτης με
δεκαετή επαγγελματική εμπειρία σε επίπεδο συγγραφής τεχνικών προδιαγραφών τεχνολογιών
ανακύκλωσης Αστικών Στερεών Αποβλήτων και σύνταξης μελετών περιβαλλοντικών
επιπτώσεων για έργα συναφούς αντικειμένου.
Ο Όμιλος εταιρειών Ραψωματιώτη συγχρηματοδοτεί την παρούσα έρευνα με στόχο μια ολοκληρωμένη
προσέγγιση ως προς την περιβαλλοντικά ορθή και βιώσιμη διαχείριση των Αστικών Στερεών
Αποβλήτων. Στο πλαίσιο αυτό έχει ήδη αναπτύξει ένα δίκτυο επιχειρήσεων που αποσκοπούν στο
συνδυασμό παροχής υπηρεσιών και εφαρμογής βέλτιστων διαθέσιμων τεχνικών – τεχνολογιών για την
αξιοποίηση του συνόλου των επιμέρους ρευμάτων που συνθέτουν τα ΑΣΑ, συμβάλλοντας στη
γενικότερη προστασία του περιβάλλοντος μέσω της αειφόρου διαχείρισης ‘πρώτων υλών’ με προφανή
κοινωνικά και οικονομικά οφέλη για τη χώρα (ανάπτυξη θέσεων εργασίας, επίτευξη εθνικών στόχων,
κ.α). Ως εκ τούτου, στην παρούσα φάση έχουν αδειοδοτηθεί και λειτουργούν:
• Η ECORAP Ανώνυμη Εταιρία Διαχείρισης Ανακυκλώσιμων Υλικών και εν γένει Απορριμμάτων, με
ιδιόκτητο Κέντρο Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών (Κ.Δ.Α.Υ. Κορινθίας) για την αξιοποίηση
των αποβλήτων συσκευασιών σε ανακυκλώσιμα και εμπορικά αξιοποιήσιμα υλικά – στόχους.
• Η ΡΑΠ ΕΡ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΑΤΕΒΕ με αδειοδοτημένη μονάδα κομποστοποίησης για τη διαχείριση
του βιοαποδομήσιμου κλάσματος των ΑΣΑ μέσω μετατροπής του σε τελικό προϊόν υψηλής
προστιθέμενης αξίας (compost).
• Η Ραψωματιώτης Παν. – Ραψωματιώτης Δημ. ΟΕ με αδειοδοτημένο Κέντρο Συλλογής:
‘Πράσινο’ Σημείο για τη συλλογή και το διαχωρισμό ‘ειδικών’ ρευμάτων αποβλήτων από τα
ΑΣΑ.

12
Στην συνέχεια ακολουθεί πίνακας με τα στοιχεία της εταιρείας, ως δικαιούχος εκτέλεσης του
ερευνητικού έργου με τίτλο ‘’Διαχείριση των υπολειμμάτων ανακύκλωσης προς δημιουργία δομικού
υλικού’’, στα πλαίσια του οποίας εκπονήθηκε το παρόν παραδοτέο.
Πίνακας 1: Στοιχεία της Εταιρείας - Δικαιούχου Εκτέλεσης του Ερευνητικού Έργου

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ
ECORAP Ανώνυμη Εταιρία Διαχείρισης Ανακυκλώσιμων
ΠΛΗΡΗΣ ΕΠΩΝΥΜΙΑ
Υλικών και εν γένει Απορριμμάτων
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΡΑΨΩΜΑΤΙΩΤΗΣ / Αντιπρόεδρος και Διευθύνων
ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΡΓΟΥ
Σύμβουλος
ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ
Επεξεργασία και Διάθεση μη Επικινδύνων Απορριμμάτων
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ Θέση Κοκορέτσα, Μπολάτι Κορινθίας

Τηλέφωνο: 2741050888, 6944140130,
FAX: 2741056080
ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ
E-MAIL: eco@rap-sa.gr
Website: www.ecorap.gr
Στις εγκαταστάσεις της ECORAP ΑΕ παρέχονται στην ερευνητική ομάδα όλα τα απαραίτητα μέσα για
την υλοποίηση του έργου, όπως:
• Εργαστήριο ελέγχου ποιότητας προϊόντος 30 m² με το πλέον βασικό απαιτούμενο εξοπλισμό,
όπως Η/Υ, πάγκοι εργασίας, ζυγαριές, μικροσκόπιο, στερεοσκόπιο, αναδευτήρες και λοιπό
εργαστηριακό εξοπλισμό και αναλώσιμα.
• Συνεργασία με το δυναμικό της εταιρείας που περιλαμβάνει εργατικό προσωπικό (διαλογή
ανακυκλώσιμων υλικών, χειριστές μηχανημάτων), διοικητικό προσωπικό (γραμματέα, λογιστής)
και επιστημονικό προσωπικό (εργοδηγός, τεχνολόγος γεωπόνος, πολιτικός μηχανικός).
• Εξοπλισμός μέσων προσωρινής αποθήκευσης όπως κάδους, εμπορευματοκιβώτια (containers)
κ.ά.
• Μηχανολογικός εξοπλισμός όπως φορτηγά οχήματα, περονοφόρα, φορτωτή, πρέσσα, κ.ά.
• Πρόσβαση σε δεδομένα και πληροφορίες της εταιρείας όπως στατιστικά καταγραφών, τεχνικές
προδιαγραφές εξοπλισμού κ.ά
Η μεθοδολογία που ακολουθήθηκε για την εκπόνηση του παρόντος είναι η ακόλουθη:
• Συγκέντρωση δεδομένων από βιβλιογραφική έρευνα.
• Συγκέντρωση δεδομένων από διαδικτυακή έρευνα.
• Συγκέντρωση δεδομένων μέσω έρευνας πεδίου (αγορά ανακυκλώσιμων υλικών – στόχων από
το ΚΔΑΥ της ECORAP Α.Ε., επεξεργασία και διάθεση υπολείμματος).
• Επικοινωνία με τις αρμόδιες υπηρεσίες και φορείς.

13
1.4. Αστικά Στερεά Απόβλητα
Εισαγωγή
Ως Στερεά Απόβλητα ορίζονται:
• Τα στερεά ή ημιστερεά αντικείμενα τα οποία, κάτω από ορισμένες συνθήκες, δεν έχουν
επαρκή αξία ή χρησιμότητα για τον κάτοχό τους ώστε αυτός να συνεχίσει να υφίσταται τη
δαπάνη ή την μέριμνα της διατήρησής τους.
• Τα στερεά ή ημιστερεά αντικείμενα υλικά που ανακύπτουν ως ανεπιθύμητα υπολείμματα από
τις οικιακές δραστηριότητες, τις εμπορικές και βιομηχανικές εγκαταστάσεις, τις γεωργικές και
εξορυκτικές δράσεις, κτλ.
Επιπλέον, τα στερεά απόβλητα μπορούν να ομαδοποιηθούν σε δύο κύριες κατηγορίες:
• Αστικά Στερεά Απόβλητα.
• Ειδικά απόβλητα:
o Νοσοκομειακά απόβλητα.
o Μη επικίνδυνα απόβλητα
o Επικίνδυνα απόβλητα
Τα Αστικά Στερεά Απόβλητα γενικά όπως ορίζονται στην ΚΥΑ 50910/2727 είναι τα οικιακά απόβλητα,
καθώς και άλλα απόβλητα που, λόγω της φύσης ή σύνθεσης, προσομοιάζουν με τα οικιακά, όπως τα
δημοτικά απόβλητα.
Το μεγαλύτερο μέρος των αστικών στερεών αποβλήτων (ΑΣΑ) αποτελούν τα οικιακά απόβλητα. Στην
κατηγορία των ΑΣΑ επίσης συμπεριλαμβάνονται και τα απόβλητα που προσομοιάζουν με τα οικιακά
αλλά προέρχονται από δραστηριότητες διαφορετικού χαρακτήρα, όπως οι δημόσιες υπηρεσίες και
ιδρύματα (σχολεία, κυβερνητικά κτίρια, εστιατόρια, καφετέριες, ξενοδοχεία κ.λπ.), οι εμπορικές, οι
τουριστικές και άλλες συναφείς επιχειρήσεις (κτίρια γραφείων, εμπορικά καταστήματα, χώροι
συνεστιάσεως, ξενοδοχεία κλπ.), απόβλητα κήπων και πάρκων (φύλλα, κλαδιά, κηπευτικά), ένα τμήμα
των Νοσοκομειακών (ή γενικά μονάδων υγειονομικού ενδιαφέροντος) και Βιομηχανικών μη επικινδύνων
στερεών αποβλήτων που προσομοιάζουν στα οικιακά (απόβλητα κουζίνας, μαγειρείων κ.λπ.), απόβλητα
από καθαρισμό των δρόμων κ.λπ.
Κατηγοριοποίηση Αστικών Στερεών Αποβλήτων

Στο Παράρτημα ΙΒ της ΚΥΑ 50910/2727/2003 (ΦΕΚ 1909Β'/22-12-03) «Μέτρα και Όροι για τη
Διαχείριση Στερεών Αποβλήτων. Εθνικός και Περιφερειακός Σχεδιασμός Διαχείρισης» παρουσιάζεται ο
Ευρωπαϊκός Κατάλογος Αποβλήτων (ΕΚΑ). Ο εν λόγω Κατάλογος Αποβλήτων, ορίστηκε σύμφωνα με
την απόφαση 2001/118/ΕΚ «Απόφαση της Επιτροπής της 16ης Ιανουαρίου 2001, για τροποποίηση της
απόφασης 2000/532/ΕΚ όσον αφορά τον κατάλογο αποβλήτων».
Στον πίνακα που ακολουθεί γίνεται κατηγοριοποίηση των αστικών στερεών αποβλήτων σύμφωνα με
τον ανωτέρω Κατάλογο. Σημειώνεται ότι τα απόβλητα που επισημαίνονται με αστερίσκο
χαρακτηρίζονται ως εν δυνάμει επικίνδυνα απόβλητα.

14
Πίνακας 2: Κατηγοριοποίηση Αστικών Στερεών Αποβλήτων με βάση τον Ευρωπαϊκό Κατάλογο
Αποβλήτων
Κωδικός
Περιγραφή
ΕΚΑ
Δημοτικά απόβλητα (οικιακά απόβλητα και παρόμοια απόβλητα από εμπορικές

20 δραστηριότητες, βιομηχανίες και ιδρύματα), περιλαμβανόμενων μερών χωριστά
συλλεγέντων
20 01 Χωριστά συλλεγέντα μέρη (εκτός από το σημείο 15 01)
20 01 01 χαρτιά και χαρτόνια
20 01 02 γυαλιά
20 01 08 βιοαποδομήσιμα απόβλητα κουζίνας και χώρων ενδιαίτησης
20 01 10 ρούχα
20 01 11 υφάσματα
20 01 13* διαλύτες
20 01 14* οξέα
20 01 15* αλκαλικά απόβλητα
20 01 17* φωτογραφικά χημικά
20 01 19* * ζιζανιοκτόνα
20 01 21* * σωλήνες φθορισμού και άλλα απόβλητα περιέχοντα υδράργυρο
20 01 22 αεροζόλ
20 01 23* απορριπτόμενος εξοπλισμός που περιέχει χλωροφθοράνθρακες
20 01 25 βρώσιμα έλαια και λίπη
20 01 26* έλαια και λίπη άλλα από τα αναφερόμενα στo σημείο 20 01 25
20 01 27* χρώματα, μελάνες, κόλλες και ρητίνες που περιέχουν επικίνδυνες ουσίες
χρώματα, μελάνες, κόλλες και ρητίνες άλλες από τις αναφερόμενες στο σημείο
20 01 28 20 01 27
20 01 29* απορρυπαντικά που περιέχουν επικίνδυνες ουσίες
20 01 30 απορρυπαντικά άλλα από τα αναφερόμενα στο σημείο 20 01 29
20 01 31* κυτταροτοξικές και κυτταροστατικές φαρμακευτικές ουσίες
20 01 32 φάρμακα άλλα από τα αναφερόμενα στο σημείο 20 01 31
μπαταρίες και συσσωρευτές που περιλαμβάνονται στα σημεία 16 06 01, 16 06
20 01 33* 02 ή 16 06 03 και μεικτές μπαταρίες και συσσωρευτές που περιέχουν τις εν
λόγω μπαταρίες
20 01 34 μπαταρίες και συσσωρευτές άλλα από τα αναφερόμενα στο σημείο 20 01 33
απορριπτόμενος ηλεκτρικός και ηλεκτρονικός εξοπλισμός άλλος από τον
20 01 35* αναφερόμενο στα σημεία 20 01 21 και 20 01 23 που περιέχει επικίνδυνα
συστατικά στοιχεία
απορριπτόμενος ηλεκτρικός και ηλεκτρονικός εξοπλισμός άλλος από τον
20 01 36 αναφερόμενο στα σημεία 20 01 21, 20 01 23 και 20 01 35
20 01 37* ξύλο που περιέχει επικίνδυνες ουσίες

15
Κωδικός
Περιγραφή
ΕΚΑ
20 01 38 ξύλο εκτός εκείνων που περιλαμβάνονται στο σημείο 20 01 37

20 01 39 πλαστικά
20 01 40 μέταλλα
20 01 41 απόβλητα από τον καθαρισμό καμινάδων
20 01 99 άλλα μέρη μη προδιαγραφόμενα άλλως
Απόβλητα κήπων και πάρκων (περιλαμβάνονται απόβλητα
20 02
νεκροταφείων)
20 02 01 βιοαποδομήσιμα απόβλητα
20 02 02 χώματα και πέτρες
20 02 03 άλλα μη βιοαποδομήσιμα απόβλητα
20 03 Άλλα δημοτικά απόβλητα
20 03 01 ανάμεικτα δημοτικά απόβλητα
20 03 02 απόβλητα από αγορές
20 03 03 υπολείμματα από τον καθαρισμό δρόμων
20 03 04 λάσπη σηπτικής δεξαμενής
20 03 06 απόβλητα από τον καθαρισμό λυμάτων
20 03 07 ογκώδη απόβλητα
20 03 99 δημοτικά απόβλητα μη προδιαγραφόμενα άλλως
Αντίστοιχα γίνεται κατηγοριοποίηση των υλικών συσκευασίας σύμφωνα με τον ΕΚΑ. Σημειώνεται
ότι τα απόβλητα που επισημαίνονται με αστερίσκο χαρακτηρίζονται ως εν δυνάμει επικίνδυνα
απόβλητα.
Πίνακας 3: Κατηγοριοποίηση Υλικών Συσκευασίας με βάση τον Ευρωπαϊκό Κατάλογο Αποβλήτων
Κωδικός ΕΚΑ Περιγραφή
Απόβλητα από Συσκευασίες, Απορροφητικά Υλικά, Υφάσματα Σκουπίσματος,

15 Υλικά Φίλτρων και Προστατευτικός Ρουχισμός μη Προδιαγραφόμενα άλλως
συσκευασία (περιλαμβανομένων ιδιαιτέρως συλλεγέντων δημοτικών

15 01
αποβλήτων συσκευασίας)
15 01 01 συσκευασία από χαρτί και χαρτόνι
15 01 02 πλαστική συσκευασία
15 01 03 ξύλινη συσκευασία
15 01 04 μεταλλική συσκευασία
15 01 05 συνθετική συσκευασία
15 01 06 μεικτή συσκευασία
15 010 7 γυάλινη συσκευασία

16
Κωδικός ΕΚΑ Περιγραφή
15 01 09 συσκευασία από υφαντουργικές ύλες

συσκευασίες που περιέχουν κατάλοιπα επικινδύνων ουσιών ή έχουν μολυνθεί
15 01 10 *
από αυτές
μεταλλική συσκευασία που περιέχει επικίνδυνη μήτρα στερεού πορώδους
1501 11 *
υλικού (π.χ. αμιάντου), περιλαμβανομένων των κενών δοχείων υπό πίεση
Ποσοτικά και ποιοτικά χαρακτηριστικά των ΑΣΑ

Τα ποσοτικά και ποιοτικά χαρακτηριστικά των ΑΣΑ ποικίλουν μεταξύ τους λαμβάνοντας γεωγραφικά,
διαχρονικά κριτήρια καθώς επίσης και παραμέτρους εποχιακών διακυμάνσεων, τουριστικής κίνησης κ.ά.
Ειδικότερα, τα χαρακτηριστικά επηρεάζουν τα κάτωθι:
• Η οικία: Το βιοτικό επίπεδο, οι καταναλωτικές συνήθειες, ο τρόπος ζωής, το μέγεθος της
οικογένειας, η συχνότητα συλλογής ΑΣΑ.
• Η γεωγραφική περιφέρεια: Το μέγεθος της περιφέρειας, η τουριστική επισκεψιμότητα, το είδος
εγκατεστημένης θέρμανσης, τα πολεοδομικά χαρακτηριστικά, το μορφοανάγλυφο, η
συμμετοχή των δήμων, ο φορέας διαχείρισης.
• Το κλίμα: Η εποχή.
• Η μακροοικονομία: Το οικογενειακό εισόδημα, το ΑΕΠ της χώρας, κ.ά.
• Τα προϊόντα: Η διάρκεια ζωής και χρήσης, η τεχνολογία παραγωγής, η τεχνολογία
κατανάλωσης.
Συνεπώς, τοπικά η σύσταση των ΑΣΑ μπορεί να διαφοροποιείται έντονα από χώρα σε χώρα, αλλά και
στο εσωτερικό της χώρας, ποικίλει από Περιφέρεια σε Περιφέρεια, από Δήμο σε Δήμο, ακόμα και από
περιοχή σε περιοχή της ίδιας πόλης. Η σύσταση μεταβάλλεται επίσης από έτος σε έτος, από εποχή σε
εποχή ή ακόμα από ημέρα σε ημέρα.
Για παράδειγμα στα ΑΣΑ στην Ελλάδα, το ποσοστό του ζυμώσιμου κλάσματος παρουσιάζει αύξηση
κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, λόγω της αυξανόμενης κατανάλωσης φρούτων και λαχανικών, καθώς
επίσης και από την παρουσία των τουριστών.
Τα τελευταία χρόνια λόγω της ανάπτυξης των μεγάλων αστικών κέντρων, της συνεχούς αύξησης του
τουριστικού ρεύματος, της ανόδου του βιοτικού επιπέδου και κατ’ επέκταση της αλλαγής των
καταναλωτικών συνηθειών παρατηρείται μια τάση σημαντικής αύξησης της παραγωγής των αστικών
απορριμμάτων, με ταυτόχρονη αλλαγή της ποιοτικής τους σύστασης (αύξηση των επικίνδυνων και
τοξικών απορριμμάτων, εμφάνιση σύνθετων υλικών συσκευασίας, κλπ). Αποτέλεσμα της τάσης αυτής
είναι η αύξηση της ετήσιας παραγόμενης ποσότητας στην Ελλάδα κατά περισσότερο από 45% μέχρι
το 2027 σε σχέση με σήμερα, με έκδηλη την ανάγκη εξεύρεσης χώρων αποδοχής και διαχείρισής
τους.
Στην Ελλάδα παράγονται ετησίως περίπου 4,8 εκατομμύρια τόνοι αστικών στερεών απορριμμάτων, που
προέρχονται από κατοικίες και εμπορικές δραστηριότητες, χωρίς να συμπεριλαμβάνονται στις

17
ποσότητες αυτές τα απόβλητα της γεωργίας, του οικοδομικού τομέα και της βιομηχανίας. Αυτό
σημαίνει ότι κάθε κάτοικος αυτής της χώρας παράγει περίπου κατά μέσο όρο 480 κιλά αστικά
απορρίμματα ετησίως.
Επισημαίνεται ότι η Περιφέρεια Αττικής παράγει περίπου 39% της συνολικής ποσότητας,
ακολουθούμενη από την Κ. Μακεδονία (16%), με το 9% να παράγεται μόνο στο Νομό Θεσσαλονίκης.
Η ετήσια παραγόμενη ποσότητα των στερεών αποβλήτων που προέρχονται από εμπορικές
δραστηριότητες, ανέρχεται στους 384.000 – 480.000 τόνους (~8 – 10% των συνολικά παραγόμενων
στερεών οικιακών αποβλήτων). Συνήθως το 50% των αποβλήτων αυτών συλλέγεται μαζί με τα οικιακά
απόβλητα, ενώ τα υπόλοιπα συλλέγονται είτε από αδειοδοτημένες ιδιωτικές επιχειρήσεις είτε
ανακυκλώνονται από τις ίδιες τις εμπορικές επιχειρήσεις που τα παράγουν.
Στα απόβλητα αυτά όπως φαίνεται, συγκαταλέγονται και απόβλητα υλικών συσκευασίας. Τα απόβλητα
υλικών συσκευασίας έχουν ιδιαίτερο περιβαλλοντικό ενδιαφέρον λόγω της ευρείας και αυξημένης
χρήσης τους, ενδεικτικά αναφέρεται ότι σήμερα αποτελούν το 20% (δεν προσμετράτε το χαρτί) της
σύστασης των σύμμεικτων απορριμμάτων. Για τους παραπάνω λόγους, έχει αναπτυχθεί ένα
ολοκληρωμένο θεσμικό πλαίσιο για την διαχείριση και διάθεσή των αποβλήτων υλικών συσκευασίας,
τόσο σε εθνικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο (Οδηγία 94/62/ΕΚ και ο Νόμος 2939/2001), όπως
αναλύεται στο επόμενο υποκεφάλαιο.
Γενικότερα η παραγωγή ΑΣΑ κυμαίνεται από σχεδόν μηδενική (σε πολύ φτωχές χώρες), μέχρι 5
Kg/άτομο/ημέρα σε ορισμένες περιοχές των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής. Δυστυχώς ισχύει ότι τα
υπολείμματα οργανικών υλικών (αποφάγια) των ΗΠΑ και της Γαλλίας θα μπορούσαν να θρέψουν
πολλές χώρες της Αφρικής.
Όσον αφορά την Ελλάδα από τις παρατηρήσεις πολλών μελετητών ανά την χώρα, προκύπτουν τα εξής
συμπεράσματα:
Πίνακας 4: Παραγωγή ΑΣΑ ανά μέγεθος πληθυσμού στη Ελλάδα

Πληθυσμός (άτομα) Παραγωγή (Kg/άτομο/ημέρα)
<2000 0,6 - 0,8
<100.000 1,1 - 1,3
>100.000 1,3 - 1,5
Σύμφωνα με τον Εθνικό Σχεδιασμό Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (Παράρτημα ΙΙ: Εθνικός
Σχεδιασμός Διαχείρισης (μη επικινδύνων) Στερεών Αποβλήτων, άρθρο 17, ΚΥΑ 20910/2727/2003), η
προκύπτουσα μέση ποιοτική σύσταση των παραγόμενων αποβλήτων της Ελλάδας, για το έτος 2002,
είχε ως εξής:
Πίνακας 5 : Μέση ποιοτική σύσταση των παραγόμενων ΑΣΑ στην Ελλάδα, για το έτος 2002

18
Υλικό Ποσοστό % κατά βάρος (κβ)
Ζυμώσιμα 47
Χαρτί 20
Πλαστικά 8,5
Μέταλλα 4,5
Γυαλί 4,5
Υπόλοιπα 15,5
Σύνολο 100
Από τον παραπάνω πίνακα προκύπτει ότι τα ανακυκλώσιμα υλικά, όπως χαρτί, μέταλλα, γυαλί,
πλαστικά, αποτελούν το 37,5% των παραγόμενων ΑΣΑ.
Ωστόσο, με την πάροδο των ετών, έχει παρατηρηθεί μείωση του ποσοστού του οργανικού κλάσματος
στα ΑΣΑ, παράλληλα με την σημαντική αύξηση των άλλων ρευμάτων. Η νεοδιαμορφούμενη μέση
ποιοτική σύσταση των παραγόμενων αποβλήτων της Ελλάδας, για το έτος 2010, έχει ως εξής 1 :
Πίνακας 6 : Μέση ποιοτική σύσταση των παραγόμενων ΑΣΑ στην Ελλάδα, για το έτος 2010
Υλικό Ποσοστό % κατά βάρος
Ζυμώσιμα 40
Χαρτί 29
Πλαστικά 14
Μέταλλα 3
Γυαλί 3
Υπόλοιπα 11
Σύνολο 100
Από τον παραπάνω πίνακα προκύπτει ότι τα ανακυκλώσιμα υλικά, όπως χαρτί, μέταλλα, γυαλί,
πλαστικά, αποτελούν το 49% των παραγόμενων ΑΣΑ.
Στην παρακάτω εικόνα φαίνεται η σύνθεση των αστικών αποβλήτων στην Ελλάδα (για το έτος 2010).
1
ΥΠΕΚΑ, www.minenv.gr [Προσπελάστηκε 5-10-2013]

19
Εικόνα 1 : Μέση ποιοτική σύσταση των παραγόμενων ΑΣΑ στην Ελλάδα, για το έτος 2010
1.5. Ανακύκλωση
Εισαγωγή
Η διαχείριση των απορριμμάτων αποτελεί ένα από τα πλέον σύνθετα και δύσκολα προβλήματα που
καλείται να αντιμετωπίσει η χώρα μας, όπως και κάθε σύγχρονη κοινωνία. Η ολοκληρωμένη και
ορθολογική διαχείριση των στερεών αποβλήτων συνολικά στην Ελλάδα παρόλη την πρόοδο που
έχει συντελεστεί τα τελευταία χρόνια δεν έχει επιτευχθεί. Η ελληνική πραγματικότητα παραμένει
στους ΧΥΤΑ και στους ΧΑΔΑ με την Ελλάδα βασίζεται σε ποσοστό άνω του 85% στην ταφή
υγειονομική και μη. Στο ακόλουθο σχήμα υπάρχει μια ενδεικτική σχηματική απεικόνιση της
υφιστάμενης κατάστασης:

20
Εικόνα 2 : Κάλυψη της Ελλάδας από έργα Χώρων Υγειονομικής Ταφής Αποβλήτων 2
Το 2005, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο έκρινε ότι η Ελλάδα δεν είχε λάβει επαρκή μέτρα για την παύση
λειτουργίας και την αποκατάσταση των παράνομων Χώρων Υγειονομικής Διάθεσης Απορριμμάτων
(ΧΑΔΑ). Για τον λόγο αυτό επέβαλε ότι έως τα τέλη του 2008, έπρεπε να έχουν τεθεί εκτός λειτουργίας
και να έχουν αποκατασταθεί όλοι οι παράνομοι χώροι υγειονομικής ταφής. Τον Απρίλιο του 2009,
εστάλη στην Ελλάδα επίσημη προειδοποιητική επιστολή δυνάμει του άρθρου 260 της Συνθήκης για τη
λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η οποία υπενθύμιζε στη χώρα τις υποχρεώσεις της.
Τον Φεβρουάριο του 2013 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε την εκ νέου παραπομπή της Ελλάδας στο
Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για το θέμα των παράνομων χώρων υγειονομικής ταφής αποβλήτων, καθώς
εξακολουθούν να λειτουργούν περίπου 78 παράνομοι ΧΑΔΑ (από τους 1.125 το 2005), κατά παράβαση
της κοινοτικής νομοθεσίας περί αποβλήτων, ενώ 318 βρίσκονται ακόμα σε διαδικασία αποκατάστασης.
Σύμφωνα με την καθιερωμένη Ευρωπαϊκή πολιτική, προτείνεται η επιβολή ημερήσιας χρηματικής

ποινής ύψους 71.193 ευρώ για κάθε ημέρα που μεσολαβεί από τη δεύτερη απόφαση του Δικαστηρίου,
μέχρις ότου η Ελλάδα συμμορφωθεί με την απόφαση, καθώς και κατ' αποκοπή προστίμου
υπολογιζόμενου βάσει ποσού 7.786 ευρώ ανά ημέρα για το διάστημα που μεσολαβεί από την πρώτη
απόφαση μέχρι την ημέρα συμμόρφωσης ή την ημέρα έκδοσης της δεύτερης απόφασης του
Δικαστηρίου. Τα πρόστιμα για την διατήρηση παράνομων χώρων ταφής αποβλήτων θα καταλήγουν
στους δήμους καθώς θα παρακρατούνται τα σχετικά ποσά από τους πόρους που προορίζονται για τους
ΟΤΑ.
2
Βαρελά Ε. (2011), Διπλωματική εργασία ‘Αξιολόγηση Τεχνολογιών Μηχανικής και Βιολογικής Επεξεργασίας ΑΣΑ, ΕΜΠ,
Σχολή Χημικών Μηχανικών, Τομέας IV Σύνθεση και Ανάπτυξη Βιομηχανικών Διαδικασιών.

21
Η παύση λειτουργίας των παράνομων ΧΑΔΑ καθυστερεί, λόγω:
• της έλλειψης εναλλακτικών εγκαταστάσεων επεξεργασίας αποβλήτων,

• του κορεσμού ορισμένων νόμιμων ΧΥΤΑ,
• της ανάγκης για δημιουργία καταλληλότερου συστήματος διαχείρισης αποβλήτων,
• της μικρής συμμετοχής στην ανακύκλωση.
Υποχρεώσεις της Ελλάδας σύμφωνα με την ισχύουσα Νομοθεσία
Γενικότερα οι υποχρεώσεις της Ελλάδας όσον αφορά την διαχείριση αποβλήτων αναφέρονται στην
Ελληνική νομοθεσία όπως προσαρμόστηκε με τις Ευρωπαϊκές οδηγίες και συγκεκριμένα την ΚΥΑ
29407/3508/2002 (ΦΕΚ 1572Β'/16-12-2002) «Μέτρα και όροι για την υγειονομική ταφή των
αποβλήτων», ενσωμάτωσε στο εθνικό δίκαιο την κοινοτική οδηγία 99/37/ΕΚ του Συμβουλίου της 26ης
Απριλίου 1999 «Περί υγειονομικής ταφής αποβλήτων», η οποία:
• Δεσμεύει τη χώρα σε άμεση εισαγωγή τεχνολογιών επεξεργασίας αποβλήτων.

• Θέτει αυστηρότερους κανόνες λειτουργίας των ΧΥΤΑ.
• Εισάγει σημαντικές αλλαγές στην κοστολόγηση των παρεχόμενων υπηρεσιών.
• Απαιτεί σημαντική αναβάθμιση και μετασχηματισμό των φορέων διαχείρισης. Απαιτεί αλλαγές
στη διαδικασία σχεδιασμού και αδειοδότησης των έργων.
Οι απαιτήσεις αυτές, στοχεύουν στο να κατασκευάζονται όσο το δυνατόν λιγότεροι και πιο ελεγχόμενοι
ΧΥΤΑ, να λειτουργούν με πολύ υψηλά πρότυπα και σταδιακά, όσο είναι εφικτό να μετατρέπονται σε
ΧΥΤΥ.
Επιπλέον υποχρεώσεις που προκύπτουν για την Ελλάδα, περιλαμβάνουν την υλοποίηση προγραμμάτων
επεξεργασίας αποβλήτων σε όλα τα απόβλητα πριν αυτά οδηγηθούν προς υγειονομική ταφή.
Ειδικότερα στο άρθρο 7 αναφέρεται ότι σε χώρους ταφής οδηγούνται προς διάθεση μόνο τα απόβλητα
που έχουν υποστεί επεξεργασία. Με βάση τον ορισμό στην έννοια επεξεργασία αστικών αποβλήτων,
αυτή μπορεί να περιλαμβάνει:
• Την διαλογή στη πηγή (υλικά συσκευασιών, οργανικών, πρασίνων, επικίνδυνων κτλ), καθώς
μεταβάλλει τα χαρακτηριστικά των αποβλήτων, περιορίζει τον όγκο ή και τις επικίνδυνες
ιδιότητες αυτών και βελτιώνει την ανάκτηση χρήσιμων υλικών (ανακυκλώσιμα).
• Την μηχανική διαλογή, για τους προαναφερόμενους λόγους.
• Τη μεταφόρτωση και τη δεματοποίηση (μεταβάλλει τα χαρακτηριστικά, περιορίζει τον όγκο και
διευκολύνει τη διακίνηση.
• Τις τεχνολογίες θερμικής, φυσικής, χημικής και βιολογικής επεξεργασίας και τους συνδυασμούς
τους.
Στον Εθνικό Σχεδιασμό Διαχείρισης (μη επικίνδυνων) Στερεών Αποβλήτων (ΕΣΔΑ), ο οποίος
καταρτίστηκε στο πλαίσιο των διατάξεων της ΚΥΑ 50910/2727 (ΦΕΚ 1909/Β/2003), ιεραρχούνται τα
κάτωθι:

22
• Πρόληψη ή μείωση της παραγωγής αποβλήτων (ποσοτική μείωση), καθώς και μείωση της
περιεκτικότητας αυτών σε επικίνδυνες ουσίες (ποιοτική βελτίωση).
• Αξιοποίηση των υλικών που προέρχονται από τα απόβλητα με τη μεγιστοποίηση της
ανακύκλωσης και την ανάκτηση προϊόντων και ενέργειας.
• Τελική διάθεση των αποβλήτων, που δεν υπόκεινται σε διεργασίες αξιοποίησης και των
υπολειμμάτων της επεξεργασίας των αποβλήτων, κατά τρόπο περιβαλλοντικά αποδεκτό,
στοχεύοντας στην αειφορία.
Σχετικά με τα προαναφερθέντα προκύπτει ότι απαιτούνται ως ενέργειες:
• Πρόληψη της παραγωγής απορριμμάτων, νέοι τρόποι παραγωγής, περιορισμός της χρήσης
επικίνδυνων ουσιών, μείωση της κατανάλωσης, επιλεκτική κατανάλωση με στόχο τη μείωση
των απορριμμάτων που προορίζονται για τελική απόθεση.
• Επαναχρησιμοποίηση υλικών, όπου αυτό είναι εφικτό.
• Ανακύκλωση υλικών (παραγωγή δευτερογενών υλικών) & αξιοποίηση αποβλήτων για
παραγωγή ενέργειας
• Ασφαλής τελική διάθεση σε οργανωμένους χώρους υγειονομικής ταφής.
Επιπρόσθετα, η οδηγία 2008/98/ΕΚ θεσπίζει την ιεράρχηση δράσεων για τον σχεδιασμό της διαχείρισης
των απορριμμάτων: πρόληψη, επαναχρησιμοποίηση, ανακύκλωση, ανάκτηση, διάθεση.
Εικόνα 3 : Βασικοί άξονες της πολιτικής διαχείρισης των αστικών στερεών αποβλήτων στη Ελλάδα
Όπως είναι εμφανές η ανακύκλωση υλικών επιτάσσεται από την Ελληνική και Ευρωπαϊκή νομοθεσία και
επιβάλλεται για τα σημαντικά περιβαλλοντικά και κοινωνικο-οικονομικά οφέλη που απορρέουν από την
εφαρμογή της διαδικασίας, όπως θα αναλυθεί στην συνέχεια.
Με τον Νόμο 2939/2001 (ΦΕΚ 179/Α/2001) περί «Συσκευασιών και Εναλλακτικής Διαχείρισης των
Συσκευασιών και Άλλων Προϊόντων» με τον οποίο ενσωματώνεται η Οδηγία 94/62/ΕΚ (τροποποιήθηκε
από την Οδηγία 2004/12/ΕΚ), όπως τροποποιήθηκε με την ΚΥΑ 9268/469/2007 και τον Ν. 3854/2010,
επιβάλλεται:

23
• Καθιστά τους διαχειριστές συσκευασίας, δηλαδή όλες τις επιχειρήσεις που παράγουν ή εισάγουν
συσκευασμένα προϊόντα και τα διαθέτουν στην εγχώρια αγορά, υπεύθυνους για την
ανακύκλωση των συσκευασιών των προϊόντων τους.
• Προβλέπεται ότι οι ΟΤΑ, ως αρμόδιοι κατά το νόμο φορείς διαχείρισης των απορριμμάτων,
οφείλουν να οργανώσουν την αξιοποίηση των δημοτικών αποβλήτων συσκευασίας, δηλαδή να
υλοποιήσουν έργα ανακύκλωσης για τους κατοίκους τους, είτε ανεξάρτητα, είτε σε συνεργασία
με το Σύστημα.
• Η Τοπική Αυτοδιοίκηση στην οποία ανήκει η αρμοδιότητα της διαχείρισης των απορριμμάτων,
οφείλει να προσαρμόσει την πολιτική της στις νέες μεθόδους διαχείρισης, να τηρήσει τις
υποχρεώσεις που απορρέουν από την εφαρμογή της νέας νομοθεσίας για την εφαρμογή της
εναλλακτικής διαχείρισης, να συνεργασθεί με τα εγκεκριμένα συστήματα και να αναλάβει
ενεργό ρόλο στην ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του κοινού στις νέες συνθήκες.
Για τους ανωτέρω λόγους οι υπόχρεοι διαχειριστές συσκευασίας ίδρυσαν την Ελληνική Εταιρία
Αξιοποίησης Ανακύκλωσης (ΕΕΑΑ), ως το συλλογικό φορέα που σύμφωνα με τις προβλέψεις του νόμου
οργανώνει το Σύστημα Συλλογικής Εναλλακτικής Διαχείρισης, με σκοπό την αξιοποίηση των
συσκευασιών.
Ελληνική Εταιρεία Αξιοποίησης-Ανακύκλωσης
Η ΕΕΑΑ ιδρύθηκε το Δεκέμβριο του 2001 από βιομηχανικές και εμπορικές επιχειρήσεις που, είτε
διαθέτουν συσκευασμένα προϊόντα στην ελληνική αγορά, είτε κατασκευάζουν διάφορες συσκευασίες.
Στο μετοχικό κεφάλαιο του Συστήματος συμμετέχει κατά 35% και η Κεντρική 'Ένωση Δήμων Ελλάδος
(ΚΕΔΕ). Η ΕΕΑΑ, ανταποκρινόμενη στις διατάξεις του Νόμου 2939/01 και σκοπεύοντας στην
εκπλήρωση των υποχρεώσεων των διαχειριστών συσκευασίας με αποτελεσματικό και οικονομικά
εφικτό τρόπο, έχει αναπτύξει και υλοποιεί στη χώρα μας το Σύστημα Συλλογικής Εναλλακτικής
Διαχείρισης - «ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ» (ΣΣΕΔ -ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ) 3.
Σύστημα Συλλογικής Εναλλακτικής Διαχείρισης Συσκευασιών - Ανακύκλωση
Με την υπ’ αριθμόν 106453/20-02-2003 υπουργική απόφασή εγκρίθηκε το Σύστημα Συλλογικής

Εναλλακτικής Διαχείρισης Συσκευασιών (ΣΣΕΔ-ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ), που οργανώνει η ΕΕΑΑ και αφορά στην
εναλλακτική διαχείριση των αποβλήτων συσκευασίας. Μετά την επιτυχημένη περίοδο λειτουργίας του
(2003-2009) με την υπ’ αριθμόν 118019/18-3-09 υπουργική απόφαση επικυρώθηκε η ανανέωση της
λειτουργίας του συστήματος και για την περίοδο 2009-2015.
Το ΣΣΕΔ-ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ είναι το μοναδικό Σύστημα Εναλλακτικής Διαχείρισης Συσκευασιών που
εξυπηρετεί τις συσκευασίες όλων των μη επικίνδυνων προϊόντων και κατόπιν σχετικών ελέγχων, οι
αρμόδιες αρχές, έχουν εισηγηθεί τη χορήγηση του Πιστοποιητικού Εναλλακτικής Διαχείρισης (ΠΕΔ)
3
http://www.herrco.gr [Προσπελάστηκε 1-11-2013]

24
απαλλάσσοντας με αυτόν το τρόπο τις συμβεβλημένες επιχειρήσεις από τη νομική υποχρέωση,
σύμφωνα με το ισχύον νομικό πλαίσιο.
Εικόνα 4: Το οργανωτικό σχήμα εφαρμογής της νομοθεσία περί υλικών συσκευασιών
Οι επιδόσεις της ΕΕΑΑ για την χρονική περίοδο 2009-2012 παρουσιάζονται στον πίνακα που
ακολουθεί 4.
Πίνακας 7 : Οι επιδόσεις της Ελληνική Εταιρεία Αξιοποίησης-Ανακύκλωσης
Δείκτης 2009 2010 2011 2012
Εξυπηρετούμενοι κάτοικοι (σωρευτικά σύνολα, εκ.) 7,6 8,1 8,1 8,9
Ποσοστό πληθυσμιακής κάλυψης (%) 70% 74% 75% 82%
ΚΔΑΥ (σωρευτικά σύνολα) 22 28 27 28
Κάδοι που δόθηκαν στους Δήμους (σωρευτικά σύνολα, χιλ.) 98 111 126 138
Οχήματα συλλογής που δόθηκαν στους Δήμους (σωρευτικά

327 359 370 387
σύνολα)
Τσάντες που έχουν διανεμηθεί (σωρευτικά σύνολα σε εκ.) 2,1 2,3 2,6 2,8
4
Περιλαμβάνονται οι ΟΤΑ ή οι φορείς διαχείρισης δημοτικών αποβλήτων με τους οποίους έχει υπογραφεί σύμβαση
συνεργασίας. Ο πληθυσμός του 2012 βασίζεται στην απογραφή ΕΣΥΕ 2011 (οι πληθυσμοί 2009-2011 είναι βάσει ΕΣΥΕ 2001)

25
Η Ανακύκλωση στην Ελλάδα
Τα ποσοστά ανακύκλωσης υλικών στην Ελλάδα για τα έτη 1989 και 1997 παρουσιάζονται στην Εικόνα
5. Χαρακτηριστική είναι η τάση για μεγαλύτερη συμμετοχή στην ανακύκλωση, η οποία ενισχύεται με
την πάροδο των ετών, όπως παρουσιάζεται και στην Εικόνα 6.
35%
28%
26%
24%
22%
19%
1989
1997
χαρτί αλουμινένια κουτιά γυαλί

ανακυκλώσιμα υλικά
Εικόνα 5 : Ποσοστά ανακύκλωσης στην Ελλάδα για τα έτη 1989 και 1997
Η ανακύκλωση των οικιακών απορριμμάτων, δηλαδή των συσκευασιών, του έντυπου υλικού, των
αποβλήτων ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού, του οργανικού κλάσματος από τα εργοστάσια
διαλογής, καθώς και των ηλεκτρικών στηλών, ανέρχεται σήμερα στο 25%, έναντι 6% που ήταν το
2004 5.
5
http://www.minenv.gr/anakyklosi [Προσπελάστηκε 12-11-2013]

26
Εικόνα 6 : Διαχρονική εξέλιξη του ποσοστού ανακύκλωσης για τα έτη 2004-2008
Ως αποτελέσματα της εφαρμοζόμενης διαδικασίας ανακύκλωσης για τα έτη 2004-2008, είναι:

 Η ετήσια μείωση του όγκου των αποβλήτων συνολικά από την ανακύκλωση των οικιακών αλλά
και άλλων ρευμάτων (ΟΤΚΖ, Λάστιχα, Λιπαντικά Έλαια, Συσσωρευτές), εκτιμάται σε 5,2 εκατ.
κυβικά μέτρα.
 η εξοικονόμηση ενέργειας ανέρχεται σε 2.600.000 GJ
 η μείωση των εκπομπών και ιδιαίτερα του CO2 (φαινόμενο του θερμοκηπίου) είναι της τάξης
των 360.000 τόνων ανά έτος
Η διαχρονική εξέλιξη των ανωτέρω αποτελεσμάτων παρουσιάζονται στις εικόνες που ακολουθούν.

27
Εικόνα 7 : Διαχρονική εξέλιξη της μείωσης του όγκου απορριμμάτων στους χώρους ταφής
Εικόνα 8 : Διαχρονική εξέλιξη της εξοικονόμησης ενέργειας

28
Εικόνα 9 : Διαχρονική εξέλιξη της μείωσης επιπέδων CO 2
Όσον αφορά τα υλικά συσκευασίας, η παραγωγή και ανάκτηση των αποβλήτων τους καθώς και το
ποσοστό ανάκτησής τους, συνολικά αλλά και ειδικότερα για κάθε ρεύμα υλικού, παρουσιάζονται στις
εικόνες που ακολουθούν 6.
Εικόνα 10 : Παραγωγή και ανάκτηση συνόλου αποβλήτων συσκευασιών
6
http://www.eoan.gr/ [Προσπελάστηκε 05-01-2014]

29
Εικόνα 11 : Παραγωγή και ανάκτηση αποβλήτων χαρτιού - χαρτονιού
Εικόνα 12 : Παραγωγή και ανάκτηση αποβλήτων πλαστικού
Εικόνα 13 : Παραγωγή και ανάκτηση αποβλήτων γυαλιού

30
Εικόνα 14 : Παραγωγή και ανάκτηση αποβλήτων μετάλλων
Εικόνα 15 : Παραγωγή και ανάκτηση αποβλήτων ξύλου
Εθνικοί Στόχοι
Οι εθνικοί στόχοι καθορίζονται στην ΚΥΑ 9268/469/2007 (ΦΕΚ 286/Β/2.3.07) «Τροποποίηση των
ποσοτικών στόχων για την ανάκτηση και ανακύκλωση των αποβλήτων των συσκευασιών σύμφωνα με
το άρθρο 10 (παρ. Α1, τελευταίο εδάφιο) του Ν. 2939/01 (179/Α), καθώς και άλλων διατάξεων του
νόμου αυτού, σε συμμόρφωση με τις διατάξεις της Οδηγίας 2004/12/ΕΚ για τις συσκευασίες και τα
απορρίμματα συσκευασίας», του Συμβουλίου της 11ης Φεβρουαρίου 2004».
Συγκεκριμένα έχουν τεθεί οι παρακάτω ποσοτικοί στόχοι :

31
Ως τις 31-12-2011, η αξιοποίηση 7 ή αποτέφρωση σε εγκαταστάσεις αποτέφρωσης αποβλήτων σε
εγκαταστάσεις αποτέφρωσης αποβλήτων με ανάκτηση ενέργειας θα πρέπει να είναι 60% τουλάχιστον
κατά βάρος αποβλήτων συσκευασίας, ενώ η ανακύκλωση συσκευασιών θα πρέπει να είναι τουλάχιστον
55% μέχρι 80%, κατά βάρος του συνόλου των αποβλήτων συσκευασίας, με επίτευξη των ακόλουθων
ελάχιστων στόχων ανακύκλωσης:
• 60% κ.β. γυαλί

• 60% κ.β. χαρτί & χαρτόνι
• 50% κ.β. μέταλλα
• 22,5% κ.β. πλαστικά
• 15 % κ.β. ξύλο
Επί του παρόντος δεν έχουν καθοριστεί οι ακριβείς παράμετροι εφαρμογής και ο τρόπος υπολογισμούς
για την συμμόρφωση με τους ανωτέρω στόχους.
O Νόμος 4042/2012, με τον οποίο ενσωματώθηκε στην Εθνική μας Νομοθεσία η Οδηγία 2008/98/ΕΚ
(αντικατέστησε την Οδηγία 2006/12/ΕΚ και κατήργησε τις Οδηγίες 91/689/ΕΚ, 75/439/ΕΚ), προβλέπει
την χωριστή συλλογή υλικών, όπως τουλάχιστον το χαρτί, μέταλλα, πλαστικό, γυαλί από το 2015 και
αναφέρει ότι ως το 2020 η προετοιμασία για την επαναχρησιμοποίηση και την ανακύκλωση των υλικών
αποβλήτων, όπως τα προαναφερθέντα, από τα νοικοκυριά ή άλλης προέλευσης αλλά παρόμοιας
σύστασης, πρέπει να αυξηθεί κατ’ ελάχιστο στο 50% κατά συνολικό βάρος.
Για τα βιοαπόβλητα, σύμφωνα με το άρθρο 41 του εν λόγω νόμου, ισχύει ότι ως το 2015 και ως το
2020, το ποσοστό χωριστής συλλογής των βιολογικών αποβλήτων πρέπει να ανέλθει κατ’ ελάχιστο στο
5% και 10% αντίστοιχα του συνολικού βάρους των βιολογικών αποβλήτων.
Επιπρόσθετα, παρότι δεν επιβάλλονται ποσοτικοί στόχοι, η ΚΥΑ 29407/3508 ορίζει την μέγιστη
ποσότητα βιοαποβλήτων που επιτρέπεται να οδηγείται σε χώρους ταφής, ως εξής:
• Μέχρι την 16η Ιουλίου 2013, τα βιοαπαοδομήσιμα αστικά απόβλητα που προορίζονται για
χώρους ταφής πρέπει να μειωθούν στο 50% της συνολικής κατά βάρος ποσότητας που είχε
παραχθεί το 1995.
• Μέχρι την 16η Ιουλίου 2020, τα βιοαπαοδομήσιμα αστικά απόβλητα που προορίζονται για
χώρους ταφής πρέπει να μειωθούν στο 35% της συνολικής κατά βάρος ποσότητας που είχε
παραχθεί το 1995.
Στο άρθρο 4 της προαναφερόμενης ΚΥΑ αναφέρεται ότι τα μέτρα για την επίτευξη των προηγούμενων
στόχων αναφέρονται κυρίως στην προώθηση της αξιοποίησης των αποβλήτων και ειδικότερα στην
ανακύκλωση, λιπασματοποίηση ή παραγωγή βιομεθανίου ή ανάκτηση υλικών/ενέργειας.
7
Η αξιοποίηση, σύμφωνα με την Ελληνική Νομοθεσία (Παράρτημα IV.B της ΚΥΑ 50910/2727/2003) συμπεριλαμβάνει
εργασίες ανακύκλωσης ή/και ανάκτησης υλικών ή/και ενέργειας από τα απόβλητα.

32
Οφέλη από την Ανάκτηση Υλικών
Ανακύκλωση Χαρτιού
Αν για μερικές χώρες η ανακύκλωση του χρησιμοποιημένου/ απορριπτόμενου χαρτιού είναι ένα βήμα
για εξοικονόμηση πρώτων υλών και ενέργειας, για την χώρα μας αποτελεί μια επιτακτική ανάγκη. Αυτό
ισχύει γιατί στη χώρα μας οι πρώτες ύλες στο σύνολό τους εισάγονται, ενώ ένα μεγάλο ποσοστό του
προς ανακύκλωση χαρτιού που χρησιμοποιεί η χαρτοβιομηχανία μας προέρχεται από το εξωτερικό.
Παρότι μέχρι σήμερα διεθνώς δεν ήταν δυνατόν να φθάσουν στο βέλτιστο τα οικονομικά και
οικολογικά οφέλη από την ανακύκλωση του χαρτιού, το ποσοστό χρήσης του ανακυκλωμένου χάρτου
αυξάνεται συνεχώς.
Γενικά το παλιό χαρτί μπορεί, να χρησιμοποιηθεί σαν δευτερογενής πρώτη ύλη, στην παραγωγή
βελτιωτικού εδάφους (compost) και σαν καύσιμο υλικό (μόνο του ή με άλλα πλούσια σε θερμογόνο
δύναμη υλικά).
Εκτός από την εξοικονόμηση πρώτων υλών και συναλλάγματος υπάρχει μια σειρά επιχειρημάτων που
αξίζει τον κόπο να αναφερθούν.
• Εξοικονόμηση Ενέργειας
Για την παραγωγή 1 tn πούλπας απαιτείται η εξής ενέργεια:
o 4300 kwh για την μηχανική πούλπα

o 3300 kwh για την χημική πούλπα
o 1300 kwh για την πούλπα που προέρχεται από ανακυκλωμένο χαρτί.
Δηλαδή έχουμε εξοικονόμηση 130 - 170 kg πετρελαίου ανά tn ανακυκλωμένου χάρτου.
• Προστασία του Περιβάλλοντος

 Υγρά απόβλητα
Από την παραγωγή του ανακυκλωμένου χάρτου προέρχονται 15m3/tn υγρά απόβλητα
σε μια φαινομενική κατανάλωση 16,5m3/tn νερού, με τα εξής χαρακτηριστικά:
o Η περιεκτικότητά τους σε βαρέα μέταλλα και γενικά η τοξικότητά τους είναι

αρκετά χαμηλή.
o BOD5: 20 mg/lt απόβλητα ή 0,3 kgr/tn ανακυκλωμένου χάρτου
o COD: 170 mg/lt απόβλητα ή 2,6 kgr/t ανακυκλωμένου χάρτου
Αντίθετα, από την παραγωγή της χημικής πούλπας προέρχονται 100m3/tn απόβλητα,
τα οποία περιέχουν και μεγαλύτερη ποσότητα βαρέων μετάλλων αλλά και το BOD5 και
COD είναι 2,0 kgr/lt και 65,0 kgr/lt αντίστοιχα.
 Στερεά απόβλητα

33
Εκτός από την ελάττωση του όγκου των απορριμμάτων προς διάθεση, τα στερεά
απόβλητα που προέρχονται από την παραγωγή 1,0 tn ανακυκλωμένου χάρτου είναι
130,0 περίπου kgr. Για την παραγωγή δε του 1,0 tn ανακυκλωμένου χάρτου απαιτείται
ποσότητα του 1,2 tn προς ανακύκλωση χαρτιού.
Ανακύκλωση γυαλιού
Τα ανακτημένα γυάλινα είδη τεμαχίζονται και προστίθενται στο μίγμα τροφοδοσίας του κλιβάνου. Δεν
πρέπει γι’ αυτό το λόγο να υπάρχουν ξένα υλικά όπως πλαστικά ή μεταλλικά πώματα, πέτρες,
πορσελάνες ή άλλα υλικά. Το υαλόθραυσμα το οποίο προέρχεται από ανακτούμενα γυαλιά πρέπει να
έχει τις εξής προϋποθέσεις:
• Το χαρτί - πλαστικό να μη ξεπερνά το 0,10% κ.β. περιεκτικότητα

• Να μην υπάρχει ροή υγρών από το δείγμα
• Το μέγεθος των υαλοθραυσμάτων να μην είναι μεγαλύτερο από 5x5 cm.
• Τα τυχόν μαγνητικά υλικά να μην ξεπερνούν το 0,05% κ.β. περιεκτικότητα.
• Τα στερεά ανόργανα, εκτός των μετάλλων, να μην υπερβαίνουν το 0,05% κ.β.
περιεκτικότητα.
Ανακύκλωση Αλουμινίου
Με την ανακύκλωση του αλουμινίου επιτυγχάνεται μεγάλο οικονομικό όφελος, αφού εξοικονομείται το
95% της ενέργειας που χρειάζεται για την παραγωγή του από πρώτες ύλες. Ταυτόχρονα, η
ανακύκλωση ενός τόνου αλουμινίου οδηγεί στην εξοικονόμηση:
• 4 τόνων βωξίτη
• 500 κιλών σόδας
• 100 κιλών ασβεστόλιθου
• 700 κιλών πετρελαίου
• 25 κιλών κρυολίτη
• 35 κιλών φθοριούχου αλουμινίου
Για την παραγωγή αλουμινίου από φυσικές πρώτες ύλες απαιτείται αρκετή ενέργεια και έχουμε και 9,0
kgr εκπομπών CO 2 ανά κιλό προϊόντος. Ένα βασικό χαρακτηριστικό είναι ότι κατά την ανακύκλωση
αλουμινίου δεν παράγεται CO 2 , ένα από τα αέρια του θερμοκηπίου. Επίσης, ένα μεγάλο μέρος αυτής
της ενέργειας κερδίζεται κατά την ανακύκλωση αλουμινίου από την φύση του ίδιου υλικού ως ελαφρύ
μέταλλο.
Το 1972 το κουτί ζύγιζε 30 gr, πριν από λίγα χρόνια 18 gr και σήμερα 15 gr. Ετησίως παράγονται στον
κόσμο 125 δις κουτιά εκ των οποίων τα 100 δις είναι από αλουμίνιο, δηλ. 300.000 tn λιγότερο.
Ένα βασικό πλεονέκτημα του Αλουμινίου αποτελεί η τιμή του στην διεθνή αγορά, ενώ τα
πλεονεκτήματα του αλουμινίου δεν αφορούν μόνο την συσκευασία αλλά και πολλές άλλες εφαρμογές,
όπως την αυτοκινητοβιομηχανία, τα τρένα, το μετρό κ.ά.

34
Ανακύκλωση μετάλλων (σιδηρούχων) συσκευασιών
Τα πιο συνηθισμένα μεταλλικά αντικείμενα είναι μεταλλικά δοχεία. Ονομάζονται και κονσέρβες ή
κονσερβοκούτια διότι έχουν ένα πολύ λεπτό στρώμα χάλυβα ή λευκοσιδήρου στο εξωτερικό τους που
προστατεύει την επιφάνεια της κονσέρβας.
Περισσότερο από τρία τέταρτα του συνόλου των κονσερβών που υπάρχουν στα ράφια των σούπερ
μάρκετ είναι φτιαγμένες από χάλυβα. Με άλλα λόγια, όλες οι κονσέρβες με φαγητό ή τροφή για τα
ζώα, τα μισά κουτάκια με αναψυκτικά και αρκετά μεταλλικά δοχεία με αεροζόλ, είδη τουαλέτας και
μπογιές είναι από χάλυβα. Επίσης, ο σίδηρος χρησιμοποιείται για να φτιάξουμε καπάκια μπουκαλιών και
βάζων, τσέρκια και άλλα πώματα, που επίσης είναι ανακυκλώσιμα.
Για τα σιδηρούχα, οι γενικές απαιτήσεις αποδοχής τους από την βιομηχανία ανακύκλωσης που
παρατηρούνται είναι:
• Κατά το δυνατόν απαλλαγμένο από προσμίξεις άλλων υλικών με ανεκτό ποσοστό προσμίξεων
1%.
• Συμπιεσμένο και δεματοποιημένο σε μπάλες ή κομμένο σε διαστάσεις όχι μεγαλύτερες από
1x1m.
• Το πλύσιμο του υλικού δεν θεωρείται απαραίτητο, εκτός αν περιέχει πολύ χώμα,
μεγαλώνοντας με τον τρόπο αυτό το ποσοστό των προσμίξεων.
Ανακύκλωση πλαστικού
Μια σημαντική αύξηση της ανακύκλωσης πλαστικού θα είχε θετικές συνέπειες όχι μόνο για το
περιβάλλον αλλά και για τη δημόσια υγεία. Η καύση και ο ενταφιασμός των πλαστικών επιφέρουν
μόλυνση στην ατμόσφαιρα, στο έδαφος και στο νερό. Επομένως μια προσπάθεια για μείωση του
ενταφιασμού των πλαστικών μέσω της ανακύκλωσης είναι εφικτή και αναγκαία.
Η ανακύκλωση πλαστικών συγκεκριμένα συνεισφέρει στη μείωση των εκπομπών του διοξειδίου του
άνθρακα και στην εξοικονόμηση ενέργειας. Για να πραγματοποιηθεί η ανακύκλωση πρέπει να προηγηθεί
ο διαχωρισμός των διαφορετικών ειδών πλαστικού. Τυχόν ανάμειξη των πλαστικών θα σταθεί εμπόδιο
στην παραγωγή δευτερογενούς ύλης.
Ο διαχωρισμός των πλαστικών επιτρέπει την αξιοποίηση τους σε διαφορετικούς τομείς. Από την
παραγωγή νέων προϊόντων με ιδιότητες παρόμοιες με αυτές των ανακυκλώσιμων υλικών, την χρήση
τους ως καύσιμη ύλη για την παραγωγή θερμότητας μέχρι την αξιοποίηση τους σε έργα για την
βελτίωση του εδάφους και επέκταση της γεωργικής καλλιέργειας.
Το PET θεωρείται το φιλικότερο προς το περιβάλλον πλαστικό. Τα κύρια πλεονεκτήματα του είναι η
καθαρότητα του υλικού του και η δυνατότητα του να ανακυκλώνεται. Τα μπουκάλια που παράγονται με
υλικό PET μπορούν να δημιουργηθούν ξανά μετά την χρήση τους. Το νέο προϊόν δεν υστερεί σε
ποιότητα έναντι του πρώτου εξαιτίας της καθαρότητας του υλικού.
Τα μεγαλύτερα οφέλη για το περιβάλλον που προκύπτουν από την ανακύκλωση του πλαστικού
αφορούν την παραγωγή σακουλών. Η κατασκευή πλαστικών σακουλών από ανακυκλωμένο πλαστικό

35
μειώνει την κατανάλωση της ενέργειας κατά δύο τρίτα και την έκλυση του διοξειδίου του άνθρακα
κατά δυόμισι φορές.
Στην Ελλάδα καταλήγουν 30.000 τόνοι πλαστικού στις χωματερές ή χωρίς κανένα έλεγχο στο
περιβάλλον από τις σακούλες των σούπερ μάρκετ. Γίνονται, όμως, προσπάθειες τα τελευταία χρόνια
από τη βιομηχανία πλαστικού για ανάπτυξη της ανακύκλωσης. Η βαρύτητα δίνεται στην αξιοποίηση
των υπολειμμάτων πλαστικού (σκραπ) από την παραγωγική διαδικασία. Από τους 300.000 τόνους
πλαστικού που καταναλώνονται κάθε χρόνο στην Ελλάδα σχεδόν το 10% αυτών προέρχεται από
πλαστικά που ανακυκλώνονται.
Ανακύκλωση tetra pak
Η παγκόσμια ανακύκλωση των χρησιμοποιημένων χάρτινων συσκευασιών Tetra Pak αυξήθηκε κατά
10% το 2012, από 528 κιλοτόνους σε 581 κιλοτόνους, δηλαδή σε 22,9% επί του συνόλου. Περίπου 3,6
δισεκατομμύρια περισσότερες συσκευασίες Tetra Pak ανακυκλώθηκαν το 2012 σε σχέση με το 2011.
Ο πιο κοινός τρόπος ανακύκλωσης των χρησιμοποιημένων συσκευασιών είναι μέσω της περισυλλογής
των ινών σε μύλους ανακύκλωσης χαρτιού. Οι μύλοι ανακύκλωσης παίρνουν το χρησιμοποιημένο χαρτί
και τις συσκευασίες και τα τοποθετούν σε έναν μεγάλο κάδο με νερό, όπου στροβιλίζονται. Ο
στροβιλισμός διαχωρίζει τις ίνες μέσω της τριβής, βοηθώντας το χαρτί να «διαλυθεί» πιο γρήγορα. Οι
ίνες απορροφούν νερό και γίνονται μέρος ενός πολτού ινών. Οποιαδήποτε μη χάρτινα στοιχεία (όπως
το πλαστικό) είτε επιπλέουν είτε βουλιάζουν και μπορούν να διαχωριστούν, να διαλυθούν ή να
σουρωθούν.

36
2. ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΣΥΜΜΕΙΚΤΩΝ ΑΣΤΙΚΩΝ ΣΤΕΡΕΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ &
ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΩΝ
Διαχείριση αποβλήτων είναι το σύνολο των δραστηριοτήτων συλλογής, μεταφοράς, επεξεργασίας,

προσωρινής αποθήκευσης, μεταφόρτωσης, αξιοποίησης, επαναχρησιμοποίησης ή τελικής διάθεσης
(υπόλειμμα) σε κατάλληλους χώρους (ΧΥΤΥ), συμπεριλαμβανομένης της εποπτείας των εργασιών
αυτών, καθώς και την μετέπειτα φροντίδας των χώρων διάθεσης (αποκατάσταση).
2.1. Συλλογή
Ο σχεδιασμός ενός συστήματος συλλογής καθορίζεται από τις ακόλουθες παραμέτρους:

• Ο αριθμός των ρευμάτων των ανακυκλώσιμων και η σύσταση κάθε ρεύματος: Αποτελεί τον
σημαντικότερο παράγοντα στο σχεδιασμό του συστήματος συλλογής. Οι απαντώμενες μορφές
ποικίλλουν από το ένα ενιαίο σύμμεικτο ρεύμα των υλικών στόχων του προγράμματος ως τα
5-6 διαφορετικά ρεύματα. Ανάλογα με τον αριθμό αυτό διαφοροποιείται και η σύσταση των
ρευμάτων. Κατά κανόνα όσο αυξάνεται ο αριθμός των ρευμάτων, αυξάνεται η πολυπλοκότητα
και το κόστος συλλογής, μειώνεται η ανάγκη για περαιτέρω επεξεργασία των συλλεγόμενων
υλικών (π.χ. διαλογή), αυξάνεται η καθαρότητα των υλικών-προϊόντων του έργου και τέλος
αυξάνονται τα επίπεδα κινήσεων του πολίτη που συμμετέχει στο πρόγραμμα.
• Η σχέση των σημείων συλλογής με τα σημεία παραγωγής των απορριμμάτων (π.χ.
νοικοκυριά): Τα δύο όρια αυτής της σχέσης είναι από τη μία μεριά η ταύτιση των σημείων
συλλογής με τα σημεία παραγωγής των απορριμμάτων (συλλογή πόρτα-πόρτα) και από την
άλλη μεριά ο εκφυλισμός του αριθμού των σημείων συλλογής σε ένα και μόνο Κέντρο
ανακύκλωσης υλικών για όλη την περιοχή του έργου. Και σε αυτή την περίπτωση όσο
αυξάνεται ο αριθμός των σημείων συλλογή, αυξάνει το κόστος συλλογής και μειώνεται η
απαίτηση να μετακινηθεί ο κάτοικος που συμμετέχει στο πρόγραμμα.
• Η συλλογή των ανακυκλώσιμων σε σχέση με τη συλλογή των κοινών απορριμμάτων: Μπορεί
να εξεταστεί το ενδεχόμενο της ταυτόχρονης συλλογής. Δηλαδή της παραλαβής ενός ή
περισσοτέρων ρευμάτων ανακυκλώσιμων από το ίδιο δρομολόγιο συλλογής με εκείνο των
απορριμμάτων. Αν αυτή η μέθοδος επιτρέπεται από τον γενικότερο σχεδιασμό μπορεί να
μειώσει το κόστος συλλογής. Πρέπει να συνδυαστεί είτε με αποθήκευση των ανακυκλώσιμων
σε σακούλα, είτε με τη χρήση ειδικών οχημάτων με πολλαπλά διαμερίσματα.
Τα μέσα προσωρινής αποθήκευσης των υλικών, για το χρονικό διάστημα που μεσολαβεί από την
παραγωγή τους ως απορρίμματα ως την συλλογή τους με κατάλληλα μέσα, ακολουθούν στην συνέχεια:
• Κάδοι τροχήλατοι ή μη: Είναι οι κλασικοί κάδοι που χρησιμοποιούνται στην Ελλάδα, οι οποίοι
μπορεί να έχουν από ένα έως τέσσερα διαμερίσματα για την αποθήκευση διαφορικών
ρευμάτων ανακυκλώσιμων. Επίσης μπορεί να είναι ανοιχτού ή κλειστού τύπου (με οπή ή
σχισμή στο καπάκι), επηρεάζοντας το βαθμό ευχέρειας να χρησιμοποιηθεί το σύστημα

37
συλλογής από τους κατοίκους και την παρουσία προσμίξεων στα υλικά στόχους. Οι
χωρητικότητες των κάδων ποικίλουν από 120 ως +2400 λίτρα.
• Μπλε κάδοι: Τα έργα του μπλε κάδου απευθύνονται στο γενικό κοινό, δηλαδή σε όλους τους
κατοίκους της χώρας, και αναπτύσσονται σε συνεργασία με τους Οργανισμούς Τοπικής
Αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ), όπως άλλωστε προβλέπει το ισχύον νομικό πλαίσιο. Στα έργα αυτά
αναπτύσσεται το δίκτυο των μπλε κάδων ανακύκλωσης στους οποίους, οι κάτοικοι των
Δήμων, καλούνται να αποθέσουν τα ανακυκλώσιμα υλικά (απόβλητα συσκευασίας από χαρτί,
πλαστικά, γυαλί, αλουμίνιο και λευκοσίδηρο). Οι ποσότητες που συλλέγονται μεταφέρονται
στα Κέντρα Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών (ΚΔΑΥ), όπου τα ανακυκλώσιμα υλικά
διαχωρίζονται και προωθούνται προς ανάκτηση. Η συνεχιζόμενη απογραφή των κάδων δείχνει
ότι το υφιστάμενο δίκτυο σήμερα περιλαμβάνει περίπου 140 χιλιάδες ενεργούς μπλε κάδους.
• Κουτιά: είναι ένα πλαστικό κουτί το οποίο χρησιμοποιείται ατομικά από τον κάθε κάτοικο για
να αποθηκεύσει τα ανακυκλώσιμα υλικά μέχρι την στιγμή της συλλογής. Εξυπηρετεί συλλογή
τύπου από πόρτα σε πόρτα, οπότε ο κάτοικος τοποθετεί το εν λόγω κουτί με τα
ανακυκλώσιμα υλικά έξω από την πόρτα της οικίας του λίγο πριν περάσει το δρομολόγιο του
οχήματος συλλογής. Η μέθοδος αυτή εφαρμόζεται σε πόλεις όπου ο πολεοδομικός ιστός την
ευνοεί, κυρίως σε περιοχές της Βόρειας Ευρώπης και Αμερικής.
• Σακούλες (επαναχρησιμοποιημένες και μη): Τα ανακυκλώσιμα υλικά αποθηκεύονται μέσα σε
πλαστικές σακούλες μιας χρήσης και συνήθως τοποθετούνται πλησίον του πεζοδρομίου την
ημέρα της συλλογής. Στην μέθοδο αυτή εμφανίζονται τα εξής μειονεκτήματα:
o Απαιτείται μηχανισμός διανομής ή η προμήθειά τους γίνεται από τους ίδιους τους
κατοίκους.
o Οι σακούλες επί του δρόμου δύναται να προκαλέσουν ρύπανση.
o Δημιουργεί την υποχρέωση στα υλικά στόχους να συμπεριληφθεί το πλαστικό φιλμ
(από οικονομική άποψη δεν είναι κατ’ ανάγκη αρνητικό).
Στην περίπτωση των επαναχρησιμοποιούμενων τσαντών, αφού διανεμηθεί στην αρχή μία
τσάντα, αυτή έχει το ρόλο του οικιακού μέσου προσωρινής αποθήκευσης και στην συνέχεια
αδειάζονται μέσω αυτής τα υλικά στόχοι στους κάδους. Το μειονέκτημα της μεθόδου αυτής
είναι το υψηλό αρχικό κόστος ανά τεμάχιο.
• Οχήματα συλλογής με χωριστά διαμερίσματα: Ο ειδικός εξοπλισμός αυτού του τύπου
περιλαμβάνει οχήματα συλλογής που η καρότσα τους δεν είναι ενιαία, αλλά χωρίζεται σε
διαμερίσματα (συνήθως ως 5 ή 6). Με αυτόν τον τρόπο είναι δυνατή η ταυτόχρονη συλλογή
(με το ίδιο δρομολόγιο συλλογής) των ανακυκλώσιμων με τα απορρίμματα ή η ταυτόχρονη
συλλογή πολλών ρευμάτων ανακυκλώσιμων ξεχωριστά. Η φόρτωση των υλικών μπορεί να
γίνεται είτε με κάδους είτε χειρωνακτικά.
Τα ειδικά θέματα που προκύπτουν κατά την διαδικασία της συλλογής, σχετίζονται με το γεγονός ότι
είναι το πιο σημαντικό στάδιο του συστήματος διαχείρισης απορριμμάτων και συνάμα το πιο δαπανηρό.

38
Επιπλέον, σε αντίθεση με το στάδιο της επεξεργασίας, ο κάτοικος έρχεται σε άμεση επαφή με την
λειτουργία του συστήματος διαχείρισης και σχηματίζει την εντύπωσή του η οποία του αποτυπώνεται.
Τυχόν ασυνέπεια στη συχνότητα συλλογής, λανθασμένη χωροθέτηση και διαστασιολόγηση των κάδων
και αδιαφορία των αρμόδιων φορέων ή υπαλλήλων, μπορούν να δημιουργήσουν αρνητική εντύπωση
στον κάτοικο με απορρέουσα αρνητική επίπτωση στην εν δυνάμει συμμετοχή του. Για τον λόγο αυτό
κρίνεται απολύτως αναγκαίος ο ορθός σχεδιασμός του συστήματος. Ο πίνακας 8 που ακολουθεί
παρουσιάζει συνοπτικά τις συνήθεις μεθόδους συλλογής των ανακυκλώσιμων υλικών και στοιχεία
αξιολόγησής τους. Το εύρος των τεχνικών συλλογής αποσκοπεί στην βέλτιστη προσαρμογή στα τοπικά
χαρακτηριστικά.
Πίνακας 8 : Σύγκριση μεθόδων συλλογής ανακυκλώσιμων υλικών

Βαθμός
Πυκνότητα Μέσο Διαλογή
Όχημα διαλογής
σημείων προσωρινής κατά τη Σχόλια αξιολόγησης
συλλογής από τους
συλλογής αποθήλευσης συλλογή
κατοίκους
μικρή συμμετοχή των
κατοίκων, χαμηλό
λειτουργικό κόστος
απλό (συλλογή
αλλά κ’
δεν υπάρχει κατόπιν μεγάλος ναι
αποτελεσματικότητα
συνεννόησης)
– κυρίως
προγράμματα από
συλλόγους κτλ
υψηλή συμμετοχή,
κάδοι (120-360 ανάλογα με
μέτριο κόστος
lt, συνήθως με τους κάδους
μεγάλος όχι συλλογής, δυσχερής
διπλά απλό ή με 2
εφαρμογή στην
διαμερίσματα) διαμερίσματα
Ελλάδα
πόρτα-πόρτα υψηλή συμμετοχή,
υψηλό κόστος
συνήθως
συλλογής, χαμηλό
κουτί πολλών μικρός ναι
κόστος επεξεργασίας,
διαμερισμάτων
δυσχερής εφαρμογή
στην Ελλάδα
μέτρια συμμετοχή,
συλλογής, κόστος
σακούλα (μιας απλό ή με 2 διανομής σακούλας,
μικρός όχι
χρήσης) διαμερίσματα πιθανή ρύπανση,
δύσκολη εφαρμογή
στην Ελληνική
πραγματικότητα
χαμηλή ως μέτρια
συνήθως απλό
από μικρός συμμετοχή, μέτριο
κάδοι (660- (ή και με
πλησίον της έως όχι κόστος συλλογής,
2400 lt) περισσότερα
οικίας μεγάλος χαμηλό ως υψηλό
απορρίμματα)
κόστος επεξεργασίας
σακούλα μιας απλό συνήθως όχι μέτρια συμμετοχή,
8
Τροποποίηση Περιφερειακού Σχεδιασμού Διαχείρισης Απορριμμάτων Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας, σελ. 90.

39
Βαθμός
Πυκνότητα Μέσο Διαλογή
Όχημα διαλογής
σημείων προσωρινής κατά τη Σχόλια αξιολόγησης
συλλογής από τους
συλλογής αποθήλευσης συλλογή
κατοίκους
χρήσης με κάδο μικρός μέτριο κόστος
συλλογής, μάλλον
επεξεργασίας
τσάντα μέτρια ως υψηλή
επαναχρησιμοπ συνήθως συμμετοχή, μέτριο
απλό όχι
οιούμενη με μικρός κόστος συλλογής και
κάδο επεξεργασίας
χαμηλή συμμετοχή,
κεντρικά συνήθως κάδοι Ανοικτό
μέτριο κόστος
σημεία τύπου κώδωνα γερανοφόρο μεγάλος όχι
συλλογής, χαμηλό
συλλογής 2400 lt φορτηγό
κόστος επεξεργασίας
χαμηλή συμμετοχή,
μηδενικό κόστος
Κέντρα δεν υπάρχει, οι Ναι (κατά
συλλογής και
Ανανεώσιμων δεν υπάρχει κάτοικοι με τα μεγάλος την
επεξεργασίας, μόνο
Υλικών μέσα τους παραλαβή
σαν επικουρική
μέθοδος
Σε περιπτώσεις που κάτοικοι ή καταστήματα δεν εξυπηρετούνται επαρκώς από το υπάρχον σύστημα
συλλογής, η συλλογή των ανακυκλώσιμων υλικών δύναται να γίνεται με containers (υποδοχείς) τα
οποία θα προμηθεύει η μονάδα ανακύκλωσης ή ο αρμόδιος φορέας. Τα containers αφορούν ανοιχτά,
κλειστά containers, Containers roll on roll οff και containers τύπου πρέσας ανάλογα με τις απαιτήσεις.
Συγκεκριμένα τα Containers τύπου πρέσας θα τοποθετηθούν σε αυτούς που βρίσκονται σε

απομακρυσμένες περιοχές έτσι ώστε να μην εκτελούνται συχνά δρομολόγια και να μειώνεται το κόστος
συλλογής αλλά και η όποια όχληση (θόρυβος και εκπομπές οχημάτων) προκαλείται από την συλλογή
και μεταφορά των ανακυκλώσιμων υλικών. Για την φόρτωση και μεταφορά των αποβλήτων από τα
Container θα χρησιμοποιούνται τα αντίστοιχα οχήματα. Η εκφόρτωση θα γίνεται με αντίθετη κίνηση
του εμβόλου της πρέσας.
Εικόνα 16 : Κλειστά Containers

40
Εικόνα 17 : Ανοιχτά Containers
Στην συνέχεια παρατίθεται πίνακας με τον εξοπλισμός συλλογής υλικών για την άνωθεν περίπτωση.
Πίνακας 9 : Εξοπλισμός συλλογής ανακυκλώσιμων υλικών

Πίνακας εξοπλισμού
Containers κλειστού τύπου χωρητικότητας 10m³
Containers ανοιχτού τύπου χωρητικότητας 8m³
Containers ανοιχτού τύπου χωρητικότητας 1mμ³
Containers με υδραυλικό συμπιεστή χωρητικότητας 8m³
Πλαστικοί κάδοι με ειδική υποδοχή για ανακυκλώσιμα
Δοχεία χωρητικότητας 25 λίτρων
Μεταλλικά containers χωρητικότητας 20 m³
Σχεδιασμός Διαδρομών Συλλογής

Η βελτιστοποίηση των διαδρομών για την συλλογή, μπορεί να γίνει μέσω υπολογιστικών μαθηματικών
προγραμμάτων, γεωγραφικών συστημάτων πληροφοριών ή με ευριστικές μεθόδους 9.
Στόχος του σχεδιασμού των δρομολογίων είναι η μεγιστοποίηση του φορτίου που συλλέγεται και
μεταφέρεται στην μονάδα χρόνου, δηλαδή το ζητούμενο είναι ένα δίκτυο δρομολογίων των οχημάτων
συλλογής που θα εξυπηρετεί όλη την περιοχή αναφοράς και θα έχει το ελάχιστο δυνατό κόστος
συλλογής και μεταφοράς ανά τόνο αποβλήτων.
9
Παναγιωτακόπουλος Δ., (2007), Βιώσιμη Διαχείριση Αστικών Στερεών Αποβλήτων, Εκδόσεις Ζυγός (Β’ έκδοση), σελ 263

41
Σημαντικό ρόλο στην καλή απόδοση του συστήματος έχουν τόσο ο χρόνος μεταξύ των στάσεων όσο
και ο χρόνος φόρτωσης σε κάθε στάση. Σε κανονικές συνθήκες λειτουργίας, η μέση διάρκεια του
κύκλου μεταξύ διαδοχικών στάσεων, με μηχανική αποκομιδή, είναι 3-4 λεπτά (2-3 τόνοι ανά ώρα).
Συνεπώς ένα απορριμματοφόρο σε 8 ώρες εξυπηρετεί περίπου 15.000 κατοίκους.
Για τον ορθό και βιώσιμο σχεδιασμό ενός δικτύου συλλογής πρέπει να ληφθούν υπόψη τα εξής:
• Οι διαδρομές πρέπει να είναι σταθερές και να μην παρουσιάζουν επικαλύψεις.

• Το σημείο εκκίνησης της διαδρομής του οχήματος να είναι πλησίον του χώρου στάθμευσης.
• Ο συνολικός χρόνος συλλογής και μεταφοράς στο χώρο εκφόρτωσης να είναι σταθερός.
• Σε περίπτωση μονόδρομου, η συλλογή είναι προτιμότερο να αρχίζει από το υψηλότερο σημείο
με την κατεύθυνση του δρόμου.
• Σε περιπτώσεις συλλογής σε δόμους με μεγάλες ανηφορικές κλίσεις, η συλλογή πρέπει να
γίνεται με φορά προς τα κατάντη του δρόμου (επιτυγχάνεται ασφάλεια, ταχύτητα συλλογής,
μικρότερη φθορά οχήματος, εξοικονόμηση ενέργειας).
• Η συλλογή πρέπει να αποφεύγεται τις ώρες αιχμής της κίνησης των οχημάτων (αλλά και στις
ώρες κοινής ησυχίας).
• Όταν θα πρέπει να καλυφθεί ένα τετράγωνο οδών, η διαδρομή να είναι δεξιόστροφη.
Συχνότητα συλλογής
Η συχνότητα συλλογής ποικίλει από πόλη σε πόλη και ανά περιοχή εντός της ίδιας πόλης (πχ. 6
φορές/εβδομάδα στην εμπορική συνοικία, 3 φορές/εβδομάδα σε μη εμπορική συνοικία). Η συχνότητα
εξαρτάται από το σύστημα προσωρινής αποθήκευσης (κάδοι ή σακούλες), την χωρητικότητα των
κάδων, τον ρυθμό πλήρωσής τους, τις τοπικές κλιματολογικές συνθήκες, την σύνθεση των ΑΣΑ, το
επιθυμητό επίπεδο ποιότητας της παρεχόμενης υπηρεσίας.
Σε περιπτώσεις διαχωρισμού στη πηγή και χρήσης χωριστών κάδων για διαφορετικά υλικά-στόχους, η
συχνότητα συλλογής διαφοροποιείται ανάλογα με το υλικό. Σε κάθε περίπτωση, όμως, πρέπει να
λαμβάνονται υπόψη οι παράγοντες υγιεινής (πχ. ο χρόνος ωρίμανσης προνυμφών μυγών είναι 2-3
μέρες).
2.2 Μεταφορά
Η πλέον συνήθης μορφή της υπηρεσίας συλλογής-μεταφοράς είναι η περιοδική διέλευση ενός
απορριμματοφόρου (Α/Φ) από τους δρόμους της εξυπηρετούμενης περιοχής. Το Α/Φ ξεκινάει στην
αρχή της βάρδιάς του από το χώρο στάθμευσής του, φτάνει στην υπόψη περιοχή και προχωρεί
κάνοντας στάσεις, είτε σε προκαθορισμένα σημεία όπου υπάρχουν κάδοι ή όπου υπάρχουν σακούλες
με απορρίμματα προς αποκομιδή. Ο εργάτης συλλέκτης εναποθέτει τις σακούλες ή αδειάζει τους
κάδους (μετά τους επαναφέρει στη θέση τους) στο Α/Φ, το οποίο θα συνεχίσει την πορεία του. Στην
περίπτωση μηχανικής αποκομιδής, οι κάδοι μετακινούνται και συνδέονται με τον ειδικό μηχανισμό
ανατροπής για την εκκένωσή τους.

42
Το πλήρωμα του Α/Φ αποτελείται από τον οδηγό του οχήματος και τους εργάτες συλλέκτες. Η
βέλτιστη σύνθεση του πληρώματος επηρεάζεται από τους τύπους, τα μεγέθη και το κόστος Α/Φ και
κάδων, τη μέθοδο συλλογής, το κόστος εργασίας κτλ, ενώ ταυτόχρονα επηρεάζει τον χρόνο συλλογής
καθώς επιταχύνεται η διαδικασία φόρτωσης άρα μειώνεται η διάρκεια του δρομολογίου. Γενικότερα
ισχύει ότι όσο περισσότερα τα ΑΣΑ ανά στάση τόσο μικρότερος ο χρόνος συλλογής ανά τόνο, με την
ποσότητα ΑΣΑ ανά στάση να αυξάνεται όταν μειώνεται η συχνότητα συλλογής ή η πυκνότητα των
κάδων. Όταν το Α/Φ γεμίσει, μετακινείται στο χώρο απόθεσης για να αδειάσει και επιστρέφει για νέο
κύκλο συλλογής.
Γενική Περιγραφή Των Α/Φ

Κάθε Α/Φ αποτελείται από το πλαίσιο, με κύριο χαρακτηριστικό τις διαστάσεις και την ιπποδύναμη της
μηχανής του και την υπερ-κατασκευή, με κύριο χαρακτηριστικό την χωρητικότητα του υποδοχέα
(κιβωτάμαξα). Η υπερ-κατασκευή μπορεί να είναι ένας απλός υποδοχέας ή να είναι εφοδιασμένη με
μηχανισμό συμπίεσης ή/και με μηχανισμό ανύψωσης και ανατροπής των κάδων για άδειασμα 10.
Με βάση τον τύπο του μηχανισμού συμπίεσης, τα Α/Φ διακρίνονται σε τύπου ‘μύλου’ και τύπου
’πρέσας’. Στα Α/Φ τύπου ‘μύλος’ τα απόβλητα ωθούνται στο εσωτερικό της υπερ-κατασκευής και
συμπιέζονται με την βοήθεια του περιστρεφόμενου τυμπάνου. Στα Α/Φ τύπου ’πρέσα’ η ώθηση των
αποβλήτων γίνεται με την βοήθεια σιαγόνας, η οποία εκτελεί ημικυλινδρική κίνηση από πάνω προς τα
κάτω και μέσα. Τα απόβλητα πιέζονται πάνω στην πλάκα του εμβόλου και έτσι επιτυγχάνεται η μείωση
του όγκου τους. Στα Α/Φ οπίσθιας φόρτωσης η χοάνη υποδοχής των αποβλήτων και η οπίσθια θύρα
αποτελούν ένα ενιαίο τμήμα.
Ο βαθμός συμπίεσης εξαρτάται από τον μηχανισμό συμπίεσης, την κατάσταση του οχήματος (π.χ.
ηλικία), την τεχνολογία μετάδοσης της κίνησης, την σύνθεση των ΑΣΑ και τον βαθμό προσυμπίεσης
στον κάδο. Στα Α/Φ τύπου ‘μύλος’, όσον αφορά συνήθη οικιακά απόβλητα προερχόμενα από κυλιόμενο
κάδο, επιτυγχάνεται βαθμός συμπίεσης από 2 ως 5. Τα απόβλητα κακερματίζονται και
ομογενοποιούνται αποτελεσματικότερα, σε σύγκριση με την πρέσα, γεγονός που επηρεάζει (θετικά ή
αρνητικά) την αποτελεσματικότητα των επεξεργασιών σε επόμενες φάσεις της διαχείρισης. Στα Α/Φ
τύπου ’πρέσα’ ο βαθμός συμπίεσης από 3 ως 8, ενώ σαν οχήματα είναι λιγότερο θορυβώδη και
καταλληλότερα για απόβλητα συσκευασιών.
Επίσης, υπάρχουν Α/Φ οχήματα αυτόματης πλάγιας φόρτωσης για τα οποί απαιτείται μόνο ο οδηγός και
άλλος ένας εργάτης. Τα οχήματα αυτά προσεγγίζουν το κάδο στην πλευρά του δρόμου και τον
ανυψώνουν με ειδική αρπαγή. Εξοικονομούν μεν πόρους λόγω μειωμένου προσωπικού, έχουν όμως
αυξημένη αρχική δαπάνη και προϋποθέτουν άνετο οδικό δίκτυο χωρίς εμπόδια, κατά την συλλογή, από
τα σταθμευμένα αυτοκίνητα. Πλεονεκτούν συνεπώς σε προάστια και αγροτικές περιοχές όπου έχουμε
μεγάλες αποστάσεις μεταξύ στάσεων (αποφυγή μεγάλων ‘νεκρών’ αμειβόμενων χρόνων για το
προσωπικό).
10

43
Ενίοτε στο σύστημα συλλογής χρησιμοποιούνται μικρά δορυφορικά οχήματα τα οποία είναι πιο
ευέλικτα και αδειάζουν το φορτίο τους σε μεγαλύτερα οχήματα για την μεταφορά ή σε
απορριμματοκιβώτια που λειτουργούν ως κινητοί σταθμοί μεταφόρτωσης.
Τα απορριμματοφόρα οχήματα ανάλογα με τον τύπο και την χρήση τους μπορεί να είναι μικρής
χωρητικότητας 5,5 τόνων ή μεγαλύτερης 15,5 τόνων.
Στην συνέχεια παρατίθενται εικόνες από Οχήματα Συλλογής Μεταφοράς.
Εικόνα 18 : Απορριμματοφόρο Όχημα Τύπου Πρέσας
Εικόνα 19 : Απορριμματοφόρο Όχημα Τύπου Περιστρεφόμενου Τυμπάνου (μύλος)

44
Εικόνα 20 : Όχημα Ανακύκλωσης
Εικόνα 21 : Όχημα Ανακύκλωσης

45
2.3. Επεξεργασία
Ως επεξεργασία εννοείται η διαλογή στην πηγή (συσκευασιών, οργανικών, πράσινων, επικίνδυνων

οικιακών κ.α.), η μηχανική διαλογή, η μεταφόρτωση και η δεματοποίηση, καθώς και όλες οι τεχνολογίες
θερμικής, φυσικής, χημικής και βιολογικής επεξεργασίας.
Θα πρέπει να επισημανθεί, πως δεν υπάρχει βέλτιστη τεχνολογία για το σύνολο των περιπτώσεων
διαχείρισης στερεών αποβλήτων, καθώς κάθε μία από αυτές παρουσιάζει μειονεκτήματα και
πλεονεκτήματα τα οποία πρέπει να λαμβάνονται υπόψη από τους αρμόδιους φορείς, πχ Φορείς
Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΦΟΔΣΑ), που θα κληθούν να κατασκευάσουν και να λειτουργήσουν
τα έργα. Κρίσιμη παράμετρος σχεδιασμού είναι η ποιοτική και ποσοτική σύσταση των αποβλήτων αλλά
και ο βαθμός ανάπτυξης της αγοράς για την αξιοποίηση των προϊόντων (RDF, Compost,
ανακυκλώσιμα).
Οι παράμετροι αυτοί επηρεάζουν σημαντικά την αποτελεσματικότητα της τεχνολογίας που θα
επιλεχθεί, τόσο από οικονομική (βιωσιμότητα της μονάδας) όσο και από τεχνική και
περιβαλλοντική άποψη (βαθμός αξιοποίησης δευτερογενών προϊόντων, τελική εκτροπή από ΧΥΤΥ κ.ά).
Στην περίπτωση που για παράδειγμα δεν είναι δυνατή η απορρόφηση των παραγόμενων
RDF/SRF, compost στην αγορά, τότε αυτά θα καταλήξουν σε χώρους διάθεσης μειώνοντας σημαντικά
την εκτροπή σε σχέση με τον αρχικό όγκο των αποβλήτων. Είναι προφανές ότι η επιλογή της βέλτιστης
τεχνολογίας, θα πρέπει να τεκμηριώνεται μέσω της εκπόνησης εξειδικευμένων τεχνικών μελετών.
Ακολούθως αναλύονται οι σημαντικότερες μέθοδοι επεξεργασίας των αστικών αποβλήτων.
• Μεταφόρτωση στερεών αποβλήτων
• Διαλογή στην Πηγή
• Κέντρα Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών
• Μηχανική Ανακύκλωση
• Θερμικές μέθοδοι επεξεργασίας
• Βιολογικές μέθοδοι επεξεργασίας
• Μονάδες Μηχανικής και Βιολογικής Επεξεργασίας
• Υγειονομική ταφή
Τα υλικά όπως χαρτί, πλαστικό, σιδηρούχα μέταλλα, αλουμίνιο, βιοαποδομήσιμα οργανικά, εφόσον
υποστούν περαιτέρω επεξεργασία ανακυκλώνονται, με εξαίρεση το μίγμα χαρτιού και πλαστικού το
οποίο χρησιμοποιείται ως καύσιμο υλικό. Οι μέθοδοι μηχανικής επεξεργασίας οι οποίοι μπορούν να
συνδυαστούν με όλες τις μεθόδους βιολογικής επεξεργασίας, ταξινομούνται στις εξής βασικές
κατηγορίες:
• Τεχνολογίες προετοιμασίας των αποβλήτων
• Τεχνολογίες διαχωρισμού των αποβλήτων
Οι τεχνολογίες προετοιμασίας των αποβλήτων αφορούν στη διάνοιξη των σάκων, την ελάττωση του
μεγέθους και την αποκατάσταση της ομοιομορφίας των αποβλήτων.
Πίνακας 10 : Τεχνολογίες προετοιμασίας αποβλήτων

46
Τεχνολογία Αρχή λειτουργίας Προβλήματα-Περιορισμοί
Σφυρόμυλοι Τα απόβλητα υφίστανται σημαντική μείωση του Καταπόνηση - φθορά των
(Hammer mill) μεγέθους τους με τη βοήθεια σφυριών που σφυρών, κονιορτοποίηση γυαλιού
ταλαντώνονται / αδρανών, ακατάλληλοι για
δοχεία υπό πίεση
Περιστροφικοί Περιστρεφόμενα μαχαίρια ή δίσκοι περιστρέφονται Τα μεγάλα σκληρά αντικείμενα
κόπτες με χαμηλή ταχύτητα και υψηλή ροπή. Η διατμητική μπορούν να καταστρέψουν τους
(shredder) τους δράση σχίζει ή τέμνει τα περισσότερα υλικά κόπτες, ακατάλληλοι για δοχεία
υπό πίεση
Περιστρεφόμενα Το υλικό ανυψώνεται καθώς προσκολλάται στα Ήπια δράση - τεμαχισμός.
τύμπανα ή τοιχώματα του τύμπανου και κατόπιν πέφτει στο Μπορεί να υπάρξει πρόβλημα για
θραυστήρες κέντρο, λόγω της βαρύτητας, επιτυγχάνοντας απόβλητα υψηλής υγρασίας.
κυλίνδρου ανάδευση και ομογενοποίηση των αποβλήτων. Τα
(Rotating Drum) κοφτερά αντικείμενα που ενυπάρχουν στα
απόβλητα (γυαλί, μέταλλα) συνεισφέρουν στη
μείωση του μεγέθους των πιο μαλακών υλικών,
όπως το χαρτί και τα βιοαποδομήσιμα, χωρίς να
κονιορτοποιούνται τα ίδια.
Σφαιρόμυλο Περιστρεφόμενα τύμπανα φέρουν βαριές Καταπόνηση - φθορά των
(Ball mill) σφαίρες για να τεμαχίσουν ή να σφαιρών, κονιορτοποίηση γυαλιού
κονιορτοποιήσουν τα απόβλητα. / αδρανών.
Περιστρεφόμενα Μετά από την προσθήκη νερού, τα απόβλητα Σχετικά μικρή μείωση μεγέθους.
τύμπανα υγρής δημιουργούν μεγάλα συσσωματώματα που Πιθανότητα καταστροφής του
φάσης με θρύβονται από τους κόπτες κατά την κόπτη από μεγάλα σκληρά
κόπτες (Wet περιστροφή του τύμπανου. αντικείμενα.
rotating drums
with knives)
Θραυστήρες Μπορεί να είναι τύπου περιστροφικού κόπτη (με Δεν μειώνει το μέγεθος των
πλαστικών αυξημένες ανοχές μεταξύ των περιστρεφόμενων αποβλήτων.
σάκων (Bag μαχαιριών κοπής, ώστε να σχίζεται μόνο ο σάκος και Πιθανότητα καταστροφής από
splitter) να μην τεμαχίζεται το περιεχόμενο), παλινδρομικής μεγάλα σκληρά αντικείμενα.
χτένας ή οδοντοφόρων αλυσίδων.
Στις τεχνολογίες διαχωρισμού περιλαμβάνονται τεχνολογίες που επιτυγχάνουν το διαχωρισμό της

εισερχόμενης μάζας των αποβλήτων σε δύο ρεύματα, από τα οποία το ένα περιέχει το προς ανάκτηση
υλικό σε υψηλή συγκέντρωση, ενώ το άλλο είναι σε μεγάλο βαθμό απαλλαγμένο από την παρουσία
του.
Πίνακας 11 : Τεχνολογίες διαχωρισμού αποβλήτων
Ιδιότητα Προβλήματα-
Τεχνολογία Στοχευόμενα υλικά
διαχωρισμού Περιορισμοί
Υπερμεγέθη: χαρτί,
Κόσκινα Μέγεθος και πλαστικό Μικρά:
Καθαρισμός
(Trommels and screens) πυκνότητα οργανικά, γυαλί,
λεπτόκοκκα υλικά (fines)
Υγιεινή και
Πλαστικά, προσμίξεις,
Χειρωνακτικός ασφάλεια
Οπτική εξέταση υπερμεγέθη, ξένα
διαχωρισμός εργασίας, ηθικά
σώματα
θέματα
Μαγνητικοί διαχωριστές Μαγνητικές ιδιότητες Σιδηρούχα μέταλλα

47
Ιδιότητα Προβλήματα-
Τεχνολογία Στοχευόμενα υλικά
διαχωρισμού Περιορισμοί
Διαχωριστές με επαγωγικά Ηλεκτρική

Μη σιδηρούχα μέταλλα
ρεύματα αγωγιμότητα
Επιπλέοντα: πλαστικά,
οργανικά Δημιουργεί υγρά
Διαχωριστές επίπλευσης
Διαφορές πυκνότητας ρεύματα
αφρού Βυθιζόμενα: πέτρες,
αποβλήτων
γυαλί
Ελαφρά: πλαστικά, Απαιτείται

Αεροδιαχωριστές Βάρος χαρτί καθαρισμός του
Βαρέα: πέτρες, γυαλί αέρα
Ελαφρά: πλαστικά,
Πυκνότητα και
Βαλλιστικοί διαχωριστές χαρτί
ελαστικότητα
Βαρέα: πέτρες, γυαλί
Καθορισμένα πλαστικά
Οπτικοί διαχωριστές Οπτικές ιδιότητες Απόδοση
πολυμερή

48
3. ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΜΗΧΑΝΙΚΗΣ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗΣ
Εισαγωγή
Η επιλογή της κατάλληλης τεχνολογίας ανακύκλωσης εξαρτάται από πολλούς παράγοντες (πρώτη ύλη,
ποσότητες, τοποθεσία, επένδυση, κτλ) και αφορά σε μεγάλο βαθμό την τοπική κοινωνία και τις ανάγκες
της. Στην Ελλάδα, μια χώρα που καταγράφονται μικρά ποσοστά ανακύκλωσης, μια σχετικά εύκολη και
πρακτική λύση είναι η μηχανική ανακύκλωση, ο εξοπλισμός της οποίας θα αναλυθεί στη συνέχεια 11.
Η μηχανική ανακύκλωση είναι η τεχνολογία ανακύκλωσης με την λιγότερη απαιτητική τεχνογνωσία και
δύναται η μονάδα που θα κατασκευαστεί να έχει από πολύ μικρή ως πολύ μεγάλη δυναμικότητα.
Μηχανική Διαλογή
Ο όρος μηχανική διαλογή χρησιμοποιείται για την περιγραφή της εγκατάστασης εκείνης, στην οποία με
τον κατάλληλο μηχανολογικό εξοπλισμό, συντελείται ο διαχωρισμός των απορριμμάτων σε κλάσματα
με παρόμοιες ιδιότητες (μέγεθος, σύσταση, κτλ). Η μηχανική διαλογή σπάνια χρησιμοποιείται αυτόνομα
αφού ουσιαστικά αποτελεί διακριτό στάδιο της συνολικής επεξεργασίας των απορριμμάτων σε
εγκαταστάσεις μηχανικής και βιολογικής επεξεργασίας. Όπου συνδυάζεται η μηχανική διαλογή και η
ανάκτηση των ανακυκλώσιμων υλικών με την βιολογική επεξεργασία του οργανικού κλάσματος, ο
ρόλος της μηχανικής διαλογής στην περίπτωση αυτή είναι:
• Η ανάκτηση των ανακυκλώσιμων υλικών.
• Ο διαχωρισμός του οργανικού κλάσματος και η προετοιμασία του για βιολογική επεξεργασία.
• Η απομάκρυνση ογκωδών και άλλων προβληματικών υλικών.
Η πολυπλοκότητα του εφαρμοζόμενου συστήματος εξαρτάται από:
• Τα διαθέσιμα κεφάλαια.
• Τη δυναμικότητα.
• Την διαθεσιμότητα γης.
• Το εφαρμοζόμενο σύστημα διαλογής στην πηγή.
• Τις απαιτήσεις της αγοράς ανακύκλωσης.
• Τις απαιτήσεις της νομοθεσίας και τους εθνικούς στόχους.
Συμπληρωματικά, η μηχανική διαλογή μπορεί να εφαρμοστεί και ως τελευταίο στάδιο της επεξεργασίας
των απορριμμάτων, όπως π.χ. δια την απομάκρυνση μικρών μεταλλικών αντικειμένων από το τελικό
προϊόν, για φινιρισμά του κτλ.
Οι στόχοι της Μηχανικής Επεξεργασίας, όταν χρησιμοποιείται σε συνδυασμό με μετέπειτα στάδιο
βιολογικής επεξεργασίας είναι:
• Μεγιστοποίηση της ανάκτησης υλικών.
• Προετοιμασία των αποβλήτων για το επόμενο στάδιο της βιολογικής επεξεργασίας.
• Αφαίρεση ανεπιθύμητων συστατικών από τα εισερχόμενα απόβλητα.
11
http://www.eedsa.gr/Contents.as [Προσπελάστηκε 24-10-2013]

49
Ο βαθμός της Μηχανικής Επεξεργασίας εξαρτάται από:
• Τα είδη των εισερχομένων αποβλήτων (μεικτά αστικά απόβλητα, υπολείμματα διαλογής στην
πηγή κτλ).
• Το ποσοστό των ανακυκλώσιμων στα εισερχόμενα απόβλητα.
• Το επιθυμητό ποσοστό ανάκτησης των ανακυκλώσιμων.
Οι εγκαταστάσεις μηχανικής ανακύκλωσης (ΕΜΑΚ) που απαντώνται στην Ελλάδα είναι περιορισμένες σε
αριθμό (ενδεικτικά αναφέρονται τα ΕΜΑΚ Α. Λιοσίων και Χανίων). Εντούτοις, θετικό χαρακτηρίζεται το
γεγονός ότι υπάρχει μια αυξανόμενη τάση για επενδύσεις στον συγκεκριμένο τομέα και υπάρχουν
αρκετές μονάδες υπό έγκριση ή υπό κατασκευή (ενδεικτικά αναφέρεται το ΕΜΑΚ Χερσονήσου-
Ηρακλείου Κρήτης).
3.1. Ποιοτικά Χαρακτηριστικά Εισερχόμενων Ρευμάτων Αποβλήτων
Τα αστικά στερεά απόβλητα, ανάλογα με την προέλευσή τους συμπεριλαμβάνουν τις παρακάτω
κατηγορίες υλικών, οι οποίες και οδηγούνται στα ΕΜΑΚ:
• Ζυμώσιμα (οργανικό βιοαποδομήσιμο κλάσμα)
Περιλαμβάνονται τα βιοαποδομήσιμα υλικά φυτικής και ζωϊκής προέλευσης, όπως
υπολείμματα κουζίνας και κήπου (φρούτα, λαχανικά, υπολείμματα τροφών, κλαδέματα, κ.ά.).
• Χαρτί Έντυπο / Απορροφητικό
Το χαρτί κατασκευάζεται από υψηλά συμπυκνωμένες ίνες κυτταρίνης. Γενικά η κατανάλωση
χαρτιού γραφής και εκτύπωσης (χαρτί γραφείου, σχολικά βιβλία και τετράδια χωρίς το
εξώφυλλο, περιοδικά, εφημερίδες) ανέρχεται σε περίπου 280.000 τόνους το χρόνο, ενώ η
κατανάλωση χαρτιού υγείας-καθαριότητας (χαρτί υγείας-τουαλέτας, χαρτί κουζίνας,
χαρτομάντηλα) ανέρχεται σε περίπου 120.000 τόνους το χρόνο.
• Δέρμα-Ξύλο-Λάστιχο-Ύφασμα (Δ-Ξ-Λ-Υ)
Χαρακτηρίζονται ως λοιπά καύσιμα και είναι μεγάλης θερμογόνου αξίας (συνήθως είναι
κατάλληλα για καύση και δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε διαδικασίες και μονάδες
βιοαποδόμησης), όπως ρούχα, παπούτσια, έπιπλα, κ.ά.
• Αδρανή
Εδώ περιλαμβάνονται τα χημικά ανενεργά υλικά που καταλήγουν στα οικιακά απορρίμματα,
προερχόμενα από οικοδομικές κυρίως εργασίες, π.χ. χώματα, πέτρες, κεραμικά, τούβλα,
τσιμέντο, κ.λπ.
• Λοιπά
Στο κλάσμα αυτό καταλήγουν τα υλικά εκείνα που δε μπορούν να κατανεμηθούν στις
ανωτέρω κατηγορίες όπως τα ογκώδη (πχ στρώματα).
Ιδανικά, στα ΕΜΑΚ δεν θα έπρεπε να καταλήγουν υλικά συσκευασίας, καθώς γι’ αυτά ακολουθείται
ξεχωριστή διαδικασία. Όπως περιγράφεται και σε επόμενο κεφάλαιο τα υλικά αυτά συλλέγονται σε
ειδικούς κάδους και οδηγούνται προς επεξεργασία στα λειτουργούντα ΚΔΑΥ. Όμως μια τέτοια ιδεατή
κατάσταση είναι σχεδόν ανέφικτη, καθώς κατά το στάδιο της συλλογής εμπλέκεται ο παράγοντας

50
άνθρωπος (πχ έλλειψη ενημέρωσης και έλλειψη περιβαλλοντικής ευαισθησίας). Για τον λόγο αυτό
σημαντικό μέρος των ΑΣΑ, που καταλήγουν στα ΕΜΑΚ, αποτελούν τα υλικά συσκευασίας που έχουν
ιδιαίτερη σημασία λόγω των επιμέρους στόχων αξιοποίησης που θέτει το θεσμικό πλαίσιο. Τα υλικά
συσκευασίας περιλαμβάνουν τα εξής ανακυκλώσιμα υλικά – στόχους:
• Χαρτί /χαρτόνι
Τα σημαντικότερα προϊόντα συσκευασίας από χαρτί και χαρτόνι που ανακυκλώνονται είναι,
χαρτοκιβώτια, χαρτί περιτυλίξεως, χαρτοσακούλες, κλπ. Η κατανάλωση των διάφορων τύπων
χαρτιού στην Ελλάδα ανέρχεται σε περίπου 800.000 τόνους το χρόνο. Τη μεγαλύτερη
συμμετοχή στην κατανάλωση αυτή έχει το χαρτί συσκευασίας (50%).
• Γυαλί
Οι φιάλες και τα βάζα αποτελούν δύο βασικά μέσα συσκευασίας που κατασκευάζονται από
γυαλί. Η ανακύκλωση γυαλιού περιλαμβάνει μπουκάλια, γυάλινα δοχεία, τζάμια, πιάτα, γυαλιά
υψηλής αντοχής σε θερμότητα, κρύσταλλα κ.α. Έχει το πλεονέκτημα, σε αντίθεση με το χαρτί,
ότι μπορεί να ανακυκλωθεί πολλές φορές χωρίς να αλλοιωθεί.
Το γυαλί υποδιαιρείται σε κατηγορίες, λευκό, πράσινο, καφέ. Γυαλί καφέ χρώματος

χρησιμοποιείται για μπουκάλια μπύρας και φαρμάκων και πράσινου χρώματος για τα μπουκάλια
κρασιού και αναψυκτικών. Περιορισμοί στην αύξηση της ανακύκλωσης του γυαλιού είναι η
διαφορετική χημική σύσταση των φιαλών, ο διαφορετικός χρωματισμός τους και το κόστος
μεταφοράς. Στα κέντρα ανακύκλωσης γυαλιού γίνεται διαλογή και ταξινόμηση των φιαλών,
ανάλογα με τη φίρμα της βιομηχανίας που τις χρησιμοποιεί. Όσες βρίσκονται σε αρίστη
κατάσταση προωθούνται στις αντίστοιχες βιομηχανίες, όπου καθαρίζονται, αποστειρώνονται και
επαναχρησιμοποιούνται. Οι υπόλοιπες φιάλες διοχετεύονται στις βιομηχανίες υαλουργίας ως
υαλότριμμα.
• Σιδηρούχα και Μη Σιδηρούχα Μέταλλα

51
Τα μέταλλα που χρησιμοποιούνται στη συσκευασία είναι ο λευκοσίδηρος, ο επιχρωμιωμένος
χάλυβας και το αλουμίνιο. Η ανακύκλωση του αλουμινίου αφορά κύρια τα κουτιά αναψυκτικών
και μπύρας, καθώς και υδροροές, πλαίσια παραθύρων, έπιπλα κήπου, εξαρτήματα αυτοκινήτων.
• Χαρτόνι Συσκευασίας Tetra pak
Οι συσκευασίες αυτές κατά πλειονότητα απαντώνται σε υγρά βρώσιμα προϊόντα όπως
αναψυκτικά, χυμούς και γάλα. Το χαρτόνι αποτελεί την κύρια ποσοτική συνιστώσα καθώς η
συσκευασία Tetra pak αποτελείται επίσης από εξωτερική επικάλυψη τύπου ‘film’ από
πολυαιθυλένιο και από εσωτερική επικάλυψη από λεπτό φύλλο αλουμινίου.
• Πλαστικά
Οι βασικοί τύποι των πλαστικών που χρησιμοποιούνται στη συσκευασία είναι:
o Το χαμηλής πυκνότητας πολυαιθυλένιο (LDPE). Από αυτό κατασκευάζονται φιάλες,
σάκοι, σακούλες σκουπιδιών
o Το υψηλής πυκνότητας πολυαιθυλένιο (HDPE). Από αυτό κατασκευάζονται φιάλες για
απορρυπαντικά, γάλα, χυμούς φρούτων, καπάκια και πώματα φιαλών
o Το πολυπροπυλένιο (ΡΡ). Από αυτό κατασκευάζονται σκαφίδια, φιάλες, καπάκια και
πώματα φιαλών, κύπελλα για γιαούρτι
o Το πολυβινυλοχλωρίδιο (PVC). Από αυτό κατασκευάζονται φιάλες για μεταλλικό νερό,
χυμούς, λάδι, σκαφίδια τροφίμων
o Το πολυστυρένιο (PS). Από αυτό κατασκευάζονται θήκες αυγών, κύπελλα για
γιαούρτι, δίσκοι τροφίμων, καπάκια και πώματα φιαλών
o Ο πολυεστέρας του τερεφθαλικού πολυαιθυλενίου (ΡΕΤ). Από αυτόν κατασκευάζονται
φιάλες για αναψυκτικά, μεταλλικό νερό, κάθε είδος υγρών τροφίμων και ποτών,
καθώς επίσης και σκαφίδια για έτοιμο φαγητό
Τα πλαστικά είναι υλικά υψηλής τεχνολογίας και ποιότητας, χαμηλής τιμής και πολύ πρακτικά
και χρήσιμα για τη συσκευασία πολλών προϊόντων. Η εκτεταμένη όμως χρήση τους και η αργή
αποδόμηση τους τα καθιστά ένα από τα βασικά συστατικά ρύπανσης του φυσικού
περιβάλλοντος. Το μεγαλύτερο πρόβλημα στην ανακύκλωση των πλαστικών είναι η ποικιλία
των πλαστικών υλών και η δυσκολία στην αξιοποίησή τους, αν δεν προηγηθεί ένα δαπανηρό
στάδιο διαχωρισμού. Η βιομηχανία πλαστικού πάντως έχει αναπτύξει την ανακύκλωση, κυρίως
όσον αφορά τα υπολείμματα (σκραπ) πλαστικού από την παραγωγική διαδικασία.

52
3.2. Εξοπλισμός Μηχανικής Ανακύκλωσης
Τα κύρια τμήματα και μονάδες ενός ΕΜΑΚ, περιλαμβάνουν 12:
• Είσοδος Εργοστασίου – Ζυγιστήριο

Όλα τα οχήματα ζυγίζονται μία φορά, είτε στην είσοδο αν πρόκειται για απορριμματοφόρα και
φορτηγά κλαδιών, είτε στην έξοδο κατά την παραλαβή των προϊόντων ή την απομάκρυνση των
αχρήστων. Η ζύγιση των εισερχομένων οχημάτων γίνεται μέσω των δύο γεφυροπλαστιγγών
εισόδου, ενώ των εξερχόμενων μέσω της γεφυροπλάστιγγας εξόδου.
Για την γρήγορη εξυπηρέτηση των οχημάτων, όλη η διαδικασία ελέγχου, ζύγισης, καταγραφής
και καθοδήγησης των απορριμματοφόρων οχημάτων είναι πλήρως αυτοματοποιημένη, χωρίς να
απαιτείται η έξοδος του οδηγού του οχήματος ή η πληκτρολόγηση πληροφοριών. Για το σκοπό
αυτό όλα τα οχήματα εφοδιάζονται με μαγνητική κάρτα, η οποία περιέχει όλα τα απαραίτητα
στοιχεία, ήτοι τον αριθμό κυκλοφορίας του οχήματος, τον Δήμο προέλευσής του, τον τύπο των
μεταφερόμενων υλικών και το απόβαρό του (που επιβεβαιώνεται περιοδικά) κλπ.
• Μονάδα Μηχανικού Διαχωρισμού (ΜΜΔ)

Η Μονάδα Μηχανικού Διαχωρισμού αποτελείται από τις μονάδες υποδοχής και τροφοδοσίας,
μηχανικού διαχωρισμού, επεξεργασίας ξηρού κλάσματος και διαχείρισης αχρήστων προϊόντων.
• Μονάδα υποδοχής-τροφοδοσίας απορριμμάτων

Η Μονάδα Υποδοχής και Τροφοδοσίας των Απορριμμάτων εξυπηρετεί την παραλαβή των
σύμμεικτων απορριμμάτων που προσέρχονται με την εκκένωση των απορριμματοφόρων.
Επιπλέον παρέχει αποθηκευτική ικανότητα για την παραλαβή της μέγιστης ποσότητας
απορριμμάτων τη Δευτέρα. Από τη Μονάδα Υποδοχής, τα απορρίμματα, μετά την
απομάκρυνση των ογκωδών, δοσομετρούνται ομαλά προς την επεξεργασία τους.
Στόχος της μονάδας μηχανικού διαχωρισμού είναι ο διαχωρισμός των εισερχομένων

σύμμεικτων απορριμμάτων προς παραγωγή τεσσάρων κλασμάτων:
o Του κλάσματος προς κομποστοποίηση, για την παραγωγή εμπορεύσιμου compost

κατόπιν ελεγχόμενης βιοαποδόμησης των οργανικών.
o Του κλάσματος προς παραγωγή καύσιμης ύλης RDF (Refuse Derived Fuel), από μίγμα
χαρτιού, πλαστικού και άλλων ελαφρών καύσιμων υλικών, σε τελική μορφή δεμάτων.
o Σιδηρούχα (μαγνητιζόμενα) μέταλλα.
o Αλουμίνιο
Πέραν του διαχωρισμού των ως άνω κλασμάτων, ο όλος σχεδιασμός στοχεύει επίσης στο
διαχωρισμό υλικών που η παρουσία τους είναι ανεπιθύμητη, είτε κατά την περαιτέρω
επεξεργασία των παραπάνω κλασμάτων, είτε στα τελικά προϊόντα:
12
http://www.edsna.gr [Προσπελάστηκε 15-12-2013]

53
o Πλαστικές φιάλες αναψυκτικών, νερού κλπ. Οι φιάλες αυτές κατασκευάζονται από
σκληρό πλαστικό (PET, PE, PVC), που αφενός είναι ανεπιθύμητο σαν συστατικό του
παραγόμενου RDF (PVC), αφετέρου είναι σκόπιμο να διαχωρίζεται, προς μελλοντική
ανάκτηση των συσκευασιών
o Τυχόν ογκώδη απορρίμματα, π.χ. λάστιχα αυτοκινήτων, καρέκλες, ποδήλατα κλπ., που
πιθανά δεν απομακρύνθηκαν στη Μονάδα Υποδοχής.
• Μονάδα επεξεργασίας ξηρού κλάσματος

Τα ευμεγέθη απορρίμματα που προκύπτουν από τη δευτεροβάθμια κοσκίνιση, καθώς και αυτά
που προκύπτουν από την πρωτοβάθμια κοσκίνιση (αφού τεμαχιστούν), διέρχονται από
μαγνητικό διαχωριστή μετάλλων, και τροφοδοτούνται προς το βαλλιστικό διαχωριστή –
κόσκινο.
Στη διάταξη αυτή, τα απορρίμματα διαστρώνονται ομοιόμορφα στην επιφάνεια μιας διάτρητης
τράπεζας, τοποθετημένης με κλίση ως προς την οριζόντια. Η επιφάνεια της τράπεζας δονείται
συνεχώς, εκτελώντας κυκλική προς τα ανωτέρω κατακόρυφη κίνηση (τινακτική), που έχει σαν
αποτέλεσμα τη διαφορετική μετακίνηση των υλικών ανάλογα με το σχήμα τους και τις
ιδιότητές τους:
o Άκαμπτα αντικείμενα
Τα σκληρά, άκαμπτα στερεά (π.χ. φιάλες πλαστικού, σκληρό πλαστικό, αδρανή, γυαλί,
αλουμίνιο, μέταλλα, ξύλα κλπ.) μετά την πρόσπτωσή τους στη δονούμενη επιφάνεια
αναπηδούν εκ νέου, τείνοντας να οδηγηθούν στην χαμηλότερη πλευρά, όπου και
συλλέγονται στην κατηγορία των άκαμπτων. Τα υλικά αυτά, μεταφέρονται μέσω
ταινιοδρόμου προς διάταξη διαχωρισμού μη μαγνητιζόμενων μετάλλων (κυρίως
αλουμινίου). Μετά την ανάκτηση των μετάλλων, τα υπολειπόμενα απορρίμματα
απορρίπτονται ως άχρηστα.
o Εύκαμπτα υλικά
Τα ελαφρά, επίπεδα και εύκαμπτα υλικά αντίθετα, λόγω και τη αυξημένης πρόσφυσής
τους με την «τινασσόμενη» διάτρητη τράπεζα, μεταφέρονται σταδιακά προς τα
ανωμερή, όπου εξέρχονται από την υψηλότερη ακμή της κεκλιμένης τράπεζας.
Αποτελούνται κυρίως από χαρτί και πλαστικό, κατάλληλα για τη τροφοδοσία της
γραμμής παραγωγής RDF. Τα εύκαμπτα ελαφρά υλικά (RDF) που διαχωρίζονται στο
βαλλιστικό διαχωριστή υφίστανται στη συνέχεια ελάττωση του μεγέθους τους με τη
διέλευσή τους από κατάλληλους τεμαχιστές (ένα ανά βαλλιστικό διαχωριστή). Το
τεμαχισμένο RDF συλλέγεται σε ενιαίο ταινιόδρομο και οδηγείται στο χώρος συμπίεσης,
προς τελική δεματοποίηση και εμπορευματοποίησή του.
o Διαχείριση αχρήστων μηχανικής διαλογής

54
Τα άχρηστα των τριτοβαθμίων κόσκινων από τις γραμμές μηχανικής διαλογής
παραλαμβάνονται από τις αντίστοιχες μεταφορικές ταινίες και μεταφέρονται καθ’ όλο
το μήκος του κτιρίου από την μεταφορική ταινία συλλογής. Ακολούθως τα άχρηστα
των τριτοβαθμίων παραλαμβάνονται από την τελική ταινία.
o Διαχείριση αχρήστων μονάδος ξηρού κλάσματος

Στο βαρύ κλάσμα των βαλλιστικών διαχωριστών έχει παρατηρηθεί ότι περιέχεται
σχεδόν το σύνολο πλαστικών φιαλών υγρών συσκευασιών (νερό, αναψυκτικά,
απορρυπαντικά, καθαριστικά, κλπ). Από άποψη κατηγορίας υλικών κυριαρχεί το ΡΕΤ και
σε μικρότερο βαθμό το ΡΕ και τέλος τα PVC και ΡΡ. Για την ανάκτηση των υλικών από
PET, PE έχει εγκατασταθεί διάταξη χειροδιαλογής.
• Μονάδα Κομποστοποίησης και Ωρίμανσης

Η τεχνολογία Κομποστοποίησης του οργανικού κλάσματος είναι αυτή των καναλιών
κομποστοποίησης. Διατίθεται μεγάλος αριθμός παράλληλων επιμήκων καναλιών μικρού
πλάτους, στην είσοδο των οποίων το υλικό φορτώνεται μηχανικά, παραμένει εντός των
καναλιών για συνολικό χρονικό διάστημα 60 περίπου ημερών υπό διαρκή αερισμό και περιοδική
μηχανική ανάδευση ανά δύο ημέρες (στάδιο κομποστοποίησης).
Τα κανάλια της μονάδας κατανέμονται σε τρία τμήματα, τα οποία αντιστοιχούν στα τρία
modules του τμήματος Μηχανικού Διαχωρισμού. Κάθε τμήμα αποτελείται από τέσσερις
γραμμές επεξεργασίας (τετράδες καναλιών), οι οποίες τροφοδοτούνται από το αντίστοιχο
module με ανεξάρτητο σύστημα ταινιοδρόμων. Κάθε τετράδα διαθέτει αυτόνομο σύστημα
διανομής υλικού.
Για τον αερισμό του υλικού που βρίσκεται στο τμήμα κομποστοποίησης, κάθε κανάλι διαθέτει
ψευδοδάπεδο, το οποίο επιτρέπει τη διέλευση του αέρα. Το ψευτοδάπεδο επιτρέπει επίσης τη
διέλευση των στραγγιδίων προς το βιολογικό καθαρισμό της Εγκατάστασης. Το μήκος του
καναλιού που αντιστοιχεί στο τμήμα κομποστοποίησης διαιρείται σε τέσσερις ζώνες αερισμού.
Στις τρεις πρώτες ζώνες εφαρμόζεται αερισμός με τη μέθοδο της αναρρόφησης, ενώ στην
τελευταία εφαρμόζεται η μέθοδος της εμφύσησης.
Η μονάδα κομποστοποίησης-ωρίμανσης περιλαμβάνει τα ακόλουθα συστήματα:
o Σύστημα ταινιοδρόμων τροφοδοσίας, διατάξεις διανομής υλικού, ταινιόδρομο

απομάκρυνσης κομποστοποιημένου υλικού.
o Σύστημα ανάδευσης, ύγρανσης και προώθησης του υλικού και φορείο μετάθεσης
αυτού.
o Σύστημα αερισμού.
• Μονάδα Εξευγενισμού Κόμποστ (Ραφιναρία)

55
Το παραγόμενο compost, οδηγείται προς ραφινάρισμα, που συνίσταται στο διαχωρισμό του
από ξένες προσμίξεις (κυρίως γυαλί, σκληρά πλαστικά, χαλικάκι, film πλαστικών), καθώς και
από τα μη πλήρως κομποστοποιημένα οργανικά στερεά. Η λειτουργία της μονάδας
ραφιναρίσματος εξασφαλίζει την παραγωγή compost υψηλής καθαρότητας και επομένως
εμπορευσιμότητας του τελικού προϊόντος.
• Συσκευαστήριο Kόμποστ
Το compost που εξέρχεται από τη μονάδα ραφιναρίας καταλήγει, μέσω μεταφορικής ταινίας, σε
υπαίθρια πλατεία από σκυρόδεμα.
Το μέρος αυτού που προορίζεται για τυποποίηση αποθηκεύεται με φορτωτές σε κλειστό κτίριο,
όπου παραμένει για την ολοκλήρωση των διαδικασιών χουμοποίησης. Στη συνέχεια λειοτρίβεται
σε μέγεθος, ζυγίζεται, ενσακκίζεται και παλετάρεται.
Το υπόλοιπο του παραγόμενου compost αποθηκεύεται σε σωρούς στην υπαίθρια πλατεία από
σκυρόδεμα, για την ολοκλήρωση των διεργασιών χουμοποίησης. Στη συνέχεια φορτώνεται
ασυσκεύαστο σε ανοιχτά φορτηγά για διάφορες χρήσεις (υλικό αποκατάστασης ΧΥΤΑ και
παλαιών ΧΑΔΑ, χρήση σε άλεση, εμπλουτισμός ορεινών όγκων για αναδασώσεις και ενίσχυση
της φυτικής ανάπτυξης, διάφορες δενδροκαλλιέργειες κ.α.). Η πλατεία διαθέτει κανάλι,
περιμετρικά, για την απορροή των ομβρίων.
Ειδικότερα το ΕΜΑΚ μπορεί να περιλαμβάνει εξοπλισμό, όπως: σπαστήρα δεμάτων (bales breaker)
κυρίως για την περίπτωση μπουκαλιών, ταινίες μεταφοράς (conveyor belts), ανιχνευτές μετάλλων,
διαχωριστές, κόσκινα (trommels). Μετά το διαχωρισμό τα πλαστικά οδηγούνται προς μείωση μεγέθους
στους θρυμματιστές-τεμαχιστές (shredders) και κοκκοποιητές (granulators). Για να είναι καθαρό το
τελικό προϊόν του διαχωρισμού, χρησιμοποιούνται ξηρός διαχωρισμός (dry seperators) και υγρός
διαχωρισμός με κατάλληλες δεξαμενές επίπλευσης και υδροκυκλώνες.
Άλλος εξοπλισμός που απαιτείται είναι ταξινομητές (classifiers), δοσομετρητές-τροφοδότες (dosing
units) και σιλό ανάμιξης. Ειδικότερα για τα πλαστικά μπορεί να χρησιμοποιηθεί κάποιος συμπιεστής
στερεών (agglomerator densifier) ιδιαίτερα στην περίπτωση πλύσης φιλμ, γραμμές πελλετοποίησης
(pelltizing lines).
Ο μηχανολογικός εξοπλισμός περιγράφεται αναλυτικότερα στην συνέχεια.
• Ταξινόμηση των πλαστικών απορριμμάτων
Η αυτόματη ταξινόμηση χρησιμοποιεί τους ανιχνευτές ακτίνων NIR (Near Infra Red) ή/και
ακτίνες Χ. Με την μέθοδο αυτή μπορούν να αναγνωριστούν όλα τα είδη πλαστικών (PS, PA,
PVC κτλ), ενώ οι ανιχνευτές ακτίνες Χ μπορούν να ανιχνεύσουν και να αφαιρέσουν, μόνο PVC.
• Σπαστήρες δεμάτων
Η χρήση της μηχανής αυτής είναι να χωρίσει τα μπουκάλια που κατά την συσκευασία, έχουν
πακεταριστεί μαζί και επομένως είναι δύσκολο να διαχωριστούν.

56
Εικόνα 22 : Δέμα μπουκαλιών HDPE
Ο σπαστήρας δεμάτων αυτοματοποιεί την εργασία και είναι ουσιαστικά μια μεταφορική ταινία
όπου τα δέματα θα τοποθετηθούν και με ένα σύστημα περιστρεφόμενων αξόνων που ξύνουν
το δέμα των μπουκαλιών, εξάγουν τα ενιαία μπουκάλα με μια καθορισμένη ταχύτητα.
Εικόνα 23 : Σπαστήρας μικρών δεμάτων
• Μεταφορική ταινία (Conveyor belt)

Μερικά από τα χαρακτηριστικά που πρέπει να έχει μία ταινία μεταφοράς είναι τα παρακάτω:
o Το κινητήριο ρολό πρέπει να τραβά την ταινία και να μην την σπρώχνει.

57
o Να υπάρχουν περισσότερες από μία μεταλλουργικές ξύστρες (όσον αφορά τα
πλαστικά) από την εσωτερική κατώτερη πλευρά.
o Αν δεν προορίζεται να σηκώσει μεγάλα βάρη τότε μπορεί να είναι φτιαγμένη από
αλουμίνιο για την αποφυγή σκουριάς.
Εικόνα 24 : Τυπική μεταφορική ταινία για ελαφριά υλικά
• Ανιχνευτής μετάλλων
Οι μεταφορικές ταινίες μπορούν να εξοπλιστούν με ένα ανιχνευτή μετάλλων. Ένας ανιχνευτής
μετάλλων είναι μια συσκευή που δίνει σήμα όταν ανιχνεύει αλλαγή του μαγνητικού πεδίου
λόγω της παρουσίας μετάλλων. Συνεπώς στην περιοχή γύρω από τον ανιχνευτή δεν πρέπει να
υπάρχει οποιοδήποτε μέταλλο. Μπορεί να τοποθετηθεί σε επίπεδες μεταφορικές ταινίες με
πλαστικούς ή ελαστικούς ιμάντες.
• Περιστροφικό κόσκινο για το χειρισμό πλαστικών
Τα κόσκινα χρησιμοποιούνται για να ξεφορτώσουν τα μικρά κομμάτια από τα μπουκάλια PET
ΚΑΙ HDPE μετά από το σπαστήρα δεμάτων. Στην πραγματικότητα τα μικρά κομμάτια μπορεί
να είναι καπάκια, μικρές πέτρες, σπασμένο γυαλί, μικρά κομμάτια PVC, κτλ. Επίσης ένα κόσκινο
μπορεί να χρησιμοποιηθεί σαν δοσομετρητής-τροφοδότης στην επόμενη ταινία μεταφοράς
κάνοντας πιο εύκολη την χειροκίνητη ή την αυτόματη ταξινόμηση.
• Θρυμματιστές-τεμαχιστές
Υπάρχουν δύο τύποι θρυμματιστών-τεμαχιστών (shredder) μονού άξονα, όσον αφορά τα
πλαστικά. Ο θρυμματιστής σκισίματος (tearing type) και ο θρυμματιστής κοπής. Επίσης
υπάρχουν και οι θρυμματιστές δύο αξόνων, οι οποίοι είναι μηχανές χαμηλής κατανάλωσης,

58
αλλά η συντήρησή τους είναι ακριβή. Οι μηχανές αυτές λειτουργούν καλά όταν οι αργές
περιστρεφόμενες λεπίδες είναι καλά ακονισμένες.
Εικόνα 25 : Τυπικός θρυμματιστής κατάλληλος για πλαστικά
• Κοκκοποιητές
Στους κοκκοποιητές (granulators) που διαχειρίζονται βρώμικα υλικά είναι σημαντικό να είναι
φτιαγμένοι από ανθεκτικά υλικά και να είναι μεγάλος ο χρόνος που χρειάζεται να
αντικατασταθούν οι λεπίδες. Υπάρχουν 2 κατηγορίες κοκκοποιητών, ξηρής και υγρής
λειτουργίας. Οι κοκκοποιητές ξηρής λειτουργίας χρησιμοποιούνται για όλα τα απορρίμματα που
δεν χρειάζονται πλύση, η ξρηρή λειτουργία καθίστα τη μηχανή παραγωγικότερη επειδή μπορεί
να εξοπλιστεί με αναρροφητήρες (ανεμιστήρες) που θα απορροφήσουν τα κομμάτια πχ
πλαστικού από το πλέγμα και θα βοηθήσουν στην ψύξη της συσκευής, του στροφέα και του
ίδιου του υλικού. Οι κοκκοποιητές υγρής λειτουργίας (με χρήση νερού) είναι λιγότερο
αποδοτικοί, αν συγκρίνουμε ίδιου μεγέθους μηχανήματα, αλλάς την περίπτωση βρώμικου
υλικού, οι λεπίδες έχουν μεγαλύτερη διάρκεια ζωής και το σύστημα αυτοκαθαρίζεται.
• Διαχωρισμός με αέρα
Ο διαχωρισμός με αέρα είναι ένας εύκολος σχετικά τρόπος για να διαχωριστούν διαφορετικά
υλικά και χρησιμοποιείται στις ακόλουθες εφαρμογές:
o Για να αφαιρέσει το χάλυβα, τις πέτρες και την άμμο από το τεμαχισμένο φιλμ,
επειδή το φιλμ είναι ελαφρότερο.

59
o Για να χωριστούν οι πλαστικές ετικέτες από τις φολίδες.
o Για τον διαχωρισμό πολύ μικρών τεμαχιδίων που παράγονται από τις διάφορες
μηχανές παραγωγής, παραδίδοντας ένα προϊόν χωρίς σκόνη.
• Δοχεία επίπλευσης
Οι παράμετροι που πρέπει να ληφθούν υπόψη στο σχεδιασμό ενός δοχείου επίπλευσης είναι:
o Ο λόγος ανάμεσα στην επιφάνεια του δοχείου και τον όγκο των φολίδων σε κάθε
χρονική στιγμή.
o Ο φαινομενικός όγκος των ξηρών φολίδων.
o Η πυκνότητα του κάθε υλικού (χρήσιμου και προσμίξεων).
o Η ταχύτητα του νερού στην επιφάνεια του δοχείου.
o Η παροχή εξόδου του δοχείου.
o Ο τρόπος τροφοδοσίας των φολίδων στο δοχείο.
o Η ανάμειξη κάτω από την επιφάνεια.
o Η γωνία των πλευρών στον πάτο.
o Η καθαρότητα του νερού,
Οι υδροκυκλώνες (κυκλώνες που χρησιμοποιούν νερό αντί για αέρα) χρησιμοποιούν τη

φυγόκεντρο δύναμη του νερού που περιστρέφεται μέσα στον κύλινδρο, για να διαχωρίσουν
υλικά πυκνότητας μεγαλύτερης του 1 g/cm3 στην άκρη, ενώ υλικό μικρότερης πυκνότητας
μένει στο κέντρο. Η κίνηση του νερού ενισχύει τη διαφορά της ειδικής πυκνότητας των
υλικών.
• Μηχανικός φυγοκεντρικός ξηραντήρας
Η ποιότητα και η ταχύτητα της ξήρανσης εξαρτάται από το πάχος των φολίδων πχ του
πλαστικού. Υπάρχουν 5 τύποι ξηραντικών συσκευών που κυκλοφορούν ευρέως στην αγορά:
o Φυγοκεντρικοί ξηραντήρες (Centrifugal dryers).
o Πρέσες συμπίεσης (Squeezing presses).
o Συστήματα θερμού αέρα (Hot air systems).
o Περιστρεφόμενες σχάρες με κυκλοφορία θερμού αέρα (Rotating screens with hot air
crossing).
o Συσσωματοποιητές (Agglomerators).
Επιπλέον υπάρχουν συστήματα που σπάνια χρησιμοποιούνται:

o Ρευστοστερεές κλίνες (Fluidozong beds).
o Φούρνοι μικροκυμμάτων συνεχούς λειρουργίας (Microwave continuous owens).
o Φούρνοι υπέρυθρου φωτός συνεχούς λειρουργίας (Infrared lights continuous
owens).
• Φίλτρα και πρέσες – ταξινόμηση
Οι αρχές του συστήματος στηρίζονται στο διαχωρισμό του υλικού με βάση το μέγεθος με τη
χρήση ενός ή περισσότερων κοσκίνων ή σχαρών. Υπάρχουν πολλές μεταβλητές και θα πρέπει

60
η κάθε σχάρα να είναι διαφορετικής διαμέτρου οπών και με τη χρήση κατάλληλου ρεύματος
θερμού αέρα μπορεί οι φολίδες να πάνε στη μία ή την άλλη κατεύθυνση. Οι ταξινομητές
μπορεί να είναι είτε επίπεδοι, είτε επικλινείς ή κυκλικοί και η επιλογή εξαρτάται από το υλικό
που πρόκειται να ταξινομηθεί.
3.3. Τελικά Προϊόντα
Όπως προαναφέρθηκε στο υποκεφάλαιο 3.1, στα ΕΜΑΚ θα έπρεπε θεωρητικά να καταλήγουν
εισερχόμενα ρεύματα αποβλήτων τα οποία δεν περιλαμβάνουν υλικά συσκευασίας αλλά μόνο δέρμα,
ξύλο, λάστιχο, ύφασμα, αδρανή, έντυπο χαρτί, απορροφητικό χαρτί και ζυμώσιμα (οργανικό
βιοαποδομήσιμο κλάσμα). Εν τούτοις για ποικίλους λόγους (έλλειψη πληροφόρησης κατοίκων, χαμηλή
περιβαλλοντική συνείδηση, κ.α.) στα ΕΜΑΚ καταλήγουν και υλικά συσκευασίας όπως: χαρτόνι, γυαλί,
σιδηρούχα και μη σιδηρούχα μέταλλα, πλαστικά, tetra pak, χαρτί συσκευασίας.
Ως αποτέλεσμα στα τελικά προϊόντα που παράγονται κατά την επεξεργασία στο ΕΜΑΚ,
περιλαμβάνονται όλα τα ανωτέρω υλικά συσκευασίας και μη, καθώς και φυσικό λίπασμα (κόμποστ)
αφού προηγηθεί η διαδικασία της κομποστοποίησης η οποία επιτυγχάνεται με βιολογικές διεργασίες
(παρουσία μικροοργανισμών), είτε σε αναερόβιες συνθήκες, είτε σε αερόβιες συνθήκες.
3.4. Υπόλειμμα
3.4.1. Φυσικά & Χημικά Χαρακτηριστικά
Για την ορθή διαχείριση των ΑΣΑ και κατ’ επέκταση του υπολείμματος αυτών μετά από την μηχανική
ανακύκλωση, είναι απαραίτητο να γνωρίζουμε τα χαρακτηριστικά τους 13:
• Φυσικά Χαρακτηριστικά
o Ειδικό Βάρος: Ως ειδικό βάρος του υλικού ορίζεται η μάζα του υλικού ανά μονάδα
όγκου (Kgr/m3) και διαφοροποιείται ανάλογα με τη φάση στην διαδικασία διαχείρισης.
o Μέγεθος: Ως μέγεθος ορίζεται οι διαστάσεις του υλικού και ο όγκος που καταλαμβάνει
στον χώρο.
o Υγρασία: Η υγρασία ορίζει τον βαθμό καταλληλότητας των ΑΣΑ για καύση και είναι
σημαντικός παράγοντας για την κομποστοποίηση και για αναερόβιες συνθήκες.
o Υδροαπορροφητικότητα: Η υδροαπορροφητικότητα (υδατοικανότητα,
υδροχωρητικότητα) των ΑΣΑ ορίζεται ως η μέγιστη υγρασία (% επί του ξηρού βάρους)
που μπορεί να συγκρατηθεί από αυτά σε κανονικές συνθήκες πεδίου βαρύτητας.
13

61
o Υδραυλική Αγωγιμότητα: Η υδραυλική αγωγιμότητα ενός υλικού είναι η ταχύτητα με
την οποία το νερό διαπερνάει το υλικό.
• Χημικά Χαρακτηριστικά :
o Στοιχειακή Ανάλυση : Με την στοιχειακή ανάλυση προσδιορίζεται το ποσοστό καθενός
από τα χημικά στοιχεία που υπάρχουν σε μια ουσία, π.χ. στα συστατικά των ΑΣΑ. Τα
πέντε κύρια στοιχεία είναι: άνθρακας (C), οξυγόνο (Ο), υδρογόνο (Η), άζωτο (Ν), θείο
(S), και η τέφρα. Βάση των ποσοστών: α) χαρακτηρίζεται η χημική σύνθεση της
οργανικής ύλης στα ΑΣΑ, και β) εκτιμάται η τιμή του λόγου C/N που επηρεάζει τις
βιολογικές διεργασίες.
o Καταλληλότητα Καύσης : Με την ανάλυση καταλληλότητας για καύση, προσδιορίζονται
τα εξής 4 καθοριστικά χαρακτηριστικά για την καταλληλότητα των ΑΣΑ για καύσιμο:
υγρασία, τέφρα, πτητική καύσιμη ύλη (volatile matter) και (fixed carbon) μη πτητικός
άνθρακας (είναι η μη πτητική οργανική ύλη-άνθρακας, που απομένει μέσα στον
κλίβανο μετά την καύση στους 550 °C).
o Θερμογόνος Δύναμη : Η θερμογόνος δύναμη του οργανικού κλάσματος των ΑΣΑ είναι
η θερμική ενέργεια που εκλύεται όταν αυτό καίγεται πλήρως. Ένα ποσοστό της μάζας
του υλικού παραμένει ως αδρανές υπόλειμμα.
• Βιολογικά Χαρακτηριστικά :
o Βιοαποδόμηση : Η βιοαποδόμηση (βιοδιάσπαση, βιοσταθεροποίηση) του οργανικού
κλάσματος των ΑΣΑ, επιτυγχάνεται με βιολογικές διεργασίες (παρουσία
μικροοργανισμών), είτε σε αναερόβιες συνθήκες, είτε σε αερόβιες συνθήκες
(παραγωγή compost).
o Οσμή : Η παραγωγή οσμών, είναι αποτέλεσμα αναερόβιων διεργασιών, όπου ευνοείται
ο σχηματισμός υδρόθειου (H2S).
Ακολούθως παρουσιάζονται τιμές για ορισμένα από τα προαναφερθέντα φυσικοχημικά χαρακτηριστικά
των ΑΣΑ 14.
• Ειδικό βάρος
Μετά από ανάλυση δεδομένων πεδίου το ειδικό βάρος των ΑΣΑ για κάθε φάση στην διαδικασία
διαχείρισης (μετά την εκκένωση του απορριμματοφόρου οχήματος) δίνεται στον επόμενο
πίνακα.
Πίνακας 12 : Ειδικό βάρος ΑΣΑ ανά φάση διαχείρισης

ΦΑΣΗ
η η Μέση Ετήσια
Χαρακτηριστικό ΑΣΑ 1 2 3η 4η
τιμή
Ειδικό βάρος
136,10 128,50 125,20 117,50 127,00
(Kgr/m3)
14
Τελική Έκθεση Αποτελεσμάτων <Ποιοτική και Ποσοτική Ανάλυση Απορριμμάτων Περιφέρειας Κρήτης>, Πολυτεχνείο Κρήτης
(Γιδαράκος, 2004).

62
• Εργαστηριακή ανάλυση (προσεγγιστική, στοιχειακή και θερμογόνος δύναμη)
Στην συνέχεια ακολουθεί πίνακας που παρουσιάζει τα αποτελέσματα των αναλύσεων για
αντιπροσωπευτικά δείγματα από κλάσματα οργανικών, Δέρμα-Ξύλο-Λάστιχο-Ύφασμα (ΔΞΛΥ),
πλαστικών και χάρτινων υλικών.

63
Πίνακας 13 : Αποτελέσματα αναλύσεων υλικών
ΤΡΟΦΙΚΑ ΔΞΛΥ ΠΛΑΣΤΙΚΟ ΧΑΡΤΙ ΣΥΝΟΛΟ RDF
Μέση Μέση Μέση Μέση Μέση Μέση
από έως από έως από έως από έως από έως από έως
Τιμή Τιμή Τιμή Τιμή Τιμή Τιμή
13,13
Υγρασία % 63,55 81,72 72,60 18,44 23,00 20,16 2,50 8,20 4,14 12,72 19,65 15,58 37,44 46,14 41,00 9,34 11,56
6,37
Τέφρα % 9,33 10,10 9,68 5,13 10,45 7,10 1,72 3,04 2,38 5,03 9,11 7,01 6,81 8,17 7,34 4,42 88,47 5,17
Πτητική
74,18 80,49 77,54 0,42 1,75 0,95 93,30 95,74 94,73 80,55 84,12 82,57 81,52 84,35 82,87 86,53 80 87,82
ύλη
Fixed
9,62 15,72 12,78 83,64 90,94 85,58 2,34 3,67 2,88 6,83 12,94 10,42 8,6 11,06 9,79 5,27 8,05 7,01
carbon %
C% 44,14 46,20 45,35 44,21 48,05 46,20 77,06 81,18 79,17 37,34 45,13 41,15 50,21 52,38 51,39 55,05 59,05 57,02
H% 6,04 6,50 6,26 5,57 6,45 6,12 8,31 12,29 10,47 4,78 6,66 5,81 6,44 7,24 7,01 6,38 8,24 7,72
Z% 1,64 2,31 2,01 0,44 2,63 1,46 0,30 0,53 0,4 0,23 0,64 0,43 1,13 1,41 1,25 0,47 0,65 0,55
C/N 19,44 28,10 23,09 - - - - - - - - - - - - - - -
A, Θ, Δ,
3,33 6,63 5,10 13,73 16,00 14,85 34,54 39,10 37,06 12,95 14,48 13,60 13,33 15,43 14,45 22,12 24,26 23,16
KJ/Kgr
K, Θ, Δ,
1,97 5,24 3,60 12,47 14,60 13,49 32,69 36,75 34,70 11,75 12,98 12,92 11,71 13,79 12,83 20,69 22,44 21,42
KJ/Kgr

64
Από τα αποτελέσματα του ανωτέρω πίνακα επισημαίνονται τα εξής:
• Η εργαστηριακή ανάλυση των τροφικών υπολειμμάτων έδειξε μέση ετήσια τιμή υγρασίας ίση με
72,6%, με μικρότερη τιμή 63,55% και μέγιστη 81,72%, ενώ η στοιχειακή ανάλυση έδωσε 45,35%
C, 6,26% H και 2,01% Ν.
• Ο βέλτιστος λόγος C/N για τη διαδικασία της λιπασματοποίησης είναι περίπου 20/1 έως 30/1. Οι
τιμές του λόγου αυτού μικρότερες από 15/1 και μεγαλύτερες από 30/1, μειώνουν την απόδοση της
διαδικασίας, αφού οδηγούν σε απώλεια Ν αποτρέποντας τόσο τον πολλαπλασιασμό όσο και την
ανάπτυξη των μικροοργανισμών. Ο λόγος C/N που προσδιορίστηκε μέσω της στοιχειακής ανάλυσης
των ΑΣΑ κυμαίνεται από 19 έως 28.
• Η συνολική ετήσια μέση κατώτερη θερμογόνος δύναμη των τροφικών υπολειμμάτων, χαρτιών,
πλαστικών, ΔΞΛΥ, προσδιορίστηκε ίση με 12,83 KJ/Kgr, ενώ ως RDF (Refuse Derived Fuel)
προσδιορίστηκε ίση με 21,42 KJ/Kgr.
• Η μέση τιμή της υγρασίας του μικτού χαρτιού ήταν 13-20%, κυρίως λόγω της ανάμιξης με τα
οργανικά. Μια τέτοια τιμή μειώνει την ανταγωνιστικότητα του ανακτώμενου χαρτιού στην αγορά η
οποία θα λειτουργεί με αυστηρά ποιοτικά πρότυπα (ΕΝ643). Σε μια τέτοια περίπτωση προτείνεται η
εφαρμογή συστήματος διαλογής στην πηγή με ξεχωριστό κάδο ανά υλικό.
3.4.2. Ποιοτική Σύσταση
Κατά την επεξεργασία των εισερχόμενων ρευμάτων αποβλήτων που καταλήγουν στα ΕΜΑΚ, σε
ιδανικές συνθήκες, θα έπρεπε να γίνει πλήρης διαχωρισμός ανά είδος υλικού και ανάκτηση αυτού ως
τελικό προϊόν. Κατά συνέπεια, αν ήταν εφικτό να επιτευχθεί αυτό, θα υπήρχε μηδενική ποσότητα
υπολείμματος.
Στην πραγματικότητα όμως, διαδραματίζεται το φαινόμενο όπου στο οργανικό βιοαποδομήσιμο κλάσμα
απαντώνται προσμίξεις μικρού μεγέθους, οι οποίες ανάλογα με το είδος τους και την συγκέντρωσή
τους, μπορούν να επηρεάσουν αρνητικά την ποιότητα του υλικού από ελάχιστα έως να το
καταστήσουν μη χρήσιμο (άρα λόγω αυτού χαρακτηρίζεται ως υπόλειμμα προς διάθεση).
Οι προσμίξεις αυτές περιλαμβάνουν τρεις κύριες κατηγορίες:
• Τις ανεπιθύμητες όπου επηρεάζουν σε σημαντικό βαθμό την ποιότητα και περιλαμβάνουν
πλαστικά, σιδηρούχα και μη σιδηρούχα μέταλλα, έστω και σε πολύ μικρή συγκέντρωση.
• Τις προσμίξεις όπου επηρεάζουν ελάχιστα ως καθόλου την ποιότητα και περιλαμβάνουν χαρτί,
χαρτόνι και απορροφητικό χαρτί, έστω και σε μέτρια συγκέντρωση.
• Τις προσμίξεις όπου επηρεάζουν την ποιότητα ανάλογα με την συγκέντρωσή τους και
περιλαμβάνουν γυαλί (σε πολύ μικρή συγκέντρωση δεν επηρεάζει).

65
Το γεγονός ύπαρξης των προσμίξεων οφείλεται σε παράγοντες που σχετίζονται με τον μηχανολογικό
εξοπλισμό (αστοχίες μηχανημάτων, ανακρίβειες κατά τον σχεδιασμό), με τον άνθρωπο (ανθρώπινο
λάθος) και με το μέγεθος των προσμίξεων (πολύ μικρές μη διαχειρίσιμες).
Συμπερασματικά στο υπόλειμμα των ΕΜΑΚ εκτός από τον κύριο ποσοστό που αποτελείται από
οργανικό βιοαποδομήσιμο κλάσμα, απαντώνται σε μικρά ποσοστά και μικρούς μεγέθους υλικά και από
τα υπόλοιπα είδη υλικών που αποτελούν τα εισερχόμενα ρεύματα αποβλήτων.
3.4.3. Πρακτικές Διάθεσης
Ένα ολοκληρωμένο σύστημα διαχείρισης αστικών αποβλήτων, περιλαμβάνει την εφαρμογή

προγραμμάτων για τη βελτιστοποίηση του συστήματος συλλογής, τον περιορισμό της παραγωγής
αποβλήτων, την διαλογή στην πηγή, την ανακύκλωση των διαχωρισθέντων υλικών, την εφαρμογή
συστημάτων μεταφόρτωσης για την αύξηση της οικονομικής αποδοτικότητας του συστήματος, τη
χρήση μεθόδων επεξεργασίας με στόχο την ενεργειακή αξιοποίηση ή την επαναχρησιμοποίηση των
υλικών και τη τελική διάθεση του τελικού υπολείμματος σε σύγχρονους χώρους υγειονομικής ταφής
υπολειμμάτων (ΧΥΤΥ).
Σύμφωνα και με όσα ορίζει η ΚΥΑ 29407/3508 για την υγειονομική ταφή των αποβλήτων, δεν
επιτρέπεται η διάθεση σε ΧΥΤΑ αποβλήτων που δεν έχουν υποστεί επεξεργασία. Σύμφωνα με την ίδια
ΚΥΑ, ως επεξεργασία ορίζονται οι φυσικές, θερμικές, χημικές ή βιολογικές διεργασίες,
συμπεριλαμβανομένης της διαλογής, που μεταβάλλουν τα χαρακτηριστικά των αποβλήτων,
προκειμένου να περιοριστούν ο όγκος ή οι επικίνδυνες ιδιότητές τους, να διευκολυνθεί η διακίνησή
τους ή να βελτιωθεί η ανάκτηση χρήσιμων υλών.
Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα Παραρτήματα Ι και ΙΙ του Νόμου 4042/12 (ΦΕΚ 24/A/13-02-2012)
το ΕΜΑΚ κατά την λειτουργία του αντιστοιχεί στις εργασίες επεξεργασίας R3 (Ανακύκλωση/ανάκτηση
οργανικών ουσιών που δεν χρησιμοποιούνται ως διαλύτες – συμπεριλαμβανομένης της
κομποστοποίησης και άλλων διαδικασιών βιολογικού μετασχηματισμού) και R5 (Ανακύκλωση/ανάκτηση
άλλων ανόργανων ουσιών).
Στην περίπτωση κατά την οποία στο οργανικό κλάσμα που διαχωρίζεται απαντώνται σημαντικές
προσμίξεις άλλων υλικών, λόγω της ποιοτικής σύστασης των υλικών ή/και λόγω του μεγάλου κατά
βάρος ποσοστού τους, καθιστώντας το μη χρήσιμο, αυτό αποτελεί υπόλειμμα προς διάθεση κατ’
εφαρμογή της εργασίας επεξεργασίας D1 (Εναπόθεση εντός ή επί του εδάφους – πχ χώρος
υγειονομικής ταφής, κτλ) του ανωτέρω Νόμου.
Η βέλτιστη περίπτωση λαμβάνει χώρα όταν η ποιότητα του οργανικού κλάσματος είναι ικανή ώστε το
παραγόμενο υλικό να μπορεί να οδηγηθεί σε κατάλληλα αδειοτημένους χώρους, στους οποίους
εφαρμόζονται διαδικασίες κομποστοποίησης προς παρασκευή εδαφοβελτιωτικού υλικού (κομπόστ), με
όλα τα περιβαλλοντικά και κοινωνικο-οικονομικά οφέλη τα οποία αυτό συνεπάγεται.
Εναλλακτικά, αν και εφόσον το οργανικό κλάσμα έχει μεν ανεπιθύμητες προσμίξεις ικανές για να το
καταστήσουν μη χρήσιμο, αλλά το ποσοστό τους κατά βάρος είναι σχετικά μικρό, συνεπώς το

66
μεγαλύτερο ποσοστό είναι οργανικά, τότε μπορεί να διατεθεί ως προϊόν σε κατασκευαστικά έργα. Τα
έργα αυτά μπορούν να περιλαμβάνουν αποκαταστάσεις χώρων (ΧΑΔΑ, ανενεργά λατομεία,
εξοφλημένους δανειοθαλάμους) και επιχωματώσεις πρανών σε έργα οδοποιίας, με σημαντικά
περιβαλλοντικά οφέλη όπως την μείωση των απαιτούμενων εκσκαφών σε κάποιους χώρους επέμβασης.
Ως εκ τούτου εξαλείφονται: η πιθανότητα αλλοίωσης της μορφολογίας και τοπίου μιας περιοχής, η
αρνητική επίπτωση στην χλωρίδα και πανίδα, η όχληση λόγω θορύβου σε κατοικίες, κτλ. Επιπρόσθετα,
οι αποκαταστάσεις χώρων με υλικό πλούσιο σε οργανική ύλη, εκτός από το στάδιο της μορφολογικής
αποκατάστασης, εξυπηρετεί σε πολύ σημαντικό βαθμό και το στάδιο της βλαστητικής αποκατάστασης
που περιλαμβάνει φυτεύσεις κατάλληλων ειδών.
Άλλες χρήσεις υπολείμματος αυτής της κατηγορίας είναι: χρήση σε άλεση, εμπλουτισμός ορεινών
όγκων για αναδασώσεις και ενίσχυση της φυτικής ανάπτυξης, διάφορες δενδροκαλλιέργειες.
Τέλος, το υπόλειμμα μπορεί να χρησιμοποιηθεί στη βιομηχανία (Ελληνική τσιμεντοβιομηχανία,
ασβεστοποιία) ως καύσιμο SRF (Solid Recovered Fuel) για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Η
θερμογόνος δύναμη του SDF προσδιορίζεται περίπου σε 13,0 KJ/Kgr.

67
4. ΚΕΝΤΡΑ ΔΙΑΛΟΓΗΣ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΙΜΩΝ ΥΛΙΚΩΝ
Γενικά είναι πιθανό, αν και δύσκολο να εφαρμοστεί, το συλλεγόμενο υλικό να οδηγηθεί κατευθείαν
στην αγορά δευτερογενών υλικών και να αξιοποιηθεί. Είναι εφικτό όμως μόνο όταν εφαρμοστεί η
μέθοδος της διαλογής στην πηγή, σε σχεδόν απόλυτο βαθμό σε ταυτόχρονα ξεχωριστά μονομιγή
ρεύματα (πχ. αλουμίνιο, χαρτί, γυαλί, κτλ).
Στην πραγματικότητα η ύπαρξη Κέντρων Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών (ΚΔΑΥ), ως μονάδες
επεξεργασίας των υλικών αυτών, αποτελεί μια ορθή πρακτική λύση έχοντας τα εξής σημαντικά
πλεονεκτήματα:
• Βελτιώνει τη δυνατότητα απορρόφησης των υλικών από τις αγορές: Η επεξεργασία βελτιώνει
τις ποιοτικές προδιαγραφές των υλικών που συλλέγονται και τα καθιστά πιο αποδεκτά από
τους τελικούς χρήστες και συχνά εμπορεύσιμα σε υψηλότερες τιμές.
• Αυξάνει τα ποσοστά συμμετοχής των κατοίκων στα προγράμματα ανακύκλωσης και μειώνει το
κόστος συλλογής: Το ΚΔΑΥ δίνει την δυνατότητα να συλλέγονται υλικά στόχοι από
διαφορετικά ρεύματα ως σύμμεικτα, απλοποιώντας την διαδικασία για τους κατοίκους και για
τον τρόπο συλλογής.
• Μειώνει το κόστος μεταφοράς προς τις αγορές δευτερογενών υλικών: Κατά κανόνα η
επεξεργασία ως τελικό στάδιο περιλαμβάνει μείωση του όγκου των υλικών στόχων μέσω
συμπίεσης και επομένως της αύξησης της ικανότητας μεταφοράς των φορτηγών οχημάτων.
Στο σημείο αυτό θα δοθεί μια απλή περιγραφή της εταιρείας η οποία, ως δικαιούχος της πρότασης,
συγχρηματοδοτεί την παρούσα έρευνα και παρέχει στις εγκαταστάσεις της τον απαραίτητο εξοπλισμό
για την υλοποίηση του έργου.
Η ECORAP Ανώνυμη Εταιρία Διαχείρισης Ανακυκλώσιμων Υλικών και εν γένει Απορριμμάτων, ιδρύθηκε
το 2008 με αντικείμενο, σύμφωνα με το ιδρυτικό ΦΕΚ, την διαχείριση στερεών αποβλήτων και την
ανακύκλωση. Η εταιρεία αναλαμβάνει εργολαβικά την συλλογή, μεταφορά και την ορθολογική
διαχείριση ανακυκλώσιμων υλικών, καθώς λειτουργεί ιδιόκτητο Κέντρο Διαλογής Ανακυκλώσιμων
Υλικών (ΚΔΑΥ) με τη συνεργασία των Δήμων της Περιφερειακής Ενότητας Κορινθίας, το οποίο
συνδυάζει μηχανικό διαχωρισμό και χειρωνακτική διαλογή επί μεταφορικών ταινιών. Η δυναμικότητα
της μονάδας ανέρχεται σε 18.600 τν/έτος, σύμφωνα με την υπ’ αριθμ. 5656/27-12-2010 Απόφαση
έγκρισης περιβαλλοντικών όρων 15.
Για την συγκεκριμένη δραστηριότητα η ECORAP AE, η οποία διαθέτει τις κατάλληλες Άδειες
Συλλογής και Μεταφοράς στις Περιφέρειες Πελοποννήσου και Δυτικής Ελλάδος, Προσωρινής
Εναπόθεσης και Διαχείρισης, καθώς και την άδεια λειτουργίας για την διαχείριση αστικών αποβλήτων,
συνεργάζεται ήδη με την Ελληνική Εταιρεία Αξιοποίησης Ανακύκλωσης (ΕΕΑΑ) και έχει ενταχθεί στο
εγκεκριμένο με την ΚΥΑ υπ’ αριθμ. 106453/2003 (ΦΕΚ 391/08) Σύστημα Συλλογικής Εναλλακτικής
Διαχείρισης-Ανακύκλωση (ΣΣΕΔΑ).
15
http://ecorap.gr/ [Προσπελάστηκε 1-12-2013]

68
Στον πίνακα που ακολουθεί παρουσιάζονται τα ΚΔΑΥ που λειτουργούν ή/και προσφάτως έπαυσαν την
λειτουργία τους και αποτελέσματα τους ως χαρακτηριστικά μεγέθη. Τα αποτελέσματα αφορούν στην
ανάκτηση αποβλήτων συσκευασίας και λοιπών υλικών μη-συσκευασίας (κυρίως έντυπο χαρτί) από το
σύνολο των Δήμων που εξυπηρετούνται από το εκάστοτε ΚΔΑΥ.
Πίνακας 14 : Τα Κέντρα Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών στην Ελλάδα

Πληθυσμός
ΚΔΑΥ Κάδοι Οχήματα ΤΝ/ΕΤΟΣ
(31/12/2012)
Αλεξανδρούπολης 125.209 1.546 4 3.420
Ασπρόπυργου 847.913 12.738 40 30.689

Ασπρόπυργου (2) 785.307 11.582 33 14.361
Φυλής - Κορωπίου 1.121.631 17.757 54 39.627
Ελευσίνας 890.657 12.757 38 14.059
Θέρμης 323.650 5.513 16 8.087
Καλλιθέας 183.137 3.498 10 5.483
Σίνδου 470.515 6.364 13 12.548

Ηρακλείου 380.871 6.247 20 5.729
Χανίων 231.859 4.961 15 9.821
Καλαμάτας 159.954 2.138 7 4.291
Πάτρας 463.381 6.156 22 7.018
Λαμίας 230.954 4.511 12 4.004
Καρδίτσας 233.388 4.502 9 6.312
Κατερίνης 115.412 1.498 5 2.210
Κέρκυρας 104.371 2.009 5 5.517
Σχηματαρίου 281.678 4.577 12 4.524
Βόλου 149.732 1.942 4 6.264
Ιωαννίνων 176.150 2.494 7 4.409
Λάρισας 195.540 2.729 6 2.616
Ιωνίας
312.592 4.632 10 5.095
(Θεσσαλονίκη)
Τρίπολης 165.303 2.532 5 3.549

Κορίνθου 137.225 2.626 8 6.442
Σερρών 165.351 3.149 9 4.068

Δυτική Μακεδονία 283.689 2.800 4 4.217

69
Πληθυσμός
ΚΔΑΥ Κάδοι Οχήματα ΤΝ/ΕΤΟΣ
(31/12/2012)
*Νησιά 16 150.923 2.204 11 5.847

Το ΚΔΑΥ Αμαρουσίου διέκοψε τη λειτουργία του την 01/07/2011.
Αμαρουσίου Μέχρι τότε εξυπηρετούσε 201.697 κατοίκους. Οι δήμοι που
εξυπηρετούσε προωθήθηκαν σε άλλα ΚΔΑΥ της Αττικής.
Το έργο λειτουργεί με σχεδιασμό και ευθύνη ΣΟΤΑΝΘ (Συνδέσμου
Ταγαράδων ΟΤΑ Ν. Θεσσαλονίκης) καλύπτει κυρίως περιοχές ΟΤΑ που δεν έχουν
(Θεσσαλονίκη) επιλέξει να συνεργαστούν απευθείας με το Σύστημα. Το 2012
πιστοποιήθηκαν συνολικά 179 τόνοι ανακυκλώσιμων υλικών.
Το έργο της Ζακύνθου λειτουργεί με ευθύνη του Συνδέσμου
Καθαριότητας. Μετά από σχετική συμφωνία των δύο μερών
(Σύνδεσμος και Σύστημα), το χαρτί/χαρτόνι συσκευασίας το
διαχειρίζεται ο Σύνδεσμος και η ΕΕΑΑ στηρίζει οικονομικά το
Ζακύνθου Σύνδεσμο ανά τόνο που αξιοποιείται. Το ρεύμα των υπόλοιπων
αποβλήτων συσκευασίας (εκτός χαρτιού/χαρτονιού), μεταφέρεται με
δαπάνη της ΕΕΑΑ στο ΚΔΑΥ της Πάτρας.Από τη Ζάκυνθο εστάλησαν
στο ΚΔΑΥ Πατρών συνολικά 39 τόνοι ανακυκλώσιμων προς διαλογή
το 2012.
Το έργο αυτό το διαχειρίζεται ο ΟΤΑ Ν. Ψυχικού και σύμφωνα με τα
Ν. Ψυχικό στοιχεία του τα απόβλητα συσκευασίας που ανακτήθηκαν το 2011
είναι 97 τόνοι.
* Εκτός από τα νησιά που αναφέρονται λειτουργεί έργο ανακύκλωσης και σε εννέα ακόμα νησιά τα
αποτελέσματα των οποίων περιλαμβάνονται σε άλλα έργα.
Νησί Πληθυσμός
ΚΕΡΚΥΡΑ 102.071
ΖΑΚΥΝΘΟΣ 40.759
ΣΑΛΑΜΙΝΑ 39.283
ΚΕΦΑΛΟΝΙΑ 35.801
ΛΕΥΚΑΔΑ 22.652
16
Περιλαμβάνει τους ΟΤΑ: Κυθήρων, Κέας, Πάρου-Αντίπαρου, Σάμου, Σίφνου, Νάξου & Μικρών Κυκλάδων, Κω, Μυκόνου,
Λειψών, Αμοργού, Θήρας, Αγκιστρίου, Σύρου και Άνδρου.

70
Νησί Πληθυσμός
ΑΙΓΙΝΑ 13.056
ΣΚΥΡΟΣ 2.994
ΣΑΜΟΘΡΑΚΗ 2.859
ΠΑΞΟΙ 2.300
ΣΥΝΟΛΟ 261.775
Από τον πίνακα 14 συμπεραίνεται ότι:

• Το μεγαλύτερο σε δυναμικότητα στις κατηγορίες: πληθυσμός, κάδοι, οχήματα, ανάκτηση -
σύνολο έτους, είναι το ΚΔΑΥ Φυλής – Κορωπίου.
• Το μικρότερο σε δυναμικότητα όσον αφορά τον εξυπηρετούμενο πληθυσμό είναι το ΚΔΑΥ
Κέρκυρας (104.371).
• Το μικρότερο σε δυναμικότητα όσον αφορά τους εγκατεστημένους κάδους είναι το ΚΔΑΥ
Κατερίνης (1.498).
• Τα μικρότερα σε δυναμικότητα όσον αφορά τον αριθμό οχημάτων είναι τα ΚΔΑΥ
Αλεξανδρούπολης, Βόλου και Δυτικής Μακεδονίας (4).
• Τα μικρότερα σε δυναμικότητα όσον αφορά την ανάκτηση των υλικών είναι το ΚΔΑΥ
Κατερίνης (2.210 TN/έτος).
Από την στατιστική επεξεργασία των ανωτέρω, προκύπτει ο ακόλουθος πίνακας και σχετικές
παρατηρήσεις.
Πίνακας 15 : Χαρακτηριστικά μεγέθη των Κέντρων Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών

Πληθυσμός /
ΚΔΑΥ ΤΝ / Έτος / Κάδο Πληθυσμός /Κάδο
ΤΝ / Έτος
Αλεξανδρούπολης
37 2,21 81
Ασπρόπυργου
28 2,41 67
Ασπρόπυργου (2)
55 1,24 68
Φυλής - Κορωπίου
28 2,23 63
Ελευσίνας
63 1,10 70
Θέρμης
40 1,47 59
Καλλιθέας
33 1,57 52
Σίνδου
37 1,97 74
Ηρακλείου
66 0,92 61
Χανίων
24 1,98 47
Καλαμάτας
37 2,01 75

71
Πληθυσμός /
ΚΔΑΥ ΤΝ / Έτος / Κάδο Πληθυσμός /Κάδο
ΤΝ / Έτος
Πάτρας
66 1,14 75
Λαμίας
58 0,89 51
Καρδίτσας
37 1,40 52
Κατερίνης
52 1,48 77
Κέρκυρας
19 2,75 52
Σχηματαρίου
62 0,99 62
Βόλου
24 3,23 77
Ιωαννίνων
40 1,77 71
Λάρισας
75 0,96 72
Ιωνίας
61
(Θεσσαλονίκη)
1,10 67
Τρίπολης
47 1,40 65
Σερρών
41 1,29 53
Κορίνθου
21 2,40 52
Δυτική Μακεδονία
67 1,51 101
Νησιά*
26 2,65 68
Όπως έχει προαναφερθεί, η οποιοτική και ποσοτική σύσταση των απορριμάτων, καθώς και το ποσοστό
ανακύκλωσης ποικίλουν και εξαρτώνται από παράγοντες όπως:
Α. Το βιοτικό επίπεδο και το επίπεδο καταναλωτισμού της τοπικής κοινωνίας.
Β. Η συχνότητα συλλογής ΑΣΑ, η συμμετοχή των δήμων, ο συντονισμός του φορέα διαχείρισης, η
ικανότητα και δυναμικότητα του ΚΔΑΥ, ορθή χωροθέτηση κάδων.
Γ. Το μέγεθος της εξυπηρετούμενου πληθυσμού, η τουριστική επισκεψιμότητα, τα πολεοδομικά
χαρακτηριστικά, το μορφοανάγλυφο.
Δ. Ο δείκτης περιβαλλοντικής ευαισθησίας της τοπικής κοινωνίας.
Από τον πίνακα 15 συμπεραίνεται ότι:
• Η μεγαλύτερη αναλογία πληθυσμός/ΤΝ/έτος, συναντάται στο ΚΔΑΥ Δυτικής Μακεδονίας με
δείκτη 67. Αυτό σημαίνει ότι 67 εξυπηρετούμενα άτομα από το συγκεκριμένο ΚΔΑΥ, παράγουν
και ανακυκλώνουν υλικά στόχους βάρους 1 ΤΝ ανά έτος.
• Αντίθετα, η μικρότερη αναλογία, συναντάται στο ΚΔΑΥ Κέρκυρας με δείκτη 19.
Ο δείκτης πληθυσμός/ΤΝ/έτος εξαρτάται κυρίως από τους ανωτέρω παράγοντες : Α, Γ, Δ. Συνεπώς,

υψηλή τιμή στον δείκτη αυτόν, σημαίνει ότι η τοπική κοινωνία μπορεί να έχει υψηλό δείκτη
περιβαλλοντικής ευαισθησίας ή/και υψηλό επίπεδο καταναλωτισμού.

72
• Η μεγαλύτερη αναλογία ΤΝ/έτος/κάδο, συναντάται στο ΚΔΑΥ Βόλου με δείκτη 3,23. Αυτό
σημαίνει ότι κάθε κάδος που οδηγείται στο συγκεκριμένο ΚΔΑΥ, μεταφέρει υλικά στόχους
βάρους 3,23 ΤΝ ανά έτος.
• Αντίθετα, η μικρότερη αναλογία, συναντάται στο ΚΔΑΥ Λαμίας με δείκτη 0,89.
Ο δείκτης πληθυσμός/ΤΝ/έτος εξαρτάται κυρίως από τον παράγοντα Β και είναι ευθέως ανάλογος με
την βιωσιμότητα της χρήσης του ως επένδυση. Συνεπώς μια υψηλή τιμή στον δείκτη αυτόν,
συνεπάγεται ότι το σύνολο των κάδων που οδηγούνται στο ΚΔΑΥ διατηρούν υψηλή τιμή βιωσιμότητας
ως προϊόν επένδυσης (αγορά, έξοδα μεταφοράς-καύσιμο οχήματος, εργατοώρες υπαλλήλων του
δήμου) του εκάστοτε δήμου ή του αρμόδιου φορέα.
• Η μεγαλύτερη αναλογία κάδοι/πληθυσμό, συναντάται στο ΚΔΑΥ Δυτικής Μακεδονίας με δείκτη
101. Αυτό σημαίνει 1 εγκατεστημένος κάδος εξυπηρετεί 101 άτομα.
• Αντίθετα, η μικρότερη αναλογία, συναντάται στο ΚΔΑΥ Χανίων με δείκτη 47.
Ο δείκτης κάδοι/πληθυσμό εξαρτάται κυρίως από τους παράγοντες : Β, Γ. Ως συνέπεια, ενώ θα
αναμενόταν ότι μια υψηλή τιμή στον δείκτη αυτόν θα προκαλούσε το φαινόμενο οι κάδοι να
οδηγούνται στο ΚΔΑΥ, με αρκετή ποσότητα κατά βάρος με ανακυκλώσιμα υλικά, το συγκεκριμένο
ΚΔΑΥ (Δυτικής Μακεδονίας) έχει τιμή δείκτη ΤΝ/έτος/κάδο μόνο 1,51. Από αυτό συμπεραίνεται ότι ένα
ποσοστό της τάξης του 45% τουλάχιστον (1,51/3,23), εκ των 101 ατόμων δεν έχει εύκολη πρόσβαση
στον κάθε κάδο.
4.1. Ποιοτικά Χαρακτηριστικά Εισερχόμενων Ρευμάτων Αποβλήτων
Κατ’ εφαρμογή των διατάξεων του Νόμου 2939/2001 (ΦΕΚ 179/Α/2001) περί «Συσκευασιών και
Εναλλακτικής Διαχείρισης των Συσκευασιών και Άλλων Προϊόντων», όπως περιγράφθηκε αναλυτικά στο
υποκεφάλαιο 1.5) τα ΚΔΑΥ δημιουργήθηκαν για να δέχονται και να επεξεργάζονται απόβλητα υλικά
συσκευασίας από τους Δήμους που εξυπηρετούν, τα οποία συλλέγονται σε ειδικούς κάδους και
μεταφέρονται με ειδικά οχήματα.
Βάσει του ανωτέρω Νόμου, ως συσκευασία νοείται κάθε προϊόν κατασκευασμένο από οποιουδήποτε
είδους υλικό από πρώτες ύλες μέχρι επεξεργασμένα υλικά και προοριζόμενο να χρησιμοποιείται για να
περιέχει αγαθά και για την προστασία, τη διακίνηση, τη διάθεση και την παρουσίαση αγαθών από τον
παραγωγό μέχρι τον χρήστη ή τον καταναλωτή. Συνεπώς τα υλικά συσκευασίας που μεταφέρονται στα
ΚΔΑΥ θα πρέπει να περιλαμβάνουν τα εξής ρεύματα αποβλήτων: χαρτόνι, γυαλί, σιδηρούχα και μη
σιδηρούχα μέταλλα, πλαστικά, tetra pak, χαρτί συσκευασίας.
Παρά το γεγονός ότι αυτή η διαδικασία είναι διακριτή, επικρατεί σε μεγάλο βαθμό το φαινόμενο στους
κάδους συλλογής να εναποθέτονται και υλικά τα οποία δεν είναι υλικά συσκευασίας, όπως: δέρμα,
ξύλο, λάστιχο, ύφασμα, αδρανή, έντυπο χαρτί, ζυμώσιμα, απορροφητικό χαρτί.
Οι λόγοι που οδηγούν σε αυτήν την αστοχία, που δρουν από μόνοι τους ή συνεργιστικά, είναι:
• Η έλλειψη ενημέρωσης - πληροφόρησης της κοινωνίας.
• Η έλλειψη περιβαλλοντικής ευαισθησίας - συνείδησης της κοινωνίας.

73
• Η συχνότητα συλλογής των κάδων.
• Η ορθή χωροθέτηση των κάδων.
• Η μη ύπαρξη ξεχωριστής διαλογής για το έντυπο και απορροφητικό χαρτί.
• Η συμμετοχή των δήμων στην διαδικασία.
• Ο συντονισμός του φορέα διαχείρισης.
Ως αποτέλεσμα, εκτός από τα υλικά συσκευασίας που καταλήγουν στα ΚΔΑΥ ένα σημαντικό μέρος των
υλικών αποτελείται από μη υλικά συσκευασίας.
4.2. Εξοπλισμός Μηχανικής Ανακύκλωσης
Κτίριο ΚΔΑΥ
Το κτίριο που στεγάζει τις εγκαταστάσεις του ΚΔΑΥ πρέπει είναι ικανής και κατάλληλης χωρητικότητας.
Συνήθως, το κατώτερο τμήμα της περιμετρικής τοιχοποιίας τους είναι κατασκευασμένο από οπλισμένο
σκυρόδεμα, ενώ φέρει ανοίγματα με μεταλλικά κουφώματα, έχει χαλύβδινη οροφή με πάνελ για
επαρκή φωτισμό και το δάπεδο είναι βιομηχανικού τύπου, ικανό για εγκατάσταση ταινιόδρομων, τη
λειτουργία περονοφόρου οχήματος, ελαστιχοφόρου φορτωτή και την κίνηση βαρέων οχημάτων.
Εξοπλισμός ΚΔΑΥ
Ο χρησιμοποιούμενος εξοπλισμός στις εγκαταστάσεις του ΚΔΑΥ περιλαμβάνει τόσο τον σταθερό
εξοπλισμό (γεφυροπλάστιγγα ζύγισης εισερχόμενων, μεταφορικές ταινίες, πρέσα - δεματοποιητής,
ηλεκτρομαγνήτης, πλάστιγγα ζύγισης ανακτώμενων συμπιεσμένων υλικών, σύστημα αερισμού και
συλλογής της σκόνης κλπ) όσο και τον κινητό (ανυψωτικά μηχανήματα και κλωβοί προσωρινής
αποθήκευσης ανακτώμενων υλικών), ο οποίος χρησιμοποιείται για την τροφοδοσία και τη μεταφορά
των υλικών.
Στη συνέχεια περιγράφεται ο σταθερός και κινητός εξοπλισμός του ΚΔΑΥ.
• Σταθερός εξοπλισμός
o Γεφυροπλάστιγγα: Στο ΚΔΑΥ λειτουργεί ηλεκτρονική γεφυροπλάστιγγα, με αυτόματο

ζυγιστήριο, συνήθως δυναμικότητας μέχρι 50 τόνων, διαστάσεων τέτοιων που να
επιτρέπουν τη ζύγιση των οχημάτων συλλογής αλλά και μεταφοράς των υλικών στη
βιομηχανία. Χρησιμεύει για τη ζύγιση των οχημάτων συλλογής με τις ποσότητες των
απορριμμάτων που εισέρχονται στο ΚΔΑΥ προς επεξεργασία, αλλά και για τη ζύγιση
των φορτηγών οχημάτων που μεταφέρουν τα ανακτημένα υλικά που προορίζονται
προς πώληση. Τοποθετείται επί της εισόδου της μονάδας.
o Υποδαπέδιο σιλό τροφοδοσίας ταινίας χειροδιαλογής: Αποτελεί στην ουσία το χώρο
υποδοχής του προς επεξεργασία ρεύματος ανακυκλώσιμων απορριμμάτων, αφού εδώ
εκφορτώνεται το περιεχόμενο των οχημάτων συλλογής του ρεύματος των μπλε
κάδων. Το σιλό τροφοδοσίας είναι τραπεζοειδούς διατομής, μεταλλικής κατασκευής και
διαμορφωμένο ως τη στάθμη του δαπέδου του ΚΔΑΥ.

74
o Τροφοδότης - Αλυσομεταφορέας: Ο τροφοδότης - αλυσομεταφορέας τοποθετείται
στον πυθμένα του σιλό τροφοδοσίας, έχει πλάτος ανάλογο των διαστάσεων του
πυθμένα και οι μπάρες προώθησης των υλικών απέχουν η μία από την άλλη περίπου
0,5 m. Η κίνηση στον αλυσομεταφορέα δίνεται από κατάλληλο ισχυρό
ηλεκτροκινητήρα και μειωτήρα, μέσω αλυσίδας.
o Μεταφορική ταινία ανύψωσης του υλικού στη μεταφορική ταινία διαλογής: Από το
σιλό τροφοδοσίας, με κεκλιμένη μεταφορική ταινία μεταφέρεται το προς διαλογή
υλικό, στην οριζόντια, επίπεδη ταινία διαλογής. Το υλικό κατασκευής της ταινίας είναι
βουλκανισμένο ελαστικό, επεξεργασμένο κατάλληλα, για βαριά βιομηχανική χρήση. Το
πλάτος της ταινίας είναι ικανοποιητικό για τη μεταφορά των υλικών, ενώ στην
επιφάνειά της φέρει ειδικά μεταλλικά τακούνια (πέλματα), διατεταγμένα κατά το
πλάτος της, για να αποτρέπεται η προς το σιλό κίνηση του υλικού το οποίο μεταφέρει.
Για να εμποδίζεται η πτώση των υλικών έξω από την ταινία, είναι εγκλωβισμένη μέσα
σε σκάφη κατασκευασμένη από λαμαρίνα. Η ταινία πρέπει να έχει κλίση ≤ 350 και η
κίνησή της δίνεται από ηλεκτροκινητήρα, με τη βοήθεια αλυσίδας, μέσω τύμπανου
κυκλικής διατομής με αντιολισθητική επένδυση. Ο ηλεκτροκινητήρας φέρει μειωτήρα
και η ισχύς του καθορίζεται από τα χαρακτηριστικά της ταινίας και το φορτίο που
μεταφέρει.
o Μεταφορική ταινία διαλογής: Η ταινία έχει σκοπό τη διοχέτευση των υλικών εμπρός
από τους χειροδιαλογείς και όπως και η μεταφορική ταινία ανύψωσης, είναι
κατασκευασμένη για βαριά βιομηχανική χρήση. Έχει ικανοποιητικό πλάτος για τη
μεταφορά των ανακυκλώσιμων απορριμμάτων και κινείται με κατάλληλη ταχύτητα
ώστε να εξασφαλίζεται η άνετη διαλογή των υλικών από τους διαλογείς. Υπάρχει η
δυνατότητα αυξομείωσης της ταχύτητας από εύχρηστο χειριστήριο. Η ταινία κινείται
μέσα σε σκάφη από λαμαρίνα, για να εμποδίζεται η διαφυγή των υλικών που
μεταφέρουν. Η κίνηση των ταινιών δίνεται από ηλεκτροκινητήρες, μέσω τυμπάνων
κυκλικής διατομής με αντιολισθητική επένδυση. Η ισχύς του ηλεκτροκινητήρα
καθορίζεται από το μήκος και το πάχος της ταινίας και το φορτίο που μεταφέρει.
o Μεταφορική ταινία τροφοδοσίας πρέσας: Η ταινία αυτή, έχει σκοπό να διοχετεύει το
χαρτί στην πρέσα. Είναι κατασκευασμένη από βουλκανισμένο ελαστικό, επεξεργασμένο
κατάλληλα, για βαριά βιομηχανική χρήση. Έχει ικανοποιητικό πλάτος για τη μεταφορά
των ανακτώμενων υλικών και κινείται με κατάλληλη ταχύτητα ώστε να εξασφαλίζεται η
ομαλή τροφοδοσία της πρέσας.
o Εξέδρα διαλογής: Η εξέδρα διαλογής είναι κατασκευασμένη εξ' ολοκλήρου από χάλυβα.
Το μήκος είναι ανάλογο του μήκους της ταινίας. Έχει δύο διαδρόμους εργασίας,
εκατέρωθεν της ταινίας, με δάπεδο αντιολισθητικό κατασκευασμένο από μεταλλική
σχάρα. Κάθε διάδρομος εργασίας έχει κατά μήκος του θυρίδες δια μέσου των οποίων
καταλήγουν τα διαλεγμένα πλέον ανακτημένα υλικά στους αντίστοιχους κλωβούς

75
προσωρινής αποθήκευσης. Για το πρώτο υλικό που τοποθετείται μεταφορική ταινία
είναι το χαρτί. Για την προστασία των εργαζομένων από την πτώση, οι εξέδρες στην
εξωτερική τους πλευρά φέρουν κατάλληλα κιγκλιδώματα.
o Ηλεκτρομαγνήτης: Σε σημείο, προς το τέλος της ταινίας διαλογής, αναρτάται πάνω από
την ταινία ειδικός ηλεκτρομαγνήτης με ταινιόδρομο για τη διαλογή των λευκοσιδηρών
υλικών.
o Πρέσα συμπίεσης: Χρησιμοποιείται 1 υδραυλική πρέσα για τη συμπίεση όλων των
υλικών που διαλέγονται, εκτός βέβαια από τις γυάλινες συσκευασίες. Η τροφοδοσία
τους γίνεται με κατάλληλη διάταξη, στο εσωτερικό της οποίας πραγματοποιείται
σταδιακό άδειασμα του περιεχομένου των κλωβών των ανακτημένων υλικών.
o Πλάστιγγα ζύγισης: Χρησιμοποιείται για τη ζύγιση του συμπιεσμένου και έτοιμου προς
πώληση ανακτημένου υλικού. Χρησιμοποιείται ηλεκτρονική ζυγαριά, αυτόματης
καταγραφής, η οποία τοποθετείται στην έξοδο της πρέσας συμπίεσης. Η αυτόματη
ηλεκτρονική καταγραφή των ανακτώμενων υλικών είναι σημαντική και αποτελεί
αναπόσπαστο στοιχείο του ΚΔΑΥ.
o Εγκαταστάσεις αερισμού και συλλογής της σκόνης: Οι εγκαταστάσεις αυτές
περιλαμβάνουν αεραγωγούς απαγωγής με κατάλληλες χοάνες μύζησης του αέρα και
σκόνης, κυρίως πάνω από τις γραμμές διαλογής, αλλά και πάνω από άλλες
ρυπαίνουσες με σκόνη δραστηριότητες (πχ σιλό τροφοδοσίας διαλογής, πρέσας κα).
Στην έξοδο του εξαερισμού υπάρχει κατάλληλο φίλτρο κατακράτησης της σκόνης
(σακκόφιλτρο). Πρόκειται για το δίκτυο εξαερισμού του κτιρίου, με ικανότητα
τουλάχιστον 2 ανανεώσεων του αέρα ανά ώρα.
• Κινητός εξοπλισμός
o Κλωβοί προσωρινής αποθήκευσης των ανακτημένων υλικών που προέρχονται από τη

διαλογή: Χρησιμοποιούνται κλωβοί με μεταλλικό σκελετό, με τις επιφάνειες του
πυθμένα και των πλαϊνών τοιχωμάτων κατασκευασμένα από διάτρητο μεταλλικό
πλέγμα. Στις δύο από τις τέσσερις κατακόρυφες έδρες τους υπάρχουν κατάλληλες
εσοχές για να μεταφέρονται από το περονοφόρο ανυψωτικό μηχάνημα. Σε περίπτωση
όπου οι κλωβοί δεν είναι αρκετοί χρησιμοποιούνται και κάδοι απορριμμάτων πλαστικοί
ή μεταλλικοί, ανάλογα με τις ανάγκες της εποχής.
o Περονοφόρο ανυψωτικό μηχάνημα: Είναι απαραίτητα για τη μετακίνηση και το
άδειασμα των κλωβών, για τη φόρτωση των συμπιεσμένων ανακτημένων υλικών σε
φορτηγά καθώς επίσης και για την μεταφορά των απορριμμάτων από τον χώρο
εκφόρτωσης στο επιδαπέδιο σιλό τροφοδοσίας. Τα περονοφόρα ανυψωτικά
μηχανήματα είναι πετρελαιοκίνητα, εφοδιασμένα με μηχανισμό πλήρους περιστροφής
πάνω στον οποίο προσαρμόζεται προσθήκη ειδικής αρπάγης που τους προσδίδει την
ικανότητα να εκτελούν τους απαιτούμενους χειρισμούς στο χώρο του ΚΔΑΥ.

76
o Συλλογή υπολειμμάτων: Στο τέλος της ταινίας διαλογής υπάρχουν κάδοι
3
υπολειμμάτων, χωρητικότητας περίπου από 0,5-2,5 m ανοικτοί από πάνω, μέσα στους
οποίους καταλήγει το υπόλειμμα της διαλογής. Στην συνέχεια οι κάδοι αδειάζουν σε
απορριμματοφόρο όχημα για να οδηγηθούν προς τελική διάθεση.
4.3. Τελικά Προϊόντα
Όπως προαναφέρθηκε στο υποκεφάλαιο 4.1, τα ΚΔΑΥ δημιουργήθηκαν για να δέχονται και να
επεξεργάζονται απόβλητα υλικά συσκευασίας τα οποία συλλέγονται σε ειδικούς κάδους και
μεταφέρονται με ειδικά οχήματα. Τα τελικά ανακτώμενα υλικά, είναι τα υλικά τα οποία βάσει ορισμού
από την κείμενη νομοθεσία αποτελούν υλικά συσκευασίας (χαρτόνι, γυαλί, σιδηρούχα και μη σιδηρούχα
μέταλλα, πλαστικά, tetra pak, χαρτί συσκευασίας), καθώς και έντυπο και απορροφητικό χαρτί.
Η μη ύπαρξη ξεχωριστής διαλογής για το έντυπο και απορροφητικό χαρτί επιφέρει την συλλογή του
από τους κατοίκους στους ειδικούς κάδους οι οποίοι αφορούν τα υλικά συσκευασίας. Λόγω του ότι
αφενός τα υλικά αυτά καταλήγουν προς επεξεργασία σε μεγάλες ποσότητες και αφετέρου λόγω των
περιβαλλοντικών και οικονομικών οφελών από την ανάκτηση τους, τα ΚΔΑΥ έχουν εφαρμόσει σύστημα
διαχωρισμού τους και τα έχουν εντάξει στα τελικά προϊόντα.
4.4. Υπόλειμμα
4.4.1. Φυσικά & Χημικά Χαρακτηριστικά
Στο υπόλειμμα των ΚΔΑΥ, εμπεριέχονται μικρού μεγέθους υλικά συσκευασίας, μη υλικά συσκευασίας,
καθώς και ζυμώσιμα σε σημαντικό ποσοστό. Τα χαρακτηριστικά (φυσικά, χημικά, βιολογικά) των
υλικών αυτών περιγράφθηκαν εκτενώς στο υποκεφάλαιο 3.4.1.
Οι διαφορές στα χαρακτηριστικά αυτά όσον αφορά το υπόλειμμα του ΚΔΑΥ από το υπόλειμμα των
ΕΜΑΚ, υπεισέρχεται λόγω του γεγονότος ότι διαφέρει η ποσοστιαία σύσταση του οργανικού κλάσματος
επί των υπολειμμάτων. Οι διαφορές περιλαμβάνουν:
• Το ειδικό βάρος του υπολείμματος ΚΔΑΥ είναι μικρότερο σε σχέση με του ΕΜΑΚ λόγω της
ύπαρξης μικρότερου ποσοστού οργανικών.
• Η βιοαποδόμηση του υπολείμματος είναι μικρότερη στο ΚΔΑΥ εξαιτίας του άνωθεν λόγου.
• Η υγρασία και υδροαπορροφητικότητα του υπολείμματος είναι μικρότερη στο ΚΔΑΥ λόγω της
ύπαρξης μικρότερου ποσοστού οργανικών και απορροφητικού ρυπασμένου χαρτιού.
• Το υπόλειμμα του ΚΔΑΥ είναι καταλληλότερο για καύση, λόγω της ύπαρξης υλικών όπως χαρτί
και πλαστικό σε μεγαλύτερη κατά βάρος αναλογία.
• Το υπόλειμμα του ΚΔΑΥ έχει μεγαλύτερη θερμογόνο δύναμη εξαιτίας του άνωθεν λόγου.

77
4.4.2. Ποιοτική Σύσταση
Κατά την επεξεργασία των εισερχόμενων ρευμάτων αποβλήτων που καταλήγουν στα ΚΔΑΥ, σε ιδανικές
συνθήκες, θα έπρεπε αφενός μεν να καταλήγουν μόνο υλικά συσκευασίας και αφετέρου δε να γίνεται
πλήρης διαχωρισμός ανά είδος υλικού και ανάκτηση αυτού ως τελικό προϊόν. Κατά συνέπεια, αν ήταν
εφικτό να επιτευχθεί αυτό, θα υπήρχε μηδενική ποσότητα υπολείμματος.
Εν τούτοις, εντός των κάδων συλλογής μεταφέρονται και υλικά τα οποία δεν είναι υλικά συσκευασίας,
όπως: δέρμα, ξύλο, λάστιχο, ύφασμα, αδρανή, έντυπο χαρτί, ζυμώσιμα, απορροφητικό χαρτί. Τα υλικά
αυτά διαχωρίζονται εν μέρει (ξύλο, λάστιχο, ύφασμα, έντυπο χαρτί), ενώ τα υπόλοιπα (ζυμώσιμα,
δέρμα, αδρανή), τα οποία αφορούν ένα σημαντικό ποσοστό, μέσω της μεταφορικής ταινίας
καταλήγουν στο υπόλειμμα.
Επιπρόσθετα, στο υπόλειμμα καταλήγουν και προσμίξεις μικρού ή μετρίου μεγέθους, οι οποίες
οφείλονται:
• Στην ανακρίβεια των χειροδιαλογέων και γενικά των εργατών:
o Μεγάλη ταχύτητα μεταφορικής ταινίας.
o Μεγάλος όγκος υλικών στην ταινία.
o Χαμηλό επίπεδο ανοχής οσμών και ρυπασμένων υλικών.
o Ανθρώπινο λάθος.
o Μικρού μεγέθους μη διαχειρίσιμα υλικά.
• Στον μηχανολογικό εξοπλισμό:
o Αστοχίες μηχανημάτων.
o Ανακρίβειες κατά τον σχεδιασμό.
o Σπάσιμο γυαλιών.
Περισσότερες λεπτομέρειες για τα ποιοτικά και ποσοτικά δεδομένα της ποιοτικής σύστασης του
υπολείμματος ΚΔΑΥ, δίνονται στο Παραδοτέο Π1.3 (Ποιοτικός & Ποσοτικός Χαρακτηρισμός
Ανακυκλώσιμων Υλικών – Στόχων & Υπολείμματος ΚΔΑΥ & Μονάδας Κομποστοποίησης) στα πλαίσια
της παρούσας Ενότητας Εργασίας (Ε.Ε. 1: Σχεδιασμός Έρευνας).
Γενικά το υπόλειμμα των ΚΔΑΥ προσομοιάζει σε ποιοτική σύσταση με το υπόλειμμα των ΕΜΑΚ, με την
ουσιαστική διαφορά ότι στο μεν πρώτο απαντώνται κατά βάρος περισσότερα υλικά συσκευασίας ή μη,
σε σχέση με τα οργανικά, ενώ στο δεύτερο ισχύει το αντίθετο. Προσεγγιστικά το ποσοστό οργανικών
στο υπόλειμμα του ΚΔΑΥ ανέρχεται περίπου στο 10-20%, ενώ στο ΕΜΑΚ το αντίστοιχο ποσοστό
ανέρχεται περίπου στο 70-80%, ανάλογα με του παράγοντες που το επηρεάζουν (εποχή του χρόνου,
γεωγραφική περιφέρεια, κτλ).
4.4.3. Πρακτικές Διάθεσης
Σύμφωνα και με τα οριζόμενα στην κείμενη νομοθεσία για την υγειονομική ταφή των αποβλήτων, δεν
επιτρέπεται η διάθεση σε ΧΥΤΑ αποβλήτων που δεν έχουν υποστεί επεξεργασία: φυσική, θερμική,
χημική ή βιολογική διεργασία. Όσον αφορά την φυσική διεργασία όπως αυτή εφαρμόζεται στα ΚΔΑΥ

78
αυτή όπως έχει ήδη περιγραφθεί συμπεριλαμβάνει την διαλογή στην πηγή, το σύστημα συλλογής, την
ανακύκλωση των διαχωρισθέντων υλικών, την εφαρμογή συστημάτων μεταφόρτωσης.
Το τελικό στάδιο αφορά την διάθεση του υπολείμματος που αφορά το υπόλειμμα χειροδιαλογής και
μηχανημάτων (σε ορισμένα ΚΔΑΥ το οργανικό κλάσμα συλλέγεται μέσω περιστροφικού κόσκινου).
Όπως έχει προαναφερθεί το υπόλειμμα αυτό το οποίο περιέχει μικρού μεγέθους κομμάτια από υλικά
συσκευασίας ή μη και ζυμώσιμα σε σημαντικό ποσοστό. Εξ’ αυτού κρίνεται ακατάλληλο για παραγωγή
εδαφοβελτιωτικού υλικού (κομπόστ), μέσω της διαδικασίας της κομποστοποίησης.
Για τον λόγο αυτό το υπόλειμμα οδηγείται προς διάθεση κατ’ εφαρμογή της εργασίας επεξεργασίας D1
(Εναπόθεση εντός ή επί του εδάφους – πχ χώρος υγειονομικής ταφής, κτλ) του Νόμου 4042/12 σε
αδειοδοτημένους χώρους υγειονομικής ταφής υπολειμμάτων (ΧΥΤΥ).
Εναλλακτικά, όπως αναφέρθηκε και στο υποκεφάλαιο 3.4.3, με την προϋπόθεση ότι μετά από
αναλύσεις ελεγχθεί εάν το υλικό τηρεί τις κατάλληλες προδιαγραφές, τότε μπορεί να διατεθεί ως
προϊόν σε κατασκευαστικά έργα ή έργα φύτευσης και αναδάσωσης.
Τέλος, το υπόλειμμα εάν περιέχει μικρό κατά βάρος ποσοστό οργανικών και τείνει να χαρακτηριστεί ως
Refuse Derived Fuel (RDF) και μπορεί να χρησιμοποιηθεί στη βιομηχανία ως καύσιμο για την παραγωγή
ηλεκτρικής ενέργειας. Η θερμογόνος δύναμη του RDF προσδιορίζεται περίπου σε 21,0 KJ/Kgr.

79
5. ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΔΙΑΘΕΣΗ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΙΜΩΝ ΥΛΙΚΩΝ
5.1. Ποιοτικός και Ποσοτικός Χαρακτηρισμός Υλικών – Στόχων
Οι κύριες κατηγορίες των υλικών στόχων περιλαμβάνουν τα κάτωθι ρεύματα:
Χαρτί – Χαρτόνι
Τα χαρτοκιβώτια είναι κατασκευασμένα από κυματοειδή χαρτί, ενώ υπάρχει και μια κατηγορία
Χαρτοκιβωτίου Microwelle υψηλής ποιότητας.
Οι χαρτοσακκούλες, όπως και το χαρτί περιτυλίξεως χωρίζονται σε εκτυπωμένο και το κοινό, ενώ οι
χαρτόσακκοι κατασκευάζονται από χαρτί Kraft.
Tetrapak (χαρτί υγρών)

Για την παραγωγή των υλικών συσκευασίας Tetra Pak χρησιμοποιείται χαρτόνι (73%), πλαστικό (22%)
και – για τις ασηπτικές συσκευασίες - φύλλα αλουμινίου (5%). Το πλαστικό (πολυαιθυλένιο)
χρησιμοποιείται σε στρώσεις και από τις δύο πλευρές του χαρτονιού για να προστατεύει τη συσκευασία
από την εξωτερική και εσωτερική υγρασία.
Οι συσκευασίες Tetra Pak είναι πλήρως ανακυκλώσιμες, εφόσον υπάρχει η κατάλληλη μονάδα
επεξεργασίας. Πάντως, η ανακύκλωση συσκευασιών Tetra Pak παρουσιάζει κάποιες δυσκολίες καθώς
απαιτεί ειδικές εγκαταστάσεις.
Πλαστικό
Η ονομασία πλαστικό είναι μία ονομασία κοινή που χρησιμοποιείται ευρέως προκειμένου να περιγράψει
την ποικιλία συνθετικών η ημισυνθετικών υλικών. Τα περισσότερα πλαστικά είναι πολυμερή μεγάλου
βάρους μορίων, γι αυτό οφείλεται η ονομασία τους στο πρόθεμα "πολύ-" και που μπορεί να περιέχουν
πρόσθετα, οργανικά ή μη, για βελτίωση των ιδιοτήτων τους (μηχανική αντοχή, εμφάνιση, χρώμα κλπ).
Κύριο συστατικό που παρασκευάζονται είναι οι συνθετικές ρητίνες που διαχωρίζονται σε ‘’εποξειδικές
και ‘’ακρυλικές’’.
Υπάρχει ένα ιδιαίτερα μεγάλο πλήθος πλαστικών, εντελώς διαφορετικών μεταξύ τους, άρα είμαστε
ικανοί να τα χωρίσουμε σε δύο κατηγορίες.
• Τα θερμοπλαστικά (Πολυπροπυλένιο - PP, Πολυαιθυλένιο - PE, Nylon ή πολυαμίδες) είναι
πολυμερή τα οποία έχουν μεγαλύτερη πλαστικότητα, δηλαδή είναι εύκολο να
παραμορφωθούν και να αποκτήσουν το σχήμα που εμείς θέλουμε κάθε φορά που
θερμαίνονται.
• Στα θερμοσκληρυνόμενα (Βακελίτης, Εποξειδική ρητίνη, Βινυλεστέρας) κατά την αρχική
θέρμανση και μίξη των συστατικών τους γίνεται πολυμερισμός και σκλήρυνση με τρόπο μη
αντιστρεπτό. Δηλαδή τα θερμοσκληρυνόμενα ύστερα από την πήξη τους δεν γίνεται να
μορφοποιηθούν παραπάνω.
Τα είδη πλαστικών περιλαμβάνουν:

• PET: Είναι το πιο κοινό για μπουκάλια, γιατί είναι φθηνό, ελαφρύ και εύκολα ανακυκλώσιμο.

80
• HDPE (πολυαιθυλένιο υψηλής πυκνότητας) : Bρίσκεται σε: μπουκάλια γάλακτος χυμών,
απορρυπαντικών, σαμπουάν, βιομηχανικών ελαίων, συσκευασίες γιαουρτιών, βουτύρων,
σακούλες δημητριακών. Ανακυκλώνεται σε: καινούργια μπουκάλια, κάδους απορριμάτων,
πλακάκια, σωλήνες αποχέτευσης, σπιτάκια κατοικιδίων , φράχτες κλπ. Το HDPE είναι κοινό
πλαστικό με πολλές χρήσεις, ειδικά σε υλικά συσκευασίας και ανακυκλώνεται εύκολα.
• PVC (βινύλιο) : Βρίσκεται σε: μπουκάλια καθαριστικών και απορρυπαντικών, σαμπουάν,
μαγειρικών ελαίων, επενδύσεις καλωδίων, ιατρικό εξοπλισμό, παράθυρα, σωλήνες,
επιχρίσματα. Έχει αντικατασταθεί από το PET στη βιομηχανία τροφίμων και χρησιμοποιείται
συνήθως σε καλώδια και σωληνώσεις Ανακυκλώνεται σε: πατώματα, υλικά ραπτικής,
λασπωτήρες αυτοκινήτων, λούκια δρόμων, καλώδια, σαμαράκια σε δρόμους, στρώματα. Το
PVC είναι σκληρό και ανθεκτικό στις καιρικές συνθήκες. Περιέχει χλώριο. Ανακυκλώνεται πιο
δύσκολα από τα υπόλοιπα πλαστικά ενώ η καύση του απελευθερώνει τοξικές ουσίες.
• LDPE (πολυαιθυλένιο χαμηλής πυκνότητας) : Βρίσκεται σε: μπουκάλια που συμπιέζονται,
σακούλες ψωμιού, κατεψυγμένων προϊόντων, καθαριστηρίων, σούπερμάρκετ, βαλίτσες,
ρούχα, έπιπλα, χαλιά. Ανακυκλώνεται σε: κουτάκια, κάδους απορριμμάτων και
κομποστοποίησης, επένδυση φακέλων, υλικά ξυλείας και πατωμάτων πατώματα, υλικά
ραπτικής, λασπωτήρες αυτοκινήτων, λούκια δρόμων, καλώδια, σαμαράκια σε δρόμους,
στρώματα, σακούλες τροφίμων και πλαστικές σακούλες σούπερ μάρκετ και καταστημάτων. Το
LDPE είναι εύκαμπτο με πολλές χρήσεις. Δεν ανακυκλώνεται ιδιαίτερα εύκολα.
• PP (πολυπροπυλένιο) : Βρίσκεται σε: Συσκευασίες γιαουρτιών, μπουκάλια σιροπιών και
αρτυμάτων (κέτσαπ, μουστάρδα κλπ), καπάκια, καλαμάκια, μπουκαλάκια φαρμάκων.
Ανακυκλώνεται σε: Καλώδια μπαταριών, βούρτσες, σκούπες, φανάρια δρόμων, ξύστρες
πάγου, ράγες ποδηλάτων, στέκες μαλλιών, κουτιά, ψάθες, συρτάρια χαρτικών. Το PP έχει
υψηλό σημείο τήξης και γι’ αυτό επιλέγεται για περιέκτες που δέχονται πολύ ζεστά υγρά. Τα
τελευταία χρόνια ανακυκλώνεται όλο και περισσότερο.
• PS (πολυστυρένιο) : Βρίσκεται σε: πλαστικά είδη μιας χρήσης (πιάτα ποτήρια), δίσκους για
συσκευασμένα κρέατα, συσκευασίες αυγών, συσκευασίες διανομής φαγητού, μπουκαλάκια
φαρμάκων, θήκες CD - DVD. Ανακυκλώνεται σε: μονωτικά υλικά, αυγοθήκες, αεραγωγούς,
χάρακες, συσκευασίες διανομής φαγητού. Το PS μπορεί να μετατραπεί σε σκληρά ή αφρώδη
προϊόντα. Ανακυκλώνεται δύσκολα.
• OTHER (Διάφορα) Αναφέρεται στην κατηγορία πλαστικών που δεν κατατάσσονται στις
προηγούμενες και βρίσκεται σε: μπουκάλια νερού, αλεξίσφαιρα υλικά, γυαλιά ηλίου, DVD,
θήκες υπολογιστών και ipod, πινακίδες, νάιλον, περιέκτες τροφίμων. Ανακυκλώνεται σε:
πλαστική απομίμηση ξύλου, προϊόντα κατά παραγγελία.
Αλουμίνιο

81
Ως προς τα υλικά αλουμινίου και σχετικά με τις δυνατότητες χρήσεις τους, υπάρχει ένας μεγάλος
αριθμός παραγωγής προϊόντων συσκευασίας. Τα προϊόντα συσκευασίας στα οποία το αλουμίνιο
αποτελεί το μοναδικό ή το κυριότερο υλικό, αποτελούν τα κουτιά μπύρας - αναψυκτικών από
αλουμίνιο, οι φόρμες αλουμινίου, τα αλουμινένια αεροζόλ και τα φιαλίδια και σωληνάρια φαρμάκων.
Επίσης, υπάρχουν και προϊόντα στα οποία το αλουμίνιο αποτελεί συμπληρωματικό ή δευτερεύον υλικό,
όπως τα αλουμινένια καπάκια γυάλινων φιαλών, τα πώματα στα πλαστικά κύπελλα γιαουρτιού, το
αλουμινόχαρτο στα τσιγάρα, στις καραμέλες κλπ και άλλα πολλά προϊόντα. Επιπλέον χρήσεις είναι:
• Foil Αλουμινίου: Παράγεται κυρίως από την Εταιρεία "Αλουμίνιο Αθηνών". Το FOIL κατανάλωσης
χρήσης φτάνει τους 800 τόνους ετησίως. Το υπόλοιπο απορροφάται από άλλες χρήσεις για
συσκευασία, σε συνδυασμό με άλλα υλικά.
• Φύλλο Αλουμινίου: Από το φύλλο αλουμινίου παράγονται τα εξής προϊόντα:
o Φόρμες αλουμινίου
o Αλουμινένια καπάκια και καψύλλια εμφιαλώσεως
o Φιάλες αλουμινίου - σωληνάρια αλουμινίου
o Φιάλες αεροζόλ - κουτιά αλουμινίου
• Αλουμινένια κουτιά ποτών (Two piece can αναψυκτικών μπύρας): Παράγονται από δισκία
αλουμινίου και αποτελούν το σπουδαιότερο προϊόν απ’ όλα τα προϊόντα συσκευασίας από
αλουμίνιο. Παρουσιάζουν τις πιο σημαντικές δυνατότητες ανακύκλωσης.
Σιδηρούχα μέταλλα συσκευασιών

Τα σιδερένια κουτιά που χρησιμοποιούνται στη συσκευασία αποτελούνται από χάλυβα ή λευκοσιδήρου
με λεπτή εσωτερική επικάλυψη κασσίτερου (tin cans) για να αποφεύγεται η σκωρία και για να
προστατεύεται το περιεχόμενο του κουτιού. Η επικάλυψη του κουτιού μπορεί να είναι και από χρώμιο.
Ο κασσίτερος είναι υλικό μεγάλης αξίας, πολύ μεγαλύτερης αυτής του χάλυβα και αντιπροσωπεύει το
0,5 - 1% του συνολικού βάρους του κουτιού.
Ο σίδηρος είναι 100% ανακυκλώσιμο υλικό και αποτελεί το ευκολότερο υλικό για ανακύκλωση. Τα
αντικείμενα που είναι φτιαγμένα από σίδηρο μπορούν να ανακυκλωθούν ξανά και ξανά για να
δημιουργήσουν καινούργια αντικείμενα.
Τα διμεταλλικά είναι τα κουτιά μπύρας και αναψυκτικών που αποτελούνται από χάλυβα και έχουν
καπάκι αλουμινίου. Το πρόβλημα στην περίπτωση αυτή έγκειται στο ότι και μετά τον ειδικό τεμαχισμό
μπορεί να παραμένουν προσμίξεις (αλουμίνιο) στον χάλυβα.
Γυαλί
Η κατά κεφαλή φαινομενική κατανάλωση στην Ελλάδα είναι πολύ χαμηλή, φθάνει μόλις τα 12 kg ανά
κάτοικο τον χρόνο.
Η γυάλινη συσκευασία αποτελείται από τις φιάλες και τα βάζα κάθε είδους.
Η βιομηχανία των αναψυκτικών απορροφά λιγότερο από 30%. H βιομηχανία κρασιών και αλκοολούχων
ποτών το 30%. Η βιομηχανία μπύρας το 20% και των τροφίμων το 15%. Το υπόλοιπο 5% κατανέμεται
σε διάφορες χρήσεις καλλυντικά, φάρμακα κλπ.

82
Έντυπο και απορροφητικό χαρτί
Η μη ύπαρξη ξεχωριστής διαλογής για το έντυπο και απορροφητικό χαρτί επιφέρει την συλλογή του
από τους κατοίκους στους ειδικούς κάδους οι οποίοι αφορούν τα υλικά συσκευασίας. Λόγω του ότι
αφενός τα υλικά αυτά καταλήγουν προς επεξεργασία σε μεγάλες ποσότητες και αφετέρου λόγω των
περιβαλλοντικών και οικονομικών οφελών από την ανάκτηση τους, τα ΚΔΑΥ έχουν εφαρμόσει σύστημα
διαχωρισμού τους και τα έχουν εντάξει στα τελικά προϊόντα.
Λοιπά υλικά μη συσκευασίες

Η κατηγορία αυτή αφορά τα ανακυκλώσιμα υλικά που βάσει ορισμού δεν θεωρούνται συσκευασία και
περιλαμβάνουν υλικά όπως δέρμα, ξύλο, λάστιχο, ύφασμα, αδρανή.
Επισημαίνεται ότι τα διαχωρισθέντα υλικά – στόχοι που ανακτώνται, αφού συμπιεστούν και
δεματοποιηθούν, οδηγούνται σε αδειοδοτημένες μονάδες προς παραγωγή νέου προϊόντος. Στο
υποκεφάλαιο που ακολουθεί (5.2) δίνονται στοιχεία σχετικά με την αγορά ανακυκλώσιμων υλικών –
στόχων.
Τα ποιοτικά και ποσοτικά χαρακτηριστικά των υλικών – στόχων και των λοιπών υλικών που οδηγούνται
προς επεξεργασία στα ΚΔΑΥ, ποικίλουν μεταξύ τους λαμβάνοντας γεωγραφικά, διαχρονικά κριτήρια
καθώς επίσης και παραμέτρους εποχιακών διακυμάνσεων, τουριστικής κίνησης κ.ά.
Η ποιοτική και ποσοτική σύσταση του ρεύματος ανακύκλωσης, όσον αφορά το ΚΔΑΥ Κορίνθου,
παρουσιάζεται στον παρακάτω πίνακα:
Πίνακας 16 : Ποιοτικά χαρακτηριστικά εισερχόμενου ρεύματος & ανάκτηση 2013 σε tn για το ΚΔΑΥ
Κορίνθου
Υλικά Συσκευασίας Τόνοι Υλικού
Χαρτί / Χαρτόνι 1.946

Χάρτινες συσκευασίες υγρών προϊόντων 42
Πλαστικά-PET 354
Πλαστικά- PE 121
Πλαστικά-Φιλμ PE 334
Λοιπές Πλαστικές Συσκευασίες (PP, PS) 195
Αλουμίνιο 25
Γυαλί 192
Σίδηρος 183
Σύνολο 1 3.393
Λοιπά Υλικά μη Συσκευασίες Τόνοι Υλικού
Έντυπο Χαρτί 993
Λοιπά Υλικά 89

83
Υλικά Συσκευασίας Τόνοι Υλικού
Σύνολο 2 1.082
Σύνολο Ανάκτησης 4.475
5.2. Αγορά Ανακυκλώσιμων Υλικών – Στόχων
Τα τελευταία χρόνια (ειδικότερα την τελευταία δεκαετία) καταγράφονται συνεχώς αυξανόμενα

ποσοστά στα επίπεδα ανακύκλωσης, λόγω:
• Της μεγαλύτερης συμμετοχής των κατοίκων στην διαδικασία συλλογής.
• Της καλύτερης οργάνωσης σε κάθε στάδιο της διαδικασίας από την Ελληνική Εταιρεία
Αξιοποίησης-Ανακύκλωσης ΑΕ.
• Από την εφαρμογή του Συστήματος Συλλογικής Εναλλακτικής Διαχείρισης - «ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ».
• Από την άνοδο της τεχνολογίας και της τεχνογνωσίας.
• Την επιθυμία της κοινωνίας για χρήση νέων προϊόντων προερχόμενα από ανακυκλώσιμα
υλικά.
• Τις επιταγές της Ευρωπαϊκής και Ελληνικής νομοθεσία προς αυτή την κατεύθυνση.
• Την μεγαλύτερη ανάγκη για προστασία του οικοσυστήματος και αειφορική ανάπτυξη.
Εκ των ανωτέρω και επιπλέον λόγω του ότι πολλές σχετικές δραστηριότητες τυγχάνουν επιδοτήσεων
από Ευρωπαϊκά και Εθνικά κονδύλια έχει δημιουργηθεί μια σημαντικού εύρους αγορά ανακυκλώσιμων
υλικών στόχων με σκοπό την αξιοποίηση τους για την παραγωγή νέου προϊόντος.
Στον πίνακα που ακολουθεί παρουσιάζεται ανά είδος υλικού και περιοχή, μια ενδεικτική λίστα των
εταιρειών που δραστηριοποιούνται στην αξιοποίηση ανακυκλώσιμων υλικών-στόχων:
Πίνακας 17 : Εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην ανάκτηση ανακυκλώσιμων υλικών-στόχων

Είδος
Εταιρίες Περιοχή
ανακυκλώσιμων
ΑΝΑΜΕΤ ΑΕ σίδερα Ασπρόπυργος
ΣΙΔΕΝΟΡ ΑΕ σίδερα 12ο χλμ. θεσ/νικη - Βέροια
ΑΝΤΥΜΕΤ ΑΕ σίδερα Ασπρόπυργος
ΧΑΛΥΒΟΥΡΓΙΚΗ ΑΕ σίδερα Ελευσίνα
SOVEL AE σίδερα Αλμυρός Μαγνησίας
ΝΕΟΝΑΚΗΣ ΑΡΧΙΜΗΔΗΣ ΑΕ μέταλλα Ασπρόπυργος
ΜΑΥΡΟΥΛΗΣ Ι- ΠΡΙΟΒΟΛΟΣ Γ ΑΕΒΕ μέταλλα Θήβα
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΝΩΣΗ ΑΛΟΥΜΙΝΙΟΥ - ΕΕΑ μέταλλα Αθήνα
ΚΕΝΤΡΟ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗΣ ΚΟΥΤΙΩΝ
μέταλλα Αθήνα
ΑΛΟΥΜΙΝΙΟΥ
ATHENS METAL RECYCLING μέταλλα Ασπρόπυργος

84
Είδος
Εταιρίες Περιοχή
ανακυκλώσιμων
257ο χλμ ΕΟ Αθηνών-
ΕΛΒΑΛ ΑΕ αλουμίνιο
Λαμίας
ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΩΝ ΠΛΑΣΤΙΚΩΝ
πλαστικό Αθήνα
ΕΛΛΑΔΟΣ
PLASTIKO ΕΠΕ πλαστικό Κόρινθος
ΠΛΑΣΤΙΚΑ ΚΡΗΤΗΣ ΑΕΒΕ πλαστικό ΒΙΠΕ Ηρακλείου Κρήτης
ΠΛΕΚΤΕΜΠΟΡΙΚΗ ΚΡΗΤΗΣ ΑΕ πλαστικό ΒΙΠΕ Ηρακλείου Κρήτης
YAΛΟΥΡΓΙΚΗ BIOMHXANIA ΓΙΟΥΛΑ ΑΕ γυαλί Αθήνα
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ
γυαλί Αθήνα
ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ
ΓΕΝΙΚΗ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΕΩΣ ΧΑΡΤΟΥ ΑΕ χαρτί Ασπρόπυργος
ECO-ΜΕΛ ΑΕ χαρτί Κολωνός Αθήνα
ΓΕΝΙΚΗ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗΣ ΧΑΡΤΟΥ
χαρτί Ασπρόπυργος
ΚΤΗΜΑΤΙΚΗ ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΑΚΗ ΑΕ
ΕΥΡΩΠΑΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗΣ
χαρτί Αθήνα
ΕΠΕ
ΖΑΜΙΝΟΣ & ΥΟΙ ΟΕ χαρτί Αθήνα
ΗΡΑΚΛΗΣ ΕΠΕ χαρτί Αθήνα
MARI REAL ESTATE RECYCLING &
χαρτί Αθήνα
CARGO SA
ΠΑΚΟ ΑΕ χαρτί Αθήνα
ΑΛΕΞΟΠΟΥΛΟΣ ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ χαρτί Αθήνα
ΚΥΡΙΑΚΟΠΟΥΛΟΣ ΗΛΙΑΣ χαρτί Αθήνα
ΖΑΧΟΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ χαρτί Αθήνα
ΕΜΠΟΡΙΟ ΧΑΡΤΟΥ ΟΙΚΟ ΚΟΝΤΑΚΗ χαρτί Αθήνα
Τιμές ανακυκλώσιμων υλικών και κοστολογικά στοιχεία
Η εξέταση των εμπορικών τιμών για ανακυκλώσιμα υλικά ειδικού ενδιαφέροντος είναι αποκαλυπτική
της διάστασης της αξίας που υπάρχει εμπορικά σε αυτά τα υλικά. Από τα διαθέσιμα στοιχεία
προκύπτουν οι κάτωθι επικαιροποιημένες τιμές ανά τόνο υλικού, οι οποίες παρουσιάζουν
διαφοροποιήσεις ανά είδος υλικού και ανάλογα με την χρονική περίοδο 17:

85
Η τιμή του γυαλιού κυμάνθηκε από 19,3 ως 38,6 ευρώ, ειδικότερα :
• Η τιμή του πράσινου γυαλιού κυμάνθηκε από 34,9 ως 38,6 ευρώ.
• Η τιμή του διαφανούς γυαλιού κυμάνθηκε από 28,9 ως 31,3 ευρώ.
• Η τιμή του χρωματιστού γυαλιού κυμάνθηκε από 24,1 ως 25,3 ευρώ.
• Η τιμή του μεικτού γυαλιού κυμάνθηκε από 19,3 ως 22,9 ευρώ.
Οι τιμές των πλαστικών μπουκαλιών κυμάνθηκαν από 0 (χωρίς ζήτηση) ως 409,6 ευρώ, ειδικότερα :
• Η τιμή πλαστικών μπουκαλιών Natural HPDE κυμάνθηκε από 156,6 ως 409,6 ευρώ.
• Η τιμή πλαστικών μπουκαλιών Mixed HPDE κυμάνθηκε από 36,1 ως 289,1 ευρώ.
• Η τιμή πλαστικών μπουκαλιών clear PET κυμάνθηκε από 72,3 ως 240,9 ευρώ.
• Η τιμή πλαστικών μπουκαλιών Mixed polymers κυμάνθηκε από 36,1 ως 216,9 ευρώ.
• Η τιμή πλαστικών μπουκαλιών Coloured PET κυμάνθηκε από 0 (χωρίς ζήτηση τον Δεκέμβριο
του 2008) ως 144,6 ευρώ.
Η τιμή του πλαστικού φιλμ κυμάνθηκε από 168,6 ως 373,5 ευρώ, για όλα τα είδη του (LDPE single
colour/natural, HDPE single colour/natural, LDPE Mixed colour/printed, HDPE Mixed colour/ printed).
H τιμή του χαρτιού κυμάνθηκε από 0 (χωρίς ζήτηση) ως 120,5 ευρώ, ειδικότερα :
• Η τιμή του χαρτιού News & Pams κυμάνθηκε από 48,2 ως 120,5 ευρώ.
• Η τιμή του χαρτιού OCC κυμάνθηκε από 24,1 ως 84,3 ευρώ.
• Η τιμή του χαρτιού Mixed Paper & Board κυμάνθηκε από 0 (χωρίς ζήτηση τον Νοέμβριο του
2008) ως 84,3 ευρώ.
H τιμή των μεταλλικών κουτιών αναψυκτικών κυμάνθηκε από 0 (χωρίς ζήτηση) ως 1084,3 ευρώ,
ειδικότερα :
• Η τιμή των μεταλλικών κουτιών από αλουμίνιο κυμάνθηκε από 481,9 ως 1084,3 ευρώ.
• Η τιμή των μεταλλικών κουτιών από ατσάλι κυμάνθηκε από 0 (χωρίς ζήτηση τον Νοέμβριο του
2008) ως 277,1 ευρώ.
• Η τιμή των μεταλλικών κουτιών από μεικτό μεταλλικό υλικό κυμάνθηκε από 48,2 ως 180,2
ευρώ.
Η έντονη διακύμανση των τιμών στην περίοδο του έτους καθώς και η διαφοροποίηση των
προσφερόμενων τιμών για διαφορετικό τύπο και κατηγορία υλικού του αυτού ρεύματος ανακύκλωσης
καταδεικνύουν αφενός την αναγκαιότητα διαχωρισμού των ανακυκλώσιμων υλικών και αφετέρου τη
χρονική κρισιμότητα των μακροπρόθεσμων συμφωνιών στην βάση υλικών.
Σε κάθε περίπτωση, αποδεικνύεται πως τα ανακυκλώσιμα υλικά έχουν σαφή εμπορική αξία η οποία είναι
χρηματιστηριακής μορφής σε ότι αφορά την ευαισθησία της τιμής στην προσφορά και ζήτηση.
17
WRAP Materials Pricing Reports (Ιούλιος 2009)

86
5.3. Βέλτιστες Διαθέσιμες Τεχνικές Αξιοποίησης Υπολείμματος
Κατ’ εφαρμογή των Ευρωπαϊκών οδηγιών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου
2010/75/ΕΕ της 24ης Νοεμβρίου 2010 «Περί βιομηχανικών εκπομπών» και 2008/1/EΚ της
15ης Ιανουαρίου 2010 «Σχετικά με την ολοκληρωμένη πρόληψη και έλεγχο της ρύπανσης», έχει
εκδοθεί πίνακας με τις Βέλτιστες Διαθέσιμες Τεχνικές ανά δραστηριότητα στα πλαίσια ανταλλαγής
πληροφοριών 18.
Σύμφωνα με τα αναγραφόμενα για την κατηγορία Βιομηχανίες Διαχείρισης Αποβλήτων, ισχύουν τα εξής
όσον αφορά την διαχείριση και αξιοποίηση του υπολείμματος.
Αρχικά θα πρέπει να καταρτιστεί ένα πλάνο διαχείρισης υπολείμματος το οποίο έχει άμεση σχέση με
την ποσότητα υπολείμματος που προκύπτει από μια διαδικασία όπως π.χ. το υπόλειμμα από την
διαδικασία ανακύκλωσης στα ΚΔΑΥ. Η ελαχιστοποίηση των αποβλήτων είναι μια συστημική προσέγγιση
της μείωσης των αποβλήτων στην πηγή, με την κατανόηση και την απαραίτητη αλλαγή των
διαδικασιών και δραστηριοτήτων για να αποτραπούν και να μειωθούν τα απόβλητα.
Οι τεχνικές που μπορούν να εφαρμοστούν έχουν σχέση με:
• Την επαναχρησιμοποίηση των αποβλήτων (στόχος της παρούσας έρευνας).
• Τις στατιστικές μετρήσεις.
• Τις βασικές τεχνικές για την οικία.
• Την υιοθέτηση ‘καθαρών’ τεχνολογιών.
Πιο συγκεκριμένα μερικές τεχνικές περιλαμβάνουν:
• Ποιοτικό και ποσοτικό χαρακτηρισμό για καθένα από τα ρεύματα αποβλήτων τα οποία
προκύπτουν και πρέπει να απομακρυνθούν. Η διατήρηση ενός συστήματος εντοπισμού των
αποβλήτων μπορεί να βοηθήσει τους διαχειριστές να καταγράφουν την ποσότητα, την φύση,
την προέλευση, και όπου είναι σχετικό, τον προορισμό, την συχνότητα συλλογής, τον τρόπο
μεταφοράς και την μέθοδο διαχείρισης.
• Την υπολογιστική ανάλυση για το εάν: α) επιτυγχάνονται οι στόχοι της διαδικασίας
διαχείρισης, β) η διαδικασία είναι αποδοτική.
• Τον καθορισμό των υφιστάμενων ή προτεινόμενων ενεργειών χειρισμού.
• Την πλήρη περιγραφή του πως κάθε ρεύμα αποβλήτου προτείνεται να ανακτηθεί ή να
οδηγηθεί προς διάθεση. Για τα προς διάθεση θα πρέπει να καλυφθεί το γιατί η ανάκτησή τους
οικονομοτεχνικά δεν είναι δυνατή.
• Την τοποθέτηση πολύχρηστων container.
Οι ανωτέρω τεχνικές ωφελούν ως προς: την εξασφάλιση συνετής χρήσης των πρώτων υλών, την
μείωση της ποσότητας των παραγόμενων αποβλήτων, την μείωση των αρνητικών περιβαλλοντικών
επιπτώσεων από την διαχείριση του υπολείμματος και τον προσδιορισμό ενός καλού ρυθμού απόθεσης.
18
http://eippcb.jrc.ec.europa.eu/reference/ [Προσπελάστηκε 14-12-2013]

87
Επιπλέον, μπορούν να εφαρμόζονται τεχνικές που αφορούν την μείωση της συσσώρευσης
υπολείμματος εντός της εγκατάστασης (π.χ. εντός του ΚΔΑΥ). Οι τεχνικές αυτές περιλαμβάνουν:
• Την σαφή διάκριση των ρόλων μεταξύ των εργαζομένων. Ο τελικός τεχνικός έλεγχος θα
πρέπει να γίνεται από τους αρμόδιους ώστε να αποφεύγονται φαινόμενα συσσώρευσης
υπολείμματος και να εξασφαλίζεται ο επαρκής διαθέσιμος χώρος εντός της εγκατάστασης.
• Μέσω της μη συσσώρευσης υπολείμματος την αποφυγή αλλοίωσης και παραμόρφωσης των
containers.
• Την καταγραφή και παρακολούθηση του μεγέθους του υπολείμματος, μέσω της καταγραφής
των εισερχομένων αποβλήτων και εξερχομένων υλικών.
• Την καταγραφή και παρακολούθηση των αποβλήτων τα οποία έχουν παραμείνει στην
εγκατάσταση για σχετικά μεγάλο χρονικό διάστημα.
Ενώ η επαναχρησιμοποίηση του υπολείμματος είναι η πιο επιθυμητή μορφή ανακύκλωσης, δεν είναι
πάντα εφικτό να μπορεί να πραγματοποιηθεί εντός της εγκατάστασης. Για τον λόγο αυτό δύναται η
σύναψη σύμβασης συνεργασίας με άλλη εταιρία για να κάνει χρήση του υπολείμματος.
Επισημαίνεται ότι η εταιρία ECORAP ΑΕ ως δικαιούχος του παρόντος έργου ‘Διαχείριση των
υπολειμμάτων ανακύκλωσης προς δημιουργία δομικού υλικού’, θα επιδιώξει την αξιοποίηση του
υπολείμματος ανακύκλωσης προς την παραγωγή του δομικού υλικού σε βιομηχανική κλίμακα εντός της
υφιστάμενης εγκατάστασης του ΚΔΑΥ.

88
6. ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΕΣ & ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΙ ΔΙΑΘΕΣΗΣ ΥΠΟΛΕΙΜΜΑΤΟΣ
Στο παρόν έργο ερευνάται η δυνατότητα αξιοποίησης των αποβλήτων συσκευασιών με έμφαση στη
διαχείριση του υπολείμματος των διαδικασιών μηχανικής επεξεργασίας και χειροδιαλογής για τη
δημιουργία δομικών υλικών που μπορούν να εφαρμοστούν άμεσα σε κτιριακές ή άλλες συναφούς
περιεχομένου εφαρμογές.
Επί του παρόντος το υπόλειμμα δεν τυγχάνει αξιοποίησης και οδηγείται προς διάθεση σε ΧΥΤΥ,
προκαλώντας αρνητικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις καθώς και οικονομικές επιβαρύνσεις στους
αρμόδιους φορείς, όπως αναλύεται στην συνέχεια.
6.1. Περιβαλλοντικές Παράμετροι Διάθεσης Υπολείμματος
Τα απορρίμματα είναι πηγή ρύπανσης αλλά και ταυτόχρονα με την εναλλακτική διαχείρισή τους
μπορούν να αποτελέσουν πηγή «πρώτων υλών» και εξοικονόμησης ενέργειας. Για παράδειγμα για κάθε
kgr ανακυκλωμένου πλαστικού εξοικονομείται 1,5 kgr CO 2 , για κάθε kgr ανακυκλωμένου γυαλιού 300
gr CO 2 , για κάθε kgr χαρτιού που ανακυκλώνεται αποφεύγονται 900 gr εκπομπών CO 2 καθώς και
εκπομπές μεθανίου και για κάθε kgr ανακυκλωμένου αλουμινίου 9,0 kgr εκπομπών CO 2 .
Από την περαιτέρω αξιοποίηση τους υπολείμματος της διαδικασίας ανακύκλωσης, το οποίο αποτελεί και
στόχο της παρούσα έρευνας, τα σημαντικότερα περιβαλλοντικά οφέλη που απορρέουν είναι τα εξής:
• Προκύπτει μικρότερη ποσότητα απορριμμάτων για ταφή και συνεπώς μικρότερη ρύπανση των
νερών και του αέρα
• Παρατείνεται ο χρόνος λειτουργίας των χώρων διάθεσης, αντιμετωπίζοντας έτσι τη δυσκολία
εξεύρεσης νέων χώρων διάθεσης και μειώνεται το κόστος συλλογής και διάθεσης των
απορριμμάτων.
• Με την επαναφορά χρήσιμων υλικών στον οικονομικό κύκλο, μειώνονται οι εισαγωγές σκραπ
από εξωτερικό και αυτά τα υλικά επανεισέρχονται στη βιομηχανία χωρίς την ανάγκη
κατασπατάλησης πρώτων υλών.
• Η χρησιμοποίηση ανακυκλωμένων υλικών, έχει σαν αποτέλεσμα την εξοικονόμηση ενέργειας
και τη μείωση της ρύπανσης κατά τη διαδικασία επεξεργασίας και κατασκευής νέων
προϊόντων.
• Επιτυγχάνεται εξοικονόμηση υλικών από πρωτογενείς πηγές, λαμβάνοντας υπόψη την
αυξανόμενη έλλειψη πρώτων υλών στη φύση και το συνεπαγόμενο αυξημένο κόστος τους.
• Δίνεται η ευκαιρία που σε όλους τους πολίτες να δράσουν για περιβάλλον.
• Συνεισφέρει στην τήρηση των εθνικών και ευρωπαϊκών στόχων και δεσμεύσεων.
• Μειώνεται ο παραγόμενος θόρυβος κατά μήκος της διαδρομής μεταφοράς των απορριμμάτων
προς τον ΧΥΤΥ.
• Περιορίζεται η σχετική επίπτωση στην αισθητική του τοπίου της περιοχής απόθεσης (ΧΥΤΥ).

89
• Περιορίζεται η πρόκληση αλλαγών στην τοπογραφία ή στα ανάγλυφα χαρακτηριστικά της
επιφάνειας του εδάφους της περιοχής απόθεσης (ΧΥΤΥ), επομένως, η αλλοίωση του
υφιστάμενου φυσικού και οικιστικού τοπίου και της μορφολογίας της περιοχής.
• Μειώνεται η πιθανότητα επέμβασης σε περιοχές ιδιαίτερης οικολογικής σημασίας,
αρχαιολογικούς χώρους κτλ.
Από τα ανωτέρω καθίσταται εμφανές το μέγεθος των οφελών κατά την αξιοποίηση του υπολείμματος
και η σημαντικότητα του παρόντος ερευνητικού έργου.
6.2. Οικονομικές Παράμετροι Διάθεσης Υπολείμματος
Η ΚΥΑ 50910/2727/2003 (ΦΕΚ 1909Β'/22-12-03) «Μέτρα και Όροι για τη Διαχείριση Στερεών
Αποβλήτων. Εθνικός και Περιφερειακός Σχεδιασμός Διαχείρισης», με την οποία ενσωματώθηκε η
ευρωπαϊκή οδηγία 91/156/ΕΚ (τροποποίησε την οδηγία 75/442/ΕΚ), έθεσε τους στόχους και τις αρχές
που πρέπει να ισχύουν σε επίπεδο χώρας και δίνονται οι γενικές κατευθύνσεις της πολιτικής διαχείρισης
των στερεών αποβλήτων.
Πιο συγκεκριμένα, εξειδικεύεται η εθνική στρατηγική για τα στερεά απόβλητα η οποία στοχεύει στη
λήψη των αναγκαίων μέτρων για την ορθολογική και ολοκληρωμένη διαχείριση ατών και τη βιώσιμη
ανάπτυξη. Η διαχείριση των στερών αποβλήτων διέπεται από τις ακόλουθες αρχές:
• Την αρχή της πρόληψης δημιουργίας αποβλήτων.
• Την αρχή της εγγύτητας σύμφωνα με την οποία επιδιώκεται τα απόβλητα, κατά το δύνατόν,
να οδηγούνται σε μία από τις πλησιέστερες κατάλληλες εγκαταστάσεις επεξεργασίας ή/και
διάθεσης, με κύριο κριτήριο το περιβαλλοντικά αποδεκτό και οικονομικά εφικτό της
διαχείρισης.
• Την αρχή ‘ο ρυπαίνων πληρώνει’, με έμφαση στην ευθύνη του παραγωγού των αποβλήτων.
Επιπλέον, σύμφωνα με την ΚΥΑ η τιμή που θα χρεώνει ο φορέας εκμετάλλευσης ΧΥΤΑ για εναπόθεση
των αποβλήτων, πρέπει να περιλαμβάνει εκτός από τα κόστη κατασκευής και λειτουργίας και:
• Το κόστος της χρηματοοικονομικής ή ισοδύναμης εγγύησης, προκειμένου να εξασφαλίζονται η
εκπλήρωση των υποχρεώσεων της άδειας και η τήρηση των διαδικασιών της παύσης
λειτουργίας.
• Το κόστος της μετέπειτα φροντίδας του ΧΥΤΑ για μια περίοδο τουλάχιστον 30 ετών.
Συμπεριλαμβάνοντας όλα τα ανωτέρω εκδόθηκε ο Νόμος 4042/12 (ΦΕΚ 24/A/13-02-2012) «Ποινική
προστασία του περιβάλλοντος –Εναρμόνιση με την Οδηγία 2008/99/ΕΚ - Πλαίσιο παραγωγής και
διαχείρισης αποβλήτων – Εναρμόνιση με την Οδηγία 2008/98/ ΕΚ- Ρύθμιση θεμάτων Υπουργείου
Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής». Στον εν λόγω Νόμο επιτάσσονται τα κάτωθι ανά
άρθρο:

90
• Άρθρο 15 (άρθρο 14 της οδηγίας) ‘’Σύμφωνα με την αρχή ο ρυπαίνων πληρώνει το κόστος
διαχείρισης των αποβλήτων βαρύνει τον αρχικό παραγωγό των αποβλήτων και τον τρέχοντα ή
τους προηγούμενους κατόχους αποβλήτων.
• Σύμφωνα με το άρθρο 43 (Ειδικό Τέλος Ταφής) του Ν.4042/12 οι οργανισμοί ή οι επιχειρήσεις
που διαθέτουν σε Χώρο Υγειονομικής Ταφής (ΧΥΤ) τα απόβλητα που κατατάσσονται στους
κωδικούς ΕΚΑ: 20 01 08, 20 02 01, 20 02 02, 20 03 01, 20 03 02, 20 03 07, 17 01, 17 02, 17
03 02, 17 05 04, 17 05 06, 17 09 04,
χωρίς να έχουν προηγηθεί εργασίες επεξεργασίας (D13, R3, R4, R5, R12) επιβαρύνονται, από
1ης Ιανουαρίου 2014, με ειδικό τέλος ταφής ανά τόνο αποβλήτων που διατίθεται, το οποίο
ορίζεται, για το 2014, σε τριάντα πέντε (35) ευρώ ανά τόνο διατιθέμενων αποβλήτων και
αυξάνεται ετησίως κατά πέντε (5) ευρώ ανά τόνο έως του ποσού των εξήντα (60) ευρώ ανά
τόνο.
Τα υπολείμματα των εργασιών επεξεργασίας, που διατίθενται σε Χώρο Υγειονομικής Ταφής

(ΧΥΤ), δεν επιβαρύνονται με το ειδικό τέλος ταφής.
Το ειδικό τέλος ταφής των αποβλήτων κατατίθεται στο «Πράσινο Ταμείο» του Ν. 3889/2010
(ΦΕΚ Α' 182) και διατίθεται αποκλειστικά για τη χρηματοδότηση προγραμμάτων και έργων
ανάκτησης και διάθεσης αποβλήτων.
• Σύμφωνα με την παρ.3 του άρθρου 37 του Ν.4042/12 προβλέπεται η επιβολή χρηματικού
προστίμου σε Δήμους ή συνιστώμενα από τους Ο.Τ.Α. νομικά πρόσωπα για τη διαχείριση
αποβλήτων, σύμφωνα με το άρθρο 30 του ν. 3536/2007 (Α' 42), τα οποία κάνουν χρήση
Χώρων Ανεξέλεγκτης Διάθεσης Απορριμμάτων (ΧΑΔΑ).
• Το ύψος του προστίμου προσδιορίζεται σύμφωνα με το άρθρο 30 του Ν. 1650/1986 (Α' 160),
όπως τροποποιήθηκε με το Ν. 3010/2002 (Α' 91) και το Ν. 4014/2011 (Α' 209). Οι ανωτέρω
κυρώσεις επιβάλλονται ανεξάρτητα από την αστική ή ποινική ευθύνη του φορέα
εκμετάλλευσης και ανεξάρτητα από τις διοικητικές κυρώσεις που προβλέπονται από άλλες
διατάξεις της κείμενης νομοθεσίας.
Ποσοστό 40% επί του ανωτέρω προστίμου περιέρχεται στο Δημόσιο στον Κωδικό Αριθμό
Εισόδου 3739 «Λοιπά πρόστιμα και χρηματικές ποινές επιβαλλόμενες από δικαστήρια και
δημόσιες αρχές». Το υπόλοιπο 60% θα περιέρχεται στο Πράσινο Ταμείο και θα διατίθεται
αποκλειστικά για τους σκοπούς που περιγράφονται στην παράγραφο 3 του άρθρου 30 του ν.
1650/1986, όπως τροποποιήθηκε και ισχύει.
• Στο άρθρο 44 του Ν.4042/12 προβλέπεται η επιβολή προστίμου λόγω παραβιάσεων της
ευρωπαϊκής νομοθεσίας για τα απόβλητα και την επεξεργασία των αστικών λυμάτων και που
απορρέουν από πράξεις ή παραλείψεις φυσικών ή νομικών προσώπων, των Οργανισμών
Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ) ή νομικών προσώπων των ΟΤΑ για τη διαχείριση των
αποβλήτων και την επεξεργασία των αστικών λυμάτων. Στην περίπτωση των Οργανισμών
Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ), τα οφειλόμενα ποσά παρακρατούνται κατά τη διαδικασία

91
κατανομής των κεντρικών αυτοτελών πόρων στους ΟΤΑ. Το ύψος του παρακρατούμενου
ποσού από τους ανωτέρω πόρους είναι ανάλογο του επιβληθέντος προστίμου και επιμερίζεται
στους ΟΤΑ, λαμβάνοντας υπόψη τα κριτήρια της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τον καθορισμό
του. Αν το πρόστιμο που επιβλήθηκε, οφείλεται σε υπαιτιότητα ή συνυπαιτιότητα των
νομικών προσώπων των ΟΤΑ, είναι δυνατός ο συμψηφισμός οφειλών των ΟΤΑ προς τα
πρόσωπα αυτά. Για τον επιμερισμό του προστίμου στους υπαίτιους ΟΤΑ συνεκτιμάται ο
πληθυσμός τους και ο βαθμός συμμόρφωσής τους κατά το χρόνο καταλογισμού σύμφωνα με
την ισχύουσα νομοθεσία. Τα ανωτέρω επιβάλλονται ανεξάρτητα από τυχόν ποινική, αστική ή
διοικητική ευθύνη του φορέα ή οργανισμού, που προβλέπονται από άλλες διατάξεις.
Αναμένεται η έκδοση κοινής απόφασης των Υπουργών Οικονομικών, Εσωτερικών και

Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής σύμφωνα με την παρ.5 του άρθρου 45 του
Ν.4042/12 με την οποία θα καθορίζεται το ποσό που παρακρατείται, η διαδικασία της
παρακράτησης, ο τρόπος υπολογισμού του αναλογούντος ποσού σε περίπτωση επιμερισμού
του σε περισσότερους ΟΤΑ και κάθε σχετικό θέμα, σύμφωνα με τα ορισθέντα στο άρθρο 44.
Εκτός από τις επιβαρύνσεις για την διαδικασία διάθεσης και από τυχόν πρόστιμα που θα επιβάλλονταν,
όπως αναλύθηκε ανωτέρω, από την σωστή διαχείριση των αποβλήτων, εξοικονομούνται μεγάλα ποσά
λόγω του ότι:
• Μειώνεται η ποσότητα απορριμμάτων προς διάθεσης και συνεπώς παρατείνεται ο χρόνος
λειτουργίας των χώρων υγειονομικής ταφής. Εξ αυτού:
o Παρατείνεται ο χρόνος λειτουργίας των χώρων διάθεσης, άρα περιορίζεται η ανάγκη
για απαλλοτρίωση ή μίσθωση νέων χώρων, εκπόνηση νέων μελετών, πραγματοποίηση
κατασκευαστικών έργων, έργων αποκατάστασης ρυπασμένων εδαφών, κ.ά.
o Μειώνεται το κόστος συλλογής και διάθεσης των απορριμμάτων, όσον αφορά τα
συστήματα υποδομής (κάδοι, οχήματα, κτλ) και τα λειτουργικά κόστη των οχημάτων
(καύσιμα, συντήρηση).
• Η χρησιμοποίηση ανακυκλωμένων υλικών, έχει σαν αποτέλεσμα την εξοικονόμηση ενέργειας.
• Επιτυγχάνεται εξοικονόμηση υλικών από πρωτογενείς πηγές, λαμβάνοντας υπόψη την
αυξανόμενη έλλειψη πρώτων υλών στη φύση και το συνεπαγόμενο αυξημένο κόστος τους.
• Προκύπτουν κέρδη για τον παραγωγό του υπολείμματος λόγω της αξιοποίησης του και της μη
διάθεσής του προς ταφή.

92
7. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
Η οικονομικότητα του συστήματος ανακύκλωσης δεν εξετάζεται με την κλασική της έννοια, δηλαδή το
κριτήριο της αποδοτικότητας, δεν περιορίζεται μόνο στη θεώρηση των οικονομικών κοστολογίων και
απολαβών, αλλά περιλαμβάνει μια εκτίμηση και άλλων παραμέτρων. Στο όφελος εκτός από τα
"καθαρά" οικονομικά κέρδη παίζουν ρόλο πρωταρχικό και τα κοινωνικά. Ένας άλλος βασικός παράγων
είναι η συμμόρφωση με το Εθνικό και Κοινοτικό Δίκαιο.
Συνεπώς, εκτός του οικονομικού ελέγχου πρέπει να λαμβάνεται υπόψη και η εξοικονόμηση πρώτων
υλών και ενέργειας, μείωση της συνολικής ποσότητας και όγκου προς Υγειονομικής Ταφής, λιγότερη
επιβάρυνση του Περιβάλλοντος, δηλαδή και τα περιβαλλοντικά οφέλη.
Όσον αφορά το όφελος από την μείωση του όγκου των προς εναπόθεση απορριμμάτων, η συνεισφορά
είναι τεράστια λόγω των προβλημάτων και των δυσκολιών κατά την ανεύρεση νέων χώρων διάθεσης,
λόγω της μη κοινωνικής αποδοχής.
Πιο αναλυτικά η εφαρμογή του παρόντος έργου ‘Διαχείριση των υπολειμμάτων ανακύκλωσης προς
δημιουργία δομικού υλικού’, θα συμβάλει ουσιαστικά στην εξοικονόμηση ενέργειας και στην μείωση του
διαχειριζόμενου όγκου στερεών αποβλήτων στην ευρύτερη περιοχή της Περιφέρειας Πελοποννήσου, με
προφανές οικονομικό και περιβαλλοντικό όφελος, όπως:
• Η δημιουργία θέσεων εργασίας επιστημονικού και εργατικού προσωπικού.
• Η αύξηση της ανταγωνιστικότητας των Ελληνικών εταιρειών με πιθανή την διαδικασία
εξαγωγών και συνεπώς εισροής κεφαλαίου στην χώρα.
• Η εξοικονόμηση ενέργειας με συμβολή στην τήρησης των εθνικών στόχων για τα δικαιώματα
εκπομπής αερίων ρύπων του θερμοκηπίου.
• Η εξοικονόμηση υλικών από πρωτογενείς πηγές, λαμβάνοντας υπόψη την αυξανόμενη έλλειψη
πρώτων υλών στη φύση και το συνεπαγόμενο αυξημένο κόστος τους.
• Η εξοικονόμηση μεγάλων ποσών από τα έξοδα μεταφοράς των απορριμμάτων προς τους
Χώρους Διάθεσης Απορριμμάτων.
• Η μείωση του διαχειριζόμενου όγκου στερεών αποβλήτων στην ευρύτερη περιοχή της
Περιφέρειας Πελοποννήσου
• Με την επαναφορά χρήσιμων υλικών στον οικονομικό κύκλο, μειώνονται οι εισαγωγές από το
εξωτερικό και αυτά τα υλικά επανεισάγονται στη βιομηχανία.
Γενικότερα οι υποχρεώσεις της Ελλάδας όσον αφορά την διαχείριση αποβλήτων αναφέρονται στην
Ελληνική Νομοθεσία όπως προσαρμόστηκε με τις Ευρωπαϊκές Οδηγίες θέτοντας στόχους και
επιβάλλοντας απαιτήσεις. Οι απαιτήσεις αυτές, στοχεύουν στο να κατασκευάζονται όσο το δυνατόν
λιγότεροι και πιο ελεγχόμενοι ΧΥΤΑ, να λειτουργούν με πολύ υψηλά πρότυπα και σταδιακά, όσο είναι
εφικτό να μετατρέπονται σε ΧΥΤΥ.
Με τα δεδομένα όπως ισχύουν σήμερα, παρότι έχει συντελεστεί μεγάλη πρόοδος στην τεχνογνωσία και
στην τεχνολογία, καταγράφεται ότι από τις μονάδες επεξεργασίας αποβλήτων, όπως τα ΚΔΑΥ και τα
ΕΜΑΚ, παράγεται σημαντική ποσότητα υπολείμματος το οποίο δεν εξυπηρετεί καμία χρήση και
οδηγείται προς διάθεση σε χώρους υγειονομικής ταφής. Οι χώροι αυτοί είτε είναι νομίμως

93
λειτουργούντες, είτε χαρακτηρίζονται ως ΧΑΔΑ επιφέροντας χρηματικά πρόστιμα από τα Ευρωπαϊκά
δικαστήρια για την χώρα.
Σε αυτή την δύσκολη ή μερικώς ανέφικτη μετατροπή των ΧΥΤΑ σε ΧΥΤΥ, δηλαδή να επιτευχθεί να
οδηγούνται προς διάθεση μικρότερες ή καθόλου ποσότητες χαρακτηρισμένες ως υπόλειμμα το οποίο
δεν μπορεί να εξυπηρετήσει καμία χρήση, το παρών ερευνητικό έργο, αποτελεί ένα από τα βήματα τα
οποία θα πρέπει να συντελεστούν για την επιτυχή επίτευξη αυτής της προσπάθειας.
Επιπρόσθετα, ισχύει ότι για την επιχείρηση ή φορέα, η τυχόν επένδυση στην εφαρμογή του παρόντος
έργου σε ευρεία κλίμακα, θα αποφέρει σημαντικά οικονομικά οφέλη, λόγω της μεγάλης μεγέθους
αγοράς ανακυκλώσιμων υλικών στόχων με σκοπό την αξιοποίηση τους για την παραγωγή νέου
προϊόντος.
Τέλος, σε παγκόσμιο επίπεδο και λόγω της επιτακτικής ανάγκης για προστασία του περιβάλλοντος και
αειφορική ανάπτυξη, τον περιορισμό των επεμβάσεων για νέες πρώτες ύλες, την επιθυμία της
κοινωνίας για χρήση νέων προϊόντων προερχόμενα από ανακυκλώσιμα υλικά, κτλ, επικρατεί μία νέα
τάση για παραγωγή νέων καινοτόμων προϊόντων όπως ακριβώς τα δομικά υλικά που αφορούν το
παρόν έργο.

94

Paradoteo p1 1

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Paradoteo p1 1

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ

ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ

ΚΩΔΙΚΟΣ ΕΡΓΟΥ 1564

Διαχείριση των υπολειμμάτων ανακύκλωσης προς δημιουργία

ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΣ ECORAP A.E.

ΕΝΟΤΗΤΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ (Ε.Ε.) 1: ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΕΡΕΥΝΑΣ

Παραδοτέο Π1.1: Αγορά – Διάθεση Ανακυκλώσιμων Υλικών & Υπολειμμάτων ΚΔΑΥ

Παραδοτέο Π1.1: Αγορά – Διάθεση Ανακυκλώσιμων Υλικών & Υπολειμμάτων ΚΔΑΥ

Παραδοτέο Π1.1: Αγορά – Διάθεση Ανακυκλώσιμων Υλικών & Υπολειμμάτων ΚΔΑΥ

Παραδοτέο Π1.1: Αγορά – Διάθεση Ανακυκλώσιμων Υλικών & Υπολειμμάτων ΚΔΑΥ

Παραδοτέο Π1.1: Αγορά – Διάθεση Ανακυκλώσιμων Υλικών & Υπολειμμάτων ΚΔΑΥ

Παραδοτέο Π1.1: Αγορά – Διάθεση Ανακυκλώσιμων Υλικών & Υπολειμμάτων ΚΔΑΥ

Παραδοτέο Π1.1: Αγορά – Διάθεση Ανακυκλώσιμων Υλικών & Υπολειμμάτων ΚΔΑΥ

1.1 Αντικείμενο Παραδοτέου

Παραδοτέο Π1.1: Αγορά – Διάθεση Ανακυκλώσιμων Υλικών & Υπολειμμάτων ΚΔΑΥ

Παραδοτέο Π1.1: Αγορά – Διάθεση Ανακυκλώσιμων Υλικών & Υπολειμμάτων ΚΔΑΥ

Παραδοτέο Π1.1: Αγορά – Διάθεση Ανακυκλώσιμων Υλικών & Υπολειμμάτων ΚΔΑΥ

1.2. Υφιστάμενο Νομικό Πλαίσιο

Παραδοτέο Π1.1: Αγορά – Διάθεση Ανακυκλώσιμων Υλικών & Υπολειμμάτων ΚΔΑΥ

Παραδοτέο Π1.1: Αγορά – Διάθεση Ανακυκλώσιμων Υλικών & Υπολειμμάτων ΚΔΑΥ

1.3. Ερευνητική Ομάδα – Δικαιούχος Έργου

Παραδοτέο Π1.1: Αγορά – Διάθεση Ανακυκλώσιμων Υλικών & Υπολειμμάτων ΚΔΑΥ

Πίνακας 1: Στοιχεία της Εταιρείας - Δικαιούχου Εκτέλεσης του Ερευνητικού Έργου

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ Θέση Κοκορέτσα, Μπολάτι Κορινθίας

Παραδοτέο Π1.1: Αγορά – Διάθεση Ανακυκλώσιμων Υλικών & Υπολειμμάτων ΚΔΑΥ

• Αστικά Στερεά Απόβλητα.

Κατηγοριοποίηση Αστικών Στερεών Αποβλήτων

Παραδοτέο Π1.1: Αγορά – Διάθεση Ανακυκλώσιμων Υλικών & Υπολειμμάτων ΚΔΑΥ

Δημοτικά απόβλητα (οικιακά απόβλητα και παρόμοια απόβλητα από εμπορικές

Παραδοτέο Π1.1: Αγορά – Διάθεση Ανακυκλώσιμων Υλικών & Υπολειμμάτων ΚΔΑΥ

20 01 38 ξύλο εκτός εκείνων που περιλαμβάνονται στο σημείο 20 01 37

Πίνακας 3: Κατηγοριοποίηση Υλικών Συσκευασίας με βάση τον Ευρωπαϊκό Κατάλογο Αποβλήτων

Κωδικός ΕΚΑ Περιγραφή

Απόβλητα από Συσκευασίες, Απορροφητικά Υλικά, Υφάσματα Σκουπίσματος,

συσκευασία (περιλαμβανομένων ιδιαιτέρως συλλεγέντων δημοτικών

Παραδοτέο Π1.1: Αγορά – Διάθεση Ανακυκλώσιμων Υλικών & Υπολειμμάτων ΚΔΑΥ

15 01 09 συσκευασία από υφαντουργικές ύλες

Ποσοτικά και ποιοτικά χαρακτηριστικά των ΑΣΑ

Παραδοτέο Π1.1: Αγορά – Διάθεση Ανακυκλώσιμων Υλικών & Υπολειμμάτων ΚΔΑΥ

Πίνακας 4: Παραγωγή ΑΣΑ ανά μέγεθος πληθυσμού στη Ελλάδα

Παραδοτέο Π1.1: Αγορά – Διάθεση Ανακυκλώσιμων Υλικών & Υπολειμμάτων ΚΔΑΥ

Παραδοτέο Π1.1: Αγορά – Διάθεση Ανακυκλώσιμων Υλικών & Υπολειμμάτων ΚΔΑΥ

Παραδοτέο Π1.1: Αγορά – Διάθεση Ανακυκλώσιμων Υλικών & Υπολειμμάτων ΚΔΑΥ

Σύμφωνα με την καθιερωμένη Ευρωπαϊκή πολιτική, προτείνεται η επιβολή ημερήσιας χρηματικής

Παραδοτέο Π1.1: Αγορά – Διάθεση Ανακυκλώσιμων Υλικών & Υπολειμμάτων ΚΔΑΥ

• της έλλειψης εναλλακτικών εγκαταστάσεων επεξεργασίας αποβλήτων,

Υποχρεώσεις της Ελλάδας σύμφωνα με την ισχύουσα Νομοθεσία

• Δεσμεύει τη χώρα σε άμεση εισαγωγή τεχνολογιών επεξεργασίας αποβλήτων.

Παραδοτέο Π1.1: Αγορά – Διάθεση Ανακυκλώσιμων Υλικών & Υπολειμμάτων ΚΔΑΥ

Παραδοτέο Π1.1: Αγορά – Διάθεση Ανακυκλώσιμων Υλικών & Υπολειμμάτων ΚΔΑΥ

Ελληνική Εταιρεία Αξιοποίησης-Ανακύκλωσης

Σύστημα Συλλογικής Εναλλακτικής Διαχείρισης Συσκευασιών - Ανακύκλωση

Με την υπ’ αριθμόν 106453/20-02-2003 υπουργική απόφασή εγκρίθηκε το Σύστημα Συλλογικής

Παραδοτέο Π1.1: Αγορά – Διάθεση Ανακυκλώσιμων Υλικών & Υπολειμμάτων ΚΔΑΥ

Εικόνα 4: Το οργανωτικό σχήμα εφαρμογής της νομοθεσία περί υλικών συσκευασιών

Πίνακας 7 : Οι επιδόσεις της Ελληνική Εταιρεία Αξιοποίησης-Ανακύκλωσης

Δείκτης 2009 2010 2011 2012

Εξυπηρετούμενοι κάτοικοι (σωρευτικά σύνολα, εκ.) 7,6 8,1 8,1 8,9

Ποσοστό πληθυσμιακής κάλυψης (%) 70% 74% 75% 82%

ΚΔΑΥ (σωρευτικά σύνολα) 22 28 27 28

Οχήματα συλλογής που δόθηκαν στους Δήμους (σωρευτικά

Παραδοτέο Π1.1: Αγορά – Διάθεση Ανακυκλώσιμων Υλικών & Υπολειμμάτων ΚΔΑΥ