Predmet: Masinski elementi Navojne veze Nastavnik: Sima Pastor

Dimenzionisati i proveriti navojni deo kuke jednosinske dizalice na rucni pogon.

Raditi u dve varijante:
1. sa metrickim navojem
2. sa trapeznim navojem
Nosivost dzalice G = 1500⋅ kg

Kuka je od C.0545

Stepen potrebne sigurnosti S = 4

Faktor udara ξu = 1.25

Resenje:

Sila koja opterecuje navojni deo kuke je

4
F = G⋅ g F = 1.471 × 10 N

Zbog postojanja udara, najveca sila na kuki je

4
Fmax = F⋅ ξu Fmax = 1.839 × 10 N

Obzirom da je kuka opterecena staticki, kriticni napon je napon na granici tecenja, i za dati materijal je
N
ReH = 290 ⋅ Tab.2.3 str.44 ME I
2
mm

Dozvoljeni napon zatezanja u jezgru vijka je odnos kriticnog napona i stepena sigurnosti
ReH N
σzd = σzd = 72.5
S 2
mm

Obzirom da je vijak napregnut na zatezanje, potreban presek jezgra vijka se odredjuje iz uslova

Fmax
σz = ≤ σzd
A3

pa je

Fmax 2
A3 = A3 = 253.62 mm
σzd

6.5.2005 strana 1
Predmet: Masinski elementi Navojne veze Nastavnik: Sima Pastor

1.Varijanta
2
usvaja se navoj M 24 sa A3 = 324 ⋅ mm Tab.4.1 str.77 ME I

Losije bi bilo da sam usvojio M 22, obzirom da je II stepena prioriteta.

Takodje usvajam navrtka M 24 - 5 - JUS M.B1.600

Navrtka je visine ln = 19⋅ mm Tab.4.5 str.84 ME I

Navrtka mora biti osigurana od samoodvrtanja, na primer pomocu rascepke koja se postavlja u otvor vijka
neposredno iznad navrtke.

2.Varijanta
2
Usvaja se Tr 24 x 5 sa A3 = 269 ⋅ mm Tab.4.3 str.79 ME I

Ako je navoj trapezni, visinu navrtke treba odrediti iz uslova dozvoljenog povrsinskog pritiska u navojima

Fmax Fmax⋅ P
p= = ≤ pd
A ln⋅ d2⋅ π ⋅ H1

gde je:

korak trapeznog navoja P = 5⋅ mm

srednji precnik navoja d2 = 21.5⋅ mm Tab.4.3 str.79 ME I

dubina nosenja navoja H1 = 2 ⋅ mm

N
dozvoljeni povrsinski pritisak pd = 15⋅ za kontakt celik po celiku
2
mm

te je potrebna visina navrtke

Fmax⋅ P
ln = ln = 45.371 mm usvajam ln = 50⋅ mm
pd⋅ d2⋅ π ⋅ H1

Primer kuke za visetonsku dizalicu

6.5.2005 strana 2