Pole elektryczne

(próba wytłumaczenia oddziaływania na odległość)

! Qq
r̂ q F = k 2 r̂
r
Q r
P
Natężenie pola elektrycznego = siła / jednostkę ładunku
!
! F
EP =
q
Natężenie pola elektrycznego ładunku punktowego w punkcie P (w
odległości r od źródła):

! Q ⎡N⎤
E P = k 2 r̂ ⎢C⎥
r ⎣ ⎦
Pole elektryczne ładunków punktowych
kierunek E:
od plusa, do minusa

3D:
Superpozycja pola elektrycznego

+Q1 E4

E2
-Q2
P
E3
-Q3 E1

+Q4

! ! ! ! ! 4 !
E = E1 + E2 + E3 + E4 = ∑ Ei
i=1
 Pole elektryczne układu ładunków
https://phet.colorado.edu/sims/html/charges-and-fields/latest/charges-and-fields_en.html

18
 Linie pola elektrycznego
– alternatywna prezentacja pola
Siła działająca naładunek testowy jest zawsze styczna do linii pola elektrycznego

+q

+Q +Q

F
-q

•  Linie nie mogą się ze sobą krzyżować

•  Liczba narysowanych linii pozostawiających ładunek dodatni lub zbliżających się do ładunku ujemnego jest proporcjonalna do wielkości
ładunku.
https://www.physicsclassroom.com/class/estatics/Lesson-4/Electric-Field-Lines
 Czy linie pola elektrycznego są
równoważne trajektorii ładunku?

v = 0 v = 0

Jeżeli uwolnimy ładunek (z prędkością v = 0) W ogólności linie pole elektrycznego nie

w równoległym polu elektrycznym to ładunek pokazują trajektorii ładunku testowego –
będzie podążał wzdłuż linii (tak jak w polu styczne do tych linii definiują kierunki
grawitacyjnym) całkowitego przyspieszenia jakiego doznaje
cząstka.
 Dipol elektryczny
Dipol elektryczny to układ dwóch równych co do wartości bezwzględnej ładunków
punktowych o przeciwnych znakach.

Jak wygląda pole dipola w dużej odległości od jego środka?

 Pole dipola elektrycznego
P Jeżeli a >> x to pole elektryczne w
punkcie P wynosi:

! qd
E P ≈ k 3 x̂
a
R R
Pole to maleje znacznie szybciej z
a odległością niż pole pojedynczego
ładunku punktowego.

!
Moment dipolowy:
!
+
θ x x θ
- p = qdx̂ = qd
q q

d
Dipol w zewnętrznym polu elektrycznym

W zewnętrznym polu elektrycznym dipol ustawia się zgodnie z kierunkiem pola.

 Most wodny
– efekt związany z polaryzacją wody
(ustawieniem się dipoli wzdłuż zewnętrznego pola elektrycznego)

https://www.youtube.com/watch?v=ktq9jlopAGg 25
 Pole elektryczne od ciągłego rozkładu ładunku*

Wyznaczyć pole elektryczne na osi jednorodnie naładowanego pierścienia.

dq

dq
= k 2 r̂
r

Qx
EP = k
(x )
32
2
+a 2

D. C. Giancoli, Physics for Scientists & Engineers with Modern Physics, 4th edition