Grade 10 Filipino LAS Final

10
FILIPINO
UNANG MARKAHAN
MGA GAWAING
PAGKATUTO SA FILIPINO
1
Republic of the Philippines
Department of Education
COPYRIGHT PAGE
Learning Activity Sheet in Filipino
Grade 10
Copyright © 2020
DEPARTMENT OF EDUCATION
Regional Office No. 02 (Cagayan Valley)
Regional Government Center, Carig Sur, Tuguegarao City, 3500
“No copy of this material shall subsist in any work of the Government of the Philippines. However,
prior approval of the government agency or office wherein the work is created shall be necessary for
exploitation of such work for profit”
This material has been developed for the implementation of K to 12 Curriculum through the
Curriculum and Learning Management Division (CLMD). It can be reproduced for educational
purposes and the source must be acknowledged. Derivatives of the work including creating an edited
version, an enhancement of supplementary work are permitted provided all original works are
acknowledged and the copyright is attributed. No work may be derived from this material for
commercial purposes and profit.
Consultants:
Regional Director : ESTELA L. CARIÑO, EdD., CESO IV
Assistant Regional Director : RHODA T. RAZON, EdD., CESO V
Schools Division Superintendent : RACHEL R. LLANA, PhD., CESO VI
Asst. Schools Division Superintendent : MARY JULIE A. TRUS, PhD., CESE
Chief Education Supervisor, CLMD : OCTAVIO V. CABASAG, PhD.
Chief Education Supervisor, CID : EVELYN V. RAMOS
Development Team
Writers : MARITES M. SADO , MARY ANN VILLAPENA, SHIRLY BALDOS, VERGIE SALAMANCA,
ROCHELE SALVADOR, FLORETA MARTIN, ERWIN DUMELOD, EDISON SIMON, MILAGROS
FERNANDEZ, FEMELYN CABREROS, JOY QUINTO, MARY GRACE AGPALASIN,
CRISSELLE MAY DUQUE, ELMER TUMACDER, JACK ANNANAYO, BRYAN BULAHAO,
DEBBIE BINAY-AN, JOCELYN BILONG, SANDRA BAUTISTA, CORAZON ALBERTO,
MARYJANE CARBONEL, SHERMAINE JANE SALDIVAR, JOAN OLIANO, FRIEDA LYN
TEVES, MA. PRINCESS ARROCENA, MILLER LIBORIO, NORMA SINGANGAN, MELY
EMILIO, ROSEANNE BASILIO, MARYBETH LOPEZ, CHARISSE CORTADO
Content Editor : ROGER S. SEBASTIAN, EPS-Filipino, Nueva Vizcaya, Femelyn M. Cabreros. Romano C.
Salazar, Jun-Jun R. Ramos
Language Editor : ERWIN DUMELOD, MARITES SADO, SONIA BAGIW, FLORETA MARTIN,
IMELDA SANTOS, MARY ANN VILLAPANA
Layout Artist : CHESTER C. CORTEZ, Librarian II-LRMDS, Nueva Vizcaya
: HERMINIGILDO U. GANDEZA, PDO II
Focal Persons : ROGER S. SEBASTIAN, PhD., EPS-Filipino, Nueva Vizcaya
: BERMELITA E. GUILLERMO, EdD., Division LR Supervisor
: ROMEL COSTALES , PhD., Filipino Regional EPS
: RIZALINO G. CARONAN, Regional LR Supervisor
Printed by DepEd Regional Office No. 02

Regional Center, Carig Sur, Tuguegarao City
i
2
2
Talaan ng Nilalaman
Kasanayang Pampagkatuto Koda Pahina

Naipahahayag mahahalagang kaisipan/pananaw 6
sa napakinggan, mitolohiya
Naiuugnay ang mga mahahalagang kaisipang nakapaloob F10PB-Ia-b-62 12
sa binasang akda sa nangyayari sa:
• Sariling karanasan
• pamilya
• pamayanan
• lipunan
• daigdig
Naiuugnay ang kahulugan ng salita batay sa kayarian nito F10PT-Ia-b-61 17
Natutukoy ang mensahe at layunin ng napanood na cartoon ng F10PD-Ia-b-61 22
isang mitolohiya
Naipahahayag nang malinaw ang sariling opinyon sa paksang F10PS-Ia-b-64 26
tinalakay
Nagagamit nang wasto ang pokus ng pandiwa (tagaganap, 35
layon, pinaglalaaanan at kagamitan)
1. sa pagsasaad ng aksyon, pangyayari at karanasan;
2. sa pagsulat ng paghahambing;
3. sa pagsulat ng saloobin;
4. sa paghahambing sa sariling kultura at ng ibang
bansa; at
isinulat na sariling kuwento
Nasusuri ang tiyak na bahagi ng napakinggang parabula na F10PN-Ib-c-63 45
naglalahad ng katotohanan, kabutihan at kagandahang-asal
Nasusuri ang nilalaman, elemento at kakanyahan ng binasang F10PB-Ib-c-63 49
akda gamit ang mga ibinigay na tanong at binasang
mitolohiya Nabibigyang-puna ang estilo ng may-akda batay sa F10PT-Ib-c-62 53
mga salita at ekspresyong ginamit sa akda, at ang bisa ng
paggamit ng mga salitang nagpapahayag ng matinding
damdamin Nagagamit ang angkop na mga piling pang-ugnay F10WG-Ib-c-58 61
sa pagsasalaysay
(pagsisimula, pagpapatuloy, pagpapadaloy ng mga pangyayari
at pagwawakas)
Naipaliliwanag ang pangunahing paksa at pantulong na mga F10PN-Ic-d-64 66
ideya sa napakinggang impormasyon sa radyo o iba pang anyo
ng media
ii
Nabibigyang-reaksiyon ang mga kaisipan o ideya sa tinalakay F10PB-Ic-d-64 73
na akda, ang pagiging makatotohanan/di-makatotohanan ng
mga pangyayari sa maikling kuwento
Natutukoy ang mga salitang magkakapareho o magkakaugnay F10Pt-Ic-d-63 85
ang kahulugan
Natatalakay ang mga bahagi ng pinanood na nagpapakita ng F10PD-Ic-d-63 89
mga isyung pandaigdig
Naitatala ang mga impormasyon tungkol sa isa sa F10PU-Ic-d-66 94
napapanahong isyung pandaigdig
Nagagamit ang angkop na mga pahayag sa pagbibigay ng F10WG-Ic-d-59 98
sariling pananaw
Nahihinuha ang katangian ng tauhan sa napakinggang epiko F10PN-Ie-f-65 102
Naibibigay ang sariling interpretasyon kung bakit ang mga F10PB-Ie-f-65 110
suliranin ay ipinararanas ng may-akda sa pangunahing tauhan
ng epiko
Napapangatuwiranan ang kahalagahan ng epiko bilang akdang F10PB-Ie-f-66 114
pandaigdig na sumasalamin ng isang bansa
Naipaliliwanag ang mga alegoryang ginamit sa binasang akda F10PT-Ie-f-65 120
Natutukoy ang mga bahaging napanood na tiyakang F10PD-Ie-f-64 124
nagpapakita ng ugnayan ng mga tauhan sa puwersa ng
kalikasan
Naisusulat nang wasto ang pananaw tungkol sa: F10PU-Ie-f-67 132
a. pagkakaiba-iba at pagkakatulad ng mga
epikong pandaigdig;
b. ang paliwanag tungkol sa isyung
pandaigdig na iniuugnay sa buhay ng mga
Pilipino;
c. sariling damdamin at saloobin tungkol sa
sariling kultura kung ihahahambing sa
kultura ng ibang bansa; at
suring-basa ng nobelang nabasa o napanood
Nagagamit ang angkop na mga hudyat sa pagsusunod-sunod F10WG-Ie-f-60 136
ng mga pangyayari
Naipaliliwanag ang ilang pangyayaring napakinggan na may F10PN-If-g-66 140
kaugnayan sa kasalukuyang mga pangyayari sa daigdig
Nakapagbibigay ng mga halimbawang pangyayari sa tunay na F10PB-If-g-67 151
buhay kaugnay ng binasa
Nabibigyang-kahulugan ang mahihirap na salita o ekspresyong F10PT-If-g-66 160
ginamit sa akda batay sa konteksto ng pangungusap Nagagamit
ang angkop na mga panghalip bilang panuring sa F10WG-If-g-61 167
iii
mga tauhan
Naibibigay ang katangian ng isang tauhan batay sa F10PN-Ig-h-67 172
napakinggang diyalogo
Nasusuri ang binasang kabanata ng nobela bilang isang akdang F10PB-Ig-h-68 176
pampanitikan sa pananaw humanismo o alinmang angkop na
pananaw
Nakikilala ang pagkakaugnay-ugnay ng mga salita ayon sa F10PT-Ig-h-67 184
antas o tindi ng kahulugang ipinahahayag nito (clining)
Naihahambing ang ilang pangyayari sa napanood na dula sa F10PD-Ig-h-66 187
mga pangyayari sa binasang kabanata ng nobela
Nailalarawan ang kultura ng mga tuhan na masasalamin sa F10PS-Ig-h-69 189
kabanata
Naibabahagi ang sariling opinyon o pananaw batay sa F10PN-Ii-j-68 194
napakinggan
Nakabubuo ng isang suring-basa sa alinmang akdang F10PB-Ii-j-69* 203
pampanitikang Mediterranean
Naibibigay ang kaugnay na mga konsepto ng piling salitang F10PB-Ii-j-69 207
critique at simposyum
iv
FILIPINO 10
UNANG MARKAHAN
Pangalan: _____________________________________________ Petsa: ___________
Baitang at Seksiyon: ____________________________________ Iskor: ___________
GAWAING PAMPAGKATUTO
Pagpapahayag ng mahahalagang kaisipan/pananaw
PANIMULA (SUSING KONSEPTO)

Ang Roma ang pinakamalaking lungsod sa Italya. Naniniwala ang mga sinaunang taga-
Roma na bagamat nagtataglay ng himala at supernatural na mga kaganapan ang mga mito ay
totoong nangyari ang mga ito sa kanilang kasaysayan. Kalimitang nakatuon ito sa politika,
ritwal, at moralidad na ayon sa batas ng kanilang mga diyos at diyosa. Bagama’t halaw
lamang ang mga mitolohiyang ito sa Gresya na kanilang sinakop, pinagyaman nila ito nang
husto sapagkat labis nila itong nagustuhan.
Binigyan nila ng bagong pangalan ang mga diyos at diyosa at ang iba ay binihisan nila
ng ibang katangian. Sa kasalukuyan, ang mga mitolohiyang ito ang pinagbabatayan ng mga
kaisipan sa iba’t ibang larangan tulad ng medisina, pilosopiya, astrolohiya, sining at panitikan
sa buong daigdig.
KASANAYANG PAMPAGKATUTO
Naipahahayag ang mahalagang kaisipan/pananaw sa napakinggang mitolohiya
PANUTO
Basahin at unawain ang mga mahahalagang konseptong nakapaloob sa akda.
Pagkatapos, sagutin ang mga kasunod nitong mga gawain nang may katapatan.
CUPID AT PSYCHE
Isinalin sa Filipino ni Vilma C. Ambat
Noong unang panahon, may isang hari na may tatlong anak. Ang isa sa kanila ay si
Psyche. Siya ang bunso at pinakamaganda sa tatlo. Labis siyang hinahangaan ng mga
kalalakihan at kahit ang kagandahan ng diyosang si Venus ay hindi ito mapapantayan.
Dahil dito, ang lahat ng papuri ay napunta kay Psyche at lubos itong ikinagalit ni
Venus kaya agad nitong inutusan ang anak na si Cupid upang paibigin si Psyche sa isang
halimaw.
Ngunit taliwas ito sa nangyari sapagkat si Cupid ay agad na umibig kay Psyche noong
unang beses pa lamang nya niya itong nakita.
Nang makauwi na si Cupid ay inilihim nito sa ina ang nangyari at tiwala naman dito si
Venus.
Hindi naganap ang gustong mangyari ni Venus kay Psyche na ito ay umibig sa isang
halimaw. Sa halip ay sinamba lamang ito ng mga kalalakihan. Maliban doon ay tila walang
nangahas na umibig kay Psyche.
Lubos na nabahala ang mga magulang ni Psyche kaya't lumapit sila kay Apollo upang
himingi ng payo.
Ngunit lingid sa kaalaman ng mga magulang ni Psyche ay nauna nang humingi ng
tulong si Cupid kay Apollo at gumawa ng plano.
Sinabi ni Apollo sa ama ni Psyche na bihisan ng damit pamburol ang anak na dalaga
at dalhin sa tuktok ng bundok. Dito ay susunduin daw ito ng mapapangasawa na isang
halimaw.
Malungkot na umuwi ang amang hari ni Psyche. Gayunman ay sinabi ng hari ang
kapalaran ng anak at buong tapang itong hinarap ng dalaga.
Noong nasa tuktok na ng bundok si Psyche ay unti-unti na itong nilamon ng dilim.
Natakot ang dalaga sa kung ano ang naghihintay sa kaniya.
Hanggang sa umihip ang malambing na hangin at inilipad siya ng hangin patungo sa
isang damuhan na parang kama sa lambot at napaliligiran ng mababangong bulaklak.
Napakapayapa ng lugar at saglit na nalimutan ni Psyche ang kalungkutan at agad na
nakatulog sa kapayapaan ng gabi. Nagising si Psyche sa tabi ng ilog at natanaw niya ang
isang mansyon na tila ginawa para sa mga diyos.
Napakaganda nito, ginto at pilak ang mga haligi. Mayamaya lamang ay may narinig
na tinig si Psyche at sinabi ng tinig na sila ay mga alipin at sinabihang mag-ayos ang dalaga
sapagkat sila'y may inihandang piging.
Lubos na nalibang si Psyche at kumain ito ng nang kumain ng masasarap na pagkain.
Sa pagsapit ng gabi ay dumating na ang mapapangasawa nya.
Tulad ng mga tinig na di niya nakikita ay ganoon din ang kaniyang mapapangasawa
ngunit nawala rin ang takot niya na akala niya’y halimaw ito dahil sa wari niya, ito ay isang
lalaking matagal na niyang hinihintay.
Isang gabi ay kinausap siya ng lalaki at binalaan na darating ang dalawang kapatid ni
Psyche doon sa bundok kung saan siya ay inihatid ng mga ito. Ngunit pinagbawalan si
Psyche na magpakita sa mga kapatid.
Ganoon nga ang nangyari at walang nagawa si Psyche kahit naririnig niya ang pag-
iyak ng kanyang mga kapatid. Sa mga sumunod na araw ay nakiusap si Psyche na kung
pwede ay makita ang mga kapatid at malungkot na sumang-ayon ang lalaki.
Kinaumagahan ay inihatid ng ihip ng hangin ang mga kapatid ni Psyche at agad
nagkita ang magkakapatid.
Dito nalaman ni Psyche na alam pala ng kaniyang mga kapatid na halimaw ang lalaki.
Ayon sa saad ni Apollo sa kanilang ama ay bawal niyang makita ang mukha nito.
Doon napagtanto ni Psyche na marahil ay tama ang kaniyang mga kapatid kaya hindi
nagpapakita ng mukha ang lalaki. Humingi ng payo si Psyche sa kaniyang mga kapatid ay
siya'y binigyan ng punyal at lampara upang makita sa dilim ang mukha ng lalaking
mapangangasawa.
Nang mahimbing nang natutulog ang lalaki ay sinindihan ni Psyche ang lampara at
kinuha ang punyal. Lumapit ito sa higaan ng lalaki at laking gulat niya nang malamang hindi
naman pala ito halimaw bagkus ay napakaguwapo pala nito.
Sa pagnanais na makita ang mapapangasawa ay inilapit pa ni Psyche ang lampara at
natuluan ito ng mainit na langis sa dibdib naging dahilan upang magising ito. Nalaman ng
lalaki ang pagtataksil ni Psyche at agad itong umalis.
Sinundan ni Psyche ang lalaki sa labas ngunit hindi na niya ito nakita. Narinig na
lamang niya ang tinig nito at ipinaliwanag kung ano talaga ang pagkatao nito.
Umuwi si Cupid sa kaniyang ina upang pagalingin ang sugat sa balikat. Agad naman
nitong nalaman ang pangyayari at determinado si Venus na ipakita dito kung paano magalit
ang isang diyosa.
Naglakbay si Psyche at humingi ng tulong sa ibang diyos ngunit bigo siya sapagkat
ang mga ito ay tumangging makaaway si Venus.
Nang dumating si Psyche sa palasyo ni Venus ay napahalakhak na lamang ito at
nabatid na nagpunta doon si Psyche upang hanapin ang mapapangasawa.
Binigyan nito ng mahihirap na pagsubok si Psyche kabilang na dito ang pagbuo ng
hiwa-hiwalay na buto bago dumilim, pagkuha ng gintong balahibo ng mapanganib na tupa,
pagkuha ng itim na tubig sa malalim na talon at kahon na may lamang kagandahan mula kay
Proserpine.
Magaling na si Cupid bago bumalik si Psyche ngunit ang inang si Venus ay
ibinilanggo siya ng kaniyang ina upang di makita si Psyche.
Masayang bumalik si Psyche sa palasyo ni Venus at si Cupid naman ay nagtungo sa
kaharian ni Jupiter upang humingi ng tulong na huwag na silang gambalain ng kaniyang ina.
Nagpatawag ng pagpupulong si Jupiter kasama na doon si Venus at ipinahayag na
sina Cupid at Psyche ay pormal nang ikinasal.
Dinala ni Cupid si Psyche sa kaharian ng mga diyos at doon ay iniabot ang ambrosia
na kapag kinain ay magiging imortal ang isang tao.
Dahil dito, naging panatag na si Venus na mapangasawa ni Cupid si Psyche sapagkat
isa na rin itong diyosa.
Gawain 1
Ibigay ang positibo at negatibong katangiang ipinamalas ng mga tauhang gumanap
sa akda. Bigyang katibayan ang mga katangiang ipinamalas nila.
KATANGIAN
Tauhan Katibayan
Positibo Negatibo
Psyche
Cupid
Venus
Ama ni Psyche
Mga kapatid ni Psyche
Gawain 2
Paano ipinakita sa kuwento ang pagmamahal ng magulang sa anak at ng anak sa
magulang? Ikumpara ito sa iyong sarili.
Magulang sa Anak
Anak sa magulang
Sariling Pamilya
Gawain 3
Ipahayag ang iyong kaisipan o pananaw kung paano mo maipakikita ang iyong
pagsasakripisyo dahil sa pagmamahal mo sa iyong sarili, pamilya, lipunan/pamayanan, at
daigdig. Gamitin ang talahanayan sa ibaba.
Paano mo maipakikita ang iyong sakripisyo dahil sa pagmamahal mo sa iyong sarili,
pamilya, lipunan/pamayanan, at daigdig?
SARILI PAMILYA
___________________________ ___________________________
___________________________ ___________________________
___________________________ ___________________________
___________________________ ___________________________
LIPUNAN/PAMAYANAN DAIGDIG
___________________________ ___________________________
___________________________ ___________________________
___________________________ ___________________________
___________________________ ___________________________
PANGWAKAS/REPLEKSIYON
Mula sa mga isinagawang gawain, napag-alaman natin ang iyong kaisipan at
pananaw sa mitolohiyang binasa o napakinggan. Dahil sap ag-ibig, nagagawa ng taong
magsakripisyo at magtiis. Ang pagsasakripisyo at pagtitiis na ito ay hindi lamang para sa
sarili kundi para rin sa pamilya, pamayanan/lipunan at daigdig. Sa pamamagitan nito,
makikilala natin ang tunay at wagas na pagmamahal.
MGA SANGGUNIAN
A. Aklat
Kagawaran ng Edukasyon. (2015). Filipino Modyul para sa Mag-aaral. Pasig City:
Vibal Group Inc.
Marasigan, Emily V., Del Rosario, Mary Grace. (2015). Pinagyamang Pluma.
Quezon City: Phoenix Publishing House, Inc.
FILIPINO 10
UNANG MARKAHAN
Pangalan: _____________________________________________ Petsa: ___________

Pag-uugnay ng mahahalagang kaisipan sa binasa

"Hindi mabubuhay ang pag-ibig kung walang pagtitiwala.”
Ito ang isa sa mga kaisipang lumutang sa binasang mitolohiyang pinamagatang Cupid at
Psyche. Sabi nga nila, hindi sapat ang magkaroon lamang ng pakiramdam ng pagmamahal,
nagmamahal o may nagmamahal. Kung paghanga lamang ito o may mga kondisyon, hindi ito
matatawag na totoong pagmamahal sapagkat sa pagtitiwala masusukat ang tunay na pag-ibig.
KASANAYANG PAMPAGKATUTO AT KODA

Naiuugnay ang mga mahahalagang kaisipang napapaloob sa binasang akda sa
nangyayari sa: (F10PB-Ia-b-62)
• sariling karanasan
• pamilya
• pamayanan
• lipunan
• daigdig
PANUTO
Mula sa akdang “Cupid at Pschyche”,basahin, unawain at suriin ang mga gawaing
tiyak na lilinang sa iyong kasanayan sa Filipino. Sagutin ang mga ito nang buong husay at
katapatan.
Gawain 1
Isa-isahin ang mga kaisipang lumutang sa akdang “Cupid at Psyche” na maaaring
iugnay sa sarili, pamayanan, pamilya, lipunan at daigdig. Isulat ang sagot sa talahanayan sa
ibaba.
Lipunan
Sarili
Pamayanan
Pamilya
Daigdig
Gawain 2
Suriin ang mga aral o kaisipang nakapaloob sa akda. Tukuyin at lagyan ng tsek ( )
kung ito ay pansarili, pampamilya, pampamayanan o panlipunan gamit ang T-chart
organizer.
Pampamilya
Pampamayanan
Pansarili
Panlipunan
Mga Aral sa akdang Cupid at Psyche
1. Ang tunay na pagmamahal ay walang hinihintay na kapalit.

2. Hindi mabubuhay ang pag-ibig kung walang tiwala.
3. Sa pagtitiwala masusukat ang tunay na pag-ibig.
4. Paghanga lamang ang nararamdaman kapag may mga kondisyon.
Hindi ito matatawag na totoong pagmamahal.
5. Hahamakin ang lahat para lamang makuhang muli ang tiwala ng
minamahal.
6. Maging mapagpakumbaba at iwasan ang pagiging hambog.
7. Maging masaya tayo sa tagumpay ng iba kaysa magpasakop sa inggit.
8. Maging determinado tayo sa ating mga gusto sa buhay.
9. Matuto tayong umako ng ating mga pagkakamali.
10. Matutong magsikap at tumulong sa kapwa upang makamit ang nais
katulad na lamang ng pagtulong ng iba pang mga diyos kay Psyche.
Gawain 3
Tukuyin ang masamang maidudulot ng mga sumusunod na pangyayari at ang mga
paraan para makaiwas sa mga ito gamit ang Data Retrieval Chart.
Pangyayari Masamang Bunga Paraan upang makaiwas
1.Pananaig ng pagkainggit 1. 1.
2.Pagkawala ng tiwala 2. 2.
3.Hindi pagtupad sa tungkulin 3. 3.
4.Pagtatago ng tunay na pagkatao 4. 4.
5.Masidhing pagnanasa 5. 5.
Kumusta ang iyong pakiramdam sa katatapos na mga gawain?
Nagising ba ang iyong guniguni o imahinasyon bilang mambabasa? Iyan
ang kabuluhan at kahalagahan ng pag-uugnay ng mahahalagang
kaisipang napapaloob sa mitolohiyang Cupid at Psyche. Layon nitong
hasain ang kasanayang dapat mong matutuhan at ang magagandang
ugaling makapagpapaunlad ng iyong katauhan sa pamamagitan ng mga
gawaing inihanda.
FILIPINO 10
UNANG MARKAHAN
Pangalan: _____________________________________________ Petsa: ___________
Pag-uugnay ng kahulugan ng salita batay sa kayarian nito

Napansin mo ba na sa pagbabasa ng mitholohiya at ang iba pang uri ng panitikan ay
madalas kang nakakikita ng malalalim at matatalinghagang pananalita? Maaring nahihilo ka
at mahihirapang isipin kung ano ang kahulugan ng mga ito. Huwag kang mag-alala.
Sadyang likas at bahagi na ng anumang uri ng panitikan ang pagkakaroon nito ng mga
mahihirap na salita. Ito ang isa sa nagbibigay-kulay, lalim at nagpapataas ng antas at bisa ng
anumang babasahin. Dahil dito, kailangang isaalang-alang mo kung paano nabuo ang salita at
kayarian nito.
Narito ang apat na kayarian ng salita:
➢
Payak - kung ito’y salitang-ugat lamang at walang panlapi. o
Halimbawa: anim, dilim, presyo, langis, tubig
➢
Maylapi - binubuo ng salitang-ugat at isa o higit pang panlapi o
Halimbawa: kasabay, tumugon, sabihin, pag-usapan,
pagsumikapan
➢
Inuulit - nagkakaroon ng reduplikasyon o pag-uulit sa salitang-ugat,
maaring ganap o di-ganap na pag-uulit.
o Halimbawa: sabi-sabi, sama-sama, tatakbo, aalis-alis
➢
Tambalan - kung pinagsama ang dalawang salita
o Halimbawa: Bahay-kalakal, balik-bayan,
kapitbahay, bahaghari

Naiuugnay ang kahulugan ng salita batay sa kayarian nito (FIOPT-Ia-b-61)
PANUTO
Basahin at unawain ang sumusunod na akda. Pagkatapos, sagutin ang kasunod
nitong mga gawain nang katapatan.
ANG KAHON NI PANDORA

Nang nalalang na ang lalaki, nagpasiya si Jupiter na lumalang ng babae upang
ipadala sa daigdig. Tinawag niya ang mga diyos at diyosa upang siya’y tulungan at sila’y
sumang-ayon.
Binigyan ni Venus ng kagandahan ang babae. Samantala, binigyan naman ito ni
Apollo ng hilig sa musika. Si Minerva nama’y nagbigay ng dunong at kakayahan sa paghabi
at para maiba sa karamihan, binigyan naman ni Merkuryo ang babae ng kaunting
pagkausyoso.
Nang ang babae ay matapos, anong ganda! Ipinagmalaki ng mga diyos ang kanilang
nilikha kaya pinangalanan nila itong Pandora, na ang kahuluga’y “alaala ng mga diyos”.
Pinaglooban siya ni Jupiter ng munting kahong maganda ang pagkakakilok, at may kasamang
gintong susi bilang alaala. Ipinagbilin ni Jupiter kay Pandora na huwag itong ihiwalay sa
kaniyang piling, at huwag na huwag itong bubuksan. Pagkatapos, pinapunta niya si Pandora
sa daigdig upang maging asawa ni Epimetheus.
Naging mabuting maybahay si Pandora. Masarap siyang magluto, laging abala sa
paglilinis ng bahay, mahusay maghabi at higit sa lahat, tumatalima sa bawat naisin ng
kaniyang asawa.
Hindi kailanman nawaglit sa kaniyang isip ang kahong yari sa garing na kaniyang
dala. Dahil sa ipinagkaloob na pagkausyoso, dumating ang panahong hindi na niya
mapaglabanan ang tuksong malaman kung ano ang laman nito. Kinuha niya ang gintong susi
na nakabitin na may tatlong sedang sinulid at kapagkuwa’y binuksan ang kahon. Unti – unti
niyang iniangat ang takip nito upang masilip ang laman.
Kaawa-awang Pandora! Ilang saglit lamang at ang silid ay napuno ng maliliit at
nagliliparang kulisap. Lumilipad na umuugong, at palibot–libot sa dingding hanggang
makalabas ng bintana. Ano ang kaniyang nagawa? Kaagad niyang isinara ang takip subalit
huli na sapagkat nasa labas na ng kahon ang mga impakto sa daigdig - kasalauhan,
katakawan, kalupitan, sakit, at iba pa. Mula noo’y naglipana na ang mga kulisap na
pinagmulan ng kapahamakan, salot at lumbay. Isang malaking kamalian ang pagkapagpalaya
sa kanila.
Mabuti na lamang at kaagad na naisara ni Panadora ang takip ng kahon. Kung hindi
nito agad nasarhan, pati sana ang pag-asa ay nakalipad ding kasama ng signos na may
pakpak. Kung nakawala ang pag-asa, lalong magiging kahambal-hambal ang kalagayan sa
daigdig. Sa kabutihang palad, naiwan ito. Ano kaya ang magagawa natin kung nakawala ito?
Gawain 1
Basahin ang mga sumusnod sa pangungusap. Isulat sa talahanayan sa ibaba ang
salitang-ugat ng mga salitang may salungguhit. Pagkatapos, tukuyin ang kahulugan ng mga
ito.
1. Nang malalang na ang lalaki, nagpasiya si Jupiter na lumalang ng babae upang
ipadala sa daigdig.
2. Ipinagbilin ni Jupiter kay Pandora na huwag itong ihiwalay sa kaniyang piling, at
huwag na huwag itong bubuksan.
3. Masarap siyang magluto, laging abala sa paglilinis ng bahay, mahusay maghabi at
higit sa lahat, tumatalima sa bawat naisin ng kaniyang asawa.
4. Hindi kailanman nawaglit sa kaniyang isip ang kahong yari sa garing na kaniyang
dala.
5. Dahil sa ipinagkaloob na pagkausyoso, dumating ang panahong hindi na niya
mapaglabanan ang tuksong malaman kung ano ang laman nito.
6. Ilang saglit lamang at ang silid ay napuno ng maliliit at nagliliparang kulisap.
7. Lumilipad na umuugong, at palibot–libot sa dingding hanggang makalabas ng
bintana.
8. Mula noo’y naglipana na ang mga kulisap na pinagmulan ng kapahamakan, salot at
lumbay.
9. Isang malaking kamalian ang pagkapagpalaya sa kanila.
10. Kung nakawala ang pag-asa, lalong magiging kahambal-hambal ang kalagayan sa
daigdig. Sa kabutihang palad, naiwan ito.
SALITA SALITANG-UGAT KAHULUGAN
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
Gawain 2
Suriin ang kayarian ng ilang mga salitang ginamit sa akdang binasa. Tukuyin kung ito ay payak,
maylapi, inuulit, o tambalan. Pagkatapos, ibigay ang kahulugan ng mga ito batay sa kayarian.
Mga Salita Kayarian Kahulugan
1. salot
2. paghabi
3. tukso
4. kahambal-hambal
5. dunong
6. pagkakalilok
7. pagkausyoso
8. lumbay
9. kalupitan
10. palibot-libot
PANGWAKAS/REPKSIYON
Mula sa mga isinagawang gawain, mahalagang maging mapanuri, at maging matiyaga
sa pagkilatis ng mga salitang gingamit sa isang akda. Ito ay nakatutulong upang mapadali ang
pag-unawa sa anumang uri ng akdang pampanitikang binabasa.
MGA SANGGUNIAN
Mga Aklat
Santos, Christiana S., et. al., 2015. Modyul 1: Diwatik, Lungsod
ng Malabon
Santiago, Alfonso, et.al. 2003. Makabagong Balarilang Filipino. Manila,

Rex Book Store
FILIPINO 10
UNANG MARKAHAN
Pangalan: _____________________________________________ Petsa: ___________

Pagtukoy sa mensahe at layunin ng napanood

Ang mitolohiya ay isang halos magkakabit-kabit na kumpol ng mga tradisyonal na
kuwento na binubuo ng isang partikular na relihiyon o paniniwala. Karaniwang tinatalakay
ng mga mito ang mga diyos at diyosa, at nagbibigay ng mga paliwanag hinggil sa mga likas
na kaganapan.
Layunin ng mitolohiyang manlibang, magbigay ng karagdagang kaalaman sa
maikling kasaysayan ng mga unang tao, at magturo o magtuwid ng kanilang kasalanan.
Nakakatulong ito sa ikakaganda at ikauunlad ng kultura na kinapapalooban ng mga
tradisyon, kaugalian at paniniwala. Nakakatulong din ito sa ikauunlad ng mga gawaing
panlipunan.
Upang magkaroon ng mas malalim na kaalaman tungkol sa mga tauhan at katangian
ng mga diyos at diyosa, panoorin ang bidyo sa link na ito
https://www.youtube.com/watch?v=eJCm8W5RZes.

Natutukoy ang mensahe at layunin ng napanood na cartoon ng isang mitolohiya
(F10PD-Ia-b-61)
PANUTO
Panoorin ang isang maikling bidyong karton ng mitolohiyang pinamagatang “Ang

Pagkawala ng Unang Serena” sa link na ito: https://www.youtube.com/watch?
v=euN3ls8iw3o. Pagkatapos, sagutin ang mga inihandang gawain nang may katapatan.
Gawain 1
Punan ang story web ng mga hinihinging impormasyon batay sa napanood
Paksa Mga Tauhan Tagpuan
Pamagat
___________________________________
Suliranin: Wakas:
Solusyon:
Gawain 2
Punan ang tsart sa ibaba ng pangalan ng tauhan sa napanood at isulat ang mga
katangian na nais at hindi nais tularan. Ibigay ang iyong dahilan o opinyon kung bakit nais
o hindi mo sila nais tularan.
Tauhan Nais Tularan Hindi Nais Dahilan o Opinyon

Tularan
Gawain 3
Tukuyin ang mensahe o aral sa napanood na bidyo at ang mga patunay dito. Isulat sa
ibaba ang mga kasagutan.
Mensahe o aral mula sa napanood:

_____________________________________________
_____________________________________________
Patunay Patunay Patunay
Matapos kong sagutan ang mga gawain, natutunan kong _______________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
MGA SANGGUNIAN
A. Aklat
Marasigan, Emily V., Del Rosario, Mary Grace. (2015). Pinagyamang Pluma. Quezon
City: Phoenix Publishing House, Inc,
B. Internet
• https://tl.wikipedia.org/wiki/Mitolohiyang_Pilipino
• https://www.youtube.com/watch?v=eJCm8W5RZes.
FILIPINO 10
UNANG MARKAHAN
Pangalan: _____________________________________________ Petsa: ___________
Pagpapahayag ng sariling opinyon

Naranasan mo na bang magtiwala o pagkatiwalaan? Naranasan mo na bang mainggit
o kainggitan? May iniibig ka ba pero hindi ka pansin? O may humahanga sa iyo pero
inilihim?
Karaniwan na sa atin ang humanga sa magagandang babae’t matitipunong lalaki.
Mapatutunayan ito sa pagkahilig nating manood ng mga artista at beauty pageant at pumili
ng ating kandidata’t kandidato. Sa dami ng magagandang babae’t lalaki sa mundo, sino sa
palagay mo ang nagtataglay ng halos perpektong kagandahan?
Matutunghayan natin ngayon sa akdang ating babasahin kung paano ilarawan ang
katangian ng mga pangunahing tauhan at kung paano naipakita ng bawat isa ang tunay at
wagas na pagmamahalan sa kabila ng mga pagsubok sa kanilang buhay.

Naipahahayag nang malinaw ang sariling opinyon sa paksang tinalakay (F10PS-Ia-b-
64).
PANUTO
Muling balikan mitolohiya ng Roma na pinamagatang Cupid at Psyche sa unang
MELC at sagutin ang mga sumussunod na Gawain..
Gawain 1
Suriin ang nilalaman ng akdang binasa sa pamamagitan ng pagsagot sa mga
sumusunod na tanong. Itiman ang letra ng tamang sagot bago ang bilang.
ⓐⓑⓒⓓ 1. Siya ang diyosa ng kagandahan. Kalapati ang kaniyang sagisa

a. Diana b. Minerva c.Venus d. Vesta
ⓐⓑⓒⓓ 2. Sa akdang binasa, ano ang nag-udyok sa mga kapatid ni Psyche para siya’y
pagplanuhan ng kaniyang ikapapahamak?
a. inggit b. kagandahan c. ginto d. tiwala
ⓐⓑⓒⓓ 3. Ano ang nawala kay Psyche bilang asawa nang pakinggan niya ang payo ng
kaniyang mga kapatid laban sa kaniyang asawa at tangkaing patayin ito gamit
ang puyal?
a. inggit b. kagandahan c. ginto d. tiwala ⓐⓑⓒⓓ 4. Bakit naiingit si
Venus kay Psyche na isang mortal lamang?
a. dahil sa anak c. dahil sa ginto
b. dahil sa kagandahan d. dahil sa tiwala
ⓐⓑⓒⓓ 5. Paano tinapos ng may-akda ang mitolohiya?
a. Paglalahad ng isang bagong suliranin
b. Pagbibigay ng isang rekomendasyon
c. Paglalahad ng isang paglalagom
d. Pag-iiwan ng katanungan
Gawain 2
Basahin ang mga pahayag o kaisipang nasa kahon. Pagkatapos, magbigay ng
sariling opinyon o pananaw kaugnay nito gamit ang mga salita o parirala sa pagbibigay
ng opinyon.
Hindi pangkaraniwan ang pag-iibigan nina Cupid at Psyche kaya’t may mga hadlang at mahirap
silang pinagdaanan. Ano naman ang maging pananaw o opinyon mo kung may makita kang
magkasintahan o nagmamahalang sa tingin ng lipunan o ginagalawang paligid ay alanganin o hindi
sila para sa isa’t isa tulad ng:
- Ang babae ay mala-diyosa samantalang ang lalaki ay mala-halimaw
- Ubod ng yaman ang lalaki subalit napakahirap ng babae
- Napakaputi ng babae samantalang maitim ang lalaki
- Malaki ang agwat ng edad ng babae sa mas bata niyang kasintahan
- Mula sa pamilyang matatalino at nakapag-aral ang lalaki subalit mula sa isang
kahig isang tuka naman ang babae
Ang unang naisip ko ay Ang opinyon o pananaw ko sa sitwasyon nila

_________________________________________ ay
_________________________________________ ______________________________________
_________________________________________ ______________________________________
_________________________________________ ______________________________________
_________________________________________ ______________________________________
_________________________________________ ______________________________________
____________________ ______________________________________
Ang sasabihin ko sa mga taong nanghuhusga ay ________________________________________________

_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
Ang ipapayo ko sa magkasintahan ay ________________________________________________________

________________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
FILIPINO 10
UNANG MARKAHAN
Pangalan: _____________________________________________ Petsa: ___________
Gamit ng Pandiwa

Upang maging mabisa ang pagsasalaysay, paglalahad at pagsusuri ng mga mito,
mahalagang magkaroon ng malawak na kaalaman sa gamit ng pandiwa.
Ang pandiwa ay maaaring gamitin bilang aksyon, karanasan at pangyayari. Ginagamit
ito bilang AKSYON kapag may tagaganap o aktor ng kilos. Malinaw
itong nakikita sa pamamagitan ng panlaping -um, mag-, ma-, magma, mang, maki at mag-an.
Halimbawa: Naglakbay si Bugan patungo sa tahanan ng mga diyos.

Pandiwa: Naglakbay Panlapi: mag- Salitang-ugat: lakbay
Tagaganap: Bugan (paksa ng pangungusap) Gamit: AKSYON
Ang pandiwa bilang KARANASAN naman ay kadalasang naipapahayag

naipahahayag kapag may damdamin ang pangungusap at may tagaramdam ng emosyon
o damdamin na nakapaloob sa pangungusap.
Halimbawa: Nalungkot ang lahat sa masamang nangyari.
Pandiwa: Nalungkot (damdamin) Panlapi: ma- Salitang-ugat: lungkot
Tagaramdam ng emosyon: lahat (paksa ng pangungusap) Gamit: KARANASAN
Sa PANGYAYARI, ang pandiwa ay resulta ng pangyayari.

Halimbawa: Sumaya ang mukha ni Venus dahil sa magandang paraiso.
Pandiwa: Sumaya (resulta ng pangyayari) Panlapi: um- Salitang-ugat: saya
Dahilan: magandang paraiso Gamit: PANGYAYARI

Nagagamit nang wasto ang pandiwa sa pagsasaad ng aksyon, pangyayari at karanasan
(F10WG-Ia-b-57)
PANUTO
Basahin, unawain at suriin ang mga gawaing tiyak na lilinang sa iyong kasanayan sa
Filipino. Sagutin ang mga ito nang buong husay at katapatan.
Gawain 1
Basahin ang mga sumusunod na pangungusap. Pagkatapos, suriin ang gamit ng
pandiwa sa pamamagitan ng pagpuno sa hinihiling ng talahanayan.
1. Tumalima si Psyche sa lahat ng gusto ni Venus.
Pandiwa: Panlapi: Salitang-ugat:
Tagaganap (paksa): Gamit:
2. Natuwa si Bumabaker sa paliwanag ni Bugan.
Tagaramdam: Gamit:
3. Nalunod ang mga tao dahil sa matinding baha.

Dahilan: Gamit:
Gawain 2
Suriin ang mga sumusunod na pangungusap. Bilugan ang pandiwa at salungguhitan
ang tagaganap o resulta ng isang pangyayari. Isulat ang gamit nito sa patlang.
_____________ 1 Ginawa ni Psyche ang lahat upang maipaglaban ang pagmamahal kay Cupid.
_____________ 2 Si Venus ay nanibugho sa kagandahan ni Psyche.
_____________ 3 Nalungkot si Bantugan sa utos ng hari.
_____________ 4 Ang lahat ng kababaihan ay umibig kay Bantugan.
_____________ 5 Hindi nasiyahan si Jupiter sa ginawang pagpapahirap ni Venus kay Psyche.
_____________ 6 Si Psyche ay patuloy na naglakbay sa kaharian ng mga diyos.
_____________ 7 Lalong sumidhi ang pagseselos niya kay Psyche.
_____________ 8 Ibinuhos niya sa harap ni Psyche ang isang malaking lalagyan.
_____________ 9 Umuwi siya sa tahanan ni Venus.
_____________ 10 Dahil sa paghihirap, natukso siyang tumalon.
Gawain 3
Bumuo ng pangungusap na nagpapahayg ng iyong sariling opinyon o pananaw
tungkol sa mga sumusunod na paksa gamit ang mga pandiwang ginamit bilang aksyon,
pangyayari, at karanasan.
PAKSA AKSYON PANGYAYARI KARANASAN

1. Community
Quarantine
2. Frontliner
3. CoViD-19
Matapos kong sagutan ang mga gawain, natutunan kong _____________________
_________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________
___________________________________________________________________
MGA SANGGUNIAN
A. Aklat
• Ambat, Vilma, et.al. 2015. Panitikang Pandaigdig: Modyul para sa Mag-aaral ng

Filipino10, Pasig City, Department of Education –IMCS.
FILIPINO 10
UNANG MARKAHAN
Pangalan: _____________________________________________ Petsa: ___________
Pokus ng Pandiwa

Pokus ang tawag sa relasyon o ugnayang pansemantika ng pandiwa sa simuno o
paksa ng pangungusap. Naipapakita ito sa pamamagitan ng taglay na panlapi ng pandiwa.
Pokus ng Pandiwa = PD (Pandiwa) + PK (Paksa/Simuno)
1. Pokus sa
Tagaganap (Aktor)
Ang paksa ang tagaganap ng kilos na isinasaad ng pandiwa sa pangungusap. Ito ay
sumasagot sa tanong na “sino”. Ang mga panalaping ginagamit sa pandiwa ay mag- , um- ,
mang- , ma- , maka- , makapag- , maki- , magpa-.
Halimbawa:
Naglunsad ng proyekto ang mga kabataan para sa mga mamamayan.
Pandiwa Naglunsad
Salitang-ugat Lunsad
Panlapi Mag-
Paksa Kabataan
2. Pokus sa layon (Gol)

Ang paksa ang layon ng pandiwa sa pangungusap. Ito ay sumasagot sa tanong na
"ano”. Ginagamitan ito ng mga panlaping makadiwang -in- , -i- , -ipa- , ma- , -an.
Halimbawa:
Niluto ni Ginang Cook ang gulay sa kusina para sa mga bata.
Pandiwa Niluto
Salitang-ugat Luto
Panlapi -in
Paksa gulay
3. Pokus sa Tagatanggap (Benepaktibo)

Ang paksa ang tumatanggap sa kilos ng pandiwa sa pangungusap. Sumasagot sa
tanong na "para kanino”. Ang mga panlaping makadiwang ginagamit ay i- , -in , ipang- ,
ipag-.
Halimbawa:
Ipagluto natin ng fried chicken at lasagna sina Chicky at Sanya.
Pandiwa Ipagluto
Salitang-ugat Luto
Panlapi Ipag-
Paksa Chicky at Sanya
4. Pokus sa Gamit (Instrumental)
Ang paksa ang kasangkapan o bagay na ginagamit upang maisagawa ang kilos ng
pandiwa sa pangungusap. Ginagamitan ng mga panlaping makadiwang ipang- , maipang-.
Halimbawa:
Ipinamunas ni Marco ang basahan sa mesa.
Pandiwa Ipinampunas
Salitang-ugat punas
Panlapi Ipang-
Paksa basahan
Nagagamit nang wasto ang pandiwa:

1. pokus ng pandiwa – tagaganap at layon sa pagsulat ng paghahambing at pagsulat ng
kuwento (F10WG-IIa-b-66)
2. pinaglalaanan at kagamitan sa paghahambing ng kultura ng ibang bansa
(F10WG-IIa-b-67)
Gawain 1
Suriin ang mga sumusunod na pangungusap. Itala ang tamang sagot sa kahon ayon sa
hinihinging bawat bilang
1. Ang masarap na ulam ay niluto ni nanay para sa amin.
Pandiwa
Salitang-ugat
Panlapi
Paksa
Pokus ng Pandiwa
2. Kumain ang mga bata ng Pancit Malabon sa hardin ni Sita.

Pandiwa
Salitang-ugat
Panlapi
Paksa
Pokus ng Pandiwa
3. Ipantali mo ang lubid sa mga bagong pitas na sitaw para sa mga kaibigan
Pandiwa
Salitang-ugat
Panlapi
Paksa
Pokus ng Pandiwa
4. Ang mga sariwang bulaklak ay pinitas ni Flower sa hardin ni Ayat para

kay Mela.
Pandiwa
Salitang-ugat
Panlapi
Paksa
Pokus ng Pandiwa
Gawain 2
Suriin ang mga pangungusap. Bilugan ang pandiwa at salungguhitan ang paksa sa
bawat pangungusap. Isulat sa patlang ang pokus nito.
__________1. Gamitin nang madalas ang alkohol sa paghugas ng kamay.
__________2. Nilabhan ni Washy ang mga lumang damit para sa mga bata.
__________3. Ipanghugas mo ang steel wool.
__________4. Ikuha mo ng pagkain sina Maca at Roni.
__________5. Ang sinaing ay bantayan natin.
__________6. Ang mga mamamayan ay nabigla sa balitang pangkalusugan.
__________7. Natanggap ng mga magsasaka ang mga bagong binhi.
__________8. Ipagluto natin ng miryenda ang mga frontliner ng bayan.
__________9. Masayang nakatanggap ang mga mamamayan ng relief goods.
__________10. Ang face mask ay ipantakip mo sa iyong ilong at bibig.
Gawain 3
Bumuo ng pangungusap gamit ang iba pang pokus ng pandiwa. Gawing batayan ang
punong pangungusap. Bilugan ang pandiwang ginamit at salungguhitan naman ang paksa.
1. Batayang pangungusap: Si Nanay ay nagluto ng ulam para sa mga frontliner.

a. Layon: _________________________________________________________
b. Gamit: _________________________________________________________
c. Tagatanggap: ____________________________________________________
2. Batayang pangungusap: Ipanahi natin ng maraming face mask ang mamamayan.
a. Tagaganap: _____________________________________________________
b. Layon: _________________________________________________________
c. Gamit: _________________________________________________________
3. Pinitas ni Flower ang bulaklak sa hardin ni Vase para kay Stem.
a. Tagaganap: _____________________________________________________
b. Tagatanggap: ____________________________________________________
c. Gamit: _________________________________________________________
Sa pamamgitan ng mga isinagawang pagsasanay, natitiyak kong nagamit mo ang
pandiwa nang may kahusayan. Nakapagsagawa ka ng paghahambing at pagsasalaysay at higit
sa lahat nakilala mo ang kultura ng Pilipinas at ibang bansa sa mga akdang sinuri at
pamamagitan ng paggamit ng pokus ng pandiwa.
MGA SANGGUNIAN
Aklat
• Ambat, Vilma C., et.al, 2015. Panitikang Pandaigdig, Modyul para sa mga
Mag-
aaral ng Filipino 10, Pasig City, Department of Education – IMCS, Vibal
Group Inc.
• Santiago, Alfonso O, et. al., 2003. Makabagong Balarilang Filipino.
Lungsod ng Quezon. Rex Publishing Company, Inc.
FILIPINO 10
UNANG MARKAHAN
Pangalan: _____________________________________________ Petsa: ___________
Pagsusuri sa tiyak na bahagi ng parabula

Ang parabula ay madalas na hango sa Banal na Kasulatan at kuwentong umaakay sa
tao sa matuwid na landas ng buhay. Nagtuturo ito ng moral at relihiyosong aral na
naglalarawan ng katotohanan o tunay na nagyayari sa ating buhay.
Kadalasan, ang mga parabula sa Bibliya ay ang mga talinghagang binanggit ni Hesus
na nagtuturo ng katangian ng kaharian ng Diyos.
Ang salitang parabula ay buhat sa salitang Griyegong parabole na nangangahulugang
pagtatabihin ang dalawang bagay upang pagtularin. Samakatuwid, ang isang parabula ay
gumagamit ng pagtutulad at metapora upang bigyang-diin ang kahulugan nito. Di tulad ng
pabula, ang parabula ay gumagamit ng tao bilang mga tauhan. Kung ito’y gumagamit ng
hayop bilang tauhan, ito’y nananatili sa kani-kanilang kaanyuan.
Ang mga detalye at mga tauhan sa parabula ay hindi nagbibigay ng malalim na
kahulugan sapagkat ang binibigyang-pansin ay aral sa kuwento. Marami ang nais iparating ng
mga parabula sa atin kaya dapat natin itong isabuhay lalo pa at ito ay nakasulat sa banal na
Bibliya.
Nasusuri ang tiyak na bahagi ng napakinggang parabula na naglalahad ng
katotohanan, kabutihan at kagandahang asal (F10PN-Ib-c-63)
PANUTO
Basahin at unawain mabutig ang isang halimbawa ng parabula. Pagkatapos, sagutin
ang mga kasunod nitong gawain nang buong husay at katapatan.
PARABULA NG SAMPUNG DALAGA

mula sa Mateo 25:1-13
1 “Ang kaharian ng langit ay maitutulad dito. May sampung dalagang lumabas upang
sumalubong sa lalaking ikakasal. Bawat isa'y may dalang ilawan. 2 Ang lima sa kanila'y
hangal at ang lima nama'y matatalino. 3 Ang mga hangal ay nagdala ng kanilang mga ilawan
ngunit hindi nagbaon ng langis. 4 Ang matatalino nama'y nagbaon ng langis, bukod pa sa
nasa kanilang mga ilawan. 5 Naantala ang pagdating ng lalaking ikakasal kaya't inantok at
nakatulog sila sa paghihintay.
6 “Ngunit nang hatinggabi na'y may sumigaw, ‘Narito na ang lalaking ikakasal!
Lumabas na kayo upang salubungin siya!’ 7 Agad bumangon ang sampung dalaga at inayos
ang kanilang ilawan. 8 Sinabi ng mga hangal sa matatalino, ‘Bigyan naman ninyo kami kahit
kaunting langis. Aandap-andap na ang aming mga ilawan.’
9 “‘Baka hindi ito magkasya sa ating lahat. Mabuti pa'y pumunta muna kayo sa
tindahan at bumili ng para sa inyo,” tugon naman ng matatalino. 10 Kaya't lumakad ang
limang dalagang iyon upang bumili ng langis. Habang wala sila, dumating ang lalaking
ikakasal. Ang limang nakahanda ay kasama niyang pumasok sa kasalan, at isinara ang pinto.
11 “Pagkatapos, dumating naman ang iba pang dalaga. ‘Panginoon, panginoon, papasukin po
ninyo kami!’ pakiusap nila.
12 “Ngunit tumugon siya, ‘Sino ba kayo? Hindi ko kayo kilala.’

13 Pagkatapos nito'y sinabi ni Jesus, “Kaya't magbantay kayo, sapagkat hindi ninyo
alam ang araw o ang oras man.”
Gawain 1
Sa pamamagitang ng word association, magbigay ng mga salitang maaaring iugnay
sa mga salita sa loob ng bilog.
Hangal Matalino
Kaharian
Gawain 2
Suriin ang parabulang binasa sa pamamagitan ng pagsagot sa mga sumusunod na
gabay na tanong.
1. Paghambingin ang mga dalagang hangal at matatalino sa tulong ng venn diagram.
Mga dalagang
hangal Mga dalagang
matatalino
Pagkakatulad
2. Ibigay ang kahulugan ng mga simbolismong ginamit sa akda.
SIMBOLISMO KAHULUGAN
1. Ilawan
2. Langis
3. Kaharian
Gawain 3
Itala sa talahanayan ang bahaging para sa iyo ay naglalahad ng katotohanan,
kabutihan, at kagandahang-asal ng isang tao sa parabulang binasa.
Katotohanan Kabutihan Kagandahang-asal
Pangwakas/Repleksiyon
Natutunan kong_______________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
Mga Sanggunian
https://www.biblegateway.com/passage/?search=Mateo+25%3A1-13&version=MBBTAG
FILIPINO 10
UNANG MARKAHAN
Pangalan: _____________________________________________ Petsa: ___________
Pagsusuri sa nilalaman, kakanyahan at elemento ng akda

Alam mo ba na ang salitang mitolohiya ay nangangahulugang agham o pag-aaral ng
mga mito/myth at alamat? Tumutukoy ito sa kalipunan ng mga mito mula sa isang pangkat ng
tao sa isang lugar na naglalahad ng kasaysayan ng mga diyos-diyosan noong unang panahon na
sinasamba, dinarakila at pinipintakasi ng mga sinaunang tao. Ang salitang mito/myth ay galing
sa salitang Latin na mythos at mula sa Greek na muthos, na ang kahulugan ay kuwento. Ang
muthos ay halaw pa sa mu, na ang ibig sabihin ay paglikha ng tunog sa bibig.
Sa klasikal na mitolohiya, ang mito ay representasyon ng marubdob na pangarap at
takot ng mga sinaunang tao. Nakatutulong ito upang maunawaan ng mga sinaunang tao ang
misteryo ng pagkakalikha ng mundo, ng tao, at ng mga katangian ng iba pang mga nilalang.
Ipinaliliwanag rin dito ang nakatatakot na puwersa ng kalikasan sa daigdig – tulad ng
pagpapalit ng panahon, kidlat, baha, kamatayan, at apoy. Ito ay naglalahad ng ibang daigdig
tulad ng langit at ilalim ng lupa. Hindi man ito kapani-paniwalang kuwento ng mga diyos,
diyosa, at mga bayani, itinuturing itong sagrado at pinaniniwalaang totoong naganap.
Karaniwang may kaugnayan ito sa teolohiya at ritwal.
Sa Pilipinas naman, ang mito ay kinabibilangan ng mga kuwentong-bayang naglalahad
tungkol sa mga anito, diyos at diyosa, at mga kakaibang nilalang. Maaaring matagpuan ang
mga mitong ito sa mga kuwentong-bayan at epiko ng mga pangkat-etniko sa kasalukuyan.
Mayaman sa ganitong uri ng panitikan ang mga naninirahan sa bulubundukin ng Luzon,
Visayas, at Mindanao. May kuwento tungkol sa pagkagunaw ng daigdig ang mga Ifugao.
Inilarawan sa kanilang epikong “Alim” kung paano nagunaw ang daigdig. Ayon dito,
nagkaroon ng malaking pagbaha sa mundo at ang tanging nakaligtas ay ang magkapatid na sina
Bugan (babae), at Wigan (lalaki). Sa kanila nagmula ang bagong henerasyon ng mga tao sa
mundo.
Nasusuri ang nilalaman, elemento at kakanyahan ng binasang akda gamit ang mga
ibinigay na tanong at binasang mitolohiya (F10PB-Ib-c-63)
PANUTO
Basahin at unawaing mabuti ang mitolohiyang Cupid at Pshyche na isinalaysay ni Apuleius,
isang manunulat na Latino. Pagkatapos, sagutin ang mga kasunod nitong mga gawain nang buong
katapatan.
Gawain 1
Suriin ang mga katangian nina Cupid at Psyche ayon sa kanilang kilos o gawi,
nararamdaman, at paniniwala.
PAGSUSURI SA MGA
PANGUNAHING TAUHAN
CUPID PSYCHE
PANINIWALA PANINIWALA
NARARAMDAMAN NARARAMDAMAN
KILOS O GAWI KILOS O GAWI

Gawain 2
Ibuod ang mitolohiyang binasa gamit ang grapikong pantulong sa ibaba.
SIMULA
WAKAS
PATAAS NA
AKSIYON
PABABANG
AKSIYON
KASUKDULAN
Gawain 3
Magsalaysay ng isang nabasa, narinig o napanood na mito ng Pilipinas o anumang kauri
nito. Gumamit ng grapikong pantulong sa pagsasalaysay. Isaalang-alang ang iba’t ibang elemento
ng mitolohiya.
Rubrik sa Pagmamarka
Pamantayan 5 3 1
Nilalaman Napakalinaw ng Malinaw ang Hndi malinaw ang
pagkakasalaysay ng pagkakasalaysay ng pagkakasalaysay ng
mga pangyayari mga pangyayari mga pangyayari
Paggamit ng Nakatulong ang Gumamit ng Hindi gumamit ng
grapikong grapikong grapikong grapikong
pantulong pantulong upang pantulong ngunit pantulong
malinaw na hindi ito gaanong
nakatulong upang
maisalaysay ang mga maisalaysay ang
pangyayari mga pangyayari
Estruktura ng Walang Halos walang Maraming
pangungusap pagkakamali sa pagkakamali sa pagkakamali sa
estruktura ng mga estruktura ng mga estruktura ng mga
pangungusap at pangungusap at pangungusap at
gamit ng mga salita. gamit ng mga salita. gamit ng mga salita.
Mekaniks Walang Halos walang Maraming
pagkakamali sa mga pagkakamali sa mga pagkakamali sa mga
bantas, bantas, bantas,
kapitalisasyon at kapitalisasyon at kapitalisasyon at
pagbabaybay. pagbabaybay. Pagbabaybay
Mula sa sinagutang gawain, naisa-isa mo ang mga elemento ng mitolohiya na makatutulong sa bawat mag-
aaral
upang higit na maunawaan ang daloy ng mitolohiyang nabasa na lalong naunawaan sa pamamagitan ng
paggamit ng mga grapikong pantulong.
MGA SANGGUNIAN
A. Aklat
• Vilma C. Ambat, et.al. (2015) Filipino 10. Panitikang Pandaigdig. Pilipinas:
Vibal Group, Inc. Pahina 14-22
B. Internet
• https://www.scribd.com/document/400034306/Elemento-Ng-Mitolohiya
FILIPINO 10
UNANG MARKAHAN
Pangalan: _____________________________________________ Petsa: ___________
Pagbibigay-puna sa mga salita ang ekspresiyong giamit sa akda

Ang Syria ay isang bansa sa Timog Kanlurang Asya. Nasa hangganan ito ng Lebanon,
Israel, Jordan, Iraq at Turkey.
Sa Syria isinilang ang isa sa mga pinakalumang uri ng pagsulat, ang Phoenician. Di naglaon
ay umusbong ang isang uri ng akdang pampanitikan na gumabay sa buhay ng mga tao. Ito ang
tinatawag na parabula. Ang salitang ito ay buhat sa salitang Griyego na parabole na
nangangahulugang pagtatabihin ang dalawang bagay upang pagtularin. Gumagamit ito ng tayutay
na pagtutulad at metapora upang bigyang-diin ang kahulugan nito. Isa sa mga kilalang parabula ng
Syria ay ang “Tusong Katiwala” mula sa Bagong Tipan (kasunduan ng diyos at tao).

Nabibigyang-puna ang istilo ng may-akda batay sa mga salita at ekspresyong ginamit sa
akda at ang bisa ng paggamit ng mga salitang nagpapahayag ng matinding damdamin (F10PT-Ib-c-
62);
PANUTO
Basahin at unawain ang mga mahahalagang konseptong nakapaloob sa akda. Sagutin ang mga
kasunod nitong mga gawain nang may katapatan.
ANG TUSONG KATIWALA

(Lukas 16:1-15)
Philippine Bible Society
1) Nagsalita uli si Hesus sa kaniyang mga alagad, “May taong mayaman na may isang
katiwala. May nagsumbong sa kaniyang nilulustay nito ang kaniyang ari-arian. 2) Kaya’t
ipinatawag niya ang katiwala at tinanong, ‘Ano ba itong naririnig ko tungkol sa iyo? Ihanda mo ang
ulat ng iyong pangangasiwa sapagkat tatanggalin na kita sa iyong tungkulin.’ 3) Sinabi ng katiwala
sa kanyang sarili, ‘Ano ang gagawin ko? Aalisin na ako ng aking amo sa pangangasiwa. Hindi ko
kayang magbungkal ng lupa; nahihiya naman akong magpalimos. 4) Alam ko na ang aking
gagawin! Maalis man ako sa pangangasiwa ay may tatanggap naman sa akin sa kanilang tahanan.
5) Isa-isa niyang tinawag ang mga may utang sa kaniyang amo. Tinanong niya ang una,
‘Magkano ang utang mo sa aking amo?’ 6) Sumagot ito, ‘Isandaang tapayang langis po.’ ‘Heto ang
kasulatan ng iyong pagkakautang. Dali! Maupo ka’t palitan mo, gawin mong limampu,’ sabi ng
katiwala. 7) At tinanong naman niya ang isa, ‘Ikaw, gaano ang utang mo?’ Sumagot ito, ‘Isandaang
kabang trigo po.’ ‘Heto ang kasulatan ng iyong pagkakautang,’ sabi niya. ‘Isulat mo, walumpu.’ 8)
Pinuri ng amo ang tusong katiwala dahil sa katalinuhang ipinamalas nito. Sapagkat ang mga
makasanlibutan ay mas mahusay gumawa ng paraan kaysa mga maka-Diyos sa paggamit ng mga
bagay ng mundong ito.
9) At nagpatuloy si Hesus sa pagsasalita, “Kaya’t sinasabi ko sa inyo, gamitin ninyo ang
kayamanan ng mundong ito sa paggawa ng mabuti sa inyong mga kapwa upang kung maubos na
iyon ay tanggapin naman kayo sa tahanang walang hanggan. 10) Ang mapagkakatiwalaan sa maliit
na bagay ay mapagkakatiwalaan din sa malaking bagay; ang mandaraya sa maliit na bagay ay
mandaraya rin sa malaking bagay. 11) Kaya kung hindi kayo mapagkakatiwalaan sa mga
kayamanan ng mundong ito, sino ang magtitiwala sa inyo ng tunay na kayamanan? 12) At kung
hindi kayo mapagkakatiwalaan sa kayamanan ng iba, sino ang magbibigay sa inyo ng talagang para
sa inyo?
13) “Walang aliping maaaring maglingkod nang sabay sa dalawang panginoon sapagkat
kamumuhian niya ang isa at iibigin ang ikalawa, paglilingkuran nang tapat ang isa at hahamakin
ang ikalawa. Hindi kayo maaaring maglingkod ng sabay sa Diyos at sa kayamanan.” 14) Nang
marinig ito ng mga Pariseo, kinutya nila si Jesus sapagkat sakim sila sa salapi. 15) Kaya’t sinabi
niya sa kanila, “Nagpapanggap kayong matuwid sa harap ng mga tao, ngunit alam ng Diyos ang
nilalaman ng inyong mga puso. Sapagkat ang itinuturing na mahalaga ng mga tao ay kasuklam-
suklam sa paningin ng Diyos.
Gawain 1
Gamit ang Jumbled word puzzle, ayusin ang mga letra upang mabuo ang salita na aangkop
sa kahulugang naibigay. Isulat ang sagot sa patlang
__________1. ginastos sa walang kabuluhang bagay (INULSYTA)

__________2. banga o sisidlan na lagayan ng tubig na gawa sa luwad (ATPAANY)
__________3. ininsulto o pagtrato ng masama (IKUTNYA)
__________4. manlilinlang o mandaraya (USTO)
__________5. katulong o tagapagsilbi (AKTIAWAL)
__________6. paggawa kung ano ang tama (AMTWUID)
__________7. katibayan o kasunduan (KSAULAATN)
__________8. pamamahala o pagpapatakbo ng isang institusyon (PNAGANGASIAW)
__________9. tumutukoy sa mga naniniwala sa turo ni Jesus (LAGADA)
__________10. responsibilidad ng isang indibidwal (TNUGKUNLI)
Gawain 2
Mula sa binasang parabula, bigyang-puna ang istilo ng may-akda batay sa mga salita at
ekspresiyong ginamit sa pamamagitan ng pagkilala sa damdaming ipinahahayag sa mga
sumusunod na bahagi ng parabula. Hanapin sa loob ng kahon ang damdaming angkop sa pahayag.
__________1. “May taong mayaman na may isang katiwala. May nagsumbong sa kaniya na
nilustay nito ang kaniyang ari-arian”.
__________2. “Ano itong naririnig ko tungkol sa iyo? Ihanda mo ang ulat ng iyong pangangasiwa
sapagkat tatanggalin na kita sa iyong tungkulin”.
__________3.“Ano ang gagawin ko? Aalisin na ako ng aking amo sa pangangasiwa. Hindi ko
kayang magbungkal ng lupa; nahihiya naman akong magpalimos.”
__________4. “ Kaya’t sinasabi ko sa inyo, gamitin ninyo ang kayamanan ng mundong ito sa
paggawa ng mabuti sa inyong mga kapwa upang kung maubos na iyon ay tanggapin
naman kayo sa tahanang walang hanggan.”
__________5.“At kung hindi kayo mapagkakatiwalaan sa kayamanan ng iba, sino ang magbibigay
sa inyo ng talagang para sa inyo?”
lungkot galit panghihinayang

pagtataka pagkaawa pag-aalinlangan
Gawain 3
Piliiin sa loob ng simbolong puso ang mga emosyonng ipinapahiwatig ng pahayag sa ibaba.
Isulat ang sagot bago ang bilang.
Panunumbat Pagtataka Lungkot

Paghanga Pagkasabik Galit
Panghihinayang Pag-aalinlangan
Pagtatampo Pagkatakot Pagtataka
_____________1. Bakit ngayon mo lang ibinigay sa akin ito?Ang tagal ko nang hinihintay.
_____________2. Huwag po! Nagmamakaawa ako, huwag mo pong ituloy ang binabalak mong
masama.
_____________3. Simula nang makilala ko siya, ngayon ko lng lang masilayan ang ngiti sa
kaniyang mga labi.
_____________4. Kung nakinig sana ako sa mga payo ng aking mga magulang, marahil isa na rin
akong matagumpay na propesyunal.
_____________5. Titingnan ko kung makakasama ako sa dadaluhan ninyong party mamayang
gabi. Magpapaalam muna ako sa kung papayagan ako.
_____________6. Nakikiramay ako sa pagkawala ng minamahal mong alaga.
_____________7. Wow! Kakaiba ang regalong ito, ngayon ko lang ito nasilayan.
_____________8. Ang nalalapit mong pag-uwi ay inaabangan ko.
_____________9. Hindi ko gusto ang pananalita mo, dahan-dahan ka nga!
____________10. Siya na lang lagi ang binibigyan mo ng atensiyon. Anak niyo rin naman ako ah.
Gawain 4
Punan ng angkop na salita ang patlang upang mabuo ang diwa ng talata. Gamitin ang mga
salitang nakalimbag sa ibaba.
Aray! Naku! Ha! Ayaw ko!

Bilisan mo! Bukangliwayway Grabe!
Madaling araw pa lamang ay naglalakad na si Mang Berto sa isang masukal o madawag na
daan patungo sa kaniyang bukid. Walang ano-ano’y, may narinig siyang kaluskos. Dahil madilim
pa, di niya masyadong maaninag kung ano iyon. Ginamit niya ang dala nitong flashlight. 1)
“_____________ napakalaking ahas!” Tumakbo siya at tumungo sa ibang parte ng daan subalit
dahil sa katandaan ay nahirapan na siyang tumakbo nang mabilis. Sa kasamaang palad, siya ay
napatid ng isang nabuwal na puno na sanhi ng kaniyang pagkabuwal at pagkabagok ng ulo sa bato. 2
“______________ ang sakit ng ulo ko!” Dahan-dahan siyang bumangon at umupo. Mahapdi ang
sugat sa kaniyang ulo ngunit tiniis niya. Wala siyang ibang maaasahan dito kundi ang sarili niya.
Pinalakas niya ang sarili saka hinay-hinay na bumalik sa kanilang tahanan.
Nabigla ang anak sa kaniyang nakita. “Itay, bakit anong nangyari sa inyo?” Isinalaysay ng
matanda ang buong pangyayari. “Anak, 3) __________kumuha ka ng gamot para sa lolo mo.” 3
“)________lolo malalim ang sugat niyo.” ”Dadalhin ka namin sa doktor itay. Kailangang matahi
itong sugat mo.” “Doktor?4) ____________. Mabuti na pakiramdam ko, di na masakit ang sugat
ko” sinasabi lng ni Mang Berto pero sa totoo lng di pa niya naranasang pumunta sa doktor sa tanang
buhay niya kaya takot siyang pumunta dito “Itay kailangan nating ipatahi ang sugat niyo. Di iyan
magagamot kung di natin dadalhin doon.” Walang nagawa si Mang Berto kundi sumunod. Takot
man siya kasama naman niya ang anak at apo. 5)______, ang karayom. Nagulat siya nang makita
ang karayom na gagamitin sa kanya. “Huwag po kayong matakot, lolo,” sabi ng doktor. “Mabilis lng
ito.” Sobrang kaba niya pero naroong nakaalalay ang kaniyang pamilya hanggang matapos ito.
Mula sa isinagawang mga gawain, natutunan mo ang iba’t ibang paraan sa pagpapahayag ng
emosyon o sidhi ng damdamin. Ang pagiging maalam sa iba’t ibang ekspresyon ay nakatutulong sa
atin nang malaki para sa ating pakikipag-ugnayan at pakikipagtalastasan sa ating kapwa at maging
sa ating komunidad.
MGA SANGGUNIAN
A. Aklat
• Ambat, Vilma C. et al. Panitikang Pandaigdig: Modyul para sa Mag-aaral Filipino
10 (Unang Edisyon ). DepEd-IMCS. Pasig City: Vibal Group Inc. (2015)
B. Internet
• tl.delachieve.com/nasaan-ang -Syria-paglalarawan-ng estado/

• https://brainly.ph/question/141074#readmore
• https://smart-answers.ph/filipino/mga-talasalitaan-sa-ang-tusong-kati-1638692#otvet
• https://sigmafourblog.wordpress.com/2016/05/03/pagpapahayag-ng-damdamin/
• https://www.slideshare.net/cli4d/paraan-ng-pagpapahayag-ng-emosyon-at-masining-
na-pagkukuwento?next_slideshow=1
• https://alaalangkahapon.wordpress.com/2015/09/01/ang-tusong-katiwala/
• https://www.google.com/search?q=sorry+emoji&tbm=isch&hl=en-GB&hl=en-
GB&ved=2ahUKEwi60_mmc7pAhUxzIsBHeiZCj0QrNwCKAB6BAgBEDU&biw
=1349&bih=657#imgrc=RrnAQwQJYJ7jbM
• https://dokumen.tips/documents/rubrik-sa-pagtataya-ng-talata.html
FILIPINO 10
UNANG MARKAHAN
Pangalan: _____________________________________________ Petsa: ___________
• GAWAING PAMPAGKATUTO
Paggamit ng mga piling pang-ugnay sa pagsasalaysay
PANIMULA
• (SUSING KONSEPTO)
Pasalita man o pasulat, nakatutulong sa pag-unawa ng mensahe ng isang diskurso ang paggamit
ng mga salitang nagsasama-sama o nag-uugnay ng ideya sa mga kasunod na ideya. Tinatawag sa
Ingles na cohesive devices ang ganitong mga salita. Sa Filipino, tinatawag na pang-ugnay ang
mga ito. Sa pagkakaroon ng organisadong mga pangyayari sa bawat bahagi, madali ngayong
matutukoy ang mensaheng nakapaloob dito. May mga angkop na pang-ugnay na ginagamit sa
• pagsasalaysay.
Narito ang mahahalagang gamit nito:
• a. Pagdaragdag at pag iisa-isa ng mga impormasyon
Ginagamit ang pang-ugnay sa bahaging ito sa paglalahad ng pagkakasunod-sunod ng
• mga pangyayari o pag-iisa-isa ng mga impormasyon.
Halimbawa ng mga pang-ugnay na ito ay pagkatapos, saka, unang, sumunod na araw,
• sa dakong huli, pati, isa pa, at gayon din
• b. Pagpapahayag ng mga kaugnayang lohikal
Ginagamit ang pang-ugnay sa bahaging ito sa paglalahad ng dahilan at bunga, paraan
• at layunin, paraan at resulta, maging sa pagpapahayag ng kondisyon at kinalabasan.
Halimbawa ng mga pang-ugnay na ito ay dahil sa, sapagkat, at kasi. Sa paglalahad ng
bunga at resulta ay ginagamit ang pang-ugnay na kaya, kung kaya, tuloy, at bunga.
KASANAYANG
• PAMPAGKATUTO AT KODA
Nagagamit ang angkop na mga piling pang-ugnay sa pagsasalaysay (pagsisimula,
• pagpapatuloy, pagpapadaloy ng mga pangyayari, pagwawakas) (F10WG-1b-c-58)
PANUTO
•
Basahin at unawain ang akdang “Mensahe ng Butil ng Kape.” Pagkatapos, sagutin nang bong
• husay ang ang mga naihandang gawain.
MENSAHE NG BUTIL NG KAPE
“The Story of a Carrot, Egg, and a Coffee Bean”
(Isinalin sa Filipino ni Willita A. Enrijo)
Isang araw, habang nagbubungkal ng lupa ang magsasaka, narinig niyangnagmamaktol ang
kaniyang anak na lalaki. Narinig nitong binabanggit ng kaniyang anak ang hirap at pagod na
• nararanasan sa pagsasaka at pagbubungkal ng bukirin.
Ayon pa sa anak, nararamdaman niya na hindi makatarungan ang kaniyang buhay dahil sa hirap
na nararanasan niya. Sa pagkakataong iyon, tiningnan ng ama anganak at tinawag niya papunta
• sa kusina.
Nilagyan ng ama ang tatlong palayok ng tubig at saka isinalang sa apoy.Walang narinig na ano
mang salitaan sa mga oras na yaon. Hinayaan lamang nila angnakasalang na mga palayok. Hindi
nagtagal, kumulo ang tubig. Sa unang palayok inilagay ng ama ang carrot. Sa pangalawa naman
ay mga itlog. Sa panghuli, butil ng kape ang inilahok.
“Sa tingin mo, ano ang maaaring mangyari sa carrot, itlog at butil ng kape na aking inilahok?”
tanong ng ama.
“Maluluto?” kibit-balikat na tugon ng anak.
Makalipas ang dalawampung minuto, inalis ng ama ang mga baga at pinalapit ang anak sa mga
palayok.
“Damhin mo ang mga ito,” hikayat ng ama.
“Ano ang iyong napuna?” bulong ng ama.
Napansin ng anak na ang carrot ay lumambot. Inutusan naman siya ng ama na kunin ang itlog at
hatiin ito. Matapos mabalatan ang itlog, napansin niya na buo at matigas na ito dahil sa pagkakalaga.
“Higupin mo ang kape,” utos ng ama.
“Bakit po?” nagugulumihanang tanong ng anak.
Nagsimulang magpaliwanag ang ama tungkol sa dinaanang proseso ng carrot, itlog,at butil ng
kape. Pare-pareho itong inilahok sa kumukulong tubig subalit iba-iba ang naging reaksiyon.
Ang carrot na sa una ay matigas, malakas, at tila di matitinag subalit matapos mailahok sa
kumukulong tubig ay nagging malambot na kumakatawan sa kahinaan. Ang itlog na may puti at
manipis na balat bilang proteksiyon sa likidong nasa loob nito, ay naging matigas matapos
mapakuluan. Samantala, ang butil ng kape nang ito ay mailahok sa kumukulong tubig ay natunaw
ngunit kapalit nito ay karagdagang sangkap na magpapatingkad dito.
“Alin ka sa kanila? tanong ng ama sa anak.
“Ngayon, nais kong ikintal mo ito sa iyong isipan, ang kumukulong tubig ay katumbas ng
suliranin sa buhay. Kapag ito ay kumatok sa ating pinto, paano ka tutugon? Ikaw ba ay magiging
carrot, itlog o butil ng kape?” usal ng ama.
“Ikaw ba ay magiging carrot na malakas sa una subalit nang dumating ang pagsubok ay naging
mahina? O kaya naman ay magiging tulad ng itlog na ang labas na balat ay nagpapakita ng kabutihan
ng puso subalit nabago ng init ng kumukulong tubig? Ang itlog ay nagpapaalala na minsan may mga
taong sa una ay may mabuting puso subalit kapag dumaan ang pagsubok tulad ng sigalot sa pamilya
o mga kaibigan, sila ay nagkakaroon ng tigas ng kalooban upang hindi igawad ang kapatawaran sa
nagkasala. O maging tulad ka kaya ng butil ng kape na nakapagpabago sa kumukulong tubig?
Kapuna-puna na sa tulong ng butil ng kape, nadagdagan ng kulay at bango ang kumukulong tubig,”
paliwanag ng ama.
“Kung ikaw ay tulad ng butil ng kape, ikaw ay magiging matatag sa oras ng pagsubok. Higit sa
lahat, ikaw mismo ang magpapabago sa mga pangyayari sa paligid mo,” dagdag na paliwanag ng
ama.
“Paano mo ngayon hinaharap ang mga suliranin sa iyong buhay?” Ikaw ba ay sumusunod lamang
sa kung ano ang idinidikta ng sitwasyon o nagsusumikap kang maging matatag sa harap ng mga
pagsubok. Gayundin, patuloy ka rin bang lumilikha ng positibong pagbabago na dulot ng di
magagandang pangyayari?
“Kaya anak, ikaw ba ay carrot , itlog, o butil ng kape?” tanong muli ng ama.
Ngumiti ang anak, kasunod ang tugon – “ako ay magiging butyl ng kape...” katulad mo mahal na
ama.
-Mula sa Elements of Literature nina Holt et. al. 2008. Texas, USA
Gawain 1
Magsalaysay ng pangyayari sa buhay mo na may kaugnayan sa naging kalagayan ng mga tauhan
sa binasang kuwento. Gumamit ng pang-ugnay na nasa loob ng kahon at salungguhitan ang mga
nagamit sa pagsasalaysay. Gamitin ang kasunod na grapikong presentasyon sa pagsasalaysay ng mga
pangyayari.
Noong una, isang araw, at, uli, pagkatapos, bukod, ano pa, subalit, pero, sa kabilang
banda, gayon man, kung saan, dahil sa, para sa, sa katunayan, kaagad, pagkatapos, sa
wakas, sa lalong madaling panahon, kaya
Ako bilang…
Carrot i Butil ng kape

Itlog
PANGYAYARI
PANGYAYARI
PANGYAYARI
Gawain 2
Punan ng angkop na pang-ugnay ang sumusunod a talata upang mabuo ang diwa ng
pagsasalaysay. Piliin sa loob ng kahon ang tamang sagot.
Sa katunayan Subalit Sa pagkakataong ito Isang araw Tungkol sa
Sa wakas Saaka Dahil sa Muli At
1. ______________, habang nagbubungkal ng lupa ang magsasaka, narinig niyang nagmamaktol ang
kaniyang anak na lalaki 2.__________ hirap na kaniyang nararanasan. 3. _______________, tinawag
ng ama sa kusina ang kaniyang anak. Nilagyan ng ama ang tatlong palayok ng tubig
4.______________isinalang sa apoy. Pare pareho inilagay ang carrot, itlog at butil ng kape sa
kumukulong tubig 5.___________iba-iba ang naging reaksiyon. Nagsimulang magpaliwanag ang
ama 6.______________ dinaanang proseso ng carrot, itlog, 7._____ butil ng kape. Naliwanagan ang
isipan ng anak sa ginawang representasyon ng ama 8._____________ nakaramdam siya ng saya at
nagwika, “Ama ko, ako ay magiging kape” 9.___________ nagbago ang pananaw ng anak sa
kaniyang buhay 10.____________ nagpasalamat siya sa kaniyang ama.
Gawain 3
Sumulat ng maayos na paliwang tungkol sa alinman sa mga paksa sa ibaba. Isaalang-alang
ang paggamit ng mga pang-ugnay.
Bullying Act sa Paaralan, ipinatupad Paggamit ng Social Media sa

Komunikasyon
Pagpapaliwanag:
Mga pang-ugnay na ginamit:

Rubrik sa Pagpupuntos
Mga Krayterya 1 2 3 4 Puntos
Organisasyon Hindi maayos May lohikal na Maayos ang Mahusay ang
ang organisasyon organisasyong pagkakasunod
organisasyon ngunit hindi pagkakabuo -sunod ng
ng masyadong ng talata na mga
pagsasalaysay, mabisa ang may angkop pangyayari sa
walang panimula at na simula at kabuuan ng
panimula at konklusiyon konklusiyon talata,mabisa
konklusiyon ang panimula
at
konklusiyon
Gramatika Nakagamit ng Nakagamit ng Nakagamit ng Nakagamit ng
dalawang tatlong pang- limang pang- pitong pang-
pang- ugnay ugnay sa ugnay sa ugnay sa
sa pagsasalaysay pagsasalaysay pagsasalaysay
pagsasalaysay
Ang iyong kaalaman ay napagyaman sa tulong ng sinagutan mong mga gawain. Higit sa lahat,
batid kong nakatulong ang mga pang-ugnay na ito sa pag unawa ng mensahe ng isang diskurso. Sa
pagkakaroon ng organisadong mga pangyayari sa bawat bahagi, madali ngayong matutukoy ang
mensaheng nakapaloob dito.
MGA SANGGUNIAN
• Panitikang Pandaigdig Filipino 10 Modyul para sa Mag-aara
FILIPINO 10
UNANG MARKAHAN
Pangalan: _____________________________________________ Petsa: ___________
Pangunahing paksa at pantulong na ideya

Ang sanaysay ay isang uri ng akda na nasa anyong tuluyan. Ito ay mula sa mga
salitang “sanay” at “salaysay” na maaaring mangahulugang pagsasalaysay ng isang “sanay”
o eksperto sa isang paksa.
Sa pagsulat ng sanaysay, mahalagang matukoy ang pangunahing paksa at ang mga

pantulong na detalye. Ang pangunahing paksa ay ang sentro o pangunahing tema sa talata.
Kadalasang makikita ito sa una at huling pangungusap. Samantalang ang pantulong na
detalye ay mga mahahalagang kaisipan o mga susing pangungusap na may kaugnayan sa
pangunahing paksa.
Sa gawaing ito ay pagtutuunan ng pansin ang sanaysay na naisulat dahil sa
napapanahong sakit na kumakalat at nakaapekto sa buong daigdig – ang Coronavirus
disease 2019 o CoViD-19. Inaasahang matutukoy mo ang pangunahing paksa at mga
pantulong na detalye mula sa babasahing sanaysay.

Naipaliliwanag ang pangunahing paksa at pantulong na mga ideya sa napakinggang
impormasyon sa radyo o iba pang anyo ng media (F10PN-Ic-d-64)
PANUTO
Basahin at unawain ang mga mahahalagang konseptong nakapaloob sa sanaysay.
Sagutin ang mga gawain sa ibaba nang may katapatan.
Simpleng hakbang upang maprotektahan ang sarili at ang iba baban sa CoViD-19
(WHO-12 March 2020)
Ang coronavirus disease (COVID-19) ay isang nakahahawang sakit na dulot ng
bagong coronavirus. Karamihan sa mga taong magkakaroon ng impeksyon ay makararanas
ng hindi malalang sintomas at gagaling. Ngunit ang iba ay makararanas ng malubhang
sakit, lalo na sa mga matatanda at mga may dati nang karamdaman. Narito ang ilang mga
simpleng hakbang na maaari mong gawin upang maprotektahan ang kalusugan mo at ng
iba.
1. Hugasan nang madalas ang iyong mga kamay.
Ugaliin ang puspusang paglilinis ng mga kamay gamit ang hand sanitizer na may
alkohol o hugasan gamit ang sabon at tubig.
Bakit? Lagi nating ginagamit ang ating mga kamay upang hawakan ang mga bagay na
maaaring kontaminado. Maaaring hindi natin namamalayan na mahawakan natin ang ating
mukha, nailipat na ang virus sa mata, ilong at bibig at nahawahan na tayo. Namamatay ang
mga virus na maaaring nasa iyong kontaminadong kamay, kasama na ang bagong
coronavirus, sa pamamagitan ng paghuhugas ng kamay gamit ang sabon at tubig o
paggamit ng hand sanitizer na may alkohol.
2. Iwasan ang paghawak sa iyong mata, ilong at bibig.
Madalas nating hinahawakan ang ating kamay nang hindi namamalayan. Maging
mapagmatyag tungkol dito, at iwasan ang paghawak sa iyong mata, ilong at bibig.
Bakit? Maraming hinahawakan ang mga kamay at maaari itong makakuha ng mga
virus. Kapag kontaminado na ang kamay, naililipat ang virus sa mata, ilong at bibig, at
maaaring pumasok sa katawan at magdulot ng sakit.
3. Takpan ang iyong bibig kapag uubo at babahing.
Siguraduhing ikaw, at ang mga tao sa paligid mo, ay sumusunod sa tamang

respiratory hygiene. Ibig sabihin nito ay ang pagtakip ng bibig at ilong gamit ang loob ng
siko o tisyu kapag uubo o babahing. Agad na itapon ang gamit na tisyu sa basurahang may
takip at maghugas ng kamay.
Bakit? Kung ang isang tao ay uubo o babahing, tumatalsik ang maliit na droplet mula
sa ilong at bibig na maaaring may virus. Sa pagtakip ng iyong bibig kapag uubo o babahing,
naiiiwasan ang pagkalat ng mga virus at mikrobyo sa iba. Sa paggamit ng loob ng siko o
tisyu
– at hindi iyong kamay – sa pag-ubo o pagbahing, naiiwasan ang paglipat ng
kontaminadong droplet sa iyong kamay. Dahil dito, napipigilan ang paglipat ng virus sa tao
o bagay.
4. Iwasan ang matataong lugar at malapit na pakikisalamuha sa taong may lagnat o ubo.
Iwasan ang matataong lugar, lalo na kung and iyong edad ay 60 pataas o may dati
nang karamdaman gaya ng altapresyon, diyabetis, sakit sa puso at baga o kanser. Panatilihin
ang hindi bababa sa 1 metrong pagitan mula sa iyo at sa kung sinumang may lagnat o ubo.
Bakit? Pangunahing kumakalat ang COVID-19 sa pamamagitan ng droplet na lumabas

mula sa bibig o ilong kapag umubo o bumahing ang isang tao. Sa pag-iwas sa mga
matataong lugar, nilalayo mo ang iyong sarili (ng hindi bababa sa 1 metro) mula sa mga
taong maaaring may COVID-19 o sinumang may iba pang may sakit.
5. Manatili sa bahay kung ikaw ay may sakit
Manatili sa bahay kung ikaw ay may nararamdamang sakit, kahit sinat at ubo lang.
Bakit? Sa pananatili sa loob ng bahay at hindi pagpunta sa trabaho o iba pang lugar,
gagaling ka nang mas mabilis at maiiwasan ang pagkalat ng sakit sa ibang tao.
6. Kung ikaw ay may lagnat, ubo at hirap sa paghinga, magpakonsulta agad - ngunit
tawagan mo muna ang health facility.
Kung ikaw ay may lagnat, ubo at hirap sa paghinga, magpakonsulta nang maaga.
Kung kakayanin, tumawag muna sa ospital o health center para masabihan ka kung saan ka
pupunta.
Bakit? Makatutulong ito upang masiguro na tama ang payong mabibigay sayo, ikaw
ay maituro sa tamang health facility, at maiwasan mong makahawa sa iba.
7. Kumuha ng impormasyon sa mapagkakatiwalaang awtoridad.
Alamin ang pinakabagong impormasyon tungkol sa CoViD-19 mula sa

mapagkakatiwalaang awtoridad. Siguraduhing ang impormasyon ay mula sa maaasahang
mga tagapagsalita – ang Department of Health (DOH), World Health Organization (WHO),
o iyong lokal na health worker. Dapat ay alam ng lahat ang sintomas. Sa karamihan ay
nagsisimula ang CoViD-19 sa lagnat at tuyong ubo.
Bakit? Ang lokal at pambansang awtoridad ang may alam tungkol sa pinakabagong
impormasyon kung kumakalat na ba ang CoViD-19 sa iyong lugar. Sila ang mas
nakakaalam kung anong tamang payo ang dapat ibigay sa iyong lugar upang maprotektahan
ng mga tao ang kanilang sarili.
Gawain 1
Isulat sa loob ng biluhaba ang pangunahing paksa ng sanaysay at sa mga hugis
parihaba naman ang mga pantulong na detalye.
Gawain 2
Sagutin ang mga sumusunod na tanong tungkol sa binasang sanaysay. Ilagay ang
sagot sa loob ng kahon.
1. Ano ang Coronavirus disease? Sino ang madaling kapitan ng sakit na ito? Bakit ?
2. Bakit kinakailangang gumamit ng hand sanitizer na may alkohol o sabon at tubig

sa paghugas?
3. Paano tayo nakatutulong sa lipunan upang mapuksa ang coronavirus?
4. Kanino maaaring kumuha ng kapani-paniwalang impormasyon tungkol sa CoViD-19?
Gawain 3
Basahing mabuti ang talata sa ibaba. Salungguhitan ang pangunahing paksa
at isa-isa mong lagyan ng bilang ang bawat pantulong na ideya.
Ang isa sa pitong simpleng hakbang upang maprotektahan ang sarili at ang iba laban sa
CoViD-19 ay ang pag-iwas sa matataong lugar, lalo na kung ang iyong edad ay 60 pataas o
may dati nang karamdaman gaya ng altapresyon, diyabetis, sakit sa puso at baga o kanser.
Panatilihin ang hindi bababa sa 1 metrong pagitan mula sa iyo at sa kung sinumang
may lagnat o ubo sapagkat pangunahing kumakalat ang CoViD-19 sa pamamagitan ng
droplet na lumabas mula sa bibig o ilong kapag umubo o bumahing ang isang tao. Sa pag-
iwas sa mga matataong lugar, nilalayo mo ang iyong sarili (ng hindi bababa sa 1 metro)
mula sa mga taong maaaring may CoViD-19 o sinumang may iba pang sakit.
Gawain 4
Hanapin sa loob ng monitor ang apat na angkop na pantulong na ideya upang
mabuo ang balita na may pangunahing paksa na matatagpuan sa hugis biluhaba.
Lagyan ng tsek (/) ang mapipiling pantulong na ideya.
Ekstensyon ng GCQ hanggang Hunyo15, inerekomenda
Sinabi ni Presidential Spokesperson Harry Roque na itutuloy na muna ang

enrollment na maari namang kanselahin depende sa sitwasyon ng CoViD-19.
95,000 contact tracers ang kailangan ng Department of Health (DOH) para hanapin
ang mga nahawa ng virus.
Pormal na inerekomenda ng Inter-Agency Task Force on Emerging Infectious

Disease (IATF-EID) na ilagay sa mas maluwag na General Community Quarantine
(GCQ) ang NCR.
Idinagdag ni Spokeperson Roque na kailangan pa ring mag-enroll dahil “blended
learning” naman ang gagawin sakaling magbukas ang klase.
Kapag naipatupad ang ekstensyon, karamihan sa mga negosyo ay bubuksan
maliban na lang sa mga leisure establishments.
Tatanggap ang mga makukuhang Contact Tracers ng sweldo base sa salary grade
na itinatadhana ng Civil Service Law.
Si Presidente Duterte ang may final say kung aaprubahan, ibabasura o
aamyendahan ang rekomendasyon ng Inter-Agency Task Force on Emerging
Infectious Disease(IATF-EID).
Oras na maaprubahan ang rekomendasyon, ilalagay sa GCQ ang Metro Manila sa

ilalim ng mas maluwag na quarantine measures mula ika-1 hanggang ika-15 ng
Hunyo.
Mula sa mga isinagawang gawain, lubos mong naunawaan ang pagtukoy sa
pangunahing paksa at pantulong na mga ideya. Napakaimportante na matutunan mo ang
mga ito upang maging mabisa ang iyong mga susulatin at upang maintindihan mo ring
mabuti ang iyong mga napakikinggan. Lumawak din ang kaalaman mo sa mga paraan o
hakbang kung paano mo maproprotektahan ang sarili sa nakamamatay na virus
FILIPINO 10
UNANG MARKAHAN
Pangalan: _____________________________________________ Petsa: ___________
Pagbibigay-reaksiyon sa makatotohanan at di makatotohanang pangyayari

Dumating na ba sa punto ng iyong buhay ang maanyayahan sa isang pagtitipon? Ito ba
ay pagtitipon ng mga maykaya o kabilang sa mga may matataas na estado ng pamumuhay?
Namroblema ka na ba ng kung ano ang isusuot sa isang pagtitipon at inisip na
nararapat lamang na ikaw ay magmukhang kaaya-aya at siyang hahangaan ng lahat?
Nasubukan mo na bang manghiram o di kaya’y mangutang para lang matustusan ang
pangangailangan sa isang pagtitipon?
Halina’t samahan ninyo akong tuklasin ang isang kuwentong nagsasalaysay sa
karanasan ng isang ginang na maihahalintulad sa mga katanungang nabanggit.
Matatandaang ang maikling kuwento ay isang kathang pampanitikang may layuning
maglahad o magsalaysay ng isang pangyayari sa buhay ng pangunahing tauhan. Bukod sa
pagiging maikli, may iba’t ibang elemento rin ang maikling kuwento tulad ng tagpuan, tauhan,
banghay, tunggalian, kasukdulan at wakas. Isang natatanging katangian ng maikling kuwento
ay nag-iiwan ng kakintalan sa mambabasa.
Si Guy de Maupassant (1850-1893) ang may-akda ng babasahing maikling kuwento
ngayon na pinamagatang “Ang Kuwintas.” Siya ay isang tanyag na manunulat mula sa
Pransya na itinuturing na magulang ng mga modernong maikling kuwento at kilala sa
paggamit ng estratehiyang realismo sa kaniyang mga akda. Layunin niyang iparating sa mga
mambabasa na ang taong hindi marunong makuntento sa buhay ay hindi magiging maligayang
tunay at ang pagiging maluho ay maaaring magdala sa atin sa ating sariling kapahamakan.
Ang akdang ito ay sumasalamin sa kultura at katangian ng mga Pranses na nagpapakita ng
kanilang pagkamahilig sa mararangyang kagamitan at pamumuhay. Ang kuwentong ito ay
nagpapaalala rin sa pagkakaiba-iba ng estado ng pamumuhay at nag-iiwan ng aral at ng
katanungang magsisilbing repleksiyon sa kaugalian ng mambabasa na hindi gumagamit ng
mga bagay o pangyayaring kathang isip sa kuwento.

Nabibigyang-reaksiyon ang mga kaisipan o ideya sa tinalakay na akda, ang pagiging
makatotohanan / di makatotohanan ng mga pangyayari sa maikling kwento (F10PB-Ic-d-64)
PANUTO
Basahin, unawain at sagutan ng may katapatan ang mga naihandang gawain na
makatutulong upang malinang ang iyong kasanayan sa pag-unawa sa binasa.
Ang Kuwintas
ni Guy de Maupassant
Siya’y isa sa magaganda’t mapanghalinang babae na sa pagkakamali ng tadhana ay

isinilang sa angkan ng mga tagasulat. Pumayag siyang pakasal sa isang abang tagasulat sa
Kagawaran ng Instruksyon Publiko sapagkat walang paraan upang siya’y makilala, panuyuan,
bigyan ng dote, at pakasalan ng isang mayaman at tanyag na lalaki.
Pangkaraniwan lamang ang mga isinusuot niyang damit dahil sa hindi niya kayang
magsuot ng magagara. Hindi siya maligaya. Sa pakiwari niya’y alangan sa kaniya ang lalaking
nakaisang-dibdib sapagkat sa mga babae ay walang pagkakaiba-iba ng katayuan sa buhay.
Ang ganda’t alindog ay sapat na upang maging kapantay ng sinumang hamak na babae ang
isang babaing nagmula sa pinakadakilang angkan. Ang isang babaing nagbuhat sa karaniwang
angkan ay magiging kasinghalaga ng mga maharlika sa pamamagitan ng pinong asal at pag-
uugali, pagkakaroon ng pang-unawa sa tunay na kahulugan ng magara at makisig at kakaibang
kislap ng diwa.
Labis ang kaniyang pagdurusa at paghihinagpis dahil may paniniwala siyang isinilang
siya sa daigdig upang magtamasa ng lubos na kaligayahan sa buhay na maidudulot ng salapi.
May taglay siyang alindog na hindi nababagay sa kasalukuyan niyang kalagayan.
Ipinaghihinagpis niya ang karukhaan ng kaniyang lumang tahanan, ang nakaaawang anyo ng
mga dingding, ang mga kurtinang sa paningin niya ay napakapangit. Malimit na sa
pagmamasid niya sa babaing Briton na siyang gumaganap ng ilang abang pangangailangan
niya sa buhay ay nakadarama siya ng panghihinayang at napuputos ng lumbay ang kaniyang
puso kapag naiisip ang mga pangarap niya sa buhay na hindi yata magkakaroon ng katuparan.
Naglalaro sa kaniyang balintataw ang anyo ng tahimik na tanggapang nasasabitan ng
mamahaling kurtina, pinaliliwanag ng matatangkad na kandilerong bronse at may nagtatanod
na dalawang naglalakihang bantay na dahil sa init ng pugon ay nakatulog na sa dalawang
malaking silyon. Naiisip niya ang mahahabang bulwagang nagagayakan ng mga sedang tela
ng unang panahon na nagsisilbing palamuti, mga mamahaling kasangkapan na ang mga
hiwaga at kababalaghan ay walang kapantay na halaga, mga silid-bihisang marangya at
humahalimuyak sa bango, mga taong tanyag na pinagmimithing makilala ng balana at
makikisig na ginoong pinananabikang karinggan ng papuri at pinaglulunggatian ng
kababaihan.
Sa hapunan, sa tuwing uupo siya kaharap ang asawa sa harap ng mesang nalalatagan
ng isang kayong pansapin na tatlong araw nang ginagamit ay iba ang laman ng kaniyang
kaisipan. Kahit na naririnig niya ang malugod na pagsasabi ng asawa pagkabukas ng supera
ng “A, ang masarap na potau-feu! Aywan nga ba kung may masarap pa riyan!” Ang nasa isip
niya sa mga gayong sandali ay ang nakakainggit na masarap na hapunan, ang mga
nagkikinangang kubyertos at ang marangyang kapaligiran. Kaagad na naiisip din niya ang
mga malinamnam na pagkaing nakalagay sa magagandang pinggan. Naiisip din niya ang mga
papuring ibinubulong sa kaniya na kunwari’y hindi niya napapansin ngunit sa katotohanan ay
nakakikiliti sa kaniyang damdamin samantalang nilalasap niya ang malinamnam na mamula-
mulang laman ng isda o kaya’y pakpak ng pugo.
Sa pakiwari niya’y iniukol siya ng tadhana na magkaroon ng mga bagay na lubhang

malapit sa kaniyang puso katulad ng magagarang damit at mga hiyas ngunit wala siya ng mga
iyon. Labis ang pagmimithi niyang masiyahan siya, maging kahali-halina, kaibig-ibig, maging
tampulan ng papuri at pangimbuluhan ng ibang babae.
May isang naging kaklase siya sa kumbento na naging kaibigan niya. Mayaman iyon.
Dati’y malimit niyang dalawin ang kaibigan ngunit nitong mga huling araw ay iniwasan na
niyang dumalaw roon sapagkat lalo lamang tumitindi ang kapighatiang kaniyang nadarama sa
kaniyang pag-uwi pagkatapos ng pagdalaw.
Isang gabi’y masayang dumating ang kaniyang asawa. Buong pagmamalaking iniabot
sa kaniya ang hawak na malaking sobre. “Para sa iyo ito,” ang sabi sa kaniya. Kaagad niyang
inabot ang sobre at nagmamadaling pinunit ang dulo nito. Nabasa niya ang nakalimbag na
mga salitang: “Malugod na inaanyayahan ng Ministro ng Instruksyon Publiko at ni Gng.
George Ramponneau sina G. at Gng. Loisel sa isang kasayahang idaraos sa palasyo ng
Ministeryo sa Lunes ng gabi, Enero 18.”
Sa halip na matuwa na siyang inaasahan ng lalaki ay padabog na inihagis ng kaniyang

asawa sa ibabaw ng mesa ang paanyaya. Bumubulong na sinabing ano ang gagawin niya rito.
“Mahal, akala ko’y ikatutuwa mo ang pagkakakuha ko sa paanyaya. Nais ko lamang

na malibang ka, kailanma’y hindi ka nakapaglilibang at naisip kong ito’y isang mabuting
pagkakataon para sa iyo. Nagnanais makadalo ng lahat kaya’t lubha akong nahirapang
makakuha ng paanyaya. Matataas na tao sa pamahalaan ang inanyayahan at dadalo. Piling-pili
lamang ang mga panauhin. Hindi sila nagbigay ng maraming paanyaya sa mga tagasulat.”
Pagalit na pinagmasdan ng babae ang asawa at payamot na sinabing, “Ano ang

isasampay ko sa aking likod?” Naging pauntol-untol ang sagot ng lalaki dahil sa hindi niya
kaagad naisip iyon. “Para sa akin ay maganda ang damit mong isinusuot kung pumapasok
tayo sa teatro kaya maaari na iyon.”
Nagulumihanang napahinto ang lalaki nang makita niyang umiiyak ang asawa.
Naitanong niya kung ano ang nangyayari rito.
Pinagsikapan ng babaing mapaglabanan ang paghihinagpis at nang huminahon na

siya’y sumagot, “Wala! Wala akong damit na maisusuot kaya hindi ako makadadalo sa
kasayahang iyan. Ipamigay mo na lang ang paanyaya sa isa mong kasamahan na may
nakahandang damit na isusuot ang asawa.”
Walang malamang gawin ang lalaki, pagkuwa’y nangusap sa asawa, “Hintay,

Mathilde, tingnan muna natin. Sa palagay mo’y magkano ang magiging halaga ng isang
bestidong magiging kasiya-siya sa iyo at maaari mo pang gamitin sa mga ibang
pagkakataon?”
Nag-isip sumandali si Mathilde. Mabilisang gumawa siya ng pagtataya kung magkano

ang maaari niyang hinging halaga sa matipid na asawa nang hindi masindak ito at tumanggi.
Nag-aatubili siyang sumagot ng “Hindi ko natitiyak ang halaga, ngunit sa palagay ko’y maaari
na ang apat na raang prangko.”
Natigilan sumandali ang lalaki at bahagyang namutla sapagkat ang natitipon niyang
gayong halaga ay ipambibili niya ng isang baril na pang-ibon. Binabalak niyang mamaril ng
ibon sa Kapatagan ng Nanterre sa darating na tag-araw. Sasama siya sa ilang kaibigang dati
nang namamaril ng mga ibon doon.
Gayunpaman ay sinabi niya sa asawa, “Ayos na, ibibigay ko sa iyo ang apat na raang
prangko. Bumili ka ng isang bestidong maganda.”
Malapit na ang araw ng sayawan ngunit waring malungkot si Mathilde, hindi siya
mapalagay at tila may suliraning gumugulo sa isipan. Nakahanda na ang bestidong kaniyang
gagamitin. Napansin ito ng lalaki at isang gabi’y inusisa ang asawa. “Magtapat ka sa akin,
anong nangyayari sa iyo? Tatlong araw nang kakaiba ang kilos mo.”
Payamot na sumagot ang babae, “Mabuti pa kaya’y huwag na akong dumalo sa sayawan.
Wala man lamang akong maisusuot kahit isang hiyas. Magmumukha akong kaawa-awa.”
“Usong-uso ang mga sariwang bulaklak sa ganitong panahon. Maaaring iyon ang isuot
mo. Sapat na ang sampung prangko upang makabili ka ng dalawa o tatlong alehandriya.”
Waring hindi sang-ayon ang babae at ang sabi, “Hindi! Wala nang kahabag-habag na
kalagayan kung hindi magmukhang maralita sa gitna ng mga babaing maykaya sa buhay.”
Napabulalas ang lalaki. “Napakahangal mo! Bakit hindi mo hanapin ang kaibigan
mong si Madame Forestier. Humiram ka ng ilang hiyas sa kaniya. Hindi kaniya marahil
tatanggihan dahil sa matalik mo siyang kaibigan.” Napasigaw sa tuwa si Mathilde, “Oo nga,
hindi ko naalaala ang aking kaibigan.”
Nagtungo kinabukasan sa kaibigan si Mahtilde. Ipinagtapat niya rito ang kaniyang

problema. Tinungo ni Madame Forestier ang taguan ng kaniyang mga hiyas at kinuha mula
rito ang isang kahon. Binuksan ang kahon at pinamili ang kaibigan, “Mamili ka, mahal.”
Ang una niyang nakita’y ang ilang pulseras, ang sumunod ay isang kuwintas na perlas
at pagkaraan ng isang krus na Benesiyanong ginto na may mahahalagang bato at talagang
kahanga-hanga ang pagkakayari. Sinubok niyang isuot ang hiyas sa harap ng salamin,
nagbabantulot siya at hindi mapagpasyahan kung ang mga iyon ay isasauli o hindi. Paulit-ulit
siyang nagtatanong sa kaibigan, “Wala ka na bang iba pa?”
“Aba, mayroon pa! Mamili ka, hindi ko alam kung alin ang ibig mo.” Walang ano-
ano’y may napansin siyang isang kahong nababalot ng itim na satin, nasa loob nito ang isang
kuwintas na diyamante na lubhang kahanga-hanga. Sumasal ang tibok ng kaniyang puso at
nanginginig ang mga kamay na dinampot ang kuwintas. Isinuot niya ang kuwintas sa ibabaw
ng kaniyang damit na may kataasan ang pinakaleeg. Mahabang sandaling nalunod siya sa
kaligayahan sa pagmamalas sa sariling alindog sa salamin. Pagkaraan ay nag-uulik-ulik siyang
nagtanong, “Ipahihiram mo ba ito, ito lamang?” “Oo, mangyari pa?” Mahigpit na niyakap ni
Mathilde ang kaibigan, pinupog ng halik at maligayang nagpaalam dito.
Sumapit ang inaasam niyang araw ng sayawan. Nagtamo ng malaking tagumpay si

Madame Loisel. Nahigitan niya ang lahat ng mga babae sa ganda, sa rangya, at sa pagiging
kahali-halina kaya palagi siyang nakangiti dahil sa nag-uumapaw sa puso ang kaligayahan.
Napako sa kaniya ang paningin ng kalalakihan at gumawa sila ng paraan upang makilala si
Mathilde. Ninais siyang makasayaw ng lahat ng kagawad ng gabinete. Nag-ukol sa kaniya ng
pansin pati ang ministro.
Buong pagkahaling siyang nakipagsayaw, lasing na lasing sa kaluwalhatian ng
tagumpay na tinamo sa pamumukod ng kaniyang kagandahan. Tila siya lumulutang sa ulap
dahil sa paghanga ng lahat sa kaniya na napakatamis at walang katumbas sa puso ng isang
babaing katulad niya.
Mag-iikaapat na ng madaling araw nang silang mag-asawa ay umuwi. Hatinggabi pa

lamang, ang asawa niya kasama ng tatlong lalaking ang mga asawa’y nagpapakalunod din sa
kaligayahan, ay nakatulog na sa isang maliit na tanggapan.
Ibinalabal ng asawa sa balikat ni Mathilde ang isang abang pangginaw na ginagamit

ng mga karaniwang tao, isang pangginaw na nakapupusyaw sa karangyaan ng pananamit ni
Mathilde. Dinamdam niya ang pagkakaroon ng abang pangginaw at ninais niyang makatalilis
agad upang hindi siya maging kapansin-pansin sa ibang babaing dumalo na nagsisipagsuot ng
mamahalin nilang balabal.
Pinigil siya ng lalaki, “Hintayin mo ako rito sandali, sisipunin ka sa labas. Tatawag
ako ng sasakyan.” Ngunit hindi niya pinansin ang asawa at nagdudumali siyang nanaog sa
hagdanan. Hindi sila nakakita ng sasakyan sa lansangan at sila’y nagsimulang maghanap.
Tinahak nila ang daang patungo sa pampang ng ilog Seine. Kapwa sila kumikinig sa ginaw at
pinanawan na ng pag-asang makakita pa ng kanilang masasakyan. Sa wakas ay nakatagpo sila
sa daungan ng isa sa matatandang dokar na dahil sa ikinahihiya ang karalitaan sa liwanag ng
araw ay sa pagkagat ng dilim lamang nakikita sa mga lansangan ng Paris.
Pagkahatid sa kanila ng matandang dokar sa kanilang tinitirhan ay malungkot silang

umakyat sa hagdanan. Tapos na ang maliligayang sandali kay Mathilde. Sa lalaki naman ay
wala siyang iniisip kundi kailangan niyang makasapit sa Kagawaran sa ganap na ika-10:00 ng
umaga.
Hinubad ng babae sa harap ng salamin ang kaniyang balabal upang minsan pang
malasin ang kaniyang kagandahan. Napasigaw siya nang malakas. Wala sa kaniyang leeg ang
kuwintas! Nag-usisa ang asawang noon ay nangangalahati na sa pagbibihis. “Anong nangyari
sa iyo? Bakit?” Parang baliw niyang binalingan ang asawa. “Wala ang kuwintas ni Madame
Forestier.” Ang nabiglang lalaki’y napalundag halos sa pagtayo. “Ano! Paanong nangyari?
Imposible!”
Hinanap ng mag-asawa ang kuwintas sa kung saan-saan, sa mga lupi ng damit ni

Mathilde, sa mga lupi ng kaniyang pangginaw, sa mga bulsa at sa iba pang lugar.
Hindi nila natagpuan ang kuwintas. “Natitiyak mo bang nakasuot sa iyo nang umalis
tayo sa sayawan?” ang tanong ng lalaki. “Oo, natitiyak ko, nahipo ko pa nang nasa pasilyo
ako ng palasyo,” ang tugon ni Mathilde. “Kung iyon naman ay sa daan nawala ay di narinig
sana natin ang lagapak. May palagay akong nawala sa dokar.”
“Marahil nga. Kinuha mo ba ang numero ng dokar?”
“Hindi! At ikaw, napansin mo ba?”
“Hindi rin.”
Balisang nagkatinginan ang mag-asawa. Muling nagbihis si M. Loisel. “Pagbabalikan
kong lahat ng pinagdaanan natin. Baka sakaling makita ko.” Nanaog na ang lalaki. Ang babae
ay naghintay sa isang silya, hindi na niya inalis ang damit na ginamit sa sayawan. Tila
nawalan siya ng lakas, kahit magtungo sa kama upang matulog. Labis ang kaniyang
panlulumo, nawalan siya ng sigla at nawalan ng kakayahang mag-isip ng anoman.
Mag-iika-7:00 na ng umaga nang bumalik ang lalaki. Nanlulupaypay siya at ibinalita

sa asawa na hindi niya nakita ang kuwintas.
Sa harap ng gayong nakagigimbal na pangyayari, si Mathilde ay maghapong

naghihintay na sapupo ng di-matingkalang pangamba.
Bumalik kinagabihan ang lalaki, pagod na pagod, namumutla at nanlalalim ang mga
mata; hindi niya natagpuan ang kuwintas. Pinayuhan ng lalaki ang asawa na sumulat sa
kaibigan nito at sabihing nabali ang sarahan ng kuwintas at kasalukuyan pang ipinapagawa
upang magkapanahon silang makapag-isip-isip. Ginawa naman ng babae ang payo ng asawa.
Pagkalipas ng isang linggo ay lubusan na silang pinanawan ng pag-asa. Sa maikling

panahong iyon tumanda si M. Loisel nang limang taon.
Nagpahayag ang lalaki sa asawa na kailangang isipin nila kung paano mapapalitan ang
nawalang kuwintas. Kinabukasan, ang mag-asawa’y nagtungo sa tanggapan ng alaherong
nakasulat ang pangalan at direksyon sa loob ng kahon ng kuwintas. Hinanap ng alahero sa
kaniyang talaan ang sinasabing kuwintas.
“Hindi ako ang nagbili ng kuwintas na ipinagtatanong ninyo, wala pong nanggaling sa
akin kundi ang sisidlan lamang,” ang wika ng alahero kay Madame Loisel. Pinuntahan ng
mag-asawa ang lahat ng mga maghihiyas upang makakita ng katulad ng nawala na ang anyo
ay buong pagsisikap na inalala samantalang kapwa sila nanlulupaypay sa pagkabigo at
paghihirap ng kalooban.
Nakatagpo sila sa isang tindahan sa Palais Royal ng isang tuhog ng diyamanteng sa

palagay nila ay katulad ng kanilang pinaghahanap na kuwintas. Nagkakahalaga ito ng
apatnapung libong prangko, ngunit ibibigay na sa kanila sa halagang tatlumpu’t anim na libo.
Pinakiusapan ng mag-asawa ang may-ari ng tindahan na huwag munang ipagbili ang kuwintas
sa loob ng tatlong araw. Pinakiusapan din nila ang may-ari ngtindahan na kung sakaling bago
magtapos ng buwan ng Pebrero ay makita nila ang nawawalang kuwintas, matapos nilang
bayaran ang bagong kuwintas ay bibilhin itong muli ng may-ari ng tindahan sa halagang
tatlumpu’t apat na libong prangko.
May namanang labingwalong libong prangko si M. Loisel sa namatay na ama. Hiniram

niya ang kapupunan nito. Gayon din ang ginawa ng lalaki. Kung kani-kanino siya nanghiram,
lumagda sa mga kasulatan, pinasok kahit na ang mga gipit na kasunduan, kumuha ng mga
patubuan at pumatol sa lahat ng uri ng manghuhuthot. Inilagay niya ang buong buhay niya sa
alanganing katayuan, nakipagsapalaran sa paglagda sa gayong hindi niya natitiyak kung
matutupad o hindi ang nilagdaan at ngayo’y nanggigipuspos siya dahil sa mga hirap na maaari
pa niyang sapitin, ng nakaambang pagdurusa ng pangitain ng bukas na puspos ng pagsasalat at
paghihirap ng kalooban. Nang matipon nang lahat ang halagang kinakailangan ay tinungo ni
M. Loisel ang tindahan ng kuwintas at ibinagsak sa mesang bilangan ng may-ari ng tindahan
ng mga hiyas ang tatlumpu’t anim na libong prangko.
Malamig ang pagtanggap ni Madame Forestier kay Mathilde nang isauli niya ang
kuwintas. Nagsalita ito sa tuyot na tinig ng “Isinauli mo sana agad ang kuwintas, baka
sakaling kinailangan ko ito.” Hindi na binuksan ng kaibigan ang kahon ng kuwintas. Naisip ni
Matilde na kung sakaling nahalata ng kaibigan ang pagkakapalit ng kuwintas, ano kaya ang
aakalain at sasabihin nito sa kaniya? Hindi kaya iisiping siya’y magnanakaw?
Ngayo’y lubos na naunawaan ni Mathilde ang mamuhay sa gitna ng tunay na

karalitaan. Nabigla man siya sa bagong papel na kailangan niyang gampanan ay tinanggap
niya iyon at buong tatag na ginampanan. Dapat mabayaran ang napakalaki nilang
pagkakautang. Pinaalis nila ang kanilang utusan, lumipat ng ibang tirahan, nagtiis sila sa
pangungupahan sa isang maliit na silid sa kaituktukan ng isang bahay-paupahan.
Naranasan ni Mathilde ang mabibigat na gawain; ang nakayayamot na pangangasiwa

sa kusina, paghuhugas ng mga pingggan, paglilinis ng mga kaldero at kawaling mamantika,
paglalaba ng mga damit, mantel, serbilyeta at pamunas.
Ipinapanaog niya sa lansangan ang kanilang kakaning baboy sa tuwing umaga at

nagpapanhik siya ng tubig na gamit nila sa itaas. Suot niya ang pananamit ng pangkaraniwang
babae, siya’y nagtutungo sa tindahan ng prutas, de lata, at sa magkakarne. Nakasabit sa isang
braso ang pangnan, nakikipagtawaran siya, nilalait at ipinakikipaglaban ang kakarampot
niyang pamalengke. May pagkakautang silang binabayaran nang buwanan, may
pinagkakautangan silang pinakikiusapan, humihingi ng kaunti pang panahon sa pagbabayad.
Pagsapit ng gabi, habang maaga pa’y inaayos na ni M. Loisel ang talaang tuusan ng
sinumang mangangalakal na nangangailangan ng gayong paglilingkod at sa kalaliman ng gabi
sa halagang limang sentimos isang pahina na ginagawa naman niya ang mga salin ng mga
katha.
Tumagal ng sampung taon ang ganito nilang pamumuhay na mag-asawa. Sa wakas ay

nabayaran din nila ang buong pagkakautang, kasama na ang mga tubo at nagkapatong-patong
na tubo ng mga tubo.
Mukhang matanda na ngayon si Madame Loisel. Isa na siyang tunay na babae ng mga
maralitang tahanan – matipuno ang katawan, matigas ang mga laman at magaspang ang mga
kamay na namumula. Nakasabog ang kaniyang buhok at patabingi ang kaniyang saya. Matinis
ang kaniyang tinig. Nanlalamira ang sahig kung siya’y mag-isis. Paminsan-minsan, kung
nakaalis na ang asawa patungong opisina, si Madame Loisel ay nauupo sa tabi ng bintana.
Pinagbabalikan niya sa gunita ang napakasayang gabing iyon na malaon nang nakalipas. Ang
kaniyang kagandahang naging tampok sa sayawan at naging dahilan upang siya’y maging
tampulan ng paghanga.
Ano ang maaaring nangyari kung hindi nawala ang kuwintas? Sino ang nakaaalam?
Tunay na ang buhay ay kakatwa at mahiwaga! Sukat ang isang maliit na bagay upang tayo’y
mapahamak at mapabuti!
Isang araw ng Linggo, samantalang si Mathilde ay naglalakad sa Champs Elysees,

nagliliwaliw naman siya pagkatapos ng isang linggong singkad ng mga gawain sa bahay ay
namataan niya ang isang babaing may akay-akay na bata. Ang babae’y si Madame Forestier,
bata pa rin ang anyo, maganda pa ring katulad ng dati at taglay pa rin ang panghalina.
Nakangiti niyang sinalubong ang kaibigan at binati. “Magandang araw sa iyo, Jeanne.”
Labis na nagtaka si Madame Forestier. Hindi siya nakilala nito at pinagtakhan ang palagay sa
loob na pagbati sa kaniya ng isang maralitang babae.
Pauntol-untol na wika nito, “Ngunit ginang, hindi ko kayo nakikilala. Marahil ay

nagkakamali kayo.”
“Hindi! Ako’y si Mathilde Loisel.”

Napabulalas ang kaibigan. “O, kaawa-awa kong Matilde! Kay laki ng ipinagbago mo!”
“Oo nga, mahabang panahon ang ipinagtiis ko ng hirap mula nang huli nating
pagkikita, at labis na kalungkutan ang dinanas ko… at ikaw ang dahilan ng lahat.
Napamulagat si Madame Forestier, “Dahil sa akin! Paano nangyari iyon?”
“Naaalaala mo pa ba ang hiniram kong kuwintas na diyamanteng isinuot ko sa

sayawan sa kagawaran?”
“Oo, ay ano?”
“Ano pa, naiwala ko ang kuwintas na iyon.”
“Anong ibig mong sabihin? Isinauli mo sa akin ang kuwintas?”

“Isinauli ko sa iyo ang isang kuwintas na katulad na katulad ng hiniram ko sa iyo.
Sampung taon kaming nagbayad ng mga utang. Alam mo namang hindi madali sa katulad
naming mahirap ang gayong bagay. Ngunit nakalipas na ang lahat ng iyon at ngayon ay galak
na galak na ako.”
Natigilan si Madame Forestier.

“Sabi mo’y bumili ka ng kuwintas na diyamante na ipinalit mo sa hiniram mo sa akin
na naiwala mo?”
“Oo, samakatuwid ay hindi mo pala napansin. Talagang kamukhang-kamukha iyon ng

hiniram ko sa iyo.”
Ngumiti si Matilde nang may pagmamalaki, isang ngiting puspos ng kawalang-malay

katulad ng ngiti ng isang paslit. Nabagbag nang gayon na lamang ang kalooban ng kaibigan.
“O, kahabag-habag kong Mathilde! Ang ipinahiram kong kuwintas sa iyo ay imitasyon
lamang, puwit lamang ng baso. Ang pinakamataas na maihahalaga roon marahil ay limang
daang prangko.
Gawain 1
Basahin at suriin ang mga pangungusap. Piliin at salungguhitan ang kahulugan ng
salitang initiman batay sa pagkakagamit nito sa pangungusap.
1. Hayaan mong pasayahin ka ng kaniyang alindog (kagandahan, kapangitan); hayaan

mong busugin ka ng kaniyang pagmamahal.
2. Nakadikit sa aking balintataw (pag-iisip, paningin) ang ganda ng tanawin sa Baguio.
3. Nagulumihanan (nalito, nahilo) ako kung ano ba ang nararapat kong gawin sa aking
buhay.
4. Tinulungan sila ng mga nagboluntaryo dahil kahabag-habag (kaawa-awa, kahali-
halina) ang sinapit nila sa kalamidad.
5. Si Ericka ay nagbabantulot (nag-aalangan, nasisiyahan) sa kanilang mga suhestiyon
dahil sa tingin niya ay hindi naman ito nakatutulong sa ekonomiya.
6. Si Pedro ay nag uulik-ulik (nagdadalawang-isip, nagtatanong-tanong) kung ibabalik
niya ang napulot na pitaka o hindi na.
7. Nakagigimbal (nakatutuwa, nakatatakot) ang pangyayaring nagaganap sa ating
mundo dulot ng pandemya.
8. Kailangan matuklasan ang mga paraan upang malunasan ang karukhaan (kahirapan,
kaginhawaan) at gutom sa buong daigdig.
9. Ang taglay na kagandahan ni Elsa ay labis na hinahangaan, ngunit
pinangingimbuluhan (kinakahiya, kinaiinggitan) naman ng ibang kababaihan.
10. Ang mga tulisan ay manghuhuthot (nanghihingi ng kung ano-anong materyal na
bagay, nagpapamigay ng mga produkto) sa iba nating mga kababayan upang
matugunan ang kanilang iba’t ibang pangangailangan.
Gawain 2
Lagyan ng tsek (/) ang masayang emoticon kung ang pahayag ay makatotohanan at
nangyayari sa tunay na buhay, ekis (x) sa malungkot na emoticon naman kung ‘di-
makatotohanan ang pahayag. Ipaliwanag ang iyong sagot pagkatapos.
1. Ang kaganapan ng pangarap sa madaliang paraan ay hindi
nagdudulot ng pangmatagalang kaligayahan.
Bakit?
2. Kapag ang isang tao ay naipanganak na maralita, wala nang
pag-asang umangat ito sa buhay.
Bakit?
3. Maaaring magdulot ng kapahamakan kung pagsisikapan natin
ang ating mga pangarap sa buhay.
Bakit?
4. Kung ating pagsisikapan ang ating mga pangarap at ating
pahahalagahan ang mga bagay na mayroon tayo, makaiiwas tayo
sa anumang kapahamakan.
Bakit?
5. Laging nasa huli ang pagsisisi kung kaya’t nararapat na pag-
isipan munang maigi ang anumang gagawing desisyon.
Bakit?
6. Nakabubuti ang pagpapaliban ng paghahanap ng solusyon sa
isang suliranin dahil maaari itong mawala ng kusa.
Bakit?
7. Hindi masamang mangarap ngunit alamin pa rin ang
limitasyon.
Bakit?
8. Walang mapapala sa pagsisinungaling kaya aminin na lang ang
nagawang kasalanan.
Bakit?
Gawain 3
Ibigay ang sariling saloobin o damdamin hinggil sa mga sumusunod na paksa. Pumili
lamang ng isa.
1. Dapat na mas inuuna natin ating pangunahing pangangailangan kaysa sa mga luho
lamang.
2. Hindi maitutuwid ng isa pang maling gawi ang isang pagkakamali.
3. Susi sa kaligayahan ang pagiging kuntento sa kung ano mang mayroon sa tayo gaano
man kapayak ito.
Pamantayan sa Pagbuo ng Talata

Pamantayan 4 3 2 1
Nilalaman
Organisasyon ng mga ideya
Wastong gamit ng mga salita
FILIPINO 10
UNANG MARKAHAN
Pangalan: _____________________________________________ Petsa: ___________

Mga salitang magkakapareho o magkakaugnay ang kahulugan

Kung sa Ingles ay may tinatawag na synonyms, sa Filipino, mayroon ding mga salitang
magkasingkahulugan o magkaugnay ang katuturan. Ang maganda ay kasingkahulugan ng
marikit, samantalang ang mataas at matayog ay pareho ng ibig sabihin. Ang pagmamahal at
pag-ibig ay may kaugnayan. Ang diretso at tuwid ay may pagkakahawig.
Mahihiuha rin sa araling ito na may mga salitang magkaiba ang baybay ngunit
magkapareho ang katuturan. Halimbawa nito ay ang mga salitang mabango at mahalimuyak.
Ang sumusunod na mga gawain ay idinisenyo upang mas mapalalim ang pag-unawa
sa mga salitang magkakapareho o magkakaugnay ang kahulugan.
Natutukoy ang mga salitang magkakapareho o magkakaugnay ang kahulugan.
(F10PB-Lg-h-67)
PANUTO
Sagutin nang buong husay at katapatan ang mga gawaing inihanda na tiyak na lilinang
sa iyong kasanayan sa asignaturang Filipino.
Gawain1
May mga salita sa balarilang Filipino na magkaiba ang baybay ngunit magkatulad o
magkapareho ng katuturan. Magtala ng mga salitang kasingkahulugan ng mga sumusunod na
salita:
Halimbawa:
1. Lungkot-_____________________ 6. Mahirap -___________________

2. Lumisan - ____________________ 7. Salat -______________________
3. Maliwanag -___________________ 8. Kupad - _____________________
4. Katalinuhan -__________________ 9. Halimuyak - __________________
5. Maligaya -____________________ 10. Talas - ______________________
Gawain 2
Bilugan ang mga salitang magkasingkahulugan o magkaugnay sa bawat pangungusap.
1. Ang mga taong mayaman ay nag-uumapaw ang salapi
2. Marunong ang isang taong nag-iisip bago gumawa ng desisyon.
3. Tila pagong sa kabagalan ang batang naglalakad sa daan.
4. Marumi ang damit ng marungis na pulubing nakita ko.
5. Di mahulugang karayom ang Divisoria sa dami ng taong namimili.
Gawain 3
Basahin at unawain ang sumusunod na sanaysay. Hanapin mula sa sanaysay ang
kasingkahulugan ng mga salitang nasa ibaba.
Ang Ningning at Ang Liwanag

(Mula sa Liwanag at Dilim) ni Emilio Jacinto
Ang ningning ay nakasisilaw at nakasisira sa paningin. Ang liwanag ay kinakailangan ng
mata, upang mapagwari ang buong katunayan ng mga bagay-bagay.
Ang bubog kung tinatamaan ng nag-aapoy ng sikat na araw ay nagniningning; ngunit
sumusugat sa kamay ng nagaganyak na dumampot. Ang ningning ay maraya. Ating hanapin
ang liwanag; tayo’y huwag mabighani sa ningning. Sa katunayan ng masamang kaugalian:
Nagdaraan ang isang karuaheng maningning na hinihila ng kabayong matulin.
Tayo’y magpupugay at ang isasaloob ay mahal na tao ang nakalulan. Datapua’y marahil
naman ay isang magnanakaw, marahil sa isang malalim ng kaniyang ipinatatanghal na
kamahalan at mga hiyas na tinataglay ay natatago ang isang sukaban.
Nagdaraan ang isang maralita na nagkakanghihirap sa pinapasan. Tayo’y napapangiti, at
isasaloob. Saan kaya ninakaw? Datapua’y maliwanag nating nakikita sa pawis ng kaniyang
noo at sa hapo ng kaniyang katawan na siya’y nabubuhay sa sipag kapagalang tunay. Ay! Sa
ating naging ugali ay lubhang nangapit ang pagsamba sa ningning at pagtakwil sa liwanag.
Ito nga ang dahilan kung kaya ang mga loob na inaakay ng kapalaluan at ng kasakiman ay
nagpupumilit na lumitaw na maningning, lalong-lalo na nga ang mga pinuno na
pinagkatiwalaan ng ikagiginhawa ng kanilang mga sakop at walang ibang nasa kundi ang
mamalagi sa kapangyarihan sukdang ikainis at ikamatay ng bayan na nagbibigay sa kanila ng
kapangyarihan.
Tayo’y mapagsampalataya sa ningning, huwag nating pagtakhan ang ibig mabuhay sa
dugo ng ating mga ugat at magbalat-kayong maningning. Ay! Kung ang ating dinudulugan at
hinahainan na puspos na galang ay ang maliwanag, ang magandang asal at matapat na loob,
walang magpapaningning pagka’t di natin pahahalagahan.
At ang mga isip at akalang ano pa man ay hindi hihiwalay sa maliwanag na banal na
landas ng katuwiran. Ang kaliluhan at ang katampalasanan ay humahanap ng ningning upang
hindi mapagmalas ng mga matang tumatanghal ang kanilang kapangitan; nguni’t ang
kagalingan at ang pag-ibig na dalisay ay hubad sa ningning, mahinhin, at maliwanag na
mapatatanaw sa paningin.
Ang mahabang panahong lumipas ay isang labis na nagpapatunay ng katotohanan nito.
Mapalad ang araw ng liwanag! Ay! Ang Anak ng Bayan, ang kapatid ko, ay matututo kaya na
kumuha ng halimbawa at lakas sa pinagdaanang mga hirap at binatang mga kaapihan?
Mula sa Panitikan ng Pilipinas nina Panganiban at Panganiban, 1998
1. Maakit- __________________ 6. Kayabangan - ___________________

2. Kalesa - __________________ 7. Kataksilan - _____________________
3. Mahirap - _________________ 8. Magkunwari - ____________________
4. Pagod - ___________________ 9. Mabilis - ________________________
5. Wagas - ___________________ 10. Pagkapagod - ____________________
Gawain 4
Hanapin sa loob ng kahon ang mga salitang magkakatulad o magkakaugnay ang
kahulugan. Pagkatapos, gamitin ang mga ito sa isang makabuluhang pangungusap.
Halimbawa: matibay- matatag
Siya ay may matibay na paninindigan sa buhay dahil matatag ang mga taong
nakapaligid sa kanya.
Masanay Pagmasdan Maakit Pagmasid

Mahirap Dukha Mahumaling Mahirati
1. ___________________________________________________________
___________________________________________________________
2. ___________________________________________________________
___________________________________________________________
3. ___________________________________________________________
___________________________________________________________
4. ___________________________________________________________
___________________________________________________________
Sa mga isinagawang gawain, higit mong naunawaan ang pagkakatulad o
pagkakapareho ng napakaraming salitang Filipino. Sa mga gawaing ito, mas nahasa ang iyong
pag-unawa at pagtukoy sa mga salitang magkakasingkahulugan.
MGA SANGGNIAN
A. Aklat
• Panitikang Pandaigdig, Filipino 10 Modyul para sa Mag-aaral
B. Websites
• https://www.slideshare.net
• https://brainly.ph
• https://in.pinterest.com
SUSI SA PAGWAWASTO
Gawain 1
1. Lumbay
2. Umalis
3. Maaliwalas
4. Karunungan
5. Masaya
6. Dukha, Maralita
7. Kulang, kapos
8. Bagal
FILIPINO 10
UNANG MARKAHAN
Pangalan: _____________________________________________ Petsa: ___________
Pagtalakay sa mga isyung pandaigdig

Maraming isyung kinahaharap ang buong daigdig na nakapagdudulot ng malawakang
pinsala sa buhay ng bawat isa. Ayon sa mga balitang ating napanonood o di kaya’y naririnig,
taon-taon ay maraming mga isyu ang naitatala sa buong daigdig.
Bilang isang huwarang kabataan, ikaw ba ay nakibabahagi sa paglutas sa mga isyung
ito? O batid mo ba kung ano ang pinakamalaking isyung kinahaharap ng bawat isa sa buong
daigdig sa taong ito?
Maaaring mulat ka sa mga nangyayari sa kasalukuyan subalit hinihiling kong ihanda
mo ang iyong sarili sapagkat sasamahan kitang alamin at kilalanin pa kung ano-ano nga ba
itong malawakang isyung kinahaharap ng ating daigdig.
Ang salitang ‘’kontemporaryo’’ ay ginagamit sa iba’t ibang konteksto. Ito ay
naglalarawan sa panahon mula sa pagitan ng ika-20 dantaon hanggang sa kasalukuyan.
Samakatuwid, ang mga pangyayari sa nakalipas na mga dekada at mga patuloy na nangyayari
sa kasalukuyan ay maituturing na kontemporaryo.
Ang salitang ‘’isyu’’ ay nangangahulugang mga paksa, tema o suliraning nakaaapekto
sa lipunan dahil ito ay napag-uusapan, nagiging batayan ng debate sa lipunan, at may
malaking epekto sa pamumuhay ng mga tao sa lipunan.
Hindi lahat ng isyu ay negatibo dahil may mga isyung may positibong epekto sa mga
tao.
Para maituring ang isang pangyayari o suliranin na kontemporaryong isyu, ito ay:
• mahalaga at makabuluhan sa lipuan ang ginagalawan
• may malinaw na epekto sa lipunan o sa mga mamamayan
• may matinding impluwensya sa takbo ng kasalukuyang panahon
• mga temang napag-uusapan at may positibong impluwensya sa lipunan
Maaaring pag-aralan ang isang isyu sa pamamagitan ng pagsusuri at ilang
aspekto nito katulad ng mga sumusunod:
• pinagmulan
• iba’t ibang pananaw
• mga pagkakaugnay
• kahalagahan
• epekto
• personal na damdamin
• maaaring gawin

Natatalakay ang mga bahagi ng pinanood na nagpapakita ng mga isyung pandaigdig
(F10PD-Ic-d-63)
PANUTO
Basahin at suriing mabuti ang mga gawaing inihanda na makatutulong sa paglinang
ng iyong kasanayan sa Filipino. Sagutin ang mga ito nang buong husay at katapata
Gawain 1
Panoorin at suriin ang tatlong video clips na makikita sa mga link sa ibaba. Sagutin ang
kasunod nitong mga tanong pagkatapos. Bilugan ang letra ng napiling sagot.
a. Isang pandemyang kumitil sa maraming buhay sa buong daigdig sa taong ito (2020)
na mapapanood sa link na ito: https://youtu.be/IYwb1qXJF8E
b. Sampung pinakamahirap na mga bansa. Mapapanood ang video sa link na ito:
https://youtu.be/LyePa09tZEo
c. Mga bansang pinakaapektado ng terorismo. Panoorin sa link na ito:
https://youtu.be/uEakb_KLPF
1. Batay sa unang video na iyong napanood, saang bansa nagmula ang coronavirus?
a. China b. Iraq c Italy d. Korea
2. Mula sa pinanood na balita na nasa unang link, ano-anong bansa ang huling
nakapagtala ng kaso ng coronavirus disease?
a. Hungary, Gibraltar at Slovenia
b. Italy, China at Pilipinas
c. U.S, Hungary at Italy
d. Korea, Italy at Slovenia
3. Kung ikaw lang ang pakikinggan ng mga terorista upang itigil ang karahasang
ginagawa nila, ano ang magiging panawagan mo sa kanila?
a. Magbago na kayo dahil kayo rin lang ang mahihirapan sa huli.
b. Sumuko na kayo upang kayo ay matulungang magbago.
c. Maawa kayo sa mga nasasaktan.
d. Makiisa at makipagtulungan nawa kayo sa pagpapabuti sa kalagayan ng bawat isa.
4. Ayon sa balitang napanood sa ikatlong link, anong bansa naman ang nanguna mula sa
Global Terrorism Index 2018?
a. Iraq
b. Nigeria
c. Pilipinas
d. Syria
5. Sa napanood na video sa pangalawang link, ano ang poverty rate ng bansang Mali?
a. 64%
b. 52%
c. 41%
d. 59%
Gawain 2
Basahin at unawaing mabuti ang bawat pahayag. Isulat sa patlang bago ang bilang ang
LABAN kung ito ay TAMA at BAWI naman kung ito ay MALI.
_________1. Ayon sa Global Terrorism Index 2018 report, ang bansang Saudi ang ika-6 na
pinaapektado ng terorismo.
_________2. Noong 2017, maraming mga Pilipino ang nasawi dahil sa pag-atake ng
mga NPA, Abu Sayaf at Maute group sa Marawi City sa Mindanao.
_________3. Ang terorismo ay isa sa pinakanakapipinsalang kaganapan sa buong daigdig.
_________4. Ang CoViD-19 ay isang pandemyang kumitil ng maraming buhay.
_________5. Ayon sa World Health Organization, noong Marso 6, 2020, ang bansang China
ay nakapagtala ng 98,192 na kumpirmadong kaso ng Covid-19
_________6. Ayon sa Department of Health, isa sa mga hakbang upang maiwasan ang
coronavirus ay ang paghuhugas ng kamay bago kumain at matulog.
_________7. Itinuturing na local transimission ang kaso ng Covid-19 kapag ang pasyente ay
nanggaling sa ibang bansa.
_________8. Mula sa ikalawang video na pinanood, ang pamilyang nabubuhay sa 65 pesos
pababa sa isang araw ay kabilang sa extreme poverty.
_________9. Isa sa mga dahilan kung bakit patuloy ang paghihirap ng mga mamamayan sa
bansang Mali at Burkina Faso ay dahil sa madalas maganap na civil war.
_________10. Naitalang pinakamahirap ang bansang Nigeria dahil sa mga salik na sanhi
upang ang mga tao ay maghirap tulad ng terorismo, migrasyon at climate
change.
Marka Indikador
10 Naipaliwanag nang higit pa sa inaasahan epekto ng mga isyung napanood
sa pamumuhay.
7 Nakapaglahad ng ilang punto lamang kung
paannaaapekto
ang mga isyung napanood sa pamumuhay
5 Hindi gaanong naipaliwanag kung paano nakaaapekto sa
pamumuhay ang mga isyung nakapaloob sa napanood.
Mula sa araling ito at sa mga gawaing natapos mo, ano-ano ang mga napag-aralan o
natutunan mo? Isulat ang iyong sagot sa patlang.
__________________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________________
MGA SANGGUNIAN
A. Aklat
• Marasigan, E.V & Del Rosario, MG. 2017. Pinagyamang Pluma 10. Lungsod
Quezon: Phoenix Publishing House, Inc.
• Jocson, Magdalena O., et al.. 2015 Panitikang Pandaigdig 10.Lungsod Quezon:
Vibal Group Inc.
B. Mga Website
• https://www.slideshare.net/mobile/NinoMandap/mga-isyuatsuliraningpandaigdig
• https://youtu.be/uEakb_KLPF8
• https://youtu.be/IYwb1qXJF8E
• https://youtu.be/LyePa09tZEo
• https://classroomclipart.com/clipart/clipart/School.ht
SUSI SA PAGWAWASTO
Gawain 1
1. C
2. A
3. D
4. A
5. C
Gawain 2
1. BAWI
2. LABAN
3. LABAN
4. BAWI
5. LABAN
FILIPINO 10
UNANG MARKAHAN
Pangalan: _Ramcel L. Querubin____________________________ Petsa: ___________

Baitang at Seksiyon: _10-Sb___________________________________ Iskor: ___________
Pag-uugnay ng mahahalagang kaisipan sa binasa

“No Face Mask Available”, “No Hoarding”, “Observe Social Distancing”, ilan lamang
ang mga ito sa palaging naririnig, o nababasa hindi lamang sa ating bansa kundi sa buong
daigdig, lalo na sa taong ito (2020). Hindi ba’t nakababahala kapag nakarinig o nakabasa tayo
ng mga ganito? Bakit nga ba nagsilabasan ang mga salitang ito? Alam mo ba kung bakit?
Tara! Samahan mo akong tuklasin sa araling ito ang mga kaalamang may kaugnayan sa mga
salitang ito.
Naitatala ang mga impormasyon tungkol sa isa sa napapanahong isyung pandaigdig
(F10PU-Ic-d-66)
PANUTO
Basahin at suriing mabuti ang mga gawaing inihanda na makatutulong sa paglinang ng
iyong kasanayan sa Filipino. Sagutin ang mga ito nang buong husay at katapatan.
Gawain 1
Magtala ng mga impormasyong alam mo na tungkol sa kasalukuyang isyu ng daigdig,
ang pandemyang CoViD-19. Isulat ang sagot sa kahong nasa ibaba.
Ang alam ko na tungkol sa CoViD-19 ay:
isang nakahahawang sakit na dulot ng bagong coronavirus. Karaniwang sintomas nito ay lagnat,
ubo, pagka-pagod, pagka-wala ng pang-lasa at pang-amoy, at sakit sa ulo. Karamihan sa mga
taong magkakaroon ng impeksyon ay makararanas ng hindi malalang sintomas at gagaling.
Ngunit ang iba ay makararanas ng malubhang sakit, lalo na sa mga matatanda at mga may dati
nang karamdaman.
Alamin Natin!
Coronavirus
Sa taong ito (2020), may isang uri ng virus na kumitil
ng napakaraming buhay at nakapagdulot ng malaking pinsala
sa sanlibutan. Simula noong pumutok ang virus na ito,
karamihan sa mga tao ay naalarma kung kaya’t sila ay
nagsibilihan ng mga gamit pangontra sa virus na ito gaya ng
face mask, alkohol atbp. Nawalan ng kontrol ang mga tao sa
pagbili ng mga kagamitan na hindi iniisip kung may mabibili
pa ba ang iba. Ang virus na ito ay tinatawag na Coronavirus.
Ito ay isang malaking pamilya ng mga virus na maaaring magdulot ng sakit mula sa
karaniwang sipon hanggang sa mas malubhang sakit tulad ng Severe Acute Respiratory
Syndrome Coronavirus-2 (SARS-CoV-2). Ang SARS-CoV-2 ay tumutukoy sa virus
samantalang ang Coronavirus Disease-19 (Covid-19) ay tumutukoy sa sakit na sanhi ng virus.
Ang bagong coronavirus (nCoV) ay isang bagong uri na hindi pa nakilala sa mga tao.
Maraming mga coronavirus ang natural na nakahahawa sa mga hayop, ngunit ang ilan ay
maaari ring makahawa sa mga tao. Ang coronavirus ay sinasabing maaaring kumalat sa
hangin sa pag-ubo o pagbahing at malapit na personal na pakikipag-ugnay, o sa paghawak sa
mga kontaminadong bagay o sa paghawak sa bibig, ilong at mata. Ito ay nagmula sa lungsod
ng Wuhan, kabisera ng lalawigan ng Hubei ng China na isang pangunahing industrial at
commercial city at tahanan ng ng mahigit 11 milyong tao.
Kasama sa mga sintomas ng Covid-19 ang lagnat, pagkapagod, ubo, at pananakit ng
kalamnan o katawan. Ang sakit ay maaaring umunlad sa igsi ng paghinga at mga
komplikasyon mula sa pulmonya. Maaari ring isama sa mga sintomas ang pagduduwal o
pagsusuka, pagtatae, panginginig, pawis sa gabi, namamagang lalamunan, sakit ng ulo,
pagkalito, o pagkawala ng panlasa o pang-amoy. Ang ilang mga nahawaang pasyente ay
nakararanas lamang ng mga banayad na sintomas habang ang iba pa lalo na ang mga
matatanda at ang mga may kalakip na kalagayan sa kalusugan ay maaaring magkaroon ng mas
malubhang sintomas. Ang mga sintomas ay maaaring magtagal ng 2-14 na araw pagkatapos
ng pagkakalantad sa virus.
Wala pang bakuna para sa bagong coronavirus at walang tiyak na gamot para sa
CoViD-19. Gayunpaman, maaaring gamutin ang marami sa mga sintomas. Ang mga pasyente
ng Covid-19 ay dapat magpahinga nang lubusan, uminom ng maraming tubig, kumain ng
masusustansyang pagkain at bawasan ang istres.
Gawain 2
Basahin at suriing mabuti ang mga sumusunod na pahayag at pagkatapos ay isulat sa
patlang ang salitang SULONG kung ang pahayag ay TAMA at URONG naman kung MALI.
__URONG________1. Ang Coronavirus ay isang sakit ng mga taong may edad 12 pababa.
__SULONG________2. Ang SARS-CoV-2 ay tumutukoy sa virus samantalang ang
Coronavirus
Disease-19 ay tumutukoy sa sakit na sanhi ng virus.
__SULONG________3. Kasama sa mga sintomas ng coronavirus ang lagnat, pagkapagod,
ubo, at
pananakit ng kalamnan o katawan.
__SULONG________4. Ang ilang mga nahawaang pasyente ay nakararanas lamang ng mga
banayad
na sintomas habang ang iba pa lalo na ang mga matatandang indibidwal at ang
mga may kalakip na kalagayan sa kalusugan ay maaaring magkaroon ng mas
malubhang sintomas.
__URONG________5. Ang mga sintomas ay maaaring magtagal ng 1-3 na araw
pagkatapos ng
pagkakalantad sa virus.
__URONG________6. Hindi maaaring kumalat sa hangin ang coronavirus sapagkat ito ay
nakukuha
lamang sa paghawak sa mga kontaminadong bagay.
__SULONG________7. Dapat magpahinga nang lubusan, uminom ng maraming tubig,
kumain ng
masusustansyang pagkain at bawasan ang istres upang makaiwas sa Covid-19.
Gawain 3
Magtala ng mga impormasyong nabasa o napanood na maaaring makatulong upang
maging ligtas sa CoViD-19. Magtala ng hindi bababa sa tatlo sa bawat kahon.
Mga pagkaing dapat kainin: Mga inuming dapat inumin:
Masustansyang pagkain Tubig
Gulay Gatas
Prutas Fruit or vegetable smoothies
Isda
Mga bagay na dapat gawin: Iwas Covid-19 Mga bagay na dapat iwasan:
Mag dis-infect Iwasan ang pag punta sa lugar na
Mag exercise maraming tao
Uminom ng bitamina Iwasang makipag pisikal kontak sa
Magsuot ng face mask ibang tao
Mula sa araling ito, ano-anong mga kaisipan ang natutuhan mo? Isulat ang iyong sagot
sa mga patlang sa ibaba.
________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
MGA SANGGUNIAN
A. Websites:
• https://www.accgov.org/sites/covid19/Pages/coronavirus-facts-tl.aspx
• https://www.sfcdcp.org/wp-content/uploads/2020/03/Novel-Coronavirus-
COVID-19
SUSI SA PAGWAWASTO
Gawain 2
1. URONG
2. SULONG
3. SULONG
4. SULONG
5. URONG
6. URON
FILIPINO 10
UNANG MARKAHAN
Pangalan: _____________________________________________ Petsa: ___________

Ekspresiyon sa pagpapahayag sa konsepto ng pananaw

Nakatulong sa malalimang pag-unawa sa nilalaman ng akda ang paggamit ng mga
ekspresiyong sa pagpapahayag sa konsepto ng pananaw. Maaaring ito ay nagpapahayag ng
pananaw o nagpapahiwatig ng pagbabago o pag-iiba ng paksa at/o pananaw.
1. MGA EKSPRESIYONG NAGPAPAHAYAG NG PANANAW

▪ Kabilang dito ang: ayon, batay, para, sang-ayon sa/kay; sa paniniwala/pananaw/akala
ko/ni/ng, at iba pa.
▪ Inihuhudyat ng mga ekspresiyong ito ang iniisip, sinasabi, o pinaniniwalaan ng isang tao
a. Ayon sa tauhang si Simoun sa El Filibusterismo, habang may sariling wika

ang isang bayan, taglay niya ang kalayaan.
b. Sa aking pananaw, ang edukasyon ay kailangan ng kabataan sapagkat ito ang
kanilang magiging sandata sa buhay sa kanilang kinabukasan.
2. MGA EKSPRESIYONG NAGPAPAHIWATIG NG PAGBABAGO O PAG-IIBA
NG PAKSA AT/O PANANAW
▪
Kabilang dito ang mga ekspresiyong: sa isang banda, sa kabilang dako, at samantala.
▪
Di tulad ng mga naunang halimbawa na tumitiyak kung sino ang pinagmumulan ng
pananaw, nagpapahiwatig lamang ng pangkalahatang pananaw ang sumusunod na
halmbawa:
Halimbawa:
a. Sa kabilang dako, sa dami ng naglalabasang isyung pampolitika, hindi tuloy
malaman ng sambayanan kung ano ang kahihinatnan ng bansa sa mga kamay
ng mga politikong pinagkatiwalaang mamuno dito.
b. Samantala, mamamayan mismo ang magpapasya kung paano nila nais Makita
ang kanilang bansa sa susunod na mga taon. Matalinong pagpapasya ang
kailangan kung sino ang karapat-dapat pagkatiwalaan ng kanilang boto.

Nagagamit ang angkop na mga pahayag sa pagbibigay ng sariling pananaw (F10WG-
Ic-d-59)
PANUTO
Basahin, unawain at suriin ang mga inihandang gawaing tiyak na lilinang sa iyong
kasanayan sa Filipino. Sagutin ang mga ito nang buong husay at katapatan.
Gawain 1
Punan ng angkop na ekspresiyon ang sumusunod na talata upang mabuo ang konsepto
ng pananaw nito. Piliin ang sagot sa kahon.
Sa kabilang dako Samantala

Alinsunod sa Naniniwala akong
Ayon sa Sa aking pananaw
__________ Department of Health (DOH), ang COVID-19 ay isang nakahahawang sakit

na sanhi ng bagong coronavirus na ngayon pa lang nakita sa mga tao. Ito ay pangunahing
naikakalat ng tao sa tao sa pamamagitan ng mga droplet mula sa taong may sakit kapag siya’y
magsasalita, uubo, o babahing.
Dahil dito,__________ Joint Resolutions Blg. 11 at 12 s. 2020 ng Inter-Agency Task
Force (IATF) for the Management of Emerging Infectious Diseases na itinatag sa
pamamagitan ng Executive Order No. 168 s. 2014, Proklamasyon Blg. 922 s. 2020, at Batas
Republika Blg. 11322, lahat ng tanggapan, ahensya at kagawaran ng pamahalaan ay dapat
gumawa ng mga hakbang para sa istriktong pagpapatupad ng social distancing upang
maiwasan ang pagkalat nito.
__________, maigting ding ipinanukala ang pagpapatupad ng community quarantine sa
bansa. Sa ilalim nito, hindi pinapayagan ang mga tao na makalabas ng bahay kung hindi
kinakailangan.
Dahil sa pandemyang ito, nabago ang takbo ng buhay ng lahat ng tao. __________,
iminulat tayo ng kaganapang ito sa realidad ng buhay na tayo ay pantay-pantay, na ang bawat
isa ay may mahalagang tungkuling dapat gampanan. __________ sa panahon ng pandemya,
ang pagkakaunawaan, pagkakaisa, pagtutulungan, pagmamahal, at pananalig sa Diyos ang
ating sandata sa ganitong sitwasyon.
Gawain 2
Salungguhitan ang ginamit na ekpresiyon sa pagpapahiwatig ng konsepto ng pananaw
sa bawat pangungusap. Pagkatapos, tukuyin kung ito ay ginamit sa (A) pagpapahiwatig ng
pananaw o (B) pag-iiba ng paksa at/o pananaw. Isulat ang letra ng tamang sagot sa patlang.
__________1. Ayon sa Artikulo XIV, Seksiyon 6 ng Konstitusyon ng 1987, ang wikang

pambansa ng Pilipinas ay Filipino… patuloy na nalilinang at pinauunlad
salig sa mga umiiral na wika sa Pilipinas at iba pang wika. Isa rin itong
opisyal na wika ng ating pamahalaan at nagsisilbing lingua franca ng lahat
ng Pilipino.
__________2. Sa kabilang banda, sa edukasyon, liban sa asignatura ang Filipino, hindi
masyadong napagtutuunan ng pansin at pagpapahalaga ang Filipino bilang
wika ng karunungan sa lahat ng antas ng pag-aaral.
__________3. Ang wikang Filipino ay maaaring maging pundasyon ng karunungan.
Malaki ang maitutulong nito sa pagtatamo ng inaasahang karunungan ng
isang mag-aaral kaya bilang isang kabataan, naniniwala akong panahon na
upang pagtuunan ng pansin ang pambansang wika.
__________4. Batay sa isinagawang eksperimento ng De La Salle University sa isang
repeater’s class ng asignaturang Algebra, napag-alamang kahit na ang
aklat nila’y sa Ingles nakasulat, mas maraming estudyante ang
nakapasa sa pagtatapos ng traymester nang ituro ito sa wikang Filipino.
Isa itong patunay na higit nga nilang naiintindihan ang mga leksiyong
naituturo sa Filipino.
__________5. Kaya alinsunod sa tadhana ng batas, dapat magsagawa ng mga hakbangin
ang pamahalaan upang puspusang itaguyod ang paggamit ng Filipino
bilang midyum ng opisyal na komunikasyon bilang wika ng pagtuturo
sa sistemang pang-edukasyon.
Gawain 3
Isa sa mga isyung kinakaharap ngayon ng buong mundo ay pagkalat ng
pandemyang CoVid-19. Gamit ang iba’t ibang ekspresiyong tinalakay, maglahad ng
sariling pananaw kaugnay ng isyung ito.
1. Edukasyon
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
2. Pamahalaan
___________________________________________________________________
____________________________________________________________________
3. Kabuhayan
___________________________________________________________________
____________________________________________________________________
4. Kalusugan
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
5. Disiplina
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
Matapos kong sagutin ang mga gawain, natutunan kong _______________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
SANGGUNIAN
Vilma C. Ambat, M. T. (2015). Filipino Modyul para sa Mag-aaral. Pasig
City. Vibal Group Inc. 96
SUSI SA PAGWAWASTO
Gawain 1
1. Ayon sa
2. Alinsunod sa
3. Samantala
4. Sa aking pananaw
5. Naniniwala akong
Gawain 2
1. Ayon sa (A)
2. Sa kabilang banda (B)
FILIPINO 10
UNANG MARKAHAN
Pangalan: _____________________________________________ Petsa: ___________

Paghihinuha sa katangian ng tauhan

Ang epiko ay tulang pasalaysay na nagsasaad ng kabayanihan ng pangunahing tauhan
na nagtataglay ng katangiang nakahihigit sa karaniwang tao na kadalasan ay buhat sa lipi ng
mga diyos o diyosa. Ang paksa ng mga epiko ay mga kabayanihan ng pangunahing tauhan sa
kaniyang paglalakbay at pakikidigma.
Karaniwang ipinakikilala ng mga manunulat ang mga tauahan sa kanilang mga akda
pamamagitan ng kanilang hitsura, edad, personalidad, pakiramdam, pananalita, kasarian,
oryentasyong sekswal, pinag-aralan, hanapbuhay, estadong pinansyal, estadong sibil, kultural
na pinagmulan, relihiiyon at ipa pa.
Ang proseso ng paglikha, pagpapaunlad, pagbibigay katangian at ang pagganap sa
isang tauhan ay ipinakikilala sa pamamagitan ng karakterisasyon. May dalawang uri ng
karakterisasyon, ang direkta at di direktang karakterisasyon. Sa direktang karakterisasyon,
literal na tinutukoy ng may-akda ang katangian ng kanyang kaniyang tauhan sa mambabasa,
samantalang sa di direktang karakterisasyon ay humihingi ng aktibong pagsusuri mula sa
mambabasa.

Nahihinuha ang katangian ng tauhan sa napakinggang epiko (F10PN-Ie-f-65)
PANUTO
Basahin at unawain ang mga mahahalagang konseptong nakapaloob sa akda.
Pagkatapos, sagutin ang mga kasunod nitong mga gawain nang may katapatan.
Mula sa Epiko ni Gilgamesh

salin sa Ingles ni N.K. Sandars
saling-buod sa Filipino ni Cristina S. Chioco
Mga Tauhan:
Anu - Diyos ng kalangitan; ang Diyos Ama Ea -
Diyos ng karunungan; kaibigan ng mga tao
Enkido- Kaibigan ni Gilgamesh; matapang na tao na nilikha mula sa luwad
Enlil - Diyos ng hangin at ng mundo
Gilgamesh - Hari ng Uruk at ang bayani ng epiko
Ishtar - Diyosa ng pag-ibig at digmaan; ang reyna ng mundo
Ninurta - Diyos ng digmaan at pag-aalitan
Shamash - Diyos na may kaugnayan sa araw at sa mga batas ng tao
Siduri - Diyosa ng alak at mga inumin
Urshanabi - Mamamangkang naglalakbay araw-araw sa dagat ng kamatayan

patungo sa tahanan ng Utnapishtim
Utnapishtim - Iniligtas ng mga diyos mula sa malaking baha upang sirain ang
mga tao;binigyan ng mga diyos ng buhay na walang hanggan
1. Nagsimula ang epiko sa pagpapakilala kay Gilgamesh, ang hari ng lungsod ng Uruk,
na ang dalawang katlo ng pagkatao ay diyos at ang sangkatlo ay tao. Matipuno,
matapang, at makapangyarihan. Ngunit mayabang siya at abusado sa kaniyang
kapangyarihan. Dahil sa kaniyang pang-aabuso, patuloy na nananalangin ang kaniyang
mga nasasakupan na nawa’y makalaya sila sa kaniya.
2. Tinugon ng diyos ang kanilang dasal. Nagpadala ito ng isang taong kasinlakas ni
Gilgamesh, si Enkido, na lumaking kasama ng mga hayop sa kagubatan. Nagpang-
amok ang dalawa nang sila ay magkita. Nanalo si Gilgamesh. Ngunit sa bandang huli
ay naging matalik na magkaibigan sila. Di naglaon ay naging kasa-kasama na ni
Gilgamesh si Enkido sa kaniyang mga pakikipaglaban. Una, pinatay nila si Humbaba,
ang demonyong nagbabantay sa kagubatan ng Cedar. Pinatag nila ang kagubatan.
Nang tangkain nilang siraan ang diyosang si Ishtar, na nagpahayag ng pagnanasa kay
Gilgamesh, ipinadala nito ang toro ng Kalangitan upang wasakin ang kalupaang
pinatag nila bilang parusa. Nagapi nina Gilgamesh at Enkido ang toro. Hindi
pinahintulutan ng mga diyos ang kanilang kawalan ng paggalang kaya itinakda nilang
dapat mamatay ang isa sa kanila, at iyon ay si Enkido na namatay sa matinding
karamdaman.
3. Habang nakaratay si Enkido dahil sa matinding karamdaman, sa sama ng loob ay
nasabi niya sa kaniyang kaibigan ang ganito: “Ako ang pumutol sa punong Cedar, ako
ang nagpatag ng kagubatan, ako ang nakapatay kay Humbaba, at ngayon, tingnan mo
kung ano ang nangyari sa akin. Makinig ka kaibigan, nanaginip ako noong isang gabi.
Nagngangalit ang kalangitan at sinagot ito ng galit din ng sangkalupaan. Sa pagitan ng
dalawang ito ay nakatayo ako at sa harap ng isang taong ibon. Malungkot ang
kaniyang mukha, at sinabi niya sa akin ang kaniyang layon. Mukha siyang bampira,
ang kaniyang mga paa ay parang sa leon, ang kaniyang mga kamay ay kasintalim ng
kuko ng agila. Sinunggaban niya ako, sinabunutan, at kinubabawan kaya ako ay
nabuwal. Pagkatapos ay ginawa niyang pakpak ang aking mga kamay. Humarap siya
sa akin at inilayo sa palasyo ni Irkalla, ang Reyna ng Kadiliman, patungo sa bahay na
ang sinumang mapunta roon ay hindi na makababalik.
4. Sa bahay kung saan ang mga tao ay nakaupo sa kadiliman, alikabok ang kanilang
kinakain at luad ang kanilang karne. Ang damit nila’y parang mga ibon na ang pakpak
ang tumatakip sa kanilang katawan, hindi sila nakakikita ng liwanag, kundi pawang
kadiliman. Pumasok ako sa bahay na maalikabok, at nakita ko ang dating mga hari ng
sandaigdigan na inalisan ng korona habang buhay, mga makapangyarihan, mga
prinsipeng naghari sa mga nagdaang panahon. Sila na minsa’y naging mga diyos tulad
nina Anu at Enlil ay mga alipin ngayon na tagadala na lamang ng mga karne at tagasalok
ng tubig sa bahay na maalikabok. Naroon din ang mga nakatataas na pari at ang kanilang
mga sakristan. May mga tagapagsilbi sa templo, at nandun si Etana, ang hari ng Kish, na
minsa’y inilipad ng agila sa kalangitan. Nakita ko rin si Samugan, ang hari ng mga tupa,
naroon din si Ereshkigal, ang Reyna ng Kalaliman, at si Belit-Sheri na nakayuko sa
harapan niya, ang tagatala ng mga diyos at tagapag-ingat ng aklat ng mga patay. Kinuha
niya ang talaan, tumingin sa akin at nagtanong: “Sino ang nagdala sa iyo rito? Nagising
akong maputlang-maputla, naguguluhan, tila nag-iisang tinatahak ang kagubatan at takot
na takot.”
5. Pinunit ni Gilgamesh ang kaniyang damit, at pinunasan niya ang kaniyang luha. Umiyak
siya nang umiyak. Sinabi niya kay Enkido, “Sino sa mga makapangyarihan sa
Uruk ang may ganitong karunungan? Maraming di-kapani-paniwalang pangyayari ang
nahayag. Bakit ganyan ang nilalaman ng iyong puso? Hindi kapanipaniwala at nakatatakot
na panaginip. Kailangan itong paniwalaan bagaman ito’y nagdudulot ng katatakutan,
sapagkat ito’y nagpapahayag na ang matinding kalungkutan ay maaaring dumating kahit
sa isang napakalusog mang tao, na ang katapusan ng tao ay paghihinagpis.” At nagluksa si
Gilgamesh. “Mananalangin ako sa mga dakilang diyos dahil ginamit niya ang aking
kaibigan upang mahayag ang kasasapitan ng sinoman sa pamamagitan ng panaginip.”
6. Natapos ang panaginip ni Enkido at nakaratay pa rin siya sa karamdaman. Araw-araw ay
palala nang palala ang kaniyang karamdaman. Sinabi niya kay Gilgamesh, “Minsan ay
binigyan mo ako ng buhay, ngayon ay wala na ako kahit na ano.” Sa ikatlong araw ng
kaniyang pagkakaratay ay tinawag ni Enkido si Gilgamesh upang siya’y itayo.
Mahinang-mahina na siya, at ang kaniyang mga mata ay halos di na makakita sa kaiiyak.
Inabot pa ng sampung araw ang kaniyang pagdadalamhati hanggang labindalawang araw.
Tinawag niya si Gilgamesh, “Kaibigan, pinarusahan ako ng mga dakilang diyos at
mamamatay akong kahiya-hiya. Hindi ako mamamatay tulad ng mga namatay sa labanan;
natatakot akong mamatay, ngunit maligaya ang taong namatay sa pakikipaglaban, kaysa
katulad kong nakahihiya ang pagkamatay.” Iniyakan ni
Gilgamesh ang kaniyang kaibigan.
7. Pinagluksa ni Gilgamesh ang pagkamatay ng kaniyang kaibigan sa loob ng pitong araw at
gabi. Sa huli, pinagpatayo niya ito ng estatwa sa tulong ng kaniyang mga tao bilang alaala.
Gawain 1
Suriin ang damdaming nais palutangin ng mga sumusunod na pahayag. Piliin at
salungguhitan ang salitang nagpapahayag ng damdamin sa bawat pangungusap. Isulat ang letra
ng angkop na emoji bago ang bilang.
A. B. C. D. E. F.
_____1. “Kaibigan, pinarurusahan ako ng mga dakilang diyos at mamamatay akong kahiya-
namatay sa pakikipaglaban, kaysa katulad kong nakakahiya ang pagkamatay.” hiya. Hindi ako
mamamatay tulad ng mga ibang namatay sa labanan; natatakot akong mamatay, ngunit maligaya
ang taong
_____2. “Ako ang pumutol ng punong Cedar, ako ang nagpatag ng kagubatan, ako ang
nakapatay kay Humbaba, at ngayon tingnan mo ang nangyari sa akin? Ako ngayon ay
nagsisi sa lahat ng aking nagawa. ”
_____3. “Sino sa mga makapangyarihan sa Uruk ang may ganitong karunungan?! Maraming
di kapani-paniwalang pangyayari ang nahayag. Bakit ganyan ang nilalaman ng iyong
puso?”
_____4. “Mananalangin ako sa mga dakilang diyos dahil ginamit niya ang aking kaibigan
upang mahayag ang kasasapitan ng sino man sa pamamagitan ng panaginip.”
_____5. “Minsan ay binigyan mo ako ng buhay, ngayon ay wala na ako kahit na ano.”
Gawain 2
Kilalanin ang mga tauhan sa binasang epiko. Ayusin ang ginulong mga letra upang
makilala sila. Isulat ang tamang sagot sa patlang.
NUA 1. Diyos ng kalangitan; ang Diyos Ama _____________
DUSIRI 2. Diyosa ng alak at mga inumin ___________
SHIRAT 3. Diyosa ng pag-ibig at digmaan; ang reyna ng mundo __________
SHARUNABI 4. Diyosa ng pag-ibig at digmaan; ang reyna ng mundo ____________
PANTUMISHTI 5. Iniligtas ng mga diyos mula sa malaking baha upang sirain ang mga
tao binigyan ng mga diyos ng buhay na walang _____________
MASHASH 6. Diyos na may kaugnayan sa araw at sa mga batas ng tao ________
ARTUNIN 7. Diyos na may kaugnayan sa araw at sa mga batas ng tao _______
MESHAGGIL 8. Hari ng Uruk at ang bayani ng epiko_____________
LINEL 9. Diyos ng hangin at ng mundo _____________
DONIKE 10. Kaibigan ni Gilgamesh; matapang na tao na nilikha mula sa luwad

_____________
Gawain 3
Suriin ang mga pangyayari sa binasang epiko sa pamamagitan ng pagsagot sa mga
sumusunod na tanong. Isulat ang sagot sa patlang.
1. Ilarawanang pangunahing tauhan sa epiko.

_________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
2. Sa inyong palagay, bakit kailangang iparanas ng may-akda ang mga suliranin sa pangunahing
tauhan ng epiko? Maituturing ba silang mga bayani ng kanilang panahon? Bakit?
_________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
3. Bakit kaya kahiya-hiya para kay Enkido ang kaniyang kamatayan?
_________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
4. Kung ikaw si Enkido, nanaisin mo bang maging kaibigan ang isang tulad ni Gilgamesh?
Bakit?
_________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
5. Kung ikaw si Gilgamesh at namatay si Enkido, ano ang iyong mararamdaman? Bakit?
_________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
Gawain 4
Isa-isahin ang mga suliraning pinagdaanan ng mga pangunahing tauhan sa epiko.
Bawat isa may may natatanging kakayahan. Mga katangiang hinahangaan ng iba. Ito ay
nagagamit sa pakikipagkapwa. Mula sa isinagawang mga gawain, higit na naunawaan at
nakilala ang katangiang nakapaloob sa bawat tauhan. Maging ang kanilang mga kakayahan
bilang mga diyos o diyosa. Nawa ay magsisilbing gabay ang mga ito sa tuwina.
MGA SANGGUNIAN
A. Aklat
• Ambat, V., Barcelo, T.,et al, 2015. Panitikang Pandaigdig sa Filipino10, Modyul
para sa Mag-aaral, Pasig City, Department of Education –IMCS.
• Camba, M., Infantado R., Ricohermoso, M. & C. Sicat. 2015, Baybayin Paglalayag sa
Wika at Panitikan: Batayan at sanayang Aklat sa Filipino. Manila, Rex Printing
Company, Inc.
• Marasigan, E. & M. Del Rosario. 2017. Pinagyamang Pluma 10: Aklat 1 Kabanata 1-
3. Quezon City, Phoenix Publishing House, Inc.
B. Internet
• https://www.slideshare.net/marjduenas/epiko-79598323
• https://www.slideserve.com/kalare/depinisyon-epiko
• https://prezi.com/p_ufnaexbyzv/tauhan-at-karakterisasyon/
SUSI SA PAGWAWASTO
Gawain 1. Maaaring magkakaiba ang sagot ng mga mag-aaral.

Gawain 2
1. Anu 6. Shamash
2. Siduri 7. Ninurta
3. Ishtar 8. Gilgamesh
4. Urshanabi 9. Enlil
5. Utnapishtim 10. Enkido
Gawain 3-4: Maaring magkakaiba ang sagot ng mag-aaral.

FILIPINO 10
UNANG MARKAHAN
Pangalan: _____________________________________________ Petsa: ___________

Pagbibigay-interpretasyon sa suliranin

Isa sa mga elemento ng isang akda ay ang suliranin. Ito ay tumutukoy sa problemang
kinahaharap ng tauhan sa kuwento. Ipinararanas ng manunulat sa mga tauhan ang iba’t ibang
kabiguan upang sukatin ang bisa sa isip, damdamin at kaasalan ng mga mambabasa.
Inilalahad din sa mga kuwento ang mga pagpapahalagang moral na taglay ng bawat
tauhan na kapupulutan ng mga mahahalagang aral at mga pagpapahalagang pagpapakataong
magiging patnubay sa buhay.
Kadalasan, inilalarawan dito ang positibong pag-uugali ng mga Pilipino sa panahon ng
suliranin katulad ng kagipitan, ang pagpupunyaging labanan ang mga pagsubok sa buhay at
handang magpakasakit alang-alang sa katahimikan at kaligayahan ng lahat.
Sa araling ito, malalaman natin kung paano hinarap ni Gilgamesh ang mga suliranin sa
kaniyang buhay. Maliban doon ay maiisa-isa rin ang mga suliraning naranasan at nalampasan
mo na sa buhay.
KASANAYAN PAMPAGKATUTO AT KODA

Naibibigay ang sariling interpretasyon kung bakit ang mga suliranin ay ipinararanas ng
may-akda sa pangunahing tauhan ng epiko (F10PB-Ie-f-65)
PANUTO
Gawain 1
Bigyang-kahulugan ang salitang suliranin gamit ang grapikong pantulong sa
ibaba.
SULIRANIN
106
Gawain 2
Isa-isahin ang mga suliraning kinaharap ni Gilgamesh sa nabasang epiko.
Suliranin bilang hari Suliranin bilang

Haring kaibigan
GILGAMESH
Gawain 3
Natukoy sa unang gawain ang mga suliraning kinaharap ng mga tauhan. Ikaw naman
ngayon ay mabibigyan ng pagkakataong maglahad ng ilang suliraning naranasan mo sa
buhay at kung paano mo ito nasolusyunan. Pagkatapos ay isulat ang aral na iyong natutunan
mula rito.
Mga suliranin Mga aral na natutunan
Solusyon sa mga suliranin
Ang suliranin ay bahagi ng buhay ninuman. Ito ay sukatan sa katatagan ng sarili at ng
pagkakaibigan.
Sa mga isinagawang gawain, nabigyan mo ng sariling interpretasyon kung bakit
ipinararanas ng may-akda ang mga pagsubok sa buhay ng pangunahing tauhan sa sinuring
epiko. Ipinararanas ng manunulat sa mga tauhan ang iba’t ibang kabiguan upang sukatin ang
bisa sa isip, damdamin at kaasalan ng mga mambabasa.
MGA SANGGUNIAN
A. Aklat
• Ambat, V., Barcelo, T.,et al, 2015. Panitikang Pandaigdig sa Filipino10, Modyul para
sa Mag-aaral, Pasig City, Department of Education –IMCS.
FILIPINO 10
UNANG MARKAHAN
Pangalan: _____________________________________________ Petsa: ___________

Kahalagahan ng epiko bilang akdang pandaigidig

mga diyos o diyosa.
Ang paksa ng mga epiko ay mga kabayanihan ng pangunahing tauhan sa kaniyang
paglalakbay at pakikidigma. Ito ay mula sa salitang Griyego “Epos” na nangangahulugang
salawikain o awit.
Ang pangkalahatang layunin ng tulang epiko samakatuwid ay gumising sa damdamin
upang hangaan ang pangunahing tauhan. Anupa’t naiiba ito sa trahedya na naglalayong
pumukaw sa pagkasindak at pagkaawa ng tao. Pinakamahalaga rito ay ang pagtatagumpay
laban sa mga suliraning nakahaharap, lalong magaling kung ganap ang pagtatagumpay laban
sa matinding mga suliranin, dahil ito’y lalong makapagbibigay-buhay sa layunin ng tula.
(Crisanto C. Rivera, 1982)
Sa Pilipinas, tinatayang umaabot sa 28 ang kilalang epiko. Karamihan sa mga epiko ay
natagpuan sa grupo ng mga tao na hindi pa nagagalaw ng makabagong proseso ng
pagpapaunlad ng kultura tulad ng mga katutubo at etnikong grupo sa Mountain Province at sa
Mindanao, sa grupo ng mga Muslim. Ang mangilan-ngilan ay makikita sa mga mamamayang
Kristiyano.
Ang mga epiko sa Pilipinas ay kumakatawan sa mga paniniwala, kaugalian at
mabubuting aral ng mamamayan. Ilan sa mga ito ay ang Ibalon ng Bikol, Hudhud ni Aliguyon
ng mga Ifugao, Biag ni Lam-Ang ng Ilocos at Tuwaang ng mga Bagobo at marami pang iba.
(Epic Literature, kinuha noong Disyembre 3, 2014 ; Mula sa
ancienthistory.about.com/od/literat3/qt/EpicPoetry.htm)
Napapangatwiranan ang kahalagahan ng epiko bilang akdang pandaigdig na

salamin ng isang bansa (F10PB-Ie-f-66)
PANUTO
Basahing muli ang “Epiko ni Gilgamesh” upang masagutan nang wasto ang mga
inihandang gawain.
Gawain 1
Suriin ang mga pangyayari sa akdang binasa sa pamamagitan ng pagsagot sa mga
sumusunod na katanungan
1. Sino ang pangunahing tauhan sa akda?
2. Ano ang unang hamon na kinaharap ng magkaibigang Gilgamesh at Enkido?
3. Paano napagtagumpayan ni Gilgamesh ang suliraning kanyang kinaharap?
4. Sa inyong palagay, bakit kailangang iparanas ng may-akda ang mga suliranin

sa pangunahing tauhan?
5. Alin sa mga pangyayari sa epiko ang maaaring nangyari, nangyayari at

mangyayari sa isang bansa?
Gawain 2
Malinaw na nailarawan sa pamamagitan ng mga pangunahing tauhan sa epiko ang
kultura ng Mesopotamia sa larangan ng paniniwala sa ikalawang buhay. May pagkakatulad ba
ito sa kultura nating mga Pilipino na masasalamin sa ating mga epiko? Gamitin ang venn
diagram sa ibaba.
Mesopotamia Pilipinas
Gawain 3
Magtala ng mga patunay kung bakit ang epiko bilang akdang pandaigdig ay
sumasalamin sa isang bansa.
Laang
Mga Pamantayan
Puntos
Angkop, maayos at maliwanag ang pagpapaliwanag kasagutan 15
Angkop ang mga sagot ngunit hindi gaanong maayos at 12
maliwanag ang pagpapaliwanag ng kanyang kasagutan
Hindi gaanong angkop ang mga kasagutan 8
Hindi angkop ang mga kasagutan 5
Bilang isang mag-aaral ay napakahalagang napapangatwiranan ang kahalagahan ng
epiko bilang akdang pandaigdig sapagkat ito ang nagsisilbing sentro ng ating pakakakilanlan.
Dito rin nakikilala ang ating pagkatao bilang mamamayan ng isang bansa.
MGA SANGGUNIAN
A. Aklat
• Ambat, V., Barcelo, T.,et al, 2015. Panitikang Pandaigdig sa Filipino10,
Modyul para sa Mag-aaral, Pasig City, Department of Education –IMCS.
• Camba, M., Infantado R., Ricohermoso, M. & C. Sicat. 2015, Baybayin
Paglalayag sa Wika at Panitikan: Batayan at sanayang Aklat sa Filipino.
Manila, Rex Printing Company, Inc.
• Marasigan, E. & M. Del Rosario. 2017. Pinagyamang Pluma 10: Aklat 1.
Quezon City, Phoenix Publishing House, Inc.
B. Internet
• https://www.tagaloglang.com/epiko/
• web.facebook.com/PanitikangLS/posts/epiko-ni-gilgameshmula-sa-epiko-ni-
• gilgameshsalin-sa-ingles-ni-nk-
sandarssaling-/1345793375432269/?
rdc=1&_rdr
FILIPINO 10
UNANG MARKAHAN
Pangalan: _____________________________________________ Petsa: ___________

Pagpapaliwanag sa alegoryang ginamit sa akda

Mahilig ka bang magbasa o manood ng mga kwentong Bibliya? Sa pagbabasa ng
Bibliya, madali niyo bang naintindihan ang mga malalalim na salitang ginamit dito? Ito ay
tinatawag na alegorya o simboliko.
Ang alegorya ay isang kuwento kung saan ang mga tauhan, tagpuan at kilos ay
nagpapakahulugan ng higit pa sa literal nitong kahulugan.
Ang salitang alegorya ay galing sa salitang Latin na “allegoria” na ibig sabihin ay

“veiled language or figurative”. Ito ay isang uri panitikang may talinghaga o metapora na
gumagamit ng mga karakter, lugar o pangyayari na representasyon ng mga isyu sa mundo.
Ang alegorya ay nababasa sa dalawang paraan: literal at simboliko o masagisag. Ang

layunin nito ay upang magturo ng mabuting asal o magbigay komento tungkol sa kabutihan o
kasamaan.
Halimbawa:
ligaw na tupa - napahamak o napariwarang tao
Golgota - kadalasang sumasagisag sa paghihirap o kamatayan Bundok
- pakikipagtagpo sa Diyos (sampung utos)
Krus - pasyon at pagkamatay ni Jesus
Prutas - tukso o panlilinlang ( Kay Eba)
Ang mga sumusunod na gawain ay idinesenyo upang mas mapalalim ang pag-
unawa sa mga salitang alegorya o simboliko.

Naipaliliwanag ang mga alegoryang ginamit sa binasang akda (F10PT-Ie-f-6
PANUTO
Basahin ang tulang “Ang Tinig ng Ligaw na Gansa” na nasulat noong panahon ng
bagong kaharian ng sinaunang Egypt. Pagkatapos, sagutin ang mga kasunod na gawain.
Ang Tinig ng Ligaw na Gansa
Ang tinig ng ligaw na gansa
nahuli sa pain, umiyak
Ako’y hawak ng iyong pag-ibig,

hindi ako makaalpas.
Lambat ko ay aking itatabi,

subalit kay ina’y anong masasabi?
Sa araw-araw ako’y umuuwi,

karga ang aking mga huli
Di ko inilagay ang bitag

sapagka’t sa pag-ibig mo’y nabihag.
Gawain 1
Piliin sa kahon ang dalawang salitang magkasingkasingkahulugan. Pagkatapos,
gamitin ito sa sariling pangungusap.
Nakulong Naloko Mailap Mabagal
Silo Pain Takas Nabihag

Mahirap hulihin Bilanggo Preso Makupad na pag-usad
Gawain 2
Ilarawan ang damdaming ipinahahayag ng mga sumusunod na taludtod ng tula.
Tukuyin kung ito ay paghanga, pagkagulat, pagkatuwa, pag-asa at pagkainis o pagkagalit,
pagtangis, pagkalungkot at pagtataka.
Taludtod ng tula Damdamin

1. Nahulog sa pain, umiyak
2. Hindi ako makaalpas
1. Lambat ko ay aking itatabi subalit kay ina’y
anong masasabi?
2. Sapagkat sa pag-ibig mo’y nabihag
Gawain 3
Suriin ang ilang simbolismong ginamit sa akda sa pamamagitan ng pagsusuri sa
literal at simbolikong kahulugan ng mga ito.
LITERAL NA SIMBOLIKONG
SIMBOLISMO
KAHULUGAN KAHULUGAN
Ligaw na gansa
Bihag
Pain
Gawain 4
Bumuo ng isang tula tungkol kalagayan ng ating buhay ngayon – ang tinatawag na
“new normal” dulot ng CoViD-19. Isaalang-alang ang paggamit ng alegorya. Bubuin ito
ng 3 na saknong may tig-aapat na taludtod, maaring may sukat o tugma, o malayang
taludturan.Tatayain ito batay sa mga sumusunod na pamantayan:
Nilalaman -10
Wastong gamit ng salita at alegorya -10
Hikayat -10
Elemento ng tula -10
__________________________________
Pamagat
________________________________________________________
________________________________________________________
________________________________________________________
________________________________________________________
__________________________________________________________
________________________________________________________
________________________________________________________
________________________________________________________
____________________________________________________________
________________________________________________________
________________________________________________________
________________________________________________________
Sa mga isinagawang gawain, higit mong naunawaan ang gamit at kahalagahan ng mga
alegorya sa pagsusuri ng mga akdang pampanitikan. Nagagamit mo ito sa pagbuo ng pahayag
lalo na sa pagkatha ng tula at higit sa lahat, nalinang ang iyong pagkamalikhain sa
pagpapaliwanag at pagpapakahulugan.
MGA SANGGUNIAN
A. Aklat
B. Internet
SUSI SA PAGWAWASTO
Gawain 1
• Alpas- takas, kawala
• Bitag- pain, silo, naloko
• Bihag- preso, nakulong, bilanggo
• Liwag ng bansa- mabagal, makupad na pag-usad
FILIPINO 10
UNANG MARKAHAN
Pangalan: _____________________________________________ Petsa: ___________

Ugnayan ng mga tauhan sa puwersa ng kalikasan

Sa panahong ito, hindi maikakaing nagiging mapanuri ang mga kabataan lalo na sa
mga napanonood na teleserye, telenobela. Mabilis nilang naiuugnay ang sarili sa mga
kaganapan sa akda.
Dahil batid nila ang mga bahagi ng anumang akda, mabili nilang nabibigyang
kahulugan ang diwang taglay nito. Nabibigyang kulay din nila ang kilos ng tauhan, ang
tagpuan at ang puwersa ng kalikasan na may kaugnayan sa tauhan.
Sa pagsusuri ng akda, masasalamin ang bahagi nito sa pagkilala sa tauhan kaniyang
kaugnayan sa paligid. Sa banghay naman nakikita ang mga pamaraan ng tauhan kung paano
siya nakipagtuggali sa buhay. Isa sa mga palatandaan sa pagsusuri na may malaking
impluwensya sa tauhan sa paligid ay ang tunggalian. Ito ay ang labanan sa pagitan ng
dalawang magkasalungat na puwersa na nauuri ayon sa mga sumusunod:
Tao laban sa tao. Ang kinakalaban ng pangunahing tauhan ay ang mga tao sa
kaniyang paligid. Ito ay karaniwang idinadaan sa talino, lakas ng katawan, tagisan ng
kapangyarihan gayundin ang paniniwala, pananaw, at prinsipyong pinaninindingan.
Tao laban sa kalikasan. Pilit na pinaglalabanan ng pangunahing tauhan ang puwersa
ng kalikasan. Halimbawa nito ay lindol, baha, bagyo, buhawi, pagguho ng lupa, at iba pa.
Tao laban sa lipunan. Kinakalaban ng pangunahing tauhan ang mga pangyayari sa
lipunan na kaniyang ginagalawan. Halimbawa nito ay kahirapan, kawalan ng katarungan, pag-
uuri-uri ng mga tao sa lipunan at iba pang suliraning panlipunan.
Tao laban sa sarili. Ang kinakalaban ng tauhan ay ang mismong kaniyang sariling
paniniwala, prinsipyo at palagay. May kaugnayan ito sa pagtitimbang-timbang ng mga
pangyayaring kinahaharap ng pangunahing tauhan at kung ano ang kaniyang gagawing
pagpapasya.

Natutukoy ang mga bahaging napanood na tiyakang nagpapakita ng mga ugnayan ng
mga tauhan sa puwersang kalikasan (F10PD-Ie-f-64)
PANUTO
Gawain 1
Ipakilala ang paboritong superhero sa pamamagitan ng grapkiong pantulong sa ibaba.
Isulat rin ang mga katangian niya kung bakit mo siya hinahangaan.
Ngayon ay babasa tayo ng

isang epikong Slovanian
Gawain 2
Hanapin at bilugan sa puzzle sa ibaba ang kasingkahulugan ng salitang pag-ibig na
binanggit sa akda.
L G P A G S I N T A
I H A L P T X B G L
P A G I R O G C H M
M I L M Q U Y D I N
A J I P A G K A S I
H J Y N R V Z E J O
A K A O S W A F K P
P A G M A M A H A L
Gawain 3
Suriin ang pangunahing tauhan sa “Ang Pagbibinyag sa Savica.”
Gawain 4
Suriin at paghambingin ang mga pangyayari sa akdang binasa na maaaring
kahalintulad ng mga pangyayari sa kasalukuyan. Gamitin ang grapiko.
Pagkaka-
tulad ng
Pangyayari sa akda Kasalukuyang pangyayari
mga
pangyayari
sa akda
ngayon
Bawat isa ay may kaugnayan sa isa’t isa. Tayo ay magkaugnay. Tayo ay bahagi ng
paligid.Sa pamamagitan ng mga gawaing isinagawa, naunawaan at nakilala mo ang katangian
ng mga tauhan. Natukoy mo rin ang kaugnayan nito sa paligid.
Inaasahang magiging mapanuri ka sa paligid, gawing kasangkapan ang mga ito sa
pagbabago, paglinang ng kakayahan, pag-unlad ng bayan at paghubog ng mga
pagpapahalagang pangkatauhan.
MGA SANGGUNIAN
A. Aklat
sa Magaaral, Pasig City, Department of Education –IMCS.
FILIPINO 10
UNANG MARKAHAN
Pangalan: _____________________________________________ Petsa: ___________

Pagsulat ng pananaw

Ang epiko ay isang tulang pasalaysay na naglalarawan ng pakikipagsapalaran at
kabayanihan ng pangunahing tauhan. May mga pangyayaring hindi kapani-paniwala dito at
punong-puno ng kababalaghan at may maayos na banghay o pagkasunod-sunod ng mga
pangyayari. Ito ay isang uri ng panitikang pasalindila. Nangangahulugang ito ay nailipat o
naibahagi sa pamamagitan ng pasalindilang pagkukuwento o pagsasalaysay lamang.
Karaniwan itong may tauhang lubos na malakas at makapangyarihang kinikilalang bayani ng
lugar na pinagmulan nito.
Ang epiko ay ginamit upang maipakita ang mga pagpapahalaga, tradisyon,
paniniwala, mithiin at layunin sa buhay. Narito ang mahahalagang salik ng isang epiko.
1. Bayani – kakaibang kapangyarihan mula sa pagkasilang, pinapaboran ng mga diyos at
diyosa bilang tagapagligtas ng sangkatauhan at nakikipagsapalaran upang matupad
ang isang misyon
2. Tagpuan – pook ng pinagmulan ng bayani patungo sa iba’t ibang lugar ng kanyang
pakikipagsapalaran
3. Diyos at diyosa at iba pang mga makapangyarihang nilalang – maaaring
katunggali o kaalyado sila ng bayani
4. Kalinangan at kasaysayan – mababakas sa epiko ang mayamang pinagmulan ng
isang lugar o bansa, ang buhay ng dinadakilang bayani at ang nakapaloob ng na
tradisyon ng mga tao.
5. Mahahabang tula – nakasulat nang patula at isinasalaysay ang komprehensibong
paglalarawan at pagkukwento sa buhay. Ang mga salitang ginamit sa isang epiko ay
karaniwang pormal, makaluma, at nagtataglay ng maraming tayutay at
matatalinghagang pananalita

Naisusulat nang wasto ang pananaw tungkol sa:
a. pagkakaiba-iba at pagkakatulad ng mga epikong pandaigdig;
b. ang paliwanag tungkol sa isyung pandaigdig na iniuugnay sa buhay ng
mga Pilipino;
c. sariling damdamin at saloobin tungkol sa sariling kultura kung
ihahahambing sa kultura ng ibang bansa; at suring-basa ng nobelang nabasa
o napanood (F10PU-Ie-f-67)
PANUTO
Gawain 1
Sa binasang epiko ni Gilgamesh, paghambingin ang mga paniniwala ng Mesopotamia
sa iba pang mga bansa. Gamitin ang talahanayan sa ibaba.
Kultura ng Mesopotamia Mga Kultura ng ibang bansa
Paniniwala
Ikalawang
buhay
Kamatayan
Pamaraan
-paglilibing
-pagdasal
Gawain 2
Itala ang mga impluwensya ng panitikang Mediterranean sa panitikan, pamumuhay,
kaugalian at kultura sa ating bansa at sa mundo. Gamitin ang grapiko.
Panitikang
Mediterranean
Gawain 3
Pumili ng isang “fantaserye” sa telebisyon (halimbawa: Bagani, Panday, Encantadia,
Mulawin, at iba pa) na napanood kung saan nakipagtunggali ang bayani o mga bayani sa
puwersa ng kalikasan. Pagkatapos, ilahad ang pananaw ukol dito sa pamamagitan ng paggawa
ng isang suring-basa batay sa mahahalagang elemento nito.
Pamagat
Tauhan
Tagpuan
Suliranin
Banghay/Buod
Pangwakas
Natitiyak kong sa pamamagitan ng pag-aaral at pagsusuri ng panitikang Mesopotamia,
lubusan mong naunawaan ang pagsusuri sa katangian ng mga tauhan, tagpuan at nakilala ang
angking kultura, paniniwala, pilosopiya, paraan ng pamumuhay, ugali at iba pang
mapagkakilanlan ng kanilang lahi. Gayundin, naiugnay mo ito sa kultura ng Pilipinas
Mga Sanggunian
Aklat
• Camba, M., Infantado R., Ricohermoso, M. & C. Sicat. 2015, Baybayin Paglalayag sa
Wika at Panitikan: Batayan at sanayang Aklat sa Filipino. Manila, Rex Printing
Company, Inc.
• Marasigan, E. & M. Del Rosario. 2017. Pinagyamang Pluma 10: Aklat 1 Kabanata 1
hanggang 3. Quezon City, Phoenix Publishing House, Inc.
Internet
FILIPINO 10
UNANG MARKAHAN
Pangalan: _____________________________________________ Petsa: ___________

Mga hudyat sa pagkakasunod-sunod ng mga pangyayari

Nakasalalay sa mabisang paglalahad ang pagiging malinaw ng mga pahayag. Sa ating
wika, may mga pananda o mga salitang ginagamit upang maging mabisa ang paglalahad ng
mga detalye ng mga pahayag o maging interaksyunal. Narito ang mga halimbawa ng mga
salitang pananda sa mabisang paglalahad ng pahayag:
1. Kung nais ating ipakita ang pagkasunod-sunod ng mga pangyayari ayon sa panahon,
maaari nating gamitin ang mga salitang una, pangalawa, pangatlo, noon, pagkatapos,
sumunod, samantala, at nang.
2. Kung nais ipakita ang sanhi at bunga, gamitin ang sumusunod: dahil ditto, resulta
ng, kung gayon, dulot nito, bunga nito, sa mga pangyayaring ito, samakatuwid, at sa
gayon.
3. Kung nais ipakita ang paghahambing o kaibahan o kotradiksyon, maaaring gamitin ag
mga salitang sa halip na, di tulad ng, higit pa rito, sa kabilang dako, sa kabilang
banda, at sa magkatulad na dahilan.
4. Kung nais ang pagdaragdag ng impormasyon, maaaring gamitin ang mga salitang
kabilang pa ditto, at saka, karagdagan ditto, at bukod ditto.
5. Kung nais magbigay ng diin, maaaring gamitin ang sumusunod: sa madaling salita,
higit sa lahat, sa totoo lang, at tunay na.
6. Kung nais magbigay ng mga halimbawa at paliwanag, ang sumusunod ay maaring
gamitin: bilang karagdagan, dagdag pa rito, at kabilang dito ang sumusunod.
Mabisang gamit din sa malinaw na paglalahad ang mga pangatnig.

3. Pangatnig na nag-uugnay ng magkatimbang na salita, parirala, o sugnay na
makatatayong mag-isa.
at ngunit ni datapwat
saka pero maging subalit
o pati
4. Pangatnig na nag-uugnay sa mga parirala o sugnay na di makapag-iisa

kung kaya pag kapag
dahil sa kung gayon palibhasa sapagkat

Nagagamit ang angkop na mga hudyat sa pagsusunuod-sunod ng mga pangyayari
(F10WG-Ie-f-60)
PANUTO
Gawain 1
Punan ang patlang ng angkop na mga hudyat sa pagsusunod-sunod ng pangyayari. (sa
madaling sabi, saka, dahil, kung, bukod sa )
Si Amanda Bartolome ay isang babaeng nagsisikap matunton at maunawaan ang tunay

na kahulugan ng pagiging isang babae sa gitna ng masalimuot na kalagayan ng bansa noong
dekada ’70 sa ilalim ng Batas Militar. (1)______ isang babae, kumikilos siya bilang isang ina
(sa limang anak na pulos lalaki) at asawa ayon sa dikta ng lipunan at ng asawa niyang si
Julian. Bagaman tradisyonal, umiiral sa pamilyang Bartolome ang kalayaan sa pagpapahayag
ng damdamin (2)______ kaya’t lumaki ang kanilang mga anak na mulat ang kamalayan sa
nangyayari sa lipunan. (3)______ dito’y sumali sa kilusang makakaliwa ang kanilang
panganay na si Jules, (4)______ naging makata at manunulat naman si Emman, at nahilig sa
musikang rock n roll si Jason. Si Gani naman ay malayang pinasok ang pagiging US Navy
bagaman taliwas ito sa paniniwala ng mga kapatid. (5) ______ nanatiling matatag ang
pamilya Bartolome sa kabila ng napakaraming pagsubok ng panahon. Dito rin nasubok ang
katatagan ng pagsasama nina Amanda at Julian, kung saan si Amanda ay nagnais na matunton
ang sarili bilang isang babae, malayo sa dikta ng lipunan, at ng asawa.
Gawain 2
Gamitin sa pangungusap ang sumusunod na panandang pandiskurso o hudyat sa
pagkakasunod-sunod ng mga pangyayari sa pagsasalaysay ng isang napanood na palabas.
1. magsisimula ako sa ________________________________________________________
2. huwag lang _______________________________________________________________
3. bunga nito _______________________________________________________________
4. sakali ___________________________________________________________________
5. sa ibang salita _____________________________________________________________
Gawain 3
Sumulat ng 2-3 pangungusap na na nagpapahayag ng pagkakasunod-sunod ng mga
pangyayari/kaisipan tungkol sa mga napapanahong paksa sa ibaba. Isaalang -alang ang
paggamit ng mga angkop na mga hudyat sa pagsusunod-sunod ng mga pangyayari.
Nilalaman: 10 Wastong Gamit ng mga salita: 10 Hikayat: 10
Natitiyak kong sa pamamagitan ng mga gawaing ito, sa lubos na naunawaan ang
kahalagahan ng mga pananda. Nakasalalay sa mabisang paglalahad ang pagiging malinaw ng
mga pahayag.
Sa ating wika, may mga pananda o mga salitang ginagamit upang maging mabisa ang
paglalahad ng mga detalye ng mga pahayag.
Nawa ay magagamit mo ang mga ito sa pang-aaraw-araw na gawain lalo na sa pagbuo
ng mga iba’t ibang anyo ng panitikan.
MGA SANGGUNIAN
A. Aklat
• Ambat, V., Barcelo, T., et al, 2015. Panitikang Pandaigdig sa Filipino10, Modyul para
Internet
o https://www.slideshare.net
o https://brainly.ph
o https://brainly.ph/question/912925#readmore
SUSI SA PAGWAWASTO
Gawain 1
1. dahil
2. kung
3. dahil(sa madaling sabi, saka, dahil, kung, bukod sa )
4. saka
5. sa madaling sabi
FILIPINO 10
UNANG MARKAHAN
Pangalan: _____________________________________________ Petsa: ___________

Mga pangyayaring may kaugnayan sa mga pangyayari sa daigidig

Ang France o French Republic ay isang malayang bansa sa Kanluran ng Europe. Ito
ay pangatlo sa pinakamalaking bansa sa Kanlurang Europe at European Union. Ang
kapitolyo ng France ay ang Paris, ang pinakamalaking lungsod ng bansa at sentro ng
kultura at komersyo. Katulad ng iba pang bansa sa Mediterranean, mayaman sa panitikan
ang France. Ang panitikang ito ang nagsisilbing kanlungan ng kanilang mga sinaunang
kaugalian tradisyon, at kultura sa kabuuan.
Mahalagang may kabatiran ang bawat isa sa bahagi ng anumang akda upang
lubusang maunawaan ang takbo ng kaganapan ng akda. Gayundin, mahalagang suriin ang
kaugnayan ng mga pangyayari sa akda sa mga kasalukuyang pangyayari sa daigidig.

Naipaliliwanag ang ilang pangyayaring napakinggan na may kaugnayan sa
kasalukuyang mga pangyayari sa daigdig (F10PN-If-g-66)
PANUTO
Muling basahin at pag-aaralan ang maikling kwentong “Ang Kwintas”. Pagkatapos,
sagutin ang mga kasunod nitong mga gawain nang buong katapatan.
Gawain 1
Para sa iyo, ano-ano ang katangian ng isang huwarang babae o lalaki? Magbigay
ng tatlong katangian at isulat sa loob ng hugis puso.
Gawain 2
Ilahad ang mga katangian ng isang babaeng taga-France na makikita sa kuwento
na sa palagay mo ay pag-uugali rin ng isang babaeng Pilipina sa pamamagitan ng
kasunod na character mapping. Sa ibaba nito ay ipaliwanag ang mga pagpapatunay na
ang mga katangiang ito ay karaniwang katangian ng kababaihan ng taga-France at
Pilipinas.
Gawain 3
Magtala ng mga pangyayari sa binasa na may kaugnayan sa mga kasalukuyang
pangyayari sa daigidig.
PANGYAYARI SA AKDA PANGYAYARI SA PATUNAY

KASALUKUYAN
Sa mga gawaing isinagawa, natukoy at naipaliwanag mo ang mga kaganapang may
kaugnayan sa kasalukuyang mga pangyayari sa daigdig. Nalinang rin ang iyong
kakayahsa pagsusuri ng akda – ang pagkilala sa iba’t ibang bahagi nito at ang
pagpapakahulugan sa ugnayan ng tauhan at mga pangyayari sa akda at naiaangkla
kasalukuyang buhay.
MGA SANGGUNIAN
A. Aklat
Ambat, V., Barcelo, T., et al, 2015. Panitikang Pandaigdig, Filipino –
10, Modyul para sa Mag-aaral,Pasig City, Department of
Education – IMCS.
B. Internet
htpps://www.google.com/searc
h
FILIPINO 10
UNANG MARKAHAN
Pangalan: _____________________________________________ Petsa: ___________
Pagbibigay ng mga pangyayari sa tunay na buhay kaugnay ng akda

Ang panitikan ay salamin ng lahing pinagmulan nito. Ito ay kabuuan ng mga karanasan ng isang bansa,
mga kaugalian, paniniwala, pamahiin, kaisipan at pangarap ng isang lahi na ipinahahayag sa mga piling salita,
sa isang maganda at masining na paraan, nakasulat man o hindi.
Tulad ng isang minahan ang taglay na yaman ng bawat panitikan ay ating binabasa. Mamimina lamang
natin nang lubos ang gintong kaisipang taglay nito kung maaari nating maiugnay ang ating mga buhay sa
akdang ating binabasa na kung minsan ay napapa - “Quote and Unquote”, #Relate, #Repost, #ctto, atbp. dahil
sa ating pakiramdam, tayo ang bida sa akda at para bang tayo ang isinasalasay ng ating mga binabasa.

Nakapagbibigay ng mga halimbawang pangyayari sa tunay na buhay kaugnay ng binasa (F10PB-If-g-
67)
PANUTO
Basahin, unawain, at suriin ang mga naihandang gawain na susubok at magbabalik sa inyo sa inyong
mga nakaraan, karanasan at kwentong buhay. Sagutin ito nang may katapatan.
Gawain 1
Mula sa nabasang akdang “Ang Kwintas”, magkaroon ng maikling pagsasalaysay sa mga kaganapang
nakapagbigay reaksyon sa inyo ng mga sumusunod na reaction emoticon sa facebook.
NapaCARE ako_____________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
NapaHAHA ako_____________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
NapaWOW ako_____________________________________________________
__________________________________________________________________________
______________________________________________________________
NapaSAD ako_______________________________________________________
152
____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
NapaANGRY ako __________________________________________________

Gawain 2
Pumili ng isa sa mga sumusunod na pangyayari sa akda at patunayang ito ay maaaring maganap sa
tunay na buhay:
1. Labis ang pagdurusa at paghihinagpis ni Mathilde dahil sa may paniniwala siyang
isinilang siya sa daigdig upang magtamasa ng lubos na kaligayahan sa buhay na
magdudulot ng salapi. May taglay siyang alindog na hindi nababagay sa
kasalukuyan niyang kalagayan kaya’t ipinaghihinagpis niya ang karukhaan ng
kaniyang lumang tahanan.
2. Pinagsikapan ni G. Loisel na makakuha ng paanyaya para sa kasayahan ng Ministro
ng Instruksyon Publiko upang siya at ang kaniyang asawang si Mathilde ay
makadalo. Subalit sa halip na ikatuwa ito ni Mathilde na katulad ng kaniyang
inaasahan, inihagis niya ang sobre sa ibabaw ng mesa at sinabing ibigay na lamang
ito sa mga kasama nito na ang mga asawa ay may nakahandang damit na maisusuot
sa kasiyahan.
3. Upang makadalo sa kasayahan, ibinigay ni G. Loisel ang naiipon niyang apat na
raang prangko na pambili sana niya ng baril upang ibili ni Matilde ng bestido.
4. Malapit na ang araw ng sayawan. Nakahanda na ang bagong bestido ni Matilde
subalit malungkot pa rin siya. Nais niya ng isang hiyas na maisusuot upang hindi
siya magmukhang kahiya-hiya sa mayayamang babae sa kasayahan kaya’t
iminungkahi ni G. Loisel na humiram siya ng ilang hiyas sa mayamang kaibigan nito
na si Madame Forestier.
5. Nawala ang kuwintas na hiniram ni Matilde kay Madame Forestier. Nang makakita
ng katulad nito’y nanlumo sila sapagkat ito’y nagkakahalaga ng apatnapung libong
prangko subalit maaaring ibigay sa kanila ng tatlumpu’t anim na libo. Upang ito’y
mabili, ginamit ni M. Loisel ang namanang labingwalong libong prangko, nangutang
at lumagda sa mga kasulata.
6. Sampung taong naghirap ang mag-asawa sa pagbabayad ng kanilang mga utang.
Dito’y naranasan ni Matilde ang lahat ng hirap sa pagharap sa mga gawaing-bahay.
Subalit napagtanto niya na tunay na ang buhay ay kakatwa at mahiwaga! Sukat ang
isang maliit na bagay upang tayo’y mapahamak o mapabuti.
Napiling pangyayari: ____

Pagpapatunay: _____________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
___________________________________.
Gawain 3
Mula sa mga nakilalang mga tauhan sa maikling kwento, maaari mo bang ibahagi ang mga katangiang
nagustuhan at hindi nagustuhan sa kanila pagkatapos ay ipaliwanag kung bakit.
Mga katangiang Mga katangiang

G. Loisel
gusto: hindi gusto:
• •
• •
• •
• •
Paliwanag
• •
Paliwanag
Mga katangiang
gusto:
•
• Mga katangiang
Mathilde
• hindi gusto:
• •
• •
•
Paliwanag
•
Paliwanag •
Mga katangiang
gusto:
•
•
•
•
• Mga katangiang
Madame Forestier
hindi gusto:
Paliwanag
•
•
•
•
Paliwanag
•
PANGWAKAS/ REPLEKSIYON
Isulat sa patlang ang iyong natutunan o repleksiyon sa aralin.
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
Mga Sanggunian
A. Aklat
▪
Jocson, Magdalena O. et. al. 2015. Filipino 10 – Modyul para sa Mag - aaral. Meralco Avenue
Pasig City: Vibal Group Inc.
FILIPINO 10
UNANG MARKAHAN
Pangalan: _____________________________________________ Petsa: ___________
Pagbibigay kahulugan sa salita batay sa konteksto ng pangungusap

Malimit sa iyong pagbabasa, marami kang nababasang mga bagong salitang may
malalalim na kahulugan na kung hindi mo na titingnan ang iyong katotong talatinigan, hindi
mo matatarok ang ipinahihiwatig ng mga ito. Ang mga ganitong salita ay may napakalaking
gampanin sa isang akda maliban sa pagiging palamuti nito. Subalit, ito ang karaniwang
nagiging balakid sa pag-unawa sa mga kaisipan ng anumang akda.
Kaugnay nito, mahalaga sa isang mambabasa na magkaroon ng malawak na kaalaman
ukol sa malalalim na salita. Kung kaya’t ang bawat gawaing matutunghayan ay nakatuon sa
pagpapaunlad sa kaalaman ukol sa malalalim na salita.

Nabibigyang-kahulugan ang mahihirap na salita o ekspresyong ginamit sa akda batay
sa konteksto ng pangungusap F10PT-If-g-66)
PANUTO
Basahin, unawain at suriin ang mga gawaing tiyak na lilinang sa iyong kasanayan
sa Filipino. Sagutin ang mga ito nang buong husay at katapatan.
Ang Munting Bariles

ni Guy de Maupassant
Si Jules Chicot ang tagapamahala ng Spreville Hotel. Siya’y isang lalaking
matangkad, nasa edad apatnapu, may mapulang mukha at malaki at bilog na tiyan. Ang mga
nakakikilala sa kanya’y kaniya’y nagsasabing siya’y isang matalino at tusong negosyante.
Isang araw ay huminto ang kanyang kaniyang karwahe sa tapat ng bahay ni Nanay Magloire
at pagkatapos niyang maitali ang kabayo sa isang poste ay agad siyang pumasok sa
tarangkahan ng bahay.
Si Chicot ay may-ari ng mga lupaing katabi ng lupa ng matandang babae. Ang lupa
nito ay matagal na niyang pinagnanasaang maangkin kaya’t hindi lang miminsang nag-alok
siyang mabili ito subalit lagi siyang tinatanggihan ng matanda.
“Dito ako ipinanganak, dito rin ako mamamatay,” ang lagi niyang sagot kay Chicot.
Nang hapong iyon ay nadatnan siya ni Chicot na nagbabalat ng patatas sa labas ng
kanyang kaniyang bahay. Si Nanay Magloire ay isang matandang nasa edad pitumpu’t
dalawa, napakapayat, kulubot na kulubot na ang balat, at kuba na subalit nagtataglay pa ng
lakas ng isang kabataan. Masayang tinapik ni Chicot ang likod ng matanda na tila ba matagal
na silang magkaibigan at saka sila sabay na naupo sa isang bangko.
“Nay, kumusta na?” ang bati ni Chicot sa kanya. “Natutuwa akong makita kayong
masaya at malusog,” dugtong pa niya.
“Mabuti naman ako at walang problema, salamat sa iyong pagtatanong. Kumusta ka
rin, Ginoong Chicot?” ang sagot naman ng matanda.
“Ay maayos po ako, maliban sa paminsan-minsang pagsumpong ng aking rayuma.”
“Mabuti naman kung gayon.”
Tumahimik na ang matandang babae at ipinagpatuloy ang ginagawa habang
nakamasid si Ginoong Chicot. Pinagmasdan niya ang mga kulubot at puro ugat na kamay na
halos kasintigas na ng sipit ng mga alimangong napakabilis sa pagbalat ng mga patatas na
kinukuha mula sa timba at inilulubog agad sa mangkok na may tubig pagkatapos mabalatan.
May tatlong matatapang na ibong nag-uunahan sa pagtuka sa mga pinagbalatang nasa
kanyang kandungan at saka nanakbo nang mabilis palayo pagkatapos.
Tila nahihiya, biglang naumid si Chicot. Iniisip kung paano sasabihin ang gusto
sanang sabihin sa matanda.
“Makinig kayo, Nanay Magloire---“
“Tungkol saan ang iyong sasabihin?”
“Sigurado na ba kayong ayaw n’yo ngang ipagbili ang iyong lupain?” “Siguradong-
sigurado. Ikaw, maaari pang magbago ang iyong isipan subalit ako,
kung anoman ang nasabi ko dati, iyon na iyon kaya huwag mo nang uulitin ang iyong alok.”
“Mabuti kung gayon lamang ay may bago akong alok na maaaring pareho nating
magustuhan.”
“At ano naman iyon?”
“Ganito po. Ibenta ninyo sa akin ang inyong lupa at mananatili pa rin itong sa inyo.
Hindi ninyo ba ito nauunawan? Kung gayon, pakinggan ninyong mabuti ang aking
sasabihin.”
Biglang itinigil ng matndang babae ang pagbabalat ng patatas at saka interesadong
tumingin at matamang nakinig. Nagpatuloy si Ginoong Chicot.”
“Ganito po iyon. Buwan-buwan ay bibigyan ko kayo ng isandaan at limampung
francs. Nauunawaan ninyo iyon, hindi ba? Buwan-buwan ay darating ako upang ibigay ang
inyong tatlumpung crowns, at tinitiyak kong walang mababago sa inyong buhay. Mananatili
ang bahay na ito sa inyo, hindi ninyo ako iintindihin, at wala kayong sasagutin sa akin. Ang
gagawin lang ninyo ay tanggapin ang aking salapi. Pwede na ba sa inyo ang alok na iyon?”
Napatitig nang nakangiti at puno ng pag-asa ang lalaki sa kausap. Tumitig din sa
kanya ang matanda. Titig naman ng isang taong hindi nagtitiwala, nag-iisip na baka patibong
lang ang lahat ng ito.
“Sa aking palagay ay tila tama naman ang lahat ng sinabi mo subalit hindi ko ibibigay
sa iyo ang aking bukid.”
“Ay huwag n’yo pong isipin iyan,” ang sabi ng lalaki. Mananatili kayo rito hanggang
gusto ng Panginoon na kayo’y manatiling buhay. Ito ay inyo pa ring magiging tahanan. Iyon
nga lang, lalagda kayo sa isang kasulatan sa harap ng isang abogado na nagsasabing
mapapasakin ang inyong lupain kapag kayo’y wala na. wala naman kayong anak, tanging
mga pamangking hindi niyo naman halos nakikita ang magmamana nito. Pwede na po ba sa
inyo ang alok ko? Sa inyo ang lupain habang buhay kayo’y nabubuhay at bibigyan ko kayo
ng tatlumpung crown buwan-buwan. Pabor na pabor ito sa inyo, kung ako ang inyong
tatanungin.”
Ikinagulat ng matandang babae ang narinig at ito’y nagdulot sa kanya kaniya ng
pagkabalisa. Natutukso na siyang sumang-ayon subalit sa wakas ay tumugon.
“Hindi ko sinasabing hindi ako sumasang-ayon sa iyong kondisyon subalit bigyan mo
ako ng panahong mapag-isipan itong mabuti. Bumalik ka pagkalipas ng isang lingo lingo at
saka natin muling pag-usapan. Doo’y ibibigay ko sa iyo ang aking kasagutan.”
At si Chicot nga ay umalis na sinsaya ng isang haring nakasakop ng isang buong
kaharian.
Kinagabiha’y hindi makatulog si Nanay Magloire. Sa mga sumusunod na araw ay
hindi rin siya mapakali. May suspetsa siyang may patibong na kasama ang alok na iyon at
natatakot siyang mahulog dito. Subalit tuwing maiisip niya ang tatlumpung crown na
kumakalansing sa kanyang apron buwan-buwan na tila ba hulog ng langit at dumating nang
wala man lang siyang ginagawa ay umiiral sa kanya ang kasakiman.
Nagtungo siya sa isang abogado upang ikonsulta ang alok ni Ginoong Chicot.
Pinayuhan siya nitong tanggapin ang alok ng lalaki subalit dapat siyang humiling ng
limampung crown sa halip na tatlumpu dahil ang pinakamababang tantiya niya sa presyo ng
lupain ng matanda ay animnapung libong francs.
“Kung mabubuhay ka pa ng labinlimang taon, lalabas na apatnapu’t limang libong
francs lang ang magiging presyo ng iyong bukid,” ang payo pa ng abogado.
Halos manginig sa tuwa ang matandang babae sa pag-iisip sa makukuha niyang
limampung crown buwan-buwan subalit hindi pa rin mawala sa kanya ang pagsususpetsa at
pagkatakot na may pandarayang gagawin ni Chicot. Dahil dito’y nagtagal pa siya sa
opisinang iyon at nagtanong nang nagtanong bumuo na ng kasultan at saka umuwing naliliyo
na tila nakainom ng apat na bte ng bagong katas na mansanas.
Nang muling bumalik si Chicot ay hindi niya agad sinabi ang kanyang desisyon.
Subalit ang totoo’y nanginginig siya at kinakabahan dahil baka hindi pumayag ang lalaki sa
limampung francs. Sa wakas, sa kapipilit ni Chicot ay nasabi rin niya kung magkano ang
gusto niyang buwanang bayad para sa bukid.
Kumunot ang noo ni Chicot. Kitang-kita sa kanya ang pagkagulat, pagkadismaya, at
pagtanggi.
Para makumbinsi ang lalaki ay binanggit miya ang maaaring niya ang maaring itagal
na lamang ng kanyang buhay.
“Maaaring hindi na tumagala ang aking buhay ng lima hanggang anim na taon.
Malapit na akong magpitumpu’t pito at mahina na dahil sa edad ko. Noon lamang isang gabi
ay ni hindi na ako makaakyat sa aking kama. Akala ko nga’y mamamatay na ako.”
Subalit si Chicot ay tusong negosyante at hindi basta makukumbisi ng mga ganoong
salita.
“Hay naku, Tanda, sinlakas ka ng tore ng simbahan at tiyak na mabubuhay ka pa ng
isandaang taon; baka nga una pa akong mailibing kaysa sa iyo.”
Ang buong maghapon ay naubos sa pag-uusap ng dalawa patungkol s apera sa pera
subalit hindi pumayag ang matandang babae na hindi siya ng limampung crown. Subalit
ipinagpilitan pa ng matandang magdagdag pa si Chico ng sampung crown para mapirmahan
na ang kasunduan.
Tatlong taon ang mabilis na lumipas subalit tila hindi man lang tumanda nang kahit
isang araw si Nanay Magloire. Si Chicot naman ay naging napakalungkot dahil sa pag-iisip
na mukhang magbabayad siya ng buwanan sa loob ng limampung taon. Pakiramdam niya’y
naisahan siya at ngayo’y sira na. Paminsan-minsa’y dumaraan siya sa tahanan ng matandang
babae subalit lagi siyang sinasalubong nito ng tusong ngiti ng isang taong nanalo at
nakapanlamang sa kanyang kalaban. Kapag nakikita siya ni Chicot sa ganitong kalagayan ay
nagngingitngit itong bumabalik sa kanyang karwahe at sinabi sa sariling:
“Kailan ka ba mamamatay, matanda ka?”
Sa tindi ng nararamadamang galit, minsa’y naiisip niyang sakalin na lang ang
matanda kapag nakikita niya. Sa pagdaraan ng araw ay lalong tumitindi ang galit niya para sa
matanda. Matinding galit na maihahalintulad sa nadarama ng isang tao sa magnanakaw na
kumuha ng kanyang mahalagang gamit. Dahil dito’y nagsimula siyang mag-isip kung paano
mawawala sa kanyang landas ang matandang babae.
Isang araw, nang muli siyang dumalaw ay pinagkiskis na naman niya ang kanyang
kaniyang palad tulad noong una niyang banggitin ang kanyang sinabi:
“Bakit hindi man lang kayo dumaraan sa aking tahanan kapag kayo’y nasa Spreville?
Pinag-uusapan tuloy tayo ng mga tao. Ang akal nila’y magkagalit tayo. Alam n’yo walang
mawawala sa inyo kung pupunta kayo dahil hindi ko naman kayo pagbabayarin ng hapunan.
Sa halip, katutuwa kong makita kayo sa aking tahanan.”
Hindi na kinailangang ulitin ni Chicot ang paanyaya kay Nanay Magloire.
Kinabukasan din, pagkatapos mamalengke ng matanda ay sinabihan niya ang kanyang
kaniyang kutserong dalhin siya sa bahay ni Chicot. Habang iniaayos ng kutsero ang karwahe
at kabayo ay pumasok sa bahay ni Chicot ang matanda para maghapunan.
Tuwang-tuwa siyang sinalubong ni Chicot at binigyan ng isang masaganang hapunan
laan para sa mga mariringal na bisita. Naghanda siya ng inihaw na manok, pata ng tupa,
bacon, at repolyo. Subalit, halos hindi ito ginalaw ng matandang babae. Hindi talaga siya
malakas kumain at ang karaniwang kinakain lang niya’y konting sabaw at kapirasong tinapay
na may mantekilya.
Nadismaya si Chicot kaya’t pinilit niya ang matandang kumain pa subalit tumanggi
na ito. Hindi rin niya tinanggap ang iniaalok na kape kaya’t tinanong siya ni Chicot:
“Siguro nama’y hindi mo ito tatanggihan ang konting patak ng alak?”
“Ah, diyan ay maaaaring hindi ako tumanggi.” Kaya agad sumigaw si Chicot sa
kanayng utusan:
“Rosalie, dalhin mo rito ang pinakamasarap nating alak – ‘yong espesyal – ‘yong
alam mon a.”
Lumabas ang utusan, dala-dala ang isang mahabang bote ng alak na napapalamutian
ng papel na fahon ng ubas at saka pinuno nito an dalawang kopita.
“Tikman mo ang isang iyan; tiyak na masasabi mong first class iyan.”
Unti-unting sinisimsim ng matandang babae ang alak upang matagal ang masarap na
lasa sa kanyang labi. Nang maubos ay kanyang sinabi:
“Napakasarap! First class nga ang alak na iyan!”
Pagkarinig sa sinabi ng matanda ay agad pinuno ni Chicot ang kopita nito. Gusto pa
sanang tumutol ng matanda subalit huli na. Unti-unti niya uling ininom ang pangalawang
kopita ng alak tulad ng ginawa niya sa una. Muling naglagay si Chicot ng pangatlo ngunit
umayaw na ang matandang babae. Nagpumilit nga lang si Chicot at upang makumbinsi
sinabi niyang:
“Ang alak na ito’y sinswabe ng gatas. Nakaubos ako nito ng mula sampu hanggang
isang dosenang kopita araw-araw nang walang masamang epekto sa akin. Bumababa lang ito
tulad ng asukal at hindi kailanman napupunta sa ulo. Tila nga sa dila pa lang ay naglalaho na
ito. Ito na siguro ang pinakamabuting inumin para sa tulad mo.”
Dahil sa narinig ay kinuhang muli ng matanda ang kopitang puno ng alak mula kay
Chicot. Talaga namang nagustuhan niya ang lasa ng alak subalit sa pagkakataong ito’y
kalahati na lang ng laman ng kopita ang naubos niya.
At si Chicot, na tila naging labis na mapagbigay at nagsabing:
“Sa tingin ko’y labis ninyong nagustuhan ang alak kaya naman papabaunan ko pa
kayo ng isang bote nito upang ipakita na tayong dalawa ay mabuting magkaibigan.” Kaya
naman sa kanyang pag-uwi ay dala-dala niya ang isang bote, makikitang siya’y labis na
nasisiyahan sa epekto ng kanyang nainom.
Kinabukasa’y muling dumalaw sa bukid ng matanda si Chicot dala-dala ang isang
munting bariles ng alak na may nakasabit pang munting bakal sa palibot. Ipinilit niyang
tikman nila ito upang matiyak niyang ito rin ang masarap na alak na kanilan pinagsaluhan
nang sinundang gabi. Kapwa sila nakainom uli ng tigatlong baso ng alak. Pagkatapos nito’y
nagpaalam na si Chicot subalit bago siya umalis ay sinabi niya muna ito:
“Kapag naubos n’yo na ang laman ng munting bariles na ito’y magpasabi lang kayo
sa akin. Huwag kayong mahihiya. Kung mas mabilis n’yo itong mauubos ay mas matutuwa
pa ako.”
Pagkalipas ng apat na araw ay muling dumalaw si Chicot. Dinatnan niya ang
matandang nasa labas ng bahay at nagpuputol ng tinapay para sa kanyang sabaw.
Lumapit sa kanya si Chicot at nang maamoy ang alcohol sa kanyang hininga ay
napangiti ang lalaki.
“Siguro’y bibigyan n’yo ako ng isang kopita ng ating espesyal na alak, hindi ba?” ang
kanyang sabi sa matanda. Bago nga siya umalis ay nakatigatlo uli silang kopita ng alak.
Hindi nagtagal ay naging usap-usapan ng mga kapitbahay na tulad ng isang nabuwal
na troso.
Simula noo’y hindi na siya nilapitan ni Chicot. At kapag kinakausap siya ng iba
tungkol sa kalagayan ni Nanay Magloire, ito ang kanyang sinasabing tila puno ng dalamhati:
“Nakaawa namang natuto siyang uminom at magumon sa alak sa eda niyang iyan.
Kasi, kapag ang tao’y tumanda at nagkabisyo ng ganyan, wala nang remedyo riyan.
Maaaring ikamatay na niya iyan sa kalaunan.”
At hindi nga nagtagal, nangyari ito kay Nanay Magloire nang sumunod na taglamig.
Bago mag-Pasko, siya ay bumagsak sa niyebe at natagpuang patay ng mga kapitbahay
kinabukasan.
At nang dumating si Chicot para kunin ang kanyang bukid, ito ang kanyang winika:
“Isang kahangalan; kung hindi sana siya nagging lasengga, maaaring tumagal pa sana
ang buhay niya ng sampung taon pa.”
Isang Malayang Pagsasalin mula sa
The Project Gutenberg Ebook of Maupassant Original Short Stories (180)
Gawain 1
Magbigay ng tig-isang kasingkahulugan at kasalungat ng salitang nakasulat nang
madiin sa bawat pangungusap. Gawing gabay ang kontekso ng pangungusap kung saan ito
ginamit. Isulat ang sagot sa kahon.
Kasingkahulugan
Sumusuray ang matanda Kasalungat
sa paglalakad.
Kasingkahulugan
Tumanggi siya sa alok Kasalungat
ng lalaki.
Kasingkahulugan
Nakadama siya ng Kasalungat
pagkasuklam.
Kasingkahulugan
Nagsuspetsa siya sa Kasalungat
ikinikilos ng lalaki.
Kasingkahulugan
Nakaramdam siya ng Kasalungat
pagkabalisa.
Gawain 2
Sa pamamagitan ng spider map, bigyang-kahulugan ang mga ginamit na malalalim na
salita sa pagpapahayag ng kaisipan batay sa pagkakagamit sa akda.
Kaisipan Kahulugan
matamang nakinig
umuwing naliliyo
nanginig sa tuwa
pinagnanasaang maangkin
nagumon sa alak
Kumusta ang iyong karanasan sa pagbubungkal ng mga malalalim na salita sa bawat
gawain? Utak mo ba ay nabalisa? Nasuklam ka ba sa bawat gawain? O ikaw ba ay
napasuray sa paglakad nang ikaw ay pumunta sa inyong kusina upang uminom?
Magpagayunpaman, nagagalak ako dahil mataman mong isinagawa ang bawat gawain. Sa
pamamagitan ng bawat gawain ay napatuyan natin ang kahalagahan ng paggamit ng
malalalim na salita sa mga akda. Kaugnay rin nito, ang pagbibigay-kahulugan ng mga
malalalim na salita ay hindi basta-basta dahil ito ay nakabatay sa kontekstong pagkakagamit
sa isang akda. Sana ay may pagnanasa kang naramdaman sa pag-angkin ng mga salita sa
iyong puso’t isipan.
MGA SANGGUNIAN
A. Aklat
a. Jocson, M. O. et. Al. (2015). Panitikang Pandaigdig Filipino Modyul para

sa Mag-aaral. Vibal Group Inc.
b. Dayag, A. M., del Rosario, M. G., & Marasigan, E. V. (2017).
Pinagyamang Pluma 10. Quezon City Phoenix Publishing House, Inc.
B. Online
a. http://www.gutenberg.org/files/3090/3090-h.htm#2H_4_0004
FILIPINO 10
UNANG MARKAHAN
Pangalan: _____________________________________________ Petsa: ___________

Panghalip bilang panuring sa mga tauhan

Ang kohesiyong gramatikal na pagpapatungkol o cohesive device ay mga salitang
nagsisilbing pananda upang hindi paulit-ulit ang mga salita. Ginagamit ito upang pag-
ugnayin o pagdugtungin ang mga pangungusap o sugnay na magkakahiwalay.
1. Anapora- ito ang panghalip na ginagamit sa hulihan bilang pananda sa pinalitang
pangngalan sa unahan.
Mga halimbawa:
a) Tunay ngang si Gat. Jose Rizal ay nagpamalas ng pagmamahal at malasakit sa
bayang Pilipinas. Siya ang tinaguriang pambansang bayani ng bansa.
b) Marami sa mga Pilipino ang naghahangad magtrabaho sa ibang bansa upang

mabigyan ng magandang buhay ang mga naiwang kaanak. Pikit-mata nilang
pinapasan ang mga responsibilidad sa kabila ng nararamdamang kalungkutan at
pangungulila sa kanilang mga mahal sa buhay.
Ang pangngalang Gat. Jose Rizal sa naunang halimbawa ay hinalinhan ng panghalip

na siya samantalang sa ikalawang pangungusap ang Pilipino ay pinalitan ng panghalip na
nila.
2. Katapora- ito ang panghalip na ginagamit sa unahan bilang pananda sa pinalitang

pangngalan sa hulihan.
Mga halimbawa:
a) Larawan siya ng kabataang nagsikap at nagtagumpay. Si Ethan ang kasalukuyang

iniidolo ng karamihan.
b) Ano ang mahirap sa asignaturang ito? Sa totoo lang ang Filipino ay nakalilibang.
Mapapansin sa unang halimbawa na ang panghalip na siya ay ginamit bilang

panuring sa pangngalang Ethan samantalang ang panghalip na ito sa ikalawang halimbawa
ay ginamit naman para sa pangngalang Filipino.

Nagagamit ang angkop na mga panghalip bilang panuring sa mga tauhan (F10WG-If-
g-61)
PANUTO
Basahin, suriin at unawain ang mga inihandang gawain hinggil sa kohesiyong
gramatikal na pagpapatungkol. Sagutin ito ng may katapatan.
Gawain 1
Punan ng angkop na panghalip ang mga patlang upang mabuo ang diwa ng liham.
Minamahal kong mga Pilipino,
Nakalulungkot isipin na 1.__________ ay kasalukuyang nakararamdam ng pangamba

sa 2. _________ mga puso gawa ng coronavirus. Batid kong alam 3. _______ lahat ang
maaari nitong maidulot sa ating pamayanan.
Sa liham kong ito, nakikiusap 4. _________ na sana’y magkaisa 5. _______ na
supilin ang pagkalat ng coronavirus nang sa gayon ay di na tumaas ang bilang ng mga
biktima.
Araw-araw ay gumamit ng face mask at dumistansiya sa kausap. Manatili nawa
6._________ sa inyong mga tahanan. Huwag maging palaboy sa mga lansangan at kalsada
upang hindi kayo problemahin pa ng pamahalaan.
Ang mga panukalang 7.______ ng pamahalaan ay para sa mga mamamayan. Sa 8.
_______ mga kamay nakasasalay ang ating kaligtasan.
Maging reponsable sana kayo at makiisa sa hakbang ng gobyerno. Alam 9. _______
mahirap ang ganitong sitwasyon pero kung magtutulungan 10. _________ ay walang
imposible.
Nagmamahal,
Inang bayan
Gawain 2
Punan ng angkop na panghalip ang mga patlang mula sa ibinigay na mga pagpipilian
sa loob ng panaklong.
1. Sina Linda, Lorna at Michael ay pawang nagkamit ng mataas na karangalan sa

kanilang pagtatapos. _________ (Sina, Sila, Kanila) rin ay ginawaran ng iskolarsip
ng Saint Mary’s University dahil sa ipinamalas na katalinuhan at kasipagan.
2. _______ (Siya, Tayo, Ako) ay isinilang sa mundo upang maging biyaya sa ating
kapwa tao.
3. Hindi maikakaila ang husay ni Sarah sa pagkanta kaya ______ (ako, siya, kaniya)
nakilala hindi lamang sa Pilipinas kundi pati sa buong mundo.
4. Ang tiwala at pagpapahalaga ay mga pundasyon ng matibay na samahan. __________
(Sila, Ito, Atin) ang dapat payabungin ng bawat isa upang mapanatili ang magandang
ugnayan sa kapwa.
5. Ako si Valdemor Veneracion, maaari _______ (mo, ko, akin) rin bang malaman ang
buo mong pangalan?
6. Ang _______ (kaniyang, kanilang, ating) bayan ay payapa at maunlad dahil ang lahat
ng mamamayan nila ay may nagkakaisa at nagmamahalan.
7. _______ (Amin, Akin, Ako) ang lupaing ito. Ipinamana ito ng aming yumaong ama
kaya walang sinuman ang maaaring kumuha o umangkin nito.
8. Pilit ______ (niyang, kong, naming) ibinabaon sa limot ang aming masakit na
nakaraan. Hiling naming magkakapatid na sana ay tulungan niyo kami.
9. _______ (Kami, Amin, Kanila) ang pangkat na inatasan ng aming guro sa Filipino
upang saliksikin ang sinaunang kultura ng ating mga ninuno.
10. Si Andrei lamang ang maaari kong bigyan dahil _______ (siya,ikaw, ako) lang ang
labis na nangangailangan.
Gawain 3
Salungguhitan ang panghalip na ginamit bilang panuring sa pangngalan sa bawat
pangungusap. Pagkatapos, tukuyin kung ito ay ginamit bilang ANAPORA o KATAPORA.
Isulat ang sagot sa patlang na inilaan bago ang bilang.
____________1. Si Mark ay tunay na ulirang kabataan sa kanilang lugar. Siya ay

mapagpakumbaba, responsible at maaasahan sa lahat ng bagay.
____________2. Ang mga Pilipino ay kilala dahil sa pagiging magiliw at matulungin sa
kapwa. Tayo ay labis na hinahangaan ng mga banyaga dahil sa mga katangian
na iyon.
___________ 3. Ito ang tanging yaman na maipamamana ng mga magulang sa kanilang
anak. Ang edukasyon na nagsisilbing susi sa pagkamit ng tagumpay ng bawat
kabataan.
____________4. Para masiguro ang kaligtasan ng bansa at ng mga mamamayan ngayong
panahon ng krisis dahil sa CoViD-19 ay nagpatupad ng lockdown ang
pamahalaan. Ito ang kanilang nakikitang solusyon upang maagapan ang
pagkalat nito.
____________5. Kami ay masaya at panatag sa aming mga guro. Ipinakikita nila sa amin ang
wagas nilang pagmamahal at pag-aaruga sa loob man o labas ng paaralan.
____________6. “Ayaw ko nang maniwala sa mga pangako mong laging napapako!” Ito ang
madamdaming pahayag ni Martha nang makaharap ang kasintahan.
____________7. Maniwala at magtiwala sa Poong Maykapal sapagkat sa kaniya lamang tayo
maaaring kumapit sa oras ng pangangailangan.
____________8. Pinatunayan ng pangulo ang kaniyang sarili sa pamamagitan ng tapat at
mabuting pamumuno kaya siya hinahangaan ng maraming tao.
____________9. Hindi nagpatinag ang binata sa bruskong kapitbahay. Sa halip ay buong
tapang niya itong hinarap at kinompronta.
____________10. Ikaw ay mabuting anak Arnold, ipinagmamalaki kita.
Gawain 4
Piliin ang pahayag mula sa buod ng nobelang “Ang Munting Prinsipe” na ginamitan
ng kohesiyong gramatikal. Sundin ang pormat sa ibaba.
Ang Munting Prinsipe
Isang lalaki ang nangarap na maging isang sikat na pintor. Subalit ito ay napalitan ng
isang pangarap sa kadahilanang pinatigil siyang gumuhit at pinagsabihang magtuon na
lamang sa Heograpiya, Matematika, kasaysayan at wika. Siya ay naging isang piloto ng
sasakyang panghimpapawid. Nasira ang kaniyang sasakyan sa isang disyerto sa Sahara. Sa
kaniyang pagkukumpuni ng eroplano, kaniyang nakita ang isang batang lalaki at may suot na
prinsipe. Isang bata na naligaw sa gitna ng disyerto. Marami itong naikuwento tungkol sa
kaniyang buhay, sa planetang kaniyang tinitirahan, at sa planetang siya lamang ang nakatira.
Maliit lamang ito. Halos maiikot mo lamang ng isang minuto. Naiuwento rin niya ang iba’t
ibang taong kaniyang nakasalamuha nang siya’y maglakbay. Iba’t iba ang mga ito: may pag-
uugaling kung minsan ay masama o mabuti, may pag-uugaling nakasanayan nang gawin, ang
iba ay seryoso, nakakalungkot at nakawiwili.
Naranasan rin niyang mainggit sa ibang taong kaniyang nakasasalamuha. Hanggang
isang araw na pagbisita sa isang planetang kakaiba sa kaniyang at sa iba pang planeta.
Natagpuan niya dito ang isang Heograpo. Isang Heograpo ngunit kakaiba ang gawain. Tinuro
sa kaniya ang kagandahan ng buhay at paligid. Sa kanilang paglalakbay, napag-isipan ng
piloto na bumalik sa eroplano at ayusin ito. Habang nakaupo ang prinsipe sa ibabaw ng
nakatayong pader, may isang ahas ang dumating. Kinakaibigan niya ito subalit bigla itong
tinuklaw. Sa kagustuhan man ng piloto na iligtas ang kaibigang prinsipe, hindi naging madali
ito. Namatay ang prinsipe subalit itinatak ng piloto sa kanyang puso’t isipan na nagkaroon
siya ng kaibigan na naging isang tagapagpayo at maaalalahanin na nariyan lang at nakaalalay
sa kaniya kahit kailan.
-Isang malayang pagsasalin mula sa The Little Prince ni Antoine de Saint-Exupery,
Isinalin ni Desiderio Chin
Ang Munting Prinsipe

ANAPORA KATAPORA
Laging isaisip na nakababagot na mabasa at marinig ang mga salitang paulit-ulit na
ginagamit sa isang teksto o pahayag. Gumamit ng mga panghalip upang ganyakin ang isang
mambabasa at mailayo sa mundo ng pagkabagot.
MGA SANGGUNIAN
A. Aklat
• Kagawaran ng Edukasyon.(2014).Filipino 9: Modyul para sa Mag-aaral. Lungsod ng
Pasig: Vibal Group Inc.
• Kagawaran ng Edukasyon.(2015).Filipino 10: Modyul para sa Mag-aaral. Lungsod ng
Pasig: Vibal Group Inc.
B. Website
• https://www.scribd.com/document/442331335/ANG-MUNTING-PRINSIPE#
FILIPINO 10
UNANG MARKAHAN
Pangalan: _____________________________________________ Petsa: ___________
Pagbibigay ng katangian ng tauhan batay sa diyalogo

Ang tauhan ay nagbibigay buhay sa isang kwento. Sila ang gumaganap at nagbibigay
aksyon sa kanilang ikinikilos. Maibibigay mo ang kanilang katangian at ang kanilang
gustong ipahiwatig sa pamamagitan ng pamamaraan ng kanilang pananalita o diyalogo, kung
paano ito nagsasalita at kung paano nagpapakita ng kaniyang reaksiyon sa mga sitwasyon sa
kuwento. Sa araling ito ay pag-aaralan mo kung paano inilalarawan ang katangian ng tauhan
batay sa pananalita/pagkilos na isinasaad sa kwento/diyalogo.

Naibibigay ang katangian ng isang tauhan batay sa napakinggang diyalogo( F10PN-
Ig-h-67)
PANUTO
Gawain 1
Ilarawan ang katangian ng mga tauhan sa ilang diyalogong hango sa iba’t ibang akda
sa ibaba.
1. “Daddy, patawad po. Nais ko lamang na lumigaya sa buhay. Nasa katanghalian

na po ako ng buhay ko. Ayaw ko pong mag-isa balang araw kapag ako’y nawala.”
Halaw sa kuwentong “Nang Minsang Naligaw si Adrian”, LM Grade 9, pp. 15.
2. “Hindi ako pumupunta sa bahay ng isang lalaking estranghero sa akin,” sabi ng babae.
Halaw sa nobelang “Isang Libo’t isang Gabi
(Thousand and One Nights) Saudi Arabia
“Sige, bibigyan kita ng trabaho. Pero ayoko ng tamad, ha? Dos singkwentang
3. gana mo.” (Don ho sa pinagtrabahuan ko, tatlong pisong...) O, e, di don ka magtrabaho.
Burahin ko nang pangalan mo?”
Halaw sa nobelang “Maynila sa Kuko ng Liwanag”
4. “Kasalanan n’yo ang nangyari, e! Natataranta kasi kayo basta may kostumer kayong kano.
Pa’no natitipan kayo ng dolyar. Basta nakakita kayo ng dolyar, naduduling na kayo,
kaya binabastos ninyo ang mga kapwa Pilipino.”
Halaw sa nobelang “Gapo” ni Lualhati Bautista
5.
“Walang ibang babae akong minahal.”
Halaw sa nobelang “Ang Kuba ng Notre Dame”
Gawain 2
Suriin ang katangian ng mga tauhan sa mga sumusnod na bilang. Bilugan ang letra ng
tamang sagot.
“Anak, ako na diyan. Pumunta ka na sa iyong kuwarto at gawin mo na lahat ng iyong proyekto
para matulog ka ng maaga.”
2. a. maalalahanin b. mabait c. masipag

“Ito, hiramin mo muna ang aking ballpen. Para makapagsulat ka naman ng maayos.”
3. a. mabait b. mapagbigay c. maintindihin

Si Boy ang taong iniisip ang damdamin ng ibang tao. Kaya pinipili niya ang mga salitang kanyang
binibitawan.
4. a. mapagmahal b. maalalahanin c. masungit
Si Lito ay mahilig mag- aral. Pero isang araw sinabi ng kanyang mga magulang na titigil muna siya
dahil kulang ang kanilang pera pangtumbas sa kaniyang mga kailangan. Pero inisip niya na saying
ang taon kaya napilitan siyang maghanap ng trabaho kasabay ng kaniyang pag-aaral.
5. a. masiyasat b. magaling c. madiskarte
Si Mani ay mahilig sa bulaklak. Gusto niyang magkaroon ng koleksiyon ng ibat ibang klase ng
bulaklak. Isang araw ay lumabas siya sa kanilang bakuran at may nakitang kakaibang klase ng
bulaklak sa kanilang kapitbahay. Dahil sa kagandahan nito ay naisipan niya kumuha ng kahit konti
nito at nagpaalam muna siya sa may- ari.
6. a. marespeto b. magnanakaw c. masinop
Gawain 3
Suriin ang katangiang ipihihiwatig ng mga diyalogo sa ibaba. Isulat ang sagot sa
talahanayan.
Diyalogo Katangiang Ipinahihiwatig

1. “Gusto ko ng buhay na matiwasay.”
2. “Wow! Ang ganda naman ng lugar na ito.
Sigurado ako na babalikan ko ito.”
3. “Anak, bago ka umalis, huwag mong
kakalimutang gumamit ng face mask. Kunin
mo na rin iyang maliit na alkhohol.”
4. “Palagi nalang akong inaaway,
ipinapahiya at tinatapak-tapakan. Di ko na
alam kung saan pa ako lulugar.”
5. Ano ba ang problema mo? Bakit mo ako
tinapunan ng tubig? Di mo ba tinitignan ang
dinadaanan mo? Tingnan mo nga ang damit
ko, natapunan. Hindi mo ba alam kung gaano
ito kamahal?”
Ang pagbibigay ng katangian ng isang tauhan batay sa napakinggang diyalogo o
kuwento ay nakatulong sa pang-unawa sa ikinikolos at nararamdaman ng isang nagsasalita.
Kailangang gamitin ng isang tao ang kaniyang angking talino at ang kaniyang isipan sa pag-
unawa sa tinutukoy sa diyalogo.
MGA SANGGUNIAN
• Ambat, Vima C. et.al., 2015. Filipino 10- Modyul para sa mag-aaral: Vibal Group,
Inc.
• Gumata, Nelita,(n.d.).Mga bahagi ng pangungusap/Katangian ng tauhan. Retrieved
from https://www.slideshare.net/mobile/nelitagumata/3-mga-bahagi-ng-pangungusap-
katangian-ng-mga-tauhan/
SUSI SA PAGWAWASTO
Gawain 1
1. Batay sa dayalogong binasa, masasabi kong ang tauhan ay mayroong respeto at matapang.
Kahit na nasa katanghalian na siya ng kaniyang buhay, mas pinili niyang magpaalam sa
kaniyang ama tungkol sa bagay na kaniyang ninanais at hindi niya basta bastang ginawa ang
mga ito. Mayroon siyang lakas ng loob na humingi ng tawad sapagkat ayaw niyang mag- isa
baling araw, kaya ’t gagawin niya ang makakapagpaligaya sa kaniya.
2. Batay sa dayalogong binasa, masasabi kong ang tauhan ay maingat. Hindi siya basta- basta na
lamang pumupunta sa bahay ng isang lalaking estranghero lalo na ’t hindi rin nito alam kung
siya ba ay mayroong magandang kalooban o wala. Hindi basta-bastang nalalaman ang kanilang
mga motibo kaya ‘t mas mabuti na nga ang maging maingat.
3. Batay sa dayalogong binasa, masasabi kong ang tauhan ay mayabang, walang respeto, at
mababa ang tingin sa ibang tao. Ayaw ng tauhang ito na may kahit anong katiting man lang na
reklamong maririnig. Pinuputol na niya ang sinasabi ng tao at agad – agad nang gumagawa ng
desisyon ayon sa gusto niya.
4. Batay sa dayalogong binasa, masasabi kong ang tauhang ito ay opinyonado at
mapanghusaga. Hindi siya nagpapatalo sa usapin at ipinipilit niya ang opinion niya. Madali
siyang nagbibitaw ng salita at nag- aakusa tungkol sa bagay-bagay.
5. Batay sa dayalogong binasa, masasabi kong ang tauhan ay matapat sa kaniyang minamahal.
Sinabi nito na wala siyang ibang babaeng minahal at naging tapat ito sa iniibig. Gawain 2
Gawain 3
1. A 1. May ambisyon / pangarap
2. B 2. Makakalikasan
3. B 3. Maingatin
4. C 4. Naghihirap
5. A 5 Matapobre/Mapanglait
FILIPINO 10
UNANG MARKAHAN
Pangalan: _____________________________________________ Petsa: ___________
GAWAING PAGKATUTO
PAGSUSURI NG NOBELA SA PANANAW HUMANISMO
Panimula (Susing Konsepto)

Sa pagsusuri ng akda tulad ng nobela, isang mahalagang pamamaraan
ang paglalapat ng mga pananaw. Sa teoryang humanismo, itinatanghal ang
buhay, dignidad, halaga at karanasan ng bawat nilalang maging ang karapatan
at tungkulin ng sinuman para linangin at paunlarin ang sariling talino at talento.
Pinaniniwalaan ng humanismo na ang tao ay isang rasyonal na nilikha na
may kakayahang maging makatotohanan at mabuti. Sa madaling salita, ang
humanismo ay naniniwalang ang tao ang sukatan ng lahat ng bagay, ang siyang
pinanggalingan ng lahat. Sa pananaw humanismo, mainam tingnan sa mga
sumusunod ang pagsusuri ng panitikan:
a. Pagkatao
b. Tema ng akda
c. Mga pagpapahalagang pantao
d. Mga bagay na nakaiimpluwensya sa pagkatao ng tauhan
e. Pamamaraan ng pagbibigay-solusyon sa problema
Sa mga sumusunod na gawain, ilalapat ang pananaw humanismo sa
pagsusuri ng nobelang tinalakay, gamit ang ihinandang balangkas.
Kasanayang Pampagkatuto at Koda

Nasusuri ang binasang kabanata ng nobela bilang isang akdang
pampanitikan sa pananaw humanismo o alinmang angkop na pananaw (F10PB-
Ig-h-68)
Panuto
Basahin, unawain at suriin ang buod ng nobelag “Ang Kuba ng Notre
Dame.” Sagutin ang mga kasunod nitong mga gawain nang buong husay at
katapatan.
Ang Kuba ng Notre Dame (Buod)
ni Victor Hugo
Isinalin sa Filipino ni Willita A. Enrijo
Sa isang malawak na espasyo ng Katedral nagkikita-kita ang

mamamayan upang magsaya para sa “Pagdiriwang ng Kahangalan” na
isinasagawa sa loob ng isang araw taon-taon. Taong 1482 nang itanghal si
Quasimodo – ang kuba ng Notre Dame bilang “Papa ng Kahangalan” dahil sa
taglay niyang labis na kapangitan. Siya ang itinuturing na pinakapangit na
nilalang sa Paris. Nang araw na iyon, iniluklok siya sa trono at ipinarada palibot
sa ilang lugar sa Paris sa pamamagitan ng pangungutya ng mga taong naroroon
na nakikibahagi sa kasiyahan. Naroroon si Pierre Gringoire, ang
nagpupunyaging makata at pilosopo sa lugar. Hindi siya naging matagumpay na
agawin ang kaabalahan ng mga tao sa panonood ng nasabing parada. Malaki
ang kaniyang panghihinayang sapagkat wala man lang nagtangkang manood
ang kaniyang inihandang palabas. Habang isinasagawa ang mga panunuya kay
Quasimodo, dumating ang paring si Claude Frollo at ipinatigil ang pagdiriwang.
Inutusan niya si Quasimodo na bumalik sa Notre Dame na kasama niya.
Sa paghahanap ng makakain, nasilayan ni Gringoire ang kagandahan ni
La Esmeralda- ang dalagang mananayaw. Ipinasiya niyang sundan ang dalaga
sa kaniyang pag-uwi. Habang binabagtas ni La Esmeralda ang daan, laking
gulat niya nang sunggaban siya ng dalawang lalaki – sina Quasimodo at Frollo.
Sinubukang tulungan ni Gringoire ang dalaga subalit hindi niya nakaya ang
lakas ni Quasimodo kung kaya’t nawalan siya ng malay. Dagli namang
nakatakas si Frollo. Dumating ang ilang alagad ng hari sa pangunguna ni
Phoebus – ang kapitan ng mga tagapagtanggol sa kaharian. Dinakip nila si
Quasimodo. Samantala, hatinggabi na nang pagpasiyahan ng pangkat ng mga
pulubi at magnanakaw na bitayin si Gringoire. Lumapit si La Esmeralda sa
pinuno ng pangkat at nagmungkahing huwag ituloy ang pagbitay sapagkat
handa siyang magpakasal sa lalaki sa loob lamang ng apat na taon, mailigtas
lamang ang buhay ni Gringoire sa kamatayan. Nang sumunod na araw, si
Quasimodo ay nilitis at pinarusahan sa tapat ng palasyo sa pamamagitan ng
paglatigo sa kaniyang katawan. Matindi ang sakit ng bawat latay ng latigo na
ipinapalo sa kaniyang katawan. Inisip niya ang dahilan ng kaniyang pagdurusa.
Ang lahat ng iyon ay kagustuhan at ayon sa kautusan ni Frollo- na kailanman ay
hindi niya nagawang tutulan dahil sa utang na loob. Kasabay ng sakit na
nadarama niya ay ang matinding kirot na nalalasap sa bawat panghahamak sa
kaniya ng mga taong naroroon. Nagmakaawa siya na bigyan siya ng tubig
subalit tila bingi ang mga taong nakatingin sa kaniya – na ang tanging gusto ay
lapastanganin at pagtawanan ang kaniyang kahabag-habag na kalagayan.
Dumating si La Esmeralda. Lumapit ang dalaga sa kaniya na may hawak na
isang basong tubig. Pinainom siya. Samantala, sa di kalayuan ay may babaeng
baliw na sumisigaw kay La Esmeralda. Tinawag siya ng babaeng “hamak na
mananayaw” at “anak ng magnanakaw.” Kilala ang babae sa tawag na Sister
Gudule. Siya ay pinaniniwalaan na dating mayaman subalit nawala ang bait
nang mawala ang anak na babae, labinlimang taon na ang nakalilipas.
Makaraan ang ilang buwan, habang si La Esmeralda ay sumasayaw sa
tapat ng Notre Dame at pinagkakaguluhan ng maraming tao, napagawi ang mga
mata ni Phoebus sa mapang-akit na kagandahan ng dalaga. Nang mapuna ni La
Esmeralda si Phoebus ay napaibig dito ang dalaga. Tila siya nawalan ng ulirat
nang kaniyang marinig ang paanyaya ng binata na magkita sila mamayang gabi
upang lubos na magkakilala. Si Frollo ay nakatanaw lamang mula sa tuktok ng
Notre Dame at nakaramdam ng matinding panibugho sa nasasaksihan. Ang
kaniyang matinding pagnanasa kay La Esmeralda ang nag-udyok sa kaniya na
talikuran ang Panginoon at pag-aralan ang itim na mahika. Mayroon siyang
masamang balak. Nais niyang bihagin ang dalaga at itago sa kaniyang selda sa
Notre Dame. Nang sumapit ang hatinggabi, sinundan niya si Phoebus sa
pakikipagtipan kay La Esmeralda. Habang masayang nag-uusap ang bagong
magkakilala ay biglang may sumunggab ng saksak kay Phoebus ngunit mabilis
ding naglaho ang may sala. Hinuli ng mga alagad ng hari si La Esmeralda sa
pag-aakalang siya ang may kagagawan ng paglapastangan sa kapitan.
Matapos pahirapan sa paglilitis, sapilitang pinaako kay La Esmeralda ang
kasalanang hindi niya ginawa. Pinaratangan din siyang mangkukulam. Siya ay
nasintensiyahang bitayin sa harap ng palasyo. Dinalaw siya ni Frollo sa piitan at
ipinagtapat ang pag-ibig sa kaniya. Nagmakaawa ang pari na mahalin din siya
at magpakita man lang kahit kaunting awa ang dalaga subalit tinawag lamang
siya ni La Esmeralda ng tiyanak na monghe at pinaratangang mamamatay tao.
Tumanggi siya sa lahat ng alok ni Frollo. Bago ang pagbitay, iniharap si La
Esmeralda sa maraming tao sa tapat ng Notre Dame upang kutyain. Napansin
ng dalaga ang anyo ni Phoebus kaya isinigaw niya ang pangalan ng binata. Si
Phoebus ay nakaligtas sa tangkang pagpatay sa kaniya. Tumalikod si Phoebus
na tila walang naririnig at tinunton ang bahay ng babaeng kaniyang
pakakasalan. Ilang sandali’y dumating si Quasimodo galing sa tuktok ng Notre
Dame patungo kay La Esmeralda gamit ang tali. Hinila niya paitaas ang dalaga
patungo sa Katedral at tumatangis na isinigaw ang katagang “Santuwaryo”. Si
Quasimodo ay napaibig kay La Esmeralda nang araw na hatiran siya ng dalaga
ng tubig sa panahong wala man lang magnasang tumulong sa kaniya. Matagal
na niyang pinagplanuhan kung paano itatakas si La Esmeralda sa naging
kalagayan ng dalaga. Batid ni Quasimodo na ang dalaga ay mananatiling ligtas
hangga’t nasa katedral. Sa mga araw na magkasama ang dalawa, mahirap para
kay La Esmeralda na titigan ang pangit na anyo ni Quasimodo. Di nagtagal,
naging magkaibigan ang dalawa.
Lumusob sa katedral ang pangkat ng mga taong palaboy at magnanakaw
– sila ang kinikilalang pamilya ni La Esmeralda. Naroon sila upang sagipin ang
dalaga sapagkat narinig nila na nagbaba ng kautusan ang parliyamentaryo na
paaalisin si La Esmeralda sa katedral. Samantala, inakala naman ni Quasimodo
na papatayin ng mga lumusob si La Esmeralda kaya gumawa siya ng paraan
upang iligtas ang dalaga. Malaking bilang ng mga lumusob ang napatay ni
Quasimodo. Habang nagkakagulo, sinamantala ni Frollo na makalapit kay La
Esmeralda. Nag-alok siya ng dalawang pagpipilian ng dalaga: ang mahalin siya
o ang mabitay? Mas pinili ni La Esmeralda ang mabitay kaysa mahalin ang
isang hangal na tulad ni Frollo. Iniwan ni Frollo ang dalaga na kasama si Sister
Gudule. Labis ang pagkamangha ng dalawa nang mabatid nila na sila ay mag-
ina. Nakilala ni Sister Gudule si La Esmeralda dahil sa kuwintas na suot ng
dalaga. Ito ang kaniyang palatandaan na suot ng kaniyang anak bago mawala.
Ninasa ni Sister Gudule na iligtas ang anak subalit huli na ang lahat.
Nang mabatid ni Quasimodo na nawawala si La Esmeralda,
tinunton niya ang tuktok ng tore at doon hinanap ang dalaga. Sa di kalayuan,
napansin niya ang anyo ng dalaga. Si La Esmeralda ay nakaputing bestida at
wala ng buhay. Naantig siya sa kaniyang nasaksihan. Labis na galit ang
nararamdaman niya kay Frollo na noon pa man ay batid niya na may matinding
pagnanasa sa dalaga. Nawala sa katinuan si Quasimodo. Nang mamataan niya si
Frollo, hinila niya ito at sa matinding lungkot na nararamdaman ay inihulog
niya ito mula sa tore- ang paring kumupkop sa kaniya. Inihulog niya sa
kamatayan ang taong naghatid ng pagdurusa sa babaeng kaniyang minahal – si
La Esmeralda. Habang nakatitig sa wala ng buhay na katawan ng dalaga,
sumigaw si Quasimodo, “walang ibang babae akong minahal.” Mula noon,
hindi na muling nakita pa si Quasimodo.
Matapos ang ilang taon, nang matagpuan ng isang lalaking naghuhukay
ng puntod ang libingan ni La Esmeralda, nasilayan niya ang hindi kapani-
paniwalang katotohanan- nakayakap ang kalansay ng kuba sa katawan ng dalaga.
Gawain 1
Basahin at unawain ang sumusunod na buod ng nobela. Itala ang mga
kultura ng Pransya na lumutang sa binasang nobela. Punan ang kasunod na
dayagram.
Tradisyon/Pagdiriwang
Paniniwala/Kaugalian Sining
Countryflags.com
Gawain 2: Suring-Tauhan
Ilarawan ang katangian ng mga tauhan sa binasang nobela at kung paano
ipinakilala ang kultura o pagkakakilanlan ng bansang pinagmulan nito. Punan ang
talahanayan sa ibaba.
Tauhan Paano mag-isip? Ano ang Paano ipinakita ang

kaniyang mga namumukod na
damdamin? katangiang mula sa
bansang kaniyang
pinagmulan?
1. Quasimodo
2. Claude Frollo
Countryflags.com
3. La Esmeralda
4. Phoebus
Gawain 3
Gamit ang sumusunod na balangkas, suriin ang nobelang Ang Kuba ng
Notre Dame sa pananaw humanismo.
A. Pamagat ng
akda:__________________________________________________
B. May-akda:
________________________________________________________
C. Bansang
pinagmulan:_______________________________________________
D. Mga tauhan at kanilang
katangian:______________________________________
_________________________________________________________________
_________________________________________________________________
_________________________________________________________________
E.Tema ng Akda :
___________________________________________________
F. Mga Pagpapahalagang Pantao
1. Moral
________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
______
2. Etikal
_________________________________________________________________
_________________________________________________________________
_________________________________________________________________
______
G. Mga bagay na nakaiimpluwensya sa pagkatao ng tauhan
_________________________________________________________________
_________________________________________________________________
_________________________________________________________________
H. Pamamaraan ng pagbibigay-solusyon sa problema ng mga tauhan
_________________________________________________________________
_________________________________________________________________
Pamantayan sa pagmamarka ng isinagawang Pagsusuri
Pamantayan 5 3 1 Marka
Paglalarawan sa Kumpleto at Di gaanong Hindi nailarawan
tauhan makabuluhan ang mabisa ang ang mga tauhan
paglalarawan sa paglalarawan sa
bawat tauhan mga tauhan
Paglalahad sa Masusi at maayos na Di gaanong Hindi nailahad ang
pagpapahalagang nailahad ang mga nailahad ang mga
pantao pagpapahalagang mga pagpapahalagang
umiral sa akda pagpapahalagang umiral sa akda
umiral sa akda
Paghinuha sa mga Natukoy ang lahat ng Di gaanong Hindi natukoy ang
impluwensyang mga impluwensyang natukoy ang mga mga
nakaapekto sa nakaapekto sa impluwensyang impluwensyang
pagkatao ng mga pagkatao ng mga nakaapekto sa nakaapekto sa
tauhan tauhan pagkatao ng mga pagkatao ng mga
tauhan tauhan
Pag-iisa-isa sa mga Naisa-isa ang lahat Naisa-isa ang Hindi nailahad ang
paraang ginawa ng ng mga paraang ilan sa mga mga paraang
tauhan sa pagresolba isinagawa ng mga paraang isinagawa ng mga
ng kaniyang tauhan sa pagresolba isinagawa ng tauhan sa
suliranin ng kanilang suliranin mga tauhan sa pagresolba ng
pagresolba ng kanilang suliranin
kanilang
suliranin
Kabuuang Puntos
Pangwakas
Mula sa mga isinagawang gawain, natukoy ang bisa ng pananaw o
teoryang humanismo sa pagsusuri ng akdang pampanitikan katulad ng
binasang nobela. Tuon ng pananaw na ito ang tao o ang tauhan at naniniwala
ang mga humanista na ang mga nilalang ang tagabuo ng sarili niyang
kapalaran.
Mga Sanggunian
A. Aklat
Ambat et’al. Panitikang Pandaigdig, Filipino 10 Modyul para sa Mag aaral.
Pilipinas:Vibal Group Inc.
B. Internet
https://www.slideshare.n
et https://brainly.ph
countryflags.com
France-Pub.com
FILIPINO 10
UNANG MARKAHAN
Pangalan: _____________________________________________ Petsa: ___________
Antas o tindi ng kahulugan ng salita

Kasiyahan, kaligayahan at kagalakan. Ang mga salita o katagang ito ay nagpapahayag
ng tila iisang kahulugan at emosyong nararamdaman. Ngunit kung ang mga ito ay iyong
susuriin, nakalilito man ang bawat salita ay may nais ipakahulugan at minsan katulad ng
ating nararamdaman.
Hindi lahat ng mga salitang magkalapit ang kahulugan ay magkakaparehas. Sa pagsusulat,
tayo’y maging maingat sapagkat may mga salitang magkasingkahulugan pero magkaiba ang
tindi o digri na nais iparating. Ang pagbabago ng kahulugan ng salita ayon sa tindi o
intensidad ay tinatawag nating clining. Narito ang ilang halimbawa
Halimbawa 1. Halimbawa 2.
4 Naliligalig 4 Tinangkilik
3 Nababagabag 3 Kinalinga
2 Nababahala 2 Inalagaan
1 Nag-aalala 1 Kinupkop

Nakikilala ang pagkakaugnay-ugnay ng mga salita ayon sa antas o tindi ng
kahulugang ipinahahayag nito (clining) (F10PT-Ig-h-67)
PANUTO
Gawain 1
Salungguhitan ang mga salitang magkakasingkahulugan sa bawat pangungusap.
Pagkatapos, ayusin ang mga ito ayon sa antas o tindi ng kahulugan. Lagyan ng bilang 1 para
sa di-masidhi, 2 para sa masidhi at 3 sa pinakamasidhi. Isulat ang sagot sa patlang.
a. _ Si Pheobe ay nahuhumaling sa galing at ganda ng dalagang mananayaw.

_ Dahil sa labis na pagkagusto sa dalaga, si Frollo ay tila nababaliw na.
_ Ang mga mmaamayan ay nalulugod sa ginawang parada para sa kasiyahan.
b. _ Nalulumbay ang mga tao sa pagkabaliw ng babae.
_ Pighati ang naramdaman ng ina sa pagkamatay ng kaniyang anak.
_ Nalulungkot ang binata dahil sa hindi pagligtas sa babaeng iniibig.
c. _______ Si Sister Gudule ay maaari nang mamatay dahil sa galak nang mahanap ang
nawawalang anak.
__ Nag-uumapaw ang puso sa galak nang makita ni Frollo ang dalaga.
__ Walang pagsidlan ang puso sa tuwa ni Pheobus nang paunlakan siya ng dalaga.
Gawain 2
Pagsunod-sunurin ang mga salita ayon sa antas o tindi ng kahulugan. Gamitin ito sa
sariling pangungusap pangungusap.
a. Antas Pangungusap
galit
poot
ngitngit
muhi
b. Antas Pangungusap
nagimbal
nabalisa
natakot
natigatig
c. Antas Pangungusap
kabaliwan
kahangalan
kalokohan
kagunggungan
Gawain 3
Nais mong pasalamatan at parangalan ang mga taong nagsakripisyo at nagbuwis ng
kanilang buhay para sa kapakanan at kaligtasan ng mamamayan tulad ng nararanasang
pandemya sa kasalukuyan. Para maipahayag ang iyong damdamin, sumulat ng iskrip na
naglalaman ng mga pangyayaring nagpapahiwatig ng kabutihang ginawa nila. Isaalang-alang
ang paggamit ng mga salitang my iba’t ibang tindi o antas ang kahulugan.
Pamantayan sa Pagsulat ng Skrip
5 4 3 2 1
Nakasunod sa pamantayan sa paggawa ng skrip
Mahusay ang pagkabuo ng skrip na nalapatan ng angkop na
usapan
Malinis, maganda at kitang-kitang pinagbuhusan ng isip at
panahon ang skrip
Kabuuan
Pangwakas
Mula sa isinagawang gawain, ang pag-unawa sa pag-aantas ay nakatutulong upang
mapalawak ang ating kaalaman sa wastong tindi o digri ng mga salita at kaalamang
pambokabularyo. Dahil dito, nadaragdagan ang ating kakayahang maunawaan ang nais
ipahiwatig ng mga pahayag sa mga akdang pampanitikan.
MGA SANGGUNIAN
A. Aklat
• Ambat, Vilma C. et al. 2015. Panitikang Pandaigdig, Modyul ng Mag-aaral
(Filipino 10). Pasig city, Manila: Vibal Group Inc.
B. Internet Gamitin ang APA Style

• gurosafilipino.blogspot.com/2010/07/mga-salita-ayon-sa-tindi-ng.html
https://www.google.com/search?q=emoji&tbm=isch&chips=q:emoji,g_1:icon:iQ
qzr2s_f20%3D&hl=enUS&ved=2ahUKEwjPptL2kNXpAhUXAKYKHW2DAls
Q4lYoCHoECAEQJA&biw=1350&bih=651#imgrc=gwUAN230fJmTXM
SUSI SA PAGWAWASTO
Gawain 1
a. 3 b. 1 c. 3
2 3 1
1 2 2
Gawain 2
a. ngitngit b. nabalisa c. kalokohan
galit natakot kahangalan
muhi nagimbal kabaliwan
poot natigati kagunggungan
FILIPINO 10
UNANG MARKAHAN
Pangalan: _____________________________________________ Petsa: ___________
Paghahambing sa mga pangyayari sa napanood na dula

Ang dula ay isang uri ng akdang pampanitikan na nahahati sa ilang yugto na
maraming tagpo. Layunin nitong itanghal ang mga tagpo sa isang tanghalan o entablado.
Ang pagpapahalaga sa dula ay matatamo sa pamamagitan ng panonood dito. Ito ay
maaaring hango sa tunay na buhay o isinulat bunga ng malaya at malikhaing kaisipan ng
manunulat o script writer.
Sa pamamagitan ng dula, naitatanghal ang totoong buhay sapagkat kadalasang taglay
nito ang mga katangiang umiiral sa buhay tulad ng mga tao at suliranin. Sa pamamagitan
nito, nailalarawan din ang damdamin at pananaw ng mga tao ng isang tiyak na bahagi ng
kasaysayan.
Naihahambing ang ilang pangyayari sa napanood na dula sa mga pangyayari sa
binasang kabanata ng nobela (F10PD-Ig-h-66)
PANUTO
Gawain 1
Mag-isip ng isang dulang napanood na may pagkakatulad sa mga pangyayari sa
binasang bahagi ng nobelang “Ang kuba ng Notre Dame.” Isalaysay ito gamit ang
talahanayan sa ibaba.
SIMULA
PATAAS NA AKSIYON
KASUKDULAN
PATAAS NA AKSIYON
WAKAS
Gawain 2
Ihambing ang ilang pangyayari ng napanood na dula sa mga pangyayari sa binasang
bahagi ng nobela. Gamitin ang talahanayan sa pagsagot.
Ang kuba ng Notre Dame Napanood na dula (Pamagat)
Pangyayari 1
Pangyayari 2
Pangyayari 3
Gawain 3
Gumawa ng paglalahat / sintesis sa kabuuan ng dulang napanood.
TALA NG NATUTUHAN
Natutunan ko sa dula na…… Natuklasan ko na…… Masasabi ko na….
Matapos sagutin ang mga gawain, natutunan kong ___________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
SANGGUNIAN
• Gorrospe, F. S. (2015) . Panitikang pandaigdigan. Quezon City: Vibal
Publishing House.
FILIPINO 10
UNANG MARKAHAN
Pangalan: _____________________________________________ Petsa: ___________
Paglalarawan ng kulturang masasalamin

Ang nobela ay isang mahabang kathang pampantikan na naglalahad ng mga
pangyayaring pinagkabit-kabit sa pamamagitan ng mahusay na balangkas na ang
pangunahing layunin ay maipalabas ang hangarin ng kapwa bida at katunggali nito sa isang
malikhaing pagsasalaysay ng mga kawil-kawil na pangyayari ayon sa pagkakasunod-sunod at
pagkakaugnay-ugnay nito. Ang bawat pangyayari ay may mahalagang papel na
ginagampanan sa kabuuan ng nobela.
Sa aklat na “The Rise of the Novel” (1957) ni Ian Watt nagsimula ang pagkakaroon
ng nobela sa Europa noong ika-18 siglo. Ang isa sa mga kilalang nobela mula rito ay akda ni
Victor Hugo na pinagamatang “Ang Kuba ng Notre Dame” mula sa France.
Halina’t sabay tayong maglakbay sa Pransiya upang lubusang kilalanin ang
mayabong nilang kultura sa pamamagitan ng nobelang ito.
Nailalarawan ang kultura ng mga tauhan na masasalamin sa kabanata (F10PS-Ig-h-
69)
PANUTO
Basahin at unawain ang buod ng nobelang isinulat ni Victor Hugo na “Ang Kuba at
sagutin ang mga kasunod nitong mga gawain.
Gawain 1
Ibigay ang kahulugan ng mga sumusunod na parirala batay sa pagkakagamit nito sa
binasa.
1. Nawala sa katinuan- ___________________________________________________
2. Kapitan ng tagapagtanggol sa kaharian- ____________________________________
3. Matinding kirot-_______________________________________________________
4. Iniluklok sa trono- _____________________________________________________
5. Matinding pagnanasa- __________________________________________________
6. Kahabag-habag na kalagayan- ____________________________________________
Gawain 2
Ilarawan ang mga tauhan sa akda. Isulat ang sagot sa talahanayan sa ibaba.
Ano ang idinulot ng
Tauhan Katangian Paliwanag/Patunay katangiang taglay
ng bawat tauhan?
Pinainom/binigyan niya
Naging
Halimbawa: Maawain/ ng tubig si Quasimodo magkaibigan ang
La Esmeralda matulungin noong siya’y dalawa
pinarurusahan
Claude Frollo
Sister Gudule
Phoebus
Gawain 3
Gamit ang Venn diagram, ihambing ang pagkakaiba at pagkakatulad ng kultura ng
mga tauhan sa akda at ng iyong kultura.
Kultura ng tauhan Kultura ko

Tunay na masasalamin ang mayamang kultura
ng isang bansa sa iba’t ibang larangan na nagsisilbing
identidad nito sa ibang pangkat. Mahalagang
pangalagaan ang kulturang kinagisnan dahil ito ang
ating pagkakakilanlan.
MGA SANGGUNIAN
• Ambat, V. C. et.al. 2015. Filipino
10 Modyul para sa Mag-aaral.
Meralco Avenue, Pasig City:
Vibal Group Inc.
FILIPINO 10
UNANG MARKAHAN
Pangalan: _____________________________________________ Petsa: ___________
GAWAING PAGKATUTO
Epiko ni Gilgamesh
Panimula (Susing Konsepto)

mga diyos o diyosa. Ang paksa ng mga epiko ay mga kabayanihan ng pangunahing tauhan sa
kaniyang paglalakbay at pakikidigma.
Ang salitang epiko ay mula sa salitang Griyego “epos” na nangangahulugang

salawikain o awit ngunit ngayon ito’y tumutukoy sa kabayanihang isinasalaysay. Ang
pangkalahatang layunin ng tulang epiko, samakatuwid ay gumising sa damdamin upang
hangaan ang pangunahing tauhan. Anupa’t naiiba ito sa trahedya na naglalayong pumukaw
sa pagkasindak at pagkaawa ng tao. Pinakamahalaga rito ay ang pagtatagumpay laban sa mga
suliraning nakahaharap, lalong magaling kung ganap ang pagtatagumpay laban sa matinding
mga suliranin, dahil ito’y lalong makapagbibigay-buhay sa layunin ng tula.
Kasanayang Pampagkatuto at Koda

Naibabahagi ang sariling opinyon o pananaw batay sa napakinggan (F10PN-Ii-j-68)
GAWAIN 1: Ramdam Kita Besh!
Suriin kung anong damdamin o saloobin ang nais palutangin ng may-akda sa bawat
dayalogo sa ibaba. Isulat sa patlang ang titik ng emoji na angkop sa bawat pahayag.
A B C D E
__________ 1. “Kaibigan, pinarurusahan ako ng mga dakilang diyos at mamamatay akong

kahiya-hiya. Hindi ako mamamatay tulad ng mga ibang namatay sa labanan; natatakot akong
mamatay, ngunit maligaya ang taong namatay sa pakikipaglaban, kaysa katulad kong
nakakahiya ang pagkamatay.”
__________ 2. “Ako ang pumutol ng Punong Cedar, ako ang nagpatag ng kagubatan, ako
ang nakapatay kay Humbaba, at ngayon tingnan mo ang nangyari sa akin?”
__________ 3. “Sino sa mga makapangyarihan sa Uruk ang may ganitong karunungan?
Maraming di kapani-paniwalang pangyayari ang nahayag. Bakit ganyan ang nilalaman ng
iyong puso?”
__________ 4. Mananalangin ako sa mga dakilang diyos dahil ginamit niya ang aking
kaibigan upang mahayag ang kasasapitan ng sino man sa pamamagitan ng panaginip.”
__________ 5. “Minsan ay binigyan mo ako ng buhay, ngayon ay wala na ako kahit na ano.”
GAWAIN 2: Damdamin Mo, Ibahagi Mo!

Pakinggan at unawain ang buod ng epiko ni Gilgamesh sa link na ito:
https://www.youtube.com/watch?v=3qFasAQV7a4&feature=share&fbclid=IwAR399O4dK
OEzNZcESwUHyntw3qe5_z28HPWm3ZndphqTtB_Oa72Tn51dNtA Maaari ring basahin ang buod
nito sa nakaraang talakayan. Pagkatapos,i bahagi ang iyong sariling pananaw sa ilang pangyayari sa
akdang pinakinggan/binasa. Isulat ang iyong sagot sa loob ng kahon.
Kung ikaw si Enkido, nanaisin mo bang maging kaibigan ang isang tulad ni Gilgamesh? Bakit?
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
Kung ikaw si Gilgamesh, ano ang iyong mararamdaman sa pagkamatay si Enkido? Bakit?
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
Sa inyong palagay, bakit kailangang iparanas ng may-akda ang mga suliranin sa pangunahing
tauhan ng epiko? Maituturing ba silang mga bayani ng kanilang bayan? Patunayan.
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
Nasasalamin ba sa epiko ang paniniwala ng mga taga-Ehipto tungkol sa buhay na walang

hanggan? Patunayan. Ano ang kaibahan nito sa paniniwala nating mga Pilipino?
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
GAWAIN 3: Tukuyin Mo!
Ilahad ang iyong saloobin kay Enkido bilang isang kaibigan at sa iyong matalik na
kaibigan sa pamamagitan ng paghahambing sa kanilang dalawa. Gamitin ang Venn Diagram
sa ibaba.
Katangian ni Enkido
Katangian ng kaibigan ko
Pangwakas
Bago matapos ang araling ito, ano sa iyong palagay ang aral na iyong natutunan mula
sa kuwento na maaari mong maisabuhay? Ipaliwanag. Isulat ang iyong sa sagot ibaba.
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
Susi sa Pagwawasto
GAWAIN 1
1. E
2. A
3. D
4. C
5. B
Mga Sanggunian
A. Aklat
Ambat, Vilma C, et. al.(2015) Filipino 10 Modyul para sa mga Mag-aaral. Pasig City:
Vibal Group Inc.
B. Internet
https://www.slideshare.net/JenitaGuinoo/epiko-ni-gilgamesh-powerpoint-
presentation-ng-aralin
https://www.youtube.com/watch?v=3qFasAQV7a4&feature=share&fbclid=IwAR399
O4dKOEzNZcESwUHyntw3qe5_z28HPWm3ZndphqTtB_Oa72Tn51dNtA
http://filipino10niwarville.blogspot.com/2015/07/epiko-ni-gilgamesh.html
FILIPINO 10
UNANG MARKAHAN
Pangalan: _____________________________________________ Petsa: ___________
Pagbuo ng Suring-basa

Ang Suring-basa ay isang maikling pagsusuring pampanitikang naglalahad ng sariling
kuro-kuro o palagay ng susulat tungkol sa akda. Layunin nitong mailahad ang mga kaisipang
matatagpuan sa isang akda at ang kahalagahan nito. Narito ang mga dapat tandaan sa
pagsulat nito:
1. Alamin kung anong uri ng akdang pampanitikan ang sinusuri.
2. Bago isulat ang suring-basa ng isang akda, gumawa muna ng sinopsis o maikling
lagom.
3. Ipahayag ang kaisipan sa malinaw at tiyak na paraan.
4. Gumamit ng mga pananalitang matapat.
5. Pahalagahan din ang paraan o estilo ng pagkakasulat.
Pormat na gagamitin sa pagsulat ng suring-basa

I. Panimula
a. Uri ng panitikan – Pagtukoy sa mga anyo ng panitikang sinulat, sa himig o
damdaming taglay nito.
b. Bansang pinagmulan – Pagkilala sa bansa kung saan naisulat ang akda.
c. Pagkilala sa may-akda – Ito ay hindi nangangahulugan sa pagkasuri sa
pagkatao ng may-akda kundi sa mga bagay na nag-uudyok sa kanyang likhain
ang isang akda.
d. Layunin ng akda – Pagsusuri sa kahalagahan ng akda kung bakit sinulat.
Layunin ba nitong magpakilos o manghikayat, manuligsa, magprotesta, at iba
pa.
II. Pagsusuring Pangnilalaman
a. Tema o Paksa ng akda – Ito ba’y makabuluhan, napapanahon, makatotohanan
at mag-aangat o tutugon sa sensibilidad ng mambabasa
b. Mga Tauhan/Karakter sa akda – Ang mga karakter ba’y anyo ng mga taong
likha ng lipunanng ginagalawan, mga tauhang hindi pa nalilikha sa panahong
kinabibilangan o mga tauhang lumilikha, nagwawasak, nabubuhay, o
namamatay. Kung walang tauhan, ang persona sa akda ang ilarawan.
c. Tagpuan/Panahon – Binibigyang-pansin sa panunuring pampanitikan ang
kasaysayan? kapaligiran at panahong saklaw ng isang akda bilang mga saksi at
sanhi ng kalagayan o katayuan ng indibidwal, ng kaniyang kaugnayan sa
kapwa at sa lipunan.
d. Balangkas ng mga Pangyayari – Isa bang gasgas na mga pangyayari ang
inilahad sa akda? May kakaiba ba sa nilalamang taglay? Dati o luma na bang
mga pangyayaring may bagong bihis, anyo, anggulo, o pananaw? Paano binuo
ang balangkas ng akda? May kaisahan ba ang pagkakapit ng mga pangyayari
mula simula hanggang wakas? Ano ang mensaheng ipinapahiwatig ng
kabuuuan ng akda? May natutuhan ka ba sa nilalaman ng akda?
e. Kulturang Masasalamin sa akda – May nakikita bang uri ng pamumuhay,
paniniwala, kaugalian o kulturang nangingibabaw sa akda?
Nakaimpluwensiya ba ito sa pananaw ng ibang tao o bansa?
III. Pagsusuring Pangkaisipan
a. Mga Kaisipan/Ideyang Taglay ng akda – Ang isang akdang pampanitikan
ay nagtataglay at nagpapaliwanag sa mga kaisipang umiiral, tinatanggap at
pinatutunayan ng mga tiyak na sitwasyon o karanasan. Maaari ding ang
mga kaisipang ito ay salungatin, pabulaanan, magbago o palitan. Ito ba ay
mga katotohanang unibersal, likas sa tao at lipunan, mga batas ng
kalikasan, sistema ng mga ideya o paniniwalang kumokontrol sa buhay?
Mahalagang masuri sa akda ang mga kaisipang ginamit na batayan sa
paglahad ng mga pangyayari.
b. Estilo ng Pagkasulat ng Akda – Epektibo ba ang paraan ng paggamit ng
mga salita? Angkop ba sa antas ng pang-unawa ng mga mambabasa ang
pagkakabuo ng akda? May bisa kaya ang estilo ng pagkakasulat sa
nilalaman ng akda? Masining ba ang pagkakagawa ng akda? Ito ba’y
kahalagahang tutugon sa panlasa ng mambabasa at sa katangian ng isang
mahusay na akda?
IV. Buod - Hindi kailangang ibuod nang mahaba ang istorya ng akda. Ang
pagbanggit sa mahahalagang detalye ang bigyang-tuon.

Nakabubuo ng isang suring-basa sa alinmang akdang pampanitikang
Mediterranean (F10PU-Ii-j-70)
PANUTO
Bumuo ng isang suring-basa sa isa sa alinman sa mga akdang pampanitikan ng
Mediterranean. Ito ay tatayain batay sa sumusunod na pamantayan.
a. Mabisang Panimula ………………………...…... 5 puntos

b. Pagsusuring Pangnilalaman …………….…….. 10 puntos
c. Pagsusuring Pangkaisipan ……………….……. 10 puntos
d. Buod ………………………………………..…... 5 puntos
Kabuuang Puntos: 30 puntos
________________________________________________
Pamagat ng Akda
I. Panimula
a. Uri ng panitikan
______________________________________________________________
______________________________________________________________
b. Bansang pinagmulan
______________________________________________________________
______________________________________________________________
c. Pagkilala sa may-akda
______________________________________________________________
______________________________________________________________
d. Layunin ng akda
______________________________________________________________
______________________________________________________________
II. Pagsusuring Pangnilalaman
a. Tema o Paksa ng akda
______________________________________________________________
______________________________________________________________
b. Mga Tauhan/Karakter sa akda

______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
c. Tagpuan/Panahon
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
d. Balangkas ng mga Pangyayari
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
a. Mga Kaisipan/Ideyang Taglay ng akda
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
b. Estilo ng Pagkasulat ng Akda

______________________________________________________________
_______________________________________________________________
III. Buod
______________________________________________________________
______________________________________________________________
______________________________________________________________
Matapos ang gawain, natutunan kong _____________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________
SANGGUNIAN
Vilma C. Ambat, M. T. (2015). Filipino Modyul para sa Mag-aaral. Pasig City. Vibal
Group Inc.
FILIPINO 10
UNANG MARKAHAN
Pangalan: _____________________________________________ Petsa: ___________
Critique at Simposyum

Naranasan mo na bang mainis, mapamura, at magalit habang nagbabasa ng sulatin o
nanonood ng isang pelikula ngunit sa bandang huli ay mababago ang iyong pananaw
matapos mong masuri at maunawaan ang mga pangyayari? Nangangahulugan lamang ito na
nauunawaan mo takbo ng isip ng mga tauhan gayundin ang istilo ng awtor sapagkat pinag-
aralan mong maigi ang mga ito. Ang iyong ginawa ay isang mabuting hakbang tungo sa
pagkakaroon ng pantay na paghuhusga sa akda na nagiging durungawan ng paglikom ng
higit na kaalaman tungkol sa likhang sining. Ang gawaing ito ay pagkikritik. Sa pagsasagawa
ng kritik, maipababatid ang iyong pananaw ukol sa akda kasabay ng pagbibigay ng angkop
na patunay sa mga pananaw na ito.
Magkaiba ang critique sa criticism. Ayon kay Judy Reeves sa kaniyang aklat na
Writing Alone, Writing Together; A Guide for Writers and Writing Groups, narito ang
pagkakaiba ng dalawa.
Critique Criticism
Naghahanap ng estuktura Naghahanap ng mali
Naghahanap ng kung ano ang pwede Naghahanap ng kulang
Nagtatanong para maliwanagan Nagbibigay agad ng hatol sa hindi niya
nauunawaan
Nakalahad sa mabuti, matapat at obhetibong Nakalahad sa malupit at mapanuyang tinig
tinig
Positibo Negatibo
Kongkreto at tiyak Malabo at malawak
Nagpapatawa rin Seryoso at hindi marunong magpatawa
Tumitingin lamang sa kung ano ang nasa Naghahanap ng pagkukulang sa manunulat at
pahina sa akda
Samantala, higit na maigi kung ang mga nalikom na kaalaman ay ibinabahagi sa iba,
gayundin, marapat lamang na magiging bukas din tayo sa mga matalinong puna na ibabahagi
rin ng iba sa pasalita o pasulat na paraan. Sa pamamagitan nito ay lalong nadaragdagan ang
butil ng karunungang maaari nating mapakinabangan. Isa sa mga paraan upang magampanan
ito ay ang pagsasagawa ng simposyum.
Ang simposyum ay nag-ugat sa salitang Griyego na sympinein na nangangahulugang
sama-samang pag-inom. Mahihinuhang ang pagsasalo-salong ito ay sinasabayan ng mga
talakayan at pagpapalitan ng mga opinyon, malayang talakayan o palitan ng mga kaisipan
kaugnay ng mga kasalukuyang pangyayari. Maaari ring pagpupulong kung saan may ilang
tagapagsalita na nagbibigay ng maiikling panayam tungkol sa isang paksa o iba’t ibang
aspekto ng naturang paksa. Ito’y isang mahalagang paraan upang matalakay, mailahad ang
ideya at mapalawak ang kaisipan sa paksang pinag-uusapan. Ang isang simposyum ay may
isang modereytor na:
a. Tagapaglahad ng paksa at layunin ng talakayan
b. Tagapagpakilala ng mga tagapagsalita
c. Tagapatnubay sa kaayusan at daloy ng
talakayan d. Tagapaglinaw sa mga tanong at
detalye e. Tagapagbigay ng buod ng talakayan
Isa-isang tatalakayin ng mga tagapagsalita ang paksang ibinigay sa kanila ayon sa
itinakdang oras at haba ng pagsasalita. Kapag nakapagsalita na ang lahat ng bumubuo sa
pangkat, ito ay susundan ng lahatang diskusyon o open forum kung saan maaaring
magtanong ang mga tagapakinig. Sa bahaging ito nagkakaroon ng paglilinaw at pagbatid sa
ibang bagay na kaugnay ng paksang tinatalakay.
Mahalagang paghandaang mabuti ng mga panauhing tagapagsalita ang saklaw ng
kanilang paksa at ang kasanayan sa pagbigkas sa harap ng mga tagapakinig upang maging
malinaw at makabuluhan ang pagtalakay sa paksa.

Naibibigay ang kaugnay na mga konsepto ng piling salitang critique at simposyum
(F10PT-Iij-68)
PANUTO
Basahin, suriin at gawin ang mga inihandang gawain para sa pagpapayaman sa
kaalaman sa konsepto ng critique at simposyum.
Gawain 1
1. Tingnan ang kasunod na larawan sa loob ng tatlong segundo. Ilang imahe ang iyong
napansin sa larawan? Ano o ano- ano ang mga ito?
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
2. Titigan ang larawan nang mas mahabang sandali at pag-aralan ito. Ilang mukha ang nasa
larawan? ___________________________________________________________________
3. Batay sa isinagawang gawain, paano mo ito maiuugnay sa panunuri o critique ayon sa
iyong sariling pang-unawa?
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
Gawain 2
Isulat sa patlang ang O kung ang pahayag o sitwasyon ay nagpapakita ng critique at
X kung ang pahayag o sitwasyon ay nagpapakita ng criticism.
_____ 1. Maganda ang iyong ginawa ngunit mas makabubuti kung idagdag mo rin sa iyong
sulatin ang mabuting dulot ng reforestation sa ekonomiya.
_____ 2. Nakakapanibago lang talaga ang ginawa mo.
_____ 3. Paano nga ba niya nasabing ang pagkalugmok ay siya ring pagbangon?
_____ 4. Nakatatamad talagang basahin ang lahat ng likha ng awtor na iyan.
_____ 5. Nagpapatulong si Ana para sa kaniyang sulatin. Ipanabasa niya ito sa kaniyang
kaklase. Matapos ang ilang sandali ay nakangiti nitong inabot kay Ana ang kopya.
Hindi tuloy mawari ni Ana kung para saan ang mga ngiti nito kaya’t nagtanong
siya kung bakit. “Maganda ang ginawa mo, Ana. Maganda talaga,” tugon ng
kaniyang kaklase.
Gawain 3
Bilang paghahanda para sa susunod na gawain, subukin natin ang lawak ng iyong
pang-unawa sa simposyum sa pamamagitan ng concept of definition map (Schwartz &
Raphael, 1985). Punan ang bawat kahon ayon sa hinihingi ng mga ito.
Ano ito? Ano ang konsepto nito?
SIMPOSYUM
Ano- anong maaaring maging halimbawa nito?
Gawain 4
Batay sa ginawa mong Concept of Defintion Map, ilahad ang iyong sariling pang-
unawa sa simposyum sa pamamagitan ng pagbubuod ng iyong mga sagot sa Gawain 4.
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
____________________________________________________
Gawain 5
Gamit ang zoom, google meet o anumang site sa social media na maaaring gamitin,
magsagawa ng isang simposyum kaugnay sa pagsusuring isinagawa sa alinmang akdang
Mediterranean. Ibabahagi mo ito sa buong grupo upang makritik ang ginawang pagsusuri.
Sikaping sundin ang pamantayang ibinigay upang maging matagumpay ang gagawing
pagsusuri at pagdaraos ng simposyum.
PAMANTAYAN
Kraytirya Puntos Natamong puntos
Lalim ng pagtalakay 20
Pagbabahagi ng impormasyon 20
Kahandaan 10
Kabuuan 50
INTERPRETASYON
Napakahusay: 45-50 puntos
Mahusay: 35-44 puntos
Mahusay-husay: 25-34 puntos
Dapat pang paghusayan: 24 puntos-pababa
Ang mahusay na kritik ay makatutulong hindi lang sa may-akda kundi gayundin
ang sumulat ng kritik. Nagkakaroon ng kapanatagan sa may-akda kahit na batid niyang
bubusisihin ang bawat elemento ng kaniyang akda sapagkat alam niyang gagawin ito ng
nagsasagawa ng kritik nang obhektibo at may paggalang. Sa kabilang dako, natututo sa
may-akda at napauunlad rin ng sumusulat ng kritik ang kaniyang kakayahan sa pagsulat.
Samantala, ang tagumpay ng simposyum ay hindi lamang nakasalalay sa
kahandaan ng tagapagsalita. Ang mabuting pakikinig ay nangangahulugang pagpapakita ng
interes sa paksang tinatalakay, paggalang sa mga tagapagsalita at kapwa tagapakinig,
maayos na paraan ng pagtatanong at matalinong pagbibigay ng reaksiyon ukol sa mga
napakinggan.
MGA SANGGUNIAN
A. Aklat
• Jocson, Magdalena O. et.al. 2015. Filipino 10 – Modyul para sa mga Mag-aaral.
Meralco Avenue, Pasig City: Vibal Group, Inc.
• Marasigan, Emily V. et.al. 2017. Pinagyamang Pluma 10 (Aklat 1). Quezon City:
Phoenix Publishing House, Inc.
B. Internet
• Graphic organizers para sa gawain 4
at 7 http://www.readingquest.org
• Optical illusion http://brainpages.org/wp-

content/uploads/2012/09/10IndianLeaders403.png

Grade 10 Filipino LAS Final

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Grade 10 Filipino LAS Final

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

10

Printed by DepEd Regional Office No. 02

Kasanayang Pampagkatuto Koda Pahina

PANIMULA (SUSING KONSEPTO)

Mga kapatid ni Psyche

Pangalan: _____________________________________________ Petsa: ___________

PANIMULA (SUSING KONSEPTO)

KASANAYANG PAMPAGKATUTO AT KODA

1. Ang tunay na pagmamahal ay walang hinihintay na kapalit.

3.Hindi pagtupad sa tungkulin 3. 3.

4.Pagtatago ng tunay na pagkatao 4. 4.

PANIMULA (SUSING KONSEPTO)

KASANAYANG PAMPAGKATUTO AT KODA

ANG KAHON NI PANDORA

Santiago, Alfonso, et.al. 2003. Makabagong Balarilang Filipino. Manila,

Pangalan: _____________________________________________ Petsa: ___________

PANIMULA (SUSING KONSEPTO)

KASANAYANG PAMPAGKATUTO AT KODA

Panoorin ang isang maikling bidyong karton ng mitolohiyang pinamagatang “Ang

Paksa Mga Tauhan Tagpuan

Tauhan Nais Tularan Hindi Nais Dahilan o Opinyon

Mensahe o aral mula sa napanood:

Patunay Patunay Patunay

PANIMULA (SUSING KONSEPTO)

KASANAYANG PAMPAGKATUTO AT KODA

ⓐⓑⓒⓓ 1. Siya ang diyosa ng kagandahan. Kalapati ang kaniyang sagisa

Ang unang naisip ko ay Ang opinyon o pananaw ko sa sitwasyon nila

Ang sasabihin ko sa mga taong nanghuhusga ay ________________________________________________

Ang ipapayo ko sa magkasintahan ay ________________________________________________________

PANIMULA (SUSING KONSEPTO)

Halimbawa: Naglakbay si Bugan patungo sa tahanan ng mga diyos.

Ang pandiwa bilang KARANASAN naman ay kadalasang naipapahayag

Sa PANGYAYARI, ang pandiwa ay resulta ng pangyayari.

KASANAYANG PAMPAGKATUTO AT KODA

3. Nalunod ang mga tao dahil sa matinding baha.

PAKSA AKSYON PANGYAYARI KARANASAN

• Ambat, Vilma, et.al. 2015. Panitikang Pandaigdig: Modyul para sa Mag-aaral ng

PANIMULA (SUSING KONSEPTO)

2. Pokus sa layon (Gol)

3. Pokus sa Tagatanggap (Benepaktibo)

KASANAYANG PAMPAGKATUTO AT KODA

Nagagamit nang wasto ang pandiwa:

2. Kumain ang mga bata ng Pancit Malabon sa hardin ni Sita.

4. Ang mga sariwang bulaklak ay pinitas ni Flower sa hardin ni Ayat para

1. Batayang pangungusap: Si Nanay ay nagluto ng ulam para sa mga frontliner.

PANIMULA (SUSING KONSEPTO)

PARABULA NG SAMPUNG DALAGA

12 “Ngunit tumugon siya, ‘Sino ba kayo? Hindi ko kayo kilala.’

1. Paghambingin ang mga dalagang hangal at matatalino sa tulong ng venn diagram.

Katotohanan Kabutihan Kagandahang-asal

PANIMULA (SUSING KONSEPTO)

KILOS O GAWI KILOS O GAWI

PANIMULA (SUSING KONSEPTO)

KASANAYANG PAMPAGKATUTO AT KODA

ANG TUSONG KATIWALA

__________1. ginastos sa walang kabuluhang bagay (INULSYTA)

lungkot galit panghihinayang

Panunumbat Pagtataka Lungkot

Aray! Naku! Ha! Ayaw ko!

• tl.delachieve.com/nasaan-ang -Syria-paglalarawan-ng estado/

Carrot i Butil ng kape

Sa wakas Saaka Dahil sa Muli At

Bullying Act sa Paaralan, ipinatupad Paggamit ng Social Media sa

Mga pang-ugnay na ginamit:

Pangalan: ___________________________________ Petsa: _

Pangalan: ___________________________________ Petsa: _

Pangalan: ___________________________________ Petsa: _

1. Lungkot-___ 6. Mahirap -_

1. Maakit- 6. Kayabangan - _

Pangalan: _Ramcel L. Querubin__________________ Petsa: _

Pangalan: ___________________________________ Petsa: _