‫ﯾﺎدداﺷت‪ :‬اﯾن ﻣﺗن دری ﺗرﺟﻣﮥ ﺳﻧد اﺻﻠﯽ اﺳت ﮐﮫ ﺑزﺑﺎن اﻧﮕﻠﯾﺳﯽ ﻧوﺷﺗﮫ ﺷده‪ .

‬ﺑﺎ آن ﮐﮫ ﮐوﺷش ﺷده اﺳت ﮐﮫ اﯾن ﺗرﺟﻣﮫ ﻣﻌﻧﯽ اﺻﻠﯽ‬

‫ﻣﺗن اﻧﮕﻠﯾﺳﯽ را ﺑﺻورت ﮐﺎﻣل اﻓﺎده ﮐﻧد‪ ،‬در ﺻورت ﺑروز ﮐدام ﺗﻔﺎوت‪ ،‬ﻣﺗن اﺻﻠﯽ اﻧﮕﻠﯾﺳﯽ ﻣﻌﺗﺑر ﺷﻧﺎﺧﺗﮫ ﻣﯽ ﺷود‪.‬‬
‫اﯾﻣﯾل ارﺗﺑﺎطﯽ در ﻣورد ﺗرﺟﻣﮫ ‪Shafiullah.najib@un.org :‬‬
‫پروتوکول شریک سازی اطالعات بشردوستانه – افغانستان‬

‫اکتوبر ‪2020‬‬

‫مقدمه‬
‫ادارات بشردوستانه در افغانستان و بقیه نقاط جهان بصورت روزافزون مقدار زیاد اطالعات حساس به شمول اطالعات شخصی در‬
‫مورد مستفدین را جمعآوری ‪ ،‬تحلیل و نگهداری می کنند‪ .‬لزوم هماهنگ سازی پاسخدهی بشردوستانه و اطمینان از رسانیدن‬
‫مساعدت ها به همه نیازمندان و مستحقین‪ ،‬شریک سازی اطالعات کاری و عملیاتی را الزمی می سازد‪ .‬ولی این امر در عین حال‬
‫سبب بروز نگرانیهای در مورد چگونگی نگهداری امن این اطالعات و این حق افراد که اطالعات آنان باید امن و مصؤن باشد‪ ،‬نیز‬
‫شده است (اصل آسیب نرساندن)‪.‬‬
‫هدف این پروتوکول ابراز تعهد « تیم بشردوستانه کشور» یا (‪ )Humanitarian Country Team‬به پالیسیها و عملکردهای قوی‬
‫حفاظت از اطالعات بوده و در عین حال رهنمودهای را در رابطه به اصول اساسی که ادارات بشردوستانه برای رسیدن به آن متعهد‬
‫اند‪ ،‬نیز بیان میدارد‪ .‬این پروتوکول بازتاب دهنده پالیسی های موجود بشردوستانه و شیوه های پذیرفته شده در مورد چگونگی استفاده‬
‫از اطالعات بوده و همچنان توقعات پذ یرفته شده و معیارهای الزمی برای شریک سازی اطالعات میان ادارات امدادرسان و همچنان‬
‫با ادارات حکومتی افغانستان را بیان میدارد‪ .‬این پروتوکول در تطابق با تعهدات مندرج در سند «اصول مشترک عملیاتی»‬
‫«طرزالعمل رسیده گی به بیجاشده گان» و «میثاق تیم بشردوستانه کشور» یا ‪ HCT Compact‬قرار دارد‪ .‬این پروتوکول «پالیسی‬
‫کمیته دایمی مشترک ادارات در مورد حفاظت» که رهنمودهای واضحی در رابطه به جمعآوری‪ ،‬شریک سازی و مدیریت معلومات‬
‫ارایه میدهد‪ ،‬را الگو قرار داده است‪:‬‬

‫" جمعآوری اطالعات و اطالعات ‪ ،‬شریک سازی و مدیریت آن‪ ...‬باید در تطابق با معیارهای حفاظت اطالعات‪ ،‬اصول‬
‫محرمیت و با یک هدف معین انجام گیرد‪ .‬این امر باید طوری انجام شود که اشخاص و گروههای ارایه کنندۀ معلومات را‬
‫از هر گونه آسیب محفوظ نگه دارد‪ ،‬از جمله با استفاده و احترام گذاشتن به ابراز رضایت آگاهانه‪".‬‬

‫در تدوین این پروتوکول از دید حسابدهی به مردم متاثر استفاده شده و تاکید می شود که مردم متاثر از بحران موجود در افغانستان‬
‫مالکین و صاحب اختیار و تصمیم گیر در رابطه به اطالعات خود اند‪ .‬بدون دریافت رضایت آگاهانه و واضح آنان هیچ تصمیمی‬
‫گرفته نمی شود‪.‬‬
‫باید خاطرنشان کرد که این پروتوکول شریک سازی اطالعات از نظر حقوقی الزم االجرا نبوده و نه هم به مثابه طرزالعمل دیده‬
‫شود‪ .‬این پروتوکول جاگزین پالیسی های انفرادی ادارات ‪ 1‬نبوده و نه هم نیاز به داشتن توافقات دوجانبه شریک سازی اطالعات را‬
‫نفی می کند ‪ .‬بلکه به مثابه یک رهنمود کلی و جامع در نظر گرفته شده است‪ .‬به کارگ یری اصول مندرج در این پروتوکول به تقویت‬
‫اعتماد میان ادارات امداد رسان و با حکومت کمک کرده و نهایتا ً مردمی که مساعدت های بشردوستانه دریافت می کنند‪ ،‬بهتر حفاظت‬
‫خواهند شد‪.‬‬

‫به این پروتوکول نباید به مثابه یک سند راکد دیده شود‪ ،‬بلکه با مرور زمان برای انعکاس مسایلی که در جریان پروسه های‬
‫جمعآوری و شریک سازی اطالعات بروز می کند و همچنان برای بازتاب بروز شرایط جدیدی که پاسخدهی بشردوستانه را در‬
‫افغانستان شکل می دهد‪ ،‬حسب لزومدید‪ ،‬تحول خواهد کرد‪.‬‬

‫به همین ترتیب این پروتوکول اذعان میدارد که سطح آگاهی در مورد مسایل مرتبط به محرمیت و حفاظت اطالعات هم میان ادارات‬
‫بشردوستانه و هم در ادارات حکومتی پایین هست‪ .‬فلهذا نیاز هست تا به تعقیب تصویب این پروتوکول شریک سازی اطالعات‪ ،‬روی‬
‫بلند بردن سطح آگاهی و آموزشدهی تمرکز شود‪.‬‬

‫‪ 1‬این پروتوکول کامالً اذعان می دارد که تعداد زیادی از ادارات بشردوستانه پالیسی های چگونگی مدیریت معلومات و بقیه مقررات منحصر به‬
‫خود را دارند و به تطبیق آن مکلف اند‪ .‬بطور مثال قانون تنظیم کلی حفاظت معلومات اتحادیۀ اروپا‪.‬‬
 ‫اهداف‬

‫هدف این پروتوکول بیان نمودن واضح نیاز و منطق شریک سازی اطالعات در وضع کنونی بشری در افغانستان می باشد و همچنان‬
‫اصول اساسی و شیوه های پذیرفته شده را وضع میکند تا ادارات متعهد بتوانند آن را در فعالیت های خود عملی سازند‪.‬‬

‫ساحهی پوشش این پروتوکل‬

‫این پروتوکول همۀ مراحل مربوطۀ مدیریت اطالعات و انواع مختلف اطالعات بشردوستانه را تحت پوشش قرار می دهد‪ .‬از جمله‬
‫موارد ذیل را دربر می گیرد (ولی لزوما ً محدود به این موارد نمی باشد)‪ :‬محل زیرساخت های حیاتی و مهم‪ ،‬اطالعات در مورد‬
‫دسترسی بشردوستانه‪ ،‬اطالعات ارزیابی های نیازمندی ها‪ ،‬اطالعات در مورد موقعیت و سمت حرکت مردم آسیب دیده‪ ،‬اطالعات‬
‫در مورد اینکه کدام اداره در کدام ساحات چه نوع فعالیت های بشردوستانه را پیش میبرد (‪ ،) 3W and 4W data‬اطالعات در‬
‫مورد برداشت ها‪/‬نظریات مردم محل‪ ،‬اطالعات در مورد توزیع مساعدت ها‪ ،‬اطالعات جمعآوری شده از بحث های گروهی‬
‫متمرکز‪ ،‬مصاحبه ها با افراد و اطالعات در مورد شکایات و پیشنهادها (به شمول معلومات در رابطه به موارد راجع شده از یک‬
‫اداره به ادارۀ دیگر)‪.‬‬
‫انواع مختلف اطالعات که تحت پوشش این پروتوکول اند‪ ،‬شامل موارد ذیل می شود‪:‬‬

‫مثال های انواع اطالعات که در تحت پوشش این پروتوکول اند‬ ‫دستهبندی اطالعات بشردوستانه‬
‫• اطالعات فرعی که برای تدوین سند «نمای کلی‬ ‫اطالعات در مورد وضعیت و شرایط محلی که بحران بشری‬
‫نیازمندی های بشردوستانه» استفاده می شوند‬ ‫در آن به وقوع می پیوندد‪.‬‬
‫• حدود واحدهای اداری‬
‫• موقیت مکاتب‪ ،‬تاسیسات صحی و غیره زیربناها‬
‫• اطالعات در مورد دسترسی بشردوستانه‬
‫• اطالعات در مورد انکشاف و توسعه‬
‫• اطالعات در مورد مسایل سیاسی و اجتماعی‪-‬‬
‫اقتصادی‬
‫• اطالعات ازیابی نیازمندی ها‬ ‫اطالعات در مورد مردم آسیب دیده از بحران و نیازمندی های‬
‫• ارقام نفوس‬ ‫آنان‬
‫• اطالعات در مورد بیجاشده و سمت حرکت مردم‬
‫• موقیت مردم آسیب دیده‬
‫• اطالعات در مورد اینکه کدام اداره در کدام ساحات‬ ‫اطالعات در مورد ادارات امداد رسان و اشخاص دخیل در‬
‫چه نوع فعالیت های بشردوستانه را پیش میبرد (‬ ‫رسانیدن کمک ها به مردم نیازمند‬
‫‪)3W and 4W data‬‬
‫• اطالعات در مورد برداشتها و نظریات مردم محل‬
‫• موقیت توزیع مساعدت های نقدی و غیرنقدی‬
‫• اطالعات جنبه های مالی مساعدت های بشردوستانه‬
‫• اطالعات در مورد نظریات و شکایات مستفدین‬

‫اصول بیان شده در این پروتوکول همه مراحل مربوطۀ پروسۀ مدیریت اطالعات را دربر می گیرد‪:‬‬

‫نظریات و‬ ‫تحلیل‬ ‫پاک کاری‬ ‫جمعآوری‬

‫ارزیابی‬ ‫و دریافت‬
‫نگهداری‬ ‫مکاتبه و‬ ‫انتقال‬ ‫حفظ‬ ‫پالن‬
‫و تخریب‬ ‫انتشار‬ ‫ونگهداری‬ ‫گذاری‬
 ‫دسته بندی اطالعات‬

‫قوانین بین المللی حفاظت اطالعات میان دسته های مختلف اطالعات با تفکیک اینکه معلومات باید چقدر سختگیرانه حفاظت شود‪،‬‬
‫فرق قایل می شوند‪ .‬این دسته ها بصورت ذیل تعریف می گردند‪:‬‬

‫اطالعات شخصی ‪ :‬به هرگونه معلومات در مورد یک شخص حقیقی مشخص و یا قابل تشخیص (شخص مورد نظر در‬ ‫‪-‬‬
‫اطالعات) اطالق می شود‪ .‬شخص حقیقی قابل تشخیص به کسی گفت ه می شود که بتوان وی را بصورت مستقیم یا غیر‬
‫مستقیم‪ ،‬بالخص با رجوع به مشخصه های مانند اسم‪ ،‬شمارۀ تثبیت هویت‪ ،‬اطالعات در مورد موقعیت‪ ،‬شناسۀ انترنتی و یا‬
‫هم با استفاده از مشخصه های فزیکی‪ ،‬فزیولوژیکی‪ ،‬ارثی‪ ،‬روانی‪ ،‬اقتصادی‪ ،‬فرهنگی و یا اجتماعی که مختص به همان‬
‫شخص حقیقی باشد‪ ،‬شناسایی کرد‪.‬‬
‫اطالعات حساس غیرشخصی‪ :‬به اطالعات غیرشخصی اطالق می شود که با درنظرداشت احتمال و شدت آسیبی که ممکن‬ ‫‪-‬‬
‫از اثر فاش شدن آن در شرایط مشخصی بمیان آید‪ ،‬حساس پنداشته می شود‪.‬‬

‫در حالیکه اکثریت ادارات بشردوستانه به حساس بودن اطالعات شخصی مانند اسم‪ ،‬اطالعات بایومتریک‪ ،‬و شماره سندهای هویت‬
‫اذعان دارند و مجموعه های اطالعات ی را متناسب به آن غیرقابل تشخیص می سازند‪ ،‬ولی با آن هم در بسا موارد میتوان پاسخدهنده‬
‫گان فردی و یا ادارات را با آمیختن جواب های سواالت مختلف شناسایی کرد‪.‬‬

‫فلهذا‪ ،‬در دسته بندی اطالعات باید همیشه دو بُعد ذیل را درنظر گرفت‪:‬‬

‫‪ ) 1‬نوعیت اطالعات (اطالعات شخصی و یا اطالعات حساس غیرشخصی) و‬

‫‪ ) 2‬سطح مجمل بودن اطالعات (سطح شخصی‪ ،‬خانواده‪ ،‬قریه‪ ،‬ولسوالی‪ ،‬والیت و غیره)‬

‫اطالعات شخصی مردم آسیبدیده باید همیشه محرم دستهبندی شود حتی اگر بنظر برسد که انتشار آنها کدام آسیبی را نیز ببار‬
‫نمیآورد‪ .‬جدول دسته بندی ذیل حاوی رهنمود عمومی در مورد تعیین میزان حساسیت و دستهبندی مربوطۀ دستههای مختلف‬
‫اطالعاتی هست که در این پروتوکول تحت پوشش قرار گرفته اند‪ .‬همچنان جدول مثال های شیوه های مناسب انتشار معلومات را‬
‫ارایه میکند‪.‬‬

‫انواع اطالعات و تعین دستهبندی حساسیت آن در افغانستان‬

‫مثال های شیوه‬ ‫دسته بندی‬ ‫مثال ها‬ ‫ترکیب نوعیت‬ ‫تعریف‬ ‫حساسیت‬
‫های مناسب‬ ‫اطالعات و میزان‬
‫انتشار‬ ‫مجمل سازی‬
‫(غیرقابل تشخیص‬
‫ساختن اطالعات)‬
‫ویبسایت های‬ ‫قابل دسترسی‬ ‫مجموعه های‬ ‫تاثیر ناچیز‪ :‬در‬ ‫حساسیت پایین یا معلوماتی که در‬
‫‪ReliefWeb‬‬ ‫عموم مردم‬ ‫اطالعاتی اختصار‬ ‫صورتیکه‬ ‫عدم کلی حساسیت صورت نشر و یا‬
‫‪HRInfo‬‬ ‫شده (غیر قابل‬ ‫دسترسی پیدا کردن اطالعات در سطح‬
‫‪HDX‬‬ ‫تشخیص) که مثالً‬ ‫ولسوالی‪ ،‬والیت و‬ ‫‪2‬‬
‫به آن‪ ،‬احتمال‬
‫و یا بقیۀ وبسایت‬ ‫برای کاربرد‬ ‫یا سطح ملی‬ ‫آسیب و یا کدام‬
‫های عامۀ مختص‬ ‫تحقیقاتی و یا‬ ‫مجمل‪/‬مختصر‬ ‫تاثیر منفی روی‬
‫به پاسخدهی‬ ‫استفاده ادارات‬ ‫مردم آسیب دیده و (غیرقابل تشخیص)‬
‫بشردوستانه‬ ‫بشردوستانه و یا‬ ‫ساخته شده باشد‪،‬‬ ‫یا ادارات‬
‫پاسخدهی انتشار‬ ‫احتمال بمیان آمدن‬ ‫بشردوستانه بعید‬
‫می یابد‬ ‫تاثیرات منفی روی‬ ‫باشد‪.‬‬
‫مردم آسیب دیده و‬
‫یا ادارات بشری‬
‫پایین می باشد‪.‬‬
‫از طریق[ ‪HDX‬‬ ‫تحت محدودیت‬ ‫اطالعات ارزیابی‬ ‫معلوماتیکه احتمال تاثیر متوسط‪ :‬نشر‬ ‫حساسیت متوسط‬
‫]‪HDX Connect‬‬ ‫در سطح قریه در‬ ‫بدون مجوز‬ ‫میرود در‬

‫‪ 2‬تعین احتمال و یا عدم احتمال آسیب ذاتا ً مشروط و منوط به ه مان وضع و شرایط می باشد‪ .‬میزان آسیبی که ممکن بخاطر نشر معلومات بمیان آید‬
‫باید بر اساس تجارب قبلی و شواهد تعیین گردد‪ .‬در حالت آیده آل‪ ،‬اثرات و آسیب های ممکنه باید با روی دست گرفتن بازنگری های منظم توسط‬
‫یک گروه متخصص سکتوری و یا جغرافیوی مرتبط‪ ،‬تعیین گردد‪.‬‬
 ‫رابطه به تعداد‬ ‫اطالعات غیر‬ ‫صورت نشر بدون‬
‫لست های ایمل‬ ‫خانوادههای آسیب‬ ‫شخصی در سطح‬ ‫مجوز آن‪ ،‬برای‬
‫داخل‬ ‫دیده با درج شماره‬ ‫قریه ممکن سبب‬ ‫مردم آسیب دیده‬
‫کلستر‪/‬سکتورها‬ ‫تلفون شخص‬ ‫آسیب یا تاثیرات‬ ‫سبب آسیب و یا‬
‫‪3‬‬
‫]رمز گذاری فایل و‬ ‫مشخص‬ ‫منفی متوسط شود‬ ‫تاثیر منفی اندک و‬
‫استفاده از ایمیل های‬ ‫یا هم زیانآورباشد‪.‬‬
‫رمزگذاری شده و‬
‫شریک سازی حرف‬
‫رمز یا پسورد با‬
‫استفاده از شیوۀ امن‬
‫جداگانه[‬

‫تنها باید میان‬ ‫سری‬

‫ِ‬ ‫اطالعات سطح‬ ‫تاثیر بلند ‪ :‬اگر اسم‬ ‫معلوماتیکه نشر‬ ‫بلند‬
‫کلسترها‪/‬سکتورها‬ ‫خانواده و یا‬ ‫و موقعیت اشخاص‬ ‫شدن و یا دسترسی‬
‫شریک شود‬ ‫معلومات ارزیابی‬ ‫و یا هم اطالعات‬ ‫بدون مجوز به آن‪،‬‬
‫]رمز گذاری فایل و‬ ‫های سطح شخصی‬ ‫حساس در سطح‬ ‫به احتمال قوی‬
‫استفاده از ایمیل های‬
‫که مجمل‪/‬اختصار‬ ‫قریه نشر شود‪،‬‬ ‫باعث آسیب جدی‬
‫رمزگذاری شده و‬
‫شریک سازی حرف‬ ‫(غیر قابل‬ ‫ممکن باعث آسیب‬ ‫و تاثیرات منفی‬
‫رمز یا پسورد با‬ ‫تشخیص) نشده‬ ‫فزیکی‪ ،‬آزار و‬ ‫روی مردم آسیب‬
‫استفاده از شیوۀ امن‬ ‫باشد؛ به شمول‬ ‫اذیت‪ ،‬توقیف و‬ ‫دیده‪ ،‬فعالین‬
‫جداگانه‪ ،‬و یا هم‬ ‫اسم‪ ،‬شماره های‬ ‫حتی مرگ شخص‬ ‫بشردوستانه و یا‬
‫استفاده از‬ ‫تماس‪ ،‬موقعیت‬ ‫شود‪.‬‬ ‫پروسۀ پاسخدهی‬
‫سرویس‪/‬خدمات‬ ‫می شود‪.‬‬
‫انتقال رمزگذاری‬
‫شده فایل ها[‬

‫شریک سازی مورد‬

‫به مورد میان‬
‫کلسترها‪/‬سکتورها‬
‫]رمز گذاری فایل و‬
‫استفاده از ایمیل های‬
‫رمزگذاری شده ویا‬
‫استفاده از‬
‫سرویس‪/‬خدمات‬
‫انتقال رمزگذاری‬
‫شده فایل ها و‬
‫شریک سازی حرف‬
‫رمز یا پسورد با‬
‫استفاده از شیوۀ امن‬
‫جداگانه]‬
‫نشر دوطرفه میان‬ ‫جد ا ً محرمانه‬ ‫مجموعه های‬ ‫تاثیر شدید‪ :‬نشر‬ ‫معلوماتیکه نشر‬ ‫شدید‬
‫ادارات براساس‬ ‫اطالعاتی کامل‬ ‫شدن اسم و‬ ‫شدن و یا دسترسی‬
‫درخواست رسمی و‬ ‫ارزیابی ها‪،‬‬ ‫موقعیت دقیق‬ ‫بدون مجوز به آن‪،‬‬
‫در بعضی موارد‬ ‫کوردینات های جی‬ ‫اشخاص و بقیه‬ ‫به احتمال قوی‬
‫براساس‬
‫پی اِس‪ ،‬اطالعات‬ ‫اطالعات حساس‬ ‫باعث آسیب جدی‬
‫قرارداد‪/‬تفاهمنامه‬
‫شریک سازی‬ ‫شخصی و‬ ‫شخصی آنان به‬ ‫و تاثیرات م‬
‫اطالعات‬ ‫اطالعات حساس‬ ‫احتمال قوی باعث‬ ‫نفی روی مردم‬
‫شخصی‬ ‫آسیب فزیکی‪ ،‬آزار‬ ‫آسیب دیده‪ ،‬فعالین‬
‫و اذیت‪ ،‬توقیف و‬ ‫بشردوستانه و یا‬

‫‪ 3‬مواردی هم پیش می آید که معلومات جمع آوری شده‪ ،‬صرف نظر از اینکه معلومات شخصی اند و یا در سطح محله‪ ،‬نیاز به تعمق بیشتر برای‬
‫تعیین میزان حساسیت دارد‪ .‬معلومات در مورد میزان خشونت های مبتنی بر جنسیت موجود در یک محلۀ مشخص و یا ارتباطات با گروه های‬
‫مشخص سیاسی‪ ،‬م ذهبی و یا مسلح را می توان به عنوان مثال های همچون موارد یاد کرد‪.‬‬
 ‫]رمز گذاری فایل و‬ ‫یا حتی مرگ‬ ‫تاخیر در پروسۀ‬
‫استفاده از ایمیل های‬ ‫شخص خواهد شد‪.‬‬ ‫پاسخدهی می شود‪.‬‬
‫رمزگذاری شده ویا‬
‫استفاده از‬
‫سرویس‪/‬خدمات‬
‫انتقال رمزگذاری‬
‫شده فایل ها و‬
‫شریک سازی حرف‬
‫رمز یا پسورد با‬
‫استفاده از شیوۀ امن‬
‫جداگانه]‬

‫اصول رهنمودی برای شریک سازی و مدیریت اطالعات و معلومات‬

‫اصول زیر از «اصول گروهی پالیسی محرمیت سازمان ملل متحد» و همچنان اصول بشردوستانه‪ ،‬ستندردهای ‪ Sphere‬و ستندرد‬
‫های هستوی‪/‬اصلی بشردوستانه اتخاذ شده اند و به مثابۀ معیار پروسس اطالعات غیرشخصی در افغانستان به کار گرفته می شوند‪.‬‬

‫پروسس مناسب و موجۀ اطالعات‪ :‬اطالعات بشردوستانه باید بصورت مناسب‪ ،‬در مطابقت با صالحیت ها و قوانین حاکم‬
‫بشردوستانه‪ ،‬بشمول «اصول بشردوستانه» و بر اساس موارد ذیل پروسس شود‪ )1( :‬بعد از دریافت رضامندی آگاهانۀ‬
‫واضح و آزادانه شخص مورد نظر؛ (‪ )2‬برای منافع عمومی – که دراینجا به معنی همسویی با اختیارات و مسؤلیت های‬
‫بشردوستانۀ همان اداره پنداشته می شود (‪ )3‬بر اساس نفع حیاتی و یا صالح (مفاد) شخص مورد نظریکه خودش نمی تواند‬
‫در مورد مدیریت اطالعات تعیین تکلیف کند‪ ،‬و یا هم (‪ ) 4‬براساس بقیه موارد قانونی که در چوکات های حقوقی و قوانین‬
‫‪4‬‬
‫نافذۀ ادارۀ مربوطه تذکر یافته باشد ولی به شرط اینکه این موارد در تضاد با موارد (‪ )1‬الی (‪ )3‬نباشد‪.‬‬

‫هدف مشخص‪ :‬اطالعات بشردوستانه باید برای مقاصد مشخصی پروسس شوند‪ .‬این مقاطد باید بصورت دقیق تعریف شده‬
‫باشند و با اختیارات و مسؤلیت های اداره ی مربوطه همخوانی داشته باشند‪ ،‬و به همین ترتیب توازن میان حقوق‪ ،‬آزادیها و‬
‫منافع ذیدخل‪/‬مربوطه در آن در نظر گرفته شده باشد‪ .‬اطالعات شخصی نباید با هیچ جانب سومی بدون هدف واضح و یا‬
‫درصورتیکه پالیسی های حفاظتی اطالعات موجود و حاکم نباشد‪ ،‬شریک شود‪.‬‬

‫لزوم‪ ،‬ربط و تناسب پروسس اطالعات‪ :‬پروسس کردن اطالعات بشردوستانه باید مرتبط‪ ،‬محدود‪ ،‬و متناسب با همان‬
‫ضرورت بمیان آمده برای پروسس اطالعات باشد‪.‬‬

‫نگهداری‪ :‬اطالعات بشردوستانه باید تنها تا زمان برآورده شدن هدفی که برای آن اطالعات جمع آوری شده بود‪ ،‬نگهداری‬
‫شود‪ .‬اطالعات شخصی و غیره اطالعات حساس باید تنها تا زمان برآورده شدن هدفی که برای آن اطالع ات جمع آوری و‬
‫نگهداری شده بود و در مطابقت با قوانین و مقررات نافذه نگهداری شود‪.‬‬

‫دقت‪ :‬اطالعات بشردوستانه باید دقیق و در صورت ضرورت بهرو ز و بیانگر وضعیت فعلی باشند تا نیازهای همان اهداف‬
‫واضح را برآورده بتواند‪ .‬این ظرفیت باید موجود باشد که بتوان اطالعات مشخص اشخاص آسیب دیده را طبق درخواست‬
‫شخص یا بعد ازینکه اطالعات دیگر ا دقیق نباشد از دیتابیس ها حذف کرد‪.‬‬

‫محرمیت‪ :‬اطالعات بشردوستانه باید با توجه الزم به محرمیت پروسس شود و بدون اخذ رضایتمندی شخص مورد نظر با‬
‫هیچ جانب سومی شریک نگردد‪.‬‬

‫امنیت ‪ :‬برای حفظ امنیت اطالعات بشردوستانه باید راه کارها و پروسه های مناسب اداری‪ ،‬فزیکی و تخنیکی روی دست‬
‫گرفته شود‪ .‬از جمله‪ :‬در مقابل دس ترسی تصادفی و یا غیرمجاز‪ ،‬سؤاستفادهی عمدی‪ ،‬آسیب‪ ،‬خسارت و غیره خطرات‬

‫‪ 4‬در مواردیکه رضایتمندی آگاهانه اساس موجه (برای پروسس اطالعات) واقع نمی شود (موارد ‪ ،)4-2‬با آن هم ادارات مکلف اند تا زمینۀ درج‬
‫شکایت در مورد پروسس اطالعات خود را برای شخص مورد نظر فراهم کند‪.‬‬
 ‫موجود در پروسس اطالعات‪ .‬کارمندان دخیل در مدیریت معلومات باید از مسؤلیت های خود به خوبی آگاه بوده و به این‬
‫منظور باید به آنان آموزش فراهم شود‪.‬‬

‫شفافیت‪ :‬اطالعات شخصی باید در صورت امکان و طور یکه مناسب باشد در شفافیت با شخص مورد نظر پروسس شود‪.‬‬
‫بطور مثال این کار باید شامل فراهم سازی معلومات در مورد چگونگی پروسس اطالعات بشردوستانه و همچنان معلومات‬
‫در رابطه به چگونگی دسترسی‪ ،‬بررسی و تایید‪ ،‬اصالح و یا هم حذف آن اطالعات می باشد؛ ولی تا جایکه هدف‬
‫مشخ صی که اطالعات بشردوستانه برای آن پروسس می گردد تضعیف نگررد‪.‬‬

‫حسابدهی‪ :‬ادارات بشردوستانه باید پالیسی ها‪ ،‬و راهکارهای مناسب و بسندهای برای رعایت این اصول داشته باشند‪.‬‬
‫مالکیت اطالعات‪ :‬اشخاص متاثر از بحران ها مالکین اصلی اطالعات خود اند‪ .‬ادارات باید پالیسی های داشته باشند که‬
‫کارمندان خود را مکلف سازند تا مردم متاثر از بحران ها را از این حقیقت آگاه سازند و اینکه حق دارند اطالعات شخصی‬
‫شان محرمانه باقی بماند‪.‬‬

‫مکلفیت های جهانی‪ :‬پروسس نمودن اطالعات بشردوستانه باید در تطابق با ستندردها و پروتوکول های مرتبط جهاهنی‬
‫صورت گیرد‪.‬‬

‫رضایتمندی آگاهانه‬

‫ادارات بشردوستانه باید اطالعات شخصی و غیرشخصی حساس را در مطابقت با اختیارات و مسؤلیت ها‪ ،‬شرایط حاکم در وضعیت‬
‫پاسخدهی‪ ،‬قوانین حاکم‪ ،‬نورم ها و ستندردهای جهانی‪ ،‬از جمله اصول بشردوستانه‪ ،‬مدیریت کنند‪ .‬اطالعات باید تنها براساس یکی از‬
‫موارد قانونی زیر و طبق اولویت بندی ذیل پروسس شود‪ ) 1( :‬بعد از دریافت رضامندی آگاهانۀ واضح و آزادانه شخص مورد نظر؛‬
‫(‪ )2‬برای منافع عمومی – که دراینجا به معنی همسویی با اختیارات و مسؤلیت های بشردوستانۀ همان اداره پنداشته می شود؛ (‪ )3‬بر‬
‫اساس نفع حیاتی و یا صالح (مفاد) شخص مورد نظریکه خودش نمی تواند در مورد مدیریت اطالعات تعیین تکلیف کند‪ ،‬و یا هم (‪)4‬‬
‫براساس بقیه موارد قانونی که در چوکات های حقوقی و قوانین نافذۀ ادارۀ مربوطه تذکر یافته باشد ولی به شرط اینکه این موارد در‬
‫‪5‬‬
‫تضاد با موارد (‪ )1‬الی (‪ )3‬نباشد‪.‬‬

‫اظهار رضایتمندی باید بصورت صریح و با استفاده از شیوه های قابل دسترسی و مناسب ارایه شود تا شخص بتواند آزادانه ‪ ،6‬واضح‬
‫و آگاهانه توقعات خود را یا کتبا ً‪ 7‬یا هم بصورت شفاهی بیان دارد و یا هم توسط یک عمل واضح تاییدی رضایت خود را برای‬
‫پروسس کردن اطالعات شخصی خود ابراز کند‪ .‬کنترول کننده ‪ 8‬اطالعات مکلف هست یادداشت اینکه شخص مورد نظر چه زمانی و‬
‫به چه صورتی رضایتمندی واضح خود را برای جمع آوری و ا ستفاده متعاقبی از اطالعاتش را بیان داشت را ثبت و نگهدارد‪.‬‬
‫رضایتمندی آگاهانه باید همیشه با استفاده از شیوه هایکه از نظر زبانی و فرهنگی مناسب باشد (کتبی یا شفاهی) اخذ گردد‪ .‬جمع آوری‬
‫اطالعات تا زمانیکه کارمندان ساحوی درین زمینه آموزش نبینند نباید آغاز گردد تا اطمینان حاصل کرد که کارمندان اصول‬
‫رضایتمندی آگاهانه را فهمیده و احترام می گذارند‪ .‬در صورتیکه ابراز رضایتمندی خواسته نشده باشد و یا ثبت نگردیده باشد‪،‬‬
‫معلومات نبای د با هیچ جانب دیگر شریک شود‪ .‬درین نوع موارد الزم هست تا قبل از انتقال معلومات‪ ،‬دوباره نزد شخص موردنظر‬
‫مراجعه شده‪ ،‬رضایتمندی وی خواسته و ثبت گردد‪.‬‬

‫رضایتمندی همه فعالیت های پروسس اطالعات که به همین هدف روی دست گرفته میشود را دربر می گیرد‪ .‬شخص موردنظر باید‬
‫بص ورت واضح و طوریکه خود خواسته باشد (کتبی یا شفاهی) در مورد موارد ذیل معلومات دریافت کند‪:‬‬

‫هویت و جزیات تماس با کنترول کننده اطالعات؛‬ ‫•‬

‫هدف مشخص از پروسس کردن اطالعات شخصی وی و تشریح خطرات و منافع ممکنهی این کار؛‬ ‫•‬

‫‪ 5‬در مواردیکه رضایتمندی آگاهانه اساس موجه (برای پروسس اطالعات) واقع نمی شود (موارد ‪ ،)4-2‬با آن هم ادارات مکلف اند تا زمینۀ درج‬
‫شکایت در مورد پروسس اطالعات خود را برای شخص مورد نظر فراهم کند‪.‬‬
‫‪ 6‬ارایه ازادانه ی رضایتمندی تنها محدود به مواردی می شود که شخص مورد نظر را در صورت امتناع هیچگونه عواقبی تهدید نکند (یعنی‬
‫توانایی شخص برای دریافت مساعدت مشروط به توافق وی برای پروسس شدن اطالعاتس نیست)‪.‬‬
‫‪ 7‬در شرایطیکه حساسیت اطالعات «بلند» و یا «شدید» پنداشت ه شود‪ ،‬استفاده از اخذ رضایتمندی کتبی توصیه می گردد‪.‬‬
‫‪ 8‬کنترولر اطالعات همان نهادیست که اطالعات را جمع آوری‪ ،‬نگهداری و استفاده می کند‪.‬‬
‫شرح این واقعیت که کنترول کننده اطالعات‪ ،‬ممکن اطالعات شخصی وی را برای مقصدی دیگری بغیر از آنچیزی که در‬ ‫•‬
‫ابتدا هنگام جمع آوری اطالعات واضح شده بود‪ ،‬پروسس کند‪ ،‬البته در صورتیکه با یکی از اهداف مشخصی که در موارد‬
‫باال تذکر داده شد ‪ 9‬که در آن ممکن این امکان وجود نداشته باشد که با اطالعات شخصی وی محرمانه برخورد شود‪ ،‬تطابق‬
‫داشته باشد؛‬
‫شرح حقوق و محدودیت های شخص مورد نظر در رابطه به حق وی برای دسترسی‪ ،‬اصالح و حذف اطالعات شخصی‬ ‫•‬
‫خود چه در زمان جمع آوری و چه بعداً؛‬
‫اشاره نمودن به اقدامات امنیتی روی دست گرفته شده برای پروسس اطالعات توسط کنترول کننده؛‬ ‫•‬
‫تعیین پروس ه و شیوۀ ارتباط تا شخص موردنظر بتواند به کنترول کنندۀ اطالعات تفهیم کند که می خواهد اطالعات‬ ‫•‬
‫شخصیاش محرم بماند؛‬
‫شرح اینکه کنترول کننده معلومات ممکن اطالعات را به کشور دیگری انتقال دهد؛ و‬ ‫•‬
‫اشاره کردن به پالیسی کنترول کنندۀ اطالعات در رابطه به نگهداری اسناد (اسناد تا چه زمانی نگهداری می شود و‬ ‫•‬
‫اقداماتی روی دست گرفته شده برای اطمینان از دقیق بودن آمار و اسناد و بهروز نگهداشتن آنها)؛ اینکه آیا امکان دارد که‬
‫اطالعات شخصی فرد مورد نظر با ادارات دیگر‪ ،‬حکومت کشوریکه اطالعات درآن جمع آوری می گردد یا کشور‬
‫دیگری‪ ،‬شریک شود یا بصورت عام نشر شود یا خیر و تایید کند که اطالعات شخصی اش طوریکه برایش شرح گردید‪،‬‬
‫استفاده شود‪.‬‬

‫ارجاع موارد حساس و غیر حساس‬

‫ارجاع به پروسهی گفته می شود که در آن شخص مورد نظر (مستفید) به یک نهاد خدمت رسان دیگر راجع می شود چون نیازمندی‬
‫های وی از ساحه تخصص و حیطهی کاری نهاد خدمت رسان فعلی فراتر است‪ .‬ارجاع سازی ممکن برای خدمات متفاوتی صورت‬
‫گیرد؛ مانند‪ :‬صحت‪ ،‬حمایت های روانی‪ -‬اجتماعی‪ ،‬خدمات حفاظتی‪ ،‬تغذی‪ ،‬تعلیم و تربیه‪ ،‬سرپناه‪ ،‬مساعدت های مالی‪ ،‬احیای مجدد‬
‫فزیکی‪ ،‬مرکز محلی و یا هم به یک نهاد خدمات اجتماعی‪ .‬ب ه همین ترتیب‪ ،‬مشروط به رضایت داشتن شخص مستفید‪ ،‬می توان‬
‫شخص را به نهادهای بشردوستانه‪ ،‬انکشافی و یا هم حکومتی راجع ساخت‪.‬‬

‫بدون درنظرداشت اینکه موردی که قرار است میان نهادهای خدمت رسان راجع شود‪ ،‬حساس است یا خیر‪ ،‬همه موارد ارجاعی باید‬
‫‪10‬‬
‫نکات اساسی زیر را درنظر گیرند‪:‬‬

‫شناسایی مفصل مساعدت مورد نیاز‬ ‫•‬

‫شناسایی اداره یا اداراتیکه می توانند نیازمندی مذکور را مرفوع سازند‬ ‫•‬
‫تماس با اداره مذکور جهت تصدیق اینکه مستفید در نظرگرفته شده واجد شرایط خدمات آن اداره هست‬ ‫•‬
‫شرح مفصل پروسه راجع سازی به مستفید درنظرگرفته شده‪ .‬معلوماتی که باید به وی فراهم شود باید شامل جزیات در‬ ‫•‬
‫مورد اینکه کدام خدمات موجود اند‪ ،‬اداره ی فراهم کننده خدمات کجا موقعیت دارد و به چه شکلی می توان به آن اداره‬
‫دسترسی پیدا کرد‪ .‬همچنان برای مستفید شونده بای ست یک گزینه ی واضحی برای امتناع از ارجاع نیز فراهم شود‪.‬‬
‫‪11‬‬
‫اگر مستفید شونده به راجع شدن رضایت داشت‪ ،‬بایست رضایتمندی وی بصورت مستند اخذ گردد‬ ‫•‬
‫یک فورمهی ارجاع باید خانه پری گردد‪ .‬کاپی های الکترونیکی این فورمه باید به اداره راجع کننده‪ ،‬مستفید شونده و ادارهی‬ ‫•‬
‫که قضیه به آن راجع شده‪ ،‬سپرده شود‬
‫همه فورمه های قضایای ارجاع و دوسیه های مرتبط باید برای پروسس مصؤن در مکان امن نگهداری شوند‪.‬‬ ‫•‬

‫‪ 9‬استفاده از اطالعات شخص مورد نظر برای اهداف تبلیغاتی روی شبکه های عامه و شخصی (بشمول شبکه های انترنتی) باید بصورت واضح‬
‫تذکر داده شود‪.‬‬
‫‪ 10‬گرفته شده از‪IASC Reference Group for Mental Health and Psychosocial Support in Emergency Settings, Inter - :‬‬
‫‪Agency Referral Form and Guidance Note.‬‬
‫‪ 11‬لطفا رجوع شود به بخش «رضایتمندی آگاهانه» و بقیه تذکرهای که در مورد قضایای خاص اند (کمساالن‪ ،‬افراد دارای مشکالت روانی و‬
‫غیره)‬
 ‫نگرانی های مختص به معلومات در رابطه به گزارش دهی تخطی های حقوق بشری و یا هم مسایل مربوط به حفاظت‬
‫نفس جمع آوری‪ ،‬پروسس و انتقال معلوم ات در رابطه به تخطی ها می تواند افراد و یا گروه ها را به مخاطره بیندازد‪ ،‬مخصوصا ً‬
‫اگر آنان در این پروسه انگشت نما شده باشند‪ .‬توجه خاصی باید داشت تا خطراتی کاهش داده شود که ممکن از ارسال معلومات به‬
‫مقاماتی که بلقوه خطرناک اند بمیان آیند‪.‬‬
‫وقتی خطرات بلقوه شنا سایی شدند‪ ،‬میکانیزم های پروسوی باید جابجا و آماده باشند تا نتایج نامطلوب کاهش داده شود‪ .‬این میکانیزم ها‬
‫می تواند شامل ارسال معلومات به شیوه ی باشد که منبع معلومات و یا هویت قربانیان را مخفی نگهدارد؛ و یا به تعویق انداختن‬
‫مصاحبه ها با منابع و گوهان تا زمانی که آنان دیگر در دسترس کسانی که بخواهند آنان را اذیت کنند‪ ،‬نباشند‪ 12 .‬اگر تخمین زده می‬
‫شود که سطح خطرات بلند است و اگر اداره ی حفاظتی مربوطه میکانیزم های کافی برای مدیریت و مهار آن را نداشته باشد‪ ،‬باید‬
‫درنظر بگیرد که از جمع آوری معلومات حفاظتی موردنظر صرف نظر کرده و قربانیان و گواهان را به ادارات حفاظتی که برای‬
‫مدیریت آن مع لومات از منابع بهتری برخوردار باشند‪ ،‬رهنمایی کند‪.‬‬

‫هرباری که معلومات شخصی به یک ادارهی حفاظتی دیگری یا مقامات حکومتی واگذار می شود‪ ،‬مخصوصا ً زمانیکه احتمال می‬
‫رود که معلومات برای اهداف غیر از آنچه که در ابتدا بخاطرش جمع آوری شده بود‪ ،‬استفاده می گردد‪ ،‬نیاز به اخذ رضایتمندی‬
‫دوباره دارد‪ .‬حاالتیکه در آن حفاظت منافع حیاتی شخص موردنظر و یا دیگران مطرح باشد‪ ،‬و یا در صورتیکه اخذ رضایتمندی‬
‫ناممکن باشد و ارسال معلومات واضحا ً به نفع‪/‬صالح شخص موردنظر باشد‪ ،‬ازین امر مستثنی اند‪ .‬بطور مثال این امر در هنگام‬
‫ردیابی یک شخص مف قود بمیان می آید چون درین حالت نمی توان با شخص مذکور به تماس شد تا رضایتمندیش را اخذ کرد‪ .‬به‬
‫همین ترتیب اطفال و یا بیمارانی که تحت مدوای روانی اند ممکن قادر به درک و پیشبینی خطرات بلقوهی که ممکن در پی دادن‬
‫معلومات بمیان آید‪ ،‬نباشند‪ 13 .‬درین صورت تصامیم باید با درنظرداشت نفع‪/‬صالح شخص موردنظر و در مشوره با اقارب‪،‬‬
‫مراقبتکننده گان و یا بقیه نزدیکان شخص صورت گیرد‪ .‬با وجود اخذ رضایتمندی‪ ،‬ادارهی مربوطه مسؤلیت دارد تا خطرات بلقوهی‬
‫که ممکن در پی جمع آوری‪ ،‬نگهداری و پروسس معلومات حساس متوجه شخص موردنظر و یا گروه مرتبط شود‪ ،‬را ارزیابی کند‪.‬‬
‫حتی اگر رضایتمندی شخص هم گرفته شده باشد‪ ،‬ولی این خطرات بلند پنداشته شود‪ ،‬از آن معلومات نباید کار گرفته شود یا ارسال و‬
‫یا شریک شود‪.‬‬

‫‪14‬‬
‫مدیریت معلومات حساس‬

‫همه اداراتی که با اطالعات مستفیدین سروکار دارند باید پالیسی مختصی برای ارجاع معلومات حساس داشته باشند‪ .‬این‬ ‫•‬
‫ارجاع کلسترهای مربوطه و باید دربرگیرندهی گزارش دهی قضایا و تحلیل روندها‬ ‫ِ‬ ‫پالیسی ها باید در تطابق با رهنمودهای‬
‫باشد‪ .‬این پالیسی ها باید چگونگی مدیریت معلومات حساس و شرایطی را که در آن قضایا باید ارجاع شود‪ ،‬واضح ساد‪.‬‬
‫ادارات باید تا حد امکان سعی کنند رضایتمندی اشخاص موردنظر را برای استفاده از همچون معلومات‪ ،‬دریافت کنند‪.‬‬
‫ارجاع هرگونه معلومات باید به شکلی صورت گیرد که منبع معلومات و یا شخص یا اشخاصی که به آنان اشاره شده (در‬
‫قضیه یاد شده اند) با هیچ گونه خطر فزیکی‪ ،‬تهدید و سؤاستفاده مواجه نشود‪.‬‬
‫معلومات در مورد سؤاستفاده ها و تخطی های حقوقی باید تنها در صورتی جمع آوری گردد که استفادهی درنظرگرفته شده‪،‬‬ ‫•‬
‫جزیات الزم و هدف استفاده از آن جزیات واضح تعریف گردد‪ .‬این نوع معلومات حفاظتی باید تنها توسط اداراتی که‬
‫مسؤلیت حفاظتی دارند‪ ،‬و یا اداراتی که ظرفیت‪ ،‬مهارت‪ ،‬سیستم و پروتوکول های الزم را دارند‪ ،‬جمع آوری گردد‪ .‬جمع‬
‫آوری این نوع معلومات مشروط به رضایتمندی شخص بوده و در هر موردی که این معلومات با کدام جانب سومی شریک‬

‫‪ 12‬این پروتوکول شریک سازی اطالعات قرار نیست (و نه هم می تواند) برای همه کتگوری های اطالعات حساس طرزالعمل ارجاع را مشخص‬
‫کند‪ .‬قضایای مختلف طرزالعمل های مختص به خود نیاز دارند (مثال برای قربانیان خشونت های مبتنی بر جنسیت ‪ ،‬مسایل مربوط به حفاظت‬
‫اطفال‪ ،‬صحت روانی و خدمات روانی‪ -‬اجتماعی و غیره)‪ .‬در این رابطه می توان از کلستر ها و گروه های کاری مربوطه رهنمودهای مشخصی‬
‫را دریافت کرد‪.‬‬
‫‪ 13‬ازین موضوع نباید چنین فرض شود که با این افراد نباید مشوره شود‪ .‬در هر حالت و تا جای امکان همه اشخاص موردنظر باید در پروسه‬
‫سهم گرفته و نظریات آنها در هر تصمیمی که گرفته می شود در نظر گرفته شود‪ .‬اداره ی بشردوستانه نمی تواند راحت خواسته ها و آزادی شخص‬
‫موردنظر را نادیده گیرد؛ اال اینکه فرد بطور کامل ناتوان باشد‪.‬‬
‫‪ 14‬گرفته شده از‪SPHERE – Protection Principles Chapter :‬‬
 ‫می شود‪ ،‬اخذ رضایتمندی شخص الزمی می باشد‪ .‬همیشه باید چنین فرض گردد که اگر شخص نخواست ابراز رضایت‬
‫کند‪ ،‬معلومات نباید با هیچ جانب سومی شریک شود‪.‬‬
‫عکسالعمل ممکنه ی حکومت و بقیه مقامات ذیربط در رابطه به جمع آوری و استفاده از معلومات نیز باید ارزیابی گردد‪.‬‬

‫برای معلومات بیشتر در رابطه به شریک سازی اطالعات بشردوستانه با حکومت و شریک سازی معلومات راجع به برنامه های‬
‫پول نقد و کوپون به ضمیمهی این سند رجوع شود‪.‬‬

‫شکایات علیه ادارات و مساعدت های بشردوستانه‬

‫در اغلب موارد شکایات حاوی معلومات حساس می باشند که نیاز به طرزالعمل های مشخصی برای رسیدگی دارند‪ .‬حساسیت ها‬
‫منفرد نبوده‪ ،‬بلکه می تواند چندین الیه ی ساختار سیستم بشردوستانه را در کشور دربر گیرد‪ ،‬ولی مهمتر از همه این است که‬
‫دربرگیرنده ی مردمان آسیب دیده می شود‪ .‬در سروکار داشتن با این اطالعات خطراتی نیز نهفته است‪ ،‬از جمله تلف شدن یا نشر‬
‫تصادفی یا غیر مجاز معلومات که می تواند سبب عواقب منفی همچون انتفام گیری و تهدید برای شخص دخیل گردد‪ .‬این موضوع‬
‫مخصوصا ً زمانی حاد می گردد که وقتی شکایت از یک اداره و یا هم کارمند مشخصی در محلهی خود نام می برد و یا اینکه شکایت‬
‫دربرگیرندهی ادارات حکومتی باشد‪ .‬مصؤنیت ش ریک سازی معلومات میان ادارات بشردوستانه بسیار مهم است‪.‬‬

‫با همه شکایات باید در تطابق با رهنمودهای محرمیت ادارهی مربوطه با درنظرداشت اقدامات محرمیت الزم برخورد شود‪ ،‬به شمول‬
‫روش های الزم محافظت اطالعات (استفاده از حرف رمز‪/‬پسورد‪ ،‬امتناع از شریک سازی دیتابیس ها‪ ،‬و امتناع از شریک سازی‬
‫اطالعاتی که غیرقابل شناسایی‪/‬اختصار‪/‬مجمل نشده اند)‪ .‬کارمندانی که با شکایات سروکار دارند‪ ،‬باید در رابطه به چگونگی راجع‬
‫سازی شکایات با حفظ اصول محرمیت به اشخاص تعیین شده ی رابط در ادارات و یا سختارهای مشترک اداروی‪ ،‬آموزش دیده باشند‪.‬‬

‫برای رهنمود بیشتر در رابطه به اتهامات بهره برداری و سؤاستفاده جنسی و اتهامات جرمی به ضمیهی این سند مراجعه کنید‪.‬‬

‫نظارت و ارزیابی پروتوکول‬

‫چگونگی پذیرش و کاربرد این پروتوکول شریک سازی اطالعات در میان جامعهی ادارات بشردوستانه به شکل منظم به «تیم‬
‫هماهنگی بین کلستری» و « تیم بشردوستانه کشور» گزارش خواهد شد‪ .‬توصیه می گردد که « تیم بشردوستانه کشور» همه ساله‬
‫موثریت این پروتوکول و میزان کاربرد آن را در میان جامعه ی ادارات بشردوستانه ارزیابی کند‪ .‬از ادارات عضو «تیم بشردوستانه‬
‫کشور» توقع می رود که پالیسی های منطبق با ا ین پروتوکول را طی یک سال بعد از تصویب این پروتوکول انکشاف داده و عملی‬
‫سازند‪ ،‬البته در صورتیکه چنین پالیسی های از قبل نداشته باشند‪ .‬چگونگی پیشرفت درین زمینه بخشی از ارزیابی ساالنه را تشکیل‬
‫خواهد داد‪ .‬باید یادآور شد که بیشتر ادارات عضو «تیم بشردوستانه کشور» این پالیسی ها را دارند ولی همه آنان ترغیب می شوند تا‬
‫آنها را بازنگری کرده‪ ،‬اطمینان حاصل کنند که کامالً با اصول مندرج این پروتوکول همخوانی دارند‪.‬‬
 ‫ضمیمه ‪ – 1‬پروسه ی شریک سازی اطالعات بشردوستانه به حکومت و مالحظات مرتبط‬

‫نگاه کُلی‬

‫حکومت افعانستان در سطوح مختلف در پروسه ی رسانیدن مساعدت های بشردوستانه دخیل است‪ .‬طوریکه در طرزالعمل رسیدهگی‬
‫به بیجاشده گان داخلی نیز تذکر یافته‪ ،‬نمایده گان حکومت در هماهنگی فعالیت های بشردوستانه (ارزیابی ها و پاسخدهی) به خانواده‬
‫های بیجاشده دخیل اند‪.‬‬
‫با این وجود‪ ،‬این امر به معنی اینکه حکومت حق دسترسی به همه اطالعات بشردوستانه جمع آوری شده را دارد‪ ،‬نیست‪ .‬طوریکه در‬
‫طرزالعمل رسیده گی به بیجاشده گان داخلی تذکر داده شده است‪ " ،‬هیچ گونه اطالعات حساس نباید با ادارات حکومتی شریک شود‪،‬‬
‫اال اینکه مردمان موردنظر آگاهانه رضایتمندی خود را داده باشند" و بتوان از مصؤنیت این اطالعات مطمئن بود‪.‬‬

‫هرگونه درخواست برای اطالعات از جانب حکومت به آدرس ادارات بشردوستانه باید بشکل رسمی و کتبی در اوراق رسمی همان‬
‫اداره باشد‪ .‬این درخواست رسمی باید واضح سازد که دقیقا ْ چه اطالعاتی خواس ته شده‪ ،‬هدف درخواست و استفادهی که قرار هست از‬
‫آن اطالعات صورت گیرد‪ ،‬چه کسی به آن اطالعات دسترسی خواهد داشت و اینکه پروسهی دسترسی‪ ،‬نگهداری و انهدام اطالعات‬
‫به شکل خواهد بود‪ .‬اطالعاتی که در ضمن ارزیابی های مشترک جمع آوری می گردد را می توان با ادارات حکومتی که عضو تیم‬
‫‪15‬‬
‫های مشترک ارزیابی اند‪ ،‬شریک ساخت‪ ،‬ولی مشروط به اینکه این امر کسی را با خطر مواجه نسازد‪.‬‬

‫اگر میزان حساسیت اطالعات خواسته شده «متوسط»‪« ،‬بلند» و یا هم « شدید» تعین شده باشد‪ ،‬ممکن نیاز به یک موافقتنامهی‬
‫مختص شریک سازی اطالعات با همان اداره بشردوستانه باشد تا شرایط و اقدامات الزم برای حفاظت محرمیت و سالمت اطالعات‬
‫را واضح سازد‪ .‬این موافقتنامه می تواند کُلی باشد و همه درخواست های شریک سازی اطالعات را تحت پوشش قرار دهد تا اینکه‬
‫برای تبادل هربار اطالعات نیازی به آن نباشد‪.‬‬

‫تعهدات‬

‫نمونه های اینکه ادارات بشردوستانه معلومات مشرح مستفدین را با ادارات حکومتی شریک سازند‪ ،‬نادر اند‪ .‬ولی در عین حال اذغان‬
‫می شود که حکومت افغانستان حق قانونی دارد تا به مجموعه های مشخص اطالعات دسترسی داشته باشد‪ ،‬که شامل موارد ذیل می‬
‫شود‪ :‬معلوم ات در مورد داخل شدن مردم به افغانستان؛ معلومات مشخص صحی‪ ،‬مخصوصا ً در شرایط اضطراری صحت عامه؛‬
‫وقتیکه حکومت در جمع آوری اطالعات فعاالنه منحیث عضو تیم ها در ارزیابی های مشترک سهم میگیرد و یا در حاالتیکه لست‬
‫های ابتدایی از منابع حکومتی دریافت می شود‪ .‬در این پسین مورد‪ ،‬تنها همان معلوماتی که در ابتدا از حکومت دریافت شده بود‪ ،‬را‬
‫می توان دوباره با ادارات حکومتی شریک ساخت‪ .‬ممکن بتوان تنها بخشی از اطالعات جمع آوری شده را و یا نتایجی را که‬
‫غیرقابل شناسایی شده باشند‪ ،‬شریک ساخت‪.‬‬

‫رهنمودی برای وقتیکه ارزیابی می کنید که چه چیزی را شریک سازید‬ ‫سواالت‬

‫آیا مردمان متاثرشده برای شریک سازی اطالعاتشان با حکومت رضایتمندی خود را داده اند؟‬ ‫•‬
‫درخواست کننده برای چه کاری اطالعات را می خواهد؟ آیا این یک درخواست قانونی با هدف واضح هست؟‬ ‫•‬
‫آیا اطالعات غیرقابل شناسایی‪/‬اختصار‪/‬مجمل می تواند نیازمندی درخواست کننده را رفع کند؟‬ ‫•‬
‫به چه نحوی از اطالعات ممکن استفاده شود؟ (به شمول استفاده های غیرعمدی‪ ،‬یا انتقال به جناح سومی)‬ ‫•‬
‫اطالعات در کجا نگهداری خواهد شد؟‬ ‫•‬
‫آیا ارگان حکومتی مربوطه کدام پروتوکول یا پالیسی حفاظت از اطالعات دارد؟‬ ‫•‬
‫با چه کسی ممکن اطالعات موردنظر شریک شود و چه کسی ممکن به آن دسترسی داشته باشد؟‬ ‫•‬
‫آیا احتمال دارد که شریک سازی اطالعات کدام خطر ایمنی ‪ 16‬ببار آورد؟ (اصل آسیب نرساندن)‬ ‫•‬
‫آیا راهی وجود دارد که معلومات دوباره بنابر درخواست ادارهی فراهم کننده و یا مستفیدین پس گرفته شود؟‬ ‫•‬

‫‪ 15‬همان طوریکه در فورمه ‪ HEAT‬ذکر شده‪ ،‬اگر مستفید شونده به شریک نمودن اطالعاتش رضایت دارد‪ ،‬اطالعات جمع آوری شده در ارزیابی‬
‫های مشترک مالکیت همان تیم مشترک ارزیابی می باشد‪.‬‬
‫‪ 16‬درینجا فرض شده که اداره ی موردنظر مسؤلیت خود را در ارزیابی محتاطا نه خطرات بلقوه به شخص را برآورده ساخته‪ ،‬حتی اگر اساس‬
‫موج ِه برای پروسس نمودن اطالعات نیز باشد‪.‬‬
 ‫آیا شریک سازی اطالعات با حکومت به نفع‪/‬صالح شخص متاثر از حوادث است؟ ‪ 17‬بطور مثال‪ ،‬ایا این احتمال وجود‬ ‫•‬
‫دارد که اطالعات شریک شده کدام خطر محافظتی به شخص ببار آورد و یا مانعی برای دریافت مساعدت گردد؟‬

‫‪ 17‬همانطوریکه در تعریف منافع حیاتی و صالح شخص یادآوری شد‪ ،‬ادارات مربوطه نباید قضاوت خود را در باره نفع‪/‬صالح شخص مورد نظر‬
‫جاگزین تصمیم گیری خود شخص بسازند‪.‬‬
 ‫ضمیمه ‪ – 2‬گزارش دهی قضایای بهره برداری و سؤاستفاده جنسی و جرمی‬

‫بهره برداری و سؤاستفاده جنسی‬

‫بهره برداری و سؤاستفاده جنسی مستقیما ً ارزش های اساسی فعالیت های بشردوستانه را نقض می کند و یک ناکامی حفاظتی برای‬
‫ادارات امدادرسان محسوب می شود‪« .‬گروه کاری پیشگیری از بهره برداری و سؤاستفاده جنسی» با درک نیاز به داشتن‬
‫راهکارهای مختص به افغانستان‪ ،‬مجموعهی از طرزالعمل های بین اداروی را برای ثبت و پروسس شکایات بهره برداری و‬
‫سؤاستفاده جنسی را آماده ساخته اند‪ .‬این طرزالعمل در ماه جوالی ‪ 2020‬تکمیل و از طرف « تیم بشردوستانه کشور» تایید شد‪.‬‬
‫اصول رهنمودی رسیدگی به شکایات بهره برداری و سؤاستفاده جنسی و پروسهی رسیدگی به شکایات (از هنگام دریافت شکایت تا‬
‫حل آن) در این پروتوکول شریک سازی اطالعات نیز تصدیق شده اند‪.‬‬

‫برعالوه‪ ،‬شکایات بهره برداری و سؤاستفاده جنسی مرتبط با حکومت و یا پرسونل نظامی در صورتی با حکومت شریک خواهد شد‬
‫که فرد مشخصی در یکی از دفاتر مقامات بلندرتبه برای این منظور مشخص و گماشته شود‪.‬‬

‫سؤاستفاده جرمی‬

‫اتهامات فعالیت ها و سؤاستفاده جرمی نیاز به پروسه های خاص بیشتری برای رسیدگی به این موارد دارد‪ .‬طبق روال موجود در‬
‫سیستم جامعه بشردوستانه در افغانستان‪ ،‬مسایل مرتبط با نگرانی های حفاظتی بشردوستانه مشروط به رضایتمندی شخص قربانی به‬
‫«کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان» راجع می شود‪ .‬در مواردی که قربانی زیرسن باشد‪ ،‬ارجاع قضیه مشروط به رضایت‬
‫آگاهانه طفل و رضایتمندی مراقبت کننده گان وی باشد‪ .‬پروسه های ارجاع باید شیوه های قربانی‪-‬محور را تعقیب کنند‪ .‬معلوماتی که‬
‫این اصول را نقض کند‪ ،‬شریک نمی شود‪.‬‬

‫تعقیب م سایل جرمی مرتبط با حقوق بشر و تعامل با ارگان های مربوطه ی حکومتی برای جبران خساره‪ ،‬به شمول پیگرد قانونی‬
‫توسط «کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان» و یونما مدیریت می شود‪.‬‬

‫در وهله نخست دریافت گزارش‪ ،‬اداره ی که قربانی قضیه را با وی شریک ساخته است‪ ،‬مسؤلیت دارد تا آن را‪ ،‬در صورتیکه‬
‫قرابانی خواسته باشد‪ ،‬به شکل مصؤن به خدمات تخصصی حفاظتی راجع کند‪ .‬درین راستا می توان رهنمودهای مشخصی از کلستر‬
‫حفاظت دریافت کرد‪ .‬شخص قربانی باید در همه مراحل‪ ،‬رهنمایی های مناسب را در مورد همه مراحل پروسه و خطرات ممکنهی‬
‫ناشی از شریک سازی اطالعات دریافت کند تا آگاهانه تصمیم بگیرد که برای شریک سازی کدام معلومات رضایتمندی خود را دهد‪.‬‬
 ‫ضمیمه ‪ – 3‬شریک سازی معلومات با جانب سوم برای مساعدت های نقدی و کوپون‬

‫ادارات بشردوستانه در افغانستان استفاده از انتقال‪/‬توزیع پول نقد را به عنوان یک وسیلهی پاسخدهی وسعت‪/‬افزایش داده اند‪ .‬در‬
‫حالیکه استفاده از پول نقد برای رسانیدن مساعدت ها در مقیاس بزرگ‪ ،‬جوابگوی خواسته های مستفیدین بوده و کمک کرده که سطح‬
‫پوشش پاسخدهی وسعت پیدا کند‪ ،‬پروسه ی انتقال‪/‬ارسال پول نقد و میزان حسابدهی الزم از طرف تمویل کننده گان باعث شده‬
‫معلومات مستفدین بیشتر از قبل با جانب های سومی ذیدخل به شمول فراهم کننده گان خدمات مالی که نهاد بشردوستانه نیستند‪ ،‬شریک‬
‫شود‪ .‬در حالیکه این امر به خودی خود مشکل زا نیست‪ ،‬رخنه‪/‬نشر اطالعات شخصی مستفیدین می تواند آنان را به دلیل نژاد‪ ،‬مذهب‪،‬‬
‫سوابق صحی انان و یا هم فقط بخاطر اینکه آنها مساعدت دریافت کرده اند و یا با موسسات بین المللی کار کرده اند‪ ،‬با خشونت و‬
‫اذیت مواجه سازد‪ .‬این یک نگرانی عمده برای ادارات امدادرسان است چون مسؤلیت دارند درهر حال پابند اصل بشردوستانهی‬
‫«نرساندن آسیب» باشند‪ .‬در همه مراحل حف اظت اطالعات مسفیدین با خطراتی مواجه هست‪.‬‬
‫با درک همین چالش های حفاظتی مرتبط با جمع آوری و شریک سازی اطالعات شخصی‪ ،‬مخصوصا ً با فراهم کننده گان خدمات‬
‫مالی‪ ،‬ادارات باید قبل از عملی سازی برنامه های توزیع پول نقد و کوپون «ارزیابی خطرات محرمیت» را منحیث بخشی از‬
‫تحیل‪/‬ارزیابی امکان پیشبرد برنامه های نقدی تکمیل کنند‪ .‬این امر به ادارات کمک می کند تا خطرات محرمیت و ایمنی متوجه‬
‫اشخاص را شناسایی کرده؛ انان را قادر می سازد نقطه ضعف های مسؤلیتزای ممکنهی مرتبط با رعایت حفاظت معلومات و‬
‫محرمیت را نیز شناسایی کنند و به این ترتیب شهرت و اعتبار اداره را حفظ کرده‪ ،‬اطمینان حاصل شود که اداره در فعالیت های‬
‫بشردوستانه‪ ،‬حقوق بشر را نیز ترغیب می کند‪ .‬همه ادارات ذیدخل باید در «ارزیابی خطرات محرمیت» اشتراک ورزند‪.‬‬

‫اصول اساسی برای استفاده مصؤن از اطالعات شخصی در مساعدت های نقدی و کوپون‬

‫ادارات برای هر برنامۀ مساعدت های نقدی و کوپون که آغاز یا اجرا می کنند‪ ،‬برای استفاده خود و همچنان جوانب سومی‬ ‫الف)‬
‫باید طرزالعمل چگونگی حفاظت اطالعات داشته باشند‪ ،‬که حاوی ستندردهای عملیاتی برای استفاده مصؤن از اطالعات‬
‫مستفیدین باشد‪.‬‬

‫ادارات باید برای هر معامله ی مساعدت نقدی و کوپون جریان حرکت اطالعات مستفیدین را هم در داخل ادارهی خود و هم‬ ‫ب)‬
‫هنگام حرکت میان اداره ی خود و دیگران‪ ،‬تحلیل و مستند سازد و راهکارهای ایجاد کند برای مدیریت خطراتی که ممکن‬
‫در این جریان رونما گردد‪.‬‬
‫ادارات باید قبل از آغاز بر نامه های مساعدت های پول نقد و کوپون در مورد اهداف شریک سازی اطالعات مستفدین با‬ ‫ج)‬
‫جوانب سومی توافق کرده باشند‪ .‬قرادادهای منعقد با جوانب سومی باید حاوی پالیسی ها و راهکارهای توافق شده برای‬
‫‪18‬‬
‫شریک سازی اطالعات باشد و واضحا ً بیان دارد که اطالعات به چه منظوری باید استفاده شود‪.‬‬

‫جوانب سومی نباید اجازه داشته باشند ‪ 19‬از اطالعات شخصی برای اهداف مجزا از آن چیزی که در قرارداد برای پیشبرد‬ ‫د)‬
‫نرنامه توافق شده و یا مستفید شونده به آن رضایت نداده‪ ،‬استفاده کند‪.‬‬

‫در مرحله جمع آوری اطالعات باید به مستفیدین در رابطه به چگونگی م اهیت جمع آوری اطالعات‪ ،‬اینکه با چه کسی‬ ‫ه)‬
‫اطالعات شریک خواهد شد و چه کسی مسؤلیت استفاده ی مصؤن از اطالعاتش را دارد آگاهی داده شود‪ .‬همچنان باید‬
‫برایشان فرصت داده شود تا در مورد استفاده ی درنظرگرفته شده برای اطالعاتشان سوال کنند‪ .‬همچنان باید بدانند که اگر‬
‫نخواه ند معلومات شخصی شان برای مقاصد شرح شده استفاده شود‪ ،‬می توانند از برنامه خارج شوند‪.‬‬

‫‪ 18‬معلوم ات جمع آوری شده برای انتقال الکترونیکی ممکن برای اهداف غیربشردوستانه استفاده شود‪ .‬این معلومات ممکن با جوانب بیرونی نیز‬
‫شریک شود‪ .‬مثالً برای پیروی از تعهدات حقوقی‪ ،‬و یا تحت قراردادهای چوکاتی و برای مقایسه لست های مستفیدین با لست افراد تعیین شده‪،‬‬
‫نگهداری ابرداده ها (همه اطالعات یا ‪ ) metadata‬برای مجریان قانون‪ ،‬شناسایی مستفدین برای میزان قابلیت اعتبار آنان و غیره موارد‪ .‬فلهذا‬
‫بندهای قراداد با جوانب سومی باید پروسس بیشتر این اطالعات را توسط « پروسس کننده گان اطالعات» محدود سازد‪ .‬ادارات باید در مورد‬
‫پروسس کننده گان اطالعات و میتادیتای فراهم کننده گان خدمات مالی آگاه باشند و در « بررسی خطرات محرمیت» نقاطی را که باید در قرارداد‬
‫تنظیم و محدود شود‪ ،‬شناسایی کنند‪.‬‬
‫‪ 19‬سند محرمیت مستفید شوندۀ « همکاری برای آموزش در مورد برنامه های نقدی یا ‪ »Cash Learning Partnership‬حاوی بندهای نمونوی‬
‫است که می توان در قراردادها با جوانب سومی از آن استفاده کرد‪.‬‬
‫ادارات مکلف اند ستندردهای تخنیکی و مناسب را برای انتقال مصؤن اطالعات مستفیدین روی دست گیرند و عملی سازند‬ ‫و)‬
‫تا از دسترسی غیرمجاز‪ ،‬فاش یا انهدام اطالعات جلوگیری شود‪ .‬بلخصوص خطرات بیرونی باید شناسایی شده و اقدامات‬
‫الزم برای کاهش آن اجرا شود‪.‬‬

‫ادارات باید خود را مطمین سازند که جوانب سومی محرمیت اطالعات شخصی که به آنها سپرده می شود را حفظ می کنند‪.‬‬ ‫ز)‬
‫جانب سومی باید ذریعه ی قرارداد تعهد کند که اطالعات شخصی را در همه حاالت محرمانه نگهمیدارد‪.‬‬

‫اگر جانب سومی از سیستم های دیجیتال استفاده می کند‪ ،‬باید مطمئن شد که سیستم های دیجیتال نگهداری آنان رمزگذاری‬ ‫ح)‬
‫شده و پسورد دارد‪ .‬و اگر کاپی های چاپی نگهمیدارند‪ ،‬همچنان باید مطمئن شد که آنها در جای امن نگهداری می شوند‪.‬‬
‫ادارات باید پالیسی و پروسهی مشخصی داشته باشند تا ذریعهی قرارداد این اطمینان حاصل شود که اطالعات مستفیدین‬ ‫ط)‬
‫برای مدت فراتر از آنچه که برای همان هدف مشخصی که اطالعات برای آن جمع آوری شده بود‪ ،‬توسط جانب سومی‬
‫نگهداری نمی شود‪ ،‬اال اینکه همچون نگهداری برای توزیع تکراری مساعدت ها باشد‪.‬‬

‫در مواردی که ادارات در یک مجموعه (کنسرسیوم) با هم کار می کنند‪ ،‬باید واضح و مستند شود که کدام اداره مسؤلیت‬ ‫ی)‬
‫پیشبرد حفاظت و شریک سازی اطالعات مستفیدین را دارد‪ .‬به همین ترتیب یک از ادارات شامل در کنسرسیوم باید منحیث‬
‫رهبر تعیین شود تا مطمئن شد که در طرح برنامه اقدامات محافظتی کافی گنجانیده شده اند تا هر اداره بتواند تحت‬
‫ستندردهای مشترکی که سالمت‪ ،‬حفاظت و استفاده اطالعات شخصی را برای نفع مستفیدشونده تضمین می کند‪ ،‬کار کند‪.‬‬

‫درصورتیکه خطرات مرتبط با شریک سازی اطالعات مردم آسیب پذیر بلند باشد‪ ،‬ادارات می توانند از خدمات جانب سوم‬ ‫ک)‬
‫استفاده نکنند‪.‬‬