ნარცისიზმი,

საჯარო ლექცია

19-ს ბოლო 20 დასაწყისი, როცა ფროიდი ცდილობდა ნევროზთა წარმომავლობის ახსნას,

თანამედროვე რეალობისაგან საკმაოდ განსხვავებული იყო. ეს იყო ვიქტორიანული
საზოგადოების პერიოდი, სადაც დომინირებდა ყველანაფერი იმის ფარისევლური აკრძალვა,
რაც ლტოლვებთან იყო დაკავშირებული. ინფანტილური სექსუალობა უარყოფილი იყო,
ხოლო ზრდასრულ ადამიანთა ვნებები და სურვილები- დამალული და დაფარული. იმ
დროის ტიპიური ნევროზს წარმოადგენდა ისტერია, (და სწორედ ისტერიის შესაწავლით
დაიწყო ფსიქოანალიზი) რომლისთვისაც დამახასიათებელია სექსუალობის განდევნა
ცნობიერებიდან არაცნობიერში და მისი კონვერსია/ ჩანაცვლება სომატურ სიმპტომში-
რომელიც, როგორც ნებისმიერი სიმპტომი, ერთი მხრივ, ფარავდა სხეულის სურვილს და,
ამავე დროს, გმობდა მასზე დაკიდებულ ცენზურას, რომელიც სასურველს კრძალავდა.

70-იან წლებში ამერიკაში გამოიცა ქრისტოფერ ლეშის წიგნი" ნარცისიზმის კულტურა",

რომელიც აღწერდა მეორე მსოფლიო ომის შემდგომ ამერიკულ საზოგადოებას, როგორც
ნარცისულს, რადაც ხდება ტრადიციული ოჯახის რღვევა; ეს იწვევს ისეთი ტიპის
პიროვნების ჩამოყალიბებას, რომლის კლინიკური განმარტებაც არის " პათოლოგიური
ნარცისიზმი". ეს პათოლოგია არ ჰგავს ყოველდღიური ნარცისიზმის - ჰედონიკური
ეგოიზმის გამოვლინებას; არამედ ეს არის გამოხატულება პიროვნების მე-ს უაღრესად სუსტი
განცდისა, რომელიც გამუდმებით მოითხოვს გარეგან კვებას/ შევსებას. კამიუ, ალბერტო
მორავია

თანამედროვე დასავლეთის ცხოვრება აღინიშნება სექსუალობის სიჭარბითა და

პირადულობის გახსნით. სექსუალურობა, რომელიც მანადე დაფარული და განდევნილი
იყო, ახლა საჩვენებლად დემონსტრირებულია. "ლტოლვა" გახდა ყოველდღიური
ცხოვრების ტერმინი და მას მარკეტინგულ სტრატეგიად იყენებენ. პიროვნების ზე-მე,
რომელიც აქამდე კრძალავდა სიამოვნებას და ასამართლებდა ამის გამო, ახლა სოციალურ
დონეზე პროეცირდება მოწოდებაში - სექსუალური სიამოვნებით ტკბობა-რაც შეიძლება
მეტად. ეს მოწოდება მაქსიმალურად კარგად რომ შესრულდეს, კულტურა ზრუნავს იმ
ობიექტების არსებობაზე, რომლებიც უსაზღვრო სიამოვნებას იძლევიან . არის იმპერატივი,
რომ პიროვნებამ ისიამოვნოს აბსოლუტური სიამოვნებით იმ ობიექტების საშუალებით,
რომელთა ტირაჟრება ხდება განუწყვეტლად, და რისი მიზანიცაა სიცარიელის
შევსება.დევიზი- "იმიჯი ცვლის არსს"

სუბიექტის ნარცისიზმის სტრუქტურირების /ჩამოყალიბების გზა საუკუნეების მანძილზე

ერთი და იგივე იყო, მაგრამ მისი იდეალები სხვადასხვაა გასხვავებულ კულტურებში. 100
წლის წინ იდეალები სხვა იყო, მაშინდელი ნარცისული სიამაყე ჩვენი დროისას ყოველთვის
არ შეესაბამება. სამურაი, გამზრდელი ახლა დანაშაულის განცდა იმაზე არ არის მიბმული
რომ " თავს უფლება მივეცით," არამედ, პირიქით- ადამიანი დანაშაულს განიცდის იმის
გამო, რომ ვერ აღწევს სიამოვნების იმ ხარისხს, რომელიც სოციალური მოდელით და
თითოეულის პირადი იდეალებით არის განსაზღვრელი. ქონება.....ცხოვრებამ გვერდით არ
ჩაგვიაროს - ასე ჟღერს წამყვანი ბრენდის პროდუქტის რეკლამა, რომელიც ჩვენი დროის
იდეოლოგიის შეჯამებას ასახავს. " ჩემპონები სვამენ ამა და ამ ლუდს" და თუ შენ ვერ აღწევ
ჩემპიონობას, იმ ლუდის დალევა მაინც შეგიძლია და ამ გზით პოულობ მათთან
ჩართულობას..

!!! ტექნოლოგიისა და მეცნიერების უდიდესმა მიღწევებმა გამოიწვა ფანტაზიური აზრი რომ

ყველაფერი შესაძლებელია რასაც მოინდომებ!! ამასთანავე, გარემო მოქმედებს არა აკრძალვის
1
რეჟიმში, არამედ სიამოვნების შემოთავაზების რეჟიმში, რომ იცხოვრო დაუსრულებელი
სიამოვნებით .

ფსიქოანალიტიკოსის კაბინეტში, შესაბამისად, სხვა ტიპის პაციენტი შემოდის, და

ფისქოანალიზს უნდა შეეძლოს პასუხის გაცემა კითხვებზე- როგორ იცვლება იდეალები
დღეს, რომლების ნარცისიზმს კვებავს და როგორ ვლინდება დანაშაულის და დამცირების
განცდა, როცა იდეალები მიუღწეველია.

narcisizmi- mravali qveteqstis matarebeli cnebaa .

termini narcisizmi fsiqoanalizSi damkvidrda sakuTari Tavis siyvarulis aRsaniSnavad

da ukavSirdeba berZnul miTs narcisis Sesaxeb . реки Кефиса и
нимфы Лириопы, был юноша 
чудесной красоты, но сердце у него было гордое и жестокое, 
он никого не любил. Она также богиня плодородия [3], вечной весны и жизни. Любовной
власти Афродиты подчинялись боги и люди. Она была безжалостна к тем, кто отвергает любовь
narciss egona, rom sxva adamiani Seuyvarda; sinamdvileSi ki es aRmoCnda misi
sakuTari anarekli wyalSi. es termini froidma pirvelad 1910 wels gamoiyena, roca
undoda aRewera, Tu rogor axdens obieqtis arCevas homoseq suali, romelis Tavis
msgavs obieqts eZebs da sakuTari Tavis gaigivebas axdens Tavis seqsualur
obiqtTan. amis Semdeg, sul mokle xanSi, froidma warmoadgina narcisizmi, rogorc
bavSvis fsiqoseqsualuri ganviTarebis gardamavali safexuri autoerotizmsa
(masturbacia) da ufro maRalganviTarebul safexurs -obieqtis siyvaruls- Soris (1912-
1913) . 1914 wels, roca am statias werda, froidi bevrad Sors wavida narcisizmis
ubralo “Sesavalis” aRwerisagan; man gaakeTa im sakiTxebis Zireuli gadaxedva,
romlebic wamoiWra am cnebis Semosvlis Semdeg fsiqoanalizis TeoriaSi. am teqstSi
froidi kidev erTxel aRniSnavs, rom libido pirveladad seqsualuri xasiaTisaa da is
aRwers narcisizmis primitiul an adreul formas, rasac pirvelad narcisizms uwodebs.
bavSvi sakuTari TavisTvis siyvarulis pirvel obieqts warmoadgens; sanam
daiwyebdes romelime gare obieqtis arCevas, is grZnobs, rom mTeli samyaro mis
irgvliv trialebs. me-sgan gamoyofili da gansxvavebuli sxva adamianis siyvaruli
urTierTobebis TvalsazrisiT progress warmoadgens,Aradgan sxvisi siyvarulis unaris
qona niSnavs, rom adamians sakuTari Tavis siyvაrulis unaric gaaCnia. es
warmoadgens kaTeqsisis ukan, sakuTari me-saken Semobrunebas, rasac froidi
meorad narcisizms uwodebs. normaluri ganviTarebisas meoradi narcisizmi
safuZvels uyris sakuTari Rirsebis gancdas da obieqtis siyvarulTan erTad
Tanaarsebobs. mogvianebiT, 1916-1917 -Si. man termini "pirveladi narcisizmi"
gamoiyena cxovrebis pirvel stadiis aRsawerad, romelic arsebobda me-s
formirebamde da asaxavda dedis mucelSi yofnis mdgomareobas. literaturaSi
pirveladi narcisizmi ganixileba rogors mkacrad uobieqto, anu aradiferencirebuli
stadia, roca ar arsebobs aranairi gayofa obieqtsa da gare samyaros Soris.

arsebobs agreTve narcisizmis paTologiuri formebi; isini gvxvdeba sxvadasxva

simZimis pirovnebis darRvevebisas da fsiqozebis SemTxvevaSi Rebulobs
gandidebis maniis formas. narcisizmi did rols TamaSobs pirovnebis urTierTobebSic;
froidi aRwers obieqtis arCevis or formas: 1. anaklitikurs, romlis drosac obieqti
uyvarT da is aRiqmeba rogorc me-sgan gansxvavebuli, da 2. narcisuls, roca individs
uyvars TavisTvis.
froidi STambeWdavad xsnis, Tu ratom aqvT narcisul adamianebs xibli irgvliv myofTa
TvalSi: "is, vinc Tavs aZlevs amgvari pirovnebebiT aRfrTovanebis nebas, amiT
axdens sakuTari narcisizmis uaryofas d obieqtis siyvarulis ZiebaSia ”. froidi wers,
rom bavSvebSi pirveladi narcisizmis aRdgena xdeba maTi mSoblebis poziciis
2
gavleniT-bavSvis unarebis gadameteba da imis molodini, rom maTi Svilis cxovreba
bevrad ukeTesi iqneba, vidre maTi sakuTari, amas warmoadgens “misi
udidesebuleba bavSvis” WeSmariti magaliTi
!!!! იმისათვის რომ შენი თავო დაინახო, ჯერ ობიექტი უნდა დაინახო""

ღმერთის კომპლექსი ერნესტ ჯონსმა ყველაზე ნათლად დახატა ნარცისული პოროვნების

გრანდიოზული ტიპი - ექსგიბიციონისტი, განს განმდგარი, ყოვლისშემძლეობის
ფანტაზიებით, საკუთარი შემოქმედებითი შესაძლებლობების გადაჭარბებული შეფასებითა
და სხვების განქიქებით. ეს ადამიანები გვხვდებიან ფსიქიკური ჯანმრთელობის მთელ
სპექტრში, ნევროტიკიდან დაწყებული ფსიქოტიკამდე. როცა ასეთი ადამიანი სულიერად
ავადდება, ის ნათლად და ღიად აკეთებს ბოდვის დემონსტრირებას, რომ ღმერთია. ის
წარმოადგენს იმ ტიპაჟის მაგალითს, რომელიც ყველა კლინიკაში გვხვდება. ... ის წინ უსწრებს
ყოველ მოახლოვებულ შეტევას საკუთარი თავდასხმით"

ნარცისული მე ფრაგმენტირებულია და ღარიბი

ანდრე გრინი: " ნარცისიზმის მტერი არის ობიექტის რეალურად არსებობა’’

ბოსოლეტო: 1 განდევნა და გახლეჩა 2ლიბიდინალური უკანდახევა 3.იდეალიზაცია 2

მახვილი იდეალურ ტყუპთან ურთიერთობაზე 4. ის რჩება გახევებული თავის სტერილობაში
იმპოტენციაში სიკვდილსა და სიცოცხლეს შორის.

"ნარცისული ორგანიზაცია უარყოფს განსხვავებას მე სა და ოგიექტს, გარეგანსა და შინაგანს,

ქალურსა და მამაკაცურს შორის"

პიველადი ნარცისიზმიდან მეორად ნარცისიზმამდე.

ფროიდი ნარცისიზმის იდეას განვითრებას იწყებს იმ კლინიკური aRweridan, romelic

masze adre gaakeTes seqsologebma; es aris pirovnebis mdgomareoba, romelis
iseve epyroba sakuTar sxeuls, rogors moepyroboda Cveulebriv seqsualur obieqts -
is uyurebs mas, exeba da efereba, sanam ამით სრულ დაკმაყოფილებას არ მიიღებს.

froidis azriT, fsiqoanalizi gviCvenebs, rom individis seqsualuri kateqsisi

sakuTari sxeulis mimarT mxolod fsiqopaTologiur SemTxvebSi ar gvxvdeba; amas
adgili aqvs agreTve normaluri fsiqoseqsualuri ganviTarebis procesSic; am
gancxadebiT froidi bevrad ufro farTo teritorias iZleva narcisizmis gamosakvlevad.
froidis rwmeniT, narcisuli pirovnebisaTvis damaxasiaTebeli ganze gasvla maT ara
-analizirebadad aqcevda, radgan, nevrotikebisagan gansxvavebiT, maT ar SeuZliaT
daamyaron gadatanis urTierTobani/anu gadatana. froidis Semdgomi analitikosebi,
meore mxriv, gviCveneben, rom narcisuli gadatana SeiZleba gaanalizdes da amiT
gza gaxsnes fsiqoanalizis mniSvnelovani ganviTarebisaTvis.

ფსიქოანალიტიკური პრაქტიკა, წერს ფროიდი, გვიჩვენებს, რომ ზოგიერთ პაციენტს,

gansak. Sizofrenikebs, aqvT gansakuTrebuli, Taviseburi ”narcisuli damokidebuleba”
analitikosis mimarT. isini emijnebian Tavis interess gare samyarosa da adaminebis
mimarT da amis Sedegad miuwvdomeli arian analizisaTvis. ra bedi elis libidos
Sizofreniis dros?- froidis mixedviT, roca libido tovebs gare samyaros, is TavSesafars
poulobs megalomaniur gandidebis maniaSi. libido, romelis gare samyarodan ixevs
ukan, miemarTeba mesken, amiT warmoSobs iseT damokidebulebas, romelsac
hqvia narcisizmi. gandidebis mania TavisTavad arafrisgan ar gaCenila; is aris
manamde arsebuli mdgomareobis gaZliereba- es is mdgomareobaa, romelsac froidi
pirvelad narcisizms uwodebda. narcisizmi, romelic obieqtidan me-kaTeqsisis ukan
3
dabrunebis Sedegia, meoradi narcisizmia. amas mivyavarT im azrisaken, rom
narcisizmi, romelis warmoiSveba obieqtis kateqsisis meoradi Camocilebisagan, zed
damatebiT edeba pirvelad ნარცისიზმს.

!!!! ასეთი პაციენტების დახმარეის ერთ ერთ პრობლემას წარმოადგენს მიახვედრო რომ უნდა
მიიღოს ადამიანი ისეთ როგორიც ის არის, კრიტიკისა და მისი გამოყენების გარეშე;
უყვარდეს გაიდეალების გარეშე, რომ სირცხვილის გარეშე თავისი ნამდვილი განხდების
გამოხატვა კარგია.

Sizofrenikis mania grandiozaSi fsiqoanalizi poulobs bevr iseT Tvisebas, romelis

gvxvdeba bavSvebis azrovnebaSi, magaliTad, azris yovlisSemZleoba, magia da
megalomania. froidi aviTarebs im azrs, rom, SesaZloa, Zalian patara bavSvebSi
arsebobs Tavdapirveli mes libiduri kaTeqsisi, -pirveladi narcisizmi, romelis
SemdgomSi miemarTeba gare samyaroSi arsebuli adaminebis mimarT. is dasZens,
rom “mes libiduri kaTeqsisi ZiriTadad mTeli cxovreba arsebobs ; me-libidosa da
obieqt-libidos Sedarebisas froidi ambobs, rom kateqsisis ori mimarTuleba
wonasworobaSia: rac ufro metad aris erTi gamoyenebuli, miT ufro gaRaribebulia
meore.

narcisizmis mravalgvari gamovlena

narcisizmis fenomenis fsiqoanalitikuri Seswavla moicavs ara mxolos fsiqozTa

gamokvlevas, aseve: organul daavadebaTa Seswavlas, hipohondriisa da erotiuli
cxovrebis Seaswavlasac.

cnobilia, rom roca adamiani organuli daavadebisagan itanjeba, is wydeba gare

samyaros interesebs, maT Soris libidur kateqsiss Tavis sayvareli obieqtebis mimarT.
es libiduri kateqsisi aRdgeba maSin, roca adamiani gamojanmrTeldeba.
ZiliAwarmoadgens kateqsisis gare samyarodan mowydomis msgavs suraTs. Zilis
mdgomareoba warmoadgens libidos narcisul dabrunebas subieqtisken zustad
garkveuli miznisaTvis- –dasaZineblad. hipoqondrikebic Camoacileben Tavis
interesebsa da libidos gare samyaros, xdeba misi koncentrireba im organoze,
romelzec isini amaxvileben yeradRebas da romelis maT tkivils ayenebs.

sxeulis garkveul nawilze libidos narcisuli kateqsisi marto hipoqondriis

damaxasiaTebeli ar aris: is gvxvdeba aseve nevrozebSic im faqtis wyalobiT, rom
sxeulis nebismier organos SeiZleba mieniWos erogenuli zonis mniSvneloba da
warmodgenli iyos, rogorc genitaliebis Semcvleli. “organoTa yoveli msgavsi
erotizaciis SedegadASesaZloa, moxdes mes libiduri kateqsisis paraleluri Secvla
meSi;; is paraleli, romelsac froidi avlebda Sizofreniasa da hipoqondrias Soris,
saSualebas aZlevs mas ufro Sors wavides da ganaviTaros idea, rom :libidos
gadaketva warmoadgens mis introversias paTologiuri regresiis procesSi: libidos
gadaketva SesaZloa iyos organuli halucinaciebis Zireuli mizezi hipoqondriis
SemTxvevSi da gandidebis maniisa Sizofreniis dros. mogvianebiT es damxmare
aspeqti gamovlindeba im faqtis saSualebiT, rom pirveladi momvlelebi
warmoadgenen aseve bavSvis pirveli seqsualuri obieqtebs- pirvel rigSi, deda da
misi Semcvlelebi. froidi amgvar obieqtis arCeevans uwodebs anaklitikurs- anu
obieqtis im arCeevans, romelis efuZneba didobaSi maTi bavSvobis uadresi obieqtis
arCevas. sxva individebi, rogorisa pervertebi da homoseqsualebi, TavianT arCevans
dedis mixedviT ki ar akeTeben, aramed sakuTari Tavis mixedviT. froidi am arCevans
uwodebs “narcisuls”. “Sesabamisad, ambobs froidi, adamians aqvs warmomavlobiT
ori seqsualuri obieqti- sakuTari Tavi da qali, romelic zrdida. "amis TqmiT Cven
vaRiarebT pirvelad narcisizms yvelaSi, romelic zogierT SemTxvevaSi gamoavlens
sakuTar Tavs dominirebuli saxiT obieqtis arCevanSi.” Semdeg froidi aRwers

4
 obieqtis arCevanis zogierT saxes. anaklitikuri saxis dasrulebuli obieqtis siyvaruli
damaxasiaTebelia mamakacebisaTvis. is rCeba im ideis erTguli, rom Seyvarebul
mdgomareobaSi yofna warmoadgens paTologiur mdgomareobas, radgan siyvaruli
warmoadgens qalis zeSefasebas da aRadgens im mdgomareobas, nevrotul
kompulsias, romelis iwvevs mes gaRaribebas libidosagan sayvareli obieqtis
sasargeblod. ras Seexeba qalTa mier obieqtis arCevas, froidi Tvlis, rom bevri qali
Tavis obieqtur urTierTobebs amyarebs “narcisul obieqtis arCevaze.”am ideis
dasamtkiceblad is ayeneბs hipoTezas, rom gardatexis periodSi organizmis
momwifeba, rogorc Cans, iwvevs originaluri narcisizmis intensifikacias. radgan ufro
xSirad qali mamakacs xiblavs narcisuli gziT-aseT qalebs mxolod sakuTari Tavi
uyvarT im siZlieriT, ra siZlieriTac uyvars igi mamakacs, anu qalisTvis pirveladia ara
is, rom uyvardes, aramed is, rom is uyvardeT. aris qalTa tipi, romelTac uyvarT
mamakacuri modelis mixedviTda romelis axdens siyvarulis obieqtis seqsualur
zeSefasebas. sxva tipis narcisuli qalebi zurgs aqceven kacebs, raTa arapirdapir
ganaviTaron obieqtis siyvaruli- is siyvaruli, rac aqvT Tavisi gaCenili bavSvis
mimarT..

infantiluri narcisizmidan zrdasrulobis idealebis Camoyalibebamde~

იდეალ ეგო

froidi ganixilavs, Tu ra bedi elis bavSvis pirvelad gadametebul narcisizms, roca is

gare samyarosagan frustracias ganicdis. bavSvobis droindeli narcisuli
perfeqcionizmi ar qreba, is icvleba intrafsiqikuri formaciis CamoyalibebiT, romelsac
hqvia ideal me. an me ideali. “ is, rasac zrdasruli proecirebs Tavis idealur me-Si,
warmoadgens misi bavSvobisdroindeli dakarguli narcisizmis Canacvlebas, romelSic
is Tavis Tavis ideali iyo”. idealis formireba, romelsac pirovneba gamudmebiT
adarebs sakuTar Tavs, fiqrebsa da saqmianobas, aZlerebs mis moTxovnebs mes
mimarT. es aris roli, romelsac froidi uwodebs sindiss da romelis xSirad aris
gandevnis ganmapirobebeli faqtori. იდეალ მე წარმოადგენს სუპერ ეგოს
ჩამოყალიბებისთვის აუცილებელ წინაპირობას.... mes moTxovnebi mxolod paTologiuri
formebiT ar gamovlindeba; am saxis Zala- moTvalTvale, makontrolebeli da
ganmsjeli-namdvilad arsebobs yvelas normalur cxovrebaSi. am ideals individualuri
aspeqtis garda socialuri mxarec aqvs: is warmoadgens ojaxis, sociumis an eris
saerTo ideals.

narcisuli gadatanis fenomeni analizirebadia

1920-iani wlebis bolos gamoCnda analitikosTa kategoria, romelis froidisagan

gansxvavebiT Tvlida, rom “narcisuli nevrozebis” mqone pacientebs aqvT unari,
ganaviTaron gadatanis fenomeni. es analitikosebi, romelTa Sorisac iyvnen: ruT mak
brunsviki, melani klaini, hari salivani da pol federni, ambobdnen, rom. marTalia,
amgvar pacients uaryofiTi gadatana ufro meti aqvs, vidre dadebiTi, miuxedavad
amisa, analizirebadi arian. am pionerTa muSaobam gaamdidra analitikuri muSaobis
saSualeba sxvadasxva fsiqopaTologiuri mdgomareobis SemTxvevaSi. rac manamde
araanalizirebadad iTvleboda gadatanas analizis Seuleblobis gamo. froidiseuli
gansxvaveba gadatanis da ara gadatanis nevrozebisa miatoves, axla naTeli gaxda,
rom im pacientebs, romlebic wminda nevrozulad iTvlebodnen, narcisuli problemebic
gaaCndaT da piriqiT. Tanamedrove analitikosebi muSaoben “heterogenul”
pacientebTan, romelTa gadatana warmoadgens ganviTarebul narevs, sadac aris

5
wminda nevrotuli bunebis gadatana da primituli elementebi, romelic warmoadgens
fsiqoturi, pervertuli, narcisuli komponentebis narevs mravalgvari proporciiT.

narcisuli daavadebebis fsiqoanalitikuri mkurnaloba-

ori ZiriTadi mimarTuleba

narcisuli daavadebebis ori gansxvavebuli koncefcia

mocemul momentSi fsiqoanalizSi arsebobs mravali Sexeduleba narcisizmis Sesaxeb

rogorc Teoriuli, aseve teqnikuri mxriv; Sedegad mravalgvaria Terapiuli midgomac.
miuxedavad amisa, arsebobs ori ZiriTadi Terapiuli tendencia imis mixedviT, Tu ras
miiCneven narcisizmad. zogi miyveba froidis koncefcias pirveladi narcisizmis
Sesaxeb-ideas, rom arsebobs ganviTarebis faza sicocxlis dasawyisSi, sanam bavSvi
aRmoaCendes obieqts. sxvebi,, rom obieqturi urTierTobebi arsebobs Zalian adreuli
asakidanve da ar arsebobs pirveladi narcisizmis faza, aris mxolod “narcisuli
mdgomareoba”. “es gansxvavebuli midgoma iwvevs sxvadasxva teqnikur
midgomas narcisuli daavadebebis fsiqoanalitikuri mkurnalobisas.
.

Tavis mxriv, vinikotic Tvlida, rom pirvelad identifikacias adgili aqvs sicocxlis
dasawyisSi –bavSvi Tvlis, rom is da deda mTlianad arian Serwymulni erTmaneTSi.
magram is iSviaTad iyenebda termins pirveladi narcisizmi. am fazis dros bavSvi
ganaviTarebs iluzias, rom man wარmoSva obieqti da dedis funqciaa, rom is am
iluziaSi amyofos, sanam bavSvs ar eqneba misi mitovebis unari. Tu am fazaSi
“raRac araa swori,” maSin viTardeba “primitiuli emociuri ganviTarebis”
daavadebani. amgvar pacientebs unda miesces saSualeba, rom CauRrmavdnen
regresiis saSualebiT am adreuli infantiluri damikidebulebis ganviTarebis fazas,
romelSic analizirebuli da setingi erTmanets erwymis pirvladi narcisizmis
mdgomareobaSi, ris Sedegadac “namdvili me” daiwyebs zrdas’.

ვინიკოტის სარკის სტადია

adamianTa erotiuli cxovreba bevr magaliTs gvaZlevs narcisizmze dafuZnebul

obieqtis kaTeqsisze. bavSvis uadresi seqsualuri dakmayofileba ganicdeba im
sasicocxlo funqciebiT, rac emsaxureba maT- aWamon, mouaron... (Winnicott, 1971)
დგება მომენტი, როცა ბავშვი გარშემო იწყებს ყურებას. როცა ბავშვი ძუძუს წოვს, შეიძლება
აღარ უყუროს მკერდს. უფრო დამახასიათებელია ის, რომ ბავშვი უყურებდებს დედის სახეს .
რას ხედავს ჩვილი? იმისთვის რომ ამ კითხვას ვუპასუხოთ, უნდა ვახსენოთ შემთხვევები
ფსიქოანალიტიკური პრაქტიკიდან, როცა პაციენტები უბრუნდებოდნენ ყველაზე ადრეულ
განცდებს, შეეძლოთ მისი ვერბალიზება (როცა გრძნობდნენ რომ ეს შეეძლოთ), და,
ამავდროულად, ინარჩუნებდნენ თავიანთ ვერბალურამდელ, ვერბალურად
ჩამოუყალიბებელ და არავერბალურ გამოცდილებას. რას ხედავს ბავშვი როცა დედის სახეს
უყურებს? ვინიკოტი ვარაუდობს, რომ ჩვეულ სიტუაციაში ბავშვი ხედავს საკუთარ თავს.
სხვა სიტყვებით- !ის, თუ როგორ გამოიყურება დედა, როცა ჩვილს უყურებს, პირდაპირ
კავშირშია იმასთან, რას ხედავს თავად დედა ბავშვის მაგრამ საქმე- ისაა, რომ თუ დედა,

6
რომელიც ზრუნავს თავის შვილზე, რომელიმე- მოქმედებას ბუნებრივად ძალიან კარგად
ასრულებს, ეს მაინც არ შეიძლება მიღებულ იქნეს როგორც უნივერსალური
კანონზომიერება. მაგალითად, ბავშვის შემთხვევა, რომლის დედას შეუძლია ასახოს, უფრო
სწორად, ბავშვს მხოლოდ თავისი საკუთარი განწყობა, ან უფრო უარესი, მხოლოდ საკუთარი
დამცავი რეაქციების რიგიდულობა გადასცეს. რას ხედავს ამ შემთხვევაში ბავშვი დედის
სახეზე? (Winnicott, 1971)
რა თქმა უნდა, არის შემთხვევები, როცა დედას არ შეუძლია რეაგირება. თუმცა, ბევრ
ბავშვს უწევს გადაიტანონ საკმაოდ ხანგრძლივი პერიოდები, როცა ისინი ვერ იღებენ უკან
იმას, რასაც თავად გასცემენ. ისინი იყურებიან და ვერ ხედავენ საკუთარ თავს დედის
თვალებში, და ამას თავისი შედეგები მოაქვს. პირველ რიგში, ბავშვის კრეატულობა
ატროფიას იწყებს და ბავშვები, ასე თუ ისე, იწყებენ სხვა უნარების ძიებას, სადღაც გარემოში,
რომელიც დაეხმარება მათ ნაწილ–ნაწილ იპოვნონ თავიანთი თავი. ეს შესაძლებლობებიც
შეიძლება საკმაოდ წარმატებული იყოს, ბრმა ბავშვებსაც ხომ ესაჭიროებათ საკუთარი
ანარეკლის მიღება, სხვა ორგანოების გამოყენებით. რა თქმა უნდა, თუ მისი სახე უძრავია,
დედას ამავდროულად შეუძლია რეაგირება სხვაგვარად. დედების უმრავლესობა რეაგირებს,
როცა ბავშვი ცუდადაა ან ბრაზობს, განსაკუთრებით მაშინ, თუ ის ავადაა. მეორე მხრივ,
ბავშვი მიეჩვევა იმას, რომ როცა იყურება, ის რასაც ხედავს – ეს დედის სახეა. ასეთ
შემთხვევაში დედის სახე აღარაა სარკე. ასე რომ, აღქმა ანაცვლებს აპერცეპციას, პერცეფცია
იკავებს იმ ადგილს, რომელიც შეიძლება გამხდარიყო გარე სამყაროსთან ორმხრივი
ღირებული გაცვლის დასაწყისი, როცა თვით სრულყოფილება მონაცვლეობს აღქმულ
სამყაროს ახალ ღია მნიშვნელობებთან (Winnicott, 1971).
რა თქმა უნდა, ამ სქემაში არის შუალედური სტადიებიც. ზოგიერთი ბავშვი არ კარგავს
იმედს და მაინც აგრძელებს ობიექტის კვლევას, ისინი აკეთებენ ყველაფერს, აღქმისათვის
ხელმისაწვდომი ობიექტის მნიშვნელობის აღმოსაჩენად.
არანორმატიულ და პათოლოგიურ ასპექტები ბავშვს საკუთარ თავში კეტავს. შეაქვს ქაოსის
ელემენტი და ბავშვი ან ამ სიტუაციიდან გასვლას დაიწყებს, ან ყურებას დაიწყებს მხოლოდ
იმიტომ, რომ თავდაცვისთვის აღიქვა რაიმე. ასეთ ბავშვს მომავალში სირთულეები ელის: რა
არის სარკე და რას უნდა აკეთებდეს? თუ დედის სახე უპასუხოა, სარკეც ნივთი იქნება,
რომელსაც უნდა
უყურო მასში ჩაუხედავად. (Winnicott, 1971)

ძირითადად, ეს მდგომარეობს იმაში, რომ მთელი თერაპიის მანძილზე პაციენტს

დაუბრუნდეს ის, რასაც თავად გასცემს. ეს კომპლექსური დერივატია სახისა, რომელიც იმის
ანარეკლია, რა უნდა იქნას დანახული იქ. თუ თერაპევტი სწორად გააკეთებს ყველაფერს,
პაციენტი შეძლებს აღმოაჩინოს საკუთარი თავი, შეძლებს ისწავლოს არსებობა და მოიპოვებს
რეალობის შეგრძნებას. ეს გრძნობა მეტია ვიდრე არსებობა. ის ნიშნავს არსებობას საკუთარი
თავისთვის,