Edukasyon Sa Pagpapakatao: Mga Gawaing Pagkatuto

8
EDUKASYON SA
PAGPAPAKATAO
UNANG MARKAHAN
MGA GAWAING PAGKATUTO
i
Note: Practice Personal Hygiene protocols at all times.
Republic of the Philippines
Department of Education
COPYRIGHT PAGE
Gawaing Pampagkatuto sa Edukasyon sa Pagpapakatao
(Grade 8)
Copyright © 2020
DEPARTMENT OF EDUCATION
Regional Office No. 02 (Cagayan Valley)
Regional Government Center, Carig Sur, Tuguegarao City, 3500
“No copy of this material shall subsist in any work of the Government of the Philippines. However, prior
approval of the government agency or office wherein the work is created shall be necessary for exploitation of
such work for profit.”
This material has been developed for the implementation of K to 12 Curriculum through the Curriculum and
Learning Management Division (CLMD). It can be reproduced for educational purposes and the source must
be acknowledged. Derivatives of the work including creating an edited version, an enhancement of
supplementary work are permitted provided all original works are acknowledged and the copyright is attributed.
No work may be derived from this material for commercial purposes and profit.
Consultants:
Regional Director : ESTELA L. CARIÑO, EdD., CESO IV
Assistant Regional Director : RHODA T. RAZON, EdD., CESO V
Schools Division Superintendent : REYNANTE Z. CALIGUIRAN, PhD
Asst. Schools Division Superintendent: JESUS B. MAGGAY
Chief Education Supervisor, CLMD : OCTAVIO V. CABASAG, PhD
Chief Education Supervisor, CID : ESTELA S. CABARO, PhD
Development Team
Writers : Elycen Z. Caranguian, CNHS
: Marilou D. Desiderio, CNHS
Content Editor : Emmalou Javier, Division of Tuguegarao City
: Salbina A. Macarubbo, Ph.D, CNHS
: Marilou D. Desiderio, Helen Tabur, Noemi Soliven
Focal Persons : EMMALOU JAVIER, Division EPS- EsP
JESSICA T. CASTANEDA, PhD., Division EPS- LR
ISAGANI R. DURUIN, PHD., Regional EPS- Mathematics/ EsP
RIZALINO G. CARONAN, Regional EPS- LR
Printed by: DepEd Regional Office No. 02

Regional Center, Carig Sur, Tuguegarao City
Address: Regional Government Center, Carig Sur, Tuguegarao City, 3500

Telephone Nos.: (078) 304-3855; (078) 396-9728
Email Address: region2@deped.gov.ph Website: region2.deped.gov.ph
ii
Talaan ng Nilalaman
Pahina
Kasanayan
Natutukoy ang mga gawain o karanasan sa sariling
pamilya na kapupulutan ng aral o may positibong
impluwensiya sa sarili.
Nasusuri ang pag-iral ng pagmamahalan,
pagtutulungan at pananampalataya sa isang
pamilyang nakasama, naobserbahan o napanood. 1
Napatutunayan kung bakit ang pamilya ay natural na

institusyon ng pagmamahalan at pagtutulungan na
nakatutulong sa pagpapaunlad ng sarili tungo sa
makabuluhang pakikipagkapwa
Naisasagawa ang mga angkop na kilos tungo sa
pagpapatatag ng pagmamahalan at pagtutulungan sa
sariling pamilya.
9
Nakikilala ang mga gawi o karanasan sa sariling
pamilya na nagpapakita ng pagbibigay ng edukasyon,
paggabay sa pagpapasya at paghubog ng
pananampalataya.
Nasusuri ang mga banta sa Pamilyang Pilipino sa
pagbibigay ng edukasyon, paggabay sa pagpapasya at
paghubog na pananampalataya. 15
Natutukoy ang mga karanasan sa sariling pamilya o

pamilyang nakasama, namasid, o napanood na
nagpapatunay ng pagkakaroon o kawalan ng bukas na
komunikasyon
Nabibigyang-puna ang uri ng komunikasyon na
umiiral sa isang pamilyang nakasama, naobserbahan
o napanood 28
Nauunawaan ang limang antas ng komunikasyon ay

makatutulong sa angkop at maayos na pakikipag-ugnayan
sa kapwa (EsP8PB-Ie-3.3.c)
Naisasagawa ang mga angkop na kilos tungo sa
pagkakaroon at pagpapaunlad ng komunikasyon sa pamilya 33
Natutukoy ang mga gawain o karanasan sa sariling pamilya

na nagpapakita ng pagtulong sa kapitbahay o pamayanan
(papel panlipunan) at pagbabantay sa mga batas at
institusyong panlipunan (papel pampulitikal)
iii
Nasusuri ang isang halimbawa ng pamilyang
ginagampanan ang panlipunan at pampulitikal na papel nito 39
Nahihinuha na may pananagutan ang pamilya sa pagbuo

ng mapagmahal na pamayanan sa pamamagitan ng
pagtulong sa kapitbahay o pamayanan (papel panlipunan)
at pagbabantay sa mga batas at institusyong panlipunan
(papel pampolitikal)
Naisasagawa ang mga gawaing angkop sa panlipunan at 50

pampulitikal na papel ng pamilya.
iv
EDUKASYON SA PAGPAPAKATAO 8
Pangalan: _________________________________________ Baitang: ___________
Seksiyon: ________________________________________ Petsa: _____________
GAWAING PAGKATUTO
Ang Pamilya Bilang Likas na Institusyon
Panimula (Susing Konsepto)
Ikaw ba ay may kinabibilangang pamilya? Para sa iyo, ano nga ba ang pamilya?
Kagiliw-giliw na pag-usapan ito. Bilang isang Pilipino, alam kong may malaking puwang sa
iyong isip at puso ang iyong pamilya. Ang pamilya ang tanging pinakamaliit na yunit ng
lipunan. Ito ay maaari ring maituring na isang pamahalaan o gobyerno. Ang mga magulang
ang namamahala at ang mga anak ang mga tagasunod. Ayon kay Pierangelo Alejo (2004),
ang pamilya ang pangunahing institusyon sa lipunan na nabuo sa pamamagitan ng
pagpapakasal ng isang lalaki at babae dahil sa kanilang walang pag-iimbot, puro, at
romantikong pagmamahal, kapwa nangakong magsasama hanggang sa wakas ng kanilang
buhay, magtutulungan_sa pag-aaruga at pagtataguyod ng edukasyon ng kanilang magiging
mga anak. Ayon pa rin sa kaniya, ang pamilya ay isang konkretong pagpapahayag ng
positibong aspekto ng pagmamahal sa kapwa sa pamamagitan ng kawanggawa, kabutihang
loob, at paggalang o pagsunod. May napakahalagang papel ang pamilya sa isang lipunan.
Dito nagsisimulang tuparin ang mga pangangailangan ng isang indibidwal tulad ng
pampisikal, pang-mental, pang-emosyonal at pang-ispiritwal na kanyang magagamit sa
pagpapaunlad ng kaniyang sarili at ang kanyang lipunan sa kabuuan. Dito unang natutunan
ng isang indibidwal ang pagiging isang mabuting tao at mamamayan. Ang paniniwalang ang
pamilya ay tagapagsalin at tagapag-ingat ng ating kinagisnang kultura ay makikita sa kung
ano ang ating lipunan ngayon. Ngunit maraming hamon ang pananatiling buo ng isang
pamilya dulot ng modernisasyon at makabagong teknolohiya (Bognot, et.al. 2013).
May Apat na Uri ng Pamilya (Echano, et. al, 2015)
Una: Pamilyang Nuclear- binubuo ng ina, ama at mga anak

Ikalawa: Pamilyang Single Parent -Maaaring ina lamang o ama lamang ang kasama ng isa
o higit pang mga anak.
Ikatlo: Pamilyang Extended- Pinalawak ang mga kasapi. Kasama ang mga lolo at lola,
mga kamag-anak
Ikaapat: Pamilyang Blended-Sa Pamilyang ito, dati ng nagkapamilya ang ina at ang ama.
Sa una nilang asawa ay mayroong naging mga anak. Maaaring pareho na silang
balo o namatay na ang unang asawa.
Anuman ang uri ng pamilyang kinabibilangan mo, ang mahalaga ay may pamilya ka.
Hindi mahalagang ikaw ay inampon lamang o nakatira sa kamag-anak. Matatag ang
pamilyang nagkakaisa, nagmamahalan at nagkakasundo sa lahat ng adhikain upang
umunlad ito.
Marapat na magkaroon ng maayos na pagsusunuran ang pamilya kaya kailangan
magkaroon sila ng mga alituntunin at mga gabay na susundin ng bawat isang kasapi. Ang
1
mga alituntuning susundin ay marapat na napagkasunduan ng lahat. Kung may lalabag, may
problema ang pamilya. Sinasabing sandigan ng isang matatag na bansa ang pamilya.
Sa tulong ng kagamitang ito, inaasahang matututunan mo ang mga sumusunod na

kasananayan.
Kasanayang Pampagkatuto at Koda:
Natutukoy ang mga gawain o karanasan sa sariling pamilya na kapupulutan ng aral o may
positibong impluwensiya sa sarili. EsP8MP-la-1.2
Nasusuri ang pag-iral ng pagmamahalan, pagtutulungan at pananampalataya sa isang

pamilyang nakasama, naobserbahan o napanood. EsP8MP-lb-1.3
GAWAIN 1: Ako ay Ako Dahil sa Aking Pamilya
Panuto:
1. Isa-isahin mo ang iyong mga karanasan sa pamilya na iyong nakapulutan ng aral o
nagkaroon ng positibong impluwensiya sa iyong sarili.
a. ________________________________________________________________
b. ________________________________________________________________
c. ________________________________________________________________
d. ________________________________________________________________
e. ________________________________________________________________
2. Suriin mo rin kung paano ka inihanda ng iyong pamilya sa mas malaking mundo ng
pakikipagkapwa. Isa-isang itala sa iyong kuwaderno ang lahat ng mahahalagang
reyalisasyon mo tungkol ditto.
a. ________________________________________________________________
b. ________________________________________________________________
c. ________________________________________________________________
d. ________________________________________________________________
e. ________________________________________________________________
3. Mas magiging makabuluhan kung lilikha ka ng isang photo journal sa

computer gamit amg moviemaker o powerpoint. Maaari ding gumupit ng mga larawan mula
sa lumang magasin at gamitin ang mga ito upang ipahayag ang bunga ng ginawang
pagsusuri.
4. Matapos ang gawain na ito ay sagutin ang sumusunod na tanong:
a. Ano ang iyong naging damdamin sa pagsasagawa ng gawaing ito?
2
b. Ano ang mahalagang reyalisasyon na iyong nakuha mula sa gawaing ito?
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
c. Bakit mahalagang maglaan ng panahon upang suriin ang iyong ugnayan sa iyong
pamilya? Ipaliwanag.
__________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
d. Ano ang ibinibigay ng pamilya na tunay na nakatutulong sa isang indibidwal upang

mapaunlad ang kaniyang sarili tungo sa pakikipagkapwa?
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
(Maaaring makatulong ang mga hakbang sa paggawa nito gamit ang teknolohiya na
matatagpuan sa website na ito: http://digital writing101.net/content/how-to-use-windows-
moviemaker-to-compose-a-photo-essay/. Kung magpasiyang gawin ito gamit ang
cellphone o computer, i-upload ang photo journal sa youtube o sa facebook.)
GAWAIN 2
Panuto: Basahin ng tahimik ang tula at sagutin ang mga katanungan sa ibaba.
NOON AT NGAYON Ni: NDCM
I. Puspusang paggabay at pagdidisiplina

Ang kay Itay at Inay noo’y makukuha
Batas na totoo ang turing sa salita nila
Sa panahon ngayon tila ba nag-iiba na
Tagasubaybay sa anak ay media at yaya
Patitiwala’y lubos ng magulang na abala.
II. Tuwing linggo noon ay sama-sama

Buong pamilya at kamag-anakan pa
Kamustahan sadyang ligaya na.
Ngunit ngayon sa paglilibang nila
Lumilisan, namamasayl, kanya-kanya
Sa computer at dota doon sila abala.
III. Noon ang haligi at ilaw ay nadadatnan

Kahit dampa lang ay may pagmamahalan
Hindi ipagpapalit sa anumang kayamanan
Si Itay at Inay magpasyang maghanapbuhay
3
Sa ibang bansa para daw sa kinabukasan
Totoo nga konkreto na ang aming bahay….
Ngunit salat naman sa aral at paggabay.
Pagsusuri: Pagkatapos basahin ng tahimik ang kathang tula, suriin ito at sagutin ang mga
tanong kasunod nito:
1. Ano ang inilalarawan ng tula?
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
2. Ibigay ang mga pagbabagong nararanasan ng pamilyang Pilipino?

_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
3. Anu-ano ang mga kadahilanan ng mga pagbabagong ito?
4. Paano naaapektuhan ang pag-uugnayan at samahan ng pamilyang Pilipino ng mga

pagbabagong ito?
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_
5. Bilang miyembro ng pamilya, paano dapat harapin ang mga pagbabagong ito?
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
4
GAWAIN 3
Panuto: Sa sariling pangungusap, ilarawan ang mga sumusunod na larawan ayon sa iyong
pang-unawa, isulat ang sagot sa kahon:
https://www.gettyimages.com/photos/filipino-family
5
GAWAIN 4
Panuto: Basahin at unawaing mabuti ang mga sumusunod na aytem at piliin ang titik ng
pinaka-angkop na sagot.
1. Ano ang ibig ipahiwatig ng talatang ito: “Matatag na pamilya, matatag na bansa”?
a. Maihahalintulad ang pamilya sa kasabihang ito: “Kung ano ang puno, siya rin ang
bunga”.
b. Dahil ang matibay na samahan ng pamilya ang siyang nagpapatibay ng samahan sa
lipunan.
c. Ang pamilya ang pundasyon ng lipunan dahil ito ang pinakamaliit na yunit ng
lipunan.
d. Sinasalamin ng isang bansa kung ano ang makikita sa isang pamilya
2. “Ang mabuting pakikitungo sa pamilya ay daan sa mabuting pakikipagkapwa-tao.” Ano

ang ibubunga nito sa isang tao kung ito ang kaniyang isasabuhay?
a. Higit na nagiging popular ang isang tao kung maayos ang kaniyang
pakikipagkapwa-tao
b. Nakatutulong ito sa kaniyang suliranin sa buhay upang masolusyonan_ang
problema
c. c.Ang maayos na samahan sa pamilya ay ngtuturo sa tao na maging mabuti sa
pakikipagkapwa
d. Madaling matanggap ng kapwa ang isang tao na maayos ang pamilyang
kinabibilangan
3. Alin sa mga sumusunod ang pangunahing pamantayan sa paghubog ng isang maayos na

pamilya?__________
a. Mga patakaran sa loob ng bahay
b. Pagkakaroon ng mga anak
c. Pagtatanggol sa karapatan ng pamilya
d. Kasal ng mga magulang
4. Ang pamilya ay isang natural na institusyon. Alin sa sumusunod na pahayag ang dahilan?
a. Ang bawat pamilya ay kasapi ng iba’t ibang institusyon ng lipunan
6
b. Ang mga institusyon sa lipunan ay naitatag dahil sa pagdami ng pamilya
c. Dahil sa pagmamahalan ng dalawang tao na nagpasiyang magpakasal at magsama
habambuhay
d. Sa pamilya nahuhubog ang mabuting pakikpag-ugnayan at pagpapahalaga sa
kapwa.
5. Ang ating lipunan ay binubuo ng iba’t ibang institusyon o sektor. Alin sa mga institusyon
sa lipunan ang itinuturing na pinakamaliit at pangunahing yunit ng lipunan?
a. Paaralan c. Pamahalaan
b. Barangay d. Pamilya
Repleksyon
“Ang mga pagpapahalagang natutuhan sa loob ng pamilya ay nakaka-impluwensya sa

pakikitungo sa kapwa.”
Paano mo isasabuhay ang mga natutunan sa araling ito? Magbigay ng isang halimbawa o
sitwasyon kung sakaling naranasan na ito.
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
Ang natutunan ko sa gawaing ito ay____________________________________________

__________________________________________________________________________
______________________________________________________________________.
Nasisiyahan ako sa Gawaing Pampagkatuto na ito dahil ____________________________

__________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________.
Ang mga gusto ko pang matutunan sa gawaing ito ay______________________________
__________________________________________________________________________
______________________________________________________________________.
RUBRIK SA PAGTATAYA
Gawain 1 Maaaring magkakaiba ang mga sagot

Gawain 2 Maaaring magkakaiba ang mga sagot
Gawain 3
Husay ng Pagsususri sa lalarawan - 30 puntos

Hindi gaanong mahusay sa Pagsusuri ng larawan - 15 puntos
Walang Pagsusuri sa larawan - 5 puntos
Kabuuang Puntos - 50 puntos
Susi ng Pagwawasto sa mga Tanong
7
Gawain 4
1. B
2. C
3. A
4. C
5. D
SANGGUNIAN
MGA AKLAT
Bognot, Regina Mignon, Comia, Romoualdes, Gayola, Sheryll et al, Edukasyon sa

Pagpapakatao,Vibal Publishing House, Inc. Meralco Avenue, Pasig City 2013
Punsalan Twila, Gonzales Camila, et.al, Pagpapakatao Batayang Aklat sa Edukasyon sa

Pagpapakatao sa Sekundarya, Rex Printing Company,INC. 84-86 St., Sta Mesa Heights,
Quezon City 2013
Echano Corazon Lamadrid at Ramos Lorelie B. Sandigan ng Pagpapakatao. St. Bernard

Publishing , #140 a St. Jude Compound, Pag-asa St. Caniogan, Pasig City 2015
WEBSITES
http://digital writing101.net/content/how-to-use-windows-moviemaker-to-
compose-a-photo-essay/
Inihanda ni:
ELYCEN Z. CARANGUIAN
Pangalan ng May-Akda
8
Pangalan: _________________________________ Baitang :_____________
Seksiyon: __________________________________ Petsa: _______________
GAWAING PAGKATUTO
Ang Pamilya Bilang Likas na Institusyon
INSTITUSYON. Ano nga ba ang ibig sabihin nito? Ikaw ba ay isang organisasyon,
samahan, pundasyon, o kumpanya na kinakailangang itatag dahil sa isang layunin? Tama,
sapagkat ikaw ay may piniling pinuno at hinikayat na maging mga miyembro nito. Ang mga
tao dito ay nakapipili ng samahang sasalihan na gusto nila. Pero kapag kasapi na sila sa
samahan, sila ay nagtutulungan sa pagkamit ng layuning itinatag.
Mga kabataan, alam niyo ba na naiibang institusyon ang ating pamilya? Tama, ang
pinuno ay hindi na kailangang ihalal o piliin pa sapagkat ang mga miyembro ay hindi rin
kailangang hanapin at hikayatin. Sa pamilya, ang mga magulang ang pinuno at ang mga
anak ay mga miyembro nito.
Bakit nga ba, likas na institusyon ng lipunan ang ating pamilya?
Ano ang mga dahilan? Basahin at unawain nang mabuti ang mga sumusunod na dahilan
kung bakit ang pamilya ay likas na institusyon.
1. Ang pamilya ay pamayanan ng mga tao (community of persons) na may maayos na

paraan ng pag-iral at pamumuhay na nakabatay sa mabuting ugnayan.
Ang pamilya ay likas na institusyon ng pagmamahalan at pagkatuto, napakahalaga
ang ugnayan dito sa pagpapaunlad ng panlipunan, pang-kultural, at pang-etikal na
pagpapahalaga tungo sa pag-unlad ng pamayanan. Sa pamamagitan ng edukasyon,
motibasyon, at suporta ng mga kasapi, ang pamilya ang nagsisilbing likas-yaman para sa
isang maayos at mapayapang lipunan. Ang kanilang tahanan ay siyang bubungan at sentro
ng nagkakaisang pamumuhay. Likas na pinauunlad dito ang nagkakaisang paniniwala,
tradisyon at pagpapahalaga.
2. Nabuo ang pamilya sa pagmamahalan ng isang lalaki at babaeng nagpasiyang

magpakasal at magsama nang habambuhay.
Ang pagiging matibay ng pamilya ay nakabatay sa kasal na namamagitan sa mag-
asawa. Mula sa pagmamahalan ng mag-asawa (conjugal love) ay likas na uusbong ang mga
bagong kasapi o ang kanilang supling, kaya patungo ito sa pagmamahal ng magulang
(paternal love). Naisasalin ng mga magulang ang bahagi ng kanilang pagkatao sa mga ito.
Ang ugnayang nababatay sa tunay na pagmamahalan ay patuloy na maisasalin sa mga anak.
3. Ang pamilya ang una at pinakamahalagang yunit ng lipunan. Ito ang pundasyon ng
lipunan at patuloy na sumusuporta rito dahil sa gampanin nitong magbigay-buhay.
Sumisibol sa pamilya ang bawat indibidwal na bumubuo ng lipunan. Dito rin galing
ang bawat kasapi ng sektor ng lipunan. Ito ang dahilan kung bakit ang pamilya ang
itinuturing na una at pinakamahalagang bahagi ng lipunan. Sabi nga, walang lipunan kung
walang pamilya. Kung hindi maayos ang pamilya, tiyak na hindi rin magiging maayos ang
lipunan.
9
4. Ang pamilya ang orihinal na paaralan ng pagmamahal.
Ang tunay na pagmamahal ay walang hinihintay na kapalit (radical and
unconditional love). Ito ay wagas at walang materyal o di-materyal na dahilan. Sa pamilya
unang nagkakaroon ng wagas na pagmamahalan. Ang ugnayang dugo ang likas na dahilan
kung bakit itituturing ang kapamilya bilang bahagi ng sarili.
Sa ating pamilya, ipinararanas sa tao kung paano mahalin upang ganap niyang
matutuhan kung paano magmahal. Ito ang kauna-unahang lugar kung saan natutuhan ng tao
ng tunay na kahulugan ng pagiging tao - ang isang tao na binibigyang halaga para sa
kaniyang sariling kapakanan at nakakamit ang kaganapan sa pamamagitan lamang ng
matapat na pag-aalay ng sarili para sa kapwa.
5. Ang pamilya ang una at hindi mapapalitang paaralan para sa panlipunang buhay
(the first and irreplaceable school of social life).
Ang pamilya ang pinakaugat at pinakaepektibong instrumento upang gawing
makatao at mapagmahal ang lipunan. May orihinal na kontribusyon ito sa pagtatayo ng
mundo sa pamamagitan ng pangangalaga at pagtuturo ng tamang pagpapahalaga. Dito
umuusbong ang mga panlipunang pagpapahalaga na nakatutulong sa pag-unlad ng lipunan.
Una rito ang ugnayan (communion) at pakikibahagi na dapat umiiral sa araw-araw na buhay-
pamilya. Pinaiiral ang ugnayan sa pagitan ng mga miyembro ng pamilya batay sa batas ng
malayang pagbibigayan (law of free giving). Iginagalang ng bawat isa ang dignidad ng
kapwa miyembro kaya’t ang malayang pagbibigayan ay ipinakikita sa taos-pusong
pagtanggap, paglilingkod, diyalogo, malalim na pagkakaisa at pagtutulungan.
Halimbawa, malayang ibinibigay ng ama ang kaniyang kakayahan sa
paghahanapbuhay upang matustusan niya ang pangangailangan ng kaniyang mga anak.
Kaya’t ang ugnayang umiiral sa pamliya ang unang lundayan ng panlipunang buhay.
Walang anumang paaralan ang maaaring makapapalit dito. Sa pamilya nag-uumpisa ang
mga ugnayan sa lipunan kung saan makikita ang paggalang, katarungan, diyalogo,
pagtutulungan at pagmamahalan.
6. May panlipunan at pampolitikal na gampanin ang pamilya.

Isang gampaning panlipunan ang pagbubukas ng tahanan sa kapwa (hospitality). Ang
pagpapakain sa nagugutom, pagbibigay ng tubig sa nauuhaw, o iba pang uri ng
pagkakawanggawa para sa mga higit na nangangailangan ay paraan ng pagsasabuhay ng
gampaning panlipunan.
Kasama sa panlipunang tungkulin ng pamilya ang gampaning politikal tulad ng
pagbabantay sa mga batas at institusyong panlipunan, kung ang mga ito ay sumusuporta at
ipinagtatanggol ang mga karapatan at tungkulin ng pamilya. Kaya may pananagutan ang
pamilya na baguhin ang lipunan sa pamamagitan ng pakikisangkot sa mga isyu at usapin at
hindi nakatuon sa kapakanan ng sariling pamilya lamang.
7. Mahalagang misyon ng pamilya ang pagbibigay ng edukasyon, paggabay sa

mabuting pagpapasya at paghubog ng pananampalataya.
Ang tungkulin ng mga magulang na magbigay ng edukasyon ang bukod-tangi at
pinakamahalagang gampanin ng mga magulang. Ito ay hindi mapapalitan (irreplaceable) at
hindi mababago (inalienable) kaya’t hindi puwedeng ipaubaya o iasa ang tungkuling ito sa
iba. Kasama sa pagbibigay ng edukasyong ito ang pagsasanay ng mga anak sa pagsasabuhay
ng mga pagpapahalaga tulad ng simpleng pamumuhay, katarungan, paggalang sa dignidad
ng kapwa at paglinang ng pananampalataya.
10
Bukod sa pagiging modelo ng mga pagpapahalaga, ang mga magulang ay dapat na
mamuno at manguna sa panalangin kasama ang anak, magbasa at pabasahin ng mga aklat
ang mga anak tungkol sa pananampalataya.
Ang Pamilya Bilang Huwaran ng Pagpapahalaga

Ang pamilya ay orihinal na paaralan ng pagpapahalaga gaya ng pagmamahalan,
pananampalataya at pagtutulungan. Dito umuusbong ang pagkatao ng bawat kasapi ng
pamilya. Dahil mas maraming panahon ang nagugugol sa ating pamilya lalo na sa
pagkabata, ang mga magulang ang pangunahing mga guro na may malaking impluwensiya
sa ating pagkatao. Habang tayo ay tumatanda, tumitibay ang ating pagsasabuhay sa mga
pagkatutong ito na nagdudulot ng pag-unlad sa ating pagkatao.
Sa tulong ng kagamitang ito, inaasahang matutunan mo ang mga sumusunod na

kasanayan.
Kasanayang Pampagkatuto at Koda
Napatutunayan kung bakit ang pamilya ay natural na institusyon ng pagmamahalan at

pagtutulungan na nakatutulong sa pagpapaunlad ng sarili tungo sa makabuluhang
pakikipagkapwa. EsP8PB-Ib-1.3
Naisasagawa ang mga angkop na kilos tungo sa pagpapatatag ng pagmamahalan at

pagtutulungan sa sariling pamilya. EsP8PB-Ib-1.4
GAWAIN 1: “TAYAHIN ANG IYONG PAG-UNAWA”
Panuto: Mula sa binasang susing konsepto, sagutin ang mga sumusunod na tanong ayon sa
sariling pang-unawa.
1. Mahalaga ba ang pamilya para sa isang indibidwal? Mahalaga rin ba ito sa lipunan?
Bakit? Ipaliwanag.
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
2. Ano ang pinakamahalagang misyon ng pamilya? Ipaliwanag
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
3. Bakit mahalagang bumuo ng magandang ugnayan sa pamilya? Ipaliwanag
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
4. Paano napatitibay ng kasal ang isang pamilya? Ipaliwanag.
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
5. Paano iiral ang isang pamilya bilang orihinal na paaralan ng pagmamahal?
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
6. Bakit itinuturing ang pamilya bilang pundasyon ng lipunan? Ipaliwanag.
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
11
7. Paano magagawa ng pamilyang makatao at mapagmahal ang lipunan?
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
8. Paano matuturuan ng pamilya ang mga kasapi nito na taos-pusong gampanan ang
panlipunan at pampolitikal na tungkulin?
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
GAWAIN 2: “MAGIC WAND”
Panuto: Kung sakaling bibigyan ka ng magic wand, at sasabihin sa iyo na ang lahat ng gusto
mo ay mangyayari. Ano ang pangarap na hihilingin mo para sa iyong pamilya? Ipaliwanag
din kung bakit ang mga ito ang nailista mong kahilingan.
GAWAIN 3: “ SWOT ANALYSIS”
Panuto:
1. Magsagawa ng isang pagsusuri ng Kalakasan, Kahinaan, Oportunidad, at Banta (SWOT
Analysis) gamit ang pitong dahilan kung bakit ang pamilya ay likas na institusyon.
2. Gawin ang pagsusuri sa dalawang aspekto: Una, para sa pamilyang Pilipino at Ikalawa,
para sa iyong pamilya.
3. Gamiting gabay ang mga sumusunod na tanong sa pagsagot sa bawat kolum:
a. Kalakasan - Anong kalakasan mayroon ang pamilyang Pilipino at ang iyong pamilya
batay sa pitong dahilan? Anong natatanging kakayahan o kakanyahan mayroon ang
pamliyang Pilipino at ang iyong sariling pamilya?
b. Kahinaan - Anong kahinaan ng pamilyang Pilipino at ng iyong sariling pamilya ang
nagiging dahilan upang hindi magtagumpay ang bawat kasapi ng pamilya na gampanan
ang kanilng tungkulin sa pagkamit ng kaganapan?
c. Oportunidad - Anong oportunidad ang naghihintay na makatulong upang
mapagtagumpayan ng pamilyang Pilipino at ng iyong sariling pamilya ang layunin nito?
d. Banta - Anong banta sa pamilyang Pilipino at sa iyong sarili ang kailangang bigyan
ng tuon upang hindi ganap na makaapekto sa pagganap nito sa kaniyang tunay na
12
layunin? Anong puwersa sa loob o sa labas ng pamilya ang maaaring magsilbing
balakid sa pagkamit ng pamilya ng tunay na layunin nito?
4. Gawin ang katulad na pormat na ito at gamiting gabay ang halimbawa:
Ilagay ito sa isang malinis na bond paper.
Mga Dahilan Kalakasan Kahinaan Oportunidad Banta

(Strength) (Weakness) (Opportunity) (Threat)
Ang pamilya ay Likas na May mga Ang mga Ang kahirapan

pamayanan ng mapagpamahal pagkakataon na gawain sa at
mga tao sa pamilya ang labis ang samahan ay modernisasyon
(community of Pilipino. pagnanais ng nakatutulong sa bunga ng
persons) na mga kasapi ng pagbuklod ng teknolohiya ay
kung saan ang pamilya na aming pamilya. bumabawas sa
maayos na maging malapit pagkakataon na
paraan ng pag- sa isa’t-isa kung magkaroon ng
iral at kaya hindi malapit na
pamumuhay ay naturuan ang ugnayan ang
nakabatay sa mga kasapi nito mga kasapi
ugnayan na tumayo sa ng pamilya.
sarili nilang paa.
Nakikita ko na
Kahit na kapag wala ang Nawawalan na
lumipas na ang Dahil parehong aking mga ng panahon ang
maraming taon nagtatrabaho magulang at sila aking mga
at kahit dumaan ang aking mga ay nasa trabaho, magulang na
ang maraming magulang, mas laging pakinggan ang
pagbabago, maliit ang gumaganap ang aming mga
nanatiling buo panahon na aking ate at suliranin sa
ang aming nailalaan namin kuya sa mga tahanan.
pamilya sa isa’t-isa na gampanin sa
magkakasama. tahanan.
5. Ibahagi ang iyong awput sa kaibigan, kakilala o kapamilya na maaari mong maging
katuwang sa pagsasakilos ng mga ito.
6. Isulat ang naging karanasan (damdamin o kaisipan) sa ginawang pagbabahagi.
Repleksiyon:
Panuto: Pagnilayan ang iyong pangunahing pag-unawa at sagutin ang kasunod na tanong.
“Ang pamilya ay likas na institusyon ng pagmamahalan, pagtutulungan, at

pagsasabuhay ng pananampalataya na nagpapaunlad ng pagkatao at mga
pagpapahalaga”.
13
Anu-ano ang mga patunay na ang pamilya ay likas na institusyon sa pagpapaunlad ng
pgkatao at ng mga pagpapahalaga tulad ng pagtutulungan, pagmamahalan at
pagsasabuhay ng pananampalataya?
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
Ang natutunan ko sa gawaing ito ay

__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
Nasisiyahan ako sa Gawaing Pampagkatuto na ito dahil

__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
Ang mga gusto ko pang matutunan sa gawaing ito ay

__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
Rubriks sa Pagbibigay-Puntos sa mga Gawain:

Gawain 1. Maaaring magkakaiba ang mga sagot
Gawain 2. Maaaring magkakaiba ang mga sagot
Gawain 3 Rubrik sa Pagtataya
Nilalaman - 20 puntos
Pagpapaliwanag - 20 puntos
Kaayusan at Kalinisan ng awput - 10 puntos
Mga Sanggunian:
Abad, J. and Fenoy, E. (1998). Marriage: A Path to sanctity. Manila:Sinag-tala Publishers,

Inc.
Aladics, R. Ma stl.. the Rights and Duties of Parents to the Education of thier children and
the Mass Media. Retrieved from http://www.christendom-awake.org/pages/aladics/rights
and duties.html on October 1,2012
Santos, C. etal.(1997). Conjugal Communion: A Theology course on marriage and the

family for the university students. Pasig City: University of Asia and The Pacific


Quezon City 2013
14
WEBSITES
http://books.google.com.ph/books?id=Xq1E4SF3jCAC&pg=PR14&Ipg=PR14&dq=faMIL
Y+as+natural+institution&source=bl&ots=z5hx9uFjVz&sig=uVdV9bM9VZTzkGvfy3CaY
wzd1+U&hl=en&sa=X&ei=CYosUJT_EYWXiQe9o4GoBA&redir_esc=y#v=one
page&q=family%20as%20natural%institution&f=false
Inihanda ni:
Pangalan ng May- Akda
15
Pangalan: ____________________________ Baitang: ________________
Seksiyon: _____________________________ Petsa: __________________
GAWAING PAMPAGKATUTO
Ang Misyon ng Pamilya sa Pagbibigay ng Edukasyon, Paggabay sa
Pagpapasiya at Paghubog ng Pananampalataya
Kapag narinig mo ang salitang ‘misyon’, ano ang pumapasok sa isip mo?
Marahil naisip mo agad ay simbahan, mga samahan, at iba pang institusyon na

naglilingkod. Tama, sapagkat ang iyong pamilya ay may mahalaga ring misyon na
ginagampanan. Ang iyong mga magulang ay binigyan ng Diyos ng napakahalagang misyon
na mahalin at palakihin ka nang tama at naaayon sa batas at lalo na sa batas ng ating Diyos.
Malaki ang papel na ginagampanan ng mga magulang sa pagpapalaki sa kanilang

mga anak. Ang iyong gawi, ugali, kilos at pananalita ay nakabase sa kinagisnan mo sa iyong
pamilya. Kaya maaari mong tawagin ang iyong pamilya na ugat ng iyong tunay na pagkatao.
Gusto nila na lumaki ka na isang mabuting anak at hindi pasaway, marunong makipagkapwa
na may paggalang at higit sa lahat, may takot sa Diyos.
Sa panahon ngayon, nahaharap sa maraming pagsubok o banta ang ating pamilya.

Mga pagsubok gaya ng paghihiwalay ng mga magulang dahil marahil ay may ibang pamilya
ang ama o ina, mga anak na naliligaw ng landas dahil sa paggamit ng ipinagbabawal na
gamot, at iba pa. May mga ginagawang paraan o programa ang ating simbahan, komyunidad
at iba pang pansibikong organisasyon sa pamayanan upang hindi tuluyang mawasak ang
estado ng ating pamilya sa kasalukuyang panahon. Nararapat din na ang bawat miyembro ng
pamilya mismo ay gagawin, isasakatuparan at isasabuhay ang kani-kanilang responsibilidad
sa pagpapanatili at pagpapatibay ng relasyon sa isa’t-isa upang hindi mawasak ang pamilya.
Sa tulong ng kagamitang ito, inaahasan matutunan mo ang mga sumusunod na

kasanayan.
Kasanayang Pampagkatuto/Koda:
Nakikilala ang mga gawi o karanasan sa sariling pamilya na nagpapakita ng
pagbibigay ng edukasyon, paggabay sa pagpapasya at paghubog ng pananampalataya.
EsP8PB-lc-2.1
Nasusuri ang mga banta sa Pamilyang Pilipino sa pagbibigay ng edukasyon,
paggabay sa pagpapasya at paghubog na pananampalataya. EsP8PB-lc2.2
GAWAIN 1: “GRAPHIC ORGANIZER”
Panuto: Gamit ang graphic organizer sa ibaba, anu-ano ang mahahalagang gampanin ng
bawat miyembro sa iyong pamilya? Isulat sa loob ng kahon.
16
TATAY
NANAY
ATE
KUYA BUNSO
ANG AKING PAMILYA
GAWAIN 2: “ SIRANG PLAKA”

Naranasan mo na bang makarinig ng salita na paulit-ulit na sinasabi at naririndi na
ang iyong tainga? Sa gawain ito, maaaring matutuwa ka o malulungkot sapagkat ipapaalala
sa iyo ang mga katagang paulit-ulit mong naririnig sa iyong mga magulang. Handa ka na ba?
Maglista ng mga katagang paulit-ulit mong naririnig sa iyong mga magulang kapag ikaw ay
pinagsasabihan o pinagagalitan. Halimbawa : “Mag-aral kang mabuti. Huwag puro laro at
lakwatsa.”
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
17
1. Maglista ng mga pangaral na paulit-ulit na sinasabi ng iyong mga magulang. Sa tapat ng
bawat pangaral, isulat mo kung ano ang lalim na aral o dahilan na nais ipahiwatig ng iyong
magulang na isapuso mo. Halimbawa: Mag-aral kng mabuti. Huwag puro laro at lakwatsa.”
Gusto nila na ako ay makatapos ng pag-aaral at makakuha ng sapat na kaalaman at
kasanayan na kailangan upang makapagtayo ako ng” business” o makakuha ng magandang
trabaho sa hinaharap.
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
Sagutin ang mga sumusunod na katanungan:
1. Ano ang iyong nararamdaman kapag paulit-ulit ang pangangaral ng iyong mga magulang
o nakatatandang mga miyembro ng pamilya?
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
2. Ano ang mga reyalisasyong natutunan pagkatapos ng gawaing ito? May nabago ba sa
iyong paniniwala at damdamin? Meron o Wala? Pangatwiranan.
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
GAWAIN 3: “SA TAMANG PANAHON”
Panuto:
Sampung taon mula ngayon, nasa tamang edad ka na at magkakaroon ka ng sariling

pamilya. Isipin mo kung anu-ano ang mga tamang pagpapahalaga (right values/conduct) na
dapat mong ituro sa iyong magiging mga anak upang magkaroon ka ng isang ulirang
pamilya . Buuin mo lamang ang mga sumusunod:
Kapag ako’y naging magulang, sisikapin kong…….
At iiwasan kong……
18
Repleksyon:
Gumawa ng isang kontrata sa iyong pamilya. Ilapat mo ang iyong natutuhan sa
araling ito sa iyong pagganap sa mga gampanin bilang miyembro ng iyong pamilya.
PANGAKO SA AKING PAMILYA
Ako, si___________, (pang-ilan) ng anak sa pamilyang _(apelyido ng pamilya)_ ay

nagtatalaga ng aking sarili at nangangakong makikibahagi sa pagpapaunlad ng mga
pagpapahalaga tulad ng pagmamahalan, pagtutulungan, at pagkakaroon ng maka-Diyos na
pamumuhay.
Ang mga tiyak kong gagawin para sa pamilya ay:

_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_________
Ang mga tiyak kong gagawin para sa pakikipagkapwa ay:
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_________Kasiyahan nawa ako ng Diyos
Lagda:________________________ Petsa:______________________
Mga Saksi:
____________________________ ___________________________
19
Repleksyon:
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________.
__________________________________________________________________________
________________________________________________________________________.
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
20
SUSI SA PAGWWASTO
Gawain 1 : Maaaring magkakaiba ang mga sagot..
Gawain 2 : Maaaring magkakaiba ang mga sagot..
Gawain 3: Maaaring magkakaiba ang mga sagot..
MGA SANGGUNIAN:
Inc.



Quezon City 2013
Santos, C. etal.(1997). conjugal Communion: A Theology course on marriage and the family
for the university students. Pasig City: University of Asia and The Pacific
Inihanda ni:
May-Akda
21
Pangalan:______________________________________ Baitang:______________
Seksiyon:______________________________________ Petsa:________________
GAWAING PAGKATUTO
Pagpapasiya, at Paghubog ng Pananampalataya
Panimula(Susing Konsepto)
Sa nakaraang aralin, pinag-aralan mo ang pitong dahilan kung bakit likas na
institusyon ang pamilya. Naalala mo pa ba? Ano ang ikapito? Tama, ito ay pagkakaroon ng
misyon ng pamilya sa pagbibigay ng edukasyon, paggabay sa mabuting pagpapasya, at
paghubog ng pananampalataya. Sa puntong ito, mas palalalimin ang pagtalakay sa mga
mahahalagang misyon na ito.
Pagbibigay ng Edukasyon. Ikaw ba ay may karapatan? Alam mo ba lahat ang mga
karapatan mo? Ang isa sa mga karapatan mo bilang bata pa ay ang karapatan para sa
edukasyon. Ito ay orihinal at pangunahing karapatan mo bilang isang bata. Bilang isang
magulang, karapatan namin na turuan kayo na mga anak. Ito ang karapatan kung bakit
kaming mga magulang ang itinuturing na una at pangunahing guro ng mga anak sa tahanan.
Isa sa mga pangunahing dapat ituro sa inyo ay ang wastong paggamit ng kalayaan sa mga
materyal na bagay. Ito ay simpleng turo nga pero ito ay magbubunga ng mga pagpapahalaga
gaya ng pagtanggap, pagmamahal at katarungan.
Paggabay sa Paggawa ng Mabuting Pagpapasya. Kabataan, kailan ka huling nagsisi
sa ginawa mong pagpapasiya? Tandaan mo na ang pagsisisi ay nasa huli. Ito ung bunga ng
mali mong ginawa, hindi ba? Sabi nga, ang mga pagpapasiyang isasagawa ng bata hanggang
sa kaniyang pagtanda ang siyang magdidikta kung anong uri ng tao siya magiging sa
hinaharap at sa kung anong landas ang kaniyang pipiliing tatahakin. Kaya mahalagang
magabayan ka sa paggawa ng tamang pagpapasiya upang hindi ka masanay na gumawa ng
mga maling pasiya at hindi matuto sa mga ito.
Paghubog ng Pananampalataya. Kailan ka huling nagsimba o sumamba kasama ang
iyong pamilya? Kailan ang huling pagkakataon na sama-sama kayong kumain at nagbigay
ng pasasalamat dahil sa mga biyayang inyong natanggap bilang pamilya? Siguro, mas
madalas na walang pagkakataon, busy lahat. Maging ikaw, busy rin. Ang buong mundo
ngayon ay nakararanas ng pandemya dahil sa COVID 19, kaya bawal muna ang social
gatherings gaya ng pagdalo sa misa. Ang maaaring gawin ng mga magulang natin ay dapat
mamuno at manguna sa panalangin, pagbabasa ng mga aklat (Bibliya sa Kristiyano/ Qu’ran
sa Muslim) tungkol sa pananampalataya. Kaya, narito ang ilan sa mga pamamaraan na
maaaring makatulong sa iyo at sa iyong pamilya.
1. Tanggapin na ang Diyos ang dapat maging sentro ng buhay-pampamilya.
2. Ituon ang pansin sa pag-unawa.
3. Hayaang maranasan ang tunay at malalim nitong mensahe.
22
4. Gamitin ang mga pagkakataon na handa ang bawat kasapi ng pamilya na makinig at
matuto.
5. Tulungan ang bawat kaspi upang maitanim sa kanilang isipan ang mga itinuturo tungkol
sa pananampalataya.
6. Iwasan ang pag-alok ng suhol.
7. Ipadanas ang pananampalataya nang may kagalakan.
Sa tulong ng kagamitang ito, inaasahang matutunan mo ang mga sumusunod na kasanayan.
Naipaliliwanag na: Bukod sa paglalang, may pananagutan ang mga magulang na bigyan ng
maayos na edukasyon ang kanilang mga anak, gabayan sa pagpapasiya at hubugin sa
pananampalataya. Ang karapatan at tungkulin ng magulang na magbigay ng edukasyon ang
bukod tangi at pinakamahalagang gampanin ng mga magulang (EsP8P-B-Id-2.3)
Naisasagawa ang mga angkop na kilos tungo sa pagpapaunlad ng mga gawi sa pag-aaral at
pagsasabuhay ng pananampalataya sa pamilya (EsP8PB-Id-2.4)
GAWAIN 1
Panuto: Mula sa iyong binasa, isulat ang iyong pag-unawa upang masagot ang mga
sumusunod na katanungan.
1. Bakit mahalagang mabigyan ka ng edukasyon ng iyong pamilya?
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
2. Bakit mahalagang maturuan at magabayan ang mga anak sa mabuting pagpapasiya?

__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
3. Bakit mahalagang mahubog ng pamilya ang pananampalataya ng mga kasapi nito?

__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
GAWAIN 2: “PATALASTAS”
Panuto:
1. Gumawa ng sariling infomercial video, poster o drawing na nagpapakita ng kahalagahan
ng pagtataguyod ng sumusunod na gampanin ng pamilya:
A. Pagbibigay ng edukasyon
B. Paggabay sa paggawa ng mabuting pagpapasiya
C. Paghubog ng pananampalataya
2. Ang patalastas ay kailangang magtagal ng isa ( 1 ) hanggang ( 2 ) minuto lamang.
23
3. Mahalagang mabigyan-diin dito ang paghihikayat sa maraming pamilyang Pilipino na
gawin ang lahat ng kanilang magagawa upang maisakatuparan ang kanilang mahahalagang
misyon para sa:
A. pagbibigay ng edukasyon sa kanilang mga anak.
B. paggabay sa mga ito sa paggawa ng mabuting pagpapasiya at;
C. paghubog na pananampalataya
4. Matapos magawa ang patalastas, i-upload ang video sa you-tube o sa facebook upang
makita ng maraming tao / idikit sa inyong tahanan ang poster o drawing upang laging
mapaalalahanan ang miyembro ng pamilya tungkol dito.
Repleksyon:

__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
Rubrik sa Pagtataya sa mga Gawain:
(Gawain 1- Maaaring magkaiba ang mga sagot)
Orihinalidad - 40 puntos
Kakintalan/Mensahe/Tema - 30 puntos
Hikayat at Kawilihan ng makapapanood o makakita -30 puntos
Kabuuang Marka -100 puntos
SANGGUNIAN
MGA AKLAT

Inc.

24
Quezon City 2013

Inihanda ni
May-akda
25
Pangalan:______________________________________ Baitang:______________
Seksiyon:______________________________________ Petsa:________________
GAWAING PAGKATUTO
Pagpapasiya, at Paghubog ng Pananampalataya

Sa nakaraang aralin, pinag-aralan mo ang pitong dahilan kung bakit likas na
institusyon ang pamilya. Naalala mo pa ba? Ano ang ikapito? Tama, ito ay pagkakaroon ng
misyon ng pamilya sa pagbibigay ng edukasyon, paggabay sa mabuting pagpapasya, at
paghubog ng pananampalataya. Sa puntong ito, mas palalalimin ang pagtalakay sa mga
mahahalagang misyon na ito.
Pagbibigay ng Edukasyon. Ikaw ba ay may karapatan? Alam mo ba lahat ang mga
karapatan mo? Ang isa sa mga karapatan mo bilang bata pa ay ang karapatan para sa
edukasyon. Ito ay orihinal at pangunahing karapatan mo bilang isang bata. Bilang isang
magulang, karapatan namin na turuan kayo na mga anak. Ito ang karapatan kung bakit
kaming mga magulang ang itinuturing na una at pangunahing guro ng mga anak sa tahanan.
Isa sa mga pangunahing dapat ituro sa inyo ay ang wastong paggamit ng kalayaan sa
mga materyal na bagay. Ito ay simpleng turo nga pero ito ay magbubunga ng mga
pagpapahalaga gaya ng pagtanggap, pagmamahal at katarungan. Paggabay sa Paggawa ng
Mabuting Pagpapasya. Kabataan, kailan ka huling nagsisi sa ginawa mong pagpapasiya?
Tandaan mo na ang pagsisisi ay nasa huli. Ito ung bunga ng mali mong ginawa, hindi ba?
Sabi nga, ang mga pagpapasiyang isasagawa ng bata hanggang sa kaniyang pagtanda ang
siyang magdidikta kung anong uri ng tao siya magiging sa hinaharap at sa kung anong
landas ang kaniyang pipiliing tatahakin. Kaya mahalagang magabayan ka sa paggawa ng
tamang pagpapasiya upang hindi ka masanay na gumawa ng mga maling pasiya at hindi
matuto sa mga ito.
Paghubog ng Pananampalataya. Kailan ka huling nagsimba o sumamba kasama ang
iyong pamilya? Kailan ang huling pagkakataon na sama-sama kayong kumain at nagbigay
ng pasasalamat dahil sa mga biyayang inyong natanggap bilang pamilya? Siguro, mas
madalas na walang pagkakataon, busy lahat. Maging ikaw, busy rin. Ang buong mundo
ngayon ay nakararanas ng pandemya dahil sa COVID 19, kaya bawal muna ang social
gatherings gaya ng pagdalo sa misa. Ang maaaring gawin ng mga magulang natin ay dapat
mamuno at manguna sa panalangin, pagbabasa ng mga aklat (Bibliya sa Kristiyano/ Qu’ran
sa Muslim) tungkol sa pananampalataya. Kaya, narito ang ilan sa mga pamamaraan na
maaaring makatulong sa iyo at sa iyong pamilya.
Paalala: Palagiang maghugas ng kamay. Magsuot ng “facemask” at panatilihin ang
“social distancing” kapag may taong kaharap o kausap.
1. Tanggapin na ang Diyos ang dapat maging sentro ng buhay-pampamilya.
2. Ituon ang pansin sa pag-unawa.
26
3. Hayaang maranasan ang tunay at malalim nitong mensahe.
4. Gamitin ang mga pagkakataon na handa ang bawat kasapi ng pamilya na makinig at
matuto.
5. Tulungan ang bawat kaspi upang maitanim sa kanilang isipan ang mga itinuturo tungkol
sa pananampalataya.
6. Iwasan ang pag-alok ng suhol.
7. Ipadanas ang pananampalataya nang may kagalakan.
Sa tulong ng kagamitang ito, inaasahang matutunan mo ang mga sumusunod na kasanayan.
Naipaliliwanag na: Bukod sa paglalang, may pananagutan ang mga magulang na bigyan ng
maayos na edukasyon ang kanilang mga anak, gabayan sa pagpapasiya at hubugin sa
pananampalataya. Ang karapatan at tungkulin ng magulang na magbigay ng edukasyon ang
bukod tangi at pinakamahalagang gampanin ng mga magulang (EsP8P-B-Id-2.3)
Naisasagawa ang mga angkop na kilos tungo sa pagpapaunlad ng mga gawi sa pag-aaral at
pagsasabuhay ng pananampalataya sa pamilya (EsP8PB-Id-2.4)
GAWAIN 1
Panuto: Mula sa iyong binasa, isulat ang iyong pag-unawa upang masagot ang mga
sumusunod na katanungan.
1. Bakit mahalagang mabigyan ka ng edukasyon ng iyong pamilya?
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
2. Bakit mahalagang maturuan at magabayan ang mga anak sa mabuting pagpapasiya?
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
3. Bakit mahalagang mahubog ng pamilya ang pananampalataya ng mga kasapi nito?
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
Paalala: Palagiang maghugas ng kamay. Magsuot ng “facemask” at panatilihin ang “social

distancing” kapag may taong kaharap o kausap.
GAWAIN 2: “PATALASTAS”
Panuto:
1. Gumawa ng sariling infomercial video, poster o drawing na nagpapakita ng kahalagahan
27
ng pagtataguyod ng sumusunod na gampanin ng pamilya:
A. Pagbibigay ng edukasyon
B. Paggabay sa paggawa ng mabuting pagpapasiya
C. Paghubog ng pananampalataya
2. Ang patalastas ay kailangang magtagal ng isa (1) hanggang (2) minuto lamang, kung
ginawa mo itong video. Kung poster o drawing naman, maaaring ilagay sa ¼ illustration
board at ito ay maaaring makulay.
3. Mahalagang mabigyan-diin dito ang paghihikayat sa maraming pamilyang Pilipino na
gawin ang lahat ng kanilang magagawa upang maisakatuparan ang kanilang mahahalagang
misyon para sa:
A. pagbibigay ng edukasyon sa kanilang mga anak.
B. paggabay sa mga ito sa paggawa ng mabuting pagpapasiya at;
C. paghubog na pananampalataya
4. Matapos magawa ang patalastas, i-upload ang video sa you-tube o sa facebook upang
makita ng maraming tao / idikit sa inyong tahanan ang poster o drawing upang laging
mapaalalahanan ang miyembro ng pamilya tungkol dito.
Repleksyon:
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
.
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
.
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
.
Paalala: Palagiang maghugas ng kamay. Magsuot ng “facemask” at panatilihin ang “social
distancing” kapag
may taong kaharap o kausap.
Rubrik sa Pagtataya sa mga Gawain:
(Gawain 1- Maaaring magkaiba ang mga sagot)
Orihinalidad - 40 puntos
Kakintalan/Mensahe/Tema - 30 puntos
Hikayat at Kawilihan ng makapapanood o makakita -30 puntos
Kabuuang Marka -100 puntos
28
SANGGUNIAN
MGA AKLAT
Inc.
the
Mass Media. Retrieved from http://www.christendom-awake.org/pages/aladics/rights and
duties.html on October 1,2012
Quezon City 2013
Inihanda ni
May-akda
29
Pangalan: __________________________________________ Lebel:__________________
Seksyon: __________________________________________ Petsa: __________________
Ang Kahalagahan ng Komunikasyon sa Pagpapatatag ng Pamilya
Panimula (Susing Konsepto):

Sa pamilya natin unang natutuhan ang unang salita. Dito unang nahuhubog ang ating
kasanayan sa komunikasyon at dito unang natutong makipagkapwa at bumuo ng pamayanan.
Isa sa mga pangunahing tungkulin ng pamilya ang bumuo ng pamayanan. Hindi possible ang
makipagkapwa o bumuo ng pamayanan nang walang komunikasyon, pasalita man o di-
pasalita (St. John Paul II, 2014).
Gayunpaman, Ayon kay Dr. Manuel Dy, 2010, “Sa pagwiwika sumasalipunan ang
tao.” Hindi possible ang mabuhay sa lipunan kung walang salita o wika. Upang maging
ganap na tao kailangan nating magsalita at makipagtalastasan sa kapwa. Mahalaga ang
komunikasyon sa patuloy na paghahanap ng tao sa katotohanan. Mahalagang kondisyon para
sa isang pangkalahatan at panlipunang komunikasyon na ito ay ang pagiging tapat at
mapagkakatiwalaan. Ngunit ang pagiging tapat at ang pag-iwas sa pagsisinungaling at
pandaraya ang pinakamaliit nating maibigay bilang katarungan sa ating kapwa.
Sa diyalogo walang maliit o malaki, mataas o mababa. Lahat ng tao ay
magkakatulad, may dignidad at may sariling isip at kalooban. Ang mga magulang naman ay
tinitingnan ng mga anak bilang mga taong bukas at may pag-unawa at buong pagtitiwalang
ipinahahayag ng mga anak ang kanilang isip at damdamin sa kanila. Ang diyalogo ay
kailangan ng mag-asawa upang hindi nila malimot na bagama’t ipinagkaloob na nila ang
sarili sa isa’t isa sa pag-ibig at matrimonya ng kasal, sila rin ay indibidwal na may sariling
isip at kalooban (Peterson, R. 2009).
Sa pamamagitan ng araling ito, inaasahang matututunan mo ang mahalagang
kasanayang pampagkatuto upang mapanatiling matatag ang iyong komunikasyon sa
pamilya.

a. Natutukoy ang mga karanasan sa sariling pamilya o pamilyang nakasama, namasid, o
napanood na nagpapatunay ng pagkakaroon o kawalan ng bukas na komunikasyon
(EsP8PB-Ie-3.1)
b. Nabibigyang-puna ang uri ng komunikasyon na umiiral sa isang pamilyang
nakasama, naobserbahan o napanood (EsP8PB-Ie-3.2)
`
30
Panuto/Pamamaraan:
GAWAIN 1
Basahin at suriin ang mga sumusunod na sitwasyon. Isulat sa espasyo sa ibaba ang
iyong sagot sa mga tanong na nakapaloob sa bawat sitwasyon.
1. Overseas Filipino Worker (OFW) ang ina ni Michelle. Tuwing katapusan ng buwan ay
tumatawag sa pamilya sa pamamagitan ng telepono at nagpapadala ng pera sa mga ito. Nang
lumaon, nagpapadala pa rin ang ina ng pera, subalit hindi na ito tumatawag sa kanila. Sa
iyong palagay, ano ang dapat gawin ni Michelle? Ipaliwanag ang sagot.
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
_______________________________________________________________.
2. Nasanay si Marla na tuwing magigising sa umaga ay nakahanda na ang kanyang pagkain.
Maliligo at kakain na lamang siya bago pumasok sa paaralan. Parehong abala sa trabaho ang
mga magulang at nasa malayong lugar naman ang kapatid na nag-aaral sa kolehiyo. Naging
malungkot si Marla sa araw-araw na gawain. Nais sana niyang kausapin ang kaniyang mga
magulang at hingin ang kanilang payo tungkol sa pagsali niya sa isang paligsahan subalit
lagi silang abala. Ano ang dapat gawin ni Marla? Ipaliwanag ang iyong sagot.
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
________________________________________________________________
3. Tuwing hapon, nakasanayan ng anim na taon at bunsong kapatid ni Princess na hintayin
ang kanilang mga magulang sa tabi ng bintana. Nais ipaliwanag ni Princess sa bunsong
kapatid na dalawang taon pa bago uuwi ang kanilang mga magulang dahil nasa ibang bansa
ang mga ito. Kung ikaw si Princess, paano mo ito ipaliliwanag sa iyong bunsong kapatid?
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
_______________________________________________________________
Pagproseso sa awtput ng gawain:
1. Anong uri ng suliranin ang ipinahihiwatig sa mga sitwasyon? Ipaliwanag.

__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
2. Ano-ano ang maaring dahilan ng mga suliraning ito? Ipaliwanag.
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
31
3. Ano-ano ang maaaring gawin ng isang kabataang tulad mo upang malampasan o
matugunan ang mga suliraning ito? Ipaliwanag.
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
GAWAIN 2:
Maraming suliranin ang nagiging hadlang sa komunikasyon maging sa ating pamilya.
Tukuyin ang mga ito katumbas na maaaring solusyon sa mga ito.
Mga Hadlang sa Epektibong Komunikasyon sa Loob ng Pamilya:

Halimbawa: Pagbabawal ng pamilya na ilahad ang ideya, opinion at
damdamin.
Ikaw naman:
1._______________________________________________________________
2._______________________________________________________________
3._______________________________________________________________
4._______________________________________________________________
5. ______________________________________________________________
Mga Solusyon Upang Malampasan ang mga Suliranin sa

Komunikasyon sa Loob ng Pamilya:
Halimbawa: Pakikipag-usap upang magbahagi ng sariling damdamin.
Ikaw naman:
1._________________________________________________________________
2._________________________________________________________________
3._________________________________________________________________
4._________________________________________________________________
5. ________________________________________________________________
32
GAWAIN 3:
Suriin ang iyong pamilya sa kasalukuyan. Pag-isipan at isulat ang sagot sa bawat
kolum ng kahon.
Natutuhan ko sa Aking Sino ang Nagturo? Hakbangin Para sa

Pamilya Mabuting Pagpapamilya
Magaganda
Di-magaganda

1. Masasabi mo bang ginawa ng iyong magulang ang pananagutan nilang magturo sa iyo
ng kabutihan? Bakit?
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
______________________________________________________________________.
2. Alin sa mga naituro sa iyo ng mga magulang mo ang mga ituturo mo sa iyong
magiging anak? Mayroon ka bang mga bagong ituturo sa kanila na hindi naituro sa iyo
ng iyong mga magulang? Ipaliwanag.
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
Repleksyon: Ituloy ang pahayag sa ibaba.

__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
33
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
.
Sanggunian:
Edukasyon sa Pagpapakatao- Ikawalong Baitang

Modyul para sa Mag-aaral , Bognot, Regina, et. al
Muling Limbag 2014, FEP Printing Corporation
RBS Serye sa Edukasyon sa Pagpapahalaga

Pagpapakatao 8 (k-12)
Unang Edisyon, 20013, Punsalan, Twila, et. al.
RexBook Store, Inc.
Mga Susi sa Pagwawasto sa mga Gawain:

Gawain 1:
Kraytirya 5 4 3
Makatotohanan Nakabatay sa Nakabatay sa Walang
ang sitwasyong sariling karanasan karanasan ng iba sitwasyong
inilahad. inilahad
Malinaw at maayos Malinaw at maayos Nakakalito ang Hindi akma ang
ang pagkakasunod ang presentasyon presentasyon ng katuwiran sa
sunod ng mg katuwiran katuwiran sitwasyon
presentasyon ng
katuwiran.
May konkretong Naipakita ang Hindi malinaw Walang
solusyon kaugnay gagawing paraan sa ang solusyong solusyong
ng sitwasyong pagsasakatuparan ng inilahad inilahad
inilahad solusyon
Gawain 2:
Mga hadlang sa mabuting komunikasyon:
1. Pagiging umid o walang kibo
2. Ang mali o magkaibang pananaw
3. Pagkainis o ilag sa kausap
4. Takot na ang sasabihin o ipahayag ay daramdamin o diribdibin
Mga solusyon upang malampasan ang suliranin sa komunikasyon
1. Pagiging mapanlikha o malikhain(creativity)
2. Pag-aalala at malasakit (care ang concern)
3. Pagiging hayag o bukas (cooperativeness/openness)
4. Atin-atin (personal)
5. Lugod o ligaya
34
Gawain 3:
Kaytirya 5 4 3
Nakalikha ng 5 o Nakalikha ng 4 Nakalikha ng 2-3
higit pang na tiyak na tiyak na hakbang
hakbang hakbang
Natukoy ng tiyak na
natutunan sa pamilya
Natukoy kung sino
ang nagturo sa mga
nasabing gawain
Nakagawa ng
hakbang tungo sa
mabuting
pagpapamilya
Inihanda ni:
MARILOU DOMINGO DESIDERIO

35
Pangalan: ____________________________________ Lebel:______________________
Seksyon: ____________________________________ Petsa: ______________________
Ang Kahalagahan ng Komunikasyon sa Pagpapatatag ng Pamilya
Ang pamilya ay ugat ng katauhan ng isang tao sapagkat dito siya nagsisimula ng
kanyang buhay. Para itong isang munting paaralan na siyang unang pumapanday ng kaisipan
at karakter ng isang bata. Ang mga magulang ang nagsisilbing guro sa munting paaralang
ito.Tinuturuan nila ang mga bata sa pamamagitan ng sarili nilang karunungan, gawi, kilos at
pananalita. Hindi lamang simpleng kaalaman o mga pagpapayo ang kailangang makuha ng
mga bata sa kanyang magulang. Mahigit pa rito ang mga pagpapahalaga sa mismong
kahulugan at pagpapaunlad ng buhay. Kapag naging mabuti at maayos ang pagpapamilya,
nagiging saligan ito ng mabuting pakikipagkapwa.
Ang komunikasyon sa pagitan ng mga tao ay may mas malalim na kahulugan kaysa
sa pagpapahayag ng iniisip o niloloob. Ito ang kinakailangan nating maunawaan tungkol sa
komunikasyon sa pamilya upang maging mapanagutan tayo sa paggamit ng kakayahang ito.
Ang komunikasyon ay maaaring makapagbigkis at maaari ding magdulot ng pagkawatak-
watak. Mahalagang matutuhan at sanayin sa loob ng pamilya ang uri ng komunikasyong
makapagpapaunlad sa ating pagkatao sapagkat ito ang magpapatatag dito.
Ang komunikasyon ay ginagamitan ng tatlong uri . Ang una ay ang komunikasyong
verbal/pasalita at ginagamitan ito ng wika na maaring pasulat o pasalita. Pasulat ito kung
nababasa at pasalita naman kung binibigkas o naririnig. Ang pangalawang uri ay ang
komunikasyong di-verbal o di- pasalita. Ito ay hindi ginagamitan ng wika. Kilos at galaw ng
katawan o bahagi ng katawan ang ginagamit sa pakikipagtalastasan. Panghuli ay ang virtual
o telekomunikasyon. Ito ay ang ekstensiyon o dugtong na pangkomunikasyon sa ibabaw ng
malayong distansiya. Sa pagsasanay, kinikilala nito na maaring may mawala sa proseso;
dahil ditto sinakop ng katagang ‘telekomunikasyon’ ang lahat ng anyo ng distansiya
kabilang ang rado, telegrapiya, telebisyon, telepono at pagnenetwork ng
kompyuter.(Macatiag, Mc. Steven, Aug. 2014)
Narito ang limang antas ng komunikasyon na makakatulong sa angkop at maayos na
pakikipagkapwa.
1. Ang pakikipag-usap sa isang simpleng kakilala (Level of acquaintance. Ito’y itinuturing
na pinakamababaw na antas sapagkat dito napaloob ang karaniwang pakikipagbatian tulad
ng pagsasabi ng “Kumusta ka? At pagsagot ng “Mabuti naman.”
2. Ang pakikipag-usap upang maibahagi ng makatotohanang impormasyon (Factual Talk).
Ang impormasyong ito ay tumutugon sa tanong na; Ano, Sino, Saan, Kalian at iba pa.
3. Ang pakikipag-usap upang maibahagi ng ideya o ipinion (Intellectual talk). Ang antas na
ito ay ipinapaalam mo ang iyong iniisip sa pamamagitan ng pagbibigay opinion,
pakahulugan o interpretasyon, pananaw, at paghabol tungkol sa impormasyong pinag-
uusapan.
36
4. Ang pakikipag-usap upang magbahagi ng sariling damdamin (Emotional Talk). Sa antas
na ito nararanasan ang malayang pagbabahagi ng sariling damdamin.
5. Ang pakikipag-usap at pagbabahagi ng tunay na sarili nang may pagmamahal (Loving
and Honest Talk). Ito ang pinakamataas na antas ng komunikasyon kung saan naibabahagi
mo nang buong katapatan at walang pag-aalinlangan sa ibang tao ang iyong mga
pangangailangan, pangarap, takot at pag-asa (Ephraim, David M.2005, Disyembre 12).
Sa pamamagitan ng araling ito, inaasahang matututunan mo ang mahalagang

kasanayang pampagkatuto upang mapanatiling matatag ang komunikasyon sa pamilya.

1. Nahihinuha na:
a. Ang bukas na komunikasyon sa pagitan ng mga magulang at mga anak ay nagbibigay-
daan sa mabuting ugnayan ng pamilya at sa kapwa (EsP8PB-Ie-3.3.a)
b. Ang pag-unawa at pagiging sensitibo sa pasalita, di-pasalita at virtual na uri ng
komunikasyon ay nakapagpapaunlad ng pakikipagkapwa (EsP8PB-Ie-3.3.b)
c. Ang pag-unawa sa limang antas ng komunikasyon ay makatutulong sa angkop at maayos
na pakikipag-ugnayan sa kapwa (EsP8PB-Ie-3.3.c)
2. Naisasagawa ang mga angkop na kilos tungo sa pagkakaroon at pagpapaunlad ng
komunikasyon sa pamilya (EsP8PB-If-3.4)
Panuto/Pamamaraan:
GAWAIN 1:
Gumawa ng sulat sa iyong magulang. Isulat dito ang mga nais mong sabihin na hindi mo pa
nasasabi sa kanila ng harapan. Maging matapat sa pagsusulat ng mga nais mong ipahayag sa
kanila. Maaari mo itong isulat sa isang linen paper at personal mong iabot sa kanila
37
GAWAIN 2:
Tukuyin ang mga nabanggit na uri ng komunikasyon kung ito ay pasalita, di-pasalita
o virtual. Isulat ang inyong sagot sa nararapat na kolum sa tsart.
Galaw at kumpas ng kamay reaksyon ng mukha diyalogo ng magkaibigan

Pananamit paggamit ng cellphone paggamit ng oras (hal. interview)
Tindig o pustura pagyakap/paghaplos pagsutsot o buntung-hininga
Pisikal na anyo pagsasalita pagbabasa
Pagtetext o e-mail video call sa messenger
PASALITA DI-PASALITA VIRTUAL
GAWAIN 3
Gamit ang talaan o graphic organizer sa ibaba, isulat at talakayin ang limang antas
ng komunikasyon ayon sa inyong sariling pag-unawa.
Panlimang Antas
Ikaapat na Antas
Ikatlong Antas
Pangalawang Antas
Unang Antas
38
GAWAIN 4
Magnilay at gumawa ng mga tiyak at tuwirang paraan sa pagpapaunlad ng
komunikasyon sa pamilya.Gamiting gabay ang talahanayan sa ibaba
Mga Paraan sa Pagpapaunlad Ko ng Komunikasyon para sa Maayos na Pakikipag-

ugnayan sa Pamilya
Repleksyon: Ituloy ang pahayag sa ibaba.

__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
.

__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
.
39
Sanggunian:


RexBook Store, Inc.
Susi sa Pagwawasto
Gawain 1
Pamantayan 10 4 3
Nilalaman Lubusang Nagpakita ng Simpleng
naipakita ang pasasalamat at pasasalamat at
pasasalamat at pagpapahalaga pagpapahalaga
pagpapahalaga sa para sa magulang para sa magulang
magulang
Malikhain (kalinisan at Wasto at May 1-2 Hindi mabasa at
kaayusan) napakalinis ang bura/dumi sa may 3 o higit
pagkagawa pagkakasulat pang bura/dumi
Paggamit ng mga salita Walang mali sa May 1-2 maling May 3 o higit na
paggamit ng salita paggamit ng mga bura/dumi sa
salita pagkakasulat
Gawain 2:
PASALITA DI-PASALITA VIRTUAL
pagsasalita Pananamit Paggamit ng cellphone
Diyalogo ng magkaibigan Paggamit ng oras Pagtetext o e-mail
(hal.interview)
pagbabasa Tindig at pustura Video call sa messenger
Pagyakap at paghaplos
Pisikal na anyo
Pagsutsut o bunting hininga
Galaw at kumpas ng kamay
Reaksyon ng mata
Gawain 3:
5 antas ng komunikasyon.
1. Pakikipag-usap sa isang simpleng kakilala (Level of acquaintance).
2. Pakikipag-usap upang maibahagi ng makatotohanang impormasyon(Factual
Talk).
3. Pakikipag-usap upang maibahagi ng ideya o ipinion (Intellectual talk).
4. Pakikipag-usap upang magbahagi ng sariling damdamin (Emotional Talk)
5. Pakikipag-usap at pagbabahagi ng tunay na sarili nang may pagmamahal
(Loving and Honest Talk)
40
Gawain 4
Pamantayan 5 puntos 4 puntos 3 puntos

Mga tiyak na paraan sa Nagpakita ng iba’t Nagpakita ng Nagpakita ng isang
pagpapaunlad ng iba at tiyak na mangilan-ngilang tiyak na paraan sa
komunikasyon para sa paraan sa tiyak na paraan pagpapaunlad ng
maayos na pakikipag- pagpapaunlad ng para sa maayos na komunikasyon
ugnayan sa pamilya kominkasyon para pakikipag- para sa maayos na
sa maayos na uganayan sa pakikipag-ugnayan
pakikipag-ugnayan pamilya sa pamilya
sa pamilya
Makatotohanan na paraan Makatotohanan ang Hindi gaanong Hindi
sa pagpapaunlad ng pamamaraang makatotohanan makatotohanan
komunikasyon para sa gagawin sa ang pamamaraang ang pamamaraang
maayos na pakikipag- pagpapaunlad ng gagawin sa gagawin sa
ugnayan sa pamilya komunikasyon para pagpapaunlad ng pagpapaunlad ng
sa maayos na komunikasyon komunikasyon
pakikipag-ugnayan para sa maayos na para sa maayos na
sa pamilya pakikipag-ugnayan pakikipag-ugnayan
sa kapuwa sa pamilya
Inihanda ni:

41
Pangalan: __________________________________________ Lebel:__________________
Seksyon: __________________________________________ Petsa: __________________
GAWAING PAGKATUTO
Ang Panlipunan at Pampulitikal na Papel ng Pamilya

Ang tao ay hindi lamang binubuo ng katawan at espiritu. Siya ay isang panlipunang
nilalang, likas na kaugnay ng iba pang tao. Hindi siya ipinanganak o manatiling buhay na
mag-isa lamang kundi ang mamuhay kasama ang ibang tao
Ang pangunahing kontribusyon ng pamilya sa lipunan ay ang karanasan sa
pakikibahagi at pagbibigayan na dapat na bahagi ng buhay pamilya sa pang-araw-araw. Ang
tao kailanman ay hindi makapagpaparami nang mag-isa sa natural man o aripisyal na paraan.
Hindi rin siya mabubuhay nang walang nag-aaruga sa kaniya hanggang sa siya ay lumaki,
magkaisip, at maghanapbuhay. Upang maging ganap ang pagkatao, kailanagan niyang
maranasan ang mahalin at magmahal at sa huling sandali ng kanyang buhay ay kailangan
niya ng kalinga ng iba, lalo’t siya ay matanda at mahina na. Kaya nga kailangan ng tao ang
kaniyang kapwa. Dahil ditto, kailangan niyang makipagkapwa. Ang pakikipagkapwa, tulad
ng maraming bagay kaugnay sa kaniyang pagkatao ay kailangang matutuhan ng tao. Hindi
mo maibibigay ang isang bagay kung wala ka nito. Hindi mo maipapakita ang isang ugaling
hindi mo naranasan at natutuhan sa loob ng iyong pamilya.
Upang umunlad ang buhay, kailangan ng pamilya ang makipag-ugnayan sa ibang
pamilya at ibang sektor ng lipunan. Sa pamamagitan nito, nagkakaroon ng gampanin ang
pamilya sa lipunan. Bilang bahagi ng lipunan, tungkulin ng pamilya na panatilihin at
paunlarin ang lipunang kaniyang ginagalawan. Magagawa ito ng pamilya sa pamamagitan
ng pagtupad sa kaniyang papel sa lipunan (pagiging bukas-palad, pagsusulong ng bayanihan,
at pangangalaga sa kaniyang kapaligiran) at papel pampolitikal – ang pagbabantay sa mga
batas at mga institusyong panlipunan (Sheen, isinalin mula sa Education in Values: What,
Why and For Whom in Esteban, 1990).

a. Natutukoy ang mga gawain o karanasan sa sariling pamilya na nagpapakita ng
pagtulong sa kapitbahay o pamayanan (papel panlipunan) at pagbabantay sa mga batas at
institusyong panlipunan (papel pampulitikal) (EsP8PB-Ig-4.1)
b. Nasusuri ang isang halimbawa ng pamilyang ginagampanan ang panlipunan at
pampulitikal na papel nito (EsP8PB-Ig-4.2)
42
Panuto/Pamamaraan:
GAWAIN 1: Ilista ang mga nagagawa ng iyong pamilya na nagpapakita ng pagtulong sa
kapitbahayan, paaralan, barangay o pamayanan at pagbabantay sa mga batas at institusyong
panlipunan
Mga Pakikibahagi o Suporta ng Aking Pamilya sa....
Kapitbahayan Paaralan Pamayanan

(Halimbawa: Barangay)
Halimbawa: Halimbawa: Halimbawa:

Pagwawalis ng bakuran Pag-aayos ng mga silya at Pagboluntaryo para sa
gamit sa klase paglilinis ng kanal o sa
kalsada.
Ikaw naman:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
Ano ang bahaging ginagampanan mo bilang indibidwal na kasapi sa pagkaroon ng

kakayahang tumulong o makiisa sa pamayanan.
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
GAWAIN 2:
Ang mga sumusunod ay mga karapatan ng pamilya sa buong mundo (Familias consortio).
Sa bilang isa (1) hanggang sampu (10) kung saan ang isa (1) ang pinakamahalaga, isulat ang
numero sa patlang ayon sa iyong pagpapahalaga.
___1. Karapatang mabuhay at umunlad bilang pamilya.
43
___2. Pagkakaroon ng malapit na ugnayang mag-asawa at buhay pamilya.
___3. Katatagan ng pagbubuklod ng institusyon ng kasal.
___4. Paniniwala at pagpapahayag ng pananampalataya at ang pagpapalaganap nito.
___5. Arugain ang mga anak ayon sa tradisyon, relihiyon, at kultura na nagpapahalaga ng
pamilya, na may karampatang kagamitan, pamamaraan, at institusyon.
___6. Magkaroon ng pangkatawan, panlipunan, pampamahalaan at pangkabuhayang
seguridad lalo na ang mga mahihirap at may sakit.
___7. Magkaroon ng tahanan angkop sa buhay-pamilya na may tamang paraan.
___8. Kanais-nais na libangan na nagpapaunlad ng buhay pamilya at mga pagpapahalaga.
___9. Karapatan ng mga matatanda sa isang karapat-dapat na buhay at sa isang marangal na
kamatayan.
__10. Karapatang mangibang-bansa upang humanap ng higit na maunlad na pamumuhay.
1. Sa iyong palagay, alin sa mga nabanggit na karapatan ng pamilya ang nilalabag ng ating
bansa? Sa iyong pamayanan?
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
2. Ano-ano ang maaring maging epekto sa mga kasapi ng pamilyang maiiwan ng magulang
na nagtratrabaho sa ibang bansa? Ipaliwanag.
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
Gawain 3: Suriin ang mga halimbawa ng mga gampanin ng pamilya. Tukuyin kung ang
isinasaad ng bawat pangungusap ay Panlipunan o Pampulitikal.
____________1. Pagiging bukas palad lalo na sa mga mahihirap.

____________2. Magiliw na pagtanggap lalo na sa mga panauhin.
____________3. Pagbuo ng mga asosasyon kasama ang ibang pmilya at samahan.
____________4. Pagpapahalaga sa kultura, kagamitan at institusyon.
____________5. Pagbabayanihan sa lahat ng aspekto ng pamumuhay ng mga Pilipino.
___________ 6. Pangangalaga sa kalikasan gaya ng clean and green program.
____________7. Paniniwala at pagpapahayag ng pananampalataya.
____________ 8. Pagpapahiram ng mga kagamitan sa bahay sa mga kapitbahay.
____________ 9. Pagbibigay ng tulong o regalo sa mga batang nasa bahay-ampunan.
____________ 10. Pakikilahok sa mga pagpupulong sa barangay o munisipalidad.
44
Repleksyon:
Ang natutunan ko sa gawaing itoay______________________________________________

__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
.

__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________
________________________________________________________________________.
Sanggunian:


RexBook Store, Inc.
Susi sa Pagwawasto at Rubriks sa Pagbibigay-Puntos sa mga Gawain:
Gawain 1
Kaytirya 5 4 3
Nakalikha ng 5 Nakalikha ng Nakalikha ng
o higit pang 4 na tiyak na 2-3 tiyak na
hakbang hakbang hakbang
Kapitbahay
Paaralan
Pamayanan
(barangay)
Gawain 2
Kraytirya 5 4 3
Nakapagtala pa ng
iba pang gampanin
Pagbibigay
paliwanag sa mga
itinalang gampanin
Pagsasalaysay ng
kahalagahan ng mga
naitalang gampanin
45
Gawain 3
1. Panlipunan 6. Pampolitikal
2. Panlipunan 7. Panlipunan
3. Pampolitikal 8. Panlipunan
Inihanda ni:

Pangalan ng may Akda
46
Pangalan: ____________________________________ Lebel:_______________________
Seksyon: ___________________________________ Petsa: ______________________
GAWAING PAGKATUTO
Ang Panlipunan at Pampulitikal na Papel ng Pamilya

Ang tao ay hindi nabubuhay para lamang sa kaniyang sarili, ang pamilya ay hindi rin
dapat na mabuo lamang para sa sariling kapakanan.Tungkulin ng pamilya ang paghubog ng
mga mamamayang nakikilahok sa mga gawaing panlipunan, nakikisangkot sa mga gawaing
panlipunan, sa paglutas ng mga suliranin sa pamayanan at nakikialam sa pagtatatag ng isang
sistemang politikal na may integridad at nagpapatingkad sa dignidad ng bawat tao sa lipunan
at sa politika.
Kailangan ng pamilya ang tulong ng pamayanan upang magampanan nito ang
kaniyang tungkulin sa pamilya at sa kapwa. Ang pamilya at pamayanan ay sumusuporta sa
isa’t-isa at nagtutulungan upang mapunan ang anumang pagkukulang ng bawat panig sa
pagkakaroon ng isang maayos na lipunan. Dahil ang pamahalaan ay may katungkulang
pangalagaan ang karapatan at pangangailangan ng bawat pamilya, kailangan nitong
sumunod sa prinsipyong ito ng pagpupunuan o pagsuporta sa isa’t –isa. Ganoon din ang
pamilya, kailangan din nitong gampanan ang kaniyang mga tungkulin sa pangangalaga sa
mga kasapi nito at makilahok sa mga gawaing nagbibigay serbisyo para sa kagalingang
panlipunan (Dy, M. 2011)

a. Nahihinuha na may pananagutan ang pamilya sa pagbuo ng mapagmahal na pamayanan sa
pamamagitan ng pagtulong sa kapitbahay o pamayanan (papel panlipunan) at pagbabantay
sa mga batas at institusyong panlipunan (papel pampolitikal) (EsP8PB-Ih-4.3)
b. Naisasagawa ang mga gawaing angkop sa panlipunan at pampulitikal na papel ng
pamilya. (EsP8PB-Ih-4.4)
Panuto/Pamamaraan:
GAWAIN 1: Ano ang gusto mong maging pagkakakilanlan sa iyong pamilya ng

pamayanang inyong kinabibilanagan? Ipaliwanang at ituloy ang pahayag na nasa ibaba.
Ang Aking Pamilya sa Pamayanan
Gusto kong makilala ang aking pamilya sa aming barangay o lungsod bilang
____________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________47
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
__________________________________________________________.
1. Ano-anong mga katangian kilala ang iyong pamilya sa inyong pamayanan?
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
______.
2. Ano-ano ang nagagawa ng iyong pamilya sa pagsuporta sa iyong kapitbahayan, paaralan,
o barangay? Kung wala pa, ano sa palagay mo ang maaari niyong gawin para sa iba pang
kasapi ng pamayanan? Maaari ring ibahagi ang mga naobserbahan mong ginagawa ng ibang
pamilya para sa inyong mga kapitbahay.
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
_____________________________________________________________.
GAWAIN 2: Bumuo ng isang pananaw ng inyong pamilya. Bigyan ito ng pamagat na “Ang
Bisyon ng Aming Pamilya Para sa Pamayanan.” Ito ay isang paglalarawan ng minimithing
lungsod o pamayanan. Gawin ito kasama ang iyong pamilya. Isulat din ang mga paraan na
iaambag ng iyong sariling pamilya upang makamtan ang bisyon na ito. Gamiting gabay ang
pormat sa ibaba.
Ang Bisyon ng Aming Pamilya para sa Pamayanan
48
Sagabal ba o hindi sagabal ang kahirapan ng isang pamilya sa pagsasakatuparan ng kaniyang
gampanin sa pagpapaunlad ng pamayanan? Pangatwiran ang iyong sagot sa tanong.
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
GAWAIN 3: Batay sa iyong palagay at sariling karanasan, tayain ang kakayahan ng iyong
pamilya sa pagsasakatuparan ng kaniyang pananagutan at pagsanggalang sa mga karapatan
ng pamilya.
1. Lagyan ng tsek ang angkop na kolum.
2. Pagkatapos tayain, piliin ang nasa kolum ng mahina at siguraduhing naisama ang mga ito
sa aksiyong gagawin sa bisyon ng iyong pamilya.
May kakayahan ba?
Pananagutan, Maisasakatuparan Ba?
Mahina Katamtaman Malakas
1. Pananagutan sa karapatang mabuhay
at umunlad bilang pamilya
2. Pananagutan sa karapatang gamitin
ang panangutang kaugnay sa
pagdaloy ng buhay at pangangaral sa
mga anak.
3. Pananagutan sa karapatan sa malapit
na ugnayang mag-asawa at sa buhay
pamilya.
4. Pananagutan sa karapatan sa
pagkakaroon ng katatagan ng
pagbubuklod at ng institusyon ng
kasal.
paniniwala at pagpapahayag ng
pananampalataya at ang paglaganap
nito.
6. Pananagutan sa karapatang arugain
ang mga anak ayon sa tradisyon,
relihiyon at cultural na
pagpapahalaga ng pamilya, na may
karampatang kagamitan,
pamamaraan, at institusyon.
49
7. Pananagutan sa karapatan, lalo ng
mga mahihirap at maysakit, na
magkaroon ng pangkatawan,
panlipunan, pampamahalaan, at
pangkabuhayang seguridad.
pagkaroon ng tahanan na angkop sa
buhay pamilya na may tamang
paraan.
pagpapahayag at pagkakaroon ng
kinatawan sa mga samahan upang
magpahayag sa mga kinauukulan at
maykapangyarihan.
10. Pananagutan sa karapatang bumuo o
sumanib sa mga samahan ng mga
pamilya at institusyon, upang
mapadali at maging tama ang
paggawa ng tungkulin bilang
pamilya.
11. Pananagutan sa karapatang
ipagsanggalang ang mga kabataan, sa
pamamagitan ng sapat na institusyon
at mga batas, mula sa
mapaminsalang ipinagbabawal na
gamot, pornograpiya, alak at iba pa.
12. Pananagutan sa karapatan sa isang
kanais-nais na libangan na
nagpapaunlad ng buhay-pamilya at
mga pagpapahalaga.
13. Pananagutan sa karapatan ng mga
matatanda sa isang karapat-dapat na
buhay at sa isang marangal na
kamatayan.
mangibang bansa upang humanap ng
higit na maunlad na pamumuhay.
50
Repleksyon:
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
Sanggunian:


RexBook Store, Inc.
Susi sa Pagwawasto:
Gawain 1:
Katangiang Nagpakita ng Nagpakita ng Nagpakita ng
kilala ang iyong iba’t iba at tiyak mangilan-ngilang isang tiyak na
pamilya sa na katanagiang tiyak na katanagiang kilala
inyong kilala ang katanagiang ang pamilya sa
pamayanan? pamilya sa kilala ang sariling
sariling pamilya sa pamayanan
pamayanan sariling
pamayanan
Nagagawa ng Makatotohanan Hindi gaanong Hindi
pagsuporta sa ang makatotohanan makatotohanan
iyong pamamaraang ang ang pamamaraang
kapitbahayan, pagsuporta sa pamamaraang pagsuporta sa
paaralan, o iyong pagsuporta sa iyong
barangay kapitbahayan, iyong kapitbahayan,
paaralan, o kapitbahayan, paaralan, o
barangay paaralan, o barangay
barangay
51
Gawain 2
Bisyon ng Nagpakita ng Nagpakita ng Nagpakita ng
pamilya para sa iba’t iba at tiyak mangilan- isang tiyak na
pamayanan na bisyon ng ngilang tiyak na bisyon ng
pamilya para sa bisyon ng pamilya para sa
pamayanan pamilya para sa pamayanan
pamayanan
Mga paraan na Makatotohanan Hindi gaanong Hindi
iaambag ng iyong ang mga paraan makatotohanan makatotohanan
sariling pamilya na iaambag ng ang mga paraan ang mga paraan
upang makamtan iyong sariling na iaambag ng na iaambag ng
ang bisyon pamilya upang iyong sariling iyong sariling
makamtan ang pamilya upang pamilya upang
bisyon makamtan ang makamtan ang
bisyon bisyon
Pagsasakatuparan Lubusang Hindi malinaw Walang
ng kaniyang naipakita ang ang mga malinaw na
gampanin sa pagsasakatuparan hakbang upang hakbang upang
pagpapaunlad ng ng kaniyang maisakatuparan maisakatuparan
pamayanan gampanin sa ng kaniyang ng kaniyang
pagpapaunlad ng gampanin sa gampanin sa
pamayanan pagpapaunlad pagpapaunlad ng
ng pamayanan pamayanan
Gawain 3
Kraytirya 5 4 3
Malakas Katamtaman Mahina
Mga pananagutan
na kailangang
maisakatuparan
Repleksyon:

__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
.

__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
52
Sanggunian:


RexBook Store, Inc.
Susi sa Pagwawasto at Rubriks sa Pagbibigay-Puntos sa mga Gawain:
Gawain 1
Kaytirya 5 4 3
Nakalikha ng 5 Nakalikha ng Nakalikha ng
o higit pang 4 na tiyak na 2-3 tiyak na
hakbang hakbang hakbang
Kapitbahay
Paaralan
Pamayanan
(barangay)
Gawain 2
Kraytirya 5 4 3
Nakapagtala pa ng
iba pang gampanin
Pagbibigay
paliwanag sa mga
itinalang gampanin
Pagsasalaysay ng
kahalagahan ng mga
naitalang gampanin
Gawain 3
2. Panlipunan 7. Panlipunan
Inihanda ni:

Pangalan ng may Akda
53
Pangalan: ____________________________________ Lebel:_______________________
Seksyon: ___________________________________ Petsa: ______________________
GAWAING PAGKATUTO
Modyul 4: Ang Panlipunan at Pampulitikal na Papel ng Pamilya
(Week 8-First Quarter)

Ang tao ay hindi nabubuhay para lamang sa kaniyang sarili, ang pamilya ay hindi
rin dapat na mabuo lamang para sa sariling kapakanan.Tungkulin ng pamilya ang paghubog
ng mga mamamayang nakikilahok sa mga gawaing panlipunan, nakikisangkot sa mga
gawaing panlipunan, sa paglutas ng mga suliranin sa pamayanan at nakikialam sa pagtatatag
ng isang sistemang politikal na may integridad at nagpapatingkad sa dignidad ng bawat tao
sa lipunan at sa politika.
Kailangan ng pamilya ang tulong ng pamayanan upang magampanan nito ang

kaniyang tungkulin sa pamilya at sa kapwa. Ang pamilya at pamayanan ay sumusuporta sa
isa’t-isa at nagtutulungan upang mapunan ang anumang pagkukulang ng bawat panig sa
pagkakaroon ng isang maayos na lipunan. Dahil ang pamahalaan ay may katungkulang
pangalagaan ang karapatan at pangangailangan ng bawat pamilya, kailangan nitong
sumunod sa prinsipyong ito ng pagpupunuan o pagsuporta sa isa’t –isa. Ganoon din ang
pamilya, kailangan din nitong gampanan ang kaniyang mga tungkulin sa pangangalaga sa
mga kasapi nito at makilahok sa mga gawaing nagbibigay serbisyo para sa kagalingang
panlipunan (Dy, M. 2011)

a. Nahihinuha na may pananagutan ang pamilya sa pagbuo ng mapagmahal na pamayanan sa
pamamagitan ng pagtulong sa kapitbahay o pamayanan (papel panlipunan) at pagbabantay
sa mga batas at institusyong panlipunan (papel pampolitikal) (EsP8PB-Ih-4.3)
b. Naisasagawa ang mga gawaing angkop sa panlipunan at pampulitikal na papel ng
pamilya. (EsP8PB-Ih-4.4)
54
Panuto/Pamamaraan:
GAWAIN 1: Ano ang gusto mong maging pagkakakilanlan sa iyong pamilya ng

pamayanang inyong kinabibilanagan? Ipaliwanang at ituloy ang pahayag na nasa ibaba.
Ang Aking Pamilya sa Pamayanan
Gusto kong makilala ang aking pamilya sa aming barangay o lungsod bilang
____________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________.
1. Ano-anong mga katangian kilala ang iyong pamilya sa inyong pamayanan?

__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
2. Ano-ano ang nagagawa ng iyong pamilya sa pagsuporta sa iyong kapitbahayan, paaralan,
o barangay? Kung wala pa, ano sa palagay mo ang maaari niyong gawin para sa iba pang
kasapi ng pamayanan? Maaari ring ibahagi ang mga naobserbahan mong ginagawa ng ibang
pamilya para sa inyong mga kapitbahay.
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
_____________________________________________________________.
55
GAWAIN 2: Bumuo ng isang pananaw ng inyong pamilya. Bigyan ito ng pamagat na “Ang
Bisyon ng Aming Pamilya Para sa Pamayanan.” Ito ay isang paglalarawan ng minimithing
lungsod o pamayanan. Gawin ito kasama ang iyong pamilya. Isulat din ang mga paraan na
iaambag ng iyong sariling pamilya upang makamtan ang bisyon na ito. Gamiting gabay ang
pormat sa ibaba.
Ang Misyon ng Aming Pamilya para sa Pamayanan

Sagabal ba o hindi sagabal ang kahirapan ng isang pamilya sa pagsasakatuparan ng kaniyang
gampanin sa pagpapaunlad ng pamayanan? Pangatwiran ang iyong sagot sa tanong.
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
56
GAWAIN 3: Batay sa iyong palagay at sariling karanasan, tayain ang kakayahan ng iyong
pamilya sa pagsasakatuparan ng kaniyang pananagutan at pagsanggalang sa mga karapatan
ng pamilya.
1. Lagyan ng tsek ang angkop na kolum.
2. Pagkatapos tayain, piliin ang nasa kolum ng mahina at siguraduhing naisama ang mga ito
sa aksiyong gagawin sa bisyon ng iyong pamilya.
May kakayahan ba?
Pananagutan, Maisasakatuparan Ba?
Mahina Katamtaman Malakas
mabuhay at umunlad bilang
pamilya
gamitin ang panangutang
kaugnay sa pagdaloy ng buhay
at pangangaral sa mga anak.
malapit na ugnayang mag-
asawa at sa buhay pamilya.
pagkakaroon ng katatagan ng
pagbubuklod at ng institusyon
ng kasal.
paniniwala at pagpapahayag
ng pananampalataya at ang
paglaganap nito.
arugain ang mga anak ayon sa
tradisyon, relihiyon at cultural
na pagpapahalaga ng pamilya,
na may karampatang
kagamitan, pamamaraan, at
institusyon.
7. Pananagutan sa karapatan, lalo
ng mga mahihirap at maysakit,
na magkaroon ng
pangkatawan, panlipunan,
pampamahalaan, at
pangkabuhayang seguridad.
pagkaroon ng tahanan na
angkop sa buhay pamilya na
may tamang paraan.
57
pagpapahayag at pagkakaroon
ng kinatawan sa mga samahan
upang magpahayag sa mga
kinauukulan at
maykapangyarihan.
bumuo o sumanib sa mga
samahan ng mga pamilya at
institusyon, upang mapadali at
maging tama ang paggawa ng
tungkulin bilang pamilya.
ipagsanggalang ang mga
kabataan, sa pamamagitan ng
sapat na institusyon at mga
batas, mula sa mapaminsalang
ipinagbabawal na gamot,
pornograpiya, alak at iba pa.
isang kanais-nais na libangan
na nagpapaunlad ng buhay-
pamilya at mga
pagpapahalaga.
13. Pananagutan sa karapatan ng
mga matatanda sa isang
karapat-dapat na buhay at sa
isang marangal na kamatayan.
mangibang bansa upang
humanap ng higit na maunlad
na pamumuhay.
Repleksyon:
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
58
Sanggunian:


RexBook Store, Inc.
Susi sa Pagwawasto:
Gawain 1:
Katangiang kilala ang Nagpakita ng iba’t Nagpakita ng Nagpakita ng
iyong pamilya sa iba at tiyak na mangilan-ngilang isang tiyak na
inyong pamayanan? katanagiang kilala tiyak na katanagiang kilala
ang pamilya sa katanagiang ang pamilya sa
sariling pamayanan kilala ang sariling
pamilya sa pamayanan
sariling
pamayanan
Nagagawa ng Makatotohanan ang Hindi gaanong Hindi
pagsuporta sa iyong pamamaraang makatotohanan makatotohanan
kapitbahayan, pagsuporta sa iyong ang ang pamamaraang
paaralan, o barangay kapitbahayan, pamamaraang pagsuporta sa
paaralan, o pagsuporta sa iyong
barangay iyong kapitbahayan,
kapitbahayan, paaralan, o
paaralan, o barangay
barangay
Gawain 2
Bisyon ng pamilya Nagpakita ng iba’t Nagpakita ng Nagpakita ng
para sa pamayanan iba at tiyak na mangilan-ngilang isang tiyak na
bisyon ng pamilya tiyak na bisyon ng bisyon ng
para sa pamayanan pamilya para sa pamilya para sa
pamayanan pamayanan
Mga paraan na Makatotohanan ang Hindi gaanong Hindi
iaambag ng iyong mga paraan na makatotohanan makatotohanan
sariling pamilya iaambag ng iyong ang mga paraan na ang mga paraan
upang makamtan ang sariling pamilya iaambag ng iyong na iaambag ng
bisyon upang makamtan sariling pamilya iyong sariling
ang bisyon upang makamtan pamilya upang
ang bisyon makamtan ang
bisyon
59
Pagsasakatuparan ng Lubusang naipakita Hindi malinaw Walang
kaniyang gampanin ang ang mga hakbang malinaw na
sa pagpapaunlad ng pagsasakatuparan upang hakbang upang
pamayanan ng kaniyang maisakatuparan ng maisakatuparan
gampanin sa kaniyang ng kaniyang
pagpapaunlad ng gampanin sa gampanin sa
pamayanan pagpapaunlad ng pagpapaunlad ng
pamayanan pamayanan
Gawain 3
Kraytirya 5 4 3
Malakas Katamtaman Mahina
Mga pananagutan
na kailangang
maisakatuparan
Inihanda ni:

60

Edukasyon Sa Pagpapakatao: Mga Gawaing Pagkatuto

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Edukasyon Sa Pagpapakatao: Mga Gawaing Pagkatuto

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

8

MGA GAWAING PAGKATUTO

Printed by: DepEd Regional Office No. 02

Address: Regional Government Center, Carig Sur, Tuguegarao City, 3500

Napatutunayan kung bakit ang pamilya ay natural na

Natutukoy ang mga karanasan sa sariling pamilya o

Nauunawaan ang limang antas ng komunikasyon ay

Natutukoy ang mga gawain o karanasan sa sariling pamilya

Nahihinuha na may pananagutan ang pamilya sa pagbuo

Naisasagawa ang mga gawaing angkop sa panlipunan at 50

Panimula (Susing Konsepto)

May Apat na Uri ng Pamilya (Echano, et. al, 2015)

Una: Pamilyang Nuclear- binubuo ng ina, ama at mga anak

Sa tulong ng kagamitang ito, inaasahang matututunan mo ang mga sumusunod na

Kasanayang Pampagkatuto at Koda:

Nasusuri ang pag-iral ng pagmamahalan, pagtutulungan at pananampalataya sa isang

GAWAIN 1: Ako ay Ako Dahil sa Aking Pamilya

3. Mas magiging makabuluhan kung lilikha ka ng isang photo journal sa

4. Matapos ang gawain na ito ay sagutin ang sumusunod na tanong:

a. Ano ang iyong naging damdamin sa pagsasagawa ng gawaing ito?

d. Ano ang ibinibigay ng pamilya na tunay na nakatutulong sa isang indibidwal upang

NOON AT NGAYON Ni: NDCM

I. Puspusang paggabay at pagdidisiplina

II. Tuwing linggo noon ay sama-sama

III. Noon ang haligi at ilaw ay nadadatnan

1. Ano ang inilalarawan ng tula?

2. Ibigay ang mga pagbabagong nararanasan ng pamilyang Pilipino?

3. Anu-ano ang mga kadahilanan ng mga pagbabagong ito?

4. Paano naaapektuhan ang pag-uugnayan at samahan ng pamilyang Pilipino ng mga

2. “Ang mabuting pakikitungo sa pamilya ay daan sa mabuting pakikipagkapwa-tao.” Ano

3. Alin sa mga sumusunod ang pangunahing pamantayan sa paghubog ng isang maayos na

“Ang mga pagpapahalagang natutuhan sa loob ng pamilya ay nakaka-impluwensya sa

Ang natutunan ko sa gawaing ito ay____________________________________________

Nasisiyahan ako sa Gawaing Pampagkatuto na ito dahil ____________________________

Gawain 1 Maaaring magkakaiba ang mga sagot

Husay ng Pagsususri sa lalarawan - 30 puntos

Susi ng Pagwawasto sa mga Tanong

Bognot, Regina Mignon, Comia, Romoualdes, Gayola, Sheryll et al, Edukasyon sa

Punsalan Twila, Gonzales Camila, et.al, Pagpapakatao Batayang Aklat sa Edukasyon sa

Echano Corazon Lamadrid at Ramos Lorelie B. Sandigan ng Pagpapakatao. St. Bernard

Panimula (Susing Konsepto)

1. Ang pamilya ay pamayanan ng mga tao (community of persons) na may maayos na

2. Nabuo ang pamilya sa pagmamahalan ng isang lalaki at babaeng nagpasiyang

6. May panlipunan at pampolitikal na gampanin ang pamilya.

7. Mahalagang misyon ng pamilya ang pagbibigay ng edukasyon, paggabay sa

Ang Pamilya Bilang Huwaran ng Pagpapahalaga

Sa tulong ng kagamitang ito, inaasahang matutunan mo ang mga sumusunod na

Kasanayang Pampagkatuto at Koda

Napatutunayan kung bakit ang pamilya ay natural na institusyon ng pagmamahalan at

Naisasagawa ang mga angkop na kilos tungo sa pagpapatatag ng pagmamahalan at

GAWAIN 1: “TAYAHIN ANG IYONG PAG-UNAWA”

GAWAIN 2: “MAGIC WAND”

GAWAIN 3: “ SWOT ANALYSIS”

Mga Dahilan Kalakasan Kahinaan Oportunidad Banta

Ang pamilya ay Likas na May mga Ang mga Ang kahirapan

“Ang pamilya ay likas na institusyon ng pagmamahalan, pagtutulungan, at

Ang natutunan ko sa gawaing ito ay

Nasisiyahan ako sa Gawaing Pampagkatuto na ito dahil

Ang mga gusto ko pang matutunan sa gawaing ito ay

Rubriks sa Pagbibigay-Puntos sa mga Gawain:

Abad, J. and Fenoy, E. (1998). Marriage: A Path to sanctity. Manila:Sinag-tala Publishers,

Santos, C. etal.(1997). Conjugal Communion: A Theology course on marriage and the

Bognot, Regina Mignon, Comia, Romoualdes, Gayola, Sheryll et al, Edukasyon sa