T.C.

İSTİNYE ÜNİVERSİTESİ
FEN EDEBİYAT FAKÜLTESİ
PSİKOLOJİ BÖLÜMÜ
1.SINIF

İLETİŞİM YÖNTEMLERİ DERSİ

VİZE ÖDEVİ

BÜŞRA DOKUR
200402006

ÖĞRETİM GÖREVLİSİ FATİH CAYMAZ

2021
 PANDEMİ DÖNEMİNDE İLETİŞİM

Tarih boyunca gerek insanlar arasında gerekse diğer canlılar arasında konu olan iletişim halen
olmaya devam etmektedir.1 İletişim, karşılıklı olarak gerçekleşen mesaj alışverişine dayanır. 1
İletişim genel olarak insanoğlu arasındaki düşünce ve duygu alışverişi olarak da ele
alınmaktadır.1 Tarih boyunca hem zorunluluk hem de arzulanan bir unsur olarak vazgeçilmez
bir parçamız haline gelmiştir. İletişim aracılığıyla insanlar birbirlerini daha iyi bir şekilde
anlar, sorunlarını daha iyi bir şekilde aktarır ve çözüm bulur. İletişimin dinamik bir yapısı
olduğu için iletişim biçimleri tarihsel süreç içerisinde gelişip değişmiştir. Teknolojinin
gelişmesiyle günümüzde iletişim daha çok dijitalleşmiştir ve gelişmiştir. Tüm dünya geneline
yayılan COVID-19 pandemisinden dolayı da iletişim unsurlarının nasıl değiştiğine tanık
oluyoruz. İnsanlar arası iletişimde en normal hareketler bile artık yapılamayan bir hale
gelmiştir. Örneğin merhabalaşmak için yapılan tokalaşma hareketi fiziksel temas
gerektirdiğinden ve virüsün yayılma tehlikesinden dolayı yerini değişik şekillerde selamlaşma
almıştır. Bu sebeple insanlarla kurduğumuz samimi iletişim azalmaya başlamıştır. Pandemi
dönemiyle birlikte dijitalleşme süreci hız kazanmıştır. 2 Pandemi döneminden önce de iletişim
şekillerinden olan kitle iletişim araçlarını kullanmamıza rağmen bu olağanüstü dönemde
önemli bir artış olmuştur. İnsanların çoğu normal zamanlarda da medyayı çok önemli bir
konumda tutmaktadır. Özellikle de sosyal medyanın hayatımızdaki yeri ve önemi
yadsınamazdır fakat bu süreçte daha da önemli hale gelmiştir. İnsanlar genellikle gündemi
gazetelerden, haber ajanslarından, televizyonlardan takip ederler fakat olağanüstü durumlarda
medya erişimimiz çok daha etkin ve düzenlidir. Mesela korona virüs haberleri bugünlerde çok
daha ilgiliyle ve merakla takip edilmektedir. İnsanlar haberleri daha dikkatli bir şekilde takip
etmektedir. Normal durumlardan daha fazla haber izleniyor veya gündem takibi
yapılmaktadır. Bunun nedeni ise olağanüstü durumlarda en önemli şey bilginin olmasıdır.
İnsanlara bu dönemlerde doğru ve güvenilir bilgi aktarmak önemlidir. Bazı durumlarda sosyal
medyaya çok yanıltıcı ve yanlış haberler düşüp yayılabiliyor. Bu da halkı panik ve korkuya
teşvik edebiliyor. Bu sebeple insanların bilinçli bir şekilde medyayı kullanabilmesi için
eğitimden geçmeleri gerekmektedir. İnsanların eve kapalı kaldığı bu pandemi sürecinde
televizyona bağımlılıkları önemli derecede artmıştır. İnsanlar bütün gün evde oldukları ve
sıkıldıkları için TV izleme alışkanlığı ve günlük TV izleme süresi artmıştır. Önemli bir kitle
iletişim aracı olan televizyon özellikle de bu pandemi sürecinde insanları eğlendiren, bilgi
veren önemli bir araç olmuştur. Korona virüs salgınında insanlar eve kapandığı için
iletişimleri, çalışma şekilleri ve hayata bakış açıları bile derinden etkilenmiştir. Normal
zamanlarda insanlarla iletişimimizde en sağlıklı iletişim yöntemlerinden olan yüz yüze
iletişimle anlaşırdı. İnsanların beden dili, yüz ifadesi, ses tonu gibi faktörler yüz yüze
iletişiminde çok etkilidir. Pandemi döneminin ise iletişimde bize getirdiği en olumsuz
sonuçlarından biri yüz yüze iletişimi zaman içerisinde azaltmasıdır. İnsanlar artık iş
görüşmelerini, iş sunumlarını, eğitimlerini uzaktan halletmeye başlamak zorunda kaldılar. Her
ne kadar kamera veya telefon ile iletişimi sürdürmeye çalışsalar bile yüz yüzenin vermiş
olduğu samimiyet ve doğallığı vermemektedir. Olumlu yanı ise insanların internet ile ilgili bir
sıkıntıları olmadığını varsayarsak bazı durumlarda mesafe, maliyet gibi engellerin ortadan
kalkmış olmasıdır. Mesela bir iş görüşmesine giderken trafikte zaman kaybı yaşanabilir veya
ulaşılmak istenilen yer çok uzak ve maliyetli bir ulaşım olabilir. Pandemi koşulları bu
engelleri ortadan kaldırmaktadır. Fakat başta denildiği gibi bu durum internet ile sıkıntı
yaşamayan insanlar için geçerlidir. Pandemi süreci birçok fırsat eşitsizliğini de beraberinde
getirmiştir. İnterneti olmayan veya internet ağı güçlü olmayan insanlar iş hayatlarında ya da
eğitimlerinde birçok sıkıntıyı yaşamaktadırlar. Bu yüzden bu süreç herkesin internetinin
olmasını zorunlu kılmaktadır. Yüz yüze iletişimde en önemli etkenlerden biri ise ses tonudur.
Mesajlaşıldığı zaman insanların tam olarak yazdığı mesajlarda ciddi mi veya esprili mi olduğu
anlaşılmayabilir. Bu yüzden de ilişkiler zedelenebiliyor. İletişimde duyulan ses tonu
eksikliğinden bile çok önemli derecede etkilenilebilir. Ayrıca yüz yüze iletişimde insanlar
birbirlerine mesajlaşmada olduğu kadar kırıcı ve sert konuşamayabiliyor. Çünkü insanların
gözlerinin içine bakarak sert sözler sarf etmek yazılı iletişim kadar kolay değildir. Yazılı
iletişimin açığını telefon görüşmeleri yaparak kapatılabilir. En azından ses tonuyla verilen
mesaj daha iyi bir şekilde anlatılır. Salgından dolayı Dünya genelinde ve Türkiye genelinde
eğitim duraksamıştır. Öğrenciler eğitmenleriyle iletişim kurmakta zorluk çekmektedirler.
Özellikle Türkiye’deki eğitimin tamamen uzaktan eğitim olması ve bu eğitimin kalitesinin
çok iyi olmaması öğrenciler açısından zorlu bir süreç olarak geçmektedir. Öğrenciler normal
zamanda sınıflarında öğretmenleriyle rahatça iletişime geçip derslerle ilgili sorularını
sorabiliyorken şimdiki eğitimde bu pek de mümkün olmamaktadır. İnternetin yavaş çekmesi
veya öğrencilerin internet ağı üzerinde utanmaları ve konuşmak istememeleri eğitimde büyük
bir sorun olmaktadır. Bu eksikliklerin sonuçları ise ileriki dönemlerde gün yüzüne çıkacak ve
büyük bir sorun haline gelecektir. Sonuç olarak pandemi sürecinin iletişimi genel anlamda
olumsuz etkilediği yadsınamaz bir gerçektir. En basit örnek olarak insanların virüs sebebiyle
taktığı maskeler sözlü iletişimi zayıflatmıştır. İnsanların maske arkasından konuşmaları
anlaşılmıyor ve iletişim kesintisi yaşanmaktadır. Bu sebeple de insanlar maskelerle dolaştığı
için iletişim minimum seviyede tutulmaktadır. Umarım bu salgın dönemi bir an önce son
bulur ve eski iletişim yöntemlerini kullanmaya devam ederiz.

KAYNAKÇA

1. http://auzefkitap.istanbul.edu.tr/kitap/kok/iletisimbilimiau212.pdf

2. Karanfiloğlu, M , Kara, N . (2020). İletişimin Dijitalleşmesi: Pandemi (COVID-19) ve

Enformasyon Teknolojileri . AJIT-e: Bilişim Teknolojileri Online Dergisi , 11 (42) , 87-
99 . DOI: 10.5824/ajite.2020.03.003.x