Çmimet PROGRAMI BE në

Emra të hije
Në rast nevoje,
vjetër dhe Nazim
intervenim praktika
pas zgjedhjeve Rashidi
të reja  Fq.10

 Fq.2  Fq.4
InfraRed

Koha
|||||||||||||||||||||||||

për
2021
Koha, e premte, 22 tetor

ROBERTO BAKAJ
ÇMIMI “MTV
EMA 2021”

Koha
DUA LIPA
Fitoret ia dedikoj në garë me
www.koha.mk

Justin
Shqipërisë Bieber e
Jeton në Gjermani
dhe merret me boks. Doja Cat
Ka fituar shumë tituj Televizioni i famshëm i mu-

KOHA për
dhe vazhdon të zikës MTV, ka bërë të ditura
të

ndeshet duke bërë mërkurën nominimet për

ngjarjen e përvitshme të
kështu krenar gjithë ndarjes së çmimeve “MTV
Eu-
që
shqiptarët. Roberto rope Music Awards 2021”,
Bu-
këtë vit do të zhvillohet në
Bakaj vjen në një dapest të Hungarisë,
intervistë për gazetën ndërkohë që do të transme-
të
tohet direkt në 180 shtete
KOHA duke treguar botës. Në mesin e shumë
em-

mbi karrierën e tij rave të famshëm të nominuar

edhe
për shumë çmime, është
ai i këngëtares së famshme
Bisedoi: Blerand REXHEPI nga Kosova, Dua Lipa. Dua
Koha një
është nominuar në vetëm
e kategori, që është kategoria
KOHA: Cilat ishin ndjesitë
në ring? dhe ai “Best Pop”. Në këtë kategori,
tua, para se të ngjiteshe vëllai që merremi me sport 25-vjeçarja do të garojë për-
Ndjesitë e mia janë normal na jep mbësh- problematik.
që në Qershor të vitit të ardhshëm ga-
si
të hy në risa populli shqiptar KOHA: Cili është mesazhi ballë emrave të famshëm
përderisa marr guximin gjerman, shumë
tetje më të madhe në ring. fëmijë- ron për kampion e

InfraRed
fitoj dhe një kampion si ti, i drejton Justin Bieber, Ed Sheeran
ring dua të them se do KOHA: Kujt ia dedikon fitoret? shpejtë do të futet dhe vëllai
tjetër
nuk e mendoj humbjen
e as ve apo të rinjve që ëndërrojnë në boks njëjtë si ne. Doja Cat.
Fitoret ia dedikoj Shqipërisë Votimi është hapur dhe do
të
kundërshtarin. në Gjermani këtë sport? KOHA: Në vendlindjen tënde Këtë
si e time, unë ndeshem Të rinjtë duhet të mësojnë
më
kthehesh për pu- zgjasë deri më 10 nëntor.
KOHA: Kundërshtarin gjithmonë familjes time si të presin kur më së shumti
por fitoret shumë në shkollë, të
dëgjojnë vit këngëtari me
konsideroje?
me dhe shqiptarëve. prindërit dhe ai që ka mundësitë
të shime? nominime është Justin Bieber,
Çdo kundërshtar e marr KOHA: Si ishte Roberto fëmijë Unë jam rritur në një fshat
të
respekt sepse kur ngjitemi merret me ndonjë sport sepse pasur respektin në gjithsej 8 kategori, duke
shumë si temperament? dhe kam për
deri në apo adoleshent dhe plot shën- Lezhës përfshirë është kategorinë
në ring jemi të barabartë kanë sporti është i mirë më të madh atje, më përkrahin
Gjithmonë që i vogël më “Këngën e Vitit”. Pas tij, me
më
përfundim të ndeshjes. do bëhem i fortë det. kthehem dhe
ty të thënë se një ditë në shumë sa herë që së shumti nominime prijnë
KOHA: Ç’do të thotë për për sport dhe KOHA: Jeni disa persona ua kushtoj atyre.
fitosh në sepse kam lindur me këtë sport. çdo titull edhe Doja Cat e Ed Sheeran.
ndeshesh e jo vetëm, të që familje që merreni KOHA: Po një ëndërr në sirtar,
ngadalë po ua vërtetoj njerëzve teje, ky emërues i përba- Në mesin e të nominuarve
një vend jashtë Shqipërisë? dhe e kuptoj Sipas
i a e ke?
kanë pasur të drejtë është një predispozicion janë edhe këngëtaret e famsh-
Normal ndjesitë janë ndryshe shumë dhe me shkët, Ëndrra ime është të bëj
një
huaj, do vetë por stërvitem thjesht rastësi e, me Lady Gaga e Taylor Swift.
kur ndeshesh në vend të Si adole- juaji si gen apo ndeshje të madhe në Shqipëri
cilin
punë ia dal gjithmonë. ka ndjekur pasionin e MTV EMA 2021 do të mbahet
doja në Shqipëri por mundësitë shent kam qenë i urtë dhe punën secili nga ju do qytet qoftë, të ndeshem
për një
kam më 14 nëntor.
nuk janë dhe në Gjermani më ka pro- vet me përkushtim? dhe titull atje.
shteti time por kur dikush Në familjen time jemi unë
mundësitë më të mëdha, nuk kam qenë i butë pak //////////////
de- vokuar ///////////////////////////////////
gjerman na përkrah më shumë
///////////////////////////////////
//////////////////////////////////
//////////////////////////////////
///////////////////////////////////
//////////////////
///////////////////////////////////

Miley Cyrus thotë se

///////////////////////////////////
//////////////////////////////////

Gold Ag do të bëhet edhe

njerëzit e pyesin: “Pse
gazetar!
Reperi i njohur dhe mjaft
i da-
Agushi -
tingëllon si burrë?”
shur për publikun Arian reagi- vitje vokale apo
thjesht duke vazh-
Gold Ag ka nisur vitin e dytë
të stu- Miley Cyrus ka folur për time,
si duar të përmirësoj karrierën
dimeve në një kolegj privat
në Ko- met me të cilat është përballur qenë për: ‘Pse tingël-
muzikës. gjithmonë ka njerëz që më thonë: "Do
sovë dhe këtë e ka bërë
të ditur këngëtare në industrinë e nuk mundeni të kaq shumë
Ball", lon si burrë? Pse të na duhet të sjellim një
këngëtar

 Fq.12-15
përmes një postimi në Instagram. Këngëtarja e hitit "Wrecking oktavën e lartë të "Party in
e Metallicas, Lars këndoni ato pjesë të larta". Ajo
Ai studion në degën e gazetarisë dytë. Kujtojmë se Gold Ag është foli me bateristin shkruan për të goditur
the USA" më?'", tha ajo, ka regji-
ku mesa duket ka qenë
i sukses- për në revistën Interview dhe zbuloi se gjatë pandemisë
që njihet për Ulrich se herë pas People. shumë
ka nisur një nga reperët ku gjatë bisedës ajo zbuloi struar këngët në shtëpi më
shëm vitin e parë dhe tani këngët me motive patriotike, "Zëri im është se si e përfaqësoj dhënë
për zërin e saj të se në studio, dhe kjo i ka
vitin e dytë. Në foton e publikuar së fundmi ka publikuar dhe here merr kritika veten time. Kështu shprehem," hapësirë të eksperimentoj.
am-
në Instagram ai shihet brenda e cila është pritur ulët. stër- shpjegoi Cyrus. "Kam
punuar me
shihet këngën “Kuksi”, "E gjithë jeta ime, qoftë në
bienteve të universitetit i cili
Viti i mjaft mirë nga publiku.
mjaft i lumtur dhe shkruan:

0 0
E PËRDITSHME INFORMATIVE Viti XV • Numri 4374• e premte, 22 tetor 2021 9 c |17 c 15 DEN

FORUM
TETOVA, TEST PËR QËNDRUESHMËRINË E QEVERISË
A e ka
humbur BE-ja
Ballkanin
Perëndimor? Arifin apo Kasamin,
kjo është çështja!
Bashkimit Evropian mbetet part-
neri dhe investitori kryesor treg-
tar në vendet e Ballkanit Perëndi-
mor. Por dështimi për të rritur
angazhimin në këtë rajon, si dhe
për të mbajtur premtimin e zgje-
rimit, do të ketë... Fq.11

RAJON
Në Serbi, BE
investon më
shumë se sa
në Shqipëri
dhe Kosovë
së bashku Fq.7

GLOBI
Analistët thonë se kryeministri Zaev ditëve në vazhdim, përpos betejës për të fituar komunat ku
Grushti i kandidatët e partisë së tij garojnë, do të përballet edhe me sfidën e kalkulimeve për të ruajtur
stabilitetin e qeverisë, për shkak se për shumicën parlamentare, çdo votë e deputetëve është e
Merkelit rëndësishme Fq.3
kundër
"babait" të ////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

saj politik Fq.8 Mbi 100 mijë të papunë, prej tyre 25 doktorë
Shkup, 21 tetor - Situata e krijuar me virusin ko-
rona ka rritur numrin e të papunëve gjithandej
dhe për më shumë se një vit numri i të papunë-
ve është rritur dukshëm. Personat që kanë
humbur punën vijnë nga profile të ndryshëm,
duke filluar nga muratorët dhe deri te doktor
shkencash. Në vendin tonë në bazë të stati-
stikave të fundit nga Agjencia e Punësimit,
numri i përgjithshëm i të papunëve është
135.605 persona. Ndërsa nga numri i përgjith-
shëm i të papunëve 25 prej tyre janë doktor
shkence – nga këta 14 janë nga Shkupi, katër
nga Tetova, tre nga Manastiri dhe nga një i pa-
punë doktor shkence janë nga Kumanova,
Kërçova, Velesi dhe Radovishi. Ndërkohë sa i
përket personave tjerë të pa punë afër 737 per-
sona janë me master të cilët nuk kanë
marrëdhënie pune, prej të... Fq.5
2 AKTUALE
Nga Qeveria thonë se
përderisa po zgjat
procesi zgjedhor, nuk
lejohen masa të
ndryshme siç janë
intervenimet nga arka e
shteti, ndërsa masa të
tilla në rast nevoje do të
miratohen pas
përfundimit të
zgjedhjeve lokale apo
pas një nëntorit
Koha Fisnik PASHOLLI
Shkup, 21 tetor - Shteti të ndërmarrë
masa më të shpejta për të zbutur
rritjen e madhe të çmimeve. Afari-
stët vlerësojnë se mund të ngrihen
çmimet e karburanteve për së
paku një muaj siç veproi Kroacia
apo edhe të ngrihen çmimet e ar-
tikujve themelor ushqimor për 30
apo 60 ditë. Vlerësohet se mund
të intervenohet me heqjen dorë
nga akciza, TVSH, apo edhe të in-
tervenohet nga rezervat e shtetit.
Vlerësohet se inflacioni nuk do të
rritet më shumë se 3 për qind, dhe
vjen kryesisht si rrjedhojë e mallra-
ve nga importi si ushqimi dhe
energjia. Nga Qeveria thonë se
përderisa po zgjat procesi
zgjedhor, nuk lejohen masa të
ndryshme siç janë intervenimet
nga arka e shtetit, ndërsa masa të
tilla në rast nevoje do të miratohen
pas përfundimit të zgjedhjeve
lokale apo pas një nëntorit. Pritet
që të zbutet tronditja e paralajmë-
ruar në sektorin energjetik me ten-
derin që do të sigurojë prodhim të
mjaftueshëm të energjisë elektrike
përgjatë dimrit, ku të enjten do të
shpallet fituesi nga ofertat e më
shumë kompanive nga rajoni, prej
të cilave do të blihet qymyr për ne-
vojat e kapaciteteve kryesore të
prodhimit të rrymës në vend, krye-
sisht nga Termocentrali i Manasti-
rit, dhe pjesërisht nga Termocen-
trali i Osllomesë.
ÇMIMI I NAFTËS RRIT EDHE
ÇMIMET TJERA
Nga Shoqata e Transportuesve
thonë se rritja e çmimeve të karbu-
ranteve të naftës do të ndikojë
edhe në harxhimet e transportue-
sve. Sipas Biljana Muratovska nga
shoqata e transportuesve Makam-
Trans, çdo shtrenjtim i karburante-
ve sjell edhe më pak të holla për të
ardhurat e vozitësve, apo për
blerjen e mjeteve të reja transpor-
tuese. Problem shtesë për kompa-
nitë e transportit është edhe ofer-
ta e madhe e transportit me
kamionë nga njëra anë, dhe kërke-
sa që akoma nuk po kthehet në
normalitetin e kohës para pande-
misë, andaj edhe çmimet nuk
mund të lëvizin. Një pjesë e taksi-
stëve në qytetin e Shkupit në
ndërkohë kanë bërë të ditur se nuk
do të ketë shtrenjtim të transportit
me taksi, por pritet që të anulohen
lirimet e ndryshme për pasagjerët.
Nga Ndërmarrja e Transportit Ur-
Koha, e premte, 22 tetor 2021
SI TË ZBUTEN RRITJET E ÇMIMEVE
Në rast nevoje, intervenim
pas zgjedhjeve
ban në Shkup, thonë se nuk pritet një rritje me një lak të lartë të çmi- nit që edhe nuk e kemi përmes meve më të larta të energjisë dhe
shtrenjtimi i shërbimeve të tyre meve që arriti kulmin në fillim të masave si ngrirja e çmimeve", kon- mospërputhja midis ofertës dhe
për pasagjerët. muajit maj të këtij viti e përcjellë staton Arizanov. kërkesës pritet të mbaroj në vitin
Kohë më parë, ministri i Eko- me ulje tejet të madhe të të njëjta- 2022. Për më tepër, asnjë nga këta
nomisë, Kreshnik Bekteshi theksoi ve në muajin qershor të këtij viti, NDËRPRERJET NË ZINXHIRËT faktorë nuk do të reagojë ndaj
se ekzistojnë më shumë mekaniz- që sipas tij nuk lënë hapësirë që të GLOBAL TË FURNIZIMIT ndryshimeve në politikën mone-
ma në rast të rritjes tejet të madhe frikësohemi nga inflacioni. Sipas Në ndërkohë, Fondi Monetar tare. Megjithatë, bankat qendro-
të çmimeve siç janë intervenimi tij, edhe shtrenjtimet e fundit të Ndërkombëtar pret që inflacioni re, përfshirë edhe Bankën Popullo-
nga rezervat shtetërore, apo energjenseve si qymyri, gazi naty- në Maqedoninë e Veriut në vitin re, do të duhet të monitorojnë me
ngrirja e çmimeve të caktuara në ror apo nafta udhëzojnë se bëhet 2021 të arrijë 3.1 për qind dhe në vi- kujdes zhvillimet për tu siguruar
raport me importin e lëndëve të fjalë për inflacion. Mirëpo nafta e tin 2022 , të zvogëlohet në 2.2 për se pritshmëritë më të larta të
para dhe repromaterialeve si dhe papërpunuar dhe gazi natyror qind. Në takimin e fundit të guver- mundshme për inflacionin nuk do
prodhimeve që prodhohen dhe bëjnë pjesë në treguesit me vone- natores së Bankës Popullore Anita të shkaktojnë rritje të zgjatur të
shiten në tregun vendor, anulimin së, andaj edhe bazuar nga ngjarjet Angellovska Bezhovska me kreun e pagave.
nga pagesa e kompensimeve të në të kaluarën mund të thuhet se Misionit të FMN-së, u theksua se Me politikën e lehtësuar mo-
ndryshme si doganat, interveni- pas një rritje të tillë të energjen- lëvizjet aktuale të çmimeve në Ma- netare, si dhe me të gjitha vendi-
met nga arka e shtetit etj. Në seve mund të pritet së shpejti që qedoninë e Veriut janë në për- met dhe masat e ndërmarra që
ndërkohë analisti ekonomik Bl- edhe ato të ndjekin uljen e çmi- puthje me zhvillimet globale. nga shpërthimi i krizës së koronës,
lazho Arizanov, thotë se nuk duhet meve të lëndëve të para industria- Nxitësi më i madh i rritjes së fundit Banka Popullore kontribuon duk-
që rritja e madhe e çmimeve të ba- le që ndodhi para pesë muajsh. të inflacionit janë çmimet globale shëm në mbështetjen e stabilitetit
razohet me inflacionin. Në tregjet "Rritja e tanishme e energjen- të energjisë, veçanërisht të naftës financiar dhe ekonomisë së Maqe-
botërore qysh në pranverë u para- seve nuk ka një bazament të fuqi- dhe gazit. Në të njëjtën kohë, ndër- donisë së Veriut në tërësi. Në ciklin
qit një panik i rrejshëm rreth in- shëm, nuk bazohet në rritjen e prerjet në zinxhirët global të furni- e parashikimeve të muajit prill
flacionit të mundshëm, për shkak qëndrueshme të kërkesës agrega- zimit dhe mbingarkesa po bëjnë kemi projektuar shkallë të infla-
të shtrenjtimeve ciklike të çmime- te dhe rritjen ekonomike, andaj presion mbi çmimet e mallrave të cionit prej 2.2 për qind, që pritet
ve të lëndëve të para kryesore in- edhe mund të presim korrigjim të qëndrueshëm të konsumit, të ketë rritje të butë pas parashiki-
dustriale. Ai shton se në bursat vë- saj në vjeshtë. Pra, nuk duhet nxi- veçanërisht pas rimëkëmbjes së meve për lëvizjen e çmimeve të
rehet tek të gjitha lëndët kryesore tuar mesa për kontrollin e inflacio- shpejtë të kërkesës. Efekti i çmi- energjisë dhe ushqimeve në ciklin
e ardhshëm të projeksioneve mak-
DOBËT ME ADMINISTRATËN TATIMORE roekonomike që janë në përfun-
dim e sipër thekson guvernatorja
Në fushën e tatimit, shteti është mesatarisht i për tatimpaguesit. Gjithashtu të fillojë për Angellovska Bezhovska. Pra infla-
përgatitur, vlerëson Komisioni Evropian (KE) në përgatitje mekanizmi për zbatimin efektiv të cioni pritet të mbetet në korniza
Raportin e fundit për avancim në eurointegrime. shkëmbimit automatik të informacionit tatimor me të matura, edhe sipas parashiki-
Është arritur, qëndron në Raport, avancim i caktuar vendet anëtare të BE-së në harmonizim me meve të FMN-së. Lidhur me stabi-
në uljen e barrës administrative për tatimpaguesit Standardin global të OECD. Në raport, ndër të tjera, litetin e denarit, guvernatorja
dhe përmes ndërtimit të shërbimeve për e-tatime. theksohet se me ndryshimet e Ligjit për Tatimin e
thekson se strategjia optimale
Pasi nuk janë zbatuar të gjitha rekomandimet nga vlerës së shtuar (TVSH) vendoset shkallë
Raporti për vitin 2020, vitin e ardhshëm, thekson preferenciale tatimore prej 5 për qind për zanatet
është strategjia e mbajtjes së kur-
KE-ja, vendi veçanërisht duhet në mënyrë shtesë ta dhe një normë preferenciale të taksës prej 10 për sit stabil devizor, si rrjedhojë e
përmirësojë kapacitetin e administratës tatimore qind për restorantet dhe shërbimet e hotelierisë (pa strukturës së ekonomisë vendore.
me zbatim efikas të Strategjisë për reformë të përfshirë pijet alkoolike) . Dispozitat e paraqitura të Që të mundet të mbahet kjo stra-
sistemit tatimor për vitin 2021-2025 që është përjashtimit nga taksat për donacionet në lidhje me tegji, rëndësi kryesore kanë rezer-
miratuar në dhjetor të vitit të kaluar. Kovid-19 do të qëndrojnë në fuqi deri në fund të vat e devizave, ku niveli i tyre në
Rekomandohet të zhvillohet sistem i ri i integruar TI vitit. Theksohet edhe se ka vonesë në procesin e bazë të standardeve ndërkombë-
tatimor të Drejtorisë për të ardhura publike për rimbursimit të TVSH-së, pasi vetëm 38 për qind e tare po mbahet në nivel solid të
përmirësimin e menaxhimit me rreziqet për kërkesave kthehen brenda afatit ligjor, por tashmë lartë, konstaton Angellovska
harmonizim dhe zgjerim shtesë të e-shërbimeve vonesat e gjata janë më të rralla. Bezhovska.

Paraqitja e
të sëmurëve
për votim,
deri më
23 tetor
Shkup, 21 tetor - Komisioni Sh-
tetëror i Zgjedhjeve (KSHZ)
informoi se personat të cilëve
u është pranuar e drejta e
votës si të sëmurë dhe të pafu-
qishëm, këtë të drejtë do ta
realizojnë edhe në rrethin e
dytë zgjedhor, në të njëjtën
mënyrë dhe me kushte të njëj-
ta. Për rrethin e dytë mund të
parashtrohen edhe kërkesa të
reja nga votuesit për realizi-
min e të drejtës së votës si per-
son i sëmurë ose i pafuqi-
shëm, theksojnë nga KSHZ-ja.
Kërkesa të reja do të duhet të
parashtrojnë edhe personat
me Kovid-19 dhe në izolim.
Afati i fundit për paraqitjen e
aplikimeve të reja për ushtri-
min e së drejtës për të votuar
si person i sëmurë dhe i paaftë
është 23 tetori, deri në orën
24:00.
Votuesit që duan të ushtrojnë
të drejtën e tyre për të votuar
një ditë para ditës së caktuar
për votim, si person në karan-
tinë shtëpiake për shkak të te-
stit pozitiv të KOVID-19 dhe
person i cili është dënuar me
izolim, kërkohet të paraqesin
një kërkesë e re Komisionit
Komunal Zgjedhor.për votim.
Afati për parashtrimin e
kërkesave të reja për realizi-
min e të drejtës së votës si
person në karantinë shtë-
piake për shkak të testit pozi-
tiv të Kovid-19 dhe personit të
cilit i është caktuar masa e ve-
tizolimit është deri më 25 te-
tor deri në ora 24:00.
OSMANI KOMENTON DOKUMENTIN E PROGRESIT
Raporti i KE-së, sinjal i qartë për fillim të negociatave
Shkup, 20 tetor - Komisioni Evro-
pian (KE) me Raportin e sivjetmë,
por edhe me komunikimin e tij
strategjik në raport me pakon e
zgjerimit, dërgon sinjal të fuqi-
shëm dhe të qartë se politika kredi-
bile e zgjerimit mbetet investimi
kryesor gjeostrategjik në paqe, sta-
bilitet, siguri dhe zhvillim ekono-
mik në të gjithë Evropën. Me notat
pozitive nga ana e Komisionit Evro-
pian për vendin, në raport me të
gjithë parametrat vjen edhe thirrja
e pahamendshme drejt vendeve
anëtare, pa anulim të mëtejmë të
kryejë diskutimet për mbajtjen e
Konferencës së parë ndërqeverita-
re e cila duhet të mbahet sa më sh-
AKTUALE
Analistët thonë se
kryeministri Zaev ditëve
në vazhdim, përpos
betejës për të fituar
komunat ku kandidatët e
partisë së tij garojnë, do
të përballet edhe me
sfidën e kalkulimeve për
të ruajtur stabilitetin e
qeverisë, për shkak se për
shumicën parlamentare,
çdo votë e deputetëve
është e rëndësishme
Koha Xhenur ISENI
Shkup, 21 tetor - Në Tetovë, ko-
munën më të madhe të banuar me
shumicë shqiptare, në balotazh do
të përballen kryetarja aktuale Teu-
ta Arifi nga BDI dhe Bilall Kasami
nga Lëvizja BESA. Dallimi në vota
në raundin e parë të zgjedhjeve në
mes të dy kandidatëve ishte 600
vota. Për fitoren e cilitdo prej këty-
re kandidatëve, vendimtare pritet
të jenë votat e socialdemokratëve
dhe atyre të VMRO-së. Kryemini-
stri Zoran Zaev ka deklaruar se
nëpër komuna do të mbështesë
partnerët e koalicionit. Në koalicio-
nin qeverisës, aktualisht bën pjesë
BDI e Ali Ahmetit dhe Lëvizja BESA.
E në rastin e Tetovës, ai thotë se do
t'i lë votuesit të votojnë sipas
bindjeve të tyre.
Analistët megjithatë thonë se
kryeministri Zaev, këto ditë, përpos
betejës për të fituar komunat ku
kandidatët e partisë së tij garojnë
në raundin e dytë, do të përballet
edhe me sfidën e kalkulimeve për
të ruajtur stabilitetin e qeverisë, për
shkak se për shumicën parlamen-
tare, çdo votë e deputetëve është e
rëndësishme. Por, megjithatë ata
janë të mendimit që në fund, krye-
ministri do të përcaktohet të mbë-
shtetë kandidaten e BDI-së, Teuta
Arifi. Politologu Ejup Berisha sh-
prehet se Tetova është vatra shumë
e nxehtë politike jo vetëm e subjek-
teve politike shqiptare, por edhe e
pejtë gjatë kohës së Presidencës
sllovene me BE-në. Kjo siç vlerë-
son shefi i diplomacisë, Bujar
Osmani në profilin e tij në Fejsbuk,
janë pjesë e shtatë pikave kryesore
të politikës së jashtme nga Rapor-
ti i Komisionit Evropian për Repu-
blikën e Maqedonisë së Veriut për
vitin 2021 prezantuar dje në PE në
Strasburg.
Ai ka shtuar se Maqedonia e
Veriut vazhdon t’i plotësojë krite-
ret për hapjen e negociatave dhe
kjo Qeveri publikisht demonstroi
vullnetin e fortë për të përparuar
në rrugëtimin drejt BE-së. “Vendi
mban tempin e përhershëm dhe
vendimtar në avancimin e refor-
Koha, e premte, 22 tetor 2021
TETOVA, TEST PËR QËNDRUESHMËRINË E QEVERISË
Arifin apo Kasamin,
kjo është çështja!
subjekteve politike maqedonase
në këto zgjedhje. Ai thotë se rezul-
tatet e këtyre zgjedhjeve janë tre-
gues të përkrahjes politike te parti-
ve politike në pushtet dhe në
opozitë. "Pas çdo cikli zgjedhorë
varësisht prej rezultatit të
zgjedhjeve që ka një subjekt politik
apo një grupim subjektesh pjesë-
marrëse në zgjedhje, lindin apeti-
tet për të kërkuar ose rikonfigurim
të shumicës parlamentare ose ato
kërkojnë zgjedhje të parakohsh-
me. Nëse i kujtohet opinionit lide-
ri i opozitës maqedonase Hristijan
Mickoski ka kohë që paralajmëron
rikonfigurim të shumicës parla-
mentare, por këto paralajmërime
deri tani kanë mbetur vetëm fjalë
apo dëshira të kota tani për tani.
Mickoski akoma vazhdon me një
paralajmërim të tillë për mundë-
sinë e rikonfigurimit të shumicës
se tanishme parlamentare i trimë-
ruar nga rezultati volitshëm i parti-
së së tij në rrethin e parë të
zgjedhjeve lokale. Pritet ta shohim
rezultatin e rrethit te dytë dhe pa-
staj të shohim se a do ta realizoj në
realitet Mickoski paralajmërimin
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
mave të BE-së dhe intensifikon
përpjekjet për rezultate të duksh-
me. Në këtë drejtim shkon edhe
harmonizimi me politikën e jasht-
me dhe të sigurisë së BE-së, duke
mbërri në 96 për qind në gusht të
vitit 2021, në krahasim me 94 për
qind sa ishte në vitin 2020”, ka shk-
ruar Osmani. Komisioni Evropian
konstaton, thekson ai, progres se-
rioz në bisedimet me Bullgarinë
dhe raportin që ka Maqedonia e
Veriut për këtë çështje.
Komisioni si hapa të rëndësi-
shëm i llogaritë, thekson ministri,
vizitën e tij të parë në Sofje si mini-
stër, pastaj vizitat e kryeministrit,
takimin e presidentëve, takimet e
3
Besa me katër deputetët e saj
mund ta lëshojë qeverinë dhe
humbet shumica në kuvend, përsë-
ri llogaria e thjeshtë thotë se ato
katër janë më lehtë të rikuperue-
shëm se sa 15 deputetët e BDI-së.
Prandaj, mendoj se përkrahja e
LSDM për Teuta Arifin në Tetovë
është e domosdoshme në radhë të
parë për arsye të interesit të tyre e
jo aq të BDI-së. Nëse ndodh që Teu-
ta Arifi ta fitojë mandatin sigurisht
se minimum do të ketë hatërm-
betje te Besa, por megjithatë seci-
për rikonfigurim të shumicës parla- li duhet të ketë parasysh që të sh-
mentare. Them se në RMV në poli- trojë kërkesa në përputhje me
tike nuk kemi respektim primesh peshën që ka. Përndryshe, bëhen
dhe të rregullave reale prandaj unë gabime në hapa. Hipotetikisht,
si politolog nuk mund të flasë me nëse ndodh që Bilall Kasami pas
sigurinë më të madhe se a do të kësaj të sillet në mënyrë që ta ven-
jetë Tetova test për qëndrueshmë- dojë interesin e vet personal para
rinë e Qeverise. Po të flitej për shtet partisë, atëherë fundi i karrierës së
ku respektohen parimet demokra- tij politike do të jetë eventual.
tike atëherë Tetova do te duhej të Ndërsa, mbrëmë sekretari i
ishte test, por kur flas për funksio- përgjithshëm i Lëvizjes BESA, Arja-
nimin e sistemit politik të RMV-së, nit Hoxha në një paraqitje televizi-
unë kam rezerva", ka deklaruar Ejup ve, në pyetjen se a është dakord që
Berisha, politolog. në këmbim të mbështetjes për Te-
Nga ana tjetër, analisti politik tovën, ta dorëzojë postin e mini-
Faton Aliti mendon se Zoran Zaev strit një kuadri të Aleancës për Sh-
aktron hallin e madh që kinse ka qiptarët dhe Alternativës, ai tha se
në lidhje me përkrahjen e ndonjë- për ta fituar këtë qytet, është i gat-
rit nga kandidatët në Tetovë . Sipas shëm ta lë postin në qeveri. “Për ta
tij llogaria më e thjeshtë zgjedho- fituar Tetovën nesër jam i gatshëm
re thotë se pa 26.300 votat e BDI-së ta lë Ministrinë e Bujqësisë”, tha
në nivel të qytetit të Shkupit janë Hoxha. Raundi i parë i zgjedhjeve
domosdoshmëri për gjasat e fito- lokale nga misioni i OSBE-ODIHR,
res së Petre Shilegov. Aliti rikujton janë vlerësuar si të qeta dhe de-
se Lëvizja Besa ka vetëm 2.300 vota mokratike, por ky mision ka thënë
në këtë rang. "Mandej, Besa me se ka pasur disa probleme gjatë vo-
25.000 votat që grumbulloi në li- timit, kryesisht me fingerprint-in
stat e saj për këshilltarët komunal për votim, shumë prej të cilëve
nuk e arsyetoi pjesën që ka në ek- ishin jashtë funksionit që në nisjen
zekutiv. Sa i përket momentit se e procesit të votimit më 17 tetor.
mbajtura të Komisionit për histo-
rinë e kështu me radhë. Nëpër ko-
mentet e Komisionit Evropian janë
valorizuar përpjekjet tona dhe kjo
është shumë e rëndësishme, pran-
daj na le derën hapur të kërkojmë
mbështetjen nga miqtë tanë edhe
periudhën që vijon. Tejkalimi i dal-
limeve midis Bullgarisë dhe Ma-
qedonisë së Veriut mbetet prioritet
edhe për Komisionin që tregon,
thekson Osmani, se Unioni nuk do
t’i lë këto çështje të pazgjidhura. më shpejtë që është e mundur, pas
“Në përputhje me konkluzionet e miratimit të kornizës negociuese
Këshillit të BE-së, Komisioni e të Këshillit dhe para përfundimit të
vazhdon domosdoshmërish këtij viti në kuadër të presidencës
punën përgatitore dhe e pret Kon- sllovene”, shton Osmani në posti-
ferencën e parë ndërqeveritare sa min në profilin e tij në Fejsbuk.
4 AKTUALE
E kënaqur nga rezultatet
e vitit të kaluar Ministria
e Kulturës ka vendosur që
të lërë të pandryshuar
emrat e anëtarëve të
komisioneve të
mandatar vitin e kaluar.
Përveç disa lëvizjeve të
vogla në disa sektorë si i
ai ndërkombëtar, ku janë
emëruar anëtarë të rinj,
kryetarët e komisioneve
kanë ngelur të njëjtë,
ndërsa në veprimtarinë e
Muzikës janë shtuar edhe
dy anëtarë, duke e çuar
në pesë numrin e
përgjithshëm të tyre
Koha Evis HALILI
Shkup, 21 tetor - Dhjetë ditë përpara
skadimit të afatit për konkurset vje-
tore të Ministrisë së Kulturës janë
fiksuar përbërjet e komisioneve që
do të merren me shqyrtimin e
projekteve dhe aplikimeve. E këna-
qur nga rezultatet e vitit të kaluar,
Ministria e Kulturës ka vendosur që
të lërë të pandryshuar emrat e anë-
tarëve të komisioneve të mandatar
vitin e kaluar. Përveç disa lëvizjeve të
vogla në disa sektorë si i ai
ndërkombëtar, ku janë emëruar
anëtarë të rinj, kryetarët e komisio-
neve kanë ngelur të njëjtë, ndërsa
në veprimtarinë e Muzikës janë sh-
tuar edhe dy anëtarë, duke e çuar në
pesë numrin e përgjithshëm të tyre.
Botimet dhe Muzika, për shkak të
numrit të madh të aplikimeve dhe
për rrjedhojë edhe të buxhetit më
FILIPÇE PËR TESTIMIN E FËMIJËVE NË SHKOLLA ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Asnjë nxënës nuk është pozitivë ndaj Kovid-19
Shkup, 21 tetor - Ministri i Shëndetë-
sisë, Venko Filipçe dje deklaroi se
beson deri në fund të javës do të
testohen ndaj Kovid-19 rreth 500
fëmijë, duke e pasur parasysh di-
namikën me të cilën arrijnë aprovi-
met nga prindërit. “Po testohen fë-
mijë në shkolla të mesme në
Shkup dhe në shumë shkolla fillo-
re në më shumë qytete. Deri më
tani nuk ka arritur test pozitivë për
asnjë fëmijë në shkolla, në ato fil-
lore apo të mesme, që është shenjë
e shkëlqyeshme. Por të presim se
akoma është herët. Ata prindër që
nuk japin aprovim, shkohet me al-
ternativë me fëmijë tjetër nga pa-
PAK DITË NË MBYLLJEN E KONKURSEVE TË PROGRAMIT 2022
Emra të vjetër
dhe praktika të reja
të lartë që u akordohet janë të vet-
met ku komisionet kanë me nga
pesë anëtarë, në vend të tre anë-
tarëve si në komisionet e tjera.
Konkurset vjetore për realizmin
e Programit me interes nacional në
kulturë në të shtatë kategoritë e
konkurrimit - Arteve vizuale, arki-
tekturës dhe dizajnit - Folklorit -
Muzikës dhe aktivitetit muziko ske-
nik - Dramës, Literaturës dhe boti-
mit - Projekteve interdisiplinore -
Mbrojtjes së trashëgimisë kulturo-
re, si edhe bashkëpunimi
ndërkombëtar janë shpallur në fil-
lim të këtij muaji dhe do të zgjasin
deri më mesditën e 6 nëntorit.
Aplikimi këtë vit bëhet për herë të
parë në formë elektronike, por sh-
qyrtimi i projekteve nuk do të bëhet
sipas kësaj praktike, si ndodh për
shembull në Qytetin e Shkupit. Çdo
komision do të duhet që të printojë
ralelja në përputhje me metodo-
logjinë. Deri më tani nuk ka rezi-
stencë, por besoj që do të ketë.
Apeloj që prindërit të jenë të vetë-
dijshëm se me marrjen e shtupës
nuk ka rrezik dhe si metodë shumë
do të mësojmë për gjendjen me
epideminë tek ne”, tha Filipçe.
Në lidhje me skriningun për të
sëmurit kronik, tregoi se për skri-
ningun bisedohet me përfaqësue-
sit e OBSH-së dhe do t’i kyçin edhe
ekspertët e tyre dhe do të vazhdoj
për kohë më të gjatë. “Nuk është
kjo analizë që mund ta kryejmë
për kohë të shkurtë, as nuk është
diçka që mund ta mësojmë për
Koha, e premte, 22 tetor 2021
aplikimet e dorëzuara online në fa-
qen zyrtare të MK, mënyrë kjo që
nuk e përjashton mundësinë që
mangësitë në dokumentacion të
plotësohen më vonë. Personat ju-
ridik me përjashtim të institucio-
neve lokale mund të konkurrojnë
me maksimum në dy veprimtari
me maksimum 2 projekte në se-
cilën veprimtari, që nënkupton se
një shoqatë mund të konkurrojë
me katër projekte në total, ndërsa
individët mund të konkurrojnë
maksimum në dy veprimtari me një
projekt, ose në total me dy projekte.
Sa i takon veprimtarisë së Boti-
mit ku nuk vlejnë këto rregulla
shoqatat mund të konkurrojnë me
maksimum dhjetë projekte, ndër-
sa individët me një. Kryetarët e ko-
misioneve që do të shqyrtuan
aplikacionet janë Vesna Dimovska
(Botime), Firdaus Nebi (Aktivite-
kohë të shkurtë. Kjo është analizë
për gjendjen në lidhje me së-
tin Dramatik), Emin Gaxha (Folk-
lor), Branka Kostiq-Markoviq (Mu-
zikë), Sonja Abaxhieva (Arte Pa-
more), Zoran Petrovski (Projekte
Ndërdisiplinore), Jane Bakevski
(Veprimtari Ndërkombëtare),
Ljuljeta Abazi (Trashëgimi Kulturo-
re), Frosina Zafirovska (Veprimtari
Muzeale), Sllavica Sërbinovska (Ve-
primtari Bibliotekare). Rezultatet e
konkurseve do të publikohen në
ueb faqen e Ministrisë së Kulturës
dhe sipas praktikës së viteve të fun-
dit do të shoqërohen me informa-
cione për periudhën dhe vendin e
aplikimit, shumën e akorduar nga
ana e Ministrisë së kulturës, por
edhe një përshkrim të shkurtër për
realizuesin e projektit. Projektet
shqiptare gjatë viteve të kaluara
kanë qenë më të mëdha në numër
në veprimtarinë e Botimit, Folklo-
rit, Dramës e të tjera.
mundjet kronike tek të gjithë qy-
tetarët në vendin tonë, pra është
REKOMANDIME
TË KOMISIONIT
EVROPIAN
Të ruhet Ohri
dhe Çarshia
e Shkupit
Shkup, 21 tetor - Maqedonia e
Veriut duhet ta përforcojë ba-
shkëpunimin ndërinstitucional
në pikëpamje të mbrojtjes së
trashëgimisë kulturore, me ç’-
rast e rëndësishme është të
pengohet ndërtimi i objekteve
pa leje, veçanërisht në Ohër
dhe në Çarshinë e Vjetër të
Shkupit, të cilët janë shpallur
si trashëgimi kulturore me
rëndësi të veçantë, vlerëson
Komisioni Evropian në Rapor-
tin më të ri për avancimin e
vendit. Komisioni përkujton se
revizioni I kornizës ligjore për
kulturë dhe mbrojtje të tra-
shëgimisë kulturore, si dhe
Strategjia kombëtare për
mbrojtje të trashëgimisë kul-
turore është shtyrë në mënyrë
shtesë dhe rekomandon që të
intensifikohet zbatimi i Stra-
tegjisë kombëtare për zhvilli-
min e kulturës për vitin 2018-
2022, por edhe të sigurohen
sistemime të përshtatshme
buxhetore. Sipas raportit, ne-
vojitet të mbështeten politikat
kulturore të cilat janë të orien-
tuara ndaj stimulimit të zhvil-
limit të industrive kulturore
dhe kreative, të cilat do të kon-
tribuonin deri në zhvillim eko-
nomik dhe tolerance më të
madhe midis bashkësive. Ko-
misioni Evropian në raport
rekomandon edhe të përfor-
cohet kapaciteti administrati-
ve i Ministrisë së Kulturës.
Përkujton se aktivitetet për
zbatimin e Konventës së UNE-
SKO-s nga viti 2005 për
mbrojtje dhe avancim të diver-
siteit të shprehjeve kulturore
janë shtyrë në mënyrë shtesë.
proces që do të filloj dhe me si-
guri do të vazhdoj me muaj”,
theksoj Filipçe. Në lidhje me pa-
cientët që kanë tejkaluar Kovid-
19, sqaroi, ka pacientë që vijnë me
simptome të ndryshme që mani-
festohen me manifestime të
zemrës dhe mushkërive. “Klinika e
Pulmonologjisë është ajo refe-
rentja që i pranon, analizon, i traj-
ton me kompetencë nëse duhen
pacientë që kanë tejkaluar Kovid-
19. Nuk ka fluks të pacientëve, nuk
ka presion në Klinikën e Pulmono-
logjisë. Ndër të tjera, ka pacientë
që lajmërohen për kontroll”, sh-
toi Filipçe.
 AKTUALE
Koha, e premte, 22 tetor 2021
5
Në vendin tonë në bazë të PAPUNËSIA NË RMV
statistikave të fundit nga
Agjencia e Punësimit,
numri i përgjithshëm i të
papunëve është 135.605
Mbi 100 mijë të papunë, prej
persona. Ndërsa nga

Aksident në
numri i përgjithshëm i të
papunëve, 25 prej tyre
janë doktor shkence
rrugën Shkup- Koha
Tetovë, humb Shkup, 21 tetor - Situata e krijuar
jetën 45-vjeçarja me virusin korona ka rritur numrin
e të papunëve gjithandej dhe për
nga Dobroshti më shumë se një vit numri i të pa-
punëve është rritur dukshëm. Per-
Tetovë, 21 tetor - Policia e Tetovës sonat që kanë humbur punën vijnë
ka dalë me detaje rreth aksi- nga profile të ndryshëm, duke fil-
dentit të sotëm që ka ndodhur luar nga muratorët dhe deri te
në autostradën Shkup - Tetovë. doktor shkencash. Në vendin tonë
Sipas njoftimit të policisë, një në bazë të statistikave të fundit
45 vjeçare ka humbur jetën në nga Agjencia e Punësimit, numri i
këtë aksident. “Sot rreth orës përgjithshëm i të papunëve është
10:50 në Sektorin për Punë të 135.605 persona. Ndërsa nga num-
Brendshme Tetovë është rapor- ri i përgjithshëm i të papunëve 25
tuar se në autostradën Shkup - prej tyre janë doktor shkence – nga
Tetovë, në afërsi të mbilkalimit këta 14 janë nga Shkupi, katër nga
të Debërcës, gjegjësisht në fil- Tetova, tre nga Manastiri dhe nga
lim të lokalitetit "Erebinë", vetu- një i papunë doktor shkence janë
ra "Toyota Rav" me targa të nga Kumanova, Kërçova, Velesi
huaja (targa amerikane) e drej- dhe Radovishi. Ndërkohë sa i
tuar nga 45 vjeçarja F.L. nga Do- përket personave tjerë të pa punë
broshti i Tetovës, e cila ishte afër 737 persona janë me master
vetëm në automjet, ka humbur të cilët nuk kanë marrëdhënie
kontrollin dhe ka dalë nga rru- pune, prej të cilave 446 janë gra.
ga. Në këtë aksident F.L. ka pë- Ndërkohë 9.803 të papunë kanë
suar lëndime të rënda trupore arsim të lartë, nga të cilët 6.295
nga të cilat ka ndërruar jetë në janë gra. Qyteti me më shumë të
vendin e ngjarjes. Vendi i aksi- papunë me arsim të lartë e mbanë
dentit po inspektohet nga Shkupi me 2108, pasuar nga Teto-
Prokurori Publik, në të cilin po va me 1346, Kumanova me 795 Pri-
merr pjesë edhe ekipi nga Sek- lepi me 714 dhe qytetet tjera me
tori për Punë të Brendshme në më pak. Ndërkohë nga të papunë-
Tetovë”, njoftoi Fatmir Rexhepi, suarit 34.214 janë me arsim të me-
zëdhënës i Sektorit për Punë të sëm. Këta shifra të të papunësuar-
Brendshme në Tetovë. Kjo është ve me titull doktor shkence
viktima e dytë brenda dy ditëve shpjegojnë se vendi ynë ka koefi-
në autostradën Shkup - Tetovë cient shumë të ulët të efikasitetit të
si pasojë e aksidentit. (U.H) sistemit arsimor. Pra të rinjtë pre-
/////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
tyre 25 doktorë shkence
Zenel MIFTARI
sin një kohë të gjatë në listën e qy-
tetarëve të papunë edhe pse janë
me arsim të lartë, magjistraturë
apo doktor shkence.
Të rinjtë të cilët kanë kryer dok-
toraturën thonë se është e vësh-
tirë të besohet se investimi i bërë
në shkencë mund të kthehet me
punë. Megjithatë ata duan të be-
sojnë se një gjë e tillë mund të rea-
lizohet. Ndërkohë hulumtimet e
organizatave ndërkombëtare por
edhe atyre vendore, tregojnë se
pjesa më e madhe e të rinjve mes
punës në sektorin publik dhe atë
privat, preferojnë punën në sekto-
rin publik.
Nga ana tjetër, nga Ministria e
Arsimit dhe Shkencës (MASH), për
gazetën KOHA, kanë deklaruar se
politikat e tyre synojnë sinkronizi-
min e sistemit arsimor me tregun
e punës, gjegjësisht krijimin e një
kuadri për të cilin ka nevojë shoqë-
ria dhe i cili do të jetë i gatshëm
t'u përgjigjet përgjegjësive dhe sfi-
dave të vendeve të punës. “Ata janë
rezultat i përpjekjeve të Qeverisë
për rritjen e punësimit të të rinjve
në vendin tonë. Përveç kësaj,
MASH shpesh apelon që informa-
cioni mbi mungesën e një lloji të
caktuar të stafit duhet të jetë baza
mbi të cilën çdo i ri do të bazojë
vendimin në zgjedhjen e llojit të
arsimit, si të arsimit të mesëm ash-
tu edhe atij të lartë dhe kështu sh-
pejt dhe me sukses të bëhet pjesë
e tregut të punës”, thonë nga
MASH. Në fund nga atje kanë dek-
laruar se këtë vit bashkë me vetë-
qeverisjen lokale dhe komunitetin
e biznesit, kanë hapur drejtime
profesionale të shkollës së mesme
////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
varësisht kërkesës së kompanive
private.
Në bazë të të dhënave të pu-
blikuara nga Enti Shtetëror i Stati-
stikave (ESHS), afërsisht 7.500 per-
sona mbarojnë në studimet
deri-diplomike. Më shumë të di-
plomuar dalin nga Universiteti
“Shën Kirili dhe Metodi” në Shkup
me rreth 3200 të diplomuar, nga
Universiteti i Tetovës 1174, në uni-
versitetin “Goce Delçev” në Shtip
949 dhe të tjerët nga universitete
tjera private apo publike të vendit.
Por, sipas të rinjve të diplomuar,
autoritetet e vendit nuk kanë aftë-
si ta menaxhojnë situatën e të di-
plomuarve të rinj me tregun e
punës. Sipas tyre, autoritet arsimo-
re duhet të reformojnë procesin
mësimor dhe ta përshtatin atë me
tregun e punës, sepse vendi ynë ka
nevojë dhe mundësi për të gjithë.
Ndryshe, sa i përket shpërn-
darjes së të papunëve sipas mo-
shës, të dhënat e Agjencisë së
Punësimit tregojnë se shumica e
të papunëve janë të moshës 55 deri
në 59 vjeç, përkatësisht 19.641 per-
sona. Ato ndiqen nga ata të mo-
shës 60 vjeç e lart (16.802), të mo-
shës 50 deri në 54 (15.958), ata të
moshës 45 deri në 49 (15.701), ata
të moshës 40 deri në 44 vjeç
(13,728) dhe ata të moshës 30 deri
në 34 vjeç (13.300) , 25 deri në 29
vjeç (13.286), 20 deri në 24 vjeç
(12.661), 35 deri në 39 vjeç (12.555)
dhe më pak të papunët janë,
logjikisht, të moshës 15 deri në 19
vjeç (2603 persona).

KONSTATIM I RAPORTIT TË KOMISIONIT EVROPIAN Rivaksinohen

Strategjia për arsimin shënon ngecje
Shkup, 21 tetor - Vendi është mesatarisht i
përgatitur ndaj sistemit arsimor dhe pro-
gresit të reformave në arsim, ku thellësi-
sht ndikoi pandemia me Kovid-19, sepse
përpjekjet e Qeverisë ishin të përqendrua-
ra, para së gjithash, në krijimin e mjedisit
për mësim në distancë, bën të ditur Komi-
sioni Evropian (KE) në Kapitullin 26 të Ra-
portit për progresin e Maqedonisë së Veriut
në vitin 2020. “Si rezultat i pandemisë Ko-
vid-19, arsimi kryesisht realizohej përmes
mësimit në distancë. Ministria e Arsimit
miratoi protokolle dhe udhëzime të reja
për racionalizim të programeve mësimore
dhe mbështetje të shkollave dhe kuadrit
mësimor në zbatimin e modelit të kombi-
nuar të mësimit. Koncepti i ri për zhvillim të
sistemit për mësim në distancë në arsimin
fillor dhe të mesëm, ishte miratuar në kor-
rik të vitit 2020 dhe ishte zhvilluar
platformë nacionale për mbështetje të më-
simit në distancë”, thuhet në Raportin e KE-
së. Konstatoi se zbatimi i qëllimeve nga
Strategjia për arsim 2018-2025 po përparon
ngadalë, si dhe zbatimi i sistemit adekuat
për monitoring. Rekomandimet e raportit
të vitit të kaluar janë përgatitur vetëm pje-
sërisht dhe vlejnë.
Vitin e ardhshëm Maqedonia e Veriut
duhet veçanërisht t’i përkushtohet zbatimit
të kornizës strategjike për arsim, para së
gjithash në qëllimet për arsimin parashkol-
lor dhe reformë për arsimin dhe trajnimin
profesional, në përmirësimin e mbësh-
tetjes për trajnim dhe zhvillim profesional
të mësimdhënësve dhe sigurimin e proce-
sit efektiv të vlerësimit, të përmirësohet
qasja në arsim cilësor për të gjithë, veçanë-
risht për fëmijët me nevoja të veçanta dhe
për fëmijët romë, si dhe të rritet regjistrimi
në moshën parashkollore. Në raportin e
KE-së shënohet miratimi i Ligjit të ri për
arsimin fillor dhe zbatimi i tij nga viti shkol-
lor 2019/2020, me të cilin sigurohet bazë
për arsim gjithëpërfshirës dhe cilësor. E
përmend edhe Konceptin e fundit për ar-
sim fillor të cilin MASH e miratoi në mars të
këtij viti, i cili siç bën të ditur, e thekson
gjithpërfshirjen, ndjeshmërinë gjino-
re/barazinë dhe interkulturalizmin si pari-
me kyçe. Raporti gjithashtu konstaton se
mbetet e ulët përqindja e të regjistruarve
në arsimin e lartë, ndërsa numri i studentë-
ve të regjistruar në vitin e parë të studime-
ve po ulet gjatë tre viteve të fundit.
46 për qind e
popullatës së rritur
Shkup, 21 tetor - Gjatë ditës së djeshme janë
aplikuar 2.919 doza të vaksinave prej të cila-
ve 565 janë aplikuar si dozë e parë, 1.286 janë
rivaksinuar ndërsa 1.068 qytetarë e kanë pra-
nuar dozën e tretë të vaksinës. Përfshirë ditën
e djeshme janë vaksinuar 800.357 qytetarë,
janë rivaksinuar 766.521, ndërsa dozë të tretë
kanë pranuar 2.356 qytetarë, kumtoi Mini-
stria e Shëndetësisë. Pesëdhjetë e tre për
qind e qytetarëve mbi moshën 40 vjeçare
janë rivaksinuar, ndërsa 33 për qind e po-
pullatës nga mosha 18 deri në moshën 39
vjet kanë pranuar të paktën një dozë të vak-
sinës. Mbulimi me vaksinimin me një dozë
të popullatës së rritur është 57 për qind, dhe
mbulimi me dy doza mbulon 46 për qind të
qytetarëve mbi 18 vjeç. Sipas numrit të vak-
sinave të aplikuara, 38 për qind e të gjithë
popullsisë në vendin tonë është e vaksinuar
dhe 35 për qind e popullsisë në vend ka
marrë dy doza vaksine, sipas Ministrisë së
Shëndetësisë.
6 AKTUALE
MUAJI ROZË SHËNOHET EDHE NË DIBËR
Mbi 10 mijë kontrolle për
zbulimin e kancerit në gji
Motra medicinale Kadrie
Duka për KOHA thotë se
për nëntë muajt të këtij viti,
respektivisht janar-shtator
janë realizuar 520 kontrolle
të grave nga Dibra, Struga,
Tetova, Shkupi, por edhe të
grave nga Shqipëria
Koha Vjollca SADIKU
Dibër, 21 tetor - Në muajin e tetorit, i cili
është muaji për rritjen e vetëdijes në
luftën kundër kancerit në gji, mund të
vlerësohet kontributi i madh i ordi-
nancës "Florina Rusi-Marku", në zbuli-
min e hershëm të kanceri në gji. Kjo
ambulancë e cila është themeluar në
vitin 2003 nga fondacioni Rusi, familja
e Turhan Rusit e cila jeton në SHBA, plot
18 vite ka luajtur një rol të rëndësishëm
në zbulimin e hershëm të kësaj së-
mundje të rëndë. Numri i kontrolleve të
cilat janë realizuar nga fillimi i punës e
deri më sot është mbi 10 mijë.
Motra medicinale Kadrie Duka për
KOHA thotë se për nëntë muajt të kë-
tij viti, respektivisht janar-shtator janë
realizuar 520 kontrolle të grave nga Di-
bra, Struga, Tetova, Shkupi, por edhe të
grave nga Shqipëria. Njëherit, intere-
sim për tu kontrolluar në këtë ordi-
nancë kanë edhe femrat nga Peshko-
pia e Shqipërisë të cilat rregullisht në
grupe të organizuara por edhe vetë,
vijnë të realizojnë kontrolle në ordi-
nancën "Florina Rusi-Marku". Kontrol-
let në këtë ordinancë janë falas dhe
pas zbulimit eventual të kancerit në
////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
26 VJET NGA RRËMBIMI DHE ZHDUKJA E BIZNESMENIT NGA SHKUPI
Zyrtarizohet "Remzi Hoxha" në Çair
Shkup, 21 tetor - Me rastin e 26 vjetorit të
rrëmbimit dhe zhdukjes së biznesmenit
nga Shkupi, Remzi Hoxha, dje pasdite
në afërsi të shtëpisë së tij të lindjes,
konkretisht në Lagjen e Gazi Babës,
është shpalosur pllaka me emrin e ri të
rrugës "Remzi Hoxha", rrugë kjo që deri
dje e mbante emrin "Çairska". Në këtë
evenimet kanë marrë pjesë familjarë të
Remzi Hoxhës, zyrtarë të Komunës së
Çairit, përfaqësues politik, si dhe qyte-
tarë të Komunës së Çairit. Në ndërkohë,
në Teatrin Kombëtar në Shkup, është
mbajtur Akademia përkujtimore për
veprën dhe jetën e Remzi Hoxhës.
Ndryshe, biznesmeni shqiptar Remzi
Hoxha u rrëmbye më 21 tetor të vitit
1995 dhe që prej asaj date nuk dihet më
asgjë për të. Sipas hetimeve, ai u mor
peng nga katër persona me një makinë
Koha, e premte, 22 tetor 2021
gji ordinanca ndihmon në shërimin të
kësaj sëmundje. Përgjegjësja e kësaj
ordinance Duka thekson se gjatë vitit
të kaluar numri i fermave të cilat kanë
realizuar kontrolle ka qenë 600 nga të
cilat tek nëntë paciente janë zbuluar
kancer në gji kurse 510 raste janë të
diagnostifikuara me tumefaksione.
Ajo shton se pikërisht kjo ordinancë
nga vitit 2003 e deri më sot ka realizuar
mbi 10 mijë kontrolle.
Duke marrë parasysh se ordinanca
ka një ekip profesional, numri i grave
të cilat bëjnë kontrollet nga viti në vit
shënon një rritje. Qëndron fakti se
shumë raste të cilat janë zbuluara me
kancer në gji kanë qenë në fazën fille-
stare dhe janë shëruar. Në këtë ordi-
nancë ku janë të angazhuar edhe ek-
spert të klinikës së Shkupit siç është
onkologu i njohur Nino Vasev, shërbi-
met janë të shpejta dhe falë pajisjes
të bardhë, bashkë me dy persona të
tjerë. Në vitin 1997, dy të mbijetuarit e
rrëmbimit rrëfyen se ishin marrë dhe
torturuar nga SHIK-u, ndërsa thanë se
nuk dinin asgjë për fatin e Hoxhës,
atëkohë 39 vjeç. Familja në shumë raste
ka thënë se Remzi Hoxha u rrëmbye me
urdhër të presidentit të atëhershëm sh-
qiptar Sali Berisha nga anëtarët e Shër-
bimit Informativ Kombëtar të vendit -
SHIK. Një raport nga organizata e të
drejtave të njeriut Amnesty Internatio-
nal tha se ai ishte “larguar me makinë
nga vendi i tij i punë në Tiranë nga bur-
ra që, sipas dëshmitarëve, ishin të ve-
shur me rroba civile dhe ishin me një
makinë e cila më vonë u raportua se u
identifikua se i përkiste SHIK-ut”. Rem-
zi Hoxha ishte biznesmen dhe një akti-
vist i madh për çështjen etnike shqipta-
moderne kontrollet bëhen me standar-
de botërore. Ekipi i ekspertëve në
mjekësinë që ka të bëjnë me realizimin
e kontrolleve, një vëmendje të veçantë
në ligjëratat por edhe gjatë kontrolleve
të femrave i kushton nevojës të zbulimit
të hershëm të kancerit në gji. "Zbulimi
i hershëm i kancerit në gji, garanton
shërim, andaj edhe kontrollet e rregul-
lta kanë një domethënie të madhe",
thotë onkologu i njohur Nino Vasev.
Në kuadër të muajit tetor- muaji i
luftës së kanceri në gji që njihet si muaji
rozë, fondacioni "Florina Rusi Marku" të
dielën do të organizojë tubim me gratë
me qëllim të sensibilizimit të luftës
kundër kancerit në gji. Do të ketë ligjë-
rata për rritjen e vetëdijes shëndetëso-
re por edhe ligjërata që kanë të bëjnë
me nevojën e patjetërsueshme të fem-
rave me qëllim që zbulimi i kancerit në
gji të jetë i hershëm.
re në Kosovë, por ishte laruar për në Sh-
qipëri për t’i shpëtuar persekutimit nga
regjimi jugosllav. Pas vetes la 5 fëmijë -
3 djem dhe dy vajza.
KRONIKË
Kapet hajni nga Gostivari
Të mërkurën mbrëma rreth orës 23:30, policia e Go-
stivarit ka arrestuar 31 vjeçarin F.I. nga Vrutoku i Go-
stivarit, për shkak të dyshimit se ai është autor i disa
vjedhjeve të rënda në këtë zonë, përfshirë vjedhjen e
raportuar para disa ditëve ku kishte vjedhur një ve-
turë “Audi A3" me targa të Gostivarit, në pronësi të K.P.
(26) nga Gostivari, e cila kishte qenë e parkuar në
rrugën “Goce Dellçev” në Gostivar dhe e njëjta pak më
vonë është gjetur në rrugën “Nikola Parapunov” në
Gostivar, ndërsa tek personi F.I. janë gjetur më shumë
gjësende, të cilat i kishte marrë në automjetin e
vjedhur. Personi F.I. është dërguar në Stacionin Poli-
cor të Gostivarit dhe rasti është duke u sqaruar dhe
dokumentuar, pas së cilës do të përgatitet parashtre-
së adekuate.
Regjistrohen 27 tejkalime
të shpejtësisë
Në zonën e Sektorit për Punë të Brendshme Tetovë të
mërkurën nga ora 08.00 deri në orën 20.00 është
kryer një kontroll aksioni për shpejtësinë me të cilën
lëvizin automjetet brenda dhe jashtë vendbanimit.
Gjatë këtij kontrolli janë zbuluar dhe sanksionuar
gjithsej 27 tejkalime të shpejtësisë maksimale të
lejuar jashtë vendbanimit, në Tetovë 9 dhe Gostivar
18, prej të cilave një në Tetovë për më shumë se 70 km
në orë, gjashtë po ashtu në Tetovë për 50 deri në 70
km në orë dhe të tjerat për 30 dhe deri në 50 km në
orë. Krahas këtyre, 4 shoferë nga Tetova janë sanksio-
nuar për tejkalim kufirin e shpejtësisë në një zonë të
banuar pre 30 deri në 50 kilometra në orë. Gjatë kon-
trollit, gjithashtu janë sanksionuar edhe 21 lloje të tje-
ra të shkeljeve Tetovë 15 dhe Gostivar 6.
Parashtresë për tërheqje
të denoncimit
Sektori për Punët e Brendshme Tetovë ka përgatitur
parashtresat adekuate sipas nenit 16 të Ligjit për
kundërvajtje kundër rendit dhe qetësisë publike
kundër 52 vjeçares L.N. (52) nga Probishtipi, e cila
banonte përkohësisht në Tetovë dhe 47 vjeçares J.R.
(47) nga Tetova, për arsye se gjatë këtij muaji, të dyja
kanë denoncuar sulme fizike dhe kanë kërkuar inter-
venim policor, e më pas kanë ndërruar mendje dhe
nuk e kanë konfirmuar raportimin. Për këtë lloj
kundërvajtjeje ligji parasheh gjobë prej 100 deri në
400 euro.
Regjistrohen 409 prishje të
rendit dhe qetësisë në Pollog
Në nëntë muajt e fundit të këtij viti, në fushën e Sek-
torit për Punë të Brendshme Tetovë janë regjistruar
gjithsej 409 shkelje të rendit dhe qetësisë publike,
gjegjësisht në Tetovë 204 dhe Gostivar 205, ose
pothuajse numër i njëjtë me ato të vitit të kaluar, ku
489 kryerës kanë qenë të përfshirë në këto shkelje, Te-
tovë 279 dhe Gostivar 210, dhe shumica e kundër-
vajtjeve janë pastruar plotësisht dhe rrumbullakuar
me parashtresat adekuate sipas Ligjit për kundër-
vajtjet kundër rendit dhe qetësisë publike. Shumica
e kundërvajtjeve për të cilat janë përgatitur parash-
tresa dhe iniciativat për fillimin e procedurave
kundërvajtëse 320 kanë ndodhë në qytet, kryesisht
me pjesëmarrje individuale të autorëve, nga të cilët
në këtë periudhë 460 kanë qenë burra. Shumica e
autorëve janë të moshës mbi 25 vjeç ose 377. Ndër
shkeljet e regjistruara janë përsëri sulmet më të
shumta fizike, 180, nga të cilat 82 ndodhën në Te-
tovë dhe 98 në Gostivar, të ndjekura nga përleshjet fi-
zike 35, sjellje të pahijshme, gjithashtu 35, fyerje dhe
poshtërim të një zyrtari ose organi shtetëror dhe kë-
shtu me radhë. Në periudhën në fjalë janë regjistruar
3 shkelje në dhe rreth shkollave, Tetovë 2 dhe Gosti-
var 1, dhe 3 në garat sportive respektivisht në Tetovë,
ndërsa nuk është evidentuar shkelje e rendit dhe
qetësisë publike me karakter ndëretnik. (U.H)

Nëse i gjithë rajoni i
Ballkanit Perëndimor
bëhet bashkë, në vitin
2020 nuk e kap dot
shifrën e investimeve të
huaja evropiane që janë
në Serbi. Aq më pak, të
mendohet të arrihet vlera
e volumit të tregtisë! Në
krahasim me Shqipërinë
dhe Kosovën, Serbia e ka
pesëfish më të lartë atë,
duke kapur 25.4 miliardë
euro. Shqipëria është në
4.5 miliardë, ndërsa
Kosova në 1.3
Raporti i fundit i prezantuar
nga Bashkimi Evropian për Shqipë-
rinë, ishte - si tashmë prej tre vite-
sh - një raport optimist dhe shpre-
sëdhënës për vendin. Si rajon i
planifikuar për të zgjeruar Unio-
nin me 27 shtete, Ballkani përfton
edhe fonde të ndryshme nga
strukturat e BE-së. Ndër më krye-
soret në këto investime, janë ato
që quhen “fonde pre-anëtarësim”.
Këto, shërbejnë thelbësisht për të
zhvilluar vendin dhe për të ndër-
marrë reforma të ndryshme ligjo-
re, sociale, ekonomike apo eduka-
tive. Si të tilla, janë shumë të
lakmuara nga vendet që aspirojnë
të futet brenda bashkësisë së gjerë
evropiane dhe janë një element
kyç i zhvillimit të politikave të BE-
së në rajon.
Përtej raporteve të progresit
mbi çdo shtet, Komisioni Evropian
publikon edhe disa faktografe të
thjeshtuar, për të parë impaktin që
BE-ja ka pasur në shtete të ndrysh-
me. Ajo që bie në sy në buletinët e
///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
Republika Sërpska u hap rrugën strukturave paralele në Bosnjë
Ligji i parë i referohet moszbatimit të ligjit të miratuar nga Inzko në Republikën Sërpska, ndërsa i dyti i
referohet ndalimit “të nënçmimit dhe talljes” së Republikës Sërpska. Në fund të korrikut, Inzko miratoi
ndryshimet në Kodin Penal të Bosnjës dhe Hercegovinës, ku kërkohet që të dënohet mohimi i gjenocidit dhe i
krimeve të tjera
Kërcënimet shumëvjeçare të udhëheqë-
sve të entitetit Republika Sërpska të Bosnjë
dhe Hercegovinës, për shkëputje dhe për
ndarje të vendit, mbase kanë filluar të zba-
tohen në praktikë. Institucionet e Republika
Sërpskës në periudhën e fundit kanë marrë
vendime që, nga zyrtarët tjerë, nga ekspertët
dhe nga komuniteti ndërkombëtar, janë
parë si kërcënim ndaj rendit kushtetues të
vendit. Në mesin e muajit tetor, presidentja
e Republika Sërpskës në Bosnjë dhe Herce-
govinë, Zheljka Cvijanoviq, lëshoi një dekret,
ku tha se në këtë entitet janë të pavlefshme
ndryshimet e bëra në Kodin Penal, që krimi-
nalizojnë mohimin e gjenocidit dhe të kri-
meve të tjera. Këto ndryshime ishin mira-
tuar nga ish-Përfaqësuesi i Lartë në Bosnjë
dhe Hercegovinë, Valentin Inzko.
Dekreti për dy ligje u botua në Gazetën
Zyrtare të Republika Sërpskës. Ligji i parë i
referohet moszbatimit të ligjit të miratuar
nga Inzko në Republikën Sërpska, ndërsa i
Në Serbi, BE investon më shumë se
sa në Shqipëri dhe Kosovë së bashku
këtij viti, është fakti se më vete,
prej vitit 2007, Serbia ka përfituar
më shumë fonde se sa Shqipëria
dhe Kosova të marra së bashku.
Këtu bëhet fjalë vetëm për fondet
e “pre-anëtarësimit”. Në terma
konkretë, Serbia ka marrë nga BE-
ja 2.79 miliardë euro fonde në 13
vjet. Shqipëria, ka përftuar 1.35 mi-
liardë euro fonde, por në to përf-
shihen edhe 115 milionë euro, të ci-
lat janë dhënë për rimëkëmbjen
nga tërmeti. Kosova nga ana tjetër,
prej vitit 2007, ka përthithur nga
BE-ja 1.21 miliardë euro fonde. Me
një përllogaritje të thjeshtë, 2.79
miliardëshi i Serbisë, nuk arrihet
as nëse Shqipëria dhe Kosova
dyti i referohet ndalimit “të nënçmimit dhe
talljes” së Republikës Sërpska. Në fund të
korrikut, Inzko miratoi ndryshimet në Ko-
din Penal të Bosnjës dhe Hercegovinës, ku
kërkohet që të dënohet mohimi i gjenocidit
dhe i krimeve të tjera, të dënuara nga gjyka-
tat vendëse dhe ndërkombëtare.
Vendimi i Përfaqësuesit të Lartë ishte re-
fuzuar nga Kuvendi i entitetit. Përfaqësuesit
e këtij kuvendi gjithashtu miratuan edhe
Ligjin për ndryshimet në Kodin Penal të Re-
publikës Sërpska, të cilat do të dënonin këdo
që e akuzon Republikën Sërpska si një 'k-
rijim gjenocidal'. “Kjo është goditja më e
drejtpërdrejtë ndaj Marrëveshjes së Paqes
së Dejtonit”, tha Bakir Izetbegoviq, kryetar i
Partisë për Veprim Demokratik, pas vendi-
mit të autoriteteve të Republikës Sërpska.
“Kodi Penal i Bosnjës dhe Hercegovinës nuk
mund të sfidohet dhe të kundërshtohet me
asnjë dekret të ndonjë entiteti, pasi gjithçka
tjetër është e pazbatueshme. Unë nuk e di
RAJON
Koha, e premte, 22 tetor 2021
7
INVESTIMET E HUAJA
Ndryshimi i vërtetë, bëhet kur
vjen fjala tek investimet e huaja në
shtetet e Ballkanit. Me investime të
huaja, kuptohet investime që vijnë
nga vendet e BE-së. Këtu, Serbia
është thuajse në katërfish të
shumës që Shqipëria dhe Kosovë
arrijnë të kapin së bashku! Vetëm
në vitin 2020, investimet e huaja
evropiane në Serbi arritën në 2.1 mi-
liardë euro. Shqipëria arriti të kapë
492 miliardë euro investime evro-
piane. Ndërsa Kosova, u ndal në 151
milionë. Vlera e ndryshimit është
në 1.45 miliardë euro! Nëse i gjithë
rajoni i Ballkanit Perëndimor
bëhet bashkë, në vitin 2020 nuk e
kap dot shifrën e investimeve të
huaja evropiane që janë në Serbi.
Aq më pak, të mendohet të arrihet
bëhen së bashku, pasi të dyja të por hendeku ka mbetur thuajse i vlera e volumit të tregtisë! Në
kombinuara, shkojnë në 2.56 mi- njëjtë. Janë 1.4 miliardë euro të krahasim me Shqipërinë dhe Ko-
liardë euro. përftuara në gjashtëvjeçarin e fun- sovën, Serbia e ka pesëfish më të
dit nga Beogradi. Tiranës i kanë lartë atë, duke kapur 25.4 miliardë
NJË ZAKON I VAZHDUESHËM shkuar 758 milionë euro ndërsa euro. Shqipëria është në 4.5 mi-
Duke qenë se shifrat datojnë Prishtinës, 562 milionë. Së bashku, liardë, ndërsa Kosova në 1.3. E
që prej vitit 2007, mundet fare dy vendet shqipfolëse shkojnë në vetmja pikë ku dy vendet shqipfolë-
mirë të thuhet se ato mund të kenë 1.32 miliardë euro. Pra, ndryshorja se së bashku e tejkalojnë Serbinë,
qenë pjesë e një politike të vjetër të mbetet në 80 milionë euro më është numri i studentëve, të cilët
ndjekur nga Evropa, ndërsa ta- shumë për Serbinë, në vetëm gja- kanë marrë pjesë në programin e
nimë gjërat mund të kenë ndry- shtë vjet. Në shifrat prej vitit 2007, shkëmbimit universitat, Erasmus.
shuar. Fakti është se, vetë të dhënat ndryshimi ishte prej 230 milionë Në barazi totale, kanë qenë në vitin
e BE-së, japin edhe statistikat që eurosh më shumë për Serbinë. Në pandemik 2020, grantet për për-
datojnë prej vitit 2014. Pra, në një mënyrë të pamohueshme, ka një ballimin e COVID-19. Ato shkuan
interval të gjashtë vjetëve të fun- ndryshim, por ai nuk është radika- në 70 milionë euro për çdo shtet, pa
dit. Jo vetëm që në këtë hark kohor lisht i mjaftueshëm për të përmby- bërë dallime. Por, në shifra, gjithçka
Serbia ka marrë më shumë fonde sur vendet as kur shtetet shqipta- tjetër, prej vitit 2007, është më se e
se sa Shqipëria e Kosova së bashku, re bashkohen. dallueshme.
që ky dekret është i vlefshëm, dhe mendoj se
Zyra e Prokurorit të Bosnjës dhe Hercego-
vinës duhet të vazhdojë të bëjë punën e saj”,
tha Qamil Durakoviq, anëtar i Kuvendit Ko-
munal të Srebrenicës, për Radion Evropa e
Lirë.
Asambleja Kombëtare e Republikës Sër-
pska të Bosnjës dhe Hercegovinës miratoi të
mërkurën një ligj për produktet dhe paji-
sjet mjekësore. Me ligjin e ri, parashihet for-
mimi i Agjencisë për Produkte dhe Pajisje
Mjekësore i Republikës Sërpska. Sipas ligjit,
Agjencia do të jetë “organizatë e pavarur ad-
ministrative, dhe do të ketë statusin e një sipër shumicën e detyrave të sektorit të far-
entiteti juridik”. Krijimi i një agjencie të til- macisë, të cilat deri më 2009 janë kryer nga
lë nuk është në përputhje me Kushtetutën e entitetet. Agjencia është krijuar pasi Asam-
Bosnjës dhe Hercegovinës, e cila ka dalë nga bleja Parlamentare e Bosnjës dhe Hercego-
Marrëveshja e Dejtonit. Agjencia për Barna vinës ka miratuar Ligjin për Barnat dhe Paji-
dhe Pajisje Mjekësore e Bosnjës dhe Herce- sjet Mjekësore. Ligji për Barnat, i cili është i
govinës është themeluar në vitin 2009. Ajo domosdoshëm për punën e Agjencisë,
është organi i vetëm rregullues që funksio- mund të ndryshohet vetëm në Asamblenë
non në nivel shtetëror, dhe që ka marrë për- Parlamentare të Bosnjës dhe Hercegovinës.
8 GLOBI
Në një artikull që
botoi më 22 dhjetor
1999, Angela Merkel u
distancua nga "babai i
saj politik" Helmut
Kohl dhe "arkat e zeza"
të partisë CDU. Me
këtë hap, ajo rrezikoi
të ardhmen e saj
politike, por e shpëtoi
CDU-në
Angela Merkel nuk do të ishte
bërë kurrë kryetare e partisë CDU
dhe as kancelare e Gjermanisë,
nëse më 22 dhjetor 1999 të mos ki-
shte publikuar tekstin e saj në ga-
zetën e përditshme Frankfurter Al-
lgemeine Zeitung (FAZ), ku ajo
hapur u distancua nga politika e
ish-kancelarit Helmut Kohl. Në
këtë tekst ajo u distancua pra nga
mentori i saj politik, i cili e ka mbë-
shtetur fuqishëm në karrierën e
saj. U distancua nga "babai i saj po-
litik" dhe nga "babai i bashkimit të
Gjermanisë”, nga njeriu që
udhëhoqi partinë CDU plot 25 vjet.
Por Kohl ishte edhe një politikan, i
cili për vite me radhë ka mbajtur
një "arkë të zezë" dhe refuzonte me
këmbëngulje të zbulonte emrat e
donatorëve të fshehtë. Në këtë
mënyrë ai diskreditoi edhe vetë
partinë CDU. Helmut Kohl e "ka
dëmtuar partinë", shkroi Angela
Merkel. Sekretarja e përgjithshme
e partisë, asokohe 45-vjeçarja An-
gela Merkel, mori guximin dhe kri-
tikoi "xhindin" politik, të cilin asku-
sh publikisht nuk guxonte ta
kritikonte, e të mos flasim për për-
plasje të hapur politike me të. Kjo
ishte një bombë politike që
shpërtheu në prag të festave të Kri-
shtlindjeve, kur CDU ishte në një
krizë të thellë.
"ARKAT E ZEZA”
Në ato rreth 200 rreshta teksti
në gazetë, Merkel tha se ajo ishte e
tronditur nga detajet e aferave të
"arakave të zeza" - një sistem për-
mes së cilit është finacuar CDU që
prej viteve 1970. Me këto kritika,
Angela Merkel ka rrezikuar të
ardhmen e saj politike brenda par-
tisë CDU, ku Kohl ishte shumë i fu-
qishëm. Menjëherë pas publikimit
të artikullit, Merkel u gjet në
shënjestër të kritikave nga mbësh-
tetësit e Kohlit. Por nga ana tjetër,
shpjegimi i saj shumë i saktë i çë-
shtjes dhe kërkesa për një katar-
sis - shihej si një kashtë shpëtimi
për partinë që fundosej në një
krizë edhe më të thellë.
PËRGJEGJËSIA E PARTISË
"Veprimet, të cilat i ka pranuar
edhe vetë Kohl, e kanë dëmtuar
partinë. Partia nuk i kishte pu-
blikuar të dhënat për 1,5 deri në dy
milionë marka dionacionesh, të ci-
lat nuk janë deklaruar në raporte...
Partia duhet të justifikojë se si kjo
është e mundur”, shkruan Merkel
për FAZ tre ditë para Krishtlindje-
Grushti i Merkelit kundër
"babait" të saj politik
ve 1999, duke i krahasuar këto
skandale me disa afera që kanë
ndodhur në vitet 80-të, kur kon-
cerni Flick, me pagesa të donacio-
neve kishte shtuar influencën në
institucione.
Një nga fjalitë kryesore të le-
trës së hapur të Angela Merkelit
është se "partia - dhe jo vetëm ai
(Kohl) - duhet të justifikojë sesi ish-
te e mundur një gjë e tillë". Merkel
nuk i referohej askujt me emër në
këtë letër. Ajo shkruante në
shumës dhe thoshte "ne" - ne jemi
përgjegjës. Duke përfshirë edhe
veten. Merkel nuk e falte askënd
nga përgjegjësia politike për
mbledhjen e paligjshme të parave
- madje as veten. Gjashtë javë para
se letra të botohej në FAZ, u bë e
qartë se Kohl ishte personalisht
përgjegjës për "arkën e zezë". Hel-
Koha, e premte, 22 tetor 2021
mut Kohl, njeriu që i mundësoi po-
litikanes së atëhershme të talen-
tuar nga Lindja të ngrihej në krye
të politikës gjermane në fillim të
viteve 1990, tani sulmohej nga vetë
ajo.
"LETRA HISTORIKE"
Menjëherë pas publikimit, le-
trës së saj iu dha epiteti "historike".
Ato ditë Angela Merkel, gruaja e cila
më pas mori postin e kancelares ku
është edhe sot, plot 16 vjet me
radhë, rrezikoi të ardhmen e saj po-
litike, rrezikoi gjithçka. Menjëherë
me 22 dhjetor 1999, kundërshtarët
e brendshëm filluan ta quajnë atë
"babë-vrasëse", "tradhtare", një grua
që "ndot folenë e lindjes". Shumëku-
sh u distancua nga ajo publikisht.
Por kishte dhe disa që e mbështe-
snin publikisht.
Në prag të Krishtlindjeve 1999,
asokohe i riu Friedrich Merz, de-
putet i Unionit në Bundestag, tha:
"Unë nënshkruaj çdo fjali!" Edhe
mediat ishin në anën e Angela
Merkelit. Me kalimin e kohës, kri-
tikët ishin gjithnjë e më të heshtur,
ndërsa mbështetësit më të zë-
shëm. Në lojën krejt ose asgjë, An-
gela Merkel fitoi. Nga favorizimi i
bazës së partisë, tek mbështetja e
gjerë e publikut gjerman. Ajo u bë
fytyra e CDU-së, një "CDU-je të re",
pa ngarkesa nga e kaluara, që di-
stancohet edhe nga Kohli dhe
punët e tij të turbullta. Por një par-
ti, e cila i njeh meritat historike të
Kohlit për Gjermaninë.
HESHTJA E KOHLIT
Në artikullin e publikuar në
FAZ, Merkel kritikon edhe he-
RËNDIMI I SITUATËS
ME KOVIDIN, PUTINI
MBYLL GJITHÇKA PËR
NJË JAVË
Pandemia koronavirus po e
detyron Rusinë të reagojë më
ashpër dhe të gjejë masa
alternative. Presidenti i
vendit, Vladimir Putin njoftoi
një javë pushim prej 30
tetorit se mundësia e fundit
për të frenuar përhapjen e
shpejtë të virusit të vend.
Vetëm të mërkurën,
autoritetet shëndetësore
ruse raportuan për 1028
viktima nga koronavirusi,
shifra më e lartë në Rusi që
prej fillimit të pandemisë.
“Tani për tani, është e
rëndësishme që të
zvogëlohet kulmi i valës së re
të pandemisë”, tha Putin.
shtjen e Kohlit, pasi ai me këmbën-
gulje refuzonte të publikonte em-
rat e personave që kanë dhënë do-
nacione sekrete, me shpjegimin se
bëhet fjalë për "besueshmërinë e
CDU dhe besueshmërinë e partive
politike në përgjithësi”. Por Merkel
ishte e mendimit se vetëm sqarimi
i gjërave mund të forcojë edhe më
shumë imazhin e partisë dhe të vet
Kohlit, si dhe rolin e tij historik. E
do të hapte edhe një perspektivë
për forcimin e partisë. Merkel nuk
kërkoi falje me këtë letër për lëshi-
met e Kohlit. Por arriti një lloj
kthjellimi të CDU-së, duke u di-
stancuar bindshëm nga "arkat e
zeza" dhe i hapi rrugën partisë që
të shkojë përpara.
MËSIMET E CDU-së
CDU duhet të mësojë të ecë
përsëri, duhet të fillojë të besojë
në vete dhe mundësitë e veta,
duhet të fillojë beteja politike për
të ardhmen e saj, shkroi Merkel.
Mes fjalive të buta plot respekt
për mentorin e saj politik, me-
sazhi i Angela Merkel për anë-
tarët e Unionit CDU/CSU ishte i
qartë: Epoka e Helmut Kohl mori
fund. CDU duhet të rinovohet
nëse dëshiron të mbijetojë. Ndër-
sa arkat e zeza duhet të shuhen
përgjithmonë. Vetëm disa muaj
më pas u mbajt kongresi i CDU-së
në Essen, në fillim të prillit të vi-
tit 2000. Angela Merkel u zgjodh
si gruaja e parë në krye të partisë
CDU - me 895 vota nga 937 perso-
na sa ishin në kongres. Pesë vite
më vonë ajo u zgjodh edhe kan-
celarja e parë në historinë e Gjer-
manisë.

Mbretëresha
Elizabeth
me Covid?
Mbretëresha Elizabeth II është
këshilluar të pushojë në Kë-
shtjellën Windsor dhe të anu-
lojë udhëtimin në Irlandën Ve-
riore, i cili ishte planifikuar të
mërkurën dhe të enjten. Në
një deklaratë, pallati tha se
Mbretëresha është këshilluar
të pushojë dhe se kjo nuk ka
lidhje me Covid-in. “Madhëria
e saj është me humor të mirë
dhe është e zhgënjyer që nuk
do të mund të vizitojë Ir-
landën e Veriut, ku duhej të
ndërmerrte një sërë angazhi-
mesh sot dhe nesër.”, tha Palla-
ti Buckingham në një dekla-
ratë.
Pandemia
mund të
zgjasë edhe
gjatë vitit 2022
Organizata Botërore e Shën-
detit (OBSH) ka reaguar lidhur
me situatën e pandemisë ku
thekson se nëse vendet e var-
fra nuk do të marrin vaksinën
që ju duhet, pandemia e Covid
19 do të vijojë dhe gjatë vitit
2022, raporton BBC. Udhëhe-
qësi i lartë në OBSH, doktor
Bruce Aylward, ka thënë se kri-
za e Covid mund të zvarritet
lehtësisht thellë në 2022, nëse
nuk do të kemi një vaksinim të
të gjithë popullatës globale.
Mediat e huaja bëjnë me dije
se më pak se 5% e popullsisë
së Afrikës janë vaksinuar,
krahasuar me 40% në shu-
micën e kontinenteve të tjera.
Ndërkaq Mbretëria e Ba-
shkuar ka dorëzuar më shumë
se 10 milionë vaksina në ven-
det në nevojë, por në të vërtetë
ajo ka premtuar se do të dorë-
zojë një total prej 100 milion
dozash. “Mund t’ju them se
nuk jemi në rrugën e duhur.
Ne me të vërtetë duhet ta për-
shpejtojmë ose e dini çfarë?
Kjo pandemi do të vazhdojë
për një vit më shumë sesa
duhet”, ka thënë ai. Shumica
dërrmuese e vaksinave kundër
Covid janë dhënë në vendet
me të ardhura të larta ose me
të ardhura mesatare të larta,
ndërsa Afrika ka marrë vetëm
2.6% të dozave të admini-
struara globalisht.
GLOBI
Koha, e premte, 22 tetor 2021
9
Përveç argumentimit
se krimet kundër
njerëzimit janë kryer
kundër individëve që
Bolsonaro akuzohet për
varen dhe punojnë për
të mbrojtur pyjet e
shiut, peticioni thotë
krime kundër njerëzimit
se Bolsonaro mban
përgjegjësinë për
vuajtjet e ardhshme
që do të ndodhin si
rezultat i politikave të
tij në Amazon
Një grup i avokatëve të klimës
i ka bërë thirrje Gjykatës
Ndërkombëtare Penale (ICC) për
të hetuar Presidentin Brazilian
Jair Bolsonaro për sulmet e tij të
dyshuara në Amazon, të cilat ata
thonë se janë "krime kundër
njerëzimit". AllRise austriake jo-
fitimprurëse paraqiti një ankesë dhe të plotë të ICC". civile braziliane. Çdo individ ose ka nevojë për zhvillim ekonomik
në gjykatën në qytetin holandez Përveç argumentimit se kri- grup mund të dërgojë informa- për mirëqenien e banorëve. Këto
të Hagës të martën. Ai argumen- met kundër njerëzimit janë kryer cion në zyrën e prokurorit të ICC pretendime janë pritur me skep-
ton se veprimet e Bolsonaros dhe kundër individëve që varen dhe për shqyrtim dhe hetim penal ticizëm ndërsa shpyllëzimi dhe
administratës së tij janë një punojnë për të mbrojtur pyjet e ndërkombëtar. emetimet në vend rriten. Brazili
"sulm i përhapur ndaj Amazonës, shiut, peticioni thotë se Bolsona- Sipas faqes së internetit të është vendi i pestë më i madh në
vartësve të tij dhe mbrojtësve të ro mban përgjegjësinë për ICC, ajo deri më tani ka marrë më botë dhe 59% e territorit të tij
tij që jo vetëm rezultojnë në
përndjekje, vrasje dhe vuajtje
vuajtjet e ardhshme që do të
ndodhin si rezultat i politikave të
shumë se 12,000 komunikime të
tilla. Nuk ka asnjë angazhim në
është e mbuluar me pyje, shu-
mica e Amazonës - e cila punon
çnjerëzore në rajon, por edhe mbi tij në Amazon. një afat kohor që ICC të kryejë sh- si një "kondicioner" për të gjithë
popullsinë globale," tha grupi në Dokumenti, i cili iu dorëzua qyrtimin e tij paraprak. Në Shta- planetin, duke ndikuar në tem-
një deklaratë. Në dosjen prej 286 prokurorit të ICC, mbështetet nga tor 2020, Bolsonaro u mburr se peraturën globale dhe reshjet,
faqesh thuhej se kishte arsye për Observatori i Klimës, një grup Brazili mbron mjedisin e tij dhe dhe thithjen e dioksidit të kar-
"një hetim dhe ndjekje urgjente prej 70 organizatash të shoqërisë argumentoi se rajoni i Amazonës bonit.
///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
Kush do të jetë presidente e Bundestagut?
destagut për SPD që nga viti 2009.
Sipas televizionit 53-vjeçarja përfaqëson qytetin e
ARD, kreu i grupit saj të lindjes, Duisburg. Që nga viti
2019, Bas ka qenë një nga shtatë
parlamentar nënkryetaret e grupit parlamen-
socialdemokrat tar të SPD. Menaxherja e burime-
ve njerëzore është anëtare e së
Mützenich do t’i majtës parlamentare në grupin
rekomandojë parlamentar. Fokusi i saj kryesor
janë shëndetësia, pensionet, poli-
ekzekutivit të partisë tika sociale dhe tregu i punës. Në
që të propozojë faqen e internetit të grupit parla-
mentar, Bas përmend objektivat
deputeten e SPD-së më të rëndësishme të punës së saj
Bärbel Bas si politike si p.sh. mundësi të bara-
barta për të gjithë fëmijët, siguri-
Presidente të gut. Presidenti i Bundestagut është më të larta shtetërore do të zihe- min e shtetit të mirëqenies përmes
Bundestagut një nga postet më të larta në shte- shin në të ardhmen nga politikanë një sigurimi të qytetarëve të ba-
tin gjerman, pas Presidentit Fede- të vjetër të SPD-përveç Mützeni- zuar në solidaritet dhe pensione
ral dhe para Kancelarit. Presidenti ch-ut, me Frank-Walter-Stein- të sigurta. Zëvendëspresidentja e
Në debatin për pasardhësin e zgjidhet nga Bundestagu dhe meier-in si President Federal dhe mundshme e ardhshme e Bunde-
Wolfgang Schäuble-s (CDU) në po- detyra më e rëndësishme është të Olaf Scholz-in si Kancelar Federal. stagut Özoguz ka qenë gjithashtu
stin e presidentit të Bundestagut, kryesojë seancat plenare. Posti Femrat në SPD kohët e fundit i ki- deputete e Bundestagut që nga viti
kreu aktual i grupit parlamentar zakonisht mbahet nga grupi më i shin bërë presion grupit të tyre 2009. Nga viti 2013 deri në vitin
socialdemokrat (SPD), Rolf Müt- madh parlamentar, d.m.th. nga ai parlamentar që postin e Presiden- 2018, deputetja nga Hamburgu
zenich, dëshiron të rekomandojë i SPD pas zgjedhjeve të Bundesta- tes ta marrë me çdo kusht një ishte E Ngarkuar e Qeverisë Fede-
deputeten e SPD-së, Bärbel Bas tek gut. Në fillim, dukej se këtë post grua. Po të mos kishte emëruar rale për Migrimin, Refugjatët dhe
ekzekutivi i grupit të tij parlamen- do ta merrte vetë Mützenich-u. SPD një presidente femër të Bun- Integrimin. Deri tani, presidente
tar këtë mbrëmje, sipas informa- Tani duket se ka pasur një ndry- destagut, mandati i dytë i dëshi- të Bundestagut kanë qenë dy gra:
cioneve nga studioja e ARD në shim mendimi brenda partisë. ruar nga Presidentit Federal Stein- socialdemokratja Annemarie Ren-
kryeqytet. E ngarkuara e mëparsh- Ndoshta, kundërshtimet gjithash- meier do të ishte në rrezik, sepse ger (1972-1976) dhe politikania e
me e Qeverisë Federale për Inte- tu luajtën një rol. atëherë duhet të bëhej një grua CDU-së, Rita Süssmuth (1988-
grimin, Aydan Özoguz, do të bëhet Po të ishte bërë Mützenich-u Presidente Federale, u argumen- 1998).
zëvendëspresidente e Bundesta- president i parlamentit, tre postet tua. Bas ka qenë deputete e Bun- (DW)
10 FORUM
Koha, e premte, 22 tetor 2021

BE në hije Nga
Nazim RASHIDI

ishte pjesë e diskutimeve,

A a ishte në vëmendje, a u
trondit gjë politika nga ra-
porti i progresit për Ma-
qedoninë e Veriut i bërë nga BE?
Për shumë nga ne nuk ka
dilemë e as dyshim se
Askush. Nëse diçka do të duhej të dielli lind në perëndim
tundë BE-në dhe vendet anëtare, dhe ashtu do të vazhdojë,
gjithnjë nëse ende duan të gëzojnë çështja është nëse BE do ta
respekt dhe autoritet, atëherë ky
duhet të jetë alarmi.
ndihmojë siç ka premtuar
Më kujtohet se si vite më parë, këtë rrugëtim, por pa
kur lexohej raporti sallat ishin plot vonesa dhe me po atë
me gazetarë. Më kujtohet se si zyr- dedikim
tarët e BE-së e lëshonin atë por me
“embargo”, pra që gazetarët nuk ki-
shin të drejtë ta publikojnë deri sa të Evropian. Integrimi më i ngushtë
bëhet publik. Më kujtohet gara mes do të rrisë stabilitetin dhe do të kon-
mediave, se kush e para do kapte stratës shtetërore me korniza të për- Shkup, David Geer, theksoi më simi i BE-së, e aq më shumë tribuojë në prosperitetin e njerëzve
rreshta apo detaje të raportit për të mirësuara të llogaridhënies të cilat shumë rëndësinë e reformave më lëkundja e peshës së saj, e sidomos të rajonit. Në këtë kontekst, ne thek-
qenë ekskluziv. duhet të futen në legjislacionin shumë si interes i qytetarëve, që çfarë procese mund të fillohen nëse sojmë se negociatat e pranimit me
Më kujtohet zhurma e madhe përkatës”. “Vendi duhet të vazhdojë ashtu është, dhe jo aq shumë vetë qytetarët fillojnë të mendojnë se Shqipërinë dhe Maqedoninë e Ve-
mes pushteteve dhe opozitave se si dhe të thellojë zbatimin e reforma- procesin e integrimit si synim që BE s’ka rëndësi më. Prandaj, rastësi- riut duhet të fillojnë pa vonesë”.
njëra theksonte anët e mira e tjetra ve”. ishte po aq i rëndësishëm për qyte- sht ose jo, mesazhe të forta erdhën Ndonëse deklarata është e përba-
kritikat dhe si raporti ishte në thel- Lista mund të vazhdojë edhe tarët. nga Uashingtoni pas takimit atje shkët, ajo vjen nga Uashingtoni, që
bin e politikës. Më kujtohet pesha e më tej, me sfidat që ka vendi, të ci- Dhe po pa diskutim që reformi- mes Sekretarit Blinken dhe Përfa- sërish duhet parë si një shtysë që i
madhe që kishte ky raport, e mbi të lat në rrethana të tjera do të merre- mi dhe europianizimi është dhe qësuesit të Lartë të BE-së për poli- bëhet BE-së të kuptojë se pesha e
gjitha peshën që ia jepte shoqëria shin të gjithë në detaje, aq më duhet të jetë parësor për vetë zh- tikë të jashtme Borrell. Deklarata saj shkon përtej sfidave që mund të
sepse ishte shtysa e madhe për për- shumë në betejën pushtet - opo- villimin e qytetarëve, por BE që ka thoshte se “nënvizojmë mbësh- ketë brenda saj.
parimin. zitë, e aq më tepër se është kohë qenë pjesë e aq shumë proceseve, tetjen tonë të plotë për procesin e Për shumë nga ne nuk ka di-
Po për raportin e djeshëm dini zgjedhjesh. Do të kishte një grirje të madje shpesh edhe në krye të tyre, zgjerimit të BE-së. Pranimi në BE, lemë e as dyshim se dielli lind në
gjë? Vërtet Maqedonia e Veriut raportit, por ne kemi një qasje të e pa yllin evropian si synim, kjo do një përparësi e deklaruar për të perëndim dhe ashtu do të vazhdojë,
është në proces elektoral dhe mba- qetë, gati-gati të ftohtë edhe nga të jetë më e vështirë. E si rrjedhojë gjithë Ballkanin Perëndimor, që çështja është nëse BE do ta ndih-
se vëmendja nuk mund të jetë aq e vetë BE, ku zyrtarët e saj pak të prandaj kjo tërheqje elegante nga ndihmon në konsolidimin e insti- mojë siç ka premtuar këtë rrugë-
madhe, do thoshte dikush. Por nuk mbuluar nga diplomacia e pak të fokusi mund të merret si bazë për tucioneve demokratike, në tim, por pa vonesa dhe me po atë
është ky rasti. Pikërisht se Maqedo- humbur në rolin dhe vizionin e BE- interpretime të ndryshme. Nga ana mbrojtjen e të drejtave themelore dedikim.
nia e Veriut është në proces elekto- së japin mesazhe më të përgjithë- tjetër të gjithë e dinë se në kontek- dhe në avancimin e sundimit të (Autori është kolumnist i rregullt i
ral do të ishte në qendër të debatit, suara. Ambasadori i BE-së në st gjeopolitik se ç’do të thotë dobë- ligjit. Ky rajon i përket Bashkimit gazetës KOHA)
në një kohë tjetër kur BE vetë do të
kishte peshën e humbur. Edhe ky
është një detaj, për mua i frikshëm,
se si vëmendja e shoqërisë dhe e KOHA PËR KARIKATURËN E DITËS
politikës po zbeh fjalën e BE-së. Asaj
BE-je që duhej të ishte motori i për-
parimit, por dhe i rëndësisë së saj në
rajon. Dhe për ilustrim, raporti nuk
është ideali për vendin. Ja disa ilu-
strime nga raportimet: “Përgatitja
institucionale për të luftuar korru-
psionin është në nivel të moderuar”.
“Më shumë duhet bërë për të për-
mirësuar efektivitetin e zbatimit të
ligjit në luftën e formave të caktua-
ra të krimit, si pastrimi i parave dhe
krimet financiare”. “Sistemi gjyqë-
sor i Maqedonisë së Veriut është
deri diku i përgatitur, por nevojitet
përgatitje për zbatimin e strategji-
së për reformën në drejtësi”. “Ne-
vojiten përpjekje për të forcuar rolin
e Parlamentit si një vend për dia-
log politik konstruktiv. “Kujdes i
madh duhet të bëhet në përdori-
min e procedurave të shpejta”.
“Puna parlamentare u pengua nga
polarizimi politik, i ndikuar edhe
nga COVID-19”. “Rekomandohet or-
ganizimi i ri i organeve të admini-
Koha E përditshme informative

Themelues: Arben Ratkoceri dhe Lirim Dullovi

www.koha.mk

Botues: Koha Production SHPK | Adresa e botuesit dhe redaksisë: Bul. Goce Delçev nr.11, | Q.T. Mavrovasja lok.14 - përdhesë, Shkup | Gazetë ditore - botohet çdo ditë përveç të dielës | Shtypi: "Pecat DOO", distribuimi: “Kolporter” - rr. Kej 13 Noemvri nr.3/1-238, Shkup, 5000 kopje | Data e shtypjes e enjte, 21 tetor 2021 | Numri i parë i gazetës doli më 22 Nëntor 2006
Drejtor: Lirim DULLOVI | Kryeredaktor: Vedat MEMEDALIU | Redaktor: Evis HALILI | Redaktor teknik: Halil BERISHA
E-mail: koha@koha.com.mk | Tel: 02 3179 - 904; Tel: 02 3179 - 905; Tel: 02 3179 - 906; Fax: 02 3118 - 060; | MARKETING: Bekim SHAQIRI • marketing@koha.com.mk; Tel: 02 3179-904; Mob: 071 372 222 | Përgjegjës për distribuim: Afrim DULLOVI - Tel: 071 372 221
Përfaqësues ligjor: Shtëpia e avokatëve Inter Partes - Shkup

NPK "Koha Production" Num. i xhirollogarisë: 210063340670177; Tutunska Banka -Shkup; Numri tatimor 4030008022772

A e ka humbur BE-ja
Ballkanin Perëndimor?
ashkimit Evropian mbetet
B partneri dhe investitori
kryesor tregtar në vendet e
Ballkanit Perëndimor. Por
dështimi për të rritur angazhimin
në këtë rajon, si dhe për të mbajtur
premtimin e zgjerimit, do të ketë
një kosto të lartë, dhe do të krijojë
një situatë nga e cila do të përfitojë
si Rusia po ashtu dhe Kina.
DIMITAR BECHEV, LEKTOR
NË SHKOLLËN PËR STUDIME
GLOBALE DHE RAJONALE, UNI-
VERSITETI I OKSFORDIT: BE-ja
nuk e ka humbur Ballkanin Perën-
dimor. Ajo mbetet lojtarja kryeso-
re ekonomike në rajon dhe ka
ndikim të madh diplomatik. Nëse
lëmë mënjanë fushatës propagan-
distike të Kinës dhe Rusisë, është
BE-ja ajo që dha pjesën më të
madhe të ndihmës për koronavi-
rusin dhe që tani po financon
rimëkëmbjen pas pandemisë. BE
është kryesisht fajtore për munge-
sën e ndikimit të duhur. Aseti i saj
më i madh – premtimi i anëtarësi-
mit - është gjithashtu Thembra e
Akilit. Nëse anëtarësimi i vendeve
të rajonit nuk është më një per-
spektivë e besueshme, lojtarët më
të rëndësishëm ballkanikë, ka të
ngjarë që të shmangin kërkesat e
Brukselit, dhe të kërkojnë diku
tjetër mbështetje politike dhe
shpërblime ekonomike. Akoma më
keq, udhëheqësit lokalë mund të
nisin të sulmojnë rëndom BE-në
për të fituar pikë të brendshme po-
litike, ndërsa përfitojnë ende nga
përfitimet që ofron integrimi evro-
pian për popullatat e tyre -përfshirë
qasjen në tregti, investimet dhe
udhëtimet pa viza. Ballkani Perën-
dimor mbetet shumë i lidhur me
Rubrika "Forum" është krijuar si hapësirë për të botuar letrat, opinionet, reflektimet dhe reagimet e lexuesve dhe qytetarëve.
Redaksia mban të drejtën për të redaktuar e shkurtuar, si dhe mos botuar ato shkrime që nuk i përmbahen etikës.
BE-në, por kjo nuk do të thotë se
Brukseli, Berlini apo Parisi po bëjnë
aq sa duhet për ta forcuar këtë
lidhje.
JOHN C.KORNBLUM, ISH-AM-
BASADOR I SHBA-SË NË GJER-
MANI: Politika aktuale e BE-së ndaj
Ballkanit Perëndimor të kujton
shakanë klasike të kohës së komu-
nikimit:“BE-ja bën sikur na ofron
anëtarësimin, dhe ne shtiremi sikur
jemi të interesuar për t’iu bashkuar
unionit”. Anëtarët e BE-së nuk kanë
pasur kurrë ndonjë qëllim për ta
zgjeruar unionin,dhe siç ka treguar
sjellja e tyre për vite me radhë, as
Bosnja dhe as Serbia nuk kanë pa-
sur ndonjë interes për t’iu bashkuar
bllokut. Në cilësinë e atij që e har-
toi Marrëveshjen e Dejtonit, unë e
di se çfarë duhej të bënte dhe çfarë
nuk mund të bënte ajo. Synimi
kryesor ishte ndalimi i luftës, ndër-
sa ai dytësor rikthimi i jetës relati-
visht normale ekonomike dhe sho-
qërore. Një qëllim afatgjatë ishte
ndërtimi i themeleve të një qeverie
me 3 komunitetet etnike.
Kosova ishte gjithmonë në plan
të dytë për ne. Dy qëllimet e para
duket se janë arritur. Ndoshta
vetëm rikthimi i policisë sekrete të
ish-presidentit jugosllav Josep Broz
Tito mund ta bëjë të arritshëm
objektivin e tretë. Kosova mbetet
një problem madhor. Ka ardhur
koha të braktisim iluzionet dhe të
fokusohemi tek ajo që është e
mundshme. Me një përfaqësues të
ri të lartë të BE-së dhe me një qeve-
ri të re gjermane në horizont, do të
jetë e rëndësishme të eksplorohen
të gjitha opsionet e “mos-anëtarë-
simit”, që mund të ndihmojnë në
forcimin e paqes dhe përmirësimin
FORUM
Koha, e premte, 22 tetor 2021
e shoqërive civile të Bosnjës, Ko-
sovës dhe Serbisë. Me rëndësi je-
tike do të jetë vazhdimi i subvencio-
neve të huaja. Po ashtu dhe
angazhimi më aktiv i Shteteve të
Bashkuara dhe Rusisë në këto
përpjekje.
DENIS MACSHANE, ISH-MI-
NISTËR I JASHTËM I BRITANISË
SË MADHE: Po. Ballkani Perëndi-
mor nxjerr realisht në pah absurdi-
tetin e të folurit për një politikë të
jashtme të BE-së. Në vitin 1999, një
operacion i kombinuar evropian
dhe amerikan, i NATO-s dhe BE-së
i dha fund një dekade konfliktesh
të nisura nga serbët në Ballkanin
Perëndimor, përfshirë sulmet në
Sarajevë,apo vrasjen e 8.000 burra-
ve, grave dhe fëmijëve në Srebre-
nicë. Pra,Evropa veproi. Gjatë 20 vi-
teve të fundit, Evropa ka folur. Në
fillim Greqia dhe tani Bullgaria
krijuan çështje të rreme “të identi-
tetit”për të mohuar ekzistencën e
Maqedonisë së Veriut. Më pas ishin
Spanja, Greqia, Rumania, Sllovakia
dhe Qipro, ato që pretenduan se
Kosova nuk ekzistonte si shtet.
Presidenti francez Emmanuel
Macron, deklaroi në vitin 2017 se
Evropa duhet të zgjerohet për të
përfshirë edhe vendet e vogla të
Ballkanit Perëndimor. Por më pas ai
u tërhoq kur kundërshtarët e tij e
akuzuan për hapjen e Evropës ndaj
shteteve myslimane. Në fakt,
vetëm numri i myslimanëve që je-
tojnë aktualisht në Francë dhe
Gjermani, e tejkalon numrin e
përgjithshëm të popullsisë mysli-
mane të të gjithë Ballkanit Perëndi-
mor. Por asnjë udhëheqës kombë-
tar në BE nuk është përballur me
demagogët klerikë në vendet e tyre
që kundërshtojnë zgjerimin e Bal-
lkanit Perëndimor. Shefat e poli-
tikës së jashtme të BE-së kanë
ardhur dhe ikur, duke mos shënuar
asnjë ndryshim në qasjen e Brukse-
lit. Dhe përfitues janë presidenti
rus Vladimir Putin, presidenti turk
Recep Tayyip Erdogan dhe presi-
denti i Kinës Xi Jinping, të cilët janë
infiltruar dhe kanë fituar ndikim
në Ballkanin Perëndimor, me sy-
nim minimin e kohezionit dhe
koherencës së Bashkimit Evropian.
SENADA SELO SABIC, BA-
SHKËPUNËTORE NË INSTITUTIN
PËR ZHVILLIM DHE MARRËDHË-
NIE NDËRKOMBËTARE (IRMOP),
ZAGREB: Kujt i humbi? Qytetarët
nga Ballkani Perëndimor po mi-
grojnë në Gjermani, Austri dhe
Suedi, dhe jo në Kinë, Rusi apo Tur-
qi. Nëse do të isha cinike, do të
thoja që kjo është ajo që dëshiron
BE, një fuqi punëtore që integrohet
lehtë, dhe që është e zellshme dhe
modeste. Sidoqoftë, jo të gjithë do
të largohen. Me shpopullimin që
po ndodh në rajon, mund të vendo-
sen emigrantët nga jashtë Evropës,
duke blerë shtëpitë e boshatisura.
Kjo nuk do të thotë se është diçka e
gabuar. Migrimi është një konstan-
te e qytetërimit tonë. Por histeria
evropiane mbi emigracionin, ak-
torët e rinj në Ballkanin Perëndi-
mor tashmë të destabilizuar, mund
t’i komplikojnë dinamikat ekzistue-
se rajonale, dhe ta largojnë akoma
më tej këtë rajon nga BE-ja. Ndaj
pyetja është:a i intereson vërtet BE-
së se kush qeveris territoret dhe sh-
tetet në Ballkanin Perëndimor?
Përgjigja e shkurtër është se
Brukseli nuk ka luksin të mos kuj-
deset për këtë rajon. Humbja e Bal-
11
Nga
Carnegie EUROPE
Bashkimit Evropian
mbetet partneri dhe
investitori kryesor tregtar
në vendet e Ballkanit
Perëndimor. Por dështimi
për të rritur angazhimin
në këtë rajon, si dhe për të
mbajtur premtimin e
zgjerimit, do të ketë një
kosto të lartë, dhe do të
krijojë një situatë nga e
cila do të përfitojë si Rusia
po ashtu dhe Kina
lkanit Perëndimor po e dëmton
vetë BE-në. Unioni ka një vrimë në
trupin e tij, dhe kjo vrimë është Bal-
lkani Perëndimor. Zyrtarët e BE-së
po tregojnë pak imagjinatë dhe
vullnet për t’u angazhuar me forcat
progresiste në Ballkan. Në vend të
kësaj, ata vendosin të mbështesin
udhëheqësit autoritarë, të cilët nuk
kanë ndërmend t`i reformojnë
vendet e tyre dhe të rrezikojnë të
humbasin postin që kanë. Për sa
kohë që BE-ja shqetësohet për
mirëqenien e politikanëve të kor-
ruptuar në Ballkanin Perëndimor,
ajo po tradhton qytetarët pro-evro-
pianë në këtë rajon. Dhe më e
rëndësishmja, po i harxhon paratë
e taksapaguesve të BE-së, dhe po e
dëmton besueshmërinë e saj në
skenën globale.
|||||||||||||||||||||||||
Koha InfraRed
për

Koha, e premte, 22 tetor 2021

ROBERTO BAKAJ ÇMIMI “MTV

EMA 2021”

Fitoret ia dedikoj DUA LIPA

në garë me
Jeton në Gjermani
Shqipërisë Justin
dhe merret me boks. Bieber e
Ka fituar shumë tituj
dhe vazhdon të Doja Cat
ndeshet duke bërë Televizioni i famshëm i mu-
kështu krenar gjithë zikës MTV, ka bërë të ditura të
mërkurën nominimet për
shqiptarët. Roberto ngjarjen e përvitshme të
Bakaj vjen në një ndarjes së çmimeve “MTV Eu-
rope Music Awards 2021”, që
intervistë për gazetën këtë vit do të zhvillohet në Bu-
KOHA duke treguar dapest të Hungarisë,
ndërkohë që do të transme-
mbi karrierën e tij tohet direkt në 180 shtete të
botës. Në mesin e shumë em-
rave të famshëm të nominuar
Koha Bisedoi: Blerand REXHEPI për shumë çmime, është edhe
ai i këngëtares së famshme
KOHA: Cilat ishin ndjesitë e nga Kosova, Dua Lipa. Dua
tua, para se të ngjiteshe në ring? është nominuar në vetëm një
Ndjesitë e mia janë normal kategori, që është kategoria
përderisa marr guximin të hy në risa populli shqiptar na jep mbësh- problematik. vëllai që merremi me sport dhe ai “Best Pop”. Në këtë kategori,
ring dua të them se do fitoj dhe tetje më të madhe në ring. KOHA: Cili është mesazhi që në Qershor të vitit të ardhshëm ga- 25-vjeçarja do të garojë për-
nuk e mendoj humbjen e as KOHA: Kujt ia dedikon fitoret? një kampion si ti, i drejton fëmijë- ron për kampion gjerman, shumë ballë emrave të famshëm si
kundërshtarin. Fitoret ia dedikoj Shqipërisë ve apo të rinjve që ëndërrojnë shpejtë do të futet dhe vëllai tjetër Justin Bieber, Ed Sheeran e
KOHA: Kundërshtarin si e time, unë ndeshem në Gjermani këtë sport? në boks njëjtë si ne. Doja Cat.
konsideroje? por fitoret gjithmonë familjes time Të rinjtë duhet të mësojnë më KOHA: Në vendlindjen tënde Votimi është hapur dhe do të
Çdo kundërshtar e marr me dhe shqiptarëve. shumë në shkollë, të dëgjojnë si të presin kur kthehesh për pu- zgjasë deri më 10 nëntor. Këtë
shumë respekt sepse kur ngjitemi KOHA: Si ishte Roberto fëmijë prindërit dhe ai që ka mundësitë të shime? vit këngëtari me më së shumti
në ring jemi të barabartë deri në apo adoleshent si temperament? merret me ndonjë sport sepse Unë jam rritur në një fshat të nominime është Justin Bieber,
përfundim të ndeshjes. Gjithmonë që i vogël më kanë sporti është i mirë dhe plot shën- Lezhës dhe kam pasur respektin në gjithsej 8 kategori, duke
KOHA: Ç’do të thotë për ty të thënë se një ditë do bëhem i fortë det. më të madh atje, më përkrahin përfshirë është kategorinë për
ndeshesh e jo vetëm, të fitosh në sepse kam lindur për sport dhe KOHA: Jeni disa persona në shumë sa herë që kthehem dhe “Këngën e Vitit”. Pas tij, me më
një vend jashtë Shqipërisë? ngadalë po ua vërtetoj njerëzve që familje që merreni me këtë sport. çdo titull ua kushtoj atyre. së shumti nominime prijnë
Normal ndjesitë janë ndryshe kanë pasur të drejtë dhe e kuptoj Sipas teje, ky emërues i përba- KOHA: Po një ëndërr në sirtar, edhe Doja Cat e Ed Sheeran.
kur ndeshesh në vend të huaj, do vetë por stërvitem shumë dhe me shkët, është një predispozicion i a e ke? Në mesin e të nominuarve
doja në Shqipëri por mundësitë punë ia dal gjithmonë. Si adole- juaji si gen apo thjesht rastësi e, Ëndrra ime është të bëj një janë edhe këngëtaret e famsh-
nuk janë dhe në Gjermani kam shent kam qenë i urtë dhe punën secili nga ju ka ndjekur pasionin e ndeshje të madhe në Shqipëri cilin me Lady Gaga e Taylor Swift.
mundësitë më të mëdha, shteti time por kur dikush më ka pro- vet me përkushtim? do qytet qoftë, të ndeshem për një MTV EMA 2021 do të mbahet
gjerman na përkrah më shumë de- vokuar nuk kam qenë i butë pak Në familjen time jemi unë dhe titull atje. më 14 nëntor.

////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// ///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

Gold Ag do të bëhet edhe Miley Cyrus thotë se

gazetar! njerëzit e pyesin: “Pse
tingëllon si burrë?”
Reperi i njohur dhe mjaft i da-
shur për publikun Arian Agushi -
Gold Ag ka nisur vitin e dytë të stu-
dimeve në një kolegj privat në Ko-
sovë dhe këtë e ka bërë të ditur
përmes një postimi në Instagram.
Ai studion në degën e gazetarisë
ku mesa duket ka qenë i sukses-
shëm vitin e parë dhe tani ka nisur
vitin e dytë. Në foton e publikuar
në Instagram ai shihet brenda am-
bienteve të universitetit i cili shihet
mjaft i lumtur dhe shkruan: Viti i
Miley Cyrus ka folur për reagi-
met me të cilat është përballur si
këngëtare në industrinë e muzikës.
Këngëtarja e hitit "Wrecking Ball",
dytë. Kujtojmë se Gold Ag është foli me bateristin e Metallicas, Lars
një nga reperët që njihet për Ulrich për në revistën Interview dhe
këngët me motive patriotike, ku gjatë bisedës ajo zbuloi se herë pas
së fundmi ka publikuar dhe here merr kritika për zërin e saj të
këngën “Kuksi”, e cila është pritur ulët.
mjaft mirë nga publiku. "E gjithë jeta ime, qoftë në stër-
vitje vokale apo thjesht duke vazh-
duar të përmirësoj karrierën time,
gjithmonë ka qenë për: ‘Pse tingël-
lon si burrë? Pse nuk mundeni të
këndoni oktavën e lartë të "Party in
the USA" më?'", tha ajo, shkruan
People.
"Zëri im është se si e përfaqësoj
veten time. Kështu shprehem,"
shpjegoi Cyrus. "Kam punuar me
kaq shumë njerëz që më thonë: "Do
të na duhet të sjellim një këngëtar
për të goditur ato pjesë të larta". Ajo
zbuloi se gjatë pandemisë ka regji-
struar këngët në shtëpi më shumë
se në studio, dhe kjo i ka dhënë
hapësirë të eksperimentoj.
 KOHA PËR INFRARED Koha, e premte, 22 tetor 2021
13

ALEKSANDËR GJELAJ
Momentet kur bën të lumtur
publikun, nuk përshkruhen
Johnny Aleksander Gjelaj është padyshim një
nga zërat më të bukur shqiptar që jehonë
Depp përtej oqeanit. Ai, ka një opus të gjerë
muzikor, një mori këngësh të bukura të
takohet me shoqëruara me videoklipe mjaftë
moderne. Këngëtari më i angazhuar në
dasma e ahengje në familjet shqiptare
Vuçiç në në SHBA, sapo i ka dhënë dritën e
gjelbërt një tjetër projekti mjaftë
Beograd atmosferik. E veçanta është se në këtë
projekt që po dëgjohet e shpërndahet
Aktori hollivudian, Johnny
Depp, është takuar me Presi- gjithandej, marrin pjesë edhe dy djemtë
dentin serb, Aleksandër Vuçiç, e këngëtarit të mirënjohur, të cilët shihen
gjatë një vizite në Beograd. duke i rënë tupanëve. Ai vjen në një intervistë për gazetën KOHA për të
Pas takimit, Depp përshëndeti treguar më shumë rreth vetes
edhe fansat e tij të shumtë që
po e prisnin jashtë presidencës
serbe dhe firmosi autografe Koha Bisedoi: Blerand REXHEPI Ndihma nga
për ta. Aktori amerikan Zoti dhe nga fa-
ndodhej në Serbi për të pro- KOHA: Cilët pushime i dëshiron milja ime, tjerat
movuar një serial të animuar, më shumë? gjitha bëhen.
“Puffins”, i cili është prodhuar Pushimet i dua njëjtë si verore ash- KOHA: Dobësia
në Serbi nga një kompani ita- tu edhe dimërore por i preferoj më juaj?
liane, me mbështetjen edhe të shumë ato verore. Dobësia ime që ju
Ministrisë serbe të Kulturës. KOHA: Gëzimi më i madh i juaji? besoj njerëzve shumë,
Seriali i animuar me 168 episo- Gëzimi më i madh për mua është ashtu është karakteri im.
de tregon historinë e 4 zogjve familja ime. KOHA: Mosha më e
të vegjël që ndeshen me një KOHA: Këshilla më e mirë? mirë e jetës?
lopë deti. Episodet 5-minutë- Mos i beso askujt. Si 30 vjeçar.
she do të transmetohen në KOHA: Shkrimtari i preferuar? KOHA: Planet për një të
Amazon Prime Video. Ismail Kadare. ardhme të afërt?
Rikujtojmë se, aktori dhe pro- KOHA: Moto e juaj e jetës? Së shpejti pas këngës
ducenti amerikan, Johnny Punë, punë dhe durim. time më të re që doli Hajde
Depp tërhoqi së fundmi Çmi- KOHA: Muzika e preferuar? nuse, do të realizoj edhe disa
min e Nderit “Donostia” në Fe- Të gjithë zhanret i dëgjoj por më e këngë të reja dhe video, gjitha-
stivalin e 69-të Ndërkombëtar preferuara mbetet popullorja. shtu do të vazhdoj me punën
të Filmit që këtë vit u zhvillua KOHA: Personi më i dashur në fa- KOHA: Momenti më i preferuar time të argëtoj shqiptarët
në San Sebastian të Spanjës. milje? dhe më emocionues në karrierë? në koncerte e dasma,
Depp u shfaq në publik për Motra. Kur vijnë fansat qofsha në koncert pasi jam në secilin
herë të parë që kur ka nisur KOHA: Çfarë është ajo që të bën apo dasëm e bisedojnë me mua e më vikend tek ndonjë fa-
përplasjen ligjore në gjykata, më shumë krenar në këto vite kar- tregojnë mbi këngët e mia e punën milje e nderuar.
me ish-bashkëshorten, akto- rierë? time e në fund duan të fotografohen, KOHA: Ku do i kalo-
ren amerikane Amber Heard, Kur me zërin tim dhe këngët e mia këto momente nuk përshkruhen. ni pushimet?
e cila e akuzon për një sërë e gjejnë veten populli shqiptarë kudo KOHA: Sporti i preferuar? Pushimet mendoj ti
abuzimesh, përfshirë dhunën në botë që dëgjojnë projektet e mia Tenisi. kaloj gjatë këtij dimri
e përsëritur fizike, gjatë kohës dhe jam pjesë e gëzimeve të tyre fa- KOHA: Ndihma më e madhe në diku në Florida ose Ka-
kur ishin çift. miljare me muzikën time. jetë? lifornia.
///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

Angelina Jolie publikon librin e parë mbi të drejtat e njeriut

Aktorja e njohur, Angelina Jo-
lie, ka publikuar librin “Know Your
Rights and Claim Them: A Guide
for Youth” (një udhëzues për të
drejtat e fëmijëve). Në një postim,
në median sociale “Instagram”, ar-
tistja shkruante se: “Unë jam
shumë e frymëzuar nga të rinjtë
në të gjithë botën që janë në vijën
e parë të luftës për të drejtat e nje-
riut. Nga mbrojtja e mjedisit deri
te luftimi i pabarazisë dhe diskri-
minimit”. Sipas saj, “ata po
ndërhyjnë për të bërë punën që
duhet të bëjnë të rriturit, por deri
më tani nuk kanë arritur ta bëjnë”.
Jolie vë theksin se fëmijët po
mbajnë barrën e pasojave të atyre
vendimeve të këqija në kampet e
refugjatëve dhe zonat e konfliktit
në nivel global. “Kur fëmijët dhe të
rinjtë kanë agjencinë, fuqinë dhe
njohuritë për të folur, ata mund të
ndryshojnë jetën e të rinjve dhe
të rriturve, duke ndihmuar në ar-
ritjen e një shoqërie më të bara-
bartë. Ky është mesazhi i librit
tonë të ri: Njihni të drejtat tuaja
dhe kërkojini ato”.
Jolie ka qenë prej kohësh një
avokate për të drejtat e njeriut,
veçanërisht për gratë dhe fëmijët.
Aktivizimi i saj daton në fillim të
viteve 2000, kur ajo filloi të pu-
nonte në çështje të tilla, si emi-
gracioni, shëndeti dhe arsimi për
të rinjtë në të gjithë botën. Së
fundmi, Angelina është fotogra-
fuar teksa ka dalë sërish me ish-
bashkëshortin e saj, Jonny Lee Mil-
ler. Ish-çifti u fotografuan duke
shijuar një darkë së bashku, të
hënën në Beverly Hills të Kalifor-
nia-s. Ylli i “Maleficent”, i cili ende
po lufton me çështjen e divorcit
me Brad Pitt, ishte në makinën e
Miller para se ata të largoheshin së
bashku.
14
Statuja e Stalinit bëhet
objekt i parë nominal
midis trupit artistik dhe
kokës së fryrë si
dandelion. "11-vjeçarja
Ypi shkoi pas shkollës për
të përqafuar statujën e
Stalinit në qytetin e saj të
lindjes, Durrës.
Sidoqoftë, tani njerëzit
po protestonin dhe, teksa
ngriti sytë, ajo kuptoi se
Stalini tashmë kishte
humbur kokën"
Një artikull që "pret" Shqipërinë
mes fundit të historisë - post-ko-
munizëm - dhe rrëfimeve si gjendje
"ku balta ngjan më e ëmbël se
mjalta". Dy qasje, dy zëra, dy kon-
cepte në artikullin e së përditsh-
mes me seli në Londër, "Financial
Times", për Shqipërinë. Koncepti i
moderuar i fundit të historisë i filo-
zofes dhe teoricienes shqiptare, Lea
Ypi, dhe ai i polifonisë së rrëfimeve
të novelistes Margo Rejmer. Kur
bien kundërshtitë ndaj ideologji-
ve, njësoj siç Shqipëria nuk e gjeti
zërin e vërtetë politik post-komuni-
st, krejt natyrshëm ngrihet dhe
koncepti i fundit të historisë. Por,
kjo sa i takon leximit të autorit
amerikan Francis Fukuyama.
Kjo gjendje e botës nuk ishte
testamenti i Fukuyama-s, ngase në
periudhën kur komunizmi u fashit
nga faqja e dheut e gjithë
marrëdhënia globale mes ideo-
logjive u përmbush në një homeo-
stasis (të ndaluarit para se diç të ja-
shtësohet). Dhe Shqipëria u bë
shtëpia e këtyre ideve iliberale që
nuk gjejnë universalitet në një
komb që ende nuk e dinte se çfarë
ishte komunizmi dhe roli i Stalini-
t tek Enver Hoxha si Hegel-i tek
Kojeve. Duke iu rikthyer përshkri-
mit të FT-së, artikulli merr shkas
nga objektet historike - të këputur
më shumë se të harruar. "Në Gale-
rinë Kombëtare të Tiranës është një
Lenin me krahë të thyer, disa Sta-
linë dhe një Enver Hoxha me
hundë të thyer". Në narrativën e
rritjes së autores Ypi në Tiranë,
Hoxha si ish-diktator nuk jetonte
më. Por, ai ende mbizotëronte mbi
jetën e njerëzve të tij.
FILLIMI I FUNDIT TË HISTORISË
Statuja e Stalinit bëhet objekt i
parë nominal midis trupit artistik
dhe kokës së fryrë si dandelion. "11-
vjeçarja Ypi shkoi pas shkollës për
të përqafuar statujën e Stalinit në
qytetin e saj të lindjes, Durrës. Sido-
qoftë, tani njerëzit po protestonin
dhe, teksa ngriti sytë, ajo kuptoi se
Stalini tashmë kishte humbur
kokën". Njësoj si Shqipëria komuni-
ste, e cila përcaktoi rrugën e saj,
duke u bërë aleate dhe më pas
duke u prishur me Jugosllavinë, Ba-
shkimin Sovjetik dhe më pas Kinën,
Ypi nuk po dakordësohej me vepri-
met e orvatjet e shumë prej ba-
shkëkohësve të saj. Kur u mendua
se e keqja ishte prapa krahëve, Ypi
Fundi i historisë në rrëfimet
e "baltës së ëmbël"
mbeti me krahët ngërthyer kah
leximit e shkrimit.
Arsyeja ishte ardhja e para-
lajmëruar e një konflikti post-ideo-
logjik, që kulmoi me avullimin e
plotë të shtetit në vitin 1997. "Tani
nuk ka asgjë, vetëm një mallkim".
Këto ngjarje përcaktuan dhe fatet e
jetës së Ypit, e cila pikënisi një
rrugëtim ende prodhimtar të dijes
ndajshtuar eksperiencës dhe spro-
vave medituese - në mendim dhe
aq sa mbetet ndjesi. FT-ja vëren se
Ypi ecën me mjeshtëri midis reali-
tetit komik dhe vdekjeprurës të
vendit ku ajo u rrit. E përditshmja
britanike merr fjalën nga intervi-
sta e "The Guardian", e cila ngjet me
një autoritet të rremë që Lea Ypi
rritet teksa njeh aq sa dëgjon dhe
nuk dëgjon aq sa sheh. Ndarja e
madhe midis gjuhës së koduar të
prindërve dhe të afërmve të saj për
"të burgosurit politikë" ishte hapi i
parë i një kuptimi të ri dialektik në
jetën e saj - bashkëngjitur ndryshi-
meve që po pësonte Shqipëria. "Me
rënien e komunizmit erdhi kaosi
dhe jo vetëm politikisht".
Prindërit e Ypit provuan të përf-
shiheshin në politikë, por pa sukses.
Për të kuptuar, ngatërresat mes
estetikës dhe ngutjeve për t’u për-
shtatur më shpejt mendja se syri
apo dora, në vitin ’92, e ëma e Lea
SPECIALE
Koha, e premte, 22 tetor 2021
• Gjyshërit e Lea Ypit
Ypit, shkruan FT-ja, shkoi në një
takim me delegacionin e grave
franceze - e veshur me një fustan
nate. Asokohe ishte jashtë kontek-
stit etik të disa kornizave, e madje
sot do të ishte një protestë ndaj
vetë kornizave dhe qëndrimeve an-
dej kontekstualeve. Kjo është
gjithashtu periudha kur Ypi vëren
se "shoqëria civile" iu shtua fjalorit,
"pak a shumë si zëvendësim i Parti-
së".
"BALTA MË E ËMBËL SE MJALTA"
Sa u përket librave të botuar për
Shqipërinë, ato kanë tendencën, si-
pas FT-së, të ngecin në kohë - pa e
rrëfyer të vërtetën. "Ka disa histori
dhe kujtime nga burrat e Ekzekuti-
vit të Operacioneve Speciale Brita-
nike të parashutuar gjatë Luftës së
Dytë Botërore dhe shumë të tjera të
asaj që si Enver-centrike". "Balta më
e ëmbël se mjalta" e autores polake
Margo Rejmer, tregon pa ventri-
lokuizëm (zërin apo fjalën e autorit
në gojën e rrëfimtarit apo narrato-
rit) historitë e shqiptarëve gjatë ko-
munizmit dhe veçanërisht ato të të
burgosurve të regjimit. "Një fjalë e
gabuar ose një mik që përpiqet të
ikë dhe jetë të tëra janë shkatër-
ruar". Rejmer citon shkrimtarin Ar-
shi Pipa, teksa "shfryn" disa fjala të
dëlirta: "Ne duhet t’i falim ata. Por
si mund ta falim dikë që nuk ndihet
fajtor?". Rrëfimet e një peshkatari
"ulërijnë" njësoj si e bërtitura e
Munch ndaj depresionit dhe anti-
jetës - Shqipëria ishte çnjerëzore.
"Rojet e kufirit midis Shqipërisë
dhe Malit të Zi godisnin një fëmijë
në ujë, ndërsa ata manovronin me
barkën e tyre, duke lënë që helika e
saj ta bënte copa -copa. Dhe ata
dukeshin prej së largu të kënaqur".
HISTORIA ËSHTË E
BALTOSUR NGA MJALTA
Rejmer thotë se qëllimi i saj ish-
te të sigurohej që viktimat të
dëgjoheshin. Qëllimi i Ypi-t është i
ndryshëm. Ypi jeton si socialiste
mes ndasisë së madhe që ka me
përjetimet dhe vuajtjeve të fa-
miljes së saj në "socializëm". "Sho-
qërimi i thjeshtë me idetë e një si-
stemi që shkatërroi kaq shumë
jetë në familjen time ishte e mjaf-
tueshme për të më bërë mua per-
sonin përgjegjës për të tërhequr
këmbëzën". Një moment kyç
(ndër shumë) vjen kur babai i saj,
i cili ishte bërë drejtor i Përgjith-
shëm i portit të Durrësit, u dety-
rua të pushonte nga puna qindra
romë të dëshpëruar në emër të
"reformave strukturore". Prindërit
e saj refuzuan socializmin, shk-
ruan ajo, sepse e barazuan atë me
"mohimin e asaj që ata donin të
ishin". Për Ypin, liberalizmi bara-
zohet "me premtimet e thyera,
shkatërrimin e solidaritetit, të
drejtën për të trashëguar privi-
legjin, duke mbyllur një sy para
padrejtësisë".
Duke mbetur në gërmadha,
sistemet mund të ndryshojnë,
edhe pse historia duhet rimen-
duar përmes mundësisë së taki-
mit me të - muret dhe bunkerët
nuk flasin, por dëshmojnë - dhe
përgjigjes ndaj së kaluarës. Duke
iu referuar Martin Heidegger, një
avokati të historisë dhe momentit
historik e jo Nazizmit, historia
është ky fraksion dhe kjo kapje në
kohë ngjashëm me qenien e tij
triptike. Këto mundësi dhe këto
takime "ngjajnë" si në vazhdimë-
si, si në ndërprerjen e saj me të
tashmen - duke ndjekur faktin e
padiskutueshëm të të qenit i
përkohshëm, si në orientimin që
kemi drejt së ardhmes. Vendimi i
bazuar i Ypit, që është objektiv, ka
nevojë edhe për një ngjarje ndih-
muese si Rejmer. Shqipëria është
mësuar të lexojë historinë e saj nga
vendime subjektive dhe ngjarje
objektive. (albanian post)

Pas 2 vite bllokimesh
të përsëritura, 150-
200 vdekje në ditë do
të konsiderohen
ndoshta të
tolerueshme nga
shumica që ka
zgjedhur të
vaksinohet, dhe që
nuk është më e
rrezikuar. Brenda 3
muajsh, mund të
vdesin 18.000-20.000
njerëz, që të llogaritur
në një popullatë prej
4 milionë italianësh,
përfaqësojnë një
masakër të vërtetë.
Një masakër ndaj
kundërshtarëve të
vaksinës
Nga Roberto FREGA
Sot po jetojmë në mesin e një
paradoksi interesant:ndërsa situa-
ta shëndetësore duket se po për-
mirësohet dita ditës, ajo politike
po përjeton tensione gjithnjë e më
akute, dhe reagime gjithnjë e më
të dhunshme. Fillimi i zbatimit të
ligjit mbi “Green Pass” ose “Pasa-
portat e Covid-19”, u prit të prem-
ten me protesta të shumta, e kom-
binuar me një emergjence
shëndetësore në rënie. Së bashku
ato rrezikojnë që të delegjitimojnë
një masë tjetër politike të drejtë
dhe të nevojshme. Të drejtë ndaj
atyre që e kanë bërë vaksinën, dhe
të nevojshme për të shmangur
përsëritjen e kurbave të rreziksh-
me të infektimit. Siç ka ndodhur
shpesh në Itali, qeveria do të rea-
gojë ndaj këtyre protestave të ash-
pra, ndoshta me një pragmatizëm
në kufirin e oportunizmit.
Jo duke e ndryshuar ligjin për
të mos humbur fytyrën, por qenë
tolerante ndaj zbatimit të tij në
zona që janë larg qendrës së vë-
mendjes. Për kundërshtarët e vak-
sinave, kjo do të jetë një fitore e
madhe politike, pasi ata do ta kenë
arritur triumfin e idesë së tyre mbi
lirinë. Por ajo do të jetë një Fitore si
e Pirros, pra me një kosto shumë të
madhe, dhe me pasoja të tmerr-
shme. Para së gjithash për ata vetë.
Le t’ia fillojmë me disa fakte.
Studimet e fundit mbi efektivi-
tetin e vaksinës në popullatën iz-
raelite, kanë treguar se pas 6-8
muajsh, efektiviteti i vaksinës
zbret në rreth 60-70 për qind. Por
lajmi i mirë është se njerëzit e vak-
sinuar që preken nga Covid-19, zh-
villojnë zakonisht vetëm simpto-
ma të lehta, dhe praktikisht askush
prej tyre nuk vdes. Në Britaninë e
Madhe, ku që nga fillimi i verës
janë hequr të gjitha kufizimet, pa-
varësisht nga një shkallë vaksinimi
Fitorja e kushtueshme e
kundërshtarëve të vaksinave
e ngjashme me të Italisë, infeksio-
net e reja të Covid-19 po përhapen
me një ritëm të frikshëm. Aktuali-
sht ato i tejkalojnë 40.000 në ditë,
ndërsa të shtruarit në spital janë
mbi 7000, me 120-150 të vdekur
në ditë, gati që të gjithë në mesin e
të pa vaksinuarve. Dhe shifrat janë
në rritje. Këto të dhëna na lejojnë
të bëjmë disa parashikime mbi atë
që mund të ndodhë në Itali gjatë
muajve të ardhshëm, kur kufizi-
met do të nisin rë eliminohen gra-
dualisht (dhe në fakt që tani ne të
gjithë kemi hequr dorë nga masat
mbrojtëse), dhe kur të zbutet edhe
efektiviteti i vaksinës.
Qeveria do të përpiqet të for-
cojë rrjetin e sigurisë së vaksina-
ve, duke promovuar dozën e tretë
të vaksinës. Kategoritë e rrezikua-
ra, kanë nisur tashmë që ta marrin
atë. Por çfarë do të ndodhë kur të
jetë radha e 45 milionë italianëve
pa asnjë sëmundje kronike, të cilë-
ve do t’u kërkohet të marrin dozën
e tretë?
Le të pyesim veten se përse qy-
tetarët që kanë bërë dy doza,
duhet të bien dakord për të marrë
edhe një dozë të tretë. Në nivelin
SPECIALE
Koha, e premte, 22 tetor 2021
politik, një pjesë e madhe e klasës
politike dhe medias, e kanë de-
legjitimuar kryesisht imponimin e
vaksinimit, duke promovuar idenë
se vaksinimi është një zgjedhje
personale, dhe jo një detyrë qyte-
tare. Nëse tani do të tolerohet pa-
sja me vete e “Green Pass”, mesazhi
që do të përçohet është se vaksini-
mi është i padobishëm, një budal-
lallëk, dhe se rëndësishme është
që vaksinën ta bëjnë të tjerët. Në
nivelin emocional, familjarët e tyre
me shëndet të dobët apo të mo-
shuar, do ta kenë marrë tashmë
dozën e tretë, dhe për këtë arsye
nuk do të jenë në rrezik. Në nivelin
egoist të rrezikut personal, ata që
kanë marrë tashmë dy doza, e dinë
që edhe nëse nuk e bëjnë të tretën
në rastin më të keq, do të preken
nga një formë e lehtë e Covid-19.
Një rrezik që shumë njerëz ndiejnë
se mund ta ndërmarrin.
Ju mund të pyesni veten:E çfarë
ndikimi ka e gjitha kjo në fitoren e
kundërshtarëve të vaksinës? Kjo
është në fakt shumë e rëndësish-
me, pasi deri tani këta të fundit
kanë përfituar nga imuniteti ko-
lektiv i garantuar, nga fakti se 80
për qind e italianëve ranë dakord
të vaksinoheshin.
Shkalla shumë e lartë e vaksini-
mit, solli një reduktim drastik të
qarkullimit të koronavirusit, duke
i lejuar kësisoj ata që nuk ishin të
vaksinuar të shijonin normalitetin
e rikthyer, të dilnin jashtë dhe të
takonin njerëz pa rrezikun e infek-
timit. Le të përpiqemi që ta imagji-
nojmë se çfarë ndodh, në rastin
kur shumica e atyre që kanë marrë
dy dozat e para të vaksinës, ven-
dos të mos bëjë të tretën. Covid-19
rifillon qarkullimin në masë, siç po
ndodh tashmë në Britaninë e
Madhe. Po ashtu, ai nis të qarkul-
lojë midis atyre që kanë bërë dy
doza të vaksinës pa u shkaktuar
dëme të veçanta, por duke rritur
në mënyrë eksponenciale numrin
e të infektuarve. Ndërsa rritet
qarkullimi i virusit, gjithnjë e më
shumë jo të vaksinuar do të preken
nga Covid-19. Varianti Delta që tani
është 100 për qind dominues, ka
një fuqi shumë më të madhe in-
fektive dhe vdekjeprurëse, sesa va-
riantet që qarkulluan para mbër-
ritjes së vaksinës. Nga 30-50 vdekje
aktuale në ditë, të gjithë njerëz të
15
pa vaksinuar, ka të ngjarë që kjo
shifër të arrijë shpejt në 120-150 si
aktualisht në Britani, dhe ndoshta
edhe shumë më tepër. Kujdes:këto
janë shifra të vdekurish që kanë të
bëjnë me rreth 4 milionë të pa vak-
sinuarit, dhe jo 56 milionë italianët
e tjerë.
Në proporcion, është sikur
vdekjet të ishin 2.800 në ditë, një
numër që nuk është parë kurrë as
në momentet më të errëta të pan-
demisë. Vetëm se tani nuk do të
ketë më një presion të tmerrshëm
mbi spitalet. Do të vdesin vetëm
njerëzit që kanë zgjedhur lirisht të
mos vaksinohen.
Pas 2 vite bllokimesh të përsë-
ritura, 150-200 vdekje në ditë do
të konsiderohen ndoshta të tole-
rueshme nga shumica që ka
zgjedhur të vaksinohet, dhe që nuk
është më e rrezikuar. Brenda 3
muajsh, mund të vdesin 18.000-
20.000 njerëz, që të llogaritur në
një popullatë prej 4 milionë ita-
lianësh, përfaqësojnë një masakër
të vërtetë. Një masakër ndaj
kundërshtarëve të vaksinës. Milio-
na njerëz që këto ditë po nxitojnë
të rezervojnë tampona, për të qenë
në gjendje të punojnë në munge-
së të vaksinës, duhet të reflektojnë
mbi këto shifra. Ata duhet të pye-
sin veten, nëse loja që ata po
luajnë, ia vlen vërtet që të kurorë-
zohet në fund me vdekjen e tyre
të mundshme. Që nga momenti
që do të vendosin të vaksinohen,
do të duhet të kalojë të paktën 1
muaj derisa sa të marrin të dyja
dozat dhe të cilësohen të imuni-
zuar. Në kushtet e një riaktivizmi
eksponencial të Covid-19, për
shumë mijëra njerëz ai muaj do të
bëjë pikërisht diferencën midis
jetës dhe vdekjes. (bota.al)
16 STUDIME
Koha, e premte, 22 tetor 2021

Limoni eliminon toksinat e trupit

aftë të luftojë virozat dhe inflama-
Përfitimet e kësaj cionin. Filloni ta përfshini lëkurën e
vitamine për lëkurën, limonit në të gjitha recetat tuaja,
mjafton ta përdorni si erëz.
por dhe të gjithë SHËNDETI I ZEMRËS. Pektina
organizmin mund të tek lëkura e limonit mund të ulë
merren shumë mirë nivelet e kolesterolit të keq dhe
tensionin e lartë. Ekspertët thonë
duke përdorur kurën se vitamina C, pektina dhe flavo-
me ujë të vakët dhe noidët ulin ndjeshëm rrezikun e
sëmundjeve të zemrës.
limon. Për këtë kurë TUMORET. Konsumi i lartë i
mjafton të shtrydhni flavonoidëve, vitaminave dhe mi-
lëngun e një limoni në neraleve ndihmojnë në rritjen dhe
zhvillimin e rruazave të bardha të
një gotë me ujë të gjakut dhe eliminon qelizat kance-
ngrohtë dhe ta rogjene.
GURËT NË TËMTH. Studimet
konsumoni në thonë se disa prej substancave ak-
mëngjes tive tek lëkura e limonit ndih-
por dhe të gjithë organizmin është ndjeshëm më i mbrojtur nga rritjen e bkterieve në gojë. Këto mojnë funksionin e tëmthit, pa-
Limoni është një prej agrume- mund të merren shumë mirë duke infeksionet. Për më tepër, limoni baktere janë përgjegjës për kavite- randalojnë formimin e gurëve dhe
ve më të përdorura në kuzhinën përdorur kurën me ujë të vakët ka veti antiseptike dhe është uji tin e dhëmbëve por edhe infeksio- ndihmojnë në eliminimin e tyre.
shqiptare. Dimër a verë, limoni nuk dhe limon. Për këtë kurë mjafton me feta limoni është plotësisht i net e mishrave. Për rrjedhojë, lëku- Nëse nuk e duroni dot athtësinë e
mungon kurrë dhe pasuron shumë të shtrydhni lëngun e një limoni rekomanduar për njerëzit që ra e limonit ndihmon në limonit, atëherë shtoni një ose dy
prej recetave të përditshme të am- në një gotë me ujë të ngrohtë dhe vuajnë nga problemet me zemrën. mirëmbajtjen e shëndetit dentar. lugë çaji me lëkurë limoni në një
visave. Lëngu dhe tuli i limonit janë ta konsumoni në mëngjes. PEHASHI DHE DETOKSIFIKI- Mjafton të përzieni një lugë çaji gotë me ujë dhe pijeni çdo
padyshim ndër më të përdorurat PËRFITIMET QË OFRON LI- MI. Pirja e ujit të vakët me limon me lëkurë limoni me pastën e mëngjes.
në kuzhinë e megjithatë vlerat më MONI PËR SHËNDETIN. Lëngu i ndihmon në mirëmbajtjen e nive- dhëmbëve dhe vazhdoni ta për- PËRDORIME ALTERNATIVE.
të mëdha të kësaj agrumeje gjen- një kokërr limoni përmban më pak lit të pehashit në organizëm. Nëse dorni si zakonisht. Lëkurat e limonit mund të përdo-
den tek pjesa e lëkurës. Limoni se 25 kalori. E njëjta sasi është e pini këtë lëng në mëngjes do të SISTEMI IMUNITAR. Për shkak ren për pastrimin e kuzhinës, frigo-
është një agrume jashtëzakonisht shumë e pasur me kalçium, ka- përshpejtoni pastrimin e organiz- të nivelit të lartë të antioksidantëve riferit dhe eliminimin e erës së
e pasur me vitaminë C, e cila është lium, vitaminë C dhe fibër. Të mit nga toksinat. dhe vitaminës C, lëkura e limonit keqe të koshit të plehrave. Ato janë
e domosdoshme për shëndetin gjithë këto ushqyes ndihmojnë në SHËNDETI DENTAR. Lëkura e është një aleat i sistemit imunitar. shumë të mira për përthithjen e
dhe paraqitjen e lëkurës. Përfiti- gjallërimin dhe mirëmbajtjen e si- limonit është e pasur me substan- Vitaminat dhe mineralet e forcojnë erës së keqe, por edhe pastrimin e
met e kësaj vitamine për lëkurën, stemit imunitar. Kësisoj, organizmi ca anti-bakteriale të cilat pengojnë imunitetin dhe e bëjnë atë më të tenxhereve.
///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

Ka shumë shkaqe të
ndryshme të djersitjes
gjatë natës dhe për të
Tetë rreziqet nga djersitja gjatë natës
gjetur shkakun, një mjek në djersitje gjatë natës. Ilaçet
duhet të marrë një histori kundër depresionit janë më të sh-
të hollësishme peshta që shkaktojnë këtë pro-
blem. Nga 8% deri në 22% e
mjekësore dhe të njerëzve që marrin ilaçe kundër
urdhërojë teste për të depresionit kanë djersitje gjatë
vendosur se çfarë gjendje natës. Droga të tjera psikiatrike
janë shoqëruar gjithashtu me
mjekësore është
djersitjen e natës. Ilaçet e marra
përgjegjëse për djersitjet për të ulur ethet, të tilla si aspirina
e natës. KOHA ju dhe acetaminofeni, ndonjëherë
prezanton me disa nga mund të çojnë në djersitje dhe plot
të tjera mund të shkaktojnë djer-
shkaqet e këtij problemi sitje gjatë natës ose skuqje.
bazuar në studimet HIPOGLIKEMIA. Sheqeri i ulët
amerikane të në gjak mund të shkaktojë djer-
shëndetësisë sitje. Njerëzit që marrin insulinë
ose ilaçe orale për diabetin mund
rëndësishme të theksohet se sku- ta që shoqërojnë menopauzën cion në kocka) dhe absceset mund të kenë hipoglikemi gjatë natës që
Mjekët shpesh dëgjojnë pa- qja e fytyrës apo trupit, mund të mund të ndodhin gjatë natës dhe të shkaktojnë djersitje gjatë natës. shoqërohet me djersitje.
cientët e tyre të ankohen për djer- jetë e vështirë të dallohet nga djer- të shkaktojnë djersitje. Ky është Djersitja e natës është gjithashtu ÇRREGULLIMET HORMONA-
sitje gjatë natës. Djersitjet e natës sitjet e vërteta të natës. Ka shumë një shkak shumë i zakonshëm i një simptomë e infeksionit HIV. LE. Djersitja ose skuqja mund të
i referohen djersitjes së tepërt shkaqe të ndryshme të djersitjes djersitjes së natës tek gratë. KANCERET. Djersitja e natës shihet me disa çrregullime hormo-
gjatë natës. Por, nëse dhoma juaj e gjatë natës dhe për të gjetur HIPERHIDROZA IDIOPATIKE. është një simptomë e hershme e nale, duke përfshirë feokromoci-
gjumit është jashtëzakonisht e shkakun, një mjek duhet të marrë Është një gjendje në të cilën trupi disa kancereve. Lloji më i zakon- tomën, sindromën karcinoid dhe
nxehtë ose keni veshur shumë rro- një histori të hollësishme mjekëso- prodhon në mënyrë kronike shëm i kancerit i lidhur me djer- hipertiroidizmin.
ba krevati, mund të djersiteni gjatë re dhe të urdhërojë teste për të shumë djersë pa ndonjë shkak sitjen e natës është limfoma. Sido- KUSHTET NEUROLOGJIKE.
gjumit, dhe kjo është normale. vendosur se çfarë gjendje mjekë- mjekësor të identifikueshëm. qoftë, njerëzit që kanë një kancer Këto kushte, përfshirë disreflek-
Djersitjet e vërteta të natës janë sore është përgjegjëse për djer- INFEKSIONET. Tuberkulozi të padiagnostifikuar shpesh kanë sinë autonome, syringomyelia po-
ndezje të forta të nxehta që sitjet e natës. KOHA ju prezanton është infeksioni që lidhet më së sh- simptoma të tjera, të tilla si sttraumatike, goditjen në tru dhe
ndodhin gjatë procesit të gjumit me disa nga shkaqet e këtij pro- peshti me djersitjen e natës. Por humbje peshe të pashpjeguesh- neuropatinë autonome mund të
që mund të lagin rrobat dhe blemi bazuar në studimet ame- infeksionet bakteriale, të tilla si en- me dhe ethe. shkaktojnë djersitje të shtuar dhe
çarçafët tuaj dhe që nuk lidhen me rikane të shëndetësisë. dokarditi (inflamacioni i valvulave MEDIKAMENTET. Marrja e mund të çojnë në djersitje gjatë
një mjedis të mbinxehur. Është e MENOPAUZA. Flakët e nxeh- të zemrës), osteomieliti (inflama- ilaçeve të caktuara mund të çojë natës.
 STUDIME
Koha, e premte, 22 tetor 2021
17
Nëse keni simptoma të NËSE VUANI NGA NJË SËMUNDJE E ZEMRËS,
gripit, telefononi menjëherë MUND TË REZULTOJË FATALE
mjekun për të marrë
trajtimin e duhur dhe për të
parandaluar komplikimet
serioze të gripit. Gjithashtu,
njerëzit që janë në rrezik më
Kujdes nga
Veshka e një derri
transplantohet me
të lartë të komplikimeve
serioze duhet të bëjnë një
vaksinë gripi pasi të
simptomat e gripit!
sukses tek një grua këshillohen me mjekët e tyre

66-vjeçare Është njohuri universale që njerëzit

Veshka e një derri është transplantuar me suk- me sëmundje të zemrës duhet të jenë
ses tek një njeri duke rritur shpresat se kafshët shumë të kujdesshëm në jetën e tyre.
mund të përdoren për të lehtësuar mungesën Nëse jeni dikush që keni sëmundje të
masive të dhurimeve të organeve njerëzore. zemrës, ju tashmë e dini se jeni në një rre-
Aktualisht njerëzit që kanë nevojë për një dhu- zik më të lartë për të vuajtur nga një sulm
rim organesh duhet të bashkohen në radhët e në zemër ose goditje në tru. Por nëse së-
gjata për të gjetur një donator. Në SHBA u krye mureni me grip, gjërat mund të bëhen
një operacion ku veshka e një derri iu vendos më keq dhe të rrisin ndjeshëm rrezikun.
një personi që kishte pësuar vdekje klinike dhe Gripi është i njohur për shkaktimin e pro-
tani Dr Robert Montgomery, i cili drejtoi këtë blemeve serioze të frymëmarrjes siç janë
operacionin, tha se hapi tjetër do të jetë vendo- pneumonia, bronkiti dhe infeksionet bak-
sja e veshkës tek një person që ka nevojë për teriale të mushkërive. Sidoqoftë, efektet e diovaskulare, veçanërisht në popullatën vaksinohen për të ndihmuar njerëzit të
transplant, sipas Mirror. virusit në zemër kanë qenë më të vështi- me rrezik të lartë. Sipas rezultateve të stu- mbrohen nga ngjarjet akute kardiovasku-
Derrit i ishin ndryshuar gjenet në një proce- ra për t’u përcaktuar në të kaluarën. Studi- dimit, të rriturit që morën vaksinën kishin lare të lidhura me gripin.
durë të kryer në një qendër mjekësore të Nju met kanë treguar se njerëzit që vuajnë 37% më pak të ngjarë të shtroheshin në
Jorkut. Pastaj veshka iu vendos një gruaje 66 nga gripi janë në një rrezik shumë më të spital për gripin dhe 82% më pak të ngjarë NJIHNI SIMPTOMAT E GRIPIT PARA SE
vjeç që kishte pësuar vdekje klinike e cila kish- lartë nga një ngjarje serioze apo edhe fa- të shtroheshin në ICU, sipas studiuesve të TË JETË VONË
te shenja të mosfunksionimit të veshkave. Gjatë tale kardiake. Houston Methodist që shkruan në përm- Ethet, kolla, dhimbja e fytit, hunda e
tre ditëve veshka e re u ngjit në enët e saj të bledhje. lëngshme ose e zënë, dhimbje trupi,
gjakut. MARRJA E VAKSINËS SË GRIPIT MUND Nëse pacienti kapet nga gripi, vaksini- dhimbje koke, të dridhura dhe lodhje janë
“Ishte një përvojë kaq prekëse të flisje me këtë TË ZVOGËLOJË RREZIKUN E mi lidhej me një rrezik të zvogëluar të së- ndër simptomat e gripit. Të vjellat dhe
familje, është e mahnitshme që dikush të jetë SËMUNDJEVE TË ZEMRËS mundjeve kardiovaskulare (2.9 për qind diarreja janë gjithashtu efekte anësore të
kaq i hapur dhe altruist për diçka që nuk është Studimet paraprake kanë treguar se kundrejt 4.7 për qind). Vaksinimi ishte i mundshme, megjithëse kjo është më e
normale në kulturën tonë. Rezultatet e testimit pacientët kanë gjashtë herë më shumë lidhur me rezultate dukshëm më të mira zakonshme tek fëmijët sesa tek të rriturit.
të funksionit të veshkës së transplantuar duken gjasa të kenë një sulm në zemër në javën në mesin e pacientëve me rrezik më të Njerëzit të cilët janë të infektuar me grip
mjaft normale”, tha kirurgu i transplantit Dr. pas një sëmundjeje të gripit sesa në çdo lartë me sëmundje koronare më aktive. mund të përjetojnë simptoma të frymë-
Robert Montgomery. Nivelet e marrësve të kohë tjetër gjatë vitit para ose pas virusit Autorja kryesore Dr Priyanka Bhugra, spe- marrjes pa zhvilluar ethe. Nëse keni simp-
kreatinës që tregojnë funksionin e dobët të ve- të gripit. Një përmbledhje e studimeve të cialiste e mjekësisë së brendshme në Hou- toma të gripit, telefononi menjëherë
shkave, u kthyen në normale pas transplantit. botuara në Gazetën e Shoqatës Amerika- ston Methodist shpjegoi se arsyeja pse mjekun për të marrë trajtimin e duhur
Eksperimenti i transplantit të veshkave në NYU ne të Zemrës zbuloi se jo vetëm që vaksi- gripi streson aq shumë zemrën dhe siste- dhe për të parandaluar komplikimet se-
duhet të hapë rrugën për prova në pacientët me nimi mbron popullatën e përgjithshme min vaskular është për shkak të përgjigjes rioze të gripit. Gjithashtu, njerëzit që janë
dështim të veshkave në fazën përfundimtare, dhe grupmoshat më të ndjeshme (mbi 65 inflamatore të trupit ndaj infeksionit. Pra, në rrezik më të lartë të komplikimeve se-
ndoshta në një ose dy vitet e ardhshme, tha vjeç dhe nën 2 vjeç) nga gripi i rëndë, por ekspertët rekomandojnë që njerëzit me rioze duhet të bëjnë një vaksinë gripi pasi
Montgomery. gjithashtu mbron nga vdekshmëria kar- një gjendje kronike themelore duhet të të këshillohen me mjekët e tyre.

///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

Helmimi nga ushqimi

varet nga organizmi,
ekspozimi ndaj
Helmim nga ushqimi, ja si të veproni
baktereve, mosha dhe trohen kimioterapisë dhe ata që
shëndeti. Grupet më të vuajnë nga diabeti, kanë një sistem
rrezikuar nga helmimi imunitar më të dobët. Shtatzania
gjithashtu tjetërson sistemin imu-
janë të moshuarit, nitar dhe vështirëson luftën ndaj
sepse me kalimin e infeksioneve që mund të prekin jo
moshës, sistemi vetëm shëndetin e nënës, por edhe
të fetusit.
imunitar nuk përgjigjet
mjaftueshëm shpejt Ç’DUHET TË BËNI NËSE
ndaj organizmave HELMOHENI NGA USHQIMI?
Uji është i domosdoshëm për
infektues të parandaluar dehidratimin.
Bakteret janë të paevitueshme Megjithatë, pirja e shpejtë e lëngje-
në çdo ushqim që konsumojnë çdo ve mund të përkeqësojë të përzie-
ditë njerëzit. Megjithatë, nëse nje- rat dhe të vjellat, ndaj pini ujë me
riu nuk tregon kujdes në përpuni- mit dhe shkaktarët më të përha- përzierat, dhimbjet e stomakut, të përgjigjet mjaftueshëm shpejt gllënjka të vogla gjatë disa orëve.
min, gatimin dhe konservimin e pur të sëmundjeve. Sipas të dhë- vjellat, dehidratimi, ethet, lodhja ndaj organizmave infektues. Nëse mundeni, pini ujë të ngrohtë,
ushqimeve, këto baktere mund të nave nga studime të ndryshme, një etj. Helmimi nga ushqimi varet nga edhe këtë me gllënjka të vogla. Sh-
shumëfishohen në atë masë sa të prej problemeve më të zakonshme organizmi, ekspozimi ndaj bakte- BEBET DHE TË MITURIT mangni konsumin e medikamen-
shkaktojnë sëmundje të ndrysh- që njeriu has nga këto baktere reve, mosha dhe shëndeti. Grupet Sistemi i tyre imunitar nuk teve kundër diaresë. Këto medika-
me. Parazitët, viruset, toksinat dhe është helmimi nga ushqimi. më të rrezikuar nga helmimi janë është zhvilluar akoma plotësisht, mente ngadalësojnë eliminimin e
kimikatet janë gjithashtu ndër Disa prej simptomave të helmi- të moshuarit, sepse me kalimin e ndaj ata janë më të prekshëm nga organizmave ose toksinave nga si-
ndotësit më të mëdhenj të ushqi- mit nga ushqimi janë: diarea, të moshës, sistemi imunitar nuk helmimi. Njerëzit, të cilët i nënsh- stemi, ndaj duhen shmangur.
18
Kafeja, frutat dhe
perimet e freskëta,
bollgur, çaji jeshil,
manaferrat, vezët, arrat
dhe rrushi ushqejnë
mëlçinë dhe e bëjnë atë
të shëndetshëm. Por a i
dini ushqimet e
dëmshme për mëlçinë?
Ju edhe mund të mos i kushto-
ni shumë rëndësi, por mëlçia juaj
po punon shumë gjatë gjithë
kohës për t’ju mbajtur gjallë dhe të
shëndetshëm. Komplikime të
ndryshme dhe çështje të rënda
mund të lindin kur nuk arrini të
bëni kujdesin e duhur. Disa nga
funksionet kryesore të mëlçisë
janë tretja e ushqimit të konsu-
muar dhe filtrimi i toksinave nga
trupi. Trupi juaj është i përbërë nga
gjërat që hani, prandaj duhet të
përpiqeni të konsumoni artikuj
ushqimorë që janë të mirë për një
jetë të shëndetshme dhe të sh-
mangni ushqimin që mund të pen-
gojë funksionimin e tij ose ta bëjë
atë të punojë më shumë. Kafeja,
frutat dhe perimet e freskëta, bol-
lgur, çaji jeshil, manaferrat, vezët,
arrat dhe rrushi ushqejnë mëlçinë
dhe e bëjnë atë të shëndetshëm.
Por a i dini ushqimet e dëmshme
për mëlçinë? Albanian Post, ju pre-
zanton me to.
USHQIMET E PJEKURA. Të
gjithë duan të hanë ëmbëlsira, ki-
fle dhe biskota. Por a i dini efektet
e tyre negative në mëlçinë tuaj?
Ekspertët sugjerojnë që produktet
e furrës duhet të braktisen plotësi-
sht nga dieta juaj e përditshme.
Para së gjithash, këto artikuj janë
të pasura me sheqer dhe mund të
çojnë në obezitet. Së dyti, artikujt
e furrës gjithashtu mund të çojnë
në nivele më të larta të trigliceride-
ve në trup, për shkak të përm-
bajtjes së yndyrës, që mund të
çojnë në sëmundje të ndryshme
të mëlçisë. Gjithashtu, përbërësi
///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
Alkooli dëmton rëndë trurin
Përkundër hulumtimit të mëparshëm që sugjeronte se ka një përfitim pirja e
moderuar e verës, krahasuar me birrë ose pije alkoolike, studimi nuk gjeti prova
që sugjerojnë se lloji i pijeve alkoolike jep ndryshime në rreziqet për trurin
Nuk ekziston ‘sasia e duhur’ e
konsumimit të alkoolit për të mos
dëmtuar trurin. Madje edhe pija e
‘moderuar’ ndikon negativisht në
çdo pjesë të tij, sipas një studimi të
fundit me më shumë se 25,000
njerëz. Nuk ka një prag se sa alkool
duhet pirë për të mos dëmtuar tru-
rin- çdo sasi është e dëmshme.
“Pothuajse preket i gjithë truri jo
vetëm zona specifike, siç men-
dohej më parë”, tha autori kryesor,
Anya Topiwala, një lektor i vjetër
klinik në Universitetin e Oksfordit.
Vëllimi më i lartë i konsumit të
STUDIME
Ushqimet që dëmtojnë
seriozisht mëlçinë
kryesor që përdoret në këto pro-
dukte është mielli i bardhë i rafi-
nuar, i cili është i vështirë për tu
tretur dhe gjithashtu shkakton
akumulimin e yndyrës në mëlçi.
PIJET E GAZUARA. Mbase,
është në rregull të konsumoni herë
pas here një sasi të vogël të pijeve
të gazuara, por konsumi i rregullt
apo i tepruar i tij mund të fillojë të
dëmtojë mëlçinë tuaj dhe mund
të çojë në zhvillimin e kompliki-
meve të ndryshme të mëlçisë. Për-
veç kësaj, konsumi i tepërt i këtyre
lëngjeve është gjithashtu një
shkak kryesor i shtimit të peshës
dhe obezitetit tek njerëzit. Obezi-
teti mund të ndikojë në mëlçinë
tuaj duke rritur akumulimin e
yndyrës në mëlçi. Gjithashtu, në
veçanti lëngjet e gazuara si cola
apo të tjera, ofrojnë një kombi-
nim vdekjeprurës të sheqerit dhe
karbohidrateve të rafinuara (të
quajtura edhe kalori boshe) që
alkoolit në javë shoqërohej me
densitet më të ulët të lëndës gri -
zbuluan studiuesit, që shpjegon
një ndryshim prej 0.8% të vëllimit
të lëndës gri. Kjo mund të duket si
një shifër e vogël, por është një
kontribut më i madh se çdo faktor
tjetër. Për shembull, është katërfi-
shi i dëmtimit që sjell pirja e duha-
nit, tha Topiwala.
Përkundër hulumtimit të më-
parshëm që sugjeronte se ka një
përfitim pirja e moderuar e verës,
krahasuar me birrë ose pije alkoo-
like, studimi nuk gjeti prova që
Koha, e premte, 22 tetor 2021
janë të dëmshme për shëndetin e
mëlçisë.
ALKOOLI. Nëse jeni duke pirë
alkool dhe kujdeseni për mëlçinë
tuaj, kjo është gjëja e parë që
duhet të lini menjëherë. Kufijtë
për alkoolin sipas vendeve perën-
dimore janë 14 njësi në javë për
burrat dhe gratë. Prandaj heqja
dorë plotësisht nga alkooli është
ideale. Çfarë ndodh kur konsumo-
ni alkool të tepërt? Kur mëlçia juaj
përpiqet ta prishë atë, reagimi ki-
mik në këtë proces mund të dëm-
tojë qelizat e tij duke çuar në in-
flamacion, vdekje të qelizave dhe
dhembje (fibrozë). Kjo nuk është
e gjitha, pasi që konsumi kronik i
alkoolit mund të bllokojë thithjen
e lëndëve ushqyese, duke rritur
efektet toksike në mëlçi. Po ashtu,
konsumimi i tepërt i alkoolit për
periudha të gjata çon në cirrozë të
mëlçisë, e cila është një shenjë e
pakthyeshme e mëlçisë. Njerëzit
sugjerojnë se lloji i pijeve alkoo-
like jep ndryshime në rreziqet për
trurin.
“Në skemën e madhe të gjëra-
ve, këto efekte duken të vogla,
megjithëse është e vështirë të fla-
sësh për ndikimin e alkoolit në re-
zultate të tjera shëndetësore, siç
janë rreziqet e kancerit, pa hulum-
time të mëtejshme, për të kuptuar
se si ushqehet lidhja midis alkoolit
dhe shëndetit të trurit përmes re-
zultateve më të prekshme, siç janë
çmenduria ose Alzheimeri”. Në vi-
tin 2016, Departamenti i Shën-
që zhvillojnë cirrozë mund të zhvil-
lojnë komplikime si të vjella gjaku,
verdhëz, akumulim i tepërt i
lëngjeve në trup dhe gjithashtu
kancer të mëlçisë.
BUKA E BARDHË. Gjithmonë
duhet të përmbaheni nga konsu-
mimi i artikujve ushqimorë si pa-
stat dhe bukët që janë bërë nga
mielli i bardhë. Atyre u mungojnë
mineralet, fibrat dhe vitaminat
esenciale. Ndërkaq, është thelbë-
sore të kuptohet se kokrrat shumë
të rafinuara shndërrohen në përm-
bajtje sheqeri. Kjo përmbajtje
është e vështirë të përpunohet dhe
të përfundojë si yndyrë në mëlçi
dhe është një nga shkaqet kryeso-
re të sëmundjeve yndyrore të
mëlçisë. Në vend të kësaj ju duhet
të zgjidhni alternativa të shëndet-
shme që do të ndihmojnë mëlçinë
tuaj të qëndrojë e shëndetshme
gjatë gjithë vitit.
USHQIMET E SHPEJTA. Pata-
detësisë prezantoi udhëzime të
reja për alkoolin në MB, duke reko-
manduar që burrat dhe gratë të
pinë jo më shumë se 14 njësi alkoo-
li (10 gota të vogla) çdo javë. Duke
përdorur Biobank të Mbretërisë së
Bashkuar, një bazë të dhënash të
konsiderueshme, të krijuar për të
tet e skuqura, xhufkat, hambur-
gerët dhe picat nuk i bëjnë mirë
mëlçisë tuaj. Këto ushqime janë të
larta në yndyrë të ngopur ose
përmbajtje trans-yndyre dhe janë
të vështira për tu tretur. Me fjalë
të tjera, mëlçia juaj duhet të pu-
nojë shumë për të përpunuar këto
artikuj ushqimorë. Yndyrat e larta
të ngopura mund të shkaktojnë in-
flamacion me kalimin e kohës dhe
përfundimisht shndërrohen në cir-
rozë. Yndyrnat e ngopura gjitha-
shtu mund të rrisin kolesterolin e
keq dhe të ulin nivelin e koleste-
rolit të mirë në trup dhe gjithash-
tu të rrisin rrezikun e sëmundjeve
të zemrës.
USHQIMET E KRIPURA. Kripa
nuk është kurrë e lehtë për mëlçinë
tuaj. Ju duhet të merrni çdo masë
të mundshme për të zvogëluar
marrjen tuaj të kripës për të ruaj-
tur shëndetin e mëlçisë. Përdori-
mi i tepërt e kripës mund të çojë në
mbajtjen e ujit në trup. Ju duhet
të shmangni konsumimin e supa-
ve të konservuara dhe artikujve
ushqimorë të përpunuar që janë
të pasur me përmbajtje natriumi.
Shmangni ushqimet e shijshme të
paketuara si patate të skuqura,
përzierje, biskota të kripura e të
tjera, pasi ato janë të pasura me
yndyra të ngopura dhe kripë.
Djathi i përpunuar është i keq për
mëlçinë tuaj pasi hyn në katego-
rinë e ushqimeve të përpunuara
dhe ka përmbajtje të lartë të na-
triumit dhe yndyrna të ngopura.
Konsumimi i tepërt mund të çojë
në sëmundje të dhjamosura të
mëlçisë, plus trashje.
MISH I KUQ. Mishi i kuq mund
të jetë i pasur me proteina, por
tretja e tij është një punë e rëndë
për mëlçinë tuaj. Prishja e protei-
nave nuk është e lehtë për mëlçinë
dhe mund të çojë në çështje të
ndryshme të lidhura me mëlçinë.
Gjithashtu, grumbullimi i tepërt i
proteinave në mëlçi mund të çojë
në sëmundje yndyrore të mëlçisë
që mund të kenë efekte negative
në tru dhe veshka.
ndihmuar studiuesit të deshifrojnë
faktorët gjenetikë dhe mjedisorë
që çojnë disa njerëz të zhvillojnë
sëmundje ndërsa të tjerët jo, stu-
diuesit analizuan të dhënat nga
25.378 pjesëmarrës si mosha, sek-
si, arsimi, konsumi i alkoolit,
madhësia e trurit dhe shëndeti.

Kryeziu,
16-vjeçarja
që synon të
fitojë normën
olimpike
“Pekini 2022”
Kiana Kryeziu është vetëm 16-vjeça-
re, por që synon të hyjë në histori të
sportit të Kosovës. Ajo mund të
bëhet femra e parë që përfaqëson
vendin tonë në Lojërat Olimpike
Dimërore. Një gjë e tillë mund të
ndodh në muajin shkurt të vitit të
ardhshëm, kur në kryeqytetin e
Kinës, mbahen Lojërat Olimpike
Dimërore Pekini 2022. Për të reali-
zuar ëndrrën, asaj i duhet të paktën
një normë olimpike në njërën nga
pesë disiplinat e skijimit alpin. Ajo
normën po e ndjek në disiplinat
taktike, sllallom dhe sllallom të
madh. “Në sezonin e kaluar e kam
fituar një rezultat të nevojshëm në
sllallom, kurse tani më duhen edhe
katër të tillë. Besoj se do t’ia dalë të
fitoj normën”, thotë Kryeziu për Ko-
mitetin Olimpik të Kosovës. Ajo ki-
shte fituar medaljen e argjendtë në
disiplinën e sllallomit në garën e
Kolashinit, të mbajtur në mars të
këtij viti. Kiana ishte bërë skitarja e
parë femër nga Kosova që fiton me-
dalje në një garë ndërkombëtare,
të organizuar nga Federata
Ndërkombëtare e Skitarisë (FIS).
“Synimi im është të bëhem femra e
parë që fiton normën olimpike për
sportet dimërore në historinë e
sportit tonë. Norma olimpike është
synimi im kryesor dhe për të jam
duke punuar vazhdimisht”, shton
ajo. Garat për skitarët tanë nisin në
nëntor, ndërsa kualifikimet zgjasin
deri më 10 janar 2022. Kiana ka ni-
sur të merret me skijim prej mo-
shës 3-vjeçare, si pasion familjar,
ndërsa profesionalisht prej moshës
11. “Unë jam rritur duke bërë ski.
Është një sport që e kam pasion
thellë në zemër”. Idhull të saj janë
Petra Vlhova, Alice Robinson dhe
Lara Gut Behrami, me të cilat mund
të jetë në gara gjatë LOD Pekini
2022. Ajo është Shpresë Olimpike
2021, me ç’rast nga KOK-u merr nga
150 euro në muaj. Kiana bashkë me
skitarët tjerë, Arbi Pupovci e Drin
Kokaj, ndodhen në Hintertux të Au-
strisë, ku po përgatiten bashkë me
trajnerin, Agim Pupovci. Atyre do
t’iu bashkohet edhe skitari tjetër,
Albin Tahiri. LOD Pekini 2022
mbahen prej 4-20 shkurt të vitit të
ardhshëm. Për ekipin olimpik të Ko-
sovës do të jenë Lojërat e dyta Olim-
pike, pas debutimit në Pyeong-
Chang 2018 me Albin Tahirin.
Koha, e premte, 22 tetor 2021
“I uroj të gjithë lojtarët
dhe tifozët tanë për
fitoren e arritur.
Ndeshja ishte mjaft e
mirë dhe mundësi të
shumta kishim ne, por
edhe skuadra e
Tikveshit. Më vjen mirë
dhe jam shumë i
lumtur për fitoren, por
tani fokusohemi në
ndeshjen e radhës,
kundër Renovës”, u
shpreh Zuka
Koha
Fisnik NUHIU
Shkup, 21 tetor - Janë zhvilluar nde-
shjen e 1/8 së finales në Kupën e
Maqedonisë së Veriut në futbolli-
st. Tri skuadrat shqiptare, Shkën-
dija, Shkupi dhe Struga Trim Lum
pas fitoreve të arritura janë kuali-
fikuar në 1/4 e finales. Skuadra e
FC Shkupit falë golit të Matej Cve-
tanovskit në minutën e 30 të taki-
mit arriti të eliminon ekipin Tikve-
shin në Çair. Pas fitores së arritur
kapiteni i skuadrën së FC Shkupit
Fisnik Zuka, është shprehur ja-
shtëzakonisht i lumtur për kali-
min në fazën tjetër në këtë garë. “I
uroj të gjithë lojtarët dhe tifozët
tanë për fitoren e arritur. Ndeshja
ishte mjaft e mirë dhe mundësi
të shumta kishim ne, por edhe
skuadra e Tikveshit. Më vjen mirë
dhe jam shumë i lumtur për fito-
ren, por tani fokusohemi në nde-
shjen e radhës, kundër Renovës”,
u shpreh Zuka. Në duelin më inte-
resant të kësaj faze, Shkëndija eli-
minoi Renovën me rezultatin e
thellë 5:0. Kuqezinjtë luajtën një
super ndeshje, ndër më të mirat
këtë sezon, përballë një Renove
që nuk ishte as hija e vetvetes në
raport me ndeshjet që zhvillon në
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
FIFA - RANGLISTA
Maqedonia nuk ndryshon pozitë, Shqipëria +3, Kosova bie 4 vende
Shkup, 21 tetor - FIFA ka bërë pu-
blike dhe renditjen e përgjithsh-
me të muajit tetor për kombëta-
ret. Përfaqësuesja e Maqedonisë
së Veriut nuk ka ndryshuar asnjë
pozitë në ranglistën më të re të
FIFA-s. Kështu të përzgjedhurit e
Bllagoja Milevskit mbesin në ven-
din e 74 në tabelë me 1343 pikë.
Ndryshe, reprezentacioni i vendit
tonë këtë muaj në dy ndeshjet
kualifikuese për kampionatin
Botëror 2022, arriti të shënon fito-
re ndaj Lihtenshtajnit në Vaduz
me rezultatin 4:0, ndërsa në nde-
shje e zhvillua në Shkup ndaj
Gjermanisë pësoi disfatë me shi-
frat 4:0. Nga ana tjetër, Kombë-
tarja shqiptare ka bërë progres në
këtë renditje teksa është ngjitur
me tre vende, ku nga pozicioni i 66
ka shkuar në vendin e 63, falë pa-
raqitjeve pozitive të kryera në
muajin shtator dhe muajin tetor,
SPORT
19
KUPA E MAQEDONISË: SHKUPI, SHKËNDIJA DHE STRUGA
KALOJNË NË FAZËN TJETËR
Zuka: Jam i lumtur që
arritëm kualifikimin
Ndërkaq, nikoqirët e Struga Trim
Lum barazuan rezultatin në mi-
nutën 34 Nemanja Bosançiç.
“Ndeshje shumë e rëndë. Pra-
nuam shumë herët gol, e kishim
shumë të vështirë për tu rikthyer
në anën psiqike. E patë edhe juve,
kishim shumë presion, raste të
humbura, vendime të arbitrave,
të gjitha gjërat ndodhën në këtë
ndeshje. Për fat të mirë e njëjta
pati fundin e lumtur, kjo është më
e rëndësishmja, të tjerat har-
rohen. U kualifikuam për më tej,
duhet të mësojmë nga gabimet
që bëmë, të përmirësohemi, pasi
nuk kemi shumë kohë. Në
fundjavë zhvillojmë ndeshje
kampionale, që njëherit është
edhe një sfidë e re para nesh”, dek-
laroi futbollisti i Struga Trim Lum,
kampionat, ku mes tjerash ka shje se herave tjera dhe besoj se Besmir Bojku. Trajneri shkupjan
mundur edhe vetë Shkëndijën. kjo na ndihmoj të zhbllokojmë Muharem Bajrami e ka nisur
Zija Merxhani hapi rezultatin, rezultatin që në rastet e para që mbare aventurën e tij si trajner i
para se Shala me dy gola dhe një kishim. Shpresoj që të vazhdojmë parë i Makedonija Gj.P.. I emëruar
realizim i Hebajt të fiksonin re- kështu edhe në kampionat pasi vetë disa ditë më parë si kryetraj-
zultatin e pjesës së parë 4:0. Në të me këtë lojë që po bëjmë besoj ner, kur pas largimit të Aleksan-
dytën kuqezinjtë dominuan dhe se shumë shpejtë do të jemi aty dar Tanevskin drejtuesit i besuan
lëshuan shumë raste shënimi, ku e kemi vendit”, deklaroi Hebaj. pankinën, Bajrami debutoi në 1/8
ndërsa rezultatin final 5:0 e vulo- Nga ana tjetër ekipi i Struga Trim e finales së Kupës, kur si mysafirë
si Hebaj me golin e dytë perso- Lum përmes penalltive avansoi nxorëm nga kjo garë Akademia
nal. “Jam i kënaqur për dy golat, më tej, duke eliminuar nga kjo Pandevin. Ndeshja në Strumicë u
pasi më në fund arrita të shënoj, garë Borecin. Ndeshja gjatë 90 mbyll baraz 1:1, ndërsa Makedo-
po ashtu jam i lumtur edhe për minutave përfundoi pa fitues 1:1. nija Gj.P. kaloi në fazën tjetër pasi
shokët e ekipit që më ndihmuan Të parët në avantazh kaluan my- fitoi 5:3 me penalti. Kualifikimin
si dhe për të gjithë ata që sot safirët në minutën e 3 të takimit për në raundin e radhës të Kupës
dhanë maksimumin në fushë. Be- përmes Gjorgji Gjorgjiev i cili ish- mori edhe Vardari, , Sileksi, Bre-
soj se ishim më cinik në këtë nde- te i saktë nga pika e bardhë. gallnica e Pelisteri.
ku triumfuam dy herë ndaj Hun- shkuar në 113. Kjo zbritje ka qenë sa podiumin e mbyll Franca. Në
garisë, një herë ndaj San Marinos për arsye të rezultateve negative vendin e katërt renditet Italia, në
dhe një humbje në sfidën e fundit ku Kosova ka pasur në ndeshjet e të pestin Anglia dhe në të gjashtin
ndaj Polonisë 0-1 në stadiumin muajit shtator dhe tetor, ku në 5 Argjentina. Spanja pozicionohet
“AIR Albania”. Ndërkohë Kosova sfida “Dardanët” kanë triumfuar në vendin e shtatë, Portugalia në
ka pësuar një rënie me 4 pozicio- në 1 ndeshje. Vendin e parë të kë- të tetin, Meksika klasifikohet në
ne në renditjen e përgjithshme të saj renditje e mban ende Belgjika, vendin e nëntë, ndërkohë “TOP 10”
FIFA-s, ku nga vendi i 109 ka vendi i dytë i takon Brazilit, ndër- e përmbyll Danimarka. (F.N)
20 SPORT
Koha, e premte, 22 tetor 2021

Rossi i emocionuar, fundjava i rezervon

garën e fundit para publikut italian
në formën më të mirë fizike jo
“Gara e kaluar në Misano vetëm për garën e Misanos, por
ishte vërtetë edhe dy të tjerët e sezonit. Ndryshe
emocionuese, por kjo e nga gara e parë, këtë herë do të
kësaj fundjave do të jetë jetë më ftohtë dhe pista mund të
jetë e lagur, ndaj parashikoj një be-
Nadal: Ky
speciale, pasi do të jetë
edhe përshëndetja ime e tejë akoma më interesante”, dekla-
roi “doktori”. Piloti italian e nisi kar-
është vendimi
fundit me tifozët italianë, rierën më 1996-ën në kategorinë
ndaj shpresoj që ata ta 125cc te skuadra e Aprilias, me të më i mirë i
shijojnë shumë. Këto ditë cilën garoi edhe në kategorinë
pushimi jam stërvitur 250cc, ndërsa në vitin 2000 u tran- karrierës time
shumë edhe në shtëpi, që sferua te japonezët e Honda-s, me
të jem në formën më të të cilët garoi në Moto GP. Pas katër Tenisti spanjoll Rafael Nadal,
sezonesh te Honda, ku fitoi edhe fitues i 20 grand slam, ka
mirë fizike jo vetëm për
tre tituj kampion bote, u transfe- mbyllur prej kohësh sezonin
garën e Misanos, por rua te Yamaha, ku vijoi të theksojë dhe është në fazë rikuperimi
edhe dy të tjerët e dominimin, me katër tituj të tjerë, pas një operacioni të vogël në
sezonit", deklaroi Rossi ndërsa në 2011-2012 u transferua këmbë. Ai shpreson të jetë gati
te Ducati, për t’u rikthyer sërish te për vitin 2022. Duke folur për
Valentino Rossi do të garojë Yamaha. Këtë sezon Valentino karrierën e tij, ai shprehet:
për herë të fundit në Itali, pikërisht tur “doktori”, 42-vjeçari italian ka emocionuese, por kjo e kësaj Rossi garon me motorin Yamaha “Nuk ka kënaqësi më të
këtë fundjavë në pistën e Misanos, arritur të fitojë 7 tituj kampion fundjave do të jetë speciale, pasi petronas, skuadër satelite e gji- madhe në aspektin personal
pasi ka njoftuar se do të tërhiqet bote në Moto GP dhe një të kate- do të jetë edhe përshëndetja ime e gantëve japonezë, ndërsa në kur kthehesh në shtëpi duke
nga pilotimi i motorëve në fund të gorinë 250 cc e një tjetër në 125 cc, fundit me tifozët italianë, ndaj sh- muajin gusht njoftoi se ka ardhur ditur se ka bërë maksimumin
këtij sezon, pas një karriere prej 26 ndërsa tani është gati t’i japë fund presoj që ata ta shijojnë shumë. momenti që të “parkojë motorin” për të arritur objektivat e tu”.
sezonesh 21 prej të cilave në nive- një karriere çerek-shekullore. “Gara Këto ditë pushimi jam stërvitur dhe të heqë dorë nga garat e sh- “Gjithnjë jam impenjuar
lim maksimal Moto GP. I mbiquaj- e kaluar në Misano ishte vërtetë shumë edhe në shtëpi, që të jem pejtësisë. shumë, për të reduktuar sa më
shumë hapësirën që na ndan
///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
nga objektivi. Të mos kesh
Dillian Whyte dëmtohet 10 ditë para duelit, asnjë objektiv e bën jetën të
mërzitshme dhe pa kuptim.
anullohet sfida me Otto Wallin Nëse rrefohesh nga persona
kompetentë është më e lehtë
Boksieri britanik Dillian Whyte, kampion i konfirmoi Eddie Hearn, menaxheri i Whyte (28 për të arritur sukses. Vendimi
përkohshëm i botës në kategorinë WBC, është fitore, 2 humbje). Ai shtoi se britaniku ka kryer më i mirë i karrierës time ka
dëmtuar në shpatull. Për pasojë, sfida që ai kish- një sërë analizash, përfshi edhe një MRI, që kanë qenë mbajtja pranë e perso-
te pas 10 ditësh me suedezin Otto Wallin është konfirmuar dëmtimin. Hearn shtoi se nuk do të nave që gjithnjë më thonin të
anuluar. Kjo përballje duhej të ishte zhvillohet ketë asnjë zëvendësues për Whyte në këtë për- vërtetën ashtu siç ishte”, tha
më 30 tetor në “O2 Arena” të Londrës. Lajmin e ballje me Wallin (22 fitore, 1 humbje). Nadal.
///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

Verstappen sfidë Hamilton: Në Austin do të shohë targën e Red Bull

Max Verstappen ndodhet në krye të
renditjes botërore për pilotë në Formula
1, ndërkohë që kanë mbetur edhe 6 gara
nga fundi. Piloti holandez i Red Bull për-
gatitet për një fundjavë të vështirë në pi-
stën amerikane të Austin, ku do të zhvil-
lohet gara e radhës. “Në këtë pistë
gjithnjë kemi qenë kompetitivë dhe kemi
bërë paraqitje të mira. Ka ardhur koha që
këto rezultate të mira t’i transformojmë
në fitore. Jemi në gjendje të duelojmë për
fitore në çdo pistë dhe një fitore në Austin
do të na japë më shumë motivim për të
ardhmen”, tha Verstappen. “Edhe në këtë
pistë do të duelojmë fort me Mercedes.
Çdo garë do të jetë e veçantë, një sfidë
ndryshe nga tjetra. Pista e Austin lejon
parakalimet, ndaj do të jetë një sfidë inte-
resante. Ne synojmë të mbajmë pas Mer-
cedes, për të ruajtur kreun e renditjes”,
tha Verstappen.

Publicitet

Në bazë të nenit 122, paragrafi (1) deri te paragrafi (4), nenit 194, paragrafi (2), nenit 197,
paragrafi (1),nënparagrafi e) dhe nenit 208, paragrafi (1)të Ligjit të Letrave me Vlerë (“Gazeta
zyrtare e RM-së” numër 95/2005, 25/2007, 7/2008, 57/2010, 135/2011, 13/2013, 188/2013,
43/2014, 15/2015, 154/2015, 192/2015, 23/2016, 83/2018 dhe 31/2020), Komisioni i Letrave me
Vlerë i RMV-së në seancën e mbajtur më 06.9.2021 miratoi


AKTVENDIM

1. I shqiptohet vërejtje publike shtëpisë së brokerimit SHA “Eurohaus”, Shkup dhe personit
përgjegjës të shtëpisë së brokerimit, Stefan Stepanovski.
2. Vërejtja publikesipas paragrafit(1) i shqiptohet shtëpisë së brokerimit SHA “Eurohaus”,
Shkup dhe personit përgjegës, për shkak të parregullsisë së konstatuar gjatë realizimit të një
transaksioni të kryqëzuar me aksione të emetuara nga SHA “Alkaloid”, Shkup në kundërshtim me
nenin 122 të Ligjittë Letrave me Vlerë.
3. Shtëpia e brokerimit SHA “Eurohaus”, Shkup detyrohet që në përputhje me tariforen e
përcaktimit të shumës së kompensimeve që i arkëton Komisioni i Letrave me Vlerë i RMV-së të
paguajë kompensim në shumë prej 1.000 denarësh në llogarinë e komisionit për shkak të
parregullsive të konstatuara në punën e shtëpisë së brokerimit.
4. Vërejtja publike do të publikohet në gazetën ditore, e cila del në tërë territorin e Republikës
së Maqedonisë së Veriut pas përfundimit të tij.
5. Ky aktvendim do të shpallet në “Gazetën Zyrtare të RMV-së”.
NumërPA108-133
06.9.2021,
Shkup
Komisioni i Letrave me Vlerë i Republikës së Maqedonisë së Veriut
Kryetarja
Mr. sc. Nora Aliti
 SPORT
Koha, e premte, 22 tetor 2021
21
Me ardhjen e Manajt,
ngjitjen e Bajramit me
Empolin dhe
transferimin e portierit
Zbulohen pagat e lojtarëve
Berisha nga Seria B,
Kombëtarja Shqiptare ka
një pjesë të mirë të
shqiptarë në Serinë A
lojtarëve të saj në ligën
më të fortë italiane. Por le
të shohim se sa arkëtojnë
në një sezon futbollistik
nga kontratat e tyre
Barcelona lojtarët shqiptarë
e bën Këtë sezon numri i shqiptarëve
që aktivizohen në Serinë A është
Ansu Fatin shtuar. Me ardhjen e Manajt,
ngjitjen e Bajramit me Empolin

“mister dhe transferimin e portierit Beri-

sha nga Seria B, Kombëtarja Sh-
qiptare ka një pjesë të mirë të loj-
1 miliard” tarëve të saj në ligën më të fortë
italiane. Por le të shohim se sa
Dy gëzime në një ditë për arkëtojnë në një sezon futbollistik
tifozët e Barcelonës. Gëzimin e nga kontratat e tyre lojtarët shqip-
parë e morën nga skuadra, që tarë. Një pjesë e tyre janë edhe momentalisht është shqiptari më vijon me portierin tjetër dhe kapi- shumë se Berat Gjimshiti, i cili pa-
siguroi fitoren e parë në mes lojtarëve më të paguar në i paguar në Serinë A. Pas tij, vendin tenin e Kombëtares, i cili merr një varësisht dëmtimit në krah është
Champions pas 10 muajsh, skuadrat respektive. Rasti i parë e dytë e ndajnë tre futbollistë. Ma- pagë prej 1 milionë eurosh. Beri- një titullar i rëndësishëm tek Ata-
ndërsa lajmi i dytë i madh është ai i sulmuesit Vedat Muriqi te rash Kumbulla i Romës, Elseid Hy- sha u transferua këtë verë nga Spa- lanta, por në raport me shqiptarët
erdhi nga zyrat e klubit. Ansu skuadra e Lacios. Dardani, i cili saj i Lacios dhe Amir Rrahmani i li te skuadra e Torinos në Serinë A. e tjerë paguhet disi pak. Mërgim
Fati ka rinovuar zyrtarisht kon- është aktivizuar edhe në Shqipëri Napolit arkëtojnë nga 1.8 milionë Pas tij vjen Ardian Ismajli, Vojvoda përfiton te Torino 700
tratën me klubin katalan deri me Besën dhe Teutën, tani përfiton euro në sezon duke lënë pas dy loj- mbrojtësi është i pari nga lojtarët mijë euro në sezon dhe Rei Manaj
në vitin 2027. Klauzola e largi- 2.2 milionë euro në sezon. Muriqi u tarët e tjerë të Kombëtares. Nedim që përfitojnë nën 1 milionë euro. është i fundit në listë. Sulmuesi ka-
mit në kontratën e 18-vjeçarit transferua verën e kaluar nga Fe- Bajrami tek Empoli dhe Thomas Lojtari i transferuar nga Specia tek loi te Specia këtë verë në huazim
është e padëgjuar më parë: 1 nerbahçe te Lacio për shifrën e 20 Strakosha te Lacio përfitojnë 1.2 Empoli ka një pagë që kap shifrën nga Barcelona dhe përfiton 420
miliard euro! Këtë të ënjtë do milionë eurove. Shtatlarti i sulmit milionë euro në vit. Klasifikimi e 900 mijë euro, 100 mijë më mijë euro.
të organizohet një konferencë
///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
për shtyp me këtë rast, pasi
drejtuesit e klubit e vlerësojnë
Fatin si pasuesin e denjë të
Lionel Messit. Ansu Fati, ta-
Tielemans kërkon një tjetër eksperiencë,
shmë i shëruar nga dëmtimi i
rëndë në gju, është një nga refuzon ofertën për rinovim
idhujt e “Camp Nout” dhe re-
ferencë në sulmin aktual Youri Tielemans ka refuzuar bi anglez do të detyrohet të
“blaugrana”. Që kur debutoi një tjetër ofertë të Leicesterit për të dëgjojë ofertat për mesfushorin
në ekipin e parë, nën drejti-
min e Ernesto Valverdes, në
rinovuar kontratën që i skadon në
verën e 2023-shit, pasi duket se
që në muajin janar, ose maksimu-
mi verën e ardhshme, pasi në të Nga një
sezonin ‘19-‘20, sulmuesi 18- nuk dëshiron të qëndrojë më gjatë kundërt rrezikon ta humbë me pa-
vjeçar nuk ka reshtur së thyeri me fanellën e “dhelprave”. Lajmin e rametra zero. Tielemans është argjentinas
rekorde dhe mahnitur botën e kanë bërë të ditur mediat angle- shndërruar në një titullar të padi-
futbollit. Është lojtari më i ri ze, sipas të cilave belgu 24-vjeçar e skutueshëm te “dhelprat” dhe për te një tjetër,
që ka shënuar për Barçën në ka bërë të qartë se nuk ka ndër- të kanë shfaqur interes klube si
LaLiga, më i riu që ka startuar mend të rinovojë, pavarësisht shi- Manchester United e City, por edhe Paraguai
në “Camp Nou”, më i riu që ka frave të ofruara, duke “vënë me sh- Chelsea në Londër, ndërsa kartoni
debutuar në Ligën e Kam-
pionëve.
patulla pas murit” drejtuesit e
Leicester. Në rrethana të tilla, klu-
i tij vlerësohet rreth 50 milionë
euro.
zyrtarizon
/////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// pasardhësin
Benzema shpërfill gjyqin, ja sa rrezikon francezi e Berrizos
Paraguai ka tashmë një trajner të
Sulmuesi i Realit të Madridit, 000 euro gjobë. Akuzat për shan- ri. Humbja e thellë 4-0 në Bolivi
Karim Benzema, nuk do të jetë i tazh prishën imazhin e Benzema- që solli edhe shkarkimin e Edoar-
pranishëm gjatë seancave gjyqë- së në vendin e tij, madje ai u përja- do Berrizos bëri që federate para-
sore, që nisën këtë të mërkurë, shtua për pesë vjet nga guaiane e futbollit të emëronte
edhe pse është ndër të akuzuarit përfaqësuesja franceze, ndërsa një në stol një tjetër emër të njohur
për shantazhin e pretenduar ndaj vendim i mundshëm kundër tij do pikërisht Guillermo Barros Sche-
Valbuenas, ngjarje e ndodhur në të vinte në një tjetër moment fan- lotto. Nga një argjentinas te një
vitin 2015. Avokati, Sylvain Cor- tastik të karrierës së tij, si preten- tjetër me 48-vjeçarin që ka firmo-
mier, shpjegoi se lojtari do të dent serioz për fitimin e “Topit të sur me Paraguain deri në vitin
mbrohet nga ai para Gjykatës së Artë.” Benzema akuzohet se ka ve- 2024 për të programuar në
Versajës, diçka e parashikuar nga pruar në favor të shantazhuesve, mënyrën më të mirë edicionin e
ligji francez. Benzema, 33 vjeç, luaj- kur më 6 tetor 2015, gjatë grum- ardhshëm të Copa America. Për
ti mbrëmë në ndeshjen e Ligës së bullimit të ekipit kombëtar në Clai- Schelotton kjo do të jetë ekspe-
Kampionëve në Ukrainë kundër refontaine, ai iu vetofrua Valbue- rienca e parë në një ekip kombë-
Shakhtar Donetsk dhe të dielën me në LaLiga, përballë Barcelonës premten e ardhshme. Nëse shpal- nas në rolin e ndërmjetësit, duke e tar pas atyre me Lanus, Palermon,
skuadra e tij, Reali i Madridit, ka në “EL Clasico”. Gjyqi nisi këtë të let fajtor, Benzema mund të dë- këshilluar që të paguante para për Boca Juniors dhe LA Galaxy në
një përballje shumë të rëndësish- mërkurë dhe do të zgjasë deri të nohet deri në pesë vjet burg dhe 75 të zgjidhur problemin. Major League Soccer.
22 SPORT
Koha, e premte, 22 tetor 2021

LIGA E KAMPIONËVE

Koeman i lumtur me fitoren, por jo

edhe me lojën ndaj Dinamo Kievit Mbappe zgjedh
favoritin e tij
"Kemi qenë skuadra më e mirë,
por duhet t’i lëmë
për Topin e Artë
kundërshtarët larg. Pas një ore të vitit 2021
duhet të kishim shkuar tre ose
Sulmuesi i Paris Saint-Germain, Ky-
katër gola. Ne e dimë se jemi lian Mbappe ka mbështetur shokun e
në një klub ku duhet të luash skuadrës, Lionel Messin, për të fituar
mirë, të shënosh gola dhe të Topin e Artë të vitit 2021. Dy sulmuesit
e talentuar dëshmuan vlerën e tyre
fitosh ndeshje. Por ne për gjigantët parisienë pasi ata shë-
gjithashtu duhet të nxjerrim nuan të dy për të regjistruar një fitore
në pah punën pa top, në të cilën të nevojshme 3-2 kundër RB Leipzig
jemi përmirësuar", deklaroi në fazat e grupeve të Ligës së Kam-
pionëve në fillim të kësaj jave. Mbap-
Koeman pe shënoi golin e parë për PSG-në,
ndërsa Messi luajti një rol kryesor me
Trajneri i Barcelonës, Ronald Koeman ka RONALDO: “KY ËSHTË UNITEDI” dy golat e tjerë që dolën të jenë të fito-
folur pas fitores 1-0 të Barcelonës ndaj Dina- Kristiano Ronaldo ndihet i lumtur që shënoi golin e fitores për Mançester Junajted res në pjesën e dytë. Yjet e PSG-së ta-
mo Kievnë kuadër të grupeve të Ligës së në ndeshjen e grupeve të Ligës së Kampionëve ndaj Atalantas. Djajtë e Kuq fituan shmë kanë filluar ta gjejnë bashkëpu-
Kampionëve. Barcelona mori fitoren e parë me rezultat të ngushtë 3-2 ndaj italianëve në një ndeshje brilante, e cila u mbyll me nimin dhe të tregojnë rezultate me
këtë edicion të Ligës së Kampionëve, pasi epërsi 0-2 në pjesën e parë. Golat në këtë ndeshje u shënuan nga Marcus Rashford bashkëveprimin e tyre, teksa edhe
mposhti minimalisht ukrainasit pas dy (53’), Harry Maguire (75’) dhe Ronaldo (81’) për vendasit, ndërsa për mysafirët shoqëria është pozitive. Francezi ka
humbjeve nga 3-0 nga Bajern Munih dhe shënuan Mario Pasalic (15’) dhe Merih Demiral (29’). Megjithatë, lajmi i gjithi është thurë elozhe për argjentinasin, i cili
Benfika. Goli i vetëm për klubin nga Kamp për Ronaldon, i cili me 36 vite në supe arriti të jetë përsëri hero i klubit nga Old sipas tij e meriton të fitojë Topin e Artë
Nou u shënua nga Xherard Pike dhe kjo e ka Trafford duke shënuar golin e fitores. Sulmuesi portugez shënoi një gol të bukur me të shtatë në karrierë. “Është një privi-
lënë të palumtur trajnerin e katalunasve, kokë për t’ia dhuruar fitoren ekipit të tij, pas një fitore po ashtu të vuajtur në legj të luash me të dhe do të ishte
Koeman. Holandezi ka thënë pas ndeshjes se ndeshjen e kaluar ndaj Villarrealit. Pas golit dhe fitores, CR7 ka ardhur me një plotësisht e merituar nëse ai do të fi-
ekipi i tij duhet t’i shfrytëzoj më mirë rastet reagim të shkurt në rrjetet sociale, ku gëzimi nuk mund të fshihet. “Ky është tonte Topin e Artë”, ka thënë Mbappe.
që i jepen dhe në këtë takim u desh të shë- Unitedi”, është postimi i shkurt i Ronaldos në profilin privat në Facebook. Ndryshe, sikurse Messi, ashtu edhe
nonte së paku tre gola. “Mendoj se ju duhet Mbappe gjenden në listën e ngushtë
të shihni se pas pushimit të pjesës së parë të France Football për Topin e Artë të
krijuam tre shanse të qarta. Nuk mund të Ligën e Kampioneve. Por “djajtë e kuq” ALEGRI: SHKOJMË NË NDESHJEN ME vitit 2021.
jesh kaq falës para golit. Po rrezikonim jetën”, përmbysën gjithçka në pjesën e dytë të nde- INTERIN TË INATOSUR PAS NJË
ka thënë fillimisht Koeman pas ndeshjes. shjes kundër Atalantës dhe siguruan tre pikë PARAQITJE TË SHËMTUAR
“Fatmirësisht, ne ishim të përsosur në që i kthejnë në kreun e grupit, në mënyrë të Masimiliano Alegri i gëzohet pikëve në
mbrojtje. Kemi qenë skuadra më e mirë, por papritur. Ndaj pas sfidës ai vlerëso atë që ki- Ligën e Kampioneve, por jo paraqitjes që ka
duhet t’i lëmë kundërshtarët larg. Pas një shte bërë ekipi, por edhe kujtoi përgjegjë- dhuruar skuadra e tij. Kundër Zenit,
ore duhet të kishim shkuar tre ose katër gola. sinë që kishin lojtarët. “Mendoj se luajtëm bardhezinjtë fituan me shifrat 1-0 falë një
Ne e dimë se jemi në një klub ku duhet të mirë në pjesën e parë por krijuan dy raste goli të Kulusevskit në fund, por duke mos
luash mirë, të shënosh gola dhe të fitosh nde- dhe na shënuan dy gola. Kjo gjë duhet të dhuruar atë futboll që pritet nga një
shje. Por ne gjithashtu duhet të nxjerrim në marrë fund. E kemi zakon ta bëjmë një gjë të skuadër e tillë. “Fitorja ishte shumë e
pah punën pa top, në të cilën jemi përmirë-
suar. Nuk ishim në maksimumin tonë. Do të
tillë në këtë klub, por ne nuk u ndalëm kurrë,
vazhduam gjithmonë. Lojtarët luajtën për
rëndësishme. Nuk ishte e thjeshtë, në 30
metrat e fundit kemi gabuar shumë tek-
City dhe United
kishim fituar me tre gola diferencë – të
paktën – nëse do të kishim qenë”, përfundoi
mua? Mos e thoni këtë gjë. Mos tregoni mun-
gesë respekti ndaj lojtarëve, ata luajnë për
nikisht dhe kemi lejuar shumë gjuajtje në
portë, duhej menaxhuar më mirë avan-
të etur për
holandezi. Mançester Junajtid. Ata e dinë që janë njerë-
zit më me fat në botë dhe këtë ua thashë
tazhi. Një paraqitje jo e mirë, e dinë edhe
djemtë, por rezultati është i bukur pasi na
transferimin e
SOLSKJAER: KUSH KRITIKON RONALDON
LE TË SHOHË KËTË NDESHJE
edhe sonte. Titullarët dhe zëvendësuesit janë
ata që luajnë për Mançester Junajtid dhe kjo
lejon që të kemi 9 pikë dhe të afroheni me
kualifikimin. Te ndeshja me Interin
Dani Olmos
Ole Gunar Solskjaer i ka shkuar shumë është ajo që miliona djem dhe vajza do të dë- shkojmë pas një rezultati të mirë, por një Manchester United dhe Manchester
afër shkarkimit nga detyra e tij si trajneri i shironin të bënin. Nëse ndokush dëshiron paraqitje të shëmtuar. Një përzierje per- City janë të etur për të nënshkruar me
Mançester Junajtid. Humbja në shtëpi për- të kritikojë Kristiano Ronaldon për punën që fekte për të arritur në këtë ndeshje të ina- yllin e RB Leipzig, Dani Olmo. 23-vjeça-
ballë Atalantës mund të nxirrte ekipin e tij bën apo sjelljen, të shohë ndeshjen e sot- tosur dhe duke provuar që të luajmë një ri është një ish-yll i të rinjve të Barce-
nga gara për kualifikimin e mëtejshëm në me”, tha Solskjaer. ndeshje të bukur”, tha Alegri. lonës, i cili u transferua në Dinamo Za-
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
greb në vitin 2014, pasi nuk kishte
mundësi te klubi nga Camp Nou.

Dembele i hapur për kalimin te Newcastle Megjithatë, Olmo gjeti shkëlqimin te

Anësori i Barcelonës, Ousmane Dembe-
le, do të ishte i hapur për një kalim te Newca-
klubi kroat dhe aktualisht po shkël-
qen me RB Leipzig në Bundesliga. Si-
stle Unitedi kur t’i përfundojë kontrata në opsionet për të pranuar ofertat e klubeve tje- pas gazetarit të Bild, Christian Falk, dy
Camp Nou – bën të ditur Goal. Francezi ka ra, në mesin e tyre Newcastle që pritet të klubet e Mançesterit, Unitedi dhe City
kontratë me Blaugranët deri në qershor të vi- bëjë shpenzime të mëdha pas blerjes nga mund të ofrojnë Olmon në afatin e
tit 2022, mirëpo nuk është angazhuar për ri- Fondi saudit Public Investment (PIF). Në verës së ardhshme pasi janë të etur ta
novimin e kontratës. Ndërsa klubi tashmë i Ligën Premier, Dembele mund të përfitojë 15 transferojnë spanjollin. Falk shton
pasur anglez është ndër kandidatët kryesorë milionë euro në sezon, ku mund të përf- gjithashtu se edhe ish-klubi i Olmos,
për t’i siguruar shërbimet e tij. Katalunasit shihet edhe një tjetër bonus prej 15 milionë Barcelona është gjithashtu e etur për
janë të interesuar ta mbajnë Dembelen duke eurosh vetëm për nënshkrimin e kontratës. mesfushorin me tipare sulmuese.
i ofruar kontratë të re për dy ose tri vite, mirë- Kujtojmë që 24-vjeçari u transferua te Barce- Olmo ka një çmim prej afërsisht 60
po agjenti i lojtarit nuk iu është përgjigjur lona në vitin 2017 nga Borussia Dortmundi milionë euro dhe në rast se paguhet
ofertave të tyre. Tash janë rritur dyshimet te për 105 milionë euro plus 40 milionë të tjera kjo shifër atëherë RB Leipzig do lejon-
klubi i La Ligas se lojtari është duke shqyrtuar në formë shtesash të lidhura me paraqitjet. te largimin e tij.
 MOZAIK
Koha, e premte, 22 tetor 2021
23

A
MET
METODA ODA AE PJESËTTA
AR I
PJESËTAR
VESHJE E

1 2
ZBËR THIMIT
ZBËRTHIMIT NJË POPULLI
DASHI 21. mars - 20. prill KOHA
KOHA JONË TRADI- -------------------- DIGJEM TURK QË
CIONALE PËR UJË
RR YMIMI
RRYMIMI JETON NË
JETON
1 I AJRIT RUSI
Rutina do mbizotërojë gjate gjithë kohës ne jetën tuaj ne
çift. Ne disa momente mund te ndieni një mërzitje te madhe ju te da-
shuruarit dhe mund te mendoni te qëndroni pak kohe vetëm. Beqa- PARAJSË
PARAJSË
A
ret do kenë një dite shume harmonike dhe te mbushur me takime.
Ne planin financiar do përballeni me sfida te vështira dhe nuk do
ndiheni mire për asnjë moment.
BEKIMI

DEMI 21. prill - 21. maj

PJESË
Marrëdhënia ne çift ka për te qene e mire gjate kësaj TEAATRALE
T
TEATRALE ME
VA
ALLE E ME
VALLE
dite. Secili partner do toleroje dhe do respektoje mendimet e tjetrit. LËVIZJE TË
Edhe për beqaret ka për te qene një dite mjaft interesante dhe e FIGURSHME
mbushur me takime te veçanta. Mire është qe ata ta shfrytëzojnë sa AKT. PERUANE
AKT.
LITËR SUMAK
me shume. Te ardhurat do kenë goxha përmirësime. Do dini si t'i ------------------- -------------------
kryeni edhe shpenzimet qe gjendja te mbetet e kënaqshme. LLOJ LËNDË NARKO-
MERCEDESI TIKE QË TË VË
NË GJUMË

REZE
BINJAKET 22. maj - 21. qershor ------------------
PJESË E
Meshkujt qe kane gra xheloze kane për te kaluar një dite 24 ORËVE

vërtet te vështirë sot. Nuk do ndihen për asnjë moment te qete dhe FILOZOF ANKESË,

S A
do brengosen pafund. Beqaret edhe sikur te marrin propozime te ja- ROMAK GOVATË
GOVVATË
T E VESHJ
VESHJEJE E P AKËNAQËSI
A
PAKËNAQËSI AZUR
ZAKONE, QYTET NË (4 p.e.s. - 65) LLOJ Ç
ÇESHMES TRADI-
JONË TRADI- -------------------- (banor i një
shtëzakonshme nuk duhet te nxitohen për asnjë moment. Gjendja TRADITTA
TRADITA KROACI ------------------- HALLLV
VE
HALLVE PËR
Ë T’I LARË CIONAALE
CIONALE EUROPEAN
shteti evropian)
p )
MOTRA
MOTRAT AT E DUAR
DUARTT 2 ACCESS
financiare do jete e mire. Shfrytëzojeni rastin për te bere investime BURRIT NETWORK
dhe për te shlyer edhe borxhet e hershme.

D
ARGON ÇOKOLLA
Ç
ÇOKOLLATË ATË
T E
------------------- “YLKERIT”
LLOJ --------------------
OPELI ANGSTREM
GAFORRJA 22. qershor - 22. korrik
PERDJA AE
Marsi, planeti i dëshirave, do ketë ndikimin me te madh VESHJE E SYRIT
JJONË TRADI- --------------------
tek jeta juaj ne çift gjate kësaj dite. Ai do ju ndihmoje ta përmirë- CIONALE ARRË TROPI-
soni marrëdhënien ne çift dhe do ndiheni me mire se me pare. Be- 3 KALE E FFAM. AM.
A
SË P ALMA
A AV
PALMAVE VE
qaret nuk duhet kurrsesi te dalin me cilindo qe do i ftoje sepse ORRGANIZA
ATA E
ORGANIZATA RRUGË E
mund te lëndohen. Financat do ua mbroje Dielli kështu qe mund K
KOMBEVE TË GJËRË ME
B
BASHKUARA DRU ANASH
t'i lejoni vetes edhe ndonjë çmenduri me shume. P ARSIM,
PËR ------------------
SH
HKENCË DHE
SHKENCË SHKRONJA
KUL
LTURË
T
KULTURË EP A
ARË
PARË
SHEQERI I AKIL 1050
LUANI 23. korrik - 22. gusht Q
QUMËSHTIT KOCI. ROMAK
--
-------------------
-------------------- ----------------- --------------------
Dite e këndshme dhe pa asnjë problem do jete kjo e AK
KTORI SHQIP
AKTORI SHQIP.. NJËRI NGA FFATLUM,
ATLUM,
T
SULEJMAN MUSKET
MUSKETARËTTAARËT I BEKUAR
sotmja për te dashuruarit. Marrëdhënien tuaj me partnerin do e
VËLLAU I

P
kenë zili te gjithë. Urani do jete planeti qe do i ndihmoje beqaret ta KAINIT (Bibla)
IT
TALI
A
ITALI
--------------------
gjejnë me shpejt gjysmën e tyre. Sot gjithçka ka për te ndryshuar për REVISTË RIN. -------------------
RIJEKË
ta. Ne planin financiar do keni fat, por kjo nuk do te thotë qe ju te sh- GJERMANE E
NJOHUR
penzoni sa te doni duke i mbajtur sytë mbyllur.
LLOJ MA ATERIA
T
MATERIA- -
A.O. LI REKLAMUES
NA
ATRIUM
T
NATRIUM --------------------
------------------- --------------------
IMPULLS
IMPULS INSTIT. I LAR
INSTIT. LARTË TË
VIRGJERESHA 23. gusht - 23. shtator SHKENCOR

Ka rrezik qe sot te përballeni me probleme shume te PËRF. I LUTJES

PËRF.
FILM I AKTORJA
AKTORJA ------------------
mëdha ju te dashuruarit. Do dalin ne drite disa gënjeshtra qe i keni S
SPILBERGUT ANGLEZE VESHJE E
thënë partnerit dhe ato do e nxehin tej mase atmosferën. Beqaret (E.T.)
(E.T.) BRAJTMAN JONË TRADIC.
4
gjithashtu duhet te bëjnë kujdes sot. Me mire te presin edhe pak kohe
për te gjetur princin e kaltër sepse sot nuk do jete dita me fat. Buxhe- PUSHIM NË
AKTORI
AKTORI NA ATYRË
T
NATYRË NËN
ti do vazhdoje te mbetet delikat. MEKSIKAN, ÇADËR
MEDINA --------------------
LITËR

F
PESHORJA 24. shtator - 23. tetor
Për çiftet kjo do jete një nga ditët me te bukura te vitit.
Do kaloni vetëm momente te lumtura dhe nuk do mërziteni për
asnjë çast. Edhe për beqaret do ketë ndryshime te statusit. Do JARAN,
ndodhin disa takime fantastike qe ne orët e para te mëngjesit dhe Mensur SHOK
------------------
gjithçka do ece për mrekulli. Financat do jene mjaft te ekuilibrua- Mamuti ZË
ra dhe do mund te kryeni edhe disa shpenzime me tepër.
I.U.
TETOVË -----------------
TETOVË
IDRIZ
AKREPI 24. tetor - 22. nëntor SEFERI

Pasioni do ndizet fuqishëm sot ne jetën tuaj ne çift dhe

emocionet do shumëfishohen. Ne çdo moment keni për t'i pare gje- NJËSIA
AE REZE
REZISTENCËS -------------------
rat ndryshe. Beqaret nuk do arrijnë dot te fiksohen pas një personi ELEKTRIKE JANAR
sepse do ju pëlqejnë disa njëherësh. Po vazhduan kështu kane për
te humbur mundësi te shkëlqyera. Buxheti do jete i kënaqshëm dhe
do mund te kryeni edhe disa transaksione interesante. 3 FILLIM
4
SHIGJETARI 23. nëntor - 21. dhjetor KAMP,
AMIN,, KAMP
AMIN FLAVIO,
AV
P, FLA DOST,
VIO, DO U, OMI,
TE, IIU,
OST, TE OMI R,R NISJE.
NISJE
KATARAKT,
KATARAK
A UNESKO,
T, UNESK AVENIA,
O, A LAKTOZA,
VENIA, LAK
V ARKA, ABEL, I, NA,
TOZA, AK, ML, PITARKA,
TA
PIT BROSHURA, ITI, SARA,
AO, BROSHURA,
NA, AO, SARA,
Reflektoni me kujdes sot ju te dashuruarit para se te hidh- GJIDHJET: A, XHENET,
ZGJIDHJET:
Z XHENET T, U BALET,
A, B
URATA,
URATA ALET NZ, R, S, TAAN,
BENZ,
T, L, IMA, BE TA GUNA,
A ALBENI, GUN
AAN, A, DOKE, AR, A,
ni hapa te rëndësishme pasi prej tyre do varet tërësisht e ardhmja.
Beqaret nuk do ndihen mire ashtu si janë dhe mund te bëjnë gjera
te gabuara vetëm qe te mos mbeten me vetëm. Kujdes sepse pasojat
do i ndjeni me vone. Financat, për fat te mire, nuk do jene aspak te kë-
qija. Do jeni ne gjendje te kryeni shpenzimet e nevojshme.

BRICJAPI 22. dhjetor - 20. janar 4 8 6 3 9 7 8 4

Dite shume e paqëndrueshme ka për te qene kjo e sotmja
për te dashuruarit. Here pas here mund te vini edhe ne dyshim 7 5 3 4 9 7 8
vazhdimësinë ne çift. Beqaret nuk do duan ta sakrifikojnë lirinë e
tyre, por kur te takojnë një person fantastik do ndryshojnë mendim. 6 9
Me pak mundim do e stabilizoni ndjeshëm buxhetin dhe do men-
doni te bëni edhe ndonjë investim te vogël.
5 1 4 8 4 7 3
UJORI 21. janar - 19. shkurt
8 1 5 9 4 8 2 1
Sot do filloje një faze qetësie ne jetën tuaj ne çift dhe do
ndiheni shume here e mire. Përfitoni edhe për te folur për disa
tema delikate. Beqaret do jene te lire te bëjnë atë qe duan dhe nuk 4 2 3 2 3 9 8
do e vrasin mendjen për te tjerat. Buxheti do jete i qëndrueshëm
dhe aspak problematik. Po vazhduat t'i menaxhoni te ardhurat siç 9 1
po bëni sot, keni për t'u pasuruar.
5 9 8 2 5 9 6 7
PESHQIT 20. shkurt - 20. mars
Dite fantastike ka për te qene kjo e sotmja për ata qe 2 6 7 9 1 1 3
janë ne një lidhje. Do ndiheni gjithë kohës mire me partnerin dhe 674128593.
952673184, 138459267, 674128593.
349862715, 527391648, 952673184,
861547932, 349862715,
gati te bëni çdo lloj çmendurie me te. Beqaret do kenë veçse
mundësi për aventura kalimtare dhe pa te ardhme. Do jete ne 571398642, 326475918. Mesatar
489126573, 571398642, 293786451, 416235879,
r: 785914326, 293786451,
Mesatar:
dorën e tyre nëse do përfitojnë apo jo. Me shpenzimet mos u tre- 148762395,
ë: 14876
lehtë:
Shumë i leht 9358 7643259, 694257831,
814726, 253981467, 817643259,
62395, 762539184, 935814726, 817
goni te paduruar dhe te pakujdesshëm.
24
Trumpi krijon rrjetin e tij social,
do të quhet "TRUTH Social"
Ish-presidenti i Shteteve të Bashkuara,
Donald Trump ka njoftuar se do të lançojë
një platformë të re rrjetesh sociale që do të
quhet "TRUTH Social". Sipas tij, ajo do të
ketë në qendër “kundërvënien ndaj tirani-
së së gjigandëve të mëdhenj”, duke i aku-
zuar për “mbytjen” e zërave kundërshtues.
“Krijova Truth Social për t’i bërë ballë tira-
nisë së gjigandëve të mëdhenj të tekno-
logjisë. Ne jetojmë në një botë ku tale-
banët lejohen në Twitter, por Presidentit
tuaj të preferuar amerikan i kanë mbyllur
gojën. Kjo është e papranueshme”, dekla-
roi Donald Trump.
Trump Media & Technology Group, të
cilin ai drejton, planifikon edhe një shër-
bim me pagesë të përmbajtjeve vizuale
në televizor. Një version beta i TRUTH So-
cial do të jetë i disponueshëm në Nëntor
për ata që do të ftohen në të, ndërsa është
njoftuar se do të përhapet për të gjithë
Asteroidet,
një "minierë"
mineralesh
Njeriu sheh mundësi tek asteroidet.
Në bazë të studimeve të realizuara
vetëm mbi dy asteroid, rezulton se
janë miniera metalesh e minerale-
sh. Fokusi ka qenë tek asteroidet
1986 DA dhe 2016 ED85, nga të cilët,
i pari ka rezultuar shumë i pasur me
minerale të grupit të platinit. Sipas
llogaritjeve të kryera mendohet se
aty sasia e mineraleve tejkalon re-
zervat kompleksive të të gjithë pla-
netit tonë. Nëse këto metale do të
arrihej të merreshin vërtet për qël-
lime industriale, ekonomike dhe të
tregtoheshin në 50 vitet e ardhsh-
me, përfitimet do të ishin të paktën
200 miliardë euro çdo vit.
Vrojtimet janë kryer me teleskopin
Infrared të NASA-s të pozicionuar
në Hauai, dhe sipas studimeve të
deritanishme, mendohet se aste-
roidet e pasur me metale, janë re-
zultat i objekteve qiellore që kanë
pësuar përplasje katastrofike dhe
ajo çka ka ngelur nuk është gjë
tjetër veçse bërthama e asteroideve
primitivë. Ndërkohë që vitin e ardh-
shëm NASA do të fillojë një mision
shkencor në asteroidin 16 Psyche.
Mendohet se ky është trupi qiellor
më i pasur me metale i gjithë siste-
mit tonë diellor dhe pozicionohet
në fashën kryesore të asteroideve,
mes orbitave të Jupiterit dhe Marsit.
MOZAIK
Koha, e premte, 22 tetor 2021
362 - Tempulli i Apollos në Dafne,
jashtë Antiokut shkatërrohet nga një
zjarr misterioz.
1721 - Cari Pjetri i Madh shpallet
“Perandori i gjithë Rusisë”.
1797 - Andre-Jacques Garnerin bë
kërcimin e parë me parashutë nga
balloni (Paris).
KALENDARI HISTORIK 22 TETOR
1866 - Paraguai: Beteja e Curupaytí
kundër Brazilit, Argjentinës dhe Uru-
guait.
1867 - Themelohet Universiteti
kombëtar i Kolumbisë.
1875 - Organizohen bijtë e Revolu-
cionit amerikan.
1881 - Orkestra simfonike e Bosto-
nit mban koncertin e parë.
1904 - Flota ruse sulmon anije bri-
tanike për peshkim.
1946 - Dy anie britanike fundosen
afër Shqipërisë.
1948 - Anija kryesore egjiptiane
globin në tre muajt e parë të vitit 2022. rivale. Këtë vit ai nxori From The Desk of Mbreti Faruk fundoset nga Izraeli.
Pasi u përjashtua nga platformat sociale si Donald J Trump, që u klasifikua si një blog 1953 - Laos fiton pavarësinë e plotë
Facebook dhe Twitter, Trump ka bërë por u mbyll përkohësisht në më pak se një nga Franca.
përpjekje për krijimin e një media sociale muaj. 1954 - Gjermania Perëndimore i
bashkëngjitet NATO-s.
/////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
1964 - Filozofi/shkrimtari francez
Monedha e rrallë e New England mund Jean-Paul Sartre refuzon Çmimin No-
bel.
të shitet për 300.000 dollarë 1989 - Kmeri i Kuq okupon Pailin
në Kamboxha.
Një monedhë jashtëzakonisht e rrallë 2008 - India nisë misionin e saj të
me një vlerë prej vetëm qindarkash kur u parë lunar pa emër Chandrayaan-1.
pre në mesin e shekullit të 17-të në New En-
gland mund të shitet për rreth 300.000 dol-
Në një shkollë në Angli është mira-
larë kur të dalë në ankand në Londër muajin tuar ligji i mos
e ardhshëm. Monedha argjendi, një mo-
nedhë e bërë në Boston në 1652, e konside-
ruar si shembulli më i mirë i afro 40 mo-
ngritjes së dorës
gjatë orës së
mësimit. Ar-
nedhave të tilla të njohura që ekzistojnë
ende - u gjet kohët e fundit në Mbretërinë e
syeja është
inkurajimi i
Bashkuar brenda një kutie karamelesh që nxënësve të “tur-
përmbante qindra monedha më të vjetra,
ankandi Morton & Eden Ltd., tha në një dek-
pshëm”, që nuk e ngri-
tin dorën asnjëherë për t’u përgjigjur
laratë të mërkurën. James Morton, speciali- qyer i një monedhë në New England, bërë në mësim.
A E DINI SE...
sti i monedhave të ankandit, e quajti mo- nga John Hull më 1652 në Boston për t'u
nedhën e New England "ylli i koleksionit", përdorur si monedhë nga kolonët e her- Brendi i veturave
shkruan AP. "Unë mezi i besoja syve të mi shëm në Koloninë e Gjirit të Massachusetts", Tesla është duke
kur kuptova se ishte një shembull i shkël- tha ai në një deklaratë. planifikuar që
në vitin 2032 të
///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// lansojë një
shitje veturën flu-
Përtej ndryshkut, kjo makinë turuese e cila do të zë-
vendësojë edhe aeroplanët.
vlen 280 mijë euro Qyteti i Los Anxhelosit
paguan tatim pro-
ne shtetit të vet
Një makinë klasike Jaguar, e cila u deri në ditët e sotme. Makina nuk është Kalifornisë për
mbajt në hambar për më shumë se 40 vjet, në gjendje shumë të mirë për shkak të lë- shkronjat “HOL-
u shit në një ankand për më shumë se 280 nies në harresë në hambar, por megjithatë LYWOOD”. Ko-
mijë euro, pavarësisht pamjes së saj së rrë- një koleksionues e bleu gjatë ankandit që stoja e tatimit
nuar. E krijuar për gara, Jaguari 1955 XK140 u zhvillua në Belgjikë. Pronarit të ri tashmë kap vlerën 200 mijë
është një nga 4 modelet që iu dërgua do t’i duhen më shumë se 100 mijë euro dollarë në muaj.
projektuesit të famshëm italian të kabi- për ta kthyer makinën sërish në ditët e saj
nave Ghia dhe një nga dy që ka mbijetuar të lavdishme.
THËNIA E DITËS
Mjafton një gënjeshtër e vetme që
dyshimi të pushtojë një jetë të
tërë. (Pier Vittorio Tondelli)