Professional Documents
Culture Documents
ระบบพื้นคอนกรีตหล่อในที่ซึ่งประกอบด้วยคานและพื้นหล่อเป็นเนื้อเดียวกันดังตัวอย่างในรูปที่ 4.1
ซึ่งพื้นรับน้้าหนักในหนึ่งทิศทางแล้วส่งถ่ายมายังคานที่รองรับ ผลที่ได้ก็คือพื้นบางส่วนจะช่วยท้า
หน้าที่เป็นปีกบนของคานดังแสดงเป็นพื้นที่แรเงาในรูป โดยหน้าตัดคานภายในก็จะกลายเป็นรูปตัว T
และคานขอบจะเป็นรูปตัว L
T beams
N.A.
d d
bw
ความกว้างประสิทธิผลของปีกคาน
แรงภายในปีกคานรูปทีช่วงเดี่ยวเป็นดังแสดงในรูปที่ 4.3 ไม่มีหน่วยแรงอัดในปีกคานที่จุดรองรับ
ปลายคาน แต่ที่กลางช่วงคานจะมีหน่วยแรงอัดในปีกคานเต็มความกว้าง การส่งผ่านแรงจะอาศัย
หน่วยแรงเฉือนในแนวนอนบนรอยต่อระหว่างเอวและปีกคานดังแสดงในรูปที่ 4.3 ซึ่งท้าให้ส่วนของ
ปีกที่อยู่ใกล้เอวคานมีหน่วยแรงสูงกว่าส่วนที่อยู่ห่างออกไป
Transverse
compression
Shear flow
Transverse
tension
Support
Flexural
compression
Midspan
b bE
0.85 fc
bE bE
t
FLANGE SLAB
WEB
bw s0 = Clear Span bw
s = Span
bE bw + 6t
bE bw + s0 / 2
bw s0
t bw / 2
bw
กาลังโมเมนต์ของคานตัว T
แกนสะเทินของคานตัว T อาจอยู่ในปีกหรือเอวขึ้นกับสัดส่วนของหน้าตัด, ปริมาณเหล็กเสริม และ
ก้าลังวัสดุ ถ้าอยู่ในปีกระยะจากผิวบนถึงแกนสะเทิน c ท้าให้ความลึกพื้นที่รับแรงอัด a = 1c มี
ค่าน้อยความหนาปีก t จะวิเคราะห์ได้เหมือนคานสี่เหลี่ยมที่มีความกว้างเท่ากับ bE ความกว้าง
ประสิทธิผลดังแสดงในรูปที่ 4.7(ก)
bE bE
t a c t
a c
แกนสะเทิน
d d
แกนสะเทิน
bw bw
(ก) (ข)
รูปที่ 4.7 หน้าตัดประสิทธิผลของคานรูปตัว T
ในการค้านวณก้าลั งรับ แรงอัดของคานรูปตัว T ต้าแหน่งของแกนสะเทินมีผ ลต่อพื้นที่รับ
แรงอัดของหน้าตัดว่าจะเป็นรูปตัว T หรือเป็นสี่เหลี่ยมผืนผ้าธรรมดา เนื่องจากการกระจายหน่วย
แรงแบบ Whitney สามารถใช้ได้กับหน้าตัดที่ไม่เป็นรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้า ดังนั้นการค้านวณก้าลังรับ
แรงดัดจึงแบ่งได้เป็น 2 กรณี
0.85 fc bE t
พื้นที่เหล็กรับแรงดึงต้องไม่เกิน As
fy
As fy
หรือตรวจสอบค่า a โดยตรงจาก a t ซึ่งถ้าไม่เป็นไปตามนี้ก็จะเป็นกรณีที่ 2
0.85 fc bE
a
ค้านวณก้าลังโมเมนต์ดัด: Mn As fy d (4.2)
2
As
T = Asfy
es ey
bw
ซึ่งในส่วนนี้ค่าความลึก a เป็นตัวแปรที่ไม่รู้ค่า
RC SDM 4 T Beam By Dr.Mongkol JIRAWACHARADET 79
bE
t Ccf
d d–t/2
Asf
T = Asf fy
bw
(ก) แรงภายในส่วนปีกยื่น
bE
t a Ccw
d
d–a/2
Asw
T = Asw fy
bw
(ข) แรงภายในส่วนเอว
รูปที่ 4.10 การแยกวิเคราะห์พื้นที่รับแรงอัดรูปตัวที
c 0.003
จัดรูปสมการใหม่จะได้
d 0.003 es
c
c
d
es = 0.002 es = 0.005
c 0.003 c 0.003
(ก) 0.600 (ข) 0.375
d 0.003 0.002 d 0.003 0.005
t a
ก้าลังรับโมเมนต์ Mn Ccf d Ccw d (4.8)
2 2
12 cm
62 cm
6 DB28
(36.95 cm2)
30 cm
3. ตรวจสอบการครากเหล็กเสริม
a 3.62
c 4.26 ซม.
1 0.85
4. ตรวจสอบปริมาณเหล็กเสริมน้อยที่สุด
14 14
As,min bw d 30 62 6.51 ซม.2 < As OK
fy 4,000
5. พิจารณากาลังต้านทานโมเมนต์ดัด
Mn T(d a / 2) 147.8(62 3.62 / 2)
15 cm
80 cm
8 DB32
(64.34 cm2)
40 cm
ดังนั้นต้องแยกพื้นที่รับแรงอัดของคอนกรีตออกเป็นสองส่วน
3. พิจารณาค่า a ใหม่โดยแบ่งพื้นที่แรงอัดเป็นสองส่วน
80 cm
Ccf 0.85 fc(bE b w ) t
a Acw 15 cm
0.850.24(80-40)(15) 122.4 ตัน
Acf 80 cm
Ccw 0.85 fc bw a 0.85 0.24 40 a
8.16a
4. ตรวจสอบการครากเหล็กเสริม
a 16.54
c 19.46 ซม.
1 0.85
6. พิจารณากาลังต้านทานโมเมนต์ดัด
t a
Mn Ccf d Ccw d
2 2
122.4(80-15/2) + 135.0(80-16.54/2)
คานรูปตัว T ต่อเนื่อง
ในกรณีของคานต่อเนื่องดังในรูปที่ 4.14(ก) และแผนภูมิโมเมนต์ซึ่งจะมีทั้งค่าบวกและลบดังในรูปที่
4.14(ข) โดยโมเมนต์บวกจะเกิดขึ้นกลางช่วงคาน (หน้าตัด A-A) และโมเมนต์ลบบริเวณปลายช่วง
(หน้าตัด B-B)
A B
A B
+
+ +
- -
(ข) แผนภูมิโมเมนต์ดัด
รูปที่ 4.14 คานต่อเนื่องรูปตัว T
ที่กลางช่วงคานปีกคานด้านบนจะเป็นส่วนที่รับแรงอัดดังในรูปที่ 4.15(ก) หรือ 4.15(ข) ดังได้
กล่าวถึงมาแล้ว โดยทั่วไปมักเป็นรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้าตามรูป 4.15(ก) แม้ว่าในบางกรณีแกนสะเทินจะ
ขยับลงมาในเอวคานท้าให้ได้พื้นที่รับแรงอัดรูปตัว T ดังในรูป 4.15(ข) ในขณะที่บริเวณจุดรองรับ
บริเวณด้านล่างหรือท้องคานจะรับแรงอัดซึ่งเป็นรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้าที่กว้างเท่ากับเอวคานดังในรู ปที่
4.15(ค) ในการค้านวณออกแบบจะคิดแบบหน้าตัดสี่เหลี่ยมผืนผ้า
As As
bw bw bw
3.2 m
A B
A B
3.2 m
ความหนาพื้น = 12 cm
5.6 m
12 cm
d = 42 cm
50 cm
6DB20
30 cm
3. ตรวจสอบการครากเหล็กเสริม
a 2.64
c 3.11 ซม.
1 0.85
4. ตรวจสอบปริมาณเหล็กเสริมน้อยที่สุด
14 14
As,min b d 30 42 4.41 ซม.2 < As OK
fy w 4,000
5. พิจารณากาลังต้านทานโมเมนต์ดัด
Mn T(d a / 2) 75.36(42 2.64 / 2)
12 cm
8DB20
d = 46 cm 50 cm
30 cm
As fy 25.13 4.0
a 16.4 ซม.
0.85fc bw 0.85 0.24 30
8. ตรวจสอบปริมาณเหล็กเสริมมากที่สุด
จากตาราง ก.3 ได้ค่า b 0.0262
9. ตรวจสอบปริมาณเหล็กเสริมน้อยที่สุด
14 14
As,min b d 30 42 4.41 ซม.2 < As OK
fy w 4,000
10. พิจารณากาลังต้านทานโมเมนต์ดัด
Mn T(d a / 2) 25.13(4.0)(46 16.4 / 2)
เหล็กเสริมในแนวขวาง
น้้าหนักบรรทุกที่กระท้าโดยตรงบนปีกคานของตัวทีจะท้าให้ปีกคานรับแรงดัดดังในรูปที่ 4.19 เพื่อ
ป้องกันการวิบัติจากการดัดในปีกคานจึงต้องมีการเสริมเหล็กทางขวางที่ด้านบนของปีกที่ยื่นออกมา
โดยคิดว่าปีกคานยื่นออกมาจากปลายที่ยึดแน่นจากผิวของตัวคานและมีช่วงยาวเท่ากับส่วนของปีกที่
ยื่นออกมา
น้้าหนักบรรทุก
เหล็กเสริมหลักทางขวาง
เหล็กกันร้าวทางยาว
ระยะยื่น ระยะยื่น
โมเมนต์ดัดทางขวาง
รูปที่ 4.19 การเสริมเหล็กขวางในคานตัว T
RC SDM 4 T Beam By Dr.Mongkol JIRAWACHARADET 87
มาตรฐาน ACI ได้ก้าหนดให้ระยะห่างของเหล็กเสริมขวางต้องไม่เกินห้าเท่าของความหนาปีก
คานหรือ 50 ซม. และต้องใช้เหล็กเสริมทางยาวช่วยยึดเหล็กเสริมขวางให้อยู่ในต้าแหน่งขณะเท
คอนกรีต
การออกแบบคานตัว T
ส้าหรับการออกแบบคานรูปตัว T ซึ่งหล่อในระบบพื้น โดยปกติแล้วความหนาพื้นและระยะห่า งคาน
จะถูกก้าหนดมาแล้วจากการออกแบบพื้น ขนาดที่ต้องพิจารณาคือความกว้างและความลึกของเอว
คาน และพื้นที่เหล็กเสริมรับแรงดึง ถ้าเป็นไปได้จะพยายามใช้พื้นที่ส่วนปีกในการรับแรงอัดซึ่งจะมี
ประสิทธิภาพและการค้านวณง่ายกว่าคือเหมือนคานสี่เหลี่ยมที่มีความกว้าง bE ซึ่งจะต้องตรวจสอบ
เพื่อท้าการค้านวณที่ต่างกันดังขั้นตอนดังนี้
ขั้นตอนที่ 1 : ค้านวณก้าลังโมเมนต์ดัดที่ต้องการจากน้้าหนักบรรทุก
Mu 1.4MD 1.7ML
Mn Mu / ; 0.90
ขั้นตอนที่ 2 : พิจารณาความกว้างประสิทธิผล bE
ขั้นตอนที่ 3 : พิจารณาพื้นที่รับแรงอัดจ้าเป็นรูปตัดที (a > t) หรือสี่เหลี่ยมผืนผ้า (a t)
1 2mRn
และ 1 1
m fy
พื้นที่เหล็กที่ต้องการ A s bEd
หรือใช้วิธีประมาณ d a / 2 0.9d
Mu / Mu /
พื้นที่เหล็กที่ต้องการ As
(d a / 2) fy 0.9dfy
แก้สมการก้าลังสองเพื่อค้านวณค่า a
As = ? วิธีทา
1. คานวณกาลังรับโมเมนต์ดัดที่ต้องการ
40 cm
Mu 1.4(50) 1.7(60) 172 ตัน-เมตร
Mu 172
ค่าที่ต้องการของ Mn 191.1 ตัน-เมตร
0.9
Mu t a
Mn Ccf d Ccw d
2 2
4. พิจารณาค่า a ใหม่โดยแบ่งพื้นที่แรงอัดเป็นสองส่วน
80 cm T As fy 4.0 72.38 289.5 ตัน
a Acw 15 cm Ccf 0.85 fc(bE b w ) t
8.16a
40 cm
จากสมดุลของแรง: T Ccf Ccw
5. ตรวจสอบการครากเหล็กเสริม
a 20.48
c 24.09 ซม.
1 0.85
6. ตรวจสอบปริมาณเหล็กเสริมน้อยที่สุด
14 14
As,min bw d 40 80 11.2 ซม.2 < As OK
fy 4,000
7. พิจารณากาลังต้านทานโมเมนต์ดัด
t a
Mn Ccf d Ccw d
2 2
bE = 200 cm
12 cm
62 cm
As = ?
30 cm
1 2mRn 1 2(19.6)(13.76)
1 1 1 1 0.00356
m fy 19.6 4,000
2
4,000 ก.ก./ซม.
B
9.6 m
1 2mRn 1 2(19.6)(26.0)
1 1 1 1 0.00698
m fy 19.6 4,000
RB9@0.15 m DB10@0.10 m
2.7 m 2.7 m
พิจารณาความกว้างประสิทธิผลของคานรูปตัว L
bE bw L / 12 30 960 / 12 110 ซม. (ควบคุม)
bE bw 6t 30 6(15) 120 ซม.
bE bw (1/ 2)Spacing 30 270 / 2 215 ซม.
พิจารณาว่าค่า a ต้องมากกว่าค่า t หรือไม่โดยสมมุติให้ a t
C 0.85fc bE t 0.85(0.24)(110)(15) 336.6 ตัน
Mn C(d t / 2) 336.6(52 15 / 2) / 100
Mn 97.47(100)
As 52.07 ซม.2
0.9dfy 0.9(52)(4.0)
110 cm
เลือกใช้เหล็ก 4 DB28 4 DB32 (As 56.8 ซม.2) 15 cm
60 cm
4. ตรวจสอบหน้าตัด : 4 DB28
4 DB32
As fy 56.8 4,000
a 10.13 ซม. 30 cm
0.85fc bE 0.85 240 110
6. กาลังโมเมนต์ดัดของหน้าตัด
Mn Asfy (d a / 2) 56.8(4.0)(46.9) / 100 106.6
คานหน้าตัดไม่สมมาตร
รู ป ที่ 4.22 แสดงครึ่ ง หนึ่ ง ของคานช่ ว งเดี่ ย วซึ่ ง มี ห น้ า ตั ด ไม่ ส มมาตร โดยมี ร ะนาบบรรทุ ก ผ่ า น
ศูนย์กลางการเฉือนของหน้าตัด คานสามารภเกิดการเสียรูปทรงได้ทั้งในแนวดิ่งและแนวราบ น้้าหนัก
บรรทุกที่มากระท้าก่อให้เกิดโมเมนต์ต้านทานภายในดังในรูปที่ 4.22
Plane of
loading
Support
Internal
resisting moment Midspan
น้้าหนักบรรทุก
f
3f
จุดศูนย์ถ่วง
แรงอัด
ecu = 0.003
d แกนสะเทิน ci = ai/1
(แกนดัด) ai
di
จุดศูนย์ถ่วง
แรงดึง es
1
(3f g 0.85 fc ) A s fy (4.10)
2
g
และ Mn As fy d (4.12)
3
60 cm
10 cm
54 cm
60 cm
2 DB25
1 DB28
As = 15.98 cm2
16 cm
30 cm
48 cm
ai = 12.6 cm
13.1
cm = 15.3o
di = 52.1 cm
จุดศูนย์ถ่วง
เหล็กเสริม
รูปที่ 4.26 ค่า ai และ di วัดตั้งฉากกับแกนสะเทินเอียง
3. คานวณกาลังโมเมนต์ดัด Mn :
g 13.1
Mn As fy d 15.98 4.0 54
3 3
ปัญหาท้ายบทที่ 4
ก้าลังวัสดุ fy = 4,000 ก.ก./ซม.2 และ fc = 240 ก.ก./ซม.2
4.1 จงออกแบบคานรูปตัว T เสริมเหล็กรับแรงดึงเพื่อรองรับน้้าหนักบรรทุกแบบแผ่คงที่บนช่วง
คานเดี่ ย ว 6 เมตร โมเมนต์ป ระลั ยทั้ งหมดที่ต้อ งรั บ Mu = 60 ตัน -เมตร ขนาดหน้ าตั ดถู ก
ก้าหนดมาให้คือ bf = 60 ซม. bw = 30 ซม. t = 12 ซม. และ d = 54 ซม.
4.2 จงออกแบบระบบพื้นคอนกรีตประกอบด้วย คานรูปตัว T วางขนานกันมีระยะห่าง 3 เมตร
และช่วงคานยาว 10 เมตร พื้นหนา 15 ซม. ถูกเทหล่อเป็นเนื้อเดียวกับตัวคานซึ่งมีความกว้าง
bw = 40 ซม. และความลึกทั้งหมดวัดจากผิวบนของพื้น h = 80 ซม. ค่า d = 72 ซม. นอกจาก
น้้ า หนั กของตั ว คานเอง คานต้ อ งรั บรั บน้้ า หนั กบรรทุ กคงที่ 250 ก.ก./ตรม . และน้้ าหนั ก
บรรทุกจร 1,000 ก.ก./ตรม.
ซม d = 80 ซม
0 ซม
4DB25
4DB28
0 ซม
.5 เมตร
4.5 (a) จงออกแบบเหล็กเสริมส้า หรั บคานในรูป ข้า งล่ าง โมเมนต์ จากน้้ าหนักบรรทุกคงที่ 9 ตัน -
เมตร โมเมนต์จากน้้าหนักบรรทุกจร 12 ตัน-เมตร (b) จงพิจารณาเหล็กเสริมรับแรงดึงมากที่สุด
ที่ยอมให้ส้าหรับคานตัวนี้
120 ซม 0 ซม.
ซม
As
0 ซม
ซม
As
5 ซม
ซม ซม
DB 8 5 DB 8
0 ซม 0 ซม