Tarih Bölümü

2018-2019 Öğretim Yılı - Bahar Yarıyılı

İkinci Öğretim

Öğretim Elemanı: Dr. Serkan Keçeci

Ders İsmi ve Mahiyeti: TAR 3054 – Rusya Tarihi – Seçmeli – Kredi: 2. Derslik: B-357
Ders Saatleri: Perşembe 19:45 – 20:30; 20:40 – 21:25.
Ofis: Öğretim Üyeleri Binası, Kat: 3, Ofis: 302 Ofis Telefonu: 0232 301 94 03
E-posta: serkan.kececi@deu.edu.tr
Ders Tanımı: Bu ders I. Petro döneminden 1917 Ekim Devrimi’ne kadar olan süreçte Rusya’nın bir
imparatorluğa dönüşümünün başlangıcında I. Petro zamanında başlatılan reform hareketleri, saray
darbeleri, II. Yekaterina zamanında yaşanan kriz dönemleri, Pugaçev isyanı, imparatorluğun güney
bölgelere doğru genişleme eğilimini, I. Aleksandr dönemi reformlarını, Napolyon savaşları, Dekabrist
ayaklanması, Kırım savaşı, II. Aleksandr dönemi reformları, serfliğin kaldırılışı, Rusya-Japonya harbi,
1905 Devrimi, 1907-1911 Stolypin reformları ve Ekim Devrimi gibi emperyal Rusya tarihinde öne çıkan
askeri, sosyal, siyasi, dini ve iktisadi olayları incelemeyi amaçlamaktadır.
Dersin Hedefleri:

- I. Petro döneminden 1917 Ekim Devrimi’ne kadar olan süreçte Rusya imparatorluğu’nun
tecrübe etmiş olduğu dönüşüm sürecinin en belirgin olayları ve figürlerini belirleyerek analiz
etmek.
- Düşünce ve yorumu ayırt edebilmek; birçok farklı tarihsel argüman ve olguyu ait oldukları
döneme bağlı kalarak tanımlamak ve yorumlamak.
- Tarihin eleştirel olarak nasıl okunup, düşünülüp ve kaleme alınacağı üzerine bilgi ve tecrübe
sahibi olmak.

Haftalar:

1. Hafta 21/02/2019 – Syllabus, Giriş, Fizikî Coğrafya, İklim, I. Petro Öncesi Rusya I
2. Hafta 28/02/2019 – I. Petro Öncesi Rusya II; I. Petro ve Reformları
3. Hafta 07/03/2019 – I. Petro ve Reformları; Çariçeler ve Saray Darbeleri: I. Anna ve I.
Yelizaveta
4. Hafta 14/03/2019 – II. Yekaterina, 1762-1796; Pugaçev İsyanı ve Köylüler
5. Hafta 21/03/2019 – Emperyal Yayılma: Başkiriya/Başkurdistan Örneği; I. Aleksandr ve
Reformları
6. Hafta 28/03/2019 – I. Aleksandr ve Napolyon Savaşları
7. Hafta 04/04/2019 – Vize (Arasınav) / I. Nikolay ve Dekabrist Ayaklanması, 1825
8. Hafta 11/04/2019 – Vize (Arasınav) / I. Nikolay ve Dekabrist Ayaklanması, 1825
9. Hafta 18/04/2019 – I. Nikolay ve Kırım Savaşı, 1853-1865
10. Hafta 25/04/2019 – II. Aleksandr; Köylüler ve Serfliğin Sonu
11. Hafta 02/05/2019 – II. Aleksandr; III. Aleksandr, 1881-1894
12. Hafta 09/05/2019 – II. Nikolay, 1894-1904; Rusya-Japonya Savaşı ve 1905 Devrimi I
13. Hafta 16/05/2019 – 1905 Devrimi II; Stolypin Reformları, 1907-1911
14. Hafta 23/05/2019 – Birinci Dünya Savaşı ve Rusya İmparatorluğu; Şubat ve Ekim
Devrimleri, 1917 ve ve İç Savaş, 1918-1921.
1
Sınavlar ve Notlandırma:

Vize (Arasınav): 7. ya da 8. haftalardan birinde düzenlenecek olan arasınav harita bilgisi, kronolojik
sıralama ve açık uçlu bilgi ve yoruma dayalı sorulardan oluşacaktır. Dönem sonu notuna etkisi %40
olacaktır.

Final: Dönem sonu katılım, harita bilgisi, kronolojik sıralama ve açık uçlu bilgi ve yoruma dayalı
sorulardan oluşacaktır. Dönem sonu notuna etkisi %60 olacaktır.

Kaynakça:

Akyüz, Doruk, Bir Osmanlı Kurmayının Gözünden Rus-Japon Harbi Miralay Pertev Bey’in
Gözlemleri (İstanbul: Dergah Yayınları).
Badem, Candan, Çarlık Yönetiminde Kars, Ardahan, Artvin (1878-1918) (İstanbul: Aras Yayıncılık).
Badem, Candan, Kırım Savaşı ve Osmanlılar (İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları).
Barkey, Karen ve Von Hagen, Mark, İmparatorluk Sonrası: Sovyetler Birliği ve Rus, Osmanlı ve
Habsburg İmparatorlukları (Versus Kitap).
Bushkovich, Paul, Rusya’nın Kısa Tarihi (İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi).
Devlet, Nadir, Rusya Türklerinin Milli Mücadele Tarihi (1905-1917) (Ankara: Türk Tarih Kurumu).
Figes, Orlando, Nataşa’nın Dansı: Rusya’nın Kültürel Tarihi (İstanbul: Yapı Kredi Yayınlar).
Hosking, Geoffrey, Rusya ve Ruslar: Erken Dönemden 21. Yüzyıla (İstanbul: İletişim Yayınları).
Kamalov, İlyas, Altın Orda ve Rusya: Rusya Üzerindeki Türk-Tatar Etkisi (İstanbul: Ötüken
Neşriyat).
Kohn, Hans, Panslavizm ve Rus Milliyetçiliği (İlgi Kültür Sanat Yayınları).
Kurat, Akdes Nimet, Rusya Tarihi: Başlangıcından 1917’ye Kadar (Ankara: Türk Tarih Kurumu).
Kurat, Akdes Nimet, Türkiye ve Rusya: XVIII. Yüzyıl Sonundan Kurtuluş Savaşına Kadar Türk-Rus
İlişkileri (1798-1919) (Ankara: Türk Tarih Kurumu).
LeDonne, John, Rus İmparatorluğu’nun Büyük Stratejisi 1650-1831 (Avangard Yayınları).
Öksüz, Gamze, ed., Rus Tiyatrosu: Gelenekselden Moderne (Çeviri Bilim).
Rami, İlsever, 19. Yüzyıl Rus Edebiyatında Türk İmgesi (Çeviri Bilim).
Reynolds, Michael, İmparatorlukların Çöküşü: Osmanlı-Rus Çatışması (1908-1918) (İstanbul:
Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları).
Riasanovsky, Nicholas V., Rusya Tarihi Başlangıçtan Günümüze (İstanbul: İnkilap Kitabevi).
Saray, Mehmet, Rus İşgali Devrinde Osmanlı Devleti ile Türkistan Hanlıkları Arasındaki Siyasi
Münasebetler (Ankara: Türk Tarih Kurumu).
Stites, Richard ve Evtuhov Catherine, 1800’den İtibaren Rusya Tarihi: Halklar, Efsaneler, Olaylar,
Güçler (İstanbul: Tarih Vakfı Yayınları).
Vernadsky, George, Rusya Tarihi (İstanbul: Selenge Yayınları).
Wade, Rex A., 1917 Rus Devrimi (İstanbul: İletişim Yayınları).
Walicki, Andrzej, Rus Düşünce Tarihi: Aydınlama’dan Marksizme (İstanbul: İletişim Yayınları).