1.

Wizja, misja i strategia

2. Warunki założenia przedsiębiorstwa
3. Finansowanie
4. Biznesplan
5. Czynniki wpływające na sukces i porażkę
6. Formalności związane z zakładaniem przedsiębiorstwa
7. Podstawowe akty prawne
8. Rodzaje przedsiębiorstw
9. Etyka biznesu
Wizja, misja i strategia
Kluczowe dla założenia firmy jest wyobrażenie sobie jej przyszłości, określenie ogólnego
celu działania oraz koncepcji działania. Jednak sformułowanie celów przedsiębiorstwa
oraz ich realizacja nie gwarantują biznesowego sukcesu (około 80 % firm upada w ciągu
pierwszego lub drugiego roku istnienia). Warto jednak podejmować inicjatywę
prowadzenia własnej działalności gospodarczej, sukces w dużej mierze zależy od ciężkiej
pracy, poświęcenia, sytuacji rynkowej oraz szczęścia.

Warunki założenia przedsiębiorstwa

W przypadku niektórych rodzajów działalności gospodarczej przedsiębiorca musi spełniać
pewne wymogi – np. być osobą niekaraną lub posiadać określone wykształcenie.
Najczęstszym wymogiem jest posiadanie obywatelstwa w kraju, w którym zakłada się
działalność. Czasem nie są to ograniczenia dotyczące osoby – np. spółka zajmująca się
hodowlą niektórych zwierząt lub uprawą pewnych roślin powinna być zarejestrowana
w innym miejscu niż spółka zajmująca się poradnictwem prawnym. W pewnych
działalnościach istnieją wymogi dotyczące lokalu czy posiadanej infrastruktury.

Finansowanie
Kiedy rozpoczynasz działalność gospodarczą, zazwyczaj gromadzisz pewne środki
finansowe. W rachunkowości nazywane są one kapitałem – własnym, jeśli pochodzą
z prywatnych zasobów lub obcym, gdy zaciągasz kredyt, emitujesz obligacje lub
korzystasz z odroczonej w czasie płatności.

Aby pozyskać fundusze na działalność można skorzystać z następujących form

finansowania działalności:

 sprzedaż majątku osobistego,

 pożyczka,
 leasing,
 fundusze z Unii Europejskiej,
 pożyczka z Funduszu Rozwoju Przedsiębiorstwa,
 kredyt bankowy na założenie i rozwój firmy (inwestycyjny),
 jednorazowa, bezzwrotna dotacja z Powiatowego Urzędu Pracy (dla
bezrobotnych).
Biznesplan
Biznesplan to dokument przedsiębiorstwa zawierający ocenę opłacalności
przedsięwzięcia gospodarczego. Sporządzony jest na potrzeby wewnętrzne (właściwe
zarządzanie firmą) i zewnętrzne (pozyskiwanie źródeł finansowania) przedsiębiorstwa.
Często sporządzany jest jako załącznik do wniosku kredytowego. Tworzą go firmy
rozpoczynające działalność, jednak dopiero na końcu procesu planowania.

Biznesplan powinien zawierać kilka podstawowych części, takich jak:

stan i status prawny firmy

Ogólna charakterystyka firmy
Charakterystyka przedsięwzięcia
Charakterystyka i ocena rynku
porównanie potrzeb i możliwości finansowych firmy
Analiza finansowa
Zakończenie i załączniki
przedmiot działalności
struktura organizacyjna
wielkość zatrudnienia
kondycja finansowa
szczegółowy opis produktu lub usługi
opis technologii produkcji
opis kanałów dystrybucji
prognozy sprzedaży
planowane formy promocji
wielkość rynku oraz podział na segmenty
wymagania rynkowe
trendy i zmiany na rynku
główni klienci i ich koncentracja
konkurencja (pozycja firmy na rynku)
określenie źródeł finansowania przedsięwzięcia
przewidywany przepływ gotówki
szczegółowe wyliczenia i kalkulacje
szczegółowe informacje dotyczące technologii

Pamiętaj by wystrzegać się błędów typowych dla biznesplanów, takich jak:

- zbyt ogólna prezentacja przedsięwzięcia,

- złe oszacowanie kosztów oraz brak szczegółów dotyczących finansowania

poszczególnych zadań biznes planu,

- nieczytelne (niestaranne) opracowanie trudne do zrozumienia dla partnerów,

- zakochanie się we własnych pomysłach (niezauważanie, pomijanie innych możliwości).

 UWAGA!
Biznesplan powinien być opracowany indywidualnie dla każdego przedsięwzięcia (jeśli
jest to możliwe najlepiej przez zespół osób wyspecjalizowanych w poszczególnych
dziedzinach - finansiści, analitycy, specjaliści z zakresu marketingu). Warto także
wyznaczyć osobę koordynującą tworzenie dokumentu, której zadaniem będzie
połączenie wszystkich elementów i analiz w spójną całość oraz wykazanie, że dane
przedsięwzięcie ma szansę realizacji. Pomocy w konstruowaniu biznesplanów udzielają
m.in. Punkty Konsultacyjno-Doradcze PARP.

Czynniki wpływające na sukces i porażkę

Czynniki wpływające na sukces:

 dobry pomysł,
 ciężka praca,
 ciągłe poszukiwanie nowych rozwiązań,
 szybka reakcja na potrzeby klienta,
 wytrwałość przedsiębiorcy,
 właściwy dobór pracowników,
 łączenie działalności różnego typu.

Czynniki wpływające na porażkę:

 osobowość właściciela,
 zbyt szybki rozwój firmy,
 złe zarządzanie finansami,
 brak rezerwy finansowej,
 nadmierna rozrzutność,
 działanie bez planu,
 działanie na rynku bez perspektyw.

Jednym z ważniejszych czynników sukcesu przedsiębiorstwa jest określenie profilu jego

działalności, czyli znalezienie pomysłu, który sprawdzi się w praktyce. Bardzo istotna jest
umiejętność uważnego i wnikliwego obserwowania otaczającej nas rzeczywistości oraz
potrzeb konsumentów tak, by znaleźć pustą lub słabo zagospodarowaną przestrzeń do
prowadzenia działalności gospodarczej.
Formalności związane z zakładaniem przedsiębiorstwa
Większość czynności możemy wykonać przez Internet. Zaczynamy od wpisania w przeglądarkę
internetową adresu firma.gov.pl i wypełnienia na niej formularza CEIDG (wpis do Centralnej
Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej). Warto zerknąć na instrukcję wypełnienia
formularza – tam również znajdują się informacje o sposobach wysyłania i podpisywania
formularza (polecany jest tzw. Profil Zaufany). Nie warto korzystać z ,,łatwiejszych" formularzy,
udostępnianych przez niektóre banki, gdyż ich wypełnienie wiąże się oczywiście z podpisaniem
kilku umów (na rachunek firmowy i usługi dodatkowe). W przyszłości tym samym formularzem
zgłasza się wszelkie zmiany danych. Jest to obowiązkowe, trzeba to zrobić w przeciągu 7 dni od
wystąpienia zmian.

Uwaga!
Jeżeli rejestrując firmę nie posiadasz jeszcze NIP-u, to po jego otrzymaniu nie musisz aktualizować
danych w systemie CEIDG, bo pojawia się on tam automatycznie.

W formularzu należy podać m.in. rodzaj wykonywanej działalności. W tym celu stworzona została
Polska Klasyfikacja Działalności (PKD), która zawiera spis czynności, jakie może wykonywać
przedsiębiorstwo. Do formularza CEIDG wpisuje się jedynie numery wybranych czynności. Nie
obowiązuje żaden limit ilości podawanych numerów PKD.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych

Przedsiębiorca w ZUS-ie posiada podwójną osobowość. Występuje on jednocześnie jako tak

zwany Płatnik, czyli osoba wpłacająca składki (za siebie samego i swoich pracowników) oraz jako
Ubezpieczony (jakby na równi ze swoimi pracownikami).

Do ZUS-u składa się jeden z dwóch podstawowych dokumentów:

 formularz ZZA – rejestracja tylko do składki zdrowotnej - gdy chce się skorzystać z ,,ulgi
na start" LUB gdy jest się jednocześnie zatrudnionym na umowę o pracę z
wynagrodzeniem powyżej minimalnej pensji krajowej.
 formularz ZUA – rejestracja do wszystkich składek - w pozostałych sytuacjach (w tym
również rejestracja do ,,małego ZUS-u").

Jeśli chcesz zgłosić członka rodziny do ubezpieczenia zdrowotnego, to wypełnij także formularz
ZCNA.

Druki te można wypełnić w momencie rejestrowania działalności, jako dodatkowy formularz

wysyłany i podpisywany wraz z CEIDG. Jeśli się tego nie zrobi wówczas, to ma się 7 dni od daty
rozpoczęcia działalności na dostarczenie do ZUS-u dokumentów ZUA lub ZZA na ich papierowych
formularzach (możliwa jest również wysyłka pocztowa – należy użyć przesyłki poleconej, a
dowód nadania załączyć do kserokopii dokumentu).
Urząd Skarbowy

Numer NIP pozostaje niezmieniony – nasz osobisty numer staje się numerem firmy w momencie
jej powstania. Jeżeli dotąd nie posiadało się NIP-u, to został on nadany przy realizacji przez
Ministerstwo naszego wniosku CEIDG. Aby go poznać, najprościej jest wyszukać swój wpis
korzystając z wyszukiwarki przedsiębiorców. Każdy wpis powinien tam pojawić się najpóźniej 3
dni od podpisania wniosku CEIDG, a najczęściej jest już następnego dnia.

W formularzu CEIDG informuje się Urząd Skarbowy o wybieranej formie opodatkowania i rodzaju
prowadzonej dokumentacji księgowej – to już zostało zrobione. Należy jeszcze zdecydować, czy
chcesz być czynnym podatnikiem VAT. Jeśli nie, to nie trzeba już odwiedzać urzędu. W
przeciwnym wypadku należy złożyć dokument o nazwie VAT-R.

Biuro księgowe

W formularzu CEIDG należy wskazać, kto będzie prowadził dokumentację finansową firmy. Jeśli
w momencie wypełniania wniosku nie jest jeszcze wiadome z jakim biurem księgowym będziemy
współpracować, to wybieramy opcję samodzielnego prowadzenia dokumentacji, a później nasz
wpis aktualizujemy (podając dane biura księgowego).

Mimo dużej konkurencji, usługi biur księgowych nie należą do najtańszych i zawsze jest ryzyko, że
trafimy na nierzetelnych księgowych. Dlatego dobrym i tańszym rozwiązaniem na początek jest
księgowość internetowa. Istnieje wiele stron służących do prowadzenia księgowości – są jasne
i proste w obsłudze

Pieczątka

Wprawdzie nie istnieje żaden prawny wymóg wyrobienia pieczęci firmowej, ale jednak jej
posiadanie często okazuje się przydatne, a że jej uzyskanie nie stanowi wielkiego trudu ani kosztu,
to warto się o taką pieczęć postarać. Na większości urzędowych druków i deklaracji znajduje się
pole na pieczątkę, lecz jej użycie nie jest obowiązkowe. Można jej używać przy fakturach i na
umowach handlowych, lecz również nie trzeba.

Konto bankowe

Konto firmowe można założyć przez Internet lub w siedzibie banku.
Udając się do banku lub wypełniając formularz on-line należy posiadać dowód osobisty oraz tzw.
oryginał wpisu do ewidencji działalności gospodarczej (w praktyce jest to wydruk z systemu
CEIDG). Po założeniu firmowego konta bankowego należy koniecznie poinformować o tym fakcie
Urząd Skarbowy oraz ZUS wypełniając wniosek aktualizacyjny CEIDG.

Skrzynka e-mail

Podobnie jak w przypadku konta bankowego - warto założyć osobną skrzynkę mailową. Aby
utrzymać porządek w firmowej korespondencji, można założyć konto e-mail w zwykłej domenie
lub w domenie @firma.pl, dostępnej tylko dla firm. To również sposób na to, aby podawać
klientom swój brandowy adres e-mail bez konieczności kupowania własnej domeny i serwera
internetowego.
Podstawowe akty prawne

Możliwość prowadzenia działalności gospodarczej jest otwarta dla wszystkich, możemy

dowolnie otwierać przedsiębiorstwa zarówno w Polsce, jak i na terenie całej Unii
Europejskiej. Wyjątek stanowią te rodzaje działalności, które wymagają koncesji,
specyficznych uprawnień lub wykształcenia (np. lekarz, kancelaria notarialna, ochrona
osób i mienia, przewozy lotnicze).

Oto akty prawne, z jakimi powinny się zapoznać osoby planujące rozpoczęcie własnej
działalności gospodarczej:

 Ustawa z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z dnia

6 sierpnia 2004 r. Nr 173 poz. 1807 z późn. zm.)

 Ustawa z dnia 15 września 2000 r. „Kodeks spółek handlowych” (Dz.U. Nr 94, poz.
1037 z 2000 r. z późn. zm.)

 Ustawa z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (Dz. U. z 2001 r.

Nr 17 poz. 209)

 Ustawa z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2002 r. Nr 76, poz.

694 z późn. zm.)

 Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z

2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.)

 Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz.
535 z późn. zm.)

 Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 26 sierpnia 2003 r. w sprawie

prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (Dz. U. Nr 152, poz. 1475
z późn. zm.)
Rodzaje przedsiębiorstw

*Kolorem niebieskim zaznaczono przedsiębiorstwa posiadające osobowość prawną.

Przedsiębiorstwa państwowe – są zakładane i prowadzone przez naczelne lub terenowe

organy administracji publicznej (np. lotniska).

Spółdzielnie – dobrowolne zrzeszenia osób, które prowadzą działalność gospodarczą,

społeczną, wychowawczą, kulturową lub oświatową we własnym interesie.

SPÓŁKI:
Spółki osobowe – nie posiadają osobowości prawnej, opierają się na więzi między
wspólnikami

Spółki jawne – minimum dwóch wspólników, którzy solidarnie ponoszą

odpowiedzialność za zobowiązania finansowe, spisane umowy oraz zgłoszenia do
Krajowego Rejestru Sądowego.

Spółki partnerskie – każdy indywidualnie odpowiada za wykonywanie czynności

zawodowych, wszyscy solidarnie całym swoim majątkiem odpowiadają za zobowiązania
spółki jako firmy ogółem.
Spółki komandytowe – przynajmniej jednym ze wspólników musi być komplementariusz
(zarządza spółką, odpowiada za zobowiązania spółki bez ograniczenia całym swoim
majątkiem) oraz przynajmniej jednym – komandytariusz (osoba o ograniczonej
odpowiedzialności).

Spółki komandytowo-akcyjne - przynajmniej jeden ze wspólników musi być

akcjonariuszem, który wnosi do firmy kapitał, kupując jej akcje; oraz przynajmniej jeden
komplementariusz.

Spółki kapitałowe – posiadają osobowość prawną, kapitał i założyciela.

Spółki akcyjne – organami są: walne zgromadzenie akcjonariuszy, Rada Nadzorcza,

Zarząd.

Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością - organami są: walne zgromadzenie

wspólników, Rada Nadzorcza, Zarząd i Komisja Rewizyjna.

Spółki cywilne – forma organizacyjno-prawna, regulowana kodeksem cywilnym, nie

stanowiąca oddzielnego podmiotu; wspólnicy – osoby prowadzące działalność
gospodarczą

Etyka biznesu
Etyka biznesu – to oceny, normy, zasady oraz ideały określające właściwe zachowania
i działania w prowadzeniu działalności gospodarczej. Podstawowe wartości, jakie
powinny cechować zarówno przedsiębiorcę, jak i pracownika to:

 uczciwość,
 prawdomówność,
 sumienność,
 lojalność,
 sprawiedliwość,
 przestrzeganie prawa,
 poszanowanie pracy i własności.

Pracownik przedsiębiorstwa:

 zobowiązany jest do zachowania tajemnicy informacji pozyskanych w toku

czynności zawodowych;
 zobowiązany jest do traktowania interesantów w sposób obiektywny, taktowny,
bezstronny i równy;
 powinien wykazywać dobrą wolę, pomoc oraz zaangażowanie w szybkim i
sprawnym załatwieniu sprawy;
  kieruje się dobrem interesanta postępując jawnie, zrozumiale i zgodnie z prawem.

Przedsiębiorca powinien unikać myślenia wyłącznie w kategoriach zysku. Pieniądze to

tylko część sukcesu firmy. Ważniejszy powinien być klient – to jego postępowanie
zdecyduje, czy firma utrzyma się na rynku, czy też zbankrutuje. Etyczne zachowania są tak
istotne, ponieważ dzięki nim zyskują wszyscy: klienci, pracownicy, kontrahenci i sami
przedsiębiorcy.

Obecnie w wielu firmach tworzy się kodeksy etyczne, które określają standardy
postępowania w biznesie. Najczęściej regulują one problemy dotyczące:

 dostarczenia klientom wartościowych usług;

 zapewnienia inwestorom zasadnego zwrotu nakładów od powierzonego kapitału;
 tworzenia nowych miejsc pracy;
 tworzenia warunków awansu pracowników oraz należytego ich wynagradzania za
dobrą pracę, talent i poświęcenie firmie;
 promowania kreatywności i pomysłowości;
 dbałości o środowisko naturalne;
 wspomagania i sponsorowania działań społecznie użytecznych.

Jednym z działań podejmowanych przez koncerny w celu budowy odpowiedniego

wizerunku firmy jest aktywność w obszarze społecznej odpowiedzialności biznesu
(Corporate Social Responsibility – CSR). Jest to m.in. skłonność przedsiębiorców do
podejmowania działań których celem jest nie tylko wytwarzanie zysku dla
przedsiębiorstwa, ale również kreowanie wartości dla całego społeczeństwa.
Społeczna odpowiedzialność biznesu jest ideą, w myśl której firmy, bez żadnych
nacisków z zewnątrz, w swojej działalności uwzględniają wymiar społeczny,
charytatywny czy ekologiczny (np. przekazywanie części dochodów na cel
charytatywny, finansowanie kampanii mających zmienić postawy społeczne).