Biên soạn: Đội Ngũ Giáo Viên Trung Tâm Bồi Dưỡng Văn Hóa Trí Anh – Hotline:

05.6868.0666

TRÍ ANH EDUCATION

CS1: Huỳnh Thúc Kháng – CS2: Thụy Khuê
CHUYÊN ĐỀ LUYỆN THI
TRUNG HỌC PHỔ THÔNG QUỐC GIA
Môn: Toán
PHƯƠNG TRÌNH MẶT CẦU – PHẦN 1

Trong không gian với hệ toạ độ Oxyz , cho mặt cầu  S  : x 2   y  2    z  2   8 . Tính
2 2
Câu 1.
bán kính R của  S  .
A. R  8 . B. R  4 . C. R  2 2 . D. R  64 .

Câu 2. (Đề Thi THPTQG) Trong không gian hệ tọa độ Oxyz , tìm tất cả các giá trị của m để
phương trình x2  y 2  z 2  2 x  2 y  4 z  m  0 là phương trình của một mặt cầu.
A. m  6 . B. m  6 . C. m  6 . D. m  6

Câu 3. Trong không gian với hệ tọa độ Oxyz , cho mặt cầu  S  : x 2  y 2  z 2  2 x  4 y  4 z  0 .
Viết phương trình mặt phẳng   tiếp xúc với  S  tại điểm A  3; 4;3  .
A.   : 2 x  4 y  z  25  0 . B.   : 2 x  2 y  z  17  0 .
C.   : 4 x  4 y  2 z  22  0 . D.   : x  y  z  10  0 .

Câu 4. Trong không gian với hệ tọa độ Oxyz, cho điểm I  1; 2;1 và mặt phẳng
 P  : 2 x  y  2 z  7  0. Viết phương trình mặt cầu  S  có tâm I và tiếp xúc với  P  .

A.  S  :  x  1   y  2    z  1  9. B.  S  :  x  1   y  2    z  1  9.
2 2 2 2 2 2

C.  S  :  x  1   y  2    z  1  3. D.  S  :  x  1   y  2    z  1  3.
2 2 2 2 2 2

Câu 5. (Sở GD-ĐT Tp Hồ Chí Minh) Trong không gian với hệ tọa độ Oxyz, cho hai điểm
A  3; 0;  1 , B  5; 0;  3 . Viết phương trình của mặt cầu  S  đường kính AB.

A.  S  :  x  2   y 2   z  2   4. B.  S  : x 2  y 2  z 2  8 x  4 z  18  0.
2 2

C.  S  :  x  4   y 2   z  2   8. D.  S  : x 2  y 2  z 2  8 x  4 z  12  0.
2 2

Câu 6. Trong không gian Oxyz, viết phương trình mặt cầu đi qua 4 điểm O  0;0;0  , A 1;0;0  ,

B  0; 2;0  , C  0;0; 4  .
A. x2  y 2  z 2  x  2 y  4 z  0 B. x2  y 2  z 2  x  2 y  4 z  0
C. x2  y 2  z 2  2x  4 y  8z  0 D. x2  y 2  z 2  2 x  4 y  8z  0

Câu 7. (THPT Lê Lợi – Thanh Hóa) Trong không gian với hệ tọa độ Oxyz, cho mặt phẳng
 P  : 2 x  2 y  z  m 2  4m  5  0; và mặt cầu  S  : x 2  y 2  z 2  2x  2y  2z  6 . Tất cả
các giá trị của m để  P  tiếp xúc với  S  là:
A. m  1 hoặc m  5 . B. m  1 hoặc m  5 .C. m  1 . D. m  5 .

Sen vẫn nở trong ao tù, nước độc. Người chuyên cần ắt hẳn sẽ thành nhân Trang 1/6
Biên soạn: Đội Ngũ Giáo Viên Trung Tâm Bồi Dưỡng Văn Hóa Trí Anh – Hotline: 05.6868.0666

Câu 8. Trong không gian với hệ tọa độ Oxyz, viết phương trình mặt phẳng song song với mặt
phẳng  P  : x  2 y  z  1  0 đồng thời tiếp xúc với mặt cầu  S  : x 2  y2  z2  6 ?
A. d  6 . B. d  3 3 . C. d   3 . D. d   2 .

Câu 9. Trong không gian với hệ tọa độ Oxyz, viết phương trình mặt phẳng vuông góc với
trục hoành đồng thời tiếp xúc với mặt cầu  S  :  x  1  y 2   z  1  9 ?
2 2

x  2  0 x 1  0 x  2  0 x  2  0
A.  P  :  B.  P  :  C.  P  :  D.  P  : 
x  4  0 x  4  0 x  2  0 x  3  0
Câu 10. (Sở GD&ĐT Nam Định) Trong không gian với hệ tọa độ Oxyz, cho mặt cầu
x  5 y 1 z 1
 S  :  x  1   y  1  z 2  11
2 2
và hai đường thẳng d1 :  
1 1 2
x 1 y z
; d2 :   . Viết phương trình tất cả các mặt phẳng tiếp xúc với mặt cầu  S 
1 2 1
đồng thời song song với hai đường thẳng d1 và d 2 .
A. 3x  y  z  7  0 B. 3x  y  z 15  0 C. 3x  y  z  15  0 D. 3x  y  z  7  0

Câu 11. Trong không gian với hệ tọa độ Oxyz, viết phương trình mặt phẳng vuông góc với hai
mặt phẳng  P  : x  y 1  0 và  Q  : 2 x  y  3z  1  0 và tiếp xúc với
 S  : x2  y 2  z 2  9 .
3x  3 y  z  3 19  0 3x  y  z  3 19  0
A.  P  :  B.  P  : 
3x  3 y  z  3 19  0 3x  3 y  z  3 19  0
3x  3 y  z  3 19  0 3x  3 y  z  19  0
C.  P  :  D.  P  : 
 x  y  z  3 19  0 3x  3 y  z  19  0
Câu 12. Trong không gian Oxyz , cho điểm H 1; 2;  2  . Mặt phẳng   đi qua H và cắt các
trục Ox , Oy , Oz tại A , B , C sao cho H là trực tâm tam giác ABC . Viết phương trình
mặt cầu tâm O và tiếp xúc với mặt phẳng   .
A. x 2  y 2  z 2  81 . B. x 2  y 2  z 2  1 . C. x2  y 2  z 2  9 . D. x2  y 2  z 2  25 .

Câu 13. (Sở Bình Thuận) Trong không gian với hệ trục tọa độ Oxyz , cho   là mặt phẳng
x6 y2 z 2
qua M  4,3, 4  và song song  :   và tiếp xúc với mặt cầu
3 2 2
 S  :  x 1   y  2    z  3   9 . Khi đó   có phương trình là?
2 2 2

A. 3x  y  2 z  0 B. 2 x  y  2 z  19  0 C. x  y  z  0 D. 2 x  1y  2 z  0

Câu 14. Trong không gian với hệ tọa độ Oxyz , cho ba điểm A  0;1;1 , B  1; 2; 3  , C 1;0; 3  .
Gọi D là điểm di động trên mặt cầu  S  : x 2  y 2  z 2  2x  2z  2  0 . Hỏi giá trị lớn
nhất của thể tích khối tứ diện ABCD là?
10 6 8 6 40 20
A. B. C. D.
3 3 3 3

Sen vẫn nở trong ao tù, nước độc. Người chuyên cần ắt hẳn sẽ thành nhân Trang 2/6
Biên soạn: Đội Ngũ Giáo Viên Trung Tâm Bồi Dưỡng Văn Hóa Trí Anh – Hotline: 05.6868.0666

x2 y z
Câu 15. Trong không gian với hệ trục tọa độ Oxyz, cho đường thẳng d :   và mặt
2 1 4
cầu  S  :  x 1   y  2   z  1   2 . Hai mặt phẳng  P  và  Q  chứa d và tiếp xúc
2 2 2

với  S  . Gọi M và N là tiếp điểm. Độ dài đoạn thẳng MN bằng

4 3 2 3
A. 2 2. B. . C. . D. 4.
3 3

Câu 16. Trong không gian với hệ tọa độ Oxyz , cho mặt cầu  S  :  x 1   y  2   z  2   9
2 2 2

và hai điểm M  4; 4; 2  , N  6; 0; 6 . Gọi E là điểm thuộc mặt cầu S  sao cho
EM  EN đạt giá trị lớn nhất. Viết phương trình tiếp diện của mặt cầu  S  tại E.
A. x  2 y  2 z  8  0 . B. 2 x  y  2 z  9  0 . C. 2 x  2 y  z  1  0 . D. 2 x  2 y  z  9  0 .

Câu 17. (TN THPT – 2021). Trong không gian Oxyz , cho mặt cầu
 S  :  x  3    y  2    z  1   1 . Có bao nhiêu điểm M thuộc  S  sao cho tiếp diện
2 2 2

của  S  tại M cắt Ox, Oy lần lượt tại các điểm A  a;0;0  , B  0; b; 0 mà a, b là các số
nguyên dương và AMB  90 .
A. 4 . B. 3 . C. 2 . D. 1 .

Câu 18. (ĐỀ MINH HỌA) Trong không gian với hệ tọa độ Oxyz, cho phương trình mặt phẳng
 P  : x  2 y  2 z  3  0 và mặt cầu  S  : x 2  y 2  z 2  2x  4y  2z  5  0 . Giả sử M   P 
và N   S  sao cho vectơ MN cùng phương với vectơ u 1;0;1 và khoảng cách giữa
MN nhỏ nhất. Tính MN.
1
A. MN  . B. MN  1. C. MN  3 2 . D. MN  2 .
2

BÀI TẬP VỀ NHÀ

Câu 1. Trong không gian với hệ tọa độ Oxyz, tìm tất cả các giá trị của tham số m để phương
trình x2  y 2  z 2  4 x  2my  6 z  13  0 là phương trình của mặt cầu.

A. m  0 . B. m  0 . C. m . D. m  0 .

Câu 2. Trong không gian với hệ toạ độ Oxyz , cho ba điểm A 1;3; 1 , B  2;1;1 , C  4;1;7  .
Tính bán kính R của mặt cầu đi qua bốn điểm O, A, B, C.
83 77 115 9
A. R  B. R  C. R  D. R 
2 2 2 2
Câu 3. (Đề Thi THPTQG) Trong không gian tọa độ Oxyz , cho
x  2 y z 1
 S  :  x  1   y  1   z  2  2
2 2 2
và hai đường thẳng d:   ;
1 2 1

Sen vẫn nở trong ao tù, nước độc. Người chuyên cần ắt hẳn sẽ thành nhân Trang 3/6
Biên soạn: Đội Ngũ Giáo Viên Trung Tâm Bồi Dưỡng Văn Hóa Trí Anh – Hotline: 05.6868.0666

x y z 1
:   . Phương trình nào dưới đây là phương trình của một mặt phẳng tiếp
1 1 1
xúc với  S  và song song với d ,  .
A. y  z  3  0 . B. x  z  1  0 . C. x  y  1  0 . D. x  z 1  0 .

Câu 4. (Sở GD-ĐT Tp Hồ Chí Minh) Trong không gian với hệ tọa độ Oxyz , cho hai đường
 x  2t  x  3  t
 
thẳng d1 :  y  t và d 2 :  y  t  . Viết phương trình mặt cầu  S  có bán kính nhỏ
z  4 z  0
 
nhất tiếp xúc với cả hai đường thẳng d1 và d 2
A.  S  :  x  2    y  1   z  2   4 . B.  S  :  x  2    y  1   z  2   16 .
2 2 2 2 2 2

C.  S  :  x  2    y  1   z  2   4 . D.  S  :  x  2    y  1   z  2   16 .
2 2 2 2 2 2

Câu 5. Trong không gian với hệ tọa độ Oxyz , tìm tất cả các giá trị của tham số m để
x 2  y 2  z 2  2mx  2  m  2  y  2  m  3 z  8m  37  0 là phương trình của một mặt cầu.
A. m  2 hay m  4 . B. m  4 hay m  2 .
C. m  2 hay m  4 . D. m  4 hay m  2 .

Câu 6. Trong không gian với hệ tọa độ Oxyz, cho điểm A  1;3; 2  và mặt phẳng
 P  : 3x  6 y  2 z  4  0. Phương trình mặt cầu tâm A, tiếp xúc với mặt phẳng  P  là:
A.  x  1   y  3   z  2   7 . B.  x  1   y  3   z  2   1 .
2 2 2 2 2 2

1
C.  x  1   y  3   z  2   49 . D.  x  1   y  3   z  2  
2 2 2 2 2 2
.
49

Câu 7. Trong không gian với hệ tọa độ Oxyz, cho 2 điểm A  2; 4;1 , B  2; 2; 3  . Phương trình
mặt cầu đường kính AB là:
A. x 2   y  3   z  1  9 . B. x 2   y  3   z  1  9 .
2 2 2 2

C. x 2   y  3   z  1  3 . D. x 2   y  3   z  1  9 .
2 2 2 2

Câu 8. Cho mặt cầu (S) có tâm I (2;1; 1) và tiếp xúc với mặt phẳng   có phương trình
2 x  2 y  2 x  3  0 . Bán kính mặt cầu (S) là:
3 7 3
A. R  1 . B. R  . C. R  . D. R  3 .
6 6

Câu 9. Trong không gian với hệ tọa độ Oxyz, cho mặt cầu  S  : x 2  y 2  z 2  2x  6 y  4z  0 .
Biết OA ( O là gốc tọa độ) là đường kính của mặt cầu  S  . Tìm tọa độ điểm A .
A. A  1;3; 2  . B. Không thể xác định được.
C. A  2; 6; 4  . D. A  2;6; 4  .

Câu 10. Trong không gian với hệ tọa độ Oxyz , viết phương trình mặt cầu tâm I  2;10; 4  và
tiếp xúc với mặt phẳng  Oxz  .

Sen vẫn nở trong ao tù, nước độc. Người chuyên cần ắt hẳn sẽ thành nhân Trang 4/6
Biên soạn: Đội Ngũ Giáo Viên Trung Tâm Bồi Dưỡng Văn Hóa Trí Anh – Hotline: 05.6868.0666

A.  x  2    y  10    z  4   100 . B.  x  2    y  10    z  4   10
2 2 2 2 2 2

C.  x  2    y  10    z  4   100 . D.  x  2    y  10    z  4   16 .
2 2 2 2 2 2

Câu 11. Trong không gian Oxyz cho phương trình mặt cầu  S  : x 2  y 2  z 2  2x  4y  4  0 và
x  7 y 1 z  2
đường thẳng  d  :   . Gọi  P  ,  Q  là các mặt phẳng chứa  d  và tiếp
1 1 1
xúc với  S  tại các điểm M , N . Tính độ dài đoạn MN ?
3 31302 141 3 31302 2 141
A. B. C. D.
111 3 222 3
Câu 12. Viết phương trình đường thẳng d đi qua gốc tọa độ O , đồng thời nằm trong mặt
phẳng  P  : x  2 y  3 z  0 sao cho mặt cầu tâm M 1;0;0  tiếp xúc với d có bán kính
nhỏ nhất.
x  0 x  0
 x y z  x y z
A.  y  2t B.   C.  y  3t D.  
 z  3t 13 2 3  z  2t 13 4 6
 

Câu 13. Cho mặt cầu  S  :  x  1   y  4   z 2  8 và các điểm A  3; 0; 0  , B  4; 2;1 . Gọi M là

2 2

một điểm bất kỳ thuộc mặt cầu  S  . Tìm giá trị nhỏ nhất của biểu thức MA  2.MB ?

A. 4 2 B. 6 2 C. 2 2 D. 3 2

Câu 14. Trong không gian Oxyz, cho mặt cầu  S  :  x  1   y  2   z  3   4 . Xét đường
2 2 2

x  1  t

thẳng d :  y  mt t   , m là tham số thực. Giả sử  P  và  P ' là hai mặt phẳng
z  m 1 t
  
chứa d, tiếp xúc với  S  lần lượt tại T và T’. Khi m thay đổi, tính giá trị nhỏ nhất của
độ dài đoạn thẳng TT’.
4 13 12 13 2 11
A. . B. 2 2 . C. . D. .
5 13 3
Câu 15. Trong không gian với hệ trục tọa độ Oxyz cho tọa độ các điểm A 1; 2;1 , M  0; 3;1 và
mặt phẳng  P  : x  y  z  4  0 . Viết phương trình đường thẳng  d  đi qua điểm A và
nằm trong mặt phẳng  P  sao cho mặt cầu tâm M tiếp xúc với đường thẳng  d  có
bán kính R đạt giá trị lớn nhất?
x 1 y  2 z 1 x 1 y  2 z 1 x 1 y  2 z 1 x 1 y  2 z 1
A.   B.   C.   D.  
5 1 4 1 3 2 10 2 13 3 5 1

Câu 16. Trong không gian với hệ tọa độ Oxyz, cho mặt phẳng  P  : x  2 y  2 z  3  0 và mặt
cầu  S  : x 2  y 2  z 2  2x  4y  2z  5  0 . Giả sử M   P  và N   S  sao cho vectơ
MN cùng phương với vectơ u 1;0;1 và khoảng cách giữa MN lớn nhất. Tính MN.

Sen vẫn nở trong ao tù, nước độc. Người chuyên cần ắt hẳn sẽ thành nhân Trang 5/6
Biên soạn: Đội Ngũ Giáo Viên Trung Tâm Bồi Dưỡng Văn Hóa Trí Anh – Hotline: 05.6868.0666

A. MN  3 . B. MN  1  2 2 . C. MN  3 2 . D. MN  14 .

Câu 17. (Sở GD&ĐT Điện Biên) Trong không gian hệ trục tọa độ Oxyz cho phương trình các
x y6 z2 x  5 y 1 z  1
đường thẳng d:   ,:   và mặt phẳng
1 1 1 2 1 1
 P  : x  3 y  z  1  0 . Mặt cầu  S  có tâm I thuộc d , tiếp xúc với cả  và  P  . Biết
hoành độ của I là số nguyên. Khi đó tung độ của I là?
A. 2 B. 0 C. 4 D. 2
x2 y2 z3
Câu 18. Trong không gian với hệ tọa độ Oxyz, cho đường thẳng d    và mặt
2 3 2
cầu  S  : x 2  y 2  z 2  4z  3  0 . Giả sử M  d , N   S  sao cho vectơ MN cùng
phương với vectơ u 1;0;1 và khoảng cách giữa MN nhỏ nhất. Tính MN.

17 2  34 17 2  34 17  17
A. MN  2 . B. MN  . C. MN  D. MN  .
6 6 6
Câu 19. Trong không gian với hệ tọa độ Oxyz, cho mặt phẳng  P  : 2 x  y  2 z  14  0 và mặt
cầu  S  : x 2  y 2  z 2  2x  4y  2z  3  0 . Điểm M   P  , N   S  sao cho khoảng cách
giữa M và N là nhỏ nhất. Tính MN.
A. 1 . B. 3 . C. 2 . D. 4 .

Câu 20. Trong không gian với hệ tọa độ Oxyz , cho hai điểm A  0; 2;0  , B  3;0; 4  và mặt cầu
 S  : x 2  y2  z2  1 . Điểm M di động trên mặt cầu  S  . Hỏi giá trị nhỏ nhất của biểu
thức MA  2MB là?
9 5
A. B. 4 7 C. 101 D. 10
2

Sen vẫn nở trong ao tù, nước độc. Người chuyên cần ắt hẳn sẽ thành nhân Trang 6/6