You are on page 1of 49

8£Éà vÀgÀUÀw ¸ÀªÀiÁd «eÁÕ£À ¥Àæ±ÉÆßÃvÀÛgÀ ªÀiÁ°PÉ

(ºÉƸÀ ¥ÀoÁå£ÀĸÁgÀ) 2018-19

8
«ÃgÉÃ±ï ¦ CgÀPÃÉ j,
¸ÀºÀ ²PÀëPg
À ÀÄ,
¸ÀPÁðj (ªÀiÁf ¥ÀÄgÀ¸À¨)sÉ ¥ËæqsÀ±Á¯É,
zÁªÀtUÉgÉ GvÀg Û .À
9986261446
http://socialsciencedigitalgroup.blogspot.co.in 8

.8th Social Science Notes (Revised Textbook) 1st Sem.


by Veeresh P Arakeri-9986261446.

CONTENTS
Sl No HISTORY Page No
1 SOURCES 3
GEOGRAPHICAL FEATURES AND PRE
2 HISTORIC INDIA 4
3 ANCIENT CIVILIZATIONS OF INDIA 6
4 ANCIENT CIVILIZATIONS OF THE WORLD. 7
GREEK, ROMAN AND AMERICAN
5 CIVILIZATIONS 9
6 RISE OF JAINISM AND BUDDHISM 10

POLITICAL SCIENCE
MEANING AND IMPORTANCE OF POLITICAL
1 SCIENCE 11
2 PUBLIC ADMINISTRATION 11

SOCIOLOGY
1 INTRODUCTION TO SOCIOLOGY 13
2 CULTURE 14

GEOGRAPHY
1 THE EARTH–OUR LIVING PLANET 16
2 LITHOSPHERE 17

ECONOMICS
1 INTRODUCTION TO ECONOMICS 18
2 MEANING AND TYPES OF ECONOMY 19

BUSINESS STUDIES
1 COMPONENTS OF BUSINESS STUDIES 20
Model Question Paper 22

th
8 Class Social Science Notes. By VEERESHI P (Am, Govt Ex-Munciple High school, Davangere Page 2
http://socialsciencedigitalgroup.blogspot.co.in 8

.8th Social Science Notes (Revised Textbook) 1st Sem.


by Veeresh P Arakeri-9986261446
These sources can be divided into two types
:
HISTORY a) Literary sources, b) Archaeological
sources
1. Sources a) Literary Sources : There are two types in
literary sources :
I Fill in the blanks:
1. __________ inscriptions are the earliest 1) Written Literature 2) Oral Literature.
inscriptions found in India. b) Archaeological Sources
2. Aswaghosha's literary source is Archaeological sources are divided into four
___________ types :
3. The first inscription obtained in the 1. Inscriptions. 2. Coins. 3. Monuments.
Kannada language is ___________ 4. Other ruins.
4. The two kinds of literary sources are
__________ and ______ 3. Name some native literary works.
Ans: (1) Ashoka’s (2) Buddha Charita; (3) Ans:- Kautilya’s ‘Arthashastra’, King Hala’s
Halmidi; (4) Native, foreign; “Gathaspathasathi’, Vishaka Dutta’s
‘Mudrarakshas’, Kalhana’s
II. Choose the correct answers for the ‘Rajatarangini’, Banabhatta’s ‘Harsha
following. Charitha’, Barani’s Tarikh-i-Firuzshahi,
1. The author of Indica is Chand Bhardayi’s ‘Prithiviraja Raso’,
a) Fahien b) Huientsang Pampa’s ‘Vikramarjunavijaya’, sangam
c) Sulaiman d) Megasthanes literature, and many other such literary
2. Inscriptions found in many places in works can be named as native literature.
India has __________ scripts
a) Devanagari b) Bramhi 4. Name any two foreign writers.
c) Kannada d) Sanskrit Ans:- Megasthanese (Indica), Fa-hien (Gho-
3. Aihole inscription belongs to ko-ki), Hiuen Tsang (Si-yu-ki), Tolemy
a) Immadi Pulukeshi b) Samudra Gupta (Geography), Ferishta (Tarikh-i-
c) Ashoka d) Akbar Ferishtha), Babar (Tuzk-e-Babri).

III. Answer the following after a 5. What is the source which has more
discussion with your classmates: reliability for writing history?
1. How do historians write history? Ans:- Inscriptions are more reliable as these
Ans:- Historians collect the sources, subject have a direct relationship with then
them to critical examination, analysis events. Ex- written on stone, rock, metal,
and then write the history. Whenever ivory, terracotta and other materials that
direct sources are not available, they last longer.
need to make assumptions based on the
available sources. 6. Explain the importance of coins in the
writing of history.
2. What is the meaning of source? How Ans:- The importance of coins in the writing
many types are there? Explain. of history-
Ans:- Any Basic materials necessary for the 1. Coins are helpful in understanding the
construction of history is called source. geographical extent of the ruler’s
kingdom that minted the coins.
2. They also aid us in knowing the language
of administration.
th
8 Class Social Science Notes. By VEERESHI P (Am, Govt Ex-Munciple High school, Davangere Page 3
http://socialsciencedigitalgroup.blogspot.co.in 8
3. Help to find out the titles that the kings. between South India and Romans.
4. Help possessed their religion.
5. Help us to assess their economic 13. What is history?
conditions of the times. Ans- History is a systematic study of the
6. Coins help to find out metal technology in past.
vogue of the particular kingdoms.
14. Historian is like an advocate. Justify.
7. What are the aspects on which Ans:- The advocates present their
monuments throw more light? arguments on the basis of followed
Ans:- The monuments throw light on then evidences and sources related to their
contemporary religious aspects, case. Similarly, historians collect the
technology, economic growth, scientific sources, subject them to critical
knowledge and creativity achieved. examination, analysis and then write the
history. So Historians are like advocates.
8. By what method, the age of biological
fossils can be decided?
Ans:- By applying carbon-14 dating 2. GEOGRAPHICAL FEATURES
procedure on the biological ruins (dead
animals, birds and trees) found in these
AND PRE HISTORIC INDIA
sites, one can arrive at the accurate I. Fill in the blanks:
period of the ruins. 1. Geographically, India is a __________
2. Signs of ashes have been found in caves
9. What are archaeological sources? of ___________
Explain. 3. The implements of the Middle Stone Age
Ans:- Archaeological sources are the are called __________
inscriptions, coins, monuments, pots and 4. ________ river separates India into two -
pans and other artifacts that have been Malwa plateau and the Deccan Plateau,
obtained during archaeological in the south.
excavations. 5. About ____________ years ago a major
They provide us information about religion, change took place in the Earth’s
culture, economy, administration, environment.
technology and other aspects of that Ans:- (1) sub-continent and a peninsula,
period. Eg. Inscriptions of Ashoka, coins (2) Kurnool, (3) delicate stone
and basadi, stupas of kings. implements. (4) The Narmada (5)
12,000
10. What is excavation?
Ans:- The hidden things in the earth are I. Choose the correct answers for the
dug out by using scientific methods. This following
process is called as excavation. 1. India is a sub-continent occupying a
huge area in southern part of
11. What is Inscriptions? ____________ continent
Ans:- Inscriptions mean engraved writing. a) America b) Asian
Inscriptions are written on stone, rock, c) Africa d) Antarctica
metal, ivory, terracotta and other 2. The river which separates India into
materials that last longer. two plateaus.
a) Godavari b) Cauveri
12. How do we know commercial contact c) Krishna d) Narmada
between South India and Romans was 3. A major change took place in the
there? world’s environment ______ years ago.
Ans:- In the excavations conducted at a) 12,000 b) 14,000
Arikamedu and Patanam in Tamilnadu a c) 8,000 d) 10,000
large number of evidences were found 4. India’s c
that speak of commercial contact a)15,100KM b) 8716KM
c) 6,100KM d) 7,416KM
th
8 Class Social Science Notes. By VEERESHI P (Am, Govt Ex-Munciple High school, Davangere Page 4
http://socialsciencedigitalgroup.blogspot.co.in 8
5. The different periods of prehistory
__________ coast. have been given various names by
a) Coromandal b) Malabar archaeologists. What are they?
c) WestCost d) EastCoast Ans:- The period of prehistory has been
divided into three stages.
II. Answer the following questions in (a) Old Stone Age, (b) Middle Stone Age
brief. and (c) New Stone Age.
1. Describe the geographical features of The Old Stone Age stretched over a period
India briefly. of 12,000 years. This long duration has
Ans:- The geographical features of India are been divided into three stages called 1)
(a) Himalayan range- The Himalayas help the Early, 2) Middle and 3) Late Old
to preserve the safety of India. Stone Age.
(b) The flat Indo-Gangetic plains are an
extremely fertile area. The ancient Indus 6. Name the neighboring countries of
Valley civilizations and Vedic period India.
flourished here. Ans:- Pakistan, Afghanistan, China, Nepal,
(c) The Deccan Plateau in the South- The Bhutan, Bangladesh and Myanmar the
Narmada River separates India into two neighboring countries of India.
plateaus, Malwa and Deccan.
(d) The Coastal region- The Indian 7. What is the importance of the
Himalayas in Indian History?
kms. The numerous ports on this Ans:- a) The snow-capped mountains in the
North include some of the tallest
time immemorial to have sea trade with mountain peaks in the world.
India. b) They help to preserve the safety and
security of India.
2. What are the valleys through which
the attacks on India have taken place? 9. What is the importance of coastal
Ans:- Bolan and Khyber passes in the
Himalayas are the valleys through Ans:- a) The numerous ports on this
attacks on India have taken place.
time immemorial.
3. What is meant by ‘Prehistoric Age’? b) Foreign trade was carried on in those
Ans:- The period before the discovery of the days only through sea-routes.
art of writing is called 'Prehistoric Age'. c) As a result, port towns flourished
We do not find evidence to the linguistic resulting in the rise of powerful kingdoms
development or the use of script of this in South like the Pandyas, the Cheras
age. and the Cholas.

4. How did animal husbandry and 10. What is a peninsula?


dairying start? Ans:- A place surrounded by water on three
Ans:- 12,000 years ago, the earth's sides and land on one side is called a
temperature began to gradually increase peninsula. Eg: India.
due to major change in the world's
environment. This led to the development 11. How do we get to know about such
of grasslands in many places. Birds and industrial sites?
animals began to multiply in Ans:- Usually we get to see stone tools
unprecedented numbers. Man began to around rocky areas. People might have
observe their nature, food habits and the rejected some rocks as unsuitable for
way they multiplied. This was the way the their tools. Heaps of broken rock or
practices of animal husbandry and dairy stone-chips obtained during the creation
farming began. of implements abound in such areas. It is
possible that people lived for a long time

th
8 Class Social Science Notes. By VEERESHI P (Am, Govt Ex-Munciple High school, Davangere Page 5
http://socialsciencedigitalgroup.blogspot.co.in 8
in these places. These sites are called c) Arye d) Acharye
residential and industrial sites. 5. The king and the Princes Celebrated
_______ Sacrifices to conquer all the
III. Match the Following- territories.
A B a) Rajasooya b) Ashwamedha
1. Bolan & Khyber - a) Stone Age. c) Vajapeya d) Sarvamedha.
2. Art of writing - b) Himalaya Ans:- 1. d) Veda 2. b) 3500 3. C) Sanskrit
3. Stone Weapons - c) Passes 4. B) Brahmvadini 5. B) Ashwamedha
4. Tallest Mountain Peaks - d) New Stone Age
Ans:- 1- c) passes, 2- d)New Stone Age, 3- III. Match the Following
a) Stone Age 4- b)Himalaya. A B
1. Gramini - a) Tribal Communities
2. Arya - b) Capital of Kauravas
3. Bharathajana - c) Teacher
4. Hastinapur - d) Respectable
3. ANCIENT CIVILIZATIONS 5. Purohith - e) Village Head
OF INDIA Ans:- 1. e) Village Head,
2. d) Respectable,
I. Complete the following sentences : 3. a) Tribal Communities,
1. The Fertile land that is near Bolan Pass 4. b) Capital of Kauravas,
______________. 5. c) Teacher.
2. Harappa was found in the ______________
Valley of Punjab.
III. Answer briefly:
3. Harappan people depended on
1. Write on the special features of
agriculture and ______________.
Harappa cities.
4. The Oldest Veda is ______________ .
Ans:- The lower town in the low lying area
5. The priest who conducted yagnas was
of the city was the place of habitation of
called as ______________ in Rig-Veda.
the people.
6. The slokas of Rigveda are called
 It was constructed in a very methodical
_____________
manner
7. Veda means_______________
8. During Vedic Period the leaders had  Systematically laid-out houses almost
organizations called ___________ every person lived in either one or two
Ans: (1) Mehrgarh (2) Sindhu (3) trade (4) stored house
Rig Veda (5) Hothar (6) Suktas (7)  The houses were built of bricks and had
knowledge (8) Sabha and Samithi strong walls
 There were rooms all around the
II. Choose the correct answers for courtyard inside
the following  The main door faced the streets
1. The world’s oldest literary works are  There were bathrooms in the houses.
the
a) Ramayana b)Mahabharatha 2. Write a note on the great bath of
c) Upanishad d) Veda Mohenjo-Daro.
2. Rigveda is the most ancient. It is Ans:- Mohenjodaro was one of the cities,
about ____________ years old had a swimming pool. Scholars have
a) 4500 b)3500 called this the Great Bath.
c) 1500 d) 6000  It was built of brick so as to prevent the
3. During Vedic period all the literary seepage of water from the pool.
works were in ________ Language  The bath has steps on two sides to go
a) Kannada b)Prakrit down and has rooms all-round the water
c) Sanskrit d) Pali was probably supplied to the bath by a
4. Women scholars were called_______ well and used water was let out.
during Vedic Period  Probably very important people took bath
a) Mata b)Brahmavadini in this pool on special occasions.

th
8 Class Social Science Notes. By VEERESHI P (Am, Govt Ex-Munciple High school, Davangere Page 6
http://socialsciencedigitalgroup.blogspot.co.in 8
organizations called the sabha and the
3. How was the nature of town plan samithi to advise them on
during Harappa civilization? administrative matter. The Sabha had a
 Harappa had a perfect town planning. broad representation of the people
The lower town in the low lying area of whereas the samithi was a political
the city was the place of habitation of the organization having a few people engaged
people, systematically laid-out houses, in specific administrative tasks.
roads and drains are found here.
 The houses are one or two-storied built of 9. Describe briefly the village
bricks with strong walls. administration of the Vedic Period.
 There were rooms all around the Ans:- The basic unit of the administration
courtyard inside. was the village and the gramini was the
 The main door faced the street and none head. A group of villages called the “Vish”
of the windows opened onto the streets and the “Vishayapathi” was its head.
 The cities had a neatly laid out Many vishyas come together to form Jana
underground sewage system. or Kingdom. This was ruled by a King
 The drains were built of bricks and who would be called “Raja”, “Rajan” or
covered with stone slabs. “Gopa”.
 The gutter of each house was linked to
main drain outsides. 10. How Harappan civilization comes to
an end?
 Holes were created in the drains to
Ans:- Some Historians feel the dried rivers
enable timely cleaning of them.
as the reason, and others feel that
changed course of rivers was the reason.
4. Name the Vedas.
Other historians have cited the
Ans: There are four Vedas.
destruction of forests as the cause.
They are Rig Veda, Sama Veda, Yajur Veda
Probably inundation by floods could be
and Atharva Veda.
the reason.
5. What Yajna and Yagas were important
during the Vedic period?
Ans:- Rajasuya, Vajapeya, Sarvamedha and 4. ANCIENT CIVILIZATIONS
Ashwamedha were the yajnas and yagas OF THE WORLD
common during the Vedic Age. I. Complete the following sentences by
using suitable words in the blanks:
6. Name the professions of the post 1. Hieroglyphics are called _____________.
Vedic period. 2. The kings who ruled Egypt are called
Ans: The people in the later Vedic Age had ___________.
learnt cultivation of rice. Many 3. The Greeks referred to Mesopotamia as
professions like trade, goldsmith, basket- ___________.
weavers, rope-weavers, cloth-weavers, 4. The most famous king of the Amorites is
carpenters and potters. There were __________.
servants, astrologers, flute players, 5. The River __________ was called as sorrow
dancers and merchants. of China / China’s sorrow
6. The main source of the law of
7. Name the prominent women scholars Hammurabi is the rock edicts found in
during Vedic period. ______
Ans:- Prominent women scholars were 7. Mesopotamian civilization flourished on
Apala, Lopamudra, Ghosha, Maithreyi the banks of ___________ and ________
Gargi and Vishwavara. rivers.
Ans:- (I) sacred writing (2) Pharaohs (3)
8. What was the role of the sabha and land between the rivers (4) Hammurabi
samithi during Vedic Period? (5) Hwang –Ho (6) 1901 (7) Euphrates,
Ans:- During Vedic Period leaders had Tigris.
th
8 Class Social Science Notes. By VEERESHI P (Am, Govt Ex-Munciple High school, Davangere Page 7
http://socialsciencedigitalgroup.blogspot.co.in 8
7. What is the Meaning of the word
II. Match the following : Mesopotamia?
A B Ans:- Land between the rivers .
1. Hwang Ho River a. Mesopotamia
2. Cuneiform b. King of the Amorites 8. Who created the hanging Garden at
3. Cleopatra c. Shang Babylonia?
4. Hammurabi d. China
Ans:- Nebuchadnezzar II
5. Chinese dynasty e.The last Egyptian queen.

Ans:- 1. d) China. 2. a) Mesopotamia 3. e) 9. What is Ziggurat?


The last Egyptian queen 4. b) King of the Ans: Ziggurat is the of worshiping places of
Amorites 5. c) Shang. Mesopotamians

III. Answer in brief the following 10. Write a short note on the hanging
questions : Garden of Babylonia.
1. How are ‘mummies’ preserved?  The legendary Hanging Gardens were
Ans: - The dead body would be smeared created on the bank of the river
with various chemicals and wrapped with  Euphrates around 7th century BC.
a thin cloth. The entire body was in this  This is one of the seven wonders of the
way preserved old world.
 Most of the scholars are of the view that
2. Write a paragraph on the Pyramids. king Nebuchadnezzar II was the creator
Ans:- Tall towers were built on the graves of the garden.
using huge blocks of stone in order to  The trees and bushes were grown at
protect the eternal sleep of the dead. different levels of Ziggurats.
Kings and wealthy people vied with each  When the branches hung at different
other to build taller and taller towers. The levels and swayed they gave the on
Greeks called these structures ‘Pyramids’. looker an impression of being a hanging
garden.
3. How was ‘Hwang Ho River’ China’s
sorrow?
Ans:- The river Hwang Ho which led to the 11. Write a short note on “The Great Wall
establishment of the Chinese civilization of China”.
was known as china’s Sorrow. After the Ans:- To protect the small provinces from
floods this river changed its course in an seven big states a huge was constructed
unpredictable manner and inundate along will boundary for protection.
houses agricultural lands it would render Emperor Qin Shihuang ordered that the
all the canals useless. This was the wall of the northern Chinese state be
reason the people of that area referred to connected. The contribution of the great
it as the symbol of sorrow. wall began in the 7th century and
continued till the 16th century. It
4. Who were known as pharaohs? stretched to more than 5000 kms.
Ans:- The king of Egypt were called
pharaohs 12. What is cuneiform script?
Ans:- The angular writing of Mesopotamia is
5. Who found the cities of Alexandria? cuneiform script
Ans:- One of Alexander’s military generals 13. How was the river Nile Played an
declared himself the king of Egypt and important role in the History of
founded the cities of Alexandria. Egypt?
Ans:- River Nile would transform the Nile
6. Name of the two rivers of valley into a huge lake. After the valley
Mesopotamia. dried up in summer, a fertile layer of clay
Ans:- Euphrates and Tigris. soil would form the grazing field and
neighboring agricultural lands. This
th
8 Class Social Science Notes. By VEERESHI P (Am, Govt Ex-Munciple High school, Davangere Page 8
http://socialsciencedigitalgroup.blogspot.co.in 8
fertile land provided food for the The odyssey in great detail deals with the
population of the first town in the area. adventures of Odysseus while on his
Hence it was responsible for the returned from troy.
development of a complex system of
irrigation throughout the land. 2. Name the Greek city-states.
Ans- Athens, Sparta, Macedonia and
14. Write briefly about “The law of codes Thebes.
of Hammunrabi”.
Ans:- Hammurabi’s law enforced the logic 3. Describe the features of the Roman
of “An Eye for an eye and tooth for a republic.
tooth. Hammurabis law codes are one Ans:- Rome was under the rule of a
among the most ancient of the codes Monarch The Roman’s had assembly
available town they were probably written and a ‘Senate’ as two political
to protect the rights of all sections of advisory institutions. The Assembly was
Babylonian society. made up of all middle aged men. Whereas
the senate was an elite institutions which
was very influential. The senate had the
5. GREEK, ROMAN AND power to reject the proposals of the
Assembly and the king. In the 6th century
AMERICAN CIVILIZATIONS B.C monarchy was abolished and a
I. Complete the following sentences by republic was established.
using suitable words in the blanks:
1. The epics written by Homer are the Illiad 4. Which are the civilizations of ancient
and_________________. Columbia?
2. The Greeks referred to dictators as Ans:- Maya, Aztec and Inca are the
______________. civilizations of ancient Columbia.
3. The one who laid the foundation for the
study of medicine is ___________. 5. Who are the ‘Mayas’?
4. The first to have analysed history was Ans:- The Americans – Indian aborigines of
______________. Yucutan of Mexico are called the mayas.
5. ‘Princep’ means ______________.
6. The language of the Romans is 6. How were the Aztecs worshippers of
______________. Nature?
7. The Stone Sculptures of the Mayan Ans:- The Aztecs were worshippers of
Civilization are ______________ nature. They tried to please God in many
8. Texcoco is a ______________ in Mexico. ways. One of them was human sacrifice.
9. The leader of the Incas was
______________. 7. Name the different tribes of Greek.
10. The ruling deity of the Incas Ans- The Achaeans the Lonians and the
was______________. dorians are the different names of Greek
Ans: (1) Odyssey (2) tyrants (3) tribes.
Hippocrates (4) Herodotus (5) the
first citizen of the State (6) Latin (7) 8. Who was Alexander? What was his
steles (8) lake (9) Tupec (10) Sun God. ambition?
Ans:- Alexander was the king of Macedonia
II. Answer in brief the following in Greece. He wanted to conquer Persia
questions: and India.
1. Explain the contributions of Homer to
Greek literature. 9. Who are the famous philosophers of
Ans:- Homer wrote two epics the Illiad and Greek Civilizations?
Odyssey These epics describe the life Ans:- Socrates, Plato and Aristotle are the
and Intuitions of the Time. The Iliad famous Greek Philosophers.
narrates the siege of Troy and its 10. Name the institution established by
destruction.
th
8 Class Social Science Notes. By VEERESHI P (Am, Govt Ex-Munciple High school, Davangere Page 9
http://socialsciencedigitalgroup.blogspot.co.in 8
Aristotle. 7.Dharma Chakra Pravarthana
Ans:- Aristotle established an education
Institution named “Lyseum” in Athens II. Answer in brief the following
questions :
11. Write a short note on Alexander. 1. Write in detail about Mahaveera’s life.
Ans;- He was the King of Macedonia in Ans: Vardhmana was born in Kundala
Greece. In his short lived life, he set out grama village in Vaishali. At the age of 30
to conquer the whole world. He was he set out in search of truth and
successful in building a huge empire. He renounced his family and house. He
defeated the Persian army and advanced wandered for twelve years in this quest.
towards India. After fighting on the He meditated and punished his body by
Indian borders while on his return to fasting. He achieved enlightenment at the
Greece Alexander died at Babylonia in age of 42. He controlled his senses and
323BC. achieved power over comfort and pain so
he was called 'Mahaveer' and became a
12. What are the objects worshipped by 'Jina'. He spent the rest of his life (thirty
the Inca People? years) preaching his knowledge to the
Ans:- People of Inca Civilization Worshipped people. He attained nirvana in his 72nd
objects like the moon, the stars and year in Pavapuri of Bihar.
lighting.
2. What are the triratnas?
13. Write briefly about the philosophy of Ans: Mahaveer preached three principles of
Socrates. behaviour. They are Samyaggyan,
Ans:- Socrates was the philosopher who Samyagdarshan and Samyagcharite.
taught the western world to think These are called triratnas.
logically “Knowledge is Virtue’ Virtue is
knowledge this was the foundation of 3. Name the sects among the Jains.
Socratic thought. Ans: There are two sects among the Jains.
They are Swetahmbars and Digambars.

4. What is the middle path?


6. RISE OF JAINISM AND Ans: Buddha realized that desire was the
root cause of sorrow. Only by the
BUDDHISM liberation of desires could a peaceful life
I. Complete the following sentences be led. Buddha preached eight fold paths
by using suitable words in the for eliminating desires. This is called the
blanks: Middle path.
1. The first Jain Tirthankara was
_____________. 5. Who were the people influenced by
2. Vardhamana was born at ___________. the new religion?
3. Mahaveera attained ___________in his Ans: Wealthy merchants, artisans and
42nd year. common people were influenced by the
4. Mahaveera attained Nirvana at new religion.
___________ in his 72nd year. 6. Write a note on the Tripitikas.
5. The original name of Gautama Buddha Ans: After Buddha's death, his followers
was ___________. collected his teachings and tradition in
6. Buddha delivered his first sermon at the form of Tripitikas. These are Vinaya,
___________. Dharma and Abhidhamma pitakas. Over
7. The first sermon of Buddha is a period of time, disagreements developed
called___________. in the teachings and different branches of
Ans: 1- Rishabha 2 - Kundala 3- Buddhism sprang up. Thus Hinayana,
enlightenment (Kaivalya) 4 - Pavapuri Mahayana, Vajrayana and their sutras
5 - Siddhartha 6-deer park in Saranath came into being.
th
8 Class Social Science Notes. By VEERESHI P (Am, Govt Ex-Munciple High school, Davangere Page 10
http://socialsciencedigitalgroup.blogspot.co.in 8
peace etc.
 It provides information about the
structure and functions of the state and
POLITICAL SCIENCE governments.
 Political Science provides knowledge the
1. MEANING AND IMPORTANCE Constitutions and laws of the state.
OF POLITICAL SCIENCE  Political Science helps to understand
I. Fill up the blanks : about the organs of the government i.e.,
1. The word Politics was derived from the Legislature, Executive and Judiciary and
Greek word __________ . their functions.
2. ‘Republic’ is written by __________.  The knowledge of political science helps
3. Aristotle wrote a book on political science to raise good leadership and good
and it is called as ___________ . citizenry.
4. Kaoutilya’s work relating to political  Political Science helps to understand the
science is __________ . important Political institutions like
Ans: (1)-Polis; (2)-Plato; 3) - The political parties, federation and local
Politics; (4) – Arthashastra bodies.

II. Answer the following questions :


1. What is political Science?
2. PUBLIC
Ans:- Political science is one of the branch ADMINISTRATION
of social science dealing with the political I. Fill in the blanks :
activities of man. 1. The father of Public Administration is
_____________.
2. Who began the systematic study of 2. The word Public Administration is used
Political Science? for the first time by __________.
Ans:- The Greek began the systematic study 3. The members of Union Public Service
of Political Science Commission are appointed by _________.
4. _____________ article of the constitution
3. Who is called the Father Political discusses the state public service
Science? commission
Ans:- Aristotle the Greek Philosopher is 5. The Head of the state secretariat is
called Father of Political science. _____________.
6. KPSC main office is in _________________
4. Give a definition of Political Science. 7. ________________ is the political head of
Ans:- (a) Political science is the subject union administration.
which deals with the affairs of the city 8. The Police department comes under the
state and its working. _______________.
(b) It is the study of the state in the past, Ans:- 1) Woodrow Wilson, 2) Alexander
present and future, of political Hamilton, 3) The President, 4) 315, 5)
organization, political functions and The Chief Secretary, 6) Bengaluru, 7)
political Theories. Prime Minister, 8) Home Ministry

5. Mention any one use of studying II. Discuss the following in groups and
Political Science? answer:
Ans: The study of Political Science helps us
1. Public Administration is today’s need.
in the following ways.
Discuss.
 It helps to understand the birth and
 The life cycle of human beings depends
growth of a state.
on Public Administration. It is the heart
 It provides information about the origin of a state. There is no state without
and development of ideas such as Public Administration.
monarchy, freedom, justice, laws,  The holistic development of human
equality, good government, wars and
society and the survival of civic society
th
8 Class Social Science Notes. By VEERESHI P (Am, Govt Ex-Munciple High school, Davangere Page 11
http://socialsciencedigitalgroup.blogspot.co.in 8
depend on effective Public the function of Public Administration.
Administration. 1. P-Planning.
 It takes care of providing basic facilities, 2. O-Organization
education, employment opportunities, 3. S-Staffing.
protects the state and ensures economic 4. D-Direction.
equality. 5. Co-Coordination.
6. R-Reporting.
2. Public Administration is spread across 7. B-Budgeting.
the birth and death of an individual.
Prove it. 8. What are the types of training given to
Ans:- * It maintains civil order and peace by personals?
protecting the life and property of 1. Formal and Informal Training.
citizens. 2. Pre-Service and Post-Beginning of Service
* It takes care of providing basic facilities, training.
education, employment opportunities, 3. Short term and Long term training.
protects the state and ensures economic 4. Departmental and Central institutes’
equality. It provides numerous services training.
like this. 5. Skill training and Background training.

3. Explain the Recruitment process. 9. What are the functions of Union Public
Ans: According to Staff Administration Service Commission?
experts, there are two types of 1. Conducting exams for the recruitment of
recruitment: Group A and B officers of central
A. Direct Recruitment (External government.
Recruitment)- Recruiting eligible 2. Conducting interviews for direct
candidates through competitive recruitment.
examinations. 3. Advising the central government on issues
B. Internal Recruitment (Recruitment by related to promotion and transfer.
promotion)- Selecting the eligible in- 4. Advising government on initiation of
disciplinary actions against erring
service personnel to higher positions.
government employees.
5. On the direction of the President, advising
4. What is public administration?
the government any needed issue.
Ans:- Public Administration is related to the
total functioning of the government.
10. What is the role and functions of the
Public Administration is that part of the
Central Secretariat?
government that runs day to day
1. Secretariat is an organization that aids
functioning of the state.
the government in fulfilling its aims. It
5. Explain the importance of Public
advises the minister in framing policies.
Administration.
2. Secretariat aids the minister in
Ans:- The following explain the importance
performing his legislative duties.
of Public Administration:
3. Secretariat frames the regulations of
1. Public Administration is the Pillar of the
administration.
Government.
4. Secretariat analyses the problems
2. It serves various functions in the interest
carefully.
of the public.
5. Prepares the Budget by keeping close
3. Implementation of Law and policies.
relationship with the finance department.
4. Necessary to protect Social Security.
6. Secretariat works as the bridge between
5. Support Legislature and Executive.
the central government and the state
governments.
7. Explain POSD CORB perspective.
Ans:- Luther Gulick explains the scope of
Public Administration through English
letters: POSD CORB. Each letter explains SOCIOLOGY
th
8 Class Social Science Notes. By VEERESHI P (Am, Govt Ex-Munciple High school, Davangere Page 12
http://socialsciencedigitalgroup.blogspot.co.in 8
1. INTRODUCTION TO structure and rate of growth, food
consumption, creativity, and evolution in
SOCIOLOGY
brain can be noticed.
I. Fill in the blanks:
1. Man is _________________ being.
III. Answer the following in four or
2. 'Logos' means ____________ .
3. The Father of Sociology is
five sentences:
_________________ . 1. Human beings are social beings.
4. ______________ is called as the advocate of Explain.
'Conflict Theory' Ans:- There is no society without individual
5. Annihilation of caste was written by and there is no individual without
____________ . society. No individual can live alone on
Ans:- 1) Social, 2) science or study, 3) the Earth. Since a human being is a
August Comte, 4) Karl Marx, 5) B.R. social being, he always longs to live with
Ambedkar, other human being. The social living is
necessary for the well-being and growth.
Hence, human society is called as ‘a web
II. Answer the following sentences :
of social relationships’.
1. Who is called as the Father of
Sociology?
2. Explain the relationship between
Ans:- August Comte is called as ‘the father
Sociology and History.
of Sociology’.
Ans:- Sociology and History are interrelated.
History is the recreation of the life of a
2. Describe the nature of Sociology. Or
past society. Sociology is the recreation of
Write the features of the Sociology?
contemporary society. Sociology supports
1. Sociology is a social science and not a
historians by providing scientific
physical science
knowledge of various social institutions
2. Sociology is a definitive study but not a
and their roles and functions.
directive study.
3. Sociology is a pure science and not an
3. What does Sociology study? Write
applied science.
about importance of Sociology.
4. Sociology is an intangible science and not
 Sociology studies human society
a tangible science.
scientifically.
5. Sociology is a general science and not a
special science.  Supplements the personality
3. What is Sociology? development.
Ans:- Sociology as the study of human  Sociology aids the proper understanding
society. of social processes by studying the
religion, traditions, culture, social rules
4. Name the important early and regulations.
Sociologists.  Aids in understanding social problems
Ans:- August Comte, Karl Marx, Emile and their solutions.
Durkheim, Max Weber are some of early  Sociology supports the effective
sociologists. implementation of development
programmes.
5. Name the important Indian
Sociologists. 4. What books were written by Karl
Ans:- Dr B.R. Ambedkar, G. S Ghurye, M.N. Marx?
Srinivas, C Parvathamma, Iravati Karve,  Das Capital -1865,
Ar.R Desai, are some of the important  The Holy Family, the German Ideology-
Indian Socialogistst. 1845,
 The Manifesto of the Communist Party -
6. Write the differences between animals 1848.
and human beings.
Ans:- Apparent differences in body 5. Write a note on Ambedkar's early life.
th
8 Class Social Science Notes. By VEERESHI P (Am, Govt Ex-Munciple High school, Davangere Page 13
http://socialsciencedigitalgroup.blogspot.co.in 8
Ans:- B.R. Ambedkar was born in India.
Ambawade village of Maharashtra in 4. _____________ relationship is found
1891. He lost his mother at the age of six between culture and society.
and grew up under the care of his aunt 5. Culture is the _________ of transfer of
Meerabai and started his primary ideas from generation to generation.
education at Satara. Ambedkhar joined
Ans:- 1. a life pattern of a group of
the popular Elphinstone High School of
Mumbai and passed matriculation with
people, 2. Daily routine activities,
first class in 1907. He married Ramabai. 3. Unity, 4. Good, 5. Medium.
With the help of a scholarship awarded
by Maharaja of rupees twenty five, II. Answer the following in a sentence:
Ambedkar earned his B.A and M.A 1. What is culture?
degrees. He received his P.hd from Ans:- Culture means the transfer of
Columbia University in 1916. knowledge, experience, belief, value,
behaviour, hierarchy, relationship
6. Write a note on prominent sociologist from generation to generation.
from Karnataka.
Ans:- C. Parvathamma is the prominent 2. Give examples of cultural diversity
contemporary sociologist from Karnataka. present in your neighbourhood.
She was born at Syagalli village of
Ans- Examples of cultural diversity – 1)
present Davanagere district. She made
genuine attempts to spread the learning Fairs 2) Republic day celebrations 3)
of Sociology across Karnataka proves her multi languages, 4) Various labourers
commitment and sense social concerns. working together in factory set up.
Her major contributions are 'Politics and
Religion', 3. Who divided the culture into two
groups?
7. Write a note on noted Indian Ans: - Ogburn divides culture into 2
Sociologist M.N.Srinivas. groups, called material and non-
Ans: - M.N.Srinivas popularised the ‘field material culture.
based sociological studies’ in India. While
he was studying at Stanford University, 4. What is material culture?
his field study notes were lost in arson Ans:- Material culture is created by human
due to agitation of the students. Based on beings by converting natural resources
his memory of the field work done, he into manmade structures like House,
wrote ‘A Remembered Village’ in 1976. building, bridge, road, dam, machines,
Under the guidance of his teacher production centres, industries, computer,
Radcliffe Brown, he wrote a book titled technology and others.
“The Religion and Society of Kodavas of
South India” in 1952. His major 5. What is non-material culture?
contributions are: The Religion and Ans:- Non material culture means human
Society of Kodavas of South India-1952, achievements. Tradition, belief, ritual and
Indian Villages, Social Change in Modern custom, moral values, ideals, Art,
India -1966, Remembered Village -1976. literature, religion, language and many
others are examples of non-material
culture.
2. CULTURE
I. Fill in the blanks with appropriate III. Answer the following in four five
words: sentences.
1. Culture means _____________ 1. What is a custom? Give examples.
2. Customs mean _____________ Ans:- Culture is made up of beliefs, values,
activities. rules, social conventions and morals.
3. _____________ in diversity is found in These can be collectively being called
th
8 Class Social Science Notes. By VEERESHI P (Am, Govt Ex-Munciple High school, Davangere Page 14
http://socialsciencedigitalgroup.blogspot.co.in 8
customs and traditions. not only a religious expression; it also
Ex- Conventions and moral codes are a part functions as a temporary market for the
of customs and traditions. neighbouring villages. People participate
in the fairs irrespective of their caste,
2. Explain the cultural diversity. creed and language. Fairs reinforce social
1) Fairs are the most important cultural relationships. Often fairs have people
rituals of rural societies of India. People with different language and culture
participate in the fairs irrespective of displaying their skills in the form of
their caste, creed and language. circus. The groups of people who
2) During Republic day celebrations, the participate in these fairs belong to
entire nation’s cultural diversity is different language, custom and culture
showcased. groups. But they assemble in these fairs
3) We have multi languages, so children to celebrate. They also appear to be
learn more than two three languages. showcasing our constitutions’ desire of
This learning not only involves that achieving unity in diversity.
language, but it also includes the culture
of that language.
4) Various labourers working together in
factory set up. Children growing up in
this multi-cultural social set up learn to
mark festivals and other rituals of the
social groups present there. This aids
respecting the cultural diversity.

3. Explain the features of Culture.


Ans:- 1. Culture is abstract. GEOGRAPHY
2. Culture is not personal, it is social.
3. Culture does not come by birth, Culture
is learnt. 1. THE EARTH–OUR LIVING
4. Culture means co-existence. PLANET.
5. Culture is continuous. I. Fill in the blanks with suitable
6. Culture is diverse: Every social group answer:
has its own culture. 1. The total geographical area of the Earth
is ___________ Sq. Kms.
4. Culture and society are two faces of 2. The shape of the Earth is _____________.
the same coin. How? 3. The equatorial and polar diameters of
Ans:- Culture and society are two face of the the Earth is and ____________ Kms.
same coin. Culture makes human beings 4. The 23½° North latitude is called as
different from other animals. Social _________________.
controls in a society are based on 5. The Indian Standard Time is based
cultural aspects. The social controls on___________________ longitude.
define the human behaviour. Individual Ans: (1) 510 million (2) Geoid (3) 12756,
in a society have memberships in various 12714 (4) Tropic of Cancer (5) 82½°
social institutions. Every institution East.
regulates the behaviour of the individual
through its cultural tools. For
II. Answer the following questions
example our interactions with elders are
guided by culture prevalent in our
briefly:
families and society. 1. Why the Earth called ‘Living Planet’?
Ans:- The Earth is the home for all forms of
5. Explain the features of fair. life like plants, animals and human
Ans: - Fairs are the most important cultural beings because of its suitable distance
rituals of rural societies of India. A fair is from the Sun, range of temperature, life
supporting gases, atmosphere, water
th
8 Class Social Science Notes. By VEERESHI P (Am, Govt Ex-Munciple High school, Davangere Page 15
http://socialsciencedigitalgroup.blogspot.co.in 8
cycle, etc. It is the only planet that 2. Size of the Earth:- The Earth is the Fifth
supports life that is why it is called largest planet in the sun’s family. The
'Living Planet'. diameter of the Earth is approximately 4
times greater than the moon and it is
2. Why are the Northern and Southern around 107 times less than that the sun.
hemispheres called Land and Water
Hemispheres? 3. Geoid: The Earth’s shape is often
Ans:- The Northern hemisphere has 60% of described as geoid; which literally means
Land and 40% of Water. So it is called the Earth shaped or oblate spheroid. The
Land hemisphere. The Southern Earth is flattened at the poles and bulges
Hemisphere has 81% of water and 19% of at equator.
Land so it is called water Hemisphere.
4. Continents: The land bodies of the earth
3. What are latitudes and longitudes? are known as continents. There are 7
continents namely, Asia, Africa,
joins all the places which have the same Antarctica, Australia, Europe, South
angular distance north or South of the America. Asia is the largest continent in
equator. the world and Australia is the smallest
continent in the world.
right angle joining the north and south
are called Longitudes. 5. Prime Meridian: The meridian passing
through Greenwich (England has been
4. Mention the difference between local chosen as prime meridian. It is marked
time and standard time. as 0° Longitude.
Ans:- Local time : The time according to 6. Indian Standard Time:- In India 82½°
the longitude of a place or according to East Longitude is considered as the
the position of sun at that place is standard meridian of the country. It
known as the Local time . passes through Allahabad of Uttar
Standard Time: Uniform time is based on Pradesh. It is 5hours and 30minutes
the central meridian of the country or the ahead of G.M.T.
Meridian on which the most important
city is located. This uniform time which is IV. Multiple Questions.
followed throughout a country is called 1. The total geographical area of the
Standard time. Earth is.
a) 510 million Sq.kms
5. What is the International Date Line? b) 550 million Sq.kms
c) 610million Sq.kms
diametrically opposite to the G.M.T was d) 650 million Sq.kms

2. The shape of the Earth is.


the 180° meridian but makes short a) Circular b)Square
detours in Order to avoid land masses c) triangle d) Geoid

3. The Equatorial diameter of the Earth


airplanes. is _______________ Kms
a) 12,756 b)12,576
III. Define the following: c)12,646 d)12,446
1. Unique planet:- The Earth is the home
for all forms of life like plants, animals 4. There are ____________ latitudes on the
and human beings so it is called living globe
planet , watery planet , Blue planet, a)180 b)181 c)360 d)90
Unique planet.
5. The whole globe is divided into

th
8 Class Social Science Notes. By VEERESHI P (Am, Govt Ex-Munciple High school, Davangere Page 16
http://socialsciencedigitalgroup.blogspot.co.in 8
_______________ time zones main types of weathering.
a) 25 b)12 c)20 d)24 Ans: Weathering is the wearing away or
Ans:- 1. a) 510 million Sq.kms, 2. d) breaking down or gradual disintegration
Geoid, 3. a) 12,756, 4. b)181, 5. d)24. of rocks by agents like temperature,
rainfall, wind etc., present in the
atmosphere.
The three types of weathering are as
follows-
2. LITHOSPHERE (1) Mechanical weathering,
I. Fill in the blanks with suitable (2) Chemical weathering and
words: (3) Biological weathering.
1 The continental crust is also called
______________________. 5. Name the landforms associated with
2 Vast basin shaped volcanic mouth is the work of river.
__________________. Ans: The important landforms in the middle
3 The most destructive earthquake waves course of the river are Alluvial fans and
are __________________ . Meanders. The important land forms in
4 Stalactites and Stalagmites are most the Lower Course of the river are flood
common in __________________. Plains, Natural Levees, Ox-bow lakes,
5 The Beaches are formed by Deltas.
__________________ work.
Ans: (1) SlAL, (2) Caldera, (3) surface
waves, (4) lime stone region, (5) sea III. Match the following:
waves. A B
II. Answer the following questions: 1. SIMA a) Earthquake
1. Mention the three major layers of the 2. Sandstone b) Yellow soil
interior of the Earth. 3. Epicentre c) Oceanic crust
Ans:- The three major layers of the interior 4. Geyser d) Sedimentary rock
of the Earth are- 5. Loess e) Underground water
(1) The Crust (2) The Mantle and Ans: 1-c, 2-d, 3-a, 4-e, 5-b.
(3) The Core.
IV. Define the following:
2. Name the types of volcanoes on 1. Aqueous rocks: Sedimentary Rocks are
the basis of frequency of eruption. also called aqueous rocks because they
Ans: On the basis of frequency of eruption are formed in the water bodies like lakes,
volcanoes are classified into three types. seas, and ocean beds.
They are-(1) Active Volcanoes, (2) 2. 'Pacific ring of fire': Pacific ring of fire is
Dormant Volcanoes and (3) Extensive a region of Volcanoes. The regions are
Volcanoes. The Coastal margins of the Pacific Ocean
consisting of Philippines, Japan, USA,
3. Mention the important earthquake Central America, South America, etc.
zones of the world. 3. Mechanical weathering: When the rock
Ans. The important earthquake zones of the is broken and disintegrated without any
world are- chemical alteration, the process is called
(1) The Circum-Pacific Belt-Regions around Physical weathering or Mechanical
the Pacific Ocean (New Zealand, weathering. The important processes of
Philippines, Japan, USA, Peru, etc.) mechanical weathering are Granular
(2) The Mediterranean Belt- Regions around disintegration, Block disintegration and
the Mediterranean Sea. Exfoliation. The agents of mechanical
(3) The Himalayan Belt- The Siwalik regions weathering are temperature, wind, frost,
of India. etc.
4. Carbonaceous rocks: Coal is called
4. What is weathering? Name the three carbonaceous rock. Organic sediments
th
8 Class Social Science Notes. By VEERESHI P (Am, Govt Ex-Munciple High school, Davangere Page 17
http://socialsciencedigitalgroup.blogspot.co.in 8
are derived by the accumulation of
remains of organisms, such as shells of 3. List the different economic activities.
marine organisms, remains of plants and Ans:- i. Production. ii. Consumption.
animals, Example Carbonaceous rocks iii. Exchange. iv. Distribution.
are coal and limestone.
5. Tsunami: Tsunami is a large sea wave 4. When you buy a pen, which branch of
occasionally experienced along the coasts Economics analyses your decision?
of Japan and in other regions caused by Ans:- Consumption.
underwater earthquake. In Japanese
language 'Tsunami' means 'harbour 5. Define Micro Economics?
waves'. Ans:- The word micro means very small and
6. Continental glacier: Continental glaciers micro economics implies study of
are extensive ice sheets found in Polar economics at a very small level. Micro
Regions E.g. Greenland and America. economics is the study of decision
7. Hot spring: Whenever warm or hot water making to use resources by individuals.
comes out naturally it is called hot spring
or thermal spring. They are usually found III. Answer the following in three or
near the volcanic regions. four sentences each:
1. What are economic activities?
Ans:- Man makes use of his skills and
labours to earn money and satisfies his
ECONOMICS wants by utilizing that money. In order to
earn money and wealth, and thereby
1. INTRODUCTION TO satisfy his wants, man engages himself in
ECONOMICS various activities. These activities are
I. Fill in the blanks with suitable called economic activities.
words:
1. The word ‘Economics’ originates from 2. Why do we need to study Economics?
the Greek root words _____ and ______ Ans: We need to study Economics because
2. The basic economic problems of every of the following important aspects-
individual is__________ and ________. a) It helps to understand and solve
3. The activities that generate income are problems of poverty, unemployment,
___________. economic inequality, etc.,
4. Micro Economics is the study of b) It helps to solve the problem of what to
________units. produce, how to produce, whom to
5. Macro Economics is the study of produce, etc.,
________ units. c) Economics identifies the reason for the
rise and fall of prices and the results of
Ans: (1) 'okos', 'nomos' (2) scarce such fluctuations.
resources and prioritize (3) economic d) Economics suggests ways to make use of
activity (4) small (5) ‘total’ or ‘large’. limited resources with care and
efficiency.
II. Answer the following in a sentence 3. Differentiate between micro and
each: macro economics?
1. What is Economics? Micro economics Macro Economis
Ans: Economics is a subject which studies 1. Micro economics 1. Macro economics
daily economic activities of man. studies individual studies about
buying and whole society.
selling. 2. The word macro
2. Define scarcity?
2. The word micro means ‘total’ or
Ans:- Scarcity is the fundamental economic ‘large’.
problem of having seemingly unlimited means very small.
3. Examples.. 3. Examples-
human wants in a world of limited national income,
resources. individual,
th
8 Class Social Science Notes. By VEERESHI P (Am, Govt Ex-Munciple High school, Davangere Page 18
http://socialsciencedigitalgroup.blogspot.co.in 8
households and total consumption
business firms, expenditure of the
decisions, satisfy country, Inflation 2. MEANING AND TYPES OF
of wants. etc.
ECONOMY
4. What are the basic economic I. Fill in the blanks with suitable
problems? words.
Ans:- The problems in Economics arise due 1. Economy refers to the nature of
to scarcity of resources which forces us to organization of ________________.
make a suitable choice. 2. NITI Ayog was set up in _____________.
i. What to produce? 3. Free enterprise is a basic feature of
ii. How to produce? ________ economy.
iii. For whom to produce? 4. Good example of capitalist economy
is______________.
5. What major economic decisions are 5. Co-existence of public and private
taken by the government? sectors is seen in____________.
Ans:- Every government mainly decides- 1. Ans:- (1) economic activities in a society,
The type and quantity of various (2) 2015, (3) Capitalist, (4) USA and
goods produced depends upon the many countries of Europe, (5) Mixed
resource availability on the one hand Economy.
and requirements of the people, on the
other. II. Answer the following after
2. Government produces goods which cut discussing them in groups:
the cost of production and efficient use of 1. What is an economy?
existing resources. Ans:- Economy is a man-made organization
3. Government has to decide the for the satisfaction of human wants.
distribution of scarce resources and
goods and services among all individuals. 2. Mention the features of capitalist
For instance, it may be availability of economic system.
food, basic education or primary health. i. Private property.
ii. Freedom of enterprise
6. Why do we need to study Economies? iii. Consumer’s Sovereignty.
 Recognize the scarcity of resources iv. Profit Motive.
against the unlimited wants; v. Competition, markets and prices.
 Prioritizing the use of resources and vi. Absence of government interference.
identifying more important and less
importation 3. What are the defects of capitalist
 Economize (save) on the use of resources system?
and search for more efficient ways of  Capitalist system focused on profit.
using the resources;  It emphasizes consumption- it doesn’t
 Engage in economic activity to support always guarantee that the basic needs of
family as well as the country; a person will be met.
 Contribute to government’s revenue and  It limits the government in enforcing air
assist it in discharge of its developmental play rules.
and welfare programmes;  Monopoly.
 Understand socio-economic problems of
the country like poverty, unemployment, 4. What is planning?
inflation, etc., and try to provide Ans:- Planning mechanism is used by the
solutions to the same; and government to prepare development
 Suggest better policies and better ways of plans and decide the roles to be
implementing policies for bringing about played by the private and public sectors
desired growth and development of the in the development of the economy. While
country. the public sector is under the direct
th
8 Class Social Science Notes. By VEERESHI P (Am, Govt Ex-Munciple High school, Davangere Page 19
http://socialsciencedigitalgroup.blogspot.co.in 8
control of the government and works as India is low.
per production targets and plans  We have backward agricultural and
formulated the private sector is industrial sectors with low savings,
supported through incentives, support investment and capital formation.
and subsidies to work as per national  India has low standard of living, poor
priorities. health and sanitation, high infant
mortality, high birth and death rates and
5. How are economies classified on the poor infrastructure. So India considered a
basis of level of development? developing economy.
Ans:- On the basis of level of development,
economies can be classified into two
categories as (i) developed economy and
(ii) developing economy.
Developed countries have higher national
and per capita income, high savings and
investment and therefore, high rate of
capital formation.
Developing countries are low on the ladder
of development. They are also called as BUSINESS STUDIES
underdeveloped, backward or poor 1.COMPONENTS OF BUSINESS
countries. The national and per capita STUDIES
income in these countries is low. I. Fill in the blanks with appropriate
words in the following sentences:
6. How does government regulate the 1. The economic activity that provides
activities of the private sector in a technical or specialized personal services
mixed economy? to the consumers is called_____________.
 Industrial policies of 1948 and 1956 2. In olden days the goods were exchanged
formulated by the Indian government for a goods, which was called
made the provision for coexistence of the ____________ system of exchange.
public and private sectors, with a larger 3. The full responsibility of paper money
role for public sector. Basic and heavy vests with ___________.
industries were under the public sector. 4. The emergence of communities and
However, with the liberalisation of Indian villages took place during___________
economy since 1990s, the scope of stage.
private sector has further widened. 5. The main cause for International trade
 The private unit’s works with profit was _____________ .
motivation, government which work with 6. Trade and commerce contribute to the
welfare objective. economic development of a country by
 Public sector is under the direct control paying _____________ and ____________to
of the government. the government.
 The government policies influence the Ans:- 1. Profession, 2. Barter, 3.
prices significantly in a mixed economy. Government, 4. Agricultural, 5.
Industrial Revolution, 6. rates, taxes
7. What is disinvestment? and duties.
Ans:- Government is selling its shares of
public sector industries, which is called II. Answer each of the following
disinvestment. questions in two or three
sentences:
8. Why is India considered a developing 1. What is an economic activity?
economy? Ans:- The activities which are concerned
 India has all features of developing with the production and exchange of
economy. goods and services are called economic
 The national and per capita income in activities.
th
8 Class Social Science Notes. By VEERESHI P (Am, Govt Ex-Munciple High school, Davangere Page 20
http://socialsciencedigitalgroup.blogspot.co.in 8
connecting link between production and
2. Give the meaning of trade and consumption.
Commerce.
Ans:- Trade: Trade is nothing but buying 2. Explain the different types of
and selling of goods. economic activities.
Commerce: Any economic activity of human Ans:- Economic activities can be classified
being is considered commerce. It includes into 3 types they are:
production, business, industries, banking Business: It is mainly concerned with
etc. production and exchange of goods and
services.
3. What is meant by Barter system of Profession: It is mainly concerned with
exchange? rendering of specialized technical and
Ans:- The direct exchange of goods for personal services. Eg: Lawyer, Teacher,
goods or other things is called Barter Doctor etc.,
system of exchange. Employment: It is the work undertaken by
the people under an employer for salary
4. What is a profession? or wages. Eg: Agriculture laborers,
Ans:- Profession is mainly concerned with Industrial laborers.
rendering of specialized technical and
personal services. Ex- Lawyers, doctors, 3. What are the difficulties of Barter
charted accountants etc. System of exchange? How has money
solved these problems?
5. What are aids to trade? Name them. Ans:- Barter system problems/ difficulties:
Ans:- The facilities which are helpful for  Lack of double co-incidence of wants.
the development of trade is called aids  Lack of common measures of value.
to trade. It includes such as  Difficulty of sub division.
transportation, banking, storage facilities,  Difficulty to store the goods or to
advertisement agencies, insurance etc. transport.
6. What are craft guilds? Now money solved all these difficulties with
Ans:- A group/ organization of people who its quality to evaluate, store, transfer
do the same profession/ job such as value etc.
carpenters, blacksmith, weavers, builders
came into existence are called craft 4. Which are the important stages of
guilds. economic evolution? Briefly explain
any one.
III. Answer each of the following Ans:- The important stages of economic
questions in a paragraph: evolution are as follows.
1. How do production and exchange play 1) Hunting and fishing stage.
a very important role in our daily life? 2) Pastoral stage. 3) Agricultural stage.
Ans:- Production and exchange play a very 4) Handicraft stage.
dominant role in our daily life. The 5) Barter system stage.
producers produce goods according to the 6) Money economy stage.
demand for their goods in the market. 7) Town economy stage.
They want the help of market people, 8) International trade stage.
transportation, storage, advertisement
etc. The distribution of goods and
services is called exchange. Exchange is

th
8 Class Social Science Notes. By VEERESHI P (Am, Govt Ex-Munciple High school, Davangere Page 21
http://socialsciencedigitalgroup.blogspot.co.in 8
1st Semester Summative Exam (Model)
Marks- 40 Subject:- Social Science Time-90 Min.

I Four alternatives are given below. Choose the correct alternative and write the complete
answer along with its number. 5X1=5
1. The first inscription obtained in the kannada language is -------
A) Halmidi B) Talagunda C) Aihole D) Maski
2. The language of Roman’s is_____
A) Greek B) Roman C) English D) Latin
3. ‘Republic’ was the work of ______
A) Socrates B) Plato C) Euclid D) Plutarch
4. Culture means
A) Cultivate B) Good behavior C) Traditions D) customs
5. The Indian standard time is Based on
A) 23½º East Longitude B) 23½º West Longitude
C) 82½º East Longitude D) 82½º West Longitude
II. Answer the following questions in one or two sentences each. 7 x1=7
6. What is excavation?
7. Give an example to the foreign literature?
8. Give a definition of political science.
9. Give an example of the cultural diversity in your environment.
10. Why did sedimentary rocks is called ‘aqueous rocks’?
11. Why the earth is called ‘Living planet’?
12. A student buys a note book and writes in it, what kind of economic activity is this?
III. Answer the following questions in two or three sentences each. 6x2=12
13. How are Mummies preserved?
14. Why are the Northern and Southern hemispheres called ‘Land’ and Water’ hemispheres?
15. What are the ‘Triratnas’?
16. Name the important Indian Sociologists.
17. Explain the different types of economic activities?
18. Differentiate between micro and macro economics.
IV. Answer the following questions in six or seven sentences each . 3x3=9
19. Describe the special features of Harappa town.
20. Public administration is spread across the birth and death of an individual. Prove it.
21. ‘The Earthquakes are very dangerous and destructive’- Explain.
VI. Answer the following questions in eight to ten sentences each. 4x1=4
22. Why is India considered a developing economy?
VII. 23. Draw a neat India Map and mark the fallowing. 1+2=3
A) River Narmada B) Delhi
th
8 Class Social Science Notes. By VEERESHI P (Am, Govt Ex-Munciple High school, Davangere Page 22
8£Éà vÀgÀUÀw ¸ÀªÀiÁd «eÁÕ£À ¥Àæ±ÉÆßÃvÀÛgÀ ªÀiÁ°PÉ 2£Éà ¸ÉªÀiï
8

8£Éà vÀgÀUÀw ¸ÀªÀiÁd «eÁÕ£À ¥Àæ±ÉÆßÃvÀÛgÀ ªÀiÁ°PÉ


(ºÉƸÀ ¥ÀoÁå£ÀĸÁgÀ) 2£Éà ¸É«Ä¸ÀÖgï- 2018-19
«ÃgÉÃ±ï ¦ CgÀPÉÃj,
¸ÀºÀ ²PÀëPÀgÀÄ,
¸ÀPÁðj (ªÀiÁf ¥ÀÄgÀ¸À¨sÉ) ¥ËæqsÀ±Á¯É,
zÁªÀtUÉgÉ GvÀÛgÀ.
PÀæ.¸ÀA «µÀAiÀÄUÀ¼ÀÄ ¥ÀÄl ¸ÀASÉå
EwºÁ¸À
1 ªÀiËAiÀÄðgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÀıÁtgÀÄ
2 UÀÄ¥Àg
Û ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀzsÀð£ÀgÀÄ
3 zÀQët ¨sÁgÀvÀ - ±ÁvÀªÁºÀ£ÀgÀÄ, PÀzÀA§gÀÄ ªÀÄvÀÄÛ UÀAUÀgÀÄ
4 ¨ÁzÁ«ÄAiÀÄ ZÁ¼ÀÄPÀågÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÀAaAiÀÄ ¥À®ªè ÀgÀÄ
5 ªÀiÁ£ÀåSÉÃlzÀ gÁµÀÖçPÀÆlgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÀ¯ÁåtzÀ ZÁ¼ÀÄPÀågÀÄ
6 ZÉÆüÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ zÁégÀ¸ÀªÀÄÄzÀæzÀ ºÉÆAiÀÄì¼ÀgÀÄ

gÁdå±Á¸ÀÛç
1 ªÀiÁ£ÀªÀ ºÀPÀÄÌUÀ¼ÀÄ
2 ¸ÀܽÃAiÀÄ ¸ÀPÁðgÀUÀ¼ÀÄ

¸ÀªÀiÁd±Á¸ÀÛç
1 ¸ÁªÀiÁfPÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ
2 ¸ÀªÀiÁdUÀ¼À ¥ÀæPÁgÀUÀ¼ÀÄ

¨sÀÆUÉÆüÀ «eÁÕ£À
1 ªÁAiÀÄÄUÉÆüÀ
2 d®UÉÆüÀ
3 fêÀUÉÆüÀ

CxÀð±Á¸ÀÛç
1 gÁ¶ÖçÃAiÀÄ DzsÁAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¨sÁgÀvÀzÀ CxÀðªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ ««zsÀ ªÀ®AiÀÄUÀ¼ÀÄ
2 ¸ÀPÁðgÀ ªÀÄvÀÄÛ CxÀðªÀåªÀ¸ÉÜ

ªÀåªÀºÁgÀ CzsÀåAiÀÄ£À
1 ªÀåªÀºÁgÀ ªÀÄvÀÄÛ PÉÊUÁjPÉ
2 ««zsÀ ªÀåªÀºÁgÀ ¸ÀAWÀl£ÉUÀ¼ÀÄ

«ÃgÉÃ±ï ¦ CgÀPÃÉ j, ¸ÀºÀ ²PÀPë ÀgÀÄ, ¸ÀPÁðj (ªÀiÁf ¥ÀÄgÀ¸À¨sÉ) ¥ËæqsÀ±Á¯É, zÁªÀtUÉgÉ GvÀÛgÀ. 9986261446 Page 3
8£Éà vÀgÀUÀw ¸ÀªÀiÁd «eÁÕ£À ¥Àæ±ÉÆßÃvÀÛgÀ ªÀiÁ°PÉ 2£Éà ¸ÉªÀiï
8

EwºÁ¸À  ±ÁAw ¸ÁÜ¥ÀPÀ- PÀ½AUÀ AiÀÄÄzÀÝzÀ £ÀAvÀgÀ ªÀÄvÉÛAzÀÆ


CzsÁåAiÀÄ - 7 AiÀÄÄzÀÞ ªÀiÁqÀ¢gÀ®Ä ¤zsÀðj¹zÀ£ÀÄ. ¢VédAiÀÄQÌAvÀ zsÀªÀÄðzÀ
«dAiÀĪÉà CvÀÄå£ÀßvÀ «dAiÀĪÉAzÀÄ C±ÉÆÃPÀ£ÀÄ ¨sÁ«¹zÀ£ÀÄ.
ªÀiËAiÀÄðgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÀıÁtgÀÄ  ¨ËzÀÞzsÀªÄÀ ð gÀPÀëPÀ- ¨ËzÀÞ zsÀªÄÀ äzÀ PÀqU
É É ¥ÉæÃjvÀ£ÁV
I. PɼÀPÀAqÀ ªÁPÀåUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀÇtðUÉƽ¹. vÀ£Àß G½zÀ fêÀ£ÀªÀ£ÀÄß ±ÁAw ¥Àæw¥ÁzÀ£ÉUÉ «ÄøÀ°lÖ£ÀÄ.
1. ZÁtPÀå£ÀÄ _________ JAzÀÄ ¥ÀæSÁåvÀ£ÁzÀª£ À ÀÄ.
 C»A¸ÁªÁ¢- vÀ£Àß ¸ÁªÀiÁædåzÀ°è ¥ÁætÂ, ¥ÀQëUÀ¼À
2. ªÉÄUÀ¸ÁÛ¤¸À£À PÀÈw ______________
ºÀvÉåAiÀÄ£ÀÄß ¤µÉâü¹zÀ£ÀÄ.
3. ªÀiËAiÀÄðgÀ gÁdzsÁ¤ _________
4. PÀıÁt gÁd ªÀÄ£ÉvÀ£ÀzÀ ¸ÀA¸ÁÜ¥ÀPÀ __________  GvÀÛªÀÄ gÁd- C±ÉÆÃPÀ£ÀÄ, ¥ÀæeU
É À¼É®ègÀÆ £À£Àß
5. PÀ¤µÀÌ£À gÁeÁ½éPÉAiÀÄ ºÉƸÀ AiÀÄÄUÀªÀ£ÀÄß ________ ªÀÄPÀ̽zÀÝAvÉ JAzÀÄ ¸ÁjzÀ£ÀÄ.
JAzÀÄ PÀgA É iÀÄÄvÁÛgÉ.  ªÀi˯ÁåzsÁjvÀ fêÀ£À £ÀqɹzÀ gÁd- vÀAzÉ vÁ¬ÄUÀ½UÉ
6. ______ £ÀÄ ªÀiËAiÀÄð ¸ÁªÀiÁædåzÀ ¸ÁÜ¥ÀPÀ£ÁVzÁÝ£É. «zsÃÉ AiÀÄgÁVgÀ¨ÉÃPÉAzÀÆ, UÀÄgÀÄ »jAiÀÄgÀ£ÀÄß
7. PÀ¤µÀÌ£À PÁ®zÀ°è ___________ ²®àP¯ À É GZÁÒçAiÀÄ UËgÀ«¸À¨ÃÉ PÉAzÀÄ ºÉýzÀ£ÀÄ. C®èzÉ, ¢Ã£ÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
¹ÜwAiÀÄ°èvÀÄÛ. UÀįÁªÀÄgÀ §UÉUÉ zÀAiÉÄAiÀÄ£ÀÄß vÉÆÃgÀĪÀAvÉAiÀÄÆ ºÉýzÀ£ÀÄ.
8. C±ÉÆÃPÀ£ÀÄ __________ gÀ£ÀÄß zsÀªÄÀ ð ¥Àæ¸ÁgÀPÁÌV vÁªÀÇ §zÀÄQ, EvÀgÀgÀ£ÀÄß §zÀÄPÀ®Ä ©r JAzÀÄ
£ÉêÀÄPÀ ªÀiÁrzÀÝ£ÀÄ. ¨ÉÆâü¹zÀ£ÀÄ.
9. a£ÀßzÀ £ÁtåUÀ¼£ À ÀÄß lAQ¹zÀ zÉÆgÉ ________  ¨ËzÀÞ zsÀªÄÀ ð ¥ÀæZÁgÀPÀ- ¹¯ÉÆäUÉ vÀ£Àß ªÀÄUÀ gÁºÀÄ®
ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄUÀ¼ÄÀ ¸ÀAWÀ«ÄvÉæAiÀÄ£ÀÄß PÀ¼ÀÄ»¹PÉÆlÖ£ÄÀ . ¸Á.±À.¥ÀÇ.
GvÀÛgÀUÀ¼ÀÄ:- 1) PËn®å/ «µÀÄÚUÀÄ¥ÀÛ 2) EArPÁ 3) 250gÀ°è ªÀÄÆgÀ£Éà ¨ËzÀÞ ¸ÀªÄÉ äüÀ£Àª£ À ÀÄß ¥Ál°Ã¥ÀÅvÀæzÀ°è
¥Ál°Ã¥ÀÄvÀæ 4) PÀÄd® PÀqï¦üøÀ¸ï 5) ±ÀPÀ AiÀÄÄUÀ 6) £Égª À ÉÃj¹zÀ£ÀÄ.
ZÀAzÀæUÀÄ¥ÀÛ ªÀiËAiÀÄð 7) UÁAzsÁgÀ 8) zsÀªÀÄð ªÀĺÁ ªÀiÁvÀægÀÄ
 PÀ¯É ªÁ¸ÀÄÛ²®àPÌÉ ªÀĺÀvÀé- ±Á¸À£ÀU¼À À ¦vÁªÀĺÀ JAzÀÄ
9) «ªÀiÁ PÀqï ¦Ã¸À¸ï
PÀgÉ¢zÁÝgÉ.
 ¨sÁgÀvÀzÀAvÀºÀ zÉÆqÀØ zÉñÀªÀ£ÀÄß MUÀÆÎr¹ D½zÀÝ£ÀÄ.
II. ¸ÀAQë¥ÀÛªÁV GvÀÛj¹.
F J¯Áè PÁgÀtUÀ½AzÀ C±ÉÆÃPÀ£À£ÀÄß M§â ªÀĺÁ±ÀAiÀÄ
1. ªÀiËAiÀÄðgÀ EwºÁ¸ÀªÀ£ÀÄß w½¸ÀĪÀ DPÀgÀUÀ¼À ¥ÀnÖ ªÀiÁr.
JAzÀÄ EwºÁ¸ÀPÁgÀgÀÄ §t¹ Ú zÁÝgÉ.
ªÀiËAiÀÄðgÀ EwºÁ¸ÀªÀ£ÀÄß w½¸ÀĪÀ DPÀgÀUÀ¼ÄÀ -
 ªÉÄUÀ¸ÛÀ¤¸À£À ‘EArPÁ’ 4. C±ÉÆÃPÀ£À DqÀ½vÀzÀ §UÉÎ «ªÀgÀuÉ PÉÆrj.
 PËn®å£À CxÀð±Á¸ÀÛç,  ªÀiËAiÀÄð ¸ÁªÀiÁædåªÀÅ PÉÃA¢æÃPÀÈvÀ DqÀ½vÀ ªÀåªÀ¸ÜÉ AiÀÄ£ÀÄß
 «±ÁRzÀvÀÛ£À ªÀÄÄzÁægÁPÀë¸À, ºÉÆA¢vÀÄÛ.
 ²æîAPÁzÀ ¨ËzÀÞ ¸Á»vÀå PÀÈwUÀ¼ÁzÀ ¢Ã¥ÀªÀA±À  C¢üPÁgÀªÀÅ gÁd£À°è PÉÃA¢æÃPÀÈvÀªÁVvÀÄÛ.
ªÀÄvÀÄÛ ªÀĺÁªÀA±À,  «±Á® ªÀiËAiÀÄð ¸ÁªÀiÁædåªÀ£ÀÄß D¼ÀĪÀ ¸À®ÄªÁV
 C±ÉÆÃPÀ£À ±Á¸À£ÀU¼
À ÀÄ. C¢üPÁj ªÀUð
À ªÀÅ C¹ÛvÀéPÉÌ §A¢vÀÄ.
 §°µÀ× UÀÆqsÀZÁgÀ ªÀåªÀ¸ÜÉ C¹ÛvÀézÀ°èvÀÄÛ.
2. C±ÉÆÃPÀ£À PÁ®zÀ ¥ÀæªÀÄÄR £ÀUÀgÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉ¸Àj¹.
 gÁd£À C¢üãÀzÀ°è ªÀÄAwæ, ¥ÀÅgÉÆûvÀ, ¸ÉãÁ¥Àw ªÀÄvÀÄÛ
¥Ál°¥ÀÄvÀæ, vÀPÀ벯É, GeÉÓöʤ, zË°, ¸ÀĪÀtðVj ªÀÄvÀÄÛ
AiÀÄĪÀgÁd CvÀÄå£ÀßvÀ C¢üPÁjUÀ¼ÁVzÀÝgÀÄ.
V£Áðgï.
 ¸ÁªÀiÁædåªÀ£ÀÄß ¥ÁæAvÀåUÀ¼ÁV «AUÀr¸À¯ÁVvÀÄÛ.
3. C±ÉÆÃPÀ£À£ÀÄß M§â ªÀĺÁ±ÀAiÀÄ£ÉAzÀÄ EwºÁ¸ÀPÁgÀgÀÄ ¥ÁæAvÀåUÀ¼À£ÀÄß AiÀÄĪÀgÁd CxÀªÁ gÁd ¥ÀjªÁgÀPÉÌ
§tÂÚ¹zÁÝgÉ. PÁgÀtªÀ£ÀÄß «±ÉÃè ¶¹. ¸ÀA§A¢ü¹zÀªg À ÀÄ D¼ÀÄwÛzÀÝgÀÄ.
F PɼÀV£À PÉ®ªÀÅ PÁgÀtUÀ½AzÀ C±ÉÆÃPÀ£À£ÀÄß  vÀPÀ벯É, GeÉÓöʤ, zË°, ¸ÀĪÀtðVj ªÀÄvÀÄÛ
EwºÁ¸ÀPÁgÀgÄÀ ªÀĺÁ±ÀAiÀÄ JAzÀÄ ºÉýzÁÝgÉ. V£ÁðgïUÀ¼ÄÀ ¥ÁæAwÃAiÀÄ DqÀ½vÀ PÉÃAzÀæUÀ¼ÁVzÀݪÀÅ.
 PÀgÀÄuÉAiÀÄAvÀºÀ ªÀiÁ£À«ÃAiÀÄ ªÀiË®åUÀ¼À gÀPÀëPÀ-  gÀdÄPÀ (£Áå¬ÄPÀ C¢üPÁj), AiÀÄÄPÀÛ (ªÀiÁ»wUÀ¼£À ÀÄß
C±ÉÆÃPÀ£ÀÄ PÀ½AUÀ gÁdåªÀ£ÀÄß DPÀæ«Ä¹PÉƼÀî®Ä ¸Á.±À.¥ÀÇ. zÁR°¸ÀĪÀ C¢üPÁj) ªÉÆzÀ¯ÁzÀ C¢üPÁjUÀ½zÀÝgÀÄ.
261gÀ°è AiÀÄÄzÀÞ ¸ÁjzÀ£ÀÄ. PÀ½AUÀª£
À ÀÄß C±ÉÆÃPÀ  gÁdzsÁ¤ ¥Ál°Ã¥ÀÅvÀæzÀ DqÀ½vÀªÀ£ÀÄß 30
UÉzÝÀ £ÁzÀgÆ
À , AiÀÄÄzÀÞzÀ ¸ÁªÀÅ £ÉÆêÀÅ CªÀ£À ªÀÄ£ÀPÀ®QvÀÄ. C¢üPÁjUÀ¼£
À ÀÄß M¼ÀUÆ
É AqÀ DgÀÄ ¸À«ÄwUÀ¼ÀÄ
¤ªÀð»¸ÀÄwÛzÀݪÀÅ.

«ÃgÉÃ±ï ¦ CgÀPÃÉ j, ¸ÀºÀ ²PÀPë ÀgÀÄ, ¸ÀPÁðj (ªÀiÁf ¥ÀÄgÀ¸À¨sÉ) ¥ËæqsÀ±Á¯É, zÁªÀtUÉgÉ GvÀÛgÀ. 9986261446 Page 4
8£Éà vÀgÀUÀw ¸ÀªÀiÁd «eÁÕ£À ¥Àæ±ÉÆßÃvÀÛgÀ ªÀiÁ°PÉ 2£Éà ¸ÉªÀiï
8

5. PÀıÁtgÀÄ AiÀiÁªÀ ¸ÀAvÀwUÉ ¸ÉÃjzÀªÀgÀÄ?  FvÀ£ÀÆ C±ÉÆÃPÀ£À jÃwAiÀÄ°èAiÉÄà ¨ËzÀÞzsÀªÄÀ ð


PÀıÁtgÀÄ AiÀÄÆa ¸ÀAvÀwUÉ ¸ÉÃjzÀªg À ÀÄ. EªÀgÀÄ ¥ÀæZÁgÀPÁÌV ªÀÄzsÀåKµÀå ºÁUÀÆ aãÁUÀ½UÉ
ªÀÄzsÀå KµÁå¢AzÀ ¨sÁgÀvÀPÉÌ ªÀ®¸É §AzÀ C¯ÉªiÀ Áj ¤AiÉÆÃUÀU¼ À À£ÀÄß PÀ¼ÄÀ »¹zÀÝ£ÀÄ.
d£ÁAUÀzÀ ªÀÄÆ® ºÉÆA¢zÀªg À ÁVzÀÝgÀÄ.
 EªÀ£À PÁ®zÀ°è PÀ¯É ªÀÄvÀÄÛ ªÁ¸ÀÄÛ²®àªÀÅ ¸ÀºÀ
¥ÉÇæÃvÁìºÀª£
À ÀÄß ¥Àq¬
É ÄvÀÄ.
6. PÀ¤µÀÌ£À ¸ÁªÀiÁædåzÀ «¸Àg Û ÀuÉ J°èAiÀĪÀgÉUÉ ºÀgÀrvÀÄÛ?
¨sÁgÀvÀz° À è PÀ¤µÀÌ£À D½éPÉAiÀÄ ªÁå¦ÛAiÀÄÄ zÀQëtzÀ
¸ÁAa ºÁUÀÆ ¥ÀƪÀðzÀ §£ÁgÀ¹ì£Àªg À ÉUÉ ºÀgÀrvÀÄÛ. ªÀÄzsÀå
CzsÁåAiÀÄ - 8
KµÁåªÀ£ÀÄß M¼ÀUÉÆAqÀ EªÀ£À D½éPÉAiÀÄÄ «±Á®ªÁzÀ UÀÄ¥ÀÛgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀzsÀð£ÀgÀÄ.
¸ÁªÀiÁædåªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢vÀÄÛ. I. ©lÖ ¸ÀܼÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀÆPÀÛ ¥ÀzÀUÀ½AzÀ ¨sÀwð ªÀiÁrj.
1. UÀÄ¥ÀÛgÀÄ vÀªÀÄä £É¯ÉAiÀÄ£ÀÄß _________ ¥ÀæzÃÉ ±À¢AzÀ
7. ªÀiËAiÀÄð ¸ÁªÀiÁædåzÀ PÀ¯É ªÀÄvÀÄÛ ªÁ¸ÀÄÛ²®àzÀ §UÉÎ §gɬÄj. PÀAqÀÄPÉÆAqÀgÄÀ .
 ¥Ál°Ã¥ÀÅvÀæz° À è ªÀiËAiÀÄðgÀ ªÉʨsÀª¥ À ÀÇtð 2. ªÉÆzÀ®£ÉAiÀÄ ZÀAzÀæUÀÄ¥ÀÛ£ÀÄ __________ JAzÀÄ
CgÀªÄÀ £ÉAiÀÄ£ÀÄß PÀÄjvÀÄ zÁR¯É EzÉ. PÀgɹPÉÆAqÀ£ÀÄ.
3. PÁ½zÁ¸À£À ±ÉæõÀ× £ÁlPÀUÀ¼À°è _________ MAzÀÄ.
 CgÀªÄÀ £É ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀÄvÀÄÛªÀgz É À ªÀÄgÀzÀ PÉÆÃmÉAiÀÄ PÉ®ªÀÅ
4. «±ÁRzÀvÀÛ£À PÀÈw ___________
CªÀ±ÃÉ µÀU¼À ÀÄ GvÀÍ£À£ÀzÀ ªÉÃ¼É zÉÆgÉwzÉ.
5. ±ÀÆzÀæPÀ£ÀÄ §gÉzÀ PÀÈw ___________
 C±ÉÆÃPÀ£À PÁ®zÀ°è C£ÉÃPÀ ¸ÀÆÛ¥ÀU¼ À ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀÛA¨sÀUÀ¼ÄÀ 6. ªÀzð sÀ £À ªÀA±ÀzÀ ¸ÁÜ¥ÀPÀ __________
¤ªÀiÁðtUÉÆArªÉ. CªÀÅUÀ¼À°è EAzÀÄ zÉÆgÉwgÀĪÀ 7. ¥ÀÄ®PÉòAiÀÄÄ ºÀµÀð£À£ÀÄß ¸ÉÆð¹zÀ£ÀÄ JAzÀÄ ______
CvÀåAvÀ zÉÆqÀØ ¸ÀÆÛ¥À ¸ÁAa ¸ÀÆÛ¥À. £À ¥Àæ±À¹ÛAiÀÄ°è G¯ÉèÃRªÁVzÉ.
 30PÀÆÌ ºÉZÀÄÑ ¸ÀÛA¨sU À À¼ÀÄ zÉÆgÉwzÀÄÝ, ¸ÀÛA¨sz À À ªÉÄÃ¯É 8. _______ gÀ zÁ½UÉ M¼ÀUÁV UÀÄ¥ÀÛ ¸ÁªÀiÁædå £À²¹vÀÄ.
¹AºÀ CxÀªÁ UÀƽAiÀÄ ²®àUÀ¼£ À ÀÄß PÀqÉAiÀįÁVzÉ. 9. _________ £ÀÄ «PÀæªiÀ Á¢vÀå£ÉA§ ©gÀÄzÀÄ ¥Àqz É À£ÀÄ.
 £ÀªÄÀ ä gÁµÀÖç ¯ÁAbÀ£À £Á®ÄÌ vÀ¯ÉAiÀÄ ¹AºÀªÀ£ÀÄß GvÀÛgÀUÀ¼ÀÄ:- 1) ¥ÀæAiÀiÁUÀ 2) ªÀĺÁgÁeÁ¢ügÁd 3)
¸ÁgÀ£ÁxÀzÀ C±ÉÆÃPÀ ¸ÀÛA¨s¢ À AzÀ ¥ÀqA É iÀįÁVzÉ. ªÉÄÃWÀzÀÆvÀ 4) ªÀÄÄzÁægÁPÀë¸À 5) ªÀÄÄæZÀÒPÀnPÀ 6) ¥ÀĵÀå¨sÀÆw
7) gÀ«QÃwð 8) ºÀÆtgÀ 9) 2£Éà ZÀAzÀæUÀÄ¥ÀÛ
 EªÀ®èzÉ, C±ÉÆÃPÀ£ÀÄ §gÁ§gï ¨ÉlÖz° À è ªÀÄÆgÀÄ
²¯ÁZÉÒâvÀ UÀÄºÉ (Rock Cut Caves)UÀ¼£ À ÀÄß ºÁUÀÆ
II. PɼÀPÀAqÀ ¥Àæ±ÉßUÀ½UÉ ¸ÀAQë¥ÀÛªÁV GvÀÛj¹.
CªÀ£À ªÀÄUÀ zÀ±ÀgÀxÀ£ÀÄ £ÁUÁdÄ𤠨ÉlÖz° À è ªÀÄÆgÀÄ
1. JgÀqÀ£Éà ZÀAzÀæUÀÄ¥ÀÛ£À §UÉÎ «ªÀj¹.
²¯ÁZÉâvÀ UÀĺÉU¼ À À£ÀÄß ¤«Äð¹zÁÝ£É.
 UÀÄ¥ÀÛ ¸ÁªÀiÁædåzÀ°èAiÉÄà JgÀqÀ£Éà ZÀAzÀæUÀÄ¥ÀÛ£ÀÄ CvÀåAvÀ
 C±ÉÆÃPÀ£À£ÀÄß ‘±Á¸À£ÀU¼ À À ¦vÁªÀĺÀ’ JAzÀÄ
¥Àæ¹zÀÞ CgÀ¸À£ÁVzÁÝ£É.
PÀgÉAiÀįÁUÀÄvÀÛzÉ.
 ¸ÀªÄÀ ÄzÀæUÀÄ¥ÀÛ£À ¸ÁªÀiÁædåªÀ£ÀÄß JgÀqÀ£Éà ZÀAzÀæUÀÄ¥ÀÛ£ÀÄ
8. PÀıÁt gÁd PÀ¤µÀÌ£À §UÉÎ MAzÀÄ n¥Ààt §gɬÄj. ªÀÄvÀÛµÀÄÖ «¸ÀÛj¹ ¹ÜgÀvÉAiÀÄ£ÀÄß vÀAzÀ£ÀÄ.
 PÀ¤µÀÌ£À D½éPÉAiÀÄrAiÀÄ°è PÀıÁtgÀ ªÀÄ£ÉvÀ£ÀªÅÀ  EªÀ£ÀÄ ±ÀPÀgÀ£ÀÄß ¸ÉÆð¹ ¥À²ªÑ ÀÄ ¨sÁgÀvÀª£
À ÀÄß UÀÄ¥ÀÛgÀ
ªÁå¥ÀPÀªÁV ¨É¼É¬ÄvÀÄ. ¸ÁªÀiÁædåPÉÌ ¸ÉÃj¹PÉÆAqÀ£ÀÄ.
 EªÀ£ÀÄ ¸Á.±À. 78gÀ°è gÁeÁ½éPA É iÀÄ£ÀÄß ¥ÁægÀA©ü¹ ºÉƸÀ  ¨sÁgÀvÀzÀ C£ÉÃPÀ gÁd ªÀÄ£ÉvÀ£ÀUÀ¼Æ É A¢UÉ FvÀ£ÀÄ
AiÀÄÄUÀ ‘±ÀPÀ’AiÀÄÄUÀPÌÉ £ÁA¢ºÁrzÀ£ÀÄ. ªÀÄzÀÄªÉ ªÀÄÆ®PÀ ¸ÀA§AzsÀªÀ£ÀÄß ¨É¼É¹ ¥Àæ¨Ás «AiÀiÁV
«PÀæªiÀ Á¢vÀå£ÉA§ ©gÀÄzÀ£ÀÄß ¥Àqz
É À£ÀÄ.
 ªÀÄzsÀå KµÁåªÀ£ÀÄß M¼ÀUÆ É AqÀ EªÀ£À D½éPÉAiÀÄÄ
«±Á®ªÁzÀ ¸ÁªÀiÁædåªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢vÀÄÛ.  EªÀ£À PÁ®zÀ°è AiÀÄÄzÀÞUÀ½VAvÀ ¸Á»vÀå ºÁUÀÆ PÀ¯ÉUÉ
¤ÃrzÀ ¥ÉÇõÀuÉAiÀÄÄ ¸ÀägÀtÂÃAiÀĪÁVzÉ.
 ¥ÀÅgÀĵÀ¥ÀÅgÀªÀÅ PÀ¤µÀÌ£À gÁdzsÁ¤. EªÀ£À PÁ®zÀ
ªÀÄvÉÆÛAzÀÄ ªÀÄÄRå£ÀUg
À À ªÀÄxÀÄgÁ.  ¸ÀÄ¥Àæ¹zÀÞ ¸ÀA¸ÀÌøvÀ PÀ« ºÁUÀÆ £ÁlPÀPÁgÀ PÁ½zÁ¸À£ÀÄ
EªÀgÀ PÁ®PÉÌ ¸ÉÃjzÀªÀ£ÀÄ.
 PÀ¤µÀÌ£ÀÄ ¨ËzÀÞzsÀªÄÀ ðPÉÌ ¤ÃrzÀ D±ÀæAiÀÄ¢AzÁV CzÀÄ
ªÀÄvÀÛµÀÄÖ ¸ÀªÀÄÈ¢Þ¬ÄAzÀ ¨É¼A
É iÀÄ®Ä ¸ÁzsÀåªÁ¬ÄvÀÄ.
2. UÀÄ¥ÀÛgÀ ¸ÁªÀiÁædåzÀ ¥ÀvÀ£ÀPÉÌ PÁgÀtUÀ¼ÉãÀÄ?
 C±ÀéWÉÆõÀ, ªÀ¸ÄÀ «ÄvÀæ, ¸ÀAUÀgÀPÀë ªÀÄÄAvÁzÀ ¨ËzÀÞ
 ºÀÆtgÀ zÁ½UÉ ¤gÀAvÀgÀªÁV M¼ÀUÁV UÀÄ¥ÀÛgÀ
«zÁéA¸Àg£À ÀÄß EªÀ£À PÁ®zÀ°è PÁtÄvÉÛêÉ.
¸ÁªÀiÁædåªÀÅ ¥Àv£
À À PÀArvÀÄ.
 £Á®Ì£ÉAiÀÄ ¨ËzÀÞ ¸ÀªiÀ ÁªÉñÀªÀ£ÀÄß PÁ²äÃgÀzÀ°è PÀ¤µÀÌ£À
 UÀÄ¥ÀÛgÀÄ §ÈºÀvï ¸ÀĸÀfÓvÀ ¸ÉãÉAiÀÄ£ÉßãÀÆ ºÉÆA¢gÀ°®è.
£ÉÃvÀÈvÀézÀ°èAiÉÄà £Àqɸ¯
À Á¬ÄvÀÄ.

«ÃgÉÃ±ï ¦ CgÀPÃÉ j, ¸ÀºÀ ²PÀPë ÀgÀÄ, ¸ÀPÁðj (ªÀiÁf ¥ÀÄgÀ¸À¨sÉ) ¥ËæqsÀ±Á¯É, zÁªÀtUÉgÉ GvÀÛgÀ. 9986261446 Page 5
8£Éà vÀgÀUÀw ¸ÀªÀiÁd «eÁÕ£À ¥Àæ±ÉÆßÃvÀÛgÀ ªÀiÁ°PÉ 2£Éà ¸ÉªÀiï
8

 ¸ÁªÀÄAvÀgÀÄ ¸ÉÊ£ÀåzÀ CªÀ±ÀåPÀvA


É iÀÄ£ÀÄß AiÀÄÄzÀÞUÀ¼À  ªÉÄÃWÀzÆÀ vÀ, gÀWÀĪÀA±À, PÀĪÀiÁgÀ¸A
À ¨sÀªÀ ºÁUÀÆ
¸ÀªÄÀ AiÀÄzÀ°è ¤ÃUÀÄwÛzÀÝgÀÄ. IÄvÀĸÀAºÁgÀ CªÀ£À PÁªÀåUÀ¼ÀÄ. C©üeÁÕ£À ±ÁPÀÄAvÀ®ªÀÅ
 ¸ÁªÀÄAvÀgÀÄ EªÀgÀ PÁ®zÀ°è §ºÀ¼µ À ÀÄÖ C¢üPÁgÀªÀ£ÀÄß CªÀ£À ±ÉæõÀ× £ÁlPÀUÀ¼°
À è MAzÀÄ.
¥Àqz
É ÀÄ zÀÄgÀÄ¥ÀAiÉÆÃUÀ¥r
À ¹PÉÆAqÀgÀÄ.  ±ÀÆzÀæPÀ£À ªÀÄÈZÀÒPÀnPÀ ºÁUÀÆ «±ÁRzÀvÀÛ£À ªÀÄÄzÀægÁPÀë¸À
 ¥ÀÄgÉÆ»vÀgÀÄ zÁ£ÀzÀwÛ ¥Àqz
É ÀÄ DyðPÀ «£Á¬Äw F PÁ®zÀ EvÀgÀ PÀÈwUÀ¼ÀÄ.
¥ÀqzÉ ÀgÄÀ .  ¨sQÀ ÛAiÀÄ£ÀÄß Dzsj
À ¹zÀ ««zsÀ zsÀªÄÀ ðUÀæAxÀUÀ¼ÁzÀ
 PÀæªÉÄÃtªÁV D ¥ÀæzÃÉ ±ÀzÀ ¤ªÁ¹UÀ¼ÀÄ, PÀȶPÀgÄÀ , zsÀªÄÀ ð±Á¸ÀÛçUÀ¼ÄÀ ºÁUÀÆ ¥ÀÅgÁtUÀ¼ÄÀ ¸ÀȶÖAiÀiÁzÀªÅÀ .
PÀıÀ®PÀ«ÄðUÀ¼ÄÀ , ¨sÆ
À ªÀiÁ°ÃPÀgÀ PÀlÄÖ¥ÁrUÉ  ªÀgÁºÀ«Ä»gÀ, ¨sÁ¸ÀÌgÀ, DAiÀÄð¨sl À , ZÀgÀPÀ ºÁUÀÆ
C¢üãÀgÁzÀgÄÀ . »ÃUÉ ¸ÀªÀiÁdªÀÅ ¸ÀAQÃtð ºÁ¢AiÀÄvÀÛ ±ÀıÀÄævÀ F PÁ®zÀ ±ÉæõÀ «eÁÕ¤UÀ¼ÄÀ . ªÀgÁºÀ«Ä»gÀ,
¸ÁVvÀÄÛ. ¨sÁ¸ÀÌgÀ ªÀÄvÀÄÛ DAiÀÄð¨sÀl eÉÆåÃwµÀå±Á¸ÀÛç, RUÉÆüÀ
ºÁUÀÆ UÀtÂvÀ CzsåÀ AiÀÄ£ÀPÉÌ ªÀĺÀvÀézÀ PÉÆqÀÄUÉAiÀÄ£ÀÄß
3. UÀÄ¥ÀÛgÀ PÁ®zÀ ±ÉæõÀ× «eÁÕ¤UÀ¼À£ÀÄß ºÉ¸Àj¹. ¤ÃrzÀªÀgÄÀ .
ªÀgÁºÀ«Ä»gÀ, ¨sÁ¸ÀÌg,À DAiÀÄð¨sl À , ZÀgÀPÀ ºÁUÀÆ  ZÀgÀPÀ ºÁUÀÆ ±ÀıÀÄævÀgÀÄ ªÉÊzÀåQÃAiÀÄ CzsåÀ AiÀÄ£Àª£À ÀÄ
±ÀıÀÄævÀ EªÀgÄÀ UÀÄ¥ÀÛgÀ PÁ®zÀ ±ÉæõÀ× «eÁÕ¤UÀ¼ÄÀ . ªÀiÁrzÀgÄÀ . ZÀgÀPÀ£ÀÄ ZÀgPÀ À ¸ÀA»vÉAiÀÄ£ÀÄß gÀa¹zÀ£ÀÄ.
±ÀıÀÄævÀ£ÀÄ ±À¸ÛÀçaQvÉìAiÀÄ£ÀÄß PÀÄjvÁzÀ ±ÀıÀÄævÀ
4. ªÀzsÀð£ÀgÀ DqÀ½vÀªÀÅ AiÀiÁªÀ jÃw £ÀqÉAiÀÄÄwÛvÀÄÛ? ¸ÀA»vÉAiÀÄ£ÀÄß gÀa¹zÀ£ÀÄ.
 gÁd£À D½éPA É iÀÄ°è ªÀÄAwæªÀÄAqÀ®ªÀÅ ¸ÀºÀPj À ¸ÀÄwÛvÀÄ.
ªÀĺÁ¸ÀA¢ü«UÀæºÀ (C£ÀĸÀAzsÁ£ÀUÀ¼£ À ÀÄß ªÀiÁqÀĪÀª)À , CzsÁåAiÀÄ - 9
ªÀĺÁ§¯Á¢üPÀÈvÀ (ªÀĺÁ¸ÉãÁ¥Àw), ¨sÆ É ÃUÀ¥Àw
(PÀAzÁAiÀÄ C¢üPÁj), zÀÆvÀ ªÀÄÄAvÁzÀªj À AzÀ C¢üPÁgÀ
zÀQët ¨sÁgÀvÀ
ªÀUðÀ ªÀÅ PÀÆrvÀÄÛ. (¸Á.±À.¥ÀÇ. 3£Éà ±ÀvÀªÀiÁ£À¢AzÀ ¸Á.±À. 13£Éà ±ÀvÀªÀiÁ£ÀzÀªÀgÉUÉ)
I. PɼÀPÀAqÀ ªÁPÀåUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀÇtðUÉƽ¹.
 gÁdåªÀÅ ¥ÁæAvÀåUÀ¼ÁV «AUÀr¸À®ànÖvÀÄÛ.
1. ¹ÃªÀÄÄR£ÀÄ ____________ £ÀÄß gÁdzsÁ¤AiÀÄ£ÁßV
 ¨sÆ À PÀAzÁAiÀĪÉà gÁdåzÀ ªÀÄÄRå DzÁAiÀĪÁVvÀÄÛ. ªÀiÁrPÉÆArzÀÝ£ÀÄ.
 ¸ÁªÀÄAvÀ gÁdgÀÄUÀ¼ÀÄ EªÀ¤UÉ PÀ¥ÀàªÀ£ÀÄß PÉÆqÀÄwÛzÀÝgÀÄ. 2. ºÁ®£ÀÄ §gÉzÀ UÀæAxÀ ______________
 gÁd£ÀÄ EªÀjUÉ ¨sÆ À «ÄAiÀÄ£ÀÄß PÉÆqÀÄUÉAiÀiÁV PÉÆlÄÖ 3. PÀ£ÀßqÀzÀ°è zÉÆgÉvÀ ªÉÆzÀ® ±Á¸À£À ________
¥ÀæwAiÀiÁV ¸ÉÊ£ÀåzÀ ¸ÀºÁAiÀĪÀ£ÀÄß ¥ÀqA
É iÀÄÄwÛzÀÝ£ÀÄ. 4. PÀzÀA§gÀ gÁdzsÁ¤ §£ÀªÁ¹AiÀÄÄ FV£À _________
 CgÀ¸À£ÀÄ zÀħð®UÉÆAqÁUÀ ¸ÁªÀÄAvÀgÄÀ ¸ÀévÀAvÀægÁzÀgÄÀ . f¯ÉèAiÀÄ°èzÉ.
5. UÀAUÀgÀ ¥ÀæªÀÄÄR gÁd ______________
5. UÀÄ¥ÀÛgÀ EwºÁ¸À w½AiÀÄ®Ä £ÀªÀÄUÉ zÉÆgÀPÀĪÀ DPÀgÀUÀ¼ÀÄ 6. ZÁªÀÅAqÀgÁAiÀÄ£ÀÄ gÀa¹zÀ UÀæAxÀ ___________
AiÀiÁªÀŪÀÅ? 7. ________ ¤gÀAvÀgÀ zÁ½¬ÄAzÁV ±ÁvÀªÁºÀ£À
UÀÄ¥ÀÛgÀ EwºÁ¸À w½zÀÄPÉƼÀî®Ä ¸ÀºÁAiÀÄPÀªÁUÀĪÀ DPÀgÀU¼ À ÀÄ- ¸ÁªÀiÁædåªÀÅ ¥Àv£ À ÀUÆ
É ArvÀÄ.
1. C®ºÁ¨Ázï ¸ÀÛA¨sÀ ±Á¸À£À 8. PÀz À A §gÀ £Ár£À °è _______ªÀÄvÀÄÛ ______¨ËzsÀÞzsÀªÀÄðzÀ
2. ªÉĺÀÄgÀÆ°AiÀÄ ¸ÀÛA¨sÀ ±Á¸À£À JgÀqÀÄ PÉÃAzÀæU¼ À ÁVzÀݪÀÅ.
3. «±ÁRzÀvÀÛ£À ªÀÄÄzÁægÁPÀë¸À ªÀÄvÀÄÛ zÉë ZÀAzÀæUÀÄ¥ÀÛ 9. ±ÀæªÀt¨É¼ÀUÆ É ¼ÀzÀ UÉƪÀÄämÉñÀégÀ ªÀÄÆwðUÉ EA¢UÀÆ
4. gÁd±ÉÃRgÀ£À PÁªÀå«ÄêÀiÁA¸É ______ ªÀ µ À ð PÉÆ̪ÉÄä ªÀĺÁªÀĸÀÛPÁ©üµÉÃPÀ £ÀqA
É iÀÄÄvÀÛzÉ.
5. PÁ½zÁ¸À£À PÀÈwUÀ¼ÄÀ
6. «fÓPA
É iÀÄ P˪ÀÄÄ¢ªÀĺÉÆÃvÀìªÀ GvÀÛgÀUÀ¼ÀÄ:- 1) ²æà PÁPÀÄ®ªÀiï 2) UÀvÀ±À¥¸ ÀÛ Àw 3) ºÀ°är 4)
7. ¥sÁ»AiÀiÁ£À ªÀÄvÀÄÛ EwìAUïgÀ §gÀªt
À ÂUÉU¼
À À. GvÀÛgÀ PÀ£ÀßqÀ 5) zsÀÄ«ð¤vÀ 6) ZÁªÀÅAqÀ ¥ÀÄgÁt 7)
±ÀPÀµÀvÀæ¥ÀgÀªÀÅ 8) CdAvÀ ªÀÄvÀÄÛ §£ÀªÁ¹ 9) 12
6. “UÀÄ¥ÀÛgÀ PÁ®ªÀÅ ¸Á»vÀåzÀ ¸ÀĪÀtðAiÀÄÄUÀ” ¥Àæw¥Á¢¹.
GvÀÛj¹.II. ¸ÀAPÉëÃ¥ÀªÁV
 ¸ÀªÄÀ ÄzÀæUÀÄ¥ÀÛ£ÀÄ ¸ÀévÀB PÀ«AiÀiÁVzÀÝ£ÀÄ.
1 ±ÁvÀªÁºÀ£ÀgÀ PÉÆ£ÉAiÀÄ CgÀ¸À£ÁgÀÄ? F ¸ÀAvÀwAiÀÄÄ ºÉÃUÉ
 JgÀqÀ£Éà ZÀAzÀæUÀÄ¥ÀÛ£ÀÄ ¸Á»vÀåPÉÌ ¥ÉÆæÃvÁìºÀ ¤Ãr QëÃt¹vÀÄ?
¸ÀÄ¥Àæ¹zÀÞ ¸ÀA¸ÀÌøvÀ PÀ« ºÁUÀÆ £ÁlPÀPÁgÀ PÁ½zÁ¸À£À AiÀÄdÕ²æà ±ÁvÀPÀtÂðAiÀÄÄ ±ÁvÀªÁºÀ£ÀgÀ ªÀA±ÀzÀ
D±ÀæAiÀÄzÁvÀ£ÁVzÀÝ£ÀÄ. PÉÆ£ÉAiÀÄgÀ¸.À
CªÀ£À PÁ®zÀ°è ±ÀPÀµÀvÀ¥
æ Àgª
À ÀÅ ¤gÀAvÀgÀ
zÁ½¬ÄAzÁV ¸ÁªÀiÁædåªÀÅ ¥Àv£ À ÀUÆ
É ArvÀÄ.

«ÃgÉÃ±ï ¦ CgÀPÃÉ j, ¸ÀºÀ ²PÀPë ÀgÀÄ, ¸ÀPÁðj (ªÀiÁf ¥ÀÄgÀ¸À¨sÉ) ¥ËæqsÀ±Á¯É, zÁªÀtUÉgÉ GvÀÛgÀ. 9986261446 Page 6
8£Éà vÀgÀUÀw ¸ÀªÀiÁd «eÁÕ£À ¥Àæ±ÉÆßÃvÀÛgÀ ªÀiÁ°PÉ 2£Éà ¸ÉªÀiï
8

 gÁd¤UÉ ¸ÀºÁAiÀÄPÀªÁV ªÀÄAvÁæ¯ÉÆÃZÀ£É ¸À¨sɬÄvÀÄÛ.


2 ±ÁvÀªÁºÀ£À PÀ¯ÉAiÀÄ §UÉÎ §gɬÄj. ªÀÄAwæUÀ¼ÀÄ ««zsÀ DqÀ½vÀ ±ÁSÉUÀ¼À ªÉÄðéZÁgÀuÉ
 ±ÁvÀªÁºÀ£ÀgÀ PÁ®zÀ°è CdAvÀ ªÀÄvÀÄÛ CªÀÄgÁªÀwAiÀÄ £Àq¸É ÀÄwÛzÀÝgÀÄ.
avÀæP¯
À ÉUÀ¼ÀÄ gÀZ£
À ÉUÆ
É AqÀªÀÅ.  UÁæªÀiÁqÀ½vÀªÀÅ ¸ÀĪÀåªÀ¹ÜvÀªÁVvÀÄÛ.
 zÉêÁ®AiÀÄ, «ºÁgÀ ªÀÄvÀÄÛ ZÉÊvÁå®AiÀÄUÀ¼£
À ÀÄß  UÁæªÀĸÀ¨sÉAiÀÄÄ ¨sÆ À PÀAzÁAiÀÄ, vÉjUÉ, £ÁåAiÀÄ, £ÉʪÀÄð®å,
PÀlÖ¯Á¬ÄvÀÄ. gÀPÀëuÉU¼
À À£ÀÄß UÀªÄÀ ¤¸ÀÄwÛ¢ÝvÀÄ.
 PÁ¯ÉðAiÀÄ°è ZÉÊvÁå®AiÀĪÀ£ÀÄß §£ÀªÁ¹AiÀÄ ²æêÀÄAvÀ  ªÀåªÀ¸ÁAiÀĪÀÅ ªÀÄÄRå PÀ¸ÀĨÁV¢ÝvÀÄ. £ÉÃAiÉÄÎ, PÀªÀiÁäjPÉ
ªÀvÀðPÀ ¨sÀÆvÀ¥Á®£ÀÄ ¤«Äð¹zÀ£ÀÄ. ªÀÄÄAvÁzÀ PÀ¸ÄÀ §ÄUÀ½zÀݪÀÅ.
 ±ÁvÀªÁºÀ£ÀgÀ ¨sÁgÀvÀzÀ ¸ÀA¸ÀÌøwUÉ vÀªÀÄäzÉà DzÀ  EvÀgÀ gÁµÀÖçUÀ¼ÉÆqÀ£É ªÁå¥ÁgÀ
PÉÆqÀÄUÉU¼
À À£ÀÄß ¤Ãr ²æêÀÄAvÀUÉƽ¹zÁÝgÉ. ¸ÀA§AzsÀª¤
À ßlÄÖPÆ
É ArzÀÝgÀÄ.

3 UÀAUÀgÀ ¸ÀªÀiÁdªÀÅ AiÀiÁªÀ ªÀiË®åUÀ½AzÀ ¥Àæ¨sÁ«vÀªÁV¢ÝvÀÄ? 7. ²PÀëtPÉÌ UÀAUÀgÀ PÉÆqÀÄUÉAiÀÄ£ÀÄß w½¹.


 UÀAUÀgÀ ¸ÀªiÀ ÁdzÀ°è ¸ÀvåÀ ²Ã®vÉ, ¸Áé«Ä¤µÉ×, ±ËAiÀÄð ZÉÊvÁå®AiÀÄ, zÉêÁ®AiÀÄ, ªÀÄoÀ ºÁUÀÆ CUÀæºÁgÀUÀ¼ÄÀ
ªÀÄvÀÄÛ vÁ¼Éä JA§ ¸ÁªÀiÁfPÀ ªÀiË®åUÀ¼ÄÀ ²PÀët ¤ÃqÀĪÀ PÉÃAzÀæU¼ À ÁVzÀݪÀÅ. G£ÀßvÀ «zÁå¨sÁå¸ÀPÉÌ
¥Àæ¨Ás «AiÀiÁVzÀݪÀÅ. §æºÀä¥ÀÅj ªÀÄvÀÄÛ WÀnPÀ ¸ÁÜ£ÀU½
À zÀݪÀÅ. vÀ®PÁqÀÄ,
 UÀAUÀgÀ PÁ®zÀ ¸ÀªÀiÁd ºÀ®ªÀÅ ¥ÀAUÀqÀ ±ÀæªÀt¨É¼ÀUÆÉ ¼À, §APÁ¥ÀÅgÀ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÉgÆ
À gÀÄUÀ¼À£ÀÄß
eÁwUÀ¼ÁV«¨sÀfvÀªÁVzÀÝgÀÆ ¥Àg¸
À ÀàgÁªÀ®A©UÀ¼ÁVzÀÝgÀÄ. eÁÕ£Ádð£ÉAiÀÄ PÉÃAzÀæU¼ À ÉAzÀÄ ºÉ¸j À ¸À¯ÁVzÉ.
 ¦vÀÈ ¥ÀæzsÁ£À C«¨sÀPÛÀ PÀÄlÄA§ ¥ÀzÀÞw ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁVvÀÄÛ.
8. ±ÁvÀªÁºÀ£ÀgÀ PÁ®zÀ ¥ÀæªÀÄÄR ªÁå¥ÁgÀ PÉÃAzÀæUÀ¼ÀÄ
AiÀiÁªÀŪÀÅ?
4 UÀAUÀgÀ PÁ®zÀ £Á®ÄÌ UÀæAxÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉ¸Àj¹.
£Á¹Pï, PÀ¯Áåt, ¨ÉÆæÃZï ªÀÄvÀÄÛ ¨sÀl̼ÀUÀ¼ÀÄ
¸Á»vÁå©üªÀiÁ¤UÀ¼ÁzÀ UÀAUÀgÁdgÀÄ ¸ÀA¸ÀÌøvÀ, ¥ÁæPÈÀ vÀ
±ÁvÀªÁºÀ£ÀgÀ PÁ®zÀ ¥ÀæªÄÀ ÄR ªÁå¥ÁgÀ PÉÃAzÀæUÀ¼ÁVzÀݪÀÅ.
ªÀÄvÀÄÛ PÀ£ÀßqÀ ¨sÁµÉUÀ½UÉ ¥ÉÇæÃvÁìºÀ ¤ÃrzÀÝjAzÀ UÀæAxÀ
gÀZÀ£ÉU¼À ÁzÀĪÀÅ.
1. EªÀÄär ªÀiÁzsÀª£ À À ‘zÀvÀÛPÀ ¸ÀÆvÀæ’PÉÌ n¥ÀàtÂ, CzsÁåAiÀÄ - 10
2. zÀÄ«ð¤ÃvÀ£ÀÄ ‘±À¨ÁݪÀvÁgÀ’,
3. UÀÄuÁqsÀå£À ‘ªÀqØÀPvÀ É’AiÀÄ£ÀÄß,
¨ÁzÁ«ÄAiÀÄ ZÁ¼ÀÄPÀågÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
4. ²æà ¥ÀÅgÀĵÀ£ÀÄ ‘UÀd±Á¸ÀÛç’ªÀ£ÀÄß, PÀAaAiÀÄ ¥À®èªÀgÀÄ
5. JgÀqÀ£Éà ²ªÀªÀiÁzsÀª£ À ÀÄ ‘UÀeÁµÀÖPÀ’, I. ©lÖ ¸ÀܼÀUÀ¼À°è ¨sÀwð ªÀiÁr.
6. ºÉêÀĸÉãÀ£ÀÄ ‘gÁWÀªÀ ¥ÁAqÀ«ÃAiÀÄ’ªÀ£ÀÄß, 1. ¥ÀÅ°PÉòAiÀÄÄ ¸ÉÆð¹zÀ ¥À®èªÀgÀ zÉÆgÉ ________
7. ªÁ¢Ã§¹AºÀ£ÀÄ ‘UÀzåÀ aAvÁªÀÄtÂ’ ªÀÄvÀÄÛ ‘µÁvÀæ 2. PÀ£ÁðlPÀ JA§ ºÉ¸g À À£ÀÄß PÉÆlÖ gÁdªÀA±Àzª
À ÀgÄÀ _____
ZÀÆqÁªÀÄtÂ’AiÀÄ£ÀÄß, 3. ‘ºÀgÀ ¥ÁªÀðwÃAiÀÄ’ ¸ÀA¸ÀÌøvÀ £ÁlPÀzÀ PÀvÀðÈ ________
8. £ÉëÄZÀAzÀæ£ÀÄ ‘zÀæªåÀ ¸ÁgÀ ¸ÀAUÀæºÀ’ªÀ£ÀÄß, 4. ‘ªÁvÁ¦PÉÆAqÀ’ JA§ ©gÀÄzÀÄ ¥ÀqÉzÀ ¥À®èªÀgÀ gÁd
9. ZÁªÀÅAqÀgÁAiÀÄ£ÀÄ ‘ZÁªÀÅAqÀ ¥ÀÅgÁt’ªÀ£ÀÄß _______
gÀa¹zÀgÀÄ. 5. ‘CdÄð£À£À vÀ¥À¸ÀÄì’ JA§ PÀ¯ÁPÀÈwAiÀÄÄ __________
zÀ°èzÉ.
5. PÀ£ÁðlPÀ ªÀÄvÀÄÛ ¨sÁgÀvÀzÀ ¸ÀA¸ÀÌøwUÉ PÀzÀA§gÀ PÉÆqÀÄUÉ K£ÀÄ? 6. EªÀÄär ¥ÀÄ®PÉòAiÀÄÄ ºÀµÀðªÀzsÀð£À£À£ÀÄß _______
 PÀ£ÁðlPÀ ªÀÄvÀÄÛ ¨sÁgÀwÃAiÀÄ ¸ÀA¸ÀÌøwUÉ PÀzA
À §gÀ £À¢AiÀÄ zÀAqÉAiÀÄ°è vÀqU
É ÀnÖ ¸ÉÆð¹zÀ£ÀÄ.
PÉÆqÀÄUÉ ªÉʲµÀÖöå¥ÀÇtðªÁVzÉ. 7. aä AiÀiÁwæPÀ ___________ £ÀÄ ZÁ¼ÀÄPÀå gÁdzsÁ¤UÉ
 PÀzÀA§gÀÄ D½zÀ ¥ÀæzÃÉ ±ÀªÀÅ ¸ÀĪÀiÁgÀÄ ªÀÄÆgÀÄ ¨sÃÉ n ¤ÃrzÀÝ£ÀÄ.
±ÀvÀªiÀ Á£ÀU¼
À À PÁ® gÁdQÃAiÀÄ LPÀåvÉUÉ M¼ÀUÁVvÀÄÛ. 8. ¥À®èªÀgÀ zÉÆgÉAiÀiÁzÀ ________ £ÀÄ ¥ÀÄ®PÉòAiÀÄ£ÀÄß
¸ÉÆð¹ ZÁ¼ÀÄPÀågÀ ªÉÄÃ¯É ¸ÉÃqÀÄ wÃj¹PÉÆAqÀ£ÀÄ.
 DqÀ½vÀzÀ°è ªÀiÁAqÀ°PÀgÄÀ , gÁd ¥ÀÅgÉÆûvÀgÄÀ ,
9. ZÁ®ÄPÀågÀÄ ¥ÁægÀA©ü¹zÀ «²µÀÖ ²®àP¯ À Á ±ÉÊ° ________
ªÀÄAwæUÀ¼ÀÄ, ¸ÉãÁ¢ü¥ÀwUÀ¼ÀÄ ¥ÀæªÄÀ ÄR ¥ÁvÀæªÀ»¹zÀÝgÀÄ.
10. ______UÀ¼ÄÀ ¥À®èªÀgÀ PÁ®zÀ vÀ«Ä¼ÀÄ ¸Á»vÀåzÀ ¤¢ü.
 DqÀ½vÀzÀ C£ÀÄPÀÆ®PÁÌV ¥ÁæAvÁ¢üPÁjUÀ¼£
À ÀÄß GvÀÛgÀUÀ¼ÀÄ- 1) ªÀĺÉÃAzÀæªÀªÀÄð 2) ZÁ®ÄPÀå 3) ²ªÀ¨sÀmÁÖgÀPÀ
¥ÁæAvÀåªÀ£ÀÄß £ÉÆÃrPÉƼÀÄîªÀAvÉ £ÉëĸÀÄwÛzÀÝgÀÄ. 4) £ÀgÀ¹AºÀ ªÀªÀÄð 5) ªÀĺÀ§°¥ÀÄgÀA 6) £ÀªÀÄðzÁ 7)
ºÀÆåAiÉÄ£ïvÁìAUÀ 8) ¥ÀæxÀªÀÄ £ÀgÀ¹AºÀªÀªÀÄð 9) ZÁ¼ÀÄPÀå ±ÉÊ°
6. UÀAUÀgÀ DqÀ½vÀzÀ §UÉÎ ¸ÀAQë¥ÀÛªÁV §gɬÄj. 10) vÀ«Ä½£À°è ±ÉÆèÃPÀ

«ÃgÉÃ±ï ¦ CgÀPÃÉ j, ¸ÀºÀ ²PÀPë ÀgÀÄ, ¸ÀPÁðj (ªÀiÁf ¥ÀÄgÀ¸À¨sÉ) ¥ËæqsÀ±Á¯É, zÁªÀtUÉgÉ GvÀÛgÀ. 9986261446 Page 7
8£Éà vÀgÀUÀw ¸ÀªÀiÁd «eÁÕ£À ¥Àæ±ÉÆßÃvÀÛgÀ ªÀiÁ°PÉ 2£Éà ¸ÉªÀiï
8

II. ¸ÀAPÉëÃ¥ÀªÁVPɼÀPÀAqÀ ¥Àæ±ÉßUÀ½UÉ GvÀÛj¹. 5. ¸ÀA¸ÀÌøvÀPÉÌ ªÀÄvÀÄÛ vÀ«Ä½UÉ ¥À®ª


è ÀgÀÄ AiÀiÁªÀ jÃw ¥ÉÇæÃvÁìºÀ
1. JgÀqÀ£Éà ¥ÀÅ°PÉò ¸ÁªÀiÁædåªÀ£ÀÄß ºÉÃUÉ «¸Àj
Û ¹zÀ£ÀÄ? ¤ÃrzÀgÀÄ?
 ¨ÁzÁ«Ä ZÁ®ÄPÀågÀ gÁdªÀA±ÀzÀ CvÀåAvÀ ±ÀQÛ±Á°AiÀiÁzÀ  ¥À®èªÀgÄÀ ¸ÀA¸ÀÌøvÀ ªÀÄvÀÄÛ vÀ«Ä¼ÀÄ ¨sÁµÉUÀ¼Égq
À ÀPÆ
À Ì
EªÀÄär ¥ÀÅ°PÉòAiÀÄÄ UÀAUÀgÄÀ , PÀzÀA§gÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÉÇæÃvÁìºÀ ¤ÃrzÀgÀÄ.
C¼ÀÄ¥ÀgÀ£ÀÄß UÉzÄÀ Ý vÀ£Àß ZÀPÁæ¢ü¥v
À ÀåªÀ£ÀÄß «¸ÀÛj¹zÀ£ÀÄ.  PÀAaAiÀÄÄ ¸ÀA¸ÀÌøvÀ ¸Á»vÀåzÀ PÉÃAzÀæªÁVvÀÄÛ.
 zÉÆgÉ ªÀĺÉÃAzÀæªÀªÄÀ ð£ÀÄ ¥ÀÅ°PÉòAiÀÄ  ¥À®èªÀgÀ D¸ÁÜ£Àz°
À èzÀÝ PÀ«UÀ¼ÀÄ ¨sÁgÀ«
¥ÀgªÀ ÀiÁ¢üPÁgÀvÀ骣
À ÀÄß M¦àPÆÉ ¼ÀîzÀ PÁgÀt ¥ÀÅ°PÉòAiÀÄÄ (QgÁvÁdÄð¤ÃAiÀÄ) ºÁUÀÆ zÀAr (zÀ±ÀPÀĪÀiÁgÀ ZÀjvÀ).
Dvˣ
À À£ÀÄß ¸ÉÆð¹zÀ£ÀÄ.
 gÁd ªÀĺÉÃAzÀæªÀªÄÀ ð£ÀÄ ¸ÀévÀB ‘ªÀÄvÀÛ «¯Á¸À ¥ÀæºÀ¸£ À À’
 GvÀÛgÀ ¨sÁgÀvÀª£ À ÀÄß D¼ÀÄwÛzÀÝ ºÀµÀðªÀzðsÀ £À£À£ÀÄß JA§ ¸ÁªÀiÁfPÀ £ÁlPÀªÀ£ÀÄß ºÁUÀÆ ‘¨sU À Àªz
À ÀÄdÄÓPÀ’À
£ÀªÄÀ ðzÁ £À¢AiÀÄ zÀAqÉAiÀÄ°è vÀqÉUÀnÖ ¸ÉÆð¹, UÀæAxÀª£
À ÀÄß gÀa¹zÁÝ£É.
‘zÀQëuÁ ¥ÀxÃÉ ±ÀégÀ’, ‘wæ¸ÁUÀgÀU½ À AzÁªÀÈvÀªÁzÀ ¥ÀæzÃÉ ±ÀzÀ
C¢ü¥w À ’ JA§ ©gÀÄzÁAQvÀ£ÁzÀ£ÀÄ. 6. JgÀqÀ£Éà ¥ÀÄ®PÉòAiÀÄÄ ZÁ®ÄPÀågÀ ªÀĺÁ£ï CgÀ¸À JAzÀÄ
¸ÀªÀÄyð¹.
2. ZÁ¼ÀÄPÀågÀ DqÀ½vÀ ªÀåªÀ¸ÉÜ §UÉÎ w½¹.
 ¨ÁzÁ«Ä ZÁ®ÄPÀågÀ CvÀåAvÀ ±ÀQÛ±Á° ZÀPæª À ÀwðAiÀiÁzÀ
 ZÁ®ÄPÀågÀ gÁdgÀÄ ¸ÀQæAiÀĪÁV DqÀ½vÀzÀ°è EªÀÄär ¥ÀÅ°PÉòAiÀÄÄ UÀAUÀgÄÀ , PÀzÀA§gÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
¨sÁUÀª» À ¸ÀÄwÛzÀÝ£ÀÄ. C¼ÀÄ¥ÀgÀ£ÀÄß UÉzÄÀ Ý, vÀ£Àß ZÀPÁæ¢ü¥ÀvåÀ ªÀ£ÀÄß «¸ÀÛj¹zÀ£ÀÄ.
 gÁdåªÀ£ÀÄß «µÀAiÀÄ (f¯Éè) JA§ÄzÁV «AUÀr¹  zÀQët zÀRͤߣÀ°è ¥À®èªÀgÄÀ vÀªÀÄä ªÉʨsª À À PÁ®zÀ°èzÀÝgÀÄ.
«µÀAiÀiÁ¢ü¥ÀwAiÀÄÄ £ÉÆÃrPÉƼÀÄîwÛzÀÝ£ÀÄ. zÉÆgÉ ªÀĺÉÃAzÀæªÀªÄÀ ð£ÀÄ ¥ÀÅ°PÉòAiÀÄ
 UÁæªÀĪÀÅ DqÀ½vÀ WÀlPÀU¼
À À°è CvÀåAvÀ aPÀÌzÀÄ. ¥ÀgªÀ ÀiÁ¢üPÁgÀvÀ骣
À ÀÄß M¦àPÆ
É ¼ÀîzÀ PÁgÀt ¥ÀÅ°PÉòAiÀÄÄ
 UÁæªÀÄ ªÀÄÄRå¸ÀÜgÀÄ ¯ÉPÌÀ ¥ÀvæU
À À¼À ªÀ»ªÁl£ÀÄß DvÀ£
À À£ÀÄß ¸ÉÆð¹zÀ£ÀÄ.
£ÉÆÃrPÉƼÀÄîwÛzÀÝgÀÄ.  GvÀÛgÀ ¨sÁgÀvÀª£ À ÀÄß D¼ÀÄwÛzÀÝ ºÀµÀðªÀzð sÀ £À£À£ÀÄß
£ÀªÄÀ ðzÁ £À¢AiÀÄ zÀAqÉAiÀÄ°è vÀqÉUÀnÖ ¸ÉÆð¹,
3. ZÁ¼ÀÄPÀågÀÄ ¸Á»vÀå ¦æAiÀÄgÀÄ J£ÀÄߪÀÅzÀ£ÀÄß GzÁºÀgÀuÉ ¸À»vÀ ‘zÀQëuÁ ¥ÀxÃÉ ±ÀégÀ’, ‘wæ¸ÁUÀgÀU½
À AzÁªÀÈvÀªÁzÀ ¥ÀæzÃÉ ±ÀzÀ
«ªÀj¹. C¢ü¥w À ’ JA§ ©gÀÄzÁAQvÀ£ÁzÀ£ÀÄ.
 ¨ÁzÁ«ÄAiÀÄ ZÁ¼ÀÄPÀågÀÄ ¸Á»vÀåPÉÌ ¥ÉÇæÃvÁìºÀ ¤ÃrzÀ  EªÀÄär ¥ÀÅ°PÉòUÉ vÀ£Àß ZÀPÁæ¢ü¥v À ÀåªÉ®èªÀ£ÀÆß MAzÉÃ
¸Á»vÀå¦æAiÀÄgÁVzÀÝgÀÄ. PÉÃAzÀæ¢AzÀ D¼À®Ä ¸ÁzsÀåªÁUÀ°®è. DzÀÄzÀjAzÀ vÀ£Àß
 PÀ£ÀßqÀ ºÁUÀÆ ¸ÀA¸ÀÌøvÀ ¨sÁµÉUÀ¼ÀÄ ZÉ£ÁßV ¨É¼Ézª
À ÀÅ. vÀªÀÄä£ÁzÀ PÀÄ§Ó «µÀĪ Ú ÀzsÀð£À£À£ÀÄß ªÉAV ªÀÄvÀÄÛ
PÀ£ÀßqÀªÅÀ CªÀgÀ zÉñÀ ¨sÁµÉAiÀiÁVvÀÄÛ. dAiÀĹAºÀ£À£ÀÄß UÀÄdgÁvï ¥ÁæAvÀåzÀ C¢üPÁjUÀ¼À£ÁßV
£ÉëĹzÀ£ÀÄ.
 F PÁ®zÀ PÁªÀåzÀ°è wæ¥À¢ ±ÉÊ°AiÀÄÄ
¨É¼Àªt
À ÂUÉAiÀiÁ¬ÄvÀÄ.  ºÀÆåAiÉÄ£ïvÁìAUÀ£ÀÄ ZÁ¼ÀÄPÀå gÁdzsÁ¤UÉ ¨sÃÉ n
¤ÃrzÀÝ£ÀÄ.
 PÀ£ÀßqÀz°
À è PÀÈwUÀ¼ÀÄ E®èªÁzÀgÆ
À C£ÉÃPÀ ±Á¸À£ÀU¼
À ÀÄ
PÀ£ÀßqÀz°
À è §gÉAiÀÄ®ànÖª.É  EªÀ£À ¥ÀæPÁgÀ zÉÆgÉAiÀÄÄ £ÁåAiÀĪÁ¢ ºÁUÀÆ
PÀgÀÄuÁ¼ÀĪÁVzÀÝ£ÀÄ CAvÉAiÉÄà gÁd¤UÉ ¥ÀæeU
É À¼°
À è
 ¨ÁzÁ«ÄAiÀÄ PÀ¥Éà CgÀ¨sÀlÖ£À ±Á¸À£ÀzÀ MAzÀÄ ¥ÀzåÀ ªÀÅ
C¥ÁgÀ ¦æÃw E¢ÝvÀÄ JAzÀÄ §gÉ¢zÁÝ£É.
wæ¥À¢ ±ÉÊ°AiÀÄ°ègÀĪÀÅzÀÄ PÀAqÀħgÀÄvÀÛzÉ.
 EªÀÄär ¥ÀÅ°PÉòAiÀÄÄ D±ÁªÁ¢ ZÀPæª À Àwð DVzÀÝ£ÄÀ .
 F PÁ®zÀ ¸ÀA¸ÀÌøvÀ «zÁéA¸ÀgÄÀ UÀ¼ÉAzÀgÉ gÀ«QÃwð,
«zÉò zÉÆgÉU¼À ÉÆA¢UÀÆ PÀÆqÀ ¸ÉßúÀªÀÄAiÀÄ
«fÓPÀ ªÀÄvÀÄÛ CPÀ¼A
À PÀgÄÀ .
¸ÀA§AzsÀU¼
À À£ÀÄß FvÀ£ÀÄ ºÉÆA¢zÀÝ£ÀÄ.
 JgÀqÀ£Éà ¥ÀÅ°PÉòAiÀÄ ¸ÉƸÉAiÀiÁzÀ «fÓPÀ JA§
 ¥À²ðAiÀÄ£ï zÉÆgÉAiÀiÁzÀ EªÀÄär RĸÀÄæ«£ÉÆqÀ£É
PÀ«AiÀÄwæAiÀÄÄ §gÉzÀ ‘P˪ÀÄĢêÀĺÉÆÃvÀìªÀ’,
gÁAiÀĨsÁj ¸ÀA§AzsÀU¼
À À£ÀÄß ºÉÆA¢zÀÝ£ÉAzÀÄ CgÀ¨ï
²ªÀ¨msÀ ÁÖgÀPÀ£À ‘ºÀgÀ ¥ÁªÀðwÃAiÀÄ’ ªÀÄÄRåªÁzÀ ¸ÀA¸ÀÌøvÀ
EwºÁ¸ÀPÁgÀgÄÀ w½¸ÀÄvÁÛgÉ.
£ÁlPÀUÀ¼ÁVªÉ.
7. ZÁ®ÄPÀågÀ D¸ÁÜ£ÀPÉÌ ¨ÉÃn ¤ÃrzÀÝ aäAiÀiÁwæPÀ£À §UÉÎ
4. PÀAaAiÀÄ£Áß½zÀ ¥À®èªÀ CgÀ¸ÀgÀÄUÀ¼À£ÀÄß ºÉ¸Àj¹.
n¥Ààt §gɬÄj.
²ªÀ¸ÌÀ AzÀªÀªÀÄð,
ªÀĺÉÃAzÀæªÀªÄÀ ð,  ºÀÆåAiÉÄ£ïvÁìAUÀ£ÀÄ ZÁ¼ÀÄPÀå gÁdzsÁ¤UÉ ¨sÃÉ n
£ÀgÀ¹AºÀªª À ÀÄð ¤ÃrzÀÝ£ÀÄ.

«ÃgÉÃ±ï ¦ CgÀPÃÉ j, ¸ÀºÀ ²PÀPë ÀgÀÄ, ¸ÀPÁðj (ªÀiÁf ¥ÀÄgÀ¸À¨sÉ) ¥ËæqsÀ±Á¯É, zÁªÀtUÉgÉ GvÀÛgÀ. 9986261446 Page 8
8£Éà vÀgÀUÀw ¸ÀªÀiÁd «eÁÕ£À ¥Àæ±ÉÆßÃvÀÛgÀ ªÀiÁ°PÉ 2£Éà ¸ÉªÀiï
8

 EªÀÄär ¥ÀÅ°PÉò ªÀÄvÀÄÛ ZÁ¼ÀÄPÀå gÁdåzÀ §UÉÎ UÁæªÀÄ ¯ÉQÌUÀ FvÀ£À ¸ÀºÁAiÀÄPÀ. UÁæªÀÄ ¸À¨sÉUÀ¼ÀÆ
«ªÀguÀ ÉU¼
À À£ÀÄß ¤ÃrzÁÝ£É. EzÀݪÀÅ.
 zÉÆgÉAiÀÄÄ £ÁåAiÀĪÁ¢ ºÁUÀÆ PÀgÀÄuÁ¼ÀĪÁVzÀÝ£ÀÄ.  £ÁqÀÄUÀ¼°
À è £ÁqÀUÁªÀÅAqÀ JA§ C¢üPÁj EgÀÄwÛzÀÝ£ÀÄ.
 ¸ÉÊ£ÀåªÀÅ ²¹Û¤AzÀ PÀÆrzÀÄÝ, ¸ÉʤPÀgÀÄ ªÀÄgÀtPÉÌ ºÉzg
À ÀzÉ  EzÉà jÃw «µÀAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ gÁµÀÖçUÀ¼À ªÉÄîÆ
ªÉÄʪÀÄgÉvÀÄ PÁzÁqÀĪÀ AiÉÆÃzsÀgÁVzÀÝgÀÄ. C¢üPÁjUÀ½zÀÝgÀÄ. «µÀAiÀÄ¥Àw ªÀÄvÀÄÛ gÁµÀÖç¥Àw f¯Éè
CxÀªÁ «µÀAiÀÄPÀÆÌ ºÁUÀÆ gÁµÀÖçPÀÆÌ
 ¥ÀæeU
É À¼ÄÀ ¸ÀvÀå¦æAiÀÄgÁVzÀÝgÀÄ. ¸ÀAvÉÆõÀavÀÛgÀÄ,
C¢üPÁjUÀ¼ÁVzÀÝgÀÄ.
¸Áé©üªiÀ Á¤UÀ¼ÀÄ, ¸ÀA¥ÀzÀãjvÀgÀÆ, UËgÀªÀ ¦æAiÀÄgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
gÁd¤µÀ×gÁVzÀÝgÀÄ.  ¨sÆ
À PÀAzÁAiÀÄ, ¸ÀgPÀ ÄÀ , ªÀÄ£É, CAUÀrUÀ¼À ªÉÄð£À ¸ÀÄAPÀ,
£À¢ zÁn¸ÀĪÀAvÀºÀ ªÀÈwÛUÀ¼À ªÉÄð£À vÉjUÉ
 gÁd£À°è CvÀåAvÀ UËgÀª,À CAvÉAiÉÄà gÁd¤UÉ ¥ÀæeU
É À¼°
À è
ªÉÆzÀ¯ÁzÀªÅÀ gÁdåzÀ DzÁAiÀĪÁVzÀݪÀÅ.
C¥ÁgÀ ¦æÃw E¢ÝvÀÄ JAzÀÄ §gÉ¢zÁÝ£É.
 «zÉò ªÁå¥ÁgÀ¢AzÀ gÁdåPÉÌ C¥ÁgÀ ¸ÀÄAPÀ §gÀÄwÛvÀÄÛ.
CzsÁåAiÀÄ -11
2. gÁµÀÖçPÀÆlgÀ ±ÉÊPÀëtÂPÀ ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ §UÉÎ §gɬÄj.
ªÀiÁ£ÀåSÉÃlzÀ gÁµÀÖçPÀÆlgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ  CUÀæºÁgÀUÀ¼ÄÀ , ªÀÄoÀUÀ¼ÄÀ gÁµÀÖçPÆ
À lgÀ ¥ÀæªÄÀ ÄR ±ÉÊPÀëtÂPÀ
PÀ¯ÁåtzÀ ZÁ¼ÀÄPÀågÀÄ PÉÃAzÀæU¼
À ÁVzÀݪÀÅ.
I. ©lÖ ¸ÀܼÀUÀ¼À°è ¨sÀwð ªÀiÁr.  ¸ÀA¸ÀÌøvÀ, ªÉÃzÀ, eÉÆåÃwµÀå, vÀPÀð±Á¸ÀÛç, ¥ÀÅgÁtUÀ¼° À è
1. gÁµÀÖçPÀÆlgÀÀ ªÀA±ÀzÀ ¸ÀA¸ÁÜ¥ÀPÀ ______________ ²PÀët ¤ÃqÀÄwÛzÀÝgÀÄ.
2. gÁµÀÖçPÀÆlgÀ CªÀ£ÀwUÉ PÁgÀt£ÁzÀ PÀ¯ÁåtzÀ ZÁ®ÄPÀågÀ  ©eÁ¥ÀÅgÀ f¯ÉèAiÀÄ EAr vÁ®ÆèQ£À ¸Á¯ÉÆlV ¥ÀæªÄÀ ÄR
CgÀ¸À ______________ «zÁå PÉÃAzÀæU¼ À À¯ÉÆèAzÁVvÀÄÛ.
3. ‘PÀ«gÀºÀ¸åÀ ’ PÀÈwAiÀÄ£ÀÄß §gÉzÀª£ À ÀÄ ____________
4. ¥ÉÇ£ÀߣÀÄ gÀa¹zÀ ¥Àæ¹zÀÞ PÁªÀå ______________ 3. J¯ÉÆèÃgÀzÀ PÉʯÁ¸À zÉêÀ¸ÁÜ£ÀzÀ §UÉÎ §gɬÄj.
5. PÀ¯Áåt ZÁ¼ÀÄPÀågÀ ¥Àæ¹zÀÞ zÉÆgÉ _____________
 gÁµÀÖçPÀÆl CgÀ¸ÀgÄÀ J¯ÉÆèÃgÀz° À è PÀ°è£À°è PÉÆgÉzÄÀ
6. ‘¸ÁªÀiÁfPÀ PÁæAwAiÀÄ ºÀjPÁgÀ’ JAzÀÄ
ªÀiÁrgÀĪÀ zÉêÁ®AiÀÄUÀ¼ÄÀ ¨sÁgÀwÃAiÀÄ PÀ¯ÉUÉ EªÀgÄÀ
PÀgÉAiÀħºÀÄzÁzÀªg À ÀÄ ______________
¤ÃrgÀĪÀ ªÀĺÁ£ï PÁtÂPÉUÀ¼ÁVªÉ.
7. PÀ£ÀßqÀzÀ ªÉÆzÀ® UÀæAxÀ _____________.
8. gÁµÀÖçPÀÆlgÀ ¸ÁªÀiÁædåPÉÌ ¨ÉÃn ¤ÃrzÀ CgÀ¨ï AiÀiÁwæPÀ  MAzÀ£Éà PÀȵÀÚ£ÀÄ PÉÆgɹzÀ J¯ÉÆèÃgÁzÀ PÉʯÁ¸À
____________ ªÀÄA¢gÀªÅÀ KPÀ²¯ÉAiÀÄ CzÀÄãvÀ gÀZÀ£ÉAiÀiÁVzÉ.
9. PÀ¯ÁåtªÉA§ ºÉƸÀ £ÀUÀgÀª£ À ÀÄß PÀnÖ gÁdzsÁ¤AiÀÄ£ÁßV  100 Cr JvÀÛgÀ, 276 Cr GzÀÝ ºÁUÀÆ 154 Cr
ªÀiÁrzÀ QÃwð ________ ¸À®ÄèvÀÛzÉ. CUÀ®ªÁVzÀÄÝ, §ÈºÀvï §AqÉAiÀÄ£ÀÄß PÉÆgÉzÄÀ PÀlÖ¯ÁVzÉ.
10. DgÀ£ÉAiÀÄ «PÀæªiÀ Á¢vÀå£ÀÄ ¸Á.±À. 1076gÀ°è ________  E°è ¥À¹ æ zÀÞ zÀ±ÁªÀvÁgÀ UÀĺÁ®AiÀÄ«zÉ.
±ÀPÉAiÀÄ£ÀÄß DgÀA©ü¹zÀ£ÀÄ.
GvÀÛgÀUÀ¼ÀÄ- 1) zÀAwzÀÄUÀð 2) 2£Éà vÉÊ®¥À 3) ºÁ¯ÁAiÀÄÄzsÀ 4. PÀ¯Áåt ZÁ¼ÀÄPÀågÀÄ ¸Á»vÀåPÉÌ AiÀiÁªÀ jÃw GvÉÛÃd£À
4) ±ÁAw¥ÀÄgÁt 5) «PÀæªÀiÁ¢üvÀå 6) §¸ÀªÉñÀégÀ/ §¸ÀªÀtÚ 7) ¤ÃrzÀgÀÄ?
`PÀ«gÁdªÀiÁUÀð' 8) ¸ÀįÉʪÀiÁ£ï 9) MAzÀ£Éà ¸ÉÆêÉÄñÀégÀ¤UÉ
 PÀ¯Áåt ZÁ®ÄPÀågÀÄ ¸Á»vÀåPÉÌ ¥ÉÇæÃvÁìºÀ ¤Ãr PÀ£ÀßqÀ
10. ZÁ¼ÀÄPÀå «PÀæªÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀA¸ÀÌøvÀ ¨sÁµÉUÀ¼À ¨É¼Àªt
À ÂUÉUÉ «±ÉõÀ
CªÀPÁ±ÀU¼ À À£ÀÄß PÀ°à¹PÉÆlÖgÀÄ.
II. PɼÀPÀAqÀ ¥Àæ±ÉßUÀ½UÉ ¸ÀAPÉëÃ¥ÀªÁV GvÀÛj¹.
1. gÁµÀÖçPÀÆlgÀ DqÀ½vÀ ªÀåªÀ¸ÉÜ ºÉÃVvÀÄÛ?  eÉÊ£À «zÁéA¸ÀgÀ £Ég« À ¤AzÀ PÀ£ÀßqÀ ¸Á»vÀåªÀÅ C©üªÀÈ¢Þ
ºÉÆA¢vÀÄ.
 gÁµÀÖçPÀÆlgÀ gÁdvÀéªÀÅ ªÀA±À¥ÁgÀA¥ÀgÀåªÁVvÀÄÛ.
 gÀ£ÀߣÀÄ §gÉzÀ ‘UÀzÁAiÀÄÄzÀÞ’ (¸ÁºÀ¸À©üêÀÄ «dAiÀÄ),
 CgÀ¸ÀjUÉ ¸ÀºÁAiÀÄ ªÀiÁqÀ®Ä ªÀÄAwæ ªÀÄAqÀ®«gÀÄwÛvÀÄÛ.
zÀÄUÀð¹AºÀ£À ‘¥ÀAZÀvÀAvÀæ’, ©®ít£À ‘«PÀæªiÀ ÁAPÀzÃÉ ªÀ
ªÀÄAwæ ªÀÄAqÀ®zÀ°è «zÉòà ªÀåªÀºÁgÀ £ÉÆÃrPÉƼÀÄîªÀ
ZÀjvÀ’, £ÀAiÀĸÉãÀ£À ‘zsÀªiÀ ÁðªÀÄÈvÀ’ ºÁUÀÆ
ªÀĺÁ ¸ÀA¢ü«UÀæ»AiÉÄA§ UÀtå£ÀÄ EzÀÝ£ÀÄ.
«eÁÕ£ÉñÀégÀ£ÀÄ §gÉzÀ PÁ£ÀÆ£ÀÄ UÀæAxÀ ‘«ÄvÁPÀëgÀ’
 DqÀ½vÀzÀ C£ÀÄPÀÆ®PÁÌV ¸ÁªÀiÁædåªÀ£ÀÄß gÁµÀÖç ªÀÄÄRåªÁzÀ UÀæAxÀUÀ¼ÁVªÉ.
(ªÀÄAqÀ®), «µÀAiÀÄ, £ÁqÀÄ, UÁæªÀÄUÀ¼ÁV
 gÁd ªÀÄÆgÀ£ÉAiÀÄ ¸ÉÆêÉÄñÀég£ À ÀÄ §gÉzÀ
«¨sÀf¸À¯ÁVvÀÄÛ.
‘ªÀiÁ£À¸ÉÆïÁè¸À’ ¸ÀA¸ÀÌøvÀ «±ÀéPÆ É Ã±Àª¤ É ¹zÉ.
 UÁæªÀÄzÀ ªÀÄÄRå¸ÀܤUÉ UÁæªÀÄ¥Àw CxÀªÁ ¥Àæ¨ÀÄs UÁªÀÅAqÀ
 dUÀzÉÃPÀªÄÀ ®è£ÀÄ ‘¸ÀAVÃvÀ ZÀÆqÁªÀÄtÂ’ UÀæAxÀzÀ PÀvÀÈ.
JAzÀÄ PÀgÉAiÀÄÄwÛzÀÝgÀÄ. UÁæªÀÄ ¸ÉÊ£ÀåPÉÌ FvÀ£Éà ªÀÄÄRå¸ÀÜ.

«ÃgÉÃ±ï ¦ CgÀPÃÉ j, ¸ÀºÀ ²PÀPë ÀgÀÄ, ¸ÀPÁðj (ªÀiÁf ¥ÀÄgÀ¸À¨sÉ) ¥ËæqsÀ±Á¯É, zÁªÀtUÉgÉ GvÀÛgÀ. 9986261446 Page 9
8£Éà vÀgÀUÀw ¸ÀªÀiÁd «eÁÕ£À ¥Àæ±ÉÆßÃvÀÛgÀ ªÀiÁ°PÉ 2£Éà ¸ÉªÀiï
8

 ZÁ®ÄPÀågÀ PÁ®zÀ «²µÀ× PÉÆqÀÄUÉ ªÀZÀ£À ¸Á»vÀå. 2. ZÉÆüÀgÀ D½éPÉAiÀÄ ¥ÀæªÀÄÄR ®PÀëtUÀ¼À §UÉÎ §gɬÄj.
§¸ÀªtÀ Ú, CPÀ̪ÀĺÁzÉë, C®èªÀÄ¥Àæ¨ÄsÀ , ªÀiÁZÀAiÀÄå  ZÉÆüÀgÀ D½éPÉAiÀÄ ¥ÀæªÄÀ ÄR ®PÀëtªÉAzÀgÉ UÁæªÀÄzÀ
ªÀÄÄAvÁzÀªg
À ÀÄ UÀtåªÀZÀ£ÀPÁgÀgÁVzÀÝgÀÄ. ¸ÀéAiÀĪÀiÁ¢ü¥ÀvåÀ zÀ ¨É¼ª
À ÀtÂUÉ.
 UÁæªÀÄ ¸À¨sÉUÀ¼ÄÀ ¥Àæxª
À ÀÄ ¸À¨sÉUÀ¼ÁVzÀݪÀÅ.
5. PÀ¯Áåt ZÁ¼ÀÄPÀågÀÄ PÀ¯ÁgÁzsÀPÀgÁVzÀÝgÀÄ JAzÀÄ ¸ÀªÀÄyð¹.
 vÀg-
À PÀÄgÀæA MAzÀÄ ºÀ½î. ¥Àæw PÀÄgÀæAUÀÆ ‘ªÀĺÁ¸À¨sÁ’
 PÀ¯Áåt ZÁ¼ÀÄPÀågÀÄ PÀ¯ÁgÁzsÀPÀgÁVzÀÝgÀÄ. PÀ¯ÉAiÀÄ J£ÀÄߪÀ UÁæªÀĸÀ¨sÉ E¢ÝvÀÄ. EzÀ£ÀÄß ‘¥ÉgÀÄAUÀÄj’ JAzÀÄ,
PÉëÃvÀæzÀ°è ¤ÃrzÀ PÉÆqÀÄUÉ C¥ÁgÀ. CzÀgÀ ¸Àz¸ À ÀågÀ£ÀÄß ‘¥ÉgÄÀ ªÀÄPÀÌ¼ï’ JAzÀÄ PÀgA
É iÀįÁUÀÄwÛvÀÄÛ.
 ®PÀÄÌArAiÀÄ PÁ²«±ÉéñÀégÀ, ElVAiÀÄ ªÀĺÁzÉêÀ  ¸Àz¸
À ÀågÀ£ÄÀ ß ZÀÄ£ÁªÀuÉ ªÀÄÆ®PÀ Dj¸À¯ÁUÀÄwÛvÀÄÛ. ¸ÀA¸ÀÌøvÀ
zÉêÁ®AiÀÄ, PÀÄgÀĪÀwÛAiÀÄ ªÀÄ°èPÁdÄð£À ªÀÄA¢gÀ, «zÁéA¸ÀgÄÀ ºÁUÀÆ ²æêÀÄAvÀgÄÀ ªÀiÁvÀæ F ZÀÄ£ÁªÀuÉUÉ
UÀzV
À £À wæPÆ
À mÉñÀégÀ ªÀÄÄAvÁzÀ ¥Àæ¹zÀÞ zÉêÁ®AiÀÄUÀ¼ÄÀ CºÀðgÁVzÀÝgÀÄ.
EªÀgÀ PÉÆqÀÄUÉAiÀiÁVªÉ.
 F ªÀA±ÀzÀ CgÀ¸ÀgÄÀ £ÀÆgÁgÀÄ zÉêÁ®AiÀÄUÀ¼£ À ÀÄß 3. ºÉÆAiÀÄì¼ÀgÀÄ ¸Á»vÀåPÉÌ AiÀiÁªÀ jÃw ¥ÉÇæÃvÁìºÀ ¤ÃrzÀÝgÀÄ
¤«Äð¹ PÀ£ÀßqÀ £ÁqÀ£ÀÄß PÀ¯ÉUÀ¼À ©ÃqÀ£ÁßV JA§ÄzÀ£ÀÄß w½¹.
¥ÀjªÀwð¸ÀĪÀ°è CªÀÄÆ®å PÉÆqÀÄUÉ ¤ÃrzÁÝgÉ.  ºÉÆAiÀÄì¼ÀgÀ ¸ÁªÀiÁædåzÀ°è PÀ£ÀßqÀ ¸Á»vÀåªÀÅ «¥ÀÅ®ªÁV
 EªÀgÀ PÁ®zÀ°è ¸ÀAVÃvÀ £ÀÈvÀåUÀ¼Æ À C©üªÀÈ¢ÞUÉÆAqÀªÀÅ. ¨É¼É¬ÄvÀÄ.
¸ÀAVÃvÀ, £ÀÈvÀå ¸ÉêÉUÉ PÀ¯Á«zÀg£À ÀÄß £ÉëĸÀÄwÛzÀÝgÀÄ.  gÀÄzÀæ¨Àl
s Ö£ÀÄ ‘dUÀ£ÁßxÀ «dAiÀÄ’ªÀ£ÀÄß PÀ«ZÀPæª À Àwð
 ªÀĺÁgÁt ZÀAzÀæ¯ÉÃSÉAiÀÄÄ C£ÉÃPÀ ¸ÀAVÃvÀ «zÁéA¸ÀjUÉ d£ÀߣÀÄ ‘AiÀıÉÆÃzsÀgÀ ZÀjvÉ’AiÀÄ£ÀÄß, ºÀjºÀgÀ£ÀÄ ‘VjeÁ
ªÀÄvÀÄÛ £ÀÈvÀåUÁwðAiÀÄjUÉ D±ÀæAiÀÄ ¤ÃrzÀݼÀÄ. PÀ¯Áåt’ JA§ ZÀA¥ÀÇPÁªÀåªÀ£ÀÄß, gÁWÀªÁAPÀ£ÀÄ
 ¸ÀAVÃvÀ, £ÀÈvÀå, PÀ¯É, D¨sÀgÀt ªÀÄÄAvÁzÀ «µÀAiÀÄUÀ¼ÄÀ ‘ºÀj±ÀA
Ñ zÀæ PÁªÀå’ ºÁUÀÆ PÉòÃgÁd£ÀÄ ‘±À§ÝªÀÄtÂ
‘ªÀiÁ£À¸ÉÆïÁè¸À’ ºÁUÀÆ JgÀqÀ£ÉAiÀÄ dUÀzÉÃPÀªÄÀ ®è£À zÀ¥ðÀ t’ªÀ£ÀÄß gÀa¹zÁÝgÉ.
‘¸ÀAVÃvÀ ZÀÆqÁªÀÄtÂ’ UÀæAxÀUÀ¼À°è ªÀåPÀÛªÁVªÉ.  ¸ÀA¸ÀÌøvÀzÀ®Æè gÁªÀiÁ£ÀÄeÁZÁAiÀÄðgÀ ²æèsÁµÀå,
¥ÀgÁ±ÀgÀ¨Àls ÖgÀ ²æÃUÀÄt gÀvÀßPÉÆñÀ ªÀÄÄAvÁzÀªÅÀ UÀ¼ÄÀ
CzsÁåAiÀÄ -12 gÀavÀªÁzÀªÀÅ.
ZÉÆüÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ zÁégÀ¸ÀªÀÄÄzÀæzÀ ºÉÆAiÀÄì¼ÀgÀÄ
4. ZÉÆüÀgÀ MAzÀ£ÉAiÀÄ gÁdgÁd ¥Àæ¹zÀÞ CgÀ¸À£ÁVzÁÝ£É.
I. ©lÖ ¸ÀܼÀUÀ¼À°è ¨sÀwð ªÀiÁrj. ¸ÀªÀÄyð¹.
1. ZÉÆüÀgÀ gÁdzsÁ¤ ______________
2. ZÉÆüÀgÀ PÁ®zÀ°èzÀÝ ¥Àæw UÁæªÀÄUÀ¼À ¥ÀæeÁ¥Àæw¤¢üUÀ¼À ¸À¨U sÉ É  MAzÀ£ÉAiÀÄ gÁdgÁd£ÀÄ ±ÀÆgÀ, ±ÉæõÀ× AiÉÆÃzsÀ ºÁUÀÆ
___________ J£ÀÄßwÛzÀÝgÀÄ. zÀPÀë DqÀ½vÀUÁgÀ£ÁVzÀÝ£ÀÄ.
3. CvÀåAvÀ ¥Àæ¹zÀÞªÁzÀ ZÉÆüÀ «zÁåPÉÃAzÀæ CxÀªÁ CUÀæºÁgÀ  ZÉÆüÀ gÁdåzÀ ²°àAiÀiÁV CzÀgÀ vÀ¼º À À¢AiÀÄ£ÀÄß
______________ DVvÀÄÛ. ¨szÀ À ª
æ i
À Ár vÀ £ À ß gÁdåªÀ £ À Ä ß «¸À Û j ¹zÀ £À Ä .
4. ZÉÆüÀgÀÄ PÀnÖ¹zÀ ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ §½ EgÀĪÀ ¨ÉÃUÀÆj£À  ZÉÃgÀgÀ£ÀÄß, UÀAUÀg£ À ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ ¥ÁAqÀågÀ£ÀÄß ¸ÉÆð¹zÀ£ÀÄ.
zÉêÁ®AiÀÄ ____________  £ËPÁ ¸ÉÊ£ÀåªÀ£ÀÄß ¤«Äð¹ ²æîAPÁªÀ£ÀÄß
5. ºÉÆAiÀÄì¼ÀgÀ PÁ®zÀ CAUÀgÀPëÀPÀ ¥ÀqÉ ___________ ªÀ±À¥r À ¹PÉÆAqÀ£ÀÄ.
6. gÁWÀªÁAPÀ£ÀÄ gÀa¹zÀ PÁªÀå ______________
7. ºÉÆAiÀÄì¼ÀgÄÀ ²®àP¯ À ÉUÉ _________ PÀ®è£ÀÄß §¼À¹zÀgÀÄ.  ªÀįÉòAiÀiÁ, ¹AUÀ¥ÅÀ gÀUÀ¼À°è EA¢UÀÆ vÀ«Ä¼ÀgÀ
8. ZÉÆüÀgÀ PÁ®zÀ°è ¥ÀæwUÁæªÀÄzÀ®Æè ______ JA§ ¥Áæ § ®åªÀ £À Äß UÀ ª Ä
À ¤¸À §ºÀ Ä zÀ Ä.
¥ÀæeÉUÀ¼À ¸À¨sÉ EvÀÄÛ.  F ªÀÄÆ®PÀ ¸ÁUÀgÉÆÃvÀÛgÀ ªÁtÂdå ªÀåªÀºÁgÀUÀ¼£ À ÀÄß
¥ÁægÀA©ü¹ EA¢UÀÆ ªÀÄÄAzÀĪÀj¹PÉÆAqÀÄ §A¢zÉ.
GvÀÛgÀUÀ¼ÀÄ:- 1) vÀAeÁªÀÇgÀÄ 2) ªÀĺÁ¸À¨sÉ 3) GvÀÛgÀ  FvÀ£ÀÄ PÀnÖzÀ vÀAeÁªÀÇj£À §ÈºÀ¢Ã±ÀégÀ zÉêÁ®AiÀĪÀÅ
ªÉÄÃgÀÆgÀÄ 4) ZÉÆüÉñÀégÀ 5) UÀgÀÄqÀ 6) ºÀj±ÀÑAzÀæ PÁªÀå 7) CvÀåAvÀ ¥Àæ¹zÀÞªÁzÀÄzÀÄ.
§¼À¥ÀzÀ ªÀÄÈzÀÄ 8) Hgï.
5. ºÉÆAiÀÄì¼À gÁd «µÀÄÚªÀzsÀð£À£À §UÉÎ MAzÀÄ n¥Ààt §gɬÄj.
II. PɼÀPÀAqÀ ¥Àæw ¥Àæ±ÉßUÀÆ ¸ÀAPÉëÃ¥ÀªÁV GvÀÛj¹.  F ªÀA±ÀzÀ ±ÉæõÀ× zÉÆgÉAiÀiÁzÀ FvÀ£ÀÄ ZÉÆüÀjAzÀ
1. ZÉÆüÀ ¸ÁªÀiÁædåzÀ ²°à AiÀiÁgÀÄ? UÀAUÀªÁrAiÀÄ£ÀÄß UÉzÄÀ Ý ‘vÀ®PÁqÀÄUÉÆAqÀ’ JA§ ©gÀÄzÀÄ
ZÉÆüÀgÀ ¥ÀæªÄÀ ÄR gÁd MAzÀ£ÉAiÀÄ gÁdgÁd£À£ÀÄß ¥Àqz É À£ÀÄ.
ZÉÆüÀ ¸ÁªÀiÁædåzÀ ²°à JAzÀÄ PÀgA É iÀÄÄvÁÛgÉ.

«ÃgÉÃ±ï ¦ CgÀPÃÉ j, ¸ÀºÀ ²PÀPë ÀgÀÄ, ¸ÀPÁðj (ªÀiÁf ¥ÀÄgÀ¸À¨sÉ) ¥ËæqsÀ±Á¯É, zÁªÀtUÉgÉ GvÀÛgÀ. 9986261446 Page 10
8£Éà vÀgÀUÀw ¸ÀªÀiÁd «eÁÕ£À ¥Àæ±ÉÆßÃvÀÛgÀ ªÀiÁ°PÉ 2£Éà ¸ÉªÀiï
8

 F «dAiÀÄzÀ £É£À¦UÁV vÀ®PÁr£À°è QÃwð£ÁgÁAiÀÄt  EAUÉèAr£À°è £Àqz


É À gÀPÀÛgÀ»vÀ PÁæAwAiÀÄ ¥Àæw¥s®
À ªÁV
zÉêÁ®AiÀĪÀ£ÀÄß ºÁUÀÆ ¨ÉîÆj£À ZÉ£ÀßPÉñÀªÀ 1689gÀ°è `©¯ï D¥sï gÉÊmïì' eÁjUÉƽ¸À¯Á¬ÄvÀÄ.
(«dAiÀÄ £ÁgÁAiÀÄt) zÉêÁ®AiÀĪÀ£ÀÄß PÀnÖ¹zÀ£ÀÄ.  15 r¸ÉA§gï 1791gÀAzÀÄ ªÀiÁ£ÀªÀ ºÀPÀÄÌU¼À À ¥ÀnÖAiÀÄ£ÀÄß
 gÁdåªÀ£ÀÄß «¸ÀÛj¸À®Ä ¥ÀæAiÀÄwß¹ ZÁ®ÄPÀågÀ 6£Éà CªÉÄjPÀ ¸ÀA«zsÁ£ÀPÌÉ ¸ÉÃ¥ÀðqÉ ªÀiÁqÀ¯Á¬ÄvÀÄ.
«PÀæªiÀ Á¢vÀå¤AzÀ ¸ÉÆÃvÀ£ÀÄ.  1789gÀ°è ¥sÁæ£ïì ªÀiÁ£ÀªÀ ºÀPÀÄÌU¼
À À WÉÆõÀuÉAiÀÄÄ
 gÁªÀiÁ£ÀÄeÁZÁAiÀÄðgÀÄ vÀªÀÄä «²µÁÖzÉéöÊvÀ vÀvÀéªÀ£ÀÄß EwºÁ¸ÀzÀ°è MAzÀÄ zÉÆqÀØ ªÉÄÊ°UÀ¯ÁèVzÉ.
ZÉÆüÀ gÁdåzÀ°è ¥ÀæZÁgÀ ªÀiÁqÀ¯ÁUÀzÃÉ ©nÖzÉêÀ£À  «±Àé¸ÀA¸ÉÜ 1948 r¸ÉA§gï 10gÀAzÀÄ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ
(«µÀĪ
Ú Àzð
sÀ £À) D±ÀæAiÀÄzÀ°è §AzÀÄ £É¯É ¤AvÀÄ gÁµÀÖçUÀ¼ÀÄ PÀqÁØAiÀĪÁV J¯Áè jÃwAiÀÄ ªÀiÁ£ÀªÀ
PÀ£ÁðlPÀzÁzÀåAvÀ ¥ÀæZÁgÀ ªÀiÁrzÀgÄÀ . ºÀPÀÄÌUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀAgÀQë¸ÀĪÀ PÀÄjvÀÄ ¤zÉÃð²¹zÉ.

2. ªÀiÁ£ÀªÀ ºÀPÀÄÌUÀ¼ÀÄ ªÀiÁ£ÀªÀgÀ ¸ÀªÀðvÉÆêÀÄÄR C©üªÀÈ¢ÞUÉ


CUÀvÀåªÁVªÉ ¸ÀªÄÀ yð¹j.
gÁdå±Á¸ÀÛç  ªÀiÁ£ÀªÀ ºÀPÀÄÌU¼ À ÀÄ ªÀåQÛAiÀÄ ¸ÀªÁðAVÃt C©üªÀÈ¢ÞUÉ
CzsÁåAiÀÄ -3 CUÀvåÀ ªÁVgÀÄvÀÛªÉ ºÁUÀÆ «±Á®ªÁVgÀÄvÀÛªÉ.
ªÀiÁ£ÀªÀ ºÀPÀÄÌUÀ¼ÀÄ  ¥ÀæPÀÈwzÀvÀÛªÁV ªÀiÁ£Àª¤
À UÉ zÉÆgÉvÀªÅÀ UÀ¼ÁVgÀÄvÀÛªÉ.
I. SÁ° ©nÖgÀĪÀ eÁUÀUÀ¼À£ÀÄß ¨sÀwð ªÀiÁrj.  EªÀÅUÀ¼ÄÀ ªÀiÁ£Àª£
À À WÀ£ÀvÉ UËgÀªÀU¼
À À£ÀÄß ºÉa¸
Ñ ÀÄvÀÛªÉ.
1. ªÀiÁ£ÀªÀ ºÀPÀÄÌU¼ À À WÉÆõÀuÉ _______gÀ°è ªÀiÁqÀ¯Á¬ÄvÀÄ.  EzÀÄ ªÀiÁ£Àª£ À À C©üªÀÈ¢Þ ªÀÄvÀÄÛ ±ÁAw ºÁUÀÆ
2. ªÀiÁåUÀßPÁlðPÉÌ __________ gÁd£ÀÄ ¸À» ªÀiÁrzÀ£ÀÄ. ¸ÀºÀ¨Á¼ÉéAiÀÄ fêÀ£À ¤ªÀðºÀuÉUÉ CUÀvÀåªÁVzÉ.
3. ¥Àæ¸ÄÀ ÛvÀ __________ ªÀÄÆ®¨sÀÆvÀ ºÀPÀÄÌU½ À ªÉ.  ºÀPÀÄÌUÀ¼ÀÄ ¥ÀæeÁ¥Àæ¨ÀÄs vÀé gÁµÀÖçzÀ DzsÁgÀ¸ÛÀA¨sÀ
4. D¹Û ºÀPÀÄÌ __________ ºÀPÁÌVzÉ. UÀ¼ÁVgÀÄvÀÛªÉ.
5. ªÀiÁ£ÀªÀ ºÀPÀÄÌU¼ À À DAiÉÆÃUÀ CzsåÀ PÀëgÀ£ÀÄß __________
 ªÀiÁ£ÀªÀ ºÀPÀÄÌU½À AzÀ ¥ÀæwAiÉƧâgÀÄ GvÀÛªÀÄ fêÀ£À
£ÉêÀÄPÀ ªÀiÁqÀÄvÁÛgÉ.
£Àq¸É À®Ä ¸ÁzsÀåªÁUÀÄvÀÛzÉ.
6. ªÀiÁ£Àª£ À À ºÀPÀÄÌU¼ À À ªÀÄÆ®ªÀ£ÀÄß __________ £ÀUg À ÀUÀ¼À°è
UÀÄgÀÄw¸À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ.  EzÀjAzÀ GvÀÛªÀÄ ¸ÀªÀiÁd ¤ªÀiÁðtªÁUÀ®Ä
7. ªÀåQÛAiÀÄ £ÉʸÀVðPÀ ºÀPÀÄÌU¼ À À ¥Àæw¥ÁzÀPÀ _____________ ¸ÀºÀPÁjAiÀiÁUÀÄvÀÛzÉ.
8. ªÀiÁ£ÀªÀ ºÀPÀÄÌÅUÀ¼À G®èAWÀ£ÉAiÀiÁzÁUÀ ¸ÀªÇÉ ÃðZÀÑ  ¥ÀæwAiÉƧ⠪ÀiÁ£Àª£À ÀÄ UËgÀªÀ ªÀÄvÀÄÛ WÀ£ÀvɬÄAzÀ
£ÁåAiÀiÁ®AiÀĪÀÅ _______ ºÉÆgÀr¸ÀĪÀ ªÀÄÆ®PÀ gÀQë¸ÀÄvÀÛªÉ. §zÀÄPÀ®Ä ªÀiÁ£ÀªÀ ºÀPÀÄÌUÀ¼ÄÀ CUÀvåÀ ªÁVgÀÄvÀÛªÉ.
9. ¨sÁgÀvÀ zÉñÀz° À è ªÀiÁ»w ºÀPÀÄÌ PÁ¬ÄzÉAiÀÄ£ÀÄß ______  ªÀiÁ£Àª£
À À ¸Àªð À vÉÆêÀÄÄR C©üªÀÈ¢ÞUÉ CUÀvåÀ ªÁzÀ
gÀ°è eÁjUÉƽ¸À¯ÁVzÉ. CA±ÀUÀ¼Éà ªÀiÁ£Àª£À À ºÀPÄÀ ÌU¼
À ÁVgÀÄvÀÛªÉ.

GvÀÛgÀUÀ¼ÀÄ:- 1) 1948 2) EAUÉèÃAr£À gÁd eÁ£ï 3) DgÀÄ 3. ¸ÀªÉÇÃðZÀÑ £ÁåAiÀiÁ®AiÀĪÀÅ ªÀÄÆ®¨sÀÆvÀ ºÀPÀÄÌUÀ¼À
4) ¸ÀA«zsÁ£ÁvÀäPÀ 5) gÁµÀÖç¥Àw 6) CxÉ£ïì ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁàmÁð 7) ¸ÀAgÀPÀëPÀªÁVzÉ «ªÀIJð¹j.
eÁ£ï¯ÁPï 8) DeÉÕ(jmï) 9) 2005
 ªÀÄÆ®¨sÀÆvÀ ºÀPÀÄÌUÀ¼ÀÄ ªÀåQÛAiÀÄ ¸ÀªÁðAVÃt C©üªÀÈ¢ÞUÉ
CUÀvåÀ ªÁVzÀÄÝ, zÉñÀzÀ ¸ÀA«zsÁ£À¢AzÀ gÀQë¸À®ànÖgÄÀ vÀÛªÉ.
II. PɼÀV£À ¥Àæ±ÉßUÀ½UÉ UÀÄA¥ÀÄUÀ¼À°è ZÀað¹ GvÀÛj¹.
1. ªÀiÁ£ÀªÀ ºÀPÀÄÌUÀ¼À ¨É¼ÀªÀtÂUÉAiÀÄ£ÀÄß «ªÀj¹j.  EªÀÅUÀ¼À G®èAWÀ£ÉAiÀiÁzÁUÀ ¸ÀªÇÉ ÃðZÀÑ £ÁåAiÀiÁ®AiÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ GZÀÑ £ÁåAiÀiÁ®AiÀÄUÀ¼ÄÀ DeÉÕ(jmï) ºÉÆgÀr¸ÀĪÀ
 ªÀiÁ£Àª£ À À ºÀPÀÄÌUÀ¼À ªÀÄÆ®ªÀ£ÀÄß ¥ÁæaãÀ VæÃPï ªÀÄvÀÄÛ
ªÀÄÆ®PÀ gÀQë¸ÀÄvÀÛªÉ.
gÉÆêÀÄ£ï £ÀUgÀ À gÁdåUÀ¼ÁzÀ CxÉ£ïì ªÀÄvÀÄÛ
¸ÁàmÁðUÀ¼° À è UÀÄgÀÄw¸À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ.  EªÀÅUÀ¼ÄÀ ¤¢ðµÀÖªÁVzÀÄÝ, ¸ÀA«zsÁ£À¢AzÀ
¤ÃqÀ®ànÖgÀÄvÀÛªÉ.
 Qæ.±À. 1215gÀ°è ªÀiÁåUÀßPÁlð CxÀªÁ ªÀĺÁ¸À£ÀßzÀÄ
EAVèµï ¸ÁA«zsÁ¤PÀ PÁ£ÀÆ£ÀÄUÀ¼À gÀZÀ£ÉAiÀÄ ªÉÄïÉ
4. gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ªÀiÁ£ÀªÀ ºÀPÀÄÌUÀ¼À DAiÉÆÃUÀ ªÀiÁ£ÀªÀ ºÀPÀÄÌUÀ¼À
¥Àæ¨Ás ªÀ ©ÃjgÀĪÀ LwºÁ¹PÀ ªÀĺÀvÀé¥ÀÇtðªÁzÀ ¸À£ÀßzÀÄ
¸ÀAgÀPÀëPÀ. ¸ÀªÀÄyð¹j.
DVzÉ.
 gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ªÀiÁ£ÀªÀ ºÀPÄÀ ÌUÀ¼À DAiÉÆÃUÀ ±Á¸À£ÁvÀäPÀ
 ªÀåQÛAiÀÄ £ÉʸÀVðPÀ ºÀPÀÄÌU¼ À À PÀÄjvÀÄ eÁ£ï¯ÁPï ªÉÆzÀ®
¸ÀA¸ÉÜAiÀiÁVzÉ.
¨ÁjUÉ ªÀåªÀ¹ÜvÀªÁzÀ aAvÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀiÁrzÀgÄÀ .

«ÃgÉÃ±ï ¦ CgÀPÃÉ j, ¸ÀºÀ ²PÀPë ÀgÀÄ, ¸ÀPÁðj (ªÀiÁf ¥ÀÄgÀ¸À¨sÉ) ¥ËæqsÀ±Á¯É, zÁªÀtUÉgÉ GvÀÛgÀ. 9986261446 Page 11
8£Éà vÀgÀUÀw ¸ÀªÀiÁd «eÁÕ£À ¥Àæ±ÉÆßÃvÀÛgÀ ªÀiÁ°PÉ 2£Éà ¸ÉªÀiï
8

 1993gÀ°è ¸ÀA¸ÀwÛ£À ±Á¸À£ÀzÀ ªÀÄÆ®PÀ gÀa¸À¯ÁVzÉ. EzÀÄ GvÀÛgÀUÀ¼ÀÄ- 1) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CzsÀåPÀë/ G¥ÁzsÀåPÀë 2) 2.5
ªÀiÁ£ÀªÀ ºÀPÀÄÌUÀ¼À G®èAWÀ£ÉAiÀÄ «ZÁgÀuÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀµÀð 3) 400 4) 20,000 5) 11 6) ¥Á°PÉ ¸ÀzÀ¸Àå/
ªÀiÁqÀÄvÀÛzÉ. PÁ¥ÉÆÃðgÉÃlgï 7) £ÀUÀgÀ 8) §qÁªÀuÉ CxÀªÁ ªÁqïð 9)
 EzÀÄ M§â CzsåÀ PÀëgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ £Á®ÄÌ ¸Àz¸ À ÀågÀ£ÄÀ ß gÁdå ¸ÀPÁðgÀ 10) ¥ÀAZÁAiÀÄvï C©üªÀÈ¢Þ C¢üPÁj (PDO).
M¼ÀUÆÉ ArgÀÄvÀÛzÉ. CzsåÀ PÀëgÀÄ ¸ÀªÇÉ ÃðZÀÑ £ÁåAiÀiÁ®AiÀÄzÀ
¤ªÀÈvÀÛ £ÁåAiÀiÁ¢üñÀgÁVgÀ¨ÃÉ PÀÄ. II. PɼÀV£À ¥Àæ±ÉßUÀ½UÉ UÀÄA¦£À°è ZÀað¹ GvÀÛgÀ §gɬÄj.
1. ¸ÀܽÃAiÀÄ ¸ÀéAiÀÄA ¸ÀPÁðgÀzÀ PÁAiÀÄðUÀ¼ÉãÀÄ?
 F DAiÉÆÃUÀªÅÀ gÁµÀÖçzÀ ªÀiÁ£ÀªÀ ºÀPÀÄÌU¼ À À
1. ¥ÀAZÁ¬ÄwAiÀÄ D¹ÛAiÀÄ£ÀÄß gÀQë¹ PÁ¥ÁrPÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ.
¸ÀAgÀPëÀP£
À ÁVzÉ.
2. ¸ÀܽÃAiÀÄ ªÀÄAqÀ½AiÀÄ ªÁ¶ðPÀ DAiÀĪÀåAiÀÄzÀ ªÀÄÄAUÀqÀ
 EzÀÄ ¤µÀàPëÀ¥ÁvÀªÁV, ¸ÀévÀAvÀæªÁV ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁéAiÀÄvÀÛªÁV ¥ÀvÀæ vÀAiÀiÁj¸ÀĪÀÅzÀÄ.
PÁAiÀÄð¤ªÀð»¸ÀĪÀAvÉ C¢üPÁgÀU¼ À À£ÀÄß ¤ÃqÀ¯ÁVzÉ. 3. DgÉÆÃUÀå ªÀÄvÀÄÛ PÀÄlÄA§ PÀ¯Áåt AiÉÆÃd£ÉU¼ À À£ÀÄß
PÉÊUÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ.
5. gÁdå ªÀiÁ£ÀªÀ ºÀPÀÄÌUÀ¼À DAiÉÆÃUÀ PÀÄjvÀÄ «ªÀj¹j. 4. gÀ¸ÛÉ ¤ªÀiÁðt, «zÀÄåwÛÃPÀgt À , UÀȺÀ¤ªÀiÁðt ªÀÄvÀÄÛ
 ªÀiÁ£ÀªÀ ºÀPÀÄÌUÀ¼À PÁAiÉÄÝ 1993gÀ£ÀéAiÀÄ gÁdåUÀ¼° À è gÁdå PÀÄrAiÀÄĪÀ ¤Ãj£À ¸ÀgÀ§gÁdÄ ªÀÄÄAvÁzÀ C©üªÀÈ¢Ý
ªÀiÁ£ÀªÀ ºÀPÀÄÌUÀ¼À DAiÉÆÃUÀª£ À ÀÄß gÀa¸À¯ÁVgÀÄvÀÛzÉ. PÉ®¸ÀU½ À UÉ PÁAiÀÄðAiÉÆÃd£É gÀƦ¹ C£ÀĵÁ×£ÀUÆ É ½¸ÀĪÀÅzÀÄ.
 EzÀÄ ªÀiÁ£ÀªÀ ºÀPÄÀ ÌU¼ À À G®èAWÀ£ÉAiÀÄ «ZÁgÀuÉAiÀÄ£ÀÄß 5. ¥Áæ x À « ÄPÀ
, ¥Ëæ q s À , ªÀ A iÀ ĸÀ Ì g À ªÀ Ä vÀÄ Û C£Ë¥À Z ÁjPÀ ±ÉÊPÀëtÂPÀ
ªÀiÁqÀÄvÀÛzÉ. PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¥ÉÆæÃvÁ컸ÀĪÀÅzÀÄ.
6. vÀªÀÄä ¥ÀæzÃÉ ±ÀU¼ À À°è ¸ÀéZÀÒvÉ ªÀÄvÀÄÛ ¤ªÀÄð°ÃPÀgÀtªÀ£ÀÄß
 F DAiÉÆÃUÀªÅÀ M§â CzsåÀ PÀëgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ E§âgÀÄ ¸Àz¸ À ÀågÀ£ÄÀ ß
PÁ¥ÁqÀĪÀÅzÀÄ.
M¼ÀUÆÉ ArgÀÄvÀÛzÉ. CzsåÀ PÀëgÀÄ GZÀÑ £ÁåAiÀiÁ®AiÀÄzÀ ¤ªÀÈvÀÛ
7. J¯Áè ¥ÀæPÁgÀzÀ ªÀiÁ°£ÀåUÀ¼£ À ÀÄß vÀqÉUÀnÖ GvÀÛªÀÄ
ªÀÄÄRå £ÁåAiÀiÁ¢üñÀgÁVgÀ¨ÉÃPÀÄ. ¸Àz¸ À ÀågÀÄ GZÀÑ
DgÉÆÃUÀåPÀgÀ ¸Àª® À vÀÄÛUÀ¼£ À ÀÄß MzÀV¸ÀĪÀÅzÀÄ.
£ÁåAiÀiÁ®AiÀÄzÀ ¸ÉêÉAiÀÄ°ègÀĪÀ CxÀªÁ ¤ªÀÈvÀÛ
8. CªÀ±åÀ PÀ ¥ÀrvÀgU À À¼ÁzÀ DºÁgÀzsÁ£Àå, ¹ÃªÉÄJuÉÚ EvÁå¢UÀ¼À
£ÁåAiÀiÁ¢üñÀgÁVgÀ¨ÉÃPÀÄ. CxÀªÁ f¯Áè
«vÀgu À ÉUÉ ¸ÀÆPÀÛ ªÀåªÀ¸ÜÉ AiÀÄ£ÀÄß ¤«Äð¹ ¸Àª® À vÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß
£ÁåAiÀiÁ®AiÀÄzÀ°è PÀ¤µÀ× 7 ªÀµÀðUÀ¼ÄÀ £ÁåAiÀiÁ¢üñÀgÁV
MzÀV¸ÀĪÀÅzÀÄ.
¸ÉÃªÉ ¸À°è¹gÀ¨ÉÃPÀÄ.
9. d£À£À ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄgÀtUÀ¼À £ÉÆÃAzÀt ¥ÁæªÀiÁtÂPÀªÁV
 EªÀgÀ£ÀÄß gÁdå¥Á®gÀÄ £ÉêÀÄPÀ ªÀiÁqÀÄvÁÛgÉ. DUÀÄwÛgÀĪÀÅzÀ£ÀÄß SÁwæ ¥Àr¹PÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ.
10. PÀȶ, ¥À±ÀĸÀAUÉÆÃ¥À£,É SÁ¢ ªÀÄvÀÄÛ PÀgÀPÀıÀ®
GzÉÆåÃUÀUÀ¼£ À ÀÄß ¥ÉÆæÃvÁ컸ÀĪÀÅzÀÄ.
CzsÁåAiÀÄ - 4
¸ÀܽÃAiÀÄ ¸ÀPÁðgÀ 2. UÁæªÀÄ¥ÀAZÁ¬Äw gÀZÀ£É PÀÄjvÀÄ §gɬÄj.
 UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄwUÀ¼ÀÄ ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV d£À¸A
À SÉåAiÀÄ
I. SÁ° ©lÖ ¸ÀܼÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀÆPÀÛ ¥ÀzÀUÀ½AzÀ vÀÄA©j.
DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É gÀavÀUÉƼÀÄîvÀÛªÉ.
1. UÁæªÀĸÀ¨Ás CzsÀåPÀëvÉAiÀÄ£ÀÄß __________ ªÀ»¸ÀÄvÁÛgÉ.
2. UÁæªÀÄ¥ÀAZÁ¬Äw CzsÀåPÀëgÀ C¢üPÁgÀªÀ¢ü ____ ªÀµÀðUÀ¼ÄÀ .  MlÄÖ 5000 ¢AzÀ 7000 d£À¸A À SÉåUÀ½gÀĪÀ UÁæªÀÄ
3. UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄwAiÀÄ°è __________ d£À¸A À SÉåUÉ M§â CxÀªÁ UÁæªÀÄUÀ¼ÄÀ ¸ÀªÄÀ ƺÀPÉÌ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬Äw
¸Àz¸À ÀågÀ£ÄÀ ß DAiÉÄÌ ªÀiÁqÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. gÀa¸À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ.
4. ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ £ÀUg À À f¯ÉèAiÀÄ°è __________ d£À¸A À SÉåUÉ  ªÀįɣÁqÀÄ f¯ÉèUÀ¼°
À è 2500QÌAvÀ ºÉZÀÄÑ
M§â ¸Àz¸ À ÀågÀ£ÄÀ ß DAiÉÄÌ ªÀiÁqÀÄvÁÛgÉ. d£À¸A À SÉåUÀ½gÀĪÀ UÁæªÀÄ CxÀªÁ UÁæªÀÄUÀ¼À ¸ÀªÄÀ ƺÀPÉÌ
5. PÀ£ÁðlPÀzÀ°è MlÄÖ ________ ªÀĺÁ£ÀUg À À ¥Á°PÉUÀ½ªÉ. UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄwAiÀÄ£ÀÄß gÀa¹¯ÁUÀÄvÀÛzÉ.
6. £ÀUg À À¥Á°PÉ ¸ÀzÀ¸åÀ gÀÄ: Pˤì®gï: : ªÀĺÁ£ÀUg À À ¥Á°PÉ:  UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄwAiÀÄ ¸Àz¸ À ÀågÀÄUÀ¼ÀÄ vÀªÀÄä
________ ¥ÀAZÁ¬ÄwAiÀÄ «ÄwUÉƼÀ¥l À Ö ¥ÀæzÃÉ ±Àz°À è£À
7. 50 ¸Á«gÀ¢AzÀ 3 ®PÀëzÉƼÀV£À d£À¸A À SÉåAiÀÄ£ÀÄß ªÀAiÀĸÀ̪ÀÄvÀzÁgÀjAzÀ ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ°è DAiÉÄÌUÆ É ¼ÀÄîvÁÛgÉ.
ºÉÆA¢gÀĪÀ ¥ÀæzÉñÀª£ À ÀÄß _____ JAzÀÄ ªÀVÃðPÀj¸À¯ÁVzÉ.
 ¥Àæw 400 d£À¸A À SÉåUÉ M§â ¥Àæw¤¢üAiÀÄ£ÀÄß DAiÉÄÌ
8. £ÀUg À ÀªÅÀ aPÀÌaPÀÌ ZÀÄ£ÁªÀuÁ «¨sÁUÀUÀ¼ÁV
ªÀiÁqÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ.
«AUÀqu À ÉUÆ É AqÀÄ ________ JAzÀÄ PÀgA É iÀÄ®ànÖª.É
9. f¯Áè ¥ÀAZÁ¬ÄwAiÀÄ ªÀÄÄRå PÁAiÀÄ𠤪ÀðºÀuÁ¢üPÁj  F UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄwUÀ¼À°è ¥Àj²µÀÖ eÁw, ¥Àj²µÀÖ
(CEO) AiÀÄ£ÁßV _________ £ÉëĸÀÄvÀÛzÉ. ¥ÀAUÀq,À »AzÀĽzÀ ªÀUÀð ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄ»¼ÉAiÀÄjUÉ «ÄøÀ®Ä
10. UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄwAiÀÄ PÁAiÀÄð¥Á®£ÉUÁV __________ ¸ÁÜ£ÀU½
À ªÉ.
AiÀÄ£ÀÄß £ÉëĸÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ.

«ÃgÉÃ±ï ¦ CgÀPÃÉ j, ¸ÀºÀ ²PÀPë ÀgÀÄ, ¸ÀPÁðj (ªÀiÁf ¥ÀÄgÀ¸À¨sÉ) ¥ËæqsÀ±Á¯É, zÁªÀtUÉgÉ GvÀÛgÀ. 9986261446 Page 12
8£Éà vÀgÀUÀw ¸ÀªÀiÁd «eÁÕ£À ¥Àæ±ÉÆßÃvÀÛgÀ ªÀiÁ°PÉ 2£Éà ¸ÉªÀiï
8

3. ¸ÀܽÃAiÀÄ ¸ÀéAiÀÄA ¸ÀPÁðgÀUÀ¼À DzÁAiÀÄzÀ ªÀÄÆ®UÀ¼ÀÄ  £ÀUgÀ ÀªÅÀ aPÀÌaPÀÌ ZÀÄ£ÁªÀuÁ «¨sÁUÀUÀ¼ÁV
AiÀiÁªÀŪÀÅ? «AUÀqu À ÉUÆ
É AqÀÄ §qÁªÀuÉ CxÀªÁ ªÁqïð JAzÀÄ
1. ¤ÃgÀÄ, DgÉÆÃUÀå, ²PÀët, UÀæAxÁ®AiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÀgÉAiÀÄ®ànÖª.É
ªÁZÀ£Á®AiÀÄUÀ¼À ªÉÄð£À G¥ÀPÀg¢ À AzÀ ¸ÀAUÀæºÀªÁUÀĪÀ
 ¥Àæw ªÁrð¤AzÀ M§â ¥Á°PÉ ¸ÀzÀ¸Àå
ªÉÆvÀÛ.
ZÀÄ£Á¬ÄvÀ£ÁUÀÄvÁÛ£É. F ¸Àz¸ À ÀågÀÄUÀ¼ÀÄ ¥ÀævÀåPÀëªÁzÀ
2. PÀlÖqÀ vÉjUÉ, SÁ° eÁUÀzÀ vÉjUÉ, ªÁåªÀºÁjPÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À
ªÀÄvÀzÁ£ÀzÀ ªÀÄÆ®PÀ ZÀÄ£Á¬ÄvÀgÁUÀÄvÁÛgÉ.
ªÉÄð£À vÉjUÉ, ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖ, ªÀÄ£ÀgA À d£ÁªÀÄA¢gÀ ªÀÄvÀÄÛ
eÁ»ÃgÁvÀÄUÁgÀjAzÀ ªÀ¸ÀƯÁUÀĪÀ MlÄÖ vÉjUÉ ªÉÆvÀÛ.  ¥Á°PÉUÀ¼®
À Æè ¸ÀºÀ ¤AiÀĪÀiÁ£ÀĸÁgÀ ¥Àj²µÀÖ eÁw,
3. ¥ÀæªÁ¹ vÁtUÀ½AzÀ ¸ÀAUÀ滹zÀ vÉjUÉ. ¥Àj²µÀÖ ¥ÀAUÀq,À »AzÀĽzÀ ªÀUð À ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄ»¼Á
4. ¥ÀAZÁAiÀÄvï D¹ÛUÀ½AzÀ §gÀĪÀ ¨ÁrUÉ ºÀt. «Ä¸À¯Áw C£ÀÄ¥Á®£ÉAiÀiÁUÀÄwÛzÉ.
5. gÁdå¸ÀPÁðgÀzÀ zsÀ£À ¸ÀºÁAiÀÄ CxÀªÁ C£ÀÄzÁ£ÀÀ ªÉÆvÀÛ.  ªÀĺÁ¥ËgÀ ªÀÄvÀÄÛ G¥À-ªÀĺÁ¥ËgÀgÀÄ ¥Á°PÉAiÀÄ
£ÁAiÀÄPÀgÀÄUÀ¼ÄÀ J¤¹PÉƼÀÄîvÁÛgÉ. EªÀgÀÄUÀ¼ÀÄ ¥Á°PÉAiÀÄ
4. £ÀUÀgÀ ¸ÀܽÃAiÀÄ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À PÁAiÀÄðUÀ¼À PÀÄjvÀÄ n¥Ààt ¸Àz¸
À ÀågÀÄUÀ½AzÀ ZÀÄ£Á¬Ä¸À®àqÀÄvÁÛgÉ. EªÀgÀÄUÀ¼À
§gɬÄj. C¢üPÁgÁªÀ¢üAiÀÄÄ MAzÀÄ ªÀµÀðªÁVgÀÄvÀÛzÉ.
 DAiÀÄ-ªÀåAiÀÄ ¥ÀnÖ vÀAiÀiÁj¹ ªÀÄAqÀ½¬ÄAzÀ  ªÀĺÁ¥ËgÀgÄÀ ¥Á°PÉAiÀÄ ¸À¨sÉUÀ¼À CzsåÀ PÀëvÉ ªÀ»¹,
C£ÀĪÉÆÃzÀ£É ¥ÀqÉAiÀÄĪÀÅzÀÄ. ¸À¨sÉAiÀÄÄ PÉÊUÉÆAqÀ wêÀiÁð£ÀU¼
À À£ÀÄß
 £ÀUg
À À CxÀªÁ ¥ÀlÖtzÀ ¸ÀA¥ÀÀÇtð DqÀ½vÀ PÁAiÀÄðUÀvÀUÆ
É ½¸ÀĪÀ PÀæªÀÄ vÉUÉzÄÀ PÉƼÀÄîvÁÛgÉ.
£ÉÆÃrPÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ.  ªÀĺÁ¥ËgÀgÀÄ ¥Á°PÉAiÀÄ PÁAiÀÄð¤ªÀðºÀuÉAiÀÄ£ÀÄß
 GvÀÛªÀÄ £ÀUg À À AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ£ÀÄß vÀAiÀiÁj¹ ¤AiÀÄAwæ¸ÀÄvÁÛgÉ.
PÁAiÀÄðgÀÆ¥ÀPÉÌ vÀgÀĪÀÅzÀÄ.  ¸ÀªÄÀ xÀð DqÀ½vÀ ¤ÃqÀ®Ä ¸ÁÜ¬Ä ¸À«ÄwUÀ¼£
À ÀÄß
 GvÀÛªÀĪÁzÀ gÀ¸ÛÉ, ¸ÁjUÉ ªÀåªÀ¸ÜÉ , ¤ÃgÀÄ ¸Àg§ À gÁdÄ, gÀa¹PÉƼÀî¯ÁUÀÄvÀÛzÉ.
²PÀët, «zÀÄåZÀÒQÛ, ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖ, DgÉÆÃUÀå ºÁUÀÆ E¤ßvÀgÉ  ¥Á°PÉAiÀÄ PÁAiÀÄð¤ªÀðºÀuÉAiÀÄ£ÀÄß ¥Á°PÉAiÀÄ
¸Àª®À vÀÄÛUÀ¼£
À ÀÄß GvÀÛªÀÄ jÃwAiÀÄ°è MzÀV¸ÀĪÀÅzÀÄ. DAiÀÄÄPÀÛgÀÄ £ÉÆÃrPÉƼÀÄîvÁÛgÉ. ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV ¨sÁgÀwÃAiÀÄ
 £ÀUg
À ÀU¼
À À°è M¼ÀZÀgA
À r ªÀåªÀ¸ÜÉ ªÀÄvÀÄÛ WÀ£ÀvÁådå ªÀ¸ÄÀ ÛUÀ¼À DqÀ½vÀ ¸ÉêÉAiÀÄ (IAS) C¢üPÁjAiÀÄÄ F ºÀÄzÉÝAiÀÄ£ÀÄß
«¯ÉêÁjUÉ ¸ËPÀAiÀÄð PÀ°à¹ ¸ÀéZÒÀ vÉ PÁ¥ÁqÀĪÀÅzÀÄ. C®APÀj¸ÀÄvÁÛgÉ.
 PÀlÖqÀ ¤ªÀiÁðtPÉÌ ¥Àgª À Á£ÀV ¤ÃqÀĪÀÅzÀÄ, £ÀUg À À ¸À¨sÉAiÀÄ
6. £ÀUÀgÀ ¸ÀܽÃAiÀÄ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À §UÉÎ §gɬÄj.
PÀlÖqÀU¼À ÀÄ ºÁUÀÆ D¹ÛAiÀÄ£ÀÄß gÀQë¸ÀĪÀÅzÀÄ.
F £ÀUg À À ¥ÀæzÃÉ ±ÀU¼ À À d£ÀgÀ ¸ÀªÄÀ ¸ÉåUÀ½UÉ ¥ÀjºÁgÀ MzÀV¸ÀĪÀ
 d£À£À ªÀÄgÀtUÀ¼À £ÉÆÃAzÀt ªÀiÁrPÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ. ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÄÀ £ÀUg À À ¸ÀܽÃAiÀÄ ¸ÀéAiÀÄA¸ÀPÁðgÀU¼ À ÀÄ J£ÀÄߪÀgÀÄ.
 QæÃqÁAUÀt, ªÀÄ£ÀgA À d£Á ªÀÄA¢gÀ, GzÁå£Àª£ À ÀU¼
À À£ÀÄß £ÀUgÀ À ¸ÀܽÃAiÀÄ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼° À è ªÀÄÆgÀÄ §UÉ CªÀÅUÀ¼ÉAzÀgÉ:
¤«Äð¹ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀĪÀÅzÀÄ. 1. £ÀUg À À ¥Á°PÉ (ªÀĺÁ£ÀUg À À ¥Á°PÉ) - ¥ÀæªÄÀ ÄR£ÀUg À ÀUÀ¼ÄÀ .
 £ÀUgÀ ÀzÀ PÉƼÉUÉÃjªÁ¹UÀ½UÉ ¸ËPÀAiÀÄð MzÀV¸ÀĪÀÅzÀgÀ 2. £À U g
À À ¸À ¨ s É U ¼
À À Ä CxÀ ª Á ¥À Å
À gÀ ¸¨À U
s É À ¼ À Ä - £À UgÀ À ¥À l ÖtUÀ¼ÄÀ .
ªÀÄÆ®PÀ C°è£À ¤ªÁ¹UÀ¼À fêÀ£ª À ÀÄlÖ ¸ÀÄzsÁj¸ÀĪÀAvÉ 3. zÀAqÀÄ ¥ÀæzÃÉ ±ÀzÀ ¨sÁUÀ - gÀPÀëuÁ ¥ÀqA É iÀÄ »rvÀzÀ°ègÀĪÀ
£ÉÆÃrPÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ. ¥ÀæzÃÉ ±À.
d£À¸A À SÉå, ªÀgª À ÀiÁ£À, ¸ÁªÀiÁfPÀ ¹ÜwUÀwUÀ¼À
5. ªÀĺÁ£ÀUÀgÀ ¥Á°PÉAiÀÄ PÀÄjvÀÄ §gɬÄj. DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É gÁdå ¸ÀPÁðgÀªÅÀ ¥ÀæzÃÉ ±ÀªÉÇAzÀ£ÀÄß £ÀUÀgÀ
CxÀªÁ ¥ÀlÖtªÉAzÀÄ WÉÆö¸ÀĪÀ C¢üPÁgÀ ºÉÆA¢zÉ.
 JgÀqÀÄ ®PÀëQÌAvÀ ºÉZÀÄÑ d£À¸ÀASÉå ªÀÄvÀÄÛ PÉÆÃnVAvÀ®Æ
ºÉZÀÄÑ DzÁAiÀÄ«gÀĪÀ £ÀUÀgÀ¥æz À ÉñÀU¼À À°è ªÀĺÁ£ÀUg À À EªÀÅUÀ¼ÄÀ «±ÉõÀªÁzÀ PÁAiÀÄðUÀ¼ÄÀ ªÀÄvÀÄÛ C¢üPÁgÀªÀ£ÀÄß
ºÉÆA¢zÀÄÝ ªÀgÀªiÀ Á£ÀzÀ ªÀÄÆ®UÀ¼£ À ÀÄß ºÉÆA¢ªÉ.
¥Á°PÉUÀ¼£ À ÀÄß gÀa¸À¯ÁVzÉ.
 £ÀUg
À À ¥Á°PÉAiÀÄ ¸Àz¸
À ÀågÀÄUÀ¼ÀÄ ZÀÄ£ÁªÀuÉUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ
ZÀÄ£Á¬ÄvÀgÁV ¥Á°PÉ ¸Àz¸ À Àå (Corporator)
J¤¹PÉƼÀÄîvÁÛgÉ. ¸ÀªÀiÁd±Á¸ÀÛç
 F ¸Àz¸ À ÀågÀÄUÀ¼À ¸ÀASÉå d£À¸A À SÉå DzsÁjvÀªÁVzÀÄÝ CzsÁåAiÀÄ -3
¸ÁzsÁgÀtªÁV 30jAzÀ 100gÀªg À ÉUÉ EgÀÄvÀÛzÉ. ¥Á°PÉ ¸ÁªÀiÁfPÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ
UÁvÀ檣
À ÀÄß ¸ÀPÁðgÀ ¤zsÀðj¸ÀÄvÀÛzÉ.
I. SÁ° ©nÖgÀĪÀ eÁUÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀÆPÀÛ ¥ÀzÀUÀ½AzÀ vÀÄA©j.
1. ¸ÁªÀiÁfPÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÄÀ ______ §AiÀÄPÉUÀ¼£ À ÀÄß ¥ÀÇgÉʸÀÄvÀÛªÉ.
2. PÀÄlÄA§ MAzÀÄ _________ ¸ÀA¸ÉÜ.

«ÃgÉÃ±ï ¦ CgÀPÃÉ j, ¸ÀºÀ ²PÀPë ÀgÀÄ, ¸ÀPÁðj (ªÀiÁf ¥ÀÄgÀ¸À¨sÉ) ¥ËæqsÀ±Á¯É, zÁªÀtUÉgÉ GvÀÛgÀ. 9986261446 Page 13
8£Éà vÀgÀUÀw ¸ÀªÀiÁd «eÁÕ£À ¥Àæ±ÉÆßÃvÀÛgÀ ªÀiÁ°PÉ 2£Éà ¸ÉªÀiï
8

3. ¸ÁªÀiÁfPÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÄÀ ¸ÀA¸ÀÌøwAiÀÄ£ÀÄß ªÀUÁð¬Ä¸ÀĪÀ 4. ¸ÁªÀiÁfPÀ ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ ¥ÀæPÁgÀUÀ¼ÀÄ AiÀiÁªÀŪÀÅ?


__________ DVªÉ. ¸ÁªÀiÁfPÀ ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ ¥ÀæPÁgÀUÀ¼ÀÄ- gÀÆrü, PÁ£ÀÆ£ÀÄ,
4. zsª À ÀÄðªÀÅ ªÀiË®åUÀ¼À _____ UÉ ¸ÀºÁAiÀÄ ªÀiÁqÀÄvÀÛzÉ. PÀÄlÄA§ ªÀåªÀ¸ÜÉ , «ªÁºÀ ¥ÀzÀÞw, gÁdåªÀåªÀ¸ÜÉ , zsÀªÄÀ ð. E£ÀÆß
5. zsÀªÄÀ ðªÀÅ ¸ÁªÀiÁfPÀ _______ CwªÀÄÄRå ¸ÁzsÀ£ÀªÁVzÉ. ªÀÄÄAvÁzÀªÅÀ UÀ¼ÄÀ .
6. ___________ PÀÄlÄA§ ªÀåªÀ¸ÜÉ AiÀÄ vÀ¼º À À¢AiÀiÁVzÉ.
7. »A¢¤AzÀ®Æ §AzÀ ¥ÀgA
À ¥ÀgÉU¼
À ÀÄ, ¯ÉÆÃPÀgÆ À rü, III.PɼÀV£À ¥Àæ±ÉßUÀ½UÉ £Á¯ÉÌöÊzÀÄ ªÁPÀåzÀ°è GvÀÛj¹.
PÀlÄÖ¥ÁqÀÄUÀ¼ÄÀ ¸ÁªÀiÁfPÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À ______¤AiÀĪÀÄUÀ¼ÁVªÉ. 1. ¸ÁªÀiÁfPÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ½UÀÆ ¸ÀªÀiÁdPÀÆÌ EgÀĪÀ ¸ÀA§AzsÀªÀ£ÀÄß
8. MAzÀÄ ¸ÀªiÀ ÁdzÀ°è£À EgÀĪÀ J¯Áè ¸ÁªÀiÁfPÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÄÀ «ªÀj¹.
¥ÀgÀ¸àÀgÀ _______ ªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄvÀÛªÉ. o ¸ÀªiÀ Ád«zÀÝ°è ªÀiÁvÀæ ¸ÁªÀiÁfPÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ½gÀÄvÀÛªÉ.
9. ¸ÀªiÀ ÁdzÀ°è ¤AiÀĪÀÄUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄÄjzÀgÉ, ²PÉë, ¤AzÀ£É,  J¯Áè ¸ÁªÀiÁfPÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÄÀ F ¸ÀªÀiÁdzÀ°èAiÉÄ d£Àä
§»µÁÌg,À zÀAqÀ ºÁPÀĪÀÅzÀÄ ____________ DVzÉ. vÁ½ ¸ÀªiÀ ÁdzÀ°èAiÉÄ C¹ÜvÀézÀ°ègÀÄvÀÛªÉ.
GvÀÛgÀUÀ¼ÀÄ- 1) ªÀiÁ£ÀªÀ£À ¸ÁªÀiÁfPÀ 2) ¸ÁªÀiÁfPÀ 3) ¸ÁzsÀ£À  ¸ÁªÀiÁfPÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÄÀ J¯Áè ¸ÀªiÀ ÁdUÀ¼°
À èAiÀÄÆ
4) ¥Àæ¸ÁgÀ 5) ¤AiÀÄAvÀætzÀ 6) «ªÁºÀªÀÅ 7) C°TvÀ 8) ¸ÀºÀ PÀAqÀħgÀÄvÀÛªÉ.
¸ÀA§AzsÀ 9) ¸ÁªÀiÁfPÀ ¤AiÀÄAvÀæt.  J¯Áè ¸ÁªÀiÁfPÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ ¸ÀªiÀ ÁdzÀ C«¨sÁdå
CAUÀU¼
À ÁVªÉ.
II. PɼÀV£À ¥Àæ±ÉßUÀ½UÉ GvÀÛj¹j.  MAzÀÄ ¸ÀªiÀ ÁdzÀ°è EgÀĪÀ J¯Áè ¸ÁªÀiÁfPÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÄÀ
1. ¸ÁªÀiÁfPÀ ¸ÀA¸ÉÜ JAzÀgÉãÀÄ? ¥Àg¸
À ÀàgÀ ¸ÀºÀ ¸ÀA§AzsÀªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄvÀÛªÉ.
£ÀªÄÀ ä D¸É DPÁAPÉë FqÉÃj¸À®Ä ¹ÜgÀªÁV
¸ÁÜ¥À£ÉAiÀiÁVgÀĪÀÅzÀ£ÀÄß ¸ÁªÀiÁfPÀ ¸ÀA¸ÉÜ JAzÀÄ 2. ¸ÁªÀiÁfPÀ ¸ÀA¸ÉÜAiÀiÁzÀ zsÀªÀÄðzÀ DzÀ±ÀðUÀ¼À£ÀÄß w½¹.
ºÉüÀÄvÁÛgÉ. 1. ¸ÁªÀiÁfÃPÀgÀtzÀ PÁAiÀÄð: zsÀªÄÀ ðªÀÅ ¸ÁªÀiÁfÃPÀgt À zÀ
¸ÀªiÀ ÁdzÀ°è EgÀĪÀ gÀÆrü, PÁ£ÀÆ£ÀÄ, PÀÄlÄA§ ªÀåªÀ¸ÉÜ, §ºÀ¼À ªÀÄÄRå ªÁºÀPÀªÁVzÉ.
«ªÁºÀ ¥ÀzÞÀ w, gÁdåªÀåªÀ¸ÜÉ E£ÀÆß ªÀÄÄAvÁzÀªÅÀ UÀ¼ÄÀ 2. ¸ÁªÀiÁfPÀ LPÀåvÉ : zsÀªÄÀ ðªÀÅ ¸ÁªÀiÁfPÀ ºÉÆAzÁtÂPÉUÉ
¸ÁªÀiÁfPÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÄÀ . DPÀgª
À ÁVzÉ. ¸ÀvåÀ , C»A¸É, ¥ÁæªÀiÁtÂPÀvÉ EvÁå¢ zsÁ«ÄðPÀ
ªÀiË®åUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ ¸ÁªÀiÁfPÀ LPÀåvÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄÆr¸ÀÄvÀÛzÉ.
2. PÀÄlÄA§zÀ PÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß w½¹. 3. ªÀiË®åUÀ¼À ¸ÀAgÀPÀëuÉ: ¥ÁæªÀiÁtÂPÀvÉ, £ÁåAiÀÄ, ¸ÀªiÀ Á£ÀvÉ,
PÀÄlÄA§zÀ PÁAiÀÄðUÀ¼ÀÄ C»A¸É, ªÉÆzÀ¯ÁzÀ ¸ÁªÀiÁfPÀ ªÀiË®åUÀ¼£ À ÀÄß G½¹PÉÆAqÀÄ
1. ¸ÀzÀ¸ÀågÀ ¥ÉÇõÀuÉ : PÀÄlÄA§ªÀÅ £ÁªÀÅ d¤¹zÀ ¢£À¢AzÀ §gÀ®Ä zsª À ÀÄðªÀÅ ¥ÀjuÁªÀÄPÁj ¸ÁzsÀ£ÀªÁVzÉ.
£ÀªÄÀ ä ¥Á®£É, ¥ÉÇõÀuÉ ªÀiÁqÀÄwÛgÀÄvÀÛzÉ. PÀÄlÄA§ªÀÅ vÀ£Àß 4. ¸ÁªÀiÁfPÀ ¤AiÀÄAvÀæt : zsÀªÄÀ ðªÀÅ ¸ÁªÀiÁfPÀ ¤AiÀÄAvÀætzÀ
J®è ¸Àz¸ À ÀågÀ ¥ÉÇõÀuÉAiÀÄ ¥ÀæªÄÀ ÄR vÁt. Cw ªÀÄÄRå ¸ÁzsÀ£ÀªÁVzÉ.
2. ¸ÁªÀiÁfPÀ ¨sÀzÀævÉ: vÀªÀÄä J¯Áè ¸ÀzÀ¸åÀ jUÉ J¯Áè jÃwAiÀÄ
¸ÁªÀiÁfPÀ ¨sz À ÀævÉUÀ¼À£ÀÄß PÀÄlÄA§ªÀÅ ¤ÃqÀÄvÀÛzÉ. 3. ¸ÁªÀiÁfPÀ ¸ÀA¸ÉÜAiÀiÁzÀ PÀÄlÄA§zÀ ¸ÀzÀ¸Àå£ÁV ¤ªÀÄä
3. ¸ÁªÀiÁfÃPÀgÀt: PÀÄlÄA§zÀ°è ¸Àz¸ À ÀågÀÄ ªÀÄPÀ̽UÉ ¥ÁvÀæUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀnÖ ªÀiÁrj.
¸ÀªiÀ ÁdzÀ°è ºÉÃUÉ ªÀåªÀºÀj¸À¨ÉÃPÀÄ, ºÉÃUÉ £Àqz É ÀÄPÉƼÀî¨ÉÃPÀÄ,
 ¸ÁªÀiÁfPÀ ¸ÀA¸ÉÜAiÀiÁzÀ PÀÄlÄA§zÀ ¸Àz¸ À Àå£ÁV £À£ÀߣÀÄß
EvÁå¢UÀ¼À£ÀÄß ¸ÁªÀiÁfÃPÀgÀtzÀ ªÀÄÆ®PÀ PÀÄlÄA§ªÀÅ
£À£Àß PÀÄlÄA§ vÀÄA¨Á ZÉ£ÁßV ¥ÉÆõÀuÉ ªÀiÁrzÉ.
PÀ°¸ÀÄvÀÛzÉ.
DzÀÝjAzÀ £Á£ÀÄ £À£Àß PÀÄlÄA§zÀ°è EgÀĪÀ CfÓ-vÁvÀ,
C¥Àà-CªÀÄä, aPÀ̪ÀgÀÄ, C±ÀPÀÛgÀÄ, »jAiÀÄgÀÄ J®ègÀ£ÀÆß
3. ¸ÁªÀiÁfPÀ ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ ®PÀëtUÀ¼ÀÄ AiÀiÁªÀŪÀÅ?
GvÀÛªÀĪÁV £ÉÆÃrPÉƼÀÄîªÀ ªÀÄÆ®PÀ ¸ÁªÀiÁfPÀ
¸ÁªÀiÁfPÀ ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ ®PÀëtUÀ¼ÀÄ-
¨sz
À ÀævÉAiÀÄ£ÀÄß CªÀg®
É èjUÀÆ MzÀV¸ÀĪÀ dªÁ¨ÁÝjAiÀÄ£ÀÄß
1) ¸ÁªÀðwæPv À É : ¸ÁªÀiÁfPÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÄÀ J¯Áè
£Á£ÀÄ ¤ªÀð»¸ÀÄvÉÛãÉ.
¸ÀªiÀ ÁdUÀ¼° À èAiÀÄÆ PÀAqÀħgÀÄvÀÛªÉ.
2) ¸ÁªÀiÁfPÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼° À è ¤¢ðµÀÖ ¤AiÀĪÀÄUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ  £À£ÀUÉ £À£Àß PÀÄlÄA§ ¸ÀªiÀ ÁfPÀgÀtUÉƽ¹zÀAvÉ, £Á£ÀÄ
¤AiÀÄAwæ¹ ¤zÉÃð²¸ÀÄvÀÛªÉ. PÀÆqÀ £À£Àß ªÀÄÄA¢£À ¦Ã½UÉUÉ F ¸ÀªiÀ ÁfÃPÀgt À PÉÌ
3) ªÀÄÆ®¨sÀÆvÀ CªÀ±åÀ PÀvÉUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀÇgÉʸÀÄvÀÛªÉ : £ÀªÄÀ ä ¸ÀºÁAiÀÄ ªÀiÁqÀÄvÉÛãÉ.
ªÀÄÆ®¨sÀÆvÀ CªÀ±åÀ PÀvÉUÀ¼ÁzÀ ªÀ¸w À , ¯ÉÊAVPÀ §AiÀÄPÉ, ¸ÀAvÁ£À  PÀÄlÄA§zÀ°è £À£ÀUÉ MzÀV¹zÀ ¥ÁvÀæªÀ£ÀÄß CAzÀgÉ £À£Àß
C©üªÀÈ¢Þ, ªÀåQÛvÀé ¨É¼Àªt À ÂUÉ EvÁå¢ CUÀvåÀ UÀ¼£
À ÀÄß ¥ÀÇgÉʸÀÄvÀÛzÉ. vÀAzÉ vÁ¬ÄUÀ½UÉ GvÀÛªÀÄ ªÀÄPÀ̼ÁV, »jAiÀÄjUÉ
4) °TvÀ ªÀÄvÀÄÛ C°TvÀ ¤Ãw ¤AiÀĪÀÄUÀ¼£ À ÀÄß ºÉÆA¢zÉ. ªÉƪÀÄäUÀ£ÁV, vÀªÀÄä vÀAVUÉ GvÀÛªÀÄ CtÚ£ÁV £À£Àß
5) MAzÀÄ ¸ÀªiÀ ÁdzÀ°è EgÀĪÀ J¯Áè ¸ÁªÀiÁfPÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÄÀ ¥Á°£À PÀvÀðªÀåªÀ£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀÄvÉÛãÉ.
¥Àg¸À ÀàgÀ ¸ÀºÀ ¸ÀA§AzsÀªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄvÀÛªÉ.
4. ¸ÁªÀiÁfPÀ ¸ÀA¸ÉÜAiÀiÁzÀ «ªÁºÀ PÀÄjvÀÄ n¥Ààt §gɬÄj.

«ÃgÉÃ±ï ¦ CgÀPÃÉ j, ¸ÀºÀ ²PÀPë ÀgÀÄ, ¸ÀPÁðj (ªÀiÁf ¥ÀÄgÀ¸À¨sÉ) ¥ËæqsÀ±Á¯É, zÁªÀtUÉgÉ GvÀÛgÀ. 9986261446 Page 14
8£Éà vÀgÀUÀw ¸ÀªÀiÁd «eÁÕ£À ¥Àæ±ÉÆßÃvÀÛgÀ ªÀiÁ°PÉ 2£Éà ¸ÉªÀiï
8

«ªÁºÀ JAzÀgÃÉ ¥ÀÄgÀĵÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄ»¼É, 9) ¸Á.±À.¥ÀÇ. 3000 gÀ ¸ÀĪÀiÁjUÉ £ÉÃV®


eÉÆvÉAiÀiÁV fêÀ£À £ÀqɸÀ®Ä ¸ÁªÀiÁfPÀ C£ÀĪÀÄw ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£ÉAiÉÆA¢UÉ ______ DgÀA¨sU À ÉÆArvÀÄ.
¥ÀqzÉ ÀÄPÉƼÀÄîªÀ ¥ÀæQæAiÉÄ. «ªÁºÀÀªÅÀ ºÉtÄÚ UÀAqÀÄ 10) _________ ¥ÀzÝÀ wAiÀÄÄ MAzÀÄ eÁwAiÀÄ d£ÀgÀ£ÀÄß
eÉÆÃrAiÀiÁUÀ®Ä ¸ÁªÀiÁfPÀ C£ÀĪÉÆÃzÀ£É ¤ÃqÀÄvÀÛzÉ. ªÀÄvÉÆÛAzÀÄ eÁwAiÀÄ ªÉÄÃ¯É CªÀ®A©¸ÀĪÀAvÉ ªÀiÁqÀÄwÛvÀÄÛ.
«ªÁºÀzÀ PÁAiÀÄðUÀ¼ÀÄ 11) gÀd¥ÀÇvÀgÀÄ ºÉÆA¢zÀ _____ ªÀÄvÀÄÛ ______ JA§
1. ¸ÁªÀiÁfPÀ C£ÀĪÀÄw : «ªÁºÀªÀÅ ºÉtÄÚ UÀAqÀÄ ©gÀÄzÀÄUÀ¼ÄÀ d«ÄãÁÝgÀ ªÀUÀðzÀªg
À À ®PÀëtUÀ¼ÁVzÀݪÀÅ.
eÉÆÃrAiÀiÁUÀ®Ä ¸ÁªÀiÁfPÀ C£ÀĪÉÆÃzÀ£É ¤ÃqÀÄvÀÛzÉ. 12) ______ ¸ÀªiÀ ÁdªÀÅ ±ÀæªÀÄ «¨sÀd£ÉAiÀÄ£ÀÄß ºÉZÁÑV
«ªÁºÀªÀÅ ¥ÀÅgÀĵÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄ»¼ÉAiÀÄjUÉ PËlÄA©PÀ CªÀ®A©¹gÀÄvÀÛzÉ.
fêÀ£PÀ ÌÉ ¥ÀæªÉñÀªÀ£ÀÄß ¤ÃqÀÄvÀÛzÉ.
2. PÀÄlÄA§ ¸ÁÜ¥À£ÉUÉ vÀ¼ÀºÀ¢ : ¸ÀAvÁ£ÉÆÃvÀàwÛ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄPÀ̼À GvÀÛgÀUÀ¼ÀÄ- 1) ²¯ÉAiÀÄ 2) ¥Áæt ªÀÄvÀÄÛ £ÉÃV®£ÀÄß 3) ±ÀæªÀÄ
¨É¼É¸ÄÀ «PÉ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁªÀiÁfÃPÀgt À zÀ ¥ÀæQæAiÉÄUÀ¼ÄÀ PÀÄlÄA§zÀ «¨sÀd£É 4) ¸ÀA¥ÀPÀð 5) PÉÊUÁjPÁ 6) ¨ÉÃmÉ ªÀÄvÀÄÛ DºÁgÀ
£Ég«
À £ÉÆA¢UÉ £ÀqA É iÀÄÄvÀÛªÉ. ¸ÀAUÀæºÀuÁ ¸ÀªÀiÁd 7) ‘UÁæ«ÄtÂ’ 8) UÁæªÀÄ 9) ‘PÀȶPÁæAw’ 10)
3. «ªÁºÀ«zÁÝUÀ ªÀiÁvÀæ ºÀÄnÖzÀ ªÀÄUÀÄ vÀ£Àß vÀAzÉ- eÁeïªÀiÁ¤ ¥ÀzÀÞw 11) gÁAiÀiï ªÀÄvÀÄÛ gÁt 12) PÉÊUÁjPÀ
vÁ¬ÄAiÀÄgÀ PÀÄlÄA§zÀ D¹ÛUÉ GvÀÛgÀzÁ¬ÄvÀéªÀ£ÀÄß ¸ÀªÀiÁd
ºÉÆA¢gÀÄvÀÛzÉ.
II. PɼÀV£À ¥Àæ±ÉßUÀ½UÉ GvÀÛj¹j.
5. ¸ÁªÀiÁfPÀ ¸ÀA¸ÉAiÀiÁV zsÀªÀÄðzÀ PÁAiÀÄðUÀ¼ÀÄ AiÀiÁªÀŪÀÅ? 1. ¸ÀªÀiÁdzÀ ¥ÀæPÁgÀUÀ¼ÀÄ AiÀiÁªÀŪÀÅ?
zsÀªÀÄðzÀ PÁAiÀÄðUÀ¼ÀÄ- 1) ¨ÉÃmÉ ªÀÄvÀÄÛ DºÁgÀ ¸ÀAUÀæºÀuÁ ¸ÀªÀiÁd.
1. ¸ÁªÀiÁfÃPÀgt À zÀ PÁAiÀÄð: ¸ÀA¥ÀæzÁAiÀÄUÀ¼ÄÀ , zsÁ«ÄðPÀ 2) ¥À±ÀÄ¥Á®£À ¸ÀªiÀ Ád.
«¢üU¼ À ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ DZÀgÀuÉUÀ¼À£ÀÄß £ÀqɸÄÀ ªÀÅzÀgÀ ªÀÄÆ®PÀ 3) PÀȶ ¸ÀªiÀ Ád.
¸ÀvåÀ ¸ÀAzsv À É, ¸ÀºÀPÁgÀ, ¤gÀ¥ÃÉ PÀëvÉ, ¸ÀºÀ£É, vÁåUÀ, ±ÁAw EvÁå¢ 4) UÁæ«ÄÃt ¸ÀªiÀ Ád.
ªÀiË®åUÀ¼À ¥Àæ¸ÁgÀz° À è zsÀªÄÀ ð £ÉgªÀ ÁUÀÄvÀÛzÉ. 5) £ÀUg À À ¸ÀªiÀ Ád.
2. ¸ÁªÀiÁfPÀ LPÀåvÉ : zsÀªÄÀ ðªÀÅ ¸ÁªÀiÁfPÀ ºÉÆAzÁtÂPÉUÉ 6) PÉÊUÁjPÁ ¸ÀªiÀ Ád.
DPÀgª À ÁVzÉ. ¸ÀvåÀ , C»A¸É, ¥ÁæªÀiÁtÂPÀvÉ EvÁå¢ zsÁ«ÄðPÀ 7) ªÀiÁ»w ¸ÀªiÀ Ád.
ªÀiË®åUÀ¼ÁVzÀÄÝ. F ªÀiË®åUÀ¼ÄÀ ¸ÁªÀiÁfPÀ LPÀåvÉAiÀÄ£ÀÄß
PÁ¥ÁrPÉƼÀî®Ä ¸ÀºÁAiÀÄPÀªÁVªÉ. 2. ¥À±ÀÄ¥Á®£À ¸ÀªÀiÁd JAzÀgÉãÀÄ?
3. ªÀiË®åUÀ¼À ¸ÀAgÀPëÀuÉ : ¥ÁæªÀiÁtÂPÀvÉ, £ÁåAiÀÄ, ¸ÀªiÀ Á£ÀvÉ, d£ÀgÄÀ vÀªÀÄä fêÀ£ÁzsÁgÀPÌÉ ¥À±ÀÄUÀ¼À£ÀÄß (zÀ£À,
C»A¸É, ªÉÆzÀ¯ÁzÀ ¸ÁªÀiÁfPÀ ªÀiË®åUÀ¼£ À ÀÄß G½¹PÉÆAqÀÄ JªÉÄä, ºÀ¸ÀÄ, PÀÄj, DqÀÄ, EvÁå¢) »AqÀÄ »AqÁV ¸ÁPÀĪÀ
§gÀ®Ä zsÀªÄÀ ðªÀÅ ¥ÀjuÁªÀÄPÁj ¸ÁzsÀ£ÀªÁVzÉ. ¸ÀªiÀ ÁdªÀ£ÀÄß ¥À±ÀÄ¥Á®£À ¸ÀªÀiÁd JAzÀÄ PÀgÉAiÀįÁUÀÄvÀÛzÉ.

3. PÀȶAiÀÄÄ ¸ÀªÀiÁdzÀ°è ºÉÃUÉ ªÀĺÀvÀéªÀ£ÀÄß ¥ÀqÉ¢zÉ.


o PÀȶAiÀÄÄ J¯Áè fëUÀ½UÉ DºÁgÀ GvÁàzÀ£ÉAiÀÄ ªÀÄÄRå
CzsÁåAiÀÄ -4 ªÀÄÆ®ªÁVzÉ.
 ¨sÁgÀvÀz°À è ¸ÀĪÀiÁgÀÄ DgÀÄ ®PÀëzÀµÀÄÖ EgÀĪÀ PÀȶ
¸ÀªÀiÁdzÀ ¥ÀæPÁgÀUÀ¼ÀÄ UÁçªÀÄUÀ¼ÄÀ ¨sÁgÀwÃAiÀÄ ¸ÀA¸ÀÌøw ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀgA
À ¥ÀgÉAiÀÄ£ÀÄß
I. SÁ° ©nÖgÀĪÀ eÁUÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀÆPÀÛ ¥ÀzÀUÀ½AzÀ vÀÄA©j. G½¹ªÉ.
1. ¨ÉÃmÉAiÀiÁqÀĪÀ ¸ÀªiÀ ÁdzÀ ¸Àz¸ À ÀågÀÄ, ¨ÉÃmÉAiÀiÁqÀ®Ä
 zÉñÀzÀ §ºÀĸÀASÁåvÀ d£ÀU¼
À ÀÄ EA¢UÀÆ
________ DAiÀÄÄzsU À À¼À£ÀÄß G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀÄvÁÛgÉ.
UÁæªÀÄUÀ¼°
À èAiÉÄà ªÁ¹¸ÀÄwÛzÁÝgÉ.
2. PÀȶ ¸ÀªiÀ ÁdzÀ°è G¼ÀĪÉÄUÉ ________ §¼À¸ÀÄvÁÛgÉ.
3. P˱À®åzÀ PÉ®¸À ºÀAZÀĪÀÅzÀPÌÉ ______ JAzÀÄ ºÉ¸g À ÀÄ.  PÀȶ PÉëÃvÀçzÀ°è vÀªÀÄä fêÀ£ÆÉ Ã¥ÁAiÀĪÀ£ÀÄß
4. PÉÊUÁjPÀ ¸ÀªÀiÁdzÀ°è ¸ÁjUÉ ªÀÄvÀÄÛ __________ PÀAqÀÄPÉÆArgÀÄvÁÛgÉ. UÁæ«ÄÃt ¥ÀæzÃÉ ±Àz° À è ±ÉÃPÀqÀ
ºÉZ¼ ÀÑ ÀªÁUÀÄvÀÛzÉ. 59gÀµÀÄÖ ¥ÀÅgÀĵÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ±ÉÃPÀqÀ 75gÀµÀÄÖ ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀÄ
5. AiÀiÁAwæPÀ GvÁàzÀ£É _______ ¸ÀªiÀ ÁdzÀ°è DUÀÄvÀÛzÉ. fêÀ£Æ É Ã¥ÁAiÀÄPÉÌ PÀȶAiÀÄ£ÀÄߣÉÃgÀªÁV CªÀ®A©¹zÁÝgÉ.
6. ___________ ¸ÀªiÀ ÁdzÀ°è ¸ÀA¥ÀvÀÛ£ÀÄß ¸ÀA¥Á¢¸ÀĪÀ
D¸É E®è. 4. PÉåUÁjPÁ ¸ÀªÀiÁd JAzÀgÉãÀÄ?
7. ªÀĺÁ¨sÁgÀvÀz° À è UÁæªÀÄzÀ ªÀÄÄRå¸ÀܤUÉ ________ JAzÀÄ ¸ÀªÀiÁdzÀ°è GvÁàzÀ£ÉAiÀÄÄ ªÀiÁ£ÀªÀ ±ÀæªÀÄ¢AzÀ
PÀgÉAiÀįÁVzÉ. £ÀqA É iÀÄzÉà AiÀÄAvÀæZÁ°vÀ vÁAwæPv À ɬÄAzÀ £ÀqÉAiÀÄĪÀ,
8. ªÀiÁ£ÀªÀ ¸ÀªiÀ ÁdªÀÅ _________ JA§ vÉÆnÖ®°èAiÉÄà ±ÀæªÀÄ«¨sÀd£ÉAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ ªÉåeÁÕ¤PÀ «zsÁ£ÀUÀ¼À£ÀÄß
«PÁ¸ÀªÁVzÉ JAzÀÄ ¨ÉÆÃUÁqÀð¸ï C©ü¥ÁæAiÀÄ¥ÀnÖzÁÝgÉ. GvÁàzÀ£ÉAiÀÄ°è §¼À¸ÀĪÀ ºÁUÀÆ ±ÀQÛ ªÀÄÆ®UÀ¼£ À ÀÄß
ºÀÄqÀÄPÀĪÀ ¸ÀªiÀ ÁdªÉà PÉÊUÁjPÁ ¸ÀªÀiÁd.

«ÃgÉÃ±ï ¦ CgÀPÃÉ j, ¸ÀºÀ ²PÀPë ÀgÀÄ, ¸ÀPÁðj (ªÀiÁf ¥ÀÄgÀ¸À¨sÉ) ¥ËæqsÀ±Á¯É, zÁªÀtUÉgÉ GvÀÛgÀ. 9986261446 Page 15
8£Éà vÀgÀUÀw ¸ÀªÀiÁd «eÁÕ£À ¥Àæ±ÉÆßÃvÀÛgÀ ªÀiÁ°PÉ 2£Éà ¸ÉªÀiï
8

5. ªÀiÁ»w ¸ÀªÀiÁdªÀÅ EAzÀÄ CvÀåAvÀ ªÉÃUÀªÁV eÉÆvÉV£À ¸ÀA§AzsÀ ªÀÄvÀÄÛ PÀȶ ZÀlĪÀnPÉ DzsÁgÀz°
À è
¨É¼ÉAiÀÄÄwÛgÀĪÀÅzÀ£ÀÄß ¸ÀªÀÄyð¹. PÀȶ ¸ÀªÀiÁdzÀ gÀZÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸À§ºÀÄzÀÄ.
 ªÀiÁ»w ¸ÀªiÀ Ád J£ÀÄߪÀÅzÀÄ J®è ªÀUð À zÀªj
À UÀÆ  d«ÄãÁÝj, gÉÊvÀªÁj ªÀÄvÀÄÛ ªÀĺÀ¯ïªÁj ¥ÀzÝÀ wUÀ¼ÄÀ
CªÀ±åÀ PÀªÁVgÀĪÀÅzÀjAzÀ ºÉZÀÄÑ ¥ÁæªÀÄÄRåvÉ ¥ÀqÉ¢zÉ. gÉÊvÀjUÉ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ DzsÁgÀzÀ ªÉÄïÉAiÉÄ PÀAzÁAiÀÄ ¤UÀ¢ü
 EA¢£À DzsÀĤPÀvÉ ºÁUÀÆ £ÀUg À À fêÀ£ÀzÀ ¸ÀÄ®°vÀ ªÀiÁrzÀÝ ¥ÀzÝÀ wAiÀiÁVvÀÄÛ.
¸Ë®¨såÀ UÀ½UÁV ªÀiÁ»w ¸ÀªiÀ ÁdªÉà DzsÁgÀªÁVzÉ.  E£ÀÆß UÉÃt ¥ÀzÝÀ wAiÀÄAvÀÆ ¥ÀÆtð ¥ÀæªiÀ ÁtzÀ°è gÉÊvÀ
 F ¸ÀªiÀ ÁdzÀ°è d£ÀgÄÀ K£Éà ¸Ë®¨såÀ UÀ¼£ À ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ ºÉÆA¢zÀÝ ¨sÆ À «ÄAiÀÄ£Éß ªÀÄÄRå DzsÁjªÁVlÄÖPÉÆAqÀÄ
PÀÄAzÀÄ PÉÆgÀvÉUÀ¼À£ÀÄß £ÉgÀªÃÉ j¹PÉƼÀî®Ä ªÀiÁ»w PÀAzÁAiÀÄ ¤UÀ¢ ªÀiÁqÀĪÀ ªÀÄÆ®PÀ PÀȶAiÀÄ£ÀÄß
¸ÀªiÀ ÁdzÀ PÀqÉ ªÉÆgÉ ºÉÆÃUÀĪÀÅzÀÄ ¸ÀºÀdªÁVzÉ. ¤AiÀÄAwæ¸ÀÄwÛzÀÝgÀÄ.
 ªÀÄÄA¢£À fêÀ£PÀ ÉÌ CªÀ±åÀ PÀvÉ EgÀĪÀ ²PÀët, ªÁtÂdå,
4. PÉÊUÁjPÁ ¸ÀªÀiÁdzÀ ®PÀëtUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀnÖªÀiÁr.
PÉÊUÁjPÉ,É E£ÀÆß ªÀÄÄAvÁzÀ CA±ÀUÀ½UÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ
PÉÊUÁjPÁ ¸ÀªÀiÁdzÀ ®PÀëtUÀ¼ÀÄ
ªÀiÁ»w ¸ÀªiÀ Ád ¸ÀºÁAiÀÄPÀªÁUÀÄvÀÛzÉ.
1. PÉÊUÁjPÁ DzsÁjvÀ DyðPÀvÉ: §AqÀªÁ¼À±Á» ªÀUð À ,
PÁ«ÄðPÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀtÚ ªÁå¥ÁjUÀ¼ÁV «¨sÁUÀUÀ¼ÁUÀÄvÀÛªÉ.
III. PɼÀV£À ¥Àæ±ÉßUÀ½UÉ £Á¯ÉÌöÊzÀÄ ªÁPÀåzÀ°è GvÀÛj¹.
E°è £ÀqA É iÀÄĪÀ §ºÀÄvÉÃPÀ DyðPÀ ZÀlĪÀnPÉUÀ¼ÀÄ PÉÊUÁjPÉUÉ
1. ¨ÉÃmÉAiÀiÁqÀĪÀ ºÁUÀÆ DºÁgÀ ¸ÀAUÀ滸ÀĪÀ ¸ÀªÀiÁdzÀ
¸ÀA§A¢ü¹zÉÝà DVgÀÄvÀÛzÉ.
fêÀ£À ±ÉÊ°AiÀÄ£ÀÄß «ªÀj¹.
2. zÀÄrªÉÄAiÀÄ°è ªÀÈwÛ¥ÀgÀvÉ: vÁAwæPÀ PÉ®¸ÀUÀ¼ÄÀ ªÀÄvÀÄÛ CzÀPÉÌ
 ¨ÉÃmÉAiÀiÁqÀĪÀ ºÁUÀÆ DºÁgÀ ¸ÀAUÀ滸ÀĪÀ ¸ÀªiÀ ÁdªÀÅ ¨ÉÃPÁzÀ P˱À®å, eÁÕ£À ªÀÄvÀÄÛ vÀg¨ À ÉÃw EªÀÅ CUÀvåÀ ªÁVgÀÄvÀÛªÉ.
¨ÉÃmÉAiÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ, «ÄãÀÄUÁjPÉ ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ, eÉãÀÄ 3. ¸ÁjUÉ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀA¥ÀPÀð: §ºÀÄ«¸ÀÛøvÀªÁzÀ ¸ÁjUÉ ªÀÄvÀÄÛ
ªÀÄvÀÄÛ UÉqØÉ-UÉt¸ÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀAUÀ滸ÀĪÀÅzÀÄ ¥ÀæªÀÄÄR ¸ÀA¥ÀPðÀ ªÀiÁzsÀåªÀÄUÀ¼À «¸ÀÛgÀuÉAiÀiÁUÀÄvÀÛzÉ.
PÁAiÀÄðªÁVvÀÄÛ. 4. ªÀ®¸ÉAiÀÄ ºÉZÀѼÀ: PÉÊUÁjPÁ PÁæAwAiÀÄ £ÀAvÀgÀ ªÀ®¸ÉAiÀÄÄ
 E°è ªÀAiÀĸÀÄì ªÀÄvÀÄÛ °AUÀzÀ DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É ºÀ½îUÀ½AzÀ £ÀUÀgU À À¼À PÀqÉUÉ ºÉZÁÑVzÉ.
¸ÁÜ£ÀªiÀ Á£À ¤UÀ¢AiÀiÁVgÀÄvÀÛzÉ.
 ¸ÀA¥ÀvÀÛ£ÀÄß ¸ÀA¥Á¢¸ÀĪÀ D¸É E°è EgÀ°®è. 5. ªÀiÁ»w ¸ÀªÀiÁd PÀÄjvÀÄ n¥Ààt §gɬÄj.
 ºÀAaPÉÆAqÀÄ §zÀÄPÀĪÀÅzÀÄ F ¸ÀªiÀ ÁdzÀ ®PÀëtªÁVvÀÄÛ.  ªÀiÁ»w ¸ÀªiÀ ÁdzÀ°è d£ÀgÄÀ K£Éà ¸Ë®¨sÀåUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ
PÀÄAzÀÄPÉÆgÀvÉUÀ¼À£ÀÄß £ÉgÀªÉÃj¹PÉƼÀî®Ä ªÀiÁ»w
 ¨ÉÃmÉ ¸ÀªiÀ ÁdzÀ°è d£ÀgÄÀ vÀªÀÄä DºÁgÀPÉÌ ¥ÁætÂUÀ¼£
À ÀÄß
¸ÀªiÀ ÁdzÀ PÀqÉ ªÉÆgÉ ºÉÆÃUÀĪÀÅzÀÄ ¸ÀºÀdªÁVzÉ.
PÀ°è£À CAiÀÄÄzsU
À À½AzÀ ¨ÉÃmÉAiÀiÁqÀÄwÛzÀÝgÀÄ.
 ªÀÄÄA¢£À fêÀ£PÀ ÉÌ CªÀ±åÀ PÀvÉ EgÀĪÀ ²PÀët, ªÁtÂdå,
2. ¥À±ÀÄ¥Á®£À ¸ÀªÀiÁdzÀ ®PÀëtUÀ¼À£ÀÄß w½¹. PÉÊUÁjPÉ,É E£ÀÆß ªÀÄÄAvÁzÀ CA±ÀUÀ½UÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ
ªÀiÁ»wUÉ ¸ÀªÀiÁd ¸ÀºÁAiÀÄPÀªÁUÀÄvÀÛzÉ.
 d£ÀgÄÀ vÀªÀÄä fêÀ£ÁzsÁgÀPÌÉ ¥À±ÀÄUÀ¼À£ÀÄß (zÀ£À, JªÉÄä,
ºÀ¸ÄÀ , PÀÄj, DqÀÄ, EvÁå¢) »AqÀÄ »AqÁV ¸ÁPÀĪÀ  E°è ºÉƸÀ vÀAvÀæeÁÕ£ÀzÀ ¥ÀjPÀgU
À À¼À G¥ÀAiÉÆÃUÀ
¸ÀªiÀ ÁdªÀ£ÀÄß ¥À±ÀÄ¥Á®£À ¸ÀªiÀ Ád JAzÀÄ ºÉZÁÑVgÀÄvÀÛzÉ.
PÀgÉAiÀįÁUÀÄvÀÛzÉ.  PÀA¥ÀÆålgï eÁÕ£ÀzÀ G¥ÀAiÉÆÃUÀªÅÀ E°è ºÉZÁÑVzÀÄÝ
 F ¸ÀªiÀ ÁdzÀ°è ¸ÀĪÀiÁgÀÄ £ÀÆgÀjAzÀ- ¸Á«gÀzµ
À ÀÄÖ eÁÕ£À «Ä¤ªÀÄAiÀÄzÀ ªÀÄÄRå ªÀÄÆ® EzÉà DVzÉ.
d£ÀjgÀÄvÁÛgÉ. PÀA¥ÀÆålgïUÀ¼ÄÀ ªÀiÁ»w PÀtdªÁUÀÄwÛªÉ.
 ¥À±ÀÄ¥Á®£ÉAiÀÄÄ F ¸ÀªiÀ ÁdzÀ ¥ÀæªÀÄÄR
PÉ®¸ÀªÁVvÀÄÛ.
 F ¸ÀªiÀ ÁdªÀÅ M§â £ÁAiÀÄPÀ£À ¤AiÀÄAvÀætPÉÌ
M¼À¥n
À ÖgÀÄwÛvÀÄÛ.
 F d£ÀgÄÀ fêÀ£Æ É Ã¥ÁAiÀÄzÀ CUÀvÀåvÉU¼
À À£ÀÄß
¥ÀÇgÉʹPÉƼÀî®Ä ¥À±ÀÄ¥Á®£É, ¨ÉÃmÉAiÀiÁqÀÄ«PÉ, DºÁgÀ
¸ÀAUÀ滸ÀÄ«PÉ PÉ®¸ÀUÀ¼À°è vÉÆqÀVgÀÄvÁÛgÉ.

3. ¨sÀÆ«Ä ªÀÄvÀÄÛ PÀȶUÉ EgÀĪÀ ¸ÀA§AzsÀªÀ£ÀÄß «ªÀj¹.


 PÀȶ ¸ÀªiÀ ÁdzÀ°è £ÀqA É iÀÄĪÀ ¥ÀæªÄÀ ÄR DyðPÀ
ZÀlĪÀnPÉAiÀÄ°è CzÀgÀ°èAiÀÄÆ ¨sÆ À »qÀĪÀ½, ¨sÆ
À «Ä

«ÃgÉÃ±ï ¦ CgÀPÃÉ j, ¸ÀºÀ ²PÀPë ÀgÀÄ, ¸ÀPÁðj (ªÀiÁf ¥ÀÄgÀ¸À¨sÉ) ¥ËæqsÀ±Á¯É, zÁªÀtUÉgÉ GvÀÛgÀ. 9986261446 Page 16
8£Éà vÀgÀUÀw ¸ÀªÀiÁd «eÁÕ£À ¥Àæ±ÉÆßÃvÀÛgÀ ªÀiÁ°PÉ 2£Éà ¸ÉªÀiï
8

¨sÀÆUÉÆüÀ±Á¸ÀÛç  ¸ÀªÆÉ ÃµÀÚªÄÀ AqÀ® ¥Àzg


À Àz°
À è NeÉÆãï C¤®ªÀÅ CvÀåAvÀ
CzsÁåAiÀÄ - 3 ªÀÄÄRåªÁzÀÄzÀÄ.
 EzÀÄ ¸ÀÆAiÀÄð¤AzÀ §gÀĪÀ Cw£ÉÃgÀ¼É (C¯ÁÖçªÉʯÉmï)
ªÁAiÀÄÄUÉÆüÀ QgÀtUÀ¼£
À ÀÄß »ÃjPÉÆAqÀÄ ¨sÆÀ «ÄAiÀÄ ªÉÄð£À J¯Áè
I. ©nÖgÀĪÀ ¸ÀܼÀªÀ£ÀÄß ¸ÀÆPÀÛ ¥ÀzÀ¢AzÀ ¨sÀwðªÀiÁrj. fêÀgÁ²UÀ¼£ À ÀÄß gÀQë¹zÉ.
1. ªÁAiÀÄÄUÉÆüÀzÀ JgÀqÀÄ ¥ÀæªÄÀ ÄR C¤®UÀ¼ÉAzÀgÉ
 F Cw£ÉÃgÀ¼É (C¯ÁÖçªÉʯÉmï) QgÀtUÀ¼ÄÀ fêÀgÁ²UÉ
________ ªÀÄvÀÄÛ ________
CvÀåAvÀ ªÀiÁgÀPÀ CA±ÀªÁVzÉ.
2. ªÁAiÀÄÄUÉÆüÀzÀ CvÀåAvÀ Pɼ¸ À ÀÛgÀ ________ DVzÉ.
3. ¸ÀªÄÀ ÄzÀæªÀÄlÖzÀ°è ªÁAiÀÄÄUÉÆüÀzz À À ¸ÀgÁ¸Àj MvÀÛqÀªÅÀ
4. ±ÁAvÀªÀ®AiÀÄ JAzÀgÉãÀÄ? CzÀÄ J°è PÀAqÀħgÀÄvÀÛzÉ?
________ DVzÉ.
4. ¥À²ÑªÄÀ ªÀiÁgÀÄvÀU¼À À£ÀÄß ________ JAzÀÆ PÀgÉAiÀÄÄvÁÛgÉ. ¸ÀªÄÀ ¨sÁdPÀªÀÈvÀÛ¢AzÀ 5 GvÀÛgÀ ªÀÄvÀÄÛ 5 zÀQët
5. ºÀªÁUÀÄtzÀ §UÉÎ ªÉÊeÁÕ¤PÀªÁV CzsåÀ AiÀÄ£À ªÀiÁqÀĪÀ ±Á¸ÀÛç CPÁëA±Àzª À ÀgVÉ £À ¨sÁUÀªÅÀ ªÀµÀðªÉ¯Áè ¸ÀÆAiÀÄð£À ®A§ªÁzÀ
________ DVzÉ. QgÀtUÀ¼£À ÀÄß ¥ÀqA É iÀÄĪÀÅzÀÄ. EzÀjAzÀ ªÁAiÀÄÄ ºÉZÀÄÑ
6. ªÁAiÀÄÄUÉÆüÀzÀ zÀ¥àÀ ¸ÀĪÀiÁgÀÄ ___________ DVzÉ. GµÁÚA±À¢AzÀ PÀÆrgÀÄvÀÛzÉ ºÁUÀÆ E°è ªÁAiÀÄÄ ZÀ®£É
7. ¸ÀªÆ É ÃµÀÚªÄÀ AqÀ®ªÀÅ ¸ÀÆAiÀÄð¤AzÀ §gÀĪÀ __________ PÀrªÉÄ. F ªÀ®AiÀĪÀÅ ¥Àæ±ÁAvÀªÁVzÀÄÝ (calm)
QgÀtUÀ¼£ À ÀÄß »ÃjPÉÆAqÀÄ ¨sÆ À «ÄAiÀÄ fêÀgÁ²UÀ¼£ À ÀÄß ®WÀĪÀiÁgÀÄvÀUÀ½gÀĪÀÅzÀjAzÀ EzÀ£ÀÄß ‘±ÁAvÀª® À AiÀÄ’
gÀQë¹zÉ. (Doldrum) JAzÀÆ PÀgÉAiÀÄĪÀgÀÄ.
8. ªÁAiÀÄÄ«£À MvÀÛqÀª£ À ÀÄß C¼ÉAiÀÄ®Ä §¼À¸ÀĪÀ G¥ÀPÀgÀt EzÀÄ ¸ÀªÀĨsÁdPÀªÀÈvÀÛzÀ PÀrªÉÄ MvÀq Û À ¥ÀæzÉñÀ zÀ°è
________ PÀAqÀħgÀÄvÀÛzÉ.
9. _________ ¥ÀæzÃÉ ±ÀzÀ ªÀ®AiÀĪÀ£ÀÄß C±Àé CPÁëA±ÀUÀ¼À
ªÀ®AiÀÄ JAvÀ®Æ PÀgÉAiÀÄĪÀgÀÄ. 5. ¤gÀAvÀgÀ ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼À «zsÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉ¸Àj¹.
10. ¸ÀܽÃAiÀÄ ªÀiÁgÀÄvÀU¼ À À£ÀÄß ¨sÁgÀvÀz° À è ______ J£ÀÄߪÀgÀÄ. 1) ªÁtÂdå ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ (Trade Winds)
11. ___________ UÀ¼À d£À¦æAiÀÄ ºÉ¸g À ÀÄ ‘PÀÄzÀÄgɨÁ®’zÀ 2) ¥Àæw ªÁtÂdå ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ (Anti trade Winds)
ªÉÆÃqÀU¼ À ÀÄ. 3) zsÀÄæ«ÃAiÀÄ ªÀiÁgÀÄvÀU¼ À ÀÄ (Polar Winds)
12. ªÀÄAUÀ¼ÀÆgÀÄ- ªÀiÁgÀÄvÀU½ À UÉ JzÀÄgÁVgÀĪÀ ¨sÁUÀ,
______- ªÀiÁgÀÄvÀUÀ½UÉ ªÀÄgÉAiÀiÁVgÀĪÀ ªÀļɣÉgÀ½£À ¥ÀæzÉñÀ. 6. ¸ÀܽÃAiÀÄ ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÉAzÀgÉãÀÄ? AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÀÆ JgÀqÀÄ
GvÀÛgÀUÀ¼ÀÄ:- 1) ¸ÁgÀd£ÀPÀ, DªÀÄèd£ÀPÀ 2) ¥ÀjªÀvÀð£ÁªÀÄAqÀ® GzÁºÀgÀuÉ PÉÆr.
3) 1013.25 «Ä°¨Ágï 4) ¥Àæw ªÁtÂdå ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ ¤gÀAvÀgÀ ªÀÄvÀÄÛ ¤AiÀÄvÀPÁ°PÀ ªÀiÁgÀÄvÀU¼ À ÀÄ ¸ÀܽÃAiÀÄ
5)‘ºÀªÁUÀÄt ±Á¸ÀçÛ ’ (Meteorology) 6) 1000 Q.«ÄÃ. 7) GµÁÚA±À, MvÀÛqÀ, vÉêÁA±ÀU¼ À À ªÀåvÁå¸ÀzÀ ¥ÀjuÁªÀĪÁV
Cw£ÉÃgÀ¼É (C¯ÁÖçªÉʯÉmï) 8) ªÁAiÀÄĨsÁgÀªÀiÁ¥ÀPÀ ¸ÀܽÃAiÀÄ ªÀiÁgÀÄvÀU¼ À ÀÄAmÁUÀÄvÀÛªÉ. EªÀÅUÀ¼£ À Éßà ¸ÀܽÃAiÀÄ
(Barometer). 9) GvÀÛgÀ G¥À-GµÀÚªÀ®AiÀÄzÀ C¢üPÀ MvÀÛqÀ ªÀiÁgÀÄvÀU¼ À É£ÀÄߪÀgÄÀ .
10) ®Æ 11) »ªÀÄPÀt ªÉÆÃqÀUÀ¼ÀÄ 12) ºÁ¸À£À. ¥ÀæªÄÀ ÄR ¸ÀܽÃAiÀÄ ªÀiÁgÀÄvÀU¼ À ÁªÀŪÉAzÀgÉ, ¨sÆ À UÁ½,
¸ÀªÄÀ ÄzÀæUÁ½, ¥Àªð À vÀUÁ½, PÀtªU É Á½ ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÉ PÉ®ªÀÅ
II. PɼÀV£À ¥Àæ±ÉßUÀ½UÉ GvÀÛj¹. ªÀiÁgÀÄvÀU¼ À À£ÀÄß ¨sÁgÀvÀz° À è ‘®Æ’ JAzÀÄ, AiÀÄÄ.J¸ï.J.AiÀÄ°è
1. ªÁAiÀÄÄUÉÆüÀ JAzÀgÉãÀÄ? ‘a£ÀÆPï’ CxÀªÁ ‘»ªÀĨsÀPÀëPÀ’ JAzÀÄ PÀgA É iÀÄÄvÁÛgÉ.
¨sÆ
À ªÉÄïÉäöÊ ªÀÄvÀÄÛ ¨ÁºÁåPÁ±ÀU¼
À À £ÀqÄÀ ªÉ
¨sÆ
À «ÄAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀÄvÀÄÛªÀj¢gÀĪÀ C¤®UÀ¼ÄÀ , zsÀƽ£À PÀt ªÀÄvÀÄÛ 7. ªÉÆÃqÀUÀ¼À «zsÀUÀ¼À£ÀÄß w½¹.
¤ÃgÁ«AiÀÄ vɼÄÀ ªÁzÀ ¥ÀzÀgª À À£ÀÄß ªÁAiÀÄÄUÉÆüÀªÉAzÀÄ ªÉÆÃqÀU¼ À À£ÀÄß £Á®ÄÌ ªÀÄÄRå «zsU
À À¼ÁV
PÀgÉAiÀÄÄvÉÛêÉ. «AUÀr¸À§ºÀÄzÀÄ. EªÀÅUÀ¼ÉAzÀgÉ :
1) ¥Àzg À ÀÄ ªÉÆÃqÀUÀ¼ÀÄ
2. ªÁAiÀÄÄUÉÆüÀzÀ ¥ÀæªÀÄÄR ¥ÀzÀgÀÄUÀ¼À£ÀÄß ºÉ¸Àj¹. 2) gÁ² ªÉÆÃqÀU¼ À ÀÄ
ªÁAiÀÄÄUÉÆüÀªÀ£ÀÄß CzÀgÀ ®PÀëtUÀ¼£ À ÀÄß Dzsj
À ¹ 3) »ªÀÄPÀt ªÉÆÃqÀUÀ¼ÀÄ
LzÀÄ ¥ÀzÀgÄÀ UÀ¼ÁV «AUÀr¸À¯ÁVzÉ. CªÀÅUÀ¼ÉAzÀgÉ 4) gÁ²ªÀ馅 ªÉÆÃqÀUÀ¼ÀÄ.
1) ¥ÀjªÀvÀð£ÁªÀÄAqÀ®,
2) ¸ÀªÆ É ÃµÀÚªÄÀ AqÀ®, 8. ªÁAiÀÄÄUÉÆüÀ JAzÀgÉãÀÄ? EzÀgÀ ¥ÁæªÀÄÄRåvÉAiÀÄ£ÀÄß w½¹.
3) ªÀÄzsÀåAvÀgª À ÀÄAqÀ®, ¨sÆ
À «ÄAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀÄvÀÄÛªÀj¢gÀĪÀ C¤®UÀ¼ÄÀ , zsÀƽ£À PÀt ªÀÄvÀÄÛ
4) GµÀÚvÁªÀÄAqÀ® ªÀÄvÀÄÛ ¤ÃgÁ«AiÀÄ vɼÄÀ ªÁzÀ ¥ÀzÀgª À À£ÀÄß ªÁAiÀÄÄUÉÆüÀªÉAzÀÄ
5) ¨ÁºÀåªÀÄAqÀ®. PÀgÉAiÀÄÄvÉÛêÉ.
3. NeÉÆÃ£ï ¥ÀzÀgÀzÀ ¥ÁæªÀÄÄRåvÉ K£ÀÄ? ¥ÁæªÀÄÄRåvÉ-

«ÃgÉÃ±ï ¦ CgÀPÃÉ j, ¸ÀºÀ ²PÀPë ÀgÀÄ, ¸ÀPÁðj (ªÀiÁf ¥ÀÄgÀ¸À¨sÉ) ¥ËæqsÀ±Á¯É, zÁªÀtUÉgÉ GvÀÛgÀ. 9986261446 Page 17
8£Éà vÀgÀUÀw ¸ÀªÀiÁd «eÁÕ£À ¥Àæ±ÉÆßÃvÀÛgÀ ªÀiÁ°PÉ 2£Éà ¸ÉªÀiï
8

 F C¤®zÀ ¥Àzg À ÀªÅÀ ¨sÆ À À DAiÀiÁ£ÀÄUÀ¼ÁV ¥ÀjªÀvÀð£É ºÉÆA¢gÀĪÀ


À ªÉÄïÉäöÊ ªÀÄvÀÄÛ ¨ÁºÁåPÁ±ÀU¼ ªÀ®AiÀĪÀ£ÀÄß
£ÀqÄÀ «£À gÀPÀëuÁ ªÀ®AiÀÄ. ‘DAiÀiÁ£ÀĪÀÄAqÀ®’ªÉAzÀÄ PÀgÉAiÀÄĪÀgÀÄ.
 ªÁAiÀÄÄUÉÆüÀªÀÅ ¨sÆ À «ÄAiÀÄ J¯Áè §UÉAiÀÄ fëUÀ½UÉ
2. ¸ÁªÀiÁ£Àå E½PÉAiÀÄzÀgÀ :- JvÀÛgÀPÉÌ ºÉÆÃzÀAvÉ C¤®UÀ¼À
CvÀåªÀ±ÀåªÁVzÉ.
¥ÀæªiÀ Át PÀrªÉÄAiÀiÁUÀĪÀÅzÀjAzÀ MvÀÛqÀ PÀrªÉÄAiÀiÁV
 ªÁAiÀÄÄUÉÆüÀzÀ PÉ®ªÀÅ C¤®UÀ¼ÄÀ ªÀiÁ£ÀªÀ ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀ GµÁÚA±ÀªÀÅ PÀrªÉÄAiÀiÁUÀÄvÀÛzÉ. EzÀ£ÀÄß GµÁÚA±ÀzÀ ¸ÁªÀiÁ£Àå
fëUÀ¼À G¹gÁlPÉÌ CvÀåªÀ±ÀåªÁVzÉ. E½PÉ ¥ÀæªiÀ Át J£ÀÄߪÀgÀÄ.
 ¸À¸ÀåUÀ¼ÄÀ F C¤®UÀ¼À £Ég« À ¤AzÀ DºÁgÀªÀ£ÀÄß
GvÁࢸÀÄvÀÛªÉ. 3. ²ÃvÀªÀ®AiÀÄ:- EªÀÅ 66½ (DQÖðPï ªÀÈvÀÛ) GvÀÛgÀ¢AzÀ 90
 ªÁAiÀÄÄUÉÆüÀªÀÅ ¸ÀÆAiÀÄð£À ±ÁRªÀ£ÀÄß GvÀÛgÀ zsÀÄæªÀzª À ÀgUÉ É ºÁUÀÆ zÀQëuÁzsÀðUÉÆüÀz° À è 66½
»r¢j¹PÉÆAqÀÄ ¨sÆ
À «ÄAiÀÄÄ MAzÀÄ fêÀUÀæºÀ zÀQët¢AzÀ (CAmÁQÖðPï ªÀÈvÀÛ) 90 zÀQët zsÀÄæªÀzÀªg À ÉUÉ
ªÁVgÀªA À vÉ ªÀiÁrzÉ. ºÀgr À gÀĪÀ PÀrªÉÄ GµÁÚA±ÀzÀ ¥ÀæzÉñÀªÃÉ ²ÃvÀª® À AiÀÄ.
 ªÁAiÀÄÄUÉÆüÀzÀ ±ÁR ªÀÄvÀÄÛ ±ÀQÛAiÀÄ£ÀÄß
»r¢j¹PÉÆAqÀÄ CzÀÄ MAzÀÄ ¸ÀܼÀzÀ ºÀªÁªÀiÁ£ÀzÀ 4. C±ÀéCPÁëA±À:- GvÀÛgÀ G¥À-GµÀÚª® À AiÀÄzÀ C¢üPÀ MvÀÛqÀ
¥Àj¹ÜwAiÀÄ ªÉÄÃ¯É ¥Àæ¨sÁªÀª£ À ÀÄß ©ÃgÀĪÀÅzÀÄ. ¥ÀæzÃÉ ±À ¥ÀnÖUÀ¼ÄÀ CAzÀgÃÉ 30 GvÀÛgÀ¢AzÀ 35 GvÀÛgÀ
CPÁëA±ÀUÀ¼Àªg À ÉUÉ PÀAqÀħgÀĪÀ ªÀ®AiÀĪÀ£ÀÄß C±Àé CPÁëA±ÀU¼ À À
9. ºÀªÁUÀÄt ªÀÄvÀÄÛ ªÁAiÀÄÄUÀÄtQÌgÀĪÀ ªÀåvÁå¸ÀUÀ¼ÉãÀÄ? ªÀ®AiÀÄ PÀgÉAiÀÄĪÀgÀÄ.
ºÀªÁUÀÄt ªÁAiÀÄÄUÀÄt
1. MAzÀÄ ¸ÀܼÀzÀ C¯ÁàªÀ¢üAiÀÄ 1. MAzÀÄ ¥ÀæzÃÉ ±ÀzÀ 5. DgÉÆúÀªÀÄ¼É (¥ÀªÀðvÀ ªÀļÉ):-vÉêÁA±Àª£ À ÀÄß ºÉÆA¢gÀĪÀ
ªÁAiÀÄÄUÉÆüÀzÀ ¢ÃWÁðªÀ¢A ü iÀÄ ªÁAiÀÄĪÀÅ ZÀ®£À ¢QÌUÉ CqÀدÁVgÀĪÀ ¥Àªð À vÀUÀ½AzÀ
¥Àj¹ÜwAiÀÄ£ÀÄß ºÀªÁUÀÄt ºÀªÁUÀÄtzÀ ¸ÀgÁ¸ÀjAiÀÄ£ÀÄß vÀqÉAiÀÄ®àmÁÖUÀ CzÀÄ ªÉÄïÉgÄÀ ªÀÅzÀÄ. JvÀÛgÀPÉÌ KjzÀAvÉ ªÁAiÀÄÄ
J£ÀÄߪÀgÄÀ . ªÁAiÀÄÄUÀÄtªÉ£ÀÄߪÀgÄÀ . vÀA¥ÁV CzÀg° À ègÀĪÀ d¯ÁA±ÀªÅÀ WÀ¤PÀjù ªÀļÉ
2. GzÁ: ªÉÆÃqÀAiÀÄÄPÀÛ 2. GzÁ: ¸ÀªÄÀ ¨sÁdPÀ ©Ã¼ÀĪÀÅzÀÄ. »ÃUÉ ¥Àªð À vÀUÀ½AzÀ GAmÁUÀĪÀ ªÀļÉAiÉÄÃ
¥ÀæRgÀ ©¹®Ä, »vÀPÀgÀ ªÀÈvÀÛzÀ ªÁAiÀÄÄUÀÄt, vÀAqÁæ ¥Àªð À vÀ ªÀÄ¼É CxÀªÁ DgÉÆúÀ ªÀļÉ.
ºÀªÁUÀÄt. ªÁAiÀÄÄUÀÄt, ªÀÄgÀĨsÆ À «Ä
3. ºÀªÁUÀÄt §UÉÎ ªÁAiÀÄÄUÀÄt, 6. ªÁAiÀÄÄUÀÄt ±Á¸ÀÛç:- ªÁAiÀÄÄUÀÄtzÀ §UÉÎ ªÉÊeÁÕ¤PÀªÁV
ªÉÊeÁÕ¤PÀªÁV CzsåÀ AiÀÄ£À ªÉÄrlgÉäAiÀÄ£ï, CzsåÀ AiÀÄ£À ªÀiÁqÀĪÀ ±Á¸ÀÛçªÀ£ÀÄß ªÁAiÀÄÄUÀÄt±Á¸ÀÛç’
ªÀiÁqÀĪÀÅzÀPÉÌ ‘ºÀªÁUÀÄt ªÀiÁ£ÀÆì£ï ªÁAiÀÄÄUÀÄt (Climatology) J£ÀÄߪÀgÄÀ .
±Á¸ÀÛç’ (Meteorology) ªÉ Æ zÀ¯ ÁzÀ ª Å
À .
J£ÀÄߪÀgÄÀ . 3. ªÁAiÀÄÄUÀÄtzÀ §UÉÎ
ªÉÊeÁÕ¤PÀªÁV CzsåÀ AiÀÄ£À CzsÁåAiÀÄ-4
ªÀiÁqÀĪÀ ±Á¸ÀÛçªÀ£ÀÄß
‘ªÁAiÀÄÄUÀÄt±Á¸ÀÛç’
d®UÉÆüÀ
(Climatology) I. ©nÖgÀĪÀ ¸ÀܼÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀÆPÀÛ ¥ÀzÀUÀ½AzÀ ¨sÀwðªÀiÁrj.
J£ÀÄߪÀgÄÀ . 1. RAqÁªÀgt À ¥ÀæzÃÉ ±ÀzÀ ¸ÀgÁ¸Àj D¼ÀªÀÅ ________ DVzÉ.
2. MAzÀÄ ¥ÁåzÀªiÀ ï _____ CrUÀ½UÉ ¸ÀªÄÀ ªÁVgÀÄvÀÛzÉ.
10. ªÁAiÀÄÄUÉÆüÀzÀ ««zsÀ C¤®UÀ¼À ¸ÀAAiÉÆÃd£É w½¹. 3. ¥É¹¦üPï ¸ÁUÀgz À À CvÀåAvÀ D¼ÀªÁzÀ ¸ÀܼÀ _______DVzÉ.
ªÁAiÀÄÄUÉÆüÀªÅÀ ««zsÀ §UÉAiÀÄ C¤®UÀ¼ÄÀ , zsÀƽ£À PÀtUÀ¼ÀÄ 4. ¸ÁUÀgU À À¼À ¸ÀgÁ¸Àj ®ªÀtvÉAiÀÄ ¥ÀæªiÀ Át ______ gÀ¶Öz.É
ªÀÄvÀÄÛ ¤ÃgÁ«AiÀÄ «Ä±ÀætªÁVzÉ. ªÁAiÀÄÄUÉÆüÀzÀ ªÀÄÄRå 5. ºÀÄtª Ú ÉÄAiÀÄ ¢£ÀUÀ¼° À è PÀAqÀħgÀĪÀ G§âgÀUÀ¼ÀÄ ______
C¤®UÀ¼A É zÀgÉ ¸ÁgÀd£ÀPÀ ±ÉÃ.78.08, DªÀÄèd£ÀPÀ ±ÉÃ.20.94, 6. ¨sÆ À ªÉÄïÉäöÊ£À ________ ¨sÁUÀ ¤Ãj¤AzÀ DªÀÈvÀªÁVzÉ.
DUÁð£ï ±ÉÃ.0.93, EAUÁ®zÀ qÉÊDPÉìöÊqï ±ÉÃ.03, ªÀÄvÀÄÛ 7. ________ AiÀÄÄ «ÄãÀÄUÁjPÉUÉ ¸ÀºÁAiÀÄPÀªÁUÀ ¸ÁUÀgÀ
NeÉÆÃ£ï ±ÉÃ. 0.000005. ªÁAiÀÄÄUÉÆüÀªÀÅ zsÀƽ£À vÀ¼z À À ¨sÀƸÀégÀÆ¥ÀªÁVzÉ.
PÀtUÀ¼£ À ÀÄß ¸ÀºÀ M¼ÀUÆ É ArzÀÄÝ, ¤Ãj£À PÀtUÀ¼À ¤ªÀiÁðtPÉÌ 8. ¸ÀÆAiÀÄð£À QgÀtUÀ¼ÄÀ ¤Ãj£À°è ________ UÀ¼ª À ÀgUÉ É
¸ÀºÁAiÀÄPÀªÁVzÉ. ªÀiÁvÀæ ¥ÀæªÉò¸ÀÄvÀÛªÉ.
9. MAzÀÄ C¢üPÀ G§âgÀ¢AzÀ ªÀÄvÉÆÛAzÀÄ C¢üPÀ G§âgÀUÀ¼À
III. F PɼÀV£ÀªÀÅUÀ¼À£ÀÄß CxÉÊð¹. £ÀqÄÀ ªÉ ________ ªÉüÉAiÀÄ CAvÀgÀ«gÀÄvÀÛzÉ.
1. DAiÀiÁ£ÀªÀ®AiÀÄ :- GµÀÚvÁªÀÄAqÀ® ¥Àzg À Àz° À è£À CvÀå¢üPÀ 10. ___________ ªÀÅ ¨sÀÆ«Ä, ZÀAzÀæ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀÆAiÀÄð
GµÁÚA±ÀzÀ ¥ÀjuÁªÀĪÁV C¤®zÀ CtÄUÀ¼ÀÄ EªÀÅUÀ¼ÄÀ MAzÉà ¸Àg¼ À À gÉÃSÉAiÀÄ°ègÀĪÀ CªÀiÁªÁ¸Éå CxÀªÁ
ºÀÄtªÄÉ ¢£ÀUÀ¼° À è GAmÁUÀÄvÀÛzÉ.

«ÃgÉÃ±ï ¦ CgÀPÃÉ j, ¸ÀºÀ ²PÀPë ÀgÀÄ, ¸ÀPÁðj (ªÀiÁf ¥ÀÄgÀ¸À¨sÉ) ¥ËæqsÀ±Á¯É, zÁªÀtUÉgÉ GvÀÛgÀ. 9986261446 Page 18
8£Éà vÀgÀUÀw ¸ÀªÀiÁd «eÁÕ£À ¥Àæ±ÉÆßÃvÀÛgÀ ªÀiÁ°PÉ 2£Éà ¸ÉªÀiï
8

JvÀÛgÀªÁVgÀĪÀAvÉ E½ ºÉZÁÑUÀĪÀÅ¢®è ªÀÄvÀÄÛ


GvÀÛgÀUÀ¼ÀÄ:- 1) 100 ¥ÁåzÀªÀiïUÀ¼ÀÄ 2) DgÀÄ/ 6 3) ¦°¥sÉÊ£ïì G§âgÀUÀ¼À ¥ÀæªiÀ ÁtªÀÇ ¸ÀºÀ E½AiÀÄħâgÀªÀÇ
¢éÃ¥ÀUÀ¼À §½¬ÄgÀĪÀ ‘ZÁ¯ÉAdgï vÀUÀÄÎ’ 4) 35/  (CAzÀgÉ Cw D¼ÀªÁVgÀĪÀÅzÀÄ. PÀrªÉÄAiÀiÁUÀĪÀÅ¢®è.
1000 ¨sÁUÀzÀ°è 35 ¨sÁUÀ JAzÀxÀð) 5) UÀjµÀ× CxÀªÁ C¢üPÀ
G§âgÀ 6) 70.78% 7) RAqÁªÀgÀt ¥ÀæzÉñÀ 8) 200 «Äà 9) 5. ¸ÁUÀgÀUÀ¼À£ÀÄß £ÁªÀÅ ºÉÃUÉ ¸ÀAgÀQë¸À¨ÉÃPÀÄ?
12 UÀAmÉ 26 ¤«ÄµÀ 10) UÀjµÀ× CxÀªÁ C¢üPÀ G§âgÀ. 1. PÀZÁÑ vÉÊ®ªÀ£ÄÀ ß PÉƼÀªÉ ªÀiÁUÀðUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ ¸ÁV¸ÀĪÀÅzÀÄ.
2. CtÄ EAzs£ À À vÁdåªÀ¸ÄÀ ÛUÀ¼£ À ÀÄß ¸ÀªÄÀ ÄzÀæ ¸ÁUÀgÀUÀ½UÉ
II. PɼÀV£À ¥Àæ±ÉßUÀ½UÉ GvÀÛj¹. ºÁPÀĪÀÅzÀ£ÀÄß ¤AiÀÄAwæ¸ÀĪÀÅzÀÄ.
1. d®UÉÆüÀ JAzÀgÉãÀÄ? 3. wÃgÀª® À AiÀÄzÀ°ègÀĪÀ ¥ÉmÉÆæ-gÁ¸ÁAiÀĤPÀ ºÉÆgÀ ºÁPÀĪÀ
¨sÆÀ ªÉÄïÉäöÊ£À 70.78% ¨sÁUÀ CAzÀgÉ 361 zÀ±À®PÀë zÀÄUÀðAzsÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À ¤AiÀÄAvÀæt.
ZÀ.Q.«ÄÃ. ¥ÀæzÉñÀªÅÀ ¤Ãj¤AzÀ DªÀj¹gÀĪÀÅzÀ£ÀÄß d®UÉÆüÀ 4. AiÀiÁªÀÅzÉà jÃwAiÀÄ vÁådå ªÀ¸ÄÀ ÛUÀ¼£ À ÀÄß §AzÀgÀÄ ºÁUÀÆ
J£ÀÄߪÀgÄÀ . gÉêÀÅ¥ÀlÖtUÀ¼À ¸À«ÄÃ¥ÀzÀ°è J¸ÉAiÀÄĪÀÅzÀ£ÀÄß ¤AiÀÄAwæ¸ÀĪÀÅzÀÄ
5. wÃgÀU¼ À À°è C¢gÀÄUÀ¼À ¸ÀAUÀæºÀuÉ ºÁUÀÆ UÀtÂUÁjPÉ PÁAiÀÄð
2. ¸ÁUÀgÀvÀ¼ÀzÀ ¨sÀÆ ¸ÀégÀÆ¥ÀzÀ £Á®ÄÌ ¥ÀæªÀÄÄR ¨sÁUÀUÀ¼À£ÀÄß ¤AiÀ ÄAwæ ¸ ÀĪÀÅzÀÄ.
w½¹. 6. PÀgÁªÀ½AiÀÄ ªÀÄgÀ¼ÄÀ zÀAqÉUÀ¼£ À ÀÄß (©ÃZï) ±ÉÆõÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ
1. RAqÁªÀgt À ¥ÀæzÃÉ ±À, «£Á±ÀU¼ À À ¤AiÀÄAvÀæt.
2. RAqÁªÀgt À E½eÁgÀÄ,
3. D¼À¸ÁUÀgÀ ªÉÄÊzÁ£À ªÀÄvÀÄÛ 6. G§âgÀ«½vÀUÀ¼À G¥ÀAiÉÆÃUÀUÀ¼ÀÄ AiÀiÁªÀŪÀÅ?
4. ¸ÁUÀgÀ vÀUÀÄÎU¼À ÀÄ. G¥ÀAiÉÆÃUÀU¼ À ÀÄ: G§âgÀ«½vÀUÀ¼ÄÀ ªÀÄ£ÀĵÀå¤UÉ ¥ÀævÀåPÀë ºÁUÀÆ
¥ÀgÆ
É ÃPÀëªÁV G¥ÀAiÀÄÄPÀÛªÁVªÉ. CªÀÅUÀ¼AÉ zÀgÉ :
3. ¸ÁUÀgÀ ¥ÀæªÁºÀUÀ½UÀÆ ªÀÄvÀÄÛ G§âgÀ«½vÀUÀ½UÀÆ EgÀĪÀ 1. zÉÆqÀØ £ËPÁAiÀiÁ£ÀPÉÌ G¥ÀAiÀÄÄPÀÛªÁVzÉ,
ªÀåvÁå¸ÀUÀ¼À£ÀÄß w½¹j. 2. §AzÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ºÀqU À ÀÄ ¤¯ÁÝtUÀ¼£ À ÀÄß ¤«Äð¸À®Ä
¸ÁUÀgÀ ¥ÀæªÁºÀUÀ¼ÀÄ G§âgÀ «½vÀUÀ¼ÀÄ ¸ÀºÀPÁjAiÀiÁUÀÄvÀÛªÉ,
1) ¤²ÑvÀ ¢QÌ£À°è 1) ¸ÁUÀgz À À ¤Ãj£À ªÀÄlÖªÀÅ 3. G§âgÀ«½vÀUÀ½AzÀ §gÀĪÀ ¤ÃgÀÄ §AzÀgÀÄUÀ¼À wÃgÀª£ À ÀÄß
¤gÀAvÀgª À ÁV ZÀ°¸ÀĪÀ ¤AiÀÄ«ÄvÀªÁV KgÀĪÀÅzÀÄ ¤AiÀÄ«ÄvÀªÁV ¸ÀéZÒÀ UÉƽ¸ÀÄvÀÛªÉ,
¸ÁUÀgÀzÀ ªÉÄïÉäöÊ ¤ÃgÀ£ÀÄß ºÁUÀÆ E½AiÀÄĪÀÅzÀ£Éßà 4. G¥Àà£ÀÄß GvÁࢸÀ®Ä ¸ÀºÀPÁjAiÀiÁVzÉ,
‘¸ÁUÀgÀ ¥ÀæªÁºÀ’ UÀ¼A É zÀÄ ‘G§âgÀ «½vÀ’ ªÉAzÀÄ 5. «ÄãÀÄUÁjPÉUÉ ªÀÄvÀÄÛ «zÀÄåZÀÒQÛAiÀÄ£ÀÄß GvÁࢸÀ®Ä
PÀgÉAiÀÄĪÀgÀÄ. PÀgÉAiÀÄĪÀgÀÄ. G¥ÀAiÀÄÄPÀÛ.
2) PÁgÀtUÀ¼ÀÄ: ¨sÆ À «ÄAiÀÄ 2) PÁgÀtUÀ¼ÀÄ: ZÀAzÀæ ºÁUÀÆ
zÉÊ£ÀA¢£À ZÀ®£É, GµÁÚA±À, ¸ÀÆAiÀÄðgÀ UÀÄgÀÄvÁéPÀµÀðuÁ III. ºÉÆA¢¹ §gɬÄj.
ªÀiÁgÀÄvÀU¼À ÀÄ, ®ªÀtvÉ, ±ÀQÛ, ¨sÆ À «ÄAiÀÄ zÉÊ£ÀA¢£À C §
¨sÆ
À ¨sÁUÀU¼ À À DPÁgÀ EvÁå¢. ZÀ®£É ªÀÄvÀÄÛ ¨sÆ À «ÄAiÀÄ 1. ¥s Á åzÀ ª Àiï C) D¼À¸ÁUÀgÀ ªÉÄÊzÁ£À
PÉÃAzÁæ¥ÀUª À ÀÄ£À ±ÀQÛ. 2. NAiÉÆòªÉÇ D) C.¸ÀA.¸ÀA¸ÁÜ£ÀzÀ ¥ÀǪÀðPÀgÁªÀ½
3. UÀ¯ïà ¹ÖçÃA E) ²ÃvÀ ¸ÁUÀgÀ ¥ÀæªÁºÀ
4. ¸ÀªÀÄÄzÀæ ¥ÀªÀðvÀUÀ¼ÀÄ F) »AzÀÆ ªÀĺÁ¸ÁUÀgÀ ¥ÀæªÁºÀ
4. UÀjµÀ× G§âgÀ ªÀÄvÀÄÛ PÀ¤µÀ× G§âgÀUÀ¼À £ÀqÀÄ«£À ªÀåvÁå¸ÀUÀ¼À£ÀÄß
5. CUÀįÁí¸ï ¥ÀæªÁºÀ G) ¸ÁUÀgÀzÀ D¼ÀzÀ C¼ÀvÉ ªÀiÁ£À
w½¹.
UÀjµÀ× CxÀªÁ C¢üPÀ G§âgÀ PÀ¤µÀ× G§âgÀ
GvÀg
Û ÀUÀ¼ÀÄ:- 1-G, 2-E, 3-D, 4-C, 5-F
1. ¨sÆ À «Ä, ZÀAzÀæ ªÀÄvÀÄÛ 1. PÀ¤µÀ× G§âgÀUÀ¼ÄÀ
¸ÀÆAiÀÄð EªÀÅUÀ¼ÄÀ MAzÉà ªÀÈ¢ÞZA À zÀæ ªÀÄvÀÄÛ
IV. PɼÀV£ÀªÀÅUÀ¼À£ÀÄß
CxÉÊð¹.
¸Àg¼
À À gÉÃSÉAiÀÄ°ègÀĪÀ CzsÁð¢üPåÀ ZÀAzÀæ£À
1. RAqÁªÀgÀt E½eÁgÀÄ- EzÀÄ ¸ÁUÀgÀv¼ À ÀzÀ JgÀqÀ£ÉÃ
CªÀiÁªÁ¸Éå CxÀªÁ ºÀÄtÂÚªÉÄ ¢£ÀU¼ À À°è PÀAqÀħgÀÄvÀÛªÉ.
¨sÁUÀªÁVzÀÄÝ, PÀrzÁzÀ E½eÁj¤AzÀ PÀÆrzÉ.
¢£ÀU¼ À À°è GAmÁUÀÄvÀÛzÉ. 2. PÀ¤µÀ× G§âgÀUÀ¼À
2. ¨sÆ À «Ä, ZÀAzÀæ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÄÀ AiÀÄzÀ°è ¨sÆ À «Ä ªÀÄvÀÄÛ
2. ®ªÀtvÉ- ¸ÁUÀgÀ CxÀªÁ ¸ÀªÄÀ ÄzÀæzÀ ¤Ãj£À°è PÀgÀVgÀĪÀ
¸ÀÆAiÀÄð EªÀÅUÀ¼ÄÀ MAzÉà ¸ÀÆAiÀÄð MAzÉÃ
G¦à£A
À ±ÀU¼
À À ¥ÀæªiÀ ÁtUÀ¼£
À ÀÄß ‘®ªÀtvÉ’ J£ÀÄߪÀgÄÀ .
¸Àg¼
À À gÉÃSÉAiÀÄ°ègÀÄvÀÛªÉ. ¸Àg¼
À ÀgÃÉ SÉAiÀÄ°èzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ
3. ¸ÀÆAiÀÄð ªÀÄvÀÄÛ ZÀAzÀæ ZÀAzÀæ£ÀÄ ¨sÆÀ «ÄUÉ 3. GµÀÚ ªÀÄvÀÄÛ ²ÃvÀ ¸ÁUÀgÀ ¥ÀæªÁºÀUÀ¼ÀÄ-
EªÀgÉqg À À MlÄÖ ¸ÀªÄÀ PÉÆãÀz° À ègÀÄvÁÛ£É. GµÀÚ ¸ÁUÀgÀ ¥ÀæªÁºÀUÀ¼ÀÄ: EªÀÅUÀ¼ÄÀ ¸ÀªÄÀ ¨sÁdPÀªÈÀ vÀÛ
UÀÄgÀÄvÀé±QÀ Û¬ÄAzÀ UÀjµÀ× 3. F jÃwAiÀÄ G§âgÀUÀ¼° À è ¥ÀæzÃÉ ±ÀU¼
À À°è ¥ÁægÀA¨sª
À ÁV G¥À zsÀÄæ«ÃAiÀÄ ¥ÀæzÃÉ ±ÀUÀ¼À PÀqÉUÉ
G§âgÀUÀ¼ÄÀ ºÉZÀÄÑ KgÀħâgÀ CµÉÆÖAzÀÄ ºÀjAiÀÄÄvÀÛªÉ.

«ÃgÉÃ±ï ¦ CgÀPÃÉ j, ¸ÀºÀ ²PÀPë ÀgÀÄ, ¸ÀPÁðj (ªÀiÁf ¥ÀÄgÀ¸À¨sÉ) ¥ËæqsÀ±Á¯É, zÁªÀtUÉgÉ GvÀÛgÀ. 9986261446 Page 19
8£Éà vÀgÀUÀw ¸ÀªÀiÁd «eÁÕ£À ¥Àæ±ÉÆßÃvÀÛgÀ ªÀiÁ°PÉ 2£Éà ¸ÉªÀiï
8

²ÃvÀ¸ÁUÀgÀ ¥ÀæªÁºÀUÀ¼ÀÄ: EªÀÅUÀ¼ÄÀ zsÀÄæªÀ¥ÀæzÃÉ ±ÀzÀ°è 5. fë ªÉÊ«zsÀåvÉ JAzÀgÉãÀÄ?


¥ÁægÀA¨sªÀ ÁV ¸ÀªÀĨsÁdPÀªÈÀ vÀÛzÀ PÀqU É É ºÀjAiÀÄÄvÀÛªÉ. MAzÀÄ ¨sÆ À ¨sÁUÀz° À è PÀAqÀħgÀĪÀ J¯Áè §UÉAiÀÄ
¸À¸ÀåUÀ¼ÄÀ ºÁUÀÆ ¥Áæt ¥Àæ¨ÉÃs zÀU¼ À À£ÀÄß C°èAiÀÄ ‘fêÀ
4. C¢üPÀ ¨sÀgÀvÀ ªÀÄvÀÄÛ PÀ¤µÀ× ¨sÀgÀvÀ- ªÉÊ«zsåÀ vÉ’ AiÉÄAzÀÄ PÀgA
É iÀÄĪÀgÀÄ.
KgÀħâgÀ/ C¢üPÀ ¨sÀgÀv:À ¸ÀªÄÀ ÄzÀæ CxÀªÁ ¸ÁUÀgÀzÀ ¤ÃgÀÄ MªÉÄä
KgÀĪÀÅzÀjAzÀ GAmÁUÀÄvÀÛzÉ. EzÀ£ÀÄß KgÀħâgÀ CxÀªÁ 6. ¥Àj¸ÀgÀ JAzÀgÉãÀÄ? ¥Àj¸ÀgÀzÀ «zsÀUÀ¼ÀÄ AiÀiÁªÀŪÀÅ?
¥ÀæªÁºÀzÀ G§âgÀªÉ£ÀÄߪÀgÄÀ . J¯Áè fëUÀ¼ÄÀ , eÉÊ«PÀ ªÀ¸ÄÀ ÛUÀ¼ÄÀ ªÁ¹¸ÀĪÀ ¸ÀÄvÀÛ°£À
¸À¤ßªÉñÀªÀ£ÀÄß ¥Àj¸ÀgÀ J£ÀÄߪÀgÀÄ.
E½G§âgÀ (PÀ¤µÀ× ¨sÀgÀv)À : MªÉÄä KgÀħâgÀzÀ ¥ÀæªiÀ ÁtzÀµÉÖÃ
¥Àj¸ÀgÀz° À è JgÀqÄÀ «zsÀUÀ½ªÉ. CªÀÅUÀ¼A É zÀgÉ
¤Ãj£À ªÀÄlÖ PɼÀUÉ E½AiÀÄĪÀÅzÀÄ, EzÀ£Éßà E½G§âgÀ JAzÀÄ
1. ¥ÁæPÈÀ wPÀ CxÀªÁ ¨sËUÉÆýPÀ ¥Àj¸ÀgÀ ªÀÄvÀÄÛ
PÀgÉAiÀÄĪÀgÀÄ.
2. ¸ÁA¸ÀÌøwPÀ CxÀªÁ ªÀiÁ£ÀªÀ ¤«ÄðvÀ ¥Àj¸Àg.À
5. ¨ÉAUÀÄé¯Á ¥ÀæªÁºÀ- ¨ÉAUÀÄé¯Á ¥ÀæªÁºÀªÀÅ MAzÀÄ zÀQët
CmÁèAnPï ¸ÁUÀgÀ ¥ÀæªÁºÀUÀ¼À, ²ÃvÀ¸ÁUÀgÀ ¥ÀæªÁºÀ ªÁVzÉ. 7. ªÀiÁ°£ÀåPÁgÀPÀUÀ¼ÀÄ AiÀiÁªÀŪÀÅ?
ªÀiÁ°£ÀåªÀ£ÀÄßAlÄ ªÀiÁqÀĪÀ ªÀ¸ÄÀ ÛUÀ½UÉ ªÀiÁ°£ÀåPÁgÀPÀUÀ¼ÀÄ
6. G§âgÀ«½vÀUÀ¼ÀÄ- ZÀAzÀæ ºÁUÀÆ ¸ÀÆAiÀÄðgÀ J£ÀÄߪÀgÄÀ . CªÀÅUÀ¼À°è£À «zsÀUÀ¼ÀÄ-
UÀÄgÀÄvÁéPÀµÀðuÁ ±ÀQÛ, ¨sÆÀ «ÄAiÀÄ zÉÊ£ÀA¢£À ZÀ®£É ªÀÄvÀÄÛ 1. ¸Áé¨sÁ«PÀ ªÀÄvÀÄÛ
¨sÆ
À «ÄAiÀÄ PÉÃAzÁæ¥ÀUª À ÀÄ£À ±ÀQÛ¬ÄAzÁV ¸ÀªÄÀ ÄzÀæ CxÀªÁ 2. ªÀiÁ£ÀªÀ ¤«ÄðvÀ ªÀiÁ°£ÀåPÁgÀ.
¸ÁUÀgÀzÀ ¤Ãj£À ªÀÄlÖªÅÀ ¤AiÀÄ«ÄvÀªÁV KgÀĪÀÅzÀÄ ºÁUÀÆ  ºÉÆUÉ, «µÁ¤®, zÀƼÀÄ, ZÀgÀAr¤ÃgÀÄ, PÀ¸ÀPÀrØUÀ¼ÄÀ
E½AiÀÄĪÀÅzÀ£Éßà ‘G§âgÀ «½vÀ’ ªÉAzÀÄ PÀgÉAiÀÄĪÀgÀÄ. EvÁå¢UÀ¼ÀÄ UÉÆÃZÀgÀ ªÀiÁ°£ÀåPÁgÀPÀU¼
À ÁVªÉ.
 CUÉÆÃZÀgÀ ªÀiÁ°£ÀåPÁgÀPÀU¼ À ÁªÀŪÉAzÀgÉ DºÁgÀ, ªÀÄtÄÚ
ªÀÄvÀÄÛ ¤Ãj£À°è «Ä±ÀætªÁzÀ «µÀAiÀÄÄPÀÛ gÁ¸ÁAiÀĤPÀ
ªÀ¸ÄÀ ÛUÀ¼ÄÀ ªÀÄvÀÄÛ ¨ÁåQÖÃjAiÀiÁUÀ¼ÄÀ .
CzsÁåAiÀÄ -5
8. ªÀÄÄRåªÁzÀ ªÁAiÀÄĪÀiÁ°£ÀåPÁgÀPÀUÀ¼ÀÄ AiÀiÁªÀŪÀÅ?
fêÀUÉÆüÀ. §ºÀĪÀÄÄRåªÁzÀ ªÁAiÀÄĪÀiÁ°£ÀåPÁgÀPÀU¼ À ÉAzÀgÉ: EAUÁ®zÀ
I. PɼÀV£À ¥Àæ±ÉßUÀ½UÉ GvÀÛj¹. qÉÊDPÉìöÊqï, EAUÁ®zÀ ªÀiÁ£ÁPÉìöÊqï, UÀAzsPÀ z À À qÉÊDPÉìöÊqï,
1. fêÀUÉÆüÀªÉAzÀgÉãÀÄ? ¸ÁgÀd£ÀPÀzÀ DPÉìöÊqïUÀ¼ÄÀ , PÉÆèÃgÉÆ¥ÉÆèÃgÉÆà PÁ§ð£ïUÀ¼ÀÄ
¨sÆÀ «ÄAiÀÄ°è ªÀiÁvÀæ PÀAqÀħgÀĪÀ ««zsÀ §UÉAiÀÄ (CFC), ºÉÊqÉÆæÃPÁ§ð£ïUÀ¼ÀÄ.
fëUÀ¼£ À ÀÄß M¼ÀUÆÉ ArgÀĪÀ ªÀåªÀ¸ÜÉ AiÉÄ fëUÉÆüÀ.
9. d®ªÀiÁ°£Àå¢AzÁUÀĪÀ ¥ÀjuÁªÀÄUÀ¼ÉãÀÄ?
2. ‘fë ¥Àj¸ÀgÀ ±Á¸ÀçÛ ’ ªÀ£ÀÄß ªÁåSÁ夹. d®ªÀiÁ°£Àå¢AzÁUÀĪÀ ¥ÀjuÁªÀÄUÀ¼A É zÀgÉ –
fëUÀ¼ÄÀ ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼À ¨sËwPÀ, gÁ¸ÁAiÀĤPÀ ªÀÄvÀÄÛ
eÉÊ«PÀ ¥Àj¸ÀgÀU¼ À À £ÀqÄÀ «£À ¸ÀA§AzsÀªÀ£ÀÄß «ªÀj¸ÀĪÀ  d®ªÀiÁ°£Àå¢AzÀ ªÀÄ°£À ¤Ãj¤AzÀ ºÀgq
À ÀĪÀÀ
«eÁÕ£ÀªÃÉ fêÀ¥Àj¸ÀgÀ ±Á¸ÀÛç. PÁ¬Ä¯É U¼À À Ä ªÀ Ä vÀ Ä Û ¸ÁAPÁæ « ÄPÀ gÉ Æ ÃUÀ U ¼
À ÁzÀ PÁ®gÁ,
mÉÊ¥sÁ¬Äqï, PÀëAiÀÄ, PÁªÀiÁ¯É, DªÀıÀAPÉ, Cw¸ÁgÀ
3. ¥Àj¸ÀgÀ ªÀiÁ°£ÀåzÀ «zsÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉ¸Àj¹. EvÁå¢UÀ¼ÀÄ ºÉZÁÑUÀÄvÀÛªÉ.
ªÀiÁ°£ÀåzÀ «zsÀUÀ¼ÀÄ : ªÁAiÀÄĪÀiÁ°£Àå, d®ªÀiÁ°£Àå,  d®ZÀgÀU¼
À À ¸Á«UÉ PÁgÀtªÁUÀÄvÀÛzÉ.
ªÀÄtÂÚ£À ªÀiÁ°£Àå ªÀÄvÀÄÛ ±À§ÝªÀiÁ°£Àå.  ªÀÄ°£ÀUÆ
É AqÀ ¤ÃgÀ£ÀÄß ¤ÃgÁªÀjUÉ §¼À¹zÀgÉ ¨É¼ÉU½
À UÉ
ºÁ¤AiÀiÁUÀÄvÀÛzÉ.
4. d®ªÀiÁ°£ÀåªÀ£ÀÄß ¤AiÀÄAwæ¸À®Ä PÉÊUÉÆArgÀĪÀ
PÀæªÀÄUÀ¼ÁªÀŪÀÅ? 10. eÁUÀwPÀ vÁ¥ÀªÀiÁ£À JAzÀgÉãÀÄ? EzÀgÀ
d®ªÀiÁ°£Àå ¤AiÀÄAvÀæt PÀæªÄÀ UÀ¼A
É zÀgÉ- ¥ÀjuÁªÀÄUÀ¼ÁªÀŪÀÅ?
 PÉÊUÁjPÁ vÁådåªÀ¸ÄÀ ÛUÀ¼£
À ÀÄß ¸ÀA¸ÀÌj¸ÀĪÀÅzÀÄ, EwÛÃa£À PÉ®ªÀÅ ªÀµÀðUÀ½AzÀ ªÁAiÀÄĪÀÄAqÀ®zÀ
 PÀÄrAiÀÄĪÀ ¤Ãj£À ªÀÄÆ®UÀ¼À£ÀÄß ¸ÀéZÀÒUÉƽ¸ÀĪÀÅzÀÄ, ¨sÆ
À «ÄAiÀÄ GµÁÚA±ÀªÀÅ ¤zsÁ£ÀªÁV ºÉZÀÄÑwÛzÉ EzÀ£ÉßÃ
‘eÁUÀwPÀ vÁ¥ÀªiÀ Á£À’ ªÉAzÀÄ PÀgA
É iÀÄĪÀgÀÄ.
 ZÀgÀAr ¤ÃgÀ£ÀÄß ¸ÀA¸ÀÌj¸ÀĪÀÅzÀÄ, ¥ÀjuÁªÀÄUÀ¼ÄÀ -
 PÀ¸ÀzÀ gÁ²UÀ¼À£ÀÄß d®gÁ²UÀ¼À°è ºÁPÀĪÀÅzÀ£ÀÄß d£ÀgÀÄ  EzÀjAzÀ ªÁAiÀÄÄUÀÄtzÀ ªÀ®AiÀÄUÀ¼ÄÀ §zÀ¯ÁªÀuÉ
¤°è¸À¨ÉÃPÀÄ. ºÉÆAzÀÄwÛªÉ,

«ÃgÉÃ±ï ¦ CgÀPÃÉ j, ¸ÀºÀ ²PÀPë ÀgÀÄ, ¸ÀPÁðj (ªÀiÁf ¥ÀÄgÀ¸À¨sÉ) ¥ËæqsÀ±Á¯É, zÁªÀtUÉgÉ GvÀÛgÀ. 9986261446 Page 20
8£Éà vÀgÀUÀw ¸ÀªÀiÁd «eÁÕ£À ¥Àæ±ÉÆßÃvÀÛgÀ ªÀiÁ°PÉ 2£Éà ¸ÉªÀiï
8

 »ªÀÄ£À¢UÀ¼ÀÄ PÀgÀÄUÀÄwÛªÉ ªÀÄvÀÄÛ ¤Ãj£À 4. ¸ÀtÚ PÉÊUÁjPÉUÀ¼ÀÄ ________ UÀ¼°


¸ÀªÄÀ ÄzÀæzÀ À è ªÁåSÁ夸À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ.
ªÀÄlÖªÅÀ ºÉZÄÀ ÑwÛzÉ. 5. ¨sÁgÀvÀzÀ PÀȶAiÀÄ£ÀÄß __________ eÉÆvÉUÉ
dÆeÁlªÁqÀÄvÀÛzÉ JAzÀÄ ºÉüÀÄvÁÛgÉ.
II. F PɼÀV£ÀªÀÅUÀ¼À£ÀÄß CxÉÊð¹.
6. ¨sÁgÀvÀz° À è ¤ÃgÁªÀj PÀȶ ¨sÆ À «ÄAiÀÄ ¥ÀæªiÀ ÁtªÀÅ
1. fêÀUÉÆüÀ- ¨sÆ À «ÄAiÀÄ ªÉÄð£À ««zsÀ §UÉAiÀÄ ¸ÁUÀĪÀ½ PÉëÃvÀæzÀ __________ ±ÉÃPÀqÁ EzÉ.
fëUÀ¼£ À ÀÄß M¼ÀUÆ
É ArgÀĪÀ ªÀåªÀ¸ÜÉ AiÉÄ fëUÉÆüÀ. 7. ¨sÁgÀvÀz° À è, ___________ gÁ¶ÖçÃAiÀÄ DzÁAiÀÄzÀ
ªÉÆvÀÛªÀ£ÀÄß CAzÁf¹ ¥ÀæPÀn¸ÀÄvÀÛzÉ.
2. ¥Àj¸ÀgÀ C¸ÀªÀÄvÉÆî£À- fëUÀ¼ÄÀ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÁæPÀÈwPÀ ¥Àj¸ÀgÀ 8. ¨sÁgÀvÀzÀ gÁ¶ÖçÃAiÀÄ DzÁAiÀÄPÉÌ ±Éà 59 gÀµÀÄÖ
ºÁUÀÆ ««zsÀ ¥ÀæPÁgÀzÀ ¥ÁætÂUÀ¼À £ÀqÄÀ ªÉ PÉ®ªÀÅ PÉÆqÀÄUÉAiÀÄ£ÀÄß ________ ªÀ®AiÀÄ ¤ÃqÀÄwÛzÉ.
C¸ÀªÀÄvÉÆî£ÀªÁzÀ ¸ÀA§AzsÀ £ÉʸÀVðPÀªÁV PÀAqÀħgÀĪÀÅzÀÄ. 9. 2011-12gÀ PÀȶ UÀtwAiÀÄ ¥ÀæPÁgÀ, 1jAzÀ 2 ºÉPÉÖÃgï
EzÀ£Éßà eÉÊ«PÀ ¥Àj¸ÀgÀ C¸ÀªÄÀ vÉÆî£À J£ÀÄߪÀgÄÀ . »qÀĪÀ½UÀ¼ÀÄ MlÄÖ »qÀĪÀ½UÀ¼À ±ÉÃPÀqÁ ______ gÀ¶Öª.É
10. ‘¨sÁgÀvÀzÀ PÀȶAiÀÄÄ _________ eÉÆvÉ dÆeÁl
3. eÁUÀwPÀ vÁ¥ÀªÀiÁ£À- EwÛÃa£À PÉ®ªÀÅ ªÀµÀðUÀ½AzÀ DqÀ ÄvÀÛzÉ’ JAzÀÄ ºÉüÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ.
¨sÆ
À «ÄAiÀÄ ªÁAiÀÄĪÀÄAqÀ®zÀ GµÁÚA±ÀªÅÀ ºÉZÁÑUÀÄwÛzÉ.
EzÀ£Éßà ‘eÁUÀwPÀ vÁ¥ÀªiÀ Á£À’ ªÉAzÀÄ PÀgÉAiÀÄĪÀgÀÄ. GvÀÛgÀUÀ¼ÀÄ:- 1) d£À¸ÀASÉå 2) PÉÃA¢æÃAiÀÄ CAQ¸ÀASÁå
¸ÀA¸ÉÜAiÀÄÄ (CSO) 3) vÀÈwÃAiÀÄ ªÀ®AiÀÄ/ ¸ÉêÁ ªÀ®AiÀÄ 4)
4. ºÀ¹gÀĪÀÄ£É ¥ÀjuÁªÀÄ- EwÛÃaUÉ fêÁªÀ±ÉõÀ EAzs£ À ÀU¼
À À AiÀ ÄAvÉÆæÃ¥ÀPÀgÀtzÀ°è ªÀiÁrzÀ ºÀÆrPÉAiÀÄ ¥ÀæªÀiÁt 5)
§¼ÀPɬÄAzÀ ºÀ¹gÀĪÀÄ£É C¤®UÀ¼À ©qÀÄUÀqÉAiÀÄÆ ªÀiÁ£ÀÆì£ï 6) 30% 7) PÉÃA¢æÃAiÀÄ CAQ¸ÀASÁå ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄÄ
¤gÀAvÀgªÀ ÁV ºÉZÀÄÑwÛzÉ. EAUÁ®zÀ qÉÊ DPÉìöÊqï ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÉ (CSO) 8) ¸ÉêÁ/ vÀÈwÃAiÀÄ 9) 85 10) dÆeÁl.
ºÀ¹gÀÄ ªÀÄ£É C¤®UÀ¼ÄÀ ¨sÀƫĬÄAzÀ ©qÀÄUÀqA É iÀiÁUÀĪÀ
GµÁÚA±ÀªÀ£ÀÄß »Ãj ¸ÀAUÀ滸ÀĪÀÅzÀjAzÀ ªÁAiÀÄĪÀÄAqÀ® II. UÀÄA¥ÀÄUÀ¼À°è ZÀað¹ PɼÀV£À ¥Àæ±ÉßUÀ¼À£ÀÄß GvÀÛj¹.
GµÁÚA±ÀªÀÅ ºÉZÀÄѪÅÀ zÀÄ. EzÀ£Éßà ‘ºÀ¹gÀÄ ªÀÄ£ÉAiÀÄ ¥ÀjuÁªÀÄ’ 1. gÁ¶ÖçÃAiÀÄ DzÁAiÀĪÀ£ÀÄß ªÁåSÁ夹j.
ªÉAzÀÄ PÀgAÉ iÀÄĪÀgÀÄ. gÁ¶ÖçÃAiÀÄ DzÁAiÀĪÀÅ MAzÀÄ gÁµÀÖçzÀ°è GvÁࢹzÀ
¸ÀgPÀ ÄÀ UÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ ¸ÉêÉU¼ À À MlÄÖ ªÀiË®åªÀ£ÀÄß ¸ÀÆa¸ÀÄvÀÛzÉ.
5. NeÉÆãï vɼÀĪÁUÀÄ«PÉ- EwÛÃa£À ªÀµÀðUÀ¼À°è ¸ÉʪÀÄ£À PÀÄd£Élì ªÁåSÁ夸ÀĪÀAvÉ, gÁ¶ÖçÃAiÀÄ
KgÀÌArµÀ£Àgï, gɦüæfgÉÃlgï, ¸ÉàçÃAiÀÄgï, ¸ÀÄUÀAzsz À ÀæªåÀ UÀ¼ÀÄ DzÁAiÀ ĪÀ Å, “MAzÀÄ ªÀµÀðzÀ CªÀ¢üAiÀÄ°è gÁµÀÖçzÀ GvÁàzÀ£Á
ªÉÆzÀ¯ÁzÀĪÀÅUÀ¼À «Äw«ÄÃjzÀÀ §¼ÀPɬÄAzÀ PÉÆègÉÆà ªÀåªÀ¸ÜÉ ¬ÄAzÀ C£ÀĨsÆ É ÃVUÀ¼À PÉÊUÀ½UÉ ¥ÀæªÀ»¸ÀĪÀ CAwªÀÄ
¥sÉÇèÃgÉÆà PÁ§ð£ï (C.F.C)UÀ¼ÄÀ ºÉZÁÑV ©qÀÄUÀqU É ÉÆAqÀÄ ¸ÀgPÀ ÄÀ UÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ ¸ÉêÉU¼ À À ¤ªÀé¼À GvÀà£ßÀ ªÁVzÉ”.
ªÁAiÀÄĪÀÄAqÀ®zÀ NeÉÆÃ£ï ¥Àzg À Àª£
À ÀÄß £Á±À¥rÀ ¸ÀÄwÛªÉ. F CAwªÀ Ä ªÁV C£ÀĨsÆ É ÃVUÀ¼ÄÀ DzÁAiÀĪÀ£ÀÄß
jÃw NeÉÆãï vɼÄÀ ªÁUÀÄwÛzÉ. ¥ÀqA É iÀÄĪÀªg À ÁVgÀĪÀÅzÀjAzÀ, MAzÀÄ ªÀµÀðzÀ°è DyðPÀ
ZÀlĪÀnPÉU½ À AzÀ ¥Àqz É À MlÄÖ DzÁAiÀĪÀ£ÀÄß gÁ¶ÖçÃAiÀÄ
6. DªÀÄèªÀļÉ- ªÀļÉAiÀÄ ºÀ¤UÀ¼ÀÄ ªÀiÁ°£ÀåUÉÆAqÀ DzÁAiÀ Ä J£À Ä ßvÁÛ g É .
ªÁAiÀÄĪÀÄAqÀ® ªÀÄÆ®PÀ ©Ã¼ÀĪÁUÀ CzÀg° À è ¸À®ÆájPï
DªÀÄè ªÀÄvÀÄÛ EAUÁ®zÀ ªÀiÁ£ÁPÉìöÊqï ªÀÄÄAvÁzÀªÅÀ 2. 2015 gÀ°è 5 ¸ÀzÀ¸ÀåjgÀĪÀ PÀÄlÄA§zÀ DzÁAiÀĪÀÅ gÀÆ.
«°Ã£ÀUÉÆAqÀÄ ©Ã¼ÀĪÀ ªÀļÉAiÀÄ£ÀÄß DªÀÄè ªÀÄ¼É J£ÀÄߪÀgÀÄ. 567890 EzÀÝgÉ, PÀÄlÄA§zÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ vÀ¯Á DzÁAiÀĪÀ£ÀÄß ¯ÉPÀÌ
ªÀiÁrj.
2015gÀ°è£À 5 ¸Àz¸ À ÀåjgÀĪÀ PÀÄlÄA§zÀ vÀ¯Á
DzÁAiÀĪÀ£ÀÄß PÀAqÀÄ»rAiÀÄĪÁUÀ, MlÄÖ PÀÄlÄA§zÀ
CxÀð±Á¸ÀÛç DzÁAiÀĪÀ£ÀÄß D PÀÄlÄA§zÀ D ªÀµÀðzÀ MlÄÖ
CzsÁåAiÀÄ -3 d£À¸A À SÉå¬ÄAzÀ ¨sÁV¸À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ.
gÁ¶ÖçÃAiÀÄ DzÁAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¨sÁgÀvÀzÀ 2015 vÀ¯Á DzÁAiÀÄ= (2015gÀÀ PÀÄlÄA§zÀ DzÁAiÀÄ)
CxÀðªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ ««zsÀ ªÀ®AiÀÄUÀ¼ÀÄ. 2015gÀ PÀÄlÄA§zÀ d£À¸ÀASÉå,
I. SÁ° ©lÖ ¸ÀܼÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀÆPÀÛ ¥ÀzÀUÀ½AzÀ ¨sÀwðªÀiÁrj. = 567,890  5
1. vÀ¯Á DzÁAiÀÄ = gÁ¶ÖçÃAiÀÄ DzÁAiÀĪÀ£ÀÄß __________ = 113,578
¢AzÀ ¨sÁV¸ÀĪÀÅzÀÄ.
À è gÁ¶ÖçÃAiÀÄ DzÁAiÀÄzÀ CAzÁd£ÀÄß ªÀiÁqÀĪÀ 3. ¨sÁgÀvÀzÀAvÀºÀ gÁµÀÖçzÀ°è ¸ÀtÚ PÉÊUÁjPÉUÀ¼ÀÄ ºÉÃUÉ
2. ¨sÁgÀvÀz°
dªÁ¨ÁÝj ºÉÆA¢gÀĪÀ ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄÄ _________ ¸ÀºÁAiÀÄPÀªÁVªÉ JA§ÄzÀ£ÀÄß ºÉýj.
3. EAzÀÄ ¨sÁgÀvÀzÀ gÁ¶ÖçÃAiÀÄ DzÁAiÀÄzÀ°è CvÀåAvÀ ºÉZÀÄÑ  ¸ÀtÚ PÉÊUÁjPÉUÀ¼ÀÄ GzÉÆåÃUÀ ¸ÀȶÖUÉ ¸ÀºÁAiÀÄPÀªÁVªÉ.
¥Á®Ä __________ ªÀ®AiÀĪÀÅ ºÉÆA¢zÉ.

«ÃgÉÃ±ï ¦ CgÀPÃÉ j, ¸ÀºÀ ²PÀPë ÀgÀÄ, ¸ÀPÁðj (ªÀiÁf ¥ÀÄgÀ¸À¨sÉ) ¥ËæqsÀ±Á¯É, zÁªÀtUÉgÉ GvÀÛgÀ. 9986261446 Page 21
8£Éà vÀgÀUÀw ¸ÀªÀiÁd «eÁÕ£À ¥Àæ±ÉÆßÃvÀÛgÀ ªÀiÁ°PÉ 2£Éà ¸ÉªÀiï
8

 G½vÁAiÀÄ ¥ÉÆæÃvÁìºÀzÀ ªÀÄÆ®PÀ ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ 5. PÀȶPÀjUÉ ¸À®ºÉ ªÀÄvÀÄÛ £ÉÊwPÀ ¨ÉA§® ¤ÃqÀĪÀÅzÀÄ.
GzÀåªÀÄ P˱À®åzÀ PÉÆæÃrÃPÀgÀt ªÀiÁr UÁæ«ÄÃt 6. SÁ¸ÀV ¯ÉêÁzÉëUÁgÀgÀ ¤AiÀÄAwæ¸ÀĪÀÅzÀÄ.
¥ÀæzÃÉ ±ÀzÀ ¸ÀÄ¥ÀÛ P˱À®å ºÉÆgÀvÀgÀ®Ä ¸ÀºÁAiÀÄPÀ.
7. ¨sÁgÀvÀzÀ°è PÀȶ »qÀĪÀ½UÀ¼À UÁvÀæªÀÅ E½PÉAiÀÄ ¥ÀjuÁªÀÄUÀ¼ÀÄ
 DzÁAiÀÄzÀ ¸ÀªÀÄ ºÀAaPÉ- ¸ÀA¥ÀvÀÄÛ, DzÁAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
AiÀiÁªÀªÀÅ?
gÁdQÃAiÀÄ ±ÀQÛAiÀÄ ºÉZÀÄÑ ¸ÀªiÀ Á£À ªÀÄgÀĺÀAaPÉUÉ
PÁgÀtªÁUÀÄvÀÛªÉ.  ¨sÁgÀvÀz° À è PÀȶAiÀÄ ªÉÄÃ¯É CªÀ®A©vÀ d£À¸A À SÉå
KjPÉAiÀiÁUÀÄwÛzÉ.
 PÉÊUÁjPÉU¼ À À ¥ÁæzÉòPÀ «¸ÀÛgÀuÉ- PÉÊUÁjPÉUÀ¼À
«PÉÃA¢æÃPÀgÀtPÉÌ ¸ÀºÁAiÀÄPÀ.  DzÀÝjAzÀ »qÀĪÀ½UÀ¼ÀÄ ¸ÀtÚ vÀÄAqÀÄUÀ¼ÁV «¨sf À ¸À®ànÖªÉ.
 vÀAvÀæeÁÕ£ÀzÀ C©üªÀÈ¢Þ- ¸ÀtÚ G¢ÝªÉÄzÁgÀgÄÀ ºÉƸÀ  EµÀÄÖ ¸ÀtÚ UÁvÀæzÀ ¨sÆ À «ÄAiÀÄ°è AiÀiÁªÀÅzÉà vÉgÀ£ÁzÀ
D«µÁÌgÀU½ À UÀÆ ¸ÀºÁAiÀÄPÀ. C©ü ª À È ¢Þ PÁAiÀ ÄðUÀ ¼£À À Ä ß PÉÊUÉƼÀî®Ä DUÀĪÀÅ¢®è.
 DzsÄÀ ¤PÀ GvÁàzÀ£Á ¥ÀzÞÀ wUÀ¼£
À ÀÄß C¼ÀªÀr¹PÉƼÀî®Ä
4. ¨sÁgÀvÀzÀ°è PÀȶ »qÀĪÀ½UÀ¼À UÁvÀæªÀÅ E½PÉAiÀiÁUÀ®Ä ¸ÁzsÀåªÁUÀĪÀÅ¢®è.
PÁgÀtUÀ¼ÀÄ AiÀiÁªÀªÀÅ?  vÀvÀàjuÁªÀĪÁV GvÁàzÀPÀvÉ PÀrªÉÄ EzÀÄÝ PÀȶPÀgÀÄ
»qÀĪÀ½ JAzÀgÉ MAzÀÄ PÀÄlÄA§ªÀÅ ¸ÁUÀĪÀ½ §qÀªg À ÁUÀÄwÛzÁÝgÉ.
ªÀiÁqÀÄwÛgÀĪÀ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ UÁvÀæªÁVzÉ.
 ¨sÁgÀvÀz°
À è d£À¸A
À SÉåAiÀÄ ºÉZÀѼÀ. 7. vÀÈwÃAiÀÄ ªÀ®AiÀĪÉà ¨sÁgÀvÀzÀ gÁ¶ÖçÃAiÀÄ DzÁAiÀÄPÉÌ
 PÀȶ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄÄ ¥ÀæªÀiÁt ¹ÜgÀªÁVzÉ. CvÀå¢üPÀ PÉÆqÀÄUÉ ¤ÃrzÉ. ¸ÀªÀÄyð¹.
 ¨sÁgÀvÀz°
À è PÀȶAiÀÄ ªÉÄÃ¯É CªÀ®A©vÀ d£À¸A
À SÉå  ¨sÁgÀvÀzÀ gÁ¶ÖçÃAiÀÄ DzÁAiÀÄPÉÌ CvÀå¢üPÀ PÉÆqÀÄUÉAiÀÄ£ÀÄß
KjPÉAiÀiÁUÀÄwÛzÉ. ¸ÉêÁ ªÀ®AiÀÄ (±ÉÃ.59) ¤ÃqÀÄvÀÛzÉ.
 DzÀÝjAzÀ »qÀĪÀ½UÀ¼ÀÄ ¸ÀtÚ vÀÄAqÀÄUÀ¼ÁV «¨sf
À ¸À®ànÖªÉ.  ±ÉÃ.28gÀµÀÄÖ GzÉÆåÃUÀ ¤ÃrzÉ.
 F ªÀ®AiÀĪÀÅ «zÉò §AqÀªÁ¼Àª£
À ÀÄß DPÀ¶ð¸ÀÄwÛzÉ.
5. ¨sÁgÀvÀzÀ PÀȶAiÀÄ ©PÀÌnÖUÉ PÁgÀtUÀ¼ÀÄ ¥Àj²Ã°¹.  gÀ¥ÀsÅÛ UÀ½PÉAiÀÄ®Æè ªÀÄÄAZÀÆtÂAiÀÄ°èzÉ. ¨sÁgÀvÀªÅÀ
1. ¨sÁgÀvÀz° À è d£À¸A À SÉå ºÉZÁÑVgÀĪÀ PÁgÀt ¸ÀtÚ UÁvÀæzÀ ¸ÀĪÀiÁgÀÄ 5 ®PÀë PÉÆÃn gÀÆ¥Á¬ÄUÀ¼ÀµÄÀ Ö gÀ¥sÀÅÛ DzÁAiÀÄ
¸ÁUÀĪÀ½ »qÀĪÀ½UÀ¼ÀÄ EªÉ. EzÀgÀ°è ¨sÆ À C©üªÀÈ¢ÞAiÀÄ UÀ½¹zÉ.
¸ÁzsÀåvÉ PÀrªÉÄ.
2. vÀÄAqÀÄ ¨sÆ À «ÄAiÀÄ°è C¢üPÀ d£À¸A À SÉåAiÀÄ MvÀÛqÀ. 8. ¸ÀtÚ PÉÊUÁjPÉUÀ¼À ¸ÀªÄÀ ¸ÉåUÀ¼À£ÀÄß PÀÄjvÀÄ ZÀað¹.
3. ¨sÁgÀvÀzÀ PÀȶAiÀÄÄ ªÀļÉAiÀÄ£ÀÄß CªÀ®A©¹zÀÄÝ, CzÀÄ 1. PÀZÁÑ ¸ÀgÀPÀÄUÀ¼À C®¨såÀ vÉ :
C¤²ÑvÀ, C¤AiÀÄ«ÄvÀ ªÀÄvÀÄÛ C¸ÀªÀÄ¥ÀðPÀ EzÉ ªÀÄvÀÄÛ 2. ºÀtPÁ¹£À ¸ÀªÄÀ ¸Éå :
ªÉÄðAzÀ ªÉÄÃ¯É §AzÉgÀUÄÀ ªÀ §gÀUÁ®. 3. PÀrªÉÄ vÁAwæPÀ P˱À®å :
4. ºÀ¹gÀÄ PÁæAwAiÀÄ ¨sÁUÀ±ÀB ¥Àæ¨Ás ªÀ : ºÀ¹gÀÄ PÁæAwAiÀÄÄ 4. ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖ ¸ÀªÄÀ ¸ÉåUÀ¼ÄÀ :
¤ÃgÁªÀj ¸Ë®¨såÀ ºÉÆA¢gÀĪÀ ¥ÀæzÃÉ ±ÀU¼ À À°è, CQÌ ªÀÄvÀÄÛ 5. §ÈºÀvï PÉÊUÁjPÉUÀ½AzÀ ¥ÉÊ¥ÉÇÃn:
UÉÆâü ¨É¼ÉUÁgÀjUÉ ªÀiÁvÀæ ¥ÀæAiÉÆÃd£À MzÀV¹, ±ÀĵÀÌ
¥ÀæzÃÉ ±ÀU¼
À À EzÀÄ PÀȶUÉ CzÀÄ CµÉÖãÀÆ C£ÀÄPÀÆ® MzÀV¹®è. CzsÁåAiÀÄ - 4
5. ¤ÃgÁªÀj ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀ ªÀÄÆ®¸ËPÀAiÀÄðUÀ¼° À è ¸ÁªÀðd¤PÀ
ºÀÆrPÉUÀ¼À PÀÄUÀÄΫPÉ.
¸ÀPÁðgÀ ªÀÄvÀÄÛ CxÀðªÀåªÀ¸ÉÜ
6 ¨ÁåAPÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀºÀPÁj ¸ÀAWÀU¼ À ÀAvÀºÀ O¥ÀZÁjPÀ I. F PɼÀV£À ªÁPÀåUÀ¼À°è SÁ° ©lÖ ¸ÀܼÀUÀ¼À£ÀÄß ¨sÀwðªÀiÁrj.
ªÀÄÆ®UÀ½AzÀ PÀȶ ªÀ®AiÀÄPÉÌ ¸Á® 1. AiÉÆÃd£Á DAiÉÆÃUÀª£
¥ÀÇgÉÊPÉAiÀÄÄ À ÀÄß ________ ªÀµÀðzÀ°è
C¸ÀªÀÄ¥ÀðPÀªÁVzÉ. ¸Áܦ¸À¯Á¬ÄvÀÄ.
7. PÀȶ ¸ÀgÀPÄÀ UÀ½UÉ GvÀÛªÀÄ ¨É¯É zÉÆgÉAiÀÄĪÀÅ¢®è, ¨É¯É 2. ºÀ£ÉßgÀq£À Éà ¥ÀAZÀ ªÁ¶ðPÀ AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ PÁ¯ÁªÀ¢üAiÀÄÄ
¥ÁªÀwAiÀÄÄ ¸ÀjAiÀiÁzÀ ¸ÀªÄÀ AiÀÄzÀ°è DUÀĪÀÅ¢®è, ________
3. MlÄÖ gÁ¶ÖçÃAiÀÄ DzÁAiÀĪÀ£ÀÄß ¥ÀjUÀt¹zÁUÀ «±ÀézÀ
6. ¨sÁgÀvÀzÀ°è PÀȶ ©PÀÌnÖUÉ ¥ÀjºÁgÀUÀ¼À£ÀÄß ZÀað¹j. ªÉÆzÀ® ________ gÁµÀÖçUÀ¼À°è MAzÁVzÉ.
1. PÀȶ ¸ÀA§A¢ü PÁAiÀÄðUÀ¼° À è ¸ÀPÁðgÀzÀ ºÀÆrPÉAiÀÄ£ÀÄß 4. ¨sÁgÀvÀz° À è ¥Àæ¸ÄÀ ÛvÀ §qÀvÀ£ÀzÀ ¥ÀæªÀiÁtªÀÅ ________
ºÉaѸÀĪÀÅzÀÄ. gÀ¶Öz.É
2. ¸Á® ¸Ë®¨sÀåUÀ¼À «¸ÀÛgÀuÉ ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ. 5. §ºÀ¼µ À ÀÄÖ ªÀµÀðUÀ¼Àªg À ÉUÉ ¨sÁgÀvÀzÀ DyðPÀ ¤ÃwAiÀÄÄ
3. PÀȶ GvÀà£ßÀ ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖ ¸ÀÄzsÁgÀuÉU¼
À À£ÀÄß vÀgÀĪÀÅzÀÄ. _______ DVvÀÄÛ.
4. gÉÊvÀjUÉ ¨É¼É «ªÉÄ ¸Ë®¨såÀ MzÀV¸ÀĪÀÅzÀÄ.

«ÃgÉÃ±ï ¦ CgÀPÃÉ j, ¸ÀºÀ ²PÀPë ÀgÀÄ, ¸ÀPÁðj (ªÀiÁf ¥ÀÄgÀ¸À¨sÉ) ¥ËæqsÀ±Á¯É, zÁªÀtUÉgÉ GvÀÛgÀ. 9986261446 Page 22
8£Éà vÀgÀUÀw ¸ÀªÀiÁd «eÁÕ£À ¥Àæ±ÉÆßÃvÀÛgÀ ªÀiÁ°PÉ 2£Éà ¸ÉªÀiï
8

6. ________ gÀ°è AiÉÆÃd£Á DAiÉÆÃUÀzÀ eÁUÀzÀ°è ¤Ãw 2. ªÁå¥ÁgÀ ²°Ì£À CUÁzsÀ PÉÆgÀvÉ GAmÁVvÀÄÛ.
gÁ¶ÖçÃAiÀÄ DAiÉÆÃUÀª£ À ÀÄß ¸Áܦ¸À¯Á¬ÄvÀÄ. 3. CvÀåAvÀ PÀrªÉÄ ¥ÀæªÀiÁtzÀ «zÉòà «¤ªÀÄAiÀÄ ¸ÀAUÀæºÀ.
7. 2014-15gÀ ªÉüÉUÉ £ÀªÀÄä zÉñÀzÀ vÀ¯Á DzÁAiÀĪÀÅ 4. ºÀtzÀħâgÀ wêÀæªÁVvÀÄÛ.
__________ gÀÆ¥Á¬ÄUÀ½UÉ KjPÉAiÀiÁVzÉ. 5. Cw ºÉZÀÄÑ ¥ÀæªiÀ ÁtzÀ°èzÀÝ ªÀÄÄAUÀqÀ¥v À ÀæzÀ PÉÆgÀvÉU¼ À ÀÄ
8. ºÉƸÀ DyðPÀ ¤ÃwUÀ¼ÀÄ ¨sÁgÀvÀª£ À ÀÄß __________ DyðPÀvÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ d£ÀgÀ fêÀ£ª À À£ÀÄß ¸ÀAPÀµÀÖPÉÌ
DzsÁjvÀ CxÀðªÀåªÀ¸ÜÉ AiÀÄvÀÛ PÉÆAqÉÆAiÀÄÄåwÛªÉ. ¹®ÄQ¹zÀªÅÀ .
9. __________ AiÉÆÃd£ÉAiÀÄÄ gÀ¸ÛÉ ¸ÀA¥ÀPÀð«®èzÀ
ºÀ½îUÀ½UÉ ¸ÀªÀðIÄvÀÄ gÀ¸ÉÛ ¤«Äð¹ ¸ÀA¥ÀPÀð PÀ°à¹vÀÄ. 5. DyðPÀ GzÁjÃPÀgÀt PÀæªÀÄUÀ¼ÀrAiÀÄ°è£À ¥ÀæªÀÄÄR
10. FV£À __________ AiÉÆÃd£ÉAiÀÄÄ ªÀĺÁvÁä CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀnÖ ªÀiÁrj.
UÁA¢üÃfAiÀĪÀgÀ PÀ£À¸ÁzÀ ¸ÀéZÀÒ ¨sÁgÀvÀ ¤ªÀiÁðtªÁVvÀÄÛ. 1. DyðPÀ GzÁjÃPÀgÀt PÀæªÀÄUÀ½AzÁV ¨sÁgÀvÀª£ À ÀÄß FUÀ
KµÁåzÀ ¥ÀæªÄÀ ÄR DyðPÀvÉUÀ¼° À è MAzÀÄ JAzÀÄ
GvÀÛgÀUÀ¼ÀÄ:- 1) 1950 2) 2012-17 3) ¨sÀ«µÀåzÀ DyðPÀ ¥ÀjUÀt¸À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ.
¸ÀÆ¥Àgï ¥ÀªÀgï 4) 22% 5) d£ÀgÀ AiÉÆÃUÀPÉëêÀÄ 6) 2015, 7) 2. ¨sÁgÀvÀPÉÌ ºÀjzÀÄ §gÀÄwÛgÀĪÀ «zÉò ºÀÆrPÉAiÀÄ°è CUÁzsÀ
74193, 8) GzÁj CxÀªÁ ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖ, 9) ¥ÀæzsÁ£À ªÀÄAwæ ºÉZ¼ ÀÑ ÀªÁVzÉ.
UÁæªÀÄ ¸ÀqÀPÀ AiÉÆÃd£É, 10) ¸ÀéZÀÒ ¨sÁgÀvÀ C©üAiÀiÁ£À. 3. ºÀ®ªÀÅ §ºÀÄgÁ¶ÖçÃAiÀÄ PÀA¥É¤UÀ¼ÄÀ ¨sÁgÀvÀz° À è vÀªÀÄä
PÀbÉÃjUÀ¼£ À ÀÄß vÉgÉ¢ªÉ.
II. F PɼÀV£À ¥Àæ±ÉßUÀ¼À£ÀÄß JgÀqÀÄ ªÁPÀåUÀ¼À°è GvÀÛj¹. 4. ¨s Á gÀ v À z À vÀ¯Á DzÁAiÀĪÀÅ ºÉZÁÑVzÉ.
1. AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ ªÁåSÉå ¤Ãr. 5. ¨sÁgÀvÀªÅÀ ¸ÉêÉU¼ À À ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄÄRåªÁV ¸Á¥sïÖªÉÃgï ºÁUÀÆ
¸ÀªðÀ gÀ »vÁ¸ÀQÛ ªÀÈ¢ÞUÉÆøÀÌgÀ ®¨sÀå«gÀĪÀ ªÀiÁ»w vÀAvÀæeÁÕ£À ¸ÀA§A¢üvÀ gÀ¥ÅsÀ ÛUÀ¼À
¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À ªÀåªÀ¹ÜvÀ «¤AiÉÆÃd£É ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀ ªÀÄÄAZÀÆtÂAiÀÄ°èzÉ. «¥ÉÇæÃ, E£ï¥sÉÇù¸ï, n¹J¸ï,
GzÉÝñÀ¥ÇÀ ªÀðPÀ PÀæªÄÀ UÀ¼À£ÀÄß C¼ÀªÀr¹PÉÆAqÀÄ ¥ÀǪÀð JZï¹J¯ï, mÉPï ªÀÄ»AzÁæ ªÀÄvÀÄÛ E£ÀÆß ºÀ®ªÁgÀÄ
¤UÀ¢vÀ UÀÄjUÀ¼À ¸ÁzsÀ£ÉAiÉÄqÉUÉ ¸ÁUÀĪÀÅzÉà AiÉÆÃd£É. PÀA¥À¤UÀ¼ÄÀ «±Àé«SÁåwAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢ªÉ.
»ÃUÉ ºÉƸÀ DyðPÀ ¤ÃwUÀ¼ÀÄ ¨sÁgÀvÀª£ À ÀÄß GzÁj CxÀªÁ
2. ¨sÁgÀwÃAiÀÄ AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À ¥ÀæªÀÄÄR GzÉÝñÀUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀnÖ ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖ DzsÁjvÀ CxÀðªÀåªÀ¸ÜÉ AiÀÄvÀÛ PÉÆAqÉÆAiÀÄÄåwÛªÉ.
ªÀiÁrj.
1. zÉñÀzÀ DyðPÀ ¨É¼ª À ÀtÂUÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀÈ¢Þ¸ÀĪÀÅzÀÄ. 6. ¨sÁgÀvÀzÀ ¸ÁévÀAvÀæzÀ ¸ÀªÀÄAiÀÄzÀ°è zÉñÀzÀ DyðPÀ ¹Üw
2. CxÀðªÀåªÀ¸ÜÉ AiÀÄ£ÀÄß DzsÄÀ ¤ÃPÀgÀtUÉƽ¸ÀĪÀÅzÀÄ. ºÉÃVvÀÄÛ.
3. zÉñÀzÀ ¸ÁéªÀ®A§£É ¸Á¢ü¸ÄÀ ªÀÅzÀÄ.  1947gÀ°è zÉñÀ ¸ÁévÀAvÀæöå ¥Àqz É ÁUÀ DyðPÀ ¥Àj¹ÜwAiÀÄÄ
4. DzÁAiÀÄ ºÁUÀÆ ¸ÀA¥ÀwÛ£À C¸ÀªiÀ Á£ÀvÉ PÀrªÉÄ vÀÄA¨Á UÀA©üÃgÀªÁVvÀÄÛ.
ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ.
5. ¸ÁjUÉ, ¸ÀA¥ÀPð À , ±ÀQÛ, ¤ÃgÁªÀj, ±Á¯ÉU¼ À ÀÄ, D¸ÀàvÉæUÀ¼ÀÄ,  vÀ¯Á DzÁAiÀÄ C®àªÁV¢ÝvÀÄ;
¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£É ºÁUÀÆ «¸ÀÛgÀuÉUÀ¼ÀAvÀºÀ ªÀÄÆ® ¸ËPÀAiÀÄðUÀ¼À  DºÁgÉÆÃvÁàzÀ£ÉAiÀÄÄ CUÀvÀåQÌAvÀ PÀrªÉÄ E¢ÝvÀÄ;
ªÀÈ¢Þ.  vÀÄA¨Á PÀrªÉÄ ¸ÀASÉåAiÀÄ G¢ÝªÉÄUÀ½zÀݪÀÅ;
6. ºÀtPÁ¸ÀÄ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À C©üªÀÈ¢Þ.  AiÀÄAvÉÆæÃ¥ÀPÀgt À UÀ¼£ À ÀÄß £ÁªÀÅ ¨ÉÃgÉ zÉñÀU½ À AzÀ DªÀÄzÀÄ
7. ¸ÀªÄÀ vÉÆðvÀ ¥ÁæzÉòPÀ C©üªÀÈ¢Þ. ªÀiÁrPÉƼÀÄîwÛzÉݪÀÅ;
8. SÁ¸ÀV ªÀ®AiÀÄzÀ GvÉÛÃd£À.
 ¸ÁjUÉ, ±ÀQÛ, ¸ÀA¥ÀPð À ¸ÁzsÀ£ÀUÀ¼ÄÀ C¸ÀªÄÀ ¥ÀðPÀªÁVzÀݪÀÅ;
3. ¨sÁgÀwÃAiÀÄ AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À ¥ÀæªÀÄÄR «¥sÀ®vÉUÀ¼ÀÄ AiÀiÁªÀŪÀÅ?  ²PÀët ªÀÄvÀÄÛ DgÉÆÃUÀå ¸Ë®¨såÀ UÀ¼ÄÀ ¸Àé®à d£ÀjUÉ ªÀiÁvÀæ
1. GvÁàzÀ£ÉAiÀÄ, DzÁAiÀÄUÀ¼À ¤zsÁ£À UÀwAiÀÄ ¨É¼Àªt À ÂUÉ. zÀPÀÄÌwÛzÀݪÀÅ;
2. ¨É¯ÉUÀ¼À°è ºÉZÀѼÀ.  J¯ÉèqÉ »AzÀĽzÀ ªÁvÁªÀgt
À ªÉà E¢ÝvÀÄ.
3. ¤gÀÄzÉÆåÃUÀzÀ°è ºÉZ¼ÀÑ À.
4. §qÀvÀ£À ºÁUÀÆ C¸ÀªiÀ Á£ÀvÉAiÀÄ ªÀÄÄAzÀĪÀjPÉ. 7. ¨sÁgÀwÃAiÀÄ AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À ¥ÀæªÀÄÄR ¸ÁzsÀ£ÉUÀ¼ÀÄ AiÀiÁªÀŪÀÅ?
5. ªÀÄÆ® ¸ËPÀAiÀÄðUÀ¼À C¸ÀªÀÄ¥ÀðPÀ C©üªÈÀ ¢üÞ. 1. gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ vÀ¯Á DzÁAiÀÄzÀ°è ºÉZ¼ ÀÑ À.
6. CzÀPÀë DqÀ½vÀ. 2. PÀȶ GvÀà£ßÀ UÀ¼À GvÁàzÀ£ÉAiÀÄÄ ºÀ®ªÀÅ ¥ÀlÄÖ ºÉZÀѼÀªÁVzÉ.
7. ¤jÃQëvÀ ¥ÀæªÀiÁtzÀ°è gÀ¥ÄsÀ Û ºÉZ¼
ÀÑ ÀªÁUÀ¢gÀĪÀÅzÀÄ. 3. PÉÊUÁjPÉU¼À À C©üªÈÀ ¢Þ.
4. DyðPÀ ªÀÄÆ®¸ËPÀAiÀÄðzÀ C©üªÀÈ¢Þ
4. 1990-91gÀ°è£À ¨sÁgÀvÀzÀ DyðPÀ ¹ÜwAiÀÄ ªÀtð£É ªÀiÁrj. 5. ¸ÁªÀiÁfPÀ ªÀÄÆ®¸ËPÀAiÀÄðzÀ C©üªÈÀ ¢Þ.
1. 1990-91gÀ ªÉüÉUÉ ¨sÁgÀvÀªÀÅ wêÀæ DyðPÀ ©PÀÌnÖUÉ 6. ªÀÄÆ® C£ÀĨsÆ É ÃV ¸ÀgÀPÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ DºÁgÀ zsÁ£ÀåUÀ¼À
¹®ÄQPÉÆArvÀÄÛ. GvÁàzÀ£ÉAiÀÄ°è ¨sÁgÀvÀªÅÀ ¸Á骮 À A§£É.

«ÃgÉÃ±ï ¦ CgÀPÃÉ j, ¸ÀºÀ ²PÀPë ÀgÀÄ, ¸ÀPÁðj (ªÀiÁf ¥ÀÄgÀ¸À¨sÉ) ¥ËæqsÀ±Á¯É, zÁªÀtUÉgÉ GvÀÛgÀ. 9986261446 Page 23
8£Éà vÀgÀUÀw ¸ÀªÀiÁd «eÁÕ£À ¥Àæ±ÉÆßÃvÀÛgÀ ªÀiÁ°PÉ 2£Éà ¸ÉªÀiï
8

7. ¸ÁPÀµÀÄÖ ¥ÀæªÀiÁtzÀ GzÉÆåÃUÁªÀPÁ±À ¸ÀȶÖAiÀiÁVzÉ. 3. ¨sÁgÀvÀzÀ gÀ¥ÅsÀ ÛUÀ¼£ À ÀÄß ¸ÀÄ®¨sÀªÁV PÀ½¸ÀĪÀ ºÁUÀÀÆ
8. §AqÀªÁ¼À ¸ÀAZÀAiÀÄ£À. CªÀ±åÀ «gÀĪÀ PÀZÁÑ ¸ÀgPÀ ÀÄUÀ¼ À À£ÀÄß ¸ÀÄ®¨sÀªÁV DªÀÄzÀÄ
9. «eÁÕ£À ªÀÄvÀÄÛ vÀAvÀæeÁÕ£ÀU¼
À À C©üªÀÈ¢Þ. ªÀiÁrPÉƼÀÀÄzÁzÀ GzÁgÀ DªÀÄzÀÄ-gÀ¥ÅsÀ Û ¤Ãw.
10. ¸ÁªÀiÁfPÀ £ÁåAiÀÄ. 4. CAvÁgÁ¶ÖçÃAiÀÄ ªÀÄlÖz°
À è ¹éÃPÀÈvÀªÁzÀ
ªÀiÁ£ÀzA À qÀUÀ¼À£ÀĸÁgÀ ¨ÁåAPÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ºÀtPÁ¸ÀÄ ªÀ®AiÀÄzÀ
8. DyðPÀ C©üªÀÈ¢ÞUÁV EgÀĪÀ ¸ÀPÁðgÀzÀ ¥Àæ¸ÀÄÛvÀ MmÁÖgÉ ¥ÀÅ£ÁgÀZ£ À É.
PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼ÀÄ AiÀiÁªÀŪÀÅ? 5. vÉjUÉ eÁ®ªÀ£ÀÄß «¸ÀÛj¸ÀĪÀ ªÀÄvÀÄÛ vÉjUÉ DzÁAiÀÄ ºÉaÑUÉ
MmÁÖgÉ C©üªÈÀ ¢üÞ- §gÀĪÀAxÀ vÉjUÉ ¸ÀÄzsÁgÀuÉU¼ À ÀÄ.
1. rfl¯ï EArAiÀiÁ. 6. ºÀÆrPÉAiÀÄ ªÉÄðgÀĪÀ ¸ÀPÁðgÀzÀ ¤§ðAzsÀUÀ¼À£ÀÄß
PÀȶ ªÀÄvÀÄÛ UÁæ«ÄÃt C©üªÀÈ¢Þ- »AvÉUz É ÀÄPÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁªÀðd¤PÀ G¢ÝªÉÄUÀ¼À£ÀÄß
1. ¥ÀæzsÁ£À ªÀÄAwæ ¥sÀ¸À®Ä «ªÀiÁ AiÉÆÃd£É. SÁ¸ÀVÃPÀgt À UÉƽ¸ÀĪÀÅzÀÄ.
2. ¥ÀæzsÁ£À ªÀÄAwæ PÀȶ ¹AZÁ¬Ä AiÉÆÃd£É.
3. ªÀĺÁvÁä UÁA¢ü gÁ¶ÖçÃAiÀÄ UÁæ«ÄÃt GzÉÆåÃUÀ SÁwæ
AiÉÆÃd£É. ªÀåªÀºÁgÀ CzsÀåAiÀÄ£À
4. ¥ÀæzsÁ£À ªÀÄAwæ UÁæªÀÄ ¸ÀqÀPÀ AiÉÆÃd£É.
OzÀå«ÄPÀ C©üªÈÀ ¢üÞ- CzsÁåAiÀÄ -2
1. ªÉÄÃPï E£ï EArAiÀiÁ : ªÀåªÀºÁgÀ ªÀÄvÀÄÛ PÉÊUÁjPÉ
2. ¸ÁÖmïðC¥ï EArAiÀiÁ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁÖöåAqÀ¥ï EArAiÀiÁ. I. ©nÖgÀĪÀ eÁUÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀjAiÀiÁzÀ ¥ÀzÀUÀ½AzÀ vÀÄA©j.
3. ¥ÀæzsÁ£À ªÀÄAwæ ªÀÄÄzÁæ AiÉÆÃd£É.
1. ¥ÀÅ£Àgï gÀ¥ÅsÀ öÛ ªÁå¥ÁgÀPÉÌ ————— ¥ÀlÖtªÀÅ
¸ÁªÀiÁfPÀ ªÀ®AiÀÄ-
MAzÀÄ ªÀÄÄRå ¤zÀ±Àð£ÀªÁVzÉ.
1. ¸ÀéZÀÒ ¨sÁgÀvÀ C©üAiÀiÁ£À.
2. P˱À® ¨sÁgÀvÀ (¹Ì¯ï EArAiÀiÁ). 2. UÀȺÀ PÉÊUÁjPÉUÀ¼ÄÀ ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV ———— UÀ¼° À è
3. ¥ÀæzsÁ£À ªÀÄAwæ d£À zsÀ£À AiÉÆÃd£É. PÉÃA¢æPÈÀ vÀªÁVgÀÄvÀÛªÉ.
4. ¥ÀæzsÁ£À ªÀÄAwæ fêÀ£À eÉÆåÃw AiÉÆÃd£É. 3. gÁ¸ÁAiÀĤPÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À vÀAiÀiÁjPÉ ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV ——
5. ¥ÀæzsÁ£À ªÀÄAwæ ¸ÀÄgÀPÁë ©ªÀiÁ AiÉÆÃd£É. PÉÊUÁjPÉU¼ À À°è DUÀÄvÀÛzÉ.
6. Cl¯ï ¥É£Àê£ï AiÉÆÃd£É. 4. ªÁå¥ÁgÀzÀ ªÀÄÄRå GzÉÝñÀ —————
£ÀUgÀ À C©üªÀÈ¢Þ- ¯Á¨sU À À½¸ÀĪÀÅzÁVgÀ¨ÃÉ PÀÄ.
1. £ÀUg À À ¥ÀÅ£ÀgÄÀ vÁÜ£À ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀjªÀvÀð£ÉAiÀÄ Cl¯ï 5. ¥ÀzÁxÀðUÀ¼À UÀÄtªÀÄlÖ PÁ¥ÁqÀ®Ä ————
C©üAiÀiÁ£À. ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ£ÀÄß ¸Áܦ¸À¯ÁVzÉ.
2. ¥ÀæzsÁ£À ªÀÄAwæ DªÁ¸ï AiÉÆÃd£É. 6. ªÀåªÀºÁgÀªÀÅ ºÉƸÀ GvÁàzÀ£ÉU¼ À À §UÉÎ UÁæºÀPÀjUÉ
3. ¸Áämïð ¹n C©üAiÀiÁ£À. _______ £À ªÀÄÆ®PÀ w½¸ÀÄvÀÛzÉ.
7. ¥ÀzÁxÀðUÀ¼À UÀÄtªÀÄlÖ PÁ¥ÁqÀ®Ä ___________
9. J¯ï¦f ¤ÃwUÀ¼ÀÄ JAzÀgÉãÀÄ? AiÀÄ£ÀÄß ¸Áܦ¹zÉ.
¨sÁgÀvÀz° À è 1991gÀ°è ºÉƸÀ DyðPÀ ¤ÃwAiÀÄÄ eÁjUÉ 8. ªÀåªÀ¸ÁAiÀÄ GvÀà£Àß ªÀ¸ÄÀ ÛUÀ¼À ªÉÄÃ¯É UÀÄtªÀÄlÖ
§A¢vÀÄ. F ºÉƸÀ DyðPÀ ¤ÃwUÀ¼À£ÀÄß ‘DyðPÀ w½AiÀÄ®Ä ___ aºÉß ªÀÄÄ¢æ¸ÀĪÀÅzÀ£ÀÄß PÀqÁØAiÀÄUÉƽ¸À¯ÁVzÉ.
¸ÀÄzsÁgÀuÉU¼ À ÀÄ’ JAzÀÆ PÀgÉAiÀįÁUÀÄvÀÛzÉ.
F ¤ÃwUÀ¼ÄÀ GzÁjÃPÀgÀt (Liberalization), GvÀÛgÀUÀ¼ÀÄ:- 1) ¹AUÀ¥ÀÆgÀ 2) UÁæªÀÄ 3) ¸ÀtÚ ¥ÀæªÀiÁtzÀ
SÁ¸ÀVÃPÀgt À (Privatization) ªÀÄvÀÄÛ eÁUÀwÃPÀgÀtUÀ¼À PÉÊUÁjPÉUÀ¼ÀÄ 4) ¸ÀªÀÄAd¸ÀªÁzÀ ªÀÄvÀÄÛ £ÁåAiÀÄAiÀÄÄPÀÛ 5)
(Globalization) ªÉÄÃ¯É ºÉZÀÄÑ MvÀÛ£ÀÄß ¤ÃrzÀÝjAzÀ ¨sÁgÀwÃAiÀÄ ªÀiÁ£ÀPÀ ¸ÀA¸ÉÜ 6) eÁ»ÃgÁw£À 7) ¨sÁgÀwÃAiÀÄ
CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀAQë¥ÀÛzÀ°è J¯ï¦f ¤ÃwUÀ¼ÄÀ JAzÀÆ ªÀiÁ£ÀPÀ ¸ÀA¸ÉÜ (Bureau of Indian Standarads) 8)
PÀgÉAiÀÄÄvÁÛgÉ. CUïªÀiÁPïð.

10. 1991gÀ ºÉƸÀ DyðPÀ ¤ÃwAiÀÄ ªÀÄÄSÁåA±ÀUÀ¼ÀÄ AiÀiÁªÀŪÀÅ? II. F PɼÀV£À ¥Àæ±ÉßUÀ½UÉ 2-4 ªÁPÀåUÀ¼À°è GvÀÛgÀ §gɬÄj.
1. «zÉò ºÀÆrPÉUÉ C£ÀÄPÀÆ®ªÁUÀÄÀ ªÀAxÀ ¯ÉʸɤìAUï 1. ªÁå¥ÁgÀ JAzÀgÉãÀÄ?
¥ÀzÞÀ wAiÀÄ£ÀÄß ¤ªÁj¸ÀĪÀ ªÀÄvÀÄÛ G¢ÝªÉÄUÀ¼À£ÀÄß ªÁå¥ÁgÀªÅÀ ªÁtÂdåzÀ MAzÀÄ ¨sÁUÀªÁVzÀÄÝ ¸ÀgPÀ ÄÀ UÀ¼£ À ÀÄß
SÁ¸ÀVÃPÀgt À UÉƽ¸ÀĪÀ GzÁgÀ OzÀå«ÄPÀ ¤Ãw. PÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ UÁæºÀPÀjUÉ ªÀiÁgÀĪÀÅzÀ£ÀÄß
2. ºÀ®ªÀÅ G¢ÝªÉÄUÀ¼° À è «zÉò £ÉÃgÀ ºÀÆrPÉUÉ ªÀÄÄPÀÛ ªÁå¥ÁgÀª£ É ÀÄßvÉÛêÉ.
C£ÀĪÉÆÃzÀ£É.
2. ¸ÀAZÁj CAUÀrUÀ¼À ««zsÀ «zsÀUÀ¼ÁªÀŪÀÅ?

«ÃgÉÃ±ï ¦ CgÀPÃÉ j, ¸ÀºÀ ²PÀPë ÀgÀÄ, ¸ÀPÁðj (ªÀiÁf ¥ÀÄgÀ¸À¨sÉ) ¥ËæqsÀ±Á¯É, zÁªÀtUÉgÉ GvÀÛgÀ. 9986261446 Page 24
8£Éà vÀgÀUÀw ¸ÀªÀiÁd «eÁÕ£À ¥Àæ±ÉÆßÃvÀÛgÀ ªÀiÁ°PÉ 2£Éà ¸ÉªÀiï
8

¸ÀAZÁj CAUÀrUÀ¼À°è ªÀÄÄRåªÁzÀªA É zÀgÉ. vÀ¯ÉºÉÆgÉ


ªÁå¥ÁjUÀ¼ÄÀ , vÀ¼ÄÀ îUÁr ªÁå¥ÁjUÀ¼ÄÀ , gÀ¸ÛÉ §¢ ªÁå¥ÁjUÀ¼ÄÀ 8. ¯Á¨sÀzÀ D¸É¬ÄAzÀ PÉ®ªÀÅ ªÁå¥ÁgÀUÁgÀgÀÄ C»vÀPÀgÀ
(ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖ ªÁå¥ÁjUÀ¼ÀÄ) ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀAvÉ ªÁå¥ÁjUÀ¼ÄÀ . ¥ÀzÀÞwUÀ¼À£ÀÄß C£ÀĸÀj¸ÀÄvÁÛgÉ. EªÀÅUÀ¼£
À ÀÄß vÀ¦à¸À®Ä
PÉÊUÉÆArgÀĪÀ PÀæªÀÄUÀ¼ÁªÀŪÀÅ?
3. ¸ÀUÀlÄ ªÁå¥ÁjUÀ¼ÉAzÀgÉ AiÀiÁgÀÄ?  ¨sÁgÀvÀz°À è F C¤µÀÖ ¥ÀzÞÀ wUÀ¼£À ÀÄß zÀÆgÀ ªÀiÁqÀ®Ä
¸ÀgPÀ ÄÀ UÀ¼À£ÀÄß ºÉZÀÄÑ ¥ÀæªiÀ ÁtzÀ°è GvÁàzÀPÀjAzÀ PÉÆAqÀÄ, ¸ÀPÁðgÀ ¸ÁªÀðd¤PÀ «vÀgÀuÁ ¥ÀzÞÀ wAiÀÄ£ÀÄß gÀÆrüUÉ vÀA¢zÉ.
¸ÀtÚ ¥ÀæªiÀ ÁtzÀ°è a®ègÉ ªÁå¥ÁjUÀ½UÉ ªÀiÁgÀĪÀªg À À£ÀÄß
 PÉÊUÁjPÁ ªÀ¸ÄÀ ÛUÀ¼À ªÉÄð£À PÁ£ÀƤ£À ¥ÀæPÁgÀ ¥Àæw
¸ÀUlÀ Ä ªÁå¥ÁjUÀ¼ÀÄ J£ÀÄߪÀgÄÀ . ¸ÀUl À Ä ªÁå¥ÁjUÀ¼ÀÄ
GvÁàzÀ£Á ªÀ¸ÄÀ ÛUÀ¼À ¥ÉÇlÖtUÀ¼À ªÉÄÃ¯É GvÁàzÀ£Á vÁjÃRÄ
AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÀÄ MAzÀÄ CxÀªÁ JgÀqÄÀ §UÉAiÀÄ ªÀ¸ÄÀ ÛUÀ¼£ À ÀÄß
§¼ÀPÉAiÀÄ ¢£À «Äw (Date of Expiry) vÀÆPÀ CxÀªÁ C¼ÀvÉ
ªÀiÁgÁl ªÀiÁqÀÄvÁÛgÉ.
ªÀÄvÀÄÛ UÀjµÀ× ¨É¯A
É iÀÄ£ÀÄß ªÀÄÄ¢æ¸À¨ÉÃPÀÄ.
4. «zÉñÀ ªÁå¥ÁgÀzÀ ªÀÄÆgÀÄ «zsÀUÀ¼À£ÀÄß w½¹.  ¥ÀzÁxÀðUÀ¼À UÀÄtªÀÄlÖ PÁ¥ÁqÀ®Ä ¨sÁgÀwÃAiÀÄ
«zÉò ªÁå¥ÁgÀª£ À ÀÄß ªÀÄÆgÀÄ ¨sÁUÀU¼
À ÁV ªÀiÁ£ÀPÀ ¸ÀA¸ÉÜ (Bureau of Indian Standarads) AiÀÄ£ÀÄß
«AUÀr¸À§ºÀÄzÀÄ. CªÀÅ AiÀiÁªÀŪÉAzÀg,É 1) DªÀÄzÀÄ 2) gÀ¥ÀÅöÛ ¸Áܦ¹zÉ. F ¸ÀA¸ÉÜ ¥ÀzÁxÀðUÀ¼À UÀÄtªÀÄlÖ ¥ÀjÃQë¹
ªÀÄvÀÄÛ 3) ¥ÀÅ£Àgï gÀ¥ÅÀ öÛ. UÀÄtªÀÄlÖ ¸ÀjAiÀiÁVgÀĪÀ ªÀ¸ÄÀ ÛUÀ¼À ªÉÄÃ¯É (ISI) aºÉß
ªÀÄÄ¢æ¸ÀÄvÀÛªÉ.
5 UÀȺÀ PÉÊUÁjPÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀtÚ ¥ÀæªÀiÁtzÀ PÉÊUÁjPÉUÀ¼ÀÄ
 ªÀåªÀ¸ÁAiÀÄ GvÀà£ßÀ ªÀ¸ÄÀ ÛUÀ¼À ªÉÄÃ¯É UÀÄtªÀÄlÖ
GvÁࢸÀĪÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß w½¹.
w½AiÀÄ®Ä CUïªÀiÁPïð aºÉß ªÀÄÄ¢æ¸ÄÀ ªÀÅzÀ£ÀÄß
UÀȺÀ PÉÊUÁjPÉUÀ¼À°è GvÁàzÀ£ÉAiÀiÁUÀĪÀ PÉ®ªÀÅ
PÀqÁØAiÀÄUÉƽ¸À¯ÁVzÉ.
ªÀ¸ÄÀ ÛUÀ¼AÉ zÀgÉ ©¢j£À §ÄnÖUÀ¼ÀÄ, ªÀÄgÀªÄÀ ÄlÄÖU¼ À ÀÄ, ZÁ¥ÉU¼À ÀÄ,
PÀ°è£À PÉvÀÛ£ÉUÀ¼ÄÀ , PÀªiÀ ÁäjPÉ, ªÀÄrPÉU¼ À À£ÀÄß ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ  ¸ÀPÁðgÀ CUÀvåÀ ªÀ¸ÄÀ ÛUÀ¼£ À ÀÄß MzÀV¸À®Ä UÁæºÀPÀgÀ
ªÀÄÄAvÁzÀªÅÀ . ¸ÀºÀPÁj ¸ÀAWÀUÀ¼£
À ÀÄß, d£ÀvÁ §eÁgÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¸Áܦ¹zÉ.
¸ÀtÚ ¥ÀæªiÀ ÁtzÀ PÉÊUÁjPÉU¼ À À°è GvÁàzÀ£ÉAiÀiÁUÀĪÀ PÉ®ªÀÅ
ªÀ¸ÄÀ ÛUÀ¼ÉAzÀgÉ gÁ¸ÁAiÀĤPÀ ªÀ¸ÄÀ ÛUÀ¼ÄÀ , EAf¤AiÀÄjAUï III. F PɼÀV£À ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¥Àæ±ÉßUÀ½UÉ JAljAzÀ ºÀvÀÄÛ
ªÀ¸ÄÀ ÛUÀ¼ÄÀ , ¥ÁzÀgPÀ ëÉUÀ¼ÄÀ , ¨ÉʹPÀ®ÄèUÀ¼ÄÀ , gÉÃrAiÉÆÃ, ªÁPÀåUÀ¼À°è GvÀÛgÀ §gɬÄj.
ºÉÆ°UÉAiÀÄAvÀæU¼ À ÀÄ ªÀÄÄAvÁzÀªÅÀ . 1. ªÀåªÀºÁgÀzÀ DyðPÀ GzÉÝñÀUÀ¼ÉãÀÄ?
 ªÀåªÀºÁgÀzÀ GzÉÝñÀ MAzÀÄ £ÁåAiÀÄAiÀÄÄPÀÛ
6. ¸ÀܼÀzÀ C¨sÁªÀ ªÀÄvÀÄÛ £ÀµÀÖ ¨sÀAiÀÄ ¤ªÁj¸À®Ä ¯Á¨sUÀ À½PÉAiÀiÁVzÀÄÝ EzÀÄ ªÀåªÀºÁgÀªÀÅ ¸ÀªÄÀ ¥ÀðPÀªÁV
¸ÁܦvÀªÁVgÀĪÀ ¸ÉêÉUÀ¼ÁªÀŪÀÅ? £ÀqA
É iÀÄ®Ä ¸ÁPÁUÀĪÀ ªÉZª ÀÑ À£ÀÄß ¨sj
À ¹ ªÀåªÀºÁgÀ¸ÀÜ£ÀÄ
¸ÀܼÀzÀ CqÀZÀuÉAiÀÄ£ÀÄß ¤ªÁj¸À®Ä ¸ÁUÁlzÀ ¸ÀÄRªÀÄAiÀÄ fêÀ£À ¸ÁV¸ÀĪÀ¶ÖgÀ¨ÉÃPÀÄ.
ªÀåªÀ¸ÜÉ AiÀÄ ¸ÁjUÉ ¸ÉêÉU¼ À À£ÀÄß §¼À¸À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. gÀ¸ÉÛ¸ÁjUÉ,  ªÀåªÀºÁgÀªÀÅ ªÀ¸ÄÀ ÛUÀ¼£
À ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ ¸ÉêÉU¼
À À£ÀÄß
gÉʮĸÁjUÉ, d®¸ÁjUÉ ªÀÄvÀÄÛ ªÁAiÀÄĸÁjUÉ ¸ÁUÁlzÀ ¨ÉÃgÉ UÁæºÀPÀjUÉ ¥ÀÇgÉʸÀÄvÀÛzÉ ªÀÄvÀÄÛ UÁæºÀPÀg£À ÀÄß ¸ÀȶָÀÄvÀÛzÉ
¨ÉÃgÉ ªÀiÁzsÀåªÀÄUÀ¼ÁVªÉ.
£ÀµÀÖ ¨sA
À iÀÄ, vÉÆqÀPÀÄUÀ¼£À ÀÄß ¤ªÁj¸À®Ä «ªÀiÁ  ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À£ÀÄß G¥ÀAiÉÆÃV¹PÉÆAqÀÄ ªÀ¸ÄÀ ÛUÀ¼À£ÀÄß
¸Ë®¨såÀ UÀ½ªÉ. EªÀÅUÀ¼° À è ªÀÄÄRåªÁzÀĪÀÅ. CVß«ªÉÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁPÀµÀÄÖ ¥ÀæªÀiÁtzÀ°è GvÁࢸÀÄvÀÛzÉ.
d®«ªÉÄ.  UÁæºÀPÀjUÉ PÁ®PÁ®PÉÌ ¨ÉÃPÁzÀ ºÉƸÀ ºÉƸÀ
§zÀ¯ÁªÀuÉUÀ½UÀ£ÀĸÁgÀªÁV ªÀ¸ÄÀ ÛUÀ¼£
À ÀÄß GvÁࢹ
7. ¯Á¨sÀzÀ D¸É¬ÄAzÀ PÉ®ªÀÅ ªÁå¥ÁgÀUÁgÀgÀÄ PÉ®ªÀÅ ¥ÀÇgÉʸÀÄvÀÛzÉ.
C»vÀPÀgÀ ¥ÀzÀÞwUÀ¼À£ÀÄß C£ÀĸÀj¸ÀÄvÁÛgÉ. EªÀÅ AiÀiÁªÀŪÀÅ?  ºÉƸÀ ºÉƸÀ ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£ÉU¼À À ªÀÄÆ®PÀ
¯Á¨sz À À D¸É¬ÄAzÀ PÉ®ªÀÅ ªÁå¥ÁgÀUÁgÀgÄÀ C£ÀĸÀj¸ÀĪÀ GvÁàzÀ£ÉAiÀÄ°è §zÀ¯ÁªÀuÉUÀ¼À£ÀÄß vÀgÀÄvÀÛzÉ.
C»vÀPÀgÀ ¥ÀzÀÞwUÀ¼AÉ zÀgÉÃ-  ºÉƸÀ GvÁàzÀ£ÉU¼
À À §UÉÎ UÁæºÀPÀjUÉ eÁ»ÃgÁw£À
 ªÀ¸ÄÀ ÛUÀ¼À PÀ®¨ÉjPÉ ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ. ªÀÄÆ®PÀ w½¸ÀÄvÀÛzÉ.
 ºÉZÀÄÑ ¯Á¨sÀzÀ D¸É.
2. ªÀåªÀºÁgÀzÀ ¸ÁªÀiÁfPÀ GzÉÝñÀUÀ¼ÉãÀÄ?
 vÀÆPÀ ªÀÄvÀÄÛ C¼ÀvU
É À¼°
À è ªÉÆøÀ,
 CPÀæªÄÀ zÁ¸ÁÛ£ÀÄ ªÀiÁr PÀÈvÀPÀ C¨sÁªÀ ¥Àj¹Üw  ªÀåªÀºÁgÀªÀÅ zÉñÀzÀ ¥ÀæUw À UÉ ¨ÉÃPÁzÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼£
À ÀÄß
K¥Àðr¸ÀĪÀÅzÀÄ, GvÁࢸÀÄvÀÛzÉ ªÀÄvÀÄÛ MzÀV¸ÀÄvÀÛzÉ.

 PÁ¼À¸ÀAvÉAiÀÄ°è ªÀ¸ÄÀ ÛUÀ¼£


À ÀÄß ªÀiÁgÀĪÀÅzÀÄ  C£ÉÃPÀ d£ÀjUÉ GzÉÆåÃUÀUÀ¼À£ÀÄß PÀ°à¹ CªÀjUÉ
ªÀÄÄAvÁzÀĪÀÅ. ¸ÀA§¼À CxÀªÁ ªÀÄdÆjUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ ªÀgª À ÀiÁ£À PÉÆlÄÖ
CªÀgÀ fêÀ£À ªÀÄlÖ ¸ÀÄzsÁj¸À®Ä ¸ÀºÁAiÀÄ ªÀiÁqÀÄvÀÛzÉ.

«ÃgÉÃ±ï ¦ CgÀPÃÉ j, ¸ÀºÀ ²PÀPë ÀgÀÄ, ¸ÀPÁðj (ªÀiÁf ¥ÀÄgÀ¸À¨sÉ) ¥ËæqsÀ±Á¯É, zÁªÀtUÉgÉ GvÀÛgÀ. 9986261446 Page 25
8£Éà vÀgÀUÀw ¸ÀªÀiÁd «eÁÕ£À ¥Àæ±ÉÆßÃvÀÛgÀ ªÀiÁ°PÉ 2£Éà ¸ÉªÀiï
8

 PÀgÀ ªÀÄvÀÄÛ vÉjUÉUÀ¼£


À ÀÄß ¥ÁªÀw ªÀiÁqÀĪÀÅzÀgÀ gÀ¸ÉÛ §¢ ªÁå¥ÁjUÀ¼ÀÄ : EªÀgÀÄ ºÉZÀÄÑ d£ÀdAUÀĽ EgÀĪÀ
ªÀÄÆ®PÀ ¸ÀPÁðgÀzÀ DzÁAiÀÄ ºÉaѹ gÁµÀÖçzÀ C©üªÀÈ¢ÞUÉ ©Ã¢UÀ¼À ªÀÄƯÉUÀ¼À°è CxÀªÁ gÀ¸ÛÉ §¢UÀ¼À°è vÀªÀÄä
¸ÀºÁAiÀÄ ªÀiÁqÀÄvÀÛzÉ. ¸ÀgPÀ ÄÀ UÀ¼À£ÀÄß ºÀgr
À PÉÆAqÀÄ ªÁå¥ÁgÀ ªÀiÁqÀÄvÁÛgÉ.
¸ÀAvÉ ªÁå¥ÁjUÀ¼ÀÄ : PÉ®ªÀÅ HgÀÄUÀ¼À°è ªÁgÀPÉÆ̪ÉÄä ¸ÀAvÉ
 ±Á¯Á PÁ¯ÉÃdÄUÀ¼£ À ÀÄß, D¸ÀàvÉæUÀ¼À£ÀÄß, ¸ÀªÄÀ ÄzÁAiÀÄ
£ÀqA É iÀÄÄvÀÛzÉ. ««zsÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À ªÁå¥ÁjUÀ¼ÄÀ vÀªÀÄä ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß
¨sª
À À£ÀU¼
À À£ÀÄß ¥ÁægÀA©ü¹ CªÀÅUÀ¼£À ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀĪÀ dªÁ¨ÁÝj
¸ÀAvÉU½ À UÉ PÉÆAqÉÆAiÀÄÄÝ C°èUÉ §gÀĪÀ ¸ÀÄvÀÛ ªÀÄÄvÀÛ°£À
ºÉÆA¢gÀÄvÀÛzÉ.
UÁæªÀÄUÀ¼À d£ÀjUÉ ªÀ¸ÄÀ ÛUÀ¼£ À ÀÄß ªÀiÁgÀÄvÁÛgÉ.
 GzÁå£Àª£ À À, QæÃqÁAUÀtUÀ¼À ¤ªÀðºÀuÉ
ªÀÄÄAvÁzÀªÅÀ UÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ ¸ÀªÀiÁd PÀ¯ÁåtPÁÌV ±Àæ«Ä¸ÀÄvÀÛzÉ. 5. GzÀåªÀÄUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ PÉÊUÁjPÉUÀ¼À JgÀqÀÄ «zsÀUÀ¼À£ÀÄß
¸ÀÆÜ®ªÁV ¥ÀjZÀ¬Ä¹.
3. a®ègÉ ªÁå¥ÁjUÀ½AzÁUÀĪÀ ¸ÉêÉUÀ¼À£ÀÄß w½¹. PÉÊUÁjPÉU¼ À À£ÀÄß ¥ÁæxÀ«ÄPÀ GzÀåªÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¢éwÃAiÀÄ
 a®ègÉ ªÁå¥ÁjUÀ¼ÄÀ ªÀ¸ÄÀ ÛUÀ¼À «vÀgu
À ÉAiÀÄ PÉÆ£ÉAiÀÄ GzÀåªÀÄUÀ¼A É zÀÄ JgÀqÀÄ ¨sÁUÀUÀ¼ÁV «AUÀr¸À§ºÀÄzÀÄ.
PÉÆArAiÀiÁVzÁÝgÉ. ¥ÁæxÀ«ÄPÀ GzÀåªÀÄUÀ¼ÀÄ: F GzÀåªÀÄUÀ¼ÄÀ ¤¸ÀUÀðzÀ
 ¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉ GvÁàzÀPÀjAzÀ GvÁàzÀ£ÉAiÀiÁUÀĪÀ £Ég«À ¤AzÀ ªÀ¸ÄÀ ÛUÀ¼£ À ÀÄß GvÁࢸÀÄvÀÛªÉ. F GzÀåªÀÄUÀ¼£ À ÀÄß
ªÀ¸ÄÀ ÛUÀ¼£
À ÀÄß ¸ÀUl
À Ä ªÁå¥ÁjUÀ½AzÀ PÉÆAqÀÄ UÁæºÀPÀjUÉ vÀ½ªÉÊeÁÕ¤PÀ ªÀÄvÀÄÛ PÀZÁѪ¸ À ÀÄÛUÀ¼£
À ÀÄß ºÉÆgÀvÉUA
É iÀÄĪÀ UÀtÂ
MzÀV¸ÀÄvÁÛgÉ. GzÀåªÀÄUÀ¼A É zÀÄ «¨sÁV¸À§ºÀÄzÀÄ.
¢éwÃAiÀÄ GzÀåªÀÄUÀ¼ÀÄ: F GzÀåªÀÄUÀ¼ÄÀ ±ÀæªÀÄ
 C£ÉÃPÀ ¸Áj GAmÁUÀĪÀ ªÁå¥ÁgÀ £ÀµÀÖU¼
À À£ÀÄß
¥ÀæzsÁ£ÀªÁVzÀÄÝ ªÀiÁ£Àª£ À À ¥ÁvÀæ ªÀÄÄRåªÁVgÀÄvÀÛzÉ. F
vÁªÉà ¨sj
À ¸ÀÄvÁÛgÉ,
GzÀåªÀÄUÀ¼£ À ÀÄß GvÁàzÀ£Á GzÀåªÀÄUÀ¼ÄÀ ªÀÄvÀÄÛ ¤ªÀðºÀt
 ªÀ¸ÄÀ ÛUÀ¼£ À ÀÄß CªÀÅUÀ¼À ¥ÀæªiÀ ÁtPÀÌ£ÀÄUÀÄtªÁV «AUÀr¹ GzÀåªÀÄUÀ¼A É zÀÄ «¨sÁV¸À§ºÀÄzÀÄ.
UÁæºÀPÀgÀ EµÀÖzÀAvÉ CªÀjUÉ MzÀV¸ÀÄvÁÛgÉ,
 UÁæºÀPÀjUÉ ¸Á® ¸Ë®¨såÀ UÀ¼£
À ÀÄß PÉÆqÀÄvÁÛgÉ. 6. MAzÀÄ zÉñÀPÉÌ «zÉò ªÁå¥ÁgÀzÀ CªÀ±ÀåPÀvÉAiÀÄ£ÀÄß PÀÄjvÀÄ
 ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖUÉ ºÉƸÀzÁV §AzÀ ªÀ¸ÄÀ ÛUÀ¼À §UÉÎ «ªÀj¹.
UÁæºÀPÀjUÉ ªÀiÁ»w ¤ÃqÀÄvÁÛgÉ.  ¥Àæ¥A À ZÀzÀ AiÀiÁªÀÅzÉà zÉñÀªÁUÀ° J®è
 AiÀiÁªÀÅzÉà MAzÀÄ ¤¢ðµÀÖ ªÀ¸ÄÀ Û zÉÆgÉAiÀÄ¢zÀÝ°è ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À®Æè ¸ÀéAiÀÄA¥ÀÇtðvÉ ºÉÆA¢®è.
¥ÀAiÀiÁðAiÀÄ ªÀ¸ÄÀ ÛUÀ¼À §UÉÎ w½¸ÀÄvÁÛgÉ.  PÉ®ªÀÅ zÉñÀU¼ À À°è PÉ®ªÀÅ ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼ÀÄ ºÉÃgÀ¼ÀªÁV
 EªÀgÀÄ ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV UÁæºÀPÀgÄÀ £É¯É¹gÀĪÀ zÉÆgÉAiÀÄÄvÀÛªÉ. D ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À£ÀÄß
eÁUÀUÀ¼À°è vÀªÀÄä ªÁå¥ÁgÀ £ÀqɸÀÄvÁÛgÉ.  G¥ÀAiÉÆÃV¹PÉÆAqÀÄ PÉ®ªÉà ªÀ¸ÄÀ ÛUÀ¼£
À ÀÄß C¢üPÀªÁV
 ¸ÀAZÁj CAUÀrUÀ¼ÁzÀ vÀ¯ÉºÉÆgÉ ªÁå¥ÁjUÀ¼ÀÄ, GvÁàzÀ£É ªÀiÁqÀÄvÁÛgÉ.
vÀ¼ÄÀ îUÁr ªÁå¥ÁjUÀ¼ÄÀ , gÀ¸ÛÉ §¢ ªÁå¥ÁjUÀ¼ÄÀ (ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖ  zÉñÀzÀ ¨ÉÃrPÉAiÀÄÄ ªÀÄÄVzÀ §½PÀ G½zÀ
ªÁå¥ÁjUÀ¼ÄÀ ) ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀAvÉ ªÁå¥ÁjUÀ¼ÀÄ £ÀªÄÀ UÉ ¸ÉÃªÉ ªÀ¸ÄÀ ÛUÀ¼£
À ÀÄß ¨ÉÃgÉ zÉñÀU½
À UÉ gÀ¥ÅsÀ öÛ ªÀiÁqÀÄvÁÛgÉ.
¸À°è¸ÀÄvÁÛgÉ.  ºÁUÉAiÉÄà AiÀiÁªÀ zÉñÀUÀ¼° À è ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À
C¨sÁªÀ«zÉAiÉÆà D zÉñÀU¼ À ÀÄ vÀªÀÄUÉ C¨sÁªÀ«gÀĪÀ
4. ««zsÀ jÃwAiÀÄ a®ègÉ ªÁå¥ÁjUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀnÖ ªÀiÁr ªÀ¸ÄÀ ÛUÀ¼£
À ÀÄß ¨ÉÃgÉ zÉñÀU½
À AzÀ DªÀÄzÀÄ ªÀiÁrPÉƼÀÄîvÁÛgÉ.
¥ÀæwAiÉÆAzÀPÀÆÌ MAzÉgÀqÀÄ ªÁPÀåUÀ¼À°è GvÀÛgÀ §gɬÄj.
 EzÀjAzÁV ¥ÀæwzÉñÀPÀÆÌ «zÉñÀ ªÁå¥ÁgÀzÀ
a®ègÉ ªÁå¥ÁgÀªÀÅ ¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉ jÃwUÀ¼° À è £ÀqA
É iÀÄÄvÀÛzÉ.
CªÀ±åÀ PÀvÉ EzÉ.
CªÀÅUÀ¼À°è ªÀÄÄRåªÁzÀªÅÀ AiÀiÁªÀŪÉAzÀg,É SÁAiÀÄA
CAUÀrUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀAZÁj ªÁå¥ÁjUÀ¼ÄÀ .  «zÉñÀ ªÁå¥ÁgÀªÅÀ zÉñÀU¼ À À ¥Àg¸
À ÀàgÀ ¸ËºÁzÀðAiÀÄÄvÀ
SÁAiÀÄA CAUÀrUÀ¼ÀÄ : EªÀgÀÄ MAzÀÄ ¤¢ðµÀÖ eÁUÀzÀ°è ¸ÀA§AzsÀPÉÌ ¸ÀºÁAiÀÄ ªÀiÁqÀÄvÀz
Û É.
CAUÀrUÀ¼À£ÀÄß vÉgÉzÄÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁgÀÄvÁÛgÉ.
¸ÀAZÁj ªÁå¥ÁjUÀ¼ÀÄ : EªÀgÀÄ MAzÀÄ ¤¢ðµÀÖ eÁUÀzÀ°è CzsÁåAiÀÄ -3
ªÁå¥ÁgÀ ªÀiÁqÀĪÀÅ¢®è. EªÀgÀ°è ««zsÀ ªÀåªÀºÁgÀ ¸ÀAWÀl£ÉUÀ¼ÀÄ
vÀ¯ÉºÉÆgÉ ªÁå¥ÁjUÀ¼ÀÄ : EªÀgÄÀ ¸ÀgÀPÄÀ UÀ¼À£ÀÄß vÀ¯ÉAiÀÄ
ªÉÄÃ¯É ºÉÆvÀÄÛ ©Ã¢ ©Ã¢UÀ¼À°è ¸ÀÄwÛ ªÀÄ£É ¨ÁV®ÄUÀ½UÉ I. ©nÖgÀĪÀ eÁUÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀjAiÀiÁzÀ ¥ÀzÀUÀ½AzÀ vÀÄA©j.
§AzÀÄ ¸ÀgÀPÀÄUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁgÀÄvÁÛgÉ. 1. M§â£ÃÉ ªÀåQÛ¬ÄAzÀ £ÀqɸÀ®àqÀĪÀ ªÁå¥Áj ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ£ÀÄß
vÀ¼ÀÄîUÁr ªÁå¥ÁjUÀ¼ÀÄ : EªÀgÀÄ C£ÉÃPÀ ¸ÀgPÀ ÀÄUÀ¼À£ÀÄß vÀ¼ÄÀ î __________ JAzÀÄ PÀgÉAiÀÄÄvÁÛgÉ.
UÁrUÀ¼° À è vÀÄA© ©Ã¢ ©Ã¢UÀ¼À°è ¸ÀÄwÛ ªÀÄ£É ¨ÁV®ÄUÀ½UÉ 2. ¥Á®ÄUÁjPÉ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼£ É PÉÆAqÀÄ ºÉÆÃUÀ®Ä ____
À ÀÄß £Àq¹
§AzÀÄ ¸ÀgÀPÀÄUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁgÀÄvÁÛgÉ. gÀ°è ¥Á®ÄUÁjPÁ ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ PÁ£ÀÆ£ÀÄ eÁjUÉ §A¢vÀÄ.

«ÃgÉÃ±ï ¦ CgÀPÃÉ j, ¸ÀºÀ ²PÀPë ÀgÀÄ, ¸ÀPÁðj (ªÀiÁf ¥ÀÄgÀ¸À¨sÉ) ¥ËæqsÀ±Á¯É, zÁªÀtUÉgÉ GvÀÛgÀ. 9986261446 Page 26
8£Éà vÀgÀUÀw ¸ÀªÀiÁd «eÁÕ£À ¥Àæ±ÉÆßÃvÀÛgÀ ªÀiÁ°PÉ 2£Éà ¸ÉªÀiï
8

3. ºÀtPÁ¹£À ªÀåªÀºÁgÀ ªÀiÁqÀĪÀ ¥Á®ÄUÁjPÁ ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ°è 1. KPÀ ªÀiÁ°ÃPÀvÀé ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÀÆ £Á®ÄÌ
UÀjµÀ× ——— ¥Á®ÄUÁgÀjUÉ ¹Ã«ÄvÀªÁVgÀÄvÀÛzÉ. C£ÀÄPÀÆ®vÉUÀ¼À£ÀÄß w½¹.
4. »AzÀÆ C«¨sÀPÀÛ PÀÄlÄA§ ªÀåªÀºÁgÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À 1) KPÀ ªÀiÁ°ÃPÀvéÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼£ À ÀÄß ¥ÁægÀA©ü¸À®Ä AiÀiÁªÀÅzÉÃ
ªÉÄðéZÁgÀuÉ £ÉÆÃrPÉƼÀÄîªÀªÀ££
À ÀÄß____JAzÀÄ PÀgÉAiÀÄÄvÁÛgÉ. PÁ£ÀƤ£À PÀlÖ¯ÉU¼ À À CªÀ±åÀ PÀvÉ ¨ÉÃPÁV®è.
5. ¨sÁgÀvÀz° À è ªÀiÁvÀæ C¹ÛvÀéz° À ègÀĪÀ ¸ÀtÚ ¥ÀæªiÀ ÁtzÀ 2) ¸ÀéAvÀ §AqÀªÁ¼À¢AzÀ¯ÃÉ ¥ÁægÀA©ü¸À§ºÀÄzÀÄ.
3) C£ÀÄ¢£ÀzÀ ªÀ»ªÁlÄUÀ¼À£ÀÄß £Àq¸ É ÀĪÀÅzÀÄ ¸ÀÄ®¨sÀ.
ªÀåªÀºÁgÀ ¸ÀA¸ÉÜ JAzÀgÉ ——— DVzÉ.É
6. __________ ªÀiÁ°ÃPÀgÄÀ ªÀåªÀºÁgÀUÀ¼À°è GAmÁUÀĪÀ 4) ¸ÀA¸ÉÜ UÀ½¹zÀ J®è ¯Á¨sÀUÀ¼£ À ÀÄß KPÀªÀåQÛ ªÀiÁ°ÃPÀgÉ
J®è £ÀµÀÖU½
À UÀÆ ºÉÆuÉUÁgÀgÁVgÀÄvÁÛgÉ. C£ÀĨs« À ¸ÀÄvÁÛgÉ.
5) ªÁå¥ÁgÀzÀ ªÉÄðéZÁgÀuÉ ¸ÀévÀ: vÁªÉà £ÉÆÃrPÉƼÀÄîvÁÛgÉ.
GvÀÛgÀUÀ¼ÀÄ:- 1) KPÀ ªÀiÁ°ÃPÀvÀézÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ 2) 1932 3) 6) EªÀgÀÄ UÁæºÀPÀgÀ eÉÆvÉAiÀÄ°è £ÉÃgÀ ¸ÀA¥ÀPÀð
ºÀvÀÄÛ/10 4) ‘PÀvð À ’ 5) »AzÀÄ C«¨sÀPÀÛ PÀÄlÄA§ ªÀåªÀºÁgÀ ElÄÖPÆ É ArgÀÄvÁÛgÉ.
¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ 6) KPÀ ªÀiÁ°ÃPÀvÀézÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À. 7) C£ÉÃPÀ ¸ÁªÀiÁfPÀ ¸ÉêÉU¼ À À£ÀÄß ªÀiÁqÀÄvÁÛgÉ. CªÀÅUÀ¼À°è
ªÀÄÄRåªÁzÀĪÀŪÉAzÀg,É PÉ®ªÀjUÉ GzÉÆåÃUÁªÀPÁ±À
II. ¥ÀæwAiÉÆAzÀPÀÆÌ MAzÉgÀqÀÄ ªÁPÀåUÀ¼À°è GvÀÛgÀ §gɬÄj. PÀ°à¸ÀÄvÁÛgÉ.
1. ««zsÀ jÃwAiÀÄ ªÀåªÀºÁgÀ ¸ÀAWÀl£ÉUÀ¼À°è ªÀÄÄRåªÁzÀĪÀÅ 8) ¸ÀA¥ÀvÀÄÛ ºÁUÀÆ DyðPÀ C¢üPÁgÀ ±ÀQÛUÀ¼£ À ÀÄß ºÀAZÀ®Ä
AiÀiÁªÀŪÀÅ? ¸ÀºÁAiÀÄ ªÀiÁqÀÄvÁÛgÉ.
1. KPÀ ªÀiÁ°ÃPÀvéÀzÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÄÀ . 9) UÁæºÀPÀjUÉ ¨ÉÃPÁzÀ zÉÊ£ÀA¢£À EµÀÖUÀ¼£ À ÀÄß CjvÀÄ
2. ¥Á®ÄzÁjPÉ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÄÀ ªÀ¸ÄÀ ÛUÀ¼£ À ÀÄß ¸ÀgÀ§gÁdÄ ªÀiÁqÀÄvÁÛgÉ.
3. »AzÀÆ C«¨sPÀ ÛÀ PÀÄlÄA§ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÄÀ 10) ¸ÀPÁðgÀPÉÌ ¸ÀPÁ®zÀ°è vÉjUÉUÀ¼À£ÀÄß ¥ÁªÀw ªÀiÁqÀÄvÁÛgÉ.
4. ¸ÀºÀPÁgÀ ¸ÀAWÀU¼ À ÀÄ 11) ²ÃWÀæ ¤zsÁðgÀUÀ¼À£ÀÄß vÉUÉzÄÀ PÉƼÀÄîvÁÛgÉ ªÀÄvÀÄÛ ªÀåªÀºÁgÀzÀ
5. PÀÆqÀÄ §AqÀªÁ¼À ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ UÀÄlÖ£ÀÄß PÁ¥ÁrPÉƼÀÀÄzÀÄ.
12) vÀ£Àß D¯ÉÆÃZÀ£ÉUÉ §AzÀ ºÉƸÀ PÀ®à£U
É À¼À£ÀÄß
2. ¸ÀtÚ ¥ÀæªÀiÁtzÀ ªÀåªÀºÁgÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ UÁæºÀPÀjUÉ ºÉÃUÉ ¸ÀA¥ÀÇtðªÁV PÁAiÀÄðUÀvÀUÉƽ¸À§ºÀÄzÀÄ.
¸ÀºÁAiÀÄ ªÀiÁqÀÄvÀÛªÉ?
 ¸ÀtÚ ¥ÀæªiÀ ÁtzÀ ªÀåªÀºÁgÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÄÀ UÁæºÀPÀjUÉ ¨ÉÃPÁzÀ 2. KPÀ ªÀiÁ°ÃPÀvÀé ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÀÆ £Á®ÄÌ
zÉÊ£ÀA¢£À EµÀÖUÀ¼À£ÀÄß CjªÀ£ÀÄß ªÀÄÆr¸ÀÄvÀÛzÉ. zÉÆõÀUÀ¼À£ÀÄß w½¹.
1. §AqÀªÁ¼À «ÄwAiÀiÁVzÀÄÝ zÉÆqÀØzÁV ¨É¼¸É À®Ä
 ªÀ¸ÄÀ ÛUÀ¼£À ÀÄß ¸Àg§À gÁdÄ ªÀiÁqÀĪÀ ªÀÄÆ®PÀ UÁæºÀPÀjUÉ
PÀµÀÖªÁUÀĪÀÅzÀÄ,
¸ÀºÁAiÀÄ ªÀiÁqÀÄvÀÛª.É
2. DqÀ½vÀ P˱À®åUÀ¼ÄÀ ¹Ã«ÄvÀªÁVgÀÄvÀÛªÉ.
3. AiÀiÁªÁUÀ®Æ M§âjVAvÀ E§âgÀÄ CxÀªÁ eÁ¹Û ªÀåQÛUÀ¼ÄÀ
3. ¥Á®ÄUÁjPÉ ¸ÀA¸ÉÜAiÉÄAzÀgÉãÀÄ?
UÀjµÀÖ ºÀvÀÄÛ d£À ¥Á®ÄUÁgÀgÄÀ ªÀiÁqÀĪÀ ºÀtPÁ¹£À ¤zsÁðgÀUÀ¼£ À ÀÄß vÉUÉzÀÄPÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ ¸ÀÆPÀÛªÁVgÀÄvÀÛzÉ.
ªÀåªÀºÁgÀ ºÁUÀÆ UÀjµÀ× E¥ÀàvÀÄÛ d£À ¥Á®ÄUÁgÀgÄÀ ¸ÁªÀiÁ£Àå 4. J®è £ÀµÀÖ CxÀªÁ ºÉÆuÉUÁjPÉUÀ¼£ À ÀÄß M§â£ÃÉ
¥Á®ÄUÁjPÉ ªÀåªÀºÁgÀ ªÀiÁqÀĪÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼£ À ÀÄß ¥Á®ÄzÁjPÉ ºÉÆgÀ¨ÃÉ PÁUÀÄvÀÛzÉ.
¸ÀA¸ÉÜUÀ¼A
É zÀÆ PÀgÉAiÀÄÄvÁÛgÉ. 5. ªÀiÁ°ÃPÀ£À ¤zsÀ£À CxÀªÁ ¢ªÁ½¬ÄAzÁV ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ£ÀÄß
ªÀÄÄZÀѨÉÃPÁzÀ ¥Àj¹Üw GAmÁUÀÄvÀÛzÉ.
4. vÀl¸ÀÜ ¥Á®ÄUÁgÀgÉAzÀgÉ AiÀiÁgÀÄ? w½¹.
PÉ®ªÀgÀÄ ªÀåªÀºÁgÀUÀ¼À°è §AqÀªÁ¼À£ÀÄß ºÀÆr, 3. ¥Á®ÄUÁjPÉ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ ºÉÃUÉ ¥ÁægÀA¨sÀªÁUÀÄvÀÛªÉ? ¸ÀAQë¥ÀÛªÁV
¢£Àª» À ªÀ»ªÁlÄUÀ¼À°è ¸ÀQæAiÀĪÁV ¨sÁUÀª»À ¸ÀzÃÉ , «ªÀj¹.
C£ÀÄ¥ÁvÀPÀÌ£ÀÄUÀÄtªÁV ¯Á¨sU À ÀÄß ºÀAaPÉƼÀÄîvÁÛgÉ ºÁUÉAiÉÄ o ¥Á®ÄUÁjPÉ
À À¼£ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼£ À ÀÄß ¥ÁægÀA©ü¸À®Ä ºÁUÀÆ
£ÀµÀÖ CxÀªÁ dªÁ¨ÁÝjUÀ½UÀÆ PÀÆqÀ ºÉÆuÉAiÀiÁVgÀÄvÁÛgÉ. £À q¹É PÉ Æ AqÀ Ä ºÉ Æ ÃUÀ ® Ä 1932 gÀ ° è ¥Á®ÄUÁjPÉ
EªÀgÀ£ÀÄß vÀl¸ÀÜ ¥Á®ÄUÁgÀgÄÀ J£ÀÄßvÁÛgÉ. ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ PÁ£ÀÆ£ÀÄ eÁjUÉ §A¢vÀÄ.
 F PÁAiÉÄÝAiÀÄ 4£Éà ¸ÉPÀë£ï ¥ÀæPÁgÀ J®ègÀÆ PÉÊUÉÆArgÀĪÀ
5. ¥Á®ÄUÁjPÉ ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ «¸Àdð£É ºÉÃUÉ ¸ÀgÀ¼ÀªÁVzÉ §gɬÄj. CxÀªÁ CzÀg° À è J®ègÀ ¥Àgª À ÁV M§â ªÀåªÀºÀj¸ÀÄwÛgÀĪÀ
AiÀiÁªÀÅzÉà ¥Á®ÄUÁgÀ EvÀgÀ ¥Á®ÄUÁgÀjUÉ 14 ªÀåªÀºÁgÀzÀ ¯Á¨sU À À¼£À ÀÄß ºÀAaPÉƼÀî®Ä M¦àPÆ É ArgÀĪÀ
¢£ÀU¼ À À ªÀÄÄ£ÀÆìZ£ À É PÉÆlÄÖ EvÀgÀ ¥Á®ÄUÁgÀgÀ ¸ÀªÄÀ äwAiÀÄ ªÀåQÛUÀ¼À £ÀqÄÀ «£À ¸ÀA§AzsÀ ¥Á®ÄUÁjPÉAiÀiÁVzÉ.
ªÉÄÃ¯É §ºÀ¼À ¸Àg¼ À ÀªÁV «¸Àfð¸À§ºÀÄzÀÄ.  ºÀtPÁ¹£À ªÀåªÀºÁgÀ ªÀiÁqÀĪÀÅzÁzÀgÉ UÀjµÀÖ ºÀvÀÄÛ d£À
¥Á®ÄUÁgÀgÄÀ ºÁUÀÆ ¸ÁªÀiÁ£Àå ¥Á®ÄUÁjPÉ ªÀåªÀºÁgÀ
III. F PɼÀV£À ¥Àæ±ÉßUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀÆPÀÛ jÃwAiÀÄ°è GvÀÛj¹.

«ÃgÉÃ±ï ¦ CgÀPÃÉ j, ¸ÀºÀ ²PÀPë ÀgÀÄ, ¸ÀPÁðj (ªÀiÁf ¥ÀÄgÀ¸À¨sÉ) ¥ËæqsÀ±Á¯É, zÁªÀtUÉgÉ GvÀÛgÀ. 9986261446 Page 27
8£Éà vÀgÀUÀw ¸ÀªÀiÁd «eÁÕ£À ¥Àæ±ÉÆßÃvÀÛgÀ ªÀiÁ°PÉ 2£Éà ¸ÉªÀiï
8

ªÀiÁqÀĪÀÅzÁzÀgÉ UÀjµÀ× E¥ÀàvÀÄÛ d£À ¥Á®ÄUÁgÀjUÀÆ 1. £ÉÆÃAzÀt ºÉÆA¢gÀĪÀ ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄÄ MAzÀÄ £ÀÆgÀÄ
¹Ã«ÄvÀªÁV ¥ÁægÀA©ü¸À¨ÃÉ PÁUÀÄvÀÛzÉ. gÀÆ¥Á¬ÄUÀ¼À£ÀÄß «ÄÃjzÀ ¸Á®zÀ ªÀ¸Æ À ¯ÁwUÁV
ªÀÄÆgÀ£Éà ªÀåQÛUÀ¼À «gÀÄzÀÞ £ÁåAiÀiÁ®AiÀÄzÀ°è ªÉÆPÀzÀݪÉÄ
4. ¥Á®ÄUÁjPÉ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À ««zsÀ jÃwAiÀÄ ¥Á®ÄUÁgÀgÀ£ÀÄß w½¹. ºÀÆqÀ§ºÀÄzÀÄ.
¥Á®ÄUÁjPÉ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À ««zsÀ ¥Á®ÄUÁgÀgÄÀ - 2. £ÉÆÃAzÀtÂAiÀiÁVgÀĪÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÄÀ ¸Á®UÀ¼À ªÀ¸Æ À °UÁV
 QæAiÀiÁ²Ã® CxÀªÀ ¸ÀQæAiÀÄ ¥Á®ÄUÁgÀgÄÀ EvÀgÉ ¥Á®ÄUÁgÀ£À «gÀÄzÀÞªÀÇ zÁªÉ ºÀÆqÀ§ºÀÄzÀÄ.
3. £ÉÆÃAzÀtÂAiÀiÁUÀzÀ ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ «gÀÄzÀÞ CxÀªÁ CzÀgÀ
 vÀl¸ÀÜ ¥Á®ÄUÁgÀgÄÀ
¥Á®ÄUÁgÀgÀ «gÀÄzÀÞ ªÀÄÆgÀ£Éà ªÀåQÛ zÁªÉ
 £ÁªÀĪÀiÁvÀæ ¥Á®ÄUÁgÀgÄÀ ºÀÆqÀ§ºÀÄzÀÄ.
 C¥Áæ¥ÀÛªÀAiÀĸÀÌ ¥Á®ÄzÁgÀgÄÀ . 4. £ÉÆÃAzÀtÂAiÀiÁUÀzÀ ¸ÀA¸ÉÜ CxÀªÁ CzÀgÀ ¥Á®ÄUÁgÀgÀ
F «zsU À À¼ÃÉ C®èzÉ gÀºÀ¸åÀ ¥Á®ÄzÁgÀgÄÀ , «gÀÄzÀÞ AiÀiÁªÀÅzÉà ¥Á®ÄUÁgÀ£ÁUÀ° ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ
¹Ã«ÄvÀ¥Á®ÄUÁgÀgÄÀ , CgÉ¥Á®ÄUÁgÀgÄÀ , ¯Á¨sÀz° À è ªÀiÁvÀæ «¸Àdð£ÉUÉ CxÀªÁ ¯ÉPÌÀ ¥ÀvæU
À À¼À EvÀåxÀðPÁÌV
¥Á®ÄUÁgÀgÄÀ ªÀÄÄAvÁzÀªg À ÀÄ EgÀÄvÁÛgÉ. £ÁåAiÀiÁ®AiÀÄzÀ°è zÁªÉ ºÀÆqÀ§ºÀÄzÀÄ

5. ¥Á®ÄUÁjPÉ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÀÆ £Á®ÄÌ 8. »AzÀÆ C«¨sÀPÀÛ PÀÄlÄA§ ¥ÀzÀÞwAiÀÄ ªÀåªÀºÁgÀ ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ §UÉÎ
C£ÀÄPÀÆ®vÉUÀ¼À£ÀÄß w½¹. §gɬÄj.
¥Á®ÄUÁjPÉ ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ C£ÀÄPÀÆ®UÀ¼ÀÄ- »AzÀÆ C«¨sÀPÀÛ PÀÄlÄA§ ¥ÀzÞÀ wAiÀÄ ªÀåªÀºÁgÀ
1. F jÃwAiÀÄ ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ ¸ÀÄ®¨sÀªÁV gÀZÀ£ÉAiÀiÁUÀÄvÀÛzÉ. ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÄÀ ¨sÁgÀvÀz° À è ªÀiÁvÀæ C¹ÛvÀéz° À èªÉ. EªÀÅ »AzÀÆ
2. ºÉaÑ£À §AqÀªÁ¼À ¸ÀAUÀ滸À§ºÀÄzÀÄ. PÁ£ÀƤ£À C£ÀéAiÀÄ eÁjUÉ §gÀÄvÀÛªÉ. EªÀÅ »AzÀÆ
3. ¥Àjtw ºÉaѸÀÄvÀÛzÉ. PÀÄlÄA§zÀ J®è UÀAqÀ¸ÀjAzÀ PÀÆrzÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÁVgÀÄvÀÛªÉ.
4. «±Áé¸ÁºÀðvÉAiÀÄ£ÀÄß ºÉaѸÀÄvÀÛzÉ. ¤gÀAvÀgª À ÁV ªÀÄÆgÀÄ vÀ¯ÉªÀiÁgÀÄUÀ¼À UÀAqÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ F
5. £ÀµÀÖzÀ ºÀAaPÉAiÀiÁUÀÄvÀÛzÉ. ªÀåªÀºÁgÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À ¸Àz¸ À ÀågÁUÀÄvÁÛgÉ. C«¨sÀPÀÛ PÀÄlÄA§zÀ
6. ªÀåªÀºÁgÀzÀ gÀºÀ¸åÀ ¥Á®£É ¸ÁzsÀåªÁUÀÄvÀÛzÉ. CvÀåAvÀ »jAiÀÄ UÀAqÀÄ ¸ÀzÀ¸åÀ ªÀåªÀºÁgÀzÀ ªÉÄðéZÁgÀuÉ
7. F ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀÄ®¨sÀªÁV «¸Àfð¸À§ºÀÄzÀÄ. £ÉÆÃrPÉƼÀÄîvÁÛ£É. CªÀ£À£ÀÄß ‘PÀvÀð’ JAzÀÄ PÀgÉAiÀÄÄvÁÛgÉ.
ªÀiÁ°ÃPÀvéÀªÅÀ J®è ¸Àz¸ À ÀågÀzÁVzÀÝgÀÆ DqÀ½vÀªÀ£ÀÄß PÀvÀð£ÀÄ
6. ¥Á®ÄUÁjPÉ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÀÆ £Á®ÄÌ zÉÆõÀUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀÄvÁÛ£É. PÀvÀð£À ºÉÆuÉUÁjPÉ C¥Àj«ÄvÀªÁVgÀÄvÀÛzÉ.
w½¹. EvÀgÉ ¸Àz¸ À ÀågÀ ºÉÆuÉUÁjPÉ CªÀgÄÀ ºÀÆrgÀĪÀ §AqÀªÁ¼ÀzÀ
¥Á®ÄUÁjPÉ ªÀåªÀºÁgÀ ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ zÉÆõÀUÀ¼ÀÄ- ¥ÀæªiÀ ÁtPÉÌ ¹Ã«ÄvÀªÁVgÀÄvÀÛzÉ.
1. PÉ®ªÀÅ ¸ÀAzÀ¨ð sÀ UÀ¼À°è ¥Á®ÄUÁgÀgÀ £ÀqÄÀ ªÉ MªÀÄävÀ E®èzÉ
ºÉÆÃzÁUÀ CªÀgª À Àg°À è vÁgÀvÀªÄÀ åUÀ¼ÄÀ GAmÁUÀÄvÀÛªÉ.
2. ¥Á®ÄUÁgÀgÀ ¸ÀASÉåAiÀÄ°è UÀjµÀ× «Äw EgÀĪÀÅzÀjAzÀ ºÉZÀÄÑ
§AqÀªÁ¼ÀzÀ ºÀÆrPÉUÉ ¸ÁzsÀåªÁUÀzÉ ºÉÆÃUÀÄvÀÛzÉ.
3. £ÀµÀÖzÀ ºÉÆuÉUÁjPÉ C¥Àj«ÄvÀªÁVzÀÄÝ ºÉZÀÄÑ d£À
¥Á®ÄUÁgÀgÁUÀ®Ä EµÀÖ¥ÀqÄÀ ªÀÅ¢®è.
4. PÉ®ªÀÅ ¥Á®ÄUÁgÀgÀ CeÁUÀgÀÆPÀvÉ CxÀªÁ C«ªÉÃPÀvÀ£ÀzÀ
¤zsÁðgÀUÀ¼ÄÀ ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ »£ÀßqÉUÉ PÁgÀtªÁUÀÄvÀÛzÉ.
5. ¥Á®ÄzÁjPÉ ¸ÀA¸ÉÜ ¹ÜgÀvÉAiÀÄ C¨sÁªÀ ºÉÆA¢gÀÄvÀÛzÉ.
AiÀiÁgÁzÀgÆ À M§â ¥Á®ÄUÁgÀ ªÀÄgÀt ºÉÆA¢zÀgÉ CxÀªÁ
¢ªÁ½AiÀiÁzÀgÉ ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ£ÀÄß «¸Àfð¸À¨ÉÃPÁUÀÄvÀÛzÉ.
6. ¥Á®ÄUÁgÀgÄÀ vÀªÀÄä ¥Á®£ÀÄß ¨ÉÃgÉAiÀĪÀjUÉ ¸ÀÄ®¨sÀªÁV
ªÀUÁð¬Ä¸À®Ä ¸ÁzsÀå«®è.
7. ¸ÀPÁðgÀzÀ »rvÀ ºÉZÁÑV®èzÉ EgÀĪÀÅzÀjAzÀ ºÁUÀÆ
¯ÉPÌÀ ¥ÀvæU
À À¼À£ÀÄß ¥ÀæPlÀ ¥Àr¸À¨ÉÃPÁV®èzÉ EgÀĪÀÅzÀjAzÀ
¸ÁªÀðd¤PÀgÀ ¨ÉA§® ¹UÀĪÀÅ¢®è.
8. JgÀqÀÄ CxÀªÁ ºÉZÀÄÑ ¥Á®UÁgÀgÄÀ EgÀĪÀÅzÀjAzÀ
ªÀåªÀºÁgÀ UË¥ÀåzÉ ¤ªÀðºÀuÉ PÀµÀÖ¸ÁzsÀå.

7. ¥Á®ÄUÁjPÉ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À£ÀÄß £ÉÆÃAzÁ¬Ä¸ÀĪÀÅzÀjAzÁUÀĪÀ


C£ÀÄPÀÆ®vÉUÀ¼ÉãÀÄ?

«ÃgÉÃ±ï ¦ CgÀPÃÉ j, ¸ÀºÀ ²PÀPë ÀgÀÄ, ¸ÀPÁðj (ªÀiÁf ¥ÀÄgÀ¸À¨sÉ) ¥ËæqsÀ±Á¯É, zÁªÀtUÉgÉ GvÀÛgÀ. 9986261446 Page 28

You might also like