100 pytań z utworu “Potop”, z odpowiedziami.

1. Jak nazywa się krewniak ciotki Kulwiecówny, który należy do

chorągwi Kmicica?
Był to Kulwiec - Hippocentaurus. (tom 1, rozdział 1)
2. Jaki kolor włosów ma Oleńka Billewiczówna.
Oleńka ma płowe włosy. (tom 1, rozdział 1)
3. Dlaczego Oleńka nie zgadza się na rychłe zaślubiny z
Kmicicem?
Oleńka jako powody wskazuje żałobę po dziadku i jego
polecenie, aby poczekać ze ślubem. (tom 1, rozdział 1)
4. W jakiej wsi doszło do strzelaniny, podczas której zniszczono
portrety Billewiczów?
Doszło do tego w Lubiczu. (tom 1, rozdział 2)
5. Kto przekazał informację o pożarze Upity?
Był to wachmistrz Kmicica - Soroka. (tom 1, rozdział 3)
6. Jak nazywa się najstarszy mieszkaniec Laudy?
Był to Kasjan Butrym. (tom 1, rozdział 4)
7. W jakim miejscu doszło do konfliktu między kompanami
Kmicica a Butrymami?
W karczmie o nazwie “Doły”. (tom 1, rozdział 4)
8. Dlaczego Kmicic poprosił Oleńkę o przechowanie go w
Wodoktach?
Kmicic poprosił Oleńkę o schronienie, ponieważ był ścigany
za spalenie Wołmontowiczów, ponadto koń mu padł. (tom 1,
rozdział 5)
9. Jakie warunki przebaczenia przedstawiła Oleńka w liście do
Kmicica?
Oleńka wybaczy Kmicicowi, jeśli przebaczy mu szlachta,
którą wymordował i której majątek spalił - mowa o Butrymach
zamieszkujących Wołmontowicze. (tom 1, rozdział 6)
10. Jakiego kandydata na męża Oleńki wysunęła szlachta
laudańska?
 Kandydatem tym był Michał Wołodyjowski. (tom 1, rozdział
7)
11. Jaka była reakcja Oleńki na uwolnienie jej przez Michała
Wołodyjowskiego?
Oleńka podziękowała Wołodyjowskiemu, lecz zamiast euforii
odczuwała zmartwienie o los Kmicica. (tom 1, rozdział 7)
12. Jaką ważną rzecz przekazał Charłamp Michałowi
Wołodyjowskiemu?
Charłamp przekazał list od księcia wojewody wileńskiego -
Janusza Radziwiłła. Jest to list, w którym Radziwiłł każe
zgromadzić wojsko. (tom 1, rozdział 8)
13. Dlaczego Wołodyjowski zdecydował się przekazać
Kmicicowi list od Radziwiłła?
Wołodyjowski zdecydował się na przekazanie listu, ponieważ
ważniejsze było dla niego dobro ojczyzny, niż prywatna
niechęć do awanturniczego Kmicica. Mimo swojego
krnąbrnego charakteru, Andrzej Kmicic mógł jeszcze oddać
zasługi ojczyźnie. (tom 1, rozdział 9)
14. Jaka plotka na temat wyznawców kalwinizmu została
rozpuszczona w obozie polskim?
Ta fałszywa informacja głosiła, iż kalwini sprzyjają Szwedom,
atakującym Polskę, i chcą przejść na ich stronę. (tom 1,
rozdział 10)
15. Który z wojewodów ogłosił poddanie się Szwedom?
Był to wojewoda poznański - Krzysztof Opaliński (tom 1,
rozdział 10)
16. Jakie były warunki poddania się Szwedom?
Szwedzi mieli zachować wolności szlachty i duchowieństwa
(wynikające z przynależności do tych stanów), nie mogli
podwyższyć podatków. Mieli także zakaz czynienia krzywdy
Polakom. Wojska szwedzkie nie mogły również zakładać
obozów w dobrach szlacheckich. (tom 1, rozdział 10)
17. Jacy bohaterowie mieszkali we wsi Burzec?
Byli to: Jan i Helena Skrzetuscy z dziećmi, a także Onufry
Zagłoba. (tom 1, rozdział 11)
18. Dlaczego Skrzetuscy, Wołodyjowski i Zagłoba udali się do
Kiejdan?
Wymienieni bohaterowie udali się do Kiejdan, ponieważ
chcieli służyć Januszowi Radziwiłłowi swoją służbą. Mieli
zamiar walczyć za Ojczyznę, zaatakowaną przez Szwedów.
Nie wiedzieli, że Radziwiłł okaże się zdrajcą. (tom 1, rozdział
12)
19. Na jaki ważny symbol Kmicic złożył przysięgę?
Kmicic przysiągł na krucyfiks - “na mękę Chrystusa”. (tom 1,
rozdział 13)
20. Jakimi słowami Janusz Radziwiłł wzniósł toast, wyrażający
zdradę kraju?
Były to słowa: vivat Carolus Gustavus rex - od dziś dnia
łaskawie nam panujący! (tom 1, rozdział 13)
21. Jakie były postanowienia ugody Radziwiłła z królem
szwedzkim Karolem Gustawem?
Wielkie Księstwo Litewskie miało być pod protekcją Szwecji,
pod warunkiem zachowania wolności głosu na sejmach i
wolności religii. Państwa te miały razem walczyć przeciwko
wrogom, ponadto miały być połączone tak jak wcześniej
złączone były Polską z Litwą. (tom 1, rozdział 13)
22. Jakie powody zdrady Janusz Radziwiłł przedstawił
Kmicicowi?
Radziwiłł twierdził, że gdyby nie ugoda ze Szwecją, kraj
zostałby całkowicie zniszczony. Ponadto przedstawił
Kmicicowi plan objęcia władzy królewskiej. Za pomocą
szwedzkiego oręża ma pokonać innego silnego wroga - Rosję,
a następnie przejąć władzę jako “zbawca” Polski. (tom 1,
rozdział 14)
23. Jaki rozkaz dotyczący Oleńki otrzymał Kmicic od
Radziwiłła?
Kmicic miał sprowadzić miecznika rosieńskiego Billewicza i
Oleńkę do Kiejdan. Mieli tam przebywać na czas wojny (tom
1, rozdział 16)
 24. Dlaczego Janusz Radziwiłł chciał skazać Zagłobę na karę
śmierci?
Ponieważ to Onufry Zagłoba jako pierwszy nazwał Radziwiłła
zdrajcą. (tom 1, rozdział 16)
25. W jaki sposób Zagłoba zdołał przechytrzyć Rocha
Kowalskiego?
Udawał przed Rochem Kowalskim, że jest jego wujem.
Następnie, wskutek wspólnego picia alkoholu Kowalski
zasnął, a Zagłoba przebrał się w jego ubrania i uciekł. (tom 1,
rozdział XVII)

26. Jak zakończyła się bitwa pod Klewanami?

Bitwa pod Klewanami zakończyła się wygraną Litwinów. (tom 1, rozdział
18)
27. Kto stanął na czele konfederacji, zawiązanej podczas wojny
domowej na Litwie?
Na czele konfederacji stanęli pułkownicy Horotkiewicz i Jakub Kmicic.
(tom 1, rozdział 19)
28. Jaki powód odmowy przedstawił miecznik, gdy Kmicic
przybył z zaproszeniem do Kiejdan?
Miecznik próbował usprawiedliwić się tym, że obecnie przyjmuje gości, a
więc nie może opuścić swego dworku w Billewiczach. (tom 1, rozdział 20)
29. Co doprowadziło do śmiechu biesiadników podczas uczty
w Kiejdanach?
Powodem śmiechu był pomysł nazwania Radziwiłła księciem litewskim,
królem polskim i cesarzem niemieckim, przedstawiony przez
Szczanieckiego. (tom 1, rozdział 22)
30. Dlaczego Kmicic miał udać się do marszałka koronnego
Lubomirskiego?
Kmicic miał przekonać marszałka Lubomirskiego do przejścia na stronę
Janusza Radziwiłła. (tom 1, rozdział 23)
31. Do jakiego przedmiotu Bogusław Radziwiłł porównał
Polskę?
Bogusław Radziwiłł porównał Rzeczypospolitą do rozdzieranego kawałka
sukna. (tom 1, rozdział 25)
 32. W jaki sposób Kmicic porwał Bogusława Radziwiłła?
Kmicic opowiedział Bogusławowi o niezwykłym koniu. Pod pretekstem
oglądania zwierzęcia zwabił go do stajni, gdzie doszło już do porwania
Radziwiłła. (tom 1, rozdział 25)
33. W co został postrzelony Kmicic?
Kmicic został postrzelony w twarz - lewy policzek (tom 1, rozdział 26)
34. Jakie ślubowanie złożył Kmicic po ucieczce Bogusława
Radziwiłła?
Kmicic ślubował Chrystusowi, że ukarze zdrajców. (tom 2, rozdział 1)
35. Do kogo Kmicic napisał list z zawiadomieniem o
wymówieniu posłuszeństwa i służby?
Kmicic napisał ten list do Janusza Radziwiłła. (tom 2, rozdział 2)
36. Kiedy Kmicic po raz pierwszy podpisał się nazwiskiem
Babinicz?
Podpisał się tym nazwiskiem w liście do Michała Wołodyjowskiego, w
którym ostrzegał go przed zagrożeniami. (tom 2, rozdział 2)
37. W którym miejscu w Rzeczypospolitej schronił się król
Jan Kazimierz?
Król schronił się na Śląsku. (tom 2, rozdział 3)
38. W jakim przebraniu Kmicic wyruszył na Śląsk?
Kmicic przebrał się za prostego szlachcica - miał na sobie czapkę z
wytartym barankiem, a także miał przewiązaną twarz. (tom 2, rozdział 3)
39. Kto rozpoznał Kmicica podczas pobytu w karczmie?
Kmicica rozpoznał Józwa Butrym. (tom 2, rozdział 4)
40. W jakim miejscu doszło do walki między Kmicicem a
Józwą?
Do walki tej doszło w karczmie “Pokrzyk”. (tom 2, rozdział 4)
41. Który z bohaterów został wybrany na regimentarza?
Na regimentarza został wybrany Onufry Zagłoba. (tom 2, rozdział 6)
42. Jakie propozycje działań wysunął wybrany regimentarz?
Regimentarz - Onufry Zagłoba - postanowił wydać uniwersał do
heretyków, nakazujący im nawrócenie się. Drugim pomysłem był
uniwersał do szlachty podlaskiej, aby zebrały się w pospolite ruszenie.
Trzecim pomysłem było napisanie listu z groźbą do Chowańskiego. Inną
decyzją był list do króla, który miał go pocieszyć. (tom 2, rozdział 6)
 43. Komu Zagłoba przekazał dowództwo nad wojskami?
Zagłoba przekazał dowództwo Sapiesze. (tom 2, rozdział 6)
44. Dlaczego Oleńka została wzięta jako zakładniczka?
Była to zemsta Radziwiłłów na Kmicicu. Janusz Radziwiłł chciał także w
ten sposób uniknąć publikacji kompromitujących go listów przez Kmicica.
(tom 2, rozdział 7)
45. Jakie oszczerstwa pod adresem Kmicica wysunął
Bogusław podczas uczty?
Bogusław powiedział, że Kmicic obiecał porwać króla w zamian za
nagrodę. (tom 2, rozdział 8)
46. Co znajdowało się w liście Sapiehy do Radziwiłła?
W liście Sapiehy do Radziwiłła znajdowało się nawoływanie do właściwej
postawy - zaprzestaniu zdrady kraju i obrony Ojczyzny. (tom 2, rozdział 8)
47. Dlaczego pan Grabkowski uderzył szwedzkiego kapitana?
Szwedzki kapitan został uderzony, ponieważ obraził religię katolicką -
porównując ją do odłamu luterańskiego. (tom 2, rozdział 9)
48. Czyje proroctwo odczytuje Oleńka - córka pana
Łuszczewskiego?
Oleńka odczytuje proroctwo świętej Brygidy. (tom 2, rozdział 10)
49. Jaką ważną informację przechwytuje Kmicic podczas
noclegu w Kruszynie?
Kmicic dowiaduje się wówczas o planach ataku na klasztor jasnogórski.
(tom 2, rozdział 11)
50. Jak nazywa się przeor klasztoru na Jasnej Górze?
Przeor klasztoru na Jasnej Górze to ksiądz Augustyn Kordecki. (tom 2,
rozdział 12)
51. W jaki sposób Kmicic ma dowieść swojej
prawdomówności w sprawie wieści o ataku na Jasną Górę?
Kmicic musi wymienić ludzi, którzy stoją po stronie Radziwiłła, jak i tych,
którzy są przeciwko niemu. Ponadto sam postanowił ofiarować swe
kosztowności Maryi, co ostatecznie przekonuje jego rozmówców. (tom 2,
rozdział 12).

52. Jaka była treść szwedzkiego poselstwa na Jasną Górę?

W piśmie tym strona szwedzka nakazała oddać klasztor jasnogórski pod
opiekę Wrzeszczowiczowi. (tom 2, rozdział 13).
53. Jak nazywała się kościelna żebraczka, która zaśpiewała
pobożną pieśń?
Żebraczka ta miała na imię Konstancja. (tom 2, rozdział 13).
54. Jaką pieśń patriotyczną śpiewają obrońcy Jasnej Góry?
Obrońcy Jasnej Góry śpiewają Bogurodzicę. (tom 2, rozdział 14)
55. W jaki sposób przeor Kordecki sprawdza prawdomówność
szlachcica, którego przysłano na rokowania?
Przeor kazał mu przysiąc prawdomówność na krucyfiks. (tom 2, rozdział
16)
56. Jaką niezwykłą postać widzą żołnierze podczas walk o
Jasną Górę?
Żołnierze widzą postać kobiety w błękitnym płaszczu, która osłaniała
klasztor. (tom 2, rozdział 17)
57. Jakiego brawurowego czynu dokonuje Kmicic-Babinicz po
wymknięciu się z jasnogórskiego klasztoru?
Kmicic wysadza wielkie działo - kolubrynę. (tom 1, rozdział 18)
58. Jakim torturom został poddany Kmicic?
Kmic został powieszony na linach w stodole i miał przypalane boki. (tom
1, rozdział 18)
59. Jak nazywał się oficer, który torturował Kmicica?
Oficer ten nazywał się Kuklinowski. (tom 2, rozdział 18)
60. Kto ratuje Kmicica z niewoli w stodole?
Kmicica uratowali Kiemlicze. (tom 2, rozdział 18).
61. Jak Kmicic potraktował Kuklinowskiego?
Kmicic zemścił się na Kuklinowskim - potraktował go tak samo, jak sam
został torturowany. Przypalił mu boki. Jednak darował mu życie. (tom 2,
rozdział 18)
62. Kiedy przeor Kordecki wyjawił prawdziwą tożsamość
Babinicza?
Nastąpiło to w wigilijny wieczór. (tom 2, rozdział 19).
63. Jak obrońcy klasztoru zareagowali na propozycję wykupu?
Klasztor w odpowiedzi przysłał paczkę opłatków. (tom 2, rozdział 19)
64. Co głosił Jan Kazimierz w swoim manifeście?
Król polski nakłaniał Polaków do gromadzenia się i czekania na niego
jako wodza. (tom 2, rozdział 20)
65. Dlaczego Kmicic-Babinicz omdlewa w rozmowie z Janem
Kazimierzem?
Kmicic zemdlał, ponieważ król przekazał mu fałszywą informację od
Bogusława Radziwiłła - głosił on, że Kmicic planuje dostarczyć polskiego
króla Szwedom. (tom 2, rozdział 21)
66. Jaki szczęśliwy znak zobaczył król po wyruszeniu z
Głogowy?
Król zobaczył białego ptaka latającego nad jego głową. (tom 2, rozdział
23)
67. W jakim miejscu orszak królewski został zaatakowany?
Orszak królewski został zaatakowany w wąwozie za Nowym Targiem.
(tom 2, rozdział 24)
68. Kiedy Kmicic-Babinicz wyjawia królowi swoją tożsamość?
Kmicic wyjawia swoją tożsamość, kiedy dostał ciężkich obrażeń po
szwedzkim ataku na królewski orszak. (tom 2, rozdział 24)
69. Jak nazywał się związek szlachty i wojska, powstały dla
dokonania odwetu na Szwedach?
Była to konfederacja tyszowiecka. (tom 2, rozdział 27)
70. Jak nazywa się dawna ukochana Michała
Wołodyjowskiego?
Jest to Anusia Borzobohata - Krasieńska. (tom 2, rozdział 28)
71. W jakim miejscu Janusz Radziwiłł zakończył swoje życie?
Janusz Radziwiłł umiera na zamku w Tykocinach. (tom 2, rozdział 29)
72. W jaki sposób Charłamp chciał przywrócić dobre imię
Januszowi Radziwiłłowi?
Charłamp chciał przywrócić dobre imię Radziwiłłowi poprzez
powiedzenie, że książe umarł wypowiadając imię Maryi. (tom 2, rozdział
29)
73. Jaki symboliczny gest uczynił Jan Kazimierz we lwowskiej
katedrze?
Jan Kazimierz ofiarował Rzeczypospolitą w opiekę Matki Boskiej. (tom 2,
rozdział 30)
74. Który z bohaterów nosił przydomek Sobiepan?
Przydomek ten nosił Jan Zamoyski. (tom 2, rozdział 34)
75. W jakim miejscu doszło do bitwy między Karolem
Gustawem a wojskami dowodzonymi przez Czarnieckiego?
Doszło do tego pod Gołębiem. (tom 3, rozdział 1).
76. Jaka była treść listu Czarnieckiego do Karola Gustawa?
Czarniecki w liście proponuje zwrócić dwóch szwedzkich oficerów w
zamian za uwolnienie Rocha Kowalskiego. (tom 3, rozdział 8)
77. U kogo Kmicic uczy się fechtunku?
Kmicic uczy się fechtunku u Michała Wołodyjowskiego. (tom 3, rozdział
11)

78. W którym kościele Szwedzi wywiesili białą flagę?

Był to kościół Bernardynów. (tom 3, rozdział 14)
79. W jaki sposób Bogusław Radziwiłł chce uwieść Oleńkę?
Bogusław chce uwieść Oleńkę nie poprzez przemoc, a poprzez życzliwe i
kulturalne traktowanie. Traktuje ją jak księżną, pokazuje przed nią swoją
odwagę. (tom 3, rozdział 15)
80. Jak nazywał się ksiądz, który miał udzielić ślubu
Radziwiłłowi i Oleńce?
Był to ksiądz Plaska. (tom 3, rozdział 16)
81. Jak zakończyły się walki ze Szwedami w Warszawie?
Walki zakończyły się przegraną strony polskiej. (tom 3, rozdział 24)
82. Kto zabił Rocha Kowalskiego?
Rocha Kowalskiego zabił Bogusław Radziwiłł. (tom 3, rozdział 24)
83. Dlaczego Kmicic nie zabił Bogusława Radziwiłła w
pojedynku?
Bogusław uszedł z życiem, ponieważ zagroził Kmicicowi, że wraz z jego
śmiercią, zginie także Oleńka. Obiecuje on zwrócić Kmicicowi ukochaną.
(tom 3, rozdział 25)
84. Dlaczego Oleńka cierpi po ponownym znalezieniu się w
Lubiczu?
Oleńka cierpi po przybyciu do Lubicza, ponieważ odżyły w niej złe
wspomnienia związane z tym miejscem - takie jak np. strzelanie do
portretów przez kompanię Kmicica. (tom 3, rozdział 26)
85. Jaka była treść listu Anusi do Kmicica-Babinicza?
 Anusia poprosiła w liście o ratunek przed Szwedami i panem
Sakowiczem. (tom 3, rozdział 26)
86. Dlaczego Sakowicz chciał zemścić się na Anusi?
Sakowicz chciał się zemścić na Anusi, ponieważ udawała
przed nim miłość, aby tak naprawdę ułatwić sobie ucieczkę z
Taurogów. (tom 3, rozdział 27)
87. Dzięki komu ocalono Wołmontowicze?
Wołmontowicze ocalono dzięki odsieczy wojsk Kmicica -
Babinicza. (tom 3, rozdział 27)
88. Jak skończyła się bitwa w Androniszkach?
Bitwa w Androniszkach zakończyła się zwycięstwem Kmicica. (tom 3,
rozdział 28)
89. Kto przynosi Kmicicowi listy od Anusi, znalezione przy
szwedzkim wozu?
Listy przyniósł Akbah - Ułan. (tom 3, rozdział 28)
90. Kim był Wierszułł?
Wierszułł był rotmistrzem tatarskim chorągwi księcia Jaremy
Wiśniowieckiego. Ponadto przywiózł do Kmicica list od hetmana Sapiehy.
(tom 3, rozdział 28)
91. Jaka była treść listu od hetmana Sapiehy?
Hetman nakazuje udać się Kmicicowi do Brześcia, gdzie dostanie dalsze
rozkazy dotyczące obrony Ojczyzny. (tom 3, rozdział 28)
92. Gdzie Oleńka i Kmicic spotkali się po długiej rozłące?
Oleńka i Kmicic zobaczyli się w kościele w Upicie. (tom 3, rozdział 30)
93. Jaka była treść królewskiego listu odczytanego w kościele?
List ten dotyczył zasług Kmicica, oczyszczał go z wcześniejszej hańby.
(tom 3, rozdział 30)
94. Kto odczytuje list królewski?
List jest odczytywany przez księdza. (tom 3, rozdział 30)
95. Jak Oleńka reaguje na wiadomości z listu odczytanego na
mszy?
Oleńka płacze ze wzruszenia, a następnie udaje się do
Wodoktów. (tom 3, rozdział 30)
96. Co przekazał król Kmicicowi w nagrodę za zasługi?
Król przekazał Kmicicowi starostwo upickie. (tom 3, rozdział 30)
 97. Dlaczego Anusia Borzobohata - Krasieńska nie udała się
na niedzielną mszę?
Anusia nie udała się na mszę, ponieważ doglądała chorej panny
Kulwiecówny. (tom 3, rozdział 30)
98. Z kim ożenił się Michał Wołodyjowski?
Jego wybranką została Anusia Borzobohata - Krasieńska. (tom 3, rozdział
30).
99. Kto jako ostatni wznosi w utworze toast?
Toast z okazji podwójnych zaręcznych wznosi Onufry Zagłoba. (tom 3,
rozdział 30).
100. Jak potoczyło się dalsze życie Kmicica i Oleńki?
Po zaślubinach Kmicic wyruszył na nową wojnę, a po
powrocie osiadł w Wodoktach. Rozpoczął spokojne życie z
żoną, często pytał ją o porady w ważnych sprawach. (tom 3,
rozdział 30).