Tehnička škola u ZENICI Školska 2011/2012

Maturski rad
Iz organizacije prijevoza robe i putnika

Učenik: Mentor:
- Čeliković Armin - Mr. Ismet Zejnirović, dipl. Ing.saob.
Tehnička škola u ZENICI Školska 2011/2012

Stručno zvanje: Tehničar drumskog saobraćaja

Tema: Organizovati prijevoz prema datom
zadatku

Kandidat: Mentor:
Čeliković Armin - Mr. Ismet Zejnirović, dipl. Ing.saob.
Sadržaj maturskog rada

1. Uvod...............................................................................................................................5

2. Tekst zadatka................................................................................................................7

3. Inventarski broj vozila i broj vozila na radu................................................................8

3.1. Broj kutija na jednoj paleti je:................................................................................8

3.2. Težina jedne palete sa kutijama je:.......................................................................8

3.3. Broj paleta koje se mogu smjestiti na vozilo je:....................................................8

3.4. Broj kutija u jednoj vožnji je:.................................................................................8

3.5. Ukupan broj vožnji za transport kutija je:............................................................8

3.6. Ukupna količina transportovanog tereta Q je:.....................................................8

3.7. Vrijeme trajanja obrta:...........................................................................................9

3.8. Broj obrta jednog vozila u toku dana

Z λd .........................................................9

3.9. Potreban broj vozila na radu Ar............................................................................9

3.10. Potreban inventarski vozni park Ai.....................................................................9

4. Izmjeritelji rada voznog parka....................................................................................9

4.1. Autodani voznog parka su:.....................................................................................9

4.2. Koeficijent iskorištenja voznog parka je:..............................................................9

4.3. Koeficijent iskorištenja sposobnog (tehnički ispravnog) voznog parka je:........10

4.4. Autosati na radu se izračunavaju na sljedeći način AHr:...................................10

4.5. Autosati provedeni u vožnji su:...........................................................................10

4.6. Koeficijent iskorištenja vremena u 24 sata je:....................................................10

4.7. Koeficijent iskorištenja radnog vremena je:........................................................10

4.8. Izračuvanje autokilometara pod teretom:...........................................................10

4.9. Izračuvanje praznih autokilometara:..................................................................10

4.10. Izračunavanje nultih autokilometara:................................................................11

4.11. Izračunavanje ukupnih autokilometara:.............................................................11

 4.12. Koeficijent iskorištenja pređenog puta je:..........................................................11

4.13. Koeficijent nultog pređenog puta je:..................................................................11

4.14. Vrijednost eksploatacione i saobraćajne brzine je:............................................11

4.15. Srednja dnevna kilometraža se izračunava po obrascu:....................................11

4.16. Ostvareni transportni rad je:..............................................................................12

4.17. Srednje rastojanje transporta jedne tone tereta - robe je:.................................12

4.18. Srednja dužina vožnje sa teretom je:.................................................................12

4.19. Koeficijent dinamičkog iskorištenja nosivosti vozila je:...................................12

4.20. Srednja vrijednost koeficijenta iskorištenja korisne nosivosti vozila je:.........12

4.21. Srednje vrijeme trajanja dangube u toku vožnje pod teretom za cio vozni park
je:..................................................................................................................................13

5. Proizvodnosti voznog parka........................................................................................13

5.1. Radna proizvodnost voznog parka je:..................................................................13

5.2. Puna proizvodnost voznog parka je:....................................................................13

6. Zaključak.....................................................................................................................14

7. Korištena literatura;....................................................................................................15

8. Mišljenje komisije.......................................................................................................16
1. Uvod

Potreba za premještanjem robe i tereta iz dana u dan postaje sve veća. Zavisnost od
transporta tereta u druge gradove i područja izraženo je u cijelom svijetu, pa tako i u
Bosni i Hercegovini. Potrebe društva za razvojem uslovile su transport tereta u
različita područja i pod rauličitim uslovima. Razvoj industrije je doprinjeo većoj
potrebi za transportom tereta u područja u koja je to potrebno. Od transporta tereta
ili robe i putnika zavisi cijeli svijet. Svijet kakvog danas poznajemo bio bi nemoguć
bez transporta.

U traženju odgovora zašto je to tako, najjednostavnije je ustvrditi da je to zbog

jednostranog, a potom i nedovoljnog poznavanja međuovisnosti između prometnog
sustava i njegova okruženja. Ako u takvim uvjetima nema dovoljno motivacije, kojom
bi se objektivno zainteresirane partnere privoljelo da razmotre zajedničke probleme,
tada se obično događa to, što je i sada prisutno, da postojeća organiziranost
proizvodnje prihvaća postojeću organiziranost transporta. To, međutim, nisu i ne
mogu biti odnosi koji zadovoljavaju bilo koga. To su odnosi koje je nametnula
dosadašnja praksa, a ne smišljena gospodarska politika.

Cjelovitijom analizom uzroka postojeće međuovisnosti stanja i razvoja transporta

kao sustava i proizvodnog procesa dobara spoznalo bi se da je takvom razvoju
događaja išlo u prilog mnoštvo čimbenika koje u ovom radu nije moguće
podrobnije obraditi. Smatra se međutim potrebnim napomenuti da su s aspekta ovog
razmatranja dva osnovna uvjeta u tomu imala posebnu ulogu.

Da bismo razumjeli suštinu zadatka moramo pojasniti neke od pojmova koji su

obrađeni u istom. Jedni od tih pojmova su:
 Promet ili obrt predstavlja količinu tereta u t koji se prevozi vozilima u
nekom periodu vršenja (dan, mjesec, godina.)
 Prijevozna brzina Vp ili Vsp je srednja brzina prijevoženja robe ili putnika
između početne i krajnje stanice.
 Saobraćajna brzina Vs je srednja brzina kretanja vozila u toku vremena
vožnje i dobija se iz odnosa pređenog puta i vremena vožnje.
 Radna proizvodnost je ostavreni transportni rad ili količina prevezene robe,
odnosno broj prevezenih putnika(tereta) u jedinici radnog vremena (radnog
časa) Radana proizvodnost se može izraziti u (t/h – WQ') i u (tkm/h – WU').
 Puna proizvodnost se kao i radna proizvodnost može izraziti u( t/h – WQ) i
u (tkm/h – WU).
2. Tekst zadatka

U periodu od šest mjeseci (Di=182) u kome se radi Dr=152 dana potrebno je, u
ravnomjernim dnevnim količinama, transportovati N AB =486400 komada kutija sa
prehrambenim proizvodima iz mjesta A u mjesto B. U povratnim vožnjama
lg xb g xh g =0,6 x 0,4 x0,4 m ,
transportuje se teret na relaciji B – A. Dimenzije kutije su:

dok masa jednog pakovanja zajedno sa ambalažom iznosi:

gg =30 kg . Prilikom
transporta voća koriste se palete standardnih dimenzija: l p xb p xh p =1,00x 1,20 x 0,1m ,

mase
g p =20kg/ pal . . Prevoz se vrši vozilima nosivosti q=7 t , sa tovarnim
prostorom: LxBxH=5,20x 2,43 x1,80m . Koeficijent statičkog iskorištenja korisne
nosivosti vozila pri transportu robe iz mjesta B je γ BA =0,8 . Vremena trajanja
utovarno-istovarnih operacija su: τu A =3 min ./ pal. , tu B =40 min ./voz . ,
τi B=6 min ./ pal . i ti A =20 min ./voz . . U toku svake vožnje sa teretom nastaju
dodatni vremenski gubici u trajanju od 60 minuta. Srednja saobraćajna brzina

praznog vozila je
V sp=40 km/h , a sa teretom V st =30 km/h . Maksimalno dnevno

radno vrijeme vozila je

Hrmax =16 h . Koeficijent tehničke ispravnosti voznog parka
je α 1=0 , 80 . U radne dane sva tehnički ispravna vozila nalaze se na radu. Vozila se
svakodnevno vraćaju u garažu u mjesto G.

Skica 1: Transport robe na ponavljajućem prevoznom putu

Izračunati:

Potrebni radni i inventarski vozni park

1. Izmjeritelje rada voznog parka

2. Količinu prevezenog tereta i ostavereni transportni rad
3. Proizvodnost voznog parka
Rješenje:

3. Inventarski broj vozila i broj vozila na radu

3.1. Broj kutija na jednoj paleti je:

nkp =5⋅4=20(kutija)

3.2. Težina jedne palete sa kutijama je:

Q 1 p =nk⋅g k +g p =620(kg )

3.3. Broj paleta koje se mogu smjestiti na vozilo je:

Np=2⋅5=10( paleta)

3.4. Broj kutija u jednoj vožnji je:

nk 1 v=n p⋅nkp =200(kutija )

3.5. Ukupan broj vožnji za transport kutija je:

N AB
Z λk = =2432(vožnji )
nk 1 v u toku dana 16 (vožnji)

3.6. Ukupna količina transportovanog tereta Q je:

Q=Q1 p⋅Np⋅Z λk +Z λk⋅q⋅γ BA =28697 . 6(t )

3.7. Vrijeme trajanja obrta:

L AB L
T 0 I =t uA + ⋅60+ t iB +t uB+ BA ⋅60+t iA +2⋅td =td +tw=
V st V st
¿ 480+270=750( min )

3.8. Broj obrta jednog vozila u toku dana Z λd

Hr⋅60
Z 0 λd = =1(obrt /dan )
T0

3.9. Potreban broj vozila na radu Ar

Z λ Id
Ar = =16 (vozila )
Z old

3.10. Potreban inventarski vozni park Ai

Ar
Ai= =20 (vozila )
α

4. Izmjeritelji rada voznog parka

4.1. Autodani voznog parka su:

ADi= Ai⋅Di=3640(autodana i )

ADr= Ar⋅Dr=2432( autodana r )

ADs=α t⋅AD i=2912( autodanas )

4.2. Koeficijent iskorištenja voznog parka je:

ADr
α= =0. 668(−)
ADi
4.3. Koeficijent iskorištenja sposobnog (tehnički ispravnog) voznog parka

je:

ADr
α '= =0. 935 (−)
ADs

4.4. Autosati na radu se izračunavaju na sljedeći način AHr:

L
AHr =Z λk⋅T 0 +2⋅ GA ⋅Ar⋅Dr=35264 ( autosati r )
Vsp

4.5. Autosati provedeni u vožnji su:

L
AHw=Z λk⋅t w +2⋅ GA ⋅A r⋅Dr=24320( autosati r )
Vsp

4.6. Koeficijent iskorištenja vremena u 24 sata je:

AHr
ρ= =0 .604 (−)
24⋅ADr

4.7. Koeficijent iskorištenja radnog vremena je:

AHw
δ= =0 .689 (−)
AHr

4.8. Izračuvanje autokilometara pod teretom:

AKt =Z λ AB⋅L AB +Z λ BA⋅L BA=583680(autokmt )

4.9. Izračuvanje praznih autokilometara:

AKp=0(autokm p )
4.10. Izračunavanje nultih autokilometara:

AKn=2⋅LGA⋅Ar⋅Dr=194560(autokm n )

4.11. Izračunavanje ukupnih autokilometara:

AK =AKt + AKp+ AKn

AK =AKt + AKp+ AKn=778240(autokm )

4.12. Koeficijent iskorištenja pređenog puta je:

AKt
β= =0 . 75(−)
AK

4.13. Koeficijent nultog pređenog puta je:

AKn
ω= =0 .25(−)
AK

4.14. Vrijednost eksploatacione i saobraćajne brzine je:

AK
Ve= =22 . 068(km/h)
AHr

AK
Vs= =32( km/h )
AHw

4.15. Srednja dnevna kilometraža se izračunava po obrascu:

AK
Ksd= =320 (km/dan)
ADr
4.16. Ostvareni transportni rad je:

U=Q g⋅L AB +QBA⋅L BA=3443712(tkm )

4.17. Srednje rastojanje transporta jedne tone tereta - robe je:

U
Kst 1 = =120(km)
Q

4.18. Srednja dužina vožnje sa teretom je:

AKt
Kst λ=
A Zλ

gdje je:

A Zλ =4864 (voznji )

Prema tome imamo da je:

AK t
Kst λ= =120( km)
A Zλ

4.19. Koeficijent dinamičkog iskorištenja nosivosti vozila je:

U
ε= =0. 842(−)
q⋅AK t

4.20. Srednja vrijednost koeficijenta iskorištenja korisne nosivosti vozila je:

Q
γ= =0 . 842(−)
q⋅A Zλ
4.21. Srednje vrijeme trajanja dangube u toku vožnje pod teretom za cio

vozni park je:

AHr− AHw
t d= =2 .25 (h)
A Zλ

5. Proizvodnosti voznog parka

5.1. Radna proizvodnost voznog parka je:

Q
W 'Q = =0. 329(t /hr )
AH r

U
W 'U = =97 . 66(tkm /hr )
AH r

5.2. Puna proizvodnost voznog parka je:

Q
W Q= =0 .329(t /hi )
24⋅AD i

U
W U= =39 . 42(tkm/h i )
24⋅AD i
6. Zaključak

Na osnovu urađenog zadatka lako se mogu analizirati razni parametri i

pokazatelji proizvodnosti voznog parka.

Usluga u saobraćaju oznaćava promjenu nahođenja ljudi i roba, odnosno

svrhovito premještanje dobara sa jednoga mjesta na drugo. Karakteristike
saobraćajne usluge jesu da je to usluga u kojoj se ujedno sučeljavaju i
proizvodnja i potrošnja.

Saobraćajni proces potrebno je sistemski analizirati i optimizirati kako bi se

obavljao transpotrni rad pri minimalnim troškovima što upućuje na mnogo
povoljnih karakteristika kao što su smanjenje zagađenja okoliša, povećanje
sigurnosti, povečana zarada i sl.

Upravo u mome zadatku je dat primjer detaljne analize transpotrnog procesa

prevoza tereta između različitih mjesta.

Ovaj zadatak oslikava realnu sliku i praktičan primjer obavljanja analize

transportnog procesa u cilju optimizacije istog kako bi se mogli uočiti
eventualni problemi i nepravilnosti koji pri tome nastaju.

Budući da je redukcija troškova jedan od ciljeva mnogih kompanija danas, za

očekivati je da će razvoj organizacije prevoza robe(tereta) i putnika dobiti
neke nove smjernice razvoja i napretka u skladu sa razvojem tehnologije.
7. Korištena literatura;

1) Zbirka zadataka iz organizacije i tehnologije drumskog saobraćaja,

Saobraćajni fakultet univerziteta u Beogradu, Mr Ivan Jovanović,
Beograd 1997 god.
2) Sveska za 3 razred srednje Tehničke škole, predmet: Organizacija
prevoza robe i putnika, školska 2010/2011
3) Sveska za 4 razred srednje Tehničke škole, Organizacija prevoza robe i
putnika, školska 2010/2011
4) Organizacija drumskog transporta (Dr. Sc. Lazar Đokić)

Internet izvori

 http://www.viamichelin.com/
 http://www.prometna-zona.com
 http://distancecalculator.globefeed.com
8. Mišljenje komisije

1._________________________________________

2._________________________________________

3._________________________________________

4._________________________________________