Professional Documents
Culture Documents
l¾;D ysñlu
fuu m%ldYkfha iïmQ¾K wka;¾.;h jHjia:dms; l¾;D ysñlï hgf;a wdrlaId fõ' fuys
jk ´kEu f,aLk fldgil wkjir kej; m<lsÍula l¾;D ysñlï W,a,x>khla fõ'
úhdpkh
fuu m%ldYkh isiqkaf.a wOHdmk wjYH;d fjkqfjka jk yqÿ úIhh mqkÍlaIK wu;r
lshùuls' fuh lsisfia;a foaYk j,g fyda bka b.ekafjk úIhh lreKq j,g wdfoaYlhla
fkdfõ'
wOHdmk lñgqj
iNdm;s
budia bï;shdia
f,alïjre
Or” ùrisxy
ijka;s fmdkakïfmreu
Ñr;s w;a;kdhl
iÑks jks.fialr
wyuâ ß*aLdka
o¾isld ;srel=urkdoka
lñgq idudðlhska
úð; lreKd;s,l
u,s;a msámkdrÉÑ
Iydks uelS
kdÈhd fihskq§ka
ksÆmq,a .,mam;a;s
uOqIs úl%uisxy
ÿ,añKs ,shkf.a
iiañks nKavdr
fkÆï chisxy
w¾cqkal=ud¾ fi,ajrdcd
wukaod wfíisxy
fikd,s Wvq.u
Y%S ,xld kS;s YsIH ix.uh
úOdhl lñgqj - 2017
wkqYdil
.re w.úksiqre m%shidoa fvma
iydh wkqYdil
ckdêm;s kS;s{ bkaÈrd iurisxy
iNdm;s
Okqch iurisxy
Wm iNdm;s
Yïudia .jqia
uyf,alï
y¾IK chr;ak
lksIaG NdKavd.dßl
risl tï' chisxy
wOHdmk f,alï
budia bï;shdia
iydh f,alï
u,ska; chisxy
ixialdrl
iÑ;a rKisxy
jHdmdr l<ukdlre
b÷ß fmf¾rd
l%Svd f,alï
weka;ks .=Kj¾Ok
iydh ixialdrl
fikd,s Wvq.u
8' idmamq yd ld¾hd, fiajl ^fiajh yd fõ;k úêu;a lsÍfï& mk;-1954 wxl 19……….. 40
1' ye¢kaùu
Y%u ixl,amh
zzY%u ixl,amhZZ hkak uE; hq.fha § jeo.;a fjkialï j,g ,la ù ;sfí' wE; w;S;fha ;snqfKa zzrdcH
ks¾ndê; m%;sm;a;shhs'ZZ tkï rdcH ueÈy;a ùulska f;drj wdfhdaclhkag ßis mßÈ ;u jHdmdr md,kh
l< yels jQ W.% OkjdÈ m%;sm;a;shls' fuys§ lïlrejd jyf,l= f,i Y%uh ñ,g §ula úh' fiajd fldkafoais
fkdue;s ;rï úh'
fuysu fjkialula jQ jy,a l%ufhka miq we;s jQ jevjiï l%uh bvï md,lhdg m%fõKsodihka jy,a ùu
muKla úh' whs;sjdislï lSmhla ysñ jQjo Y%uh iQrdlEï tf,iu úh' lïlrejd iïmQ¾Kfhkau
iajdñhdf.a wKilg hg;a jk f,i mej;s kS;s Í;s ydïmq;=kag jdisodhl úh'
§¾> ld,hla ;=, iajdñhd yd fiajl msßi w;r we;s jQ w,sÅ; jHjydßl ls%hd u.ska fï ;;a;ajh áflka
ál fjka úh' lïlrejd" iajdñhd lshk iEu fohlgu wjk; ùu fyda tfia fkdjqjfyd;a fiajh w;ayer
hdug isÿjk ;;ajh fjkia úh' ixúOdkh jQ lïlre mka;sfha n,mEï yd iajdNdúl hqla;s O¾u ms<smÈñka
wêlrKh ÿka ;SrK u.ska lïlrejd yd ydïmq;d ksIamdok ls%hdj,sfha § fmdÿ yjq,alrejka njg m;aúh'
fuf,i uQ,Okh Y%uh hk ksIamdok uQ,sldx.hkaf.ka yjq,aùu zzld¾ñl m%cd;ka;%jdohZZ kï fõ'
uq¿ lïlre kS;s fCI;%fhau moku iudc hqla;s O¾uh ms<sn| ixl,amhhs' rchla lïlrejka yd
ydïmq;=ka w;r m%Yakhlg ueÈy;a jkafkao fï moku u; msysgdh'
uyd mßudK ksIamdok wdrïN ùula iu.u .Dy l¾udk; f,i mj;akd f.k wd iq¿ mßudK l¾udka;
miq nEug ,laúh' .Dy l¾udka; j, ;snQ ;;ajh jqfhA mjqf,a idudðlhka yd jev mqyqKqjk jegqma
fkd,nk msßila u.ska ksIamdok ls%hdj,sh mj;ajdf.k hduhs'
kuq;a uyd mßudK l¾udka; i|yd úYd, l¾udka; Yd,d bÈ flreKs' Èukdjla i|yd fiajh lsÍfï
moku u; lïlrejka úYd, ixLHdjla n|jd .eKqks' fuh lïlre mka;shl wdrïNh úh' rdcH
ks¾ndê; m%;sm;a;sfhka mkakrh ,enQ Okm;sfhda ;u Okh fhdojñka" wêl ,dN ,eîu i|yd fuu
úYd, l¾udka;Yd,d mj;ajdf.k .shy' fuh hqfrdamhg iSud fkdù cd;Hka;rhgo me;sr .sfhah' fuhska
mSvdjg m;ajQfha lïlrejdh'
wvq úhoñka jeä ,dNhla ,eîu l¾udka;Yd,d ysñhkaf.a n,dfmdfrd;a;=j úh' ksIamdokh jeäùula
iuÕ we;s jQ fj<|fmd, ;rÕhg uqyqK§ug fï ;;ajh wjYH úh' fuhska mSvdjg m;a jQ lïlrefjda
;u whs;sjdislu Èkd .ekSu i|yd iduqysl ls%hdud¾. .ekSu werUQy'
iïm%odhsl .súiqï kS;sh wkqj .súiqul ld¾hhka ld¾ñl iudchl§ isõ jeoEreï úh'
^1& .súiqï kñka ye¢kafjk ffk;sl idOk m;%h u.ska ld¾ñl iudch ;=, NdKav yd mqoa.,hkaf.a
ksoyia p,khg bvlv i,id fohs' fuh /lshd lafIa;%fha§ ls%hd lrkq ,nkafka Y%uh l=,shg
.ekSug;a wkjYH jQ úg neyer lsÍug;a ;ukag wjYH jq úúO fldkafoais wkqj Y%uh ,nd.ekSug
yd fhoùugh'
^2& .súiqula iEu úgu md¾Yjlrejkaf.a wNsu;hkag .re lrk tlla úh'
^3& isÿúh yels wd¾Ól wjodkï u. yrjd .ekSug .súiqula Wmldß fõ'
^4& ks;shg mgyeks fkdjk ;dla ÿrg ;ukag leu;s ´kEu fldkafoaishla u; YdÍßl mSvdjla fyda
fjk;a n,mEula ms<sn| ìhlska f;drj iEu úgu iudk uÜgñka .súiqulg t<öug
md¾Yjlrejkag yelshdjla we;'
kuq;a md¾Yjlrejkag iu ;;a;ajfha isáñka .súiqï j,g t<fU;ehs iïm%odhsl .súiqï kS;sfha jQ
ms<s.ekSu /lshd fCIa;%fha§ olakg fkd,enqKs' tfiau fldkafoais j,g tlÕ ù we;af;a ish leue;af;kau
hkak ;j;a ñ;Hdjls' fuys fiajdfhdaclhka yd fiajlhka w;r mr;rh jeäjk úg rdcH Y=N idOk
ixl,amh u; fuu iudc widOdrKh keje;aùu i|yd jHjia:dms; kS;sh u.ska .súiqïj,g n,mEï
lsÍug rchkag isÿúh' fuuÕska ;ukag wNsu; ´kEu fldkafoaishla u; .súiqï j,g t<öug
md¾Yjlrejkag we;s yelshdj fiajd .súiqï iïnkaOfhka hï m%udKhlg iSud ù ;sfí'
19 jk ishjfia w. Nd.h olajd ;snQ mqoa.,hka w;r we;sjk iudÔhSh" wd¾Ól yd jdKscuh iïnkaO;d
j,§ rch ueÈy;a fkdúh hq;=h hk ixl,amh lïlre mka;sfha j¾Okhla iuÕ ì| jegqks' rcfha
ueÈy;a ùulska f;drj kshu iudc iudk;ajhla fyda iqrCIs;Ndjhla we;s úh fkdyelsh hk ixl,amh
bkamiqj ms<s.ekSug ,laúh' tys ld¾ñl wdrjq, iïnkaOfhka § we;s w¾:l;kh j;auka mkf;a
w¾:l;kfhka fjkia jkafka iq¿ jYfhks'
1931 mk; m%Odk mrud¾: 2 la mokï fldg f.k we;s lrk ,§' tajd kï ´kEu l¾udka;hl we;s
wdrjq,a úNd. lsÍu i|yd flduidßiajrhl= m;a lsÍug wdKavqldrjrhdg n,;, ,nd§u iy ld¾ñl
wdrjq,a ksrjq,a lsÍu i|yd wjYH ls%hd mámdáhla yd l%u fõohka i|yd m%;smdok ie,eiaùuhs' jir 10
muK fuu mk; ld¾ñl iïnkaO;d j¾Okh lsÍfuys,d jeo.;a ld¾h Ndrhla bgq lf<ah'
frä ñlaiaâ fldkalS%Ü iud.u t' ñksiag¾ T*aa fmkaIkaia wekaâ fidaI,a bkaIqjrkaia
zzmd¾Yjlrejkaf.a iïnkaO;djh iajdñ fiajl iïnkaO;djhlao tfia ke;skï fjk;a iïnkaO;djhlao
hkak lreKq u; ;SrKh l< hq;= kS;suh ks.ukhla úh hq;=h' tu lreKq iajdñ fiajl in|;djhla
fy<sorõ lrkafka kï muKla .súiqu iajdñ fiajl .súiqula úh yelsh' tfia fkdue;sj md¾Yjhka
.súiqu wka wdldrhlg y÷kajd § ;sîu jeo.;a fkdfõ' .súiqfï olajd we;s whs;sjdislï yd hq;=lï u;
mokïj iajdñ fiajl iïnkaO;djhla we;ao hkak ks.ukh lsÍug wmyiq wjia:djl§ md¾Yjlrejka
.súiqu y÷kajd § we;s wdldrho ;SrKhla .ekSug wdOdr lr.; yel'ZZ
fuysoS fiajd .súiqula y÷kd .ekSu i|yd imqrd,sh hq;= fldkafoais 3 la bÈßm;a lrk ,§'
1' jegqmla i|yd fiajh ,nd §ug tlÕ ùu'
2' md,khg hg;aùu i|yd m%ldYs;j fyda jHx.j tlÕ ùu'
3' wksl=;a fldkafoais j,ska fiajd .súiqul iajNdjh fy<sorõ ùu'
wêlrKh jeäÿrg;a m%ldY lf<a tla md¾Yjlrejl= wfkldf.a md,khg hg;aj fiajh ,nd §ug
tlÕùu muKla fiajd .súiqula ;sfío hkak ks.ukh lsÍug m%udKj;a ke;s kuq;a th wjYHu lreKla
njhs'
Y%S ,xld kS;s YsIH ix.uh 2017 2
ld¾ñl kS;sh iGuide | www.slllciguide.com
fï ish¿ kvq ;Skaÿ u.ska meyeÈ,s jkafka md,k udmlh fyj;a md,k mÍlaIdj iajdñ fiajl
iïnkaO;djh fy<sorõ lsÍfï ñkqï oKav njhs' kuq;a iqúfYaI ksmqK;d we;s fiajlhka fiajhg fhdod
.ekSula iuÕ fjk;a ñkqï fh§fï wjYH;djh we;súh'
iSudiys; ,xld ghsïia t' ksoyia ld¾ñl iy fj<| fiajl jD;a;Sh iñ;sh ^63 NLR 126&
ld¾ñl wdrjq,a mkf;a lïlre hk mdGhg iajdëk .súiqïlrefjl= whs;s fkdjk nj ;SrKh lrk ,§'
fuys§ we;s jQ isoaêuh lreKq w;r jQfha" mqj;am;a fnodyeÍu /lshdj f,i l, wfhl=f.a fiajh i|yd
mqj;am;a iud.fuka f.ùï lrk ,oafoa úl=Kk ,o mqj;am;a ixLHdjg wod,j fldñia uqo,a f,ih' fuu
fiajlhd yg ;u /lshdj l, fkdyels jQ Èkhg fjk wfhla ta i|yd fhoùulao lr ;snQ kuq;a iud.u
úiska fiajh wjika lsÍu ksid m%Yakh Woa.; ùuhs'
,xld fj<| ix.uh t' fmdfydr ixia:dj (1985 (1) SLR 401)
fiajlhska f;jk md¾Yjhka úiska imhkq ,enqjo ixia:dfõ fiajlhska nj ;SrKh lrk ,oafoa md,k
mÍlaIKh fukau taldnoaO mÍlaIKh o Wmfhda.s lr .ekSfuks'
fuys§ we;s jQ isoaêuh lreKq w;r iuQmldr ix.uh úiska fmdfydr ixia:dfõ fiajh i|yd fiajlhska
502la imhk ,§' fmdfydr ixia:djg tu fiajlhskaf.a fiajh wjika lsÍu ksid ,xld fjf<| ix.uh
úiska uq,skau whÿïm;la lïlre úksYaph iNdjg fhduq lrK ,§' lïlre úksYaph iNdj ;SrKh lrk
,oafoa tu fiajlhska ixia:dfõ fiajfhka widOdrK f,i my lr we;s neúka kej; fiajfha msysgqjd 6
uil ysÕ jegqma ,ndfok f,i;a tfia fkdyels kï jirl jegqma yd mdßf;daIsl ,ndfok f,i;ah'
fuu fiajlhska fj; jegqma f.jd ;snqfka Tjqka imhk ,o iuQmldr ix.uh ud¾.fhks' fuys§ Woa.;
jQ m%Yakh jQfha tu fiajlhska fmdfydr ixia:dfõ fiajlhskao hkakhs' lïlre úksYaph iNdj ;SrKh
lrk ,oafoa Tjqka ixia:dfõ fiajlhska jk njhs'
miqj ,xld fmdfydr ixia:dj tu ;SrKhg úreoaOj wNshdpkdêlrKhg fm;aiula bÈßm;a lsÍfuka
ixia:dj tu fiajlhskaf.a fiajlhd fkdjk nj ;SrKh lsÍfuka w;Dma;shg m;a ,xld fj<| ix.uh
fY%aIaGdêlrKhg bÈßm;a lrk ,o fm;aiu uÕska uq,ska olajk ,o ;SrKh ,nd ÿks'
fuysÈ iurfldaka w.% úksYaphldr;=ud ;u ;SrKfhka fm;aiu ksIam%Nd l,;a jkiqkaor yd úu,r;ak
hk úksYaphldrjreka úiska fm;aiu ms<sf.k 3(2 wkqmd;fha ;SrKhla ,ndÿks'
wef,laisia fnkäla t' fvkais,a fmf¾rd hk kvqfõ ;SrKho fi,skaflda rlaIK kvqfõ lreKq o fï
i|yd jeo.;a fõ'
jhs' ms' o is,ajd t' is$i tlai;a m%jD;a;s m;% iud.u - YS% ,xld fY%aIaGdêlrKh
fmdÿ kS;sfha msgqjy, ,nd .ksñka fiajd .súiqula ;sfío hkak ;SrKh flreKs' ta wkqj kqjr m%foaYfha
iuQy m%jD;a;s jd¾;dlrejl= f,i n|jd .;a mqoa.,hl=f.a fiajd ld,h fldka;%d;a mokula u; §¾>
lrñka ;snqK w;r tf,i §¾> lsÍu m%;slafIam l< úg ta ms<sn|j lïlre úksYaph iNdjg bÈßm;a
lr ;snqKs' Èkm;d fiajhg jd¾;d l< hq;= nj" m%ido §ukd f.ùu" ksjdvq wjYH jQ úg wjir ,nd.;
hq;= ùu" re' 300$- fiajfha r|jd .ekSfï f.ùula lsÍu hk lreKq u; b,a¨ïlre iajdëk .súiqïlrejl=
fkdj fiajd .súiqula hgf;a jQ fiajlhl= nj ;SrKh flreKs'
wdOqkslhka
by; fiajl j._ .ek bf.kSug m%:u wdOqkslhd hk ixl,amh idlÉPd l< hq;=h' idudkHfhka fiajd
.súiqulska isÿ jkafka tla md¾Yjhla wfkldg" lsishï jegqmla $ mdßf;daIslhla wfmalaIdfjka fiajhla
bgq lsÍuh' kuq;a wdOqkslhl= f,i n|jd.kq ,nkakd hkafkka jD;a;shla $ /lshdjla bf.k .ekSug
n|jd .kq ,nk msßils' Tjqka lrk fiajh iïnkaOfhka jegqmla n,dfmdfrd;a;= fkdfõ' jev bf.kSug
wfkldg fiajh lrhs' fiajdfhdaclhd wdOqkslhdg mqyqKqj ,nd §ug ne£ isáhs'
bx.S%is kS;shg wkqj fiajdfhdaclhd úiska wdOqkslhl=g ksis mqyqKqjla ,nd fkdÿkfyd;a wdOqkslhdg
fiajdfhdaclhdf.ka jkaÈ ,nd .; yel' fndfyda úg wdOqkslhdg f.ùug ne£ we;af;a wdOqkslhdf.ka
hï wdldrhl fiajhla isÿjk ksidh' fï wkqj wdOqksl .súiqulska ne¢ we;s wdOqkslhl=g ;=ka wdldrhl
wdrlaIdjla ,efí tajd kï"
1' wdOqksl ld,h ;=, §ukdjla ,eîu'
2' jev mqyqKq ùug whs;sh
3' mqyqKqjg miqj iaÓr /lshdjla
wdOqkslhka ^jev mqyqKqjkakka& $ wNHdi,dNshd - 1978 wxl 8 orK mqyqKqjkakka fiajhg n|jd .ekSfï
^fm!oa& kS;shg wkqj lïlre wdrjq,a mk;" fiajh wjika lsÍfï mk;" mä md,l iNd wd{d mk;"
jD;a;Sh iñ;s wd{d mk;" idmamq yd ld¾hd, fiajl mk; wod, fkdjk nj olajd we;' w¾: idOl
wruqo,a mk; wod, fõ' wdOqkslhka j¾. 3 ls'
^1& mä md,l iNdj u.ska jev mqyqKqjkakka f,i kï lrk ,o msßia ^fudjqkag wod, ld,fhka miq
iaÓr /lshdjla msß keñh hq;=h&
bxðfkare" weÕ¿ï" uqøK l¾udka; fjkqfjka msysgqjd we;s mä md,l iNd úiska mkjd we;s
fr.=,dis j, wdOqkslhka iïnkaOfhka m%;smdok i,id we;'
Wod (- mqyqKq ld,h" tu ld,fha § f.úh hq;= §ukdj" ksjdvq ''''
tfiau mä md,l iNd hgf;a .efkk l¾udka; j,g wdOqkslhka n|jd .ekSug kï lïlre
flduidßiajrhdf.a wjirh w;HdjYhh' Tyq wjir ,nd Èh hq;af;a tjeks mqyqKqjla ,nd§ug
yelshdj we;s l¾udka;Yd,d j,g muKs'
^2& 1978 wxl 8 orK mqyqKq jkakka fiajhg n|jd .ekSfï ^fm!oa.,sl wxYh& mk; hg;g .eksh
yels mqyqKq jkakka
f.ùula ;SrKh lr we;' wjqreÿ 1g fkdjeä mqyqKq ld,hls' Èk 7 l wkshï ksjdvq we;' mqyqKq
ùfï ld,fhka miq iaÓr rCIdjla msßkeñh hq;= njg kshuhla we;'
^3& 1971 wxl 49 orK cd;sl wdOqksl;aj uKav, mk;g wkqj ta hgf;a mqyqKq jkakka fiajfha
fhoùu lïlrefjl= f,i fiajfha fhoùula fkdfõ' úúO jD;a;Ska i|yd mqyqKq ùug whÿïm;a
le|jd mqyqKq jkakka n|jd .kS' tla tla wdh;k j, jev lrñka mqyqKqj ,nd .kS' cd;sl
wdOqksl;aj uKav,h §ukdjla f.jhs' m%.;s jd¾;djlao Tjqka fjkqfjka ielfihs' mqyqKq ùfuka
miq iaÓr /lshdjla §ug ne¢ ke;' mqyqKq ùfï .súiqug nefokafka mqyqKq jkakkaf.a fouõmshkah'
Èk 14 l wkshï yd Èk 7 l ffjoH ksjdvq we;s w;r tu ksjdvq wjika jQj;a wod, wdh;kfha
fr.=,dis j,g hg;aj wu;r ksjdvq ,nd.; yel'
mßjdislhka
zzmßjdislZZ hkafkka woyia jkafka fiajdfhdaclfhl= iuÕ fiajd kshqla;s .súiqulg t<efUk fiajlfhls'
hï w¿;a fiajlfhl= fhÈ isák /lshdjlg Tyq iqÿiq o yd Tyqf.a ;;a;ajh ;SrKh lsÍugo Tyqf.a
yelshdjka l=i,;d yd oCI;djhkao" /lshdj flf¾ Tyq olajk Wkkaÿj mÍlaId lsÍugo tu fiajlhd
fiajfha fhojQ wdh;k u.ska fiajd .súiqfï hï ksYaÑ; ld, iSudjla ^udi 6 la muK& fhdod .kS' kuq;a
fiajdfhdaclhdg fiajlhdf.a /lshdfõ lghq;= wi;=gqodhl nj fmkS hkafka kï fuu ld, iSudj §¾>
l< yelsh'
mßjdi ld,h ;=,§ ±kqï §ulska f;drj fiaajlhdf.a /lshdj wjika lsÍug yel' idudkHfhka fun÷
kshuhla fiajd .súiqfïu we;=,;a lsÍu lrkq ,efí'
mßjdislhl= hkq iaÓr ;k;=rla ±Íug iEu w;skau iqÿiq nj ikd: lsÍug lghq;= lrk wfhls' bx§h
kvqjl§ mßjdislhl=f.a hï hï ,laIK y÷kajd § we;' Venkathacharya Vs. Mysoor Sugar Co. §
Venkatharamaiya úksiqrejrhd m%ldY lf<a mßjdi fiajlhl= meyeÈ,sju wfkla fiajlhkaf.a ;;a;ajfha
fkdie,fla' wúksYaÑ; ;;ajhla we;' neÆ ne,aug wfkla fiajlhkag ysñ whs;sjdislï b,a,d isáh
fkdyels nj;ah'
isf,daka fÜ%äka fldïmeks t' tlai;a f;a rn¾ iy foaYSh ksYamdok lïlrejkaf.a jD;a;Sh iñ;sh
fuys§ úksiqrejrhd by; kvqfõ m%ldYhg fhduq lrñka fufia m%ldY lf<ah' mßjdih hkq mÍlaIK
ld,hls' tys jeo.;a lreK kï mßjdi ld,h ;=, mßjdislhl=f.a ksmqK;djh muKla fkdj Tyqf.a
pß;h" Tyq olajk iyfhda.h" fiajdfhdaclhdg fl;rï ys;j;a o hk lreKq ms<sn|j fiajdfhdaclhd
iEySug m;aúh hq;=h'
YS% ,xldfõ mßjdislhka iïnkaO kvq j,§ fndfyda úg by; ±lajQ fjkalgpd¾h kvqj .=refldg .kS'
ßpâ mSßia t' ch;=x.
mßjdi fiajlhl=f.a ;;a;ajh ms<sn|j wNshdpkdêlrKh §¾> f,i idlÉPdjg .eKsk' fuys§ my;
i|yka uQ, O¾u bÈßm;a lf<ah'
1' fiajdfhdaclhd wfmalaId lrk ;;a;ajhg mßjdislhd m;a fkdfõkï Tyqj fiajfhka bj;a l<
yel'
2' mßjdislhd bj;a lsÍug fmr fiajdfhdaclhd úiska Tyqf.a jerÈ $wvqmdvq fmkajd § tajd uÕ yrjd
.; hq;= hehs jdÑlj fyda ,sÅ;j ±kqï §u wkjYHh'
3' kshu lrk ,o mßjdi ld,hg fmr jQjo mßjdislhd bj;a lsÍug fiajdfhdaclhdg whs;sh we;;a
b;sß ld,h fjkqfjka jkaÈ f.úh hq;=h'
Bg miqj wêlrKfha idlÉPdjg Ndckh jQfha uQidÔ t' rdihshd kvqjhs' fuys§ Richard Pieris kvqj
wkqu; l< wêlrKh my; lreKq o bÈßm;a lf<ah'
1' mßjdislhd úiska ;ud fiajfha iaÓr l< hq;= hehs b,a,d isàug whs;shla ke;'
2' mßjdislhl=f.a fiajd iudma;sfha § fya;= ±laùu wkjYHh'
3' mßjdislhd" fiajdfhdaclhd iEySug m;ajk wdldrhg fiajh l< hq;=h'
4' mßjdislhdf.a fiajh i;=gqodhl o keoao hkak ms<sn|j úksYaphlg meñKsh yels tlu úksiqrd
fiajdfhdaclhdh'
5' fiajdfhdaclhdf.a ;SrKh .ek úksYaph lsÍug lsisÿ úksYaph iNdjlg fkdyel'
6' mßjdislhdf.a fiajd iudma;sh isÿ lr we;af;a wioaNdjfhka" oafõY iy.;j fyda m<s.ekSfï
fÉ;kdfjka o hkak .ek muKla úuid ne,Sug yelshdj we;'
Ijq*ãka t' YS% ,xld rdcH jeú,s ixia:dj ^942 SLR 357&
§ m%ldY jQfha mßjdislhl=f.a fiajd iudc;shl§ fiajdfhdaclhd wioaNdjfhka fyda oafõY iy.;j ls%hd
lr we;ao hkak fidhd ne,Su lïlre úksYaph iNdfõ j.lSula njh'
mßjdi ld,h §¾> l< yels nj m;aùfï ,smsfha i|yka jQj;a ke;;a tu ld,h §¾> lsÍug
fiajdfhdacldhg whs;shla we;s njhs' fmdÿ kS;shg wkqj kï .súiqfï fldkafoais m%ldYs;ju i|yka úh
hq;=h hkak fkdi,ld yer we;s nj fmfka'
mßjdi ld,h wjika jQjo mßjdislhdj iaÓr l< njg ,sÅ;j ±kqï fok ;=re iaÓr fkdfõ' tkï
mßjdislhl= bfí iaÓr fkdfõ' fï nj fyÜáwdrÉÑ t' úoHd,xldr úYaj úoHd,h kvqfõ§ wêlrKh
m%ldY lr we;'
rcfha fiajlhl=f.a mßjdi ld,h iïnkaOfhka nKavdr t' fm%aupkaø kvqj jeo.;a fõ' fY%aIaGdêlrKh
m%ldY lf<a mßjdislhl= fiajfhka bj;a lsÍfï§ fya;= ±laùu wkjYH nj wdh;k ix.%yh m%;smdok
i,id we;;a thska .uH jkafka fya;= fkd;sìh hq;= nj fkdfõ' tksid wêlrKh b,a,d isáhfyd;a fya;=
bÈßm;a lsÍug fiajdfhdaclhd ne¢ we;s nj;ah'
• mßjdi ld,h wjidkfha § fiajlhd iaÓr fkdlf<a kï ;jÿrg;a mßjdislhl= njg ie,lsh
hq;= hehs ;SrKh l< úoHd,xldr úYaj úoHd,h t' fyÜáwdrÉÑ kvqj mßjdi ld,h wjika
l< fiajlhl=f.a mßjdi ;;a;ajh wjika fkdfldg §¾> ld,hla iaÓr fkdlr ;nd .kS kï
by; kvqfõ uQ, O¾uh fhdod .ekSu widOdrK njh'
• lsishï mßjdislhl=f.a jev $ yeisÍu ms<sn|j fiajdfhdaclhd iEySug m;a fkdfõ kï Tyqf.a
mßjdi ld,h ;jÿrg;a §¾> lsÍu fyda wjika lsÍu l< hq;=h'
• mßjdislhl=f.a fiajh .ek fiajdfhdaclhd iEySug m;a fkdfõ kï Tyqj fiajfhka bj;a l<
hq;=h'
• mßjdislhdf.a fiajfha wvqmdvq we;akï Tyqg jdÑl $ ,sÅ; j mQ¾j wjjdo ,nd§u wkjYH njg
;SrKh l< ßp^¾&â mSßia yd uqid¾ð hk kvqj, ;Skaÿ m%ldY wd.ka;=l m%ldY f,i ie,lsh
hq;= nj;a mßjdislhl=f.a wvqmdvq fmkajd fkdfoakï fiajdfhdaaclhd Tyqf.ka n,dfmdfrd;a;=
jkafka l=ula±hs ±k .ekSug wjia:djla fkd§u widOdrK njhs'
• mßjdislhl=f.a wvqmdvq fmkajd fkdfoakï mßjdi ld,h §¾> lsÍfuka m%fhdackhla ke;'
• mßjdislhl=f.a wvqmdvq fmkajd ÿkaúg tu wvqmdvq uÕ yrjd fkd.kS kï mßjdi ld,h §¾>
lsÍu fyda fiajfhka bj;a lsÍu l< hq;=h'
• .súiqulg t<öfï§ fomd¾Yjfhka ´kEu md¾Yjhlg ;ukg n,mdk fmdÿ fldkafoais bj;a
lr .ekSug fyda ;ukag wjYH fldkafoais we;=,;a lr.; yels ksid mßjdi ld,h iïnkaOfhka
jQ fldkafoaish md¾Yjlrejkag wjYH f,i ksYaÑ;j yd meyeÈ,j ilia lr.; hq;=h'
wkshï fiajlhka
wkshï fiajlhka iy iaÓr fiajlhd w;r fjki mÍlaId l< hq;=h' wkshï fiajlfhla hkq fiajd
.súiqula fkdue;sj wyïfnka fiajfhys fhdojkq ,nkakls' Tyqg jev ,efnkafka jev ;sfnk úg muKs'
wkshï fiajlfhl= fkdlvjd jevg meñfK;ehs fiajdfhdaclfhl=g n,dfmdfrd;a;= úh fkdyelsh' Tyqg
is;=Kq úg is;=Kq mßÈ jevg meñKsh yelsh' Tyqg ;u whs;shla f,iska fiajdfhdaclhdf.ka jev
n,dfmdfrd;a;= úh fkdyelsh'
hï lïlrefjl= ;ud wkshï fiajlfhl= f,i ye¢kaùug leue;a; m< l< ,shú,af,ys ±lafjk úia;rh
fyda ;k;=re kduh fï ldrKfhys ,d ;SrKd;aul jkafka ke;' fomd¾Yjh tkï lïlrejd iy fiajd
fhdaclhd w;r mj;akd kshu iïnkaO;dj mÍlaId l< hq;=h' ish fiajdfhdaclhd úiska tu fiajlhd
iaÓr ;;ajfha flfkl=fia i<ld ;sfnk nj fmkS .shfyd;a túg Tyq wkshï fiajlfhl= f,i i,lkq
fkd,efí'
hï fiajlfhl= wkshï o keoao hkak ksYaph lsÍfï § ta fiajlhdg kshu lrk ,o jefvys iajNdjh
jeo.;a idOlhla fõ' fuu jev fiajdfhdaclhd úiska hï ld, iSudjla ;=, muKla Èh yels fyda fiajd
fhdaclhdg hï ld,hla ;=, wjYH jk iajNdjfhka hqla; kï tu lïlrejd idukHfhka wkshï
fiajlfhl= f,i j¾. lrkq ,efí' ^lrk l¾;jHfha& wkshï iajNdjhla ke;skï th iaÓr fiajhls'
^tu jHdmdrfha meje;au Wfoidh&'
fiajlhdg ffoksl mokulska wkshï ld, iSud ;=, jegqma ,efí kï Tyq idudkHfhka wkshï fiajlhl=
f,i ie,fla' wfkla w;g Tyqg i;sm;d fyda udislj jegqma kshu fldg foi;shla fyda udihla fyda w.§
iïmQ¾K uqo,la f.jhs' kï Tyq idudkHfhka iaÓr fiajlhl= f,i ie,fla'
ksr;=reju jev ,eîu fiajlhl= wkshï fiajlhl= fkdjk nj ;yjqre lrk idOlhls' úúO ld,hka
ys§ wl%uj;a f,i hul= /lshdjg meñKs úg ta lreKq u;u msysgd Tyq wkshï lïlrejl= nj ;SrKh
l< fkdyel'
fiajd ld,fha m%udKho hï fiajlhl= wkshï o iaÓr o hkak ksYaph lsÍfuys,d m%fhdackj;a úh yels
idOlhls' fiajd fhdaclhd úiska úáka úg we;s lrk ,o iajNdúl fkdjQ fiajd w;aysgqùu iys;j fyda
ry;sj fiajlhd È.= l,la wLKavj jev lr ;sfí kï Tyq iaÓr fiajlfhl= f,i ie,fla' wfkla w;g
fiajlhd flá ld,lg wksh; ld, iSud ;=< fndfyda úrdu iys;j fiajfha fh§ ;sfí kï wkshï
fiajlfhl= f,i ie,fla'
wkshï fiajlhka iïnkaOfhka fhfok jeo.;a mÍlaIdjla jkafka wkshï fiajlhkag lsisÿ úgl
/lshdfõ fh§ug wfmalaId lsÍug whs;shla ke;s ùuhs' tkï lïlrejka fiajfha fhfokafka
fiajdfhdaclhdg ukdm ùg muKs'
NÜgdpd¾hd t' tlai;a cd;Skaf.a ixúOdkfha uy f,alï ^1971 1 LTJ 688& - bkaoshdj
ì%;dkH .=jka úÿ,s ixia:dj t' wfhdfkdõ ^1975 2 AER 999& - tx.,ka;h
;djld,sl fiajlhka
hïlsis ld,hla i|yd muKla ;djld,sl mj;sk mqrmamdvqjla msrùu i|ydh'
bkaÈhdfjka z;=KavqZ l%uh hgf;a furgg meñKs lïlrejka flfrys ne£ula we;s lrkq msKsi YS% ,xldj
;=, lïlrejka i|yd ls%hd;aul jQ m%:u jHjia:dms; úê úOdk we;=,;a 1841 wxl 5 orK zl=,s yd
fiajd .súiqï wd{d mk;Z we;s lrk ,§'
1860 § muK kej;;a we;s jQ Y%u ysÕhg ms<s;=re jYfhka 1861 wxl 20 orK zhg;a úð;hlska
lïlrejka f.k tau i|yd jQ wd{d mk;Z u.ska kej;;a bkaÈhdkq lïlrejka furgg ixl%uKh úh'
1865 § mkjk ,o fiajd .súiqï wd{d mk; iy 1889 § mkjk ,o j;= ld¾ñl ^bkaÈhdkq& wd{d
mk; u.ska jdÑl .súiqula u; fiajhg fhdojd .;a lïlrejka n, meje;aúh hq;= kS;s ud,djla ielisk'
1900 isg 1931 olajd ld, mßÉfþoh i,ld ne,Sfï§" 1923 § bkaÈhdkq ixl%uKsl ^lïlre& wd{d
mk; u.ska lïlrejka flfrys hï md,khla we;s lrk ,§' lxldksjreka úiska z;=xvqZ l%uh hgf;a
f.k tk ,o j;= lïlrejka yg isÿ jQ widOdrKhka je,elaùu msKsi 1921 ;=Kavq l%uh ;ykï lsÍfï
wd{d mk; t,s ±laúK'
ful, ,dxlSh ckhd iDcq f,iu j;= fiajfha fkdfhÿk;a m%jdykfhka" fj<| lghq;= wdÈfhka iïnkaO
ùula isÿúK' ;jo bx.S%is wOHdmkhla ,enQ furg jeishka bxðfkareuh l¾udka;" uqøK lghq;=" nexl=
lghq;= jeks fiajdjkays ksr; jQy' j;= lïlrejkaf.a fi!LH ;;a;ajh uqøK lghq;=" nexl= lghq;= jeks
fiajdjkays ksr; jQy' j;= lïlrejkaf.a fi!LH ;;a;ajh ksis f,i mj;ajd .ekSug 1872 § ls%hd;aul
flreKq wd{d mk; u.ska fkdyels jQ w;r 1879 § m;a l, fldñiula u.ska 1880 wxl 17 orK
ffjoH myiqlï wd{d mk; ìysúh' fuh 1882 § ixfYdaOkhlgo ,laúh' 1912 § fuu mk; úYd,
ixfYdaOkhlg ,laj frda. ^lïlre& wd{d mk; u.ska lïlrejkaf.a fi!LH ;;a;ajh wdrlaId lsÍug
mshjr .eksk' furg wOHdmkh ,enqjkaf.a ls%hd l,dmh ksid lïlrejkag ffjoH myiqlï ksis mßÈ
,nd .ekSug yelshdj ,enqKq w;r wju fõ;k i|yd jQ wd{d mk;lao 1927 § lïlrejkaf.a ke.S
isàu ksid ìysúK'
YS% ,xldfõ m<uq jev j¾ckh f,i y÷kd.; yelafla 1893 § uqøKlrejkaf.a jev j¾ckhhs' 1919
isg 1928 olajd ld, mßÉfþoh ;=, jeú,s l¾udka;h iy fj<| ixia:dj, fukau rcfha fomd¾;fïka;=
j,;a jev j¾ck /,a,la ls%hd;aul úK' 1931 ka miq 1948 olajd ld, mßÉfþoh ;=, YS% ,xldfõ
úYd, f,iu isÿ jQfha md,k l%ufha fjkia ùuls' 1931 § y÷kajd fok ,o fvdkfuda¾ m%;sixialrK
;=,ska YS% ,dxlSh ckhdg ,enqKq jákdu jrm%idoh f,i ie,lsh yelafla i¾jck Pkao n,hhs' fvdkfuda¾
jHjia:dj u.ska ld¾ñl yd iudc fiajdjka kj uqyqKqjrlska ls%hd;aul ùug mgka .eksK'
YS% ,xldfõ ld¾ñl jHdmdr w;r uq,a ;ek.;a ,xld iudc fiajd tluq;=j iy ,xld fiajl iqn idOl
tluq;=j úh' foaYmd,kh ;=,ska fiajlhskaf.a whs;sh ,nd §ug werUqKq mlaIhla f,i 1935 § werô
fg%dialsjdÈ ,xld iuiudc mlaIh y÷kd .; yel'
m%:u jrg" ld¾ñl wdrjq,a úi£u i|yd jQ mk;la f,i 1931 § ld¾ñl wdrjq,a ^iu: lsÍfï& wd{d
mk; we;s jQ w;r fuh fohdldrhlska isÿ ù we;'
^1& jevlrk meh .Kk" ksjdvq" l¾udka;Yd,d fiajlhkaf.a wdrlaIdj ms<sn|j úê úOdk" jegqma"
úY%du" mßf;daIsl" fi!LH wdÈ fkdfhl=;a fiajd fldkafoais ms<sn| wju m%ñ;Ska we;s lsÍu'
^2& ´kEu md¾Yjhlg ksis ±kqï§ulska miq fiajd .súiqu wjika lsÍug ;snQ ksoyi jHjia:dms;
kS;s u.ska iSud lsÍu'
fï mrud¾: uqÿka muqKqjd .ekSu i|yd wm rfÜ úúO jHjia:dms; kS;s we;s fldg ;sfí' fuu wdldrfhka
mekjQ úúO mk;a tajdfha mrud¾: u; fldgia 5 g fjka l, yel'
1934 § fiajhskag fiajd ld,h ;=, fiajh ksidu isÿjk yÈis wk;=re j,g jkaÈ ,nd .ekSu i|yd jQ
jHjia:dms; úêúOdk we;=,;a lïlre jkaÈ wd{d mk; we;s úh' 1935 § jD;a;Sh iñ;s wd{d mk;
we;s ùu ;=,ska fiajlhska yg tla /ia ùfï whs;sh ,nd §ula isÿ flßK' 1937 wxl 13 wd{d mk;
u.ska ldka;djka m;,a fiajfha fhdod .ekSu ;ykï lsÍu isÿúh' ud;D m%;s,dN mk; u.ska l¾udka;
fiajfha fhfok ldka;djka i|yd m%iQ; ksjdvq wdÈh ,nd §u ms<sn| úêúOdk we;=,;a flßK' ldka;djka"
;reKhska yd <uhska fiajfha fhdojd .ekSfï wd{d mk; 1931 § t,s ±lajqkq w;r 1940 § ldka;d
fiajl wd{d mk; ìysúh' 1938 § idmamq yd ld¾hd, fiajl mk; ìysúh' l¾udka;Yd,d wd{d mk;
1942 È ìys jQ w;r tu.ska l¾udka;Yd,d fiajlhskaf.a wdrlaIdj" fi!LH yd iqn idOkh iy;sl
lsÍug mshjr .eksk'
fojk f,dal hqoaOhla iuÕ we;s jQ w;HjYH fiajhkays ld¾ñl wdrjq,a je,elaùu i|yd jvd ±ä kS;shla
mekùu wjYH úh' fï i|yd yÈis wjia:d fr.=,dis hgf;a zzw;HjYH fiajd - jev j¾ck iy fiajlhka
msguka fldg fodr jeiau je,elaùfïZZ wd{djla 1942 § ksl=;a lrk ,§' fuu.ska w;HjYH fiajhkays
jev j¾ck yd fiajlhka msg ux lsÍu je<l=Ks' tf,iu l<ska mk; hgf;a ld¾ñl wdrjq,a iafõÉPdfjka
fíreïlrefjl=g fhduq lsÍu fjkqjg wksjd¾fhkau fíreïlrejl=g fhduq lsÍu y÷kajd ÿks' 1940 -
1946 olajd ld,fha mej;s ;;a;ajh yd fuu úêúOdk .e,mqKo yÈis kS;s fr.=,dis bj;a l, úg l,ska
;snQ mkf;a úê úOdk iS.%fhka j¾Okh jk wd¾Ól fjkialï j,g uqyqK §ug ;rï m%udKj;a fkdùh'
fï ksid w¿;ska 1950 wxl 43 orK ld¾ñl wdrjq,a mk; mkjk ,§' 1947 § m;,a wdldr iy ndysr
wd{d mk; mekjqkq w;r tu.ska tu fiajlhskaf.a wdrlaIdj iy;sl flßK'
1971 § YS% ,xldfõ n,hg m;a iu.s fmruqK rch jvd;a lemS fmfkk f,i f.k .sh iudcjd§
wdl,amuh foaYmd,kh ;=, mqoa.,sl wxYfha ;snq fndfyda iud.ï cki;= ùulg ,laúh' j;=lrfha j;=
iud.ï" rlaIK iud.ï" m%isoaO mqoa.,sl wdmk Yd,d ^Wod ( nqydß fydag,h& wdÈh cki;= flßK' fiajl
uKav, mk; ls%hd;aul ùfuka cki;= lrk ,o iud.ï j, fldgia fiajlhskago ,nd .ekSfï yelshdj
,eìK' fuuÕska fiajlhskago wdh;k md,kfhys wjia:djla ,eìK' tkï ld¾ñl m%cd;ka;%jdoh
ls%hd;aul úh'
1977 § YS% ,xldfõ wd¾Ólfha isÿ jQ úYd,;u fmr<sh YS% ,xldjg újd; wd¾Ól l%uh yÿkajd §ula
iu.u isÿúh' jvd;a hym;a jQ rduqjla hgf;a m%cd;ka;%jd§ md,k l%uhla iys; úOdhl ckdêm;s OQrhla
y÷kajd §u foaYmd,k jYfhka jeo.;a ixêia:dkhls' ld¾ñl iudcfha hym; Wfoid 1977 ka miq
y÷kajd ÿka mk;a w;r" mdßf;daIsl mk; ^1983 wxl 12& iy fiajd kshqla;slhkaf.a Ndr wruqo,a mk;
jeo.;a fõ' ;jo lïlre m%{ma;sh u.skao fiajl iajdñ iïnkaO;djh flfrys jvd;a jeo.;a jQ ld¾h
Ndrhla bgq lsÍula isÿjk nj;a fmfkkakg ;sfí' tu.ska whs;sjdislï leá fldg ±laùula isÿ fldg
;sfí'
Y%S ,xld kS;s YsIH ix.uh 2017 12
ld¾ñl kS;sh iGuide | www.slllciguide.com
^1& fuu w¾:l:khg wkqj fln÷ ms<sfj,l fyda jevl fhÈ isák hkqfjka ±lafõ'
we;a; jYfhkau fiajd .súiqula fkdjk wdOqksl;aj .súiqula fuu w¾: ksrEmkhg tla lsÍfuka
iïm%odhsl w¾: ksrEmkh ;j ÿrg;a mq¿,a lr we;s nj tia' wd¾' o is,ajd uy;d fmkajd foa'
fï lreKq ish,a, i,ld ne,SfïÈ fmks hkafka zzlïlrejdZZ hkak w¾: ksrEmkh lr we;af;a lsishï
ksYaÑ; w¾:hlg ;j;a tl;= lsÍfuka njhs' kvq ;Skaÿj wkqj meyeÈ,s jkafka fiajdfhdaclhkago § we;s
w¾:ho ie,ls,a,g f.k lsishï mqoa.,hl= fiajdfhdaclhl= iuÕ fiajH fiajl iïnkaO;djhla we;s
lrf.k ;sfío tfia ke;akï ;snqfkao hkak fidhd ne,sh hq;= njhs'
zzfiajd fhdaclhdZZ hkakg § we;s w¾: ksrEmkh i<ld ne,Sfï§ fmdÿ kS;sh hgf;a fiajH fiajl
iïnkaO;djhla weoao hkak i,ld ne,Su w;jYH fõ' ta i|yd fiajd iemhSï i|yd jQ .súiqulska fiajd
.súiqu fjka fldg y÷kd.; hq;=h' ta iïnkaOfhka óg fmr igykl ±lajQ lreKq wod, fõ'
ldika lïn¾neÉ kvqfõ isoaêuh lreKq kï tu iud.u *dïia wekaâ ßfÜ,a udláx iud.u fjkqfjka
lk.isx.ï keue;s whl= iyldr f.dúm, l<ukdlrefjl= f,i n|jd .kakd ,§' m;aùfï ,smsh w;aika
lf<a *dïia wekaâ ÍfÜ,a udláx iud.u fjkqfjka ldika lïnneÉ iud.fï wOHlaIjrfhls' ta
wdldrfhka Tyq l<uKdlrefjl= f,i m;a lsÍuo fiajh wjika lsÍuo isÿ flßks'
fuu kvqfõ§ f;kakfldaka úksYaphldr ;=ud m%ldY lf<a fiajh i|yd fhdojd .kq ,nk ;eke;a;d;a
fiajfha fhdojd .kakd;a w;r fiajd .súiqula ;sìh hq;= njhs' w¾: ksrEmkfha fojeks fldgi wkqj
m%Odkshdf.a wkkHd;jh fy,s fkdlr tacka;jrfhl= fiajhg n|jd.;a úg m%Odkshd ljq±hs hkak
±k.;a úg Tyq .súiqfuka ne| ;nkakg lïlrejdg yelshdj we;' fï kvqfõÈ ldika lïnneÉ iud.u
m%Odkshdf.a wkkH;djh fy<sfldg we;s ksid tacka;jrhd fiajdfhdaclhd njg by; w¾:l:kh wkqj
;SrKh l< fkdyel'
m<d;a md,k fiajh rcfha fiajhg we;=,;a fõo hkak uq,a ld,fha§ rcfha fiajhla f,i fkdie,l=j;a
miqj m<d;a md,k wêldr ^úfYaI úêúOdk& 1979 wxl 3 orK mkf;a 6 jk j.ka;sh u.ska m<d;a
md,k fiajlhskag ld¾ñl wdrjq,a mk; wod, fkdjk nj mejisK'
iuqmldr fiajlhska iïnkOfhka ie,l+ l<"
iuQmldr fiajl mk; 1939 wxl 1 orK mkf;a iuQmldr fiajlhska i|yd ld¾ñl wdrjq,a mkf;a
lsisÿ úê úOdkhla n, fkdmdk nj i|ykah' kuq;a miqj l< ixfYdaOkhl§ tu mk; hg;g .efKk
fiajlhkag;a lïlre úksYaph iNdjg iyk m;d hdug wjia:dj ,eìK'
fiajdfhdaclhd ñh .sh úg fiajlhd kue;s ;;ajho wjika jk nj - wdfkda,avd ta' f.damd,ka"
fiajdfhdaclhd ñh .sh úg md¾Yjlrefjl= fiajdfhdaclhd l< fkdyels nj - iefjdhs iskudy,' ta
mdrefi,a,d by; kvq wod, jkqfha ;ks mqoa., jHdmdr" iïnkaOfhks' yjq,a jHdmdr fyda ixia:dms;
wdh;k iïnkaOfhka by; ;;a;ajh wod, fkdfõ'
f*avf¾gâ T*a ñ,aia áïn¾ hd¾â wekaâ fckr,a jqâ j¾la tïmaf,dah¾ia wefidaisfhaIka t' fcïia uqj¾
fm%dmarhsgß ,sñgâ' - ´iafÜ%,shdj
.S%ms;a w.% úksiqre;=ud m%ldY lf<aZZ zzwLKavj mj;sk tfukau lsishï m%;sl¾uhla fkdfhÿj fyd;a
m%cdjf.a ld¾ñl iduh wk;=rlg m;aúh yels h:d¾: jq;a ie,lsh hq;= jQ;a fNaohla úh hq;=h'ZZ
bkaÈhdkq kvq ;Skaÿjlska m%ldY ú we;s mßÈ hï lsis b,a,Sula m%ldY lsÍfuka miq tu b,a,Su m%;slafIam
jQ úg u; fNaohla yg .kS hkqfjka ld¾ñl wdrjq, hkak ú.%y lr we;' ;jo wdrjq,la fomd¾Yjhlgu
tl t,af,a n,mdk fukau fiajd fhdaclhdg m%;sl¾uhla fhÈh yels jq;a ksYaÑ; yd ie,lsh hq;= tlla
úh hq;= hehs tia' wd¾' o is,ajd uy;d olajhs' tu ksid fomd¾Yjh w;r we;sjk ´kEu wdrjq,la ld¾ñl
wdrjq,la fkdfõ' ta i|yd w¾:l:kh ;=,g jefgkakla úh hq;=h' fï i|yd iïmQ¾K úh hq;= wxl 3
ls'
fuysÈ i|yka l, hq;= ;j;a lreKla kï wdrjq,la fyda fNaohla we;s úh yelafla b,a,Sula iy tlS
b,a,Su m%;slafIam lsÍula isÿ jQ úgh' tu b,a,Su fiajdfhdaclhd ±k .; hq;=h' tf,i fkdokafka kï
wdrjq,la we;s úh fkdyel'
1962 wxl 4 orK ixfYdaOk mk; u.ska fiajdfhdaclhl= yd tla lïlrejl= w;r we;s jk wdrjq,la
fï w¾: ksremkh ;=,g we;=,;a lrk ,§' Bg fmr l,ïnq wfmd;slß iud.u t' úfÊiQßh kvqfõ§
fY%aIaGdêlrKfha úksiqre 7 fofkl=f.ka nyq;rh fuf,i fiajdfhdaclhl=;a tla lïlrejl=;a w;r
ld¾ñl wdrjq,la mej;sh yels njg ;Skaÿ lf,ah' fuysÈ fiajh wjika l< lïlrejl= yd
fiajdfhdaclhl=;a w;r fiajH fiajl iïnkaO;djhla fkdue;s ksid ld¾ñl wdrjq,la we;s úh fkdyels
njg f.kd ;¾lh m%;slfIam flreKs'
zz/lshdj §u fyda fkd§uZZ hkafkka /lshdjg n|jd .ekSu yd /lshdfõ fhoùufukau fiajh ,nd
fkdÿkakd jQ fiajlhl= iïnkaOfhka o we;s úh yels wdrjq,a wka;¾.; fldg we;' thg my; wjia:d
we;=,;a úh yel'
^1& fiajdfhdaclhl= úiska ±kgu;a /lshdj § we;s whl=g /lshdj fkdÈh hq;=hehs jD;a;sh iñ;shla
b,a,d isáh yel'
^2& hïlsis whl= fiajhg n|jd .ekSug woyia lrk nj fiajdfhdaclhd mejiQ úg jD;a;sh iñ;shla
Bg úreoaO úh yel'
^3& fiajdfhdaclhl= lsishï mqoa.,hl= /lshdj i|yd n|jd .ekSu m%;slafIam lsÍu fyda n|jd.;a
whl= fiajfhka bj;a lsÍuo l< yel'
^4& ixjD; fiajd ia:dk m%;sm;a;s ms<sn| wdrjq,la we;s úh yel'
by; ish¨ wjia:d /lshdj §u fyda fkd§u ms<sn| wdrjq,a fõ' /lshdjla fmdfrdkaÿ jQ whl=g /lshdj
fkd§u ld¾ñl wdrjq,la fkdjQjo ta iïnkaOfhka ;u fiajlhka iuÕ wdrjq,la we;s jqjfyd;a th
ld¾ñl wdrjq,la fõ'
fuu kvqfõ § nexl=fõ Wm .Kldêldrjrfhl= jQ ;=f¾isxyï keue;a;d úY%du .ekSug fmr Èkl isg
n,meje;afjk fia tu fY%aKsfha fiajlhskaf.a jegqma jeäùula lrk ,§' fuu fiajlhd ;¾l lf<a ;uka
úY%du .ekSug fmr Èkl isg n,meje;afjk neúka Tyqg o fuu jegqma jeäùu ls%hd;aul jk njh'
jegqma ms<sn| wdrjq,a Tyq úY%du hkakg fmr isgu ;snQ nj iqkaor,sx.ï ;rla lf<ah' tfy;a
fiajdfhdaclhd lshd isáfha Wm .Kldêldrjreka jegqma ixfYdaOkhla b,a,d fkdisá nj;a wfkl=;a
fiajlhskaf.a b,a,Sï ,nd§fï § fiajdfhdaclhdf.a leue;a; mßÈ th Wm .KldêldÍkag;a" wod, l<
njhs' tu ksid tu wdrjq,g iqkaor,sx.ï iïnkaO fkdjQ njhs' fY%aIaGdêlrKh fuu ;¾lh ms<sf.k
iqkaor,sx.ï yd fiajdfhdaclhd w;r ld¾ñl wdrjq,la fkd;snQ njg ;SrKh lf<ah'
tu b,a,Su fiajdfhdaclhd úiska m%;slafIam lf<ah' ta;a Bg by; fiajlhska fofofkl=g fufia úY%du
hdug bv§ ;snqKs' Tyqf.a úY%du hEu nexl=j ms<sfkd.ka;;a Tyq nexl= fiajfhka b,a,d wiaúh' wiaùfuka
miq Tyq fiajdfhdaclhdf.ka úY%du m%;s,dN b,a,d isá kuq;a ,enqfKa ke;' fuu wdrjq, ld¾ñl wdrjq,a
mk; hgf;a fíreïlrejl= fj; fhduq lrk ,§' fíreïlre fiajlhdg mlaIj m%odkhla lf<ah'
fiajdfhdaclhd wNshdpkdêlrKhg wNshdpkhla bÈßm;a lf<ah' wNshdpkdêlrKh lïlrejd fiajfhka
bj;ajQjdg miq ld¾ñl wdrjq,la we;s úh fkdyels nj lshd fíreïlref.a m%odkh wfydais lf<ah'
wNshdpkdêlrK kvq ;Skaÿjg tfrysj fiajlhd fY%aIaGdêlrKhg wNshdpkhla bÈßm;a lf<ah'
fY%aIaGdêlrKh wNshdpkdêlrK kvq ;Skaÿj wfydais fldg fíreïlref.a m%odkh ls%hd;aul lf<ah'
1' fiajlhd m<uqfjkau úY%du hdug b,a¨ wjia:dfõ úY%du m%;s,dN ms<sn| wdrjq, mekkeÕS ;sìKs'
tu ksid fuu wdrjq, wdrïN jqfha úY%du hdug m<uqjh' fuh úY%du hdfuka miqj wdrïN jQ
wdrjq,la fkdfõ'
2' fuu w¾:l:kfha i|yka jkafka lïlrejl= hkak fkdfõ' hï ;eke;a;l= hkakhs' tu ksid fiajd
.súiqfuka wE;a jQjl= iïnkaOfhka o wdrjq,la we;s úh yel'
3' w¾: ú.%yh wkqj zzfiajh wjika lsÍuZZ hkafkka woyia lrkafka ;udf.a leue;af;ka isÿjk
fiajh wjika lsÍu fkdfõ'
4' fiajdfhdaclhdf.a leue;af;ka f;drj flfrk fiajd wjika lsÍï muKla fkdj b,a,d wiaùï jeks
leue;af;ka isÿjk fiajfhka b,a,d wiaùï o fuhg we;=<;a fõ'
5' .súiqu wjika ù we;;a th wjika ùug m<uq we;s jQ wdrjq,la .súiqu wjika jQjdg miqj ld¾ñl
wdrjq,la f,i i,ld fíreïlrejl= fj; fhduql< yels njhs'
6' ld¾ñl wdrjq,a mkf;a 19 jk j.ka;sh wkqj fíreïlrejl=f.a m%odkhla fiajd .súiqfï jHx>
fldkafoais njg m;ajk nj i|yka jk ksid fiajd .súiqula ke;akï tu m%odkh jHx. fldkafoais
njg m;ajkafka flfia±hs fuys§ fiajdfhdaclhd fjkqfjka ;¾l l< kuq;a fY%aIaGdêlrKh m%ldY
lf<a fiajd .súiqula ke;akï m%odkhla j,x.= fkdjk nj bka woyia lr ke;s njhs'
fiajd fldkafoais
jevlrk meh .Kk"úfõlh" jegqma" úY%du .ekaùfï m%;s,dN iy ksjdvq jeks lreKq fiajd fldkafoais
j,g we;=,;a úh yel' fiajd .súiqul úIh m:hg jefgk lreKq fï .Khg .efka' tu ksid Wiiaùula
ms<sn| b,a,Su ld¾ñl wdrjq,la úh yel'
jD;a;Sh iñ;shla ms<s.ekSug fiajd fhdaclhl= úiska m%;slafIam l< úg th ld¾ñl wdrjq,la úh fkdyels
njg uq,ska ;snQ woyia ì;ï t' á%ksveâ isfuka;s iud.u kvqfõ§ tx.,ka;fha rdcdêlrKh m%;slafIam
lf,ah' iageÜf*â t' ,skaâ,s kvqfõ§ rdcdêlrKh yd idñ uKav,h fuh ;yjqre lrñka jD;a;Sh
iñ;shla fkdms<s.ekSu ld¾ñl wdrjq,la nj ;SrKh lf<ah'
fiajd fldkafoais ms<sn| wdrjq,la we;s ùug fiajd .súiqula ;sìh hq;=h' tu ksid fiajl .súiqï wjika
lr we;s fiajlhl=g fiajd fldkafoais iïnkaOfhka ld¾ñl wdrjq,la we;súh fkdyel'
jev ;;a;ajhka
fuhska woyia jkafka lsishï fiajlfhl= jevl, hq;af;a l=uk ;;a;ajhla hgf;ao hkakhs' jev lsÍug
§ we;s myiqlï" fN!;sl ´kE tmdlï" wdrCIl úêúOdk" iem myiqlï wdÈh we;=,;a fõ' fuhg fN!;sl
jd;djrKh fukau udkisl jd;drjKho we;=,;a fõ'
zzne¨ ne,aug fuhska fiajfha fh§ isák uE;l§ fiajfhka bj;a l< iy /lshdj n,dfmdfrd;a;= jkakl=
we;=,;a jk nj fmfkk kuq;a thg /lshdj §u" fkd§u fiajd fldkafoais" fiajd ;;a;ajhka" fiajh
wjika lsÍu" kej; fiajfha msysgqùu hk wdrjq,g ;=vq § we;s foa bÈßm;a lrkq ,nk lsishï Wkkaÿjla
fyda iïnkaOhla ´kEu wjia:djl tu Wkkaÿj olajk mqoa.,hl= we;=,;a fõ' zzlïlrejdZZ hk jpkh
fjkqjg zzhï ;eke;a;l=ZZ hk jpkh fh§fuka ld¾ñl wdrjq,l úIh m:h mq¿,a fldg we;'ZZ
flfia fj;;a zzhï ;eke;a;l=ZZ hkafkka f,dalfha isák ´kEu mqoa.,hl= woyia fkdfõ' fiajH - fiajl
iïnkaO;djhla ke;s fyda tjekakla fldfy;au we;s úh fkdyels mqoa.,hl= fuhg we;=,;a fkdfõ'
fuysÈ wdrjq,la we;a; jYfhkau we;s ù fkd;snqk;a we;s ùug bv we;s wjia:djl mjd ueÈy;a ùug
bv ie,iSfuka o wdrjq,a ksrjq,a lsßu i|yd mkf;a we;s úê úOdkhkag ndysrj ´kEu iqÿiq wdldrhlg
lghq;= lsÍug ksoyi §fuka flduidßia jrhdg mq¿,a n,;, ,nd§ we;'
wdrjq,a fíreï lsÍu i|yd mkf;a úê úOdk lSmhla imhd we;' 3 ^1& j.ka;sfha úê úOdk wkqj hï
l¾udka;hl ld¾ñl wjq,la we;s njg fyda we;s ùug bv we;s njg flduidßia jrhdg ieySug m;aúh
yels úg Tyqg my; ls%hd ud¾. .; yel'
^1& tu wdrjq,a md¾Yjlrejka w;r lsishï .súiqula tfia;a ke;skï iduqysl .súiqu;a u.ska
we;slr.;a wdrjq,a ksrjq,a lsÍfï l%uhla fyda m%;smodjla we;akï tu l%uh fyda m%;smodj wkqj
wdrjq, ksrjq,a lr.ekSgu úêúOdk ie,eiaúh yel' 3 ^1& ^w&
^2& iu.s lsÍu u.ska iu:hlg m;a lsÍu i|yd W;aidy l< yel' fï i|yd wdrjqf,a md¾Yjhkaf.a
ys;j;l=f.a fyda fï ms<sn| Wkkaÿj olajk whl=f.a ueÈy;a ùu f,iska lghq;= lr md¾Yjhkag
lreKq jgyd § Tjqka idudodk lsÍug W;aidy l< yel'
fuys§ iu:h we;s lr .kakd fldkafoais ;SrKh lrkafkao ta fomd¾Yjhuh' fuh iafjÉPdfjka
we;s lr .kakd úi÷ula fyhska fomd¾Yjhu ;Dma;shg m;a fõ' ta ksid wdrjq,a ksrjq,a lsÍfï
id¾:l l%uhls' 3 ^1& wd'
^3& iudodk lsÍu ;=kafjks l%uh n,h,;a ks,Odßhl= ud¾.fhka iu: lsÍfï 3 ^1& we ls%hd ms<sfj,hs'
^iduodklsÍu& 11 ^1& fuysÈ wkq.ukh lrk ls%hd ms<sfj, mkf;a 39 ^1& (f) j.ka;sh m%ldrj
weu;sjrhd idod we;s fr.=,dis j,g hg;aj ilialr .; yelsh' fuys§ idOdrK jQ;a ñ;%YS,S jq;a
úi÷ulg t<öu i|yd md¾Yjlrejka fm<Uùu iqÿiq hhs yef.k ´kEu mshjrla .ekSu
kS;Hdkql+,fõ' fujka mÍlaIKhla wdrïN lsÍfuka uila we;=,;a wjika l< hq;=h'
flduidßiajrhdg tu ld,h §¾> l< yel 11 ^3&
flduidßia jrhd fyda n,h,;a ks,Odßhd fyda wdrjq, iu:hlg m;a lsÍug iu;a jqjfyd;a iu:h ms<sn|
,sÅ; ixfoaYhla ms<sfh, fldg ta i|yd md¾Yjlrejkaf.a w;aika ,nd.; hq;=h' n,h,;a ks,Odßhd
úiska jydu tu iu:h flduidßiajrhd fj; bÈßm;a l, hq;=h' ^12& ^1& n,h,;a ks,Odßhd tu wdrjq,
iu:hg m;a lsÍug wfmdfydi;a jqjfyd;a ;ud ta iïnkaOfhka .;a ls%hdud¾.h we;=,;a iïmQ¾K
jd¾;djla ms<sfh, l< hq;=h' tu jd¾;dfõ tu iu:h i|yd W;aidy .ekSfï§ ;ud úiska .;a ls%hd
ud¾.hla ms<sn| úia;ro wdrjq,a ksrjq,a lsÍu i|yd ;uka úiska bÈßm;a lrkq ,nk fhdackd yd woyia
o we;=,;a fldg tu wdrjq,g wod, jk fiajdfhdaclhka iy lïlrejka ljf¾o hkak 12 ^4& g wkqj
meyeÈ,s fldg ±laúh hq;=h' th jydu flduidßiajrhd fj; bÈßm;a l, hq;=h' 12 ^5&'
tu wdrjq, úYd, wdrjq,la hehs flduidßiajrhd woyia lrkafka kï tu iu:h rcfha .eiÜ m;%fha
m< lrúh hq;=h' 12 ^6&
iu:hla we;s fkdjq wjia:djl n,h,;a ks<Odßhd úiska by; lS mßÈ bÈßm;a lrkq ,nk ks¾foaY
wdrjqf,a md¾Yjlrejkaf.a ie,ls,a,g Ndckh lr ;snqfka ke;akï flduidßiajrhd úiska tu jd¾;dfõ
msgm;la md¾Yjlrejka fj; fhduq fldg ta i|yd Tjqkaf.a leue;a; fyda wlue;a; Èk 14 la we;=<;
okajd tjk f,i ±kqï Èh hq;=h' 12 ^7& w hgf;a fomd¾Yjhu leue;a; m< l<fyd;a flduidßiajrhd
tu ks¾foaYh 12 ^7& wd g wkqj .eiÜ m;%fha m< l< hq;=h' tla md¾Yjhla fyda tu ks¾foaY ms<s.ekSu
m%;slafIam l<fyd;a ta ls%hd ud¾.h t;lska kj;S' hï md¾Yjhla Èk 14 ;=, ms<s;=re tu meyer
yeßfhd;a tu md¾Yjh tlS ks¾foaY ms<s.;a; fia i,lkq ,efí' flduidßia jrhdf.a wNsu;h mßÈ
ks¾foaYhla ms<sfkd.;a wjia:djl jQjo tu ks¾foaY tfia ms<sfkd.;a njg i|yka fldg .eiÜ m;%fha
m< l< yel' 12 ^7& we'
ksrjq,a lsÍula n, mj;akd ld, iSudj tu iu:fhau i|yka jkafka kï tu Èkh olajd fyda 15 jeks
j.ka;sh hgf;a Bg l,ska ta ls%hd úrys; lrk f;la n, meje;afõ' 13 ^2&
j,x.= ld,h i|yka fkdjk úg 15 jeks j.ka;sh hgf;a wj,x.= lrk f;la n, meje;afõ' 13 ^3&
tjeks iu:hlg we;=<;a jk ish¿u fldkafoais wod, iEu lïlrefjl=f.au fm!oa.,sl fiajd .súiqï
jHx. fldkafoais njg m;a fõ' 14
iduodk lsÍu iïnkaOfhka jQ kvq ;SrK f,i bkaÈhdkq kvq ;SrK lSmhla jeo.;af õ'
flduidßiajrhd wdrjq,la fíreïlrejl=g fhduq lsÍfï§ Bg wod, lreKq iïnkaOfhka úia;r wvx.=
ixfoaYhla ms<sfh, l< hq;=h' tys i|yd lreKq j,g ndysr lreKq i,ld ne,Sug fíreïlrejl=g
n,;, ke;;a wod, wdrjq,g ióm iïnkaO;djhla we;ehs fíreïlre woyia lrk lreKq .eko Tyq
i,ld ne,sh yels nj 16 jk j.ka;sfha ±lafõ'
fíreï uKav,hla m;alsÍfïÈ th my; mßÈ iukaú; úh hq;=h'
by; i|yka ls%hdu¾.hka wkq.ukh lsÍfuka wdrjq,la ksrjq,a lsÍug fkdyels jQfha kï
flduidßiajrhd iqÿiq hehs yefÕk úg Tyqf.a n,;, fhdod .ksñka l,ska ls%hd ud¾.hu kej;
wkq.ukh fldg wdrjq, ksrjq,a lsÍug W;aidyhla .ekSug flduidßiajrhdg n,h we;'
4 ^1& j.ka;sh wkqj wdrjq, iq¿ tlla hehs weu;sjrhdf.a u;h jk úg ,sÅ; ksfhda.hla u.ska th
Tyq úiska m;al< fíreïlrejl= fyda lïlre úksYaph iNdjla fj; fhduql< yel'
4 ^2& j.ka;sh wkqj weu;sjrhdg iq¿ fyda nrm;, ´kEu ld¾ñl wdrjq,la ,sÅ; ksfhda.hla u.ska
ld¾ñl wêlrKhgl fhduq l< yel' fuysÈ wdrjq, nrm;, tlla kï wksjd¾fhkau ld¾ñl
wêlrKhlg fhduq l< hq;= w;r iq¿ tlla kï fíreïlrejl= fyda lïlre úksYaph iNdjla fj;
fhduq lsÍfï wNsu;hla we;' fuyso wdrjq, iq¿ fyda nrm;, o hkak ;SrKh lsÍug ñkqï oKavla §
fkdue;s ksid tho weu;sjrhdf.a wNsu;h wkqj isÿ fõ'
ld,djfrdaO jQ lreKla jQj;a fhduq lsÍfï yelshdj weu;sjrhdg mj;sk nj úks*%svd ñ,aia t' ;s,lr;ak
§ ;SrKh lr we;' ^udi 6&
^2& lïlre weu;sjrhdg ueÈy;a úh yelafla we;a; jYfhkau ld¾ñl wdrjq,la mj;akd wji:djl
muKs' tfy;a flduidßiajrhdg bÈßhg we;s úh yels hehs woyia lrk wdrjq,a iïnkaOfhka o
n,;, fhoúh yel'
^3& flduidßiajrhdf.a n,;, olajd we;s 3 jeks j.ka;sh wkqj Tyqg n,;, ,eî we;af;a lsishï
l¾udka;hl ld¾ñl wdrjq,la we;s jQ úgh' wfkla w;g 4 jk j.ka;shg hï l¾udka;hl hk
jpk fhdod ke;' ta wkqj weu;sjrhdg ´kEu wdrjq,la iïnkaOfhka ueÈy;a ùug wjir we;s
njg woyila we;s fõ' tfy;a m%dfhda.slj fuys t;rï jákdlula ke;' fya;=j ld¾ñl wdrjq,la
we;s jkafka l¾udka;hl muKla jk neúks'
idudkHfhka fiajh wjika lsÍula iïnkaOfhka lïlre úksYaph iNdjlg b,a¨ïm;%hla fhduq l< hq;=
jQjo tjeks wdrjq,la fíreïlrejl= fj; fhduq l< wjia:djl ksYaÑ; ld, iSudjla ;=, lïlre úksYaph
iNdjlg b,a¨ï m;%hla bÈßm;a fkdlsÍug idOdrK fya;=jla bÈßm;a lsÍu wjYH úh yel' lïlre
úksYaph iNdjlg b,a¨ï m;%h;a bÈßm;a lsÍug i,id we;s úêúOdk fkd;ld fíreïlrejl= u.ska
wdrjq, wksjd¾fhka fíreïlsÍug weu;sf.a n,;, mdúÉÑ lsÍu fhda.H fkdjk njg ;¾l l< yel'
fíreïlrejl= u.ska wdrjq,la fíreï lsÍug .; hq;= ls%hd ud¾.h mkf;a 15 A j.ka;sfha isg 21
j.ka;sh olajd ;sfí'
iafõÉPd fíreï lsÍfï§ fukau wksjd¾h fíreï lsÍul§o wod, wdrjq, iïnkaO lreKq wvx.=
ixfoaYhla flduidßiajrhd úiska ms<sfh, l< hq;=h' th wod, mßÈ flduidßia jrhd fyda weu;sjrhd
úiska wod, fíreïlre fj; bÈßm;a l< hq;=h' ^16&
ixfoaYfha wvx.= fkdjQ wdrjq,g iïnkaO lreKla ms<sn|j fíreïlrejl=g wjOdkh fhduq l< yelafla
my; iSudjkag hg;ajh' 16 ^w;=re úOdkh&
^1& ;ukag fhduq lrk ,o wdrjq,g iïnkaO fyda thska mek ke.=K lreKla úh hq;=h'
^2& tu wka lreKq ;ukag fhduq lrk ,o lreKg fmrd;=j jQjla njg fíreïlre iEySulg
m;aúh hq;=h'
fï wkqj fíreïlrejl=f.a n,;, ;ukag fhduql, lreKgu iSud fkdjk nj fmfka' flfia fj;;a tu
wka lreKq fhduql< lreKg fmrd;=j we;s jQ tu lreKg iïnkaO fyda thska mek ke.=K tlla úh
hq;=h' tu ksid fhduq l< lreKg miqj we;s jQjla kï bka mek k.skakla jQjo th i,ld ne,sh fkdyel'
tu iSud blaujd n,;, mdúÉÑ lf<d;a th n,d;sl%uKhla f,i i,ld wNsfhda.hg ,lal< yelsfõ'
iSudiys; fI,a iud.u t' fmf¾rd kvqfõ Woa.; jQ m%Yakh kï fíreïlrejl=g úksYaph lsÍug ;snqfka
wdh;kfha fiajlhka wvq lsÍu idOdrKo tfia kï wvqlrk ,nk fiajlhkag f.úh hq;= jkaÈ f.úh
hq;af;a l=uka wdldrhlgo hkakh' fhduqlsÍfuka miq lsishï fiajl msßilf.a fiajh wjika lrkq ,enqj
fyd;a tu wialrkq ,nk fiajlhd fu;rï jkaÈ uqo,la jkaÈ f.úh hq;=h hkqfjka .kq ,nk ;SrKhla
ish n,;, blaujd hEula f,i wêlrKh ;Skaÿ lf<ah'
fï wkqj by; iSudjkaf.a msg; fíreïlrejl=g ;ukag fhduq l< lreKla iïnkaOfhka ls%hdl<
fkdyels nj fmfka' fï wkqj fíreïlrejl=g ;ukag wdfõksl ksh; n,;, fkdue;s njla n,;,
,efnkafka ;ukag bÈßm;a lrkq ,nk fhduq lsÍfï ksfhda.h wkqj muKla nj;a jgyd.; hq;=h'
tfy;a wdrjq,la fíreïlsÍu i|yd ld¾ñl wêlrKhlg fhduq lsÍfï§ fï ;;ajh uola fjkiajk nj
fmfka' mkf;a 23 jk j.ka;sfha olajd we;s wdldrhg ld¾ñl wêlrKh ish n,;, mdúÉÑ lsÍug
fhduql< lreKg wu;rj tu fhduq lsÍug fmrd;=j md¾Yjlrejka w;r we;s jQ wdrjq,la .eko i,ld
ne,sh yels kuqÿ tu wka lreK fhduq.; wdrjq,g iïnkaO fyda thska mek k.ska tlla fyda ùu wjYH
ke;'
ld¾ñl wêlrKhg bÈßm;a lrkq ,nk idCIs muKla fkdj ;ukag wjYHhhs yefÕk ish¨u idCIs
úuid ne,sh hq;= nj 24 j.ka;sfha ±lafõ' ;jo ld¾ñl wêlrKhg hqla;s iy.; yd idOdrK hehs
yefÕk m%odkhla lsÍug 24 j.ka;sh hgf;a n,h we;'
fY%aIaGdêlrKh fuu ;SrKhg t<öfï§ wdKavq l%u jHjia:dfõ 114 yd 170 hk jHjia:d ie,ls,a,g
.;a w;r Bg wu;rj pl% f,aLlhla u.ska iSudjkag hg;aj lïlre úksYaph iNd iNdm;sjrekag
ufyaia;%d;a n,;, ,nd § ;sîu o ie,ls,a,g .eKsk'
flfia kuq;a úfõpko ke;=jd fkdfõ' lïlre úksYaph iNdjla wêlrK ld¾hhla bgq lrhs kï idOdrK
yd hqla;s iy.; ;Skaÿ §ug Tjqkag yelshdjla ;sìh fkdyels njg ;¾l flf¾'
^1& ld¾ñl wdrjq,a mkf;a 18 ^1& j.ka;sh wkqj fíreïlrejl= úiska ;u úNd.h wjidkfha§ .kq
,nk ;Skaÿj fkdfyd;a m%odkh lïlre flduidßia fj; heúh hq;= w;r Tyq tu m%odkh rcfha
.eiÜ m;%h u.ska m%ldYhg m;al, hq;= fõ'
^2& iEu m%odkhlau tys olajd we;s ls%hd;aul jk Èkfha isg ls%hd;aul jkq we;' flfia fj;;a tu
Èkh wdrjq, mgka .ekSug fmr Èkhla fkdúh hq;=h' 18 ^2&
^3& 18 ^3& j.ka;sh wkqj lsishï m%odkhla n,meje;aúh hq;= ld,h fíreïlre úiska ish m%odkfha
i|yka l< hq;=h' tfia ke;akï mkf;a 20 jk j.ka;sh hgf;a tu m%odkh l,ska wjika
fkdl<fyd;a tfia kshu lrkq ,nk ld,h olajd n,meje;aúh hq;=h'
^4& fíreï úiska ish m%odk n,meje;aúh hq;= ld,h i|yka lr fkdue;s wjia:djl 20 jeks j.ka;sh
hgf;a th wfydais lrkq ,nk f;la n,meje;aúh hq;=h'
19 jk j.ka;sh wkqj fíreïlrejl= úiska lrkq ,nk iEu m%odkhlau lïlrejka yd fiajdfhdaclhka
w;r mj;akd fiajd .súiqfï jHx> fldkafoais f,i ie,fla'
tfia ±kqï §ula l< miq tu ±kaùï l< udih <Õg tk ;=ka udih wjidkfhaÈ wod, m%odkh wjika
jkafkah' tfia ke;fyd;a m%odkh j,x.= jQ Èkfha isg fodf<dia uila bl=;a jQ Èkfha§ wjika fõ' fï Èk
follska miqj meñfKk Èkfha§ m%odkh wjx,.= fõ' 20 ^2& ^w& j.ka;shg wkqj m%odkhla wvqu .Kfka
fodf<dia uilaj;a ls%hd;aulj ;sîu iy;sl lr we;'
lsishï wdrjq,la fíreïlsÍu i|yd fíreïlrejl= fj; fhduqlrkq ,en th úuiSug Ndckh jk ld,h
;=,§ tu wdrjq, iïnkaOfhka jD;a;Sh iñ;s ls%hdud¾.hla u.ska jev j¾ckhla fyda fodrjeiaula fyda
tjekaklg lïlrejka fyda fiajdfhdaclhka fm<Uùu fyda ls%hdfõ fh§uo m%odkhla ls%hd;aul ;sfnk
ld,h ;=, tu m%odkfha fjkila we;s lsÍug jev j¾ck fyda msgux lsÍula fyda ta i|yd fm<Uùula
fyda lsÍuo 40 ^1& j.ka;sh hgf;a ovqjï ,eìh yels jrola jkafkah'
tfiau wdrjq,la fíreï lsÍug fhduq lr we;s wjia:djl tu wdrjq,g iïnkaO lïlrejka fiajd
fldkafoais Tjqkag wys;lr f,i fjkialsÍu yd fiajlhkaf.a fiajh wjika lsÍuo o~qjï ,eìh yels
jroj,a jkafkah'
m%odkhla wjika lsÍfï§ tu m%odkh u.ska ;Skaÿ lrk ,o ish,a, l¿ ,E,a,la msi ±uqjd fia ke;s ú
hkafkao hkak ;srekdjlriq t' isßj¾Ok kvqfõ§ 1981 SLR 185 i,ld n,k jkiqkaor
úksYaphldr;=ud tfia fkdjk nj m%ldY lf<ah' m%odkhla wjika lsÍfï§ isÿjkafka th bka bÈßhg n,
fkdmEu muKls' tls m%odkh u.ska md¾Yjlrejkag ysñ jQ whs;sjdislï yd mejreKq j.lSï ta u.ska
wfydais ùula jkafka ke;'
ld¾ñl wdrjq,a mKf;a 20 ^1& j.ka;sh wkqj fíreïlrejl=f.a m%odkhla iïnkaOfhka iEySulg m;a
fkdjkakl=g tu m%odkh m%;HdÈIaG lrk f,i flduidßiajrhdg b,a,sula l< yels nj i|yka fõ' fuu
m%;smdokh úl,am iykhlao hkak Tfífialr t' we,anÜ iy m%kdkaÿ t' hqkhsgâ j¾l^¾&ia hqkshkaa hk
kvq j,§ i<ld n,d ;SrKh lf<a úl,am ls%hd ud¾.hla we;s neúka m%odkhg tfrysj ßÜ wd{djla
b,a,d isáh fkdyels njhs'
by; ;;ajh i<ld ne¨ fY%aIaGdêlrK úksYaphldr jreka ;sfokl= fidauiqkaorï jkakshisxyï ta' fÊ'
ví,sõ' f*d¾ìia iy ;j;a whl= hkq uE; ld,Sk kvqfõ§ ;SrKh lf<a tu kvq idjoH f,i ;Skaÿ lrk
,o tajd ksid wkq.ukh fkdl< hq;= njhs'
fï iïnkaOfhka iS $ i ms%úka iy iud.u t' rxð;a w;m;a;= iy ;j;a wh hk kvqjo jeo.;a úh'
fuys§ iduqysl .súiqul fldgila n,mj;ajk fia jHdma; lsÍug weu;sjrhd .;a ;SrKh wkqj we;s jQ
wdrjq, ld¾ñl wêlrKhlg fhduq flßKs' th wjx,.= lrjd .ekSug ßÜ wd{djla b,a,d
wNshdpkdêlrKhg bÈßm;a l< fm;aiu ms<s.ksñka lïlre weu;sjrhd n,;, blaujd ls%hdlr we;ehs
;SrKh l< wêlrKh tu jHdma; lsÍu wj,x.= lrk ,§'
ld¾ñl wêlrKh
ld¾ñl wdrjq,a mkf;a IV jeks fldgfia 22 isg 31 olajd j.ka;s fï iïnkaOfhka m%;smdok i,ihs'
22 ^1& j.ka;sh wkqj ld¾ñl wêlrKhla msysgqùu i|yd 5 fofkl=g fkdwvq mqoa.,hka ixLHdjlska
hq;a uKav,hla ckdêm;sjrhd úiska m;a lrkq ,efí' th rcfha .eiÜ m;%h u.ska m%ldYhg m;a flf¾'
Tjqka m;alrk wjia:dfõ§ ckdêm;sjrhd ;SrKh lrk mßÈ Tjqka l,ska OQrh w;afkdyeßfha kï wjqreÿ
;=klg fkdjeä ld,hlg m;a lrkq ,efí' tfia jQj;a OQrh ±Íu wjika jk wjia:dj jk úg wdrïN
lrk ,o mÍCIKhla wjika ù ke;akï wod, mÍlaIKh wjika jk ;=re OQrh ±ßh hq;= fõ'
idudkHfhka ±kg Tjqka m;a lrkq ,nkafka wjqreoaol ld,hlgh' wjqreÿ m;d Tjqkaf.a ld,h §¾>
lsÍu idudkH ms<sfj; njg m;a ù we;' lïlre úksYaph iNd iNdm;sjreka fuka ld¾ñl wêlrKj,
idudðlhka iaÓr ;k;=re fkdor;s' lsishï wdrjq,la fhduq lrkq ,eîula iu.u ;u n,;, ,nd.kakd
ld¾ñl wêlrK idudðlhska tu wdrjq, fíreïfldg m%odkhla §fuka miqj tu n,;, wfydais jkafkah'
4 ^2& j.ka;sh hgf;a lïlre weu;sjrhd wdrjq,la ld¾ñl wêlrKhlg fhduqlsÍfï§ hg lS mßÈ
ckdêm;sjrhd úiska m;a lrkq ,enQ idudðl uKav,fhka tla mqoa.,hl= fyda mqoa.,hka ;=ka fofkl=
ld¾ñl wêlrKfha idudðlhka f,i lïlre weu;sjrhd úiska m;a lrkq ,efí' ;=kafofkl= m;a lsÍfï§
bka tla whl= weu;sjrhd úiska iNdm;s f,i m;al< hq;= fõ'
fíreïlsÍfuka fyda ld¾ñl wêlrKhlg fhduq lsÍfuks' tfy;a tfia l< yels jQfha lïlre
flduidßiaf.a fyda lïlre weu;sjrhdf.a ueÈy;a ùfuka muKs'
iduQysl .súiqul lïlrejl= wialsÍu iïnkaOfhka .;hq;= úfYaI ls%hd ud¾.hla olajd fkdue;s úg
lïlrejl=g kï m%Yakh fíreïlrejl=g fyda ld¾ñl wêlrKhlg fhduqlr .ekSug lïlre
flduidßiajrhd fyda lïlre weu;sjrhdf.a wNsu;h u; ls%hdud¾.hla .kakd ;=re n,d isàug isÿùu
mkf;a ;snQ ysveila úh' tfia ls%hdud¾.hla fkd.; fyd;a we;s tlu ms<shu jQfha idudkH kS;sh ^fmdÿ
kS;sh& hgf;a Èid wêlrKfha kvqjla mejßuh' Èid wêlrKh i,ld n,kafka fiajdfhdaclhd úiska
.súiqfï fldkafoais W,a,x>Kh lr lïlrejdf.a fiajh wjika lr we;a±hs hkak muKs' .súiqfuka
mßndysrj widOdrK f,i fiajh wjika lsÍulg osid wêlrKhg ms<shï fhÈh fkdyel' wfkla w;g
Èid wêlrKhg jkaÈhla kshu lsÍu yer kej; fiajfha msysgqùula l< fkdyel' fï iïnkaOfhka
úfodaHdoh úYaj úoHd,h ta' ,skia is,ajd kvqj jeo.;ah'
widOdrK fiajd wjika lsÍula iïnkaOfhka blauka iyk ie,iSug;a mkf;a jQ ysvei mqrjd ,Sug;a
1957 wxl 62 orK ixfYdaOkh u.ska lïlre úksYaph iNd msysgqjk ,§' fuu.ska fiajd wjika lsÍul§
lïlre flduidßia jrhd fyda weu;sjrhd ;u wNsu;h mdúÉÑ lrk f;la n,d fkdisg fl,skau lïlre
úksYaph iNdjg ;u m%Yakh fhduqlsÍug lïlrejdg wjia:dj ,nd fok ,§'
fï iïnkaO úê úOdk lïlre wdrjq,a mk;g w¿;ska tlal, IV ^w& fþofha wvx.= fõ' 31 ^w& ^1&
wkqj lïlre úksYaph iNd" lïlre wêlrK fuka fkdj iNdm;sjrfhl=f.ka iukaú; iaÓr uKav,
fõ' ;jo tajdg ks;H wêlrK n,hla ysñúh' fuh wdrjq,la fhduq ùu;a iu.u wêlrK n,h ,nk
ld¾ñl wêlrK j,g fjkia úh' uq,a wjêfha§ lïlre úksYaph iNd iNdm;sjre m;a lf<a rdcH fiajd
fldñiu u.sks' tjeks m;a lsÍï j, kS;Hdkql+,Ndjh ms<sn| u;fNao mej;=kq w;r ta iïnkaOfhka jQ
mriamr úfrdaê kvq ;Skaÿ lSmhls' th jßka jr wêlrK fiajd fldñiug;a rdcH fiajd fldñigu;a
jßka jr n,h ,eìK' fuu .eg¿j ks;H f,iu ksrdlrKh lf<a wm wdKavq l%u jHjia:dj u.ska
lïlre úksYaph iNd iNdm;sjreka wêlrK ks,Odßka f,i kï lsÍu;a Tjqkaf.a m;a lsÍu wêlrK
fiajd fldñiu u.ska l< hq;=hehs kshu lsÍfuka wk;=rejh' ta ksid ±kg lïlre úksYaph iNdm;sjreka
m;a lrkqfha wêlrK fiajd fldñiu u.sks'
fuys m<uq ;;ajh ms<sn|j óg fmr olajd we;' tu ksid 31 ^wd& ^1& hgf;a lrk b,a,Sula iïnkaOfhka
lïlre úksYaph iNdjl n,;, i,ld ne,sh hq;=h'
fï iïnkaOfhka 1990 wxl 32 orK ixfYdaOkfhka lrk ,o fjkialï o jeo.;a fõ'
31 ^wd& ^1& j.ka;sh wkqj lïlrefjl=g fyda tu lïlrejd idudðl;ajh orK jD;a;Sh iñ;shlg fyda
my; ±lafjk lreKq iïnkaOfhka lïlre úksYaph iNdjlska zzmsysglaZZ fyda zziykhlaZZ b,a,d b,a¨ï
m;%hla bÈßm;a l< yel'
Walker Sons and Co. Ltd. Vs Fry 1966/68 NLR 73 kvqfõ § Thambaiya úksiqrejrhd fuu jpk 2 g
w¾:hka 2 la imhd we;' ziykhZ (Redress) hkq fiajd .súiqug fyda fjk;a wdldrhg fiajlhdg ysñlula
we;s wjia:djl tu ysñlu ,nd § ke;af;a kï tu ,nd fkdÿka ysñlu ,nd §uhs'
zmsysg (Relief) hkq .súiqu wkqj fiajdfhdaclhd úiska ish¿ hq;=lï yd j.lSï bgq lr we;s úg tu
.súiqug mßndysrj hï hï whs;Ska fyda iykhla ,nd §u fõ' fï wkqj .súiqug mßndysrj lïlre
úksYaph iNdjlg kj whs;sjdislï ks¾udKh lsÍug yels nj fuu.ska .uH fõ'
tu lreKq kï
fuys by; ^wd& fþofha yd ^we& fþoh ±kg mj;akd wdldrhg ixfYdaOkh lrkq ,enqfõ 1983 wxl
12 orK mdßf;daIsl §ukd f.ùfï mk; u.sks' Bg l,ska mdßf;daIsl §ukd f.ùug fiajdfhdaclhkag
kS;suh ne£ula fkdùh' tu ksid mk; ls%hd;aul ùug l,ska mdßf;daIsl uqo,la fiajdfhdaclhd
leue;af;kau ,nd kqÿkfyd;a th idOdrK yd hqla;s iy.; moku u; ,nd .ekSug lïlre úksYaph
iNdjg b,a¨ï l< hq;= úh' ±kg fuu bvlv we;af;a mdßf;daIsl mkf;ka wdjrKh fkdjk fiajlhskag
muKs'
tu ksid ^we& fþofha l,ska i|yka jQfha fiajh wjika lrkq ,enQ úg fiajdfhdaclhd úiska mdßf;daIsl
uqo,la fyda fjk;a m%;s,dNhla idOdrK moku u; f.úh hq;=o tfia kï tu uqo, fldmuK úh hq;=o
hkak ;SrKh lsßug lïlre úksYaph iNdjlg n,h we;s njhs' ±ka fiajd wjidkfhaÈ mdßf;daIsl
uqo,la ,eîu lïlrefjl=f.a ks;Hdkql+, whs;shla ksid tu mk; hgf;a kS;Hdkql+, ysñlula fkdue;s
fiajlhkag idOdrK moku u; lsishï mdßf;daIslhla 15 lg wvq fiajlhska ixLHdjla fiajfha fhdojd
we;s wjia:djl§ f.úh hq;=o keoao hkak muKla ±ka i,ld ne,sh yel'
by; ^wE& fþofha i|yka mßÈ lïlre úksYaph iNdfõ úIh iSudj mq¿,a lrñka kshu lrkq ,eìh
yels úIh lrkq lsisjla weu;sjrhd fuf;la kshu lr ke;'
by; lreKq wkqj fiajfha fh§ isák lïlrefjl=g ;u fiajd kshuhka yd fldkafoais ms<sn|j lsisu
lreKla iïnkaOfhka lïlre úksYaph iNdjlg b,a¨ï m;%hla bÈßm;a lsÍug ±kg wjldY ke;' fï
ksid jegqma kskshdldrj fkdf.ùu" widOdrK udre lsÍï fyda Wiia ùï fkd§u wdÈ lreKq .ek b,a¨ï
l< fkdyel'
fï ksid lïlre úksYaph iNdjla fj; hdug kï fiajdfhdaclhl= úiska lïlrejl=f.a fiajh wjika
lsÍula lr ;sîu w;HjYH fõ' ;ud úiska iafõÉPdfjka fiajh wjika lrkq ,enQ wjia:djl lïlre
úksYaph iNdjlg hd fkdyel' tfy;a fl,skau fiajdfhdaclhd fiajh wjila fkdl< o fiajh wjika
lsÍula f,i ie,lsh yels ls%hdjla u.ska fiajdfhdaclhl= úiska lïlrejl=f.a fiajh wkqñ; f,i wjika
l< yel' iDcq fiajd wjika lsÍula ke;;a fiajh wjika lsÍug wkshï ud¾. j,ska fm<Uùfuka
fiajdfhdaclhl= úiska wkqu; f,i wjika l<d hehs ie,lsh yels wjia:d we;' tjeks wjia:djl
fiajdfhdaclhl= úiska wkqñ; f,i fiajh wjika lr we;ehs ;¾l l< yel' tfiau lsishï fiajlfhl=f.a
jev ;ykï fldg fpdaokd m;%hla mjd fkd§ lsisiq mÍlaIKhla fkdmj;ajd §¾> ld,hla tfia jev
;yku u; lïlrejd fiajhg meñKSu j<lajd we;akï fyda widOdrK f,i ;k;=frka my< ±óula
fyda lr we;s wjia:djl§ wkqñ; fyda jHx>sl fiajd wjila lsÍula we;ehs lreKq bÈßm;a l< yel'
fï iïnkaOfhka mKaä;r;ak ta' Tnd¾ j;=hdfha wêldÍ kvqj jeo.;a fõ' fuys§ b,a¨ïlre m%ldY lf<a
;ud fiajfhka my; ±óula isÿl< ksid jevg fkdmeñK fiajh wjika l< njg b,a¨ï m;%hla bÈßm;a
l< njh' Tyqf.a ;¾lh jQfha ;ud ±rE iyldr jHdma;s l<uKdldr ;k;=ßka jev mÍlaIlhl= f,i
my; ±óu widOdrK nj;a th wkqñ; fiajd wjika lsÍula f,i ie,lsh hq;= nj;ah' Tyq ck;d j;=
ixj¾Ok uKav,fha fiajhg f.k we;af;a ;djld,sl iyldr jHdma;s l<uKdlrejl= f,i jQj;a Tyqg
m;aùfï ,smshla ksl=;a lr fkd;sìKs' Tyq ,enQ jegqma yd l< rdcldß wod, ;k;=rg iß,k nj Tmamq
l< fkdyels jQ ksid fiajfha my; ±óula isÿ ù fkdue;s nj;a tu ksidu wkqñ; fiajd wjika lsÍulao
ke;s nj;a ;SrKh úh'
;udf.a leue;af;ka fiajh wjila l< o wkqñ; fiajd wjika lsÍula fkdue;s jQjo mdßf;daIs; f.ùï
ksis mßÈ isÿ fkdfõ kï lïlre úksYaph iNdjla fj; b,a¨ï m;%hla bÈßm;a l< yel' tfy;a th
fiajh wjika lsÍu iïnkaOfhka fkdj mdßf;daIslhka ,nd.ekSu i|ydh'
tfiau mdßf;daIsl mk; wkqj ks;Hdkql+, fkdjk wvqlsÍula mdßf;daIslfhka lr we;akï ta
iïnkaOfhkao b,a¨ï l< yel' wvq lsÍï l< yelafla mkf;a olajd we;s ksYaÑ; lreKq iïnkaOfhka
muKs' tfia fkdjqkfyd;a th kS;s úfrdaë fõ'
b,a¨ïlrejl= fjkqfjka Tyqf.a kS;s{hdg b,a¨ï m;%hla w;aika l< yelso hkak .ek úúO kvq ;Skaÿ
j,ska úúO u; bÈßm;a flreKq w;r ±kg wjidk jYfhka ks.ukh l< yelafla tfia l< yels njhs'
fuu kvqj, u;=jQ m%Yakh jQfha b,a¨ïlre fjkqfjka Tyqf.a kS;s{jrhdg kS;Hdkql+,j w;aika l<
yelso hkakh' fuys§ ;SrKh jQfha wêlrK ixúOdk mk; ^1978$2& hgf;a kS;s{hl=g we;s n,;,
j,g wkqj ;u fiajdodhlhd fjkqfjka lreKq bÈßm;a lsÍug wdfõKsl n,hla we;s nj;a b,a¨ïlref.a
iy;slh fjku f,aLkhl ,nd Èh hq;= nj;ah' fuys iy;slh hkq zzby; i|yka lreKq i;H nj iy;sl
lrñ'ZZ hk m%ldYh wvx.= f,aLkhhs'
27 jeks fr.=,dishg wkqj lsishï b,a¨ï m;%hla iïnkaOfhka Wkkaÿjla olajk whl=go Bg iïnkaO
úh yels nj fmfka'
32 ta fr.=,dish wkqj b,a¨ï m;% folla fyda Bg jeä .Kkla taldnoaO fldg úNd. l< yel' fuh
lïlre úksYaph iNdfõ iNdm;sjrhdf.a wNsu;h wkqj wod, lreKq ie,ls,a,g .ksñka tfia lrkq
we;'
wêlrK NdIdj isxy, neúka bx.S%isfhka ms<sfh, lr b,a¨ï m;%hla ms<s.; yelso hkak kvqj,§ i<ld
n,d tfia l< yels njg ;Skaÿ lr we;'
yh udifha Í;sh
lïlre úksYaph iNdjlg b,a¨ï m;%hla bÈßm;a lsÍu fiajh wjika lrkq ,enQ Èkfha isg yh udihla
bl=;a ùug fmr l< hq;= njg 1973 wxl 53 ld¾ñl wdrjq,a ^úfYaI úêúOdk& mkf;a 21 j.ka;sfha
±lafõ' tu ksid ih uilg miq bÈßm;a lrk b,a¨ï m;%hla ld,djfrdaê ù ksIam%Nd jkq we;'
ld¾ñl wdrjq,a mk; hgf;a 1958 § mkjk ,o fr.=,dis wkqj b,a¨ï m;%hla ;=ka uila we;=<; È
bÈßm;a l< hq;=j ;sìK' uq,a mkf;a tjeks iSud lsÍula i|yka fkdjk ksid lïlre weu;sjrhd tjka
iSudjla lsÍu Tyqf.a n,;, blaujd hdula f,i rïnKavd t' .x.d ksïk ixj¾Ok uKav,h kvqfõ§
fY%aIaGdêlrKh tu fr.=,dish n,d;sl%uKhla nj;a ta ksid kS;s úfrdaê njg ;SrKh lf<ah' kej; th
kS;s úfrdaê fkdjk njg .x.d ksïk ixj¾Ok uKav,h t' fIßma kvqfõ§ wêlrKh ;SrKh l<dh'
fuu wjq, úi£u i|yd isf,daka j¾l¾ia fldka.%ia ta' j;= wêldß" fnr., j;=hdh kvqfõ§ tjlg
WmßudêlrKh jQ wNshdpkdêlrKhg fuu m%Yakh fhduq flreKs' tysÈ fr.=,dish kS;s úfrdaê nj;a
rïnKavd kvqj ksjerÈj f,i ;Skaÿ lr we;s nj;a ;Skaÿ flreKs'
wNshdpkdêlrKh fuu m%Yakh úi£u i|yd jHjia:dodhlg ueÈy;a úh hq;= njg ;jÿrg;a fhdackd
lrk ,§'fïwkqj uq,a mk; ixfYdaOkh lrñka bÈßm;a l< 1973 wxl 53 orK ld¾ñl wdrjq,a ^úfYaI
úê úOdk& mk; u.ska uq,a mkf;a 31 wd j.ka;shg wxl 7 orK Wm j.ka;shla tl;= lrñka lïlre
úksYaph iNdjlg b,a¨ï m;%hla bÈßm;a lsÍu fiajh wjika lsÍfuka ih uila we;=<; úh hq;= njg
m%;smdok ie,iSh'
;jo l<ska we;s jQ wjq,a iy.; ;;a;ajh u; bÈßm;a l< b,a¨ï m;% iïnkaOfhka ls%hdl< hq;= wdldrh
ms<sn| úfYaI úê úOdko mkf;a úh' fuu.ska jHjia:dodhlh ueÈy;a ùfuka úYd, wjq,la ksrdlrKh
lsÍug yels úh'
tfiau cem¾ð iud.u ta' iqn%ukshï kvqfõ§ lïlre Widúhlg §m jHdma; wêlrK n,hla we;s njg
;SrKh lf<ah'
31 wd ^1& j.ka;sh wkqj lïlre úksYaph iNdjlg b,a¨ï m;la bÈßm;a lrk lïlrefjl=g msysgla
fyda iykhla b,a,d isáh yel' fï jpkj,g w¾: ksrEmkhla fjdal¾ ikaia iy iud.u ta' *%hs kvqfõÈ
;ïnhshd úksiqre;=ud bÈßm;a lf<ah' Tyqg wkqj ziykhZ (Redress) hkq lsishï ,nd fkdÿka ysñlula ,nd
§u jk w;r zmsysgZ (Relief) hkq .súiqfï ish¿ j.lSï bgql< o Bg wu;rj msysgla ùug lïlre
úksYaph iNdjg we;s yelshdjhs'
idOdrK yd hqla;s iy.; hehs yefÕk ´kEu ksfhda.hla lsÍug 31 we ^1& hgf;a lïlre úksYaph
iNdjlg yelsh' fuu hqla;s iy.; yd idOdrK Ndjh ms<sn|j úia;rd;aulj fjku igykl olajd
we;'
;jo b,a¨ï m;%hg wod, ldrKh iïnkaOfhka lïlrejdf.a fiajd fhdaclhd yd Tyq idudðl;ajh orK
jD;a;Sh iñ;sh w;r idlÉPdjla mj;sk njg lïlre úksYaph iNdj iEySulg m;ajqjfyd;a wod,
idlÉPdj wjika jk f;la b,a¨ï m;%h iïnkaOfhka ls%hd lsÍu w;aysgqjd bkamiqj idlÉPdfjka hï
iu:hla we;s jqj fyd;a ta wkqj ksfhda. Èh hq;=h' 31 wd ^2& w
by; i|yka wdldrhg úNd.h fjk;a Èklg l,a ;nd we;s úg B<Õ Èkfha fiajdfhdaclhd meñK
fkdisá ksid tal mdlaIslj úNd. fldg ;Skaÿjla §u kS;shg tlÕ fkdjk njg ;SrKh jqKs' fuys§ l<
hq;=j ;snqfka l,a ;eîu fkdj úNd.h w;a ysgqùu nj;a B,Õ Èkfha i<ld ne,sh hq;af;a iu:hlg
t<eU we;ao hkak nj;a m%ldY jqks' 28 jeks fr.=,dishg wkqj fya;=jla fkdolajd md¾Yjhka fkdmeñKs
úg tal md¾Yaúlj úNd. lsÍfï n,h fuysÈ fhdod fkd.; hq;= njo ;SrKh jqKs'
;jo weu;sjrhd úiska 4 jk j.ka;sh m%ldrj b,a¨ï m;%hg wod, ldrKh wksjd¾H fíreï lsÍulg
fhduqlr we;s úg md¾Yjhkag w.;shla fkdjk mßÈ b,a¨ïm; ksIam%Nd l< hq;=h' fufia ksIam%Nd lsÍu"
idudkH isú,a kS;sh hgf;a kvqjla mejÍug we;s whs;shg ndOdjla fkdjk nj hqkhsgâ bxðkhßka
j¾l¾ia hqkshka ta foajkdh.ï kvqfõ§ ;SrKh úh'
fY%aIaGdêlrKh fuu ;SrKhg t<öfï§ wdKavq l%u jHjia:dfõ 114 yd 170 hk jHjia:d ie,ls,a,g
.;a w;r Bg wu;rj pl% f,aLlhla u.ska iSudjkag hg;aj lïlre úksYaph iNd iNdm;s jrekag
ufyaia;%d;a n,;, ,nd § ;sîu o ie,ls,a,g .eKsk'
flfia kuq;a úfõpko ke;=jd kï' lïlre úksYaph iNdjla wêlrK ld¾hhla bgq lrhs kï idOdrK
yd hqla;s iy.; ;Skaÿ §ug Tjqkag yelshdjla ;sìh fkdyels njg ;¾l flf¾'
31 wd ^3& j.ka;sh wkqj my; wjia:dj,§ b,a¨ïm; úNd. lsÍu w;aysgq úh hq;=h'
^1& b,a¨ïlref.a b,a¨ï m;%hg iEu w;skau iudk lreKla iïnkaOfhka b,a¨ïlref.a fiajd
fhdaclhd md¾Yjlrejl= fldg tu lreK iïnkaOfhka úNd.hla mkf;a m%;smdok wkqj
mj;ajdf.k hkafka hehs lïlre úksYaph iNdj iEySug m;ajk wjia:djl'
^2& b,a¨ï m;%fha i|yka lreKq fjk;a ´keu kS;shla hgf;a mj;akd fjk;a kS;s lD;Hlg n,mdk
úg
Wod (- fiajlhl= fidrlulg iïnkaO hehs iel lrk wjia:djl
fujeks mÍCIK wjika jQ miq b,a¨ï m;%h úNd. lsÍu kej; wdrïN l< hq;= w;r tu mÍCIKj,
ks.ukhkao ksfhda.hla §fïÈ ie,ls,a,g .; hq;= fõ'
;jo 31 wd 2 wkqj - fiajlhd ksfhdackh lrk jD;a;Sh iñ;sh" fiajd fhdaclhd iuÕ fuu m%Yakh
ms<sn|j idlÉPdjla mj;sk nj lïlre úksYaph iNdj iEySulg m;a jQ úfgl" o úNd.h w;aysg úh
hq;=h'
fï iïnkaOfhka jeo.;a kvq ;Skaÿjls' iSudiys; isf,daka bkaIqjrkaia iud.u t fmf¾rd uqo,a jHjyrKh
lsÍu ms<sn| iel lsÍug fya;= fmd,sish úiska l< mÍlaIKfha§ fy,s jQ ksid fiajlhkaf.a fiajh wjika
fldg ;snqKs' Tjqka lïlre úksYaph iNdjg b,a¨ï m;%hla bÈßm;a l< úg fmd,sish wmrdO kvq úOdk
ix.%yfha m%;smdok wkqj úu¾Ykhla lrf.k hk ksid 31 wd ^3& hgf;a úNd.h w;aysgq úh hq;= njg
fiajdfhdaclhd ;¾l lf,ah' tfy;a fmd,sia úu¾Ykh kS;Hdkql+, ;Skaÿjla fyda m%odkhla ,ndÈh yels
kS;s lD;Hhla fkdjk ksid 31 wd ^3& hgf;a úNd.h w;aysgq úh hq;= ke;s njg ;SrKh jqKs'
fuys§ i<ld ne,sh hq;= ;j;a jeo.;a lreKla kï fiajh wjika lsÍu i|yd fiajlhd fhdod.;a lreKq
iïnkaOfhka b,a¨ïlreg úreoaOj we;s wmrdO kvqjl§ Tyq ksjerÈlre ù we;s úg lïlre úksYaph
iNdj 31 ^wd& 3 hgf;a th ie,ls,a,g f.k ksfhda.hka Èh hq;=o hkakhs' wefidaisfhagâ negß
uekq*elap¾ia ^isf,dka& iud.u t hqkhsgâ bxðkshßx j¾l^¾&ia hqkshka kvqfõ§ ;SrKh lf<a ta .ek
ie,ls,a, fhduq l< yels jQj;a ta u;u lghq;= lsÍug lïlre úksYaph iNdj ne¢ ke;s nj;a ;Skaÿjla
§fïÈ wêlrK lghq;a; ie,ls,a,g .ekSug yels nj ffjoH,sx.ï úksiqre m%ldY lf<ah' pQÈ;fhl=
wmrdO kvqjl§ jrolreùu wmrdOhla l< njg m%udKj;a idlaIshla jQj;a ksfodia fldg ksoyia lsÍu
tu wmrdOh fkdl< njg m%udKj;a idCIshla fkdfõ' fya;=j idOdrK ielfhka Tíng Tmamql< hq;=ùfï
Ndrh iy idukH úksYaph iNdjla bÈßfha ms<s.; yels tfy;a wmrdO wêlrKhl§ ms<s.; fkdyels
idCIs bj;alsÍu jeks lreKq ksidh'
31 wd ^4& j.ka;sh wkqj lïlre úksYaph iNdjlg fiajd .súiqfï kshuhka fkd;ld ksfhda.hla §ug
n,h ,nd § we;' fiajd .súiqfï we;s oro~q fldkafoais fkd;ld yeÍug;a zzlïlre úksYaph iNdjlg
fkdhd hq;=hZZ" jeks fldkafoais fjf;d;a tajd fkd;ld yeÍug muKla yels nj;a fiajd .súiqu uq¿ukskau
wu;l fkdl< hq;= nj;a fuu j.ka;shg mgq w¾: l:khla foñka iS$i fjdal¾ ikaia iud.u t m%hs
kvqfõ§ ;SrKh jqks'
mßjdi ld,h ms<sn| fiajd .súiqul we;s fldkafoais 31 wd ^4& j.ka;sh hgf;a fkdi,ld yeßh yelso
hk m%%Yakh YS% ,xld isfuka;s ixhqla; uKav,h ta m%kdkaÿ kvqfõ§ we;s jqks' j.ka;sh wkqj lïlre
úksYaph iNdjla fiajd .súiqul fldkafoais u.ska ne¢ ke;' tfy;a mßjdi ld,fha§ fiajdfhdaclhl=g
fiajlhl=f.a wdl,am" ksmqK;d" pß; ,CIK" jevg olajk Wkkaÿj wd§ lreKq i<ld n,d iaÓr fiajhla
msßkeóug Tyq fld;rï WÑ;o hkak uek ne,Sula isÿfõ' lïlre úksYaph iNdjla idOdrK yd hqla;s
iy.; f,i ls%hd l< hq;= ksid fiajdfhdaclhdg we;s fiajlhl= iaÓr fiajhg iqÿiqo keoao hkak ;SrKh
lsÍfï whs;sh wNsfhda.hg ,la lsÍu idOdrK ls%hdjla fkdjk njh'
lïlre úksYaph iNdjlg b,a¨ïm;la bÈßm;a lr tys kS;s lD;Hhla wjika lr we;s úg b,a¨ïmf;a
wvx.= wod, ldrKhla iïnkaOfhka tu lïlrejdg fjk;a ffk;sl iykhlg ysñlula fkdue;s nj
31 wd ^5& j.ka;sh olajhs' Res Judicata isoaOdka;h'
m%ldYs; ffk;sl iykhla hkq fmdÿ kS;sh hgf;a fyda mj;akd jHjia:dms; kS;sh hgf;a ,nd .; yels
m%;sl¾uhls' tfy;a thg mßmd,kuh iyk whs;s fkfõ' wêlrKhla u.ska idudkH kS;sh hgf;a iyk
fiùu lrk wjia:djl mjd lïlre úksYaph iNdjlg ld¾ñl wdrjq,a mk; hgf;a b,a,Sula l<
fkdyels nj fuu j.ka;sfha woyia fõ'
tf,iu m<uqj fjk;a kS;s iykhla i|yd mshjr f.k we;s úgo lïlre úksYaph iNdjla u.ska
iykhla ,nd.; fkdyelsh' uekaÈia t' .x.d ksïk ixj¾Ok uKav,h kvqfõÈ lïlre úksYaph
iNdjlska iykhla ,nd.; yelafla fjk;a ffk;sl ls%hd ud¾.hlska iykhla ,nd.; fkdyels kï
muKla nj m%ldY jqks' ffk;sl jrola fya;f
= ldg f.k fiajlhd bj;a lr we;akï lïlrejd hd hq;af;a
lïlre úksYaph iNdj fj;h' ta i|yd flduidßiajrhdg n,hla ke;' kuq;a flduidßiajrhd fj;
wdrjq, bÈßm;a lr thska iykhla fkd,o úg lïlre úksYaph iNdjlg whÿï lsÍug fkdyels o
hkak m%Yak iy.; fõ'
fuu ;;ajh l,la mej;s w;r miqj rch úiska fiajh wjika lsÍfï mk;g f.fkkq ,enQ 1988 wxl
51 orK ixfYdaOkh u.ska tu mk; hgf;a iykhla m;d kS;s lD;Hhla wdrïN lr ;snqK o fiajd
iudma;sh iïnkaOfhka fjk;a iykhla i|yd b,a¨ï lsSug th ndOdjla fkdúh hq;= njg i|yka úh'
flfia kuq;a lïlre wdrjq,a mkf;a 31 B ^5& j.ka;sh ixfYdaOkh fkdlsÍu ksid fï hgf;a we;s
ndOlh bj;a fkdjk njg f.k wd ;¾lh lïlre úksYaph iNdj ms<s.ekSu ksid we;s jQ .eg¿j
Independent Newspapers Ltd., Vs. Commercial and Industrial Workers Union kvqfõ § ksrdlrKh
lrk ,§' fuys§ m%ldY jQfha fiajh wjika lsÍfï mk;g f.k wd ixfYdaOkh 31 B ^5& hgf;a jQ
ndOlh bj;a lsÍug m%udKj;a njhs'
1972 ckrc wdKavql%u jHjia:dj u.ska n,h fn§fï kHdh lsishï m%udKhlg ixfYdaOkh fldg
lïlre úksYaph iNd iNdm;sjreka hqla;sh mis|,Sfï ld¾hg wh;a mqoa.,hka f,i i,ld leìkÜ
uKav,fha ks¾foaY u; Tjqkaf.a m;a lsÍu wêlrK fiajd fldñIka iNdjg h<s mjrk ,§'
1978 kj wdKavql%u jHjia:dj u.ska n,;, fn§fï kHdfha fjkialï we;s jQjo lïlre úksYaph iNd
iNdm;sjreka m;a lsÍfï ld¾hh ;j ÿrg;a wêlrK fiajd fldñIka iNdj fj;u mjrk ,§'
YS% ,xld rdcH jeú,s ixia:dj t' ,xld fmdÿ fiajd ix.uh
kvqfõ§ fiajlhd bj;a lsÍu widOdrK hehs lïlre úksYaphdêldrh ;SrKh l<fyd;a Í;shla f,i
Tyq h,s fiajfha msysgqúh hq;= nj mejisK'
kej; fiajfha msysgqùug úl,amhla jYfhka jkaÈ uqo,la f.jk f,i fiajlhd b,a,d isá wjia:djl§
33 ^5& iy
kej; fiajfha msygqùu fjkqjg úl,amhla jYfhka jkaÈ ,nd §u iqÿiq nj lïlre úksYaph iNdj
;SrKh lrk wjia:djl§" 33 ^6&
tkï" - fiajdfhdaclhdf.a fiajd ia:dkfha fjkia ùï fya;= fldg f.k
- kvqj úNd. ù wjika jk úg úY%du hEug ksis ld,h t<U ;sîu jeks wjia:djla wod,
lr .; yelsh'
Y%S ,xld kS;s YsIH ix.uh 2017 30
ld¾ñl kS;sh iGuide | www.slllciguide.com
mqoa.,sl fiajlfhl=" Wod ( mqoa.,sl ,smslre" mqoa.,sl ßhÿre" mqoa.,sl f,alï wd§ka iïnkaOfhka kej;
fiajfha msysgqùula ksfhda. lsÍug n,hla fkdue;s w;r jkaÈ ,nd§ula i|yd muKla lïlre úksYaph
iNdjlska ksfhda. l< yel ^33 ^3& j.ka;sh& 33 ^2& wkqj fkdf.jQ uqo, ovhla f,i wh lr .ekSug
ufyaia;%d;a wêlrKh fj; fm;aiula bÈßm;a l< yel' ^uqo,a fyda uqo,ska w.h l< yels hula i|yd
muKla& ;jo lïlre úksYaph iNdjlska ,nd.;a ;SrKhla n,d;aul lrjd .ekSug kï ufyaia;%d;a
wêlrKfha kvqjla mejÍu l< hq;= fõ' lïlre úksYaph iNdjlska ksl=;a lrkafka idOdrK iy hqla;s
iy.; wd{djla jQjo tajd n,d;aul jkafka ufyaia;%d;a wêlrK ksfhda.hlska 43 w j.ka;sh wkqj fõ'
40 jk j.ka;sfha jerÈ olajk w;r 43 ^2& j.ka;sfhka ta i|yd jk o~qjï olajd we;'
wNshdpkd mámdáh
ld¾ñl wdrjq,a mkf;a 31 wE ^1& j.ka;shg wkqj lïlre úksYaph iNdjl ksfhda.hla wjidkd;aul
jk w;r lsisu wêlrKhl § m%Yak l< fkdyelsh' tfy;a ksfhda.hlska w;Dma;shg m;a md¾Yjhlg
kS;s m%Yakhla iïnkaOfhka muKla wNshdpkd bÈßm;a l< yel' 1990 wxl 32 orK ixfYdaOk mk;
u.ska wNshdpkd ld¾h mámdáh lïlrejdg jdisodhl f,i fjkia fldg we;'
l,ska jQfha ksfhda.hla ;eme,a u.ska md¾Yjlrejkag ±kqï §fï l%uhls' wNshdpkhla bÈßm;a lsÍu
ksfhda.h ÿka Èkfha isg Èk 14 la we;=,; l< hq;= úh' tu Èk 14 .Kka .ekqfka md¾Yjlrejkag
ksfhda.h ;emEf,ka ,o Èk isgh' ;emef,a§ we;sjk m%udo jeks lreKq ksid ksfhda.h iaÓr jYfhkau
,enqKq Èkh ;SrKh lsÍfï§ úúO .eg¿ mek ke.=Ks'
fï ;;a;ajh fjkia lrñka lïlre úksYaph iNdj úiska md¾Yjlrejkag ±kqï fok Èkl újD;
úksYaph iNdjl§ ksfhda.h m%ldYhg m;a l< hq;= nj 31 wE ^1& ixfYdaê; j.ka;sh olajhs' fï ksid
Èkh ms<sn| .eg¿jla we;s fkdfõ' ksfhda.h m%ldYhg m;a l< Èk isg ld,h .Kka .kq ,efí' tf,iu
ish¿u wNshdpkd fld<U msysg wNshdpkdêlrKhg bÈßm;a lsÍu ixfYdaOkhg fmr w;HdjYH úh' fï
ksid ÿr neyer m%foaYj, lïlrejka úfYaIfhka wmyiq;djhlg uqyqK mEug isÿúh' kj ixfYdaOk
u.ska wNshdpkd lsÍfï ld,h Èk 14 isg Èk 30 olajd jeä lsÍu u.skao m<d;a no uydêlrKhg
wNshdpkd bÈßm;a lsÍug úêúOdk ie,iSu u.ska o fuu wmyiq;djh u. yeÍug lghq;= lr we;'
isoaêuh lreKq u; wNshdpkhla boßm;a l< fkdyels nj meyeÈ,s lreKls' kS;suh m%Yakhlg
wka;¾.; úh hq;= lreKq fudkjdo hkak iSudiys; fld,Üia iud.u t' ,xld nexl=j kvqfõ§
fY%aIaGdêlrKh olajd we;' kS;suh m%Yakhla hkakg jeo.;a jk kvq ;SrK w;r" lfrda,sia wmamqydñ t'
mqxÑrd, ^64 NLR 44& ys§ ;SrKh jQfha tla md¾Yjhl muKla woyia i,ld ne,Sug lïlre úksYaph
wêldßh bÈßm;a ùu ffk;sl wjYH;d lv lsÍula njhs'
l<uKdlre" kdlshdfoksh j;=hdh t' ,xld j;= lïlre ix.uh (77 CLW52)
fuys§ m%ldY jQfha isoaêuh lreKq jerÈ iy.; f,i fhduq lsÍu ffk;sl m%Yakhla njhs'
,xld f;,a lïlre ix.uh t' ,xld LKsc f;,a ixia:dj ^78 - 79 SLR 72&
;SrKhla ;yjqre lsÍu i|yd idlaIs fkdue;s ùu kS;suh m%Yakhla njg ;SrKh úh'
;jo lïlre úksYaph iNd ksfhda.hla fl;rï idOdrK yd kS;Hdkql+, jQjo jkaÈ uqo,a f.ùu m%udo
lsÍu yd lïlrejkag ysßyer lsÍu i|yd fndfyda fiajdfhdaclhka wNshdpkd bÈßm;a lrk njg fpdaokd
ke.=Ks' wNshdpkd ld¾h mámdáhg .;jk §¾> ld,h ksid ta ld,h ;=, uqof,a w.h wvqùfuka jkaÈ
Y%S ,xld kS;s YsIH ix.uh 2017 31
ld¾ñl kS;sh iGuide | www.slllciguide.com
uqo,a ,nd§fï m%;sM,h wvq úh' tf,iu fiajdfhdaclhdg tu uqo,a wdfhdackh fldg ;u mdvqj uÕ yrjd
.; yels úh' fuhska mSvkhg m;ajQfha lïlrejkah' fuf,i kslrefKa lrk wNshdpkd je,elaùug;a
m%udofhka lïlrejdg we;s jk mdvqj wju lsÍug;a kj ixfYdaOkfhka mshjr .kakd ,§'
ta wkqj jkaÈ uqo,a m%odkhg úreoaO fiajdfhdaclfhl= wNshdpkh lrk úg tu uqo, kshu lrkq ,nk
nexl=jl ;ekam;a fldg ta ms<sn|j lïlre úksYaph iNdj ksl=;a lrk iy;slhla iuÕ wNshdpkd
fm;aiu bÈßm;a l< hq;=h' kej; /lshdj ,ndÈh hq;= njg ksfhda.hla lr we;akï jirl jegqmg
iudk uqo,la kshu lrkq ,nk nexl=jl ;ekam;a l< njg iy;slhla iuÕ bÈßm;a fkdlrk wNshdpkd
m%;slafIam flf¾'
wNshdpkh lïlrejg mlaIj fokq ,enqjfyd;a tkï l,ska fok ,o ksfhda.h iaÓr l<fyd;a lïlrejdg
;ekam;= uqo, fmd<sh iuÕ ,nd.; yels ùfuka m%udo ùu ksid jk mdvqj ;rula ÿrg uÕ yef¾' wfkla
w;g fiajdfhdaclhkg mlaIj ;Skaÿjla ,ofyd;a Tyqgo ;ekam;= uqo, fmd,sh iuÕ ,nd.; yel' Tyqgo
tu.ska mdvqjla isÿ fkdfõ' lïlre úksYaph iNd ;SrKhlska w;Dma;shg m;a lïlrejl= wNshdpkhla
bÈßm;a lsÍfï È uqo,a ;ekam;= lsÍula wjYH fkdfõ' re' 5$- .dia;=jla f.ùu m%udKj;a fõ' wNshdpk
mámdáh 1990 wxl 32 orK mK;ska ixfYdaê; 31 ã' j.ka;sfha ±lafõ' uydêlrK ;Skaÿjlska
w;Dma;shg m;ajk md¾Yjlrejl= 31 ã' j.ka;sh wkqj fY%aIaGdêlrK wNshdpkd l< yel' fuhg ld,
kshuhla ke;;a idudkH fY%aIaGdêlrK Í;s n,mdkq we;'
flfia kuq;a by; ixfYdaOkfhka miqj lïlre úksYaph iNd ksfhda.hla iïnkaOfhka jQ m%;sfYdaOk
n,;, m<d;a no uydêlrKhg ,nd § we;' 1990 wxl 32 orK ixfYdaOk mkf;a m%;smdok j,g
wkqj lïlre úksYaph iNd ksfhda.hlg tfrysj I¾Isfhdardß" ;ykï wdÈ jQ ßÜ b,a,d isàfï wjia:j
,nd § we;'
idOdrK yd hqla;s iy.; ksfhda.hla §u hkq mj;akd kS;shg tlÕj kS;Hdkql+, ksfhda.hla §u woyia
fkdl< o ks;sh .ek ie,ls,su;a fkdú hqla;s iy.; yd idOdrK ;Skaÿjla Èh fkdyelsh' kuq;a ish¨u
kS;s iEu úgu iEu flfkl= flfrysj hqla;s iy.; hehs lsj fkdyel' kS;sh widOdrK jQjo th
ms<smeÈh hq;=h' kS;sfha oro~q iajNdjh ksid iuyr fofkl=g iuyr úg widOdrKhla ùug bv we;'
fï ksid hqla;s iy.; iy idOdrK ksfhda.hla §ug n,;, we;a;l=g ks;sfha oro~q iajNdjh ;rula
,sys,a l< yel' ld¾ñl wdrjq,a mkf;a 31 î ^4& Wm j.ka;sh wkqj fiajd .súiqfï l=ula i|yka jQjo
tu fldkafoais fkdi,ld idOdrK yd hqla;s iy.; ksfhda.hla l< yels nj ±lafõ'
kS;sfha we;s oro~q iajNdjh u.yerùu i|yd tx.,ka; kS;s b;sydifha pdkai,¾jrhdf.a idOdrK
n,;, o frdau kS;sfha cd;Hka;r kS;sh kï jQ kS;s m%fNaoho we;s úh'
kvq ;Skaÿ .KkdjlÈ fuu hqla;s iy.; yd idOdrK ixl,amh ms<sn|j wêlrKh jeo.;a m%ldY lr
we;'
fn%daysh¾ t uqksodi
hqla;s iy.; yd idOdrK ;Skaÿjla §fï§ lïlrejd n,dfmdfrd;a;= jQ m%udKhg jvd iykhla bgq l<
fkdyels njg wêlrKh ;SrKh lf<ah' fuys§ lïlrejd úiska ;ud fiajfhka widOdrK f,i fkrmSug
úreoaOj bÈßm;a l< whÿïm;ska udi 3 la jegqma b,a,d ;snqk;a udi 6 jegqma f.ùug kshu lrk ,§'
fufia ksfhda. lsÍug n,hla lïlre úksYaph iNdjlg ke;'
fï wkqju yhsf*dfrdiaÜ j;=hdfha wêldß t' YS% ,xld j;= lïlre ix.uh kvqfõ§
bkaÈhdkq j;= lïlre wd{d mkf;a 24 jeks j.ka;sfha m%;smdok wkqj iajdñ mqreIhd fiajfhka wial<
úg Nd¾Hdjo wial< hq;= hehs i|yka jk ksid" hqla;s iy.; yd idOdrK moku u; tlS kS;sh
fkdi,ldyeßh fkdyels nj mS' tia' m%kdkaÿ úksYaphldr ;=ud m%ldY lf<ah'
iduqysl .súiqï
ld¾ñl m%cd;ka;%jdofha jeo.;a ,laIKhla f,i iduqysl .súiqï ±laúh yel' fuh lïlrejka iy
fiajdfhdaclhka w;r meje;afjk iduqysl idlÉPd yd flaj,a lsÍï j, id¾:l m%;sM,hls' ±kgu;a
ms<sf.k we;s my; i|yka uQ,sl whs;sjdislï M,odhs iduqysl .súiqula we;s lr .ekSfuys ,d wdOdr
fõ'
ixúOdkh ùfï iy iñ;s iud.fï msysgqùfï whs;sh" l:d lsÍfï iy woyia m%ldY lsÍfï whs;sh
iduldñ f,i /iaùï meje;aùfï ksoyi" jD;a;Sh iñ;s msysgq ùfï iy tjeks iñ;shl idudðl;ajh
,nd .ekSug ;sfnk whs;sh'
tf,iu my; olajd we;s ffk;sl m%;smdoko iduqysl .súiqï iïnkaOfhka msgqjy,la fõ'
1935 wxl 14 orK jD;a;sh iñ;s wd{d mk;
ld¾ñl wdrjq,a mkf;a 5 ^1& isg 10 ^wd& olajd jQ úê úOdk" wdKavql%u jHjia:dfõ 14 ^1& iy
15 jHjia:dj, we;s uQ,sl whs;sjdislï ms<sn| m%;smdok"
jD;a;Sh iñ;s wd{d mk; hgf;a ,shdmÈxÑ lrk ,o jD;a;Sh iñ;shla ;sìu iduqysl .súiqula i|yd
w;HdjYH mQ¾j wjYH;djhla fõ' iduqysl .súiqula we;s lr .ekSu fiajl jD;a;Sh iñ;shlska f;drj
l< fkdyel' fiajdfhdaclhkaf.a n,hg iß,k f,i flaj,a lsÍfï yelshdjla we;s m%n," Yla;sula
jD;a;Sh iñ;shla ;sîu M,odhs iy fiajlhskag jdisodhl yd idOdrK fldkafoais we;s .súiqulg uÕ
mdohs' fuh wl¾ukH fyda wvq idudðl msßila we;s jD;a;Sh iñ;shlg l< fkdyel' m%n, igkaldñ
Yla;sula jD;a;Sh iñ;shla fkd;snqKfyd;a fiajdfhdaclhka fm!oa.,sl fiajd .súiqul§ fuka ;ukag
jdisodhl fldkafoais we;=,;a iduqysl .súiqulg t<öug lïlrejka fmd<Ujd .kq we;'
;jo jD;a;sh iñ;shlg jD;a;Sh iñ;s wd{d mk; u.ska ,nd § we;s ffk;sl ;;ajh" ld¾ñl wdrjq,a
iïnkaOfhka .kq ,nk jD;a;Sh igka ls%hd ud¾.hkag kS;sfhka ,eî we;s /ljrKh iy jD;a;Sh iñ;s
w;r taldnoaO iïfï,k we;s lr.ekSug we;s ksoyi M,odhS iduqysl .súiqï we;slr .ekSug wdOdr
fõ'
iduqysl .súiqula ,sÅ;j ;sìh hq;= w;r tu ,sÅ; .súiqu lïlre flduidßiajrhdg bÈßm;a l< úg
tys i|yka fldkafoais mj;akd kS;shg yd wod, lïlrejkaf.a mj;akd fldkafoais j,g mgyeks fkdjkafka
kï Tyq th rcfha .eiÜ m;%fha m, lrjkq ,efí' tjeks .súiqul we;s fldkafoais tu Èia;s%lalh ;=<
thg wod, l¾udka; j, kshq;= fiajlhkag ±kgu;a n,mdk kshuhkag jvd wvq jdisodhl ;;ajhla
fkdjk njg lïlre flduidßiajreka iEySulg m;aúh hq;= nj 6 jk j.ka;sfha ±lafõ' fmdÿ kS;sh
wkqj ;j;a flfkl= fjkqfjka .súiqulg t<öug fkdyels w;r tfia l< yels jkafka weg¾ks n,m;%hla
(Power of Attorney) we;s wjia:djl muKs' kuq;a ld¾ñl kS;sfha§ jD;a;sh iñ;shlg ;=kajk
md¾Yjhla fjkqfjka .súiqï j,g t<öug bvlv i,id we;'
7 jk j.ka;sh wkqj .eiÜ m;%fha m<lr jkq ,nk iEu iduqysl .súiqulau tls .súiqu ls%hd;aul jk
Èkh .súiqfïu i|yka lr fkdue;s wjia:dj,§" .eiÜ m;%fha m<jk Èkh ls%hd;aul jk Èkh f,i
i,lkq we;' iEu iduqysl .súiqulu tu .súiqu n,mj;akd ld,h ksYaÑ;j i|yka úh hq;=h' tu ld,h
bl=;ajk f;la tu iduqysl .súiqu j,x.=j mj;skafkah' flfia fj;;a .súiqulg t<eô md¾Yjlrejkag
my; ±lafjk fldkafoais j,g hg;aj ,sÅ; ±kqï §ulska iduqysl .súiqu m%;Hd§Iag lsÍug fyda wjx,.=
lsÍug mq¿jk' 9 j.ka;sh
^w& wj,x.= lsÍug n,dfmdfrd;a;= jk md¾Yjh úiska wks;a md¾Yjlrejkago msgm;la iys;j"
mkf;a fr.=,dis u.ska kshu lrk ,o wdlD;s m;%hg idrdkql+,j ms<sfh, lrk ,o ±kqï §u
Y%S ,xld kS;s YsIH ix.uh 2017 34
ld¾ñl kS;sh iGuide | www.slllciguide.com
u.ska lïlre flduidßiajrhdg ±kqï Èh hq;= fõ' flfia fjk;a md¾Yjlrejl= jQ jD;a;Sh
iñ;shl idudðlhl=g ;ukaf.a wNsu;h wkqj ffijÍj .súiqula wj,x.= l< fkdyelsh' tfukau
hjkq ,nk ±kaùfï msgm;a fjk fjku lïlrejkag heùuo wjYH ke;'
^wd& m%;slafIam lsÍfï kS;Hdkql+, ±kaùula flduidßiajrhdg ,enqKq úg tu .súiqu wj,x.= jkafka
tu ±kaùï ,enqKq udihg blaì;sj meñfKk udifha wjidk Èkfha§h'
;ukag bÈßm;a lrkq ,nk úêu;a wj,x.= lsÍï iïnkaOfhka flduidßiajrhd úiska .eiÜ m;%fha m<
l< hq;=h'
8 ^2& j.ka;sh wkqj iduqysl .súiqïj,ska ne÷Kq lïlrejka lsishï l¾udka;hlg fhdojd isák
wjia:djl tls iduqysl .súiqfï m%;súreoaO hula i|yka fkdjkafka kï tls l¾udka;fha fiajd fhdaclhka
úiska iduqysl .súiqfuka fkdne÷Kq lïlrejkago tls iduqysl .súiqfï i|yka fldkafoais j,g wvq
jdisodhl fkdjk fiajd kshuhka ,nd Èh hq;=h'
31 ^wd& ^4& j.ka;sh wkqj fiajd .súiqul we;s fldkafoais fkd;ld iyk ie,eiaùug lïlre úksYaph
iNdjlg we;s yelshdj iduqysl .súiqulgo wod, jkafkaoehs m%Yakhla we;s fõ' tls j.ka;sfha
±lafjkafka zzlïlrefjl= yd fiajd fhdaclhd w;r jQ hï fiajd .súiqula hkqfjka ksid th n,mdkafka
fm!oa.,sl fiajd .súiqulg ñi iduqysl .súiqulg fkdfõ hehs ;¾l lrkq ,efí' yhsf*driaÜ j;=
wêldÍ t' ud,mk YS% ,xld j;= lïlre ix.uh kvqjg wkqj fm!oa.,sl fiajd .súiqulg fkdue;s
kS;suh ;;ajhla we;s iduqysl .súiqu" ffk;sl idOl m;%hla ksid rfÜ kS;sh fkd;ld iyk ie,iSug
fkdyels njg ;SrKh úh'
isf,daka u¾lkaghs,a hqkshka t yS;a iy iud.u kvqfõ§ fíreïlre fufia m%ldY lr we;'
zziduqysl .súiqu jQ l,S md¾Yjlrejka w;r mj;akd lreKq we;=,;a fldg ta iïnkaOfhka lrk ,o
úYd, mßudKfha wOHhkhl m%;sM,hls' tfia fyhska iduqysl .súiqula ilia lr .ekSug n,mE .eg¿
md¾Yjhkaf.a fÉ;kdj u.ska úia;r iys;j wdjrKh jkakla f,i iduqysl .súiqula ie,lsh hq;= nj
ug fmkS hkafkah' fuu ld¾ñl wêlrK kvqfõ§ iduqysl fldkafoais ms<s.ekSug ;ud ne¢ we;s nj
fíreïlre m%ldY lf<ah'
m%udKj;a f,i ksfhdackh lrkq ,nkafka kï tu iduqysl .súiqfï i|yka ms<s.;a kshuhka iy fldkafoais
fyda Bg jvd wvq jdisodhl fkdjk fldkafoais tu l¾udka;fha lïlrejkag ,ndÈh hq;= njg lïlre
weu;sjrhdg ksfhda. l< yel' tjeks ksfhda.hla rcfha .eiÜ m;%fha iy isxy," bx.S%is fou< hk NdId
;=fkka m<jk mqj;am;a ;=klj;a m<lrúh hq;=h' tfia ksfhda.hla lsÍug m<uqj tfia lsÍugweu;sjrhd
woyia lrk njg .eiÜ m;%fha iy mqj;a m;aj, m<fldg úfrdaO;d fjf;d;a kshñ; Èklg fmr
bÈßm;a l< hq;= njg ksfõokh l< hq;=h' úfrdaO;d fjf;d;a tajd ;u ksÍlaIK iuÕ flduidßiajrhd
Y%S ,xld kS;s YsIH ix.uh 2017 35
ld¾ñl kS;sh iGuide | www.slllciguide.com
úiska weu;sjrhdf.a ie,ls,a,g fhduq l< hq;=h' weu;sjrhd tu úfrdaO;d yd ksÍlaIK i,ld n,d tu
iduqysl .súiqu jHdma; lsÍug fyda fkdlsÍug fyda iSudiys;j jHdma; lsÍug ;SrKh l< yel'
fujka jHdma; lsÍfï ksfhda.hla lrk f,i 10 ^6& j.ka;sh hgf;a iduqysl .súiqfï md¾Yjlrefjl=g
b,a,d isáh yel' 10 ^7& j.ka;sh wkqj weu;sjrhd úiska l< jHdma; lsÍula Tyqgu bj;a l< yel'
wod, iduqysl .súiqu iudma; jk Èkfha jHdma; lsÍuo iudma; fõ'
1972 § bxðfkare iy fmaI l¾udka; iy uqøK l¾udka;fha fh§ isá fiajlhkag yd fiajd fhdaclhkag
Tjqkaf.a iduqysl .súiqula u.ska wod, jQ we;eï úê úOdk tu iduqysl .súiqfuka ne¢ fkdisá iudk
l¾udka; j, fhÈ isá mqoa.,hka flfrys jHdma; lrk ,§' fï wjia:dfõ wud;Hjrhd iïmQ¾K .súiqu
fkdj fiajlhskag jeä jdisodhl fldkafoais lSmhla muKla jHdma; lrk ,§' fï ksid iduqysl .súiqfuka
fkdne÷Kq fiajdfhdaclhka wjdisodhl ;;ajhlg jeáKs' fufia fldgila muKla jHdma; lsÍug
weu;sjrhdg n,hla ke;s nj;a jHdma; lrkafka kï th uq¿ukaksu jHdma; l< hq;= nj;a ta' tma' fcdakaia
tlaiafmdag¾ia iud.u t nd,iqn%ukshï kvqfõ§ ;Skaÿ úh' fuhgu wod, fjk;a lreKq idlÉPd l<
mS%ùka iy iud.u t' rxð;a w;m;a;= iy ;j;a fofofkl= hk kvqjo jeo.;ah'
by; iduqysl .súiqu jHdma; lsÍu u; mS%úka iud.u wod, fldkafoais ls%hd;aul lsÍu wdrïN lf<ah'
bka miqj A.F. Jones iud.u jHdma; lsÍug úreoaOj wêlrKhg f.dia tlS jHdma; lsÍu wjx,.= lrjd
.;af;ah' Freevien iud.u o tu iykh wêlrKfhka b,a,d isáfhah' ta jk úg;a jHdma; lsÍug
wkql+,j lghq;= lsÍu wdrïN lr ;snQ ksid ta wkqj È.gu ls%hd l< hq;= nj wêlrKh ;SrKh lf<ah'
iduqysl .ssúiqul wvx.= úêúOdk w¾: ksrEmKh iïnkaOfhka .eg¿jla we;akï 10 ^w& j.ka;sh wkqj
ta iïnkaOfhka ;SrKhla .ekSug lïlre flduidßiajrhd fj; fhduql< yel'
10 ^wd& j.ka;sh wkqj iduqysl .súiqulska ne¢ we;s fiajdfhdaclhka tu .súiqfï fldkafoais lïlrejkag
myiqfjka n,d.; yelsjk mßÈ m%o¾Ykh l< hq;=h'
10 ^9& ms<s.;a fiajd fldkafoais lv lsÍu ms<sn|j wNshdpk úNd. lsÍu ld¾ñl wêlrK i;=j mj;S'
40 jk j.ka;shg wkqj iduqysl .súiqula iïnkaOfhka my; i|yka f,i ls%hdlsÍu o~qjï ,eìh yels
jrols'
^1& iduqysl .súiqul ksYaÑ;j kshu lr we;s kshuhkag jvd wvq jdisodhl kshuhkag lïlrejka
hg;a lsÍu'
^2& ms<s.;a kshuhka yd fldkafoais ms<s fkdme§u'
^3& iduqysl .súiqul fldkafoais yd kshuhka fjkialr .ekSu i|yd jev j¾ckhla" fodrjeiaula lsÍu
fyda tjekaklg fjk;a wh fm<Uùu fyda ta i|yd lïlrejka fyda fiajdfhdaclhka fm<Uùu'
^4& iduqysl .súiqulg hg;ajk fiajlhl=g tu .súiqu hgf;a we;s jrm%ido j,g ysñlï ,efnk
ksid Tyq fyda Tjqka fiajfhka wia lsÍu" ;;a;ajfhka my< ±óu fyda wka f,ilska o~qjï lsÍu'
^5& iduqysl .súiqul kshuhka yd fldkafoais lvlsÍug wdOdr fyda wkqn, fok fyda wjqiaik fudkhï
fyda ls%hdjla lsÍu'
^1& fiajdfhdaclhd úiska fiajlhdg" fiajlhka wvq lsÍu hgf;a wialsÍfï ±kaùu §ug woyia l<
Èkg fmr udifha idudkHfhka tla jev lrk Èkl fiajlhka 15 g wvqfjka fiajfha fhdojd we;s
fiajdfhdaclhl=g
^2& tla ld,hl§ muKla mj;ajdf.k hk l¾udka;hlg fyda jßka jr jev lrk jHdmdr fyj;a
l¾udka;hlg Wod (- ol=Kq fjr<nv ;Srfha mj;ajd f.k hk fndfyda ixpdrl fydag,a
^3& hïlsis l¾udka;hlg tla wjqreoaolg jvd wvq ld,hla fiajh lr we;s fiajlfhl=f.a fiajh
k;r lsÍu'
31E ^3& g wkqj by; ^1& ys i|yka fiajlhkaf.a ixLHdj .Kka ne,Sfï§ l¾udka;fhys wjqreoaolg
jvd wvq ld,hla jev l< ´kEu fiajlfhl=o .Kka .kq ,efí' lsishï l¾udka;hla jdßlj mj;ajdf.k
hk iajNdjfhao tfia ke;akï jßka jr jevlrk iajNdjfhao hk m%Yakhla mek keÕfkd;a tjeks
m%Yakhla úi¢h hq;af;a lïlre flduidßia jrhd úisks' tjeks m%Yakhla i|yd Tyq fok ;SrKh wjidk
iy ;SrKd;aul fõ' fuys§ fiajlhdf.a jrola fya;= fldg f.k fkrmSula isÿ fkdfõ'
hïlsis l¾udka;hla flfrys fiajlhka wvq lsÍfï úêúOdk n,d;aul lsÍfuka ta l¾udka;hg nrm;,
wk;=re úmdl we;sjk wkaoug th n,mE yels hehs weu;sjrhd l,amkd lf<d;a fiajlhka wvq lsÍu
ms<sn| úêúOdk wod, fkdúh hq;= nj fyda b;du;a iSudldÍ wkaoñka wod, úh hq;= nj ;SrKh lsÍug
Tyqg yelsh' 31 E ^2&
by; i|yka úê úOdk wdh;khla jid ±ófï§ n, fkdmdhs' ukao w;sßla;hla isàug kï fldgila
fiajfha fh§ isáh hq;= ùuh' jid ±óul§ lsisjl= fiajfha fh§ fkdisák ksid w;sßla;hla ms<sn|
m%Yakhla mek fkdk.S'
rdcd t' f*dfgdaisfklaia
fuys§ wod, iud.u ld¾ñl wdrjq,a mkf;a IV B fldgfia m%;smdok wkq.ukh fkdlrñka Tjqka fh§ isá
úúO jHdmdr j,g wh;a tla fldgila jid ±ïfïh' fY%aIaGdêlrKh ;SrKh lf<a fldgiska fldgi jid
±óu (Phase Closure) u.ska hï wdh;khla iïmQ¾Kfhkau jid ±óug yelshdj we;s njh'
by; kvq ;Skaÿj Wmfhda.s lr .ksñka fiajdfhdaclhka úiska ;u l¾udka;Yd,d j, mshjr fldgia
mshjßka jid ±óu u.ska fiajlhka wksis f,i bj;a lsÍug mgka .;a w;r 31 E j.ka;s o wkq.ukh
fkdlrk ,§'
fï ;;ajh uev meje;aùfï mshjrla yd fjk;a fndfyda fya;=kao u; 1970 n,hg m;a iu.s fmruqKq
wdKavqj úiska úkhdkql+, fkdjk fiajd iudma;sh iïnkaOfhka n,mdk 1971 wxl 45 orK fiajd
kshqla;slhskaf.a ^rlaIdj wjika lsÍfï& mk; iïu; lf<ah'
fuf,i weu;sjrhd úiska lrkq ,nk ´kEu ksfhda.hla m%dfdha.slj yels blaukska wkqu; lsÍu i|yd
md¾,sfïka;=jg bÈßm;a l< hq;=h' tfia wkqu; lrkq fkd,enQ ksfhda.hla n,rys; f,i i,lkq ,efí'
31 E ^2& w;=re úOdkh'
^1& tjeks wvq lsÍula lsÍug woyia lrk nj wvq .Kfka udihlg l,ska fiajlhdg ±laúh hq;=h'
31 B
^2& 31 B ^wd& g wkqj tjeks ±kaùul msgm;la lïlre flduidßiajrhdgo ta fiajlhd jD;a;sh
iñ;shl idudðlfhl= kï ta jD;a;Sh iñ;shlg heúh hq;=h' 31 B ^w&
^3& 31 W j.ka;sh wkqj tfia wvq lsÍug woyia lrk ±kaùï hejQ Èk isg udi folla .;jk ;=re
fiajl wvq lsÍï ls%hd;aul fkdl< hq;=h' by; ^1& wkqj hjk ,o ±kaùul ld,h bl=;a jQ miq
;j;a udihla l,a foñka kej; fiajlh wvqlsÍfï ±kaùula fiajlhdg heúh hq;=h'
^4& fï udi fofla ld,h we;=,; woyia lrk ,o fiajlhka wvq lsÍu ms<sn| wdrjq,a iudodkfhka
fíreï lsÍu msKsi lïlre flduidßia úiska n,h ,;a ks,Odßfhl=g fhduq lrkq,enqfjd;a fyda
weu;sjrhd úiska fíreïlrefjl=g fyda ld¾ñl wêlrKhlg fhduq lrkq ,enqfjd;a wod,
fiajlhd fiajfhka wialsÍu msKsi we;s fiajdfhdaclhdf.a whs;sh tfia fhduq lrkq ,enQ Èk isg
udi foll ld,hlg w;aysgjkq ,efí' fï ld,h ;=,È fíreïlre fyda ld¾ñl wêlrKh úiska
wjidk ;SrKhla .; hq;=h' 31 W
1976 wxl 4 orK mk;ska ixfYdaOkh lrk ,o 1971 wxl 45 orK lïlrejkaf.a fiajh wjika
lsÍfï ^úfYaI úêúOdk& mk;
rfÜ mej;s wd¾Ól w¾nqoh wkqj fiajlhka wia lsÍfï jeä m%jK;djhla jQfhka th je<elaùfï mshjrla
f,i uyck wdrCIl wd{d mk; hgf;a yÈis kS;s fr.=,dis f,i y÷kajd ÿka fï mkf;a úêúOdk miqj
1971 wxl 45 orK mk; f,i kS;s.; flreKs' fmdÿ kS;sh hgf;a ±kqï §ula lsÍfuka fyda ta fjkqjg
f.ùula lsÍfuka fiajlhkaf.a fiajh wjika lsÍug fiajdfhdaclhdg ;snQ whs;sh ld¾ñl wdrjq,a mk;ska
iSud lrkq ,eîfuka miq th jvd;a iSudldÍ lsÍu fuu mk;ska isÿ flreKs' fuu mkf;a 1988 wxl 51
orK ixfYdaOkho b;d jeo.;ah'
tkï w;a;fkdau;sl f,i fiajlhla wvq lsÍu yd ;djld,sl f,i fiajlhka wia lsÍu fuu.ska je<elafõ'
flfia jQjo fiajlhka ,jd lrjd .; hq;= ld¾hhla fkdue;s wjia:dj,§ Tjqkaf.a fiajh k;r lsÍu
iïnkaOfhka fiajdfhdaclhdg we;s whs;sh thska iïmQ¾Kfhkau bj;a fkdflf¾'
fuys Wmf,aLk.; /lshdj hkakg hïlsis jD;a;shla i|yd mämd,l iNdjla msysgqjd we;akï tu
jD;a;sh o ta yd wdY%s; jD;a;skao" idmamq yd ld¾hd, fiajl mkf;a w¾:h wkqj iEu idmamqjla" ld¾Hd,hla
yd l¾udka; Yd,djlao woyia flf¾' tfy;a my; wjia:dj,§ mk; wod, fkdfõ'
^1& lïlrejkaf.a fiajh wjika lsÍug ;SrKh l< udihg fmr yh udihl ld, iSudjla ;=,
idudkHfhka 15 fofkl=g wvqfjka fiajfha fhdojd we;s úg
^2& rch" m<d;a md,k n, uKav,hla" iuqmldr iñ;shla fyda rdcH ixia:djla fiajd fhdaclhd jk
úg
^3& fiajlhd fiajfha fhdod ;snqfka Èk 180 l ld,hlg wvq ld, iSudjlg jQ úg ^ish¨ ksjdvq Èko
we;=,;aj&
^4& hïlsis kS;shla W,a,x>kh lrñka fiajfha fhdojd we;s úg
^5& fiajd .súiqul fyda iduqysl .súiqul úêúOdk wkqj úY%du .ekaùfuka fiajh wjika jQ úg
2 ^3& j.ka;sh" fiajh wjika lsÍu hkafkka l=ula woyia jkafkao hkako jeo.;a fõ' úkhddkql+,
ls%hdjlska mkjk ,o o~qjul fya;=fjka yefrkakg fjk;a ´kEu lreKla i|yd lrk fiajh wjika
lsÍïj,g n,mdhs' fiajh wjika lsÍu ;djld,sl fyda iaÓr úh yel' wld¾hlaIu;dj ksid lrk fiajh
wjikalsÍïj,go mk; n,mdhs'
88 ixfYdaOkh u.ska fiajdfhdaclhdg fiajh wjila lsÍu ms<sn| woyia ±laùug wjia:dj ,nd § we;'
ta wkqj úkhdkql+, fya;=jla u; fiajh wjika l< nj flduidßiag ,sÅ;j ±kqï §ula l< hq;=h' tu
±kqï§u fiajh wjika l< Èkg miqj t<fUk 2 jk jev lrk Èkg fmr úh hq;=h'
;djld,slj fyda iaÓr f,i fiajlhl= fiajfhys fkdfh§u fiajh wjila lsÍuls' 1976 ixfYdaOkfhka
miq hïlsis jD;a;shla l¾udka;hla fyda jHdmdrhla jid ±ófï m%;sM,hla jYfhka fiajlhl= fiajfhys
fkdfhÿùu fiajh wjika lsÍuls'
t fïu ld,iSudj kshu lr we;s .súiqïj, fuka ld,iSudj bl=;aj hEfuka fiajd .súiqu wfydais jk
wjia:dj,§ mk; wod, fkdfõ' tkï mk; wod, jkafka fiajlfhl=g jk w;r .súiqï ld,h wjidkfha
fiajh k;r jQ fudfydf;a Tyq fiajlhl= fyda lïlrefjl= f,i .Kka .ekSu k;r fõ'
iduqysl .súiqul úêúOdk hgf;a fyda iaÓr jYfhka úY%du hk jhfia miqjk úg fyda fiajh wjika
lsÍu fiajd .súiqfï meyeÈ,sj ±lafjk úg fuu úê úOdk wod, fkdfõ' fiajh wjika lsÍu fiajd
fhdaclhdf.a ls%hdjlska úh hq;=h' tkï fiajHdf.a taldmdlaIsl ls%hdjl m%;sM,hla f,i fiajh wjila
lsÍu fyda fiajfhys fkdfhoùu woyia flf¾'
fiajh wjika lsÍu i|yd ,sÅ; wkque;shla fiajHfhl= b,a,d isá úg lïlre flduidßiajrhdg my;
foa l< yel' 2^2&
úkhdkql+, fya;=jla u;" o~qjula jYfhka fiajh wjila lrk wjia:djla yer wka iEu wjia:djlu
lrkq ,nk fiajh wjila lsÍula .; yelsh' ;djld,sl fyda iaÓr jYfhka fiajh wjika lf<a kï tho
.; yelsh'
(88) ixfYdaOkfha 6B (2) - fuu mk; hgf;a iyk b,a,d we;s úg wfkl=;a l%uhlgo iyk me;sh yel'
(Winifreda Case - Labour Tribunal)
^1& 2 ^2& C j.ka;shg wkqj fï whÿï ,enqk Èk isg ;=ka uila we;=,; fï wkque;sh §ug fyda
m%;slafIam lsÍug flduidßiajrhdg n,h ;sfí'
^2& ish ;SrKh Tyq úiska fiajHdg iy fiajlhdg ,sÅ;j ±kaúh hq;=h' 2 ^2& D
^3& fiajh wjila lsÍul§ fiajHhd úiska fiajlhdg f.úh hq;= mdßf;daIslhla fyda fjk;a kshuhka
iy fldkafoais ish mQ¾K wNsu;h mßÈ ;SrKh l< yel' 2 ^2& E
jHdmdrh jid ±óula lr we;s úg jkaÈ f.ùu kshu lsÍug flduidßiajrhdg n,h we;'
flduidßjrhdf.a ;SrKh wjidkd;aul yd ;SrKd;aul jk w;r ta iïnkaOfhka ßÜ wd{djla u.ska
fyda ´kEu úksYaphdêldrhl§ fyda lïlre wdrjq,a mk; hgf;a msysgqjd we;s wdh;khl fyda m%Yak
l< fkdyelsh'
ld¾ñl wdrjq,a mkf;a IV wd fldgfia wvx.= w;sßla; fiajlhka bj;a lsÍu ms<sn| úê úOdk
lïlrejkaf.a fiajh wjila lsÍfï ^úfYaI úê úOdk& mk;ska wdjrKh ù we;s fiajlhkag wod, fkdfõ'
8' idmamq yd ld¾hd, fiajl ^fiajh yd fõ;k úêu;a lsÍfï& mk;-1954 wxl
19
fuu mk; furg lïlre fkdjk fiajlhkaf.a whs;sjdislï ms<sn| wêldr m;%h f,i ie,fla' fuu
mkf;a wruqK jkqfha fj<| Yd,d iy ld¾hd, j, fiajfha kshq;= ;eke;a;lka fiajfha fhoùu Tjqka
jev l< hq;= meh .Kk iy Tjqkaf.a mdßY%ñl úêu;a lsÍu i|yd o Bg iïnkaO fyda wdkqIx.sl
ldrKd i|ydo úêúOdk ie,eiaùu fõ'
mkf;a 68 jk j.ka;shg wkqj idmamqjla hkafkka f;d. fyda is,a,r fj<| jHdmdßl lghq;= mj;ajd
f.k hk ia:dkhla woyia fõ' thg fkajdisl fydag," wdmk Yd,d' ^wdydr yd îu j¾.&" fldKav lemSu
ia:dk f,dkavß" PdhdrEmYd,d iy fr.=,dis u.ska ksYaÑ; lrk fjk;a hï jHdmdrhla fyda fj<|dula
we;=,;a fõ' ld¾hd,h hkakg mq¿,a w¾:l:khla § we;s nexl=" fndal¾jre" rlaIK iud.u" keõ iud.ï"
yjq,a jHdmdr" iud.ï" j;= ksfhdað;hka" fj<| ±kaùï m%pdrl ksfhdað;hka fldñia ksfhdað;hka nvq
hjk fyda nvq f.kajk tacka;jrhka" .Kldêldrjrhka" jHdmdßl lghq;= lrf.k hEfï ld¾hh i|yd
mj;ajdf.k hkq ,nk wdh;khla woyia fõ'
;jo hï fjf<| Yd,djl" l¾udka; Yd,djl jeú,a,l" m;,l" fydag,hl" iudc Yd,djl fyda úfkdao
lghq;= i|yd mj;ajdf.k hk ia:dkhl fyda fjk;a hï ld¾ñl fyda jdKsc wdh;khl ,smslre wxYho
we;=,;a fõ' tfiau kS;s{hka" .Dy ks¾udK Ys,amSka jeks jD;a;Skaf.a jD;a;Sh lghq;= i|yd mj;ajdf.k
hk ,smsldr wdh;ko hï iñ;shl ixia:dms; fkdjk mqoa., uKav,hl jHdmdßl lghq;= mßmd,kh
lsÍu i|yd mj;ajdf.k hk iEu wdh;khlao woyia fõ' ;jo rdcH yd rdcH fkdjk ixia:do ixia:d.;
fkdl< wdh;k o óg we;=,;ah'
hï fj<| Yd,djl fyda ld¾hd,hl jHdmdßl lghq;= j, fyda ta iïnkaOfhka hï ;eke;a;l= hï tla
Èkhl§ fiajfha fhoúh hq;= idudkH ld,h meh 8 la úh hq;=h' fuu meh 8g lEu meh we;=,;a fkdfõ'
hï tla i;shla ;=, idudkH jev lrk ld,h meh 45 lg jeä fkdúh hq;=h'
^3 j.ka;sh&
hï Èkl jev lrk ld,h lEu .ekSu iy úfõlh i|yd muKla jQ úrduhla iuÕ wLKav ld,hla
úh hq;=h' i;sfha tla Èkl lEu meh fkdue;sj jev l< hq;= ld,h meh 5ls'
by; lS ld,hkag jeäfhka jevlr we;akï ta i|yd w;sld, f.jkq ,eìh hq;=h' w;sld, idudkHfhka
.Kka n,kq ,nkafka mehlg kshñ; m%udKh fuka tlyudrla jYfhks' w;sld, fiajfha Wmßu i;shlg
meh 12 ls
w;sld, meh 1 g f.ùu } udia mäh 240 x 3/2
w;sld, rdcH wxYfha úOdhl fyda l<uKdldr ;k;=re orkakkag wod, fkdfõ'
9 jk j.ka;sfha i|yka úfõlhla Èh hq;= fõ' ojfia fiajd ld,hg fm'j' 11'00 isg m'j' 2'00
w;r ld,h we;=,;a kï mehl lEu úfõlhla Èh hq;=h' fiajd ld,h fï ld,h ;=,§ wjika jQjo fï
úfõlh Èh hq;=h' óg wu;rj m'j' 4 isg m'j' 6 olajd ld,h we;=,;a kï meh 1$2 l úfõlhlao m'j'
7'00 isg m'j' 10'00 olajd ld,h we;=,;a kï mehl lEu úfõlhlao Èh hq;=h' È.gu rdcldßfha fh§
isák iEu meh 4 gu meh 1$2 úfõlhlaÈh hq;=h' kuq;a meh 5 lg wvqld,hla fiajh lsÍfï§;a ;ukaf.a
mjqf,a flfkl= fiajfha fhoùfï§;a fuh wod, fkdfõ'
^2& ksjdvq
fï i|yd mkf;a 5" 6" 7" 7A iy 7B hk j.ka;s jeo.;a fõ' 5 j.ka;sh i;sm;d ,efnk ksjdvq .ek
olajhs'
i;shlg wju jYfhka meh 28 la fiajh l< wfhl=g Èk 1 1$2 l ksjdvqjla ,ndÈh hq;=h' fuu meh
28 g w;sld, meh we;=,;a fkdfõ' fuu ksjdvqj jegqma iys; ksjdvq .Khg jefÜ' i;sh ;=,§ ,nd.;a
wkqu; ksjdvq rcfha ksjdvq hkdÈh;a jev l< Èkhka f,i ie,fla'
idudkHfhka fuh fikiqrdod jrejla iy bßod Èk ksjdvqj u.ska ,efí' bßod Èk fiajfha fhÿkfyd;a
ta i|yd Èk 3 l jegqma ysñfõ' bßod jev l<fyd;a B<. Èk 6 we;=,; fyda flduidßiaf.a wjirh
we;sj udih wjik § jegqma iys; ksjdvq Èkhla ,nd Èh hq;h
= '
tkï udisl jegqma } x : x/30 x 3 f,ihs'
Y%S ,xld kS;s YsIH ix.uh 2017 40
ld¾ñl kS;sh iGuide | www.slllciguide.com
jd¾Isl ksjdvq
jirlg ysñ jd¾Isl ksjdvq .Kk 14 ls' fuu 14 Èk ksjdvqfjka wju jYfhka Èk 7 la j;a tlg .;
hq;=h' b;sß ksjdvq ;ks ;ks Èk jYfhka ,nd .; yelsh' fuu ksjdvq ,nd§u fiajdfhdaclhd
wksjd¾hfhkau l< hq;a;ls' fuu ksjdvq B<Õ jirg l,a ±ñh fkdyel' uqo,a l< fkdyelsh' jeo.;a
lreK kï fuu ksjdvq fiajdfhdaclhdg yd fiajlhd idlÉPd lr iïuq;shlg t<eö ,nd .kakd ksjdvq
ùuh' fuu ksjdvq ,nd.kakd udih fyda Èkh fiajdfhdaclhdg ±kqï § wjir .; hq;=h'
fiajhg ne÷kq uq,a jif¾§ jd¾Isl ksjdvq ysñ fkdfõ' tu ksjdvq B<Õ jif¾§ ysñ jkafka m<uq jif¾
fiajhg neÿkq Èk jljdkq i,ld n,d Bg kshñ; jQ Èk .Kkgh' tkï m<uq jif¾§ Wmhd .kakd ksjdvq
fojk jif¾§ N=la;s ú¢h yelsh'
fuf,i jir ld¾;=j,g fldgia lr ksjdvq kshu lrkq ,efí' ta wkqj 1999'12''31 Èk fiajhg neÿk
wfhl=g;a 2000 jif¾ jd¾Isl ksjdvq 4 lg Wreulï lsj yelsh'
fiajlhl= úY%du hdfï§ miq.sh jif¾ bmhQ jd¾Isl ksjdvq 14 yd úY%du hk jif¾ fiajh l< tla
udihlg Èk 1 ne.ska jd¾Isl ksjdvq ,nd .; yel' tfiau úY%du hdfï§ ,nd fkd.;a jd¾Isl ksjdvq
uqo,a l< yelsh' Tlaf;dan¾ 01 odg miqj úY%du hkafka kï fmr j¾Ifha bmhQ jd¾Isl ksjdvq 14 g
wu;rj úY%du hk j¾Ihg o ;j;a jd¾Isl ksjdvq 14 la ysñ fõ'
fiajhg neÿKq uq,a jif¾§ jQj;a fuu ksjdvq Èk ,nd .; yel' tfy;a 7u fkd,eîug mq¿jk' fiajhg
ne÷Kq oji u; th r|d mj;S' fiajfha fhÿkq iïmq¾K udi 2 lg tla Èkla wkshï ksjdvq f,i ,efí'
fojk jif¾ Tyqg Èk 7 lg Wreulï lsj yelsh' fuu Èk 7 leue;s wdldrhlg ,nd .; yelsh'
flduidßia;=udf.a mQ¾j wkque;sh u; fiajlfhl=g fuu m%isoaO ksjdvq Èkhl fiajhg fhdojd .kafka
kï" tu jif¾ foieïn¾ 31 jkodg fmr jegqma iys; ksjdvqjla fyda tfia ke;akï Èk foll jegqma ta
i|yd m%odkh l< hq;= fõ'
fmdah ksjdvq Èkfha§ hï fiajlfhl= jefvys fhdojd .;af;a kï Èkl jegqm fuka 1 1$2 l m%udKhla
Tyqg ,ndÈh hq;=h' tfiau jefvys fhdojd .ekSu fya;=fjka ys,õ ksjdvq ,nd Èh fkdyel'
iEu idmamqjlu fyda ld¾hd,hl iEu fldgilau m%udKj;a f,i wdf,dalh yd ksis jd;dY%h ,eîug
ie,eiaúh hq;=h' jev lrk ia:dkfhau mÈxÑj isàug lsisu fiajlfhl=g n, fkdl< hq;=h' ;jo wdydr
.ekSu i|ydo m%udKj;a myiqlï iemhSh hq;=h' ia;S% mqreI fomlaIh i|yd fjk fjku jeisls,s iy
fia§fï myiqlï iemhSh hq;= w;r fiaúldjka i|yd fj<| Yd,djl 3 ( 1 ne.ska wdik myiqlï
ie,eiaúh hq;=h'
idudkHfhka f;jk orejd .Kka .efKkqfha Ôj;aj isák orejka .Kk wkqjh' WodyrKhla jYfhka
ore m%iQ;s 5 lg uqyqK ÿkak;a Ôj;aj isák orejka .Kk 1 la kï B,Õ ore m%iQ;shg Èk 84 l jegqma
iys; ksjdvq j,g weh ysñlï ,nhs' u< ore Wm;la kï ysñjkqfha Èk 42 la muKs' m%:u m%iQ;sfha§u
ksjqka orejka ,enqfKa kï yd Tjqka Ôj;aj isà kï B<Õ m%iQ;sfha§ ,efnkqfha Èk 42 la muKs' ore
m%iQ;shla isÿ jkafka fïre .enla we;s ;eke;a;shlf.ks' ta nj ffjoHjrhl= úiska iy;sl l< hq;=h'
wkshï fiaúldjlg jQj;a fuu ksjdvq ysñ w;r thg fiaúldjf.a ;;ajh n, fkdmdhs' m%iq;shlg
f;uilg fmr yd miq ld,h ;=,§ orejdg fyda ujg wk;=reodhl úh yels jefvys fhoùu ;ykïh'
m%iq;shfyda ore ms<si| .ekSu fya;=fjka we;súh yels frda.hla ksid fiajfhka my l< fkdyels w;r
ksjdvq msg isák wjia:dfõ§ fiajfhka my lsÍu ms<sn| ±kaùula lsÍug fkdyelsh'
mdßY%ñl f.úh hq;= ld,h yd wdldrh .ek mkf;a 19 jk j.ka;sfha ±lafõ' jegqmska wkqu; wvq lsÍï
yer fjk;a wvq lsÍï fkdlr wod, ;eke;a;dg uqo,skau f.úh hq;=h' wkqu; wvq lsÍï j, uq¿ m%udKh
wod, jegqmska 60] la fkdblauúh hq;=h' wkqu; wvq lsÍï j¾. 2 ls'
jHjia:dms; wvq lsÍï hkq fiajlhdf.a leue;a; fkdue;sj isÿ l< yels wvq lsÍïh' jHjia:dms; wvq
lsÍï j,g EPF yd ETF wh;a fõ' óg wu;rj fiajlhdf.a leue;a; fkdue;sj wdodhï nÿ" wêlrK
ksfhda.hla u.ska hï uqo,la wvq l< hq;= hehs ksfhda. lr we;s wjia:djla ^Wod ( kv;a;= f.ùu i|yd
jQ ksfhda.hla& ±laúh yel'
jeo.;a lreKla kï by; wkqu; ,ehsia;=jg wh;a fkdue;s ldrKhla i|yd fiajlhdf.a leue;a;
;snqKo jegqmska wvq l< fkdyelsùuh'
úIupdrhlg jrolre jqjfyd;a fiajlhdf.ka ovhla wh lr .; yels w;r tu wvq lsÍï jegqmska 5]
g jeä fkdúh hq;=h' tfiau tu ov uqo,a fiajHhdf.a jHdmdr i|yd fhdod .ekSug fkdyels w;r th
fjku .sKqul ;ekam;a lr fiajlhskaf.a iqn idOdkh fjkqfjka jeh l< hq;=h'
Y%S ,xld kS;s YsIH ix.uh 2017 42
ld¾ñl kS;sh iGuide | www.slllciguide.com
fuu mk; wkqj wju jegqmla kshu lr ke;' jegqma ;SrKh jk wdldr 3 la we;'
1' fiajlhd yd fiajHhd w;r idlÉPd lsÍfuka
2' lïlre flduidßiajrhdf.a ueÈy;a ùfuka fomd¾Yjfha u leue;a; we;sj
3' mdßY%ñl úksYaphdêldr u.ska
ldka;d lïlrejkag ud;D m%;s,dN f.ùu i|yd iy tn÷ ldka;djka m%iq;shg l,ska iy miq fiajfha
fhoùug wdkqIx.sl fjk;a lreKq iïnkaOfhka wd{d mk; úê úOdk i,iajhs' fj<| Yd,djl fyda
ld¾hd,hl fyda ta wkshï fyda ;djld,sl mokula u; fyda fiajfha fhd|jd we;s whg yer wfkla
ish¿u ldka;d lïlrejkag fuu wd{d mk; wod, fõ'
hï ldka;djla ud;D m%;s,dN f.jkq ,eîug ysñlu ,nkakd jQ ld,mßÉfþoh wehf.a ore m%iq;shg
l,ska i;s folla iy ore m%iq;sfhka miqj i;s 10 la jYfhka i;s 12 la úh hq;=h' ta i|yd m%iq;sh
fya;=fjka iÔú orejl= ìysúh hq;= w;r wehg tla orejl= muKla isáh hq;=h' ke;fyd;a orejl=
fkdisáh hq;=h' tkï i;s 12 la m%iq;s ksjdvq fokq ,nkafka m<uqjk fyda fojk orejdf.a Wm; i|yd
muKs'
fjk;a iEu wjia:djl§u kshñ; ksjdvq m%udKh m%Odk m%{ama;sfha uq,ska úêúOdk i,iajd ;snqKs mßÈ
i;s 6 la tkï ore m%iq;shg l,ska i;s 2la iy miqj i;s 4la jkafkah'
m%iq;s ksjdvq ld,h ;=, jegqm idudkH ffoksl jegqfmka 6$7 m%udKhla fyda i;sm;d jegqma ,nkafka kï
Èk 6 jegqm ,efí' fuu úêúOdk idmamq iy ld¾hd, fiajd mk; hgf;a jQ úêúOdk j,g iudk nj
fmkS hhs' tfy;a tla fjkila we;akï' tkï idmamq iy ld¾hd, fiajl mk; hgf;a kï m%iq;s ksjdvq
Èk .Kka ne,Sfï§ i;sm;d úfõl Èk iy ksjdvq Èk .Kka k.kq fkd,eîuhs' tys Èk 70 la iy Èk
42 la .ek i|yka jk fyhsks' ud;D m%;s,dN wd{d mk; hgf;a fuu ksjdvq Èk .Kka .kq ,nk w;r
tys i|yka jkafka i;s 12 la yd i;s 06 la hkqfjks'
udi ;=kla we;=,; orejl= m%iq; lsÍug ;ud n,dfmdfrd;a;= jk nj ldka;djla fiajdfhdaclhdg ±kqï
fokq ,enQ úg tu ld, mßÉfþoh ;=,§ wehg;a orejdg;a ydkslr lsisu jevl weh fkdfhoúh hq;=h'
jhi wjq' 1 g jvd wvq orejka isák úg oreõkg uõlsß §u i|yd fiaúldjkag meh 9 l fiajd ld,h
;=, úfõl ld, 2 Èh hq;=h' odrld.dr we;s úg úkdä 30 g fkdwvq úfõl 2 odrld.dr fkdue;s úg
mehg fkdwvq 2 hs' tfiau .eí .ekSu fyda orejl= m%iq; lsÍu hk fya;= u; ldka;d fiajlfhl=f.a
/lshdj wysñ lsÍu fkdl< hq;= njg wd{d mk; úê úOdk i,iajhs'
m<uqjk fldgi
fuys ish¿u mqoa.,sl wxYfha jD;a;Skag wod, fõ' jD;a;shla hkakg fiajd fhdaclhl= fyda lïlrejl=
úiska lrf.k hkq ,nk" bgq lrkq ,nk fyda ls%hd;aul lrkq ,nk hï l¾udka;hla jHdmdrhla"
jD;a;shla fyda Ôjfkdamdhla iy hï jD;a;shla hï wxYhla fyda hï ld¾hhla fyda ls%hdj,shla we;=,;a
fõ' tfy;a m%Odk jYfhkau nd, wmrdOlrejkag" wkd:hkag fyda wirK f.d¨" ìysß fyda wkaO
;eke;a;kag ld¾ñl mqyqKqjla ,nd §fï ld¾hka i|yd lrf.k hkq ,nk hï jHdmdrhla" l¾udka;hla
fyda wdh;khla we;=<;a fkdfõ' rdcH wxYfha ixia:d yd iuQmldr fiajfha mä md,l iNd j,g .efkk
fldgia o wh;a fõ' jegqma f.ùu iy jegqma jd¾;d mj;ajdf.k hdu .eko fï fldgia wod, fõ'
jegqma f.ùï iïnkaOfhka i,lk úg jegqma f.úh hq;af;a hï ld, iSudjla ;=,o tu ld, iSudjo jegqma
j,ska wvq lsÍï ms<sn| iSud lsÍï .eko úê úOdk we;=,;a fõ' ta wkqj jegqma tl i;shl ld,mßÉfþohla
i|yd jk úg" B<Õ Èk ;=k we;=<; f.úh hq;= w;r" i;shlg jeä i;s foll olajd jQ ld,
mßÉfþohla jQ úg B<Õ Èk 5 ;=,§o udihla i|yd jk úg§ B<Õ udifha uq,a Èk 10 ;=,§o jegqma
f.úh hq;=h'
idudkHfhka fiajlhdf.a jegqfmka fiajdfhdaclhdg l< yels Wmßu wvq lsÍu 50] ls' tfy;a úfYaI
wjia:d.; lreKq hgf;a wvq lsÍï 75] olajd jeä lsÍfï n,h lïlre weu;sjrhdg we;af;ah' jegqfmka
l< yels wvqlsÍï j,g n,h,;a wvqlsÍï hhs lshkq ,efí' 75] olajd wvq lr .; yels fiajlhka
ljqreka±hs .eiÜ m;%fha m, l< hq;=h'
flfia jQjo wvq lsÍï iïnkaO by; lS iSud foaYSh wdodhï mk; hgf;a fyda fjk;a hï ,sÅ; kS;shla
hgf;a lrk ,o wd{djla fyda wêlrKhla úiska lrkq ,enQ wd{djla fyda wkqj jegqfmka lrkq ,nk
we;eï wvqlsÍï j,g wod, fkdfõ'
lïlrejkaf.a kï" jev lrk Èk .Kk" jev lrk ,o ld,h" jegqma f.jk ,o ld, mßÉfþoh" f.ùï
lrk ,o Èkh iy jegqfmka lrk ,o wvq lsÍu jeks úia;r iys;j jd¾;d mj;ajd f.k hd hq;= hehs
3 jk j.ka;sh hgf;a fiajd fhdaclhdg kshu lrkq ,en we;' mqr mfidf,diajla fmdah Èkh ksjdvq
Èkhla jk neúka tÈkg jev lf<d;a idudkH jegqm fuka 1 1$2 .=Khla f.úh hq;=h'
fojk fldgi
fuys mämd,l iNd msysgqùu iïnkaO úê úOdk we;=<;a fõ' ljr fyda jD;a;Shla i|yd mä md,l iNd
we;s lsÍu i|yd wd{d mkf;a 8 jk j.ka;sfhka lïlre weu;sjrhdg n,h § we;' mä md,l iNdjla
hkq fiajdfhdaclhkaf.a fiajlhkaf.a" ksfhdað;hka iy rch úiska kï lrk ,o idudðlhkaf.ka
iukaú; jk ff;%md¾Yúl uKav,hls' ±kg mä md,l iNd msysgqjk ,enQ jD;a;Ska 37 la muK we;'
fuu mä md,l iNd j,ska iuyrla bxðfkare" fudag¾ m%jdyk" mdjyka" frÈms<s" weÕ¨ï ksIamdokh"
wdrlaIl fiajd" f;a wmkhkh" rn¾ wmkhkh" uqøK Ys,amh iy f.dvke.s,s bÈlsÍu hk jD;a;Ska
i|yd msysgqjd we;'
;=kajk fldgi
fuys wka;¾.; jkafka
^1& ;u fiajHhd úiska wdrlaIs; fiajd mßirhla fkdimhd ;sîu" idOdrK f,i wdrlaIs; ia:dkhla iy
idOdrK f,i wdrlaIs; hka;% iQ;% moaO;shla iemhSug fyda iúlsÍug fyda kv;a;= lsÍug fyda
wfmdfydi;a ùu ksid wk;=r isÿjQ nj
^2& fiajHhdf.a fkdie,ls,su;a md,kh ksid wk;=re isÿ jQ nj idudkH kS;sh hgf;a fiajHhdgo fhdod
.; yels ú;a;s jdÑlo lSmhls'
^1& fjd,kaá kka*sÜ bkacQßhd ^iafõÉPd ydksh mSvdjla fkdfõ&
fuhska lshfjkqfha ;udg isÿjk wk;=re ;ud úiskau ú| ord .kakd njhs'
^2& wk;=rg fya;= jQfha fiajlhdf.a fkdie,ls,su;a ls%hdjla kï
^3& iyhl fkdie,ls,a, ksid isÿjQ wk;=rla kï wk;=f¾ m%udKhg idfmalaIj jkaÈ ,nd .ekSug
we;s yelshdj fuu.ska ,nd § ;sfí'
1943 $ 03" 1957$31" 1959$22" 1966$04 ys§ ixfYdaOkh ù we;s w;r jeo.;au iy úYd,;u jYfhka
isÿjQ ixfYdaOkh 1990 wxl 15 orK ixfYdaOkhka u.ska isÿ ù we;' lïlrejdg isÿjk wk;=re i|yd
bmhSfï Yla;sh wvq jQ m%udKhg jkaÈ ,nd .ekSu ms<sn|j jQ jHjia:dms; kS;shhs' wd{d mkf;a 3 jk
j.ka;shg wkqj jkaÈ ,nd .ekSu msKsi fiajlhl= úiska lreKq lSmhla Tmamq l< hq;=hs'
fiajlfhl=g
1' fm!oa.,sl ;=jd,hla isÿ ú ;sìh hq;=h' YdÍßl fyda udkisl ;=jd,hla wdjrKh fõ'
2' fuu mk; hg;g .efKk lïlrejl= úh hq;=h'
3' ;=jd,h wyUq ^wkfmalaIs;& f,i isÿ jQjla úh hq;=h'
4' wk;=r /lshdfjka mek ke.=Kq tlla úh hq;=h'
5' wk;=r /lshd lafIa;%h ;=,§ isÿ jQjla úh hq;=h'
fiajlhd hkak wd{d mk;ska wdjrKh lr we;s wdldrh i,lk úg jHdmdr iy fj<|du iïnkaOfhka
muKla wod, jk w;r mqoa.,sl iajNdjfha /lshdjla lrkakka wh;a fkdfõ' tkï wkshï lïlrejka
fuu mk;ska wdjrKh fkdjk nj 2 j.ka;sh hgf;a lïlrejd hkakg È we;s w¾: ksrEmkfhka .ïH
fõ' by; lreKq 5g wu;rj wk;=rg m;a fiajlhdg Èk 3 lg jvd jeäfhka tu wk;=r ksid fiajhg
jd¾;d lsÍug fkdyels úh hq;=h' fiajhg fkdmeñKsfha Èk 3 la kï jkaÈ ysñ fkdfõ'
1934 uq,a mk;ska wdjrKh jQfha remsh,a 300$- jvd wvq jegqma ,nk iaÓr lïlrejka muKla jqjo
1990 ixfYdaOkfhka jegqma iSudjka bj;a lr .súiqula hgf;a fiajfha fh§ isák lïlrejka ish¨
fokdu wh;a jk nj olajhs'
mkf;a 2 ^2& g wkqj lïlrejd hkakg Tyq ñh .shfyd;a Tyqf.a hefmkakka o we;=,;a fõ' fmd,sish"
hqo yuqodj" kdúl yuqodj yd .=jka yuqodj hk fiajdjkays fiajlhska yer wka ish¨u rcfha fiajlhskao
wh;a fõ' ^kuq;a ikakoaO fiajdjkays isú,a fiajlhska wdjrKh fõ' fiajdfhdaclhd hkak mk; u.ska
w¾: olajd we;s wdldrh'
wd{d mkf;a 2 ^1& u.ska wdjrKh jkfka ljqrekao hkak olajd we;'
^1& YS% ,xldfõ ckrch wh;a fõ' kuq;a ikakoaO fiajd neyr lr we;'
^2& mqoa.,hskaf.ka ieÿï,;a ixia:djla fyda ixia:duh fkdjk wdh;khla
^3& fiajdfhdaclhdf.a l<uKdlrk ksfhdað;hd
^4& fiajdfhdaclhd urKhg m;a ù we;akï Tyqf.a Wreulre" fmd,au#lre fyda woañksia;%dislre
^5& m%Odk iajdñhd úiska ;djld,slj fjk;a wfhl=g fiajlhdf.a fiajh ,nd fok úg§ jQjo
m%Odk iajdñhd'
tfia kuq;a m%Odkshd yd ksfhdað;hd w;r .súiqula we;akï ta wkqj lghq;= l< hq;=h'
;,ard uÈkakkaf.a iuQmldr iñ;s iud.u" ls,sfkdÉÑ t' jdks lkaohshd
fuysoS we;s jQ isoaêuh lreKq jkqfha tu iñ;sfha idudðlfhla jQ ;,a rd uÈkafkla fiajfha fh§ isáh§
.ilska jeá isÿjQ j;=jd, j,g iñ;sfhka jkaÈ b,a,Sula lf<ah' fuu kvqfõ wNshdpkfhaÈ iñ;sh;a tys
idudðlfhl=;a w;r fiajH - fiajl iïnkaOhla ;snqfkao hkak;a wd{d mkf;a ±lafjk fiajdfhdaclhd
hkakg iñ;sh we;=,;a fõo hkak;a m%Yak.; úh' ;SrKh jQfha iñ;sh u.ska tys idudðlhka fiajfhys
fhdojd .; yels njhs'
iajdëk .súiqïlrefjla f,i fiajfha fhfok fiajlfhla mqoa.,sl wk;=rlg uqyqK ÿka úg Tyqg ;ud
fiajhg .;a iDcqj y÷kd.; yels iajdñhdf.ka fyda iajdñhd jk ksfhdað;hdf.a iajdñhdf.ka" tkï
m%Odk iajdñhdf.ka fyda hk fofokdf.ka tla wfhl=f.ka muKla jkaÈ ,nd .; yel' 22 ^1& j.ka;sh
wd{d mkf;a 3 jk j.ka;sfhka ±lafjk yÈis wk;=r hkak ú.%y lsÍfï§" meyeÈ,s w¾:l:khla wd{d
mk; u.ska ,nd § ke;' tu ksid kvq ;skaÿ wdY%fhka woyila .ekSug isÿù ;sfí'
úksYaÑ; kvq ;SrK lSmhl§ by; lreKq ms<sn|j ie,ls,su;a ù we;s wdldrh i,ld ne,Su fuys§
jeo.;ah'
Yd,dfõÈ kej; Tjqka fofokd yuqjQ úg fiajlhd urdka;sl f,i myr lEulg ,la ùfuka miq ñh
.sfhah'
fojk m%Yakhg ms<s;=re imhñka ;SrKh lrk ,oafoa ñh.sh fiajlhd ;u fiajd .súiqu u.ska fyda
iajdñhdf.a iDcq fyda jHdx> w;lska kshu fkdlrkq ,enqjla lr ;sîu ksid fiajd ld,h ;=, fiajh ksidu
we;s jQ yÈis wk;=rla fkdjk njhs'
bx.S%is kS;sfha /lshd lafIa;%h ;=,§ we;s jQjla hkak i|yd mq¿,a jQ w¾:l:khla imhd we;' thg
wjir ,;a f;a mdkh i|yd jk úfõlhka" ÿïîu i|yd jk úfõlhka rdcldßuh ld,h ;=, mj;sk
úfõlhkaa fiajd ld,hgu wh;a f,i ie,fla' tx.,ka;fha ;SrKh jQ lïlre jkaÈ flduidßia kï jQ
tal md¾Yaúl kvq ;Skaÿj fï iïnkaOfhka wod, fõ' ;jo bx.S%is kS;sh" ms<s.kakd lreKla jkafka fiajd
fhdaclhd úiska fiajdia:dkh fj; meñKSug iy kej; hEug m%jdyk myiqlï imhd ;sfí kï
m%jdykfha§ isÿjk wk;=rla /lshd lafIa;%h ;=,È isÿ jQjla f,i ie,flk w;r fiajlhd úiska fiajhg
meñKSu iy wdmiq hEug imhd .;a m%jdykfha§ isÿjk wk;=rla idudkHfhka /lshd lafIa;%h ;=,È isÿ
jQjla f,i fkdie,fla' kuq;a meyeÈ,sj y÷kd.; yels wjia:djl§ kï /lshd lafIa;%h ;=,È hkakg
wh;a fõ' kkafld,ia t' rlaIK ks,Odß kvq ;Skaÿj fï iïnkaOfhka jeo.;ah'
we.akia t' rejkaje,a, úúO fiajd iuQmldr iñ;sfha iNdm;s 77 NLR 307
tu iuQmldr iñ;sfha nvq .nvdjl wdrlaIl lghq;= i|yd rd;S% ld,fha fiajfha fhdojd ;snQ uqrlrejl=
tu .nvdfõ nvq fidrlï lsÍug rd;s%fha meñKs fidruq,la iuÕ .eàu ksid tu fidrekaf.ka Tyq
urKhg m;aúh'
m%Yakh jQfha th rdcldßfhka u;=jk lreKlao hkakhs' th iDcqju rdcldßfhka mek kÕsk lreKls'
;,ard uÈkakkaf.a iuQmldr iñ;sh t' jdks lkaohshd (1984) 1 SLR 230
;,ard uÈkakkaf.a iuQmldr iñ;sfha idudðlhka jQfha fuu ;,ard uÈkakkah' fuys§ .ilska .ilska
neihdfï§ iñ;shg wh;a g%elagrhl .eà tla mqoa.,fhl= ñh.sfhah' lïlrejd fiajdfhdaclhl=f.a
;;ajfha isák ksid Tyqg iñ;sfhka jkaÈ b,a,d isáh fkdyels nj j.W;a;rlrefjda m%ldY l<y'
kS;suh mqoa.,hd;a" idudðlhd;a fofofkl= ksid tu iñ;sh j.lsj hq;= nj wêlrKh ;SrKh lf<ah'
;djld,sl wl¾ukH;djh
wk;=r ksid ;djld,sl jYfhka" fiajlhdf.a bmhSfï Yla;sh wvqùu fyda ;djld,sl jYfhka
fkdyelshdjlg m;aùu'
Wod ( jvq ld¾ñlfhl=f.a weÕs,a,la ;=jd, ùu ksid Tyqg wod, WmlrK j,ska jev lsÍug fkdyels
ùula iy Tyq fjk;a jvq ld¾ñlfhla ta i|yd fhoùula ksid isÿjk wdodhfï wvqùu' th ;djld,sl
w¾O wl¾uKH;djhhs'
;djld,sl wl¾ukH;djh Èk 3 la fyda Bg jvd wvq jk úg§ jkaÈ uqo,la ,eîug ysñlï fkd,nhs' jvq
ld¾ñlhdf.a weÕs,a,la oreKq f,i lemS fjka ù kï Tyq ;djld,sl iaÓr wl¾ukH;djhg m;ajk w;r
bmhSfï fkdyelshdj Èk 3 lg jvd jeä jkafka kï 1990 ixfYdaê; wd{d mkf;a IV jk Wmf,aLKhg
wkqj w¾O udisl jegqm ,eîug ysñlï ,nhs'
w¾O udisl f.ùu .Kka .kakd wdldrh'
IV jk Wmf,aLKh wkqj
2001 - 2200 w;r jegqma ,nkafkl= kï
m<uq Èk 3 - f.ùula ke;'
4 Èkfha isg 19 Èkg f;la - 832 $ 50
19 Èkfha isg - 832 $ 50
fuh wjqreÿ 5 hk;=re n, mj;ajhs'
by, jegqma ;,hkays fiajfha kshq;= jQj;a jHjia:dms; kS;sfhka jkaÈ ysñlï ,eîug jvd idudkH
kS;sfhka jkaÈ b,a,d isàu jvd;a iqÿiq jkafka jHjia:dms; kS;sfhka ,nd Èh yels Wmßu jkaÈ uqo,
jkafka re' 250"000$- ùu ksidh'
3 B j.ka;shg wkqj fiajdfhdaclhd jkaÈ f.ùulska neyer flfrk wjia:djka lSmhlao fjhs' tajd w;r
^1& iïmQ¾K fyda w¾O wl¾ukH;djh Èk 3 la fyda Bg jvd wvqjk úg§" tkï iq¿ ;=jd, j,g jkaÈ
f.ùula isÿ fkdfõ'
^2& u;ameka fyda u;a øjH f.k we;s úfgl isÿ jQ yÈis wk;=rla jQ úg'
^3& fiajlhskaf.a wdrlaIdj i|yd m%ldYs;j mkjk ,o Í;shlg wjk; fkdjQ úgl
^4& wdrlaIdj iqrlaIs; lsÍu msKsi we;s wdrlaIs; WmlrK fldgia .e,ùu fyda ,nd§ we;s wdrlaIs;
WmlrK Ndú;d fkdlsÍu' flfia kuq;a wk;=r ksid urKh isÿ ù kï hefmkakkag wksjd¾fhka
jkaÈ ,efí'
wd{d mkf;a 10 jk j.ka;sh wkqj lïlre jkaÈ fldudißia jrhd jkaÈ f.ùï isÿ lrkq ,nhs' wd{d
mkf;a III jk Wmf,aLKfha jD;a;Suh frda.hla yd ta i|yd úh yels ls%hdj,ska olajd we;' fuys A yd B
hkqfjka fldgia 2 we;s w;r w;r B fldgfia frda.hla je<ÿk nj Tmamq lsÍug kï wju jYfhka udi
6 j;a wod, ls%hdj,sh iuÕ .eá ;sìh hq;=h' tkï tlS /lshdfõ fhÈ isáu wjYH fõ'
Y%S ,xld kS;s YsIH ix.uh 2017 51
ld¾ñl kS;sh iGuide | www.slllciguide.com
fiajl j.lSï w;r fiajl wdrlaIdj fi!LH yd iqn idOkhg ilia lr we;s øjHhkag ´kelñkau
idOdrK fya;= rys;j ndOd fkdl< hq;= w;r tajd wksis f,i m%fhdackhg .ekSuo fkdl< hq;=hs'
fiajdfhdaclhka úiska fiajlhskag l¾udka; Yd,dj ;=,§ isÿjk wk;=re ms<sn|j Èia;s%la l¾udka; Yd,d
mÍlaIl fyda bxðfkare ;ek fj; ±kaùu l< hq;=h' urKhla iïnkaOfhka olajd isáh hq;= w;r fjk;a
wk;=re Èk 7 we;=,; okajd isáh hq;= fõ'
m%xY úma,jh iufha§ jD;a;Sh iñ;s iSudj blaujd lrk ,o ls%hdjka ksid md,lhkaf.a is;a ;=, fuu
iñ;s flfrys wúYajdihla we;s jqks' jD;a;sh iñ;s idmrdê iñ;s njg m;a lrñka taldnoaO mk;a kñka
kS;s ud,djla 1799 iy 1800 § iïu; lr .kakd ,§' jD;a;sh iñ;shlg nef|k fyda jev j¾ckhlg
iyNd.S jk ´kEu fiajlfhl= ,>q kvq úNd.hlska miq isr.; lrkq ,eîfï ;;a;ajhg m;a úh' jD;a;sh
iñ;s kS;s úfrdaê wdh;k njg m;a jQ fyhska fmdÿ kS;sh hgf;a l=uka;%Khla lsÍfï jrogo Ndckh
úh' kuq;a jD;a;Sh iñ;s ryia ixúOdk f,i ls%hd lrñka fkdfhla wjia:dj, jev j¾ckh lsÍfuka
ler,s flda,dy, lsÍfuka ;u wm%idoh m, lrñka ish ixúOdkh f.dv k.d .;af;ah'
l%u l%ufhka jD;a;sh iñ;s flfrys mkjd ;snqk iSud lsÍu ,sys,a lsÍug mgka .eKqks' taldnoaO kS;s
wj,x.= lr 1871 isg 1875 ld, j,§ wmrdO kvq mejÍfï ;¾ckhg bj;a lrñka jHjia:d iïu;
lrk ,§'
1871 jD;a;sh iñ;s mk; hgf;a N=la;s úÈ jrm%ido ,;a ;;ajh fuu.ska wysñ ùu ksid ta ms<sn|j
È.gu Woaf>daIK isÿjqKs' kj rchla n,hg m;a ùfuka miq by; ;Skaÿj wfydais lr ±óu msKsi
jHjia:d bÈßm;a lsÍug lghq;= lrk ,§' ta wkqj jD;a;Sh iñ;shla úiska fyda jD;a;Sh iñ;shla
fjkqfjka l<d hehs lshk ´kEu f;darl ls%hdjla wrUhd jD;a;Sh iñ;shlg iy tys wruqo,a j,g
úreoaOj lsis Èkl kvqjla mejÍug bv Èh hq;= ke; hkqfjka 1906 jD;a;Sh wdrjq,a mk;ska meyeÈ,s
f,i m%ldY jQfhah' fï ksoyi jD;a;sh ix.ï úiska ;ju;a N=la;s ú¢kq ,efí'
foaYmd,k wruqKq i|yd wruqo,a úhoï lsÍug jD;a;Sh iñ;s jHmdrh ÈhqKqùula iuÕu tajd fhduqjqKs'
flfia fj;;a 1913 jD;a;Sh ix.ï mk; u.ska fuu ;;ajh fjkia jqKs' jD;a;sh iñ;shla foaYmd,k
lghq;= j,g uqo,a iemhSu l< hq;af;a ish idudðlhkaf.ka jeä ixLHdjlf.a Pkaofhka iïu; lr.;a
fhdackdjla wkqj msysgqúh yels fjku wruqo,lska njo mk; kshu lf,ah' fï wruqo, i|yd uqo,a
/ial, yelafla fjkuu tl;= lrkq ,nk uqo,a wh lsÍulsKs' thg uqo,a §u ´kEu idudðlfhl=g
m%;slafIam l< yels w;r thska jD;a;sh iñ;sh ;=, ;ud i;= whs;sjdilsï j,g lsisÿ ydkshla isÿ fkdúh
hq;=h'
YS% ,xld kS;s moaO;sh hgf;a ixúOdkh ùug we;s whs;sh
ixúOdkh ùug we;s whs;shg wod, úêúOdk YS% ,xld wdKavql%u jHjia:dfjka yd 1935 wxl 14 orK
jD;a;sh iñ;s wd{d mk; yd tys ixfYdaOkhkayso we;'
,eìh hq;af;ah' j¾Okh lrkq ,eìh hq;af;ah' ;jo ta uq,sl whs;sjdislï fuys ñka u;= úêúOdk i,iajd
we;s wdldrhg iy m%udKhg ñi ixCIsma; lsßu" iSud lsÍu fyda wysñ lsÍu fkdl< hq;af;ah'
fï whs;sjdislï úksYaphg Ndckh l< yels neúka tajd ;j ÿrg;a Yla;su;a fõ' thska woyia flfrkafka
úOdhl fyda mdßmd,k ls%hdjla ksid uQ,sl whs;sjdislula W,a,x>Kh lsßula fyda W,a,x>Kh lsÍug
wdikak iajNdjhla we;akï ta iïnkaOfhka fY%aIaGdêlrKh fj; lreKq bÈßm;a lsÍug ´kEu
mqoa.,fhl=g yels njhs' 17 jk jHjia:dj
15 ^7& jHjia:dj u.ska 14 jHjia:dfjka ms<s.;a whs;sjdislï j,g iSudjla olajhs' tkï cd;sl wdrlaIdj"
uyck iduh" fi!LH fyda iodpdrh /lSu" wkHhkaf.a whs;sjdislï iy ksoyi ms<s.ekSu iy f.!rjh
;yjqre lsÍu" m%cd;ka;%jd§ iudchl fmdÿ Y=N idOkhg wh;a hqla;s iy.; wjYH;d imqrd,Su hk
lreKq i|yd kS;sfhka kshu lrekq ,nk iSud j,g hg;a fõ'
fï wd{d mk; mek ùug fmr o YS% ,xldfõ jD;a;sh iñ;s mej;=ks' YS% ,xldfõ m%:u jD;a;Sh iñ;sh
fld<U uqøKlrejka úiska 1893 iema;eïn¾ jd¾;dfõ'
wd{d mkf;a mrud¾: imqrd,Su i|yd tys ksYaÑ; f,i m%ldY lr we;s wruqKq tlla fyda jeä .Kkla
iïnkaOfhka iñ;shla msysgqùug lïlrejka fyda fiajlhka tlÕjk m<uq Èkfha §u jD;a;Sh iñ;sh
msysgjkq ,efí hehs wd{d mk; m%ldY lrhs'
fï i|yd Strike fyda Lock out Fund tlla mj;ajd f.k hhs'
fuhg jD;a;sh iñ;s folla fyda jeä .Kkla tlg ne£ ix.uhlao wh;a fõ' ish jHjia:d ud¾.fhka
wruqKq ´kEu .Kkla tlg ne¢ ix.uhlao ;sìh yel' tfy;a ffk;sl jYfhka th jD;a;sh iñ;shla
ùug kï jHjia:dms; wruqKq j,ska tlla fyda jeä .Kkla tys m%Odk wruqKq úh hq;=h'
tys
^1& b,a¨ïm; bÈßm;a lrk idudðlhkaf.a ku" ,smskh" /lshdj" we;=<;a úh hq;=h'
^2& ix.ufha ku we;=,;a úh hq;=h' ;ukaf.a ld¾hd,h mj;ajdf.k hk ia:dkfha ,smskh we;=,;a
úh hq;=h'
^3& jD;a;sh iñ;sfha ks,OdÍkaf.a ku" jhi" ks, kduh" jD;a;Sh yd ,smsk bÈßm;a l< hq;=h'
^4& iñ;sfha jHjia:dfõ msgm;lao b,a¨ïm; iuÕ bÈßm;a l< hq;=h'
fuys§ mÍlaId lr n,kafka wd{d mkf;a wruqKq 4 ka tlla j;a wruqKq fia ;sfí±hs hkak;a wruqKq
j,ska tlla fyda kS;s úfrdaë o hkak;ah'
frðiag%d¾jrhdg jD;a;Sh iñ;shla ,shdmÈxÑ lsÍu m%;slafIam l< yels wjia:djka 14 j.ka;sfhka
±lafjk w;r" 15 jk j.ka;sfhka wj,x.= l< yels wjia:djka ±lafõ'
jD;a;Sh iñ;s j, wruqK jD;a;Ska uev meje;aùugh hk moku u; hïlsis jD;a;Sh iñ;shlg úreoaOj
kvqjla mejßh fkdyels nj 29 jk j.ka;sh m%ldY lrhs' ta wkqj jD;a;Sh iñ;shlg úreoaOj idmrdê
j.lSula mjrñka kvq mejßh fkdyel'
30 ^1& j.ka;sh wkqj ´kEu ,shdmÈxÑ l< jD;a;Sh iñ;shlg tys ,shdmÈxÑ kñka kvq mejßh yels
w;r Bg úreoaOj o kvq mejßh yel'
,shdmÈxÑ l< jD;a;sh iñ;shlg tys Ndrlrejkaf.a kñka ksYap, fyda pxp, foam, ±ßh yelsh'
jD;a;Sh iñ;shl foam,j,g úreoaOj ;ykï ksfhda. mekúh yels jQjo iqn idOk wruqo,a kñka we;s
odhl uqo,a ;ykï l< fkdyel' foaYmd,k wruqKq i|yd mdúÉÑ l< yels foaYmd,k wruqo,la we;=¿j
wruqo,a ±Íug ,shdmÈxÑ l< jD;a;sh iñ;shlg yelsh' jD;a;sh iñ;shlg ±ßh yels wruqo,a yd uqo,a
iïnkaOfhka" 45 - j.ka;sh u.ska jD;a;sh iñ;sh msysg jQ ldrKh i|yd muKla uqo,a tl;= l< yels
nj ±lafõ'
foaYmd,k wruqo,a iïnkaOfhka 47 jk j.ka;sh jeo.;a jk w;r idudðl uqo,g wu;rj fuu wruqo,a
/ial< yelsh' kuq;a idudðlhkag yg fuu foaYmd,k wruqo,g odhl ùug n,mEï l< fkdyel' fj<|
Y%S ,xld kS;s YsIH ix.uh 2017 55
ld¾ñl kS;sh iGuide | www.slllciguide.com
iud.ï mk;" iñ;s wd{d mk;" jHdmdr kdu mk;" iuqmldr iñ;s mk; ,shdmÈxÑ l, jD;a;sh
iñ;shlg wod, fkdfõ'
ld¾ñl wdrjq,a mk;g 1999 wxxl 56 orK mk; u.ska tla l< VA fldgi jeo.;a fõ' fuys 32 A
j.ka;sh u.ska widOdrK lïlre ms<sfj;a y÷kajd § we;' tajdhska lSmhla my; ±lafõ'
• jD;a;sh iñ;shlg ne£ug fyda jD;a;sh iñ;shlska bj;a ùug n, fkdl< hq;=h'
• jD;a;sh iñ;shl idudðl;ajh ,eîu u;u fiajfhka bj;a l< fkdyel'
• jD;a;Sh iñ;shlska bj;a jkq msKsi jeä jrm%ido ,nd Èh fkdyel'
• jD;a;Sh iñ;shla msysgqùfuka je<elaùu fkdl< hq;=h'
• jD;a;Sh iñ;shlg iyfhda.h ±laùu" ls%hdldßj iyNd.Sùu je<elaùu fkdl< hq;=h'
• wod, wdh;kfha uq¿ fiajl ixLHdfjka 40] la j;a hï jD;a;Sh iñ;shl idudðl;ajh ,nd isà
kï tu jD;a;Sh iñ;sh fiajdfhdaclhd ms<s.; hq;=h'
iduqysl .súiqï
jD;a;sh iñ;shl m%Odk wruqKq j,ska tlla jkafka ish idudðlhskag jvd fyd| fiajd kshuhka yd
fldkafoais ,nd .ekSug W;aidy lsÍuhs' fï wruqKq bgqlr .ekSug i|yd ta ta fiajdfhdaclhka úiska
iñ;s ms<s.; hq;= w;r ta fiajdfhdaclhka iuÕ idlÉPd lr ksoyia tlÕ;djhlg taug yelsúh hq;=h'
jev j¾ckh
jD;a;Sh iñ;s wd{d mkf;a 2 jk j.ka;sfhys jev j¾ckhg § we;s w¾: ±laùu fufiah' fuh ld¾ñl
wdrjq,a mk;go tf,iu wod, fõ' zzhï jHdmdrhl fyda l¾udka;hl fiajfhys fh§ isák mqoa., iuQyhla
úiska iduqyslj ls%hd lrñka jev w;aysgqùu fyda tfia fiajfhys fhÈ isák hï mqoa., ixLHdjla úiska
fmdÿ tlÕ;ajhla we;sj" ie,iqï iy.; jev ms<sfj,la wkqj jev lrf.k hdu fyda fiajd kshqla;sh
ndr .ekSu m%;slafIam lsÍuZz'
fï m%Odk wxY 3 ls'
jev j¾ckh lsÍfï whs;sh úfYaIfhka ,ndfok úê úOdkhla wm wdKavql%u jHjia:dfjys fyda
jHjia:dms; kS;sfhys fyda ke;' wfma wd{d mk;o tx.,ka; jD;a;sh ix.ï kS;sh mokï lr.; fyhska
jev j¾ckh lsÍfï whs;sh úfYaI jYfhka ms<s.ekSula fkdue;sj úfYaI uqla;s wfma kS;shgo we;=,;a
lr we;' ta wkqj 2 jk j.ka;sfhys zjD;a;sh iñ;shZ hkak w¾: olajoaÈ jev j¾ck ixúOdkh lsÍu
fyda Bg uqo,ska wkqn, §u fyda jd;a;sh iñ;shl tla wruqKla jYfhka olajd we;' jD;a;sh wdrjq,la
È.ska È.g mj;ajdf.k hdfï§ mjrkq ,nk isú,a kvq j,§ yd jkaÈ kvq j,§ jD;a;Sh ix.ï tajdfha
ks,Odßka yd idudðlhka wdrCId lsÍu wd{d mkf;a 26 yd 27 j.ka;s u.ska bgq fõ'
jev j¾ckh lsÍfï whs;sh hqla;s iy.; lrkq ,nkafka th fiajl fiajH mlaI fol w;f¾ mj;akd
fyÜgq lsÍfï n,fha wiu;=,s;;djh bj;a lsÍfï m%n,;u wdhqOh jYfhka i,lñks' fiajHhd i;=
wêlrK fyÜgq lsÍfï n,h ii|k úg fiajlhdf.a ;;ajh ÿ¾j, fõ' fuu wiu;=,s;djh bj;a fldg
iyk ie,iSfï tla l%uhla kï rcfha ueÈy;a ùuhs' wfkl jD;a;sh iñ;s ls%hd ud¾.hhs' jD;a;sh iñ;s
úiska fiajH mlaIh iuÕ fyÜgq lsÍfïÈ jev j¾ckh keue;s wdhqOh fiajlhka Yla;sula fldg tla
tla md¾Yjh i;= wd¾Ól fyÜgq lsÍfï n,h Wr.d ne,Sug u. mdohs'
fuu.ska w;HdjYH fiajdj,o jev j¾ckh l< yels nj ms<sf.k we;' tu ksid wksla fiajd j,go
±kqï §ula fkdue;sj jev j¾ckh l< yels nj fuhska yeÕ fõ'
wdrjq, úi£u i|yd ld¾ñl wêlrKhg" fíreïlrejl= fj; fyda lïlre úksYaph iNdjla fj; fyda
th fhduqlr ;sfnk úg m%odkhla §ug fmr lïlrejka jev j¾ckhla fkdkj;ajd f.k .shfyd;a th
40 ^1& j.ka;sh hgf;a fiajfhka my lsÍfuka o~qjï l< yels jrols'
;jo iduqysl .súiqu;a fyda mk; hgf;a t<UqKq iuÕs lsÍula fíreï lrefjl=f.a" ld¾ñl wêlrKhl
fyda lïlre úksYaph iNdjl ;SrKhlska fyda m%odkhlska ne¢ isák hï ;eke;a;l= lïlrefjl=
jYfhka tu .súiqfuys ;SrKfhys fyda m%odkfhys kshuhka yd fldkafoais w;=ßka tlla fyda lsysmhla
fjkia lrjd .ekSu msKsi jev j¾ckhlg iyNd.s jkafka kï Tyq mk; hgf;a jrolrejl= jkafkah'
tfiau iduqysl .súiqulska fyda fíreï lsÍulska fyda ne|s isák hï ;eke;a;l= jevj¾ckh lrk f,i
hï ;eke;a;l= fmd<Ujhs kï fyda Wis.kajhso ta ;eke;a;d jrola lrkafkah'
;jo uyck wdrCIl wd{d mk; hgf;a fyda 1979 wxl 61 orK w;HjYH uyck fiajd mk; hgf;a
fyda ckdêm;sjrhd úiska w;HdjYH l¾udka;hla f,i m%ldYhg m;a lrk ,o l¾udka;hl jev
j¾ckhla weröug fyda th fkdlvjd mj;ajdf.k hduo jrols'
frdau ,kafoais kS;sh wkqj jev j¾ckh ms<sn| ±kaùula u.ska fiajd .súiqu wjika fkdfõ' tfiau jev
j¾ckhla u.ska fiajd .súiqu wjidk ùula fyda w;aysgqùula o isÿ fkdfõ' jev j¾ckh hkq fiajd
.súiqu lv lsÍula muKs' hï fiajlhl= fiajd .súiqulg we;=¿ jQ úg tlÕ jQ fõ,djla ;=,§ ;u fiajh
iemhSug fiajlhdg hq;=lula ;sfí' tneúka tf,i fiajh iemhSug we;s hq;=lñka mek k.sk j.lSu
lv lsÍula iduqyslj jev keje;aùfuka isÿfõ' fï wkqj fmkS hkafka frdau ,kafoais kS;sh bx.S%is fmdÿ
kS;shg jvd ;¾ldkql+, isoaOdka;hla f.kyer olajk njhs' m%xY iy b;d,s kS;s l%uhkag wkqjo jev
j¾ck u.ska isÿ flfrkqfha fiajd .súiqula w;aysgqùu muKs' bkaÈhdkq kS;shg wkqj jev j¾ckhla u.ska
isÿ flfrkqfha fiajd .súiqula w;aysgqùu muKs' bkaÈhdkq kS;shg wkqj o jev j¾ckhla u.ska iajhxlS%hj
fiajd iïnkaOh k;r lsÍula fyda wjidk lsÍula isÿ fkdfõ'
YS% ,xldfõ isú,a wêlrK frdau ,kafoais fmdÿ kS;sfhys ±ä kHdh wkq.ukh lrkq we;' tfy;a iajdñhd
iy fiajlhd w;r fmdÿ kS;sh ld¾ñl wdrjq,a mk; hgf;a msysgqjk ,o wêlrK wkq.ukh lsÍug
ne£ ke;' hï fiajd kshqla;s .súiqul fyda ia:djr ksfhda. j, fyda fuhg úreoaOj l=ula i|ykaj we;;a
kS;s úfrdaê fkdjk jev j¾ckhla ksid fiajdfhdaclhd;a fiajlhd;a w;r iïnkaO;djh wjika
fkdjkafka hhs ,xldfõ lïlre wêlrK ;SrKh fldg we;'
jev j¾ckhla mj;sk ld,h w;r;=r fiajlhska fõ;k fkd,nk w;r fiajHhdgo wjdis iy.; úh
yel' fiajd kshqla;s .súiqula f,i fõjd ke;fyd;a mj;akd ;;ajh f,i fyda fõjd ljr f,ilska ta .ek
i,ld ne¨j;a jev j¾ckhla we;s jQ úg fiajdfhdaclhd;a fiajlhd;a w;r iïnkaO;djh uq¿ukskau
wjika fkdjk njo tfy;a ta iïnkaO;dj ;djld,slj w;aysgqjd we;s igkaldó ;;ajhla f,i úia;r
l< yels ;;ajhl mj;sk njo meyeÈ,s lreKls'
Y%S ,xld kS;s YsIH ix.uh 2017 58
ld¾ñl kS;sh iGuide | www.slllciguide.com
f;a" rn¾ fmd,a iy idudkH ksIamdok lïlre iñ;sh ta' fcdaka iy iud.u
kvqfõ§ wêlrKh ;SrKh lf<a hï ls%hdjla m%ldYs;j ;ykï lr ke;akï tu ls%hdj widOdrK lïlre
ls%hd ud¾.hla fkdjk njg ;¾lh ms<s.; fkdyels njhs' fiñka jev lsÍu widOdrK lïlre ls%hd
ud¾.hlao hkak ksIamdokfha kshe,S isák ish¿ fokdgu n,mdk jeo.;a m%Yakhls' wm rfÜ fndfyda
l¾udka;hla fukau jeú,s l¾udka;ho lrkq ,nkafka ukqIH Y%u Yla;sfhka ñi hka;%dkqidrfhka fkdfõ'
tneúka fuf,i Y%u Yla;sh fhdojk lïlrejka úiska ksIamdokh wvq lsÍug hï ;eka lsÍulska isÿ
jkafka rfÜ wd¾Ólh yd fi!Nd.H wvmk lsÍuls' fuys§ wod, bkaÈhdkq kvq ;skaÿ i,ld neÆ wêlrKh
;SrKh lf<a fiñka jev lsÍu úIudpdrhla njhs'
fya,sia ,sñgâ ta' o is,ajd kvqfõ§ wd.ka;=l m%ldYhla jYfhka wêlrKh m%ldY lf<a fiñka jev lsÍu
fiajlhka fkrmd yeÍug idOdrK mokula úh yels njhs' tneúka fiñka jev lrk fiajlhka fiajfhka
fkrmSug fiajdfhdaclhdg n,h we;'
fï iïnkaOfhka tia' wd¾ o is,ajd uy;d my; idrdxY lsÍu olajhs'
^1& fiñka jev lsÍu úIudpdrhla jk w;r" ta u; fiajlfhl= fiajfhka fkrmSug fiajdfhdaclhdg
n,h ;sfí'
^2& fiñka jev l< ish¿u fokdgu ovqjï §ug fiajdfhdaclhd ne£ ke;' bka lSmfofkl= f;dard
.ekSug Tyqg ksoyi we;'
^3& tf,i f;dard.;a whgo fjkia ovqjï §ug jQjo fiajdfhdaclhdg ksoyi we;'
^4& by; ls%hd ud¾. .kakd fiajdfhdaclhl= ioaNdjfhka ls%hd l< hq;=h'
wl=rg jev lsÍu fiñka jev lsÍug jvd fjkia f,i ie,fla' wl=rg jev lsÍfï§ fiajlhd w;ska fiajd
.súiqu W,a,x>kh ùula isÿ fkdfõ' tfy;a Tyq yqfola ;u jev ms<sfj, b;d ±äj iúia;rj wl=rgu
ms<sme§u ksid fiñka fiñka jev lsÍfïÈ l%ufhka ksIamdokh wvq lrhs'
mslÜ lsÍu'
mslÜ lsÍu hkq jev j¾ckhlg iyNd.s fkdjk lïlrejka j¾ckhg fmd<Ujd .ekSu msKsi fyda
wdfoaYl lïlrejka jevm, ;=<g hdu je<elaùu msKsi fyda hï ld¾ñl wdrjq,lg wod, jevm,la $
ld¾hd,hla wjg mqoa.,hka r|jd ;eîuh'
j¾ckhla mj;soaÈ ish l¾udka;fha idudkH lghq;= w;aysgqùug fiajdfhdacl ne¢ ke;s w;r Tyqg th
È.gu mj;ajd f.k hdug mshjr .; yel' hï f,ilska j¾ckhla mj;soa§ fiajdfhdaclhd ;u jHdmdrh
iy l¾udka;h È.gu lrf.k .sfhd;a j¾ckhl uq,sl wruqK jk fiajdfhdacl flf¾ n, lsÍu m%;M s ,
rys; úh yel'
tfyhska tu ;;a;ajh we;s ùu je<elaùug mslÜ lsÍu fhdod .ks' fuys§ wksjd¾fhkau j¾ckhla isÿ
fkdfõ' wdydr fõ,l§ yd fjk;a fiajh fkdlrk úg mslÜ lrk wjia:d j,§ j¾ckhla isÿ fkdfõ'
mslÜ lsÍu my; f,i ±laúh yel' ld¾ñl wdrjq,lska fj,s isák wh jeä ìï bÈßhg meñK wdrjq,
iïnkaO j.ka;s iys; ±kaùï f.k m%o¾Ykh lrñka Tn fudn weú§uhs'
jD;a;sh iñ;s wd{d mkf;a mslÜ lsÍu .ek i|yka fkdfj;;a tys 26 iy 27 j.ka;s ,shdmÈxÑ l<
jD;a;sh iñ;s" tys ks,Odßka iy idudðlhka jD;a;sh wdrjq,a jHdma; lsÍu fyda ie,iqï lsÍu i|yd
lrk ls%hdj,ska we;s jk isú,a yd f;darl whs;sjdislï jeks j.lSï j,ska wdrlaId lrhs'
mslÜ lsÍul mrud¾:
^1& jev j¾ckhla mj;soa§ j¾ckh lvdlmam,a lrk yd jD;a;Sh iñ;s j,g ne¢ ke;s wh jevg
hdu je<elaùu'
Y%S ,xld kS;s YsIH ix.uh 2017 59
ld¾ñl kS;sh iGuide | www.slllciguide.com
idudldó f,i mslÜ lsÍu jrola fkdfõ' ksoyia ld¾ñl yd fj<| fiajl jD;a;sh iñ;sh t' ld¾ud¾Ü
wdh;kh kvqfõ§ ld¾ñl wêlrKh fufia m%ldY lf<ah' zzjD;a;sh iñ;shl idudðlhkag hï fiajd
ia:dkhl mslÜ lsÍfï n,h ;snqk;a fjk;a fiajlhka tu ia:dkhg we;=¿ùu j<lajkq msKsi fodrj,a
fyda f.aÜgq yria lsÍug lsisfia;a whs;shla ke;'ZZ
je<lS isàu
je<lS isàu hkq hï jHdmdrhla iuÕ .kqfokq lsÍfuka yd Bg wkq.%yh ±laùfuka je<lS isàuhs' fuhg
m%d:ñl je<ls isàu hhso lshkq ,efí'
m%d:ñl wdrjq,g iïnkaO fkdjQ ;=kafjks md¾Yjhla iuÕ m%d:ñl wdrjqf,a fiajdfhdaclhd iuÕ
.kqfokq meje;aùu je<elaùfï woyiska tu ;=kafjks md¾Yjh iuÕ .kqfokq lsÍfuka je<lS isàu
oaú;shsl je<ls isàu hhs lshkq ,efí'
tia' wd¾' o is,ajd uy;d fï fjki fufia myod fohs' zzidudkHfhka lsjfyd;a oaú;shsl je<lS isàul
,laIK folla ;sfí' m<uqjekak" jD;a;sh ix.uh yd fjk;a hï fiajdfhdaclhl= iuÕ wdrjq,l uOHia:
md¾Yjhlg tfrysj fï ls%hdud¾.h fufyhjkq ,eîuhs' fojekak wdrjq,g iïnkaO fiajdfhdaclhd
jD;a;sh ix.uh yd tlÕ;ajhg fmd<Ujd .ekSfï woyiska Tyqf.a jHdmdrhg ydks meñfKk mßÈ tu
uOHia: ;=kafjks md¾Yjh ,jd .kqfokq yd jdKsc iïnkaO;d kj;d,Sfï woyiska flfrkakls' tla
wdh;khl fiajlhka fjk;a wdh;khl fiajlhka iuÕ yqfola iyfhda.S;djka olajk woyiska .kakd
wkq.%dysl ls%hdud¾.hla fkdj oaú;shsl je<lS isául§ wdrjq,lg iïnkaO fiajdfhdaclhd iuÕ .kqfokq
w;ayßk f,i ;=kafjks uOHia: md¾Yjfhka b,a,d isákq ,efí'
je<ls isàu hkq jev j¾ckhlaj;a tys iSñ; iajrEmhlaj;a fkdfõ' je<lS isàu widOdrK lïlre
ls%hdud¾.hla nj YS% ,xldfõ ld¾ñl wêlrK ;SrKh lr ;sfí'
1958 g fmr fujka fiajlhkag fiajh wjika ùfï m%;s,dN f.ùfï l%uj;a l%uhla fkdùh' kuq;a
iuyr fiajdfhdaclfhda fm!oa.,sl w¾: idOl wruqo,a mj;ajdf.k hk ,§' fïjd ±ka ld,hdf.a
wejEfuka ke;s ù hkakg bv yer we;'
±ka mj;akd odhl uqo,a m%;sY; m%udKh fiajlhdf.a uq¿ bmhSï j,ska fiajdfhdaclhd úiska 12] lao"
fiajlhd 8] lao wruqo,g odhl lsÍuhs' uq¿ bmhSï j,g uQ,sl jegqm" ÔjkdOdr uqo,a" ksjdvq Èkj, jev
lf<d;a f.jk uqo,a lEu i|yd lïlre flduidßia wkque;sh wkqj f.jk jákdlu hk tajdfha tl;=j
.Kka .kS' tfy;a w;sld, .Kka fkd.kS'
tla fiajlhl= isáho tla Èkla jev l<o wruqo,g odhl úh hq;=h' mjqf,a idudðlhkag f.úh hq;=
ke;' tfy;a wdOqkslhkag yd jev mqyqKqjkakkago w¾: idOl wruqo,a f.úh hq;=h' iud.ul wOHCI
uKav,fha isák m%;sm;a;suh ;SrK .ekSug odhl jk wOHCIjre fuu.ska wdjrKh fkdfõ' ;jo yjq,a
jHdmdrhl yjq,a lrejkao" wdjrKh fkdfõ' tfiau rcfha iy m<d;a md,k wdh;kj, úY%du jegqma
wruqo,lg whs;sjdislï we;s whg wod, fkdfõ' msgrgl úY%du wruqo,a we;akï fuu Èjhsk ;=, úOdhl
;k;=rlao orkafkl= wdjrKh fkdfõ' Ys% ,xldj fjkqfjka msgrgl fiajh lrk wfhl=o wdjrKh
fkdfõ' fï yer wka ish¿ fokdu w¾: idOl wruqo,g odhl úh hq;=h'
w¿;ska wdh;khla wdrïN fldg fiajl ,ehsia;=j lïlre flduidßiag ±ka jQ úg fiajdfhdacl wxlhla
,efí ^Wod ( 15051& w¿;ska nef|k whg wxl ,nd§u fiajdfhdacl úiskalrkq ,efí' fiajlhdf.a we.s,s
i<l=Kq úia;r urKska miq Wreuh ysñ wh wvx.= f,aLkhla o heúh hq;=h' túg fiajlhdg zîZ ldâm;la
,efí' tla fiajl ia:dkhlska fjk;a ;eklg .sh úg zìZ ldâm; tu fiajdfhdaclhdg Èh hq;=h' túg
w¿;a wxlh ,shd mrK wxlh r;= brlska fmfkk mßÈ lmd heúh hq;=h' túg mrK .sKqu yd taldnoaO
lrkq ,efí'
ziSZ fmdaruh iuÕ uy nexl=jg uqo,a heúh hq;=h' m%udo jk iEu udihlgu ov uqo,a f.úh hq;=h' udi
6 la miq jQ úg fo.=Khla f.úh hq;=h' ov uqo,a o .sKqug tl;= fõ' ish¨ uqo,a i|yd 11] la fmd,shla
,efí'
uq¿ bmhSï j,g whs;s foa l=ula o@ fiajlfhl= f,i wdjrKh fõo @ hk lreKq iïnkaOfhka fï mk;
hgf;a m%Yak mek ke.sh yel'
fiajlhl= urKhg m;a jQ úg tu fiajlhdf.a Wreulalrejkag fuu m%;s,dN ,nd .; yel' wruqo,g
nefok úgu ;ukaf.a urKska miq m%;s,dN ,efnk ;eke;a;d kï l< yel' tfia ke;akï hefmkakkag
ysñ fõ' újdyhg fmr kï lrk ;eke;a;d újdy ùfuka wj,x.= fõ' ldka;djla kï l< yel' tfia
ke;akï hefmkakkag ysñ fõ' újdyhg fmr kï lrk ;eke;a;d újdy ùfuka wj,x.= fõ' ldka;djla
kï újdy ùfï fya;=j u; kej; /lshdj lsÍug n,dfmdfrd;a;= fkdfõ kï újdyfhka wjqreoaola
we;=,; m%;s,dN ,nd.; yel'
f.ùu l< nj Tmamq lsÍfï Ndrh fiajHhd i;= fõ' isá leßh¾ia t kS;sm;s 38 ^3& j.ka;sh wkqj
lïlre flduidßiajrhd úiska fiajHhd uqo,a fkdf.jQ njg ksl=;a lrk iy;slh wNshdpkdêlrKfha§
wNsfhda. lsÍug fkdyels nj ;SrKh úh' kuq;a iy;slh kS;Hdkql+,j ilia ù ke;akï fyda wvx.= úh
hq;= lreKq yßhdldrj wvx.= ù ke;akï wNsfhda.hg ,la l< yels nj fY%aIaGdêlrKh ;Skaÿ lf<ah'
tkï iy;slfha wvx.= lreKq wNsfhda.hg ,la l< fkdyels jQj;a iy;slfha j,x.=Ndjh wNsfhda.hg
,la l< yel'
fuu mk; hgf;a .eiÜ m;%fha m%isoaêhg m;a lrk fr.=,dis u.ska wdjrKh jk jD;a;shla f,i w¾:
olajd we;s ish¿ jD;a;skag wod, fõ' j;auka ;;ajh kï ish¿ jD;a;skag fuu fr.=,dis u.ska wdjrKh
ù ;sîuhs' tfy;a .Dyia: fiajlhka" iajhx /lshdj, kshq;= jQj;a iy mjqf,a idudðlhka úiska muKla
mj;ajdf.k hk wdh;k j,g wod, fkdfõ' fuysÈ i|yka l< hq;= lreKla kï fuu mk; u.ska wkshï
fiajlhka" ;djld,sl fiajlhka yd wdOqkslhkao wdjrKh ùuhs'
iEu tla tla fiajlhd iïnkaOfhka Ndr wruqo,g odhl uqo,a f.jkq ,nkafka fiajdfhdaclhd úiska
muKs' ±kg odhl uqo,a m%udKh tla tla fiajlhdf.a uq¿ bmhSï j,ska 3] ls'
wjq' 5 la j;a wLKav fiajfha fhÈ isá wfhl=g ysñfõ'
mkf;a ish¿u mßmd,k lghq;= fiajl Ndrldr wruqo,a uKav,h lrkq ,nhs' uqo,a ;ekam;=j yd md,kho
uKav,hu lrhs' fuu uqo,a úúO ms<s.;a wdh;kj, wdfhdackh lr we;' fiajl iqn idOkh i|yd
ksjdvq jHdmD;s wdrïN lsÍu" rlaIKh lsÍu jeks lghq;= wdrïN lr we;'
fuu mk; hgf;a hï jrola mqoa., uKav,hla úiska isÿ lrkq ,nk wjia:djl ixia:d.; wdh;khla
kï iEu wOHCIjrfhlau iy ks,Odßfhla o jHdmdßl wdh;khla kï tys iEu yjq,alrefjlau o
jD;a;sh iñ;shla kï tys iEu ks,Odßfhlau o jrolre f,i i,lkq ,eìh hq;=h'
fiajl w¾: idOl wruqo, iïnkaOfhka fuka fkdj" fiajd kshqla;sh wjika lrkq ,enQ úg odhl uqo,a
wdmiq ,nd.; yel' tfy;a idudðlhdf.a jhi wjqreÿ yegg jeäjk wjia:djl yd YS% ,xldjg wdmiq
fkdmeñKSfï fÉ;kdfjka úfoaYhl iaÓr mÈxÑhg hk wjia:djl yer wjqreÿ myl ld,iSudjla we;=,;
tla jrlg jeäfhka m%;s,dN ,nd.ekSug ysñlï ke;'
Y%S ,xld kS;s YsIH ix.uh 2017 64
ld¾ñl kS;sh iGuide | www.slllciguide.com
rcfha fiajfhys m<d;a md,k fiajfhys Èid fiajfhys fyda m<d;a md,k wdh;k fiajfhys úY%du jegqma
iys; fiajd kshqla;shla ndr.;a Èkg we;s uqo, f.úh hq;=h' ;jo yÈis wk;=rlska fyda wikSm ;;ajh
ksid fiajh l< fkdyels úg wjqreÿ 5 l ld,h j,x.= fkdfõ'
rchg mjrd .;a wdh;khla" ixia:djla fyda uKav,hla kej; fm!oa.,sl fyda fmdÿ iud.ula njg m;a
jQ úg fyda ck;dlrKh l< úg fiajh wjika ùula isÿ jQ úg uqo,a ,nd.; yel'
fiajlhd ñh.sh úg kdñlhdg fyda tfia kï lr fkdue;s kï nqo,fha Ndrlreg fyda Wreulrejkag
f.úh hq;=h'
idudðlhd nexl=jlska .kakd Khla jeks j.lSula i|yd fuu wruqof,a Tyq fjkqfjka b;sß lr we;s
uqo, wemhg ;eîfï yelshdj tkï fï u; Kh uqo,la ,nd .ekSug yelshdj we;' odhl uqo,a f.ùu
m%udo l< úg ov uqo,lg hg;a fõ'
fiajlhdf.a §¾> ld,Sk fiajh l=i,;d mQ¾K nj yd wjxl nj hk lreKq fuu wjia:dfõ§ i,ld n,k
,§' lïlre úksYaph iNdj úiska fiajdfhdaclg fuu uqo,a f.ùug wd¾Ól yelshdjla we;ao @ hkako
i,ld n,k ,§' f.jk m%udKh úksYaphldrjre u; ;SrKh jQ w;r th l%uj;a fkdùh'
úksYaphdêldrhka ys wêlrK n,h kS;Hdkql+, mdßf;daIsl ,eìh hq;= wjia:djkag muKla iSud úh hq;=
nj fY%aIaGdêlrKh uq,ska ks.ukh lf,ah' tfy;a hqla;s iy.; yd idOdrK fya;= u; mdßf;daIsl
m%odkh lsÍug yels nj foajkdh.ï kvqfõ rdcdêlrK ;SrKfhka miq úksYaphdêldr ;SrKh l<y'
fY%aIaGdêlrKh úiska wjqreoaol fiajhg i;s 2 l jegqm f.ùu idOdrK nj m%ldY ù we;' uQ,Huh
jYfhka fiajdfhdaclhdg w,dN isÿ lr we;s úg mdßf;daIslfhka tajd wvq lr.; yel'
7 jk j.ka;shg wkqj my; ;;ajhka hg;g jefgk wh mdßf;daIsl f.ùï i|yd iqÿiqlï fkd,nhs'
tajd kï fm!oa.,sl .Dyhl .Dy fiajlhl= fyda fm!oa.,sl ßhÿfrl= iy odhl fkdjk úY%du jegqma
l%uhla hgf;a úY%du jegqmlg ysñlï we;s fiajlhl= hk whh' ;jo hï fiajlfhl= f.a fiajd kshqla;sh
wjika ùug l,ska udi 12 l ld, mßÉfÉoh ;=, fiajlhka 15 fofkl=g wvqfjka isá fiajdfhdaclhl=
hgf;a fiajh lf<a kï lïlre wdrjq, mkf;a 31 ^wd& ^1& hgf;a hqla;s iy.; yd idOdrK moku u;
lïlre úksYaph iNdfjka mdßf;daIslla b,a,Sug muKla yel'
fuh fiajdfhdaclhd kS;sfhkau ne¢ we;s fohla nj;a fuu f.ùu lrkafka fiajfhka wia ù hk
wjia:dfõ§ nj;a fmfka' 5 ^1& Wm j.ka;shg wkqj udi 12 la we;=,; idudkHfhka fiajlhka 15
fofkl= fyda Bg jeä .Kkla fiajfha fhdojd we;s l¾udka;hl wjqreÿ 5 lg jeä fkdlevqKq fiajhla
we;s whg fiajh wjika lsÍfuka Èk 30 la we;=,; mdßf;daIslh f.úh hq;=h' 9 jk j.ka;shg wkqj
fiajlhd ñh.sh úg Tyqf.a Wreulrejkag mdßf;daIslh ysñ fõ' tfiau fiajhdfhdaclhd ñh .shfdy;a
Tyqf.a ffk;sl ksfhdað;hd úiska wod, mdßf;daIsl f.úh hq;= nj 5 ^2& j.ka;sh olajhs'
mdßf;daIslh jYfhka f.jkq ,nk uqo, ;SrKhlr lrkafka fiajlhd wjidk jYfhka ,nd .;a udisl
jegqfmka iïmQ¾K jYfhka fiajh lrk ,o tla tla j¾Ih i|yd udi 1$2 l jegqmla hk moku u;h'
Y%S ,xld kS;s YsIH ix.uh 2017 65
ld¾ñl kS;sh iGuide | www.slllciguide.com
ojia mä ,nkakl= kï wjika jYfhka ,nd.;a ffoksl jegqm u; fiajh l< iEu j¾Ihlgu Èk 14
l jegqm ne.sks' 6 ^2& j.ka;sh'
mk; mekùfuka miq mdßf;daIslh iudma;s m%;s,dNhla fyda jDoafOdam.; m%;s,dNhla f,i ie,l+ ;;ajh
fjkia jqks' mQ¾K ld,Sk f,i f.k fiajd ld,h foi ne,Sfuka §¾> ld,Sk iy hym;a fiajlhka Tmamq
lsÍu u; ,eìh yels jkafkah' fiajd ld,h ;=, ,enQ m%ido §ukd fyda fjk;a m%;s,dNo w¾: idOl
wruqo,g fiajdfhdaclhd f.jd we;s odhl uqo,o fuys§ wod, fkdfõ'
kuq;a ld¾ñl wdrjq,a mk; hgf;a mdßf;daIslh ,nd .ekSug lïlre úksYaph iNdjg b,a,Sula lr
;sfí kï fuu mk; hgf;a ysñlï ,nd .; fkdyel'
1. fiajdfhdacl úiska úYd, ,dNhla tu j¾Ifha ,ndf.k we;s w;r fiajlhkag tu jif¾ lrkq
,nk fõ;kh iïnkaOj f.ùu b;d iq¿ jQ úg
2. fiajlhdf.a Y%u Yla;sh ksid fiajdfhdaclhdg úYd, ,dNhla ,eîu'
3. fiajlhd yd fiajdfhdacl w;r m%ido uqo,a idudkHfhka f.ùug ne£ula ;snqk úg fuu ne£u
my; lreKq j,ska ks.ukh l< yel'
§ j¾I .Kkdjlau fkdlvjd m%ido uqo,a f.jd we;s úg
§ jeämqr uqo,la f.jk ,oafoa fiajdfhdaclhdf.a ;Hd.YS,s nj ksid fkdj m%ido uqo,la
f,i nj Tmamq l< úg
iuyr wjia:dj,§ ,dNhla fkd,enQ jir j,§ o m%ido uqo,a f.jkq ,efí' fiajlhkaf.a fyd| ys; Èkd
.ekSu i|yd fuh lrkq ,efí' ;jo fiajdfhdaclhka ksIamdokh jeä jQ wjia:dj,§ m%ido uqo,a f.jhs'
;j;a iuyr fiajdfhdaclhka ks;r fiajhg meñKs fiajlhkag m%ido uqo,a f.jkq ,efí'
fiajlhd m%ido uqo,a b,a,Su w;miq l<fyd;a m%ido uqo,a miqj ,nd .ekSug wjirhla ke;' lïlre
wêlrKh iEu wjia:djl§u ish¿u ;rd;srïj, fiajlhkag jirlg tl iudk m%ido uqo,la f.úug
wkqn, fohs'
fiajlhl= úIudpdß fya;=jka ksid fiajfhka wialrk úg tu fiajlhdg tu jif¾ m%ido uqo,la
f.jkq ,efí' kuq;a úIudpdrh fya;= fldg f.k fiajdfhdaclhdg w,dNhla isÿ ù we;akï m%ido uqo,a
fkd,efí'