H7 BLM221

7.
HAFTA
BLM 221
MANTIK DEVRELERİ
Prof Dr Mehmet AKBABA

mehmetakbaba@karabuk.edu.tr
KBUZEM
Karabük Üniversitesi
Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi
Temel Kavramlar
ÇOK DÜZEYLĠ (BASAMAKLI) MANTIK DEVRELERĠ,

NAND VE NOR KAPILARI
• Dört basamaklı (Düzeyli) Mantık Devresi
• Üç basamaklı (Düzeyli) Mantık Devresi
• NAND (VE-DEĞĠL) ve NOR (VEYA-DEĞĠL) Kapıları
• Ġki ve Üç Basamaklı (Düzeyli) NAND VE NOR Kapısı
Devrelerinin Tasarımı
• Çok basamaklı (düzeyli) NAND ve NOR Kapıları
Devreleri
• Alternatif Simge Kullanarak Devre DönüĢümü
• Ġki basamaklı (Düzeyli) Çok ÇıkıĢlı Devre Tasarımı
• Çok çıkıĢlı NOR ve NAND kapısı devreleri
KBUZEM
Karabük Üniversitesi 2
ÇOK DÜZEYLĠ (BASAMAKLI) MANTIK
DEVRELERĠ, NAND VE NOR KAPILARI
ġekil 7.1: Dört basamaklı (Düzeyli)

Mantık Devresi
KBUZEM
Z’ nin ifadesini baĢka türlü yazarak üç basamaklı

devre elde edebiliriz. Bu kısmi çarpma ile
gerçekleĢtirilebilir.
Z= (AB + C)[(D + E) + FG ] + H
= AB(D + E) + C(D + E) + ABFG + CFG + H
KBUZEM
Şekil 7.2: Üç basamaklı (Düzeyli) Mantık Devresi

KBUZEM
Problem: AĢağıda verilen lojik fonksiyonu AND ve OR

kullanarak gerçekleĢtiriniz:
f(a,b,c,d) =  m(1,5,6,10,13,14)
Kuaracağınız devreyi iki basamaklı (düzeyli) ve üç

düzeyli olarak tasarlayınız. Her iki devreden hangisinin
daha basit ve en az lojik kapı kullanılarak
gerçekleĢtirildiğini belirleyiniz ve sonucun yorumunu
yapınız. Bütün değiĢkenlerin kendilerinin ve
tümleyenlerinin giriĢ olarak hazır olduğunu varsayın.
KBUZEM
ġekil 7.3
(7.1)
KBUZEM
f=a’b’c+bc’d+bcd+acd’
Bu eĢitliği gerçekleĢtiren devre aĢağıda verilmiĢtir
Ġki basamaklı (düzeyli),

beĢ kapılı, 16 kapı giriĢli devre
Şekil 7.4
KBUZEM
(7.1) eĢitliğinde ortak terimler kullanılırsa aynı fonksiyon
aĢağıdaki yazılabilir:
F=c’d(a’+b)+cd’(a+b) (7.2)
(buda üç basamaklı bir devreye dönüĢür)
Üç basamaklı (seviyeli)
beĢ kapılı
ġekil 7.5 12 kapı giriĢli devre
KBUZEM
Karno haritasında sıfırlar kullanılarak aynı fonksiyonun
Tersi aĢağıdaki Ģekilde elde edilir:
f’= c’ d’ + ab’ c’ + cd + a’ b’ c (7.3)
(7.3) ün tersi alınırsa:
f = (c + d)( a’ + b + c )(c’ +d’ )( a + b + c’ ) (7.4)
Elde edilir. (7.4) EĢitliği iki seviyeli OR-AND devresi ile

ġekil 7.6 daki gibi gerçekleĢtirilebilir.
KBUZEM
beĢ kapılı
12 kapı giriĢli devre
ġekil 7.6
KBUZEM
Üç basamaklı AND çıkıĢlı devre elde edebilmek için (7.4)
denklemine önce (X+Y)(X+Z)=X+YZ teoremi
uygulayalım:
f = [c + d(a’ + b )][c’ + d’ (a+b)] (7.5)
elde edilir. (7.5) eĢitliği dört basamaklı devre gerektirir.

KöĢeli parantez içindeki ifadeleri çarpıp açarsak :
f = (c + a’ d + bd )(c’ + ad’ +bd’ ) (7.6)
elde edilir. (7.6) eĢitliği üç basamaklı AND-OR-AND

devresi olarak ġekil 7.7 verildiği gibi gerçekleĢtirilir:
KBUZEM
yedi kapılı
16 kapı giriĢli devre
ġekil 7.7
KBUZEM
NAND (VE-DEĞĠL) ve
NOR (VEYA-DEĞĠL) Kapıları
Buraya kadar lojik ifadeleri AND, OR ve EX-OR kapıları

ile gerçekleĢtirdik.
Bu bölümde NAND ve NOR kapıları tanıtılacak ve
devrelerin bu kapılarla nasıl gerçekleĢtirileceği
gösterilecektir.
NAND ve NOR kapıları daha hızlı çalıĢtıklarından ve

genel olarak daha az devre elemanı kullanılarak
yapıldıklarından lojik devre tasarımcılarının çokça tercih
edilmektedirler.
KBUZEM
2.1 NAND Kapısı
ġekil 7.8(a) da NAND kapısının simgesi gösterilmiĢtir.
VE (AND) kapısının çıkıĢ ucuna küçük bir daire eklenince
NAND kapısı simgesi elde edilir. ÇıkıĢ ucundaki küçük
daire ters alma alma veya tümleyan alma veya değilleme
(NOT) anlamında kullanılmaktadır. NADN kapısı ġekil
7.8(b) de görildüğü gibi AND kapısının sonuna bir NOT
(ters alma) kapısı eklenerek elde edilebilir. Buda NAND
kapısının AND kapısının terine eĢit olduğu anlamina gelir
veya NADN=AND.NOT= (AND)’ yazılabilir. NAND
kapısının bağıntısı aĢağıdaki gibidir:
F=(ABC)’=A’+B’+’C’
Görüldüğü gibi NAND kapısı giriĢ değiĢkenlerinin
terslerini toplayan bir devredir.
KBUZEM
n giriĢli bir NAND kapısının çıkıĢ bağıntısı
F=(X1X2X3……….Xn)’=X1’+X2’+X3’+……..Xn’ (7.8)
(7.8) bağıntısı NAND kapısının giriĢlerinden en az birisi

0 ise kapının çıkiĢ değiĢkeninin 1 olması gerektiğini
ifade etmaktedir.
KBUZEM
NAND kapısı
NAND  AND-NOT =(AND)’
(ABC)’=A’+B’+C’ (değillerin (terslerin) toplamı
(a) Üç kapılı NAND kapısı (b) NAND eĢdeğer devresi
(c) n giriĢli NAND

Şekil 7.8: NAND kapısı (gate)
KBUZEM
2.2 NOR Kapısı
ġekil 7.9(a) üç giriĢli NOR kapısını göstermektedir.

Simgenin çıkıĢındaki küçük daire iĢareti tersleme (NOT
veya tümleyen) anlamında kullanılmaktadır. Bu nedenle
NOR kapısı OR kapısını izleyen bir NOT kapısının
bileĢiminden oluĢmaktadır. NOR=OR.NOT=(OR)’
Üç giriĢli bir NOR kapısının çıkıĢ değiĢkeninin ifadesi
F=(A+B+C)’=A’B’C’ (terslerin (tümleyenlerin) çarpımı)

olur.
KBUZEM
NOR gate
NOR kapısı ≡ NOR-NOT =(NOR)’
(A+B+C)’=A’B’C’ (tümleyenlerin çarpımları)
(a) Üç kapılı NOR kapısı (b) NOR eĢdeğer devresi
(c) n giriĢli NOR

Şekil 7.9: NOR kapısı (gate)
KBUZEM
ġekil 7/9(c) de göserilen n-giriĢli NOR (VEYA)
kapsımın çıkıĢ değĢkeninin ifadesi:
Figure is
F = (X1+X2+………+Xn)’ = X1’ X2’……Xn’ (7.9)
Herhangi bir kapı diğer kapılar kullanılarak

geçekleĢtirilebilir. Örneğin VEYA kapısı NOT ve AND
kapıları ile aĢağıdaki gibi gerçekleĢtirilebilir:
KBUZEM
Şekil 7.10: NAND kapısının NOT, AND, ve OR

kapıları ile gerçekleĢtirilmesi
KBUZEM
AND veya OR kapısı varsa, bir diğri DeMorgan kuralı

kullanılarak gerçekleĢtirilebilir. Örneğin, OR ve NOT
varsa, AND and aiağıdeki gibi gerçekleĢtirilir:
XY = (X' + Y’)’ (7.10)
KBUZEM
ĠKĠ VE ÜÇ BASAMAKLI (DÜZEYLĠ) NAND VE
NOR KAPISI DEVRELERĠNĠN TASARIMI
Ġki basamaklı (düzeyli) AND ve OR kapı vevreleri kolayca

NAND ve NOR kapı devrelerine dönüĢtürülebilir. Bu
dönüĢümde DeMorgan kuralı aĢağıdaki gibi kullanılır:
(X1+X2+X3+...........Xn)’=X1’.X2’.X3’...............Xn’ (7.11)
(X1.X2.X3........Xn)’=X1’+X2’+X3’+............+Xn’ (7.12)
AĢağıdaki örnek minimum SOP ifadesinin değiĢik diğer

formlara nasıl dönüĢtürüldüğünü göstermektedir:
KBUZEM
F = A + BC' + B‘ C D = [(A +B C‘ + B’ CD)’ ]' (7.13)
= [A' • (BC‘ )' • (B‘ CD)‘ ] ' (7.11) den (7.14)
= [A' • (B' + C) • (B + C' + D‘ ) ]' (7.12) den (7.15)
= A + (B' + C)' + (B + C' + D‘ )' (7.12) den (7.16)
(7.13), (7.14), (7.15) ve (7.16) eĢitlikleri ġekil 7.11 de

gösterildiği gibi, sıra ile AND-OR, NAND-NAND, OR-
NAND, NOR-OR devrelerine karĢılık gelmektedirler.
(7.16) eĢitliğini yeniden aĢağıdaki gibi yazalım:
F = {[A + (B' + C)' + (B + C' + D')' ]'}' (7.17)

KBUZEM
(7.17) eĢitliği üç bamaklı NOR-NOR-INVERT devresi
verir. Fakat iki basamaklı NOR devresi elde etmek
istiyorsak, minimum SOP yerine minimum POS
(product-of-sums) formu ile baĢlamamız gerekir.
Karnaugh haritasından minimum POS ifadesi
bulunduktan sonra fonksiyon aĢağıdaki gibi iki
basamaklı devre veren formda yazılır:
F=(A+B+C)(A+B’+C’)(A+C’+D) (7.18)
= {[(A+B+C)(A+B’+C’)(A+C’+D)]’}’
= [(A+B+C)’+(A+B’+C’)’+(A+C’+D)’]’ (7.19)
= (A’B’C’+A’BC+A’CD’)’ (7.20)
= (A’B’C’)’.(A’BC)’.(A’CD’)’ (7.21)
KBUZEM
Şekil 7.11(a): Ġki basamaklı (düzeyli) sekiz temel devreler

(devamı ġekil 7.11(b) de)
KBUZEM
F=,*(A+B+C)(A+B’+C’)(A+C’+D)+’-’
F=*(A+B+C)’+(A+B’+C’)’+(A+C’+D)’+’
=,A’B’C’+A’BC+A’CD’-’
=(A’B’C’)’.(A’BC)’.(A’CD’)’
Şekil 7.11(b): Ġki basamaklı (düzeyli) sekiz temel devreler

KBUZEM
Bir fonksiyonun tersinin tersi kendisini verir (hatırlatma). POS
Ģeklinde yazılmıĢ herhagi bir lojik fonksiyon NAND-NOR olarak
gerçeleĢtirilebilir. Örnek:
(F=(a+a)(b+b)(c+c)(d+d)(e’+e’) yazılıp POS şekline dönüştürülebilir)

F=[(abcde’)’+’=*(ab)(cd)e’)’+’=*(ab)’+(cd)’+e+’
KBUZEM
İki Basamaklı NAND-NAND devresi tasarımı yapılası
işlemi
1. Fonksiyonun minimum SOP ifadesini bulunuz.

2. Buna karşılık gelen iki basamaklı (düzeyli) AND-OR
devresini çiziniz.
3. Sonra aynı çizizmi, arabağlantıları aynı bırakarak
aynı çizizmi NAND kapıları ile tekrarlayınız.
4. Herhangi bir kapının girişinde tek literal (değişken)
varsa o literalin tümleyenini alınız.
KBUZEM
Şekil 7.12 AND-OR devresinden NAND devresine
geçmek için yapılması gereken adımları sergilemektedir.
Devrenin çıkışında herhangi bir değişiklik olmamaktadır.
Genel olarak fonksiyon literallerin toplamı (l1, l2, l3,….)

ve çarpım terimlerden (P1, P2,…..) oluşmaktadır.
F = l1 + l2 +…..+ P1 + P2 + …..
DeMorgan kuralı uygulandıktan sonra
F = (l1’ l2‘ ……… P1‘ P2’ …..)’

KBUZEM
(a) DönüĢtürülmeden önceki devre
(b) DönüĢtürülmeden sonraki devre

Şekil 7.12: AND-OR devresinin NAND-NAND devresine
dönüĢtürülmesi örneği
KBUZEM
Çok basamaklı (düzeyli) NAND ve
NOR Kapıları Devreleri
Örnek: AĢağıdaki fonksiyonu NAND devresi ile
geçekleĢtiriniz.
F1=a’ [b’ + c(d + e’ ) + f’ g’ ] + hi’ j + k
ġekil 7.13 görüldüğü gibi devrenin Ģması önce AND-OR

devresi olarak çizilmiĢ ve daha sonra yukarıda anlatıldığı
gibi NAND devresine dönüĢtürülmüĢtür.
KBUZEM
Çok basamaklı (düzeyli) NAND ve
NOR Kapıları Devreleri
5. basamak 4. basamak 3. basamak 2. basamak 1. basamak
(a) AND-OR devresi
5. basamak 4. basamak 3. basamak 2. basamak 1. basamak
(b) NAND devresi

ġekil 7.13 Çok basamaklı NAND devresi dönüĢümü
KBUZEM
Alternatif Simge Kullanarak Devre DönüĢümü
Alternatif kapı Simgeleri
NOT
Şekil 7.14: Alternatif Kapı Simgeleri

KBUZEM
(a) NAND kapısı devresi
(b) Alternatif NAND kapısı devresi
Şekil 7.15:
NAND Kapı devresi
dönüĢümü
(c) Eşdeğer AND-OR kapısı devresi
KBUZEM
(a) OR ve AND kapılarından oluşan devresi
Çift terslemeler biribirini yok ediyor
Tümleyeni alınmış girişler

terslemeleri yok ediyor Şekil 7.16:
NAND Kapı devresi
(b) NOR kapıları ile kurulmuş devre dönüĢümü
KBUZEM
(a) AND-OR devresi

Küçük dairecikler (bubbles) biribirini yok ediyor
(b) NAND’e dönüştürmede ilk basamak

Şekil 7.17:
İlave edilmiş inverter AND-OR devresinin
İlave edilmiş inverter NAND devresine
dönüĢtürülmesi
(c) İlaveli alternatif dönüştürme

KBUZEM
Ġki basamaklı (Düzeyli) Çok ÇıkıĢlı
Devre Tasarımı
Bu konu aĢağda verilen bir örneklerle açıklanacaktır.
ÖNEK 1: AĢağıdaki üç fonksiyonu sağlayan dört giriĢli üç
çıkıĢlı bir devre tasarlayalım:
F1(A,B,C,D)=m(11,12,13,14,15)
F2(A,B,C,D)=m(3,7,11,12,13,15) (7.22)
F3(A,B,C,D)=m(3,7,12,13,14,15)
KBUZEM
Devre Tasarımı
F1=AB+ACD F2=CD+ABC’
F3=AB+A’CD
Şekil 7.18: (7.22) EĢtliklerini

minimize eden Karnaugh haritası
KBUZEM
Devre Tasarımı
Şekil 7.19: (7.22) Eşitliklerini

gerçekleştiren devre
KBUZEM
Devre Tasarımı
Şekil 7.20: (7.22) EĢitliklerinin çok çıkıĢlı tek devre

olarak gerçekleĢtirilmesi
KBUZEM
Devre Tasarımı
ÖRNEK 2: Diğer bir dört giriĢli-üç çıkıĢlı devre
tasarımı
f1 =  m(2,3,5,7,8,9,10,11,13,15)
f2 =  m(2,3,5,6,7,10,11,14,15) (7.23)
f3 =  m(6,7,8,9,13,14,15)
(7.23) eĢikliklerinin minimum ifadelerini bulmak için

ġekil 7.21 deki Karnaugh haritaları kullanlmıĢtır.
KBUZEM
Devre Tasarımı
Önce ġekil (7.21) de verilen Karnaugh haritasından
fonksiyonların aĢağıda verilen minimum ifadeleri bulunur.
f1=bd + b’c + ab’

f2=c + a’bd
abd (7.23.a)
f3= bc + ab’c’ + veya
ac’d
Bu fonksiyonlar 10 kapı ve 25 kapı giriĢi ile
gerçekleĢtirilebilir.
KBUZEM
Devre Tasarımı
ġekil 7.21
KBUZEM
Devre Tasarımı
Karnaugh haritalarından a' bd ( f2 den), abd ( f3 den), ve
ab' c’ ( f3 den) terimlerinin f1’ in içinde kullanılabileceği
kolayca görülmekedir. Eğer bd terimi yerine a' bd + abd
kullanılırsa bd terimini gerçekleĢtirecek olan kapı elimine
edilir. f1 ‘ in içindeki m10 ve m11 terimleri b'e, ve ab' c' ( f3
teki ) terimlerinin içinde zaten bulunmaktadır ve bunlar aynı
zamanda m8 ve m9; terimlerinide kapsamada kullanılabilir
ve ab‘ terimini gerçekleştirecek olan kapı elimine edilebilir.
Bu durumda en uygun çözüm aşağıdaki eşitliklrden elde
edilir:
f1=a’bd + abd + ab’c’ + b’c
f2=c + a’bd (7.23.b)
f3=bc + ab’c’ + abd
KBUZEM
Devre Tasarımı
(7.23.b) eĢitlikleri 8 kapı ve 22 kapı giriĢi gerektirir ve 2
kapı 3 kapı giriĢi tasarruf ediĢlmiĢ olur.
(Ġki fonksiyon arasında ortak kullanılan terimlerin altları
çizilmiĢtir.)
Çok çıkıĢlı devre tasarlanırken bazı durumlarda

komĢu 1 lerin aynı guruba alıması daha az devre
elemanı kullanma yerine daha fazla devre elemanı
kullanmayı gerektireceğinden uygun değildir. Veya
baĢka bi değiĢle en çok sayıda ortak terim kullanmak
her zaman en iyi çözüm olmayabilir. Bunun örneği
ileride ġekil 7.23 de gösterilecektir.
KBUZEM
Devre Tasarımı
Çok ÇıkıĢlı devre tasarımı için Karnaugh haritalarından
gerekli temel (prime) gurupların (implicant’ ların
belirlenmesi
Ġki-Basamaklı çok çıkıĢlı devre tasarımında ilk adım
gerekli temel (prime) gurupların (implikants) bulunmasıdır.
Bunu yaparken çok dikkatli olmamız gereken bir özelliği
gözden kaçırmamak lazım. Buda birtek fonksiyon için
gerekli temel gurup (essential prime implicant) olan bir
gurup çok çıkışlı devre tasarımı için gerekli temel gurup
(essential prime implicant) olamayabilir. Örneğin Şekil 7.21
de, bd terimi f1 fonksiyonu için gerekli temel gurup
(essential prime implicant) (m5 ‘i içeren tek temel gurup)
olmasına karĢın, çok çıkıĢlı devre tasarımı için gerekli
temel guruplardan biri değildir.KBUZEM
Devre Tasarımı
Bunun nedeni (bd nin temel guruplardan birisi olmaması)
m5 aynı zamanda f2 ‘nin haritasında da gözükmesi, bu
nedenle de f1 ve f2 fonksiyonlarının ortak bir terimi
tarafından kapsama alınabileceğidir.
Örnek 1: Aşağdaki iki fonksiyonu göz önüne alalım;
f1 = a’c’d+abd+ab’c’d
f2 = bc’d’+abcd+bcd’
Bu iki fonksiyonu Karnaugh haritalarına taĢıyıp en iyi
çözümü veren gerekli temel gurupları (essential prime
implicans) bulalım. Sonuç bir sonraki slaytta (ġekil 7.22)
gösterilmiĢtir.
KBUZEM
Devre Tasarımı
Şekil 7.22
(a) En iyi çözüm
(b) Bu çözüm bir fazla kapı gerektiriyor

KBUZEM
Devre Tasarımı
Örnek 2: Aşağdaki iki fonksiyonu göz önüne
alalım:
f1=a’b’d’+a’bc’d+a’bd’+abcd’
f2=a’b’c’+a’bd’+abc’d’+bcd’
Bu iki fonksiyonu Karnaugh haritalarına taĢıyıp

en iyi çözümü veren gerekli temel gurupları
(essential prime implicans) bulalım. Sonuç bir
sonraki slaytta (ġekil 7.23) gösterilmiĢtir.
KBUZEM
Devre Tasarımı
ġekil 7.23
(a) En çok ortak terimle elde edilen çözüm: 8 kapı, 22 kapı giriĢi gerekli
(b) En iyi çözüm: 7 kapı, 18 kapı giriĢi gerekli ve ortak terim yok.
KBUZEM
Çok çıkıĢlı NOR ve NAND kapısı devreleri
ÖRNEK 1: AĢağıda verilen iki fonksiyonu çok çıkıĢlı

NOR devresi olarak geçekleĢtirelim.
F1 = [(a + b’ )c + d](e’ + f )
F2 = [(a + b’ )c + g’ ](e’ + f )h
Ġstenen NOR devresi olduğundan önce OR-AND

devresini kurmamız doğru yaklaĢımdır bu devre
ġekil 7.24.a da verilmiĢ ve NOR devresine
dönüĢümü ġekil 7.24.b de verilmiĢtir.
KBUZEM
4. Basamak 3. Basamak 2. Basamak 1. Basamak
(a) AND ve OR devresi
(b) Eşdeğer NOR devresi

Şekil 7.24 Çok basamaklı NOR devresi dönüşümü
KBUZEM
ÖRNEK 2: AĢağıda verilen iki fonksiyonu çok çıkıĢlı

NAND devresi olarak gerçekleĢtirelim.
f1=(ab+c’d+n)h+(a+e’)g+k
f2=(c’d+eh+g)k+(a+e’)g+b
Ġstenen NAND devresi olduğundan önce AND-OR

devresini kurmamız doğru yaklaĢımdır. Bu devre
ġekil 7.25.a da verilmiĢ ve NAND devresine
dönüĢümü ġekil 7.25.b de verilmiĢtir.
KBUZEM
Şekil 7.25.a Çok basamaklı AND-OR devresi
KBUZEM
Şekil 7.25.b. Çok basamaklı NAND devresi dönüşümü

KBUZEM
Kaynakça
• Mehmet Akbaba, Mantık Devreleri Notları

• Hüseyin EKİZ, Mantık Devreleri, Değişim
Yayınları, 4. Baskı, 2005
• Thomas L. Floyd, Digital Fundamentals,
Prentice-Hall Inc. New Jersey, 2006
• M. Morris Mano, Michael D. Ciletti, Digital
Design, Prentice-Hall, Inc.,New Jersey, 1997
KBUZEM

H7 BLM221

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

H7 BLM221

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

7.

Prof Dr Mehmet AKBABA

ÇOK DÜZEYLĠ (BASAMAKLI) MANTIK DEVRELERĠ,

ġekil 7.1: Dört basamaklı (Düzeyli)

Z’ nin ifadesini baĢka türlü yazarak üç basamaklı

Şekil 7.2: Üç basamaklı (Düzeyli) Mantık Devresi

Problem: AĢağıda verilen lojik fonksiyonu AND ve OR

Kuaracağınız devreyi iki basamaklı (düzeyli) ve üç

Ġki basamaklı (düzeyli),

f’= c’ d’ + ab’ c’ + cd + a’ b’ c (7.3)

(7.3) ün tersi alınırsa:

f = (c + d)( a’ + b + c )(c’ +d’ )( a + b + c’ ) (7.4)

Elde edilir. (7.4) EĢitliği iki seviyeli OR-AND devresi ile

f = [c + d(a’ + b )][c’ + d’ (a+b)] (7.5)

elde edilir. (7.5) eĢitliği dört basamaklı devre gerektirir.

f = (c + a’ d + bd )(c’ + ad’ +bd’ ) (7.6)

elde edilir. (7.6) eĢitliği üç basamaklı AND-OR-AND

Buraya kadar lojik ifadeleri AND, OR ve EX-OR kapıları

NAND ve NOR kapıları daha hızlı çalıĢtıklarından ve

n giriĢli bir NAND kapısının çıkıĢ bağıntısı

(7.8) bağıntısı NAND kapısının giriĢlerinden en az birisi

(a) Üç kapılı NAND kapısı (b) NAND eĢdeğer devresi

(c) n giriĢli NAND

ġekil 7.9(a) üç giriĢli NOR kapısını göstermektedir.

Üç giriĢli bir NOR kapısının çıkıĢ değiĢkeninin ifadesi

F=(A+B+C)’=A’B’C’ (terslerin (tümleyenlerin) çarpımı)

(a) Üç kapılı NOR kapısı (b) NOR eĢdeğer devresi

(c) n giriĢli NOR

Herhangi bir kapı diğer kapılar kullanılarak

Şekil 7.10: NAND kapısının NOT, AND, ve OR

AND veya OR kapısı varsa, bir diğri DeMorgan kuralı

XY = (X' + Y’)’ (7.10)

Ġki basamaklı (düzeyli) AND ve OR kapı vevreleri kolayca

AĢağıdaki örnek minimum SOP ifadesinin değiĢik diğer

(7.13), (7.14), (7.15) ve (7.16) eĢitlikleri ġekil 7.11 de

F = {[A + (B' + C)' + (B + C' + D')' ]'}' (7.17)

Şekil 7.11(a): Ġki basamaklı (düzeyli) sekiz temel devreler

Şekil 7.11(b): Ġki basamaklı (düzeyli) sekiz temel devreler

(F=(a+a)(b+b)(c+c)(d+d)(e’+e’) yazılıp POS şekline dönüştürülebilir)

1. Fonksiyonun minimum SOP ifadesini bulunuz.

Genel olarak fonksiyon literallerin toplamı (l1, l2, l3,….)

F = (l1’ l2‘ ……… P1‘ P2’ …..)’

(a) DönüĢtürülmeden önceki devre

(b) DönüĢtürülmeden sonraki devre

F1=a’ [b’ + c(d + e’ ) + f’ g’ ] + hi’ j + k

ġekil 7.13 görüldüğü gibi devrenin Ģması önce AND-OR

(a) AND-OR devresi

5. basamak 4. basamak 3. basamak 2. basamak 1. basamak

(b) NAND devresi

Şekil 7.14: Alternatif Kapı Simgeleri

(a) NAND kapısı devresi

(b) Alternatif NAND kapısı devresi

(a) OR ve AND kapılarından oluşan devresi

Çift terslemeler biribirini yok ediyor

Tümleyeni alınmış girişler

(a) AND-OR devresi

(b) NAND’e dönüştürmede ilk basamak

(c) İlaveli alternatif dönüştürme

Şekil 7.18: (7.22) EĢtliklerini

Şekil 7.19: (7.22) Eşitliklerini

Şekil 7.20: (7.22) EĢitliklerinin çok çıkıĢlı tek devre

(7.23) eĢikliklerinin minimum ifadelerini bulmak için

f1=bd + b’c + ab’