Физика тест

1.12 Влијание на силите врз движењето

 Тежината влијае на брзината на забрзувањето. Резултатната сила е сила која е резултат

на две или повеќе сили што дејствуваат заедно или на движење што е резултат на две
или повеќе комбинирање движења.
 Тежина е сила со која телото притиска на подлога или сила со која го оптегнува
конецот ако е обесено.
 Масата дава отпор при промената на брзината. – ова својство на масата се нарекува
ИНЕРЦИЈА. Маса е мерка за инертност на телата што се мери во кg.
 Колку масата на телото е поголема, толку е инерцијата поголема, а телото дава отпор
при забрзувањето. Единица мерка/ основна мерка за маса е kg. Ознака за маса е m
 За секоја промена на брзината, нејзино зголемување, намалување или промена на
насоката, мора да постои сила. – Силата е причина за промена на брзината.

1.13 мерење и пресметување на сила

 Силата е производ од масата и забрзувањето.

 Силите ги мериме во њутни – N.
 100g = 1N ( N * 100)
1 kg = 10N
 Силата која дејствува, дејствува вертикално.
 Со сила можеме да влечеме, туркаме, виткаме, свртуваме итн. Колку поголема сила
употребиш врз предметот толку побрзо ќе го свиткаме или завртиме.
 сила = маса * забрзување односно F = m * a, F = ma
a = F/m m= F/a
 Сила од еден Њутон е онаа сила која на тело со маса од еден килограм му дава
забрзување од еден метар во секунда на квадрат. a = m/s2

1.14 Сила на триење

 Силата на триење (Ftr) се појавува кога две тела се допираат меѓу себе и се движат
една во однос на друга.
 Силата на триење се спротиставува на движењето на телото. Одн.силата на триење
секогаш дејствува во спротивна насока од силата која предизвикува движење на
телото.
 Големината нa Ftr зависи од Ч масата на телото, плоштината на телото и рапавоста на
подлогата.
 Силата на триење ја мериме со динометар
 Ако се додаде товар (или товарот) на едно тррло, се зголемува тежината на телото и
воедно се зголемува силата на триење однс. Ftr
 Кога ќе се сврти телото и ја смени позицијата и ја менува допирната површина,
зголеменоста на триење не се менува.
 Кога телото ќе се обвитка со друг материјал тогаш Ftr e поголема.

.15 Гравитација
 Гравитациска сила е сила со која Земјата ги привлекува сите тела кои се наоѓаат на неа
или во нејзина близина. Таа предизвикува сила што ги влече сите тела кон центарот на
Земјата. Таа сила се нарекува Земјина тежа и како и секоја друга сила се изразува во
њутни.
 Подлогата дејствува врз телата со сила и ги турка нагоре. Таа сила се нарекува реакција
на подлогата.
 Кога врз некое тело се дејствува со сила и телото дејствува со сила во спротивен
правец.
 Гравитациската сила предизвикува гравитациско забрзување. Втор Њутнов закон:
тежина = маса * земјино забрзување или G = m * g.
g = 9.81 но во пресметки е g = 10 g на месечината = 1,63
G – земјина тежа
m – маса
g – земјино забрзување

1.16 Тело што паѓа слободно

 Слободно паѓање е движење на телото под дејство на земјината тежа. При слободното
паѓање масата на телото не влијае врз неговата брзина.
 Доколку некое тело што мирува , го пуштиме од некоја висина, велиме дека телото
паѓа слободно. Доколку го пуштиме телото од повисока површина, тоа ќе забрзува
поради тоа што гравитациската сила на Земјата дејствува (влече) вертикално надолу.
(отпорот на воздухот кон топчето е многу мал)

Ознаки:
F – сила
V – брзина
s- пат
m- маса
G – земјина тежа
g- земјино забрзување
a- забрзување
Ftr – сила на триење
Fvl – сила на влечење

Единици мерки:
Kg- килограм - маса
N- њутни - сила
m- метар - пат
m/s2 – метар во секунда на квадрат – забрзување
s – секунда – време

a = v/t v= a*t t = v/ s s= a * t2/ 2

F= m* t m = F/t t= F/m

G= m*g

V = s/t