Tehnička škola u ZENICI Školska 2011/2012

Maturski rad
Iz organizacije prijevoza robe i putnika

Učenik: Mentor:
- Čeliković Armin - Mr. Ismet Zejnirović, dipl. Ing.saob.
Tehnička škola u ZENICI Školska 2011/2012

Stručno zvanje: Tehničar drumskog saobraćaja

Tema: Organizovati prijevoz prema datom
zadatku

Kandidat: Mentor:
Čeliković Armin - Mr. Ismet Zejnirović, dipl. Ing.saob.
SADRŽAJ;

1. Uvod........................................................................................................................................ 3

2. Tekst zadatka.......................................................................................................................... 4

3. Potrebni radni i inventarski vozni park..................................................................................5

3.2. Potreban broj vožnji za transport tereta iz A u B je:........................................................5

3.3. Broj vožnji za transport dnevno je:..................................................................................5

3.4.Vrijeme trajanja obrta je:..................................................................................................5

3.5. Mogući broj obrta jednog vozila u toku dana je:..............................................................5

3.7. Potreban broj vozila na radu je:.......................................................................................6

4. Izmjeritelji rada voznog parka...............................................................................................6

4.1. Autodani voznog parka su:...............................................................................................6

4.2. Koeficijent iskorištenja voznog parka je:.........................................................................6

4.3. Koeficijent iskorištenja sposobnog (tehnički ispravnog) voznog parka je:.....................6

4.4. Autosati na radu se izračunavaju na sljedeći način:........................................................6

4.5. Autosati provedeni u vožnji su:........................................................................................7

4.6. Koeficijent iskorištenja vremena u 24 sata je:.................................................................7

4.7. Koeficijent iskorištenja radnog vremena je:....................................................................7

4.8. Izračunavanje ukupnih autokilometara:.........................................................................7

4.9. Koeficijent iskorištenja pređenog puta je:.......................................................................7

4.10. Koeficijent nultog pređenog puta je:.............................................................................8

4.11. Vrijednost eksploatacione i saobraćajne brzine je:........................................................8

4.12. Srednja dnevna kilometraža se izračunava po obrascu:................................................8

4.13. Ostvareni transportni rad je:.........................................................................................8

 4.14. Srednje rastojanje transporta jedne tone tereta - robe je:.............................................8

4.15. Srednja dužina vožnje sa teretom je:.............................................................................8

4.16. Koeficijent dinamičkog iskorištenja nosivosti vozila je:................................................9

4.17. Srednja vrijednost koeficijenta iskorištenja korisne nosivosti vozila je:.......................9

5. Proizvodnosti voznog parka....................................................................................................9

5.1. Radna proizvodnost voznog parka je:..............................................................................9

5.2. Puna proizvodnost voznog parka je:................................................................................9

6. Zaključak............................................................................................................................... 10

7. Korištena literatura;...............................................................................................................11

8. Mišljenje komisije.................................................................................................................12
1. Uvod

Razvoj automobila kao prijevoznog sredstva u širem smislu počinje s prvim

nastojanjem ljudi da stvore sredstvo koje će se samo pokretati bez posredovanja
ljudske ili životinjske snage. U užem smislu, povijest automobila počinje s G.
Daimlerom i K. Benzom, tj. konstrukcijom prvih benzinskih motora, koji su preteče
današnjih suvremenih automobila. Više pronalazača je prije realiziranog
automobila nudilo nacrte i predloške. Tako Roger Bacon 1250. godine predviđa
pojavu takvoga prometnog sredstva. Godine 1472. Talijan Valturio predlaže izradu
samopokretnog vozila koje bi koristilo energiju vjetra kao pogonsku silu. Slavni je
Leonardo da Vinci oko 1500. godine izradio nacrt za samopokretna kola. Tek
pronalaskom novih izvora energije svi ti nacrti i prijedlozi dobivaju pravo značenje.
Potreba za premještanjem robe i tereta iz dana u dan postaje sve veća. Zavisnost od
transporta tereta u druge gradove i područja izraženo je u cijelom svijetu, pa tako i u
Bosni i Hercegovini. Potrebe društva za razvojem uslovile su transport tereta u
različita područja i pod rauličitim uslovima. Razvoj industrije je doprinjeo većoj
potrebi za transportom tereta u područja u koja je to potrebno. Od transporta tereta
ili robe i putnika zavisi cijeli svijet. Svijet kakvog danas poznajemo bio bi nemoguć
bez transporta.

Da bismo razumjeli suštinu zadatka moramo pojasniti neke od pojmova koji su

obrađeni u istom. Jedni od tih pojmova su:
 Promet ili obrt predstavlja količinu tereta u t koji se prevozi vozilima u
nekom periodu vršenja (dan, mjesec, godina.)
 Prijevozna brzina Vp ili Vsp je srednja brzina prijevoženja robe ili putnika
između početne i krajnje stanice.
 Saobraćajna brzina Vs je srednja brzina kretanja vozila u toku vremena
vožnje i dobija se iz odnosa pređenog puta i vremena vožnje.
 Radna proizvodnost je ostavreni transportni rad ili količina prevezene robe,
odnosno broj prevezenih putnika(tereta) u jedinici radnog vremena (radnog
časa) Radana proizvodnost se može izraziti u (t/h – WQ') i u (tkm/h – WU').
 Puna proizvodnost se kao i radna proizvodnost može izraziti u( t/h – WQ) i
u (tkm/h – WU).
2. Tekst zadatka

U periodu koji ima dana na radu Dr = 30 gdje je Di = 35 (dana), potrebno je organizovati

prevoz 2 000 000 (komada) opeke dimenzija: LxBxH= 25 x 12.5 x 6.5 (cm), Čija je težina po
komadu 3.25 (kg). Opeke se transportuju iz fabrike opeke u mjestu A na gradilište u mjestu B.
Istim vozilima u povratku se transportuju limovi iz željezare iz mjesta C za mjesto A.
Transport se obavlja kamionima sa prikolicama - vučnim vozovima korisne nosivosti 10 (t) i
16 (t). Koeficijent iskorištenja nosivosti za obadvije vrste robe je 1.0. Vrijeme trajanja utovara
utovara i istovara opeke iznosi 2 (h) po vučnom vozu i operaciji. Utovar limova u željezari
traje 1 (h), dok istovar u mjestu A traje 3 (h) po vučnom vozu. Ostalo vrijeme dangube u toku
jednog obrta iznosi 4 (h). Dnevno radno vrijeme vozila je 14 (h). Koeficijent tehničke
ispravnosti voznog parka je 0.83 (-). U radne dane sva ispravna vozila se nalaze na radu.
Srednja saobraćajna brzina na cijelom itinereru je 40 (km/h). Itinerer sa rastojanjima između
pojednih mjesta prikazan je na skici 1.

A
550 km
520 km
B
C
130 km

Skica 1: Transport robe na ponavljajućem prevoznom putu sa različitim transportnim

zadacima i garažom na prevoznom putu

Izračunati:

1. Potrebni radni i inventarski vozni park

2. Izmjeritelje rada voznog parka
3. Količinu prevezenog tereta i ostavereni transportni rad
4. Proizvodnost voznog parka

Napomena:
Sve ostale neophodne podatke usvojiti u okviru njihovih realnih kretanja.
Rješenje:

3. Potrebni radni i inventarski vozni park

3.1. Količina tereta za prevoz iz A u B je:

Q AB =N⋅g=200000⋅3 .25=6500( t )

3.2. Potreban broj vožnji za transport tereta iz A u B je:

Q AB 6500
Z λ AB = = =250(vožnji )
q⋅γ 1⋅26

Z λ AB =Z λ CA=250(vožnji )

QCA=Z λ CA⋅γ⋅q=250⋅1⋅26=6500 (t )

3.3. Broj vožnji za transport dnevno je:

Z λ AB 250
Z λ ABd = = =8 . 3≈8( vožnji/ dan )
Dr 30

3.4.Vrijeme trajanja obrta je:

L AB L L
T 0=t uA + ⋅60+t iB + BC⋅60+t uC + CA⋅60+t iA +t d =t d +t w =720+1800=2520 ( min )
Vs Vs Vs

3.5. Mogući broj obrta jednog vozila u toku dana je:

Hr⋅60 14⋅60
Z od = = =0 . 33( obrta/ dan )
To 2520

3.7. Potreban broj vozila na radu je:

Z λ ABd 8.3
Ar = = =25( vozila )
Z od 0 . 33
Kako je zadatkom definisana tehnička ispravnost i da se sva ispravna vozila nalaze na radu, to
inventarski broj vozila ima sljedeću vrijednost:

Ar 25
Ai= = =30( vozila)
α t 0 . 830

4. Izmjeritelji rada voznog parka

4.1. Autodani voznog parka su:

ADi= Ai⋅Di=30⋅35=1050(autodana i )

ADr= Ar⋅Dr=25⋅30=750( autodana r )

ADs=α t⋅AD i=0. 830⋅1050=871 .5( autodana s )

4.2. Koeficijent iskorištenja voznog parka je:

ADr 750
α= = =0 . 7143(−)
ADi 1050

4.3. Koeficijent iskorištenja sposobnog (tehnički ispravnog) voznog parka je:

ADr 750
α '= = =0 .860 (−)
ADs 871. 5

4.4. Autosati na radu se izračunavaju na sljedeći način:

AHr =Hr⋅Ar⋅Dr=14⋅25⋅30=10500( autosati r )

4.5. Autosati provedeni u vožnji su:

t 1800
AHw=Z λ AB⋅ wo =250⋅ =7500 ( autosatiW )
60 60
4.6. Koeficijent iskorištenja vremena u 24 sata je:

AHr 10500
ρ= = =0 . 583(−)
24⋅ADr 24⋅750

4.7. Koeficijent iskorištenja radnog vremena je:

AHw 7500
δ= = =0. 714 (−)
AHr 10500

4.8. Izračunavanje ukupnih autokilometara:

AK =AKt + AKp+ AKn

gdje je:

AKt =Z λ AB⋅( L AB + LCA )=250⋅1070=267500( autokmt )

AKp=Z λ AB⋅L BC=250⋅130=32500(autokm p )

AKn=0(autokmn )

Prema tome ukupni autokilometri su:

AK =AKt + AKp+ AKn=267500+32500=300000( autokm )

4.9. Koeficijent iskorištenja pređenog puta je:

AKt 267500
β= = =0 . 891(−)
AK 300000

4.10. Koeficijent nultog pređenog puta je:

AKn
ω= =0(−)
AK
4.11. Vrijednost eksploatacione i saobraćajne brzine je:

AK 300000
Ve= = =28 .57 (km/h)
AHr 10500

AK 300000
Vs= = =40 . 0( km/ h )
AHw 7500

4.12. Srednja dnevna kilometraža se izračunava po obrascu:

AK 300000
Ksd= = =400. 0( km)
ADr 750

4.13. Ostvareni transportni rad je:

U=Q AB⋅L AB +Q CA⋅LCA=6955000(tkm )

4.14. Srednje rastojanje transporta jedne tone tereta - robe je:

U 6955000
Kst 1 = = =535. 0(km )
Q 13000

4.15. Srednja dužina vožnje sa teretom je:

AKt
Kst λ=
A Zλ

gdje je:

A Zλ =2⋅Z λ AD =2⋅250=500(vožnji )

Prema tome imamo da je:

AK t 2675000
Kst λ= = =535 .0 (km)
A Zλ 500
4.16. Koeficijent dinamičkog iskorištenja nosivosti vozila je:

U 6955000
ε= = =1. 0(−)
q⋅AK t 26⋅267500

4.17. Srednja vrijednost koeficijenta iskorištenja korisne nosivosti vozila je:

Q 13000
γ= = =1 . 0(−)
q⋅A Zλ 26⋅500

5. Proizvodnosti voznog parka

5.1. Radna proizvodnost voznog parka je:

Q 13000
W 'Q = = =1 .238(t /hr )
AH r 10500

U 6955000
W 'U = = =662. 4(tkm /h r )
AH r 10500

5.2. Puna proizvodnost voznog parka je:

Q 13000
WQ= = =0 . 516(t / hi )
24⋅AD i 24⋅1050

U 6955000
WU= = =275 . 9(tkm/ hi )
24⋅AD i 24⋅1050

6. Zaključak
Na osnovu urađenog zadatka lako se mogu analizirati razni parametri i
pokazatelji proizvodnosti voznog parka.

Usluga u saobraćaju oznaćava promjenu nahođenja ljudi i roba, odnosno

svrhovito premještanje dobara sa jednoga mjesta na drugo. Karakteristike
saobraćajne usluge jesu da je to usluga u kojoj se ujedno sučeljavaju i
proizvodnja i potrošnja.

Saobraćajni proces potrebno je sistemski analizirati i optimizirati kako bi se

obavljao transpotrni rad pri minimalnim troškovima što upućuje na mnogo
povoljnih karakteristika kao što su smanjenje zagađenja okoliša, povećanje
sigurnosti, povečana zarada i sl.

Upravo u mome zadatku je dat primjer detaljne analize transpotrnog procesa

prevoza tereta između različitih mjesta.

Ovaj zadatak oslikava realnu sliku i praktičan primjer obavljanja analize

transportnog procesa u cilju optimizacije istog kako bi se mogli uočiti
eventualni problemi i nepravilnosti koji pri tome nastaju.

Budući da je redukcija troškova jedan od ciljeva mnogih kompanija danas, za

očekivati je da će razvoj organizacije prevoza robe(tereta) i putnika dobiti
neke nove smjernice razvoja i napretka u skladu sa razvojem tehnologije.
7. Korištena literatura;

1) Zbirka zadataka iz organizacije i tehnologije drumskog saobraćaja,

Saobraćajni fakultet univerziteta u Beogradu, Mr Ivan Jovanović,
Beograd 1997 god.
2) Sveska za 3 razred srednje Tehničke škole, predmet: Organizacija
prevoza robe i putnika, školska 2010/2011
3) Sveska za 4 razred srednje Tehničke škole, Organizacija prevoza robe i
putnika, školska 2010/2011
4) Organizacija drumskog transporta (Dr. Sc. Lazar Đokić)

Internet izvori

 http://www.viamichelin.com/
 http://www.prometna-zona.com
 http://distancecalculator.globefeed.com
8. Mišljenje komisije

1._________________________________________

2._________________________________________

3._________________________________________

4._________________________________________