Tehnička škola u ZENICI Školska 2011/2012

Maturski rad
Iz organizacije prijevoza robe i putnika

Učenik: Mentor:
- Čeliković Armin - Mr. Ismet Zejnirović, dipl. Ing.saob.
Tehnička škola u ZENICI Školska 2011/2012

Stručno zvanje: Tehničar drumskog saobraćaja

Tema: Organizovati prijevoz prema datom
zadatku

Kandidat: Mentor:
Čeliković Armin - Mr. Ismet Zejnirović, dipl. Ing.saob.
Sadržaj maturskog rada

1. Uvod........................................................................................................................................ 5

2. Tekst zadatka.........................................................................................................................6

3. Potreban radni i inventarski vozni prak...............................................................................7

3.1. Potreban broj vožnji za transport robe iz mjesta A je:...................................................7

3.2. Potreban broj vožnji dnevno za transport iz mjuesta A je:...........................................7

3.3. Ukupna količina transportovane robe je:......................................................................7

3.4. Vrijeme trajanja obrta je:...............................................................................................7

3.6. Mogući broj obrta jednog vozila u toku dana s obzirom na radno vrijeme i vrijeme

trajanja obrta je:....................................................................................................................7

3.7. Potreban broj vozila na radu je:.....................................................................................8

4. Izmjeritelji rada voznog parka..............................................................................................8

4.1. Autodani voznog parka su:.............................................................................................8

4.2. Koeficijent iskorištenja voznog parka je:.......................................................................8

4.3. Koeficijent iskorištenja sposobnog (tehnički ispravnog) voznog parka je:..................8

4.4. Autosati na radu se izračunavaju na sljedeći način:.....................................................8

4.5. Autosati provedeni u vožnji su:......................................................................................9

4.6. Koeficijent iskorištenja vremena u 24 sata je:...............................................................9

4.7. Koeficijent iskorištenja radnog vremena je:..................................................................9

4.8. Izračunavanje ukupnih autokilometara:.......................................................................9

4.9. Koeficijent iskorištenja pređenog puta je:.....................................................................9

4.10. Koeficijent nultog pređenog puta je:..........................................................................10

4.11. Vrijednost eksploatacione i saobraćajne brzine je:....................................................10

4.12. Srednja dnevna kilometraža se izračunava po obrascu:...........................................10

 4.13. Ostvareni transportni rad je:......................................................................................10

4.14. Srednje rastojanje transporta jedne tone tereta - robe je:.........................................10

4.15. Srednja dužina vožnje sa teretom je:..........................................................................10

4.16. Koeficijent dinamičkog iskorištenja nosivosti vozila je:.............................................11

4.17. Srednja vrijednost koeficijenta iskorištenja korisne nosivosti vozila je:....................11

4.18. Srednje vrijeme trajanja dangube u toku vožnje pod teretom za cio vozni park je:. 11

5. Proizvodnosti voznog parka................................................................................................11

5.1. Radna proizvodnost voznog parka je:..........................................................................11

5.2. Puna proizvodnost voznog parka je:............................................................................12

6. Zaključak.............................................................................................................................. 13

7. Korištena literatura;............................................................................................................14

8. Mišljenje komisije.................................................................................................................15
1. Uvod

"Cestovni promet osigurava prijevoz robe od vrata do vrata, često sa znatnim

uštedama u vremenu, većom gustoćom polazaka, manjim oštećenjima i gubicima
robe, uštedama u pakiranju i rukovanju robom". To je osobito važno za
generalni teret, iako neposredni troškovi prijevoza mogu biti veći u cestovnom
nego u željezničkom prometu. Zato je važno imati na umu da krajnji cilj nisu najniži
troškovi prijevoza nego najniži troškovi dopreme robe, što nije uvijek isto. Ako se to
zanemari, to može uvjetovati suviše optimistične projekcije za neke prometne grane,
a suviše pesimistične za druge.

Potreba za premještanjem robe i tereta iz dana u dan postaje sve veća. Zavisnost od
transporta tereta u druge gradove i područja izraženo je u cijelom svijetu, pa tako i u
Bosni i Hercegovini. Potrebe društva za razvojem uslovile su transport tereta u
različita područja i pod rauličitim uslovima. Razvoj industrije je doprinjeo većoj
potrebi za transportom tereta u područja u koja je to potrebno. Od transporta tereta
ili robe i putnika zavisi cijeli svijet. Svijet kakvog danas poznajemo bio bi nemoguć
bez transporta.

Da bismo razumjeli suštinu zadatka moramo pojasniti neke od pojmova koji su

obrađeni u istom. Jedni od tih pojmova su:
 Promet ili obrt predstavlja količinu tereta u t koji se prevozi vozilima u
nekom periodu vršenja (dan, mjesec, godina.)
 Prijevozna brzina Vp ili Vsp je srednja brzina prijevoženja robe ili putnika
između početne i krajnje stanice.
 Saobraćajna brzina Vs je srednja brzina kretanja vozila u toku vremena
vožnje i dobija se iz odnosa pređenog puta i vremena vožnje.
 Radna proizvodnost je ostavreni transportni rad ili količina prevezene robe,
odnosno broj prevezenih putnika(tereta) u jedinici radnog vremena (radnog
časa) Radana proizvodnost se može izraziti u (t/h – WQ') i u (tkm/h – WU').
 Puna proizvodnost se kao i radna proizvodnost može izraziti u( t/h – WQ) i
u (tkm/h – WU).
2. Tekst zadatka

U eksploatacionom periodu od 20 inventarskih dana, u kome se radi 16 dana,

potrebno je transportovati teret iz mjesta A u mjesto B ( Q AB =512t ) i iz mjesta C u

mjesto D (
QCD=640 t ). U povratnim vožnjama transportuje se teret na relaciji C-B.
Za prijevoz tereta koriste se vozila čija je korisna nosivost q = 5 t. Koeficijenti
statičkog iskorištenja korisne nosivosti po relacijama na kojima se transportuje teret

su: γ AB=0 , 80 , γ CD=1 , 00 i

γ CB=0,60 . T rajanja utovara i istovara, u sva tri

mjesta, je: τu=5min./t , i τi=10min./t . Drugih vremenskih gubitaka u toku

transportnog procesa nema. Srednja saobraćajna brzina praznog vozila je Vsp = 40
km/h, a sa teretom Vst = 30 km/h. Dnevno radno vrijeme vozila je Hr = 7 h.

Koeficijent tehničke ispravnosti voznog parka je α 1=0 , 800 . U radne dane sva

ispravna vozila nalaze se na radu. Na kraju radnog vremena vozila se vraćaju u garažu
u mjestu G.

A 15 km B 15 km C 30 km D

10 km
G

Skica 1: Transport robe na ponavljajućem prevoznom putu sa različitim

transportnim zadacima i garažom van prevoznog puta

Izračunati:

1. Potrebni radni i inventarski vozni park

2. Izmjeritelje rada voznog parka
3. Količinu prevezenog tereta i ostavereni transportni rad
4. Proizvodnost voznog parka
Napomena:
Sve ostale neophodne podatke usvojiti u okviru njihovih realnih kretanja.

Rješenje:

3. Potreban radni i inventarski vozni prak

3.1. Potreban broj vožnji za transport robe iz mjesta A je:

Q AB
Z λA = =128( vožnje )
γ AB⋅q

3.2. Potreban broj vožnji dnevno za transport iz mjuesta A je:

Z λA
Z λ Ad = =8( vož /dan)
Dr

3.3. Ukupna količina transportovane robe je:

Q=Q AB + QCD +q⋅Z λA⋅γ CB=1536( t )

3.4. Vrijeme trajanja obrta je:

L AB L BC LCD LDC LCB LBA

To=t uA + ⋅60+t iB+ ⋅60+tuC + ⋅60+tiD + ⋅60+talignl¿ uC ¿¿ + ⋅60+t iB+ ⋅60=¿=t wo+t do=210+180=390(min)¿¿
Vst Vsp Vst Vsp Vst Vsp
3.6. Mogući broj obrta jednog vozila u toku dana s obzirom na radno vrijeme i

vrijeme trajanja obrta je:

L
Hr⋅60−2⋅ GA⋅60
Vsp
Z od = =1 . 0( obrta/ dan )
To
3.7. Potreban broj vozila na radu je:

Z λ Ad
Ar = =8( vozila )
Z od

Kako je zadatkom definisana tehnička ispravnost i da se sva ispravna vozila nalaze na radu, to
inventarski broj vozila ima sljedeću vrijednost:

Ar
Ai= =10 (vozila )
αt

4. Izmjeritelji rada voznog parka

4.1. Autodani voznog parka su:

ADi= Ai⋅Di=200(autodana i )

ADr = Ar⋅Dr=128( autodana r )

ADs=α t⋅AD i=160 (autodana s )

4.2. Koeficijent iskorištenja voznog parka je:

ADr
α= =0. 64 (−)
ADi

4.3. Koeficijent iskorištenja sposobnog (tehnički ispravnog) voznog parka je:

ADr
α '= =0. 8 (−)
ADs

4.4. Autosati na radu se izračunavaju na sljedeći način:

AHr=Hr⋅Ar⋅Dr=896(autosati r )
4.5. Autosati provedeni u vožnji su:

t L
AHw=Z λA⋅ wo +2⋅ GA⋅Ar⋅Dr=512( autosati W )
60 Vsp

4.6. Koeficijent iskorištenja vremena u 24 sata je:

AHr
ρ= =0 .29 (−)
24⋅ADr

4.7. Koeficijent iskorištenja radnog vremena je:

AHw
δ= =0 .57 (−)
AHr

4.8. Izračunavanje ukupnih autokilometara:

AK =AKt + AKp+ AKn

gdje je:

AKt =Z λA⋅( L AB + LCD + LCB )=7680(autokm t )

AKp=Z λA⋅( LBC + L DC )=5760( autokmP )

AKn=2⋅LGA⋅Ar⋅Dr+ LBA⋅Z λA =4480 (autokmn )

Prema tome ukupni autokilometri su:

AK =AKt + AKp+ AKn=17920(autokm )

4.9. Koeficijent iskorištenja pređenog puta je:

AKt
β= =0 . 42(−)
AK
4.10. Koeficijent nultog pređenog puta je:

AKn
ω= =0 .25(−)
AK

4.11. Vrijednost eksploatacione i saobraćajne brzine je:

AK
Ve= =20 . 0(km/h )
AHr

AK
Vs= =35 . 0(km/h )
AHw

4.12. Srednja dnevna kilometraža se izračunava po obrascu:

AK
Ksd= =140 (km/dan)
ADr

4.13. Ostvareni transportni rad je:

U=Q AB⋅L AB +QCD⋅LCD +q⋅Z λA⋅γ CB⋅LCB=32640(tkm )

4.14. Srednje rastojanje transporta jedne tone tereta - robe je:

U
Kst 1 = =21. 25( km)
Q

4.15. Srednja dužina vožnje sa teretom je:

AKt
Kst λ=
A Zλ

gdje je:

A Zλ =3⋅Z λA =384 (vožnji )

Prema tome imamo da je:

AK t
Kst λ= =20 . 0(km)
A Zλ

4.16. Koeficijent dinamičkog iskorištenja nosivosti vozila je:

U
ε= =0. 85(−)
q⋅AK t

4.17. Srednja vrijednost koeficijenta iskorištenja korisne nosivosti vozila je:

Q
γ= =0 . 80(−)
q⋅A Zλ

4.18. Srednje vrijeme trajanja dangube u toku vožnje pod teretom za cio vozni

park je:

AHr− AHw
t d= =1 .0 (h)
A Zλ

5. Proizvodnosti voznog parka

5.1. Radna proizvodnost voznog parka je:

Q
W 'Q = =1 . 71(t /hr )
AH r

U
W 'U = =36 . 42(tkm/h r )
AH r
5.2. Puna proizvodnost voznog parka je:

Q
WQ= =0 .32(t /hi )
24⋅AD i

U
W U= =6 . 80(tkm /hi )
24⋅AD i
6. Zaključak

Na osnovu urađenog zadatka lako se mogu analizirati razni parametri i

pokazatelji proizvodnosti voznog parka.

Usluga u saobraćaju oznaćava promjenu nahođenja ljudi i roba, odnosno

svrhovito premještanje dobara sa jednoga mjesta na drugo. Karakteristike
saobraćajne usluge jesu da je to usluga u kojoj se ujedno sučeljavaju i
proizvodnja i potrošnja.

Saobraćajni proces potrebno je sistemski analizirati i optimizirati kako bi se

obavljao transpotrni rad pri minimalnim troškovima što upućuje na mnogo
povoljnih karakteristika kao što su smanjenje zagađenja okoliša, povećanje
sigurnosti, povečana zarada i sl.

Upravo u mome zadatku je dat primjer detaljne analize transpotrnog procesa

prevoza tereta između različitih mjesta.

Ovaj zadatak oslikava realnu sliku i praktičan primjer obavljanja analize

transportnog procesa u cilju optimizacije istog kako bi se mogli uočiti
eventualni problemi i nepravilnosti koji pri tome nastaju.

Budući da je redukcija troškova jedan od ciljeva mnogih kompanija danas, za

očekivati je da će razvoj organizacije prevoza robe(tereta) i putnika dobiti
neke nove smjernice razvoja i napretka u skladu sa razvojem tehnologije.
7. Korištena literatura;

1) Zbirka zadataka iz organizacije i tehnologije drumskog saobraćaja,

Saobraćajni fakultet univerziteta u Beogradu, Mr Ivan Jovanović,
Beograd 1997 god.
2) Sveska za 3 razred srednje Tehničke škole, predmet: Organizacija
prevoza robe i putnika, školska 2010/2011
3) Sveska za 4 razred srednje Tehničke škole, Organizacija prevoza robe i
putnika, školska 2010/2011
4) Organizacija drumskog transporta (Dr. Sc. Lazar Đokić)

Internet izvori

 http://www.viamichelin.com/
 http://www.prometna-zona.com
 http://distancecalculator.globefeed.com
8. Mišljenje komisije

1._________________________________________

2._________________________________________

3._________________________________________

4._________________________________________