Жиілікті – реттелетін асинхронды электр жетектерінің негізі саналатын

заманауи күштік электрониканың рөлі

Жоғарыда айтылғандай күштік электрониканың пайда болуы, жиілікті –
реттелетін асинхронды электр қозғалтқыштарды пайдаланатын
технологиялық процесстер сапасын жақсартуға мүмкіндік берді. 50 жыл
бұрын электроника саласындағы әрбір жаңалық революциялық болды, ал
қазіргі таңда электронды құрылғылардың сан алуан түрлерін таңдауға
мүмкіндік туды. Тіпті жиілікті – реттелетін асинхронды электр жетекті кең
қолданысқа енгізу қиындық туғызды. Жиілік түрлендіргіш нарығының тез
өсуі, IGBT базасындағы жаңа күштік модульдердің пайда болуына жол ашты.
Жиілік түрлендіргіштер көмегімен қоректендіруші кернеу жиілігін оңай әрі
қол жетімді реттеуге болады, ол өз кезегінде күрделі технологиялық
процесстерді басқаруға мүмкіндік туғызады.
Бірақ кернеу инверторлар негізінде жасалған, аралық контуры бар тұрақты
ток жиілік түрлендіргіштері көп таралған. Бұндай жиілік түрлендіргіштерінің
қолдану аймағы пайдаланатын түзеткіш пен автономды инверторларға
(кернеу нмемсе ток инверторлары) байланысты. Негізгі түрлендіргіштердің
үш тобы бар:
1-ші топ: Басқарылатын түзеткіштер
2-ші топ: Жартылай басқарылатын түзеткіштер
3-ші топ: Басқарылмайтын түзеткіштер
Кең қолданысқа барынша қарапайымдылық пен сенімділікке ие, жоғары
ПӘК және шығу кернеуінің жоғары сапасына ие басқарылмайтын
түзеткіштер енгізілді. Энергияны түрлендіруге мүмкіндік бермейтін, көп
жағдайда қажетті болатын рекуперациялау режимін іске асыруға мүмкін
болады.
Жартылай басқарылатын түзеткіштер, өз кезегінде, келесі
артықшылықтарға ие: жоғары ПӘК және энергияны түрлендіру бойынша
қайтымдылық қасиетіне, және, әдетте, түрлендіргіштің шығу тоғын реттеуге
арналған автономды инверторлармен бірге қолданылады. Кемшіліктеріне:
түзетілген кернеу пульсациясының жоғары деңгейі мен төмен қуат
коэффициенті жатады.
Басқарылатын және жартылай басқарылатын түзеткіштерде жиілік
түзеткіштерінің күштік схемасын желіден қосымша жабдықтарсыз
ажыратуға мүмкіндік туады.
 Автономды тоқ инверторының сипаттық ерекшелігі болып тоқ көзінен
қоректенуі жатады, ол өз кезегінде реактивті энергия мен коммутациялық
конденсатор арасындағы өзара алмасу құрамына кіреді. Инвертордың
кірісіндегі кернеудің елеулі ауытқуы, сонымен қатар инвертордың кірісіндегі
және шығысындағы кернеу қисығының формасы жүктеме сипатына
байланысты болады.
Магистральдық газ құбырының компрессорлық станциялар
режимдерінің ерекшеліктері
Магистральдық газ құбырлар компрессорлық станцияларында жұмыс
режимі ауыспалы, яғни компрессор станция кірісіндегі айдалатын газ және
қысым мөлшері өзгеріп отырады. Бұл, негізінен, кездейсоқ газ тұтыну
ерекшелігімен түсіндіріледі. Компрессорлық станция жұмыс режимінің
өзгеруіне газ құбырын кезең-кезеңмен іске қосуы, және оның сәйкесінше
қуаттың артуы, турбокомпрессор кірісіндегі газ қысымының өзгеруі әсер
етеді. Газ құбыры мен турбокомпрессордың турбомашина ретінде бірлескен
жұмысы газ-динамикалық сипаттамалар нүктелерінің қиылысуымен
анықталады. Және бұл кезде газ құбырымен тасымалданатын газ мөлшері
турбокомпрессордың өнімділігіне сәйкес келеді. Газ тұтынудың тәуәлділігіне
байланысты турбокомпрессордың және газ құбырының сипаттамаларын
өзгертуге болады. Бұған параллель қосылған бірнеше турбокомпрессорларды
дроссельдеу, ажырату арқылы қол жеткізуге болады. Компрессорлық станция
өнімділігін реттеу жүйесі газ тұтынудың бір жыл ішінде,сондай-ақ
динамикалық режимдерде қарастыру қажет.
Біз білетіндей, компрессорлық станциядағы негізгі құрылғы болып
турбокомпрессорлар жатады, олар өнімділікті реттеу үшін қолданылады. Бұл
жерде ескере кететіні, магистральдық газ құбырлар компрессорлық
станциялардағы жұмыс режимі айнымалы болып табылады, олардың
ауыспалылығы айдалатын газ бен қысым мөлшерінің өзгеруімен анықталады.
Бұл, негізінен, кездейсоқ газ тұтыну ерекшелігімен түсіндіріледі. Газ құбыры
мен турбокомпрессордың турбомашина ретінде параллеь жұмысы газ-
динамикалық сипаттамалар нүктелерінің қиылысуымен анықталады. Бұл
жағдайда, газ құбыры бойынша тасымалданатын газ мөлшері,
компрессорлық станция кірісіндегі турбокомпрессордың өнімділігіне сәйкес
келеді. . Турбокомпрессордың немесе газ құбырының сипаттамасының
өзгерісі газ тұтынуға байланысты.
Компрессорлық станцияларда электржетекті турбокомпрессор
көмегімен өнімділікті реттеу төменде көрсетілген тәсілдермен іске асады:
- газ ағынын дроссельдеу
- турбокомпрессор дөңгелегі алдына бағыттаушы аппаратты орнату арқылы
газ ағынын реттеу арқылы;
- газ ағынын айналмамен жіберу;
- компрессордың ағыңдық бөлігін алмастыру арқылы;
- табыстау механизмінің табыстау санын өзгерту арқылы;
- гидромуфта орнату арқылы;
- жұмыс жасап жатқан агрегат санын өзгерту арқылы;
- электр жетек вала айналым жиілігін өзгерту арқылы.
Реттеуде, газ ағынын дроссельдеу арқылы, қосымша гидравликалық
кедергі тудыратын дроссельдеуші орган көмегімен іске асады, ол өз кезегінде
газ құбырының сипаттамасын өзгертеді. Дроссельдеу кезінде
турбокомпрессордың өнімділігі төмендейді, сәйкесінше электр
қозғалтқыштың тұтынатын қуаты шамалы азаяды. Газды дроссельдеу
энергия шығындарының тез өсуіне алып келеді, сондықтан үнемдеу
тұрғысынан өте тиімсіз болып саналады. Дегенмен бұл тәсіл кейбір
компрессорлық станцияларда өзінің қарапайымдылығ арқасында
қолданысын тапты. Энергия шығыны тұрғысынан, неғұрлым экономикалық
тиімді болып, газ ағынын кіріс айналмалы бағыттаушы аппаратымен реттеу
болып табылады, бірақ олар конструкция күрделілігіне байланысты өз
қолданысын таппады.
Өнімділікті реттеу үшін іске асырылған гидромуфталарды орнату,
тәжірибеде төмен ПӘК пен оның қызмет көрсету мен жөндеу жұмыстарының
үлкен эксплуатациялық шығындары әсерінен қолданыс таппады.
Компрессорлық станциялардың өнімділігін сатылы реттеу,
турбокомпрессорлар санын өзгерту, газ құбырының ауыспалы режимінде
қалыпты жұмысты қамтамасыз ете алмайды. Дегенмен бұл реттеу тәсілі
бірқалыпты реттеумен, реттеудің дипазон қажеттікліктерін азайтады. Сатылы
реттеудің негізгі кемшіліктері төменде берілген:
- дискреттіктің үлкен қадамы;
- гидравликалық соққылар жүйесінде, ол байланысты қосумен және
ажыратумен агрегатты қосу және айыруымен байланысты жүйедегі
гидравликалық соққылар;
- жабдықтар ресурсының төмендеуі;
- электр қозғалтқышындағы елеулі іске қосу тоғы.
Электр энергиясының елеулі үнемділігін турбокомпрессорыдың айналу
жиілігін реттеу арқылы қол жеткізуге болады. елеулі қол жеткізуге болады
жиілікті реттеумен айналуы турбокомпрессора. Соңғы уақытта
турбокомпрессордың жетек түрін таңдауда негізгі нұсқалар ретінде келесі
түрлері қарастырылады:
- газ турбиналы жетек. Бұл тәсіл өте қолайлы мынадай себептер бойынша
қолайлы болып саналмайды:
- электр моторлардың төмен айналу жиілігі (шамамен 1500 об/мин., немесе
шамамен 3000 об/мин.) қолдануды талап етеді сығымдағыш жетегі үшін
қосымша аралық редукторды қолдануды талап етеді;
- тұрақты (тіркелген) айналу жиілігі жүктеме реттеуді шектейді;
- жүрдек қозғалтқышты жиілікті - реттелетін электр жетек;
- айналу жиілігі жоғары емес 3000об/мин болатын электрқозғалтқыш
негізіндегі жиілікті-реттелетін электр жетек және мультипликаторы бар.