Η αίσθηση της συνοχής και η σύνδεσή της με την υγεία

The sense of coherence and its connection with health

SGKontogianni,
Σύντομη παρουσίαση των όρων
Περιγραφή: Η Κλίμακα Αίσθησης Συνοχής (Sense of coherence : SOC) αξιολογεί πώς βλέπουν οι
άνθρωποι τη ζωή και προσδιορίζει πώς χρησιμοποιούν τους πόρους αντίστασης (Resistance
Resources) για να διατηρήσουν και να αναπτύξουν την υγεία τους.

Σύμφωνα με το Harvard Health, η Κλίμακα Αίσθησης Συνοχής (SOC) είναι μια κλίμακα που
αξιολογεί πώς βλέπουν οι άνθρωποι τη ζωή και μια κλίμακα που επιδιώκει να προσδιορίσει πώς οι
άνθρωποι μπορούν να χρησιμοποιήσουν τους πόρους τους για να ξεπεράσουν την αντίσταση και να
διατηρήσουν και να αναπτύξουν την υγεία τους. (Hockwalder J., “Sense of Coherence: Notes on
Some Challenges for Future Research”, Psychological Reports, Vol 9, issue 2, DOI:
10.1177/2158244019846687.)

Ο Ααρον Αντονοφσκι εισήγαγε το 1979 τον όρο salutogenesis. Πρόκειται για μια σύνθετη λέξη από
την λατινική salus = υγεία και την ελληνική genesis = γένεσις. Ο όρος αυτός συνδέεται με έναν άλλο,
αυτόν της αίσθησης συνοχής (sense of coherence) που αφορά στην αντίληψη του εαυτού σε σχέση με
τους άλλους ανθρώπους και τον χώρο. Η αίσθηση συνοχής βοηθά να καθοριστεί η διαφορά ανάμεσα
στην υγιή και μη υγιή κατάσταση (health-ease/dis-ease). Μια δυνατή αίσθηση συνοχής βοηθά ένα
άτομο να διαχειρίζεται αποτελεσματικότερα τα αγχογόνα ερεθίσματα. Η μελέτη του Αντονόφσκι
προσπαθεί να απαντήσει στο ερώτημα: “Τι κάνει τους ανθρώπους υγιείς;” (Mittelmark M.B. & Bauer
G. F., (2017)
Το μοντέλο που μελέτησε ο Αντονόφσκι (1979,1987) εισήγαγε ένα πλαίσιο που το άτομο ή η ομάδα
υιοθετεί για να περιφρουρήσει την υγεία του. Γενικευμένες πηγές αντίστασης (Generalized
Resistance Resources) είναι τα χαρακτηριστικά που ένα άτομο ή μια ομάδα ή μια κοινότητα διαθέτει
για να διευκολύνει την αντιμετώπιση στρεσογόνων παραγόντων και συμβάλλουν στην ανάπτυξη.
Ο αντίθετος όρος της salutogenesis είναι ο παθογενετικός - pathogenesis και αφορά σε όλες εκείνες
τις συνθήκες που μπορούν να
λειτουργήσουν αρνητικά στην εξελικτική
πορεία ενός ανθρώπου και να
προκαλέσουν κάποια δυσλειτουργική
κατάσταση έως και ασθένεια. (Rakel,
D.P. (2008). The salutogenesis-oriented
session: creating space and time for
healing in primary care. Explore, 4 1, 42-7
.)

Published in Explore 2008

Figure 1
(The salutogenesis-oriented session:
creating space and time for healing in
primary care.)D. Rakel