Professional Documents
Culture Documents
E x p l o r e t h e W o r l d w i t h a N e w V i s i o n . . .
Advanced Level
Mechanics
Unit - 02
Part II
PHYSICS
ieliqu ( iñ; r;akdhl
ir, f¾Ldjl p,kh jk jia;=jl ld,h iuÕ ta ta ld,hg wkqrEm úia:dmk uek tla ÈYdjlg we;s ffoYsl Ok
f,i i,ld úia:dmkh yd ld,h w;r w¢kq ,nk m%ia:drhla úia:dmk - ld, m%ia:drhla f,i ye¢kafõ'
t
0
ffoYsl ms<sn| ´kEu m%ia:drhla we£fï§ tla ÈYdjlg we;s ffoYsl Ok f,i iïu; lr.; hq;=h'
wka;(LKavh - (Intercept)
s - t m%ia:drhl y wCIh u; wka;(LKavfhka t = 0 È úia:dmkh ksrEmKh fõ' t = 0 § jia;=j mej;s ia:dkfha isg
úia:dmk ukskafka kï wka;(LKavh Y=kH fõ'
x - LKavdxl ld,h;a y - LKavdxl ta ta ld,hg wkqrEm úia:dmkh;a ksrEmKh lrhs' ld,h iDK úh fkdyels kuq;a
úia:dmkh Ok fyda iDK úh yelsh'
s s s
01. 02. 03.
t
t t
t t t
t t
s s
10. 11. 12. s
t t t
13. s 14. s
t t
---------------------------------------- ----------------------------------------
---------------------------------------- ----------------------------------------
s s
P ysoS wkql%uKh = tan = , t 0
t
s+s
= P ysoS m%fõ.h
s
fï wkqj úia:dmk - ld, m%ia:drhl hï ,CIHlÈ wkql%uKh u.ska
t tu ,CIHfha§ m%fõ.h ksrEmKh fõ'
t t+t
Samitha Ratnayake -3- Innovative Physics
s
01. s 02. 03. s
t t t
s s s
04. 05. 06.
t t t
07. s
----------------------------------------
----------------------------------------
i. ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
ii. ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
tlu ir, f¾Ldfõ p,kh jk jia;+ka foll úia:dmk-ld, m%ia:dr tlu LKavdxl ;,hl ksrEmKh
l, úg m%ia:dr fol fþokh jk fudfyd;" jia;+ka fol uqK .efik fudfyd; ksrEmKh lrhs'
t v
u (t) – –
– –
t=0 – –
– –
– –
u
t
0
wka;(LKavh (Intercept)
v - t m%ia:drhl y wCIh u; wka;(LKavh u.ska t = 0 È m%fõ.h tkï wdrïNl m%fõ.h ksrEmKh fõ'
x - LKavdxl ld,h;a y - LKavdxl ta ta ld,hg wkqrEm m%fõ.h;a ksrEmKh lrhs' ld,h iDK úh fkdyels kuq;a
m%fõ.h Ok fyda iDK úh yelsh'
v v v
01. 02. 03.
t
t t
t t t
t t
13. v 14. v
t t
---------------------------------------- ----------------------------------------
---------------------------------------- ----------------------------------------
v
P ysoS wkql%uKh = tan = , t 0 v+v
t
v P
= P ysoS ;ajrKh
t
t t+t
fï wkqj m%fõ. - ld, m%ia:drhl hï ,CIHl§ wkql%uKh u.ska tu ,CIHfha§ ;ajrKh ksrEmKh fõ'
t t t
t t t
----------------------------------------
----------------------------------------
wm úi|k fndfyda .eg¿j, ;ajrKh ksh; neúka ta i|yd w¢kq ,nk v - t m%ia:drh ir, f¾Çh yevh .kS'
s = ( v + v + v
2 ) t -------- (1)
D
t
C
t+t
t
= ( v + v2+t
v
) -------- (2)
(1) = (2) ùfuka fmkS hkafka v - t m%ia:drhla hgf;a we;s j¾.M,h uÕska wod< ld,h ;=, úia:dmk fjki
ksrEmKh jk njhs'
v - t m%ia:drhl lsishï ld,hla olajd we;s j¾.M, j, ùc fMlHh u.ska tu ld,h jk úg jia;=fõ
iïm%hqla; úia:dmkh ksrEmKh fõ'
v - t m%ia:drhl hï ld,hla olajd we;s j¾.M, j, úYd,;ajhkaf.a tl;=j u.ska tu ld,h jk úg jia;=j
.uka l< uq¿ ÿr ksrEmKh fõ'
t t t
t t t
07. v
0 t1 : ------------------------------------------------------------------------
t
0 t1 t2
t1 t2 : ------------------------------------------------------------------------
08. v
0 t1 : ------------------------------------------------------------------------
0 t1 t2
t3
t t1 t2 : ------------------------------------------------------------------------
t2 t3 : ------------------------------------------------------------------------
i. ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
ii. ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
iii. ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
jia;+ka foll m%fõ.-ld, m%ia:dr tlu LKavdxl ;,hl ksrEmKh l< úg m%ia:dr fol fþokh jk
fudfyd;" jia;+ka foflys m%fõ. iudk jk fudfyd; ksrEmKh lrhs'
t a
a – –
(+) – –
– –
t=0 – –
– –
a
ir, f¾Ldjl p,kh jk jia;=jl ld,h iuÕ ta ta ld,hg wkqrEm ;ajrKh
uek tla ÈYdjlg we;s ffoYsl Ok f,i i,ld ;ajrKh yd ld,h w;r w¢kq
,nk m%ia:drhla ;ajrK - ld, m%ia:drhla f,i ye¢kafõ'
t
0
wka;(LKavh (Intercept)
x - LKavdxl ld,h;a y - LKavdxl ta ta ld,hg wkqrEm ;ajrKh;a ksrEmKh lrhs' ld,h iDK úh fkdyels kuq;a
;ajrKh Ok fyda iDK úh yelsh'
a+a
a P
t
t t+t
a
P ysoS wkql%uKh = tan = , t 0
t
= P ysoS ld,h u; ;ajrKh fjkia ùfï iS>%;dj
i. ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
ii. ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
jia;+ka foll ;ajrK-ld, m%ia:dr tlu LKavdxl ;,hl ksrEmKh l< úg m%ia:dr fol fþokh jk
fudfyd;" jia;+ka foflys ;ajrK iudk jk fudfyd; ksrEmKh lrhs'
i. ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
ii. ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
NOTE
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
i. ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
ii. ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
NOTE
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
t t t
t t
ix. x.
s s
t t
t t t
t
t
t t t
ix. a x. a
t
t
t
t
t t
t
t
t t
t (s)
0 1
09. Time target : 4 minutes
W;af;da,lhl Odjk m:fha Wi 200 m ls' Bg 300 m/min l Wmßu m%fõ.hla we;' tys ;ajrKfha yd
ukaokfha úYd,;ajh 0.5 ms–2 kï fkdkej;S .uka lrk W;af;da,lhg Wmßu Wig hdug .; jk ld,h
m%fõ. - ld, m%ia:drhla weiqßka fidhkak'
2 t (s)
17. Time target : 4 minutes
ìu u; msysá O ,laIhl isg U fõ.fhka isriaj Wvq w;g m%lafIamKh lrkq ,enQ wxY=jla .=re;aj n,hg
muKla Ndckh ù p,kh fjñka T ld,hlg miq kej; O g jefghs' wxY=fõ p,s;h i|yd m%fõ.-ld,
m%ia;drfha o< igykla w¢kak' m%fõ. - ld, m%ia;drh muKla Wmfhda.S fldg .ksñka"
U
i. wxY=fõ Wvq w;g p,kh i|yd .;jQ ld,hla há w;a p,kh i|yd .;jQ ld,h;a tlu njo" th g
g
iudk njo"
1 U2
ii. wxY=j ke.s Wmßu Wi njo"
2 g
iii. t1 iy t2 ld,j,§ wxY=j tlu Wilska msysgfha kï t1 + t2 = T njo fmkajkak'
–2
a. jd; m%;sfrdaO iy Wvql=re f;rmqu fkdi,ld yßñka" fnda,h i|yd my; i|yka oE .Kkh lrkak'
i) wdrïNl Wi H
ii ) m<uq .egqfï § fnda,fha .uH;dfõ fjkiaùu iy fmd<jg ixl%duKh jq .uH;dj
iii ) fojeks .egqu isÿjk úg t ys w.h
b. fnda,h iy fmd<j w;r .egqu mq¾K m%;Hdia: kï fuu p,s;h i|yd v -t m%ia;drh w¢kak'
c. me;a;l È. 1 m jQ >kldldr ysia fmÜáhla ;=<" ialkaOh 6 x 10-26 kg jQ wxY=jla fmÜáfha m%;súreoaO
ì;a;s folla iu. wNs,ïNj .efgñka bÈßhg iy miqmig p,s;ùug i,iajkq ,efí' wxY=j yd ì;a;s
w;r .egqï mQ¾K m%;Hdia: jk w;r wxY=fjys fõ.h 2 x 103 ms-1fõ' ^wxY=j u; .=re;aj n,h
fkdi,ld yeßh yels hehs Wml,amkh lrkak&
i) wxY=j ì;a;s foflka tla ì;a;shla iu. .efgk YS>%;dj .Kkh lrkak'
ii ) wxY=j úiska tu ì;a;shg .uH;dj ixl%duKh lrkq ,nk YS>%;dj l=ulao @
iii ) fmÜáh ;=< by; i|yka p,s;h u isÿlrk wxY= 2 x 1023 ixLHdjla we;ehs is;kak' fuu wxY=
tlsfkl w;r .egqï isÿ fkdlrk w;r ì;a;s iuÕ tajdfha .egqï" ì;a;sfha lafIa;%M,h mqrd
taldldr j jHdma; ù we;s njo i,lkak' ì;a;s foflka tlla u; wxY= u.ska we;slrkq ,nk
mSvkh .Kkh lrkak' (2004 / AL)
(1997 - A/L)
4' 5'
(1998 - A/L)
(1999 - A/L)
Samitha Ratnayake - 19 - Innovative Physics
04. x - wlaIh Tiafia uksk ,o wxY=jl úia;dmkh (s) ld,h (t) iu.
úp,kh jk wdldrh rEmfhka ±lafõ' wxY=fõ m%fõ.fhys úYd,;ajh
jeäu jkafka th"
1' A isg B olajd p,s;jk úg§ h'
2' B isg C olajd p,s;jk úg§ h'
3' C isg D olajd p,s;jk úg§ h'
4' D isg E olajd p,s;jk úg§ h'
5' E isg F olajd p,s;jk úg§ h' (2000 - A/L)
05. jia;=jl úia:dmkh (y) ld,h (t) iu. úp,kh jk wdldrh m%ia;drh u.ska
fmkajhs my; i|yka m%i;
a drhkaf.ka jia;=fõ pd,l Yla;sh (K) ld,h (t) iu. t
úp,kh jvd;a u fyd¢ka ksremKh lrkafka l=ulska o @
1' 2' 3'
t t t
4' 5'
t t
(2001 - A/L)
06. jia;=jl m%fõ.h (v) ld,h (t) pl%h m%ia;drfhka fmkajhs' Bg wkqrEm úia;dmk
(s) ld, (t) pl%h jvd;a u fyd¢ka ksrEmKh lrkqfha"
1' 2' 3'
4' 5'
(2002 - A/L)
07. rEmfha fmkajd we;s m%ia;drh u.ska jia;=jl m%fõ.h (v) ld,h (t) pl%h
ksrEmKh lrhs' wkqrEm úia;dmkh (s) - ld,h (t) pl%h jvd;au fyd¢ka ksrEmkh
jkafka"
1' 2' 3'
(2003 - A/L)
08. my; fmkajd we;s l=uk m%fõ.h (v) - ld,h (t) m%ia;drh u.ska t1 iy t2 w;r we;s uq¿ ld,dka;rh mqrd
mj;sk idudkH m%fõ.h A yd B fl<jrj,g wkqrEm m%fõ. fofla idudkH w.hg iudk fõo @
1' 2' 3'
4' 5'
(2003 - A/L)
09. § ;sfnk tlu mßudKhg we| we;s ÿr ( s ) - ld, ( t ) m%ia;dr j, m%fõ.hka ys úYd,;ajh
1' A ys wju jk w;r C ys Wmßu fõ'
2' C ys wju jk w;r D ys Wmßu fõ'
3' A ys wju jk w;r D ys Wmßu fõ'
4' B ys wju jk w;r C ys Wmßu fõ'
5' D ys wju jk w;r B ys Wmßu fõ'
(2004 - A/L)
10. fmkajd we;s mßÈ ;sri iu. hï fldaKhla iys;j B;,fhka fmkajd we;s ÈYdjg
.,la úislrkq ,efí' jd; m%;sfrdaOh fkdi,ld yeßhfyd;a my; l=uk m%fõ.
( ) - ld, ( t ) m%ia;dr" t iu. x iy t iu. y úp,k jvd;a fyd¢ka ksrEmKh
lrhs o @
t iuÕ X t iuÕ Y
1' II III
2' II I
3' I IV
4' II IV
5' II II (2006 - A/L)
12. mqoa.,fhla hï Wil isg jia;=jla w;yßk fudfydf;au ;j;a jia;=jla isriaj my<g úis lrhs' my; olajd
we;s l=uk m%ia;drh uÕska jia;= fol i|yd m%fõ. () - ld, (t) jl% jvd;a fyd¢ka ksrEmKh lrhso @
^A jl%h w;yßk ,o jia;=j ksrEmKh lrk w;r B jl%h úis lrk ,o jia;=j ksrEmKh lrhs'&
1' 2' 3' 4' 5'
(2009 - A/L)
13. jia;=jl fldaKsl m%fõ.h () rEmfha fmkajd we;s whqßka ld,h (t) iuÕ úp,kh fõ
kï ld,h iuÕ fldaKsl úia:dmkfha () wkqrEm úp,kh jvd;au fyd¢ka ksrEmKh
lrkafka
(2010 - A/L)
4' 5'
(2011 - A/L)
15. ld,h (t) iuÕ wxY=jl m%fõ.fha úp,kh rEmfha fmkajd we;' wkqrEm
úia:dmk (s) - ld, (t) jl%h jvd;au fyd¢ka ksrEmKh jkafka"
1' 2'
(2012 - A/L)
1' 2'
5'
(2013 - A/L)
17. jia;=jl m%fõ.h (), ld,h (t) iuÕ (a) rEm igyfka fmkajd we;s mßÈ úp,kh
fõ kï" Bg wkqrEm úia:dmkh (x), ld,h (t) iuÕ úp,kh jk wdldrh jvd;a
fyd¢ka ksrEmKh lrkq ,nkafka"
1' 2' 3'
4' 5'
(2015 - A/L)
18. ksYap,;djfha isg .uka wrUk fudag¾ r:hl frdaohl fldaKsl ;ajrKh (),
ld,h (t) iu. úp,kh ùu (a) rEm igyfka ±lafõ' ld,h (t) iuÕ frdaofhys
fldaKsl m%fõ.h () ys úp,kh jvd;a fyd¢ka ksrEmKh lrkq ,nkafka"
1' 2' 3'
4' 5'
(2015 - A/L)
20. ud¾.hl iDcq iudka;r ux;Sre ;=kl .uka lrk , iy kï fudag¾ r: ;=kl" ld,h t = 0 oS iy
t = t0 oS msysàï (a) rEmfha fmkajd we;s w;r tajdfha wkqrEm m%fõ. (v) – ld, (t) m%ia;dr (b) rEmfha fmkajd
we;'
t=0 t = t0
(a) rEmfha fmkajd we;s wjia:dj isÿ ù ;sìh yelafla m%ia;drj, we;s j¾.M,hka my; i`oyka l=u ;;a;aj
imqrd we;akï muKs o@
1' ABD = DEF iy ABD = DEG 2' BCD = DEF iy ABD = DFG
3' CDB = DEG iy ABD = DEF 4' BCD = ABD iy DEF = DFG
5' ACD = DFG iy BCD = DFG (2017 - A/L)
05. meh 2 hs ñks;a;= 30" 187.5 km 06. i. 7.5 ms–1 ii. –12.5 ms–1
v. 50 m vi. 30 s
09. 50 s 10. 10 ms –1
19. i. 10 ms–1 ii. 130 ms–1 iii. 190 ms–1 iv. 220 ms–1
v. 100 ms–1
b. .egqul§ we;sjk .uH;d fjki
= 0.1×30–0.1×(–20) – – – 01
20. i. a. V2 = U2 + 2aS fyda mgH = 1/2 mV2 fh§fuka
= 5 kg ms–1 – – – 01
302 = 0 + 2 × 10 × H – – – 01
.egqul§ fmdf<djg ixl%uKh jQ .uH;dj
ksjerÈ wdfoaYh i|yd
= .egqul§ fnda,fha we;sjk .uH;d fjki
H = 45 m – – – 01
= 5 kg ms–1 – – – 01
30
c. m<uq .egqug ld,h t1 t1 = 3s
10
m<uq .egqfuka miq fojk .egqug .; jk ld,h t2
= 2 × 20/10 = 4 s – – – 01
fyda wkqrEm ;s%fldaK Ndú;fhka
30/3 = 20/t , t = 2 s
t2 = 2xt = 2×2 = 4s – – – 01
t ys w.h
t = t1 + t2 = 3+4
= 7s – – – 01
ii.
2.4×10–19×2×1023
ì;a;sh u; we;slrk mSvkh =
1×1
ms<s;=re - MCQ
tlsfkl iïnkaO jQ rdYska lsysmhl mÍCIKd;aul w.hka mÍCId lsÍfuka muKla tu rdYs w;r mj;sk iïnkaOh
jgyd .ekSu fndfyda úg wmyiq fõ' tjeks iïnkaO;d wkdjrKh lr .ekSu i|yd m%ia:dßl l%uh nyq,j Ndú;
flf¾' tu.ska m%;sM,j, Ñ;%uh oiqkla fmkajk w;r o;a; w¾: ksrEmKh myiq fjhs'
fndfyda fN!;sl úoHd mÍCIKj,§ lsishï rdYshla ksYaÑ; w.hka j, mj;ajd .ksñka tu rdYsh yd noaO jQ ;j;a
rdYshla i|yd mdGdxl ,nd .ekSu isÿ lrhs' fuys§ ksYaÑ; w.hkaj, mj;ajd .kakd rdYshg iajdh;a; úp,H hehs
lshkq ,nk w;r iajdh;a; úp,H u; fjkia jk rdYshg mrdh;a; úp,H hehs lshkq ,efí'
iajdh;a; úp,H x wCIh Tiafia;a mrdh;a; úp,H y wCIh Tiafia;a m%ia:dr.; lsÍu idudkH iïm%odhhs'
m%ia:drhla we£fï§ th m%ia:dr lvodish mqrdu jHdma; jk f,i;a .Kkh lsÍulska f;drj myiqfjka ´kEu
,CIHhl LKavdxl lshúh yels jk f,i;a" wCI l%udxlkh lrk mßudK f;dard .; hq;=h'
idudkHfhka m%ia:dr lvodis foj¾.hla mj;S' tla j¾.hl wÕ,a mßudK Ndú;d lrk w;r tys w.,a 1 × wÕ,a 1
úYd, fldgq .Kkdjla mj;S' tu iEu fldgqjlau wÕ,a 0'1 × wÕ,a 0'1 ne.ska jQ l=vd fldgq 100 lg fnod we;'
wfkla j¾.fha lvodis j, cm mßudK Ndú; flf¾' tys we;s 1cm × 1cm jQ úYd, fldgq 1mm × 1mm ne.ska jQ l=vd
fldgq 100 lg fnod we;'
tla úYd, fldgqjl È.ska tall 1"2"5"10"20"50"100 jeks ixLHd ksrEmKh lrk úg l=vd fldgqjl È.ska ksrEmKh
lrk ixLHdj m%ia:drh foi neÆ ú.iu jgyd .; yelsh' ^ 4 iuyr úg Ndú;hg .efka & lsisúfgl;a tla úYd,
fldgqjl È.ska tall 3"6"7"9 jeks ixLHd ksrEmKh jk mßÈ mßudK f;dard fkd.; hq;=h' túg l=vd fldgqjl È.ska
ksrEmKh jk ixLHdj fiùug .Kkh l, hq;= neúks'
wCI fol i|yd f;dard .;a mßudK tlu ùu w;HjYH fkdjk w;r wCI i|yd f;dard .;a mßudK fjk fjku
i|yka lsÍuo wjYH fkdfõ'
m%ia:dr .ekaúh hq;= w.hka b;d úYd, fyda l=vd jk úg tu ixLHd tf,iu wCIj, i,l=K lsÍu w;HjYH fkdfõ'
tjeks wjia:djl tu w.hka fmdÿ oyfha n,hla iuÕ ,shd oyfha n,h wCIfha fl,jr;a ixLHd;aul w.hka m%Odk
fnÿï wi,;a ±laùu l, yelsh'
l=uk wCIfha l=uk úp,H m%ia:dr.; l, hq;=±hs ;SrKh l, miq m%ia:dr.; lrk rdYsh" Bg WÑ; tallh;a iuÕ
wod, wCIh wi, olajkak' m%ia:dr lvodisfha by,skau m%ia:drfha ku ,shkq ,efí' ta iuÕ thg my;ska x yd y
iïnkaO flfrk iólrKh ,shd x yd y ksrEmKh lrk ixfla; háka bß w¢kq ,efí'
o;a; ,CIH i,l=K lsÍfï§ ishqï ;=vla iys; mekai,lska l=vd ;s;a ;nd tla tla ;s; l=vd jD;a;hlska m%fõYfuka
jg lrkak' m%ia:drhla we£fï§ ish¨u ,CIH iqug jl%hla u; msysgk mßÈ we£u yeuúgu myiq fkdfõ' tjeks
wjia:djl§ uOHl w.h ksfhdackh jk mßÈ ,CIH fY%aKshla yryd iqug jl%hla we¢h hq;=h'
Wiia fm< mÍCIKj,§ m%ia:dr fndfyduhla ir, f¾Ld fjhs' idOdrK ir, f¾Ldjla we£u i|yd o;a; ,CIH
yryd we¢h hq;= fyd|u f¾Ldj jkafka w¢kq ,nk f¾Ldj u; fkdmsysgk ,CI f¾Ldj fomig we;s lrk
wm.ukhka iudk jk wkaofï f¾Ldjhs' ^ th lsisÿ o;a; ,CIHhla yryd fkdhdugo bv ;sfí' & kQ,la fyda úksúo
fmfkk fldaÿjla ;eîfuka fuu f¾Ldj we| .; yelsh'
wkqlu
% Kh fiùu - Calculating the gradient
wkql%uKh fiùug fhdod .;a ,CIH fol m%ia:dr lvodisfhys meyeÈ,sj ±laúh hq;=h' fï i|yd B;, Ndú;
lsÍu fyda tu ,CIHj, LKavdxl ,CI wi, igyka lsÍu fyda l< yelsh'
i,l=Kq lrk ,o ,CIH hï Wmk;shla ( trend ) fmkajhs kï m%ia:drh tu Wmk;sh olajk ÈYdjg Èla lsÍu l,
yelsh' fï i|yd ;ks brla fjkqjg lv brla fhdod .ekSu ms<s.;a iïm%odhhs' tu.ska m%ia:drfha tu fldgi
i|yd mÍCIKd;aul o;a; wm i;= fkdjk nj ±lafjhs'