Ευριπίδη, Ελένη

Α΄ επεισόδιο, 2η σκηνή, στ. 495-541

Αφού διαβάσετε τους στίχους 495-541, να απαντήσετε στα παρακάτω:

1. Ο Μενέλαος πηγαίνοντας στο παλάτι του Θεοκλύμενου να ζητήσει τα

απαραίτητα για τους συντρόφους του, συναντά μία γυναίκα, και μάλιστα
γερόντισσα/ηλικιωμένη, ως θυρωρό. Με ποιον τρόπο τού συμπεριφέρεται αυτή;

2. Ποιες πληροφορίες δίνει η Γερόντισσα στον Μενέλαο;

3. Γιατί η Γερόντισσα διώχνει τον Μενέλαο;

4. Στην εισαγωγή αναφέρεται ότι η « Ελένη» του Ευριπίδη θεωρείται από

κάποιους ως τραγικωμωδία. Έτσι, η παρουσία του Μενέλαου μπορεί να
προκαλέσει στους θεατές, παράλληλα με τη λύπηση και τον οίκτο, χαμόγελο ή
γέλιο. Ένα τέτοιο σημείο είναι ο στίχος 511 [Φανταστείτε τον ρακένδυτο (αυτός
που φοράει κουρέλια) Μενέλαο να αναφέρεται στον κοσμοξάκουστο στρατό
του.].
Να σημειώσετε άλλο ένα σχετικό σημείο.

5. Να αναφέρετε δύο (2) λόγους για τους οποίους νομίζετε ότι ο Ευριπίδης
επιλέγει ως θυρωρό μια αδύναμη γυναίκα και όχι έναν χεροδύναμο στρατιώτη.

6. Με βάση και τα χαρακτηριστικά του τραγικού ήρωα (σελ. 144 του σχολικού
βιβλίου), να σημειώσετε τρεις (3) λόγους εξαιτίας των οποίων ο Μενέλαος
βρίσκεται σε τραγική θέση.

7. Όπως ήδη έχουμε αναφέρει, με την επινόηση του ειδώλου της Ελένης
δημιουργείται στην τραγωδία μια έντονη αντίθεση ανάμεσα στο φαίνεσθαι και
το είναι, που εκδηλώνεται με διάφορες μορφές, όπως δόξα (< δοκεῖ = φαίνεται) –
αλήθεια, όνομα – σώμα. Αυτήν τη θεμελιώδη για την τραγωδία αντίθεση τη
γνωρίσαμε ως τώρα στο πρόσωπο της Ελένης. Ας την αναζητήσουμε και σε δύο
ακόμα πρόσωπα, τον Μενέλαο και τη Γερόντισσα. Δηλ. ο Μενέλαος φαίνεται ότι
είναι ζητιάνος, αλλά είναι…………, η Γερόντισσα φαίνεται ότι είναι σκληρή,
αλλά ………………………………… .

8. Να σημειώσετε μία (1) αντίθεση και μία (1) μεταφορά.

9. Στη σκηνή αυτή χρησιμοποιείται η στιχομυθία, καθώς υπάρχει από τη μία

ένταση και συναισθηματική φόρτιση και από την άλλη προσπάθεια από την

1
 Ευριπίδη, Ελένη

πλευρά του Μενέλαου να αντλήσει πληροφορίες από τη Γερόντισσα. Να δώσετε

τον ορισμό της στιχομυθίας.