PANONOOD NG AKDA/ PELIKULA

Buod ng Pelikula:

Noong 1898, so probinsya ng Bulacan – si Pangulo Emilio Aguinalo, kasama si Apolinario Mabini at ang
kanyang kabinet ay nag dedebate sa isyu ng mga Amerikano sa Pilipinas. Si Felipe Buencamino at Pedro
Paterno ay sumusoporta sa mungkahi ng mga Amerikano, habang si Heneral Luna at Heneral Jose Alejandrino
ay gusto lamang ang kalayaan ng Pilipinas. Sinigurado ni Aguinaldo sa kabinet na nangako ang mga Amerikano
tutulong sila sa kalayaan ng Pilipinas mula sa kamay ng mga Espanyol. Kaso, ang mga Amerikano ay
nanghimasok sa mga bayan ng Manila, na nagpapahiwatig ng posibleng digmaan laban sa mga Pilipino.

Si Luna at and kanyang pinagkakatiwalaang mga sundalo – Heneral Alejandrino, Koronel Francisco
“Paco” Roman, Kapitan Eduardo Rusca, Kapitan Jose Bernal, at si Koronel Manuel Bernal – ay sumakay sa
bapor laban sa paghimasok ng mga puwersa ng Estados Unidos. Nagtipon ng hukbo si Luna ng 4,000 na kawal
sa pamamagitan ng pagpahayag ng kanyang ubod ng sama “Artikulong Una”, na naglalahad na kung sino ang
tatanggi sa mga kanyang utos ay pupugutin ang ulo na walang pagsubok sa hukuman. Tinatag nya ito dahil sa
‘di pagsunod ni Kapitan Pedro Janolino sa utos ni Heneral Luna na dagdagan pa ang armas dahil hindi galing
sa pangulo ang utos noong panahon ng gyera laban sa Amerikano.

Habang ang digmaan ay gumaganap, Si Buencamino at si Paterno ay nagpapahiwatig ng kanilang

suporta sa isang panukala sa pamamagitan ng Amerikano para sa pagsarili ng Pilipinas. Galit na galit si Heneral
Luna dahil dito, inutusan niyang arestuhin sila. Pinahina ni Heneral Tomas Mascardo ang kampanya ni Heneral
Luna dahil susundin lang niya ang mga utos ng Pangulo. Patuloy sumulong ang Amerikano. Binisita ni Heneral
Luna sina Aguinaldo at Mabini para talaksan ang kanilang pagbibitiw, kahit na sina Buencamino at Paterno ay
pinalaya na. Si Aguinaldo ay tumatangging tanggapin ang kanyang pagbibitiw, ngunit sumang-ayon siya na
magtatag ng isang punong himpilan para sa Philippine Army sa hilaga.

Maya maya, si Luna ay ipinatawag ng Pangulo sa Cabanatuan. Si Heneral Luna ay pumunta sa

Cabanatuan kasama sina Roman at Rusca. Pagdating niya, nadiskubre ni Luna na nakaalis na si Aguinaldo at
ang natitira na lang ay si Buencamino lamang. Habang sila ay nag-uusap, may isang barilan na narinig sa labas.
Inimbestigahan ni Heneral Luna at natagpuan niya si Kapitan Janolino at ang kanyang mga tauhan ay patay na.
Si Heneral Luna ay binaril at sinaksak ng paulit-ulit hanggang sa namatay siya. Si Rusca ay nasugatan at
sumuko sa sundalo ng mga Kawit. Karamihan sa mga opisyal ni Luna ay naaresto, habang ang ilan ay namatay,
pati rin ang magkapatid na Bernal.

Iniutos ni Aguinaldo, si Heneral Luna at si Roman ay ilibing na may buong karangalan sa pamamagitan
ng pagpatay ng mga Kawit batalyon – ‘yong mga tauhan na pumatay sa kanila. Si Mabini, kung sino ang kabilang
sa mga nagluluksa, napansin ang isang madugong palataw sa isa sa mga sundalo; gayunpaman, ang Kawit
batalyon ay pinawalang-sala mula noon.

Si Aguinaldo ay tumatanggi sa kanyang paglahok sa pagpatay; Kinikilala niya si Antonio Luna bilang
kanyang pinakamakinang at pinaka may kakayahan pangkalahatan. Si MacArthur at si Otis ay kinikilala si Luna
bilang isang kaaway, at tinatawanan ang mga katotohanan na ang mga Pilipino ang pumatay sa tanging tunay
na kanilang heneral.