Spitzer Silo-Fahrzeuge

Instrukcja obsługi pojazdów silosowych

Spitzer Silo-Fahrzeuge

Stan – maj 2002

Instrukcja obsługi składa się z 3 części

Część 1 :
Ogólne zasady obsługi pojazdów silosowych do przewozu
produktów sypkich.

Część 2 :
Specjalna instrukcja obsługi podnoszonych pojazdów
silosowych (typ SK ) do przewozu produktów sypkich.

Część 3 :
Instrukcja obsługi hydraulicznego urządzenia ponoszącego.

Spitzer Silo Polska Sp. z o.o.

04-173 Warszawa
ul. Osiecka 33/5
Tel. 0 22/879 90 78
Tel. 0 601 21 84 84
Fax.0 22/879 84 49

Spitzer Silo-Fahrzeugwerke GmbH

74834 Elztal–Dallau, Niemcy
Brühlweg 10
Tel. 0-0 49/6261-8005-00
Fax.0-0 49/6261-8005-60
 Ogólna instrukcja obsługi naczep-silosów
do przewozu towarów sypkich

Część 1

Spis treści

Uwagi wstępne

1. Zalecenia ogólne dotyczące bezpieczeństwa obsługi. Str. 3

2. Napełnianie zbiorników samochodu. Str. 4

2.1. Napełnianie poprzez otwór kopułowy

2.2. Napełnianie pneumatyczne

3. Pneumatyczne opróŜnianie zbiornika. Str. 5

3.1. OpróŜnianie przy pomocy własnego kompresora.

3.2. OpróŜnianie przy pomocy kompresora stacjonarnego.
3.3. OpróŜnianie pyłów palnych.
3.4. OpróŜnianie przy przechylnym zbiorniku.

4. Zachowanie się w przypadku wystąpienia awarii. Str. 8

4.1. Nieszczelność.
4.2. Uszkodzenia oprzyrządowania spulchniającego.

5. Regularne kontrole i konserwacja. Str. 8

6. Zawiadomienia o usterkach. Str. 9

7. Wchodzenie na zbiornik. Str. 9

1
Uwagi wstępne

Rozporządzenie o zbiornikach ciśnieniowych, a zwłaszcza Normy Techniczne dotyczące

zbiorników ciśnieniowych TRB 700 „ Obsługa Zbiorników Ciśnieniowych” nakłada na
uŜytkownika obowiązek opracowania pisemnych zaleceń dotyczących posługiwania się
samochodami zbiornikowymi przewoŜącymi towary w formie ziarnistej lub pylastej.

Przepisy dotyczące zapobiegania wypadkom samochodowym wymagają opracowania

odpowiednich zaleceń, jeśli wymagają tego szczególne przepisy o bezpieczeństwie jazdy.
W szczególności tego rodzaju zalecenia wymagane są przy prowadzeniu samochodów –
silosów.

Podane w niniejszej instrukcji zalecenia mogą stanowić materiał pomocniczy przy

opracowywaniu wewnętrznych, zakładowych zaleceń dla prowadzących tego typu samochody.
Nie powinny być zatem przekazywane kierowcom w ujęciu podanym w niniejszej instrukcji,
ale powinny uwzględniać specyfikę konkretnych naczep-silosów, rodzaj przewoŜonego
towaru, ewentualne wyposaŜenie samochodu, jego kompresory itp. Z reguły wewnętrzna
instrukcja będzie mniej obszerna, niŜ ta prezentowana tutaj.

W zakres niniejszej instrukcji nie wchodzi problematyka obsługi oraz obchodzenie się
z ciągnikiem.
Instrukcja obsługi powinna stanowić podstawę instruowania personelu prowadzącego pojazd
( kierowców samochodów z naczepami silosowymi ).

Kierowanie pojazdem silosowym, opróŜnianie oraz napełnianie zbiorników wykonywać mogą

jedynie kierowcy, którzy przed przyjęciem do pracy są dokładnie poinstruowani oraz
przynajmniej raz w roku przechodzą ustny instruktaŜ z obsługiwania tego rodzaju pojazdami.

PowyŜszy instruktaŜ powinien dotyczyć:

- przekazania zaleceń oraz instrukcji obsługi,

- podejmowania odpowiednich działań i środków zaradczych w przypadku zaistnienia
usterek oraz wypadków,
- zwrócenia uwagi na szczególne zagroŜenia wynikające z prowadzenia i obsługi tego typu
pojazdów.

Z przeprowadzonego instruktaŜu naleŜy sporządzić notatkę – protokół określającą datę, treść

oraz nazwiska uczestników. Protokół naleŜy przechowywać w aktach.

NiezaleŜnie od powyŜszych regularnie prowadzonych zaleceń instruktaŜowych, kierowcy

powinni mieć zawsze i o kaŜdej porze dostęp do instrukcji obsługi.

2
1. Zalecenia ogólne bezpiecznego uŜytkowania naczepy.

1.1 WyposaŜenie ochronne.

Wymagane przepisami bezpieczeństwa wyposaŜenie ochronne, powinno być stale do
dyspozycji, a w przypadkach zalecanych, powinno być uŜywane.

1.1.1 Ochrona wzroku: przy załadunku i wyładunku materiałów niebezpiecznych, bądź teŜ
materiałów szkodliwych dla oczu, takich jak np. cement i wapno, naleŜy bezwzględnie
uŜywać okularów ochronnych. W wyposaŜeniu powinna być butelka wypełniona czystą
wodą do przeczyszczania oczu.

1.1.2 Ochrona słuchu: w przypadku uŜywania kompresorów bez tłumika, naleŜy uŜywać
odpowiednich środków ochronny uszu przed hałasem (zatyczki uszne, korki).
W przypadku tego typu głośnych spręŜarek, przekraczających poziom hałasu powyŜej
poziomu 85 dB (A) osoby znajdujące się w pobliŜu pracującej spręŜarki, powinny być
poddawane regularnym badaniom lekarskim.

1.1.3 W zaleŜności od rodzaju przewoŜonego materiału, naleŜy uŜywać wyposaŜenia

ochronnego i sprzętu zabezpieczającego według przepisów dotyczących drogowego
transportu materiałów niebezpiecznych.

1.2 Wysokość skrajni.

W miejscach załadunkowych i wyładunkowych oraz na trasach naleŜy uwzględniać
wysokości skrajni.

1.3 Unieruchomienie pojazdu.

Samochód podstawiony do załadunku lub wyładunku musi być zabezpieczony
hamulcem postojowym. Przy spadkach naleŜy zabezpieczyć samochód przez załoŜenie
dodatkowych klocków podkładowych.

1.4 Rozkładana bariera.

Przed wejściem na wierzch zbiornika naleŜy rozłoŜyć składaną poręcz celem
zabezpieczenia przeciwko upadkom. W stacjach napełniania moŜna zrezygnować
z ustawienia wspomnianej poręczy zabezpieczającej, jeśli urządzenia znajdujące się
na tych stacjach zapewniają takie samo zabezpieczenie przeciwko upadkom.

1.5 Wyrównywanie ciśnienia w zbiorniku.

W przypadku napełniania zbiornika ładunkiem (materiałem) ciepłym naleŜy podczas
fazy chłodzenia zapewnić wyrównanie ciśnienia z powietrzem otaczającym, celem
zapobieŜenia powstawania szkód powodowanych przez podciśnienie. Ta uwaga dotyczy
teŜ czyszczenia wnętrza zbiornika przy pomocy gorącej wody.

1.6 Utrzymywanie ciśnienia w zbiorniku.

Podczas uczestniczenia w publicznym ruchu drogowym, zbiornik samochodu nie
powinien znajdować się pod ciśnieniem. Uwaga ta nie odnosi się do ładunków
przewoŜonych pod zabezpieczeniem gazu obojętnego i w przypadkach, kiedy nie jest
przekroczony poziom ciśnienia gazu obojętnego określony przez producenta.

3
2. Napełnianie zbiornika

2.1 Napełnianie poprzez otwory wsypowe.

2.1.1 NaleŜy zastosować się do zaleceń pracownika stacji napełniania.

NaleŜy ściśle przestrzegać oznaczeń bezpieczeństwa:

- zakazu palenia,
- zakazu znajdowania się w obrębie urządzeń napełniających,
częściowo zautomatyzowanych,
- zalecenia wykonania uziemienia z uwagi na niebezpieczeństwo
powstawania wyładowań elektrostatycznych.

2.1.2 Pokrywę otworu wsypowego moŜna otworzyć dopiero wtedy, kiedy nastąpiło
wyrównanie ciśnienia z atmosferą na zewnątrz.

- uruchomienie zaworu spustowego

- obserwowanie manometru

2.1.3 Mając na uwadze fakt, Ŝe nie moŜna całkowicie wykluczyć awarii urządzeń
zabezpieczających, naleŜy śruby pokrywy poluzować tak, aby mogły jeszcze
przytrzymywać pokrywę. Po dostatecznym napowietrzeniu pokrywy, tzn. kiedy nie klei
się juŜ do ramy otworu, moŜna śruby zamykające całkowicie odchylić.
Przyklejenie pokrywy moŜe wystąpić nie tylko w przypadku ładunków klejących,
ale teŜ jeśli pokrywa otwierana jest rzadko, a zwłaszcza w samochodach zbiornikowych
przewoŜących cement.

2.1.4 Przed przystąpieniem do czynności napełniania naleŜy sprawdzić, czy zamknięte są

denne klapy opróŜniające oraz zawory zamykające.

2.1.5 Przy napełnianiu naleŜy dąŜyć do zapewnienia równomiernego rozłoŜenia ładunku,

przy czym nie naleŜy przekraczać wartości określających

- cięŜar całkowity
- obciąŜenia na osie
- obciąŜenie siodła ciągnika

2.1.6 Po napełnieniu zbiornika naleŜy oczyścić powierzchnie uszczelniające pokrywy,

pokrywę zamknąć oraz ręcznie docisnąć wszystkie elementy zamykające.
Nie dozwolone jest uŜywanie młotka lub klucza nasadowego. Nie naleŜy teŜ uŜywać
uszkodzonych elementów zamykających, jak np. zuŜytych śrub i nakrętek.

2.2 Napełnianie pneumatyczne

( poprzez króćce napełniania ciśnieniowego umieszczone w wierzchu zbiornika )

2.2.1 patrz punkt 2.1.1

2.2.2 Przed otwarciem sprzęgła zaślepiającego króćca napełniania ciśnieniowego przy

pomocy klucza hakowego, naleŜy skontrolować w myśl zaleceń punktu 2.1.2,
czy nastąpiło wyrównanie ciśnień. W przypadku sprzęgła bezpieczeństwa, pokazywane
jest to dodatkowo przez urządzenie czujnika ciśnieniowego.

4
2.2.3 NaleŜy upewnić się, czy powietrze spręŜone doprowadzane przez wąŜ przenoszący
ładunek moŜe uchodzić ze zbiornika, a mianowicie poprzez

- drugi króciec rurowy powietrza spręŜonego, o co najmniej tej samej średnicy lub
- poprzez otwartą pokrywę otworu wsypowego moŜliwie najdalszego od króćca
rurowego powietrza spręŜonego.

NaleŜy podłączyć istniejące filtry powietrza zuŜytego.

2.2.4 Zalecenia podane w punktach 2.2.2 oraz 2.2.3 naleŜy stosować takŜe w przypadkach
przeładowywania materiału z jednego zbiornika samochodowego do drugiego zbiornika
samochodowego.

3. Pneumatyczne opróŜnianie zbiornika samochodowego

3.1 OpróŜnianie przy pomocy własnego kompresora.

3.1.1 NaleŜy zastosować się do zaleceń pracownika w miejscu wyładunku. NaleŜy stosować
się do oznaczeń umieszczonych w miejscu wyładunkowym.

3.1.2 Pojazd naleŜy zatrzymać na powierzchni moŜliwie równej i dostatecznie utwardzonej.

3.1.3 Przed przystąpieniem do czynności opróŜniania zbiornika naleŜy dokładnie

skontrolować, czy dobrze i ściśle zamknięte są: pokrywy otworów wsypowych, wyloty
oraz zawory, a takŜe, czy działają prawidłowo, pod względem bezpieczeństwa
wszystkie elementy wyposaŜenia.
Nie naleŜy dokonywać Ŝadnych zmian w zaworach zabezpieczających. Plomby powinny
być nie naruszone.

3.1.4 Złącza węŜa

- przewodu doprowadzającego powietrze spręŜone
- przenoszący ładunek ze zbiornika samochodowego Formatiert: Nummerierung und
do stacjonarnego silosu naleŜy podłączać tylko ręcznie lub za pomocą fabrycznie Aufzählungszeichen
dostarczonych kluczy hakowych.

Uszkodzone węŜe, złącza węŜowe oraz uszczelki nie mogą być uŜywane. W przypadku
stosowania złącz Storz (złącza typu poŜarniczego), nie posiadających kształtowych
zabezpieczeń przeciwko nieumyślnemu odkręcaniu naleŜy stosować zaciski
zabezpieczające. Ponadto naleŜy zwracać uwagę, aby przewód węŜowy podłączany był
bez napręŜeń skrętnych, dla zapobieŜenia nieumyślnemu otwarciu złącz przez siłę
spowodowaną przez moment przywracający.

3.1.5 Przed uruchomieniem spręŜarki naleŜy sprawdzić dokładne osadzenie podłączeń

węŜów.

3.1.6 Nie wolno przekraczać roboczej liczby obrotów określonych w instrukcji producenta
spręŜarek jak i roboczego nadciśnienia zaznaczonego na tabliczce firmowej
umieszczonej na zbiorniku.

3.1.7 NaleŜy dokładnie obserwować przebieg opróŜniania zbiornika, a zwłaszcza wskazania

manometru (czerwona kreska) oraz zawory zabezpieczające.

5
3.1.8 Po dokonanym opróŜnieniu zbiornika - uwidocznionego przez spadek ciśnienia
na manometrze – naleŜy pozwolić, aby spręŜarka pracowała dalej, aŜ do całkowitego
opróŜnienia przewodu węŜowego.
Przewód rozładowczy naleŜy odłączyć dopiero wtedy, kiedy przy pomocy zaworu
odpowietrzającego i manometru sprawdzi się, Ŝe system jest całkowicie pozbawiony
ciśnienia.

3.1.9 Zawory naleŜy zamknąć z wyjątkiem wentylacji zbiornika (patrz punkt 1.5). NaleŜy
załoŜyć zaślepkę złącza wylotu materiału, a węŜe umieścić bezpiecznie i pewnie
w zbiornikach na przewody.

3.2 Dodatkowe wskazania w przypadku opróŜniania przy pomocy stacjonarnego,

zewnętrznego kompresora.

3.2.1 Zbiorniki naleŜy podłączać wyłącznie do kompresorów stacjonarnych, które są

w nienagannym stanie.
3.2.2 Przed przeprowadzeniem wspomnianego podłączenia, kierowca powinien się upewnić,
Ŝe dopuszczalne robocze nadciśnienie zbiornika nie zostanie przekroczone. Powinien
zatem stale obserwować wskazania manometru na kompresorze stacjonarnym.

Ponadto wydajność dostarczanego powietrza z kompresora stacjonarnego musi być

zgodna z wydajnością wydmuchu zaworów bezpieczeństwa, względnie dająca się
wyregulować. W przeciwnym, bowiem razie, ciśnienie w zbiorniku samochodowym
mogłoby wzrastać w sposób niekontrolowany i niedopuszczalny.

W razie wątpliwości naleŜy zasięgnąć informacji u odpowiedzialnego pracownika danej

stacji odpowiedzialnego za stacjonarny kompresor.

3.2.3 Zaślepkę podłączenia spręŜonego powietrza obcego, naleŜy odłączać jedynie, jeśli
przewód powietrza nie ma ciśnienia. (Wspomniane zaślepki nie są z reguły
oznakowane jako złącza bezpieczeństwa).

3.3 Zalecenia dodatkowe w przypadku wyładowywania pyłów łatwo-palnych

3.3.1 Przy wyładunku palnych pyłów np. mącznych lub spoŜywczych moŜe przy wysokich
temperaturach powietrza spręŜonego dochodzić do samozapalenia pyłów, a tym
samym do powstania poŜarów i to zwłaszcza w obszarze komór wstępnych. Skutkiem
mogą być eksplozje pyłów powodujące rozległe uszkodzenia i straty.
SpręŜarki przeznaczone do tłoczenia pyłów łatwo palnych, naleŜy tak eksploatować,
aby uniknąć samozapalenia, stosując spręŜarki z urządzeniami do chłodzenia
powietrza.
W przypadku pyłów mącznych oraz Ŝywnościowych zagroŜenie samozapaleniem nie
wystąpi nawet przy dłuŜszych okresach wydmuchu, o ile temperatura spręŜanego
°
powietrza nie przekroczy 120 C (patrz TRB 801 Nr.23).
3.3.2 Jeśli natomiast brak jest odpowiednich urządzeń chłodzących powietrze, to do
obowiązków kierowcy naleŜy:

- zastosować się do informacji i zaleceń przygotowanych przez kierownictwo zakładu,

a dotyczących temperatur, przy których nastąpić moŜe samozapalenie przewoŜonych
pyłów,
- obserwowanie wskazań na termometrze przy złączach ciśnieniowych spręŜarki, o ile
takie występują,
- przeprowadzanie regularnych konserwacji spręŜarki, zwłaszcza czyszczenia filtra
ciśnieniowego.

6
3.4 Zalecenia dodatkowe w przypadku przechylnych zbiorników.

3.4.1 Wymóg postawienia samochodu na równym i umocnionym podłoŜu (punkt 3.1.2) jest
w tym przypadku bardzo istotny i waŜny.

3.4.2 W przypadku istnienia przewodów elektrycznych, napowietrznych naleŜy zachować

odstęp bezpieczeństwa, co najmniej 5 m.

3.4.3 Zamontowane w samochodzie podpory naleŜy bezwzględnie wysunąć. W celu

zapobieŜenia przechylaniu się samochodu oraz skręcenia ramy samochodu naleŜy
podpory z chwilą ich zetknięcia z gruntem dalej wysuwać, aby w ten sposób odciąŜyć
zespół osiowy. Wysuwanie naleŜy przeprowadzać przemiennie poprzez małe przesuwy
podpór.
Przy pomocy wbudowanej poziomnicy naleŜy dokonać regulacji ustawienia pojazdu w
kierunku wzdłuŜnym i poprzecznym.

3.4.4 W przypadku niedostatecznej twardości gruntu, naleŜy podpory zabezpieczyć przez

duŜe powierzchniowo podkładki, jak np. płyty stalowe lub grube deski.

3.4.5 Ciśnienie wytworzone przez pompę hydrauliczną musi być w zgodności z ciśnieniem
roboczym urządzenia podnoszącego. W przypadku przekroczenia ciśnienia zachodzi
niebezpieczeństwo braku stabilności tego urządzenia.

3.4.6 Zbiornik samochodowy naleŜy podnosić dopiero po zakończeniu czynności podparcia

samochodu. Przy uniesionym zbiorniku dodatkowe regulowanie podpór nie jest juŜ
dozwolone. W Ŝadnym teŜ przypadku nie wolno ruszać samochodem, jeśli zbiornik jest
uniesiony.

3.4.7 Podnoszenie zbiornika samochodowego jest niedozwolone podczas burzy lub silnego
wiatru.

3.4.8 O ile zamontowane jest urządzenie przytrzymujące i dociskowe, naleŜy przypilnować

jego prawidłowe odryglowanie w początkowej fazie procesu przechylania oraz
w trakcie opuszczania.

3.4.9 Podnoszenia załadowanego zbiornika naleŜy dokonywać powoli, bez szarpnięć oraz
stopniowo zgodnie z zaleceniami zawartymi w niniejszej instrukcji obsługi .

3.4.10 W przypadkach normalnych, zbiornik naleŜy przechylić tak dalece, aby moŜliwy był
nieprzerwany przebieg jego opróŜniania (punkt cięŜkości utrzymać jak najniŜej).
Przy osiągnięciu maksymalnego kąta przechyłu powinno nastąpić całkowite opróŜnienie
zbiornika.

3.4.11 Zabrania się przy pomocy hydrauliki przechylania ruszać zbiornikiem w sposób
szarpiący (wstrząsać) lub teŜ urządzeniem przechylnym rozmyślnie najeŜdŜać na
zderzak krańcowy w celu oderwania narostów materiału. W razie konieczności naleŜy
uŜyć znajdujących się w wyposaŜeniu urządzeń wstrząsowych.

3.4.12 Zabrania się przebywania pod podniesionym a nie podpartym zbiornikiem

samochodowym. Podczas przebiegu opuszczania kierowca ma obowiązek
obserwowania strefy zagroŜenia (miejsca ciasne znajdujące się między zbiornikiem,
a ramą samochodu).
W przypadku zagroŜenia naleŜy przerwać ruchu opadania przez zwolnienie elementów
nastawczych. Częściami tymi nie wolno manipulować w taki sposób, aby skasować
pozycję unieruchomienia.

7
3.4.13 Jeśli opróŜnianie następuje w sposób bezciśnieniowy w drodze otworu burtowego
(opróŜnianie spadowe), naleŜy najpierw otworzyć przedni otwór wsypowy, w celu
zapobieŜenia powstawaniu uszkodzeń podciśnieniowych w zbiorniku. Ta czynność
wymagana jest równieŜ przy istniejącym zaworze próŜniowym. Przebywanie pod
podniesioną misą zsypową dopuszczalne jest jedynie, jeśli jest ona zabezpieczona
przeciwko opadnięciu oraz nieumyślnemu przesunięciu.

4. Zachowanie się w przypadkach awarii.

4.1 Nieszczelność
O ile w pokrywie zbiornika będącym pod ciśnieniem lub w króćcu rurowym
napełniającym wystąpi jakakolwiek nieszczelność nie naleŜy jej usuwać poprzez
dociskania lub dociąganie zamknięć.
Zbiornik musi być pozbawiony ciśnienia, zanim będzie moŜna przystąpić do usuwania
nieszczelności przez poluzowanie zamknięć, oczyszczenia względnie wymiany
uszczelek.

4.2 Uszkodzenia urządzeń spulchniających.

Połączony bezpośrednio z zbiornikiem samochodowym manometr pokazuje -
w przypadku opróŜniania przy pomocy powietrza spulchniającego – z reguły o 0,2 bar
mniejsze ciśnienie, aniŜeli drugi manometr umieszczony w głównym przewodzie
powietrznym. Wynika to z powodu oporu strumieniowego w tkaninie pneumatycznej.
Narastanie róŜnicy ciśnienia między tymi dwoma ciśnieniomierzami w połączeniu
z przedłuŜonym okresem przebiegu opróŜniania, wskazuje na potrzebę oczyszczenia
lub wymiany tkaniny pneumatycznej.
O ile nie jest wykazana Ŝadna róŜnica ciśnienia, to zachodzi moŜliwość uszkodzenia
mechanicznego tkaniny pneumatycznej spowodowanej np. przez pęknięcia lub rysy.
Poza tym następuje widoczne ograniczenie skuteczności działania urządzeń
spulchniających. Uszkodzenia te naleŜy bezzwłocznie zgłosić kierownictwu zakładu.

5. Regularne, konserwacja

5.1 Kierowca ma obowiązek regularnego sprawdzania elementów wyposaŜenia pojazdu

pod względem prawidłowości ich pracy i funkcjonowania, jak teŜ zabezpieczyć
skuteczność ich działania, a zwłaszcza w odniesieniu do:
- zaworu (-ów) bezpieczeństwa, których skuteczność działania naleŜy sprawdzać co
tydzień przy nadciśnieniu roboczym poprzez odciąŜenie spręŜyny naciskowej
wywołanej obróceniem kapturka zaworka powietrznego oraz uniesieniem grzybka
zaworu. Wydmuchane zostaną przy tym osiadłe w zaworze zanieczyszczenia
(zakładać okulary ochronne !). Nie naleŜy uszkadzać plomb.
- zaworu próŜniowego (o ile znajduje się w wyposaŜeniu)
NaleŜy codziennie uruchamiać przycisk zwalniający
- manometru
- zaworu wydmuchowego, napowietrzającego oraz odcinającego
- urządzenia ostrzegawczego ciśnieniowego przy złączach
bezpieczeństwa oraz zaślepkach
- uszczelek na pokrywach załadowczych, króćcach załadowczych oraz misach
wylotowych i sprzęgłach
- elementów zamykających przy otworach za- i rozładowczych.
- złącz węŜowych
- węŜy oraz opraw węŜowych
- wskazań konserwacyjnych spręŜarki
- ciśnieniomierza oleju spręŜarki
- składanej poręczy przy wysoko umieszczonym stanowisku pracy,
szczególnie co do łatwości i bezpiecznego składania poręczy.

8
5.2 Do zakresu zadań kierowcy naleŜy równieŜ przeprowadzenie prac konserwacyjnych
innych niŜ wymienione, o ile wyszczególnia je instrukcja obsługi opracowana przez
producenta.
Protokół prac konserwatorskich zgodny z TRB 801 Nr 23 ustęp 6.1 powinien być
wypełniany co miesiąc. Przykładowy formularz znajduje się jako załącznik nr 9
niniejszej instrukcji.

5.3 Okresowe badania zbiornika winny być przeprowadzane, co najmniej raz na 2 lata
przez uprawnione stacje diagnostyczne. Podczas badań naleŜy zwrócić szczególną
uwagę na:
- łączenia lejów wyładowczych
- łuki i łączenia,
- elementy podparcia zbiornika.

6. Zgłaszanie usterek dotyczących bezpieczeństwa pracy.

6.1 Kierowca zobowiązany jest stwierdzone przez siebie usterki bezzwłocznie zgłosić
pracownikowi nadzoru. Przy zmianie roboczej pracownik przekazujący zobowiązany
jest powiadomić przyjmującego o zauwaŜonych usterkach oraz podjętych dotychczas
działaniach celem ich usunięcia bądź naprawy.

6.2 W przypadku usterek zagraŜający bezpieczeństwu pracy kierowca zobowiązany jest

unieruchomić pojazd silosowy.

6.3 Na prawym przednim boku zbiornika naleŜy w sposób wyraźny i czytelny wypisać datę
następnej kontroli zbiornika. Przekroczenie tej daty naleŜy zgłosić kierownictwu
zakładu.

7. Wchodzenie do zbiornika.

7.1 W czasie transportu kierowcy nie wolno wchodzić do zbiornika. Niebezpieczeństwo

uduszenia się.
7.2 Przed wejściem naleŜy zastosować się ściśle do zaleceń zawartych w „Wytycznych
odnoszących się do pracy ze zbiornikami oraz w ciasnych pomieszczeniach".

9
Specjalna instrukcja uŜytkowania pojazdów silosowych podnoszonych
( typ SK ) do transportu towarów granulowanych i pylistych.

Część 2

Spis treści

1. Zalecenia natury ogólnej Str. 11

2.1 Zbiornik – Silos Str. 12

2.1.1. Napełnianie zbiornika silosowego

2.1.2. Pneumatyczne opróŜnianie
2.1.3. Dzielenie zbiornika ciśnieniowego

2.2 Ogumienie Str. 15

2.3 Uchwyt dla koła zapasowego Str. 16

2.3.1. Uchwyt koła zapasowego z wciągarką

2.3.2. Uchwyt koła zapasowego składany (uchwyt szwedzki)

2.4 Płyta nośna, sprzęg siodłowy Str. 17

2.5 Podpory postojowe Str. 17

2.6 Układ hamulcowy Str. 18

2.6.1. Hamulec postojowy

2.7 Osie Str. 18

2.8 Olej hydrauliczny

2.9 SpręŜarki Str. 19 Formatiert: Nummerierung und

Aufzählungszeichen
2.9.1. Kompresory MAN GHH, CG.. , CS..
2.2.2. Kompresory Demag Wittig, RTL

2.10 Napęd boczny ciągnika oraz napęd paska klinowego spręŜarki Str.20 Formatiert: Nummerierung und
Aufzählungszeichen
2.11 Wskazówki odnośnie napraw w pojazdach silosowych Str. 21 Formatiert: Nummerierung und
Aufzählungszeichen
2.12 Uzupełnienie instrukcji obsługi dla pojazdów unoszonych. Str. 21

2.13 Uwagi przy pojazdach do transportu materiałów niebezpiecznych Str. 21

10
1. Zalecenia natury ogólnej

Samochód zbiornikowy typu silos wykonany jest jako zbiornik ciśnieniowy zgodnie
z obowiązującymi normami technicznymi i zatwierdzony przez TÜV (Dozór Techniczny).
Zbiornik ciśnieniowy podlega ciągłym kontrolom zgodnie z postanowieniami zawartymi
w rozporządzeniu o zbiornikach ciśnieniowych.
Prace wykonywane przy zbiornikach ciśnieniowych muszą być prowadzone przez
autoryzowane warsztaty i w razie konieczności zatwierdzane przez TÜV/TDT. Układ
pneumatycznego opróŜniania wykonany jest według znanych wymogów i musi być
odpowiednio eksploatowany, w zaleŜności od określonego przypadku.
Samochód wykonany jest zgodnie z obowiązującymi przepisami oraz zatwierdzony
przez TÜV/TDT. Wszelkie zmiany przeprowadzane na samochodzie wymagają zgody
producenta.

Dokumenty: Karta pojazdu

KsiąŜka kontrolna zbiornika

W myśl przepisów, uŜytkownik powinien, co miesiąc sprawdzać stan zamknięć gwintowych

pokryw załadowczych oraz w przypadku nadmiernego ich zuŜycia dokonać natychmiastowej
wymiany. Wymiany nakrętki dociskowej z przetyczką i śruby oczkowej naleŜy dokonać łącznie
(w tej sprawie naleŜy kaŜdorazowo sporządzać notatkę - patrz załącznik 9).

Gdy zamontowane są zawory wyrównujące ciśnienie, to muszą mieć wolny cały przekrój. Stąd
teŜ naleŜy bezzwłocznie z nich usuwać resztki produktu.

W przypadku częściowego napełniania lub opróŜniania samochodu – silosu naleŜy pamiętać,

aby zachowane zostały dopuszczalne obciąŜenia (naciski) na osie.

Uwaga: NaleŜy zawsze zapewnić pełne bezpieczeństwo samochodu w ruchu drogowym

niezaleŜnie od kaŜdorazowych uwarunkowań eksploatacyjnych. W razie konieczności moŜna
zamontować manometr załadowczy, wskazujący stan załadowania. W ten sposób moŜna
kontrolować przybliŜone naciski na osie naczepy siodłowej silosu.

11
Właściwości materiału sypkiego

Przed rozpoczęciem załadunku pojazdu-silosu naleŜy odpowiedzieć na pytanie

Czy towar, który ma być przewieziony nadaje się do załadowania na pojazd

silosowy?

Odpowiedź naleŜy formułować według następujących kryteriów:

- czy ładunek podlega określonym wymogom ( temperatura / przepisom o materiałach

niebezpiecznych itp.) ?
- czy ładunek reaguje z aluminium ?
- w jakim stopniu w trakcie przewozu w zbiorniku zmieniają się właściwości ładunku
(fizycznie / chemicznie) ?
- jakie są cechy materiału sypkiego składające się na przewoŜony ładunek ?

Materiały cięŜko spływające, nie nadają się z reguły do transportu pojazdach z podnoszonymi
zbiornikami, a mogą być opróŜniane pneumatycznie, lecz wymagają urządzeń pomocniczych
przy ich wyładunku.

Uwaga: Towary sypkie, źle opróŜniające naleŜy przewozić w leŜących pojazdach

silosowych. Pojazdy podnoszone stwarzają, bowiem przy ich rozładowaniu
znaczne zagroŜenia.

W razie dokonywanych zmian produktów:

- jak naleŜy silosy czyścić ?
- co z pozostałościami po opróŜnionych produktach ?
- jak często następuje wymiana produktów ?
- jakie są wymogi odnośnie do czyszczenia pojazdu – silosu ?

Uwaga: Pojazdy o podnoszonych silosach nadają się bardziej przy zmianach produktów,
aniŜeli płasko leŜące silosy. O ile uŜytkownik nie jest w stanie podać
wyczerpujących odpowiedzi na wyŜej wymienione pytania, to powinien zwrócić
się o poradę do fachowców w miejscach przeładunkowych lub do producenta
pojazdu silosowego.

KaŜdy produkt jest dokładnie opisany na liście przewozowym. Taki opis towaru moŜna
otrzymać od kaŜdego producenta.

2.1 Zbiornik – silos

UŜytkownik jest zobowiązany do regularnego sprawdzania urządzeń zabezpieczających

na zbiorniku ciśnieniowym. Naprawy i dokonywane zmiany wykonywane muszą być według
obowiązujących w tej mierze norm i przepisów prawnych. NaleŜy ściśle przestrzegać danych
technicznych umieszczonych na tabliczce znamionowej zbiornika.

2.1.1 Napełnianie zbiornika – silosu

1. Przed napełnieniem, naleŜy zbiornik skontrolować pod względem czystości oraz stanu
suchości. W zbiorniku, w jego części spustowej nie powinny znajdować się Ŝadne
pozostałości po ostatnio przewoŜonych produktach. Tkanina spulchniająca musi być
sucha. W przeciwnym przypadku trzeba ją osuszać powietrzem ze spręŜarki.
2. Po załadowaniu produktu, naleŜy dobrze zamknąć pokrywy, tak aby do wnętrza zbiornika
nie dostawała się woda. Nie dozwolone jest dokręcanie śrub zamykających poprzez
nakładanie rur na śruby .
3. Przy napełnianiu zbiornika naleŜy przestrzegać obciąŜeń podanych w karcie pojazdu.

12
2.1.2 OpróŜnianie pneumatyczne

I. PRZYGOTOWANIE

1. Pojazd ustawić tylko na utwardzonym podłoŜu.

2. Hamulce samoustawne pojazdu, podczas ustawiania pojazdu na moment poluzować
i znowu ustawić, aby osiągnąć minimalne napręŜenie w zawieszeniu pneumatycznym.
3. W celu uniknięcia obsuwania się podpór zabezpieczających, mogących powodować róŜnice
w wysokości, proponujemy podkładanie desek z twardego drewna pomiędzy wsporniki
i podłoŜe.
a. Przy mechanicznych podporach tak długo unosić pojazd za pomocą zawieszenia
pneumatycznego, aby nie doszło przy wznoszeniu zbiornika do kolizji kolanka
wyładowczego i zderzaka z podłoŜem. Podpory wysunąć do podłoŜa i ustawić pojazd
poziomo. Następnie zredukować ciśnienie w zawieszeniu pneumatycznym do wartości
około 0,3 bara. MoŜna to osiągnąć poprzez ustawienie pozycji „opuszczanie”
na zaworze zawieszenia pneumatycznego. Ostatecznie ustawić zawór zawieszenia
pneumatycznego w pozycji „stop”.

13
 b. Przy podporach hydraulicznych przewiduje się analogiczne postępowanie, jak przy
podporach mechanicznych, lecz unoszenia zawieszenia pneumatycznego moŜna
zaniechać.
Zarówno przy podporach mechanicznych, jak i hydraulicznych obowiązuje zasada:

Podpory wysuwamy tak daleko jak naleŜy, a nie jak się da.

W Ŝadnym wypadku po podparciu pojazdu nie odpuszczać

hamulca samoustawnego.

4. Śruby dociskowe wylotu i otworów załadowczych muszą być równomiernie dokręcone

ręcznie.
5. Zamontować przewód łączący, pomiędzy kompresorem, a przewodem podziału powietrza,
podłączyć giętkie przewody rozładowcze.
6. Zamknąć odpowietrzenie zbiornika (stanowiące jednocześnie zabezpieczenie
podciśnieniowe) oraz powietrze dodatkowe; powietrze górne otworzyć na ¼,
a spulchniające całkowicie. W przypadku materiałów dobrze „przepływających”
(np. granulatów) powietrze górne otworzyć całkowicie.
7. Włączyć napęd kompresora i ewentualnego urządzenia podnoszącego, i ustawić na
odpowiednie obroty.
8. Zbiornik napompować do ciśnienia roboczego; od nadciśnienia rzędu 1 bara, moŜe być
unoszony.

Ostateczne ustawianie podpór nie moŜe być w Ŝadnym wypadku

wykonywane z uniesionym zbiornikiem.

Przy wypuszczaniu cylindrów podpór wspierających ma miejsce ruch wzdłuŜny.

Doświadczenie wskazuje, Ŝe jest on najmniejszy, kiedy przed wypuszczeniem cylindrów,

pneumatyczne zawieszenie nie jest obniŜone. Ponadto podpory moŜna wysunąć tak daleko,
aŜ twardo oprą się o podłoŜe, przy poziomo ustawionym pojeździe (naleŜy zwracać uwagę
na poziomnicę). Aby zagwarantować długą Ŝywotność cylindrów podpór, nie wolno dopuścić,
aby zaczepiały się o podłoŜe podczas występowania ruchów wzdłuŜnych naczepy. Efekt ten
moŜna uzyskać poprzez podkładanie deski z twardego drewna pomiędzy podłoŜe, a podporę.

W przypadku pojazdów podnoszonych bez podpór, przed uniesieniem zbiornika w górę,

naleŜy zmniejszyć ciśnienie w zawieszeniu pneumatycznym, po czym na chwilę zwolnić
hamulec samoustawny naczepy i ponownie go załączyć. Przed jazdą naleŜy ustawić
zawieszenie w poziomie przeznaczonym do jazdy.

II. OPRÓśNIANIE

1. Otworzyć całkowicie zawór powietrza dodatkowego, a dopiero potem otworzyć zawór

odcinający materiał.
2. Przy stałej obserwacji wskazań manometru utrzymać na jednakowym poziomie ciśnienie
robocze poprzez regulowanie powietrza dodatkowego. (Giętki przewód rozładowczy leŜy
spokojnie).
3. Podczas opróŜniania zbiornik unosić stopniowo, odpowiednio do przepływu materiału.
Tylko w przypadku trudno „przepływających” produktów zbiornik unieść od razu
całkowicie do góry.

14
4. Zakończenie przebiegu opróŜnienia wykazane jest przez szybki spadek ciśnienia na Formatiert: Nummerierung und
manometrze. Zamknąć zawory dostarczające powietrze dodatkowe oraz powietrze górne. Aufzählungszeichen
Zawór powietrza spulchniającego pozostaje jeszcze przez krótki czas otwarty, celem
dokonania całkowitego opróŜnienia.
5. Gdy na skutek niewłaściwego obchodzenia wąŜ został zatkany, to naleŜy postąpić
w następujący sposób:
- NaleŜy zamknąć wszystkie zawory, wyłączyć kompresor, otworzyć zawór odpowietrzania
zbiornika, otworzyć zawór powietrza dodatkowego, włączyć kompresor,
aŜ zawór nadciśnienia zacznie wypuszczać powietrze, zawór dla powietrza dodatkowego
zamknąć, otworzyć zawór dla przesuwu materiału. I teraz materiał moŜe z powrotem
wpływać do zbiornika.
- Ten proces naleŜy tak długo powtarzać, aŜ z zaworu nadciśnieniowego nie wydostaje się
Ŝadne juŜ powietrze. W ten sposób przewód tłoczący materiał zostaje odblokowany.
6. Przy opróŜnianiu grawitacyjnym, naleŜy otworzyć co najmniej jeden dekiel otworu
załadowczego.

W przypadku zbiorników o wielu komorach posiadających bezciśnieniowe ścianki działowe

naleŜy utrzymywać w absolutnej czystości znajdujące się w górnej części rury łączeniowe,
względnie kanały łączeniowe między poszczególnymi komorami. Zapchane połączenia
prowadzą, bowiem do tworzenia się ciśnienia i w konsekwencji do zniszczenia
bezciśnieniowych ścianek działowych. Natomiast zabrudzone połączenia powodują
zanieczyszczenie załadowanego produktu.
Martwe pomieszczenia znajdujące się pomiędzy stoŜkami wylotów są dla celów kontrolnych
połączone na dole z ciśnieniem atmosferycznym przy pomocy złączek, których z uwagi na
przyczyny funkcjonalne nie naleŜy zamykać. Na złączkach mogą ewentualnie powstawać
zacieki, które naleŜy bezzwłocznie usuwać.

III. KONIEC OPRÓśNIANIA

1) Zbiornik opuścić.
2) Wsunąć podpory.
3) Wyłączyć napęd kompresora i pompy urządzenia podnoszącego.
4) Otworzyć odpowietrzenie zbiornika i do kolejnego opróŜniania koniecznie pozostawić
otwarte. Obowiązuje to szczególnie po czyszczeniu wnętrza zbiornika i słuŜy zapobieganiu
szkodom spowodowanym przez podciśnienie.

CZYSZCZENIE

Jeśli z tytułu zmiany przewoŜonego produktu zachodzi konieczność przeprowadzenia

oczyszczenia zbiornika, naleŜy na początku procesu czyszczenia na mokro najpierw oczyścić
matę rozluźniającą przy pomocy powietrza ze spręŜarki. Czyni się to po to, aby pod matę nie
dostawał się Ŝaden przewoŜony produkt. Przewietrzanie powinno trwać tak długo,
aŜ zbiornik, mata rozluźniająca oraz przewód opróŜniający będą całkowicie suche.

15
2.2 Ogumienie

Ciśnienie powietrza w oponach musi być zgodne z parametrami podanymi przez producenta
i powinno się je co najmniej 2 x tygodniowo sprawdzać.

Przy kaŜdorazowo na nowo zamontowanych kołach, względnie po kaŜdej wymianie koła

naleŜy po przebiegu 150 km oraz po 500 km jeździe z obciąŜeniem sprawdzić nakrętki
mocujące koło i ewentualnie dociągnąć momentem dokręcającym ok.630 Nm.

2.3 Uchwyt dla koła zapasowego

2.3.1 Uchwyt z wciągarką

Wyjęcie koła zapasowego:

wstawić korbkę (1) do uchwytu koła zapasowego, poluzować nakrętkę (3) oraz zwolnić koło z
napinaczy (2), wyjąć koło zapasowe.

ZałoŜenie koła zapasowego na uchwyt następuje w odwrotnej kolejności.

16
2.3.2 Uchwyt dla koła zapasowego składany (uchwyt szwedzki)

Wyjęcie koła zapasowego

- Usunąć karabińczyk (1) oraz kłódkę (2)

- Wyciągnąć drąŜek podnośny (3) oraz unieść koło zapasowe aŜ do wyjęcia nakładki (4)
z haka (5). Uchwyt koła zapasowego postawić na ziemi
- Zdjąć zabezpieczenie z obręczy kół (6). Zluzować nakrętki rurowe (7) oraz śrubę z
łbem hakowym (8)
- Dla zamocowania koła zapasowego postępować w odwrotnej kolejności

NaleŜy upewnić się, aby nakładka (4) uchwytu koła zapasowego była prawidłowo zawieszona
oraz miała widoczną kłódkę (2), jak równieŜ co do prawidłowego umocowania karabińczyka
(1) linki zabezpieczającej.

17
2.4 Płyta nośna (siodło), sprzęg siodłowy

Zaczepienie naczepy
1. Sprzęg siodłowy musi być odpowiednio przygotowany do zaczepienia, tj. łącznik dostępu
powinien wystawać około 350 mm na zewnątrz. W przeciwnym razie naleŜy wyciągnąć
hak karabińczyka. Łącznik dostępu wychylić do przodu w celu odbezpieczenia. Łącznik
wyciągnąć na całą długość aŜ do końca.
2. Platforma naczepy powinna znajdować się o 50 mm poniŜej płyty sprzęgu siodłowego
3. Hamulec naczepy powinien być zaciągnięty
4. Ciągnikiem naleŜy podjechać – zamknięcie rygluje się automatycznie.
5. Sprawdzenie wizualne czy platforma naczepy przylega do sprzęgu bez szczeliny
powietrznej.
6. ZałoŜyć hak karabińczyka do uchwytu znajdującego się na brzegu płyty
WaŜne: załoŜenie haka karabińczyka słuŜy do kontroli zamknięcia. Jeśli nie jest
to moŜliwe naleŜy ponowić przebieg zaczepiania
7. Następnie naleŜy podpory postojowe podkręcić do góry aŜ do oporu, doprowadzić
zawieszenie pneumatyczne do stanu gotowości do jazdy oraz podłączyć przewody
powietrza i prądu.

Odczepianie naczepy
1. Pojazd naleŜy zaparkować na stałym, równym gruncie.
2. Przed przystąpieniem do odczepiania naleŜy wysunąć podpory postojowe oraz zaciągnąć
hamulec postojowy, odłączyć przewody połączeniowe z ciągnikiem. Przy pojazdach
z zawieszeniem pneumatycznym przy odłączaniu w stanie załadowanym naleŜy opuścić
poziom. Następnie hamulec postojowy naczepy na chwilę popuścić, w celu umoŜliwienia
wyrównania wzdłuŜnego naczepy.
3. Odczepić hak karabińczyka. Uchwyt przesunąć do przodu, wyciągnąć szarpnięciem,
aŜ do pozycji końcowej oraz przez przesunięcie w bok zawiesić na brzegu platformy.
4. Odjechać ciągnikiem – sprzęg siodłowy jest automatycznie gotowy do wsunięcia.

NaleŜy czynność odczepiania przeprowadzać raz w tygodniu, najpóźniej po przebiegu 5000

km. NaleŜy regularnie czyścić sprzęg oraz płytę, sprawdzać dokładnie stan połączeń
śrubowych oraz osadzenie czopu głównego (bez potrząsania czy podwaŜania). Płytę sprzęgu
części zamykające, płaszczyznę przylegania czopu głównego oraz sam czop główny
posmarować smarem wysokociśnieniowym (ET) z dodatkiem MoS2 lub grafitu.
Przesmarować łoŜysko przegubowe przy pomocy smarownicy ciśnieniowej z zaworem
kulkowym. W odniesieniu do sprzęgieł typu Jost smarownice te słuŜą dodatkowo
do smarowania w okresach pomiędzy regularnymi pracami konserwacyjnymi.
Poza tym kierować naleŜy się zaleceniami i wskazaniami producenta sprzęgów siodłowych.
Regularnie przeprowadzane czynności czyszczenia oraz smarowania przedłuŜają znacznie
Ŝywotność pojazdów.

2.5 Podpory postojowe

Wysuwanie podpór
W celu obsługi podpór naleŜy podnieść korbę z uchwytu oraz wsadzić do zapadki wału.
Przełączyć na przekładnię przyspieszającą (wyciągnięcie wału wykorbionego przy pomocy
ręcznej korbki). Podporę wysunąć aŜ do zetknięcia z ziemią. Przełączyć na bieg roboczy
(wciśnięcie wału wykorbionego przy pomocy ręcznej korby). Naczepę podnieść do wymaganej
wysokości.

Wsuwanie podpór
Postępować jak wyŜej tylko w odwrotnej kolejności.
Po zakończeniu przełączyć przekładnię na bieg roboczy i korbę umieścić w uchwycie

18
2.6 Układ hamulcowy

Układ hamulcowy naleŜy kontrolować w odstępach zgodnych z przepisami. Przed kaŜdym

wyjazdem naleŜy skontrolować funkcjonowanie hamulca. Dźwignie nastawcze hamulca
powinny sprawnie wrócić do pozycji wyjściowej. W przeciwnym przypadku naleŜy
wyregulować i udroŜnić wał hamulcowy oraz szczęki hamulcowe. Okładziny hamulcowe oraz
bęben hamulca / tarcze hamulca, naleŜy regularnie kontrolować pod względem zuŜycia.
NaleŜy regularnie odwadniać zbiorniki powietrza.

2.6.1 Hamulec postojowy

W przypadku parkowania samochodu naleŜy zaciągnąć hamulec postojowy.

Odłączanie i podłączanie układu hamulcowego ciągnika i naczepy musi następować max.,

co 5000 km.

2.7 Osie i układy osiowe

W tej dziedzinie obowiązują odpowiednie zalecenia konserwacyjne producentów osi.

Generalnie naleŜy po odbyciu pierwszej jazdy fabrycznie nowym samochodem dokręcić
wszystkie śruby, jak np.:
- umocowania kół
- resorów ( z wyłączeniem osi BPW-Airlight II !!! )
- zawieszeń osi
- kozłów osiowych przy zespołach dwu- lub trzyosiowych

Wskazanie przy zamontowanym urządzeniu pomocniczym przy ruszaniu

Urządzenie to uruchamiane jest przy pomocy przełącznika znajdującego się w ciągniku
siodłowym, przy czym zawsze odciąŜona zostaje pierwsza oś zespołu trzyosiowego naczepy
silosowej. Następuje przesunięcie obciąŜenia w kierunku czopu głównego, a oś napędzająca
ciągnika siodłowego zostaje mocniej obciąŜona.
Regulacja następuje poprzez zamontowany przez klienta w ciągniku włącznik Proces ten jest
uzaleŜniony od prędkości. Przy ok. 30 km/h wyłącza się.

19
2.8 Olej hydrauliczny

Olej hydrauliczny naleŜy regularnie sprawdzać. Filtr naleŜy regularnie czyścić i w razie
potrzeby wymieniać na nowy.

Oleje hydrauliczne Oleje hydrauliczne –

HLPD 15 - 22 DIN51524-2 syntetyczne ulegające
Ilość 140 - 180 litrów szybkiej biodegradacji
Agip OSO D 22 Agip Arnica S 22

Aral Vitam DE 22 Aral Vitam EHF 22

Avialub Hydrauliköl H-LPD 22

BP Energol HLP-D 22 BP Biohyd SE 32

DEA Actis HLPD 22 DEA Econa E 22

Elfolna HLPD 22

Esso HLPD-Oel 22

FINA Hydran HLP-D 22 FINA Biohydran TMP 32

Fuchs Renolin MR-5 Fuchs Plantohyd 32 S

Mobil Hydraulik-Öl HLPD 22

Shell Tellus DO 22 Shell Naturelle HF-E 15

Total Azolla D 22 Total Equivis Bio 32

Wymiana oleju minimum raz w roku – zalecane na początku zimy.

20
2.9 SpręŜarki

2.9.1 SpręŜarka MAN GHH CG 80, CS 80

Uruchomienie oraz eksploatacja
Przed przystąpieniem do włączenia spręŜarki naleŜy uwzględnić:
- Usunięcie środka konserwującego
W celu zapobieŜenia korozji wirniki spręŜarki SILU są przed wysyłką spryskiwane środkiem
antykorozyjnym. Przy pierwszym uruchomieniu spręŜarki, środek ten wyparowuje, na skutek
ogrzewania się spręŜarki. Stąd teŜ zalecamy, aby po próbnym przebiegu, w trakcie, którego
środek ten się ulotni, rozpocząć normalną pracę.
- Wypełnianie olejem zbiornika olejowego
ŚwieŜy olej wprowadzany jest zgodnie z zaleceniami dotyczącym smarowania w ilości
odpowiadającej wymaganemu stanowi poziomu oleju. Ilość wlewanego oleju naleŜy sprawdzić
w instrukcji producenta. NaleŜy sprawdzać wskaźnik. Musi tam być wyraźnie widoczne pole.
- Sprawdzenie kierunku obrotu
SpręŜarka, patrząc na czop napędowy, musi obracać się w kierunku zgodnym z wskazówkami
zegara.
SpręŜarkę naleŜy uruchamiać w stanie całkowitego odciąŜenia.
Nigdy nie naleŜy uruchamiać spręŜarki przy ewentualnie zaistniałym
przeciwciśnieniu !
Włączanie
Wraz z włączeniem spręŜarki uruchamia się zintegrowana pompa olejowa, która przejmuje
zasilanie olejowe dla celów smarowania łoŜysk oraz przekładni. Ciśnienie oleju nie powinno
przekraczać 0,3 bar. Przy zimnym oleju z uwagi na zmienioną charakterystykę lepkości
normalne ciśnienie tworzy się dopiero po krótkim okresie eksploatacyjnym. Obserwować
wskazanie. Przy „czerwonym” natychmiast spręŜarkę wyłączyć !
Co do konserwacji - patrz zalecenia producenta spręŜarki.
Wyłączanie
W Ŝadnym przypadku nie naleŜy wyłączać spręŜarki przy istniejącym przeciwciśnieniu!
Przed samym wyłączeniem spręŜarki, naleŜy przedsięwziąć odpowiednie czynności
zmierzające do redukcji ciśnienia.
Konserwowanie spręŜarki podczas okresu nie eksploatacji
Jeśli spręŜarka przez dłuŜszy okres czasu nie jest eksploatowana, to naleŜy ją zabezpieczyć
przed powstawaniem korozji. Ponowne uruchomienie spręŜarki następuje przy uwzględnieniu
usunięcia środka konserwującego (patrz wyŜej).
Wskazówka:
Po 2-3 godzinach pracy naleŜy napręŜyć pasek klinowy i tuleje szybkiego montaŜu tarcz
pasowych.
Podczas czyszczenia silosu przy pomocy urządzenia strumienia pary zachodzi ewentualność,
Ŝe poprzez olejowe pierścienie uszczelniające do wnętrza spręŜarki przeniknie woda. Stąd teŜ
po zakończonej czynności czyszczenia naleŜy na krótko uruchomić spręŜarkę.
Zawór klapowy zwrotny wmontowany w tłumik dźwięków nie słuŜy do celów zapobieŜenia
zwrotom materiałów. Zawór ten ma raczej za zadanie zapobiegać dłuŜszemu biegowi do tyłu
spręŜarki.
Nie dozwolone jest uŜycie zainstalowanego zaworu bezpieczeństwa jako zaworu
regulacji wydmuchu.

Środek smarowy

W zaleŜności od warunków eksploatacyjnych zaleca się stosowanie markowych olejów

silnikowych gwarantujących odpowiedni stopień lepkości i które odpowiadają klasyfikacji API
(patrz instrukcja producenta)

Wymiana oleju: patrz instrukcja producenta

21
2.9.2 SpręŜarka Demag Wittig RTL 80, RTL 100

Uruchomienie oraz eksploatacja

SpręŜarki bezsmarowe rotacyjne są czułe na wilgoć.

W razie magazynowania lub dłuŜszych przestojów eksploatacyjnych nowych względnie
zamontowanych spręŜarek w nie ogrzewanych pomieszczeniach zalecamy, włoŜenie
do króćców ciśnieniowych i ssących po 1 woreczku osuszających (SILICA – GEL) oraz
opakować je hermetycznie w folie klejące lub w podobny materiał nie przepuszczający
powietrza.
Przed uruchomieniem spręŜarki woreczki te naleŜy usunąć oraz maszynę ręcznie pokręcić.
Dźwięk wypadnięcia zasuwy wirnika z rowka wirnika musi być wyraźnie słyszalny.
W przeciwnym wypadku naleŜy sprawdzić prawidłowość jego pracy.

Pojawianie się wilgoci podczas normalnej eksploatacji

NaleŜy zwracać uwagę, aby ani przy pracującej jak i nie pracującej maszynie wilgoć nie
przedostawała się do komory spręŜania. SpręŜarka z reguły nie powinna być naraŜona
na jakiekolwiek przyjęcie wilgoci.
W przypadku mycia samochodu względnie spryskania go pod wysokim ciśnieniem zachodzi
niebezpieczeństwo wtargnięcia wody. NaleŜy unikać dostania się wody do filtra powietrza.
Samochodu nie naleŜy myć przy pracującej spręŜarce. Po mokrym czyszczeniu naleŜy
maszynę przez kilka minut uruchomić w celu zapobieŜenia przyklejenia się zasuw wirnika.

Włączanie:

Przy uruchamianiu naleŜy spręŜarkę łagodnie sprzęgać. Zalecane granice ilości obrotów
naleŜy ściśle przestrzegać. Przy czynnościach związanych z konserwacją naleŜy zastosować
się do wskazań producenta spręŜarki.

2.10 Napęd boczny oraz napęd paska klinowego do spręŜarki Formatiert: Nummerierung und
Aufzählungszeichen
NaleŜy regularnie kontrolować naciąg paska klinowego, a w przypadku konieczności napręŜyć.
Przy prawidłowym napręŜeniu pasek klinowy daje się w jego środku pomiędzy dwiema
rolkami wcisnąć na mniej więcej szerokość kciuka. ZuŜyte lub uszkodzone paski klinowe
naleŜy wymieniać nie pojedynczo ale w całych zestawach, przy czym naleŜy uwaŜać, aby były
tej samej wielkości. Dodatkowe napręŜenie nowo załoŜonych pasków po 30 do 60 minut pracy
przedłuŜa ich Ŝywotność.
Złącza śrubowe regularnie sprawdzać pod względem ich osadzenia, zwłaszcza śruby
kołnierzowe wałów przegubowych, które w razie konieczności naleŜy dokręcić. Wałki
przegubowe jak i ułoŜyskowanie kół pasowych rowkowych naleŜy smarować w odstępach do
trzech miesięcy (w zaleŜności od warunków eksploatacyjnych), przy czym wałki przegubowe,
a zwłaszcza zbieraków piast nie naleŜy nadmiernie przesmarować. Dla wałka przegubowego
zaleca się smar zmydlony litem o penetracji 2 DIN 51804 oraz temperaturze skroplenia:
od 448 0 do 458 o K ( = 175 0 – 185 0 C) DIN 51801.
W przypadku kół pasowych rowkowych w paskach klinowych o jednostronnym łoŜyskowaniu
naleŜy w zaleŜności od warunków eksploatacji łoŜyska toczne przemyć raz w roku
(lub maksymalnie po 18 miesiącach) oraz napełnić smarem odpornym na temperaturę
o klasie jakości „BEACON RP 2” firmy ESSO.
Przed smarowaniem naleŜy smarownicę oczyścić, a po dokonanym smarowaniu usunąć
wszelkie resztki smaru.

22
2.11 Wskazówki do prac naprawczych przy pojazdach silosowych. Formatiert: Nummerierung und
Aufzählungszeichen
Pojazdy – silosy jako istotny element składowy mają zbiornik ciśnieniowy podlegający
obowiązkowemu odbiorowi technicznemu. Stąd teŜ wszelkie prace przy zbiorniku podlegają
określonym przepisom oraz ograniczeniom.
Zbiorniki ciśnieniowe wykonane są ze stopu aluminiowego ALMg 4,5 Mn w sprawdzonym
zakładzie posiadającym zezwolenie produkcyjne HP0, w myśl zarządzenia o zbiornikach
ciśnieniowych. Wszystkie materiały stosowane do produkcji zbiornika są przez producenta
badane oraz udokumentowane atestem 3.1A. ew. 3.1.B.
Wszelka geometria spawania jest zbadana, przetestowana i dopuszczona przez niezaleŜny
organ kontrolny. KaŜdy spawacz jest przeszkolony i poddawany regularnym kontrolom.
Wszelkie spawy są odcinkowo kontrolowane w nieniszczących badaniach. Wymienione
kryteria odnoszą się zarówno do procesu produkcji jak i do wszelkich prac wykonywanych
przy zbiorniku – silosie, a więc dotyczą równieŜ jakichkolwiek napraw. A zatem jako właściciel
i uŜytkownik naszych zbiorników ciśnieniowych obarczony jesteś, Szanowny Nasz Kliencie,
odpowiedzialnością, której sprostać moŜesz zlecając wszelkie prace remontowe przy
zakupionym u nas zbiorniku ciśnieniowym, Serwisom z odpowiednimi uprawnieniami.

Prace spawalnicze na ramach aluminiowych są nie dozwolone. KaŜdorazowa ingerencja

w ramę nośną wymaga zgody producenta.

2.12 Uzupełnienie instrukcji obsługi dla pojazdów unoszonych marki Spitzer. Formatiert: Nummerierung und
Aufzählungszeichen
Zwracamy Państwa uwagę na to, Ŝe z powodu róŜnych wersji hamulca postojowego
w ciągnikach siodłowych, przewaŜnie skandynawskich producentów, jak Scania czy Volvo,
ale teŜ często w DAF – przy włączonym hamulcu parkującym ciągnika, tylko ciągnik jest
zabezpieczony, a nie cały zestaw. W pojedynczych wersjach, w ogóle nie jest moŜliwe
stabilne ustawienie naczepy przy włączonym hamulcu ręcznym. Podczas kaŜdorazowego
procesu opróŜniania, ewentualnie unoszenia zbiornika, naleŜy zapewnić, Ŝeby naczepa nie
mogła się poruszać w płaszczyźnie poziomej. NaleŜy upewnić się, Ŝe naczepa jest prawidłowo
unieruchomiona, względnie stabilnie ustawiona, czy to pneumatycznie, czy za pomocą
mechanicznego hamulca ręcznego, albo ewentualnie za pomocą podłoŜonych pod koła klinów.
Prosimy Państwa, by uzupełnić pod tym katem swoje wewnętrzne przepisy oraz odpowiednio
poinstruować swoich kierowców.

2.13 Uwagi przy pojazdach do transportu materiałów niebezpiecznych

SpręŜarki bezolejowe GGVS (ADR) przy transporcie pyłów łatwopalnych.

UŜytkownik bezolejowych kompresorów, słuŜących do opróŜniania zbiornika z pyłów palnych,

nie moŜe w Ŝadnym wypadku usuwać wyposaŜenia przewidzianego dla tych spręŜarek.

JeŜeli z koniecznych powodów wyposaŜenie to nie moŜe zostać zamontowane bezpośredni

z kompresorem, to naleŜy zatroszczyć się o to, by spręŜone powietrze, zanim zetknie się z
pyłami palnymi było odpowiednio schłodzone. Maksymalna temperatura powietrza
zasysanego - 85 ºC.

23
 ZAMYKAJĄCY ZAWÓR KLAPOWY LUB ZAWÓR KULOWY
NIE SĄ
URZĄDZENIAMI REGULACJI NATĘśENIA PRZEPŁYWU

Reklamacje odnoszące się do regulacji wielkości

przepływu NIE mogą być uwzględniane

DLATEGO TEś ZAWÓR ZAMYKAJĄCY: ZAWÓR KLAPOWY LUB

ZAWÓR KULOWY
PRZY OPRÓśNIANIU ZBIORNIKA

OTWIERAĆ CAŁKOWICIE !!!

24
 Instrukcja obsługi urządzeń przechylających

Część 3.

Spis treści

1. UŜytkowanie zgodne z przeznaczeniem. Str. 26

2. Hydraulika - zasilanie. Str. 26

2.1. Zasilanie własne Str. 26

2.2. Zasilanie zewnętrzne. Str. 27

2.3. Prąd sterowania Str. 27

3. Dodatkowe podpory Str. 27

4. Sterowanie podnośnikiem Str. 27

4.1. Praca normalna Str. 27

4.2. Praca w trybie awaryjnym Str. 28

25
1.UŜywanie zgodne z przeznaczeniem

Urządzenia podnoszące do pojazdów ze zbiornikiem ciśnieniowym mogą spełnić swoje

zadanie, tylko podczas ich uŜywania do celów, do jakich zostały przeznaczone.

Zalicza się do nich, jeśli nie ustalono inaczej przepisami

- podniesienie zapełnionego zbiornika w celu jego opróŜnienia

Zadania te wymagają w normalnych warunkach:

- zbiornik naleŜy zasilić nadciśnieniem ok. 1 bar.

- pojazd musi być ustawiony stabilnie i poziomo na wystarczająco stałym gruncie.
- wsporniki hydrauliczne lub mechaniczne z tyłu pojazdu muszą być wysunięte (muszą
mieć kontakt z podłoŜem)

2. Hydraulika - zasilanie

RozróŜniamy tutaj
- zasilanie własne poprzez elektryczny agregat hydrauliczny
- zasilanie z zewnątrz poprzez ciągnik siodłowy

2.1. Zasilanie własne

Zasilanie własne następuje poprzez elektryczne urządzenie hydrauliczne, z silnikiem na prąd

stały 24 V, podłączonym kablem elektrycznym z dwubiegunową wtyczką z akumulatorem
ciągnika. Zdolność funkcjonowania zaleŜy generalnie od dopływu prądu. Zaleca się,
by zwracać uwagę na napięcie prądu i ewentualne spadki napięcie kompensować
dostarczeniem zwiększonej ilości prądu. Kable zasilające +/- muszą być stabilnie połączone
z akumulatorem, gdyŜ przerwa w dopływie prądu moŜe doprowadzić do przedwczesnego
zuŜycia silnika napędzającego. Częste przeglądanie i kontrolowanie szczotek jest z tego
powodu koniecznością. Częstość przeglądów zaleŜy od intensywności pracy urządzenia
i od jego sprawności. Szczotki muszą całkowicie przylegać do kolektora i swobodnie ślizgać
się w głowicach szczotek. Kontrolować sprawność funkcjonowania spręŜyn naciskowych.
NaleŜy kontrolować kolektor, a w razie potrzeby oczyścić go.

Silnik elektryczny jest wyposaŜony w wyłącznik termiczny. Przy przekroczeniu dopuszczalnej

temperatury wyłączy się.
Agregat hydrauliczny jest zasilany w olej poprzez zasobnik. W celu osiągnięcia niezakłóconej
pracy pompy, potrzebna jest wystarczająca ilość oleju hydraulicznego oraz swobodny
przepływ oleju przez filtr ssący oleju oraz przez zawór odcinający olej.

Zalecana charakterystyka akumulatora 24V /210 Ah

26
2.2. Zasilanie zewnętrzne

Zasilanie z zewnątrz urządzenia hydraulicznego następuje poprzez dwuprzewodowy system

hydrauliczny z ciągnika siodłowego.

Odbywa się to w ten sposób, Ŝe silnik trakcyjny zasila pompę i za pomocą przewodu
ciśnieniowego energia hydrauliczne zostaje przeniesiona na przyczepę ze zbiornikiem.
Drugi przewód zapewnia bezciśnieniowy powrót do zasobnika w ciągniku siodłowym.

Hydrauliczne wartości podłączeniowe

max. ciśnienie 180 bar
max. przepływ 40 L/min
max. ilość oleju 165 L.
Przed uŜyciem urządzenia przechylającego naleŜy podłączyć obydwa przewody.

2.3. Prąd sterowania

Prąd sterowania zaworami przechyłu dochodzi poprzez gniazdo elektryczne na nayczepie.

- 7 – biegunowe gniazdo dodatkowa (S) Pol. 4

- 15 - biegunowe gniazdo Pol. 9

3. Urządzenia słuŜące do podpierania

Aby zapewnić stabilne ustawienie pojazdu z unoszonym zbiornikiem, w największej ilości

przypadków naleŜy uŜyć podpór zabezpieczających z tyłu pojazdu.

ZaleŜnie od Ŝyczeń klienta montuje się

- podpory zabezpieczające mechaniczne

- podpory zabezpieczające hydrauliczne

z tyłu na ostatniej poprzeczce ramy.

4. Sterowanie cylindra przechyłu

4.1. Praca normalna

Za pomocą podłączonej kablami klawiatury elektrycznej sterowany jest blok zaworowy

zamontowany na cylindrze przechyłu i dzięki temu odbywa się proces wznoszenia,
ew. opuszczania zbiornika.

- wznoszenie następuje ze stałą prędkością (naciśnięcie na klawisz □)

- opuszczanie pełnego (wypełnionego częściowo) zbiornika następuje powoli, podczas
gdy pusty zbiornik jest obniŜany z duŜą prędkością.

To przełączenie następuje automatycznie w wyniku mierzenia ciśnienia hydraulicznego

w cylindrze przechyłu (naciśnięcie na klawisz □)

27
4.2 Praca podczas awarii

W ramach „pracy awaryjnej“ uzyskuje się funkcje "podnoszenia i opuszczania" podczas

zakłóceń dopływu energii elektrycznej wzgl. w przypadku wystąpienia awarii w obiegu prądu
sterowania.

- Podnoszenie zbiornika: Nacisnąć przycisk 1 bezpośrednio na bloku zaworów ( patrz

załącznik nr 1).
- Opuszczanie zbiornika: Nacisnąć przycisk 2 bezpośrednio na bloku zaworów ( patrz
załącznik nr 1).

Po zakończeniu prac funkcje awaryjne muszą być ustawione z powrotem do swojego

wcześniejszego stanu.

Aby moŜliwie szybko usunąć uszkodzenia w układzie elektrycznym lub w układzie sterowania
hydraulicznego, jako załączniki 2-8 przedstawione są plany hydrauliki i elektryki.

UWAGA

Podczas unoszenia zbiornika występują następujące niebezpieczeństwa

- przewrócenie się samochodu

- zakleszczenie między zbiornikiem a ramą podczas opuszczania
- opadnięcie wznoszonego zbiornika

Jako producent naszych produktów zrobiliśmy wszystko, aby te niebezpieczeństwa nie

występowały. Aby zmniejszyć ryzyko występowania nieprzewidzianych zdarzeń, sterowanie
przechyłu zostało wyposaŜone w połączone kablem sterowanie na odległość. Dzięki temu
obsługujący moŜe zająć bezpieczne miejsce pracy z tyłu pojazdu.

Manipulowanie w sterowniku w celu bezobsługowego podnoszenia

i opuszczania zbiornika jest zabronione !!!

Uwaga:

O wszystkich zdarzeniach i obserwacjach, podczas pracy naszych naczep silosów

podnoszonych, których nie opisano w niniejszej instrukcji, prosimy informować nas
– w celu dochowania przez nas obowiązku staranności.

28
Spitzer Silo-Fahrzeugwerke GmbH, Elztal-Dallau, Niemcy

niniejszym oświadczamy, Ŝe

urządzenia podnoszące zbiorniki silosowe

w wersji z podporami zabezpieczającymi i bez, produkowane seryjnie

odpowiadają następującym wytycznym:

Dyrektywa UE odnośnie maszyn 89/392/EWG

zmieniona przez 91/368/EWG
93/44/EWG
93/68/EWG

Zastosowane normy:

DIN EN 292 Bezpieczeństwo maszyn

DIN EN 982

Pozostałe przepisy: VBG 1

VBG 14

Elztal-Dallau, 03.12.2001

K.H. Spitzer M.Tsiapkinakis

Dyrektor Główny konstruktor
/-/ podpis odręczny /-/ podpis odręczny

29
 Uwaga!
Pojazdy z podnoszonym zbiornikiem
o takich rozmiarach
bez urządzeń wspierających są
wywrotne!

Wskazówki w celu bezpiecznej pracy:

- ustawiać tylko na stałym płaskim, stabilnym podłoŜu

- przed przechylaniem obniŜyć zawieszenie pneumatyczne

- przechylać zgodnie z instrukcją – rozdział na temat opróŜniania

- uŜywać tylko materiałów dobrze przepływających

30
Załącznik 1

Elektrycznie kierowany blok sterowniczy cylindra podnośnika

1 - podnoszenie 2 – opuszczanie

31
Załącznik 2

32
Załącznik 3

33
Załącznik 4

34
Załącznik 5

35
Załącznik 6

36
Załącznik 7

37
Załącznik 8

38
Załącznik 9

Protokół
z co-miesięcznego badania elementów gwintowanych i uszczelniających otworów
załadowczych i systemu rozładowczego oraz zaworów bezpieczeństwa zgodnie
z przepisami dopuszczenia do uŜytku zbiorników ciśnieniowych.

Pojazd silosowy Spitzer typ ……………………………………………………………………………….

Numer podwozia ………………………………………………………………………………………………..
Numer zbiornika …………………………………………………………………………………………………
Numer rejestracyjny ………………………………………………………………………………………….
Sprawdzenie sworzni, złącz gwintowych, nakrętek oraz elementów
uszczelniających zamknięć otworów załadowczych i systemu rozładowczego,
oraz funkcjonowania zaworów bezpieczeństwa, wykazało:
Wynik kontroli Data Podpis Usterkę usunięto
sprawdzającego w dniu przez
Usterka / brak usterki (*)

Usterka / brak usterki (*)

Usterka / brak usterki (*)

Usterka / brak usterki (*)

Usterka / brak usterki (*)

Usterka / brak usterki (*)

Usterka / brak usterki (*)

Usterka / brak usterki (*)

Usterka / brak usterki (*)

Usterka / brak usterki (*)

(*) niepotrzebne skreślić, w przypadku usterki określić słownie nieprawidłowość.

39
Załącznik 10
Rozmieszczenie bolców w gniazdach i wtyczkach elektrycznych
15 bolcowa / 7 bolcowa „N“ / 7 bolcowa „S“

Bolec Nr.: Bolec Nr.:

Kolor przewodu Kolor przewodu Kolor przewodu
7 bolców „N” 7 bolców „S”
Obwód elektryczny Bolec nr: (kabel 15- ( kabel „N” ( kabel „S”
Gniazdo Gniazdo
przewodowy) 7-przewodowy) 7-przewodowy)
ISO 1185 ISO 3731
Kierunkowskaz lewy 1 Ŝółty 3 Ŝółty
Kierunkowskaz prawy 2 zielony 5 zielony
Światło przeciwmgłowe 3 niebieski 7 niebieski
Masa 4 biały 1 biały biały
Pozycyjne lewe 5 czarny 2 czarny
Pozycyjne prawe 6 brązowy 6 brązowy
Światło „stop” 7 czerwony 4 czerwony
Światło wsteczne 8 róŜowy 3 Ŝółty
Zasilenie 24V 9 pomarańczowy 4 czerwony
Sterowanie masą w urządzeniu
10* szary 5* zielony
pomocniczym przy ruszaniu
Blokada osi skrętnej 11* biało-czarny 6* brązowy
Oś podnoszona 12 biało-niebieski 2* czarny
Masa dla elektroniki 13 biało-czerwony 7* niebieski
Przewód danych dodatkowych 14 biało-zielony
Przewód danych dodatkowych 15 biało-brązowy
* odchylenie od normy ISO (Spitzer Standard)