You are on page 1of 448

PDF ÇÖZÜMLER

ABONE OL
Copyright ©
Bu kitabın her hakkı yayınevine aittir.

Hangi amaçla olursa olsun, bu kitabın tamamının ya da bir kısmının, kitabı yayınlayan ve yayınevinin önceden
izni olmaksızın elektronik, mekanik, fotokopi ya da herhangi bir kayıt sistemi ile çoğaltılması, yayınlanması ve
depolanması yasaktır.

ISBN: 978-625-7134-14-9

Genel Yayın Koordinatörü


Tevfik GÖRGÜN

Yazarlar
İbrahim Turan BAŞAY
Mahsum ÖZTÜRK

Editörler
İsmail KOCABAŞ

Dizgi
Acil Yayınları Dizgi Birimi

Kapak İllüstrasyon
Filiz İrem ÖZBAŞ

ACİL YAYINLARI
Ostim Mahallesi 1207. Sokak 3 / C-D Ostim / Yenimahalle /ANKARA
Tel: (0312) 395 13 96 Fax: (0312) 394 10 04
İ Çİ NDE K İL E R

BÖLÜM 1: SAYILAR BÖLÜM 6: ORAN-ORANTI


Pozitif ve Negatif Tam Sayılar ................................6 Oran-Orantı .......................................................217

Tek ve Çift Sayılar................................................12 Bilinçli Tüketim Aritmetiği ..................................235

En Küçük ve En Büyük Değer Bulma ...................20

Ardışık Sayılar ve Örüntü .....................................26 BÖLÜM 7: BİRİNCİ DERECEDEN DENKLEMLER


İşlem Yeteneği .....................................................32 Birinci Dereceden Denklemler ............................238

Basamak Kavramı ................................................38

Bölme-Bölünebilme ..............................................50 BÖLÜM 8: PROBLEMLER


Faktöriyel .............................................................66 Problemler .........................................................249

Asal Sayılar-Asal Çarpanlara Ayırma ...................70

EBOB-EKOK ........................................................80 BÖLÜM 9: SEMBOLİK MANTIK


Periyodik Problemler ............................................94 Sembolik Mantık ...............................................321

BÖLÜM 2: RASYONEL VE ONDALIKLI SAYILAR BÖLÜM 10: KÜMELER-KARTEZYEN ÇARPIM


Rasyonel ve Ondalıklı Sayılar ............................101 Kümeler-Kartezyen Çarpım ................................336

BÖLÜM 3: BASİT EŞİTSİZLİK-MUTLAK DEĞER BÖLÜM 11: FONKSİYONLAR


Basit Eşitsizlik ....................................................122 Fonksiyonlar ..................................................... 360

Mutlak Değer .....................................................139

BÖLÜM 12: SAYMA-OLASILIK


BÖLÜM 4: ÜSLÜ-KÖKLÜ SAYILAR Permütasyon ..................................................... 395

Üslü Sayılar .......................................................153 Kombinasyon .................................................... 409

Köklü Sayılar......................................................172 Binom Açılımı .................................................... 421

Reel Sayılar .......................................................189 Olasılık .............................................................. 424

BÖLÜM 5: ÇARPANLARA AYIRMA BÖLÜM 13: İSTATİSTİK


Çarpanlara Ayırma .............................................195 İstatistik ............................................................. 441
BÖLÜM - 1
SAYILAR
TYT

• Pozitif ve Negatif Tam • Basamak Kavramı


Sayılar • Bölme-Bölünebilme
• Tek ve Çift Sayılar • Faktöriyel
• En Küçük ve En Büyük • Asal Sayılar
Değer Bulma Asal Çarpanlara Ayırma
• Ardışık Sayılar ve Örüntü • EBOB - EKOK
• İşlem Yeteneği • Periyodik Problemler

Sevgili Öğrencimiz,
İlk konu olmasına rağmen sayılar konusu,
TYT matematiğinin en kapsamlı konularından birisidir.
Soruları çözebilmen için, yukarıda alt başlıklara
ayırdığımız her konunun temel özelliklerini iyi bilmen
gerekir. Bu bölümün en sonuna ise problemlere de
ısınman amacıyla Periyodik Problemler konusunu
ekledik. Sana tavsiyem, sayılar konusunu
derinlemesine bitirmeden yeni bir konuya
geçmemendir. Bu konu kolay kolay bitmez :) Zaman
zaman kendini sana farklı şekillerde hatırlatacaktır.
POZİTİF VE NEGATİF TAM SAYILAR
Test - 1

1. a3 sayısı negatif bir sayıdır. 4. a, b ve c birer gerçek sayıdır.


Buna göre, a • b3 • c > 0
I. a – 3 negatiftir. a2 • b < 0
II. –2a + 1 pozitiftir.
a • b • c2 < 0 dır.
III. 3a + 1 negatiftir.
Buna göre,
ifadelerinden hangileri daima doğrudur?
I. a•b•c>0
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
II. a – b – c > 0
D) Yalnız III E) I ve III
III. b + c < 0
ifadelerinden hangileri daima doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III

2. a, b ve c birer gerçek sayıdır.


a–c<0

b•c<0 5. a, b ve c birer gerçek sayıdır.

a • a2 • b3 < 0
<0
c • b+c=0
olmak üzere, a, b ve c’nin işaretleri sırasıyla aşağıda-
• a+c<0
kilerden hangisidir?
olduğuna göre; a, b ve c’nin işaretleri sırasıyla aşağı-
A) –, –, + B) –, +, + C) –, –, – dakilerden hangisidir?
D) +, –, + E) +, –, –
A) –, +, + B) –, –, + C) –, –, –
D) +, –, + E) +, +, –

3. x, y ve z birer gerçek sayıdır. 6. x, y ve z birer gerçek sayıdır.


x5 • y3 • z2 < 0 x < 0 < y < z olmak üzere,
y-z
x • y • z < 0 ve I. >0
x
y+z<0
x+z
II. <0
olduğuna göre; x, y ve z’nin işaretleri sırasıyla aşağı- y
dakilerden hangisidir? x:y
III. >0
A) +, +, + B) –, –, – C) +, –, – z-y
D) +, –, + E) –, +, –
ifadelerinden hangileri her zaman doğrudur?
A) Yalnız I B) I ve II C) Yalnız III
D) I ve III E) II ve III

6
POZİTİF VE NEGATİF TAM SAYILAR
Test - 1

7. a ve b birer gerçek sayıdır. 10. x, y ve z birer gerçek sayıdır.


(a – b – 6)2 + (a + 2)2 = 0 • x + y2 < 0 < x – y

olduğuna göre, a • b çarpımı kaçtır? • y+z>0

A) –16 B) –12 C) –8 D) 12 E) 16 eşitsizliklerine göre; x, y ve z’nin işaretleri sırasıyla


aşağıdakilerden hangisidir?
A) –, –, – B) –, –, + C) –, +, +
D) +, +, – E) +, –, +

8. a, b ve c birer gerçek sayıdır. 11. Bir zarın her bir yüzeyinde 1, 2, 3, 4, 5 ve 6 sayılarından
farklı bir tanesi vardır. Ayrıca, bu zarda karşı karşıya bulu-
• c2 • b > 0
nan her iki yüzeydeki sayıların toplamı 7’dir.
• a2 • (b – c) < 0
Zarda bir değişiklik yapılıp her çift sayının önüne eksi işa-
• a3 • b + a • b3 < 0 reti konuluyor. Son durumda zar atılıp aşağıdaki görüntü el-
de ediliyor.
olduğuna göre; a, b ve c’nin işaretleri sırasıyla aşağı-
dakilerden hangisidir?

3
A) –, –, – B) +, +, – C) +, –, +
D) –, +, + E) –, –, +

5 1
Buna göre, şekildeki zarın yan yüzeylerindeki sayıla-
rın toplamı kaçtır?
A) –5 B) –4 C) –3 D) –2 E) –1

9. x, y ve z birer gerçek sayıdır.


x•y+z=0

(x – y) • z < 0

olduğuna göre,
12. Aşağıdaki sayı doğrusunda, çarpımları negatif olan x, y, z
z-x
I. >0 sayıları ve bunlardan başka a, b, c, d, e sayıları verilmiştir.
y
x+z
II. <0
y
a, b, c, d ve e sayılarının çarpımı sıfır olduğuna göre,
III. x : y : z < 0
bu beş sayıdan hangileri kesinlikle sıfır olamaz?
ifadelerinden hangileri her zaman doğrudur?
A) Yalnız a B) Yalnız e C) a, e
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) b, e E) a, b, d
D) II ve III E) Yalnız III

7
POZİTİF VE NEGATİF TAM SAYILAR
Test - 1

13. A odasında B odasında C odasında 15. Aşağıda 100 × 100 boyutlarında (100 satır ve 100 sütun) bir
yapılan ölçüm yapılan ölçüm yapılan ölçüm tablo verilmiştir.

...

–72 ...

...

...

h h h h j h

Yukarıda –20°C den 40°C ye kadar sıcaklık ölçebilen bir


Bu tablonun her hücresine, a3 – 5b2 işleminin sonucu ya-
termometre sırasıyla A, B ve C odalarına konulup ölçüm
zılacaktır. a hücrenin satır numarası, b ise hücrenin sütun
yapılacaktır. A, B ve C odalarının sıcaklıkları sabit olup, san-
numarasıdır.
tigrad cinsinden sırasıyla a, b ve c dir. A odasının sıcaklığı
0°C nin üzerindedir. Termometreler bulundukları odaların Örnek; Şekildeki mavi renkli hücre, 2. satır ve 4. sütunda
sıcaklıklarına ulaştığında yukarıdaki görüntü oluşmuştur. olduğundan bu hücreye 23 – 5 • 42 = –72 yazıl-
mıştır.
Buna göre,
I. a • (c – b) > 0 Buna göre, pembe renkli hücrelere yazılacak sayılar-
dan kaç tanesi pozitiftir?
II. a • b • c = 0
A) 94 B) 95 C) 96 D) 97 E) 98
III. a + b + c > 0
ifadelerinden hangileri kesinlikle doğrudur?

A) Yalnız I B) I ve II C) Yalnız II
D) I ve III E) Yalnız III

16. a ve b birer gerçel sayı olmak üzere aşağıda verilen sayı


doğrusu üzerinde dört farklı sayı işaretlenmiştir.

a+b a b a•b
14. Aşağıda dört reel sayının sayı doğrusunda gösterimi veril-
miştir. Buna göre, sıfır sayısı hangi renkte gösterilen bölge-
dedir?
I II III IV V
A) Yeşil B) Mavi C) Siyah D) Sarı E) Kırmızı
Buna göre, yukarıda verilen aralıklarda yazılı olan
sayılardan hangisi sıfır olursa,
a+b
c+d

ifadesi kesinlikle negatif olur?

A) I B) II C) III D) IV E) V
1. C 2. A 3. D 4. E 5. B 6. A 7. E 8. D
9. E 10. B 11. D 12. E 13. A 14. C 15. B 16. D

8
POZİTİF VE NEGATİF TAM SAYILAR
Test - 2

1. a ve b birer gerçek sayıdır. 4. a, b ve c birer gerçek sayıdır.


a < 0 < b olduğuna göre, a < b < 0 < c olduğuna göre,
I. a•b<0 I. a – b + c işleminin sonucu sıfır olabilir.
II. b – a > 0 c-b
II. işleminin sonucu negatiftir.
a
III. a + b < 0 III. 2a + 3b + c işleminin sonucu negatiftir.
ifadelerinden hangileri daima doğrudur? ifadelerinden hangileri daima doğrudur?
A) Yalnız I B) I ve II C) Yalnız II A) Yalnız I B) I ve II C) Yalnız II
D) I ve III E) I, II ve III D) II ve III E) I ve III

2. x, y ve z birer gerçek sayıdır. 5. a < 0 < 3 < b olmak üzere,


x < y < z olmak üzere, I. a – b – 3 işleminin sonucu negatiftir.

x2 • y • z3 < 0 II. b – a + 3 işleminin sonucu pozitiftir.


III. 3 – a – b işleminin sonucu negatiftir.
olmak üzere; x, y ve z’nin işaretleri sırasıyla aşağıda-
kilerden hangisidir? ifadelerinden hangileri daima doğrudur?
A) –, –, – B) –, –, + C) +, –, – A) Yalnız I B) I ve II C) Yalnız II
D) +, +, – E) –, +, – D) I ve III E) II ve III

3. a, b ve c birer gerçek sayıdır. 6. x < 0 < y < z olmak üzere,


a2 •b•c<0 I. x – 2y – 3z işleminin sonucu negatiftir.
x-z
a • b • c < 0 ve b < c II. oranı negatiftir.
y
olduğuna göre, a, b ve c sayılarının işaretleri sırasıyla III. x + y + z toplamının sonucu sıfır olabilir.
aşağıdakilerden hangisidir?
ifadelerinden hangileri her zaman doğrudur?
A) +, +, + B) +, –, – C) –, +, –
A) Yalnız I B) I ve II C) II ve III
D) +, –, + E) –, –, –
D) I ve III E) I, II ve III

9
POZİTİF VE NEGATİF TAM SAYILAR
Test - 2

7. a, b ve c birer gerçek sayıdır. 10. x negatif bir gerçek sayıdır.


y pozitif bir gerçek sayıdır.
• a•b=0
Buna göre,
• b2 • c < 0
I. (x – 3) • y çarpımı negatiftir.
• a+b+c>0
II. x – 5y farkı negatiftir.
olduğuna göre; a, b ve c’nin doğru sıralanışı aşağıda-
kilerden hangisidir? III. x2 – y farkı pozitiftir.
A) c < b < a B) a < b < c C) b < a < c ifadelerinden hangileri daima doğrudur?
D) c < a < b E) a < c < b
A) Yalnız I B) I ve II C) Yalnız II
D) II ve III E) I, II ve III

8. x, y ve z birer gerçek sayıdır.


x<y–x<0<x+z

eşitsizliği veriliyor.

Buna göre; x • z, y – z ve x + y’nin işaretleri sırasıyla


aşağıdakilerden hangisidir?
A) –, +, – B) +, –, + C) –, –, – 11. Sadri’ye saat kaç diye sorulduğunda Sadri saati sürekli en
D) +, –, – E) –, +, + yakın saat başına göre iki biçimde söylemektedir.
Örneğin;
1: 54 veya 2 :-6
1’i 54 dakika geçiyor. 2’ye 6 dakika var.

Buna göre Sadri, günün belirli bir saatini,

9. m, n ve k birer gerçek sayıdır. a : 0b veya 4 : - 53


m • k2 < 0
şeklinde ifade ettiğine göre, a + b toplamı kaçtır?
m•k<0 A) 9 B) 10 C) 11 D) 12 E) 13
m2 • (k – n) < 0

eşitsizlikleri veriliyor.

Buna göre; m, k ve n’nin işaretleri sırasıyla aşağıdaki-


lerden hangisidir?
A) –, +, + B) –, +, – C) –, –, –
D) +, –, – E) +, –, +

10
POZİTİF VE NEGATİF TAM SAYILAR
Test - 2

12. Aşağıda üç reel sayının sayı doğrusunda gösterimi veril- 14. Negatif sayıları bilmeyen Ufuk adlı bir çocuk doğal sayıları
miştir. geriye doğru sayarken, 0’dan sonra da saymaya devam
edebilmek için, kendince aşağıdaki yöntemi geliştirmiştir:
..., 3, 2, 1, 0, 00, 000, 0000, 00000, ...
x+z=0
Ufuk, yan yana yazılan 0 rakamlarının sayısı artınca orta-
x•y>0 ya çıkacak olan yazım zorluğunu fark etmiş ve bunu aşağı-
daki simgelerle aşmıştır:
olduğuna göre, x, y, z’nin işaretleri sırasıyla aşağıda-
kilerden hangisidir? 5 adet 0’ı yan yana yazmak için 0

A) –, –, – B) –, –, + C) –, +, – 6 adet 0’ı yan yana yazmak için 0 0


D) –, +, + E) +, –, – 10 adet 0’ı yan yana yazmak için 0

11 adet 0’ı yan yana yazmak için 0 0

Ufuk’un icadı olan 00, 000, 0000, ... sayıları sırasıyla


–1, –2, –3, ... sayılarıdır. Ufuk bu sayılarını toplama işle-
minde de kullanmaktadır.

Örnek; 3 + 0000 = 3 + (–3) = 0

Buna göre, 0 + 0 0 0 işleminin sonucu gerçekte


hangi negatif tam sayıya eşittir?

13. A) –16 B) –15 C) –14 D) –13 E) –12

15. y
y=x

ADANA ANKARA II
B(c, d)
Ankara, Bursa ve Adana’da herhangi bir gündeki hava sı- III A(a, b)
caklıkları sırasıyla a, b ve c santigrattır.
I
x
Ankara en soğuk il ve sıcaklığı sıfırın altında, Adana en sı- 0
cak il ve sıcaklığı sıfırın üzerindedir.
IV V
Buna göre,
I. c–b–a>0
II. a • b • c < 0
III. a + b = 0 ise b • c > 0 dır. Yukarıda dik koordinat sisteminde y = x doğrusunun bir kıs-
mı verilmiştir. A(a, b) noktası I ve B(c, d) noktası III numa-
yargılarından hangileri kesinlikle doğrudur? ralı bölgededir.
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III Buna göre, C(a – b, c • d) noktası hangi numaralı
D) I ve III E) I, II ve III bölgede bulunur?
A) I B) II C) III D) IV E) V

1. B 2. B 3. D 4. B 5. B 6. E 7. D 8. C
9. A 10. B 11. B 12. B 13. D 14. B 15. E

11
TEK VE ÇİFT SAYILAR
Test - 1

1. I. 3108 + 21! 4. a bir tam sayı ve 5a + 3 toplamı bir çift sayıdır.


II. 2109 – 70 Buna göre,
III. a çift ve b tek pozitif tam sayılar olmak üzere, I. 7a – 2 farkı tektir.
a+b+a•b
II. a2 + a toplamı çifttir.
ifadelerinden hangileri tektir?
III. a + 4 toplamı tektir.
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
ifadelerinden hangileri doğrudur?
D) II ve III E) I, II ve III
A) Yalnız I B) I ve II C) II ve III
D) I ve III E) I, II ve III

2. a, b, c, d ve e tam sayılardan sadece birisi çifttir.


a•b•c•e+6•d•e 5. x ve y birer rakamdır.
(x – 3) • (2y + 1)
toplamının sonucu tek olduğuna göre, çift olan sayı
aşağıdakilerden hangisidir? çarpımı çift bir sayıdır.

A) a B) b C) c D) d E) e Buna göre, x’in alabileceği değerler toplamı kaçtır?

A) 26 B) 25 C) 24 D) 23 E) 21

3. a, b ve c birer tam sayıdır. 6. a ve b birer tam sayı olmak üzere,


• 2a – 3b çift sayı • 2a + 3b toplamı tek sayıdır.
• ab + ac tek sayı • c – a • b farkı tek sayıdır.
olduğuna göre; a, b ve c sayılarının tekliği veya çiftliği Buna göre,
için aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
I. (a – c) • b
a b c II. a + b + c
A) Tek Tek Tek III. a • b • c
B) Tek Çift Tek ifadelerinden hangileri her zaman çift sayıdır?
C) Çift Tek Tek
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) Çift Çift Tek D) II ve III E) I, II ve III
E) Tek Tek Çift

12
TEK VE ÇİFT SAYILAR
Test - 1

7. m  {2, 3}, n  {5, 8} ve k  {4, 9} olmak üzere, 9. a, b çift sayı ve c tek sayıdır.
(m – n) • (2n + k) • (k + 3m) Buna göre,

çarpımı bir tek sayıdır. a:b


I. + c işleminin sonucu tek sayıdır.
2
Buna göre, m + n + k toplamı kaçtır?
a + b - 2c
II. işleminin sonucu çift sayıdır.
A) 20 B) 19 C) 17 D) 16 E) 15 2
a:b:c
III. işleminin sonucu çift sayıdır.
2
ifadelerinden hangileri daima doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III

8. a ve b sıfırdan farklı tam sayılardır. 10. Sonuç Tablosu


2a + 5
=b x 1 2 3
a
1 1 2 3
olmak üzere,
I. a + b toplamı çifttir. 2 2 4 6
II. b tektir. 3 3 6 9
III. a negatiftir.
Yukarıda verilen tabloda çarpma işlemi gösterilmiştir. Çar-
ifadelerinden hangileri daima doğrudur? pım sonucunda oluşan 3x3’lük sonuç tablosunda 5 tane çift
sayı vardır.
A) Yalnız I B) I ve II C) Yalnız II
D) II ve III E) I ve III Buna göre, 23x23’lük bir tablo yapıldığında sonuç
tablosunda kaç tane çift sayı bulunur?
A) 395 B) 385 C) 380 D) 375 E) 370

13
TEK VE ÇİFT SAYILAR
Test - 1

11. x2 çift bir sayıdır. 13.


Buna göre, 2
3 1
l. x çift sayıdır.

ll. x + 3 toplamı tek sayıdır.

lll. x2 + 5 toplamı tek sayıdır.

ifadelerinden hangileri daima doğrudur?


A) Yalnız l B) l ve ll C) Yalnız ll
D) ll ve lll E) Yalnız lll

Bir sınıftaki öğrenciler yukarıda çizilmiş geometrik şekille-


rin içine taş atarak puanlarının toplamını hesaplamak iste-
mektedirler.
1. Bölgeye atılacak her taş için 1 puan

2. Bölgeye atılacak her taş için 3 puan ve

3. Bölgeye atılacak her taş için 4 puan

alınacaktır.

a tane öğrenci 3. bölgeye, b tane öğrenci 2. bölgeye ve


a • b tane öğrenci 1. bölgeye taş attığında oyun sonunda
tüm öğrencilerin puanları toplamının tek sayı olduğu görül-
müştür.

Buna göre,
12. x ve y birer pozitif tam sayıdır.
I. a + b toplamı tektir.
3x – 4y = 21
II. 2b – a farkı çifttir.
eşitliğine göre, III. ab + 5b toplamı tektir.
I. x tek sayıdır. ifadelerinden hangileri doğrudur?
II. y tek sayıdır. A) Yalnız I B) I ve II C) II ve III
III. x > y dir. D) I ve III E) I, II ve III

ifadelerinden hangileri her zaman doğrudur?


A) Yalnız I B) I ve II C) Yalnız III
D) I ve III E) I, II ve III

1. E 2. D 3. B 4. E 5. B 6. D 7. D
8. B 9. C 10. B 11. E 12. D 13. E

14
TEK VE ÇİFT SAYILAR
Test - 2

1. x bir tam sayı olmak üzere, 3. x ve y sıfırdan farklı tam sayılardır.


(1 – x)3 işleminin sonucu negatif bir tek tam sayıdır. 4:x-7
=y
x
Buna göre, eşitliği veriliyor.
I. x pozitif çift sayıdır.
Buna göre,
II. x negatif tek sayıdır.
I. x + y toplamı çift sayıdır.
III. 3 • x – 7 farkının sonucu negatif tek sayıdır.
II. x tek sayıdır.
ifadelerinden hangileri daima doğrudur?
III. y negatif sayıdır.
A) Yalnız I B) I ve II C) Yalnız II ifadelerinden hangileri daima doğrudur?
D) I ve III E) II ve III
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) I ve III E) II ve III

4. I. 343 • (514 + 1) işleminin sonucu bir çift sayıdır.

ll. a, b, c ve d pozitif tam sayılardır.


2. x, y, z, m ve n birer pozitif tam sayıdır. a • b3 – 2019 = 6 • c • d
x + y = 4m – 1 eşitliğine göre, a + b toplamı çifttir.

y • z = 2n lll. 3x + 2 tam sayısı tek ise x tek sayıdır.

ifadelerinden hangileri daima doğrudur?


eşitlikleri veriliyor.
A) Yalnız l B) l ve ll C) l ve lll
Buna göre,
D) ll ve lll E) l, ll ve lll
I. x çift sayı ise z çift sayıdır.
II. y çift sayı ise z tek sayıdır.
III. z tek sayı ise x tek sayıdır.
ifadelerinden hangileri daima doğrudur?
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III
5. Ege’nin sağ cebinde tek sayıda, sol cebinde çift sayıda mis-
ket vardır. Bir cebindeki misketlerin sayısını 6 ile diğer ce-
bindekini 5 ile çarpıp bu çarpımları topladığında sonuç 83
olmuştur.
Buna göre, Ege’nin ceplerinde toplam kaç misket
vardır?
A) 11 B) 13 C) 15 D) 17 E) 19

15
TEK VE ÇİFT SAYILAR
Test - 2

6. m, n ve k tam sayıları için, 9.


n k
m= +
4 5
olduğuna göre, aşağıdakilerden hangisi her zaman
doğrudur?
A) m tek sayıdır. B) m çift sayıdır.
C) n çift sayıdır. D) k tek sayıdır.
E) k çift sayıdır.

Tuş

Yukarıda birim karelerden oluşan 3 tane şeklin döndürülüp


birleştirilmesiyle oynanan bir oyun gösterilmiştir. Verilen şe-
killer 12x6’lık tabloya ekranın üzerinde gösterildiği gibi bi-
rer birer inmekte ve bir şeklin yukarıdan aşağı inişi tamam-
lanmadan başka bir şekil aşağı hareket etmemektedir.
7. Alev’in yazdığı birbirinden farklı bazı pozitif tam sayılarla il-
gili olarak aşağıdakiler biliniyor. Ekranda gösterilen tuş ise aşağı inen şekli saat yönünde
90° döndürme özelliğine sahip olup oyuncu şekilleri aşağı
• 3 tanesi çifttir.
ininceye kadar tuşa istediği kadar basıp döndürebilmekte-
• 10 tanesi 7’nin katıdır. dir.
Buna göre, Alev’in yazdığı en büyük sayı en az kaç Gösterilen tuşa,
olabilir?
şekli için a kez
A) 63 B) 70 C) 77 D) 91 E) 98
şekli için b kez

şekli için c kez

basıldığında ekrandaki görüntü oluşmuştur.

Buna göre,
I. (a + c) • b çarpımının sonucu çifttir.
II. Tuşa toplamda 100 kez basıldıysa b sayısı çifttir.

8. x ve y birer tam sayıdır. III. cb + a toplamının sonucu çifttir.

(x + 1)2 – y2 farkı bir tek sayıdır. ifadelerinden hangileri doğrudur?


A) Yalnız I B) I ve II C) II ve III
Buna göre,
D) I ve III E) I, II ve III
I. x tek sayıdır.
II. x – y farkı çift sayıdır.
III. x • y çarpımı tek sayıdır.
ifadelerinden hangileri her zaman doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) II ve III E) I ve III

16
TEK VE ÇİFT SAYILAR
Test - 2

10. Beyaza boyalı bir zar 12. Burak elindeki boş kağıda çarpımı tek sayı olan dört tam
pembe, beyaz ve ma- sayı, Dilek ise elindeki boş kağıda toplamı tek sayı olan dört
vi renkli yollara gele- tam sayı yazmıştır.
cek biçimde beşer kez
Buna göre, Burak’ın yazdığı dört sayıdan en çok kaç
atılacaktır. Zar kendi
tanesini Dilek de yazmış olabilir?
rengindeki yola düştü-
ğünde zarın üst yüzü- A) 0 B) 1 C) 2 D) 3 E) 4
ne tek sayı, kendi ren-
gi dışındaki yollardan
birine düştüğünde ise
çift sayı gelmiştir.

Buna göre,
I. Tüm atışlar sonunda zarın üst yüzüne gelen sayıla-
rın toplamı tek sayıdır.
II. Tüm atışlar sonunda zarın üst yüzüne gelen sayıla-
rın toplamı en çok 95 tir.
III. Tüm atışlar sonunda zarın üst yüzüne gelen sayıla- 13. Aşağıda elektrik ürünleri satan bir mağazada teşhir edilen
rın toplamı en az 25 tir. tekli, ikili ve üçlü priz modellerinin görseli ve mağazada bu
prizlerden kaçar tane olduğu verilmiştir.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) I ve II C) Yalnız III
D) I ve III E) I, II ve III

a tane b tane

c tane

Bu mağazada fiş takılabilen toplam 2021 priz olduğu bilini-


yor.
Buna göre,
11. Bir bilgisayar oyununda ekrana 1’den büyük üç farklı pozi- I. a tek ise c çifttir.
tif tam sayının çarpımının sonucu çıkıyor.
II. b tek ise a çifttir.
I. 42
III. c çifttir.
II. 90
ifadelerinden hangileri her zaman doğrudur?
III. 105
A) Yalnız I B) I ve II C) II ve III
Oyuncu sadece verilen bu bilgiyle, çarpılan en küçük
D) Yalnız II E) I ve III
sayının tek mi çift mi olduğunu anladığına göre, ekran-
da çıkan sayı yukarıdakilerden hangisi olamaz?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) I ve III E) II ve III

1. A 2. C 3. C 4. B 5. C 6. C 7. D
8. B 9. E 10. D 11. B 12. D 13. A

17
TEK VE ÇİFT SAYILAR
Test - 3

1. m bir tam sayıdır. 4. a, b ve c sıfırdan farklı tam sayılardır.


(–1) m2 + 4 = –1 a–b=a•c

eşitliği veriliyor. eşitliği veriliyor.

Buna göre, aşağıdakilerden hangisi daima çift sayıdır? Buna göre,


m+1 I. c çiftse b tektir.
A) 2m + 1 B) C) m3 + 4
2
II. a çiftse b çifttir.
D) 5m + 1 E) 7m + 2
III. c tekse b çifttir.
ifadelerinden hangileri daima doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III
D) Yalnız III E) II ve III

2. Bir öğretmen tahtaya ikisi tek üçü çift olan beş sayı yazıyor.
Tahtaya yazılan bu sayıların,

I. Çarpımı çift sayıdır.


II. Toplamı çift sayıdır.
5. a, b ve c birer tam sayıdır.
III. En küçükleri tek sayıdır.
2a + 5b
yargılarından hangileri kesinlikle doğrudur? =c
3
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II eşitliğine göre, aşağıdakilerden hangisi daima doğru-
D) I ve III E) I, II ve III dur?
A) a tek ise c çifttir. B) a çift ise b çifttir.
C) b tek ise c tektir. D) a çift ise b çifttir.
E) c çift ise a + b toplamı tektir.

3. x, y ve z birer tam sayıdır.


(x + 1) • (y – 2) • (x + z)

çarpımının sonucu bir tek sayıdır.

Buna göre, 6. n ≠ –1 olmak üzere, m ve n birer tam sayıdır.


m+5
I. x – y – z işleminin sonucu çifttir. = n+6
n+1
II. (x + y) • z çarpımının sonucu tektir.
olduğuna göre, aşağıdakilerden hangisi her zaman
III. (x – 1) • y • z çarpımının sonucu çifttir. doğrudur?
ifadelerinden hangileri doğrudur? A) m çift ise n tek sayıdır. B) n çift sayıdır.
A) Yalnız I B) I ve II C) Yalnız III C) m çift sayıdır. D) n tek sayıdır.
D) II ve III E) I, II ve III E) m tek sayıdır.

18
TEK VE ÇİFT SAYILAR
Test - 3

7. a ve c çift, b tek tam sayı olmak üzere, 10. 20 tane tam sayının toplamı çift sayıdır. Irmak bu yirmi sa-
a yının arasından üç sayı seçip çarpıyor. Sonra kalan sayıla-
I. bir tam sayı ise çifttir. rın arasından dört sayı seçip çarpıyor. En sonunda da ka-
b
lan sayıların hepsini çarpıyor.
a
II. bir tam sayı ise çifttir. Irmak yaptığı üç çarpımda da sonucu çift sayı buldu-
c
ğuna göre, bu yirmi sayının en az kaç tanesi çift sayı-
a:b
III. bir tam sayı ise tektir. dır?
c
A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6
ifadelerinden hangileri daima doğrudur?
A) Yalnız I B) I ve II C) Yalnız II
D) I ve III E) II ve III

8. Sabah lunaparka giden a kişilik bir gruptaki her bir kişi oyun-
caklara binmek için b tane jeton almıştır. Öğleden sonra lu-
naparka bu a kişilik grubun arkadaşları olan c kişilik bir grup
daha gelmiş ve bu kez iki grupta bulunan her bir kişi yine b 11. Sema ve Yeşim şu şekilde bir oyun oynuyorlar. Üçe kadar
tane jeton almıştır. Sabah ve öğleden sonra satılan jeton sayıp aynı anda 1, 2 veya 3 sayılarını ifade edecek şekilde
sayılarından biri tek biri çift sayıdır. ikisi de birer elinin parmaklarını gösteriyor. Kişilerin göster-
Buna göre; a, b ve c sayılarından hangileri her zaman diği iki sayının toplam ve çarpımından sadece biri çift ise
tek sayıdır? Yeşim, aksi taktirde Sema oyunu kazanıyor.

A) Yalnız c B) Yalnız a C) Yalnız b Yeşim strateji olarak tek sayı ifade edecek şekilde parmak
D) b ve c E) a ve b gösteriyor, Sema ise herhangi bir strateji izlemiyor.

Buna göre, aşağıdakilerden hangisi kesinlikle doğru-


dur?

A) Oyunu Yeşim kazanır.


B) Oyunu Sema kazanır.
C) Sema çift sayı gösterme stratejisi izlerse oyunu kazanır.
D) Sema tek sayı gösterme stratejisi izlerse oyunu kazanır.
E) Oyunu kimin kazanacağı bilinemez.
9. I. x çift bir tam sayı ise 7x + 3 toplamı tektir.
II. 4x – 1 tam sayısı tek ise x tektir.
III. x2 + 1 tam sayısı tek ise x2 + 8 toplamı çifttir.
ifadelerinden hangileri daima doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III

1. D 2. C 3. B 4. E 5. C 6. E
7. A 8. D 9. C 10. C 11. A

19
EN KÜÇÜK VE EN BÜYÜK DEĞER BULMA
Test - 1

1. a ve b birer pozitif tam sayıdır. 4. A ve B rakamları birbirinden farklı iki basamaklı birer doğal
sayıdır.
a + b = 15
A2 + A • B toplamı tek sayı olduğuna göre,
olduğuna göre, a • b çarpımı en çok kaçtır? A + B toplamı en az kaçtır?
A) 60 B) 58 C) 56 D) 54 E) 50 A) 21 B) 22 C) 23 D) 24 E) 25

2. a ve b birer pozitif tam sayıdır. 5. İkişer basamaklı birbirinden farklı üç doğal sayının toplamı
216’dır.
4a – b = 33
Buna göre, bu doğal sayıların en küçüğü en az kaçtır?
eşitliği veriliyor.
A) 21 B) 20 C) 19 D) 18 E) 17
Buna göre, a sayısı en az kaçtır?

A) 8 B) 9 C) 10 D) 11 E) 12

6. Duygu, aşağıdaki hesap makinesine birbirinden farklı üç


tane pozitif tam sayıyı yazıp topladığında sonucu 103 bul-
muştur.
3. m ve n birer doğal sayıdır.
2m + 3n = 23 103

olduğuna göre, m • n çarpımı en çok kaçtır?


A) 24 B) 22 C) 21 D) 18 E) 16

Buna göre, Duygu’nun hesap makinesine yazdığı


sayılardan en büyüğü en az kaçtır?
A) 37 B) 36 C) 35 D) 34 E) 33

20
EN KÜÇÜK VE EN BÜYÜK DEĞER BULMA
Test - 1

7. a, b ve c negatif tam sayılardır. 11.


a • b = 18

b • c = 24

olduğuna göre, a + b + c toplamının en küçük değeri


kaçtır?
A) –51 B) –43 C) –23 D) –17 E) –15

Yukarıda bir apartmanın asansöründe bulunan ve asansö-


rün hareketini düzenleyen ekran gösterilmiştir. Ekrandaki
her karede, şekilde verilen düzende 1 artarak ilerleyen fark-
lı bir doğal sayı vardır ve bu doğal sayı apartmandaki bir
katın numarasıdır. Örneğin, ekrandaki 0 sayısı giriş katı, 1
sayısı 1. katı ifade etmektedir.
8. a ve b pozitif tam sayılardır. Bu apartmanda her katta 12 tane daire olduğuna göre,
5a + 3b = 60 pembe renkli tuşa basarak dairesine çıkan bir kişinin
daire numarası en az kaç olabilir?
olduğuna göre, a + b toplamının alabileceği en küçük
A) 225 B) 227 C) 228 D) 229 E) 231
değer kaçtır?

A) 13 B) 14 C) 15 D) 16 E) 17

12.

9. Her katında 3 daire olan bir apartmanda Alp’lerin dairesinin


üst katlarında 12 daire, Cezmi’lerin dairesinin alt katlarında
ise 9 daire bulunmaktadır.
Bodrum katı olmayan ve giriş katı 1. kat olan bu
apartman en az kaç katlıdır?
A) 4 B) 5 C) 6 D) 7 E) 8

Yukarıda 3x3’lük kareler ve kenarlar üzerinde daireler ve-


rilmiştir. 1’den 9’a kadar olan sayılar karelerin içine yazıla-
caktır. Dairelerin içine yazılacak sayı ise dairenin bulundu-
ğu kenarı ortak bir kenar kabul eden iki karenin içindeki sa-
yıların toplamıdır.
10. a, b, x ve y pozitif tam sayı olmak üzere, on iki bölmeli bir
duvar saatinde saat a’yı b geçmektedir. Buna göre, dairelerin içine yazılabilecek sayıların
toplamı en çok kaçtır?
x+y=a+b
A) 125 B) 128 C) 134 D) 142 E) 144
olduğuna göre, x • y çarpımının en büyük değeri
kaçtır?
A) 1240 B) 1260 C) 1280
D) 1300 E) 1320

21
EN KÜÇÜK VE EN BÜYÜK DEĞER BULMA
Test - 1

13. Aşağıda üç mahalleden oluşan X köyündeki bazı ev ve iş- 15. 1


yerleri gösterilmiştir. X köyünde 120 ev ve 20 işyeri vardır. 1

Yukarıda verilen kare şeklinde kağıt 64 birim kareden oluş-


muştur. Birim kareler sarı, turuncu, yeşil ve mavi renklerin-
• Şekildeki mavi ve pembe noktalar bulunduğu mahal-
den birine boyanmıştır.
ledeki tüm ev ve tüm işyerleridir.
Buna göre, yukarıdaki kare şeklindeki kağıttan en az
• Orta mahalledeki ev sayısı, yukarı ve aşağı mahalle-
kaç tane boyalı birim kare seçilirse her renkten en az
deki toplam işyeri sayısından fazladır.
bir birim kare kesinlikle seçilmiş olur?
Buna göre, aşağı mahallede en çok kaç ev vardır?
A) 29 B) 30 C) 31 D) 32 E) 33
A) 105 B) 104 C) 103 D) 102 E) 101

16. Aşağıda 12-13 numara somun anahtarı ve 15 numara so-


mun gösterilmiştir.
14.

Tüm somun anahtarlarının uçlarının numaraları arasında


Şekil 1’de olduğu gibi 1 fark vardır. 12-13 numara bu anah-
tarın; bir büyüğü 14-15 numara, bir küçüğü ise 10-11 nu-
mara anahtardır. Şekil 2’de gösterilen 15 numara somunu,
14-15 numara anahtarın 15 numaralı ucu açıp kapamakta-
dır.

a $ 6 olmak üzere,

• Şekilde 13 çekmeceli bir dolabın içinde oyuncaklar


vardır.
• Her çekmecede en az bir oyuncak vardır.
• Üst üste olan herhangi iki çekmecede en fazla toplam şekildeki iki somun birbirinden farklı anahtarla açıldı-
9 oyuncak bulunmaktadır. ğına göre, a en az kaçtır?
Buna göre, bu dolapta en fazla kaç oyuncak bulunur? A) 7 B) 8 C) 9 D) 10 E) 11
A) 65 B) 64 C) 63 D) 62 E) 61

1. C 2. B 3. C 4. C 5. C 6. B 7. B 8. B
9. B 10. B 11. D 12. C 13. D 14. D 15. C 16. B

22
EN KÜÇÜK VE EN BÜYÜK DEĞER BULMA
Test - 2

1. x, y ve z birbirlerinden farklı pozitif tam sayılardır. 4. Aşağıdaki sekiz karenin her birine birbirinden farklı birer po-
z zitif tam sayı yazılacaktır.
x + 5y + = 34
6
olduğuna göre, y’nin en büyük değeri kaçtır?
Soldan 1, 3, 5, 7. karelere yazılacak sayılar soldan sağa
A) 8 B) 7 C) 6 D) 5 E) 4 doğru artacak biçimde çift sayı, soldan 2, 4, 6, 8. karelere
yazılacak sayılar soldan sağa doğru artacak biçimde tek
sayı olacaktır. 7. ve 8. karedeki sayıların çarpımı 180 dir.

Buna göre, yazılacak sekiz sayının toplamı en az


kaçtır?

A) 46 B) 47 C) 48 D) 50 E) 51

5. M, N ve K pozitif tam sayılardır.


2. x ve y birer pozitif reel sayı olmak üzere,
M•N=8
3x + 2y = 34
N+K=9
olduğuna göre, x’in en büyük tam sayı değeri kaçtır?
olduğuna göre, M – K farkı en az kaçtır?
A) 8 B) 9 C) 10 D) 11 E) 12
A) –6 B) –5 C) –4 D) –3 E) –2

6. Arda aşağıdaki masanın ayaklarını, yanlış kesim yaparak


hepsini farklı boylarda yapmıştır.

47 cm
3. Aşağıdaki kutuların içine soldan sağa doğru sırasıyla 1, 2,
3, 4 yerleştirildiğinde 1 – 2 • 3 • 4 işlemi oluşmaktadır.
38 cm
– • •
ab cm
Bu kutuların içine –2, –3, –4 ve 5 sayıları yerleştirildi-
ğinde bulunabilecek en büyük sayı kaç olur? 52 cm

A) 58 B) 43 C) 31 D) 29 E) 27 Şekilde her bir ayağın uzunluğu cm birimine göre verilmiş-


tir. ab iki basamaklı bir sayı olmak üzere verilen sayıların
dördü de iki basamaklı olup birbirinden ve sıfırdan farklı
8 tane rakam kullanılmıştır. Masadaki en kısa ayak 38 cm
uzunluğuna sahiptir.

Arda uzun ayakları kısaltarak tüm ayakları en kısa


ayağın ölçüsüne getireceğine göre, keseceği parçala-
rın uzunlukları toplamı en az kaç cm olmalıdır?
A) 45 B) 46 C) 47 D) 48 E) 49

23
EN KÜÇÜK VE EN BÜYÜK DEĞER BULMA
Test - 2

7. A, B ve C pozitif üç tam sayıdır. 10. 3, 4, 5, 6, 7 ve 8 rakamlarının tümü kullanılarak iki basa-


maklı 3 doğal sayı oluşturuluyor.
A<B<C
B Oluşturulan sayıların toplamı bir tek sayıya eşit oldu-
C+ = 16 ğuna göre, bu üç sayının toplamı en çok kaçtır?
A
A) 229 B) 213 C) 195 D) 193 E) 187
olduğuna göre, A + B + C toplamının en büyük değeri
kaçtır?
A) 36 B) 35 C) 34 D) 33 E) 32

8. Bir ressam resimlerini, kenar uzunlukları doğal sayı olan


dikdörtgen bir çerçeveye koyarak satmaktadır. Satış fiyatı- 11. Bir okulda düzenlenen bir etkinliğe beş farklı sınıftan farklı
nı çerçevenin alanı olarak belirlemektedir. Örneğin bir res- sayıda öğrenciler katılmıştır. Etkinliğe toplam 26 öğrenci
min çerçevesinin boyutları 4x5 birim ise resmin fiyatı 20 katılmıştır.
TL’dir.
Buna göre, etkinliğe katılan öğrenciler içinde aynı
Bu ressam yaptığı bir resmi, çevresi 398 birim olan sınıfta okuyan en çok kaç öğrenci olabilir?
bir çerçeveye koyduğuna göre, bu resmin satış fiyatı
A) 10 B) 12 C) 14 D) 16 E) 18
en çok kaç TL olabilir?
A) 9900 B) 9950 C) 10 000
D) 10 500 E) 12 000

9. Bir kursta son ders dışındaki her bir dersin ardından bir te- 12. a, b, c, d, e sayılarından her biri, 1, 2, 3, 4, 5 sayılarından
neffüs, her teneffüsün ardından bir ders başlamaktadır. farklı birine eşittir.
Dersler 25 dakika, teneffüsler 8 dakikadır.
• a ≠ 3, b ≠ 1, c ≠ 5, d ≠ 4, e ≠ 2
İlk dersin başlamasından n dakika sonrası bir teneffü-
sün tam ortasına denk geldiğine göre, n’nin üç basa- • a • b • c çarpımı tek sayı
maklı en küçük değerinin rakamları toplamı kaçtır? olduğuna göre, a – b + c – d + e işleminin sonucu en
A) 13 B) 12 C) 11 D) 10 E) 9 çok kaçtır?
A) 9 B) 8 C) 7 D) 6 E) 5

24
EN KÜÇÜK VE EN BÜYÜK DEĞER BULMA
Test - 2

13. Aşağıda birbirine eş 30 tane kare biçiminde tarladan olu- 15. Bir öğretmen tahtaya bir sayı yazdıktan sonra, bu sayıya a
şan bir tarım arazisi verilmiştir. ekleyerek ikinci bir sayı, ikinci sayıya a ekleyerek üçüncü
bir sayı ve böyle her defasında yazdığı sayıya a ekleyerek
2 toplam yedi tane sayı yazmıştır.
Bir öğrenci, bu yedi sayıyı defterine karışık bir şekilde ge-
5 çirmiş ve bir sayıyı da yanlış yazmıştır.

38, 30, 42, 22, 40, 26, 34

Öğrenci sayıları yukarıdaki gibi yazdığına göre, yanlış


yazılan sayının doğru halinin rakamları toplamı en az
kaçtır?
A) 6 B) 7 C) 8 D) 9 E) 10
Her biri 400 m2 olan bu tarlaların satış fiyatları konumları-
na göre değişmektedir. Satır ve sütun numarasının topla-
mı, o tarlanın m2 fiyatıdır. Örneğin şekilde mavi renkle gös-
terilen tarla 1. satır ve 1. sütunda olduğundan metre kare-
si 2 TL, pembe renkle gösterilen tarla 2. satır ve 3. sütun-
da olduğundan metre karesi 5 TL’dir.

Ahmet bu araziden alacağı tarlaları birleştirerek 4 dönüm


üzerine kurulu bir çiftlik yapacaktır.

Buna göre, Ahmet en az kaç TL’ye çiftlik yapmaya


yetecek kadar tarlayı satın alabilir?
(1 dönüm = 1000 m2)
16. Bir marketin para kasasında madeni paralar değerlerine gö-
re ayrı bölmelere konulmaktadır. Aşağıda bu bölmeler ve
A) 14.500 B) 15.000 C) 15.500 bölmelerde kaç tane para olduğu gösterilmiştir.
D) 16.000 E) 16.500
5 kuruşluk 10 kuruşluk
para bölmesi para bölmesi
(12 adet) (8 adet) 1 TL’lik para
bölmesi
25 kuruşluk 50 kuruşluk (6 adet)
14. Alaaddin x cm uzunluğundaki bir çıtayı dört parçaya böl- para bölmesi para bölmesi
müştür. (5 adet) (3 adet)

Bu marketten 17,25 TL’lik ürün alan bir müşteri kasa görev-


lisine 20 TL vermiştir.

Müşteriye para üstünü verebilmek için görevlinin ka-


sadan en az a tane en çok b tane madeni para alması
gerektiğine göre, b – a farkı kaçtır?
A) 20 B) 19 C) 18 D) 17 E) 16

Her bir parçanın uzunluğunu cetvelle ölçüp çıkan değerle-


ri boş bir kağıda yazmıştır.

• Alaaddin kağıda 40’tan büyük dört tane iki basamaklı


doğal sayı yazmıştır.
• Kağıtta birbirinden farklı 8 rakam vardır.
Buna göre, x en az kaçtır?
1. C 2. D 3. D 4. C 5. D 6. B 7. E 8. A
A) 224 B) 225 C) 226 D) 227 E) 228 9. C 10. B 11. D 12. E 13. D 14. C 15. D 16. B

25
ARDIŞIK SAYILAR VE ÖRÜNTÜ
Test - 1

1. 2n – 1 ve n + 3 sayıları ardışık iki tam sayı olduğuna 4. a, b ve c ardışık çift sayılardır.


göre, n nin alabileceği değerler toplamı kaçtır?
• a<b<c
A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 8
• a + c = 8 • (c – b) • (c – a)
olduğuna göre, b kaçtır?
A) 26 B) 28 C) 30 D) 32 E) 34

2. a, b ve c ardışık üç tek sayıdır.


a<b<c
b-c
olduğuna göre, işleminin sonucu kaçtır?
(a - c) 2
5. Ardışık 4 doğal sayının toplamı 34’tür.
–1 –1 –1
A) –8 B) –4 C) D) E) Buna göre, en küçük sayı ile en büyüğünün çarpımı
4 8 16
kaçtır?

A) 54 B) 70 C) 72 D) 88 E) 108

3. a < b < c olmak üzere,


a, b ve c ardışık üç tam sayıdır.

d1 - n : d 1 - n : d 1 - n = 0, 7
1 1 1
a b c 6. a, 2a ve b ardışık çift sayılar olup, b < 2a < a dır.
olduğuna göre, a + b + c toplamı kaçtır? Buna göre, a • b çarpımı kaçtır?

A) 28 B) 27 C) 24 D) 20 E) 18 A) 24 B) 18 C) 12 D) 6 E) 4

26
ARDIŞIK SAYILAR VE ÖRÜNTÜ
Test - 1

7. Ardışık üç çift tam sayının çarpımı 1680’dir. 10. x ve y ardışık iki sayma sayısı, a ve b birer rakam olmak
üzere x • y çarpımının sonucunun üç basamaklı bir sayı ol-
Buna göre, bu sayıların en küçüğü ile en büyüğünün
duğu biliniyorsa bu sonuç;
toplamı kaçtır?
I. ab6
A) 18 B) 22 C) 24 D) 26 E) 28
II. ab0
III. ab4
sayılarından hangilerine eşit olabilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) I ve III E) II ve III

8. Aşağıda verilen 12 tane küçük çemberden her birinin içine,


1, 2, 3, ..., 12 ardışık sayılarından farklı biri yazılacaktır.
11. Bir grup arkadaş üzerinde birer sayı yazan mavi renkli
tişörtlerden birer adet giymiş ve bir doğa yürüyüşüne çık-
mıştır. Yürüyüşün bir anında hepsi yan yana durarak aşa-
ğıdaki fotoğrafı çektirmiştir.

Bu yazılışta, yan yana bulunan çemberler içindeki sayıların


farkı en fazla 2 olacaktır. Fotoğrafta kişilerin tişört numaraları soldan sağa doğru eşit
olarak artmaktadır.
3, 4, a ve b sayıları şekildeki çemberlere yazıldığına
göre, a + b toplamı kaçtır? Buna göre, grup kaç kişidir?
A) 21 B) 20 C) 19 D) 18 E) 17 A) 17 B) 18 C) 19 D) 20 E) 21

12. Mesut, 1’den başlayarak belirli bir sayıdaki ardışık doğal


sayıyı toplayacaktır.
Mesut, toplama işlemini yaparken en büyük olan son sayı-
9. Ardışık 15 tek tam sayının toplamı 315’tir. yı yanlışlıkla iki kez toplandığından sonucu 77 bulmuştur.
Bu sayılar küçükten büyüğe doğru sıralandığında
Buna göre, Mesut’un iki kez topladığı sayı kaçtır?
baştan 10. sayının rakamları toplamı kaçtır?
A) 11 B) 10 C) 9 D) 8 E) 7
A) 7 B) 8 C) 9 D) 10 E) 11

27
ARDIŞIK SAYILAR VE ÖRÜNTÜ
Test - 1

13. n kenarlı bir düzgün çokgende, 15. İsmail, özdeş 300 tane düzgün altıgeni aşağıda verilen dü-
zende yan yana çizip, içlerine şekildeki gibi 1, 2, 3, ..., 300
sayılarını yazıyor.
A = 1 + (1 + n) + ... + A

eşitliği veriliyor.

Örneğin; 19 = 1 + 7 + 13 + 19 dur.

Daha sonra altıgenlerin ortak kenarlarına birer mavi nokta


Buna göre, koyuyor.

Buna göre, İsmail kaç tane mavi nokta koymuştur?


73 – 55
A) 495 B) 497 C) 498 D) 499 E) 502

işleminin sonucu kaçtır?


A) 153 B) 156 C) 171 D) 190 E) 210

16. Aşağıda verilen şekillerde önce eşit aralıklı yan yana 3 di-
key doğru sonra bu doğruları kesen eşit aralıklı 4 yatay doğ-
ru alt alta çiziliyor. Bu şekilde özdeş “a” kareleri oluşuyor.
Örneğin;
a
14. Aşağıdaki bilgisayar komutu, sayı dizileri oluşturmaktadır.
Onur ilk kullanımında bu komutu şekilde verildiği gibi kul-
lanmıştır. Onur’un işaretlediği A bölümü işaretlenmek zo-
runda değildir.

1. Şekil 2. Şekil
(1. hamle sonucu) (2. hamle sonucu)

1. Şekil Sinan’ın ilk hamlesi olup Sinan, her hamlede olu-


şan şekle 3 dikey, 4 yatay doğru eklemektedir.

Buna göre, 13. hamlesini bitiren Sinan’ın toplam kaç


tane “a” karesi olur?
Onur ikinci bir sefer bu komuta, A bölümünü işaretlemeden,
A) 1938 B) 1948 C) 1958
üstten alta doğru sırasıyla 5, 3, a değerlerini girince sonuç
kısmındaki son sayının 65 olduğunu görmüştür. D) 1968 E) 1978

Buna göre, Onur eğer A bölümünü işaretleseydi sonuç


kısmında elde edeceği son sayı aşağıdakilerden han-
gisi olurdu?
A) 14 B) 17 C) 20 D) 23 E) 26

1. E 2. D 3. B 4. D 5. B 6. C 7. C 8. B
9. A 10. C 11. D 12. A 13. C 14. B 15. C 16. A

28
ARDIŞIK SAYILAR VE ÖRÜNTÜ
Test - 2

1. a ve b ardışık tek sayıları için, 4. Ardışık üç pozitif tek sayıdan en küçüğü m ve


en büyüğü k’dır.
a=p+6
m • k – 8 • (k – m) = 45
b = 3p – 2
eşitliğine göre, bu üç sayının toplamı kaçtır?
eşitliklerini sağlayan p değerlerinin toplamı kaçtır?
A) 15 B) 21 C) 27 D) 33 E) 39
A) 11 B) 10 C) 9 D) 8 E) 7

5. Ardışık altı tam sayıdan son dört tanesinin toplamı


46 olduğuna göre, ilk üçünün toplamı kaçtır?
A) 28 B) 27 C) 26 D) 25 E) 24

2. x, y, z ve t ardışık dört çift sayıdır.


x<y<z<t
x-t
olduğuna göre, oranı kaçtır?
y-z

A) –6 B) –3 C) 2 D) 3 E) 6

6. a ve b birer tam sayı olmak üzere,


a • b, a • (b + 1) ve b • (a + 1)
sayıları küçükten büyüğe doğru sıralanmış 3’ün katı olan
ardışık sayılardır.

Buna göre, bu sayıların toplamı kaçtır?


A) 69 B) 66 C) 63 D) 60 E) 57

3. a, b ve c ardışık üç tam sayıdır.


a < b < c ve

d1 - n : d1 - n : d1 - n =
1 1 1 3
a b c 4

olduğuna göre, b kaçtır? 7. Ardışık üç pozitif tek sayı ile ardışık üç çift sayının toplamı
A) 12 B) 11 C) 10 D) 9 E) 8 87’dir.
Buna göre, bu çift sayılardan en büyüğü en fazla
kaçtır?
A) 22 B) 24 C) 26 D) 28 E) 30

29
ARDIŞIK SAYILAR VE ÖRÜNTÜ
Test - 2

8. Sihirli kareler 1’den başlayan ve ardışık doğal sayılardan 11. Aşağıda Hakan’ın bilet gişesinden aldığı seri numaraları bir-
oluşan kare bir tablodur. Sihirli karelerde her satır, her sü- birini izleyen 120 tane bilet gösterilmiştir.
tun ve her köşegendeki sayıların toplamı birbirine eşit olup
bu sayıya “Sihirli Sayı” denir.

N
Örneğin; Aşağıda sihirli sayısı 15 olan 3x3’lük bir sihirli ka-

NM 109
A

AN
AN N

NM
re görseli verilmiştir. M A N

O087
N NM MA AN 9

ABO

09
OO N NM 0 9
ABABABO

71
1 0

AB
O
8 1 6 AB 87871 109 5

08
M 0

M
M

TAM
M 0 7 0
TTAATA M

TA
TLA 08 871

L
L 0

TL
2T
3 5 7 T L
22 2T2TTL

2
TAM ABONMAN
OOO
OG

O
O
4 9 2 GGG

EG
EEEE EGO 2 TL

EG
087104
Buna göre, 6x6’lık bir sihirli karenin sihirli sayısı
kaçtır?
Hakan hafta içi günlerin her birinde 4 bilet, hafta sonu
A) 114 B) 113 C) 112 D) 111 E) 110 günlerin her birinde 2 bilet kullanmaktadır. Hakan bu bilet-
leri 1 mart pazar günü ilk seyahatinden itibaren kullanma-
ya başlamıştır.
Hakan biletleri, seri numaraları küçükten büyüğe
doğru kullandığına göre, 30 martta en son hangi seri
nolu bileti kullanır?
A) 087204 B) 087205 C) 087206
D) 087207 E) 087209

9. Ardışık 6 pozitif çift tam sayının toplamı P’dir.


Bu sayılar küçükten büyüğe doğru sıralandığında
baştan ikinci sayının P türünden değeri aşağıdakiler-
den hangisidir?
P - 12 P - 14 P - 16
A) B) C)
6 6 6
P - 18 P - 20 12.
D) E)
6 6
x

Yukarıdaki dairelere 1’den 10’a kadar olan doğal sayılar ya-


zılıyor.
x, y ve z şekildeki görüldüğü gibi boyalı daire dahil dörder
10. Pozitif tam sayılar dizisinde 3 ün tam katlarının atılması so- dairedir.
nucunda elde edilen,
x + y + z = 67
1, 2, 4, 5, 7, 8, 10, …
olduğuna göre, boyalı olan dairedeki sayı kaçtır?
dizisinin yüzüncü terimi kaçtır?
A) 5 B) 6 C) 7 D) 8 E) 9
A) 146 B) 147 C) 148 D) 149 E) 150

30
ARDIŞIK SAYILAR VE ÖRÜNTÜ
Test - 2

13. Bazı doğal sayılar ardışık iki doğal sayının toplamı şeklin- 15. Aşağıda bir sinemanın belirli bir sistemle numaralandırılmış
de yazılabilirler. olan koltukları gösterilmiştir.
b ≥ 2 olmak üzere,

...

...
a b = “a doğal sayısı b tane ardışık doğal sayının top- ... ...
lamıdır.” ...
41 42 ...
... 25 23 21 22 24 ...
Örneğin; 11 2 = “5 + 6” şeklinde gösterilir.
... 7 5 3 1 2 4 6 8 ...
Buna göre, 15 x ifadesinde x’in alabileceği değerler
toplamı kaçtır?
Sinemaya gelen Neval ve Vildan’dan, Neval gişeye daha
A) 9 B) 10 C) 11 D) 12 E) 13 önce giderek 100 numaralı bileti almıştır.
Buna göre, Vildan aşağıda numaraları verilen biletler-
den hangisini alırsa Neval’e en yakın yerde oturur?
A) 78 B) 87 C) 88 D) 96 E) 99

16.

14.

Olimpiyat halkaları yukarıdaki gibi yan yana getirilip kesiş-


tikleri yerlere noktalar konulmuştur.
Yukarıdaki tamamlanmamış şekil küçük düzgün altıgenle-
Buna göre, 220 adet halka kaç noktada kesişir?
rin yan yana gelmesi ile oluşturulmuştur.
A) 452 B) 448 C) 440 D) 438 E) 428
Şekilde 49 tane sarı renkli altıgen olduğuna göre,
beyaz renkli altıgen sayısı kaçtır?
A) 258 B) 224 C) 182 D) 168 E) 144

1. D 2. D 3. B 4. C 5. B 6. C 7. D 8. D
9. D 10. D 11. B 12. B 13. B 14. D 15. A 16. D

31
İŞLEM YETENEĞİ
Test - 1

1. x
y
ifadesi, x ile başlayan ve 1’er azaltılarak elde edilen 3.
3 4 1 5
y tane sayının toplamı demektir.
2
2
Örnek: 10 = 10 + 9
2 3
3
Örnek: 40 = 40 + 39 + 38
400 1 5
Buna göre, 200 ifadesinin değeri kaçtır?
4
A) –200 B) –199 C) 0 D) 199 E) 200

Yukarıda verilen tabloya sadece 1, 2, 3, 4 ve 5 rakamları


yazılacaktır. Her rakam her satır ve sütunda yalnız bir kez
yazılacaktır.

Buna göre, boyalı olan kareye hangi sayı yazılmalıdır?

A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5

2. 4 0 5
4. İki hesap makinesinden biri sorunsuz çalışmakta, diğerin-
de ise parantez yazan tuşlar bozuk olduğundan parantez
1 9 1 yazmamaktadır.
3 4 9
Örneğin; bozuk olan makine 5 – (1 – 2) gibi bir işlemi
5 – 1 – 2 gibi algılamaktadır.
Yukarıda bir zarın üç farklı görünümü verilmiştir. Zarın yüz-
lerinde kullanılan rakamlar 0, 1, 3, 4, 5 ve 9 dur. x bir sayı olmak üzere, İnci iki makinede de,

Buna göre, zarların masayla temas eden yüzlerindeki 1 – (2 – (3 – (4 + x)))


sayıların toplamı kaçtır? işlemini yaptığında aynı sonucu elde etmiştir.
A) 7 B) 8 C) 9 D) 10 E) 13 Buna göre, x sayısı kaçtır?
A) –1 B) 0 C) 1 D) 2 E) 3

32
İŞLEM YETENEĞİ
Test - 1

5. 10 farklı reel sayının toplamı P dir. 7. Aşağıda bir kapının şifre mekanizması gösterilmiştir.
Bu 10 sayının her birinden önce 2 çıkarıp, oluşan her
7 8 9
sayıyı 3 ile çarparsak oluşan 10 yeni sayının toplamı
aşağıdakilerden hangisi olur?
4 5 6
A) 3P – 2 B) 3P – 3 C) 3P – 60
D) 2P – 20 E) 2P – 60
1 2 3

Akif bu kapıyı açarken mekanizmada her biri farklı satırda


ve farklı sütunda olan üç tuşa basmıştır.

Buna göre, kapının şifresinin en büyük değerinin


rakamları çarpımı kaçtır?
A) 56 B) 48 C) 45 D) 35 E) 21

6.
9

5
8. 1, 2, 3, 4 sayılarından her biri, aralarında işlem bulunan aşa-
ğıdaki kutulara her kutuda bir sayı olacak biçimde yazıldı-
ğında oluşan işlemin sonucu çift sayı olmaktadır.
3
+ – =

1’den 9’a kadar olan rakamların her biri yukarıda verilen ka- Buna göre, yukarıdaki işlemin sonucunun alabileceği de-
relerin içine yazılacaktır. 3, 5 ve 9 rakamları yazılmıştır. İşa- ğerlerin toplamı kaçtır?
retlenmiş her köşenin etrafındaki sayıların toplamı 20’dir. A) 12 B) 14 C) 16 D) 18 E) 20
Buna göre, boyalı olan kutuya hangi rakam yazılma-
lıdır?
A) 9 B) 8 C) 7 D) 6 E) 4

33
İŞLEM YETENEĞİ
Test - 1

9. Kırmızı renkli kutulara (+, –, x) işlem sembolleri birer kez ve 11. 1, 3, 4, 6 sayılarından her biri aşağıdaki kutulara, her bir ku-
sarı renkli kutulara {3, 4, 5, 9} sayıları birer kez yazılarak tuda bir sayı olacak şekilde yazılacaktır.
aşağıdaki üç işlem zinciri sağlanmaktadır.
+ – •
1. işlem

Yan yana olan her iki kutudan birine tek sayı yazılaca-
= 1
ğına göre, oluşacak işlemin sonucu en az kaç kaçtır?
2. işlem A) –15 B) –14 C) –13 D) –12 E) –11
A

= 3. işlem

B = 14

Buna göre, A • B çarpımının sonucu kaçtır?

A) 12 B) 15 C) 27 D) 36 E) 45

12. Aşağıdaki her bir kutuya bir + ya da bir – işareti yazıldığın-


da oluşan işlemin sonucu 10 olmaktadır.

1 2 3 4 5 6 7 = 10

Kutulardan yalnızca 2 tanesine – işareti yazıldığına


10. Her yüzeyinde bir sayı bulunan küp biçiminde özel bir zar göre, önlerine – işareti yazılan sayıların çarpımı en
vardır. Bu zarın karşılıklı yüzeylerindeki sayıların toplamı çok kaçtır?
birbirine eşittir.
A) 14 B) 15 C) 18 D) 20 E) 24
Zarın yüzeylerindeki sayılar,

a, 5, 6, 9, 11, 14
olduğuna göre, a kaçtır?
A) 4 B) 7 C) 8 D) 13 E) 15

1. E 2. D 3. E 4. E 5. C 6. C
7. C 8. C 9. E 10. E 11. C 12. D

34
İŞLEM YETENEĞİ
Test - 2

1. Aşağıda sırasıyla 2, 0, 1 ve 9 rakamları yan yana yazılıp 3. Aşağıdaki tabloların renkli kısımlarında, pozitif tam sayılar-
toplanmıştır. Bu toplamda sadece en sondaki 9 rakamı ya- la yapılan çarpma işlemlerinin sonuçları gösterilmiştir.
zılmamıştır.
x 4 3 x
Buna göre,
5 20 15 35 63
2 + 0 + 1 + 9 + 2 + 0 + 1 + 9 + 2 + 0 + ... + 2 + 0 + 1 = 2019 7 28 21 30 A
toplamında kaç tane artı (+) işareti kullanılmıştır?
A) 674 B) 612 C) 572 D) 512 E) 506 Buna göre, A sayısı kaçtır?
A) 21 B) 28 C) 36 D) 45 E) 54

4. Aşağıda bir işlem merdiveni verilmiştir. Merdivende görü-


len sayı ve işlemlerle önce merdivenin belirttiği işlem yazı-
lacak sonra yazılan işlem sonuçlandırılacaktır.

2. {[( + )– ]x }y = 16
işleminde 3’den 7’ye kadar (7 dahil) rakamlar kullanılarak
işlemin sonucu 16 olarak bulunmuştur.
Buna göre, boyalı olan kutuda hangi rakam bulunma-
lıdır?
A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 7
Örneğin, yukarıdan aşağıya doğru inerken bu merdivenin
1
belirttiği işlem, 5 + 4 # 3 ' biçimindedir.
2

Buna göre, aşağıdan yukarıya çıkarken merdivenin


belirttiği işlemin sonucu kaçtır?
(Not: Aynı önceliğe sahip iki işlem yan yana olduğunda ön-
ce soldaki işlem sonuçlandırılır.)
17 19 19 61
A) B) C) D) 10 E)
3 3 2 12

35
İŞLEM YETENEĞİ
Test - 2

5. Aşağıda verilen 6 tane karenin her birinin içine 1, 2, 3, 4, 5 7. m n


= 2m + n – p ve
ve 6 rakamlarından sadece bir tanesi yazılacaktır.
p
: =
b = 3b – 1
+ >
olduğuna göre,
Buna göre, sarıya boyalı karenin içerisine yazılabile-
2 –1
cek sayıların toplamı kaçtır?
–2 –2
A) 10 B) 9 C) 7 D) 6 E) 5
–2

ifadesinin sonucu kaçtır?


A) 35 B) 39 C) 41 D) 44 E) 47

6. Aşağıdaki hesap makinesinde tüm tuşlar en alt satırdan


başlanarak soldan sağa doğru 1, 2, 3, ..., 16 biçiminde kod-
lanmıştır. 8. Bilgin toplama, çıkarma, çarpma ve bölme işlemlerinin sem-
bollerini yanlış bilmektedir.
Doğru Semboller Bilgin’in ne şekilde bildiği
456 + Toplama + Çarpma
– Çıkarma – Bölme
x Çarpma x Toplama
: Bölme : Çıkarma

9 Bilgin’in de olduğu sınıfta öğretmen tahtaya aşağıdaki işle-


mi yazmıştır.
5 6 7 8 ? + (20 – 10) : (5 x 0,2)

1 2 3 4 Bu işlemde ? yerine hangi sayı gelirse Bilgin ve diğer


öğrenciler bu işlemin sonucunu aynı bulmuş olurlar?

Bu hesap makinesinde arka arkaya A) 10,4 B) 11,8 C) 12,6 D) 15,2 E) 18

10, 11, 12, ?, 3, 14, 4


kodlu tuşlara basılınca şekildeki sonuç elde edilmiştir.
Yukarıda kodu ? olarak verilen tuşta yazan ifade aşa-
ğıdakilerden hangisidir?
A) + B) – C) x D) 8 E) 9

36
İŞLEM YETENEĞİ
Test - 2

9. Aşağıdaki işlem bandında I, II, III, IV kutucuklarından her 11. İçinde iki çokgenden oluşan bir şeklin değeri aşağıdaki gi-
birine, 1, 2, 4, 6, 9, 12 sayıları arasından seçilen dört fark- bi tanımlanmıştır.
lı sayıdan farklı biri yazılarak işlem sonuçlandırılacaktır. İkin-
ci satırda bölme işlemi yapılırken soldaki sayı sağdakine y
bölünecektir.
x =x+m
n y

n kenarlı
çokgen
m kenarlı
çokgen

2
Örneğin; 10 = 10 + 4 = 4’tür.
5 2
Yapılacak işlemde I nolu kutucuğa yazılan sayıya
eşit bir sonuç çıkabilmesi için II. kutucuğa hangi sayı Buna göre,
yazılmalıdır?
A) 1 B) 2 C) 4 D) 6 E) 12
=1
5
a

eşitliğini sağlayan a değeri kaçtır?


A) 24 B) 21 C) 18 D) 15 E) 12

12. Bir sayının rakamlarının kareleri toplanıyor. Elde edilen sa-


yının da rakamlarının kareleri toplanarak art arda yapılan
bu işlemin sonucu herhangi bir adımda 1 e ulaşıyorsa böy-
le sayılara Mutlu Sayılar denir.
10. Aşağıdaki kutuların içerisine {2, 3, 5, 7, 11} kümesindeki Örneğin; 19 sayısı;
asal sayılar birer kez yazılarak verilen eşitlik sağlanmıştır.
1. adım " 12 + 92 = 82
+ + = A + B
2. adım " 82 + 22 = 68
Buna göre, A • B çarpımının sonucu kaçtır?
3. adım " 62 + 82 = 100
A) 15 B) 21 C) 22 D) 33 E) 35
4. adım " 12 + 02 + 02 = 1

olduğundan 19 sayısı 4. adımda mutlu sayı olmuştur.

Buna göre, 2. adımda mutlu olan iki basamaklı kaç do-


ğal sayı vardır?
A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6

1. A 2. B 3. E 4. A 5. E 6. D
7. E 8. D 9. D 10. D 11. C 12. C

37
BASAMAK KAVRAMI
Test - 1

1. İki basamaklı bir sayı rakamları toplamının 7 katına eşit 4. Üç basamaklı bir sayı ile bu sayının birler basamağı siline-
olduğuna göre, bu şartı sağlayan kaç farklı iki basamak- rek oluşan iki basamaklı sayı toplandığında sonuç 169 ola-
lı sayı yazılabilir? rak bulunmuştur.

A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 7 Buna göre, bu üç basamaklı sayının rakamları toplamı


kaçtır?
A) 13 B) 12 C) 11 D) 10 E) 9

5. Üç basamaklı ABC ve DEF doğal sayılarının rakamları ara-


sında,
2. AB iki basamaklı sayısının ortasına 5 yazıldığında oluşan
üç basamaklı sayı, sol tarafına 3 yazıldığında oluşan üç ba- D–A=3
samaklı sayının 2 katından 3 fazladır. B–E=1
Buna göre, A + B toplamı kaçtır? C–F=5
A) 17 B) 16 C) 15 D) 14 E) 13 eşitlikleri veriliyor.
Buna göre, DEF – ABC farkı kaçtır?
A) 249 B) 251 C) 285 D) 315 E) 351

3. ABC8 ve 1ABC dört basamaklı iki sayıdır. 6. İki basamaklı bir sayı rakamları toplamının (3a – 1) katıdır.

ABC8 = 2 • (1ABC) Bu sayının rakamlarının yerlerinin değiştirilmesi ile


oluşan sayı rakamları toplamının (a + 4) katı olduğuna
olduğuna göre, A + B + C toplamı kaçtır? göre, a kaçtır?
A) 18 B) 17 C) 15 D) 14 E) 12 A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5

38
BASAMAK KAVRAMI
Test - 1

7. Büşra Öğretmen matematik dersinde tahtaya, üç basamak- 10. abcd dört basamaklı sayısı bir doğal sayının karesidir. Sa-
lı sayılarla yapılacak olan, yının yüzler basamağı 2 arttırılır, birler basamağı 3 azaltılır
::: ise oluşan sayı yine bir doğal sayının karesi olmaktadır.
:::
Buna göre, a + b + c + d toplamı kaçtır?
:::
h A) 22 B) 21 C) 20 D) 19 E) 18
+ :::

toplama işlemini yazdıktan sonra öğrencilere, “Bu toplama


işleminde birler basamağındaki rakamların toplamı 24, on-
lar basamağındaki rakamların toplamı 38, yüzler basama-
ğındaki rakamların toplamı 46’dır.” demiştir.

Buna göre, bu toplama işleminin sonucu kaçtır?


A) 1080 B) 2040 C) 2080 D) 4040 E) 5004

11. Eğer bir sayı rakamları toplamına tam olarak bölünebiliyor-


sa bu sayıya Harshad sayısı denir.
A ≠ 0 olmak üzere (12A) üç basamaklı sayısı bir Harshad
sayısıdır.

Buna göre, A kaçtır?


A) 2 B) 3 C) 4 D) 6 E) 8
8. Üç basamaklı AB3 doğal sayısı x ile gösterildiğine gö-
re, dört basamaklı AB63 doğal sayısının x cinsinden
eşiti aşağıdakilerden hangisidir?
A) 10x + 60 B) 10x + 33 C) 100x + 3
D) 10x + 23 E) 100x + 60

12. Örnek: İki basamaklı 21 ve 38 sayılarını birleştirdiğimizde


dört basamaklı 2138 veya 3821 sayılarını elde ede-
9. AB ve CD iki basamaklı sayılar olmak üzere, riz.
AB • CD = BA • DC Kamil biri iki diğeri üç basamaklı olan iki doğal sayıyı yuka-
rıda verilen örnekteki gibi birleştirerek beş basamaklı,
eşitliğinin sağlayan AB ve CD sayı çiftine
“Esnek Sayı Çifti” denir. a36ba
sayısını elde ediyor.
Buna göre, 36 sayısı ile esnek sayı çifti oluşturan kaç
Kamil’in birleştirdiği iki sayının toplamı 500 olduğuna
tane iki basamaklı doğal sayı vardır?
göre, b kaçtır?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
A) 7 B) 6 C) 5 D) 4 E) 3

39
BASAMAK KAVRAMI
Test - 1

13. Aşağıda verilen 3 # 3’lük tablonun her karesine 15. ab, ba, aa ve bb iki basamaklı birer doğal sayı olmak üze-
1, 2, 3, ..., 9 rakamlarından farklı biri yazılacaktır. re, aşağıda aynı kitabı okuyan iki kişinin hangi sayfanın so-
Dört kareye şekilde görülen rakamlar yazılmıştır. nuna kadar okudukları gösterilmiştir.

1  abc

6 4  def

7  xyz

Tablo doldurulduktan sonra her satırdaki rakamlar soldan


sağa doğru yan yana dizildiğinde oluşan üç basamaklı sa-
yılar yukarıda gösterilmiştir.

abc + def = xyz

olduğuna göre, mavi renkli kareye yazılacak rakamın


alabileceği değerlerin toplamı kaçtır?
A) 17 B) 16 C) 15 D) 14 E) 13

Candan kitabın ba sayfasını okumadığına göre,


Handan’ın okumadığı sayfa sayısı aşağıdaki iki basa-
maklı sayılardan hangisine eşittir?
A) aa B) bb C) ab D) ba E) ba – bb

16. Şef saati olarak bilinen ve her biri 90 dakikadan geriye doğ-
ru dakika cinsinden geçen süreyi gösteren iki saatin görün-
tüsü aşağıda gösterilmiştir.
Şef saatlerinin ibresi 0 rakamını gösterirken başlangıç ko-
numunda kabul edilmekte ve ibresi saat yönünde hareket
etmektedir. Aşağıdaki iki saatte farklı zamanlarda saatler
14. xyz üç basamaklı ve cdef dört basamaklı iki doğal sayıdır. başlangıç konumunda iken çalıştırılmıştır.
xyz ile ab sayısını çarpan bir öğrenci işlemi aşağıdaki gibi
yapmıştır. 5 0 85 5 0 85
xyz 10 80 10 80
x ab
37
+
B2
cdef 45 45

cdef sayısı xyz sayısının 9 katı olduğuna göre, 1. saat 2. saat


a + b toplamı kaçtır?
1. saatin ibresinin gösterdiği iki basamaklı sayı ile
A) 12 B) 11 C) 10 D) 9 E) 8 2. saatin ibresinin gösterdiği iki basamaklı sayının
arasındaki zaman farkı AB iki basamaklı sayı olmak
üzere, AB dakika olduğuna göre, 1. saat kaç dakika
önce çalıştırılmıştır?
A) 48 B) 38 C) 32 D) 28 E) 24

1. B 2. D 3. C 4. D 5. C 6. B 7. E 8. B
9. D 10. D 11. D 12. B 13. A 14. D 15. B 16. B

40
BASAMAK KAVRAMI
Test - 2

1. abc üç basamaklı ve ba iki basamaklı sayılardır. 4. İki basamaklı bir doğal sayının onlar basamağı 1 azaltıldı-
ğında A, onlar basamağı 4 arttırıldığında B sayısı elde edil-
abc – ba = 205
miştir.
olduğuna göre, c kaçtır? A + B = 80
A) 8 B) 7 C) 6 D) 5 E) 4
olduğuna göre, bu iki basamaklı sayının rakamları
toplamı kaçtır?
A) 10 B) 9 C) 8 D) 7 E) 6

2. Üç basamaklı bir doğal sayının sağına 4 yazıldığında elde 5. Rakamları arasında,


edilen dört basamaklı doğal sayı A, soluna 2 yazıldığında
A–B=3
elde edilen dört basamaklı doğal sayı B’dir.
A – B = 1109 A+B=C

olduğuna göre, bu üç basamaklı sayının rakamları ilişkisi olan kaç tane üç basamaklı ABC doğal sayısı
toplamı kaçtır? yazılabilir?

A) 15 B) 14 C) 13 D) 12 E) 11 A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6

6. T(n); n pozitif tam sayısının rakamları toplamını göstermek


üzere,
3. Üç basamaklı 7AB sayısı iki basamaklı AB sayısının 29 ka-
T(n) + 3 • n = 711
tına eşittir.
Buna göre, A + B toplamı kaçtır? eşitliğini sağlayan üç basamaklı n pozitif tam sayısı
için T(n) kaçtır?
A) 10 B) 9 C) 8 D) 7 E) 6
A) 8 B) 9 C) 10 D) 11 E) 12

41
BASAMAK KAVRAMI
Test - 2

7. I. İşlem II. İşlem 10. Üç basamaklı bir sayının onlar basamağındaki rakam silin-
1
ABC AD diğinde oluşan iki basamaklı sayı ilk sayının ’u olmakta-
9
– BBD – BC dır.
394 ––
Buna göre, bu şartı sağlayan üç basamaklı en büyük
Yukarıda iki çıkarma işlemi verilmiştir. sayının 11 ile bölümünden kalan kaçtır?

I. işleme göre, II. işlemin sonucu kaçtır? A) 9 B) 8 C) 7 D) 6 E) 5

A) 52 B) 51 C) 49 D) 48 E) 46

8. AAA üç basamaklı ve n bir pozitif tam sayıdır.


AAA = 37 • (5n + 1)

eşitliğine göre, A’nın alabileceği değerler toplamı


kaçtır?
A) 6 B) 7 C) 8 D) 9 E) 10
11.  sembolü n ≥ 1 olmak üzere, n basamaklı bir sayının ba-
zı rakamlarını aşağıdaki sırayla silmektedir.
1: Sayının birler basamağını
2: Sayının birler ve onlar basamağını silmektedir.
Örneğin; 1(352) = 35 olmaktadır.

A dört basamaklı bir sayı olmak üzere,

1(A) + 2(A) + 3(A) = 134


9. Bir doğal sayıda, rakamların sayı değerleri toplamı,
doğal sayının basamak sayısına eşit ise bu doğal sayıya olduğuna göre, A sayısının rakamları toplamı en çok
Eşitsel Sayı denir. kaçtır?

Örnek: 102 sayısında rakamların sayı değerleri toplamı A) 15 B) 14 C) 13 D) 12 E) 11


1 + 0 + 2 = 3 ve 102 sayısı 3 basamaklı olduğun-
dan 102 eşitsel sayıdır.

Buna göre, soldan sağa doğru ilk beş rakamı birbirine


eşit ve sonraki beş rakamı da birbirine eşit olan on
basamaklı kaç farklı eşitsel sayı vardır?
A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6

42
BASAMAK KAVRAMI
Test - 2

12. 14. Bir kibrit kutusunun üç farklı konumu aşağıda gösterilmiş-


ab ba a0b tir.

Yol

A B C
I. Konum II. Konum III. Konum
Yukarıdaki şekilde verilen tabelaların her biri bir şehre olan
uzaklığı km birimine göre göstermektedir. ab ve ba iki ba- Kibrit kutusu I. konumdayken atıldığında II nolu konuma ge-
samaklı, a0b üç basamaklı sayıdır. Düz bir yolda sabit hız- lirse iki basamaklı ab puanı ve III nolu konuma gelirse b pu-
la hareket eden bir hareketli, A ile B tabelaları ve B ile C ta- anı alınmaktadır. Kibrit kutusu I nolu konumda iken 5 kez
belaları arasındaki yolu aynı sürede almaktadır. atış yapan biri kibrit kutusunu 3 kez II nolu, 2 kez de III no-
lu duruma getirip toplamda 95 puan almıştır.
Buna göre, B ve C tabelaları arasındaki uzaklık kaç
km’dir? Buna göre, a + b toplamının en büyük değeri kaçtır?
A) 63 B) 54 C) 45 D) 36 E) 27 A) 8 B) 9 C) 10 D) 11 E) 12

15. Aşağıda bir cam stant görseli verilmiştir.

13. Üç basamaklı abc ve 123 sayılarını çarpmak isteyen


Nermin ve Cansu;

Nermin Cansu

abc abc
x 123 x 123

+ + Stanta yerleştirilecek her bir camın kalınlığı birbirine eşit


olup 6 birim ve ardışık iki cam arası boşluk ab iki basamak-
şeklinde çarpma işlemlerini yapıyorlar. lı sayısıdır.

Buna göre, Cansu’nun yaptığı yanlış çarpma işleminin Stanta 10 tane cam yerleştirildiğinde en dıştaki cam ile en
sonucunu Nermin’in bulması için abc üç basamaklı içteki cam arasındaki maksimum uzaklık a9b üç basamak-
sayısını hangi sayı ile çarpmalıdır? lı sayısı olmuştur.

A) 123 B) 132 C) 231 D) 312 E) 321 Buna göre, b kaçtır?


A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 8

1. B 2. D 3. D 4. D 5. C 6. B 7. E 8. D
9. A 10. A 11. C 12. C 13. E 14. B 15. C

43
BASAMAK KAVRAMI
Test - 3

1. Üç basamaklı A0C sayısı iki basamaklı AC sayısının 9 ka- 4. Kemal bir A sayısıyla B sayısını toplayacaktır. Kemal doğ-
tıdır. ru sonucu toplama işlemini yapmadan A sayısının yüzler
basamağını 4 arttırarak bulabileceğini farketmiştir.
Buna göre, A – C farkı kaçtır?
Buna göre, B kaçtır?
A) –3 B) –2 C) –1 D) 1 E) 2
A) 40 B) 300 C) 400 D) 3000 E) 4000

5. ABC ve DEF üç basamaklı sayılardır.


10 • A + B = 32
2. İki basamaklı AB ve BA doğal sayıları için,
10 • E + F = 45
AB – BA = 5 • (A + B)
eşitlikleri veriliyor.
olduğuna göre, A • B çarpımı kaçtır?

A) 18 B) 16 C) 14 D) 12 E) 10 ABC + DEF = 784

olduğuna göre, C + F toplamı kaçtır?


A) 17 B) 16 C) 15 D) 14 E) 13

3. Üç basamaklı ABC doğal sayısı iki basamaklı AB doğal sa- 6. İki basamaklı bir sayı ile bu sayının rakamlarının yerlerinin
yısından 669 fazladır. değiştirilmesi ile oluşan sayının toplamı bir tam kareye eşit-
tir.
Buna göre, A + B + C toplamı kaçtır?
Buna göre, bu şartı sağlayan kaç tane iki basamaklı
A) 17 B) 16 C) 15 D) 14 E) 13
sayı vardır?
A) 11 B) 9 C) 8 D) 7 E) 6

44
BASAMAK KAVRAMI
Test - 3

7. b + d > 10 olmak üzere, 10. Üç basamaklı bir sayının en soldaki rakamı silindiğinde sa-
ab ba 1
yının ’u elde ediliyor.
+ cd + dc 9
184 A
Bu şartı sağlayan kaç farklı üç basamaklı sayı vardır?
toplama işlemleri veriliyor.
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
Buna göre, A kaçtır?
A) 148 B) 152 C) 157 D) 162 E) 167

8. En büyük rakamı en küçük rakamından n fazla olan poztif


tam sayıya n. Derece Sayı denir.
Örnek: 65 sayısı 1. derece sayıdır.

aba üç basamaklı sayısı 7. dereceden bir sayı olduğu- 11. Aylin A doğal sayısı için aşağıdaki gibi bazı işlemler tanım-
na göre, a’nın alabileceği kaç farklı değer vardır? lamıştır.
A) 6 B) 5 C) 4 D) 3 E) 2 (A) : A’nın alabileceği en büyük değer.

(A) : A’nın alabileceği en küçük değer.

(A) : A sayısındaki farklı rakamların sayısı.

Örnek 1: 12a üç basamaklı bir sayı ise (12a) = 129 ve


(12a) = 120’dir.

Örnek 2: (2114) = 3’tür.

91a ve bc2 üç basamaklı doğal sayı olmak üzere,


9. Bir doğal sayıdaki rakamlardan bazıları silindiğinde elde
[(91a)] – [(bc2)]
edilen yeni sayıya Kısalmış Sayı denir.

Örnek 1: 923 sayısında 2 rakamı silinirse 93 sayısı elde işleminin sonucu kaçtır?
edilir. 93, iki basamaklı bir kısalmış sayıdır. A) –2 B) –1 C) 0 D) 1 E) 2

Örnek 2: 578246 sayısında 7 ve 2 rakamları silinirse 5846


sayısı elde edilir. 5846, dört basamaklı bir kısal-
mış sayıdır.

Buna göre, otuz bir basamaklı,


1234567891011121314151617181920

sayısından elde edilebilecek en büyük yedi basamaklı


kısalmış sayının orta sıradaki rakamı kaçtır?
A) 1 B) 2 C) 4 D) 7 E) 8

45
BASAMAK KAVRAMI
Test - 3

12. Aşağıda bir uçak ve bir denizaltının sırasıyla deniz seviye- 14. Uzun kenarı ab0 cm olan dikdörtgen biçimindeki bir tahta
sinden kaç birim yukarıda ve aşağıda olduğu gösterilmiştir. parçasının ortasından geçen çizgi üzerine, aralarındaki me-
safe ab cm olacak biçimde, şekildeki gibi iki adet çivi çakı-
lacaktır. Çivilerin tahtanın kendilerine yakın olan kısa kena-
ba2
ra uzaklığı eşit olacaktır.

Deniz Seviyesi 0

–ab0

ba2 ve ab0 üç basamaklı birer sayıdır. ab ve ab0 sırasıyla iki ve üç basamaklı doğal sayı
olmak üzere, çivi çakma işlemi tamamlandığında,
Denizaltı ile uçak arasında 1872 birim uzaklık olduğu-
çivilerden herhangi biri, tahtanın kendisine yakın olan
na göre, a + b toplamı kaçtır?
kısa kenarından kaç cm uzağa çakılmış olur?
A) 14 B) 15 C) 16 D) 17 E) 18
A) ab B) 2,5 • ab C) 3 • ab
D) 3,75 • ab E) 4,5 • ab

15. Aşağıda L biçiminde sıra olmuş 100 kişiden iki kişinin söy-
lediği birer cümle verilmiştir.

13. Mine, “Bir doğal sayı yazdım. Yazdığım sayıda çift rakam
kullanmadım. 5’ten büyük rakam da kullanmadım. Kullan-
dığım rakamları rakamın değeri kadar kullandım.” demiştir.
Örneğin; 1333 her rakamın değeri kadar kullanıldığı bir sa-
yıdır.
Arkamda benimle Sağımda benimle
aynı hizada ab kişi var. aynı hizada ba kişi var.
Mine’nin yazdığı sayıda her komşu iki rakam birbirinden
farklı olduğuna göre, bu sayının ilk ve son rakamının top-
lamı kaçtır?

A) 4 B) 6 C) 8 D) 10 E) 11

ab ve ba iki basamaklı doğal sayı olduğuna göre,


a + b toplamı kaçtır?
A) 7 B) 8 C) 9 D) 10 E) 11

1. C 2. C 3. D 4. C 5. D 6. C 7. C 8. B
9. A 10. C 11. B 12. D 13. D 14. E 15. C

46
BASAMAK KAVRAMI
Test - 4

1. AB iki basamaklı bir doğal sayıdır. 4. AB ve CD iki basamaklı sayılardır.


AB – 2A + B = 48 A = 2 • C ve B = 3 • D

eşitliğini sağlayan en küçük AB sayısının rakamları eşitlikleri veriliyor.


toplamı kaçtır?
AB + CD = 72
A) 16 B) 15 C) 14 D) 13 E) 12
olduğuna göre, AB – CD farkı kaçtır?
A) 26 B) 27 C) 28 D) 29 E) 30

2. AB ve BA iki basamaklı doğal sayılardır.


AB 3
=
BA 8
5. sgsg dört basamaklı sayının gsgs dört basamaklı sayı-
olduğuna göre, A • B çarpımı kaçtır?
sına oranı aşağıdakilerden hangisidir?
A) 24 B) 18 C) 15 D) 14 E) 12 sg gs sgs gsg ss
A) B) C) D) E)
gs sg gsg sgs gg

3. İki basamaklı ab sayısının birler basamağındaki rakam a 6. Rakamları aynı olan iki basamaklı bir sayının sağına yine
kadar, onlar basamağındaki rakam b kadar arttırıldığında rakamları aynı olan iki basamaklı bir sayı yazılarak dört ba-
oluşan sayı 132 olmuştur. samaklı bir sayı oluşturuluyor. Oluşan sayının değeri sağ-
daki iki basamaklı sayının 21 katı olmaktadır.
Buna göre, a + b toplamı kaçtır?
Buna göre, oluşan dört basamaklı sayının ilk ve son
A) 12 B) 16 C) 22 D) 24 E) 28
rakamının toplamı kaçtır?
A) 8 B) 7 C) 6 D) 5 E) 4

47
BASAMAK KAVRAMI
Test - 4

7. (M1) iki basamaklı ve (1MK) üç basamaklı iki doğal sayı- 10. Bir top 260 cm yüksekten bırakıldıktan sonra yere dik ola-
dır. rak, düşme-zıplama-düşme-zıplama-düşme-zıplama... ha-
reketi yapmıştır.
M1
Topun 1, 2, 3 ve 4. zıplamalarında çıktığı yükseklikler sıra-
x K
sıyla aa, ab, ba ve bb cm’dir. (aa, ab, ba, bb iki basamaklı
1MK birer doğal sayıdır.)

olduğuna göre, K’nın alacağı değerler toplamı kaçtır? Top 5. kez yere çarptığında toplam 7 metre yol aldığı-
na göre, a + b toplamı kaçtır?
A) 14 B) 13 C) 11 D) 9 E) 7
A) 5 B) 8 C) 10 D) 12 E) 15

8. Bir yılın son iki basamağındaki sayı, yılın ait olduğu yüzyı-
11. Aşağıdaki tabloda, iki ve üç basamaklı birer doğal sayının
la eşit ise bu yıla Süper Yıl denir. rakamlarının yeri değiştirildiğinde oluşan değişiklikler veril-
Örnek: 708 yılı 8. yüzyıla ait bir yıl ve 708’in son iki basa- miştir.
mağındaki 08 sayısı 8’e eşit olduğundan süper yıl-
dır. İlk hali Son hali 1. Değişim 2. Değişim

Çift sayıya dö-


9. yüzyıldaki süper yılda inşa edilen bir bina, 21. yüzyılda- ac ca 45 azaldı
nüştü.
ki süper yılda restore edilecektir.
abc bca 45 arttı
Buna göre, bina restore edildiğinde kaç yıllık olur?
Buna göre, b rakamının alabileceği değerlerin toplamı
A) 1209 B) 1210 C) 1212
kaçtır?
D) 1213 E) 1214
A) 12 B) 14 C) 16 D) 18 E) 20

9. Üç basamaklı bir ABC sayısı için simetrik fark,


ABC = ABC – CBA 12. İki basamaklı bir sayı ile bu sayının rakamlarının yerleri de-
ğiştirildiğinde elde edilen sayının toplamı üç basamaklı bir
biçiminde tanımlanmıştır.
sayı olarak bulunmuştur.
AB3 = 396
Buna göre, bu şarta uygun kaç tane üç basamaklı
olduğuna göre, A kaçtır? sayı yazılabilir?
A) 9 B) 8 C) 7 D) 6 E) 5 A) 9 B) 8 C) 7 D) 6 E) 5

48
BASAMAK KAVRAMI
Test - 4

13. Rakamları farklı, birler ve yüzler basamağının aritmetik or- 15. Aşağıda 4 basamaklı bir merdiven görseli verilmiştir.
talaması onlar basamağına eşit olan üç basamaklı doğal
sayıya “ARİTMETİK SAYI” denir. acb
Buna göre, üç basamaklı en büyük aritmetik sayı,
üç basamaklı en küçük aritmetik sayıdan kaç fazladır?
A) 862 B) 863 C) 864 D) 865 E) 866

abc

acb ve abc üç basamaklı sayılardır. Merdivenin her ardışık


iki basamaklarının uzunlukları arasındaki fark 6 cm’dir.
Merdivenin ilk basamağının uzunluğu acb cm ve son basa-
mağının uzunluğu abc cm’dir.

Buna göre, b + c toplamı en çok kaçtır?


(Basamakların kalınlıkları önemsenmeyecektir.)

A) 17 B) 16 C) 15 D) 14 E) 13

14. Aşağıda bir kitaptaki bazı yapraklar gösterilmiştir.


(n + 7).

(n + 8).
(n + 9).
16. Aşağıda iç ve dış kenarları birer dikdörtgen oluşturan bir re-
sim çerçevesi verilmiştir.
(n + 1).
n

• n. yapraktan önce ab tane yaprak, (n + 9). yapraktan


sonra ba tane yaprak vardır.
• (n + 9). yaprak kitabın tam ortasındaki yapraktır.
ab ve ba iki basamaklı sayı olduğuna göre, kitapta en
çok kaç yaprak vardır?
ab ve ba birer iki basamaklı doğal sayı olmak üzere, çerçe-
A) 197 B) 199 C) 201 D) 203 E) 205
venin iç ve dış kenar uzunlukları şekilde verildiği gibidir.

İçi boş olan bu çerçevenin dış çevre uzunluğu 374 cm


olduğuna göre, çerçevenin alanı kaç cm2 dir?
A) 890 B) 900 C) 910 D) 920 E) 930

1. E 2. D 3. A 4. A 5. A 6. C 7. D 8. C
9. C 10. C 11. C 12. A 13. C 14. A 15. B 16. A

49
BÖLME
Test - 1

1. • BABA3 beş basamaklı 4. ABC2 dört ve mn iki basamaklı iki doğal sayıdır.

• BA iki basamaklı doğal sayılar olmak üzere, ABC2 18



BABA3 BA mn
Yukarıda verilen bölme işlemine göre, mn sayısının
bölme işlemindeki bölümle kalanın toplamı kaç olur? alacağı değerler toplamı kaçtır?
A) 100 B) 103 C) 113 D) 1003 E) 1013 A) 52 B) 50 C) 48 D) 46 E) 42

2. A ve x doğal sayılardır. 5. P, Q ve R üç doğal sayıdır.

A 36 P Q
– 3 – R
x2 7
Yukarıda verilen bölme işleminde bölüm ile bölen yer
Bölme işlemine göre, A en çok kaçtır?
değiştirdiğinde kalan değişmediğine göre, P ’nin alabi-
A) 142 B) 136 C) 133 D) 128 E) 124 leceği en küçük değer kaçtır?
A) 69 B) 70 C) 71 D) 72 E) 73

3. n pozitif doğal sayı olmak üzere, 6. a pozitif doğal sayı olmak üzere,
27 sayısının n ile bölümünden kalan 3 olduğuna göre, 57 a 75 a
n’nin alacağı değerler toplamı kaçtır? – –
1 3
A) 54 B) 52 C) 49 D) 27 E) 26
Yukarıda verilen bölme işlemlerine göre, a en çok kaç-
tır?
A) 12 B) 9 C) 8 D) 6 E) 4

50
BÖLME
Test - 1

7. A B B C 10. A ve B iki doğal sayıdır.


– 4 – 3
A 60 B 84
3 2
– –
Yukarıdaki bölme işlemlerinde A, B ve C birer pozitif 18 22
A + B + C - 13 Yukarıda verilen bölme işlemlerine göre, A • B çarpı-
tam sayı olduğuna göre, işleminin
C mının 12’ye bölümünden kalan kaçtır?
sonucu kaçtır?
A) 0 B) 1 C) 2 D) 3 E) 4
A) 17 B) 16 C) 15 D) 14 E) 13

8. A, B ve C üç doğal sayıdır. 11. xy ve yx iki basamaklı iki doğal sayıdır.


A B B C xy yx – 3
– 4 – 3 – 3
8 1 8

Yukarıdaki bölme işlemlerine göre, A en az kaçtır? Bölme işlemine göre, x + y toplamı kaçtır?

A) 46 B) 48 C) 50 D) 52 E) 54 A) 4 B) 5 C) 6 D) 7 E) 8

9. Bir sayının 2079 ile bölümünden kalan 46 olduğuna gö- 12. m bir çift sayı olmak üzere,
re, aynı sayının 9 ile bölümünden kalan kaçtır?
6m6 üç basamaklı sayısı m sayısına bölündüğünde bö-
A) 0 B) 1 C) 2 D) 3 E) 4 lüm iki basamaklı olduğuna göre, kalan kaçtır?
A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6

51
BÖLME
Test - 1

13. a8bc ve a3bc dört basamaklı iki sayıdır. 16. Bir doğal sayı 50 ile bölündüğünde kalan 15’tir.
a8bc sayısı 19 ile bölündüğünde 3 kalanını verdiğine Bu doğal sayıdan bir N sayısı çıkarılıp, 50 ile bölündüğün-
göre, a3bc sayısı 19 ile bölündüğünde kalan kaç olur? de bölüm 13 azalmaktadır.

A) 17 B) 16 C) 15 D) 14 E) 13 Buna göre, N’nin alabileceği en küçük değer kaçtır?


A) 606 B) 616 C) 626 D) 636 E) 646

14. 5 ile bölündüğünde bölümü ve kalanı aynı olan iki ba-


samaklı doğal sayıların toplamı kaçtır?
A) 50 B) 51 C) 52 D) 53 E) 54
17. Aşağıda A ve B istasyonlarına gitmek için geçiş yapılacak
iki turnike görseli verilmiştir. Turnikelerin ekranındaki sayı-
lar o ana kadar turnikeden geçen kişilerin sayısını ifade
eder.
A B

10 26

15. a ve b birer pozitif tam sayı olmak üzere, ab ifadesi,


b
• a, b’nin böleni ise ab =
a

a
• b, a’nın böleni ise ab =
b B istasyonuna gitmek için turnikeden geçiş için kişi başı üc-
olarak tanımlanıyor. ret a – 2 liradır. A istasyonuna gitmek için turnikeden geçiş
ücreti, B istasyonuna gitmek için turnikeden geçiş ücretin-
Örnek: den 4,5 lira daha fazladır.
8
48 = =2 Buna göre, turnikelerin ekranındaki kişi sayılarına
4
göre ödenen toplam ücret aşağıdakilerden hangisi ile
6 tam bölünür?
62 = =3
2 A) 4 B) 6 C) 9 D) 12 E) 18
n ve 6, en az biri diğerinin böleni olan iki pozitif tam sayı ol-
mak üzere,
n6 + 6n = 4

denklemini sağlayan n sayılarının toplamı kaçtır?


A) 15 B) 16 C) 17 D) 18 E) 19

1. E 2. C 3. A 4. A 5. C 6. C
7. B 8. B 9. B 10. A 11. B 12. E
13. B 14. E 15. A 16. B 17. C

52
BÖLME
Test - 2

1. 65... 1a 4. m ve n birer pozitif tam sayıdır.


– 3...
m+2 n+1
– n–1
Yukarıdaki bölme işleminde bölünen sayının iki rakamı bö- n
lümün ise bir rakamı gösterilmiştir.
Yukarıdaki bölme işlemine göre,
Bölen iki basamaklı 1a sayısı olduğuna göre, a raka-
I. m tek ise n çifttir.
mının alabileceği değerler toplamı kaçtır?
II. m tektir.
A) 18 B) 24 C) 26 D) 30 E) 35
III. n çifttir.
ifadelerinden hangileri her zaman doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) II ve III E) I ve III

2. ab1 üç ve ba iki basamaklı doğal sayılardır.


ab1 ba 5. ABC üç basamaklı bir sayıdır.
– 6
ABC 49
33
– 12
Bölme işlemine göre, a + b toplamı kaçtır? 37

A) 11 B) 10 C) 9 D) 8 E) 7 Yukarıda verilen bölme işlemine göre, ABC sayısının


6 ile bölümünden kalan kaçtır?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5

3. A ve n birer pozitif tam sayıdır.


A 72 6. ABC ve ACB üç basamaklı birer sayıdır.
– n ABC ACB
n3 – 1
63
Bölme işlemine göre, n’nin alacağı değerler toplamı
kaçtır? olduğuna göre, B – C farkı kaçtır?
A) 13 B) 12 C) 11 D) 10 E) 9 A) 9 B) 8 C) 7 D) 6 E) 3

53
BÖLME
Test - 2

7. Sarı ok sayıyı 10 ile bölüp bölümü, 9. Ela, öğretmeninin tahtaya yazdığı bölme işlemini defterine
Pembe ok ise sayıyı 5 ile bölüp bölümü geçirirken bölünen sayının onlar basamağını yanlışlıkla
yazmaktadır. 4 küçük, bölen sayının onlar basamağını yanlışlıkla 2 kü-
çük almıştır.
Örneğin; 90
Öğretmenin işleminde bölüm 2 ve kalan 0 çıktığına
göre, Ela’nın işleminde bölüm ve kalan sırasıyla kaç
olur?
A) 1 ile 0 B) 1 ile 1 C) 2 ile 0
9
D) 2 ile 1 E) 4 ile 1

Buna göre,
A

14 10. Aşağıda iki klavyenin, üzerlerinde 1, 2, 3, ..., 9 rakamları


bulunan tuşları gösterilmiştir. İki klavyede de her bir tuşta
A + B toplamı en çok kaçtır? bir tane rakam vardır.
A) 913 B) 863 C) 823 D) 803 E) 793

1. Klavye 2. Klavye

Klavyedeki her satırda Klavyedeki her satırda


rakamlar soldan sağa rakamlar soldan sağa
doğru birer birer artıyor. doğru birer birer artıyor.
Her sütunda rakam- Her sütunda rakam-
lar yukarıdan aşağıya lar aşağıdan yukarıya
doğru artıyor. doğru artıyor.

8. Bir bölme işlemindeki bölünen, bölen, bölüm ve kalan aşa-


ğıda karışık olarak verilmiştir. Melisa 1. klavyenin pembe renkli tuşlarına yukarıdan aşa-
102, 127, 218, 22 363 ğıya doğru sırayla birer kez basıyor. Dilara 2. klavyenin ma-
vi renkli tuşlarına aşağıdan yukarıya doğru sırayla birer kez
Buna göre, bölme işlemindeki bölüm ve kalan sırasıy- bastıktan sonra aynı hareketi bir kez daha tekrar ediyor.
la aşağıdakilerden hangisidir?
Buna göre, Dilara’nın yazdığı altı basamaklı sayı
A) 102 ve 127 B) 102 ve 218 Melisa’nın yazdığı üç basamaklı sayının kaç katına
C) 127 ve 102 D) 127 ve 218 eşittir?
E) 218 ve 102 A) 11 B) 100 C) 101 D) 1000 E) 1001

54
BÖLME
Test - 2

11. Bir çokgenin içine bir tam sayı yazıldığında oluşan şeklin 13. Şekil 1’de bir işlem makinesinin çalışması gösterilmiştir. Ma-
değeri, çokgenin kenar sayısının karesinin, çokgenin için- kineye iki farklı sayı verildiğinde, makine iki sayının topla-
de yazan sayıya bölümünden kalana eşittir. mını farkına bölmekte ve elde edilen kalan ile bölüm gös-
terilen çıkışlardan çıkmaktadır.
Örneğin; 2 = 9 sayısının 2 ile bölümünden kalan 1’dir.

Buna göre,

7 = x

eşitliğini sağlayan x’in en küçük doğal sayı değeri


kaçtır?
A) 2 B) 3 C) 4 D) 6 E) 12

x > y olmak üzere, bu makineye x ve y doğal sayıları


verildiğinde şekil 2’deki sonuçlar alındığına göre, x’in
en küçük değerinin rakamları toplamı kaçtır?
A) 4 B) 5 C) 6 D) 7 E) 8

12. x ve y birer tam sayı olmak üzere,


x | y ifadesi “x tam böler y”,

x C y ifadesi “x tam bölmez y”

demektir.

a | b ise ba = 0

a C b ise ba = a
olarak tanımlanıyor.
14. A ve B birbirinden farklı iki doğal sayıdır.
Örnek; 2 | 6 olduğundan 62 = 0 • A sayısı B sayısını kalansız böler.
• B sayısı da AB iki basamaklı sayısını kalansız böler.
4 C 6 olduğundan 64 = 4 ’tür.
Yukarıdaki verilere göre, kaç farklı AB iki basamaklı
Buna göre, sayısı yazılabilir?
x8 = 0 ve 40x = x A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 8
eşitliklerini sağlayan en küçük x pozitif tam sayısı
kaçtır?

A) 4 B) 8 C) 12 D) 16 E) 32

1. B 2. D 3. D 4. B 5. A 6. C 7. C
8. A 9. C 10. E 11. D 12. D 13. B 14. C

55
BÖLÜNEBİLME
Test - 1

1. Rakamları farklı üç basamaklı bir doğal sayı 2 ile tam bö- 4. (53)2 + 3568
lünmektedir.
toplamının 5 ile bölümünden kalan kaçtır?
Bu sayının birler ve yüzler basamağı yer değiştirildi-
A) 0 B) 1 C) 2 D) 3 E) 4
ğinde elde edilen yeni sayı da 2 ile tam bölündüğüne
göre, bu sayının rakamları toplamı en az kaçtır?
A) 2 B) 4 C) 6 D) 8 E) 10

5. Dört basamaklı 61ab sayısı 6 ile tam bölünebilmektedir.


Buna göre, bölümün en büyük değeri kaçtır?
A) 1034 B) 1033 C) 1032 D) 1031 E) 1030

2. Üç basamaklı 1a3 ve a16 sayılarının 3 ile bölümünden ka-


lanlar sırasıyla b ve 4b – 6 dır.
Buna göre, a + b toplamının en büyük değeri kaçtır?
A) 11 B) 10 C) 9 D) 8 E) 7

6. Bir öğrenci tanesi 9 TL olan kalemlerden bir miktar alıp pa-


rasını ödedikten sonra cebinde 422 TL kaldığını görüyor.
Başlangıçtaki parası dört basamaklı A23B TL olduğu-
na göre, A•B çarpımının alabileceği en büyük değer
aşağıdakilerden hangisidir?
A) 36 B) 40 C) 45 D) 48 E) 56

3. Bir eksiği 4 ile bölünen sayılara “Hilbert Sayıları” denir.


57a üç basamaklı sayısı Hilbert sayısı olduğuna göre,
a’nın alabileceği değerler toplamı kaçtır?
A) 13 B) 12 C) 11 D) 10 E) 9

7. 5 ile bölündüğünde 2 kalanını veren beş basamaklı xy43z


sayısının 9 ile bölümünden kalan 5’tir.
Buna göre, x + y toplamı en çok kaçtır?
A) 18 B) 17 C) 16 D) 15 E) 14

56
BÖLÜNEBİLME
Test - 1

8. x > y > z olmak üzere iki basamaklı xy sayısı 8 ile tam, iki 11. Rakamları birbirinden farklı ABCDE beş basamaklı sayısın-
basamaklı yz sayısı 4 ile tam bölünebilmektedir. Üç basa- daki her bir harf 1, 4, 5, 8 ve 9 rakamlarından birine eşittir.
maklı xyz sayısının 10 ile bölümünden kalan 4 tür.
ABC üç basamaklı sayısı 9 ile
Buna göre, x + y + z toplamı kaçtır?
BCD üç basamaklı sayısı 4 ile
A) 21 B) 20 C) 19 D) 18 E) 17
CDE üç basamaklı sayısı 5 ile

tam bölünmektedir.

Buna göre, ABCDE sayısının en küçük değeri için


B + C – D işleminin sonucu kaçtır?
A) 14 B) 13 C) 12 D) 11 E) 10

9. Beş basamaklı xy8zt sayısıyla ilgili aşağıdakiler bilinmek-


tedir.
• y=x+z
• Sayının 10 ile bölümünden kalan 4’tür.
• Sayı 9 ile tam bölünmektedir. 12. Beş basamaklı rakamları birbirinden farklı 1x74y doğal sa-
yısı 18 ile tam bölünebilmektedir.
Buna göre, y kaçtır?
Buna göre, x kaç farklı değer alabilir?
A) 5 B) 4 C) 3 D) 2 E) 1
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5

10. Beş basamaklı 34x5y sayısı 11 ile tam bölünebilmektedir. 13. “Bir A sayısının B ile bölümünden kalan C’dir.”
ifadesi A = B* + C ile gösterilsin.
Buna göre, kaç farklı iki basamaklı xy sayısı
yazılabilir? a35b dört basamaklı bir sayı olmak üzere,
A) 8 B) 7 C) 6 D) 5 E) 4 a35b = 45* + 2

olduğuna göre, a’nın alacağı değerler toplamı kaçtır?


A) 9 B) 8 C) 7 D) 6 E) 5

57
BÖLÜNEBİLME
Test - 1

14. 16. Pozitif bir tam sayının 13 ile kalansız bölünüp bölünmedi-
B ğini anlamak için,
A C A B
D D • Sayının birler basamağı sayıdan ayrılır. Birler basa-
mağından ayrılan rakam 4 ile çarpılıp kalan sayıya ek-
C
lenir. Toplam 13 ile bölünüyorsa ilk sayı da 13 ile bö-
lünür.
I. Şekil II. Şekil • Bu işlem yeterince küçük bir sayı elde edilinceye ka-
I. şekilde iç içe iki altıgen verilmiştir. bölgelerin içlerine ya- dar tekrarlanır.
zılan A, B, C ve D sayıları için, B sayısının A sayısına ve Örneğin; 793 sayısı için
C sayısının D sayısına tam olarak bölünüp bölünmediği
79 + 3 • 4 = 91
kontrol edilir. Bu iki durumdan sadece biri gerçekleşirse dış-
taki bölge saat yönünde 60° dönmektedir. Şekil I’de bu iki 9 + 1 • 4 = 13
durumdan sadece biri gerçekleştiğinden II. Şekil elde edil-
miştir. 13 sayısı 13 ile bölünebildiği için 793 sayısı da 13 ile bölü-
nür.
480

2 4A1 Buna göre, AA020 sayısı 13 ile tam olarak bölündüğü-


11 3 ne göre, A sayısının 5 ile bölümünden kalan kaçtır?
9 4
5 A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 0

Şekilde verilen 480 ve 4A1 üç basamaklı sayılarının


içinde bulundukları bölgeler 5 kez döndüklerine göre,
17. 1. 2. 3. 4. 5. 6.
A sayısı kaç olmalıdır? Blok Blok Blok Blok Blok Blok

A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 7

13 14 15 16 17 18
7 8 9 10 11 12
1 2 3 4 5 6

Yukarıda verilen büyük dikdörtgenler prizması şeklindeki


15. Satılmakta olan ürünlerin ambalajlarının üzerlerinde, görün- kutuya 6 kişi ellerindeki dikdörtgenler prizması şeklindeki
tüsü siyah ve beyaz çubuklardan ibaret olan dikdörtgen bi- taşları sırasıyla 1. bloktan başlayarak 6. blok dahil şekilde-
çiminde bir etiket bulunur. Bu etikete “Ürünün Barkodu” ki düzende atıyor.
denir ve elektronik tarayıcılarla okutulunca ürünün stok ve
fiyat bilgilerini gösterir. Tarayıcı barkoddaki beyaz çubukla- Buna göre,
rı 0’a, siyah çubukları 1’e dönüştürerek 0 ile 1 rakamların-
I. 2019 numaralı taş 3. bloktan aşağı atılmıştır.
dan oluşan bir sayı elde eder. Bu sayıya barkod kodu de-
nir. Aşağıdaki örnekte bir barkod ve kodu verilmiştir. II. 5. blokta 35 numaralı taş dışında tüm taşların numa-
rası asal sayıdır.
III. 3. ve 6. bloktaki tüm taşlar 3’ün katı olan pozitif tam
sayıları oluştururlar.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
Altı çubuklu başka bir barkodda sadece üç tane siyah çu-
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
buk vardır. Herhangi iki siyah çubuk yan yana değildir.
D) Yalnız III E) II ve III
Buna göre, bu barkodun kodunun en büyük değerinin
11 ile bölümünden kalan kaçtır?
A) 0 B) 1 C) 5 D) 8 E) 10 1. C 2. C 3. D 4. C 5. B 6. A 7. A 8. C 9. C
10. A 11. B 12. C 13. D 14. C 15. D 16. C 17. C

58
BÖLÜNEBİLME
Test - 2

1. Cihangir aşağıdaki tabloda verilen her bir sayıyı, o sayının 4. x, y, z ve t ardışık rakamlar olmak üzere,
rakamları toplamına bölecektir.
l. x • y • z • t çarpımı 8 ile bölünür.
17 28 103
ll. (x + y + z + t – 2) ifadesi 4 ile bölünür.
351 812 11
lll. xyzt dört basamaklı sayısının 9 ile bölümünden kalan
104 16 108 1’dir.
Yukarıda verilen önermelerden hangileri daima doğ-
Buna göre, Cihangir’in elde edeceği tüm kalanların
rudur?
toplamı kaç olur?
A) Yalnız I B) I ve II C) Yalnız III
A) 27 B) 28 C) 29 D) 30 E) 31
D) I ve III E) I, II ve III

5. Rakamları birbirinden farklı 4 basamaklı bir sayının ilk iki


2. Rakamları birbirinden farklı dört basamaklı 2a3b sayısının rakamının oluşturduğu sayı 2 ile ilk üç rakamının oluştur-
6 ile bölümünden kalan 1’dir. duğu sayı 3 ile ilk dört rakamının oluşturduğu sayı 4 ile tam
olarak bölünmektedir.
Buna göre, a + b toplamı en çok kaçtır?
Buna göre, bu şartı sağlayan en küçük sayının 11 ile
A) 17 B) 16 C) 15 D) 14 E) 13 bölümünden kalan kaçtır?
A) 0 B) 1 C) 2 D) 3 E) 4

3. A = 5 • 7 • 9 • 11 6. t pozitif tam sayı ve 1a96 dört basamaklı bir sayıdır.

olduğuna göre, A – 45 sayısı aşağıdakilerden hangisi- [3 • (t + 2)]2 = 1a96


ne tam bölünmez?
olduğuna göre, a + t toplamının sonucu kaçtır?
A) 3 B) 4 C) 5 D) 13 E) 19
A) 14 B) 13 C) 12 D) 11 E) 10

59
BÖLÜNEBİLME
Test - 2

7. • Beş basamaklı 732AB sayısı 4 ile kalansız bölünebil- 10. Ardışık dört pozitif tam sayının toplamı 10 ile tam bölüne-
mektedir. biliyorsa bu sayıya On Numara Sayı denir.

• A + 2B = 17 dir. Örnek: 16 + 17 + 18 + 19 = 70 sayısı 10 ile tam bölündü-


ğünden 70 sayısı on numara bir sayıdır.
Buna göre, B’nin alacağı değerler toplamı kaçtır?
A) 30 B) 18 C) 14 D) 9 E) 6 Buna göre, sadece iki basamaklı sayıları kullanarak
kaç tane on numara sayı yazılabilir?
A) 12 B) 14 C) 16 D) 18 E) 20

8. XYZ üç basamaklı ve ABCABC altı basamaklı iki sayı


olsun. 11. • ab iki basamaklı sayısı rakamları toplamının 5 katına
eşittir.
• M = XYZ – (X + Y + Z)
• abc üç basamaklı sayısı ab iki basamaklı sayısının ra-
• N = ABCABC
kamlarından sadece bir tanesine tam olarak bölünmek-
olmak üzere, aşağıdaki yargılardan hangileri her tedir.
zaman doğrudur?
Buna göre, yukarıdaki koşulları sağlayan kaç farklı c
l. N sayısı 11 ile tam bölünür. sayısı yazılabilir?

ll. M sayısı 3 ile tam bölünür. A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5

III. M + N sayısı 9 ile tam bölünür.

A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III

12. En az iki basamaklı ve rakamları farklı doğal sayılar arasın-


da uygulanan  işlemi,

x  y = “x’in en küçük rakamı ile y’nin en büyük raka-


mının farkının mutlak değeri”
biçiminde tanımlıdır.
9. Günlük sabit sayıda satılan Acil Matematik kitabıyla ilgili
Örnek: 34  18 =  3 – 8  = 5
aşağıdakiler bilinmektedir;
• Satılan kitap sayısı dört basamaklı A7B2 sayısıdır. İki basamaklı a7 doğal sayısı 3’e, üç basamaklı 2b6
doğal sayısı 11 ile tam bölündüğüne göre,
• Satılan her 36 kitap bir koliye konulmakta ve hiç kitap
artmamaktadır. a7  2b6

Buna göre, bir günde en az kaç koliye ihtiyaç vardır? işleminin sonucu en çok kaçtır?
A) 78 B) 77 C) 76 D) 75 E) 74 A) 7 B) 6 C) 5 D) 4 E) 3

60
BÖLÜNEBİLME
Test - 2

13. 1. 2. 3. ....... n. 15. Aşağıda dairesel bir pist üzerinde bulunan kırmızı, mavi ve
Kare Kare Kare Kare sarı bayraklar gösterilmiştir. Saat yönünde gidildiğinde, her
kırmızı bayraktan hemen sonra tekrar kırmızı bayrak gelin-
A B C
ceye kadar sırasıyla 2 mavi ve 3 sarı bayrak vardır.
p q r

Yukarıda verilen karelerin her birinin içine birer sayı yazıla-


caktır. Her karenin altına yazılan sayı ise o karenin içine ya-
zılan sayının toplam kare sayısına bölümünden kalandır.

Örneğin;
7 8 9
1 2 0

Buna göre,
Bu pistte dört basamaklı 23m8 sayısı kadar bayrak
17 x 43 y olduğuna göre, m’nin alacağı değerler toplamı kaçtır?

a 2 b 1 A) 12 B) 13 C) 14 D) 15 E) 16

işlemini sağlayan a + b + x + y toplamının 20’den


büyük en küçük değeri kaçtır?
A) 22 B) 23 C) 24 D) 25 E) 26

14. Aşağıda dikdörtgen şeklinde bir kapı görseli verilmiştir. 16. Bir merdivende hepsi beyaz renkli 50 basamak vardır ve bu
Kapının üzerine kapının kenarlarına paralel olacak şekil- basamaklar aşağıdan yukarıya doğru 1, 2, 3, ..., 50 olarak
de bir kenarı 4 birim olan kare şeklinde süslemeler yapıl- numaralandırılmıştır. İki öğrenci bu basamaklara aşağıda-
ması planlanmıştır. ki işlemleri yapıyor.

2 • Pınar: Öğleden önce numarası 3’ün katı olan basa-


makları kırmızıya boyuyor.
5
• Oya: Öğleden sonra tek nolu basamakları maviye bo-
4 yuyor.
Oya ve Pınar bu işlemleri aynı gün gerçekleştirdiğine
göre, son durumda kaç basamak kırmızı boyalıdır?
A) 6 B) 7 C) 8 D) 9 E) 10
4

Ardışık iki kare süsleme arasındaki uzaklık 5 birim hesap-


landığından kapının en üzerine bir kare süslemenin yarısı
denk gelmiştir.
Buna göre, kapının boyu birim cinsinden aşağıdaki-
lerden hangisi olabilir?
A) 819 B) 820 C) 821 D) 822 E) 823
1. B 2. A 3. D 4. B 5. B 6. C 7. E 8. B
9. B 10. D 11. D 12. B 13. B 14. C 15. D 16. C

61
BÖLÜNEBİLME
Test - 3

1. Rakamları birbirinden farklı 1ab üç basamaklı sayısı bir do- 4. Rakamları birbirinden farklı ABC, CAB ve BCA üç basa-
ğal sayının karesi olup aynı zamanda 4 ile tam bölünmek- maklı sayıları ve k, p, r pozitif tam sayıları ile ilgili;
tedir.
• CBA = 5 • p + 3
Buna göre, a – b farkı kaçtır?
• BAC = 4 • k
A) 6 B) 5 C) 4 D) 3 E) 2
• ABC = 3 • r
eşitlikleri veriliyor.

Buna göre, oluşturulan en büyük ABC sayısı için


A + B + C toplamı kaçtır?

A) 12 B) 15 C) 18 D) 21 E) 24

2. İki basamaklı bir sayının hem kendisi hem de rakamları top-


lamı 6 ile tam bölünüyorsa bu sayıya “Altılı Sayı” denir.
Buna göre, bu şartları sağlayan kaç tane altılı sayı
yazılabilir?
A) 5 B) 6 C) 7 D) 8 E) 9

5. k bir tam sayı olmak üzere,

k
I. Karton

2k
II. Karton

3k
III. Karton

Uzunlukları üç basamaklı 1ab, 23b ve 3ab sayıları olan


3. a > b > 1 olmak üzere, kartonlar şekildeki gibi işaretli yerden aynı hizada kesili-
yor. I. kartondan kesilen parça II. kartondan kesilen par-
1a3bc beş basamaklı sayısının
çanın yarısı, III. kartondan kesilen parçanın üçte biridir.
• 10 ile bölümünden kalan 4 Boyalı olan kartonlar yan yana birleştirilip yeni bir karton
elde ediliyor.
• 11 ile bölümünden kalan 5
olduğuna göre, 6a3b dört basamaklı sayısının 11 ile Elde edilen kartonun uzunluğu 3’ün katı olduğuna
bölümünden kalan kaçtır? göre, aşağıdakilerden hangisi 3’ün katıdır?

A) 5 B) 6 C) 7 D) 8 E) 9 A) 2a + b B) a + 2b C) 3a + 2b
D) 2a + 3b E) a + b

62
BÖLÜNEBİLME
Test - 3

6. 208, 120, 171, 171, 103, 203 9. Aşağıdaki çemberde 18 dilim vardır. Boyalı dilime 1 yazıl-
dıktan sonra saat yönünde ilerlenecek ve her dilime hemen
sayılarından her biri (en son sayı olan 203 hariç) sağında-
öncekinde yazılan sayının 1 fazlası yazılacaktır. Tüm dilim-
ki sayının rakamları toplamına bölünecektir.
lerde sayı yazma işlemi tamamlanınca durmadan, aynı dü-
Buna göre, yapılacak bölme işlemlerinde elde edile- zende sayı yazmaya devam edilecektir.
cek kalanların toplamı kaçtır?
A) 12 B) 11 C) 10 D) 9 E) 8

Buna göre, 123456 altı basamaklı sayısı A, B, C, D ve


E ile gösterilen dilimlerden hangisine yazılır?
A) A B) B C) C D) D E) E

7. 1a5 ve 213 üç basamaklı birer sayıdır.


1a5 + 213 toplamının sonucu 6 ile tam bölünmektedir.

Buna göre, a’nın alacağı değerler toplamı kaçtır?

A) 18 B) 12 C) 10 D) 9 E) 6

10. Katlanır bir cetvel her biri aynı uzunluktaki parçalardan oluş-
makta ve 3 m’lik bir uzunluğu ölçebilmektedir. Aşağıda bu
cetvelin ilk üç parçası gösterilmiştir.

8. Rakamları toplamı 112 olan sayılara Acil Sayı denir.


Buna göre,
I. En küçük acil sayı 13 basamaklıdır.
II. Tüm acil sayılar 4 ile tam bölünür.
III. Bütün rakamları eşit olan 5 tane acil sayı vardır.
yargılarından hangileri doğrudur? Buna göre, 181 sayısı bu cetvelin kaçıncı parçası
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III üzerindedir?

D) II ve III E) I, II ve III A) 15 B) 16 C) 17 D) 18 E) 19

63
BÖLÜNEBİLME
Test - 3

11. 8a ve a1 iki basamaklı sayılar ve b bir rakamdır. 13. Şekil 1’de üç deliği olan top düzeneği verilmiştir.
Bir öğrenci 4 tane sayıyı soldan sağa doğru 72, 8a, a1 ve
b sırasında yazmıştır. Soldan itibaren ilk n sayının toplamı
n ile tam bölünmektedir.

Örneğin; Soldan itibaren ilk iki terimin toplamı 2 ile tam bö-
lünmektedir.

Buna göre, a + b toplamı en çok kaçtır?


A) 18 B) 17 C) 16 D) 15 E) 14

Her delikten, deliğin hizasında olan top alınabilmektedir.


Murat istediği delikleri kullanarak düzenekten arka arkaya
üç kez birer top alacak ve aldığı toplam üç adet topun nu-
maralarını yan yana istediği gibi dizerek üç basamaklı bir
sayı yazacaktır.

Düzenekte alt kademelerden bir top alındığında toplar yu-


karıdan aşağı doğru düşmektedir. Örneğin, 4 nolu top alın-
dığında Şekil 2’deki görüntü oluşmaktadır.

12. Murat her bir rakamı tek sayı olan bir sayı yazacağına
1 2 3 4 5 6 7
göre, yazabileceği en küçük sayının 5 ile bölümünden
8 9 10 11 12 13 14 kalan kaçtır?
15 16 17 18 19 20 21 A) 0 B) 1 C) 2 D) 3 E) 4
22 23 24 25 26 27 28

29 30 31 32 33 34 35

36 37 38 39 40 41 42

43 44 45 46 47 48 49

Yukarıda 7x7 birimlik bir sayı tablosu verilmiştir. Bu tablo-


da sağa-sola, yukarıya-aşağıya doğru hareket edebilen şe-
kilde gösterildiği gibi dik yamuk şeklinde bir çerçeve bulun-
maktadır.

Örneğin; Yukarıdaki çerçeve tabloya 2, 8 ve 9 rakamları-


nı içerecek biçimde yerleştirilmiştir.
14. Beş basamaklı 85a1b sayısı 30 ile bölündüğünde 17 kala-
Buna göre, çerçeve hareket ettirildikten herhangi bir
nını vermektedir.
an sonra çerçevenin içindeki 3 sayının toplamı aşağı-
dakilerden hangisi olamaz? Buna göre, 85a1b sayısının en büyük değeri için a kaçtır?

A) 25 B) 52 C) 88 D) 93 E) 115 A) 9 B) 8 C) 7 D) 6 E) 5

64
BÖLÜNEBİLME
Test - 3

15. Önden görünümleri dikdörtgen şeklinde olan özdeş 6 kitap 17. Şekildeki üç tane kartın her birisinin iki yüzüne birer rakam
bir rafa boşluk kalmayacak şekilde aşağıdaki gibi yerleşti- yazılıyor. Kartların arka yüzünde duran Ayşe kendisine gö-
rilecektir. Herhangi bir dikdörtgenin kenar uzunlukları tam re soldan itibaren kartların üzerinde yazan rakamların oluş-
sayı olup boyu eninin 3 katıdır. turduğu üç basamaklı sayıyı okuyor ve bu sayının 5 ile bö-
lünebildiğini fakat 3 ile bölümünden 2 kaldığını söylüyor.

A
24a6
B
24a6 dört basamaklı sayı olmak üzere rafın genişliği 24a6
birimdir. C
Buna göre, rafın genişliğinin 11 ile bölümünden kalan
kaçtır?
A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6
Ön tarafta bulunan Ömer, Ayşe’nin söylediklerinin kendi
gördüğü üç basamaklı ABC sayısı için de sağlandığını gö-
rüyor.
Buna göre, en büyük ABC sayısı kaçtır?
A) 570 B) 575 C) 585 D) 875 E) 975

16.
P1 4 3
5 2
1

P2 9 8
10 7
6 18. a b sembolü, a ve b doğal sayılarının çarpımının son
basamağını ifade etmektedir.
P3 14 13
15 12 Örneğin, 13 8 = 4’tür.
11
a bir rakam olmak üzere,

a 9 + a 5 =8
Pn eşitliği veriliyor.
Buna göre, a’nın alabileceği değerler çarpımı kaçtır?
A) 48 B) 28 C) 24 D) 18 E) 14

1 den başlayarak sayma sayılar beşgenlerin içine ardışık


olarak yerleştirilmiştir. 6652 sayısı Pn beşgenine ait bir sa-
yıdır.

Buna göre, n sayısı aşağıdakilerden hangisi ile tam


olarak bölünür?
A) 2 B) 3 C) 5 D) 7 E) 11
1. D 2. B 3. A 4. D 5. D 6. C 7. A 8. C 9. D
10. C 11. D 12. D 13. C 14. B 15. D 16. E 17. B 18. E

65
FAKTÖRİYEL
Test - 1

(0! + 0! + 0! + 0!) ! - 0! (3!) ! 4. (n!)2 – [(n – 1)!]2 = (4!)3


1. +
4! - (4 - 4) ! 3! eşitliğine göre, n kaçtır?

toplamının sonucu kaçtır? A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 8

A) 118 B) 119 C) 120 D) 121 E) 122

(a - 2) ! + a! 5. (x + 1)2 • x! + 24! = 25!


2.
(2 - a) ! + (a + 1) ! eşitliğine göre, x kaçtır?

işleminin sonucu kaçtır? A) 21 B) 22 C) 23 D) 24 E) 25


1 2 3 4 5
A) B) C) D) E)
7 7 7 7 7

10! 7! + 6! 6. x, y, z ardışık pozitif tam sayılardır.


3. -
7! : 5! : 3! 7! - 6! x<y<z
işleminin sonucu kaçtır?
M = x! + y! + z!
–5 –4 –2 –1
A) B) C) –1 D) E)
3 3 3 3 olduğuna göre, M’nin z türünden eşiti aşağıdakilerden
hangisidir?
A) (z – 2)! • z2 B) (z – 1)! • z C) (z + 2)! • z
D) (z + 2)! • z2 E) (z – 2)! • z

66
FAKTÖRİYEL
Test - 1

7. Aşağıdakilerden hangisi bir tam kare sayıdır? 10. Aşağıdaki kartların her birinin şekilde görünmeyen yüzün-
de birbirinden farklı birer doğal sayı yazmaktadır.
14! : 15! 15! : 16! 16! : 17!
A) B) C)
5 8 3

17! : 18! 18! : 19!


D) E)
2 2
Kartlarda yazan sayıların toplamı 28 olduğuna göre,
bu sayıların çarpımı en fazla kaç olabilir?

A) 28 B) 7! C) 8! D) 9! E) 10!

11. ab iki basamaklı bir sayıdır.


(ab)! sayısı 34 ile tam bölündüğüne göre, ab sayısının
8. a = 4! • 8! en küçük değeri için a + b toplamı en az kaçtır?
b = 5! • 7! A) 12 B) 10 C) 8 D) 6 E) 4
c = 6! • 6!

Yukarıda verilen ifadeleri küçükten büyüğe doğru


sıralayınız.
A) c < b < a B) c < a < b C) b < c < a
D) b < a < c E) a < c < b
12. n! ifadesine Faktöriyelli Sayı,
bu sayıdaki n değerine Temel Kısım denir.

Örnek: 8! bir faktöriyelli sayıdır. Bu sayıda temel kısım


8’dir.

Mine, Suna ve Sena birer faktöriyelli sayı yazmıştır. Mine’nin


yazdığı sayıdaki temel kısım; Suna’nın yazdığı sayıdaki te-
mel kısmın 1 fazlasına, Sena’nın yazdığı sayıdaki temel kıs-
mın 2 fazlasına eşittir.

Buna göre, Mine’nin yazdığı faktöriyelli sayının, diğer


iki kişinin yazdığı faktöriyelli sayıların toplamına oranı
9. n, K birer pozitif tam sayıdır. aşağıdakilerden hangisine daima eşittir?
15! = 2n • K A) Suna’nın yazdığı faktöriyelli sayı

eşitliğinde n en çok kaç olabilir? B) Sena’nın yazdığı faktöriyelli sayı

A) 9 B) 10 C) 11 D) 12 E) 13 C) Mine’nin yazdığı faktöriyelli sayının temel kısmı


D) Suna’nın yazdığı faktöriyelli sayının temel kısmı
E) Sena’nın yazdığı faktöriyelli sayının temel kısmı

1. D 2. C 3. E 4. C 5. C 6. A
7. D 8. A 9. C 10. B 11. C 12. D

67
FAKTÖRİYEL
Test - 2

6 : (8! - 7!) 5. m bir doğal sayıdır.


1.
7 : (7! - 6!) 15! + 14! = 14 • 13! • m2
işleminin sonucu kaçtır? olduğuna göre, m kaçtır?
A) 8 B) 7 C) 6 D) 4 E) 3 A) 14 B) 13 C) 7 D) 6 E) 4

(n + 2) ! - (n + 1) ! - n! 5
2. =
(n + 2) ! 6

olduğuna göre, n kaçtır? 6. W(n);


“n! sayısının birbirinden farklı asal çarpanlarının sayısıdır.”
A) 4 B) 5 C) 6 D) 7 E) 8
Buna göre,
W(n) = 8

eşitliğini sağlayan n en çok kaçtır?


A) 24 B) 23 C) 22 D) 21 E) 20

3. p = 8! olduğuna göre, 9! + 7! toplamının p cinsinden eşi-


ti aşağıdakilerden hangisidir?
37p 73p 71p 35p
A) B) C) 9p D) E)
4 8 8 4

7.

4. a ve b birer pozitif tam sayıdır. n! = n • (n – 1) • (n – 2)... 1 olmak üzere, şekildeki karelere


birbirinden farklı rakamlar yazılacaktır. Köşegen üzerinde-
a! = 24 • b!
ki sayıların çarpımı bir doğal sayının faktöriyelidir.
olduğuna göre, a + b toplamının en büyük değeri
Buna göre, boş karelere yazılacak sayıların toplamı
kaçtır?
en az kaçtır?
A) 48 B) 47 C) 45 D) 44 E) 42
A) 16 B) 12 C) 10 D) 8 E) 6

68
FAKTÖRİYEL
Test - 2

8. n ve K birer sayma sayıdır. 11. Aşağıda bir bankanın yaptığı açıklama verilmiştir.
12 • 13 • 14 • … • 20 = 3n • K

eşitliğinde n en çok kaçtır?

A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 7

Buna göre, bankanın 2 yıllık toplam maaş gideri kaç


TL’dir?
A) 28! B) 24! C) 18! D) 16! E) 14!

9. Aşağıda boncuk takmak için kullanılan bir düzenek göste-


rilmiştir.

12. Aşağıda ardışık her iki ağaç arasının 1 birim olduğu 24 ta-
Özgür, bu düzenekteki her çubuğa şekildeki gibi üç boncuk ne ağaç verilmiştir. Bu şekilde 24 sıra ağaç dizilmiştir.
takmıştır. Özgür daha sonra, çubuklar arasında boncuk
transferleri yapmış ve ilk çubukta 1 boncuk, belli bir çubu-
1. sıra
ğa kadar da, sonraki her çubukta hemen öncekinden 1 faz- 1 123
123 1 123
1 123
1 ...
la boncuk bulunmasını sağlamıştır. 1. ağaç 24. ağaç
...

Düzeneğin son halinde en az bir boncuk takılı olan


çubuklardaki boncuk sayılarının çarpımı kaçtır?
24. sıra
...
A) 22! B) 21! C) 11! D) 10! E) 8!
1. ağaç 24. ağaç

Her sıradaki 1. ağacın 2. ağaca olan uzaklığı, 1. ağacın


3. ağaca olan uzaklığı ve bu düzende devam edilerek
1. ağacın 24. ağaca olan uzaklığı çarpılıyor. Her sıra için
bu işlem yapılarak bulunan sonuçlar toplanıyor.

Buna göre, bu toplamın sonucu kaçtır?


A) 25! B) 24 • 24! C) 24!
D) 23 • 24! E) 23 • 25!
10. Tuğrul 6 haftalık bir sürenin kaç saniyelik bir süre ile eş de-
ğer olduğunu merak etmektedir. Bunu anlamak için gerek-
li işlemleri yaptığında n! saniye olduğunu bulmuştur.
Buna göre, n kaçtır?
A) 6 B) 7 C) 8 D) 10 E) 12

1. B 2. B 3. B 4. B 5. E 6. C
7. B 8. B 9. C 10. D 11. E 12. C

69
ASAL SAYILAR - ASAL ÇARPANLARA AYIRMA
Test - 1

1. x ve y iki asal sayıdır. 5. x, y ve z üç asal sayıdır.


x + y = 55 xy – z = 29

olduğuna göre, x • y çarpımı kaçtır? olduğuna göre, x + y + z toplamı kaçtır?

A) 336 B) 228 C) 156 D) 128 E) 106 A) 35 B) 34 C) 33 D) 32 E) 31

6. a bir asal sayı ve b ile c birer sayma sayısıdır.

2. P, Q ve R birer asal sayıdır. a • b = 210

P a • c = 126
= Q-R
13
olduğuna göre, a’nın alacağı değerler toplamı kaçtır?
olduğuna göre, P + Q – R ifadesinin değeri kaçtır?
A) 16 B) 15 C) 14 D) 13 E) 12
A) 17 B) 16 C) 15 D) 14 E) 13

7. Birbirinden farklı iki asal sayının çarpımı biçiminde yazıla-


bilen doğal sayılara “Yarı Asal Sayı” denir.
I. İki basamaklı en büyük yarı asal sayı 95’dir.
3. A, B ve C üç asal sayıdır.
II. Tüm yarı asal sayılar tektir.
A2 – B2 = C
III. Tüm yarı asal sayıların pozitif doğal sayı bölenlerinin
olduğuna göre, A • B • C çarpımının sonucu kaçtır? kümesi 4 elemanlıdır.

A) 60 B) 54 C) 45 D) 32 E) 30 Buna göre, yukarıda verilen ifadelerden hangileri doğ-


rudur?
A) Yalnız I B) I ve III C) II ve III
D) I ve II E) I ve III

4. Sağdan ve soldan okunduklarında asal sayı olan ve rakam-


ları toplamı 2 nin kuvvetleri biçiminde yazılabilen sayılara
“Sağlam Asal Sayı” denir.
8. I. 6’nın katı olan bir sayının 1 eksiği 5’e tam bölünür.
Buna göre, iki basamaklı kaç tane “sağlam asal sayı”
II. Ardışık dört pozitif tam sayının toplamı asal sayı ola-
vardır?
maz.
A) 9 B) 8 C) 7 D) 6 E) 5
III. m ve n pozitif tam sayıdır.
m2 • n çarpımı asal sayı ise m + n çift sayıdır.
ifadelerinden hangileri kesinlikle doğrudur?
A) Yalnız I B) I ve II C) Yalnız II
D) II ve III E) I ve III

70
ASAL SAYILAR - ASAL ÇARPANLARA AYIRMA
Test - 1

9. I. 1’den başka ortak pozitif böleni olmayan pozitif tam 12. x ile y aralarında asal iki sayıdır.
sayılar aralarında asaldır. 2x - 3y 1
=
II. İki sayının aralarında asal olması için sayıların asal x+y 2
olması gerekir.
olduğuna göre, x kaçtır?
III. İki sayı aralarında asalsa toplamları ve çarpımları da
aralarında asaldır. A) 6 B) 7 C) 8 D) 9 E) 10

ifadelerinden hangileri doğrudur?


A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III

13. Bir sınıftaki oturma düzeni aşağıdaki gibidir. Şekildeki sa-


yılar öğrencilerin oturdukları sıraların numarasıdır ve her bi-
rini farklı bir öğrenci kullanmaktadır.

10. x ile y aralarında asal doğal sayılar olmak üzere,


x + y = 18

olduğuna göre, x • y çarpımının alabileceği en büyük


değerle en küçük değerin toplamı kaçtır? 4. Hiza
3. Hiza
A) 96 B) 95 C) 94 D) 93 E) 92
2. Hiza
10
9
1. Hiza 2
1
4
3
6
5
8
7

Tanım: a ve b aralarında asal, m ve n asal sayı olmak üze-


re, a. ayın b. günü şanslı gün, m. hizanın n numa-
11. 2a + 1 ile 3b – 2 aralarında asal iki sayıdır. ralı sırası şanslı sıradır.

2a + 1
=
63 Olcay, okullar 15 Haziran’da kapanmadan önce bu aydaki
3b - 2 165 bir şanslı günde şanslı bir sırada oturacaktır.

olduğuna göre, a + b toplamı kaçtır? Buna göre, Olcay için kaç farklı seçenek vardır?
A) 32 B) 31 C) 30 D) 29 E) 28 A) 28 B) 27 C) 26 D) 25 E) 24

1. E 2. D 3. E 4. C 5. B 6. E 7. B
8. C 9. C 10. C 11. D 12. B 13. D

71
ASAL SAYILAR - ASAL ÇARPANLARA AYIRMA
Test - 2

1. A 2 5. a, b, c pozitif tam sayılar ve p, r, s birbirinden farklı asal sa-


B 2 yılar olsun.
C 3
A = p a • r b • sc
D x
E y sayısının pozitif bölenlerinin sayısı
F 11 (a + 1)•(b + 1)•(c + 1) formülüyle bulunur.
1
\
6 00…0
Yukarıda A sayısının asal çarpanlara ayrılmış biçimi veril- n tane 0

miştir.
sayısının 112 tane pozitif böleni olduğuna göre,
x, y birbirinden farklı sayılar ve 3 ≤ x < y ≤ 11 olduğuna n kaçtır?
göre, x + y toplamı en çok kaç olur?
A) 9 B) 8 C) 7 D) 6 E) 5
A) 8 B) 12 C) 16 D) 18 E) 19

2. A = 343
B = 302

olduğuna göre, A • B çarpımının asal çarpanlarının 6. x bir asal sayıdır.


toplamı kaçtır?
1112 + 4442
A) 30 B) 29 C) 28 D) 27 E) 26 x

Kesrini bir tam sayı yapan farklı x sayılarının toplamı


kaçtır?
A) 62 B) 60 C) 57 D) 54 E) 52

3. 1292 – 129
sayısının asal çarpanlara ayırılmış hali aşağıdakiler-
den hangisidir?
A) 27 • 43 • 3 B) 26 • 43 • 32 C) 27 • 41 • 32
D) 26 • 41 • 3 E) 28 • 31
7. Bir sayının tüm asal çarpanları küçükten büyüğe sıralandı-
ğında, sıralanan bu sayılara “O Sayının Şifresi” denir.
Örneğin; 18 sayısının şifresi 233 tür.

A ≠ B olmak üzere, 2AB5 biçimindeki bütün şifrelerin


toplamı kaçtır?
4. • P bir asal sayıdır.
P + 468 A) 6945 B) 6935 C) 6845 D) 6835 E) 6745
• ifadesinin sonucu bir tam sayıdır.
P

Bu şartları sağlayan P sayılarının toplamı kaçtır?


A) 22 B) 20 C) 18 D) 16 E) 14

72
ASAL SAYILAR - ASAL ÇARPANLARA AYIRMA
Test - 2

a-4 11. n doğal sayı olmak üzere, 18n sayısı m doğal sayısına tam
8.
a olarak bölünebiliyor.

ifadesinin 6 katının bir doğal sayı olması için a yerine m’nin alacağı 28 farklı değer olduğuna göre, n kaçtır?
kaç farklı tam sayı gelebilir? A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6
A) 15 B) 14 C) 13 D) 12 E) 11

12. x ve y birer sayma sayısıdır.


x3
- 48 = 0
9. 25 • 25 sayısının 5’in katı olan doğal sayı bölenlerinin y2
sayısı kaçtır?
eşitliğini sağlayan en küçük x ve y sayıları için x + y
A) 24 B) 18 C) 16 D) 12 E) 6 toplamı kaçtır?
A) 24 B) 22 C) 20 D) 18 E) 16

10. Tanım: Asal çarpanlarının kuvvetleri toplamına tam bölü- 13. a ve b birer negatif tam sayı olmak üzere,
nebilen doğal sayılara “Bölümlü Sayılar” denir.
144424443 \
a+a+…+a =b:b:b
Örneğin; 12 sayısı için 12 = 22 • 31 ve 12 sayısı 2 + 1 = 3’e 48 tane a 3 tane b
tam bölündüğünden 12 bölümlü bir sayıdır.
olduğuna göre, a + b toplamı en çok kaçtır?
x pozitif tam sayı olmak üzere, P = 3 • 2x sayısı üç basa-
maklı bir bölümlü sayıdır. A) –48 B) –46 C) –42 D) –40 E) –36

Buna göre, P’nin alabileceği en küçük değerin rakam-


ları toplamı kaçtır?

A) 16 B) 15 C) 14 D) 13 E) 12

1. D 2. D 3. A 4. C 5. D 6. C 7. C
8. C 9. D 10. B 11. B 12. D 13. A

73
ASAL SAYILAR - ASAL ÇARPANLARA AYIRMA
Test - 3

1. a, b ve c birer asal sayıdır. 4. 3084 ile 3090 arasında yalnızca bir tane asal sayı vardır.
a • (b – c) = 17 Buna göre, bu asal sayının rakamları toplamı kaçtır?

olduğuna göre, a + b + c toplamı kaçtır? A) 20 B) 19 C) 18 D) 17 E) 16

A) 25 B) 24 C) 23 D) 22 E) 21

5. Rakamları birbirinden farklı birer asal sayı olan üç basa-


maklı bir doğal sayı 15 ile tam bölünmektedir.
Buna göre, bu sayının alabileceği en büyük değer ile
2. n bir pozitif tam sayı olmak üzere, en küçük değer arasındaki fark kaçtır?

3n + 30 A) 250 B) 290 C) 320 D) 360 E) 390


n
sayısı bir asal sayıdır.
Buna göre, n’nin alabileceği değerler toplamı kaçtır?

A) 39 B) 29 C) 23 D) 18 E) 15

6. Şekil 1’de bir kutucukta yazan sayı gösterilmiştir. Bu sayı


görünmesin diye kutucuk Şekil 2’deki gibi boyanmıştır. Men-
deres yan yana bir kaç rakam görünecek biçimde kutucu-
ğun boyasını Şekil 3’teki gibi kazımış iki basamaklı bir asal
sayı görmüştür.

3. p ve q asal sayılar ve
p2 • q = p • q2 – 520

olduğuna göre, p + q toplamı kaçtır?


A) 12 B) 15 C) 18 D) 21 E) 24

Menderes Şekil 3’teki kazıma işlemini yan yana dört rakam


görünecek biçimde yapsaydı dört basamaklı bir asal sayı
görecekti.

Buna göre, Menderes’in göreceği bu asal sayının


rakamları toplamı kaçtır?
A) 10 B) 14 C) 18 D) 22 E) 30

74
ASAL SAYILAR - ASAL ÇARPANLARA AYIRMA
Test - 3

7. p ve q asal sayılar olsun. 10. 1112 sayısının en büyük asal çarpanı A,


Eğer |p – q| = 2 ise p ile q sayılarına ikiz asal sayılar 423 sayısının asal çarpanlarının sayısı B’dir.
denir.
Buna göre, A + B toplamı kaçtır?
Bu tanıma göre, aşağıda verilen sayılardan hangisi iki
A) 49 B) 48 C) 46 D) 40 E) 38
ikiz asal sayının toplamı olarak yazılamaz?
A) 12 B) 24 C) 60 D) 64 E) 84

8. I. 7’nin katı olan bir tam sayının bir eksiği 6’nın katı
olur.
II. Ardışık üç tam sayının çarpımı 3’ün katıdır.
III. Ardışık dört tam sayının toplamı asal sayı olamaz.
Yukarıda verilen yargılardan hangileri her zaman
doğrudur? 11. x, y asal ve n pozitif bir tam sayıdır.

A) Yalnız I B) Yalnız II C) II ve III ab0 doğal sayısının asal çarpanlara ayrılmış biçimde
yazılışı xn • y olduğuna göre, x + n + y toplamı en çok
D) I ve III E) I, II ve III kaçtır?
A) 17 B) 16 C) 15 D) 14 E) 13

9.

18

35 14 12. A bir rakam olmak üzere, A’dan büyük her bir rakamın A ile
aralarında asal olduğu rakamların sayısı,
A ile gösterilsin.

Şekilde verilen küpte görülmeyen her bir yüzde asal bir sa- Buna göre, 1 + 2 toplamı kaçtır?
yı vardır. Karşılıklı yüzlerdeki sayıların toplamı birbirine eşit-
A) 14 B) 13 C) 12 D) 11 E) 10
tir.

Buna göre, görülmeyen yüzlerdeki sayıların toplamı


kaçtır?
A) 48 B) 46 C) 45 D) 44 E) 42

75
ASAL SAYILAR - ASAL ÇARPANLARA AYIRMA
Test - 3

13. a ve b birer pozitif tam sayı olmak üzere, a  b ifadesi, 16. Aşağıdaki birim karelerden oluşan tabloya 1’den 20’ye ka-
dar olan sayma sayıları yazılmıştır.
• a ve b aralarında asal ise a  b = ab

• a ve b aralarında asal değil ise a  b = 6


olarak tanımlanıyor.

Örnek:
Bu tablonun birinci satırı a birim sağa ve ikinci satırı b birim
2  3 = 23 = 8 sola kaydırılacaktır.

8  12 = 6 Örneğin, a = 1 ve b = 1 için bu kaydırma işlemi,

Buna göre,

n  2 = 5n – 4

denklemini sağlayan n sayılarının toplamı kaçtır?


A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 7
biçiminde olur. Şekildeki mavi renkli bölgeye kesişim böl-
gesi denir. Bu bölgedeki her sütunda kaç asal sayı olduğu-
nu her sütunun altına not edince oluşan 11102020 sayısı-
na a = 1 ve b = 1 için yapılan kaydırma işleminin kodu de-
nir.

Buna göre, a = 2 ve b = 3 için yapılan kaydırma işlemi-


nin kodunun rakamları toplamı kaçtır?
A) 7 B) 6 C) 5 D) 4 E) 3

14. m bir doğal sayıdır.


m5
288 =
x
eşitliğini sağlayan en küçük x doğal sayısının rakam-
ları toplamı kaçtır?
A) 11 B) 10 C) 9 D) 8 E) 7

17. A pozitif tam sayı olmak üzere;


A sayısı, tüm asal bölenlerinin karesine de tam bölünüyor-
sa bu sayıya “Kareli Asal” denir.

Buna göre, asal bölenleri 2 ve 3 olan üç basamaklı en


15. İki basamaklı bir asal sayıda, rakamların farkının mutlak de- küçük kareli asal sayının rakamları toplamı kaçtır?
ğeri asal sayı ise iki basamaklı bu asal sayıya Moz Asalı A) 12 B) 11 C) 10 D) 9 E) 8
denir.
a3 sayısı bir Moz Asalı olduğuna göre, a’nın alabilece-
ği değerlerin toplamı kaçtır?
A) 14 B) 16 C) 18 D) 20 E) 21

1. D 2. D 3. C 4. A 5. D 6. D 7. D 8. B 9. D
10. D 11. D 12. C 13. A 14. C 15. A 16. D 17. D

76
ASAL SAYILAR - ASAL ÇARPANLARA AYIRMA
Test - 4

1. p, p + 2 ve 6p – 1 sayıları asal sayılardır. 4. a ve b birer doğal sayı olmak üzere, ab ifadesi,


p iki basamaklı bir sayı olduğuna göre, bu üç sayının
toplamı en az kaçtır? • a ve b’den en az biri asal ise ab = a + b
A) 89 B) 105 C) 137 D) 142 E) 153
• a ve b’nin ikisi de asal değil ise ab = a : b

olarak tanımlanıyor.

Örnek:
34 = 3 + 4 = 7

415 = 4 : 15 = 60

Buna göre,
mn = 8

denklemini sağlayan m sayısı kaç farklı değer alabilir?


2. a ve b birer asal sayıdır.
A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 7
(a + 1) • (b + 3) = 45 • b

eşitliğine göre, a – b farkı kaçtır?


A) 13 B) 14 C) 15 D) 16 E) 17

5.

Yukarıda verilen doğal sayıda asal olan rakamların altına


3. Rakamları birbirinden farklı asal sayılardan oluşan ve +, asal olmayan rakamların altına – işareti yazılmıştır.
12 ile tam bölünebilen sayılara “İsabet Asalı” denir.
Aynı işlem beş basamaklı bir doğal sayıya uygulan-
ABC üç basamaklı sayısı isabet asalı olduğuna göre,
dığında – + + – – elde edildiğine göre, bu sayının en
A + B + C toplamı kaçtır?
küçük değerinin rakamları toplamı kaçtır?
A) 11 B) 12 C) 13 D) 14 E) 15
A) 4 B) 5 C) 6 D) 7 E) 8

77
ASAL SAYILAR - ASAL ÇARPANLARA AYIRMA
Test - 4

6. Henüz doğruluğu ya da yanlışlığı kanıtlanmamış problem- 8. Anıl aynı büyüklükteki mavi ve turuncu renkli birer kartona
lere “Sanı (Tahmin)” denir. 1’den 8’e kadar olan ardışık doğal sayıları eşit aralıklarla
“Christian Goldbach” sanısında 2’den büyük her çift doğal sa- aşağıdaki gibi yazmıştır.
yı iki asal sayının toplamı şeklinde yazılabilir demiştir.

Buna göre, 34 sayısını Goldbach sanısına göre yaz-


mak isteyen bir öğrenci, en fazla kaç farklı asal sayı
kullanır?
A) 9 B) 8 C) 7 D) 6 E) 5 Anıl daha sonra bu iki kartonu herhangi iki sayıda hizaladı-
ğında oluşan görüntüyü aşağıdaki gibi adlandırmıştır.

Bu adlandırma, mavi kartondaki 2 sayısı ile turuncu karton-


daki 1 sayısının hizalandığını belirtmektedir.

Buna göre, M3-T5 hizalamasında aynı hizadaki iki


sayıyı toplayan biri kaç tane asal sayı sonuç bulur?
A) 0 B) 1 C) 2 D) 3 E) 4

7. Bir kenarı 3 birim olan aşağıdaki karenin içine, karenin ala-


nının sayı değerinden küçük olan asal sayılar, karenin dı-
şına da diğer asal sayılar yazılmıştır.

9. n ≥ 2 olmak üzere r(n) fonksiyonu, n’den büyük olmayan


asal sayıların sayısını göstermektedir.
Aynı işlem bir kenarı 7 birim olan bir karede yapıldı- Örneğin; r(5) fonksiyonun değeri, 5’ten büyük olmayan asal
ğında, karenin içindeki bir sayı x ve dışındaki bir sayı y
sayıların sayısına eşittir. Bu sayılar ise 2, 3 ve 5 ol-
olduğuna göre, x – y farkı en çok kaçtır?
mak üzere 3 tanedir. Buna göre, r(5) = 3’tür.
A) –6 B) –5 C) –4 D) –3 E) –2
r(n) = 8 eşitliğinde n’nin alabileceği en büyük tam sayı
değeri kaçtır?
A) 19 B) 20 C) 21 D) 22 E) 23

78
ASAL SAYILAR - ASAL ÇARPANLARA AYIRMA
Test - 4

10. Bir sayının asal olabilmesi için, kendisinin karekökünden 12. Bir çiftlikteki atların yaşları asal sayı olup, yaşlarının çarpı-
küçük veya kareköküne eşit olan asal sayılardan hiçbirine mı 504’tür.
bölünmediğini göstermek gerekir.
Buna göre, çiftlikte bulunan atların yaşlarının ortala-
Örnek: 111 sayısı için, 111 = 10, ... ve 10’dan küçük asal ması kaçtır?
sayılar 7, 5, 3, 2’dir. A) 4 yıl 2 aylık B) 4 yıl C) 3 yıl 6 aylık

111 sayısı 3 ile bölündüğünden asal değildir. D) 3 yıl 2 aylık E) 2 yıl 8 aylık

Yukarıdaki asallık testine göre, asal bir sayı için 7 kez


bölme işlemi uygulandıysa bu sayı aşağıdakilerden
hangisi olabilir?

A) 401 B) 373 C) 331 D) 327 E) 277

13. Bir bilgisayar programı, ekranına yazılan sayıların asal olup


olmadığını kontrol etmektedir. Ekrana bir x pozitif tam sa-
yısı yazılıp “Enter” tuşuna basıldığında, x asal sayı ise ek-
randaki görüntü x olarak kalmakta, eğer x asal değilse ek-
rana x’in asal çarpanlara ayrılmış biçimindeki yazılışı gö-
11. Boyutları 3x3 olan bir tablonun hücrelerine ilk 9 asal sayı rüntülenmektedir.
yerleştiriliyor. Sonra her satırdaki en büyük sayı o satırın Aşağıda örnek olarak bu programla 17 ve 44 sayıların asal
sağına ve her sütundaki en küçük sayı ise o sütunun altına olup olmadığının kontrol edilişi gösterilmiştir.
yazılıyor.
Örnek:
2 23 3 23

5 13 7 13
Bilal, bu programda ekrana x ve y + 20 sayılarını yazıp en-
19 17 11 19
ter tuşuna basınca aşağıdaki ekran görüntüleriyle karşılaş-
2 13 3 mıştır.

Buna göre, aynı kuralla tamamlanacak olan

2 C

7 Buna göre, y + 20 sayısının alabileceği en küçük de-


5
ğerin rakamları toplamı kaçtır?
13 17 A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6
A B

tablosundaki A + B + C toplamı kaçtır?

A) 34 B) 32 C) 30 D) 28 E) 26

1. C 2. C 3. B 4. E 5. B 6. C 7. A
8. A 9. D 10. C 11. C 12. D 13. C

79
EBOB
Test

1. EBOB(180, 75) – EBOB(72, 56) 5. x pozitif tam sayı olmak üzere,


farkının sonucu kaçtır? 1 < x < 150
A) 6 B) 7 C) 8 D) 9 E) 12 EBOB(x, 72) = 12

olduğuna göre, x kaç farklı değer alabilir?


A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6

2. EBOB(x, 16) = 4
olmak üzere, EBOB(3x, 48) ifadesinin değeri kaçtır?
A) 2 B) 4 C) 6 D) 8 E) 12

6. EBOB(a, b) = 6 dır.
Bu sayıların çarpımı 180 olduğuna göre, a + b toplamı
kaçtır?
A) 48 B) 42 C) 36 D) 30 E) 24
3. EBOB(m, 75) = 15
olmak üzere, EBOB(m, 40, 75) ifadesinin değeri kaçtır?

A) 5 B) 8 C) 15 D) 25 E) 40

4. x, y ve z farklı asal sayılardır. 7. EBOB’ları 15 olan iki basamaklı 3 farklı sayının toplamı
en çok kaçtır?
A= x2y3z
A) 255 B) 240 C) 225 D) 210 E) 195
B = x3y2z2t

olduğuna göre, EBOB(A, B) aşağıdakilerden hangisine


eşittir?
A) x2 • y2 • z B) x3 • y3 • z2 • t C) x2 • y • z
D) x • y • z E) x2 • y2 • z2

80
EBOB
Test

8. x > y olmak üzere, x ve y pozitif tam sayılardır. 11. a ve b iki basamaklı sayılardır.
• x + y = 56 EBOB(a, b) = 24
• EBOB(x, y) = 7 olduğuna göre, a + b toplamı en çok kaçtır?
olduğuna göre, x – y farkı en az kaçtır? A) 144 B) 156 C) 168 D) 172 E) 192
A) 35 B) 28 C) 21 D) 14 E) 7

12. m > n olmak üzere,


m ve n pozitif tam sayılardır.
9. AA5 üç basamaklı ve 6090 dört basamaklı bir sayı ol- • EBOB(m, n) = 9
mak üzere, bu iki sayının EBOB’ları en çok kaç olabi-
• m + n = 72
lir?
olduğuna göre, m – n farkı en az kaçtır?
A) 45 B) 25 C) 20 D) 15 E) 5
A) 36 B) 27 C) 18 D) 12 E) 9

10. 2p iki basamaklı bir doğal sayıdır. 13. n bir pozitif tam sayıdır.
EBOB(2p, 12) = 1 EBOB(6n + 1 + 6n , 9n + 1 + 9n) = 162

eşitliğini sağlayan p değerlerinin toplamı kaçtır? olduğuna göre, n kaçtır?

A) 18 B) 17 C) 16 D) 15 E) 14 A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 8

1. B 2. E 3. A 4. A 5. C 6. C 7. C
8. D 9. D 10. B 11. C 12. C 13. B

81
EKOK
Test

1. Aşağıda bir EKOK tablosu verilmiştir. 4. p ve q birer pozitif tam sayıdır.


5•p=8•q
EKOK 5 9
EKOK(p, q) = 120
3 15 9
eşitliğini sağlayan p değeri kaçtır?
a 60 36
A) 12 B) 15 C) 16 D) 24 E) 32
Örneğin; EKOK(3, 5) = 15 tir.

Buna göre, a doğal sayısının rakamları toplamı kaçtır?


A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 7

5. m ve n birbirinden farklı doğal sayılardır.


EKOK(m, n) = 75

olduğuna göre, m + n toplamı en çok kaçtır?


A) 125 B) 115 C) 105 D) 100 E) 90
2. x, y, z ve t farklı asal sayılardır.
A = x3y2zt

B = x2y4z2

olduğuna göre, EKOK(A, B) aşağıdakilerden hangisine


eşittir?
A) x2 • y2 • z B) x3 • y4 • z2 • t C) x3 • y4 • z2
D) x2 • y2 • z • t E) x3 • y2 • z2 • t
6. Ortak katlarının en küçüğü 80 olan iki doğal sayının top-
lamı en az kaçtır?
A) 24 B) 22 C) 21 D) 18 E) 16

3. A pozitif bir tam sayıdır.


A A A
+ +
12 15 20
7. a pozitif bir tam sayıdır.
toplamı bir tam sayı olduğuna göre, A’nın en küçük
EKOK(a, 20) = 60
değeri kaçtır?
A) 5 B) 15 C) 24 D) 30 E) 36 olduğuna göre, a’nın alabileceği değerler toplamı
kaçtır?
A) 126 B) 124 C) 122 D) 120 E) 118

82
EKOK
Test

8. a ile b aralarında asal iki doğal sayıdır. 11. 36 ve 54 ile bölünebilen 300’den büyük en küçük tam
sayının rakamları toplamı kaçtır?
EKOK(a, b) = 40 tır.
120 A) 12 B) 11 C) 10 D) 9 E) 8
a+ = 32
b

olduğuna göre, b kaçtır?


A) 4 B) 5 C) 8 D) 12 E) 16

12. 5xy üç basamaklı bir doğal sayı; a, b ve c birer pozitif tam


sayıdır.
5xy = 4a + 1 = 5b + 1 = 6c + 1

olduğuna göre, x + y toplamı kaçtır?


9. Bir doğal sayı 4’e, 5’e ve 45’e tam bölünüyorsa bu sayıya
“45 lik Sayı” denir. A) 4 B) 5 C) 6 D) 7 E) 8

Buna göre, üç basamaklı kaç tane 45 lik sayı yazıla-


bilir?

A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6

13. m ve n birer pozitif tam sayıdır.


ABC = 4m + 1 = 7n + 4
10. Aşağıdaki tabloya “4’lere kadar EKOK tablosu” denir. Bu eşitliğini sağlayan üç basamaklı en küçük ABC sayısı
tabloda örneğin, pembe renkle gösterilen karede, 2 ve 3 sa- için m + n toplamı kaçtır?
yılarının EKOKu olan 6 sayısı vardır.
A) 44 B) 43 C) 42 D) 41 E) 40
EKOK 1 2 3 4
1 1 2 3 4
2 2 2 6 4
3 3 6 3 12
4 4 4 12 4

Buna göre, 10’lara kadar EKOK tablosundaki en büyük


sayı kaçtır?
A) 30 B) 45 C) 60 D) 90 E) 120
1. A 2. B 3. A 4. D 5. D 6. C 7. A
8. B 9. D 10. D 11. D 12. B 13. C

83
EBOB - EKOK
Test

1. a ve b doğal sayılardır. 4. x, y ve z pozitif tam sayılardır.


7a = 4b ve • x>y>z

EKOK(a, b) = 140 • EBOB(x, y) = 3 ve EBOB(y, z) = 8


olduğuna göre, x – z nin en küçük değeri kaçtır?
olduğuna göre, EBOB(a, b) kaçtır?
A) 13 B) 12 C) 11 D) 10 E) 9
A) 14 B) 12 C) 7 D) 5 E) 4

5. x ve y iki basamaklı doğal sayılardır.


EBOB(x, y) = 9 ve

2. a pozitif bir tam sayıdır. EKOK(x, y) = 360

EBOB(3a, 4a) + EKOK(a + 1, a + 2) olduğuna göre, x + y toplamı kaçtır?

toplamının değerini aşağıdakilerden hangisidir? A) 121 B) 120 C) 119 D) 118 E) 117

A) a2 + 3a + 2 B) a2 + 4a + 2 C) a2 + 7a + 3
D) a2 + 12a + 7 E) a2 + 14

6. Süreyya verilen herhangi bir dört basamaklı doğal sayıdan


aşağıdaki yöntemle yeni sayılar üretmektedir.

3. m bir doğal sayıdır.


EKOK(m, 8) = EBOB(48, 80) Süreyya aynı yöntemle dört basamaklı rakamları sıfırdan
ve birbirinden farklı bir doğal sayıdan üç basamaklı abc sa-
eşitliği veriliyor. yısını elde ediyor.

Buna göre, m’nin alabileceği en büyük değerinin Buna göre, abc sayısının en büyük değeri için
rakamları toplamı kaçtır? a – b + c işleminin sonucu kaçtır?
A) 5 B) 6 C) 7 D) 8 E) 9 A) 0 B) 1 C) 2 D) 3 E) 4

84
EBOB - EKOK
Test

7. a ve b iki doğal sayıdır. 10. a ve b, 3 ile tam bölünebilen ardışık iki doğal sayıdır.
EBOB (a, b) = 50 EBOB(a, b) + EKOK(a, b) = 93

EKOK (a, b) = 1000 olduğuna göre, a + b toplamı kaçtır?

olduğuna göre, a nın alacağı değerler toplamı kaçtır? A) 27 B) 30 C) 33 D) 36 E) 39

A) 1800 B) 1500 C) 1450


D) 1250 E) 1050

11. • EBOB(a, b) işleminin sonucu tek doğal sayıdır.


• EKOK(c, d) işleminin sonucu çift doğal sayıdır.
Buna göre,
I. a ve b’den en az biri tek sayıdır.

8. x bir pozitif tam sayıdır. II. c ve d’nin her ikisi de tek sayıdır.

EKOK(x, 15) = EBOB(x, 180) III. a • d çarpımı tek sayıdır.


ifadelerinden hangileri her zaman doğrudur?
eşitliğine göre, x’in alabileceği kaç farklı değer vardır?
A) Yalnız I B) I ve II C) Yalnız III
A) 9 B) 8 C) 7 D) 6 E) 5
D) II ve III E) I, II ve III

12. a ve b iki basamaklı doğal sayılardır.


9. a ve b birer doğal sayıdır. EKOK(a, b) = 12 • EBOB(a, b)
b < a < 100 olmak üzere,
eşitliği veriliyor.
EBOB(a, b) = 10 ve
Buna göre, a + b toplamının en küçük değeri kaçtır?
EKOK(a, b) = 280
A) 24 B) 26 C) 28 D) 30 E) 32
olduğuna göre, a – b farkı kaçtır?
A) 60 B) 50 C) 40 D) 30 E) 20

1. D 2. B 3. C 4. C 5. E 6. B
7. B 8. D 9. D 10. C 11. A 12. C

85
EBOB - EKOK PROBLEMLERİ
Test - 1

1. Bir yağ üreticisi 120 litre zeytinyağı ile 75 litre ayçiçek ya- 4. D C
ğını birbirine karıştırmadan eşit hacimli şişelere koyacaktır.
Buna göre, satıcıya en az kaç şişe gereklidir?

A) 14 B) 13 C) 12 D) 11 E) 10 60

A 80 B

Yukarıda verilen dikdörtgen şeklindeki tarlanın köşelerine


de birer ağaç dikilmek şartıyla çevresine ve [BD] köşege-
ni üzerine eşit aralıklarla ağaç dikilecektir.

Buna göre, en az kaç ağaç dikilir?

A) 20 B) 19 C) 18 D) 17 E) 14

2. İki belediye otobüsü her gün aynı anda D durağından ha-


reket etmekte ve belirli bir güzergahı takip ederek tekrar ay-
nı durağa dönmektedir.
Otobüslerden biri bu güzergahı 45 dakikada diğeri ise
1 saat 45 dakikada tamamlamaktadır.

Bu otobüsler saat 7.00 de duraktan hareket edip araık-


sız sefer yaptıklarına göre, ilk kez saat kaçta aynı anda
tekrar D durağında olurlar?
A) 13.15 B) 12.45 C) 12.30
D) 12.15 E) 12.00
5. İstanbul’da bulunan bir üniversitenin tanıtılması amacıyla
İzmir’den 24, Manisa’dan 30, Aydın’dan 42 kişilik üç öğren-
ci grubu bir otele geliyorlar. Bir odada sadece aynı şehir-
den gelen öğrencilerin kalması ve her odada eşit sayıda öğ-
renci kalması isteniyor. Öğrencilerin mümkün olan en az
sayıda odaya yerleştirilmesi istendiğine göre;
I. EBOB(24, 30, 42) = 6 sonucu bir odada kaç öğren-
cinin kalacağını ifade eder.

24
II. = 4 sonucu İzmir’den gelen öğrenciler için ayrı-
6
3. Bir öğrenci defterindeki yaprakları dörderli, beşerli ve altı- lan oda sayısını ifade eder.
şarlı saydığında daima iki yaprağın arttığını görüyor.
42 24 30
III. + + = 16 sonucu oteldeki toplam oda sa-
Buna göre, öğrenci defterindeki sayfaları numaralan- 6 6 6
dırdığında son sayfaya yazması gereken en küçük sayı yısını ifade eder.
kaç olabilir?
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) 123 B) 124 C) 125 D) 126 E) 127
A) Yalnız I B) I ve II C) II ve III
D) Yalnız III E) I, II ve III

86
EBOB - EKOK PROBLEMLERİ
Test - 1

6. cm 8.

24 cm 2 1 16
15

3
Boyutları 18 cm ve 24 cm olan yeterli sayıda çubuktan ön-

14
ce bir dikdörtgen yapılıyor. İki çubuk üst üste gelmemek

13 4
üzere bu dikdörtgenlerden en az sayıda kullanarak bir ka-

5 12
re elde ediliyor.

Buna göre, oluşan karede kaç adet çubuk kullanılmış-

6
tır?

11

7
10
A) 31 B) 32 C) 33 D) 34 E) 35
8 9

Merkez noktası etrafında dönecek biçimde yapılmış olan


yukarıdaki çark herhangi bir yönde her çevrildiğinde bir sü-
re dönüyor ve ok işareti bir sayıyı gösterecek biçimde du-
ruyor.

Bu çarkı üç kez çeviren Bülent üç farklı sayı elde etti-


ğine göre, bu üç sayının EBOB’u en çok kaç olabilir?
A) 9 B) 8 C) 7 D) 6 E) 5

7. 9.

36

I. kutu II. kutu

Yukarıda verilen I. ve II. kutuda eşit sayıda top vardır. I. ku- 60 48


tudan II. kutuya bir miktar top atıldığında II. kutudaki top sa-
yısı, 4’e, 5’e ve 6’ya tam olarak bölünebiliyor. I. kutuda ka-
lan top sayısı ise 6 ve 7’ye tam olarak bölünmektedir.
Boyutları 60 cm, 36 cm ve 48 cm olan dikdörtgenler priz-
Buna göre, başlangıçta I. kutuda en az kaç top vardır? ması şeklindeki tahta bloğun dış yüzeyinin tamamı kırmızı-
ya boyanıp olabildiğince büyük hacimli eş küplere bölünü-
A) 55 B) 54 C) 53 D) 52 E) 51
yor.

Buna göre, elde edilen küplerden kaç tanesinin sade-


ce iki yüzü boyalıdır?
A) 18 B) 20 C) 22 D) 24 E) 28

87
EBOB - EKOK PROBLEMLERİ
Test - 1

10. Aşağıda görselde verilen ABCD dörtgeni şeklindeki karton 12. 96 m


köşelerinden kırmızı raptiyelerle bir panoya tutturulmuştur.
60 m

30 Şekildeki gibi bir dikdörtgen ve bir eşkenar üçgenin birleş-


54 mesi ile oluşan arazinin çevresine köşelere de gelmek şar-
C
18 tı ile eşit aralıklarla direkler dikilip arazi tel ile çevrilecektir.
D
48
Buna göre, en az kaç tane direk kullanılır?

B A) 28 B) 29 C) 30 D) 31 E) 32

Buna göre, kartonun çevresine eşit aralıklarla raptiye


tutturmak isteyen bir öğrencinin en az kaç tane daha
raptiyeye ihtiyacı vardır?
A) 25 B) 24 C) 23 D) 22 E) 21

13. Asım her gün kumbarasına 18 TL, Kasım ise her gün kum-
barasına 24 TL atmaktadır. Başlangıçta bu iki kişinin kum-
barası boştur. Bir gün karşılaştıklarında, aralarında aşağı-
daki konuşma geçmiştir.

Asım: Herhangi bir günün sonunda kumba-


ramda abc TL olduğunu gördüm.

Kasım: Ben de herhangi bir günün sonunda


kumbaramda abc TL olduğunu gördüm.
11.
Buna göre, üç basamaklı abc sayısının en büyük değe-
rinin rakamları toplamı kaçtır?
4
A) 12 B) 14 C) 16 D) 18 E) 20
1
6

Uzunlukları şekildeki gibi verilen fayanslardan fayans-


lar kırılmadan en az kaç tanesiyle kare şeklinde bir yü-
zey tamamıyla kaplanır?
A) 24 B) 36 C) 48 D) 52 E) 60

1. B 2. D 3. B 4. C 5. B 6. A 7. E
8. E 9. D 10. E 11. E 12. D 13. D

88
EBOB - EKOK PROBLEMLERİ
Test - 2

1. Aşağıda eni 200 birim ve boyu 240 birim olan bir dikdört- 3. Aşağıda Çağatay ve Çağan’ın jengalarla yaptığı kuleler gös-
gen şeklinde bir karton görseli verilmiştir. terilmiştir.

240

200

Kenan isimli bir öğrenci bu kartonu makasla eş karelere bö-


lecektir. 12
10
Buna göre, Kenan en az kaç tane kare parça elde ede-
bilir?
A) 60 B) 30 C) 24 D) 20 E) 10 Çağatay’ın kulesinde her bir jenga 10 cm yüksekliğinde,
Çağan’ın kulesinde ise her bir jenga 12 cm yüksekliğinde-
dir. Her iki kulenin yüksekliği de n cm’dir.

Buna göre,
I. Çağatay’ın kullandığı jenga sayısı en az 6’dır.
II. Çağan 10 tane jenga kullanmış olabilir.
III. İki kulede toplam 22 jenga kullanılmış ise
n = 120 cm’dir.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III
2.

16 12 4. Ali ve Onur iki bölmeli kutuların bölmelerine kendi isimleri-


nin harflerini soldan sağa doğru sırayla yazarak aşağıdaki
Yukarıda, kenarları 16 ve 12 br olan eşkenar üçgen şeklin-
gibi oyun oynamaktadır.
de iki levha verilmiştir.

Bu üçgenlerden alanları eşit olacak şekilde eşkenar


üçgenler kesileceğine göre, en az kaç eşkenar üçgen
elde edilir? Aynı oyunu Büşra ve Melisa oynayıp kutudaki harfler aynı
olduğunda o kutu sarı renge boyanacaktır. Oyunun sonun-
A) 36 B) 25 C) 20 D) 16 E) 15
da iki tane kutu sarıya boyanmıştır.

Buna göre, oyunda en fazla kaç tane iki bölmeli kutu


kullanılmıştır?
A) 69 B) 70 C) 89 D) 90 E) 99

89
EBOB - EKOK PROBLEMLERİ
Test - 2

5. l ll 7. Dikdörtgen biçimindeki bir alanın bir kısmında futbol saha-


sı vardır. Bu dikdörtgenin uzun iki kenarına sahayı aydın-
4 cm 10 cm
latmak amacıyla şekildeki gibi sokak lambaları yerleştiril-
Yukarıda 4 cm ve 10 cm uzunluğunda yeteri kadar sayıda miştir.
çubuk vardır.
l. çubuklar

l. çubuklar

l. çubuklar

• a ve b kenarları 120’şer metredir.


ll. çubuklar ll. çubuklar
• Her köşeye sokak lambası yerleştirilmiştir.
Yukarıdaki çubuklar, l. ler yatay konumda, ll. ler düşey ko- • a kenarında her komşu iki lamba arasında 12 m, b ke-
numda olmak koşuluyla şekilde gösterildiği gibi dizilerek en narında her komşu iki lamba arasında 8 m uzaklık var-
küçük boyutlu kare yapılıyor. dır.
Buna göre, toplam kaç tane çubuk kullanılır? Bir akşam bu bölgeden geçen Adem,
A) 14 B) 16 C) 18 D) 24 E) 27 “a kenarı üzerindeki tüm lambalara baktım hepsi yanıyor-
du, b kenarı üzerindeki lambalara baktım; eğer tam karşı-
sında a kenarından bir lamba varsa yanmıyordu, yoksa ya-
nıyordu.” demiştir.

Buna göre, Adem’in yukarıdaki sözü söylediği akşam


toplam kaç lamba yanmaktadır?
A) 22 B) 21 C) 20 D) 19 E) 18

6. Aşağıdaki tablonun ilk satırında, her A harfinin sağında


9 tane boş kare sonra yine bir A harfi vardır. İkinci satırda
her C harfinin sağında iki boş kare sonra yine C harfi var-
dır. Üçüncü satırda her İ harfinin sağında bir boş kare
sonra yine İ harfi vardır. Dördüncü satırın her karesinde
L harfi vardır.
8. 1234567890 sayısı yan yana yazılarak 100 basamaklı bir
A ...
sayı, ÇARPIM kelimesi yan yana yazılarak 100 harfli bir ke-
C C C ... lime elde ediliyor.
İ İ İ ... 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 1 2 3 ...
Ç A R P I M Ç A R P I M Ç ...
L L L L L L L ...
Elde edilen sayı ve kelime yukarıdaki gibi alt alta yazılıyor.
Buna göre, ilk yüz sütun incelendiğinde kaç sütunda Buna göre, 2. kez 2’nin altına A harfi geldiğinde bu harf
yukarıdan aşağıya doğru ACİL kelimesi okunur? baştan kaçıncı harf olur?
A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6 A) 28 B) 29 C) 32 D) 34 E) 36

1. B 2. B 3. E 4. C 5. E 6. B 7. B 8. C

90
EBOB - EKOK PROBLEMLERİ
Test - 3

1. D 84 cm C 3.
A
L
H B M
54 cm

G C K N
A B
F D C R
|AD| = 54 cm E S

|DC| = 84 cm Şekil I

Yukarıda verilen ABCD paralelkenar şeklindeki kâğıt, Yukarıdaki çarklar ok yönünde aynı anda çevrildiğinde şe-
eşkenar dörtgen şeklindeki eş parçalara bölünecektir. kilde verilen dikdörtgen biçimindeki kutunun içine sırayla bi-
rer harf gelmektedir. Başlangıçta yukarıdaki görünümde
Buna göre, en az kaç parça elde edilir? olan çarklar 1 kez çevrildiğinde
A) 124 B) 126 C) 128 D) 130 E) 132
H
M N
G A

F B L R

E C K S
D C
Şekil II

görünümü oluşmaktadır.

Buna göre, şekil I de C C görünümünü oluşturmak


için çarklar n kez çevrildiğine göre, n’nin üç basamak-
lı en küçük değeri kaçtır?
A) 101 B) 102 C) 103 D) 104 E) 105
2. İstanbul’dan yola çıkan bir araçtaki şoför,

Dinlenme tesisi : 72 km
Bursa : 198 km

levhasını görmüştür. Bu şoför levhayı gördüğü andan itiba-


ren dinlenme tesisine de uğramak şartıyla eşit mesafelerle
mola vererek Bursa’ya ulaşıyor.

Şoför levhayı gördüğü andan itibaren en az kaç yerde


mola vererek yolculuğunu tamamlayabilir?
A) 12 B) 11 C) 10 D) 9 E) 8
4. Boyutları 12 m, 18 m ve 54 m olan dikdörtgenler prizması
biçimindeki bir cisim kesilerek eş küplere ayrılacaktır.
Hiç parça artmaması koşuluyla en az kaç tane küp
oluşur?
A) 60 B) 58 C) 56 D) 54 E) 52

91
EBOB - EKOK PROBLEMLERİ
Test - 3

5. x 7. Mahsum arabasının deposunu 12 günde bir, Tuncel ise


x 15 günde bir doldurmaktadır.
x Mahsum ve Tuncel arabalarının depolarını birlikte ilk
143 metre defa Salı günü doldurduklarına göre, birlikte ikinci
kez kaç gün sonra hangi gün doldururlar?
A) 180 gün sonra pazar
154 metre B) 180 gün sonra cumartesi
Şekildeki 143 x 154 boyutlarında dikdörtgen şeklinde bir C) 60 gün sonra pazar
alan otopark olarak düzenlenmiştir. Her bir nokta bir aracı
D) 60 gün sonra cumartesi
temsil etmektedir.
E) 27 gün sonra pazartesi
Araçlar şekildeki gibi eşit aralıklı dizildiklerine göre,
otoparkta en az kaç araçlık yer vardır?
A) 150 B) 180 C) 210 D) 240 E) 270

8. Aşağıda yeni açılması planlanan bir otobüs hattının güzer-


gahı ve bu güzergaha ait bazı noktaların birbirine mesafe-
si gösterilmiştir.
Örneğin, A ve B noktaları arasındaki mesafe 4 km’dir.

6. Aşağıda Selim’in dört kapaklı gardrobunun kapak ölçüleri


gösterilmiştir. Alt kapaklar eş, üst kapaklar eştir.

• Bu otobüs hattında ilk durak A, son durak F olacaktır.


• D noktasında alışveriş merkezi olduğundan bu nokta-
da durak olacaktır.
• x tam sayı olmak üzere, her komşu iki durak arasında
x metre mesafe olacaktır.

Selim gardrobunun sol kapaklarına, eş aralıklı beyaz şerit- Bu güzergaha konulacak durak sayısı en az olduğun-
ler çekerek süsleme yapacaktır. Komşu iki şerit arasında da aşağıdaki noktalardan hangisine kesinlikle durak
alt kapakta ne kadar boşluk varsa üst kapakta da o kadar konulur?
boşluk olacaktır. A) AB yolunun orta noktasına
İki kapağın da en alt ve en üst kenarlarında şerit ola- B) B noktasına
cağına göre, en az kaç şerit çekerek süsleme yapabi-
C) CD yolunun orta noktasına
lir?
(Şeritlerin genişliği dikkate alınmayacaktır.) D) E noktasına
A) 24 B) 25 C) 26 D) 27 E) 28 E) EF yolunun orta noktasına

92
EBOB - EKOK PROBLEMLERİ
Test - 3

9. Tekstil ürünleri ihraç eden A, B, C ve D firmaları ürünlerini 11. 1. sıra 4


ortak bir limandan kendi gemileriyle taşımaktadır. Bu liman- 3 Sarı
dan, 6 günde bir A firmasına ait bir gemi, 8 günde bir B fir- 2. sıra
masına ait bir gemi, 10 günde bir C firmasına ait bir gemi 5 Mavi
3. sıra
ve 45 günde bir D firmasına ait bir gemi kalkmaktadır. Her
firmanın kendi görevlisi limandan kalkan gemilerinin kalkış 5
tarihini not etmektedir. 10/01/2018 tarihi dört görevlinin de
not ettiği bir tarihtir.
Buna göre, 29/01/2019 tarihi bu dört firmadan hangile-
rinin görevlisinin not ettiği bir tarih olur?
Bir fayans ustası kare şeklindeki bir zemine, boyutları yu-
A) A, B B) A, C C) B, C karıda verilen sarı ve mavi fayanslardan bir sıra sarı, bir sı-
ra mavi dizmektedir.
D) B, D E) A, B, C
Buna göre, fayansları kesmeden en küçük kare şeklin-
deki zemini döşeyecek olan usta kaç tane sarı fayans
kullanır?
A) 24 B) 30 C) 50 D) 60 E) 65

10. 12. Ela, kenar uzunlukları 40 cm ve 72 cm olan dikdörtgen bi-


çimindeki turuncu renkli bir kartonun kısa ve uzun kenarla-
rına sarı renkli birbirine eş dikdörtgen kartonları aşağıdaki
Havuz
gibi ekleyerek kare biçiminde bir karton oluşturmak istiyor.
72 cm

Bir mimar boyutları 18 m ve 30 m olan dikdörtgen şeklinde-


...
ki bahçeyi düzenliyor. Mimar; 40 cm

l. Bahçenin çevresine, köşelerine, içine eşit ve en bü-


yük aralıklarla çiçek dikiyor.
ll. Bahçenin tam ortasına da bahçenin kenarlarına pa-
ralel olacak şekilde bir kenarı 10 m olan kare şek-
. ..

linde havuz yaptırıp, havuzun içine denk gelen çiçek-


leri geri alıyor.
Buna göre, Ela’nın oluşturduğu kare biçimindeki kar-
Buna göre, son durumda bahçede kaç çiçek vardır? tonun bir kenarı en az kaç cm’dir?
A) 10 B) 12 C) 14 D) 16 E) 20 A) 120 B) 135 C) 140 D) 160 E) 180

1. B 2. C 3. D 4. D 5. C 6. B
7. D 8. D 9. A 10. E 11. C 12. E

93
PERİYODİK PROBLEMLER
Test - 1

1. 4.
1 2 3 4 5 6 7 8 9

R E A K S İ Y O N

Üzerinde “REAKSİYON” yazan led ışıklı bir tabelanın önce Yukarıda bir kağıt şerit verilmiştir. Kağıt şeridin mavi renk-
sırasıyla tek numaralı lambaları yanıp sönmektedir. Tek nu- le gösterilen kısmı kesilip atılıyor. Sonra aşağıdaki gibi pem-
maraların yanıp sönme işlemi bittikten sonra ise baştan iti- be renkle gösterilen ABC üçgeni çiziliyor.
baren bu kez çift numaralar sırasıyla yanıp sönmektedir.

Buna göre, 248. sırada yanan lamba aşağıdakilerden


hangisidir?
A) A B) K C) S D) İ E) N

ABC üçgeni şekilde kesik çizgiyle gösterilen AC kenarına


göre katlanıyor ve B noktası yeni yerine taşınıyor. Daha
sonra da her ilk sıradaki kesik çizgiye göre katlama işlemi
kalınan yerden devam ettiriliyor.

Buna göre, başlangıçtaki ABC üçgeninin 1000. katla-


madan sonraki konumu aşağıdakilerden hangisidir?

2. GEOMETRİGEOMETRİ…….
Yukarıdaki dizilimde baştan 326. harf hangisidir?

A) G B) E C) M D) T E) R

3. Bugün günlerden Cuma olduğuna göre, 110 gün önce 5. Tutku her salı ve cuma olmak üzere haftada iki gün basket-
hangi gündü? bol antrenmanına gidiyor.

A) Cumartesi B) Pazar C) Salı Buna göre, Tutku 365 günlük bir yıl içinde en fazla kaç
antrenmana gidebilir?
D) Perşembe E) Cuma
A) 106 B) 105 C) 104 D) 103 E) 102

94
PERİYODİK PROBLEMLER
Test - 1

6. 8.
Köstebek Avı Oyunu A B

1 6
6 2 5 1
1 B D C A
2
5 3 4 2
4 3
5
3 C D

4 l. Şekil ll. Şekil

Yukarıda I.şekilde gösterilen iç içe bir daire ve bir altıgenin


Köstebek avı deliklerden çıkan köstebeği vurarak oynanan ağırlık merkezleri aynıdır. Daire ve düzgün altıgen I.şekil-
bir oyundur. Köstebek herhangi bir delikten çıktıktan sonra deki konumdayken aynı anda her ikisi de saat yönünde
ok yönünde bir delik ilerleyip çıkıyor daha sonra bulundu-
ğu noktadan 2 delik geriye gidip çıkmaktadır. • Daire olan 90° lik

Sürekli olarak bu şekilde hareket eden bir oyun düze- • Düzgün altıgen olan 60° lik
neğinde, köstebek önce 1 numaralı delikten çıktığına
Açılarla sürekli çevrilerek şekiller elde ediliyor.
göre 353. kez hangi delikten dışarı çıkar?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 Buna göre, I.şekildeki konumdan itibaren her iki şekil
147 kez döndürüldüğünde elde edilen şekil aşağıdaki-
lerden hangisidir?
A) B)
B C
6 5
5 1 4 6
C A D B
4 2 3 1
3 2
D A

C) D)
D A

7. 4 1
1 T A K 3 5 6 2
A C D B
2 V İ Y 6 3
2 5
3 E T A 1 4
B C
4 K V İ

5 Y E T
E)
6 B
3
2 4
A C
1 5
Yukarıda “TAKVİYE” kelimesinin harfleriyle oluşturu- 6
lan düzende 60. satırın ortadaki sütununda bulunan D
harf aşağıdakilerden hangisidir?

A) T B) A C) K D) V E) İ

95
PERİYODİK PROBLEMLER
Test - 1

9. 4 tane satır ve 7 tane sütunu olan aşağıdaki tabloya pem- 11. K


be renkli çizgiler boyunca okların gösterdiği yönde 1, 2, 3
sayıları bu sıraya göre tekrar edecek biçimde sırayla yazıl- KB KD
mıştır.

B D

GB GD

Yukarıda verilen pusulada oyuncak uçaklar dairesel bir yö-


1, 2, 3 sayıları 5 tane satır ve 50 tane sütunu olan aşağıda-
rüngede uçacaklardır. Uçaklardan biri Kuzeydoğu diğeri Gü-
ki tabloya yukarıdaki düzende yazılacaktır.
neybatı yönündedir. Kuzeydoğu yönünde bulunan uçağın
hızı Güneybatı yönünde bulunan uçağın hızının 3 katıdır.

Buna göre, uçaklar aynı anda uçmaya başladıktan


sonra 2019. karşılaşmaları hangi yönde olur?

A) Kuzeybatı B) Güneydoğu C) Güney


D) Doğu E) Kuzeydoğu

Buna göre, yazım işlemi tamamlandığında 1. sütunda-


ki sayıların toplamı kaç olur?
A) 6 B) 7 C) 8 D) 9 E) 10

12. 1 2 3 4 5 6 7

Bir sınıfta bulunan öğrenciler, kartonlardan üçgen, daire ve


kare şeklinde geometrik şekilleri keserek duvar panosuna
10. F sırayla yapıştıracaklardır.
E
D 8. şekilden itibaren verilen sırada ilk 7 geometrik şek-
C lin tekrar ettiği bilindiğine göre, panoya yapıştırılan
B 20. üçgen kaçıncı sıradadır?
A
A) 45 B) 44 C) 43 D) 42 E) 41
Zemin

Şekilde basamakları A, B, C, D, E, F olarak isimlendirilmiş


6 basamaklı merdiven verilmiştir. Merdivenin önünde bulu-
nan Sude merdiveni ikişer ikişer çıkıp üçer üçer iniyor.

Buna göre, Sude 137 adımda hangi noktada bulunur?


A) B B) C C) D D) E E) F

1. E 2. D 3. B 4. C 5. B 6. E
7. D 8. C 9. D 10. C 11. D 12. B

96
PERİYODİK PROBLEMLER
Test - 2

1. Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran 4.


x PZT
Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık

Yukarıda tabloya ocak ayından başlayarak her ay işaret ko-


nuluyor. SAL ÇAR PER CUM CMT PAZ

Buna göre, 328. işaretin konulduğu ay hangisidir?


A) Mart B) Nisan C) Haziran Yukarıda verilen haftalık ilaç kutusunu kullanan bir
kişi ilaçlarının ilkini içmek için Pazartesi yazan kutuyu
D) Eylül E) Kasım açtığına göre, 96. kutuyu açtığında bu kutu üzerinde
yazan gün aşağıdakilerden hangisi olur?
A) Perşembe B) Cuma C) Cumartesi
D) Pazar E) Pazartesi

2. 11 günde bir doktor kontrolüne gitmesi gereken bir has-


ta 30. kez salı günü kontrole gittiyse ilk kez hangi gün
kontrole gitmiştir?
A) Cuma B) Cumartesi C) Pazar
D) Pazartesi E) Salı
5. D

C
E

A(0, 0) B x

Kenar uzunlukları,

|EA| = 2 br, |ED| = 8 br

|DC| = 3 br, |BC| = 4 br, |AB| = 6 birim

olan şekildeki beşgenin A köşesi orijinde ve AB kenarı x ek-


seni üzerindedir.
3. Bir fabrika işçisi 4 gün çalışıp 2 gün tatil yapmaktadır.
Bu beşgen şekildeki gibi saat yönünde kenarlar
İlk tatilini Çarşamba günü yapan bu kişi 19. tatilini
eksene değecek şekilde döndürülerek ilerlediğinde
hangi gün yapmıştır?
M(286,0) noktasına ilk olarak değen kenar aşağıdaki-
A) Pazartesi B) Salı C) Perşembe lerden hangisidir?
D) Cuma E) Cumartesi A) [EA] B) [ED] C) [DC] D) [BC] E) [AB]

97
PERİYODİK PROBLEMLER
Test - 2

6. 8. Saat
A
yönünün Saat
tersi 1 yönü

6 2

B O C

5 3
D

4
|OA| = |OB| = |OC| = |OD|
Yukarıda verilen düzenekte ibre önce saat yönünde 1 bi-
Yukarıda verilen kömür madeninde O noktasında bulunan rim, sonra ulaşılan sayıdan saat yönünün tersinde 3 birim
hızı sabit kömür taşıyan bir araç O noktasından A ya 1 da- olacak şekilde hareket etmektedir.
kikada gitmektedir. Araç önce A ya gidip dönecek, sonra
B ye, sonra C ye ve en sonunda D ye gidip döndükten son- Buna göre, ibre 200. hareketinde hangi sayı üzerinde
ra her defasında 1 dakika mola verip tekrar aynı düzende olur?
çalışmaya devam edecektir. A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 7
Buna göre, araç 250 dakika sonra nerede bulunur?
A) D noktasında B) A noktasında
C) O noktasında D) C noktasında
E) B noktasında

9.

Bir defter sırayla kareli, çizgili ve çizgisiz olmak üzere üç


bölümden oluşmaktadır. Defter; kareli, çizgili, çizgisiz,
7. 1, 1, 2, 3, 5, 8, 13, 21, 34, …, şeklinde her terim önceki iki
kareli... düzeninde devam etmektedir.
terimin toplamı biçiminde yazılabilen diziye fibonacci dizisi
denir. • Her bölümde kareli, çizgili ve çizgisiz sayfa sayıları
Buna göre, bu dizinin 100. teriminin 4 ile bölümünden 8 olup birbirine eşittir.
kalan aşağıdakilerden hangisidir? • Defter birinci sayfadan itibaren sırayla 2 sarı, 2 kırmı-
A) 0 B) 1 C) 2 D) 3 E) 4 zı, 3 beyaz ve 1 mavi düzeninde renklendirilmiştir.
Buna göre, defterin 255. sayfasında görülen bölüm ve
renk aşağıdakilerden hangisidir?
A) Çizgili Beyaz B) Çizgili Kırmızı

C) Kareli Mavi D) Çizgili Mavi

E) Çizgisiz Beyaz

98
PERİYODİK PROBLEMLER
Test - 2

10. 13. Bir kelimenin harfleri aşağıdaki kurallara göre yer değişti-
Ö S Y M S I N A V
recektir.
1 2 3 4 5 • 1. hamlede kelimenin soldan 1. ve 2. harfi
6 7 8 9 • 2. hamlede, 1. hamlenin sonunda oluşan kelimenin
2. ve 3. harfi
10 11 12 13 14
• 3. hamlede 2. hamlenin sonunda oluşan kelimenin
- - - - 4. ve 1. harfi yer değiştirecektir.
- - - - - Bundan sonraki hamlelerde sırasıyla yukarıdaki işlem sı-
rası takip edilecektir. Örneğin; 4. hamlede yapılacak işlem
Yukarıdaki tabloda sayma sayıları belli bir düzene göre ya- 1. hamledeki yapılacak işlemle aynıdır.
zılmıştır.
Buna göre, bu kurallar ACİL kelimesine 100 kez uy-
Buna göre, 2020 sayısı hangi harfin altına gelir? gulandığında oluşacak olan kelime aşağıdakilerden
hangisidir?
A) Ö B) S C) M D) N E) V
A) ACİL B) CAİL C) CİAL D) CİLA E) İLAC

11. Bir tahtada 16 sayısı yazılıdır. Her işlemde tahtadaki sayı


silinip yerine bu sayının rakamları çarpımının 12 fazlası ya-
zılıyor.
Buna göre, 239 işlem sonucunda tahtada yazılı olan
sayı kaç olur? 14. Bir tahtaya her adımda 1’den 5’e kadar olan beş tane ra-
A) 12 B) 14 C) 16 D) 18 E) 20 kamdan biri kullanılarak aşağıda verilen kurala göre yazı-
lacaktır.
Birinci adımda tahtaya 1 rakamı yazılmıştır. Birinci adım-
dan sonraki her bir adımda bir önceki adımda tahtaya ya-
zılan rakam silinmekte ve silinen rakamın 3 fazlası ya da
2 eksiği olan rakam yazılmaktadır. Böylece her adımda
tahtada yalnız bir rakam bulunmaktadır.

Buna göre, 218. adımda tahtada yazılı olan rakam


kaçtır?
12. Ceyhun, 1’den 250’ye kadar numaralandırılmış olan yan
yana bulunan 250 tane kutunun her birine 1 numaralı kutu- A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
dan başlayarak haftanın günlerini yazacaktır.
Herhangi bir kutuya yazılacak olan gün ismi hemen solun-
daki kutunun içine yazılmış olan günden bir sonraki günün
ismi olacaktır.

Ceyhun ilk 6 kutudan hiç birisine Cuma yazmadığına


göre, Ceyhun’un son kutuya yazacağı günün ismi
aşağıdakilerden hangisidir?
A) Pazartesi B) Salı C) Çarşamba
D) Perşembe E) Cuma
1. B 2. A 3. A 4. B 5. D 6. A 7. D
8. D 9. A 10. D 11. B 12. C 13. E 14. B

99
BÖLÜM - 2
RASYONEL VE ONDALIKLI
TYT SAYILAR

Sevgili Öğrencimiz,

Belki de en sevdiğin konuya geldik. Çünkü rasyonel ve


ondalıklı sayılar, öğrencilerin en rahat çözdükleri
konuların başında gelir. Konu kolay olduğundan
karşına çıkan yanlışlar genellikle işlem hatası olacaktır.
Ayrıca rasyonel ve ondalıklı sayıların yeni nesil
sorularını dikkatlice okuman gerekir. Bazen daha önce
gezip dolaştığın bir yeri tekrar dolaşırken yeni şeyler
farkedersin. Bu konuda da aynı duyguları yaşatmaya
çalıştık. Keyifli gezmeler..
RASYONEL VE ONDALIKLI SAYILAR
Test - 1

d3 - - n:d - 3 n =3 + d 2 - n : d 1 - nG : d - 2 n
1 1 1 1 1 1
1. 4.
2 3 3 2 2 6

işleminin sonucu kaçtır? işleminin sonucu kaçtır?


–13 –11 –5 –3
A) B) –2 C) D) E) A) –11 B) –10 C) –9 D) –8 E) –6
16 6 6 2

e1– oe 1 – oe 1 – o…e 1 – o
1 1 1 1 12
2. 5. m=
2 2
3 2
4 2
15 2 1-n
4-
3
işleminin sonucu kaçtır?
2 8 3 2 4 olduğuna göre, n’nin hangi değeri için m tanımsızdır?
A) B) C) D) E)
5 15 5 3 5 A) –11 B) –9 C) 1 D) 9 E) 11

1 1
2- +
3 2
3.
d - n-d - n
2 13 5 1 17 12 1
3- 6. + -
5 7 17 9 9 17 7

işleminin sonucu kaçtır? işleminin sonucu kaçtır?


11 5 3 2 1 1 1
A) 1 B) C) D) E) A) 0 B) 1 C) D) E)
12 6 4 3 7 9 17

101
RASYONEL VE ONDALIKLI SAYILAR
Test - 1

4 4 4 3 1 3
- + 9. x= + +
21 35 49 11 13 17
7.
2 2 2
- + olduğuna göre,
27 45 63
4 6 7
işleminin sonucu kaçtır? + +
11 13 17
20 19 18 17
A) 3 B) C) D) E) ifadesinin x cinsinden bir eşiti aşağıdakilerden hangi-
7 7 7 7
sidir?
3-x 3-x 3+x
A) B) C)
2 3 2
6+x 6-x
D) E)
2 3

1 1 1 1 1
10. - + - +…+
3 4 3 4 3
1444444
42444444
43
49 tane kesir
8. a, b ve c pozitif tam sayılar olmak üzere,
işleminin sonucu kaçtır?
27 1 13 7 5 8
= a+ A) 2 B) C) D) E)
11 1 6 3 2 3
b+
c

eşitliğinde, a + b + c toplamı kaçtır?


A) 10 B) 9 C) 8 D) 7 E) 6

1 x 1
11. < <
16 48 6

eşitsizliğini kaç tane x tam sayısı sağlar?


A) 7 B) 6 C) 5 D) 4 E) 3

102
RASYONEL VE ONDALIKLI SAYILAR
Test - 1

3, 7 2 14. Esin bir paket pirinçle, her defasında boş olan ölçü kabını
12. a= b= , c=
4 6 5 yarım ölçü kadar doldurarak dört kez pilav yapmıştır.

a, b ve c’yi küçükten büyüğe doğru sıralanışı aşağıda-


kilerden hangisidir?
A) a < c < b B) a < b < c C) b < a < c
D) b < c < a E) c < a < b

5. pilav yapışında pakette kalan tüm pirinci boş olan ölçü


kabına koyduğunda kap tam ölçü dolmuştur.

Buna göre, Esin 1. pilav yapışında bir paket pirincin


kaçta kaçını kullanmıştır?
1 1 1 1 1
A) B) C) D) E)
10 9 8 6 5

3 4
13. Aşağıda gerçel sayı doğrusunda ve sayıları arası eşit
5 5
aralıklara bölünmüştür.

A B C D E

3 4
15. Sinem aşağıdaki üç kitabı okuyacaktır. 1 nolu kitabın say-
5 5 fa sayısı 2 nolu kitabın sayfa sayısının yarısı, 2 nolu kita-
11 bın sayfa sayısı 3 nolu kitabın sayfa sayısının yarısıdır.
Buna göre, sayısının sayı doğrusundaki yeri
15
nedir?
A) A B) B C) C D) D E) E

Sinem 1 ve 2 nolu kitapları okuduktan sonra okuduğu top-


lam sayfa sayısı kadar da 3. kitaptan okumuştur.

Buna göre, Sinem 3 nolu kitabın kaçta kaçını okumuş-


tur?
1 7 2 3 5
A) B) C) D) E)
2 12 3 4 6

103
RASYONEL VE ONDALIKLI SAYILAR
Test - 1

16. Bir yaş pasta üç dilime ayrılmıştır. A dilimi B’nin 2 katı, B di- 18. Aşağıda, I nolu seviye çizgisine kadar su dolu olan bir kap
limi C’nin 2 katı hacimdedir. görseli verilmiştir.

I Suyun başlangıçtaki seviyesi (I)

II Suyun son durumdaki seviyesi (II)

A dilimini Aykut ve Aslı, B dilimini Berk ve Bilal, C dilimini


Cem ve Cansu eşit paylaşmıştır.
Kabın üzerindeki ölçü çizgileri ile ilgili olarak kırmızı çizgi-
Sonra, Cem payını Aykut’a ve Cansu payını Berk’e vermiş- ler ölçü çizgisini 3 eşit parçaya, siyah çizgiler ise ölçü çiz-
tir. gisini 4 eşit parçaya ayırmıştır.
Buna göre, pastadan Aykut’un aldığı payın Berk’in Kabın içindeki suyun bir kısmı döküldüğünde su son durum-
aldığı paya oranı kaçtır? da II nolu seviye çizgisine gelmiştir.
8 7 5 4
A) B) C) 2 D) E) Buna göre, kaptaki suyun ne kadarı dökülmüştür?
3 3 3 3
1 3 4 5 2
A) B) C) D) E)
3 4 9 9 3

17. İlaç kutularında üzerlerinde hapların bulunduğu plastik am- 19. Aşağıda üç gözlü bir çerez tabağının gözlerindeki çerez sa-
balaja blister denir. Aşağıda A ve B ilaçlarının birer blisteri yıları verilmiştir.
gösterilmiştir. İki blisterde eşit sayıda hap vardır.

1
Şekil 1’de tabaktaki kaju oranı ’tür. Yeter, Şekil 1’deki
3
tabaktan bir miktar çerez yiyince kalan çerez sayıları
Şekil 2’deki gibi olmuştur.
Ömür’e doktoru A ilacından günde iki hap, B ilacından gün-
de 3 hap içmesini önermiştir. Buna göre, Şekil 2’deki kaju oranı kaçtır?
3 2 7 1 5
A) B) C) D) E)
Ömür yeni satın aldığı A ve B ilacından şekildeki blisterleri 4 3 12 2 12
alıp üzerindeki hapları öneriye uygun biçimde aynı gün kul-
lanmaya başlıyor.

Buna göre, B ilacının bu blisterindeki haplar bittiğinde


A ilacının bu blisterindeki hapların kaçta kaçı biter?
1 7 2 3 5
A) B) C) D) E)
2 12 3 4 6 1. A 2. B 3. C 4. A 5. A 6. B 7. D
8. B 9. A 10. C 11. D 12. E 13. D 14. D
15. D 16. D 17. C 18. D 19. D

104
RASYONEL VE ONDALIKLI SAYILAR
Test - 2

e o:e o
0, 2 + 0, 3 25 758 + 7, 58 587 + 5, 87
1. : 5.
0, 3 - 0, 03 9 75, 8 58, 7

işleminin sonucu kaçtır? işleminin sonucu kaçtır?


3 4 2 3 A) 0,5 B) 1 C) 1,1 D) 1,5 E) 2
A) B) C) 1 D) E)
2 3 3 4

0, 012 0, 18 0, 004 1
2. + + 6. 1+
0, 02 0, 09 0, 01 1 1
0, 6 + :
0, 5 5
işleminin sonucu kaçtır?
işleminin sonucu kaçtır?
A) 6 B) 5 C) 4 D) 3 E) 2
7 5
A) 4 B) C) 3 D) E) 2
2 2

7. x pozitif bir ondalık sayıdır.


d3 + n:
1 0, 09 1
3. +
4 0, 9 2 8
x+
125
işleminin sonucu kaçtır?
ifadesi bir tam sayı olduğuna göre, x’in virgülden
A) 44 B) 33 C) 29 D) 27 E) 22 sonraki kısmı kaçtır?
A) 945 B) 942 C) 936 D) 932 E) 928

8. a ve b iki pozitif tam sayı ve a > b dir.


0, 1 0, 02
4. + 5, 4 = a +
b
0, 02 0, 001 5

işleminin sonucu kaçtır? olduğuna göre, a – b farkı kaçtır?

A) 25 B) 24 C) 20 D) 18 E) 16 A) 6 B) 5 C) 4 D) 3 E) 2

105
RASYONEL VE ONDALIKLI SAYILAR
Test - 2

0, 9 - 0, 4 13. a ve b birer rakamdır.


9.
0, 3 + 0, 2 a, b = 5a - 3b

işleminin sonucu kaçtır? olduğuna göre, b – a farkı kaçtır?


5 3
A) 3 B) C) 2 D) E) 1 A) 5 B) 4 C) 3 D) 2 E) 1
2 2

0, 67 + 0, 32 14. a ve b birer tam sayıdır.


10.
0, 02 1 5
+ = 0, ab
3 33
işleminin sonucu kaçtır?
A) 100 B) 90 C) 80 D) 50 E) 20 olduğuna göre, 9 • b, a# çarpımının sonucu kaçtır?
A) 76 B) 74 C) 72 D) 66 E) 63

0, 1 0, 2 0, 3 0, 8 0, 9
11. + + +…+ +
0, 1 0, 2 0, 3 0, 8 0, 9 15. x = 0, 531

y = 0, 531
işleminin sonucu kaçtır?
A) 99 B) 90 C) 11 D) 10 E) 9 z = 0, 531

olduğuna göre; x, y ve z’nin doğru sıralanışı aşağıda-


kilerden hangisidir?
A) x < y < z B) x < z < y C) y < x < z
D) y < z < x E) z < x < y

12. a bir rakamdır.


3:a+4
0, 4a =
30
16. x = 0,04 + 0,004 + 0,0004 + ...
olduğuna göre, a kaçtır? y = 0,8 + 0,08 + 0,008 + ...
A) 6 B) 5 C) 4 D) 3 E) 2 olduğuna göre, x + y toplamı kaçtır?
14 13 4 11
A) 1 B) C) D) E)
15 15 5 15

106
RASYONEL VE ONDALIKLI SAYILAR
Test - 2

17. Aşağıda kan testi yaptıran bir kişinin test sonucunun bir bö- 20. Aşağıda her ikisi de beş dilimden oluşan iki halka veril-
lümü gösterilmiştir. miştir. Bu iki halkanın aynı diliminde bulunan terimlere
Tetkik adı Sonuç Referans aralığı
“Dilimdaş Sayılar” denir.

WBC 10,1 3,98 - 10,04 Örneğin; Aşağıdaki şekilde 0,5# ve 0,4# dilimdaş sayılardır.
RBC 3,9 3,93 - 5,22
HCT 34,02 34,1 - 44,9 0,5

PLT 180,01 180 - 370 0,0#1#


Dilimdaş Sayılar
MCV 80 79,4 - 94,8 0,01# 0,4#
0,2 0,5#
MCH 25,55 25,6 - 32,2
0,03 0,4

Herhangi bir tetkikin sonucu tabloda verilen referans aralı- 0,02 0,3

ğında ise bu sonuç normal kabul edilmektedir.

Buna göre, kan testindeki tetkiklerden kaç tanesi Yukarıdaki şekilde, yeşil halkadaki her bir terim bulunduğu
normaldir? dilimden alınıp saat yönünde hemen sonra gelen dilime ya-
zılacaktır.
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
Bu yazım işleminden sonra dilimdaş olan sayılardan
yeşil renkli olan dilimdeki her sayı sarı renkte olan
sayıya bölünerek elde edilen tüm bölümler çarpılırsa
sonuç kaç bulunur?
A) 4 B) 3,3 C) 3 D) 2,2 E) 1,1
18. Aşağıdaki sayı doğrusunda ardışık iki tam sayının arası 100
tane eş aralığa bölünmüştür.

21.

Buna göre, y – x farkı kaçtır?


A) 0,92 B) 0,93 C) 0,94 D) 0,95 E) 0,96

x hücrenin satır numarası y ise hücrenin sütun numarası-


dır.
x
Bir öğrenci bu tablonun her hücresine işleminin sonucu-
y
19. Aşağıdaki tabloda her meyve çeşidini taneyle satan bir ma-
navın fiyat listesi verilmiştir. nu yazacaktır. Öğrenci, bulduğu tam sayı sonuçlarını tab-
loya doğrudan ve tam sayı olmayan rasyonel sayıları ise
Meyve Tane fiyatı ondalıklı veya devirli ondalıklı sayı olarak yazacaktır.
Elma 0,5 TL
Buna göre, öğrencinin tabloya yazdığı sayılardan her-
Armut 0,6# TL hangi ikisinin toplamı a, b# ise a + b toplamı en çok kaç-
Portakal 0,3# TL tır?
Muz 1,5 TL A) 12 B) 11 C) 10 D) 9 E) 8

Bu manavdan, tablodaki her meyvenin her birinden


en az birer adet olmak üzere toplam 10 adet meyve
alan biri en az kaç TL öder? 1. D 2. D 3. B 4. A 5. B 6. E 7. C
A) 6 B) 5,5 C) 5 D) 4,5 E) 4 8. D 9. E 10. D 11. D 12. D 13. D 14. A
15. A 16. B 17. B 18. E 19. C 20. E 21. D

107
RASYONEL VE ONDALIKLI SAYILAR
Test - 3

4.
M=d + n : ve
1 2 4
1.
2 3 7

N =d - n:
2 2 2
3 9 3 G

olduğuna göre, aşağıdakilerden hangisi doğrudur?


A) M = N B) M = 3N C) M < N
D) M > N E) M = 2N
G, düzgün altıgenin ağırlık merkezi olmak üzere taralı alan
tüm alanın yarısıdır.

Buna göre,

– G + – G

2. 2,5 br
G

işleminin sonucu kaçtır?


13,4 br
1 1 3 3 5
A) B) C) D) E)
2 3 4 5 6
2,75 br

Yukarıda verilmiş mikrodalga fırının yüksekliği 13,4 birim-


dir. Fırının içinin görülebilmesi için dikdörtgen şeklindeki
cam, alttan 2,75 birim ve üstten 2,5 birim boşluk kalacak
şekilde yerleştirilmiştir.
Buna göre, dikdörtgen şeklindeki camın eni kaç birim-
dir?

A) 7,75 B) 7,85 C) 8,05 D) 8,15 E) 8,25

5. x = 0, 131313…

y =d + x n:
1 5
2 11

olduğuna göre, y kaçtır?


41 40 25 17 43
A) B) C) D) E)
d + n:d + n
a b b 3
3. 18 17 18 40 41
2 3 a 2

işleminin sonucu aşağıdakilerden hangisidir?


b ab ab a
A) ab B) C) D) E)
2 3 2 3

108
RASYONEL VE ONDALIKLI SAYILAR
Test - 3

6. 9. Aşağıda en fazla 1 kg tartan bir terazinin ekranı gösterilmiş-


3 2 3 3 1 tir. Kütlesi 1 kg’a kadar olan nesneler bu terazide tartıldı-
ğında pembe renkle gösterilen ibre eş aralıklı yayları geze-
4
rek kütleye uygun olan konuma gelmektedir.
3
1
2 0 2 1

Yukarıda verilen 4x5’lik bir tablonun solunda yazan rakam-


lar o satırda kaç karenin taralı olduğu, yukarısında yazan
rakamlar ise o sütunda kaç tane karenin taralı olduğunu
göstermektedir. Buna göre, tartım sonucu şekildeki gibi olan kütle kaç
gramdır?
Buna göre, tablo tamamlandığında taralı olan kareler
tüm karelerin kaçta kaçı olur? A) 775 B) 800 C) 850 D) 875 E) 900
3 7 13 3 1
A) B) C) D) E)
4 10 20 5 2

A 4 9 A 4 9
7. + + = : :
B 3 2 B 3 2

A
olduğuna göre, oranı kaçtır?
B
10.
11 5 7 5 2 A 3 6 B C 4
A) B) C) D) E)
6 3 6 6 3 Şekilde arka arkaya gelen her üç kutunun içinde bulunan
sayıların toplamı 13’tür.
A B
Buna göre, + toplamı kaçtır?
B C
11 5 3 4
A) 2 B) C) D) E)
6 3 2 3

8. a ve b sıfırdan farklı gerçek sayılardır.


Bir öğrenci a • b çarpımının sonucunu a – b şeklinde bul-
maktadır.
a b
Buna göre öğrenci, + - a : b işleminin sonucunu
b a
kaç olarak bulur?
1 1 –1
A) 2 B) C) D) E) –2
2 3 2

109
RASYONEL VE ONDALIKLI SAYILAR
Test - 3

11. Aşağıda iç içe dört kare verilmiştir. En içteki karenin bir ke- 13. Aşağıda verilen duvar saati bozuktur ve akrep ile yelkovan
narı 8 cm’dir. İçten dışa doğru gidildiğinde karelerin kenar aynı hızla dönmektedir. Arzu, bu duvar saatine on iki kez
3 bakmış ve her bakışı akrebin şekildeki sayılardan farklı bi-
uzunlukları katına çıkmaktadır.
2 rini gösterdiği ana denk gelmiştir. Ayrıca, Arzu saate her
bakışında akrebin gösterdiği sayıyı yelkovanın gösterdiği
Örneğin; Şekildeki yeşil renkli karenin bir kenarı, içindeki
sayıya bölerek bir kesir elde etmiştir.
3
siyah renkli karenin bir kenarının katıdır.
2

Buna göre, Arzu’nun elde ettiği tüm kesirlerin çarpımı


kaçtır?
1 1
A) B) C) 1 D) 2 E) 4
4 2

Buna göre, şekilde en dıştaki karenin bir kenarı kaç


cm’dir?
A) 18 B) 24 C) 27 D) 30 E) 36

14. 9 (ab) = 0, \
00 ... 0b şeklinde tanımlanmıştır.
a tane sıfır

12. Bir kesrin payına 16 ve paydasına 24 eklendiğinde kesrin 9 (38)


Buna göre, işleminin sonucu aşağıdakilerden
değeri değişmemektedir. Kesrin pay ve paydasının en bü- 9 (12)
yük ortak böleni 17 dir.
hangisine eşittir?
Buna göre, kesrin pay ve paydasının toplamı kaçtır?
A) 9(22) B) 9(12) C) 9(14)
A) 51 B) 68 C) 85 D) 102 E) 119 D) 9(24) E) 9(21)

1. D 2. D 3. E 4. C 5. C 6. D 7. C
8. A 9. D 10. B 11. C 12. C 13. C 14. C

110
RASYONEL VE ONDALIKLI SAYILAR
Test - 4

1. EBOB(a, 10) = 1 olmak üzere, 3. Gizem ve İrem ortak bir negatif sayı belirliyor. Gizem belir-
a lenen sayının karesine sayının kendisini ekliyor ve oluşan
<2
10 sayıdan 20 çıkarıp a sonucunu buluyor. İrem belirlenen sa-
yının 5 fazlası ile belirlenen sayının 4 eksiğini çarpıyor ve
eşitsizliğini sağlayan kaç tane a sayma sayısı vardır?
b sonucunu buluyor.
A) 7 B) 8 C) 9 D) 10 E) 11 a+b
= 20
a
a-b+
b

olduğuna göre, Gizem ve İrem’in belirlediği ortak sayı


kaçtır?

A) –12 B) –10 C) –8 D) –6 E) –4

2.

Yanda Kayahan’ın geliştirdiği


bir pusula gösterilmiştir.

Kayahan pusulada her iki yön arasını altı eş dilime bölmüş-


tür. Pusulanın pembe oku hep kuzeyi gösterirken yeşil ok 4.
ise gidilmekte olan yolu saat yönünde göstermekte ve bu-
nu bir kesirle ifade etmektedir. Aşağıda üç örnek verilmiş-
tir. Şekildeki sayı doğrusunda verilen üç sayı
–1 –2
, ve –0,75 sayılarıdır.
2 3

Buna göre,
1
e c a
GD : -
f d b
4 işleminin sonucu kaçtır?
Kayahan evinden okuluna giderken pusulası hep KB kes-
6 11 13 7 4
A) B) 1 C) D) E)
rini göstermiştir. 12 12 6 3

Buna göre, Kayahan okulundan evine aynı yolu kulla-


narak dönerken pusulası hangi kesri gösterir?
2 4 2
A) GD B) GD C) GB
6 6 6
3 4
D) KD E) GB
6 6

111
RASYONEL VE ONDALIKLI SAYILAR
Test - 4

5. Daire biçimindeki bir pasta aşağıdaki gibi dilimlere ayrılmış- 7. D C


tır. Üzerinde aynı harf bulunan dilimler eş kütlededir.

C
A

B C

B
A

D A
A

A B
Alev bu pastadan 2 adet A, 1 adet B ve 1 adet C olmak üze-
re toplam dört dilim almıştır. Taşkın ise sadece D harfinin ABCD karesi birim özdeş karelerden oluşmuştur.
olduğu dilimi almıştır. Bir öğrenci yukarıda verilen şekli boyamak için 2 tane öz-
deş turuncu renkli kalem bitirmiştir.
Alev’in aldığı dilimlerin toplam kütlesi tüm pastanın
23 Buna göre, öğrenci kalan şekli kaç tane özdeş turun-
’i olduğuna göre, Taşkın pastanın kaçta kaçını cu renkli boyalı kalem ile boyayabilir?
48
almıştır? A) 5 B) 4 C) 3 D) 2 E) 1

1 1 1 1 1
A) B) C) D) E)
48 36 24 20 16

6.
a
kesrinin payından 2 çıkarmak bir üst hamle ve payda- 8. Fikret’te basit kesir yazma takıntısı vardır ve gördüğü he-
b men her şeyde basit kesir yazmaktadır.
sından 3 çıkarmak bi alt hamle olsun.
Örneğin; Herhangi bir çokgen gördüğünde hem kenar
uzunluklarını pay-payda olarak kullanıp hem de
87 87 - 2
Örneğin; için, üç hamleli bir işlemdir. çevre ile alanın sayı değerlerini pay-payda ola-
58 58 - 3 - 3
rak kullanıp basit kesirler yazmaktadır.
87
Buna göre, kesrine yapılan hamlelerle 2. kez
58
3
kesri elde edildiğinde toplam kaç hamle yapılmış
2
olur?
A) 23 B) 24 C) 25 D) 26 E) 27

Buna göre, yukarıdaki dikdörtgeni gördüğünde Fik-


ret’in yazacağı basit kesirlerin toplamı kaçtır?
3 4 5
A) 1 B) C) D) 2 E)
2 3 4

112
RASYONEL VE ONDALIKLI SAYILAR
Test - 4

9. A şehrinden sabit hızla kalkan aracın yakıt göstergesi I. şek- 11. x, y, z birbirinden farklı üç pozitif tam sayı,
li göstermektedir. A’dan B’ye ulaşan aracın yakıt gösterge-
z > 1 ve x = y z olmak üzere,
si II. şekli göstermektedir.
x
2|BD| = |AB| dir. y x
-
A Kalkış B Varış z y
z
1/4 1/2 3/4 1/4 1/2 3/4
işleminin sonucu aşağıdakilerden hangisi olabilir?
Boş Dolu Boş Dolu A) –20 B) –48 C) –101 D) –144 E) 169

I. Şekil II. Şekil

A B D

Buna göre, A şehrinden D şehrindeki benzin istasyo-


nuna gelen araç D şehrindeki benzin istasyonundan
deponun kaçta kaçı kadar daha benzin almalıdır ki
yakıt deposunu tamamen doldurmuş olsun?
1 3 2 1
A) 1 B) C) D) E)
2 4 3 8 12.

10. 3x3

2x2

Şekildeki kare, uzunluğu 1 br olan 12 kibrit çöpünden oluş-


muştur.

8 Buna göre, çevresi bu karenin çevresiyle aynı ve alanı


 2
4 5
12
1 karenin alanının ’u olan dikdörtgen şekli elde etmek
12 9
için en az kaç tane kibrit çöpünün yerinin değiştiril-
I. Şekil II. Şekil
mesi gerekir?
Yukarıda 2 x 2’lik ve 3 x 3’lük karelerin her biri çubuklardan A) 4 B) 5 C) 6 D) 7 E) 8
oluşmuştur.
Örneğin; I. şekilde 12 çubuk kullanılmış olup, siyah çubuk-
ların sayısının kırmızı çubukların sayısına oranı
2’dir.
Buna göre, 11x11’lik bir karedeki kırmızı çubukların
sayısının siyah çubukların sayısına oranı kaçtır?
11 44
A) 2 B) C) D) 5 E) 10
2 3
1. B 2. B 3. D 4. C 5. C 6. D
7. C 8. B 9. A 10. D 11. B 12. E

113
RASYONEL VE ONDALIKLI SAYILAR
Test - 5

1. Bir cismin görünen yüzey sayısı tüm yüzey sayısına oran- 3. Banu içinde 18 adet 0,5’lik uç olan bir kutudan,
landığında elde edilen kesre o cismin görüntü kesri denir. Sena, Melis ve Can’a eşit sayıda uç verince kutuda uçların
1
Örnek: ’ü kalmıştır.
3
Yandaki dikdörtgen prizma biçimin-
deki kutunun altı yüzeyi vardır ve
3 tanesi göründüğü için bu cismin
3
görüntü kesri dır. Buna göre, Banu’nun Sena’ya verdiği uçların sayısının
6
kutuda kalan uç sayısına oranı kaçtır?
1 1 1 1 2
A) B) C) D) E)
Aşağıda küplerden oluşan bir şekil verilmiştir. Hulusi bu şe- 5 4 3 2 3
kildeki her bir küpün görüntü kesrini yazıyor.

Buna göre, Hulusi’nin yazdığı kesirlerin toplamı


kaçtır?
A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6 4. Samet her çokgende, herhangi bir köşeden başlayarak sa-
atin dönme yönünün tersi yönde her köşeye aşağıdaki ör-
nekte görüldüğü gibi kesirler yazmaktadır.

n gen

Başlama 3
köşesi n

1 2
n n

1 2 Samet’in bir beşgenin köşelerine yazacağı kesirlerin


2. - :a
2 3 0, 6
toplamı a olduğuna göre, işleminin sonucu
işlemini yapan bir öğrenci, ilk adımda işlem önceliğine uy- a : 10 –2
madan sonucu
1
bulmuştur. kaçtır?
2
A) 15 B) 20 C) 24 C) 25 E) 27
Buna göre, bu öğrenci işlemleri doğru sırasıyla yap-
mış olsaydı sonucu kaç olarak bulurdu?
-3 -5 1 11 5
A) B) C) D) E)
2 6 2 6 2

114
RASYONEL VE ONDALIKLI SAYILAR
Test - 5

5. Vuruş: Belirli bir noktadan başlayarak o noktaya geri dö- 7. Bir öğrenci rasyonel sayılarda sadeleştirme işlemini şöyle
nene kadar geçen süreye müziğin sayma birimi olan yapıyor. Pay ve paydada gördüğü sadece aynı olan rakam-
“1 Vuruş” denir. ları sadeleştirip sonucu yazıyor.

w Birlik Nota = Dört Vuruş Örneğin;


32
93
kesrini
32
93
şeklinde sadeleştirip sonucu

h İkilik Nota = İki Vuruş 2


9
buluyor.

q Dörtlük Nota = Bir Vuruş a ve b birbirinden farklı rakamlar olmak üzere,


a6
b5

È Sekizlik Nota = 1/2 Vuruş kesrini bildiği yolla sadeleştiren öğrenci sonucu
rastgele doğru bulduğuna göre, a + b toplamı kaç
olmalıdır?
s Onaltılık Nota = 1/4 Vuruş
A) 13 B) 11 C) 9 D) 8 E) 7
Otuzikilik Nota = 1/8 Vuruş

Altmışdörtlük Nota = 1/16 Vuruş

Yukarıda notaların adları ve vuruş sayıları verilmiştir.

Buna göre, her notayı en az bir kez kullanarak 9 tam


vuruş elde etmek için en fazla kaç nota yazılmalıdır?
A) 27 B) 26 C) 25 D) 24 E) 22

8. A B

6. E
a
G K
= a, b# şeklinde tanımlanıyor.

b
D F C
Rüzgar, bisikleti ile kare şeklindeki bir yolda A’dan yola çı-
Buna göre, kıp 2 tam tur atarak A noktasına tekrar gelmektedir.
3 |AE| = |ED|, |DF| = |FC| dir.
9 3
Buna göre, Rüzgar’ın aldığı toplam yolun ’si
7
5
aşağıda verilen noktalardan hangisine denk gelebilir?
9
A) E B) G C) D D) F E) K
ifadesinin sonucu kaçtır?
16 14 13
A) 6 B) C) 5 D) E)
3 3 3

115
RASYONEL VE ONDALIKLI SAYILAR
Test - 5

9. Aşağıda silindir biçimindeki boruların dış çaplarını ölçen bir 11. İki depremin şiddetini kıyaslamak için kullanılan bir yöntem
aletle yapılan uygulama gösterilmiştir. şöyledir: Depremlerin şiddetleri arasındaki fark hesaplanır.
Bu farkın tam kısmı 10 ile çarpılır. Ondalık kısım 0.3 sayı-
sına bölünür ve elde edilen bölüm 2 ile çarpılır. Tam ve on-
dalık kısımdan bulunan değerlerin toplamı, büyük depremin
küçüğe göre kaç kat şiddetli olduğunu gösterir.

Bir yerde 8.9 şiddetindeki ana depremden sonra 6.0 şidde-


tinde bir artçı deprem olmuştur.

Buna göre, ana depremin şiddeti, artçı depremin şid-


detinin kaç katına eşittir?

A) 22 B) 24 C) 26 D) 28 E) 30

Uygulamada kullanılan demir borunun dış çevresi x mili-


metredir.
Buna göre, x ondalık sayısında virgülün sağındaki
son iki rakamın toplamı kaçtır?
(r sayısını 3,14 olarak alınız.)
A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 7

12. 1, 89# sayısının değerini hesaplamak isteyen Derin aşağı-


daki işlemleri yapıyor.
l. 1,8999 …… = A
ll. 18,999 …… = 10A
lll. 189,99 …… = 100A
lV. 100A – 10A = 171
171
10. Aşağıdaki sayı doğrusunda (–1, 0) aralığı I. bölge, (0, 1) V. A = = 1, 9
90
aralığı II. bölge ve (1, 2) aralığı III. bölge olarak adlandırıl-
mıştır.
Buna göre, yukarıda verilen işlem basamaklarıyla
ilgili aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
A) l. adımda hata yapılmıştır.
B) ll. adımda hata yapılmıştır.
a < b, c < d, e < f olmak üzere, a, b, c, d, e ve f sayıları sı-
rasıyla I, I, II, II, III ve III bölgelerindedir. C) lll. adımda hata yapılmıştır.

Buna göre, D) lV. adımda hata yapılmıştır.

b E) Yapılan işlemler doğrudur.


=x
a
c
=y
d
f
=z
e
biçiminde tanımlanan x, y, z sayıları sırasıyla hangi
bölgelerdedir?
1. C 2. E 3. E 4. B 5. D 6. D
A) I, III, II B) II, II, III C) II, III, III
7. D 8. B 9. C 10. B 11. C 12. E
D) III, II, II E) I, II, III

116
RASYONEL VE ONDALIKLI SAYILAR
Test - 6

2 2 1 4. Antropologlar, insan iskeletindeki bazı kemiklerin uzunluğu


1. , , ve 1 kesirleri sayı doğrusu üzerinde gösterildi-
3 5 2 ile insan boyu arasındaki ilişkiyi santimetre (cm) cinsinden,
ğinde birbirine en uzak olan iki kesir arasındaki uzak- • Boy = (Kol kemiğinin uzunluğu × 2,89) + 70,6
lık kaç birim olur?
• Boy = (Uyluk kemiğinin uzunluğu × 1,9) + 81,3
1 2 8 17 3
A) B) C) D) E)
3 5 15 30 5 bağıntılarıyla belirlemişlerdir.

Kol Kemiği

Uyluk Kemiği

1 1 1 1 1 1
2. + + + + +
2 4 6 8 10 12
Buna göre, kol kemik uzunluğu 30 cm olan bir kişinin
toplamından hangi iki rasyonel sayı atılırsa, geriye uyluk kemik uzunluğu kaç cm’dir?
kalan rasyonel sayıların toplamı 1 olur?
A) 35 B) 37,5 C) 40 D) 42,5 E) 45
1 1 1 1 1 1
A) , B) , C) ,
2 4 4 8 8 10
1 1 1 1
D) , E) ,
8 12 6 12

3. Aşağıdaki şekilde pembe renkli birim karenin tüm birim ka- 5. Aşağıdaki sayı doğrusunda 1 ve 2 arası eş parçalara bö-
re sayısına oranı bir kesir ile belirtilecektir. lünmüştür.

1 2

a b

b = 1,9µ
0 olduğuna göre, a kaçtır?
A) 1,2# B) 1,2µ
3 C) 1,2µ
7 D) 1,3# E) 1,3µ
0

Bu kesrin 6 katının karesi olan kesri belirtmek için bu


şekilde kaç birim kare daha pembe renge boyanmalı-
dır?
A) 0 B) 1 C) 2 D) 3 E) 4

117
RASYONEL VE ONDALIKLI SAYILAR
Test - 6

6. Aşağıdaki tabloda 30 günlük ders çalışma kampına giren 8.


bir öğrencinin her gün çözdüğü soru sayıları verilmiştir. PAY

1. 2. 3. 30.
...
Gün Gün Gün Gün PAYDA

Matematik 4 8 12

Fizik 8 12 16 Bir domino taşının üst kısmındaki noktaların sayısı pay kıs-
mındaki sayıyı alt kısmındaki noktaların sayısı payda kıs-
Öğrenci hem matematik hem de fizik dersinde çözdüğü so- mındaki sayıyı göstersin.
ru sayısını her yeni gün 4 artırmaktadır.

Buna göre, 30 günün her birinde çözülen matematik


+ + + =
soru sayısının fizik sorusu sayısına oranı hesaplanır
ve elde edilen oranlar çarpılırsa çarpımın sonucu kaç
olur?
1 1 1 1 1 Yukarıdaki tüm domino taşlarından 3 tanesi 180° döndürü-
A) B) C) D) E)
2 4 29 30 31 lerek toplama işleminin doğru olması sağlanmıştır.

Buna göre, 180° döndürülecek olan herhangi iki domi-


no taşının farkı aşağıdakilerden hangisi olabilir?

A) B) C)

7. A D) E)

A noktasından boşaltılan su her noktadaki su kanallarına


kollardan eşit dağılıyor.
9. Aşağıdaki sayı doğrusunda hem 0 ve 1 arası hem de 1 ve
Buna göre, B noktasına gelen su miktarı başlangıçta-
2 arası eş aralıklara bölünmüştür.
ki su miktarının kaçta kaçı olur?
3 1 15 3 15
A) B) C) D) E)
64 7 64 7 32

Buna göre, şekildeki ok işaretlerinin gösterdiği iki


aralıktaki birer sayının toplamı aşağıdakilerden hangi-
si olabilir?
A) 2 B) 2,05 C) 2,3 D) 2,6 E) 2,89

118
RASYONEL VE ONDALIKLI SAYILAR
Test - 6

10. Payı 12 olan rasyonel sayılara A Tipi Rasyonel Sayı, 12.


paydası 12 olan rasyonel sayılara B Tipi Rasyonel Sayı –3,75 1,25
denir. p A B C D E n
Buna göre, sayı doğrusunda en büyük iki A tipi rasyo-
nel sayı arasında kaç tane B tipi rasyonel sayı olur?
Yukarıdaki sayı doğrusunda p ve n sayılarının bulundukla-
A) 74 B) 73 C) 72 D) 71 E) 70 rı yerler gösterilmiştir. p ile n arası 20 eşit parçaya bölün-
müştür.

n•k=p

olduğuna göre, k sayısı sayı doğrusundaki hangi


noktaya karşılık gelir?
A) A B) B C) C D) D E) E

11. Birim kareli bir zeminde, bazı birim karelerin köşe noktala-
rı birleştirilerek çizilen çokgenlerin alanları Pick teoremiyle
kolayca bulunur.
Böyle bir çokgenin iç bölgesindeki nokta sayısı i, kenarları
üzerindeki nokta sayısı k olmak üzere, çokgenin alanı,
k
i + - 1 işleminin sonucuna eşittir.
2
Örnek:

Yandaki birim kareli zeminde, pem-


be renkli çokgenin iç bölgesinde 2
tane ve kenarları üzerinde 5 tane
nokta olduğundan bu çokgenin ala-
5 7 2
nı, 2 + - 1 = br dir.
2 2 13. x negatif bir tam sayı olmak üzere,
a = x2 – 0,34
Aşağıda 5x5’lik birim kareli zeminde dört tane çokgen ve- b = (x – 0,34)2
rilmiştir.
c = x3 – 0,34
olduğuna göre; a, b ve c nin küçükten büyüğe doğru
sıralanmış şekli aşağıdakilerden hangisidir?
A) a < b < c B) a < c < b C) b < c < a
D) c < a < b E) c < b < a

Buna göre, aşağıdaki seçeneklerden hangisinde,


alanları toplamı tam sayı olan iki çokgen verilmiştir?
A) I ve II B) I ve III C) II ve III
D) II ve IV E) III ve IV

119
RASYONEL VE ONDALIKLI SAYILAR
Test - 6

14. Aşağıdaki sayı doğrusunda hem 0-1, hem 1-2, hem de 2-3 16.
arası eş aralıklara bölünmüştür.

Buna göre, şekilde verilen a, b, c sayılarından hangi-


leri, tekrar eden kısmı 0’dan farklı olan devirli ondalık
sayılardır?
A) Sadece b B) Sadece c C) a ve b
D) a ve c E) a, b ve c

24 eş kibrit çöpünden oluşmuş yukarıdaki 3x3’lük tabloda


şekildeki düzende kibrit çöpleri sol taraftan başlanarak kır-
mızıya boyanıyor. Bu durumda kırmızıya boyanmış kibrit
1
çöpleri tüm kibrit çöplerinin ü olur.
4

15.
0 1

Yukarıda sayı doğrusunun [0, 1] aralığındaki kısmı verilmiş-


tir. Bu doğru parçası önce 3 eşit parçaya bölünüp ortadaki
parçası atılıyor.

0 1

2. adımda kalan parçalara aynı işlem uygulanıyor

0 1

ve yukarıdaki parçalar elde ediliyor. Buna göre, 39x39’lu bir tablo oluşturmak için kullanı-
lan kibrit çöpleriyle hem sağ taraftan hem de sol taraf-
Buna göre, a ve b aralarında asal olmak üzere tan aynı düzende boyama işlemi yapıldığında kırmızı-
5. adımdan sonra oluşan parçaların uzunlukları ya boyalı kibrit çöplerinin sayısı, tüm kibrit çöplerinin
a sayısının kaçta kaçı olur?
toplamı olduğuna göre, b – a farkı kaçtır?
b 23 15 17
A) B) C)
A) 211 B) 201 C) 191 D) 181 E) 151 412 257 512
31 41
D) E)
624 312

1. E 2. C 3. D 4. C 5. C 6. E 7. C 8. C
9. C 10. D 11. C 12. A 13. D 14. B 15. A 16. D

120
BÖLÜM - 3
BASİT EŞİTSİZLİK
TYT MUTLAK DEĞER

Sevgili Öğrencimiz,

Birbirine görünmez bir iple bağlı olan bu güzide iki konuyu


hem ayrı ayrı hem de iç içe ele aldık. Bu bölümdeki
konuların eksik olması bir çarktaki önemli dişlilerin zayıf
olması anlamına gelir. Örneğin; mutlak değer konusu
özellikle fonksiyonlarda sıkça karşına çıkacaktır. Demek ki
bu konuyu sadece TYT konusu olarak değil seni AYT için
de güçlü tutacak konular arasında görmen gerekir. Ayrıca
TYT sınavında azlık, çokluk ve uzaklık kavramlarının
günlük hayat problemi olarak karşına nasıl geleceğini
soruları çözdükçe kavradığını göreceksin.
BASİT EŞİTSİZLİK
Test - 1

1. a < 0 ve a • (b – c) < b – c 4. 2x + 3y – 1 = 0
olmak üzere, –1 < y < 2
I. a•b<a•c olduğuna göre, x’in alabileceği en büyük tam sayı
II. b + c < 0 değeri kaçtır?

III. c > 0 A) –2 B) –1 C) 0 D) 1 E) 2

ifadelerinden hangileri her zaman doğrudur?


A) Yalnız I B) I ve II C) Yalnız II
D) II ve III E) Yalnız III

5. x, y ve z birbirinden farklı üç pozitif tam sayıdır.


2. a ve b gerçel sayılar için,
x-y
>4
5 < a < 17 y
a 3 y+z
=
b 4 <5
z
olduğuna göre, b’nin alacağı tam sayı değerlerinin olduğuna göre, x + y + z toplamının en küçük değeri
toplamı kaçtır? kaçtır?
A) 212 B) 222 C) 232 D) 242 E) 252 A) 6 B) 7 C) 8 D) 9 E) 10

45 - a
3. > 8:a
–2 6. 4x – 11 < 2x + 3 < 3x + 2
eşitsizliğinin alabileceği en büyük tam sayı değeri eşitsizliğini sağlayan x tam sayı değerlerinin toplamı
kaçtır? kaçtır?
A) –5 B) –4 C) –3 D) –2 E) –1 A) 23 B) 22 C) 21 D) 20 E) 19

122
BASİT EŞİTSİZLİK
Test - 1

7. I. –2 ≤ x < 3 ise 0 ≤ x2 < 9 dur. 10. –3 ≤ x ≤ 2

II. –4 < x ≤ –1 ise 1 ≤ x2 < 16 dır. 1≤y≤4

III. –3 < x ≤ –2 ise –27 < x3 ≤ –8 dir. olduğuna göre, y – 3x ifadesinin en büyük tam sayı
ifadelerinden hangileri doğrudur? değeri kaçtır?

A) Yalnız I B) I ve II C) Yalnız III A) 11 B) 12 C) 13 D) 14 E) 15

D) I ve III E) I, II ve III

11. –3 < x < 4


–4 < y < 6

olduğuna göre, x2 – y2 farkının en küçük tam sayı


8. a ve b iki tam sayıdır.
değeri kaçtır?
–7 < a ≤ –3
A) –38 B) –37 C) –36 D) –35 E) –34
–1 ≤ b ≤ 1

olduğuna göre, b2 – a farkının en küçük değeri kaçtır?


A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5

12. 0 < x < y ve y2 > x • y olmak üzere,


l. –x • y > –y2

ll. x2 – x • y > x2 – y2

lll. x • (x – y) > (x – y) • (x + y)
9. a ve b iki tam sayıdır.
lV. x > x + y
2≤a<4
V. 0 > y
5 ≤ a • b ≤ 36
işlem adımlarını takip ederek çözüm yapan bir öğren-
eşitsizliklerini sağlayan kaç tane (a, b) sıralı ikilisi ci kaçıncı adımların arasında hata yapmıştır?
vardır? A) l – ll B) ll – lll C) lll – lV
A) 18 B) 21 C) 24 D) 27 E) 30 D) lV – V E) Hata yapılmamıştır.

123
BASİT EŞİTSİZLİK
Test - 1

13. a, b ve c gerçek sayıları için, 16. Aşağıda aynı düz zeminde bulunan üç ağacın metre birimi-
ne göre boyları ve ağaçların en üst noktasının diğer ağacın
a<a•b<0<c–b
hangi noktasına denk geldiği gösterilmiştir.
olduğuna göre, aşağıdaki sıralamalardan hangisi
doğrudur?
A) a < c < b B) a < b < c C) b < a < c
D) b < c < a E) c < b < a

Ağaçlardan birinin boyu diğer ikisinin boyları toplamının ya-


rısına eşittir.

Buna göre, üç ağacın boyları toplamı kaç metredir?


A) 26 B) 28 C) 30 D) 32 E) 34

14. A, B, C otomobillerinin 100 km’deki yakıt tüketimleri litre ola-


rak sırasıyla 13 – 2t, t + 4 ve 14’tür. Yakıt tüketimi bakımın-
dan bu üç aracın en ekonomik olanı A, en ekonomik olma-
yanı C’dir.
Buna göre, t kaç farklı tam sayı değeri alır?
A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6
17. Hakan yüksek atlama yarışmasının finalinde, 2 metre yük-
sekliğindeki çıtayı ilk atlamasında (12x – 4) metre yukarı
zıplayarak ve çıtaya dokunmadan geçmiştir. İkinci atlama-
sında ise çıta 10 cm yükseltilmiş, bu defa 3x metre yukarı
zıplamış ancak çıta düşmüştür.

15. Bir yaşam laboratuvarında araştırma yapan bilim insanları


iki tip bakterinin hangi sıcaklıklar arasında canlı kaldıkları-
nı gözlemlemiştir.
A tipi bakterinin sınırlar dahil 100°C ile 450°C arasındaki sı-
caklıklarda, B tipi bakterinin ise sınırlar hariç 50°C ile 350°C
arasında canlı kaldıklarını saptamışlardır. Buna göre, x’in alabileceği tüm değerler aşağıdaki aralık-
Bilim insanları, bu bakteriler arasındaki ilişkileri her iki tü- ların hangisinde gösterilmiştir?
rün de canlı oldukları durumda incelemek istemektedirler. A) 0,5 < x < 0,7 B) 0,5 # x < 0,7 C) 0,5 < x # 0,7
Buna göre, bu çalışmanın yapılabilmesi için ortam sı- D) 0,5 # x # 0,7 E) 0,7 < x < 1
caklığının °C cinsinden aşağıdaki aralıkların hangisin-
de yer alması gerekir?
A) (100, 350) B) [100, 350) C) [100, 350]
D) (0, 450] E) (100, 350]

1. A 2. C 3. B 4. D 5. D 6. D
7. E 8. C 9. D 10. C 11. D 12. C
13. B 14. B 15. B 16. C 17. C

124
BASİT EŞİTSİZLİK
Test - 2

1. a, b ve c sıfırdan farklı üç reel sayıdır. 3


4. 1# <4
x-5
a – b + c2 = 0

x•a–a<x•b–b eşitsizliğini sağlayan tam sayı değerleri kaç tanedir?

A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
olduğuna göre, aşağıdakilerden hangileri kesinlikle
doğrudur?
I. x>1
II. x > b
III. a > b

A) Yalnız I B) I ve II C) Yalnız II
D) I ve III E) Yalnız III

5. 9 ≤ x2 < 36
olduğuna göre, x kaç farklı tam sayı değeri alır?

A) 5 B) 6 C) 8 D) 10 E) 12

x-7
2. < 7+4
7-4

eşitsizliğini sağlayan en küçük iki tam sayının çarpımı


kaçtır?
A) –2 B) –1 C) 0 D) 1 E) 2

6. x, y  Z olmak üzere,
3<x<8

–2 < y < 8
3. x, y  R olmak üzere,
x olduğuna göre, 3x – 2y farkının en küçük değeri
= y ve 3 # x < 5 kaçtır?
0, 02

olduğuna göre, y’nin alacağı tam sayı değerleri kaç A) –3 B) –2 C) –1 D) 1 E) 2


tanedir?
A) 101 B) 100 C) 98 D) 97 E) 96

125
BASİT EŞİTSİZLİK
Test - 2

7. –5 ≤ x ≤ 2 10. Kare şeklindeki bir arsanın alanı 144 m2 den fazla


400 m2 den azdır. Arsanın etrafı bir sıra çit ile çevrilecektir.
–4 ≤ y < 1
Çitlerin bir metresinin fiyatı en az 5 lira en çok 8 liradır.
olduğuna göre, x2 – y3 farkının bulunduğu en geniş Buna göre, arsanın çit maliyeti x lira olmak üzere,
aralık aşağıdakilerden hangisidir? x’in bulunduğu en geniş aralık aşağıdakilerden hangi-
A) (–1, 89] B) (–2, 88] C) (–1, 91] sidir?

D) [–2, 90) E) [–1, 87) A) [120, 640] B) [240, 480] C) [240, 640]
D) [320, 560] E) [300, 420]

8. a ve b gerçel sayıları için,


11. a < 0 < b olmak üzere,
a2 < a • b < b – a
x = a2 + b2
olduğuna göre, a ve b’nin sayı doğrusundaki konum-
ları için aşağıdakilerden hangisi doğrudur? y = (a + b)2

A) z = (a – b)2
0 a b
eşitlikleri veriliyor.
B)
0 b a
Buna göre; x, y ve z’nin doğru olarak sıralanışı aşağı-
dakilerden hangisidir?
C)
a b 0
A) y < z < x B) y < x < z C) x < y < z
D) D) x < z < y E) z < y < x
b a 0

E)
a 0 b

12. p

9. a, b ve c gerçel sayılar için


a – c < 0 < c2 < a • c < b • c

eşitsizliği veriliyor.

Buna göre, Düzgün altıgen şeklindeki bir levhadan çevresi bu altıgenin


I. a•b•c<0 çevresine eşit olan kare bir levha yapılacaktır.

II. b + c < a Düzgün altıgenin bir kenarının uzunluğu


III. a < b 10
1<p<
ifadelerinden hangileri her zaman doğrudur? 3
olmak üzere, karenin alanı tam sayı olarak en çok kaç
A) Yalnız I B) I ve II C) Yalnız II birimkare olabilir?
D) II ve III E) I, II ve III
A) 15 B) 16 C) 24 D) 25 E) 48

126
BASİT EŞİTSİZLİK
Test - 2

13. IQ; Zeka ile ilgili bir tanım olup, zeka katsayısı anlamına 15.
gelmektedir. a
Zeka Yaşı Bir tişört atölyesinde; xs, s,
IQ = • 100 m, l, xl, xxl kısaltmalarıyla ifa-
Gerçek Yaş
de edilen tişörtler üretilmek-
formülüyle hesaplanmaktadır. tedir. Tişörtün hangi büyük-
b
lükte olacağına, kullanıcıla-
Gerçek yaşı 12 olan bir çocuğun zeka katsayısı rın bedenlerindeki iki ölçü
baz alınarak karar verilmek-
80 ≤ IQ ≤ 140’dır.
tedir.
Buna göre, bu çocuğun zeka yaşının alabileceği tam
sayı değerleri toplamı kaçtır?
A) 93 B) 91 C) 89 D) 87 E) 85 Bunlar şekilde gösterilen omuz genişliği ölçüsü (a cm) ve
boyun bel arası ölçüsü (b cm)’dir. Bu iki ölçünün birbirine
n a n+1
oranını içeren, < # eşitsizliğindeki n sayısı-
n+1 b n+2
na göre bedenler aşağıdaki gibi belirlenmektedir.

Beden xs s m l xl xxl

n değeri 0 1 2 3 4 5

Boyun bel arası ölçüsü, omuz genişliği ölçüsünden


10 cm uzun olan bir kişi için xl bedeni üretildiğine
göre, bu kişinin boyun bel arası ölçüsü tam sayı ola-
rak en çok kaç cm olabilir?
A) 62 B) 61 C) 60 D) 59 E) 58

14. a ve b gerçel sayıları için


a•b<a+b<a

eşitsizlikleri veriliyor.

Buna göre,
I. a–b>0
II. a < b
III. b > 1
ifadelerinden hangileri her zaman doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) II ve III
D) Yalnız III E) I ve III

1. A 2. C 3. B 4. C 5. B 6. B 7. A 8. A
9. B 10. C 11. B 12. C 13. B 14. A 15. C

127
BASİT EŞİTSİZLİK
Test - 3

4x - 3 4. x, y ve z birer gerçek sayıdır.


1. <-3
-7 x•y=6
eşitsizliğini sağlayan en küçük x tam sayısı kaçtır? y • z = 15
A) 6 B) 7 C) 8 D) 9 E) 10
0,2 < x < 0,6

olduğuna göre, z’nin alabileceği kaç tam sayı değeri


vardır?
A) 0 B) 1 C) 2 D) 3 E) 4

5. a ve b gerçel sayıları için


a3 < a 2 • b < a – b

eşitsizlikleri veriliyor.
2. 3x + 5 ≤ 9 olmak üzere,
Buna göre,
7 – 4x
I. a•b>0
ifadesinin alabileceği en küçük tam sayı değeri kaçtır?
II. a < b
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
III. a – b > 0
ifadelerinden hangileri her zaman doğrudur?
A) Yalnız I B) I ve II C) II ve III
D) I ve III E) I, II ve III

3. a, b ve c negatif üç tam sayıdır. 6. –5 < a < 6


a+b b-c –6 < b < 6
<3<
b c
olduğuna göre, kaç farklı (a, b) tam sayı ikilisi için
olduğuna göre, a + b + c toplamının en büyük tam a + b toplamı pozitiftir?
sayı değeri kaçtır?
A) 45 B) 48 C) 50 D) 54 E) 55
A) –8 B) –7 C) –6 D) –5 E) –4

128
BASİT EŞİTSİZLİK
Test - 3

7. a ve b iki reel sayıdır. 10. x2 • y3 • z5 çarpımı negatif bir reel sayı olmak üzere,
2<a<b<9 z
= –1
z
olduğuna göre, 2a + 3b toplamının alabileceği en
büyük tam sayı değeri kaçtır? x+z
>1
y
A) 45 B) 44 C) 43 D) 42 E) 40
olduğuna göre, x, y, z sayılarının sayı doğrusunda
gösterimi aşağıdakilerden hangisi olabilir?

A)

B)

C)
8. x ve y birer gerçek sayıdır.
–2 < x < 5
D)
–8 < y < 3

eşitsizlikleri veriliyor. E)
Buna göre, x • y çarpımının bulunduğu en geniş aralık
aşağıdakilerden hangisidir?
A) (15, 16) B) (–6, 15) C) (–40, 15)
D) (–40, 16) E) (16, 40)

9. Bir maçta ev sahibi takım M, konuk takım N ise oynanan


maç M-N dir. Bir R-S maçının sonucu x-y ise x sayısı R’nin,
y sayısı ise S’nin attığı gol sayısıdır. 11. Bir otomobil galerisinde herhangi bir markaya ait 3 farklı
otomobil modeli vardır.
Konuk Takım
X model otomobil a yaşında,
A B C
A 4-0 1-3 Y model otomobil b yaşında,
Ev Sahibi
Takım

B 2-3 a-5 Z model otomobil ise c yaşındadır.

C a-3 b-a Eğer X model otomobil 3 yıl önce, Y model otomobil 2 yıl
sonra üretilmiş olsaydı üç otomobilin yaşları eşit olacaktı.
Yukarıdaki tabloda üç takımın birbirleriyle oynadıkları maç-
ların skorları gösterilmiştir. C takımı her maçı kazanmış, Buna göre, aşağıdaki sıralamalardan hangisi doğru-
B takımı hiç maç kazanamamıştır. dur?
Buna göre, a + b toplamı en az kaç olabilir? A) b < c < a B) a < c < b C) a < b < c
A) 6 B) 7 C) 8 D) 9 E) 10 D) c < b < a E) b < a < c

129
BASİT EŞİTSİZLİK
Test - 3

12. Bir ticari taksinin taksimetresi gündüz yolculuklarında 14. Aşağıdaki eşit kollu terazinin 1 nolu kefesi havadadır. Ha-
4 TL’den açılmakta ve kilometre başına 3 TL yazmaktadır. vadaki kefede bulunan cismin kütlesi diğer kefedeki cismin
Gece yolculuklarında ise bu iki ücretin her biri iki katına çık- kütlesinden küçüktür.
maktadır.
Anıl bu taksi ile aralarında 20 km uzaklık bulunan A nokta-
sından B noktasına gitmiş, Uğur aynı taksi ile B noktasın-
dan C noktasına gitmiştir.
B
A

Aşağıda verilen tablo eşit kollu başka iki terazinin kefeleri


hakkında bilgi vermektedir.

1 nolu ke- 2 nolu ke-


C Havadaki
fedeki kütle fedeki kütle
kefe
(gram) (gram)
1. terazi x 21 – 2x 2

Anıl gece yolculuğu Uğur ise gündüz yolculuğu yapmıştır. 2. terazi x2 y 1

Uğur’un ödediği taksi ücreti, Anıl’ın ödediği taksi x ve y pozitif tam sayıdır.
ücretinden fazla olduğuna göre, BC arası tam sayı
olarak en az kaç km’dir? Buna göre, y’nin en küçük değerinin rakamları toplamı
kaçtır?
A) 38 B) 40 C) 42 D) 44 E) 46
A) 9 B) 10 C) 11 D) 12 E) 13

13. a, b ve c sıfırdan farklı birer reel sayıdır.

V (x) = *
–x, x < 0
x, x $ 0 15. Bir grup kız ve erkek öğrenci pizzacıya gidiyor. Pizzacıda
şeklinde tanımlanıyor. bir bütün pizza 12 parçaya ayrılarak servis yapılıyor. Erkek
öğrencilerin her biri 4 parça, kız öğrencilerin her biri 3 par-
a a:b b ça pizza yemiştir. Bu gruba 9 tüm pizza az gelirken 10 tüm
< 0, < 0 ve >0
c c c pizza fazla gelmiştir.

Buna göre, Bu grupta kızlar, erkeklerin 2 katı olduğuna göre,


bu grubun mevcudu kaçtır?
V (a : b) : V (b : c)
V (a : b : c) A) 45 B) 44 C) 36 D) 33 E) 28

işleminin sonucu aşağıdakilerden hangisidir?


A) a B) b C) c D) a • b E) a • c

130
BASİT EŞİTSİZLİK
Test - 3

16. x2 • (y – z) < x • z < 0 < x • y 18. x < x3 < x2 olmak üzere,


eşitsizlikleri veriliyor. –1
a = –x3, b = x2, c =
Buna göre, x

I. x+y•z olduğuna göre, a, b ve c’nin doğru sıralanışı aşağıda-


kilerden hangisidir?
II. y + x • z
A) a < c < b B) a < b < c C) c < a < b
III. z + x • y
D) c < b < a E) b < a < c
ifadelerinden hangileri negatiftir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) I ve III E) II ve III

17. Bir kişinin büyük tansiyonu a ve küçük tansiyonu b ise kişi- 19. Aşağıda bir kalem kutusunun üstüne konulan iki özdeş kır-
nin tansiyonu “a/b” olarak belirtilir. İdeal tansiyon 120/80, mızı kalem gösterilmiştir. Kalemlerden biri kutunun 20 cm
kısaltılmış biçimiyle de 12/8’dir. olan kenarına, biri de 8 cm olan kenarına paraleldir.

Tansiyon Büyük (a) Küçük (b)


Düşük a < 90 b < 60
Normal 90 # a < 140 60 # b < 90
Yüksek 140 # a # 160 90 # b # 100
Çok Yüksek a > 160 b > 100

Harbiye tansiyonunu ölçtürdüğünde doktoru tansiyon de-


ğerini x/(x – y) olarak belirtip “Büyük tansiyonun normal, kü- Bir kalemin tamamı kutunun üstünde, diğer kalemin bir uç
çük tansiyonun çok yüksek.” demiş ve ilaç vermiştir. noktası 20 cm’lik kenarda ve orta noktası kutunun dışında-
dır.
İlaçları kullandıktan sonra Harbiye’nin tansiyonu
(x + 71) / ( y + 20) olarak ölçüldüğüne göre, bu ölçüm Buna göre, bir kırmızı kalemin uzunluğu kaç farklı tam
için aşağıdaki hangi tanımlama uygundur? sayı değer alabilir?

A) Büyük normal, küçük düşük A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5


B) Büyük yüksek, küçük düşük
C) Büyük çok yüksek, küçük düşük
D) Büyük çok yüksek, küçük normal
E) Büyük çok yüksek, küçük yüksek

1. B 2. B 3. B 4. B 5. B 6. E 7. B
8. D 9. D 10. E 11. B 12. C 13. B 14. C
15. D 16. C 17. C 18. B 19. C

131
BASİT EŞİTSİZLİK
Test - 4

1. x2 < x ve
x
= 0, 04 4.
A B C D
<
y

olduğuna göre, y’nin alacağı tam sayı değerleri kaç A


tanedir?
B
A) 18 B) 20 C) 22 D) 24 E) 26
C

Yukarıda, sayılar arasında büyüklük ilişkisi verilmiştir. Doğ-


ru olanlara “✓” yanlış olanlara “–” işareti konulmuştur.

Buna göre, bu sayıların büyükten küçüğe doğru sıra-


lanmış şekli aşağıdakilerden hangidir?

A) CDAB B) CBAD C) CDBA


D) ABCD E) CBDA

2. x ve y iki reel sayıdır.


1 < x2 < 9

–2 < y < 3

olduğuna göre, x – 2y farkının alabileceği en küçük


tam sayı değeri ile en büyük tam sayı değeri toplamı
kaçtır?
A) –5 B) –4 C) –3 D) –2 E) –1

5. c < b < a ve a2 = b 2 olduğuna göre,


1 1
I. <
b c
II. b + c < 0
III. a • b • c < 0
3. a bir tam sayı olmak üzere, Ali ve Bulut’un şimdiki yaşları
sırasıyla; 4a – 5 ve 3a + 3 dir. ifadelerinden hangileri daima doğrudur?

Ali, Bulut’tan daha önce doğduğuna göre, Ali ile Bu- A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
lut’un şimdiki yaşlarının toplamı yaşta olan Ceyhun D) II ve III E) I, II ve III
şimdi en az kaç yaşındadır?
A) 58 B) 59 C) 60 D) 61 E) 62

132
BASİT EŞİTSİZLİK
Test - 4

6. a, b ve c birer gerçek sayıdır. 8. a ve b birer gerçek sayıdır.


a < b < c < – a olmak üzere,
a2 • b3 < 0 ve
l. ac – ab
6•a•b–9•b<0
ll. 2a + c – b
eşitsizlikleri veriliyor.
lll. 2a + b
Buna göre, b – a farkının alabileceği en büyük tam
ifadelerinden hangileri kesinlikle negatiftir?
sayı değeri kaçtır?
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
A) –2 B) –1 C) 0 D) 1 E) 2
D) II ve III E) I, II ve III

7. Aşağıdaki gerçel sayı doğrularında a ve b sayılarının bu- 9. Yol tabelalarında bulunan rakım değerleri o kentin metre bi-
lundukları aralıklar gösterilmiştir. rimine göre deniz seviyesinden yüksekliğini gösterir. Aşa-
a ğıda bir yolda bulunan iki tabela gösterilmiştir.
14444444444444444444444424444444444444444444444443

–4 –3 –2 –1 0 1 2 3 4 5

b
14444444444444444444444424444444444444444444444443

–2 –1 0 1 2 3

Buna göre, a•b sayılarının bulunduğu aralık aşağıdaki


sayı doğrularının hangisinde doğru olarak gösteril-
miştir?

A)
–12 15

Bu iki kentin birinde oturan kişi, diğerinde oturan kişiye,


B)
–12 15 “Bizim nüfusumuz sizin nüfusunuzdan az ama bizim deniz
seviyesinden yüksekliğimiz sizin deniz seviyesinden yük-
sekliğinizden fazla.” demiştir.
C)
–12 15
Buna göre,
I. B kentinin rakımı en çok 64 metredir.
D)
0 15 II. A kentinin rakımı 60 metreden küçüktür.
III. B kentinin rakımı 60 metreden küçüktür.
E)
0 15 yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) II ve III

133
BASİT EŞİTSİZLİK
Test - 4

10. a, b, c ve d pozitif irrasyonel sayılardır. 12. m, n ve k gerçek sayıları için


a < c < b < d olmak üzere,
m • n2 < n • m2 < 0 < m • n • k
• [a, b] aralığında 10 tam sayı
eşitsizliği veriliyor.
• [c, d] aralığında 16 tam sayı
Buna göre, aşağıdaki sıralamalardan hangisi doğru-
• [a, d] aralığında 19 tam sayı
dur?
bulunmaktadır.
A) n < m < k B) m < n < k C) m < k < n
Buna göre, [c, b] aralığında kaç tane tam sayı bulunur? D) n < k < m E) k < m < n
A) 3 B) 4 C) 6 D) 7 E) 9

11. Silindir biçiminde iki özdeş deliği bulunan dikdörtgenler priz- 13. Aşağıdaki özdeş poşetlerin her birinde üçer top bulunmak-
ması biçimindeki bir deney kabının içerisine aynı çaplara tadır. Topların üzerinde yazan a, b, c sayıları topların gram
sahip farklı boydaki ve uzunlukları cm birimine göre tam sa- birimine göre ağırlıklarıdır.
yı olan biri kırmızı diğeri mavi iki silindir yerleştirilecektir.
Çubukların bir deney kabının tabanına değecek şekilde yer-
leştirilmiş hali Şekil 1’de, iki özdeş deney kabına yerleştiril-
miş hali ise Şekil 2’de gibi verilmiştir.

İçindeki toplarla birlikte tartıldıklarında I. poşet en ağır ve


III. poşet en hafif gelmiştir.
Şekil 1 Şekil 2
Buna göre, a, b, c sayılarının küçükten büyüğe doğru
Şekil 1’deki silindir çubukların kabın üzerinde kalan kısım-
sıralanışı aşağıdakilerden hangisidir?
3
larının oranı ’ten küçüktür.
5 A) c < a < b B) b < a < c C) a < c < b
Kırmızı silindirin boyu 15 cm’den büyük olduğuna D) b < c < a E) a < b < c
göre, Şekil 2’deki mavi silindirin deney kabının üze-
rinde kalan kısmının (x) boyu en az kaç cm olur?
A) 5 B) 6 C) 7 D) 8 E) 9

1. D 2. D 3. D 4. A 5. C 6. E 7. C
8. A 9. E 10. D 11. B 12. A 13. D

134
BASİT EŞİTSİZLİK
Test - 5

1. a, b ve c birer gerçek sayıdır. 4. Aşağıdaki tabloda askeri bir okula mülakat için başvuran
0 < c < b < a olmak üzere, beş kız öğrenciye ait doğum tarihi, kilo ve boy bilgileri ve-
rilmiştir.
(b2 – a2)•x – (c – b)•(b – a) > 0
Adı Doğum Kilosu Boyu
olduğuna göre, x için aşağıdakilerden hangisi daima Yılı (kg) (cm)
doğrudur?
Ayşe 1995 48 160
A) x > 0 B) x < 0 C) b < x < 0
Buse x y z
D) x > a E) x > b
Ceyda 1997 50 166

Deniz 1998 52 165

Evrim 1999 50 168

• Evrim yaşı küçük ve boyu uzun olduğu için seçilme-


miştir.
• Ayşe yaşı büyük, kilosu az ve boyu kısa olduğu için
seçilmemiştir.

2. Mutlu, bir kaç sayıyı yan yana yazarken değeri büyük olan • Deniz kilosu fazla olduğu için seçilmemiştir.
sayıyı daha büyük yazan bir yöntem izlemektedir. • Ceyda boyu uzun olduğu için seçilmemiştir.
Örneğin; Mutlu, 2, 7, 4 sayılarını yan yana,
Bu beş kızdan sadece Buse seçilmiştir.

2, 74
, Tablodaki tüm veriler tam sayı olduğuna göre,
biçiminde yazmaktadır. x + y + z toplamının en büyük değeri ile en küçük
değeri arasındaki fark en çok kaçtır?
Aşağıda Mutlu’nun bu yönteme göre yazdığı başka üç sa-
yı verilmiştir. A) 4 B) 6 C) 7 D) 8 E) 9

a, 12 – a , 2
Buna göre, a sayısı kaç farklı tam sayı değer alabilir?

A) 6 B) 5 C) 4 D) 3 E) 2

5. a, b ve c birer gerçek sayıdır.


• (a + b)2 < a2 + b2
• a•b+c>0
eşitsizlikleri veriliyor.

Buna göre,
3. a ve b birer gerçek sayıdır.
I. a+b•c<0
• a•b<2•b<0
a:b
• a2 – 5a ≤ 0 II. <0
c
eşitsizlikleri veriliyor. III. a • c – b < 0

Buna göre, a’nın alabileceği tam sayı değerleri topla- ifadelerinden hangileri her zaman doğrudur?
mı kaçtır? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
A) 7 B) 9 C) 10 D) 12 E) 14 D) II ve III E) I ve III

135
BASİT EŞİTSİZLİK
Test - 5

6. Daire biçiminde özdeş üç büyük yufka birbirine temas ede- 8. Aşağıda yerden yüksekliği 81 cm olan mutfak tezgahı gös-
cek şekilde bir kenarı 50 birim olan kare şeklindeki masa- terilmiştir. Tezgahın bir bölümünde, bulaşık makinesi için
nın üzerinde aşağıdaki gibi dizildiğinde son yufkanın bir kıs- 50 cm genişliğinde bir boşluk vardır.
mı masanın dışına taşmıştır.

50 birim

Yerden yüksekliği 3x cm ve genişliği x + 20 cm olan bir bu-


laşık makinesini bu boşluğa koyan Aydın, “Makine boşluğa
sığdı ama tezgahtan biraz yüksek oldu.” demiştir.
Çapı, büyük yufkanın çapının yarısı kadar olan özdeş dört Buna göre, x kaç farklı tam sayı değer alabilir?
küçük yufka aynı masanın karşı tarafına dizildiğinde ise son
yufka ile masanın kenarı arasında bir miktar boşluk kalmış- A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6
tır.

Buna göre, küçük yufkanın çapının alabileceği tam


sayı değerleri toplamı kaçtır?
A) 48 B) 46 C) 44 D) 42 E) 40

1
9. Bir manav başlangıçta elinde n tane meyvenin ’ünü, da-
4
ha sonra 5 tane daha meyve satmıştır. Sonra kalan mey-
3
7. m ve n rasyonel sayı olmak üzere, venin ’ini ve üzerine 8 tane daha meyve satmıştır.
5
• 1 – 2m sayısı (– 2, 3] aralığında
Manavın elinde 50 tane meyvesi kaldığına göre, n için
• 3n + 1 sayısı (5, 10) aralığında
aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
olduğuna göre, m + n toplamı aşağıdakilerden hangisi
A) n < 80 B) 80 < n < 100
olamaz?
C) 100 < n <180 D) 180 < n < 220
7 11 7 11
A) B) C) 1 D) E) E) n > 220
6 5 2 2

136
BASİT EŞİTSİZLİK
Test - 5

10. Aşağıda bir sayı doğrusu ve sekiz tane birim kare verilmiş- 12. A, B ve C kentleri aynı hat üzerinde üç şehirdir. Aşağıda
tir. Sayı doğrusunda sıfır sayısı 5. ve 6. karelerin ortak ke- verilen tabloda A, B ve C kentleri arasında yapılan yolcu-
narı üzerindedir. luklardaki ücretlendirme gösterilmiştir.
Örneğin; B kentinden C kentine gitmek isteyen bir kişi 6 TL
ödemektedir.
Varış Noktası
Sayı doğrusu üzerinde x sayısı 3. kare içinde bir yer-
de olduğuna göre, aşağıdaki sayılardan hangisi A B C
7. kare içindedir?
A) –x B) –x – 1 C) –x + 1 A x 3x

Kalkış Noktası
D) |x| E) x2
B 6 6

C 8 4

I. Durum: Bir kişi doğrusal bir yolda A kentinden yolculuğa


başlayarak A ve C kentleri arasındaki B kentine
uğrayarak C kentine ulaşacaktır. Dönüşte yine
aynı yolları kullanarak A kentine geri dönecektir.

II. Durum: A kentinden yola çıkıp A ve C kentleri arasında-


ki B kentine uğramadan doğrudan C kentine va-
rıp, dönüşte yine aynı yolu kullanarak A kentine
geri dönecektir.

11. Aşağıda doğrusal d yolunda hareket eden iki aracın hare- Bu kişinin I. durumda ödediği ücret, II. durumda öde-
ketinin sayı doğrusunda modellenişi gösterilmiştir. diği ücretten fazla olduğuna göre, x’in alabileceği en
büyük tam sayı değeri kaçtır?
A) 7 B) 6 C) 5 D) 4 E) 3

A aracı, bir defasında x noktasından 2’ye, başka bir defa


da x noktasından 4’e gitmiştir. B aracı ise bir defasında y
noktasından 4’e, başka bir defa da y noktasından 2’ye git-
miştir.
13. a, b, c ve d bilyelerinden üçünün ağırlığı aynıdır. Bir eşit kol-
Bu iki harekette A aracı, B aracının aldığından daha az yol lu terazinin sol kefesine a ve b bilyeleri, sağ kefesine c ve
almıştır. d bilyeleri konulduğunda terazinin sol kefesi; sol kefesine a
ve c bilyeleri, sağ kefesine b ve d bilyeleri konulduğunda yi-
Buna göre, A aracı x noktasından –2y noktasına gider- ne terazinin sol kefesi daha ağır gelmiştir.
se alınan yol tam sayı olarak en az kaç birim olur?
Buna göre,
A) 9 B) 10 C) 11 D) 12 E) 13
l. a ve b bilyeleri eşit ağırlıktadır.
ll. b ve c bilyeleri eşit ağırlıktadır.
lll. a bilyesi d bilyesinden daha ağırdır.
ifadelerinden hangileri daima doğrudur?
A) Yalnız III B) Yalnız II C) II ve III
D) I ve III E) I, II ve III

137
BASİT EŞİTSİZLİK
Test - 5

14. Bir bitki türü, yetiştiği ortamda herhangi bir günde gece sı- 16. D E C
caklığı ile gündüz sıcaklığı arasında 10° veya daha üstün-
de bir fark oluştuğunda canlılığını kaybetmektedir.
• Bu bitki, gece sıcaklığı ile gündüz sıcaklığının ortala-
masının 8° olduğu bir günün sonunda canlılığını kay- K
betmiştir. F
• Bitkinin yetiştiği ortamda gece sıcaklığı her zaman gün-
düz sıcaklığından düşüktür ve gece sıcaklıkları –20°nin
altına inmemektedir.
Bu bitkinin canlılığını kaybettiği günün gece sıcaklık A B
değeri kaç farklı tam sayı değer alabilir?
Verilen ABCD dikdörtgeninin üst bölümü 2 tane eş dikdört-
A) 23 B) 24 C) 25 D) 26 E) 27 gene, alt bölümü ise 3 tane eş dikdörtgene ayrılmıştır.
Mavi ve kırmızı dikdörtgenler birbirinden farklıdır. Kırmızı
bölgenin çevresi, mavi bölgenin çevresinden küçüktür.

|EF| + |FK| = 5 cm

olduğuna göre, alt bölümdeki dikdörtgenlerden biri-


nin çevresinin alabileceği en küçük tam sayı değeri
kaçtır?
A) 16 B) 14 C) 13 D) 11 E) 9

15. Aşağıdaki tabloda Orçun’un eğitim hayatına ait bazı bilgi- 17. Bir aralığın elemanları içinde tam sayı yoksa bu aralığa
ler verilmiştir. İrtam Aralık denir.

Başlama Yılı Bitirme Yılı Örnek: (2, 3) açık aralığı irtam aralıktır.

Üniversite Örnek: (2, 3] yarı açık aralığı irtam aralık değildir.


2005 2009
eğitimi
Yüksek lisans (a, 5) açık aralığı bir irtam aralık ve b  (a, 5) olmak üzere,
4021 – a a
eğitimi
I. b tam sayı değildir.
Doktora eğitimi a+2 a+6 II. a sadece bir tane tam sayı değeri alabilir.
III. b – a < 1
Buna göre, Orçun doktorasını en erken hangi yıl
tamamlamış olabilir? yargılarından hangileri kesinlikle doğrudur?

A) 2015 B) 2016 C) 2017 A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III


D) 2018 E) 2019 D) I ve II E) I, II ve III

1. B 2. D 3. D 4. D 5. B 6. D
7. E 8. B 9. D 10. B 11. C 12. E
13. C 14. B 15. C 16. D 17. E

138
MUTLAK DEĞER
Test - 1

1. x < y < 0 < z olmak üzere, 5. x bir gerçek sayıdır.


|x + y| + |y – x| – |z – x| 3 3
x- = -1
7 7
işleminin sonucunu aşağıdakilerden hangisine eşittir?
denklemini sağlayan x değerlerinin çarpımı kaçtır?
A) –x – z B) x + z C) –z D) x + 2y – z E) z
–1 –1 –2 –4 –4
A) B) C) D) E)
49 7 7 7 49

2. –7 < x < 4
olduğuna göre, |x|’in alacağı kaç farklı tam sayı değeri
vardır?
6. a ≠ 0 olmak üzere,
A) 12 B) 11 C) 10 D) 8 E) 7
a a
-2 + -1
a -a

işleminin sonucu kaçtır?


A) –5 B) –4 C) –3 D) 3 E) 4

3. x ≠ y olmak üzere, |2x – 5y| ifadesinin en küçük değeri için,


2x + y
x-y

oranı kaçtır? 7. |4 – |x – 3|| = 7


A) 6 B) 5 C) 4 D) 3 E) 2 denkleminin kökler toplamı kaçtır?
A) 0 B) 2 C) 4 D) 6 E) 8

56
4.
x-3 + x+5 8. |9 – 3x| + ;x – 3; = 16
ifadesinin alabileceği en büyük değer kaçtır? denkleminin kökler toplamı kaçtır?
A) 7 B) 8 C) 14 D) 28 E) 56 A) –6 B) –4 C) 2 D) 4 E) 6

139
MUTLAK DEĞER
Test - 1

9. |2x + 1| = |x – 2| 13. |x + 1| ≤ 2
denkleminin kökler toplamı kaçtır? eşitsizliğinin çözüm aralığında bulunan tam sayıların
–8 –7 –5 toplamı kaçtır?
A) –3 B) C) D) –2 E)
3 3 3 A) –7 B) –6 C) –5 D) –4 E) –3

10. |x – 5| = 2x – 7
denkleminin kökler toplamı kaçtır? 3 1
14. >
A) –4 B) –2 C) 0 D) 2 E) 4 x-4 4

eşitsizliğini sağlayan kaç tane x tam sayısı vardır?


A) 25 B) 24 C) 23 D) 22 E) 21

11. x • |x – 1| = 6
denkleminin çözüm kümesini aşağıdakilerden hangi-
sidir?

A) {–2, 3} B) {2, 3} C) {–2} D) {3} E) {–6, 1} 15. |x – 2| ≥ 1


eşitsizliğinin çözüm aralığı aşağıdakilerden hangisi-
dir?
A) (–¥, –1] B) [3, ¥) C) (–¥, –3]
D) (–¥, 1]  [3, ¥) E) (–¥, –1]  [3, ¥)

12. b ve c sıfırdan farklı iki reel sayıdır.


c
b=
a-2

c
b :a+ =0 16. 3 < |x + 1| < 7
3
eşitsizliğini sağlayan x tam sayı değerleri kaç tanedir?
olduğuna göre, a kaçtır?
A) 9 B) 8 C) 7 D) 6 E) 5
A) –3 B) –1 C) 1 D) 3 E) 5

1. A 2. E 3. C 4. A 5. B 6. D 7. D 8. E
9. B 10. E 11. D 12. B 13. C 14. D 15. D 16. D

140
MUTLAK DEĞER
Test - 2

1. –a < 0 < b olmak üzere, 4. | |


|4x| + |x| + 3 = 13
|a + 1| – |a + b| olduğuna göre, x’in alabileceği değerler çarpımı
kaçtır?
farkı aşağıdakilerden hangisine eşittir?
A) –16 B) –12 C) –8 D) –4 E) –2
A) 1 – b B) 1 + b C) –b – 1
D) 2a + b + 1 E) –2a – b – 1

5. x ve y iki gerçek sayıdır.


|x + 3| = |5 – x|

|y + 7| = |y – 1|

olduğuna göre, |2x – y| ifadesinin değeri kaçtır?


2. –2 < x < 1 olmak üzere,
A) 8 B) 7 C) 6 D) 5 E) 4
|
|x – 1| + 3 – |x + 5| |
toplamının sonucu aşağıdakilerden hangisidir?
A) 9 B) 7 C) 3 D) 2x + 7 E) 2x + 3

6. Aşağıda bir ay arayla iki kez tartılan Tuğrul’un bu tartı de-


ğerleri gösterilmiştir.

3. –6 < x < 3 olmak üzere,


|x – 1| – 2
Tuğrul, kilosunu soran bir arkadaşına bu iki tartımdan söz
ifadesinin alabileceği en büyük tam sayı değeri
ederek, “Birinde a kg diğerinde b kg geldim.” demiştir.
kaçtır?
A) –2 B) –1 C) 0 D) 1 E) 4 Buna göre, aşağıdakilerden hangisi kesinlikle doğru-
dur?
A) a = 72 B) a > b C) a – b = 10
D) (a – b)2 = 10 E) |a – b| = 10

141
MUTLAK DEĞER
Test - 2

7. |x – 1| ≤ 3 ve 10. x < 2 olmak üzere,


x+y=3 |x – 2| + |x + 1| = 6

olduğuna göre, y’nin alacağı tam sayı değerleri topla- olduğuna göre, x kaçtır?
mı kaçtır? –5 –3
A) –3 B) C) –2 D) E) –1
A) 14 B) 13 C) 12 D) 11 E) 10 2 2

11. x < 0 olmak üzere,

^ 2x - x h2
8. Jeolojide kumdan daha küçük ve boyutları 0,004 mm ile
0,062 mm arasında değişen toprak parçasına “Mil” denir. işleminin sonucu aşağıdakilerden hangisidir?

Bu bilgiye göre, herhangi bir milin boyutu x mm ise içinde A) – 3x B) 3x C) 2x – |x|


iki tane < simgesi içeren, D) |x| E) x

0,004 < x < 0,062


eşitsizliğini yazarız.
Yukarıda yazılan bu eşitsizliği bir tane < simgesi
içerecek biçimde aşağıdakilerden hangisi ile gösteri-
lebilir?
12. Aşağıda bir tünelin girişi ve tünele girmek üzere olan bir oto-
A) |x – 0,004| < 0,062 B) |x – 0,062| < 0,004 büs gösterilmiştir.

C) |x – 0,029| < 0,033 D) |x – 0,033| < 0,029

E) |x – 0,062| < 1

Tünel ve otobüsün en üst noktasının yerden yüksekliği şe-


9. x < x2 < |x| olmak üzere,
kilde verilmiştir.
a = (x – 1)2
Buna göre,
b = x2
I. a2 < b2
–1
c= 1 a 1 b
x II. d n <d n
2 2
eşitlikleri veriliyor.
III. |a – b| < 1
Buna göre, aşağıdaki sıralamalardan hangisi doğru-
dur? eşitsizliklerinden hangileri sağlandığında otobüs ke-
sinlikle tünele girebilir?
A) b < c < a B) b < a < c C) a < c < b
A) Yalnız I B) I ve II C) Yalnız II
D) a < b < c E) c < b < a
D) I ve III E) II ve III

142
MUTLAK DEĞER
Test - 2

13. a ve b gerçel sayıları için, 16. Aşağıdaki sayı doğrusunda x, y, z reel sayıları gösterilmiş-
tir.
|a – b| – |3a + 2b| = 6

|a| – |b| = 0

eşitlikleri sağlanıyor. |x| > |y| > |z|

Buna göre, a • b çarpımı kaçtır? olduğuna göre, bu sayı doğrusunda sıfır sayısının yeri,

A) –1 B) –4 C) –9 D) –16 E) –36 I. x ve y arasında bir yer


II. y ve z arasında bir yer
III. z’nin sağında bir yer
biçiminde belirtilen yerlerden hangileri olabilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) II ve III E) I, II ve III

14. x sıfırdan farklı reel sayı olmak üzere aşağıdakilerden


hangisi |x| sayısından daima büyüktür?
A) 3x B) x + 5 C) |x + 5|
D) x2 E) |–2x|
17. Market reyonlarında ürünlerin etiket fiyatları genellikle 2.25,
2.4, 2.33, 3.05, ... vb biçimde olduğundan pek çok kimse
kafa karışıklığı yaşar ve ürünlerin fiyatlarını kıyaslayamaz.
Aşağıda iki farklı süt markasının satış fiyatı gösterilmiştir.

15. A B
Marka Marka

a TL b TL

Bu etiket fiyatlarını gören Hayriye Teyze arada kaç TL fark


olduğunu anlayamamış ve bir görevliye fiyat farkını sormuş-
tur. Görevli hangisinin daha pahalı olduğunu belirtmeden
Şekildeki öğretmen sınıf tahtasına A, B, C, D, E kümeleri- aralarında 2 TL fark olduğunu söylemiştir.
ni yazdıktan sonra öğrencilere,
Buna göre, |ax – bx| = 6 denkleminin kökleri çarpımı
“a ve b yukarıdaki kümelerden hangisinin elemanı olduğun- kaçtır?
da |a – b| < 10 eşitsizliği kesinlikle sağlanamaz.” diye sor-
muştur. A) –18 B) –9 C) 0 D) 9 E) 18

Buna göre, öğretmenin sorduğu sorunun cevabı


hangi kümedir?
A) A B) B C) C D) D E) E

1. A 2. C 3. E 4. D 5. D 6. E
7. A 8. D 9. A 10. B 11. A 12. A
13. E 14. E 15. E 16. D 17. B

143
MUTLAK DEĞER
Test - 3

1. m < 0 < n ve 4. |x + 2| • |2 – x| = 5
m + n = 19 denkleminin reel olan köklerinin çarpımı kaçtır?

olduğuna göre, A) –16 B) –12 C) –9 D) –8 E) –4

|n – 19| – |25 – m|

farkının sonucu kaçtır?

A) –25 B) –19 C) 6 D) 19 E) 25

5. 9x2 - 6 = 0

denklemini sağlayan x değerlerinin çarpımı kaçtır?

A) –9 B) –8 C) –4 D) –2 E) –1

2. x = |ñ3 – 2|
y = |x + 1|

olduğuna göre, y – ñ3 farkının sonucu kaçtır?


A) 3 – ñ3 B) 3 – 2ñ3 C) 3 – 3ñ3
D) 2ñ3 – 3 E) 3ñ3 –3
6. Aşağıda üç ilin herhangi bir güne ait hava sıcaklıkları veril-
miştir.

Günlük Hava Sıcaklığı


İl
(°C)
Ankara a
Bursa b
Edirne e
3. Aşağıda iki adet çubuğun uzunluğunun 22 cm’lik bir cetvel-
le ölçümü gösterilmiştir. • Ankara’daki sıcaklık sıfırın altındadır.
• Edirne’nin sıcaklığı, Ankara’nın sıcaklığından mutlak
değerce daha büyüktür.
• Bursa en sıcak il ve sıcaklığı sıfırın üzerindedir.
Buna göre,

x < 11 olmak üzere, mavi çubuğun uzunluğu a cm, I. a•b•e>0


pembe çubuğun uzunluğu b cm’dir. II. a + e < 0

Buna göre, |a – b| ifadesinin eşiti aşağıdakilerden III. a • b < 0


hangisidir? yargılarından hangileri kesinlikle doğrudur?
A) 2x – 23 B) 2x + 23 C) 23 – 2x A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) 2x – 22 E) 22 – 2x D) II ve III E) I, II ve III

144
MUTLAK DEĞER
Test - 3

7. |3x + 2| ≥ 8 10. Aşağıda bir çemberin yarıçapı ve iki karenin kenar uzunluk-
ları gösterilmiştir. Gösterilen uzunluklar aynı birimdedir.
eşitsizliğini sağlamayan tam sayıların toplamı kaçtır?
A) –7 B) –6 C) –5 D) –4 E) –3

Buna göre,
|4a – 4b| + |4b – 2rc|
toplamının eşiti aşağıdakilerden hangisidir?

A) 2rc – 4a B) 2rc – 4b C) 2rc + 4a


D) 2rc + 8b E) 2 rc + 8b – 4a

8. |a + b| = 2 olmak üzere,

|x – a – b| = 4

denkleminin kökler toplamı kaçtır?


A) 10 B) 4 C) 0 D) – 6 E) – 10

11. Halil’in x lirası, Turan’ın y lirası vardır. Halil, Turan’dan ken-


di parası kadar borç istiyor. Turan da Halil’den kendi para-
sı kadar borç istiyor.
Yukarıda verilen koşula göre, bu kişilerden yalnızca biri di-
ğerine borç vermek istediğinde 3 lirası eksik kalmaktadır.

Yukarıda anlatılan cümleleri denklem halinde yazmak


isteyen bir öğrenci aşağıdakilerden hangisine ulaşa-
caktır?

A) |2x – y| = 3 B) |2y – x| = 3 C) |x – 3| = y

D) |x – y| = 3 E) |y – 3| = 3
9. Sıfırdan farklı a ve b gerçel sayıları için
b
= 3:b
a
a
= –2ab
3

eşitlikleri veriliyor. 12. |x – 2| = 4

Buna göre, b – a farkı kaçtır? olduğuna göre, x2 – 4x + 5 işleminin sonucu aşağıda-


kilerden hangisidir?
–1 1
A) –1 B) C) 0 D) E) 1
2 2 A) 22 B) 21 C) 17 D) 16 E) 13

145
MUTLAK DEĞER
Test - 3

13. Bir mağazada satılan ürünlerin etiket fiyatı belirlendikten 15. Aşağıdaki şekilde asansör kat göstergesi verilmiştir. Daire
sonra ürünlerin maliyet fiyatında sonradan oluşan fiyat de- içerisindeki sayılar asansörle gidilebilen katların numarası-
ğişiklerine göre etiket fiyatı güncellenmektedir. Bu güncel- nı göstermektedir.
leme, bir ürünün maliyet fiyatında 10 TL ya da daha üstün-
de artma ya da azalma olduğunda, etiket fiyatı istenilen kâr
oranına göre yeniden belirlenerek yapılmaktadır.
18
Bu mağazada maliyet fiyatı x TL olan bir ürünün maliyet fi-
yatı 30 – 2x olduğunda etiket fiyatında güncelleme yapıl-
mıştır. 2

Buna göre, x’in alabileceği tüm değerleri gösteren en 1


sade matematiksel ifade aşağıdakilerden hangisidir?
Zemin 0
A) |20 – 2x| > 10 B) |3x – 30| ≥ 10
-1
C) |x – 20| ≤ 10 D) |2x – 20| ≤ 10
E) |30 – 3x| < 10
-18

Buna göre, 1. kata olan uzaklığı, –5. kata olan uzaklı-


ğının 2 katı olan bir kişinin bulunduğu katın numara-
14. Aşağıda koordinat ekseninde birbirine eş dört adet dikdört-
larının alabileceği değerler toplamı kaçtır?
gen gösterilmiştir.
y A) –18 B) –17 C) –16 D) –15 E) –14

x
O

Bu dikdörtgenler aşağıdaki gibi yerleştirilince A(a,b) ve


B(c,d) olmaktadır. 16. Payı paydasından mutlak değerce küçük ve farkları mutlak
y değerce asal sayı olan kesirlere “ Basitasal Kesir” denir.

A(a,b)
–4
Örneğin; basitasal bir kesirdir.
B(c,d) 7

a-3
Buna göre, kesri basitasal bir kesir olduğuna
4
göre, a tam sayısı kaç farklı değer alır?
A) 6 B) 5 C) 4 D) 3 E) 2
x
O

Buna göre,

b – 2d| + |a + 3c|
işleminin sonucu aşağıdakilerden hangisine eşittir? 1. A 2. B 3. C 4. C 5. C 6. C 7. C 8. C
9. D 10. A 11. D 12. C 13. B 14. D 15. E 16. C
A) a B) b – a C) c + d D) d E) b – c

146
MUTLAK DEĞER
Test - 4

1. 2x2 < –x3 4. Bir ileti gönderildiğinde ilk 30 saniye sunucularda beklemek-
tedir. İstenirse bu süre içinde iletinin gönderimi iptal edile-
olduğuna göre,
bilir. Asya ile Beyza birbirlerine gönderdiği birer iletiyi, As-
|x + 2| – |–x| + 2 ya a saniye sonra, Beyza ise b saniye sonra iptal etmek is-
temiştir ancak sadece Asya iletisini iptal edebilmiştir.
işleminin sonucu aşağıdakilerden hangisine eşittir?
a - b + a - 30 = 45
A) 2x + 4 B) 2x – 4 C) –4 D) 0 E) 4
olduğuna göre, Asya iletisini tam sayı olarak en az
kaç saniye sonra iptal etmiştir?
A) 1 B) 3 C) 6 D) 8 E) 29

2. Aşağıda üç sayı aralığı ve her bir aralıktan seçilen bir sayı


gösterilmiştir.

(c, d) (a, b) (b, c)


x y 0
5. Halka biçimindeki bir döner çarka 2'den 13'e kadar olan
Buna göre, sayma sayıları saatle aynı yönde yerleştirilmiştir.

|x| – |y| + |y – x|
toplamının eşiti aşağıdakilerden hangisidir?
A) 2x B) 2y C) 0
D) 2x + 2y E) 2x – 2y

Birbirine dik olan iki doğru şeklindeki ok bu çarkın merkez


noktasına sabitlenmiş ve halka bir süre dönüp durduğunda
okların uçları bir sayı göstermektedir.

Eda bu çarkı döndürdüğünde, oklardan biri a ile b sayıları-


nı diğeri c ile d sayılarını göstermiştir.
3. xy ve yx iki basamaklı doğal sayılardır.
|a – b| = c – d + x
|xy – yx| = 54
olduğuna göre, x sayısı kaç farklı değer alabilir?
şartını sağlayan kaç tane iki basamaklı xy sayısı A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
yazılabilir?
A) 3 B) 4 C) 6 D) 8 E) 9

147
MUTLAK DEĞER
Test - 4

6. Sıfırdan farklı a ve b gerçel sayıları için, 8.


3 b
- =a
2 2 x y z
|a| = 3b

eşitlikleri veriliyor.

Buna göre, a + b toplamı kaçtır? 2 1


13 12 11
A) 2 B) C) D) E) 1
7 7 7

x, y ve z sayılarının farklarının mutlak değerleri bir alt kutu-


cukta gösterilmiştir.

Buna göre, bu sayıların sayı doğrusundaki sıralanışı


aşağıdakilerden hangisi olamaz?

A)
x z y

B)
z y x

C)
y z x

D)
z x y

7. C; Mars yüzeyinin santigrad cinsinden sıcaklığı olmak üze-


E)
re Mars yüzeyinin sıcaklığı,
x y z
|C + 56| ≤ 86

eşitsizliği ile belirlenmiştir.

Mars yüzeyindeki sıcaklığın alabileceği en büyük tam


sayı değeri a ve en küçük tam sayı değeri b olduğuna
göre, a + b toplamı kaçtır?
A) –142 B) –134 C) –128 D) –112 E) –104

9. x, y ve z birer reel sayıdır.


|x • y • z| = –x • y • z

|x – z| = 0

|y| = 6 • z

x + y = –15

olduğuna göre, z kaçtır?


A) 1 B) 2 C) 3 D) 5 E) 6

148
MUTLAK DEĞER
Test - 4

10. 12. Roma rakamlarına dayalı sayma düzenine göre,


A 6 B 4 C
1000

Yukarıda verilen şekildeki rakam yazılmamış her kutuya


500
1, 2, 3 ve 5 rakamlarından farklı biri yazılacaktır. Herhangi
ardışık iki kutuya yazılacak rakamlar p ve q olmak üzere, 100

|p – q| ≥ 2 dir. 50
Buna göre, A – B – C farkı kaçtır?
10
A) –2 B) –1 C) 0 D) 1 E) 2
5

• Büyük rakamların sağına yazılan küçük rakamlar


yanyana toplanarak bu toplama karşılık gelen sayı
bulunur.
Örneğin; XI = 10 + 1 = 11’dir.
• Küçük değerli rakamlar, büyük değerli rakamların so-
luna yazılırsa, büyük rakamdan küçük rakam çıkarı-
larak fark bulunur.
Örneğin; IV = V – I = 5 – 1 = 4’tür.
• İki büyük rakam arasına yazılan küçük değerli sem-
bol, sağındaki rakamlardan çıkarılarak solundakiyle
toplanır.
11. Aşağıda bir gökdelenin asansörlerinden birindeki tuşlar gös- Örneğin; XIV = X + V – I = 10 + 5 – 1 = 14’tür.
terilmiştir. Tuşlarda bulunan sayılar, şekildeki düzende yer-
Buna göre,
leştirilmiştir ve bu sayılar gökdelenin katlarıdır.
|DXC – CLX| – |V – CL|
işleminin sonucu kaçtır?

A) 315 B) 305 C) 295 D) 285 E) 275

Bu gökdelende birer ofisi olan Bülent ve Can bu asansöre


binmiştir. Bülent ofisine gitmek için üzerinde x yazan tuşa,
Can ise y yazan tuşa basmıştır.

|x – 1| < 6

|y + 1| < 40

olduğuna göre, Can’ın ofisi Bülent’in ofisinden


en fazla kaç kat yukarıda olabilir?
A) 40 B) 41 C) 42 D) 43 E) 44

1. D 2. A 3. C 4. D 5. B 6. C
7. D 8. D 9. C 10. E 11. C 12. D

149
MUTLAK DEĞER
Test - 5

1. Ali : x, y 3. P asal sayı ve x bir tam sayı olmak üzere,


Veli : y, z P = |x – 3|•|x + 1|

Yukarıda iki kişinin doğum yılları ve doğum günü kutlama- olduğuna göre, P’nin alabileceği değerler toplamı
sı yaptıkları herhangi bir yıl verilmiştir. kaçtır?

Örneğin, x ile y’den biri Ali’nin doğduğu yıl, diğeri yeni ya- A) 18 B) 12 C) 10 D) 8 E) 5
şına girdiği için doğum gününü kutladığı herhan-
gi bir yıldır.

Buna göre, iki kişinin verilen doğum günü kutlamala-


rında girdikleri yeni yaşlarının toplamı aşağıdakiler-
den hangisine daima eşittir?
A) x – z B) z – x C) x + z – 2y
D) |x – y| + |y – z| E) |x + z – 2y|

4. Aşağıda bir odanın dikdörtgen biçimindeki kapısı ve çerçe-


vesi gösterilmiştir. Kapı BC kenarı etrafında 180° dönecek
kadar açılabilmektedir.

2. Elif bir soru bankasından her gün yeni sorular çözmektedir.


Aşağıdaki tabloda, Elif’in soru çözmeye başladıktan sonra-
ki bazı günlerde, soru bankasında kalan soru sayıları veril-
miştir.

Günler 5. 7. 12.
Kalan soru sayısı a b c
x, üçün tam katı bir sayı olmak üzere, oda içinde zeminde-
ki P noktasının kapının B köşesine uzaklığı |2x – 60| cm’dir.
Buna göre,
|a – b| + |c – b| Kapı, açıldığında P noktasında bulunan bir cisme çarpmak-
tadır.
toplamının eşiti aşağıdakilerden hangisidir?
A) a – c B) c – a C) a + c – 2b Buna göre, x’in alabileceği kaç farklı değer vardır?

D) 2b – a – c E) a + 2b + c A) 16 B) 15 C) 14 D) 13 E) 12

150
MUTLAK DEĞER
Test - 5

5. x + |3x| < 10 8. Aşağıda aynı kalemin, biri kısa diğeri uzun olan iki modeli
gösterilmiştir. İki modelin silgi kısımlarının uzunluğu aynı-
eşitsizliğinin çözüm kümesi ile aşağıda verilen eşitsiz-
dır ve silgi kısmı diğer kısımlardan daha kısadır.
liklerden hangisinin çözüm kümesi aynıdır?

A) x < 2,5 B) |x| < 5 C) |x + 5| < 2,5

D) |x + 1,25| < 3,75 E) |x + 1| > – 4

Bu iki kalem birbirine paralel olarak uçlarından hizalandı-


ğında aşağıdaki görüntü oluşmuştur.

6. Bir pazar günü A ve B illerinin sıcaklık değerleri arasında


12 °C’den daha az bir fark olduğu bilinmektedir. Bu pazar
gününde °C birimine göre, A ilinin sıcaklığı, B ilinin sıcaklı-
ğının 2 katının 10 fazlasına eşittir.
Buna göre, B ilinin sıcaklığı °C birimine göre kaç fark- Buna göre, |x – z| ifadesi aşağıdakilerden hangisine
lı tam sayı değer alabilir? kesinlikle eşittir?
A) 25 B) 24 C) 23 D) 22 E) 21 A) x B) y C) z D) x + y E) z – y

7. Ali ve Emre'nin boyları farkı 15 cm'dir. 9. |x2 – 1| – |2 – 2x| = 0


Bir yıl sonra birinin boyu 4 cm, diğerinin boyu 8 cm uzuyor. denkleminin kökler çarpımı kaçtır?

Buna göre, bir yıl sonraki boyları farkının alabileceği A) –4 B) –3 C) –2 D) 2 E) 4


değerler toplamı kaç cm'dir?
A) 12 B) 18 C) 24 D) 28 E) 30

1. D 2. A 3. D 4. D 5. D 6. C 7. E 8. B 9. B

151
BÖLÜM - 4
ÜSLÜ SAYILAR
TYT KÖKLÜ SAYILAR
REEL SAYILAR

Değerli Öğrencimiz,

Üslü sayıları köklü sayılardan daha çok sevdiğini biliyoruz. Zamanla bu


sevgi birbirine yaklaşıyor ve artık ayrım yapmıyorsan kitabımızdaki
testleri başarıyla bitirmişsin demektir. Üslü ve köklü sayılar her yıl
sınavda çıkan banko konulardır. Son zamanlarda bu konuların soruları
klasik işlem olarak değil, problem ve bir şeklin yorumu olarak karşımıza
çıkmaktadır. Fakat senin ön çalışma sorularındaki klasik işleme dayalı
olan soruları çözmen gerekir ki yeni nesil soruların içerisindeki
işlemleri yapabilesin. Ayrıca üslü sayılar konusunun seni AYT’deki
logaritma konusuna hazırlayacağını unutmaman gerekir. Bu bölümün
sonuna ise tüm sayıların finali olan reel sayıları ekledik.
Umarız yorulduğuna değmiştir.
ÜSLÜ SAYILAR
Test - 1

22022 - 22021 5 5
1. 4. +
b –b
22019 a -1 a -1

işleminin sonucu kaçtır? toplamının sonucu kaçtır?


1 –1 1
A) 8 B) 4 C) 2 D) 1 E) A) –5 B) C) D) 5 E) 25
2 5 5

2. x ≠ 0 olmak üzere,
1
81a sayısı, _ 0, 1 i
1 - 2a
80, 6 + x 2 : x–0, 5 5. sayısının kaç katıdır?
1 1
işleminin sonucu kaçtır? A) 81 B) 27 C) 9 D) E)
9 17
A) 9 B) 8 C) 7 D) 6 E) 5

3. 6. 3x + 5 = 15x + 3
\
x = 4 : 4...4
6 tane 4
olmak üzere, 5x + 3 ifadesinin değeri kaçtır?
3 3 3
y = 2 + 2 + ... + 2 A) 27 B) 18 C) 12 D) 9 E) 6
14444244443
64 tane terim

x
olduğuna göre, oranı kaçtır?
y
1 1
A) 64 B) 16 C) 8 D) E)
8 16

153
ÜSLÜ SAYILAR
Test - 1

7. 5x = 3 olmak üzere, 4x - 1 + 8x - 2x
10. = 15
x
x+1 2x + 1
15
olduğuna göre, 3x – 2 farkının sonucu kaçtır?
işleminin sonucu kaçtır?
1 1 A) 8 B) 7 C) 6 D) 5 E) 4
A) 15 B) 9 C) 3 D) E)
3 9

11. m, bir tam sayıdır.


(2an – 1)2m + 3 = (3an – 4)2m + 3
8. (0, 2)3 – x = (0,04)–x – 1
olduğuna göre, x kaçtır? olduğuna göre, a2n + a–n toplamının sonucu kaçtır?
28 25
A) –5 B) –4 C) –3 D) –2 E) –1 A) B) 9 C) D) 8 E) 7
3 3

15x - 6x 16 12. x ve y birer tam sayıdır.


9. x x
=
20 - 8 9 72x - 3y - 11
=1
olduğuna göre, x kaçtır? 5 x - 2y - 6

A) –4 B) –3 C) –2 D) –1 E)
–1 olduğuna göre, x • y çarpımı kaçtır?
2
A) –32 B) –16 C) –8 D) –4 E) –2

154
ÜSLÜ SAYILAR
Test - 1

13. 2a + b = 7
<d n
2 x - 13
c m
r 3x + 1
16.
7a – b = 4 2 r

2 – a2 eşitsizliğini sağlayan x doğal sayılarının toplamı


olduğuna göre, (0,125)b ifadesinin eşiti kaçtır?
kaçtır?
A) 64 B) 56 C) 32 D) 28 E) 16
A) 6 B) 5 C) 4 D) 3 E) 2

2–1
14. (x + 1)x =1
denklemini sağlayan x gerçek sayılarının toplamı
kaçtır?
A) –2 B) –1 C) 0 D) 1 E) 2

17. Aşağıdaki tabloda bazı elektrikli bisikletlerin tam dolu bir


şarj ile kaç metre yol aldığı verilmiştir. Elektrikli bisikletler
aynı koşullarda kullanılmaktadır.

Marka 1 şarj ile alınan yol (metre)


A 218
B 106
C 363

Buna göre, şarjı en erken bitenden en geç bitene doğ-


15. Buket ve Soner’in yazdığı sayıları Fikri küçükten büyüğe ru bu üç markanın soldan sağa sıralanışını aşağıdaki-
doğru sırayla yazmaktadır. lerden hangisidir?
A) C, B, A B) C, A, B C) A, C, B
Örnek: Buket 1 ve 5 sayılarını, Soner 0 ve 8 sayılarını yaz-
dığında, Fikri 0, 1, 5, 8 sayılarını yazmaktadır. D) A, B, C E) B, C, A

Buna göre,

Buket : 21, 22, 23, 24, ..., 210

Soner : 31, 32, 3 3, 34, ..., 310

sayılarını yazdığında Fikri’nin yazacağı son beş sayı-


dan kaç tanesi Soner’in yazdığı sayılardan olur?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5

1. B 2. E 3. C 4. A 5. C 6. D
7. C 8. A 9. C 10. E 11. A 12. D
13. A 14. D 15. D 16. D 17. B

155
ÜSLÜ SAYILAR
Test - 2

1. (–x)–1 – (x–2)3 + (– x3)–2 – (x–1) 4. 21x = 6


işleminin sonucu aşağıdakilerden hangisidir? olduğuna göre, 3x – 1 • 7x + 2 çarpımının sonucu kaçtır?
–2 –1 2 A) 108 B) 98 C) 63 D) 54 E) 49
A) –4x B) C) D) E) 4x
x x x

5. a – b = –2 olmak üzere,

5b + 1 - 5b - 1
2. z – x – y = –5 olmak üzere, 5a + 1 + 5a
x • 274 + y • 813 – z • 96 ifadesinin değeri kaçtır?
işleminin sonucu kaçtır? A) –20 B) –10 C) 10 D) 15 E) 20
A) 5 • 312 B) 6 • 311 C) 310
D) –311 E) –312

6.

44
3. Bir fabrikanın A, B ve C olmak üzere üç farklı üretim kısmı
bulunmaktadır. 44 + 1

Bu fabrikanın,
Engin, 84 sayfalık bir kitabın en başından başlayıp sayfa at-
• A ve B kısımlarında 26 • 28 tane ürün,
lamadan bir miktar okuduktan sonra kaldığı yere bir ayraç
• A ve C kısımlarında 210 tane ürün, koymuştur.
• B ve C kısımlarında ise 29 tane ürün üretilmiştir. Ayracın bir yüzü mavi diğer yüzü pembe olup, pembe renk-
li kısım okunmuş olan son sayfayı göstermektedir.
Buna göre, fabrikanın A, B ve C kısımlarında toplam
kaç tane ürün üretilmiştir? Buna göre, Engin’in bu kitapta okuyacağı sayfa sayı-
A) 213 B) 5 • 212 C) 6 • 211 sının okumuş olduğu sayfa sayısına oranı kaçtır?
D) 212 E) 211 A) 17 B) 16 C) 15 D) 12 E) 9

156
ÜSLÜ SAYILAR
Test - 2

x+1 10. 2x + 1 = 110


e o
0, 48
7. = 81 - x
0, 24 3y + 1 = 200

olduğuna göre, x kaçtır? 5z = 100


–1 1 3
A) –2 B) C) D) E) 2 olduğuna göre; x, y ve z sayılarını küçükten büyüğe
2 2 2
doğru sıralanışı aşağıdakilerden hangisidir?
A) z < y < x B) z < x < y C) y < z < x
D) y < x < z E) x < z < y

8. (2x + 3y)112 – (x – y)112 = 0


x
olduğuna göre, ’nin alabileceği değerler çarpımı
y
kaçtır? 11. x bir rakam olmak üzere,
16 8 524 • 223 + x sayısı en çok kaç basamaklıdır?
A) B) 5 C) 4 D) E) 2
3 3
A) 29 B) 28 C) 27 D) 26 E) 25

9. 16a = 49 12. Kenar uzunlukları 2·1050 cm, 10100 – 1 cm ve


7b = 64 10100 + 1 cm olan ABC üçgeni için aşağıdakilerden
hangisi doğrudur?
olduğuna göre, (ab)ab kaçtır?
A) İkizkenar üçgendir
A) 81 B) 64 C) 27 D) 9 E) 8
B) Alanı 10150 – 1 cm2 dir.
C) Çevresi 4·10150 cm dir.
D) Dik üçgendir.
E) Dar açılı üçgendir.

157
ÜSLÜ SAYILAR
Test - 2

13. Ali bir kenarı 3x birim olan kare biçimindeki pembe renkli 15. a bir asal sayı olmak üzere,
kartonu 6 eşit parçaya ayırıp H harfi elde etmiştir. 2a – 1 sayılarına “Mersenne Sayıları” denir.
Buna göre, a sayısına 2 eklendiğinde oluşan yeni
Mersenne sayısıyla ilk Mersenne Sayısı arasındaki
fark aşağıdakilerden hangisi olamaz?

A) 3 • 23 B) 3 • 25 C) 3 • 211
x
3
D) 3 • 223 E) 3 • 229

16
birim
3

16. Aşağıdaki tabloda bazı büyük sayıların okunuşları


verilmiştir.

1 desilyon 1 vigintilyon 1 googol


1033 1063 10100

Buna göre, iki yüz desilyon ile en az kaç vigintilyon


Buna göre, 3x + 1 ifadesinin değeri kaçtır?
çarpılırsa sonuç on googol olur?
A) 2 B) 4 C) 6 D) 9 E) 12
A) 5 B) 10 C) 50 D) 200 E) 500

17. Tarık, defterinde yazılı olan,


328, 273, 84, 318, 96, 410
14. x ve y birer tam sayıdır. sayılarından, biri diğerinin karesine eşit olan tüm sayı ikili-
5• 3x – 2 =3• 5y + 3 lerini siliyor.
Buna göre, son durumda defterde yazılı olan iki sayı-
olduğuna göre, 3x + 2y toplamı kaçtır?
nın çarpımı kaçtır?
A) –5 B) –3 C) 1 D) 3 E) 5
A) 68 B) 610 C) 612 D) 615 E) 618

1. B 2. A 3. D 4. B 5. E 6. C
7. C 8. D 9. C 10. A 11. C 12. D
13. E 14. E 15. D 16. E 17. C

158
ÜSLÜ SAYILAR
Test - 3

1.
a ^ 27 h0, 3 k
x ≠ 0 ve x + y = 0 olmak üzere, 2
4.
(2y) 2018
: (x - y) 2017
2x işleminin sonucu kaçtır?
1 1
işleminin sonucu aşağıdakilerden hangisine eşittir? A) B) C) 1 D) 3 E) 9
9 3
A) –2 B) –1 C) 1 D) 2 E) –x

5. Ortalama bir insan saçı, 100.000 saç teline sahiptir. Bir saç
teli kopmadan önce ortalama olarak 100 gram ağırlığa da-
yanabilmektedir.

2. a ve b iki gerçek sayıdır.


2a – 3b = 0

8b
olduğuna göre, oranı kaçtır?
4a + 1
1 1
A) B) C) 2 D) 4 E) 6
4 6

Yukarıda saçlarının dörtte biri dökülmüş olan bir kadın gör-


seli verilmiştir.

Buna göre, kadının kalan saçları kaç kilogram ağırlığa


dayanabilir?
A) 7,5.106 B) 75.102 C) 125.10 2
D) 12,5.106 E) 750

3. Eni 3 • 23 birim ve boyu 18 • 32 birim olan dikdörtgen şek-


lindeki bir konser alanında ortalama her 2 birimkarede 3 ki-
şinin durduğu bilinmektedir.
Buna göre, bu konser alanında en fazla kaç kişi bu-
lunmaktadır?

A) 2 • 183 B) 183 C) 2 • 94
(0, 5) 48 + (0, 25) 23
D) 3 • 183 E) 4 • 93 6.
2 –47

işleminin sonucu kaçtır?


5 5 5
A) B) 1 C) D) E) 4
8 4 2

159
ÜSLÜ SAYILAR
Test - 3

3-a
a
10. x@y işlemi, x + y toplamıyla elde edilen sayının sağına
7. 5 =3 x + y tane sıfır rakamı yazılarak sonuçlandırılır.
olduğuna göre, 15a ifadesinin değeri kaçtır? Örnek 1: 2@3 = 500000
A) 250 B) 225 C) 175 D) 125 E) 25
Örnek 2: 7@22 = 29000...000
144424443
29 tane 0

Buna göre,

(1@0) • (1@1) • (1@2) • (1@3) • (1@4)

işleminin sonucu kaç basamaklıdır?


A) 10 B) 14 C) 16 D) 17 E) 18

8. 7 • 2n – 5 • 2n + 1 + 2n + 3 = 40
olduğuna göre, n kaçtır?
A) 6 B) 5 C) 4 D) 3 E) 2

11. Aşağıda bir otoyolun dağa rastlayan bölümüne yapılan tü-


nelin giriş kısmı gösterilmiştir.
4 metreden
yüksek araç
giremez.

9. 3x + y – 2 = 5
33x – y = 45
x Şekildeki kamyon tünele girebildiğine göre, x sayısı
olduğuna göre, oranı kaçtır?
y en az kaçtır?
1 1 A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
A) B) C) 1 D) 2 E) 3
2 3

160
ÜSLÜ SAYILAR
Test - 3

12. Verilen bir grup sayı ile “sayı silme oyunu” oynanmaktadır. 15. A noktasında bulunan bir hareketli sağa doğru 1 birim, aşa-
Bu oyunda, verilen sayıların arasından bir çarpımı oluştu- ğı doğru 2 birim, sağa doğru 4 birim şeklinde her defasın-
ranlar silinir. Artık sayı silme işlemi yapılamadığında oyun da 2’nin ardışık kuvvetleri şeklinde ilerlemektedir.
biter. 1
A
Örnek : “2, 3, 4, 5, 6” sayıları verilsin. 2 • 3 = 6 olduğundan 2
verilen sayıların arasından 2, 3 ve 6 silinirse geri- 4
ye 4 ve 5 kalır.

Buna göre,

26, 27, 28, 210, 215, 310, 610


8
sayıları arasında sayı silme oyunu oynanırsa oyun
bitiminde geriye hangi sayı kalır?

A) 26 B) 27 C) 210 D) 310 E) 610

Hareketlinin aldığı son yol 29 birim olduğuna göre,


aşağı doğru aldığı toplam yolun sağa doğru aldığı
toplam yola oranı kaçtır?
1
A) B) 1 C) 2 D) 4 E) 8
2

a 3
13. a =c m
3

eşitliği veriliyor.
Buna göre,
16. Aşağıdaki zarın her bir yüzeyine 27, 28, 29, 210, 211 ve 212
sayılarından farklı biri yazılmıştır.
1
3 :
3
işleminin sonucu kaçtır?
A) 3–18 B) 3–12 C) 312 D) 318 E) 321

Bu zarın karşılıklı iki yüzeyindeki sayıları çarpan biri, han-


gi karşılıklı iki yüzeyi seçerse seçsin hep aynı çarpım so-
nucunu bulmuştur.
14. AB ve BA iki basamaklı birer doğal sayıdır.
Buna göre, A köşesinde kesişen yüzeylerdeki sayılar
AB = 2A • 3B
toplamının, B köşesinde kesişen yüzeylerdeki sayılar
eşitliği veriliyor. toplamına oranı kaçtır?

Buna göre, A) 2–1 B) 2 C) 24 D) 26 E) 28

AB : BA = 364

eşitliğini sağlayan AB sayısının en büyük değeri ile


en küçük değerinin mutlak farkı kaçtır?
A) 64 B) 63 C) 56 D) 54 E) 52
1. C 2. A 3. B 4. E 5. B 6. D 7. D 8. D
9. C 10. E 11. B 12. A 13. E 14. D 15. C 16. A

161
ÜSLÜ SAYILAR
Test - 4

1. 3x = 2 3 – x-3
>d n
8
4.
olduğuna göre, 3x + 1 • 9x çarpımının sonucu kaçtır? 27 2

A) 48 B) 36 C) 32 D) 24 E) 18 eşitsizliğini sağlamayan kaç tane x tam sayısı vardır?


A) 9 B) 8 C) 7 D) 6 E) 5

5. Yemek pişirirken tencerenin kapağını kapatmak pişme sü-


resini azaltmaktadır. Pişirme işleminde düdüklü tencere kul-
2. 3x = 5y lanımı pişme süresini daha da aşağıya çeken bir yöntem-
x y
dir.
y x
olduğuna göre, 27 - 25 farkının sonucu kaçtır? Pişirme yöntemi Pişme süresi (dk)

A) 124 B) 120 C) 118 D) 116 E) 112 Kapaklı tencere 4x + 1


Kapaksız tencere 8x
Düdüklü tencere 2x + 3

Buna göre, x’in bulunduğu en geniş aralık aşağıdaki-


lerden hangisidir?

B) d , 3 n C) d 1, n
3 3
A) (1, ¥)
2 2
D) (2, ¥) E) (1, 2)

98
3. 49 - 7x + 2 x : 7 x + 1 =
141 - x

olduğuna göre, x kaçtır?


A) –2 B) –1 C) 1 D) 2 E) 3
6. a ve b birer tam sayıdır.
5 • 3a + 1 = 5b + 2 + 2 • 5b

eşitliği veriliyor.

Buna göre, a – 2b farkı kaçtır?


A) 0 B) 1 C) 2 D) 3 E) 4

162
ÜSLÜ SAYILAR
Test - 4

7. Türkiye’nin bir ilinde düzenlenecek olan bir etkinliğe 81 ilin 10. x, y  N+ olmak üzere,
her birinden 27 kişi görevli olarak katılacaktır.
37 basamaklı en küçük doğal sayı 8x • 625y sayısıdır.
Etkinliğe katılacak her görevli 26 kişiye davetiye gönde-
receğine ve etkinliğe sadece davetiye gönderilenler ve Buna göre, x + y toplamı kaçtır?
görevliler katılacağına göre, etkinliğe en çok kaç kişi ka- A) 20 B) 21 C) 22 D) 23 E) 24
tılabilir?

A) 39 B) 310 C) 311 D) 312 E) 313

8. 3x = (0, 2)–1 • 2x olmak üzere,


11. 16x = 25y = 20
9x - 6x
6 x - 4x 1 1
olduğuna göre, + toplamı kaçtır?
x y
işleminin sonucu kaçtır?
1 1 A) 8 B) 6 C) 5 D) 4 E) 2
A) 5 B) 4 C) 2 D) E)
2 5

9. Aşağıdaki şekilde aynı merkezli iki halka gösterilmiştir.


İki halkaya da 1’den 126’ya kadar olan sayma sayıları eş
aralıklarla yerleştirilmiştir.

12. Aşağıda üç kişinin kareleri yan yana dizmesi gösterilmiştir.


Tuncay bir kenarı 4 br olan kare, Olcay bir kenarı 8 br olan
kare ve Yağız bir kenarı 16 br olan kare dizmektedir.

Küçük halka saat yönünde, büyük halka saatin tersi yönde


olmak üzere, halkalar merkez noktaları etrafında aynı hız-
la dönmektedir. Kişiler bu işlemi sonlandırdıklarında Tuncay’ın 220 tane, di-
ğer iki kişinin toplam 5•2a tane kare dizdiği ve üç kişinin ay-
Halkalar şekildeki konumlarındayken bir süre sonra şekil- nı alan değerine sahip birer dikdörtgen elde ettiği görülmüş-
deki dörtgenin içine 2a ve 4b sayıları gelmiştir. tür.

2a = 4b olduğuna göre, a + b toplamı kaçtır? Buna göre, a kaçtır?


A) 12 B) 10 C) 9 D) 8 E) 6 A) 64 B) 56 C) 48 D) 32 E) 16

163
ÜSLÜ SAYILAR
Test - 4

1 15. Aşağıda tek kişilik bir kuyrukta İlker’in konumu gösterilmiş-


13. Buzdan oluşan bir küp her saniye hacminin ’ünü kaybet-
3 tir.
mektedir.

310
Birinci saniye sonunda küpün hacmi cm3
25
olduğuna göre, ilk 10 saniye sonunda hacmi kaç cm3
olur?
A) 96 B) 81 C) 64 D) 54 E) 48

n tam sayı ve kuyrukta 151 kişi olduğuna göre,


n2 sayısının 5’e bölümünden kalan kaçtır?
A) 0 B) 1 C) 2 D) 3 E) 4

14.
40 br

16. Çokgenlerin köşelerine aşağıdaki gibi üslü sayılar yazılmak-


tadır.

33 44 43

Yukarıda verilen dikdörtgen şeklindeki servis örtüsünün bir


kenarı 40 birim olan üst yüzeyi kare şeklindeki masadan
sarkan kısmı kare şeklinde olup alanı 4x + 1 birimkaredir. 31 32 41 42
Servis örtüsünün masada kalan dikdörtgen kısmının ise bir
kenarı 2x – 1 birimdir. n-genin köşelerine n1, n2, n3, ... üslü sayıları yazılıyor.

Servis örtüsünün boyu masanın bir kenar uzunluğuna Buna göre, onaltıgenin köşelerine yazılan sayılardan
eşit olduğuna göre, x kaçtır? kaç tanesi sekizgenin köşelerine de yazılır?
A) 2 B) 3 C) 4 D) 6 E) 8 A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5

1. D 2. D 3. D 4. C 5. D 6. A 7. B 8. A
9. C 10. B 11. E 12. E 13. E 14. C 15. E 16. B

164
ÜSLÜ SAYILAR
Test - 5

10a 35a 4.
1. + = 50
2a 7a

olduğuna göre, a kaçtır?


1 3
A) B) 1 C) 2 D) E) 3
2 2

Bazı hücreleri maviye boyalı 3x3’lük bir tablo yukarıda ve-


rilmiştir. Bu tablonun beyaz hücrelerine sayılar yazıldıktan
sonra her bir mavi hücreye kendisiyle ortak kenara sahip
olan tüm beyaz hücrelerdeki sayıların çarpımı yazılıyor.

2x 2x

2y

2x 2x

2. Cem 10’un sağına 100 tane 0 yazarak x sayısını,


Cenk 100’ün sağına 10 tane 0 yazarak y sayısını Yukarıdaki tabloda verilen mavi hücrelerdeki sayıların top-
yazmıştır. lamı 128 dir.

Buna göre, Cem’in yazdığı sayı Cenk’in yazdığı sayı- Buna göre, 2x + y toplamı kaçtır?
nın kaç katına eşittir?
A) 15 B) 12 C) 9 D) 7 E) 5
A) 1 B) 1089 C) 1090 D) 1091 E) 10 92

5. Aşağıda dört tane doğru parçasından oluşan AE yolu veril-


miştir. BC yolu AB yolunun on altıda biri, CD yolu ise BC
yolunun otuz ikide biri uzunluktadır.

3. Bir civciv yetiştirme tesisinde A, B, C, D, E ve F bölümleri


bulunmaktadır.
Yukarıdaki yazılış sırasına göre her bir bölümdeki civciv sa-
yısı hemen öncekinin 2,5 katıdır.
A bölümünde 320 civciv olduğuna göre, F bölümünde
kaç tane civciv vardır?
A) 2 • 58 B) 58 C) 2 • 57
D) 57 E) 2 • 56
Ayça ve babası D noktasında bulunan evlerinden çıkarak,
Ayça E noktasındaki okuluna, babası da A noktasındaki iş
yerine gitmiştir.

Buna göre, baba ve Ayça’nın gittiği yolların uzunluk-


ları oranı aşağıdakilerden hangisi olabilir?

A) 26 B) 27 C) 28 D) 29 E) 210

165
ÜSLÜ SAYILAR
Test - 5

6. Bir pizzacıda, sıcaklığı 185 °C olan fırından alınan pizzalar 8. Aşağıda hava basmak için kullanılan pompa aletinin ölçüm
müşterilere servis edilmek üzere tabağa konulmuştur. Piz- ekranı gösterilmiştir. Alet bastığı havayı bar veya psi birimi-
zanın sıcaklığı ancak 65 °C’ye düştüğünde çatal kaşık kul- ne göre belirtmektedir.
lanmadan elle yenilebilmektedir.
Pizzanın sıcaklığının (°C) zamana (dakika) bağlı fonksiyo-
nu,

f(t) = 160 • 2 –0,8t + 25

olduğuna göre, müşteriler fırından yeni çıkan pizzayı


en az kaç dakika sonra elle yiyebilir?
A) 2 B) 2,5 C) 4 D) 4,5 E) 7,5

Mehmet bu cihazla bisikletinin tekerleğine hava bastığında


şekildeki ekranda ibre 2 ile 2,5 bar arasındaki bir değeri
göstermiştir.

Mehmet, tekerleğe 2n psi hava bastığına göre, n tam


sayısı kaçtır?
A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6

7. Aşağıda bir dikdörtgen verilmiştir.


D C

9. Dünya sağlık örgütü yaş dilimlerini aşağıdaki tabloda belir-


tilen şekilde açıklamıştır.
46 cm
0 – 17 Yaş Ergen

18 – 65 Yaş Genç
4
A 8 cm B 66 – 79 Yaş Orta Yaşlı
Buna göre, 80 – 99 Yaş Yaşlı
I. ABCD karedir.
Yaşları tam sayı olan Ekin, Mustafa, Can ve Samet’in yaş-
II. Çevre(ABCD) = 214 cm’dir.
ları ile ilgili şu bilgiler verilmiştir.
III. Alan(ABCD) = 224 cm2 dir.
I. Samet ve Can ergen dilimde olup yaşları sırasıyla
yargılarından hangileri doğrudur? a ve b dir.
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III 2a
II. Mustafa genç dilimde olup yaşı dir.
D) I ve II E) I, II ve III 4b
III. Ekin yaşlı diliminde olup a2 yaşındadır.
Buna göre, Can kaç yaşındadır?
A) 2 B) 3 C) 5 D) 6 E) 9

166
ÜSLÜ SAYILAR
Test - 5

10. 12. Aşağıda üç gök cismi gösterilmiştir. B ve C cisimleri A cis-


1. 2. 3. n.
mi etrafında dairesel yörüngede dönmektedir.

a1 a2 a3 an

Şekilde 1. dairenin içine a1, 2. dairenin içine a2, …, n.


dairenin içine an yazılıyor. A

x. dairenin içine m, y. dairenin içine n yazıldığına


göre, (x + y). dairenin içine aşağıdakilerden hangisi B
yazılmalıdır?

A) am + n B) m•n C) m + n
D) m2 + n2 E) am•n C

B ve C cisimlerinin yörüngelerinin merkezi A cismidir. B cis-


minin izlediği yörüngenin çapı 2100 km ve C cisminin izle-
diği yörüngenin çapı 2102 km’dir.

Buna göre, A, B, C cisimlerinin doğrusal oldukları bir


anda B ve C cisimleri arasındaki uzaklık en çok kaç
km’dir?

A) 299 B) 5 • 299 C) 2101


D) 5 • 2100 E) 5 • 2101

11. Murat 10.000 parçalık bir puzzle tablosunun 9744 parçası-


nı yerleştirmiştir.
13. “Desi” taşımacılıkta kullanılan bir kavramdır. Kargo firma-
Buna göre, Murat’ın tabloya yerleştirmesi gereken larında, biri desiye göre diğeri kütleye göre düzenlenmiş iki
parçaların sayısının tüm parçaların sayısına oranı ücret tarifesi bulunur. Kargo görevlisi gönderilecek paketin
aşağıdakilerden hangisidir? ağırlığını ve desisini hesaplar ve desi fazla ise ücretlendir-
meyi desi tarifesine göre, ağırlık fazla ise ücretlendirmeyi
2 8 2 3 2 2
A) d n B) d n C) d n ağırlık tarifesine göre yapar.
10 500 50
Örneğin; Bir paket 3 desi ve 4 kg ise ücretlendirme ağırlı-
1 8 2 4
D) d n E) d n ğa göre, başka bir paket 5 desi ve 2 kg ise ücret-
2 5 lendirme desiye göre yapılır.

Dikdörtgen prizma biçimindeki herhangi bir paketin desisi,


En : Boy : Yükseklik
Desi =
3000
ile hesaplanır. Bu hesaplamada en, boy ve yükseklik cm
olarak ölçülür.

Nedim, ağırlığı 2a kg ve boyutları 40 cm, 60 cm, 80 cm olan


dikdörtgen prizma biçimindeki paketini kargoya götürdüğün-
de, görevli ağırlık tarifesine göre ücret belirlemiştir.

Buna göre, a’nın en küçük tam sayı değeri kaçtır?


A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 7

167
ÜSLÜ SAYILAR
Test - 5

14. Aykut ve Nazlı bir merdivenin iki farklı basamağında dur- 16. Bir doğal sayının karesi olan sayılara Tam Kare Sayı, bir
maktadır. Kişilerin bu konumlarına göre, başlarının en üst doğal sayının küpü olan sayılara Tam Küp Sayı denir.
noktası yere göre aynı yüksekliktedir.
Örnek: 81 bir tam kare sayıdır. Çünkü 81 = 92 dir.

Örnek: 8 bir tam küp sayıdır. Çünkü 8 = 23 tür.

1’den büyük olan x doğal sayısı hem tam kare hem de tam
küp sayıdır.

Buket x’in alabileceği tüm değerleri küçükten büyüğe doğ-


ru yazmaya başlıyor.

Buna göre, Buket baştan 9. sırada kaç basamaklı bir


sayı yazar?
A) 6 B) 7 C) 8 D) 9 E) 10
Bu merdivende her n için n. basamak yerden 2n
cm yük-
7
sektedir. Örneğin, 7. basamak yerden 2 cm yüksektedir.

Aykut ve Nazlı yer değiştirirse Aykut’un başının en


üst noktası Nazlı’nın başının en üst noktasından
kaç cm yüksekte olur?
A) 8 B) 16 C) 24 D) 32 E) 48

15. Elektrik ve bilgisayar biliminde veri saklama birimine 17. Uzunluğu 101 birim olan bir ipe çapı 3y – 2 birim olan özdeş
“Bayt (b)” denir. mavi küreler, ipin her iki ucundan 10’ar birim boşluk bırakı-
larak birbirine teğet olacak şekilde aşağıdaki gibi diziliyor.
1 Kilobayt (Kb) = 1024 Bayt
1 Megabayt (Mb) = 1024 Kilobayt
1 Gigabayt (Gb) = 1024 Megabayt
Çap uzunluğu 2y – 2 birim olan özdeş küreler, yukarıda-
1Terabayt (Tb) = 1024 Gigabayt
ki ipin her iki ucundan en az 20’şer birim boşluk bırakıla-
rak aynı düzende dizilirse, bu kürelerden en fazla kaç
Yukarıda bazı bellek ölçü birimleri verilmiştir. tane kullanılabilir?

Buna göre, A) 3 B) 9 C) 15 D) 16 E) 20

2000 b : 5 Tb
231 Kb
işleminin sonucu kaç Baytdır?

A) 210 • 10 B) 125 • 102 C) 5 • 103

D) 104 E) 25 • 102
1. C 2. B 3. E 4. E 5. D 6. B
7. E 8. D 9. A 10. B 11. E 12. B
13. E 14. B 15. C 16. B 17. C

168
ÜSLÜ SAYILAR
Test - 6

1. 10m = 2 olmak üzere, 4. Aşağıda verilen 3x3’lük tabloda bulunan karelerin her biri-
nin içerisine 20, 21, 2 2, 23, 24, 25, 26, 27, 28 sayılarından
(0,25)2 – 3m • 56m + 1
farklı birisi yazılacaktır.
işleminin sonucu kaçtır?
A B
A) 25 B) 24 C) 20 D) 18 E) 15

16 64

Tablodaki her satır, sütun ve çapraz karelerdeki sayıların


çarpımları birbirine eşittir.

Buna göre, A + B toplamı en çok kaçtır?


A) 264 B) 160 C) 136 D) 40 E) 9

16 x - 4 –2x
2. + 4 –x = 64
2 –2x + 4x

olduğuna göre, x kaçtır?


A) 6 B) 5 C) 4 D) 3 E) 2

5. Nanometre gözle görülemeyen maddelerin büyüklüğünü


ölçmek için kullanılan bir ölçü birimidir.
Nanometre; metrenin milyarda biri kadardır.

250 nm 10–1 nm 2 nm 10–5 nm 10 nm

3. k ve p iki doğal sayı olmak üzere, Virüs Su DNA


Zinciri
Saç
Teli
Protein
Molekülü

Apk = “p’nin doğal sayı kuvvetlerinin sonuçları ile


Yukarıda bazı biyolojik terimlerin nanometre cinsinden bü-
k sayısı arasındaki en küçük uzaklık” yüklükleri verilmiştir.
tanımlaması yapılıyor. Bu biyolojik terimlerin büyüklükleri küçükten büyüğe doğru,
a < b < c < d < e şeklinde sıralanıyor.
Buna göre,
c:d:e
Buna göre, işleminin sonucu kaç metredir?
200 a:b
A2
A3 A) 0,05 B) 0,5 C) 5 D) 25 E) 125

ifadesinin değeri kaçtır?


A) 9 B) 12 C) 16 D) 25 E) 27

169
ÜSLÜ SAYILAR
Test - 6

6. Helin, Selin ve Nalan her biri 100 sayfalık bir kitabı okuya- 8. 6x + 1 • 124 = 16
caktır. Kitabın ilk sayfa numarası 1 ve son sayfa numarası
olduğuna göre, x kaçtır?
100’dür.
A) –6 B) –5 C) –4 D) –3 E) –2
Helin sayfa numarası 2a biçiminde olan sayfaları, Selin
sayfa numarası 4b – 5 biçiminde olan sayfaları, Nalan ise
sayfa numarası c3 biçiminde olan sayfaları okumuştur.

a, b ve c doğal sayı olduğuna göre, kitaptaki kaç say-


fayı bu üç kişi de okumuştur?
A) 1 B) 2 C) 4 D) 5 E) 8

9. Lise öğrencileri arasında internet üzerinden yapılan 8 tur-


luk bir yarışmanın ilk turuna 5 • 107 öğrenci katılıyor.
Her turun sonunda, o tura katılan öğrencilerin 5’te 3’ü ele-
niyor ve kalan öğrencilerin tamamı bir sonraki tura katılıyor.

Buna göre, 8. turun sonunda kalan öğrenci sayısı


kaçtır?
A) 216 B) 5 • 216 C) 215 D) 5 • 214 E) 214

7. Aşağıda belli bir kurala göre kutulara yerleştirilen sayılar


görünmektedir.
8
2 2
16
1 1 1
32
4 4
64

1. Adım 2. Adım 3. Adım

Her dikdörtgen iki ayrı dikdörtgene bölünerek dikdörtgen-


1
lerin içine 2’nin ardışık kuvvetleri yazılmıştır. 10. Alev ve Tuna ile başlayan kesirler yazmıştır. Alev payı
2
Buna göre, 7. adımda oluşan sarı kutuya hangi sayı 1 2 3
yazılmalıdır? sürekli 1 artan, , , , ... kesirlerini, Tuna ise paydası
2 2 2
A) 2128 B) 2126 C) 264 D) 263 E) 232 1 1 1
sürekli 1 artan, , , , ... kesirlerini yazmıştır.
2 3 4

Alev ve Tuna’nın her ikisi de 31’er tane kesir yazdığı-


na göre, bu iki kişinin yazdığı 62 tane kesrin çarpımı
kaçtır?

A) 2–36 B) 2–35 C) 2–34 D) 2–33 E) 2–31

170
ÜSLÜ SAYILAR
Test - 6

11. Aşağıda ikisi büyük ve sekizi küçük olan on çerçeve veril- 13. 3x + 1= 15x
miştir. Küçük olan sekiz çerçeveden her birine aynı pozitif
tam sayı yazılacaktır. Küçük sekiz çerçevede yazan sayı- olduğuna göre, 5 x + 3 x ifadesinin değeri kaçtır?
ların toplamı büyük çerçevelerden birine, küçük sekiz çer-
A) 32 B) 19 C) 18 D) 16 E) 8
çevede yazan sayıların çarpımı büyük çerçevelerden diğe-
rine yazılacaktır.

Büyük bir çerçeve dışındaki dokuz çerçeveye yazılan


sayıların toplamı, bir küçük çerçeveye yazılan sayının 14. Aşağıda verilen 10#10’luk tablonun her bir hücresine, hüc-
136 katı olduğuna göre, iki büyük çerçeveye yazılan renin bulunduğu satırın numarası taban, sütun numarası üs
sayıların toplamı kaçtır? olacak biçimde bir üslü sayı yazılacaktır. Şekildeki sarı renk-
li hücre, 2. satır ve 3. sütunda olduğundan 23 üslü sayısı
A) 248 B) 264 C) 272 D) 286 E) 302
yazılmıştır.

23

Tablodaki pembe renkli iki hücreye yazılacak sayıların


çarpımı x olduğuna göre, tablonun kaçıncı satırındaki
12. 7x – 4 = 7 – x + 4 = a bir hücreye de x sayısı yazılır?

olduğuna göre, a2 kaçtır? A) 2 B) 4 C) 6 D) 8


A) 21 B) 19 C) 17 D) 15 E) 13 E) Tablodaki hiçbir hücreye x yazılamaz.

1. C 2. D 3. D 4. B 5. C 6. B 7. B
8. B 9. C 10. A 11. C 12. C 13. E 14. C

171
KÖKLÜ SAYILAR
Test - 1

1. 4 3
3x - 6 + 2x - 8 2n + 5n
4. A=n
ifadesi bir reel sayı belirtmektedir. 2 –n + 5–n

Buna göre, x’in bulunduğu en geniş aralık aşağıdaki- olduğuna göre, A + 6 ifadesinin sonucu kaçtır?
lerden hangisidir?
A) 6 B) 5 C) 4 D) 3 E) 2
A) [2, 4) B) [2, 4] C) [2, ¥)
D) [4, ¥) E) (–¥, 2]

1 x
2. 3 d n = 0, 25
8

olduğuna göre, x kaçtır?


1 1
A) 8 B) 4 C) 2 D) E)
2 4

5. 0 < x < 1 olmak üzere,


3
x2 - 2x + 1 + x2 - –27

3. Aşağıda bir hesap makinesi gösterilmiştir. A tuşu ondalık işleminin sonucu kaçtır?
sayı yazmak, B tuşu 1’i herhangi bir sayıya bölmek, C tuşu A) 4 B) 3 C) 2x – 3 D) 2x + 4 E) –2
herhangi bir sayının karekökünü almak için kullanılmakta-
dır.

1 1
Örnek 1: Hesap makinesinde 2 sayısı yazıldıktan sonra, 6. -
16 25
B tuşuna basılırsa 1/2 = 0,5 bulunur.
işleminin sonucu kaçtır?
Örnek 2: Hesap makinesinde 9 sayısı yazıldıktan sonra,
sırayla B ve C tuşuna basılırsa en son 1/3 bulu- 1 1 3 1 1
A) B) C) D) E)
nur. 4 5 20 10 20

Tuncer, bu hesap makinesinde bir sayı yazmış sonra B tu-


şuna basınca 4 sonucunu bulmuştur.

Buna göre, Tuncer yazdığı sayıdan sonra sırayla C ve


B tuşuna bassaydı en son hangi sonucu bulurdu?
A) 0,5 B) 1 C) 2 D) 2,5 E) 4

172
KÖKLÜ SAYILAR
Test - 1

7. 4 : 32 : a + 5 : 50 : a - 7 : 18 : a = 80 : 2 10.
1
+
3

olduğuna göre, a kaçtır? 3-2 3

A) 32 B) 16 C) 8 D) 4 E) 2 işleminin sonucu kaçtır?

A) –4 B) –3 C) –2 D) –ñ3 E) –2ñ3

5 2
8. A = 2:3 +5:3
4 25
11. 3<3 m<2
olduğuna göre, A3 – 1 farkının değeri kaçtır? eşitsizliğini sağlayan kaç tane m doğal sayısı vardır?
A) 82 B) 81 C) 80 D) 79 E) 78 A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5

9. x + 3 + x = 4 olmak üzere,
1
12. 3:4
x+3- x 3

ifadesinin eşiti kaçtır? işleminin sonucu kaçtır?


3 1 1 3 4 16 8 16 4 16
A) B) C) D) E) A) 37 B) 27 C) 35 D) 3 E) 33
4 2 4 2 3

173
KÖKLÜ SAYILAR
Test - 1

4 15. Aşağıdaki büyük eşkenar üçgen, bir kenarı 1 br olan dört


13. 4
3 5= 3: x
tane eşkenar üçgenden oluşmaktadır.
eşitliğini sağlayan x değeri kaçtır?
A) 90 B) 60 C) 45 D) 30 E) 25

Bir öğretmen öğrencilere, “siz ABC isimlendirmesini biliyor


musunuz?” diye sormuş, onlar da bilmiyoruz deyince şöy-
le anlatmıştır: Şekilde 6 tane köşe noktası var. Bu köşe nok-
talarından üçünü, A, B, C olarak isimlendireceğiz, ancak,
isimlendirme yapıldıktan sonra,

1) A en büyük üçgenin bir köşesi olacak.

2) |BC| = 1 olacak.

3) |AB| # |BC| < |AC| olacak.

Buna göre, verilen şekilde kaç farklı “ABC isimlendir-


mesi” yapılabilir?
14. Aşağıda birim kareli bir zeminde dört ayrı rota gösterilmiş-
tir. Rotalar doğru parçalarından oluşmaktadır. A) 16 B) 12 C) 10 D) 8 E) 6

Buna göre, verilen rotaların uzunluklarının büyükten


küçüğe doğru sıralanışı aşağıdakilerden hangisidir?
A) b < a < d < c B) b < d < a < c 16. 5+2 6 + 5-2 6

C) a < b < d < c D) a < b < c < d işleminin sonucu kaçtır?

E) c < d < a < b A) 4ñ3 B) 3ñ3 C) 2ñ3 D) 6 E) 4

1. C 2. C 3. C 4. C 5. A 6. C 7. B 8. D
9. A 10. C 11. B 12. A 13. C 14. A 15. B 16. C

174
KÖKLÜ SAYILAR
Test - 2

1. 4. x < 0 olmak üzere,


4
x2 x4
+
^ –x h5
3 5
x3

işleminin sonucu kaçtır?


A) –2 B) –1 C) 0 D) 1 E) 2

Şekildeki 12 eş üçgenden oluşmuş yıldızın üçgenlerinden


üç tanesi sarıya boyanmıştır. Boyalı üçgenlerin alanları top-
lamının yıldızın tüm alanına oranının karekökü A ve boya-
lı olmayan üçgenlerin alanları toplamının boyalı olan üçgen-
lerin alanları toplamına oranının karesi B’dir.
Buna göre, A + B toplamı kaçtır?
A) 12 B) 11,5 C) 10 D) 9,5 E) 9

192 - 12
5.
48

işleminin sonucu kaçtır?


5 4 3 1
A) B) 1 C) D) E)
2. x-7+ 7-x 4 3 2 2

toplamı bir reel sayı belirttiğine göre, x2 - 24


ifadesinin değeri kaçtır?
A) 7 B) 6 C) 5 D) 4 E) 3

3. 5x – 5x – 2 = 120ñ5 1- 5 a- b
6. =
olduğuna göre, x kaçtır? 2- 5 –1
7 5 3
A) 4 B) C) D) 2 E) olduğuna göre, a + b toplamı kaçtır?
2 2 2
A) –2 B) –1 C) 0 D) 1 E) 2

175
KÖKLÜ SAYILAR
Test - 2

10. Salih ve Kerem yüksekliği 5 eşit parçaya bölecek biçimde


2 2
7. =2 x kapıya çizdikleri çizgilerle boylarını ölçeceklerdir.
0, 125

olduğuna göre, x kaçtır? 5 5

5 9 7 3 4 4
A) B) C) 2 D) E)
2 4 4 2 3 3
2 2
1 1

Salih Kerem

Salih’in boyu 20 birim olduğuna göre, Kerem’in boyu


aşağıdakilerden hangisi olamaz?
A) 2ò56 B) 2ò43 C) 5ñ8
D) 3ò23 E) 4ò15

8. Aşağıdaki reel sayı doğrusunda x sayısı gösterilmiştir.

1
- 1 = 2 olmak üzere,
y

I. x:y=1
II. x – y = 2
x
III. = 3+2 2
y
11. Aşağıda matematik dersinde öğretmenin tahtaya yazdığı
ifadelerinden hangileri doğrudur? bir denklemi bir öğrencinin defterine nasıl geçirdiği verilmiş-
tir.
A) Yalnız I B) I ve II C) Yalnız III
Öğretmen Pınar
D) II ve III E) I, II ve III

Öğretmen tahtaya, Pınar’da defterine yazdığı denklemi çö-


zerek x’i buluyor.

Buna göre, Pınar’ın bulduğu x değeri bulması gereken


x değerinden kaç birim uzaktır?
A) 216 B) 215 C) 212 D) 210 E) 208
9. 2 : 5 + 21 - 7
işleminin sonucu kaçtır?
A) –ñ7 B) –ñ3 C) 0 D) ñ3 E) ñ7

176
KÖKLÜ SAYILAR
Test - 2

12. A bir pozitif tam sayı olmak üzere, 15. Aşağıda bir panelvanın tekerleklerinin yere değme nokta-
< ları arasındaki uzaklıklar ve panelvanın en üst noktası ile
A : A’nın karekökünden küçük en büyük tam sayı.
yer arasındaki mesafe gösterilmiştir.
>
A : A’nın karekökünden büyük en küçük tam sayı.
Buna göre,
> > <
123 - 3
işleminin sonucu kaçtır?
A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 8

6
2 = 1, 1 kabul edilirse panelvanın en üst noktasının
yere uzaklığı kaç metre olur?
A) 1,98 B) 2 C) 2,2 D) 2,21 E) 2,32

13. x = ò13 – 1 16. c

y = ò13 + 1 b

olmak üzere,
x y 27
+ :
y x 7
çarpımının sonucu kaçtır? a d

3 2 1
A) 4 B) 3 C) D) E)
2 3 3

Altın Oran; Matematik ve sanatta bir bütünün parçaları


arasında gözlemlenen uyum açısından en
yetkin boyutları verdiği sanılan geometrik ve
sayısal bir oran bağıntısıdır.
1+ 5
U= , 1, 618
2
olarak kabul edilir.
14. Aşağıdaki tabloda toplam 300 tane kare vardır. Bu karele-
re soldan sağa doğru kök içleri altışar altışar artan küpkök- Türk lirası sembolü tasarlanırken altın oran kullanılmıştır.
lü sayılar yazılacaktır. a c
Burada, = = U dir.
b d
3
6
3
12
3
18
3
24 ...
Buna göre,
Bu yazım işleminin başlangıç kısımları yukarıda verilmiştir.
22 : _ 5 - 1 i
b=
Buna göre, yazım işlemi tamamlandığında tablodaki 25
karelerden kaç tanesinde tam sayı olur? birim olduğunda, a kaç birim olmalıdır?
A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6 A) 1,97 B) 1,86 C) 1,76 D) 1,67 E) 1,55

1. D 2. C 3. B 4. C 5. D 6. E 7. B 8. E
9. D 10. E 11. C 12. B 13. B 14. A 15. C 16. C

177
KÖKLÜ SAYILAR
Test - 3

1. a% : “Yüzde a”
4.
3
x x = 9 olmak üzere,
b‰ : “Binde b”
x+ x
şeklinde tanımlansın.
Buna göre, ifadesinin değeri kaçtır?
A) 5ò10 B) 4ò10 C) 3ò10
36% + 40‰
D) 2ò10 E) ò10
toplamının sonucu aşağıdakilerden hangisidir?
A) 8% B) 80% C) 2‰ D) 20% E) 20‰

5.

2. _ 3: 3: 3i +_ 2 : 2 : 2 i
2: 2 2: 2

Üst yüzeyi dikdörtgen olan bir tahta parçası üçü kare olmak
işleminin sonucu kaçtır? üzere dört kapalı bölgeye bölünmüştür.
A) 37 B) 36 C) 35 D) 34 E) 33 Sarıya, yeşile ve maviye boyanmış bölgelerin alanları sıra-

sıyla 3 - 2 2 , 2 ve 11 + 2 18 birimkaredir.

Buna göre, kırmızıya boyalı bölgenin çevresi kaç


birimdir?
A) 8 + 3ñ2 B) 6 + 4ñ2 C) 5 + 6ñ2
D) 6 + 3ñ2 E) 5 + 4ñ2

3. a ve b iki rasyonel sayıdır.


1 1 1
+ + = a+b 5
3- 5 3+ 5 5

olduğuna göre, a • b çarpımı kaçtır?


3 1 2 3 1
A) B) C) D) E)
5 2 5 10 5 1 1 1
6. a= , b= , c=
4 5 3
3 4 2

olduğuna göre; a, b ve c sayılarının doğru sıralanışı


aşağıdakilerden hangisidir?
A) a < b < c B) a < c < b C) b < c < a
D) b < a < c E) c < b < a

178
KÖKLÜ SAYILAR
Test - 3

7. ñ1 • ñ2 • ñ3 • ... • ñn = 12ñ5 10. 3 cm

olduğuna göre, n kaçtır?


A) 9 B) 8 C) 7 D) 6 E) 5 æ23 cm

4§2 cm

Yukarıda ayrıt uzunlukları verilen dikdörtgenler prizmaları


birer yüzleri çakışacak şekilde rastgele üst üste konulacak-
tır.
8. 1, ñ2, ñ3, ñ5, ñ6, ñ8 ve ñ10 sayıları bir altıgen şekli üze-
rine aşağıdaki kurallara göre yerleştirilecektir. Buna göre, bu prizmalardan en az kaç tanesi üst üste
konulursa 30 cm den daha uzun bir yükseklik elde
f e
edilir?
A) 4 B) 5 C) 6 D) 7 E) 8
a
k d

b c

• a sayısı ñ2 dir.
• Her köşegen üzerindeki üç sayının çarpımı tam
sayıdır.
Buna göre, altıgenin ardışık üç köşesine sırasıyla
aşağıdakilerden hangisi gelemez? 11. x, a  N olmak üzere,
A) ñ3, ò10, 1 B) 1, ñ3, ñ5 C) ñ5, ñ6, 1
x+a ! N &* x = a
D) ñ8, ò10, 1 E) ñ8, ò10, ñ6
olarak tanımlanıyor.
a, bu şartları sağlayan en küçük sayıdır.
Örneğin; * 21 = 4
* 25 = 0 dır.
Buna göre,

* 40 + * M = 12

9. 3 ile çarpıldığında üç basamaklı olan sayılara eşitliğinde M sayısının iki basamaklı en büyük değeri
“Üçlü Sayılar” denir. için rakamları toplamı kaçtır?

Buna göre, karekökü tam sayı olan kaç tane A) 13 B) 14 C) 15 D) 16 E) 17


“Üçlü Sayı” vardır?
A) 9 B) 10 C) 11 D) 12 E) 13

179
KÖKLÜ SAYILAR
Test - 3

12. ñ2 = m ve 6 = n 14.
§2
olduğuna göre, §7
3 æ10
24 3
æ17 §5
ifadesinin m ve n türünden eşiti aşağıdakilerden
hangisidir?
A) nñm B) mñn C) m2ñn 3§3
D) n2ñm E) òmn
I. Şekil

§7

æ10
§2

13. Bir mağazanın camına, indirimi haber vermek üzere, pek A


de alışık olunmayan aşağıdaki yazı asılmıştır.
II. Şekil

Yukarıdaki şekilde küpün bazı yüzlerinin açınımı verilmiş-


tir. Bu küp II. şekildeki gibi her bir yüzü kare desenler üze-
rinde kalacak şekilde devriliyor. Küp 8. kez devrildiğinde
A karesine ulaşmıştır.
Bu ilanı gören bir müşteri daha fazla bilgi almak için mağa-
zadaki bir görevli ile konuştuğunda, mağazadaki tüm ürün- Buna göre, A karesindeki küpün üst yüzündeki kare-
lerin etiket fiyatının tam kare olduğunu ve bu indirim döne- köklü sayı aşağıda verilen aralıkların hangisinde yer
minde satın alınmak istenen her bir ürüne, etiket fiyatının alır?
karekökü kadar ödeme yapılacağını öğrenmiştir.
A) 1 ile 2 B) 2 ile 3 C) 3 ile 4
Buna göre, etiket fiyatları toplamı 53 TL olan iki ürün D) 4 ile 5 E) 5 ile 6
bu kampanya döneminde kaç TL’ye alınır?
A) 11 B) 10 C) 9 D) 8 E) 7

180
KÖKLÜ SAYILAR
Test - 3

15. Aşağıda üç tane dikdörtgenler prizmasından oluşan bir mer- 17. Aşağıda dikdörtgen şeklinde bir sim kart verilmiştir. Verilen
diven görseli verilmiştir. Merdivenin yüzeylerinin bir kısmı sim kart bir köşesinden ikizkenar dik üçgen kesilmiş beş-
dikdörtgen şeklindeki kırmızı halı parçaları ile kaplanacak- gen biçimindedir.
tır.
A
1 birim

3§A m

B
6 birim

Bu sim kartın çevresi, kesilen üçgenin çevresinin 6 katın-


2§A m
dan büyüktür.

§5 m §5 m Buna göre, sim kartın A ve B köşeleri arasındaki


uzaklığın en küçük tam sayı değeri kaçtır?
æ80
A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6
Kırmızı halı ile kaplanan kısımların alanları toplamı
30ñ5 m2 olduğuna göre, A kaçtır?
A) 7 B) 8 C) 9 D) 10 E) 11
18. Bir kamyonun arka kısmının sağ ve sol yanında ikişer adet
x
tekerlek vardır. Kamyonun taşıdığı yük tondan fazla olur-
2
sa en arkadaki tekerlekler yere temas etmekte, aksi halde
bu tekerlekler yere belli bir mesafe olacak biçimde havada
kalmaktadır.

16. C

A(4) B(6) Cı

Yandaki bir ABC dik üçgeni A köşesi sayı doğrusu üzerin-


de bulunan 4 tam sayısı üzerine, B köşesi ise 6 tam sayısı
üzerine gelecek şekilde konumlandırılmıştır.

|AC| = 2 • |AB| Yukarıdaki iki şekilde, bu kamyonun farklı zamanlarda ta-


şıdığı yük miktarları ve arka tekerleklerinin durumu göste-
olup ABC üçgeni B köşesi etrafında döndürülerek
rilmiştir.
BACı dik üçgeni oluşturulursa Cı noktasının konumu
ile aşağıda verilen sayılardan hangisi aynı ardışık iki x > 0 ve y > 0 olduğuna göre, y’nin en küçük tam sayı
tam sayı arasındadır? değeri kaçtır?
A) 5ñ3 B) 4ñ5 C) 7ñ2 D) 6ñ3 E) 3ñ2 A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5

1. B 2. C 3. D 4. C 5. B 6. D
7. D 8. D 9. E 10. C 11. D 12. B
13. C 14. D 15. C 16. D 17. D 18. C

181
KÖKLÜ SAYILAR
Test - 4

21, 28 4. Aşağıda kenarları cm birimine göre olmak üzere, bir üçgen


1. a= olmak üzere, ve bir dikdörtgen verilmiştir.
5 –1, 28

16
a25

işleminin sonucu kaçtır?


A) 10 B) 20 C) 25 D) 50 E) 100

Üçgenin alanı ÜA ve çevresi ÜÇ, dikdörtgenin alanı DA ve


çevresi DÇ olmak üzere,

ÜÇ + Ü A

sayısının eşleniği,
I. òDÇ – òDA
II. DÇ – òDA
III. DA – òDÇ

4 4 ifadelerinden hangisidir?
3: 243
2. A) Yalnız I B) I ve II C) Yalnız III
4
9
D) I ve III E) II ve III
işleminin sonucu kaçtır?

A) ñ3 B) 2 C) 3 D) 2ñ3 E) 3ñ3

5-1 5. Bir sıvının kaynama derecesi 100°C’dir. Bu sıvıyı kaynat-


3. = A olmak üzere, maya çalışan Adem belli aralıklarla sıvının sıcaklığını
3+1 kontrol ediyor. Kullandığı ölçüm aleti, sıvının henüz kay-
5
namadığı bir ölçümde x °C, sıvının kaynadığı bir ölçüm-
3-1
x
5+1 de 10 °C göstermiştir.
a

ifadesinin A türünden eşiti aşağıdakilerden hangisi- Buna göre, a için aşağıdakilerden hangisi kesinlikle
dir? doğrudur?
2 A A 4
A) B) C) D) E) 2A A) a < 10–10 B) a < 10–11 C) a < 10–12
A 2 4 A
D) a < 10–15 E) a < 10–20

182
KÖKLÜ SAYILAR
Test - 4

6. B B 8. x ve y pozitif iki tam sayıdır.


L
ñx + ñy = ò50

K
olduğuna göre, x’in alabileceği değerler toplamı
kaçtır?
A) 78 B) 76 C) 77 D) 64 E) 60

A A

Şekil 1 Şekil 2

Bir elektrik direğine Şekil 1’deki gibi eş aralıklarla dört tel


bağlanmıştır. Sonra ardışık her iki tel arasına Şekil 2’deki
gibi eş aralıklarla 3 tel daha bağlanmıştır. 9. Bir tavuk çiftliğinde x tane tavuk vardır. Çiftlik sahibi çiftli-
ğinden her gün 30ñx tane yumurta almaktadır.
50
L teli K telinden cm daha yukarıda olduğuna Tavukların sadece yarısı yumurtlamakta ve her biri günde
3
göre, B teli A telinden kaç cm yukarıdadır? 1 tane yumurta vermektedir.

A) 2ñ3 B) 4ñ3 C) 2ñ6 D) 4ñ6 E) 6ñ6 Buna göre, x’in rakamları toplamı kaçtır?
A) 9 B) 8 C) 7 D) 6 E) 5

10.
4 2
2

Yukarıda verilen düzgün çokgenlerin kenar sayıları köklü


7. Bir dikdörtgen prizmanın alt tabanının ayrıtları a birim ve sayıların derecelerini, düzgün çokgenlerin içindeki sayılar
b birim, yüksekliği c birim ise prizmanın hacmi, ise kökün içerisine yazılacak olan sayıları ifade etmek
V = a • b • c eşitliği ile bulunur. üzere,

Aşağıdaki dikdörtgen prizmada alt tabanın bir ayrıtı ñ3 cm,


4
bu alt tabanın çevre uzunluğu (ò12 + ñ8) cm ve prizmanın 2 •
hacmi a cm3 tür.

işleminin sonucu aşağıdakilerden hangisine eşittir?

A) B) C)
2 4
a rasyonel sayı olmak üzere, prizmanın yüksekliği cm 4
birimine göre aşağıdakilerden hangisi olabilir?

A) 0,5 B) 1 C) ñ2 D) ò12 E) ò24


D) E)

2
2

183
KÖKLÜ SAYILAR
Test - 4

3 13. Aşağıdaki alt kısmı cm birimine göre ölçüm yapan normal


2 : 54
11. bir cetvel verilmiştir. Bu cetvelin üst kısmına, ardışık doğal
2 sayıların karekökleri değerlerine göre yerleştirilmiştir. Alt kı-
sımda her komşu iki sayının arası on eş parçaya, üst kısım-
işleminin sonucu kaçtır?
da her komşu iki sayının arası dört eş parçaya bölünmüş-
A) 3ñ3 B) 2ñ3 C) 3 D) ñ3 E) ñ2 tür.

Tunahan bu cetvelle aşağıdaki ölçümü yapmıştır.

12.
§2
§5
æ10
æ17 Buna göre, Tunahan kalemin boyunu kaç cm bulmuş-
æ26
tur?
æ37
æ50
æ65 3 2 2+1
A) 1,5 B) C)
æ82 4 4

2+2 2+3
D) E)
4 4

Yukarıda birim karelerden oluşmuş şekilde,

1. doğru parçasının uzunluğu ñ2 br

2. doğru parçasının uzunluğu ñ5 br ...

şeklinde devam etmektedir. 14. Bir köklü sayıda, kök içindeki değer kökün derecesine eşit
ise ya da eşit olacak biçimde yazılabiliyorsa bu köklü sayı-
Buna göre, 18. doğru parçasının uzunluğunun ya Temiz Köklü Sayı denir.
7. doğru parçasının uzunluğuna oranı aşağıdakiler-
den hangisine eşittir? Örnek 1: 2,
3
3,
5
5 sayıları temiz köklü sayıdır.
A) 8. doğru parçasının uzunluğunun yarısı
6 6
Örnek 2: 8 = 2 olduğundan 8 sayısı temiz köklü
B) 5. doğru parçasının uzunluğunun yarısı
sayıdır.
C) 9. doğru parçasının uzunluğunun yarısı
D) 6. doğru parçasının uzunluğunun yarısı n
128 sayısı temiz köklü sayı olduğuna göre,
E) 7. doğru parçasının uzunluğunun yarısı n’nin alabileceği değerlerin toplamı kaçtır?
A) 128 B) 135 C) 142 D) 149 E) 156

1. E 2. C 3. B 4. C 5. A 6. D 7. E
8. E 9. A 10. B 11. D 12. B 13. B 14. C

184
KÖKLÜ SAYILAR
Test - 5

27 : 10 –3 - 3 : 10–2 4. Aşağıda her gün ñx cm uzayan bir bitkiye ait bilgiler veril-
1. miştir.
3 : 10 –4

işleminin sonucu kaçtır?


A) – 0,9 B) – 0,7 C) – 0,3 D) 0,3 E) 0,7

96 cm
90 cm

12. gün sonu 15. gün sonu

Buna göre, x2 + x toplamı kaçtır?

e - a : b o:
a a
2. A) 2 B) 6 C) 12 D) 20 E) 30
b b

ifadesinin eşiti aşağıdakilerden hangisidir?


A) 1 – a B) 1 – b C) a – b
D) ab – 1 E) b – 1

5. Bir miktar bilye 2 kişi ya da 4 kişi arasında paylaştırıldığın-


da kişiler aşağıdaki iki şekilde gösterildiği kadar bilye almış-
tır.

3. Esin, dik kenarları 4 birim ve 6 birim olan dikdörtgen biçi- Þekil 1 (Bilyeleri 2 kiþi paylaþýrsa)

mindeki bir kağıdı köşegen boyunca kesecektir. Esin kes-


me işlemine köşegenin bir ucundan başlıyor ve a birim kes-
tikten sonra köşegenin diğer ucuna gelmeden kesimi son-
landırıyor.
x tane x tane

Þekil 2 (Ayný bilyeleri 4 kiþi paylaþýrsa)


4

3 3 3 3
6 x tane x tane x tane x tane

Buna göre, a’nın en büyük tam sayı değeri kaç İki paylaşımda da hiç bilye artmadığına göre, paylaştı-
olabilir? rılan bilye sayısı kaçtır?
A) 4 B) 5 C) 6 D) 7 E) 8 A) 8 B) 16 C) 27 D) 36 E) 6

185
KÖKLÜ SAYILAR
Test - 5

9.
6. r0, 3 : r 3 r
işleminin sonucu aşağıdakilerden hangisidir?
3 6
A) r B) ñr C) r D) rñr E) r

Yukarıda bir işlem makinesi gösterilmiştir. Bu makineyi kul-


lanmak isteyen biri, önce yapmak istediği işlemleri tıklaya-
rak seçmekte sonra başlat tuşuna basmaktadır. Makine,
seçilen işlemleri seçilme sırasına göre yapmaktadır.
7.
–12 –4
Örneğin; Kullanıcı önce A sonra B işlemini tıklayıp başlat
K
tuşuna basmış ise, makine işleme alınan sayıya
Yukarıdaki sayı doğrusunda –12 ile –4 arası 4 eşit parça- önce A işlemini uygulamakta, sonra da bulduğu
ya ayrılmıştır. sonuca B işlemini uygulamaktadır.

Buna göre, K noktasına karşılık gelen sayı aşağıdaki- Özhan şekilde de görüldüğü gibi bu makinenin işleme alı-
lerden hangisi olabilir? nan sayı bölümüne 25 sayısını girmiştir. Sonra Özhan ma-
kinedeki tüm işlemleri belli bir sırada tıklayarak seçmiş ve
A) –5ñ2 B) –4ñ7 C) –3ò10 başlata basmıştır. Makine seçilen işlemleri yapınca sonuç
D) –4ñ3 E) –2ò26 göstergesindeki değeri bulmuştur.

Buna göre, Özhan’ın seçtiği işlem sırası aşağıdakiler-


den hangisidir?
A) D-B-C-A B) D-C-A-B C) B-D-C-A
D) B-D-A-C E) D-A-C-B

8. Yarıçapı r birim olan bir çemberin çevresi 2rr formülüyle


hesaplanır.
Dört eş yaydan oluşan 100 metre yarıçaplı şekildeki daire-
sel pistte Oktay A noktasından ok yönünde koşmaya baş-
lıyor.

10. Aşağıda düz bir yolun bir kenarındaki 10 tane elektrik dire-
ğini gösteren çizim verilmiştir. Bu çizimde elektrik direkleri
özdeş dikdörtgenlerdir.

Oktay 81000 metre koşunca rahatsızlanarak koşuyu


bırakıyor.
• Her bir direğin genişliği 1 birimdir.
Buna göre, Oktay’ın koşuyu bıraktığı nokta aşağıdaki-
lerden hangisinde doğru belirtilmiştir? • Her komşu iki direk arasında ñ2 birim mesafe vardır.
(r = ò10 alınız.) • A ve B noktaları arasındaki uzaklık x birimdir.
A) A ve B arasında bir yerde
Buna göre, x • (ñ2 – 1) çarpımının sonucu kaçtır?
B) B ve C arasında bir yerde
A) 8 B) 9 C) 10 D) 11 E) 12
C) C ve D arasında bir yerde
D) D ve A arasında bir yerde
E) C noktasında

186
KÖKLÜ SAYILAR
Test - 5

11. İki tane irrasyonel sayının hem toplamı hem de çarpımı 7


13. 1-
rasyonel sayı ise bu iki irrasyonel sayı için 2
1+
Aralarında Rasyonel denir. 2+1
Örnek: ñ3 ile – ñ3 irrasyonel sayıları aralarında rasyonel- işleminin sonucu kaçtır?
dir.
A) –2ñ2 B) –ñ2 C) ñ2
ñ2 + 2 ve x irrasyonel sayıları aralarında rasyoneldir. D) 2 E) 2ñ2
Buna göre, x2 kaçtır?

A) 2 – ñ2 B) 3 – 4ñ2 C) 2 – 2ñ2

D) 6 – 4ñ2 E) 8 – 4ñ2

12. 14. Aşağıda bir otomobilin bir duvara doğru geri geri gelişi gös-
1. Satır
terilmiştir. Otomobil duvara dik bir şekilde geri gelmekte ve
duvara çarpmasına ò10 metre mesafe kalmıştır.
2. Satır

3. Satır

Yukarıda verilen şekilde, her satırdaki üçgen sayıları ayrı


ayrı hesaplanarak çıkan sayıların karekökü alınıyor.
Buna göre, otomobil aşağıdakilerden hangisi kadar
Örneğin; 3. satırda toplam 5 üçgen olduğu için ñ5
daha geri gelirse duvara çarpar?
yazılıyor.
4
A) 3 metre B) (ñ2 + 1) metre C) 99 metre
Bu işlemlerin sonucunda sadece 3 tane sayının sonu-
cu tam sayı çıktığına göre, verilen şekil en fazla kaç 3
D) 65 metre E) r – 1 metre
satırdan oluşmaktadır?
A) 22 B) 23 C) 24 D) 25 E) 26

187
KÖKLÜ SAYILAR
Test - 5

15. Ali ve Bahtiyar aşağıdaki işlemleri yapmaktadır. 17. Şekil 1’de dikdörtgen biçimindeki KLMN kartonu ve doğru
parçası biçimindeki DE çubuğu verilmiştir. Kartondaki
Yaptığı işlem A ve B noktaları bulunduğu kenarın orta noktası, C nokta-
sı ise çubuğun orta noktasıdır. Çubuk kartonun üzerine
Ali Karekökünü almak
Şekil 2 ve Şekil 3’teki gibi konulduğunda çakışan noktalar
Bahtiyar Küpkökünü almak şekilde belirtilmiştir.
Şekil 1 Şekil 2
Bahtiyar kendisine verilen bir sayıya işlemini yapınca bul- N M
duğu sonuç içinde bulunduğumuz yılı belirten dört basa-
maklı sayının 4. kuvveti olmuştur.
B,C
Buna göre, Bahtiyar’a verilen sayı Ali’ye verilseydi A B A,D
Ali’nin bulacağı sonuç aşağıdakilerden hangisi olur-
du?

A) Yılın karesi B) Yılın küpü K Karton L

C) Yılın 4. kuvveti D) Yılın 5. kuvveti


Şekil 3
E) Yılın 6. kuvveti M,E

E
C
D
Çubuk

K,D

Kartonun alanı 36ñ3 birimkare olduğuna göre, çubu-


16.
ğun boyu kaç birimdir?
A0 A1
A) 6ñ3 B) 12 C) 12ñ3 D) 18 E) 18ñ3

I. Şekil II. Şekil

A2

III. Şekil

Uluslararası standart kağıt boyutları A0, A1, A2, ..., A8


şeklinde isimlendirilir. Dikdörtgen şeklindeki A0 kağıdının
en:boy oranı 1:ñ2 olup, kağıt tam ortadan ikiye katlandı-
ğında II. şekildeki gibi A0 kağıdından A1 şeklinde iki par-
ça, A1 kağıdı tam ortadan ikiye katlandığında şekil III. şe-
kildeki gibi A1 kağıdından A2 şeklinde iki parça elde edilir.
Bu durum, A8 kağıdına kadar bu şekilde devam eder.
Oluşan tüm dikdörtgen şeklindeki kağıtların en:boy oranı
değişmemektedir.

A4 kağıdının boyutları 21 cm x 29,7 cm olduğuna


göre, A0 kağıdının boyutları aşağıdakilerden hangisi-
dir?
A) 21x118,8 B) 84x29,7 C) 84x118,8
D) 166x237,6 E) 336x475,2 1. B 2. B 3. D 4. D 5. B 6. A
7. C 8. B 9. A 10. B 11. D 12. C
13. A 14. D 15. E 16. C 17. B

188
REEL SAYILAR
Test - 1

4. a bir doğal sayıdır.


( - 2, , 0, 7 2
2
1. 2, -9 ,
3
36 - 4a
Yukarıda verilen sayılardan kaç tanesi bir gerçek
ifadesinin sonucu bir rasyonel sayı olduğuna göre,
sayıdır?
a’nın alabileceği kaç farklı değer vardır?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6

5. I. Her tam sayı bir gerçek sayıdır.

2. – 5 sayısı; ll. Bazı rasyonel sayılar bir tam sayıdır.

N, Z, Q, R ve Qı lll. İrrasyonel sayılar kümesi rasyonel sayılar kümesinin


bir alt kümesidir.
sayı kümelerinden kaç tanesinin bir elemanıdır?
Yukarıda verilen ifadelerden hangileri doğrudur?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) II ve III

3. I. Q – Z kümesi tam sayı olmayan rasyonel sayıların 6. I. x bir rasyonel sayı ise
3
x + 4 daima reel sayıdır.
kümesidir.
n (n + 1) (n + 2)
ll. R – Q kümesi irrasyonel sayılar kümesidir. ll. n bir doğal sayı ise daima bir doğal
3!
+
lll. N – Z kümesinin eleman sayısı 1’dir. sayıdır.
Yukarıda verilen ifadelerden hangileri doğrudur? lll. x bir rasyonel ve y bir irrasyonel sayı ise x • y çarpımı
irrasyonel sayıdır.
A) Yalnız I B) I ve II C) Yalnız III
D) II ve III E) I, II ve III Yukarıda verilen ifadelerden hangileri daima doğru-
dur?
A) Yalnız I B) I ve II C) Yalnız III
D) II ve III E) I, II ve III

189
REEL SAYILAR
Test - 1

7. a bir irrasyonel sayı ve a2 bir tam sayıdır. 9. Aşağıda reel sayılar, rasyonel sayılar, tam sayılar, irrasyo-
nel sayılar ve sayma sayıların olduğu kümeler çizilmiştir.
8
ifadesinin sonucu bir tam sayı olduğuna göre,
a2
a kaç farklı değer alabilir?
I
A) 1 B) 2 C) 4 D) 6 E) 8 II
III IV

Buna göre,
I. II. ve IV. bölgeden seçilen iki sayının toplamı
ñ5 – 2 olabilir.
II. I. ve III. bölgeden seçilen iki sayının toplamı
–3,7 olabilir.
III. I. ve IV. bölgeden seçilen iki sayının çarpımı
–ñ3 olabilir.
ifadelerinden hangileri doğru olabilir?
A) Yalnız I B) I ve II C) II ve III
D) Yalnız III E) I, II ve III
8. Bir irrasyonel sayıyı toplama veya çarpma işlemleri kullanı-
larak rasyonel sayıya dönüştüren irrasyonel sayıya o sayı-
nın Transformatör Sayısı denir.
Buna göre,
I. 2 – ñ5 sayısının bir tek transformatör sayısı vardır.
II. ñ5 sayısının transformatör sayılarından biri –ñ5 dir.
1
III. sayısının transformatör sayılarından biri –r dir.
r

ifadelerinden hangileri doğrudur?


A) I ve II B) Yalnız II C) II ve III
10.
0,1
D) Yalnız III E) I, II ve III
Yukarıdaki ondalık sayıya beş öğrenci aşağıdaki işlemleri uy-
gulamıştır.

Ömer : x2 işlemi (kare alma)


Yener : 1/x işlemi (1 bölü alma)
Soner : x işlemi (karekök alma)
İlker : 2x işlemi (2 ile çarpma)
Taner : x/2 işlemi (2 ile bölme)

Öğrencilerin bulduğu sonuçlar küçükten büyüğe


doğru sıralanırsa, 4. sırada hangi öğrencinin sonucu
olur?
(ò10 sayısını yaklaşık 3,1 alınız.)
A) Ömer B) Yener C) Soner
D) İlker E) Taner

190
REEL SAYILAR
Test - 1

11. Aşağıda üç kişiye ait cümleler verilmiştir. 13. •C

Alper: 5 • x tam sayı olduğunda x te tam sayı olur. A E B D F


d
Seher: 5 • x ve 10 • x tam sayı olduğunda x te tam sa- 0 1 2 3
yı olur. Gizem, pergel ve cetvel kullanarak yukarıda verilen sayı
doğrusunda bir etkinlik yapacaktır.
Yener: 4 • x ve 7 • x tam sayı olduğunda x te tam sayı
olur. • Elindeki cetvelle önce sayı doğrusundaki A noktasın-
Buna göre, hangi kişilerin söylediği kesinlikle doğru- dan |AB| = 2 birim olacak şekilde bir doğru parçası çi-
dur? ziyor.
A) Sadece Alper B) Sadece Seher • B noktasından sayı doğrusuna dik olacak şekilde
C) Sadece Yener D) Alper ve Seher |BC| = 1 birimlik doğru parçası çiziyor.
E) Alper, Seher ve Yener • Pergeli [AC] kadar açıp pergelin sivri ucunu A nokta-
sına sabitleyip bir çember yayı çiziyor. Çember yayı-
nın d doğrusunu kestiği noktalardan biri D dir.

Buna göre,
I. D noktası ñ5 sayısının sayı doğrusundaki yerini
ifade eder.
II. |DE| + |FD| toplamı tam sayıdır.
III. |CF| irrasyonel sayıdır.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) I ve II C) II ve III
12. Aşağıda ABCD dikdörtgeni için; D) I ve III E) I, II ve III
|AD| = 3 – ñ2 ve |AB| = 3 + ñ2 birimdir.
D C

3 – §2

A 3 + §2 B

ABCD dikdörtgeninin alanı A birimkare, çevresi Ç birim ve


köşegenlerinden birinin uzunluğu K birim olmak üzere,
A
I. oranı tam sayı olmayan bir rasyonel sayıdır.
Ç

II. K irrasyonel sayıdır.


III. A • K çarpımı rasyonel sayıdır.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) I ve II C) II ve III
D) Yalnız III E) I, II ve III

1. D 2. C 3. E 4. C 5. D 6. B 7. C
8. C 9. E 10. C 11. C 12. B 13. E

191
REEL SAYILAR
Test - 2

1. x bir tam sayı olduğuna göre, 4. Beş farklı sayı kümesi vardır ve bunlar, doğal sayılar, tam
sayılar, rasyonel sayılar, irrasyonel sayılar ve reel sayılar-
I. x doğal sayıdır.
dır. Aşağıdaki tabloda bazı sayıların bu kümelerden kaçı-
II. x rasyonel sayıdır. na ait olabildiği verilmiştir.
III. x irrasyonel sayıdır. Sayı Kaç sayı kümesine ait

yargılarından hangileri kesinlikle doğrudur? 1


2
2
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II 3 a
D) I ve III E) I, II ve III –2 b
§2 c

1
Örneğin, sayısı rasyonel ve reel sayılara ait olabildiğin-
2
den tabloda karşısına 2 sayısı yazılmıştır.

Buna göre, a – b + c işleminin sonucu kaçtır?


A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5

2. Bir x sayısı için aşağıdakiler bilinmektedir.


• ñx bir rasyonel sayı
1
• bir reel sayı
x
• 6 – x bir çift sayıdır.
Buna göre, x’in alabileceği en küçük iki değerin topla-
mı kaçtır?
A) 5 B) 13 C) 16 D) 20 E) 25

5. I. İki irrasyonel sayının toplamı irrasyonel bir sayıdır.

ll. İki rasyonel sayının farkı bir rasyonel sayıdır.

lll. İki irrasyonel sayının çarpımı irrasyoneldir.


ifadelerinden hangileri daima doğrudur?
1 A) Yalnız l B) Yalnız ll C) l ve ll
3. sayısına,
2
D) ll ve lll E) l ve lll
I. herhangi bir tam sayı
II. herhangi bir rasyonel sayı
III. herhangi bir reel sayı
sayılarından hangileri eklenirse, sonuç bir tam sayı
olabilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) I ve III E) II ve III

192
REEL SAYILAR
Test - 2

6. Suna’dan N, Z, Q, R kümelerine ait birer sayı yazması is- 9. n = 3 ve m =


3
2 olmak üzere,
tenmiş, Suna da aşağıda karışık sırada verilen dört sayıyı
yazmıştır. I. m2 irrasyoneldir.

2 II. m3 • n rasyoneldir.
, 4, 3, - 2
2 III. n + m irrasyoneldir.

Buna göre, Suna’nın N ve Z kümelerine ait olarak yaz- ifadelerinden hangileri doğrudur?
dığı iki sayının çarpımının alabileceği farklı değerlerin A) Yalnız I B) I ve II C) Yalnız II
toplamı kaçtır?
D) II ve III E) I, II ve III
A) –2 B) –1 C) 0 D) 1 E) 2

10. a bir tam sayı olmak üzere, aşağıdakilerden hangisi da-


ima bir rasyonel sayıdır?
1 1 a-9
A) B) C)
2 2
a -1 a - 2a a2 - 9
7. Bir öğretmen tahtaya,
+ – a 3
N, Z , Z , Q, R D) E)
2 2
a –2 a -4
sayı kümelerini yazdıktan sonra, “Bu kümelerden ikisini se-
çin. Seçtiğiniz kümelerin herhangi birindeki elemanların hiç-
biri diğer kümede olmasın.” demiştir.

Buna göre, öğrenciler kaç farklı seçim yapabilir?


+ –
(N doğal sayılar, Z pozitif tam sayılar, Z negatif tam sa- 11. a, b, c, x, y ve z birer pozitif gerçek sayıdır.
yılar, Q rasyonel sayılar ve R reel sayılardır.) x:y
a:b
=
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 c z
eşitliği veriliyor.
b = 2a, c = 3z ve x • y = 10

olduğuna göre, aşağıdailerden hangisi kesinlikle


doğrudur?
A) b sayısı 6’dan büyük bir rasyonel sayıdır.
B) a • b çarpımı irrasyonel sayıdır.
8. Reel sayılardan oluşan bir kümede;
C) a sayısı 3’ten büyük bir irrasyonel sayıdır.
• Rasyonel sayı olmayan 2 tane a
D) oranı rasyonel bir sayıdır.
• İrrasyonel sayı olmayan 4 tane b2
• Doğal sayı olmayan 4 tane E) c • z2 çarpımı rasyonel sayıdır.
eleman olduğuna göre;

l. Kümenin eleman sayısı 6’dır.

ll. En fazla 2 elemanı negatiftir.

lll. Sadece 2 elemanı pozitif tam sayıdır.

ifadelerinden hangileri kesinlikle doğrudur?


A) Yalnız l B) l ve ll C) l ve lll 1. B 2. D 3. E 4. C 5. B 6. A
D) ll ve lll E) l, ll ve lll 7. B 8. A 9. E 10. D 11. C

193
BÖLÜM - 5
ÇARPANLARA AYIRMA
TYT

Sevgili Öğrencimiz,

Aslında çarpanlara ayırma bir konudan çok bir matematik


becerisidir. Bazen sorunu bütüne bakarak bazen de parçaları
inceleyerek anlarsın. Hani “büyük resme bakma” sözü var ya işte
biz bu konuda tam tersini yapacağız. Olayı küçük parçalara ayırıp
ana sorunu çözmeye çalışacağız. Unutma! Zorlarsan kırılır, nerede
duracağını bilmek büyük marifettir. Matematikteki büyük ve hantal
işlemleri kısaltmak için çarpanlara ayırma konusu oldukça işine
yarayacaktır. Bir çok çarpanlara ayırma yöntemi vardır.
Bu yöntemleri bol miktarda soru çözerek rahatlıkla
pekiştirebilirsin. Ayrıca, geometri ve çarpanlara ayırma arasında
önemli bir ilişki olduğunu unutmamalısın.
ÇARPANLARA AYIRMA
Test - 1

1. (m + 1)x – (mx + x)2 (3122 - 122) – (320 : 300)


4. = 75
ifadesinin çarpanlara ayrılmış biçimi aşağıdakilerden 4x
hangisidir?
olduğuna göre, x kaçtır?
A) x • (m + 1) • (1 – mx – x)
A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 15
B) x • (m – 1) • (1 + mx – x)
C) x • (m + 1) • (1 – mx + x)
D) x • (m – 1) • (1 – mx – x)
E) x • (m + 1) • (1 + mx + 1)

1
3
5. 2 + 1 = a olmak üzere,
1 1
b 26 - 1 l:b 26 + 1 l
1
2. ax – bx – a + b 3
4 -1
ifadesinin bir çarpanı aşağıdakilerden hangisidir?
ifadesinin a türünden eşiti aşağıdakilerden hangisidir?
A) x + 1 B) x C) a – x D) b – x E) x – 1 1 2 4
A) B) a C) D) 2a E)
a a a

3. a – b = 3 ve c – b = – 2 olmak üzere, 6. A = 444 ve B = 222 için


ac + bc – ab – c2 (A - B) 2 + 4AB
ifadesinin sonucu kaçtır? (A + B) 2 - 4AB
A) –12 B) –10 C) –8 D) –6 E) –4
işleminin sonucu kaçtır?
A) 27 B) 21 C) 18 D) 9 E) 3

195
ÇARPANLARA AYIRMA
Test - 1

7. x•y=7 10. x2 – 4x – 1 = 0 olmak üzere,


2 1
2(x + y) x2 +
olduğuna göre, oranı kaçtır? x2
2
2(x - y)
ifadesinin sonucu kaçtır?
A) 22 B) 27 C) 214 D) 228 E) 256
A) 24 B) 22 C) 20 D) 18 E) 16

8. x bir gerçek sayıdır. 11. x = 2m + 2– m


x2 – 6x + 10 y = 4m + 4– m

ifadesinin en küçük değeri kaçtır? olduğuna göre, x2 – y farkının sonucu kaçtır?


A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 A) 0 B) 1 C) 2 D) 4 E) 8

9. a+b=7
a2 + b2 = 9 12. x, y ve z birer gerçek sayıdır.

eşitlikleri veriliyor. y–x–z=6

a:b x2 + y2 + z2 = 40
Buna göre, oranı kaçtır?
2
olduğuna göre, yz + xy – xz ifadesinin sonucu kaçtır?
A) 5 B) 6 C) 8 D) 9 E) 10
A) 8 B) 6 C) 4 D) 2 E) 1

196
ÇARPANLARA AYIRMA
Test - 1

13. x – y = –3 16. x3 + 3x2 + 3x – 1


x • y = –1 ifadesinin x =
3
5 - 1 için sonucu kaçtır?

olduğuna göre, x3 – y3 farkı kaçtır? A) 5 B) 4 C) 3 D) 2 E) 1


A) –27 B) –24 C) –18 D) –12 E) –9

1
14. a2 + = 7 olmak üzere,
a2

1
a3 +
a3
17. x – y = 3 olmak üzere,
ifadesinin pozitif değeri kaçtır?
x2 + y2 - 2xy
A) 24 B) 21 C) 18 D) 16 E) 14
x2 - y2 + 2x - 2y

ifadesinin y türünden sonucu aşağıdakilerden hangi-


sidir?
3 6 3y
A) B) C)
2y + 5 y+3 5
y+3 6
D) E)
5 5y + 2

15. a ve b iki reel sayı olmak üzere,


a2 • (a + 3b) = 63

b2 • (3a + b) = 62

olduğuna göre, a + b toplamı kaçtır?


A) 5 B) 6 C) 8 D) 9 E) 12

1. A 2. E 3. B 4. C 5. A 6. D
7. D 8. A 9. E 10. D 11. C 12. D
13. C 14. C 15. A 16. C 17. A

197
ÇARPANLARA AYIRMA
Test - 2

1. ac + b2 – ab – bc 4. x2 – y2 = 72
ifadesinin çarpanlara ayrılmış biçimi aşağıdakilerden 1
+
1
=
4
hangisidir? x+y x-y 9

A) (a – c) • (c – b) B) (a – c) • (b + a)
olduğuna göre, x kaçtır?
C) (a + b) • (c – b) D) (a – b) • (c + b)
A) 24 B) 18 C) 16 D) 12 E) 8
E) (a – b) • (c – b)

2. x – y = 5 olmak üzere,
x2 – y2 – 10x
5. x2 – xy + y2 = 67
işleminin sonucu kaçtır? x–y=2
A) –25 B) –15 C) –10 D) –15 E) 25
olduğuna göre, x • y çarpımının sonucu kaçtır?
A) 60 B) 61 C) 62 D) 63 E) 64

3. Aşağıda kenar uzunlukları cm cinsinden ardışık tam sayı-


lar olan üç tane kare gösterilmiştir.

6. A = 35 • 65 + 652
B = 35 • 65 + 352
A-B
olduğuna göre, oranı kaçtır?
A+B
A) 0,9 B) 0,6 C) 0,5 D) 0,3 E) 0,2
Sarı renkli bölgenin alanı 11 cm2
olduğuna göre, mavi
renkli bölgenin alanı kaç cm2 dir?
A) 12 B) 13 C) 14 D) 15 E) 16

198
ÇARPANLARA AYIRMA
Test - 2

10. Aşağıdaki şekilde üç kare ve bir daire vardır. Dairenin ya-


7. a b = a2 + ab + b 2
rıçapı ve karelerin kenar uzunlukları aynı birime göre şekil-
olmak üzere, de gösterildiği gibidir.

a–b b
r§r
ifadesinin eşiti aşağıdakilerden hangisi olabilir?

A) b a B) –a –b C) a a+b r
r
r

D) b –a E) a + b a – b

Şekil 1 Şekil 2

Buna göre, Şekil 1’deki taralı alanın Şekil 2’deki taralı


alana oranı aşağıdakilerden hangisidir?
1 1 1 1 1
A) - B) + C)
r r r r rr
D) rr E) r + r

8. x3 – y 3 = x – y = 5
olduğuna göre, x • y çarpımı kaçtır?
A) –18 B) –15 C) –12 D) –9 E) –8

11. a, b birer reel sayı ve a ! 0 olmak üzere, ax + b ifadesine


x’e Bağlı Birinci Dereceden Cebirsel İfade denir.

Örnek: 2x + 7 ifadesi x’e bağlı 1. dereceden cebirsel


ifadedir.

x2 + 22 – 4n
9. x3 – 27y3 = 19
3xy2 – x2y = 5 ifadesi x’e bağlı 2 tane 1. dereceden cebirsel ifadenin
çarpımı olarak yazılabildiğine göre, n’nin en küçük
olduğuna göre, x – 3y farkı kaçtır? doğal sayı değeri kaçtır?
A) 7 B) 6 C) 5 D) 4 E) 3 A) 4 B) 5 C) 6 D) 7 E) 8

199
ÇARPANLARA AYIRMA
Test - 2

12. 14. x = 987 için


x3 + x2 - 4x - 4
C
D (x + 1) : (x - 2)
x
2x
ifadesinin sonucu kaçtır?
y
A) 990 B) 989 C) 987 D) 986 E) 985
E

A B

Şekilde renkleri dışında özdeş olan 5 kitap, dikdörtgenler


prizması şeklindeki kütüphanenin rafına şekildeki gibi yer-
leştirildiğinde kitaplar ile rafın üst yüzeyi arasındaki mesa-
feler santimetre cinsinden gösterilmiştir. Kitapların görünen
yüzeyleri ve kütüphanenin ABCD yüzeyi dikdörtgen şeklin-
dedir.

Buna göre, ABCD yüzeyinin ve kırmızıya boyalı yüze-


yin alanları toplamı aşağıdakilerden hangisine eşittir? 15. ABCD karesinde önce Şekil 1’deki gibi I ve II bölgeleri oluş-
turulmuş, sonra Şekil 1’deki FE doğru parçası E’den itiba-
A) 2 • (x + y)2 B) (x + 2y) • (x + y) ren aşağı doğru uzatılarak III ve IV bölgeleri oluşturulmuş-
C) (x + 2y)2 D) (2x + y) • (x – y) tur.

E) (3x + y) • (x + 2y) I ve II bölgeleri özdeş dikdörtgendir.

13. A B Buna göre, Şekil 2’deki III ve IV bölgelerinin alanları


farkının pozitif değeri, I ve III nolu bölgelerin toplam
alanına oranlandığında aşağıdakilerden hangisi elde
edilir?
C D
DG DG FE
A) B) C)
|AB| = x birim, |CD| = y birim ve x < 2y olmak üzere, ye- GE FE GE
terli sayıda [AB] ve [CD] uzunluğunda çubuk parçaları bu- FE FE
lunmaktadır. D) E)
DG AD
• Çubuklarla elde edilen en küçük farklı iki küpün hacim-
leri toplamı 36 birimküptür.
• Çubuklarla elde edilen en küçük farklı iki kare prizma-
nın hacimleri toplamı 15 birimküptür.
Buna göre, x + y toplamı kaç birimdir?
3
A) 3 B) 4 C) 3ñ2 D) 3 3 E) 3ñ3
1. E 2. A 3. B 4. C 5. D 6. D 7. D 8. E
9. D 10. B 11. C 12. A 13. D 14. B 15. C

200
ÇARPANLARA AYIRMA
Test - 3

1. x + y – xy = 41 4. Büşra ile Yağız’a birbirinden farklı iki tam sayı veriliyor.


olduğuna göre, aşağıdaki işlemlerden hangisinin • Büşra bu sayıların farkını bulup karesini alıyor.
sayısal değeri kesinlikle bulunabilir?
• Yağız ise büyük sayının karesinden, küçük sayının ka-
A) (x – 1) • (1 – y) B) x • y C) x – y resini çıkarıyor.
D) (x – 1) • (y + 1) E) x + y Yağız’ın bulduğu sonuç Büşra’nın bulduğu sonucun
4 katı olduğuna göre, bu iki kişiye verilen sayıların
toplamı aşağıdakilerden hangisi olabilir?
A) 30 B) 42 C) 56 D) 68 E) 76

2. (9 + 8) • (92 + 82) = 3x – 84
olduğuna göre, x kaçtır?
A) 8 B) 9 C) 10 D) 11 E) 12

5. Aşağıda alanları (x2 + 6x + 9) birimkare ve (x2 – 4x + 4) bi-


rimkare olan iki kare birer köşeleri ortak olacak şekilde yer-
leştirilmiştir.
K F

(x2 – 4x + 4)
3. birimkare
C
D

(x2 + 6x + 9)
birimkare
6x Şekil II Şekil III Şekil IV
Şekil I
Bir kenarının uzunluğu 6x birim olan kare şeklindeki bir kâ-
ğıt Şekil I ve Şekil II’deki gibi orta kısımlarından katlanarak A B
Şekil III elde edilmiştir.
2 –3 < x < 2 olduğuna göre, |AK| kaç birimdir?
Katlanan kâğıttan yarıçapı birim olan daireler kesilip
r A) 2x B) 2x + 1 C) 5 D) x + 3 E) 2x – 1
çıkarılıyor.

Buna göre, Şekil IV’teki kâğıt parçası açıldığında kâğıt


parçasının kapladığı alan birimkare cinsinden aşağı-
dakilerden hangisine eşittir?
A) 2 • (3x – 1) • (3x + 1) B) 4 • (3x – 1) • (3x + 1)

C) 4 • (3x – 2) • (3x + 2) D) 2 • (6x – 1) • (6x + 1)


E) 4 • (6x – 1) • (6x + 1)

201
ÇARPANLARA AYIRMA
Test - 3

1123 + 1 8. x3 + 3xy2 = 112


6.
112 + 1112 y3 + 3x2y = 104

işleminin sonucu kaçtır? olduğuna göre, x2 – y2 farkı kaçtır?

A) 117 B) 115 C) 113 D) 112 E) 111 A) 14 B) 12 C) 10 D) 8 E) 6

7. Aşağıda üç tane dikdörtgenin kenarlarının aynı birime gö- 9. Aşağıda üç ayrı modda kullanılabilen bir sadeleştirme ma-
re ölçüleri verilmiştir. kinesi verilmiştir.

Üç şeklin alanları toplamı A br2 ve çevreleri toplamı


Ç birimdir.
Buna göre,
A
Buna göre, aşağıdakilerden hangisine daima 2x2 - 2 x3 - x2 2x - 4
Ç-2 , ,
3x + 3 x3 + x2 4x + 2
eşittir?
x+1 x+2 x+3 ifadelerini sadeleştirmek istersek sırasıyla hangi
A) B) C)
10 10 2 modları kullanırız?

3x + 1 3x + 2 A) 2,3,1 B) 2,1,3 C) 1,2,3 D) 1,3,2 E) 3,2,1


D) E)
10 10

202
ÇARPANLARA AYIRMA
Test - 3

10. Kare şeklindeki bir kağıt üze- 2


12. x - = 7 olmak üzere,
rine yandaki gibi özdeş kare- x-3
ler çizilmiştir. Şekilde sarıya
4
boyanmış bölgenin alanı (x - 3) 2 +
4x2 + 16x + 16 birimkaredir. (x - 3) 2

Kağıt, gösterilen kırmızı çiz- ifadesinin sonucu kaçtır?


giler boyunca iki parçaya bö-
A) 25 B) 23 C) 21 D) 20 E) 17
lünmüştür.

Oluşan yeni parçalar aşağıdaki gibi yeniden yapıştırılıyor.

13. Aşağıda eş kibrit çöplerinden oluşturulmuş iç içe iki kare


verilmiştir.

Buna göre, oluşan yeni şeklin çevresi kaç birimdir?


A) 6(x + 1) B) 6(x + 2) C) 12(x + 1)
D) 12(x + 2) E) 24(x + 1)

Kareler arasındaki taralı bölgenin alanı 8 birimkaredir.

Aynı yöntemle oluşturulan başka iç içe iki karede ara-


daki bölgenin alanı 36 birimkare olduğuna göre, bu iki
karede toplam kaç tane kibrit çöpü kullanılmıştır?
A) 50 B) 68 C) 72 D) 84 E) 96

11. x – 2ñx = 3 olduğuna göre,


12x
2
x - 6x + 9

ifadesinin sonucu kaçtır?

A) ñ3 B) 2 C) 3 D) 2ñ3 E) 6

203
ÇARPANLARA AYIRMA
Test - 3

14. Üç arkadaş bir üçgen masa etrafına şekildeki gibi oturmuş- 16. 3x3 – 9x2 + mx – 12
tur ve sırayla birer sayı söyleyecektir.
ifadesinin çarpanlarından biri x – 3 olduğuna göre,
Serkan diğer çarpanı aşağıdakilerden hangisidir?
A) x2 + 2 B) 3x2 + 2 C) x2 + 4
D) 3x2 + 4 E) 3x2 + 6

Gökhan Onur

Saat yönünde sıra takip edilerek, her kişi her turda bir reel
sayı söyleyecektir.

Herkes 2. turda, diğer iki kişinin 1. turda söylediği sayıların


çarpımını söylemiştir.

Herkes 3. turda, kendisinin 1. turda söylediği sayıların ka- 17. x+1


resini söylemiştir.

Hem birinci turda söylenen hem de ikinci turda


söylenen sayıların toplamı 5 olduğuna göre, 3. turda
söylenen sayıların toplamı kaçtır? I

A) 25 B) 24 C) 20 D) 18 E) 15

II

III

x2 – x – 2
x–2

Yukarıda bir su saatinden çıkan su borularının görseli ve-


rilmiştir. Mavi (I), Pembe (II) ve Yeşil (III) borularının uzun-
lukları sırasıyla x + 1, x2 – x – 2 ve x – 2 birimdir.

15. Bir istasyonda tüm pompaların kapalı olduğu bir t anında Su borularından Pembe (II) renkli olan boru arızalı olduğun-
yakıt almak için bekleyen a tane araç vardır. Bu araçların dan değişmesi gerekmektedir. Su tesisatçısının elinde Pem-
b tanesinden her biri a litre benzin alarak istasyondan ay- be (II) boru kalmadığından o kısmın uzunluğuna denk ge-
rılıyor ve istasyonda c tane araç kalıyor. Sonra kalan her lecek biçimde Yeşil (III) veya Mavi (I) renkli borulardan sa-
bir araç da c litre benzin alarak istasyondan ayrılıyor ve dece bir çeşidi takacaktır.
istasyonun deposunda kalan benzin a • b litreye eşit olu- Su tesisatçısı pembe renkli kısmı, yeşil veya mavi bo-
yor. rularla ayrı ayrı kapatabildiğine göre, elinde en az kaç
Buna göre, t anında istasyonun deposundaki benzin boru bulunmalıdır?
miktarı litre olarak aşağıdakilerden hangisine eşittir? (x; 2’den büyük bir tam sayıdır.)

A) (a – b)2 B) (a + b)2 C) a2 + b2 A) 2x – 2 B) 2x – 1 C) 2x
D) 2x + 1 E) 2x + 2
D) a2 – b2 E) a2 + b2 + ab

1. A 2. A 3. C 4. C 5. C 6. C
7. D 8. B 9. A 10. D 11. C 12. D
13. C 14. E 15. C 16. D 17. B

204
ÇARPANLARA AYIRMA
Test - 4

1. a < 0 olmak üzere, 3. a ve b birer reel sayıdır.


6 0 < a < b olmak üzere,
3a 2 + a =
3+1
(a + b) 2 (a - b) 2
eşitliğini sağlayan a değeri kaçtır? +
2 2
–2
A) –3 B) –2 C) D) 2 E) 3
3
işlemini geometrik olarak ifade eden şekil aşağıdaki-
lerden hangisidir?
A)

b–a

a
a

a a b–a

B)

b–a

2. Aşağıda çevre uzunlukları toplamı 48 cm olan iki kare ve- a

rilmiştir. a

a a b–a

C)

b–a

a
Kareler birer köşeleri ortak olacak şekilde konumlandırıldık- a
tan sonra birer kenar uzunlukları eşit olan mavi renkli iki ta-
a a b–a
ne dikdörtgeni çiziyor.
D)
D C L

b–a

a
|KB| = |BM| a
K
A a a b–a
B M
E)
E F
b–a
Mavi renkli dikdörtgenlerin alanları toplamı 72 cm2
olduğuna göre, başlangıçta verilen büyük karenin bir
kenar uzunluğu kaç cm’dir? a
a
A) 6 B) 8 C) 9 D) 10 E) 12
a a b – 2a a

205
ÇARPANLARA AYIRMA
Test - 4

a b 7. Aşağıda birim karelerin yan yana ve üst üste dizilmesiyle


4. - = 4 olmak üzere,
b a oluşturulmuş n x n boyutlarındaki bir karenin (n + 2) x (n + 2)
boyutlarındaki bir kareye dönüştürülmesi gösterilmiştir. Bu
a6 - b6 işlemde mavi renkle gösterilen bölgeye 104 yeni birim ka-
a3 b 3 re eklenmiştir.

ifadesinin sonucu kaçtır?


A) 84 B) 82 C) 76 D) 72 E) 64

Buna göre, şekildeki n × n’lik kare (n + 3) × (n + 3) bo-


5. b
yutlu bir kareye dönüştürülmek istenseydi eklenecek
birim kare sayısı kaç olurdu?
A) 164 B) 163 C) 161 D) 159 E) 157

Şekilde bir kenarı a birim olan pembe karenin etrafına bir


kenarı b birim olan büyük kareler yerleştirilmiştir. Her bü- 8. Aşağıdaki şekilde mavi bölge dikdörtgendir. Pembe bölge
yük karenin içine de bir köşesi pembe kare ile ortak olacak dört dikdörtgenden oluşmaktadır.
şekilde birbirine eş mavi kareler çizilmiştir.

Buna göre, şekildeki tüm boyalı bölgenin alanı aşağı-


dakilerden hangisidir?

A) 4b2 – 4a2 B) a2 + 4b2


C) 4b2 – 8ab + 5a2 D) 4b2 – 8a + 3a2
E) 4a 2 – 8ab + 5b2

Şekildeki sayılar o kenarların uzunluklarıdır.

Örneğin; AB kenarının uzunluğu x birimdir.

Pembe bölgenin toplam alanı mavi bölgenin alanına


6. (x2 – 25)2 – (x – 5)2
eşit olduğuna göre, y’nin x türünden eşiti aşağıdaki-
ifadesinin çarpanlarından biri aşağıdakilerden hangi- lerden hangisidir?
sidir?
A) x + 3 B) x2 + 3 C) x2 + 3x
A) x + 5 B) 4 – x C) x + 6 D) x – 6 E) x
D) (x + 1)2 E) (x + 1)3

206
ÇARPANLARA AYIRMA
Test - 4

9. Aralarına virgül konularak yazılan n tane terimin soldan 11. Aşağıda belirli bir yükseklikten bırakılan ve düşey olarak
ve sağdan okunuşu aynı ise bu terimlere zıplayan bir topun ilk üç zıplamasına ilişkin bilgiler verilmiş-
“Palindromal n terim” denir. tir.
Kaçıncı zıplama Ne kadar zıplıyor?
Örneğin; 1, x2, 1 terimleri Palindromal üç terimdir.
Düşülen yüksekliğin
1.
Demet ve Samet aşağıdaki terimleri yazmıştır. (x – 2) katı kadar.
Düşülen yüksekliğin
Demet: 2, x, x, x2, ... 2.
2 katı kadar.
x Düşülen yüksekliğin
Samet: 1, , ... 3.
2 (x2 – 4x + 4)’te biri kadar.

Demet Palindromal yedi terim, Samet ise Palindromal dört Bu top başlangıçta x2 – 4 birim yüksekten bırakılırsa
terim yazmıştır. 4. kez yere çarptığında düştüğü son yükseklik kaç
birim olur?
Buna göre, Demet’in yazdığı terimlerin toplamını, Sa-
met’in yazdığı terimlerin toplamına bölersek aşağıda- A) 2 B) 2x C) 2x – 4
kilerden hangisini buluruz? D) 2x + 4 E) 2x + 6
A) x + 2 B) x + 3 C) x + 4
x+2 x+2
D) E)
2 x+1

12. Aşağıda kenarları yürüyüş yolu olan EMR üçgeni verilmiş-


tir. Bu yolda yürüyecek olan Emre’nin rotası EMRE’dir. Şe-
kilde metre birimine göre yolların uzunlukları verilmiştir.

xy + y2 x
10. -
x -y2 2 x-y

ifadesinin en sade hali aşağıdakilerden hangisidir?


A) –1 B) y C) x D) x + y E) x • y Emre, EM yolunu x – 2 metrelik adımlarla gidecektir. Son-
raki her yolda adım mesafesi, önceki yolda attığı adım sa-
yısına eşit olacaktır.

Buna göre, Emre, RE yolunda kaç adım atar?


A) x – 2 B) x C) x + 2 D) x2 – 2x E) x2 + 2x

207
ÇARPANLARA AYIRMA
Test - 4

1 1 1 1
- x+ 15. 2x - = 6 olmak üzere,
x y y 3x
13. :
x 1 1
1-
y
y+ x2 +
x
36x2
işleminin sonucu xm • yn olduğuna göre, n – m farkı ifadesinin sonucu kaçtır?
kaçtır? 29 28 26
A) 10 B) C) D) 9 E)
A) –3 B) –1 C) 1 D) 3 E) 9 3 3 3

16. Yapım aşamasındaki bir konut projesinde iki tane kare priz-
ma biçiminde beton kiriş etrafına şekilde gösterildiği gibi ya-
tay biçimde demir sarılmaktadır. Son sarım işlemi hariç her
sarım işlemi y ayrıtı üzerinde başladığı noktada bitmekte-
dir. Şekilde ilk ve son sarım işlemleri gösterilmiştir ve son
sarım işlemi z ayrıtında bitmiştir.
14. Aşağıda içinde toplar bulunan iki kap gösterilmiştir.

Eda A kabından üç top alıp numaralarını toplamış,


Seda B kabından üç top alıp numaralarını toplamıştır.

Eda’nın toplamı pay, Seda’nın toplamı payda olarak


yazıldığında oluşan kesir daima sadeleşebildiğine
Kirişlerin taban ayrıtları x metre, yüksekliği 2x + 1 metre ve
göre, bu kesrin sadeleşmiş biçimi aşağıdakilerden
iki kiriş arası mesafe x2 + 1 metredir.
hangisidir?
x+1 x+4 x+6 Buna göre, bu sarım işleminde kullanılan demir uzun-
A) B) C)
2 2 2 luğunun bir beton kirişin yüksekliğine oranı aşağıda-
kilerden hangisine eşittir?
D) x + 2 E) x + 3
A) x2 + 3x + 1 B) x2 + 2x + 1 C) x2 + x
D) x2 + 2 E) x2 – x – 1

1. A 2. C 3. B 4. C 5. C 6. C 7. D 8. D
9. A 10. A 11. D 12. B 13. D 14. A 15. C 16. A

208
ÇARPANLARA AYIRMA
Test - 5

1. Aşağıda verilen KLMN dikdörtgeninin içerisine alanları B ve 3. a ve b birer pozitif tam sayıdır.
C birimkare olan 3 tane dikdörtgen ile alanları A birimkare
a, a, a, b, b, b, 2
olan iki kare yerleştirilmiştir.
a Sezer yukarıdaki sayılardan ikisini, Özer kalan sayılardan
N M
ikisini ve Azer ise en son kalan sayıları çarpıyor. Bu üç ki-
B A şinin çarpımları toplandığında sonuç x oluyor.

Her a ve b değeri için x bir tam kare sayı olduğuna


C c göre, a + b = 12 için x’in rakamları toplamı kaçtır?
A) 9 B) 10 C) 11 D) 12 E) 13

A B
K L
b

KLMN dikdörtgeninin alanı D birimkare olmak üzere,

I. D + C toplamı 2 • (a + b) • (a + c) şeklinde ifade edilir.


II. D – 2B farkı c • (a + b) şeklinde ifade edilir. 4. x = 105 için,
III. D – A – B işlemi (a + b) • (a + c) şeklinde ifade edilir. 2x3 – 20x2 + 50x
ifadelerinden hangileri doğrudur?
ifadesinin sonucu aşağıdakilerden hangisine eşittir?
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
A) 1,05.107 B) 2,1.107 C) 2,1.10 6
D) II ve III E) I, II ve III
D) 1,05.106 E) 2,05.107

5. K F

y
2. Aşağıda beş çubuğun uzunlukları verilmiştir.
D a C D
C

a a

A a B A x E B
Şekil I Şekil II

Şekil I’de bir kenar uzunluğu a birim olan bir kare gösteril-
miştir.

Karenin bir kenarı x birim küçültülüp diğer kenarı y birim bü-


Bu çubuklardan belli biri a çubuğudur. a dışındaki diğer dört
yütülerek Şekil II’de gösterilen mavi renkli dikdörtgen oluş-
çubuk uç uca eklendiğinde b çubuğu elde ediliyor.
turuluyor.
Her x değeri için, b çubuğu hiç parça artmadan a’nın
Oluşan EBFK dikdörtgeninin alanı a2 + a – 12 birimka-
uzunluğu kadar eş parçalara ayrılabildiğine göre, veri-
re olduğuna göre, x + y toplamı kaç birimdir?
lenlerden hangisi a çubuğudur?
A) 5 B) 6 C) 7 D) 8 E) 9
A) I B) II C) III D) IV E) V

209
ÇARPANLARA AYIRMA
Test - 5

6. Aşağıda bir dikdörtgenin kenar ölçüleri verilmiştir. 8. D K C K C

M b N
2b
M N
L B

A L B L B

Çevre (ABCD) = a cm Bir kenarının uzunluğu a birim olan ABCD karesi önce KL
boyunca katlanıp elde edilen şekil MN boyunca tekrar kat-
Alan (ABCD) = b cm2 lanarak LBNM karesi elde ediliyor. LBNM karesinden şekil-
deki gibi kenar uzunlukları b birim ve 2b birim olan bir dik
olmak üzere, a ve b birer rasyonel sayı olduğuna üçgen kesilip atılıyor.
göre, a – b farkı kaçtır?
Kalan parça tam olarak açıldığında elde edilen şeklin
A) –1 B) 1 C) 3 D) 5 E) 7
kapladığı alanı veren cebirsel ifade aşağıdakilerden
hangisidir?
A) (a – 2b) • (a + 2b) B) (a – b) • (a + b)

C) (a – ñ2b) • (a + ñ2b) D) (a – ñ2b)2

E) (a – b)2

7. Murat ile Kurtuluş aralarında şöyle bir oyun oynarlar.


• Murat aklından bir sayı tutar.
• Tuttuğu sayıya 11 ekler.
• Elde ettiği sayının karesini alır ve tuttuğu sayının ka-
resini bu sayıdan çıkarır. Bulduğu sonucu Kurtuluş’a
söyler. x2 - 5x - 2
dx- n : f1 - p
10
9.
Buna göre, Kurtuluş’un Murat’ın tuttuğu sayıyı bul- x-3 x2 - 4x - 5
ması için Murat’ın söylediği son sayıya hangi işlemi
işleminin sadeleştirilmiş şekli aşağıdakilerden hangi-
uygulaması gerekir?
sidir?
A) 11 çıkarıp, karekökünü alır. x+1 x+2 x-2
A) B) C)
B) 11 çıkarıp, 11’e böler. x+2 x+1 x+1
C) 121 çıkarıp, karekökünü alır. x-1 x
D) E)
x-2 x+1
D) 121 çıkarıp, 22’ye böler.
E) 11’e bölüp, 111 ekler.

210
ÇARPANLARA AYIRMA
Test - 5

10. (x + 25)2 = A 13. Aşağıda bir ayrıtı x + 1 birim olan üstü açık bir küp içerisi-
ne bir ayrıtı x birim olan kapalı bir küp şekildeki gibi yerleş-
olduğuna göre, (x + 20)•(x + 30) çarpımının sonucu
tirilmiştir.
A türünden aşağıdakilerden hangisidir?
A) A B) A – 25 C) A + 25
x+1 x
D) A + 50 E) A – 50

11. Aşağıda birbirine eş borulardan oluşan bir dikdörtgen ızga-


Oluşan boşluğun hacmi V(x) ile ifade edilirse;
ra verilmiştir. Borular birbirlerine bağlantı parçaları ile mon-
V(x) – 7 ifadesi aşağıdakilerden hangisine eşit olur?
te edilmiştir.
A) 6 • (x + 2) • (x + 1) B) 3 • (x + 2) • (x – 1)

C) 3 • (x + 3) • (x – 1) D) 6 • (x + 2) • (x – 1)

E) 2 • (x + 3) • (x – 1)

14. x
x

Bu ızgarada, uzun kenarda 4 boru, kısa kenarda 3 boru ol-


mak üzere, toplam 31 tane boru kullanılmıştır.

Buna göre, uzun kenarında x tane boru ve kısa kena-


rında y tane boru kullanılan bir dikdörtgen ızgaradaki Şekil II
toplam boru sayısı x ve y türünden aşağıdakilerden
hangisidir?
A) x2 + y2 + x + y – 1 B) xy + x + y + 12 8 cm

Şekil I Şekil III


C) xy + 2x + 2y + 1 D) 2xy + x + y
E) xy + x + y + 2 Elişi dersinde Ferdi şekil I’deki bir kenarı 8 cm olan kare bi-
çimindeki kartonun dört köşesinden ve iki de kenarından ol-
mak üzere bir kenarı x cm olan altı tane kare parça kesmiş-
tir. Ferdi kalan kartonu kesikli yerlerinden katladığında şe-
kil II’deki kutuyu yapmıştır. Müslüm ise kesilen parçalardan
şekil III’teki küpü yapmıştır.

Buna göre, Ferdi’nin yaptığı kutunun hacminin iki ka-


tından Müslüm’ün yaptığı kutunun hacminin 6 katı çı-

2020 : ^ 20162 - 16 h
karıldığında meydana gelen cebirsel ifadenin çarpan-
12. larından biri aşağıdakilerden hangisi olur?
8048
A) 8 – 3x B) 2x – 8 C) 5x – 8
işleminin sonucu kaçtır? D) 8x – 5 E) 8x – 8
A) 2020 B) 1010 C) 8 D) 4 E) 1

1. C 2. D 3. A 4. C 5. C 6. D 7. D
8. A 9. B 10. B 11. D 12. B 13. B 14. C

211
ÇARPANLARA AYIRMA
Test - 6

1. (a + 1) • (b + 2) = 7 4. Aşağıda birer kenarları 2, k ve p birim olan üç tane kare gör-


seli verilmiştir.
a+b=2

olduğuna göre, (a + 1)2 + (b + 2)2 işleminin sonucu


kaçtır?
k
A) 14 B) 13 C) 12 D) 11 E) 9

2k

Buna göre, boyalı bölgelerin alanları toplamı aşağıda-


kilerden hangisine eşittir?
A) (k + p + 2) • (k – p + 2)
B) (k – p – 2) • (k – p + 2)
m
2. = 2m + 1 ve
C) (k – p – 4) • (k – p + 1)
n
m•n=2 D) (k + p – 2) • (k – p + 2)

olduğuna göre, m3 – n3 farkı kaçtır? E) (k – p – 1) • (k + p + 4)

A) 92 B) 90 C) 88 D) 86 E) 84

5. Aşağıdakilerden hangisi,
3. A = (32 + 1) • (34 + 1) • (38 + 1) • (316 + 1)
(x2 + x)2 – 8(x2 + x) + 12
olduğuna göre, 332 nin A türünden eşiti aşağıdakilerden
hangisidir? ifadesinin çarpanlarından biri değildir?
A) 8A – 1 B) 4A + 1 C) 8A + 1 A) x – 2 B) x – 1 C) x + 2
D) 32A + 1 E) 32A – 1 D) x + 3 E) x + 4

212
ÇARPANLARA AYIRMA
Test - 6

6. x=a+2 8. Aşağıda içinde beş tane top bulunan bir kap gösterilmiştir.
x2 + 2x = b – 4

olduğuna göre, x3 ün a ve b türünden bir eşiti aşağıda-


kilerden hangisidir?
A) ab + 4 B) ab + 8 C) ab – 2
D) ab + 2 E) ab – 8

Ayşe bu kaptan numaraları toplamı tam kare olacak biçim-


de üç tane top almak istiyor.

Buna göre, Ayşe’nin alacağı üç top için;


I. D, E, C
II. D, E, B
III. A, B, C
seçimlerinden hangileri uygundur?
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III

7. Aşağıda her ikisi de beş dilimden oluşan iki halka veril-


miştir. Bu iki halkanın aynı diliminde bulunan terimlere
Dilimdaş Terimler denir.

Örnek: Aşağıdaki şekilde x2 ve x dilimdaş terimlerdir.

a 3 - 8 b 3 + a - 2b
9.
a3 + 2a2 b + 4ab2 + a

ifadesinin en sade biçimi aşağıdakilerden hangisidir?


Yukarıdaki şekilde, mavi halkadaki her bir terim bulunduğu a + 2b a - 2b a - 4b
A) B) C)
dilimden alınıp saat yönünde hemen sonra gelen dilime ya- a a b
zılacaktır.
a - 2b 2a + b
D) E)
Bu yazım işleminden sonra dilimdaş olan her iki terim b a
çarpılarak elde edilen tüm sonuçlar toplanırsa aşağı-
dakilerden hangisi bulunur?

A) (x + 1)2 B) (x + 2)2 C) (2x + 1)2


D) (2x + 2)2 E) 4x2 + 4

213
ÇARPANLARA AYIRMA
Test - 6

10. Dikdörtgen şeklindeki ABCD kartonu [FE] boyunca katlanı- 11. Aşağıda beş kapılı bir sayı labirenti verilmiştir.
yor.
|AD| = 2y birimdir.

D C

2y F E

Bu labirentte 2 nolu kapıdan geçen sayı x + 1 ile 3 nolu ka-


A B pıdan geçen sayı x + 2 ile çarpılır. 4 nolu kapıdan geçen
sayı x2 + 2x + 1 ile 5 nolu kapıdan geçen sayı x2 + 2x ile
Katlama sonrasında oluşan şekilde FAN üçgeni [AN] bo- bölünür.
yunca katlandığında F noktası Fı noktasına gelmektedir.
1 nolu kapıdan labirente giren x2 + x sayısı her ka-
|FN| = (3x + 5) birim, pıdan bir kez geçerek 5 nolu kapıdan çıktığına göre,
çıkan sayı aşağıdakilerden hangisidir?
F 3x + 5 N E
A) 1 B) x C) x + 1
D) x + 2 E) x2 + x

A B

|AK| = (x + 1) birim
N E

x+1
A K B

En son sarı renkli AKFı üçgeni kesilerek, kesilen bu üçgen


tekrar açılıyor.

Buna göre, açılan bu parçanın bir yüzünün alanı aşa- 12. xy – z = 11


ğıdaki cebirsel ifadelerden hangisine eşittir? xz – y = 7
A) y(x + 2) B) 2y • (x + 2) C) (y + 1)(x + 1)
olduğuna göre, (x2 – 1) • (z2 – y2) çarpımı kaçtır?
D) y • (x + 3) E) 2 • (y + 2) • (x + 1)
A) – 77 B) – 72 C) 72 D) 77 E) 84

214
ÇARPANLARA AYIRMA
Test - 6

2029 + 20282 15. Aşağıdaki şekil bir dik üçgen ve bir dikdörtgenden oluşmak-
13. tadır.
20292 - 2028
F
Gülseren yukarıdaki işlemin sonucunu kare alma işlemi yap-
madan bulmak istemektedir. Bunu sağlayacak çözüm yolu
bulamayınca öğretmeninden yardım istemiş ve “Sadece
pay kısmındaki 2028’in yerine 2029 – 1 yaz ve sonra olu-
şan farkın karesini aç.” önerisini almıştır. D
E
Buna göre, verilen işlemin sonucu kaçtır?
A) –2 B) –1 C) 1 D) 2 E) 4

A B C

Verilen şekilde,

|AB| = |CD| = |FE|

Alan (ACDEF) = S br2

Çevre (BCDE) = L br

S
olduğuna göre, oranının |AB| türünden eşitini
14. Özdeş sandalyeler aşağıdaki gibi yan yana konulmuştur. L
Sandalyelerin ön ayaklarının yere bastığı noktalar doğru- aşağıdakilerden hangisidir?
saldır. AB 2 AB AB
A) B) C)
2 3 3

AB 3 AB
D) E)
4 4

İlk sandalye ile duvar arasında 3 birim uzaklık, komşu her


iki sandalye arasında 2 birim uzaklık vardır.
16. x + y–1 = 7
Sezgin bir sandalyenin ön ayakları arasındaki mesafeyi öl- x = 4y
çünce x cm bulmuş, Belgin’de sandalyeleri sayınca x tane
sandalye olduğunu bulmuştur. olduğuna göre, x2 + y–2 toplamı kaçtır?

Buna göre, son sandalyenin duvara uzak olan ön A) 41 B) 42 C) 45 D) 47 E) 49


ayağı şekildeki duvardan kaç birim uzaktadır?

A) x2 + 3 B) x2 + 6 C) (x + 1)2
D) x2 + x + 4 E) x3 + 3

1. D 2. C 3. C 4. B 5. E 6. B 7. C 8. C
9. B 10. B 11. A 12. B 13. C 14. C 15. A 16. A

215
BÖLÜM - 6
ORAN - ORANTI
BİLİNÇLİ TÜKETİM ARİTMETİĞİ
TYT

Değerli Öğrencimiz,

Her konuda duyarım ama nedense “benim oran-orantı konum eksik” diyeni
pek görmedim. Arada kaynayıp gidiyor sanki. Bulunduğu yer de kaynamaya
çok müsait. Çünkü sayılardan problemlere geçiş konusu. Oran-Orantı konusu
üzerinde durulması gereken önemli bir konudur. Orantının özelliklerini hemen
hemen her konunun içinde kullanırken, problemlerin çözümünde de ihtiyaç
duyacağın bir konu olacaktır. Bu nedenden ötürü; oran-orantının özelliklerini,
doğru ve ters orantı kavramlarını öğrenip ön çalışma sorularını çözdükten
sonra testleri dikkatlice çözmelisin. Bu konunun sonunda ise bilinçli tüketim
aritmetiğine yer verdik. Bilinçli tüketim insanların ihtiyaçları kadar tüketmesi,
tasarruf yapması anlamına gelir. Ayrıca doğadaki geri dönüşüme
gönderilebilecek maddeleri doğru yerlere ulaştırabilirsek gelecek nesillere
daha yaşanabilir bir dünya bırakabiliriz.
ORAN - ORANTI
Test - 1

a+b 4 4. ax = by = cz = 15
1. =
a-b 3 1 1 1 1
+ + =
x y z 3
3a - b
olduğuna göre, oranı kaçtır?
a - 3b olduğuna göre, a + b + c toplamı kaçtır?
3 2 1 1 1
A) 5 B) 4 C) 3 D) E) A) 45 B) 5 C) D) E)
5 5 5 15 45

a-5 3x + az
2. = 2019 5. = k oranı
a by + 5t
x z
a+5 = =k
olduğuna göre, oranı kaçtır? y t
a
orantısından elde edilmiştir.
A) 2019 B) –2018 C) –2017 D) 2017 E) 2018
Buna göre, a + b toplamı kaçtır?
A) 2 B) 6 C) 8 D) 10 E) 16

x y z a c e 1
3. = = 6. = = =
2 5 4 b d f 6

x + 2y – z = 32 3a + 3c – e = 8

olduğuna göre, y kaçtır? 3d – f = 6


A) 24 B) 22 C) 20 D) 18 E) 16 olduğuna göre, b kaçtır?
A) 18 B) 16 C) 14 D) 12 E) 10

217
ORAN - ORANTI
Test - 1

y 10. Bir a sayısı (2b + 3) ile doğru orantılı, (b + 1) ile ters oran-
7. x = 3y, = 2, tz = 5
z tılıdır.

eşitlikleri veriliyor. b = 2 iken a = 21 oluyorsa, a = 27 için b kaçtır?

Buna göre, A) 0 B) 1 C) 2 D) 3 E) 4
I. x ile t ters orantılıdır.
II. y ile t doğru orantılıdır.
III. x ile z ters orantılıdır.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) I ve II C) II ve III
D) I ve III E) Yalnız II

11. Bir işçi, bir işi 30 saatte yapabilmektedir.


Bu işçi çalışma hızını %40 oranında azaltırsa aynı iş
kaç saatte biter?

A) 75 B) 60 C) 50 D) 45 E) 40
8. Bir miktar para 2,5 ve 7 ile doğru orantılı olarak 3 kişiye
paylaştırılıyor. Payı en çok olan kişi payı en az olan kişiye
40 lira verdiğinde en az pay alan kişi tüm paranın üçte bi-
rini almıştır.
Buna göre, paylaştırılan tüm para kaç liradır?
A) 238 B) 224 C) 210 D) 196 E) 182

12. Bir barınakta bulunan 40 köpeğe 90 gün yetecek kadar ma-


ma vardır. 30 gün sonra barınaktan 10 köpek ayrılıyor.
Buna göre, kalan mama kalan köpeklere kaç gün
9. x ve y sayıları sırasıyla; 2 ve 3 ile ters orantılıdır.
yeter?
3x – y = 21
A) 100 B) 90 C) 80 D) 75 E) 60
olduğuna göre, x kaçtır?
A) 12 B) 10 C) 9 D) 8 E) 6

218
ORAN - ORANTI
Test - 1

13. Bir fabrikada 12 işçi günde 8 saat çalışarak 10 günde 16. Vücut Kitle İndeksi (VKİ)
75 tane masa üretebilmektedir. Hesaplama Formu

Aynı nitelikte 8 işçi 125 tane masayı günde 16 saat ça-


lışarak kaç günde yapabilir? • Boyunuz

A) 14 B) 13,5 C) 13 D) 12,5 E) 12
• Kilonuz

VKİ: Vücut ağırlığının (kg), boy uzunluğunun metre cinsin-


den karesine bölünmesiyle hesaplanır.

VKİ Aralığı (x) Sınıflandırma


0 < x < 20 Zayıf
20 ≤ x < 25 Normal
25 ≤ x < 30 Hafif Şişman
30 ≤ x < 38 Şişman

Çıkan sonuç yukarıda verilen tabloda yorumlanır.

14. Bir gruptaki öğrencilerin %40’ı kızdır. Gruptaki kızların yaş Buna göre,
ortalaması 15, erkeklerin yaş ortalaması 30 dur.
I. Boyu 200 cm ve ağırlığı 100 kg olan bir kişi hafif şiş-
Buna göre, grubun yaş ortalaması kaçtır? mandır.

A) 18 B) 20 C) 22 D) 24 E) 26 II. Ağırlıkları 140 kg ve 35 kg olan aynı VKİ değerine


sahip iki kişinin boyları oranı 2 olabilir.
III. Boyu 2a cm ve ağırlığı a kg olan bir kişi yukarıda
verilen sınıflandırmalardan herhangi birinde olabilir.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) I ve II C) II ve III
D) I ve III E) I, II ve III

15. Bir basketbol koçunun ortalama boyu 1,8 m olan 20 kişilik


bir basketbolcu topluluğu vardır.
Son antrenmanda iki basketbolcu sakatlandığı için takımı
yeniden düzenlemek için bu iki basketbolcu yerine takıma 17. Bir çorap atölyesinde 9 çırak ile bir usta çalışmaktadır.
Efe ve Alp isminde iki oyuncu almıştır. Efe; yerine geldiği Çırakların her biri bir saatte 15 çift çorap örmekte, usta
oyuncudan 10 cm uzun, Alp ise yerine geldiği oyuncudan ise atölyedeki 10 kişinin bir saatlik ortalama üretiminden
30 cm daha kısadır. 9 çift çorap fazla örmektedir.

Buna göre, yeni oluşturulan oyuncu grubunun yeni Buna göre, atölyede bir saatte kaç çift çorap üretil-
boy ortalaması kaç metredir? mektedir?

A) 1,79 B) 1,78 C) 1,77 D) 1,76 E) 1,74 A) 240 B) 220 C) 200 D) 180 E) 160

1. A 2. C 3. C 4. B 5. C 6. C
7. A 8. C 9. C 10. A 11. C 12. C
13. D 14. D 15. A 16. E 17. E

219
ORAN - ORANTI
Test - 2

x 7 4. a, b ve c sayıları 2, 3 ve 5 ile doğru orantılıdır.


1. = olmak üzere,
y 2
2a + 3b – c = 40
2xy
olduğuna göre, a + b toplamı kaçtır?
x2 + y2
A) 30 B) 27 C) 25 D) 20 E) 18
oranı kaçtır?
28 14 13 11
A) B) C) D) E) 7
53 29 28 7

5.

a1 a2 Yanda I. ve II. Şekilde


2. = = 4 olmak üzere, bir bariyerin tam kapalı
a2 a3
ve tam açık durumları
gösterilmiştir. Bariyer
a1 + 2a2 - a3 Tam Açık
4 saniyede ok yönünde
2a2 + a3 - a1 I. Şekil 1 derece açılmaktadır.

oranı kaçtır? Buna göre, bariyerin


Tam Kapalı
tam açık halden
–27 –26 –24 –23
A) –4 B) C) D) E) II. Şekil III. Şekildeki gibi
7 7 7 7
olması için en az kaç
22,5°
saniye geçmelidir?

III. Şekil

A) 290 B) 285 C) 280 D) 275 E) 270

x y 2
3. = =
a b 3

a2 + b2 = 45

olduğuna göre, x2 + y2 toplamı kaçtır?


A) 30 B) 25 C) 24 D) 20 E) 15
6. Bir miktar para 2 ve 4 ile doğru orantılı, 5 ile ters orantılı ola-
cak şekilde üç kişiye dağıtılıyor.
En çok para alan en az para alandan 57 TL fazla aldı-
ğına göre, dağıtılan toplam para kaç TL’dir?
A) 97 B) 96 C) 95 D) 94 E) 93

220
ORAN - ORANTI
Test - 2

7. Birbirini çeviren üç dişli çarktan en küçüğü 60 devir yaptı- 10.


ğında en büyüğü 30, ortadaki çark ise 45 devir yapmakta-
dır.
En büyük çarkın yarıçapı, en küçük çarkın yarıça-
pından 4 cm fazla ise ortadaki çarkın yarıçapı kaç D
cm’dir?
C
16 14 10
A) 6 B) C) D) 4 E)
3 3 3 B

Ayhan yukarıda verilen 4 bölgeden oluşmuş dart tahtasına


atış yapacaktır. İsabetli atışlarda her bölgeden alınacak olan
puan o bölgenin alanıyla ters orantılıdır. Ayhan yaptığı 12
atış sonunda D bölgesine isabet ettirememiş ve sadece bir
kez B bölgesine isabet ettirip bu bölgeden 15 puan almış-
tır.

Buna göre, toplamda 205 puan alan Ayhan C bölgesi-


8. Eşit güçteki 8 işçi günde 10 saat çalışarak bir işi 6 günde ne kaç atış isabet ettirmiştir?
bitiriyor.
A) 7 B) 6 C) 5 D) 4 E) 3
Aynı nitelikteki 12 işçi günde 5 saat çalışarak aynı işi
kaç günde bitirir?
A) 12 B) 10 C) 8 D) 6 E) 4

11.
A B A D

C 8,2 x B 2,8 8,6

D 11,4 8,6 C 8,2 3,2

9. Doktor ve hemşirelerden oluşan bir grubun yaş ortalaması Yukarıda verilen tablolarda aynı hat üzerinde bulunan A, B,
36’dır. C ve D şehirleri arasındaki uzaklıklar bir haritada santimet-
Hemşirelerin yaş ortalaması 28 ve doktorların yaş ortala- re cinsinden verilmiştir.
ması 48’dir. Örneğin; A ve C şehirleri arasındaki uzaklık 8,2 cm dir.
Buna göre, hemşirelerin sayısının doktorların sayısı- Haritanın ölçeği 1: 2.000.000 olduğuna göre, B ve C
na oranı kaçtır? şehirleri arasındaki uzaklık gerçekte kaç km dir?
1 2 3 3
A) B) C) D) 1 E) A) 100 B) 108 C) 116 D) 120 E) 132
2 3 4 2

221
ORAN - ORANTI
Test - 2

12. p bir doğal sayıdır. 14. Zaman(Gün)

a-2 b-1 c+3 a+b+c


= = =
10! 11! 12! 10! : p2

olduğuna göre p kaçtır? x•y=k


A) 10 B) 11 C) 12 D) 16 E) 18 24

x+3

İşçi Sayısı
0 x 16

Yukarıdaki grafikte eşit kapasiteli işçilerin sayıları ve bu iş-


çilerin belirli bir işi bitirme süreleri arasındaki bağıntı veril-
miştir.

Buna göre, x kaçtır?


A) 4 B) 5 C) 6 D) 7 E) 8

13. Tekin bir üçgen yapboz satın almıştır. Bu yapbozun yapıl-


mış hali şekildeki gibidir ve farklı renklerle gösterilen çok-
genlerden oluşmaktadır.

15. Bir bahçedeki armut ve vişne ağaçlarının sayıları sırasıyla


10 ve 3 ile doğru orantılıdır. Bu bahçeye 20 armut ve 10 viş-
ne ağacı daha dikiliyor.
Son durumda, bahçedeki armut ağaçlarının sayısı, viş-
ne ağaçlarının sayısının 3 katı olduğuna göre, başlan-
gıçta bahçede kaç tane armut ağacı vardır?
A) 100 B) 90 C) 80 D) 70 E) 60

Tekin, kenar sayısı, yapbozun bozulmuş halindeki çokgen-


lerin kenar sayılarının aritmetik ortalamasına eşit olan bir
çokgen çizecektir.

Tekin’in çizeceği çokgen,


16. x tane sayının aritmetik ortalaması y,
I. Üçgen
y tane sayının aritmetik ortalaması x dir.
II. Deltoit
1
III. Beşgen Bu x + y tane sayının aritmetik ortalaması olduğu-
12
çokgenlerinden hangisi olabilir? na göre, x ile y’nin çarpmaya göre terslerinin aritme-
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II tik ortalaması kaçtır?
D) II ve III E) I, II ve III A) 48 B) 36 C) 24 D) 12 E) 6

1. A 2. E 3. D 4. C 5. E 6. E 7. B 8. C
9. E 10. D 11. B 12. C 13. B 14. C 15. A 16. D

222
ORAN - ORANTI
Test - 3

x : a 10 3. Aşağıda bir köşesi A olan dikdörtgen prizma biçiminde bir


1. =
y:b 3 kibrit kutusu gösterilmiştir.

a-b 3
=
b 2
olduğuna göre, x ile y arasındaki bağıntı aşağıdakiler-
den hangisidir?
A) x = 5y B) 2x = 3y C) 4x = 3y
D) x = 3y E) 3x = 4y

A noktasında kesişen ayrıtların uzunlukları 1, 2 ve 3 sayı-


larıyla orantılıdır.

Buna göre, A noktasında kesişen yüzeylerin alanları


hangi sayılarla orantılıdır?
A) 1, 2, 3 B) 1, 2, 4 C) 2, 3, 6
D) 2, 4, 6 E) 3, 4, 6

2. Aşağıdaki tabloda bir gruptaki kişilerin meslekleri verilmiş-


tir.

Meslek Kişi sayısı


Doktor 8
4.
Esnaf 10
Öğretmen 5
Polis 4

Bu gruptaki kişilerden ikisine, “Grupta kaç meslektaşın var?”


diye sorulmuş verilen cevapların oranının tam sayı olduğu
görülmüştür. b

Buna göre, soru sorulan bu iki kişinin meslekleri a


aşağıdakilerden hangisidir?
A) Doktor-Esnaf B) Doktor-Polis Yukarıdaki şekilde verilen büyük dikdörtgen 16 tane eş dik-
dörtgenden oluşmuştur. Eş dikdörtgenlerden birinin kısa ke-
C) Öğretmen-Polis D) Esnaf-Polis
narının uzunluğu a birim ve uzun kenarının uzunluğu b bi-
E) Esnaf-Öğretmen rimdir.
4b - a
Buna göre, oranı kaçtır?
b+a

5 2 3
A) B) 2 C) 1 D) E)
2 5 5

223
ORAN - ORANTI
Test - 3

5. Bir bölgedeki nüfusun, bölgenin yüz ölçümüne oranına “Arit- 7. Aşağıdaki tablonun her karesinde bir tam sayı vardır. Şe-
metik Nüfus Yoğunluğu” ve bölgedeki nüfusun, bölgenin ta- kilde verilen oranlar, o karedeki sayının, tüm karelerdeki sa-
rım alanına oranına “Fizyolojik Nüfus Yoğunluğu” denir. yıların toplamına oranıdır.

Aritmetik Nüfus Fizyolojik Nüfus 1 1


Bölge
Yoğunluğu Yoğunluğu 12 24

P 4 10
Q 9 25
R 18 50 2
3
S 35 100
U 68 200 Karelerden birinde 7 sayısı olduğuna göre, ikinci
sütundaki iki tam sayının toplamı kaçtır?
Tarım alanının yüz ölçümüne oranının düşük olduğu bölge-
lerde yer şekillerinin dağlık olduğu biliniyor. A) 56 B) 52 C) 48 D) 46 E) 42

Yukarıda verilen tabloya göre, hangi bölgede yer


şekilleri daha dağlıktır?
A) P B) Q C) R D) S E) U

8. Yeryüzündeki gerçek uzunlukların bir plana geçirilirken ne


kadar küçültüldüğünü gösteren orana “Ölçek” denir.

Örneğin; “1:100” ölçekte sağdaki “100” sayısı gerçek uzun-


luğu soldaki “1” sayısı plandaki uzunluğu belirtir.
Yani gerçekte 100 cm olan uzunluk, 1:100 ölçekli
planda 1 cm olur.
Şekil 1 Şekil 2 Şekil 3

6. 3x, 3x + 1 ve 3x + 2
sayılarının aritmetik ortalaması 117 olduğuna göre, x
kaçtır?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 2:100 1:300 3:400
ölçek ölçek ölçek

Yukarıda bir mimarın hazırladığı üç farklı anıt projesinin bi-


rim kareli zemindeki görüntüleri verilmiştir. Birim karelerin
kenarları 1’er cm dir.

Şekil 1, 2 ve 3’teki anıtların gerçek yükseklikleri sıra-


sıyla h1, h2 ve h3 olduğuna göre, aşağıdaki sıralama-
lardan hangisi doğrudur?

A) h2 < h1 < h3 B) h1 < h2 < h3


C) h2 < h3 < h1 D) h3 < h2 < h1
E) h1 < h3 < h2

224
ORAN - ORANTI
Test - 3

9. 11. Sezin ile Ceyhun’un toplam 120 tane bilyesi vardır.


Sezin ile Ceyhun sırasıyla 3 ve 5 ile doğru orantılı bilye
daha satın alınca bilye sayıları eşit oluyor ve toplamları
160’a ulaşıyor.
Buna göre, Ceyhun’un başlangıçta kaç bilyesi vardır?
A) 50 B) 55 C) 60 D) 65 E) 70
I. Şekil

II. Şekil

İngiliz ağırlık ölçü birimi Libre yaklaşık olarak 0,45 kg dır.


Eş küplerden oluşmuş yukarıdaki şekillerden I. şekil 30 Libre
ağırlığındadır.

Buna göre, II. Şeklin ağırlığı kg cinsinden yaklaşık ola-


rak kaçtır?

A) 12 B) 15 C) 18 D) 21 E) 24 12. Aşağıda bir doğru üzerinde bulunan 61 tane ağaç gösteril-


miştir. Her komşu iki ağaç arasında eşit mesafe vardır.

A ve B ağaçları arasındaki ağaçlardan biri C’dir. C ağacı-


nın A ağacına olan uzaklığının B ağacına olan uzaklığına
2
oranı ’tür.
3

Buna göre, C ağacı soldan kaçıncı ağaçtır?


10. Aşağıdaki her kesir çiftindeki ilk kesir bir sınıftaki erkek öğ- A) 27 B) 26 C) 25 D) 24 E) 23
renci sayısının kız öğrenci sayısına oranı, ikinci kesir o sı-
nıfın mevcudunun okuldaki öğrenci sayısına oranıdır. Veri-
len kesir çiftleri aynı okuldaki sırasıyla, A, B, C, D sınıfları-
na aittir.

d n, d , n, d , n , d 1, n
1 1 1 1 2 1 1
,
2 20 3 15 3 12 60
D sınıfında 6 kız öğrenci olduğuna göre, A, B, C sınıf-
larındaki toplam erkek öğrenci sayısı kaçtır?
A) 64 B) 56 C) 52 D) 48 E) 42

225
ORAN - ORANTI
Test - 3

13. Her bir adımda sol ve sağ ayağını aynı uzunlukta açarak 15.
yürüyen Rıdvan dikdörtgen biçimindeki eş parke taşlarının A
şekildeki gibi dizili olduğu bir kaldırımda yürümektedir. Bir
sağ bir sol bir sağ bir sol biçiminde attığı her bir adımında
ayağının baş parmağını bir parke taşının köşe noktasına B
basmaktadır.
C

Şekilde 3 satırı ve 20 sütunu olan bir tablonun bir parçası


verilmiştir. Birinci satırda 1’den 20’ye kadar, ikinci satırda
21’den 40’a kadar ve üçüncü satırda da 41’den 60’a kadar
doğal sayılar sırayla yazılmıştır.
Bu kaldırımın uzunluğu 300 metredir ve Rıdvan bu kaldırı-
A, B ve C sayıları sırasıyla 1, 8 ve 15 ile orantılı oldu-
mı 600 adımda yürümüştür.
ğuna göre, A + B + C toplamı kaçtır?
Buna göre, parke taşlarından herhangi birinin uzunlu- A) 36 B) 48 C) 56 D) 72 E) 96
ğu kaç cm’dir?
A) 75 B) 60 C) 45 D) 30 E) 25

14. 1
16. Tamamı dolu bardaklarda ’i muz püresi olan 750 ml muz-
5
lu süt satan bir kafe, isteyene 150 ml süt veya muz püresi
takviyesi yapmaktadır. Kafeye giden Alper muzlu sütün ya-
nında muz püresi, Esra ise muzlu sütün yanında süt takvi-
yesi istemektedir. Alper muzlu sütünden 150 ml içtikten son-
ra muz püresini, Esra ise 150 ml içtikten sonra sütü barda-
ğına boşaltıp karıştırıyor.
Son durumda Esra’nın muzlu sütündeki muz püresinin
oranı, Alper’in muzlu sütündeki muz püresinin oranı-
Silindir şeklindeki bir kolonun destekleyebileceği maksi-
nın kaç katıdır?
mum yük, kolonun çapının 4. dereceden kuvveti ile doğru,
yüksekliğinin karesiyle ters orantılıdır. 9 metre yüksekli- 1 2 3 4
A) B) C) D) E) 1
ğinde ve 1 metre çapındaki bir kolon 8 ton ağırlığı destek- 5 9 5 9
leyebilmektedir.

2
Buna göre, 12 metre yüksekliğinde ve metre
3
çapındaki bir sütun kaç ton ağırlığı destekleyebilmek-
tedir?
25 16 4 8 4
A) B) C) D) E)
9 9 3 9 9
1. E 2. D 3. C 4. B 5. E 6. C 7. E 8. E
9. B 10. D 11. B 12. C 13. E 14. D 15. D 16. D

226
ORAN - ORANTI
Test - 4

1 2 4. Aşağıda bir video oynatıcı verilmiştir.


1. a+ =
b 5
1 2
b+ =
a 3
b
olduğuna göre, oranı kaçtır?
a
2:25 / 6:75
8 7 5 4
A) B) C) 2 D) E)
3 3 3 3 Videonun altındaki a / b gösterimindeki a videonun izlenen
süresini, b ise videonun tüm süresini göstermektedir.
Buna göre, videoda izlenen sürenin izlenmeyen süre-
sine oranı kaçtır?
(2:25, 2 dakika 25 saniye)

A) 0,4 B) 0,45 C) 0,5 D) 0,6 E) 0,75

a c
2. = = 3 ve
b d
a - 3c = 42
eşitlikleri veriliyor.

Buna göre, b – 3d farkı kaçtır?


A) 9 B) 12 C) 14 D) 18 E) 21
5. Kalansız bir bölme işleminde bölünen sayı 7 ile doğru, bö-
len ve bölüm sırasıyla 3 ve 4 ile ters orantılıdır.
Buna göre, bölünen sayı kaçtır?

A) 560 B) 568 C) 588 D) 598 E) 608

a-c b-c
3. =
b a

3a + 3b + 5c = 56

olduğuna göre, a + b toplamı kaçtır?


6. Üç pozitif tam sayının aritmetik ortalaması 12 dir. Bu sayı-
A) 28 B) 24 C) 14 D) 12 E) 7 lardan herhangi ikisinin işaretleri değiştirildiğinde aritmetik
ortalama 10 oluyor.
Buna göre, pozitif üç tam sayının en büyük ikisinin
toplamı kaçtır?
A) 32 B) 33 C) 34 D) 35 E) 36

227
ORAN - ORANTI
Test - 4

7. 9. x, y, z tam sayıları sırasıyla 3, 4 ve 5 sayılarıyla doğru oran-


tılıdır.
y < 17

olduğuna göre, x + y + z toplamının en büyük değeri


kaçtır?
A B C
A) 40 B) 42 C) 44 D) 48 E) 50
Yukarıda verilen A, B ve C torbalarında dokuzar top bulun-
maktadır. C torbasından x tane top alınıp A torbasına atıl-
dığında torbalardaki topların sayısı sırasıyla 4, 3 ve 2 ile
orantılı olmaktadır. Son durumda A torbasından B torbası-
na y tane top atıldığında torbalardaki top sayıları sırasıyla
5, 2 ve 5 ile ters orantılı olmaktadır.

Buna göre, x + y toplamı kaçtır?


A) 15 B) 12 C) 9 D) 8 E) 6

10. Hakkı tüm parasıyla üç mağazadan alışveriş yapmıştır. Şe-


kilde verilen kesirler, Hakkı’nın o mağazada harcadığı pa-
ranın diğer iki mağazada harcadığı toplam paraya oranıdır.

8. Aşağıda her biri erkek ve kız öğrencilerden oluşan beş sı-


nıfın öğrenci sayıları verilmiştir.

Sınıf A B C D E
Öğrenci Sayısı 21 24 28 23 31

Bu sınıflardan sadece dördüne ait tüm öğrencilerin gittiği


bir piknikte, erkek öğrenci sayısının kız öğrenci sayısına Buna göre, üçüncü mağaza için yazılacak olan kesir
7 aşağıdakilerden hangisidir?
oranı ’dir.
2 3 4 5 6 7
A) B) C) D) E)
5 5 7 7 11
Buna göre, pikniğe giden sınıflar aşağıdaki seçenekle-
rin hangisinde doğru olarak verilmiştir?
A) A, B, C, D
B) A, B, C, E
C) A, B, D, E
D) A, C, D, E
E) Sınıflardaki kız ve erkek öğrenci sayıları verilmeden
bilinemez.

228
ORAN - ORANTI
Test - 4

11. Aşağıda gösterilen musluğun açma-kapama kolu 0 nolu ko- 13. Aşağıda birinde 24 diğerinde 12 diş olan iki dişli verilmiştir.
numda iken musluk kapalıdır. Bu kol 3 nolu konumda iken İki dişlide sadece okla gösterilen 1 nolu dişler birbirine te-
musluktan 12 litre/dakika hızla su akmaktadır. mas etmekte ve bu temas sayesinde iki dişli birbirini dön-
dürmektedir.

Burak bu muslukla 28 litrelik bir bidonu dolduracaktır. Mus-


luk kapalı iken açma kolunu 1 nolu konuma getirip bidona
bir süre böyle su akıtıyor. Sonra kolu 2 nolu konuma geti- Büyük dişlinin dişleri saatin dönme yönünün tersi yönde
rip doldurma işlemine devam ediyor. Toplam 5 dakikada bi- 1, 2, 3, 4, ..., 24 olarak, küçük dişlinin dişleri saatin dönme
don doluyor. yönünde 1, 2, 3, ..., 12 olarak isimlendirilmiştir. Büyük dişli
saatin tersi yönde ve 2 dakikada 3 tur dönmektedir.
Musluğun su akıtma hızı ile açma kolunun konumunu
belirten sayılar doğru orantılı olduğuna göre, Burak İki dişli şekildeki konumda iken 5 dakika döndürülürse
açma kolunu kaç dakika boyunca 1 nolu konumda süre bitiminde hangi dişler birbirine temas eder?
tutmuştur?
A) Büyük dişlinin 1 nolu dişlisi ile küçük dişlinin 6 nolu
A) 1 B) 1,5 C) 1,8 D) 2 E) 3 dişlisi
B) Büyük dişlinin 6 nolu dişlisi ile küçük dişlinin 1 nolu
dişlisi
C) Büyük dişlinin 1 nolu dişlisi ile küçük dişlinin 12 nolu
dişlisi
D) Büyük dişlinin 12 nolu dişlisi ile küçük dişlinin 1 nolu
dişlisi
E) Büyük dişlinin 12 nolu dişlisi ile küçük dişlinin 6 nolu
dişlisi

12. Aşağıda 1’den 6’ya kadar numaralandırılmış kutular bulun-


maktadır. İlk 5 kutunun içinde, kutunun numarası ile doğru
orantılı olacak sayıda, sonuncu kutuda ise 5 kutudaki bilye-
lerin aritmetik ortalaması kadar bilye bulunmaktadır.

1 2 3 4 5 6

Buna göre, 14. a ile b ters orantılıdır.

I. 3. ve 6. kutuda eşit sayıda bilye vardır. a sayısı %300 arttırılırsa orantının değişmemesi için b
sayısı yüzde kaç azaltılmalıdır?
II. Tek numaralı kutulardaki toplam bilye sayısı çift nu-
maralı kutulardaki toplam bilye sayısına eşittir. A) 80 B) 75 C) 70 D) 60 E) 45

III. Kutulardaki bilye sayısını eşitlemek için en az 6 bil-


yenin yerinin değiştirilmesi gerekir.
ifadelerinden hangileri kesinlikle doğrudur?
A) Yalnız I B) I ve II C) Yalnız II
D) I ve III E) II ve III
1. D 2. C 3. E 4. C 5. C 6. D 7. C
8. C 9. D 10. C 11. E 12. B 13. D 14. B

229
ORAN - ORANTI
Test - 5

1. Bir bahçe 2, 4 ve 6 ile orantılı olarak üç parsele ayrıldığın- 4.


da, en küçük parsel 220 m2 olmaktadır.
5 TL 7,25 TL
Aynı bahçe aynı sayılarla ters orantılı olacak biçimde
parsellere ayrılırsa en küçük parsel kaç m2 olur? 1500 gr 2250 gr
A) 260 B) 250 C) 245 D) 240 E) 220
A B

Bir süpermarkette yukarıdaki A ve B konservelerinin ağır-


lıkları ve fiyatları üzerlerinde yazılmıştır.

Birim grama göre pahalı olan konservelerden 9 kg


alan biri kaç TL öder?

A) 27 B) 28 C) 29 D) 30 E) 32

2. Reha Öğretmen; Ali, Belma, Cemal ve Deniz ismindeki dört


öğrencisine matematik sınavı yapmıştır.
Reha Öğretmen sınav kâğıtlarını okuduktan sonra öğren-
cilerin notlarını bilgisayara teker teker Ali, Belma, Cemal ve
Deniz sırasında yazmak isterken bilgisayar her not girişin-
de ortalama hesaplayıp ekranda göstermiştir.
5. Aşağıda bir dağın farklı rakımdaki bölgeleri ve bu bölgele-
Örneğin; iki öğrenci için not girişinde ekranda Ali ve rin rakımları verilmiştir. Örneğin, tırmanışta B bölgesine ula-
Belma’nın notlarının ortalaması görülmüştür. Ekranda gö- şıldığında 900 metre rakıma ulaşılmış olunmaktadır. Aydan
rülen ortalamalar sırasıyla, ve Bekir adlı iki rehber birer grup yürüyüşçüyü bu dağın zir-
60, x, x + 10 ve 70’dir. vesine çıkaracaktır.

Ali ve Belma’nın sınavdan aldığı notların toplamı


Deniz’in notuna eşit olduğuna göre, Cemal’in bu
E A: 600 m
sınavdan aldığı not kaçtır?
B: 900 m
xG C: 1200 m
A) 40 B) 60 C) 75 D) 80 E) 100 F
E D: 1500 m
x D E: 1800 m
Başlangıç F: 2100 m
C
Aydan G: 2400 m
B
A
x
Başlangıç
Bekir

• İki grup başlangıç noktalarından zirveye (G noktasına)


şekilde gösterilen rotalarla tırmanmıştır.
• İki grup da aynı anda yola çıkmış ve Aydan’ın rehber-
3. Yaşları toplamı 44 olan üç arkadaşın yaşları 2, 3 ve 6 ile liğindeki grup zirveye Bekir’in rehberlik ettiği gruptan
orantılıdır. daha önce ulaşmıştır.

Bu üç kişiden herbirinin babası ile kendi yaşının topla- Buna göre,


mı 72 olduğuna göre, babaların yaşları sırasıyla hangi
I. Aydan’ın grubunun ortalama hızı, Bekir’in grubunun
sayılarla orantılıdır?
ortalama hızından fazladır.
A) 16, 15 ve 10 B) 16, 15 ve 12
II. Her iki grup da 1500 m yüksekliğe aynı anda çıkmış-
C) 16, 15 ve 13 D) 16, 18 ve 8 tır.
E) 16, 15 ve 6 III. Bekir’in grubu tırmanışın bir kısmında iniş yapmıştır.
yargılarından hangileri kesinlikle doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) I, II ve III

230
ORAN - ORANTI
Test - 5

6. Aşağıda AD yolu gösterilmiştir. Şekilde verilen her bir ke- 8. Bir gezegenin yüzeyindeki yer çekim ivmesi, kütlesiyle doğ-
sir, yolun o bölümünün tüm yolun uzunluğuna oranıdır. ru, yarıçapının karesiyle ters orantılıdır.
Bu durum,
G : Genel çekim sabiti
m : Gezegenin kütlesi
r : Gezegenin yarıçapı
g : Gezegenin yüzeyindeki yerçekim ivmesi

G:m
1 olmak üzere, g = eşitliği ile ifade edilir.
Örneğin; AB yolunun tüm AD yoluna oranı ’tür. r2
4

Aşağıda A, B ve C gezegenlerinin yarıçapları ile kütleleri


Buna göre, BC yolunun CD yoluna oranı kaçtır?
arasındaki ilişki gösterilmiştir.
3 5 3 6
A) B) 1 C) D) E)
4 4 2 5

Buna göre, A, B ve C gezegenlerinin yüzeylerindeki


yerçekim ivmelerinin doğru sıralanışı aşağıdakilerden
hangisidir?

A) gC = gA < gB B) gA = gB < gC

C) gA < gB < gC D) gA < gC < gB

7. A ve B sınıflarında bulunan öğrenciler için aşağıdaki bilgi- E) gC < gA < gB


ler veriliyor.
• A ve B sınıflarında toplam 33 öğrenci vardır.
• A sınıfındaki öğrencilerin yaşlarının ortalaması 18 ve
B sınıfındaki öğrencilerin yaşlarının ortalaması 21 dir.
• A sınıfından 10 öğrenci ile B sınıfından 9 öğrenci kar-
şılıklı yer değiştiriyor.
• Son durumda A ve B sınıflarındaki öğrencilerin yaşla- 9. y = 2x + 3 olmak üzere,
rı ortalaması 19 ve 20 oluyor.
l. x ile y doğru orantılıdır.
Buna göre, A sınıfında kaç öğrenci vardır?
ll. x ile y – 3 doğru orantılıdır.
A) 14 B) 15 C) 16 D) 17 E) 18 lll. x ile y ters orantılıdır.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız l B) Yalnız ll C) l ve ll
D) l ve lll E) ll ve lll

231
ORAN - ORANTI
Test - 5

10. 12. Emekliye ayrılan bir memur hizmet yılları sayısının karekö-
kü ile doğru orantılı olarak yıllık emekli maaşı almaktadır.
Şu anda yıllık 6000 TL maaş alan emekli eğer 11 yıl
daha çalışsaydı 7200 TL emekli maaş alacağına göre,
emeklinin şu andaki hizmet yılının rakamları toplamı
kaçtır?
A) 7 B) 8 C) 9 D) 10 E) 13

Seyir halindeki bir araç sürücüsü hızını arttırdığında gö-


rüş alanı aracın hızıyla ters orantılı olarak azalır.
Bu duruma “Hız Körlüğü” denir.

A noktasından 30 km/saat hızla yola çıkan bir araç sürücü-


sünün görüş açısı 150° dir.
5
Araç A noktasından hızını katına çıkararak yola
3
çıkarsa ilk duruma göre, hangi noktalar sürücünün
görüş alanına girmez?
A) K, L, N B) L, M C) P, L, M
D) K, P, L E) P, M

13. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
x y

A B

Şekildeki gibi her biri 1 birim uzunluğunda olan 10 bölmeli


cam bir tüpün A ve B uçlarından sırasıyla x ve y gazları en-
jekte ediliyor. Gazlar bölmelerin içinde bir bölmeden diğe-
rine geçmektedir ve gazların hızı ağırlıklarının karekökü ile
ters orantılıdır. Ağırlığı a gram olan x gazı tüpün A ucun-
dan, ağırlığı 4 gram olan y gazı tüpün B ucundan aynı an-
11. Toplamları 84 olan a, b ve c pozitif sayılarından a sayısı 3, da enjekte ediliyor.
b sayısı 4, c sayısı a + b ile orantılıdır.
Gazlar 2 nolu bölmenin bitimi ve 3 nolu bölmenin baş-
Buna göre, b kaçtır? langıcı olan konumda karşılaştıklarına göre, a kaçtır?
A) 9 B) 12 C) 15 D) 21 E) 24 A) 8 B) 16 C) 32 D) 64 E) 128

232
ORAN - ORANTI
Test - 5

14. 16.

I II III IV V
1:100 2:100 2:300 1:300 2:300

Bir öğrenci birim karelerden oluşan şekilde gösterildiği gibi


farklı ölçekler kullanarak 5 ayrı ağacın boyunu ölçmüştür. Tekstilde ipliği tanımlamak için numaralandırma yapılır. İp-
liklerin incelik ve kalınlıkları numaraları ile belirlenir. Özel-
Buna göre, gerçekte boyu en uzun olan ağaç aşağıda-
likle yün tipi ipliklerin numaralandırılmasında Metrik Numa-
kilerden hangisidir?
ra Sistemi (Nm) kullanılır.
A) I B) II C) III D) IV E) V
Nm: Bir gram ağırlığındaki ipliğin kaç metre olduğunu
ifade eder.

Örneğin; toplam ağırlığı 1 gram olan iplik 30 metre geliyor


ise numarası Nm30 olarak ifade edilir.

I. Uzunluğu aynı kalmak şartıyla bir miktar iplik ince-


lirse numarası büyür.
II. Uzunluğu 400 metre ve numarası Nm50 olan bir ipin
ağırlığı 8 gramdır.
III. Ağırlıkları aynı olan iki iplikten uzun olanının numa-
rası daha büyüktür.
Buna göre, yukarıda verilen ifadelerden hangileri
doğrudur?
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III

15. 6. Kat
5. Kat
4. Kat
3. Kat
2. Kat
1. Kat

Bir tuğlayı sadece bir kişi örmek üzere, iki işçi 1. kattan ay-
nı anda tuğla örmeye başlayarak yukarıdaki yapıyı oluştu-
racaklardır. İlk katta olan bir tuğlayı her bir işçi 2 dakikada
örebilmekte, bir üst kata çıktıklarında hızları yarıya inmek-
17. Bir kesim makinesini kiralama maliyeti, sabit bir ücret ve ki-
ralama süresi ile orantılı bir ücretten oluşur. Kesim makine-
tedir.
sine 120 saatlik kiralama için 80 TL ve 240 saatlik bir kira-
Buna göre, işçiler 16. tuğlalarını ördüklerinde başlan- lama için 140 TL veriliyor.
gıçtan itibaren kaç dakika geçmiş olur?
Buna göre, bu makineye 400 saatlik bir kiralama için
A) 84 B) 82 C) 80 D) 78 E) 76 kaç TL verilmelidir?
A) 180 B) 190 C) 200 D) 220 E) 240

233
ORAN - ORANTI
Test - 5

18. Tank A Tank B Tank C 20. Otomobil parçaları üreten bir fabrikada çalışan 6 işçi gün-
32 m3 24 m 3 8 m3 de 8 saat çalışarak 6 günde belirli bir modelden 600 parça
üretebilmektedir. Fabrika 9000 parçalık bir sipariş aldıktan
sonra çalışma süresi günde 6 saate düşürülüyor.
T1 T2
Fabrikanın bu siparişi 8 günde tamamlayabilmesi için
fabrikaya aynı iş gücüne sahip kaç işçi daha alması
gerekir?
Yukarıda üstü açık birbirine eşit hacimde olan 3 adet tank
A) 90 B) 88 C) 86 D) 84 E) 82
vardır. Bu tanklar suyun geçişini sağlayan T şeklindeki va-
nalar ile birbirine bağlanmıştır. Vanalar kapalı iken her ka-
bın içinde bulunan sıvı miktarları şekilde gösterilmiştir. Va-
nalardan sadece bir tanesi açılmakta ve hangisi açılırsa
açılsın kaplar arasında başlayan sıvı akışı kaplarda bulu-
nan sıvı miktarlarının eşitlenmesine neden olmaktadır.

Buna göre, önce T2 vanası açılıp kapanır ve sonra T1


vanası açılıp kapanırsa son durumda kaplardaki su
miktarı sırasıyla hangi sayılar olur?
A) 24,24,16 B) 16,16,24 C) 28,18,18
D) 24,18,18 E) 18,24,16
21.

Tüplü bir ocak kullanan bir ev hanımı, tüpün kullanım süre-


sini öğrenmek için, tüp tam dolu iken sadece belli bir ölçü-
19. Yakıt tüketim hızı sabit olan bir aracın deposunun hacmi
deki belli bir yemeği, sabah, öğlen ve akşam öğünlerinin
45 litredir. Harekete başladığında deposu tamamen dolu
her birinde pişirmiştir. Pişirme işleminde sadece düdüklü ol-
olan bu araç 300 km yol aldıktan sonra aracın deposunun
mayan bir tencere kullanırsa tüpün 2 ayda bittiğini, her gün
3
boşalan kısmının ü doldurulup araç yola devam ediyor. sabah ve öğlen öğünlerinde düdüklü tencere, akşam öğü-
4
nünde düdüklü olmayan tencere kullanılırsa aynı tüpün
Bu aracın yakıtı ilk harekete başladıktan 1125 km 3 ayda bittiğini belirlemiştir.
sonra bittiğine göre, araç kilometrede kaç litre yakıt Buna göre, ev hanımı her öğünde düdüklü tencere kul-
tüketmektedir? lansaydı tüp kaç ayda biterdi?
A) 0,02 B) 0,04 C) 0,05 (1 ayı 30 gün alınız.)
D) 0,75 E) 1,25 A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6

1. D 2. D 3. B 4. D 5. C 6. C 7. C
8. E 9. B 10. C 11. B 12. A 13. D 14. D
15. C 16. E 17. D 18. A 19. C 20. D 21. C

234
BİLİNÇLİ TÜKETİM ARİTMETİĞİ
Test

1. Aşağıda bir elektronik aletin üzerinde bulunan ve aletin elekt- 3. KAMU SPOTU
rik tüketimi ile ilgili bilgi içeren etiket görselinin bir kısmı ve-
rilmiştir. Atık kağıdın ağaç yerine kullanılmasıyla;
%40 Enerji tasarrufu
%60 Hava kirliliğinde azalma
%30 Su kirliliğinde azalma
%60 Su tasarrufu
%40 Çöp hacminde azalma
sağlanabilmektedir.

Yukarıda verilen bilgilerin geçerli olduğu bir ülkede


aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

Atık kağıt Atık kağıt


kullanılmıyorken kullanılıyorken

Bu aletin, A) 100 birim enerji 60 birim enerji


harcanıyor. harcanıyor.
• A kategorisinde olanı x TL’ye satılmakta ve elektrik
B) 100 birim hava 40 birim hava
harcaması 1200 kWh/yıldır.
kirliliği var. kirliliği var.
• G kategorisinde olanı y TL’ye satılmakta ve elektrik
harcaması 6000 kWh/yıldır. C) 100 birim su 70 birim su
kirliliği var. kirliliği var.
• 1 kWh elektrik yıl boyunca e TL’dir.
D) 100 birim su 40 birim su
Bu aletin A ve G kategorisinden birer adet alan ve 1 yıl harcanıyor. harcanıyor.
kullanan iki müşterinin cebinden aynı miktarda para
x-y E) 100 birim çöp 40 birim çöp
çıktığına göre, oranı kaçtır? oluşuyor. oluşuyor.
e

A) 4 B) 400 C) 1200 D) 3600 E) 4800

4. Aşağıda bir okulda kullanılan aylık su miktarı ile ilgili bilgi-


ler verilmiştir. Okulda her ay aynı miktarda su kullanılmak-
tadır.

Kullanım Yeri Yüzdesi

Yemekhane %30
2. Aydınlatmada akkor lamba yerine floresan Banyo-Tuvalet %50
lamba kullanımıyla;
Bahçe sulama %20
• Türkiye genelinde ayda 1 milyar
200 milyon kWh tasarruf
Örneğin, bir ayda kullanılan toplam su miktarının %30’u ye-
sağlanabilmektedir. mekhanede kullanılan sudur. Yukarıdaki bilgilere göre su
kullanılan bir x ayından hemen sonraki y ayında okul gene-
Her bir okulda her ay 400 kWh elektrik tüketilmektedir. linde su tasarrufu uygulanmış ve bu ayda yemekhanede
%20, diğer kalemlerde %10’arlık tasarruf sağlanmıştır.
Buna göre, yukarıda belirtilen bir aylık tasarruf ile kaç
tane okulun 1 yıllık elektrik tüketimi karşılanabilir? Buna göre, y ayında, x ayında harcanan su miktarın-
A) 180 000 B) 210 000 C) 250 000 dan yüzde kaç daha az su harcanmıştır?

D) 270 000 E) 300 000 A) 10 B) 13 C) 15 D) 18 E) 20

235
BİLİNÇLİ TÜKETİM ARİTMETİĞİ
Test

5. A Marketi B Marketi 7.

3 AL %30
2 ÖDE İ ND İR İM

Yukarıda A ve B marketlerinde birim fiyatları aynı olan süt- Tasarruflu Lamba


lerde yapılan promosyonlar verilmiştir. A marketindeki pro- 9 Watt
mosyon 3 AL 2 ÖDE ve B marketindeki promosyon %30 Klasik Lamba
20 Watt
indirimdir.
Talip, evinde iki tip lamba kullanmaktadır. Klasik lamba 20
Buna göre, 9 paket süt almak isteyen bir tüketici için
watt, tasarruflu lamba 9 watt elektrik harcamaktadır.
aşağıdailerden hangisi doğrudur?
Örneğin; 15 watt’lık bir lamba bir saatte 15 watt elektrik
A) Tüketici her iki markette de aynı miktarı öder. harcamaktadır.
B) A marketindeki promosyon %25’e eş değerdir.
Talip her gün iki lambadan birini kullanmaktadır. Klasik lam-
C) B marketindeki promosyon 5 AL 3 ÖDE promosyonu- bayı kullandığı günlerde 5 saat, tasarruflu lambayı kullan-
na eş değerdir. dığı günlerde 6 saat kullanmıştır. Bir watt elektrik 5 kuruş-
tur.
D) A marketinden alışveriş yapan tüketici daha az öder.
E) B marketinden alışveriş yapan tüketici daha az öder. Bir ayın sonunda 104 TL elektrik faturası ödeyen Ta-
lip, tasarruflu lambayı kaç gün kullanmıştır?
(Bir ay 30 gündür)
A) 10 B) 12 C) 16 D) 18 E) 20

8.
Yapılan araştırmalarda
6. Irmak, toplam 100 TL tutarında kitap alışverişi yapacaktır. bir kalem pilin 4 m3 top-
rağı kullanılamaz hale
İnternetten sipariş vermek isteyen Irmak, değişik ko-
getirdiği belirlenmiştir.
şullar sunan aşağıdaki kitapçılardan hangisini seçerse
Bir kalem pil yaklaşık
daha kârlı bir alışveriş yapmış olur?
18 gramdır.
A) %20 indirim.
B) %10 indirim ve sonrasında indirimli fiyat üzerinden
%10 indirim.
Buna göre, 8100 kg pil geri dönüşüme gönderildiğin-
C) %15 indirim ve sonrasında indirimli fiyat üzerinden de kaç m3 toprak kullanılamaz durumdan kurtarılmış
%5 indirim. olur?
D) %5 indirim ve indirimli fiyat üzerinden %15 indirim. A) 1125 B) 2250 C) 18 • 105
E) Irmak, seçeneklerden herhangi birini tercih edebilir. D) 225 • 103 E) 45 • 103

1. E 2. C 3. E 4. B 5. D 6. A 7. E 8. C

236
BÖLÜM - 7
BİRİNCİ DERECEDEN
TYT DENKLEMLER

Sevgili Öğrencim,

Problemler başta olmak üzere kurduğumuz denklemleri


çözmek için bu konuya ihtiyacın var. Ayrıca birinci
dereceden iki bilinmeyenli denklemlerin analitik
düzlemde bir doğruya karşılık gelmesi analitik
geometride senin için çok önemli bir yol gösterici
olacaktır. Problemlere hazırlık olması amacı ile bazı
sorularda denklemi sana kurdurup çözdürmeyi
hedefledik.
BİRİNCİ DERECEDEN DENKLEMLER
Test - 1

1. (2a – 1)x – 12 = 0 4. 5(x + 1) + x = 3(2x – 1) + 7


denkleminin kökü 4 olduğuna göre, a kaçtır? denkleminin çözüm kümesi aşağıdakilerden hangisi-
dir?
A) –2 B) –1 C) 0 D) 2 E) 4
1
A) –1 B) 0 C) D) R E) { }
2

5. Aşağıda bir kalemin uzunluğunun bir cetvelle ölçülmesi gös-


terilmiştir.

2. a + b = 2016 olmak üzere,


a b
+
a - 1008 b - 1008

işleminin sonucu kaçtır?


Kalemin uzunluğu d - x n cm olduğuna göre,
25
A) –1008 B) –2 C) 0 D) 2 E) 1008
2
x kaç cm’dir?
A) 5 B) 6 C) 7 D) 8 E) 9

1 1 1 6. (6 ile çarp) (5 çıkar) (2 ile çarp) (7 ile böl)


3. + + =1
x-a x-4 x-3
x 14
denkleminin köklerinden biri {3, 4, 5} kümesinin bir
elemanı olduğuna göre, a kaçtır? x sayısına oklar yönünde adım adım yukarıdaki işlemler uy-
A) 8 B) 7 C) 6 D) 5 E) 4 gulandığında 14 sonucuna ulaşılıyor.

Buna göre, x için aşağıdakilerden hangisi doğrudur?


A) Asal sayıdır.
B) 6 ile tam bölünebilen sayıdır.
C) Tam kare sayıdır.
D) Tam sayı olmayan rasyonel sayıdır.
E) 4’ün katı olan tam sayıdır.

238
BİRİNCİ DERECEDEN DENKLEMLER
Test - 1

7. 4x + 2a – bx = 5x – 3(x – 4) 11. 3x + ay + b + 2 = 0

denkleminin çözüm kümesi sonsuz elemanlı olduğu- x – 2y + a = 0


na göre, a – b farkı kaçtır?
denklem sistemin çözüm kümesi sonsuz elemanlı
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 olduğuna göre, a + b toplamı kaçtır?
A) –28 B) –26 C) –24 D) –22 E) –20

12. x + 3y = –1
mx + ny = 0
A-C
8. =6
2 2x – y = 5

A = 3C – 4 denklem sisteminin bir tek çözümü olduğuna göre,


m
olduğuna göre, A kaçtır? oranı kaçtır?
n
A) 16 B) 18 C) 20 D) 22 E) 24
5 1 3 1 1
A) B) C) D) E)
8 2 8 4 8

13.

9. (3x – y – 11)6 + (x + 2y + 1)4 = 0






• •
olduğuna göre, x • y çarpımı kaçtır?
A) –18 B) –16 C) –12 D) E) –6

Sütun A Sütun B

A ve B sütunları eşit küp bloklardan meydana gelmiştir.


A sütunundaki blok sayısı B sütunundaki blok sayısından
1 fazladır. A’dan bir küp blok alınıp B’ye konulursa B’nin
yüksekliği 72 cm olmaktadır. Eğer B’den iki küp blok alınıp
A’ya konulursa, B deki blok sayısı A daki blok sayısının ya-
rısı olmaktadır.
2 3 2
10. + =
x y 3 Buna göre, her bir bloğun kenarı kaç cm dir?

1 2 –1 A) 4,8 B) 6 C) 8 D) 9 E) 12
- =
x y 4

olduğuna göre, x kaçtır?


A) 18 B) 16 C) 14 D) 12 E) 10
1. D 2. D 3. B 4. E 5. B 6. C 7. D
8. C 9. E 10. D 11. B 12. B 13. D

239
BİRİNCİ DERECEDEN DENKLEMLER
Test - 2

3 4. Aşağıda iplerle çubuğa asılı olan toplar verilmiştir. Topların


1. 6x - (x + 14) = 0
4 üzerinde şekildeki sayılar yazmaktadır.

olduğuna göre, x kaçtır?

A) –2 B) –1 C) 0 D) 1 E) 2

Bir top bir topa çarptığında, üzerlerinde yazan sayılara o


topların arasındaki işlem uygulanır ve bu işlemin sonucu
çarpılan topa yazılır. Örneğin, B topu C topuna çarparsa k3
elde edilir ve C topundaki 3 sayısının yerine k3 yazılır. Böy-
le olmayıp C topu B topuna çarparsa 3k elde edilir ve B to-
pundaki k sayısının yerine 3k yazılır.

A topu sola çekilip bırakıldığında A, B’ye; B, C’ye;


1 –1
dy+1- n =
6 C, D’ye çarpmakta ve sonra toplar durgun hale gelmekte-
2.
3 3y + 8 dir. D topu sağa çekilip bırakıldığında D, C’ye; C, B’ye; B,
A’ya çarpmakta ve sonra toplar durgun hale gelmektedir.
olduğuna göre, y kaçtır?
5 4 2 Başlangıçta A topu sola çekilip bırakıldığında son
A) 2 B) C) D) 1 E) topa 9 yazıldığına göre, başlangıçta D topu sağa çeki-
3 3 3
lip bırakıldığında son topa kaç yazılır?

A) 18 B) 21 C) 24 D) 27 E) 30

3. mx + 6 = 3(x – 1) + 4 5. 2x + y = 8
denkleminin çözüm kümesi boş küme olduğuna göre, x + 3y = 9
m kaçtır?
olduğuna göre, x • y çarpımı kaçtır?
A) –3 B) –1 C) 0 D) 1 E) 3
A) 4 B) 6 C) 12 D) 15 E) 18

240
BİRİNCİ DERECEDEN DENKLEMLER
Test - 2

6. 3x + 2y + a + 1 = 0 8. Sezer fahrenheit ve santigrad birimlerine göre ölçüm yapan


termometresiyle odasının sıcaklığını ölçtüğünde aşağıdaki
9x + 6y + 4 = 0
sonucu almıştır. Termometrenin hem fahrenheit hem de
denklem sisteminin çözüm kümesi Q olduğuna göre, santigrad bölümündeki çizgiler eşit aralıklarla yükselmek-
a hangi değeri alamaz? tedir.
4 2 1 1 Şekil 1 Şekil 2
A) B) 1 C) D) E)
3 3 3 9

k sabit bir sayı olmak üzere, fahrenheit ve santigrad değer-


7. y leri arasında,

: ^F - k h
5
C=
9
d1 bağıntısı vardır. Bu bağıntıda C sıcaklığın santigrad birimi-
ne göre, F ise fahrenheit birimine göre ölçüsüdür.
Şekil 1’deki sıcaklık değeri mavi çizgilere denk gelmekte ve
x
0 daha iyi okunsun diye Şekil 2’de büyütülerek verilmiştir.
A
Buna göre, k sabit sayısı kaçtır?
d2 A) 30 B) 32 C) 34 D) 36 E) 38

a, b  R olmak üzere, yukarıdaki koordinat düzleminde,

3x – y = a

x + by = 3

doğrularının grafikleri çizilmiştir.

A(5, –1) olduğuna göre, a – b farkı kaçtır?


A) 18 B) 16 C) 15 D) 14 E) 13
9. n’den küçük olan pozitif tam sayıların kümesi An olarak ta-
nımlanmıştır.

s(A5) • s(An – 1) = s(A49)

olduğuna göre, n kaçtır?


A) 12 B) 13 C) 14 D) 15 E) 16

241
BİRİNCİ DERECEDEN DENKLEMLER
Test - 2

10. a, b ve c birer reel sayı olmak üzere, 12. Aşağıda sadece 12. sınıfların olduğu bir koridorda iki sını-
a • (b + c) = (a • b) + (a • c) eşitliği; çarpma işleminin topla- fın giriş kapıları ve öğrenci mevcutları gösterilmiştir.
ma işlemi üzerine soldan dağılma özelliğidir.
Buna göre, a + (b • c) = (a + b) • (a + c) eşitliği aşağıdaki
şartlardan hangisi sağlanırsa kesinlikle doğru olur?
A) a + b = 2c B) a + b – c = 1
C) a – b – c = 1 D) a + b + c = 1
E) a + c = 2b
12. sınıfların tüm şubelerinde eşit sayıda öğrenci
olduğuna göre, y kaçtır?

A) 3 B) 4 C) 6 D) 12 E) 18

13. Analitik düzlemde bir doğru üzerinde bulunan ve koordinat-


ları tam sayı olan noktalara o doğrunun Örgü Noktaları de-
nir.
11. 1  2  3
Örnek: y = x doğrusunun örgü noktalarından bazıları şe-
kildeki gibidir.

8 4 y

7 6 5
 

5x5 boyutlarındaki bir odanın tabanına dama deseninde fa- 2


yans döşenmiştir. Eğer bir kişi odanın sol üst köşesinde du- 1
rur ve duvar kenarından yürümeye başlarsa bulunduğu ye- –1
x
re gelene kadar 8 adet gri fayansa basacaktır. 0 1 2
–1
Dama desenli fayansları olan nxn boyutlarındaki bir
odada aynı şekilde yürüyen kişi, 148 adet gri fayansa
bastığına göre, n kaçtır?
A) 71 B) 73 C) 74 D) 75 E) 77 Buna göre, 2x – y = 12 doğrusunun örgü noktaların-
dan kaç tanesi analitik düzlemin dördüncü bölgesin-
dedir?
A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 7

1. E 2. C 3. E 4. B 5. B 6. D 7. D
8. B 9. C 10. D 11. D 12. C 13. C

242
BİRİNCİ DERECEDEN DENKLEMLER
Test - 3

4. Biri 20 cm diğeri 21 cm ölçen iki cetvel şekildeki gibi hiza-


5d x + n + x = 6d x + n
4 4
1.
5 6 lanmıştır.

denkleminin çözüm kümesi aşağıdakilerden hangisi-


... ...
dir?
0 1 2 x 20

B) ( 2
–1 ... ...
A) {–2} C) {1} D) R E) { }
2 ... ...
0 1 2 x+3 21
... ...

Buna göre, şekildeki kalemin boyu kaç cm’dir?


A) 10 B) 11 C) 12 D) 13 E) 14

2. 5a + 3b = 1
2a + 5b = –11

a-b 5. x, y, z birer pozitif tam sayı olmak üzere, matematik öğret-


olduğuna göre, oranı kaçtır?
b meninin tahtaya (x + y) • z olarak yazdığı işlemi Elif defte-
–8 –7 –5 –4 rine (x • y) + z biçiminde yanlış geçirmiştir.
A) B) C) –2 D) E)
3 3 3 3 Öğretmen tahtaya yazdığı işlemi, Elif de defterine yazdığı
işlemi doğru bir şekilde sonuçlandırmış ve her ikisi de 14
sonucunu bulmuştur.

Buna göre, x sayısının alabileceği değerlerin toplamı


kaçtır?
A) 7 B) 9 C) 14 D) 18 E) 21

3. 4(x + 1) + a(y – 2) = 0
3x – 2(3 – 2y) = 0

denklem sisteminin çözüm kümesinin bir elemanlı


olması için, a hangi değeri alamaz? 6. İki kişi aşağıda isimlerinin karşısında verilen ikişer sayıyı
yazmıştır.
17 16 14
A) 6 B) C) D) 5 E)
3 3 3 Aykut : 2x, x + 8

Korkut : x + 3, y
Korkut, Aykut’un yazdığı her bir sayının yarısını yaz-
dığına göre, y kaçtır?
A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6

243
BİRİNCİ DERECEDEN DENKLEMLER
Test - 3

7. 9.

Şekil I Şekil II
Şekilde her mavi renkli dairenin içindeki sayı, komşu iki be-
Şekilde bir kenarı x birim olan büyük kareler ile bir kenarı yaz dairedeki sayının toplamına eşittir.
y birim olan küçük kareler verilmiştir. I. şeklin çevresi 64 cm Buna göre, x kaçtır?
ve II. şekildeki boyalı bölgenin çevresi 28 cm dir.
A) 6 B) 7 C) 8 D) 10 E) 12
Buna göre, y kaç cm dir?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5

10.
8. Bir denklemdeki eşitliğin sol kısmına Denklemin Sol Yanı,
eşitliğin sağ kısmına Denklemin Sağ Yanı denir.

Örnek: “2x – 3 = x + 1” denkleminin sol yanı 2x – 3 ve sağ


yanı x + 1’dir.

Bir denklemin sol yanı x – 1 reel sayılarda ve çözüm küme-


si Q’dir.

Buna göre, bu denklemin sağ yanı aşağıdakilerden


hangisi olabilir?
A) Sol yanın yarısı Ufuk ve Onur her bir katında 4 cam olan bir binanın önün-
B) Sol yanın 2 katı dedir. Bu kişilerden biri binanın camlarını diğeri katlarını sa-
yınca şekildeki sayıları bulmuştur.
C) Sol yanın karesi
x Buna göre, binadaki kat sayısının rakamları toplamı
D) Sol yanın yarısının fazlası kaçtır?
2
E) Sol yanın çarpma işlemine göre tersi A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5

244
BİRİNCİ DERECEDEN DENKLEMLER
Test - 3

11. B C 13. Aşağıda Alper’in geliştirdiği su terazisi ve iki kullanım örne-


ği gösterilmiştir. Su terazisi yüzeylerin yer düzlemine para-
lel olup olmadığını belirlemek için kullanılır. Özellikle inşa-
E F at sektöründe en çok kullanılan araçlardan biridir.

G H Yere paralel

Örnekler:
A D A D A D
B yönü 1 cm yüksek
ABCD dikdörtgeni şeklindeki bir kağıt ortadan ikiye katla-
A yönü 0,5 cm yüksek
narak AEFD dikdörtgeni oluşturuluyor. AEFD dikdörtgeni
ortadan ikiye katlanarak AGHD dikdörtgeni oluşturuluyor.
Bir çıtanın yüzeyinde bu teraziyi kullanan Alper
Ç(AGHD) = 23 cm ve Ç(ABCD) = 47 cm Şekil 1’deki sonucu alınca çıtanın A ile aynı yönde olan
kısmını 2x – 4 cm alçaltmış ve tekrar teraziyi kullanmıştır.
olduğuna göre, A(ABCD) kaç cm2 dir? İkinci kullanımda Şekil 2’deki sonucu almıştır.
A) 132 B) 128 C) 124 D) 120 E) 115

Buna göre, x kaçtır?


9 17 15
A) 5 B) C) D) 4 E)
2 4 4

12. Aşağıda 6x10 boyutlarında (6 satır ve 10 sütun) bir tablo


verilmiştir. Tablodaki her karede bir sayı vardır.

14. x ve y’nin değerinin 7’den farklı bir tam sayı olduğunu söy-
leyen Erhan öğretmen tahtaya 5 denklem yazıyor.
• – 3x – 2y = – 9
• x–y=1
• 2x – 4y = –10
2 x
• y- = 1
5 5
• Aynı satırdaki karelerde bulunan sayılar soldan sağa
doğru 1 artmaktadır. •
1 2
x+ y = 1
3 9
• Aynı sütundaki karelerde bulunan sayılar yukarıdan
aşağıya doğru 1 artmaktadır. Öğrenciler bu denklemlerden sadece ikisini kullanarak
• Renksiz bölgedeki en küçük iki sayının toplamı renkli x ve y’yi bulduklarına göre, x + y toplamı kaçtır?
bölgedeki en büyük sayıya eşittir.
A) 13 B) 11 C) 6 D) 4 E) 2
Buna göre, renksiz bölgedeki en büyük sayının ra-
kamları toplamı kaçtır?
A) 9 B) 8 C) 7 D) 6 E) 5

1. D 2. D 3. C 4. B 5. E 6. A 7. B
8. D 9. B 10. A 11. D 12. B 13. C 14. D

245
BİRİNCİ DERECEDEN DENKLEMLER
Test - 4

1. a b = 2a + b ve 4. Erol kg birimine göre tartım yapan üç farklı baskülde tartıl-


dığında basküller aşağıdaki değerleri göstermiştir.

a b = 2b – a

biçimde bir tanımlama yapılıyor.

4 3 2 m =5
Bu basküllerden sadece biri arızalıdır. Arızalı olmayan bas-
küller aynı değeri göstermiştir.
olduğuna göre, m kaçtır?
A) 8 B) 7 C) 6 D) 5 E) 4 Arızalı baskül eksik gösterdiğine göre, Erol’un kütlesi
kaç kg’dir?
A) 6 B) 12 C) 24 D) 50 E) 56

2. m ve n gerçek iki sayıdır.


m • n ≠ 0 ve n ≠ 1

olmak üzere,
x m
-m = x- 5.
n n 370 TL
denkleminde, x aşağıdakilerden hangisine eşittir? 410 TL

A) – m B) mn C) 1 D) n E) – n

I. Kombin II. Kombin

Bir mağaza, yukarıda çekmece ve dolaplardan oluşan iki


kombini üzerlerinde yazan etiket fiyatlarıyla sergilemişler-
dir.
3. Aşağıda iki dikdörtgenin uzun kenarlarının ölçüleri ile çev-
re ve alanlarına ilişkin bilgiler verilmiştir.

III. Kombin

Buna göre, özellikleri aynı olan III. kombini almak iste-


Buna göre, a + b toplamı kaçtır? yen bir müşteri mağazaya kaç lira ödemelidir?
A) 42 B) 44 C) 46 D) 48 E) 50 A) 520 B) 540 C) 600 D) 630 E) 670

246
BİRİNCİ DERECEDEN DENKLEMLER
Test - 4

6. a, b, x  R için, 9.
b
X: ax + b
a
biçiminde bir tanımlama yapılıyor.

Buna göre k  R için, 2 litre


a-k a+k
X + X
a+k a-k
I. Şekil
toplamı aşağıdakilerden hangisine eşittir?
a 2k k
A) X B) X C) X
k k a
6,5 litre
5 litre
2k 2a
D) X E) X
2k 2a x y
x y y x

II. Şekil III. Şekil

I. şekilde verilen silindirin içinde 2 litre su vardır. Silindirin


içine bir küp iki küre atıldığında II. şekil, iki küp bir küre atıl-
dığında III. şekildeki görünüm elde edimektedir.

Buna göre, silindirin içine bir küp atılırsa su seviyesi


kaç litreyi gösterir?
7. Bir miktar top hepsi boş olan kutulara üçer üçer konulunca,
A) 3 B) 3,5 C) 4 D) 4,5 E) 5
topların sayısı; dolu kutuların sayısının 20 fazlasına, boş
kutuların sayısının 10 fazlasına eşit oluyor.

10.

Son durumda kutuların kaçta kaçı doludur?


1 1 1 2 3
A) B) C) D) E)
4 3 2 3 4

Bir trafik lambasının her bir devrinde yeşil, kırmızı ve sarı


ışık yanmaktadır. Sarı ışık 5 saniye, yeşil ışık ise kırmızı
2
ışığın yanma süresinin ’ü kadar süre yanıyor.
3
8. x belirli bir sayı olmak üzere, ax + b ifadesinde;
Eda a ve b yerine 3, Seda ise a ve b yerine 4 yazıyor. Yeşil ışık bir devirde x saniye kadar yandığında bir de-
vir toplam y saniye sürdüğüne göre, x ile y arasındaki
Bu iki kişi yazdıkları değerlere göre oluşan işlemi bağıntı aşağıdakilerden hangisidir?
sonuçlandırdığında Seda, Eda’nın bulduğunun 2 katı
sonuç bulduğuna göre, x kaçtır? A) 5x – 2y + 10 = 0 B) 5x – 3y + 10 = 0
C) 3x – 5y – 5 = 0 D) 3x + 5y – 10 = 0
A) –2 B) –1 C) 0 D) 1 E) 2
E) 10x – 2y + 5 = 0

1. D 2. A 3. B 4. D 5. D 6. E 7. B 8. B 9. C 10. A

247
BÖLÜM - 8
PROBLEMLER
TYT

Sevgili Öğrencimiz,

Problemler konusu TYT sınavının yaklaşık dörtte biridir. Bu yüzden


sabırla çalışman gereken bir konudur. Bilindiği gibi problemlerin sayı,
kesir, yaş, işçi, hız, yüzde ve kâr-zarar gibi alt başlıkları vardır. Biz bu
başlıkları ön çalışma sorularında senin için ayırdık fakat testlerde böyle
bir ayrımın yanlış olacağını düşündük. Çünkü problemleri
kategorilendirmek değil, bir problemi yalnızca denkleminin veya
orantısının kurulması gereken bir soru olarak görmeni istedik.
Zira gireceğin sınavlarda problemin hangi alt başlıklarla çözüleceği
yazmayacaktır. “Bir matematik problemine dalıp gitmekten daha büyük
mutluluk yoktur” diyen C. Morley bir gazeteci, roman yazarı, denemeci,
şair ve matematikçiydi. Hayatı durumu özetliyor zaten. Problemler için
her şeyden bir şeyler bilmen gerekir.
SAYI PROBLEMLERİ
Test - 1

1. Bir sayı x olmak üzere, “Sayının 3 eksiğinin yarısı, aynı sa- 4. Bir anne, eşinden kalan mirası çocuklarıyla eşit olarak pay-
yının toplama işlemine göre tersine eşittir.” laşırsa her birine 6 daire düşüyor. Ancak anne kendine 8
daire alırsa çocuklarına beşer daire düşüyor.
Buna göre, x kaçtır?
Buna göre, bu ailedeki çocuk sayısı kaçtır?
A) –2 B) –1 C) 1 D) 2 E) 3
A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6

2. Panel Konuşma Süresi


Konuşmacılar 10 dk
İzleyiciler 2 dk

Yukarıdaki tabloda bir panele katılan konuşmacı ve izleyi-


5. Bir sınıftaki öğrenciler sınıftaki sıralara üçer üçer oturursa
2 öğrenci ayakta kalıyor. Beşer beşer otururlarsa bir sıra
cilerin oluşturduğu toplam 20 kişi vardır. İzleyici ve konuş-
boş kalıyor ve bir sırada da 2 kişi oturuyor.
macıların konuşma süreleri tabloda verilmiştir.
Buna göre, sınıftaki sıra sayısı kaçtır?
Panele katılan tüm kişilerin konuşma sürelerinin top-
lamı 2 saat 40 dakika olduğuna göre, panele katılan A) 8 B) 7 C) 6 D) 5 E) 4
izleyici sayısı kaçtır?
A) 5 B) 8 C) 10 D) 12 E) 15

3. Bir merdivenin basamaklarını üçer üçer çıkıp dörder 6. Bir ödeme kuyruğunda bekleyen Bartu baştan (n – 2). sıra-
dörder inen birinin çıkarken attığı adım sayısı inerken da, sondan (2n – 3). sıradadır.
attığı adım sayısından 7 fazla olduğuna göre, merdive-
Kuyrukta toplam 45 kişi olduğuna göre, n kaçtır?
nin basamak sayısı kaçtır?
A) 19 B) 18 C) 17 D) 16 E) 15
A) 96 B) 92 C) 88 D) 84 E) 78

249
SAYI PROBLEMLERİ
Test - 1

7. Bir okulda yapılan araştırmaya göre, bir öğretmene 40 öğ- 10. İlker’e 45 ml, Soner’e 60 ml serum takılmıştır. İlker’e takı-
renci düşüyor. Okula 4 öğretmen gelip okuldan 10 öğrenci lan serum 10 damla/dk, Soner’e takılan serum
ayrılırsa bir öğretmene 30 öğrenci düşüyor. 20 damla/dk hızla akmaktadır. 1 damla serum 0,1 ml’dir.
Buna göre, başlangıçta okulda bulunan öğretmen İki serum da aynı anda akmaya başladığına göre, kaç
sayısı kaçtır? dakika sonra serumlarda kalan ilaçların miktarları
oranı 2 olur?
A) 12 B) 13 C) 14 D) 15 E) 16
A) 18 B) 21 C) 25 D) 27 E) 30

8. Aşağıda A, B ve C noktaları arasındaki yollar gösterilmiş-


tir.
11. Elif’in sınıftaki kız arkadaşlarının sayısı, erkek arkadaşları-
nın sayısının iki katından 10 eksik; Can’ın da sınıftaki er-
kek arkadaşlarının sayısı kız arkadaşlarının sayısının üçte
birinden 7 fazladır.
Sınıfta x tane kız ve y tane erkek olduğuna göre,
x + y toplamı kaçtır?
A) 38 B) 36 C) 34 D) 32 E) 28

Aşağıdaki tabloda ise bu yollarda izlenen bazı rotaların me-


safeleri verilmiştir.
Rota Mesafe (km)
ABCA 5x
CBA 3x 12. Bir sağlık ocağında bakılan hastaların sayısı ay sonunda
CA 12 kayıt altına alınıyor. Tutulan kayıtlar o ayla birlikte o aydan
önce bakılan toplam hasta sayısıdır. 4 ayda tutulan kayıt-
Buna göre, ABCBA rotasının mesafesi kaç km’dir? lar aşağıda verilmiştir.
A) 36 B) 48 C) 60 D) 72 E) 90 Ocak ve öncesi : 20

Şubat ve öncesi : x

Mart ve öncesi : 120

Nisan ve öncesi : 3x

Nisan ayında bakılan hasta sayısı şubat ayında bakılan


hasta sayısının 2 katı olduğuna göre, x kaçtır?
9. Bir sınıftaki her bir öğrenciye uzaktan eğitim için onikişer
tane konu anlatım videosu gönderilmiştir. Gönderim sonu- A) 90 B) 80 C) 75 D) 70 E) 60
cunda öğrencilerin üçünün dörder videoyu, diğerlerinin ise
beşer videoyu izlemediği görülmüştür.
Öğrencilerin toplamda izlediği video sayısı 171 oldu-
ğuna göre, bu sınıfta kaç tane öğrenci vardır?
A) 22 B) 23 C) 24 D) 26 E) 28

1. C 2. A 3. D 4. A 5. D 6. C
7. B 8. A 9. C 10. C 11. B 12. B

250
SAYI PROBLEMLERİ
Test - 2

1. Bir tur şirketi düzenleyeceği bir gezi için kişi başı 140 TL 4.
Satılan Eşya Hediyesi
ücret talep etmektedir. Kayıt yaptıranların sayısını 80’den
fazla olması halinde 80’in üzerindeki her bir kişi için şirket 1 Takım Elbise 1 Gömlek
katılımcılara ellişer kuruş geri ödeme yapacaktır.
1 Gömlek 1 Kravat
Geziye katılan 140 kişi olduğuna göre, tur şirketinin
elde edeceği gelir kaç TL’dir? 1 Kravat Yok

A) 16.200 B) 16.000 C) 15.800


Yukarıdaki tabloda, bir mağazanın sattığı giyim ürünleri ve
D) 15.600 E) 15.400 yanında verdiği hediyeler gösterilmiştir.

Bir haftada bu mağazadan alışveriş yapan her müşteri bu


ürünlerden yalnız bir tanesini satın almış ve mağazadan
20 takım elbise, 27 gömlek ve 30 kravat eksilmiştir.

Buna göre, bu mağazadan bir haftada kaç kişi alışveriş


yapmıştır?
A) 38 B) 40 C) 44 D) 50 E) 62

2. Bir kişi doğrusal bir yol boyunca hep 9 adım ileri 2 adım ge-
ri atarak ilerliyor.
Her adımı eşit boyda olan bu kişi 120 adım attığında
kaç adım ilerlemiş olur?
A) 82 B) 81 C) 80 D) 79 E) 78
5. Bülent, köpeği için aşağıdaki tasmayı yapmıştır. Tasmayı
yaparken, bir miktar telden özdeş eşkenar üçgenler elde et-
miş ve bu üçgenleri bir köşelerinden birleştirmiştir. Sonra
yine aynı telle bir kenarı 1 cm olan kare biçiminde bir klips
yapmış ve tasmayı tak-sök haline getirilmiştir.

3. Bir torbada 6 kırmızı, 5 mavi, 3 sarı renkte bilye vardır.


Bu torbadan en az kaç bilye alınmalıdır ki her renkten Bülent bu tasma için 44 cm tel kullandığına göre, eş-
en az 2 bilye garanti alınmış olsun? kenar üçgenlerden herhangi birinin bir kenar uzunlu-
ğu kaç cm’dir?
A) 15 B) 14 C) 13 D) 12 E) 11
40 41 14 43
A) 1 B) C) D) E)
39 39 13 39

251
SAYI PROBLEMLERİ
Test - 2

6. 325 kişinin olduğu bir banka kuyruğunda Naciye’nin önün- 8. Aşağıda bir org gösterilmiştir. Orgdaki beyaz renkli tuşlar
deki kişi sayısı arkasındaki kişi sayısından 4 fazladır. nota tuşlarıdır ve tüm nota tuşları yan yana sıralanmıştır.
Banka görevlisi kuyrukta bekleyen kişileri onaltışar
onaltışar içeriye aldığında Naciye’nin arkasındaki kaç
kişi Naciye ile birlikte içeri girer?
A) 7 B) 8 C) 9 D) 10 E) 11

Bu orgda A ve B nota tuşları arasındaki tuş sayısı, B ve C


nota tuşları arasındaki tuş sayısının 2 katıdır.

Bu orgda 42 tane nota tuşu olduğuna göre, B tuşu


soldan kaçıncı tuştur?
A) 25 B) 26 C) 27 D) 28 E) 29

7. I, II, III ve IV şeklinde numaralandırılmış 4 tane vagonu olan


bir metroya belirli bir sayıda yolcu binecektir.
I. vagondaki yolcu sayısı;

• II. vagondaki yolcu sayısının 3 katına,


9. Bir hırdavatçı elinde bulunan 192 tane çivinin tamamını be-
lirli sayıdaki özdeş kutulara yerleştirecektir. Bu kutuların ba-
• III. vagondaki yolcu sayısının 5 katına, zılarına 12’şer çivi, geri kalanlarına 20’şer çivi yerleştirildi-
• IV. vagondaki yolcu sayısının 6 katına eşittir. ğinde elinde 28 tane çivi kalmıştır.

Vagonların birinde 18 yolcu olduğuna göre, I. vagon- Hırdavatçı 20’şer çivi koyduğu kutulara dokunmadan 12’şer
daki yolcu sayısı IV. vagondaki yolcu sayısından kaç çivi koyduğu kutulara bu defa 28’er çivi koyduğunda 3 ku-
fazladır? tu boş kalmış ve elinde hiç çivi kalmamıştır.

A) 84 B) 82 C) 80 D) 75 E) 72 Buna göre, toplam kutu sayısı kaçtır?


A) 10 B) 11 C) 12 D) 13 E) 14

252
SAYI PROBLEMLERİ
Test - 2

10. İki top aynı yükseklikteki iki farklı noktadan yere bırakılıyor. 12.
Aynı numaralı her bir zıplamada, bu toplardan biri diğerinin
2 katı kadar yükseğe çıkıyor. Örneğin, bir top 5. zıplayışın-
da 3 cm yükseğe çıktıysa diğer top 5. zıplayışında 6 cm
yükseğe çıkıyor.
Toplar 10. kez yere çarptığı anda ilk bırakıldığı andan
itibaren biri düşeyde toplam 5 m yol, diğeri düşeyde
toplam 8 metre yol aldığına göre, topların yere bırakıl-
dığı ilk yükseklik kaç metredir? Büyük bir yuvarlak masanın etrafında henüz kimsenin otur-
madığı sandalyeler vardır. n kişi bu masa etrafındaki birer
A) 1 B) 1,2 C) 1,5 D) 1,8 E) 2
sandalyeye oturduğunda her komşu iki kişi arasında beş
tane boş sandalye kalmıştır. Bu masaya 20 kişi daha gelip
birer boş sandalyeye oturduğunda her komşu iki kişi ara-
sında iki boş sandalye kalmıştır.

Buna göre, n kaçtır?


A) 12 B) 18 C) 19 D) 20 E) 21

11. Aşağıda bir okul kantininde yapılan tostların içine koyulan 13. Düz bir maratonda belli bir anda koşucuların fotoğrafları
kaşar ve sucuk dilimlerinin sayıları verilmiştir. çekiliyor. Fotoğrafa giren 4 koşucu A, B, C ve D noktaların-
da bulunmaktadır.
Karışık tost Kaşarlı tost

1 dilim kaşar
• A noktasındaki koşucu ile C noktasındaki koşucu ar-
2 dilim kaşar ası mesafe 24 m’dir.
4 dilim sucuk

• B noktasındaki koşucu ile D noktasındaki koşucunun


Bu kantinde bir gün boyunca 35 tane tost satılmıştır.
arası 18 m’dir.
Satılan bu tostlarda 64 tane kaşar dilimi kullanıldığına • B noktasındaki koşucu, C noktasındaki koşucunun
göre, kaç tane sucuk dilimi kullanılmıştır? 10 m gerisindedir.
A) 12 B) 16 C) 18 D) 20 E) 24 Buna göre, A ve D noktaları arasındaki mesafenin
D noktasının konumuna göre, alabileceği en büyük
değer ile en küçük değerin toplamı kaçtır?
A) 34 B) 35 C) 36 D) 48 E) 56

1. E 2. E 3. C 4. D 5. B 6. E 7. D
8. D 9. B 10. E 11. E 12. D 13. E

253
SAYI PROBLEMLERİ
Test - 3

1. Bir atölyedeki bazı koltukların bir kol dayanağı, bazı koltuk- 3. İbuprofen, ateş ve ağrı kesici için önerilen reçeteli bir ilaç
ların ise iki kol dayanağı vardır. Bir kol dayanağı olan kol- ve ilacın yarı ömrü yaklaşık 2 saattir.
tukların dört ayağı, iki kol dayanağı olan koltukların beş aya-
Örneğin; 200 mg’lık ibuprofen yutan bir hastanın kan do-
ğı vardır.
laşımında 2 saat sonra 100 mg ilaç kalacaktır.
Bu atölyedeki koltukların ayaklarını ve kol dayanakla- Tekrar 2 saat sonra (toplam 4 saat) kan dolaşı-
rını sayan biri toplam 22 tane kol dayanağı ve 67 tane mında sadece 50 mg’lık ilaç kalmış olacaktır.
ayak saydığına göre, bu atölyede kaç tane koltuk var-
dır? Eğer bu hasta 6 saatte bir 800 mg’lık ibuprofen alırsa,
ilk doz alımından 10 saat sonra kan dolaşımında kala-
A) 12 B) 15 C) 18 D) 20 E) 24 cak olan ilacın miktarı kaç mg’dir?

A) 25 B) 75 C) 112,5 D) 225 E) 450

4. Toplam 10 TL’si olan bir kişi marketten gofret alacaktır.


Gofretler tekli ya da üçlü paketler şeklinde satılmakta olup
gofretlerin satış fiyatı ile ilgili aşağıdakiler bilinmektedir.
• Gofretleri tekli almak isterse tanesi 0,5 TL
• Gofretleri üçerli paket şeklinde almak isterse bir pake-
tin fiyatı 0,9 TL’dir.
2. SPF yani güneş koruma faktörü güneşe maruz kalınan sü- Buna göre, bu kişi tüm parasını harcayarak marketten
re içerisinde tenin güneş ışınlarına karşı ne ölçüde korun- en fazla kaç tane gofret alabilir?
duğunu belirten sayısal bir değerdir. Bu yüzden güneş kre-
mi alacak olan bir kişi kendi SPF değerine en yakın olan A) 20 B) 24 C) 25 D) 28 E) 32
güneş kremini alması gerekir.
Güneşte Kalınan Süre x 1,33
SPF =
Korunmasız Olarak Güneşte Kalınan Süre (dakika)

şeklinde hesaplanır.

Buna göre, en fazla 10 dk güneşte kalabilen hassas


cilde sahip olan bir kimse güneşte 3 saat kalacaksa
aşağıda SPF değerleri verilen güneş kremlerinden 5. 3 farklı TV kanalı gün içinde çocuk programları göstermek-
hangisini kullanması uygundur? tedir. A kanalında, 11.40 ile 18.30 saatleri arasında, B ka-
nalında 9.30 ile 16.40 saatleri arasında ve C kanalında ise
A) B) C) D) E)
10.50 ile 13.20 ve 14.50 ile 17.10 saatleri arasında çocuk-
50 30 25 20 15
lar için programlar gösterilmektedir.
Bu durumda bir çocuk bu üç kanal arasında gezerken
toplamda en fazla kaç saat-dakika boyunca aynı anda
çocuk programlarına denk gelebilir?
A) 3 saat 20 dakika B) 2 saat 50 dakika
C) 2 saat 45 dakika D) 3 saat 30 dakika
E) 4 saat

254
SAYI PROBLEMLERİ
Test - 3

6. Bir hastanedeki barkod sistemi, her hastanın muayenesi- 8. x cm’lik iki çıtaya ihtiyaç duyan Salih 2x cm uzunluğundaki
nin 10 dakika süreceğini dikkate alarak sıra vermektedir. İlk bir çıtayı marangoza götürerek, “Bu çıtayı tam ortasından
üç sırayı alan hastalardan ilk ikisi sıra alma tuşuna arka ar- ikiye bölün.” demiştir. Marangoz bunu “Bu çıtayı ikiye bö-
kaya basmış, 3. hasta ise 2. hastanın basışından 3 dakika lün, parçalardan biri diğerinin tam ortasına gelsin.” diye an-
sonra tuşa basmıştır. lamış ve anladığı gibi de yapmıştır.
Bu üç hastanın sıra numarası,

0001 Bekleme süresi : 0 dk

0002 Bekleme süresi : 10 dk

0003 Bekleme süresi : 17 dk


biçimindedir. Salih marangozdan aldığı çıtaları uzunluklarına bakmadan
eve getirmiş, yerlerine monte edeceği zaman, bir parçanın
4. hasta sıra alma tuşuna, 3. hastanın tuşa basışın-
a cm uzun, diğer parçanın b cm kısa kaldığını görmüştür.
dan 8. dakika sonra bastığına göre, bu hastanın sıra
numarası aşağıdakilerden hangisi olur? a + b = 72 olduğuna göre, x kaçtır?

A) 0004 Bekleme süresi : 17 dk A) 72 B) 84 C) 96 D) 108 E) 120

B) 0004 Bekleme süresi : 19 dk

C) 0004 Bekleme süresi : 22 dk

D) 0004 Bekleme süresi : 25 dk

E) 0004 Bekleme süresi : 27 dk

9. Aşağıdaki tabloda kütlesi 100 gram olan bir süngerin suya


ya da yağa batırıldıktan sonraki kütlesi verilmiştir.

Sıvı Kütle (g)


Su 165
Yağ 140

12 tane süngerin bir kısmı içinde a gram yağ olan bir kova-
7. Akvaryum satan bir mağazada içinde 8 balık ya da 9 balık
ya diğer kısmı içinde b gram su olan bir kovaya batırılmış-
bulunan akvaryumlar bulunmaktadır.
tır. Bu batırma işleminden sonra her sünger tabloda belirti-
İçinde 9 balık bulunan akvaryumların sayısı, içinde 8 balık len kütlelerine ulaşmış ve yağ kovasında yağ su kovasın-
bulunan akvaryumların sayısının 3 katıdır. 8 balıklı akvar- da su kalmamıştır.
yumların 4 tanesi kırıldığında bu 4 akvaryumun balıkları ba-
zı 8 balıklı akvaryumların her birine bir balık olacak şekilde a + b = 680 olduğuna göre, a kaçtır?
konulmuştur. Son durumda mağazadaki 9 balıklı akvaryum A) 120 B) 160 C) 180 D) 200 E) 220
sayısı 8 balıklı akvaryum sayısının 4 katı olmuştur.

Buna göre, başlangıçta mağazada 8 balıklı kaç tane


akvaryum bulunmaktadır?
A) 174 B) 176 C) 178 D) 180 E) 182

255
SAYI PROBLEMLERİ
Test - 3

10. Cep telefonuna yüklediği şarkıları dinlemek için 20 şarkılık 12.


liste yapan Ela, zaman zaman bazı şarkıları ileri alıp, bazı-
larını tekrar dinlemek için geri almaktadır. Her şarkının din-
leme süresi 4 dakikadır. Herhangi birinin ileri veya geri alın-
ma süresi 0,5 dakikadır.
Toplamda 4 şarkıyı geri alan ve 2 şarkıyı ileri alan
Ela’nın 20 şarkılık listeyi bitirme süresi kaç dakikadır?
A) 80 B) 86 C) 91 D) 93 E) 97

Bir elektrikçi salon aydınlatması için led lambaları karesel


bölge oluşturacak şekilde yerleştirince elinde 41 led lamba
artıyor. Daha sonra aydınlatmanın yeterli olmadığını gören
elektrikçi, 2 sütun daha led lamba ekliyor. Bu durumda ise
13 led lambası artıyor.

Buna göre, elektrikçinin başlangıçta elinde bulunan


led lambalarının sayısının rakamları toplamı kaçtır?
A) 16 B) 14 C) 12 D) 11 E) 10

11. Kırtasiyeden 1 silgi ve 3 kalem alan Alp, kasadaki görevli- 13. Bir baloncu belli bir sayıdaki balonun tanesini x TL’ye al-
ye 41 lira vermiş, sonrasında Alp ile kasa görevlisi arasın- mıştır. Baloncu bu balonların 2 tanesini alış fiyatına sattık-
da aşağıdaki konuşma geçmiştir. tan sonra geriye kalan balonların her birinden 3 TL kaza-
nacak şekilde satış yapıyor. Baloncu satış sonunda 72 TL
Kasa görevlisi : “Hiç bozuk param yok. Bunun yerine aynı
kâr yapıyor.
silgiden 1 silgi daha vereyim.”
Buna göre,
Alp : “Silgi istemiyorum. Bunun yerine bana aynı kalemden
1 kalem daha ver. Ben de sana 2 lira vereyim.” I. Baloncunun bir balonu alış fiyatı verilmezse kaç tane
balon sattığı bulunamaz.
Buna göre, 1 kalem ile 1 silginin toplam fiyatı kaç
II. Verilen bilgilerle x bulunabilir.
liradır?
III. Verilen bilgilerle baloncunun kaç tane balon sattığı
A) 12 B) 13 C) 14 D) 15 E) 16
bulunabilir.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) I ve II C) Yalnız III
D) I ve III E) II ve III

1. B 2. C 3. D 4. E 5. D 6. B 7. B
8. D 9. B 10. C 11. E 12. C 13. C

256
SAYI PROBLEMLERİ
Test - 4

1. Onur, “Doğduğum yılda, doğduğum günden önceki günle- 4. Bir kutuda 27 adet mavi, 21 adet kırmızı top vardır.
rin sayısı, doğduğum günden sonraki günlerin sayısının
Torbadan rengine bakılarak en az kaç top alınırsa tor-
3 katıdır.” demiştir.
bada kalan mavi topların sayısı kalan kırmızı topların
Onur 365 günlük bir yılda doğduğuna göre, yılın ka- sayısının 4 katı olur?
çıncı gününde doğmuştur?
A) 14 B) 16 C) 18 D) 20 E) 22
A) 272 B) 273 C) 274 D) 275 E) 276

2. 100 dağcı birlikte bir dağın zirvesine tırmanmaktadır. 2000


rakım yükseklikte kurulan kampta tüm dağcılar vardır. Bun-
dan sonraki her 300 metre tırmanışta yeni bir kamp kurula- 5. Aşağıdaki komut, bilgisayarda yazım aşamasında olan ma-
rak bir süre dinlenilmesine karar verilmiştir. Kararlaştırıldı- tematik kitabındaki soruların numaralarını 1 artacak biçim-
ğı gibi kurulan her kampta dağcı sayısının 5 eksildiği görül- de otomatik olarak düzenlemektedir.
müştür. Örneğin, 2300 metre rakımdaki kampta 95 dağcı,
Soru No Düzeltme X
2600 metre rakımdaki kampta 90 dağcı vardır.
Her sayfadaki soru sayısı: 3
Son kamp 5 kişiyle zirvede kurulduğuna göre, zirvenin İlk sorunun numarası: 5
rakımı kaç metredir? İlk sayfanın numarası: 20
Son sayfanın numarası: 21
A) 7100 B) 7400 C) 7700 D) 8000 E) 8300
Tamam İptal

Bu komuta, yukarıdaki değerler girildiğinde kitabın 20. say-


fasında, “5, 6, 7” ve 21. sayfasında “8, 9, 10” numaralı so-
rular bulunmaktadır.
Verilen komuta alttaki değerler giriliyor.

Soru No Düzeltme X
Her sayfadaki soru sayısı: 8
3. Bir deney laboratuvarında deney yapacak öğrenciler A ve İlk sorunun numarası: 21
B maddelerini aşağıda verilen oranlarda karıştırarak C ve İlk sayfanın numarası: 2
D maddelerini, C ve D maddelerini de verilen oranlarda ka- Son sayfanın numarası: 5
rıştırarak E maddesini elde edip bir tüpe koyacaklardır.
Tamam İptal

• 30 ml A + 15 ml B = C
Buna göre, aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
• 45 ml A + 10 ml B = D
A) 25 numaralı soru 2. sayfadadır.
• C + 2D = E
B) 2. sayfadaki son soru 28 numaralı sorudur.
C) 4. sayfadaki ilk soru 37 numaralı sorudur.
Buna göre, laboratuvarda 850 ml A ve 300 ml B madde-
si varsa deney sonunda E maddesinden en fazla kaç D) 3. ve 4. sayfalarda toplam 16 soru vardır.
tüp olur? E) 5. sayfada son soru 53 numaralı sorudur.
A) 9 B) 8 C) 7 D) 6 E) 5

257
SAYI PROBLEMLERİ
Test - 4

6. Bir üniversite öğrencisi okuduğu fakültede iki bölümden olu- 8. A B


şan 3 saatlik bir sınava girecektir.
• Öğrenci birinci bölümdeki her bir soru için 15 dakika,
ikinci bölümdeki her bir soru için 25 dakika zaman ayır-
mıştır.
• Öğrenci birinci bölümden en az iki, ikinci bölümden en Yukarıda A ve B tartıları verilmiştir.
az üç soru çözerek toplamda 10 soru çözmüştür. Bu tartılarda tartılacak olan Ali’nin gerçek kilosu 10’un ka-
Buna göre, öğrencinin birinci ve ikinci bölümden çöz- tı, Veli’nin ise gerçek kilosu 5’in katıdır.
düğü soru sayılarının farkının mutlak değeri kaçtır? • A tartısı her 10 kiloda 3 kilo fazla, B tartısı ise her 5 ki-
A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6 loda 2 kilo eksik tartmaktadır.
• Daha kilolu olan Ali A tartısında Veli de B tartısında
tartılıyor.
• Gerçek kilolarının farkı 15 ve Veli’nin B tartısındaki ki-
losu 27’dir.
Buna göre, Ali’nin A tartısındaki kilosu kaçtır?
A) 82 B) 78 C) 72 D) 64 E) 60

7. Aslı’nın cep telefonunun şarjı tam dolu iken aşağıda belir- 9. X ve Y takımları arasındaki maç; X’in sahasında oynanıyor-
tilenlerden herhangi birini gerçekleştiğinde telefonun şarjı sa X-Y maçı, Y’nin sahasında oynanıyorsa Y-X maçı ola-
bitmektedir. rak ifade edilir. Bir Z-T maçının skoru örneğin 4-1 ise ilk sa-
yı Z’nin, ikinci sayı T’nin attığı gol sayısıdır.
• 24 saat telefonla konuşma
Aşağıda A takımının oynadığı maçlar ve sırasıyla bu maç-
• 12 saat internette araştırma yapma (video oynatma-
ların skorları verilmiştir.
dan)
• 6 saat video izleme A-B, C-A, A-D, A-E, F-A, B-A

Aslı telefonunun şarjı tam dolu iken 2 saat telefonla konu- 2-0, 3-4, 5-2, n-2, 3-n, n-n
şup, 1 saat internete girip, 1 saat video izliyor.
A takımı bu maçlarda 20 gol atmışsa kaç gol yemiştir?
Buna göre, Aslı telefonunun şarjının kaçta kaçını
A) 11 B) 12 C) 13 D) 14 E) 15
kullanmıştır?
1 1 1 1 1
A) B) C) D) E)
6 5 4 3 2

258
SAYI PROBLEMLERİ
Test - 4

10. A sınıfında her bir sırada iki öğrenci, B sınıfında her bir sı- 12. Aşağıda bir otomobilin vites çizelgesi gösterilmiştir. Vites
rada üç öğrenci oturmaktadır. A sınıfındaki öğrenciler B sı- kolu, “boş” olarak nitelenen 0 konumundayken 1. vitese tak-
nıfına, B sınıfındaki öğrenciler A sınıfına gidiyor ve orada- mak için 1 nolu konuma götürüldüğünde 30 birim yol almak-
ki sıralara daha önce oturdukları gibi oturuyor. tadır. Vites boşta iken geri vitese takmak için R konumuna
götürüldüğünde ise vites kolu 42 birim yol almaktadır.
Örneğin A sınıfı öğrencileri B sınıfına gidince yine her sıra-
da iki öğrenci olacak biçimde oturuyor. Son durumda A sı-
nıfında 2 tane sıra boş kalıyor.

Buna göre, son durumda B sınıfında aşağıdakilerden


hangisi olur?

A) 2 sıra boş kalır.


B) 4 sıra boş kalır.
C) 2 öğrenci ayakta kalır.
D) 4 öğrenci ayakta kalır. 0
E) 8 öğrenci ayakta kalır.
Vites kolu bir konumdan diğerine götürülürken şekildeki çi-
zelgeye göre hareket edilmekte ve en kısa yol izlenmekte-
dir. Çizelgede üzerinde tek pembe çizgi bulunan doğru par-
çaları eş uzunlukta, üzerinde çift pembe çizgi bulunan doğ-
ru parçaları eş uzunluktadır.

Buna göre, otomobil 5. viteste gidiyorken 4. vitese


geçirilirse vites kolu kaç birim yol alır?

11. Aşağıda genişlikleri 31,5 ve kalınlıkları 3 birim olan özdeş A) 42 B) 44 C) 46 D) 48 E) 50


kitapların bir masanın üzerine üst üste konuluşu gösteril-
miştir. En üstteki kitabın üzerine şekilde görünen düzende
yeni kitaplar konulmaya devam edecektir.
Bu mesafe hep
yarıya iniyor.

31,5 8 4 2
...

13. Bir sınıftaki 24 tane öğrencinin her birine beslenme saatle-


ri için birer paket süt, kuru üzüm ve fındık dağıtılması plan-
lanmıştır.
1. kitabın Dağıtım günü öğrencilerin bir kısmı sınıfta olmadığından sı-
orta noktası 60
nıfta bulunan her bir öğrenciye 3 paket süt, 4 paket kuru
üzüm ve 5 paket fındık verilmiştir.

Dağıtım sonunda toplam 36 paket arttığına göre, kaç


ZEMİN
paket fındık artmıştır?
Masanın hemen üzerindeki kitap 1. kitap olmak üzere, en
A) 6 B) 9 C) 12 D) 15 E) 18
üstteki kitabın en sol noktasının masa üzerine dik izdüşü-
mü 1. kitabın orta noktasının sağında değilse tüm kitaplar
dengede kalmakta, aksi halde kitaplar yere düşmektedir.

Buna göre, dengede kalacak biçimde masa üzerine en


çok sayıda kitap konulduğunda, en üstteki kitabın üst
kapağının yere olan uzaklığı kaç birim olur?
A) 69 B) 72 C) 78 D) 81 E) 84 1. C 2. C 3. C 4. C 5. E 6. C 7. D
8. B 9. C 10. D 11. D 12. D 13. B

259
SAYI PROBLEMLERİ
Test - 5

1. Bir sınıftaki bir sırada Ali ile Veli oturmaktadır. Ali’ye “Otur- 3. Bir paketin içindeki çikolataların bir kısmı kırmızı kaplı, bir
duğun sırayı kaç kişiyle paylaşıyorsun?” diye sorulduğun- kısmı da yeşil kaplıdır. Pakette toplam 45 tane çikolata var-
da Ali’nin cevabı “1” olmaktadır. dır. Çikolataların bir kısmı şekerliğe koyulup misafirlere
5 kırmızı ve 4 yeşil kaplı çikolata ikram edildiğinde şeker-
Bir sınıftaki sıraların bir kısmında ikişer öğrenci kalan kıs-
likte kalan kırmızı kaplı çikolataların sayısı, yine şekerlikte
mında üçer öğrenci oturmaktadır. Aşağıda bu sınıfın otur-
kalan yeşil kaplı çikolataların sayısının 2 katı olmuştur. Pa-
ma düzeniyle ilgili bilgi verilmiştir.
kette kalan çikolatalardan kırmızı kaplı olanların sayısı da
yeşil kaplı olanların sayısının 2 katı olmuştur.
Oturduğu sırayı 1 kişiyle Oturduğu sırayı 2 kişiyle
paylaşan öğrenci sayısı paylaşan öğrenci sayısı Buna göre, başlangıçta paketin içindeki kırmızı kaplı
çikolata sayısı kaçtır?
a b
A) 16 B) 19 C) 29 D) 32 E) 36
Buna göre, bu sınıfın öğrenci sayısı ile sıra sayısı
sırasıyla aşağıdakilerden hangisidir?
a b
A) 2a + 3b, a + b B) 2a + 3b, +
2 3

a b a b
C) a + b, + D) 3a + 2b, +
2 3 2 3

a b
E) a + b, +
3 2

4. Bir okulun toplantı salonu iki kısımdan oluşmuştur. Birinci


kısımda her sırada 5 koltuk ikinci kısımda ise her sırada 8
koltuk olmak üzere salonda toplam 133 koltuk bulunmakta-
dır. Birinci kısımda 5 sıranın, ikinci kısımda 1 sıranın tama-
mının boş kaldığı bir seferde birinci kısımdaki dolu koltuk
3
sayısı ikinci sıradaki dolu koltuk sayısının katıdır.
2
Buna göre, bu salonda bulunan toplam sıra sayısı
kaçtır?
A) 21 B) 22 C) 23 D) 24 E) 25

2. Kamp malzemeleri satan bir mağazada 3 veya 5 kişinin ka-


labileceği 120 kişilik çadırlar bulunmaktadır. Mağazadaki
çadırlardan 9 tanesi satılıp yerine satılan çadır sayısı kadar
2 kişilik çadırlar alındığında çadırlarda kalabilecek kişi sa-
yısının 95 olduğu görülüyor.
Buna göre, satılan çadırlardan kaç tanesi 5 kişiliktir? 5. Dünyanın güneşe uzaklığı 149 600 000 km’dir.
Bir ülke 200 000 km/saat hızla giden bir araç geliştirmiştir.
A) 8 B) 7 C) 6 D) 5 E) 4
Buna göre, geliştirilen bu araçla, dünyadaki zaman
dilimlerine göre, dünyadan güneşe aşağıda belirtilen-
lerden hangisi kadar bir sürede gidilir?
(1 ayı 30 gün alınız.)
A) 1 haftadan kısa sürede B) 1 haftada
C) 1 aydan kısa sürede D) 1 ayda
E) 1 aydan uzun sürede

260
SAYI PROBLEMLERİ
Test - 5

6. Pist 1 8. Kalori Kuruyemiş


Köprü (100 gr) Paketi
Badem 580 40 gr
Fındık 630 80 gr

Pist 2 Kaju x 30 gr
Antep Fıstığı 560 50 gr

Yukarıdaki tabloda kuruyemiş çeşitlerinin 100 gramının tü-


Göl ketiminde vücuda alınan kalori miktarı ve bir paket süper
karışık içerisinde yer alan kuruyemiş miktarları verilmiştir.
Sağlıklı bir kişi ortalama 30 dakika koştuğunda 250 kalori
Bir parkta şekilde gösterildiği gibi bir yürüyüş parkuru var- enerji kaybı yaşamaktadır.
dır. Bir atlet, adımsayar kullandığı yürüyüşünde 1. gün bu
parktaki 1. pisti 2 tam tur döndükten sonra köprüden 2. pis- Buna göre, bir paket süper karışık kuruyemiş yiyen
te geçiyor ve bir tam tur dönüp adımsayarına bakıyor ve bir insanın koşması gereken süre 2.5 saat ise 100 gr
toplamda 1157 adım attığını görüyor. Bir sonraki gün ise kajunun verdiği enerji kaç kaloridir?
1. pisti 1 tam tur dönüyor ve köprüden geçerek 2. pisti 1 tam
A) 700 B) 720 C) 760 D) 780 E) 800
tur dönüşünü tamamladığında adımsayar 757 yi gösteriyor.

Atlet 1. pistte tamamladığı 7 turdaki adım sayısının


2. pisti tamamladığı 8 turdaki adım sayısına eşit oldu-
ğunu farkettiğine göre, köprüden geçişte kaç adım at-
mıştır?
A) 5 B) 6 C) 7 D) 8 E) 9

9.

7. Ali Berk Cenk Doruk Emre


Yaş 18 22 25 27 29

Yukarıdaki tabloda Ali, Berk, Cenk, Doruk ve Emre’nin yaş-


360 cm
ları verilmiştir. Bu 5 arkadaş bir miktar parayı aşağıdaki ku-
rallara göre, paylaşıyor. Ali ve Veli oynadıkları bir oyunda bir ayağının topuğunu di-
ğer ayağının ucuna değdirerek sırayla üçer adım atacak-
• Para öncelikle 5 arkadaş arasında eşit olarak paylaş- lardır. Hangi oyuncu adımları sırasında diğer arkadaşının
tırılıyor. ayağına basarsa o oyuncu oyunu kazanacaktır. Ali’nin ayak-
• Sonra her kişi yaşça kendisinden büyük olanlara her kabısının uzunluğu 20 cm, Veli’nin ayakkabısının uzunluğu
bir yaş farkı için 2 lira vermiş olup, Emre sadece Ali’den 12 cm’dir.
para almamıştır.
Veli oyuna başladığına göre, oyunu kazanan oyuncu
Paylaşma sonucunda Cenk’in 48 lirası olduğuna göre, toplam kaçıncı adımda oyunu kazanır?
paylaşılan para kaç liradır?
A) 9 B) 10 C) 11 D) 12 E) 13
A) 175 B) 200 C) 220 D) 240 E) 275

261
SAYI PROBLEMLERİ
Test - 5

10. 1200 ml 400 ml 400 ml 11. Aşağıdaki resimde araç lastiklerinin üzerlerinde yazan bil-
gi kodunun açıklaması verilmiştir.
300 ml
Zeytin
Yağı

Teneke 800 500 2. aşama 3. aşama


ml ml

900 ml 100 ml

300 ml
?
?
?
4. aşama 5. aşama 6. aşama

Elinde ölçü aleti bulunmayan bir aşçının içi zeytinyağı ile


dolu bir teneke, 800 ml ve 500 ml kapasiteye sahip iki boş
şişesi vardır.

Aşçı sadece içi dolu zeytinyağı tenekesini ve boş olan iki


şişeyi kullanarak, tenekede 100 ml yağ kalmasını ve 800
ml’lik şişenin tamamının dolmasını hedeflemektedir.

Yukarıdaki şekilde gösterildiği gibi 6 aşama sonunda hede-


fine ulaşmıştır. Bir lastikte yanak yüksekliği, taban genişliğinin %x’ine eşit ise
lastikteki bilgi kodunun soldan ikinci sırasına x yazılmaktadır.
Buna göre, aşağıda gösterilen durumlardan hangisi Örneğin yukarıdaki lastikte taban genişliği 195 mm’dir. 195’in
aşçının uyguladığı 5. aşamaya karşılık gelir? %55’i hesaplanırsa 107,25 elde edilir. Bu lastiğin yanak yük-
A) B) sekliği 107,25 mm’dir.
100 ml 200 ml
700 ml

Bilgi kodu,
400 ml

200 ml

200 / 60 R 17 87 V

abc / 75 R 18 86 V

C) D) olan iki ayrı lastiğin yanak yükseklikleri eşit olduğuna


400 ml 900 ml göre, a + b + c toplamı kaçtır?
(abc üç basamaklı bir sayıdır.)
300 ml

A) 7 B) 8 C) 9 D) 10 E) 11

E)
900 ml
200 ml

100 ml

1. C 2. A 3. C 4. C 5. E 6. C
7. B 8. D 9. C 10. D 11. A

262
KESİR PROBLEMLERİ
Test - 1

2 4. Bir plastik top yere her düştüğünde düştüğü yüksekliğinin


1. Bir memur maaşının ’ini ev kirasına kalan parasının
5 2
’ü kadar yükseliyor.
3
2
’ünü mutfak masraflarına ayırmaktadır.
3 Top 3 defa çarptıktan sonra 16 cm yükseliyor.

Memurun cebinde 900 TL kaldığına göre, maaşı kaç Buna göre, bu plastik top kaç santimetre yükseklikten
TL’dir? bırakılmıştır?

A) 5000 B) 4750 C) 4500 D) 4250 E) 4000 A) 108 B) 96 C) 72 D) 54 E) 32

1 3
2. Bir telin ucundan ’si kesilirse telin orta noktası 6 cm 5. Bir fabrika ürünlerinin ’ini günde 60 tane, geri kalanını
7 5
kayıyor. günde 90 tane üreterek 13 günde üretimini tamamlıyor.
Buna göre, bu telin tamamı kaç cm’dir? Buna göre, bu fabrikada kaç ürün üretilmiştir?
A) 84 B) 77 C) 70 D) 63 E) 56 A) 1200 B) 1100 C) 1000 D) 900 E) 800

1 6. 88 çocuk bir yüzme havuzunda yüzeceklerdir.


3. Bir depo boş iken ağırlığı a kg, ’ü su dolu iken ağırlığı
3
1 3
b kg’dır. • Erkeklerin ’ü, kızların ’si yüzücü gözlüğü kullana-
3 7
Buna göre, deponun tamamı su dolu iken ağırlığı kaç caklardır.
kg’dır?
• Toplam 34 çocuk yüzücü gözlüğü kullanacaktır.
A) 3b – 2a B) 2b – 3a C) 6b – 2a
Buna göre, kaç tane kız öğrenci yüzücü gözlüğü
D) 6b – a E) 3b – a
kullanır?
A) 42 B) 28 C) 21 D) 18 E) 14

263
KESİR PROBLEMLERİ
Test - 1

7. Bir fabrikada çalışan 100 kadın ve belli bir sayıdaki erkek 9. Salgın bir hastalığı engellemek için bir topluluktaki kişilere
işçiye bir soru sorulmuş ve onlardan evet, hayır ve fikrim 1
maske dağıtılacaktır. Topluluktaki kişilerin ’üne maske
yok cevabı alınmıştır. 4
2
verilmemiş, maske verilen kişilerin ’ü maske takmamış-
x kişi - fikrim yok 3
tır.
Toplulukta verilen maskeyi takanların sayısı 51 oldu-
70 kişi - hayır ğuna göre, bu toplulukta kaç kişi vardır?
A) 210 B) 204 C) 198 D) 194 E) 192
90 kişi - evet

İşçilerin verdikleri cevapların dağılımı yukarıdaki piramitte


3
gösterilmiştir. Kadın işçilerin ’i evet, 20’si fikrim yok ce-
5
1
vabı ve erkek işçilerin ’sı fikrim yok cevabı vermiştir.
6

Buna göre, Bu fabrikada çalışan erkek işçilerin sayısı 10. Kalınlıkları aynı olan büyük bir pizzanın çapı, küçük bir piz-
kaçtır? zanın çapının 2 katına eşittir. Büyük pizza 16 eşit dilime bö-
A) 120 B) 112 C) 100 D) 96 E) 84 lünebilmektedir.
Buna göre, küçük bir pizzanın ne kadarı büyük bir
pizzanın 3 dilimine karşılık gelir?
1 3 2 3 5
A) B) C) D) E)
3 8 3 4 8

1 3 11. Limon ve tütün kolonya şişelerinin bulunduğu bir kutuda li-


8. Bir grubun ’ü kadın, gruptaki kadınların ’ü evlidir.
4 4 mon kolonya sayısı, tütün kolonya sayısının 6 katıdır.
3
Evli kadınların eşleri de bu grupta bulunmaktadır. Kutudan kolonya şişelerinin ’i çıkarıldığında ilk duruma
5
Buna göre, evli olmayan erkekler bu grubun kaçta göre kutuda tütün kolonya sayısının yarıya düştüğü, limon
kaçıdır? kolonya sayısının ise 74 azaldığı hesaplanmıştır.
1 9 5 11 3
A) B) C) D) E) Buna göre, ilk durumda kutuda toplam kaç kolonya
2 16 8 16 4 vardır?
A) 170 B) 150 C) 140 D) 135 E) 120

1. C 2. A 3. A 4. D 5. D 6. C
7. D 8. B 9. B 10. D 11. C

264
KESİR PROBLEMLERİ
Test - 2

1 4. Bir otoparktaki araçların park etme koşulları şu şekilde dü-


1. Aylık geliri sabit olan bir kişi her ay gelirinin ’ünü A ka-
24 zenlenmiştir.
1
sasına, ’ini de B kasasına koymaktadır. • Park bölmeleri 3 ve 5 araçlık olarak düzenlenmiştir.
x
3
• Araçların ’ü 5 araçlık park bölmelerinde park etmek-
Bu kişinin 15 ayda her iki kasada biriken paralarının 4
toplamı bir aylık gelirine eşit olduğuna göre, x kaçtır? tedir.

A) 72 B) 64 C) 60 D) 40 E) 20 Buna göre, 3 araçlık park bölmesi sayısının 5 araçlık


park bölmesi sayısına oranı kaçtır?
1 4 5 2 7
A) B) C) D) E)
3 9 9 3 9

2. • Fiyatları aynı olan balonlardan Arda 4 tane,


Figen 3 tane alıyor.
4
• Arda’nın cebinde parasının ’si, Figen’in cebinde
7
3
parasının ’i kalıyor.
5

Buna göre, başlangıçta Arda’nın parasının Figen’in 5. Murat bir ekmeği dört eş dilime bölerek her dilimi aşağıda-
parasına oranı kaçtır? ki gibi birer tabağa koymuştur.
58 19 56 11 6
A) B) C) D) E)
45 15 45 9 5

Sonra, ilk tabaktan 1 lokma, ikinci tabaktan 2 lokma, üçün-


cü tabaktan üç lokma, dördüncü tabaktan 4 lokma ekmek
3. Kemal, Alp ve Tan eşit hisseli bir şirket kuruyorlar. yemiştir. Murat her bir lokmada özdeş ekmek parçaları ye-
7 mektedir.
Sermayenin ’ini Alp, kalanını Tan ödemiş ve Kemal,
11 Tabaklardan birinde ekmek kalmadığına göre, Murat
Alp ve Tan’a borçlanmıştır. tüm ekmeğin kaçta kaçını yemiştir?
1 5 3 5 11
Buna göre, Kemal’in Tan’a olan borcunun Alp’e olan A) B) C) D) E)
2 8 4 12 16
borcuna oranı kaçtır?
1 2 3 1 1
A) B) C) D) E)
2 5 10 5 10

265
KESİR PROBLEMLERİ
Test - 2

11 8. Sevcan’ın mavi ve beyaz olmak üzere içlerinde şeker bu-


6. Bir keçi çiftliğinde keçilerin ’i süt vermekte ve bunların
15 lunan iki tane şeker kavanozu vardır. Sevcan mavi kavano-
her birinden 3 litre süt sağılmaktadır. Bu çiftlikte süt veren 1
zundaki şekerlerin ’sını beyaz kavanoza koyduğunda be-
her bir keçiye günde 2 kg, diğer her bir keçiye günde 1 kg 6
yaz kavanozdaki şeker sayısının mavi kavanozunda kalan
yem verilmektedir.
şeker sayısının 4 katı olduğunu görmüştür.
Bu çiftlikte bir günde keçilere toplam 260 kg yem
Eğer bunun yerine Sevcan beyaz kavanozundan 39 şeker
verildiğine göre, çiftlikte günde kaç litre süt sağılmak-
alıp mavi kavanoza koysaydı her iki kavanozdaki şeker sa-
tadır?
yısının eşit olduğunu görecekti.
A) 330 B) 340 C) 350 D) 360 E) 370
Buna göre, başlangıçta beyaz kavanozda kaç tane
şeker vardır?
A) 84 B) 96 C) 114 D) 154 E) 184

7. Bir tren, istasyondan belli bir sayıdaki yolcuyla hareket et-


3
miştir. İlk durakta yolcuların ’si inip bu durakta trene 40
7
kişi binmiştir. İkinci durakta ise trende var olan yolcu sayı-
9. TEMA Vakfı’nın her yıl düzenlediği meşe palamudu topla-
ma etkinliğine katılan A, B ve C okullarıyla ilgili bilgiler aşa-
5
sının ’i inmiştir. ğıda verilmiştir.
8
• A okulunun topladığı meşe palamudu miktarı, B oku-
Tren üçüncü durağa 36 yolcu ile geldiğine göre,
başlangıçta bu tren istasyondan kaç yolcu ile hareket 2
lunun topladığı miktarın ’ü kadardır.
etmiştir? 3

A) 95 B) 98 C) 102 D) 104 E) 106 • C okulunun topladığı meşe palamudu miktarı, B oku-


1
lun topladığı miktarın ’ünden 10 kg fazladır.
4
Bu üç okuldan toplanan meşe palamudunun toplam mikta-
rı 240 kg’dır.

Buna göre; C okulu, A okulundan kaç kg eksik meşe


palamudu toplamıştır?
A) 30 B) 40 C) 50 D) 60 E) 70

266
KESİR PROBLEMLERİ
Test - 2

10. Dört katlı bir otoparkın her katında 15 normal, 5 engelli park 12. Bir sınıfta kutlanacak doğum günü için eşit dlimlere ayrıl-
yeri vardır. Otoparktaki park yerleri alt kattan başlayarak 1
mış olan bir pasta alınmıştır. Bu pastanın dilimlerinin ’ini
her kat dolduğunda bir sonraki kata geçilecektir. Engelli va- 5
tandaşlar engelli park yerine ve diğerleri de normal park ye- Akif, Belma ve Cezmi eşit olarak paylaşmışlardır. Deniz ise
rine park edecektir. Akif’ten iki dilim daha fazla pasta alınca geriye tüm pasta-
2
3. katta 2 park yeri 4. katta ise 8 park yeri boş olduğu nın ’ü kalmıştır.
anda otoparka park eden vatandaşların kaçta kaçı 3
engellidir? Pastanın kalan dilimleri sınıftaki diğer öğrencilere her bir
öğrenciye bir dilim düşecek şeklinde verildiğinde pastanın
13 1 3 2 1
A) B) C) D) E) tüm dilimleri bitmiştir.
70 5 14 7 2
Buna göre, bu sınıfta kaç öğrenci vardır?
A) 30 B) 28 C) 24 D) 20 E) 15

1 13. Aşağıda bir kemer gösterilmiştir. Kemerde her komşu iki


11. • Kadir parasının ’unu Hülya’ya verdiğinde Hülya’nın
9 delik arası 2 cm’dir.
5
parası oranında artıyor.
7
1
• Hülya son durumda oluşan parasının ’ü ile 3 defter,
4
2
kalan parasının ’ü ile 1 kalem alıyor.
3

Buna göre, Kadir son durumdaki parasının tamamıyla


aşağıdakilerden hangilerini alabilir?
x
A) 6 defter-4 kalem B) 5 defter-4 kalem Bel genişliği cm olan bir kişi bu kemeri taktığında 5 no-
10
C) 5 defter-8 kalem D) 4 defter-6 kalem x
lu deliği, bel genişliği cm olan bir kişi taktığında ise 2 no-
E) 8 defter-5 kalem 9
lu deliği kullanmıştır.

Buna göre, bel genişliği kaç cm olan bir kişi bu keme-


ri 1 nolu deliği kullanarak takar?
A) 58 B) 60 C) 62 D) 64 E) 66

1. D 2. C 3. E 4. C 5. B 6. A 7. B
8. C 9. B 10. A 11. D 12. C 13. C

267
SAYI VE KESİR PROBLEMLERİ
Test

1. Uzunlukları aynı olan iki mum aynı anda yanmaya başla- 3. A ülkesinin para birimi Afa, B ülkesinin para birimi ise Befe
dıklarında biri 2 saatte diğeri 3 saatte yanarak tamamıyla olmak üzere, 1Afa 3,5 Befe değerine eşittir. B ülkesinden
bitmektedir. Bu iki mum aynı anda yakıldıktan t saat sonra A ülkesine giden Ahmet yanına bir miktar Befe almıştır.
1
birinin boyu diğerinin boyunun ’ü oluyor. A ülkesinde parasını Afa’ya çeviren Ahmet 150 Afa harca-
3 dıktan sonra B ülkesinde cebinde bulunan paranın beşte
biri kadar Afa kalmıştır.
Buna göre, t kaçtır?
13 12 11 10 Buna göre, Ahmet’in B ülkesinde başlangıçta yanına
A) 2 B) C) D) E) aldığı paranın rakamları toplamı kaçtır?
7 7 7 7
A) 16 B) 15 C) 14 D) 13 E) 12

2. 4. Kemal’in bir kısmı 25 kuruş olan toplam 96 madeni parası


vardır. Kemal bu madeni paraları üç tane kumbaraya aşa-
ğıdaki gibi paylaştırmıştır.
Çarşamba
• Kumbaradaki madeni paraların sayıları 15, 9 ve 8 ile
Perşembe X doğru orantılıdır.
Cuma
• Her kumbaradaki 25 kuruşluk madeni paraların sayı-
Cumartes sı birbirine eşittir.
Pazar • Kumbaraların birindeki 25 kuruşluk madeni para sayı-
sının o kumbaradaki tüm madeni paraların sayısına
Yukarıda herhangi bir aya ait takvimin sadece bir parçası 1 1
oranı ; başka bir kumbarada ise bu oran ’tir.
verilmiştir. 3 5

• Dikdörtgen içine alınmış karelerdeki sayıların toplamı Buna göre, Kemal’in bu kumbaralarda 25 kuruş olma-
72’dir. yan toplam kaç tane madeni parası vardır?

Buna göre, X kaçtır? A) 74 B) 73 C) 71 D) 69 E) 67

A) 11 B) 13 C) 15 D) 16 E) 17

268
SAYI VE KESİR PROBLEMLERİ
Test

5. n tane 7. Bayrak yarışlarına hazırlanan bir atlet, pist üzerinde bulu-


nan bayraklardan birinci bayrağı alır, bir bayrağı almadan
geçer. Sonraki bayrağı alır, iki bayrağı almadan geçer, son-
rakini alır, üç bayrak almadan geçer ve aynı şekilde koşu-
suna devam eder. Atletin son aldığı bayrak, pistteki son
bayraktır.
3n 1
4
tane Aldığı bayrakların sayısı, tüm bayrakların ’ine eşit
5
olduğuna göre, atlet kaç tane bayrak toplamıştır?
A) 17 B) 15 C) 12 D) 9 E) 7

3n
Şekilde verilen n x şeklindeki dikdörtgen biçimindeki bir
4
kutunun kenarlarına en yakın olan kısma kırmızı pullar ko-
nuluyor. Daha sonra içine siyah pullar yerleştiriliyor.

Son durumda kırmızı ve siyah pulların sayısı birbirine


eşit olduğuna göre, kutuda bulunan tüm pulların sayı-
sının rakamları toplamı kaçtır?
A) 18 B) 16 C) 14 D) 12 E) 10

8. Bir köprüden geçiş ücreti tarifesi aşağıdaki gibidir.


Otomobil: 5 TL

Kamyonet: 8 TL
6. Bir okul kütüphanesi için 15 tane raf gelmiştir. Okuldaki ki-
taplar her rafta eşit sayıda kitap olacak şekilde raflara yer- Araçların köprüden kaçak geçiş yapması hâlinde ise araç-
leştirilmiştir. Kütüphaneden 30 tane kitap öğrencilere ödünç lara normal ücret tarifesinin 10 katı ceza kesilmektedir. Her-
verildikten sonra okula 3 tane raf daha gelmiştir. Son du- hangi bir gün incelenmiş ve bu günün sonunda yapılan in-
rumda kalan kitaplar 18 tane rafa yine eşit sayıda kitap ola- celemelerde, kaçak kamyonet geçişi olmadığı ve otomobil-
cak şekilde yerleştirilmiştir. lere kesilen toplam ceza ile otomobillerden geçiş için top-
lanan paranın aynı olduğu görülmüştür. Köprüden geçen
İlk durumda bir rafa yerleştirilen kitap sayısı, son du- toplam araç sayısı 455, bu araçlardan tahsil edilen toplam
rumda bir rafa yerleştirilen kitap sayısından 20 fazla tutanın ise 4120 TL olduğu görülmüştür.
olduğuna göre, başlangıçta okulda kaç tane kitap
bulunmaktadır? Buna göre, köprüden kaçak geçiş yapan otomobil
sayısı kaçtır?
A) 1750 B) 1725 C) 1675
D) 1650 E) 1625 A) 36 B) 38 C) 40 D) 42 E) 44

269
SAYI VE KESİR PROBLEMLERİ
Test

9. A ve B okulu öğrencileri bir törende aşağıdaki gibi dizil- 10. Aşağıdaki üç delikli düğmede; 1 ile 2, 2 ile 3, 3 ile 1 komşu
miştir. A okulu öğrencilerinin dizilişinde her sırada 2 öğ- delikler, dört delikli düğmede ise 1 ile 2, 2 ile 3, 3 ile 4, 4 ile
renci, B okulu öğrencilerinin dizilişinde her sırada 3 öğ- 1 komşu deliklerdir.
renci vardır. Sarı renkle gösterilen A okulu öğrencisi kendi
sırasında soldan 1. kişi ve tören numarası 3, mavi renkle
gösterilen B okulu öğrencisi kendi sırasında soldan 2. kişi
ve tören numarası 8’dir.

Bir elbisede 28 tane üç delikli ve 56 tane dört delikli düğme


kullanılmıştır. Düğmeleri elbiseye diken makinenin nasıl di-
kiş yaptığı aşağıda gösterilmiştir.

C okulunun öğrencileri de her sırada eşit sayıda öğrenci


olacak biçimde dizilmiş ve A ile B okulu öğrencilerinde ol-
duğu gibi tören numarası verilmiştir. Aşağıda bu C okulu- Makine üç delikli düğmelerde her komşu iki delik arasına,
nun iki öğrencisiyle ilgili bilgi verilmiştir. düğme üstünde ve altında üçer ilmek, dört delikli düğme-
lerde ise her komşu iki delik arasına, düğme üstünde ve al-
Kendi Sırasındaki tında ikişer ilmek atmaktadır. Düğmelerin kalınlığı nedeniy-
Tören Numarası
Konumu le, düğmelerin üstündeki ilmekler altındaki ilmeklerden
Seyhan n Soldan 24. kişi birer cm daha uzundur.
Şura n+4 Soldan 2. kişi
• Düğmelerin üstündeki her ilmekte makine aynı uzun-
lukta ip harcamaktadır.
Buna göre, törende Seyhan’ın bulunduğu sıradaki
toplam öğrenci sayısının rakamları toplamı kaçtır? • Düğmelerin altındaki her ilmekte makine aynı uzunluk-
ta ip harcamaktadır.
A) 8 B) 9 C) 10 D) 11 E) 12
• Düğmelerin dikilişinde makine toplam 28 metre ip har-
camıştır.
Buna göre, düğmelerin altındaki bir ilmeğin uzunluğu
kaç cm’dir?
A) 1 B) 1,25 C) 1,5 D) 2 E) 2,25

270
SAYI VE KESİR PROBLEMLERİ
Test

11. Aşağıda 100’er kareden oluşmuş iki şekil gösterilmiştir. 13. Aşağıda içinde bir miktar limonata olan bir sürahi ve üç öz-
deş bardak verilmiştir. Bardaklar boştur.
... I. Şekil

... II. Şekil

Bu iki şekilden toplam 100 kare boyayan Evren’in boyadı-


A B C
ğı karelerden hiç biri yan yana bulunmamaktadır.
3 Sürahideki tüm limonata üç bardağa, A ve B bardakları tam
Dünya, I. Şekil’deki karelerin ’ini, II. Şekil’deki karelerin dolacak, C bardağı ise beşte ikisine kadar dolacak biçimde
5
4 konulmuştur.
ise ’ini boyamıştır.
5 Buna göre, sürahideki limonatanın kaçta kaçı C barda-
Buna göre, bu iki şekilde hem Evren’in hem de
ğına konulmuştur?
Dünya’nın ortak olarak boyadığı kare sayısı en az
1 1 1 2 5
kaçtır? A) B) C) D) E)
6 3 2 3 6
A) 20 B) 25 C) 30 D) 35 E) 40

14. Bir taşınabilir bataryanın dijital ekranında hem bataryanın


hem de kendisine bağlı bir telefonun mevcut şarj miktarı
gösterilmektedir. Taşınabilir batarya şarjının %1 azalması,
telefonun şarjının %2 artması demektir.

%x %81
12. Bir sigorta şirketi 32 müşterisinin her biri için deprem, yan-
gın ve hırsızlık sigortalarının her birinden birer teklif vermiş-
tir. %98 %(45 + x)
Tüm müşteriler en az bir teklifi kabul etmiş olup yalnızca iki
sigorta teklifini kabul eden müşteri bulunmamaktadır. Veri-
len teklifler sonunda 8 deprem sigortası, 3 yangın sigorta-
sı ve 9 hırsızlık sigortasının kabul edilmediği görülmüştür. Şekil 1 Şekil 2

Batarya ve telefondaki şarj miktarları Şekil 1’deki durumda


Her müşterinin aynı sigorta teklifinden birden fazla
iken, bir süre sonra ekranda Şekil 2’deki görüntü oluşuyor.
kabul etmediği bilindiğine göre, üç sigorta teklifini
kabul eden müşteri sayısı kaçtır? Buna göre, x kaçtır?
A) 18 B) 19 C) 20 D) 21 E) 22 A) 18 B) 22 C) 24 D) 25 E) 27

1. C 2. B 3. D 4. D 5. D 6. D 7. D
8. C 9. A 10. C 11. E 12. E 13. A 14. D

271
YAŞ PROBLEMLERİ
Test - 1

1. Babanın Çocukların yaşları 4. Bir annenin yaşı iki çocuğunun yaşları farkının 10 katıdır.
Yaşı toplamı 5 yıl sonra annenin yaşı bu çocukların yaşları farkının
51 36 11 katına eşit olacağına göre, annenin bugünkü yaşı
kaçtır?
Yukarıda verilen tabloya göre, 5 yıl sonra babanın yaşı
çocukları yaşları toplamına eşit olacağına göre, baba- A) 60 B) 56 C) 50 D) 45 E) 40
nın kaç çocuğu vardır?
A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6

5. Bir ailede annenin yaşının babanın yaşına oranı ilk


7
çocukları doğduğunda , ikinci çocukları doğduğunda
9
9
ise ’dir.
11
2. Bir babanın yaşları farkı 5 olan iki çocuğu vardır. 3 yıl son- Bu iki çocuğun yaşları farkı 10 olduğuna göre, baba
ra babanın yaşı küçük çocuğunun yaşının 3 katına, büyük ile annenin yaşları farkı kaçtır?
çocuğunun yaşının 2 katından 1 eksik olmaktadır.
A) 4 B) 6 C) 8 D) 9 E) 10
Buna göre, büyük çocuğun bugünkü yaşı kaçtır?
A) 13 B) 12 C) 11 D) 10 E) 9

6. Bir resim müzesine 2017 yılında her biri 6 yaşında olan bir
grup öğrenci; 2021 yılında ise her biri 10 yaşında olan baş-
ka bir grup öğrenci geziye gitmiştir. Gruplara müzeyi gez-
diren görevli, duvarda asılı tablo için iki gruba da “Bu tab-
lonun yaşı hepinizin yaşlarının toplamına eşittir.” demiştir.
3. Yaşları tam sayı ve birbirinden farklı 5 kişilik bir ailenin yaş
ortalaması 50’dir. 4 yıl sonra bu aileden iki kişi vefat ediyor. Bu iki gruptan, ilk gruptaki öğrenci sayısı ikinci grup-
taki öğrenci sayısından 12 fazla olduğuna göre, 2021
Kalanların yaş ortalaması 35 olduğuna göre, vefat
yılında bu tablo kaç yaşındadır?
edenlerden küçük olanı en çok kaç yaşındadır?
A) 160 B) 170 C) 180 D) 190 E) 210
A) 81 B) 82 C) 83 D) 84 E) 85

272
YAŞ PROBLEMLERİ
Test - 1

7. Aşağıda iki kişinin karşılıklı konuşması verilmiştir. 10. Sezgin ile Kenan’ın yaşları toplamı 26’dır.
Emin: Kaç yaşındasın? Sezgin Kenan’ın bugünkü yaşında iken Kenan’ın yaşı
1
Sabri: 18 yaşındayım. Sezgin’in bugünkü yaşının ’üne eşit olduğuna göre,
4
Emin: Şimdi senin yaşında oğlum var. 2 yaşında konuşma- yaşları farkı aşağıdakilerden hangisi olabilir?
ya başlamıştı. Ben o zaman 25 yaşındaydım. A) 5 B) 6 C) 7 D) 8 E) 9
Buna göre, Emin’in şimdiki yaşının rakamları toplamı
kaçtır?
A) 5 B) 6 C) 7 D) 8 E) 9

11. Kayra A, Azra B yılında doğmuştur.


Kayra x yaşındayken Azra’nın yaşı Kayra’nın yaşının 3
katı olduğuna göre, x’in A ve B türünden eşiti aşağıda-
kilerden hangisidir?
8. Annesi Nil’e, A - 3B A - 2B A - 2B
A) B) C)
• “Baban benden 4 yaş büyüktür.” 2 3 2
A-B A-B
• “Sen doğduğunda ben 22 yaşındaydım, D) E)
2 3
abin Mustafa doğduğunda baban 24 yaşındaydı.”
demiştir.
Buna göre, Nil doğduğunda Mustafa kaç yaşındaydı?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5

12. Bir resim atölyesinde bulunan çocukların yaşları ile ilgili;


• Atölyede iki farklı yaş grubunda toplam 9 çocuk var-
dır.
• Küçük olan çocuklar 1 yıl önce, büyük olanlar 3 yıl son-
9. Zeki 2 yıl önce, Ela 2 yıl sonra doğmuş olsaydı aralarında- ra doğmuş olsalardı yaşları eşit olacaktı.
ki yaş farkı 7 olacaktı. • Tüm öğrencilerin yaşları toplamı 118’dir.
Zeki ile Ela’nın bugünkü yaşları toplamı 9 ve Zeki Ela’dan Buna göre, atölyedeki yaşı büyük olan çocuk sayısı
büyük olduğuna göre, Ela bugün kaç yaşındadır? en çok kaçtır?
A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6 A) 4 B) 5 C) 6 D) 7 E) 8

1. C 2. C 3. B 4. C 5. E 6. D
7. A 8. B 9. B 10. B 11. D 12. D

273
YAŞ PROBLEMLERİ
Test - 2

1. Kemal’in bir iş yerinde çalıştığı yıl sayısı ile o andaki yaşı- 4. Ayfer’in 7 yıl önceki yaşı Burhan ve Canan’ın 7 yıl önceki
nın toplamı 100 olduğunda emekli olacağı bilinmektedir. yaşları toplamına eşittir.
Kemal bugün 41 yaşında olup, çalıştığı yıl sayısı bundan
Bu üç kişinin bugünkü yaşları toplamı 37 olduğuna
sonra çalışacağı yıl sayısından 7 eksiktir.
göre, Ayfer’in bugünkü yaşı kaçtır?
Buna göre, Kemal’in emekli olacağı yaşının rakamları
A) 8 B) 9 C) 11 D) 12 E) 15
toplamı kaçtır?

A) 12 B) 11 C) 10 D) 9 E) 8

2. Yiğit ailesinin yaşları toplamı 110 olan 5 ferdi bulunmakta-


dır.
2 sene sonra üçüz bebeklerin doğduğu bu ailenin üçüz
bebekler doğduktan x yıl sonraki yaşları toplamı aşa-
5.
ğıdakilerden hangisidir?
A) 110 + 5x B) 110 + 8x C) 120 + 8x Doğum günü pastalarına takılan ra-
kam şeklindeki mumların takılmasıy-
D) 120 + 5x E) 125 + 8x
la kişinin kaçıncı doğum gününün kut-
landığı anlaşılır.

Örneğin, yanda 6 rakamının olduğu


mum gösterilmiştir. Bu mum 9 raka-
mı yerine kullanılamamaktadır.

İlk defa 40. yaş gününde bu tür mumları kullanan


Evren Bey, kutlamadan sonra birer tane olan 0 ve 4 şek-
lindeki mumları hatıra olarak saklamıştır. Evren Bey bun-
3. Burak, Gökçe’nin yaşında iken Mısra x; Gökçe, Mısra’nın dan sonraki her doğum gününde yaşı için eksik kalan ra-
yaşında iken Burak y yaşında idi. kam şeklindeki mumları alacaktır.

x + y toplamının sayısal değeri bilindiğine göre, aşa- Buna göre, 85. yaş günü kutlandığında Evren Bey
ğıdakilerden hangisinin sayısal değeri hesaplanabilir? 40. yaş günü dahil toplam kaç mum almıştır?
A) Burak’ın yaşı A) 10 B) 11 C) 12 D) 13 E) 14
B) Gökçe’nin yaşı
C) Mısra’nın yaşı
D) Burak ile Gökçe’nin yaşları toplamı
E) Burak ile Mısra’nın yaşları toplamı

274
YAŞ PROBLEMLERİ
Test - 2

6. Bir wushu kursu, sporcularına aşağıdaki dört yaş grubuna 9. Aşağıda herhangi bir kişinin doğum tarihinden itibaren ba-
göre antrenman yaptırmaktadır. zı tarihlerdeki yaşı örnek olarak verilmiştir.
1. grup: 4 yaş ve altı 18 Ocak 2001 (Doğdu)

2. grup: 5 yaş 18 Ocak 2002 (Tam 1 yaşına bastı.)

3. grup: 5 yaş üstü ve 8 yaş altı 18 Ocak 2003 (Tam 2 yaşına bastı.)

4. grup: 8 yaş ve üstü Cüneyt 17 Aralık 1980 yılında doğmuştur.


Cüneyt (2x + 1) Aralık (1990 + x) yılında tam n yaşına bas-
İki kardeşten biri 1. grupta diğeri 3. grupta antrenman
mıştır.
yapmaktadır.
Buna göre, n’nin rakamları toplamı kaçtır?
x bir tam sayı olmak üzere, x yıl sonra bu iki kardeş
aynı grupta olduğuna göre, x en az kaçtır? A) 9 B) 10 C) 11 D) 12 E) 13

A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5

4
10. Aynı yaştaki iki kişiden Ali şimdiki yaşının ’ü yaşa geldi-
3
5
7. Aşağıdaki tabloda Mina ve Yiğit’in hangi yılda kaç yaşında ğinde, Veli ise şimdiki yaşının ’ü yaşa geldiğinde evlen-
4
oldukları ile ilgili bilgiler verilmiştir.
meyi planlamıştır.
Yıl Yiğit Mina
Bu plana göre kişiler 2020 ve 2022 yıllarında evlene-
2001 a a–3 ceklerine göre, Veli kaç yaşında evlenecektir?
20xy 2a + 3 3a – 16
A) 24 B) 26 C) 28 D) 30 E) 32

Buna göre, x + y toplamı kaçtır?


A) 2 B) 4 C) 6 D) 8 E) 12

11. Üniversitede tanışan iki arkadaşın yaşlarının ortalaması


22’dir. Belirli bir süre geçtikten sonra bu iki arkadaş birer
çocuğuyla birlikte bir araya gelmiş ve bu dört kişinin yaşla-
rının ortalamasının 20 olduğu görülmüştür.
8. Mehmet, İsmet ve Hikmet’in şimdiki yaşları sırasıyla 15, 18
ve 20’dir. Mehmet, “Ben İsmet’le tanıştığımda Hikmet be- Bu iki arkadaştan her biri kendi çocuğundan 34 yaş büyük-
nim şimdiki yaşımdaydı.” demiştir. tür.
Buna göre, Mehmet ve İsmet tanıştıklarında yaşları Buna göre, bu iki arkadaş tanıştıktan kaç yıl sonra bir
toplamı kaçtı? araya gelmişlerdir?
A) 23 B) 24 C) 25 D) 26 E) 27 A) 12 B) 14 C) 15 D) 16 E) 18

275
YAŞ PROBLEMLERİ
Test - 2

12. Üçer yıl ara ile doğmuş üç kardeşin 2007 yılındaki yaşları- 15. 2012 yılında Murat’ın yaşı kardeşinin yaşının 2 katından
nın toplamı babalarının yaşına eşittir. 3 eksiktir.
Ortanca ile en büyük çocuğun yaşlarının toplamı 2017 2021 yılında, kardeşi ile Murat’ın yaşları toplamı 42
yılında babalarının yaşına eşit olduğuna göre, en kü- olduğuna göre, Murat 2023 yılında kaç yaşında ola-
çük çocuğun 2012 yılındaki yaşı kaçtır? caktır?
A) 12 B) 13 C) 14 D) 15 E) 16 A) 22 B) 23 C) 24 D) 25 E) 26

16. Bir babanın yaşı; iki çocuğundan büyük olanın bugünkü ya-
şının 3 katına, küçük olanın bugünkü yaşının 4 katından 1
fazlasına eşittir. Büyük çocuğun bugünkü yaşı a, küçük ço-
cuğun bugünkü yaşı b olduğuna göre, babanın yaşını bu-
13. Bir baba ile oğlunun şimdiki yaşları toplamı 55’tir. Oğlu an-
labilmek için,
nenin yaşına geldiğinde annenin yaşı babanın şimdiki ya-
şından 5 fazla olacaktır. l. a–b

Buna göre, annenin şimdiki yaşı kaçtır? ll. 3a – 4b

A) 33 B) 32 C) 31 D) 30 E) 29 lll. a + b
ifadelerinden hangilerinin bilinmesi tek başına yeter-
lidir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) I ve III E) II ve III

14. Yiğit 6 yaşında iken babası ile aralarında şöyle bir konuş-
ma geçer;
17. Oy kullanma yaşının 18 olduğu belediye seçimleri 5 yılda
• Baba ben ne zaman senin yaşında olacağım? bir yapılmaktadır. 2015 yılı belediye seçimlerinde Çağdaş
• 2029 yılında sen benim bugünkü yaşımda olacaksın. ilk kez oy kullanırken abisi Alper 2. kez bu vatandaşlık gö-
revini yerine getirmektedir.
Yiğit doğduğunda babası 24 yaşındadır.
Buna göre, bu iki kardeşin 2017 yılındaki yaşları topla-
Buna göre, Yiğit hangi yılda doğmuştur? mı en fazla kaç olabilir?
A) 1998 B) 1999 C) 2000 D) 2001 E) 2002 A) 50 B) 51 C) 52 D) 53 E) 54

1. D 2. C 3. C 4. E 5. E 6. D
7. A 8. A 9. A 10. D 11. C 12. D
13. D 14. B 15. E 16. D 17. D

276
İŞÇİ PROBLEMLERİ
Test - 1

1. Yiğit bir işi tek başına 9 saatte, Yağız ise aynı işi tek başı- 1
4. Yaman bir işin ’ünü yaptıktan sonra aynı hızla 8 gün da-
na 18 saatte yapabilmektedir. 3
Buna göre, 1
ha çalışarak kalan işin ’ünü yapmıştır.
4
I. İkisi birlikte aynı işin tamamını 6 saatte yapar.
1 Buna göre, Yaman işin tamamını bu çalışma hızıyla
II. İkisi birlikte 4 saat çalışırlarsa geriye işin ’ü kalır. kaç günde yapar?
3
2 A) 64 B) 56 C) 50 D) 48 E) 24
III. Yağız 6 saat, Yiğit 3 saat çalışırsa işin ’ü bitmiş
3
olur.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) I ve II C) II ve III
D) Yalnız III E) I, II ve III

5. Bir stadyumdaki koşu pisti üç aşamada boyanacaktır. Aşa-


ğıdaki tablo her bir aşamanın bir işçi tarafından boyanma
süresini göstermektedir.

Aşama 1. 2. 3.
Süre (gün) 3 6 8

Eşit kapasiteli üç işçi koşu pistini boyamaya başlıyor.


Her aşama bitiminde bir işçi işi bırakıyor.
2. Can ile Tan birlikte bir işi 12 günde yapıyor.
Can 5 gün, Tan 8 gün çalışırsa işin yarısı bitiyor. Buna göre, bu koşu pisti toplam kaç günde boyanır?

Buna göre, Tan bu işi tek başına kaç günde yapar? A) 16 B) 14 C) 12 D) 10 E) 8

A) 24 B) 27 C) 32 D) 36 E) 40

6. Bir terzi ile çırağının bir pantolonu dikme ve ütüleme işlem-


leri aşağıdaki gibidir.

3 2 • Usta 20 dakikada, çırağı ise 25 dakikada dikmektedir.


3. Aykut bir işin ’ünü 15 günde, Deniz aynı işin ’ini 6 gün-
4 5 • Usta 10 dakikada, çırağı ise 15 dakikada ütülemekte-
de bitirebilmektedir. dir.
Buna göre; Aykut 4 gün, Deniz 3 gün çalıştığında geri- Buna göre, ustanın 20 pantolonu dikip ütülediği süre-
ye işin ne kadarı kalır? de çırak kaç pantolon dikip ütüler?
1 3 2 1 3
A) B) C) D) E) A) 18 B) 16 C) 15 D) 12 E) 10
5 10 5 2 5

277
İŞÇİ PROBLEMLERİ
Test - 1

7. Bir işçi bir işi 14 günde bitirebilmektedir. 10. Bir usta 2 günde 3 çift ayakkabı, bir kalfa ise 5 günde 2 çift
ayakkabı üretebilmektedir.
Bu işçi 4 gün çalışıp 1 gün tatil yaparak çalıştığında
aynı işin yarısını x, tamamını y günde bitirdiğine göre, Buna göre, ikisi birlikte 30 günde kaç çift ayakkabı
y – x farkı kaçtır? üretirler?

A) 10 B) 9,5 C) 9 D) 8,5 E) 8 A) 64 B) 62 C) 60 D) 57 E) 54

8. Bir cep telefonu A marka şarj cihazı ile 2 saatte, B marka


şarj cihazı ile 3 saatte şarj edilebilmektedir. A marka şarj ci-
hazı 1,5 saat kullanılıp daha sonra B marka şarj cihazı ile
t saat daha şarj edildiğinde cep telefonu tamamen şarj edi- 11. Mahir usta elindeki 63 tane fayansı görselde verilen odanın
liyor. tabanına döşeyecektir.

Buna göre, t kaçtır?


7 3 5 3
A) B) C) D) 1 E)
4 2 4 4

9. Daire biçimindeki bir arazi aşağıdaki gibi 24 eş dilime bö-


lünmüş ve dilimler 1, 2, 3, ... biçiminde numaralandırılmış-
tır.

Mahir usta görseldeki fayansları 9 dakikada odanın tabanı-


na yerleştirdikten sonra Mahir ustayla aynı iş gücüne sahip
bir arkadaşı ona yardıma gelmiştir.

Buna göre, ikisi birlikte tabanın tamamını kaç dakika-


da fayanslarla döşerler?
A) 12 B) 15 C) 16 D) 18 E) 20

Aynı anda çalışmaya başlayarak Ali 1 nolu dilimi Veli 24 no-


lu dilimi çapalayacaktır. Sonra Ali saat yönünde Veli ise sa-
atin tersi yönde sıradaki dilimlere geçerek çapalama işle-
mini sürdürecektir.

Bir dilimi Ali 10 dakikada Veli 20 dakikada çapaladı-


ğına göre, Ali 20 nolu dilimin çapalama işlemini son-
landırdığında dilimlerden kaç tanesi iki kişi tarafından
çapalanmış olur?
A) 4 B) 5 C) 6 D) 7 E) 8 1. E 2. D 3. E 4. D 5. C 6. C
7. C 8. E 9. C 10. D 11. B

278
İŞÇİ PROBLEMLERİ
Test - 2

1. Aynı kapasitedeki üç işçi beraber bir işi 5 günde yapabili- 4. Emre bir işi her gün bir önceki günden yarım saat daha az
yor. çalışarak 4 günde bitirmektedir. 1. gün çalıştığı süre 2. gün
çalıştığı sürenin 2 katından 1 saat daha azdır.
İşçiler birer gün ara ile çalışmaya başlayarak işi biti-
rirlerse işe en son katılan işçi kaç gün çalışmış olur? Buna göre, Emre ile aynı kapasitede olan Burçin bu
işin tamamını birlikte kaç saatte yaparlar?
A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 7
A) 4 B) 3,5 C) 3 D) 2,5 E) 2

5. Tuna bulaşık yıkamış, ütü yapmış ve evi süpürmüştür. Aşa-


ğıda Tuna’nın bu işleri yapma hızı ve yaptığı işler verilmiş-
tir.

Bulaşık x tane tabak


10 tabak/dk
yıkama yıkayacak.
2. Ahmet’in 5 günde yaptığı işi Can 8 günde yapıyor. Ütü 1 x tane çamaşır
çamaşır/dk
İkisinin birlikte 5 günde yaptığı işi Can tek başına kaç yapma 3 ütüleyecek.
günde yapar? Evi x m2 lik alanı
1 m2/dk
süpürme süpürecek.
A) 15 B) 14 C) 13 D) 12 E) 11
Tuna bulaşık yıkama ve ütü yapma işini 31 dakikada
tamamladığına göre, evi süpürme işini kaç dakikada
tamamlamıştır?
A) 4 B) 5 C) 8 D) 10 E) 11

3. A marka bir pil bir cihazı tek başına 10 saatte, B marka bir 6. Bir tekstil fabrikasında özdeş parçalardan, Şeyma 48 par-
pil ise aynı cihazı 20 saatte şarj edebilmektedir. ça işi 6 saatte, Tülin 56 parça işi 4 saatte bitirebilmektedir.
Buna göre, 3 tane A marka pil ile 4 tane B marka pil bu Şeyma ve Tülin birlikte 08.00 – 12.00 saatleri arasında mo-
cihazı kaç saatte şarj eder? la vermeksizin A parça işi yapmaya başlıyor. Saat 12.00 ol-
duğunda işin bitmesi için ikisinin birlikte 2 saat daha çalış-
A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6
ması gerektiği anlaşılıyor.

Buna göre, A kaçtır?


A) 110 B) 122 C) 132 D) 140 E) 144

279
İŞÇİ PROBLEMLERİ
Test - 2

7. Halil her 2 saatlik işten sonra 15 dakika mola vererek çalış- 9. Ejder ve Akif aşağıdaki görselde verilmiş olan O merkezli
makta, son 2 saatlik işten sonra çalışmayı o günlük sonlan- dairesel bölgeyi boyayacaklardır.
dırmaktadır. Halil günde dört mola vermektedir. Dursen ise
her gün çalışmaya başlama ve bitiş saatleri Halil’le aynı ola-
cak biçimde hiç mola vermeden çalışmaktadır.
Dursen ve Halil aynı sabit hızla çalıştığına göre,
B
Halil’in 11 günde bitirdiği işi Dursen kaç günde
45°
bitirir? O 15° A
A) 6 B) 7 C) 8 D) 9 E) 10

Ejder dairesel bölgenin A kısmını tek başına 2 dakikada,


Akif ise dairesel bölgenin B kısmını tek başına 3 dakikada
boyamıştır.
Buna göre, sarıya boyalı kısmı Ejder ile Akif birlikte
kaç dakikada boyarlar?
40 19 16
A) 7 B) C) D) 6 E)
3 3 3

8. Aşağıdaki tabloda belirli bir işle ilgili bilgiler verilmiştir.

1 3 1
Yapılan işin oranı
4 4 9

Birlikte çalışma
2 3 1
süresi (saat)

Çalışan işçiler A, D A, B A, C

1
Örneğin; A ve D birlikte 2 saat çalışınca işin ’ü 10. Bir şirketteki iki farklı kağıt öğütme makinesi birlikte aynı an-
4
yapılıyormuş. da kağıt öğütmeye başladıklarında biri diğerinden 9 saat
daha az çalışıp tüm kağıtları toplam 20 saatte öğütmüşler-
Buna göre, B, C, D işçilerinin çalışma hızlarının küçük- dir.
ten büyüğe doğru sıralanışı aşağıdakilerden hangisi
olabilir? Buna göre, yavaş çalışan kağıt öğütme makinesi tüm
kağıtları tek başına kaç saatte öğütür?
A) D, B, C B) D, C, B C) C, D, B
A) 27 B) 32 C) 36 D) 42 E) 45
D) C, B, D E) B, C, D

280
İŞÇİ PROBLEMLERİ
Test - 2

11. Cezmi ve Hamza 400 gün sürecek olan bir gezi programı- 13. Zeki bir işin tamamını tek başına 9 günde Halim ise aynı
na katılacaklardır. Her ikisi de aynı marka ve aynı boyutta- işin tamamını tek başına 15 günde bitirebilmektedir.
ki şampuanı kullanmaktadırlar.
İkisi birlikte çalışmaya başladıktan 3 gün sonra Zeki işi
Cezmi’ye bir şişe şampuan 20 gün yeterken, Hamza’ya ay- bırakıyor.
nı şişe 25 gün yetmektedir. Gezi programında Cezmi ve
Buna göre, kalan işi Halim tek başına kaç günde
Hamza her şampuan şişesini birlikte kullanacaklardır.
tamamlar?
Buna göre, bu gezi programı için Cezmi ve Hamza A) 4 B) 5 C) 6 D) 7 E) 8
yanlarına en az kaç şampuan şişesi almalıdırlar?
A) 24 B) 28 C) 32 D) 36 E) 40

12. 14. Bir maden suyu dolum tesisinde günde her biri 6000 adet
Yan maden suyu dolumu yapan ve eşit kapasite ile çalışan
cephe
4 adet makine vardır.
phe
Ön ce 1
• Bu makineler işe başladıktan 2 gün sonra oranın-
3
da daha hızlı çalışan 2 adet makine daha katılarak top-
lam işin 5 günde bitmesi sağlanmıştır.
Buna göre, eski makinelerden 2 tanesi aynı dolumu
kaç günde bitirebilir?
Bir okulun ön ve yan cephesi görseldeki işçilerle boyana-
A) 10 B) 12 C) 14 D) 16 E) 18
caktır. Boyanacak olan ön cephenin alanı yan cephenin ala-
nının 2 katı olup yan cepheyi boyayacak olan aynı güçteki
işçilerin çalışma hızı ön cepheyi boyayacak olan aynı güç-
teki işçilerin çalışma hızlarının 3 katıdır.

Ön cephe 12 saatte boyandığına göre, yan cephe kaç


saatte boyanabilir?
(Boyama işlemine tüm işçiler aynı anda başlamıştır.)
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 6

1. B 2. C 3. A 4. D 5. D 6. C 7. E
8. C 9. B 10. E 11. D 12. C 13. D 14. C

281
HIZ PROBLEMLERİ
Test - 1

1. Saatteki hızları 50 km ve 70 km olan iki araç A ve B kent- 4.


lerinden birbirine doğru aynı anda harekete başlıyorlar.
İki araç 4 saat sonra karşılaştığına göre, A ve B kent-
leri arasındaki uzaklık kaç km’dir? Ev Sude Okul

A) 560 B) 520 C) 480 D) 440 E) 420 Sude, evden okula gitmek için sabit bir hızla yola çıkar.
Yolun tam ortasına geldiğinde kitabını unuttuğunu fark
eder.

Sude’nin eve dönüp vakit kaybetmeden kitabını alıp


okula zamanında yetişmesi için hızını kaç katına çıkar-
ması gerekir?
7 5 3
A) B) 3 C) D) 2 E)
2 2 2

2.
120 km/sa 80 km/sa

A
200 km
B C
5. İki araç doğrusal bir yol üzerinde biri A kentinden B kenti-
ne, diğeri B kentinden A kentine sabit hızlarla saat
Şekildeki A ve B kentleri arasındaki uzaklık 200 km’dir. 12.00 da aynı anda birbirlerine doğru harekete başlamış-
A ve B den aynı anda ve aynı yönde hareket eden iki ara- lardır. Bu iki araç saat 13.00 te karşılaşmışlardır.
cın saatteki hızları sırasıyla 120 km/sa. ve 80 km/sa. tir.
A kentinden hareket eden araç saat 13.25 te B kentine
Bu iki araç hareketlerinden kaç saat sonra aynı anda ulaştığına göre, B kentinden hareket eden araç saat
C’ye varırlar? kaçta A kentine ulaşmıştır?

A) 8 B) 7 C) 6 D) 5 E) 4 A) 15.12 B) 15.18 C) 15.24


D) 15.32 E) 15.36

3. A ve B şehirleri arası 300 km’dir. Yolun bir kısmı toprak, 6.


12 m/dk
bir kısmı asfalttır. Bir araç toprak yolda 50 km/sa. asfalt
yolda 75 km/sa. hız yaparak A ile B arasını 5 saatte gi-
diyor. A
Buna göre, toprak yol kaç km’dir?
A) 200 B) 180 C) 175 D) 150 E) 120 6 m/dk

Hızları dakikada 12 m ve 6 m olan iki hareketli çevresi


360 metre olan çembersel pistin A noktasından aynı
anda ters yönde hareket ettikten kaç dakika sonra kar-
şılaşırlar?
A) 12 B) 16 C) 18 D) 20 E) 24

282
HIZ PROBLEMLERİ
Test - 1

7. Bir araç A kentinden B kentine 60 km/sa. hızla gidip, B ken- 10. Yusuf ile Berkant aralarındaki uzaklık 12 km olan A şehrin-
tinden A kentine dönerken V km/sa. hızla dönmüştür. den B şehrine gideceklerdir. İkisinin binebilecekleri sadece
bir bisiklet vardır.
Aracın yol boyunca ortalama hızı 72 km/sa. olduğuna
göre, V kaçtır? Yürüyerek Bisikletle
A) 92 B) 90 C) 86 D) 84 E) 82 (km/sa) (km/sa)
Yusuf 5 10
Berkant 4 8

Yukarıdaki tabloda her ikisinin yürüyerek ve bisikletle olan


hızları verilmiştir. Bisiklete önce Yusuf biniyor. Berkant ise
yürümeye başlıyor. Yolun belli bir kısmına gelince Yusuf bi-
sikleti bırakıp yürümeye başlıyor. Berkant bu kısma gelin-
ce bisikleti alıp yola devam ediyor.

Her ikisi de B noktasına aynı anda vardıklarına göre,


Berkant’ın bisikletle gittiği yol kaç km’dir?
19 17
A ) 10 B) 9 C) D) 8 E)
2 2
8. Saatteki hızı 72 km olan 120 metre uzunluğundaki bir
tren 900 metre uzunluğundaki tünele girdiği andan kaç
saniye sonra tünelden tamamen çıkar?
A) 53 B) 52 C) 51 D) 50 E) 49

11. Aşağıda dörtgen ve üçgen biçiminde iki ayrı pist verilmiştir.

9. Bir kelebek belli mesafeyi rüzgâr yönünde 6 dakikada rüz- x aracı A pistinin herhangi bir noktasından harekete başla-
gârın tersi yönünde 12 dakikada almaktadır. yıp belli bir yönde, y aracı ise B pistinin herhangi bir nokta-
sından harekete başlayıp belli bir yönde tur atacaktır.
Buna göre, kelebeğin hızının rüzgârın hızına oranı
kaçtır? İki araç aynı anda harekete başlarsa x aracı 6 tur attığında
7 5 3 y aracı 24 tur atıyor. Eğer x aracı 2 tur attıktan sonra y ara-
A) B) 3 C) D) 2 E) cı harekete başlarsa, x aracı 6 turu tamamladığında y ara-
2 2 2
cı n tur atıyor.

x ve y araçları sabit hızla hareket ettiğine göre,


n kaçtır?
A) 8 B) 10 C) 12 D) 16 E) 20

1. C 2. D 3. D 4. B 5. C 6. D
7. B 8. C 9. B 10. D 11. D

283
HIZ PROBLEMLERİ
Test - 2

1. 70 km/sa 80 km/sa 3. C
60
m
D
A C B

Hızı saatte 70 km olan bir otomobil A noktasından hızı sa-


atte 80 km olan diğer bir otomobil B noktasından birbirine
doğru aynı anda hareket ederek C noktasında karşılaşıyor- V
lar. 2
A V B
A’dan hareket eden araç karşılaşmadan 8 saat sonra
B noktasına vardığına göre, |AB| kaç km’dir? Şekildeki ABC dik üçgeninin A köşesinde bulunan iki hare-
ketliden biri B’ye doğru saatte V metre sabit hızla öteki de
A) 1200 B) 1100 C) 1050 D) 950 E) 800 V
C’ye doğru saatte metre sabit hızla aynı anda harekete
2
başlıyor ve ilk kez [BC] üzerindeki D noktasında karşılaşı-
yorlar.

3|AB| = 4|AC| ve |CD| = 60 m

olduğuna göre, |BC| uzunluğu kaç metredir?


A) 450 B) 420 C) 360 D) 320 E) 300

2. Bir araç 80 km/sa sabit hızla A şehrinden saat 08.00 de çı-


kıp, B şehrine saat 10.00 da ulaşmayı planlamıştır.
Araç 4 km yol gittikten sonra yol bilgisayarı sürücüye ek-
randa uyarı vermiştir.

Ekran depoda kalan yakıtla geri kalan yolda aracın hızını


saatte 8 km azaltıp o hıza sabitlemesi gerektiği uyarısını
vermiştir. 4. A ve B kentleri arası 400 km’dir. A kentinden 40 km/sa. hızla
bir otobüs, B kentinden 60 km/sa. hızla bir otomobil aynı an-
Araç yol boyunca hiç yakıt almadığına göre, araç B da birbirlerine doğru hareket ediyorlar. İki aracın hareketin-
şehrine saat kaçta ulaşır? den 2 saat sonra da A’dan 20 km/sa. hızla bir motosikletli ha-
rekete başlıyor.
A) 10.13 B) 10.15 C) 10.18
D) 10.20 E) 10.24 Otomobil, otobüs ile karşılaştıktan kaç saat sonra
motosikletli ile karşılaşır?
5 3 1
A) B) 2 C) D) 1 E)
2 2 2

284
HIZ PROBLEMLERİ
Test - 2

5. Enes ile Gönenç uzaktan kumandalı arabalarıyla iki yarış 8. 50 km/sa


yapacaklardır. Her iki yarışta da hızları aynı olmak şartıyla;
• Birinci yarışta 100 metrelik bir mesafede Enes’in araba-
200 m
sı Gönenç’in arabasına 20 metre fark atmıştır.
• İkinci yarışta aynı 100 metrelik parkurda, Enes başlan-
gıç noktasının daha gerisinden başlayıp bu defa yarı-
10 km/sa
şı 4 metre farkla kazanmıştır.
Uzunluğu 200 metre ve saatteki hızı 50 km olan bir tren ile
Enes ile Gönenç her iki yarışa da aynı anda başladık-
saatte 10 km hızla koşan bir koşucu görseldeki gibi aynı hi-
larına göre, Enes ikinci yarışa Gönenç’ten kaç metre
zadan doğrusal bir şekilde hareket etmeye başlıyorlar.
geride başlamıştır?
A) 26 B) 25 C) 24 D) 22 E) 20 Buna göre, trenin tamamı en az kaç saniye sonra
koşucuyu geçer?
A) 24 B) 22 C) 20 D) 18 E) 12

6.
A
3 m/dk

O 60°

9. A C B
B 2 m/dk

O merkezli dairesel pistin çevresi 240 metredir.

A ve B noktalarından şekildeki gibi birbirlerine doğru A


x km
C
y km
B
hareket eden iki araç ikinci kez kaç dakika sonra kar-
şılaşır? ;AC;= x km ;BC;= y km

A) 60 B) 58 C) 56 D) 52 E) 48 İki koşucu A noktasından B noktasına kadar koşacaktır.

• Koşuculardan birinin hızı saatte 4 km, diğerinin ise sa-


atte 6 km’dir.
• Koşucular C noktasına geldiklerinde her bir koşucu di-
ğer koşucunun hızında koşarak B’ye ulaşacaklardır.
Koşuculardan birisi B noktasına diğerine göre, 2 saat
daha erken ulaştığına göre, |x – y| farkı kaçtır?

7. Bir araç gideceği yolun


3
’ünü 60 km/sa. hızla, kalanını A) 12 B) 15 C) 18 D) 20 E) 24
4
80 km/sa. hızla gitmiştir.
Bu aracın tüm yoldaki ortalama hızı saatte kaç kilomet-
redir?
A) 72 B) 68 C) 64 D) 62 E) 56

285
HIZ PROBLEMLERİ
Test - 2

10. A B C 12. Aşağıda bir otomobilin yakıt göstergesi verilmiştir.

10 m

20 m

25 m

Şekilde A, B ve C parçacıklarının pozisyonları verilmiştir.


V
A parçacığının hızı V iken B parçacığının hızı ’dir.
2

Buna göre, üç parçacığın aynı zamanda buluşması 1 nolu çizgi deponun boş, 5 nolu çizgi deponun dolu,
için C parçacığının hızı kaç V olmalıdır? 2, 3 ve 4 nolu çizgiler ise depoda sırasıyla 1/4, 2/4 ve 3/4
1 1 1 1 oranında yakıt olduğunu göstermektedir. Kırmızı yaylarla
A) B) C) 1 D) E) gösterilen kısım rezerv bölgesidir ve yakıt izleme çubuğu
4 2 7 8
burayı gösterdiği anda depoda 10 litre yakıt bulunmakta-
dır. Ayrıca bu duruma gelindiğinde, acil yakıt alımını hatır-
latmak için göstergedeki kırmızı ışık yanmaktadır.

Bu aracın deposunda 4 nolu çizginin belirttiği kadar yakıt


varken, otomobil 700 km kullanıldığında yakıt göstergesi-
nin kırmızı ışığı yanmıştır. Otomobil aynı koşullarda 200 km
daha kullanıldığında da yakıt bitmiştir.

Buna göre, otomobilin deposu kaç litre yakıt almak-


tadır?

A) 30 B) 36 C) 40 D) 48 E) 60

11. Bilgisayar Tablet

Aynı evde yaşayan Mustafa ve Kemal kardeşler online ders-


lerinde öğretmenlerinin gönderdikleri aynı büyüklükteki ay-
rı ödev dosyalarını Mustafa bilgisayarına, Kemal ise table-
tine indirecektir.
• Mustafa’nın dosyayı bilgisayarına indirme hızı,
Kemal’in dosyayı tabletine indirme hızının 3 katına eşit-
tir.
• Aynı anda indirme işlemi gerçekleşirken iki cihazın da
indirme hızları yarıya düşmektedir.
Dosya indirme işlemine önce Kemal başlayıp dosyanın ya-
rısını indirdiğinde Mustafa da dosyasını indirmeye başla-
mıştır.

Her ikisinin de indirme işlemi bittiğinde indirme süre-


lerinin oranı aşağıdakilerden hangisi olabilir?
16 3 3
A) B) 4 C) D) 2 E)
9 4 2

1. C 2. A 3. E 4. C 5. E 6. C
7. C 8. D 9. E 10. A 11. D 12. E

286
HIZ PROBLEMLERİ
Test - 3

1. 4. Bir hareketli gideceği yolun yarısını gittikten sonra kalan yo-


lu hızını 2 katına çıkararak tamamlıyor. Hareketli geri dö-
A C D B nerken yolun tamamını gidişteki ortalama hızına eşit bir hız-
la geri dönüyor.
A ile B şehirleri arası 720 km’dir. A dan saat 8.00’de saat-
te 40 km hızla yola çıkan bir otobüs C ve D noktalarında Buna göre, hareketlinin giderken aldığı süre dönerken
onbeşer dakika mola vererek B ye varıyor. Otobüs her mo- aldığı sürenin kaç katıdır?
ladan sonra hızını saatte 20 km artırıyor. A)
1
B)
1
C) 1 D)
2
E)
3
2 3 3 2
|AC| = |CD| = |BD|

olduğuna göre, otobüs B şehrine saat kaçta varır?


A) 22.00 B) 21.45 C) 21.30
D) 21.00 E) 20.45
5.

2. V1 V2

A C B
Otomobil Bisiklet Şekilde verilen yolda A noktasından yola çıkan bir araç, lev-
haya kadar belli bir hızla gittikten sonra levhadaki uyarı ge-
A ve B den birbirlerine doğru V1 ve V2 hızlarıyla aynı anda 3
hareket eden otomobil ve bisikletli C’de karşılaşıyorlar. reğince hızını katına çıkaracaktır.
2
Karşılaşmadan sonra bisikletli hızını 2 katına, otomo- 3
bil hızını 8 katına çıkarıp aynı anda karşı kentlere var- • Levhaya kadar olan yol tüm yolun ’i dir.
5
V1
dıklarına göre, oranı kaçtır? • Yolun tamamında toplam harcanan süre 52 dakikadır.
V2
Buna göre, levhadan sonra araç kaç dakika yol gitmiş-
1 3 5
A) B) 1 C) D) 2 E) tir?
2 2 2
A) 18 B) 16 C) 15 D) 14 E) 12

3. 8 m/dk
A

3 m/dk
6. A şehrinden bir kamyon B şehrinden ise bir otobüs birbirle-
rine doğru yola çıkıp 3 saat sonra karşılaşmışlardır. Araç-
O B lar karşılaşıncaya kadar kamyon yolda 40 dakika mola ver-
miş ve karşılaşmalarından 2 saat sonra B şehrine varmış-
tır.
A ve B şehirleri arasındaki uzaklık 520 km’dir.

O merkezli dairesel pistin çevresi 180 m’dir. Buna göre, otobüs B şehrinden A şehrine ne kadar
süre sonra ulaşır?
A ve B noktalarından şekildeki gibi aynı yönde hareket
A) 5 saat 30 dakika B) 5 saat 45 dakika
eden iki araç ikinci kez kaç dakika sonra karşılaşır?
C) 6 saat D) 6 saat 15 dakika
A) 66 B) 65 C) 64 D) 63 E) 60
E) 6 saat 30 dakika

287
HIZ PROBLEMLERİ
Test - 3

7. 9. Okan oyuncak tren setiyle bir deney yapacaktır. Önce 6


metre uzunluğundaki trenin tünele girişinden tüneli tam ola-
Batı Doğu rak terk edişine kadar geçen süreyi ölçmüş, daha sonra tre-
ne bir vagon daha ekleyip trenin uzunluğunun 13 metreye
A Şehri 1200 km B Şehri
ulaştığını gözlemlemiştir.
Dünyanın en hızlı uçan kuşu olarak bilinen Gökdoğan Ku- Okan trenin hızını %10 azaltarak aynı tünelden geçiş sü-
şu saatte 180 km hızla batıdan doğuya doğru uçmakta, rüz- resini ölçtüğünde ilk sürenin yarısı kadar arttığını gördü-
gar ise saatte 60 km hızla doğudan batıya doğru esmekte- ğüne göre, tünelin boyu kaç metredir?
dir.
A) 17 B) 16 C) 14 D) 12 E) 9
Buna göre, A şehrindeki Gökdoğan Kuşu’nun, bu şeh-
rin 1200 km doğusundaki B şehrine gidiş dönüşü en
az kaç saat sürer?
A) 20 B) 18 C) 16 D) 15 E) 12

8. 10. Yapılan bazı çalışmalar nedeniyle, şekildeki yolun B nokta-


sının sağında kalan kısmı, B noktasına beton duvar konu-
A B
larak trafiğe kapatılmıştır. Zeki bu yolda, duvara yaklaşa-
cak biçimde 90 km/saat sabit hızla motosiklet sürmektedir.
Yolun A noktasından geçtiği anda kornaya basmıştır.

A ve B noktalarından sırasıyla hızları 3 m/sn ve 5 m/sn olan


iki bisikletli sisli bir havada karşılıklı olarak yola çıkıyorlar.
A ile B noktaları arası 310 m’dir.
A B

• A noktasından yola çıkan bisikletli 20 m ilerisini, B nok- Çıkan korna sesi, 2 saniye sonra Zeki’nin kulağında yankı-
tasından çıkan bisikletli 30 m ilerisini görebiliyor. lanmıştır.
• B noktasından yola çıkan 100 m ilerideki kırmızı ışık-
Sesin havadaki yayılma hızı 340 m/sn olduğuna göre,
ta bir süre bekleyip yeşil yandıktan sonra yola devam
A noktasının duvara uzaklığı kaç metredir?
ediyor.
A) 340 B) 345 C) 350 D) 365 E) 375
Bu iki bisikletli birbirlerini hareketlerinden 45 saniye
sonra gördüklerine göre, trafik lambası kırmızıdan
yeşile kaç saniye sonra geçmiştir?
A) 20 B) 14 C) 12 D) 10 E) 8

288
HIZ PROBLEMLERİ
Test - 3

11. Eşit mesafeli 10 tane istasyonun olduğu bir metroda, sabit 13. A B
hızlı iki trenden hızı az olan tren 1. istasyondan, hızı fazla Z Z

olan tren 10. istasyondan birbirlerine doğru aynı anda ha-


rekete başlıyorlar. Hızı az olan tren 4. istasyonda iken di-
ğeri 5. istasyondadır.
Buna göre, hızı az olan tren 10. istasyona ulaştığında,
diğer tren 1. istasyona ulaşıp hiç vakit kaybetmeden
geriye dönüp kaçıncı istasyona gelmiş olur?
A) 5 B) 6 C) 7 D) 8 E) 9

Bir hastanenin zemin katında A ve B olmak üzere iki asan-


sör vardır.

• B asansörünün hızı A asansörünün hızının 2 katıdır.


• Dahiliye servisinden bir hasta bulunduğu kattan zemi-
ne B asansörüyle 60 saniyede inmektedir.
• Zemin kattan dahiliye servisine gitmek için B asansö-
rüne binen birisi yanlışlıkla dahiliye servisinden daha
alt bir katta inip hiç vakit kaybetmeden aynı kattan A
asansörüyle dahiliye servisine başlangıçtan itibaren
70 saniyede ulaşmaktadır.
Buna göre, dahiliye servisi hastanenin en az kaçıncı
katında bulunur?

12. 19:32 19:32 A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 7


Nereye Gidiyorsun ? Nereye Gidiyorsun ?

B B

14. Şekildeki A ve B şehirleri arası 900 km ve mola yeri (C) ile


B şehri arası 300 km’dir.
A A 600 km 300 km
Kalan süre 55 dk Kalan süre 40 dk
A C B
Cumartesi Pazar
V = 100 km/sa V = 200 km/sa
Hamza, Cumartesi ve Pazar günleri aynı yoldan aynı has-
A şehrinden B şehrine seyahat eden bir kamyonun hızı
taneye gidecektir. Her iki günde de hastaneye aracıyla gi-
saatte 100 km’dir. B şehrinden saatteki hızı 200 km olan
decek olan Hamza, aracın navigasyonunu açmıştır. Trafi-
bir turizm şirketinin otobüsü A şehrine doğru hareket et-
ğin yoğun olduğu kırmızı bölümün uzunluğu trafiğin akıcı
miştir. Kamyon otobüsle karşılaştığında B şehrinden yine
olduğu mavi bölümün uzunluğunun 3 katıdır.
aynı turizm şirketinin bir otobüsü A şehrine doğru hareke-
Her iki günde de Hamza’nın mavi bölümdeki yollarda te başlamaktadır.
hızları aynı olduğuna göre, Cumartesi günü Hamza’nın
Buna göre, kamyon mola yerine varıncaya kadar bu
mavi bölümdeki hızının kırmızı bölümdeki hızına oranı
turizm şirketinin kaç tane otobüsüyle karşılaşır?
kaçtır?
4 3 5 5 A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
A) B) C) 2 D) E)
3 2 2 3

1. C 2. A 3. D 4. C 5. B 6. E 7. D
8. B 9. C 10. D 11. C 12. B 13. D 14. B

289
YÜZDE KÂR-ZARAR PROBLEMLERİ
Test - 1

1. 40 sayısının %x’i ile %2x’inin toplamı 18 olduğuna gö- 5. 12 kg domates satmak isteyen bir satıcı 4 kg domatesin çü-
re, x kaçtır? rük olduğunu görüyor.

A) 12 B) 15 C) 20 D) 25 E) 30 Buna göre, maliyet yüzde kaç artmıştır?

A) 40 B) 45 C) 50 D) 60 E) 75

2. P sayısının %40’ı, S sayısının %25’ine eşittir.


Buna göre, S sayısı P sayısının yüzde kaçıdır?
A) 180 B) 160 C) 150 D) 125 E) 120

6. Bir tüccar, 1 kg yaş üzümü 16 TL’ye alıyor. Yaş üzümü ku-


ruttuğunda %60 fire verdiğini görüyor.
Tüccarın bu alışverişten zarar etmemesi için kuru üzü-
mün kilosunu en az kaç TL’den satması gerekir?
A) 45 B) 40 C) 36 D) 32 E) 30

3. Bir satıcı elindeki malın önce %40’ını satmış, daha sonra


kalan malın %40’ı kadar mal almıştır.
Buna göre, son durumda elindeki mal başlangıçtaki
malın yüzde kaçıdır?
A) 88 B) 86 C) 84 D) 82 E) 80

7. Yiğit tanesini A TL’den 2 düzine yumurta alıyor. Bu yumur-


talardan 9 tanesi kırık çıkıyor. Yiğit kalan yumurtaların ta-
nesini alış fiyatı üzerinden %60 kârla satıyor.
4. Bir grubun %40’ı gözlüklüdür. Buna göre, Yiğit’in son durumda kâr-zarar durumu
Gözlüklü olmayan 15 kişi olduğuna göre, grup kaç için aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
kişidir? A) %10 kâr B) %10 zarar C) %20 kâr
A) 40 B) 36 C) 30 D) 25 E) 20 D) %20 zarar E) Ne kâr ne zarar

290
YÜZDE KÂR-ZARAR PROBLEMLERİ
Test - 1

8. İzzet hiç sayfa atlamadan bir kitap okumaktadır. Herhangi 11. Bir çiftçi aynı fiyata 5 tane tarla almıştır. Bir süre sonra iki-
bir sayfanın sonuna gelip de okumaya ara verdiğinde tek- sini %20 kârla, ikisini ise %10 zararla satmıştır.
rar hangi sayfadan okumaya başlayacağını hatırlamak için
Buna göre, çiftçinin tüm satıştan %6 kâr etmesi için
okuyacağı sayfaya “Burdayım” ayracı yapıştırmaktadır.
son tarlayı yüzde kaç kârla satması gerekir?

A) 5 B) 7,5 C) 10 D) 12,5 E) 15

Yukarıda İzzet’in okuduğu bir kitaptan iki görüntü ve söyle-


diği cümle verilmiştir.

Buna göre, a kaçtır?


A) 32 B) 36 C) 60 D) 66 E) 68

9. Sadece anne ile babanın çalıştığı bir evde, annenin maaşı 12. Radar sistemiyle takip edilen bir otoyolda maksimum hız li-
2 katına çıktığında evin geliri %40 artmaktadır. miti 70 km/sa dir. Belirli bir günde bu yoldan geçen araçla-
rın %50’si 80 km/sa hızla, %10’u 160 km/sa hızla ve %40’ı
Bunun yerine annenin maaşı sabit kalıp babanın maa-
70 km/sa sabit hızlarıyla yol almışlardır.
şı %25 azalsaydı, evin geliri yüzde kaç azalırdı?
Buna göre, gün içinde otoyoldan geçen araçların or-
A) 10 B) 12,5 C) 15 D) 20 E) 25
talama hızları maksimum hız limitinin yüzde kaç faz-
lasıdır?
A) 10 B) 15 C) 20 D) 25 E) 30

10. Bir mağazada satılan A ve B marka deterjanların maliyet


ve satışları için
l. A marka deterjan %50 kârla, B marka deterjan %20
kârla satılmaktadır.
ll. A marka deterjanın maliyeti B marka deterjanın ma-
liyetinin %10 fazlasına eşittir.
Buna göre, deterjanların satış fiyatlarının oranı aşağı-
dakilerden hangisi olabilir?
11 3 13 7 15
A) B) C) D) E)
8 2 8 4 8
1. B 2. B 3. C 4. D 5. C 6. B
7. E 8. D 9. C 10. A 11. C 12. C

291
YÜZDE KÂR-ZARAR PROBLEMLERİ
Test - 2

1. a – b sayısı, a + b sayısının %40’ına eşittir. 4. Cep telefonu kılıfı satan bir mağaza, toptancıdan aldığı 75
kılıfın 65 tanesini belirli bir fiyattan sattığında toptancıya
Buna göre, 3a + b sayısının yüzde kaçı b sayısına eşit
ödediği paranın %30 fazlasını elde ediyor.
olur?
Buna göre, mağaza kılıfları yüzde kaç kârla satmakta-
A) 7,5 B) 10 C) 12,5 D) 15 E) 17,5
dır?
A) 60 B) 50 C) 45 D) 40 E) 30

5. Bir giyim mağazasındaki tişört satışları için aşağıdaki bilgi-


ler veriliyor.
• Birden fazla tişört alımında en ucuz tişörte %25 indi-
2. Bir aile mağazadan televizyon alacaktır. Televizyonu 12 tak- rim uygulanmaktadır.
sitle alıp ilk 8 taksitlerini %40 eksik ödemişlerdir.
• Mağaza nakit ödemelerde ayrıca %20 indirim yapmak-
Buna göre, bu ailenin borcunu zamanında bitirmeleri tadır.
için kalan taksitlerini yüzde kaç fazla ödemelidirler?
• Etiket fiyatı 160 TL olan ve etiket fiyatı 160 TL’den da-
A) 80 B) 75 C) 70 D) 60 E) 50 ha ucuz olan toplamda 2 tişört alan bir müşteri 200 TL
nakit ödeme yapmıştır.
Buna göre, müşterinin aldığı ucuz tişörtün etiket fiyatı
kaç TL’dir?
A) 105 B) 110 C) 120 D) 125 E) 150

3. Et ve süt ürünleri satan bir dükkan et ürünlerinin birim fiya- 6. Bir dizi yapımcısı 80 bölüm sürmesi planlanan bir dizinin
tını %80 arttırıp, süt ürünlerinin birim fiyatını ise %10 azalt- %80’inde reyting ortalamalarının üstüne geçmeyi hedefle-
tığında geliri %50 artmaktadır. mektedir. İlk 50 bölümün 46 tanesinde reyting ortalamala-
rının üstüne çıkmasına rağmen belirlenen hedef gerçekleş-
Buna göre dükkan sahibi et ürünlerinin fiyatını %10
tirilememiştir.
azaltıp, süt ürünlerinin birim fiyatını %80 arttırsaydı
dükkanın geliri yüzde kaç artardı? Buna göre, bu dizi kalan bölümlerin en az kaçında
reyting ortalamalarının altında kalmıştır?
A) 20 B) 25 C) 30 D) 35 E) 40
A) 17 B) 15 C) 14 D) 13 E) 10

292
YÜZDE KÂR-ZARAR PROBLEMLERİ
Test - 2

7. Yapılan araştırmalara göre, erkeklerin %11’i ve kadınların 10. Bir sınıfta öğretmen öğrencilerini iki gruba ayırarak bir gru-
%9’unun solak olduğu saptanmıştır. ba ikişer diğer gruba altışar soru sormuştur. İkişer soru so-
rulan öğrenciler soruların %60’ına, altışar soru sorulan öğ-
Buna göre, %48’inin erkek olduğu bir toplulukta top-
renciler ise soruların %20’sine doğru cevap vermişlerdir.
luluğun yüzde kaçı solaktır?
Bu sınıfta toplam 35 öğrenci olduğuna göre, doğru ce-
A) 9,6 B) 9,96 C) 10 D) 10,4 E) 10,56
vaplanan toplam soru sayısı kaçtır?

A) 56 B) 48 C) 44 D) 42 E) 36

8. Aşağıda dikdörtgen prizma biçimindeki iki kapılı bir buzdo- 11. Bir kumaşın bileşiminde %40 polyester ve %60 pamuk bu-
labı için bazı ölçümler verilmiştir. lunmaktadır. Pamuğun kg fiyatı polyesterin kg fiyatının 2
katıdır.
Buna göre, polyester ve pamuk fiyatı fiyatları sırasıyla
%10 ve %20 arttırıldığında aynı kumaşın maliyeti yüz-
de kaç artar?
A) 15 B) 17,5 C) 18 D) 20 E) 22,5

12.
1 ü rü n al an a 2 ü rü n al an a
2 . ü rü n
% %
Üst kapağın yüksekliği alt kapağın yüksekliğinin
20 50
İ N Dİ Rİ M İ N D İ R İ M Lİ
%75’ine eşit olduğuna göre, alt kapağın yüksekliği
kaç cm’dir? 1. Kamp an y a 2 . K ampan y a
Ni san M ay ı s
A) 96 B) 100 C) 104 D) 108 E) 112

3 ü rü n al an a

Ürünlerden 1’i
BE DAV A

3 . K ampan y a
H azi ran

9. Bir alışveriş mağazası cep telefonuna mağaza uygulama- Bir mağaza, şekilde verilen üç kampanya afişini aynı anda
sını indirip, uygulama üzerinden alışveriş yapanlardan her camına asmış ve belirtilen ay geldiğinde o kampanyayı uy-
ürün için %15’lik bir indirim ayrıca sepette 60 liralık ekstra gulamıştır. Oya ve Eda bu afişleri okuyarak kampanyalar-
bir indirim fırsatı sunmuştur. dan haberdar olmuştur. Oya kampanyaları beklemeden bu
Mağazadan alışveriş yapanlar için ise her ürün için “4 al, mağazadan fiyatı 10 TL olan bir üründen 17 tane satın al-
3 öde” kampanyası geçerlidir. Asiye cep telefonu uygula- mıştır.
masından, Fikret ise mağazadan aynı tablodan dörder ta-
Eda ise haziran ayı sonuna kadar bu mağazadan aynı ürün-
ne almıştır.
den toplam 17 tane almıştır.
Asiye, Fikret’ten 30 lira daha fazla ödeme yaptığına
Eda, Oya’nın ödediğinden x TL eksik ödediğine göre,
göre, bir tablonun fiyatı kaç liradır?
x en çok kaç olabilir?
A) 275 B) 250 C) 225 D) 220 E) 215
A) 45 B) 55 C) 57 D) 59 E) 60

1. C 2. A 3. A 4. B 5. C 6. D
7. B 8. C 9. C 10. D 11. B 12. B

293
YÜZDE KÂR-ZARAR PROBLEMLERİ
Test - 3

1. I. II. III. 4. Aşağıda hepsi 8 punto (pt) büyüklüğünde olan dört tane
A harfi verilmiştir. Özkan, iki farklı büyüteçle bu A harfle-
Bluetooth Bluetooth Bluetooth rinden üçüne baktığında A harflerini şekilde belirtilen bü-
3 başarılı a başarılı a + 2b başarılı yüklükte görmüştür.
0 başarısız b başarısız a başarısız

Şiir \
Test \
Resim \

Sena telefonunda tiklediği dosyaları bilgisayarına yüklerken


bluetooth uygulaması şekildeki uyarıları vermiştir.
Örneğin I nolu işlemde tiklenen 3 dosyanın üçü de başarı-
lı olduğundan dosyaların %100’ü bilgisayara yüklenmiştir.
Daha sonra yaptığı II nolu işlemde tiklenen dosyaların %60’ı
bilgisayara yüklenmiştir.
Buna göre, III nolu işlemde tiklenen dosyaların yüzde Buna göre, Özkan şekilde iki büyütecin de görüş
kaçı bilgisayara yüklenmiştir? alanında olan en büyük boyuttaki A harfini kaç punto
büyüklüğünde görmüştür?
A) 25 B) 50 C) 60 D) 70 E) 75
A) 14 B) 15 C) 16 D) 17 E) 18

2. Mallarının %20’si defolu bir mağaza defolu olan bu malları


%20 kârla satıyor. Geri kalan sağlam mallarını ise tüm sa-
tıştan %44 kâr edecek şekilde etiketi değiştiriyor.
Buna göre, en son alışveriş yapan müşteri ilk alışve-
riş yapan müşteriden bu malı yüzde kaç daha pahalıya
alır?
A) 20 B) 24 C) 25 D) 30 E) 40
5. Bir ürünün maliyetinin,
• %20’si işçi ücretlerinden %40’ı hammadde, kalanı da
nakliye maliyetinden oluşmaktadır.
• Hammadde maliyetinden %10 tasarruf eden iş yeri iş-
çilerine %60 zam yapmıştır.
Buna göre, yeni maliyetin kaçta kaçı hammadde mali-
yetlerinden oluşmuştur?

3. Bir satıcının aldığı yaş incir kuruduğunda ağırlığı %35 aza- 1 2 1 3 1


A) B) C) D) E)
lıyor. 2 3 3 4 4

Bu satıcı kuru inciri alış fiyatının %40 fazlasına sattığı-


na göre, yüzde kaç zarar etmiştir?
A) 12 B) 10 C) 9 D) 8 E) 6

294
YÜZDE KÂR-ZARAR PROBLEMLERİ
Test - 3

6. Bir uçağın koltukları A ve B sınıfı olarak isimlendirilmiştir. 9. Aşağıda, biri büyük diğeri de küçük boyu olan aynı şampu-
A sınıfındaki her bir koltuğun satış fiyatı aynı, B sınıfındaki anın paketlenmiş görseli verilmiştir.
her bir koltuğun satış fiyatı aynıdır. Uçaktaki tüm koltuklar,
B sınıfı koltukların satış fiyatı sabit tutulup A sınıfı koltukla-
rın satış fiyatına %100 zam yapılarak satılırsa havayolu şir-
ketinin geliri %40 artmaktadır.
ŞAMPUAN
Buna göre, eğer A sınıfı koltukların satış fiyatı sabit ŞAMPUAN
tutulup B sınıfı koltukların satış fiyatı %25 indirim ya-
pılarak uçaktaki tüm koltuklar satılsaydı havayolu şir- %25 İN
DİRİM
ketinin geliri yüzde kaç azalırdı?

A) 25 B) 20 C) 15 D) 12,5 E) 10

Küçük boy şampuanın etiket fiyatı, büyük boy şampuanın


etiket fiyatından %40 daha ucuzdur. Şampuanlar paketle-
nip ikisi bir arada satıldığında toplam fiyatlarından %25 in-
dirimle 30 liraya satılıyor.

Buna göre, küçük boy şampuanın etiket fiyatı kaç


liradır?
A) 12 B) 15 C) 16 D) 18 E) 20
7. Bir süt fabrikasında sütler 1,5 ve 0,5 litrelik paketlere dol-
durulmaktadır.
• Satışa sunulacak olan 0,5 litrelik süt dolu paketin
maliyeti 60 kuruş 1,5 litrelik süt dolu paketin maliyeti
1,2 TL’dir.
• Boş süt paketlerinden küçük olanın maliyeti büyük ola-
nın maliyetinin 2 katıdır.
Buna göre, 0,5 litrelik boş süt paketinin maliyeti kaç
kuruştur?
A) 8 B) 12 C) 16 D) 24 E) 32

10. Bir basketbol takımı yaptığı bir maçta 54 sayı bulmuştur.


Takımın üçlük atışlardaki başarı oranı %40 ve ikilik atışlar-
daki başarı oranı %50 olmuştur.
Bu takımın oyuncuları maçta ikilik atışları, üçlük atışlara gö-
re %50 daha fazla denemiştir.

Buna göre, bu takımın oyuncuları toplam kaç üçlük


8. Enflasyon: Genel fiyat düzeyinin sürekli artıp paranın de- atış denemiştir?
ğerinin düşmesidir. Buna göre; A) 10 B) 15 C) 20 D) 25 E) 30
Yıllık enflasyon oranının %50 olduğu bir ülkede me-
mur maaşlarına yılda %20 zam uygulanırsa bir yılın
sonunda memurun alım gücü yüzde kaç azalır?
A) 30 B) 25 C) 20 D) 15 E) 10

1. D 2. C 3. C 4. B 5. C
6. C 7. D 8. C 9. B 10. C

295
YÜZDE KÂR-ZARAR PROBLEMLERİ
Test - 4

1. Bir mağazada her ürünün etiket fiyatına (EF) kasada %5’lik 4. Suna sokak sütçüsünden kilogramı 3 TL’den 6 kg süt satın
indirim uygulanmaktadır ve elektronik kasa ödeme anında alıp kaynatmıştır. Kaynatma işleminden sonra sütü 1 gün
indirimli fiyatı ekranında belirtmektedir. Ancak kasadaki bir bekleten Suna sütten 500 gram kaymak almış ve kalan sü-
arızadan dolayı, aldığı ürünün parasını ödemek isteyen bir tü yoğurt yaptığında 5 kg yoğurt elde etmiştir.
müşteriye satış tutarını kasiyer kendisi hesaplayarak söy-
Aşağıda bir markette satılan kaymak ve yoğurda ilişkin bil-
lemiştir.
giler verilmiştir.
Buna göre, kasiyer aşağıdaki işlemlerden hangisini Ürün Kütle Satış fiyatı
yapmışsa müşterinin ödemesi gereken tutarı doğru
Kaymak 250 gram 8 TL
söylemiştir?
Yoğurt 2,5 kg 10 TL
A) EF × 0,005 B) EF × 0,05 C) EF × 0,5
Mine bu marketten Suna’nın elde ettiği kaymak ve yoğurt
D) EF × 0,95 E) EF × 1,05 kadar kaymak ve yoğurt almıştır.

Buna göre, Mine’nin ödediği para Suna’nın ödediği


paradan yüzde kaç fazladır?
A) 25 B) 40 C) 50 D) 75 E) 100

2. ab,c ve a,bc ondalık iki sayıdır. Bir satıcı %50 kârla


ab,c liraya satacağı bir malı yanlışlıkla a,bc liraya satıyor.
Buna göre, satıcı bu satıştan % kaç zarar etmiştir? 5. Bir kafiledeki kadınların sayısı erkeklerin sayısının
%60’ı dır.
A) 10 B) 20 C) 25 D) 75 E) 85
Bu kafiledeki kadınların sayısı 75’ten az olduğuna
göre, erkeklerin sayısı en çok kaçtır?

A) 160 B) 140 C) 120 D) 110 E) 100

3. Miras hukukunda eşlerden biri vefat ettiğinde mirasın %25’i


sağ kalan eşe verilir. Kalan miras ise çocuklar arasında eşit 6. Emre, kırtasiyeden 4 silgi ve 5 defter alıp 39 TL ödüyor. İkin-
olarak paylaştırılır. ci gidişte silginin fiyatı %20, defterin fiyatı %10 indirilmiştir.
Bunun üzerine 5 silgi ve 6 defter alıp 2 TL fazla para veri-
Anne, baba ve 4 çocuktan oluşan bir ailede babanın
yor.
vefatından sonra miras paylaştırıldığında, bir çocuğun
payı annenin payının yüzde kaçı olur? Buna göre, silginin başlangıçtaki fiyatı kaç TL’dir?
A) 45 B) 50 C) 60 D) 75 E) 80 A) 5,5 B) 4 C) 3,5 D) 3 E) 2,5

296
YÜZDE KÂR-ZARAR PROBLEMLERİ
Test - 4

7. Yanardağ patlamasından dolayı bir hava alanında yapılan uçuş- 10. Bir mağaza etiket fiyatı üzerinden %40 indirim yaptığı
ların %10’u iptal edilmiştir. Yağmur nedeniyle geri kalan uçuş- halde maliyet üzerinden %20 kâr sağladığına göre, ma-
ların %20’si iptal edilmiştir. Bu hava alanında 27 tane ek uçuş ğazanın indirim yapmadan önceki kârı yüzde kaçtır?
planlandığında yapılacak uçuş sayısı patlama ve yağmur-
dan sonra kalan uçuş sayısının %75 fazlası kadardır. A) 100 B) 90 C) 80 D) 75 E) 70

Buna göre, başlangıçta planlanan uçuş sayısı kaçtır?

A) 64 B) 56 C) 50 D) 45 E) 40

11. Bir piyango bileti satıcısı 200 TL’nin tamamıyla piyango ida-
resinden bir miktar bilet almıştır. Ertesi gün piyango idare-
si her bilet için 1,5 TL indirim yapmıştır. Bu durumda bilet
satıcısı 200 TL’ye piyango idaresinden bir önceki güne gö-
8. Bir robotik–kodlama programlama kursu cumartesi ve pa-
re %60 daha fazla bilet almıştır.
zar günleri hizmet vermektedir. Cumartesi günü kursa ge-
len öğrenciler tüm mevcudun %80’i kadardır. Cumartesi gü- Buna göre, piyango bilet satıcısı iki günde piyango
nü katılım göstermeyen öğrencilerin %20’si pazar günü gel- idaresinden toplam kaç bilet almıştır?
miştir. Cumartesi günü gelip de pazar günü de kursa de-
vam eden öğrenciler ise cumartesi katılanların %60’ı kadar- A) 150 B) 140 C) 130 D) 120 E) 110
dır.
Buna göre, bu kursa pazar günü tüm mevcudun yüz-
de kaçı katılmamıştır?
A) 36 B) 48 C) 52 D) 56 E) 60

12. %25 %50 %75 %100

9. Nurettin bir araçla İstanbul’a doğru giderken 1. tabelanın ol- Yukarıdaki şekilde bir telefonun kalan şarj yüzdesi koyu
duğu yerde araçtan inmiştir. Kalan yolu bisikletiyle gidecek- renkle gösterilmiştir. 4G bağlantı kullanımı Wireless bağ-
tir. lantı kullanımından iki katı kadar şarjın azalmasına sebep
olmaktadır.

Yukarıda gösterilen seviyeden itibaren 4 saat 4G bağ-


lantısı ve 2 saat Wireless bağlantısı kullanıldığında
telefonda %25 şarj süresi kaldığına göre, kalan şarj
süresinde kaç saat Wireless bağlantısı kullanılabilir?
A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6
1. tabeladan sonra kalan yolun %50’sini gidince
2. tabelanın olduğu noktaya gelmiştir.

Buna göre, 2. tabeladan sonra kalan yolun yüzde


kaçını gidince 3. tabelanın olduğu noktaya gelir?
A) 10 B) 20 C) 25 D) 30 E) 40
1. D 2. E 3. D 4. E 5. C 6. C
7. C 8. B 9. C 10. A 11. C 12. D

297
YÜZDE KÂR-ZARAR PROBLEMLERİ
Test - 5

1. Üç ayrı cins pirinç A, B ve C marka olacak şekilde paket- 4. Temizlik ürünleri satan bir şirket 40 kiloluk açık deterjanı
lenmiştir. 5 kiloluk paketlere doldurup satarsa %24 kâr, 4 kiloluk pa-
ketlerde satarsa %40 kâr elde etmektedir.
A marka pirinç B marka pirinçten %50 daha pahalı B mar-
ka pirinçten %25 kg daha ağırdır. C marka pirinç ise A mar- Buna göre, bu şirkette satılan 4 kiloluk deterjanların
ka pirinçten %20 kg daha ağır, B marka pirinçten %80 da- satış fiyatı, 5 kiloluk deterjanların satış fiyatının kaç
ha pahalıdır. katıdır?
29 57 28 55 27
A, B ve C marka pirinçlerin kg başına satış fiyatları A) B) C) D) E)
31 62 31 62 31
P(A), P(B) ve P(C) olduğuna göre, aşağıdaki sıralama-
lardan hangisi doğrudur?

A) P(A) > P(B) = P(C) B) P(A) = P(C) > P(B)


C) P(A) > P(C) > P(B) D) P(B) > P(A) > P(C)
E) P(B) > P(A) = P(C)

5. Kadir satın aldığı pantolonun paçalarını kısaltması için bir


terziye götürmüş ve her iki paça aynı boyda olacak biçim-
de ölçü vermiştir.
Terzi yanlışlıkla paçalardan birini gerçek ölçüden %10 kısa
2. Bir mağaza bir gömlek modeline ait ürünlerin bir kısmını re- diğerini %20 uzun yapmıştır. Durumu gören Kadir, terziye
yonda satışa, kalan kısmını depoda stoğa koymuştur. He- “Uzun paçayı kısa ile aynı boya getir de, pantolonu karde-
nüz satış başlamadan önce, bu modelde reyondaki gömlek şim giysin.” demiştir.
sayısı stoktakilerin sayısının %25’idir. Mağaza, reyondaki
ürünler satıldıktan sonra reyona ürün koymayıp stoktan Buna göre, terzi uzun paçayı yüzde kaç kısaltmalıdır?
“e-satış” yapmaktadır.
A) 10 B) 20 C) 25 D) 30 E) 40
1
Mağaza bu gömlek modeline ait tüm ürünlerin ’ünü
3
satınca stoktaki gömlek sayısı başlangıçtaki duruma
göre hangi oranda azalmış olur?
1 1 1 1 1
A) B) C) D) E)
12 10 8 6 5

6. Sonerde kağıt para olarak sadece 10 TL’lik paralar, made-


ni para olarak da sadece 1 TL’lik paralar vardır.
Soner kağıt paralarının tümüyle bir gömlek, madeni para-
3. Bir kitabın 1. baskısı 240 sayfa olarak çıkmıştır. Bu sayfa- larının tümüyle bir tişört alabilmektedir. Gömleğin ücreti ti-
ların %40’ı konu anlatımı, kalanlar test sayfalarıdır. Bu ki- şörtün ücretinin %25’ine eşittir. Soner bu alışverişi yapma-
tap ikinci baskıya girmeden önce kitaba 80 sayfa konu an- yıp sadece madeni paralarından kullanarak 46 TL’lik bir har-
latımı ve 80 sayfa test eklenmiş kitabın 2. baskısı öyle çık- cama yaptığında kalan paralarının sayıca %3’ü kağıt para
mıştır. olmuştur.

Buna göre, kitabın 2. baskısında sayfaların yüzde kaçı Buna göre, Soner’in harcama yapmadan önce kaç TL
konu anlatımıdır? parası vardır?
A) 38 B) 40 C) 42 D) 44 E) 45 A) 180 B) 240 C) 300 D) 360 E) 400

298
YÜZDE KÂR-ZARAR PROBLEMLERİ
Test - 5

7. Bir ürünün fabrika çıkış fiyatına önce %10 şirket kârı ekle- 9. Aşağıda Onur’un bilgisayarındaki tüm veri depolarının do-
nerek şirket satış fiyatı bulunmakta, sonra şirket satış fiya- luluk oranlarını gösteren bilgi ekranı verilmiştir.
tına %20 bayi kârı eklenerek bayi satış fiyatı bulunmakta-
dır. Fabrikanın satış sorumlusu ürünlere yapıştırdığı etiket-
lere bayi satış fiyatlarını yazmaktadır.
Bu sorumlu yanlışlıkla bir ürünün bayi kârını da şirket satış
fiyatı üzerinden değil de fabrika çıkış fiyatı üzerinden he-
saplamış ve şirket satış fiyatına ekleyince ürünün etiket fi-
yatını 260 TL bulmuştur.

Buna göre, ürünün doğru etiket fiyatı kaç TL’dir?

A) 264 B) 266 C) 268 D) 270 E) 275

Bu bilgi ekranının görüldüğü anda, Onur’un bilgisayarında


180 GB hacminde veri vardır ve daha 90 GB veri kopyala-
nabilecektir.

Buna göre, ikisi de %100 dolu iken C ve E disklerinde


bulunan veri farkı kaç GB’dir?
A) 45 B) 60 C) 90 D) 180 E) 360

8. Tanım: Bir üründen en çok n tane alabilen birinin bu ürün 10. Ayla, Burcu, Ceren ve Deniz isimlerinde dört yakın arkadaş
için alım gücü n’dir. arasında belirli birkaç günde meydana gelen dört farklı ha-
va durumunun sayısını tahmin etme oyunu oynamaktadır-
Örneğin, bir kalem 10 TL ve bir öğrencide 20 TL var ise öğ-
lar. Bu oyunu kazanmak adına Ayla günlerin tamamının gü-
rencinin kalem alım gücü 2’dir.
neşli, Burcu tamamının yağmurlu, Ceren tamamının bulut-
Bedirhan bir telefonu almaya yetecek kadar para biriktirmiş- lu ve Deniz tamamının açık olduğunu tahmin etmişlerdir.
tir. Biriktirdiği parayla telefonu almaya gittiğinde satış fiya- Burcu ve Ceren’in doğru tahmin sayısı birbirlerine eşit olup
tına %25 zam geldiğini öğrenmiştir. Ayla’nın doğru tahmin sayısından %25 daha fazladır.
Deniz’in doğru tahmin sayısı ise Ayla’nın doğru tahmin sa-
Buna göre, Bedirhan’ın telefon alım gücü yüzde kaç yısından %50 fazladır.
azalmıştır?
Buna göre, bu oyunda hava tahmininde bulunulan
A) 10 B) 15 C) 20 D) 25 E) 30 gün sayısı aşağıdakilerden hangisi olabilir?
A) 24 B) 30 C) 36 D) 40 E) 42

299
YÜZDE KÂR-ZARAR PROBLEMLERİ
Test - 5

11. Bir mağazada etiket fiyatları aynı olan A ve B marka iki şam- 14. Bir çamaşır makinesi sıkma aşamasına geldiğinde, çama-
puan satılmaktadır. Bu mağazada yapılan bir kampanyada şırların içinde olduğu hazne ilk 2 dakika 800 devir/dakika,
A marka şampuandan bir tane alana ikincisi %30 indirimli, sonraki 3 dakika boyunca da 1200 devir/dakika hızla dön-
B marka şampuan ise etiket fiyatı üzerinden %20 indirimli mektedir. Bu şekilde sıkılan çamaşırlar makineden alındı-
satılmaktadır. ğında %80 oranında kuru olmaktadır.
Bu mağazada A marka şampuandan 2 tane B marka şam- Başka bir çamaşır makinesi ise sıkma aşamasına geçti-
puandan 3 tane alan birinin A marka şampuanlara ödediği ğinde, çamaşır haznesi sadece 4 dakika boyunca
para, B marka şampuanlara ödediği paradan 24,5 lira da- 975 devir/dakika hızla dönmektedir.
ha azdır.
Çamaşırların kuruma oranının haznenin dönme sayısı
Buna göre, bu şampuanlardan birinin etiket fiyatı kaç ile orantılı olduğu kabul edilirse, sıkma işlemi sonra-
liradır? sında ikinci makineden alınan çamaşırlar yüzde kaç
oranında kuru olur?
A) 45 B) 42 C) 40 D) 35 E) 32
A) 48 B) 50 C) 54 D) 60 E) 64

12. Cemal Öğretmen ailesini görmek için fiyatı 80 TL olan hız-


lı tren ulaşımını ayda 4 kez gidiş için kullanmaktadır. 8 ay
boyunca ailesinin yanına giden Cemal Öğretmen bu yolcu-
lukların %25’inde öğretmen indiriminden faydalanamamış-
tır. Bu yolculukların sonunda topla 2272 TL hızlı tren ula-
şım ücreti ödemiştir. 15. Yaş İndirim Yük (Kg) Ücret
Buna göre, öğretmenlere yapılan indirim yüzde kaç- 0 - 10 %75 0 – 30 20 TL
tır? 30’kg dan
10 - 50 %30
sonraki her 0.5 TL
A) 10 B) 15 C) 20 D) 25 E) 30
50 -… %50 kg için

Bir uçak firmasında yolcuların bilet ve yük fiyatlandırması


yukarıda verilmiştir. 30 yaşındaki Mesude Hanım, 8 yaşın-
daki oğlu ve 60 yaşındaki babası ile seyahat edecektir.

Toplamda 40 kg yükleri bulunan bu aile, toplam


13. Aşağıda birim karelerden 895 TL ödediklerine göre, biletin indirimsiz fiyatı kaç
oluşan dikdörtgen biçimin- TL’dir?
de bir kağıt verilmiştir. A) 650 B) 625 C) 600 D) 575 E) 550
Kağıdın uzun kenarı üze-
rindeki P noktası ile diğer
uzun kenarı üzerindeki bir
X noktası doğrusal biçim-
de birleştiriliyor. Kağıt, bu
doğru boyunca makasla
kesilerek iki parçaya ayrılı-
yor.

Oluşan iki kağıt parçasının çevre uzunlukları toplamı,


başlangıçtaki dikdörtgen kağıdın çevre uzunluğundan
%50 oranında fazla olduğuna göre, X noktası hangi
nokta olabilir? 1. B 2. D 3. D 4. C 5. C 6. C 7. A 8. C

A) A B) B C) C D) D E) E 9. D 10. D 11. D 12. B 13. D 14. D 15. C

300
KARIŞIM PROBLEMLERİ
Test - 1

1. 5 gr un, 5 gr şeker ve 10 gram yağ ile oluşturulan bir 5. Alkol oranı %25 olan bir karışımın alkol oranının %15
karışımın ağırlıkça yüzde kaçı undur? olması için ilk karışımın kaçta kaçı kadar su eklenmeli-
A) 15 B) 18 C) 20 D) 25 E) 30 dir?
1 1 1 2 5
A) B) C) D) E)
6 3 2 3 6

2. a gram yoğurt ile b gr su karıştırılıyor. 1


6. Kakao oranı %16 olan kakao süt karışımının ’ü döküle-
4
Oluşan karışımın ağırlıkça yüzde kaçı sudur?
rek yerine aynı miktarda süt konuluyor.
100 : a 100 : b b
A) B) C)
a+b a+b a+b Yeni karışımın kakao oranı yüzde kaç olur?
a A) 10 B) 12 C) 14 D) 16 E) 18
D) E) 100 • b
a+b

7. Bir tatlıcı baklava, kadayıf ve revani tatlılarının birer kilog-


ramlarının içine sırasıyla %25, %20 ve %15 oranlarında
şerbet karıştırmıştır. Bir porsiyon tatlı isteyen müşterinin ta-
3. Alkol oranı %30 olan 400 gramlık alkollü su ile alkol ora- bağına 50 gr baklava, 100 gr kadayıf ve 50 gr revani servis
nı %20 olan 600 gramlık alkollü su karıştırıldığında el- edilmiştir.
de edilen karışımın alkol oranı yüzde kaçtır?
Buna göre, bu tabakta bulunan tatlıların tümünü tüke-
A) 24 B) 22 C) 20 D) 18 E) 16 ten bir kişi yüzde kaç şerbet tüketmiştir?
A) 17 B) 17,5 C) 18 D) 18,5 E) 20

4. a litre su ile b litre alkol karıştırılarak alkol oranı %60 olan 8. Mesude hanım çilek reçeli yapmak için,
bir karışım elde ediliyor. Şeker 1 Su 1
= ve =
6a litre alkol ile b litre su karıştırılırsa elde edilen karı- Çilek 2 Çilek 5
şımın su oranı yüzde kaç olur? olacak şekilde bir karışım hazırlayıp karışımı kaynatmaya
A) 18 B) 20 C) 24 D) 25 E) 30 başlıyor. Suyun yarısı buharlaştıktan sonra karışıma ilk çi-
lek miktarının %40’ı kadar çilek ekliyor.

Buna göre, son durumda karışımdaki çilek oranı yüzde


kaçtır?
A) 76 B) 75 C) 72 D) 70 E) 60

301
KARIŞIM PROBLEMLERİ
Test - 1

9. %16’sı portakal olan M litre portakal suyu karışımı ile %26’sı 12. Kupa
portakal olan K litre portakal suyu karıştırılarak portakal ora- Çay Bardağı Su Bardağı
Bardağı
nı %x olan yeni bir karışım elde ediliyor.
0.4 litre 0.6 litre 0.8 litre
M > K olduğuna göre, x’in alabileceği değerlerin en
I. Şekil
geniş aralığı aşağıdakilerden hangisidir?
A) 21 < x < 25 B) 16 < x < 21 C) 16 < x < 26 Havuç Suyu Nar Suyu Elma Suyu
D) 16 < x < 20 E) 21 < x < 26 3 Kupa
3 Çay Bardağı 4 Su bardağı
Bardağı

II. Şekil

Yukarıdaki I. tabloda üç bardak çeşidinin alabileceği mak-


simum sıvı miktarları verilmiştir. II. tablodaki bilgileri kulla-
1
narak atom şerbeti hazırlayan bir satıcı şerbetin ’ünü sat-
4
10. Aşağıda özdeş dört kapta bulunan tuzlu sular ve tuz yüz- tıktan sonra karışıma 1 su bardağı havuç suyu ve 1 çay bar-
deleri gösterilmiştir. B ve D kapları dolu, A ve C kapların- dağı elma suyu ekliyor.
daki beyaz kısımlar boş olan kısımlardır. Buna göre, son durumda atom şerbetindeki havuç
suyu oranı kaçtır?
9 6 3 2 4
A) B) C) D) E)
55 55 11 11 55

Buna göre, bu dört karışımdan hangi ikisinin tamamı


karıştırılırsa %18’i tuz olan bir karışım oluşabilir?
A) %18’i tuz olan karışım elde edilemez.
13. Aşağıda, içinde kuruyemişlerden badem, üzüm ve fıstık bu-
B) A-C lunan tahıllı bir atıştırmalık görseli verilmiştir.
C) A-D
D) B-C
E) B-D

Atıştırmalık içindeki kuruyemiş oranları; %x badem, %10


üzüm ve %12 fıstıktır. Geri kalanlar ise atıştırmalık için bu-
lunması gereken diğer malzemelerdir. Üretici firma tahıllı
atıştırmalığın içindeki kuruyemiş miktarlarını eşitlemek için
bademin 7 gramını alıp bu miktar kadar üzüm ve yine ba-
demin 1 gramını alıp bu miktar kadar karışıma fıstık ekle-
11. Şeker oranı %10 ve %40 olan şekerli su karışımları şeker miştir.
oranlarıyla ters orantılı bir şekilde karıştırılıyor.
Buna göre, bu atıştırmalığın yüzde kaçı kuruyemişten
Oluşan karışımın su yüzdesi kaçtır? oluşmaktadır?
A) 86 B) 84 C) 82 D) 80 E) 78 A) 26 B) 32 C) 37 D) 39 E) 41

302
KARIŞIM PROBLEMLERİ
Test - 1

14. Ceren ile Gizem farklı kaplarda bulunan ve tuz oranı %40 16. Aşağıdaki görselde verilen kıyma makinesine 270 gr dana
olan eşit miktardaki tuzlu su karışımlarıyla deney yapmak- eti ve 150 gram kuyruk yağı atılıp kıyma çekiliyor.
tadır. Ceren birinci kaptaki karışıma A gram tuz ekleyerek Et haznesi
tuz oranı %60 olan tuzlu su karışımı elde ederken, Gizem
ikinci kaptaki karışıma B gram su ekleyerek tuz oranı %25
olan tuzlu su karışımı elde ediyor.
A
Buna göre, oranı kaçtır?
B
4 7 5 2 1
A) B) C) D) E)
3 6 6 3 2

Kıyma kabı

Çekilen kıymanın üçte biri kıyma kabından alınıp buzluğa


konuluyor.

Buna göre, et haznesine kıyma kabında kalan kıyma


ile 120 gr daha dana eti konulup çekilirse, kıyma
kabındaki kıymanın ağırlığının yüzde kaçı kuyruk yağı
olur?
A) 18 B) 20 C) 24 D) 25 E) 27

15. 1

2 2V
3 V
4 2V

3V
5

5V

17. Ölçü Eş Değeri


Murat ve Alpay bir kafede çay sipariş etmişlerdir. İkisine 1 Su Bardağı 2 Çay Bardağı
yanda hacim bilgileri verilen ve 2 nolu çizgiye kadar çay ko- 1 Çay Bardağı 10 Yemek Kaşığı
yulmuş iki adet şekersiz çay bardağı gelmiştir. Alpay önce
1 Yemek Kaşığı 2 tatlı Kaşığı
3 nolu hizaya gelecek şekilde bir yudum alır, çayın şeker-
siz olduğunu fark eder ve içine her biri V hacimli 3 adet şe- Yukarıdaki tabloda su bardağı, çay bardağı, yemek kaşığı
ker atıp karıştırır. ve tatlı kaşığı arasında birbiri türünden ölçülerinin eş değer-
leri verilmiştir. Bir kaba sos hazırlamak için 1 su bardağı
Murat ise önce 2 adet şeker atıp karıştırdıktan sonra 4 no-
zeytinyağı , 1 çay bardağı nar ekşisi, 6 yemek kaşığı limon
lu hizaya gelene kadar içer.
ve 3 tatlı kaşığı sirke konuluyor.
Son durumda Alpay’ın çayındaki şeker miktarının
Buna göre, karışımdaki limon suyu oranı yüzde kaçtır?
Murat’ın çayındaki şeker miktarına oranı kaçtır?
(Şeker eridiğinde hacim kaybına uğramadığı kabul edile- A) 18 B) 16 C) 15 D) 12 E) 8
cektir.)
5 3 18 20 39
A) B) C) D) E)
4 2 11 13 16

1. D 2. B 3. A 4. B 5. D 6. B
7. E 8. D 9. B 10. A 11. B 12. C
13. C 14. C 15. E 16. D 17. B

303
KARIŞIM PROBLEMLERİ
Test - 2

1. 2x litre alkol ile 2x + 2 litre saf su karıştırılıyor. 4. Bir kahvecide eşit miktarlarda karıştırılmış 10 litre kahve ve
süt karışımı kahvaltıda satılmaktadır.
Buna göre, karışımın alkol oranı yüzde kaçtır?
A) 15 B) 18 C) 20 D) 25 E) 30 Buna göre, 10 litrelik kahve–süt karışımına aşağıdaki-
1
lerden hangisi eklenmelidir ki karışımda oranında
5
süt elde edilmiş olsun?
A) 10 litre süt B) 10 litre kahve
C) 15 litre süt D) 15 litre kahve
E) 20 litre kahve

2. %40’ı süt olan sütlü kahve karışımının %20’si alınıp ye-


rine aynı miktar kahve eklenirse son durumda karışı-
mın süt oranı yüzde kaçtır?
A) 36 B) 34 C) 32 D) 30 E) 28

5. Atık metallerden heykel yapan bir sanat atölyesinde 12 kg


bakır, 1,5 kg gümüş ve 4,5 kg çinko eritilip bir karışım ya-
pılmıştır.
Buna göre, karışımdaki gümüş oranının %40 olması
için karışıma kaç kg daha gümüş eritilmesi gerekir?
A) 8 B) 8,5 C) 9 D) 9,5 E) 10

3.

Süt

2
6. Şeker oranı %20 olan 30 kg şekerli su karışımının ’ü ve şe-
3
3
Süt oranı %40 olan bir fincan sütlü kahvenin yarısını içen ker oranı %40 olan 20 kg şekerli su karışımın ’ü karıştı-
bir kişi daha sonra fincana kalan miktarın yarısı kadar süt 4
ekliyor. rılıyor.

Son durumdaki sütlü kahvedeki kahve oranı yüzde Son durumda oluşan karışımdaki şeker miktarının su
kaçtır? miktarına oranı kaçtır?
1 3 2 1 3
A) 20 B) 30 C) 40 D) 50 E) 60 A) B) C) D) E)
5 10 5 2 5

304
KARIŞIM PROBLEMLERİ
Test - 2

7. Aşağıda üzerinde A ve B seviye çizgileri olan boş bir kap 9. 4 özdeş limon sıkılıp, içine 20 gr su katılarak 100 gram li-
verilmiştir. Çizgilerin yanındaki kesirler, o seviyeye kadar monata hazırlanıyor.
dolum yapıldığında kabın doluluk oranını göstermektedir.
Eğer limon sayısı 1 artırılıp, içine katılan su miktarı
%25 artırılırsa son durumda karışımın limon oranı
yüzde kaç olur?
A) 90 B) 85 C) 80 D) 75 E) 60

Hayati bu kaba önce B seviyesine kadar su koyuyor. Son-


ra %20’si tuz olan tuzlu su ekleyerek kabı A seviyesine ka-
dar dolu hale getiriyor. En son da yine su ekleyerek kabı
dolduruyor.

Buna göre, son durumda kaptaki tuzlu suyun yüzde


kaçı tuzdur?
A) 4 B) 5 C) 6 D) 7 E) 8

10. Aşağıda özdeş olan iki ölçü kabının görseli verilmiştir.

Tam ölçü Tam ölçü


5
3 6
4 2
1 1 3
2 2 1
8. A B C 1
4 1 3
6
30 gr 30 gr 30 gr
% 20 % 15 % 13
I II
3 1
A, B ve C kaplarının kapasiteleri eşit olup hepsinde alkollü I numaralı kapta ölçüde su ve II numaralı kapta ölçü-
4 3
su bulunmaktadır.
de sirke vardır. Kaplarda bulunan su ve sirkenin tamamı ka-
A kabının %20’si, B kabının %15’i ve C kabının %13’ü rıştırılıyor.
alkol olduğuna göre, bu üç kap tek bir kaba boşaltılır-
sa oluşan karışımın yüzde kaçı alkol olur? Buna göre, oluşan karışımın kaçta kaçı sirkedir?
2 3 4 5 6
A) 12 B) 14 C) 15 D) 16 E) 18 A) B) C) D) E)
13 13 13 13 13

305
KARIŞIM PROBLEMLERİ
Test - 2

11. Sıvı kakao ve sütten eşit miktarda kullanılarak oluşturulan 13. 200 kg A marka boya ile 300 kg B marka boya karıştırılıp
homojen bir karışım bir şişeyi tam olarak doldurmuştur. karışımın kilogramı 4 liraya, 300 kg A marka boya ile
4 200 kg B marka boya karıştırıldığında ise karışımın kilog-
İbrahim bu karışımın ’ini içtikten sonra şişeye bir miktar
15 ramı 3 liraya satılmıştır.
süt ilave edip son durumda şişedeki karışımın süt oranının
Buna göre, A ve B marka boyalardan 250 kg karıştırıl-
%56 olduğunu görmüştür.
saydı karışımın kilogramı kaç liraya satılmış olurdu?
Buna göre, son durumda şişenin kaçta kaçı boştur? A) 1,5 B) 1,75 C) 2 D) 2,75 E) 3,5
1 1 1 2 5
A) B) C) D) E)
6 3 2 3 6

14. Şekil 1’de %80’i su ile dolu olan 200 ml’lik bir su bardağı
verilmiştir.

A
12. Aşağıda bir ayrıtı 1 birim olan üst üste yerleştirilmiş dört küp
ve bir ayrıtı 2 birim olan üst üste yerleştirilmiş iki küp gör-
seli verilmiştir.

2 ŞEKİL 1 ŞEKİL 2 ŞEKİL 3


1
Vitamin eksikliği olan bir kişi ölçek kaşığının farklı tarafları-
na koyacağı A ve D vitaminlerini Şekil 1’de verilen bardak-
Tamamı dolu olacak şekilde büyük küplerin her birinin için- taki suya karıştırarak içecektir.
de ağırlıkça %25’i tuz olan tuzlu su karışımı, küçük küple-
rin her birinin içinde ağırlıkça %10’u tuz olan tuzlu su karı- Ölçeğin büyük haznesinde %40 oranında A vitamini olan
şımı bulunmaktadır. 25 ml sıvı ve küçük haznesinde tamamı D vitamini olan
15 ml sıvı bulunmaktadır.
Buna göre, tüm küplerdeki tuzlu sular büyük bir kapta
karıştırıldığında elde edilen tuzlu su karışımının yüzde Buna göre, bardakta oluşan karışımın yüzde kaçı
kaçı tuz olur? A vitamini olur?
A) 10 B) 15 C) 20 D) 22 E) 24 A) 5,5 B) 5 C) 4,5 D) 4 E) 3,5

1. C 2. C 3. C 4. D 5. D 6. C 7. C
8. D 9. C 10. C 11. A 12. D 13. E 14. B

306
GRAFİK PROBLEMLERİ
Test - 1

1. Akademik 3. Aşağıda bir ülkenin 8 yıl boyunca gerçekleştirdiği ithalat ve


Kariyer
ihracat grafiği verilmiştir.
İç Mimarlık 30° İthalat İhracat
100° Büyüklüğü (%)
Resim Ressam
120° Heykel 23,7
60° 24 23,5 23,5
Öğretmen 22,1
22,3
Grafik 180° 22
Tasarım 20,9
20
20,0
19,1
I. Grafik II. Grafik 18
17,4 17,9
17,0
16
I. grafik güzel sanatlar fakültesi bölümlerinde okuyan öğ- 15,4 14,8 15,3
14
renci sayılarını II. grafik ise resim bölümü öğrencileri ara- 13,5 13,3
12
sında yapılan ve tüm öğrencilerin katıldığı ‘‘Kariyer
Yıl
Hedefim’’ anket sonuçlarını göstermektedir.
2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008

Ressam olmayı hedefleyen öğrencilerin sayısı Akade- İhracat büyüklüğü; sektördeki üretim payının yüzdesi.
mik Kariyer hedefleyen öğrenci sayılarından 60 fazla
ise bu fakültede Grafik Tasarım bölümünde okuyan İthalat büyüklüğü; sektördeki tüketim payının yüzdesi.
kaç öğrenci vardır?
Buna göre, aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
A) 80 B) 90 C) 100 D) 120 E) 140
A) 2001 yılında, ihracat ve ithalatın büyüklüğü birbirine en
yakındır.
B) 2006 yılında, ihracat ve ithalat büyüklüğü arasındaki fark
%6’dan daha fazla olmuştur.
C) 2005 yılında ihracatın büyüklüğü, ithalattan daha düşük-
tür.
D) 2007 yılında ithalat ve ihracat 2008 yılına göre birbirine
daha yakındır.
E) Analiz edilen dönemde, ithalat ihracattan daha fazladır.
2. 4 Mayıs 2004 tarihinde yayınlanan bir gazete Türkiye’nin
7 bölgesindeki ormanların yok olması ile ilgili grafik sırala-
masını yayınlamıştır.

Bölgelere göre km2 ye düşen orman kaybı

Marmara Bölgesi 9000


Ege Bölgesi 500
İç Anadolu Bölgesi 1000
Akdeniz Bölgesi 3000
Karadeniz Bölgesi 4000
Doğu Anadolu Bölgesi 6000
Güneydoğu Anadolu Bölgesi 1500

2009 yılı verilerine göre orman kaybının 2004 verileri-


ne göre %20 arttığı göz önünde bulundurulduğunda,
2009 yılında bölge başına düşen ortalama orman
kaybı aşağıda verilen aralıkların hangisinde bulunur?
A) 1500 – 2500 B) 2500 – 3500
C) 3500 – 4500 D) 4500 – 5500
E) 5500 – 6500

307
GRAFİK PROBLEMLERİ
Test - 1

4. Kimya Analitik 6. Yapılan


Matematik %10 Tarih Trigonometri işin oranı
%40 %20 %40 %30
Akif

Bulut
1
Dil Geometri
8
%30 %30
I. Grafik II. Grafik Bitirme süresi
0 2 3 (Gün)
Yukarıda I. grafikte bir öğrencinin hangi derse kaç dakika
çalıştığı, II. grafikte ise matematiğin alt dalları olan dersle- Yukarıdaki grafikte Akif ve Bulut’un aynı işte çalıştıkla-
re kaç dakika çalıştığı gösterilmiştir. rı süre ile yaptıkları işin oranı verilmiştir. Akif ile Bulut
bu işin tamamını birlikte 8 günde bitirdiklerine göre,
Buna göre, öğrenci trigonometriye 24 dakika çalıştığı- a kaçtır?
na göre, tarih dersine kaç dakika çalışmıştır?
1 1 1 1 1
A) B) C) D) E)
A) 40 B) 45 C) 50 D) 52 E) 80 7 6 5 4 3

7. Güneş Işınlarının
Yansıması (%)

35
5. Kapadokya’da sıcak hava balonuyla seyahat eden birisinin Beton Pist
havada bulunduğu yüksekliğin zamana göre değişimi ve
25
balonun içindeki sıcak havanın zamana göre değişimi doğ-
rusal grafiklerde verilmiştir.
Yükseklik (m) Balonun iç
sıcaklığı (°C) 16

100 Asfalt Pist


700 10

Yıl
O 6
300

0 8 Zaman 0 8 Zaman Yukarıda asfalt ve beton yolların güneş ışınlarını yansıtma


(dk) (dk) yüzdeleri yıllara göre verilmiştir.

Buna göre, balon 450 m yükseklikte iken balonun iç Buna göre, yollar yapıldıktan kaç yıl sonra asfalt ve
sıcaklığı kaç °C dir? beton pistlerin, güneş ışınlarını yansıtma yüzdeleri
birbirine eşit olur?
A) 75 B) 62,5 C) 57,5 D) 47,5 E) 42,5
A) 8,225 B) 9,375 C) 10,025
D) 10,175 E) 9,625

308
GRAFİK PROBLEMLERİ
Test - 1

8. Bir sınıfta kızamık, kızamıkçık ve suçiçeği hastalıklarını ge- 10. Aşağıda Cevdet ve Nevin’in telefonlarına ait “Batarya dolu-
çiren öğrenciler araştırıldığında her öğrencinin bu üç has- luk oranı-zaman” ilişkisini gösteren grafik verilmiştir.
talıktan sadece birini geçirdiği görülmüştür. Aşağıdaki dai-
re grafiğinde, sınıftaki öğrencilerin sayıca bu hastalıklara
dağılımı gösterilmiştir.

Cevdet’in telefonunun bataryası Nevin’in telefonunun ba-


taryasından 2 saat önce bitmiştir.

Sınıfta suçiçeği geçirmeyen 34 öğrenci olduğuna göre, Buna göre, a kaçtır?


suçiçeği geçiren öğrenci sayısı kaçtır? A) 0,25 B) 0,5 C) 0,75 D) 1 E) 1,25
A) 34 B) 36 C) 38 D) 40 E) 42

11. Zeytinler ağaçtan toplandıktan sonra yağa dönüşmesi için


yağ fabrikasında sıkılırlar. Ağaçtan toplanma ve sıkma üni-
tesine girme arasında geçen süre arttıkça zeytinyağının
içerdiği asit oranı da artar. Aşağıdaki grafik bu ilişkiyi gös-
termektedir.

9. Aşağıdaki sütun grafiğinde bir öğrencinin beş dersin her bi-


rinden çözdüğü soru sayıları verilmiştir. Öğrenci bir hafta
boyunca her gün grafikte verildiği kadar soru çözmektedir.

Hakkı ağaçtan topladığı zeytinlerini 30 saat sonra, Veysel


ise 10 saat sonra sıktırıp zeytinyağına dönüştürmüştür. Hak-
kı ve Veysel’in zeytinyağlarından alınan numuneler ince-
lendiğinde, birinin yağındaki asit oranı, diğerinin yağındaki
asit oranının 2 katına eşit çıkmıştır.

Buna göre, Veysel’e ait zeytinyağının asit oranı yüzde


Bu öğrenci 1. günden n. günün sonuna kadar olan kaçtır?
sürede, matematik dışındaki dört derste toplam 1380 A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6
tane soru çözdüğüne göre, bu sürede toplam kaç
tane matematik sorusu çözmüştür?
A) 120 B) 180 C) 240 D) 300 E) 360

1. D 2. C 3. B 4. A 5. B 6. B
7. B 8. C 9. B 10. D 11. A

309
GRAFİK PROBLEMLERİ
Test - 2

1. A, B ve C adlı üç teknik okulda; yönetim, elektronik ve in- 2.


şaat bölümleri açılmıştır.

A okulu B okulu C okulu


Yönetim %50 %30 %40
Elektronik %30 %45 %45
İnşaat %20 %25 %15

Yukarıdaki tablo, açılan bu bölümlere kayıt yaptıran aday- A ve B araçları aynı anda Ankara’dan İstanbul’a gitmek için
ların o okula yapılan toplam kayıttaki yüzdesini göstermek- yola çıkıyorlar. Araçların “yol-zaman” grafiği yukarıda veril-
tedir. Örneğin, A okuluna kayıt yaptıranların %50’si yöne- miştir. Grafik herhangi bir t zamanında her bir aracın top-
tim bölümüne kayıt yaptırmıştır. lam kaç km yol aldığını göstermektedir.

A, B ve C okullarına eşit sayıda öğrenci kayıt yaptırmıştır. Buna göre, iki aracın birbirine uzaklığının zamana göre
değişimini gösteren grafik aşağıdakilerden hangisi-
Bu üç okula kayıt yaptıran adaylar içinde açılan bö-
dir?
lümleri seçenlerin yüzdelerinin dağılımı, aşağıdaki da-
ire grafiklerinden hangisiyle gösterilir? A)
A) B)

B)

C) D)

C)

E)

D)

E)

310
GRAFİK PROBLEMLERİ
Test - 2

3. Aşağıdaki sütun grafiği, beş matematik kursundan her bi- 5. Aşağıdaki çizgi grafiğinde Muğla’da bir hafta boyunca gö-
rindeki erkek öğrenci sayısını ve her kurs için erkek öğren- rülen günlük sıcaklık değerleri gösterilmiştir.
cilerin kursiyerler içindeki yüzdesini göstermektedir.

Buna göre, hangi kursta daha çok öğrenci vardır? Herhangi bir günden sonra, sıcaklık %50’nin üzerindeki bir
oranda yükselmiş veya düşmüşse bu duruma sert değişim
A) A B) B C) C D) D E) E
denir.

Buna göre, bu bir haftalık sürede Muğla’da sıcaklık de-


ğerleri kaç kez sert değişmiştir?
A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6

4. Bir kişi bir kitabı pazartesi, salı, çarşamba ve perşembe gün-


lerinde okuyarak bitirmiştir. m ve n tam sayı olmak üzere,
bu kişi pazartesi günü m sayfa kitap okumuş, sonraki her
gün okuduğu sayfa sayısını hemen önceki güne göre n say-
fa artırmıştır.
Buna göre, günlük okunan sayfa sayısı ile günler ara-
sındaki ilişkiyi gösteren grafik aşağıdakilerden hangi-
si olabilir?
A) B) 6. Aşağıdaki sütun grafiğinde bir sınıftaki öğrencilerin mate-
matik dersindeki başarı yüzdeleri, daire grafiğinde ise ma-
tematik dersinden başarısız olanların sayıca cinsiyetlere
göre dağılımları verilmiştir.

C) D)

Başarısız Kız
Kız

E) Buna göre, sınıftaki erkek öğrenci sayısının kız öğren-


ci sayısına oranı kaçtır?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5

311
GRAFİK PROBLEMLERİ
Test - 2

7. Bir okuldaki öğrencilerin günlük kitap okuma süreleri aşa- 9. Aşağıdaki ilk grafikte ayakkabı numarası ile boy uzunluğu,
ğıdaki sütun grafiğinde gösterilmiştir. ikinci grafikte ise kütle ile boy uzunluğu arasındaki ilişki gös-
terilmiştir.

Günde en fazla 20 dakika kitap okuyan öğrenciler ile


günde 20 dakikadan fazla kitap okuyan öğrencilerin
dağılımını gösteren bir daire grafiği çizilmek istenirse,
bu grafik aşağıdakilerden hangisi olur?
A) B)

Buna göre, bir kişinin ayakkabı numarası 24 olduğun-


da kilosu kaç kg olur?
A) 25 B) 28 C) 30 D) 32 E) 35

C) D)

E)
10. Aşağıdaki doğrusal grafikte, çekilen iki yayın uzunlukları
toplamı ile uzunlukları farkının zamana göre değişimi veril-
miştir.

8. Bir otomobilin motoru ısındıktan sonra kaloriferi açıldığın-


da fan hızı ile üflenen havanın sıcaklığı arasında aşağıda-
ki doğrusal grafikte verilen ilişki vardır.

Bir t anında iki yayın uzunlukları eşit olmuştur.

Buna göre, t anından kaç saniye sonra yayların uzun-


lukları oranı 0,8 olur?
A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 7

Buna göre, fan hızı 3 iken üflenen havanın sıcaklığı


kaç santigrad derecedir?
A) 29 B) 30 C) 31 D) 32 E) 33

312
GRAFİK PROBLEMLERİ
Test - 2

11. Bir sınıfta erkek ve kız öğrenciler vardır. Okul devam eder- 13. Bir gıda şirketi istihdam sağladığı pozisyonlarda çalışan-
ken erkek öğrencilerden zaman zaman diğer sınıflara ge- larına eğitim durumlarına göre 3 farklı ücret ödemesi yap-
çenler olmuş ve sınıfa başka öğrenci gelmemiştir. Bu sını- maktadır. 2018 yılında şirketin eğitim düzeylerine göre yıl-
fın rehber öğretmeni sene başından itibaren, o anki sınıf lık maaş dağılımı grafik I de gösterilmektedir. Şirketin yıl-
mevcuduna göre kız öğrencilerin oranını, belli aralıklarla, lık 440.000 TL maaş gideri vardır.
özellikle de erkek öğrenci sayısı değiştiğinde hesaplamış-
tır. Aşağıda, sınıftan ayrılan erkek öğrencilerin sayısının,
%12,5 %12,5
kız öğrencilerin sınıf mevcudu içindeki oranını nasıl etkile-
İlkokul Mezunu
diğini gösteren grafik verilmiştir.
Üniversite Mezunu

%75 Ortaöğretim (Lise)Mezunu

Grafik I

Ertesi yıl şirket, eğitim durumuna göre ödenen maaş tutarı


ve şirketin diğer giderleri sabit kalacak şekilde grafik II de
gösterildiği gibi çalışan sayısını arttırmıştır.
Kişi Sayısı
Buna göre, başlangıçta sınıfta kaç öğrenci vardır?
2018
A) 30 B) 40 C) 50 D) 60 E) 70 2019
180

110

70
50

20
10
12. Aşağıda iki grafik verilmiştir. İlkokul Lise Üniversite
Mezunu Mezunu Mezunu

Grafik II

Buna göre, 2019 yılındaki yıllık kârın 2018 yılındaki kâr


ile aynı olması için şirketin gelirindeki artış kaç TL ol-
malıdır?
A) 220.000 B) 240.000 C) 275.000
D) 287.000 E) 350.000
A ve B araçlarının sürücüleri araçları yol-zaman grafiğinde
verildiği gibi kullanmaktadır. Bu araçların her ikisinin de
1 saat kullanımda CO2 salınımları, hızlarına bağlı olarak
ikinci grafikte verildiği gibidir.

Buna göre, A ve B araçlarının sürücüleri araçlarını


2 saat kullandıklarında araçlar çevreye toplam kaç
gram CO2 salar?
A) 210 B) 330 C) 420 D) 460 E) 500

1. C 2. A 3. E 4. A 5. C 6. B 7. E
8. D 9. D 10. B 11. C 12. C 13. D

313
SAYISAL MANTIK PROBLEMLERİ
Test - 1

1. Bir şifreleme sisteminde AB bir kişinin doğum gününün ra- 3. D C


kamlarını, CD ise doğum ayının rakamlarını ifade etmekte-
dir.
Örneğin; 30 Temmuz tarihinde doğan biri için,
A=3 B=0 C=0 D = 7 dir.

Buna göre, A + B + C + D = 20 eşitliğini sağlayan


şifrelemede kişinin doğduğu ay aşağıdakilerden
hangisidir?
A B
A) Ağustos B) Eylül C) Ekim
Yukarıda verilen 4x6’lık bir dikdörtgende [AC] köşegeni çi-
D) Kasım E) Aralık zildiğinde doğru, birim kareleri 9 noktada kesmektedir.

Buna göre, 120x180’lik bir ABCD dikdörtgeni [AC]


köşegeni birim kareleri kaç farklı noktada keser?

A) 281 B) 261 C) 241 D) 231 E) 221

2. 4. Orhan, bir doğrunun çemberlerle oluşturduğu kesim nokta-


larının sayısını “Orhan Sayısı” olarak tanımlamıştır.
Örnek:

Bir çember ve bir doğru çiziminde kesim noktası sayısı


0, 1, 2 olabileceğinden bu çizimde,

EKOS (1 çember, 1 doğru) = 0


30 tane A4 kağıdı dergi yapılmak için üst üste konulup şe-
kildeki gibi tam ortadan ikiye katlanıyor. Sayfalar 1’den baş- EBOS (1 çember, 1 doğru) = 2
lamak üzere numaralandırılıyor.
biçiminde yazılır. EKOS; en küçük Orhan Sayısı, EBOS; En
Buna göre, 7. sayfanın olduğu yaprak içinden çeki- Büyük Orhan Sayısı demektir.
lirse, dergide başka hangi numaralı sayfalar da eksik
olur? Birbirinden farklı üç çember ve bu çemberlerin mer-
kezlerinden geçen bir doğru çiziminde,
A) 8, 9 ve 10 B) 8, 52 ve 53 C) 8, 53 ve 54
EKOS(3 çember, 1 doğru) = a
D) 8, 112 ve 113 E) 8, 113 ve 114
EBOS(3 çember, 1 doğru) = b

olduğuna göre, a – b farkı kaçtır?


A) –6 B) –5 C) –4 D) –3 E) –2

314
SAYISAL MANTIK PROBLEMLERİ
Test - 1

5. “Apartman oyunu” her satır ve her sütununda; 1, 2, 3 ve 4 6. Kıyafetlerde beden ölçüsü belirten, “small, medium ve
katlı apartmanların sadece birer kez bulunduğu 4 × 4’lük bir large” kavramlarını Olcay 20’ye kadar olan doğal sayıları
tablo üzerinde oynanan bir oyundur. belirtmek için şöyle tanımlamıştır:

Bu oyunda oyuncu, tablonun herhangi bir satırındaki ya da Small sayılar : 0, 1, 2, ..., 9 sayılarıdır. 9 sayısı small,
herhangi bir sütunundaki dört apartmana bakacak şekilde 8 sayısı xsmall, 7 sayısı xxsmall ... biçi-
konum alır ve bu konumdan görebileceği apartman sayısı- mindedir. 0’a yaklaşıldıkça kullanılan
nı bulur. x sayısı artmaktadır.

Örnek: Medium sayılar : Sadece 10 sayısıdır.

Large sayılar : 11, 12, 13, ..., 20 sayılarıdır. 11 sayısı lar-


ge, 12 sayısı xlarge, 13 sayısı xxlarge ...
biçimindedir. Sayılar büyüdükçe kullanı-
lan x sayısı artmaktadır.

Olcay tanımladığı bu sayılar arasında işlem yaparken ön-


ce sayıların normal değerlerini dikkate alarak işlemi sonuç-
landırmakta sonra bulduğu sonucu yine kendi tanımına gö-
re yazmaktadır.

Buna göre Olcay,


xxxxxxxsmall • (xxxx large – medium)

Bu oyunun tablosundaki bazı apartmanlar yukarıdaki gibi işleminin sonucunu aşağıdakilerden hangisi olarak
olsun. Oyuncu A konumundan bakınca görüş alanında bulur?
1, 3, 2, 4 katlı apartmanlar olur ve 2 katlı apartman 3 katlı- A) xxsmall B) xsmall C) medium
nın arkasında kaldığı için görülemez. Bu nedenle oyuncu A D) large E) xlarge
konumundan 1 katlı, 3 katlı ve 4 katlı olmak üzere 3 tane
apartman görür.

Soru:
Aykut bu oyunu aşağıdaki tabloda oynayacaktır. Tabloda-
ki sayılar apartmanların kat sayılarıdır. 1, 2, 3 ve 4 sayıları
tabloya yerleştirildiğinde her satır ve her sütunda bu rakam-
lar bir kez yer alacaktır.

7. 21 harfi olan bir alfabede baştan 8, 9, 10, 11 ve 12. harfler


sırasıyla,

£, X, § , Ÿ, ‡

olduğuna göre, bu alfabede sondan 12. harf aşağıda-


Buna göre, Aykut şekilde belirtilen konumların han- kilerden hangisidir?
gisinden bakarsa görülecek apartman sayısı en az
A) £ B) X C) § D) Ÿ E) ‡
olur?
A) A B) B C) C D) D E) E

315
SAYISAL MANTIK PROBLEMLERİ
Test - 1

8. Aşağıda doğrusal biçimde yan yana dizilmiş yedi kişi ve 10. Aşağıda matematik, fizik, kimya, biyoloji ve Türkçe dersle-
komşu kişiler arasındaki mesafeler verilmiştir. rine ait birer kitap gösterilmiştir.

Örneğin, Veli ve Ömer arasındaki mesafe 9 birimdir. • Matematik kitabı ile fizik kitabı arasında sadece
kimya kitabı vardır.
Can ve Berk yerlerinde kalacak, diğer kişilerden her biri ye-
teri kadar sağa kayarak her komşu iki kişi arasında eşit • Matematik kitabı ile Türkçe kitabı arasında sadece
uzaklık olması sağlanacaktır. biyoloji kitabı vardır.
• Fizik kitabı en üstte değildir.
Bu işlem gerçekleştirildiğinde kişilerin soldan sağa
doğru dizilimi yine başlangıçtaki gibi olacağına göre, Bu verilere göre, şekildeki kitaplardan kaç tanesinin
hangi kişi sağa en fazla kayar? hangi derse ait olduğu kesinlikle bellidir?
A) Cem B) Ali C) Veli A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
D) Ömer E) Cenk

11. Bir alışveriş merkezinin güvenlik kamerası batı yönünü gös-


terecek biçimde ayarlanmıştır.
K

KB KD

B D

GB GD
9. Bir misket oyununda yerde yan yana dizili bilyelere eldeki
bilyeyle belli bir mesafeden atış yapılır. Eğer atılan bilye, di- G
zili bilyelerden herhangi birine vurursa, bilyeyi atan kişi hem
Güvenlik görevlisi kameranın görüş yönünü önce saatin ter-
vurulan bilyeyi hem de onun sağındaki tüm bilyeleri kaza-
si yönde 135° çevirmiş, bir süre sonra bu yeni yönden iti-
nır ve onları alır.
baren saat yönünde 60° çevirmiş, daha sonra da en son
3 mavi, 3 pembe, 3 yeşil, 3 siyah ve 3 kırmızı renk bilye sol- yönden itibaren saatin tersi yönde 45° çevirmiştir.
dan sağa doğru aşağıdaki gibi yan yana dizilmiştir.
Buna göre, kameranın görüş yönünün tekrar başlan-
gıçtaki duruma gelmesi için, görevli aşağıdaki değişik-
liklerden hangisini yapmalıdır?
Üç kişi bu bilyelere birer atış yapacaktır. Önce 1. kişi atı-
şını yapınca iki farklı renkte bilyeler kazanmış, sonra A) Saat yönünde 105° çevirmelidir.
2. kişi atışını yapınca üç farklı rente bilyeler kazanmıştır. B) Saatin tersi yönde 105° çevirmelidir.
Buna göre, en son sırada 3. kişi atışını yapınca en çok C) Saat yönünde 120° çevirmelidir.
kaç tane bilye kazanabilir? D) Saatin tersi yönde 135° çevirmelidir.
A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6 E) Saat yönünde 165° çevirmelidir.

1. B 2. E 3. C 4. D 5. E 6. C
7. C 8. C 9. D 10. E 11. C

316
SAYISAL MANTIK PROBLEMLERİ
Test - 2

1. Aşağıda tüm lambaları sönük durumda olan 9 lambalı bir 3. A, B, C, D, E kişileri aşağıda gösterilen 1, 2, 3 çubuklarına
düzenek verilmiştir. simit takmıştır.

• A iki tane simit takmıştır.


• B sadece bir çubuğa simit takmıştır.
• En çok simit takan kişi C’dir.
• A, B ve C kişileri aynı çubuğa simit takmıştır.

A, B, C ve D anahtarlarından her biri, ok yönündeki doğru- • A, B, D kişileri aynı çubuğa simit takmıştır.
sal üç lambayı, E anahtarı pembe renkli 4 lambayı, F anah- • C, D, E kişileri aynı çubuğa simit takmıştır.
tarı ise sarı renkli dışındaki 8 lambayı kontrol etmektedir.
Anahtarlardan herhangi biri bir kez çevrildiğinde, kontrol et- Buna göre, C, D, E kişilerinin taktıkları simit sayıları
tiği lambalardan; sönük olanlar yanmakta, yanık olanlar sön- sırasıyla kaçtır?
mektedir. A) 4, 1, 1 B) 4, 2, 0 C) 4, 0, 2
Buna göre, tüm anahtarlar A-B-C-D-E-F sırasında D) 3, 1, 2 E) 3, 2, 1
birer kez çevrilirse en son durumda kaç tane lamba
yanıyor olur?

A) 2 B) 3 C) 4 D) 6 E) 8

4. Türkiye’nin üç büyük ili aşağıdaki gibi kodlanmıştır.


2. Aşağıda ibresi 1’i gösteren düzgün beşgen biçiminde hare- İstanbul : 1
ketsiz bir çark verilmiştir.
Ankara : 2

İzmir : 3

Bu üç ilden sadece İstanbul’u gören bir K kişisi bu durumu


aşağıdaki gibi iki biçimde görsel olarak belirtmiştir.

Bu çark herhangi bir yönde döndürüldüğünde köşelerinde-


A, B, C, D, E isimli kişiler bu illerden hangilerini gördükleri-
ki sayılar da birlikte dönmektedir. Çarkın merkezindeki ib-
ni aşağıdaki gibi belirtmişlerdir.
re sabittir ve çark dönmeye başladıktan sonra herhangi bir
sayı ibrenin hizasına geldiğinde çark bu sayıyı hafızasına
almaktadır.

Çark döndürülüyor ve hafızaya alınan sayıların toplamı 50


olduğunda durduruluyor. Buna göre, A, B, C, D, E kişilerinden kaç tanesi İstan-
Buna göre, çark en fazla kaç tur atmış olabilir? bul ile İzmir’den en az birini görmüştür?

3 4 1 2 3 A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
A) 1 B) 2 C) 3 D) 3 E) 3
5 5 5 5 5

317
SAYISAL MANTIK PROBLEMLERİ
Test - 2

5. Aşağıdaki büyük dairede 12 eş, küçük dairede 24 eş dilim 7. Şekilde bir lokantanın kare biçimindeki yemek pişirme üni-
vardır. tesinin üstten görünümü verilmiştir. Şekildeki daireler bu
ünitenin ocaklarıdır ve bu ünitede aynı anda dokuz çeşit ye-
mek yapılabilmektedir. Ocaklardan biri karenin merkezin-
de, dördü karenin köşelerinde, diğer dördü de karenin ke-
narlarının orta noktalarındadır.

Büyük dairedeki A kadranı, dairenin merkezi etrafında ok


yönünde dönerek temas ettiği bölgeleri kırmızıya, küçük da-
iredeki B kadranı, dairenin merkezi etrafında ok yönünde
dönerek temas ettiği bölgeleri sarıya boyamaktadır. A kad-
ranı ilk konumuna 12 sn sonra, B kadranı ise 24 sn sonra Bu lokantanın aşçısı, “Bugün doğrusal konumda olan her
gelmektedir. üç ocakta birbirinden farklı üç yemek pişireceğim.” demiş-
tir.
İki daire merkez noktaları çakışacak şekilde bir düzlem üze-
rinde aşağıdaki gibi üst üste konuyor. Buna göre, aşçı bunu dediği gün en az kaç farklı
yemek pişirmiştir?
A) 3 B) 4 C) 5 D) 8 E) 9

Kırmızı renkle sarı rengin karışımı turuncu renk oldu-


ğuna göre, iki kadran şekildeki konumlarındayken bir-
likte kaç saniye çalıştırılırsa küçük dairedeki dilimlerin 8. Birim kare biçimindeki kartonlardan herhangi ikisini, bir ke-
6 tanesi turuncu olur? nar boyunca birleştirmeye “yapıştırma” diyelim.

A) 8 B) 9 C) 10 D) 12 E) 14

6. Aşağıda yan yana duran dört eş karenin köşeleri verilmiş-


tir. Her komşu iki karenin iki köşesi ortaktır. Şekildeki her
bir sayı, içinde bulunduğu karenin kaç kenarının çizileceği-
ni göstermektedir. Örneğin; Şekil 1’de bir yapıştırma, Şekil 2’de dört yapıştır-
ma işlemi yapılmıştır.

Buna göre, 6 tane birim kareden oluşan ve çevre uzun-


luğu 12 br olan bir şekil için kaç kez yapıştırma işlemi
yapmak gerekir?
A) 4 B) 5 C) 6 D) 7 E) 8
Buna göre, verilen sayılara uygun çizim yapıldığında
en az kaç kenar çizilir?
A) 5 B) 6 C) 7 D) 8 E) 9

318
SAYISAL MANTIK PROBLEMLERİ
Test - 2

9. Aşağıda mini bir klavye verilmiştir. 11. Ercan eş büyüklükteki boncukları birbirine yapıştırarak şe-
kildeki küpü yapmıştır. Küpün içi boştur ve her yüzeyi şe-
CapsLk . kilde görünen yüzeyleri gibidir.

abc çde fgğ hıi

jkl mn oö pqr

sş tuü vw xyz

• Herhangi bir harf tuşuna; bir kez basınca o tuştaki ilk


harf, art arda iki kez basınca ikinci harf, art arda üç kez
basınca üçüncü harf yazılmaktadır.
• CapsLk tuşuna bir kez basınca büyük harf yazma mo-
duna geçilmiş olmakta ve yukarıda anlatılanların tümü
büyük harf yazmak için geçerli olmaktadır.
• Büyük harf yazma modunu devreden çıkarıp küçük
Ercan bu küpü yaparken a tane beyaz ve b tane kırmı-
harf yazmak istenirse CapsLk tuşuna bir kez daha ba-
zı boncuk kullandığına göre, a – b farkı kaçtır?
sılmalıdır.
A) 78 B) 80 C) 82 D) 84 E) 86
• Boşluk bırakmak istenirse, her bir boşluk için
tuşuna bir kez basılmalıdır.
Aşağıda üç ayrı ifadenin bu klavyede tuşlara en az kaç kez
basılarak yazıldığı verilmiştir. Bu ifadelerden her biri yazıl-
maya başlanmadan önce klavye küçük harf yazma modun-
dadır.
12. Aşağıdaki tabloda her bir hücreye komşu hücrelerinin sa-
p kez: acil matematik
yısı yazılacaktır. İki hücrenin ortak bir sınır çizgisi varsa bu
q kez: ACİLMATEMATİK iki hücre komşudur. Örneğin şekilde mavi renkli hücrenin
komşu hücrelerinden biri pembe renkli hücredir.
r kez: AcilMatematik

İlk ifadede bir boşluk olduğuna göre, p, q, r aşağıdaki-


lerden hangisindeki gibi sıralanabilir?
A) r < q < p B) r < p < q C) p < q < r

D) p = q < r E) p = q = r

10. On kişiden bazıları arasında bir kez tokalaşma olmuştur. Belirtilen yazım işlemi tamamlandığında a tane hücrede 4,
Bu on kişiden her birine birer kağıt verilerek kimlerle toka- b tane hücrede 2 olduğu görülüyor.
laştığını yazması istenmiştir. a
Buna göre, oranı kaçtır?
Aşağıda on kişiden ikisinin kağıdı görülmektedir. b

Ali’nin kağıdı Veli’nin kağıdı A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 7

Ömer
Tuncay Hakan
Vedat

Buna göre, bu on kişiye verilen kağıtlardan en çok


kaç tanesi boş kalabilir? 1. C 2. D 3. E 4. D 5. C 6. C
7. C 8. C 9. D 10. C 11. C 12. C
A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6

319
BÖLÜM - 9
SEMBOLİK MANTIK
TYT

Değerli Öğrencimiz,

Bilimin dili matematik ve matematiğin beyni ise


mantıktır. Mantığın bu kadar önemli olmasının nedeni
dil ile olan ilgisidir. Çünkü mantık, dili sembolik hâle
getirmekte, böylece dili kullanarak yaptığımız akıl
yürütmeleri ve, veya, ya da, ise ve ancak bağlaçlarını
kullanarak denetlememizi sağlar. Sembolik mantık
konusu tek başına sorulabileceği gibi, bazı konularla iç
içe de karşımıza çıkabilir. Bu yüzden bağlaçları iyice
öğrenmen gerekir.
“Hayatta başarılı olmanın ana şartları mantık, deneyim,
girişim ve karakterdir.” Gustave Le Bon
SEMBOLİK MANTIK
Test - 1

1. I. “52 – 32 = 42” dir. 4. p, q ve r önermeleri için,

II. 9 bir asal sayıdır. p ≡ 0 , q ≡ 1 , rı ≡ 0

III. Rasyonel sayılar, reel sayıların bir alt kümesidir. denklikleri veriliyor.
IV. Akşama buluşalım mı?
Buna göre,
Yukarıda verilen ifadelerden hangileri bir önermedir?
I. p ∨ qı ≡ 0
A) I ve II B) I ve III C) II ve IV II. rı ∨ pı ≡ 1
D) I, II ve III E) I, II ve IV
III. (r ∨ p) ∨ qı ≡ 1
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) I ve II C) II ve III
D) I ve III E) I, II ve III

2. I. “Her eşkenar üçgen, aynı zamanda bir ikizkenar


üçgendir.”
II. “ñ0 = 0” dır.
5. I. (p ∨ q)ı ≡ pı ∧ qı
III. “Çift sayıların tüm doğal sayı kuvvetleri çifttir.”
II. (p ∧ qı)ı ≡ pı ∨ q
Yukarıda verilen ifadelerden hangileri doğru önerme-
dir? III. (p ∨ q) ∧ (p ∨ r) ≡ p ∨ (q ∧ r)

A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III Yukarıda verilen ifadelerden hangileri doğrudur?

D) II ve III E) I, II ve III A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III


D) II ve III E) I, II ve III

3. (n + 1) farklı önerme için 64 değişik doğruluk durumu 6. (1 ∧ p) ∨ (r ∧ p)


olduğuna göre, n kaçtır?
önermesinin en sade hali aşağıdakilerden hangisidir?
A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 7
A) 0 B) 1 C) p D) r E) p ∧ r

321
SEMBOLİK MANTIK
Test - 1

7. p ⇒ (qı ⇒ r) / 0 10. P(x) : “x, 13 ten küçük asal sayıdır.”


olduğuna göre, p, q ve r önermelerinin doğruluk de- açık önermesinin doğruluk kümesinin eleman sayısı
ğerleri sırasıyla aşağıdakilerden hangisidir? kaçtır?

A) 0, 1, 0 B) 1, 1, 0 C) 1, 0, 1 A) 7 B) 6 C) 5 D) 4 E) 3
D) 0, 0, 1 E) 1, 0, 0

11. I. pÛ1p
8. p ve q iki önermedir. II. 0 Û 0  1
(p ¡ qı)  (p  q) III. p Û pı  0
önermesi aşağıdaki önermelerden hangisine denktir? Yukarıda verilen denkliklerden hangileri doğrudur?

A) 0 B) 1 C) p  qı A) Yalnız I B) Yalnız II C) II ve III


D) p  q E) p  q D) I ve III E) I, II ve III

9. (r Q r ı) ∧ (p Q 1) 12. pı ¡ (q Û p)  0
önermesinin en sade hali aşağıdakilerden hangisidir? olduğuna göre, aşağıdaki önermelerden hangisinin
doğruluk değeri 1’dir?
A) 0 B) 1 C) p D) pı E) rı
A) q ¡ p B) p  q C) p Û q
D) qı Ûp E) pı Qq

1. D 2. B 3. C 4. E 5. E 6. C
7. E 8. B 9. D 10. C 11. E 12. D

322
SEMBOLİK MANTIK
Test - 2

1. I. “Karenin köşegenleri dik kesişir.” 4. pı ∨ (p ∨ q)ı

II. “1 ile 2 sayıları arasında sonsuz tane reel sayı var- önermesinin en sade hali aşağıdakilerden hangisidir?
dır.”
A) p B) pı C) q D) qı E) 1
III. Aralarında sabit bir fark olan sayılara ardışık sayılar
denir.
Yukarıda verilen önermelerin doğruluk değerleri sıra-
sıyla aşağıdakilerden hangisidir?
A) 0, 0, 1 B) 1, 1, 0 C) 1, 0, 1
D) 0, 1, 1 E) 1, 0, 0

5. [pı ∨ (p ∧ qı)] ∧ (p ∧ qı)ı


önermesinin en sade hali aşağıdakilerden hangisidir?
A) 0 B) 1 C) p D) pı E) qı

2. I. p : “Bir yıl 6 aydır.”


pı : “Bir yıl 12 aydır.”

II. q : “(–1)2n + 1 = –1, n  Z önermesinde


qı ≡ 0 dır.

III. rı : “6 sayısının içinde bir tane 3 çarpanı vardır.”


6. p ¡ qı
r : “6 sayısının içinde iki tane 3 çarpanı vardır.
önermesinin karşıtı aşağıdakilerden hangisine eşittir?
Yukarıda verilen ifadelerden hangileri doğrudur?
A) p  q B) pı  q C) p  q
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) pı q E) p Q q
D) II ve III E) I, II ve III

3. (p ∨ q) ∨ (pı ∧ qı) 7. (p & q) 0 (p Q q)


önermesinin en sade hali aşağıdakilerden hangisidir? bileşik önermesinin sonucu aşağıdakilerden hangisi-
dir?
A) 1 B) 0 C) p D) q E) pı
A) 0 B) 1 C) p D) pı E) q & p

323
SEMBOLİK MANTIK
Test - 2

8. (p + 1) + (p + 0) 10. a ve b tam sayıları için,


bileşik önermesi aşağıdakilerden hangisine denktir? p : a tek sayıdır.

A) 1 B) 0 C) p D) pı E) p Q 0 q : b tek sayıdır.
önermeleri veriliyor.
a + b toplamı çift sayı olduğuna göre,
I. pq
II. p  qı
III. p ¡ q
önermelerinden hangileri her zaman doğrudur?
C
A) Yalnız I B) I ve II C) Yalnız III
D) I ve III E) II ve III

9. Aşağıda B, C, E ve H harfleri ile isimlendirilmiş 4 tane çu-


buğun üst üste konulmuş hali gösterilmiştir.

B C 11. (x, x + 1 ≤ 0)  (x, x + 1 = 3)


önermesinin değili aşağıdakilerden hangisidir?

E A) (x, x + 1 ≥ 0)  (x, x + 1 ≠ 3)
B) (x, x + 1 > 0)  (x, x + 1 ≠ 3)
C) (x, x + 1 ≥ 0)  (x, x + 1 = 3)
D) (x, x + 1 > 0)  (x, x + 1 ≠ 3)
H E) (x, x + 1 ≥ 0)  (x, x + 1 ≠ 3)

Bu dört çubukla ilgili,


p: “En alttaki çubuk C’dir.”
q: “E alttan ikinci çubuk değildir.”
r: “B üstten ikinci çubuktur.” 12. “(x = 2) ¡ (x2 – 1 = 3)”

s: “En üstteki çubuk H’dır.” koşullu önermesinin karşıt tersi aşağıdakilerden han-
gisidir?
önermeleri veriliyor.
A) (x2 – 1 = 3) ¡ (x = 2)
Buna göre, aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
B) (x2 – 1 ≠ 3) ¡ (x ≠ 2)
A) p / r B) p / s C) qı / r C) (x = 2) ¡ (x2 – 1 ≠ 3)
D) q / s E) sı / rı
D) (x ≠ 2) ¡ (x2 – 1 = 3)
E) (x2 – 1 ≠ 3) ¡ (x = 2)

1. B 2. B 3. A 4. B 5. D 6. A
7. B 8. B 9. D 10. C 11. B 12. B

324
SEMBOLİK MANTIK
Test - 3

1. Doğruluk değerleri aynı olan önermelere 4. p&q/0


“Denk Önermeler” denir.
q0r/1
Buna göre,
rQs/0
p : “15, iki basamaklı bir doğal sayıdır.”
olduğuna göre, (p / q) + (s / r) aşağıdakilerden han-
q : “5 – 1 ≠ 3”
gisine denk değildir?
r : “Bir üçgenin dış açıları toplamı 180° dir.”
A) pı B) qı C) rı D) s ı E) p / q
s : “Asal rakamlar 2, 3, 5 ve 7 dir.
önermelerinden hangileri denk önermelerdir?
A) p, q ve r B) p ve r C) q ve r
D) r ve s E) p, q ve s

2. p  (p  q)ı 5. [(p 0 q)ı / p] + q


bileşik önermesi aşağıdakilerden hangisine denktir? bileşik önermesinin eşiti aşağıdakilerden hangisidir?
A) p  q B) p  q C) 1 D) 0 E) pı  q A) 0 B) 1 C) p D) qı E) p / q

3. a ve b sayıları 1, 2, 3, 4, 5 ve 6 rakamlarından ikisidir.


p : “a + b tek sayıdır.”

q : “b çift sayıdır.”
6. “Bazı tam sayıların 2 katı 5’ten küçük değildir.”
r : “a asal sayıdır.” önermesi mantık diliyle aşağıdakilerden hangisindeki
gibi yazılır?
önermeleri veriliyor.
A) x  Z, 2x < 5 B) x  Z, 2x > 5
(p ¡ q)ı  r önermesi doğru olduğuna göre,
C) x  Z, 2x ≤ 5 D) x  Z, 2x ≥ 5
a + b toplamı en çok kaçtır?
E) x  Z, 2x ≤ 5
A) 9 B) 8 C) 7 D) 6 E) 5

325
SEMBOLİK MANTIK
Test - 3

7. Aralık ayı içerisinde Pazar günleri tatile çıkacak olan Ke- 9. (p Û 0)  qı  1


mal, Alp, Sevinç ve Murat aynı iş yerinde çalıştıklarından
olduğuna göre,
dolayı her biri farklı bir Pazar gününü seçeceklerdir.
I. pÛq1
ARALIK II. pı ¡ q  0
P S Ç P C C P
III. p Q q  0
ifadelerinden hangileri kesinlikle doğrudur?
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III

p: “Kemal 5 Aralık tarihini seçmiştir.”


q: “Alp 12 Aralık tarihini seçmiştir.”
r: “Sevinç 19 Aralık tarihini seçmiştir.”
s: “Murat 26 Aralık tarihini seçmiştir.”
önermeleri veriliyor.

(r  s) ¡ (p  q) önermesinin doğruluk değeri sıfır


olduğuna göre; 5, 12, 19 ve 26 Aralık tarihlerinde tatile
çıkacak olan kişilerin isimleri sırasıyla aşağıdakiler-
den hangisidir?
A) Sevinç, Kemal, Murat, Alp 10. Aşağıda Ali’nin vücut ısısını gösteren dijital bir termometre
B) Sevinç, Alp, Kemal, Murat görseli verilmiştir. Bu termometrede ısı değerleri 0,1’er de-
rece artıp azalmaktadır.
C) Sevinç, Kemal, Alp, Murat
D) Alp, Sevinç, Kemal, Murat
E) Alp, Kemal, Sevinç, Murat

°C
36.6

p: “Sena’nın vücut ısısı Ali’nin vücut ısısından 0,2


derece daha düşüktür.”
8. p 0 q / r olmak üzere,
q: “Kazım’ın vücut ısısı Sena’nın vücut ısısından
[pı / (qı / r)]ı fazladır.”
bileşik önermesinin eşiti aşağıdakilerden hangisidir? r: “Ela’nın vücut ısısı Sena’nın vücut ısısından azdır.”
A) 0 B) 1 C) p D) q E) r önermeleri veriliyor.

q ¡ r önermesi yanlış ve p + q önermesi doğru oldu-


ğuna göre, Kazım ile Ela’nın vücut ısılarının toplamı
en az kaçtır?
A) 73,2 B) 73,1 C) 73 D) 72,9 E) 72,8

326
SEMBOLİK MANTIK
Test - 3

11. Bir okulun asansörüne binen Can, Ela, Tan ve Gül gidecek- 12. Aşağıda 3 tane elektronik saat görseli verilmiştir.
leri katlar için kabinde 1’den 8’e kadar numaralandırılmış I.
olan düğmelerden farklı birine basmışlardır.
p: “Can 1 numaralı düğmeye basmıştır.”
23:05
q: “Ela 7 numaralı düğmeye basmıştır.” II.
r: “Tan ile Ela’nın bastıkları düğmelerin numaraları ar-
dışıktır.”
07:45
s: “Gül’ün bastığı düğmenin numarası 5’ten küçüktür.” III.
önermeleri veriliyor. 21:50
Verilen önermelerden ikisi doğru ikisi yanlış, rı  0 ve
p  q olduğuna göre; Can, Ela, Tan ve Gül’ün bastık- p: “II nolu saat 3 dakika geriyi göstermektedir.”
ları düğmelerle ilgili aşağıdakilerden hangisi doğru
q: “I nolu saat III nolu saatin zamanı doğru gösterdiği
olabilir?
halinden 5 dakika ileriyi göstermektedir.”
Can Ela Tan Gül r: “III nolu saat 2 dakika ileriyi göstermektedir.”
A) 2 7 8 4 önermeleri veriliyor.

B) 2 6 7 3 r ¡ (pı  qı) önermesi yanlış olduğuna göre; sırasıyla


I, II ve III numaralı saatlerin şu andaki doğru zamanları
C) 1 7 5 6
aşağıdakilerden hangisidir?
D) 1 7 8 3
I II III
E) 3 6 4 8
A) 21:53 7:48 21:48

B) 23:10 7:48 21:52

C) 21:43 7:48 21:48

D) 21:57 7:42 21:52

E) 22:55 7:42 21:48

1. E 2. C 3. C 4. B 5. D 6. D
7. E 8. B 9. E 10. D 11. B 12. A

327
SEMBOLİK MANTIK
Test - 4

1. (0 ∨ q) ∨ [[(p ¡ q)ı ¡ qı] ∧ p]ı 4. p : $x  Z, 2x2 – x – 1 = 0


önermesinin en sade şekli aşağıdakilerden hangisi- x
q : "x  R, =1
dir? x

A) p ¡ q B) q ¡ p C) pı ¡ q r : "x  R, x – 1 < x
D) p ¡ qı E) pı ¡ qı
önermeleri veriliyor.

Buna göre, aşağıdaki önermelerden hangisinin doğru-


luk değeri “1” dir?
A) p ¡ q B) r ¡ q C) q ⇔ r
D) pı ⇔q E) p ⇔ rı

2. (p ¡ qı) ∨ (p ∧ q) 5. SORULAR
önermesi aşağıdakilerden hangisine denktir? 1 2 3 4 5
A) p ∨ q B) p ∨ qı C) p ∨ pı l

Cevap Biçimleri
E H E E H
D) p ∧ pı E) pı ∧ qı
ll E H H E H
lll H E H E E
lV H E E H E
V E E H E H

Bir kişiye doğru olanlara Evet (E), yanlış olanlara Hayır (H)
yazarak cevaplayacağı beş soru veriliyor. Bu beş sorunun
doğru cevaplarının, tabloda verilen beş cevaplama biçimin-
den biri olduğu söyleniyor.

Bu kişi 3. sorunun doğru cevabının H olduğunu biliyor.


3. a, b  R olmak üzere, 2.sorunun doğru cevabını da bulunca, başkalarına bakma-
dan uygun cevaplama biçimini doğru olarak seçiyor.
aşağıdaki önermelerden hangileri mantıksal olarak
denk önermelerdir? Buna göre, doğru olan cevaplama biçimi hangisidir?

I. a=3¡b<6 A) l B) ll C) lll D) lV E) V
II. a ≠ 3 ¡ b < 6
III. b ≥ 6 ¡ a ≠ 3
IV. b > 6 ¡ a = 3
A) l ve ll B) l ve lll C) l ve lV
6. pı ¡ (q ∨ r) ≡ 0
D) ll ve lll E) ll ve lV
denkliğini sağlayan p, q ve r önermeleri için,
I. q ¡ rı ifadesi bir gerektirmedir.
II. p ⇔ r ifadesi bir çift gerektirmedir.
III. p, q ve r önermeleri denk önermelerdir.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) Yalnız l B) l ve ll C) Yalnız lll
D) l, ll ve lll E) l ve lll

328
SEMBOLİK MANTIK
Test - 4

7. p ¡ q önermesinin karşıtı r ve karşıt tersi s önermesidir. 10. Aşağıda içine çay konulmuş bir bardak ve üç önerme veril-
miştir.
Buna göre, r ∨ s önermesi aşağıdakilerden hangisine
denktir?

A) 0 B) 1 C) p D) q E) pı

p: Bardağın bir kısmı boştur.

q: Bardak çay ile tam doludur.

r: 2 > 3

önermelerine göre, aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) p / rı B) q 0 p C) p Q r
8. y > 5 ise x ≠ 3 ve x ≠ 6 dır. D) p & rı E) q + rı

x2 – 9x + 18 = 0

olduğuna göre, x + y toplamı aşağıdakilerden hangisi


olabilir?
A) 11 B) 12 C) 13 D) 14 E) 15

11. Ali, Ela ve Zeki aşağıdaki 7 basamaklı merdivende farklı


birer basamakta durmaktadırlar. Ela 4. basamakta ve
Ali 1. basamakta durmaktadır.

7. basamak
6. basamak
5. basamak
4. basamak
3. basamak
2. basamak
9. p : “15 asal değil ise ñ2 rasyonel sayıdır.” 1. basamak
Zemin
q : “ñ6 rasyonel ⇔ 9 asaldır”
p : Ela, merdivenin tam ortasındadır.
Buna göre,
q : Ali, Ela'dan daha aşağıdadır.
I. p≡0
r : Zeki, Ali'den daha yukarıdadır.
II. p ¡ q ifadesi gerektirmedir.
(pı Û r)  q önermesi doğru olduğuna göre, Zeki'nin
III. p ⇔ q ifadesi çift gerektirmedir. merdivendeki konumu aşağıdakilerden hangisi olabi-
ifadelerinden hangileri doğrudur? lir?

A) Yalnız l B) l ve ll C) l ve lll A) 5. basamaktadır. B) 3. basamaktadır.


D) Yalnız ll E) ll ve lll C) 2. basamaktadır. D) 7. basamaktadır.
E) Zemindedir.

1. A 2. C 3. B 4. D 5. B 6. D
7. B 8. A 9. B 10. E 11. E

329
SEMBOLİK MANTIK
Test - 5

1. I. p : "x  N, 2x + 1 > 0 4. p q p*q


II. q : $x  Z, 2x – 6 ≤ 4 1 1 0

III. r : $x  Q, x2 + 1 < 0 1 0 0
0 1 0
önermeleri veriliyor.
0 0 1
Buna göre,
Yukarıda p ve q önermeleri için p * q bileşik önermesinin
I. p⇔q tablodaki değerleri verilmiştir.
II. r ⇔ pı Buna göre, p * (p * q) önermesi aşağıdakilerden han-
III. qı ¡ r gisine denktir?

ifadelerinden hangileri doğru bir önermedir? A) p ∨ q B) p ∧ q C) pı∧ q

A) Yalnız l B) l ve ll C) ll ve lll D) p ∧ qı E) pı ∨ q

D) l ve lll E) l, ll ve lll

5. p : “ a ≥ b ise c ≥ d dir.”
2. p : “Bir tam sayı 3 ile bölünebiliyor.” q : “a ≥ b veya m < n dir.”
q : “Bir tam sayı 9 ile bölünebiliyor.”
Yukarıdaki önermelerden çıkarılabilecek hüküm aşa-
Buna göre, ğıdakilerden hangisidir?

I. p ¡ q önermesinin doğruluk değeri sıfırdır. A) a < b ise c > d B) c ≥ d ise m ≥ n

II. q ¡ p önermesinin doğruluk değeri birdir. C) c < d ise m < n D) m < n ise a > b
E) m ≥ n ise c < d
III. p ⇔ q önermesinin doğruluk değeri sıfırdır.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) Yalnız l B) l ve ll C) l ve lll
D) ll ve lll E) l, ll ve lll

6. p(x) : “x irrasyonel sayı”


q(x) : “x asal sayı”

r(x) : “x tek sayı”


3. (p ∧ (p ∨ q)) Q p açık önermeleri veriliyor.
önermesinin olumsuzu aşağıdakilerden hangisidir?
Buna göre,
A) p B) 1 C) q D) 0 E) p ∧ q
[r(10!) ∨ q(13)] ¡ p e o
1
3

önermesi aşağıdakilerden hangisine denktir?

A) r(18) B) p ` 52 + 122 j C) q(119)

E) p f p
1
D) r(5103 – 1)
3-1

330
SEMBOLİK MANTIK
Test - 5

7. “p ⇔ q önermesinin doğruluk değeri “1” oluyorsa bu öner- 10. (pı Û 1)  (q Û 0)


meye çift gerektirme denir.”
önermesinin en sade biçimi aşağıdakilerden hangisi-
Buna göre, dir?
I. ABC dik üçgeninin kenar uzunlukları a, b, c olmak A) p ¡ q B) p ¡ qı C) 1
üzere; m(A) = 90° ⇔ a2 = b2 + c2 dir. D) 0 E) q ¡ p
II. x2 = 36 ⇔ x = 6
III. x > x3 ⇔ 0 < x < 1
önermelerinden hangileri bir çift gerektirmedir?
A) Yalnız l B) Yalnız ll C) l ve ll
D) l ve lll E) ll ve lll

11. p : “Kıyıya en yakın olan feribot A değildir.”


q : “B feribotu kıyıya C feribotundan daha
uzaktır.”
r : “D feribotu kıyıya B feribotundan daha
yakındır.”
önermeleri veriliyor.
8. A, B, C, D ve E kişilerinden üçü öğretmen ikisi psikologdur.
(pı  q)  r önermesi doğru olduğuna göre; A, B, C ve
• B ve E nin meslekleri farklıdır. D feribotlarının kıyıya göre konumu aşağıdakilerden
hangisi olabilir?
• A ile D nin meslekleri aynıdır.
Yukarıda verilenlere göre aşağıdakilerden hangisi ke- A) Kıyı B) Kıyı
sinlikle yanlıştır? A B
B A
A) E öğretmendir. B) A öğretmendir. C D
C) B psikologdur. D) C psikologdur. D C

E) D psikologdur.
C) Kıyı D) Kıyı
A B
C D
D C
B A

E) Kıyı

9. m ve n, 1 den büyük tam sayılar olmak üzere, A


B
p : m böler n yi D
C
q : m böler n2 yi

r : m asal sayıdır.

Buna göre, aşağıdakilerden hangisi doğrudur?

A) (q ∧ r) ¡ p B) (p ∧ q) ¡ r C) q ¡ r
D) q ¡ p E) Hiçbiri
1. E 2. E 3. B 4. C 5. C 6. E
7. A 8. E 9. A 10. B 11. C

331
SEMBOLİK MANTIK
Test - 6

1. p ve q önermeleri için, 4. p:a=0


p * q ≡ pı ⇒ qı q:b=1
önermeleri veriliyor.
p @ q ≡ pı ∧ q
a, b  N için,
işlemleri tanımlanıyor.
I. a+b=1
Buna göre, (qı @ p) * ((pı) @ q) işleminin dengi aşağı-
II. b – a = 1
dakilerden hangisidir?
III. b2 – a2 = 1
A) p B) q C) p ∧ q D) 1 E) 0
önermelerinden hangileri p ∧ q önermesine denktir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) Yalnız III E) I, II ve III

2. x  Z olmak üzere,
p(x) : x2 < 10

q(x) : x + 1 asal sayı


5. p:x=1
Buna göre, q : x2 = 1
I. p(–3) ∧ q(6)
r : 3x – 5 = –2
II. p(4) ¡ q(8)
önermelerine göre aşağıdakilerden hangileri bir çift
III. p(1) Q q(10) gerektirmedir?
önermelerinden hangileri doğrudur? I. p⇔r
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III II. p ⇔ q
D) I ve II E) I, II ve III
III. q ⇔ r
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) I ve III E) II ve III

3. (p Q pı) ¡ p önermesi doğru bir önermedir.


Buna göre,
I. p¡0
6. [(p ∧ pı) ⇔ p] ¡ 0
II. p ⇔ 1
önermesinin sonucu aşağıdakilerden hangisidir?
III. p ∨ (p ∧ p)
A) 0 B) 1 C) p D) pı E) Hiçbiri
önermelerinin hangileri kesinlikle doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) II ve III E) I ve III

332
SEMBOLİK MANTIK
Test - 6

7. Aşağıda yüzleri 1’den 6’ya kadar numaralandırılmış bir küp 9. ABC rakamları birbirinden farklı üç basamaklı bir doğal sa-
görseli verilmiştir. yıdır.
p : "A sayısı 5'ten büyüktür."
q : "B sayısı A sayısından büyük değildir."

6
r : "C sayısı tek sayıdır."
önermeleri veriliyor.
p ¡ (q  r) önermesi yanlış olduğuna göre, en büyük
ABC sayısının rakamları toplamı kaçtır?
Küpün karşılıklı yüzlerindeki sayıların toplamı 7’dir.
A) 25 B) 23 C) 21 D) 19 E) 18
p : “Küpün tabanındaki sayı 1’dir.”
q : “Küpün alt ve üst yüzlerindeki hariç sayıların topla-
mı 14’tür.”
Buna göre,
I. p Û qı
II. p Q q
III. pı ¡ q
IV. p  qı
yukarıdaki önermelerin hangileri birbirine denktir?
A) I ve II B) II ve III C) II, III ve IV
D) I, II ve IV E) I, III ve IV

10. [(Ex  Z, x < 0)  (Ax  Z, x ≠ 0)]


önermesinin olumsuzu aşağıdakilerden hangisidir?

A) (Ex  Z, x > 0)  (Ax  Z, x = 0)

B) (Ax  Z, x > 0)  (Ax  Z, x = 0)

C) (Ex  Z, x ≤ 0)  (Ax  Z, x = 0)

D) (Ex  Z, x ≤ 0)  (Ax  Z, x = 0)

E) (Ax  Z, x ≥ 0)  (Ex  Z, x = 0)
8. I. p Q q ≡ (p ⇔ q)ı
II. (p ∧ q) ¡ r ≡ [p ¡ (q ¡ r)]
III. p ⇔ 1 ≡ p
önermelerinden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II
D) II ve III E) I, II ve III

333
SEMBOLİK MANTIK
Test - 6

11. Aşağıdaki şekilde üzerinde sadece mumlar ve kitaplar olan 13. Aşağıda Oğuz’un iki farklı zamanda tartılışı gösterilmiştir.
bir masa gösterilmiştir. Oğuz aynı tartı aletiyle tartılmıştır.

60.2 60.15

1 Ocak 2019’dan 1 Şubat 2019’a kadar geçen sürede,


• Mumlardan biri sönmüş diğerleri yanmaktadır.
p: Oğuz kilo vermiştir.
• Her bir mum ve her bir kitap şekilde görünmektedir.
q: Oğuz kilo almıştır.
Buna göre, aşağıdaki önermelerden hangisi yanlıştır?
A) Masa üzerinde iki kitap ve üç mum vardır. r: Oğuz’un boy uzunluğu 168 cm’dir.

B) Masa üzerinde üç kitap veya üç mum vardır. Buna göre, q & r önermesi aşağıdakilerden hangisine
C) Masa üzerinde üç kitap ya da üç mum vardır. kesinlikle denktir?

D) Masa üzerinde üç kitap var ise iki mum vardır. A) pı B) q C) p Q r


E) Masa üzerinde iki kitap var ise iki mum vardır. D) p & r E) r & p

12. Aşağıda üç kişinin düz bir zeminde, zemine dik biçimde du-
rarak yan yana sıralanışı gösterilmiştir. Kişilerin yaslandık-
ları duvar eş karelerden oluşmakta ve duvar zemine diktir.

14. Ali, Veli, Can ve Deniz’in her birinde 4, 6, 8 ve 10 bilye bu-


lunmaktadır.
Ali : “4 bilyem var.”
Veli : “10 bilyem var.”
Can : “Ali’nin 8 bilyesi var.”
Deniz : “8 bilyem var.”
Ali, Veli, Can ve Deniz’den sadece biri doğruyu söyle-
mediğine göre, Can ve Deniz’in toplam kaç tane bilye-
si vardır?
p: Cem Onur’dan kısadır.
A) 10 B) 12 C) 14 D) 16 E) 18
q: Can Cem’den uzundur.

olduğuna göre, p & qı önermesi aşağıdakilerden han-


gisine denk değildir?

A) pı B) q ı C) p Q q
D) q & pı E) pı + qı
1. D 2. D 3. D 4. D 5. A 6. C 7. D
8. E 9. B 10. E 11. E 12. E 13. E 14. C

334
BÖLÜM - 10
KÜMELER
TYT KARTEZYEN ÇARPIM

Sevgili Öğrencimiz,

Küme; topluluk sözcüğünün matematikçesidir aslında.


Bu topluluk çok iyi tanımlanmalıdır. Örneğin, dünyayı ele
alalım. Dünyadaki kıtaları bir küme, dünyadaki ülkeleri
başka bir küme ile ifade ederiz. Matematiğin herhangi bir
konusunda bir takım veriler kümelerle kodlanarak karşına
çıkacaktır. Ayrıca, kümelerdeki bazı işlemlerin
kombinasyonla da derin bir ilişkisi vardır. Kümeler konusu
fonksiyonlar konusunun alt yapısını oluşturur.
TYT sınavında her yıl mutlaka sorulan bu konu, diğer
konularda önemli bir yer tutar. İstediğin konuya
evirebileceğin bu konuya hakim olmak işini çok fazla
kolaylaştıracaktır.
KÜMELER
Test - 1

1. Aşağıdaki ifadelerden hangisi bir küme belirtmez? 4. A ve B kümelerinin bütün alt kümelerinin sayıları toplamı
72’dir.
A) Haftanın P ile başlayan günleri
B) Geometri kelimesindeki harfler Buna göre, s(A) + s(B) toplamı kaçtır?

C) 1 ile 10 arasındaki asal sayılar A) 11 B) 10 C) 9 D) 8 E) 7


D) Yılın bazı ayları
E) Üç basamaklı çift sayılar

5. M = {x ; x asal bir rakam}


N = {a, b, 2, 3, 4, 6}
2. “KARAKARTAL”
kümeleri veriliyor.
kelimesinin harfleri bir C kümesinin elemanlarıdır.
M  N olduğuna göre, a + b toplamı kaçtır?
Buna göre, s(C) kaçtır?
A) 13 B) 12 C) 11 D) 10 E) 9
A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 7

6. A = {1, 2, {1}, {2}, {1, 2}}


olduğuna göre, aşağıdaki önermelerden kaç tanesi
3. A = {x2 ; –3 < x < 4, x  Z} doğrudur?
kümesinin eleman sayısı kaçtır? l. s(A) = 5
A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 7 ll. {1, 2}  A
lll. {1, {1}}  A
lV. {1, 2}  A
V. {2, {2}}  A
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5

336
KÜMELER
Test - 1

7. A ve B kümeleriyle ilgili aşağıdakiler biliniyor. 10. Aşağıdaki şekilde A, B ve C kümeleri Venn şeması ile gös-
terilmiştir.
• A kümesinin bazı alt kümeleri {2}, {0, 1, 3}, {2, 4} tür.
B
• B kümesinin eleman sayısı, A kümesinin alt kümeleri
•b
sayısına eşittir. A C
•a •c •e •f
Buna göre, B kümesinin eleman sayısı en az kaçtır?
•d
A) 8 B) 16 C) 32 D) 64 E) 128

•h •g
•k

•l

Buna göre, B – (A  C) kümesinin kaç tane alt kümesi


vardır?

A) 4 B) 8 C) 16 D) 32 E) 64

8. A = {k, a, r, d, e, ş}
kümesinin 4 elemanlı alt kümelerinin kaç tanesinde
a bulunur, ş bulunmaz?
A) 2 B) 4 C) 6 D) 8 E) 12
11. A, B ve C kümeleri için,
A  C = {0, 1, 2}

B  C = {0, 4, 5, 6, 7}

olduğuna göre, (A  B) – Cı kümesinin eleman sayısı


kaçtır?
A) 8 B) 7 C) 6 D) 5 E) 4

9. A ve B iki kümedir.
A  B, s(A) = 8 ve s(B) = 9

olduğuna göre, s(A  B) nin en küçük değeri kaçtır?


12. Bir gruptaki kişilerin %40’ı Almanca bilmektedir. Bu grupta
A) 9 B) 10 C) 11 D) 12 E) 13 yalnız Fransızca bilenlerin, yalnız Almanca bilenlerin ve hiç-
birini bilmeyenlerin sayıları eşittir.
Buna göre, Almanca ve Fransızca bilenlerin sayısı gru-
bun yüzde kaçıdır?
A) 5 B) 8 C) 10 D) 12 E) 15

1. D 2. C 3. B 4. C 5. B 6. D
7. C 8. B 9. B 10. C 11. B 12. C

337
KÜMELER
Test - 2

1. Sadece bir tane elemanı olan kümeye “Birim Küme” 4. A = {0, 1, 2}


denir.
B = {–2, –1, 0, 1, 2, 3} kümeleri veriliyor.
Buna göre,
Buna göre,
I. A = {x | x2 = 1, x  N}
AxB
II. B = {x | ñ3 < x < 4, x  Z}
koşulunu sağlayan kaç farklı x kümesi yazılır?
III. C = {x | x rakamları çarpımı 81 olan iki basamaklı
sayı} A) 4 B) 8 C) 16 D) 24 E) 32
kümelerinden hangileri bir birim kümedir?
A) Yalnız I B) I ve II C) Yalnız II
D) I ve III E) I, II ve III

2. ACİL sözcüğünün harflerinin kümesi O, MATEMATİK söz- 5. A, B ve C aynı evrensel kümenin üç alt kümesidir.
cüğünün harflerinin kümesi Ö’dür.
s(A) + s(Bı) = 13
Buna göre, aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
s(Aı) + s(B) = 15
A) s(Ö) = 5 B) O , {C} 1 Ö s(C) = 10 olduğuna göre, s(Cı) kaçtır?
C) s(O + Ö) = 1 D) s(O – Ö) = 2 A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 8
E) s(Ö) = s(O)

3. A = {1, 2, 3, 4} ve
Ap = ) x : (–1) p < < 53
x
6.
B = {3, 4, 5, 6, 7} p

kümeleri veriliyor. olduğuna göre, A1 – A2 kümesi aşağıdakilerden han-


Buna göre, hem A’nın hem de B’nin alt kümesi olacak gisine eşittir?
şekilde kaç farklı C kümesi yazılır? A) (–1, 2] B) [1, 2] C) (–1, 5]
A) 2 B) 4 C) 8 D) 12 E) 16 D) [1, 5) E) (–2, 1]

338
KÜMELER
Test - 2

7. Aşağıda bir bölgedeki yedi apartman görseli verilmiştir. 10. Bir grupta keman, saz ve piyano çalanların şema yönte-
miyle gösterimi aşağıdaki gibidir. Bu grupta keman, saz
ve piyano çalanların kümesi sırasıyla K, S ve P’dir.
Ahmet, Burhan, Cansu, Didem ve Emre’nin isimlerinin baş
harfleri aşağıdaki Venn şemasına yazılmıştır.

Ada Çan Demir Zafer Sur Dal Neşe

Bu bölgede iki katlı apartmanların kümesi A, sarıya boyalı e


b
apartmanların kümesi B ve adı üç harfli olan apartmanların a c d
kümesi C’dir.
Buna göre, (A  C) – Bı kümesinin eleman sayısı
kaçtır?
Verilen kümelerin dışında bulunan Sena hiç bir müzik aleti
A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6
çalamamaktadır.

Buna göre, diğer kişilerin durumunda bir değişiklik ol-


madan Sena adlı kişi saz çalamayıp hem keman hem
de piyano çalıyor olsaydı yukarıdaki şema gösterimi
aşağıdakilerden hangisi olurdu?

8. A = {x : 1 < x < 56, x  N}


kümesinin elemanlarından kaç tanesi 3 ile bölünür,
fakat 4 ile bölünmez?

A) 17 B) 16 C) 15 D) 14 E) 13

9. Boş kümeden farklı A ve B kümeleri için,


3s(A – B) = 4s(A – Bı) = 5s(B – A)

olduğuna göre, A  B kümesinin eleman sayısı en az


kaçtır?
A) 60 B) 54 C) 48 D) 47 E) 45

339
KÜMELER
Test - 2

11. 32 kişilik öğrenci grubunda, 14. A  B = {1, 2, 3, 4, 5, 6, 7}


13 kişi Almanca, B = {1, 2, 3, 4}
15 kişi Fransızca,
koşullarını sağlayan kaç değişik A kümesi vardır?
17 kişi İngilizce
A) 32 B) 16 C) 12 D) 8 E) 4
bilmektedir.

Grupta yalnız iki dil bilen 7 kişi olduğuna göre, her üç


dili de bilen kaç öğrenci vardır?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5

15. Sena ile Metin çizecekleri Venn şemasını düzgün çokgen-


lerden seçip kümelere kendi isimlerinin baş harflerini vere-
ceklerdir. Her kümenin eleman sayısı belirttiği düzgün çok-
genin kenar sayıdır.
12. Bir sınıf, voleybol veya basketbol oynayan ve bu oyunları Sena ile Metin seçecekleri düzgün çokgenleri kesiştirip 3
oynamayan öğrencilerden oluşmuştur. Bu sınıfta, voleybol tane kapalı bölge elde edip kesişim bölgesine seçtikleri düz-
oynamayan 22 öğrenci, basketbol oynamayan 19 öğrenci, gün çokgenlerin kenar sayılarının EBOB’unu yazacaklar-
voleybol veya basketboldan en çok birini oynayan 27 öğ- dır.
renci vardır.
Örneğin; Sena düzgün altıgen, Metin kare şekillerini seçti-
Bu sınıfta, bu oyunların hiçbirini oynamayan kaç
ğinde,
öğrenci vardır?
S M
A) 34 B) 28 C) 17 D) 14 E) 12

4 2 2

görüntüsü oluşmuştur.
Buna göre, Sena düzgün onikigen Metin düzgün onal-
tıgen seçtiğinde kesişim bölgesi dışındaki bölgelere
yazılacak olan sayıların toplamı kaç olur?
13. A = {..., , , ...} A) 22 B) 21 C) 20 D) 19 E) 18
kümesi veriliyor.

A kümesinin içinde  olan alt kümelerinin sayısı 32 dir.

Buna göre, içinde  ve  nin olmadığı alt kümelerinin


sayısı kaçtır?
A) 4 B) 8 C) 12 D) 16 E) 24

1. D 2. D 3. B 4. B 5. B 6. A 7. B 8. D
9. D 10. C 11. C 12. D 13. D 14. B 15. C

340
KÜMELER
Test - 3

1. I. A = {x : x < 14, x asal sayı} 4. {0, 1, 2}  A  {0, 1, 2, 3, 4, 5, 6}


sonlu bir kümedir. koşulunu sağlayan kaç farklı 5 elemanlı A kümesi
yazılır?
ll. K = {x : x ≤ 1, x  N}
L = {x : x • (x – 1) = 0, x  Z} A) 4 B) 6 C) 8 D) 12 E) 16
kümeleri birbirine eşittir.

lll. P = ( x | x ! Z, ! Z2
6
x
kümesinin eleman sayısı 3’tür.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) Yalnız l B) Yalnız ll C) l ve ll
D) l ve lll E) l, ll ve lll

5. A = {1, 2, 3, 4, 5, 6}
(A / B)  (B / A) = {1, 3, 4, 8, 9}

olduğuna göre, B kümesinin elemanları toplamı kaç-


tır?
A) 24 B) 26 C) 28 D) 30 E) 32

2. M = {x : x2 < 10, x  Z}
kümesinin alt kümelerinin sayısı kaçtır?
A) 29 B) 28 C) 27 D) 26 E) 25

6. Pozitif tam sayılardan oluşan


A = {x | x < 100, x = 2n, n  Z+}
3. A  {a, b, c, d, e, f} olmak üzere,
B = {x | x < 151, x = 3n, n  Z+}
A  {a, b, c}
kümeleri veriliyor.
kümesinin eleman sayısı 1 olacak şekilde kaç farklı A
kümesi yazılabilir? Buna göre, s(A  B) kaçtır?
A) 12 B) 16 C) 18 D) 24 E) 32 A) 82 B) 83 C) 84 D) 85 E) 86

341
KÜMELER
Test - 3

7. Aşağıda boya pigmentleriyle resim yapan ressamların fark- 10. Bir sınıfta erkek ve kızların bir kısmı gözlüklüdür. Bu sınıf-
lı renkler elde etmek için kullandıkları “Renk Uzayı” göste- ta gözlüklü erkeklerin dışında 27 öğrenci, gözlüksüz erkek-
rilmiştir. lerin dışında 14 öğrenci ve toplam 9 kız öğrenci vardır.

Sarı Buna göre, sınıfta kaç öğrenci vardır?


Cyan
(Y)
A) 32 B) 27 C) 25 D) 24 E) 18
G R
Siyah Magenta
(K)
Cyan Magenta
(C) B (M)
Sarı

Renk uzayında ana renkler; Cyan (C), Magenta (M) ve


Sarı (Y) dir.
Bu üç ana rengin eşit miktarlarda karıştırılması sonucu
Siyah (K) rengi elde edilip;
CMY=K 11. Herkesin Türkçe bildiği bir toplulukta Almanca ve İngilizce
eşitliği ile ifade edilir. bilenler de vardır.
Renk uzayında ana renklerin yanı sıra Kırmızı (R), Mavi (B) Üç dili de bilenler ile sadece Türkçe bilenlerin sayıları
ve Yeşil (G) ara renkleri bulunur. Bir ara renk iki rengin eşit eşit, sadece iki dili bilenlerin toplamı 15, en az iki dili
miktarda karıştırılmasıyla oluşur. bilenler 17 olduğuna göre, sınıfta kaç öğrenci vardır?
Buna göre, (C – Y) – Mı kümesinin eşiti aşağıdakiler- A) 21 B) 19 C) 18 D) 16 E) 13
den hangisidir?
A) B B) M C) Y D) G E) K

8. K kümesinin 14 elemanı L kümesinin; L kümesinin 6 ele- 12. A = {x: x bir üçgen}


manı da K kümesinin elemanı değildir. B = {x: x bir çeşitkenar üçgen}
s(K) + s(L) = 40 D = {x: x bir ikizkenar üçgen}
E = {x: x bir eşkenar üçgen}
olduğuna göre, s(K  L) kaçtır?
olduğuna göre,
A) 8 B) 9 C) 10 D) 12 E) 14
I. DE
II. B  D = A
III. D – E ≠ 
ifadelerinden hangileri doğrudur?

9. 36 kişilik bir grupta Almanca bilenlerin kümesi A, Türkçe bi- A) I ve II B) Yalnız II C) II ve III
lenlerin kümesi T olmak üzere, D) Yalnız III E) I, II ve III
s(A  T) = s(A  T)ı

s(A  Tı) = 12

s(T) = 20

olduğuna göre, s(A  T) kaçtır?


1. C 2. C 3. D 4. B 5. D 6. B
A) 4 B) 5 C) 6 D) 7 E) 8
7. A 8. C 9. A 10. A 11. B 12. C

342
KÜMELER
Test - 4

1. Aşağıdaki tablonun her karesinde bir tane sayı vardır. 4. Aşağıda A, B ve C kümelerinin şeması verilmiştir.

1 A

a B

1 3 1

Satırların sağında yazan sayılar o satırdaki karelerde bulu-


nan sayıların kümesinin eleman sayısını, sütunların altın-
da yazan sayılar o sütundaki karelerde bulunan sayıların C
kümesinin eleman sayısını belirtmektedir.

Buna göre, a + b toplamı kaçtır? Buna göre boyalı bölge,

A) 6 B) 5 C) 4 D) 3 E) 2 I. A  (C – B)
II. C  (A – B)
III. B  (A – C)
küme işlemlerinden hangileri ile ifade edilebilir?
A) Yalnız I B) I ve II C) Yalnız II
D) II ve III E) I, II ve III

2. A = {1, 2, 3, ... , 10}


kümesinin 4 elemanlı alt kümelerinin kaç tanesinde
üçüncü en küçük sayı 5’tir?
5. A = {a, e, u, o, ü, ö}
kümesinin tüm alt kümeleri birer karta yazılarak bir torbaya
A) 60 B) 48 C) 40 D) 36 E) 30
atılıyor.

“a” veya “e” nin eleman olarak bulunduğu bir kümenin


yazılı olduğu kartı çekmeyi garantilemek için en az kaç
kart çekilmelidir?
A) 8 B) 9 C) 16 D) 17 E) 33

3. • s(A – Bı) = x – 1
• s[B – (A  B)] = 2x + 3
6. (A  B)  (A – B) = {x : x çift bir rakam}
• s(B) = 11
B = {x : x, 12 nin pozitif tam bölenleri}
olduğuna göre, s(A  B) kaçtır?
kümeleri veriliyor.
A) 7 B) 5 C) 4 D) 3 E) 2
Buna göre, s(A  B) – s(A  B) kaçtır?
A) 7 B) 6 C) 5 D) 4 E) 3

343
KÜMELER
Test - 4

7. [–5, 3)  [–2, ò10) 10. A = {1, 2, 3, 4, 5} ve B = {–1, –2, –3, –4, –5}
kümesinin elemanlarından kaç tanesi tam sayıdır? kümeleri veriliyor.
A) 4 B) 5 C) 6 D) 7 E) 8 C = {x • y | x  A ve y  B}

olduğuna göre, s(C) kaçtır?

A) 10 B) 11 C) 12 D) 14 E) 15

8. M ile N, E evrensel kümesinin alt kümeleridir.


E – M = {0, 1, 2, 3, 4}

s(M) – s(N) = 9
11. Voleybol, futbol ve basketbol sporlarından en az birini ya-
olduğuna göre, s(E – N) kaçtır? pan sporculardan oluşan 60 kişilik bir sporcu kafilesinde;

A) 11 B) 12 C) 13 D) 14 E) 15 • Her üç sporu da yapanların sayısı 6,


• Sadece voleybol, sadece futbol ve sadece basketbol
oynayanların sayıları birbirine eşit,
• Bu sporlardan herhangi ikisini yapanların yani voley-
bol ve futbol, futbol ve basketbol, voleybol ve basket-
bol oynayanların sayıları eşittir.
Buna göre, voleybol oynayanların sayısı en az kaçtır?
A) 28 B) 26 C) 24 D) 22 E) 20
9. Üç kişiye yedi etkinlik belirtilerek, “Bunlardan hangilerine ve
hangi önem sırasına göre ilgi duyuyorsunuz?” diye sorul-
muş, kişiler de aşağıdaki tabloda gösterilen yanıtları ver-
miştir.
İnci Güven Ebru
Kitap okuma 1
İnternet 3 1 2
Yüzme 3
Alışveriş 2 4 4
Bisiklet 3 12. Aşağıda bir laboratuvarda idrar ve kan tahlili yaptıran kişi-
Matematik 4 2 1 lerin sayıları verilmiştir.
Resim
Tahlil Sayısı
Örneğin, İnci, en çok kitap okumaya, sonra alışverişe, da- İdrar 7x – 6
ha sonra internete ve en son da matematiğe ilgi duyduğu-
Kan 6x + 16
nu; yüzme, bisiklet ve resime ise hiç ilgi duymadığını belirt-
miştir. n. derecede ilgi duyulan etkinliklerin kümesi An dir. Bu laboratuvarda tahlil yaptıran toplam 115 hastanın
Örneğin, 4. derecede ilgi duyulan etkinliklerin kümesi, x + 3’ü her iki tahlili de yaptırdıklarına göre, x kaçtır?
A4 = {Matematik, Alışveriş} biçimindedir. A) 12 B) 11 C) 10 D) 9 E) 8

Buna göre,
ı
(A2 + A3) + (A1 , A4)

işleminin sonucu olan küme kaç elemanlıdır?


A) 0 B) 1 C) 2 D) 3 E) 4
1. C 2. E 3. E 4. B 5. D 6. C
7. B 8. D 9. D 10. D 11. C 12. D

344
KÜMELER
Test - 5

1. Bir sınıftaki siyah gözlü, gözlüklü ve erkek öğrencilerin şe- 3. Bir kümeye x tane eleman katılınca alt kümelerinin sayısı
ma yöntemiyle gösterimi aşağıdaki gibidir. Bu sınıfta siyah 64, yeni kümeden y tane eleman çıkarılırsa alt kümeleri sa-
gözlü, gözlüklü ve erkek öğrencilerin kümesi sırasıyla, S, G yısı 16 olmaktadır.
ve E’dir.
Buna göre, x + y toplamı en çok kaçtır?

A) 5 B) 6 C) 7 D) 8 E) 10

Buna göre, şekildeki sarı renkli bölgede aşağıda belir-


tilen hangi öğrenci yoktur?
A) Gözlüklü kız öğrenci
B) Gözlüksüz kız öğrenci
C) Siyah gözlü erkek öğrenci
D) Siyah gözlü olmayan gözlüksüz erkek öğrenci 4. Bir sayı kümesinin elemanlarının toplamına Kümenin
Ağırlığı denir.
E) Siyah gözlü olmayan gözlüklü kız öğrenci
Örneğin; {1, 2, 3} kümesinin ağırlığı 1 + 2 + 3 = 6’dır.

Buna göre, {1, 2, 3, 4, 5} kümesinin 3 elemanlı alt kü-


melerinin ağırlıkları toplamı kaçtır?
A) 120 B) 105 C) 90 D) 72 E) 60

2. M = {Motosiklete binmeyi seven gençler}


K = {Kayak yapmayı seven gençler}
F = {Festivallere katılmayı seven gençler}
olmak üzere, motosiklete binmeyi seven her genç, kayak
yapmayı ve festivallere katılmayı seviyor.

Buna göre, bu kümelerin Venn şemasıyla gösterilişi


aşağıdakilerden hangisidir?
5. A ve B ayrık olmayan iki küme,
A) B) C)
K F F M C  (A  B) = (A  B) = {1, 2, 3, 4}
M K M K F
C  Aı = {4, 5, 6, 7} dir.

Buna göre, B – A kümesi aşağıdakilerden hangisidir?


A) {4,5} B)  C) {4,5,6}
D) K E) F K
D) {6,7} E) {4}
F M M

345
KÜMELER
Test - 5

6. M T 7. E, evrensel kümesinin biri diğerini kapsamayan iki alt kü-


mesi K ve L dir.
Kı = {x, y, z, t}

L = {x, y, p, q, r}

olduğuna göre, s(E) en az kaçtır?


A) 6 B) 7 C) 8 D) 9 E) 10

M = {Matematik dersinden kalanlar}


T = {Türkçe dersinden kalanlar}
F = {Fizik dersinden kalanlar}

Matematik Fizik Türkçe


Arda 45 40 25
Beril 65 85 45
Canan 55 15 75
Deniz 35 20 75
Eda 40 50 40
8. K, L ve M aynı evrensel kümenin boş olmayan birbirlerin-
Yukarıda bir sınıfta okuyan 5 öğrencinin matematik, fizik ve den farklı alt kümeleridir.
Türkçe dersinden aldıkları puanlara ait bilgiler verilmiştir. K–L=M
Bir öğrencinin başarılı sayılabilmesi için o dersten en az 50
puan alması gerekir. olduğuna göre, K – M fark kümesi aşağıdakilerden
hangisine daima eşittir?
Buna göre, hangi öğrenciler taralı bölge içerisinde
yer alırlar? A) Kı B) L C) Lı D) K  L E) K  L

A) Arda ve Deniz B) Beril ve Eda


C) Arda ve Eda D) Canan ve Deniz
E) Deniz ve Beril

9. Futbol ve voleyboldan en az birini oynayanlardan oluşan bir


toplulukta sadece futbol oynayanlar a, futbol ve voleybol
oynayanlar b ve voleybol oynayanlar b + c kişidir. Futbol
oynamayanlar, voleybol oynamayanlardan daha azdır. En
az bir oyunu oynayanlar sadece bir oyun oynayanların iki
katıdır.
Buna göre; a, b ve c arasındaki sıralama aşağıdakiler-
den hangisidir?
A) b < a < c B) a < b < c C) a < c < b

D) c < a < b E) c < b < a

346
KÜMELER
Test - 5

10. {–1, 1, –ñ2, ñ2, –ñ3, ñ3} 12. A ve B boştan farklı kümeler ve E evrensel küme olmak
üzere, A ↑ B = (A – B)ı şeklinde tanımlanıyor.
kümesinin iki elemanlı her alt kümesindeki iki eleman
çarpılıp bulunan çarpımlar toplanırsa hangi sayı elde Buna göre,
edilir?
I. A↑B=B↑A
A) –12 B) –9 C) –6 D) –3 E) 0
II. (A ↑ B)ı = A  Bı
III. A ↑ A = E
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) I ve II B) Yalnız III C) Yalnız I
D) I ve III E) II ve III

13. Aşağıdaki şekilde;


• ABCD karesi A kümesini
• DEC üçgeni B kümesini

• O merkezli daire C kümesini ifade etmektedir.


A B

11. 1 2 3 4 5 6 ••• 60
••• 1. satır
••• 2. satır

• Şekildeki 1. satırda 2’nin katlarına karşılık gelen sü- O


tunlardaki boyalı karelerin sayısı s(A) dır.
• 2. satırda 3 ün katlarına karşılık gelen sütunlardaki bo-
yalı karelerin sayısı s(B) dir.
D C
Buna göre, aşağıdakilerden hangisinde A ve B kümeleri-
nin eleman sayıları doğru verilmiştir? Buna göre taralı bölge,
l. [A  (B – C)]  (C – B)
ll. (B  C) – (B  C)
lll. [B – (A  B  C)  [(A  C) – B]
ifadelerinden hangileri ile gösterilebilir?
A) Yalnız l B) Yalnız ll C) l ve ll
D) ll ve lll E) l, ll ve lll

1. D 2. A 3. D 4. C 5. E 6. E 7. C
8. D 9. D 10. C 11. D 12. E 13. E

347
KÜMELER
Test - 6

1. Bir kümenin alt kümelerinin oluşturduğu kümeye o küme- 4. A, B ve C birer küme olmak üzere,
nin Kuvvet Kümesi denir.
A  (B  C) ise (A  B veya A  C)
Buna göre, kuvvet kümesinin alt küme sayısı 232 olan
önermesi veriliyor.
bir kümenin kaç tane elemanı vardır?

A) 4 B) 5 C) 6 D) 8 E) 16 Aşağıdakilerden hangisi bu önermenin yanlış olduğu-


nu gösteren bir örnektir?
A B C

A)  {b} {b}

B) {a} {a} {b}

C) {a, b} {a} {b, i}

D) {a} {a} {a, b}

E) {a, b} {a, i} {a, b}

2. Türkçe veya İngilizce dillerinden en az birini bilenlerden


oluşan bir dil okulunda öğrencilerin %65’i İngilizce,
%45’i Türkçe bilmektedir.
Hem Türkçe hem İngilizce bilenlerin sayısı 50 olduğuna
göre, bu okulda yalnız İngilizce bilen öğrenci sayısı kaç-
tır?
A) 325 B) 300 C) 285 D) 275 E) 225

5. A, B ve C şehirlerinden bazılarını gören 40 kişilik bir


grupta;
• B’yi görenler diğer iki şehri görmemiştir.
• Bu grupta sadece A’yı görenlerin sayısı sadece C’yi
görenlerin sayısına eşit ve 9 kişidir.
• B’yi görenlerin sayısı C’yi veya A’yı görenlerin sayısı-
1
nın ine eşittir.
3

Buna göre, A şehrini gören kaç kişidir?


A) 25 B) 23 C) 21 D) 19 E) 17
3. A ve B kümeleri için, A’nın elemanlarının %60’ı B’nin ele-
manı değildir. B’nin elemanlarının %50’si ise A’nın elema-
nı değildir.
s(A  B) = 56

olduğuna göre, s(B  Aı) kaçtır?

A) 12 B) 14 C) 16 D) 18 E) 24

348
KÜMELER
Test - 6

6. Bir okulun 12-A sınıfında Ankara, Bursa ve İstanbul’u gö- 8. A = {1, 2, 3} ve B = {2, 3, 4, 5} kümeleri veriliyor.
ren öğrencilerin şema yöntemiyle gösterimi aşağıdaki gibi-
Buna göre,
dir. A, B ve İ kümeleri sırasıyla Ankara, Bursa ve İstanbul’u
gören öğrencilerin kümesidir. A  B = (A  B)  C

eşitliğini sağlayan kaç farklı C kümesi yazılabilir?


A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 8

12-A sınıfındaki her öğrenci, bu üç şehirden en az birini gör-


müştür. Aşağıdaki tabloda okuldan seçilen dört öğrencinin
bu üç şehirden hangilerini gördüğü belirtilmiştir.
Tabloda + sembolü o şehri gördü, – sembolü o şehri gör-
medi demektir. 9. n ve p birer sayma sayısıdır.

Ankara Bursa İstanbul An = {n, n + 1, n + 2, n + 3}


Ali + – +
kümesi veriliyor.
Veli + + +
Selami + + – Buna göre,
Sami – – – Ap  Ap + 1  Ap + 2

Buna göre, tablodaki öğrencilerden hangileri 12-A kümesinin eleman sayısı kaçtır?
sınıfında olabilir?
A) 0 B) 1 C) 2 D) 3 E) 4
A) Yalnız Ali B) Yalnız Veli C) Ali ve Veli
D) Ali, Veli ve Selami E) Ali, Veli ve Sami

7. Bir grupta; futbol ve basketbol oyunlarını oynayanlarla bu 10. Matematik dersinde Mahsum Öğretmen, öğrencilerine 1'den
iki oyunu da oynamayan; 40'a kadar (40 sayısı dahil) olan sayma sayılarından bazı-
larını tahtaya yazmalarını söylemiştir.
l. Toplam 32 kişi vardır.
Kadir, tahtaya 16 sayı, Hamza ise 14 sayı yazmıştır.
ll. Yalnızca futbol oynayanlar 4 kişidir.
Mahsum Öğretmen, Kadir'in yazdığı sayıları A kümesi ve
lll. Basketbol oynayanlar 18 kişidir. Hamza'nın yazdığı sayıları B kümesi olarak liste yöntemiy-
le tahtaya yazmıştır.
lV. Hiçbir oyunu oynamayanlar 10 kişidir.
s(A  B) = 27 olduğuna göre, Kadir ve Hamza'nın yaz-
V. Hem futbol hem de basketbol oynayanlar 5 kişidir.
dıkları ortak sayıların toplamı en fazla kaçtır?
Yukarıda verilen beş öncülden dördü kesinlikle doğru
A) 120 B) 119 C) 118 D) 117 E) 116
olduğuna göre, aşağıdakilerden hangisi doğru olma-
yabilir?
A) l B) ll C) lll D) lV E) V

349
KÜMELER
Test - 6

11. Kümeler liste ve şema gösteriminin dışında bir de doğrusal 12. Aşağıdaki tabloda aynı sınıfta bulunan Ali ve Oya'nın do-
diyagramla gösterilirler. Bu gösterimde aralarında doğrusal ğum günlerine çağırdıkları arkadaşlarının isimleri verilmiş-
diyagram bulunan kümelerden üstte olanlar alttakileri kap- tir.
sarlar.
Ali Oya
Ece Zeynel
Örneğin A, B, C, D kümeleri için verilen yanda-
Can Kasım
ki diyagram gösteriminde A kümesi B’yi kapsar.
A kümesi C’yi kapsar. B kümesi D’yi kapsar. An- Murat Ece
cak “C kümesi D’yi kapsar.” denilemez. Ela Refik
Akif Gül
Aşağıda biyoloji kitabındaki bir doğrusal diyagramın bir kıs-
mı verilmiştir. Neşe Ela
Gül Ahmet
Hayvanlar Alemi
Zeynel
Ali'nin doğum gününe çağırdığı arkadaşlarının kümesi A ve
Omurgasızlar Kordalılar Oya'nın doğum gününe çağırdığı arkadaşlarının kümesi
B'dir. İsmi tekrarlanan kişiler, aynı kişilerdir.

Omurgalılar Buna göre; B – Aı kümesinin eleman sayısı kaçtır?


Süngerler
A) 6 B) 5 C) 4 D) 3 E) 2
Solucanlar Eklem
Bacaklılar
Balıklar Memeliler

Kabuklular Böcekler Kırmızı Fare

Buna göre,

I. II. Hayvanlar Alemi


ızlar
gas
ur bacak
lıla Kordalılar
Om

m as
e urg ızla
l
Ek

Om
r

cekle ızı Far


ö rm
r
B

III. lıkla
r Korda
lıla 13. Gökay, Nuray ve Nilay birlikte lokantaya gitmiştir. Yemek
Ba
menüsünü inceledikten sonra Gökay üç, Nuray dört ve
r

emelile
Omurgalılar

M
Nilay iki çeşit yemek sipariş etmiştir.
r

• Gökay’ın seçtiği bir yemeği Nilay’da seçmiştir.


• Nuray’ın seçtiği bir yemeği Nilay’da seçmiştir.
yukarıda çizilmiş Venn şemalarından hangileri doğru- • Gökay ve Nuray hiç aynı yemek seçmemiştir.
dur?
Buna göre, garson bu üç kişinin yemeklerini getirdi-
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III ğinde kaç çeşit yemek getirir?
D) II ve III E) I, II ve III A) 6 B) 7 C) 8 D) 9 E) 10

1. B 2. D 3. C 4. C 5. C 6. C 7. E
8. C 9. C 10. D 11. B 12. C 13. B

350
KÜMELER
Test - 7

1. A herhangi bir küme olmak üzere, 4. A = {x : 0 < x < 100, x  Z+}


I. {5} , A = A B = {y : 0 < y < 100, y  Z+}
II. {5} – A = Q olduğuna göre, kaç farklı (x, y) sıralı ikilisi için x + y
III. s[{5} + A] = 1 toplamı 3 basamaklı bir sayıdır?

IV. {5} 1 Aı A) 5150 B) 5100 C) 5050 D) 5000 E) 4950

ifadelerinden hangileri tek başına sağlandığında 5 sa-


yısı kesinlikle A kümesinin elemanı olur?
A) I ve II B) I ve III C) II ve III
D) I, II ve III E) I, II, III ve IV

5. Kenan arsasına yandaki gibi üç kü-


me çizmiştir. Kenan evini bu küme-
lerden sadece birine ait bölgeye ya-
pacak, aracını bu kümelerden en
çok ikisine ait bölgeye park edecek
ve bu kümelerden en az birinin tüm-
leyeni olan bölgeye ağaç dikecek-
tir.
2. A = {1, 2, 3, 4, 5, 6} Aşağıdakilerden hangisi belirtilen koşullara uygun
B = {4, 5, 6, 7, 8} değildir?

kümeleri veriliyor. A) B)

Buna göre, A’nın 2 elemanlı alt kümelerinin kaç tanesi


B’nin alt kümesi değildir?
A) 8 B) 10 C) 12 D) 14 E) 16

C) D)

3. s(A \ B) = 3
s(Aı  Bı) = 12
E)
s(Aı  Bı) = 2

olduğuna göre, B – A kümesinin eleman sayısı kaçtır?


A) 8 B) 7 C) 6 D) 5 E) 4

351
KÜMELER
Test - 7

6. A = {x  R | 2x – 3 < x + 2} 9. A, B ve C kümeleri boş kümeden farklıdır.


B = {2x  Z | 3x – 2  A} B  C !  ve C  A

olduğuna göre, s(B  R+) kaçtır? olduğuna göre,


A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 7 l. (A  C) ! 
ll. (B – C)  A
lll. (B  C)  A
ifadelerinden hangileri doğru olabilir?
A) Yalnız l B) l ve ll C) l ve lll
D) ll ve lll E) l, ll ve lll

7. Elemanları tam sayı olan beş elemanlı bir A kümenin tüm


iki elemanlı alt kümelerinin elemanları birbiri ile çarpılıp,
– 16, – 14, – 10, – 6, 15, 21, 24, 35, 40, 56

değerleri elde ediliyor.

Buna göre, A kümesinin elemanları toplamının pozitif


değeri kaçtır? 10.
A
A) 25 B) 24 C) 23 D) 21 E) 18

Yukarıda bir insanın yüzünde yer alan bölümleri eleman ka-


bul eden A, B ve C kümeleri verilmiştir.
8. A, B ve C kümeleri için,
Buna göre,
s(A) = 4
I. A / (B  C) = {kaşlar}
s(B) = 6
II. C / (A  B) = {burun, dudak}
s(C) = 12
III. (A  B)  C = {kahverengi göz, yeşil göz, burun,
olduğuna göre, s(A  B  C) kaç farklı tam sayı değe- dudak}
ri alır?
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) 14 B) 12 C) 11 D) 10 E) 9
A) Yalnız I B) I ve II C) Yalnız III
D) I ve III E) I, II ve III

1. D 2. C 3. B 4. E 5. E
6. B 7. D 8. C 9. E 10. D

352
KÜMELER
Test - 8

1. Bir sınıfta futbol, basketbol ve voleybol oynayanların şema 3. İki elemanlı alt kümelerinden altışar tanesi aynı olan
gösterimi aşağıdaki gibidir. Bu sınıfta futbol, basketbol ve A ve B kümeleri için,
voleybol oynayanların kümesi sırasıyla, F, B ve V’dir.
s(A) = 5 ve s(B) = 6

olduğuna göre, s(A  B) kaçtır?


A) 6 B) 7 C) 8 D) 9 E) 10

Bu sınıftaki her öğrenci, bu üç spordan en az birini oyna-


maktadır. Bu sınıftaki tüm öğrencilere, “Futbol, basketbol
ve voleyboldan oynadıklarınıza tik atınız.” denildiğinde, öğ-
rencilerin yanıtları ile aşağıdaki tablo oluşmuştur. Örneğin
4 öğrenci sarı renkli satırdaki gibi tikleme yapmıştır.

Futbol Basketbol Voleybol Öğrenci Sayısı


 4 4. K = {1, 2, 3, 4, 5} ve L = {4, 5, 6, 7, 8} kümeleri için,
 8
ML
 1
  2 s(K \ M) = 3
  x
olacak biçimde kaç farklı M kümesi yazılabilir?

Bu sınıfta basketbol oynayanların sayısı, bu üç spor- A) 1 B) 2 C) 4 D) 8 E) 16


dan sadece birini oynayanların sayısının 2 katına eşit
olduğuna göre, x kaçtır?
A) 12 B) 14 C) 16 D) 18 E) 20

2. beyaz, fizik, ahenk, basit 5. A ve B iki küme olmak üzere,

kelimelerinin baştan n. harflerinin kümesi An dir. s (A) 4 s (B) 6


= ve =
Örneğin, baştan 2. harflerin kümesi, s (A + B) 3 s (A + B) 5

A2 = {e, i, h, a} olur. olduğuna göre, s(A  B) en az kaçtır?

Buna göre; A1, A2, A3, A4 ve A5 kümeleri arasından A) 53 B) 38 C) 35 D) 25 E) 23


ayrık iki küme seçildiğinde, kaç farklı biçimde seçim
yapılabilir?
A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 7

353
KÜMELER
Test - 8

6. A, n elemanlı bir küme olmak üzere n  A ise A’ya 9. D


“Saygın Küme” denir.
A = {0,1,2}
Örneğin, A = {1,2} kümesi için s(A) = 2 ve 2  A olduğun-
C B = {1,2,3,4}
dan A Saygın bir kümedir.
C = {0,1,2,3,4,5}
Buna göre, A = {0, 1, 2, 3, 4, 5} kümesinin 3 elemanlı D = {0,1,2,3,4,5,6,7}
Saygın alt kümelerinin sayısı kaçtır? A B

A) 20 B) 18 C) 15 D) 10 E) 6 Liste yöntemiyle yazılan veya Venn şemasıyla gösterilen bir


kümenin doğrusal diyagramı şu şekilde ifade edilir. D kümesi
C kümesini kapsar, C kümesi de A ve B kümelerini kapsar. Bu
durumda doğrusal diyagram yukarıdaki gibidir.

S
T

7. A – {1, 2, 3, 4, 5} = {6, 7}
{1, 3, 4, 7, 8} – A = {1, 3, 8}
R
A  {1, 4, 6, 8, 9} = {1, 2, 4, 6, 7, 8, 9}
Buna göre, yukarıdaki Venn şemasının doğrusal
olduğuna göre, A kümesi aşağıdakilerden hangisine diyagramı aşağıdakilerden hangisidir?
eşittir? A) B) C)
P P Q T
A) {1, 2, 4, 6, 7} B) {2, 3, 4, 7} C) {2, 4, 5, 8}
Q R S R
S R
D) {2, 4, 6, 7} E) {2, 4, 5, 6, 7} Q
S
T
T P

D) P E) P

Q
S R Q
S R
T
T

8. Aşağıdaki tabloda, birbirinden farklı iki kümeye, üç kişinin


uyguladığı işlemlere ilişkin bilgiler verilmiştir.

Uyguladığı işlem Bulduğu kümenin


eleman sayısı
Onur Birleşim 8
Konur Kesişim 2
Münir Fark x
10. A = {x : 11 < x < 102, x = 3 • m, m  Z}
olduğuna göre, A kümesinin elemanlarından kaç tane-
Buna göre, x en çok kaçtır? si 5 ile tam bölünür?
A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 7 A) 4 B) 5 C) 6 D) 7 E) 8

1. C 2. C 3. B 4. D 5. E
6. D 7. D 8. D 9. B 10. C

354
KARTEZYEN ÇARPIM
Test - 1

1 4. A = {x : – 2 ≤ x ≤ 2 ve x  Z}
e3 , o = e9 , y o
3 1 x 1
1.
2 4 s[(A x B)  (A x C)] = 45

olduğuna göre, 12x – 4y farkı kaçtır? olduğuna göre, s(B  C) kaçtır?

A) 0 B) 1 C) 2 D) 3 E) 4 A) 3 B) 5 C) 9 D) 15 E) 20

5. A, B ve C kümeleri için,

2. A x B = {(1, 2), (1, 3), (2, 2), (2, 3)} s[(A x B)  (A x C)] = 24

olduğuna göre, B kümesinin eleman sayısı kaçtır? s(B  C) = 4

A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 olduğuna göre, s(A) kaçtır?

A) 3 B) 4 C) 6 D) 8 E) 12

3. A x B = {(a, b), (a, c), (b, b), (b, c)} 6. A ve B kümeleri için,
B x C = {(b, 2), (b, 3), (b, 4), (c, 2), (c, 3), (c, 4)} s(A – B) = 4

olduğuna göre, s(A x C) kaçtır? s(A  B) = 2


A) 3 B) 4 C) 6 D) 8 E) 9 s[(B x A)  (A x A)] = 48

olduğuna göre, s(B – A) kaçtır?


A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 8

355
KARTEZYEN ÇARPIM
Test - 1

7. A ve B kümeleri için, 10. A = {x | –3 ≤ x ≤ 2, x  Z}


A1B kümesi ve boştan farklı bir B kümesi için,

s(B) = 2 • s(A) A  B ve B  A’dır.

s[B x (A  B)] = 16 Buna göre, A x B’nin grafiğinde kaç tane nokta oluşur?

olduğuna göre, s(A) kaçtır? A) 54 B) 48 C) 36 D) 32 E) 24

A) 2 B) 4 C) 6 D) 8 E) 12

11. y

2
8. A ve B kümeleri için, 1
s(A) + s(B) = 8 x
0 1 2 3 4
s(A x A) + s(B x B) = 34

olduğuna göre, s(A x B) kaçtır? Yukarıdaki koordinat düzleminde (A x B)  (B x A) ifadesi-


A) 10 B) 12 C) 15 D) 17 E) 18 nin grafiği gösterilmiştir.

Buna göre, s(A) + s(B) + s(A  B) toplamı kaçtır?


A) 5 B) 6 C) 7 D) 8 E) 9

9. A = {1, 2, 3, 4} 12. A = {0, 1, 2, 3, 4, 5, 6}


B = {–1, 0, 1, 2, 3} B = {20, 30, 40, 50, 60, 70, 80, 90, 100}

kümeleri veriliyor. olmak üzere, A x B kümesinin elemanı olan ikililer, bileşen-


leri toplamı küçükten büyüğe doğru artacak şekilde soldan
B x A kümesinin bütün noktalarını kapsayan en küçük sağa doğru yazılıyor.
dairenin alanı kaç birimkaredir?
9r 25r Buna göre, ellinci sırada yazılan ikili aşağıdakilerden
A) r B) C) 4r D) E) 9r
4 4 hangisidir?
A) (1, 70) B) (2, 80) C) (0, 90)
D) (6, 50) E) (5, 100)

1. A 2. B 3. C 4. C 5. C 6. B
7. A 8. C 9. D 10. C 11. C 12. C

356
KARTEZYEN ÇARPIM
Test - 2

1. (2x – y, 2x – y) = (1, 3x – 4) 5. l. (Z x Z) – (N x N)
olduğuna göre, 4x2 – y2 farkı kaçtır? kümesinin bir elemanı (– 2, – 3) olabilir.

A) 4 B) 8 C) 10 D) 12 E) 16 ll. {(1, 1), (1, 2), (2, 3), (1, 4)}  A x B


olduğuna göre, A x B kümesinin eleman sayısı en az
8’dir.

lll. K ve L kümeleri için,


s(K x L) = 24 olduğuna göre,
s(K  L) en çok 4’tür.
ifadelerinden hangileri doğrudur?

2. A ve B kümeleri için, A) Yalnız l B) Yalnız ll C) l ve ll

s(A  B) = 6 D) ll ve lll E) l, ll ve lll

s(B  Aı) = 3

s[A x (A  B)] = 88

olduğuna göre, A kümesinin eleman sayısı kaçtır?


A) 6 B) 7 C) 8 D) 9 E) 10

6. A = {1, 2, 3, 6}
B = {6, 1}

olduğuna göre, A x B kümesinin alt kümelerinin kaç


tanesinde (2, 6) ikilisi vardır?
3. A = {x : 0 ≤ x ≤ 4, x  Z} A) 256 B) 128 C) 96 D) 64 E) 32
B = {y : – 2 < y < 3, y  N}

olduğuna göre, A x B ve B x A kümelerinin elemanla-


rından kaç tanesi aynıdır?
A) 2 B) 4 C) 8 D) 9 E) 12

7. Aşağıda A, B ve C kümelerinin eleman sayıları Venn şema-


sı ile verilmiştir.
A C
B
1 2 4

4. A = {1, 2, 3, 4, 5} 2
3

olduğuna göre, A x A kartezyen çarpımının kaç elema-


nının her iki bileşeni de çift sayıdır? Buna göre, s[(C – B) x (A – C)] kaçtır?

A) 4 B) 6 C) 8 D) 10 E) 12 A) 15 B) 21 C) 32 D) 56 E) 40

357
KARTEZYEN ÇARPIM
Test - 2

8. A = {1, 2} 11. Aşağıda, Ax(B  C) kümesinin grafiği çizilmiştir.


B = {a, b, c, 1} B∩C

C = {b, c, 2}
3
olduğuna göre, aşağıdakilerden hangisi
A x (B  C)

kümesinin elemanıdır?
A) (1, a) B) (2, a) C) (1, 1)
A
D) (2, 1) E) (2, c) 0 1 2 3 4

C  A olmak üzere,
B = {3, 5, 6} dır.
Buna göre, kaç farklı C kümesi yazılabilir?

A) 2 B) 4 C) 6 D) 8 E) 16

9. A x B = {(a, 1), (a, 2), (a, 3), (b, 1), (b, 2), (b, 3)}
Yukarıda verilen kartezyen çarpım kümesine göre,
eğer B kümesinde bir eleman daha olsaydı A x B
kümesinde toplamda kaç eleman olurdu?

A) 8 B) 9 C) 10 D) 11 E) 12

12. A ve B kümeleri için,


s(A – B) = 5
s(A – Bı) = 3
s[(AxB)  (AxA)] = 88
olduğuna göre, s(B – A) kaçtır?
A) 5 B) 4 C) 3 D) 2 E) 1

10. K = {2, 4, 6}
L = {2, 3, 0, 7}

M = {0, 1}

olmak üzere; birinci bileşeni M’nin, ikinci bileşeni K  L’nin


elemanı olan ikililerin kümesi W’dir.

Buna göre, s(W) kaçtır?


A) 11 B) 12 C) 13 D) 14 E) 15

1. D 2. C 3. D 4. A 5. E 6. B
7. B 8. E 9. A 10. B 11. D 12. C

358
BÖLÜM - 11
FONKSİYONLAR
TYT

Sevgili Öğrencimiz,

Fonksiyonlar konusu bizce matematiğin en önemli


konularından biridir. Hatta ıssız bir adaya düşsek yanımıza
alacağımız üç konudan birisidir. Fonksiyonlar konusunu iyi
öğrenmeden geçersen AYT sınavı için çalışacağın limit, türev
ve integral konularında büyük sıkıntılar yaşarsın. Bundan
dolayı bu konuya derinlemesine tanımlara hakim olacak
şekilde bolca not alarak çalışmalı, ayrıca grafik çizimlerine ve
yorumlarına gereken özeni göstermelisin. Başaracağın
konusunda hiç şüphemiz yok.
FONKSİYON VE ÖZELLİKLERİ
Test - 1

1. I. f : A † B fonksiyonunun tanım kümesi A'dır. 4. Aşağıdakilerden kaç tanesi bir fonksiyon grafiğidir?

II. g : A † B fonksiyonunun görüntü kümesi B'nin alt I. II.


y y
kümesidir.
III. k = {(1, 2), (3, 4), (5, 2), (10, 6)} fonksiyonunun gö-
rüntü kümesi 4 elemanlıdır. 0
x
0
x

Yukarıda verilen ifadelerden hangileri doğrudur?


A) Yalnız I B) I ve II C) Yalnız III
D) II ve III E) I, II ve III
III. y IV. y

x x
0 0

2. A = {1, 2, 3}
V.
B = {a, b, c, d} y

olduğuna göre,
l. f = {(1, a), (2, a), (3, d)} 0
x

ll. g = {(1, a), (1, b), (1, c), (1, d)}


lll. h = {(1, a), (2, b), (3, d), (1, b)}
lV. k = {(2, d)} A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
yukarıda verilen bağıntılardan kaç tanesi A’dan B’ye
bir fonksiyon belirtir?
A) Yalnız I B) I ve II C) II ve III
D) III ve IV E) II ve IV

3. f bir fonksiyon olmak üzere, 5. m bir gerçek sayıdır.


M = {, , , , , } f:R"R

f:L†M f(x – 2) = 3x + m ve f(4) = 9

f = {(, ), (, ), (, )} olduğuna göre, m kaçtır?

olduğuna göre, M – L kümesinin eleman sayısı kaçtır? A) –11 B) –10 C) –9 D) –8 E) –7

A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5

360
FONKSİYON VE ÖZELLİKLERİ
Test - 1

6. Bir f fonksiyonu, “Her bir pozitif tam sayıyı kendisinin üç ka- 10. Tam sayılar kümesi üzerinde tanımlı bir f fonksiyou her n
tının 1 eksiğine götürüyor.” şeklinde tanımlanmıştır. tam sayısı için,
f(m – 1) = 14 f(n + 4) = f(n) + 12

olduğuna göre, m kaçtır? f(4n) = 4 • f(n)


A) 5 B) 6 C) 7 D) 8 E) 9 eşitliklerini sağlıyor.

f(0) = 0 olduğuna göre, f(5) kaçtır?


A) 9 B) 12 C) 15 D) 18 E) 20

7. A = [–1, 3) olmak üzere,


11. f(x) = x2 • f(x – 1) ve f(1) = 1
f:A†R
olduğuna göre, f(10) değeri kaçtır?
f(x) = 3x – 5
fonksiyonu veriliyor. A) 9! B) (9!)2 C) 10! D) (10!)2 E) 11!

Buna göre, f fonksiyonunun görüntü kümesindeki


tam sayıların toplamı kaçtır?
A) –31 B) –30 C) –29 D) –28 E) –27

12. Bir duvar saatinin gösterdiği zamanı, hemen sonraki tam


saate kalan dakika miktarına eşleyen fonksiyon f’dir.
a:a ifadesi bu duvar saatinde “a’yı a dakika geçe” olarak ta-
nımlanıyor.

8. f(2x) = 4x + 2x + 1 + 5
olduğuna göre, f(3) kaçtır?

A) 24 B) 22 C) 20 D) 18 E) 16

Şekildeki saat 2:35’tir. Bu saatten hemen sonraki tam sa-


at 03:00 olduğundan bu saatin gelmesine
25 dakika var ve f(2:35) = 25’tir.

f(a:a) = 52
4•a=b
9. f(x) = 3x – 1
olduğuna göre, f(a:b) kaçtır?
olduğuna göre, f(2x) fonksiyonunun f(x) cinsinden
eşiti aşağıdakilerden hangisidir? A) 20 B) 22 C) 26 D) 28 E) 32
A) 3f(x) + 1 B) 6 • f(x) – 1 C) 6 • f(x) + 1
D) 2f(x) + 1 E) 2f(x) – 1

1. B 2. A 3. D 4. D 5. C 6. B
7. B 8. C 9. D 10. C 11. D 12. D

361
FONKSİYON VE ÖZELLİKLERİ
Test - 2

1. A = {–2, –1, 0, 1, 2} olmak üzere,


fc x - m=x +
1 1
4. 2
f:A†R x x2
f(x) = x2 olduğuna göre, f(ñ2) kaçtır?
fonksiyonu tanımlanıyor.
A) 4ñ2 B) 4 C) 2ñ2 D) 2 E) ñ2
Buna göre,
I. f fonksiyonunun görüntü kümesi 3 elemanlıdır.
II. f fonksiyonunun tanım kümesi 5 elemanlıdır.
III. f fonksiyonunun değer kümesi sonsuz elemanlıdır.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) I ve II C) Yalnız II
D) II ve III E) I, II ve III

5. f(x + 1) – f(x) = 2 ve f(1) = 3


olduğuna göre, f(20) kaçtır?
A) 42 B) 41 C) 40 D) 21 E) 20
2. Pozitif reel sayılarda tanımlı f fonksiyonu için,

fc m = xf (4 - x) + 2
2
x
eşitliği veriliyor.

Buna göre,
f(1) – 2 • f(3)

işleminin sonucu kaçtır?


A) 10 B) 9 C) 8 D) 7 E) 6

6. f : R " R olmak üzere,


f(x) = (m – 3)x + n + 2
fonksiyonun görüntü kümesi tek elemanlıdır.
f(4) + f(7) = 8

olduğuna göre, m • n çarpımı kaçtır?


3. x • y – y – 2x – 3 = 0
A) –8 B) –6 C) 4 D) 6 E) 8
bağıntısının y = f(x) şeklinde bir fonksiyon belirtmesi
için tanım kümesi aşağıdakilerden hangisi olmalıdır?
A) R B) R – {1} C) R – {2}

E) R – ( 2
–3
D) R – {3}
2

362
FONKSİYON VE ÖZELLİKLERİ
Test - 2

7. f : R † R ve a, b  R olmak üzere, 10. A = {–2, 3, 5} kümesinden B = {6, 7, 8, 9} kümesine tanım-


lanan,
f(1 + 2x) = ax + b – 3
f = {(–2, 6), (3, 9), (c, d)}
fonksiyonu birim fonksiyondur.
fonksiyonu bire birdir.
Buna göre, f(a) + f(b) toplamı kaçtır?
Buna göre, c + d toplamı en çok kaçtır?
A) 12 B) 10 C) 8 D) 6 E) 4
A) 15 B) 14 C) 13 D) 12 E) 11

11. I. f : R † R, f(x) = 3x – 1 fonksiyonu örtendir.


II. h : N † N, h(x) = x + 2 fonksiyonu bire birdir.
III. k : R † [3, ¥), k(x) = x2 + 3 fonksiyonu örtendir.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
8. f(x) doğrusal bir fonksiyon olsun.
A) Yalnız I B) I ve II C) Yalnız III
x 3 5 9
D) II ve III E) I, II ve III
f(x) 1 –2 A

Yukarıdaki verilen tabloya göre, A yerine hangi sayı


gelmelidir?
A) –10 B) –9 C) –8 D) –7 E) –6

12. f : N → N bir fonksiyon olsun.


f(k): k en az iki basamaklı sayısını yeniden düzenleyerek
elde edilebilecek en büyük doğal sayıyı temsil eder.

Örneğin; f(3217) = 7321


f(89) = 98 dir.

Buna göre f fonksiyonu için,


I. Bire bir değildir.
II. Örten değildir.
f (x ) = *
x - 3, x > 2
9.
3x + 5, x # 2 III. f(x) = 321 denkleminin çözüm kümesi 6 elemanlıdır.

olduğuna göre, f(f(3)) değeri kaçtır? ifadelerinden hangileri doğrudur?

A) 8 B) 7 C) 6 D) 5 E) 4 A) Yalnız I B) I ve II C) II ve III
D) I ve III E) I, II ve III

1. E 2. E 3. B 4. B 5. B 6. D
7. D 8. C 9. D 10. C 11. E 12. E

363
FONKSİYON VE ÖZELLİKLERİ
Test - 3

1. a  R+ olsun. 5. f(x) bir doğrusal fonksiyondur.

f(3a + 2 • a) = 3a + 1 + 6(a + 1) f(x) + f(x + 1) = 6x + 13

olduğuna göre, f(–2) nin değeri kaçtır? olduğuna göre, f(1) kaçtır?

A) –2 B) –1 C) 0 D) 1 E) 2 A) 14 B) 12 C) 10 D) 8 E) 6

f (x + 2) = *
x + m, x < 1
6.
2. f(x) = 5x + 1
2x - 3, x $ 1
olduğuna göre,
fonksiyonu veriliyor.
f(x) – f(x – 1) f(3) = f(0)
farkının f(x) cinsinden eşiti aşağıdakilerden hangisi- olduğuna göre, m kaçtır?
dir?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
f (x ) 2f (x) 4f (x)
A) B) C) D) 4f(x) E) 5f(x)
5 5 5

7. y y

3. f : R – {4} † R – {m}
mx + n
f (x ) =
x-a x x
0 0
sabit fonksiyonu tanımlanıyor.
n g:R†R
Buna göre, oranı kaçtır? f:R†R
m
A) –8 B) –4 C) –2 D) 2 E) 4
y y

x –6 x
0 0 –5

x 2 + 5x + m h:N†R k : [–6, 5] † R
4. f (x + 3) =
x+n
Yukarıda grafikleri verilen fonksiyonlardan hangileri
fonksiyonu birim fonksiyondur. bire birdir?
Buna göre, m + n toplamı kaçtır? A) f ve k B) g ve h C) f ve h
A) 12 B) 10 C) 8 D) 6 E) 4 D) g ve k E) f ve g

364
FONKSİYON VE ÖZELLİKLERİ
Test - 3

8. A = {Ece, Acun, Vedat, Vahap} 10. f çift fonksiyonu için,


B = {2, 3, 4, 5} f(x) = 2x2 + (m + 3)x + 1
olmak üzere, A kümesinden B kümesine,
olduğuna göre, f(m) kaçtır?
f : x † x kelimesinin farklı harflerinin sayısı
A) 21 B) 20 C) 19 D) 18 E) 17
fonksiyonu tanımlanıyor.
Buna göre,
I. f fonksiyonu bire birdir.
II. f(Acun) = f(Vahap)
III. A kümesine “Kaan” adlı bir kişi daha katılırsa fonksi-
yon örten olur.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız II B) I ve II C) Yalnız III
D) II ve III E) I, II ve III
11. f : {–1, 0, 1} † R
f(x) = x + 7
g : {0, 1, 2, 3} † R
g(x) = 4 + x

fonksiyonları veriliyor.

Buna göre, (f – g)(x) fonksiyonu aşağıdakilerden


hangisidir?
A) {(0, 3), (1, 3)} B) {(–1, 3), (0, 3)}
C) {(0, 11), (1, 11)} D) {(–1, –3), (0, –3)}
E) {(2, 3), (3, 3)}
9. I. f : R † R, f(x) = x3 + 2x fonksiyonu tek fonksiyon-
dur.
II. g : R † R, g(x) = 3x + 4 fonksiyonu ne tek ne çift
fonksiyondur.
III. h : R † R, k(x) = x2 + 3 fonksiyonu çift fonksiyon-
dur.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) I ve II C) II ve III
D) Yalnız III E) I, II ve III 12. f = {(–1, 4), (0, 3), (4, 2), (5, 100)}
g = {(–1, 3), (–2, 7), (0, 8), (5, –90)}

olduğuna göre, (f + g)(x) fonksiyonunun görüntü kü-


mesindeki en büyük sayı kaçtır?
A) 13 B) 12 C) 11 D) 10 E) 9

1. C 2. C 3. B 4. C 5. D 6. A
7. B 8. D 9. E 10. C 11. A 12. C

365
FONKSİYON VE ÖZELLİKLERİ
Test - 4

1. a ≠ b olmak üzere, 4. f:Z†Z

f (x ) = *
f(x) = ax + b x + 4, x tek ise
x + 1, x çift ise
fonksiyonu veriliyor.
fonksiyonu için,
f(bx + a) = b • f(x) + a
l. Bire birdir.
olduğuna göre, a + b toplamı kaçtır?
ll. Örtendir.
A) 0 B) 1 C) 2 D) 3 E) 4
lll. Görüntü kümesi tek tam sayılardan oluşmaktadır.
Yukarıda verilen ifadelerden hangileri kesinlikle doğ-
rudur?
A) Yalnız I B) I ve II C) Yalnız III
D) II ve III E) I ve III

2. Aşağıda bir paralı otoyol üzerindeki 20 farklı noktada bulu-


nan dinlenme tesisleri gösterilmştir.

Her 0 < n < 20 doğal sayısı için, Tn ile Tn + 1 tesisleri ara- 5. f çift ve g tek fonksiyondur.
sındaki mesafe f fonksiyonu ile, f(2) = 7
f(n + 1) – f(n)
g(–3) = 4
biçiminde tanımlıdır.
Buna göre, otoyolun uzunluğu aşağıdakilerden hangi- olduğuna göre, f(–2) + g(3) toplamı kaçtır?
sine eşittir? A) –11 B) –3 C) 1 D) 3 E) 11
A) f(1) B) f(20) C) f(20) – f(1)
D) f(1) + f(20) E) 20f(1)

3. I. f sabit fonksiyon ise f(2020) – f(–2020) = 0 dır. 6. f : (–5, 2) † R, f(x) = 2x2 – 1

II. f : R † R g : (–4, 4) † R, g(x) = 1 – x2


f(x) = (a – 2)x + b – 1 birim fonksiyon ise
a + b = 4 tür. fonksiyonları veriliyor.

III. Sabit fonksiyonların değer kümesi bir elemanlıdır. Buna göre, (f + g)(x) fonksiyonunun görüntü kümesi
aşağıdakilerden hangisidir?
ifadelerinden hangileri kesinlikle doğrudur?
A) [0, 4] B) [0, 16) C) (4, 16)
A) Yalnız I B) I ve II C) Yalnız III
D) (16, 25) E) (4, 25)
D) II ve III E) I, II ve III

366
FONKSİYON VE ÖZELLİKLERİ
Test - 4

x-3 10. f : R – {0} † R


7. f (2x + 1) =
x-1
f (x ) = *
0, x > 0
fonksiyonu veriliyor. - 2x, x < 0
Buna göre, y = f(x) fonksiyonunun en geniş tanım
fonksiyonunun eşiti aşağıdakilerden hangisidir?
kümesi aşağıdakilerden hangisidir?
x2 x2
A) R – {1} B) R+ C) R – {3} A) f(x) = |x| + x B) f (x) = C) f (x) = +x
x x
E) R – ( 2
–1
D) R – {–1}
2
x2 x2
D) f (x) = -x E) f (x) = - 2x
x x

8. Kafeinin insan vücudundaki bozunma oranı saatte yaklaşık


%16 dır. Bir fincan kahve 150 mg kafein içerir.
Buna göre, kahveyi tüketen bir kişinin t saat sonra vü- 11. Hasan, aşağıda verilen kümelerden birini tanım, diğerini de-
cudundaki kafein k(t) miktarını ifade eden fonksiyon ğer kümesi olarak seçip bir f fonksiyonu tanımlayacaktır.
aşağıdakilerden hangisidir?
Kış ayları = {Aralık, Ocak, Şubat}
A) k(t) = 150 • (1 – 0, 16 t), t ≥ 0
Kış sporları = {Kayak, Buz hokeyi, Snowboard, Kar raftingi}
B) k(t) = 150 • (1, 16)t, t ≥ 0 Buna göre, Hasan kaç farklı fonksiyon tanımlayabilir?
C) k(t) = 150 – 150 • (1, 16)t, t≥0 A) 155 B) 150 C) 145 D) 140 E) 135
D) k(t) = 150 • (0, 84)t, t ≥ 0

E) k(t) = 150 ÷ (0, 84)t, t ≥ 0

12. f : A † B tanımlanan f fonksiyonu örtendir.


9. f, reel sayılarda tanımlı bir doğrusal fonksiyon olmak s(A) = n + 6 ve s(B) = 2n – 5
üzere,
olduğuna göre, n'nin alacağı kaç farklı tam sayı değe-
f(1) ≤ f(2)
ri vardır?
f(3) ≥ f(4) A) 11 B) 10 C) 9 D) 8 E) 7
f(5) = 5

olduğuna göre, f(0) kaçtır?


A) 1 B) 2 C) 4 D) 5 E) 6

1. B 2. C 3. B 4. C 5. D 6. B
7. C 8. D 9. D 10. D 11. C 12. C

367
FONKSİYON VE ÖZELLİKLERİ
Test - 5

1. f(x) “1'den x’e kadar (x dahil) doğal sayıların toplamını ifa- 4. a, b ve c sıfırdan farklı reel sayılardır.
de etmektedir.”
f(ax2 + bx + c) = 3x + 7
Buna göre, f(x – 1) aşağıdakilerden hangisine eşittir?
olduğuna göre, f(a – b + c) + f(c) toplamı kaçtır?
f (x) : (x - 1) x : f (x )
A) f(x) – 1 B) C) A) 14 B) 13 C) 12 D) 11 E) 20
x+1 x-1
f (x )
D) E) (x – 1) • f(x)
x+1

2. a ve b birer gerçek sayıdır.


h, bir sabit fonksiyondur.
h(x) = (a5 – 2)x – b 5. f:N†N
olduğuna göre, f(x) = 3x + 2m – 11
h(a) + b ifadesinin bir fonksiyon olması için m'nin alacağı en
toplamının sonucu kaçtır? küçük tam sayı değeri kaçtır?
A) –2 B) 0 C) 2 D) 4 E) 32 A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6

3. y y

y=3

x x
0 0
6. f ve g gerçek sayılarda tanımlı iki fonksiyondur.

f:R†R g:R†R (f – f • g)(x) = x2 – x

y (f + f • g)(x) = x2 + x + 4

9 olduğuna göre, g(3) kaçtır?


9 8 7 6 5
6 A) B) C) D) E)
x 11 11 11 11 11
0

h : R † (–f, 9]

Yukarıda grafikleri verilen fonksiyonlardan hangileri


örtendir?
A) Yalnız f B) Yalnız g C) f ve h
D) g ve h E) Yalnız h

368
FONKSİYON VE ÖZELLİKLERİ
Test - 5

7. f:Z"Z 9. f:R"R
Z 3 - x, x > 2
f(x)= 1x + (–1)x ]
]
f (x) = [ 1, x = 2
fonksiyonu veriliyor. ]]
\ x - 1, x < 2
Buna göre,
l. f çift fonksiyondur. fonksiyonu aşağıdaki fonksiyonlardan hangisinin par-
çalı biçimde yazılışıdır?
ll. f’nin görüntü kümesi 2 elemanlıdır.
A) f(x) = |x – 3| B) f(x) = |x – 3| + 1
lll. f bire birdir.
C) f(x) = 1 – |x – 2| D) f(x) = 2 – |x – 1|
ifadelerinden hangileri doğrudur?
E) f(x) = 1 + |2 – x|
A) Yalnız l B) l ve ll C) Yalnız lll
D) l ve III E) l, ll ve lll

10. f, doğrusal bir fonksiyondur.


f(1 – x) + f(–x) = 10 – 8x

olduğuna göre, f(–1) kaçtır?


8. Aşağıdaki sütun grafiğinde bir şehirdeki narenciye üretim A) –4 B) –3 C) –2 D) –1 E) 0
miktarları gösterilmiştir.

Bu narenciyelerin üretim miktarlarının dağılımını gösteren 11. Reel sayılarda tanımlı f fonksiyonu için,
daire grafiği kullanılarak bir f fonksiyonu tanımlanmıştır. • f(x + y) = f(x) • f(y)
f fonksiyonu, her bir narenciyeyi daire grafiğindeki merkez
açısı ile eşleştirmektedir. • f(1) = 2 ve f(ñ2) = 4 tür.
Buna göre, f(3 + ñ2) değeri kaçtır?
Buna göre,
A) (3 + ñ2)2 B) 16 C) 24 D) 32 E) 64
I. f fonksiyonu bire birdir.
II. f(limon) + f(portakal) = 200°
III. f’nin görüntü kümesi {60°,100°,140°}
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız II B) Yalnız III C) II ve III
D) I ve II E) I ve III
1. B 2. B 3. D 4. D 5. E 6. E
7. B 8. C 9. C 10. D 11. D

369
FONKSİYON VE ÖZELLİKLERİ
Test - 6

1. Aşağıdaki tabloda kan grupları ve birbirleri arasındaki kan 3. Uygun şartlarda tanımlanmış f fonksiyonu için,
alışverişi gösterilmiştir.
fd n=
2x - 1 3
Kan Kimlere kan Kimlerden 3 n - mx
grupları verebilir? kan alabilir?
olduğuna göre, m + n toplamı aşağıdakilerden hangi-
AB AB AB, A, B, 0
sine eşittir?
A A ve AB A ve 0
–f (1) –3 3
B B ve AB B ve 0 A) B) C)
3 f (1) f (–1)
0 AB, A, B, 0 0

E tüm kan gruplarının kümesi, K, L, M, N, O, Ö ise E küme- –f (–1) f (–1)


D) E)
sinin birer alt kümesidir. 3 3
Buna göre,

4. f tek ve g çift fonksiyondur.


2f(x) + g(–x) + x = f(–x) + g(x) + 5x

9
olduğuna göre, f d n kaçtır?
4

yukarıda verilen bağıntılardan hangileri fonksiyondur? A) 11 B) 9 C) 7 D) 5 E) 3

A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II


D) I ve III E) I, II ve III

2. f(x) : ‘‘1'den x’e kadar (x dahil) doğal sayıların toplamını ifade 5. f : (–¥, 2] † R, f(x) = 5x – 1
etmektedir.’’
g : (–1, ¥) † R, g(x) = 3 – x
f = {(5, a), (3, b), (a – b, c)}
olduğuna göre, (f + g)(x) fonksiyonunun görüntü
olduğuna göre, c kaçtır? kümesinde kaç tane tam sayı vardır?
A) 28 B) 36 C) 45 D) 55 E) 66 A) 8 B) 9 C) 10 D) 11 E) 12

370
FONKSİYON VE ÖZELLİKLERİ
Test - 6

6. f:R"R 8. • f doğrusal ve örten bir fonksiyondur.


f birim fonksiyondur.
• f : [–3, 1] " [a, 8]
f(x + g(x)) = 3x – g(x) f(x) = –2x + b

eşitliği veriliyor. olduğuna göre, a • b çarpımı kaçtır?

Buna göre, A) –4 B) –2 C) 0 D) 2 E) 4

l. g birim fonksiyondur.
ll. f(7) = 7

lll. g d n > fd n
1 1
2 3

ifadelerinden hangileri doğrudur?


A) Yalnız l B) l ve ll C) ll ve lll 9. R'de tanımlı bir f fonksiyonu için,
D) l ve lll E) l, ll ve lll
• Her x  [–3, 7] için f(x) = x2 + 1
• Her x  R için f(x) = f(x + 25)
olduğuna göre, f(105) değeri kaçtır?
A) 10 B) 14 C) 26 D) 50 E) 37

7. Alper aşağıda verilen A noktasından 1 km uzaktaki B nok- 10. A = {pazartesi, salı, çarşamba}
tasına 0,5 m/sn sabit hızla gidecektir. B = {sinema, tiyatro, doğa yürüyüşü, kitap okuma}

olmak üzere, A kümesinden B kümesine tanımlı bir f fonk-


siyonu, “f : x  Ali’nin x günü yaptığı etkinlik” biçiminde ta-
Harekete başlandıktan sonraki herhangi bir anda, kalan yo- nımlıdır.
lun başlangıçtan itibaren geçen süreye bağlı fonksiyonu
f’dir. Buna göre,
I. Ali pazartesi günü hem sinemaya hem tiyatroya gi-
Buna göre,
debilir.
I. f doğrusal fonksiyondur.
II. Ali pazartesi, salı ve çarşamba günü doğa yürüyü-
II. f bire bir fonksiyondur. şüne gidebilir.

III. f’nin tanım kümesi [0, 500] (saniye) alınırsa görüntü III. Ali pazartesi günü kitap okuyacak ise A’dan B’ye
kümesi [750, 1000] (metre) olur. 6 tane bire bir fonksiyon tanımlanabilir.

yargılarından hangileri kesinlikle doğrudur? yargılarından hangileri doğrudur?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III


D) I ve II E) I, II ve III D) II ve III E) I, II ve III

371
FONKSİYON VE ÖZELLİKLERİ
Test - 6

11. f(x, n) : "Bir kenar uzunluğu x birim olan n kenarlı düz- 13. f : [0, 6] † R,
gün çokgenin alanına götürür."
f(x) : "x = p doğrusu, y ekseni ve OABC karesi arasın-
şeklinde tanımlanıyor. da kalan bölgenin çevresinin ölçüsü"
Buna göre, olarak tanımlanıyor.
f(4ñ3, 3) + f(6 – ñ3, 4) y
x=p
toplamının sonucu kaçtır?
B
C
A) 13 B) 17 C) 13ñ3 D) 39 E) 39ñ3

x
O A

Buna göre, f(3) + f(1) toplamı kaçtır?


A) 24 B) 27 C) 30 D) 32 E) 34

12. Bir okulda beden eğitimi öğretmeni, öğrencilerini aşağıda


verildiği gibi hizaya koyduktan sonra her öğrenciye sırayla
bir numara vermiştir.
Öğretmen, öğrencilerini ikişerli gruplara ayıracaktır.

5. sıra

50
...
...
...
...

...

2. sıra ...
14. Bir cismin hacim fonksiyonu, t zamanına bağlı olarak,
11 12 13 14 20
V(t) = |t – 2| + |t – 3| + 10
1. sıra ...
biçiminde tanımlıdır.
1 2 3 4 10
Buna göre,
I. Cismin hacmi sürekli artmıştır.
II. Cismin hacmi [2, 3] zaman aralığında sabit kalmıştır.
x herhangi bir öğrencinin numarası olmak üzere,
III. Cismin t = 5 anındaki hacmi başlangıçtaki değerine
f : x † "x numaralı öğrenciyi 50 – x numaralı öğrenci eşittir.
ile eşleştirecektir."
yukarıdaki yargılardan hangileri doğrudur?
biçiminde bir f fonksiyonu tanımlanıyor.
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
f(a) + f(2a) = 4
D) I ve II E) II ve III
olduğuna göre, a numaralı öğrenci kaçıncı sırada bu-
lunmaktadır?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5

1. D 2. C 3. C 4. E 5. E 6. E 7. E
8. C 9. C 10. D 11. D 12. D 13. D 14. E

372
FONKSİYON VE ÖZELLİKLERİ
Test - 7

1. f:A B 4. f : {1, 2, 3, 4, 5} " R, f(x) = x2


g : {0, 1, 2, 7, 9} " R, g(x) = x – 1
ifadesi tanım ve değer kümelerinin yerlerini değiştirip sade-
ce fonksiyon olmayan ifadeleri fonksiyon yapmaktadır. fonksiyonları veriliyor.
Buna göre, aşağıdakilerden hangisi yukarıdaki tanıma Buna göre, (f • g) fonksiyonunun görüntü kümesinde-
uygun bir örneklemedir? ki elemanların toplamı kaçtır?
A) f : Z N, f(x) = |x| A) 8 B) 6 C) 4 D) 2 E) 1

B) g : Z R, g(x) = 3x + 1

C) h : N Z, h(x) = x2 + 1

x+1
D) K : R N, k(x) =
2

2 5. a  R olmak üzere f : R " R


E) n : Z R, n(x) =
f (x) = *
x-3 x + 2, x < 0
ax - 2, x $ 0

fonksiyonu örten olduğuna göre, aşağıdakilerden han-


gisi kesinlikle doğrudur?
A) a < –1 B) a < 0 C) a > 0
D) –1 < a < 0 E) a < 2
2. Ocak, mart, mayıs, temmuz, ağustos, ekim, aralık aylarının
31’er gün, şubat ayının 28 gün, diğer ayların 30 gün oldu-
ğu bir yılda, A ayların kümesi, G günlerin kümesi olmak üze-
re, A’dan G’ye tanımlı f fonksiyonu, f(x) = x’in ilk günü biçi-
minde tanımlıdır.
f(ocak) = pazartesi

olduğuna göre, f(nisan) aşağıdakilerden hangisidir? 6. 100 dağcı birlikte bir dağın zirvesine tırmanmaktadır.
A) Pazar B) Salı C) Çarşamba 2000 rakım yükseklikte kurulan kampta 100 dağcı vardır.
Dağcılar bundan sonraki her 300 metre tırmanışta yeni bir
D) Perşembe E) Cumartesi
kamp kurup bir süre dinlenmeye karar vermiştir. Kararlaş-
tırıldığı gibi kurulan her kampta dağcı sayısının 5 eksildiği
görülmüştür.
Örneğin, 2300 metre rakımdaki kampta 95 dağcı,
2600 metre rakımdaki kampta 90 dağcı vardır.

n > 2000 olmak üzere, n metre rakımda kurulan kampta


3. x ≠ –1 olmak üzere, dağcı sayısının rakıma bağlı fonksiyonu f’dir.
3 Buna göre, f(n) aşağıdakilerden hangisine eşittir?
f (x - 2) =
x+1
20000 - 5n 30000 - 5n
A) B)
olduğuna göre, 3 • f(x) fonksiyonu aşağıdakilerden 100 200
hangisidir?
40000 - 5n 45000 - 5n
27 9 27 C) D)
A) B) C) 300 350
x+1 x+1 x+3
60000 - 5n
D)
9
E)
27x E)
x+3 x+1 500

373
FONKSİYON VE ÖZELLİKLERİ
Test - 7

7. A = {5, 6, 9}, B = {3, 4, 5, 6, 7} ve C = {0, 1, 5, 7} kümeleri 10. f : R † R fonksiyonunun grafiği orijine göre simetriktir.
veriliyor.
f(x) – 5x = f(–x) + 3x3
1
f (x ) = olduğuna göre, f(3) kaçtır?
x-3

g (x) = x - 5 A) 56 B) 52 C) 48 D) 45 E) 42

2x + 1
h (x) =
x

fonksiyonlarının birbirinden farklı tanım kümeleri yukarıda


verilen A, B ve C kümeleridir.
Buna göre, h(x) fonksiyonunun görüntü kümesindeki
f (x ) = *
en büyük eleman kaçtır? ax + 6, x < 0
11.
7 9 15 2x + b + 1, x > 0
A) 2 B) C) D) 3 E)
3 4 7
fonksiyonu tek fonksiyon olduğuna göre, a + b toplamı
kaçtır?
A) –8 B) –7 C) –6 D) –5 E) –3

8. f : Z † N+
f(x) = |x| + 2

olmak üzere,
12.

l. f fonksiyonu bire birdir.


0
ll. f içine fonksiyondur. 20 m

lll. f fonksiyonunun görüntü kümesi [2, ¥) dır.


yukarıdakilerden hangileri doğrudur? V = 2 m /s n

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III A

D) II ve III E) Yalnız III


Yukarıda bir kenarı 20 m olan karenin A köşesinden yola
çıkan bir kişinin hızı 2m/sn dir.
15 ≤ t ≤ 20
olmak üzere, t’yinci saniyede bu kişinin karenin mer-
kezine olan uzaklığını veren fonksiyon aşağıdakiler-
den hangisidir?
9. A f B A) 100 + 4t2 B) 100 + 4 (t - 5) 2
1
1 C) 100 + 4 (t - 10) 2 D) 100 + 4 (t - 15) 2
2
2
3 E) 100 + 4 (t - 20) 2
3
4
4
5

A dan B ye bir f fonksiyonu tanımlanıyor.


f(1) < 3
şartını sağlayan kaç tane bire bir fonksiyon yazılabilir?
1. D 2. A 3. D 4. C 5. C 6. C
A) 96 B) 72 C) 64 D) 48 E) 24
7. B 8. B 9. D 10. C 11. D 12. D

374
FONKSİYON VE ÖZELLİKLERİ
Test - 8

1. f:R"R 4. A = {1, 2, 3, ..., n} olmak üzere,


• f(–x) – f(x) = 0 f : A " A bire bir ve örten bir fonksiyon tanımlanıyor.
• f(3) = (2m – 3) • f(–3) f(1) + f(2) + f(3) + ... + f(n) = 78
• f(7) = m + 4
olduğuna göre, s(A) kaçtır?
olduğuna göre, f(2) + f(–7) – f(–2) işleminin sonucu
A) 10 B) 11 C) 12 D) 13 E) 14
kaçtır?
A) –6 B) –4 C) 4 D) 6 E) 7

2. Şekilde iki küme gösterilmiştir.

5. A B
y1
x1 y2
x2 y3
x3 y4
Üç fonksiyon aşağıdaki gibi tanımlıdır.
x4 y5
f: A " B y6
g: B " A
h: B " B Yukarıdaki verilen kümelere göre, A'dan B'ye kaç tane
f, g ve h birer sabit fonksiyon olduğuna göre, sabit fonksiyon tanımlanabilir?

f (x) - g (x) A) 4 B) 6 C) 46 D) 64 E) 24
h (x)

oranı en çok kaçtır?


4 5 6 7
A) 1 B) C) D) E)
3 4 5 6

3. 3500 litre kapasiteli bir su tankının içindeki su seviyesi ka- 6. f, tek fonksiyondur. g(2) ≠ 0 olmak üzere,
pasitesinin %5’ine düştüğünde otomatik pompalama siste-
(f • g)(–x) = 4x • g(–x)
mi (ops) devreye girmekte ve bu andan itibaren tanka sa-
atte 1500 litre su akmaktadır. Su seviyesi tankın %95’ine olduğuna göre, f(2) kaçtır?
ulaştığında ise ops devre dışı kalmaktadır.
A) –16 B) –8 C) –4 D) 4 E) 8
Buna göre, tankın içindeki su miktarının değişimini da-
kika türünden veren fonksiyon aşağıdakilerden hangi-
sidir?
A) f(t) = 35t + 165 B) f(t) = 175t + 20
C) f(t) = 20t + 175 D) f(t) = 75t + 175
E) f(t) = 25t + 175

375
FONKSİYON VE ÖZELLİKLERİ
Test - 8

7. f : A † B, f(x) = x + 2
f (x ) = *
2x - 6, x $ 2
10.
g : B † C, g(x) = 2x – 5 x + 3, x < 2

olmak üzere, f ve g bire bir ve örten iki fonksiyondur. fonksiyonu veriliyor.

C = {–1, 1, 3} f(x) – 4 = 0

olduğuna göre, A kümesi aşağıdakilerden hangisidir? denkleminin kökler toplamı kaçtır?

A) {–3, 1, 5} B) {0, 1, 2} C) {–1, 2, 3} A) 9 B) 8 C) 7 D) 6 E) 5

D) {0, 1, 3} E) {–1, 1, 3}

8. A = {2, 3, 4, 5, 6} 11. Pozitif tam sayılarda tanımlı bir f fonksiyonu için,


B = {3, 4, 5, 6} 5f (n) + 2
f (n + 1) = ve
kümeleri veriliyor. 5

f : A " B olmak üzere, f (1) = 5

x + 1, x asal ise olduğuna göre, f(101) kaçtır?


f (x ) = *
x - 1, x asal değilse A) 45 B) 50 C) 55 D) 60 E) 65

fonksiyonu için,
l. f, bire bir değildir.
ll. f, örtendir.
lll. f, içinedir.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) Yalnız l B) l ve ll C) l ve lll
D) Yalnız ll E) Yalnız lll

12. f gerçek sayılarda tanımlı bir fonksiyondur.


f(x + 1) = f2(x) ve

f(0) = 10

olduğuna göre, f(4) kaçtır?


A) 100 B) 101 C) 121 D) 1016 E) 1032

9. f:R"R
f(x) = (m – 1)x2 + 5x + m + 2

fonksiyonu bire bir olduğuna göre, f(m) kaçtır?


A) 12 B) 10 C) 8 D) 7 E) 5

1. D 2. D 3. E 4. C 5. B 6. B
7. B 8. B 9. C 10. D 11. A 12. D

376
TERS VE BİLEŞKE FONKSİYON
Test - 1

1. f : A † B bire bir ve örten bir fonksiyondur. 4. f:R"R


3x + 1 f(x) = (m + 2)x – n + 2
f (x - 2) =
2
fonksiyonu veriliyor.
olduğuna göre, f–1(5) kaçtır?
f–1(x) birim fonksiyon olduğuna göre, m • n çarpımı
A) –2 B) –1 C) 0 D) 1 E) 2
kaçtır?
A) 2 B) 1 C) 0 D) –1 E) –2

2. I. f:R†R
x-2
f (x) = 3x + 2 ise f-1 (x) =
3

ll. f : R - ( 2" R-( 2


3 1
5 5
f:R-( 2"B
-2
5.
x+2 3x + 2 3
f (x ) = ise f –1 (x) =
5x - 3 5x - 1
1
f (x ) =
III. f : R † R 3x + 2
3
f (x ) = x + 1 ise f –1 (x) = x3 - 1 fonksiyonunun ters fonksiyonunun tanımlı olması için
B kümesi aşağıdakilerden hangisi olmalıdır?
Yukarıdaki ifadelerden hangileri doğrudur?
C) R - ( 2
–2
A) R – {2} B) R – {–3}
A) Yalnız I B) I ve II C) Yalnız III 3
D) II ve III E) I, II ve III
E) R - ( 2
3
D) R – {0}
2

3. I. f : R † R, f(x) = x + 2
II. g : R † R, g(x) = x2 + 1
III. h : N † N, h(x) = 3x + 1
6. f doğrusal bir fonksiyondur.
Yukarıda verilen fonksiyonlardan hangilerinin tersi de
f(x) – 6 = f–1(x)
bir fonksiyondur?
A) Yalnız I B) I ve II C) II ve III olduğuna göre, f(1) kaçtır?

D) Yalnız II E) Yalnız III A) –6 B) –4 C) –2 D) 2 E) 4

377
TERS VE BİLEŞKE FONKSİYON
Test - 1

7. f(x) = 3x – 1 ve g(x) = x + 2 10. (g q f–1)(x) = 7x + 5 ve f(x) = 2x + 1


olduğuna göre, (f q g)(x) fonksiyonu aşağıdakilerden olduğuna göre, g(–2) kaçtır?
hangisine eşittir?
A) –16 B) –15 C) –14 D) –13 E) –12
A) 3x + 5 B) 3x + 4 C) 3x + 3
D) 3x + 2 E) 3x + 1

8. Uygun koşullar altında 11. f(x) = 3x ve g(x) = x2 olmak üzere,


(g q f)(x) = x2 + 4 (f q g) (x)
(g q f) (x)
f(x) = x2 – 3
oranı aşağıdakilerden hangisine eşittir?
olduğuna göre, g(x) fonksiyonu aşağıdakilerden han- 2 2
gisine eşittir? A) 1 B) 32x - x C) 3x -x

2 2
A) x – 7 B) x – 1 C) x + 1 D) 3x - 2x
E) 3x +x

D) x + 3 E) x + 7

9. Reel sayılarda tanımlı f ve g fonksiyonları için,


f–1(x) = 2x + 4 12. f–1(2x – 3) = g(x + 3)

g(x) = 2x – 1 olduğuna göre, (f q g)(5) kaçtır?


A) 0 B) 1 C) 2 D) 3 E) 4
olduğuna göre,
(f q g–1)(3)

ifadesinin değeri kaçtır?


A) –2 B) –1 C) 0 D) 1 E) 2

1. D 2. E 3. A 4. E 5. D 6. E
7. A 8. E 9. B 10. A 11. D 12. B

378
TERS VE BİLEŞKE FONKSİYON
Test - 2

1. f(x) = 5x – 2 4. a ve b sıfırdan farklı gerçek sayılardır.


olduğuna göre, f–1(125) kaçtır? f:R†R
1 1 1
A) B) C) D) 5 E) 25 f(x) = 5x – a ve
125 25 5
f–1(b) = f(b)

olduğuna göre, a ile b arasındaki bağıntı aşağıdakiler-


den hangisidir?
A) a = 2b B) a = 3b C) a = 4b
D) 4a = 3b E) 2a = 3b

2. f : A † B bire bir ve örten bir fonksiyondur.


4f (x) + 1
2x =
2f (x) - 1

olduğuna göre, f–1(2) kaçtır?


5 3
A) 3 B) C) 2 D) E) 1
2 2 5. f bire bir ve örten bir fonksiyondur.
f–1[1 – 5x + 3f(x)] = x

olduğuna göre, f–1(2) kaçtır?


A) –2 B) –1 C) 1 D) 2 E) 3

3. f : R † R tanımlı, bire bir ve örten fonksiyondur.


2x - 3
f-1 (x) =
7
olduğuna göre, f(5) kaçtır?
A) 13 B) 15 C) 17 D) 19 E) 21
6. f(x) = 3 • g(x) – 4 olmak üzere,
g–1(5) = 3

olduğuna göre, f(3) kaçtır?


A) 15 B) 13 C) 11 D) 9 E) 7

379
TERS VE BİLEŞKE FONKSİYON
Test - 2

7. f(x + 3) = 2x + 5 10. • f(x) = x2


g(x – 2) = 3x + 1 • g(x) = ñx

olduğuna göre, (f q g–1)(7) kaçtır? • h(x) =


1
x
A) –2 B) –1 C) 0 D) 1 E) 2
Yukarıda f, g ve h fonksiyonları verilmiştir.

Buna göre, (g q f q h)(x) fonksiyonu aşağıdakilerden


hangisine eşittir?
1 1
A) xñx B) C)
x x2
1 1
D) E)
x x

8. g(x) = x + 3
(f q g)(x) = x2 + 6x + 8
11. (f–1 q g)–1(x + 1) = x3 – 2
olduğuna göre, (g q f)(2) kaçtır?
olduğuna göre, g(–3) – f(0) farkı kaçtır?
A) 10 B) 8 C) 6 D) 4 E) 2
A) –2 B) –1 C) 0 D) 1 E) 2

12. f, g ve h bire bir ve örten fonksiyonlardır.


(f q h)(x) = 2x

9. f(x) = 4x + 1 ve f(x) + g(x) = (f q g)(x) (h q g)(x) = 3x – 1


olduğuna göre, g(3) kaçtır? f (5)
olduğuna göre, oranı kaçtır?
A) 7 B) 6 C) 5 D) 4 E) 3 g (2)
5 3 1
A) B) 2 C) D) 1 E)
2 2 2

1. D 2. D 3. D 4. C 5. C 6. C
7. B 8. C 9. D 10. B 11. C 12. B

380
TERS VE BİLEŞKE FONKSİYON
Test - 3

1. f : R – {0} da tanımlı, 4. (g q f)(x) = g(x) – 2f(x)

f (x ) = 3 +
1200 g(x) = 2x
x
olduğuna göre, f(x) aşağıdakilerden hangisine eşittir?
fonksiyonu veriliyor.
x x
A) 4x B) 2x C) x D) E)
Buna göre, f–1(x) aşağıdakilerden hangisine eşittir? 2 4
1200 1200
A) +3 B) -3 C) 3 • (1200 + x)
x x
1200 - x 1200
D) E)
3 x-3

5. f1(x) = x
q f1 f2 f3 f4 f5 f6
1
f2(x) =
f1 x
f2 f3(x) = 1 – x
1
f3 f6 f4(x) =
1-x
f4 B
2. f(x) = 7x – 4
f5(x) =
x-1
f5 A x
(f q g)(x) = x2 – f(x + 1)
x
f6 C f6(x) =
olduğuna göre, g(7) kaçtır? x-1
1 1
A) B) C) 1 D) 4 E) 7
7 4 Verilen fonksiyonlar, birinci fonksiyon sütundan ikinci fonk-
siyon satırdan alınmak üzere alınan fonksiyonların bileşke-
lerinin sonucu kesişim bölgesine yazılmaktadır.

Örneğin; f3 q f4 bileşke işleminin sonucu f6 fonksiyonu ol-


maktadır.

Buna göre; A, B ve C fonksiyonları sırasıyla aşağıda-


kilerden hangisidir?
A) f2, f3, f4 B) f5, f1, f5 C) f2, f2, f4

D) f3, f2, f2 E) f1, f3, f3


3. Pozitif tam sayılar kümesi üzerinde tanımlı bir f fonksiyonu
her n pozitif tam sayısı için,
f(n + 1) = (n + 2) • f(n)

eşitliğini sağlamaktadır.
(f q f) (3)
f(1) = 1 olduğuna göre, oranı kaçtır?
f (10) 6. (f q g)(x) = 2g(x) + 1
A) 48 B) 96 C) 120 D) 156 E) 192 (g q f)(x) = 2x + 3

olduğuna göre, g(5) kaçtır?


A) 3 B) 5 C) 7 D) 9 E) 13

381
TERS VE BİLEŞKE FONKSİYON
Test - 3

7. (f q g)(x) = x4 10. y

f(x) = (x + 1)2

olduğuna göre, g(x) fonksiyonu aşağıdakilerden han- y=5


gisi olabilir?
A) x2 – 1 B) x2 + 1 C) x4 – 1
4 x
x O a
D) (x + 1)4 E)
(x + 1) 2

f : x † a’ya kadarki
dikdörtgenin alanı

f = ) d t, n: t ! 33
t-2
8. x
t-3 O A
a
g–1 = {(2,1), (–3, 2), (4, 5)}
OAB eşkenar üçgen,
fonksiyonları veriliyor. g : x † a’ya kadarki
üçgenin alanı
(g q f–1)(a) = 4
Yukarıda verilenlere göre, (f q g–1)(8ñ3) kaçtır?
olduğuna göre, (f + f–1)(a) değeri kaçtır?
A) 24 B) 20 C) 18 D) 16 E) 8
10 16 15 13
A) 5 B) C) D) E)
3 3 2 3

9. f:R"R
px
f (x ) =
(p + 3) x - 5

11. (f q g)(x) = 32x + 3x + 2 + 6 ve g(x) = 3x


fonksiyonu bire bir ve örten olduğuna göre, f–1(p + 9)
ifadesinin sonucu kaçtır? olduğuna göre, f(1) + g–1(27) işleminin sonucu kaçtır?
A) 5 B) 8 C) 9 D) 10 E) 15 A) 23 B) 22 C) 21 D) 20 E) 19

382
TERS VE BİLEŞKE FONKSİYON
Test - 3

12. f1(x) = x + 1 15. g(x) = 9x – 11


f2(x) = x + 2 (f q g)(x) = g d +1n
x
9
f3(x) = x + 3
olduğuna göre, f(16) kaçtır?
...
A) 1 B) 3 C) 5 D) 7 E) 9
fn(x) = x + n

doğrusal fonksiyonları veriliyor.

(f20 q f25)

bileşke işleminin sonucu fp olduğuna göre, p kaçtır?


A) 50 B) 45 C) 40 D) 25 E) 20

16. R – {1} de tanımlı,


2
f(x) =
13. f : R † R ve x-1
g : R † R olmak üzere,
fonksiyonu veriliyor.
f(x) = ax + b ve g(x) = x2
(f q f)(a) = 10 olduğuna göre, a kaçtır?
fonksiyonları veriliyor.
1 4 5 7 8
Buna göre, A) B) C) D) E)
3 3 3 3 3
I. (g q f)(1) = (a + b)2
II. (f q g)(–x) = (f q g)(x)
III. (g q f)(x) = (f q g)(x)
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) I ve II C) Yalnız II
D) II ve III E) I ve III

3x + 2
17. f (x ) =
4x - 3
14. f, g ve h birer fonksiyondurlar. olduğuna göre, (f q f q f)(x)'in f(x) türünden eşiti aşağı-
A ülkesindeki ayakkabı numaralarını B ülkesindeki ayakka- dakilerden hangisidir?
x f (x ) f (x )
bı numaralarına dönüştüren fonksiyon f (x) = , B ülkesin- A) B) C) f(x) D) 2f(x) E) 3f(x)
6 3 2
deki ayakkabı numaralarını C ülkesindeki ayakkabı numa-
ralarına dönüştüren fonksiyon g(x) = 40x + 1’dir.
Buna göre, A ülkesindeki ayakkabı numaralarını C ül-
kesindeki ayakkabı numaralarına dönüştüren h fonksi-
yonu aşağıdakilerden hangisidir?
20x 1 20x
A) h (x) = + B) h (x) = +1
3 6 3

1
C) h (x) = 240x + D) h (x) = 240x + 1
6 1. E 2. A 3. D 4. D 5. C 6. C

40x 1 7. A 8. C 9. D 10. B 11. E 12. B


E) h (x) = + 13. B 14. B 15. A 16. E 17. C
3 6

383
FONKSİYONLARIN GRAFİKLERİ
Test - 1

1. y y 3. y
2 f 5 g
C 8
1
1
B
x x 6
0 1 4 –2 0 4

Yukarıda f ve g fonksiyonlarının grafikleri verilmiştir.

f fonksiyonun en geniş tanım kümesi A ve g fonksiyo-


x
nunun görüntü kümesi B olduğuna göre, A  B küme- –1 0 A
sinde kaç tane tam sayı bulunur?

A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5

f doğrusal bir fonksiyondur.


Grafiğe göre, A noktasının apsisi kaçtır?

A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5

2. Aşağıda y = f(x) ve y = g(x – 1) fonksiyonlarının grafikleri


verilmiştir.
y y
y = f(x)
y = g(x – 1)
4

2
4. y
y = g(x)
1 6
–2 4
x x
0 3 0 3

1
–1
x
0 3 4

–5
y = f(x)
Buna göre,
Şekilde f ve g fonksiyonlarının grafikleri verilmiştir.
I. f(3) + g(3) = –1
Buna göre
II. f(0) + g(0) = 3
g –1 (4) + f –1 (0)
III. f(–2) + g(2) = 0
f–1 (4)
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) I ve II C) Yalnız III ifadesinin sonucu kaçtır?
10 8 7
D) II ve III E) I ve III A) B) 3 C) D) E) 2
3 3 3

384
FONKSİYONLARIN GRAFİKLERİ
Test - 1

5. y 7. Aşağıda y = f(x) fonksiyonunun grafiği verilmiştir.


y = (g q f)(x) y

y = g(x) 6

y = f(x)
3
x
x –4 0 2 5
–2 0 3 4

Buna göre,
Yukarıda (g q f) ve g fonksiyonlarının grafikleri verilmiştir.
f(x) + f(–2x) = 0
Buna göre, (g q f)(4) + f(–2) toplamının sonucu kaçtır?
denklemini sağlayan x değeri aşağıdakilerden hangisi
A) 12 B) 11 C) 10 D) 9 E) 8
olabilir?
A) –3 B) –1 C) 0 D) 3 E) 6

6. I. f : N † R II. f : R+ † R
f(x) = x f(x) = x2

y y
8. f(x) = |x – 3| – |x + 1|
fonksiyonunun grafiği aşağıda verilmiştir.
x x y
0 0

III. f : [1, 5) † R
f(x) = x + 2 x
0

y
7

3
Buna göre, f fonksiyonunun görüntü kümesinde kaç
x farklı tam sayı değeri vardır?
0 1 5
A) 12 B) 11 C) 10 D) 9 E) 8

Yukarıda verilen fonksiyonların hangilerinin grafikleri


doğru çizilmiştir?

A) Yalnız I B) I ve II C) Yalnız II
D) II ve III E) I, II ve III

385
FONKSİYONLARIN GRAFİKLERİ
Test - 1

9. y 11. A
d
C x
3
y = f(x) E
10
B D

–3
x
0 2 4
B 8 C

A ABC dik üçgeninde,

[DE] // [BC], |AB| = 10 birim,


y = f(x) fonksiyonu ile A, B ve C noktalarından geçen d doğ-
rusunun grafiği şekildeki gibidir. |BC| = 8 birim, |AD| = x birim
f–1(–2) = –3
Yukarıdaki şekle bağlı olarak
olduğuna göre, f(2) kaçtır? f : x " “Taralı alan”
5 8 9 10 11 biçiminde bir fonksiyon tanımlanıyor.
A) B) C) D) E)
3 7 7 7 7 Buna göre, 0 ≤ x ≤ 5 aralığında y = f(x)’in grafiği aşa-
ğıdakilerden hangisidir?

A) B)
y y
10
5

x x
0 5 0 5

C) y D) y
10. y
10
10
b

x x
c 0 5 0 5

x
0 1 a

y = f(x) E) y
10

Yukarıda grafiği verilen


f:R"R
f(x) fonksiyonunun parçalı fonksiyon olarak yazılmış biçimi, 0 5
x

Z 1, x # 0
]
]
f (x) = [ x, 0 < x # 1
]]
\ –x + 4, x > 1

olduğuna göre, a + b + c toplamı kaçtır?


A) 10 B) 9 C) 8 D) 7 E) 6

386
FONKSİYONLARIN GRAFİKLERİ
Test - 1

12. y 14. Aşağıda y = (f q g)(x) ve y = g(x) doğrularının grafikleri ve-


y = x2 rilmiştir.
p y=x
y

y = §x 4 y = (f q g)(x)
a

x
0 a q 1

Yukarıda y = x2 ve y = ñx eğrileri ve y = x doğrusu veril- –2 0 a 4


x
miştir.
y = g(x)
Buna göre, q aşağıdakilerden hangisine eşittir?

A) p B) ñp C) p2 D) 4
p E) p4 Doğrular a apsisli noktada kesiştiklerine göre,
f(a) kaçtır?
A) 0 B) 1 C) 2 D) 3 E) 4

15. Aşağıda [–6, 6] da tanımlı y = f(x) fonksiyonunun grafiği ve-


rilmiştir.
y

13. Aşağıda y = f(x) eğrisi ile y = g(x) doğrusunun grafiği veril-


miştir.
y

y = f(x) –1
x
–6 –2 0 3 4 6
2
1 y = g(x)
2 3
x
–3 0
a ve b birer tam sayı olmak üzere,

–2
f(4) = f(a) ve
f(–1) = f(b)
eşitlikleri veriliyor.

Buna göre, f[g(f–1(x))] = 1 denklemini sağlayan x Buna göre, a'nın alabileceği en küçük değer ile b'nin
değeri kaçtır? alabileceği en büyük değerin toplamı kaçtır?
A) –2 B) 0 C) 2 D) 3 E) 5 A) –3 B) –2 C) –1 D) 0 E) 1

1. C 2. E 3. C 4. D 5. D 6. E 7. E 8. D
9. E 10. C 11. C 12. A 13. A 14. C 15. A

387
FONKSİYONLARIN GRAFİKLERİ
Test - 2

1. Aşağıda y = f(x) ve y = g(x) fonksiyonlarının grafikleri veril- 3. Aşağıda y = f(x) fonksiyonunun grafiği verilmiştir.
miştir. y
y y
2 y = g(x) y = f(x)
1
3
1
–1 1 2
x x
0 –1 0 1
1

y = f(x) x
–3 0 4

Buna göre,
I. f fonksiyonunun görüntü kümesi (–¥, 1] dir.
Buna göre,
II. g fonksiyonunun tanım kümesi R – {–1} dir.
f–1(1) + f(0) + 5 = f–1(x – 5)
III. f(0) = g(0) dır.
denklemini sağlayan x değeri kaçtır?
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) 6 B) 7 C) 8 D) 9 E) 10
A) Yalnız I B) I ve II C) II ve III
D) Yalnız III E) I, II ve III

4. Aşağıdaki y = f(x) ve y = g(x) fonksiyonlarının grafikleri ve-


rilmiştir.
y
y = f(x)

2. y
b
y = f(x)

y = g(x)

x
45° 0 a
x
O

Buna göre,
I. (g q f)(a) > b
Yukarıda y = f(x) fonksiyonunun grafiği verilmiştir. II. (f q g)(a) > b ise a < b dir.
f (5) f (3)
= III. f(a) = g(a)
3 5
ifadelerinden hangileri kesinlikle doğrudur?
f –1 (4)
olduğuna göre, oranı kaçtır? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III
4
D) II ve III E) I, II ve III
A) 6 B) 5 C) 4 D) 3 E) 2

388
FONKSİYONLARIN GRAFİKLERİ
Test - 2

5. y 7. Aşağıda y = f(x) ve y = g(x) fonksiyonlarının grafiği verilmiş-


y = (f q f)(x) tir.
y
6
y = f(x)
y = g(x)
x 2
–3 0
2
x
0 3 5 7
Yukarıda (f q f)(x) fonksiyonunun grafiği verilmiştir. –1

5
Buna göre, f d n 'nin pozitif değeri kaçtır?
2
Buna göre, (f q g–1)(2) + (g q f)(7) toplamı kaçtır?
A) 10 B) 9 C) 8 D) 7 E) 6
A) –2 B) –1 C) 0 D) 1 E) 2

6. y y g:R"R
f:R"R

x x
O O
8. y
C(7 , 9)

Yukarıda f ve g doğrusal fonksiyonlarının grafikleri verilmiş-


tir.
B( 4, 3)
A( 2, 2)
Buna göre,
l. (f + g) bire bir fonksiyondur. O
x

ll. (f • g) çift fonksiyondur.


g Yukarıda üç doğru parçasında oluşan y = f(x) parçalı fonk-
lll. fonksiyonunun en geniş tanım kümesi R – {0} dır. siyonunun grafiği verilmiştir.
f
Buna göre, f(1) + f(3) + f(6) toplamı kaçtır?
Yukarıdaki ifadelerden hangileri kesinlikle doğrudur?
A) 11 B) 10,5 C) 10 D) 9,5 E) 9
A) Yalnız l B) Yalnız ll C) Yalnız llI
D) l ve lll E) ll ve lll

389
FONKSİYONLARIN GRAFİKLERİ
Test - 2

9. g:R"R 10. Kontörlü bir telefonda konuşma ücreti aşağıdaki şekilde be-
lirlenmiştir.
f : [0, 3] " R
• 3 dakikaya kadar olan her bir dakika veya dakikanın
doğrusal fonksiyonlarının grafikleri aşağıda verilmiştir. kesri için dakika başına 2 kuruş ücret alınmaktadır.
y Örneğin; 1 dakika 30 saniye için 2 dakikalık, 2 daki-
ka 50 saniye için 3 dakikalık ücret alınır.
y = g(x)
3 • 3 dakikadan daha uzun süren konuşmalar için daima
8 kuruş ücret alınır.
y = f(x); x dakika için telefon ücretini göstermek üzere,
f fonksiyonunun 0 < x ≤ 5 aralığındaki grafiği aşağıda-
y = f(x) kilerden hangisidir?
x
0 1 3
A) y
B) y

8 8
Buna göre, y = (f + g)(x) fonksiyonunun grafiği aşağı- 6
dakilerden hangisidir?
2 2
A) y B) y
x x
6 6 0 3 5 0 3 5

–3 3
x x C) D)
0 3 0 3 y y

8 8
6 6
C) y D) y 4
2
2
6 6 x x
0 2 3 5 0 1 2 3 5
3
x x
0 3 0 1 3
E)
y

E) y 4
6 2
x
3 0 1 2 5
x
0 1 3

390
FONKSİYONLARIN GRAFİKLERİ
Test - 2

11. Aşağıda sabit bir düzgün altıgen ve hareketli bir d doğrusu 12. Aşağıda y = (f q g)(x) fonksiyonunun grafiği verilmiştir.
verilmiştir. d doğrusu, altıgenin şekilde gösterilen kenarının y
uzantısına diktir ve d, sağa doğru sabit bir hızla hareket et-
y = (f q g)(x)
mektedir.

x
–2 0 5

Düzgün altıgen ve d’nin iki farklı kesim noktası oluşturdu- f–1(4) = 2 olduğuna göre, g–1(2) kaçtır?
ğu en geniş zaman aralığı (a, b) olmak üzere,
A) –2 B) 0 C) 2 D) 4 E) 5
(a, b) aralığından R’ye bir y = f(t) fonksiyonu tanımlanıyor.
Bu f fonksiyonu; t anını, o anda oluşan iki kesim noktası
arasındaki uzaklığa götürüyor.

Buna göre, f fonksiyonunun grafiği aşağıdakilerden


hangisi olabilir?

13. y

y = (f q g)(x – 2)

x
0 2

y = (g q f)(x + 2)

Yukarıda y = (f q g)(x – 2) ve y = (g q f)(x + 2) fonksiyonla-


rının grafikleri verilmiştir.
f(x) = x + 2 olduğuna göre, g(6) – g(0) farkı kaçtır?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5

391
FONKSİYONLARIN GRAFİKLERİ
Test - 2

3x - 1 16. Bir yunus balığı bir feribotun denizde oluşturduğu doğrusal


14. f (x ) =
2 d yolunu izleyerek feribotun arkasından gitmektedir. Aşağı-
da balığın bu hareketi gösterilmiştir.
fonksiyonunun grafiği ile hangi fonksiyonun grafiği
y = x doğrusuna göre simetriktir?
E
3x + 1
A) 3x + 1 B) C) 2x + 1
2
A B
2x + 1 2x - 1 d
D) E)
3 3

C D

Balık, deniz yüzeyinde A noktasından B noktasına kadar


yüzdükten sonra deniz seviyesinin 3 metre altındaki C nok-
tasına inmiş sonra deniz yüzeyine paralel biçimde D nok-
tasına kadar su altında yüzmüştür. Daha sonra D noktasın-
dan itibaren eğrisel bir yol izleyerek deniz yüzeyinden 5 met-
re yüksekteki E noktasına sıçramıştır.

Yunus balığının A noktasından E noktasına kadar izlediği


rota,
15. Aşağıda y = f(x) fonksiyonunun grafiği verilmiştir.
f : [a, b]  [c, d]
y
biçiminde tanımlı f örten fonksiyonunun grafiğidir.

d doğrusu x ekseni ve x ekseni üzerindeki her ardışık


tam sayının arası 1 metre kabul edilirse, c – d farkı kaç
olur?

1 A) –10 B) –8 C) –6 D) –4 E) –2
x
–5 –3 –1 0 2 4 5

–2 y = f(x)

f(a – 1) = (f q f q f)(5)

olduğuna göre, aşağıdakilerden hangisi kesinlikle


yanlıştır?
A) –4 < a < –2 B) –2 < a < 0 C) a = –1
D) 3 < a < 5 E) a > 6

392
FONKSİYONLARIN GRAFİKLERİ
Test - 2

17. Dik koordinat düzleminde f ve (f • g) fonksiyonlarının gra- 19. Dik koordinat düzleminde [0, 7] aralığında tanımlı f ve g
fikleri şekilde verilmiştir. fonksiyonlarının grafikleri şekilde verilmiştir.

y y

(f • g) 3
f
2

1 f

x
O 1 2 3 4 5 6 7
x –1 g
a O b c

–2

–3

Buna göre,
I. g(a) = 0 Buna göre,

II. g(b) = 0 f2(a) ≥ g2(a)


eşitsizliğini sağlayan a değerleri toplamı kaçtır?
III. g(c) = 1
A) 12 B) 15 C) 16 D) 18 E) 21
ifadelerinden hangileri kesinlikle doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve III E) II ve III

20. Aşağıda, birim kareli zeminde çizilen [0, 6] aralığında ta-


nımlanmış y = f(x) fonksiyonunun grafiği verilmiştir.

18. Dik koordinat düzleimde [0, 6] aralığında tanımlı (f + g) ve


(f – g) fonksiyonlarının grafikleri yanlarında isimleri belirtil-
meden biri mavi, diğeri kırmızı renkle çizilmiştir.
x
y O

Buna göre, f(a – 1) < a eşitsizliğini sağlayan kaç farklı


1
a tam sayısı vardır?

x A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
O 1 2 3 4 5 6

g(4) = –1 dir.

Buna göre, g(0) kaçtır? 1. B 2. D 3. C 4. D 5. D 6. C 7. D


8. B 9. C 10. D 11. C 12. E 13. B 14. D
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
15. E 16. B 17. E 18. A 19. D 20. D

393
BÖLÜM - 12
PERMÜTASYON
KOMBİNASYON
TYT BİNOM AÇILIMI
OLASILIK

Sevgili Öğrencimiz,

Bu konu genellikle zor olarak bilinir. Unutma ki bir konu


ne kadar çok işine yararsa başlangıçta o kadar zor
görünür. Fakat işin içine girersen ne kadar zevkli ve
günlük hayatla ne kadar ilintili olduğunu göreceksin.
Bu konu hem TYT hem de AYT sınavında çokça
karşımıza çıkan bir konudur. Saymadan saymaya
başlayacağın bu yolculuğun sonunda belki yarın
havanın yağmurlu olma olasılığını hesaplayacaksın.
Ne dersin?
PERMÜTASYON
Test - 1

1. 5 farklı gömleği ve 3 farklı tişörtü olan bir öğretmen 1 göm- 4. Beş farklı mektup 3 posta kutusuna kaç farklı şekilde
lek veya 1 tişörtü kaç farklı şekilde giyebilir? atılır?

A) 6 B) 8 C) 10 D) 15 E) 18 A) 125 B) 180 C) 216 D) 236 E) 243

2. Aşağıdaki tabloda bir şirketin departmanları ve bu depart-


manlarda çalışan personel sayıları verilmiştir. 5. A = {1, 2, 3, a, b}
Departman Üretim Pazarlama Muhasebe kümesinin elemanları ile 3 haneli şifreler yazılacaktır.
Personel Şifrelerin ilk iki hanesi rakamlardan, son hanesi harften olu-
15 9 6
Sayısı
şacaktır.
Buna göre, bu şirkette çalışan bir personel kaç farklı Örneğin; 22a
şekilde seçilebilir?
13b
A) 18 B) 24 C) 30 D) 45 E) 60
iki farklı şifredir.

Buna göre, A kümesinin elemanlarıyla kaç farklı şifre


yazılabilir?
A) 12 B) 15 C) 18 D) 20 E) 24

3. 1. Kapı 2. Kapı 3. Kapı 4. Kapı 5. Kapı 6. Kapı 7. Kapı

6. Yiğit, elbise dolabından bir pantolon ve bir gömlek seçip gi-


Yukarıda 3’ü sarı ve 4’ü kırmızı olan 7 kapılı bir oda gös- yinecektir.
terilmiştir. Odanın içinde bulunan bir kişi kırmızı renkli bir • Yiğit bu seçimi 24 farklı şekilde yapabilmektedir.
kapıdan çıkıp sarı renkli bir kapıdan tekrar içeri girecektir.
• Yiğit’in gömlek sayısı, pantolon sayısından fazladır.
Buna göre, bu kişi odaya kaç farklı şekilde çıkıp
Buna göre, Yiğit’in dolabında en az kaç gömlek vardır?
girebilir?
A) 3 B) 4 C) 6 D) 8 E) 12
A) 7 B) 8 C) 12 D) 15 E) 18

395
PERMÜTASYON
Test - 1

7. 4’ü kız ve 2’si erkek olan 6 kişilik bir öğrenci grubu yan ya- 10. A = {0, 1, 2, 3, 4, 5}
na dizilmiş 7 sandalyeye oturacaktır.
kümesinin elemanları ile rakamları farklı 3 basamaklı sayı-
Ortadaki sandalye boş kalacak ve erkekler yan yana otura- lar yazılacaktır.
caktır.
Buna göre, bu sayıların kaç tanesi çifttir?
Buna göre, öğrenciler sandalyelere kaç farklı şekilde
A) 44 B) 48 C) 52 D) 56 E) 60
oturabilir?
A) 192 B) 196 C) 208 D) 216 E) 256

11. Tersten okunuşu kendisine eşit olan sayılara Palindromal


8. A = {1, 2, 3, 4, 5}
sayılar denir.
kümesinin elemanlarıyla rakamları farklı üç basamaklı
Buna göre, beş basamaklı kaç tane Palindromal sayı
kaç sayı yazılır?
vardır?
A) 48 B) 56 C) 60 D) 64 E) 72
A) 300 B) 450 C) 600 D) 800 E) 900

9. A = {1, 2, 3, 4, 5, 6} 12. A = {1, 2, 3, 4, 5, 6}


kümesinin elemanlarıyla rakamları farklı üç basamaklı sa- kümesinin elemanları kullanılarak rakamları farklı altı basa-
yılar yazılıyor. maklı sayılar yazılacaktır.

Buna göre, yazılabilecek sayılardan kaç tanesinde 4 Buna göre, bu sayılardan kaç tanesinde iki tek rakam
rakamı bulunur? yan yana gelmez?
A) 48 B) 60 C) 66 D) 72 E) 80 A) 96 B) 120 C) 128 D) 144 E) 160

396
PERMÜTASYON
Test - 1

13. Bir kişi 5 farklı markanın her birinden bir pantolon, bir tişört 17.
ve bir çift ayakkabı satın almıştır.
Bu kişi bir pantolonu, bir tişörtü ve bir çift ayakkabıyı
üçü birden aynı giyim markasına ait olmamak şartı ile
kaç farklı şekilde giyebilir?
A) 96 B) 108 C) 116 D) 120 E) 144
Şekilde 24 gözlü bir çekmecenin yukarıdan görünümü ve-
rilmiştir. Her gözün mavi renkle gösterilen kenarları sök-tak
tarzındadır ve istenildiğinde iptal edilerek çekmecenin göz-
leri büyütülebilmekte ve çekmece farklı ihtiyaçlara göre dü-
zenlenebilmektedir.

Örneğin;

14. Dört basamaklı doğal sayıların kaç tanesinin rakamla-


rı çarpımı 3 ile tam bölünür?
A) 6420 B) 6905 C) 7704 D) 7900 E) 7920
Bazı mavi kenarları iptal ederek çekmece bu modelde kul-
lanılabilir.

Buna göre, verilen çekmece kaç farklı modelde kulla-


nılabilir?
A) 210 B) 212 C) 215 D) 218 E) 220

15. A = {1, 2, 3, 4, 5}
B = {2, 3, 6}

kümeleri veriliyor.

Onlar basamağı A kümesinden, birler basamağı B kü-


mesinden alınarak yazılacak rakamları farklı kaç tane
iki basamaklı sayı vardır?
A) 13 B) 15 C) 18 D) 20 E) 24
18. A = {0, 1, 2, 3, 4}
kümesinin elemanları kullanılarak yazılan rakamları
farklı 5 basamaklı sayılar küçükten büyüğe doğru
sıralandığında baştan 75. sayı kaç olur?
A) 32104 B) 34012 C) 40123
D) 40213 E) 41023
16. A = {1, 2, 3, 4, 5, 6}
kümesinin elemanlarıyla yazılan rakamları farklı altı
basamaklı sayıların kaç tanesinde 3 rakamı 1’den
sonra 2’den önce gelir?
A) 60 B) 75 C) 90 D) 105 E) 120

1. B 2. C 3. C 4. E 5. C 6. C
7. A 8. C 9. B 10. C 11. E 12. D
13. D 14. C 15. A 16. E 17. D 18. D

397
PERMÜTASYON
Test - 2

1. P (n,r); n’nin r’li permütasyonları olmak üzere, 4. 3 erkek, 3 kız düz bir sıraya aynı cinsiyetli iki öğrenci
yan yana olmamak şartıyla kaç farklı şekilde otururlar?
P (6, 2) - 4!
P (4, 4) A) 24 B) 36 C) 48 D) 72 E) 96

işleminin sonucu kaçtır?


1 1 1 1
A) B) C) D) E) 1
6 4 3 2

5. 3 kız, 5 erkek düz bir sıraya dizileceklerdir.


Kızlardan herhangi ikisi yan yana olmamak şartıyla
P (n, 3) - P (n, 2)
2. = 28 kaç farklı şekilde dizilirler?
n-1
A) 4! • 6! B) (5!)2 C) 5 • 6! D) 5 • 5! E) 6!
olduğuna göre, n kaçtır?
A) 9 B) 8 C) 7 D) 6 E) 5

3. 3 farklı fizik, 2 farklı kimya, 2 farklı matematik kitabı 6. 1, 2, 3, 4 ve 5


bir rafa aynı branş kitaplar bir arada olmak şartıyla
rakamları kullanılarak rakamları farklı beş basamaklı sayı-
kaç farklı şekilde sıralanır?
lar yazılacaktır.
A) 60 B) 72 C) 96 D) 120 E) 144
Tek rakamların tamamı yan yana olacağına göre, kaç
farklı çift sayı yazılabilir?
A) 12 B) 18 C) 20 D) 24 E) 30

398
PERMÜTASYON
Test - 2

7. 10. P(17, m) = 16 3 – 16
olduğuna göre, m kaçtır?
A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 7

Şekilde gösterilen 6 bölümün her birine 1, 2 ya da 3 rakam-


larından biri yazılacaktır. Üst üste gelen bölümlerde aynı
rakam olmayacaktır.

1 1 2 2 2 1

3 2 3 1 1 2

Örnek 1 Örnek 2
Yukarıda bu duruma uygun iki farklı örnek gösterilmiştir.
Buna göre, bu rakamlar kaç farklı şekilde yerleştirile-
bilir?
A) 162 B) 180 C) 216 D) 240 E) 300
11. 1113322 yedi basamaklı sayısının rakamları kullanıla-
rak birbirinden farklı kaç çift doğal sayı yazılır?
A) 48 B) 54 C) 60 D) 66 E) 72

8. A = {1, 2, 3, 4, 5}
kümesinin 3’lü permütasyonlarının kaç tanesinde 2
bulunur, 4 bulunmaz?

A) 12 B) 18 C) 20 D) 24 E) 30

12. 1022333
sayısının rakamlarının yerleri değiştirilerek yedi basa-
maklı kaç farklı doğal sayı yazılır?
A) 190 B) 240 C) 300 D) 320 E) 360

9. İçlerinde Sena ve Altan’ın bulunduğu 6 kişilik bir grup


3 kişi önde 3 kişi arkada ve Sena ile Altan yan yana ol-
mak üzere kaç farklı şekilde fotoğraf çektirirler?
A) 4! B) 5! C) 6 • 4! D) 7 • 5! E) 8 • 4!

399
PERMÜTASYON
Test - 2

13. Özdeş 3 kırmızı, 3 sarı, 2 beyaz boncuk düz bir ipe, kır- 15.
A
mızı bilyelerden yalnız ikisi yan yana bulunmak şartıy-
la kaç farklı şekilde dizilebilir?

A) 240 B) 280 C) 300 D) 320 E) 360


B

A noktasından C noktasına yolculuk yapan bir hareketli şe-


kildeki oklar yönünde hareket edecektir.

Hareketli B noktasına uğramak şartıyla C noktasına


kaç farklı yoldan gidebilir?
A) 90 B) 96 C) 100 D) 112 E) 120

14. İ
B B
R R R
A A A A
H H H
İ İ
16. 111133225
M
sayısının rakamları kullanılarak yazılabilecek dokuz
Yukarıda verilen şekle göre “İBRAHİM” kelimesi kaç basamaklı farklı doğal sayıların kaç tanesinin sağdan
farklı yoldan okunur? sola ve soldan sağa doğru okunuşları aynıdır?
A) 9 B) 12 C) 15 D) 20 E) 24 A) 6 B) 9 C) 12 D) 15 E) 18

1. B 2. C 3. E 4. D 5. B 6. D 7. C 8. B
9. E 10. A 11. C 12. E 13. C 14. D 15. E 16. C

400
PERMÜTASYON
Test - 3

1. A = {4, 5, 6, 7, 8, 9} 4.
kümesinin elemanları kullanılarak 500'den büyük,
3 basamaklı rakamları farklı kaç farklı sayı yazılabilir?

A) 50 B) 60 C) 80 D) 90 E) 100

• Bir öğrenci yukarıda verilen haritada A, B, C ve D ül-


kelerini boyamak istiyor.
• Öğrencinin elinde kırmızı, beyaz ve siyah olmak üze-
re üç tane renk vardır.
• Haritada belirtilen ülkelerden A – B ve C – D ülkeleri-
nin ortak sınırları olup komşudurlar.
Buna göre, bu öğrenci komşu olan ülkeler farklı renkte
olmak şartıyla bu ülkeleri kaç farklı şekilde boyayabi-
2. Aşağıda bir beşli priz gösterilmiştir. lir?
A) 12 B) 18 C) 24 D) 30 E) 36

Bu prize aynı anda Canan bilgisayarının fişini, Kenan tele-


fonunun şarj fişini, Okan ise ütünün fişini takacaktır.

Buna göre, bu üç kişi prizi kaç farklı şekilde kullana-


bilir?
A) 24 B) 48 C) 60 D) 72 E) 120

5. 223344
sayısının rakamlarının yerleri değiştirilerek “2” rakam-
ları yan yana gelmeyecek biçimde altı basamaklı kaç
farklı doğal sayı elde edilebilir?
A) 45 B) 48 C) 54 D) 60 E) 72
3. A = {1, 2, 3, 4, 5, 6}
kümesinin 3'lü permütasyonlarının kaç tanesinde
4 bulunur, 6 bulunmaz?
A) 24 B) 28 C) 32 D) 36 E) 40

401
PERMÜTASYON
Test - 3

6. 8.
(Braille Alfabesi)

P Q

Anne, baba ve 4 çocuk 8 sandalyeli dikdörtgen şeklindeki


bir masada yemek yiyeceklerdir.
Görme engelliler için semboller altı noktanın yukarıdaki gi-
Anne ve baba masanın başlarındaki kırmızı sandal-
bi farklı şekillerde kabartılmasıyla elde edilir. Örneğin; Yu-
yelere oturacaklarına göre, bu aile kaç farklı biçimde
karıda P ve Q harflerinin gösterimi verilmiştir. Kişinin bu al-
yemek yiyebilir?
fabeyi kullanabilmesi için en az bir nokta kabartılmalıdır.
A) 72 B) 150 C) 180 D) 360 E) 720
Buna göre, bu alfabede kullanılabilecek en çok kaç
tane harf vardır?
A) 64 B) 63 C) 61 D) 59 E) 56

7. Örneğin, 12 sayısı asal çarpanların çarpımı şeklinde 9. Bir sayının basamaklarındaki rakamların toplamına “Dijital
Toplam” denir.
• 2•2•3
Buna göre, üç basamaklı, rakamları birbirinden farklı ve
• 2•3•2
dijital toplam değeri 6 olan kaç sayı vardır?
• 3•2•2
A) 12 B) 13 C) 14 D) 15 E) 16
şeklinde üç farklı biçiminde yazılır.

Buna göre, 23 • 52 • 3 sayısı asal çarpanların çarpımı


şeklinde kaç farklı şekilde yazılabilir?
A) 60 B) 50 C) 45 D) 40 E) 25

402
PERMÜTASYON
Test - 3

10. Bir odaya bir üçlü, bir ikili, bir de tekli koltuk ve bir kitaplık 12. Rakamları çarpımı 24 olan üç basamaklı kaç doğal sa-
yerleştirilecektir. Her ürün bir duvar kenarına konacaktır. yı vardır?
Aşağıda bir dekore örneği gösterilmiştir.
A) 28 B) 24 C) 21 D) 18 E) 15

Ok işaretiyle gösterilen duvar kenarına koltuk konul-


ması koşuluyla, oda bu eşyalarla kaç farklı şekilde de-
kore edilebilir?
A) 6 B) 12 C) 18 D) 20 E) 24
13. 1. Makina 2. Makina

11.
, ,

, , , , ,
İki kahve makinesinde 9 farklı çeşit kahve vardır. Birinci ma-
Yukarıda üçü özdeş üç üçgen ve birbirinden farklı 6 tane kinede 5 çeşit, ikinci makinede ise 4 çeşit kahve bulunmak-
tadır. İçeceği kahve türünü seçmek isteyen bir kişi butona
geometrik şekil verilmiştir.
basmak zorunda ve bastığı butona bir daha basmayacak-
tır.
• • •
Buna göre, ilk önce makinelerden birini seçip ve bu
• • • makineden sırasıyla 3 farklı kahve türünü seçecek
olan kişinin kaç farklı seçeneği vardır?
• • •
A) 92 B) 88 C) 84 D) 78 E) 60

Yukarıda verilen tabloda herhangi bir satırda sadece


iki üçgen yan yana olmak şartıyla bu geometrik şekil-
ler kaç farklı biçimde tabloya dizilirler?
A) 3! • 5! B) 3! • 6! C) (3!)2 • 6!
D) 4! • 5! E) 5! • 6!

403
PERMÜTASYON
Test - 3

14. 3 evli çift ile 2 bekardan oluşan 8 kişilik bir arkadaş grubu 16.
Kahve Su Limonata
düz bir sıraya,
I. Masa xxxxx
• Çiftlerin her biri eşleri ile yan yana
II. Masa xxx xx
• Bekarlar yan yana olmayacak
III. Masa xxx xx
şeklinde kaç farklı biçimde sıralanırlar?
A) 626 B) 625 C) 576 D) 525 E) 496

Yukarıda bir kafede üç çeşit içeceğin hangi sayıda içildiği-


ni gösteren tablo verilmiştir.

Her masa toplamda 5 adet içecek içtiğine göre bu şar-


ta uygun tablonun en fazla kaç tane satırı vardır?
A) 56 B) 52 C) 48 D) 36 E) 21

15. 17.
L
1
L İ L
2 7
L İ C İ L
3 6
L İ C A C İ L
4 5
Yukarıdaki şekilde kaç tane ACİL kelimesi okunabilir?
A) 12 B) 15 C) 18 D) 21 E) 24 Yukarıdaki şekilde iki tüpten birinin içine, üzerinde 1,2, 3, 4
diğerinin içerisinde 5, 6, 7 sayıları yazan 7 top şekildeki gi-
bi yerleştirilmiştir. Alp iki tüpten herhangi birinin alt kapağı-
nı açarak toplar bitinceye kadar alttan birer birer top almak-
tadır. Her defasında aldığı topu, bir önceki aldığı topun sa-
ğına koyarak 7 basamaklı bir sayı elde ediliyor.

Buna göre, kaç farklı 7 basamaklı sayı elde edilebilir?


A) 70 B) 64 C) 48 D) 36 E) 35

1. E 2. C 3. D 4. E 5. D 6. B
7. A 8. E 9. C 10. C 11. C 12. C
13. C 14. C 15. B 16. E 17. E

404
PERMÜTASYON
Test - 4

1. > 3.
> >
B
A > C
> >
> >
>
A noktasında duran bir hareketli gittiği yolu bir daha kullan-
madan ve geriye doğru hareket etmeden C noktasına gide-
cektir.
Buna göre, hareketli kaç farklı yoldan C noktasına ula-
şabilir?

A) 10 B) 12 C) 14 D) 15 E) 18

Ahmet dedenin 4 çocuğu ve her çocuğunun da 3 çocuğu


vardır. Ahmet dede torunlarının fotoğraflarını çerçeveye yer-
leştirecektir.

Buna göre, kardeş olan çocuklar çerçevede yatayda


yanyana olmak şartıyla Ahmet dede çerçeveyi kaç
farklı şekilde düzenleyebilir?
A) 23 • 3 B) 24 • 32 C) 25 • 34
D) 27 • 63 E) 27 • 35

2.

5
4
3
2
1
A B C D E

Yukarıdaki şekil bir müzikçaların ekolayzırını göstermekte-


dir. Belirli aralıklardaki ses frekansına göre düşük sesten 4.
yüksek sese göre sütunlardaki siyah kareler alttan yukarı-
ya doğru artmaktadır. Örneğin; ses sonuna kadar açıldığın-
da tüm sütunlar 5. sıra yüksekliğine ulaşmaktadır.
Elinde sarı ve beyaz boyaların bulunduğu bir kişi yu-
Buna göre, müzikçaların sesi açıldığında sistemde karıda bulunan 5 bölmeyi yan yana 2 bölme beyaz
oluşabilecek tüm farklı desenlerin sayısı aşağıdakiler- boya ile boyanmayacak şekilde kaç farklı şekilde bo-
den hangisidir? yayabilir?
A) 6! B) 65 – 1 C) 6! – 1 D) 65 E) 66 A) 48 B) 36 C) 24 D) 13 E) 12

405
PERMÜTASYON
Test - 4

5. 4 günlük bir çalışma programı hazırlayan Serkan; Permü- 8. Deoksiribo Nükleit Asit veya kısa adıyla DNA, tüm canlı or-
tasyon, kombinasyon, binom, istatistik ve olasılık konuları- ganizmalar ile bazı virüslerin canlılık işlevleri ve biyolojik
nın arasından 4 tanesini belirleyip her gün farklı bir konu gelişmeleri için gerekli olan genetik talimatları taşıyan bir
çalışacaktır. nükleik asittir.
Birinci gün çalışacağı konu istatistik dışındaki bir Bir DNA’nın belirli bir kısmını oluşturan nükleotit dizisine
konu olacağına göre, Serkan 4 günlük konu çalışma “Gen” denir.
programını kaç farklı şekilde hazırlayabilir?
DNA’da bulunan nükleotitler: Adenin (A), Guanin (G), Sito-
A) 36 B) 72 C) 84 D) 96 E) 120 zin (S), Timin (T)’dir.

Sağlıklı bir DNA’da nükleotitler, A-T, T-A, G-S ve S-G biçi-


minde eşleşir.

Z]
]]
]] Yandaki şekilde 14 nükle-
]]
\
otitten oluşan bir gen gös-

]
]]
6. A T terilmiştir.
]]
G S
]]

[]
]]
S G
Bir bilim insanı laboratuvar
[
DNA T A ] GEN
ortamında 20 nükleotitten
]]
G S ]]
A
]]
T
oluşan sağlıklı bir gen sen-
]]
A T

]]
]Z
tezlemek istemektedir.

]]
]
\
• G-S eşleşmesinden hemen sonra G-S ile S-G eşleş-
Şekilde 3 farklı kaşık, 3 farklı çatal ve 2 farklı bıçak göste- mesi olmayacaktır.
rilmiştir. • A-T eşleşmesinden hemen sonra A-T ile T-A eşleşme-
Kaşıkların tamamı bir arada olmak koşuluyla görselde- si olmayacaktır.
ki nesneler yan yana kaç farklı şekilde dizilebilir? Buna göre, bilim insanı yukarıdaki iki koşula uygun
olarak kaç farklı gen sentezleyebilir?
A) 6! B) 7! C) 2 • 6!
D) 3! • 6! E) 4! • 6! A) 22 B) 210 C) 211 D) 11 • 210 E) 112

7. Bir kümenin elemanları kullanılarak rakamları aynı olabilen 9. Rakamları toplamı tek olan tek sayılara
180 tane üç basamaklı sayı yazılabilmektedir. “TEKSİN Sayıları” denir.
Buna göre, bu kümenin elemanları ile rakamları farklı Buna göre, üç basamaklı kaç tane “TEKSİN” sayısı
üç basamaklı kaç sayı yazılabilir? vardır?
A) 100 B) 96 C) 84 D) 72 E) 64 A) 156 B) 180 C) 196 D) 210 E) 225

406
PERMÜTASYON
Test - 4

10. B 12. A = {1, 2, 3, 4, 5}


kümesinin elemanları kullanılarak rakamları birbirinden fark-
lı beş basamaklı sayılar yazılacaktır.

Buna göre, bu sayıların kaç tanesinde 3 rakamı 2’nin


sağında ve 4’ün solunda kalır?
A) 10 B) 12 C) 15 D) 20 E) 24

Şekilde A noktasındaki bir hareketli, çizgiler üzerinden sa-


ğa veya yukarı doğru hareket ederek B noktasına en kısa
yoldan gidecektir.

Buna göre, bu hareketli B noktasına kaç farklı şekilde


gidebilir?
A) 18 B) 24 C) 28 D) 37 E) 42

13. Aşağıda bazı elektrikli aletlerin kaç watt oldukları verilmiş-


tir.
Ütü: 2400 watt
11. Aşağıda 10 cm'lik bir şablon cetveli verilmiştir.
Saç kurutma makinesi: 1000 watt
Şablon cetvelinde 2 tane kare, 3 tane çember ve 3 tane üç-
gen şekli bulunmaktadır. Televizyon: 1200 watt
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
Bilgisayar: 750 watt

Süpürge: 1500 watt

Üç tane priz bir duvarda aşağıdaki gibi durmaktadır.

• C prizine 2000 wattan yüksek bir alet takıldığında si-


Şablon cetvelindeki aynı özellikleri taşıyan şekiller birbirin-
gorta atmaktadır.
den farklıdır. Defterine bu şekillerden 3 tane çizecek olan
Aslı ilk şekil için herhangi bir şekli, ikinci şekil için çember • Kamuran verilen beş aletten üçünü, bu üç prizi kulla-
ve son şekil için kare çizmeyi planlamıştır. narak çalıştıracaktır.
Buna göre, Aslı bu üç şekli defterine kaç farklı şekilde Buna göre, Kamuran sigorta atmayacak biçimde üç
çizebilir? aleti kaç farklı şekilde çalıştırabilir?
A) 96 B) 84 C) 56 D) 48 E) 24 A) 24 B) 36 C) 48 D) 60 E) 72

407
PERMÜTASYON
Test - 4

14. 1, 2, 2, 3, 4 16.
rakamlarını kullanarak birbirlerinden farklı beş basa-
B İ R E
maklı sayılar küçükten büyüğe doğru sıralandığında
41232 sayısı baştan kaçıncı sayı olur?
İ R E B
A) 58 B) 56 C) 50 D) 48 E) 24

R E B İ

E B İ R

Şekilde soldan sağa veya aşağı doğru ilerleyerek kaç


farklı yolla "BİREBİR" kelimesi okunabilir?
(Mavi renklerle bir örnek gösterilmiştir.)
A) 12 B) 14 C) 16 D) 18 E) 20

15. Aşağıda Alperen’in alt dişleri gösterilmiştir.

17. A = {1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8}
kümesinin elemanlarının tamamı aşağıda gösterilen 2x4’lük
dikdörtgenin içine yerleştirilecektir.

d doğrusunun iki yanında numarası aynı olan dişler d doğ-


rusuna göre simetriktir. Alperen’in alt dişlerinden dördü çü-
• Üst satırda bulunan sayılar, hemen altında bulunan
rüktür.
sayıdan daha büyüktür.
• Çürük alt dişlerden ikisi d doğrusunun sol tarafında di- • Alt satırda bulunan sayıların çarpımının sonucu bir tek
ğer ikisi sağ tarafındadır. sayıdır.
• Çürük alt dişlerden sadece ikisi d doğrusuna göre si- Buna göre, bu dikdörtgenin içi kaç farklı şekilde dol-
metriktir. durulabilir?
Buna göre, çürük alt dişleri belirlemek için çekilen A) 12 B) 18 C) 20 D) 24 E) 30
röntgenin kaç farklı sonucu olabilir?
A) 168 B) 228 C) 336 D) 360 E) 432

1. C 2. B 3. E 4. D 5. D 6. D
7. A 8. C 9. E 10. D 11. D 12. D
13. C 14. C 15. C 16. E 17. D

408
KOMBİNASYON
Test - 1

1. n ≥ r olmak üzere, 4. 6 elemanlı bir kümenin en az 3 elemanlı alt kümelerinin


sayısı kaçtır?
C(n, r) : “n’nin r’li kombinasyonlarının sayısıdır”
A) 36 B) 40 C) 42 D) 45 E) 48
Buna göre,
C (9, 3) + C (7, 2)
C (5, 4)

işleminin sonucu kaçtır?


A) 12 B) 15 C) 18 D) 21 E) 24

5. A = {1, 4, 5, 7, 9, 11, 12}


kümesinin 3 elemanlı alt kümelerinin kaç tanesinde
kümenin elemanları çarpımı 5’in bir tam katıdır?
A) 12 B) 15 C) 18 D) 20 E) 22

d n=d n
16 16
2.
6 2k + 4

eşitliğini sağlayan k değerlerinin toplamı kaçtır?


A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 7

6. 5 doktor, 4 hemşire arasından bir sağlık ekibi oluşturula-


caktır.
Buna göre, içlerinde en az bir doktorun bulunduğu 3
kişilik sağlık ekibi kaç farklı şekilde seçilir?

A) 64 B) 66 C) 72 D) 76 E) 80

d n - P (7, 2)
10
3.
3

işleminin sonucu kaçtır?


A) 45 B) 60 C) 66 D) 72 E) 78
7. İçlerinde Mühendis Servet Bey ve Mimar Elmas Hanımın
bulunduğu 5 mühendis ve 3 mimar vardır.
Bu kişilerle oluşturulacak 3 kişilik grupların kaç
tanesinde Elmas Hanım veya Servet Beyden en az biri
bulunur?
A) 24 B) 30 C) 36 D) 40 E) 45

409
KOMBİNASYON
Test - 1

8. 9 soruluk bir sınavda ilk 5 sorunun en az 3’ünü cevap- 12. 7 seçmeli dersten 3’ü aynı saatte verilmektedir.
lamak zorunda olan bir öğrenci toplamda 7 soruyu kaç
Buna göre, 3 ders seçmek isteyen bir öğrencinin kaç
farklı biçimde cevaplar?
farklı seçeneği vardır?
A) 24 B) 28 C) 32 D) 36 E) 42
A) 22 B) 24 C) 25 D) 28 E) 30

9. Odalardaki sıralama dikkate alınmadan 7 kişi; biri 3, di-


ğeri 4 kişilik iki odaya kaç farklı şekilde yerleştirilebi- 13. 7 evli çiftten içinde sadece bir evli çift bulunan 3 kişi
lir? kaç farklı şekilde seçilebilir?
A) 20 B) 24 C) 28 D) 32 E) 35 A) 72 B) 75 C) 80 D) 82 E) 84

10. Bir sınıftaki öğrencilerle oluşturulabilecek 3’lü grupların sa- 14. Aşağıda dört çekmeceli bir komidin gösterilmiştir. Komidi-
yısı, 4’lü grupların sayısına eşittir. nin 2. ve 3. çekmeceleri açık diğer çekmeceleri kapalıdır.
Buna göre, bu sınıftaki öğrencilerle oluşturulabilecek
2’li grupların sayısı kaçtır?
A) 12 B) 15 C) 18 D) 21 E) 24

Turgut bu komidinin on çekmeceli olanında herhangi üç çek-


meceyi açarak arkadaşı Korkut’tan, açık olan çekmeceleri
c m + c m = 3 (n + 1)
n n
11. tahmin etmesini istiyor. Korkut her bir tahmininde üç çek-
2 1 mece söyleyerek açık çekmeceleri bilmeye çalışacaktır.

olduğuna göre, n kaçtır? Korkut komidini görmediğine göre, en az kaç tahmin-


A) 6 B) 7 C) 8 D) 9 E) 10 le açık olan çekmeceleri kesinlikle bilebilir?
A) 80 B) 96 C) 110 D) 120 E) 124

410
KOMBİNASYON
Test - 1

15. Tatil için Antalya ve Muğla’ya gönderilmek üzere 5 kişi se- 18. a, b ve c birer rakamdır.
çilmiştir.
a > b > c olmak üzere kaç tane üç basamaklı abc
Seçilen 5 kişiden Adil ve Kaan farklı illere gitmek şar- sayısı yazılabilir?
tıyla kaç değişik gruplama ile gönderilebilir?
A) 96 B) 100 C) 116 D) 120 E) 124
A) 16 B) 18 C) 20 D) 22 E) 24

16. Bir öğrencinin mavi, sarı, yeşil ve pembe renklerden oluşan


özdeş beşer tane renkli kağıdı vardır. Öğrenciye yapacağı
etkinlik için 3 tane kağıt gereklidir. 19. 3 özdeş bilye 5 çocuğa kaç farklı şekilde dağıtılır?
Buna göre, en az iki kağıt aynı renkten olmak şartıyla A) 35 B) 36 C) 38 D) 42 E) 45
öğrenci bu üç kağıdı kaç farklı yolla seçebilir?
A) 8 B) 12 C) 16 D) 18 E) 20

17. Seri numaraları farklı 4 tane 10 TL ve 7 tane 5 TL’si olan


c m+c m = d n
n n 10
20.
bir kişi 35 TL’lik bir alışverişin ücretini bu paralarla kaç 2 3 3
farklı biçimde ödeyebilir?
olduğuna göre, n kaçtır?
A) 312 B) 318 C) 323 D) 328 E) 330
A) 6 B) 7 C) 8 D) 9 E) 10

1. D 2. B 3. E 4. C 5. B 6. E 7. C
8. D 9. E 10. D 11. A 12. A 13. E 14. D
15. A 16. C 17. C 18. D 19. A 20. D

411
KOMBİNASYON
Test - 2

1. Şekilde kaç tane üçgen vardır? 4. Şekilde kaç tane üçgen vardır?

A) 16 B) 18 C) 20 D) 24 E) 30
A) 18 B) 24 C) 28 D) 30 E) 36

2. Şekilde kaç tane üçgen vardır? 5. 5’i birbirine paralel olan 10 doğru en fazla kaç farklı nok-
tada kesişir?
A) 24 B) 28 C) 32 D) 35 E) 40

A) 18 B) 24 C) 30 D) 32 E) 36 6. d1
d2
d6 d3
d4
d5
d7

d8

d9

3. Herhangi ikisi çakışık olmayan, aynı düzlemdeki


7 doğru en fazla kaç noktada kesişir?
A) 16 B) 18 C) 21 D) 23 E) 24
Şekilde,
d1 // d2 // d3 // d4 // d5 ve
d6 // d7 // d8 // d9 dur.
Buna göre, verilen şekilde toplam kaç tane paralelke-
nar bulunmaktadır?
A) 48 B) 56 C) 60 D) 64 E) 72

412
KOMBİNASYON
Test - 2

7. ABC üçgen, A, K, L ve M doğrusal, 10. Şekilde kaç daire dilimi vardır?


DE // FG // BC
A

D E
K

F G
L

A) 36 B) 35 C) 34 D) 33 E) 32
B M C

Şekildeki işaretli noktaların herhangi ikisinden geçen


kaç farklı doğru çizilebilir?
A) 24 B) 25 C) 28 D) 30 E) 36
11. Birim karelerden oluşmuş şekilde kaç tane kare vardır?

8. Özdeş 5 kareden oluşan şekildeki 12 noktayı köşe ka-


bul eden kaç üçgen oluşturulabilir?

A) 18 B) 20 C) 22 D) 25 E) 28

A) 150 B) 160 C) 180 D) 200 E) 240 12. m4 l1


m3 l2
m2 l3
m1

9. Köşeleri şekildeki işaretli 10 noktadan seçilen kaç dört- d1


gen çizilebilir? d2
d3
d4
d5

d1 // d2 // d3 // d4 // d5

m1 // m2 // m3 // m4

l1 // l2 // l3

Buna göre, şekilde kaç paralelkenar vardır?


A) 42 B) 48 C) 52 D) 56 E) 60 A) 90 B) 94 C) 100 D) 104 E) 108

413
KOMBİNASYON
Test - 2

13. Şekil özdeş karelerden oluşmuştur. 16. Düzlemde 5 doğru ve farklı yarıçaplarda 3 çember veriliyor.
Bu 5 doğru ile 3 çember en çok kaç kesim noktası
oluşturabilir?

A) 32 B) 36 C) 40 D) 42 E) 46

Şekilde taralı kareleri içinde bulundurmayan kaç kare


vardır?
A) 36 B) 40 C) 43 D) 46 E) 48

14. Bir çember üzerinde 7 farklı nokta vardır. 17. Şekilde kaç tane üçgen vardır?
Köşeleri bu noktalardan seçilen birbirinden farklı çok-
genlerin toplamı kaçtır?
A) 99 B) 94 C) 90 D) 86 E) 82

A) 42 B) 48 C) 52 D) 55 E) 60

15. A

B C

Yukarıda verilen şekilde kaç farklı üçgen bulunmak-


tadır?
A) 9 B) 12 C) 15 D) 18 E) 21

1. D 2. C 3. C 4. C 5. D 6. C
7. A 8. D 9. E 10. A 11. C 12. E
13. D 14. A 15. C 16. E 17. D

414
KOMBİNASYON
Test - 3

1. A = {a, b, c, d, e, f} 4. A = {1, 2, 3, ..., 15}


kümesinin 3 elemanlı alt kümelerinin kaç tanesinde b Kümesinin elemanlarıyla, elemanlarının çarpımı 5’in
bulunur? katı olan üç elemanlı kaç tane alt küme yazılabilir?

A) 8 B) 10 C) 12 D) 14 E) 16 A) 235 B) 220 C) 215 D) 210 E) 205

2. 5 mühendis ve 4 doktorun olduğu bir toplulukta en faz- 5. K kümesi {1, 2, 3, 4, 5, 6} kümesinin bir alt kümesidir.
la 2 mühendisin olduğu 4 kişilik bir ekip kaç farklı yol-
K  {1, 2, 3} kümesinin eleman sayısı 2’dir.
la seçilebilir?
A) 64 B) 72 C) 78 D) 81 E) 84 Buna göre, bu şartlara uyan kaç farklı K kümesi yazı-
labilir?

A) 12 B) 16 C) 20 D) 24 E) 28

3. 5 erkek öğrenci, 4 kız öğrenci arasından 3 kişilik bir grup 6. Her katta bir dairesi olan 10 katlı bir apartmanın 7 dairesi-
kurulacaktır. ni satın almak isteyen bir kişi son kattaki daireyi alırsa bir
alt kattaki daireyi de almak zorundadır.
Grupta hem kız hem de erkek öğrenci mutlaka buluna-
cağına göre, kaç farklı grup kurulabilir? Buna göre, bu kişi satın alma işlemini kaç farklı şekil-
de gerçekleştirir?
A) 80 B) 78 C) 76 D) 72 E) 70
A) 92 B) 72 C) 65 D) 63 E) 59

415
KOMBİNASYON
Test - 3

7. Karanlık bir odanın tavanında asılı olan birbirinden farklı 10. Aşağıda bir sinema salonunun koltukları gösterilmiştir.
5 adet lamba bulunmaktadır.
Lambaların hepsi kullanılmayacağına göre, bu oda kaç
farklı şekilde aydınlatılabilir?

A) 25 B) 27 C) 28 D) 30 E) 31
x x x x x x
x x x x x x x x x x x x
x x x x x x x x x x x
x x x x x x x x x
x x x x x x x x x x x x
x x x x x x x x x x x x
x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x
x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x
x x x x x x x x x x x x x
x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x
x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x
8. Kitaplar Soru Bankası Konu Anlatımlı x x x x x x x x x x x x x x x x x x
Fizik 1 1 x işaretiyle gösterilen koltuklar dolu, ile gösterilen kol-
Türkçe 2 1 tuklar boştur.
Matematik y x
Koltukların doluluk durumu şekildeki gibiyken sinemaya ge-
Buket’in kitaplığında fizik, Türkçe ve matematik branşların- len üç arkadaş yan yana oturmak istemektedir.
da toplam 10 adet kitap vardır. Bu kitapların bir kısmı soru
Buna göre, üç arkadaş kaç farklı şekilde yan yana
bankası ve kalan kısmı konu anlatımlı kitaplardır. Yukarı-
oturabilir?
daki tabloda her branşın kategorisine göre kitap sayısı ve-
rilmiştir. A) 5 B) 16 C) 24 D) 42 E) 48

Kitaplıktan biri soru bankası diğeri konu anlatımlı kitap


olmak üzere toplam iki kitap seçmek isteyen Buket’in
24 farklı seçeneği olduğuna göre, x’in alabileceği de-
ğerlerin toplamı kaçtır?
A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 7

9. 9 erkek öğrenci ve 4 kız öğrenciden oluşan bir sınıftan 5 ki- 11. Birbirinden farklı beş oyuncak satın alan bir dede,
şilik bir komisyon oluşturulacaktır. “Dört torunum var, en küçüğüne iki oyun-
Her komisyonda en az bir kız olacak şekilde bu cak diğerlerine birer oyuncak vereceğim”
n m
komisyon c m - c m değişik şekilde kurulacağına diye düşünmektedir.
r r
Dede bu düşüncesine göre kaç farklı oyuncak dağıtı-
göre, n + r + m toplamının sonucu kaçtır?
mı yapabilir?
A) 33 B) 30 C) 27 D) 24 E) 20
A) 10 B) 15 C) 30 D) 60 E) 90

416
KOMBİNASYON
Test - 3

12. 4 5 6 8 9 10 12 15 14. Bir sınıfta Ela dahil 9 kişi vardır. Bu sınıftan 4 kişi kaç
farklı seçilir?
Yukarıdaki soru için iki farklı çözüm yapılmıştır.
A B
I. Çözüm: d n=
9 9:8:7:6
= 126
4 4:3:2:1

Üzerinde numaralar bulunan 8 bilye A ve B kutularına dör-


II. Çözüm: Grupta Ela varsa d n
8
der tane olacak şekilde dağıtılacaktır. 3

Grupta Ela yoksa d n ve


Her iki kutudaki bilyelerin üzerindeki numaraların çar- 8
pımı 5’in bir tam katı olması istendiğine göre, bu dağı- 4
tım kaç farklı şekilde yapılabilir?
d n+d n =
8 8 8:7:6 8:7:6:5
+ = 126
A) 35 B) 50 C) 60 D) 65 E) 70 3 4 3:2:1 4:3:2:1

farklı şekilde seçilir.

Yukarıda verilen sorunun çözümlerinden yararlanan


bir öğrenci,

d n+d n+d n
12 12 13
5 6 7
toplamının sonucunu aşağıdakilerden hangisi ile
hesaplar?

A) d n B) d n C) d n
13 13 14
8 7 7

D) d n E) d n
14 15
8 7

13. (a,b) aralığında tanımlı bir f fonksiyonu için, 15. Bir işyerinin giriş kapısında üst kısımda yan yana dizili ye-
di özdeş lamba vardır. Bu lambalardan her biri sönük iken
x1, x2  (a, b) için x1 < x2 iken f(x1) > f(x2)
beyaz yanık iken kırmızı renklidir. Şekilde bir lamba yanı-
oluyorsa f’ye azalan fonksiyon denir. yorken oluşan bir görüntü verilmiştir.
Örnek:
• A = {1,2,3}
• B = {4,5,6,7,8,9} kümeleri için,
f : A † B fonksiyonu tanımlanıyor.

Buna göre, kaç tane azalan f fonksiyonu yazılabilir?


İşyeri sahibi, “Bu yedi lambadan üçünü yakmak istiyorum.
A) 35 B) 30 C) 25 D) 20 E) 15 Ama yanan bir lambanın hemen yanında yanan bir lamba
olsun istemiyorum.” demiştir.

Buna göre, lambalar bu isteğe uygun biçimde yakıldı-


ğında kaç farklı görüntü oluşur?

A) 8 B) 10 C) 12 D) 15 E) 20

1. B 2. D 3. E 4. A 5. D 6. A 7. D 8. D
9. C 10. D 11. D 12. C 13. D 14. C 15. B

417
KOMBİNASYON
Test - 4

1. 8 elemanlı bir kümenin en çok iki elemanlı kaç tane alt 4. B = {1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9}
kümesi vardır?
kümesi ve A  B olmak üzere,
A) 19 B) 33 C) 37 D) 41 E) 45
A  {1, 3, 4, 5} = {4}

eşitliği veriliyor.

A kümesinin eleman sayısı 3 olduğuna göre, kaç farklı


A kümesi yazılabilir?
A) 6 B) 7 C) 8 D) 10 E) 15

2. Bir evde kahvaltılık olarak, tereyağ, kaymak, bal, pekmez,


tahin, yumurta, peynir ve zeytin vardır.
Tamer bu çeşitlerden seçeceği üçü ile kahvaltı yapacaktır.

• Tereyağ veya kaymak tercih edilecekse ikisi birden se-


çilmeyecektir.
• Tahin veya pekmez tercih edilecekse ikisi birden se-
çilecektir.
Buna göre, Tamer kaç farklı kahvaltı yapabilir?
A) 22 B) 24 C) 26 D) 28 E) 30
5. A B

Neva’nın A kumbarasında iki tane 1 TL, dört tane 50 kuruş,


3. M : Matematik B kumbarasında üç tane 1 TL, üç tane 50 kuruş bulunmak-
tadır.
B : Biyoloji
3 TL’ye ihtiyacı olan Neva her iki kumbaradan eşit sayıda
s(A): “A dersinin öğretmen sayısıdır.” madeni para alıyor.
s(M) = 6, s(B) = 5’tir. Kumbaradaki tüm madeni paraların baskı yılları farklı
olduğuna göre, bu seçim kaç farklı şekilde yapılır?
s(M) > s(B) olacak şekilde 5 kişilik kaç farklı komisyon
kurulabilir? A) 25 B) 72 C) 76 D) 90 E) 97
A) 272 B) 275 C) 281 D) 294 E) 302

418
KOMBİNASYON
Test - 4

6. 9. 5 özdeş sarı, 3 özdeş kırmızı bilye düz bir sıraya her-


A = {1, 2, 3, 4, 5, 6} kümesinin elemanla- hangi iki kırmızı bilye yan yana olmayacak şekilde kaç
rından dördü seçilerek, yandaki 2x2 şek- farklı şekilde dizilirler?
lindeki kare tabloya yerleştirilecektir.
A) 55 B) 50 C) 35 D) 30 E) 20
Yazılan her sayı altındaki ve sağındakinden büyük,
üstündeki ve solundakinden küçük olacak şekilde kaç
farklı şekilde dizilebilir?
A) 42 B) 30 C) 24 D) 15 E) 6

10. A BCDE
1
2
3 Doğru Yanlış
4
5
6 8 2
7
7. 8
9
10

Yapılan 10 soruluk bir sınav için öğrencilere optik form ve-


rilmiştir.

Buna göre, bu sınavda 8 doğru 2 yanlış yapılmış olan


birbirinden farklı en fazla kaç tane optik form olabilir?
A) 1020 B) 960 C) 750 D) 720 E) 540
Şekildeki dörtgen üzerinde 12 nokta işaretlenmiştir.

Buna göre, bu noktaları köşe kabul eden ve bir kenarı


dörtgenin bir kenarı üzerinde bulunan kaç farklı üçgen
çizilebilir?

A) 102 B) 108 C) 110 D) 112 E) 118

11.

Şekildeki merdivende 3 tane basamak vardır ve bu basa-


8. Birbirinden farklı 11 oyuncak, yaşları sırayla 1, 2 ve 3 olan
maklar dört farklı renk arasından alınan iki farklı renkle bo-
üç çocuğa yaşları ile ters orantılı paylaştırılacaktır.
yanacaktır (alınan iki rengin her ikisi de boyama işleminde
Buna göre, bu dağıtım kaç farklı şekilde yapılabilir? kullanılacaktır.). Her basamak bütün olarak bir renge boya-
nabileceği gibi, basamağın yarısı bir renge diğer yarısı baş-
A) 4620 B) 4600 C) 3260 D) 2640 E) 2460
ka bir renge de boyanabilecektir.

Buna göre, kaç farklı boyama yapılabilir?


A) 370 B) 372 C) 374 D) 376 E) 378

419
KOMBİNASYON
Test - 4

12. 10 2 10 2 10 2 10 2
14. d n +d n +d n + … +d n =?
0 1 2 10

Sorusunu çözmeye çalışan bir öğrenci, 10’u kız 10’u erkek


A olan bir sınıf düşünüp bu sınıftan;
C 10 erkek – 0 kız
1. 9 erkek – 1 kız
Merdiven 2.
8 erkek – 2 kız
Merdiven
B h h

Şekildeki 1. merdiven 8, 2.merdiven 5 basamaklıdır. A nok- 0 erkek – 10 kız


tasında bulunan Ali, önce 1. merdiveni kullanarak 3 adım- durumlarının tamamını düşünüp
da B noktasına inip sonra 2.merdiveni kullanarak 2 adım-
d n:d n+d n:d n+ … +d n:d n=d n
10 10 10 10 10 10 20
da C noktasına ulaşıyor.
0 10 1 9 10 0 10
Buna göre, Ali bu hareketi kaç farklı şekilde tamamla- eşitliğine ulaşıyor.
yabilir?
Buna göre öğrenci aynı mantıkla;
A) 40 B) 60 C) 72 D) 84 E) 120
d n:d n+d n:d n+d n:d n+d n:d n+d n:d n
5 6 5 6 5 6 5 6 5 6
0 4 1 3 2 2 3 1 4 0
sorusunun cevabını kaç olarak bulacaktır?

A) d n B) d n C) d n
12 11 11
4 4 5

D) d n E) d n
12 10
6 5

13. 6 farklı kitabın tamamı yaşları farklı üç öğrenciye dağıtıla-


caktır.
Kitaplar öğrencilerden yaşı en büyük olana 3 tane, di-
ğer ikisine en az birer kitap olacak biçimde kaç farklı
biçimde dağıtılır?
A) 196 B) 144 C) 120 D) 112 E) 96

1. C 2. A 3. C 4. D 5. E 6. B 7. D
8. A 9. E 10. D 11. B 12. D 13. C 14. B

420
BİNOM AÇILIMI
Test

1. 3.
1. Satır 1
2. Satır 1 1
1 2 1
1 3 3 1
1 4 6 + 4 1
1 5 10 10 5 1
Yukarıda bir kısmı verilen Paskal üçgeninin 9. satırın-
Yukarıda Paskal üçgeninin bir özelliği verilmiştir.
daki ortada bulunan sayı kaçtır?
12 12
A) 45 B) 54 C) 60 D) 70 E) 75 Bu özellikten faydalanarak d n+d n toplamının
4 5
sonucu kaçtır?
12 13 13 13 14
A) f p B) f p C) f p D) f p E) f p
6 4 5 6 5

2.
1
1 1
1 2 1
4.
1 3 3 1 1
1 4 6 4 1 1 1
1 5 10 10 5 1 1 2 1
1 3 3 1
Yukarıda Paskal üçgeninin bir kısmı verilmiştir. 1 4 6 4 1

(x + y)6 = x6 + ... + ax4y2 + ... + y6


Yukarıda bir kısmı verilen Paskal üçgeninin 10. satır-
olduğuna göre, a kaçtır? daki elemanlarının toplamı kaçtır?
A) 12 B) 15 C) 18 D) 21 E) 24 A) 28 B) 29 C) 210 D) 211 E) 212

421
BİNOM AÇILIMI
Test

5. 7. (3x – 2y)6
1
açılımında x 4y2 li teriminin katsayısı kaçtır?
1 1
A) 3200 B) 3940 C) 4200 D) 4540 E) 4860
1 2 1
1 3 3 1
1 4 6 4 1
1 5 10 10 5 1

Paskal üçgeninde sarı renkteki peteklerin içindeki


sayılar yukarıdan aşağı doğru sıralandığında 10. sayı
kaç olur?

A) 55 B) 56 C) 58 D) 60 E) 64

5
ex - o
1
8. 3
2
x

açılımında sabit terim kaçtır?


A) –24 B) –20 C) –10 D) 10 E) 20

6.
1
1 1
1 2 1
1 3 3 1
1 4 6 4 1 2 n
9. cx+ m
1 5 10 10 5 1 x

açılımında baştan dördüncü ve beşinci terimlerin kat-


Paskal üçgeninde 42 = 6 + 10 eşitliğine göre sayıları eşit olduğuna göre, n kaçtır?

d n+d n= x
100 101 2 A) 5 B) 6 C) 7 D) 8 E) 9
2 2

olduğuna göre, pozitif x sayısı kaçtır?

A) 50 B) 75 C) 90 D) 100 E) 101

422
BİNOM AÇILIMI
Test

10. x > y olmak üzere, 14. (3x – y)5


(a + b)17 açılımının terimlerinden biri ifadesinin terimlerinin katsayılarından kaç tanesi 15
ile tam bölünebilir?
e o: a : b
17 x y
x + y - 11 A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5

olduğuna göre, x – y farkı kaçtır?


A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 7

15. (x – 2)5 • (x + 2)5


ifadesinin açılımında x6 lı terimin katsayısı kaçtır?
6
e 3x + o
2 A) 120 B) 140 C) 160 D) 180 E) 200
11.
3
x

açılımında 27a • x–10 terimindeki a kaçtır?


A) 40 B) 50 C) 60 D) 70 E) 80

16. Aşağıda binom açılımının nasıl yapıldığı gösterilmiştir.

(x + y) n = f p xn - 0 y0 + f p xn - 1 y1 + ...
n n
0 1
12. (2x2 – y2)n
Bu açılımdaki f p, f p, f p, ... ifadelerine açılımın katsa-
n n n
açılımında x 6y6 lı teriminin katsayısı kaçtır?
0 1 2
A) –160 B) –120 C) –60 D) –40 E) –20
yıları denir.

(x + y)6

açılımı yukarıdaki düzende yapıldığında, katsayısı a olan


bir terimden hemen sonra katsayısı b olan terim yazılmış-
tır.

a > b olduğuna göre, a kaç farklı değer alabilir?


A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
13. K • x4 + (2x – 1)5
toplamında x4 lü terimin bulunmaması için K kaç
olmalıdır?
A) 36 B) 40 C) 60 D) 80 E) 120

1. D 2. B 3. C 4. B 5. A 6. D 7. E 8. C
9. A 10. C 11. E 12. A 13. D 14. D 15. C 16. C

423
OLASILIK
Test - 1

1. Üç zarın atılması deneyinde örnek uzayın eleman sayı- 4. A = {1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10}


sı kaçtır?
kümesinin elemanlarından rastgele seçilen bir tanesi-
A) 8 B) 36 C) 96 D) 108 E) 216 nin tek sayı olma olasılığı kaçtır?
1 1 1 2 3
A) B) C) D) E)
2 3 4 5 5

2 5. 11. sınıf 12.sınıf


2. A olayının olma olasılığı P(A) = olduğuna göre,
3 Kız 12 8
A olayının olmama olasılığı P(Aı) kaçtır? Erkek 8 14
1 1 2 1 3
A) B) C) D) E) Yukarıdaki tabloda bir kurs merkezindeki 42 kişilik bir öğ-
2 3 3 6 4
renci grubunun dağılımı verilmiştir. Rastgele bir öğrenci se-
çiliyor.

Buna göre, seçilen öğrencinin 12. Sınıf öğrencisi


olma olasılığı kaçtır?
3 2 11 5 9
A) B) C) D) E)
5 7 21 12 14

3. A, B ve C bir örnek uzayı oluşturan 3 ayrık olayıdır.


3
P(A) + P(C) =
4
olduğuna göre, P(B) kaçtır?
1 1 1 2 3 6. 3 tane madeni para aynı anda atılıyor.
A) B) C) D) E)
2 3 4 3 4 Buna göre, en az bir paranın yazı gelme olasılığı
kaçtır?
1 2 3 5 7
A) B) C) D) E)
3 3 5 8 8

424
OLASILIK
Test - 1

7. 2 adet zar aynı anda atılıyor. 10. İçinde kırmızı, siyah ve beyaz bilyeler bulunan bir torbadan
1
Buna göre, üste gelen sayıların toplamının 7 olma çekilen bir bilyenin beyaz olma olasılığı ve siyah olma
olasılığı kaçtır? 4
3
1 1 1 1 1 olasılığı dir.
A) B) C) D) E) 8
3 4 6 12 18
Torbada 6 tane beyaz bilye bulunduğuna göre, kaç
tane kırmızı bilye vardır?
A) 6 B) 7 C) 8 D) 9 E) 10

8.
İçerisinde 8 tane beyaz ve 2 tane kırmızı
renkte bilye bulunan bir torbadan tekrar
torbaya konulmaksızın 2 bilye art arda
rastgele çekiliyor.
11. TANER kelimesindeki harfler rastgele diziliyor.
Buna göre, çekilen bilyelerin farklı renkte olma olası- Oluşan kelimenin ERTAN olma olasılığı kaçtır?
lığı kaçtır? 1 1 1 1 1
A) B) C) D) E)
16 14 3 4 7 20 40 60 120 240
A) B) C) D) E)
45 27 5 9 15

9. Farklı 3 matematik, 2 fizik, 3 kimya kitabı bir rafa yan yana 12. Anne, baba ve çocuklardan oluşan 6 kişilik bir A ailesi ile
diziliyor. yine anne baba ve çocuklardan oluşan 6 kişilik bir B ailesi
karışık bir şekilde bir otobüse biniyorlar.
Matematik kitaplarının yan yana gelme olasılığı kaçtır?
25 2 3 1 1 Bu otobüsten rastgele seçilen iki kişinin kardeş olma
A) B) C) D) E) olasılığı kaçtır?
28 21 28 7 14
2 3 2 3 5
A) B) C) D) E)
11 7 5 11 22

425
OLASILIK
Test - 1

13. Tek sayı gelme olasılığı, çift sayı gelme olasılığının iki katı 16. Aşağıda Şekil 1’de iki kişi tarafından oynanacak olan bir
olan hileli bir zar havaya atılıyor. oyunun 6 tane hafıza kartının ön yüzleri gösterilmiştir. Kart-
ların arka yüzlerinde şekil bulunmamaktadır.
Buna göre, üst yüze asal sayı gelme olasılığı kaçtır?
1 2 3 5 1
A) B) C) D) E)
3 5 8 9 2

Şekil 1

Kartın
kapalı
durumu

Şekil 2

Hafıza kartlarının iki tanesinde kare, iki tanesinde üçgen ve


iki tanesinde de daire görseli bulunmaktadır. Kartların tü-
mü kapalı durumda iken sırası gelen oyuncu herhangi iki
14. İçlerinde Asri ve Ladin’in bulunduğu 7 kişi bankada işlem kartı çevirir. Çevrilen iki kartın ön yüzlerindeki şekiller aynı
yaptırmak için kuyrukta beklemektedirler. ise oyuncu oyunu kazanmış olur. Eğer oyuncunun açtığı iki
kartın üzerindeki şekiller aynı değil ise kartların yeri aynı
Buna göre, kuyrukta Asri’nin Ladin’den önde olup
kalmak şartıyla kartlar tekrar kapatılır.
aralarında 3 kişi olma olasılığı kaçtır?
1 1 1 1 1 İlk oyuncu Şekil 2’de gösterildiği gibi 2 kartı ters çevirmiş
A) B) C) D) E) ve kartların ön yüzündeki şekiller aynı olmadığından kart-
3 5 7 14 20
ları tekrar kapalı duruma getirmiştir. İkinci oyuncu ilk oyun-
cunun açtığı kartların yerlerini ve şekillerini bilerek tüm kart-
lar kapalı iken herhangi iki kart açacaktır.
Buna göre, oyunu ikinci oyuncunun kazanma olasılığı
kaçtır?
1 1 2 3 5
A) B) C) D) E)
2 3 3 4 6

15.

17. A = {1, 2, 3, 4, 5, 6}
kümesinin 3 elemanlı alt kümelerinden rastgele biri seçili-
yor.
Buna göre, seçilen kümedeki elemanlar çarpımının çift
Şekilde gösterilen 3 evli çift içinden rastgele 3 kişi seçiliyor.
sayı olma olasılığı kaçtır?
Buna göre, seçilen kişilerin arasında evli bir çift bu- 4 9 11 19 3
A) B) C) D) E)
lunma olasılığı kaçtır? 5 10 15 20 4
1 2 2 3 3
A) B) C) D) E)
4 3 5 5 10

1. E 2. B 3. C 4. A 5. C 6. E
7. C 8. A 9. C 10. D 11. D 12. A
13. D 14. D 15. D 16. C 17. D

426
OLASILIK
Test - 2

1. 2 farklı matematik, 2 farklı fizik ve 3 farklı kimya kitabından 4. A = {1, 2, 3, ..., 10}
rastgele 2 kitap seçiliyor.
kümesinden rastgele 2 eleman seçiliyor.
Seçilen bu kitapların aynı branştan olma olasılığı kaç-
tır? Seçilen bu iki elemandan birinin, diğerinin iki katı olma
olasılığı kaçtır?
3 5 3 5 5
A) B) C) D) E) 1 1 1 2 4
5 14 7 21 9 A) B) C) D) E)
5 6 9 9 15

5. y

2. Ömer’in içinde bulunduğu 6 kişilik bir gruptan seçile- A B


cek 3 kişi arasında Ömer’in bulunmama olasılığı kaç-
tır?
1 1 3 1 19 D E F
A) B) C) D) E)
2 5 20 4 20 C
x
O

Dik koordinat sisteminin birinci bölgesi birim karelere ayrılmış-


tır. Orijinden geçen bir doğru A, B, C, D, E, F noktalarının bi-
rinden geçecektir.

Buna göre, bu doğrunun eğiminin 1’den büyük olma


olasılığı kaçtır?
1 1 1 2 5
A) B) C) D) E)
3. Aşağıdaki tabloda bir gruptaki kişilerin meslekleri verilmiş- 6 3 2 3 6
tir.

Meslek Kişi sayısı


Kuaför 3
Terzi 2
Öğretmen 1
Hemşire 1

Bu gruptan rastgele seçilen iki kişinin meslektaş


olma olasılığı kaçtır? 6. A = {1, 2, 3, 4, 5, 6}

A)
1
B)
2
C)
1
D)
4
E)
1 kümesinin üç elemanlı alt kümelerinden rastgele bir tanesi
15 21 7 21 5 seçiliyor.

Seçilen bu kümedeki elemanlar çarpımının 10 ile tam


bölünebilme olasılığı kaçtır?
2 3 4 8 9
A) B) C) D) E)
7 10 11 17 20

427
OLASILIK
Test - 2

7. Aşağıda A, B ve C noktaları arasındaki yollar gösterilmiş- 9.


tir.

Şekildeki her bir yol eşit uzunluktadır. A noktasındaki bir


araç C noktasına, C noktasındaki bir araç A noktasına git-
mek için aynı anda hareket etmiştir.

• Araçlar geçtikleri her noktadan bir kez geçecektir. Şekil eş birim karelerden oluşturulmuştur. Şekilde bazı bölge-
ler sarıya boyanmıştır.
• C’den hareket eden araç A’dan hareket eden araçtan
daha hızlıdır. Rastgele seçilen bir noktanın boyalı bölgede olma ola-
sılığı kaçtır?
Buna göre, iki aracın karşılaşma olasılığı kaçtır?
4 1 2 5 5
1 1 1 1 2 A) B) C) D) E)
A) B) C) D) E) 9 3 9 9 18
5 4 3 2 3

8. Kişi Sayısı 10.


1 2 3 4

5 6 7 8
20
9 10 11 12
a
12 13 14 15 16
10
17 18 19 20
Not
O 0-20 20-40 40-60 60-80 80-100
Yukarıda 1’den 20’ye kadar numaralandırılmış olan 20 ku-
Yukarıda bir sınıftaki öğrencilerin matematik sınavındaki tu vardır. İki yarışmacı kutu açtırma oyununda birer kutu aç-
notları hakkında bilgi edinmek için Not-Kişi Sayısı grafiği tıracaklardır.
verilmiştir.
Buna göre, yarışmacıların kutuları yan yana açtırma
Örneğin; Notu 40–60 aralığında olan 10 öğrenci vardır. olasılığı kaçtır?
7 3 3 2 5
Bu sınıftan rastgele seçilen bir öğrencinin 80-100 aralığın- A) B) C) D) E)
38 19 38 19 38
1
da not almış olma olasılığı dır.
6
Buna göre, sınıf mevcudu kaçtır?
A) 51 B) 60 C) 64 D) 72 E) 75

428
OLASILIK
Test - 2

11. 13. Aşağıda verilen paralel iki doğrudan d1 üzerinde beş, d2 üze-
rinde biri P olmak üzere, üç nokta işaretlenmiştir.
d1

d2
Şekildeki herbirinin yarıçapı bir soldakinin yarısı kadar olan
P
4 tane daireden rastgele iki tanesi seçiliyor.
Bu sekiz noktadan üçü seçiliyor ve seçilenler köşe nokta-
Seçilen bu iki daireden birinin alanının diğerinin 4 katı ları olacak biçimde üçgenler çiziliyor.
olma olasılığı kaçtır?
Buna göre, bu şekilde çizilebilecek üçgenlerden biri
1 1 1 1 2
A) B) C) D) E) seçildiğinde bir köşesinin P noktası olma olasılığı kaç-
9 6 4 2 3
tır?
1 2 1 4 2
A) B) C) D) E)
9 9 3 9 3

12. x, y  R olmak üzere, 14. D(A); A doğal sayısının pozitif bölen sayısını göstermekte-
Analitik düzlemde |x – 1| ≤ 2 ve |y + 1| ≤ 4 eşitsizliklerinin dir.
sınırladığı bölge boyanıyor. Boyalı bölgeden rastgele bir
Örneğin; D(6) = 4 tür.
(x, y) noktası alınıyor.
Alınan bu noktanın analitik düzlemin birinci bölgesin- 1 ≤ A ≤ 100 ve D(A) = 3
de olma olasılığı kaçtır?
olduğuna göre, A sayısının tek sayı olma olasılığı
A)
9
B)
5
C)
3
D)
1
E)
1 kaçtır?
32 16 8 3 4
1 1 1 3 5
A) B) C) D) E)
8 4 2 4 6

1. D 2. A 3. D 4. C 5. C 6. E 7. B
8. D 9. B 10. C 11. D 12. A 13. D 14. D

429
OLASILIK
Test - 3

1. Bir madeni para art arda 4 kez havaya atılıyor. 4. 5 Manav, 4 kasap arasından 3 kişi seçilecektir. Seçi-
lecek 3 kişinin arasında her meslekten en az bir kişi ol-
Buna göre, en az ikisinin yazı gelme olasılığı kaçtır?
ma olasılığı kaçtır?
3 5 7 9 11
A) B) C) D) E) 5 2 1 1 1
16 16 16 16 16 A) B) C) D) E)
6 3 3 2 6

2. Altı yüzü bulunan bir hileli zar havaya atıldığında üst yüze
1
3’ün katı sayı gelme olasılığı ve üst yüze bir çift sayının
2
1
gelme olasılığı ’tür.
3

Buna göre, zarın yüzlerinde yazılı olan sayılar aşağı-


dakilerden hangisi olabilir?
5.
A) 1, 2, 3, 5, 5, 6 B) 1, 2, 3, 3, 5, 6 B
A
C) 1, 2, 3, 4, 6, 6 D) 1, 2, 3, 3, 4, 6 C

E) 2, 3, 3, 3, 5, 6 D F

Şekilde eş birim karelerden oluşturulmuş sistemde


A, B, C, D, E ve F noktalarından herhangi 3’ü seçilecektir.

Seçilen bu 3 noktanın bir üçgenin köşeleri olma olası-


lığı kaçtır?
3 2 3 1 1
A) B) C) D) E)
4 5 10 3 5
3. 3 kişi yan yana duran 6 sandalyede oturacaktır.
Bu 3 kişinin arada boş sandalye olmayacak şekilde
yan yana oturma olasılığı kaçtır?
1 1 2 1 3
A) B) C) D) E)
3 4 9 5 16

430
OLASILIK
Test - 3

6. 10 sorunun sorulduğu bir bilgi yarışmasında A, B, C, D ve 8. Aşağıdaki 16 eş daire diliminden oluşan çark rastgele çev-
E kişileri olmak üzere toplam 5 kişi yarışmıştır. rilecektir.

A B C D E
1.     
2.     
3.     
: Doğru
4.     
: Yanlış
5.     

• Çevrilen çark hangi sayının olduğu dilimde durursa o


sayı kadar puan kazanılacaktır.
10.
• Çark eğer sarı renkli bir dilimde durursa ekstradan
Bir soruya iki kişi doğru cevap verdiyse herkes doğru ce- 2 puan daha kazanılacaktır.
vap vermiştir. Bazı sorular yalnızca bir kişi tarafından doğ-
• Çark yıldız içeren bir dilimde durursa yıldız başına eks-
ru cevaplanmıştır. Her soru en az bir kişi tarafından doğru
tradan 1’er puan daha kazanılacaktır.
cevaplanmıştır. Yarışmanın sonunda tabloda yazılan  sem-
bollerinin toplam sayısı 34’tür. Çarkı rastgele bir kez çeviren birinin 14 puan kazanma
olasılığı kaçtır?
Buna göre, rastgele seçilen bir sorunun yalnızca bir
1 1 1 1 1
kişi tarafından doğru cevaplanmış olma olasılığı kaç- A) B) C) D) E)
tır? 16 12 8 4 3

1 2 3 4 3
A) B) C) D) E)
3 5 8 9 5

9. Aşağıda 4 tane pille çalışan bir oyuncağın pil kutusu gös-


terilmiştir.
7. I. x2 – 4x + 4
ll. x3 – 5x2 + 6x
lll. 4x2 – 1
lV. 2x2 – 3x + 2
Yukarıda verilen ifadelerin her bir çarpanı ayrı bir kâğıda
yazılıp bir torbaya atılıyor.
Özdeş dört dolu pil, yönlerine dikkat edilmeden bu kutuya
Bu torbadan rastgele seçilen bir kâğıtta hangi çarpa- rastgele takılıyor.
nın gelme olasılığı en yüksektir?
Buna göre, oyuncağın çalışma olasılığı kaçtır?
A) x – 2 B) 2x – 1 C) 2x + 1
1 1 1 1 1
D) x – 3 E) x A) B) C) D) E)
24 20 16 4 2

431
OLASILIK
Test - 3

10. Görüşülen Kişiler (%) Tercih Sırası


12. Bir futbol hakeminin tişörtünde iki cep, şortunda üç cep var-
dır. Hakem tişörtündeki ceplere birer sarı kart, şortundaki
37,5 X, Y, Z ceplere birer kırmızı kart koymuştur.
5,0 X, Z, Y
Bu hakemin yönettiği maçın bir anında bir futbolcu sarı kart
12,5 Y, X, Z gerektiren bir hareket yapmıştır. Hakem futbolcuyu yanına
4,0 Y, Z, X çağırmış ve elini rastgele bir cebine uzatıp oradaki kartı
oyuncuya göstermiştir.
25,0 Z, X, Y
16,0 Z, Y, X Buna göre, hakemin futbolcuya sarı kart göstermiş
olma olasılığı kaçtır?
Yukarıda verilen tabloda beyaz eşya satan X, Y ve Z şirket- 1 1 2 3 2
lerini değerlendirmek için yapılan bir araştırmanın sonucu A) B) C) D) E)
2 3 5 5 3
verilmiştir. Araştırmada görüşülen kişiler üç şirketi en çok
tercih edilenden en az tercih edilene göre sıralamışlardır.

Buna göre, görüşme yapılan kişilerden biri rastgele


seçildiğinde, bu kişinin Y şirketini, X şirketine tercih
etmiş olma olasılığı yüzde kaçtır?
A) 16 B) 16,5 C) 20 D) 28,5 E) 32,5

13. d n ifadesi n’in r’li kombinasyonunu göstermektedir.


n
r

d n, d n, d n, ..., d n sayılarından rastgele iki tanesi se-


9 9 9 9
0 1 2 9
çiliyor.
Seçilen bu sayıların eşit olma olasılığı kaçtır?
1 1 2 3 1
A) B) C) D) E)
11. 10 9 9 8 6

14. p, q ve r önermelerinin doğruluk durumlarından biri


p ¡ (q ∧ r) bileşik önermesinde rastgele yerlerine
yazılıyor.
Üç katlı kitaplığın raflarındaki toplam 8 kitap şekildeki gibi
verilmiştir. Alt ve orta rafta 3, üst rafta ise 2 kitap vardır. Buna göre, p ¡ (q ∧ r) bileşik önermesinin doğruluk
değerinin “0” olma olasılığı kaçtır?
Buna göre, üç arkadaşın her biri birer kitap aldığında
3 3 3 1 1
kitaplığın herhangi bir rafının boş kalma olasılığı kaç- A) B) C) D) E)
5 7 8 4 2
tır?
1 1 1 1 1
A) B) C) D) E)
3 4 5 6 7

1. E 2. B 3. D 4. A 5. A 6. B 7. A
8. D 9. C 10. E 11. E 12. C 13. B 14. C

432
OLASILIK
Test - 4

1. 2 zar aynı anda havaya atıldığında üste gelen sayıların 3. Sınıf Boy (cm)
çarpımının 5’in katı olması olasılığı kaçtır?
Ada 170
5 5 11 11 13
A) B) C) D) E) Can 170
12 18 18 36 36
Tan 180
Ece 190
Efe 175
Ela 165
Ege 170
Ata 180

Yukarıda bir sınıfta bulunan 8 kişinin boy uzunlukları veril-


miştir. Gruptan rastgele iki kişi seçiliyor.

Seçilen kişilerin farklı boyda olma olasılığı kaçtır?


6 5 4 3 2
A) B) C) D) E)
7 7 7 7 7

2. D C

A B

Kenar uzunlukları içten dışa doğru 1 cm, 2 cm ve 3 cm olan


3 tane karenin ağırlık merkezleri aynı noktadır. 4. BAŞAY kelimesindeki harflerle 4 harfli bir kelime
yazılacaktır.
Seçilen herhangi bir noktanın ABCD karesinin içinde
kaldığı bilindiğine göre, bu noktanın beyaz bölgede Yazılan bu kelimede her iki A harfinin de görünme
olma olasılığı kaçtır? olasılığı kaçtır?
1 2 1 4 2 1 2 3 3 4
A) B) C) D) E) A) B) C) D) E)
9 9 3 9 3 5 5 5 7 9

433
OLASILIK
Test - 4

5. Bir torbada kırmızı, sarı ve siyah bilyeler vardır. 7. Alışveriş sonunda marketten ayrılacak olan Sezgin, 3 farklı
poşeti her iki elini kullanarak taşıyacaktır.
• Çekilen bir bilyenin kırmızı olma olasılığı sarı olma ola-
sılığının iki katıdır. Buna göre, taşıma esnasında sağ elinin boş olma ola-
sılığı kaçtır?
• Çekilen topun siyah olma olasılığı, siyah olmama ola-
sılığının üçte biridir. 1 3 1 1 3
A) B) C) D) E)
2 8 4 8 4
Buna göre, torbadaki toplam bilye sayısı aşağıdakiler-
den hangisi olabilir?
A) 33 B) 37 C) 41 D) 48 E) 90

8. Kütleleri 30 kg, 40 kg, 50 kg, 60 kg ve 70 kg olan 5 kişi ara-


sından rastgele 2 kişi seçiliyor.
Seçilen kişilerin kütlelerinin aritmetik ortalamasının,
bu beş kişinin kütle ortalamasından küçük olma ola-
sılığı kaçtır?
6. 3
1 1 2 1
A) B) C) D) E)
10 5 5 5 2

Şekil I

Şekil II

Hediyelik eşya satan bir mağazada yeterli sayıda sağa, so-


9. Bir kutuda 1’den 10’a kadar numaralandırılmış 10 top vardır.
la, yukarı ve aşağı bakan çerçeveli ok resimleri bulunmak-
Çekilen top geri atılmamak üzere art arda 3 top çekiliyor.
tadır. Şekil I’de sağa bakan çerçeveli ok resmi gösterilmiş-
tir. Mağaza bu 4 çerçeveyi şekil II’ deki gibi birleştirip kom- Bu sayıların küçükten büyüğe doğru çekilmiş olma
bin yapmıştır. olasılığı kaçtır?

Buna göre, oluşturulabilecek tüm 4 çerçeveli kombin- 1 1 1 1 1


A) B) C) D) E)
lerden rastgele biri seçildiğinde seçilen kombinin üze- 3 4 5 6 12
rindeki okların tümünün farklı yönlere bakma olasılığı
kaçtır?
1 3 1 3 1
A) B) C) D) E)
16 32 8 16 4

434
OLASILIK
Test - 4

10. İşyeri 12. A, B, C, D takımları hem 2018 hem de 2019 yılındaki futbol
ligini ilk dört sırada bitirmiştir. Aşağıdaki tablo bu takımların
2018 ve 2019 liglerindeki başarı sıralamasını belirtmekte-
dir.
Ev A B C D
Market
A 
B • • •

C •  
D • •
Arda evinden işyerine ya doğrudan ya da markete uğraya-
rak gidebilmektedir. • sembolü, içinde bulunduğu karenin satırındaki takımın sü-
tunundaki takımdan daha başarılı olduğunu 2018 yılı için
Yukarıda verilen şekildeki yol sayılarına göre, Arda’nın
belirtmektedir. Örneğin, sarı renkli karedeki • sembolü,
işyerine, markete uğrayarak gitme olasılığı kaçtır?
“2018 yılında B takımı C takımından daha başarılıdır.” de-
9 4 7 3 1 mektedir.
A) B) C) D) E)
10 5 10 5 2
 sembolü ise aynı belirtmeyi 2019 yılı için yapmaktadır.

Buna göre, bu dört takım arasından rastgele seçilen


bir takımın 2018 ve 2019 liglerini aynı sırada bitirmiş
olma olasılığı kaçtır?
(Ligi aynı sırada bitirmek, örneğin iki yılda da 3. olmak de-
mektir.)
A) 0 B) 0,25 C) 0,5 D) 0,75 E) 1

11.
13.
...
...

...

...

...

144444442444444443 144444442444444443 144444442444444443 144444442444444443


BİRLER İKİLER ÜÇLER ONLAR

Çarpmanın değişme özelliği ile çarpım tablosunu


YEDİLERE kadar (YEDİLER dahil değil) bilen bir
öğrenciye, yukarıdaki tablodan bir çarpma işlemi İki çubuktan herbiri biri 2 parça olmak üzere bölünmüştür.
sorulduğunda, öğrencinin doğru yanıt verme olasılığı
kaçtır? Dört çubuk parçası ikişer ikişer birleştirildiğinde her
parçanın ilk baştaki eşi ile bir araya gelmiş olma ola-
1 3 9 15 21 sılığı kaçtır?
A) B) C) D) E)
2 5 11 16 25
1 1 1 1 1
A) B) C) D) E)
2 3 4 6 8

1. D 2. C 3. A 4. C 5. D 6. B 7. D
8. C 9. D 10. B 11. E 12. A 13. B

435
OLASILIK
Test - 5

1. A = {1, 2, 3, 4, 5} 3. Bir elemanı a olan bir kümeden, içinde a’nın bulunduğu


6 tane üç elemanlı alt küme yazılabiliyor.
kümesinin elemanlarından herhangi iki tanesi seçilip topla-
nıyor. Buna göre, bu kümenin iki elemanlı alt kümelerinden
rastgele seçilen bir tanesinde a’nın olma olasılığı
Elde edilen bu toplamın sonucunun kümedeki her- kaçtır?
hangi bir elemanın iki katı olma olasılığı kaçtır?
2 2 1 3 4
1 2 3 3 3 A) B) C) D) E)
A) B) C) D) E) 7 5 3 10 11
3 5 8 5 10

4. 4 kız ve 3 erkek düz bir sırada oturacaklardır.


Herhangi iki erkeğin yan yana oturmama olasılığı
2. Aşağıda aynı sokakta yan yana dizili beş bina gösterilmiş-
kaçtır?
tir. Binalar soldan sağa doğru 1 katlı, 2 katlı, ... 5 katlıdır ve
binalarda her katta tek daire vardır. 1 1 2 4 2
A) B) C) D) E)
5 7 7 21 35

Bu beş binada 1. katlar dükkan, 2. katlar muayenehane,


sonraki tüm katlar ise evdir. Bir pazarlamacı bu beş bina- 5. Arif’in cüzdanında tümünün seri numaraları farklı 2 tane
dan rastgele belirlediği iki binaya ürün tanıtımına gidecek- 100 TL ve 4 tane 50 TL’lik banknot vardır. Arif bu parala-
tir. Pazarlamacı girdiği binadaki tüm katlara ürün tanıtımı rın arasından rastgele seçtiği en az iki en çok üç adet pa-
yapacaktır. rayı oğluna vermiştir.
Buna göre, pazarlamacının tam olarak üç tane eve Buna göre, Arif’in cüzdanındaki paranın 150 TL eksil-
ürün tanıtmış olma olasılığı kaçtır? me olasılığı kaçtır?
1 1 3 2 1 8 12 13 11 61
A) B) C) D) E) A) B) C) D) E)
10 5 10 5 2 35 35 35 15 105

436
OLASILIK
Test - 5

6. A = {1, 2, 3, 4} 8. 3 farkı fizik, 2 farklı matematik ve 2 özdeş kimya kitabı yan


yana dizilecektir.
kümesinin elemanlarıyla rakamları farklı üç basamaklı sa-
yılar yazılıyor. Özdeş kimya kitaplarının yan yana gelmeme olasılığı
kaçtır?
Bu sayılar içerisinden rastgele seçilen bir tanesinin
4’ün katı olma olasılığı kaçtır? 1 2 3 5 7
A) B) C) D) E)
2 3 5 7 8
1 2 3 1 2
A) B) C) D) E)
3 5 7 4 9

7. Şekildeki televizyon kumandasının 0, 1, 2, 3, ..., 9 nolu tuş- 9.


larından her birine bir televizyon kanalı kayıtlıdır. 7’den bü-
yük numaralı tuşlarda haber kanalı, diğer tuşlardan çift nu-
maralı olanlarda müzik kanalı ve tek numaralı olanlarda ço-
cuk kanalı kayıtlıdır. Kumandada toplam 16 tane tuş vardır.

Şekilde gösterilen masanın bir tarafında bir, geri kalan ta-


raflarında ikişer kişi olmak üzere toplam yedi kişi oturmak-
tadır.
Bir süre sonra masadan dört kişi ayrılıyor.
Bir çocuk, Buna göre, son durumda masanın herhangi iki tarafı-
• Bu kumandadaki hangi tuşun televizyonu açacağını nın boş kalma olasılığı kaçtır?
bilmiyor ama yeşil ya da kırmızı tuşlardan birine bası- 2 3 3 4 5
A) B) C) D) E)
lacağını biliyor. 5 5 7 9 12
• 0, 1, 2, ..., 9 numaralı tuşlarda hangi kanalların kayıt-
lı olduğunu bilmiyor ama bu tuşlara basınca televizyon
kanallarının açıldığını biliyor.
Bu çocuk, televizyonun fişi takılı ama kapalıyken bu kuman-
dayı eline alıp iki tuşa basıyor.

Buna göre, çocuğun bir çocuk kanalı açma olasılığı


kaçtır?
1 1 1 2 3
A) B) C) D) E)
15 10 5 5 5

437
OLASILIK
Test - 5

10. Bir atıcının hedefi vurma olasılığı, vuramama olasılığının 12. Marmaris'te bulunan bir otel 30 günlük bir ayın ilk 10 gün
3 ve son 10 gününde konaklama ücretlerine indirim yapmış-
katıdır.
4 tır. Vedat, bu ayın arka arkaya gelen herhangi 10 gününde
Marmaris'e gelerek bu otelde konaklayacaktır.
Buna göre, atıcının hedefi vurma olasılığı kaçtır?
Buna göre, Vedat'ın kalacağı sürenin sadece 8 günü-
2 3 1 4 5
A) B) C) D) E) nün indirimli konaklama süresine denk gelme olasılığı
5 7 3 9 12 kaçtır?
1 2 1 1 1
A) B) C) D) E)
21 21 7 6 4

11. A = {a, b} 13. Can, bir kağıda aşağıdaki düzende 6 harf yazıyor.
B = {a, b, c, 1, 2, 3} A
kümeleri veriliyor. B B

A  K  B olmak üzere, rastgele bir K kümesi seçiliyor. C C C

Seçilen bu kümenin 4 elemanlı olma olasılığı kaçtır? Daha sonra bu harflerden rastgele üçünü silecektir.
1 2 3 4 5 Buna göre, geriye kalan harflerin birbirinden farklı
A) B) C) D) E)
3 7 8 11 16 olma olasılığı kaçtır?
2 3 4 9 7
A) B) C) D) E)
5 10 15 20 15

438
OLASILIK
Test - 5

14. x  Z+ olmak üzere, 16. Bir veri grubundaki sayılar küçükten büyüğe doğru sıralan-
dığında gruptaki terim sayısı tek ise ortadaki sayıya, çift ise
A(x) = 1 + 2 + 3 + ... + x tanımlanıyor.
ortadaki iki sayının aritmetik ortalamasına o veri grubunun
A(1), A(2), A(3), ..., A(102) medyanı (ortanca) denir.
Bir veri grubunda en çok tekrar eden sayı ya da sayılara
sayıları hesaplanarak birer karta yazılıyor. Bu kartlar bir po-
veri grubunun modu denir.
şete konularak karıştırılıyor.
Ela şubat ayı içerisinde 21 gün okula servisle gitmiştir. Bu
Rastgele çekilen bir kartın üzerinde tek sayı yazıyor
aydaki servise binme saatini sadece saat ve dakikayı gös-
olma olasılığı kaçtır?
teren saatine bakarak her gün not eden Ela 18 farklı süre
A)
1
B)
4
C)
5
D)
23
E)
26 not etmiştir.
2 7 11 47 51
• Not ettiğim sürelerden üçü 6.15, 6.21 ve 6.22’dir.
• Not ettiğim sürelerin en erken olanı 6.15’tir.
• Not ettiğim sürelerden oluşan veri grubunun tek modu
var ve o da 6.21, medyanı ise 6.22’dir.
Ela yukarıdaki bilgileri verdiğine göre, bu 21 gün ara-
sından seçilen herhangi bir günde Ela’nın kendi saati-
ne göre en geç 6.20’de servise binmiş olma olasılığı en
fazla kaç olabilir?
1 4 5 2 1
A) B) C) D) E)
7 21 21 7 3
15.

17. D C

Şekilde 3x3’lük kareden 3 tane birim kare seçilip boyana-


caktır. Boyanan 3 karenin ortak bir noktası varsa bu boya-
ma işlemine “MOZ Boyaması” adı verilmektedir.

Örneğin;

A B

Şekilde bir kenarı 3 br olan ABCD karesi görülmektedir. Ka-


renin her kenarı üç eşit parçaya bölünmek koşuluyla kare
üzerinde 12 nokta belirlenmiştir. Bu 12 noktadan rastgele
iki tanesi seçilip bir doğru parçasıyla birleştiriliyor.
boyamaları, boyanan her üç karenin de ortak noktasını içer-
diğinden MOZ Boyamasıdır. Doğru parçasının karenin ağırlık merkezinden geçme
olasılığı kaçtır?
Buna göre, 3 tane birim kare boyanarak yapılan boya-
malardan rastgele biri seçildiğinde bunun MOZ Boya- 1 1 1 1 1
A) B) C) D) E)
ması olma olasılığı kaçtır? 7 9 10 11 12
3 2 4 5 7
A) B) C) D) E)
10 11 21 27 24

1. B 2. C 3. B 4. C 5. D 6. D
7. C 8. D 9. C 10. B 11. C 12. B
13. B 14. E 15. C 16. E 17. D

439
BÖLÜM - 13
İSTATİSTİK
TYT

Sevgili Öğrencimiz,

İstatistik, geçmiş ve şimdiki durumla ilgili toplanmış


sayısal verileri geliştirilmiş olan bazı tekniklerle analiz
ederek gelecek hakkında karar vermemizi kolaylaştıran
bir bilim dalıdır. İstatistiğin anlaşılması için de
kullanılan şekil ve çizgiler de grafiktir. Mod, medyan
gibi istatistiksel verilerin ne işe yaradığını anlayıp,
grafik okumayı bilirsen bu konunun senin için ne kadar
kolay olduğunu görmüş olursun.
İSTATİSTİK
Test - 1

1. 5, 6, 3, 13, 15, 15, 15, 11, 9, 5, 7 4. x1 , x2 , x3 , ... , xn sayılarının aritmetik ortalaması m olsun.
dizisinin modu ile medyanının toplamı kaçtır? Standart Sapma (S.S)
A) 25 B) 24 C) 23 D) 22 E) 21
(x1 - m) 2 + (x2 - m) 2 + … + (xn - m) 2
S.S =
n-1

formülüyle hesaplanır.
Buna göre; 5, 7, 8, 8, 2 sayılarının standart sapması
kaçtır?
3 3 26 5
A) ñ7 B) C) D) E) ñ6
2 2 2

2. a pozitif bir tam sayıdır.


a – 4, a + 2, a – 1, a + 1

sayılarının medyanı 10 olduğuna göre, a kaçtır?


A) 13 B) 12 C) 11 D) 10 E) 9 5. x pozitif reel sayıdır.
x, 6x, 4x, 2x, 3x, 5x
3
sayı dizisinin medyanı dizinin açıklığının ’inden
5
2 fazla olduğuna göre, bu sayı dizisinin aritmetik
ortalaması kaçtır?
A) 16 B) 15 C) 14 D) 13 E) 12

3. x, 5, 10, 2, 7
sayılarının medyanı aritmetik ortalamasına eşit oldu-
ğuna göre, x’in alacağı değerler toplamı kaçtır?
A) 20 B) 19 C) 18 D) 17 E) 16
6. 1, 2, 3 rakamları kullanılarak oluşturulan bir ve iki ba-
samaklı sayıların tümü ile oluşturulan sayı dizisinin
medyanı kaçtır?
A) 19 B) 17 C) 15 D) 13 E) 11

441
İSTATİSTİK
Test - 1

7. Öğrencilere yapılan bir deneme sınavında öğrencilerin ba- 9. Ev Sayısı


şarılı olup olmadıklarını anlamak için,
l. Aritmetik ortalama 1000
900
ll. Medyan 800
700
lll. Mod 600
500
lV. Standart sapma
400
Değerlendirme ölçülerinden ilk önce hangi ikisine ba- 300
200
kılmalıdır?
100 Tüketilen
A) I ve II B) II ve IV C) III ve IV Doğalgaz

15 – 22
23 – 30
31 – 38
39 – 46
47 – 54
(m3)
D) I ve IV E) I ve III

Yukarıdaki histogram bir şehirdeki konutların aylık doğal


gaz tüketim miktarını göstermektedir.

Buna göre,
I. Bu veri grubunun açıklığı 39’dur.
II. Bu veri grubunun genişliği 8’dir.
III. Bir ayda en çok 30 m3 doğalgaz tüketen ev sayısı
1400’tür.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) I ve II C) Yalnız III
D) II ve III E) I, II ve III
8. Aritmetik Standart
Sınıf
Ortalama Sapma
A1+ 85 1

A2+ 75 3

A3+ 80 5

A4+ 80 6

Yukarıdaki tabloda dört tane Acil Matematik sınıfının mate-


matik notlarının aritmetik ortalaması ve standart sapması
verilmiştir.

Buna göre,
l. En istikrarlı sınıf A1+ sınıfıdır. 10. Aşağıda tam sayılardan oluşan ve küçükten büyüğe doğru
sıralanmış olarak verilen veri grubunun sadece bir tane te-
ll. A3+ sınıfı A 4+ sınıfına göre, daha başarılıdır. pe değeri vardır.
lll. A2+ sınıfı A 4+ sınıfına göre, daha başarılıdır. 1, 2, 5, 5, 7, a, b, 12
ifadelerinden hangileri doğrudur? Buna göre, bu veri grubunun aritmetik ortalaması en
A) I ve II B) Yalnız II C) I ve III çok kaçtır?
D) Yalnız III E) I, II ve III A) 5 B) 6 C) 7 D) 8 E) 9

442
İSTATİSTİK
Test - 1

11. Terimleri ikişer ikişer artan 13. y


48, 50, 52, 54, ... 72, 74, 76

Veri grubundaki sayılarda bulunan rakamların kaçar kez a


tekrar ettiği belirleniyor.
6
Örneğin; 2 rakamı sadece 52, 62, 72 sayılarında bulun-
duğundan 3 kez tekrar etmiştir. 4

Elde edilen tekrar etme sayılarıyla yeni bir veri grubu oluş- x
turuluyor. 0 1 3 5 7

Buna göre, oluşan yeni veri grubunun medyanı


kaçtır? Grafikte verilen y = f(x) fonksiyonu [1, 5] aralığında doğru-
11 13 sal ve [5, 7] aralığında sabit fonksiyon olarak verilmiştir.
A) 4 B) 5 C) D) 6 E)
2 2 Buna göre, apsisleri tam sayı olan tüm noktaların
ordinatları yan yana yazılıp bir sayı dizisi oluşturul-
duğunda oluşan sayı dizisinin modu ile medyanının
toplamı kaçtır?
A) 14 B) 15 C) 16 D) 17 E) 18

12.
Çalışma Süresi Öğretmen
(Yıl) Sayısı
14. 5 6 9 9 10 X
1–4 6
16 16 17 19 Y 22
5–8 10
23 23 25 28 35 39
9 – 12 8
13 – 16 4 Yukarıdaki tabloda bir spor kulübüne üye olan kişilerin yaş-
ları küçükten büyüğe doğru sıralanarak verilmiştir.
17 – 20 2
Bu verilerle aşağıdaki histogram oluşturulduğuna
Yukarıda tabloda bir okulda çalışan öğretmenlerin çalıştığı göre,
süreler verilmiştir. Kişi Sayısı

Buna göre,
6
l. Çalışma sürelerinin yıl ortalaması 7’dir. 5
ll. Veri grubunun modu 7’dir. 4
3
lll. 7 yıl çalışan öğretmen yoktur. 2
ifadelerinden hangileri kesinlikle yanlıştır? 1
Yaş
A) Yalnız l B) l ve ll C) Yalnız ll 0
5–11
12–18
19–25
26–32
33–39

D) l ve lll E) l, ll ve lll
X + Y toplamının sonucu en fazla kaç olabilir?
A) 39 B) 38 C) 37 D) 36 E) 35

443
İSTATİSTİK
Test - 1

15. SP 17. Kişi Sayısı

70
En uzun süre (dakika) : 91
NP OBP
En kısa süre (dakika) : 25
60

Matematik 4 Puan OP < 50 ise OP ≥ 50 ise 50


Türkçe 4 Puan OBP = 3(OP) OBP = 5(OP)
Fen 2 Puan 40
SP = 100 + NP + OBP • %12
Sosyal 2 Puan
30
SP : Sınav Puanı Süre

?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
(Dakika)

25 –
?–
?–
?–
?–
?–
?–
?–
?–
?–
NP : Net Puanı

OP : Okul Puanı Bir okuldaki öğrencilerin günlük kitap okuma süresiyle ilgi-
li bazı bilgileri içeren histogram yukarıda verilmiştir.
OBP : Okul Bitirme Puanı
Grafiğe göre, kişi sayısı en fazla olan grubun günlük
Yukarıdaki algoritmada bir sınava giren Öğrencinin sınav okuma süresi hangi dakika aralığındadır?
puanının (SP) nasıl hesaplandığıyla ilgili bilgiler verilmek-
tedir. A) 39 – 45 B) 34 – 41 C) 37 – 43
D) 41 – 49 E) 41 – 46
Buna göre, OP 80, matematik neti 35, fen neti 12,
Türkçe neti 35.25 ve sosyal neti 17.50 olan bir öğren-
cinin sınav puanı kaçtır?
A) 468 B) 478 C) 488 D) 498 E) 508

18. Aşağıda gösterilen A ve B kutularının her birine 9, 11, 13


ve 15 sayıları yazılmıştır.

A B

9 9
11 11
13 13
15 15
16. Histogram oluştururken;
• Veri grubu küçükten büyüğe doğru sıralanır. A kutusundan farklı iki sayı alınıp B kutusuna yazıldığında
B kutusunda oluşan sayıların aritmetik ortalaması azalmış-
• Veri grubunun açıklığı bulunur. tır.
• Açıklık değerinin grup sayısına bölünmesi ile elde edi- Buna göre, B kutusunda son durumda oluşan sayıla-
len sayıdan büyük en küçük doğal sayı grup genişliği rın aritmetik ortalaması en çok kaç olabilir?
olarak alınır.
35 34 32
Buna göre, bir veri grubunun açıklığı 60 ve grup sayı- A) B) C) 11 D) E) 10
3 3 3
sı 7 olduğuna göre, grup genişliği kaçtır?
A) 7 B) 8 C) 9 D) 10 E) 11

1. B 2. D 3. C 4. C 5. C 6. B
7. D 8. A 9. E 10. C 11. A 12. A
13. B 14. B 15. C 16. C 17. A 18. A

444
İSTATİSTİK
Test - 2

1. Bir veri grubundaki sayıların aritmetik ortalaması; sayıların 4. Terimleri küçükten büyüğe doğru sıralanmış bir veri gru-
toplamı, sayı adedine bölünerek bulunur. bunda, tek sayıda terim varsa ortadaki terime, çift sayıda
terim varsa ortadaki iki teriminin aritmetik ortalamasına o
Bir sınava giren 22 öğrenciden 10’u sınıfın puan ortalama-
veri grubunun medyanı (ortanca) denir.
sına eşit, bir kısmı bu ortalamanın 1 puan üstünde, kalan
öğrenciler de bu ortalamanın 1 puan altında puanlar almış- Aşağıdaki tabloda bir anaokulunda bulunan çocukların boy
tır. uzunluklarına göre sayıları verilmiştir.

Buna göre, öğrencilerden kaç tanesinin puanı sınıf Çocuk sayısı Boy (m)
ortalamasının 1 puan üstündedir? 5 1

A) 1 B) 6 C) 7 D) 8 E) 10 4 1,2
3 1,4
1 1,3

Çocukların metre birimine göre boy uzunluklarından oluşan


veri grubunun medyanı x olmak üzere, bir çocuğun boyu
x metreden uzunsa çocuk uzun boylu kabul edilmektedir.

Buna göre, bu çocukların kaç tanesi uzun boyludur?


A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 7
2. Ardışık x tane pozitif tam sayının oluşturduğu dizinin
açıklığı 22 olduğuna göre, dizinin medyanının alabile-
ceği iki basamaklı kaç farklı değer vardır?
A) 84 B) 86 C) 87 D) 88 E) 90

3. Aşağıda tepe açıları eş olan üç farklı ikizkenar üçgen veril-


miştir. Alttaki üçgenin bir taban açısının ölçüsü a’dır.

5. Bir veri grubundaki sayıların aritmetik ortalaması; sayıların


toplamı, sayı adedine bölünerek bulunur.
Bir araştırmada elde edilen gözlem değerlerinin,

99 tanesi 1,25

75 tanesi 2
a 99 tanesi 2,75
Bu üçgenlerin açı ölçülerinden oluşan dokuz terimli olduğuna göre, bu değerlerin aritmetik ortalaması
veri grubunda, kaçtır?
I. Açıklık 180° - 3a olur. A) 1,5 B) 1,75 C) 2 D) 2,25 E) 2,5
II. Aritmetik ortalama 60°dir.
III. Medyan a’dır.
IV. Modu a’dır.
yargılarından kaç tanesi kesinlikle doğrudur?
A) 0 B) 1 C) 2 D) 3 E) 4

445
İSTATİSTİK
Test - 2

6. Aşağıdaki veri grubunun sadece bir tane modu vardır. 8. Terimleri küçükten büyüğe doğru sıralanmış bir veri gru-
bunda, tek sayıda terim varsa ortadaki terime, çift sayıda
6, 10, 12, 14, 14, y, 23
terim varsa ortadaki iki teriminin aritmetik ortalamasına o
veri grubunun, medyan ve aritmetik ortalama değerleri bir- veri grubunun medyanı (ortanca) denir.
birine eşittir.
Bir istatiksel çalışmada elde edilen sekiz farklı pozitif göz-
Buna göre, y kaçtır? lem değerinden ikisi 5 ve 11’dir. Elde edilen tüm gözlem de-
ğerlerinden dördü 5’ten büyük ve üçü 5’ten küçüktür.
A) 22 B) 19 C) 18 D) 16 E) 15
Buna göre, bu çalışmada elde edilen gözlem değerle-
rinin medyanı en çok kaçtır?
A) 6 B) 7 C) 8 D) 9 E) 10

7. Açıklık: Bir veri grubundaki en büyük sayıdan en küçük sa-


yı çıkarılarak bulunur.
Aritmetik ortalama: Bir veri grubundaki sayıların toplamı sa-
yı adedine bölünerek bulunur.

Medyan (ortanca): Terimler küçükten büyüğe doğru sıra-


landıktan sonra, tek sayıda terim varsa ortadaki terim, çift
sayıda terim varsa ortadaki iki terimin aritmetik ortalaması 9. Bir okuldaki öğrenciler futbol ve basketbol oynamak üzere
medyandır. iki gruba ayrılmışlardır.

Standart sapma: Veri grubundaki her bir terimden grubun Basketbol oynayanlar futbol oynayanlardan 1 kişi fazladır.
aritmetik ortalaması çıkarılır. Her bir farkın kareleri toplanır. Basketbol oynayan her bir kişinin boyu futbol oynayan her
Elde edilen toplam, veri sayısının 1 eksiğine bölünerek bu- bir kişinin boyundan daha uzundur. Aşağıdaki tablo metre
lunan sonucun karekökü alınır. Bulunan karekök, veri gru- cinsinden okuldaki öğrencilerin boyları hakkında bilgi ver-
bunun standart sapmasıdır. mektedir.
Aritmetik
x pozitif reel sayı olmak üzere, aşağıda her terimi x’e bağ- Medyan Mod
Ortalama
lı olan bir veri grubu verilmiştir.
1,65 1,67 1,70
x – 2, x – 1, x, x + 1, x + 2
A, B, C ve D öğrencilerinin boyları sırasıyla 1,65 m, 1,66 m,
Buna göre, 1,67 m ve 1,68 m olup boyları okulun diğer öğrencilerinden
farklıdır.
I. Açıklık
II. Aritmetik ortalama Buna göre; A, B, C ve D öğrencilerinin oynadığı oyun-
lar sırasıyla aşağıdakilerden hangisidir?
III. Medyan (ortanca)
A) Basketbol, Basketbol, Basketbol, Basketbol
IV. Standart sapma
B) Futbol, Basketbol, Basketbol, Basketbol
ölçülerinden hangileri x’e bağlı değildir? C) Futbol, Futbol, Basketbol, Basketbol
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) Futbol, Futbol, Futbol, Basketbol
D) I ve IV E) I, III ve IV E) Futbol, Futbol, Futbol, Futbol

446
İSTATİSTİK
Test - 2

10. Terimleri küçükten büyüğe doğru sıralanmış bir veri gru- 12. Aşağıda bir birim kareli zemine çizilen yedi doğru parçası
bunda, tek sayıda terim varsa ortadaki terime, çift sayıda verilmiştir.
terim varsa ortadaki iki teriminin aritmetik ortalamasına o
veri grubunun medyanı (ortanca) denir.
Aşağıda terimleri küçükten büyüğe doğru dizili bir veri gru-
bu verilmiştir.

a1, a2, a3, a4, a5, a6, a7

Bu veri grubunun medyanı 11, a6 ve a7 dışındaki terimlerin


medyanı 3’tür.

Buna göre, a7 dışındaki terimlerin medyanı kaçtır? Buna göre, bu doğru parçalarının uzunluklarından
A) 3 B) 4,5 C) 5 D) 6,5 E) 7 oluşan veri grubunun medyanı hangi doğru parçası-
nın uzunluğudur?
A) A B) C C) D D) F E) E

11. 22 kişilik bir sınıfın öğretmeni öğrencilerinin nabzını


ölçtürdüğünde aşağıdaki sonuçlar bulunmuştur.

13. Bir güreş takımındaki oyuncuların ağırlıklarının aritmetik or-


talaması 84 kilogramdır. Takımın en ağır sporcusu Halil 100
kilogram, takımın en hafif sporcusu Mehmet ise 64 kilog-
ramdır.
Şekildeki noktalar o nabız değerine sahip öğrencilerdir.
Örneğin, nabzı 68 olan 5 öğrenci vardır. Halil ve Mehmet takımdan ayrıldıktan sonraki takımda-
ki sporcuların aritmetik ortalaması ve medyanı nasıl
Öğretmen, bütün öğrencilerine haftalık egzersiz programı değişmiştir?
uygulayıp bir hafta sonra tekrar nabız ölçümü yaptırdığın-
da aşağıdaki sonuçlar bulunmuştur. Aritmetik Ortalama Medyan
A) Azalır Azalır
B) Artar Artar
C) Azalır Değişmez
Birinci ölçümde elde edilen değerlerin standart D) Artar Değişmez
sapması s1 ve açıklığı a1, ikinci ölçümde elde edilen
E) Değişmez Artar
değerlerin standart sapması s2 ve açıklığı a2 olduğu-
na göre, aşağıdakilerden hangisi doğrudur?

A) s1 = s2 ve a1 = a2 B) s1 < s2 ve a1 < a2

C) s1 > s2 ve a1 = a2 D) s1 > s2 ve a1 < a2

E) s1 < s2 ve a1 > a2

1. B 2. D 3. E 4. B 5. C 6. B 7. D
8. C 9. C 10. E 11. C 12. A 13. D

447

You might also like