2022 - Endemik Yayınları - TYT Kimya Soru Bankası

TYT
Endemik Yayınları markası Tuna Matbaacılık AŞ’nin Tescilli markasıdır. Bu eserin her türlü yayın hakkı
Tuna Matbaacılık AŞ’ye aittir. Bu eserden, 5846 ve 2936 “Fikir ve Sanat Eserleri Yasası” hükümleri gere-
ğince kaynak gösterilerek bile olsa alıntı yapılamaz, herhangi bir şekilde çoğaltılamaz, genel ağ ve diğer
elektronik ortamlarda yayımlanamaz.
ENDEMİK YAYINLARI
Bahçekapı Mah. 2460. Cad. No:7 06370 Şaşmaz-ANKARA
www.endemikyayinlari.com.tr
endemikyayinlari@endemikyayinlari.com.tr
444 6 814
ISBN: 978-625-7430-14-2
Yayıncı Sertifika No: 49461
ÖNERİLERİNİZ İÇİN
oneri@endemikyayinlari.com.tr
GRAFİK TASARIM
Endemik Yayınları Dizgi Birimi
GENEL DAĞITIM
BORA YAYINCILIK DAĞITIM / İSTANBUL

0212 451 41 00 pbx
0212 451 41 08-58
www.boradagitim.com
info@boradagitim.com
BASKI YERİ
TUNA MATBAACILIK AŞ. / ANKARA

www.tunamatbaacilik.com.tr
Sertifika No: 49461
ÖN SÖZ
Sevgili Öğrenciler,
Kimya bilimi ile öğrencilerin kimya biliminin temel kavramları, ilkeleri, modelleri, teorileri ve yasaları hak-
kında bilgi sahibi olmaları; kimya biliminin ve insanlığın ortak mirası olan bilimsel bilginin gelişim sürecini ve
doğasını, bilimsel bilginin etik değerlere uygun olarak kullanılmasının önemini kavramaları; dünyada kimya
biliminin gelişimine katkı sağlamış bilim insanları ve bu kişilerin çalışmaları hakkında bilgi sahibi olmaları ve
bu çalışmaları etkileyen sosyal, kültürel, ekonomik, çevresel koşulları kavramaları amaçlanmaktadır. Kimya
dersinde edindikleri bilgi ve becerileri günlük hayat, sağlık, sanayi ve çevre ile ilgili olayları açıklamada kul-
lanmaları; kimyasal teknolojilerin hayata yansıyan olumlu ve olumsuz yanlarını ayırt edebilmeleri; kimyanın
topluma, sosyal hayata, ekonomiye ve teknolojiye katkılarının farkına varmaları; sosyal, ekonomik, çevresel
faktörlerin insan hayatını desteklemek ve korumak için nasıl bir etkileşim içinde olduğunu fark etmeleri ve bu
etkileşim içinde kimya biliminin rolünü kavramaları beklenmektedir. Buna ek olarak bilişim teknolojilerini kulla-
narak edindikleri bilgileri kimyanın sembolik diline ve bilimsel içeriğe uygun olarak düzenlemeleri, sunmaları,
raporlaştırmaları ve paylaşmaları; deney yaparak veri elde etmeleri, bu verileri kullanarak çıkarım yapmaları,
yorumlamaları ve genellemelere ulaşmaları; kimya bilimi ile ilgili kariyer olanaklarını tanımaları ve bu alana ilgi
duymaları; bilimsel çalışmalarda ve toplumsal hayatta etik değerlere sahip olmanın ve bu değerlere uygun
davranmanın gerekliliğini ve önemini kavramaları; hayatı anlama ve hayatın devamlılığında kimya biliminin ro-
lünü kavramaları; kimya dersinde edindikleri bilgi, beceri ve yeterlilikleri kullanarak insanlığın faydasına olacak
yeni kirler üretmeye ve özgün çalışmalar yapmaya istek duymaları amaçlanmaktadır.1
Öncelikle okul başarınızı artırmak ve üniversite sınavında hedenize ulaşmak için düzenli ve planlı çalışmalı,
bu doğrultuda titizlikle hazırlanmış kaynak kitapları kullanmalısınız. Hem okulda hem de üniversite sınavında
başarıya ulaşmanız için size yol arkadaşlığı yapacak olan TYT KİMYA SORU BANKASI, ÖSYM tarzı sorular
ve T.C. Millî Eğitim Bakanlığı tarafından hazırlanan öğretim programı esas alınarak uzman bir ekip tarafından
hazırlanmıştır.
TYT KİMYA SORU BANKASI’nın içerisinde kazanımlar doğrultusunda hazırlanmış video çözümlü testler ve
beceri temelli sorular bulunmaktadır.
Sınavlara hazırlık sürecinde sizlere destek olacak bu kitapla diğer adaylardan bir adım önde olacaksınız.
Yolunuz açık, kaleminiz kuvvetli olsun.
Kitabın hazırlık sürecindeki katkılarından dolayı Aslı AYDOĞAN’a teşekkür ederiz.
Endemik Yayın Kurulu
1 T.C. Millî Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Kimya Dersi Öğretim Programı

İÇİNDEKİLER
KİMYA BİLİMİ KİMYANIN TEMEL KANUNLARI VE KİMYASAL

HESAPLAMALAR
Simyadan Kimyaya ................................................................ 6
Kimyanın Temel Kanunları .................................................... 94
Kimya Disiplinleri ve Kimyacıların Çalışma Alanları .............. 8
Mol Kavramı .......................................................................... 102
Kimyanın Sembolik Dili .......................................................... 10
Kimyasal Tepkimeler ve Denklemler ..................................... 110
Kimya Uygulamalarında İş Sağlığı ve Güvenliği .................... 14
(Kimyasal Hesaplamalar) Denklem Miktar Geçiş
Kimya Laboratuvarında Kullanılan Temel Malzemeler .......... 18
Problemleri ............................................................................ 114
ÖSYM TARZINDA ........................................................20
Kimyasal Hesaplamalar) Sınırlayıcı Bileşen
ATOMUN YAPISI VE PERİYODİK SİSTEM Hesaplamaları ....................................................................... 116
Kimyasal Hesaplamalar ......................................................... 118
Atom Modelleri ....................................................................... 22
Atom Altı Parçacıklar ............................................................. 26
Periyodik Sistem .................................................................... 32
KARIŞIMLAR
Periyodik Özelliklerin Değişimi .............................................. 38
ÖSYM TARZINDA ........................................................46
Homojen ve Heterojen Karışımlar ......................................... 120
KİMYASAL TÜRLER ARASI ETKİLEŞİMLER Çözeltilerde Derişim .............................................................. 124

Çözeltilerin Özellikleri ............................................................ 126
Kimyasal Türler ...................................................................... 48 Ayırma ve Saflaştırma Teknikleri ........................................... 128
Kimyasal Türler Arası Etkileşimlerin Sınıflandırılması ........... 50 ÖSYM TARZINDA ........................................................134
İyonik Bağların Oluşumu ....................................................... 52
İyonik Bağlı Bileşiklerin Oluşumu ve Adlandırılması .............. 54
Kovalent Bağların Oluşumu ................................................... 56
Kovalent Bağlı Bileşiklerin Oluşumu ve Adlandırılması ......... 58 ASİTLER, BAZLAR VE TUZLAR
Metalik Bağ ............................................................................ 60
Asitler ve Bazlar ..................................................................... 136
Zayıf Etkileşimler ................................................................... 62
Asitlerin-Bazların Özellikleri ve Tepkimeleri .......................... 138
Fiziksel ve Kimyasal Değişimler ............................................ 64
Asitlerin ve Bazların Tepkimeleri ........................................... 140
ÖSYM TARZINDA ........................................................66
Hayatımızdaki Asitler ve Bazlar ............................................. 142
MADDENİN HÂLLERİ Tuzlar ..................................................................................... 146
ÖSYM TARZINDA ........................................................150
Maddenin Fiziksel Hâlleri ....................................................... 68
Katılar ve Özellikleri ............................................................... 70
Sıvılar ve Özellikleri ............................................................... 72 KİMYA HER YERDE
Maddenin Hâl Değişimi .......................................................... 76
Temizlik Maddeleri ................................................................. 152
Gazlar ve Özellikleri ............................................................... 78
Polimerler .............................................................................. 156
Plazma ve Özellikleri ............................................................. 82
Kozmetik Ürünler ve İlaçlar .................................................... 160
ÖSYM TARZINDA ........................................................84
Hazır Gıdalar ......................................................................... 162
Yenilebilir Yağ Türleri ............................................................ 164
DOĞA VE KİMYA
KARMA TESTLER ........................................................166
Su ve Hayat ........................................................................... 86
Çevre Kimyası ....................................................................... 88 CEVAP ANAHTARI ............................................................... 174
KİMYA BİLİMİ
TEST 1 Simyadan Kimyaya
1. Simya ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? 5. Aşağıdakilerden hangisi bir simyacı (alşimist) değildir?
A) Kimyanın temelini oluşturur. A) Cabir Bin Hayyan B) G.N. Lewis

B) Teorik bir temele sahip değildir. C) İbn-i Sina D) Van Helmont
C) Sistematik bilgi birikimi sağlar. E) el-Razi
D) Hedefleri arasında ölümsüzlük iksirini bulma yer alır.
E) Değersiz metallerin altına çevrilmesi amaçlarındandır.
2. I. Malzemesi maddedir.
II. Bir bilim dalıdır.
III. Deneme-yanılma yöntemine dayanır. 6. Aşağıda verilen yöntemlerden hangisi simyadan kim-
Yukarıda verilen öncüllerden hangileri simya için doğ- yaya aktarılan bir yöntemdir?
ru, kimya için yanlıştır? A) Elektroliz B) Kütle spektroskopisi
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III C) Spekstroskopi D) Titrasyon
D) I ve II E) I ve III E) Süzme
3. I. Kristallendirme
lI. Elektroliz
7.
Ill. Damıtma Kral suyu
Yukarıda verilen yöntemlerden hangileri simyacılar
tarafından kullanılan yöntemlerdendir?
A) Yalnız l B) Yalnız ll C) l ve ll Kütlenin Bilim insanı, Element

D) l ve lll E) ll ve lll korunumu düşünür tanımı
Kroze, fırın Dört temel

geliştirilmesi element
Verilen kavramlar ile aşağıdaki bilim insanı ya da dü-

4. Aşağıdakilerden hangisi simyadan kimyaya aktarılan şünürler eşleştirildiğinde hangisi açıkta kalır?
malzemelerden biri değildir? A) Demokritos B) Cabir Bin Hayyan
A) Sabun B) Boya C) Cam C) Robert Boyle D) Aristotales
D) Plastik E) Mürekkep E) Lavoisier
6
8. I. İmbik, kroze, fırın gibi araç gereçler kimya döneminde 11. Aşağıdakilerden hangisi simya ve simyacıların temel
bulunmuştur. uğraş alanlarından biri değildir?
II. Simya döneminde zaç yağı, kezzap, Kıbrıs taşı gibi A) Felsefe taşına ulaşmak
maddeler keşfedilmiştir.
B) Ölümsüzlük iksirini bulmak
III. Aristo’ya göre madde; ateş, toprak, su, hava olmak
C) Değersiz metalleri altına çevirmek
üzere dört temel elementten oluşur.
D) Bitkilerden esans elde etmek
Yukarıda verilen ifadelerden hangileri doğrudur?
E) Deney yoluyla elementleri başka elementlere çevirmek
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III
I
12. Aristo, simya ile uğraşan bir ................. olup maddeyi,
II
ateş, hava, su ve ................. olmak üzere dörde ayırmış-
tır. Aristo’ya göre her element kuru, ıslak, soğuk ve sıcak
III
unsurladan ikisini içermektedir. Örneğin ateş .................
IV
ve kuru, su soğuk ve ................. kombinasyonudur.
Yukarıda verilen boşluklara gelebilecek kavramlar
aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?
9. Kimyacılar, maddenin yapısındaki değişimleri sistematik
I II III IV
biçimde ve deneye dayalı yöntemler kullanarak inceler.
A) simyacı kum soğuk kuru
Buna göre simya uğraşının kimya bilimine dönüşümü;
B) simyacı toprak sıcak ıslak
I. Sistematik deneylerin yapılması,
C) kimyacı kum soğuk ıslak
II. Hassas terazinin kullanılması,
D) kimyacı toprak sıcak kuru
III. Teorilerin deney sonuçları ile test edilip ilişkilendirilmesi
E) simyacı toprak ıslak sıcak
faaliyetlerinden hangileri ile başlamıştır?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve II E) I, II ve III
13. Ateş
Kuru Sıcak
II
I Islak
10. I. Teflon
II. Sabun Aristo’nun madde sınıflandırmasına göre I ve II yerine
III. Seramik aşağıdakilerden hangisi gelmelidir?
IV. Vernik I II
V. Mürekkep A) Soğuk Hava
Yukarıdaki maddelerden hangileri Eski Çağ’da simya- B) Hava Soğuk
cılar tarafından bulunmuştur? C) Toprak Soğuk
A) l, ll ve llI B) ll, lll ve lV C) ll, lll ve V D) Hava Nemli
D) l, lll ve lV E) ll, lV ve V E) Su Soğuk
7
KİMYA BİLİMİ
TEST 2 Kimya Disiplinleri ve Kimyacıların Çalışma Alanları
1. Kimya ve kimyanın uğraş alanları ile ilgili; 5. I

I. Madde ve yapısını inceler,
Karbon
II. Bir bilim dalıdır, kimyası
III. İlaç, pil, plastik gibi malzemelerin deneysel çalışmala- olarak da
rını yürütür bilinir.
yargılarından hangileri doğrudur? II III

Canlı
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III Belirli bir
yapısında
maddenin KİMYA
D) I ve II E) I, II ve III gerçekleşen
kimyasal
kimyasal
bileşenlerini
tepkimeleri
inceler.
inceler.
Numaralandırılmış kimya alt dalları aşağıdakilerin han-

gisinde doğru olarak verilmiştir?
2. Aşağıdakilerden hangisi kimya disiplinlerinden biri I II III
değildir? A) Organik kimya Anorganik kimya Analitik kimya
A) Fizikokimya B) Biyokimya B) Organik kimya Analitik kimya Biyokimya
C) Mikrobiyoloji D) Organik kimya C) Fizikokimya Anorganik kimya Biyokimya
E) Analitik kimya D) Polimer kimyası Analitik kimya Çekirdek kimyası

E) Elektrokimya Organik kimya Anorganik kimya
3. I. Eczacılık
lI. Gıda mühendisliği
6. Çalışma Kimya Alt Dalı
Ill. Metalurji mühendisliği
I. Kandaki kolesterol oranı- a. Elektrokimya
Yukarıda verilen meslek gruplarından hangileri kimya
nın tespit edilmesi
alanı ile ilgilidir?
A) Yalnız I B) Yalnız IlI C) l ve lll II. Buğdayın yapısındaki b. Organik kimya

D) Il ve IIl E) I, II ve III karbonhidratların özellik-
lerinin incelenmesi
III. Kısa sürede şarj olabilen c. Analitik kimya
ve daha uzun ömürlü pil-
lerin üretilmesi
Yukarıdaki çalışmaların ilgili olduğu kimya alt dalıyla

4. Kimya eğitimi alan biri;
eşleştirilmesi hangisinde doğru verilmiştir?
I. Boya,
II. Petrol, A) I – a B) I – c C) I – b
III. İlaç II – b II – a II – c
III – c III – b III – a
endüstrilerinden hangilerinde çalışabilir?
D) I – c E) I – a
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III II – b II – c
D) I ve II E) I, II ve III III – a III – b
8
7. Kimya disiplinleri birbiriyle bağlantılı olsa da her birinin te- 10. Aşağıda verilen kimyanın uğraş alanlarından hangisi
mel ilgi alanları vardır. fizikokimyanın alanı ile ilgilidir?
◆ Atık sulardaki ağır metal miktarının ölçülmesi A) Kimyasal bileşenlerin tanınması
◆ Deterjan, cam, boya ve plastik gibi günlük hayat kimya- B) Sıcaklık, basınç, derişim gibi fiziksel faktörlerin madde-
sallarını üreten fabrikalara üretim sırasında kullanacak-
ye etkisi
ları ham maddelerin sağlanması
C) Endüstriyel malzemelerin üretimi
◆ Canlılarda gerçekleşen sindirim olayları sırasındaki
D) Kan, idrar, su, toprak analizi
kimyasal değişmelerin incelenmesi
◆ Mermer, seramik, cam ve tuzların yapılarının incelen- E) Doğal ve yapay polimerlerin elde edilmesi
mesi
Buna göre verilen konular aşağıdaki kimya disiplinle-
rinden hangisinin temel ilgi alanında değildir?
A) Anorganik kimya B) Biyokimya

C) Endüstriyel kimya D) Fizikokimya
E) Analitik kimya
11. I. Benzin
II. Asfalt
8 . Kimyanın endüstriyel uygulamaları birçok endüstrinin doğ- III. LPG
masını sağlamıştır. Yukarıda verilenlerden hangileri petrokimya ürünüdür?
Buna göre aşağıdakilerden hangisi kimyanın ortaya
çıkmasını sağladığı endüstrilerden biri değildir?
D) I ve III E) I, II ve III
A) Petrol B) Polimer C) Boya
D) Jeoloji E) İlaç
9. I
Hidrokarbonların
yapısını inceler.
12. Kimya Alt Alanı Uğraş Alanı
V II
I. Fizikokimya a) Çok sayıda birimin eklenmesiyle
Kozmetikte Pillerin çalışma
kullanılan oluşan büyük moleküllerin sen-
Organik prensibi ilgi
maddelerin tezlenmesi
kimya alanında
bileşimini değildir. II. Elektrokimya b) Madde ve elektrik ilişkisi
inceler.
III. Polimer kimyası c) Maddedeki enerji-iş dönüşümleri
IV III
Karbon Sadece canlı Yukarıda verilen kimya alt alanları ve uğraş alanları
kimyası olarak sistemleri hangisinde doğru olarak eşleştirilmiştir?
bilinir. inceler.
A) I – c B) I – b C) I – c
Yukarıdaki diyagramda verilen organik kimya ve or-
II – a II – a II – b
ganik kimyanın alanları ile ilgili ifadelerden hangileri
III – b III – c III – a
doğrudur?
D) I – a E) I – b
A) l, lll ve IV B) l, lll ve V C) ll, lll ve V II – c II – c
D) l, ll, lV ve V E) l, lll, lV ve V III – b III – a
9
KİMYA BİLİMİ
TEST 3 Kimyanın Sembolik Dili
1. Şemada Aristo’nun maddeyi oluşturan elementleri numa- 4. Elementler ile ilgili;

ralandırılarak gösterilmiştir. l. Saf maddedir,
Aristo’nun Element Tanımı ll. Sembol ile gösterilebilir,

lll. Nükleer yollarla ayrıştırılabilir
yarg›lar›ndan hangileri do€rudur?
Ateş Hava Toprak Su
A) Yalnız l B) Yalnız ll C) l ve ll
1 2 3 4
D) ll ve lll E) l, ll ve lll
Bu elementler ile ilgili bilgilerden hangisi yanlıştır?
A) Dört temel element vardır.
B) 1 ve 2. maddelerin ortak özelliği sıcak olmalarıdır.
C) 1 ve 3. maddeler aynı zamanda kuru olma özelliğini
taşır.
D) 2 ve 3. maddeler günümüzde de element olarak kabul
edilir.
E) 1 ve 4. maddeleri niteleyen ortak özellik yoktur.
5. Bileşik özellikleri ile ilgili aşağıdakilerden hangisi

yanlıştır?
A) Tek tür moleküllerden oluşur.

B) Formülle gösterilir.
C) Fiziksel ve kimyasal yollarla ayrışır.
D) Saf maddelerdir.
2. Aristo’ya göre aşağıdakilerden hangisi element E) Homojendir.
değildir?
A) Ateş B) Altın C) Hava

D) Su E) Toprak
6. Element Bileşik
3. I. Robert Boyle’a göre element, kendisinden daha küçük I. Homojen Heterojen
maddelere ayrışamayan saf maddedir. II. Sembol Formül
II. Berzelius elementleri şekillerle sembolize etmiştir. III. Saf Saf
III. Aynı cins atomlardan oluşur. IV. Tek tür atom Tek tür molekül
V. Co CO
Elementler ile ilgili olarak yukarıdaki yargılardan han-
gileri doğrudur? Yukarıda verilen tablonun hangi satırında hata yapıl-
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II mıştır?
D) I ve III E) II ve III A) I B) II C) III D) IV E) V
10
7. 10. • X maddesi iki cins atom içeren bir saf maddedir.
I. H2 II. C III. H 2O
• Y maddesi aynı ortamda donarken sıcaklığı azalmak-
IV. NO2 V. SO2 VI. Mg tadır.
• Z maddesi kimyasal yöntemle iki farklı maddeye ayrış-
Verilen tablodaki maddelerin hangileri element, han- mamaktadır.
gileri bileşiktir? Buna göre X, Y ve Z maddeleri aşağıdakilerden hangi-
Element Bileşik sinde doğru verilmiş olabilir?
A) I, II, III IV, V, VI X Y Z
B) I, II, IV, VI III, V A) Tuzlu su CO2 H2O
C) I, II, VI III, IV, V B) CO2 Tuzlu su Fe
D) I, II, III, V IV, VI C) Fe CO2 Tuzlu su
E) I, II, IV III, V, VI D) H2O Şekerli su Tuzlu su
E) Tuzlu su Alkollü su H2O
8. l . Elementler sembollerle gösterilir.

11. Helyum, flor, fosfor, kalsiyum elementlerinin sembol-
ll. Bileşikler farklı türde atom içerir. leri s›ras›yla hangisinde doğru verilmiştir?
lll. C element, Co bileşiktir.
A) He, F, P, Ca B) He, P, F, Ca
lV. Poliatomik ve monoatomik element olmak üzere iki türlü
C) HE, F, P, CA D) He, P, Fl, Ca
element vardır.
E) H, F, P, Ca
Yukarıda verilen ifadelerden hangileri doğrudur?
A) Yalnız II B) Yalnız IV C) I ve IV
D) II ve III E) I, II ve IV
12. Element Bileşik
I II III
IV
9. I. Azot a. N
II. Klor b. Li V
III. Lityum c. Cl
Verilen element ve semboller aşağıdakilerden hangi- Karışım
sinde doğru eşleştirilmiştir?

Verilen Venn şemas› ile ilgili aşa€›daki yarg›lardan
A) I a B) I a C) I a hangisi yanl›şt›r?
II b II b II b A) I. ayn› cins atomlar› gösterir.
III c III c III c B) II. saf maddeyi gösterir.

C) III. kimyasal yollarla ayrışabilmeyi gösterir.
D) I a E) I a
D) IV. heterojen maddeyi gösterir.
II b II b
E) V. maddelerin belirli ayırt edici özellikleri olmadığını
III c III c gösterir.
11
KİMYA BİLİMİ
TEST 4 Kimyanın Sembolik Dili
1. Maddeler fiziksel ve kimyasal yöntemlerle bileşenlerine ay- 4. Aşağıda verilen element ve sembollerinden hangisi
rışabilirler. Aşağıda verilen tabloda X, Y, Z maddelerinin yanlıştır?
bileşenlerine ayrılma yöntemleri verilmiştir.
Element Sembol
Madde Fiziksel Yolla Kimyasal Yolla A) Demir Fe
Ayrılma Ayrılma B) Flor F
X – – C) Sodyum S
Y + – D) Azot N
Z – +
E) Karbon C
Buna göre aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?
A) Y saf maddedir.
B) Y karışımdır.
C) Z formül ile gösterilir.
D) X elementtir.
E) X ve Z aynı cins taneciklerden oluşur. 5. I. Co II. CO
ile ilgili aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
A) I. kimyasal yöntemlerle ayrıştırılır.

B) II. element molekülüdür.
C) Her ikisi de farklı tür atomlardan oluşmuştur.
D) Sabit basınçta hâl değişimi süresince sıcaklıkları sabit
2. kalır.
I
E) Her ikisi de bileşiktir.
Formülle gösterilir.
V II
Hâl değişim Su _ H 2 O i bir

sıcaklığı sabit BİLEŞİK
örnektir.
değildir. 6. İki ya da daha fazla elementin belirli oranlarda bir araya
gelerek, kendi özelliklerini kaybedip oluşturdukları saf mad-
IV III deler bileşik olarak adlandırılır. Bileşikler yapılarındaki bağ
ve tanecik türlerine göre farklı şekillerde sistematik olarak
Saf ve Kimyasal yolla
homojendir. ayrışır. adlandırılır. Ayrıca birçok bileşiğin sanayide ya da halk
arasında kullanılan yaygın adları da vardır.
Buna göre aşağıdakilerden hangisinde formülü verilen
Bileşik ile ilgili yukarıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?
bileşiğin sistematik adı ve yaygın adı doğru verilmiş-
A) I B) II C) III D) IV E) V tir?
Bileşik Sistematik Yaygın

Formülü Adı Adı
A) HNO3 Nitrik asit Tuz ruhu
B) Ca(OH)2 Kalsiyum hidroksit Sönmüş kireç
C) H2SO4 Sülfürik asit Kezzap
3. Aşağıdakilerden hangisi bir element molekülüdür? D) NaHCO3 Sodyum karbonat Çamaşır sodası
A) H2O B) N2 C) NH3 D) CO2 E) Ag E) CaCO3 Kalsiyum oksit Kireç taşı
12
7. Bileşik Adı Formülü 10. I. Amonyak
I. Su a. HNO3 II. Sönmüş kireç
II. Nitrik asit b. H2O III. Potas kostik
III. Sodyum hidroksit c. NaOH IV. Tuz ruhu

Aşağıdakilerden hangisi yaygın adı verilen bileşikler-
Yukarıda verilen bileşik ve formüllerin eşleştirilmesi
den biri değildir?
aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?
A) NH3 B) KOH C) HCl
A) I a B) I a C) I a
D) CaO E) Ca(OH)2
II b II b II b
III c III c III c
D) I a E) I a
II b II b
III c III c
11. X: Ca
Y: O2
Z: CaO
8. Sirke ruhu ile ilgili;
Bu saf maddelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi
I. Sistematik adı asetikasittir, yanlıştır?
II. Yapısında 3 tür atom bulunur,
A) X elementtir.
III. Bir formülünde 8 tane atom bulunur
B) Y diatomik olup elementtir.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
C) Z, X ve Y’nin özelliklerini gösterir.
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve III D) Z’nin yaygın adı sönmemiş kireçtir.
D) II ve III E) I, II ve III E) Z bir bileşiktir.
9. I. H2SO4 : Zaç yağı

II. NaOH : Sud kostik
III. CaCO3 : Kireç taşı
Verilen bileşikler ve bu bileşiklerin yaygın adları ile 12. Aşağıdaki maddelerden hangisi formülle gösterilmez?
ilgili aşağıdakilerden hangileri doğrudur?
A) Kalsiyum oksit B) Sülfürik asit
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III C) Potasyum D) Su
D) I ve II E) I, II ve III E) Sodyum klorür
13
KİMYA BİLİMİ
TEST 5 Kimya Uygulamalarında İş Sağlığı ve Güvenliği
1. Bir varil üzerinde sadece aşağıdaki sağlık ve güvenlik 3. Laboratuvar güvenlik kuralları ile ilgili olarak aşağıda-
amaçlı temel uyarı işaretleri bulunmaktadır. kilerden hangisi yanlıştır?
A) Çalışma sırasında önlük giyilmelidir.

B) Kimyasalların tadına bakılmamalıd›r.
C) Eter, alkol, aseton gibi yanıcı maddeler ispirto ocağın-
dan uzak tutulmalıd›r.
D) Asit ile su karıştırılırken aside damla damla su ilave
edilmelidir.
E) Gerektiğinde eldiven ve maske kullanılmalıd›r.
4. İfadeler Doğru Yanlış
l. Kimyasallar etiketlenmelidir. ✓
ll. Sıvıları aktarmak için kullanılan
✓
Bu kimyasal madde ile ilgili aşağıdakilerden hangisi pipet ağız ile çekilmelidir.
doğrudur? lll. Deney sonunda el, yüz yıkanma-
✓
A) Yakıcı ve tahriş edicidir. lıdır.
lV. Kimyasal maddelere çıplak el ile
B) Yanıcı ve toksittir. ✓
temas edilmelidir.
C) Tahriş edici ve çevreye zararlıdır.
V. Laboratuvara yiyecek getirilme-
D) Patlayıcı ve radyoaktiftir. ✓
lidir.
E) Yakıcı ve toksittir.
Yukarıda verilen tabloda doğru (D), yanlış (Y) olarak
işaretlenen ifadelerden hangisinde yanlışlık yapılmış-
tır?
A) l B) ll C) lll D) lV E) V
2. Laboratuvarda deney yapılırken güvenliği sağlamak için 5. Metal, cam, kumaş üzerinde aşındırıcı etkiye sahip
uyulması gereken bazı kurallar vardır. ve göz, cilt gibi dokulara teması hâlinde aşındırıcı ve
l. Kimyasal maddelerin üzerindeki etiketler koparılmama- yakıcı olan madde aşağıdaki güvenlik sembollerinden
lıdır. hangisi ile ifade edilir?
ll. Kimyasalların üzerindeki güvenlik uyarı işaretlerine A) B) C)
uygun davranılmalıdır.
lll. Saçlar toplu, tırnaklar kesilmiş olmalıdır.
lV. Ellerde kesik, çatlak veya açık yara varsa bandajla ka-
patılmalıdır.
V. Laboratuvar önlüğü ve açık ayakkabı giyilmelidir. D) E)
Yukarıdakilerden hangisi laboratuvarda uyulması ge-
reken kurallardan değildir?
14
6. 9. Kimyasal maddelerin insan sağlığı ve çevre açısından fay-
dalı olanları olduğu gibi zararlı olanları da vardır.
İnsan Sağlığı Çevre
Yukarıda verilen güvenlik uyarı işaretinin bulunduğu Fe Kana rengini veren hemog- Topraktaki varlığı bitki-
madde ile ilgili; lobinde bulunur. lere toksik etki yapar.
Ca Kemiklerin temel bileşeni-
I. Yanıcı ve parlayıcıdır, Suya sertlik verir.
dir.
II. Toksik etkisi vardır,
Pb Sinir sisteminde bozulma- Suya ve toprağa karı-
III. Tutuşma sıcaklığı yüksektir ya, öğrenme yeteneğinde şarak kirliliğe yol açar.
yargılarından hangileri yanlıştır? azalmaya neden olur.
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II Yukarıdaki tabloda hangi elementlerin insan sağlığı ve

D) II ve III E) I, II ve III çevreye etkileri doğru verilmiştir?
A) Yalnız Fe B) Fe ve Ca C) Yalnız Ca
D) Ca ve Pb E) Fe, Ca ve Pb
7. Hakan Öğretmen, bir okul laboratuvarında kullanılan kim-
yasalların saklandığı kapların üzerine bazı güvenlik sem-
bolleri yapıştıracaktır.
Buna göre Hakan Öğretmen aşağıdaki güvenlik sem- 10. Kuvvetli bir asit içeren şişenin ambalaj etiketinde
bollerinden hangisini kullanmaz?
A) B) C)
güvenlik sembollerinden hangileri bulunur?

D) E)
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III
11. I. CO gazına uzun süre maruz kalma koma ve ölüme yol

açabilir.
8. Aşağıdaki uyarı işaretlerinden hangisi genelde sıvı hâl-
de olan, kolaylıkla tutuşan ve tutuştuğu zaman söndü- II. CI2 gazı solunduğunda solunum yolları tahriş olabilir.
rülmesi uzmanlık isteyen maddeler için kullanılır? III. NO2 egzoz gazları ile atmosfere yayılan zararlı bir gaz-
dır.
A) B) C)
IV. SO3 gazı havadaki su buharı ile etkileşerek asit yağ-
murlarına neden olabilir.
V. Hg, termometrelerde ve boya sanayisinde kullanılan
çok zehirli ve oda koşullarında sıvı hâlde bulunan bir
ametaldir.
D) E)
Yukarıda zararlı kimyasallarla ilgili verilen ifadelerden
hangisi yanlıştır?
15
KİMYA BİLİMİ
TEST 6 Kimya Uygulamalarında İş Sağlığı ve Güvenliği
1. Aşağıda verilen güvenlik sembolleri ve anlamlarına 3.

ilişkin eşleştirmelerden hangisi yanlıştır?
Sembolü Anlamı
A) Zehirli
Yukarıda verilen güvenlik uyarı işarenin bulunduğu

maddelerle ilgili;
l. İnsan ve çevre sağlığına zararlıdır,
B) Korozif
ll. Havaya, suya ve toprağa karıştıklarında zararlı etkileri
uzun sürer,
lll. Atıkları kesinlikle doğaya atılmamalıdır
C) Yakıcı yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız l B) l ve ll C) l ve lll
D) Patlayıcı
E) Yanıcı
4. Patlayıcı maddedir.
?
Vurma, çarpma, sürtünme Ateş, kıvılcım ve ısıdan
etkisi ile patlayabilir. uzak tutulmalıdır.
Nitrogliserin gibi maddelerin

2.
üstünde yer alır.
Yukarıda özellikleri verilen madde hangi uyarı işareti

ile gösterilir?
A) B) C)
Verilen uyarı işaretinin bulunduğu maddeler ile ilgili
aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?
A) Cilt, göz ve solunum yollarında tahrişe neden olur.

B) Vücut ile temas ettirilebilir.
D) E)
C) Buharı kesinlikle solunulmamalıdır.
D) Korunma amaçlı gözlük, eldiven, önlük vb. kullanılma-
lıdır.
E) Bu madde ile çalışırken ortam havalandırılmalıdır.
16
5. 8. Aşağıdakilerden hangisi laboratuvarda uyulması ge-
reken davranışlardan değildir?
A) Kullanılmış deney malzemeleri yıkanmalı, kirli bırakıl-

mamalıdır.
Yukarıda verilen güvenlik işaretinin olduğu yerler ile B) Katı ve sıvı atıklar lavabolara dökülmelidir.
ilgili;
C) Laboratuvardan çıkar çıkmaz eller yıkanmalıdır.
I. Çevresine radyasyon yayan madde bulundurur,
D) Kırık, çatlak ve kirli cam eşyalarla çalışılmamalıdır.
II. Bu bölgede uzun süre bulunmak canlı dokularda kalıcı
E) Kimyasal maddelerin etiketleri kesinlikle koparılmama-
hasarlara neden olur,
lıdır.
III. Bu yerlere tıbbi görüntüleme merkezleri örnek verilebilir
yargılarından hangileri doğrudur?

9.
6. Aşağıdakilerden hangisi genel kimya laboratuvarıyla

ilgili uyulması gereken kurallardan biri değildir? I II III
A) Her kimyasal mutlaka etiketlenmelidir. Yukarıdaki güvenlik uyarı işaretlerinin anlamları han-
B) Gaz çıkışı olan tepkimeler çeker ocaklarda yapılmalıdır. gisinde üçü için de doğru verilmiştir?
C) Deney yapılırken laboratuvar kapılarının kilitli olması
I II III
sağlanmalıdır.
A) Yanıcı Yakıcı Korozif
D) Çalışmalar sırasında korunmak için önlük, gözlük, el-
B) Yanıcı Patlayıcı Korozif
diven gibi koruyucular kullanılmalıdır.
C) Yakıcı Korozif Toksik
E) Laboratuvar ortamında yiyecek, içecek tüketilmemeli
D) Yakıcı Patlayıcı Toksik
ve bunlar laboratuvar ortamına getirilmemelidir.
E) Korozif Patlayıcı Toksik
7.
10. Solunduğunda, yutulduğunda ve deriye temas ettiğin-

de sağlığa zarar veren hatta öldürücü olabilen maddeyi
Yukarıda verilen güvenlik sembolünü bulunduran kim- gösteren işaret aşağıdakilerden hangisidir?
yasal madde için;
A) B) C)
I. Zehirli (toksik) maddedir,
II. Ağız veya deriden geçerek zehir etkisi yapabileceğin-
den vücut ile temas ettirilmemelidir,
III. Koroziftir
D) E)
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II

17
KİMYA BİLİMİ
TEST 7 Kimya Laboratuvarında Kullanılan Temel Malzemeler
1. Gövdesi küre, altı düz, silindir şeklin- 4. • Katı maddeleri toz hâline getirmek için kullanılan por-
de dar bir boynu olan, hacmi 50 mL- selen, cam ya da çelik malzemedir.
10L’ye kadar değişebilen, çözelti ha- • Yüksek sıcaklığa dayanıklı camdan üretilmiş, çözelti
zırlanması ve saklanması gibi birçok hazırlama ve saklama, ısıtma ve kristallendirme işlem-
işlemde kullanılan yandaki cam mal- leri için kullanılan silindirik kaptır.
zeme aşağıdakilerden hangisidir? • Metal ya da porselenden yapılmış, deney sırasında
maddeleri kül hâline getirme ve çözünme işlemleri için
A) Pipet B) Büret C) Cam balon
kullanılan malzemedir.
D) Termometre E) Mezür
• Gövdesi geniş, alt kısmı ince boru şeklinde olan mus-
luklu kaptır.
Aşağıdakilerden hangisi tanıtılan laboratuvar malze-
2. melerinden biri değilidir?
Laboratuvar Adı
Malzemeleri A) B) C)
I.
Ayırma hunisi
Kroze Erlenmayer Beher
II. D) E)
Termometre
III. Ayırma
Havan
hunisi
Büret
Yukarıda verilen laboratuvar malzemeleri ile malzeme-

lerin adı eşleştirmesinden hangileri doğrudur?

5. Kimya laboratuvarlarında kullanılan temel malzemeler
D) I ve III E) I, II ve III ile ilgili aşağıda verilen yargılardan hangisi yanlıştır?
A) Balon joje: Alt kısmı musluklu, hacim ölçmek için dere-

celendirilmiş cam malzemedir.
3. I. İmbik B) Baget: Çubuk şeklinde olup karıştırma işleminde kulla-

nılan cam malzemedir.
II. Kroze
C) Dereceli silindir (mezür): Saf sıvı ve çözeltilerin hacmi-
III. Eritme potası
nin ölçülmesinde kullanılır.
Yukarıdakilerden hangileri simyacılar tarafından kul-
D) Pipet: Üzerinde mL cinsinden bölmeler bulunan sıvıla-
lanılan ve günümüzde de geliştirilerek kullanılmaya
rın bir kaptan başka bir kaba aktarılmasında kullanılan
devam edilen araçlardandır?
cam malzemedir.
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III E) Huni: Sıvıların daha dar ağızlı kaplara aktarılmasında
D) I ve II E) I, II ve III kullanılır.
18
6. 8.
I II III
I II III
Bu cam malzemelerin isimleri aşağıdakiler hangisinde
do€ru olarak verilmiştir?
I II III
IV V A) Büret Erlenmayer Sacayağı
B) Erlenmayer Büret Sacayağı
Yukarıda kimya laboratuvarında kullanılan temel malzeme-
C) Balon joje Büret İspirto ocağı
lerden bazıları verilmiştir. Bu malzemeler, aşağıda verilen
D) Erlenmayer Balon joje Sacayağı
isimler ile eşleştiriliyor.
z Saat camı E) Mezür Büret İspirto ocağı
z Erlenmayer
z Büret
z Spatül
z Beherglas
Buna göre kaç numaralı malzeme verilen isimlerden
biri ile eşleşmez?
A) I B) II C) III D) IV E) V
9. Kimya laboratuvarında zeytinyağı-su karışımını ayır-

mak için kullanılan malzeme aşağıdakilerden hangi-
sinde doğru olarak verilmiştir?
7. a. b. c. d.
baget erlenmayer kroze pipet A) Büret B) Kroze
e. f. C) Ayırma hunisi D) Huni
büret huni E) Erlenmayer
Bir öğrenci genel kimya laboratuvarında aşağıdaki işlemleri

birbirinden bağımsız olarak ayrı ayrı uyguluyor.
I. Bir miktar NaOH katısını suda çözüyor ve karıştırıyor.
II. NaOH çözeltisinin HCl çözeltisi ile titrasyon işlemini
yapıyor.
III. AgCl katısını sudan ayırmak için süzme işlemi uygulu-
yor.
IV. Bir miktar NaOH çözeltisini başka bir kaba aktarıyor ve 10. De€işik çaplarda, ince, uzun, 100 °C s›cakl›€a dayanabi-
daha sonra bir miktar ısıtıyor. len camdan yap›lm›ş malzemedir. Laboratuvarda de€işik
Bu öğrenci yaptığı işlemlerde tabloda verilen malze- amaçlarla s›kça kullan›l›r.
melerden hangisini kullanmamıştır? Yukar›da özellikleri verilen cam malzeme aşağıdaki-
lerden hangisidir?
A) Baget B) Erlenmayer
C) Kroze D) Pipet A) Deney tüpü B) Havan C) Kroze
E) Büret D) Saat cam› E)Termometre
19
TEST KİMYA BİLİMİ
1. Selma Öğretmen, öğrencilerine simyacıların kullandığı de- 4. Başak, laboratuvarda bulduğu balon jojenin içindeki kim-
ney yöntemlerini sorduğunda aşağıdaki yanıtları almıştır. yasalın özelliklerini belirten etikette;
Rüzgâr : Buharlaştırma I. Saf maddedir,
Başak : Ekstraksiyon II. Moleküler yapılıdır,
Aslan : Yumuşatma III. Birden fazla tür atom içerir
Begüm : Kristallendirme bilgilerine ulaşmıştır.
Merve : Elektroliz Buna göre balon jojenin içindeki madde aşağıdakiler-
Buna göre hangi öğrencinin verdiği yanıt yanlıştır? den hangisi olabilir?
A) Rüzgâr B) Başak C) Aslan A) N2 B) CaO C) HNO3
D) Begüm E) Merve D) NaCI E) MgCO3
2. Fe2(SO4)3 bileşiği ile ilgili;

I. Yapısında demir, kükürt ve oksijen elementleri bulunur,
II. Bileşik molekülüdür,
III. Bir formülünde 17 tane atom bulunur
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
5. • Kükürt • Cam
• Alkol • Porselen
• Alaşımlar • Barut
• Deterjan • Kireç
3.
l ll lll lV V • Esans • Kil
N2 Co Mg H2O F2 Bir öğrenci simyacıların keşfettiği maddeleri yukarıdaki gibi

yazmıştır.
NaOH S K O2 C Bu maddelerden hangileri silindiğinde simyacıların
keşfettiği maddeler doğru yazılmış olur?
CO2 Hg H2 P Ca A) Deterjan ve porselen
B) Alkol ve kireç
Tablodaki sütunlardan hangisinde bir element mole- C) Alkol, cam ve persolen
külü yer almamıştır?
D) Kükürt, kireç ve barut
A) l B) ll C) lll D) lV E) V E) Barut, kil ve kireç
20
6 . Aşağıda X, Y ve Z maddelerine ait bilgiler verilmiştir. 8. Bir kimyager; naylon, kauçuk ve plastiğin nasıl elde edile-
X: Farklı tür atom, aynı tür molekül içeriyor. ceğini, yapısındaki bileşenleri ve bu bileşenlerin miktarla-
rını belirlemek için araştırmalar yapmaktadır.
Y: Aynı tür atom, farklı tür molekül içeriyor.
Z: Aynı tür atom içeriyor ve molekül yapılı değildir. Bu kimyager;
Bu bilgilere göre; I. Polimer kimyası,
I. X, ametal atomlarından oluşan bir bileşiktir, II. Analitik kimya,

III. Organik kimya
II. Y’nin sabit basınçta belirli bir kaynama sıcaklığı yoktur,
III. Z, elektriği ileten bir metaldir disiplinlerinden hangileri ile uğraşmaktadır?
ifadelerinden hangileri kesinlikle doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III

D) I ve II E) II ve III
9. l. ll.
Empedokles Thales
lll. lV.
Demokritos Aristo
Elif Öğretmen, öğrencilerinden fotoğraftaki simyacıların

görüşleri ve yaptıkları çalışmalarla ilgili bilgi vermelerini
7. • Renklendirme için kullanılan kimyasal maddeler istemiştir.
z Karışımlardaki istenmeyen maddeleri uzaklaştırmak için Aşağıdaki öğrencilerden hangisinin verdiği bilgi
kullanılan ayırma işlemi yanlıştır?
z Toprağın pH’ını ayarlayarak verimliliği arttıran kimya-
A) Berna: ll. fotoğraftaki simyacıya göre temel element
sallar
sudur.
z Kimyasal tepkimelerdeki fiziksel özellikler ile enerji-iş
B) Burcu: l. fotoğraftaki simyacı elementleri ateş, toprak,
dönüşümünü inceleyen kimya disiplini
hava ve su olarak sınıflandırmıştır.
Bu bilgiler ile eşleştirme yapıldığında aşağıdakilerden
C) Esra: lll. fotoğraftaki simyacı maddenin atomlardan
hangisi açıkta kalır?
oluştuğunu savunmuştur.
A) Arıtım B) Farmostik kimya D) Levent: ll. fotoğraftaki simyacı zaç yağını bulmuştur.
C) Gübre D) Fizikokimya E) Arzu: lV. fotoğraftaki simyacı her bir elemente iki özel-
E) Boya liğin eşlik ettiğini söylemiştir.
21
ATOMUN YAPISI VE PERİYODİK SİSTEM
TEST 1 Atom Modelleri
1. • İlk bilimsel atom modelidir. 4. Maddenin yapısı tarih boyunca düşünürlerin ve bilim insan-
• Atomun içi dolu kürecik olduğunu savunur. larının ilgisini çekmiştir. Maddeyi oluşturan atomların yapısı
ile ilgili bilimsel düşünceler kimyanın bilim olma süreciyle
• Atomun bölünemeyeceğini ve parçalanamayacağını
birlikte başlamış ve zamanla değişerek günümüzdeki atom
savunur.
düşüncesine ulaşılmıştır.
Özellikleri verilen atom modeli aşağıdaki bilim insan-
larından hangisine aittir? Buna göre;
I. Atomun yapısında büyük boşluklar vardır,
A) Rutherford
II. Atomdaki pozitif (+) ve negatif (–) yükler atomun her
B) Dalton
yerine homojen olarak dağılmıştır,
C) Bohr
III. Atomdaki elektronlar temel hâldeyken çekirdekten be-
D) tThomson lirli uzaklıktaki dairesel yörüngelerde döner
E) Stoney
bilgilerinin ilk kez ortaya atıldığı atom modelleri aşağıda-
kilerden hangisinde doğru verilmiştir?
I II III
A) Rutherford Thomson Bohr
B) Thomson Rutherford Bohr
2. C) Dalton Thomson Modern

D) Rutherford Bohr Thomson
Dalton Atom Modeli
E) Modern Bohr Rutherford
Yukarıda temsilî olarak gösterilen Dalton atom modeli

günümüzde;
I. Atomda büyük boşlukların varlığı,
II. Atomun parçalanabilirliği,
III. İzotop atomların keşfi 5. “Çekirdeğe en yakın enerji düzeyinde (n = 1) bulunan
olaylarından hangileri ile çürütülmüştür? elektron en düşük enerjiye sahiptir.” görüşünü ileri süren
bilim insanı aşağıdakilerden hangisidir?
D) I ve II E) I, II ve III A) Bohr B) Thomson
C) Rutherford D) Dalton
E) Crooks
3. Aşağıdaki görüşlerden hangisi Dalton atom modeline

ait olup izotop atomların varlığına ters düştüğü için
günümüzde geçerliliğini kaybetmiştir? 6. J.J. Thomson atom modeli ile ilgili olarak;
l. Atomda (+), (–) yükler bulunur,
A) Tüm maddeler bölünemeyen çok küçük taneciklerden
ll. (+) yük sayısı (–) yük sayısına eşittir,
oluşmuştur.
lll. Atom, çapı yaklaşık 10–8 cm olan küredir
B) Atomlar içi dolu, yüksüz kürelerdir.
C) Farklı elementlerin atomları da birbirinden farklıdır.
D) Atomda (+) ve (–) yüklü tanecikler bulunur. A) Yalnız l B) l ve ll C) l ve lll
E) Bir elementin tüm atomları özdeştir. D) ll ve lll E) l, ll ve lll
22
7. 10. I. Çekirdekli model
II. İçi dolu küre modeli
Üzümlü kek modeli III. Üzümlü kek modeli
Bu atom modellerini geliştiren bilim insanları aşağıda-
kilerin hangisinde verilmiştir?
I II III
Yukarıdaki üzümlü kek modeline göre;
A) Dalton Thomson Rutherford
I. Kekteki üzümler negatif yükü, kek ise pozitif yükü temsil
B) Rutherford Dalton Thomson
eder,
C) Rutherford Thomson Dalton
II. Negatif yük, pozitif yük içine homojen olarak da€›lm›şt›r,
D) Dalton Rutherford Thomson
III. (+) yük sayısı (–) yük sayısına eşit olup atom nötrdür
E) Thomson Rutherford Dalton
yargılarından hangileri modern atom teorisi ile çürü-
tülmüştür?

D) I ve II E) I, II ve III 11. Å – ışını
ince altın
levha
Yukarıda basitçe gösterilen Rutherford atom modeli

8. Rutherford’un ince altın levha deneyi olarak da bilinen ile ilgili olarak yapılan çalışmalarda;
α – ışınları ile gerçekleştirdiği deneyle aşağıda verilen I. α – ışınlarının çoğunun geri dönmemesi ile atomun
kavramlardan hangisi keşfedilmiştir? büyük bir kısmının boş olduğu,
II. α – ışınları (+) yüklü olduğundan geri dönen tanecikle-
A) Proton B) Çekirdek C) Elektron
rin çarptığı bölgede (+) yüklerin toplandığı,
D) Nötron E) Atom çapı
III. Pozitif yüklerin çok küçük bir bölgede toplandığı
sonuçlarından hangilerine ulaşılmıştır?

9. Rutherford’un yaptığı Å ışınlarının saçılma deneyi ile 12. I. Çekirdek etrafında dönen elektronların neden düşme-
ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? diğini açıklayamaması
II. Elektron davranışlarını açıklayamaması
A) Atomun yapısı gezegen modeli olarak tanımlanmıştır.
III. Çekirdekte bulunan yüksüz taneciklerin (nötron) varlı-
B) Atomun büyük bir kısmının boşluk olduğu görülmüştür.
ğından bahsetmemesi
C) (+) yüklerin toplandığı küçük bölgeye çekirdek adı ve-
Yukarıdaki yargılardan hangileri Rutherford atom mo-
rilmiştir.
delinin eksiklerindendir?
D) Çekirdekte yüksüz tanecik olan nötronlar keşfedilmiştir.
E) Çekirdek çapı yaklaşık 10–12 –10–13 cm civarında he- A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
saplanmıştır. D) I ve II E) I, II ve III
23
TEST 2 Atom Modelleri
1. Bohr atom modeline göre; 4. Elektron çekirdeğe bulunabileceği en yakın enerji düze-
I. Elektronlar çekirdekten belli uzaklıkta yörüngelerde I
yinde bulunuyorsa buna atomun ............... hâli, elektron
bulunur, enerji alarak daha üst enerji seviyelerinde bulunuyorsa
II
buna atomun ............... hâli adı verilir.
II. Her bir yörüngenin belli bir enerjisi vardır,
III. Çekirdekten uzaklaştıkça yörüngelerin enerjisi azalır Yukarıda verilen bilgiye göre I ve II numaralı boşluklara
hangi kavramlar gelmelidir?
yargılarından hangileri yanlıştır?
I II
A) temel uyarılmış
D) I ve III E) II ve III
B) uyarılmış temel
C) nötr iyon
D) iyon nötr
E) temel nötr
2.
yörünge
5. Modern atom teorisine göre atomun temel tanecikleri (+),
e
e (–) ve yüksüz taneciklerdir.
e e
e e Bu tanecikler hangisinde doğru olarak adlandırılmış-
............
tır?
n=1 n=2 n=3
K L M ............ (+) (–) Yüksüz
Temsilî olarak verilen Bohr atom modeli ile ilgili aşa- A) Proton Nötron Elektron
ğıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? B) Proton Elektron Nötron
C) Nötron Elektron Proton
A) Elektronlar dairesel yörüngelerde bulunur.
D) Elektron Proton Nötron
B) Yörüngeler; n = 1, 2, 3 ... gibi rakamlarla numaralandı-
rılabilir. E) Elektron Nötron Proton
C) Her bir yörünge K, L, M gibi harflerle adlandırılabilir.

D) Her yörüngenin enerjisi ve aldığı elektron sayısı birbi-
rine eşittir. 6. Dalton Thomson
E) Hidrojen atomu gibi tek elektronlu taneciklerin elektron – –
davranışını açıklamıştır. – –
I II e
P
+ e e
Bohr
III
++
3. Temel ve uyarılmış hâl ile ilgili; standart atom ++
I. Temel hâldeki atom daha kararlıdır, modeli
VI modern Rutherford
II. Uyarılmış hâldeki atomdan elektron koparmak daha
atom modeli IV
zordur, V
III. Temel hâldeki atom enerji alarak uyarılmış hâle geçer Yukarıda verilen atom modellerinin tarihsel gelişim sı-
yargılarından hangileri yanlıştır? ralaması, hangi modelin bir sonrakiyle yer değiştirmesi
ile doğru olur?
D) I ve II E) I, II ve III A) I B) II C) III D) IV E) V
24
7. Bohr atom modeli aşağıdaki hangi tanecik için geçerli 11. Elektron
değildir?
I
A) 2+
5B B) C) 3Li
+ +
2He II
D) 3+
4Be E) 1H
Çekirdek
8. Atom spektrumları ile ilgili; Elektron hareketlerini gösteren I ve II. olaylar ile ilgili
I. Işığın bir prizmadan geçirilerek renklere ayrıldığında aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?
oluşan çizgi yapılı serilere spektrum denir,
A) I no.lu olayda atom uyarılır.
II. Bir atom hangi dalga boyuna ait ışığı soğurduysa aynı
B) II no.lu olayda atom temel hâle döner.
dalga boyuna ait ışık yayımlar,
C) I no.lu olayda atomun enerjisi azalır.
III. Dalga boyu ∼380 ve ∼700 nm arasındaki gözle görüle-
bilen ışınlar görünür bölgede yer alır D) I no.lu olayda absorbsiyon (ısı alma) gerçekleşir.
E) II no.lu olayda emisyon (ışık yayma) gerçekleşir.

12. Bohr atom modeline göre elektronlar atom çekirdeğinden

9. Tanecik Kütle (g) Yük (Coulomb) belirli uzaklıklardaki çizgisel ve dairesel yörüngelerde (kat-
man) bulunur. Her katmanın belirli bir potansiyel enerjisi
Proton 1,673 x 10–24 +1,602 x 10–19
vardır ve çekirdekten uzaklaştıkça bu enerji artar. Elektron-
Nötron 1,675 x 10–24 yüksüz
ların katmanlar arasında geçişi için katmanlar arasındaki
Elektron 9,109 x 10–28 –1,602 x 10–19 fark kadar enerji değişimi gereklidir. Bu enerji değişimleri
sırasında soğurulan ya da yayılan ışınlar prizmadan geçi-
Yukarıdaki tabloda atom altı taneciklerden olan proton,
rildiğinde spektrumlar oluşur.
nötron, elektrona ait kütle ve yük değerleri verilmiştir.
Buna göre;
H
I. Proton ve elektronun yükleri zıt, yük büyüklükleri eşittir,
II. Elektron, elektriksel alanda negatif kutba sapar, Hg
III. Atom kütlesi hesaplanırken elektron kütlesi, proton ve
Ne
nötron kütlesi yanında ihmal edilebilir
400 500 600 700 l = nm
Yukarıdaki atom spektrumları ile ilgili;
I. Her elementin kendine özgü spekturumu vardır,
II. Aynı atomların soğurma spektrumlarında siyah olan
bölgeler, ışıma spektrumundaki renkli çizgiler aynı yer-
10. Modern atom teorisine göre aşağıdaki yargılardan han- lerdedir,
gisi yanlıştır? III. Uyarılmış bir atomun temel hâle gelirken yaydığı gö-
A) Proton ve nötron çekirdekte bulunur. rünür bölge ışımalarının prizmadan geçirilmesiyle olu-
şurlar
B) Elektronlar orbitallerde yer alır.
C) Proton ve nötron atomun kütlesini oluşturur. yargılarından hangileri doğrudur?
D) Elektronun kütlesi yoktur. A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

E) Bir atomun kimlik özelliğini proton belirler. D) I ve III E) I, II ve III
25
TEST 3 Atom Altı Parçacıklar
1. A (–),(+) 4. 27
X atomu 3 elektron alırsa oluşan iyon ile ilgili;
13
n l. –3 yüklü, anyon oluşur,
e– ll. Elektron sayısı 3 artar,

Z
lll. Kütle numarası 3 artar.
Herhangi bir X atomuna ait verilen ifadeler ile ilgili; yargılarından hangileri doğrudur?
l. A = kütle numarası (nükleon sayısı)
ll. Z = proton sayısı = çekirdek yükü = atom numarası
lll. n = nötron sayısı
lV. (–) , (+) = alınan verilen e– sayısı = iyon yükü
V. e– = çekirdekteki (–) yüklü tanecik sayısı
eşitliklerden hangisi yanlıştır?
5. Xn iyonu Y3– iyonundan 2e– aldığında Y’nin iyon yükü

X’inkine eşit oluyor.
Buna göre n değeri kaçtır?
A) +3 B) –3 C) –1 D) +1 E) –2
2. 56
26
Fe 3+ taneciğinin proton, nötron ve elektron sayıları
kaçtır?
Proton Nötron Elektron
A) 26 30 23
B) 26 30 29
C) 23 26 29
D) 23 26 30 6. XY 24– iyonunun toplam elektron sayısı 50’dir.
E) 26 56 30 Buna göre X elementinin proton sayısı kaçtır?
( 8Y )
A) 12 B) 13 C) 14 D) 15 E) 16
3. 16 2–
8
O iyonunda atomu oluşturan taneciklerden proton,
nötron ve elektron sayıları kaçtır? 7. 24 2+
X ve 18 3–
Y iyonlarının aşağıda verilen temel ta-
12 7
Proton Nötron Elektron neciklerinden hangisinin sayıları birbirine eşittir?
A) 8 8 6 A) Yalnız nötron
B) 8 8 10 B) Proton ve nötron
C) 10 8 8 C) Elektron ve nötron
D) 10 8 6 D) Yalnız elektron
E) 6 8 10 E) Yalnız proton
26
8. I. OH– 11. X+ iyonu, X atomuna
II. NH +4 Y atomu, Y– iyonuna
III. 7N3– Z– iyonu, Z atomuna
IV. 2+
20Ca dönüştüğünde taneciklerin elektron sayılarındaki deği-
V. 3+ şimler için aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
13Al
Yukarıda verilen iyonlardan hangisinin elektron sayısı X+ Y Z–

diğerlerinden farklıdır? (1H, 7N, 8O) A) Artar. Artar. Azalır.
A) I B) II C) III D) IV E) V B) Azalır. Azalır. Artar.

C) Azalır. Azalır. Azalır.
D) Azalır. Artar. Azalır.
E) Artar. Azalır. Artar.
9. Amonyak (NH3) bileşiğindeki proton, nötron ve elekt-

ron sayıları arasındaki ilişki aşağıdakilerden hangisin-
de doğru verilmiştir? a 147 N , 11 H k
A) p = e > n B) p = e < n
C) p = e = n D) p > e > n
E) p > n > e
12. Bir X iyonunun yapısı ile ilgili aşağıdaki bilgiler veriliyor.

◆ Nötr durumda 3 katmana sahiptir.
◆ Elektron sayısı, proton sayısından fazladır.
Buna göre X iyonu aşağıdakilerden hangisi olabilir?
A) B)
10.
Element Kütle Nötron Elektron 9p
17p
Numarası Sayısı Sayısı
X 35 18 18
Y 15 8 10 C) D)
Z 41 20 18
8p
Yukarıda verilen tablodaki bilgilere göre X, Y ve Z’nin 11p
elektrik yükleri için aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
X Y Z
A) 0 –3 +3
E)
B) –1 –3 +3
C) –2 +3 +2
13p
D) –1 +3 –1
E) –2 –3 +1
27
1. Nötr bir atom ile ilgili; 4. Aşağıdaki şekilde atom ve taneciklerin birbirlerine dönü-
I. Proton sayısı, elektron sayısına eşittir, şümleri bazı harflerle gösterilmiştir.
II. Elektron sayısı, çekirdek yüküne eşittir, X–

a
X 2+
III. Elektron sayısı, nötron sayısına eşittir
ifadelerinden hangileri kesinlikle doğrudur? c
d b
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) I ve III E) I, II ve III X 2– X
e
Bu harflerle gösterilen değişimlerdeki elektron sayıları

için aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
A) a değişiminde X– üç elektron almıştır.

B) b değişiminde X2+ iki elektron vermiştir.
C) c değişiminde X– bir elektron almıştır.
D) d değişiminde X– bir elektron almıştır.
2. Atom Atom Numarası Kütle Numarası E) e değişiminde X2– iki elektron almıştır.
X 69 119
Y 50 116
Z 50 119
Nötr atomunda 50 elektronu, 69 nötronu bulunan A

elementinin atomu yukarıda verilen atomlardan han-
gileri ile izotoptur?
A) Yalnız X B) Yalnız Y C) Yalnız Z 5. Proton sayısı, nötron sayısından 5 eksik olan X elementinin
D) Y ve Z E) X, Y ve Z nötr atomundaki elektron sayısı 30’dur.
Buna göre X atomu aşağıdakilerden hangisidir?
A) 36
30
X B) 65
35
X C) 100
65
X D) 55
30
X E) 65
30
X
3. Tanecik Proton Sayısı Elektron Sayısı

Xa 13 10 6. X, Y, Z elementlerinin 2a + 2
X, 2aa ++ 12 Y, 2a +a1 Z atomları
a
Yb 17 18 ile ilgili;
Zc 20 18 I. X ve Z’nin kimyasal özellikleri aynıdır,
Proton ve elektron sayıları verilen Xa, Yb ve Zc iyonla- II. Y ve Z izoton atomlardır,

rının yükleri (a, b, c) arasındaki ilişki aşağıdakilerden III. X ve Y izobar atomlardır
hangisinde doğru verilmiştir? ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) a > c > b B) b > a > c C) c > b > a A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

D) b > c > a E) a > b > c D) I ve III E) I, II ve III
28
7. Bir atomun temel tanecikleri arasında; 10. Nötron sayısı
I. Proton sayıları aynı, kütle numaraları farklı, X Y
17
II. Nötron sayıları aynı, proton sayıları farklı,
16
III. Kütle numaraları aynı, proton sayıları farklı
Z T
15
ilişkisi olan atomların birbirine göre durumları aşağı-
dakilerden hangisinde doğru verilmiştir? 14
I II III 13
A) İzotop İzoton İzobar
12
B) İzotop İzobar İzoton
Proton sayısı
C) İzoton İzotop İzobar 0 12 13 14 15 16 17
D) İzobar İzotop İzoton

X, Y, Z ve T atomlarının proton ve nötron sayıları yukarı-
E) İzobar İzoton İzotop
daki grafikte verilmiştir.
Buna göre;
I. X ile T izobar atomlardır,
II. Z ile T izoton atomlardır,
III. X ile Z’nin kimyasal özellikleri aynıdır,
IV. Y ile T farklı elementlerdir
8. • X+3 iyonunun 33, Y+5 iyonunun 31 elektronu
A) Yalnız II B) Yalnız lV C) I ve III
• X+3 iyonunun 44, Y+5 iyonunun 45 nötronu
D) II ve III E) II ve IV
olduğu bilindiğine göre;
I. X ve Y birbirinin izotopudur,
II. X ve Y aynı elementin iyonlarıdır,
III. X ve Y’nin nükleon sayıları farklıdır

11. Aşağıdaki tabloda bazı iyonların elektron ve nötron sayıları
verilmiştir.
İyon Elektron Sayısı Nötron Sayısı

X3– 18 18
Y2+ 18 17
Z3+ 12 17
T6+ 10 20
Buna göre X, Y, Z ve T atomları ile ilgili aşağıdaki yar-

9. Elektron dizilimleri aynı olan atom ve iyonlar izoelektronik gılardan hangisi doğrudur?
atom / iyon olarak tanımlanır.
A) T’nin kütle numarası 30’dur.
Buna göre aşağıda verilenlerden hangisi 10Ne atomu
B) X ile Y birbirinin izotopudur.
ile izoelektronik değildir?
C) X ile Z ve Y ile T birbirinin izotonudur.
A) 13Al+3 B) 20Ca+2 C) 12Mg+2 D) Kütle numarası en büyük olan Y’dir.
D) 8O–2 E) 7N–3 E) X ile Y’nin, Z ile T’nin kimyasal özellikleri aynıdır.
29
1. İzotop atomlar ile ilgili; 4. 2n X , 2n + 2 – 3

Y , 2n + 2
Z , 4n
T
n n n+3 2n
I. Proton sayıları aynıdır, Bu atomlar ve iyonlar ile ilgili aşağıdaki yargılardan
II. Kütle numaraları farklıdır, hangisi yanlıştır?
III. Periyodik cetvelde yerleri aynıdır,
A) X ile Y izotoptur.
IV. Nötr hâlde fiziksel ve kimyasal özellikleri aynıdır,
B) Y–3 ile Z’nin elektron sayıları eşittir.
V. Çekirdek yükleri aynıdır
C) X ile T izotondur.
yargılarından hangisi yanlıştır?
D) Y ile Z izobardır.
A) I B) II C) III D) IV E) V E) X’in proton sayısı, T’nin proton sayısından küçüktür.
2. I
Anyonun çekirdek
yükü, katyonunkinden
büyüktür. 5. 36 X ile 40 +2
Y : İzoelektronik
18 a
V II 36 X ile b
T : İzobar
18 20
Elektron verirse İzotoplarının 36 X ile 40 Z : İzoton

c
proton sayısının Karbon fiziksel 18
özellikleri Buna göre a, b, c değerleri kaçtır?

elektron sayısı- Atomu
na oranı artar. farklıdır. a b c
A) 20 36 22
IV III
B) 20 22 36
Çekirdeği Elektron C) 36 22 20
pozitif alırsa hacim D) 36 20 24
yüklüdür. artar.
E) 40 20 36
Karbon atomu ile ilgili verilen kavram haritasındaki

hangi ifade yanlıştır?
3. Hidrojen izotopları;
1
H , 21 H (Döteryum) ve 31 H (Trityum) atomlarıdır. 6. X’in izotopları olan 69X tabiatta %60, 71X tabiatta %40 ora-
1
Bu atomlarla ilgili; nında bulunmaktadır.
I. Aynı element ile oluşturdukları bileşiklerin kimyasal Buna göre;
özellikleri aynıdır, I. X ’in ortalama atom kütlesi 69,8’dir,

II. 71X’teki nötron sayısı, 69X’dan fazladır,
II. Kimlik özellikleri farklıdır,
III. Fiziksel özellikleri farklıdır III. X’in ortalama atom kütlesi 71X izotopuna daha yakındır
yargılarından hangileri doğrudur? yargılarından hangileri yanlıştır?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II

D) I ve III E) I, II ve III D) II ve III E) I, II ve III
30
7. 35, 5
X elementi ile ilgili; 10. X ve Y taneciklerinin proton sayıları eşit, elektron ve nötron
17
sayıları farklıdır.
I. Çekirdek yükü +17’dir,
II. Kütle numarası 35,5’tir, Buna göre X ve Y tanecikleri ile ilgili;
III. Nötron sayısı 18,5’tir I. Kimyasal özellikleri farklıdır,
ifadelerinden hangileri doğrudur? II. Kütle numaraları eşittir,

III. X katyon, Y nötrdür
yargılarından hangileri kesinlikle doğrudur?
8. 63Cu ve 65Cu atomları ile ilgili;

I. Çekirdek yükleri aynıdır,
II. Fiziksel özellikleri farklıdır,
III. Aynı elementle oluşturdukları bileşiklerin formülleri ay-
nıdır

11. 12
6
C atomunun S atomunun iki farklı izotopu ile oluşturdu-
ğu I. bileşiğin formül kütlesi 76, II. bileşiğin formül kütlesi
9. X element atomunun izotopu için çekirdeklerindeki proton 84’tür.
(p) ve nötron (n) sayıları aşağıda verilmiştir.
Buna göre I ve II. bileşikteki S atomlarının proton ve
p n nötron sayıları aşağıdakilerden hangisinde doğru ve-
rilmiştir?
I. İzotop 1 0
II. İzotop 1 1 I. Bileşik II. Bileşik
A) 16 proton 20 proton
16
Buna göre 8
Y element atomunun X’in bu izotop atom- 16 nötron 16 nötron
ları ile oluşturacağı X2Y formülüne sahip bileşiklerin
B) 18 proton 17 proton
formül kütleleri kaçtır?
17 nötron 20 nötron
I. Bileşik II. Bileşik C) 16 proton 16 proton
A) 17 17 16 nötron 20 nötron
B) 18 20 D) 16 proton 16 proton
C) 20 18 16 elektron 20 elektron
D) 34 36 E) 17 proton 17 proton
E) 18 18 20 nötron 18 nötron
31
TEST 6 Periyodik Sistem
1. Mendeleyev’in oluşturduğu periyodik tablo ile ilgili 4. Periyodik cetvel ile ilgili;
aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? I. Gruplar A, B olarak harflendirilir,
A) 63 elementi 12 yatay sıra (periyot) ve 8 dikey sütun II. IUPAC sistemine göre 1 den 18’e kadar grup bulundu-
(grup) şeklinde dizilmiştir. rur,
B) Aynı grupta bulunan elementlerin benzer kimyasal ve III. Elementler atom numarasına göre dizilir
fiziksel özelliklerinin olduğu belirtilmiştir. yargılarından hangileri doğrudur?
C) Elementler atom numaralarına göre dizilmiştir.
D) Galyum, germanyum gibi keşfedilmemiş bazı element-
lerin yeri boş bırakılmıştır.
E) Modern periyodik sistemin benzer ilk örneğidir.
5. A grubu elementleri için aşağıda verilen adlandırma-

lardan hangisi yanlıştır?
A) 1A: Alkali metal (H hariç)

2. Henry Moseley tarafından oluşturulan periyodik cetvel
B) 2A: Toprak alkali metal
ile ilgili;
C) 3A: Toprak metali (B hariç)
I. X – ışınları ile yaptığı çalışmalar sonucu elementlerin
atom numarasını bulmuştur, D) 6A: Halojen
II. Elementlerin fiziksel ve kimyasal özelliklerinin atom E) 8A: Soy gaz

numaralarına bağlı olduğunu kanıtlamıştır,
III. Periyodik cetvelin elementlerin atom numarasına göre
dizilmesini önermiştir

D) I ve II E) I, II ve III 6. 1A 8A
2A 3A 4A 5A 6A 7A
3B 4B 5B 6B 7B 8B 8B 8B 1B 2B
3. Baş grup elementleri ile ilgili; Yukarıda verilen tablodan hareketle;

I. Metal özelliği gösterir, I. 1, 2 ve 3. periyotta sadece A grupları yer alır,
II. Kararlı yapıdadır, II. 4. periyotta A grupları ile B grupları bir aradadır,
III. 4. periyottan itibaren başlar III. A grupları 8, B grupları 10 tane sütundan oluşur
yargılarından hangileri doğru olabilir? yargılarından hangileri çıkarılabilir?
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) II ve III E) I, II ve III D) I ve II E) I, II ve III
32
7. 1A 10. 3B 4B 5B 6B 7B 8B 8B 8B 1B 2B
1p 1H 2A 4p
5p
6p X
7p Y
Periyodik cetvel ile ilgili;

I. 1H, 1. periyot 1A elementidir,
II. Her periyot bir alkali metal ile başlar, Kesiti verilen B grupları ile ilgili aşağıdaki yargılardan
III. 1A; alkali metal, 2A; toprak alkali metal olarak adlandı- hangisi yanlıştır?
rılır (H hariç)
A) Y elementi bir lantinittir.
B) Geçiş elementi olarak adlandırılabilir.
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III C) Yan grup olarak bilinir.
D) I ve II E) I, II ve III D) 8B grubu 3 sütundan oluşur.
E) 4. periyottan itibaren başlar.
11. X taneciğinin elektron içeren 3 katmanı vardır ve bu kat-

8. Modern periyodik cetvel ile ilgili aşağıdaki yargılardan manlar alabilecekleri maksimum elektronla doludur.
hangisi kesinlikle yanlıştır? X taneciğinin 30 protonu ve 35 nötronu bulunduğuna
göre bu tanecikle ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi
A) Elementler artan atom kütlelerine göre yerleştirilir.
yanlıştır?
B) Yatay sıralar periyot olarak adlandırılır ve 7 tanedir.
C) Gruplar, düşey sütunları oluşturur ve 18 tanedir. A) Xn iyonunda 28 elektron bulunur.
D) B grubundaki elementlerin hepsi metaldir. B) (–) yüklü bir iyondur.
E) Aynı gruptaki elementlerin kimyasal özellikleri benzer- C) Nötr bir atomun elektron vermesiyle oluşmuştur.
dir. D) Periyodik sistemde 4. periyotta yer alır.
E) Nükleon sayısı 65’tir.
12.
X+ :
9. A grubu B grubu 2e# 8e# 13e# 1e#
I. Baş grup Yan grup X+ iyonunun elektron katman dağılımı yukarıdaki gibidir.
II. 1A - 8A 3B...2B Buna göre nötr X atomu ile ilgili;
III. Tamamen metal Metal, ametal, soy gaz I. Periyodik cetvelde 4. periyot 2A grubunda yer alır,
IV. Her periyotta bulunur. 4. periyotta başlar. II. Ametal atomları ile iyonik bağlı bileşik oluşturur,
V. 7A: Halojen 3B: Lantanit aktinit (6p,7p) III. Bileşiklerinde birden fazla değerlik alabilir
Yukarıda A ve B grupları ile yapılan karşılaştırmalardan yargılarından hangileri doğrudur?
A) I B) II C) III D) IV E) V D) II ve III E) I, II ve III
33
4. I. Elementlerin hangi niceliği esas alınarak düzenlenmiş-

1.
tir?
II
II. Bir periyotta en fazla kaç grup vardır?
III
III. Bir periyotta en fazla kaç element bulunur?
I Modern periyodik sistemle ilgili yukarıdaki soruların
cevapları hangisinde doğru verilmiştir?
Yukarıda kesiti verilen periyodik cetvel ile ilgili; I II III
l. I No.lu bölgede s ve p bloku elementleri bulunur, A) Atom numarası 8 18
ll. II No.lu bölge ametaller ve yarı metallerden oluşur, B) Atom numarası 18 18
lll. III No.lu bölge soy gazlardan oluşur, C) Atom numarası 18 32
yargılarından hangileri yanlıştır? D) Atom kütlesi 18 32
E) Atom kütlesi 8 18
5. Aşağıdakilerden hangisinde verilen elementlerin

katman sayısı (periyot) aynıdır?
2. Modern periyodik cetvel ile ilgili aşağıdakilerden A) 8O – 16S B) 11Na – 19K
C) 12Mg – 20Ca D) 9F – 17Cl
A) Atom kütleleri esas alınır. E) 1H – 2He
B) A ve B gruplarından oluşur.
C) IUPAC sistemine göre 18 grup bulunur.
D) En az element 1. periyotta yer alır.
E) En çok element 3B grubunda yer alır.
6. Ametal oldukları bilinen X, Y ve Z elementlerinin bazı özel-

likleri aşağıda verilmiştir.
I. X ve Y’nin değerlik elektron sayıları aynıdır.
II. X ve Z aynı periyottadır.
III. Z’nin atom numarası en küçüktür.
Buna göre X, Y ve Z’nin periyodik sistemdeki konum-
3. Her doğru cevabın 10 puan olduğu bir testi, bir öğrenci
ları aşağıdakilerin hangisinde doğru verilmiştir?
aşağıdaki şekilde cevaplamıştır.
z Halojenler, 7A grubu elementidir. A) B) C)
X Z Y X X Y
z 13. grup elementi toprak metal grubudur.
2He, 2A da yer alır. Y Z Z
z
13Al, 3. periyot 3A da bulunur.

z
z B grubunun tamamı metaldir. D) E)

Buna göre bu öğrenci kaç puan almıştır? Z X Y Z
Y X
A) 50 B) 40 C) 30 D) 20 E) 10
34
7. Aşağıda verilen elementlerden hangisinin elektron kat- 10. Aşağıdakilerden hangisi IUPAC’a göre 15. grup
man dizilimi yanlıştır? elementidir?
A) 3Li : B) 12Mg : A) 11Na B) 12Mg C) 13Al

2 1 2 8 2 D) 14Si E) 15P
C) 7N : D) 10Ne :
2 2 3 2 8
E) 15P :
2 8 5
11. Xa+ iyonunun elektron dizilimi
Xa+ : 2 ) 8 ) 8 )
olduğuna göre X atomunun nötron sayısını bulabilmek
için;
I. a’nın sayısal değeri,
II. X’in nükleon sayısı,
8. Aşağıda atom numaraları verilen elementlerden han- III. X’in bileşiklerinde aldığı değerlik
gisinin periyodik sistemdeki yeri yanlıştır? niceliklerinden en az hangilerinin bilinmesi yeterlidir?
Element Periyodik Sistemdeki Yeri A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

A) He
21Sc 4. periyot 3A grubu D) I ve II E) I ve III

B) 16S 3. periyot 6A grubu
C) 35Br 4. periyot 7A grubu
D) 19K 4. periyot 1A grubu
E) 24Cr 4. periyot 6B grubu
12. Element Katman Elektron Dizilimi

I. 13Al a.
2 1
II. 3Li b.
2 8 3
III. 5B c.
2 3
9. 11Na, 12Mg, 13Al elementlerinden 1. iyonlaşma enerjisi
en büyük olan element ile ilgili; Bu elementler ve katman elektron dizilimleri aşağıdaki-
lerden hangisinde doğru olarak eşleştirilmiştir?
I. Grup numarası en büyüktür,
II. Toprak alkali metaldir, A) I – a B) I – b C) I – c
III. 2 elektron alarak oktete ulaşır II – b II – a II – a
III – c III – c III – b
D) I – c E) I – b
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III II – b II – c
D) I ve II E) I, II ve III III – a III – a
35
1. Element Değerlik Elektron Sayısı 4. Metal Ametal

I. 19K 1 X A
II. 2He 2 Y B
III. 9F 7
Yukarıda sınıflandırılan elementler ile ilgili aşağıdaki
Numaralanmış elementlerin hangilerinde değerlik elektron yargılardan hangisi yanlıştır?
sayısı doğru verilmiştir?
A) X ve Y parlak, A ve B mattır.
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III B) X ile A iyonik bağlı bileşik oluşturur.
D) I ve II E) I, II ve III C) A ile B kovalent bağlı bileşik oluşturur.
D) X ile Y kendi aralarında bileşik oluşturabilir.
E) X ile Y bileşiklerinde elektron vermeye, A ve B elektron
almaya yatkındır.
2. 4Be atomu ile ilgili;

I. 2A grubu elementidir,
II. 2. periyotta yer alır, 5. Ametallerin özellikleri ile ilgili;
III. I. Oda koşullarında katı, sıvı, gaz olabilir,

20Ca elementi ile aynı kimyasal özellikleri gösterir
yargılarından hangileri doğrudur? II. Elektriği metallerden iyi iletir,
III. Kendi aralarında kovalent, metallerle iyonik bağlı bileşik
oluşturur

3.
3Li 16S 11Na
9F 8O 2He 6. Yarı metaller ile ilgili;

l. Fiziksel özellikleri metallerle, kimyasal özellikleri ame-
Tablodaki elementler ile ilgili aşa€›da verilen yarg›lardan
tallerle benzer,
hangisi yanl›şt›r?
ll. Katı hâlde olup işlenebilir,
A) 3Li ve 11Na alkali metaldir.
lll. Elektrik iletkenlikleri ametallerden fazla, metalden azdır
B) 9F moleküler hâlde bulunur.
C) 8O ametaldir.
D) He atomu 1. periyot 2A grubu elementidir.
E) 16S , 8O ile benzer kimyasal özellik gösterir.
36
7. I 10.
Halojendir.
V II
Flor sadece –1
7A Diatomiktir. Şekilde elektron dizilimi verilen element atomu ile ilgili;
değerlik alır.
I. Toprak metali olarak adlandırılır,
IV III II. Değerlik katmanında 3 elektron bulunur,
Bazıları metal, Oda koşullarında III. Bileşik oluştururken 3+ ve 5– aralığında değerlik alır
bazıları katı, sıvı, gaz yargılarından hangileri doğrudur?
ametaldir. hâlde bulunur.
Yukarıdaki şekilde 7A grubu elementleri ile ilgili veri-
lenlerden hangisi yanlıştır?
11. Aşağıda özellikleri verilen baş grup metallerinden han-
gisi en az sayıda elektron vererek kesinlikle soy gaz
elektron düzenine ulaşır?
8.
A) Proton sayısı en büyük olan
B) Periyodu en küçük olan
C) Değerlik elektron sayısı en küçük olan
D) Grup numarası en büyük olan
E) Atom çapı en küçük olan
Şekildeki elektron dizilimi verilen element atomu için
aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A) Değerlik elektron sayısı –1’dir.

12. X, Y ve Z elementlerinin elektron dizilimi aşağıda verilmiştir.
B) 1 elektron aldığında elektron dizilimi kendine en yakın
soy gaza benzer.
X 2 6 Y 2 8 6
C) +7 iyonu oktet yapısındadır.
D) Halojen olarak adlandırılır.
E) Kararlı bileşiklerinde oktet düzenine uyar.
Z 2 8 3
9. Soy gazlar ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi doğ- Buna göre X, Y ve Z elementleri ile ilgili;
rudur? I. X ve Y’nin kimyasal özellikleri benzerdir,
A) Oda koşullarında gaz hâlinde bulunurlar. II. Z, tel ve levha hâline getirilebilir,
B) Her periyot soy gaz ile başlar. III. X–2 iyonu 8A grubundadır
C) İki atomlu moleküller oluşturur. yargılarından hangileri doğrudur?
D) Bileşik oluşturmaya yatkındır. A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

E) Son yörüngelerinde en fazla 2 elektron bulunur. D) II ve III E) I, II ve III
37
TEST 9 Periyodik Özelliklerin Değişimi
1. 1 4. A, B, C elementleri ile ilgili olarak aşağıdaki bilgiler veriliyor.

z A ve C’nin kimyasal özellikleri benzerdir.
z A ve B’nin temel enerji düzeyleri aynıdır.
2 z Atom çapları arasında C > A > B ilişkisi vardır.
Bu bilgilere göre A, B, C elementlerinin periyodik cet-
velde dizilimleri aşağıdakilerden hangisinde verilmiş-
tir?
Yukarıda verilen periyodik cetvel taslağına göre;
A) B) C)
I. 1 ve 2 yönünde elementlerin atom numarası artar, A B A B
II. 1 yönünde periyot sayısı değişmezken 2 yönünde grup B C A C C
numarası değişmez,
III. Her iki yönde atom çapı artar D) E)
B A C
C A B
A) Yalnız I B) Yalnız II C) l ve ll
D) I ve IlI E) I, II ve III
2.
X 5. Bir atom elektron verirse atom çapı küçülürken elektron
alırsa atom çap› büyür.
Y Z
Buna göre;
I. 11Na+1 II. 10 Ne III. 8O–2
Periyodik cetvelden alınan kesitte yerleri belirtilen X,
atom ve iyonların çaplarının karşılaştırılması hangisinde
Y, Z atomları ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi
doğru verilmiştir?
kesinlikle yanlıştır?
A) Y ve Z’nin atom çapları eşittir. A) I = II = III B) I = II > III C) III > II > I
D) I > II > III E) I > III > II
B) Atom numarası en büyük olan Z’dir.
C) Y’nin metalik özelliği en fazladır.
D) X ve Y’nin kimyasal özellikleri benzerdir.
E) Z, geçiş elementidir.
6. 17Cl atomu ile Cl–1 ve Cl+7 iyonları ile ilgili;

I. Cl– iyonunun çapı, Cl atomundan büyüktür,
3. II. Cl+7 iyonunun çapı en küçüktür,

3Li, 11Na, 19K elementlerinin atom çaplarının karşılaştı-
rılması aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir? III. Her iki iyon da soy gaz elektron düzenine ulaşmıştır
A) Li > Na > K B) Li = Na = K
C) K > Li > Na D) K > Na > Li A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
E) K = Li > Na D) I ve II E) I, II ve III
38
7. Aynı periyotta bulunan elemetler için; 10.
X : Alkali metal
Y : Toprak alkali metal X T
Y Z
Z : B grubu
T : Halojen
bilgileri veriliyor.
Buna göre aşağıdaki yargılardan hangisi kesinlikle Periyodik tabloda yerleri belirtilen elementler ile ilgili;
yanlıştır? I. T’nin değerlik elektron sayısı en fazladır,
A) Periyodik cetvelde X, Y, Z, T şeklinde sıralanırlar. II. X’in elektronegatifliği Z’den azdır,
B) 3. periyot elementidirler. III. Atom çapı en büyük olan Y’dir
C) Atom çapı en büyük olan X atomudur. ifadelerinden hangileri doğrudur?
D) Atom numarası en fazla olan T’dir. A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II

E) Değerlik elektron sayısı en fazla olan T’dir. D) II ve III E) I, II ve III
8.
11. Periyodik tabloda 7A grubunda proton sayısı arttıkça;
I. Periyot numarası,
X Y
II. Elektron ilgisi,
Z
T L III. Atom çapı
niceliklerinden hangileri artar?
A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve II

Periyodik cetvelde yerleri verilen yukarıdaki element-
lerden hangisinin çapı en büyüktür?
A) X B) Y C) Z D) T E) L
12.
Ca; Al; Cl;
2 8 8 2 2 8 3 2 8 7
9. X bir halojen,
Y bir toprak alkali metali, Yukarıda katman elektron dizilimleri verilen atomlar
ile ilgili;
Z bir geçiş elementi,
l. Değerlik elektron sayısı 17Cl atomunda en küçüktür,
Q atom numarası 34 olan bir elementtir.
ll. Ca ve Al metal, Cl ametaldir,
Enerji katman sayıları aynı olan bu elementlerin atom
numaralarının artışına göre sıralaması aşağıdakilerden lll. 20Ca’nın metalik özelliği, 13Al den büyüktür
hangisinde doğru verilmiştir? yargılarından hangileri yanlıştır?
A) X - Q - Z - Y B) Y - Z - Q - X A) Yalnız l B) l ve ll C) l ve lll
C) Z - Y - Q - X D) Q - Z - X - Y D) ll ve lll E) l, ll ve lll
E) Y - Q - X - Z
39
1. X(g) + ısı → X1+ + 1e– 2A

4.
Yukarıda verilen denklemde alınan ısı 1. iyonlaşma enerjisi
4Be
olarak tanımlanmaktadır.
Buna göre 1. iyonlaşma enerjisi ile ilgili; 12Mg
I. Gaz hâlindeki nötr bir atomdan 1 elektron koparmak
için gerekli olan enerjidir,
20Ca
II. Aynı periyotta soldan sağa doğru gidildikçe daima artar,
III. Aynı grupta yukarıdan aşağıya doğru azalır Bu elementlerin 1. iyonlaşma enerjilerinin karşılaştırıl-
ması aşağıdakilerin hangisinde doğru verilmiştir?
A) Be > Mg > Ca B) Be = Mg = Ca
C) Ca = Mg > Be D) Ca > Mg > Be
E) Mg > Ca > Be
5.
8O 9F 10Ne
2. İyonlaşma enerjisi ile ilgili olarak; Bu elementlerin 1. iyonlaşma enerjilerinin karşılaştı-

I. Atom çapı ile genellikle ters orantılı olarak değişir, rılması aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?
II. Koparılan elektron sayısı arttıkça artar, A) 8O > 9F > 10Ne B) 10Ne > 9F > 8O
III. Periyot sayısı arttıkça artar C) 10Ne > 8O > 9F D) 10Ne = 8O = 9F
yargılarından hangileri yanlıştır? E) 9F > 8O > 10Ne

D) II ve III E) I ve III
6. X, Y ve Z atomlarının iyonlaşma enerjisi-atom numarası

grafiği aşağıda verilmiştir.
İyonlaşma enerjisi (kJ)
3. • X(g) + E1 → X+(g) + e–
Y
• X(g) + E2 → X2+(g) + 2e–
Atom numarası
• X+1(g) + E3 → X2+(g) + 1e– 0
Verilen denklemlere göre; Buna göre;

I. E1 : 1. iyonlaşma enerjisidir, I. Değerlik elektron sayıları Z > X > Y’tir,
II. E2 : 2. iyonlaşma enerjisidir, II. X, 2A grubu ise Y, 3A grubu elementidir,
III. E3 : 3. iyonlaşma enerjisidir III. Z’nin atom numarası 17 ise X 5A grubu elementidir
yargılarından hangileri doğrudur? yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III

D) I ve II E) I ve III D) II ve III E) I, II ve III
40
7. 11Na, 12Mg ve 13AI elementleri ile ilgili; 10. İyonlaşma enerjisi (kJ)
I. Birinci iyonlaşma enerjileri Mg > Al > Na şeklindedir, Z
II. İkinci iyonlaşma enerjileri Na+ > Al+ > Mg+ şeklindedir,
X
III. Metalik özelliklerinin karşılaştırılması Na > Mg > Al şek-
lindedir Y

T
Atom numarası
A) Yalnız I B) I ve II C) II ve III 0
Yukarıda X, Y, Z ve T elementlerinin iyonlaşma enerjisi-
atom numarası grafiğine göre;
I. Elektronegatifliği en fazla olan Y’dir,
II. T’nin katman sayısı en fazladır,
III. Değerlik elektron sayıları Z > Y > X > T şeklinde sıra-
lanır
8. Aynı periyotta bulunan X, Y ve Z baş grup elementlerinin
ilk dört iyonlaşma enerjileri aşağıdaki tabloda verilmiştir.
Element 1. İ.E 2. İ.E 3. İ.E 4.İ.E
D) II ve III E) I, II ve IIl
X 118 962 1020 2650
Y 105 224 1640 2170
Z 110 218 640 1240
Buna göre;
I. Değerlik elektron sayıları Z > Y > X’tir,
II. Atom çapı en büyük olan Z’dir,
III. X ve Y’nin oksitleri bazik özellik gösterir
D) I ve III E) I, II ve III 11. İyonlaşma enerjisi (kJ/mol)
Y
Z Atom numarası
9. 0
4Be, 5B ve 6C atomları ile ilgili;
I. Birinci iyonlaşma enerjileri C > Be > B şeklinde sırala- Grafiğe göre;
nır, l. Z’nin periyot sayısı en büyüktür,
II. Elektron ilgisi en fazla olan C elementidir, ll. Y‘nin atom çapı X’den büyüktür,
III. Enerji katman sayıları C > B > Be şeklinde sıralanır lll. Y ve Z’nin değerlik elektron sayısı eşittir
yargılarından hangileri doğrudur? yargılarından hangileri doğru olabilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II A) Yalnız l B) l ve ll C) l ve lll

D) I ve III E) II ve III D) ll ve lll E) l, ll ve lll
41
1. İ.E1 İ.E2 İ.E3 İ.E4

4. X atomunun bütün iyonlaşma enerjileri aşağıda verilmiştir.
Element (kJ/mol) (kJ/mol) (kJ/mol) (kJ/mol)

İyonlaşma Enerjileri (kkal/mol)
X 490 4500 6100 9500
Element 1.İE 2.İE 3.İE 4.İE 5.İE
Y 720 1200 6800 10000
X 161 284 563 2061 4378
Z 500 1620 2200 15000
Buna göre;
Tabloya göre baş grup elementlerinden oldukları bili-
I. X, 2. periyot 3A grubu elementidir,
nen X, Y, Z elementlerinin grup numarası aşağıdakiler-
II. X’in elektron diziliminde son yörüngesinde 5 elektron
den hangisinde doğru verilmiştir?
bulunur,
X Y Z
III. Toprak alkali metaldir
A) 1A 2A 3A
B) 1A 3A 4A
C) 2A 3A 4A A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
D) 2A 1A 3A D) II ve III E) I, II ve III
E) 3A 1A 2A
5. Aynı periyodun baş gruplarında bulunan X, Y ve Z’nin ilk

2. dört iyonlaşma enerjileri (kJ/mol) aşağıda verilmiştir.
Element İE1 İE2 İE3 İE4
X 670 1820 2750 11630
X Y Z T
Y 498 4562 6908 13410
Z 740 1450 7740 10520
Buna göre;
Periyodik sistemde yerleri belirtilen X, Y, Z ve T ele- I. Atom numaraları X > Y > Z’dir,
ment atomlarıyla ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi II. Değerlik elektron sayıları Y > Z > X’tir,
yanlıştır?
III. Y ve Z atom çapları arasında Y > Z ilişkisi vardır
A) Elektron ilgisi en büyük olan T’dir. yargılarından hangileri doğrudur?
B) Elementlerin tamamı aynı periyottadır.
C) Atom çapı en büyük olan X’tir.
D) Y ve Z’nin değerlik elektron sayıları farklıdır.
E) T ametallerle olan bileşiklerinde pozitif yükseltgenme
basamağı alabilir. 6. X:2)8)8)1)
Y:2)8)
3. 6A grubunda aşağıdan yukarıya doğru çıkıldıkça; Z:2)7)
I. Birinci iyonlaşma enerjisi, Temel hâldeki elektron dizilimleri verilen X, Y ve Z ele-
II. Atom yarıçapı, ment atomları için;
III. Atom numarası, I. Atom yarıçapı en büyük olan X’tir,

IV. Elektron ilgisi, II. Birinci iyonlaşma enerjisi en büyük olan Z’dir,
V. Elektronegatiflik III. Elektron ilgisi en büyük olan Y’dir
niceliklerinden hangileri artar? yargılarından hangileri yanlıştır?
A) I, II ve III B) I, II ve IV C) I, IV ve V A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

D) II, III ve IV E) II, III ve V D) II ve III E) I, II ve III
42
7. Q 9. Z
Z X Y
X Y
Periyodik sistemden alınan kesit üzerinde X, Y ve Z ele-

mentleri gösterilmiştir.
Buna göre X, Y ve Z elementleri ile ilgili;
Periyodik tabloda yerleri belirtilen X, Y, Z ve Q element- I. Birinci iyonlaşma enerjisi en düşük olan X’tir,
leri ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
II. Z’nin elektronegatifliği en fazladır,
A) Atom numarası en küçük olan Q’dur. III. Elektron ilgisi en fazla olan Y’dir
B) X ve Y’nin enerji katman sayıları eşittir. yargılarından hangileri yanlıştır?
C) Birinci iyonlaşma enerjileri Q > Z > Y > X şeklinde sıra-
lanır.
D) Elektron ilgisi en fazla olan Z’dir.
E) X ve Q’nun değerlik elektron sayıları eşittir.
10. Periyodik sistemde soldan sağa doğru gidildikçe;

I. Metalik özellik,
II. Elektron ilgisi,
III. Elektronegatiflik
niceliklerinin genel değişimi aşağıdakilerden hangisin-
de doğru olarak verilmiştir?
I II III
A) Azalır. Artar. Artar.
8. Gaz hâlindeki X atomundan elektron koparılmasına karşılık
B) Azalır. Artar. Azalır.
enerji miktarı grafiği aşağıda verilmiştir.
C) Azalır. Azalır. Azalır.
Enerji ( kJ/mol )
D) Artar. Artar. Artar.
19863 E) Artar. Azalır. Değişmez.
3743
1761
814
11. X : 2 8 4
Koparılan elektron
0 1 2 3 4 sayısı Y:2 8 5
Buna göre aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? Z:2 6
A) X, 3A grubu elementidir. Katman elektron dizilimi verilen X, Y ve Z atomlarının
B) X’in değerlik elektron sayısı 3’tür. elektron alma eğilimine göre karşılaştırılması aşağıda-
kilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir?
C) X, toprak metalidir.
D) X’in toplam elektron sayısı 4’tür. A) X > Y > Z B) Y > X > Z C) Y > Z > X
E) X, tabiatta katı hâlde bulunur. D) Z > X > Y E) Z > Y > X
43
1. 1 4. A, B ve C nötr atomlarının hacimleri şekildeki gibidir.
A B C
Bu atomlar benzer kimyasal özellik gösterdiğine göre

Periyodik tablo üzerinde bir periyodik özelliğin aynı peri-
A) Çekirdek yükü (atom numarası) en büyük olan B’dir.
yotta genellikle arttığı yönü gösteren ok çizilmiştir.
B) Elektron ilgisi en büyük olan A’dır.
Buna göre okun üzerine aşağıdaki özelliklerden han-
C) İyonlaşma enerjisi en büyük olan A’dır.
gisi yazılamaz?
D) C’nin metalik özelliği A’dan büyük, B’den küçüktür.
A) Elektronegatiflik B) İyonlaşma enerjisi
E) Aynı periyotta yer alırlar.
C) Atom yarıçapı D) Ametalik özellik
E) Elektron ilgisi
2. X, Y ve Z elementleri için aşağıdaki bilgiler verilmektedir:

5. Aynı periyotta 1. iyonlaşma enerjisi en küçük olan ele-
X ile Y’nin yörünge sayıları eşittir.
ment için;
z
z Y ile Z’nin değerlik elektron sayıları aynıdır.

I. Grup numarası en küçüktür,
z Bu elementlerin atom yarıçapları arasında
II. Metaldir,
X > Y > Z ilişkisi vardır.
III. Atom çapı en büyüktür
Buna göre bu elementlerin periyodik cetveldeki yerleri
aşağıdakilerden hangisidir? yargılarından hangilerinin doğruluğu kesin değildir?
A) B) C) A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

Z Y X Z
X Y Z Y X
D) E)
Y X Y
Z X Z
6. X : 3. satır 8. element
Y : 3. satır 7. element
Z : 4. satır 17. element
3. Periyodik cetvel ve değişen özellikler ile ilgili verilen
tanımlardan hangisi yanlıştır? Periyodik sistemde yerleri belirtilen X, Y ve Z element-
leri ile ilgili;
A) Atom yarıçapı: Atomun çekirdeğinden en dış katmana
kadar olan uzaklıktır. Nicelik En Büyük En Küçük
B) İyonlaşma enerjisi: Gaz hâlindeki nötr bir atomdan 1 I. İyonlaşma enerjisi X Z
elektron koparmak için gerekli olan enerjidir.
II. Atom çapı Z X
C) Periyot: Periyodik cetvelde bulunan düşey sütunlardır.
III. Atom numarası Z Y
D) Elektron ilgisi: Gaz hâlindeki nötr bir atomun 1 elektron
almasına eşlik eden enerjidir. sınıflandırmalarından hangileri doğrudur?
E) Elektronegatiflik: Bir atomun bağ elektronlarını çekme
yeteneğinin ölçüsüdür.
44
7. I 10.
X T
II Y Z
Verilen periyodik tablo ile ilgili olarak aşağıdaki yargı-

lardan hangisi yanlıştır?
Verilen periyodik cetvelde hem I hem de II yönünde
A) Y alkali metaldir.
artan özellik aşağıdakilerden hangisidir?
B) Z geçiş metalidir.
A) Atom numarası B) Elektron ilgisi C) X, Y ve Z katı hâlde elektrik akımını iletir.
C) İyonlaşma enerjisi D) Elektronegatiflik D) X ile Y kararlı bileşiklerinde T’nin elektron düzenine
E) Atom çapı ulaşır.
E) T’nin değerlik elektron sayısı en büyüktür.
8. X: 2
Y: 2 8 8 2 11. Periyodik sistem ile ilgili aşağıdakilerden hangisi

yanlıştır?
Z : 2 8 14 2
Yukarıda temel hâldeki elektron katman dizilimleri ve- A) Halojenler en yüksek elektronegatifliğe sahiptir.
rilen X, Y ve Z atomları ile ilgili; B) Bir periyottaki elementlerin değerlik elektron sayıları
I. Üçü de periyodik sistemin farklı gruplarında bulunur, her zaman eşittir.
II. Y ve Z aynı periyot elementleridir, C) Aynı grupta yukarıdan aşağıya doğru inildikçe iyonlaş-
ma enerjisi azalır.
III. X atomunun çapı en küçüktür
D) Periyodik sistemde metaller, ametallerden daha fazla-
dır.
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III E) Geçiş metalleri bileşikleri birden fazla pozitif değerlik
D) II ve III E) I, II ve III alabilir.
9. X, Y, Z ve Q elementlerinin periyodik tablodaki yerleri aşa- 12. 2

ğıda gösterilmiştir.
Z 1
X Q
Y
Periyodik tabloda gösterilen oklar yönünde aşağıdaki

niceliklerden hangisi 1 yönünde azalırken 2 yönünde
Buna göre verilen elementlerden hangi ikisi arasında artar?
bileşik oluşmaz?
A) Metalik özellik B) Atom hacmi
A) X-Z B) Z-Q C) Y-Q C) Atom numarası D) Katman sayısı
D) X-Y E) Y-Z E) Değerlik elektron sayısı
45
TEST ATOMUN YAPISI VE PERİYODİK SİSTEM
1. Atomun temel tanecikleri sahip olduğu protonlar, nötronlar 4. _ XY4 i

2– iyonunda 50 elektron bulunmaktadır.
ve elektronlardır. Atoma ait bu taneciklerin sayıları karşı-
Buna göre nötr X ve Y atomları ile ilgili;
laştırılarak diğer bir atom ile kimyasal özelliğinin aynı olup
I. X’in çekirdek yükü +16’dır,
olmadığına karar verilebilir.
II. X ile Y atomlarının kimyasal özellikleri benzerdir,
Bu karar verilirken atomlara ait bu niceliklerden hangi-
III. X’in değerlik elektron sayısı 4’tür
lerinin birbirine eşit olma koşulu sağlanmalıdır?
ifadelerinden hangileri doğrudur? (8Y)
A) Proton ve elektron sayıları
B) Proton ve nötron sayıları A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II
C) Elektron ve nötron sayıları D) II ve III E) I, II ve III
D) Nükleon ve proton sayıları

E) Atom numarası ve nötron sayısı
5. X ve Y taneciklerinin izoelektronik olduğu bilindiğine

2. göre bu atomların hangi nicelikleri kesinlikle farklıdır?
İzotop İzoton
A) Çekirdeğindeki toplam tanecik sayısı
Atom B) Periyodik cetvelde bulunduğu periyot

Türleri C) Nötron sayısı
D) Çekirdek yükü
İzobar İzoelektronik E) Nükleon sayısı
Aşağıdaki tanecik çiftlerinden hangisi bu atom türle-

rinden birine dâhil edilemez?
A) 40 - 39
20
X 19 Y B) 40 - 40
19
X 18 Y
C) 35 – - 40
17
X 18 Y D) 12 - 14
6
X 6Y
E) 35 - 39 +
17
X 19 Y 6. Çekirdeğindeki yüklü tanecik sayısı bilinen X+2 iyonu ile
ilgili ulaşılabilecek bilgiler farklı kartlara yazılarak öğrenci-
lerin bu kartlardan birini çekmesi istenmiştir.
Deniz, Toplam tanecik sayısı kartını çekmiştir.
Efe, Periyodik cetveldeki yeri kartını çekmiştir.

3. +3 yüklü iyonunun katman-elektron dizilişi 2 8 şeklin-
de olan nötr X atomu ile ilgili;
Elif, Elektron sayısı kartını çekmiştir.
l. Çekirdek yükü,
ll. Değerlik elektron sayısı, Buna göre hangi öğrencilerin çektiği kartlarda yazılan
lll. Periyodik cetveldeki yeri ulaşılacak bilgiler doğru verilmiştir?
bilgilerinden hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız Deniz B) Efe ve Elif
A) Yalnız l B) l ve ll C) l ve lll C) Yalnız Elif D) Deniz ve Efe
D) ll ve lll E) l, ll ve lll E) Yalnız Efe
46
7. Buse ve Onur aşağıdaki atom ve iyonların katman-elektron 9.
dağılımlarını doğru ve yanlış olarak sınıflandırmak istemiş-
lerdir.
I. 19K :2 8 8 1
II. 3–
7N :2 5
Cl2
III. 15P :2 8 5 °C
1000
800
600
400 Na
IV. 2+ : 2 8
12Mg
200
NaCl
V. 1+
17Cl : 2 8 7
Bu katman-elektron dağılımlarından hangileri yanlıştır?
A) I ve III B) l ve V C) II ve Ill
D) ll ve V E) lll ve lV Yukarıdaki elektroliz düzeneği ile ilgili;
l. Elektrik enerjisi kullanılarak kimyasal bir olay gerçek-
leşmiştir,
ll. NaCl bileşiği kendisini oluşturan Na ve Cl2 elementle-
rine ayrıştırılmıştır,
lll. Devreden geçen elektrik yükü miktarı arttıkça oluşan
Na (k) miktarının da artması beklenmektedir
–
8. Katot Anot D) ll ve lll E) l, ll ve lll
Pozitif
plakaya
doğru
– + sapma
olur.
+
Metal Saptırıcı
plakalar
Katot ışını tüpü
10. Aygün Öğretmen, öğrencilerine Rutherford’un hazırladığı

Bu görselle ilgili aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
atom modelinde açıklayamadığı durumları sorduğunda;
A) Vakumlu bir cam tüpe elektrik akımı uygulanarak ha-
z Kaan’dan elektronların dağılımı ve hareketi,
zırlanmıştır.
z Fatoş’tan nötronların varlığı,
B) William Crookes bu düzenekte kanal ışınlarını gözlem- z Yasemin’den çekirdeğin varlığı
lemiştir.
cevaplarını almıştır.
C) Kanal ışınları katottan anota doğru yönlenmiştir.
Aygün Öğretmen’nin sorusuna hangi öğrenciler doğru
D) Gözlenen ışınlar saptırıcı plakalardan geçerken (–) cevap vermiştir?
yüklü levhaya doğru sapmıştır.
A) Yalnız Kaan B) Yalnız Fatoş
E) Tüp ile yapılan deneyde katot ışınlarının protonlar ol-
duğu anlaşılmıştır. C) Kaan ve Fatoş D) Kaan ve Yasemin
E) Fatoş ve Yasemin
47
KİMYASAL TÜRLER ARASI ETKİLEŞİMLER
TEST 1 Kimyasal Türler
1. Kimyasal türler ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi 4. Cl Cl2 OH–

yanlıştır?
CO Co Na
A) Maddeyi oluşturan tanecikler kimyasal tür olarak ad- Ca2+ F– NH3
landırılır.
Verilen tanecikler ile ilgili aşağıdaki yarg›lardan han-
B) Molekül yapısı sadece bileşiklerden oluşur.
gisi yanlıştır?
C) Atom, iyon, molekül birer kimyasal türdür.
D) İyon; katyon ve anyon olmak üzere iki türlüdür. A) Ca2+ , OH– , F– iyondur.
E) Bir elementin özelliklerini gösteren kimyasal tür atom- B) Cl element atomudur.

dur. C) CO ve Co bileşik molekülleridir.
D) Na ve Co element sembolüdür.
E) OH– çok atomlu bir iyondur.
5. Kimyasal türler; atom, iyon ve molekül olarak sınıflandırılır.

2. I. Atom : Element
Buna göre;
II. Molekül : Element, bileşik
I. He ve Au aynı kimyasal tür sınıfındadır,
III. İyon : (+) , (–) yüklü tanecik
II. H2 ve H2O’nun kimyasal tür sınıfları farklıdır,
Yukarıdaki kimyasal türler ile ilgili verilenlerden han-
III. NH +4 ve S2– taneciklerinin kimyasal tür sınıfı aynıdır
gileri doğrudur?
6. I. İyonlar, elektron alınması ya da elektron verilmesi ile

oluşan tek atomlu yüklü taneciklerdir.
3. I. Atom ve moleküller nötr hâldeki kimyasal türlerdir. II. Moleküller, farklı element atomlarının ortaklaşa elektron
II. Anyon ve katyonlar, kimyasal türü iyon olan taneciklerin kullanarak oluşturduğu çok atomlu nötr taneciklerdir.
zıt yüklü durumlarıdır. III. Fiziksel ya da kimyasal yollarla daha küçük maddelere
III. İyonlar tek atomlu ya da çok atomlu olabilen kimyasal ayrışmayan elementlerin en küçük yapı birimi atomdur.
türlerdir. Kimyasal tür sınıflarının tanımları ile ilgili yukarıdaki
Yukarıdaki yargılardan hangileri doğrudur? ifadelerden hangileri eksik veya hatalıdır?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

D) II ve III E) I, II ve III D) II ve III E) I, II ve III
48
7. Kimyasal Tür Madde 10. l. Türler arasındaki itme kuvvetleri çekme kuvvetlerinden
1. Katyon a. Al+3 baskınsa tanecikler birbirinden bağımsızdır.
2. Molekül b. SF3 ll. Türler arasındaki çekme kuvvetleri itme kuvvetlerinden

3. Atom c. He aşırı baskın ise zayıf etkileşimler oluşur.
lll. Çekme kuvvetleri ile itme kuvvetleri arasındaki fark az
Yukar›da verilen kimyasal türler ile örneklerin eşleşti- ise türler arasında güçlü etkileşimler oluşur.
rilmesi için hangisi do€rudur? _ 2 He, 8 O, 9 F, 13 AI, 16 S i Kimyasal türler arası etkileşimler ile ilgili verilen ifade-
A) 1 a, 2 b, 3 c B) 1 c, 2 b, 3 a lerden hangileri doğrudur?
C) 1 a, 2 c, 3 b D) 1 b, 2 c, 3 b A) Yalnız l B) l ve ll C) l ve lll
E) 1 b, 2 a, 3 c D) ll ve lll E) l, ll ve lll
8. OH– Cl2 Ag
K+ HCl
Bu kimyasal türler ile ilgili aşağıdaki yargılardan han-

gisi yanlıştır?
A) OH–, poliatomik iyondur.

B) K+, katyondur.
C) Ag ve Cl2 element molekülüdür. 11.
6
D) HCl bileşik molekülüdür.
E) Cl2 ve HCl molekül yapılıdır. 5
2
9. I. Kovalent bağla birbirine bağlanmış ve dışarıya karşı
yüksüz olan atom gruplarına - - - - denir. 1
II. ---- olarak adlandırılan kimyasal tür bir çekirdek ve
etrafında çekirdekteki proton kadar elektrondan oluşur. 1. (–) yüklü iyonların adı.
III. Dışarıya karşı yüklü atom veya atom gruplarına ---- 2. (+) yüklü iyonların adı.
denir.
3. Elementlerin tüm özelliklerini gösteren en küçük tanecik.
Bu cümlelerde boş bırakılan yerlere aşağıdaki kelime
4. Elektron alarak ya da elektron vererek oluşan kimyasal
gruplarından hangileri yazılmalıdır?
tür.
I II III 5. Kovalent bağlarla birbirine bağlanmış yüksüz atom gru-
A) molekül iyon atom bu.
B) molekül atom atom Bu bulmaca çözüldüğünde yukarıdan aşağıya “6” ile
C) atom molekül iyon gösterilen yere hangi kelime yazılmalıdır?
D) molekül atom iyon A) SİMYA B) KİMYA C) DERYA
E) atom atom iyon D) DÜNYA E) KARYA
49
TEST 2 Kimyasal Türler Arası Etkileşimlerin Sınıflandırılması
1. Kimyasal türler arası etkileşimler; 4. Kimyasal Türler Arası

I. Bağlanan türler, Etkileşim
II. Bağın sağlamlık,

Zayıf
III. Bağlanan türün metal-ametal olma durumu I
Etkileşim
özelliklerinden hangilerine göre sınıflandırılır?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III Kovalent Metalik Van der Waals

II III
Bağ Bağ Kuvvetleri
Bu kavram haritasına göre I, II ve III ile gösterilen yer-
lere gelmesi gereken bağ türleri aşağıdakilerden han-
gisinde verilmiştir?
I II III
A) Hidrojen Bağı İyonik Bağ Metalik Bağ
B) Güçlü Etkileşim İyonik Bağ Hidrojen Bağı
C) İyonik Bağ Metalik Bağ Hidrojen Bağı
D) Güçlü Etkileşim Hidrojen Bağı İyonik Bağ
E) Hidrojen Bağı Güçlü Etkileşim İyonik Bağ
2. Bağın sağlamlığına göre sınıflandırma yapıld›ğında;

I. Bağ türü itme-çekme kuvvetlerine göre belirlenir,
II. Çekirdek ve elektron arasındaki çekme kuvvetleri itme
kuvvetlerinden büyükse kimyasal bağ oluşur,
III. Çekme kuvvetleri itme kuvvetlerine yakın olursa fiziksel 5. I. Atomlar ve iyonlar arası bağ kimyasal bağ olup güçlü
bağ oluşur etkileşimlerdir.
yargılarından hangileri doğru olur? II. Moleküller arası bağ fiziksel olup zayıf etkileşimlerdir.
Buna göre;
D) I ve II E) I, II ve III I. CI CI II.
N N
H H H H H H
III.
Na+ CI–
oklar ile gösterilen bağ türlerinden hangileri zayıf, han-

gileri güçlü etkileşimlerdir?
3. I. H2O’da H ve O atomları arasındaki bağ
Güçlü Zayıf
II. H2O’da H2O molekülleri arasındaki bağ Etkileşim Etkileşim
III. NaCl’de Na+ ve Cl– iyonları arasındaki bağ A) I-III II
Yukarıda verilen bağ türlerinden hangileri kimyasal bağ B) II I-III
tanımına girer? C) I II-III
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) III I-II
D) I ve III E) I, II ve III E) II-III I
50
6. I. Dipol-dipol 9. I. Zayıf etkileşimler fiziksel çekim kuvvetleri sonucu olu-
II. İyon-dipol şur.
III. Metalik bağ II. Zayıf etkileşimlerde moleküller üzerindeki kalıcı ve ge-
IV. İyonik bağ çici (anlık) dipoller etkileşir.

III. Zayıf etkileşim gösteren taneciklerin kimlik özellikleri
V. Kovalent bağ
değişir.
Yukarıda verilen etkileşim türlerinden hangileri Van
Yukarıda verilen yargılardan hangileri doğrudur?
Der Waals etkileşim türüdür?
A) I ve II B) I, II ve III
C) IV ve V D) II, IV ve V
E) I, III ve V
10. Zayıf etkileşimler ile ilgili;

I. Hidrojen bağı ve Van der Waals etkileşimleri olmak
üzere iki türdür,
7. Aşağıda bazı tanecikler arasındaki bağ türleri belirtilmiştir.
II. Moleküller arasındaki kutup etkileşimleri sonucu oluşur,
Tanecik Bağ türü
III. Maddenin fiziksel hâlini belirleyen etkileşimlerdir
δ+ δ– Atomlar arası çekim
I. H Cl kuvveti (Kimyasal)
+ –
II. K Cl İyonlar arası bağ D) II ve III E) I, II ve III
(Kimyasal)
III. H Moleküller arası bağ

H H H
(Kimyasal)
Buna göre yapılan eşleştirmelerden hangileri doğru- 11. Kimyasal bağlara ilişkin;
dur? I. Atomlar arası bağ oluşurken enerji gerekir,
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II II. Bir bağın kırılması için gerekli olan enerji, bağın oluşu-
mu sırasında açığa çıkan enerji kadardır,
III. Bağı oluşturan atomların kimlik özellikleri değişir
yargılarından hangileri yanl›şt›r?
8. Kimyasal türler arası etkileşime ilişkin aşağıdaki yar-
gılardan hangisi yanlıştır?
A) Maddenin fiziksel özelliklerini belirler.
B) Türler arası etkileşim değiştikçe maddenin erime kay-
12. I. Kömürün yanması
nama noktası değişir.
II. Metalin asitte çözünmesi
C) Etkileşimler arası enerji değişimi 40 kJ/mol değerinin
III. Şekerin suda çözünmesi
üstünde ise güçlü etkileşimler oluşur.
Yukarıda verilen olaylardan hangilerinde sadece fizik-
D) Zayıf etkileşimlerde enerji değişimi 40 kJ/mol ve altın-
sel bağ etkilenir?
dadır.
›s›
E) X(s) X(g) değişiminde harcanan ›s› de€eri 40 A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yaln›z III
kJ/mol de€erinin üstündedir. D) I ve II E) I, II ve III
51
TEST 3 İyonik Bağların Oluşumu
1. Aşağıda verilen elementlerden hangisinin Lewis elekt- 4. 13Al ve 9F arasında oluşan iyonik bağlı bileşiğin Lewis
ron nokta gösterimi yanlıştır? elektron nokta gösterimi aşağıdakilerden hangisinde
verilmiştir?
Element Lewis Elektron –1
–3
Nokta Gösterimi A) Al+3 F B) Al+3 F
A) 9F F +1 –3 –1
C) AI F D) Al+3 3 F
B) 11Na Na –1
E) Al+1 F
C) 3Li Li
D) 7N N
E) 8O O
5. İyonik bağlı bileşiklerin genel özellikleri ile ilgili;

l. Birim hücrelerden oluşurlar,
ll. Kristal örgü yapısındadırlar,
lll. Molekül yapılı değildirler
2. 11Na ve 17Cl arasında oluşan bileşik ile ilgili aşağıda-
kilerden hangisi yanlıştır? A) Yalnız l B) l ve ll C) l ve lll
A) İyonik bağlı bileşik oluşur. D) ll ve lll E) l, ll ve lll
B) Atomların Lewis elektron nokta gösterimleri Na ve Cl
şeklindedir.
C) Bileşik oluşurken Na; +1 , Cl; –1 değerlik alır.
D) Her iki atom oktete ulaşır.
E) Bileşiğin Lewis elektron nokta gösterimi;
+1 –1
Na Cl şeklindedir.
6. 11Na ve 16S arasında oluşan iyonik bağlı bileşik ile ilgili
2–
Na + S + Na Na+ S Na+
denklemine göre aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?
A) Na 1A, S 6A elementidir.
B) Na 1 bağ, S 2 bağ yapmıştır.
C) Suda çözündüğünde
3. Aşağıda verilen metal atomlarından hangisi bileşik Na2S(k) √ 2Na+(suda) + S2–(suda)
oluştururken dublete uyar?
şeklinde iyonlaşır.
A) 3Li B) 12Mg C) 13Al D) Na atomu merkez atomdur.
D) 4Be E) 11Na E) Her iki atom oktete ulaşmıştır.
52
3– 10. CaCI2 bileşiği ile ilgili;
X+3 Y
7. I. Bileşik oluşurken Ca atomunun hacmi azalırken CI ato-
Yukarıdaki bileşiği oluşturan X ve Y atomlarının kat- munun hacmi artmıştır,
man elektron dizilimi aşağıdakilerden hangisi olabilir? II. Elementlerin çekirdek yükleri değişmemiştir,
X Y III. Sulu çözeltisi elektrik akımını iletir
A) 2 1 2 6 yargılarından hangileri doğrudur? _ 17 CI, 20 Ca i

B) 2 2 2 3
C) 2 8 3 2 5
D) 2 5 2 3
E) 2 8 3 2 8 6
11.
8. İyonik bağlı bileşiklerin genel özellikleri ile ilgili bilgiler doğru

Al O
(D) ve yanlış (Y) olarak aşağıdaki tabloda işaretlenmiştir.
D Y
l. Katı hâli ve sulu çözeltileri elekt-
✓ Katman elektron dizilimleri verilen Al ve O elementle-
rolittir.
rinin oluşturduğu bileşik ile ilgili aşağıdaki ifadelerden
ll. Sert ve kırılgandırlar. ✓
lll. Oda koşullarında katıdırlar. ✓
A) Elektron ortaklaşması ile oluşur.
+3 –2
lV. Molekül yapılıdırlar. ✓ B) Lewis elektron nokta yapısı AI 3 O dir.
Buna göre yapılan işaretlemelerden hangileri doğru- C) Suda iyonlarına ayrışarak çözünür.
dur? D) Katı hâlde elektriği iletmez.
E) Formülü Al2O3 tür.
A) Yalnız l B) Yalnız ll C) l ve lll
D) lll ve lV E) l, ll ve lV
– 2+ –
F Mg F 12. Aşağıdaki tuzlardan hangisinin suda çözünme denk-
9.
Yukarıda Lewis yapısı verilen bileşik ile ilgili; lemi yanlış verilmiştir?
I. İyonik yapılı bir bileşiktir, A) CaCl 2 (k) √ Ca 2+ (suda) + 2Cl – (suda)

II. MgF2 deki F atomu oktetini tamamlamıştır,
B) Al 2 (SO 4) 3 (k) √ 2Al 3+ (suda) + 3SO –42 (suda)
III. Bileşikteki Mg’nin iyon yükü +2’dir
C) FeCO 3 (k) √ Fe 3+ (suda) + CO –32 (suda)
D) Na 2 SO 4 (k) √ 2Na + (suda) + SO –2
4
(suda)
D) I ve II E) I, II ve III E) Mg (NO 3) 2 (k) √ Mg +2 (suda) + 2NO –3 (suda)
53
TEST 4 İyonik Bağlı Bileşiklerin Oluşumu ve Adlandırılması
1. Aşağıda verilen iyon çiftlerinden oluşan bileşiklerden 4. Anyon F– Cl– OH–

hangisinin formülü yanlıştır? Katyon
A) Ba+2, O–2 √ BaO K+ a b c
B) Cr+3, CO –32 √ Cr3 (CO3)2 Mg+2 d e f

C) Al+3, Cl–1
√ AlCl3
Yukarıdaki tabloda verilen katyonlar ve anyonlar arasındaki
D) K+, MnO 4 √ KMnO4
–
bileşikler harfler ile gösterilmiştir.
E) Ca+2, F–1 √ CaF2 Buna göre aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?
A) a bileşiği potasyum florür olarak adlandırılır.

B) b bileşiğinin formülü KCl’dir.
C) c bileşiği üç cins atom içerir.
D) d bileşiği MgF2 ile gösterilir.
E) e ve f bileşiklerinde katyon sayısı, anyon sayısının 2
katıdır.
2. Aşağıda verilen iyonik bağlı bileşiklerden hangisinin

suda çözünme denklemi doğrudur?
A) SrCO3(suda) √ Sr+(suda) + CO –3 (suda) 5. Aşağıda verilen bileşiklerden hangisinin bir formülün-

B) KNO3(suda) √ K+(suda) + N3–(suda) + O –3 (suda) deki atom sayısı en fazladır?
C) AlCl3(suda) √ Al3+(suda) + 3Cl–(suda) A) Magnezyum nitrat

D) FeO(suda) √ Fe+(suda) + O–(suda) B) Kalsiyum hidroksit
E) PbO2(suda) √ Pb2+(suda) + 2O–(suda) C) Alüminyum klorür
D) Potasyum permanganat
E) Lityum sülfür
6. I. Bakır (I) oksit

II. Demir (III) klorür
3. • Mg3N2 • Al(OH)3 • NH4NO3 III. Kurşun (II) sülfür
• LiF • CaCO3 Bu bileşiklerin formülleri aşağıdakilerden hangisinde
Aşağıdaki bileşik isimlerinden hangisi formülü verilen doğru verilmiştir?
bileşiklerden biri değildir? I II III
A) Alüminyum hidroksit A) CuO FeCl3 PbS
B) Kalsiyum karbonat B) Cu2O FeCl3 PbS
C) Lityum florür C) Cu2O2 FeCl3 PbS

D) CuO FeCl2 PbS2
D) Amonyum nitrit
E) Cu2O FeCl3 PbS2
E) Magnezyum nitrür
54
7. Aşağıda formülü verilen bileşiklerden hangisinin adı 10. Aşağıdaki bileşik formülü - bileşik adı eşleştirmelerin-
yanlıştır? den hangisi doğrudur?
Bileşik Formülü Bileşik adı Bileşik formülü Bileşik adı

A) NH4NO3 Amonyum nitrat A) K2CO3 Potasyum (II) karbonat
B) Na2SO4 Sodyum sülfat B) NH4CI Amonyum klorür
C) Fe(OH)2 Demir hidroksit C) (CH3COO)2 Ca Kalsiyum di asetat

D) CaCI2 Kalsiyum di klorür
D) Ca(NO2)2 Kalsiyum nitrit
E) PbO2 Kurşun (II) oksit
E) MgCO3 Magnezyum karbonat
11. I. Bakır (I) sülfat

II. Demir (III) nitrat
8. Aşağıdaki bileşiklerden hangisinin adı doğru verilmiş- III. Mangan (IV) oksit
tir? Bu bileşiklerin formülleri aşağıdakilerin hangisinde
A) SnO2 : Kalay oksit
B) MnO2 : Mangan oksit I II III
A) Cu(SO4)2 FeNO3 MnO2
C) CuNO3 : Bakır nitrat
B) Cu(SO4)2 Fe(NO3)3 MnO
D) BaSO4 : Baryum (II) sülfat
C) Cu2SO4 Fe3NO3 MnO4
E) Na3N : Sodyum nitrür
D) Cu2SO4 Fe(NO3)3 MnO2
E) CuSO4 FeNO3 MnO2
9. • FeO
• Na2SO4
• CaBr2 12. I. Sodyum nitrat
• AgCI II. Potasyum klorür
• SnCl4 III. Bakır (II) klorür
Aşağıdakilerden hangisi formülü verilen bileşiklerden Bu bileşiklerin birer formülünün içerdiği atom sayıları-
biri değildir? nın karşılaştırması aşağıdakilerden hangisinde doğru
verilmiştir?
A) Demir (II) oksit B) Kalay (IV) klorür
C) Gümüş (I) klorür D) Sodyum sülfat A) I > II > III B) I > III > II C) II > III > I
E) Kalsiyum bromür D) II > I > III E) III > II > I
55
TEST 5 Kovalent Bağların Oluşumu
1. Kovalent bağ ve bileşikleri ile ilgili aşağıdaki yargılar- 4. I. N2

dan hangisi yanlıştır? II. H2S
A) Ametal atomları arasında elektron ortaklığı ile oluşur. III. BH3
B) Farklı ametal atomları arasında polar kovalent bağ olu- Bu moleküller ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi
şur. yanlıştır? _ 1 H, 5 B, 7 N, 16 S i
C) Aynı ametal atomları arasında apolar kovalent bağ olu- A) N2 molekülünde üçlü bağlar ( N N ( bulunur.
şur.
B) H2S molekülünde ortaklanmamış değerlik elektronu çifti
D) Birim hücrelerden oluşur. sayısı 2’dir.
E) Moleküllerden oluşur. C) N2 ve H2S molekülünde kovalent bağ sayısı eşittir.
D) BH3 molekülünde H atomları dublete uymuştur.
E) N2; apolar kovalent bağ, H2S ve BH3 polar kovalent bağ
içerir.
2. I. H2O II. N2 III. O3
IV. CO2 V. H2
Bu kovalent bağlı moleküllerden hangilerinin apolar,

hangilerinin polar kovalent bağlı olduğu aşağıdakilerin
5. 7N ve 1H arasında oluşan NH3 bileşiği ile ilgili;
hangisinde doğru verilmiştir?
I. H N H Lewis formülü ile gösterilir,
Apolar Kovalent Bağ Polar Kovalent Bağ
H
A) I, IV II, III, V
II. Üç çift bağlayıcı elektron, 1 çift ortaklanmamış değerlik
B) I, II, III IV, V
elektronu içerir,
C) II, III, V I, IV
III. Polar kovalent bağ içerir,
D) II, III I, IV, V
IV. Polar moleküldür,
E) I, V II, III, IV
V. Apolar moleküldür
3. Aşağıdaki tabloda moleküllerin Lewis yapıları ve bağlayıcı

elektron çifti sayıları gösterilmiştir.
Molekül Lewis Yapısı Bağlayıcı Elektron

Çifti Sayısı 6. Molekülde bağ sayısı fazla olan atom merkez atomdur.
I. F2 F F 1 Buna göre,
II. HF H F 1 I. NH3 II. H2O III. CH4
Cl moleküllerindeki merkez atomlar hangisinde doğru

III. CCl4 Cl C Cl 4 olarak verilmiştir? _ 1 H, 6 C, 7 N, 8 O i
Cl
I II III
Buna göre aşağıdakilerden hangisinde verilen bilgile- A) N O C
rin tamamı doğrudur? B) N C O
_ 1 H, 9 F, 6 C, 17 CI i C) H O C
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) H H H
D) I ve II E) I, II ve III E) H O H
56
7. Bir molekülün merkez atomunda ortaklanmamış değerlik 9. OF2 molekülü ile ilgili;
elektronu çifti varsa molekül polardır. I. Oksijen kısmi negatif yüklüdür,
Buna göre, II. Lewis elektron gösteriminde sadece noktalar kullanılır-
I. N _ NH 3 i II. H _ BH 3 i sa 8 tane nokta olur,
H H H B III. Merkez atomun bağa katılmayan elektron çifti sayısı

2’dir
H H
yargılarından hangileri doğrudur? _ 8 O, 9 F i
III. O _H2 Oi IV. CI A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve II

H H C D) II ve III E) I, II ve III
CI
CI CI
V. H _ CH 4 i
C
H H H
moleküllerinden hangilerinin polar, hangilerinin apolar

yapılı olduğu aşağıdakilerden hangisinde doğru veril-
miştir?
10. Aşağıda verilen bileşiklerden hangisi apolar kovalent
Polar Apolar
bağ içermez?
A) I, III, IV II, V
B) I, III II, IV, V A) N2 B) O3 C) C6H12
C) II ,IV I, III, V D) CH3CHO E) CH3OH
D) I, II III, IV, V
E) II, III I, IV, V
8. 11. I. C2H5OH
X Y
II. NH3
1. periyotta bulunan X elementinin 3. periyotta bulunan Y
elementi ile oluşturduğu bileşiğin Lewis yapısı yukarıda III. C3H8
verilmiştir. Bu moleküllerin polar ve apolar olarak sınıflandırılması
Buna göre bileşik ile ilgili aşağıdaki yargılardan han- aşağıdakilerin hangisinde doğru verilmiştir?
gisi yanlıştır? I II III
A) Apolar kovalent bağ içerir. A) Polar Apolar Polar

B) Apolar Polar Apolar
B) Polar kovalent bağ içerir.
C) Polar Polar Apolar
C) X, 1A grubu elementidir.
D) Apolar Polar Polar
D) Y’nin atom numarası 17’dir.
E) Apolar Apolar Polar
E) X dublete, Y oktede ulaşmıştır.
57
TEST 6 Kovalent Bağlı Bileşiklerin Oluşumu ve Adlandırılması
1. I. O C O _ CO 2 i 4. I. C2H4
II. O O _O2i II. CH4
III. S _H2 Si III. HCN
H H Yukarıdaki yapıların hangilerinde ortaklanmamış de-

Bu moleküller ile ilgili aşağıda verilen yargılardan han- ğerlik elektronları bulunur? _ 1 H, 6 C, 7 N i
gisi yanlıştır? _ 6 C, 8 O, 1 H, 16 S i A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve III
A) I ve III. moleküller polar kovalent, II. molekül apolar D) II ve III E) I, II ve III
kovalent bağlıdır.
B) CO2 ve O2 moleküllerinde elektronların yük dağılımı
eşit olduğundan moleküller apolardır.
C) H2S molekülü polard›r.
D) Her üçünde de tüm atomlar oktete ulaşır.
E) H2S molekülünde S üzerinde kısmen (δ–), H atomları
üzerinde kısmen (δ+) yükler oluşur.
5. I. CO2
II. N2
III. NCl3
Yukarıdaki moleküllerden hangilerinde tekli kovalent
bağ vardır? _ 6 C, 7 N, 8 O, 17 CI i
2. H2O bileşiği ile ilgili;
l . Polar kovalent bağlı bir bileşiktir, A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
ll. Dihidrojen monooksit olarak adlandırılır, D) I ve III E) II ve III
lll. Polar bir moleküldür

6. Bağların yapısı ile ilgili aşağıdakilerden hangisi

yanlıştır?
A) Moleküller arası etkileşim sonucu moleküllerin kimlik

3. I. C2H6O
özellikleri değişmez.
II. N2H4
B) Atomlar arası polarlık elektronegatiflik farkından oluşur.
III. CO2
C) N2, O2, F2 gibi moleküllerdeki bağ, %100 kovalent ka-
Yukarıda verilen bileşiklerden hangileri apolar kova-
rakterlidir.
lent bağ içerir? (1H, 6C, 7N, 8O)
D) Polar kovalent bağlı bileşiklerde kutuplaşma oluşur.
A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve II E) Atomlar arası polar kovalent bağ içeren moleküller her
D) I ve III E) II ve III zaman polardır.
58
7. Element atomlarının son katmanlarındaki elektronların 10. Aşağıda verilen bileşik ve adlandırmalarından hangisi
sembol çevresinde noktalar ile gösterilişi Lewis gösterimi yanlıştır?
olarak tanımlanır. Element molekülleri ve bileşiklerde de
Bileşik Adı
Lewis gösterimleri vardır.
A) CCl4 Karbon tetra klorür
Buna göre, B) H2O Hidrojen monoksit
+ 2– +
I. H2S √ H S H C) P2O5 Di fosfor penta oksit
II. Na2O √ Na O Na D) NO Azot monoksit
3+ – E) CO Karbon monoksit
III. AIF3 √ AI 3 F
Lewis gösterimlerinden hangileri yanlıştır?

_ 1 H, 8 O, 11 Na, 13 AI, 16 S, 17 CI i
D) II ve III E) I, II ve III 11. I. Fosfor tri klorür
II. Kükürt di oksit
III. Di klor penta oksit
Bu kovalent bağlı bileşiklerin formülleri aşağıdakiler-
den hangisinde doğru olarak verilmiştir?
8. H
3+ C N F I II III
Na S CI A) P3Cl SO2 Cl2O5
Br B) PCl3 SO Cl2O5
C) PCl3 SO2 Cl2O5
D) PCl3 SO2 ClO5
E) PCl3 SO2 Cl2O7
Bu periyodik tabloda yerleri gösterilen elementler
arasında oluşan bileşiklerden hangisinin Lewis yapısı
aşağıda doğru verilmiştir?
F
A) H N H B) F C F C) CI S CI
H F 12. Bileşik Formülü Bileşik Adı
D) H Br E) Na H I. SF6 a. Di azot penta oksit
II. N2O5 b. Kükürt hegza florür
III. SO3 c. Kükürt tri oksit
Verilen bileşik formülü ve adları aşağıdakilerden han-

9. Bileşik Formülü Bileşik Adı gisinde doğru olarak eşleştirilmiştir?
I. NBr3 Azot tribromür
A) I a B) I a C) I a
II. CO2 Karbondioksit
III. NO2 Monoazot dioksit II b II b II b
III c III c III c

Yukarıda verilen bileşik adlandırmalarından hangileri
doğrudur? D) I a E) I a
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III II b II b

D) I ve II E) I, II ve III III c III c
59
TEST 7 Metalik Bağ
1. 4. Metallarin metalik özellikleri arttıkça bağ kuvveti, sertlikleri

I
ve erime noktaları azalır.
Moleküller arasında
kurulur. Metalik bağ ile ilgili yukarıda verilen bilgiye göre,
1A 2A
III II
Metalin 11Na 12Mg
hareketli Metal ve
19K
serbest değerlik Metalik alaşımlarda
elektronları ile Bağ görülür. Na, K, Mg metallerinin erime noktalarının karşılaştı-
kurulur. rılması aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak ve-
rilmiştir?
Yukarıdaki kavram haritasında verilen metalik bağ ile
ilgili ifadelerden hangileri yanlıştır? A) Na > K > Mg B) Mg > Na > K
C) Na = K = Mg D) Mg > K > Na
E) Mg = Na > K
2. Aşağıda verilen madde örneklerinden hangisi metalik

bağ yapamaz?
A) Na(k) B) Bronz 5. Metaller ile ilgili aşağıda verilen yargılardan hangisi

yanlıştır?
C) Ag(k) D) H2O(k)
E) Cu – Zn alaşımı A) Isı ve elektriği iletirler.
B) Oda koşularında katıdırlar. (Hg hariç)
C) (+) , (–) değerlik alabilirler.
D) Tel ve levha hâline gelebilir, dövülebilirler.
E) Erime noktaları yüksektir.
3. e–
e–
e– e– elektron
denizi
e– e–
Yukarıda birden fazla metal atomunun oluşturduğu elekt-

ron denizi ve değerlik elektronları gösterilmiştir.
Buna göre;
I. Metalin değerlik elektronları komşu metal atomları ile 6. Metalik bağ ile ilgili;
etkileşir, l. Elektron denizi ve metal katyonları arasında oluşur,
II. Etkileşim sonucu metalik bağ oluşur, ll. Metalin serbest değerlik elektronları etkindir,
III. Metalik bağ, kimyasal bağ sınıfına girer lll. Elektronlar ortaklaşa kullanılır
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III A) Yalnız l B) Yalnız ll C) l ve ll

D) I ve II E) I, II ve III D) ll ve lll E) l, ll ve lll
60
7. 10. Metalik ba€lar ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi
X Z
yanlıştır?
Y
A) Zay›f etkileşimdir.
B) Metal atomlar› aras›nda oluşur.
Periyodik sistemde birbirine göre konumları yukarıdaki
C) Metal yar›çap› artt›kça kuvveti azal›r.
gibi olan X, Y, Z metalleri ile ilgili;
D) Ba€›n kuvveti artt›kça metalin erime noktas› artar.
I. X’in metal bağı, Y ve Z’den kuvvetlidir,
E) Metalin parlakl›€›, iletkenli€i, işlenebilirli€i bu ba€›n so-
II. Z’nin erime noktası en büyüktür,
nucudur.
III. Y’nin atom çapı en büyüktür
11. A
E D
B
8. I. Metalik bağ kuvveti arttıkça sertlik artar.

II. Metalik bağ kuvveti ile metalik aktiflik zıt yönde değişir.
z A–B
III. Metalik bağ; metallerin parlaklığı, işlenebilirliği ve elekt-
z B–C
rik iletkenliği gibi özelliklerini belirler.
z C–D
Yukarıda verilen yargılardan hangileri doğrudur? z D–E
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III z B–D
D) II ve III E) I, II ve III Yukar›da verilen elementler ile oluşturulan ba€lardan

hangisi metalik ba€d›r?
A) A-B B) B-D C) C-D D) D-E E) B-C
9. 1A
12. Metal Erime Noktas› (°C)
3
Li X 450
Na Y 340
11
Z 370
19
K
Ayn› periyotta bulunan X , Y ve Z metallerinin normal erime
Periyodik cetvelde kesiti verilen 1A grubu elementle- noktalar› verilmiştir.
rinin erime noktaları arasındaki ilişki aşağıdakilerin
Buna göre bu metallerin metal ba€ sa€laml›klar›n›n
karş›laşt›r›lmas› aşa€›dakilerden hangisinde do€ru
A) Na > K > Li B) Li > Na > K verilmiştir?
C) K > Na > Li D) Li > K > Na A) X > Z > Y B) X > Y > Z C) Z > Y > X
E) Na > Li > K D) Z > X > Y E) Y > X > Z
61
TEST 8 Zayıf Etkileşimler
1. Zayıf etkileşimler ile ilgili; H

I. Her zaman moleküller arasında oluşur, 5. N S H—C—O—H
II. Molekül içindeki atomlar arasında oluşur, H H H H H H
III. Fiziksel etkileşimdir X Y Z
Yapı formülleri verilen X, Y ve Z bileşikleri ile ilgili ola-
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III rak aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?
A) Üçü de polar yapılı moleküllerdir.
B) Bir Z molekülündeki oksijen ve hidrojen atomları ara-
sında hidrojen bağı vardır.
C) Sıvı hâldeki X’in molekülleri arasında hidrojen bağları
2. 1 2 etkindir.
N—H N
H H H H H D) Yoğun fazda Y’nin kendi molekülleri arasında dipol-
dipol etkileşimleri etkindir.
NH3 molekülü NH3 molekülü
E) X ve Z sıvılarının birbiri içinde çok iyi çözünmesi bek-
lenir.
Verilen NH3 molekülü ile ilgili aşağıdaki yargılardan
A) NH3 molekülü polardır.

B) Molekül üzerinde kalıcı dipol oluşur.
6. Hidrojen bağı sayısı arttıkça molekülün erime ve kaynama
C) 1 No.lu bağ güçlü etkileşimdir. noktası artar.
D) 2 No.lu bağ zayıf etkileşimdir. Buna göre,
E) 1 No.lu bağ hidrojen bağıdır. I. CH4
II. CH3OH
III. C2H4(OH)2
sıvılarının kaynama noktalarının karşılaştırılması aşa-
3. Aşağıda verilen moleküllerden hangisinde kalıcı dipol
ğıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?
vardır?
A) I > II > III B) III > I > II C) III > II > I
A) N N B) O O C) H H
D) I > III > II E) II > III > I
D) S E) CI CI
H H
7. I. CH3OH(g) → CH3OH(s) + 35, 3 kJ/mol

II. MgO(k) + 358 kJ/mol √ Mg 2+ (g) + O 2– (g)
4. I. Dipol-dipol Bu dönüşümler ile ilgili aşağıda verilen yargılardan
II. Apolar kovalent bağ hangisi yanlıştır?
III. İyon-dipol
A) I’de zayıf etkileşimler oluşmuştur.
Yukarıda verilen etkileşim türlerinden hangileri Van der
B) II’de güçlü etkileşimler kopmuştur.
Waals etkileşim türüdür?
C) I’de kimyasal, II’de fiziksel bağlar kopmuştur.
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I’de sadece hâl değişimi olmuştur.
D) I ve III E) I, II ve III E) II’de fiziksel ve kimyasal özellikler değişmiştir.
62
8. Polar moleküller aras›nda etkin kuvvetler hidrojen ba€› ya 11. I. CH3OH
l etkileşimleri olurken apolar moleküllerde ----
da ---- Il etki- II. CH4
leşimleridir.
III. H2
Bu cümlede verilen numaralanmış boşluklara aşa€›-
Bu sıvıların kendi molekülleri arasındaki çekim kuv-
dakilerden hangileri yaz›lmal›d›r?
vetlerinin karşılaştırılması aşağıdakilerden hangisinde
I II doğru olarak verilmiştir?
A) dipol-dipol london
A) I > II > III B) III > II > I C) I > III > II
B) london dipol-dipol
D) II > III > I E) I = II = III
C) iyon-dipol dipol-dipol
D) iyon-dipol london
E) dipol-dipol iyon-dipol
9. I. NaCl
II. NH3 12. Aşağıdaki maddelerden hangisinin karşısında verilen
molekül içi bağ türü ve yoğun fazı için moleküller arası
III. HBr
etkin etkileşim kuvveti yanlıştır?
Bu maddelerin örneklerinin suda çözünürken oluştur-
duğu zayıf etkileşimler aşağıdakilerden hangisinde I II III
doğru verilmiştir? A) H2S Polar kovalent Dipol-dipol etkileşimi
I II III B) NH3 Polar kovalent Hidrojen bağı

A) İyon-dipol Dipol-dipol Hidrojen bağı C) CO2 Polar kovalent London kuvvetleri
B) İyon-dipol Hidrojen bağı Dipol-dipol D) CF4 Apolar kovalent Dipol-dipol etkileşimi
C) Dipol-dipol Hidrojen bağı Dipol-dipol E) F2 Apolar kovalent London kuvvetleri
D) Dipol-dipol Hidrojen bağı Hidrojen bağı
E) Hidrojen bağı Dipol-dipol İyon-dipol
10. Yanda kesiti verilen 7A grubu molekülleri ile

F2
ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?
13. Maddeler Tanecikler Arası Elektron
Cl2
A) Oda koşullarında F2 ve Cl2 gaz, Br2 sıvı
I. KNO3-H2O İyon-dipol
hâldedir. Br2 II. HBr-HCl Dipol-dipol
B) Moleküller arasında London etkileşimleri olu-
III. N2-O2 London (indüklenmiş dipol)
şur.
C) Moleküller arası çekim kuvveti en büyük olan F2 mole- Yukarıda verilen molekül ve etkileşim türlerinden han-
külüdür. gileri doğrudur?
D) Atom çapı en büyük olan Br2 dir. A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
E) Atom kütlesi arttıkça London kuvveti artar. D) I ve II E) I, II ve III
63
TEST 9 Fiziksel ve Kimyasal Değişimler
1. Aşağıda verilen değişimlerden fiziksel olanlar F, kimyasal 4. Aşağıdaki olaylardan hangisinde yalnızca fiziksel de-
olanlar K olarak gösterilmişitir. ğişim gerçekleşir?
Değişim Fiziksel / Kimyasal A) Metalin elektriği iletmesi

I. Şekerin suda çözünmesi F B) Tuzlu suyun elektriği iletmesi
II. Metalin kararması K C) Yaprağın çürümesi
III. Sütten tereyağ eldesi K D) Yumurtanın pişmesi
Buna göre verilenlerden hangileri doğrudur? E) Hamurun mayalanması

5. I. NaOH çözeltisi ile H2SO4 çözeltisinin karıştırılması

II. Arı suda CO2 gazı çözünmesi
III. Pb(NO3)2 çözeltisine KI çözeltisi eklenerek PbI2 nin
çöktürülmesi
Yukarıdaki olayların hangilerinde kimyasal değişim
gerçekleşir?
2. Bir miktar tuz (NaCI), su (H2O) içerisinde çözünmektedir. A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

Buna göre; D) I ve III E) I, II ve III
I. Ortamda sadece Na+ ve CI– iyonları bulunur,
II. NaCI ile H2O arasında güçlü etkileşim bağları oluşur,
III. Çözünme olayı sonucu NaCI’nin kimlik özellikleri değişir 6. I. Şeker pancarından şeker eldesi
yargılarından hangileri yanlıştır? II. Mumun yanması
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II III. Ham petrolden benzin eldesi
D) II ve III E) I, II ve III Yukarıda verilen değişim örneklerinden hangileri enerji

değeri açısından diğerlerinden farklıdır?

7. Bir maddenin molekül yapısının değiştiği olaylar kimyasal

olaylardır.
3. Fiziksel özellikler bir maddenin kimyasal yapısını değiştir-
meden gözlenebilen ve ölçülebilen özellikleridir. Madde Ürün Değişim
Bu bilgiye göre aşağıdakilerden hangisinde sodyum I. Oksijen Ozon Fiziksel
(Na) elementinin fiziksel olmayan bir özelliği verilmiş- II. Üzüm Sirke Kimyasal
tir? III. Yoğurt Ayran Fiziksel
A) Oda şartlarında katı hâlde bulunur. Verilen maddeler ve bu maddelerden elde edilen ürün-
B) 98 °C’de erimeye başlar. ler için meydana gelen değişimin türü hangilerinde
C) Sodyum metali asitlerde çözünür. doğru verilmiştir?
D) 892 °C’de kaynamaya başlar. A) Yalnız II B) I ve II C) I ve III
E) Beyaz renkli bir katıdır. D) II ve III E) I, II ve III
64
8. Aşağıdakilerden hangisi fiziksel bir olaydır? 11. Aşağıda verilen olaylardan hangisinde kimyasal deği-
A) Işığın kırılması şim gözlenmez?
B) Yemek tuzunun sulu çözeltisinden elektrik akımı geçi- A) Suyun elektrolizi

rilmesi
B) Yaprağın çürümesi
C) Betonun donması
C) Peynirin küflenmesi
D) CO2 gazının kireç suyunu bulandırması D) Gökkuşağının oluşması
E) Çaydanlığın dibindeki kirecin limon suyu ile kaynatıla-
E) Yoğurdun ekşimesi
rak giderilmesi
9. 1. Na(k) + H2O(s) √ NaOH(suda) + 1/2 H2(g) + ısı

2. Na2O(k) + H2O(s) √ Na+(suda) + OH–(suda) + ısı
12. I. H2O molekülleri arasındaki etkin bağdır.
Yukarıda verilen değişimler ile ilgili;
II. Atom ve moleküller arasında var olan kuvvetlere denir.
I. 1. tepkimede açığa çıkan ısı 40 kJ/mol’den büyüktür,
III. O2, N2, I2 gibi moleküllerin arasındaki çekim kuvvetle-
II. 2. tepkimede maddenin kimlik özelliği değişmez,
rine denir.
III. Her iki tepkimede de güçlü etkileşimler değişir,
IV Elektron ortaklaşması ile oluşan kimyasal bağdır.
IV. Her iki tepkimede toplam kütle korunur,
V. HCl, H2S ve SO2 moleküllerinin arasındaki etkin kuv-
V. 1. tepkimede açığa çıkan ısı daha fazladır vettir.
yargılarından hangisi yanlıştır? Verilen tanımlarla aşağıdaki kavramlar eşleştirildiğinde
A) I B) II C) III D) IV E) V hangisi açıkta kalır?
A) Kovalent B) İyonik C) Hidrojen

D) London E) Etkileşim
10. Naftalin katısının bir ortamda zamanla gaza dönüşüp kütle-

sinin azaldığı gözlenir. Bu olaya ----
I adı verilmekle birlikte
Il
---- bir olaydır.
Numaralanmış yerlere aşağıdakilerden hangisi
gelmelidir? 13. I. +4 °C’de öz kütlesi 1 g/cm3 tür.
I II II. Elektroliz edilerek elementlerine ayrıştırılır.
A) erime fiziksel III. 1 gram suya 1 kalori ısı verildiğinde sıcaklığı 1 °C artar.
B) süblimleşme kimyasal Yukarıda verilenlerden hangileri suyun kimyasal özel-
C) süblimleşme fiziksel liklerinden biri değildir?
D) kırağılaşma fiziksel
E) donma fiziksel
65
TEST KİMYASAL TÜRLER ARASI ETKİLEŞİMLER
1. 4.
Çiçeklerin Karbondisülfür Azottribromür
Buğdaydan un
üstünde kırağı
elde edilmesi
oluşumu
I II
I 1
II
Arabalardaki
Bu bileşikler ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi
hava yastığının
patlaması yanlıştır?
III
1 (6H, 7N, 16S, 35Br)
Açıkta bırakılan
Saçın
asetonun havaya A) I. bileşik kalıcı dipol oluşturmaz.
ağarması
yayılması
IV V
1 B) II. bileşik polar yapılı bir moleküldür.
C) Aynı koşullarda II. bileşiğin kaynama noktası I. bileşi-
Numaralanmış değişimlerden hangilerinde maddenin ğinkinden büyüktür.
molekül yapısı değişmez? D) I. bileşik iyonik yapılıdır.
A) I ve II B) II ve III C) I, II ve V E) II. bileşik kovalent bağlar ile oluşmuştur.
D) I, III ve IV E) II, IV ve V
2. I. NH3 molekülündeki N ve H atomları arasında 5. Nesrin, Burak ve Ayşe’nin ellerinde sırası ile H2O, HF ve
II. H2O’nun molekülleri arasında NH3 sıvıları içeren erlenler bulunmaktadır.
III. HF’nin molekülleri arasında
Yukarıdakilerden hangilerinde hidrojen bağı görülür?
Nesrin ¡ H2O
Burak ¡ HF
Ayşe ¡ NH3
Öğrenciler erlenleri içinde bulunan sıvıların aynı dış ba-

3. “Amonyum nitrat” bileşiği ile ilgili aşağıdaki yargılardan sınçta kaynama sıcaklıklarının artış sırasına göre yan yana
hangisi yanlıştır? diziliyorlar.
(1H, 7N, 8O) Buna göre öğrencilerin soldan sağa sıralaması nasıl
A) Formülü NH4NO3 tür. olur?
B) Sulu çözeltisi elektrik akımını iletir. _ 1 H, 7 N, 8 O, 9 F i
C) İyon yapılı bir moleküldür. A) Ayşe, Burak, Nesrin B) Ayşe, Nesrin, Burak
D) Suda iyonlaşarak çözünür. C) Burak, Nesrin, Ayşe D) Nesrin, Burak, Ayşe
E) Kovalent bağlar içerir. E) Burak, Ayşe, Nesrin
66
6. 8.
C2H5OH He gazı
Yukarıda molekül şekli verilen bileşiğin bir formülün-

de;
l. Polar kovalent bağ,
ll. Apolar kovalent bağ,
lll. London kuvvetleri
etkileşimlerinden hangileri bulunmaktadır?
(1H, 6C)
CH4 gazı A) Yalnız l B) l ve ll C) l ve lll

Yukarıda verilen maddelerden hangilerinde zayıf etki- D) ll ve lll E) l, ll ve lll
leşim türlerinden London kuvvetleri bulunur?
A) C2H5OH B) He ve CH4
C) C2H5OH ve He D) CH4
E) C2H5OH, CH4 ve He
9.
7. Aşağıdaki bileşiklerden hangisi;
I. Apolar kovalent bağ,
II. Polar kovalent bağ,
III. İyonik bağ
türlerinden üçünü de içerir?
H O H H
A) H C C O H B) H N O H
H
Yukarıda örgü yapısı verilen X bileşiği ile ilgili;
H H – l. Birim hücrelerden oluşur,
C) C C D) Mg+2 Br
H H ll. Molekül yapılıdır,
–
Br lll. Sulu çözeltisi elektrik akımını iletmez
H O – + A) Yalnız l B) l ve ll C) l ve lll
E) H C C O Na
H D) ll ve lll E) l, ll ve lll
67
MADDENİN HÂLLERİ
TEST 1 Maddenin Fiziksel Hâlleri
1. Aşağıda hâl değişimi ile ilgili bir şema verilmiştir. 4. • Denizden çıkan birinin üşümesi
I II • Buzluktan yeni çıkarılan şişenin üstünde su damlacık-
Katı S›v› Gaz
larının oluşması
IV III
• Ağzı açık kapta bulunan naftalinin azalması
V • Toprak testideki suyun soğuk olması
Buna göre verilen şema ile ilgili aşağıdakilerden han- • Karların sıvılaşması
gisi yanlıştır? Bu olaylarda aşağıdaki hâl değişimlerinden hangisi

gerçekleşmemiştir?
A) I : Erime B) II: Kaynama
C) III: Yoğuşma D) IV: Donma A) Buharlaşma B) Yoğuşma
E) V: Süblimleşme C) Süblimleşme D) Donma

E) Erime
2. Sıvı
1. olay 2. olay
X Y
ısı verir. ısı alır.
5. Katı → Sıvı → Gaz
Yukarıda verilen dönüşümler ile ilgili; dönüşümü ile ilgili;
I. 1. olay donma, 2. olay buharlaşmadır, I. Düzensizlik artar,
II. X maddenin en düzenli hâlidir, II. Moleküller arası çekim kuvveti artar,
III. X katı, Y gazdır III. Madde dışarıdan ısı alır (endotermik olay),
yargılarından hangileri doğrudur? IV. Hacim genellikle artar,
V. Maddenin fiziksel özellikleri değişirken kimlik özelliği
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yanız III
değişmez
3. X, Y ve Z bir maddenin farklı fiziksel hâlleridir.

z Y’nin birim hacimdeki tanecik sayısı en azdır.
z Z hem ısı alarak hem de ısı vererek hâl değiştirebilmek-
tedir.
6. X(g) √ X(s) √ X(k)
Buna göre X, Y ve Z için aşağıdakilerden hangisi doğ-
rudur? dönüşümü ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi
yanlıştır?
X Y Z
A) Katı Gaz Sıvı A) Düzensizlik azalır.
B) Sıvı Gaz Katı B) Tanecikler arası çekim kuvveti artar.
C) Sıvı Katı Gaz C) Moleküllerin potansiyel enerjisi artar.
D) Gaz Katı Sıvı D) Madde dışarıya ısı verir (ekzotermik olay).
E) Katı Sıvı Gaz E) Fiziksel değişme gözlenir.
68
7. Normal koşullar altında gaz hâlinde bulunan LPG ile 11. Maddenin katı, sıvı ve gaz hâllerinin birbirine dönüşümleri
ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? günümüzde pek çok sistemde kullanılmaktadır. Örneğin
LPG’nin taşınması ve depolanmasında, itici gazların kul-
A) Sıvılaştırılmış petrol gazıdır.
lanımında hâl değişiminden yararlanılabilir.
B) Basınç altında sıvılaştırılmıştır.
Buna göre aşağıdakilerden hangisi madde dönüşüm-
C) Yanıcı ve parlayıcı özelliğe sahiptir.
lerinin kullanıldığı alanlara örnek olarak gösterilemez?
D) Taşınması depolanması zordur.
A) İlaçlama sistemleri
E) Yakıt olarak kullanılır.
B) Soğutma sistemleri
C) Oto boyama makineleri
D) Sıcak hava balonları
E) Deodorantların ambalajlanması
8. Kuru havanın bileşenlerine ayrılmasında aşağıda veri-
len yöntemlerden hangisi kullanılır?
A) Ayırma hunisi
B) Ayrımsal kristallendirme
C) Ayrımsal damıtma
D) Süzme
E) Kristallendirme
12. BeH2 ve BH3 molekülleri ile ilgili;
I. Kovalent bağlı moleküller olmaları,
II. Merkez atomlarda oktet boşluğu olması,
III. Apolar moleküller olmaları
9. LNG ile ilgili;
özelliklerinden hangileri her iki bileşik için de ortaktır?
I. Sıvı doğal gazdır,
_ 1 H, 4 Be, 5 B i
II. Metan, etan, propan gibi bileşenler içerir,
A) Yalnız III B) I ve II C) I ve III
III. Elektrik üretiminde kullanılabilir,
IV. LPG’ye göre taşınması daha kolaydır,
V. Doğal gazın sıvılaştırılmasıyla elde edilir
10. I. Dünyadaki su döngüsü 13. Soğutucu akışkanlar ile ilgili;

II. Petrol gazlarından LPG eldesi I. Buharlaşırken ortamdan ısı alır,
III. Etilenden polietilen eldesi II. Ortam sıcaklığının düşmesine yol açar,
Yukarıdaki olaylardan hangilerinin temel nedeni mad- III. Kolay bir basınçta buharlaşması ve sıvılaşması gerekir
delerin hâl değiştirmesidir? yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve III E) II ve III D) I ve II E) I, II ve III
69
MADDENİN HÂLLERİ
TEST 2 Katılar ve Özellikleri
1. Katılarla ilgili; 4. I
• ............. çok sert ve elektriği iletmeyen kovalent bir katı-
I. Maddenin en düzenli hâlidir, dır.
II. Tanecikleri sadece titreşim hareketi yapar, II
• ............. iyonik kristallerden oluşan erime noktası yüksek
III. Taneciklerinin dizilişine göre 4’e ayrılır bir katıdır.
III
• ............. moleküler kristal katılara örnek verilebilir.
Bu cümlelerde boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden
hangisi getirilmelidir?
I II III
A) CsCl Elmas Kuru buz (CO2)
B) Elmas Kuvars Buz
C) Elmas NaCl Kuru buz (CO2)
D) Grafit NaCl Sakkaroz
E) Elmas Grafit Katı metan (CH4)
2. I. Rastgele ve gelişigüzel yığınlar oluşturan sıkıştırılama-
yan katılara amorf katılar denir.
II. Bir kristalin tüm özelliklerini gösteren en küçük yapı
birimine birim hücre denir.
III. İyonik kristallerin erime ve kaynama noktaları, molekü-
ler kristallere göre oldukça düşüktür.
Katı türleri ve özellikleri ile ilgili yukarıdaki ifadelerden
hangileri doğrudur?

5. Aşağıdaki tabloda X, Y ve Z katılarının bazı özellikleri ve-

rilmiştir.
Madde Görünüm Erime Elektrik

Noktası İletkenliği
3. Yeşil ve parlak,
X 1640 Katı hâlde iletmez.
dövülemez.
Gri-beyaz, par-
Y 937 Katı hâlde iletir.
lak, dövülebilir.
Z Yumuşak sarı 113 İletkenlik yok.
Elmas Grafit
Buna göre X, Y ve Z’nin sınıflandırılması aşağıdakiler-
C (elmas) ve C (grafit) ile ilgili;
den hangisinde doğru olarak verilmiştir?
I. Kristal türleri aynıdır,
X Y Z
II. Elmasın sertliği grafitinkinden yüksektir,
A) İyonik Moleküler Kovalent
III. Elmas elektriği iletmez, grafit elektiği iletir
B) İyonik Metalik Moleküler
C) Kovalent İyonik Moleküler
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) Kovalent Metalik İyonik
D) I ve III E) I, II ve III E) Metalik Kovalent İyonik
70
6. • Erime noktaları düşüktür. 9. Aşağıdakilerden hangisi amorf katılara örnek olarak
• Katı CO2 örnek verilebilir. gösterilebilir?
• Isı ve elektriği iletmezler. A) H2O(k) B) Cam C) Fe(k)

Yukarıdaki özelliklere sahip katı türü aşağıdakilerden D) C2H5OH(k) E) KNO3(k)
hangisidir?
A) Kovalent kristal B) Amorf katı

C) Moleküler kristal D) İyonik kristal
E) Metalik kristal
10. Amorf katılarla ilgili olarak aşağıda verilen yargılardan

7. İyonik katılar ile ilgili;
I. Sert ve kırılgandır, A) Moleküller, atomlar belli bir geometriye göre dizilmez.
II. Erime noktaları yüksektir, B) Sıkılaştırılamaz.
III. İyon çapı ne kadar küçük ve iyon yükü ne kadar büyük C) Sabit bir erime noktaları yoktur.
ise iyonik katıda iyonlar arasındaki etkileşim de o kadar D) Camsı geçiş sıcaklığında yumuşaktırlar.
büyük olur E) Cam, plastik, demir gibi katılar amorf katıdır.
8. İyonik Katı Kovalent Katı 11. Moleküler Katı Metalik Katı
Zıt yükler arasındaki elekt- Kovalent ağ örgüsü Dipol-dipol, hidrojen bağı, Metalik bağ
rostatik çekim London etkileşimleri
Yüksek erime noktalı, sert, Yüksek erime noktalı, çoğu Düşük erime noktalı, yumu- Düşük veya yüksek erime
kırılgan, iletken olmayan sert, iletken olmayan katı şak, iletken olmayan katı noktalı, yumuşak veya sert,
katı parlak, iletken
Özellikleri verilen iyonik ve kovalent katılara aşağıda- Özellikleri verilen moleküler ve metalik katıya aşağıda-
kilerden hangisi örnek olarak gösterilemez? kilerden hangisi örnek olarak verilebilir?
I II I II
A) NaBr CO2 A) Zn Au
B) NaCl Elmas B) P4 Fe
C) KBr Kuartz C) S8 H2O
D) CaF2 SiO2(kum) D) I2 NaCl
E) NaCl Grafit E) Fe Cu
71
MADDENİN HÂLLERİ
TEST 3 Sıvılar ve Özellikleri
1. Sıvıların genel özellikleri ile ilgili aşağıdakilerden han- 4. Sıvılarda viskozite ile ilgili;
gisi yanlıştır? I. Akıcılığa karşı gösterilen dirençtir,
A) Katıya göre düzenli, gaza göre düzensizdir. II. Sıvının akma isteğidir,
B) Sıkıştırılamayan akışkandır. III. Moleküller arası çekim kuvveti ile değişir
C) Belli bir şekli olmayıp belli bir hacmi vardır. yargılarından hangileri yanlıştır?
D) Tanecikler arasında dönme, öteleme, titreşim hareketi
bulunur.
E) Tanecikler arası çekim kuvveti gaza göre fazla, katıya
göre azdır.
5. Metal Metal Metal

bilye bilye bilye
2. Saf X, Y ve Z sıvılarının 1 atm basınç altında kaynama
sıcaklıkları aşağıda verilmiştir.
X Y Z
X : 78 °C
Y : 100 °C I II III
Z : –38 °C
X, Y, Z sıvılarına aynı anda atılan metal bilyelerin kabın
Buna göre aynı sıcaklıkta bu sıvılarla ilgili;
dibine ulaşma süreleri tx > tz > ty şeklindedir.
I. En uçucu olanı Z’dir,
Sıvılar aynı sıcaklıkta olduğuna göre X, Y, Z sıvılarının
II. X ve Y’den buhar basıncı küçük olan Y’dir, viskozitelerinin karşılaştırılması aşağıdakilerden han-
III. Tanecikler arası etkileşimleri en büyük olan Z’dir gisinde doğru verilmiştir?
A) X > Z > Y B) Y > Z > X C) Y = Z = X
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) X = Z > Y E) X = Y > Z
6. Viskozite ile ilgili aşağıda verilen yargılardan hangisi

3. Sıvıların moleküller arası çekim kuvveti; yanlıştır?
I. Viskozite,
A) Sıvıların sıcaklığı arttıkça viskozite azalır.
II. Kaynama noktası,
B) Sıvının moleküller arası çekim kuvveti arttıkça viskozi-
III. Buhar basıncı
tesi artar.
özelliklerinden hangilerini etkiler?
C) Molekül kütlesi büyük olan sıvının viskozitesi azdır.
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) Su, bala göre viskozitesi küçük olan bir sıvıdır.
D) I ve II E) I, II ve III E) Viskozite ile akışkanlık ters orantılı olarak değişir.
72
7. Su Gliserin 10. Denge buhar basıncı ile ilgili;
I. Sabit sıcaklıkta sıvısıyla dengede olan buharın yaptığı
O CH2 OH
basınçtır,
H H CH OH II. Sıvının bulunduğu ortamdaki atmosfer basıncına bağ-
CH2 OH lıdır,
III. Sıcaklığa bağlı olarak değişir
Oda koşullarında suyun akıcılığı gliserinden fazladır.
Buna göre;
I. Gliserinde moleküller arası çekim kuvveti daha büyüktür,
D) I ve IlI E) Il ve III
II. Hidrojen bağ sayısı arttıkça moleküller arası çekim kuv-
veti artar,
III. Molekül kütlesi arttıkça akıcılık azalır
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?

11. Kaynama noktası ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi

8. Aslı Öğretmen, öğrencilerinden viskositeyi etkileyen faktör- yanlıştır?
lerden birini söylemelerini istemiş ve aşağıdaki cevapları A) Sıvının buhar basıncının dış basınca eşit olduğu sıcak-
almıştır. lık noktasıdır.
Mine: Sıcaklık B) Sıvının miktarına bağlı değildir.
Birce: Molekül polarlığı / apolarlığı C) Sıvılar için ayırt edici özelliktir.
Murat: Yoğunluk D) Dış basınç arttıkça kaynama noktası düşer.
Duygu: Tanecikler arası çekim kuvveti E) Sıvının saflığına bağlı olarak değişir.
Levent: Molekül kütlesi
Hangi öğrencinin verdiği cevap yanlıştır?
A) Mine B) Birce C) Murat

D) Duygu E) Levent
I
9. X (s) X (g)
II 12. Bir sıvının buhar basıncı;
Bu dönüşüm ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi
I. Sıvının cinsi,
yanlıştır?
II. Sıvının saflık derecesi,
A) I yönündeki değişim buharlaşmadır. III. Sıvının sıcaklığı
B) I yönündeki değişim her zaman sabit sıcaklıkta olur.
etkenlerinden hangilerine bağlıdır?
C) II yönündeki değişim yoğuşmadır.
D) I yönündeki olay endotermik (ısı alan) olaydır.
E) II yönündeki olay ekzotermik (ısı veren) olaydır.
73
MADDENİN HÂLLERİ
TEST 4 Sıvılar ve Özellikleri
1. Bir sıvının kaynama noktası; 4.

Kaynama Buharlaşma
I. Sıvının uçuculuğu,
Belli sıcaklıkta gerçek- Her sıcaklıkta gerçekle-
II. Sıvının saflık derecesi, I.
leşir. şir.
III. Sıvının bulunduğu ortamdaki dış basınç II. Sıvının her yerinde olur. Sıvının yüzeyinde olur.
etkenlerinden hangilerine bağlıdır?
III. Yavaştır. Hızlıdır.
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III Açık hava basıncı kay- Açık hava basıncı buhar
IV.
D) I ve III E) I, II ve III nama sıcaklığını etkiler. basıncını etkilemez.
V. Kabarcıklar oluşur. Kabarcıklar oluşmaz.
Tabloda kaynama ve buharlaşma arasındaki farklardan

hangisi yanlış verilmiştir?
2.
I Sıvının cinsi II Saflık
III Sıcaklık IV Dış basınç
Yukarıda verilen kavramlardan hangileri hem kaynama

noktasını hem de buhar basıncını etkiler?
A) I-II B) I-III C) I-IV

D) II-IV E) II-III 5. Aşağıdaki tabloda gerçek sıcaklık, bağıl nem ve hissedilen
sıcaklık değerleri verilmiştir.
Bağıl Nem (%)
42 25 30 35 40 45 50
Sıcaklık (°C)
41 45 48 51 54 58 62
3.
Gerçek
Buhar basıncı (mmHg)

40 41 43 46 48 51 55
39 39 41 43 46 48 51
X Y
760 38 38 40 42 44 47 50
Hissedilen sıcaklık (°C)
Bu tabloya göre aşağıdaki ifadelerden hangisi doğru-

0 Sıcaklık dur?
80 100 (°C)
A) %45 bağıl nemde gerçek sıcaklık hissedilen sıcaklıktan
Normal basınçta (deniz seviyesi) X, Y saf sıvıları ile
fazladır.
ilgili;
B) 40 °C gerçek sıcaklıkta bağıl nem düştükçe hissedilen
I. Y’nin kaynama noktası, X’ten büyüktür,
sıcaklık değerleri de aynı oranda azalır.
II. Aynı sıcaklıkta X sıvısının buhar basıncı, Y’den küçük-
C) Verilen gerçek sıcaklıklar için bağıl nem arttıkça hisse-
tür,
dilen sıcaklık değeri her zaman artmıştır.
III. Aynı ortamda kaynarken buhar basınçları eşittir
D) Hissedilen sıcaklık değeri her zaman gerçek sıcaklık
yargılarından hangileri doğrudur? değerinden büyüktür.
A) Yalnız I B) Yalnız II C) l ve ll E) 38 °C sıcaklık ve %50 bağıl nemde hissedilen sıcaklık
D) I ve IlI E) I, II ve III en fazladır.
74
6. Buharlaşma ve buhar basıncı ile ilgili aşağıdaki ifade- 9. I
lerden hangisi yanlıştır?
Saf
A) Sıvının sıcaklığı düşürüldüğünde hem buharlaşma hızı
X(s)
hem de buhar basıncı azalır. II
Dağ
B) Saf bir sıvıda uçucu olmayan bir katı çözünürse hem tepesi Saf
buharlaşma hızı hem de buhar basıncı azalır.
X(s) III
C) Sıvının buhar basıncı dış basınca eşit olduğunda sıvı-
nın her yerinde kaynama başlar. Saf
D) Moleküller arası çekim kuvveti güçlü olan sıvının buhar X(s)

basıncı daha yüksek olur. Deniz
seviyesi
E) Sıvının yüzey alanı artırıldığında buharlaşma hızı artar
fakat buhar basıncı değişmez. Yukarıdaki şekilde aynı sıcaklıkta bulunan saf X sıvıları
ile ilgili verilen ifadelerden hangisi yanlıştır?
7. t °C A) Bulundukları ortamda buhar basınçları arasında
K
I = II = III ilişkisi vardır.
Su buharı Boş Şekil-I
B) Bulundukları ortamda kaynarken buhar basınçları
su I = II = III’tür.
t °C C) Bulundukları ortamda kaynama sıcaklıkları I < II < III
K
şeklindedir.
Su buharı Su buharı Şekil-II D) Aynı ortamda kaynarken buhar basınçları I = II = III’tür.
E) Kaynama anında sıvının buhar basıncı dış basınca eşit
su
olup sabittir.
Yukarıdaki I. şekilde bulunan kaplar arasındaki K muslu-
ğu açıldığında aynı sıcaklıkta yeniden sıvı buhar dengesi
kuruluyor ve sistem Şekil-II’deki gibi oluyor.
Buna göre su buharı için;
I. Yoğunluk, 10. Bazı sıvıların 25 °C’de buhar basınçları verilmiştir.
II. Birim hacimdeki tanecik sayısı, Madde Buhar Basıncı (mmHg)
III. Basınç Benzen 94,6
niceliklerinden hangileri değişmemiştir? Etanol 58,9
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve III Cıva 0,0017
D) II ve III E) I, II ve III Metanol 122,7

Su 23,80
8. Saf sıvılara ait; Buna göre;

I. Kaynama noktası, I. Kaynama noktası en küçük olan sudur,
II. Buhar basıncı, II. Tanecikler arası çekim kuvveti en yüksek olan cıvadır,
III. Viskozite III. Benzen ve etanolün kaynama noktaları metonolden
özelliklerinden hangileri sıvı tanecikleri arasındaki çe- düşüktür
kim kuvvetine bağlı olarak değişir? yargılarından hangileri doğrudur?

75
MADDENİN HÂLLERİ
TEST 5 Maddenin Hâl Değişimi
Buhar basıncı (mmHg) 5. Aynı sıcaklıkta X, Y ve Z sıvılarının uçuculuklarının ar-

tış sırası aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiş-
Z Y X
760 tir?
A) Z, X, Y B) Y, Z, X C) Z, Y, X
D) X, Z, Y E) X, Y, Z
Sıcaklık
0 70 85 110 (°C)
Aynı ortamda bulunan X, Y ve Z sıvılarına ait buhar basın-

cı-sıcaklık grafiği yukarıda verilmiştir.
6. Madde Erime Noktası (°C) Kaynama Noktası (°C)

1 – 5. soruları yukarıdaki grafiğe göre cevaplayınız. X 0 100
Y –5 30
1. Aynı sıcaklıkta özdeş kaplarda bulunan X, Y ve Z’nin Z –10 40

buhar basıncı arasındaki ilişki aşağıdakilerden hangi-
Tabloda verilen bilgilere göre X, Y ve Z maddeleri ile
sinde doğru verilmiştir?
ilgili;
A) X < Y < Z B) Y < Z < X C) Z < X < Y I. Normal koşullarda Y ve Z katıdır,
D) Y < X < Z E) Z < Y < X II. Oda koşullarında her üçü de sıvıdır,
III. 110 °C’de X, Y ve Z homojen olarak karışır
2. Aynı sıcaklıkta X, Y ve Z’nin moleküller arası çekim A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
kuvvetleri karşılaştırması aşağıdakilerden hangisinde D) II ve III E) I, II ve III
A) X > Z > Y B) X > Y > Z C) Y > Z > X

D) Y > X > Z E) Z > X > Y
3. Aynı ortamda X, Y ve Z’nin kaynamaları sırasındaki 7. Normal basınçta,

buhar basınçlarının karşılaştırması aşağıdakilerden z Buz 0 °C’de erir.
hangisinde doğru verilmiştir? z Su 100 °C’de kaynar.
A) X > Z > Y B) X = Y = Z C) X > Z > Y Bu bilgilere göre buzluktan çıkarılmış -4 °C sıcaklıktaki

buzun üzerine ocakta kaynamakta olan bir cezve su
D) X = Y > Z E) X > Y = Z
döküldüğünde;
I. Buzun ısındığı,
II. Buzun soğuduğu,
4. Grafiğe göre X, Y ve Z sıvılarından hangilerinin kesin- III. Suyun soğuduğu

likle saf olmadığı söylenebilir? durumlarından hangileri gözlenebilir?
A) X B) Y C) Z A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III

D) X ve Y E) Y ve Z D) II ve III E) I, II ve III
76
8. Ağzı kapalı bir kapta 25 °C’de 10. Aşağıda saf X maddesine ait ısı-sıcaklık grafiği verilmiştir.
sıvısıyla dengede X buharı Sıcaklık (°C)
bulunmaktadır. X buharı
D E
+70 Saf X
X buharının basıncını arttır-
X(s)
mak için;
B C
I. Isıtılarak sıvının sıcaklığı +10
Isı (kkal)
arttırılmalıdır,
II. Sabit sıcaklıkta Y tuzunun çözünmesi sağlanmalıdır, –5 A
III. Aynı sıcaklıkta kaba bir miktar daha X sıvısı gönderil-
melidir
Buna göre;
işlemlerinden hangilerinin ayrı ayrı yapılması uygun-
I. B-C aralığında X’in potansiyel enerjisi artmıştır,
dur?
II. X, baslangıçta sıvı hâlde bulunur,
III. X, 70 °C’de kaynamaktadır
9. Aşağıda 25 °C’deki saf X sıvısının ısıtılmasına ait ısı-sı- 11. Aşağıda saf X sıvısına ait ısı-sıcaklık grafiği verilmiştir.
caklık grafiği verilmiştir.
Sıcaklık (°C)
Sıcaklık (°C)
t1 Saf X
B C
t2
A I II
Isı (kkal)
q1 q2
Isı (kkal)
Buna göre;
Buna göre x sıvısı ile ilgili aşağıdakilerden hangisi I. t1 sıcaklığı X’in kaynama noktasıdır,
yanlıştır?
II. (q2 – q1) değeri sıvının kütlesine bağlı olarak değişir,
A) X, B noktasında sıvıdır. III. X’in kaynamaya başlaması için geçen süre ısıtıcının
B) X, C noktasında gazdır. gücü ile doğru orantılıdır
C) I. bölgede sıvının kinetik enerjisi artar. yargılarından hangileri doğrudur?
D) II. bölgede sıvının buhar basıncı değişmez. A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II
E) Buharlaşma B noktasından itibaren başlar. D) I ve III E) II ve III
77
MADDENİN HÂLLERİ
TEST 6 Gazlar ve Özellikleri
1. Gazların genel özellikleri ile ilgili aşağıda verilen bilgi- 4. Gazlar

lerden hangisi yanlıştır? akışkandır.
D Y
A) Belirli bir şekil ve hacimleri yoktur.
Bulundukları
B) Akışkandırlar. Uçucudur.
kabın şeklini
C) Sıkıştırılabilirler. alır.
D) Yüksek sıcaklık ve düşük basınçta sıvılaşırlar. D Y D Y
E) Maddenin en düzensiz hâlidir. Yoğunlukları Hacmi V VI

düşüktür. yoktur.
D Y D Y
I II III IV
Verilen ifade doğru ise “D” yanlış ise “Y” yolu takip
edildiğinde hangi çıkışa ulaşılır?
2.
Örnek Özellik A) I B) II C) III D) IV E) V
Mayalanan hamurun kabar-
I. a. Uçuculuk
ması
Oda spreyinin odaya hoş
II. b. Akıcılık
koku vermesi
Doğal gazın evimize var-
III. c. Genleşme
ması
Yukarıda verilen örnek olay ve gaz özellikleri aşağıda-

kilerden hangisinde doğru eşleştirilmiştir? 5.
I. Madde miktarı (mol)
A) I – a B) I – c C) I – c
II – b II – a II – b II. Basınç III. Sıcaklık IV. Hacim
III – c III – b III – a
D) I – a E) I – b V. Kaynama noktası
II – c II – c
III – b III – a Yukarıdaki tabloda gazları tanımlayan nicelikleri yaz-
mak isteyen Derin hangisinde yanlışlık yapmıştır?
3. Gazlarla ilgili;
I. Tanecikler arası boşluk yok denecek kadar azdır,
II. Maddenin en düzensiz hâlidir,
III. Moleküllerinin enerjisi katı ve sıvılarınkinden fazladır 6. 0,2 atm gaz basıncı kaç cmHg’dir?
yargılarından hangileri yanlıştır? (1 atm = 76 cmHg = 760 mmHg)
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III A) 152 B) 15,2 C) 7,6

D) I ve II E) I, II ve III D) 3,8 E) 1,9
78
7. Gaz moleküllerinin bulundukları kabın bir birim yüzeyine 10. I. Birimi Kelvin (K) olabilir.
birim zamanda yaptıkları çarpma sayısı ve çarpma şiddeti II. –273 °C mutlak sıfır sıcaklığıdır.
I
............. olarak tanımlanır. Kapalı kaplardaki gazların ba- III. Gazların kinetik enerjisi sıcaklık arttıkça artar.
sınçları II
............. ile ölçülür. IV. Kelvin ve °C arasında K + 273 = °C ilişkisi vardır.
Bu cümlelerde boş bırakılan yerlere aşağıdaki ifade- V. Sıcaklık, termometre ile ölçülür.
lerden hangileri gelmelidir?
Gazları tanımlayan bir nicelik olan sıcaklık ile ilgili yu-
I II karıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?
A) gaz basıncı manometre
B) gaz basıncı barometre
C) gaz basıncı termometre
D) gazın sıcaklığı spektrometre
E) gazın sıcaklığı termometre
8. Gazlar ile ilgili;

I. 1 mol gaz örneğinde Avogadro sayısı kadar tanecik
bulunur,
II. Yapılan hesaplamalarda kullanılan sıcaklık birimi Kelvin
(K)dir,
III. 1 mol gaz normal koşullarda 22,4 L hacim kaplar
yargılarından hangileri doğrudur? 11. 1 mol gaz normal koşullarda (0 °C, 1 atm) 22,4 litre hacim
kaplar.
Buna göre aşağıda verilen normal koşullardaki gaz ör-
D) I ve II E) I, II ve III neklerinden hangisinin hacmi diğerlerinden küçüktür?
A) B)
0,2 mol 0,1 mol

Ne(g) Ne(g)
9. Nicelik Birimi Sembol
Basınç atm a
Miktar b n C) D)
Hacim litre c
d e K 1 mol
0,01 mol
O2(g)
CH4(g)
22
Gazların nicelikleri ile ilgili bu tabloya göre aşağıdaki-

lerden hangisi yanlıştır?
A) a yerine P sembolü yazılmalıdır. E)

B) b yerine mol birimi yazılmalıdır.
C) e yerine Celsius yazılmalıdır. 2 mol
D) c yerine “V” sembolü yazılmalıdır. H2(g)
E) d yerine sıcaklık yazılmalıdır.
79
MADDENİN HÂLLERİ
TEST 7 Gazlar ve Özellikleri
1. Gazları tanımlayan nicelikler ile ilgili; 4. Kapalı bir kaptaki gaz tanecikleri için;
I. Avogadro sayısı 6,02 ×1023 tanecikten oluşur, I. Öteleme, dönme ve titreşim hareketi yapabilirler,
II. Avogadro sayısı kadar atom 1 mol atoma karşılık gelir, II. Sıcaklıkları artırılırsa hızları ve ortalama kinetik enerji-
III. Sabit hacimli bir kapta sabit sıcaklıkta bulunan gazın leri de artar,
mol sayısı arttıkça basıncı da artar III. Kabın çeperlerine çarparak yaptıkları basınç kuvveti
yargılarından hangileri doğrudur? kabın tabanında en büyüktür
D) I ve II E) I, II ve III A) Yalnız I B) Yalnız Ill C) l ve ll
5.
2. I. Sıkıştırılabilirler.
II. Yüksek sıcaklık ve düşük basınçta sıvılaşabilirler. CH4
III. Yoğunlukları katı ve sıvılara göre düşüktür. gazı CH4 gazı
Gazlar ile ilgili olarak yukarıdaki ifadelerden hangileri
doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III Sabit hacimli kaptaki CH4 gazı üzerine aynı sıcaklıkta bir
D) II ve III E) I, II ve III miktar daha CH4 gazı ekleniyor.
Buna göre CH4 gazının;
I. Basınç,
II. Hacim,
III. Moleküller arası uzaklık
niceliklerinden hangileri artar?

3.
M D) I ve III E) I, II ve III
He
Boş
gazı
1. kap 2. kap
6. I. Yere dökülen kolonyanın kokusunun tüm odada hisse-
Aynı sıcaklıkta kaplar arasındaki musluk açıldığında; dilmesi
I. He gazının tamamı boş kaba geçer, II. Isınan hava balonunun uçması
II. He atomları arasındaki uzaklık artar, III. Sıkıştırılan çocuk balonunun hacminin küçülmesi
III. He gazının basıncı azalır Yukarıdaki olaylardan hangileri gazların belirli bir hac-
yargılarından hangileri doğru olur? minin ve şeklinin olmadığını gösterir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

80
7. Gazların genel özellikleri ile ilgili; 10. Kaynama olayı ve buhar basıncı ile ilgili;
I. Birbiriyle her oranda karışarak homojen karışım oluş- I. Kaynama, buharlaşmaya göre daha hızlı gerçekleşir,
tururlar, II. Saf sıvılar kaynarken buhar basıncı artar,
II. Bulundukları kabın hacmi, gazın hacmidir, III. Sıvı buhar basıncı, dış basınca ulaştığında kaynama
III. Maddenin en düzensiz hâlidir durur
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

8. Aşağıdaki olaylardan hangisi gazların yayılma özelliği

ile ilgili değildir?
A) Mayalanan hamurun kabarması

11. Saf X maddesinin hâl değişimi ile ilgili aşağıdaki şema ve-
B) Sıcak hava balonlarının uçması riliyor.
C) Oda spreylerinin odaya güzel bir koku vermesi II
D) Asetilen gazının yanması a b
E) Doğal gazın borular ile evlere ulaşması
I III
c
a yönünde madde en düzensiz hâle geçerken c yönünde
moleküllerin enerjisi en düşük oluyor.
Buna göre b yönünde gerçekleşen hâl değişimi aşağı-
dakilerden hangisinde doğru verilmiştir?
9.
A) Erime B) Donma C) Yoğuşma
V litre D) Buharlaşma E) Süblimleşme

CO2(g)
M
25 °C
Şekildeki sabit hacimli kapta 25 °C’de bir miktar CO2 gazı

bulunmaktadır.
Bu kabın içine sıcaklığı 70 °C olan CH4 gazı eklendi-
ğinde;
12. Kapalı kaptaki gazın basıncı aşağıdakilerden hangisi-
I. CO2 gazının kinetik enerjisi artar,
ne bağlı değildir?
II. Kaptaki toplam basınç artar,
A) Birim hacimdeki tanecik sayısı
III. CO2 gazının özkütlesi artar
B) Kabın şekli
durumlarından hangileri gerçekleşmez?
C) Gaz taneciklerinin hızı
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) Birim zamanda gerçekleşen çarpışma sayısı
D) I ve II E) II ve III E) Gaz taneciklerinin kinetik enerjisi
81
MADDENİN HÂLLERİ
TEST 8 Plazma ve Özellikleri
1. I. Güneş 4. Plazma ve genel özellikleri ile ilgili aşağıdaki yargılar-

II. Floresan lamba dan hangisi yanlıştır?
III. Lavlar A) (+) ve (–) yüklü tanecikleri içerir.
Yukarıda verilen plazma örneklerinden hangileri günü- B) Nötr yapıdadır.

müzde ışık kaynağı olarak kullanılmaktadır? C) Elektriği iletmezler.
D) Maddenin en yüksek enerjili hâlidir.
E) Tepkimeleri hızlıdır.
5.
II
Yıldızlar
2. Plazma ile ilgili; III I
I. Maddenin en düzenli hâlidir, Maddenin

II. Maddenin en yüksek enerjili hâlidir, plazma
hâline
III. Akışkandır örnekler
Kutup ışıkları Lavlar
yargılardan hangileri yanlıştır?
IV V
Floresan Lamba Neon Lamba
Yukarıda maddenin plazma hâline verilen örneklerden

A) l, ll ve lV B) ll, lV ve V
C) l, lll, lV ve V D) ll, lll, lV ve V

E) l, ll, lll, lV ve V
3. Maddenin plazma ve gaz hâlini karşılaştırmak isteyen
bir öğrencinin gerekli araştırmaları yaptıktan sonra aşa-
ğıdaki sonuçlardan hangisine ulaşması beklenmez?
A) Plazma hâli elektriği iletirken gaz hâlinde iletkenlik yok- 6. I. N(g) + Enerji √ N+(g) + e–
tur. II. N+ + e– √ N(g) + Enerji
B) Her iki hâlin de belirli şekli ve hacmi yoktur. III. K(g) + Enerji √ K+(g) + e–
C) Plazma hâlinin yoğunluğu gaz hâlininkinden daha dü- Yukarıda verilen dönüşümlerden hangileri plazma hâ-
şüktür. line geçer?
D) Her ikisi de sadece madde ısı aldığında oluşur. A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
E) Plazmalar, gaz hâline göre daha yüksek enerjilidir. D) I ve III E) I, II ve III
82
7. I. Yıldırımlar 1 2 3
II. Şimşek 11. katı sıvı gaz plazma
III. Mum alevi 4
Yukarıda verilenlerden hangileri maddenin plazma hâ– 5

line örnektir?
Bir maddenin fiziksel hâlleri ve hâl değişim basamakları
yukarıdaki gibi numaralandırılmıştır.
Buna göre verilen basamaklardan hangisi yanlış ad-
landırılmıştır?
A) 1: erime B) 2: buharlaşma
C) 3: iyonizasyon D) 4: deiyonizasyon
8. İyonize gaz olarak tanımlanan maddenin hâli ile ilgili;
E) 5: kırağılaşma
I. Yapısında atom, iyon, molekül ve elektronlar serbest
hâlde bulunur,
II. Yüksek sıcaklık ve basınçta oluşur,
III. Negatif yüklüdür

9. Aşağıda verilenlerden hangisi plazmanın kullanım alanı

değildir?
A) Cerrahide dokunun çıkarılması

B) Soğutucu sistemler
C) Kanamaların durdurulması
D) Gıda ambalajında bakteri öldürücü
12. X, Y ve Z maddenin farklı fiziksel hâllerini göstermektedir.
E) Televizyon ekranları
X : Belirli bir şekli ve belirli bir hacmi olmayıp en yüksek
enerjili hâlidir.
Y : Belirli bir şekli ve belirli bir hacmi olmayıp en düzensiz
hâlidir.
10. I. Gazın ısıtılarak plazma hâline geçmesine iyonizasyon Z : Belirli bir hacme sahiptir ancak belirli bir şekli yoktur.
adı verilir. Buna göre aşağıdaki sınıflandırmalardan hangisi doğ-
II. Plazma hâlinde (+) yüklü tanecik sayısı (–) yüklü tane- rudur?
cik sayısına eşit olduğu için plazmalar nötrdür. X Y Z
III. İyonizasyon sonucunda maddenin toplam yükü değiş- A) Sıvı Plazma Gaz
mez. B) Sıvı Gaz Plazma
Yukarıdaki yargılardan hangileri doğrudur? C) Plazma Gaz Sıvı
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) Katı Sıvı Gaz
D) I ve III E) I, II ve III E) Gaz Katı Sıvı
83
TEST MADDENİN HÂLLERİ
1. Maddelerin katı hâlinde tanecikler birbiriyle temas hâlin- 3. Aşağıdaki sabit hacimli kapta X sıvısı buharı ile dengede-
dedir ve tanecikler yer değiştiremez. Bu nedenle katılar dir.
sıkıştırılamaz ve belirli şekilleri vardır. Katılar içerdikleri
taneciklerin türü ve bu tanecikler arası etkileşimlere bağlı
olarak sınıflandırılır. X buharı
Buna göre katıların sınıflandırılması ile ilgili aşağıda

verilen yargılardan hangisi yanlıştır? X sıvısı
A) Yeterince ısıtıldığında önce yumuşayan daha sonra da

akışkan hâle geçen cam ve plastik gibi katılara amorf
Sabit sıcaklıkta X sıvısının miktarı artırılırsa;
katı adı verilir.
B) Moleküler kristallerde moleküller arasında zayıf etkile- I. Birim hacimdeki X buharlarının molekül sayısı değiş-
şim kuvvetleri vardır. mez,

II. X buharlarının sayısı azalır,
C) I2 (iyot), CO2 (kuru buz) ve C12H22O11 (çay şekeri) ka-
tıları kovalent kristallere örneklerdir. III. X sıvısının yoğunluğu artar
D) İyonik kristallerde anyonlar ve katyonlar düzenli bir yapı durumlarından hangileri gerçekleşir?
oluşturur.
E) Metalik kristallerdeki elektrik akımı iletkenliği ve şekil-
lendirilebilme özelliğinin nedeni metalik bağdaki ser-
best değerlik elektronlarının bulunmasıdır.
2. Gliserin Su
CH2 OH
CH OH H OH
CH2 OH
Gliserin ve suyun molekül yapısı yukarıda verilmiştir. 20

°C sıcaklıkta suyun viskozitesi 1·10–3 Pa·s ve gliserinin
viskozitesi 1,42 Pa·s’dir.
Buna göre; 4 . Yandaki şekilde 25 °C’de ağzı açık
bir kapta bulunan bir miktar
I. Suyun viskozitesinin gliserine kıyasla daha düşük olma-
X(s)’nın ısıtıldığı gösterilmektedir. Saf
sının nedeni daha az sayıda hidrojen bağı içermesidir,
X(s)’nın ısıtılması süresince; X(s)
II. Özdeş cisimler su ve gliserine aynı anda atıldığında,
suya atılan cismin daha hızlı dibe battığı, gliserindeki I. Viskozitesi,
cismin ise daha yavaş battığı görülür, II. Ortalama kinetik enerjisi,
III. Sıvıların akıcılıklarını eşitlemek için gliserin soğutulur- III. Akıcılığı
ken su ısıtılmalıdır niceliklerinden hangilerinde art-
yargılarından hangileri doğrudur? ma gözlenir?
A) Yalnız II B) I ve II C) I ve III A) Yalnız l B) Yalnız ll C) l ve ll

D) II ve III E) I, II ve III D) l ve lll E) ll ve lll
84
5. X: Kaynarken sıcaklığı değişmeyen bir sıvıdır. 7. 1 atm basınçta buzun erime sıcaklığı 0 °C’dir.
Y: Elektriği ileten ve erime süresince sıcaklığı sabit kalan Erime sıcaklığındaki bir miktar buzun üzerine 50 °C
bir katıdır. sıcaklığındaki bir miktar su eklendiğinde;
Z: Kaynaması sırasında sıcaklığı artan bir çözeltidir. I. Buz ısınır,
Buna göre; II. Su soğur,
I. Y maddesi metaldir, III. Buz erir
II. X maddesinin Y maddesine dönüşmesi fiziksel değişi- durumlarından hangilerinin gerçekleşmesi beklenir?
me örnek olarak gösterilir,
III. Z maddesi doymamış bir çözeltidir
yargılarından hangileri doğru olabilir?
6. Melek, normal basınçta saf alkolün 78 °C’de, saf suyun ise

100 °C’de kaynadığını biliyordu. Alkol ile suyu karıştırarak
hazırlayacağı çözeltinin kaynamaya başlama sıcaklığını
8. Bir sıvının akmaya karşı gösterdiği dirence ---- denir.
merak ederek öğretmenine sorduğunda öğretmeni Melek’i
Akıcılığın tersi olarak da tanımlanabilir. Örneğin balın ----
“Bir sıvı-sıvı çözeltinin kaynama noktası, kaynama noktası
suyunkinden daha yüksektir. Sıcaklık artıkça sıvıların akı-
en küçük olan bileşeninden daha küçük olmadır.” şeklinde
cılıkları ---- , ---- azalır. Bu, sıcaklık artışının moleküller
bilgilendirdi.
arası çekim kuvvetlerini ---- kaynaklanır. Bazı maddelerin
Bu bilgiye göre Melek aşağıdakilerden hangisini işaret- akışkanlığının fazla olması o maddenin kullanılabilirliğini
lerse alkol-su çözeltisinin normal basınçta kaynamaya azaltır. Örneğin kullanılan boyaların akışkanlıkları fazla
başladığı sıcaklığı doğru tahmin etmiş olur? olursa yüzeyde tutunmaları ---- .
A) 78 °C ile 100 °C arasında olmalıdır. Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden han-
B) 78 °C’den küçük olmalıdır. gisi getirilemez?
C) 78 °C olmalıdır. A) kolaylaşır B) azaltmasından

D) 100 °C olmalıdır. C) zorlaşır D) artar
E) 100 °C’den büyük olmalıdır. E) viskozite
85
DOĞA VE KİMYA
TEST 1 Su ve Hayat
1. Canlıların hayatını devam ettirebilmesi için vazgeçi- 4. İçilebilir ve kullanılabilir su miktarı her geçen gün azalmak-
lemez bir gereksinim olan su ile ilgili aşağıdakilerden ta ve bu durum dünyanın birçok yerinde yaşamı olumsuz
hangisi yanlıştır? yönde etkilemektedir.
A) Birçok canlı için yaşam alanıdır. Su kaynaklarındaki bu azalma;
B) Vücut sıcaklığını dengede tutar. I. Hızlı nüfus artışı,
C) Sindirim sürecinin temel maddelerindendir. II. Su kaynaklarının endüstriyel atıklar ile kirletilmesi,
D) Derinin nemlenmesini önleyerek sürekli kuru kalmasını III. Doğal su döngüsünün azalması
sağlar. nedenlerinden hangilerine bağlıdır?
E) Yeşil bitkilerin fotosentez yapmasını sağlar. A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
5. I. Tarımsal sulamada yağmurlama ve damlama sulama

2. İnsan hayatı için su ne kadar önemli ise bitkiler için de o yöntemlerinin tercih edilmesi
kadar önemlidir. II. Yağmur sularının biriktirilmemesi
Bitkiler için suyun kullanımı ile ilgili; III. Atık su arıtma tesislerinin kurulması
I. Su fotosentez için gerekli olan iki temel bileşenden bi- IV. Kademeli bir fiyatlandırma yaparak suyu az kullanan-
ridir, ların birim fiyatının yükseltilmesi
II. Bitkilerin kökleri yardımı ile toprakta suyun çözdüğü Yukarıdakilerden hangileri tasarruflu su kullanımı için
mineraller yapraklara kadar taşınır, alınabilecek önlemlerdendir?
III. Bitkilerin topraktan aldığı suyun bir kısmı meyvelerde
A) l ve ll B) I ve lII C) II ve III
toplanır
D) I, III ve IV E) I, II, III ve IV

6. Sınırlı olan ve dünyada dengeli bir dağılımı olmayan kulla-

nılabilir su kaynaklarına ulaşım imkânı kısıtlı olan yerlerde
yaşam zorlaşır. Bu nedenle su tasarruflu kullanılması ge-
reken bir ihtiyaçtır.
3. I. Dünyadaki su kaynaklarının %97’si okyanus ve deniz- Buna göre;

leri oluşturan tatlı sulardır. I. Su kaçağı olan şehir şebekeleri ve bina tesisatlarının
II. Tatlı su kaynaklarındaki içilebilir ve kullanılabilir su mik- yenilenmesi,
tarı sınırlıdır. II. Akıtan bozuk muslukların tamiri,
III. Yaşa ve cinsiyete göre değişiklik gösterse de insan III. Tasarruflu muslukların tercih edilmesi
vücudunun yaklaşık üçte ikisi sudur. faaliyetlerinden hangileri su tasarrufu için alınabilecek
Yukarıdaki ifadelerden hangileri yanlıştır? önlemlerdendir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

86
7. I. Su havzalarına yakın yerlerde turizm, sanayi ve mes- 10. Sert sular, suyun kalitesini değiştiren etkilere sahiptir.
ken yerleşimlerinin kısıtlanması Buna göre aşağıdakilerden hangisi sert suların oluş-
II. Sanayi ve evsel atıkların su kaynaklarına boşaltılması turduğu istenmeyen durumlardan değildir?
III. Yer altı sularının sondaj ile çıkarılıp tatlı yüzey sularına A) Elektrikli ev aletlerindeki rezistanslarda tortu birikme-
aktarılması mesi elektrik enerjisinin daha az kullanılmasına neden
Yukarıdakilerden hangileri su kaynaklarının korunması olur.
için alınabilecek önlemlerden değildir? B) Sabun tüketimini artırır.
C) Lavabo ve küvetlerde tortu birikmesine neden olur.
D) Kumaşları yıpratır ve ömrünü azaltır.
E) Lezzeti iyi değildir ve ağızda acımsı bir tat bırakır.
11. Sert sular ile ilgili aşağıda verilen ifadelerden hangisi

8. Bir şehir şebekesindeki suyun sert olduğu;
yanlıştır?
I. Musluk ve duş başlıklarında tortu oluşması,
A) Tatları yumuşak sudan daha acıdır.
II. Çaydanlık diplerinde kireç birikmesi,
B) Sabunun temizleme etkisini artırır.
III. Sabunların çok köpürmesi
C) Kaynatılan sular hem dezenfekte olur hem de bu sula-
olaylarından hangileri ile anlaşılabilir? rın sertliği azalır.
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız lll D) İyon değiştirici reçineler sert sudaki Ca2+ ve Mg2+ iyon-
D) I ve II E) II ve III larını tutarak suyu yumuşatır.
E) Yumuşatılmadan kullanılan temiz, sert sular sağlıklı
insanlar için bir risk taşımaz.
9. Sert su ile ilgili;

I. Ca2+ ve Mg2+ iyonlarını çokça içerir, 12. I. Deterjanlar sert sularda da etkisini gösterir.
II. Halk arasında kireçli su ya da acı su olarak ifade edilir, II. Çamaşır sodası suyun sertliğini gidermek için kullanılır.
III. İnsan vücudunda ciddi toksik etkileri vardır III. Suyu sertleştiren iyonlar Na+ ve K+ iyonlarıdır.
yargılarından hangileri doğrudur? Yukarıda verilen ifadelerden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III

87
DOĞA VE KİMYA
TEST 2 Çevre Kimyası
1. Çevre kirliliği ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? 4. Toprak kirliliğinin önlenmesi ile ilgili;
A) Kurşun, kadmiyum gibi ağır metaller suların kirlenme- I. Naylon torba, bitmiş pil gibi maddeler geri dönüşüm
sine neden olur. kutularına atılmalı,

II. Suni gübre ve polimer bileşiklerin kullanımı azaltılmalı
B) Ötrofikasyona fosfat fazlalığı yol açabilir.
ve çevreye atılmamalı,
C) LAB, DDB gibi yüzey aktif maddeler çevreye zarar ver-
III. Doğada geri dönüşümü zor olan maddeler, geri dönü-
mez.
şüm kutularına atılmamalı
D) Orman yangınları atmosferi kirletir.
E) Florlu, klorlu polimerler toprak kirleticileridir.
5. Sera etkisi ve ozon tabakasını inceltici etkisi olan maddeler

aşağıdaki tabloda verilmiştir.
CO2, CH4, N2O, CFC, su

Sera etkisi yapan gazlar
buharı
Ozon tabakasını inceltici İtici gazlar, azot oksitler,

2. Aşağıdaki olaylardan hangisi çevre kirliliğini azaltır? gazlar kloroflorokarbon (CFC)
A) Geri dönüşümlü malzemelerin kullanımının artışı Buna göre;

B) Verimli topraklara sanayi fabrikalarının kurulması I. Atmosferdeki azot oksitlerin artması küresel ısınmaya
C) Yakıt olarak kömür kullanımının artışı neden olduğu gibi ozon tabakasının incelmesine de
D) Şehirleşmenin hızla artışı neden olur,
E) Tarımda DDT gibi kimyasalların kullanımının artışı II. CO2 ve azot oksitlerin atmosferde artmasına fosil ya-
kıtların aşırı kullanımı neden olur,
III. Şimşek çakması, uçak motorlarının yüksek ısısından
dolayı açığa çıkan gazlar sera etkisi yanında asit yağ-
murlarına da neden olur
3. I. Egzoz gazları
II. Fabrika baca gazları 6. Aşağıdakilerden hangisi hava kirliliğine neden olan bir
III. Denizlerden yükselen su buharı etken olamaz?
Yukarıda verilen maddelerden hangileri hava kirliliğine A) Sera gazları

yol açar? B) Bitkilerin fotosentez sonucu çıkardığı gaz
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III C) Fosil yakıtlarından çıkan gazlar
D) I ve II E) I, II ve III D) Araba egzozundan çıkan gazlar
E) Deodorant ve spreylerden çıkan gazlar
88
7. Aşağıdakilerden hangisi çevre kirliliğine sebep olan 10. Çevre kirliliği ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
etkenlerden değildir?
A) Hava kirliliği astım, bronşit gibi solunum yolu hastalık-
A) Sanayi atıklarının ve evsel atıkların çevreye gelişigüzel larına neden olur.
atılması B) Fazla suni gübre kullanımı toprağı verimsizleştirir.
B) Pet şişe kullanımının arttırılması C) Asit yağmurları nehir ve göllerin pH dengesini bozar.
C) Tarım ilaçlarının bilinçsizce kullanımı D) Kloroflorokarbon (CFC) gibi maddeler su kirliliğine ne-
D) Fosil yakıtlarının aşırı kullanımı den olur.
E) Alternatif enerji kaynaklarının kullanımının arttırılması E) Atık pillerdeki ağır metaller toprak ve su kirliliğine neden
olur.
8. I. Soğutucu akışkanlar 11. Aşağıdakilerden hangisi çevre kirliliğini azaltmak için

II. Atık piller yapılan çalışmalardan biri değildir?
III. SO2 , CO2 gibi gazlar A) Fabrika bacalarına filtre takmak
Yukarıda verilenlerden hangileri hava kirliliğine neden B) Organik gübre yerine yapay gübre tüketimini artırmak
olabilir?
C) Alternatif enerji kaynaklarına yönelmek
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III D) Ağaçlandırma çalışmalarını artırmak
D) II ve III E) I, II ve III E) Ulaşımda toplu taşıma araçlarını kullanmak
9. Aşağıda verilenlerden hangisi çevre kirliliğine neden 12. I. Tarım ilaçları yer altı sularını kirletebilir.
olmaz? II. Soğutucu akışkanlar ve spreyler atmosferi kirletir.
A) Havadaki nem miktarı III. Şehir ve fabrikaların atık suları temiz su kaynaklarına
B) Yapay gübreler zarar verir.
C) Atık piller Yukarıda verilen yargılardan hangileri doğrudur?
D) Volkanik patlamalar A) Yalnız I B) Yalnız II C) II ve III

E) Kloroflorokarbon D) I ve III E) I, II ve III
89
DOĞA VE KİMYA
1. Çevre kimyası ile ilgili; 4. Aşağıdaki maddelerden hangisi çevreye zarar vermez?
I. Plastik ve naylonlar hava kirliliğine neden olur, A) Floroklorokarbon gazı
II. Deterjan ve benzeri temizlik malzemeleri yerine sabun
B) Ayçiçek, zeytin gibi bitkilerin posaları
kullanımı toprak ve su kirliliğini azaltır,
C) Aromatik hidrokarbon atıkları
III. Enerji tasarrufu, fosil yakıtlarının tüketimini düşürerek
D) Zirai ilaçlar
çevre kirliliğini azaltır
E) Kadmiyum, cıva gibi ağır metal atıkları

2. Canlıların devamlılığı için ekolojik dengenin korunması

gerekmektedir.
5. I. NO2
Hassas bir denge üzerine kurulmuş olan atmosferdeki
II. SO2
gazlardan hangi ikisi arasında meydana gelecek küçük
değişimler insanların ve diğer canlıların solunumunu III. N2
kısa sürede tehlikeye düşürebilir? Yukarıda verilenlerden hangileri asit yağmurlarının
oluşumuna neden olur?
A) Karbondioksit-karbonmonoksit
B) Oksijen-karbondioksit A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
C) Azot-karbondioksit D) I ve II E) I, II ve III
D) Helyum-hidrojen
E) Azot-argon
3. Nükleer santraller ve bunların etkilerinden kaynakla-

nabilecek radyasyon kirliliğini önlemek için;
I. Nükleer santraller deprem tehlikesi olmayan yerlerde 6. I. Atık pillerin geri dönüşüm kutularına atılması
kurulmalıdır, II. Kullanılmış kâğıt, karton, cam ve pet şişelerin yeniden
II. Atıklar çevreye zarar vermeyecek şekilde depolanma- kullanımının sağlanması
lıdır, III. Klima ve soğutucuların kullanımının azaltılması
III. Her türlü kazaya karşı önlem alınmalıdır Yukarıdakilerden hangileri geri dönüşüm çalışmalarına
yargılarından hangileri doğrudur? örnek verilebilir?

D) I ve II E) I, II ve III D) II ve III E) I, II ve III
90
7. Ötrofikasyon ile ilgili; 10. I. Güneş enerjisi
I. Göl, nehir ve denizlerdeki besleyici mineral kirlenmesi- II. Nükleer enerji
dir, III. Fosil yakıtlar
II. Suyun kullanım alanını artırır, IV. Rüzgâr enerjisi
III. Hava kirliliğine neden olur Yukarıda verilen enerji türlerinin çevre dostu ve çevre
yargılarından hangileri doğrudur? kirletici olarak sınıflandırması aşağıdakilerin hangisin-
de doğru verilmiştir?
D) I ve III E) II ve III Çevre Dostu Çevre Kirletici
A) I - IV II - III
B) I - II III - IV
C) III - IV I - II
D) I - II - IV III
E) II - IV I - III
8. I. SO3 + H2O(g) √ H2SO4(g)
II. SO2(g) + NO2(g) √ SO3(g) + NO(g)
III. CO(g) + 1/2 O2(g) √ CO2(g)

11. I. Fosil yakıtlarının fazla tüketimi sera etkisine neden olur.
II. Sera etkisi küresel ısınmaya neden olur.
Yukarıda verilen tepkimelerden hangisinin gerçekleş-
III. Küresel ısınma iklim değişikliklerine neden olur.
mesi asit yağmurlarının oluşmasına neden olur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) II ve III
9. I. Cilt kanseri türlerinin artması 12. I. Fosil yakıtlarının aşırı kullanımı asit yağmurlarını artırır.
II. Ozon tabakasının delinmesi II. Ormanların yapısının bozulmasına neden olur.
III. Bitkilerin hızlı büyümesi III. Tarihî eserlerin aşınmasına neden olur.
Yukarıdakilerden hangileri küresel ısınmanın sonuç- Asit yağmurları ve etkileri ile ilgili verilen ifadelerden
larındandır? hangileri doğrudur?
A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve II A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

91
DOĞA VE KİMYA
1. I. Geri dönüşüm ünitelerinin artırılması çevre kirliliğini 4. Aşağıdaki maddelerden hangisi kalıcı atık değildir?
azaltır.
A) Deterjan B) Hayvansal atıklar
II. Egzoz gazları su kirliliğine neden olur.
C) Tarım ilaçları D) Pet şişe
III. Deterjan ve boyalar suda ötrofikasyona neden olur.
E) Pil
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve IIl

5. Nilgün : Suların asitlik derecesini arttırarak tatlı su kay-

naklarının kirlenmesine neden olur.
Mert : Toprağın verimini düşürür.
2. Aşağıda verilen ifadelerden hangisi yanlıştır?
Cansu : Güneşten gelen ışınların atmosfer dışına çık-
A) Buzulların erimesi küresel ısınmanın sonucudur. masına engel olur.
B) NO2, SO3 gibi gazlar asit yağmurlarına neden olur.
Yukarıdaki öğrencilerden hangileri asit yağmurlarının
C) Denizlerdeki biyolojik verimliliği suyun sıcaklığı etkiler.
olumsuz etkilerini yanlış ifade etmiştir?
D) Fosil yakıtlarının kullanımı sonucu oluşan gazlar ozon
tabakasına zarar vermez. A) Nilgün B) Mert
E) Ötrofikasyon sonucu su kirliliği oluşur. C) Cansu D) Nilgün ve Mert

E) Mert ve Cansu
3. Aşağıdaki maddelerden hangisi ozon tabakasının in- 6. I. Fabrika bacalarına filtre takılması
celmesine neden olmaz?
II. Tarımda ilaç ve gübrelerin bilinçli kullanılması
A) Sprey ve deodorantlar III. Sanayi atıklarının arıtılmadan toprağa verilmesi
B) Aerosoller Yukarıdaki olaylardan hangileri çevre kirliliğini önle-
C) Buzdolabı-klima gazları mek için alınması gereken tedbirlerden değildir?
D) O2 gazı A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II
E) CF2Cl2 gazlar D) II ve III E) I, II ve III
92
7. Aşağıdakilerden hangisi toprak kirliliğine neden ol- 11. I II IlI
maz?
Fosil Ormanlık
A) Ağır metaller Deodorant
yakıtların aşırı alanların
B) Havadaki su buharı kullanımı kullanımı azalması
C) Endüstriyel atıklar
D) Tarım ilaçları, ağır hidrokarbonlar
E) Deterjan
SERA ETKİSİ
IV V VI
8. I. Ağır metaller
II. Fosforlu bileşikler Sanayi Fabrika Taşıt
bacalarına
III. DDT kuruluşlarının sayısının
filtre koyul-
artması ması artması
Yukarıda verilen maddelerden hangileri su kirlenme-
sine neden olur?
A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve II Yukarıda atmosferdeki sera gazlarının miktarının art-
D) II ve III E) I, II ve III masına neden olarak gösterilen faaliyetlerden hangileri

yanlış verilmiştir?
A) Yalnız V B) ll ve Vl C) l ve V
D) ll, lll ve lV E) l, lV ve VI
9. I. Tarım ilaçlarının kullanımının arttırılması

II. Deterjan yapımında biyolojik parçalanması kolay olan
yüzey aktif madde kullanılması
III. Evdeki atıklardan plastik, cam ve diğerlerinin geri dö-
nüşüme gönderilmesi
Yukarıdaki ifadelerden hangileri çevre kirliliğini önle-
mede alınabilecek önlemlerden değildir?
12. I. NO2 ve SO3 gazları asit yağmurlarına sebep olan gaz-

10. I. Plastikler lardır.
II. Ağır hidrokarbonlar II. Petrokimya endüstrisi ekolojik dengenin bozulmasına
III. Ağır metaller neden olur.
Yukarıdaki maddelerden hangileri toprak kirliliğine III. Yenilenebilir enerji kaynakları çevre dostu kaynaklardır.
neden olur? Yukarıda verilen yargılardan hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

D) II ve III E) I, II ve III D) I ve III E) I, II ve III
93
KİMYANIN TEMEL KANUNLARI VE KİMYASAL HESAPLAMALAR
TEST 1 Kimyanın Temel Kanunları
1. I. Kimyasal tepkimelerde harcanan maddelerin kütlele- 4. J. Proust’a göre “Bir element başka bir element ile birleşe-
rinin toplamı, tepkimede oluşan maddelerin kütleleri rek bileşik oluşturduklarında bileşik içindeki elementlerin
toplamına eşittir. kütlelerinin oranı sabittir.’’
II. Bir bileşiği oluşturan elementler arasında kütlece sabit Buna göre;
bir oran vardır. I. Suyun 27 gramında 24 gram oksijen varsa geri kalan
Numaralanmış teorilerin ya da yasaların aşağıdaki bi- 3 gramı hidrojendir,
lim insanları ile eşleştirilmesi hangisinde doğru veril- II. 5 gram kalsiyum ile 2 gram oksijenin tepkimesinden
miştir? 7 gram CaO elde edilirken 5 gram oksijen ile 2 gram
I II kalsiyumun tepkimesinden 7 gram CaO elde edilemez,
A) Lavoisier Dalton III. MgO bileşiğindeki Mg elementi bileşiğin kütlece 3/5’ini
B) Proust Lavoisier oluşturuyorsa bileşikteki kütlece sabit oran 3/5’tir
C) Lavoisier Proust yargılarından hangileri doğrudur?
D) Proust Dalton A) Yalnız II B) I ve II C) I ve III
E) Dalton Lavoisier D) II ve III E) I, II ve III
2. Aşağıda bazı bilim insanları ve ortaya çıkardıkları kanunlar

verilmiştir.
1. Sabit oranlar kanunu a. Proust
2. Katlı oranlar kanunu b. Lavoisier
3. Kütlenin korunumu kanunu c. Dalton
Buna göre kanunlar ile bilim insanlarının eşleştirilmesi
aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?
A) 1 – b, 2 – a, 3 – c B) 1 – a, 2 – c, 3 – b
C) 1 – a, 2 – b, 3 – c D) 1 – c, 2 – a, 3 – b
E) 1 – b, 2 – c, 3 – a
5. Dalton, katlı oranlar kanununu kendi atom kuramıyla

1840’ta açıklamıştır. Bu kanuna göre eğer iki element bir-
den fazla bileşik oluşturuyorsa bir elementin sabit kütlesi
3. Sabit oranlar kanunu ile ilgili; ile birleşen diğer elementin farklı kütleleri arasında tam
I. Bir bileşiği oluşturan elementlerin kütleleri arasında sayılarla ifade edilen sabit ve basit bir oran vardır.
sabit bir oran vardır, Buna göre;
II. Sabit oran bileşiğin hangi yolla elde edilmiş olduğuna I. Diazot tetraoksit - Azot dioksit,
bağlı olarak değişir, II. Demir (III) sülfat - Demir (II) sülfat,
III. Sabit oranlara göre bir bileşikteki elementlerin kütlece III. Metan (CH4) - Etan (C2H6)
yüzde bileşimi de sabittir bileşik çiftlerinden hangileri katlı oranlar kanununa
yargılarından hangileri doğrudur? uyar?

D) I ve III E) II ve III D) I ve ll E) I, II ve III
94
6. 8. 2HCl + Ca(OH)2 √ CaCl2 + 2H2O
7,1 g mg 11,1 g 3,6 g
1 ay sonra
Bu tepkimeye göre reaksiyonda harcanan Ca(OH)2 (m)
Fe(k) Fe3O4(k)
kaç gramdır?
A) 7,6 B) 6 C) 4
I. tartım II. tartım D) 3,2 E) 3,7
56 gram 72 gram
Yukarıda ağzı açık kapta bekletilen demir (Fe) katısının

1 ay sonra kütle değişimi II. tartım ile ölçülüyor.
II. tartımda kapta Fe metali olmadığına göre;
I. Demir (Fe) elementi havadaki O2 ile tepkimeye girmiştir,
II. Kütlenin korunumu yasasına göre 16 gram oksijen har-
canmıştır,
m Fe
III. Oluşan katıda kütlece birleşme oranı f p=
7
’dir
mO 2

m Cu
9. Cu2S bileşiğinde kütlece birleşme oranı f p kaçtır?
mS
(Cu: 64, S: 32)
A) 4 B) 5 C) 6 D) 7 E) 8
7. C(k) + O2(g) √ CO2(g)

tepkimesi için harcanan ve oluşan madde miktarları (m)
aşağıdaki tabloda verilmiştir.
mC (gram) m O (gram) m CO (gram)
2 2
3 8 11
12 32 X
24 Y 88
Z 16 22
Buna göre tablodaki X, Y, Z değerleri aşağıdakilerden 10. Atom kütlesi 27 olan Al ile atom kütlesi 32 olan S’nin
hangisinde doğru verilmiştir? oluşturduğu Al2S3 bileşiği ile ilgili;
(C: 12, O: 16) m Al 9
I. Kütlece birleşme oranı f p ’dır
X Y Z m s 16
A) 64 64 12 II. Kütlece %36 Al içermektedir,

B) 34 44 18 III. 59 g bileşikte 27 g Al vardır
C) 88 88 24 yargılarından hangileri doğru olur?
D) 44 72 6
E) 44 64 6
95
1. X2Y3 bileşiğinin kütlece % 30’u Y’dir. 4. Fosfor (P) ve kükürt (S) elementlerinden oluşan bir bileşikte
Buna göre; elementlerin birleşen kütleleri aşağıdaki grafikte gösteril-
X 7 miştir.
I. Kütlece birleşme oranı = ’tür,
Y 3
Fosfor kütlesi (g)
X 7
II. Atom kütleleri oranı = ’dir,
Y 2
X 2 31
III. Sayıca birleşme oranı = ’tür
Y 3
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II Kükürt kütlesi (g)

0 80
Buna göre;
I. Bileşiğin formülü P2S5 tir,
II. 40’ar gram P ve S elementlerinden en çok 71 gram
bileşik oluşur,
III. 80 gram fosfor ile 62 gram kükürt artansız tepkime verir
yargılarından hangileri doğrudur? (P: 31, S: 32)

7
2. X ve Y’nin atom kütleleri oranı ’dir.
8
X ve Y’den oluşan bileşiğin sayıca %40’ı X olduğuna
göre oluşan bileşiğin sabit kütle oranı d n aşağıdaki-
X
Y
lerden hangisinde doğru verilmiştir?
12 7 2 7 2
A) B) C) D) E)
7 12 3 16 7
5. Bir kimyasal tepkimede X ve Y elementlerinin harcanan

miktarları ile zaman arasındaki ilişki aşağıda verilmiştir.
Kütle(g)
21
X
12
3. Ca3N2 bileşiği ile ilgili;
Ca 30
I. Kütlece birleşme oranı = ’dir, Y
N 7 Zaman
0
II. 74 gram Ca3N2 bileşiminde 14 gram azot kullanılır,
X 2
III. Eşit kütlede Ca ve N2 tepkimeye girdiğinde N2 den artar X ve Y’nin atom ağırlıklarının oranı = olduğuna
Y 7
yargılarından hangileri doğrudur? ( N: 14, Ca: 40 ) göre bileşiğin formülü aşağıdakilerden hangisidir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III A) XY B) X2Y C) XY2
D) II ve III E) I, II ve III D) X3Y2 E) X 2Y3
96
6. X ve Y elementlerinden oluşan XY3 bileşiğinin kütlece bir- 9.
m my (g) mx /my
7
leşme oranı X = ’tir.
mY 5
21’er gram X ve Ynin tepkimesinden oluşan bileşiğin
kütlesi ve artan elementin cinsi ve kütlesi aşağıdaki-
0 0
I mx(g) II mx(g)
Bileşiğin Kütlesi (g) Artan (g)
A) 36 3gX
mX (g)
aYb
B) 42 7gY
C) 36 6gY
D) 36 6gX
E) 32 2gY
0
III mx(g)
Bir miktar X ve Y elementi alınarak gerçekleştirilen

tepkimede oluşan XaYb bileşiğine ilişkin verilen gra-
fiklerden hangileri doğrudur?
2
7. XY3 bileşiğinde X’in Y’ye kütlece birleşme oranı ’tür.
3
48 gram X’in artansız olarak tepkime vermesi için 30 gram
daha Y elementi gerekmektedir.
Buna göre başlangıçta alınan Y miktarı kaç gramdır?
A) 30 B) 42 C) 64 D) 72 E) 80
10. Eşit kütlelerde X ve Y elementleri alınarak

X(g) + Y(g) √ XY(g)
tepkimesi tam verimle gerçekleştiriliyor.
Tepkimede bir miktar X arttığına göre;
I. Atom kütleleri X > Y’dir,
II. Oluşan XY’nin kütlesi, Y’nin kütlesinin 2 katıdır,
8. Mg3N2 bileşiğinde kütlece birleşme oranı
m Mg III. XY bileşiğinde elementlerin kütlece yüzdeleri
f p=
18
’dir. Y > X’tir
mN 7
36 gram Mg, 21 gram N alınarak tepkimeye sokuldu- yargılarından hangileri doğrudur?
ğunda en fazla kaç gram Mg3N2 oluşur?
A) 10 B) 20 C) 30 D) 40 E) 50 D) I ve III E) I, II ve III
97
1. Aynı iki element aralarında birden fazla bileşik oluşturu- 4. X’in Kütlesi Y’nin Kütlesi
yorsa elementlerden birinin sabit miktarı ile birleşen diğer
I. 8 3
elementin değişen miktarları arasında basit tam sayılı, katlı
II. 24 6
bir oran vardır.
Buna göre; Aynı miktar X ile birleşen Y kütleleri arasındaki katlı
I. CaO – MgO oran aşağıdakilerden hangisidir?
II. CO – CO2 3 3 5 1
A) B) C) 2 D) E)
5 2 3 3
III. C2H4 – C5H10
bileşik çiftlerinden hangileri yukarıda tanımlanan ka-
nuna uymaktadır?

mX 15
5. X3Y4 bileşiğinde kütlece birleşme oranı ’dir.
mY 8
Buna göre X2Y3 bileşiği ile ilgili;
I. Eşit kütlelerde X2 ve Y2 tam verimle tepkimeye soku-
lursa Y2 den kütlece %40 artar,
X 5
II. Atom kütleleri oranı = ’dir,
Y 2
2. Aşağıda verilen bileşik çiftlerinden hangisi katlı oranlar III. 30 gram X2 ile 21 gram Y2 nin tam verimli tepkimesin-
kanununa uymaz? den artma olmaması için 5 gram daha X2 gerekir
A) C2H4 – C6H10 yargılarından hangileri doğru olur?
B) C3H8 – C6H12 A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

C) C2H2 – C6H6 D) I ve III E) I, II ve III
D) CH4 – C3H4
E) C2H6 – C6H6
6. X ve Y elementleri arasında oluşan farklı iki bileşikteki tep-

kimeye giren X ile oluşan bileşiklerin kütleleri arasındaki
değişim grafiği aşağıda verilmiştir.
3. X ve Y elementleri arasında XY3 ve X2Y3 bileşikleri oluş- Bileşik (g)

maktadır. I.bileşik
Buna göre; 16 II.bileşik
I. Bileşikler arasındaki katlı oran 1/2’dir, 9
II. XY3 bileşiğindeki X elementinin kütlece yüzdesi X2Y3

bileşiğindeki X elementinin kütlece yüzdesinden fazla-
X(g)
dır, 0 1 4
III. Bileşiklerdeki Y elementlerinin kütlece yüzdeleri eşittir II. bileşiğin formülü XY ise I. bileşiğin formülü aşağı-
yargılarından hangileri yanlıştır? dakilerden hangisidir?
A) Yalnız II B) I ve II C) I ve III A) XY2 B) X2Y C) X3Y4

D) II ve III E) I, II ve III D) X 4Y3 E) X3Y8
98
7. X ve Y elementlerinden oluşturulan iki bileşikteki X ve Y 10. X ve Y elementlerinin oluşturduğu üç bileşikte kütlece bir-
miktarı verilmiştir. leşme miktarları aşağıdaki gibidir.
X’in Kütlesi Y’nin Kütlesi X’in Kütlesi (g) Y’nin kütlesi (g)
I. Bileşik 0,7 1,2 1. Bileşik 8 10
II. Bileşik 1,4 7,2 2. Bileşik 8 4
3. Bileşik 24 8
Birinci bileşiğin formülü X3Y2 olduğuna göre ikinci bi-
leşiğin formülü aşağıdakilerden hangisidir? 1. bileşiğin formülü X2Y5 olduğuna göre, 2 ve 3. bi-
leşiklerin formülleri aşağıdakilerin hangisinde doğru
A) XY B) X2Y C) XY2
verilmiştir?
D) X2Y3 E) XY 3
2. Bileşik 3. Bileşik
A) XY X3Y2
B) XY2 X3Y4
C) XY XY2
D) XY3 X3Y4
E) X2Y3 XY3
8. Karbon ve hidrojen elementlerinin oluşturduğu iki bi-

leşikten;
I. bileşikte kütlece %75 karbon,
II. bileşikte kütlece %80 karbon bulunmaktadır
Buna göre bileşik çiftleri sırasıyla aşağıdakilerden han-
gisi olabilir? (C: 12; H: 1)
11. X ve Y arasında oluşan iki bileşikten,
A) CH 4 – C 2 H 6 B) CH 4 – C 2 H 2
• 1. bileşiğin formülü XY2
C) C 2 H 2 – C 2 H 6 D) C 2 H 4 – C 3 H 8
• 2. bileşiğin formülü XY4 tür.
E) C 2 H 6 – C 4 H 10
Buna göre;
Y kütlesi(g) Bileşik kütlesi (g)
1. bileşik
1. bileşik
2. bileşik
2. bileşik
0 X kütlesi(g) 0 X kütlesi(g)
I II
X kütlesi (g)
9. XY3 ve X2Y3 bileşiklerindeki X ve Y’nin kütleleri aşağıdaki 1. bileşik

tabloda verilmiştir.
2. bileşik
Bileşik X (gram) Y (gram)

0 Bileşik kütlesi
XY3 2 3 III
X2Y3 8 m
grafiklerinden hangileri doğrudur?
Buna göre m değeri aşağıdakilerden hangisidir?
A) 4 B) 6 C) 8 D) 10 E) 12 D) I ve III E) I, II ve III
99
1. Sabit hacimli kapalı bir kapta mX

XY3 bileşiğinde kütlece birleşme oranları f p = ’dur.
1
3.
KClO3(k) √ KCl(k) + 3/2O2(g) mY 9
tepkimesi gerçekleşmektedir. Buna göre X2Y bileşiğinde kütlece birleşme oranı

mX
Bu tepkime ile ilgili f p kaçtır?
mY
Toplam kütle Katı kütlesi KCl kütlesi 1 1 3 2 3
A) B) C) D) E)
3 4 8 3 2
0 0 0
Zaman Zaman Zaman
I II III
grafiklerinden hangileri doğrudur?

D) I ve II E) I ve III
m X 10
4. XY2 bileşiğinde kütlece birleşme oranı = ’dur.
mY 9
Buna göre eşit kütleli X ve Y elementleri XY2 oluştur-
mak üzere tam verimle tepkimeye girdiğinde 5 gram
madde arttığına göre kaç gram XY2 oluşmuştur?
A) 19 B) 38 C) 6 D) 75 E) 95
2. Belirli bir miktar X üzerine azar azar Y eklenerek

X + Y √ XY
tepkimesi gerçekleştiriliyor.
Oluşan XY(g)
L M 5. Tam verimli olarak gerçekleşen tepkimelere göre X ve Y

20
elementlerinden oluşan bir bileşiğe ilişkin deney sonuçları
10
K tablodaki gibidir.
Deney X (g) Y (g) Oluşan Bileşik (g)

Eklenen Y(g)
0 4 8 10 I. 7 12 19
Tepkime süresince eklenen Y miktarına bağlı oluşan XY II. 21 36 57
miktarı grafiği yukarıda verilmiştir.
Buna göre;
Tepkime ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?
I. Kütlenin korunumu,
A) L-M arasında kapta bir miktar Y ve XY vardır. II. Sabit oranlar,
B) Başlangıçta 12 g X vardır. III. Katlı oranlar
C) K-L arasında sadece XY vardır. temel yasalarından hangileri bu bileşikler ile kanıtla-
D) Y’den 2 gram artar. nabilir?
m 3
E) XY bileşiğinde X = ’dir.
mY 2 A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
100
6. X3Y4 bileşiğinin kütlece %10’u Y olduğuna göre aşağı- 9. X ve Y elementlerinin oluşturduğu bileşikler ve kütle deği-
daki bileşiklerden hangisinin kütlece %80’i X’tir? şimleri aşağıdaki gibidir.
A) XY3 B) XY2 C) X3Y X (gram) Y (gram) Bileşik

D) X2Y E) X2Y3 a 4 X2Y
3,5 b XY2
Buna göre a ve b aşağıdakilerden hangisi olabilir?
a b
m 7
X3Y2 bileşiğinde kütlece birleşme f X p oranı
18 A) 8
7. ’dir.
mY 7 B) 3,5 8
Buna göre;
C) 7 4
I. Bileşiğin kütlece %28’i Y elementidir,
D) 2,4 3,5
II. 3,6 g bileşikte 1,4 g Y vardır,
mX 3,5
III. XY bileşiğindeki kütlece birleşme f p oranı
12 E) 3
’dir
mY 7
10. X’in Kütlesi (g) Bileşiğin Kütlesi

1. Bileşik 26 50
2. Bileşik 10,4 13,6
3. Bileşik 5,2 7,6
X ve Y elementleri arasında oluşan üç farklı bileşikteki X

8. H atom sayısı kütlesi ile bileşik kütleleri yukarıdaki tabloda verilmiştir.
2. bileşik XY olduğuna göre 1 ve 3. bileşiklerin formül-
a bileşiği
leri aşağıdakilerden hangisidir?
b bileşiği 1. Bileşik 2. Bileşik

A) XY3 X3Y
Toplam atom
B) XY3 X2Y3
0 sayısı C) X2Y3 XY3
C ve H elementlerinden oluşan iki bileşikte içerdikleri H D) X3Y4 X2Y3
atomlarının sayısı ile toplam atom sayılarının değişimleri E) X3Y X3Y4
grafikte verilmiştir.
Buna göre aşağıdakilerden hangisinde verilenler a ve
b bileşikleri olabilir?
a bileşiği b bileşiği
A) C2H4 C3H6 m Fe 7
11. Fe2O3 bileşiğinde kütlece birleşme oranı ’tür.
B) C2H4 CH4 mO 3
C) C2H2 C3H8 Buna göre 116 gram Fe3O4 bileşiği oluşturmak için kaç
D) C2H4 C2H6 gram O2 gerekir?
E) C2H6 C3H8 A) 84 B) 42 C) 32 D) 16 E) 8
101
TEST 5 Mol Kavramı
1. Aşağıda verilen bileşiklerden hangisinin mol kütlesi 4. X, Y ve Z gazları ile ilgili;

_ M A i en büyüktür? z Eşit kütlelerde alındıklarında molekül sayısı en büyük
(H: 1, C: 12 , O: 16, N: 14 , S: 32) olan Z’dir,
z Eşit mollerde alındıklarında kütlesi en büyük olan Y’dir
A) H2O B) CH4 C) SO3
bilgileri veriliyor.
D) CO2 E) NH3
Buna göre X, Y ve Z gazlarının mol kütlelerinin karşılaş-
tırılması aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?
A) X > Y > Z B) Y > X > Z C) Y > Z > X

D) Z > Y > X E) X > Z > Y
2. Aynı koşullarda özdeş kaplarda bulunan C2H4 ve N2 gaz-

larının kütleleri eşittir.
Buna göre C2H4 ve N2 gazlarının; 5. X2H8 ve YO3 gazları karışımı toplam 2,4 mol hidrojen ve
I. Molekül sayıları, 36 ×1022 tane oksijen atomu içeriyor.
II. İçerdikleri atom sayıları, Buna göre karışımın normal koşullardaki hacmi kaç
III. Yoğunlukları litredir? (Avogadro sayısı: 6 ×1023)
niceliklerinden hangileri aynıdır? (C: 12, H: 1, N: 14) A) 11,2 B) 22,4 C) 44,8
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) 67,2 E) 89,6
6. 0,4 mol NO2 gazı ile ilgili;

I. 18,4 gramdır,
II. 0,4.N0 tane molekül içerir,
3. m gram F2 gazında kaç tane flor atomu vardır? III. 1,2 mol atom içerir
(F: 19, N: Avogadro sayısı) yargılarından hangileri doğrudur?
A)
m.N
B)
m
C)
19 (N: 14 , O: 16, N0: Avogadro sayısı )
19 38.2N m.N
38
D) E) 38.2N
m.2N D) I ve II E) I, II ve III
102
7. I. 24 N0 akb He 11. Aşağıdaki bileşiklerin hangisinin 0,05 molünde avogadro
6 sayısı kadar hidrojen atomu vardır?
II. mol He
N0
134, 4
III. Normal koşullarda litre He A) HI.4H2O B) CuSO4.10H2O
N0
Yukarıda miktarları verilen He gazlarının kütleleri ara- C) Na2CO3.7H2O D) 3H2O
sındaki ilişki aşağıdakilerden hangisidir? E) Na2SO4.3H2O
(He: 4, N0: Avogadro sayısı)
A) I = II = III B) I > II = III C) II > III > I

D) III > I = II E) III > II > I
12. 0,2 mol H2CO3 molekülünde kaç mol atom vardır?
A) 1,2 B) 0,4 C) 0,3 D) 0,2 E) 0,1
13. 0,1 mol NH3 molekülünde kaç tane atom bulunur?

8. 0,3 mol KMnO4 bileşiğinin içerdiği oksijen atomu kadar
atom içeren HCN molekülü kaç moldür? (N0 = Avogadro sayısı )
A) 0,1 B) 0,2 C) 0,3 D) 0,4 E) 0,5 A) 0,1 B) 0,4 C) 0,4/N0

D) 0,4N0 E) 0,1N0
14. 0,2 mol XnO4 bileşiği 28 gramdır.

Buna göre;
9. 3,6 ×1023 tane demir (Fe) atomu kaç mol atomdur? I. n’nin sayısal değeri,
(Avogadro sayısı: 6 ×1023 ) II. X’in atom ağırlığı,
III. XnO4 ün mol kütlesi
A) 6 B) 2 C) 0,6 D) 0,2 E) 0,1
değerlerinden hangileri hesaplanamaz?
(O: 16)
10. Avogadro sayısı kadar tanecik içeren madde miktarına 1

mol denir. 15. X ve Y elementlerinden oluşan X2Y nin 0,5 molü 22 gram-
dır.
Buna göre 3,01 x 1022 tane H2O molekülü kaç mol atom
içerir? (Avogadro sayısı: 6,02 ×1023) X2Y5 nin bir molü 108 olduğuna göre X2Y5 molekülünde
X in Y ye kütlece oranı kaçtır?
A) 0,05 B) 0,10 C) 0,15
20 7 13 7 10
A) B) C) D) E)
D) 0,20 E) 0,25 7 20 10 10 7
103
TEST 6 Mol Kavramı
1. 0,4 N0 tane O atomu içeren H2SO4 bileşiği ile ilgili; 4. Kaba formülü CH2O olan bir bileşiğin bir molekülünde
I. 0,1 mol moleküldür, toplam 12 tane atom bulunduğuna göre bu bileşiğin
mol kütlesi kaç gramdır? (O: 16, C: 12, H: 1)
II. 0,1 N tane moleküldür,
III. 0,7 mol atom içerir A) 90 B) 80 C) 60 D) 45 E) 30
(N0: Avogadro sayısı )

5. I. 1 mol atom içeren CH4 gazı

II. 2NA tane molekül içeren H2 gazı
2. 0,6 gram C2H6 gaz molekülü ile ilgili;
III. 3NA tane hidrojen atomu içeren NH3 gazı
I. 0,2 mol moleküldür,
Yukarıdaki gazların normal koşullarda hacimleri ara-
II. 0,36 gram hidrojen içerir,
sındaki ilişki aşağıdakilerin hangisinde doğru verilmiş-
III. 0,04 N0 tane C atomu içerir
tir? (NA: Avogadro sayısı)
A) I > III > II B) I > II > III C) III > II > I
(H: 1, C: 12, N0: Avogadro sayısı)
D) II > I > III E) II > III > I
3. Mol kütlesi 100 gram olan X3Y2 bileşiğinin kütlece %28’i Y

elementidir.
6. 1 mol atom içeren NO gazı ile ilgili;
Buna göre;
I. 0,5 moldür,
I. Y’nin mol kütlesi 14 gramdır,
II. Normal koşullarda 22,4 litre hacim kaplar,
II. X’in mol kütlesi 24 gramdır,
III. Yapısındaki oksijen (O) ile azot (N) atomlarının kütleleri
III. Bileşikteki atomların molce %20’si Y’dir arasındaki fark 1’dir
yargılarından hangileri doğrudur? yargılarından hangileri doğrudur? (O: 16, N: 14)
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III

104
7. 5,4 gram H2O molekülü ile ilgili; 10. 20 gram SO3 gazı ile ilgili;
I. 0,3 moldür, I. 4 mol moleküldür,
II. 0,6 tane H atomu içerir, II. Normal koşullarda 5,6 litre hacim kaplar,
III. Normal koşullarda 6,72 litre yer kaplar III. Avogadro sayısı kadar atom içerir,
yargılarından hangileri yanlıştır? (H: 1, O: 16) IV. 0,75 mol O atomu içerir,
V. 8 gram S atomu içerir
yargılarından hangisi yanlıştır? (O: 16, S: 32)
11. Avogadro sayısı kadar atom içeren X2O3 bileşiğinin kütlesi

50,6 gramdır.
8. Avogadro sayısı, bilinen değeri 6,02·1023 yerine Buna göre;
6,02.1024 olarak kabul edilirse bir bileşik ile ilgili; I. 1 mol X2O3 ün kütlesi,
I. Mol kütlesi 10 katına çıkar, II. 1 tane X atomunun kütlesi,
II. 1 molün kapladığı hacim değişmez, III. X2O3 ün normal koşullardaki hacmi
III. 1 tanecik kütlesi değişmez
niceliklerinden hangileri kesinlikle hesaplanır?
( O: 16, Avogadro sayısı: 6,02 ×1023 )
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) II ve III E) I, II ve III D) I ve II E) II ve III
12. • 0,25 mol NH3 gazı

• Normal koşullarda 5,6 L SO3 gazı
• 1 g H2 gazı
9. 0,4N0 tane oksijen atomu içeren HClO4 gazı ile ilgili; Miktarları verilen yukarıdaki gazlar için;
I. 0,1 mol moleküldür, I. Mol sayıları,
II. Normal koşullarda 2,24 litre hacim kaplar, II. İçerdikleri atom sayıları,
III. 0,6 tane atom içerir III. Kütleleri
yargılarından hangileri doğrudur? niceliklerinden hangileri eşittir?
(N0: Avogadro sayısı) (H: 1, N: 14, O: 16, S: 32)
A) Yalnız I B)Yalnız II C) Yalnız III A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

D) I ve II E) I, II ve III D) II ve III E) I, II ve III
105
TEST 7 Mol Kavramı
1. Dünya nüfusunun 6 milyar olduğu kabul edilmektedir. 4. I. Avogadro sayısı kadar C atomu
Her bir insana 100’er adet kuru üzüm verilmek istenirse II. 12 tane C atomu
en az kaç mol kuru üzüm gerekir? III. 12 akb C atomu
(N0: 6 ×1023 ) Verilen karbon (C) örneklerinin kütlelerinin küçükten
büyüğe doğru sıralanışı aşağıdakilerden hangisidir?
A) 1·10–12 B) 6·10–12 C) 1·1012
D) 5·10–12 E) 5·10 –13 (C: 12)
A) I - II - III B) II - I - III C) III - II - I

D) III - I - II E) I - III - II
5. I. 0,2 atom–gram Mg
2. 1 mol atom içeren X2O3 bileşiği 15,2 gramdır. II. 0,1 molekül–gram O3
Buna göre X atomunun mol atom kütlesi kaç gramdır? III. 0,1 formül–gram CaO
(O: 16) Bu maddelerin kütleleri arasındaki ilişki aşağıdakilerin
A) 12 B) 14 C) 19 D) 24 E) 28 hangisinde doğru verilmiştir?
(O: 16, Mg: 24, Ca: 40 )
A) I > II > III B) II > III > I C) III > II > I

D) III > I = II E) I > II = III
3. Atomik hâldeki bir elementin bir molünün kütlesinin

6. Normal koşullarda 5,6 litre hacim kaplayan X2 gazı m gram-
bir tane atomunun kütlesine oranı aşağıda verilen de-
dır.
ğerlerden hangisine eşittir?
Buna göre bir tane X atomunun kütlesi aşağıdakilerden
A) Bir atomik kütle birimi (akb) hangisine eşittir?
B) Bir tanecik kütlesi (N: Avogadro sayısı )
C) Bir gramdaki tanecik sayısı
4m 2m
A) B) C) 4m
D) Avogadro sayısı N N
mN
E) Molar hacim D) 2m E)
4
106
7. 24 akb Mg atomu ile ilgili; 3N
10. değeri SO2(g) için aşağıdakilerden hangisine eşit-
4
I. 24 gramdır, tir?
II. 12 tane He atomu ile aynı kütleye sahiptir, (SO2 : 64, N: Avogadro sayısı)
III. Normal koşullarda 44,8 litre hacim kaplar
A) 3 molündeki oksijen sayısına
ifadelerinden hangileri yanlıştır?
B) Normal koşullarda 5,6 litresindeki molekül sayısına
(He: 4, Mg: 24)
C) 16 gramındaki toplam atom sayısına
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D)
3
molündeki toplam atom sayısına
4
D) II ve III E) I, II ve III 3
E) molekülündeki S atomları sayısına
4
11.
1 mol
N2O
8. I. Avogadro sayısı kadar atom içeren SO3 gazı

II. 20 tane atom içeren N2O3 gazı
Sabit hacimli kapta 1 mol N2O gazı bulunmaktadır.
III. 0,4 gram CH4 gazı
Buna göre;
Yukarıdaki bileşiklerin normal koşullarda kapladıkları
I. 1 mol CO2(g) eklenirse kaptaki öz kütle 2 katına çıkar,
hacimlerinin sıralaması hangisinde doğru verilmiştir?
(H: 1, C: 12) II. N tane oksijen atomu içeren CO2 eklenirse atom sayısı
2 katına çıkar,
A) I > II = III B) III > II > I C) II > I > III
III. Kap ısıtılırsa öz kütle azalır
D) III > I > II E) I > III > II
(O: 16, N: 14, C: 12)

12. I. kaba 1 mol X gazı eklendiğinde her iki kaptaki gazların

kütleleri eşitleniyor.
9. Avogadro sayısı 6,02 ×1023 yerine 6,02 ×1022 olursa SO2
gazı için;
I. 1 molü 18,06 ×1022 atom içerir, 4,8.1023
Normal
koşullarda
22, 4 tane
II. 1 molekülü N.K’da litre hacim kaplar, SO3 molekülü
44,8 L
6, 02 ×10 23 C3H4
III. 1 tanesinin kütlesi 64 akb olur
yargılarından hangileri doğru olur?
(S: 32, O: 16) X gazı aşağıda verilen gazlardan hangisi olabilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) II ve III (H: 1, He: 4, C: 12, O: 16, S: 32, NA: 6 ×1023 )
D) I ve III E) I, II ve III A) H2 B) He C) CH4 D) CO E) O2
107
TEST 8 Mol Kavramı
1. 4. Molekül sayısı Molekül sayısı Normal koşullardaki

hacmi
1 mol
He(g)
0 0 0
0,1 mol Kütle Mol kütlesi Molekül sayısı
SO3(g) I II III
A kabı
Bir X gazı için yukarıda verilen grafiklerden hangileri

B kabı
doğrudur?
Yukarıdaki eşit kollu terazinin dengeye gelebilmesi
için;
I. A kabına 1 mol He gazı eklenmelidir,
II. B kabından 0,05 mol SO3 gazı çekilmelidir,
III. A kabına 1 mol C(k) eklenirken B kabına 0,5 mol CH4
gazı eklenmelidir
işlemlerinden hangileri ayrı ayrı yapılabilir?
(H: 1, He: 4, C: 12, O: 16, S: 32)

5. Normal koşullarda 11,2 litre hacim kaplayan SO2(g) ve
CH4(g) karışımı toplam 22,4 gramdır.
Buna göre karışımdaki oksijen atom sayısının hidrojen
atom sayısına oranı kaçtır?
2. CS2 bileşiği ile ilgili; (H: 1, C: 12, O: 16, S: 32)
3N 0 1 2 3 1
I. 1 g CS2 de tane atom vardır, A) B) C) D) 2 E)
76 13 3 4 2
76
II. değeri 1 tane CS2 molekülünün kütlesini gösterir,
N0
3N 0
III. değeri 3 g CS2 deki molekül sayısını gösterir
76
(C: 12, S: 32)

6. 0,01 mol X2On bileşiğinin kütlesi 1,08 gram olup 0,28 gram
X atomu içeriyor.
Buna göre X’in atom kütlesi ve n değeri aşağıdakiler-
den hangisinde doğru verilmiştir?
3. C2H4 ve C2H6 gazlarından oluşan 0,4 mollük karışımda X n
toplam 1,8 gram hidrojen atomu vardır.
A) 14 5
Buna göre karışım toplam kaç gramdır?
B) 28 5
(H: 1, C: 12) C) 28 3
A) 10,3 B) 11,2 C) 11,4 D) 14 3
D) 11,6 E) 11,8 E) 7 3
108
7. 0,3 mol X ile 0,2 mol Y bileşiklerindeki atom sayıları eşittir. 10. Eşit sayıda C atomu içeren;
Buna göre X ve Y bileşikleri aşağıdakilerden hangisi X : CH4(g)
olamaz? Y : C3H8(g)
X Y Z : C2H4(g)
A) CaO NO2 X, Y ve Z bileşikleri için,
B) NO CO2 I. Atom sayıları : X>Y>Z
C) CO BaO2 II. Kütleleri : Z>Y>X
D) Na2O2 CaSO4 III. Aynı şartlardaki hacimleri : X>Z>Y
E) H2O2 N2O5 karşılaştırmalarından hangileri doğrudur?
(H: 1, C: 12)
8. C2H2 ve C2H4 gazlarını içeren karışımın normal koşullar- D) I ve III E) I, II ve III
daki hacmi 44,8 litredir.
Buna göre gaz karışımı için;
I. Molekül sayısı,
II. C kütlesi,
III. H atomunun kütlesi
11. Eşit kütlede H içeren;
niceliklerinden hangileri hesaplanabilir?
I. CH4
(H: 1, C: 12)
II. C3H8
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III III. C2H6
D) II ve III E) I, II ve III madde örnekleri karşılaştırıldığında aşağıdakilerden
(C: 12, H: 1)
9. Aşağıdaki grafik, X ve Y elementlerinden oluşan iki bileşikte
bileşiklerin kütleleri ile yapısındaki bileşiğin mol sayısını A) Normal koşullarda hacmi en büyük olan I’dir.
göstermektedir. B) Atom sayısı en büyük olan I’dir.
Bileşiğin mol sayısı C) Kütlesi en büyük olan II’dir.
D) Molekül sayıları l > lll > ll şeklindedir.
XY XY2
E) Kütlece C yüzdesi en büyük olan II’dir.
0,5
0 Bileşiğin kütlesi (g)

14 22
Buna göre X ve Y’nin atom kütleleri kaçtır? 12. C2H4 , C2H6 , C2H2 gaz karışımı 1,5 g olup 0,3 g hidrojen
X Y içeriyor.
A) 12 16 Karışımdaki karbon atomunun sayısı aşağıdakilerden
B) 12 14 hangisinde doğru verilmiştir?
C) 14 12 (C: 12, N: 6 .1023)

D) 14 32 A) 6 ×1023 B) 1,2 ×1023 C) 6 ×1022
E) 12 32 D) 3 ×1022 E) 6 ×1024
109
TEST 9 Kimyasal Tepkimeler ve Denklemler
1. AI2(SO4)3 + NaOH √ AI(OH)3 + Na2SO4 4. Al4C3 + H2O √ Al(OH)3 + CH4

denkleminde AI2(SO4)3 ün katsayısı 1 olarak alınırsa Yukarıda denkleştirilmemiş olarak verilen tepkime
AI(OH)3 , NaOH ve Na2SO4 ün katsayıları kaç olur? denkleştirildiğinde girenlerin katsayıları toplamının
ürünlerin katsayıları toplamına oranı kaçtır?
NaOH AI(OH)3 Na2SO4
7 13 1 1 1
A) 2 1 3 A) B) C) D) E)
13 7 12 4 3
B) 6 2 3
C) 2 2 2
D) 2 6 3
E) 6 2 1
2. 4OH– + 3NO2 + Cr2O3 √ 2CrO4–2 + 3X + 2H2O

5. C3H7OH + O2 √ CO2 + H2O
Verilen eşitlenmiş tepkime denklemine göre X aşağı-
tepkimesi en küçük tam sayılarla denkleştirilirse
dakilerden hangisidir?
H2O’nun katsayısı kaç olur?
A) NO B) NO2 C) N2O5
A) 1 B) 2 C) 4 D) 6 E) 8
D) NO2– E) NO3–
3. X ve Y gazları için aşağıdaki bilgiler veriliyor:

I. 1 hacim N2 ile 3 hacim H2 gazından aynı koşullarda
2 hacim X gazı oluşuyor.
II. 2 hacim X gazı ile 2 hacim O2 gazından aynı koşullarda
1 hacim Y ve 3 hacim H2O elde ediliyor.
Buna göre X ve Y gazlarının formülü aşağıdakilerden 6. C(k) + O2(g) √ CO2(g) + ısı
hangisinde doğru verilmiştir? Yukarıda verilen tepkime ile ilgili aşağıdaki yargılardan
X Y hangisi yanlıştır?
A) N2H4 NO A) Heterojen tepkimedir.

B) N2H4 NO2 B) Ekzotermik olaydır.
C) NH3 N2O C) Yanma tepkimesidir.
D) NH3 NO2 D) Analiz tepkimesidir.
E) H2O2 NO E) Sentez tepkimesidir.
110
7. I. N2(g) + O2(g) √ N2O2(g) 10. Nötrleşme tepkimeleri ile ilgili yargılardan hangisi
3 yanlıştır?
II. KClO3(k) √ KCl(k) + O2(g)
2
III. CH4(g) + 2O 2(g) √ CO2(g) + 2H2O(s) A) Net iyon denklemi H+ + OH– √ H2O şeklinde göste-
rilir.
Yukarıda verilen tepkimelerden hangileri yanma tep-
kimesidir? B) Çökme tepkimesi olabilir.
C) Ekzotermik tepkimedir.
D) Tuz ve su oluşur.
E) Asit ve baz arasında gerçekleşir.
8. Aşağıda verilen tepkimelerin hangisi çözünme-çökme

tepkimesidir? 11. 2CrO 24– + 3X + H2O √ 2CrO –2 + 3SO 24– + 2OH–
A) NaCl(suda) + AgNO3(suda)√ AgCl(k)+ NaNO3(suda) denkleşmiş tepkimedeki X aşa€›dakilerden hangisinde
B) NH3(suda) + HBr(g) √ NH4Br(k) verilmiştir?
C) HCl(suda) + NaOH(suda) √ NaCl(suda) + H2O(s) A) SO 24– B) S–2 C) SO 23–

1
D) Na(k) + HCl(suda) √ NaCl(suda) + H (g) D) SO2 E) SO3
2 2
1
E) CO(g) + O (g) √ CO2(g)
2 2
3
12. I. KClO3(k) √ KCl(k) + O (g)
9. K2SO4(k) + Ca(NO3)2(suda) √ CaSO4(k) + 2KNO3(suda) 2 2
II. CaO(k) + CO2(g) √ CaCO3(k)
Çözünme-çökme tepkimesine göre; 3
III. 2Fe(k) + O (g) √ Fe2O3(k)
I. K+ , NO –3 seyirci iyonlardır, 2 2
Yukarıdaki tepkimelerin türleri aşağıdaki yargılardan
II. CaSO4(k) suda az çözünen bir tuzdur,
hangisinde doğru olarak verilmiştir?
III. Net iyon denklemi
I II III
Ca 2+ (suda) + SO 24– (suda) √ CaSO4(k)
A) Sentez Sentez Yanma
şeklindedir
B) Sentez Yanma Analiz
C) Analiz Sentez Analiz
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) Analiz Sentez Yanma
D) I ve II E) I, II ve III E) Analiz Yanma Sentez
111
TEST 10 Kimyasal Tepkimeler ve Denklemler
1. Bir yanma tepkimesi için; 4. Kapal› bir kapta gerçekleşen

›s›
I. Yan›c› madde, K2CO3(k) K2O(k) + CO2(g)
II. Yak›c› madde, tepkimeye göre;
III. Tutuşma s›cakl›€› I. Analiz tepkimesidir,
niceliklerinden hangileri gereklidir? II. Kat› kütlesi zamanla azal›r,
III. Homojen tepkimedir
A) Yaln›z I B) Yaln›z II C) Yaln›z III
D) I ve II E) I, II ve III yarg›lar›ndan hangileri do€rudur?

2. • X + O2 √ XO2 + ›s›
• Y + O2 + ›s› √ YO2 5. Aşa€›daki tepkimelerden hangisinin türü yanl›şt›r?
X ve Y maddelerinin yanma tepkimelerine göre;
Tepkime Tepkimenin Türü
I. X, yak›t olarak kulan›labilir,
A) C(k) + O2(g) √ CO2(g) Yanma
II. Y, yang›n söndürücü olarak kullan›labilir,
B) Na(k) + HCl(suda) √ Asit-baz
III. Her iki tepkime endotermik olarak gerçekleşir 1
NaCl(suda) + H (g)
2 2
yarg›lar›ndan hangileri do€rudur? (dX < dhava < dY)
C) N2(g) + 3H2(g) √ 2NH3(g) Sentez
D) HCl(suda) + NaOH(suda) √ Nörtleşme
NaCl(suda) + H2O(s)
E) NaCl(suda)+AgNO3(suda) √ Çözünme - çökme

AgCl(k) + NaNO3(suda)
3. Ca(OH)2(suda) + 2HCl(suda) √
CaCl2(suda) + 2H2O(s) + ›s›
Yukar›da verilen tepkime ile ilgili aşa€›daki yarg›lardan 6. I. Sulu ortamda gerçekleşmeleri
hangisi yanl›ştır? II. Zıt yüklü iyonların birbiriyle yer değiştirmesi
A) Çözünme-çökelme tepkimesidir. III. Heterojen tepkime olmaları
B) Yer değiştirme tepkimesidir. Yukarıdaki yargılardan hangileri nötrleşme ve çözün-

me-çökme tepkimeleri için ortaktır?
C) Ekzotermik olayd›r.
D) Nötrleşme tepkimesidir. A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
E) Asit-baz tepkimesidir. D) I ve II E) I, II ve III
112
7. 1. kap 2. kap 9. I. Traverten oluşumu
II. Sarkıt-dikit oluşumu
III. Çaydanlıkta kireç oluşumu
Pb(NO3)2 KCI
çözeltisi çözeltisi Yukarıda verilen tepkime türlerinden hangileri çözün-
me-çökelme tepkimesine örnektir?
3. kap A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

Yukar›da verilen 1 ve 2. kaptaki çözeltiler 3. kapta kar›ş-

t›r›ld›€›nda PbCl2(k) çöküyor.
Buna göre aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A) Pb(NO3)2(suda) + 2KCl(suda) √
PbCl2(k) + 2KNO3(suda) tepkimesi gerçekleşir. 10. I. Paslanma
B) Çözünme-çökme tepkimesidir. II. Patlama
C) Net iyon denklemi. III. Kararma
K + (suda) + NO –3 (suda) √ KNO3(suda) şeklindedir. Yukarıda verilen olaylardan hangileri yavaş (alevsiz)
D) Anyon-katyon yer değiştirmesi gerçekleşir. yanmaya örnektir?
E) PbCl2(k) suda az çözünür.
11. NaI(suda) + AgNO3(suda) √ AgI(k) + NaNO3(suda)

8. Bir X metali asit ile tepkime veriyor. tepkimesi ile ilgili;
Buna göre; I. Çözünme-çökme tepkimesidir,
I. Kimyasal değişme olur, II. Net iyon denklemi Ag + (suda) + I – (suda) √ AgI(k)
II. Heterojen tepkimedir, şeklindedir,
III. Çözünme-çökme tepkimesidir III. Asit-baz tepkimesidir
yargılarından hangileri yanlıştır? yargılarından hangileri yanlıştır?

D) I ve III E) I, II ve III D) I ve III E) I, II ve III
113
TEST 11 (Kimyasal Hesaplamalar) Denklem Miktar Geçiş Problemleri
1. Bir kimyasal tepkimede aşağıdakilerden hangisi 4. CH4(g) + 2O2(g) √ CO2(g) + 2H2O(s)

değişebilir? tepkimesine göre;
A) Toplam kütle I. 0,1 mol CH4 gazı 0,2 mol O2 gazı ile artansız tepkimeye
B) Toplam atom say›s› girer,
C) Toplam elektriksel yük II. 0,2 mol CO2 eldesi sırasında 3,6 gram H2O elde edilir,
D) Çekirdek yap›s› III. 0,2 mol O2 nin yeterince CH4 ile tepkimesinden normal
E) Toplam molekül say›s› koşullarda 2,24 litre CO2 gazı oluşur
(H: 1, O: 16, C: 12)

2. N2(g) + 3H2(g) √ 2NH3(g)

tepkimesine göre 0,1 mol N2 gazının yeterli miktarda
H2 gazı ile tepkimesinden oluşan NH3 gazı kaç moldür?
A) 0,1 B) 0,2 C) 0,3 D) 0,4 E) 0,5
5. X ve Y molekülleri arasındaki tepkime ile ilgili iki deney

gerçekleştirilmiştir. Bu deneylerde kullanılan ve artan X, Y
miktarları aşağıdaki tabloda verilmiştir.
Tepkime Başlangıcı (mol) Tepkime Sonrası (mol)

X Y X Y
I. 0,2 1 – 0,4
II. 0,4 0,6 0,2 –
Bu deney sonuçlarından yararlanılarak aşağıdaki tepki-

me denklemlerinden hangisine kesinlikle ulaşılamaz?
A) X2 + 6Y2 √ 2XY3
1
3. H2(g) + 2 O2(g) √ H2O(s) B) X2 + 3Y2 √ 2XY3
tepkimesine göre 3,6 gram H2O eldesinde kullanılan 1 3
C) X + Y √ XY3
O2 gazı kaç gramdır? 2 2 2 2
(H: 1, O: 16) D) 2X2 + 6Y2 √ 4XY3
A) 1,6 B) 3,2 C) 4,8 D) 5,4 E) 6 E) X2 + 3Y2 √ X2Y6
114
6. aX(k) √ bY(k) + cZ(g) 9. Sabit hacimli bir kapta C4H8 ile O2 gazlar›
tepkimesine göre 10 gram X katısının tamamı Y katısı ve C4H8(g) + 6O2(g) √ 4CO2(g) + 4H2O(s)
Z gazına ayrışmaktadır. denklemine göre tepkimeye giriyor.
Buna göre Z’nin molekül kütlesini hesaplayabilmek Bu tepkime ile ilgili;
için;
I. Toplam atom say›s› de€işmez,
I. Oluşan Y katısının kütlesi, II. Toplam molekül say›s› artar,
II. Oluşan Z gazının normal koşullarda hacmi,
III. Toplam kütle artar,
III. a, b, c katsayıları
IV. Gaz molekül say›s› azal›r,
niceliklerinden hangileri bilinmelidir? V. Gaz öz kütlesi azal›r
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III yarg›lar›ndan hangisi yanlıştır?
D) I ve II E) I, II ve III A) I B) II C) III D) IV E) V
10. C3H4(g) + 4O2(g) √ 3CO2(g) + 2H2O(s)

tepkimesine göre 0,6 mol CO2 gazı elde edildiğinde;
I. 8 g C3H4 harcanmıştır,
II. 0,8 mol O2 gazı harcanmıştır,
7. C2H4(g) + 3O2(g) √ 2CO2(g) +2H2O(s)
III. Oluşan H2O normal koşullarda 8,96 litredir
tepkimesine göre x gram C2H4 gaz›n›n tamamen yan-
mas› sonucu oluşan CO2 gaz›n›n normal koşullardaki
(H: 1, C: 12, O: 16)
hacmi kaç litredir? (C: 12, O: 16, H: 1)
11, 2x 7x A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
A) B) C) 44,8x
7 11, 2 D) I ve II E) I, II ve III
11, 2
D) 28x E)
7x
11. X(g) + 2Y(g) √ Z(g) + T(k)

tepkimesinde oluşan Z(g)’nin molekül sayısını bulmak
için;
I. Harcanan Y(g)’nin normal koşullardaki hacmi,
II. Harcanan X(g)’nin kütlesi,
8. 2,4·1023 molekül CnH6 organik bileşi€ini yakmak için nor-
mal koşullarda 40,32 litre O2 gaz› gerekiyor. III. Oluşan T(k)’nin normal koşullardaki hacmi
Yanma sonucu CO2 ve H2O oluştu€una göre n de€eri niceliklerinden hangileri tek başına yeterli olmaz?
kaçt›r? ( Avogadro sayısı: 6 ×1023 ) A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 D) I ve III E) II ve III
115
TEST 12 (Kimyasal Hesaplamalar) Sınırlayıcı Bileşen Hesaplamaları
1. Sabit hacimli kapta eşit mollerdeki CO ve O2 gazlarının tam 4. Kütle (g)

verimle tepkimesi sonucunda bir miktar CO2 gazı oluşuyor. X2Y5
20
Tepkime tamamlandığında başlangıç sıcaklığına geri
dönüldüğüne göre
m
Y2
Toplam basınç Mol sayısı Gaz yoğunluğu 12
X2Y
Zaman
0
CO2
X2Y ve Y2 gazlarının tepkimesi sonucunda X2Y5 gazı oluş-
O2 maktadır. Yukarıdaki grafik, tepkime kabındaki X2Y5 , X2Y
0 Zaman 0 Zaman 0 Zaman ve Y2 maddelerinin kütlelerinin zamana bağlı değişimini
I II III
göstermektedir.
bu tepkime için verilen grafiklerden hangileri doğrudur? Bu tepkime ile ilgili;

I. m =16 gramdır,
II. Ortama biraz daha Y2 eklenirse ürün miktarı artar,
III. Y2 nin %75’i artmıştır

2. Kapalı bir kapta 1,2 mol N2 ve 1,2 mol O2 gazları N2O3

gazını oluşturmak üzere tepkimeye giriyor.
Tepkime tamamlandığında artan madde olmaması için
hangi maddeden kaç mol eklenmelidir?
A) 0,4 mol N2 B) 0,2 mol O2 C) 0,6 mol N2

D) 0,4 mol O2 E) 0,6 mol O2 5. Aynı koşullarda kapalı bir kapta gerçekleşen tepkimede
maddelerin mol sayısının zamanla değişimi grafikteki gi-
bidir.
Mol sayısı
0,6
0.4 Z(g)
3. 9,2 gram C2H5OH, 32 gram O2(g) ile yakılıyor.
0,2 X(g)
Tam verimli tepkime için aşağıda verilen yargılardan Y(g)
Zaman
hangisi yanlıştır? 0
(C: 12, O: 16, H: 1) Buna göre aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A) Artansız gerçekleşmiştir. A) Z maddesi bir bileşiktir.

B) Normal koşullarda 8,96 litre CO2(g) oluşur. B) 0,4 mol X harcanmıştır.
C) O2(g)’nin kütlece %40’ı artar. C) Tepkime denklemi 2X + Y √ 2Z’dir.
D) 10,8 gram H2O oluşur. D) Toplam mol sayısı azalmıştır.
3
E) Tepkime süresince toplam molekül sayısı artmıştır. E) Başlangıçtaki hacmin son hacme oranı ’tür.
4
116
6. CO(g) + 1/2O2(g) √ CO2(g) 9. Kapalı bir kapta bulunan 3,2 gram CH4 ve 9,6 gram O2
tepkimesine ait mol sayısı-zaman grafiği aşağıda verilmiş- gazları, CH4(g) + 2O2(g) √ CO2(g) + 2H2O(g)
tir. tepkimesine göre 1,6 gram CH4(g) harcandığı anda;
Mol sayısı I. Tam verimle reaksiyon gerçekleşmiştir,
II. Kaptaki toplam molekül sayısı değişmez,
6 CO2(g)
III. O2(g)’nın %50’si harcanır
5
yargılarından hangileri doğru olur?
3 O2(g)
(C: 12, H: 1, O: 16)
CO(g) A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

0 Zaman
Grafik ve reaksiyon denklemine göre aşağıdakilerden
A) CO(g) bitmiştir.
B) Başlangıçta toplam 12 mol gaz vardır.
C) 3 mol O2 gazı reaksiyona girmemiştir.
D) Reaksiyon sonunda toplam 14 mol gaz vardır.
E) Reaksiyon tam verimle gerçekleşmiştir.
10. Aynı koşullarda eşit hacimlerde N2 ve H2 gazları tam ve-

rimle tepkimeye sokulduğunda 60 litre N2 artıyor ve NH3(g)
7. Eşit kütlede N2O ve O2 gazlarından oluşan karışımda gaz- oluşuyor.
lar arasında Buna göre;
N2O(g) + 2O2(g) √ N2O5(g) I. Başlangıçta alınan gaz karışımı 180 litredir,
tepkimesi tam verimle gerçekleştiğinde 4,0 gram madde II. Oluşan NH3(g) 60 litredir,
artıyor. III. Artan N2(g)’nın molekül sayısı, oluşan NH3(g)’nın mo-
Buna göre oluşan N2O5(g) kaç moldür? lekül sayısından büyüktür
(N: 14, O: 16) yargılarından hangileri yanlıştır?
A) 0,1 B) 0,15 C) 0,2 D) 0,25 E) 0,3 A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

8. SO2 ve O2 gazları karışımının 2 molünün tepkimesinden

80 gram SO3 oluşurken 16 gram gaz artıyor.
Buna göre başlangıçtaki karışımda gazlar kaçar mol-
dür? (S: 32, O: 16)
SO2 O2
A) 1 1
11. COCl2(g) √ CO(g) + Cl2(g)
B) 0,5 1,5
Kapalı bir kapta bulunan 5 mol COCl2 gazının %20’si
C) 1,5 0,5
parçalandığı anda ortamda toplam kaç mol gaz vardır?
D) 1,25 0,75
E) 0,75 1,25 A) 10 B) 6 C) 5 D) 3 E) 2
117
TEST 13 Kimyasal Hesaplamalar
1. Aynı koşullardaki 50 L N2 gazı ile 90 L O2 gazının tam 4. Atom kütlesi 40 olan X elementinin 8 gramı HCl’de çözün-
verimle tepkimesinden N2O3 gazı oluşmaktadır. düğünde normal koşullarda 4,48 litre H2 gazı oluşuyor.
n
Tepkime sonucunda başlangıç şartlarına dönüldüğüne X + nHCl √ XCln + H (g)
2 2
göre kaptaki gazların toplam hacmi kaç L olur? tepkimesine göre XCln bileşiğindeki X elementinin de-
ğerliği kaçtır?
A) 50 B) 65 C) 90 D) 100 E) 125
A) +1 B) +2 C) +3 D) –1 E) –2
2. X2O3(k) + 3YO(s) √ 2X(k) + 3YO2(g)

tepkimesine göre 16 gram X2O3 ile 8,4 gram YO artans›z
tepkimeye girdi€inde normal koşullarda 6,72 litre YO2 gaz›
oluşmaktad›r.
Buna göre X ve Y elementlerinin atom kütleleri kaçtır? 5. Kütlece %54’ü Al olan Al-Cu alaşımı yeterli miktarda HCl
(O: 16) ile tepkimeye sokulunca normal koşullarda 6,72 litre H2(g)
X Y açığa çıkıyor.
A) 56 24 Karışımda Cu, HCl ile tepkime vermezken Al metali

3
B) 14 6 Al(k) + 3HCl(g) √ AlCl3(k) + H (g)
2 2
C) 28 24 tepkimesine göre H2 gazı açığa çıkarıyor.
D) 28 12 Buna göre alaşım (Al + Cu) kaç gramdır?
E) 56 12 (Al: 27, Cu: 64)
A) 4,6 B) 5 C) 7,5 D) 10 E) 15
3. Fe(k) + 2HCl(suda) √ FeCl2(suda) + H2(g)

tepkimesine göre 50 g Fe, yeterli miktarda HCl çözeltisi ile
reaksiyona girince oluşan H2 gazı normal koşullarda 11,2 6. C2H6 ve C3H4 gazlarından oluşan 0,5 mollük bir karışım
L hacim kaplıyor. artansız yakıldığında toplam 1,4 mol CO2 gazı oluşuyor.
Buna göre bu tepkimenin verimi yüzde kaçtır? (Fe: 56) Buna göre karışımdaki C3H4 gazı kaç moldür?
A) 14 B) 28 C) 56 D) 72 E) 80 A) 0,1 B) 0,2 C) 0,3 D) 0,4 E) 0,5
118
7. C2H2 ve C2H4 doymamış hidrokarbonlar olup H2 ile katılma 10. 100 gram kütlece %20 safl›kta Ca(k) yeterli miktarda HCl
tepkimesi ile doymuş hâle gelir. ile
0,5 mol C2H2 ve C2H4 karışımı için Ca(k) + 2HCl(suda) √ CaCl2(k) + H2
C2H2(g) + 2H2(g) √ C2H6(g) tepkimesini veriyor.
C2H4(g) + H2(g) √ C2H6(g) Buna göre tepkimede oluşan CaCl2(k) en fazla kaç
katılma tepkimesine göre toplam 0,7 mol H2(g) harcanıyor. gramd›r?
Karışımdaki C2H2 nin molce yüzdesi kaçtır? (Ca: 40, Cl: 35 )
A) 20 B) 30 C) 40 D) 50 E) 60 A) 110 B) 55 C) 25 D) 10 E) 5,5
11. 28 g N2 gazı ile 6 g H2 gazı artansız tepkimeye girerek NH3

gazını oluşturmaktadır.
8. CaCO3(k) √ CaO(k) + CO2(g) Verilen bilgilere göre aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
2CO2(g) √ 2CO(g) + O2(g) (N: 14, H: 1)
CO eldesinde iki kademede gerçekleşen yukarıda veri- A) Tepkime verimi %100’dür.

len reaksiyonlara göre 200 g kütlece %20’lik CaCO3(k)
B) Sentez tepkimesidir.
alınarak normal koşullarda en fazla kaç litre CO(g) elde
C) Tepkime sonucunda 34 g NH3 oluşur.
edilir?
D) Tepkime denklemi N2(g) + 3H2(g) √ 2NH3(g)’dir.
(Ca: 40, C: 12, O: 16)
E) Sabit basınç ve sıcaklıkta gaz hacmi artar.
A) 22,4 B) 11,2 C) 2,24
D) 4,48 E) 8,96
12. XYO3 katısı ısıtıldığında XO katısı ve YO2 gazı oluşur. 50

gram XYO3 katısı ısıtıldığında normal koşullarda 6,72 L
YO2 gazı oluşuyor.
Buna göre;
9. CaCO3(k) içeren 20 g katı ısıtıldığında I. Tepkime artansız gerçekleşir,
›s›
CaCO3(k) CaO(k) + CO2(g) II. Kapta 16,8 gram katı bulunur,
tepkimesine göre tamamen ayr›ş›yor. III. Tepkime %60 verimlidir
Tepkime sonunda 4,4 gram CO2 gaz› elde ediliyor. yargılarından hangileri doğrudur?
Buna göre kullan›lan CaCO3(k) yüzde kaç safl›ktad›r? (Y: 12, O: 16, X: 40)
(CaCO3: 100 g/mol , CO2: 44 g/mol)
A) 50 B) 40 C) 30 D) 20 E) 10 D) I ve II E) II ve III
119
KARIŞIMLAR
TEST 1 Homojen ve Heterojen Karışımlar
1. Aşağıdaki maddelerden hangisi tek tür tanecik içerir? 4. Heterojen karışımlar ile ilgili aşağıdaki ifadelerden han-
gisi yanlıştır?
A) Hava B) Sis
C) Maden suyu D) Naftalin A) Dağılan ve dağıtıcı faz olmak üzere birden çok bileşen-
den oluşurlar.
E) Alkollü su
B) Çözelti olarak adlandırılır.
C) Dağılan fazın tanecik boyutu 10–9 m ‘den büyüktür.
D) Fiziksel yollarla kendilerinden daha basit yapılı madde-
lere ayrıştırılabilir.
E) Her tarafında aynı özelliği göstermeyen karışımlardır.
2. Homojen karışımlardan ışık geçirildiğinde ışık demeti gö-

rülmez. Heterojen karışımlarda ise ışık demeti kolaylıkla
görülebilir. Buna Tyndall etkisi denir.
Bu bilgiye göre aşağıdaki karışımların hangisinden ışık
geçirilirse ışık demeti görülür? 5. Homojen maddeler ile ilgili;
I. Hâl değiştirirken sıcaklıkları sabittir,
A) Tuzlu su B) Kolonya
II. Fiziksel yöntemlerle bileşenlerine ayrılabilir,
C) Nişastalı su D) Şekerli su
III. Aynı tür atom veya moleküllerden oluşabilir
E) Deniz suyu

3 . Aşağıdaki tabloda bazı karışımların homojen veya hetero-

jen olup olmadığı değerlendirilmiştir.
6. X ve Y maddeleri ile ilgili;
Karışım Homojen Heterojen
z X, süspansiyondur,
I. Maden suyu ✓ z Y, emülsiyondur,
II. 18 ayar altın ✓ z Z, alaşımdır
III. Süt ✓ bilgileri veriliyor.
IV. Duman Buna göre aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

✓
V. Çelik ✓ A) Y, en az iki sıvıdan oluşmuştur.
B) X ve Y heterojen karışımdır.
Buna göre yapılan değerlendirmelerden hangisi C) X ve Z katı tanecikleri içerir.
yanlıştır?
D) Z ısıtılırsa en az iki kez hâl değişimi olur.
A) I B) II C) III D) IV E) V E) Y, tek fazdan oluşur.
120
7. Aşağıdaki olayların hangilerinde çözünme olmaz? 10. Çözünme süreci ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi
yanlıştır?
A) Suya kolonya damlatılması
A) Çözücünün su olduğu çözünme olaylarına hidratasyon
B) Yağ lekelerinin benzinle temizlenmesi
denir.
C) Ojenin aseton ile temizlenmesi
B) Çözücünün su dışındaki maddelerin olduğu çözünme
D) Su içerisine çamaşır sodası katılması
olaylarına solvatasyon denir.
E) Sıcak su içine buz atılması
C) “Benzer, benzeri çözer.” ilkesine göre polar madde po-
lar çözücüde çözünür.
D) Sıvı-katı homojen karışımların hepsi iyon-dipol etkile-
şimi gösterir.
E) H2O, polar olan CH3OH’ı çözerken apolar olan CCl4 ü
çözmez.
8. Çözünme ile ilgili;

I. Sudaki çözünme olayında çözünen taneciklerin arasına
su molekülleri girerek çözünmeyi sağlar,
11. I. Su II. Alkol III. Kloroform
II. Moleküler bileşikler genellikle iyonlarına ayrışarak çö-
IV. Şeker V. Amonyak
zünür,
III. Çözücü ve çözünen maddelerin birbiri içerisinde homo- Bu maddeler ile oluşturulan aşağıdaki madde çiftle-
jen olarak dağılması olayıdır rinden hangisinde gerçekleşen çözünme olayına hid-
ratasyon denir?
A) III – V B) I – II C) II – IV
D) II – V D) IV – V
12. Yandaki şekilde oda sıcaklığında

katısı ile dengede X çözeltisi bulun-
maktadır. X
9. Benzen (C6H6) organik ve apolar bir çözücüdür. çözeltesi
Bu çözeltiyle ilgili;
Buna göre benzende,
I. Homojendir,
I. C2H5COOH
II. Aynı sıcaklıkta dipteki katının X(k)
II. C3H8 tamamı çözünmeyecek kadar
III. HCN su eklendiğinde çözeltinin derişimi artar,
moleküllerinden hangilerinin çözünmesi beklenir? III. Elektriği iletir
_ 1 H, 6 C, 7 N, 8 O i yargılarından hangileri kesinlikle doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III

D) I ve III E) II ve III D) II ve III E) I, II ve III
121
KARIŞIMLAR
TEST 2 Homojen ve Heterojen Karışımlar
1. Molekül Etkin 4. Aşağıda bazı karışımlar için sınıflandırmalar verilmiştir.

Çifti Etkileşimin Türü Homojen Heterojen
I. CO – H2O İyon-dipol I. Hava Portakal suyu
II. N2 – CO2 London II. Şekerli su Kan
III. H2O – H2O Hidrojen bağı III. Çamurlu su Diş dolgusu
Yukarıda verilen molekül çiftleri arasındaki etkin etki- Buna göre verilen sınıflandırmalardan hangileri doğ-
leşim türlerinden hangileri doğrudur? (1H, 6C, 7N, 8O) rudur?

D) I ve II E) II ve III D) I ve II E) II ve III
2. Aşağıda bazı karışımlar ve bu karışımların sınıfı verilmiştir. 5. Aşağıdaki maddelerden hangisi kolloid örneğidir?
Karışım Örneği Karışımın Türü A) Sabun köpüğü B) 18 ayar altın

I. Ayran a. Emülsiyon C) Tunç D) Deniz suyu
II. Türk kahvesi b. Süspansiyon E) Gazoz
III. Tunç c. Çözelti
IV. Şekerli su d. Alaşım
V. Hava e. Aerosol
Buna göre, aşağıdakilerden hangisinde karışımın sınıfı

doğru eşleştirilmiştir?
A) I – a B) II – d C) III – b
D) IV – c E) V – e
6. Aşağıda verilen karışımların türüne uygun olan işaretleme

(✔) ile gösterilmiştir.
Karışım Homojen Heterojen

I. Tuzlu su ✔
II. Kan ✔
III. Ayran ✔
IV. Lehim ✔
3. Aşağıdakilerden hangisi bir çözelti örneği değildir? V. Zeytinyağı-su ✔
A) 14 ayar altın B) Serum Buna göre karışımlardan hangisinin özelliği yanlış ve-
rilmiştir?
C) Duman D) Sirkeli su
E) Madenî para A) l B) ll C) lll D) lV E) V
122
7. I. Kolonya 10. Süspansiyonlar ile ilgili;
II. Gazoz I. Maddeler karışımın her tarafına eşit şekilde dağılmaz,
III. Paslanmaz çelik II. Çökme gözlenir,
Yukarıda verilen karışımlardan hangileri farklı fiziksel III. Katı-sıvı homojen karışımlardır.
hâldeki maddelerden oluşur? yargılarından hangileri doğrudur?

D) I ve II E) II ve III D) Yalnız III E) I, II ve III
8. Aşağıda çözelti, koloit ve süspansiyona ait açıklamalar 11. Karışımlar ile ilgili;
verilmiştir.
I. Karışımı oluşturan maddeler karışımın her tarafına eşit
Çözelti Koloit Süspansiyon olarak dağılır,
II. Aerosoller homojen karışımlardır,
I Homojen Heterojen Heterojen
III. Su-alkol karışımı heterojendir
Taneciklerin Taneciklerin
Taneciklerin bo- yargılarından hangileri kesinlikle yanlıştır?
boyutu 10–9 boyutu 10–6
II yutu 10–6 ile 10–9
m’den küçük- m’den daha A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve III
m arasındadır.
tür. büyüktür. D) II ve III E) I, II ve III
Yer çekimi etki-
siyle de€il, sant- Yer çekimi etki-
Çöktürme ile
III rifüj yap›ld›€›nda siyle çökelerek
ayr›l›r.
çöktürme ile ayr›lmaz.
ayr›l›r.
12. Karışımlar ile ilgili;
Iş›€› saçar. Iş›€› saçar ve
IV Iş›€› saçmaz. I. Sirkeli su hidratasyona örnektir,
(Tyndall olay›) absorbe eder.
II. CO2 gazı suda çözündüğünde heterojen karışım olur,
V Tuzlu su Süt Kumlu su
III. İyot (I2) – su karışımı homojendir
Buna göre tablonun kaçıncı satırında hata yapılmıştır? yargılarından hangileri doğrudur?
A) I B) II C) III D) IV E) V A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

9. Aşağıda verilen karışım türlerinden hangisinin örneği

yanlış verilmiştir? 13. Aerosol ile ilgili;
Karışım Örnek I. Dağıtan faz gazdır,
A) Basit karışım Yemek tuzu-kükürt tozu II. Dağılan faz katı ya da sıvıdır,
B) Emülsiyon Süt III. Sis ve duman aerosole örnektir
C) Süspansiyon Ayran yargılarından hangileri doğrudur?
D) Aerosol Sprey böcek ilaçları A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
E) Çözelti Aseton D) I ve III E) I, II ve III
123
KARIŞIMLAR
TEST 3 Çözeltilerde Derişim
1. 200 gram tuzun 300 gram su içinde çözünmesiyle ha- 4. Kütlece %10’luk 400 gram çözelti ile %20’lik 200 gram
zırlanan çözelti kütlece yüzde kaçlıktır? çözeltinin karıştırılması sonucu yeni oluşan çözelti
kütlece % kaçlık olur?
A) 60 B) 50 C) 40 D) 30 E) 25
40
A) B) 40 C) 64
3
104
D) E) 80
3
5. Aşağıdaki kaplarda aynı sıcaklıkta bulunan su içine belir-

tilen miktarlarda şeker atılarak çözenmesi sağlanıyor.
15 g şeker 50 g şeker 10 g şeker
25 g su 100 g su 25 g su
2. 140 gram tuz ve yeterince su kullanılarak hazırlanan
kütlece %35’lik çözelti kaç gramdır?
A) 200 B) 280 C) 300 D) 350 E) 400 X kabı Y kabı Z kabı
Buna göre;
I. X kabındaki çözelti, Z kabındaki çözeltiye göre daha
derişiktir,
II. Y kabındaki çözelti, Z kabındaki çözeltiye göre daha
derişiktir,
III. Y ve Z kaplarındaki çözeltiler doymamıştır

3. Aynı sıcaklıkta;
• 300 gram suya 20 gram tuz,
• 140 gram suya 40 gr tuz
ilave edilerek iki çözelti hazırlanmış ve hazırlanan bu iki 6. Kütlece %20’lik şeker çözeltisine 100 gram arı su eklenince
çözelti birbirine karıştırılmıştır. çözelti kütlece %16’lık olmaktadır.
Buna göre oluşan son çözeltideki tuzun derişimi küt- Başlangıçtaki çözeltiye su yerine 100 gram şeker ek-
lece yüzde kaçtır? lenirse çözelti kütlece yüzde kaçlık olur?
A) 10 B) 12 C) 15 D) 20 E) 25 A) 25 B) 30 C) 36 D) 40 E) 80
124
7. Kütlece %25’lik 200 gram tuzlu su çözeltisine kaç gram 11. Kütlece %30’luk 200 gram tuzlu suya kütlece %25’lik 300
tuz ilave edilirse oluşan son çözelti kütlece %40’lık gram tuzlu su eklenerek oluşturulan çözeltiye 15 gram tuz
olur? ve 85 gram su ilave edilmektedir.
A) 30 B) 35 C) 40 D) 50 E) 80 Buna göre oluşan son çözeltide kütlece tuz yüzdesi

aşağıdakilerden hangisi olur?
A) 25 B) 30 C) 40 D) 45 E) 50
8. Aşağıdaki su örneklerine tuzlar eklendiğinde 2. kapta

5 gram tuzun çözünmeden kaldığı gözleniyor.
5 g tuz 20 g tuz
12. X: Kütlece %5’lik 800 gram NaCl çözeltisi
Y: Kütlece %30’luk 600 gram NaCl çözeltisi
50 mL su 100 mL su Yukarıdaki X ve Y çözeltileri kullanılarak kütlece

t °C t °C en fazla %25’lik NaCl çözeltisi hazırlanıyor.
Buna göre hazırlanan kütlece %25’lik NaCl çözeltisinin
kütlesi ile kullanılmayan çözelti ve kütlesi aşağıdaki-
1. kap 2. kap
Buna göre kaplardaki çözeltilerin derişimlerini eşitle-
mek için; Hazırlanan Kütlece Kullanılmayan Çözelti
%25’lik Çözelti Kütlesi ve Kütlesi
I. 1. kaptan bir miktar su buharlaştırmak,
A) 800 g 600 g X
II. 2. kaba bir miktar tuz eklemek,
B) 750 g 650 g X
III. 2. kaba bir miktar su eklemek
C) 700 g 700 g X
işlemlerinden hangileri yapılabilir?
D) 950 g 450 g Y
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III E) 1100 g 300 g Y
13. Bilgi: Bir çözeltinin milyonda bir çözünen madde miktar›na

9. Kütlece %20’lik 400 gram tuz çözeltisinin derişimini ppm ad› verilir.
%40’lık yapmak için çözeltiden sabit sıcaklıkta kaç
Buna göre aşa€›da verilen niceliklerden hangisi 1 ppm
gram su buharlaştırılmalıdır?
de€eridir?
A) 100 B) 120 C) 160 D) 180 E) 200 1 1 1
A) B) C)
10 10 2 10 3
1 1
D) E)
10 6 10 8
10. Kütlece %25’lik 400 gram şekerli su çözeltisi ısıtılarak 60

gram suyun buharlaştırılması sonucu 20 gram şekerin çök-
mesi sağlanıyor.
Buna göre oluşan son çözelti kütlece yüzde kaçlık 14. 40 mL alkol ile haz›rlanan 200 mL sulu çözeltinin ha-
olur? cimce yüzde derişimi yüzde kaçt›r?
A) 25 B) 30 C) 35 D) 40 E) 45 A) 10 B) 20 C) 30 D) 40 E) 50
125
KARIŞIMLAR
TEST 4 Çözeltilerin Özellikleri
1. Koligatif özellikler ile ilgili; 4. Yemek tuzu, etil alkol ve su maddeleri ile oluşturulan üç
I. Çözücünün cinsine bağlı değildir, ayrı çözeltinin derişimleri aşağıda verilmiştir.
II. Çözünen maddenin derişimine bağlıdır, 15 ppm Kütlece %15 Hacimce %15
NaCI çözeltesi NaCI çözeltisi etil alkol çözeltisi
III. Kaynama noktası yükselmesi, donma noktası düşmesi
koligatif özelliğe örnektir

D) II ve III E) I, II ve III 1. kap 2. kap 3. kap
Bu çözeltilerin aynı ortamda kaynamaya başlama sı-

caklıkları ile ilgili;
2. Seyreltik Saf su Derişik şeker I. 1. kaptaki çözeltinin kaynama noktası en büyüktür,
şeker çözeltisi çözeltisi
II. 2. kaptaki çözeltinin kaynama noktası 3. kaptakinden
büyüktür,
III. 3. kaptaki çözeltinin kaynama noktası saf suyunkinden
büyüktür
I II III
Bu sıvıların aynı ortamdaki donmaya başlama noktala-
rının karşılaştırılması aşağıdakilerin hangisinde doğru D) II ve III E) I, II ve III
verilmiştir?
A) I > II > III B) II > I > III C) III > II > I

D) III > I > II E) II > III > I 5. Saf suya alkol s›v›s› eklenerek elde edilen çözelti ile
ilgili;
I. Kaynamaya başlama s›cakl›€› saf sudan düşük olur,
3. 4 g X(k) 5 g X(k) 5 g X(k)
II. Donmaya başlama s›cakl›€› saf sudan yüksek olur,
III. Buhar bas›nc› saf sudan yüksek olur
yarg›lar›ndan hangileri do€rudur?
A) Yalnız I B) Yaln›z II C) Yaln›z III
100 g su 500 g su 75 g su D) I ve III E) I, II ve III

1 2 3
Ayn› s›cakl›kta bulunan saf su içeren kaplara X kat›lar›

eklenerek yukar›daki çözeltiler elde ediliyor. 6. Aşağıda günlük hayatta gerçekleşen bazı olaylar verilmiş-
Haz›rlanan çözeltiler doymam›ş oldu€una göre; tir.
I. Kaynamaya başlayınca s›cakl›€› en büyük olan 3. çö- I. Kaynayan suya tuz eklendiğinde kaynamanın durması
zeltidir, II. Buzlu yollara tuz serpilmesi
II. Donmaya başlayınca s›cakl›€› en büyük olan 2. çözel- III. Uçak pistlerinin alkol ile yıkanması
tidir, IV. Gazlı içeceklerin soğuk içilmesi
III. Aynı ortamda kaynarken buhar bas›nçlar› eşittir V. Arabalarda antifiriz çözeltisi kullanılması
yarg›lar›ndan hangileri do€rudur? Bu olaylardan hangisi çözeltinin koligatif özeliklerinin
sonucu değildir?
D) I ve III E) I, II ve III A) I B) II C) III D) IV E) V
126
7. I. Kütlece %25’lik yemek tuzu - su çözeltisi 10. Aşağıdaki şekilde yarı geçirgen membran zar yardımıyla
II. Kütlece %5’lik yemek tuzu - su çözeltisi ayrılan kap bölmelerine saf su ve şekerli su ilave ediliyor.
III. Saf su Yarı geçirgen

Aynı ortamda bulunan yukarıdaki maddelerin kayna- zar
maya başlama noktaları arasındaki ilişki hangisinde

doğru verilmiştir? Saf su Şekerli su
A) I > II > III B) III > II > I C) I > III > II

D) I = II > III E) III > I = II
1. 2.
bölme bölme
8. Aşağıda 1 atm’deki X çözeltisine ait ısı-sıcaklık grafiği ve-

Bir süre beklendikten sonra;
rilmiştir.
I. 2. bölmede sıvı seviyesi yükselir,
S›cakl›k (°C)
II. 1. bölmeye bir miktar şeker geçer,
B C X(aq) III. 2. bölmenin derişimi artar
A olaylarından hangileri gerçekleşir?
100
Isı (kkal) D) I ve II E) I ve III
Buna göre;
I. A noktasında çözelti kaynamaktadır,
II. A-B aralığında çözelti doymamıştır,
III. A, B ve C noktalarında çözeltinin buhar basıncı sabittir.
A) Yalnız II B) I ve II C) I ve III
11. Aşağıda yarı geçirgen membran bir zarla ayrılmış sistemde
deniz suyunun olduğu tarafa yeterli basınç uygulanarak
piston aşağı doğru itiliyor.
9. S›cakl›k (°C) S›cakl›k (°C)
X Yarı geçirgen zar Yüksek basınç

Y
t1 t2
Zaman Zaman İçme suyu Deniz suyu

0 (dk) 0 (dk)
I II
Ayn› ortamda bulunan X ve Y s›v›lar›na ilişkin s›cakl›k–

zaman grafiklerine göre aşa€›daki yarg›lardan hangisi
Buna göre sistem ile ilgili;
yanl›şt›r?
I. İçme suyunun bulunduğu tarafta su seviyesi yükselir,
A) X saf madde örne€idir.
II. Gerçekleşen olay ters ozmozdur,
B) Y kar›ş›m örne€idir.
III. Deniz suyunun derişimi artar
C) Y’nin çözücüsü X ise t2 s›cakl›€› t1 s›cakl›€›ndan küçük-
tür.
D) t1, X s›v›s›n›n kaynama s›cakl›€›d›r. A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
E) X s›v›s›na tuz ilave edilirse II. grafik elde edilebilir. D) I ve III E) I, II ve III
127
KARIŞIMLAR
TEST 5 Ayırma ve Saflaştırma Teknikleri
1. X, Y ve Z saf katı maddelerinden oluşan karışıma su ek- 4. Aşağıda verilen maddeleri ayırmak için karşılarına kullanı-
lenip yeterli miktarda karıştırılıyor. Oluşan karışım süzgeç lan yöntemler yazılmıştır.
kâğıdından geçirildiğinde Z maddesi süzgeç kâğıdında Madde Yöntem
kalıyor.
I. Demir(III) oksit Mıknatıs yaklaştırma
Buna göre;
Suda çözme, süzme, bu-
I. X, şeker olabilir, II. Naftalin + Yemek tuzu
harlaştırma
II. Y, çamaşır sodası olabilir,
III. Petrol Ayrımsal damıtma
III. Z, naftalin olabilir
yargılarından hangileri doğrudur? Buna göre verilen tablodaki yöntemlerden hangileri
yanlıştır?
2. Oda sıcaklığında X, Y ve Z saf maddeleriyle hazırlanan

karışımlar ve bunları ayırma yöntemleri şunlardır:
• X ile Y karışımı ayırma hunisi,
• X ile Z karışımı basit damıtma 5.
Madde X Y
ile bileşenlerine ayrılıyor.
Buna göre; Öz kütle (g/cm3) 0,85 1,25
X Y Z Kaynama noktası (°C) 80 140
I. Su Benzin Yemek tuzu Alkoldeki çözünürlüğü Çözünür. Çözünür.

II. Benzin Yemek tuzu Su Birbirinde çözünürlüğü Çözünür. Çözünür.
III. Naftalin Su Benzin
Yukarıdaki tabloda bazı özellikleri verilen X ve Y sıvı-
X, Y ve Z yukarıda verilenlerden hangileri olabilir? larının karışımı hangi yöntem ile ayrılabilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III A) Alkolde çözme B) Yoğunluk farkı

D) I ve II E) I, II ve III C) Süzme D) Ayrımsal damıtma
E) Ayırma hunisi
3. I. Homojen katı - sıvı karışımı

II. Homojen sıvı - sıvı karışımı
III. Heterojen katı - sıvı karışımı
Bu karışımları ayırma yöntemleri aşağıdakilerden
6. I. Kum, yemek tuzu, su
II. Tebeşir tozu, alkol, su
Ayrımsal Damıtma Basit Damıtma Süzme III. Naftalin, zeytinyağı, su
A) III I II
Yukarıda verilen madde karışımlarından hangileri sıra-
B) II I III sıyla süzme ve ayırma hunisi kullanılarak bileşenlerine
C) III II I ayrılabilir?
D) I II III
E) II III I
128
7. Saf X, Y ve Z maddelerinin 1 atmosferde kaynama nok- 9. I. Fabrika bacalarında filtre kullanılması
taları, yoğunlukları ve çözünürlükleri aşağıdaki tabloda II. Baraj sularının kum tabakalarından geçirilmesi
verilmiştir.
III. Kömür ocaklarında çalışan işçilerin maske kullanması
Kaynama Yoğunluk Yukarıda verilen işlemlerden hangilerinde süzme işle-
Madde Çözünürlük
Noktası (°C) (g/cm3) mi kullanılmıştır?
Y'de
X 78 0,8 A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
çözünür.
X'te D) I ve II E) I, II ve III
Y 100 1
çözünür.
X ve Y'de
Z 120 1,4
çözünmez.
Saf X, Y ve Z sıvılarından oluşan karışımı bileşenlerine

ayırmak için;
I. Ayırma hunisi kullanılması,
II. Ayrımsal damıtma yapılması
işlemleri sırayla uygulanıyor.
Buna göre I. ve II. işlemde ilk önce ayrılan sıvılar aşa-
ğıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?
I. işlem II. işlem

A) Y Z 10. Odun talaşı, su, eter karışımı önce süzgeç kâğıdından ge-
B) X Y çiriliyor ve kalan karışım 1. kapta toplanıyor. Daha sonra
C) Z Y bu karışım ayrımsal damıtma ile ayrıştırılıyor.
D) Z X Termometre
E) X, Y Z Fraksiyon kolonu
Soğutma suyu çıkışı
Cam tanecikleri
Isıtma balonu
Soğutma
Süzgeç
suyu
girişi
8. Aşağıda X, Y ve Z sıvıları ile ilgili bazı bilgiler verilmiştir. 1. kap 2. kap

z Özkütlesi en büyük olan Y’dir.
Buna göre son durumda süzgeç kâğıdında kalan ve 2.
z X ve Z sıvıları birbiri içerisinde çözünürken Y bu sıvılarda kapta ilk toplanan maddeler için aşağıdakilerden han-
çözünmez. gisi doğrudur?
Bu bilgilere göre; (Suyun kaynama noktası, eterin kaynama noktasından
I. X ve Z’nin oluşturduğu karışım ayrımsal damıtma ile büyüktür.)
ayrılır, Süzgeç Kâğıdı 2. Kap
II. Her üç sıvı bir kapta karıştırılırsa Y sıvısı altta toplanır, A) Eter Odun talaşı
III. X ve Z’nin öz kütleleri aynıdır B) Odun talaşı Su
yargılarından hangileri kesinlikle doğrudur? C) Odun talaşı Eter
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) Eter Su
D) I ve III E) I, II ve III E) Su Eter
129
KARIŞIMLAR
1. Süzgeç kâğıdı çözeltileri geçirir, çözücüde çözünmeyen 3. Aşağıda verilen karışım türleri ve ayırma yöntemlerin-
maddeleri geçirmez. den hangisi yanlıştır?
AgNO3 ve NaCl’nin eşit miktarlarını içeren bir çözel-
Karışım Türü Ayırma Yöntemi
ti süzgeç kâğıdından geçirildiğinde süzüntüde hangi
A) Petrol Ayrımsal damıtma
iyonlar bulunur?
B) Benzen-naftalin Süzme
(Na+ , NO –3 tuzları suda iyi çözünür, AgCI suda çözünmez).
C) Saman-buğday Suda yüzdürme (flotasyon)
A) Yalnız Na+ B) Yalnız Ag+ C) Ag +, Cl– D) Makarna-su Süzme
D) Na+, Ag + E) Na+, NO –3 E) Benzen-su Ayırma hunisi
2. Petrol rafinerisindeki ayrımsal damıtma işlemi aşağıda ve-

rilmiştir. Damıtma kolonunda kaynama sıcaklığı en yüksek-
ten başlayarak karışımın bileşenleri sırasıyla yoğuşarak
ayrılır.
Ayrımsal Sıvılaştırılmış petrol gazı

20 °C (LPG) 4. I. X ve Y katılarından oluşan karışım suya atılıyor ve öz
damıtma
kolonu kütle farkından yararlanılarak ayrıştırılıyor.
II. Z ve T sıvılarından oluşan karışım ayırma hunisi ile
Çeşitli kimyasallar
70 °C ayrıştırılıyor.
Buna göre aşağıdakilerden hangisi kesinlikle yanlıştır?
Benzin
120 °C A) X ve Y katıları suda çözünmez.
Uçak yakıtı
B) X ile Z’den oluşan karışım homojendir.
170 °C
C) Z ve T birbirinde çözünür.
Mazot D) Z ve T’nin kaynama noktaları farklıdır.

Ham 270 °C
petrolün E) Y ile Z’nin karışımı süzme ile ayrılır.
girişi
Gaz yağı, sanayi yağı
Gemi yakıtı, fuel-oil

600 °C
Asfalt
Buna göre aşağıdaki yargılardan hangisi doğrudur?
A) Şekilde verilen ürünlerden kaynama noktası en küçük 5. Karışım Yöntem

olan benzindir. X Hava Yoğunlaştırma - damıtma
B) Ayrıştırma işleminde yoğunluk farkından yararlanılmış- Y Kolonya Ayırma hunisi
tır. Z Deniz suyu Basit damıtma
C) Şekilde verilen ürünlerden kaynama noktası en küçük
Yukarıdaki tabloda X, Y ve Z karışımlarını ayırmak için
olan asfalttır.
önerilen yöntemlerden hangileri uygundur?
D) Ham petrol bir karışımdır.
E) Ayrıştırma işleminde kimyasal özelliklerden yararlanıl- A) Yalnız X B) Yalnız Y C) Yalnız Z
mıştır. D) X ve Z E) X, Y ve Z
130
6. I. Emülsiyon 8. Yandaki ayırma düzeneği ile il-
II. Süspansiyon gili;
III. Alaşım I. Sıvı-sıvı heterojen karışımların

ayrıştırılmasında kullanılır,
Yukarıdaki karışımları ayırmak için kullanılan yöntemler
aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir? II. Yoğunluk farkından yararlanıla-
rak yapılan ayrıştırma işleminde
I II III
kullanılır,
A) Ayırma hunisi Süzme Erime noktası
III. Ayrıştırılmasında kullanılacak
farkı
karışımın tek fazlı olması gerekir
B) Ayrımsal Süzme Ayırma
damıtma hunisi
C) Ayırma hunisi Süzme Mıknatıslama A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
D) Ayrımsal Ayırma Süzme D) II ve III E) I, II ve III

kristallenme hunisi
E) Süzme Ayrımsal Ayırma

kristallenme hunisi
9. A, B ve C sıvılarının aynı
kaptaki karışımı yanda A–B
verilmiştir. homojen sıvı
karışımı
Buna göre aşağıdakiler-
C sıvısı
den hangisi yanlıştır?
A) C sıvısının yoğunlu-
ğu A-B karışımının
yoğunluğundan büyüktür.
B) C sıvısı karışımdan ayırma hunisi ile ayrılabilir.
7. C) A ve C sıvıları birbirinde çözünür.
X, Y, Z
gazları Çıkış D) A ve B’nin kaynama noktaları farklı ise ayrımsal damıt-
borusu ma ile ayrılabilir.
E) Yoğunlukları arasında dA < dB < dC ilişkisi olabilir.
A sıvısı B sıvısı
Yukarıdaki düzenekte; 10. Aşağıda verilen ayırma yöntemi ve kullanılan özellik

• A sıvısında X ve Y’nin, eşleştirmelerinden hangisi yanlıştır?
• B sıvısında X ve Z’nin Ayırma Yöntemi Kullanılan Özellik Farkı

çözünmediği biliniyor. A) Süzme Tanecik boyutu
Buna göre çıkış borusundan X, Y, Z gazlarından han- B) Ayrımsal damıtma Kaynama noktası
gileri kesinlikle çıkar? C) Ayrımsal kristallenme Çözünürlük
A) Yalnız X B) Yalnız Y C) Yalnız Z D) Ekstraksiyon Çözünürlük
D) X ve Y E) Y ve Z E) Dekantasyon (aktarma) Uçuculuk
131
KARIŞIMLAR
1. I. Fe tozu ile tuz karışımı 4. Aşağıdaki ayırma yöntemlerinden hangisinde tanecik

II. Cr ve Ni metalleri alaşımı boyutu farkından yararlanılamaz?
III. Cu tozu ile tuz karışımı A) Eleme B) Aktarma C) Diyaliz

Yukarıda verilenlerden hangilerinde Fe, Ni ve Cu ele- D) Süzme E) Ayıklama
mentleri mıknatıs kullanılarak karışımdan ayrılabilir?

5. Odun talaşı-kum karışımını ayırmak için;

• Karışım suya atılmış
• Suyun üstündeki odun talaşı bir kaşıkla toplanmış
• Kapta kalan kum-su karışımı filtreden geçirilerek kum
elde edilmiştir.
Buna göre karışımı ayırmak için sırası ile hangi ayırma
yöntemleri kullanılmıştır?
2. Diyaliz yöntemi ile ilgili;
A) Yüzdürme, aktarma
I. Kolloid karışımların ayrıştırılmasında kullanılır,
B) Aktarma, yüzdürme
II. Kanın yapısında bulunan küçük moleküller kan plaz-
C) Yüzdürme, süzme
masında kalır,
D) Yüzdürme, kristallendirme
III. Yaygın olarak böbrek hastalıklarının tedavisinde kulla-
E) Süzme, aktarma
nılır

6. Aşağıda saf A, B ve C maddeleri kullanılarak oluşturulan

karışımlara uygulanan ayırma yöntemleri ve toplama işle-
minde kapta ilk toplanan maddeler verilmiştir.
Karışım Ayırma Yöntemi Toplama Kabı

A-B Ayırma hunisi B
A-C Ayrımsal damıtma A
Buna göre aşağıdaki ifadelerden hangisinin doğruluğu

3. I. Arabalarda kullanılan hava filtreleri kesin değildir?
II. Fabrika bacalarına atık tozların çevreye yayılmasını
A) A, B ve C sıvı maddelerdir.
önlemek için takılan filtreler
B) A ve C sıvıları birbiri içerisinde çözünürken A sıvısı B
III. Kirli havadan korunmak için insanların maske kullan-
sıvısında çözünmemektedir.
ması
C) A-B iki fazlı karışımdır.
Yukarıdaki olaylardan hangilerinde tanecik boyutu far-
D) A, B ve C sıvılarından kaynama noktası en küçük olan
kından yararlanılmıştır?
A’dır.
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve III E) A-C karışımında A’nın aynı sıcaklıktaki buhar basıncı
D) II ve III E) I, II ve III daha büyüktür.
132
7. Aşağıdaki karışımlara ait ayırma yöntemlerinden han- 10. I. Gülden gül yağı eldesi
gisi yanlıştır? II. Çayın demlenmesi
Karışım Ayırma Yöntemi III. Atık sulardan fosfat eldesi

A) Mazot-su Ayırma hunisi Yukarıda verilenlerden hangileri özütleme (ekstraksi-
B) Metil alkol-su Ayrımsal damıtma yon) yöntemi kullanılarak elde edilir?
C) Şeker-su Basit damıtma A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II

D) Petrol Ayırma hunisi D) I ve III E) I, II ve III
E) Kum-su Süzme
11. I. Şeker pancarından şeker elde edilmesi
II. Motorlu taşıtlarda hava filtresi kullanılması
III. Dibinde çökmüş hâlde kum bulunan suyun bulandırıl-
madan dikkatlice başka bir kaba aktarılması
Bu durumlarda kullanılan ayırma yöntemleri aşağıda-
kilerden hangisinde doğru verilmiştir?
8. Aşağıdaki karışımların ayrılmasında karşısında verilen
ayırma yöntemlerinden hangisi uygulanamaz? I II III
A) Özütleme Süzme Dekantasyon
Karışım Ayırma Yöntemi
B) Damıtma Eleme Flotasyon
A) Homojen katı-sıvı Basit damıtma
C) Flotasyon Süzme Dekantasyon
B) Homojen sıvı-sıvı Dekantasyon
D) Özütleme Damıtma Ektraksiyon
C) Heterojen katı-sıvı Flotasyon
E) Süzme Eleme Destilasyon
D) Heterojen sıvı-sıvı Aktarma
E) Heterojen katı-sıvı Süzme
12. Termometre
9. Aşağıda X, Y ve Z karışımlarının bileşenlerine ayrılabilmesi Y(s)

X(s)
için kullanılan yöntemler verilmiştir.
X: Ayırma hunisi ile
Y: Süzülerek
Z: Basit damıtma düzeneği ile
X sıvısının ısıtılmasına ait şekildeki sistemle ilgili aşa-
Buna göre; ğıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
I. X karışımı birbiri içinde çözünmeyen ve yoğunlukları
A) Ayrımsal damıtma düzeneğidir.
birbirinden farklı en az iki sıvı madde içerir,
B) Kaynama noktası farkına dayalı bir ayırma işlemi ger-
II. Y karışımı aerosol olabilir,
çekleştirir.
III. Z karışımında bileşenlerin hâl değişim sıcaklıklarının
C) X sıvısı, Y sıvısıyla birlikte en az bir sıvı daha içeren bir
farkından yararlanılarak ayırma işlemi yapılmıştır
karışımdır.
D) X sıvısının yapısındaki maddelerden en uçucu olanı
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III Y sıvısıdır.
D) II ve III E) I, II ve III E) Kimyasal bir ayrıştırıcıdır.
133
TEST KARIŞIMLAR
1. Rüzgâr, kardeşiyle sahilde kumdan kale yaparken kovanın 3. İyonik yapılı bir X maddesinin sabit sıcaklıkta bir miktar
içinde bir miktar su, kum, iri deniz kabukları ve cam kırın- suda çözünmesi ile doymamış X çözeltisi elde ediliyor. Bu
tıları olduğunu gördü. çözeltiye çözelti doygun hâle gelinceye kadar yavaş yavaş
Rüzgâr’ın bu karışımdan kumu ayırması için hangi ayır- tuz eklenmeye devam ediliyor.
ma yöntemlerini sırasıyla uygulaması gerekir? X çözeltisine tuz eklenmesi sırasında çözeltide gözle-
nebilecek değişimleri gösteren aşağıdaki grafiklerden
A) Süzme, ayıklama, eleme
B) Eleme, aktarma
A) Çözelti kütlesi (g) B) Çözeltideki su miktarı (g)
C) Özütleme, süzme, eleme
D) Süzme, aktarma, buharlaştırma
E) Buharlaştırma, özütleme
Eklenen O Eklenen
O tuz miktarı
tuz miktarı
(g) (g)
C) Çözeltinin kütlece D) Çözeltideki tuz

% derişimi miktarı
Zaman Eklenen
O O tuz miktarı
(g)
E) Çözeltinin
iletkenliği
Zaman
O
2. Bir X maddesinin Y maddesi içinde iyi çözündüğü bi- 4. I II III

lindiğine göre; Ne PCI3 NH3
I. X ve Y’nin molekül yapıları benzerdir,
II. Homojen karışım oluştururlar, Yukarıdaki maddelerin oda koşullarında sudaki çö-
III. Karışımın kaynama noktası X ve Y’nin kaynama nok- zünürlüklerinin artış sırası aşağıdakilerin hangisinde
talarının arasında bir değerdir doğru verilmiştir?
yargılarından hangileri kesinlikle doğrudur? _ 10 Ne, 15 P, 17 CI, 17 N, 1 H i
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III A) III, II, I B) II, I, III C) I, II, III
D) I ve II E) II ve III D) I, III, II E) III, I, II
134
5. 8. Kolonya ve sis maddeleri ile ilgili;
Basit damıtma Özütleme l. Belirli ve sabit özkütlelerinin olması,

ll. Homojen yapıda olmaları,
lll. Fiziksel yöntemlerle ayrıştırılabilmeleri
Ayırma özelliklerinden hangileri ortaktır?

Yöntemi
A) Yalnız l B) Yalnız ll C) Yalnız lll
D) l ve lll E) ll ve lll
Aktarma Yüzdürme
Yukarıda karışımların ayrılması için kullanılan bazı yön-

temler verilmiştir. 9.
Buna göre aşağıdakilerden hangisi bu yöntemlerden
birinin yerine kullanılamaz?
A) Ekstraksiyon B) Destilasyon
C) Flotasyon D) Dekantasyon
E) Ayırma hunisi
6. Bir miktar X ve suyun karıştırılması ile hazırlanan çözelti-

de çözünme sırasında iyon-dipol etkileşimlerinin oluştuğu
biliniyor.
Buna göre;
I. X, suda moleküler çözünmüştür,
II. Çözelti elektrolittir,
III. X, iyonik yapılı bir moleküldür
Yukarıdaki örneklerin dâhil olduğu karışım türü ile il-

7. l. Merhem gili;
ll. Lav l. Kolloid olarak adlandırılır,
lll. Ekmek ll. Homojen yapılıdır,
Yukarıdaki karışımlardan hangisinde dağılan madde lll. Yeterince beklendiğinde fazlar ayrılır
gaz, dağıtıcı madde katıdır? yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız l B) Yalnız ll C) l ve ll A) Yalnız l B) l ve ll C) l ve lll

D) l ve lll E) ll ve lll D) ll ve lll E) l, ll ve lll
135
ASİTLER, BAZLAR VE TUZLAR
TEST 1 Asitler ve Bazlar
1. Arrhenius’a göre suda çözündüğünde ortama H+ iyonu 4. Bazlar›n genel özellikleri ile ilgili;
I , ortama OH– iyonu veren maddelere
veren maddelere ---- I. Tatlar› acıdır,
lI
---- denir. II. Çamaşır suyu suya hidroksit iyonu verir,
Bu tanımdaki numaralanmış yerlere aşağıdakilerden III. Sulu çözeltileri elektrolit de€ildir
hangisi getirilebilir?
I II
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yaln›z III
A) asit alkol
B) asit baz
C) tuz baz
D) alkol baz
E) asit tuz
5. I. HCN
II. CH3COOH
III. H2CO3
Yukarıda verilen bileşiklerden hangileri zayıf asit sı-
nıfındadır?

2. Aşağıdaki bileşiklerden hangisinin sulu çözeltisinde D) II ve III E) I, II ve III
H+ iyon sayısı, OH– iyon sayısından fazladır?
A) H2O B) HCl C) KOH

D) NaOH E) NH3
6. Oda sıcaklığında hazırlanan X, Y ve Z çözeltilerinin pH

değerleri aşağıdaki çizelgede gösterilen aralıklardadır.
pH çözeltisi
0 X çözeltisi 7 Z çözeltisi 14
Y çözeltisi
3. Asitlerin genel özellikleri ile ilgili; Buna göre X, Y ve Z çözeltileri ile ilgili aşağıdaki ifade-
I. Tatlar› ekşidir, lerden hangisi yanlıştır?
II. Mavi turnusolu k›rm›z›ya çevirir, A) X çözeltisi asit özelli€i gösterir.
III. Sulu çözeltileri elektrolittir B) Y çözeltisi nötr özellik gösterir.
yargılarından hangileri doğrudur? C) Z çözeltisi bazik özellik gösterir.
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III D) Çözeltilerdeki H+ ve OH– miktarları birbirine eşittir.
D) II ve III E) I, II ve III E) Y çözeltisi turnusol kâ€›d›n›n rengini de€iştirmez.
136
7. I. NaOH 10. I. Sulu çözeltileri elektriği iletir.
II. C2H5OH II. Sulu çözeltileri ekşidir.
III. CH3COOH III. Kuvvetli olan bileşikleri suda %100 oranında iyonlaşır.
Yukarıdaki maddelerin hangilerinin sulu çözeltisi Yukarıdakilerden hangileri asit ve bazlar için ortak
baziktir? özelliktir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III

8. Aşağıdaki bileşiklerden hangisi susuz bazdır (anhid-

robaz)? 11. I. Turnusol kâğıdının rengini değiştirme
A) LiOH B) SO3 C) HCN II. Suda çözündüğünde iyonlarına ayrışma
D) CaO E) N2O III. Tatlarının ekşi olması
Bu özelliklerden hangileri sadece asitler için geçer-
lidir?
9. I. Diş macunu
II. Süt
III. Mide öz suyu
IV. Yemek sodası
Bu maddelerin asidik ve bazik özelliklerine göre sınıf-
landırılması aşağıdakilerden hangisinde doğru veril-
miştir? 12. I. NH3
Asidik Bazik II. Ca(OH)2
A) I ve II III ve IV III. HF
B) I ve III II ve IV Yukarıdakilerden hangilerinin suda çözünmeleri sıra-
C) I, II ve III IV sında OH– iyon derişimi artar?
D) I ve IV II ve III A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

E) II ve III I ve IV D) II ve III E) I, II ve III
137
TEST 2 Asitlerin-Bazların Özellikleri ve Tepkimeleri
1. Aşağıda verilen asit veya bazlardan hangisinin suda 4. Asit, baz ve oksitler ile ilgili aşağıdakilerden hangisi
iyonlarına ayrışma denklemi yanlış verilmiştir? yanlıştır?
A) HCI(sıvı) √ H+(suda) + Cl–(suda) A) Nötr oksitler suda iyon oluşturmaz.
B) NaOH(katı) √ Na+(suda) + OH–(suda) B) CO2, N2O5 ve SO3 asit oksitlere örnek verilebilir.
C) CaO, MgO, Na2O bileşiklerinin 25 °C’deki sulu çözelti-
C) NH3(gaz) + H2O ø NH +4 (suda) + OH – (suda)
lerinde pH 7’den küçüktür.
D) HCOOH(suda) ø CH3CO (suda)
+ + OH–(suda) D) HCI, HNO3, H2SO4, HCIO4 gibi asitler kuvvetli asitlerdir.
E) Ca(OH)2(katı) √ Ca2+(suda) + 2OH–(suda) E) AgOH ve NH3 zayıf bazlardır.
5. 0 7 14
Mide Sirke Domates Sabunlu Lavabo

öz suyu su açıcılar
Yukarıdaki pH metrede hangi maddenin yeri yanlış

2. I. İçinde bulunduğu çözeltinin asitlik ya da bazlık duru-
gösterilmiştir?
muna göre renk değiştiren maddelere indikatör denir.
II. Asitler mavi turnusol kâğıdını kırmızıya çevirir. A) Domates B) Sirke
III. Bazlar tatları acı olan maddelerdir. C) Mide öz suyu D) Sabunlu su
Asit ve bazlarla ilgili yukarıda verilen ifadelerden han- E) Lavabo açıcılar

gileri doğrudur?
6. Aşağıdaki kaplara sırasıyla üzerilerindeki maddeler ilave

ediliyor.
CO(g) SO3(g) Ag2O(k)
3. l. Fenolftalein
HNO3 NaOH HCI
ll. Bromtimol mavisi çözeltisi çözeltisi çözeltisi
lll. Metil oranj Oda şartlarında bulunan kaplardan hangilerinde reak-
Yukarıdakilerden hangileri indikatördür? siyon gözlenmez?
A) Yalnız l B) Yalnız ll C) l ve lll A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

D) ll ve lll E) l, ll ve lll D) I ve III E) II ve III
138
7. C2H4 ?
10. I. Bakırdan yapılmış bir kap içerisinde kezzap saklana-
SO3 maz.
NO
II. Sud kostik çözeltisine su eklenirse pH değeri artar.
III. Yaygın olarak temizlik amacıyla kullanılan çamaşır
suyu ve tuz ruhu asla birbiriyle karıştırılarak kullanıl-
mamalıdır.
Asit çözeltisi Baz çözeltisi Asitler ve bazlar ile ilgili olarak yukarıda verilen ifade-
lerden hangileri yanlıştır?
SO3, NO ve C2H4 gazlarından oluşmuş bir karışım asit
ve baz çözeltilerinden geçirildiğinde hangi gazlar re- A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
aksiyon vermeden dışarı çıkar? D) I ve III E) I, II ve III
A) Yalnız SO3 B) Yalnız NO

C) Yalnız C2H4 D) SO3 ve NO
E) NO ve C2H4
11. XO: Asit ve su ile tepkime verir.

YO: Baz ile tepkime verir.
8. l. NaOH
Buna göre;
ll. CH3COOH
I. X elementi katı hâlde iken elektriği iletir,
lll. CH3OH
II. YO asit ile tepkime verebilir,
Yukarıdaki bileşiklerden hangilerinin sulu çözeltisi ba-
III. Y amfoter metal olabilir
zik özellik gösterir?
9. Aşağıda iki farklı kimyasal tepkime verilmiştir.

z CO2(g) + H2O(s) √ 2H + (suda) + CO 23– (suda)
z Na2O(k)+H2O(s) √ 2Na + (suda) + 2OH – (suda) 12. 2 mol H2SO4 sulu çözeltisi ile 3 mol KOH sulu çözeltisi eşit
Bu tepkimelere göre; hacimde karıştırılıyor.
I. CO2 asit, Na2O baz çözeltisi oluşturur, Buna göre oluşan son çözelti ile ilgili;
II. CO2 gazı Na2O çözeltisinden geçirilirse tuz çözeltisi I. Ortam baziktir,
oluşur, II. Mavi turnusol kâğıdını kırmızıya çevirir,
III. Na2O çözeltisi mavi turnusol kâğıdını kırmızıya çevirir III. Kısmi nötralleşme tepkimesi gerçekleşmiştir
139
TEST 3 Asitlerin ve Bazların Tepkimeleri
1. Asitler, metallerin birçoğu üzerinde aşındırıcı etkiye sa- 4. I. 0,1 mol H3PO4 ile 0,1 mol NaOH
hiptir. Aktif metallerin asitler ile aşınması sonucunda H2 II. 0,2 mol HCI ile 0,1 mol Ca(OH)2
gazı oluşur. Yarı soy metaller HNO3 ve H2SO4 gibi oksijen
III. 0,3 mol HNO3 ile 0,2 mol Mg(OH)2
atomu içeren kuvvetli asitler tarafından aşındırılır. Ancak
Sulu çözeltileri 25 °C’de karıştırıldığında hangilerinde
bu tepkimeler sonucunda H2 gazı oluşamaz. Tam soy me-
son durumda oluşan çözeltide pH = 7 olur?
taller bir asit karışımı olan kral suyu dışında hiçbir asit ile
aşınmaz. A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
Buna göre metal ve asit arasındaki, D) II ve III E) I, II ve III
Metal Asit Gaz

I. Ca CH3COOH H2
II. Ag HNO3 H2
III. Pt H2SO4 SO2
tepkimelerinin sonucunda oluşan gaz hangilerinde

A) Yalnız I B) l ve II C) I ve III 5. CH3COOH NH3 Ca(OH)2

CH3COO– NH+4 Ca2+

H+ OH– OH–
2. 0,5 mol HCI sulu çözeltisi ile 0,3 mol Mg(OH)2 sulu çözeltisi I II III
eşit hacimde karıştırılıyor.
Yukarıdaki maddelerden hangilerinin sulu çözeltisine
Buna göre son durumla ilgili aşağıdakilerden hangisi
verdiği iyonlar doğru gösterilmiştir?
yanlıştır?
A) Artanlı nötürleşme tepkimesi gerçekleşmiştir.
B) Oluşan çözelti elektrolittir.
C) Çözeltiye AI metali daldırılırsa H2 gazı açığa çıkar.
D) 25 °C’deki çözeltide pH < 7’dir.
E) Tepkime sonucu tuz ve su oluşur.
6. Asit ve bazların tepkimeleri ile ilgili;

3. 25 °C’de pH değeri 3 olan sulu çözelti ile ilgili; I. Asitlerin karbonatlı bileşiklerle tepkimesi sonrası açığa
I. Asidik bir çözeltidir, çıkan gazın katısı yangın söndürücü olarak kullanılır,
II. Çözeltiye Mg metali daldırılırsa H2 gazı açığa çıkar, II. Nötralleşme tepkimeleri sonrasında ortam ısınır,
III. Çözelti CO2, NO2 veya SO2 gazlarının sulu çözeltisi III. Kuvvetli bazların amfoter metaller ile tepkimesi sonrası
olabilir tuz ve su oluşur
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve III A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III

140
7. 25 °C’de bir X çözeltisine Y çözeltisi damla damla eklendi- 10. Bir X indikatörünün asit, baz, nötr çözeltilerde aldığı renkler
ğinde aşağıdaki pH değişim grafiği elde ediliyor. aşağıdaki gibidir.
pH X İndikatörü
Asit Renksiz
Baz Pembe
7 A Nötr Kırmızı
Buna göre,
0 V
Eklenen Y hacmi (mL) I. 10 mL HCl + 10 mL NaOH
II. 10 mL HCl + 10 mL Ca(OH)2
Buna göre;
III. 20 mL HCl + 10 mL NaOH
I. Başlangıçtaki X çözeltisi asit çözeltisidir,
eşit derişimli çözeltilerine teması ile X indikatörünün
II. V mL Y çözeltisi eklendiğinde çözelti nötr olur,
alacağı renkler sırasıyla nasıl olur?
III. A noktasında çözelti elektriği iletmez
I II III
A) Kırmızı Pembe Renksiz
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III B) Pembe Kırmızı Renksiz
D) II ve III E) I, II ve III C) Pembe Pembe Renksiz
D) Kırmızı Kırmızı Renksiz
E) Renksiz Pembe Kırmızı
8. I. Saf su
II. Sabunlu su
III. Sirkeli su
25 °C’de l ve ll. maddeler ile l ve lll. maddelerden eşit mik-
tarda alınarak iki ayrı karışım hazırlanıyor.
Bu karışımların pH değerleri aşağıdakilerden hangisin-
de doğru verilmiştir? 11. I. Al + NaOH √
I ve II I ve III II. CaCO3 + HCl √
A) pH < 7 pH > 7 III. NH3 + H2SO4 √
B) pH > 7 pH < 7 Yukarıda verilen tepkimelerin hangilerinde gaz çıkışı

C) pH = 7 pH = 7 gözlenir?
D) pH > 7 pH > 7 A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

E) pH < 7 pH < 7 D) II ve III E) I, II ve III
9. I. H2SO4 ve Ca(OH)2
II. HCl ve NaOH
III. HBr ve Al(OH)3
Yukarıdaki maddeler arasında oluşan tepkime denk- 12. Aşağıda verilen tepkimelerden hangisi gerçekleşmez?
lemleri eşitlendiğinde hangilerinde asit ve bazların
A) HCl + NH3 √ B) Na2O + CO2 √
katsayıları birbirine eşit olmaz?
C) CaO + H2SO4 √ D) CO2 + HCl √
E) CH3COOH + NaOH √
141
TEST 4 Hayatımızdaki Asitler ve Bazlar
1. Endüstride ve laboratuvarda kullanılan asit ve bazların 4. I. HF‚ camlara desen işlemesinde kullanılır.
zararlı etkilerinden korunmak için; II. H3PO4 fosforlu gübrelerin üretiminde kullanılır.
I. Artan asit ve bazların karıştırılıp birbirini nötrlemeleri III. C2H5COOH sirke üretiminde kullanılır.
sağlanarak çöpe atılmalıdır,
Bazı asitlerin kullanım alanlarıyla ilgili yukarıda verilen
II. Tanınabilmesi için maddeler şeffaf cam kaplara konul- ifadelerden hangileri doğrudur?
malıdır,
III. Depolama ve taşıma sırasında etkileşebilecekleri baş-
ka kimyasallar ile birlikte olmamalıdır D) II ve III E) I, II ve III
faaliyetlerinden hangileri yapılabilir?

2. Aşağıdakilerden hangisi laboratuvar ortamında asit ve

baz ile çalışırken uyulması gereken kurallardan değildir?
A) Asit ve baz çözeltilerinin buharı solunmamalıdır. 5. I. HNO3, patlayıcı üretiminde kullanılır.
II. Ca(OH)2, inşaatlarda bağlayıcı olarak kullanılır.
B) Çalışmalarda gerekli durumlarda gözlük, eldiven ve
önlük giyilmelidir. III. HCI, pas çözücü olarak kullanılır.
C) Asit çözeltisi hazırlanırken asit üzerine su ilave edilme- Yukarıda verilen yargılardan hangileri doğrudur?
lidir.
D) Asit çözeltisi hazırlanırken suya asit damla damla ilave
edilmelidir.
E) Asit-baz çözeltileri çeker ocaklarda hazırlanmalıdır.
3. Oksijenin yanında tek cins element içeren bileşiklere oksit

denir. Ametal ile oksijenin yaptığı bileşikte, oksijen sayısı
fazla ise asidik oksit oluşur. Yağmur yağarken havada bu-
lunan CO2, SO2, NO2 gibi gazları çözerek yeryüzüne iner.
Buna göre; 6. Çevrede bulunan asidik ve bazik maddelerin zararlarını
I. CO2 gazının sulu çözeltisi asidik özellik gösterir, araştıran bir öğrenci aşağıdakilerden hangisinin asit ve
II. Yağmur suyunun pH değeri 7’dir, bazların kullanımından kaynaklandığını söyleyemez?
III. Yaygın adı kezzap olan HNO3 , asidik özellik gösteren A) Genetik mutasyon
oksit sınıfında bir bileşiktir B) Solunum yollarında tahribat
yargılarından hangileri doğrudur? C) Görme bozuklukları
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) Ciltte yanık oluşumu
D) II ve III E) I, II ve III E) Metallerde korozyon
142
7. I. HCI‚ günlük hayatta kezzap olarak bilinir. 10. Asitlerle ilgili;
II. KOH‚ potasyumlu suni gübre üretiminde kullanılır. I. Asitli içeceklerin kendine özgü aromasını veren sülfürik
III. HNO3 metal sanayisinde metal saflaştırılmasında kul- asittir (H2SO4),
lanılır. II. Sirkenin ekşi tadı içerdiği asetik asitten (CH3COOH)
Yukarıda verilen yargılarından hangileri doğrudur? kaynaklanır,
III. Cam asidi olarak bilinen HF cam işlemesinde kullanılır
11. Günlük hayatta kullanılan asit ve bazlarla ilgili aşağı-

daki yargılardan hangisi yanlıştır?
8. I. HF‚ cam bir kap içerisinde saklanabilir. A) HCl’nin yaygın adı tuz ruhudur.
II. H2SO4 nem çekici olarak kullanılabilir. B) Lavabo açıcılar ve kireç çözücüler bir arada kullanıla-
III. H3PO4 deterjan yapımında kullanılabilir. bilir.
Yukarıda verilen ifadelerden hangileri doğrudur? C) Asetik asit (CH3COOH) gıdalarda mikrobik bozunmayı
önler.
D) Sodyum hidroksit (sud kostik) lavabo açıcı olarak kul-
lanılır.
E) NaOH, sabun yapımında kullanılır.
12. I. Asitler bazlarla tepkime verdiği için ayrı yerlerde depo-

lanmalıdır.
II. Asit buharları zehirli olduğundan asitlerle çalışılırken
9. I. Asit ve bazların akarsulara karışması canlı yaşa- çeker ocak altında çalışılmalıdır.
mı için tehlikelidir.
III. Asitler metallerle tepkime verdiğinden metal kaplarda
II. Tuvalet ve banyo temizleyicileri asidik karakterlidir. saklanmamalıdır.
III. Kireç ve çamaşır suyu bazik özellik taşır. Asitlerin depolanması ve kullanılmasıyla ilgili yukarıda
Yukarıda verilen ifadelerden hangileri doğrudur? verilen yargılardan hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve III E) I, II ve III D) II ve III E) I, II ve III
143
TEST 5 Hayatımızdaki Asitler ve Bazlar
1. Evlerde kullanılan asidik veya bazik kimyasallar ile il- 4. Asit Kullanım Alanı
gili;
I. CH3COOH Sirke yapımında
I. Lavabo açıcılar baziktir, II. HNO3 Suni gübre üretiminde
II. Isıtıcılar ve çaydanlıklardaki kireçleri sökmek için asidik III. HCI Çelik yüzeylerin temizlenmesinde
çözeltiler kullanılır,
III. Amonyak temizlik malzemelerinin etki değerini artıran Yukarıdaki asitlerden hangilerinin kullanım alanı doğru
bir kimyasaldır verilmiştir?
yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III
5. Asit ve bazların kullanım alanları ile ilgili aşağıdakiler-

2. Asit yağmurları ile ilgili;
A) Formik asit (HCOOH) dezenfektan olarak kullanılır.
I. Ormanlarda asitliğe duyarlı ağaç türlerini yok edebilir,
B) Hidroflorik asit (HF) teflon türü malzemelerin üretiminde
II. Toprağın kıraçlaşmasına neden olabilir,
kullanılır.
III. Göllerde pH değerini azaltarak canlı yaşamına olumlu
C) Çamaşır sodası (Na2CO3) sert suların yumuşatılma-
katkı sağlar
sında kullanılır.
D) Sülfürik asit (H2SO4) ilaç üretiminde kullanılır.
E) Kalsiyum hidroksit (Ca(OH)2) kireç ve çimento üreti-
minde kullanılır.
3. I. Çamaşır suları bazik çözeltilerdir.

6. I. KOH ve NaOH bazları sabun üretiminde kullanılır.
II. Fayans, seramik veya porselen döşemelerin temizliği
için tuz ruhu kullanılmalıdır. II. NH3 azotlu gübre üretiminde kullanılır.
III. Temizlikte kimyasalları olabildiğince az kullanmak III. Mg(OH)2 bileşiğinin suyla karşımına “magnezya sütü”
esastır. denir.
Yukarıdaki ifadelerden hangileri doğrudur? Yukarıdakilerden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III

144
7. Bir asit, baz ambalajında aşağıdaki güvenlik işaretle- 10. Sülfürik asidin _ H 2 SO 4 i kullanım alanları ile ilgili;
rinden hangisi bulunmalıdır? I. Kurşunlu akümülatörlerde elektrolit (akü asidi) olarak
A) B) C) kullanılır,
II. Patlayıcı madde olarak kullanılır,
III. Ham petrolün damıtılmasında (rafinasyonunda) kulla-
nılır,
D) E) IV. Evlerde temizlik maddesi olarak kullanılır
A) I ve III B) I, II ve III C) I, II ve IV
D) II, III ve IV E) I, II, III ve IV
11. I
İlaç yapımında
III II
8. Asit Kullanım Alanı
I. Nitrit asit Göz ve cilt için mikrop öldürücü sıvıla- Deri PVC gibi
HCI’nın
rın üretiminde işlemeciliğinde plastiklerin ve
Kullanım başka organik
II. Sitrik asit Hazır gıda katkısı olarak Alanları maddelerin
III. Fosfarik asit Fosfaltlı suni gübre üretiminde sentezinde
Yukarıda verilen asitlerden hangilerinin kullanım alanı Yukarıdaki şemada yer alan kutucuklarda HCI bileşiği ile
doğru verilmiştir? ilgili bazı ifadeler veriliyor.
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III Buna göre bu ifadelerden hangileri doğrudur?
D) II ve III E) I, II ve III A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III

9. Aşağıda yaygın adları verilen bileşiklerden hangisinin 12. Bileşik Kullanım alanı
formülü karşısında yanlış olarak yazılmıştır? I. Ca(OH)2 Çimento üretiminde
Yaygın Adı Formülü II. NH3 Patlayıcı üretiminde
A) Zaç yağı H2SO4 III. Mg(OH)2 Mide için antiasit üretiminde
B) Tuz ruhu HCI
Yukarıdaki bileşiklerin hangilerinin kullanım alanları
C) Potaskostik NaOH doğru verilmiştir?
D) Kezzap HNO3 A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
E) Sirke CH3COOH D) I ve III E) I, II ve III
145
TEST 6 Tuzlar
1. Tuzlar ile ilgili; 4. 2AI(OH)3 + 3H2SO4 √ X + 6H2O

I. Katyon ve anyonların elektrostatik çekimle bir arada Yukarıda oluşan tuz ile ilgili;
bulunduğu iyonik bileşiklerdir, I. X: AI2(SO4)3 tür.
II. Suda iyonlarına ayrışarak çözünürler, II. Yaygın adı şaptır,
III. Tabiatta katı hâlde bulunurlar III. Suda çözündüğünde ortama 5 tür iyon verir
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III

5. Sodyum bikarbonat ile ilgili;

I. Formülü NaHCO3 tür,
II. Yaygın adı kabartma tozudur,
III. Sert suların yumuşatılmasında kullanılır
2. Aşağıdaki tepkimelerden hangisinde ürün olarak tuz A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II

oluşamaz? D) II ve III E) I, II ve III
A) Asitlerle bazların nötralleşmesi
B) Oksitlerin suda çözünmesi
C) Asitlerin metallerle tepkimesi
D) Metallerle ametallerin doğrudan etkileşmesi 6.
Tuz Kullanım Alanı
E) Oksitlerin asit veya bazlarla tepkimesi I. NH4CI İlaç üretimi
II. CaCO3 Gazlı içecek ve meyve suyu
III. NaHCO3 Suların yumuşatılması
Yukarıdaki tuzlar ve kullanım alanları eşleştirmelerin-

den hangileri doğrudur?
3. Tuzlar suda iyonlarına ayrışarak çözünür.

Buna göre aşağıdaki tuzlardan hangisinin suda çözün-
7. Aşağıda yaygın adı verilen tuzlardan hangisinin formü-
me denklemi yanlıştır?
lü yanlış yazılmıştır?
A) KCl (suda) √ K +(suda) + Cl (–suda)
Yaygın Adı Formülü
2 2
B) MgSO4(suda) √ Mg +(suda )
+ S (–suda )
+ 2O 2 (suda) A) Çamaşır sodası Na2CO3
B) Kabartma tozu NaHCO3
C) NH4NO3(suda) √ NH +4 (suda) + NO –3 (suda)
C) Kireç taşı CaCO3
D) NaBr(suda) √ Na +(suda) + Br (–suda)
D) Nişadır NH4NO3
2
E) SrCO3(suda) √ Sr +(suda )
+ CO –32(suda) E) Yemek tuzu NaCI
146
8. Bir X tuzu ile ilgili şu bilgiler veriliyor: 11. Aşağıda bazı maddelerin yaygın adları ve kullanım alanları
z Cam üretiminde kullanılır. verilmiştir.
Susuz bileşiklerine soda külü denir.
Yaygın Adı Kullanım Alanı
z
z Diş macunu ve ilaç üretiminde kullanılır.

I. Soda külü Cam imalatında
Buna göre X tuzunun formülü aşağıdakilerden hangi-
II. Yemek tuzu Gıda sanayisinde
sinde doğru verilmiştir?
III. Kireç taşı Çimento üretiminde
A) Na2CO3 B) NaNO2 C) CaCO3
Buna göre verilenlerden hangileri doğrudur?
D) NH4NO3 E) CaSO 4
12. Tuzlar ile ilgili;

I. Vücutta oluşturulamayan mineraller, besinler yoluyla
9. NaHCO3 formüllü tuz ile ilgili aşağıda verilen ifadeler-
alınan inorganik tuzlardır,
II. Canlılar için gerekli olan tuzlar, birçok endüstriyel alan-
A) Halk arasında kabartma tozu olarak bilinir. da kullanılır,
B) Sert suların yumuşatılmasında kullanılır. III. Katyon ve anyon arasında oluşan bütün iyonik bileşikler
C) Sulu çözeltisinde pH değeri 7’den büyüktür. tuz olarak sınıflandırılır
D) Kireç çözücü temizlik maddesi olarak kullanılır. yargılarından hangileri doğrudur?
E) Reflü ve mide rahatsızlıklarının geçici tedavisinde kul- A) Yalnız I B) Yalnız III C) l ve ll

lanılır.
13. Yemek tuzu ile ilgili;

I. Doğada bulunuşu kaya tuzunda katı hâlde, denizlerde
ve göllerde suda çözünmüş hâldedir,
II. Kristalinde bir Na+ iyonu 6 tane CI– iyonu tarafından,
10. I. Nişadır tuzu lehim işlerinde ve kuru pil imalatında kul- bir Cl– iyonu da 6 tane Na+ iyonu tarafından çekilir ve
lanılır. böylece birim hücreler oluşur,
II. Sofra tuzu olarak NaCI ve KCI kullanılabilir. III. Yaygın olarak gıdaların tatlandırılması ve korunması,
III. Kireç taşı, sönmemiş kireç üretiminde kullanılır. kış aylarında yollardaki buzlanmanın önlenmesinde
Yukarıda tuzlarla ilgili verilen ifadelerden hangileri kullanılır
doğrudur? ifadelerinden hangileri doğrudur?

147
TEST 7 Tuzlar
1. Tuzlar ile ilgili; 4. Çamaşır sodasıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi

I. Katısı elektrolit değildir, yanlıştır?
II. Suda çözündüğünde kimlik özelliklerini kaybetmez, A) Antiasit özelliğiyle kokuları giderir.
III. Kristal örgü yapılı bileşiklerdir B) Deterjan endüstrisinde kullanılan bir tuzdur.
yargılarından hangileri doğrudur? C) Formülü Na2CO3 tür.
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) Bol kireçli sularda sertliği giderir.
D) II ve III E) I, II ve III E) Cam sanayisinde kullanılır.
5. Kalsiyum karbonat (CaCO3) bileşiği ile ilgili;

I. Porselen-seramik endüstrisinde kullanılır,
2. NaCI bileşiği ile ilgili;
II. Yaygın adı kireç taşıdır,
I. Yemek tuzu olarak bilinir,
III. Kara barut üretiminde kullanılır
II. Konserve ve salamura işlemlerinde kullanılır,
III. Tıpta %0,9’luk NaCI çözeltisi serumdur
yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
6. NaHCO3 bileşiği ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi

yanlıştır?
3. Aşağıda verilen tuzlardan birer mol alınıp aynı miktar A) Katı hâlde elektriği iletmez.
suda ayrı ayrı çözündüğünde oluşan çözeltilerin han- B) Suda çözündüğünde Na+, H+ ve CO 23– iyonlarını verir.
gisinde toplam iyon sayısı en fazladır? C) Yemek sodası olarak bilinir.
A) Na2SO4 B) CaCO3 C) NH4NO3 D) Adı sodyum bikarbonattır.
D) AI2(SO4)3 E) KNO3 E) Sert suların yumuşatılmasında kullanılır.
148
7. Amonyak ve tuz ruhunun sulu çözeltilerinin nötrleş- 10. I. Asit + Baz √
mesiyle oluşan tuz ile ilgili; II. Metal + Asit √
I. Asidik bir tuzdur, III. Asidik oksit + Su √
II. Suda iyi çözünür, Yukarıdaki tepkimelerden hangilerinde ürün olarak tuz
III. Metal yüzeylerin temizlenmesinde kullanılır oluşmaz?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III
11. Tuzların genel özellikleri ile ilgili aşağıdaki ifadelerden

8. I. Tuzlar, asidik, bazik veya nötr özellikte olabilir.
II. Nötr tuzların sulu çözeltisinde iyon bulunmaz.
A) Bütün tuzların sulu çözeltileri nötr özelliktedir.
III. Organik asitlerin alkali metal tuzları baziktir.
B) Katı hâlde, iyonlar belirli bir düzen içinde bir araya ge-
lerek kristal yapı oluşturur.
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III C) Oda koşullarında katıdır.
D) II ve III E) I, II ve III D) Suda az ya da çok çözündüğünde tamamen iyonlaşır.
E) Erime ve kaynama noktaları yüksektir.
9. Kuvvetli asit ve bazlar: HCI, HNO3, NaOH, Ca(OH)2

Zayıf asit ve bazlar: CH3COOH, HCN, NH3, AgOH 12. Sodyum karbonat ile ilgili aşağıdaki ifadelerden han-
Buna göre aşağıda verilen tuzlardan hangisinin sınıf- gisi yanlıştır?
landırılması yanlıştır?
A) Halk arasında ve sanayide soda külü ya da çamaşır
Tuz Tuzun Sınıfı sodası olarak adlandırılır.
A) NaNO3 Nötr B) Bazik özellikte ve nem çekici bir tuzdur.
B) NH4CI Asidik C) Suda sertlik yapan iyonları karbonatları hâlinde çöktü-
C) (CH3COO)2Ca Bazik rerek suyun yumuşatılmasını sağlar.
D) NaCN Nötr D) Hamurun kabartılması için kullanılır.
E) AgCI Asidik E) Kireç taşı ve kum ile birlikte cam üretiminde kullanılır.
149
TEST ASİTLER, BAZLAR VE TUZLAR
1. Ill 3. Öğretmeni, Zeynep’ten nötrleşme tepkimelerine ait örnek-

ler vermesini istemiştir. Zeynep tahtaya;
CO2
I. HCI(g) + NH3(g) √ NH4CI(k)
II. CaO(k) + H2SO4(aq) √ CaSO4(aq) + H2O(s)
IV Il III. Mg(k) + 2HNO3(aq) √ Mg(NO3)2(aq) + H2(g)
OKSİTLER tepkimelerini yazarak öğretmeninin sorusunu cevaplamıştır.

MgO NO
Buna göre Zeynep’in verdiği örneklerden hangileri
V I doğrudur?
N2O N2O5 A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

Bu oksitlerle ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi

yanlıştır?
A) l. nin suyla tepkimesi sonucu asit oluşur.
B) ll. su ile tepkimeye girmez.
C) lV. asit çözeltisi ile nötrleşme tepkimesi verir.
D) lll. nün suyla tepkimesi sonucu oluşan madde kırmızı
turnusolün rengini değiştirmez.
E) V. nin 25 °C’de su ile tepkimesi sonucu oluşan madde-
nin pH’ı 7’den küçüktür.
4. X Y Z
H2SO4 HCI KOH
I. II. III.
Yukarıdaki kaplarda bulunan H2SO4, HCI ve KOH çözelti-

lerine X, Y ve Z metal çubuklarını daldıran bir öğrenci I ve
III. kaptaki çubuklarda aşınma gözlerken II. kaptaki çubukta
hiçbir değişim olmadığını fark etti.
2. I. Cu + HNO3 √ Buna göre öğrencinin X, Y ve Z metalleri ile ilgili yaptığı
II. Al + KOH √ tahminlerden hangisi yanlıştır?
III. HCI + CaCO3 √ A) X metali periyodik sistemin 1A grubunda bulunabilir.

Yukarıda gerçekleşen tepkimelerden hangilerinde açı- B) Y metali bir soy metal olabilir.
ğa çıkan madde sera etkisine neden olur? C) Z metali 3. periyodun 13. grubunda yer alabilir.
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) X metali Cu olabilir.
D) I ve II E) II ve III E) Y metali amfoter metal olabilir.
150
5. Sanayi kuruluşlarının bacalarından çıkan SO2, SO3 gibi 7.
gazlar havadaki su buharı ile birleşerek
Ag, Al, Fe’den
SO2 + 1/2 O2 √ SO3
oluşan metal küre
SO3 + H2O √ H2SO4
H2SO4 + H2O √ H3O+ + HSO –4
tepkimelerini gerçekleştirir. Bu tepkimelerin sonunda asit
Yukarıdaki metal küreden Ag metalini saf olarak elde
yağmurları oluşur. Asit yağmurları ise toprak ve su kirlili-
etmek isteyen Başak;
ğine sebep olur.
l. Derişik HBr çözelitisinden geçirmek,
Fabrikaların bu gazların salınımını önlemek için baca-
larına taktırdıkları filtrelerde aşağıdaki maddelerden ll. Derişik KOH çözeltisinden geçirmek,
hangisi kullanılabilir? lll. Derişik HNO3 çözeltisinden geçirmek
işlemlerinden hangilerini tek başına yapması yeterli-
A) H3PO4 B) Ca(OH)2 C) CH3COOH
dir?
D) MgBr2 E) H2CO3
A) Yalnız l B) Yalnız ll C) Yalnız lll
D) l ve ll E) ll ve lll
8. Zn (k) + NaOH (suda) Na 2 ZnO 2 (suda) + H 2 (g)

6. Asitler ve nem tutma özellikleri ile ilgili bir araştırma
yapan Rüzgâr, tepkimesinde yer alan maddeler ile ilgili;
l. H2SO4 iyi bir nem tutucudur, l. Na2ZnO2 tuzdur,
ll. Cilde teması hâlinde ciddi su kaybına neden olur, ll. 25°C’de NaOH’ın sulu çözeltisinde pOH>7’dir,
lll. Suda ekzotermik çözünürler lll. Zn, anfoter özellik gösterir
bilgilerinden hangilerine ulaşabilir? yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız l B) l ve ll C) l ve lll A) Yalnız l B) l ve ll C) l ve lll

D) ll ve lll E) l, ll ve lll D) ll ve lll E) l, ll ve lll
151
KİMYA HER YERDE
TEST 1 Temizlik Maddeleri
1. I. Çamaşır sodası yağların temizlenmesinde kullanılır. 4.

SO3–Na+
II. Çamaşır suyu mikrop öldürücü olarak kullanılır.
III. Kireç kaymağı dezenfeksiyon işlemlerinde kullanılır.
Yukarıda verilen temizlik maddesi için;
I. Deterjanın aktif maddesidir,
II. Dodesil benzen sülfonat olarak adlandırılır,
III. Sadece yumuşak sularda temizleme yapabilir

2. I. Çamaşır suyu hijyen amacı ile kullanılamaz.

5. l. Kostik
II. Çamaşır sodası suya sertlik veren iyonları çöktürerek
ll. Sertlik gidericiler
suyun sertliğini azaltır.
lll. Yüzey aktif maddeler
III. Yüzey aktif maddeler suda ve yağda çözünür.
lV. A€art›c› maddeler
Yukarıda verilen yargılardan hangileri yanlıştır?
V. Dolgu maddeleri
Yukar›da verilen maddelerden hangisi deterjan›n temel
D) II ve III E) I, II ve III bileşenlerinden değildir?
6. Deterjanlarla ilgili;
I. Yağda çözünebilen hidrofob denilen uzun kuyruklu bir
3. I. Deterjanların molekül yapıları sabunlara benzer. gruba sahiptir,
II. Deterjanlar petrol ve sentetik kökenlidir. II. Suda çözünebilen hidrofil grubu uzun bir hidrokarbon
III. Sabunlar çoğunlukla hayvansal ve bitkisel kaynaklı zinciridir,
maddelerden elde edilir. III. Sert sularda da etkindir
Yukarıda verilen yargılardan hangileri doğrudur? yargılarından hangileri yanlıştır?
A) Yalnız II B) I ve II C) I ve III A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

152
7. I. Sabunlar, yapılarında benzen grubu bulunduran, sert 10. I. Yüzey aktif madde olmaları
sularda temizleme özelliği fazla olan maddelerdir. II. Suyun sertliğini gidermeleri
II. Deterjanlar, genellikle sentetik yapıda olup katkı mad- III. Suda köpürmeleri
deleri içerir.
Yukarıdaki özelliklerden hangileri sabun ve deterjanlar
III. Sabun ve deterjanlarda hidrofil kısım kir ile etkileşerek için ortaktır?
temizleme özelliği kazanır.
Yukarıda sabun ve deterjanlar ile ilgili verilen ifadeler-
den hangileri doğrudur?

11. X ve Y maddelerinin formülleri aşağıdaki gibidir.

8. Stearik asidin kostik (NaOH) ile hidrolizinden oluşan tuzlara
COO–Na+
I
............. II
, KOH ile hidrolizinden oluşan tuzlara ............. X:
denir.
Yukarıda belirtilen boşluklara aşağıdakilerden hangi- SO–3 Na+
Y:
leri yazılabilir?
I II
A) deterjan sabun I II
B) sert sabun şampuan
Buna göre aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?
C) katı sabun arap sabunu
D) sıvı sabun deterjan A) X, beyaz sabun molekülüne aittir.
E) arap sabunu beyaz sabun B) Y, deterjan temizlik malzemesidir.
C) X ve Y’nin I ile gösterilen bölümü hidrofil, II ile gösterilen
bölümü hidrofob yapılıdır.
D) X, bitkisel; Y, petrol sentetik kökenlidir.
E) X ve Y yüzey aktif maddelerdir.
9. Sabunlar ile ilgili verilen bilgilerden bazıları şunlardır:

• Yağ asitleri içeren bitkisel ya da hayvansal yağlardan
yapılan temizlik malzemeleridir.
• Üretimleri sırasında yağlar bir baz olan sodyum hidrok-
sit ile kaynatılır ve yağ asitlerinin bazla tepkime vermesi
sağlanır.
12. Sabunun aktif maddesi ile ilgili;
Buna göre sabunlar için; I. Hidrofob ve hidrofil olmak üzere iki kısımdan oluşur,
I. Bir nötrleşme tepkimesi ürünüdür, II. Hidrofob kısımları kirde çözünür ve böylece kirin çev-
II. Sulu çözeltileri asidik özellik gösterir, resi sarılır,
III. Yağ asitlerinin tuzlarıdır III. Hidrofil kısımları su molekülleri ile bağ yapar
yargılarından hangileri yanlıştır? yargılarından hangileri doğrudur?

153
KİMYA HER YERDE
TEST 2 Temizlik Maddeleri
1. I. Temizleme prensipleri 4.
Y X
–
II. Elde edilmesinde kullanılan maddeler –
Z –
III. Doğada parçalanma süreleri –
Yukarıdakilerden hangileri sabun ve deterjanlar için Yağ
– –
Kir
farklılık gösteren durumlardandır?
– –
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III –
Sabunun yağ ve kiri suda taşıması ile ilgili verilen
şekilde X, Y, Z ile gösterilen kısımlar aşağıdakilerden
hangisinde doğru sıralanmıştır?
X Y Z
A) Hidrofob Hidrofil Su
2. Kişisel temizlik maddeleri, kiri temizleme ve hijyen sağlama B) Hidrofil Hidrofob Su
gibi faydalı özelliklerinin yanında içerdikleri kimyasal katkı- C) Su Hidrofil Hidrofob

lardan dolayı istenmeyen durumlara da neden olabilir. D) Su Hidrofob Hidrofil
Bu istenmeyen durumlar için; E) Hidrofil Su Hidrofob
I. Aşırı miktarda sabun kullanımının cilt kuruluğuna neden
olması,
II. Şampuanlardaki katkı kimyasallarının alerjik reaksiyon-
lara neden olması,
III. Diş macunundaki florürlerin su kirliliğine neden olması
olaylarından hangileri örnek verilebilir?

D) I ve III E) I, II ve III 5. Aşağıdaki elementlerden hangisi katı sabunun yapı-
sında bulunmaz?
A) H B) C C) O D) Na E) Fe
3.
SO3–Na+
I II 6. I. Suyun sert olması sabun tüketimini artırır.

Yapısı verilen madde için aşağıdakilerden hangisi II. Çamaşır suyunun pH'ı 7’den büyüktür.
yanlıştır?
III. Deterjanlar çevre kirliliğine sebep olmaz.
A) Deterjan aktif maddesidir.
IV. Çamaşır sodası suyun sertliğini giderir.
B) I kısmı kiri seven taraftır.
Yukarıda verilen ifadelerden hangileri yanlıştır?
C) Özellikle benzen kısmı çevre kirliliğine yol açar.
D) Sert sularda köpürmez. A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II
E) II kısmı hidrofil özellik taşır. D) I ve III E) III ve IV
154
7. Aşağıdaki şekilde sabunun kirle etkileşmesi gösterilmiştir. 10. • COO– Na+ (1. Bileşik)
Sabun molekülü • COO– K+ (2. Bileşik)
– –
– a b
– – H 2O
X Yukarıda gösterimleri verilen bileşikler için;
Y
– Kir – I. Her ikisi de sabun bileşiğidir,
– II. a kısmı baş kısmı olup hidrofobdur,

–
–
III. a kısmı kire, b kısmı suya bağlanır,
–
– IV. Birinci bileşik sert sabun, ikinci bileşik yumuşak sabun-
dur,
Buna göre sabunun X ve Y olarak gösterilen iki ucunun V. Her iki bileşik de sert ve soğuk sularda etkili değildir
özellikleri ile ilgili aşağıdakilerden hangisi doğrudur? yargılarından hangisi yanlıştır?
X Y A) I B) II C) III D) IV E) V
A) Polar Polar
B) Polar Hidrofil
C) Hidrofob Hidrofil
11. Çamaşır Sodası Çamaşır Suyu
D) Polar Apolar
I. Formül NaCIO Na2CO3
E) Hidrofil Polar
II. Özellik Sertlik giderici Ağartıcı
III. Adı Sodyum karbonat Sodyum hipoklorit
Yukarıda verilen numaralanmış karşılaştırmalardan

hangileri yanlıştır?

8. Aşağıdakilerden hangisi çamaşırlar için temizlik mal-
zemesi olarak kullanılamaz?
A) Tuz ruhu B) Çamaşır sodası

C) Arap sabunu D) Çamaşır suyu
E) Deterjan 12. Çamaşır suyu ve kireç kaymağı hijyen amaçlı kullanılan
kimyasallardandır. Bu kimyasallarla ilgili aşağıdaki tablo
verilmiştir.
Özellik Çamaşır Suyu Kireç Kaymağı

I. Formül NaClO CaCO3
9. a. HCI b. NaOH c. C17H35COOK II. Kimyasal adı Sodyum Kalsiyum
d. Na2CO3 e. C12H25 – O – SO –3 Na+ hipoklorit hipoklorit
Bu maddeler için aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? III. Kullanım alanı Reçel yapımında Havuz sularının
A) Çamaşır sodası olarak bilinen madde “d”dir. yumuşak meyve- dezenfeksiyonu
leri sertleştirme
B) Lavabo açıcı olarak b kullanılır.
C) e, Mg+2 ve Ca+2 bulunduran sert sularda temizleme Buna göre tabloda verilen numaralanmış karşılaştır-
işlevi yapmaz. malardan hangileri yanlıştır?
D) c, doğal yollarla elde edilen sabundur. A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

E) a, tuz ruhu olup pas giderici olarak kullanılır. D) I ve III E) I, II ve III
155
KİMYA HER YERDE
TEST 3 Polimerler
1. CH2 CH CH2 CH 4. Monomerlerin birbirine bağlanmasıyla oluşan maddelere

n
CI CI polimer, polimer oluşumu tepkimesine ise polimerleşme
n
denir.
Vinil Klorür
Buna göre,
Yukarıda verilen tepkime ile ilgili;
I. CH2 CH maddesi monomerdir, H H
CI I. H C C CI
II. Oluşan ürün polimer yapılıdır,
III. Polimerin adı polivinilklorürdür (PVC),
II. H C H
IV. Vinil klorür, hidrokarbon yapılı bir bileşiktir, C H
V. Oluşan polimer inşaat sektöründe yapı malzemesi ola- H C

rak kullanılır H C H
yargılarından hangisi yanlıştır? n
O
C (CH2)4
III. –N (CH2)6 N
C
H H
O n
maddelerinden hangileri monomerdir?

2. I. Polistiren (PS): Ambalaj malzemesi ve buzdolabı kap- D) I ve III E) II ve III
larının üretiminde
II. Polivinilklorür (PVC): Şişe, yer döşemesi, hortum üre-
timinde
III. Kauçuk: Lastik üretiminde, taban döşemelerinde
Yukarıda verilen polimerlerin kullanım alanlarından
5. Z
F F F F
n C C C C
F F F F
n
X Y
Yukarıda X ve Y bileşiklerinin top-çubuk modeli gösteril-

miştir.
Buna göre;
3. I. Polimer molekülünde tekrar eden birime monomer de-
nir. I. X, monomerdir,
II. Polimerleşme tepkimelerinde ürünü oluşturan her bir II. Z, mer olarak adlandırılır,
birime dimer denir. III. Y, polimerdir,
III. Amino asitler peptit bağı oluşturarak polimerleşir. IV. X in yaygın adı stirendir
Yukarıda verilen yargılardan hangileri doğrudur? yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız IIl C) l ve III A) Yalnız I B) I, II ve IV C) I, II ve Ill

D) lI ve III E) I, II ve III D) II, III ve IV E) I, II, III ve IV
156
6. Polimerler; 9 . Art arda tekrar eden sayılamayacak kadar çok molekülün
I. Çok yönlü kullanıma yatkın olmaları, birleşerek oluşturduğu bileşikler polimer olarak tanımlanır.
II. Güvenli ve dayanıklı olmaları, Buna göre;
III. Düşük maliyetli olmaları I. Tereyağ,
özelliklerinin hangilerinden dolayı yaygın olarak II. Cam bardak,

kullanılır? III. Paket lastiği
A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve II maddelerinden hangileri polimer olarak sınıflandırıla-

maz?
7. Polimerler ile ilgili aşağıda verilen ifadelerden hangisi

yanlıştır?
10. Aşağıdakilerden hangisinin yapımında polimer
A) Doğada kolayca bozunabilirler. kullanılmamıştır?
B) Günlük hayatta pek çok kullanım alanları vardır.
A) Naylon poşet B) Madenî para
C) Polimer kullanımı arttıkça atık oluşumunda da artış
C) Sentetik yün D) PVC kapı
gözlenir.
E) Teflon tava
D) Elektriğe karşı dirençlidirler.
E) Kimyasal maddelere karşı dayanıklıdırlar.
11. Kısa Gösterimi Kullanım Alanı

I. PET İçecek şişeleri
II. TEFLON Yapışmaz tava
8. I. Plastik atıklar çevre kirliliğine neden olmamaktadır.
III. PVC Pencere çerçevesi
II. Plastik maddelerde zamanla bozunma olur.
IV. PS Tek kullanımlık tabak, çatal,
III. Tekstil ürünlerinde kullanılan polimerler kansere neden
kaşık, bardak
olabilmektedir.
Yukarıda verilenlerden hangileri polimerlerin kullanı- Yukarıda kısa gösterimi verilen polimelerin hangileri-
mının olumsuz yönlerindendir? nin kullanım alanı örneği doğru verilmiştir?
A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve II A) I ve III B) I ve IV C) II ve III

D) II ve III E) I, II ve III D) Il ve IV E) I, II, III ve IV
157
KİMYA HER YERDE
TEST 4 Polimerler
1. Monomer Polimer 3. Aşağıda polimerler ile ilgili bazı ifadeler verilmiştir.
I. F F I. Polimer maddeler ipek ve kauçukta olduğu gibi doğal

F F
Politetra- yollarla ya da polietilen ve teflonda olduğu gibi sentetik
C C
C C floroetilen yollarla oluşabilir.
F F
F F n (PTFE) II. Polimer molekülde sürekli tekrar eden birim monomer
Tetrafloroetilen
II. olarak adlandırılır.
H H Cl H
Polistiren
III. Bir monomer ve ondan oluşan polimer aynı kimyasal
C C C C (PS) özelliktedir.
H H
n Bu ifadelerden hangileri doğrudur?
(Stiren)
III. H H H H
Polivinil klorür D) I ve III E) II ve III
C C C C (PVC)
H CI
H CI n
(Vinil klorür)
Yukarıdaki monomerlerden hangilerinin polimeri doğru

verilmiştir?

4. l. Kevlar
ll. İpek
lll. Plastik
lV. Teflon
V. Orlon
Yukarıda verilen polimerlerden hangisi doğaldır?
2.
1 2 3
PET HDPE PVC

1 2 3
Yukarıda verilen logolarla ilgili olarak; 5. Polietilen ile ilgili;

I. Polimer malzemelerinin üzerinde bulunur, I. Etilen moleküllerinin birbirine katılmasıyla oluşur,
II. Rakamlar büyüdükçe geri dönüşümleri kolaylaşır, II. Kısa gösterimi PT’dir,
III. Bu logolar kullanılarak tüketicilerin bilinçlendirilmesi III. Naylon poşet, çocuk oyuncaklarının elde edilmesinde
amaçlanır kullanılır
yargılarından hangileri yanlıştır? yargılarından hangileri yanlıştır?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III

158
6. 9. Polimerler ile ilgili;
I. Organik polimerlerin ana zincirini karbon atomları oluş-
3
turur,
II. Yanmaya karşı asaldırlar,
PVC
III. Polimerlerin tamamı doğaldır
Yukarıda verilen logo ile ilgili;
I. Polivinil klorürü gösterir,
II. Geri dönüşümü yapılabilen plastik malzeme olduğunu
ifade eder, D) II ve III E) I, II ve III
III. Mekanik dayanımı, ısı ve elektrik yalıtkanlığı oldukça

iyi bir malzemedir

10. Geri dönüşüm ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi

yanlıştır?
A) Ülke ekonomisine katkıda bulunur.

7. Tüketim malzemesi atıklarının geri dönüşümleri ile il- B) Çevre kirliliğinin azalmasına katkıda bulunur.
gili;
C) Atık malzemelerin geri dönüşümü sırasında büyük
I. Polimerlerin bir kısmının atıkları geri dönüşerek tekrar oranda enerji kaybı yaşanır.
aynı ham maddenin elde edilmesi sağlanabilir,
D) Pillerin geri dönüşümü ile hem insan sağlığı hem de
II. Cam, metal ve kâğıt atıkları geri dönüştürülebilir, çevre korunur.
III. Geri dönüşümü yapılabilen tüketim maddeleri üzerinde- E) Camın geri dönüşümü ile kum, soda, kireç gibi doğal
ki sembole göre düzenlenmiş atık kutularına atılmalıdır kaynaklar korunur.
11. I. Kaynakların kullanımını arttırmak

8. Aşağıdaki maddelerden hangisi monomer değildir? II. Enerji tasarrufunu sağlamak
A) CH3 CH3 B) CF2 CF2 III. Atık çöp miktarını ve çevre kirliliğini azaltmak
CI Yukarıda verilenlerden hangileri geri dönüşümün
C) CF D) CH2 CH amaçlarındandır?
2 CH
E) CH2 CH2 D) II ve III E) I, II ve III
159
KİMYA HER YERDE
TEST 5 Kozmetik Ürünler ve İlaçlar
1. İlaçlar ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? 4. İlaç türleri ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi
yanlıştır?
A) Canlılarda gerçekleşen kimyasal ve biyolojik olayları
etkiler. A) Spreyler solunum sistemi rahatsızlıklarında kullanıla-
bilen ilaç formudur.
B) Hastalıkların tedavisini sağlar.
B) Kapsülü oluşturan madde genelde midede çözünür.
C) Doğal besin kaynaklarıdır.
C) Krem, merhem ve pomatların kullanım alanları genelde
D) Hastalıklardan koruyucu etkileri vardır.
aynıdır.
E) Ağır seyreden hastalıkların etkilerini hafifletir.
D) Damlalar, göz, kulak ve burun için uygun ilaç formudur.
E) Tabletlerdeki etken madde oranı %50 ve daha fazla
oranda olmalıdır.
2. Günlük hayatta farklı ihtiyaçlar için kullanılan birçok madde

kimya endüstrisi tarafından üretilen kimyasalları içermek-
tedir.
Buna göre yaygın günlük hayat kimyasalları ile ilgili
5. Kozmetik Ürün Ürünün Kullanımı
A) Temizlik maddelerinden deterjanlar, sert sularda çökelti
oluşturmadığı için sert sularda çökelti oluşturan sabun- I. Kıvam Ürünün amacına uygun akış-
lara göre temizlikte daha etkindir. düzenleyiciler kanlık sağlar.
B) Kireç kaymağı olarak bilinen kimyasal madde suların II. Emülsiyonlaştırı- Karışımın homojenize olmasını
sertliğinin giderilmesi için kullanılır. cılar sağlar.
C) İlaçların yanlış ve gereksiz kullanımı sağlık açısından III. Koruyucular Ürünün bozunmasını önleyip
olumsuz sonuçlara neden olur. uzun ömürlü olmasını sağlar.
D) Kozmetik malzemelerde kullanılan ağır metaller ve ko- Yukarıda verilen kozmetik ürün ve ürünün kullanımı
ku bileşenleri insan vücudunda toksik etkilere ve alerjik eşleştirmelerinden hangileri doğrudur?
reaksiyonlara neden olabilir.
E) Doğada uzun sürede yok edilebilen polimer maddeler-
den geri dönüştürülebilenlerin tekrar ham madde olarak D) II ve III E) I, II ve III
kullanılabilmesi için atıkları toplanır.
3. Saç kozmetikleriyle ilgili;

I. Saç boyalarının sürekli kullanımı sonucu sağlık sorun- 6. İlaçlar ile ilgili;
ları oluşur, I. Kremler, yarı katı formdaki su bazlı ilaçlardır,
II. Briyantin saça parlaklık verir, II. Merhemler, yağ bazlı ilaçlardır,
III. Saç jöleleri saçlar› güçlendirir III. Pomatlar, kıvamı daha katı olan merhemlerdir
yargılarından hangileri yanlıştır? yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yaln›z III A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve III E) I, II ve III D) I ve II E) I, II ve III
160
7. l. Paraben 10. I. Parfüm
ll. Nemlendiriciler II. Saç spreyi
lll. Antimikrobiyel maddeler III. Ruj
Yukarıda verilenlerden hangileri kozmetik ürünlerin Yukarıda verilen maddelerden hangileri uçucu kozme-
yapısına katıldıklarında insan sağlığına zarar verir? tik ürünlerdendir?
A) Yalnız l B) l ve ll C) l ve lll A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) ll ve lll E) l, ll ve lll D) I ve II E) I, II ve III
11. Kozmetik ürünler ile ilgili aşa€›da verilen yarg›lardan

8. I. Hastalıkları tedavi etmek için kullanılan maddelere ilaç A) Yağ asitleri, alkol, ester ve pudradan oluşurlar.
denir. B) Toz, süspansiyon, emülsiyon, çözelti gibi farklı şekiller-
II. İlaçlar katı ve sıvı olmak üzere iki gruba ayrılabilir. de sınıflandırılabilirler.
III. İlaçlar genel olarak katı veya sıvı hâlde bulunur. C) Yardımcı madde olarak çözücü ve pigment içeren ka-
İlaçlar ile ilgili yukarıda verilen ifadelerden hangileri rışımlardır.
doğrudur? D) Kozmetik ürünlerde bakteri öldürücü ve koruyucu ola-
rak kullan›lan paraben maddesi kanserojendir.
E) Saça uygulananlar tozlar ve pigmentli kozmetikler sı-
nıfına girerler.
12. Kozmetik maddelerin bileşenleri ile ilgili aşağıdaki ifa-

delerden hangisi yanlıştır?
9. İlaçlar ile ilgili; A) Çözücüler, bileşenlerin kimliğini değiştirir.
I. Bir ilaç formu olan draje, tadı acı olan tabletlerin alın- B) Nemlendiriciler, havadaki nemi tutarak cildin nemlen-
masını kolaylaştırmak amacıyla kullanılır, mesini sağlar.
II. Steril ampul, sıvı formdaki ilaçtır, C) Antimikrobiyal maddeler, kozmetik ürünlerde mikroor-
ganizmaların üremesini engeller.
III. Sadece tedavi amaçlı kullanılır
D) Diş macunu içerisinde bulunan florür diş yüzeyini kuv-
vetlendirir.
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III E) Emülsiyonlaştırıcı, karışımdaki hidrofil ve hidrofob bi-
D) I ve II E) I, II ve III leşenlerin birbiri içerisinde dağılmasını sağlar.
161
KİMYA HER YERDE
TEST 6 Hazır Gıdalar
1. Hazır gıdalar ile ilgili aşağıda verilenlerden hangisi 4. Aşağıda verilenlerden hangisi hazır gıdalardan değildir?
yanlıştır?
A) Meyveler B) Konserve
A) Kelatlar, gıdadaki topaklaşmayı önler.
C) Dondurma D) Gazlı içecek
B) Gıda boyaları renklendirme işlemlerinde kullanılır.
E) Sucuk - sosis
C) Katkı maddeleri bir E kodu ile gösterilir.
D) Gıdaların besleyici değerini artırmak için genellikle mi-
neraller, vitaminler ve amino asitler kullanılır.
E) Gıdaların homojenize olması için emülsiyonlaştırıcılar
ve stabilizatörler kullanılır.
5. • Birbiri içinde çözünmeyen maddelerin homojenize edil-

mesinde ---- I kullanılır.
• Kimyasal olarak ayrışmaya eğilimli ürünlerin aynı kıva-

lI kullanılır.
mında kalmasını sağlamak için ----
Bu ifadelerde numaralanmış yerlere aşağıdakilerden
hangisi getirilmelidir?
2. Hazır gıdalara konulan katkı maddeleri ve uygulanan
I II
işlemler ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A) koruyucular sterile ediciler
A) Antioksidanlar gıdanın oksitlenmesini engeller.
B) emülsiyonlaştırıcılar stabilizatörler
B) Pastörizasyonda gıda 60-100°C’ye ısıtılırken sterilizas-
C) renkleştiriciler emülsiyonlaştırıcılar
yonda sıcaklık 120°C’ye kadar çıkarılır.
D) emülsiyonlaştırıcılar antioksidanlar
C) UHT, gıdanın raf ömrünü pastörizasyona göre daha
E) stabilizatörler emülsiyonlaştırıcılar
çok uzatır.
D) Hazır gıdalarda katkı maddesi olarak nişasta kullanıla-
bilir.
E) Gıdalarda kıvam arttırıcı olarak aspartam kullanılır.
6. I. Koruyucu olarak kullanılan nitrat ve nitritlerin kanın ok-

sijen taşıma yeteneğini azaltması
II. İzin verilen miktarın üzerinde kullanılan bazı renklendi-
ricilerin toksik etkisi ve kansere neden olabilmesi
3. I. Gıdaların raf ömrünü artırmak için koruyucu maddeler III. Diyabet (şeker) hastalarının yapay tatlandırıcılar ile
kullanılır. hazırlanmış tatlıları yiyebilmesi
II. Aromalar, hazır gıdaların kokusunu değiştirir. Hazır gıdalarda kullanılan katkı maddeleri ile ilgili yu-
III. Katkı maddeleri gıdaları daha sağlıklı yapar. karıda verilenlerden hangilerinde olumsuz bir etkiden
Yukarıda verilen yargılardan hangileri doğrudur? bahsedilmemiştir?

162
7. 10. Aşağıda verilen maddelerden hangisi gıdaların mik-
Gıda Katkı Maddesi Maddenin Görevi
roorganizmalar tarafından bozunmasını önleyerek raf
I. Emülgatör, stabilizatörler Homojenlik sağlamak ömürlerinin uzatılmasını sağlar?
II. Koruyucular Raf ömrünü uzatmak A) Koruyucular B) Renklendiriciler

Renk, tat ve koku deği- C) Tatlandırıcılar D) Antioksidanlar
III. Antioksidanlar
şimini engellemek E) Emülsiyonlaştırıcılar
Yukarıdaki tabloda gıda katkı maddesi ile maddenin

görevi eşleştirmelerinden hangileri doğrudur?
11. Gıdaların bileşenlerine ayrılmamasını sağlamak ama-

cıyla kullanılan gıda katkı maddesi aşağıdakilerden
hangisidir?
A) Koruyucular B) Emülsiyonlaştırıcılar
C) Tatlandırıcılar D) Boyalar
E) Asit düzenleyiciler
8. Doğal Gıda Hazır Gıda

I. Portakal Portakallı meyve suyu
II. Kıyma Dondurulmuş hamburger köftesi
III. Süt Pastörize süt
12. I. Çikolata
Yukarıdaki doğal gıda ve hazır gıda karşılaştırmaların- II. Patates cipsi
dan hangileri doğrudur?
III. Fıstık
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II Yukarıda verilen gıdalardan hangileri hazır gıdalardan-
D) II ve III E) I, II ve III dır?

9. Gıda katkı maddeleri; 13. I. Raf ömrünü azaltma

I. Yetişkinlerde şeker, kalp ve damar hastalıkları, II. Gıda maddesindeki faydalı bakterileri de yok etme
II. Çocuklarda gelişim sürecini yavaşlatma, III. Isıl işlem kullanma
III. Obezite Yukarıdakilerden hangileri gıda maddesine uygulanan
durumlarından hangilerine neden olabilir? UHT işleminin özelliklerindendir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

163
KİMYA HER YERDE
TEST 7 Yenilebilir Yağ Türleri
1. Yağlar ile ilgili; 4. Yağlar ile ilgili;

I. Katı ve sıvı yağlar olarak sınıflandırılabilir, I. Yağ asitlerinin gliserol ile yaptığı yağ asidi esterleridir,
II. Tereyağı ve margarinler katı yağlardır, II. Bitkisel ve hayvansal kaynaklardan elde edilebilir,
III. Yağlar, insan vücudu için yaşamsal değeri olan mad- III. Sıvı yağın ısıtılarak içindeki uçucu maddelerden arın-
delerden biridir dırılması işlemine vinterizasyon denir
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

D) II ve III E) I, II ve III D) Yalnız III E) I, II ve III
5. Margarinler ile ilgili;

2. Rafinasyon işlemi ile ilgili aşağıdaki yargılardan han- I. Bitkisel yağlardan margarin üretiminde yağı sertleştir-
gisi yanlıştır? mek için hidrojenasyon işlemi uygulanır,
II. Su, pastörize süt ve süt tozu ilavesiyle elde edilen
A) Yüksek asitli yağlara tüketilebilirlik özelliğini kazandır-
emülsiyonlardır,
mak amacıyla uygulanır.
III. Üretimleri sırasında trans yağlar oluşabilir
B) Yağın asitlik derecesi artırılır.
C) Tadı ve kokusu kalmayan rafine yağ elde edilir.
D) Tüm bitkisel ham yağlara uygulanabilir. A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve II
E) Ham yağların yapısındaki istenmeyen özellikler ve D) II ve III E) I, II ve III
maddeler giderilir.
6. Zeytinyağı çeşitleri ile ilgili;

I. En kaliteli zeytinyağı, natürel zeytinyağıdır,
3. Margarinle ilgili; II. Sızma zeytinyağı rafine edilmeden kullanılabilir yağdır,
I. Süspansiyondur, III. Riviera yağ az miktarda natürel zeytinyağının düşük
II. Su fazı, yağ fazı içinde dağılmış hâldedir, kaliteli rafine zeytinyağın karıştırılmasıyla oluşan karı-
III. Bitkisel ya da hayvansal kökenli olabilir şımdır
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III A) Yalnız III B) I ve II C) I ve III

164
7. l. Hurma 10. Zeytinyağı ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
ll. Patates A) Ayçiçek yağına göre daha az tüketilmelidir.
lll. Hindistan cevizi
B) Doymamış yağ oranı yüksektir.
Yukarıda verilenlerden hangileri yağ üretiminde kulla-
C) Yüksek E vitamini içeriğinden dolayı güçlü bir antioksi-
nılan tohumlardandır?
dandır.
A) Yalnız l B) Yalnız lll C) l ve ll D) Saf zeytinyağı en yoğun yağdır ve güçlü bir aroması
D) l ve lll E) ll ve lll vardır.
E) Kalp rahatsızlığı, diyabet ve bazı kanserlerin gelişme
riskini azaltır.
8. İşlem Açıklama
I. Vinterizasyon a. Ham yağda bulanıklık oluş-
turan kristallerin uzaklaştırıl-
ması işlemi
II. Nötralizasyon b. Ham yağdaki değişik koku
ve tattaki maddelerin uzak-
laştırılması işlemi
III. Deodorizasyon c. Ham yağdaki serbest yağ
asitlerinin uzaklaştırılması
11. Sızma yağın elde edilmesinde;
işlemi
I. Çöktürme ve süzme,
Yağların rafinasyonunda kullanılan işlemler ile açık- II. Su ile yıkama,

lamalarının eşleştirilmesi aşağıdakilerden hangisinde III. Ağartma,
doğru verilmiştir? IV. Asitlik ve reçine giderme
A) I a B) I a C) I a işlemlerinden hangileri uygulanmaz?
II b II b II b A) I ve II B) III ve IV C) II, III ve IV
III c III c III c D) II ve III E) I ve IV
D) I a E) I a
II b II b
III c III c
9. I. Katı yağlarda doymuş yağ oranı düşüktür.

II. Zeytin, mısır, ayçiçeği ve fındık sıvı yağ kaynağı olan 12. I. Serin, kuru ve karanlık ortamda saklama
bitkilerdir. II. Kızartma için defalarca kullanma
III. Yağların ihtiyaçtan fazla tüketilmesi sağlık sorunlarına III. Pişmenin iyi olması için çok yüksek sıcaklıklara kadar
yol açabilir. ısıtma
Yağlar ile ilgili yukarıda verilen ifadelerden hangileri Yağların kullanımı ve saklama koşulları ile ilgili olarak
doğrudur? yukarıdakilerden hangileri yanlıştır?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) l ve lll A) Yalnız I B) Yalnız II C) II ve III

D) Il ve IIl E) I, II ve III D) I ve II E) I, II ve III
165
KARMA
TEST 1 GENEL TEKRAR
1. I. Sodyumbikarbonat ve sodyum 3. Aşağıdaki elementler belirli bir kurala göre dizilmiştir.

sülfat içeren yer altı sularının yü- • Berzelius
zeye çıkarak buharlaşması sonucu 3Li 17CL 19K
toplanan mineral karışımdır. 9F 11Na ?

• Toprak
II. İlk defa elementlerin baş harfle-
Buna göre soru işareti ile belirtilen yere hangi element
rini kullanarak semboller oluşturan
gelmelidir?
kimyacıdır.
• Natron
A) 13AI B) 16S C) 20Ca
III. Kuru ve soğuk özelliklerinin eşlik D) 8O E) 35Br
ettiği 4 ana elementten biridir.
• Hava
IV. Eski uygarlıklarda besinleri ku-

rutup ağartmak için kullanılan mad- 4. 12X ile 17Y elementleri ve aralarında oluşan bileşik ile
• Kükürt
dedir. ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?
A) X ve Y aynı periyot elementleridir.

Yukarıdaki cümleler ve kelimeler doğru bir şekilde eş-
B) X ve Y arasında elektron alışverişi ile bileşik oluşur.
leştirildiğinde hangi kelime açıkta kalır?
C) XaYb bileşiği 3 atomludur.
A) Hava B) Toprak C) Natron D) X ve Y kararlı hâlde izoelektroniktir.
D) Berzelius E) Kükürt E) Aralarında oluşacak kararlı bileşiğin Lewis yapısı
+2 –
X 2 Y şeklindedir.
5. Sıcaklık (°C) Sıcaklık (°C)
120
90
40 40
Zaman Zaman
0 10 (dk.) 0 8 (dk.)
I II
I No.lu grafikte dış basıncın 1 atm olduğu ortamda bulu-

2. Periyodik sistemin baş gruplarında bulunan X ve Y ele- nan saf X sıvısının ısıtılmasına ait sıcaklık-zaman verileri
mentlerinin birleşmesiyle apolar XY3 molekülü oluştu- gösterilmiştir.
ğuna göre; Buna göre;
I. Moleküldeki merkez atomun ortaklanmamış değerlik I. Dış basıncın arttırılması,
elektron çifti vardır, II. Isıtıcı gücünün arttırılması,
II. Y elementi periyodik cetvelde 1. grupta bulunur, III. Madde miktarının arttırılması
III. X atomunun değerlik elektron sayısı 5’tir işlemlerinden hangileri yapıldığında II No.lu grafik elde
yargılarından hangileri kesinlikle yanlıştır? edilebilir?
A) Yalnız II B) I ve II C) I ve III A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

D) II ve III E) I, II ve III D) I ve III E) II ve III
166
6. CH3COOH ve C2H5OH bileşikleri ile ilgili; 9. NK’de 6,72 L hacim kaplayan CO2 gazı ile eşit sayıda
I. Kütlece karbon yüzdeleri aynıdır, atom içeren C3H6 gazı kaç gramdır?
(C: 12, H: 1)
II. Birbirleri ile nötrleşme tepkimesi verirler,
III. Polar yapılı moleküllerdir A) 4,2 B) 6,3 C) 5,6
yargılarından hangileri doğrudur? D) 8,4 E) 12,8

7. Eşit hacimde X2 ve Y2 gazları kapalı kapta

X2(g) + 2Y2(g) √ 2XY2(g) 10. I. NH3(g) √ N2(g) + H2(g)
tepkimesine göre 40 litre XY2 oluşturacak şekilde reaksi- II. CaSO4(k) √ CaO(k) + SO3(g)
yona girmektedir.
III. Na2CO3(aq) + HCI(aq) √ NaCI(aq) + CO2(g) + H2O(s)
Buna göre;
Yukarıda verilen tepkime denklemleri en küçük tam
I. Başlangıçta 40’ar litre X2 ve Y2 alınmıştır,
sayılarla denkleştirilirse katsayılar toplamı arasındaki
II. X2 gazının %50’si tepkimeye girmemiştir, ilişki aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?
III. Başlangıca göre %50’lik bir hacim azalması gerçekleş-
A) I > III > II B) III > I > II C) II > I > III
miştir
D) III > II > I E) I > II > III
8. X2Y5 bileşiğindeki elementlerin kütlece birleşme oranı 11. Metalden yapılmış iki farklı kapta sabit basınç altında
mx 7 ısıtılan saf sıvıların farklı sürede kaynamasının nedeni;
f p ’dir.
m y 20 I. Kaplardaki sıvıların buharlaşma ısılarının farklı olması,
Eşit kütlede X ve Y’nin tepkimesi sonucu en fazla 46 II. Isıtma yapılan ortamların yükseltilerinin farklı olması,
gram XY2 bileşiği elde edildiğine göre tepkime sonun-
III. Kapların farklı metallerden yapılmış olması
da artan madde ve bu maddenin kütlesi aşağıdakilerin
durumlarından hangileri olabilir?
A) X, 9 g B) Y, 9 g C) Y, 18 g
D) II ve II E) I, II ve III
D) X, 18 g E) X, 27 g
167
KARMA
TEST 2 GENEL TEKRAR
1. Isı (kkal) 3. I. Suda çözünmüş durumda bulunan kötü kokulu gazlar

havalandırma işlemi ile sudan uzaklaştırılır.
120 D
II. Suda askıda kalan kalıntıların uzaklaştırılması filtras-
90 C yon işlemi ile gerçekleştirilir.
III. Sudaki mikroorganizmalar dinlendirme işlemi ile etkisiz
B
50 hâle getirilir.
30
A Bu olaylardan hangileri su arıtımında kullanılan işlem-
lerin sonucudur?
Sıcaklık
0 25 70 110
Saf X katısına ait ısı-sıcaklık grafiği yukarıdaki gibidir. D) II ve III E) I, II ve III
Buna göre;
I. X’in aynı basınçtaki erime noktası 70 °C’dir,
II. C noktasında X’in buhar basıncı 76 cmHg’dır,
III. X katısının tamamının gaz hâle geçmesi için 120 kkal
lik ısıya ihtiyaç vardır
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III 4. Aşağıda iki yüksüz atomun elektron dizilişleri verilmiştir.

X: Y:
2 8 8 1 2 8 8 0 1
Buna göre;
I. X atomu, Y atomundan kararlıdır,
II. X atomundan bir elektronu kopartmak için gereken
enerji, Y atomundan bir elektronu kopartmak için ge-
reken enerjiden daha azdır,
III. Y atomu, X atomunun uyarılmış izotopudur
2. • Baş grup elementleri olan X ve Y periyodik cetvelde

aynı gruptadır.
• XY bileşiği polardır.
Buna göre;
I. XY bileşiği katı hâlde elektrik akımını iletir,
II. X-Y bağı polar kovalent bağdır, 5. C3H8 ve C5H8 gazları karışımı 0,5 moldür.
III. Bağ oluşumunda 1 çift elektron ortaklaşa kullanılmıştır Buna göre bu karışımdaki karbon atomu kütlesi aşağı-
yargılarından hangileri doğrudur? dakilerden hangisi olamaz?
(C: 12)
D) II ve III E) I, II ve III A) 20 B) 23 C) 27 D) 29 E) 32
168
6. ll 9. Eşit kütlede X ve Y alınarak başlatılan tepkimede 8 g XY2
bileşiği elde edilirken 4g X artmıştır.
Her periyot bir alkali
bir metal ile başlar. Buna göre;
I. XY2 bileşiğinde elementlerin kütlece birleşme oranı

l lll X 1
= ’tür,
Y 3
Aynı gruptaki
Elektron ilgisi II. X3Y2 bileşiğinde elementlerin kütlece birleşme oranı
PERİYODİK atomların kim-
en fazla olan d n 1’dir,
X
SİSTEM yasal özellikleri Y
atom CI’dur.
III. Elementlerin atom kütleleri oranı d n ’dir
benzerdir. X 1
Y 2
V lV
1A grubunun tüm Bir periyotta A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
atomları alkali elektronegatifliği en
metaldir. büyük olan grup 7A’dır.
Yukarıda periyodik sistem ile ilgili verilen ifadelerden

hangisi kesinlikle doğrudur?
10. C4H10, C4H8 ve C4H6 gazları karışımının 0,5 molü 27,8

gramdır.
Buna göre karışımdaki H atomu kaç gramdır?
(C: 12, H: 1)
A) 2,4 B) 3,8 C) 4,2 D) 5,1 E) 6

8
7. Bir X atomunun kütlesi gram olduğuna gö-
3, 01·10 23
re, NK’de 6,72 L hacim kaplayan X2 gazı kaç gramdır?
(Avogadro sayısı = 6, 02 ×1023)
A) 3,2 B) 4,8 C) 9,6 D) 11,2 E) 14
11. • Havanın yüksek basınçta sıvılaştırılması ve daha sonra

....................... uygulanması ile azot gazı elde edilebilir.
• Alüminyum oksitlerine ....................... denir.

• Ametal olmasına rağmen bileşiklerinde yalnız –1 de-
8. CaO(k) + H2O(s) √ Ca(OH)2(k) ğerlik olan element ....................... atomudur.
Bu tepkime denklemi ile ilgili aşağıdakilerden hangisi • K2O’nun ....................... MgO’nunkinden daha azdır.
yanlıştır? Verilen boşluklara aşağıdaki terimlerden uygun olanlar
yazıldığında hangisi açıkta kalır?
A) Kimyasal değişim gerçekleşmiştir.
_ 19 K, 12 Mg i
B) Metaloksidin sulu çözeltisinin bazik olduğunu gösterir.
C) Kireç söndürme olayının denklemidir. A) flor B) ayrımsal damıtma
D) Nötrleşme tepkimesidir. C) iyonik karakteri D) alümina
E) Tepkimede katı kütlesi artmıştır. E) erime noktası
169
KARMA
TEST 3 GENEL TEKRAR
1. Dibindeki katısı olmayan doymuş bir X çözeltisine aynı 3. Sert suların yumuşatılma yöntemleri ile ilgili;
sıcaklıkta bir miktar su eklendiğinde; I. Sert sudaki Ca+2 ve Mg+2 iyonlarının yerine Na+ iyonları
I. Çözeltinin kütlesi, geçer,
II. Çözünenin kütlesi, II. İyon değiştirici reçineler daha çok SO –42 iyonları içeren
III. Çözeltinin derişimi, sular için kullanılır
IV. Çözeltinin özkütlesi, III. Kaynatma işlemi daha çok HCO –3 iyonları içeren sular
için kullanılır
V. Çözeltinin iletkenliği
nicelik ve niteliklerinden hangileri kesinlikle azalır?
A) I ve II B) II ve III C) II ve IV
D) III ve IV E) III, IV ve V D) II ve III E) I, II ve III
4. 6,4 g X elementinin yeterli miktarda Y2 gazıyla artansız

tepkimesinden 16 g XY3 bileşiği oluşmaktadır.
Buna göre;
I. XY3 bileşiğindeki elementlerin kütlece birleşme oranı
f Y p 2 ’dir,
X 3
2
2. Ayşe ile Ahmet’e 12Mg, 20Ca, 8O, 10Ne ve 5B olmak üzere II. 32 g X elementi ile 48 g Y2 gazı birleşir,
beşer tane element ve bu elementlerin türlerine göre yer-
III. 8 g XY3 bileşiği oluşurken en az 4,8 g Y2 gazı kullanılır
leştirebilecekleri 5 bölmeden oluşan bir yol haritası veril-
miştir.
Elementleri en kısa sürede ve doğru yerleştiren yolu ta- A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
mamlayarak oyunu kazanmış sayılacaktır. D) II ve III E) I, II ve III
Ayşe tüm elementleri doğru yerleştirirken Ahmet 2 ve 5.
bölmedeki elementleri yanlış yerleştirmiştir.
Ayşe Ahmet
Başlangıç Başlangıç 5. Aşağıda günlük hayatta kullanılan bazı yağ türleri verilmiştir.
Zeytinyağı
Metal 1. BÖLME Metal
Soy gaz 2. BÖLME Soy gaz Ayçiçek yağı Mısır özü yağı
Metal 3. BÖLME Metal YAĞLAR
Ametal 4. BÖLME Ametal Tereyağı Fındık yağı
Yarımetal 5. BÖLME Yarımetal

Buna göre hangileri rafine edilmeden kullanılan sıvı
Bitiş Bitiş
yağlardandır?
Buna göre Ahmet’in yarışı kazanamaması hangi ele- A) Zeytinyağı ve fındık yağı
mentlerin türünü bilememesinden kaynaklanmıştır?
B) Tereyağı
A) Magnezyum ve oksijen B) Neon ve bor C) Ayçiçek yağı ve zeytinyağı
C) Kalsiyum ve neon D) Neon ve oksijen D) Mısır özü yağı
E) Oksijen ve bor E) Zeytinyağı ve mısır özü yağı
170
6. Aşağıdakilerden hangisi hazır gıdaları seçerken dikkat 9. Kalıcı dövme boyası ile ilgili;
edilmesi gereken hususlardan değildir? I. Deri içine uygulanan boyalar kullanılır,
A) Açıkta satılan ve üreticisi belli olmayan ürünler alınma- II. Amin türü boyalar, kanserojendir,
malıdır. III. Renkli dövme boyalarında ağır metaller bulunur
B) Ambalajı yırtılmış ürünler satın alınmamalıdır. yargılarından hangileri doğrudur?
C) Dondurulmuş gıdalar alışverişin sonunda alınmamalıdır.
D) Kapağı şişmiş konserveler alınmamalıdır.
E) Son tüketim tarihi geçmiş ürünler alınmamalıdır.
7.
10. I. Soda tüketimini azaltır.

m g tuz n g tuz
100 g su 100 g su
III. Sera gazı II. Enerji tasarrufu

salınımını azaltır. sağlar.
25 °C 25 °C
Oda sıcaklığında 100 g su ve farklı miktarlarda tuz

Yukarıda verilen ifadelerden hangileri camın geri dö-
kullanılarak hazırlanan doymamış çözeltileri doygun
nüşümünün sağladığı faydalardandır?
hâle getirmek için gerekli tuz miktarlarının karşılaştı-
rılabilmesi; A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II
I. Çözeltilerin kütlece % derişimleri, D) II ve III E) I, II ve III
II. m ve n’nin sayısal değerleri,
III. Çözeltilerin özkütleleri
niceliklerinden hangilerinin tek başına bilinmesi ile
mümkündür?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II 11. mX (gram)

2H6
60
8. 30
İlaç Formu Fiziksel Hâli
I. Hap Katı
X’in atom
II. Şurup Sıvı 0 2N 4N sayısı
III. İğne Sıvı
IV. Merhem Sıvı Yukarıdaki grafikte X2H6 bileşiğinin içerdiği X’in atom sayısı
ve bileşik kütlesi arasındaki ilişki verilmiştir.
Yukarıdaki ilaç formlarının fiziksel hâllerinden hangi-
Buna göre X’in gerçek atom kütlesi kaçtır?
leri doğru verilmiştir?
(H: 1, N: Avogadro sayısı)
A) I ve IV B) II ve IV C) I, II ve III
12 14 16
A) 12 B) C) 14 D) E)
D) I, III ve IV E) II, III ve IV N N N
171
KARMA
TEST 4 GENEL TEKRAR
1. Yandaki X2 molekülünü içe- 4.

ren kaba, K musluğundan 28 D
gram C2H4 gazı gönderildi- A C
ğinde kaptaki toplam kütle- X2 B
K
nin 2 katına, toplam atom
sayısının ise 4 katına çıktığı
görülüyor. Yukarıda periyodik cetvelden verilen kesitte yerleri
Buna göre X atomunun bağıl atom kütlesi kaçtır? gösterilen A, B, C ve D elementleri ile ilgili;
I. B atomunun oksidi amfoterdir,
(C: 12, H: 1, N: Avogadro sayısı)
56 14 II. CD3 bileşiği polar bir moleküldür,
A) 56 B) C) 18 D) 14 E)
N N III. A atomları arasında katı ve sıvı hâlde metalik bağ bu-
lunur
değerlendirmelerinden hangileri doğrudur?
2. X: CO Y: H2CO3 Z: HCO –3
Yukarıda verilen maddeler ile ilgili;
I. X bileşiği asit ve baz ile tepkime vermez,
II. X ve Z bileşiklerindeki C atomlarının yükseltgenme ba-
samakları aynıdır,
III. X inorganik, Y ise organik yapılı bir bileşiktir
5. Aşağıdakilerden hangisi ilaçların farklı formlarda ol-
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II masının nedenlerinden biri değildir?
A) İlacın kötü tadı ya da kokusunu maskelemek
B) Mideyi ilacın etkilerinden korumak
C) Etken maddenin raf ömrünü uzatmak
D) İlacın olası yan etkilerini azaltmak
E) İlacın özelliklerinin zamanla değişimini sağlamak
3. Aşağıda verilen örnek tepkime-tepkime türü eşleştir-
melerinden hangisi yanlıştır?
Örnek Tepkime Tepkime Türü

A) C2H5OH + 3O2 √ 2CO2 + 3H2O Yanma
B) K +H2O √ KOH + 1/2 H2 Yer değiştirme
C) H F H F Polimerleşme
6. I. C2H5OH(s)
C C C C
II. CaO(k)
n H H H H n
III. SO3(g)
D) H2CO3(aq) + 2AgNO3(aq) √ Çözünme- Yukarıdaki maddelerden hangilerinin suda çözünmesi
Ag2CO3(k ) + 2HNO3(aq) Çökelme kimyasal değişime örnek olarak gösterilebilir?
E) Mg +(aq
2 +
2NO –3 (aq) √ Mg(NO3)2 Analiz A) Yalnız II B) I ve II C) I ve III
)
172
7. Çözünürlük 10. 25 °C 25 °C 25 °C
X NH3 C2H5OH NaCI

çözeltisi çözeltisi çözeltisi
Y
I II III
Yukarıda verilen eşit hacimdeki çözeltilerden hangile-

Basınç
rinde H+ iyonu sayısı OH – iyonu sayısına eşittir?
Saf oldukları bilinen X ve Y maddelerinin çözünürlüklerinin
basınçla değişimi grafikteki gibidir.
Buna göre;
I. X, maddenin en düzensiz hâlidir,
II. X ve Y’nin çözünürlükleri ekzotermiktir,
III. Y maddesi için esneklik ayırt edicidir

O
– +
8. CH3 CH2 C ONa
Yukarıda verilen bileşik ile ilgili;
I. Hidrofil ve hidrofob gruplar içerir,
II. Bir molekülde 4 tane ortaklanmamış elektron bulunur,
III. Sulu çözeltisi elektrik akımını iletir,
IV. Katı halde iyonik bağ ve kovalent bağ bulundurur,
V. Her bir karbon atomunun yaptığı bağ sayısı aynıdır
yargılarından hangisi yanlıştır? H H
H H
11. H C C H + Br Br H C C H
Br Br
Yukarıdaki kimyasal tepkime ile ilgili;

I. Tepkimeye giren moleküllerin sahip olduğu ortaklanma-
mış elektron sayıları toplamı üründeki molekülünkinden
fazladır,
II. Tepkimeye giren moleküller apolar, ürün ise polardır,
9. 0,2 molü 6,4 g olan X2H4 molekülündeki X elementinin III. Tepkime sonunda oluşan bileşik hidrokarbondur
bağıl atom kütlesi kaçtır?
(H: 1, N: Avogadro sayısı)
14 16
A) 14 B) C) 16 D) E) 28
N N D) I ve III E) I, II ve III
173
CEVAP ANAHTARI
KİMYA BİLİMİ
TEST: 1 – Simyadan Kimyaya
1. C 2. C 3. D 4. D 5. B 6. E 7. A 8. D 9. E 10. C 11. E 12. B 13. A
TEST: 2 – Kimya Disiplinleri ve Kimyacıların Çalışma Alanları
1. E 2. C 3. E 4. E 5. B 6. D 7. D 8. D 9. D 10. B 11. E 12. C
TEST: 3 – Kimyanın Sembolik Dili
1. D 2. B 3. D 4. E 5. C 6. A 7. C 8. E 9. C 10. B 11. A 12. D
TEST: 4 – Kimyanın Sembolik Dili
1. A 2. E 3. B 4. C 5. D 6. B 7. A 8. E 9. E 10. D 11. C 12. C
TEST: 5 – Kimya Uygulamalarında İş Sağlığı ve Güvenliği
1. B 2. E 3. D 4. D 5. A 6. D 7. B 8. A 9. D 10. E 11. E
TEST: 6 – Kimya Uygulamalarında İş Sağlığı ve Güvenliği
1. A 2. B 3. E 4. A 5. E 6. C 7. C 8. B 9. D 10. E
TEST: 7 – Kimya Laboratuvarında Kullanılan Temel Malzemeler
1. C 2. D 3. E 4. B 5. A 6. E 7. C 8. B 9. C 10. A
TEST – ÖSYM TARZINDA
1. E 2. C 3. B 4. C 5. A 6. B 7. B 8. E 9. D

TEST: 1 – Atom Modelleri
1. B 2. E 3. E 4. A 5. A 6. E 7. D 8. B 9. D 10. B 11. E 12. E
TEST: 2 – Atom Modelleri
1. C 2. D 3. B 4. A 5. B 6. C 7. A 8. E 9. B 10. D 11. C 12. E
TEST: 3 – Atom Altı Parçacıklar
1. E 2. A 3. B 4. C 5. D 6. E 7. D 8. D 9. A 10. B 11. A 12. B
1. C 2. B 3. A 4. D 5. E 6. E 7. A 8. E 9. B 10. B 11. D
1. D 2. A 3. D 4. C 5. A 6. B 7. A 8. E 9. B 10. A 11. C
TEST: 6 – Periyodik Sistem
1. C 2. E 3. B 4. E 5. D 6. E 7. B 8. A 9. C 10. A 11. B 12. D
1. A 2. A 3. B 4. C 5. E 6. D 7. C 8. A 9. B 10. E 11. D 12. B
1. E 2. B 3. D 4. D 5. B 6. E 7. D 8. A 9. A 10. C 11. C 12. C
TEST: 9 – Periyodik Özelliklerin Değişimi
1. C 2. A 3. D 4. C 5. C 6. E 7. B 8. D 9. B 10. E 11. D 12. A
1. B 2. C 3. A 4. A 5. B 6. D 7. E 8. D 9. C 10. E 11. E
1. A 2. D 3. C 4. A 5. B 6. D 7. C 8. D 9. B 10. A 11. E
1. C 2. A 3. C 4. E 5. B 6. E 7. A 8. E 9. D 10. D 11. B 12. C
1. A 2. E 3. E 4. C 5. D 6. B 7. D 8. A 9. E 10. C

TEST: 1 – Kimyasal Türler
1. B 2. E 3. E 4. C 5. D 6. C 7. A 8. C 9. D 10. A 11. B
TEST: 2 – Kimyasal Türler Arası Etkileşimlerin Sınıflandırılması
1. D 2. E 3. D 4. B 5. A 6. A 7. C 8. E 9. B 10. E 11. A 12. C
TEST: 3 – İyonik Bağların Oluşumu
1. C 2. E 3. A 4. D 5. E 6. D 7. C 8. B 9. E 10. E 11. A 12. C
TEST: 4 – İyonik Bağlı Bileşiklerin Oluşumu ve Adlandırılması
1. B 2. C 3. D 4. E 5. A 6. B 7. C 8. E 9. C 10. B 11. D 12. B
TEST: 5 – Kovalent Bağların Oluşumu
1. D 2. C 3. D 4. C 5. E 6. A 7. B 8. A 9. B 10. E 11. C
TEST: 6 – Kovalent Bağlı Bileşiklerin Oluşumu ve Adlandırılması
1. D 2. E 3. C 4. B 5. C 6. E 7. C 8. A 9. D 10. B 11. C 12. A
TEST: 7 – Metalik Bağ
1. A 2. D 3. E 4. B 5. C 6. C 7. D 8. E 9. B 10. A 11. E 12. A
TEST: 8 – Zayıf Etkileşimler
1. C 2. E 3. D 4. D 5. B 6. C 7. C 8. A 9. B 10. C 11. A 12. D 13. E
174
TEST: 9 – Fiziksel ve Kimyasal Değişimler
1. D 2. E 3. C 4. A 5. E 6. B 7. D 8. A 9. B 10. C 11. D 12. B 13. C
1. C 2. D 3. C 4. D 5. A 6. E 7. E 8. B 9. A
MADDENİN HÂLLERİ
TEST: 1 – Maddenin Fiziksel Hâlleri
1. B 2. E 3. A 4. D 5. B 6. C 7. D 8. C 9. D 10. C 11. D 12. E 13. E
TEST: 2 – Katılar ve Özellikleri
1. D 2. D 3. E 4. C 5. B 6. C 7. E 8. A 9. B 10. E 11. B
TEST: 3 – Sıvılar ve Özellikleri
1. A 2. C 3. E 4. B 5. A 6. C 7. E 8. C 9. B 10. D 11. D 12. E
TEST: 4 – Sıvılar ve Özellikleri
1. E 2. A 3. D 4. C 5. C 6. D 7. E 8. E 9. B 10. B
TEST: 5 – Maddenin Hâl Değişimi
1. A 2. B 3. B 4. A 5. E 6. D 7. C 8. A 9. E 10. C 11. C
TEST: 6 – Gazlar ve Özellikleri
1. D 2. B 3. A 4. A 5. E 6. B 7. A 8. E 9. C 10. D 11. D
TEST: 7 – Gazlar ve Özellikleri
1. E 2. C 3. D 4. B 5. A 6. E 7. E 8. D 9. C 10. A 11. C 12. B
TEST: 8 – Plazma ve Özellikleri
1. B 2. A 3. D 4. C 5. E 6. D 7. E 8. D 9. B 10. E 11. E 12. C
1. C 2. B 3. D 4. E 5. E 6. B 7. D 8. A
DOĞA VE KİMYA
TEST: 1 – Su ve Hayat
1. D 2. E 3. A 4. E 5. B 6. E 7. B 8. D 9. C 10. A 11. B 12. B
TEST: 2 – Çevre Kimyası
1. C 2. A 3. D 4. C 5. E 6. B 7. E 8. C 9. A 10. D 11. B 12. E
1. E 2. B 3. E 4. B 5. D 6. C 7. A 8. D 9. C 10. D 11. E 12. E
1. C 2. D 3. D 4. B 5. C 6. B 7. B 8. E 9. A 10. E 11. A 12. E

TEST: 1 – Kimyanın Temel Kanunları
1. C 2. B 3. D 4. B 5. C 6. E 7. E 8. A 9. A 10. D
1. E 2. B 3. E 4. A 5. D 6. C 7. B 8. E 9. C 10. B
1. B 2. C 3. D 4. B 5. E 6. E 7. C 8. A 9. B 10. A 11. C
1. D 2. C 3. D 4. E 5. D 6. A 7. D 8. E 9. A 10. B 11. C
TEST: 5 – Mol Kavramı
1. C 2. E 3. A 4. B 5. A 6. E 7. B 8. D 9. C 10. C 11. B 12. A 13. D 14. C 15. B
1. E 2. B 3. C 4. A 5. E 6. C 7. E 8. C 9. D 10. A 11. D 12. B
1. A 2. B 3. D 4. C 5. D 6. B 7. E 8. E 9. E 10. C 11. A 12. C
1. E 2. E 3. C 4. D 5. C 6. A 7. E 8. B 9. A 10. D 11. B 12. C
TEST: 9 – (Kimyasal Hesaplamalar) Kimyasal Tepkimeler ve Denklemler
1. B 2. A 3. C 4. B 5. E 6. D 7. C 8. A 9. E 10. B 11. C 12. D
TEST: 10 – (Kimyasal Hesaplamalar) Kimyasal Tepkimeler ve Denklemler
1. E 2. A 3. A 4. D 5. B 6. D 7. C 8. C 9. E 10. D 11. C
TEST: 11 – (Kimyasal Hesaplamalar) Denklem Miktar Geçiş Problemleri
1. E 2. B 3. B 4. D 5. A 6. D 7. A 8. C 9. C 10. D 11. E
TEST: 12 – (Kimyasal Hesaplamalar) Sınırlayıcı Bileşen Hesaplamaları
1. C 2. E 3. A 4. D 5. E 6. D 7. C 8. A 9. B 10. C 11. B
TEST: 13 – Kimyasal Hesaplamalar
1. B 2. E 3. C 4. B 5. D 6. D 7. C 8. E 9. A 10. B 11. E 12. C
175
CEVAP ANAHTARI
KARIŞIMLAR
TEST: 1 – Homojen ve Heterojen Karışımlar
1. D 2. C 3. C 4. B 5. E 6. E 7. E 8. D 9. B 10. D 11. B 12. A
TEST: 2 – Homojen ve Heterojen Karışımlar
1. E 2. D 3. C 4. D 5. A 6. B 7. B 8. C 9. E 10. C 11. D 12. A 13. E
TEST: 3 – Çözeltilerde Derişim
1. C 2. E 3. B 4. A 5. E 6. C 7. D 8. C 9. E 10. A 11. A 12. B 13. D 14. B
TEST: 4 – Çözeltilerin Özellikleri
1. D 2. B 3. E 4. B 5. D 6. D 7. A 8. E 9. C 10. A 11. E
TEST: 5 – Ayırma ve Saflaştırma Teknikleri
1. E 2. A 3. B 4. A 5. D 6. C 7. D 8. B 9. E 10. C
1. E 2. D 3. B 4. C 5. D 6. A 7. A 8. B 9. C 10. E
1. A 2. E 3. E 4. B 5. C 6. D 7. D 8. B 9. E 10. C 11. A 12. E
1. A 2. B 3. D 4. C 5. E 6. B 7. E 8. C 9. C

TEST: 1 – Asitler ve Bazlar
1. B 2. B 3. E 4. C 5. E 6. D 7. A 8. D 9. E 10. C 11. B 12. C
TEST: 2 – Asitlerin-Bazların Özellikleri ve Tepkimeleri
1. D 2. E 3. E 4. C 5. A 6. A 7. E 8. A 9. B 10. B 11. E 12. D
TEST: 3 – Asitlerin ve Bazların Tepkimeleri
1. A 2. D 3. E 4. B 5. E 6. B 7. C 8. B 9. C 10. A 11. C 12. D
TEST: 4 – Hayatımızdaki Asitler ve Bazlar
1. C 2. C 3. A 4. C 5. E 6. A 7. D 8. B 9. E 10. D 11. B 12. E
TEST: 5 – Hayatımızdaki Asitler ve Bazlar
1. E 2. B 3. C 4. E 5. D 6. E 7. A 8. D 9. C 10. B 11. E 12. E
TEST: 6 – Tuzlar
1. E 2. B 3. B 4. A 5. E 6. C 7. D 8. A 9. D 10. C 11. E 12. C 13. E
TEST: 7 – Tuzlar
1. E 2. E 3. D 4. A 5. B 6. B 7. E 8. C 9. D 10. C 11. A 12. D
1. E 2. C 3. B 4. E 5. B 6. E 7. A 8. C
KİMYA HER YERDE

TEST: 1 – Temizlik Maddeleri
1. E 2. A 3. E 4. D 5. A 6. B 7. B 8. C 9. B 10. D 11. C 12. E
TEST: 2 – Temizlik Maddeleri
1. E 2. E 3. D 4. C 5. E 6. B 7. D 8. A 9. C 10. B 11. A 12. D
TEST: 3 – Polimerler
1. D 2. E 3. B 4. A 5. C 6. E 7. A 8. D 9. C 10. B 11. E
TEST: 4 – Polimerler
1. C 2. B 3. A 4. B 5. B 6. E 7. E 8. A 9. A 10. C 11. D
TEST: 5 – Kozmetik Ürünler ve İlaçlar
1. C 2. B 3. C 4. B 5. E 6. E 7. A 8. D 9. D 10. D 11. E 12. A
TEST: 6 – Hazır Gıdalar
1. A 2. E 3. C 4. A 5. B 6. C 7. E 8. E 9. E 10. A 11. B 12. D 13. D
TEST: 7 – Yenilebilir Yağ Türleri
1. E 2. B 3. D 4. C 5. E 6. E 7. D 8. A 9. D 10. A 11. B 12. C
KARMA TESTLER
TEST: 1 – Karma Test
1. A 2. C 3. E 4. D 5. C 6. B 7. C 8. D 9. A 10. B 11. E
1. A 2. D 3. B 4. A 5. E 6. A 7. C 8. D 9. C 10. B 11. C
1. D 2. B 3. E 4. D 5. A 6. C 7. E 8. C 9. E 10. E 11. B
1. D 2. A 3. E 4. E 5. E 6. D 7. A 8. B 9. A 10. D 11. B
176

2022 - Endemik Yayınları - TYT Kimya Soru Bankası

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

2022 - Endemik Yayınları - TYT Kimya Soru Bankası

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

TYT

Bahçekapı Mah. 2460. Cad. No:7 06370 Şaşmaz-ANKARA

BORA YAYINCILIK DAĞITIM / İSTANBUL

0212 451 41 08-58

TUNA MATBAACILIK AŞ. / ANKARA

Kitabın hazırlık sürecindeki katkılarından dolayı Aslı AYDOĞAN’a teşekkür ederiz.

Endemik Yayın Kurulu

1 T.C. Millî Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Kimya Dersi Öğretim Programı

KİMYA BİLİMİ KİMYANIN TEMEL KANUNLARI VE KİMYASAL

KİMYASAL TÜRLER ARASI ETKİLEŞİMLER Çözeltilerde Derişim .............................................................. 124

A) Kimyanın temelini oluşturur. A) Cabir Bin Hayyan B) G.N. Lewis

A) Yalnız l B) Yalnız ll C) l ve ll Kütlenin Bilim insanı, Element

Kroze, fırın Dört temel

Verilen kavramlar ile aşağıdaki bilim insanı ya da dü-

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

A) l, ll ve llI B) ll, lll ve lV C) ll, lll ve V D) Hava Nemli

D) l, lll ve lV E) ll, lV ve V E) Su Soğuk

1. Kimya ve kimyanın uğraş alanları ile ilgili; 5. I

yargılarından hangileri doğrudur? II III

Numaralandırılmış kimya alt dalları aşağıdakilerin han-

C) Mikrobiyoloji D) Organik kimya C) Fizikokimya Anorganik kimya Biyokimya

E) Analitik kimya D) Polimer kimyası Analitik kimya Çekirdek kimyası

A) Yalnız I B) Yalnız IlI C) l ve lll II. Buğdayın yapısındaki b. Organik kimya

Yukarıdaki çalışmaların ilgili olduğu kimya alt dalıyla

A) Anorganik kimya B) Biyokimya

1. Şemada Aristo’nun maddeyi oluşturan elementleri numa- 4. Elementler ile ilgili;

Aristo’nun Element Tanımı ll. Sembol ile gösterilebilir,

5. Bileşik özellikleri ile ilgili aşağıdakilerden hangisi

A) Tek tür moleküllerden oluşur.

A) Ateş B) Altın C) Hava

D) I ve III E) II ve III A) I B) II C) III D) IV E) V

8. l . Elementler sembollerle gösterilir.

12. Element Bileşik

sinde doğru eşleştirilmiştir?

II b II b II b A) I. ayn› cins atomlar› gösterir.

III c III c III c B) II. saf maddeyi gösterir.

A) I. kimyasal yöntemlerle ayrıştırılır.

Hâl değişim Su _ H 2 O i bir

Bileşik Sistematik Yaygın

II. Nitrik asit b. H2O III. Potas kostik

III. Sodyum hidroksit c. NaOH IV. Tuz ruhu

III c III c III c

9. I. H2SO4 : Zaç yağı

A) Çalışma sırasında önlük giyilmelidir.

4. İfadeler Doğru Yanlış

İnsan Sağlığı Çevre

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II Yukarıdaki tabloda hangi elementlerin insan sağlığı ve

güvenlik sembollerinden hangileri bulunur?

11. I. CO gazına uzun süre maruz kalma koma ve ölüme yol

1. Aşağıda verilen güvenlik sembolleri ve anlamlarına 3.

Yukarıda verilen güvenlik uyarı işarenin bulunduğu

Nitrogliserin gibi maddelerin

Yukarıda özellikleri verilen madde hangi uyarı işareti

A) Cilt, göz ve solunum yollarında tahrişe neden olur.

A) Kullanılmış deney malzemeleri yıkanmalı, kirli bırakıl-

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

6. Aşağıdakilerden hangisi genel kimya laboratuvarıyla

10. Solunduğunda, yutulduğunda ve deriye temas ettiğin-

A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II

Kroze Erlenmayer Beher

Yukarıda verilen laboratuvar malzemeleri ile malzeme-

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

A) Balon joje: Alt kısmı musluklu, hacim ölçmek için dere-

3. I. İmbik B) Baget: Çubuk şeklinde olup karıştırma işleminde kulla-