Professional Documents
Culture Documents
depolanması yasaktır.
2018 Ankara
Yüksek Öğrenim Kurumları Sınavı’nda (YKS) biyoloji dersinde tam başarıya ulaşmak için biyoloji ile ilgili temel
kavram, teori, süreç ve uygulamalar konusunda yeterli bilgi birikimine sahip olmanın yanı sıra; analiz etme, yorum
yapma, çıkarımda bulunma, değerlendirme, sorgulama, eleştirel düşünme vb. bilişsel becerilere sahip olmak
gerekmektedir. Bu durumda çok geniş bir kapsam ve bilgi düzeyi gerektiren Biyoloji dersinin konu içeriğine hakim
olabilmek için doğru ve titizlikle hazırlanmış bir kaynağa ihtiyaç ortaya çıkmaktadır. Bu gereksinimi karşılamak
amacıyla hazırladığımız bu kitabın hedefinize ulaşmada size yardımcı olacağına inancım sonsuzdur.
Bu kitap hazırlanırken,
• Bir bölüme ait çok sayıda alt başlık oluşturularak hazırlanan testlerle konu içeriği eksiksiz taranmıştır.
• Bir teste ait sorular kolaydan zora doğru 3D tekniğine uygun olarak hazırlanmıştır.
• Her teste ait sorular, genelden özele bilgi düzeyini artırmak üzere tasarlanmıştır.
• Önceki sorularda ya da testlerde karşılaşılan kavramlar ilerleyen test ve bölümlerde sarmal eğitim sistemine
uygun şekilde tekrar kullanılmıştır.
• Sorular sadece konu ve kavram bilgisinin değil, üst düzey olarak adlandırılan bilişsel becerilerin ölçülmesine
fırsat sağlayacak şekilde hazırlanmıştır.
• Sorular MEB'in biyoloji dersi öğretim programındaki kazanım bölümlerine uygun hazırlanmıştır.
• ÖSYM soruları titizlikle analiz edilerek her bölüme ait Bire Bir ÖSYM testleri hazırlanmıştır. Bu testlerdeki
sorular hazırlanırken sınav sistemindeki değişiklikler de dikkate alınmıştır.
• Sarmal sisteme uygun tümevarım testleri hazırlanarak konuların tekrarı ve pekiştirilmesi amaçlanmıştır.
Kitabın hazırlık aşamasında emeği geçen yayın ekibine, fikir ve önerileri ile desteklerini esirgemeyen
değerli meslektaşlarıma, her türlü destek ve katkılarından dolayı Ayşe KORKMAZ ve Yüksel KORKMAZ'a
teşekkürlerimi sunarım.
Kerim KORKMAZ
İÇİNDEKİLER
Solunum Sistemi........................................................................67
Embriyonik Gelişim.....................................................................97
TÜMEVARIM - I.........................................................................141
7. Beyin kabuğu zarar gören bir insanda; 10. Eşik değeri X olan bir sinir hücresine t1, t2 ve t3 anlarında
verilen uyarı şiddetleri aşağıdaki grafikte gösterilmiştir.
l. hayal kurma,
Uyarı şiddeti
ll. duyuları algılama,
3x
lll. hafıza,
2x
lV. yutma
olaylarından hangilerinde aksama görülebilir? E.D..x
Zaman
A) l ve ll B) ll ve lll C) lll ve lV t1 t2 t3
D) l, ll ve III E) l, ll, lll ve lV
(E.D: Eşik değer)
Buna göre t1, t2 ve t3 anlarında bu sinir hücresi ile ilgili,
l. İmpuls sayısı t1 < t2 < t3 şeklinde ifade edilebilir.
ll. İmpuls iletim hızı t1 = t2 = t3 şeklinde ifade edilebilir.
lll. Nöronda harcanan enerji miktarı t1 < t2 < t3 şeklinde
ifade edilebilir.
yargılarından hangileri söylenebilir?
A) Yalnız lI B) Yalnız lIl C) I ve II
D) lI ve lIl E) l, ll ve lll
IV (Beyincik)
(Omurilik soğanı) II
III (Omurilik)
Yukarıdaki şekilde insanda merkezi sinir sistemine ait bazı
yapılar numaralandırılmış olarak verilmiştir.
Trafik kazası geçirmiş bir insanın;
• yürüyebildiği,
10 9. İnsanda implus iletimi ile ilgili aşağıdakilerden hangisi • soluk alıp verdiği,
yanlıştır?
• konuşulanları algıladığı
A) Akson çapının artması impuls iletim hızını artırır.
• yalpalayarak yürüdüğü,
B) Miyelinli nöronlarda impuls iletim hızı miyelinsizlere göre
• kan basıncının normal olduğu,
daha fazladır.
• bir cisme sabit bakamadığı
C) İmpuls iletim hızı dendritten aksona doğru azalır.
tespit edilmiştir.
D) Nöronda impuls iletim yönü dendritten akson ucuna
doğrudur. Buna göre numaralandırılmış kısımlardan hangisinin
hasar gördüğü düşünülebilir?
E) Nöronda impuls iletimi sırasında elektriksel yük değişimi
gözlenir. A) I B) II C) III D) IV E) V
Sinir Sistemi - 2 BÖLÜM 01 Test 02
1. İnsan beynine ait aşağıdaki yapı çiftlerinden hangisi 4. Otonom sinir sistemine ait sinirler;
beynin aynı kısmında yer almaz?
l. solunum,
A) Pons - Omurilik soğanı
ll. boşaltım,
B) Omurilik soğanı - Beyincik
lll. dolaşım,
C) Hipotalamus - Beyincik
lV. sindirim
D) Talamus - Hipotalamus
sistemlerinin hangilerinin faaliyeti üzerinde etki
E) Beyincik - Pons gösterebilir?
A) l ve ll B) ll ve lll C) lll ve lV
D) l, ll ve lll E) l, ll, lll ve lV
a 11
b
3. Aşağıdakilerden hangisinin çalışması somatik sinir a ve b ile gösterilen kısımların sinaps yapabileceği yapılar
sisteminin kontrolünde gerçekleşir? ile ilgili, aşağıdaki eşleştirmelerden hangisi yanlıştır?
A) Kalp A) a - Ara nöron
B) Mide B) b - Motor nöron
C) Bağırsak C) b - Endokrin bez
D) Bacak kası D) b - Çizgili kas
E) Mesane E) a - Duyu reseptörü
Test 02 1. C 2. A 3. D 4. E 5. D 6. E 7. B 8. B 9. C 10. B 11. A 12. A
7. Parmağımıza iğne battığında sadece kolumuzu hareket 10. Aşağıdakilerden hangisi omuriliğin kontrolünde
ettiren kaslar uyarılır ve elimizi çekeriz. Böylece uyarıların tüm gerekleşir?
vücuda dağılması engellenmiş olur.
A) Konuşulanların algılanması
Bu durum aşağıdakilerden hangisiyle açıklanır?
B) Sıcak cisme dokunulduğunda elin çekilmesi
A) Ya hep ya hiç
C) Açlık tokluk hissinin oluşması
B) Sinaptik direnç
D) Vücut sıcaklığının dengelenmesi
C) Eşik değer
E) Göz bebeğinin büyüyüp küçülmesi
D) Polarizasyon
E) Depolarizasyon
lV. tepkinin efektör organa iletilmesi A) 1 numaralı kısım daima bir duyu reseptöründen uyartı alır.
olaylarının gerçekleşme sırası nasıl olmalıdır? B) 2 numaralı kısımda bulunan çekirdek DNA’sı kendini
eşlemez.
A) l - ll - lIl - lV B) l - lll - ll - lV
C) 3 numaralı kısım miyelinli veya miyelinsiz olabilir.
C) l - lV - Il - lll D) ll - l - lV - lll
D) İmpuls iletimi 1 - 2 - 3 yönünde gerçekleşir.
E) ll - lll - l - lV
E) 3 numaralı kısımda implus iletimi elektrokimyasal yolla
olur.
9. Alışkanlık hareketleri önce beyin sonra omurilik tarafından : Ranvier boğumu sayısı
kontrol edilir.
: Akson çapı
Buna göre,
12
l. örgü örme,
ll. resim yapma,
lll. bisiklet kullanma, Nöronlar
lV. matematik problemi çözme 1 2 3
verilenlerden hangileri bu duruma örnek olarak Numaralandırılmış nöronlardaki impuls iletim hızlarının
gösterilemez?
küçük olandan büyük olana doğru sıralanışı nasıl olur?
A) Yalnız lV B) l ve lI C) ll ve lV A) 1 - 2 - 3 B) 1 - 3 - 2 C) 3 - 2 - 1
D) lll ve IV E) l, II ve III D) 2 - 3 - 1 E) 3 - 1 - 2
Sinir Sistemi - 3 BÖLÜM 01 Test 03
1. Gelişimini tamamlamış bir sinir hücresinde; 4. Multiple skleroz (MS) hastalığı, miyelin kılıflardaki proteinlerin
vücut tarafından yabancı olarak algılanıp, bağışıklık sistemi
I. sentrozom,
tarafından miyelin kılıfın yok edilmesinin neden olduğu bir
II. mitokondri, hastalıktır.
yapılarından hangileri bulunmak zorundadır? II. somatik sinirlerde uyarı iletiminin aksaması,
7. Aşağıdaki tabloda bazı nöron çeşitleri ile ilgili bilgiler 10. Eline kahve fincanını alan Alp, fincan sıcak olduğu için hızlıca
verilmiştir. elinden bırakır.
Bu süreçte;
Nöron Miyelin Ranvier boğum Akson
çeşidi I. reseptörde impuls oluşması,
kılıf sayısı çapı
II. uyarının omuriliğe taşınması,
X var 5 20 nm
III. duyu nöronunda depolarizasyonun gerçekleşmesi,
Y var 2 30 nm
IV. motor nöronun kasa uyarı taşıması,
Z var 4 25 nm V. motor nöronda depolarizasyonun gerçekleşmesi
Buna göre, olaylarının gerçekleşme sırası nasıl olmalıdır?
A) I - II - IV - III - V B) III - I - II - IV - V
I. En hızlı uyarı iletimi Y nöronundadır.
C) I - III - II - V - IV D) II - I - III - V - IV
II. X nöronunda oluşan impuls sayısı en fazladır. E) III - II - I - IV - V
III. Z nöronunda uyarı şiddeti X nöronundan fazladır.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I, II ve III 11. Aşağıda bir sinir demetindeki impuls şiddetindeki değişimler
gösterilmiştir.
D) I ve II E) I ve III
İmpuls şiddeti
Uyarı şiddeti
8. Çevresel sinir sistemi, beyinden ve omurilikten çıkan duyu ve 11. Çevresel sinir sistemi duyu ve motor bölümünden oluşur.
motor nöronlarından oluşur. Duyu bölümü duyu reseptörleri ve duyu sinirlerinden, motor
bölümü otonom ve somatik sinirlerden (motor nöronlardan)
Buna göre;
oluşur.
I. göz bebeklerinin genişlemesi, Çevresel sinir sisteminde duyu bölümünde hasar oluşan
II. ince bağırsak faaliyetinin artırılması, bir kişi ile ilgili,
III. kalp atımının hızlandırılması, I. Dış çevreden gelen uyarıları algılamayabilir.
IV. bronşların genişletilmesi, II. Dış çevreden gelen uyarıları algılar fakat tepki
oluşturamayabilir.
V. idrar torbasının kasılmasının sağlanması
III. İstemli davranışları gerçekleştirebilir.
olaylarından hangileri otonom sinir sisteminin
kontrolünde gerçekleştirilir? ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
A) l ve ll B) lll ve lV C) lV ve V
D) I, lll ve V E) I, II, lll, lV ve V D) I ve III E) I, II ve III
4
9. Bir müzik enstrümanı çalarken,
2 5
I. Beyin korteksindeki görsel bölüm uyarılır.
II. Somatik sinirlerde impuls iletimi hızlanır. 6
III. Uç beyinde birçok işlem merkezi aynı anda iş yapabilir. 3
Çözüm Yayınları
Ön
IV. Omurilikten beyine impuls iletimi hızlanır.
Buna göre uyurken sağ ayağına iğne batırılan bir insanın
olaylarından hangileri gerçekleşir? sol ayağını çekmesi şeklinde gerçekleşen bir refleks olayı
ile ilgili,
A) I ve II B) II ve III C) II, III ve IV
I. Uyartının izlediği yol 1 - 2 - 3 şeklinde sıralanır.
D) I, II ve IV E) I, II, III ve IV
II. Uyartı arka kökteki duyu nöronlarından omuriliğe,
oradanda omuriliğin ön kökünden çıkan motor
nöronlara aktarılır.
III. 1 deki uyartı iletim hızı 3’deki uyartı iletim hızından
yüksek olabilir.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız Il B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III
olaylarından hangilerinde bir aksama gözlenmez? grafiklerde verilen değişimlerden hangileri gözlenir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
D) I ve II E) I, II ve III D) II ve III E) I, II ve III
Sinir Sistemi - 5 BÖLÜM 01 Test 05
1. Yetişkin bir insanda bulunan bir nöron aşağıdaki 4. Aşağıda insan beyninin kısımları gösterilmiştir.
olaylardan hangisini gerçekleştiremez?
Uç Beyin Hipotalamus
A) Protein sentezi (I) (II)
B) Nörotransmitter üretimi
Hipofiz Talamus (III)
C) Sentriol eşlenmesi (IV)
D) mRNA sentezi
Orta Beyin
E) Nükleotit sentezi Pons
Omurilik Soğanı (V)
(VII) Beyincik
Omurilik
I. uyarı sıklığı,
II. akson çapı, 5. Beyin sapı; omurilik soğanı, orta beyin ve ponstan
oluşmaktadır.
III. uyarı şiddeti,
Beyin sapını oluşturan yapılarla ilgili aşağıdaki
IV. ranvier boğumu sayısı
ifadelerden hangisi yanlıştır?
verilenlerden hangileri yazılabilir?
A) Omurilik soğanı beyinden gelen sinirlerin çapraz yaparak
A) Yalnız IV B) Yalnız III C) I ve III vücuda gönderilmesini sağlar.
7. İnsanlar bazı davranışları sık tekrarlandığında bu 10. Bir köpeğin duyduğu bir ses karşısında kulaklarını
davranışların denetimi uç beyinden omuriliğe devredilir. dikleştirmesi sürecinde gözlenen aşağıdaki olaylardan
hangisi üçüncü sırada gerçekleşir?
Buna göre, aşağıda verilenlerden hangisi bu duruma
örnek değildir? A) Duyu nöronunda impuls oluşumu
A) Araba kullanma B) Orta beyinde cevap oluşması
B) Bilgisayar klavyesine bakmadan yazı yazma C) Kulaktaki reseptörlerin ses ile uyarılması
C) Köpekten korkan birisinin köpek görünce irkilmesi D) Motor nöronda impuls oluşumu
D) Nota defterine bakmadan kemanla bir müzik eseri çalma E) Efektör organda tepki oluşması
E) Bilinen bir müzik eşliğinde dans etme
III. beyincik,
IV. omurilik soğanı
bölümlerinden hangilerini olumsuz etkiler?
A) I - II B) I - III C) II - III
D) III - IV E) I - IV
Eşik değer
B) Sempatik sinirler kalbin çalışmasını hızlandırır. II. Uyartı şiddeti arttıkça nöronun verdiği tepkinin şiddeti
de sürekli artmıştır.
C) Beyincik, çarpma sonucu vücudun dengesini ayarlamadığı
için yere düşer. III. Uyartı şiddetinin eşik değerinin üzerine çıkarılması
nöronda oluşan impuls sayısını artırmıştır.
D) Uç beyindeki görme merkezine yeterli ışık ulaşmadığı için net
bir görüntü oluşmaz. yorumlarından hangileri yapılabilir?
2. Aşağıdaki göz kusurlarından hangisi mercek kullanılarak 5. İnsan kulağına ait aşağıdaki yapılardan hangisi dengenin
düzeltilemez?
Çözüm Yayınları
19
8. Aşağıda verilen duyu reseptörlerinin bulunduğu yer ve 11. Bir öğrenci, bahçede dolaşırken;
duyu organı eşleştirmelerinden hangisi doğrudur?
– çiçek açan gülleri görmesi,
Reseptörün Duyu – çiçeklerin kokusunu hissetmesi,
bulunduğu yer organı
Çözüm Yayınları
8. İnsanda koku duyusu ile ilgili, 11. – Göz küresinin çapı kısalmıştır ya da göz merceği
incelmiştir.
l. Koku reseptörleri burun boşluğunun üst kısmındaki sarı
bölgede bulunur. – Görüntü ağ tabakasının arkasına düşer ve cisim net
görülemez.
ll. Koku reseptörlerinin her biri özelleşmiş sinir hücreleridir.
Yukarıda bazı özellikleri verilen göz kusuru ile ilgili,
lll. Sıcaklık, nem gibi faktörler kokuların alınmasını etkiler.
l. Hipermetrop olarak tanımlanır.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
ll. Uzak net olarak görülemez.
A) Yalnız l B) Yalınz lll C) l ve ll
lll. İnce kenarlı mercek kullanılarak düzeltilir.
D) l ve lll E) I, II ve III
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) Yalnız l B) Yalnız ll C) Yalnız lll
D) l ve llI E) l, ll ve lll
A) l ve ll B) ll ve lll C) lll ve lV
D) l, ll ve lV E) l, ll, lll ve lV
Reseptör Çeşidi
Duyu organı
Foto Kemo Mekano
çeşidi
reseptör reseptör reseptör
10. Aşağıdaki tabloda iki deneğin bulunduğu ortamın sıcaklığı, P + – –
nem oranı ve ortama bırakılan aynı cinsten koku partiküllerinin R – + –
yoğunluğu ile ilgili bilgiler verilmiştir.
S – – +
Koku +: Duyu organında reseptörün bulunduğunu,
Ortam Ortamın
Denek partiküllerinin
sıcaklığı nem oranı
yoğunluğu –: Duyu organında reseptörün bulunmadığını
göstermektedir.
D1 10°C % 10 % 50
Tabloya göre;
D2 35°C % 30 % 70
l. P, R ve S duyu organlarından alınan uyarılar, duyu
22 Buna göre, nöronları aracılığı ile talamusa uğradıktan sonra beyin
kabuğundaki ilgili merkezlere taşınır.
I. D1 deneğinin koku reseptörleri D2 deneğininkinden
daha çabuk yorulur. ll. R duyu organındaki reseptörün uyarılabilmesi için
uyarıcı maddenin sıvı içinde çözünmesi gerekir.
II. D2 deneği D1 deneğinden daha hızlı koku alır.
lll. P, R ve S duyu organlarındaki reseptörlerle alınan
III. D1 deneğinin bulunduğu ortamın sıcaklığı koku almada tüm uyarılar beyin kabuğunun aynı bölgesinde
görevli olan reseptörlerin yapısını bozar. değerlendirilir.
yorumlarından hangileri yapılabilir? ifadelerinden hangileri kesinlikle söylenir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II A) Yalnız l B) Yalnız ll C) Yalnız lll
D) II ve III E) I, II ve III D) l ve ll E) ll ve lll
Duyu Organları - 3 BÖLÜM 01 Test 08
1. Aşağıda işitme olayında görevli kulağa ait bölümler verilmiştir. 4. Aşağıdaki şekilde iç kulakta bulunan işitmeden sorumlu
Kulak kepçesi Kulak yolu I Çekiç Örs
salyangozun açılmış hali gösterilmiştir.
Kohlear III Vestibüler II Üzengi
kanal kanal Vestibüler kanal
Korti organı IV Uç beyin Oval pencere
İşitmenin gerçekleşmesi sürecinde numaralandırılmış
yerlere yazılması gerekenler aşağıdakilerden hangisinde Kohlear kanal
doğru olarak verilmiştir? Tüylü duyu
hücreleri Korti organı
I II III IV
Yuvarlak pencere
A) Kulak zarı Yuvarlak Timpanik Salyangoz
pencere kanal Timpanik kanal
B) Östaki Salyangoz Oval Dalız Bu yapıdaki bölümlerle ilgili,
borusu pencere I. Vestibüler kanal ve timpanik kanal perilenf sıvısı ile
C) Tulumcuk Salyangoz Yuvarlak Timpanik doludur.
pencere kanal II. Kohlear kanal endolenf sıvısı ile doludur.
D) Kulak zarı Oval Timpanik Duyma
III. Korti organının tabanındaki temel zar, ses dalgaları ile
pencere kanal sinirleri
titreşir ve reseptör hücrelerini uyarır.
E) Kulak zarı Oval Perilenf Salyangoz IV. Oval pencereden çıkan duyu nöronları reseptördeki
pencere sıvısı uyarıyı beyin kabuğuna taşır.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) I ve II B) II ve III C) II, III ve IV
D) I, II ve III E) I, II, III ve IV
7. İşitme ve dengede görevli olan kulak ile ilgili aşağıdaki 10. İnsan gözüyle ilgili;
bilgilerden hangisi doğru değildir?
I. Yaş ilerledikçe göz merceği esnekliğini yititirir ve
A) Orta kulakta hem işitme hem de kulak içi basınç ayarlama yakındaki cisimlere odaklanamaz.
ile ilgili yapılar bulunur.
II. Gözdeki rhodopsin pigmenti sentezlenemediği için
B) İç kulaktaki otolit taşları sesin şiddetini artırarak duymayı aydınlık ortamdan karanlık ortama girilince görüntü
kolaylaştırır. oluşmaz.
C) Salyangozdan çıkan işitme sinirleri talamus üzerinden uç III. Göz merceğinin saydamlığını yitirmesiyle net olmayan
beyine uyarı taşır. bulanık bir görüntü oluşur.
D) Orta kulaktaki çekiç - örs - üzengi kemikleri gelen sesi yukarıda verilen durumlara bağlı olarak ortaya çıkan
oval pencereye iletir. görme problemleri aşağıdakilerin hangisinde doğru
verilmiştir?
E) Dış kulak ses dalgalarını toplayarak orta kulağa aktarır.
I II III
Çubuk hücreleri (V) Göze giren ışık miktarını ayarlar. (e) I. duyu reseptörlerine sahip olma,
II. duyu nöronlarının talamus üzerinden uç beyine
Göz kısmı ve özellikleri ilgili aşağıdaki eşleştirmelerden taşınması,
hangisi yanlıştır?
III. eşik şiddette ve üzerinde uyarıların alınmasını sağlama
A) I - b B) II - e C) III - a
özelliklerinden hangileri ortaktır?
D) IV - d E) V - c
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve III E) II ve III
D) Temel bağ dokudaki hücrelerden olan makrofajlar vücut III. Kulaktaki denge kısımları impulsu beyinciğe iletir,
savunmasında görev alır. beyincik hareket yönünü algılayarak uç beyne iletir ve
denge kurulur.
E) Üst deriyi oluşturan epitel dokunun kalınlığı vücudun her
ifadelerinden hangileri doğrudur?
yerinde aynı değildir.
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III
2.
IV
III
I
A) Vücuda şekil ve bütünlük kazandırma
Yapılan bir deneyle dil üzerindeki 4 farklı bölümdeki tat alma B) Terleme yoluyla boşaltıma yardımcı olma
oranları incelenmiştir. I numaralı bölümde acı tat hissinin, IV
numaralı bölgede hissedilenden daha az olduğu gözlenmiştir. C) Sahip olduğu reseptörler aracılığıyla çeşitli duyuları alma
7. İşitme organı olan kulaktaki işitme olayı ile ilgili aşağıdaki 10. Koku alma organı olan burun ile ilgili,
açıklamalardan hangisi yanlıştır? I. Koku alma dışında, alınan havadaki O2’nin çözünmesini
A) Dış kulaktaki kulak zarı sesin çarparak ilk kez titreşim de sağlar.
oluşturduğu yerdir.
II. Sarı bölgede bulunan kemoreseptörler aslında
B) Üzengi kemiğinden sonra ses östaki borusuyla iç kulağa özelleşmiş sinir hücrelerinin dentritleridir.
aktarılır. III. Koku soğancığında bulunan duyu nöronları kokunun
C) Oval pencere, orta kulak kemiklerindeki sesi salyangoza çeşidini belirler.
aktarır. ifadelerden hangileri doğrudur?
D) Salyangoz içindeki sıvı, titreşimlerin ses dalgalarına A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
dönüşümünü sağlar.
D) I ve II E) II ve III
E) Kohlear kanaldaki perilenf sıvısı ses dalgaları oluşturarak
korti organındaki tüylü reseptörleri uyarır.
Buna göre göze giren ışığın görme olayı gerçekleşene 12. Aşağıdaki şekilde insan gözünün yapısı gösterilmiştir.
kadar geçtiği yolda hangi yapılar yer değiştirirse sıralama Mercek bağları
doğru olur? (Asıcı lifler) Damar tabaka
A) I ile II / III ile IV B) II ile III / V ile VII Kirpiksi cisim
Sarı benek
C) III ile IV / V ile VI D) II ile III / V ile VI Saydam
tabaka Ağ tabaka
E) I ile III / IV ile VI
İris
Göz Görme siniri
bebeği
Göz merceği
Sert tabaka
7. Bir insanda adrenalin hormonu normalden fazla 11. Kandaki glikoz miktarı
salgılanırsa;
l. kalp atış hızı, N
ll. kan basıncı,
Zaman
t1 t2 t3 t4
lll. soluk alıp verme hızı,
N : Normal değer
lV. kandaki Ca+2 miktarı
Yukarıdaki grafik sağlıklı bir bireyin kanındaki glikoz miktarının
faktörlerinden hangilerinin artması beklenir?
zamana bağlı değişimini göstermektedir.
A) l ve ll B) ll ve lll C) lll ve lV
Buna göre belirtilen zaman dilimlerinde gerçekleşen
D) l, ll ve lll E) l, ll, lll ve lV olaylarla ilgili,
I. t1 ve t4 zaman aralığında hipofiz bezi pankreası
uyarmıştır.
II. t2 de glukagon hormonu etkilidir.
III. t3 de sindirim kanalında emilen glikoz miktarı artmıştır.
yargılarından hangileri söylenebilir?
8. İnsan vücudunda aşağıda verilen düzenlenmelerden
hangisinde hipofiz bezi rol oynamaz? A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II
A) Derinin renginin koyulaşması D) II ve III E) I, II ve III
B) Vücudun su dengesinin ayarlanması
C) Kan şekerinin düşürülmesi
D) Metabolizma hızının artırılması
E) Süt bezlerinden süt salgılanması
Çözüm Yayınları
9. Hipofiz bezinin;
l. salgısını kana verme,
ll. birden fazla hormon salgılama,
lll. doğrudan hipotalamus tarafından kontrol edilme 12. Bir insanın kanındaki ADH miktarının değişimi aşağıdaki
özelliklerinden hangileri tiroit bezi için de geçerlidir? grafikte verilmiştir.
Kandaki
A) Yalnız l B) Yalnız ll C) Yalnız lll
ADH miktarı
D) l ve ll E) l, ll ve lll Normal
seviye
Zaman
4. Hipofizden salgılanan;
l. FSH, 29
ll. LH, 7. İnsanlarda homeostatik dengenin sağlanmasında etkili
olan tüm hormonlar;
lll. ACTH,
l. amino asit ya da protein yapılı olma,
lV. TSH,
ll. kana salgılanarak hedef hücrelere taşınma,
V. Prolaktin
lll. hipofiz bezinin uyarması sonucu salgılanma
hormonlarından hangileri aynı organ üzerinde etki
gösterir? özelliklerinden hangilerine ortak olarak sahiptir?
A) l ve ll B) ll ve lll C) lll ve lV A) Yalnız l B) Yalnız ll C) I ve III
D) lV ve V E) l, lll ve V D) lI ve llI E) l, ll ve lll
Test 11 1. D 2. A 3. D 4. A 5. C 6. E 7. B 8. C 9. E 10. B 11. D 12. E
Negatif geri
bildirim
Hipofizin arka lobu
ADH
Boşaltım
9. Aşağıdaki tabloda bazı hormonlar ve bu hormonlara ait kanallarından
görevler verilmiştir. suyun geri emilimi
Hormon Görev
Yukarıdaki şekilde vücudun su dengesinin düzenlenmesi
Kalsitonin Kandaki Ca++ miktarını azaltır. gösterilmiştir.
STH Büyüme ve gelişmeyi sağlar. lll. ADH suyun geri emilmesini sağlayarak vücudun su
Çözüm Yayınları
dengesini düzenler.
Verilen hormonlar ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi
doğru değildir? ifadelerinden hangileri söylenebilir?
A) Kortizol ve insülinin kandaki karbonhidrat oranına etkisi A) Yalnız l B) Yalnız ll C) Yalnız lll
birbirine zıttır. D) ll ve lll E) l, ll ve lll
B) STH’nin etki alanı parathormondan fazladır.
C) Kalsitonin ve parathormon zıt etkiye sahiptir.
D) Tiroksin miktarı azalan bir bireyde üretilen enerji miktarı
azalır.
E) Kalsitonin ve parathormon aynı bezden salgılanır.
12. Kalsitonin
1 2
Kan kalsiyum
düzeyi
4 3
Parathormon
2. İnsanda aşağıdaki yapılardan hangisi hormon Bu değişime neden olan X faktörü ile ilgili,
salgılamaz?
I. Tiroit bezinden salgılanan kalsitonin hormonu olabilir.
A) Paratiroit bezi B) Yumurtalık C) Mide
D) Pankreas E) Süt bezi II. Böbreklerden Ca++ emilimini artıran parathormon
olabilir.
III. Hipofizden salgılanan TSH hormonun uyarısı ile
Çözüm Yayınları
X hormonu
Y hormonu
Zaman
4. Beynin bölümlerinden ara beyinde bulunan hipotalamus,
vücut içi dengenin ayarlanmasında ve endokrin sistem
üzerinde etkilidir. Bu hormonlar ile ilgili aşağıdaki eşleştirmelerden hangisi 31
doğrudur?
Hipotalamusun endokrin sistem üzerindeki etkileri ile
ilgili, X hormonu Y hormonu
8. Pankreas kan şekerinin ayarlanmasında görevli olan karma bir 11. İnsanlarda hormonlar normalden az ya da çok
bezdir. Salgıladığı hormonlardan insülin hedef hücrelerde etkinlik salgıladıklarında vücutta anormallikler yaşanır ve bazı
gösteremez ise Tip II-diyabet hastalığı ortaya çıkar. hastalıklar görülür.
Buna göre, Buna göre;
I. Kanda glikoz seviyesi normal değer üzerinde kalır. • K+ böbreklerden yeterli oranda atılamaz ve deride renk
değişimi görülür. (I)
II. İnsülin üretildiği halde hedef hücredeki reseptörler
bozulduğu için insülinle uyarılmaz. • Kandaki Ca++ oranı normalin altına düşer ve kaslarda
ağrılı kasılmalar görülür. (II)
III. Hücreler glikozdan yararlanmayacağı için yağ ve
protein tüketimi artar. • Gelişme döneminde tiroksinin yetersiz salgılanması ile
zeka geriliği ve gelişim bozukluğu görülür. (III)
ifadelerinden hangileri Tip II diyabet hastalığı için
söylenebilir? • Böbreklerden yeterli su emilimi olmadığı için, idrarla
atılan su miktarı artar ve kanın osmotik basıncı yükselir.
A) I ve II B) Yalnız I C) I ve III
(IV)
D) Yalnız II E) I, II ve III
• Tiroit bezi uyarıldığı halde, iyot eksikliğine bağlı olarak
hormon üretemez ve tiroit bezi büyür. (V)
verilen anormalliklere bağlı olarak ortaya çıkan hastalıklar
aşağıdakilerden hangisinde yanlış eşleştirilmiştir?
A) I → Addison
B) II → Tetani
C) III → Kretenizm
9. Bir insanın vücudunda aşağıdaki olaylar gerçekleşmektedir.
D) IV → Diyabet
• Böbreklerden Na ve Cl emilimi artarken, K emilimi
azalmaktadır. E) V → Guatr
Çözüm Yayınları
Hipotalamus
(I)
E) Ön loptan salgıladığı TSH ile tiroksin hormonu salgısını
I. Kandaki glikoz oranı normal değerin altına düştüğü için
uyarır.
pankreastan kana glukagon hormonu salgılanır.
II Karaciğerde depo edilen glikojen glikoza dönüştürülerek
kan şekeri yükseltilmeye çalışılır.
III. Kas hücrelerine geçen glikoz miktarı sürekli artar.
durumlarından hangileri gözlenebilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) II ve III E) I, II ve III
33
Bu hormonlardan hangisi aynı zamanda sinir uçlarından Bu hormonlardan hangileri karbonhidrat metabolizması
salgılanarak nörotransmitter görevi üstlenir? üzerinde aynı etkiye sahiptir?
7. Vücutta düzenleyici olarak görev yapan hormonlar steroit 10. Aldosteron böbrek üstü bezinin kabuk bölgesinden salgılanan
veya protein yapılı olabilirler. bir hormondur.
Aşağıda verilenlerden hangisindeki hormonların ikisi de X faktörü
steroit yapılıdır?
A) İnsülin - Kalsitonin
B) Tiroksin - Testosteron
C) Aldosteron - İnsülin Zaman
D) Östrojen - Testosteron
E) Östrojen - Prolaktin Aldosteron kanda normalden az salgılandığında vücutta bazı
değişiklikler görülür.
X faktörü bu değişikliklerden hangisi olamaz?
A) Kandaki Cl+ miktarı
B) Kan hacmi
C) Kandaki K+ miktarı
8. Sağlıklı bir insanın kanındaki Ca++ yoğunluğunun zamana D) Kan basıncı
bağlı değişimi aşağıdaki grafikte gösterilmiştir. E) Kandaki su miktarı
Kandaki Ca++ yoğunluğu
Zaman
t
34 9. Kampa giden Can, kamp alanında yürürken karşısına çıkan N: Normal değer
yılanı görür ve korkup kaçmaya başlar.
Buna göre t anından itibaren tiroksin hormonunun
Bu süreçte Can’ın vücudunda aşağıdaki değişimlerden
miktarında gözlenen değişime bağlı olarak;
hangisi gerçekleşmez?
I. kan basıncında artma,
A) Kanda adrenalin miktarı artar.
II. kan hacmi ve kalp atış hızında azalma,
B) Bazı damarlar genişler ve kan akış hızı belli organlarda
III. sinirsel duyarlılıkta azalma,
artar.
IV. metabolizma hızında artma
C) Soluk alış verişi hızlanır.
değişikliklerinden hangileri gözlenebilir?
D) Parasempatik sinirlerde impuls iletimi hızlanır.
A) I ve II B) II ve III C) I ve IV
E) Karaciğerde glikojenin glikoza hidrolizi artar.
D) I, II ve III E) I, III ve IV
Endokrin Sistem - 5 BÖLÜM 01 Test 14
1. ADH (vasopressin) hipofizin arka lobundan salgılanan, 5. Ameliyatla alınan bir endokrin bezin eksikliğinde vücutta şu
vücutta su dengesini düzenleyen bir hormondur. aksamalar gözlenmiştir;
Bir kişide ADH salgılanmasından itibaren vücutta su
• Vücut içi iyon derişiminde düzensizlik
dengesinin sağlanmasına kadar gerçekleşen olaylar
düşünüldüğünde aşağıdakilerden hangisi dördüncü • Kan basıncında dengesizlik
sırada gerçekleşir?
• Vücutta amino asit ve yağ asidi oranı artışı
A) Kanın osmotik basıncı artar.
Buna göre belirtilen aksaklıklar aşağıdaki endokrin
B) Böbrekten suyun geri emilimi artar.
bezlerden hangisinin alınmasından kaynaklanmıştır?
C) ADH, böbrek nefron kanallarının suya geçirgenliğini artırır.
A) Pankreas B) Böbrek üstü bezi
D) Hipotalamustaki reseptörler uyarılır.
C) Timüs bezi D) Paratiroit bezi
E) Kandaki su miktarı normal değere ulaşır. E) Eşeysel bezler
B) FSH LH LTH
D) II ve III E) I, II ve III D) IV → e E) V → d
Test 14 1. B 2. E 3. C 4. E 5. B 6. C 7. D 8. D 9. B 10. A 11. E 12. C
8. Erkek bir bireyin hipofiz bezi çıkarılırsa aşağıdaki 11. Kandaki su miktarı
olaylardan hangisinde aksama gözlenmez? N
A) Sperm oluşumu
B) Tiroit bezinden tiroksin salgılanması
C) Kemik hücrelerinde hücre bölünmesi Zaman
aşağıdaki grafikte gösterilmiştir.
E) Kanda su oranın normal seviyede korunması Bu durumla ilgili,
I. Hipofizin arka lobundan salgılanan ADH miktarı kanda
artar.
II. Bir süre sonra böbrek nefronlarından suyun geri emilimi
artar.
III. Birey hipertonik idrar oluşturur.
yargılarından hangileri doğrudur?
9. Böbrek üstü bezinden salgılanan hormonlarla ilgili
aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
Glukagon
Hipotalamus RF I LH Korpus luteum oluşur. II Tiroit bezi Böbrek üstü
hormonu bezi öz kısmı
Negatif feed-back Tiroksin
hormonu Adrenalin
Bu döngüde numaralı yerlere aşağıdakilerden hangisi
36
yazılırsa döngü doğru şekilde tamamlanmış olur? Buna göre aşağıdaki yorumlardan hangisi yapılamaz?
A) Kandaki bazı maddelerin miktarındaki değişme hormon
I II
salgılanmasını uyarabilir.
A) Hipofiz Progesteron
B) Sinir sistemi endokrin sistemin faaliyetlerini etkileyebilir.
B) Hipofiz LTH
C) Bir endokrin bezin faaliyeti aynı anda hem sinirsel hem de
C) Dölyatağı Östrojen hormonal olarak düzenlenebilir.
l. kaburga uçları,
ll. soluk borusu,
lll. omurlar arası diskler,
lV. kulak kepçesi
3. İnsanda kemik sağlığı ve gelişimi için; yapı ve organlarından hangilerinde kıkırdak dokuya
l. kalsiyum, rastlanır?
lV. fosfat
moleküllerinden hangilerine ihtiyaç vardır?
A) l ve ll B) ll ve lll C) lll ve lV
D) l, ll ve lll E) l, ll, lll ve lV
9. Aşağıda üç kasa ait kasılma boyunun zamana bağlı değişimi A) l ve lIl B) ll ve lll C) lll ve lV
gösterilmiştir.
Kasılma boyu D) l, lIl ve lV E) l, ll, lll ve lV
X Y Z
Zaman
Çözüm Yayınları
Uyarı anı
Zaman
t0 t1 t2 t3 t4
Uyarı
Grafikle ilgili,
l. Kasa eşik değerinde uyarı verilmiştir.
38 10. Sağlıklı bir insanda;
ll. Hiçbir uyarı almayan kas, belirli bir derecede kasılı
l. diyaframın düzleşmesi,
durumdadır.
ll. besinlerin ince bağırsakta ilerlemesi,
lll. t1 - t2 zaman aralığında ATP harcanırken t2 - t3 zaman
lll. kalbin kanı pompalaması, aralığında ATP harcanmaz.
lV. kol ve bacakların hareket ettirilmesi lV. t1 - t2 zaman aralığında kasın boyu kısalırken t2 - t3
zaman aralığında uzar.
faaliyetlerinden hangilerinin gerçekleştirilmesinde
kasların etkinliğinden bahsedilebilir? ifadelerinden hangileri yanlıştır?
A) l ve ll B) ll ve lll C) lll ve lV A) Yalnız l B) Yalnız lII C) l ve lV
D) l, ll ve lll E) l, ll, lll ve lV D) ll ve lll E) lll ve lV
Destek ve Hareket Sistemi - 2 BÖLÜM 01 Test 16
1. Aşağıdaki hormonlardan hangisinin kemik gelişimi 4. Çizgili kasların kasılması sırasında miktarı artan;
üzerinde bir etkisi yoktur?
l. inorganik fosfat,
A) Kalsitonin
ll. ADP,
B) Parathormon
lll. karbondioksit,
C) Büyüme hormonu
lV. laktik asit
D) Eşeysel hormonlar
moleküllerinden hangileri düz kas ve kalp kasları
E) Adrenalin kasılırken de artar?
A) l ve ll B) ll ve lll C) lll ve lV
D) l, ll ve lll E) l, ll, lll ve lV
l ll
Kasın boyu kısalır.
değişimler l ve ll ile gösterilmiştir.
Numaralandırılmış yapılarla ilgili aşağıdakilerden hangisi
Buna göre l. ve ll. olaylar sırasında meydana gelen diğer
yanlıştır?
değişimlerle ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi
A) 1 numaralı kısım 4 numaralı kısımdan daha serttir. doğrudur?
D) 4 numaralı kısmın üzerini kemik zarı örter. B) A bandı değişmez Kasın hacmi değişmez.
C) Kasın hacmi değişmez. H bandı genişler.
E) 1 numaralı kısımda sinirler ve kan damarları bulunmaz.
D) A bandı değişmez. l bandı genişler.
E) l bandı daralır. Kasın hacmi artar.
Zaman
t1 t2
Grafiğe göre;
l. t1 ve t2 sürecinde kas hacmi değişmez.
ll. Kas sadece t1 sürecinde ATP harcar.
lll. t1 sürecinde kasın boyu kısalır, t2 sürecinde kasın boyu
uzar.
IV. t1 süreci kasılma, t2 süreci gevşeme olarak tanımlanır.
12. Aşağıdaki grafikte insana ait bir çizgili kasın uyarı frekansına
ifadelerinden hangileri doğrudur?
bağı olarak gerçekleşen kasılma miktarındaki değişim
A) l ve ll B) ll ve lll C) lll ve lV gösterilmiştir.
D) Düz kas hücreleri tek çekirdekli, çizgili kas ve kalp kası ifadelerinden hangileri doğrudur?
hücreleri daima çok çekirdeklidir. (E.D: Eşik değerde uyarı şiddeti)
E) Kalp kası çalışma olarak düz kasa yapı olarak çizgili A) Yalnız l B) Yalnız ll C) Yalnız lll
kaslara benzer.
D) l ve lIl E) l, ll ve lll
Destek ve Hareket Sistemi - 3 BÖLÜM 01 Test 17
1. İnsanda iskelet sistemi kıkırdak ve kemik dokudan oluşur. 4. İskelet sisteminde iki kemiğin birbirine bağlanmasını sağlayan
Buna göre kıkırdak doku ile ilgili, yapılara “eklem” denir.
I. Az sayıda hücre, bol miktarda ara madde içerir. Eklem çeşitlerinden olan tam oynar eklemlerle ilgili,
II. Hücrelerine doğrudan kan damarı ulaşmaz. • Bağ dokudan oluşan eklem kapsülü bulundurur.
III. Ara maddesinin özelliği tüm kıkırdak doku çeşitlerinde • İki kemik ligament adı verilen bağlarla birbirine bağlanır.
aynıdır.
• Kemiklerin sürtünmesini önleyen sinoviyal sıvı bulunur.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
• Yüz kemiklerinin tamamında bulunur.
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
• Kemiklerin arasında kıkırdak yapılı disk bulunur.
D) I ve III E) I, II ve III
ifadelerinden kaç tanesi doğrudur?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
7. İskelet kaslarının yapı ve çalışması ile ilgili aşağıdaki 10. Sağlıklı bir insanda belli bir zaman sürecinde çizgili kasların
açıklamalardan hangisi doğru değildir? kasılma durumu grafikteki gibidir.
A) İskelet kaslarında miyozin fibrilleri sabit, aktin fibrilleri Kasılmanın boyu
hareketlidir.
B) Aktin ve miyozin filamentlerinin ana yapısını protein
oluşturur.
C) İskelet kasına ulaşan otonom sinirler, kas hücresi üzerinde
impuls yaratır. Zaman
D) İmpuls gelmesi ile sarkoplazmik retikulumda depo edilmiş Bu kasta meydana gelen değişimlerle ilgili,
olan Ca++ serbest kalır.
I. Kasın yapısını oluşturan aktin ve miyozin iplikler birbiri
E) Kasılma ve gevşeme sırasında ATP’den enerji elde edilir. üzerinde hareket etmiştir.
II. Kasılmanın başlangıcında enerji ihtiyacını karşılamak
için harcanan kreatin fosfat yeniden sentezlenmiştir.
III. Kasta depolanmış olan glikojenler parçalanarak
solunumda kullanılmış olabilir.
8. Çizgili kaslarda aktin ve miyozin proteinleri düzenli bir dizilim
IV. Sarkoplazmik retikulumdan aktin ve miyozin iplikleri
gösterir. Bu dizilim mikroskop altında enine bantlaşmalar
arasına Ca++ iyonları salınmıştır.
şeklinde görülür.
açıklamalarından hangileri doğrudur?
Enine bantlaşmaya göre oluşan yapılarla ilgili aşağıdaki
ifadelerden hangisi yanlıştır? A) Yalnız IV B) I ve II C) II ve III
A) Aktin ve miyozin filamentlerinin bulunduğu, koyu renkli D) III ve IV E) I, III ve IV
bölüme A bandı denir.
B) Sadece aktin filamentlerinden oluşan açık renkli bölüm I
bandıdır.
Çözüm Yayınları
Eşik değerde
uyarı Uyarı şiddeti
Sinovial zar
B) Üyeler iskeleti kol ve bacak kemiklerinden oluşur. Fibröz kıkırdak Hiyalin kıkırdak Elastik kıkırdak
C) Gövde iskeleti; omurga, kaburga, kalça kemiği, göğüs A) I II III
kemiği ve omuz kemerinden oluşur.
B) II III I
D) Omurgayı oluşturan omur kemikleri düzensiz şekilli
C) II I III
kemiklerdir.
E) Üyeler iskeletinde bulunan baldır kemiği, diz kapağı ve D) III I II
kalça kemiği uzun kemiklere örnektir. E) III II I
Test 18 1. C 2. E 3. E 4. D 5. B 6. B 7. D 8. A 9. C 10. E 11. D
7. İskelet kasları hızlı çalıştıkları için enerji ihtiyaçları yüksektir. 10. Aşağıda verilen grafik iki farklı kasın aynı uyaranla
uyarıldıklarında kasılma ve gevşemeleri hakkında bilgi
İskelet kasları enerji ihtiyacını karşılarken;
vermektedir.
I. Kreatin → Kreatin fosfat
Kasılma gücü
II. Glikojen → Glikoz P R 1. kas
III. Glikoz → Laktik asit 2. kas
IV. Glikoz → CO2 + H2O
dönüşümlerinden hangilerini gerçekleştirir?
A) I ve II B) III ve IV C) I, II ve IV
M Z
D) Il, IlI ve IV E) I, II, III ve IV Zaman (ms)
0 10 20 30 40 50 60 70 80
yapılamaz?
A) Her iki kas uyarı verildiğinde kısa bir süre gizli evrede
kalmıştır.
B) 1. kasın kas sarsısı 2. kastan daha kısa sürmüştür.
C) Her iki kasın aynı uyarana karşı verdikleri tepki şiddeti
8. Çizgili kasların sinirler tarafından uyarılıp gevşemesine kadar
miktarı aynıdır.
geçen sürede bir takım olaylar ard arda gerçekleşir.
D) P ve R noktalarında iki Z şeridi arasındaki mesafe en
Bu olaylar sıralandığında aşağıdakilerden hangisi 4.
azdır.
sırada gerçekleşir?
E) M ve Z noktalarında her iki kasta ATP üretimi ve tüketimi
A) Ca++ iyonları miyozin üzerindeki ATP enzimi aktifleşir. yoktur.
B) Motor nöronlardan salgılanan aseti kolin motor uç plağa
bırakılır.
Çözüm Yayınları
11. Gevşemekte olan bir iskelet kası ile ilgili olarak aşağıdaki
grafiklerden hangisi çizilemez?
A) Kas hacmi B) Sarkomer boyu
44
Bu terimlerle ilgili aşağıdaki açıklamalardan hangisi
yanlıştır?
A) II, yapı eklem ile kasın bağlandığı noktayı ifade eder. Zaman Zaman
Uzun var. II IV
el parmak
Kısa I var.
kemikleri H bandı Sarkomer
Z şeridi Z şeridi
Yassı var. III V A bandı
Tabloda boş bırakılan yerler aşağıdakilerden hangisi ile
I. I bandı kısalıyorsa kas kasılma evresindedir.
eşleştirilirse tablo doğru tamamlanmış olur?
II. A bandı haraket ettiğinde ATP tüketimi artar.
I II III IV V
III. İki Z çizgisi birbirinden uzaklaşıyorsa kas hacmi
A) var var yok kürek kemiği kafatası artıyordur.
IV. Sarkomerin boyu kasılma ve gevşeme sırasında
B) yok var var kaval kemiği omurga
sabittir.
C) yok yok var leğen kemiği kafatası ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) I ve III C) II ve IV
D) var yok yok kaval kemiği pazu kemiği
D) I, II ve III E) I, III ve IV
E) var var var pazu kemiği kürek kemiği
değişme gözlenir.
Bu değişimlerle ilgili,
I. Çizgili kaslarda oksijen yetersizliğinde laktik asit miktarı
2. İnsanda iskelet sistemini oluşturan kemik doku ile ilgili
artar.
aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
II. Düz kaslar dinlenme hâlindeyken kreatin fosfat kullanır.
A) Kemik doku mineral deposu olarak görev yapar.
III. Kalp kası enerji elde etmek için ilk sırada yağ asitlerini
B) Kemik dokunun ürettiği kalsitonin hormonu kemikte Ca++
kullanır.
birikimi sağlar.
açıklamalardan hangileri doğrudur?
C) Yaşlandıkça kemik dokuda organik madde oranının azalıp
inorganik madde oranının artması kırılganlığa neden olur. A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) Yetişkin bireylerde kemik doku kan hücrelerinin üretimini D) II ve III E) I, II ve III
sağlar.
E) Kemik dokunun gelişiminde hormonlar, beslenme, genetik
faktörler ve güneş ışığı etkili olur.
7. Midede peristaltik hareketin gerçekleşmesini sağlayan kas 10. İnsanda aşağıdaki hareketlerden hangisinin
doku çeşidi ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? gerçekleşmesi sırasında birbirine zıt çalışan kaslar görev
yapmaz?
A) Otonom sinirler tarafından denetlenir.
A) Bacağın diz kısmından bükülmesi
B) Hücreleri mekik şeklinde ve tek çekirdeklidir.
C) Mikroskopta incelendiğinde aktin ve miyozin fibrillerinin B) Kolun dirsekten bükülmesi
düzenli dizilmediği görülür. C) Bağırsakların kasılarak besinleri ilerletmesi
D) Omurilik soğanından gelen miyelinli nöronlar tarafından
D) Başın iki yana doğru hareket ettirilmesi
uyarılır.
E) El parmaklarının bükülmesi
E) Kasılması yavaş ve düzenli olduğu için yorulmadan uzun
süre çalışabilir.
Zaman (ms)
X Z T V
Y
E) Akciğerler E) Z V
Sindirim Sistemi - 1 BÖLÜM 01 Test 20
1. Bir insanda polimer besinlerin ağızdan alınması kimyasal 4. Aşağıdakilerden hangisi karaciğerin görevlerinden biri
sindirimin tamamlanması ve sindirim ürünlerinin emilimi değildir?
sürecinde aşağıdaki yapılardan hangisinin herhangi bir
A) Glikozun fazlasını glikojene dönüştürüp depo etme
etkinliği gözlenmez?
B) Provitamin A’yı A vitaminine dönüştürme
A) Ağız
C) Amonyağı üreye dönüştürme
B) İnce bağırsak
D) Sindirim enzimleri salgılama
C) Mide
E) İlaçların zehirli etkilerini yok etme
D) Kalın bağırsak
E) Safra kesesi
47
3. Safra kesesi alınan bir bireyde;
I. karbonhidrat,
II. protein,
III. yağ
moleküllerinden hangilerinin sindirimi ile ilgili problemler 7. İnce bağırsak içinde bulunan sıvıda aşağıdaki
gözlenebilir? moleküllerden hangisi bulunmaz?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III A) Laktaz B) Safra C) Gastrin
D) I ve II E) I, II ve III D) Amilaz E) Lipaz
Test 20 1. D 2. A 3. E 4. D 5. A 6. D 7. C 8. C 9. A 10. B 11. E 12. E
8. Aşağıdakilerden hangisi sindirim sistemi hastalıklarından 11. Aşağıdaki tabloda çeşitli besinlerin kimyasal sindiriminde
biri değildir? görevli sıvılar ve harflerle sembolize edilen besin çeşitleri
verilmiştir.
A) Ülser B) Gastrit C) Diyabet
D) İshal E) Reflü Besin Tükürük Mide Pankreas
çeşidi sıvısı özsuyu özsuyu
P
R
S
9. Sağlıklı bir insanın kalın bağırsağında; lll. S besininin yapı birimleri amino asitlerdir.
Nişasta Protein
2 3
5
-l- Glikoz -ll- Amino asit 4
lll. mide,
Buna göre X ile gösterilen organla ilgili,
lV. ince bağırsak
l. Kandaki glikoz miktarının ayarlanmasına yardımcı olur.
yapılarından hangileri hem sindirim enzimi hem de
ll. A, D ve K vitaminlerini ve demir, bakır gibi mineralleri hormon salgılayabilir?
depolar.
A) l ve ll B) ll ve lll C) lll ve lV
lll. Alyuvar yapımında ve kan plazmasındaki proteinlerin
üretiminde rol oynar. D) ll, lll ve lV E) l, ll, lll ve lV
Madde miktarı
50
12. İnsanda sindirim sisteminde görev alan;
9. Karaciğerde;
l. amilaz,
l. Glikoz → glikojen,
ll. lipaz,
ll. Amonyak → üre,
lll. pepsin
lll. Laktik asit → glikoz
enzimlerinden hangileri substratını tamamen en küçük
dönüşüm olaylarından hangileri gerçekleşir? organik yapı birimlerine kadar parçalayabilir?
A) Yalnız l B) Yalnız ll C) Yalnız lll A) Yalnız Il B) Yalnız llI C) I ve II
D) l ve ll E) l, ll ve lll D) lI ve IIl E) I, ll ve lll
Sindirim Sistemi - 3 BÖLÜM 01 Test 22
1. İnsanda sindirim sisteminde gerçekleşen; 4. Virsung kanalı tıkanan bir bireyde,
I. RNA molekülünün nükleotitlere ayrışması, I. Ağızda nişastanın glikoza kadar hidrolizi gerçekleşir.
II. pepsin enziminin proteinleri, peptonlara parçalaması, II. Yağların hidrolizini gerçekleştiremediği için bir süre
sonra kilo kaybına uğrar.
III. safra tuzlarının yağları, yağ damlacıklarına ayrıştırması,
III. İnce bağırsakta hiçbir besin monomerinin emilimi
IV. tükrükteki amilazın nişastayı parçalaması
gerçekleşmez.
olaylarından hangileri kimyasal sindirime örnektir?
durumlarından hangileri gözlenebilir?
A) I ve II B) II ve IV C) III ve IV
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) I, II ve IV E) I, II, III ve IV
D) II ve III E) I, II ve III
2. Mide duvarından bir miktar lipaz enzimi salgılanmasına 5. Yapısındaki karbon atomları işaretli nişasta molekülü
hidroliz edildikten sonra oluşan glikoz molekülleri;
rağmen, midede yağların sindirimi yoktur.
I. kapı toplardamarı,
Yağların sindiriminin midede gerçekleşmemesi;
II. akciğer atardamarı,
I. midede yağların kimus denilen bulamacın içinde
olması, III. göğüs lenf kanalı,
II. uygun pH ortamının olmaması, IV. peke sarnıcı
III. midede safra sıvısının bulunmaması, kısım ve damarlarından hangilerinde gözlenebilir?
durumlarından hangileri ile açıklanabilir? A) Yalnız I B) I ve II C) II ve IV
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III D) I, II ve III E) I, II, III ve IV
Çözüm Yayınları
D) II ve III E) I, II ve III
Numaralandırılmış kısımlarla ilgili aşağıdakilerden hangisi
doğru değildir?
7. Sağlıklı bir insana ağız yoluyla verilen gastrin hormonu
ile ilgili, 51
A) I numaralı kısım ürettiği sindirim enzimlerini koledok
I. Midede peristaltik hareketi hızlandırır.
kanalına salgılar.
II. Mide özsuyunun artmasını sağlar.
B) II numaralı kısım, I’de üretilen safra sıvısını depo
eder. III. Pepsinojen salgısını artırır.
C) III numaralı kısım, mide olup yemek borusu ve oniki IV. Midede denatüre olur ve inaktif halde kalır.
parmak bağırsağı ile bağlantılıdır.
verilenlerden hangileri söylenemez?
D) IV numaralı kısımdan salgılanan bikarbonat iyonları
incebağırsağın pH dengesini düzenler. A) I ve II B) I ve IV C) II ve III
8. Vagus siniri, sindirim sistemi üzerinde hızlandırıcı etkisi olan bir 11. Sindirim organlarını uyaran hormonların özellikleri aşağıda
parasempatik sinirdir. verilmiştir,
Geçirdiği bir kaza sonu vagus siniri zedelenen bir I. Mide bezlerini uyararak, mide özsuyunun
bireyde, salgılanmasını sağlar.
I II III IV
A) Gastrin Kolesistokinin Sekretin Enterogastrin
9. Helicobakter pylori bakterisi midede yara oluşumuna neden D) Enterogastrin Sekretin Kolesistokinin Gastrin
olup öncelikle aç durumdayken şiddetli ve yanıcı ağrılara neden
olmaktadır. E) Enterogastrin Kolesistokinin Sekretin Gastrin
Bu bakterinin insan midesinde ve 12 parmak bağırsağının
mukoza tabakasında oluşturduğu sindirim sistemi
rahatsızlığı aşağıdakilerden hangisidir?
A) İshal
Çözüm Yayınları
B) Ülser
C) Laktoz hassasiyeti
D) Kabızlık
E) Aft
Akciğer
9. Aşağıda insanda sindirim sisteminin bazı organları 11. Karbonhidrat, yağ ve protein olduğu bilinen K, L ve M
gösterilmiştir. maddelerinin insanda kimyasal sindirime uğradığı organlar
1 tabloda gösterilmiştir.
“+ : Sindiriminin olduğunu, – : Sindirimin olmadığını ifade
eder.”
Ağız Mide İnce bağırsak
3 5
K + – +
4
L – – +
M – + +
2
Zaman
12. Safra kesesi alınan bir insanda;
54
Buna göre P molekülü ile ilgili olarak,
I. yağların kimyasal sindiriminin zorlaşması,
I. Sindirime uğramadan hücre zarından geçemez.
II. polipeptitlerin kimyasal sindiriminin daha kolay
II. Sadece hayvansal hücrelerde bulunabilir. gerçekleşmesi,
III. Sindirimin gerçekleşmesi için ortam pH’sının kuvvetli III. dışkıdaki yağ içeriğinin artması,
asit olması gerekir.
IV. ince bağırsak pH’ının düzenlenmesinin zorlaşması
ifadelerinden hangileri doğru olabilir?
durumlarından hangileri gözlenebilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
A) Yalnız IV B) I ve II C) III ve IV
D) I ve III E) I, II ve III
D) I, III ve IV E) II, III ve IV
Sindirim Sistemi - 5 BÖLÜM 01 Test 24
1. İnce bağırsaktaki bezler tarafından salgılanan sindirim 5. İnsanın sindirim sisteminde meydana gelen aşağıdaki
enzimleri; olaylardan hangisinin gerçekleşmesi için kesinlikle ATP
tüketimine gereksinim duyulmaz?
I. disakkarit,
A) Sindirimde etkinlik gösterecek enzimlerin salgılanması
II. dipeptit,
B) Organik moleküllerin su ile reaksiyona sokulup birim
III. nişasta, moleküllerine kadar parçalanması
IV. A, D, E ve K vitaminleri C) Sindirim kanalındaki maddelerin peristaltik hareketlerle
moleküllerinden hangilerine etki edebilir? kanalda ilerletilmesi
D) Sindirim sonucu oluşan glikoz, amino asit gibi maddelerin
A) Yalnız IV B) I ve II C) I ve III
emilmesi
D) II ve III E) III ve IV
E) Sindirim reaksiyonları sırasında uyarıcı etki yapan
hormonların salgılanması
8. Aşağıda insanda sindirim sisteminin bir bölümü şematize 11. Bir besin çeşidinin kimyasal sindirime bağlı olarak bazı sindirim
edilmiştir. organlarındaki miktar değişimi aşağıdaki grafikte verilmiştir.
Organ Organ Miktar
K L
1 2
olaylardan hangisinin gerçekleşmesine ihtiyaç yoktur?
A) K ve L organları kolesistokinin hormonundan etkilenir.
A) İnaktif formdaki pepsinojen enziminin HCl ile birleşerek
B) 3’teki pH 4’tekinden düşüktür. aktif pepsine dönüşmesi
C) K ve L organları 1 ve 2 yolu ile oniki parmak bağırsağının B) Pankreas öz suyunun virsing kanalı aracılığıyla vater
vater kabarcığına salgı boşaltır. kabarcığı üzerinden ince bağırsağa boşaltılması
D) 1 ve 2 yolu ile onikiparmak bağırsağına bazik özellikte sıvı C) İnaktif formdaki tripsinojen ve kimotripsinojen enzimlerinin
iletilir. aktifleştirilmesi
D) Safra öz suyu ile besinin yüzeyinin genişletilerek kimyasal
E) 3 ve 4’te görev alan ortak enzimler ortak substratlara etki
sindirime hazırlanması
edebilir.
E) Vagus siniri aracılığıyla mide bezlerinin uyarılması
6. İnsanda;
l. B ve T lenfositleri,
Çözüm Yayınları
ll. alyuvarlar,
lll. trombositler
hücre gruplarından hangileri bağışıklığın sağlanmasında
görev yapar?
A) Yalnız l B) Yalnız ll C) Yalnız lll
3. İnsanın kan plazmasında aşağıdaki moleküllerden hangisi
bulunmaz? D) l ve ll E) ll ve lll
A) Oksijen B) Hemoglobin
C) Glikoz D) Antikor
E) Hormon
57
4. Aşağıdakilerden hangisi kalp atışını hızlandırmaz? 7. İnsan vücudunda kanın akış yönü ile ilgili aşağıdaki
eşleştirmelerden hangisi yanlıştır?
A) Vagus sinirinin asetil kolin hormonu salgılaması
A) Sol karıncık → Aort
B) Vücut sıcaklığının artması
B) Akciğer toplardamarı → Sol kulakçık
C) Kandaki adrenalin ve tiroksin hormonlarının miktarının
artması C) Karaciğer kapı toplardamarı → İnce bağırsak
E) Kafein, tein, nikotin gibi maddelerin vücuda alınması E) Böbrek atardamarı → Böbrek
Test 25 1. E 2. C 3. B 4. A 5. D 6. A 7. C 8. B 9. E 10. D 11. D 12. E
8. Sağlıklı bir insana ait farklı kılcal damarlardan geçmekte 11. Atardamar (b) Toplardamar
olan kanda;
ucu ucu
O2 miktarı CO2 miktarı
(a) (c)
bölümleri ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?
A) Kan basıncı a > b > c şeklinde ifade edilebilir.
-l- Kılcal -ll- Kılcal B) Kanın akış hızı a > c > b şeklinde ifade edilebilir.
damar damar
C) Kanın protein osmotik basıncı a = b = c şeklinde ifade
Protein Alyuvar sayısı edilebilir.
osmotik basıncı D) Kan a’nın b ucundan doku sıvısına çıkar; c’nin b ucundan
damara geri gelir.
E) Kanın akış yönü a’dan c’ye doğrudur.
Solunum Doku
organı Kalp hücreleri
B) Vücut savunması ve bağışıklığın sağlanmasında görev C) 1 ve 2 küçük kan dolaşımını, 3 ve 4 büyük kan dolaşımını
alma ifade eder.
C) Vücutta madde taşınmasında görev alma D) 3’deki kan basıncı 4’dekinden yüksektir.
D) Atardamar, toplardamar ve kılcal damar bulundurma E) 2’deki kan kalbin kulakcığından çıkarken 1’deki kan kalbin
E) Homeostatik dengenin sağlamasında görev alma karıncığına gelir.
Dolaşım Sistemleri - Vücudun Savunulması ve Bağışıklık - 2 BÖLÜM 01 Test 26
1. Aşağıdakilerden hangisi kan dokunun ve dolaşım 4. İnsanda aşağıdaki hastalıklardan hangisi antibiyotik
sisteminin görevlerinden birisi değildir? kullanılarak tedavi edilebilir?
A) Doku ve organlara besin ve oksijen taşımak A) AIDS B) Grip C) Zatürre
B) Metabolizma sonucu oluşan atık maddeleri vücuttan D) Su çiçeği E) Kuduz
uzaklaştırılacakları organlara taşımak
C) Vücut sıcaklığının dengelenmesini sağlamak
D) Polimer besinleri sindirim organlarına taşımak
E) Vücudu mikroorganizmalara karşı savunmak
IV
II
Çözüm Yayınları
III
Karıncık
Kulakçık 6. İnsanda küçük kan dolaşımı gerçekleşirken kan;
l. akciğer,
Buna göre numaralandırılmış olarak gösterilen ll. böbrek,
bölgelerden hangileri karbondioksit konsantrasyonu lll. karaciğer,
yüksek kan bulundurur?
lV. beyin
A) Yalnız I B) I ve II C) II ve III
organlarından hangilerine uğrar?
D) I ve III E) III ve IV
A) Yalnız l B) l ve ll C) ll ve lll
D) lll ve lV E) ll, lll ve lV
59
7. İnsan kalbinde,
I. Sağ kulakçık
3. Kan dokuda bulunan alyuvar ve akyuvarlarla ilgili
aşağıdaki özelliklerden hangisi ortaktır? II. Sağ karıncık
8. İnsanda alt ana toplardamardaki kanın kalbe gelmesinde; 11. İnsanda böbrek atardamarında bulunan radyoaktif
işarelenmiş bir alyuvar hücresinin en kısa yoldan aynı
l. kalp kulakçıklarının gevşemesi,
noktaya gelmesi sürecinde,
ll. kalp karıncıklarının kasılması,
l. Kalbe iki kez uğrar.
lll. tek yönlü kapakçıklar,
ll. Akciğerden bir kez geçer.
lV. damarların etrafındaki iskelet kasları
lll. Aortan bir kez geçer.
faktörlerinden hangileri etkili olabilir?
yargılarından hangileri doğrudur?
A) l ve ll B) ll ve lll C) lll ve lV
A) Yalnız l B) Yalnız III C) I ve II
D) l, lIl ve lV E) l, ll, lll ve lV
D) lI ve Ill E) l, ll ve lll
12. İnsanda;
l. kan proteinlerinin artması,
ll. lenf damarlarının tıkanması,
lll. kan basıncının azalması
9. İnsan vücudunda bulunan atardamarlar ile toplar
durumlarından hangileri doku sıvısının artışına
damarlar arasında;
dolayısıyla ödeme neden olur?
l. kanın oksijen derişimi,
A) Yalnız l B) Yalnız ll C) Yalnız lll
ll. kanın damar çeperine yaptığı basınç,
Çözüm Yayınları
D) l ve ll E) l, ll ve lll
lll. kanın osmotik basıncı,
lV. kandaki alyuvar sayısı
değerlerinden hangileri farklıdır?
A) Yalnız l B) l ve ll C) ll ve lV
D) l, ll ve lll E) ll, lll ve lV 13. Aşağıdaki grafikte X ve Y antijenlerine karşı insan bağışıklık
sisteminin verdiği cevap gösterilmiştir.
Antikor derişimi
X antijeni için
Y antijeni için
Zaman
0 5 10 15 20 25 30 35 40
(Gün)
60 10. Sağlıklı bir insanda kılcal kan damarlarından doku Grafiğe göre aşağıdaki yorumlardan hangisi yapılamaz?
sıvısına;
A) 5 - 20 günler arası X antijenine karşı birincil cevap
l. oksijen, oluşturulmuştur.
ll. hemoglobin, B) 0 - 25. günler arası Y antijenine karşı vücutta antikor
bulunmaz.
lll. alyuvar,
C) 20. gün X antijeni ile ikinci karşılaşma olmuştur.
lV. organik besin monomeri
D) 20. günden sonra X antijeni için ikincil, 25. günden sonra
moleküllerinden hangileri geçer?
Y antijeni için birincil cevap oluşturulmuştur.
A) l ve ll B) l ve lV C) lll ve lV
E) X antijenine karşı T, Y antijenine karşı B lenfositleri etkinlik
D) l, ll ve lV E) l, ll, lll ve lV gösterir.
Dolaşım Sistemleri - Vücudun Savunulması ve Bağışıklık - 3 BÖLÜM 01 Test 27
1. İnsan kalbi ile ilgili, 4. Aşağıdaki grafik kan damarlarında X faktörü ile ilgili
değişimleri göstermektedir.
• İnsanda kalp dıştan içe doğru; bağ dokudan oluşan
perikard, kas dokudan oluşan miyokard, epitel dokudan X
oluşan endokard tabakasından oluşur.
• İnsan kalbinde kulakcıklar daima CO2’ce zengin kan,
karıncıklar daima O2’ce zengin kan taşır.
• İnsan kalbinin kulakçıklarına atardamar, karıncıklarına
toplardamar bağlanır.
• Kalpte bulunan triküspit, biküspit ve yarım ay
Damarlar
kapakçıkları kanın tek yönlü hareketini sağlar. Atar Toplar Kılcal
damar damar damar
• Kalp kası kalbin her yerinde aynı oranda olmayıp en
kalın kas tabakası sol karıncıkta bulunur.
Grafikteki X faktörü yerine;
açıklamalarından kaç tanesi doğrudur?
I. kan basıncı,
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
II. kan osmotik basıncı,
III. kanın akış hızı,
2. Aşağıda insan kalbinin bazı bölümleri numaralandırılarak IV. damarların çeper kalınlığı
gösterilmiştir. verilenlerden hangileri yazılabilir?
A) I ve II B) I ve III C) II ve IV
1 3 D) III ve IV E) II ve III
4
2
Çözüm Yayınları
Kalbin çalışması ile ilgili,
I. Kalbin çalışması üst ana toplardamar ile 1 numaralı
bölümün birleştiği yerdeki sinoatrial düğümün
uyarılması ile başlar.
II. Sinoatrial düğümün uyarılması, 1 ve 3 numaralı 5. İnsanda kan dolaşımı büyük kan dolaşımı ve küçük kan
bölümlerin sistol durumuna geçmesini sağlar. dolaşımı olarak ikiye ayrılır.
6. Aşağıda verilen şekil, karaciğer ile bağlantılı damarları 8. 0 Rh+ kan grubuna sahip bir birey ile ilgili,
göstermektedir.
I. Alyuvar zarında A ve B antijeni bulunmaz.
Alt ana toplar Aort
II. B kan gruplu çocuğu olamaz.
damar
I III. 0 Rh– bireylere kan verebilir.
Karaciğer
III
IV. Kan plazmasında A ve B antikorlarını bir arada
II bulundurur.
B) II, III II, IV I, IV, VI B) Doğal bağışıklık, vücuda giren mikroorganizmaların aktif
olarak yok edilmesini sağlar.
C) I, IV, VI III, IV, V II, IV C) Kazanılmış bağışıklık lenfositler tarafından sağlanır.
D) II, IV I, III, IV II, IV, VI D) Doğal bağışıklıkta mikroorganizmaya özgül bir savunma
yapılmaz.
E) I, III, V II, IV IV, VI E) Antijen denilen yabancı proteinlere karşılık antikor sentezi
kazanılmış bağışıklıkla gerçekleşebilir.
Dolaşım Sistemi - Vücudun Savunulması ve Bağışıklık - 4 BÖLÜM 01 Test 28
1. Aşağıda dolaşım sistemine ait bazı açıklamalar ve bunlara 4. Arterioskleroz atardamarlarda çeper kalınlaşmasından ve
karşılık gelen kavramlar verilmiştir. damar boşluğunun daralmasından kaynaklanan bir hastalıktır.
Hangi kavram ve açıklama yanlış eşleştirilmiştir? Bu hastalığa yakalanan kişilerde aşağıdakilerden hangisi
gözlenmez?
A) Kalbin sağ kulakçık ve sağ karıncığını ayırır. →Triküspit
kapakçıklar A) Birim zamanda damardan geçen kan miktarının azalması
B) Kalpten çıkan atardamarların uç kısmını kapatır. → Yarım B) Atardamarların esnekliğinin azalması
ay kapakçıkları C) Kanda taşınan sindirim enzimlerinin azalması
C) Karıncıkların kasılması ile atardamara uygulanan basınçtır. → D) Atardamarlarda taşınan besin miktarının azalması
Büyük tansiyon
E) Hücrelere ulaşan O2 oranının düşmesi
D) Kanın, kalbin çalışması ile atardamarlara uyguladığı ritmik
basınçtır. → Kardiyak döngüsü
E) Vücutta temiz kan taşıyan tek toplardamardır. → Akciğer
toplardamarı
2. Ateşli hastalık geçiren bir bireyde kalp atışı normalden daha hızlı I. doku sıvısının miktarının normal değerler üzerine
olur. çıkması,
Aşağıdakilerden hangisi kalp çalışması üzerinde ateş II. vücutta tutulan su oranın artması,
yükselmesi ile benzer etki yaratmaz? III. kanda protein oranının azalması,
A) Kafeinli içeceklerin tüketilmesi IV. bağışıklık sisteminin zayıflaması
Çözüm Yayınları
1 2
7. Kanın pıhtılaşması sürecinde, 9. Starling hipotezi kılcal damarlarla dokular arasındaki madde
alış verişini açıklar.
I. Damarlardaki zedeleme ile trombositler o bölgede
yoğunlaşır. mmHg
A) I - II - III - IV - V B) I - IV - II - III - V 15
C) IV - II - III - I - V D) I - III - V - II - IV Atar Toplar
damar damar
E) IV - II - III - V - I ucu ucu
Buna göre atardamar ucundan toplardamar ucuna doğru
kan basıncı azalmayıp sabit kalsaydı,
I. Doku sıvısı artar.
II. Lenf kılcallarına sıvı geçişi azalır.
III. Doku sıvısından kana geçen sıvı miktarı artar.
durumlarından hangilerinin görülmesi beklenir?
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III
Çözüm Yayınları
Zaman Zaman
A) I > II > III B) I = II = III C) I = III > II Yukarıdaki verilen durumlardan hangilerinde “antijen -
antikor” tepkimesi gözlenebilir?
D) II > I = III E) II > I > III
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III
8. Lenf sıvısının kalbe gelmesinde aşağıdakilerden 11. İnsanda akciğere ait damar ağının bir bölümü aşağıda
hangisinin etkisi yoktur? gösterilmiştir.
A) Vücudun alt bölgelerindeki lenf toplardamarlarında
bulunan tek yöne açılan kapakçıklar
B) Sağ kulakçığın gevşemesi ile oluşan emme kuvveti Kanın
akış
C) İskelet kaslarının kasılması
yönü
D) Kalbin üst seviyesindeki noktalarda yerçekiminin etkisi
Atardamar Kılcallar Toplardamar Damarlar
E) Sol kulakçığın gevşemesi ile oluşan emme kuvveti (I) (II) (III)
Bu damar ağında gerçekleşen değişimlerle ilgili aşağıdaki
grafiklerden hangisi çizilemez?
Damarlar Damarlar
9. İnsanlarda, gribe neden olan virüslerin çeşidi oldukça I II III I II III
fazladır ve sürekli yeni virüs çeşitleri türemektedir. Bu
nedenle belirtilen hastalıklara karşı üretilen aşılar da her yıl
C) Karbondioksit oranı D) Kanın akış hızı
değiştirilmektedir.
Yeni bir grip aşısının hazırlanmasında;
I. bir önceki döneme ait grip virüslerinin toplanarak
kullanılması, Damarlar Damarlar
I II III I II III
II. bir önceki dönemde virüslere karşı üretilen
interferonların kullanılması, E) Kan basıncı
III. bakterilerden elde edilen antijen ve toksin çeşitlerinin
Çözüm Yayınları
toplanması
yöntemlerinden hangileri kullanılabilir?
Damarlar
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II I II III
D) II ve III E) I, II ve III
I II III IV Damarlar
t1 t2
Damarlar
Grafikte t1 ve t2 zaman dilimlerinde gerçekleşen olaylarla
66
ilgili,
Kan basıncında gözlenen değişime göre aşağıdaki
açıklamalardan hangisi yanlıştır? I. t1’de kandaki adrenalin hormonu miktarı artmış olabilir.
A) I. damarın osmotik basıncı kan basıncından daha II. t1’de kalbin atım sayısı artmıştır.
yüksektir.
III. t2’de damardaki osmotik basınç azalmıştır.
B) I ve IV. damarlardan doku sıvısıyla madde alışverişi
yapılmaz. IV. t2’de metabolizma hızı artmıştır.
C) IV. damarlarda CO2’nin oranı diğerlerinden daha fazladır. ifadelerinden hangileri söylenebilir?
Akciğer gereklidir?
ş yö
Ka
kılcal damarı
A) I ve II B) II ve III C) III ve IV
Bu şemayla ilgili, D) l ve lV E) ll ve lV
l. X molekülü CO2 gazı olabilir.
ll. Y molekülü O2 gazı olabilir.
lll. X ve Y moleküllerinin geçişi difüzyon ile sağlanır.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) Yalnız l B) Yalnız ll C) Yalnız lll
D) l ve ll E) l, ll ve lII
67
6. Aşağıdaki durumlardan hangisi soluk alıp verme hızının
artışına neden olmaz?
A) Kandaki CO2 miktarının artması
B) Deniz seviyesinden yükseklere çıkılması
3. Aşağıdaki terimlerden hangisi insan solunum sistemi ile C) Adrenalin ve tiroksin hormonunun kandaki miktarının
ilgili değildir? artması
7. İnsanda solunum gazlarının taşınması sürecinde 10. Atmosferden alınan hava, alveol kılcallarına ulaşıncaya
alyuvarlarda bulunan hemoglobin; kadar;
A) Kaburgalar arası kaslar → gevşer. Buna göre bu kılcal damar aşağıdaki organlardan
B) Diyafram kası → kubbeleşir. hangisine ait olabilir?
Zaman Zaman
-l- -ll-
E) Bronşçuk
D) l ve ll E) l, ll ve lll
2
1
3
4
3. İnsanda;
l. plevra,
69
ll. diyafram,
Numaralı yapılar ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi
lll. alveol, söylenemez?
lV. bronşçuk, A) 1’ın iç yüzeyi mukus tabakası ile kaplıdır.
V. soluk borusu B) 2, solunum havasını akciğerlere taşır.
yukarıda verilen kısımlardan hangileri akciğerlerin C) 3, akciğerlerin gaz alış veriş yüzeyini genişletir.
yapısında yer alır?
D) 4, kan ile akciğerler arasındaki gaz alışverişini
A) l ve llI B) ll ve lll C) lll ve V gerçekleştirir.
D) IV ve V E) l, IlI ve lV E) 3, sadece memeli akciğerlerinde bulunur.
Test 31 1. E 2. D 3. E 4. B 5. E 6. D 7. A 8. D 9. C 10. B 11. E 12. D
7. İnsanda akciğerler metabolizma sonucu oluşan; 10. İnsanda solunum organı ile alınan oksijen beyin
hücrelerine ulaşıncaya kadar izlediği yolda aşağıdakilerden
l. CO2,
hangisinden geçmez?
ll. H2O,
A) Akciğer kılcaldamarı
lll. NH3, B) Beyin toplardamarı
lV. Üre C) Kalbin sol karıncığı
moleküllerinden hangilerini vücuttan uzaklaştırır? D) Beyin doku kılcaldamarı
A) l ve ll B) ll ve lll C) lll ve lV E) Akciğer toplardamarı
D) l, ll ve lll E) l, ll ve lV
lll. Solunum sisteminin dolaşım sistemi ile doğrudan lll. Karın iç hacmi küçülmüştür.
bağlantısı yoktur.
durumlarından hangileri gözlenebilir?
ifadelerinden hangileri yanlıştır?
A) Yalnız l B) Yalnız ll C) Yalnız lll
A) Yalnız l B) Yalnız ll C) Yalnız lll D) l ve ll E) l, ll ve lll
D) ll ve lll E) l, ll ve lll
Zaman Zaman
-l- -ll-
bulunur?
III. karbondioksitin su ile birleşerek karbonik asit A) Yalnız III B) I ve II C) I ve III
oluşturması
D) II ve III E) I, II ve III
olaylarından hangilerinde enzim kullanılır?
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II
D) II ve III E) I, II ve III
X Y
3. İnsan vücudunda;
Buna göre; 71
I. akciğerden doku hücrelerine oksijen taşınması,
I. X düzeneği soluk almayı açıklamak için kullanılır.
II. doku hücrelerinden akciğere karbondioksit taşınması,
II. Y düzeneği soluk vermeyi açıklamak için kullanılır.
III. doku hücrelerinden karaciğere üre taşınması,
III. X düzeneğinde dış basıncın, iç basınçtan büyük olması
IV. ince bağırsaktan kalbe sindirim ürünlerinin taşınması balonun şişmesini sağlar.
olaylarından hangilerinde hemoglobin molekülü görev yargılarından hangileri doğrudur?
yapar?
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
A) Yalnız III B) I ve II C) II ve IV
D) II ve III E) I, II ve III
D) III ve IV E) I, II ve III
Test 32 1. D 2. B 3. B 4. C 5. E 6. E 7. C 8. C 9. C 10. D 11. D 12. A
7. İnsanda; 10. Bütün kışı Datça sahillerinde geçiren Kerem, Ağustos ayında
sıcaklarda bunalarak yaylaya çıkmıştır.
I. akaciğer atardamarı
Buna göre yükselti değişikliğine bağlı olarak Kerem’in
II. kapı toplardamarı
fizyolojisinde,
III. akciğer toplardamarı
I. Hemoglobin sentezi hızlanmıştır.
IV. böbrek atardamarı
II. Böbreklerden salgılanan eritropoietin hormonu miktarı
yukarıda verilen damarlardan hangilerinin taşıdığı artmıştır.
oksihemoglobin oranı yüksektir?
III. Akciğer alveollerinde oksijenin kısmi basıncı azalmıştır.
A) Yalnız I B) II ve III C) III ve IV
IV. Metabolizma bazal seviyeye inmiştir.
D) I ve III E) I ve IV
değişimlerinden hangilerinin meydana gelmesi beklenir?
A) I ve II B) II ve III C) III ve IV
D) I, II ve III E) II, III ve IV
–
III. HCO3 oluşumu
IV. H2CO3 → CO2 + H2O
IV. HbCO2 oluşumu
tepkimelerinden hangileri bulunduğu dokuda pH’nin
azalmasına neden olur? olaylarından hangileri gerçekleşebilir?
A) Yalnız I B) I ve III C) III ve IV A) Yalnız III B) I ve II C) II ve IV
D) I, II ve III E) II, III ve IV D) I, III ve IV E) II, III ve IV
Soluk Soluk
2. İnsanda meydana gelen; verme
verme
I. göğüs boşluğu hacminin azalması,
E) Göğüs boşluğu basıncı
II. diyaframın gevşeyerek kubbeleşmesi,
III. akciğer hacminin azalması,
IV. kandaki O2 miktarının artması
Soluk
olaylardan hangileri soluk verme sırasında gerçekleşir? alma
A) I ve II B) I ve III C) II ve IV
D) III ve IV E) I, II ve III
3. Alveollerde işaretli oksijen molekülünü bağlayan bir III. çizgili kas doku
hemoglobin, yeniden akciğere dönene kadar; dokularından hangileri ortak olarak bulunur?
I. akciğer toplardamarı, A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
II. akciğer atardamarı, D) I ve II E) I ve III
III. aort,
IV. alt ana toplardamar
damarlarından hangi sıraya göre geçer?
Zaman
4. Soluk borusunun iç yüzeyinde goblet hücrelerinde golgi t1 t2
organeli miktarının hızla azalmaya başladığı görülmüştür. 73
Grafiğe göre,
Buna göre bu duruma bağlı olarak;
I. t1 anında diyafram kubbeleşir.
I. difüzyon hızının düşmesi,
II. t1 anında akciğer iç basıncı, atmosfer basıncından
II. havadaki partiküllerin daha az oranda tutulması,
fazladır.
III. oksijenin kana geçişinin hızlanması
III. t2 anında kaburga uçları yukarı doğru hareket etmiştir.
olaylarından hangilerinin gerçekleşmesi beklenir?
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) II ve III E) I, II ve III
D) II ve III E) I, II ve III
Test 33 1. C 2. E 3. A 4. B 5. C 6. D 7. E 8. E 9. C 10. D 11. A 12. E
8. I. Kan basıncının düşmesi 10. Aşağıda verilen olaylardan hangi ikisinin birlikte
gerçekleşmesi sağlıklı bir insanın soluk vermesini
II. Alveollerin tıkanması
sağlar?
III. Eritropoietin yetersizliği
A) Diyaframın kasılması / Karın iç basıncının azalması
IV. Karbonmonoksit miktarının artması
B) Diyaframın kasılması / Göğüs boşluğu hacminin artması
Yukarıda verilen durumlardan hangileri oksijen
C) Kaburgalar arası kasların kasılması / Göğüs kafesinin
yetersizliğine bağlı olarak meydana gelen hücre
daralması
ölümlerine neden olabilir?
D) Diyaframın kubbeleşmesi / Göğüs kafesinin daralması
A) Yalnız I B) II ve III C) I ve IV
E) Diyaframın kubbeleşmesi / Kaburgalar arası kasların
D) II, III ve IV E) I, II, III ve IV
kasılması
A) III - II - I - IV B) III - I - II - IV
9. Kanda CO2 taşınması aşağıda şematize edilmiştir.
C) I - II - III - IV D) II - I - III - IV
Doku E) II - III - IV - I
Doku 1
sıvısı
Doku
2 CO2 12. İnsanda solunum gazlarının taşınmasıyla ilgili olarak;
kılcalı
HbO2 HbCO2
HbCO2 H 2O konsantrasyonu konsantrasyonu
3
4 H2CO3
HbH+
HCO3
_
H + 5
Akciğer Doku kılcal
_
HCO3 kılcaldamarı damarı
-I- -II-
Buna göre,
HbO2 HbCO2
I. 1 numaralı olay difüzyonla gerçekleşir. konsantrasyonu konsantrasyonu
74
II. CO2’nin 3 numaralı olayla taşınma oranı, 2 numaralı
olayla taşınma oranından fazladır.
III. 5 nolu tepkimenin gerçekleşmesinin nedeni pH’yi
Doku kılcal Akciğer
yükseltmektir.
damarı kılcaldamarı
IV. 4 numaralı tepkime sırasında karbonikanhidraz enzimi -III- -IV-
görev yapar.
grafiklerinden hangileri doğrudur?
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) I ve II B) III ve IV C) I, II ve III A) I ve II B) II ve III C) III ve IV
4. Bir insana ait akciğerde aşağıdaki yapılardan hangisi IV. a ile gösterilen karaciğer atardamarı olup, kan basıncı
bulunmaz? b damarından daha düşüktür.
E) Bronşiol D) I, II ve IV E) I, II ve III
Test 34 1. D 2. E 3. D 4. C 5. C 6. B 7. B 8. A 9. D 10. E 11. A 12. C
8. Aşağıda alyuvarlarda gerçekleşen bazı dönüşüm tepkimeleri 11. Deniz seviyesinden başlayarak yükseklere doğru
verilmiştir. çıkıldıkça bir insanda aşağıdaki değişimlerden hangisi
1 3 gözlenebilir?
CO2 + H2O → H2CO3 → H+ + HCO¯3
→ →
2 4 A) Alyuvar sayısı
Numaralandırılmış tepkimeler ile ilgili,
I. 1 nolu tepkimenin gerçekleştiği yer doku kılcalı olabilir.
II. 3 nolu tepkime sonunda oluşan bikarbonat iyonları, Deniz seviyesinden yükseklik
plazma sıvısına verilir.
B) Soluk alıp verme sayısı
III. 2 nolu tepkime alveol kılcallarında gerçekleşerek kanın
pH’sini düzenler.
IV. 4 nolu tepkime plazma sıvısı içinde gerçekleşir.
ifadelerinden hangileri yanlıştır? Deniz seviyesinden yükseklik
A) Yalnız IV B) I ve II C) I ve IV Diyafram kasının kasılma miktarı
C)
D) II ve III E) I, II ve III
1 2 3
Damarlar
6. İnsanda; 77
l. idrar ile ürenin atılması,
3. İnsanda böbreklerde aşağıdaki olaylardan hangisi
gerçekleşmez? ll. solunum ile karbondioksitin atılması,
A) Amonyağın üre ve ürik asite dönüştürülmesi lll. terleme ile su ve tuz atılması
B) Kan üretiminden sorumlu hormon üretimi IV. dışkılama ile sindirim atıklarının atılması
C) Kanın pH değerinin düzenlenmesi olaylarından hangilerinin homeostazinin sağlanmasına
doğrudan katkısı vardır?
D) Kan ve doku sıvılarındaki su ve tuz miktarının
dengelenmesi A) Yalnız l B) Yalnız IV C) I ve II
E) Homeostatik dengenin sağlanması D) lII ve IV E) l, ll ve lll
Test 35 1. B 2. A 3. A 4. E 5. E 6. E 7. C 8. D 9. C 10. E 11. C 12. B
3
CO2+H2O CO2+H2O CO2+H2O + NH3
4
Yukarıda, organik bileşiklerin yapısında bulunan kimyasal
enerjinin ATP’ye dönüştürülene kadar geçirdiği aşamalar ve
sonuçta oluşan metabolik ürünler gösterilmiştir.
5
Açığa çıkan metabolik ürünler ile ilgili olarak aşağıdaki
açıklamalardan hangisi yanlıştır?
Yukarıdaki şekilde insanda boşaltım sistemi gösterilmiştir.
A) CO2 ve H2O solunum organı ile dışarı atılabilir.
Buna göre boşaltım sisteminin temel fonksiyon birimi
olan nefronlar numaralandırılmış kısımlardan hangisinde B) H2O’nun bir kısmı ter ile deriden dış ortama verilebilir.
bulunur?
C) NH3 böbreklerde üreye dönüştürülerek dışarı atılır.
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
D) NH3, üreye oranla suda daha çok çözünür.
E) NH3’ün açığa çıkması hücresel solunumda kullanılan
organik molekülün yapısında azot olduğunu gösterir.
E) Böbrek iltihabı
Glomerulus (III)
Götürücü
78 atardamar (II)
10. Aşırı miktarda tuzlu yiyecekler ile beslenen bir insanda; Numaralandırılmış kısımlar ile ilgili aşağıdaki ifadelerden
l. kan basıncı, hangisi doğru değildir?
ll. böbreklerdeki süzülme hızı, A) lll, iki atardamar arasında yer alır.
A) Yalnız l B) Yalınz llI C) I ve II D) Süzülme olayı lll den lV’e doğru tek yönlü gerçekleşir.
79
7. Böbrek atardamarı ile böbreklere getirilen kan, nefron 10. Aşağıda bir nefron şematik olarak gösterilmiştir.
kanallarına süzüldükten sonra süzüntü içindeki maddelerin bir
I III
kısmı geri emilerek tekrar kan dolaşımına verilir.
Buna göre;
l. glikoz, V
II
ll. üre,
lll. su,
lV. bikarbonat
V. amonyum
IV
moleküllerinden hangilerinin tamamı geri emilir?
A) Yalnız l B) ll ve lll C) lll ve lV
D) lV ve V E) l, ll ve V
Sağlıklı bir insanda numaralandırılmış kısımlardan
hangisinde kan hücreleri ve kan proteinleri bulunur?
A) I B) II C) III D) IV E) V
doğru değildir?
Böbrek Böbrek
Madde
atardamarı toplardamarı
A) Su Fazla Az
B) Glikoz Fazla Az
C) Oksijen Fazla Az
D) Üre Fazla Az
E) Plazma proteini Fazla Az
11. Bir maddenin kanda bulunması gereken normal miktarına o
maddenin eşik değeri denir. Maddenin kandaki yoğunluğu
eşik değerin üzerine çıkarsa fazla olan kısım böbreklerde geri
emilmez ve idrarla dışarı atılır. Aşağıdaki tabloda M1, M2 ve
M3 maddelerin eşik değerleri ve kandaki yoğunluğu verilmiştir.
9. İnsan vücudunda; M2 Y R
l. idrar, M3 Z S
80
ll. tükürük,
Tablodaki verilere göre aşağıda verilen durumlardan
lll. kan plazması, hangisi M1, M2 ve M3 maddelerine idrarda rastlanacağını
kesinlikle gösterir?
lV. doku sıvısı,
A) X > P, Y > R, Z > S
V. ter
B) X + Y + Z > P + R + S
sıvılarından hangilerinde azotlu metabolik artık
bulunamaz? C) X < P, Y < R, Z < S
A) Yalnız II B) l ve ll C) lll ve lV D) X + Y + Z < P + R + S
D) IV ve V E) I, III ve V E) X + Y + Z = P + R + S
Üriner Sistem - 3 BÖLÜM 01 Test 37
1. Glomerulus kılcallarından Bowman kapsülüne geçen 5. Böbreklerde kanın süzülmesi;
sıvıda; I. glomerulus,
I. amino asit, II. böbrek toplardamarı,
II. glikoz, III. Bowman kapsülü,
III. alyuvar, IV. havuzcuk
IV. su, yapılarından hangi ikisi arasında gerçekleşir?
2. İnsanda böbrekler;
Böbrek
I. uzun süreli açlık durumunda amino asitlerden glikoz atardamarı
sentezleme,
II
II. zehirli olan amonyağı, üre ve ürik asite çevirme,
III
III. hormon sentezleme,
IV. vücut sıvısının osmotik dengesini düzenleme
Böbrek
olaylarından hangilerini gerçekleştirir? toplardamarı
A) I ve II B) II ve IV C) I, II ve III Şemaya göre, sağlıklı bir insanda numaralı bölümlerden
Çözüm Yayınları
D) I, III ve IV E) I, II, III ve IV hangisinde suyun geri emilimi gerçekleşmez?
A) I B) II C) III D) IV E) V
D) II ve III E) I, II ve III
8. Alkol alan bir kişide; 11. Aşağıda bir nefronun yapısı şematik olarak verilmiştir.
2
I. ADH salgısında azalma, 1 3
II. sık idrara çıkma,
III. hipertonik idrar oluşturma,
6
IV. kanın protein osmotik basıncında artma
olaylarından hangileri gözlenir? 5
A) I ve II B) I, II ve IV C) II, III ve IV
D) I, II ve III E) I, II, III ve IV 4
III. distal tüp II. 4 numaralı kısımda suyun geri emilimi gerçekleşirken 3
numaralı kısımda gerçekleşmez.
kısımlarındaki amino asit derişimini gösteren grafik
aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir? III. 6 numaralı kısmın üre yoğunluğu, 3 numaralı kısımdan
fazladır.
A) Amino asit miktarı B) Amino asit miktarı
IV. Organik maddelerin geri emilimi sadece 2 numaralı
kısımda gerçekleşir.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) I ve III B) II ve III C) I, II ve III
Zaman
Çözüm Yayınları
Zaman
I II III I II III D) II, III ve IV E) I, II, III ve IV
1 1
Amino asit
0,02 0,02
Zaman p h d t Nefronun p h d t Nefronun
I II III bölümleri bölümleri
II
4. İnsanda boşaltım ile ilgili,
I. Kanın pH dengesi için akciğer ve böbrekler birlikte III
çalışır. Böbrek Böbrek
II. Soluk alıp vermeyle ve terlemeyle kaybedilen suyun atardamarı toplardamarı
83
artması böbrekten tuz ve suyun geri emilimini artırır.
Buna göre numaralar ile gösterilen maddeler
III. Böbreklerde salgılama ve geri emilim olayları dışında aşağıdakilerden hangisinde verilenler olabilir?
ATP kullanılmaz. I II III
IV. Terlemeyle atılan sıvının içinde tuz, üre, ürik asit ve su A) Fibrinojen CO2 Üre
bulunur.
B) CO2 Fibrinojen Üre
ifadelerinden hangileri doğrudur?
C) Alyuvar CO2 H2O
A) I ve II B) II ve IV C) II, III ve IV
D) Alyuvar Fibrinojen CO2
D) I, II ve IV E) I, II, III ve IV
E) CO2 Üre Alyuvar
Test 38 1. A 2. B 3. C 4. D 5. E 6. C 7. B 8. E 9. C 10. D 11. B 12. A 13. C
IV
A) ATP miktarı B)
Alyuvar sayısı
10. Aşağıda insanda boşaltım sistemine ait yapılar gösterilmiştir.
I Zaman Zaman
Aort Ana
toplardamar
84 II
Zaman Zaman
III
IV
E) Üre miktarı
Buna göre bu yapılardan hangilerinin içeriği birbirine en
yakındır?
A) I ve II B) II ve IV C) I, II ve III
Zaman
D) II, III ve IV E) I, II, III ve IV
Üriner Sistem - 5 BÖLÜM 01 Test 39
1. Bir nefronun yapısındaki malpighi cisimciği aşağıdaki 4. Aşağıda bir nefrona ait yapılar verilmiştir.
birimlerden hangisinden oluşur?
I III
A) Glomerulus kılcalı - Bowman kapsülü V
Böbrek
toplardamarı
hangisi yanlıştır?
A) I numaralı kısımdan, II numaralı kısma madde geçişi tek
yönlüdür.
2. Sağlıklı bir bireyde kan, doku sıvısı, ter ve idrar sıvısında B) III numaralı nefron kanalları suya karşı geçirgendir.
bulunan maddeler aşağıda gösterilmiştir.
C) IV numaralı kısımdan böbrek kılcallarına Na+ ve CI–
Kan Doku sıvısı Ter İdrar iyonları emilir.
X + – ̶ ̶ D) V numaralı kısımda bulunan sıvının içeriği mesaneye göre
daha hipotoniktir.
Y + + ̶ ̶
E) II numaralı kısma geçen akyuvarlar bağışıklıkta görev alır.
Z + + + +
(+) var
Çözüm Yayınları
( ̶ ) yok
Buna göre X, Y ve Z ile gösterilen maddelerle ilgili;
5. 2 litreden fazla deniz suyu içilmesi insanın ölümüne neden
I. X alyuvar hücresi olur.
II. Y amino asit Fazla miktarda deniz suyu içen bir insanda;
III. Z üre ya da ürik asit I. kanın osmotik basıncında artma,
eşleştirmelerinden hangileri doğru olabilir? II. kandan doku hücrelerine su geçişinde artma,
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III III. ADH salgısında artma,
7. Sağlıklı bir insanın kışın oluşturduğu ortalama idrar miktarı 10. İnsanda;
yaza göre daha fazladır.
I. idrar miktarı,
Bunun nedeni;
II. kan basıncı,
I. kanın akış hızının artması,
III. idrar yoğunluğu,
II. kan basıncının artması,
IV. kanın süzülme hızı
III. kan damarlarının daralması
verilenlerden hangileri ortam sıcaklığına bağlı olarak
durumlarından hangileriyle açıklanabilir? değişim gösterebilir?
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III A) I ve II B) I, III ve IV C) I, II ve III
D) II ve III E) I, II ve III D) II, III ve IV E) I, II, III ve IV
Nefron Nefron
X kanalları Y kanalları
Miktar
Nefron
9. Böbrek yetmezliği olan bir diyabet hastası diyaliz cihazına
Z kanalları
bağlanıyor.
86 Buna göre, Buna göre, X, Y ve Z maddeleri aşağıdakilerden
hangisinde doğru verilmiştir?
I. Kişinin atardamarından diyaliz cihazına geçen kanda
üre miktarı fazladır. X Y Z
II. Diyaliz cihazında bulunan yarı geçirgen yapı kanın
A) Su Amino asit Üre
süzülmesini sağlar.
B) Üre Amino asit Tuz
III. Atardamar ile getirilen kandaki tüm üre cihaza geçer.
C) Tuz Glikoz Üre
ifadelerinden hangileri doğrudur?
D) Glikoz Su Üre
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
E) Amino asit Tuz Su
D) II ve III E) I, II ve III
İnsanda Üreme Sistemi - 1 BÖLÜM 01 Test 40
1. İnsan üreme sisteminde yer alan, 4. Aşağıdaki yapılardan hangisi erkek üreme sisteminde yer
almaz?
I. Yumurtalık
II. Seminifer tüpçük A) Seminal kese
V. Epididimis D) Epididimis
VI. Döl yatağı E) Vas deferens
kısımları dişi ve erkek üreme sistemine ait oluşlarına göre
aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak gruplandırılmıştır?
Dişi Erkek
A) I, IV ve VI II, III ve V
B) I, IV ve V II, III ve VI
5. Erkek üreme sistemine ait yapıların görevleri ile ilgili
C) II, IV ve VI I, III ve V aşağıdaki eşleştirmelerden hangisi yanlıştır?
D) II, III ve VI I, IV ve V
A) Seminifer tüpçükler → Spermatogenez
E) I, II ve III IV, V ve VI
B) Epididimis → Spermlerin olgunlaşması
C) Vas deferens → Spermlerin üretraya taşınması
D) Üretra → Spermlerin hareket yeteneği kazanması
E) Leydig hücresi → Erkeklik hormonu üretimi
Çözüm Yayınları
yapılarından hangi sıra ile geçerek dışarı atılır? III. sperm eksikliğine bağlı kısırlık
8. İnsanlarda, sağlıklı bir dişinin üreme sisteminde 11. Döllenme gerçekleşen dişi bir bireyde;
aşağıdakilerden hangisi gözlenmez?
I. FSH salgısının azalması,
A) Oogenez sonucu yumurta hücrelerinin oluşturulması II. korpus luteumun bozulması,
B) Döllenmenin gerçekleşmesi III. rahim dokusunun kalınlaşması,
C) Embriyo gelişimi için uygun ortam sağlanması IV. progesteron miktarının artması,
D) Üreme hormonlarının salgılanması durumlarından hangileri gözlenebilir?
E) Üreme hücreleri ile idrarın aynı açıklıktan dışarı atılması A) I ve II B) II ve III C) III ve IV
D) I, II ve III E) I, III ve IV
9. Aşağıda, dişi üreme sistemine ait bazı bölümler gösterilmiştir. 12. Fallop tüpünün rahime açılan kısmı bir tümör
oluşumundan dolayı kapanan bir bireyde;
I. FSH hormonunun etkisiyle yumurtalıkta bulunan folikül
hücrelerinin uyarılması,
II. spermin yumurtayı döllemesi,
p
III. ovulasyon sonucu yumurtanın fallop tüpüne geçmesi
r
olaylarından hangileri gerçekleşebilir?
s
Çözüm Yayınları
Hipofiz
K L M
FSH
Menstrual döngü
1 14 28 (günler)
Buna göre;
I. FSH folikül büyümesini uyarır.
II. LH miktarındaki artış yumurtlamayı tetikler.
III. LH hormonu korpus luteum evresi üzerinde de etkilidir.
yargılarından hangileri söylenebilir?
2. İnsan üreme sistemine ait aşağıdaki yapılardan A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
hangisinin karşısındaki olayla ilişkisi yoktur?
D) I ve II E) I, II ve III
A) Yumurtalık → Oogenez
B) Seminifer tüpçük → Spermatogenez
C) Üreter → Yumurtanın dışarı atılması
D) Rahim → Embriyo gelişimi
Çözüm Yayınları
7. Dişi üreme sistemini kontrol eden hormonlardan birisi 10. Sağlıklı erkek bir bireyin kanındaki FSH hormonu miktarının
olan FSH (Folikül uyarıcı hormon) ile ilgili, zamana bağlı değişimi aşağıdaki grafikte verilmiştir.
I. Folikülün gelişmesini ve yumurtanın üretimini uyarır. FSH
II. Östrojen hormonu salgılatır. N
III. FSH ve östrojen miktarları negatif geri bildirimle
ayarlanır.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III Zaman
(N: Normal değer)
D) I ve II E) I, II ve III
Buna göre FSH’nin grafikteki gibi değişimine bağlı olarak,
I. Hipofiz bezi seminifer tüpçükleri uyararak
spermatogenezi başlatır.
II. Kandaki testosteron hormonunun miktarı artar.
III. Sperm yetersizliğine bağlı kısırlık gözlenebilir.
açıklamalarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve III E) II ve III
8. Dişi ve erkek üreme sistemini kontrol eden hormonlar
aşağıdaki venn diyagramında gösterilmiştir.
Dişi Erkek
X Y Z
Çözüm Yayınları
11. 1
2
3
9. Dişi üreme sistemini düzenleyen hormonlar, Dişi üreme sistemine ait yukarıdaki şekilde
90 hipofiz ve yumurtalıktan salgılanma durumlarına numaralandırılmış kısımlarla ilgili aşağıdaki ifadelerden
göre aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak hangisi doğru değildir?
gruplandırılmamıştır? A) 1 ile gösterilen kısım fallop tüpü olup döllenmenin
gerçekleştiği yerdir.
Hipofiz Yumurtalık
B) Tüp bebek yöntemiyle oluşturulan embriyolar 2’ye
A) FSH Östrojen
yerleştirilir.
B) LH Progesteron
C) 3 ile gösterilen kısım embriyo gelişiminin sağlandığı yerdir.
C) FSH Progesteron
D) Spermler numaralandırılmış kısımlardan 2’ye uğramaz.
D) Östrojen Progesteron
E) 2 ile gösterilen kısım yumurtalık olup oogenezin
E) LH Östrojen
gerçekleştiği yerdir.
İnsanda Üreme Sistemi - 3 BÖLÜM 01 Test 42
1. Aşağıdakilerden hangisi FSH’nin insanlardaki etkilerinden 5. Aşağıda bir insan sperminin yapısı verilmiştir.
biri değildir? 2
3 4
A) Folikül gelişimini uyarmak
B) Ovaryumda progesteron üretimini uyarmak
C) Ovaryumda östrojen üretimini uyarmak
1 5
D) Dişilerde ovulasyonu uyarmak
Buna göre numaralandırılmış kısımlardan hangisi
E) Testislerde sperm üretimini uyarmak
mitokondri bakımından oldukça zengindir?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
D) Spermler hareket ve döllenme yeteneğini epididimisin III. hCG (Koriyonik gonadotropin hormon),
kıvrımlı tübüllerinde kazanır. IV. Oksitosin
E) Vas deferens kanalı idrar kesesi üzerinden dolanarak hormonlarından hangileri ortak olarak etkinlik gösterir?
spermlerin üretraya taşınmasını sağlar.
Çözüm Yayınları
A) I ve II B) II ve IIII C) III ve IV
D) I, II ve III E) I, II ve IV
h5 h6
IV. sperm
hücrelerinin hangilerinde X ve Y gonozomları birlikte
bulunmaktadır?
A) Yalnız I B) Yalnız IV C) I ve II
D) II ve III E) I, III ve IV
8. İnsanda dişi bireylerde gerçekleşen menstruasyon 11. Aşağıdaki grafiklerde menstruasyon sürecinde bazı
döngüsünde ovulasyon gerçekleştikten sonra; hormonların miktarlarındaki değişim gösterilmiştir.
I. FSH, Kandaki konsantrasyonu
II. LH, LH
III. Progesteron Hipofiz Hipofizden
hormonlarının salgılanan
hormonlarından hangilerinin kandaki miktarı artış gösterir? kandaki düzeyi hormonlar
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve III FSH
D) II ve III E) I, II ve III
0 14 28 Gün
Kandaki konsantrasyonu
9. Hamileliğin olmadığı sağlıklı bir dişide, yumurtanın Progesteron
olgunlaşması ve ovulasyonda; Yumurtalık Östrojen
hormonlarının Yumurtalıktan
I. hipofiz, kandaki düzeyi salgılanan
II. yumurtalık, hormonlar
III. plasenta,
IV. korpus luteum 0 14 28 Gün
Buna göre,
yapılarından hangilerinin salgıladığı hormonlar doğrudan
etkili olur? I. Östrojen ve progesteron hormonlarının miktarındaki
A) I ve II B) II ve III C) III ve IV değişim daima aynı yönde gerçekleşir.
Folikül Yumurtlama
t
Yumurtalığa
ait döngü Korpus
luteum
Hormonal
salgıya bağlı
olarak döl yatağı
astarında görülen
değişiklikler
0 5 14 28 Gün
Menstruasyon
evresi
D) Oluşturdukları bütün hücrelerin kromozom formülü aynıdır. olaylarından hangilerinin gerçekleşmesi yeni bir
periyodun başlamasını engeller?
E) Oluşturdukları bütün hücrelerin büyüklüğü aynıdır.
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
Çözüm Yayınları
D) I ve II E) I, II ve III
95
Buna göre aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?
4. Erkek bir bireyde tümör oluşumuna bağlı olarak
epididimis işlevsiz hale gelirse, A) I numaralı kısım yumurtanın zarını eritecek sindirim
enzimlerini bulundurur.
I. Spermatogenez tamamlanamaz.
B) II numaralı kısım haploit sayıda kromozom içerir.
II. Spermatitler olgun spermlere dönüşemez.
C) III numaralı kısım spermin hareketi için gerekli olan ATP’yi
III. Hareket ve dölleme yeteneği yüksek spermler oluşur.
üreten mitokondrilerce zengindir.
durumlarından hangileri gözlenir?
D) IV numaralı kısmın yapısında mikrotübüller bulunur.
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
E) Döllenme sırasında I, II, III ve IV numaralı kısımlar
D) I ve III E) I, II ve III yumurta zarından geçerek yumurtanın çekirdeğine ulaşır.
Test 44 1. D 2. C 3. E 4. C 5. A 6. E 7. E 8. C 9. B 10. B 11. E 12. D
8. İnsanda spermatogenez sırasında gözlenen; 11. Aşağıda insandaki dişi üreme sisteminin kısımları
gösterilmiştir.
I. gametlerin hareket yeteneği kazanması,
III
II. kromozom sayısının yarıya inmesi, II
ifadelerden hangisi yanlıştır?
9. Sağlıklı bir dişide aşağıda verilen hormonal değişimlerden A) I numaralı kısımda oogonium ana hücreleri bulunur.
hangisinin gerçekleşmesi menstruasyon periyodu sonunda
B) Ovulasyonda, yumurta I numaralı kısımdan II numaralı
döllenmenin olmadığını gösterir?
kısma aktarılır.
A) Östrojeni hormonunun miktarının artması
C) I numaralı kısımdan östrojen ve progesteron hormonları
B) FSH’ın miktarının artması salgılanır.
C) Progesteron hormonunun miktarının artması D) Embriyo gelişimi III numaralı kısımda gerçekleşir.
D) LTH’ın miktarının artması
E) Hamileliğe bağlı olarak IV numaralı yapıdaki kalınlaşma
E) LH’ın miktarının artması mayoz bölünmeyle sağlanır.
Çözüm Yayınları
7. Embriyo gelişiminin zigottan morula evresine kadarki bölümü 10. Aşağıda, insan embriyosunun bazı evreleri numaralandırılmış
aşağıda şematize edilmiştir. olarak gösterilmiştir.
Zigot Morula
l ll lll lV
Bu süreçte, aşağıdakilerden hangisinde artış Buna göre, numaralandırılmış evrelerle ilgili aşağıdaki
gözlenebilir? ifadelerden hangisi doğru değildir?
A) Embriyonun kütlesi A) ll, lll ve lV. evrelerde mitoz bölünmeler gerçekleşir.
B) Toplam hücre sayısı B) l numaralı yapının toplam kütlesi, ll numaralı yapının
toplam kütlesinden daha fazladır.
C) Hücrelerdeki gen çeşidi sayısı
C) Farklılaşma ve organogenez ll. evrede başlar.
D) Hücre büyüklüğü
D) lll. evreden itibaren embriyo döl yatağına tutunabilir.
E) Hücrelerin kromozom sayısı
E) II. nolu evrede henüz plasenta oluşmamıştır.
Zigot Morula
Buna göre bu süreçte; Buna göre,
l. mayoz bölünme, l. Bu evreden sonra embriyonun kütlesi artmaya başlar.
Çözüm Yayınları
6.
Z
Y
olaylarının gerçekleşme sırası nasıl olur? lV. kalbin kanı, doku ve organlara göndermesi
8. İnsan embriyosunun gelişimi ile ilgili, 11. Aşağıda plasentaya ait bir kesit gösterilmiştir.
I. Gelişmenin ilk evrelerindeki mitoz bölünmeler fallop Plasentanın Plasentanın
tüpünde başlar. fetus bölümü anne bölümü
II. Embriyo blastula evresinde uterusa tutunur.
III. Hücrelerdeki aktif gen farklılaşması gastrula evresinden
başlar.
IV. Plasenta oluşumu tamamlanana kadar embriyonun 1
besin ihtiyacı vitellüsten karşılanır.
Göbek
ifadelerinden hangileri doğrudur? kordonu
A) Yalnız IV B) I ve II C) II ve III 2
D) III ve IV E) I, II ve III Villus 43
kılcalları
olarak gösterilen damarlar ile ilgili aşağıdaki ifadelerden
hangisi yanlıştır?
A) 1 nolu damar göbek kordonu atardamarı, 2 nolu damar
göbek kordonu toplardamarıdır.
B) 2 nolu damar anneye ait atardamar, 4 nolu damar anneye
ait toplardamardır.
C) 2 nolu damar aracılığıyla getirilen fetüse ait karbondioksit
9. İnsanda zigottan başlayarak, gelişme tamamlanıncaya ve metabolik atıklar, 4 nolu damar aracılığıyla
kadar gerçekleşen olaylarla ilgili; uzaklaştırılır.
Mitoz bölünme Hücre farklılaşması Kütlesel artış D) 3 nolu damar aracılığıyla getirilen, besin ve oksijence
hızı zengin kan 1 nolu damara aktarılır.
Çözüm Yayınları
grafiklerinden hangileri çizilemez? 12. hCG (koriyonik gonadotropin hormon) insan embriyo
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III hücrelerinden salgılanır. hCG korpus luteumu uyarır ve
progesteronun daha çok ve uzun süreli salgılanmasını sağlar.
D) I ve III E) I, II ve III
Aşağıdaki grafikte dişi bir bireyde gebelik sürecinde hCG
miktarındaki değişim gösterilmiştir.
hCG (ıu / ml)
140
120
100
80
60
40
E) Plasenta D) I ve II E) II ve III
Embriyonik Gelişim - 4 BÖLÜM 01 Test 48
1. İnsanda büyüme gelişme sürecinde aşağıda verilen 5. Hamilelik döneminde annenin alkol ve sigara kullanımı;
olaylardan hangisi diğerleri tamamladıktan sonra
I. fetüsün yeterli beslenememesi,
gerçekleşir?
II. bebekte akciğer, kalp ve damar hastalıklarının ortaya
A) Hızlı mitoz bölünmeler ile zigotun hücre sayısının
çıkması,
artırılması
III. ölü doğum ya da yeni doğan ölümlerinin görülmesi
B) Embriyoda programlanmış hücre göçlerinin gerçekleşmesi
durumlarından hangilerine neden olabilir?
C) Göbek bağının oluşması
A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve II
D) Kalp atışının başlaması
D) I ve III E) I, II ve III
E) İskeletin kemikleşmeye başlaması
sahiptir.
D) Embriyonun vücudunda oluşan atıklar annenin idrar
torbasına gelir.
3. İnsanda embriyonal gelişim sürecinde aşağıda E) Plasentadan gelen besinler göbek bağındaki toplardamar
verilenlerden hangisi gerçekleşmez? aracılığıyla embriyoya ulaşır.
8. İnsanda zigottan başlayarak doğumla sonuçlanan süreçle 11. Aşağıdaki şekilde plasentanın kesiti gösterilmiştir.
ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? Plasenta
A) Fetüsün besin ve oksijen ihtiyacı anne tarafından Plesenta Fetüsün
karşılanır. damarları
B) Zigot ilk bölünmelerini yumurta kanalında gerçekleştirir. Göbek bağı
9. İnsan embriyosunun gelişimi ile ilgili aşağıdaki E) Plasentadaki kan damarları göbek kordonu içerisinde
ifadelerden hangisi doğrudur? devam eder.
Gastrula
boşluğu
Blastopor
Blastula Gastrula
Buna göre,
10. Amniyosentez, ultrason yardımıyla, bir iğne aracılığıyla
I. Blastulanın alt kutbundaki hücreler bulastula boşluğu
104 fetüsün içinde yüzdüğü amniyon sıvısına ulaşılması ve
içinde ilerleyerek iç kısma doğru bir çökme oluşur.
buradan sıvı alınması işlemidir.
II. Blastula boşluğunun yerini gastrula boşluğu alır.
Amniyosentez yöntemi ile alınan sıvı, fetüs ile ilgili;
III. Gastrula evresinde oluşan üç embriyonik tabakadan
I. kromozom anormalliklerinin tespiti,
farklı organlar gelişir.
II. karyotip analizi,
IV. Gastrula boşluğu gelişmenin ilerleyen evrelerinde
III. gen terapisi sindirim kanalını oluşturur.
Organ İşlev
A) Böbrek Kandaki üre ve fazla tuzun süzülmesi
B) Akciğer Kandaki karbondioksitin 6. Hipotalamus → RF → Hipofiz → X → Y
uzaklaştırılması
Yukarıdaki şemada X ve Y ile gösterilen yerlere
C) Mide Tüm besin maddelerinin kimyasal yazılabilecekler aşağıdakilerden hangisinde verilmiştir?
sindiriminin gerçekleştirilmesi
D) Pankreas Bazı sindirim enzimlerinin X Y
sentezlenmesi A) Pankreas Glukagon
E) Karaciğer Amonyağın üreye dönüştürülmesi B) LH Testosteron
C) FSH Tiroksin
D) ADH Aldosteron
E) Kalsitonin Kortizol
Çözüm Yayınları
Akciğer (2)
8. Aşağıdaki durumlardan hangisinde vücutta özel savunma 11. Bir çocuğa belirli bir hastalığa karşı direnç kazandırmak
(antijen - antikor reaksiyonu) gerçekleşmesi beklenmez? için iki ayrı zamanda aşı yapılarak bu hastalıkla ilgili antijen
verilmiştir.
A) Kan grubu B olan bir insana A grubu kan verilmesi
Aşağıdaki grafik, bu çocuğun kanında bulunan antikor
B) Tek yumurta ikizleri arasında doku nakli yapılması
miktarının, antijenin 1. ve 2. kez uygulanmasına bağlı olarak
C) Penisiline duyarlı bir insana penisilin iğnesi yapılması değişimini göstermektedir.
10
1
0 Gün
10 20 30 40 50 60 70 80 90
Antijenin
1. kez uygulanması Antijenin
2. kez uygulanması
9. İnsanda işaretlenmiş bir alyuvar, akciğer atardamarı içine
veriliyor; bu işaretli alyuvara bir süre sonra karaciğer üstü Grafiğe dayanarak,
toplardamarında rastlanıyor.
l. Antijenin 1. kez uygulanmasından sonra oluşan antikor
Bu alyuvar kalpten bir kez geçtiğine göre aşağıdaki miktarı, belirli bir süreden sonra azalmaya başlar.
yapılardan hangisinden geçmemiştir?
ll. Antijenin 1. ve 2. kez uygulanmasında vücuda verilen
A) Akciğer toplardamarı antijen miktarı aynıdır.
B) Karaciğer atardamarı lll. Antijenin 2. kez uygulanmasıyla kazanılan direnç, 1.
C) Kalbin sol karıncığı kez uygulanmasıyla kazanılan dirençten daha fazladır.
Çözüm Yayınları
D) Kalbin sol kulakçığı IV. Antijenin 2. kez uygulanmasıyla kazanılan direnç daha
kalıcı olmuştur.
E) Kalbin sağ kulakçığı
yargılarından hangilerine varılamaz?
A) Yalnız l B) Yalnız ll C) I ve II
D) lI ve llI E) llI ve IV
X Y X, Y, Z
Ağız Mide İnce bağırsak
a
Buna göre X, Y ve Z harflerinin temsil ettiği besinlerle d
106 ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?
A) X karbonhidrat, Y protein, Z yağdır. e
B) Y’nin sindirim enzimlerinin bir kısmı asit, bir kısmı bazik Buna göre,
ortamda etkinlik gösterebilir. • oogenez,
C) X’in sindirim enzimleri sadece ağız ve ince bağırsaktan • döllenme,
salgılanır. • embriyo gelişimi,
D) X, Y ve Z’nin sindiriminin birlikte yapılabildiği organ ince olayları şekildeki kısımlarla eşleştirildiğinde hangi
bağırsaktır. kısımlar açıkta kalır?
E) İnce bağırsakta X, Y ve Z’nin sindirim ürünlerine birlikte A) Yalnız a B) Yalnız d C) a ve d
rastlanır. D) d ve e E) a, b ve c
BİRE BİR BÖLÜM 01 Test 50
1. Normal bir insanda karaciğer toplardamarında bulunan 4. Aşağıdaki şekilde insan göz küresinin kesiti verilmiştir.
kandaki üre miktarının fazla olmasına;
l. glikoz,
ll l
ll. amino asit, (Kornea) (Sert tabaka)
lll. gliserol,
lll lV
lV. yağ asiti (Göz merceği) (Ağ tabaka)
moleküllerinden hangilerinin yıkımının artması neden
olur?
A) Yalnız ll B) l ve ll C) ll ve lV V
(Kör nokta)
D) lll ve lV E) l, ll ve lll
duyarlı almaçları bulundurur?
A) l B) ll C) lll D) lV E) V
Z B) Sinirsel proteinleri
X Y Z
A) Protein Karbonhidrat Yağ
B) Yağ Karbonhidrat Protein
C) Protein Yağ Karbonhidrat
6. İnsan embriyosunun gastrula evresindeki şekli aşağıda verilmiştir.
D) Yağ Protein Karbonhidrat
E) Karbonhidrat Protein Yağ
gastrula boşluğu
ilk ağız
3. Bir sporcunun koşmaya başlamasından itibaren;
107
l. dokulardaki karbondioksit miktarının artması, Şekle göre gastrula evresindeki embriyo ile ilgili;
lll. soluk alıp verme merkezlerinin uyarılması, II. hücre farklılaşmasının gerçekleştiği,
IV. soluk alıp vermenin hızlanması III. kontrollü hücre göçlerinin gerçekleştiği,
durumlarının, ortaya çıkışlarına göre sıralanışı IV. hücrelerin genetik yapılarının değişikliğe uğradığı
aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir? sonuçlarından hangilerine ulaşılabilir?
A) l - ll - lll - IV B) l - lll - lI - IV C) IV - ll - l - lll A) Yalnız I B) I ve III C) II ve IV
D) ll - lll - l - IV E) lll - ll - IV - I D) I, II ve III E) I, II, III ve IV
Test 50 1. A 2. E 3. A 4. D 5. E 6. B 7. E 8. B 9. C 10. D 11. B
7. Kanındaki A1, A2, A3 antikor miktarları I. grafikteki gibi olan bir 10. Bir araştırmacı, insanda karaciğere giren ve çıkan damardaki
insanın vücuduna X antijeni girdikten sonra kanındaki antikor kanın glikoz yoğunluğunu, yemekten hemen önce ve bol
miktarlarındaki değişim II. grafikteki gibi olmuştur. karbonhidratlı yemekten bir süre sonra ölçmüş ve aşağıdaki
bulguları saptamıştır.
Antikor miktarı Antikor miktarı
Yemekten hemen önce yapılan ölçüm:
4b 4b
Karaciğere giren Karaciğerden çıkan
2b
damardaki glikoz < damardaki glikoz
b b yoğunluğu yoğunluğu
Antikor Antikor
A1 A2 A3 çeşitleri A1 A2 A3 çeşitleri Yemekten bir süre sonra yapılan ölçüm:
II. X antijeninin yapısında A2 antikorunun bağlanabileceği ll. gerektiğinde kandaki glikoz miktarını yükseltme,
reseptörler bulunur. lll. karbonhidrat dışındaki kaynaklardan glikoz oluşturma
III. A1 ve A3 antikorları X antijenine karşı etkili değildir. işlevlerinden hangilerine doğrudan kanıt sağlar?
yargılarından hangileri söylenebilir? A) Yalnız l B) Yalnız ll C) Yalnız lll
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) l ve ll E) l, ll ve lll
D) II ve III E) I, II ve III
Çözüm Yayınları
l
Zigot Morula
Yukarıdaki şekilde zigotun segmentasyon aşamalarının ll
morula evresine kadarki kısmı gösterilmiştir.
Buna göre segmentasyon sonucu oluşan her hücreye ne
ad verilir?
A) Blastula B) Blastomer C) Blastosit
lll
D) Blastopor E) Blastosol
D) l ve ll E) ll ve lll E) lll ll l
BİRE BİR BÖLÜM 01 Test 51
1. Nöron boyunca iletilen impulsla ilgili olarak; 4. Kasılan bir iskelet kasının gevşeme sürecinde;
I. hızı, I. nöronun akson ucunun kas hücresinden ayrılması,
II. frekansı, II. miyozin flamentinin aktin flamentinden ayrılması,
Ill. yönü III. sinaptik boşluktaki asetil kolin miktarının artması,
özelliklerinden hangileri uyaranın şiddeti hakkında bilgi IV. sarkoplazmik retikulumdan aktin ve miyozun flamentleri
verir? arasına Ca+2 iyonlarının pompalanması
A) Yalnız I B) Yalnız ll C) Yalnız lll olaylarından hangileri gerçekleşmez?
D) l ve ll E) ll ve lll A) I ve II B) II ve III C) III ve IV
D) I, II ve III E) I, III ve IV
Gün
0 1 14
Çözüm Yayınları
X
İnsanda menstrual döngü sürecinde miktarındaki değişim
yukarıdaki gibi gözlenen ve hipofiz bezinden salgılanan
gonadotropinin adı nedir?
Buna göre şekilde X ile gösterilen organın adı nedir?
A) FSH B) Östrojen C) Progesteron
A) Mide B) Safra kesesi C) Dalak
D) LTH E) Oksitosin D) Pankreas E) Karaciğer
Yarım daire
kanalları (2)
Yukarıda insana ait kulak yapısı gösterilmiştir. D) Kalple bağlantılı atardamarlar karıncıklarla, kalple
bağlantılı toplardamar kulakçıklarla bağlantılıdır.
Buna göre işitmenin sağlanmasında görevli olan korti
organı belirtilen kısımlardan hangisinde bulunur? E) Sağ kulakçıkla sağ karıncık arasında triküspit, sol
kulakçıkla sol karıncık arasında biküspit kapakçıklar
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 bulunur.
BİRE BİR BÖLÜM 01 Test 52
1. Normal bir insanda atardamar ve toplardamarın ucundaki 4. Aşağıdaki şema, insanda bir çizgili kasın yapısını
kılcaldamarlarda, kan ile doku sıvısı arasında su ve göstermektedir.
madde değişimini sağlayan kan basıncı (KB) ile osmotik
I bandı A bandı I bandı
basınç (OB) arasındaki ilişki aşağıdakilerden hangisinde
doğru olarak gösterilmiştir?
Atardamar ucu Toplardamar ucu
A) KB > OB KB = OB
B) KB < OB KB > OB
C) KB > OB KB < OB
D) KB = OB KB = OB
E) KB > OB KB > OB X
H bandı
Z çizgisi Sarkomer Z çizgisi
Zaman Zaman
Aort Ana Aort Ana
toplardamar toplardamar
6. 1950 yılında bir kasabada meydana gelen su çiçeği
C) Kan basıncı D) Kan basıncı salgınından 50 yıl sonra bir su çiçeği salgını daha meydana
(mm Hg) (mm Hg) gelmiştir.
Birinci salgında hastalığı geçirip hala yaşayanlar (X) ve
aşılanmış (Y) olanlar ikinci salgında hastalanmamışlardır.
111
Zaman Zaman Buna göre X ve Y gruplarının ikinci salgına karşı
Aort Ana Aort Ana
toplardamar gösterdiği bağışıklık tipleri ile ilgili,
toplardamar
I. X grubundaki kişilerde aktif bağışıklık sağlanmıştır.
E) Kan basıncı
II. Y grubundaki kişilerde pasif bağışıklık sağlanmıştır.
(mm Hg)
III. Y grubundaki kişilerde doğal bağışıklık sağlanmıştır.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
Zaman A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
Aort Ana
toplardamar D) I ve II E) II ve III
Test 52 1. C 2. E 3. B 4. A 5. E 6. A 7. A 8. B 9. B 10. D 11. D 12. C 13. C
III. testislerden testosteron salgılanması, B) Alveollere dolan havadaki oksijenin difüzyonla akciğer
kılcal damarlarına geçmesi
IV. endometriyumun kalınlaşması
C) Oksijenin kan plazmasında hemoglobinle birleşerek
olaylarından hangileri lüteinleştirici hormon (LH) oksihemoglobin oluşturması
salgılanması sonucunda gerçekleşir?
D) Plazmadaki oksijenin doku sıvısına geçtikten sonra
A) I ve II B) II ve III C) III ve IV difüzyonla hücrelere geçmesi
D) I, II ve III E) I, II, III ve IV E) Oksijence zengin kanın kalpten vücuda pompalanması
Komünite ve Popülasyon Ekolojisi - 1 BÖLÜM 02 Test 01
1. Ekolojik birimler olan komünite ve popülasyon için; 4. Popülasyonla ilgili olarak aşağıdaki açıklamalardan
hangisi doğru değildir?
l. birden fazla tür bulundurma,
A) Belirli bir zamanda, birim alanda veya birim hacimdeki
ll. baskın türe sahip olma,
birey sayısı popülasyonun yoğunluğunu ifade eder.
lll. abiyotik faktörlerden etkilenme
B) Popülasyonun yaş dağılımı popülasyonun dinamiklerinden
özelliklerinden hangileri ortaktır? değildir.
5. Aynı komünitede yer alan dört farklı canlı türüne ait birey
2. Otçul bir hayvan popülasyonu için; sayısının zamana bağlı değişimi aşağıdaki grafikte verilmiştir.
b
lV. ortamdaki su kaynaklarının azalması
c
değişimlerinden hangileri popülasyonun büyümesini d
durdurucu ya da azaltıcı etki gösterebilir?
Zaman
A) l ve ll B) ll ve lll C) lll ve lV
D) l, ll ve lll E) l, ll, lll ve lV Bu canlı türleri ile ilgili olarak;
l. a ile d arasında av - avcı ilişkisi vardır.
ll. b, d ile besleniyor olabilir.
lll. b, c nin paraziti olabilir.
lV. a ile b arasında mutualist ilişki olabilir.
yorumlarından hangileri yapılabilir?
A) l ve ll B) ll ve lll C) lll ve lV
D) l, ll ve lll E) l, ll, lll ve lV
113
3. Bir komüniteyi oluşturan popülasyonların;
l. kromozom sayısı,
6. Tam ve yarı parazit bitkilerde aşağıdaki özelliklerden
ll. beslenme şekli, hangisi ortak olarak görülebilir?
lll. birey sayısı, A) Üzerinde yaşadığı bitkiden inorganik madde alma
lV. üreme şekli B) Üzerinde yaşadığı bitkiden organik madde alma
faktörlerinden hangileri farklı olabilir? C) Fotosentez yaparak organik besin üretme
A) l ve ll B) ll ve lll C) lll ve lV D) Gelişmiş kök yapısına sahip olma
D) l, ll ve lll E) l, ll, lll ve lV E) Yeşil yapraklara sahip olma
Test 01 1. B 2. E 3. E 4. B 5. C 6. A 7. D 8. E 9. A 10. C
7. Bir komünitede P, R ve S canlı türlerinin aralarındaki 9. Bir komünitede bulunan X, Y, Z, T ve R türlerinin belirli
simbiyotik ilişkilerden etkilenme durumları aşağıda bir zaman sürecindeki değişimi aşağıdaki grafiklerde
gösterilmiştir. gösterilmiştir.
P R R S Birey sayıları Birey sayıları
+ + –
P S
0 + X Y Z T R Tür X Y Z T R Tür
çeşidi çeşidi
İlk durum Son durum
(0): Canlı üzerinde etkisi yok. Buna göre,
(+): Canlı için yararlı bir etkisi var. l. Komünitede ikincil süksesyon meydana gelmiştir.
(–): Canlı için zararlı bir etkisi var. ll. Başlangıçta baskın tür olan Z, yerini X türüne
bırakmıştır.
Buna göre;
lll. Son durumda komünitedeki tür çeşidi sayısı
l. P ve R arasında mutualist ilişki vardır.
değişmemiştir.
ll. S, R’nin parazitidir.
IV. Komünitenin ekolojik niş çeşitliliği azalmıştır.
lll. P ve S arasında kommensal ilişki bulunur.
yorumlarından hangileri yapılamaz?
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız lV B) I ve II C) II ve III
A) Yalnız l B) Yalnız ll C) Yalnız lll
D) III ve IV E) l, ll ve lll
D) l ve lIl E) l, ll ve lll
Çözüm Yayınları
10.
X Y Z T R
8. Bir canlının beslenmek, korunmak, saklanmak, üremek
ve diğer canlılarla ilişki içerisinde olmak için gösterdiği
faaliyetlerin tümü o türün ekolojik nişi olarak adlandırılır.
Bu açıklamaya göre;
Yukarıda üç yaşama birliği ve bunların diğerleriyle karşılaştığı
114 l. tavşanı avlayarak beslenen vaşak, sınırlar gösterilmiştir.
ll. insanın bağırsağında parazit olarak yaşayan tenya, Buna göre X, Y, Z, T ve R bölgeleri için aşağıdaki
yargılardan hangisinin doğruluğu kesindir?
lll. insanın kalın bağırsağında B ve K vitamini üreten
bakteri, A) X’in tür çeşitliliği Y den fazladır.
lV. termitlerin bağırsağındaki selülozu sindiren bir hücreli canlı B) Z bölgesinde bulunan canlı türlerinin tümüne Y ve T’de
rastlanır.
canlılarından hangilerinin ekolojik nişi birbirine benzer
özellik gösterir? C) T’nin ekolojik niş çeşitliliği, Z ve R den fazladır.
6. CO2
+
H2O
M K
Besin
+
H2O
7. Aşağıda bir göl ekosisteminde farklı derinliklerde yaşamını 10. Primer ve sekonder süksesyonda;
sürdüren beş farklı balık popülasyonuna ait birey sayısı grafiği
l. üzerinde canlı türü bulunmayan alanlarda meydana
verilmiştir.
gelme,
Birey sayısı
ll. klimaks oluşumuyla sonuçlanma,
P4 lll. komünitenin yapısının çeşitli nedenlerle bozulmasına
P2
P1 P3 bağlı olarak ortaya çıkma
P5
özelliklerinden hangileri ortaktır?
A) Yalnız l B) Yalnız ll C) Yalnız lll
Ortam derinliği
D) l ve ll E) l, ll ve lll
Buna göre hangi popülasyona ait bireylerin derinliğe olan
toleransı diğerlerinden daha fazladır?
A) P1 B) P2 C) P3 D) P4 E) P5
P1
P2
P3
Zaman
t
5. Birey sayıları
Vaşak
Tavşan
Zaman
3. Komünitelerde gözlenen, mutualizm, kommensalizm ve Bir komünitede vaşak ve tavşan sayısının zamana bağlı 117
parazitlik için; değişimini gösteren yukarıdaki grafiğe göre,
l. tarafların karşılıklı fayda sağlaması, l. Vaşak ve tavşan arasında av - avcı ilişkisi vardır.
ll. taraflardan birinin fayda sağlarken diğerinin zarar ll. Vaşak popülasyonunun yoğunluğu genel olarak tavşan
görmesi, popülasyonundan azdır.
lll. taraflardan en az birinin fayda sağlaması lll. Vaşak, tavşan dışında bir türü avlamaz.
durumlarından hangileri ortaktır? yorumlarından hangileri yapılabilir?
A) Yalnız l B) Yalnız ll C) Yalnız lll A) Yalnız l B) Yalnız llI C) I ve II
D) l ve ll E) ll ve lll D) lI ve lIl E) l, ll ve lll
Test 03 1. C 2. E 3. C 4. D 5. C 6. E 7. A 8. D 9. B 10. C
6. Bir hayvan popülasyonunda birey sayısının zamana bağlı 9. Birey sayısı Birey sayısı
değişimi aşağıda verilmiştir.
Birey sayısı y z
x
t
Zaman Zaman
-l- -ll-
Zaman
t1 t2
Yukarıdaki grafiklerden l. si x ve y türleri, ll. si z ve t türleri
t1 ve t2 zaman aralıklarında popülasyona ait; arasındaki değişimi göstermektedir.
l. yoğunluk, Buna göre aşağıdaki yorumlardan hangisi yapılamaz?
Y Z
X
Z
X
Zaman Zaman
l. Ortam ll. Ortam
8. Midye kabuğuna yapışmış olarak yaşayan Bryzoa, midyenin
Bu grafiklerle ilgili,
118 sağladığı su akıntısı ile gelen besinlerden faydalanır. Bryzoa’nın
midyeye faydası veya zararı yoktur. l. l. ortamda X türünün yok olması, Z türünün
besinsizlikten dolayı yok olmasına neden olmuştur.
Midye ile Bryzoa arasındaki ilişkiyle ilgili,
ll. ll. ortamda X türünün; Y türü karşısında rekabeti
l. Simbiyotik yaşam örneğidir.
kaybetmesine bağlı olarak Y türü Z türü tarafından daha
ll. Kommensalizme örnek verilebilir. çok tüketilmiş olabilir.
lll. Bryzoanın yaşamı için bu birliktelik zorunludur. lll. X ve Y türleri otçul, Z türü etçil beslenir.
yorumlarından hangileri yapılabilir? yargılarından hangilerine varılabilir?
A) Yalnız l B) Yalnız ll C) Yalnız lll A) Yalnız l B) Yalnız ll C) I ve II
Grafiğe göre,
l. Her üç türün birlikte yaşayabileceği bir sıcaklık derecesi
yoktur.
ll. t2 türünün sıcaklık töleransı, t1 ve t3 türünden daha
3. Bir komünitedeki canlılar ile ilgili aşağıdaki ifadelerden fazladır.
hangisi yanlıştır?
lll. t3 türü, t1 ve t2 türlerine göre daima daha yüksek
A) Aynı cinsin farklı türleri olabilir. sıcaklık değerlerinde yaşar.
119
7. Popülasyonlarla ilgili,
4. Aralarında mutualist ilişki bulunan iki canlı için,
l. Baskın türü vardır.
l. Aynı türden değildir.
ll. Bireyleri arasında gen alış verişi vardır.
ll. Karşılıklı olarak birbirlerinden fayda sağlar.
lll. Farklı popülasyonlar arasında etkileşim görülebilir.
lll. Birbirlerinden ayrıldıklarında biri zarar görürken diğeri
etkilenmez. lV. Belirli habitatlarda bulunabilir.
yargılarından hangileri doğrudur? ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) Yalnız l B) Yalnız ll C) l ve ll A) l ve ll B) ll ve lll C) lll ve lV
D) ll ve lll E) l, ll ve lll D) ll, lll ve lV E) l, ll, lll ve lV
Test 04 1. E 2. C 3. B 4. C 5. E 6. D 7. D 8. B 9. C 10. B 11. E 12. A
8. Bir komünitede yapılan incelemede 20 yıllık süreçte meydana 10. İç parazit olan tenyaya ait;
gelen değişimler aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.
l. sindirim organına sahip olmama,
Yıl 1980 Yıl 2000 ll. ihtiyaç duyduğu besinleri konak canlıdan karşılama,
Tüylü meşe 50 Ihlamur 5 lll. konak canlının vücudunun içinde yaşama
Karakavak 20 Karakavak 5 özelliklerinden hangileri dış parazit olan pirede de
Mavi çam 10 Mavi çam 25 görülebilir?
Kızılçam 100 Kızılçam 150 A) Yalnız l B) Yalnız ll C) Yalnız lll
Akçaağaç 15 Akçaağaç 10
D) l ve ll E) l, ll ve lll
Y
Zaman Zaman Zaman
Çözüm Yayınları
D) Sayı E) Sayı
X
Y
X
Y
Zaman Zaman
9. Gelişme Gelişme
R
12. P, R, S ve T aralarında simbiyotik ilişki bulunan dört farklı
P P
türdür. Bu canlı türlerine ait bazı özellikler aşağıda verilmiştir.
R
– P türünün azalması, R türünün azalmasına neden olur.
Zaman Zaman – R türünün azalması, P türünün azalmasına neden olur.
-l- -ll-
– R türünün azalması, S türünün gelişiminin olumlu
Yukarıdaki l. grafik ve P ve R türlerinin birlikteyken gelişme etkilenmesine neden olur.
durumlarını, ll. grafik ise ayrıldıklarındaki gelişme durumlarını
120 – S türünün artışı, T türünün gelişiminin olumsuz
göstermektedir.
etkilenmesine neden olur.
Buna göre,
Buna göre,
l. R canlısı beraberlikten tek taraflı fayda sağlamaktadır.
l. P ve R arasında mutualist ilişki vardır.
ll. P ve R arasında kommensal ilişki vardır.
ll. R ve S arasında kommensal ilişki vardır.
lll. R türü, P türünün parazitidir. lll. S türü T türünün konağıdır.
yorumlarından hangileri yapılabilir? yargılarından hangileri doğru olabilir?
A) Yalnız l B) Yalnız ll C) I ve II A) Yalnız l B) Yalnız ll C) Yalnız lll
D) lI ve lII E) l, ll ve lll D) l ve ll E) l, ll ve lll
Komünite ve Popülasyon Ekolojisi - 5 BÖLÜM 02 Test 05
1. Ekolojik birimlerden olan ekosistem; 4. Bir ekosistemde bulunan K, L ve M canlı türleri arasındaki
simbiyotik ilişkilerle ilgili olarak;
I. farklı popülasyonlara sahip olma,
• K türünün birey sayısının artmasının hem L hem de M
II. abiyotik ve biyotik etmenlerin bir araya gelmesiyle
türünü olumlu etkilediği
oluşma,
• M türünün birey sayısının azalmasının K türünü olumlu
III. zamana bağlı olarak değişim gösterebilme
etkilediği
özelliklerinden hangileri ile diğer bir ekolojik birim olan
• L türünün birey sayısının artmasının K türünü
komüniteden ayırt edilebilir?
etkilemediği
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
tespit edilmiştir.
D) I ve III E) II ve III
Buna göre,
I. K ve L arasında kommensalizm ilişkisi vardır.
II. K ve M arasında parazitizm ilişkisi vardır.
III. L ve M arasında mutualizm ilişkisi vardır.
yorumlarından hangileri yapılabilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) I ve III E) II ve III
Fare
Tilki
Zaman
3. Bir ekosistemde gerçekleşen aşağıdaki değişimlerden
hangisi otçul bir hayvan popülasyonunu diğerlerine göre Grafiğe göre, 121
farklı yönde etkiler?
I. Tilki ile fare arasında av avcı ilişkisi vardır.
A) Rekabet ettiği türlerin yoğunluğunun artması
II. Ekosistemdeki tilki sayısındaki aşırı azalma, fare
B) Ortamdaki su kaynaklarının azalması popülasyonunun aşırı büyümesine neden olur.
C) İçe göç sonucu bölgeye etçil beslenen yeni canlı türlerinin III. Fare ve tilki popülasyonu arasında besine dayalı
gelmesi rekabet ilişkisi gözlenir.
D) Ölümle sonuçlanan salgın hastalıkların ortaya çıkması ifadelerinden hangileri doğrudur?
E) Ortamdaki bitki çeşitliliğinin artmasına bağlı olarak besin A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
kaynaklarının zenginleşmesi
D) I ve II E) II ve III
Test 05 1. B 2. B 3. E 4. C 5. D 6. E 7. C 8. B 9. A
6. Aşağıda bir popülasyonun çeşitli faktörlere bağlı olarak 8. Aşağıda aynı komünitede bulunan X, Y ve Z memeli hayvan
dengelenme mekanizması verilmiştir. popülasyonlarının yaşama alanları şematize edilmiştir.
Doğumlar Popülasyon X
artar. Y
büyür. 3
1 2
5 4
6
Çevre Çevre 7
Denge
direnci azalır. direnci artar.
Z
Bu şemayla ilgili olarak;
Popülasyon Doğumlar
I. 4 numaralı bölgedeki ekolojik niş çeşitliliği, 1 numaralı
küçülür. azalır.
bölgedekinden fazladır.
Buna göre, II. 6 numaralı bölgedeki türler arası rekabet 7 numaralı
I. Çevre direncinin artması ya da azalması popülasyonun bölgedekinden fazladır.
denge mekanizması üzerinde belirleyici etkiye sahiptir. III. 2 numaralı bölgedeki tür içi rekabet 1 numaralı
II. Büyüyen popülasyonlarda çevre direnci artar, doğumlar bölgedekinden fazladır.
azalır, popülasyon dengeye ulaşır. IV. 5 numaralı bölgenin popülasyon yoğunluğu 6 numaralı
III. Küçülen popülasyonlarda çevre direncinin azalması bölgeden fazladır.
doğumların artmasıyla sonuçlanır. yargılarından hangileri söylenebilir?
ifadelerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) I ve II C) III ve IV
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) I, II ve III E) I, III ve IV
D) II ve III E) I, II ve III
Çözüm Yayınları
+ + −
Zaman Zaman
K L P1 t P2 t
P türü R türü
Buna göre P1 ve P2 popülasyonları ile ilgili aşağıdaki
+ O
yorumlardan hangisi doğrudur?
122
A) P1 popülasyonunda birey sayısı çevre direncine bağlı
M olarak sınırlanır.
Buna göre K, L ve M simbiyotik yaşam örneklerindeki
B) P2 popülasyonunu çevresel faktörlerdeki değişimden
canlıların birbirinden ayrılması durumunda bu ayrılıktan
olumsuz etkilenecek türler aşağıdakilerden hangisinde etkilenmez.
birlikte verilmiştir? C) P2 popülasyonunda büyüme hızı sürekli olarak artar.
(+ : fayda sağlama, – : zarar görme, O : etkilenmeme)
D) P1 popülasyonunda birey sayısı aritmetik diziler şeklinde
A) X , Y, Z, T B) Y, T, P, O artış gösterir.
C) X, Y, Z, P D) Y, Z, T, O E) P2 popülasyonu çevre direncinin maksimum olduğu bir
ortamda bulunmaktadır.
E) X, Y, T, M
Komünite ve Popülasyon Ekolojisi - 6 BÖLÜM 02 Test 06
1. Aşağıdakilerden hangisi parazit bitkilerin tümü için 4. Aynı ekosistemde yaşayan iki farklı popülasyon için;
geçerlidir? I. ekolojik nişlerinin aynı olması,
A) Konağa zarar verme II. birinin diğerinin besini olması,
B) Gelişmiş kök sistemine sahip olma III. üreme dönemlerinin aynı olması,
C) Konağın organik besinlerini kullanma IV. yoğunluklarının farklı olması
D) Fotosentezle organik besin sentezleyebilme durumlarından hangileri gözlenebilir?
E) Sadece su ve mineral ihtiyacını konak canlıdan karşılama A) Yalnız I B) I ve II C) III ve IV
D) I, II ve III E) I, II, III ve IV
+ + + −
Zaman
t1 t2 t3 t4
P2 türü
Popülasyon
yoğunluğu
Bu grafiğe göre,
I. P1 popülasyonunda, popülasyon yoğunluğunun belirli
bir değerin üzerine çıkması hayatta kalmayı olumsuz 123
3. Aşağıdakilerden hangisi canlılar arasındaki simbiyotik yönde etkiler.
ilişki örneklerinden biri değildir? II. P2 popülasyonunda, popülasyon yoğunluğu arttıkça
A) Bal arılarının bal özü toplarken çiçek polenlerini yayması hayatta kalma zorlaşır.
B) Kurbağanın larval dönemde tek hücreli alglerle III. P2 popülasyonunda, popülasyon yoğunluğunun belirli
beslenmesi bir değerin altına düşmesi hayatta kalmayı olumlu
C) Bağırsak solucanlarının konak canlıdan ihtiyaç duyduğu yönde etkiler.
besinleri elde etmesi yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
D) Bazı bakterilerin insan bağırsağında B ve K vitamini
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
üretmesi
E) Liken birlikteliğinde algin ürettiği besini mantarla paylaşması D) II ve III E) I, II ve III
Test 06 1. A 2. B 3. B 4. E 5. A 6. E 7. D 8. E 9. B 10. C
7. Aşağıdaki tablo, belirli bir alanda, uzun yıllar boyunca bitki 9. Ekosistemlerde bir habitatın taşıma kapasitesiyle ilgili,
örtüsündeki değişime paralel olarak, alanda bulunan kuş
I. Habitatın taşıma kapasitesi çevresel koşullardaki
türlerinin süksesyonunu göstermektedir.
değişiklikten etkilenebilir.
Zaman (yıl) 1 5 15 25 40 65 100
Baskın tür II. Habitatın taşıma kapasitesi kullanılabilir kaynakların
Ekin Ot Çalı Çam Meşe miktarıyla belirlenir.
Kuş türleri
Çöl toygarı III. Bir habitatın taşıma kapasitesi o habitatı paylaşan tüm
popülasyonlar için aynıdır.
Kır kırlangıcı
ifadelerinden hangileri yanlıştır?
Taş kuşu
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve III
Saka kuşu
D) II ve III E) I, II ve III
Karagerdanlı
ardıç kuşu
Büyük baştankara
kuşu
Erkek
Kadın
35–39
30–34
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III 25–29
20–24
15–19
D) II ve III E) I, II ve III
Çözüm Yayınları
10–14
5–9
0–4
7 6 5 4 3 2 1 0 0 1 2 3 4 5 6 7
X popülasyonu (milyon)
80+
75–79
70–74
65–69
60–64
55–59
50–54
8. Aşağıdaki grafikte aynı ekosistemde yaşayan üç farklı 45–49
40–44
popülasyonun yaşam eğrileri verilmiştir.
Erkek
Kadın
35–39
Hayatta kalan birey yüzdesi 30–34
25–29
20–24
15–19
3 10–14
5–9
0–4
2 5 4 3 2 1 0 0 1 2 3 4 5
1 Y popülasyonu (milyon)
Maksimum yaşam
süresi yüzdesi Göç olaylarının görülmediği varsayılacak olursa grafikteki
Grafiğe göre, veriler kullanılarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
124 A) Y popülasyonunda genç yaşlarda ölüm oranı X
I. 1. popülasyonda, yavruların çoğu olgunlaşıp üreme
çağına erişmeden önce ölür. popülasyonuna göre daha yüksektir.
II. 2. popülasyonda her yaşta eşit oranda ölüm görülür. B) Y popülasyonunda dişi bireylerin ortalama ömür uzunluğu
erkek bireylerden fazladır.
III. 3. popülasyonda az sayıda yavru yapıldığından
üretkenlik düşüktür. C) X popülasyonu, yaş dağılımı bakımından Y
popülasyonuna göre daha dengelidir.
yorumlarından hangileri yapılabilir?
D) Y popülasyonunun 50 yaş üstü birey yoğunluğu X
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II popülasyonundan daha fazladır.
D) II ve III E) I, II ve III E) X popülasyonunda genç ve üreme çağındaki bireylerin
sayısı yaşlı bireylerden fazladır.
Komünite ve Popülasyon Ekolojisi - 7 BÖLÜM 02 Test 07
1. Mutualist olarak yaşamını sürdüren iki canlı ile ilgili, 4.
I. Aynı türdendir.
II. Aynı âlemdendir.
III. Ekolojik nişleri farklıdır.
IV. Vücut büyüklükleri farklıdır.
Canavar otu Kene
yargılarından hangileri kesinlikle yanlıştır?
A) Yalnız I B) I ve II C) II ve III Bitkisel bir tam parazit olan canavar otu ile hayvansal bir
dış parazit olan kene için;
D) II ve IV E) III ve IV
I. konak canlının vücudunda yaşama,
II. konak canlıya zarar verme,
III. ihtiyaç duyduğu besini konak canlıdan karşılama
özelliklerinden hangileri ortaktır?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) II ve III E) I, II ve III
Zaman
I. Bitki Hayvan
5. Paramecium türlerinden olan P. aurelia ve P. caudatum
II. Bakteri Hayvan
türlerinin tek başına ve karışık kültürlerdeki birey sayıları
III. Mantar Bitki aşağıdaki grafiklerde gösterilmiştir.
6. Grafikte bir popülasyonun zamana bağlı olarak birey 8. Bir ekosistemde 1985 - 2015 yılları arasında yapılan
sayısındaki değişme gösterilmiştir. gözlemlerde P1, P2, P3 ve P4 popülasyonlarının birey
Birey sayısı sayısındaki değişim tespit edilmiş ve aşağıdaki grafik
oluşturulmuştur.
Birey sayısı
P1
P2
Zaman P3
t1 t2 t3 t4
Grafiğe göre,
P4
I. t1 zaman aralığında popülasyonun büyümesi negatif Yıllar
değerdedir. 1985 1990 1995 2000 2005 2010 2015
II. t2 zaman aralığında popülasyon yoğunluğu artmaya Buna göre aşağıdaki yorumlardan hangisi yapılamaz?
başlamıştır.
A) P2 popülasyonu zamanla ekosistemin baskın türüne
III. t4 deki büyüme hızı t3 zaman aralığından düşüktür. dönüşmüştür.
IV. t3 zaman aralığında popülasyon taşıma kapasitesinin B) P3 popülasyonu kararlı bir popülasyondur.
üzerine çıkmıştır.
C) 2015’de 1985’e göre, ekosistemdeki tür çeşidi sayısı ve
yorumlarından hangileri yapılabilir? toplam birey sayısı azalmıştır.
A) Yalnız II B) Yalnız IV C) I ve III D) P4 popülasyonunun büyüklüğü sürekli azalmıştır.
D) II ve IV E) I, II ve III E) P1 popülasyonu ekosistemden elenmiştir.
Çözüm Yayınları
A) Mutualizm B) Kommensalizm
l. besin miktarının azalması,
C) İç parazitlik D) Dış parazitlik
ll. popülasyon dışına göçün artması,
E) Gevşek mutualizm
lll. avcı hayvan sayısının artması,
lV. rekabetin azalması
6. Bir orman ekosisteminde bulunan bazı canlı türleri ve sayıları 9. Çiftleşme aktivitesi
şu şekildedir.
XY Z T
Tür adı Sayısı
1 Karaçam 18.000
2 Tüylümeşe 1000
3 Orman gülü 2.000 Ay
Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz
4 Ateş dikeni 1500
5 Taflan 1000 Yukarıdaki grafikte bir ekosistemde bulunan dört serçe türüne
ait çiftleşme aktivitesinde aylara bağlı olarak meydana gelen
Tablodaki sayısal değerlere göre verilen canlı türlerinden
değişimler gösterilmiştir.
hangisi baskın tür olarak kabul edilebilir?
Grafiğe göre aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
A) Y serçe türü ile T serçe türü farklı aylarda çiftleşme
aktivitesi gösterir.
7. Aşağıdaki tabloda P1, P2, P3, P4 ve P5 kurbağa türlerinin D) Mart - Mayıs aralığı dört serçe türünün en yoğun çiftleşme
yaşam alanları, çiftlerme mevsimleri ve besin çeşitleri ile ilgili aktivitesine sahip olduğu dönemdir.
bilgiler vermiştir.
E) Z serçe türü en çok sayıda yumurta bırakan türdür.
Kurbağa Yaşam Çiftleşme Besin çeşidi
türü alanı mevsimi
P1 Göl Nisan X türü böcek
Çözüm Yayınları
Gelişim durumu
P
R
8. Aşağıdakilerden hangisi popülasyon ekolojisinin değil
komunite ekolojisinin araştırma konusu olur?
128 Zaman
A) Toroslarda canlı türlerinin çeşitliliğini etkileyen faktörler
nelerdir?
Buna göre aşağıdaki yorumlardan hangisi yapılabilir?
B) Karadenizdeki hamsi yoğunluğunun maksimuma ulaştığı
aylar hangileridir? A) P ve R arasında kommensal ilişki vardır.
C) Yaban domuzlarının neslinin tükenmesine neden olan B) R ve R birbirinden ayrıldığında R canlısı zarar
faktörler nelerdir? görür.
D) I ve II E) I, II ve III a b
A) I, II ve IV I, II, III ve IV
3. A A U G A G G A G C U A U
A) 1 B) 1 C) 1 D) 3 E) 1
2 3 4 5
129
4. Urasil nükleotidi bulunduran bir nükleik asit molekülü için 7. Normal azotlu (N14) besi ortamında çoğalan bakteriler
aşağıdakilerden hangisinin doğruluğu kesin değildir? ağır azotlu (N15) ortamda iki kez bölündükten sonra tekrar
normal azotlu (N14) besi ortamına alınmıştır. Bu ortamda da
A) Beş karbonlu şekeri ribozdur.
bölünmeleri sağlanmıştır. Santrifüjleme sonucunda DNA'ların
B) Fosfat sayısı nükleotit sayısına eşittir. % 75'inin melez bantta, % 25'inin normal bantta yer aldığı
görülmüştür.
C) Urasil kadar adenin nükleotidi bulundurur.
Bu sonuca göre son ortamda bakterilerin kaç kez
D) Tek zincirden oluşur.
bölündüğü söylenebilir?
E) Sentezi DNA'nın kontrolünde gerçekleşir.
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
Test 01 1. E 2. B 3. D 4. C 5. C 6. D 7. A 8. E 9. B 10. C 11. B 12. A 13. C
8. Aşağıda santral dogma olayı özetlenmiştir. 11. I. Bir canlının bazı genlerinin mutasyona uğratılması
transkripsiyon translasyon II. Farklı türler arasında gen aktarımı
DNA → mRNA → Protein
Buna göre aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? III. Tek yumurta ikizi olan bireyler arasında gen aktarımı
A) mRNA, DNA'dan aldığı şifreyi ribozoma taşır. Yukarıdaki uygulamalardan hangileri ile transgenik canlı
elde edilir?
B) Translasyon olayı tüm canlı hücrelerde ribozomda
gerçekleşir. A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I, II ve IV E) II, III ve IV
D) Ribozom sayısının artması D) DNA üzerinden mRNA sentezi etkilenmeden devam eder.
A) mRNA'nın sentezlenmesi
C G
B) tRNA'nın sentezlenmesi
Yukarıda verilen DNA parçasının kendini tam olarak
C) mRNA'nın ribozoma bağlanması onarabilmesi için, aşağıdakilerden hangisinin ortamda
bulunması gerekli değildir?
D) Kodon, antikodon arasında hidrojen bağlarının kurulması
A) DNA polimeraz enzimi
E) Amino asitlerin tRNA ile bağ yapması
B) Timin nükleotit
C) Guanin nükleotit
D) ATP
E) Adenin nükleotit
2. DNA'nın yapısında bulunan pürin ve pirimidin bazları için;
I. organik yapıda olma,
6. Aşağıda 8 amino asitlik bir polipeptidin şekli verilmiştir. Harfler
II. zayıf hidrojen bağı kurabilme,
amino asit çeşitlerini ifade etmektedir.
III. ATP ve RNA yapısına katılabilme,
K L K M T M K L
IV. azot atomu içerme 1 2 3 4 5 6 7 8
özelliklerinden hangileri ortaktır?
Bu polipeptitle ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğru
A) Yalnız IV B) I ve III C) II ve III değildir?
D) I, II ve IV E) II, III ve IV A) Kalıp mRNA ile kodon ankitodon eşleşmesi yapan 8 tRNA
antikodonu bulunur.
B) Bu polipeptidin sentezine kalıplık eden mRNA 27 nükleotit
Çözüm Yayınları
ve 9 kodondan oluşur.
C) 1, 3 ve 7. amino asidin genetik şifresi kesinlikle aynıdır.
D) Polipeptidin sentezi sırasında 7 peptit bağı kurulur.
3. Biyoteknolojik yöntemlerle insan genleri aktarılmış
bakterilerde; E) Polipeptidin sentezi sırasında 7 molekül su açığa çıkar.
DNA
DNA
9. Amino asit çeşidi mRNA kodonları Yukarıda protein sentezinin mRNA üretimine kadar
Triptofan UGG gerçekleşen bölümü şematize edilmiştir.
Buna göre,
Histidin CAU, CAC
I. Hidrojen bağlarının kırılması a'da gerçekleşir.
Glisin GGU, GGC, GGA, GGG
II. Geçici hidrojen bağlarının kurulduğu yer a ve b arasıdır.
Yukarıda bazı amino asitler ve amino asitlerin şifresini veren III. Helikaz enzimi b'de görevlidir.
mRNA kodonları verilmiştir. IV. DNA polimeraz enzimi a'da görevlidir.
Buna göre aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) Bir kodon birden fazla amino asit şifreleyebilir. A) I ve II B) I ve III C) I, II ve IV
B) Amino asit dizilişi Histidin - Triptofan - Glisin olan bir D) II ve III E) I, II, III ve IV
tripeptidin DNA'daki şifresi GTA ACC CCT şeklinde olabilir.
Çözüm Yayınları
Büyük
10. Küçük bir polipeptit zincirinin sentezinden sorumlu DNA alt birim
bölgesi ve bu DNA'nın anlamlı zincirinden sentezlenen mRNA Yeni polipeptit
molekülü aşağıda verilmiştir. zinciri
A T G G C C C G A T A G Ribozom
Tamamlayıcı
zincir
Küçük
mRNA
Anlamlı alt birim
T A C C G G G C T A T C zincir
Şemaya göre,
Okuma yönü Transkripsiyon
I. Aynı polipeptidin kısa sürede çok sayıda kopyasının
A U G G C C C G A U A G
mRNA üretimini sağlayan bu yapı polizom olarak adlandırılır.
132 Verilenlere göre aşağıdaki yorumlardan hangisi II. mRNA ribozomların tümünden geçtiğinde aynı
yapılabilir? polipeptitden üç adet sentezlenmiş olur.
A) Sentezlenen polipeptit 4 amino asitten oluşur. III. Ribozomların herbirinde sentezlenen polipeptidin
sentezinden sorumlu gen bölgesi farklıdır.
B) Polipeptit sentezi sırasında en az 4 farklı tRNA işlev görür.
IV. Sentezlenen polipeptitlerin amino asit dizisini mRNA
C) mRNA molekülü sentezlenirken pürin bazı kadar pirimidin
daki nükleotit dizisi belirler.
bazı kullanılır.
açıklamalarından hangileri doğrudur?
D) Polipeptidin sentezinde görev yapacak tRNA lar mRNA
üzerinden sentezlenir. A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II
E) İlgili DNA zincirinde 24 nükleotit bulunur. D) I, II ve IV E) I, II, III ve IV
Genden Proteine - 3 BÖLÜM 03 Test 03
1. Tüm nükleik asit çeşitleri için aşağıdaki özelliklerden 4. – Nükleotit
hangisi ortak değildir?
– Deoksiriboz
A) Adenin bazı bulundurabilme
– Gen
B) Protein sentezinde görev yapma
– Kromozom
C) Ribonükleotitlerden oluşma
– Genetik kod
D) Polinükleotit yapıda olma
Yukarıdaki kavramlar küçükten büyüğe doğru
E) Fosfodiester bağı bulundurma sıralandığında 3. sırada hangisi yer alır?
A) Nükleotit B) Deoksiriboz
C) Gen D) Kromozom
E) Genetik kod
D) l ve ll E) l, ll ve lll
C) RNA molekülünün sentezi ökaryot hücrelerde çekirdekte ll. 2 molekül su açığa çıkar.
gerçekleşir. lll. 3 tRNA molekülü görev yapar.
D) RNA molekülü prokaryot hücrelerde sitoplazma ve ifadelerinden hangileri doğrudur?
ribozomda bulunabilir.
A) Yalnız l B) Yalnız ll C) Yalnız lll
E) DNA molekülünün yapısında glikozit, fosfodiester ve zayıf
hidrojen bağları bulunur. D) l ve ll E) l, ll ve lll
Test 03 1. C 2. B 3. A 4. E 5. D 6. E 7. D 8. A 9. D 10. B 11. E
7. Bir bakteri 15N’lü (Ağır) azotun bulunduğu kültür ortamında 3 10. Aşağıda üç farklı tRNA’nın antikodonları ile taşıdıkları amino
nesil verebilecek süre bekletiliyor. asitler verilmiştir.
Y → CAG
Z → ACU
E) CAT - GAC - CAT - ACT 11. Bir hücrede bulunan P ve R proteinlerinin yapısı aşağıda
gösterilmiştir.
a.a1
a.a4
a.a5 a.a1
a.a2
a.a5
a.a4 a.a3
9. Yapısal protein a.a3 a.a2
1 2
DNA mRNA Protein
İşlevsel protein P proteini R proteini
D) 1. olay sırasında gerçekleşecek bir hata kalıtsal olup diğer lV. Amino asitler arasında kurulan bağ çeşidi aynıdır.
hücrelere aktarılır.
açıklamalarından hangileri doğrudur?
E) Üretilen proteinler yapıya katılabildiği gibi işlevsel de
A) l ve ll B) ll ve lll C) lll ve lV
olabilir.
D) l, ll ve lll E) l, ll, lll ve lV
Genden Proteine - 4 BÖLÜM 03 Test 04
1. Protein sentezi için ribozoma gelen ve kullanılan; 4. Bir hücrede gerçekleşen protein sentezi ile ilgili,
D) l ve ll E) l, ll ve lll
2. DNA molekülü hücrelerde iki temel olayın gerçekleşmesinde 5. Üç farklı protein molekülünün yapısına,
görevlidir. – Metionin
1. 2. – Serin
Hücrelerdeki Hücrede protein
kalıtsal bilgileri sentezini yönetir. – Lizin
yavru hücrelere
– Alanin
aktarır.
Çözüm Yayınları
D) l ve lIl E) ll ve lll
D) mRNA ve tRNA’ların sentezlenmesi Buna göre bu enzimlerin sentezlenmesi kaç çeşit genin
işlevi ile gerçekleşmiştir?
E) mRNA üzerindeki nükleotid dizisinin okunması
A) 1 B) 4 C) 20 D) 35 E) 64
Test 04 1. B 2. C 3. D 4. E 5. A 6. B 7. A 8. B 9. D 10. C 11. C
D) l ve lIl E) l, ll ve lll
b b c f c d e PP2 aabbccdd
şeklinde olmuştur. PP3 abbcabcd
136 Bu durumda; PP1, PP2, PP3 polipeptitleri ile ilgili,
l. kullanılan amino asit sayısı, l. Sentezleri sırasında açığa çıkan su sayısına göre
ll. kurulan peptit bağı sayısı, PP3 = PP2 > PP1 şeklinde gösterilir.
ll. Yapılarındaki amino asit çeşidi sayıları aynıdır.
lll. açığa çıkan su molekülü sayısı,
lll. Sentezleri için şifre veren gendeki nükleotit dizilişleri
lV. sentezlenen protein molekülü,
aynıdır.
V. kullanılan amino asit çeşiti,
(a, b, c ve d birer amino asit çeşitidir.)
verilenlerden hangilerinde bir değişikliğin olması beklenir?
yargılarından hangileri doğrudur?
A) l ve ll B) ll ve lll C) lll ve lV A) Yalnız l B) Yalnız ll C) l ve ll
D) lV ve V E) l, lll ve V D) ll ve lll E) l, ll ve lll
Modern Genetik Uygulamaları BÖLÜM 03 Test 05
1. Biyoteknolojik yöntemlerden; 5. Virüsler kullanılarak hücrelerdeki genlerin bozuk olanları
I. yeni tür canlıların oluşturulması, sağlam olanlar ile değiştirilebilir. Bu tekniğe gen terapisi denir.
III. biyolojik arıtım olaylarında bakterilerin kullanılması, I. kalıtsal hastalıkların olumsuz etkilerinin ortadan
IV. ilaç ve gıda sanayinde genetiği değiştirilmiş kaldırılması,
organizmaların kullanılması II. kalıtsal hastalıkların diğer nesillere aktarılmasının
çalışmalarından hangilerinin gerçekleştirilmesinde önlenmesi,
yararlanılır?
III. türün gen havuzuna farklı canlı türlerinden elde edilen
A) Yalnız I B) I ve II C) II ve III
genlerin aktarılması
D) III ve IV E) II, III ve IV
verilenlerden hangilerinin gerçekleştirilmesi
amaçlanmaktadır?
I. aşı,
II. interferon,
III. antibiyotik,
IV. antikor
moleküllerinden hangilerinin sentezinde biyoteknolojiden 6. Rekombinant DNA teknolojisi sayesinde sağlıklı bireylerden
faydalanılır? klonlanan insülin sentezinden sorumlu gen, E. coli bakterisine
aktarılarak bakterinin insülin üretmesi sağlanmıştır. Bu
A) I ve II B) II ve III C) III ve IV
yolla elde edilen insülin diyabet hastalığının tedavisinde
D) I, II ve III E) I, II, III ve IV kullanılmaktadır.
Çözüm Yayınları
DNA parmak izinin tespiti için; II. hayvanlardan kaynaklanabilecek alerjik reaksiyonların
önüne geçilmesi,
I. olgun alyuvar hücresi,
III. insülin hormonunun saflaştırılmasındaki maliyetin
II. tükürük,
azaltılması
III. deri,
faydalarından hangilerinden dolayı tercih edilir?
IV. saç teli
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
örneklerinden hangilerinden yararlanılabilir?
D) II ve III E) I, II ve III
A) I ve II B) II ve III C) III ve IV
D) I, II ve III E) II, III ve IV
4. Belirli enzimler kullanılarak DNA parçalarının kesilerek 7. Ökaryot bir hücreden ilgili genin ve plazmitin restriksiyon
çıkarılıp yerine başka gen parçalarının eklenebilmesi ile
enzimleriyle kesilmesinden sonra ilgili genin ligaz
rekombinant DNA’ların ortaya çıkması mümkün olmuştur. 137
enzimiyle plazmite aktarılması sürecinde gen ile plazmit
Buna göre aşağıdakilerden hangisi rekombinant DNA DNA arasında;
üretiminin amaçlarından biri değildir?
I. zayıf hidrojen bağı,
A) Ürün değeri yüksek bitkilerin üretimi
II. fosfodiester bağı,
B) Hastalıklara dayanıklı hayvan ırklarının elde edilmesi
C) Salgılanmasında problem olan hormonların üretimi III. peptit bağı
D) Klonlama ile istenilen özelliklere sahip canlı türünden çok bağlarından hangileri kurulur?
sayıda elde edilmesi A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
E) Kuraklık ve soğuğa dirençli bitki türlerinin üretimi
D) I ve III E) I, II ve III
Test 05 1. E 2. E 3. E 4. D 5. D 6. E 7. C 8. E 9. D 10. D 11. B 12. A
8. Aşağıda bir hayvana ait genin plazmit yardımıyla bakteriye 10. Canlı hücrelerinde bazı kimyasal maddeler ve enzimler
aktarımı şematize edilmiştir. kullanılarak hücre zarının parçalanıp DNA’nın ortaya
çıkarılması DNA izolasyonu olarak tanımlanır.
İstenilen geni
Bakteri kromozomu
içeren hücre Bir hayvan hücresinde DNA izolasyonu sırasında;
4
.
Rekombinant 11. Genler DNA dizilimlerinin özel bölgelerinden restriksiyon
bakteri
enzimleri kullanılarak kesilebilir. Bu enzimler DNA dizilimlerini
Buna göre bu süreçte gerçekleşen olaylarla ilgili, özel noktalarından tanır ve bu kısımları DNA’dan ayırır.
I. 1’de istenilen gen ve plazmit özel yöntemlerle hücreden Biyoteknolojik çalışmalarda kullanılan bu yöntemle ilgili
izole edilmiştir. olarak,
II. 2’de istenilen geni taşıyan DNA parçası ve plazmit, aynı I. İlgili gende, DNA’nın karşılıklı iki ipliğinin birbirinden
restriksiyon enzimleriyle kesilmiştir. ayrılmasını sağlar.
III. 3’te plazmit ve istenilen gen DNA ligaz enzimi II. İlgili gen yapısının bozulmadan DNA’dan
Çözüm Yayınları
IV. 4’te rekombinant plazmit DNA, bakteri hücresine III. İlgili gende DNA zincirini oluşturan nükleotitlerin
aktarılmıştır. birbirinden ayrılmasını sağlar.
açıklamalarından hangileri doğrudur?
açıklamalarından hangileri doğrudur?
A) I ve II B) II ve III C) III ve IV
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) I, II ve III E) I, II, III ve IV
D) II ve III E) I, II ve III
D) I ve II E) II ve III
4. Aşağıda bir molekülün yapısı şematik olarak gösterilmiştir. • III. amino asidin antikodunu = UAG
Bu olayda herhangi bir aksaklık oluşmaması; I. çekirdek,
A) Öldürülmüş mikroorganizmalar
Bir popülasyonun birey sayısındaki değişimi gösteren E) Enfeksiyona neden olan mikroorganizmalar
yukarıdaki grafikte X yerine aşağıdakilerden hangisi
yazılamaz?
E) Rekabet
ll. sentez sırasında görev yapan tRNA’ların nükleotit 5. Rekombinant DNA teknolojisi,
dizilişi,
l. insanlara ait hormonların bakteriler tarafından
lll. sentezlenen proteindeki amino asitlerin sayısı ve dizilişi üretilmesinin sağlanması,
Çözüm Yayınları
D) lI ve lII E) l, II ve III
Birey sayısı
X
Z
Zaman
Grafiğe göre;
141
l. X ve Y popülasyonundaki bireyler besin için rekabet
ediyor olabilir. 6. Çok miktarda deniz suyu yutan bir insanda;
ll. Z popülasyonunu oluşturan bireylerin nesli tükenme l. idrarla atılan tuz miktarında artma,
tehlikesi altında olabilir.
ll. ADH miktarında artma,
lll. Üç popülasyonun büyüme hızı birbirine eşittir.
lll. idrarla atılan su miktarında artma
yargılarından hangileri söylenebilir?
durumlarından hangileri gözlenebilir?
A) Yalnız l B) Yalnız lIl C) I ve ll
A) Yalnız l B) Yalnız ll C) Yalnız lll
D) lI ve lIl E) l, Il ve lll
D) l ve lI E) l, II ve III
Test 01 1. D 2. E 3. C 4. B 5. E 6. D 7. B 8. D 9. A 10. E
7. İnsan iskeletine ait omur kemiği aşağıda gösterilmiştir. 9. İnsanın ince bağırsağında emilen glikoz moleküllerinin
dolaşım sisteminde izlediği yol aşağıda gösterilmiştir.
Karaciğer
III. Yassı kemiklere örnektir. Buna göre X ve Y damarları ile ilgili aşağıdaki ifadelerden
hangisi doğrudur?
IV. Kan üretiminde görev alır.
A) X damarı karaciğere sindirim organlarından gelen kanı
ifadelerinden hangileri doğrudur?
taşır.
A) Yalnız I B) I ve IV C) II ve III
B) X damarı atardamar, Y damarı toplardamardır.
D) III ve IV E) I, II ve IV
C) X damarındaki alyuvar sayısı Y damarındakinden fazladır.
8. Antikor miktarı
10. Birey sayısı
Zaman
t
Zaman
Yukarıdaki grafikte bir çocuğa t anında kızamık virüsü Bir popülasyondaki birey sayısının zamana bağlı değişim
verildiğinde virüse karşı üretilen antikor miktarının zamana
grafiği yukarıda verilmiştir.
142 bağlı değişimi gösterilmiştir.
Buna göre bu popülasyonla ilgili olarak,
Buna göre,
l. Popülasyon çevreye uyum sağlayamamıştır.
l. Çocuk kızamık virüsüyle ilk defa karşılaşmıştır.
ll. Çocuk kızamık virüsüne karşı daha önce aşılanmış ll. Popülasyon yoğunluğu sürekli azalmıştır.
olabilir. lll. Popülasyon çevre kirliliği, salgın hastalıklar gibi
lll. Çocuk kızamık hastalığına karşı bağışıklık kazanmıştır. nedenlerle yok olma tehlikesi ile karşı karşıya olabillir.
İ. bağırsak
kısmı
dönüşüm olaylarından hangileri sindirime örnek olarak
verilebilir?
A) l ve III B) II ve Ill C) II ve lV
Yukarıdaki grafikte insanın sindirim kanalının farklı
kısımlarında, bir X maddesinin uğradığı değişimler verilmiştir. D) III ve lV E) I, IIl ve lV
l. nişasta,
ll. selüloz,
lll. protein
D) I ve II E) Il ve lII
3.
A B
A) Miyop - İnce kenarlı lll. birim zamanda oluşturulan idrar miktarının artması,
7. İşitme güçlüğü çeken bir insanda kulakta bulunan; 10. Yoğun egzersiz yapmaya başlayan bir insanda;
l. kulak zarı,
Kan basıncı Kanın asitliği Kanın akış hızı
ll. korti organı,
D) I ve lII E) I, Il ve lII
8. İnsan vücudunda,
l. Pankreas
ll. Tiroit
lll. Böbrek üstü bezi
IV. Paratiroit
bezleri ile;
a. İnsülin
b. Kalsitonin
c. Parathormon
d. Kortizol
11. İnsanda doku kılcaldamarından geçmekte olan kanın
Çözüm Yayınları
A) l → a B) II → b C) lII → d
Oksijen kısmi basıncı
Kısmi basınç (mmHg)
80
9. Besin miktarı
40
Doku Doku
kılcaldamarına kılcaldamarından
gelen kan giden kan
Zaman
t Grafiğe göre,
Yukarıdaki grafik belirli bir alanda yaşayan bir popülasyonun I. Doku kılcaldamarından geçen kanın pH’ı azalır.
zamana göre besin miktarındaki değişmeyi göstermektedir. II. Doku kılcaldamarına gelen kandaki oksijenin tamamı
144 Buna göre bu popülasyonla ilgili olarak aşağıdaki doku hücrelerine geçer.
sonuçlardan hangisine ulaşılabilir? III. Doku kılcaldamarına oksijence zengin olarak, gelen kan
A) t anında itibaren popülasyonda besin için rekabet karbondioksitçe zenginleşerek gider.
görülebilir. IV. Doku kılcaldamarından geçen kandaki oksijen kısmı
B) t anında popülasyon taşıma kapasitesine ulaşır. basıncındaki azalış oranı karbondioksit artış oranına
eşittir.
C) t anından sonra birey başına düşen besin miktarı
maksimuma ulaşır. ifadelerinden hangileri doğru değildir?
2. İnsanda eşeyli üreme ve gelişme evrelerinde; 5. Biyoteknolojik çalışmalarda bir bakterinin genetiği
değiştirildikten sonra, bakteriye ait;
l. sperm,
I. DNA’daki gen dizilimi,
ll. yumurta,
II. canlılar âlemindeki yeri,
lll. zigot, III. antibiyotiklere karşı gösterdiği direnç
lV. embriyo özelliklerinden hangileri kesinlikle aynı kalır?
yapılarından hangileri mayoz bölünme sonucu oluşur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
6. Bir komünitede;
l. popülasyon,
D) ll ve lll E) l, ll ve lll
Z. Guanin deoksiribonükleotidi
1 Ovulasyon 28 Gün 1 Ovulasyon 28 Gün
Buna göre aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?
A) DNA eşlenmesi sırasında R ve S nin miktarı eşit sayıda
E) Kandaki LH azalır.
düzeyi
B) P ve T, ATP’nin yapısında da bulunabilir.
C) DNA da Z nin karşısında sitozin deoksiribonükleotidi
bulunur.
D) P ve T nin yapısında riboz şekeri bulunur.
1 Ovulasyon 28 Gün
E)
P ve T, RNA sentezinde kullanılır.
Test 03 1. C 2. A 3. D 4. B 5. B 6. E 7. B 8. E 9. E 10. B 11. C 12. D
8. Aşağıda K ve L canlılarının birlikteyken faydalanma grafiği 10. mRNA'da protein sentezini başlatan kodon AUG, durdurucu
gösterilmiştir. kodonlar ise UAA, UGA ve UAG dir.
Fayda
Buna göre başlatıcı (B) ve durdurucu (D) kodonların
K DNA'nın anlamlı ipliğindeki baz dizilimi aşağıdakilerden
L hangisinde doğru sıralınmıştır?
B D
A) ATG ATT, TGA, TAG
Zaman
B) TAC ATT, ACT, ATC
Buna göre K ve L canlılarının bulunduğu âlemlerle ilgili
olarak; C) ATC TAA, ACT, TAC
D) TGC TAA, ACT, TAC
K L E) TCG ATT, ACT, ATC
l. Bitki Hayvan
ll. Hayvan Bakteri
lll. Mantar Protista
lV. Mantar Bitki
11. Aşağıdakilerden hangisi insanlarda embriyonik dönemde
eşleştirmelerinden hangileri doğru olabilir?
iskeleti oluşturan dokunun özelliklerinden biridir?
A) l ve ll B) ll ve lll C) lll ve lV
A) Bol miktarda kan damarı içerir.
D) l, ll ve lll E) l, ll, lll ve lV
B) Yenilenme yeteneği çok yüksektir.
2
3
Karaciğer
1
3 2
1 Kapı
Safra
toplar damarı (lll)
Buna göre numaralı kısımlarla ilgili aşağıdaki ifadelerden kanalı (lV)
hangisi yanlıştır? Buna göre aşağıdaki yorumlardan hangisi yapılamaz?
146 A) 1 numara ile gösterilen kısımda dişilerde oogenez,
A) l. damar CO2 ve ürece zengin kirli kanı kalbe taşır.
erkeklerde spermatogenez gerçekleşir.
B) Döllenme dişilerde 2 numara ile gösterilen kısımda B) Açlık durumunda l. damardaki glikoz miktarı lll. damardaki
gerçekleşir. glikoz miktarından daha fazladır.
C) Erkeklerde 3 numara ile gösterilen kısım vas deferens C) ll. damardaki oksijen oranı lll. damardan fazladır.
olarak adlandırılan sperm kanalıdır.
D) lll'de yağda eriyen vitaminlerin yoğunluğu her zaman l'den
D) Embriyo, dişi üreme sisteminde 3 numara ile gösterilen fazladır.
kısımda gelişimini tamamlar.
E) lV ile gösterilen kanal on iki parmak bağırsağı üzerinden
E) Erkek üreme sisteminde 2 ile gösterilen yapı spermlerin ince bağırsağa safra tuzlarını götürür.
depolandığı ve hareket yeteneği kazandığı yerdir.
TÜMEVARIM - l Test 04
1. Aşağıda spermatogenez olayının bir bölümü gösterilmiştir. 3. DNA parmak izi analizi bir bireyin genomundaki tekrarlı nükleo-
4 tit dizilerinin belirlenmesidir.
Buna göre,
Meme Çekirdeği
hücresinin çıkarılmış
çekirdeği yumurta
hücresi
Kaynaştırma
Buna göre, numaralandırılmış yapılarla ilgili aşağıdaki Yapılan bu çalışma ile ilgili,
ifadelerden hangisi yanlıştır? 147
l. Taşıyıcı anne ile klonlanmış kuzu arasında genetik bir
A) I numaralı yapı akrozom olup yumurta zarını eriten akrabalık yoktur.
enzimler bulundurur.
ll. Klon kuzu, meme hücresi vericisi koyunun genetik
B) IV numaralı yapı döllenme sırasında yumurtanın içine kopyasıdır.
girer.
lll. Klonlanmış kuzunun mitokondriyal DNA’sı meme
C) III numaralı kısımdaki mitokondriler sperme hareketi için hücresi alınan koyun ile aynı nükleotit dizilimine sahiptir.
gerekli enerjiyi sağlar.
ifadelerinden hangileri doğru değildir?
D) IV numaralı yapı spermin aktif hareketini sağlar. A) Yalnız l B) Yalnız ll C) Yalnız lll
E) II numaralı kısımda spermin çekirdeği yer alır. D) l ve ll E) ll ve lll
Test 04 1. E 2. B 3. B 4. C 5. C 6. A 7. B 8. E 9. A 10. B
5. İnsanda besinlerin ağızdan alınmasıyla başlayan ve 8. Akciğer atardamarı, akciğer toplar damarıyla
besinlerin hücrelerde metabolik olaylarda kullanılmasına karşılaştırıldığında;
kadar devam eden zaman süreci içinde gerçekleşen;
l. kan basıncı,
l. emilme,
ll. kimyasal sindirim, ll. damar çapı,
lll. kan ve lenf yoluyla taşınma, lll. taşıdığı kanın akış hızı,
lV. mekanik sindirim lV. taşıdığı kanın O2 yoğunluğu
olaylarının oluşum sırası aşağıdakilerden hangisinde
V. damar çeper kalınlığı
doğru olarak verilmiştir?
özelliklerinden hangileri bakımından farklılık gösterebilir?
A) l - ll - lV - lll B) l - ll - lll - lV C) lV - ll - l - lll
A) l ve ll B) lll ve lV C) lV ve V
D) lV - l - ll - lll E) lll - lV - ll - l
D) l, lll ve V E) l, ll, lll, lV ve V
CO2 + H2O
Mantar Alg
A) Yalnız lI B) I ve II C) II ve III % 50 % 75
D) III ve IV E) l, ll ve lV E) % 25
% 75
7. Popülasyon büyüklüğü
R
148 Zaman
10. İnsanda pankreasa ait wirsung kanalında tıkanma
Yukarıda verilen grafikte aynı ekosistemde bulunan
meydana gelirse aşağıdaki durumlardan hangisi ortaya
P ve R popülasyonlarının büyüklüklerinin zamana bağlı
çıkar?
değişimi gösterilmiştir. Buna göre aşağıdakilerden
hangisi söylenemez? A) Kandaki glikoz miktarında artma
A) R popülasyonu küçülmektedir. B) Yağların sindiriminde aksama
B) R popülasyonunun ölüm oranı P popülasyonundan düşüktür.
C) Midede proteinlerin sindiriminde aksama
C) P popülasyonu dengeye ulaşmıştır.
D) Ağızda karbonhidratların sindiriminde aksama
D) P popülasyonu taşıma kapasitesine ulaşmış olabilir.
E) P popülasyonu bu ekosisteme daha iyi uyum sağlamıştır. E) İnce bağırsakta yağların mekanik sindiriminde aksama
TÜMEVARIM - l Test 05
1. İnsanda oogenez ve spermatogenez sonucu oluşan 4. Genetik mühendisliği;
normal hücrelere ait;
l. canlıların genetik yapısının değiştirilmesi,
l. kromozom sayısı,
ll. canlıların gen yapılarının belirlenmesi ve
ll. sitoplazma miktarı, karşılaştırılması,
D) lll ve lV E) l, lll ve lV
E) II - I - III - IV - V
7. Kapalı bir habitatta yaşamını sürdüren Yaban tavşanı 9. Sağlıklı bir insanın idrarında ve kan plazmasında;
popülasyonu 1999 ve 2000 yıllarında gözlemlenmiş ve
tabloda verilen değerler elde edilmiştir. l Mineral lV Glikoz
ll Üre V Alyuvar
Gözlemlenen özellik 1999 2000
lll Amino asit Vl Su
Doğan yavru sayısı 20 55
tablodaki maddelerden hangileri ortak olarak bulunamaz?
Avcı sayısı 10 3
Yaşam alanı 20.000 m2 20.000 m2 A) l ve ll B) lll ve lV C) l, ll ve Vl
Besin miktarı Yetersiz Yeterli D) lll, lV ve V E) l, lll, lV, V ve Vl
Dışa göç var yok
İçe göç yok var
Replikasyon
C) Birey sayısı D) Birey sayısı Buna göre DNA daki bilgiye göre protein sentezlenmesi
sırasında aşağıdaki olaylardan hangisi gerçekleşmez?
Zaman
1999 2000
a
Buna göre aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?
A) Klorofiller b yapısında yer alır.
2. Fotofosforilasyonla ATP sentezi yapabilen bir hücre için, B) ATP üretimi a yapısında gerçekleşir.
l. Klorofil pigmentine sahiptir. C) ETS elemanları c yapısında yer alır.
ll. Işık enerjisini kimyasal bağ enerjisine dönüştürülebilir. D) c yapısı CO2’e geçirgen değildir.
lll. İnorganik maddelerden organik madde sentezleyebilir. E) Organik madde üretimi b yapısında gerçekleşir.
Pipet
KOH
l ll lll
K O
A) l ve ll l, lll ve lV
4. Aşağıdaki monomer besinlerden hangisi fotosentez B) ll l, lll ve lV
sonucunda üretilemez? C) l ve ll lll ve lV
A) Glikoz B) Amino asit C) Vitamin D) lll ve lV l ve ll
D) Yağ asiti E) Galaktoz E) l, lll ve lV l ve ll
Test 01 1. A 2. E 3. C 4. E 5. A 6. D 7. A 8. E 9. E 10. B 11. C 12. D
8. Aşağıda canlılarda gözlenen bazı enerji dönüşümleri 11. Fotosentetik ökaryot bir canlının birim zamanda kullandığı
verilmiştir. CO2 miktarındaki değişim aşağıdaki grafikteki gibidir.
l. t1 de birim zamanda üretilen glikoz miktarı t2 dekinden
yargılarından hangileri doğrudur?
fazladır.
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
ll. t2 de fotosentez durmuştur.
D) I ve II E) I, II ve III
lll. t3 te fotosentezle besin üretmek için harcanan ATP
miktarı artmıştır.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız l B) Yalnız ll C) Yalnız lll
D) l ve lIl E) I, ll ve lll
A) Karbondioksit kullanımı
B) Organik madde sentezi
C) Fotofosforilasyonla ATP sentezi
D) Klorofil etkinliği
E) Atmosfere serbest oksijen verilmesi
12. Aşağıdaki grafikte fotosentez hızı ile ışığın farklı dalga boyları
arasındaki ilişki gösterilmiştir.
Fotosentez hızı
C) Enzim l. P fotofosforilasyon olarak tanımlanır.
D) Karbondioksit ll. P gerçekleşirken klorofil etkinliği gözlenir.
lll. R gerçekleşirken CO2’ye de gereksinim duyulur.
E) Işık enerjisi
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) Yalnız l B) Yalnız lIl C) I ve II
D) Il ve lIl E) l, ll ve lll
lll. oksijen,
lV. klorofil
moleküllerinden hangilerine ortak olarak gereksinim
duyulur?
A) l ve ll B) ll ve lll C) lll ve lV
D) l, ll ve lll E) l, ll, lll ve lV
Kırmızı
K
Kı rm
mı
ış
şık
k kkaynağı
ışık ayy
Gaz kabarcıkları
Yeşil su
bitkisi İçi su dolu 6. Bir canlı inorganik bileşiklerden organik bileşik
cam kap sentezlemek için ihtiyaç duyduğu enerjiyi 153
fotofosforilasyon tepkimelerinden sağlamıyorsa bu canlı
Düzenekte oluşan gaz kabarcığı sayısını; ile ilgili olarak,
l. ortam sıcaklığının artırılması, l. Klorofil bulundurmaz.
7. ATP CO2+H2O 10. Aşağıda fotosentetik bir bakterinin bulunduğu ortamdan aldığı
l ll lll lV CO2 miktarının zamana bağlı değişimi gösterilmiştir.
D) ll, lV ve Vl E) l, ll, lV ve V 6CO2 + 12H2S → C6H12O6 + 12S + 6H2O
şeklinde gerçekleşen bu bakteri için aşağıdaki
yargılardan hangisi doğru değildir?
A) t1 ve t4 de üretilen organik madde miktarı artmıştır.
8. Aşağıdaki şekilde fotosentezin ışıktan bağımsız evre
tepkimelerinde organik moleküllerin sentez basamakları B) t2 sonunda bakteri ortamdan CO2 almamaktadır.
verilmiştir. C) t3 de ortam karanlık olmuş olabilir.
PGAL
D) t2 de açığa çıkan S2 miktarı artmıştır.
Yağ asiti C C C Amino
asit E) t3 te klorofil etkinliği gözlenmemiş olabilir.
Topraktan
Gliserol Vitamin azotlu
RMP
bileşikler
Organik baz
Selüloz C C C C C C Disakkaritler
Nişasta
Çözüm Yayınları
Glikoz
Buna göre,
l. Üretilen glikoz farklı karbonhidrat moleküllerine
dönüştürülebilir.
ll. Fotosentez tepkimelerinde sadece karbonhidratlar
sentezlenmez.
lll. Fotosentez sonucu oluşan bazı organik moleküller için 11. Aşağıdaki grafiklerde bazı faktörlerin fotosentez hızına etkileri
mineral maddeler kullanılır. gösterilmiştir.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
Reaksiyon Reaksiyon
A) Yalnız l B) Yalnız ll C) Yalnız lll
hızı hızı
D) l ve ll E) l, ll ve lll
duyulmaz? hücresinin fotosentez hızını göstermektedir.
A) l ve ll B) l ve lll C) Ill ve lV Bu zaman sürecinde gerçekleşen olaylarla ilgili aşağıdaki
D) lI, III ve IV E) I, II, lII ve IV ifadelerden hangisi yanlıştır?
A) Birim zamanda klorofil tarafından kullanılan ışık miktarı
azalmıştır.
B) Birim zamanda atmosfere verilen oksijen miktarı artmıştır.
C) Birim zamanda kullanılan CO2 miktarı artmıştır.
2. Fotosentez hızını etkileyen; D) Birim zamanda kullanılan ATP miktarı artmıştır.
l. sıcaklık, E) Birim zamanda üretilen glikoz miktarı artmıştır.
ll. karbondioksit yoğunluğu,
lll. ışık şiddeti,
lV. su miktarı
faktörlerinden hangilerinin sürekli artması durumunda
fotosentez hızı da sürekli artmaz?
A) l ve ll B) ll ve lll C) lll ve lV
Çözüm Yayınları
Buna göre,
155
l. t0 ve t2 anlarında oksijen üretimi olmamasının nedeni
4. Fotosentez ve kemosentez olayları sırasında ortamın karanlık olması olabilir.
aşağıdakilerden hangisi ortak olarak gerçekleşmez?
ll. t1 zamanında bitkinin fotosentez hızı en yüksek
A) İnorganik maddelerin organik molekül sentezinde değerdedir.
kullanılması
lll. t0 - t1 zaman aralığında karbondioksit tüketimi sürekli
B) Karbon kaynağı olarak karbondioksitin kullanılması artarken t1 - t2 zaman aralığında sürekli azalmıştır.
C) İnorganik maddelerin oksidasyonunun gerçekleşmesi açıklamalarından hangileri yapılabilir?
D) ATP sentezi ve ATP hidrolizi olaylarının gerçekleşmesi A) Yalnız l B) Yalnız ll C) Yalnız lll
E) Elektron taşıma sistemi etkinliğinin gözlenmesi D) ll ve lll E) l, ll ve lll
Test 03 1. C 2. E 3. E 4. C 5. A 6. E 7. E 8. D 9. C 10. D 11. B
Zaman
-l- Zaman -ll- Zaman t1 t2 t3
Bir bitkide günün belirli saatlerindeki fotosentez hızının
değişimini gösteren yukarıdaki grafikle ilgili aşağıdaki
Ortamdaki Hücredeki yorumlardan hangisi yapılamaz?
O2 miktarı organik madde A) En fazla CO2 kullanımı t2 de olmuştur.
miktarı
B) t1 ve t3 deki klorofil etkinliği, t2 den daha düşük düzeydedir.
C) t2 deki açığa çıkan oksijen miktarı, t1 ve t3 dekinden daha
fazladır.
-lll- Zaman -lV- Zaman D) t1 de yeşil, t2 de kırmızı, t3 de mor ötesi ışık kullanılmıştır.
grafiklerde verilen değişimlerden hangileri kemosentez E) t2 deki klorofil etkinliği en üst düzeydedir.
tepkimeleri sırasında da gözlenebilir?
A) l ve ll B) l ve lll C) ll ve lll
D) lll ve lV E) l, ll ve lV
Çözüm Yayınları
9. Bir bitkide gün içinde üretilen oksijen miktarının günün belirli 11. Bir bitkide fotosentezin ışığa bağımlı evresinde
saatlerinde değişim grafiği aşağıda verilmiştir. gerçekleşen olaylarla ilgili olarak;
Üretilen O2 miktarı O2 miktarı CO2 miktarı
Zaman Zaman
t0 t1 t2
I II
Zaman
Klorofil miktarı ATP miktarı
Buna göre,
I. t0 ve t2 de oksijen üretiminin olmamasının nedeni ışık
miktarının yetersiz olmasıdır.
II. t1 de tüketilen CO2 miktarı maksimum değere ulaşmştır.
III. t2 de bitkiye yeşil dalga boyunda ışık verilip ortam Zaman Zaman
sıcaklığı sürekli artırılırsa bitkinin glikoz üretim hızı III IV
artırılabilir.
grafiklerinden hangileri çizilebilir?
ifadelerinden hangileri söylenebilir?
A) I ve II B) II ve III C) III ve IV
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) II ve III E) I, II ve III D) I, II ve III E) I, III ve IV
Çözüm Yayınları
10. Yeşil
ş Kırmızı Mavi
12. Aşağıda bir bitki hücresinde kloroplast organelinde
gerçekleşen fotosentez tepkimeleri özetlenmiştir.
ADP NADP+
H 2O Grana O2
T1 T2 T3 (Işığa bağımlı evre)
ADP NADPH
Yukarıdaki üç tüpe özdeş su bitkileri ile, aynı bileşim ve
miktarda deniz suyu konuluyor.
Farklı dalga boyundaki ışıklarla belirli bir süre aydınlatılan CO2 C6H12O6
Stroma
tüplerle ilgili olarak, (Işıktan bağımsız evre) (Glikoz)
I. Tüplerde birim zamanda tüketilen CO2 miktarı aynıdır.
ADP NADP+
158 II. T3 tüpünde birim zamanda açığa çıkan O2 miktarı, T1
den fazladır. Buna göre aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
III. Birim zamandaki ağırlık değişimi en az olan T1 A) Işığa bağımlı evrede ATP sentezi gerçekleşir.
tüpündeki bitkidir. B) Işıktan bağımsız evrede ATP hidrolizi gerçekleşir.
IV. Birim zamanda T2 tüpünde soğurulan ışık miktarı, T1 C) Işığa bağımlı evrede indirgenen NADP+ molekülleri ışıktan
den fazladır. bağımsız evrede yükseltgenir.
ifadelerinden hangileri doğrudur? D) Işıktan bağımsız evrede glikoz sentezi için gerekli
A) I ve II B) II ve III C) III ve IV moleküllerin tümü ışığa bağımlı evreden sağlanır.
9. 11. CO2
CO2
Işık geçirmeyen Işık
levha kaynağı
H 2O H 2O
X
Y
I II
düzeneğinde;
Yukarıda verilen deney düzeneğinde bir saksı bitkisine ait • I numaralı saksıdaki bitkiye oksijeni işaretli CO2 ve
normal H2O molekülleri,
özdeş X ve Y yaprakları eşit süre ışık altında bekletiliyor.
Buna göre aşağıdaki yorumlardan hangisi yapılamaz? • II numaralı saksıdaki bitkiye oksijeni işaretli H2O ve
normal CO2 molekülleri
A) X yaprağı oksijen üretirken, Y yaprağı üretemez.
verilmiştir.
B) X yaprağında fotofosforilasyon gerçekleşirken, Y
yaprağında gerçekleşmez. Deney sonucunda II numaralı bitkide işaretli oksijen
moleküllerinin açığa çıktığı gözlenmiştir.
C) X yaprağında kütlesel artış olurken, Y yaprağının kütlesi
artmaz. Deney sonuçlarına göre aşağıdaki ifadelerden hangisinin
doğruluğu kesindir?
D) X yaprağında klorofil etkinliği gözlenirken, Y yaprağında
gözlenmez. A) Fotosentezde açığa çıkan O2’nın kaynağı CO2’dir.
E) X yaprağında CO2 üretilirken, Y yaprağında tüketilir. B) Fotosentezde açığa çıkan O2’nin kaynağı H2O’dur.
C) H2O daki H ve O atomları glikozun yapısına katılır.
D) Fotosentezde açığa çıkan O2’nin bir kısmı CO2, bir kısmı
H2O’dan gelir.
Çözüm Yayınları
Uyarılmış 12. Aşağıda kemoototrof bir canlıda gerçekleşen bir dizi reaksiyon
durum verilmiştir.
Temel X 2NO ¯ + 4H+ + 2H O + Enerji
2NH4+ + 3O2 →
2 2
durum Y Besin + O2
CO2 + H2O →
Buna göre enerji düzeyinde şekildeki değişimin Buna göre,
gerçekleşmesinde aşağıdakilerden hangisi etkili olmuştur?
I. X tepkimesinin gerçekleşmesindeki asıl amaç enerji
160 A) Mor ötesi ve kızıl ötesi ışınların klorofil tarafından absorbe üretimidir.
edilmesi
II. Y tepkimesinde amaç besin sentezlemektir.
B) Yüksek enerjili alfa - gama ışınlarının anten kompleksince
tutulması III. X tepkimesi sitoplazmada, Y tepkimesi kloroplastta
gerçekleşir.
C) Krofilin ışık enerjisini soğurarak elektronların enerji
seviyesini yükseltmesi IV. Y tepkimesi sonucu açığa çıkan O2, X tepkimesi
sırasında kullanılabilir.
D) Karotenoitlerin farklı dalga boyundaki ışığı soğurarak
elektronların enerji seviyesini yükseltmesi ifadelerinden hangileri doğrudur?
E) Işık ile uyarılan fotosistem yapılarının yükseltgenmiş halde A) I ve II B) II ve III C) III ve IV
kalması
D) I, II ve IV E) I, II, III ve IV
Fotosentez - Kemosentez - 6 BÖLÜM 04 Test 06
1. Klorofil molekülü ile ilgili aşağıdaki açıklamalardan 5. Kloroplastlarda gerçekleşen metabolik olaylarla ilgili,
hangisi doğru değildir? I. Fotofosforilasyon tepkimelerinde tilakoit zarlar üzerinde
bulunan yapılar işlev gösterir.
A) Sentezi gen-çevre etkileşimiyle sağlanır.
II. Suyun fotolizi sonucu açığa çıkan hidrojenler ETS’ye
B) Sentezi aydınlık ortamda gerçekleşir. aktarılırken oksijen atmosfere verilir.
C) En yüksek oranda soğurduğu ışık yeşildir. III. İnorganik maddelerin organik maddelere dönüştüğü
D) Elektron kaynağı olarak görev yapar. tepkimeler tilakoit boşluklarda gerçekleşir.
açıklamalarından hangileri yanlıştır?
E) Ökaryot fotosentetik hücrelerde kloroplast içinde bulunur.
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II
D) I ve III E) II ve III
III. yaprak
D) 1, 3 ve 5 E) 2, 3 ve 4
Buna göre aşağıdaki yargılardan hangisi söylenemez? bulunan yukarıdaki deney düzeneğinde aşağıdaki
uygulamalardan hangisinin yapılması cam borudaki
A) Üç canlı grubu da ışık enerjisini kimyasal bağ enerjisine
civanın 1 yönünde hareket etmesini sağlayarak dengenin
dönüştürebilir.
bozulmasına neden olur?
B) Yeşil bitkilerde klorofil molekülü kloroplast içinde yer alır.
A) 1. kaptaki bitkiye kırmızı, 2. kaptaki bitkiye yeşil ışık
C) Glikozun yapısında yer alan karbonun kaynağı CO2’dır. verilmesi
D) Kullanılan hidrojen kaynağı açığa çıkan gazın çeşidini belirler. B) 2. kaptaki bitkiye aydınlıkta oksijen, 1. kaptaki bitkiye
karanlıkta karbondioksit verilmesi
E) Yeşil bitkiler ışık kaynağı olarak sadece güneşi kullanabilir.
C) 1. kabın karanlık, 2. kabın aydınlık ortamda tutulması
D) 1. kaptaki bitkinin toprağına karanlıkta, 2. kaptaki bitkinin
toprağına aydınlıkta eşit miktarda sodalı su eklenmesi
E) 1. kaptaki bitkinin oksijensiz, ikinci kaptaki bitkinin oksijenli
ortamda tutulması
Çözüm Yayınları
Işık Işık
10.
Mineralli
I su II
Grana Stroma Grana Stroma
Fotosentez ve kemosentezin gerçekleşmesi için gerekli I II
şartların sağlandığı, özellikleri yukarıda belirtilen
düzeneklerle ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi Grafikteki verilere göre,
doğrudur?
162 I. I. grafik tepkimeler sırasında ATP ve NADPH
A) Hem su bitkisi hem de bakteriler ışık enerjisini kullanır. miktarındaki değişimi göstermektedir.
B) Hem su bitkisi hem de bakteriler ortamın oksijen oranını II. II. grafik fotosentezde üretilen glikoz veya oksijen
artırır. miktarını göstermektedir.
C) II. düzenekteki ışık kaynağı kapatılırsa bakterilerin glikoz III. K ve L miktarındaki değişim sıcaklıktaki değişimden
üretimi durur.
etkilenir.
D) II. düzenekten oksijen gazı uzaklaştırılırsa bakterilerin
ifadelerinden hangileri doğru olmaz?
glikoz üretimi durabilir.
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
E) Su bitkisi hidrojen kaynağı olarak H2S’i, bakteriler ise
H2O’yu kullanır. D) I ve II E) I, II ve III
Fotosentez - Kemosentez - 7 BÖLÜM 04 Test 07
1. Aşağıda h1, h2, h3, h4 ile ifade edilen dört farklı hücrede 4. Kemosentetik canlılar oksidasyon için;
gerçekleşen olaylar verilmiştir.
I. NH3,
• h1 → CO2 tüketimi
II. NO2,
• h2 → H2O tüketimi
III. Fe,
• h3 → Enerjisi yükseltilmiş elektronların klorofilden
IV. H2S
ayrılması
moleküllerinden hangilerini kullanabilir?
• h4 → Fosforilasyon
A) I ve II B) II ve III C) III ve IV
Buna göre hangi hücrelerin fotosentez yaptığı kesindir?
D) I, II ve III E) I, II, III ve IV
A) Yalnız h3 B) h1 ve h2 C) h1 ve h3
D) h3 ve h4 E) h1, h2, h3 ve h4
Gölge bitkileri
Işık şiddeti
X
B) NADP moleküllerinin indirgenme hızının artması B) Tilakoit zarın her iki tarafındaki proton derişim farkının ATP
sentezine yol açması
C) Ortamdaki ribuloz bifosfat miktarının azalması
C) Karbon tutma tepkimelerinin RuBP ile başlaması
D) Birim zamanda klorofil tarafından soğurulan ışık miktarının
artması D) Suyun fotolizi sonucu oluşan oksijenin atmosfere verilmesi
E) Birim zamanda kullanılan H2O miktarının azalması E) Hidrojen kaynağı olarak H2S’in kullanılması
Test 07 1. A 2. D 3. C 4. E 5. B 6. E 7. C 8. E 9. E 10. D 11. C
A) Cam fanusa KOH bloklarının eklenmesi • t0 - t1 zaman aralığında bir pipet aracılığıyla CO2 gazı
verilmiştir.
B) Cam fanustaki sıcaklığın azaltılması
• t1 - t2 zaman aralığında ışık kaynağı kapatılmıştır.
C) Işık şiddetinin optimum değere yükseltilmesi
• t2 - t3 zaman aralığında ışık kaynağı açılıp ortam
D) Işık kaynağının kapatılması sıcaklığı 25 ºC ye getirilmiştir.
E) Bitkiye verilen su miktarının azaltılması uygulamaları yapıldığına göre, belirtilen zaman
aralıklarında su bitkisinin fotosentez hızındaki değişimleri
gösteren grafik aşağıdakilerden hangisi olabilir?
A) Fotosentez hızı B) Fotosentez hızı
ATP NADPH
7. l. ATP sentezlenmesi, 10. Laktik asit fermantasyonu yapan bir hücrede bu olaya
bağlı olarak;
ll. organik madde kullanımı,
Glikoz Üretilen
lll. laktik asit oluşumu, ATP miktarı
miktarı
lV. CO2 oluşumu,
V. sıcaklık artışı
Yukarıda verilen olaylardan hangileri tüm fermantasyon
tepkimeleri sırasında ortak olarak gözlenebilir?
-l- Zaman -ll- Zaman
A) l ve ll B) lll ve lV C) lV ve V
D) l, ll ve V E) lll, lV ve V
Ortam Ortam
sıcaklığı pH’sı
Havası
9. alınmış kısım
Mantar kapak
Havası
alınmış kısım Glikoz çözeltisi
+ Fenol
Glikoz
Maya kırmızısı
çözeltisi
hücreleri
Fermentetik
bakteri Deney düzeneğindeki bu gözlem;
166 l. kaptaki glikozun yıkılması sonucu pirüvik asitin
Uygun şartların sağlandığı yukarıdaki deney tüpünde bir oluşması,
süre sonra bakterilerin tamamen ölmesi;
ll. kapta fermantasyon sonucu CO2’in oluşması,
l. ortamdaki glikozun tükenmesi,
lll. maya hücrelerinin fermantasyonu sonucu kabın
ll. ortamda son ürünlerin birikmesi, sıcaklığının yükselmesi,
lll. ortamdaki O2 yoğunluğunun azalması IV. kaptaki glikozun CO2 ve H2O’ya kadar yıkılması
olaylarından hangileriyle açıklanabilir? olaylarından hangileri ile açıklanabilir?
A) Yalnız l B) Yalnız lIl C) I ve ll A) Yalnız lI B) I ve II C) II ve III
D) lI ve lIl E) l, ll ve lll D) lII ve IV E) I, II ve IV
Fermantasyon - 2 BÖLÜM 04 Test 09
1. Fermantasyon ile ilgili aşağıdaki açıklamalardan hangisi 4. Etil alkol fermantasyonu için aşağıdaki ifadelerden
yanlıştır? hangisi yanlıştır?
A) Özel bir organelde gerçekleşmez. A) ATP üretimi için glikoz yıkımı olur.
B) Enzim denetimli olarak gerçekleşir. B) Gerçekleşmesi için oksijene ihtiyaç duyulmaz.
C) Enerji verimi oksijenli solunuma göre daha düşüktür. C) Hücre sitoplazmasında gerçekleşir.
D) Organik molekül su ve karbondioksite kadar parçalanmaz. D) Sadece prokaryot canlılar tarafından gerçekleştirilir.
E) Fermantasyon tepkimeleri sonucu ortam pH’ı yükselir. E) Reaksiyonların başlangıcında ATP harcanır.
Bira mayası
Bu süreçte deney tüpünde aşağıdakilerden hangisinin
miktarında artış gözlenmez?
A) Glikoz
B) Bira mayası
C) Karbondioksit
Cam
D) Etil alkol 6. boru
Termometre Termometre
E) Sıcaklık
Renkli
Süt sıvı Üzüm suyu
Cam kap
Yoğurt Bira
bakterileri mayaları
-X- -Y-
167
3. Etil alkol ve laktik asit fermantasyonunda; Yukarıdaki gibi hazırlanan X ve Y deney düzeneklerinde,
l. glikozun parçalanması, I. Termometredeki sıcaklık değeri artar.
ll. ATP sentezi, II. Cam borudaki renkli sıvı seviyesi değişmez.
lll. CO2 oluşumu, III. Cam kaptaki karbondioksit miktarı artar.
lV. amino asitin parçalanması IV. Cam kabın pH değeri azalır.
olaylarından hangileri ortak olabilir? değişimlerinden hangileri ortak olarak gözlenir?
A) l ve ll B) ll ve lll C) ll ve lV A) I ve II B) I ve IV C) II ve III
D) lll ve lV E) l, ll ve lll D) II ve IV E) III ve IV
Test 09 1. E 2. A 3. A 4. D 5. C 6. B 7. D 8. C 9. B 10. A 11. E
7. Aşağıda, farklı canlılarda gerçekleşebilen fermantasyon 10. Fermantasyon hızının X faktörüne bağlı değişimi aşağıdaki
reaksiyonları verilmiştir. grafikte gösterilmiştir.
ll 2 Etil alkol Fermantasyon
l
Glikoz Pirüvik +
hızı
asit 2CO2
lll 2 Laktik
asit
B) ll ve lll sonucu ortamın pH’sı azalır. l. sıcaklık,
ll. ortam pH’sı,
C) l, ll ve lll sitoplazmada gerçekleşir.
lll. enzim miktarı,
D) ll ve lll sonucu sadece organik son ürünler oluşur.
lV. son ürün miktarı
E) l de ATP hem üretilir hem de hidroliz edilir.
verilenlerden hangileri olabilir?
A) l ve ll B) ll ve lll C) lll ve lV
D) l, ll ve lll E) ll, lll ve lV
Zaman
t1 t2 t3
Bu grafikteki verilere göre aşağıdaki yargılardan 11. Etil alkol fermantasyonu yapan iki canlı grubu şekildeki deney
hangisine ulaşılamaz? düzeneğiyle birbirine bağlanmıştır.
A) t1 zaman aralığında tüketilen glikoz miktarı sürekli Termometre Termometre
artmıştır.
B) t2 zaman aralığında fermantasyonla ATP üretimi sürekli
azalmıştır.
C) t3 zaman aralığında etil alkol oluşumu gerçekleşmemiştir.
Renkli
D) t2 zaman aralığında kullanılan glikoz miktarı t3 dekinden
sıvı
fazladır.
E) t1 de ortam pH’ı sürekli azalmıştır.
X Y
C) Reaksiyon sonucu oluşan son ürünlerin çeşidi lll. X kabının ısısı Y kabından daha düşüktür.
3. Etil alkol ve laktik asit fermantasyonlarında C) Reaksiyonlar pirüvik asit oluşumuyla tamamlanır.
aşağıdakilerden hangisi ortak olarak gerçekleşmez?
D) Sadece substrat düzeyinde fosforilasyonla ATP üretilir.
A) Monomer besinlerin enzimler yardımıyla parçalanması
E) NADH + H + molekülünün yükseltgenmesi sağlanır.
B) Tepkimelerin hücrenin sitoplazmasında gerçekleşmesi
X ve Y hücreleri
6C 3C
Yh
esi
ücr
ücr
Xh
esi
E) 2C’lu bir son ürünün oluşması E) Y hücresinde tepkimeye bağlı olarak ortam pH’sı
değişmez.
Test 10 1. A 2. C 3. D 4. C 5. B 6. E 7. E 8. A 9. B 10. C 11. B 12. D
9. Fermantasyon hızının X faktörüne bağlı değişimi grafikte 11. Laktik asit fermantasyonu tepkimelerine bağlı olarak
gösterilmiştir. aşağıdaki grafiklerden hangisi çizilemez?
Fermantasyon hızı
A) Pirüvik asit miktarı B) ATP miktarı
X
Zaman Zaman
Buna göre grafikteki X faktörü;
I. sıcaklık, C) Sıcaklık D) NAD+ miktarı
II. ortam pH’sı,
III. glikoz miktarı,
IV. oksijen miktarı
verilenlerden hangileri olabilir?
A) Yalnız I B) I ve II C) III ve IV Zaman Zaman
D) I, II ve III E) II, III ve IV
E) pH
Zaman
10. Termometre
Dereceli
Oksijensiz silindir
Çözüm Yayınları
25 10 9
30 5 15
O2 siz
30 10 20 ortam
Glikoz Fenol
35 10 30 çözeltisi kırmızısı
Bira
Tablodaki verilere dayanarak aşağıdaki yorumlardan mayası
hangisi yapılamaz?
Düzenekte gerçekleşen olaylarla ilgili aşağıdaki
A) Aynı sıcaklık değerinde ortamdaki glikoz derişiminin fazla
170 ifadelerden hangisi doğru değildir?
olması fermantasyon hızını artırır.
A) Bira mayaları etil alkol fermantasyonu sonucu CO2 açığa
B) Aynı glikoz derişiminde sıcaklığın fazla olduğu ortamdaki çıkarır.
fermantasyon hızı az olduğu ortamdakinden fazladır.
B) Bira mayalarının bulunduğu deney tüpündeki glikoz
C) Sıcaklığın sürekli artırılması, açığa çıkan gaz kabarcığı miktarında azalma olur.
sayısını sürekli artırır.
C) Bira mayalarının bulunduğu deney tüpünün pH’sı düşer.
D) Maya hücreleri, glikozu etil alkol fermantasyonunda
kullanarak CO2 açığa çıkarır. D) Bira mayalarının bulunduğu deney tüpündeki gaz basıncı
azalır.
E) Birim zamanda açığa çıkan gaz kabarcığı sayısı,
fermantasyon hızı hakkında fikir verir. E) Bira mayalarının bulunduğu deney tüpünün sıcaklığında
artış gözlenir.
Fermantasyon - 4 BÖLÜM 04 Test 11
1. Fermantasyonla ilgili olarak, 5. Fermantasyon yapan iki hücreden;
I. Özel bir organelde gerçekleşmez. H1 hücresi:
–––––––––
II. Organik besin CO2 ve H2O’ ya kadar parçalanmaz.
Glikoz → Pirüvik asit → a
III. Enerji verimi düşüktür.
H2 hücresi:
–––––––––
IV. Substrat düzeyinde fosforilasyonla ATP sentezlenir.
Glikoz → Pirüvik asit → b + CO2
açıklamalarından hangileri doğrudur?
tepkimelerini gerçekleştirmektedir.
A) I ve II B) II ve III C) III ve IV
Buna göre aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
D) I, II ve III E) I, II, III ve IV
A) a maddesi laktik asit olabilir.
B) b maddesi etil alkol olabilir.
C) H1 ve H2 hücresi fermantasyonla ilgili ortak enzimlere
sahiptir.
D) H1 hücresinde pirüvik asitin a maddesine dönüşümü
2. Etil alkol fermantasyonu yapan bir hücrede; sırasında ATP sentezi olur.
Etil alkol
2
7. Glikoz 1 Pirüvik asit
3 Laktik asit
8. Cam pipet a 10. Aşağıdaki grafiklerde bir hücrede glikozun etil alkole
dönüşümü sırasında pirüvik asit, ATP ve CO2 miktarının bağıl
Renkli sıvı değişimleri verilmiştir.
Havası alınmış ortam Miktar Miktar Miktar
Glikoz
çözeltisi
Bira
mayaları
Zaman Zaman Zaman
I II III
Dışarıdan hava almayacak şekilde hazırlanan deney
düzeneğine glikoz çözeltisi ve sadece etil alkol fermantasyonu
Buna göre pirüvik asit, ATP ve CO2 miktarındaki
yaptığı bilinen bira mayaları konulmuştur.
değişimleri gösteren grafikler aşağıdakilerden hangisinde
Bira mayalarının yaşaması için uygun şartların sağlandığı doğru olarak eşleştirilmiştir?
deney düzeneğinde bir süre sonra cam pipet içindeki Pirüvik asit miktarı ATP miktarı CO2 miktarı
renkli sıvının pipetin a ucuna doğru hareket etme hızı;
A) I II III
I. bira mayalarının fermantasyon sonucu oluşturduğu CO2
miktarı, B) I III II
11. Aşağıda iki farklı bakteri türü kullanılarak oluşturulan bir deney
düzeneği gösterilmiştir.
1 2
Termometre
Termometre
Hassas bilye
B) II. aşama sırasında NAD+ molekülü indirgenir. B) Cam borudaki hassas bilye 2 yönünde hareket eder.
C) I. ve II. aşama enzim denetiminde gerçekleşir. C) Yoğurt bakterilerinin bulunduğu deney kabında su buharı oluşur.
D) II. aşama sırasında oksidatif fosforilasyon gerçekleşir. D) Glikoz çözeltilerindeki derişim azalır.
E) II. aşama sonucunda pirüvik asit oluşur. E) Bira mayasının bulunduğu kapta etil alkol oluşumu ve CO2
çıkışı gözlenir.
Oksijenli Solunum - 1 BÖLÜM 04 Test 12
1. Glikozun kullanıldığı oksijenli solunum tepkimelerinde 5. Oksijenli solunumda;
aşağıdaki moleküllerden hangisi oluşamaz?
l. ATP,
A) Karbondioksit B) Su C) ATP
ll. glikoz,
D) Isı E) Amonyak
lII. oksijen,
IV. karbondioksit
moleküllerinden hangileri hem üretilir hem de tüketilir?
A) Yalnız I B) l ve lI C) lI ve III
D) III ve IV E) l, ll ve lII
ll
Çözüm Yayınları
lll
3. Hücrede gerçekleşen oksijenli solunum tepkimeleri ile Zaman
ilgili olarak aşağıdaki ifadelerden hangisi doğru değildir?
A) Organik besinler inorganik bileşenlerine kadar parçalanır. Grafikteki numaralandırılmış yerlere gelebilecekler
aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak gösterilmiştir?
B) Sadece sentez tepkimelerinin hızlı olduğu zamanlarda
gerçekleşir. l ll lll
C) Ortam sıcaklığı ve pH’sindeki değişimden etkilenir. A) O2 Enzim CO2
173
4. Oksijenli solunum reaksiyonları ile ilgili aşağıdakilerden
hangisi yanlıştır? 7. Aşağıdakilerden hangisi ökaryot hücrelerde gözlenen
oksijenli solunum ve fermantasyon olayları için ortak
A) Tüm canlı hücrelerde sitoplazmada başlar ve mitokondride
değildir?
tamamlanır.
A) ATP nin üretilmesi ve tüketilmesi
B) ETS elemanları görev alır.
B) Olayın sitoplazmada tamamlanması
C) Ortamda oksijen bulunması durumunda gerçekleşir.
C) Enzimlerin etkinlik göstermesi
D) Substrat düzeyinde fosforilasyon ve oksidatif fosforilasyon
gerçekleşir. D) Monomer organik maddelerin parçalanması
E) ATP’nin hem üretimi hem de tüketimi gerçekleşir. E) Isı enerjisinin açığa çıkması
Test 12 1. E 2. A 3. B 4. A 5. A 6. D 7. B 8. C 9. C 10. D 11. D 12. E
Zaman Zaman
A) Mitokondri
Besi
B) ATP sentaz enzimi X ortamı Y
C) Oksijen
Aynı türden bakteriler kullanılarak hazırlanan deney
D) ADP ve inorganik fosfat düzeneğinde ağzı açık olan petri kabında (X) bakterilerin
ürediği; havası alınmış ve üzeri hava almayacak şekilde
E) Organik besin monomeri
kapatılmış petri kabında (Y) ise bakterilerin üreyemediği
gözlenmiştir.
Bu deneyden;
l. deneyde kullanılan bakteri türünün oksijenli solunum
yaptığı,
ll. X petri kabında besin miktarı azalırken, Y petri kabında
Çözüm Yayınları
lll. oksijen,
lV. ışık
faktörlerinden hangilerinin artırılması bakterilerdeki
oksijenli solunum tepkimelerinin hızına etki edebilir?
7. Glikoz
A) l ve ll B) ll ve lll C) lll ve lV
P
D) l, ll ve lll E) l, ll, ll ve lV
Pirüvik asit
R S
Laktik Karbondioksit
asit +
Su 175
Yukarıda insan çizgili kas hürcesinde gerçekleşen oksijenli
4. Oksijenli solunum ile ilgili aşağıdaki özelliklerden hangisi
solunum ve fermantasyon reaksiyonları özetlenmiştir.
fermantasyon için geçerli değildir?
Buna göre,
A) Sıcaklık artışına neden olması
l. P sitoplazmada gerçekleşir.
B) Harcanandan fazla ATP üretilmesi ll. R oksijen yetersizliğinde gerçekleşir.
C) Katabolik bir tepkime olması lll. S deki enerji verimi R den fazladır.
D) Hidrojenin oksijenle birleşip suyu oluşturması ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) Yalnız l B) Yalnız lll C) l ve ll
E) Hücre metabolizmasında kullanılacak ATP’nin
sentezlenmesi D) ll ve lll E) l, ll ve lll
Test 13 1. B 2. A 3. D 4. D 5. A 6. E 7. E 8. C 9. E 10. C 11. E 12. C
8. Oksijenli solunum tepkimelerinde aşağıdaki olaylardan 11. Aşağıda K, L ve M hücrelerinin bir molekül glikozu
hangisi gerçekleşmez? parçalayarak oluşturdukları CO2 miktarları verilmiştir.
A) Metabolik olaylar için gerekli olan ATP’nin üretilmesi Oluşan CO2 miktarı
l. K hücresi laktik asit, L hücresi etil alkol fermantasyonu
yapmıştır.
ll. M hücresi oksidatif fosforilasyon yapmıştır.
lll. M hücresinde glikoz inorganik bileşenlerine kadar
parçalanmıştır.
yorumlarından hangileri yapılabilir?
A) Yalnız l B) Yalnız ll C) I ve II
D) Il ve lIl E) l, ll ve lll
Oksijenli solunum
L K
Fotosentez
Çözüm Yayınları
Buna göre,
I. K organik ve inorganik yapılı bir molekül olabilir.
II. L kesinlikle inorganik yapılı bir moleküldür.
III. K, oksijenli solunum dışında farklı bir metabolik olayda
kullanılabilir.
ifadelerinden hangileri söylenebilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) I, II ve III
12. Bir bitki hücresinde gerçekleşen bazı dönüşüm tepkimeleri
aşağıda verilmiştir.
Selüloz
lV
l
Glikoz + O2 CO2 + H2O
ll
lll
176 Nişasta
10. Oksijenli solunum, fermantasyon ve fotosentez olayları için;
Numaralandırılmış tepkimelerle ilgili aşağıdaki
l. özel bir organelde gerçekleşebilme, yargılardan hangisi yanlıştır?
2. Aşağıdaki olaylardan hangisi oksijenli solunum 6. Havası alınmamış bir kaba karıncalar konularak bir deney
tepkimelerini olumsuz etkilemez? düzeneği hazırlanmıştır.
lII. su
2 3
Kimyasal
4. Oksijenli solunum, fermantasyon ve fotosentez olaylarında Isı enerjisi
enerji
aşağıdaki moleküllerden hangisi ortak olarak kullanılabilir?
Buna göre oksijenli solunumda yukarıdaki dönüşüm
A) Glikoz B) ATP olaylarından hangileri gerçekleşebilir?
C) Klorofil D) Oksijen A) Yalnız 1 B) Yalnız 2 C) Yalnız 3
E) Karbondioksit D) 1 ve 2 E) 2 ve 3
Test 14 1. D 2. B 3. E 4. B 5. A 6. B 7. C 8. E 9. A 10. A 11. D 12. E
8. Aşağıda verilen deney düzeneğinde hava akımının belirtilen 11. Aşağıda ökaryot bir hücrede oksijen tüketim hızındaki değişim
yönde gerçekleşmesi sağlanmıştır. gösterilmiştir.
Hava Oksijen tüketim hızı
Zaman
t1 t2 t3 t4
(Kireç suyu CO2 tutucudur.) l. t2 de birim zamanda tüketilen glikoz miktarı t1 dekinden
Deney düzeneği ile ilgili, fazladır.
l. l. kapta fotosentez ve solunum devam eder. ll. t3 de CO2 oluşum hızı en yüksek seviyededir.
ll. l. ve ll. kapta sıcaklık artışı gözlenir.
lll. t4 deki mitokondri etkinliği t1 dekine göre azalmıştır.
lll. lll. kapta kireç suyu bulanır.
yargılarından hangileri söylenebilir? ifadelerinden hangileri söylenebilir?
A) Yalnız l B) Yalnız Ill C) I ve II A) Yalnız l B) Yalnız ll C) Yalnız lll
D) Il ve llI E) l, ll ve lll D) l ve ll E) l, ll ve lll
Renkli
Mantar sıvı Mantar
kapak kapak
10. X
CO2
25°C tutucu 25°C
25°C
CO2
Glikoz çözeltisi Glikoz çözeltisi
Oksijenli
Glikoz solunum + +
çözeltisi yapan Etil alkol Oksijenli solunum
Zaman
bakteri fermantasyonu yapan bakteriler
yapan bakteriler
Yukarıdaki gibi hazırlanan deney tüpü uygun sıcaklıkta
178
bekletilmektedir.
Deney tüpündeki solunum reaksiyonlarına bağlı olarak Uygun şartların sağlandığı yukarıdaki deney düzeneğinde
çizilen grafikte X yerine; gerçekleşen olaylarla ilgili,
l. glikoz, l. Renkli sıvı 2 yönünde hareket eder.
ll. oksijen,
ll. Her iki kapta da sıcaklık değeri bir süre yükselir.
lll. ortam pH’sı,
lV. ortam sıcaklığı lll. Her iki kapta da CO2 tutucu matlaşır.
179
7. Ökaryot bir hücrede krebs devri reaksiyonları ile ilgili,
4. Oksijenli solunumda mitokondride gerçekleşen I. Mitokondride gerçekleşir.
aşağıdaki olaylardan hangisi sadece krebs döngüsü
II Karbondioksit açığa çıkar.
reaksiyonlarında meydana gelir?
A) ATP sentezlemesi III. Substrat düzeyinde fosforilasyon gözlenir.
8. Oksijenli solunumda; 11. İçerisinde glikoz çözeltisi bulunan iki deney kabına eşit
I. NAD+, miktarda bira mayası hücresi konulmuştur. Kaplardan birisinin
ağzı hava girişi sağlanacak şekilde açık bırakılırken diğeri
II. FAD+, mantar tıpa ile hava almayacak biçimde kapatılmıştır.
III. Pirüvik asit, Mantar tıpa
IV. ATP Oksijensiz
Glikoz
moleküllerinden hangileri koenzim yapılı olup tekrar çözeltisi ortam
tekrar kullanılabilir?
A) Yalnız I B) Yalnız IV C) I ve II Bira
mayası
D) III ve IV E) I, II ve III hücreleri
Bir süre sonra , bu iki deney düzeneğinde;
I. deney kaplarındaki glikoz miktarı,
II. deney kaplarındaki ısı değerleri,
III. deney kaplarındaki CO2 oranları
9. Oksijenli solunum sürecinde meydana gelen bazı tepkimeler
aşağıda verilmiştir. değişkenlerinden hangilerinde farklılık gözlenebilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
1
→ 2
Glikoz Pirüvik asit → Asetil CoA
D) I ve II E) I, II ve III
H+ H+ H+ H
arası bölge
H
H+ H+
ATP sentaz
e e
8. Oksijenli solunumda kullanılan O2 ile açığa çıkan CO2 10. Aşağıda mitokondri organelinin yapısı verilmiştir.
arasındaki ilişki aşağıdaki grafiklerden hangisiyle ifade
DNA Matriks
edilebilir?
A) O2 miktarı O2 miktarı
Dış zar
Ribozom
İç zar
CO2 miktarı CO2 miktarı Krista
RNA
hangisi yapılamaz?
A) ETS elemanları kristada yer alır.
B) Krebs döngüsü reaksiyonları matrikste gerçekleşir.
CO2 miktarı CO2 miktarı
C) Matrikste substrat düzeyinde fosforilasyon gerçekleşir.
CO2 miktarı
Çözüm Yayınları
9. Bir öğrenci aşağıdaki deney düzeneğini hazırlayarak, sıcaklığı 11. Aşağıda şekilde görüldüğü gibi X kabına glikoz çözeltisi ve
yavaş yavaş 0 ºC den 60 ºC’ye kadar artırıyor. aerob bakteriler, Y kabına ise kireç suyu eklenmiştir. Kaplar
Cam birbirine bir cam boru sistemi ile bağlanmıştır. Deneyin
Termometre
Kireç
Deney sırasında meydana gelen olaylarla ilgili; suyu
X Y
Cam balondaki Ortamdaki glikoz Glikoz çözeltisi +
CO2 miktarı miktarı Aerob bakteriler
Buna göre,
Sıcaklık Sıcaklık I. M musluğu tekrar açılmazsa X kabındaki bakteriler bir
I II süre sonra ölür.
182
Cam balondaki II. T musluğu kapalı tutulursa cam borudaki civa 2
H2O buharı miktarı yönünde hareket edebilir.
III. T musluğu açılırsa Y kabındaki kireç suyunda bulanma
gözlenebilir.
Sıcaklık IV. M ve T musluğu birlikte açılırsa X kabındaki gaz basıncı
III düşer.
Ase
CoA til
Mitokondri
G
8. termometre 10.
K Hidroliz
termos
Hidroliz Glikoz Polipeptit
Hidroliz
L + M
Pirüvik asit R
Asetil CoA
Çimlenen Çimlenen NH3
bezelye Islak talaş fasülye
tohumları tohumları Krebs
(kuruyken 20 gr) (kuruyken 20 gr)
ETS
Şekildeki deney düzeneklerinini hazırlayıp oda
sıcaklığında bırakan ve 24 saat sonra termometrelerin Yukarıda çeşitli organik moleküllerin oksijenli solunum
gösterdiği sıcaklıkları karşılaştıran bir araştırmacının reaksiyonlarına katılımları şematize edilmiştir.
amacı;
Buna göre aşağıdaki ifadelerden hangisi doğru değildir?
I. ortam sıcaklığının solunum hızına etkisini incelemek,
A) K yağ ise M gliserol, L yağ asidi olabilir.
II. çimlenme sırasında hangi tohum çeşidinin solunum
hızının daha fazla olduğunu tespit etmek, B) R, 2Clu bir amino asittir.
III. ortamdaki oksijen oranının solunum hızına etkisini C) G yapısında glikozit bağı bulundurur.
incelemek D) L, M ve R, reaksiyonlara karbon sayıları uygun bileşiklere
verilenlerden hangileri olabilir? çevrilerek katılmışlardır.
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III E) Amino asitlerin tümü glikoliz reaksiyonlarına katılır.
D) I ve II E) II ve III
Çözüm Yayınları
11.
9.
KOH
I
Çimlenen
tohumlar
Oksijenli solunum yapan bakteriler + glikoz çözeltisi
(Ağzı açık ortam)
II
Renkli sıvı
Yukarıdaki gibi hazırlanan deney düzeneğinde bir süre
sonra renkli sıvının I yönünde yükselmesi;
Etil alkol fermantasyonu yapan bakteriler + glikoz
184 çözeltisi (Ağzı kapalı havası alınmış ortam) I. çimlenen tohumların oksijenli solunumda oksijeni
kullanmasına bağlı olarak basıncının azalması,
Yukarıdaki gibi hazırlanan deney düzenekleri ile ilgili
II. çimlenen tohumların fotosentez sırasında ortamdaki
aşağıdaki yargılardan hangisi doğru değildir?
CO2’i kullanmasına bağlı olarak gaz basıncının
A) Her iki ortamın pH değeri düşer. azalması,
B) Her iki ortamda CO2 çıkışı gözlenir. III. çimlenen tohumların oksijenli solunumu sonucu oluşan
CO2’nin KOH tarafından tutulması
C) Her iki ortamda sıcaklık artışı gözlenir.
verilenlerden hangileri ile açıklanamaz?
D) Her iki ortamda organik ve inorganik yapılı son ürünler
oluşur. A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve II
E) Her iki ortamda zaman içinde glikoz derişimi azalır. D) II ve III E) I, II ve III
BİRE BİR BÖLÜM 04 Test 18
1. Ökaryot bir hücrede oksijenli solunum ve fotosentez 5. Işık miktarı sabit tutulan bir ortamda, saydam bir
olaylarının tümünün gerçekleşebilmesi için; fanus içinde bulunan yeşil bir bitkinin fotosentez hızını
belirlemek için;
l. ribozom,
l. kullanılan CO2 miktarını ölçme,
ll. kloroplast,
ll. ölçmede belirli bir süreyi birim olarak kullanma,
lll. mitokondri
lll. bitkide tüketilen H2O miktarını ölçme
organellerinden hangilerinin bulunması zorunludur?
uygulamalarından hangileri gerekli ve yeterlidir?
A) Yalnız l B) Yalnız ll C) Yalnız lll
A) Yalnız l B) Yalnız ll C) Yalnız lll
D) l ve ll E) l, ll ve lll
D) l ve ll E) ll ve lll
a
b
c
Zaman
Çözüm Yayınları
8. Aşağıdaki tabloda dört ayrı ortamda bulunan besin molekülleri 11. Sabah erken
ve ortamın oksijen durumları verilmiştir. saate alınan kesit
gibi belirli çapta dairesel bir kesit alınarak kurutulmuş ve
lV Glikoz Yok
tartılmıştır. Yaprağın geriye kalan kısmı akşama kadar
Yukarıdaki ortamlardan hangilerine etil alkol fermantasyonu bırakılmış ve fotosenteze devam etmesi sağlanmıştır. Kalan
yapan maya mantarlarının eklenmesi durumunda etil alkol kısımdan akşam saatinde, aynı çapta dairesel bir kesit alınıp
açığa çıktığı gözlenebilir? kurutulmuş, tartılmış ve içindeki bileşikler analiz edilmiştir.
A) Yalnız ll B) Yalnız lV E) l ve lV Buna göre, sabah alınan dairesel kesit ile akşam alınan
dairesel kesit arasındaki fark, bu yaprak için;
D) ll ve lll E) l, ll ve lll
l. ortama verilen oksijen miktarı,
ll. üretilen organik madde miktarı,
lll. tüketilen karbondioksit miktarı,
9. Hücrelerde enerji elde etmek için izlenen metabolik yollardan lV. organik madde üretiminde kullanılan ATP miktarı
bazıları aşağıda verilmiştir.
yukarıdakilerden hangileri hakkında bilgi verir?
l. ışık enerjisini kullanarak ATP sentezi
A) Yalnız l B) l ve ll C) ll ve lll
ll. oksijenli solunumla ATP sentezi
lll. oksijensiz solunumla ATP sentezi D) l, ll ve lV E) l, ll, lll ve lV
A) Yalnız IV B) I ve II C) II ve III
D) III ve IV E) l, ll ve lll
12. Y
X CO2 tutucu
1 Boyalı sıvı
10. Bir bakteri kültüründen alınan bir damla, lam üzerine seviyesi
damlatılıp mikroskopta incelendiğinde, bakterilerin damlanın 2
her yerine dağılmış olarak bulunduğu gözleniyor (Şekil 1).
Bu damla, lamelle kapatıldıktan sonra ise bakterilerin lamel Z Boyalı sıvı
kenarlarında toplandığı gözleniyor (Şekil 2). Lamel kaldırılarak
damlanın içine bir yeşil alg konulup lamel tekrar kapatıldıktan Fotosenteze uygun bir ortamda bir saksı bitkisiyle şekildeki gibi
bir süre sonra, bakterilerin bir kısmının algin çevresinde
bir düzenek hazırlanmıştır.
toplanmaya başladığı gözleniyor. (Şekil 3)
Alg Düzenekte, X hunisi dışarıdan hava almayacak şekilde
yaprağın üzerine konmuş; CO2 tutucu, düzeneğe şekildeki
gibi yerleştirilmiş, Y musluğu açılmış; sistemdeki hava
emilerek Z kabındaki boyalı sıvının 1 numaralı düzeye kadar
yükselmesi sağlandıktan sonra musluk kapatılmıştır. Bir süre
Şekil 1 Şekil 2 Şekil 3 sonra boyalı sıvının 2 numaralı düzeye belirli bir hızda indiği
186 gözlenmiştir.
Bakterilerin dağılımında gözlenen bu değişikliklerin Deney koşullarında;
nedeni;
l. bitkinin sulanması,
l. algin fotosentezle oksijen üretmesi,
ll. ortam sıcaklığının optimuma getirilmesi,
ll. bakterilerin oksijenli solunum yapması,
lll. ortamın ışık şiddetinin azaltılması
lll. bakterilerin fermantasyon yapması
değişikliklerinden hangilerinin yapılması, boyalı sıvının 2
olaylarından hangileri olabilir? numaralı düzeye daha büyük bir hızla inmesine neden olur?
A) Yalnız l B) Yalnız ll C) l ve ll A) Yalnız l B) Yalnız ll C) Yalnız lll
D) ll ve lll E) l, ll ve lll D) l ve ll E) l, ll ve lll
BİRE BİR BÖLÜM 04 Test 19
1. Aşağıda kloroplastın yapısı şematize edilmiştir. 5. Kemiozmotik hipoteze göre mitokondri ve kloroplastlarda
ATP sentezi sırasında;
I. ATP oluşumunu sağlayan enzim çeşidi,
II. elektronların elektron taşıma sisteminde taşınım kuralı,
III. elektron taşıma sisteminde etkinlik gösteren birimlerin
çeşidi,
a
IV. protonların biriktirildiği kısım
Buna göre kloroplastlarda fotosentez sırasında;
yukarıdakilerden hangileri farklılık gösterebilir?
I. oksijen açığa çıkması,
A) I ve II B) I ve III C) II ve III
II. karbonhidrat üretimi,
III. elektron taşıma sisteminde yükseltgenme ve D) III ve IV E) I, III ve IV
indirgenme olaylarının gerçekleşmesi
olaylarından hangileri a ile gösterilen bölümde
gerçekleşmez?
A) Yalnız II B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III
2. Kemosentetik canlılar ihtiyaç duydukları besinleri üretmek için 6. Laktik asit fermantasyonu yapan bakterilerin bulunduğu kapalı
gerek duydukları enerjiyi inorganik maddelerin oksitlenmesi ile bir kapta ortamın sıcaklığı 25ºC den 60ºC kadar düzenli
açığa çıkan kimyasal enerjiden karşılayabilirler. olarak artırıldığında kapta gözlenen değişimler;
Laktik asit Glikoz miktarı
Kemosentetik canlılar kemofosforilasyon olarak
adlandırılan bu olay sırasında;
I. karbondioksit,
II. glikoz,
III. kükürt, Zaman Zaman
Çözüm Yayınları
I II
IV. hidrojen sülfür
moleküllerinden hangilerini enerji kaynağı olarak CO2 miktarı
kullanabilir?
A) I ve II B) II ve III C) III ve IV
D) I, II ve III E) II, III ve IV
Zaman
III
3. Aşağıda kloroplastın yapısı şematik olarak gösterilmiştir.
grafiklerinden hangileriyle ifade edilebilir?
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III
X
Şekilde X ile gösterilen ve fotosentezin ışıktan bağımsız
tepkimelerinin gerçekleştiği kısmın adı nedir?
7. İnsan iskelet kası hücrelerinde fermantasyon ve oksijenli
A) Stroma B) Grana C) İç zar solunum olayları gerçekleşirken son elektron alıcısı
D) Matriks E) Tilakoit olarak işlev gören moleküller aşağıdakilerden hangisinde 187
doğru verilmiştir?
4. Alkol fermantasyonu, oksijenli solunum ve laktik asit Fermantasyon Oksijenli Solunum
fermantasyonunda aşağıdakilerden hangisi ortak değildir?
A) Pirüvik asit NAD+
A) ATP sentezlenmesi
B) Aset aldehit FAD+
B) Organik maddelerin yıkılması
C) Laktik asit Oksijen
C) CO2 ve H2O nun oluşumu
D) Pirüvik asit Oksijen
D) Enzimlerin kullanılması
E) Aset aldehit Pirüvik asit
E) NADH+H+ oluşumu
Test 19 1. A 2. C 3. A 4. C 5. D 6. B 7. D 8. B 9. A 10. B 11. A 12. E 13. A
Y
Zaman II Krebs
188
Bu grafikte X ve Y ile gösterilen eğriler aşağıdaki
moleküllerden hangisine ait olabilir?
X Y ETS
III
A) H 2O Glikoz
B) CO2 Glikoz Oksijenli solunuma ait yukarıda verilen evrelerden
hangilerinde ATP’nin hem hidrolizi hem de sentezinden
C) Glikoz CO2
sorumlu enzimler görev alır?
D) CO2 Etil alkol
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
E) Etil alkol CO2
D) I ve II E) I, II ve III
Bitki Biyolojisi / Bitkilerin Yapısı - 1 BÖLÜM 05 Test 01
1. Tohumlu bitkiler üç temel organa sahiptir. 5. Tohumlu bitkilerde;
l. Kök l. kutikula,
ll. Gövde ll. stoma,
lll. Yaprak lll. emici tüy
Buna göre otsu bir bitkide yukarıda verilen organlardan yapılarından hangileri bitkinin toprak altı kısımlarında
hangilerinde fotosentez ile organik besin üretimi bulunmaz?
gerçekleştirebilen hücreler bulunur?
A) Yalnız l B) Yalnız ll C) Yalnız lll
A) Yalnız l B) Yalnız ll C) Yalnız lll
D) l ve ll E) ll ve lIl
D) ll ve lll E) l, ll ve lll
2. Bitki gövdesi;
l. çiçek,
ll. meyve, 6.
lll. tomurcuk,
3
lV. tohum
yapılarından hangilerini üzerinde taşıyabilen bir organdır? 2
A) l ve ll B) ll ve lll C) lll ve lV
D) l, ll ve lll E) l, ll, lll ve lV 1
Çözüm Yayınları
ll. aşırı ısınmayı engelleme amacı ile terleme yapma, B) 2, 1 ile 3 arasındaki madde bağlantısını sağlar.
lll. gaz alış verişini sağlama, C) 3, gaz alış verişi ve terleme olaylarını gerçekleştirir.
A) l ve ll B) ll ve lll C) lll ve lV
D) l, ll ve lll E) l, ll, lll ve lV
189
8. Kurak ortama uyum sağlamış bir bitkinin aşağıdaki 11. Bitki türleri arasında yapraklar farklı damarlanma örnekleri
özelliklerden hangisine sahip olması beklenmez? gösterir.
A) Kutikula tabakasının kalın olması Aşağıda damarlanma biçimi bakımından farklı olan K ve L
türlerine ait yaprak şekilleri gösterilmişir.
B) Stomaların çok sayıda ve yaprağın üst yüzeyinde
bulunması
C) Yaprak yüzey alanının küçük olması
D) Derine inen gelişmiş kök sisteminin bulunması
E) Yaprak yüzeyinin sık örtü tüyleriyle kaplı olması
K bitkisine L bitkisine
ait yaprak ait yaprak
Buna göre K ve L bitki türleri ile ilgili aşağıdaki
9. Bir bitkinin yaprağından alınan enine kesitte gözlenen yapılar ifadelerden hangisi yanlıştır?
aşağıdaki şekilde numaralandırılarak olarak gösterilmiştir. A) K bitkisine ait yaprak paralel damarlanma gösterir.
5 (stoma)
Bu yapılardan hangileri yapı, yerleşim veya sayı
bakımından kurak ve nemli ortam bitkilerinde bulunulan
ortama uyum sağlama amacıyla farklılık gösterebilir?
A) 1 ve 5 B) 2 ve 3 C) 3 ve 4
D) 4 ve 5 E) 1, 3 ve 5
12. Aşağıdaki tabloda çift çenekli bir bitkinin yaprağında bulunan
X, Y ve Z hücrelerinin bazı özellikleri verilmiştir.
Hücre çeşidi
X Y Z
Karbondioksit tüketme + – +
10. Kambiyum Oksijen tüketme + + +
Özellikler
Kütin salgılama – + –
Su kaybını kontrol etme + – –
Gaz alışverişini kontrol etme + – –
lV. Saçak kök yapısına sahiptir. lll. X ve Z hücreleri bölünebilme özelliğine sahiptir.
3. – Kloroplast taşır.
7. Bitkilerde gözlenen,
– Açılıp kapanabilme özelliğine sahiptir.
– stoma
– Fotosentez, oksijenli solunum ve terleme olayında – tüy 191
etkilidir. – diken
Yukarıda özellikleri belirtilen bitkisel yapı aşağıdakilerden yapıları için;
hangisinde bulunmaz? l. epidermisin farklılaşmasıyla oluşma,
A) Otsu bitkilerin gövdesinde ll. fazla suyu buhar halinde dışarı atma,
B) Odunsu bitkilerin kök, gövde ve yapraklarında lll. aktif gaz alış verişi ve terlemeyi sağlama,
lV. hayvanlara karşı savunma sağlama
C) Kurak bölge bitkilerinde yaprağın alt epidermisinde
özelliklerinden hangileri ortaktır?
D) Nemli bölge bitkilerinde yaprağın üst epidermisinde
A) Yalnız l B) l ve ll C) ll ve lll
E) Nemli bölge bitkilerinde yaprağın her iki yüzeyinde D) lll ve lV E) l, lll ve lV
Test 02 1. C 2. A 3. B 4. B 5. D 6. E 7. A 8. E 9. D 10. C 11. E 12. B
8. Tamamı su içinde bulanan bitkilerde; 11. Bir bitkinin yaprak enine kesiti aşağıdaki şekilde gösterilmiştir.
l. stoma, 1 (Kutikula)
ll. kutikula, 2 (Epidermis)
lll. emici kök tüyleri,
3 (Palizat
lV. yaprak örtü tüyleri parankiması)
yapılarından hangileri bulunmaz?
A) l ve ll B) ll ve lll C) lll ve lV 4 (Sünger
parankiması)
D) l, ll ve lll E) l, ll, lll ve lV
6 (İletim 5 (Stoma)
parankiması)
12.
1
3
10. Yapı
Kalın
Bitki türü Stoma Kambiyum
kutikula 4
X + – +
Yukarıda çiçekli bir bitkinin kısımları numaralandırılmış olarak
Y + + –
gösterilmişitr.
8. a 11. Aşağıda çift çenekli bir bitkiye ait gövdenin enine kesiti
gösterilmiştir.
1
2
4
b 5
c 3
1. Bitki 2. Bitki
IV
V
194 10. Çiçekli bitkiler toprak altı kök sistemi ve toprak üstü sürgün
sistemi olmak üzere iki kısımdan oluşur.
Kökün yapısını gösteren yukarıdaki şekilde
Buna göre kök sistemi ve sürgün sistemi için
numaralandırılmış kısımlarla ilgili aşağıdaki ifadelerden
aşağıdakilerden hangisi ortaktır? hangisi yanlıştır?
A) Fotosentezi gerçekleştirme A) I.’de iletim demetleri bulunur.
B) Su ve mineral ihtiyacını doğrudan ortamdan karşılama B) II. periderm dokudan oluşur.
C) Tomurcuklardan yeşil dal, yaprak ve çiçekleri oluşturma C) III. su ve minerallerin emilimini sağlar.
D) Meristem doku tarafından oluşturulma D) IV.’de meristem doku bulunur.
E) Stomalar aracılığıyla gaz alış verişini sağlama E) V. kök ucu meristemini korur.
Bitkilerde Madde Taşınması - 1 BÖLÜM 05 Test 04
1. Bir bitkinin odun ya da soymuk borularında aşağıdaki 5. Bitkilerde su ve minerallerin taşınma hızı aşağıdakilerden
maddelerden hangisi kesinlikle taşınmaz? hangisinden etkilenmez?
A) Amino asit B) Laktoz C) Su A) Yapraklardaki stoma sayısı
D) Vitamin E) Mineral B) Yaprak yüzey genişliği
C) Soymuk borularının çapı
D) Kutikula tabakasının kalınlığı
E) Ortamın nem miktarı
2. Bitkilerde;
l. inorganik ve organik maddelerin ilgili yerlere
taşınması,
ll. bitkinin boyuna büyümesinin sağlanması,
lll. bitkisel hormonların hedef dokulara taşınması
olaylarından hangileri iletim doku aracılığıyla
gerçekleştirilebilir?
A) Yalnız l B) Yalnız lIl C) I ve III
D) lI ve lIl E) l, ll ve lll
6. l. Sıcaklık
ll. Atmosferdeki nem miktarı
lll. Işık
Çözüm Yayınları
195
7. Bitkilerde organik madde taşınmasıyla ilgili olarak,
4. Odun ve soymuk boruları için aşağıdaki özelliklerinden l. Soymuk boruları aracılığıyla gerçekleştirilir.
hangisi ortaktır?
ll. Taşınma yönü daima kökten yapraklara doğrudur.
A) Tek yönlü madde taşıma
lII. Organik maddeler suda çözünmeyen polimerler halinde
B) Damarsız tohumsuz bitkilerde bulunmama taşınır.
C) Çift yönlü madde taşıma ifadelerinden hangileri doğrudur?
D) Sadece inorganik madde taşıma A) Yalnız l B) I ve II C) I ve III
E) Fotosentez ürünlerini taşıma D) Il ve lIl E) I, ll ve lII
Test 04 1. B 2. C 3. E 4. B 5. C 6. E 7. A 8. D 9. E 10. D 11. D 12. A
boruda sıvı seviyesinin 0’dan 5’e doğru yükseldiği tespit
edilmiştir.
Buna göre;
I. cam kaba su ilave etme,
II. cam kaba çözünebilen tuz ilave etme,
III. süngere nem tutucu ilave etme
uygulamalarından hangilerinin yapılması sıvının 0’dan 5’e
doğru yükselme hızını artırabilir?
soymuk borularında;
l. iletim hızı,
ll. iletim yönü,
lll. taşınan maddenin niteliği
özelliklerinden hangileri farklılık gösterebilir? 12. Su damlacıkları
A) Yalnız l B) Yalnız ll C) I ve II
D) Il ve lIl E) l, ll ve lll 50 cm
1. kesit
25 cm
2. kesit
10 gr 20 gr 30 gr
gübre gübre gübre
-l- -ll- -lll-
A) Kök emici tüyleri Her üç bitki de kökleri ile enerji harcamadan topraktan
su alabildiğine göre, saksılarda madde alışverişi
B) Odun boruları
tamamlandıktan sonra köklerdeki osmotik basınç
C) Yapraktaki kloroplastlı hücreler büyüklükleri nasıl sıralanmalıdır?
8. Odun borularındaki madde taşınma hızı, soymuk 11. Bir araştırmacı aynı türe ait bitkileri kullanarak aşağıdaki
borularındaki madde taşınma hızından fazladır. deney düzeneklerini hazırlamıştır.
Buna göre odun boruları ile ilgili;
l. kılcal yapıda olma,
ll. su ve mineral gibi küçük molekülleri taşıma,
lll. cansız hücrelerden oluşma
özelliklerinden hangileri bu durumun nedenleri
arasındadır? Kökü Kökü Kökü
kesilmemiş kesilmiş kesilmiş
A) Yalnız l B) Yalnız ll C) Yalnız lll iki yapraklı iki yapraklı dört yapraklı
bitki bitki bitki
D) l ve ll E) ll ve lll
-X- -Y- -Z-
Dereceli cam
boru
Cam Su
10. kap
Yeşil
bitki 20°C
Işıklı ortam
Dereceli cam borunun bir ucuna lastik tıpa ile yeşil bitki
tutturulmuştur. Cam borunun diğer ucu cam kabın içindeki
198 Işık kaynağı suya daldırılmıştır.
Yukarıdaki deney düzeneğinde ışık kaynağı kapatılırsa; Dereceli cam boruda bulunan civanın 1 yönüne doğru
hızlı bir şekilde ilerlemesini sağlamak için;
l. birim zamanda odun borularında taşınan su miktarı,
l. ortam neminin artırılması,
ll. stomalar aracığılıyla yapılan gaz alış verişi,
ll. ortam sıcaklığının optimum değere kadar artırılması,
lll. yapraktaki fotosentetik hücrelerden soymuk borularına
verilen glikoz miktarı lll. ortamdaki ışık kaynağının kapatılması
D) l ve ll E) l, ll ve lll D) l ve ll E) ll ve lll
Bitkilerde Madde Taşınması - 3 BÖLÜM 05 Test 06
1. Odun borularında taşınan sıvı içinde aşağıdaki 5. Bitkinin kök emici tüy hücreleriyle alınan su miktarının
maddelerden hangisine kesinlikle rastlanmaz? artmasına bağlı olarak bitkide;
A) Su B) Amino asit I. stomalardan ortama verilen oksijen miktarının artması,
C) Magnezyum D) Demir II. odun borularında taşınan inorganik madde miktarının
artması,
E) Nitrat
III. soymuk borularında taşınan glikoz miktarının artması
durumlarından hangileri gerçekleşebilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) II ve III E) I, II ve III
I II III
Çözüm Yayınları
3. Bitkilerde odun borularında madde iletimiyle ilgili olarak, • I. saksı bitkisi düzenli olarak sulanmıştır.
I. Madde taşınma yönü kökten bitkilerin üst kısımlarına • II. saksı bitkisine düzenli olarak tuzlu su verilmiştir.
doğrudur.
• III. saksı bitkisinin tüm yaprakları bal mumu ile
II. Madde taşınması sırasında ATP harcanmaz. kaplanmıştır.
IV. Madde taşınması basınç akış teorisiyle açıklanır. Buna göre hangi saksılarda birim zamanda topraktan
emilen su miktarında artma gözlenmez?
açıklamalarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
A) Yalnız I B) Yalnız IV C) I ve II
D) II ve III E) I, II ve III
D) III ve IV E) I, II ve III
8. Stomaya ait bekçi hücrelerinde; 11. Aşağıdaki gibi şematize edilen bir stomayı gözlemleyen
bir araştırmacı stoma açıklığının zamanla azaldığını tesbit
I. hücre bölünmesi,
etmiştir.
Kilit hücreleri
II. fotosentez,
III. aktif taşıma,
IV. turgor basıncı değişimi
Stoma açıklığı
olaylarından hangileri gerçekleşebilir?
A) I ve II B) I ve III C) I, II ve III
D) II, III ve IV E) I, II, III ve IV
Komşu hücreler
9. Bitkilerde gaz alış - verişi ve terlemeden sorumlu yapılar
Buna göre bu durumla ilgili olarak,
olan stomalarla ilgili olarak aşağıdaki açıklamalardan
hangisi doğru değildir? I. Komşu hücrelerden kilit hücrelerine su geçmiştir.
A) Stomaların açılıp kapanması, terleme ve gaz alış verişi II. Kilit hücrelerinin pH’si yükselmiştir.
olaylarının düzenlenmesinde etkili olur.
III. Kilit hücrelerindeki nişasta miktarı artmıştır.
B) Kurak bölge bitkilerinde stomalar küçük, az sayıda ve
IV. Kilit hücrelerinin turgor basıncı azalmıştır.
epidermise gömülüdür.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
C) Yapraktaki stoma sayısı ile fotosentez hızı ters orantılı
değişir. A) Yalnız I B) Yalnız III C) II ve IV
D) Ksilemde su ve mineral taşınmasında stoma aracılığıyla D) III ve IV E) I, II ve III
yapılan terleme etkilidir.
E) Toprak altı organlarda ve odunsu kısımlarda stoma
bulunmaz.
Çözüm Yayınları
10. Bir bitkinin gövdesinden şekildeki gibi halka halinde bir kısım
çıkarılmış bir süre sonra önce kök hücrelerinin öldüğü (I) daha 12. İçi su dolu dereceli silindire kökleri kesilmiş bir demet
sonra yaprakların sarardığı ve döküldüğü (II) tesbit edilmiştir. maydanoz konulup hava geçirmeyecek şekilde şeffaf poşetle
kapatılmıştır. Bir süre sonra poşetin iç yüzeyinde su buharının
oluştuğu ve dereceli silindirdeki su seviyesinin azaldığı
gözlenmiştir.
Su buharı
Maydanoz
Şeffaf poşet
Su
Dereceli silindir
Buna göre;
Buna göre I ve II durumun ortaya çıkmasına neden olan
200
yapılar aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir? I. bitkilerde terleme ile kaybedilen suyun bitkinin içinde
bulunduğu ortamdan karşılandığı,
I II II. bitkinin kökleri olmamasına rağmen kılcallık olayı
A) Floem Ksilem sayesinde su alabildiği,
: Gece periyodu
: Gündüz periyodu
Bitkilerde fotoperiyodun etkisini araştırmak için düzenlenen
202 Yukarıda bir saksı bitkisinin yapraklarının ışığa doğru deney sonuçları yukarıdaki tabloda gösterilmiştir.
yönelmesiyle ilgili, Buna göre,
l. Turgor basıncındaki ani değişimden kaynaklanır. l. Kısa gün bitkileri ile uzun gün bitkileri aynı ortamlarda
ll. Uyaranın yönüne bağlı olmayan irkilme hareketidir. gelişemez.
lll. Büyüme bölgesindeki yönelmelerde, büyüme ll. Işık alma süresi bitki üremesi üzerinde etkilidir.
hormonunun etkisi vardır. lll. Kısa gün bitkileri yaz mevsiminde çiçek açmaz.
ifadelerinden hangileri doğrudur? yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız l B) Yalnız ll C) Yalnız lll A) Yalnız l B) Yalnız ll C) Yalnız lll
D) l ve ll E) l, ll ve lll D) l ve ll E) ll ve lll
Bitkilerde Beslenme - Büyüme ve Hareket - 2 BÖLÜM 05 Test 08
1. Bitkisel hormonlar bitkilerde; 5. Bitkiler gerekli olan bazı maddeleri dış ortamdan almak
zorundadır.
l. büyüme ve gelişme,
ll. yönelme, Buna göre bitkiler için;
3. Bitkiler;
l. su,
ll. yerçekimi,
ll. Bazı bitkiler topraktaki besin elementlerini alabilmek için Buna göre gözlenen gelişim farklılığına;
nodül, mikoriza gibi özelleşmiş yapılara sahiptir. l. ışık alma süresi,
lll. Tüm bitkiler topraktan aldıkları su ve mineralleri odun ll. mineral çeşidi,
boruları ile fotosentezin gerçekleştiği kısımlara taşır. lll. ortam sıcaklığı,
lV. su miktarı
ifadelerinden hangileri doğrudur?
faktörlerinden hangileri neden olmuş olabilir?
A) Yalnız l B) Yalnız ll C) Yalnız lll A) l ve ll B) ll ve lll C) lll ve lV
D) l ve ll E) l, ll ve lll D) l, ll ve lll E) l, ll, lll ve lV
Test 08 1. E 2. A 3. E 4. B 5. E 6. C 7. E 8. B 9. D 10. C 11. E
8. Bitkilerde beslenmeyle ilgili olarak aşağıdaki ifadelerden 10. Diğer tüm şartların uygun olduğu aşağıdaki ortamlarda
hangisi yanlıştır? yetiştirilen marul bitkileri ile ilgili olarak;
A) Topraktan alınan besin elementleri farklı oranda yapıya – K ortamındaki marul bitkisinin normal gelişimini
katılır. sürdürdüğü,
B) Bitkiler tüm besin elementlerinden aynı oranda yararlanır. – L ortamındaki marul bitkisinin normal gelişimini
tamamlayamadığı, yaprakların gelişmediği ve sarardığı
C) Elementlerden birinin eksikliği diğer besin elementlerinin
kullanım oranını sınırlandırır. gözlenmiştir.
C) D) I
Gübre
Gübre
Kireç
Kireç
ş
Karanlık Işık ı
ortam geçirmeyen k
kağıt İlk durum Son durum
204
Buna göre;
l. Gövdede ışığa doğru yönelme gerçekleşmiştir.
E) Uç kısmı
ll. Kökte gübreye doğru yönelme gerçekleşmiştir.
kesilmiş
Karanlık lll. Her iki yönelim hareketinde de organların asimetrik
ortam
büyümesi etkili olmuştur.
yorumlarından hangileri yapılabilir?
A) Yalnız l B) Yalnız ll C) I ve II
D) Il ve lIl E) l, ll ve lll
Bitkilerde Beslenme - Büyüme ve Hareket - 3 BÖLÜM 05 Test 09
1. Bitkilerin gün uzunluğuna bağlı olarak gelişim göstermesine 5. Gerekli maddelerin sağlandığı, besleyici çözelti bulunan ağzı
fotoperyodizm denir. tıpa ile kapalı kaplardaki bitkilerle aşağıdaki deney düzeneği
hazırlanmıştır.
Buna göre fotoperyodizm ile ilgili,
I. Bitki büyümesini etkiler.
II. Üreme olaylarının kontrolünde etkilidir.
III. Yaprak dökülmesinin kontrolünde etkilidir.
ifadelerinden hangileri söylenebilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
X
D) II ve III E) I, II ve III
Yerçekimi
2. Bitki büyümesine etki eden aşağıdaki faktörlerden I. X kabındaki bitkide kök pozitif gövde negatif
hangisi bitkisel kaynaklı olabilir? geotropizma yapar.
A) Sıcaklık B) Gün uzunluğu II. Y kabındaki bitkide kök ve gövde aynı doğrultuda
yönelim hareketi yapar.
C) Nem oranı D) Gübreler
III. X ve Y kabındaki bitkide kök ve gövdede oksin hormonu
E) Hormonlar
çevresel uyarılara her durumda aynı etkiyi gösterir.
ifadelerinden hangileri söylenebilir?
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II
Çözüm Yayınları
B) Mikoriza birlikteliği
Belirli bir yönden ışık verilen yukarıdaki yulaf filizlerinin
C) Yapraklarda örtü tüylerinin bulunması
hangilerinde fototropizma olayı gözlenir?
D) Stomaların küçük, az sayıda ve epidermise gömülü olması
A) I ve II B) III ve IV C) IV ve V
E) Gövdede depo parankimasında su depo edilmesi
D) II, III ve V E) II, III, IV ve V
Test 09 1. E 2. E 3. A 4. B 5. A 6. D 7. A 8. D 9. B 10. A 11. A 12. D
7. Aşağıdakilerden hangisi kemotropizmaya örnek olarak 10. İki farklı bitki türünün ışık alma süresine bağlı olarak çiçek
verilebilir? tomurcuklarının gelişim süresi grafikte verilmiştir.
A) Bitki köklerinin aşırı tuz bulunan bölgeden uzaklaşması Çiçek tomurcuklarının gelişme
süresi (gün)
B) Bitki köklerinin suya doğru yönelim göstermesi
C) Sarılıcı bitkilerin özel emeçleriyle herhangi bir yere
sarılması B1
B1 ve B2 bitki türleri için;
I. B1 kısa gün, B2 uzun gün bitkisidir.
II. B1 ve B2 bitki türleri aynı ışık alma süresinde hiçbir
zaman birlikte çiçek açamaz.
III. B2 bitki türü çiçeklenme döneminde 16 saatten fazla
ışığa maruz kalırsa çiçeklenme tamamen durur.
8. Gövde ucunda üretilen oksin hormonu için,
verilenlerden hangileri söylenebilir?
I. Kök ve gövdenin boyuna büyümesinde etkilidir.
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
II. Aşırı salgılanması büyümeyi durdurucu etki yapar.
D) II ve III E) I, II ve III
Ill. Gövde ucunda ışığın geldiği yönde daha fazla üretilir.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) Yalnız IV B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) I, II ve Ill
Çözüm Yayınları
K L M N
Çimlenme ortamları
Buna göre,
206 I. 4. tür M çimlendirme ortamında çimlendirilirse, 3. türün
12. Bitkilerde büyüme ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi
kök yönelmesine benzer bir yönelme gösterir.
doğrudur?
II. 2. tür M, 3. tür L çimlenme ortamında çimlendirilirse 1.
türün kök yönelmesine benzer bir yönelme gösterir. A) Sekonder büyüme sadece otsu bitkilerde gerçekleşir.
III. 2. ve 4. tür aynı çimlendirme ortamlarında daima aynı B) Primer ve sekonder büyüme aynı büyüme mevsiminde
kök yönelmesini gösterir. gerçekleşmez.
yargılarından hangileri kesinlikle doğrudur? C) Primer büyümede floem, sekonder büyümede ksilem
boruları üretilir.
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) II ve III E) I, II ve III D) Bitkinin boyca uzaması primer büyümedir.
E) Primer büyümeyi sekonder meristem sağlar.
Bitkilerde Eşeyli Üreme - 1 BÖLÜM 05 Test 10
1. Aşağıdakilerden hangisi çimlenme ile ilgili doğru bir 5. Kapalı tohumlu bitikilerde;
açıklama değildir?
l. embriyo,
A) Çimlenme için mutlaka ışık gereklidir.
ll. polen,
B) Embriyo gelişimi için gerekli besin, besi dokudan sağlanır.
lll. yumurta,
C) Embriyonik kök, kök sistemini oluşturur.
lV. tohum
D) Embriyonik gövde sürgün sistemini oluşturur.
yapılarından hangileri döllenme gerçekleşmeden önce
E) Çimlenme uygun nem ve sıcaklıkta gerçekleşir. oluşur?
A) l ve ll B) l ve lV C) ll ve lll
D) ll ve lV E) lll ve lV
lll. oksijen,
3. Bitkilerin üremesi sürecinde görülen; lV. karbondioksit
l. polenlerin oluşması, maddelerinden hangileri tohum tarafından dış ortamdan
ll. dişi ve erkek organın olgunlaşması, alınır?
8. Çiçekli bitkilerde aşağıdaki olaylardan hangisi 11. Aşağıda kapalı tohumlu bitkilerde gözlenen tozlaşma şekilleri
döllenmeden sonra gerçekleşir? gösterilmiştir.
A) Polenin oluşturulması
B) Polenin dişi organa ulaşması
C) Yumurtanın oluşturulması
D) Embriyonun gelişimi
E) Polenin olgunlaşması
1 2
l. 1. kalıtsal çeşitliliğe neden olmaz.
ll. 2. tozlaşma şekline sahip bir çiçekte dişi ve erkek
9. Çimlenmekte olan bir tohumda meydana gelen olaylarla organlar farklı zamanlarda olgunlaşır.
ilgili;
lll. 2. sadece böceklerle tozlaşan bitkilerde görülebilir.
Tohumun Hücre Tüketilen
kuru ağırlığı sayısı O2 miktarı ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) Yalnız l B) Yalnız ll C) Yalnız lll
D) l ve ll E) l, ll ve lll
10. Aşağıdaki şekilde kapalı tohumlu bir bitkinin yaşam döngüsü 12. Çenek (1)
gösterilmiştir.
Tohum
E) Tohumları çevreye hayvanlar tarafından dağıtılır. E) Çimlenme sürecinde 3, 2 den sonra gelişir.
Bitkilerde Eşeyli Üreme - 2 BÖLÜM 05 Test 11
1. Kapalı tohumlu bir bitkinin üremesi sürecinde; 4. Kapalı tohumlu bir bitkide;
l. mayoz bölünme, l. embriyo,
ll. döllenme, ll. yumurta,
lll. mitoz bölünme lII. polen
olaylarından hangileri görülebilir? yapılarından hangilerinin oluşumu döllenmeye bağlı
değildir?
A) Yalnız l B) Yalnız lIl C) I ve II
A) Yalnız l B) Yalnız ll C) Yalnız III
D) lI ve Ill E) I, II ve III
D) l ve ll E) ll ve lll
D) ll - l - lll E) II - III - I
D) II ve III E) l, ll ve lll
1
2
209
8. Aşağıda tek çenekli bir bitkiye ait tohum yapısı gösterilmiştir. 10. Bir öğrenci biyoloji dersinde “tohumun çimlenmesi” ile ilgili
proje ödevi için buğday tohumları kullanarak aşağıdaki deney
düzeneklerini hazırlamıştır.
Kabuk (1)
Metal
kapak
Besi doku Çenek (2)
(4) Havası
alınmış
Embriyo (3) Hergün ortam
sulanan
Kuru
toprak
Numaralandırılmış yapılardan hangileri zigotun mitoz Tohumlar Tohumlar toprak
bölünmeleri sonucu yeni bitkinin taslağını meydana -K- -L-
getirir?
A) Yalnız 3 B) 1 ve 2 C) 2 ve 3
D) 3 ve 4 E) 1, 3 ve 4
Kuru Hergün
toprak sulanan
toprak
Tohumlar Haşlanmış tohumlar
-M- -N-
Bu öğrenci hazırlamış olduğu deney düzeneklerinden
hangilerinde bir süre sonra buğday tohumlarının
çimlendiğini gözlemleyebilir?
A) Yalnız K B) K ve L C) L ve M
D) M ve N E) K, L ve N
Çözüm Yayınları
Çenek
Çenek
Toprak
Embriyonik
kök
Embriyonik
kök
Buna göre;
210 Buna göre,
l. mitoz bölünme,
ll. hücre solunumu, l. K ve L ilk yapraklar oluşana kadar ihtiyaç duydukları
besini besi dokudan karşılar.
lll. nişasta hidrolizi,
ll. K çift çenekli, L tek çeneklidir.
lV. fotosentez
lll. K ve L çimlenme sırasında ihtiyaç duydukları suyu
olaylarından hangilerinin gerçekleşmesi çimlenmenin
embriyonik kökleri ile topraktan karşılar.
başlamasından ilk yaprakların oluşumuna kadarki süreç
boyunca gözlenebilir? açıklamalarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız lV B) l ve ll C) ll ve lll A) Yalnız l B) Yalnız ll C) Yalnız lll
D) l, ll ve lll E) l, ll, lll ve lV D) l ve ll E) l, ll ve lll
Bitkilerde Eşeyli Üreme - 3 BÖLÜM 05 Test 12
1. I. Ortamdaki su miktarı 5. I.
Yumurta + Sperm → Zigot → Embriyo
II. Ortamdaki O2 miktarı (n) (n) (2n) (2n)
III. Tohum kabuğunun kalınlığı
IV. Ortamdaki ışık miktarı II.
Polar çekirdekler + Sperm → Triploit çekirdek
Yukarıdaki faktörlerden hangileri tohumun çimlenmesinde (n+n) (n) (3n)
etkili olur?
III.
A) Yalnız II B) Yalnız IV C) I ve II Besi doku + Embriyo + Tohum gömleği → Tohum
D) I, II ve III E) I, II, III ve IV
Yukarıda verilen şemalarla ilgili olarak aşağıdaki
açıklamalardan hangisi yanlıştır?
A) Triploit çekirdek döllenme sonucu oluşur.
B) III ün oluşabilmesi için I ve II nin gerçekleşmiş olması
gerekir.
C) Zigot embriyoya dönüşürken mitoz bölünmeler gözlenir.
D) Tohum döllenmeler sonucu oluşacağından yapısında
2. Tohumlu bitkilerde çimlenmeyle ilgili olarak
yumurta ve sperm bulundurmaz.
aşağıdakilerden hangisi doğru değildir?
E) Triploit çekirdek mayoz, zigot ise mitoz bölünme geçirir.
A) Tohumun çimlenebilmesi için ortamdan su alması gerekir.
B) Tohumdan önce embriyonik kök çıkar ve gelişerek bitkinin
kök sistemini oluşturur.
C) Embriyonik gövde gelişerek bitkinin sürgün sistemini
oluşturur.
D) Tüm bitki çeşitlerinde çimlenen tohumdaki çenekler toprak 6. Çiçekli bir bitkide embriyo için aşağıdaki maddelerden
üzerine çıkar. hangisinin tohumdaki endospermde depolanması gerekli
E) Tohum çimlenmesi sırasında mitoz bölünmeler gözlenir. değildir?
A) Su B) Vitamin C) Protein
D) Yağ E) Nişasta
Çözüm Yayınları
Çenek
Yan
Embriyonik kök kökler
4. Tozlaşma, erkek organda oluşan polenlerin çeşitli faktörlerle X Y Z 211
dişicik tepeciğine ulaşmasıdır.
Buna göre;
Buna göre aşağıda verilen özelliklerden hangisi rüzgarla
I. kloroplast bulundurma,
tozlaşan bitkiler için avantaj sağlar?
II. kuru ağırlıkta artış gösterme,
A) Çiçeklerin dikkat çekici renklere sahip olması
III. solunumla ATP üretme,
B) Çiçeklerin nektar ve bal özü salgılaması IV. meristem doku bulundurma
C) Polenlerin dikenli yüzeye sahip olması özelliklerinden hangileri bitkinin X, Y ve Z durumları için
ortaktır?
D) Çok sayıda polen üretilmesi
A) Yalnız III B) I ve II C) II ve III
E) Polenlerin farklı renklerde olması
D) III ve IV E) I, II ve IV
Test 12 1. D 2. D 3. B 4. D 5. E 6. A 7. C 8. D 9. E 10. E 11. C 12. C
9. III 11. Aşağıda verilen grafikte bir yıllık çiçekli bir bitkinin çimlenme
başlangıcından itibaren kuru ağırlığındaki değişimi
I gösterilmiştir.
Kuru ağırlık
II
IV
V
kadar geçen zaman aralığında kuru ağırlıkta gözlenen
grubunda olduğunu gösterir. azalmanın nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
D) IV ve V mitoz bölünmelerle yeni bitkiciğin kök ve sürgün A) Karbondioksit kullanımının artması
sistemini oluşturur.
B) Embriyodaki hücre sayısının artması
E) Çimlenme sırasında II ve III’deki organik besin miktarı
sürekli artar. C) Enerji üretimi için depo besinden yararlanılması
D) Terlemenin başlaması
E) Tohumun dış ortamdan su alması
Çözüm Yayınları
a b
212
Buna göre polen oluşumu ile ilgili olarak aşağıda verilen Buna göre harflendirilen yapılarla ilgili aşağıdaki
açıklamalardan hangisi doğrudur? ifadelerden hangisi yanlıştır?
A) 1. olay sonucu oluşan hücreler tozlaşma ile dişi organa
A) t ve r erkek organın kısımlarıdır.
taşınır.
B) 1. olay sonucu oluşan dört hücre aynı kalıtsal özelliktedir. B) x, y ve z dişi organın kısımlarıdır.
C) Polendeki a ve b çekirdeklerinden biri doğrudan yumurtayı C) t’de oluşturulan polenlerin x’e ulaşması çapraz tozlaşma
döller. olarak tanımlanır.
D) 2. olay sonucu oluşan a ve b çekirdekleri farklı kalıtsal
yapıya sahiptir. D) z ovaryum olup döllenmenin gerçekleştiği kısımdır.
E) a ve b çekirdeklerinden biri tüp diğeri üretken çekirdeği E) Döllenme borusunda bulunan sperm çekirdekleri Z’ye
oluşturur. mikropil adı verilen açıklıktan girer.
BİRE BİR BÖLÜM 05 Test 13
1. Çiçekli bir bitkinin yaşam döngüsünde döllenme sonrası, 5. Aşağıdakilerden hangisi, böceklerle tozlaşan bitkilerde
zigot ilk olarak aşağıdaki yapılardan hangisini oluşturur? tozlaşmayı artıran bir adaptasyon değildir?
A) Kök B) Besi doku C) Embriyo A) Çiçeklerin kokulu maddeler salgılaması
D) Meyve E) Tohum B) Taç yaprakların parlak ve çekici renklerde olması
C) Dişi ve erkek çiçeklerin ayrı bitkiler üzerinde bulunması
D) Bitkinin nektar, bal özü gibi maddeler salgılaması
E) Çiçek polenlerinin yapışkan olması
Buna göre verilen olayların gerçekleşme sırası lll. Buğday tohumlarındaki potasyum derişiminin artması
aşağıdakilerden hangisi gibidir? çimlenme yüzdesini sürekli artırır.
E) ll - lll - lV - l D) l ve lI E) ll ve lll
Test 09 1. C 2. E 3. A 4. B 5. C 6. D 7. B 8. D 9. A 10. B 11. E
8. Bir araştırmada bir bitkinin çiçeklerinden (1. durum) dişi üreme 10. Aşağıdaki olaylardan hangisinin gerçekleşmesi,
organları çıkarılıyor. (2. durum) bir bitkinin çiçekli bitki olduğuna karar vermek için
kullanılabilir?
A) Fotosentez yapması
B) Meyve oluşturması
C) Dişi ve erkek üreme hücresi oluşturma
D) Döllenme yapması
1. durum 2. durum
E) Madde taşınmasını iletim demetleriyle yapması
Yaşaması için gerekli ortam koşullarının sağladığı bu
bitki;
l. yumurta,
ll. polen,
lll. tohum,
lV. meyve
yapılarından hangilerini oluşturamaz?
A) l ve ll B) ll ve lll C) lll ve lV
D) l, lll ve lV E) l, ll, lll ve lV
11. Bitkiler çiçeklenme için gereksinim duydukları ışık alma
süresine göre, uzun gün bitkisi ya da kısa gün bitkisi olarak
isimlendirilir. Bir uzun gün bitkisiyle bir kısa gün bitkisi
farklı ışık alma sürelerine tabi tutulduğunda gerçekleşen
çiçeklenme durumları aşağıdaki şekilde gösterilmiştir.
Karanlık süre Aydınlık süre
Çözüm Yayınları
20 Kırmızı
ışık flaşı
16
Saatler
12
4
Karanlık
0
Çiçek Çiçek Çiçek Çiçek
var yok var var
çivi Uzun gün bitkisinin çiçeklenme durumu
C) Uzayan ağaçta, çivinin h yüksekliğinden daha yukarıda lV. Işık alma süresi 12 saatten uzun olduğunda aydınlık
olduğu sürenin kesintiye uğraması uzun gün bitkisinin
çiçeklenmesini önlememiştir.
D) Ağacın gövdesi dışında kalan çivi uzunluğunun
değişmediği yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız lV B) l ve ll C) ll ve lll
E) Uzayan ağaçta çivinin h yüksekliğinden daha aşağıda
kaldığı D) l, ll ve lV E) l, ll, lll ve lV
BİRE BİR BÖLÜM 05 Test 14
1. Şeklide iki yıllık odunsu bir bitkinin aynı yıl içinde bahar 4. Bitkilerde aşağıdakilerden hangisinde verilen yapı
mevsimi başı ve yaz mevsimi sonundaki gövde büyümesi karşısındaki işlevi yapmaz?
gösterilmiştir.
Yapı İşlev
Dökülmüş
epidermis A) Stoma hücresi Fotosentezi gerçekleştirme
II
II
B) Hidatod Fazla suyu dışarı atma
C) Lentisel Bölünebilme
IV
1. yıl bahar başı 1. yıl yaz sonu
E) III numaralı doku epidermis, V numaralı doku periderm B) Taşınma sırasında ATP harcanır.
Çözüm Yayınları
olarak isimlendirilir.
C) Kohezyon kuvveti kopmayan su sütunu oluşmasında etkili
olur.
D) Yerçekiminin tersi yönde gerçekleşir.
E) Taşınmada osmoz prensipleri geçerlidir.
7. Çiçekli bitkilerde üreme süreciyle ilgili aşağıdaki 10. Aşağıdaki şekilde kapalı konumdaki bir stomanın açılması
ifadelerden hangisi doğrudur? gösterilmiştir.
Hücre Epidermis hücre Stoma açıklığı
A) Megaspor ana hücrelerinin mayoz bölünmesi sonucu
duvarı
oluşan megasporların tümü embriyo kesesi oluşturur.
B) Olgun polenlerin içerisinde her zaman aktif halde iki
sperm çekirdeği bulunur.
C) Çift döllenme ile farklı kromozom sayısına sahip yapılar
meydana gelir. Bekçi
Stoma kapalı hücre Stoma açık
D) Generatif çekirdek bölünerek diploit kromozomlu iki
çekirdek oluşturur. Bu süreçte gerçekleşen aşağıdaki olaylardan hangisi en
son gerçekleşir?
E) Polen tüpü oluşumu döllenme olduktan sonra gerçekleşir.
A) Bekçi hücrelerin turgor basıncının artması
B) Epidermisten bekçi hücrelere K+ iyonu pompalanması
C) Komşu hücrelerden bekçi hücrelere su geçişinin olması
D) CO2’nin bekçi hücrelerinde kullanılması
E) Bekçi hücrelerinde glikoz üretiminin başlaması
ll. üreme ana hücrelerindeki mutasyon, lll. vücut çıkıntılarının büyük olması
lll. vücut hücrelerindeki mutasyon durumlarından hangilerine neden olacak bir mutasyon, bu
Çözüm Yayınları
A) Yalnız l B) l ve ll C) ll ve lll
D) l ve lV E) ll ve lV
A) Yalnız l B) Yalnız ll C) Yalnız lll E) Çevrede meydana gelen tüm değişimlerin canlıyı olumsuz
etkilemesi
D) l ve ll E) l, ll ve lll
Test 01 1. C 2. E 3. E 4. A 5. C 6. C 7. D 8. E 9. E 10. B 11. B 12. D 13. A
7. Aşağıdakilerden hangisi bir adaptasyon örneği değildir? 10. Tek yumurta ikizlerindeki fenotip farklılıkları
aşağıdakilerden hangisine bağlı değildir?
A) Soğuk bölgelerde yaşayan hayvanların vücut çıkıntılarının
küçük olması A) Çevresel faktörlerin genlerin işleyişini değiştirmesi
B) Kurak bölge bitkilerinin yaprak yüzeylerinin küçük olması B) Tek yumurta ikizlerinin farklı genotiplere sahip olması
C) Su kuşlarının ayaklarının perdeli olması C) Çevresel faktörlerin sonradan gen yapısını değiştirmesi
D) Spor yapan insanların gelişmiş kaslara sahip olması D) Tek yumurta ikizlerindeki tüm fenotipik özelliklerin kalıtsal
olmaması
E) Kutuplarda yaşayan hayvanlarda vücut renginin beyaz
olması E) Çevresel faktörlerin fenotipte kalıtımla ilgili olmayan
değişimlere neden olması
e. Ağırlık çalışan kişilerde kol ve bacak kaslarının ll. popülasyonda erkek dişi oranının dengeli olması,
gelişmesi
lll. popülasyonda farklı yaş gruplarından bireylerin
örnekleri ile eşleştirildiğinde aşağıdakilerden hangisi bulunması
yanlış olur?
şartlarından hangileri mutlaka sağlanmalıdır?
A) 1 → b B) 2 → d C) 3 → a
A) Yalnız l B) Yalnız ll C) l ve ll
D) 4 → c E) 2 → e
D) l ve lll E) ll ve lll
Canlılar ve Çevre - 2 BÖLÜM 06 Test 02
1. Mutasyonlar ve modifikasyonlar; 4. Bir mutasyonun popülasyonda kalıtsal çeşitliliğe
yardımcı olabilmesi için;
I. kalıtım yoluyla aktarılabilme,
I. çekinik bir gende meydana gelmesi,
II. genetik materyalin yapısını değiştirme,
II. baskın bir gende meydana gelmesi,
III. çevresel etkiler sonucu meydana gelebilme
III. vücut hücrelerindeki otozomlarda meydana gelmesi,
özelliklerinden hangileri bakımından benzerlik
gösterebilir? IV. eşey hücrelerinde meydana gelmesi
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II koşullarından hangileri gereklidir?
D) I ve III E) II ve III A) Yalnız IV B) I ve II C) II ve III
D) III ve IV E) I, II ve IV
D) Kahverengi saçlı anne ve babadan sarı saçlı çocukların faktörlerinden hangileri tür içi kalıtsal varyasyonların
olması ortaya çıkmasına neden olur?
E) Çuha çiçeğinin yüksek sıcaklıkta beyaz düşük sıcaklıkta A) Yalnız ll B) ll ve lll C) l, ll ve lll
kırmızı çiçek açması D) l, ll ve lV E) l, ll, lll ve lV
Test 02 1. B 2. E 3. D 4. A 5. C 6. E 7. C 8. E 9. D 10. C 11. C
ll. Bir gendeki nükleotit dizilimi değişebilir. Kirliliğin olmadığı, bu nedenle açık renkli likenlerin ağaç
gövdelerini kapladığı bir ekosistemdeki doğal kelebek
lll. Bir kromozomdan gen ayrılabilir yada eklenebilir.
popülasyonunun % 90’ının beyaz renkli olduğu saptanıyor.
lV. Daha önce görülmeyen bir özellik fenotipte ortaya
Bu ekosisteme kanat renkli siyah ve beyaz olan kelebeklerden
çıkabilir.
eşit sayıda bırakıldığında kuşlar tarafından avlanan
durumlarından hangileri gözlenebilir? kelebeklerin % 85’inin siyah renkli, % 15’inin ise beyaz renkli
olduğu görülüyor.
A) Yalnız l B) l ve ll C) lll ve lV
2. Gözlem:
D) l, ll ve lll E) l, ll, lll ve lV
Endüstriyel kirlilik nedeniyle likenlerinin gelişemediği ağaç
gövdelerinin hava kirliliğine bağlı olarak koyu renk is ile
kaplandığı şehre yakın bir ekosistemde aynı türe ait kelebelk
popülasyonunun % 85’inin siyah renkli olduğu saptanıyor.
Bu ekosisteme kanat rengi siyah ve beyaz olan kelebeklerden
eşit sayıda bırakıldığında, kuşlar tarafından avlanan
kelebeklerin % 80’inin beyaz renkli % 20’sinin siyah renkli
olduğu görülüyor.
Buna göre gözlem sonuçlarına dayanılarak,
l. Endüstriyel kirliliğin olduğu ortamdaki kelebek
popülasyonunun yaklaşık % 15’inin beyaz kanatlı
220
olması türün kalıtsal özelliğidir.
9. Aşağıdakilerden hangisine neden olan bir mutasyon bir ll. Popülasyonlarda farklı kanat rengine sahip bireylerin
bitkinin kurak ortama uyum şansını azaltır? oranlarının değişmesinin nedeni doğal seçilimdir.
2. Bakterilerde;
l. mutasyon,
ll. konjugasyon,
lll. eşeysiz üreme,
lV. mayoz bölünme
durumlarından hangileri bakterilerin antibiyotiklere karşı
direnç kazanmasında doğrudan etkili olmaz?
A) Yalnız l B) l ve ll C) lll ve lV 6. I. Yapay seçiliminin olması
8. Tavşanların kartallar tarafından yakalanmasında, tüy rengi 10. Bir canlı grubunun jeolojik devirlerden günümüze kadar
ile zemin rengi arasındaki ilişkiyi araştırmak için düzenlenen çok sayıda farklı türle devamlılığını sürdürmesi ve çok farklı
bir deneyde aynı türe ait beyaz ve kahverengi tavşanlar yaşam ortamlarına uyum göstermesinde;
kullanılmıştır.
l. her nesilde çok sayıda yavru oluşturması,
Deney, toprak zemin üzerinde ve karla kaplı zemin üzerinde
ll. kalıtsal varyasyonlarının çok olması,
iki renkten de tavşanlar ve kartal ile ayrı ayrı tekrarlanmıştır.
lll. eşeysel seçilimin rastgele olması
Sonuçta toprak zemin üzerinde daha kolay görülebilen beyaz
tavşanlar, kahverengi tavşanlara göre daha fazla sayıda; özelliklerinden hangileri etkili olmuştur?
karla kaplı zemin üzerinde ise kahverengi tavşanlar, beyaz
A) Yalnız l B) Yalnız llI C) I ve II
tavşanlara göre daha fazla sayıda avlanmışlardır.
D) Il ve lIl E) l, ll ve lll
Bu deney sonucu;
I. Tüy rengindeki çeşitlilik, farklı ortam koşullarında
hayatta kalma şansını artırır.
II. Çevreye iyi uyum yapan canlıların hayatta kalma şansı
artar.
III. Bir popülasyonu oluşturan tüm bireylerin adaptasyon
özellikleri aynıdır.
yargılarından hangilerini destekler?
A) Yalnız I B) Yalnız Il C) I ve Il
D) I ve III E) I, II ve III
Çözüm Yayınları
A) İki popülasyondaki dişi ve erkek bireylerin oranlarının Boy uzunluğu kalıtsal olarak belirlenen bir özellik
222 farklı olması olduğuna göre; bu fare türünün gen havuzunda meydana
gelen bu değişme boy uzunluğu ile ilgili olarak bu türde;
B) İki popülasyondaki bireylerin üreme yeteneğine erişme
sürelerinin farklı olması l. kalıtsal çeşitliliğin azalması,
C) İki popülasyonun bir üreme sezonunda oluşturdukları ll. farklı kalıtsal özelliklerin ortaya çıkması,
yavru sayılarının farklı olması lll. uyum yeteneğinin azalması
D) İki popülasyondaki bireylerin yaş dağılımlarının farklı durumlarından hangilerinin gerçekleşmesine neden
olması olabilir?
E) Ada popülasyonunun buraya ana karadan göçen çok az A) Yalnız l B) Yalnız ll C) I ve IIl
sayıdaki bireyin çoğalması ile oluşması
D) Il ve llI E) l, ll ve lll
TÜMEVARIM - Il Test 01
1. Aşağıdaki olaylardan hangisinde DNA replikasyonu Birey sayısı
5.
gerçekleşmesine gerek yoktur?
A) Sperm hücresinin oluşması
B) Yumurta hücresinin oluşması
C) Tek hücreli canlının büyümesi
D) Tek hücreli canlının mitozla üremesi Zaman
t1 t2 t3 t4 t5
E) Embriyonun mitozla gelişmesi
Bir bakteri popülasyonunda birey sayısının zamana bağlı
değişimini gösteren yukarıdaki grafiğe göre aşağıdaki
yargılardan hangisi yanlıştır?
A) Popülasyon t5’de taşıma kapasitesine ulaşmıştır.
2. Aşağıdakilerden hangisi fotosentez ve solunum ile ilgili B) t1’deki çevre direnci t3’dekine eşittir.
yanlış bir açıklamadır?
C) Popülasyonun büyüklüğündeki ilk değişim t2’de
A) Fotosentez ile inorganik maddelerden organik maddeler olmuştur.
üretilir.
D) t1’de ortam şartları popülasyon için uygun olmayabilir.
B) Solunum tüm canlı hücreler tarafından gerçekleştirilir.
E) Popülasyondaki en hızlı büyüme t4’de olmuştur.
C) Solunum ile metabolizmada kullanılacak ATP üretilir.
D) Fotosentez ve solunum sadece ışık varlığında
gerçekleştirilebilir.
E) Fotosentez sonucu oluşturulan organik besin ve oksijen
solunumunda kullanılabilir.
Çözüm Yayınları
7. Aşağıdakilerden hangisi menstruasyon döngüsünde 11. Bir böcek türünün farklı sıcaklık değerlerindeki popülasyon
gerçekleşen olaylardan biri değildir? yoğunluğu aşağıdaki diyagramda gösterilmiştir.
A) Plasentadan östrojen hormonu salgılanması
B) Uterusun kalınlığının artması xxxxx
xxx xxxxx xx
C) Yumurtanın fallopi tüpüne aktarılması x x x x x x x x x x x x x x x xxxxxx
xxx xxxxx xxxxx
D) Folikül içinde yumurta hücresinin gelişmesi xxxxx xx
xxxxx
E) Korpus luteumun oluşması
0°C 5°C 10°C 15°C 20°C 25°C 30°C
A) Popülasyonun en yoğun olduğu sıcaklık aralığı
10 -15 °C’dir.
B) Bu böcek türünün 5 - 10 °C aralığındaki sıcaklığı toleransı
8. 6CO2 + 6H2O 1 C H O + 6O 15 - 20 °C aralığındaki sıcaklığa toleransından düşüktür.
6 12 6 2
2
Yukarıda 1 ve 2 ile gösterilen tepkimelerin her ikisini C) 5 °C nin altında ve 25 °C’nin üzerinde bu böcek türüne ait
bireylere rastlanmaz.
de gerçekleştirebilen ökaryot bir canlı için aşağıdaki
ifadelerden hangisi doğru değildir? D) Sıcaklık değişimi popülasyonunun yoğunluğunu
A) Atmosfere oksijen verebilir. değiştirebilir.
Hormon miktarı
E.D. O.D.
E.D.: Eşik değer
O.D.: Optimum değer
224 10. Nişastanın yapı birimlerine kadar hidrolizi sürecinde; Buna göre;
I. X hormonunun etki gösterebilmesi için en az eşik
I. tükürük bezi,
değerde olması gerekir.
II. ince bağırsak, II. X hormonu optimum değerin altında ve üstünde etkinlik
III. mide, göstermez.
III. X hormonu optimum değerin üzerindeyken çeşitli
IV. pankreas,
anormalliklere neden olurken optimum değerin
verilenlerden hangilerinin salgıları doğrudan kullanılır? altındayken anormalliğe neden olmaz.
B) ll. reaksiyon ile oluşan H+ kan plazmasında taşınır. Buna göre aşağıdakilerden hangisi popülasyonun azalan
C) lll. reaksiyon alveol kılcallarındaki alyuvarda gerçekleşir. bir popülasyon olduğunu gösterir?
Eşik değer
6. Bir bitkide;
İmpuls sayısı
0 1 5 10
I. atmosferden fotosentez için gerekli CO2’i almak,
Grafiğe göre,
II. fotosentez sonucu oluşan O2’in bir kısmını atmosfere
l. Nöron eşik değerin altındaki uyarılara cevap vermek, 225
oluşturmamıştır.
III. stomalar aracılığıyla terleme yaparak emme kuvveti
ll. Uyarı şiddeti arttıkça nöronun verdiği tepkinin şiddeti de oluşturarak su taşınmasına yardımcı olmak,
artmıştır.
IV. hidatodlar aracılığıyla damlama yaparak suyun ve
lll. Uyarı şiddetinin eşik değerinin üzerine çıkarılması minerallerin fazlasını bitkiden uzaklaştırmak
nörondaki impuls iletim hızını artırmıştır.
olaylarından hangilerinin gerçekleştirilmesinde yaprak ve
yorumlarından hangileri yapılamaz? kök ortak olarak etkinlik gösteremez?
A) Yalnız l B) Yalnız lll C) l ve ll A) I ve II B) II ve III C) III ve IV
D) l ve lll E) l, ll ve lll D) I, II, III E) I, II, III ve IV
Test 02 1. B 2. C 3. B 4. B 5. C 6. E 7. D 8. E 9. D 10. B 11. C
7. İnsanda doku hücrelerinden alınan CO2’nin akciğere 10. 1. Böcek zararlılarına karşı dayanıklı bitkilerin üretilmesi
kadar taşınmasında; genetik ıslah çalışmalarının sonucudur.
I. alyuvar, 2. Rekombinant DNA teknolojiyle elde edilen ürünler
%100 güvenlidir.
II. plazma,
3. Poliploit bitkiler diploit bitkilere göre daha büyük çiçek
III. hemoglobin,
ve meyvelere sahiptir.
IV. akyuvar,
4. Biyoteknoloji, canlıların genetik yapısında istenilen
V. trombosit yönde değişiklikler yaparak biyolojik bir sistemin ya
da yapının endüstriyel boyutta kullanılmasına yönelik
verilenlerden hangileri görev yapmaz?
çalışmaları kapsar.
A) I ve II B) II ve III C) III ve IV
5. Gen mühendisliği, canlıların kalıtsal özelliklerinin
D) IV ve V E) I, II ve V değiştirilerek onlara yeni işlevler kazandırılmasına
yönelik araştırmalar yapar.
Yukarıdaki ifadeler doğru “D” ya da yanlış “Y” oluşlarına
göre aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak
gruplandırılmıştır?
9.
Aksiyon
potansiyeli
1
2 Uyarının
şiddeti
3
4
5
III. Efektörlerde oluşan tepki şiddeti 2 numaralı durumda II. ADH’ın az üretilmesi hipotonik idrar oluşumuna neden
en azdır. olur.
IV. İletilen impuls sayısı giderek artar. III. ADH’ın fazla üretilmesi idrarla kaybedilen su miktarını
artırır.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) I ve II B) II ve III C) III ve IV
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) I, II ve IV E) I, II, III ve IV
D) I ve III E) II ve III
TÜMEVARIM - Il Test 03
1. Yarı parazit bitkilerde gözlenen; 4. İnsanlarda zigotun oluşumundan yeni bir birey
oluşumuna kadar geçen zaman sürecinde gözlenen;
l. kloroplast bulunduran hücrelere sahip olma,
l. segmentasyon,
ll. üzerinde yaşadığı bitkiden su ve mineral madde alma,
ll. organogenez,
lll. gelişmiş kök yapısına sahip olmama,
lll. hücre farklılaşması,
lV. iletim demetlerine sahip olma
lV. embriyonik tabakaların oluşumu
özelliklerinden hangileri tam parazit bitkilerde görülmez?
olaylarının gerçekleşme sırası aşağıdakilerden
A) Yalnız l B) l ve ll C) l ve lll
hangisinde verilmiştir?
D) ll ve lll E) l, lll ve lV
A) l - ll - lll - lV B) l - lll - lV - ll
C) ll - l - lll - lV D) l - lV - lll - ll
E) l - lll - ll - lV
T A C A T G T T A
A T G T A C A A T
-II- 227
6. Aynı türün farklı iki bireyinde bulunan DNA’larla ilgili
Yukarıda iki farklı DNA molekülü gösterilmiştir. olarak aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?
Bu DNA molekülleri ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi A) DNA’larındaki pürin bazlarının pirimidin bazlarına oranı
yanlıştır? aynıdır.
A) Pürin / pirimidin oranları 1 dir. B) DNA’larındaki nükleotit dizilişi aynıdır.
B) Eşit sayıda nükleotit bulundurur. C) DNA’larındaki zayıf hidrojen bağ sayısı kesinlikle aynıdır.
C) Eşit sayıda fosfodiester bağı bulundurur. D) DNA’larındaki nükleotit çeşitlerinin tekrarlanma sıklığı
D) Aynı çeşitte nükleotit bulundurur. kesinlikle aynıdır.
E) Eşit sayıda zayıf hidrojen bağı bulundurur. E) DNA’larındaki kodların diziliş sırası aynıdır.
Test 03 1. A 2. A 3. E 4. B 5. D 6. A 7. C 8. B 9. E 10. D 11. E 12. C
7. Bir kasa farklı zamanlarda verilen üç ayrı uyartı sonucu kasın 10. İnsanlarda tiroit ve paratiroit bezleri ile ilgili aşağıdaki
gösterdiği tepkiler grafikte verilmiştir. ifadelerden hangisi doğrudur?
Kasılma boyu A) Tiroit bezinin fazla çalışması vücut sıcaklığını azaltabilir.
X Y Z Maksimum B) Paratiroit bezinin fazla çalışması kandaki Ca++ miktarını
Kasılma azaltabilir.
C) Tiroit bezinin fazla çalışması kaslardaki Ca++ miktarını
Tonus azaltabilir.
Zaman D) Paratiroit bezinin az çalışması kaslarda ağrılı kramplara
Buna göre aşağıdaki yorumlardan hangisi yapılamaz? yol açabilir.
A) Kasa verilen her üç uyartı da en az eşik şiddeti E) Tiroit bezinin az çalışması hipertiroidizme neden olabilir.
büyüklüğüne sahiptir.
B) Her üç durumda da kas tamamen gevşemeyip hafif kasılı
durumda kalmıştır.
C) Y’deki kasılma şiddeti, Z’dekinden fazladır.
D) Kasılmanın başlamasından tamamlamasına kadar geçen
süre Z’de en fazladır.
E) X’de kas daha hızlı kasılıp gevşemiştir.
11. Proteinlerin sindirimi gerçekleşirken sindirim kanalındaki
madde miktarındaki değişim aşağıdaki grafikte gösterilmiştir.
Miktar
Amino asit
8. • Sklerenkima
• Mantar kambiyumu
• Lentisel Protein
Çözüm Yayınları
• Ksilem Zaman
Bitkilere ait yukarıdaki yapılar;
Buna göre bu değişim sırasında aşağıdakilerden hangisi
I. aktif taşımayla madde alış verişi yapabilme, doğrudan ya da dolaylı olarak görev almaz?
II. difüzyonla madde alışverişi yapabilme, A) HCI B) Pepsin C) Tripsinojen
III. organik besin sentezi yapabilme D) Gastrin E) Lipaz
etkinliklerinden hangilerini ortak olarak gerçekleştirebilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) I ve III E) I, II ve III
edilmiştir. Buna göre numaralandırılmış yapı ve olaylarla
ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
Bu grafikle ilgili olarak aşağıdaki yargılardan hangisi
söylenemez? A) 1, 2n kromozomludur.
A) P1 ve P2 türleri t1 anına kadar rekabet etmişlerdir. B) 2, mayoz bölünmedir.
B) P1 türünün rekabet gücü P2’den fazladır. C) 3, n kromozomludur
C) P1 türü P2 türünden hiç etkilenmemiştir. D) 4, mitoz bölünmedir.
D) t2 anında P3 ve P4 türlerinin birey sayısı birbirine eşittir. E) 5 ve 6 döllenme özelliğine sahiptir.
E) P3 ve P4 türleri arasında av avcı ilişkisi bulunabilir.
7. Aort içindeki kanın basıncının azalmasına bağlı olarak, 10. I. Zehirli ve atık maddeleri dışarı atma
l. Tansiyon düşer. II. Vücut ısısını koruma
ll. Dokulara ulaşan besin ve O2 azalır. III. Homeostasiyi sağlama
lll. Kanın akış hızı azalır. Yukarıda verilen yaşamsal etkinliklerden hangileri soluk
verme, terleme ve idrar çıkarmanın ortak özelliğidir?
lV. Böbreklerde süzülme hızı azalır.
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
durumlarından hangileri gözlenebilir?
D) I ve III E) I, II ve III
A) Yalnız l B) l ve ll C) lll ve lV
D) l, ll ve lll E) l, ll, lll ve lV
11. Özellik
Bitki türü Stoma Lentisel Kambiyum
X + + +
Y + – –
C) Generatif çekirdek - sperm çekirdeği B) Y bitkisi çok yıllık odunsu bir bitkidir.
12.
I. Alyuvar
II. Akyuvar
III. Trombosit
9. Canlılarda gözlenen eşeyli üreme şekilleri ile ilgili olarak IV. Lenfosit
230 aşağıdaki açıklamalardan hangisi yanlıştır?
A) Eşeyli üremede iki cinsiyetin varlığı söz konusudur. Yukarıdaki tabloda numaralandırılmış olarak verilen
hücre tipleri ile ilgili aşağıdaki açıklamalardan hangisi
B) Dişi ve erkek gametler genellikle mayoz bölünmeyle
yanlıştır?
oluşturulur.
A) II ve IV bağışıklıkta görev alır.
C) Eşeyli üreyen tüm canlılarda gametler ana canlının
vücudunda döllenir. B) I oksijen taşınmasında görev alır.
D) Bazi türlerde neslin devamlılığını sağlamak için çok sayıda C) III kanın pıhtılaşmasında görev alır.
gamet oluşturma bir adaptasyondur.
D) I ve IV’ün yapısında hemoglobin bulunur.
E) Dişi ve erkek gametlerin döllenmesiyle oluşan zigottan
E) I, II ve III kan, IV lenf sisteminin elemanıdır.
oluşan embriyo yeni canlıyı oluşturur.
TÜMEVARIM - Il Test 05
1. Omurgalı iki canlı arasında; 5. İnsanlarda dişi üreme sistemi hormonları ve etkileri ile
ilgili olarak aşağıdaki eşleştirmelerden hangisi yanlıştır?
I. mutualizm,
A) FSH → Yumurta oluşumu
II. parazitizm,
B) LH → Ovulasyonun sağlanması
III. kommensalizm
C) Oksitosin → Korpus luteumun oluşması
simbiyotik ilişkilerden hangileri genellikle gözlenmez?
D) Östrojen → FSH salınımının engellenmesi
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
E) Progesteron → Dölyatağının gelişimi
D) I ve II E) II ve III
lV. reaksiyonların gerçekleştiği hücre kısmı III. Polenle beslenen arı embriyolarından kısır işçi arı, bal
özüyle beslenenlerden ise kraliçe arı gelişmesi
verilenlerden hangileri değişebilir?
IV. Develerin hörgüçlerinde yağ depo etmesi
A) l ve ll B) ll ve lll C) lll ve lV
V. Kutuplarda yaşayan memelilerin beyaz posta sahip
D) l, ll ve lll E) l, ll, lll ve lV olması
Çözüm Yayınları
m a
A) I ve II III, IV ve V
B) IV ve V I, II ve III
3. Aşağıdaki faktörlerden hangisi bitkilerde yapraklardan C) I, III ve V II ve IV
terlemeyle su kaybını azaltır?
D) II ve III I, IV ve V
A) Yaprak yüzeyinin genişliğinin artması E) II ve IV I, III ve V
B) Kütikula tabakasının kalınlığının artması
C) Stoma sayısının artması
D) Stoma bekçi hücrelerin turgor basıncının artması
E) Topraktaki su oranının artması
8. İnsanda kandaki glikoz oranının belirli bir düzeyde 11. Kılcal damarlardaki kan ile doku sıvısı arasındaki madde
tutulmasında aşağıdaki olaylardan hangisi etkili değildir? alış verilişi sırasında;
Kılcal damardaki Kılcal damardaki
A) Karaciğer hücrelerinde glikoz molekülleri kullanılarak
kanın O2 miktarı kanın CO2 miktarı
glikojen sentezlenmesi
B) Böbrek kanallarında süzüntüdeki glikozun geri emilmesi
C) Besinlerin yapısındaki selülozun sindirime uğratılmadan
dışarı atılması
D) Kan glikozunun bir kısmının dokular tarafından I Zaman II Zaman
kullanılması
Kılcal damardaki Kılcal damardaki
E) Karaciğerde glikojenin yıkımı sonucu oluşan glikozun glikoz miktarı üre miktarı
kana verilmesi
9. Bir insanın akciğerine gelen kirli kanda; yukarıdaki grafiklerdeki değişimlerden hangileri kesinlikle
gerçekleşmez?
I. bikarbonat iyonları,
A) Yalnız I B) Yalnız IV C) I ve II
II. karbomino hemoglobin,
D) II ve III E) III ve IV
III. oksihemoglobin
verilenlerden hangilerinin minimum düzeyde olması
gerekir?
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II
Çözüm Yayınları
D) I ve III E) II ve III
10.
Hipotalamus
Feed back (Geri bildirim)
RF
Kortizol 0
I II III
Atardamar Toplardamar
Hedef hücreler Kılcalı Kılcalı
Kanın kılcal damarlardaki akış yönü ve basınç değişimini
232 gösteren yukarıdaki grafiğe göre aşağıdaki yargılardan
Yukarıdaki şemada salgılanma mekanizması özetlenen
hangisi yanlıştır?
kortizol hormonunun kanda belli bir değerin üzerine
çıkmasına bağlı olarak, A) I nolu bölgede kandan doku sıvısına alyuvarlar geçebilir.
I. İdrarda azotlu atık ürünler artar. B) II nolu bölgede madde alış verişi olmaz.
II. Protein ve yağların glikoza dönüşümü hızlanır. C) III nolu bölgede doku sıvısından kana metabolik artık
geçişi olur.
III. ACTH üretimi durur.
D) I, II ve III nolu bölgelerde kan proteinleri doku sıvısına
durumlarından hangileri gözlenir? geçemez.
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II E) I nolu bölgede maddeler kılcal damalardan doku sıvısına
D) II ve III E) I, II ve III geçer.