သဃ ဂဏ က (၉)ဂဏ

သဃ ဂဏ ဆသညမ ၁၃၄၁ခစ၊ တပတလ ပည က ၁ရက (၁၉၈၀ ပညစ၊ ဖ ဖ ဝ ရလ ၁

ရက) သ က နက န ကဆ ထ ၍ သ သန ရ ဦ စ ဌ န၌ စ ရင ဝငပ သ အ က ဖ ပပ
သဃ ဂဏ မ က ဆလသည-

(၁) သဓမ ဂဏ

(၂) ရက ငဂဏ

(၃) ဓမ ဓမ မဟ ဒ ရနက ယဂဏ

(၄) ဓမဝနယ  လ မ မလဒ ရဂဏ

(၅) အ န က ခ င ဒ ရဂဏ

(၆) ဝဠဝနနက ယဂဏ

(၇) စတဘမက မဟ သတပ န ငကတင ဂဏ

(၈) ဂဏဝမတ က တဂဏ

(၉) ဓမယတနက ယ မဟ ရငဂဏ

(၁) သဓမ ဂဏ

တ ဝတသ နတ ပည၌ သက မင သည သဓမ ဇရပ တ ၌ မခင မ က စရငဆ ဖတသည။

ဤအစအလ အရ မနမ ဘရငမ လကထက တ က သ သန ရ ဆငရ မခင မ က
ဆရ တ က မ စ ဝ ဆ ဖတရ ဌ နက သဓမ ဟ ခ၏။ ယင အစည အ ဝ သ တက ရ က ခငရ သ
ဆရ တ မ က “သဓမ ဂဏ ” ဟ ခသည။ သဃ ဂဏ မ မကမ ပ တစစည တစလ တည ရစက
မနမ ငငတင သဃ အ လ သည သဓမ ဝငဆရ တ က မ ၏ အပခ ပမ အ ကတင ရခကသည။
မင တန မင က လကထကတင ရက ငဂဏ ခထကသ သ အခ ရက ငဂဏ ဝငမဟတ သ
သဃ မ က သဓမ ဂဏ ဝငအ ဖစ ခဆကသည။ ယခ အခ တငဂဏ (၉)ဂဏ အနက
အ ခ ဂဏ (၈)ဂဏ ဝငမဟတသည သဃ မ က သဓမ ဂဏ ဝင ဟ ခဆကပ သည။
 လကရ ဂဏ ဓပတ၊ ဂဏ အက အက (ဂဏ ခ ပ)ဆရ တ မ သက တ ၈၄-စ၊
သက တ ၆၄-ဝ ရ ဗန မ ဆရ တ ဒ ကတ ဘဒကမ ရ ဘဝသ ဆရ တ ဘရ က ဖစပ သည။
ငင တ သဃမဟ န ယကအဖ ဥကဆရ တ ဖစ၍ အဘဓဇမဟ ရဂဘင
အဘဓဇအဂမဟ သဒမ ဇ တက ဘတဆပ တ မ က ကပလခရပ ၊ မ လ တင ဒသက ၊
မ လ မ၊ ဗန မ က င တကတင သတင သ တ မပ သည။

(၂) ရက ငဂဏ

မင တန မင က သည ရက ငရ မ ဆရ တ ဦ ဇ ဂရက သ သန ပငအ ဖစ တင မ က
လ သ လည တ ငနန မဖရ ခ ငက စက ဒဝ၏ဆက မလနဆနငသ ဖင မ င ထ င
ဆရ တ က သ သန ပငတင မ ကခရပ သည။ ရက ငဆရ တ က သဓမ ဝငဆရ တ မ
အမန ဖင သဓမ သကရနဆငဆရ မကဘ နခသည။ မကရ ခင အ က င မ ရက ငဆရ တ သည
မ င ထ ငဆရ တ ထ သ ကမတငတင သ ရ ကဝတ ပ တဆပ သ လည
မ င ထ ငဆရ တ က တစကမ တစခ မ ပဋသ ရစက မကက မ မ ပ သ က င ဖစပ သည။
သဓမ ဆရ တ မ က အတင အကပ ခယရန စမသ ဖင မင တန မင က က ရက ငဆရ တ အ
သဓမ သ ဆင ခခငမရဟ အမနထတခပ သည။ ထအခ နမစ၍ ရက င ရ သ ဆရ တ ဦ ဇ ဂရ၏
တပညသဃ အဆကဆကတက ရက ငဂဏ ဝငဟ ခဆက ပ သည။ ရက ငဂဏ သည
မနမ သကရ ဇ ၁၂၂၂-ခစတင စတင ဖစ ပလ ပ သည။

လကရ ဂဏ ဓပတ၊ ဂဏ အက အက ( ရက ငသ သန ပင) ဆရ တ မ သက တ ၉၉-စ၊

သက တ ၇၉-ဝ ရ ဝ ဆဆရ တ ဘဒအ
 ဂယ ဖစပ သည။ ငင တ သဝ ဒ စရယ ဆရ တ ဖစ၍
အဘဓဇမဟ ရဂဘင အဘဓဇအဂမဟ သဒမ ဇ တဘမ က ကပလခရပ မ လ တင ဒသက ၊
မဟ အ င မမနယ၊ မဟ ဝသဒ တကသစ၊ ဇယ မဒနဝ ဆ က င တင သတင သ တ မပ သည။

(၃၊၄၊ ၅) ဒ ရဂဏ (သ ဂဏ )

သကရ ဇ ၁၂၁၄-ခစတင ဧရ ဝတတင ၊ အတဖမ (ယခ-အဂပမ) ဆရ တ အရင

ဥကသမ လ သည ရသမ၌ ရဟန ခ ခင က အ က င ပ၍ သဓမ ဂဏ ဝင ဆရ တ မ င
အ ငင ပ ခသည။ အတဖဆရ တ သည မမ၏ တပညရဟန မ င သ ခ ဂဏ ခခသည။ ၁၂၁၇-
ခစတင ဘရ ရခ ရ ၌ က ယက ဝစက မ န က ဖင ရခ ခင မ ပရ၊ က ယဒ ရ ဝစဒ ရ မ န ဒ ရ ဟ
ဒ ရ ဖင ရခ မ မနကနသညဟ အတဖဆရ တ က ဆ ဖတသည။
ဇနတပက သနက မ ပက သ လ ထပဆရ တ (သဓမ ဂဏ )က က ဖင ရခ မ မနကန က င
ငင ခကသည။ ထ က င အ က မနမ ငင၌ အတဖဆရ တ ၏ ဂဏ က ဒ ရဂဏ ဟ ခ ဝကပ
သဓမ ဂဏ ကမ ကဂဏ ဟ ခဆကပ သည။ န ကပင တငမ ကဂဏ ဟ မ ခ တ ဘ သဓမ ဂဏ ဟ
ပနလည ခ ဝကသည။
ယင ဒ ရဂဏ သည အ န က ခ င ဒ ရ၊ မဟ ဒ ရ၊ မလဒ ရဟ၍ သ မ  က ပ သည-

(က) အ န က ခ င ဒ ရဂဏ

ဒ ရဂဏ ခ ပ အတဖဆရ တ က လကထကမ ပင င သင ခ င ၊ ရတခန

က င တကဆရ တ က က အ ခ သ ဒ ရဂဏ ဝင က င တကက ခ က တကမ သဃ မ က
ပထမပ ရ ဇက ဖင စပစကသည။ ဂဏ ခ ပအတဖဆရ တ က သည အစပစခ ဆရ တ က ဘကမ
ရပတညခသ ဖင ခ က က င သဃ မ သည သ ခ ဂဏ တည ထ ငကသည။ (ငဝန မစက
အ န က ခ ငဟ ခကသည။) ယင အ န က ခ င က အစ ပ၍ ရကည၊ င သင ခ င တစဝကရ
အဆပ ဒ ရဂဏ က အ န က ခ င ဒ ရဂဏ ဟ ခဆကပ သည။

လကရ ဂဏ ဓပတ၊ ဂဏ အက အက(ဂဏ ခ ပ) ဆရ တ မ သက တ ၈၈-စ၊

သက တ ၆၈-ဝ ရ ဘဒပည သ ရ ဖစပ သည။ ငင တ သဝ ဒ စရယ ဆရ တ ဖစ၍
အဂမဟ ပတဘက ကပလခရပ ဧရ ဝတတင ဒသက ၊ ရကညမနယ၊ င သင ခ င မ၊
ဘရ က က င တကတင သတင သ တ မ ပ သည။

(ခ) မဟ ဒ ရဂဏ

ဒ ရဂဏ ခ ပ အတဖဆရ တ က သည ဗဒငက မ တတကမ လပ သည။ ယခလကရ

လ ပည လကယ နသည ဗဒငနည အရ တကခ ကရ ၌ အမနတကယ လမ ပည သ ၊ လမကယ သ ။
လ ပည က (၁)ရက န ရ ကမ လ ပညသည။ လဆန (၁)ရက န ရ ကမ လကယသညဟဆ၍ (၁၅)ရက
တစကမလ ပညလကယ သမဝင ဥပသ ပ ခင က ဆ ငရကသည။ အ ခ သ သဓမ ဂဏ ဝငင
ရက ငဂဏ ဝင သဃ မ သည လ ပည နင လကယ န မ ၌ သမဝငဥပသ ပက သ လည ဒရ
ဆရ တ က င တပညမ သည လ ပည က (၁)ရက နင လဆန (၁)ရက န ရ ကမ
သမဝငဥပသ ပကသည။

အတဖဆရ တ က သည ၁၂၆၇-ခစ၊ ပ လန တ မပ န ကပင တင ၁၂၈၀- ပညစ၌

ဒ ရဂဏ ဝင သဃ တ မ သည “ရ ဇ ပဓ န”ဟ သ မတစ ဘရ ၏ အမန တ အရ
လ ပညလကယကစက အစ ရမင တ၏ ဆ ဖတခ ကသညသ အတည ဖစသညဟ သ ဒသန အရ
ဒ ရဂဏ ဝင သဃ အမ စသည အမ နည တ လ ပည န င လကယ နမ တင သမဝငဥပသ
ပကသည။ ယင ဒ ရဂဏ မ အခ သ ဒ ရဂဏ မ ထက သဃ အ ရအတက မ ပ သ က င
မဟ ဒ ရ ဟ ခကသည။

ဓမ ဓမဆသညမ (ဓမ+အဓမ)တရ င လ ည သ တရ အတင လကန သ ဟ

ဆလပ သည။ ထ က င ဤဂဏ ၏ အမညအ ပညအစမ ဓမ  ဓမမဟ ဒ ရနက ယဂဏ ဖစပ သည။

ဓမ ဓမ = တရ အတင လကန သ ။

မဟ = သဃ မ ပ သ ။
 ဒရ = ဘရ ရခ ရ ၌ ဒ ရ ဖင ရခ သ ။

နက ယ = သဃ အစအ ဝ ။

လကရ ဂဏ ဓပတ၊ ဂဏ အက အက (ဂဏ ခ ပ)ဆရ တ မ သက တ ၈၈-စ၊

သက တ ၆၉-ဝ ရ ဘဒဣ
 ယ သဘ ဖစပ သည။ အဘဓဇအဂမဟ သဒမ ဇ တကဘက
ကပလခရပ ၊ ဧရ ဝတတင ၊ ဟသ တမ၊ မဏက  က င တကတင သတင သ တ မပ သည။

(ဂ) မလဒ ရဂဏ

အတဖဆရ တ က ပ လန တ မပ န က မဟ ဒ ရဂဏ ဝင သဃ မ သည လ ပည

လကယကစက အ ခ ဂဏ သဃ မ နည တ ပနလည လကခက သ လည အခ  သ
ဒ ရဂဏ သဃ မ မ အတဖဆရ တ က ခ မတထ ခသညမအတင လ ပည က (၁)ရက နင
လဆန (၁)ရက နမ ပင သမဝငဥပသ ပမ ပကသည။ ထသ မလအတင ရသည ဒ ရဂဏ က မလဒ ရဟ
ခဆကသည။

မလဒ ရဟ သ အမည၏ ရတင ဓမဝနယ  လ မဟ ထပဆငဝ သသန ပထ သည။

(ဓမ+ဝနယ+အ လ မ)သတန၊ အဘဓမ တရ တ ငလည က င ၊ ဝနည ငလည က င
လ ည သ ဂဏ ဟ ဆလ၍ အမညအ ပညအစမ ဓမ ဝနယ  လ မမလဒ ရနက ယဂဏ ဟ
ခဆပ သည။

လကရ ဂဏ ဓပတ၊ ဂဏ အက အက (ဂဏ ခ ပ)ဆရ တ မ သက တ ၁၀၁-စ၊

သက တ ၉၁-ဝ ရ ဘဒ က ဝဒ ဖစပ သည။ ငင တ သဝ ဒ စရယဆရ တ ဖစ၍
အဘဓဇအဂမဟ သဒမ ဇ တကဓဇဘက ကပလခရပ မ က တင ဒသက ၊ ကမမနယ၊
ထ က တ င က င တင သတင သ တ မပ သည။

(၆) ဝဠဝနနက ယဂဏ

ရနကနမ၊ ဗဟန ရပကက သလရင က င အတင ရ ဝ က င၌ နထင သ က င

ယင က င ဆရ တ က ဝဠဝနဆရ တ ဟ ခဆကသည။ ဝဠဝန၏ အဓပ ယမ
( ဝဠ+ဝန=ဝ + တ ) ဝ တ ဟဆလသည။ ယင ဆရ တ သည ဗဟန ဝဠဝန က င တကက
တညပ န က အင လ ဝဠဝန က င တက၊ စမ ခ င ဝဠဝန က င တက၊ ပသမင
မန အ ငမမ ရ ဝဠဝန က င တကမ က တည ထ ငခသည။ ယင ၏ တပည သဃ မ က
ဝဠဝနဂဏ ဟ ခဆကသည။ ဒ ရဂဏ င ပ င သင ဆကဆသ ဖင ဝဠဝန ဒ ရဟလည
ခဆကသည။

လကရ ဂဏ ဓပတ၊ ဂဏ အက အကဆရ တ မ သက တ ၉၅-စ၊ သက တ ၇၅-ဝ ရ

ဘဒ ဇ တဿရ ဖစပ သည။ အဂမဟ ပတဘတဆပက ကပလခရပ ဧရ ဝတတင ဒသက
အဂပမနယ၊ မယဇလကန က ရ ခမ သဝ က င တကတင သတင သ တ မပ သည။
(၇) စတဘမက မဟ သတပ န ငကတင ဂဏ

စစကင မ အ န ကဘက မင ဝ တ ငတန ၌ ပဇင ထ ငကမ တင တ ရ မ လဏဂ ဖစလ ပ

ယင ငကမ ရ သ နရ ၌ တည သ ဘန က က င က ငကတင ခ ငဟ ခဆကသည။
ငကတင ခ ငဆရ တ ဦ ပဝသည မင တန မင လကထက၌ မဟ သတ ပ နသတ တ လ ၃၂-
က  သကမ န က က ပမ အ ထတပ ဟ က ပသသည။

ထအ ပင အစအလ အ ဖင က မ၊ ပ၊ အပ ဟ သ ဘသ ပ က ဟ ပ လရရ နဗ နက

ထညသင ၍ ဘ၄-ပ ရသညဟ ဟ ပ ခင က င စတဘမက (စတ= လ +ဘမက =ဘရ ခင )ဟ
အမညတစခ ထပဆငတ ခသည။ ထ က င ဤဂဏ က စတဘမက မဟ သတ ပ နငကတင ဂဏ ဟ
ခဆကသည။

ဤဂဏ မ သလခယ ဆ ကတညရ ၌ အမ ငမတ က ပ သည။ အဘဇ ၊ ဗ ပ ဒ၊

မစ ဒဟ သ မ န ကသ ပ က သလအ ဖစ ထညသင ဆ ကတည ခင ပကသည။ မတစ ဘရ အ
ဆမ ကပ၊ ပန ကပ၊ ဆမ ကပလ ခင က အ ပစတင ပ ဆကသ ဖင က န သ အ ခ ဂဏ မ င
ပဋပက ဖစခသည။ န ကပင တငမ အမ ငဆနက ငဘက ဟ ပ ခင က ရ ငကလ ကသည။

လကရ ဂဏ ဓပတ၊ ဂဏ အက အက (ဂဏ ခ ပ)ဆရ တ မ သက တ ၈၃-စ၊ သက တ

၆၃-ဝ ရ ဘဒသ
 ရ ဖစပ သည။ ငင တ သဝ ဒ စရယဆရ တ ဖစ၍ မဟ ဓမကထက
ဗဟဇနဟတဓရဘက ကပလခယပ တ ငငမ၊ ဦ မနလမ စတဘမကမဂငရပသ က င တင
သတင သ လ ကရပ သည။

(၈) ဂဏဝမတက တဂဏ

ထ ဝယမနယ၊ က တရ မ ဆရ တ ဦ ဣဝသသည တ ရ ဆ ကတည၍ တရ

က ငသ လ ကရသည။ သဓမ ဂဏ ခ ပ၊ ဂဏ အပ၊ ဂဏ ထ ကမ က မက ခဏ ဆင ခ သ ဖင ယင သ
ဆင ခခရ ခင မ ကင လတခင ပရန မ လ သဓမ သ သန ပငထ မတ စ တငသင ခသည။
သ သန ပင ပခန ဆရ တ က ၁၂၅၈-ခစတင ယင တ ရ က င ဆရ တ က က ဆင ခ ခင
မ ပင စရန သဓမ ဂဏ မ အလတ ဂဏဝမတ(ဂဏ=ဂဏ +ဝမတ=အလတ) ဟ စ ခန တ အမန
ထတ ပန ပ ခသည။

ထ က င ယင ဆရ တ က ၏တပညအစအဆကက ဂဏဝမတက တဂဏ ဟ ခဆ

ကသည။ သဓမ ဂဏ မ အလတ ဖစ သ က တရ မ ဆရ တ က ၏ တပညသဃ မ ဟ ဆလသည။

လကရ ဂဏဓပတ၊ ဂဏ အက အက(ဂဏ ခ ပ)ဆရ တ မ သက တ ၉၀-စ၊ သက တ ၇၀-

ဝရ ဘဒအ
 ရမ ဖစပ သည။ အဘဓဇအဂမဟ သဒမ ဇ တက ဘတဆပ တ ကပလခရပ
တနသ ရတင ဒသက ၊ ထ ဝယမနယ၊ ပ တ ရပကက၊ ဇယ ဝတ က င တက တင
သတင သ တ မပ သည။
(၉) ဓမယတနက ယမဟ ရငဂဏ

မဟ ရငဆရ တ သည ၁၂၀၃-ခစတင ထင ငင၌ မ ဖ ခ၍ ငယအမညမ ဦ ရင ဖစသည။

ထင ငင ဓမယတနက ယ (ထမယတ)ဂဏ ၌ ရဟန ပ၍ မဟ အဆငအတန အ င မငသညအထ
စ ပသငက တတ မ ကခသည။ ထအခ ဦ ရင၏အမညသည မဟ ဘ င ပ င စပ၍
မဟ ရင ဖစလ သည။ မဟ ရငအမညရ ဆရ တ က သည မ လမငမနယ၊ ကတ ရ ၌
က င တကတည၍ စ ပပခ သည။ ယင ၏ တပညသဃ မ က မဟ ရငဂဏ ဟ ခဆကသည။
ထင ငငရ မလပငမဂဏ ၏ အမညက ပ တ၍ ဓမယတနက ယ မဟ ရင ဂဏ ဟ ခဆကသည။
အဓပ ယမ (ဓမ=တရ တ က+ ယတ=အ ထ ကအထ ပ သ + နက ယ=သဃ အစအ ဝ )ဟ၍
ဖစသည။

လကရ ဂဏဓပတ၊ ဂဏ အက အက(ဂဏ ခ ပ)ဆရ တ မ သက တ ၉၁-စ၊ သက တ ၇၁-

ဝရ ဘဒအ
 ဒစ ဖစပ သည။ ငင တ သဝ ဒ စရယဆရ တ ဖစ၍ အဂမဟ ပတဘင
အဘဓဇအဂမဟ သဒမ ဇ တကဘမ က ကပလခရပ မန ပညနယ၊ မ လမငမနယ၊ ကတ ရ ၊
မဟ ရင က င တင သတင သ တ မပ သည။

Source: http://www.dra.gov.mm