Spis treści

1. Opis techniczny...........................................................................................................................2
2. Obliczenia statyczne i wymiarowanie ..........................................................................................3
2.1.Zestawienie oddziaływań (obciążeń) .........................................................................................3
2.1.1.Kombinacje oddziaływań w stanach granicznych nośności (ULS) .......................................4
2.1.2. Kombinacje oddziaływań w stanach granicznych użytkowalności (SLS) ............................5
2.2.Ustalenie parametrów geotechnicznych .....................................................................................6
2.3.Wstępne ustalenie wymiarów stopy fundamentowej ..................................................................9
2.4.Sprawdzenie stanów granicznych nośności (ULS) ................................................................... 11
2.4.1.Kombinacja obciążenia nr 1. ............................................................................................. 11
2.4.2. Kombinacja obciążenia nr 3. ............................................................................................ 18
2.4.3. Kombinacja obciążenia nr 6. ............................................................................................ 22
2.4.4. Kombinacja obciążenia nr 8. ............................................................................................ 26
2.5.Sprawdzenie stanu granicznego nośności dla podłoża warstwowego. ....................................... 31
2.6. Sprawdzenie stanu granicznego użytkowalności SLS. ............................................................. 36
2.7. Obliczenia konstrukcyjne fundamentu. ................................................................................... 38
2.7.1. Konstrukcja połączenia stopa – słup................................................................................. 38
2.7.2. Sprawdzenie stopy na przebicie – wg. Pisarczyka ............................................................ 39
2.7.3. Obliczenie zbrojenia głównego. ....................................................................................... 40

1
 1. Opis techniczny

Przedmiotem opracowania jest typowa stopa fundamentowa hali przemysłowej.

Wszelkie obciążenia, które stopa będzie musiała przenieść na grunt, są przekazywane na nią
poprzez słup żelbetowy. Stopa jest elementem powielanym umieszczonym pod każdym
słupem konstrukcji. Przyjęto stopy o kształcie schodkowym o następujących parametrach:

 długość stopy – L= 2,2 m

 szerokość stopy – B = 2,0 m
 wysokość stopy – h = 0,6 m
 warstwy gruntu zalegającego pod stopą:

- Gz, c - glina zwięzła; MCl - ił średni – IL = 0,10 miąższość 2,9 m

- Gπz, c - glina pylasta zwięzła; siMCl - ił średni pylasty - IL = 0,20 miąższość
3,6 m
- Pπ, w - piasek pylasty; siSa – piasek pylasty – ID = 0,40
 głębokość posadowienia – D = 1,40 m
 wymiary przekroju słupa hali: ax = 0,5 m, ay = 0,35 m

Opis konstrukcji stopy fundamentowej:

 stopę fundamentową należy wykonać z betonu klasy C20/25

 środek podstawy stopy przesunięty jest względem osi słupa w kierunku
zewnętrznym hali o fs = 0,19 m
 zbrojenie stopy zaprojektowano w postaci wiązanej siatki z prętów stali B 500SP
o średnicy 12, umieszczonych w dwu wzajemnie prostopadłych kierunkach
rozciąganej strefy stopy – na kierunku L i na kierunku B

2
  stopa została posadowiona na głębokości 1,4 m względem poziomu terenu,
na warstwie wyrównawczego betonu klasy B 7,5. Przyjęto klasę ekspozycji XD1,
założono nominalną grubość otulenia zbrojenia betonu ccom = 50 mm

2. Obliczenia statyczne i wymiarowanie

2.1. Zestawienie oddziaływań (obciążeń)

Tabela nr 1. Wartości obliczeniowe (projektowe) oddziaływań.

Nds Tds Mds

Lp. Rodzaj obciążenia γ
kN kN kNm
1. Ciężar własny Gk 1,35 1 221,75 74,25 183,60

2. Śnieg Qk1 1,5 48,00 15,00 25,50

3. Wiatr z lewej Qk2 1,5 -21,00 -21,00 -34,50
4. Wiatr z prawej Qk3 1,5 21,00 21,00 34,50

Wartości w tabeli otrzymane po przemnożeniu γ oraz wartości z Tabeli nr 1 z założeń

projektowych np.:
Ciężar własny
- ∙ czyli 905 ∙ 1,35 1 221,75
- ∙ czyli 55 ∙ 1,35 74,25
- ∙ czyli 136 ∙ 1,35 183,60
Tak samo postępujemy obliczając śnieg i wiatr (z lewej i z prawej)

3
 2.1.1. Kombinacje oddziaływań w stanach granicznych nośności (ULS)

Kombinacje oddziaływań w przypadku trwałych lub przejściowych sytuacji

obliczeniowych (kombinacje podstawowe).

, ∙ , + ∙ + !," ∙ # ," + !,$ ∙ %!,$ ∙ # ,$

∙ − '(ł* '+,ęż*/ą1* 0

Tabela nr 2.

Kombinacja Nds Tds Mds

Lp. Ψo
obciążenia kN kN kNm
Ciężar własny Gk - 1 221,75 74,25 183,60
1
SUMA 1 221,75 74,25 183,60
Ciężar własny Gk - 1 221,75 74,25 183,60
2 Śnieg Qk1 - 48,00 15,00 25,50
SUMA 1 269,75 89,25 209,10
Ciężar własny Gk - 1 221,75 74,25 183,60
3 Wiatr z lewej - Qk2 - -21,00 -21,00 -34,50
SUMA 1 200,75 53,25 149,10
Ciężar własny Gk - 1 221,75 74,25 183,60
4 Wiatr z prawej Qk3 - 21,00 21,00 34,50
SUMA 1 242,75 95,25 218,10
Ciężar własny Gk - 1 221,75 74,25 183,60
Śnieg Qk1 - 48,00 15,00 25,50
5
Wiatr z lewej Qk2 0,60 -12,60 -12,60 -20,70
SUMA 1 257,15 76,65 188,40
Ciężar własny Gk - 1 221,75 74,25 183,60
Śnieg Qk1 - 48,00 15,00 25,50
6
Wiatr z prawej Qk3 0,60 12,60 12,60 20,70
SUMA 1 282,35 101,85 229,80
Ciężar własny Gk - 1 221,75 74,25 183,60
Wiatr z lewej Qk2 - -21,00 -21,00 -34,50
7
Śnieg Qk1 0,50 24,00 7,50 12,75
SUMA 1 224,75 60,75 161,85
Ciężar własny Gk - 1 221,75 74,25 183,60
Wiatr z prawej Qk3 - 21,00 21,00 34,50
8
Śnieg Qk1 0,50 24,00 7,50 12,75
SUMA 1 266,75 102,75 230,85

Współczynniki kombinacyjne
Ψ3 0,50 – miejsca położone na wysokości 4 ≤ 1 000 . 7. +. 7. – PN-EN 1991-1-3 Obciążenie śniegiem
Ψ3 0,60 – PN-EN 1991-1-4 Oddziaływania wiatru

4
2.1.2. Kombinacje oddziaływań w stanach granicznych użytkowalności (SLS)

Kombinacje charakterystyczne

, + + # ," + %3,$ ∙ # ,$

Tabela nr 3.

Nks Tks Mks

Lp. Kombinacje obciążenia Ψo
kN kN kNm
Ciężar własny Gk - 905 55 136
1
SUMA 905 55 136
Ciężar własny Gk - 905 55 136
2 Śnieg Qk1 - 32 10 17
SUMA 937 65 153
Ciężar własny Gk - 905 55 136
3 Wiatr z lewej Qk2 - -14 -14 -23
SUMA 891 41 113
Ciężar własny Gk - 905 55 136
4 Wiatr z prawej Qk3 - 14 14 23
SUMA 919 69 159
Ciężar własny Gk - 905 55 136
Śnieg Qk1 - 32 10 17
5
Wiatr z lewej - Qk2 0,6 -8,4 -8,4 -13,8
SUMA 928,6 56,6 139,2
Ciężar własny Gk - 905 55 136
Śnieg Qk1 - 32 10 17
6
Wiatr z prawej Qk3 0,6 8,4 8,4 13,8
SUMA 945,4 73,4 166,8
Ciężar własny Gk - 905 55 136
Wiatr z lewej Qk2 - -14 -14 -23
7
Śnieg Qk1 0,5 16 5 8,5
SUMA 907 46 121,5
Ciężar własny Gk - 905 55 136
Wiatr z prawej Qk3 - 14 14 23
8
Śnieg Qk1 0,5 16 5 8,5
SUMA 935 74 167,5

Wartości z Tabeli nr 1 z założeń projektowych

Kombinacje z pkt 2.1.1 i 2.1.2. - zostały narzucone na zajęciach

5
 2.2. Ustalenie parametrów geotechnicznych

Parametry geotechniczne zostaną ustalone w oparciu o parametry wiodące. Parametry

wiodące uzyskano z badań polowych i laboratoryjnych. Próbki gruntów do badań pobrano
podczas wierceń badawczych.

Parametry geotechniczne gruntu wg. normy PN 81B-03020, można ustalić trzema metodami
oznaczonymi w normie jako A, B, C.
Metoda A polega na bezpośrednim oznaczeniu wartości parametru na podstawie polowych
lub laboratoryjnych badań gruntów wykonywanych zgodnie z normami PN-81/B-04452 i PN-
75/B-04481.
Metoda B polega na oznaczeniu wartości parametru na podstawie ustalonych zależności
korelacyjnych między parametrami fizycznymi lub wytrzymałościowymi a innymi
parametrami oznaczonymi metoda A. Jest ona najczęściej stosowana w praktyce
inżynierskiej. Na podstawie wyników badań ustala się:
a. dla gruntów sypkich – rodzaj i stopień zagęszczenia 89
b. dla gruntów spoistych – rodzaj, genezę i stopień plastyczności 8:

Na podstawie charakterystycznej wartości parametru podstawowego 89 lub 8: można

wyznaczyć z zależności korelacyjnych inne charakterystyczne parametry gruntu. I tak,
charakterystyczną wartość konta tarcia wewnętrznego gruntu i spójności gruntu, modułu
ściśliwości i odkształcenia gruntu itp.
Metoda C polega na przyjęciu wartości parametrów określanych na podstawie
praktycznych doświadczeń budownictwa na innych podobnych terenach, uzyskanych dla
budowli dla podobnych konstrukcji i zbliżonych obciążeniach. Przykładowo, jeśli planuje się
budowę budynku w istniejącym osiedlu, teren wokół jest znany pod względem geologicznym
i geotechnicznym, a wyniki sprawdzających wierceń pokrywają się z wcześniejszymi, to
można bez szczegółowych badań przyjąć wartości parametrów geotechnicznych takie, jakie
przyjęto dla obiektów sąsiednich.

Parametry wyprowadzone ustalono metodą B wg PN-81/B-03020.

6
 Tabela nr 4.

Miąższość [m] Nazwa gruntu ID / IL

Gz, C
2,9 0,10
(glina zwięzła)
Gπz, C
3,6 0,20
(glina pylasta zwięzła)
Pπ, w
- 0,40
(piasek pylasty)
Symbole dla gruntów spoistych:
a. A – grunty spoiste morenowe skonsolidowane
b. B – inne grunty spoiste skonsolidowane oraz grunty spoiste morenowe
nieskonsolidowane
c. C - inne grunty spoiste nieskonsolidowane
d. D – iły, niezależnie od pochodzenia geologicznego.

Symbole dla gruntów niespoistych – stan wilgotności:

a. mw – mało wilgotne
b. w - wilgotne
c. m - mokre

Tabela nr 5*.

ρ Øu Cu Mo M
Rodzaj gruntu ID IL 3
β
t/m ° kPa kPa kPa
2,9 m
2,10 16,4 22,0 36 500 0,60
Gz, c - glina zwięzła - 0,10 60 833,33
Tab. 2 Rys. 4 Rys. 5 Rys. 7b Tab. 3
M Cl - ił średni
3,6 m
2,00 14,8 17,50 29 000 0,60
Gπz, c - glina pylasta zwięzła - 0,20 48 333,33
Tab. 2 Rys. 4 Rys.5 Rys. 7b Tab. 3
si M Cl - ił średni pylasty
-
1,75 30,0 52 000 0,80
Pπ, w - piasek pylasty 0,40 - - 65 000,00
Tab. 1 Rys. 3 Rys. 6b Tab. 3
si Sa – piasek pylasty
*Polska Norma Nr PN-81/B-03020 „Grunty budowlane – posadowienie bezpośrednie budowli –
Oznaczenia statyczne i projektowanie”.

7
gdzie:
8 : − ';<+(=ń +?*';@1A7<ś1( C,D7;D '+<(';=C<
89 − ';<+(=ń A*Cę'A1A=7(* C,D7;D 7(='+<(';=C<
E − Cę';<ść <G/ę;<ś1(<H* C,D7;D
Odczytujemy z:
- Tablicy 1. Charakterystyczne wartości gęstości właściwej E c , wilgotności naturalnej Hd i
gęstości objętościowej E dla gruntów niespoistych.
- Tablicy 2. Charakterystyczne wartości gęstości właściwej E c , wilgotności naturalnej Hd i
gęstości objętościowej E dla gruntów spoistych.

Øh − ą; ;*,1(* H=H7ę;,A7=C< C,D7;D

Odczytujemy z:
- Rysunek 3 - dla gruntów niespoistych.
- Rysunek 4 - dla gruntów spoistych.

jh − '+ó/7<ść C,D7;D
Odczytujemy z:
- Rysunek 5 - dla gruntów spoistych.

k − =7l< =;,@1A7@ <lół ś1(ś?(H<ś1( +(=,H<;7=/ m<Có?7=/n

Odczytujemy z:
- Rysunek 6 b - dla gruntów niespoistych
- Rysunek 7 b - dla gruntów spoistych

3
− =7l< =;,@1A7@ <lół ś1(ś?(H<ś1( H;ó,7=/ m'+,ęż@';=/n ⇒
p

3
p − H' *ź7( ' <7'<?(l<H*7(* C,D7;D ⇒ p

Odczytujemy z:
- Tablicy 3. Wartości parametrów zależnych od rodzaju gruntu.

8
 2.3. Wstępne ustalenie wymiarów stopy fundamentowej

Stopa schodkowa / prostokątna o podstawie prostokątnej wydłużona w kierunku działania

momentu zginającego od obciążeń stałych.

Na rysunku powinno być ≤ 101 ( ≥ 15 1

- założenia: ℎ ≤ 35 1 − ';<+* +,<';< ą;7*

35 1 < ℎ ≤ 85 1 − lH* '1ℎ<l (
ℎ > 85 1 − ;,A@ '1ℎ<l (
- zasadniczo schodki powinny by równe, wysokość schodka nie powinna by niższa niż 15 cm.
- kąt w 45°, a linie nie powinny wychodzić poza fundament, zarówno na jednym jak i na
drugim kierunku (L i B).
- beton podkładowy o grubości 5 ÷ 10 1 beton B7,5 (średnio 10cm)
- fundament klasa betonu – minimum C17/20

Wysokość stopy – szacowanie:

0,3 ∙ mz − *{ n < ℎ < 0,5 ∙ mz − *{ n

Wzór wyprowadzony z warunku na przebicie wg. PN-B-03264:2005. Ze względu

na najbardziej ekonomiczne zużycie stali i betonu wysokość stopy żelbetowej wyznacza się
ze wzoru:
ℎ ∙ mz − *{ n
gdzie:

9
 z − lłDC<ść +,<';< ą;7=/ +<l';*H@ |D7l* =7;D mH@ (*, lłDż'A=C< G< Dn } ~

− H'+ół1A@77( A*?=A7@ <l 7*+,ęż=7(* H +<A(< (= +<'*l<H(=7(* ⇒ 0,3 ÷ 0,5

*{ − lłDC<ść H(ę 'A=C< G< D +,A= ,</D 'łD+*

Założono wstępnie stopę o wymiarach:

ay
ax

gdzie:
z − lłDC<ść +,<';< ą;7=/ +<l';*H@ |D7l* =7;D mH@ (*, lłDż'A=C< G< Dn } ~

• − 'A=,< <ść +,<';< ą;7=/ +<l';*H@ |D7l* =7lD mH@ (*, ,ó;'A=C< G< Dn} ~

*{ − lłDC<ść H(ę 'A=C< G< D +,A= ,</D 'łD+*

*€ − lłDC<ść 7(=/'A=C< G< D +,A= ,</D 'łD+*

z 2,20

• 2,00

*{ 0,5

Warunki:

z z 2,20
1,0 ÷ 1,7 ⇒ 1,1
• • 2,00

z > • ⇒ 2,20 > 2,00

0,3 ∙ mz − *{ n < ℎ < 0,5 ∙ mz − *{ n

0,3 ∙ m2,20 − 0,50n < ℎ < 0,5 ∙ m2,20 − 0,50n

0,51 < ℎ < 0,85

Wstępnie założono h = 0,60 m

W dalszych obliczeniach należy uwzględnić ciężar stopy i gruntu na stopie.

10
Ciężar stopy i gruntu na stopie.

Oszacowanie przybliżone:

• ∙ • ∙z ∙ ś• ∙‚

gdzie:
1,35 – H'+ł1A@77( <G1(ąż=7(*

ś• 20 … „

‚ 1,4 – CłęG< <ść +<'*l<H(=7(* (=,A<7* <l +<A(< D ;=,=7D

• 1,35 ∙ 2,00 ∙ 2,20 ∙ 20,0 ∙ 1,4 166,32

2.4. Sprawdzenie stanów granicznych nośności (ULS)

2.4.1.Kombinacja obciążenia nr 1.

a. określenie przesunięcia osi podstawy stopy względem osi słupa w celu uzyskania
prostokątnego rozkładu naprężeń pod fundamentem, środek podstawy stopy przesuwamy
od osi słupa o wartość mimośrodu fs

Š +ℎ ∙ Š
†‡ •8 ˆj‰ˆ 1 ⇒ | Š
Š

183,60 + 0,60 ∙ 74,25

|Š ≈ 0,19
1 221,75

Założono, że przesunięcie słupa względem osi słupa będzie wynosi 19 cm.

Wartość przesunięcia słupa względem osi słupa może być krotnością liczby 5, czyli
można byłoby przyjąć 20 cm, ale nie jest błędem przyjmowanie wartości dokładnych.

11
 Wartość przesunięcia f•Š pomimo tego, że oblicza się dla kombinacji 1, obowiązuje też
przy pozostałych kombinacjach.

b. całkowita siła pionowa przenoszona przez fundament

†‡ •8 ˆj‰ˆ 1 ⇒ Š Š + • 1 221,75 + 166,32 1 388,07

c. Sprawdzenie stanu granicznego nośności przy wypieraniu podłoża przez fundament

ULS forma ogólna ⇒ Ž ≤ •

ULS forma szczegółowa ⇒ • ≤ • − H@+(=,*7(=

gdzie:
• − H*,;<ś1 <G?(1A=7(<H* <G1(ąż=7(* +(<7<H=C< • m' ł*l<H=/ +(<7<H=/n

Według oznaczeń na rysunku obciążenia pionowe oznaczone są jako „N”

• − H*,;<ś1 <G?(1A=7(<H* <+<,D +,A=1(H <llA(*?@H*7(D

‘’“ ≤ ”’

Wartość obliczeniowa oporu granicznego podłoża • dla podejścia „2” oblicza się
z zależności:

”
”’
•”

12
gdzie:

– 1,4 − H@+(=,*7(=, +<l=/ś1(= 2 | *G?(1* ˆ. 2 − − Ž 1997 − 1: 2008/ˆ+2|

• − H*,;<ść 1ℎ*,* ;=,@';@1A7* <+<,D C,*7(1A7=C< +<lł<ż*D

Przy ustalaniu obciążeń od ciężaru gruntu zaleca się uwzględniać warunki pracy
gruntu: „z odpływem’, „bez odpływu”.
W warunkach „z odpływem” uwzględnia się efektywne ciężary objętościowe gruntu
i w razie potrzeby hydrostatyczne ciśnienie wody. W warunkach „bez odpływu” uwzględnia
się całkowite ciężary objętościowe gruntu, ciśnienie wody się pomija.

Model obliczeniowy przy sprawdzaniu oporu granicznego podłoża pod fundamentami

bezpośrednimi w warunkach z odpływem.

Nośność obliczeniowa – warunki z odpływem

” ™′ ∙ ›œ• ∙ ‘œ ∙ žœ ∙ Ÿœ ∙ œ + ¡• ∙ ‘¡ ∙ ž¡ ∙ Ÿ¡ ∙ ¡ + ¢, £ ∙ •• ∙ ¤• ∙ ‘• ∙ ž• ∙ Ÿ• ∙ •¥

|HAó, ‚. 2 − ¦*łą1A7( ‚; ';,. 140|

13
gdzie:
ˆ• − =|= ;@H7= <G?(1A=7(<H= +<?= +<H(=,A1ℎ7( |D7l* =7;D ⇒ ˆ• •• ∙ z• •∙z

ˆ• 2,0 ∙ 2,20 4,40 ¨

•• − =|= ;@H7* 'A=,< <ść |D7l* =7;D ⇒ •• • − 2 ∙ =© • ⇒ •• 2,0

=© 0

z• − =|= ;@H7* lłDC<ść |D7l* =7;D ⇒ z• z − 2 ∙ =: z ⇒ z• 2,20 m

=: 0

1 • − '+ó/7<ść =|= ;@H7* m+,A= *A*7* 7* 'A (=?=; C,D7;<H@n ⇒ 1 • jh 22 *

•
− <G?(1A=7(<H@ =|= ;@H7@ 1(ęż*, <G/. C,D7;D +<7(ż=/ +<A(< D +<'*l<H(=7(*
•
C∙E

C − +,A@'+(='A=7(= A(= ' (= ⇒ C 9,81 …' ¨

E − Cę';<ść <G/ę;<ś1(<H* C,D7;D − H*,';H* +(=,H'A* ⇒ E 2,10 ;… „

•
9,81 ∙ 2,10 20,60

ª• − <G?(1A=7(<H= =|= ;@H7= 7*+,ęż=7(= <l 7*l ł*lD H +<A(< (= +<l';*H@

ª• •
∙‚

ª• 20,60 ∙ 1,4 28,84

14
Współczynniki nośności:

±′
« = ¬-®d¯• ∙ ;*7¨ °45 + ²
2

= − +<l';*H* ?<C*,@; D 7*;D,*?7=C< ⇒ = 2,718

±• − ą; ;*,1(* H=H7ę;,A7=C< A +(=,H'A=/ H*,';H@ ⇒ ±• ±h 16,4°

16,4°
« 2,718 „,Š³ ∙ -®dŠ´,³° ∙ ;*7¨ µ45 + ¶ 4,50
2

· › « − 1¥ ∙ 1<; ±•

· m4,50 − 1n ∙ 1<; 16,4° 11,89

¸ 2∙› « − 1¥ ∙ ;*7 ±•

¸ 2 ∙ m 4,50 − 1n ∙ ;*7 16,4° 2,06

Współczynniki nachylenia podstawy fundamentu:

G· ; G« ; G¸ 1 ,0 − +<l';*H* +<A(< *

Współczynniki kształtu fundamentu: (dla prostokąta)

••
'« 1 + ° • ² ∙ '(7±•
z

2,0
'« 1+µ ¶ ∙ '(716,4° 1,26
2,20

›'« ∙ « − 1¥
'·
› « − 1¥

m1,26 ∙ 4,50 − 1n
'· 1,33
m4,50 − 1n

••
'¸ 1 − 0,3 ∙ ° • ²
z

2,0
'¸ 1 − 0,3 ∙ µ ¶ 0,73
2,20

15
Współczynniki nachylenia obciążenia z (siła działa pod kątem):

- indeksem nacisku nadkładu ª

(« }1 − 4/m• + ˆ• ∙ 1 • ∙ 1<;±• n~¹

- indeksem spójności 1

(· (« − m1 − (« n/m · ∙ ;*7±• n

- indeksem ciężaru gruntu

(¸ }1 − 4/m• + ˆ• ∙ 1 • ∙ 1<;±• n~¹ºŠ

gdzie:
• − <G1(ąż=7(= +(<7<H= ⇒ • Š 1 221,75

4 − '(ł* +<A(< * ⇒ 4 Š 74,25

− H@ ł*l7( − '(ł* 4 lA(*ł* H (=,D7 D z• ⇒ :

z• z•
: »2 + ° • ²¼ / »1 + ° • ²¼
• •

2,20
½2 + ¾ ¿À
2,0
1,48
: 2,20
½1 + ¾ ¿À
2,0

(« }1 − 74,25/m1 221,75 + 4,4 ∙ 22 ∙ 1<;16,4°n~Š,³Á 0,93

1 − 0,93
(· 0,93 − 0,91
11,89 ∙ ;*716,4°

(¸ }1 − 74,25/m1 221,75 + 4,40 ∙ 22 ∙ 1<;16,4°n~Š,³ÁºŠ 0,88

• ˆ′ ∙ ›1 • ∙ · ∙ G· ∙ '· ∙ (· + ª• ∙ « ∙ G« ∙ '« ∙ (« + 0,5 ∙ •

∙ •• ∙ ¸ ∙ G¸ ∙ '¸ ∙ (¸ ¥

• 4,40 ∙ m22,0 ∙ 11,89 ∙ 1,0 ∙ 1,33 ∙ 0,91 + 28,84 ∙ 4,50 ∙ 1,0 ∙ 1,21 ∙ 0,93 + 0,5 ∙ 20,60 ∙ 2,0 ∙ 2,06
∙ 1,0 ∙ 0,73 ∙ 0,88n 2 044,00

• 2 044,00
• 1 460,00
– 1,4

16
 ‘’“ “ ÂÃÃ, ¢¢ Ä‘ ≤ ”’ “ ÅÆ¢, ¢¢ Ä‘

(mały „zapas” pomiędzy dwoma liczba ⇒ ekonomia)

Jeśli warunek nie wyjdzie należy zwiększyć wartości L i B

d. sprawdzenie stanu granicznego nośności na przesunięcie w poziomie posadowienia

Ç’ ≤ ”’ + ”’,È − ÉÊËÌÍÎÄ ÍÊ ÈËÏΟÌÍ ęœ =

4 Š 74,25

• Ð H*,;<ść <G?(1A=7(<H* <+<,D +,A=1(H <llA(*ł@H*7(D m;*,1(= 7* l<?= +<l |D7l* =7;= n

• , 0 − +*,1(= G(=,7= H < =71(= (=l@ |D7l* =7; /='; <G'@+*7@

• • ∙ ;C Ñ
•
–

gdzie:
Ñ − <G?(1A=7(<H@ ą; ;*,1(* 7* ';@ D |D7l* =7;
2 2
Ñ ∙ •
∙ 16,4° 10,93° − C,D7;@ '+<(';=
3 3

– 1,1 − H'+ół1A@77( 1Aęś1(<H@ +,A@ +,A='D7(ę1(D

Obliczeniowy kąt tarcia na styku fundamentu i gruntu Ñ można przyjąć, jako równy
obliczeniowemu, efektywnemu kątowi tarcia wewnętrznego w stanie krytycznym ±• ·Ò dla
¨
betonowych fundamentów formowanych na gruncie i równy ∙ ±′ 1Ó,l dla gładkich
„

fundamentów prefabrykowanych.

Dla gruntów niespoistych Ñ ∅•·Ò − ą; ;*,1(* H=H7ę;,A7=C< H ';*7(= ,@;@1A7@

∅•·Ò ∅•

17
 W procedurach projektowych, jeśli współczynniki częściowe są stosowane do efektów
oddziaływań, to współczynnik częściowy do oddziaływań m – n jest równy 1,0, w wyniku
czego • • •.

• 166,32
•• • Š + 905,0 + 1 028,2
1,35 1,35

• − 1(ęż*, ';<+@ ( C,D7;D 7* ';<+(=

• • ∙ ;CÑ 1 028,2 ∙ ;C 10,93°

• 180,51
– 1,1

Ç’ Õ’“ ÖÅ, ×£ Ä‘ ≤ ”’ “â, £“ Ä‘

e. rozkład naprężeń pod fundamentem

Š 1 388,07
ª 315,46 … ¨
•∙z 2,0 ∙ 2,2

2.4.2. Kombinacja obciążenia nr 3.

a. obciążenie pionowe przenoszone przez fundament

†‡ •8 ˆj‰ˆ 3 ⇒ „ „ + • 1 200,75 + 166,32 1 367,07

b. moment przenoszony przez fundament

„ „ − „ ∙| + „ ∙ℎ

„ 149,10 − 1 200,75 ∙ 0,19 + 53,25 ∙ 0,6 −47,09

18
 c. mimośród względem środka podstawy fundamentu

„ −47,09
=: −0,03
„ 1 367,07

Jeśli:

- eØ wyszedł z " − " to odkładamy otrzymaną wartość w prawo

- eØ wyszedł z " + " to odkładamy otrzymaną wartość w lewo

z 2,2
|=: | |−0,03| 0,03 < 0,37
6 6

d. sprawdzenie stanu granicznego nośności na wypieranie podłoża przez fundament

‘’Â ≤ ”’

”
”’
•”

Nośność obliczeniowa – warunki z odpływem

” ™′ ∙ ›œ• ∙ ‘œ ∙ žœ ∙ Ÿœ ∙ œ + ¡• ∙ ‘¡ ∙ ž¡ ∙ Ÿ¡ ∙ ¡ + ¢, £ ∙ •• ∙ ¤• ∙ ‘• ∙ ž• ∙ Ÿ• ∙ •¥

gdzie:

19
 ˆ• •• ∙ z• 2,0 ∙ 2,14 4,28 ¨

•• • − 2 ∙ =© 2,0 − 2 ∙ 0 2,0 ⇒ =© 0

z• z − 2 ∙ =: 2,20 − 2 ∙ 0,03 2,14 m

1• jh 22 *
•
C∙E 9,81 ∙ 2,10 20,60

ª• •
∙‚ 20,60 ∙ 1,4 28,84

Współczynniki nośności:

±′
« = ¬-®d¯• ∙ ;*7¨ °45 + ²
2

16,4°
« 2,718 „,Š³ ∙ -®dŠ´,³° ∙ ;*7¨ µ45 + ¶ 4,50
2

· › « − 1¥ ∙ 1<; ±•

· m4,50 − 1n ∙ 1<; 16,4° 11,89

¸ 2∙› « − 1¥ ∙ ;*7 ±•

¸ 2 ∙ m 4,50 − 1n ∙ ;*7 16,4° 2,06

Współczynniki nachylenia podstawy fundamentu:

G· ; G« ; G¸ 1 ,0 − +<l';*H* +<A(< *

Współczynniki kształtu fundamentu:

••
'« 1 + ° • ² ∙ '(7±•
z

2,0
'« 1+µ ¶ ∙ '(716,4° 1,26
2,14

›'« ∙ « − 1¥
'·
› « − 1¥

m1,26 ∙ 4,50 − 1n
'· 1,33
m4,50 − 1n

20
 ••
'¸ 1 − 0,3 ∙ ° • ²
z

2,0
'¸ 1 − 0,3 ∙ µ ¶ 0,72
2,14

Współczynniki nachylenia obciążenia z (siła działa pod kątem):

gdzie:
• „ 1 200,75

4 „ 53,25

− H@ ł*l7( − '(ł* 4 lA(*ł* H (=,D7 D z• ⇒ :

2,14
z• z• ½2 + ¾ ¿À
2,0
»2 + ° • ²¼ / »1 + ° • ²¼ 1,48
:
• • 2,14
½1 + ¾ ¿À
2,0

- indeksem nacisku nadkładu q

(« }1 − 4/m• + ˆ• ∙ 1 • ∙ 1<;±• n~¹

(« }1 − 53,25/m1 200,75 + 4,28 ∙ 22 ∙ 1<;16,4°n~Š,³Á 0,95

- indeksem spójności c

(· (« − m1 − (« n/m · ∙ ;*7±• n

1 − 0,95
(· 0,95 − 0,94
11,89 ∙ ;*716,4°

- indeksem ciężaru gruntu γ

(¸ }1 − 4/m• + ˆ• ∙ 1 • ∙ 1<;±• n~¹ºŠ

(¸ }1 − 53,25/m1 200,75 + 4,28 ∙ 22 ∙ 1<;16,4°n~Š,³ÁºŠ 0,92

• ˆ′ ∙ ›1 • ∙ · ∙ G· ∙ '· ∙ (· + ª• ∙ « ∙ G« ∙ '« ∙ (« + 0,5 ∙ •

∙ •• ∙ ¸ ∙ G¸ ∙ '¸ ∙ (¸ ¥

• 4,28 ∙ m22,0 ∙ 11,89 ∙ 1,0 ∙ 1,33 ∙ 0,94 + 28,84 ∙ 4,50 ∙ 1,0 ∙ 1,26 ∙ 0,95 + 0,5 ∙ 20,60 ∙ 2,0 ∙ 2,06
∙ 1,0 ∙ 0,72 ∙ 0,92n 2 184,87

• 2 184,87
• 1 560,62
– 1,4

21
 ‘’ “ ÂÆÖ, ¢Ö Ä‘ ≤ ”’ “ £Æ¢, Æ× Ä‘

e. sprawdzenie stanu granicznego nośności na przesunięcie w poziomie posadowienia

4 ≤ • + • , − H*,D7= 7* +,A='D7(ę1(=

4 „ 53,25

• , 0

• • ∙ ;C Ñ
•
–

gdzie:
2 2
Ñ ∙ •
∙ 16,4° 10,93°
3 3

– 1,1

• 166,32
•• • „ + 891,0 + 1 014,20
1,35 1,35
• • ∙ ;CÑ 1 014,20 ∙ ;C 10,93°
• 178,05
– 1,1

Ç’ Õ’Â £Â, ×£ Ä‘ ≤ ”’ “ÖÃ, ¢£ Ä‘

f. rozkład naprężeń pod fundamentem

„ 6 ∙ =: 1 367,07 6 ∙ 0,03 336,12 … ¨

C ¹®{ ∙ µ 1º
Ð ¶ ∙ µ 1º
Ð ¶
¹cd •∙z z 2,0 ∙ 2,2 2,20 285,28 … ¨

2.4.3. Kombinacja obciążenia nr 6.

22
 a. obciążenie pionowe przenoszone przez fundament

†‡ •8 ˆj‰ˆ 6 ⇒ ´ ´ + • 1 282,35 + 166,32 1 448,67

b. moment przenoszony przez fundament

´ ´ − ´ ∙| + ´ ∙ℎ

´ 229,8 − 1 282,35 ∙ 0,19 + 101,85 ∙ 0,6 47,26

c. mimośród względem środka podstawy fundamentu

´ 47,26
=: +0,03
´ 1 448,67

z 2,2
=: 0,03 < 0,37
6 6

d. sprawdzenie stanu granicznego nośności na wypieranie podłoża przez fundament

‘’Æ ≤ ”’

”
”’
•”

Nośność obliczeniowa – warunki z odpływem

” ™′ ∙ ›œ• ∙ ‘œ ∙ žœ ∙ Ÿœ ∙ œ + ¡• ∙ ‘¡ ∙ ž¡ ∙ Ÿ¡ ∙ ¡ + ¢, £ ∙ •• ∙ ¤• ∙ ‘• ∙ ž• ∙ Ÿ• ∙ •¥

gdzie:
ˆ• •• ∙ z• 2,0 ∙ 2,14 4,28 ¨

23
 •• • − 2 ∙ =© 2,0 − 2 ∙ 0 2,0

z• z − 2 ∙ =: 2,20 − 2 ∙ 0,03 2,14 m

1• jh 22 *
•
C∙E 9,81 ∙ 2,10 20,60

ª• •
∙‚ 20,60 ∙ 1,4 28,84

Współczynniki nośności:

±′
« = ¬-®d¯• ∙ ;*7¨ °45 + ²
2

16,4°
« 2,718 „,Š³ ∙ -®dŠ´,³° ∙ ;*7¨ µ45 + ¶ 4,50
2

· › « − 1¥ ∙ 1<; ±•

· m4,50 − 1n ∙ 1<; 16,4° 11,89

¸ 2∙› « − 1¥ ∙ ;*7 ±•

¸ 2 ∙ m 4,50 − 1n ∙ ;*7 16,4° 2,06

Współczynniki nachylenia podstawy fundamentu:

G· ; G« ; G¸ 1 ,0 − +<l';*H* +<A(< *

Współczynniki kształtu fundamentu:

••
'« 1 + ° • ² ∙ '(7±•
z

2,0
'« 1+µ ¶ ∙ '(716,4° 1,26
2,14

›'« ∙ « − 1¥
'·
› « − 1¥

m1,26 ∙ 4,50 − 1n
'· 1,33
m4,50 − 1n

••
'¸ 1 − 0,3 ∙ ° • ²
z

24
 2,0
'¸ 1 − 0,3 ∙ µ ¶ 0,72
2,14

Współczynniki nachylenia obciążenia z (siła działa pod kątem):

gdzie:
• ´ 1 282,35

4 ´ 101,85

− H@ ł*l7( − '(ł* 4 lA(*ł* H (=,D7 D z• ⇒ :

2,14
z• z• ½2 + ¾ ¿À
2,0
»2 + ° • ²¼ / »1 + ° • ²¼ 1,48
:
• • 2,14
½1 + ¾ ¿À
2,0

- indeksem nacisku nadkładu q

(« }1 − 4/m• + ˆ• ∙ 1 • ∙ 1<;±• n~¹

(« }1 − 101,85/m1 282,35 + 4,28 ∙ 22 ∙ 1<;16,4°n~Š,³Á 0,907

- indeksem spójności c

(· (« − m1 − (« n/m · ∙ ;*7±• n

1 − 0,907
(· 0,907 − 0,88
11,89 ∙ ;*716,4°

- indeksem ciężaru gruntu γ

(¸ }1 − 4/m• + ˆ• ∙ 1 • ∙ 1<;±• n~¹ºŠ

(¸ }1 − 101,85/m1 282,35 + 4,28 ∙ 22 ∙ 1<;16,4°n~Š,³ÁºŠ 0,85

• ˆ′ ∙ ›1 • ∙ · ∙ G· ∙ '· ∙ (· + ª• ∙ « ∙ G« ∙ '« ∙ (« + 0,5 ∙ •

∙ •• ∙ ¸ ∙ G¸ ∙ '¸ ∙ (¸ ¥

• 4,28 ∙ m22,0 ∙ 11,89 ∙ 1,0 ∙ 1,33 ∙ 0,88 + 28,84 ∙ 4,50 ∙ 1,0 ∙ 1,26 ∙ 0,907 + 0,5 ∙ 20,60 ∙ 2,0 ∙ 2,06
∙ 1,0 ∙ 0,72 ∙ 0,85n 2 056,28

• 2 056,28
• 1 468,77
– 1,4

‘’Æ “ ÅÅÃ, ÆÖ Ä‘ ≤ ”’ “ ÅÆÃ, ÖÖ Ä‘

e. sprawdzenie stanu granicznego nośności na przesunięcie w poziomie posadowienia

25
 4 ≤ • + • , − H*,D7= 7* +,A='D7(ę1(=

4 ´ 101,85

• , 0

• • ∙ ;C Ñ
•
–

gdzie:
2 2
Ñ ∙ •
∙ 16,4° 10,93°
3 3

– 1,1

• 166,32
•• • ´ + 945,4 + 1 068,6
1,35 1,35
• • ∙ ;CÑ 1 068,6 ∙ ;C 10,93°
• 187,60
– 1,1

Ç’ Õ’Æ “¢“, ã Ä‘ ≤ ”’ “ÃÖ, Æ¢ Ä‘

f. rozkład naprężeń pod fundamentem

´ 6 ∙ =: 1 448,67 6 ∙ 0,03 356,18 … ¨

C ¹®{ ∙ µ 1º
Ð ¶ ∙ µ 1º
Ð ¶
¹cd •∙z z 2,0 ∙ 2,2 2,20 302,31 … ¨

2.4.4. Kombinacja obciążenia nr 8.

26
 a. obciążenie pionowe przenoszone przez fundament

†‡ •8 ˆj‰ˆ 8 ⇒ Á Á + • 1 266,75 + 166,32 1 433,07

b. moment przenoszony przez fundament

Á Á − Á ∙| + Á ∙ℎ

Á 230,85 − 1 266,75 ∙ 0,19 + 102,75 ∙ 0,6 51,82

c. mimośród względem środka podstawy fundamentu

Á 51,82
=: +0,04
Á 1 433,07

z 2,2
=: 0,04 < 0,37
6 6

d. sprawdzenie stanu granicznego nośności na wypieranie podłoża przez fundament

‘’Ã ≤ ”’

”
”’
•”

Nośność obliczeniowa – warunki z odpływem

” ™′ ∙ ›œ• ∙ ‘œ ∙ žœ ∙ Ÿœ ∙ œ + ¡• ∙ ‘¡ ∙ ž¡ ∙ Ÿ¡ ∙ ¡ + ¢, £ ∙ •• ∙ ¤• ∙ ‘• ∙ ž• ∙ Ÿ• ∙ •¥

gdzie:
ˆ• •• ∙ z• 2,0 ∙ 2,12 4,24 ¨

27
 •• • − 2 ∙ =© 2,0 − 2 ∙ 0 2,0

z• z − 2 ∙ =: 2,20 − 2 ∙ 0,04 2,12 m

1• jh 22 *
•
C∙E 9,81 ∙ 2,10 20,60

ª• •
∙‚ 20,60 ∙ 1,4 28,84

Współczynniki nośności:

±′
« = ¬-®d¯• ∙ ;*7¨ °45 + ²
2

16,4°
« 2,718 „,Š³ ∙ -®dŠ´,³° ∙ ;*7¨ µ45 + ¶ 4,50
2

· › « − 1¥ ∙ 1<; ±•

· m4,50 − 1n ∙ 1<; 16,4° 11,89

¸ 2∙› « − 1¥ ∙ ;*7 ±•

¸ 2 ∙ m 4,50 − 1n ∙ ;*7 16,4° 2,06

Współczynniki nachylenia podstawy fundamentu:

G· ; G« ; G¸ 1 ,0 − +<l';*H* +<A(< *

Współczynniki kształtu fundamentu:

••
'« 1 + ° • ² ∙ '(7±•
z

2,0
'« 1+µ ¶ ∙ '(716,4° 1,27
2,12

›'« ∙ « − 1¥
'·
› « − 1¥

m1,27 ∙ 4,50 − 1n
'· 1,35
m4,50 − 1n

••
'¸ 1 − 0,3 ∙ ° • ²
z

28
 2,0
'¸ 1 − 0,3 ∙ µ ¶ 0,72
2,12

Współczynniki nachylenia obciążenia z (siła działa pod kątem):

gdzie:
• Á 1 266,75

4 Á 102,75

− H@ ł*l7( − '(ł* 4 lA(*ł* H (=,D7 D z• ⇒ :

2,12
z• z• ½2 + ¾ ¿À
2,0
»2 + ° • ²¼ / »1 + ° • ²¼ 1,49
:
• • 2,12
½1 + ¾ ¿À
2,0

- indeksem nacisku nadkładu q

(« }1 − 4/m• + ˆ• ∙ 1 • ∙ 1<;±• n~¹

(« }1 − 102,75/m1 266,75 + 4,24 ∙ 22 ∙ 1<;16,4°n~Š,³Ü 0,905

- indeksem spójności c

(· (« − m1 − (« n/m · ∙ ;*7±• n

1 − 0,905
(· 0,905 − 0,88
11,89 ∙ ;*716,4°

- indeksem ciężaru gruntu γ

(¸ }1 − 4/m• + ˆ• ∙ 1 • ∙ 1<;±• n~¹ºŠ

(¸ }1 − 102,75/m1 266,75 + 4,24 ∙ 22 ∙ 1<;16,4°n~Š,³ÜºŠ 0,85

• ˆ′ ∙ ›1 • ∙ · ∙ G· ∙ '· ∙ (· + ª• ∙ « ∙ G« ∙ '« ∙ (« + 0,5 ∙ •

∙ •• ∙ ¸ ∙ G¸ ∙ '¸ ∙ (¸ ¥

• 4,24 ∙ m22,0 ∙ 11,89 ∙ 1,0 ∙ 1,35 ∙ 0,88 + 28,84 ∙ 4,50 ∙ 1,0 ∙ 1,27 ∙ 0,905 + 0,5 ∙ 20,60 ∙ 2,0 ∙ 2,06
∙ 1,0 ∙ 0,72 ∙ 0,85n 2 060,18

• 2 060,18
• 1 471,56
– 1,4

‘’à “ ÅÂÂ, ¢Ö Ä‘ ≤ ”’ “ ÅÖ“, £Æ Ä‘

e. sprawdzenie stanu granicznego nośności na przesunięcie w poziomie posadowienia

29
 4 ≤ • + • , − H*,D7= 7* +,A='D7(ę1(=

4 Á 102,75

• , 0

• • ∙ ;C Ñ
•
–

gdzie:
2 2
Ñ ∙ •
∙ 16,4° 10,93°
3 3

– 1,1

• 166,32
•• • Á + 935,0 + 1 058,2
1,35 1,35

• • ∙ ;CÑ 1 058,2 ∙ ;C 10,93°

• 185,77
– 1,1

Ç’ Õ’Ã “¢×, Ö£ Ä‘ ≤ ”’ “ã, ÖÖ Ä‘

f. rozkład naprężeń pod fundamentem

Á 6 ∙ =: 1 443,07 6 ∙ 0,04 363,75 … ¨

C ¹®{ ∙ µ 1º
Ð ¶ ∙ µ 1º
Ð ¶
¹cd •∙z z 2,0 ∙ 2,2 2,20 292,19 … ¨

Pomimo 8 kombinacji uwzględnionych w pkt. 2.1.1 do obliczeń wybieramy Kombinację nr 1

oraz te w których , , są największe i najmniejsze.

30
Zazwyczaj w:

- kombinacji 3 - , , */ą H*,;<ś1( 7*/ 7(=/'A=

- kombinacji 6 - H*,;<ś1 7*/H(ę 'A*

- kombinacji 8 - , */ą H*,;<ś1( 7*/H(ę 'A=

2.5. Sprawdzenie stanu granicznego nośności dla podłoża warstwowego.

Podłoże warstwowe zostanie sprawdzone wg. zasad podanych w normie PN-81/B-03020

załącznik 1 pkt. 2

Gdy w podłożu występuje słabsza warstwa geotechniczna na głębokości mniejszej niż 2B

poniżej poziomu posadowienia fundamentu, wtedy warunek (4) normy należy sprawdzić
również w podstawie zastępczego fundamentu. Warunek (4) ⇒ #• ≤ ∙ #Ý

Qf - obliczeniowy opór graniczny podłoża gruntowego przeciwdziałający obciążeniu Qr [kN]

m – współczynnik korelacyjny

hz – zagłębienie stropu warstwy słabszej liczone od głębokości posadowienia D

Lz – długość prostokątnej podstawy fundamentu zastępczego

31
 a. obciążenia pionowe działające na fundament zastępczy

ℎÞ – zagłębienie stropu warstwy słabszej liczone od poziomu posadowienia rzeczywistego

fundamentu

ℎÞ 2,9 − ‚ 2,9 − 1,4 1,5

Þ´ ´ + •Þ ∙ zÞ ∙ ℎÞ ∙ E ∙ C

gdzie:

E 2,1 ;… 3 − Cę';<ść <G/. C,D7;D H*,';H@ +(=,H'A=/

C − +,A@'+(='A=7(= A(= ' (= ⇒ C 9,81 …' ¨

•Þ B+b 2,0 + 0,38 2,38 m

zÞ L+b 2,2 + 0,38 2,58 m

przy czym dla gruntów spoistych:

przy ℎÞ 1,5 ≤• 2,0

ℎÞ 1,5
G 0,38
4 4

PN – 81 B-03020 – str. 30

dla gruntów spoistych:

áâ
przy ℎÞ ≤ • ⇒ G
³

áâ
przy ℎÞ > • ⇒ G
„

dla gruntów niespoistych:

áâ
przy ℎÞ ≤ • ⇒ G
„

¨
przy ℎÞ > • ⇒ G ∙ ℎÞ
„

Þ´ 1 448,67 + 2,38 ∙ 2,58 ∙ 1,5 ∙ 2,1 ∙ 9,81 1 638,42

Liczymy dla kombinacji, w której występuje największa wartość siły Nd czyli wartość
obciążenia pionowego przenoszonego przez fundament
(Nd1, Nd3, Nd6, Nd8 – w zależności jaka wartość największa)

32
 b. mimośród względem środka podstawy fundamentu

´ ∙ =© + © ∙ ℎÞ
=©Þ 0 ⇒ =© 0( © 0
Þ´

äå ∙æç ±éåê ∙ëê

eØã – wzór ogólny
äåêì

w przypadku gdy wartość eL jest wartością dodatnią to we wzorze ogólnym stosujemy „+”, a jak
jest wartością ujemną to stosujemy „-„

´ ∙ =: + Þ´ ∙ ℎÞ 1 448,67 ∙ 0,03 + 101,85 ∙ 1,5

=:Þ 0,12
Þ´ 1 638,42

´ ´ Þ´ 101,85

Þ´ ≠ ´ ≠ ´

c. sprawdzenie stanu granicznego nośności przy wypieraniu podłoża przez fundament

zastępczy

ð’ ≤ ”’Ï ⇒ ‘’ÏÆ ≤ ”’Ï

Parametry – warstwa druga

1• Þ jh 17,5 *

±• Þ ±h 14,8°

E¨• 2,0 ;… „

•
Þ C∙E 9,81 ∙ 2,0 19,62

ª• Þ •
Š ∙ m‚ + ℎÞ n 19,62 ∙ m1,4 + 1,5n
56,90 − 7*+,ęż=7(* H@';ę+D/ą1= 7* l*7@ +<A(< (=
•
Š − A +(=,H'A=/ H*,';H@
ˆ• Þ •• Þ ∙ z• Þ 2,38 ∙ 2,34 5,57 ¨

•• Þ •Þ − 2 ∙ =© 2,38 − 2 ∙ 0 2,38

z• Þ zÞ − 2 ∙ =:Þ 2,58 − 2 ∙ 0,12 2,34 m

Współczynniki nośności:

±′
« = ¬-®d¯• ∙ ;*7¨ °45 + ²
2

14,8°
« 2,718 „,Š³ ∙ -®dŠ³,Á° ∙ ;*7¨ µ45 + ¶ 3,87
2

33
 · › « − 1¥ ∙ 1<; ±•

· m3,87 − 1n ∙ 1<; 14,8° 10,86

¸ 2∙› « − 1¥ ∙ ;*7 ±•

¸ 2 ∙ m 3,87 − 1n ∙ ;*7 14,8° 1,52

Współczynniki nachylenia podstawy fundamentu:

G· ; G« ; G¸ 1 ,0 − +<l';*H* +<A(< *

Współczynniki kształtu fundamentu:

••
'« 1 + ° • ² ∙ '(7±•
z

2,38
'« 1+µ ¶ ∙ '(714,8° 1,26
2,34

›'« ∙ « − 1¥
'·
› « − 1¥

m1,26 ∙ 3,87 − 1n
'· 1,35
m3,87 − 1n

••
'¸ 1 − 0,3 ∙ ° • ²
z

2,38
'¸ 1 − 0,3 ∙ µ ¶ 0,69
2,34

Współczynniki nachylenia obciążenia z (siła działa pod kątem):

gdzie:
• ´ 1 282,35

4 ´ 101,85

− H@ ł*l7( − '(ł* 4 lA(*ł* H (=,D7 D z• ⇒ :

2,34
z• z• ½2 + ¾ ¿À
2,38
»2 + ° • ²¼ / »1 + ° • ²¼ 1,50
:
• • 2,34
½1 + ¾ ¿À
2,38

- indeksem nacisku nadkładu q

34
 (« }1 − 4/m• + ˆ• ∙ 1 • ∙ 1<;±• n~¹

(« }1 − 101,85/m1 282,35 + 5,57 ∙ 17,5 ∙ 1<;14,8°n~Š,ñ3 0,91

- indeksem spójności c

(· (« − m1 − (« n/m · ∙ ;*7±• n

1 − 0,91
(· 0,91 − 0,88
10,86 ∙ ;*714,8°

- indeksem ciężaru gruntu γ

(¸ }1 − 4/m• + ˆ• ∙ 1 • ∙ 1<;±• n~¹ºŠ

(¸ }1 − 101,85/m1 282,35 + 5,57 ∙ 17,5 ∙ 1<;14,8°n~Š,ñºŠ 0,85

• ˆ′ ∙ ›1 • ∙ · ∙ G· ∙ '· ∙ (· + ª• ∙ « ∙ G« ∙ '« ∙ (« + 0,5 ∙ •

∙ •• ∙ ¸ ∙ G¸ ∙ '¸ ∙ (¸ ¥

• 5,57 ∙ m17,5 ∙ 10,86 ∙ 1,0 ∙ 1,35 ∙ 0,88 + 56,9 ∙ 3,87 ∙ 1,0 ∙ 1,26 ∙ 0,91 + 0,5 ∙ 19,62 ∙ 2,36 ∙ 1,52
∙ 1,0 ∙ 0,69 ∙ 0,85n 2 778,89

• 2 778,89
• Þ 1 984,92
– 1,4

‘’ÏÆ “ ÆÂÃ, Å× Ä‘ ≤ ”’Ï “ òÃÅ, ò× Ä‘

Jeśli warunek SGN nie został spełniony, wymiary stopy fundamentowej należy zwiększyć. Jak
zwiększamy parametry stopy to liczymy tylko w obrębie pkt. 2.5. – zmieniamy tylko Gr, Nd6,
mimośród eL – według wzorów:

• ∙ • ∙z ∙ ś• ∙‚

´ ´ + •

´
=:
´

d. sprawdzenie stanu granicznego nośności na przesunięcie w poziomie posadowienia

4 ≤ • + • , − H*,D7= 7* +,A='D7(ę1(=

4 ´ 101,85

• , 0

35
 • • ∙ ;C Ñ
•
–

gdzie:
2 2
Ñ ∙ •
∙ 14,8° 9,87°
3 ¨ 3

– 1,1

• 166,32
•• • ´ + 945,4 + 1 068,6
1,35 1,35

• • ∙ ;CÑ 1 068,6 ∙ ;C 9,87°

• 169,02
– 1,1

Ç’ Õ’ŸÆ “¢“, ã Ä‘ ≤ ”’ “Æò, ¢× Ä‘

2.6. Sprawdzenie stanu granicznego użytkowalności SLS.

Analizowane będą osiadania. Obliczenie osiadań metodą naprężeń. Metoda sumowania

osiadań warstw podłoża.

Ž ≤j

gdzie:
Ž − H*,;<ść <G?(1A=7(<H* =|= ;D <llA(*ł@H*ń 7+. +,A= (='A1A=ń
j − <G?(1A=7(<H* H*,;<ść C,*7(1A7* =|= ;D <llA(*ł@H*ń

ó≤ó k

Wartości obliczeniowe dla SGU

ó k 50 – hale przemysłowe

ó óś•ô – jednolite warunki gruntowe, powtarzalne obciążenie

ó k – symbol odpowiedniej wartości dopuszczalnej ustalonej wg. Tablicy 4 – Dopuszczalne

wartości umownych przemieszczeń i odkształceń zachodzących w fazie eksploatacji budowli
– str. 19

Obciążenie pionowe dla stanu granicznego użytkowalności – SLS

´ + 945,4 + 123,20 1 068,6

´ 945,4

• 166,32
123,20
1,35 1,35
36
Wartość naprężenia średniego pod fundamentem.

1 068,6
ªd 242,86 … ¨
•∙z 2,0 ∙ 2,2

Wartość naprężeń pierwotnych w poziomie posadowienia.

Ñ! E∙C∙‚ 2,10 ∙ 9,81 ∙ 1,4 28,84 *

Osiadanie całkowite warstwy nr i

óc óc • ∙ óc ••

Gdzie osiadanie w zakresie naprężeń wtórnych.

ÑÞ c ∙ ℎc
óc • õ∙
c

Osiadanie w zakresie naprężeń dodatkowych (pierwotnych)

ÑÞ c ∙ ℎc
óc ′•
3c

gdzie:
ÑÞ c ; ÑÞ c − H;ó,7= ( l<l*; <H= 7*+,ęż=7(= H +<lł<żD +<l |D7l* =7;= ; *
c ; 3c
− =7l< =;,@1A7@ <lDł ś1(ś?(H<ś1(, <l+<H(=l7(< H;ó,7=/ ( +(=,H<;7=/ H*,';H@; *
ℎc − C,DG<ść H*,';H@ (; 1
õ − H'+. DHAC?ęl7(*/ą1@ ';<+(=ń <l+,ęż=7(* +<lł<ż* +< H@ <7*7(D H@ <+D
õ 1,0 ⇒ ; > 1 ,<

Współczynnik õ we wzorze może przyjmować wartości 0 lub 1 w zależności

od stopnia odprężenia się podłoża podczas wykonywania robót fundamentowych.
Do obliczenia posadowień obiektów budownictwa powszechnego i przemysłowego, których
okres budowy od wykonania wykopów do zakończenia stanu surowego (z montażem
urządzeń stanowiących obciążenia stałe) nie przekracza jednego roku, norma PN-81/B-03020
przyjmuje õ = 0; gdy okres budowy jest dłuższy niż 1 rok, wówczas õ = 1.

Przyjęcie wartości õ do obliczeń wymaga uwzględnienia przede wszystkim:

rodzaju gruntu (żwiry, piaski, pyły odprężają się znacznie szybciej niż np. iły), okresu, jaki
upłynie od wykonania wykopu do rozpoczęcia robót budowlanych i dociążenia podłoża
fundamentem w zakresie naprężeń wtórnych ÑA' .

37
2.7. Obliczenia konstrukcyjne fundamentu.

2.7.1. Konstrukcja połączenia stopa – słup.

Książka Starosolskiego cz. II – rozdział stropy – rozwiązania tradycyjne

Graniczna długość zakotwienia pręta prostego to podstawowa, wymagana długość

zakotwienia ?ö,•« .

Według normy długość ?ö,•« oblicza się, zakładając, że na odcinku, na którym

następuje zakotwienie, naprężenie przyczepności jest stałe i równe |ö .

÷
?ö,•« ∙
4 |ö

We wzorze |ö oznacza graniczne, obliczeniowe naprężenie przyczepności.

Naprężenie to zależy od wielu czynników takich jak np.: ukształtowanie powierzchni pręta
(użebrowanie), otulenie pręta betonem i rozkład naprężeń w otoczeniu pręta oraz warunki
napełnienia formy betonem.

Graniczne naprężenie przyczepności wyznacza się ze wzoru:

|ö 2,25 ∙ øŠ ∙ ø¨ ∙ |·-

w którym |·- oznacza obliczeniowa wytrzymałość betonu na rozciąganie. Współczynnik øŠ

zależy od warunków przyczepności i pozycji pręta:

øŠ 1,0, Cl@ H*,D7 ( +,A@1A=+7<ś1( 'ą l<G,=

øŠ 0,7 H (77@1ℎ +,A@+*l *1ℎ ( A*H'A= l?* +,ę;óH H@ <7@H*7@1ℎ H |<, *1ℎ ś?(AC<H@1ℎ

Współczynnik ø¨ zależy od średnicy pręta:

ø¨ 1,0 l?* ≤ 32

ø¨ 0,01 ∙ m132 − n l?* > 32

Przyjęto:

- beton C20/25 gdzie: |·- 1,8 *; · 1,5

- stal B500SP gdzie: |€ 500 *; |€ 435 *

- pręty: 16

38
 1,8
|ö 2,25 ∙ 1,0 ∙ 1,0 ∙ 2,7 *
1,5

435
16 1,5
?ö,•« ∙ 440 44,0 1
4 2,7

Obliczeniowa długość zakotwienia ?ö to długość wystarczająca do tego, żeby pręt mógł

przenosić obciążeniową siłę ˆ ∙÷ . Długość ta jest proporcjonalna do długości
podstawowej ?ö,•« , a ponadto zależy od:

- kształtu zakończenia pręta (prosty, z hakiem, pętla),

- otulenia betonem (większe otulenie i odstępy między prętami wpływają korzystnie na

długość zakotwienia),

- zbrojenia poprzecznego niezespojonego z rozpatrywanym prętem, które ogranicza

poprzeczne odkształcenie betonu,

- zbrojenia poprzecznego zespojonego z rozpatrywanym prętem,

- naprężeń prostopadłych do pręta – naprężenia ściskające zmniejszają długość zakotwienia,

naprężenia rozciągające zwiększają.

Obliczeniową długość zakotwienia oblicza się ze wzoru:

?ö wŠ ∙ w¨ ∙ w„ ∙ w³ ∙ wñ ∙ ?ö,•« ?=1A 7(= 7(=/ 7(ż ?ö,¹cd

w którym przy kotwieniu

prętów rozciąganych ?ö,¹cd max ú0,3 ∙ ?ö,•« ; 10 ; 100 û

prętów ściskanych ?ö,¹cd max ú0,6 ∙ ?ö,•« ; 10 ; 100 û

Współczynniki wŠ − wñ zależą od wyżej wymienionych czynników.

?ö 1,0 ∙ 1,0 ∙ 1,0 ∙ 0,7 ∙ 1,0 ∙ 440,0 308

?ö,üýþ • maxú0,3 ∙ ?ö,•« ; 10 ; 100 û max 0,3 ∙ 440,00; 10 ∙ 16; 100 160

?ö,üýþ ś maxú0,6 ∙ ?ö,•« ; 10 ; 100 û max 0,6 ∙ 440,00; 10 ∙ 16; 100 264

?ö 308 > ?ö,¹cd 264

2.7.2. Sprawdzenie stopy na przebicie – wg. Pisarczyka

39
Sprawdzenia na przebicie można nie wykonywać, gdy wysokość stopy spełnia warunek:

ℎ ≥ 0,3 ∙ mz − *{ n

ℎ − H@'< <ść ';<+@ ⇒ ℎ 0,6

z − lłDC<ść H(ę 'A=C< G< D +<l';*H@ ';<+@ ⇒ z 2,2

*{ − lłDC<ść H(ę 'A=C< G< D +,A= ,</D 'łD+* ⇒ *{ 0,5

ℎ 0,6 ≥ 0,3 ∙ m2,2 − 0,5n 0,51

Warunek spełniony.

2.7.3. Obliczenie zbrojenia głównego.

a. zbrojenie na kierunku L

Wyznaczenie grubości otulenia potrzebnej ze względu na przyczepność zbrojenia do betonu

i konstrukcji.

Za otulenie zbrojenia betonem uważa się najmniejszą odległość pomiędzy powierzchnią

zbrojenia i powierzchnią betonu. Za otulenie nominalne 1dk¹ uważa się sumę otulenia
minimalnego 1¹cd i dodatku ze względu na ewentualną odchyłkę wykonania ∆1l=Ó

1dk¹ 1¹cd + ∆1 ôÒ

1¹cd maxú1¹cd,ö ; 1¹cd, h• ; 10 û

1¹cd,ö − (7( *?7= <;D?=7(= A= HAC?ęlD 7* +,A@1A=+7<ść ⇒ 1¹cd,ö 12

40
1¹cd, h• − (7( '?7= <;D?=7(= A= HAC?ęlD 7* ;,H*ł<ść ⇒ 1¹cd, h• 40 m ?. = '+<A. ‚1n

1¹cd maxú1¹cd,ö ; 1¹cd, h• ; 10 û max 12 ; 40 ; 10 40

∆1 ôÒ − H*,;<ść A*?=1*7* HC. 7<, @ ⇒ ∆1 ôÒ 10

1dk¹ 1¹cd + ∆1 ôÒ 40 + 10 50

Metoda wsporników płytowych – kombinacja nr 6 (metoda ta jest omawiana u Starosolskiego

w książkach)

• 166,32
ª∗ ¹®{ ª ¹®{,´ − 356,18 − 318,38 … ¨
•∙z 2,0 ∙ 2,2

• 166,32
ª ∗ ¹c¹ ª ¹cd,´ − 302,31 − 264,51 … ¨
•∙z 2,0 ∙ 2,2

41
Wysokości użyteczne przekroju

1 1
l ℎ − 1dk¹ − 60 1 −51 − ∙ 1,2 1 54,4 1 0,544
2 2
1 1 1 1
l© ∙ ℎ − 1dk¹ − ∙ 60 1 −51 − ∙ 1,2 1 24,4 1 0,244
2 2 2 2

Wartości

ª∗ 291,08 … ¨

ª∗ © 303,93 … ¨

Š ∙ =Š + ¨ ∙ =¨

© Š© ∙ =Š© + ¨© ∙ =¨

gdzie:
=Š − <l?=Cł<ść <l +<ł<H@ ,<A+(=;<ś1(
2
=¨ − <l?=Cł<ść <l ,<A+(=;<ś1(
3
Š ª∗ ∙ ? ∙ • 291,08 ∙ m0,59 + 0,45 + 0,15 ∙ *{ n ∙ 2,0 649,10

1 1
¨ mª∗ ¹®{ − ª∗ n ∙ ? ∙ • ∙ m318,38 − 291,08n ∙ 1,115 ∙ 2,0 ∙ 30,43
2 2
1 2
Š ∙ =Š + ¨ ∙ =¨ 649,10 ∙ ∙ ? + 30,43 ∙ ∙ ? 384,49
2 3

Š© ª∗ © ∙ ? ∙ • 303,93 ∙ 0,59 ∙ 2,0 358,64

1 1
¨© mª∗ ¹®{ − ª∗ © n ∙ ? ∙ • ∙ m318,38 − 303,93n ∙ 0,59 ∙ 2,0 ∙ 8,52
2 2
1 2
© Š© ∙ =Š© + ¨© ∙ =¨© 358,64 ∙ ∙ 0,59 + 8,52 ∙ ∙ 0,59 109,15
2 3

Pole przekroju zbrojenia

© 10915
ˆ © 11,83 1 ¨
0,9 ∙ l© ∙ |€ 0,9 ∙ 24,4 ∙ 42

38449
ˆ 17,69 1 ¨
0,9 ∙ l ∙ |€ 0,9 ∙ 54,4 ∙ 42

Przyjęto 15 prętów 12 gdzie ˆ , •k 18,0 1 ¨

co 14 cm.

42
b. zbrojenie na kierunku B

Wyznaczenie grubości otulenia potrzebnej ze względu na przyczepność zbrojenia do betonu

i konstrukcji.

1dk¹ 1¹cd + ∆1 ôÒ

1dk¹ 1¹cd + ∆1 ôÒ 40 + 10 50

Metoda wsporników płytowych – kombinacja nr 6

1 1
ª∗ ›ª ¹®{,´ +ª ¹cd,´ ¥ ∙ m356,18 + 302,31n ∙ 329,25 … ¨
2 2

43
Wysokości użyteczne przekroju

1 1
l ℎ − 1dk¹ − : − 60 1 −51 − 1,2 − ∙ 1,2 1 53,2 1 0,532
2 2
1 1 1 1
l© ∙ ℎ − 1dk¹ − : − ∙ 60 1 −51 − 1,2 − ∙ 1,2 1 23,2 1 0,232
2 2 2 2

Wartości

ª∗ 329,25 … ¨

Š ∙ =Š

© Š© ∙ =Š©

Gdzie:

=Š − <l?=Cł<ść <l +<ł<H@ ,<A+(=;<ś1(

Š ª∗ ∙ ? ∙ z 329,25 ∙ ›0,425 + 0,40 + 0,15 ∙ *€ ¥ ∙ 2,2 635,62

1
Š ∙ =Š 635,62 ∙ ∙ ? 278,88
2

Š© ª∗ ∙ ? ∙ z 329,25 ∙ 0,425 ∙ 2,2 307,85

1
© Š© ∙ =Š© 307,85 ∙ ∙ 0,425 65,42
2

Pole przekroju zbrojenia

© 6542
ˆ © 7,46 1 ¨
0,9 ∙ l© ∙ |€ 0,9 ∙ 23,2 ∙ 42

27888
ˆ 13,87 1 ¨
0,9 ∙ l ∙ |€ 0,9 ∙ 53,2 ∙ 42

Przyjęto 13 prętów 12 gdzie ˆ , •k 15,6 1 ¨

co 16 cm.

44