CECHY MATERIAŁÓW W KONSTRUKCJACH SPRĘŻONYCH: WYMAGANIA, RELACJE NAPRĘŻENIE – ODKSZTAŁCENIE

1. Beton
a. Wymagane cechy betonu:
 Wysoka wytrzymałość na ściskanie,
 Wysoki moduł sprężystości,
 Małe odkształcenia doraźne,
 Dobra przyczepność betonu do stali,
 Szczelność.

Wysoka wytrzymałość na ściskanie fc wymagana jest zarówno ze względów technologicznych, gdyż decyduje o
prawidłowym przeniesieniu dużych sił sprężających i o ograniczeniu wymiarów przekrojów, jak też ekonomicznych, gdyż
wpływa na ciężar konstrukcji i zużycie materiałów

Rodzaje cementu:
 CEM I – w klasach 42,5 i 52,5
 CEM I - w klasach 32,5R, 42,5R i 52,R
 CEM II/A – w klasach 42,5R i 52,5R

Czas sprężenia
 Najczęściej wymaga się, aby beton w chwili sprężania miał wytrzymałość co najmniej 70% średniej wytrzymałości 28-
dniowej, odpowiadającej projektowanej klasie.

Wysoka wartość modułu sprężystości Ec jest wymagana ze względu na ograniczenie ugięć elementów oraz zmniejszenie
doraźnych strat sprężania do sprężystego skrótu betonu.

Małe odkształcenia doraźne (opóźnione) wymagane są z racji ograniczenia ugięć, zwłaszcza ich przyrostu w czasie, oraz
ograniczenia opóźnionych strat sprężenia. O odkształceniach opóźnionych decydują zjawiska: skurcz i pełzanie.

Dobra przyczepność betonu i stali wiąże się z wytrzymałością betonu na rozciąganie fct i jest wymagana w elementach
strunobetonowych, w których następuje przekazanie siły z cięgien na beton przez przyczepność.

Wysoka szczelność betonu jest cechą decydującą o trwałości konstrukcji sprężonych. Zasadnicze znaczenie zarówno dla
ochrony stali sprężającej jak też odporności korozyjnej samego betonu ma szczelność warstwy otulającej.

b. Odkształcalność betonu
 Sprężenie (wprowadzenie w beton dużych naprężeń) powoduje znaczne odkształcenia.
 Odkształcenie ε jest funkcją naprężenia σ
 Do celów analizy zachowania się betonu w konstrukcjach sprężonych rozróżnia się: odkształcenia
doraźne (wywołane krótkotrwałych działaniem naprężeń) i odkształcenia opóźnione (zachodzące w
czasie przy stałym działaniu obciążenia).
2. Stal
a. Wymagane cechy stali sprężającej
 Wysoka wytrzymałość na rozciąganie
 Odpowiednie właściwości sprężyste
 Zadowalająca ciągliwość

Wysoka wytrzymałość na rozciąganie pozwala na wprowadzenie wysokich naprężeń wstępnych przy naciągu i uzyskanie,
mimo strat siły naciągu, dużej siły sprężającej przy niewielkim przekroju cięgna.

Dobra sprężystość stali wyraża się wysoką granicą sprężystości, czyli wysokim poziomem naprężeń, do tego wykres σ – ε
jest praktycznie liniowy i odkształcenia są odwracalne po odciążeniu.

Duże wydłużenia przy zerwaniu, czyli dostateczna ciągliwość stali stanową wymagania mające na celu zabezpieczenie przed
gwałtownym, kruchym zrywaniem się stali przy przypadkowych uszkodzeniach mechanicznych lub przeciążeniach w toku
naciągu. Ponadto dobra ciągliwość wymagana jest w niektórych typach zakotwień cięgien.

Rodzaje stali:
 Stal wysokowęglowa przeciągana na zimno – druty, sploty
 Stal stopowa walcowana na gorąco – pręty

b. Wytrzymałość i odkształcalność stali – zgodnie z wymaganiami stawianymi stalom sprężającym w celu

scharakteryzowania stali, są badane:
 Wytrzymałość fp,
 Umowna granica plastyczności σ0,1 lub σ0,2
 Wydłużenie graniczne przy zerwaniu εpu