‫دوره آمادگی آزمون اصول بازار سرمایه‬

‫ثِ ًبم خذا‬

‫ػیذ سٍح اهلل حؼیٌی همذم‬

‫دیوبُ ‪1392‬‬

‫‪1‬‬

‫علم اقتصاد‬

‫• ثِ عَس ولی دس تحلیل ّبی التلبدی هی تَاى ػلن التلبد سا ثِ خشد‬

‫ٍ والى تمؼین وشد‪.‬‬
‫• التلبد خشد‪ :‬ثِ ثشسػی سفتبس التلبدی یه فشد‪ ،‬یه ثٌگبُ یب یه‬
‫خبًَاس هی پشداصد‪ .‬هبًٌذ هلشف یه خبًَاس‪ ،‬تَلیذ یه ثٌگبُ ( یه فشد‪،‬‬
‫یه ثٌگبُ‪ ،‬یه ثبصاس)‪ .‬التلبد خشد تئَسی تؼییي لیوت اػت‪.‬‬
‫• التلبد والى‪ :‬ثِ ثشسػی سفتبس التلبدی ّوِ ثخؾ ّبی التلبد دس‬
‫عی یه دٍسُ هی پشداصد‪( .‬هلشف التلبد‪ ،‬تَسم‪ ،‬ثیىبسی)‬

‫‪2‬‬

‫‪1‬‬
 ‫دوره آمادگی آزمون اصول بازار سرمایه‬

‫علم اقتصاد‬

‫• ػلن التلبد‪ :‬ػلن تخلیق ثْیٌِ هٌبثغ هحذٍد ثِ خَاػتِ ّبی‬

‫ًبهحذٍد ثـشی‬
‫ػَاهل تَلیذ (ًیشٍی اًؼبًی‪،‬‬ ‫اختلبف ثِ ثْتشیي ؿىل‬
‫ػشهبیِ‪ ،‬هذیشیت ٍ هٌبثغ‬
‫عجیؼی)‬
‫• هْوتشیي ًىتِ دس ػلن التلبد تَخِ ثِ وویبثی ػَاهل تَلیذ اػت‪.‬‬
‫چِ وبال ٍ خذهبتی تَلیذ وٌین؟‬

‫چگًَِ تَلیذ وٌین؟‬ ‫• ػِ ػَال اكلی التلبد‬

‫چگًَِ تَصیغ وٌین؟‬

‫‪3‬‬

‫منحنی امکانات تولیذ‬

‫• تلوین گیشی دس هَسد ػِ ػَال اكلی التلبد ًیبص ثِ ّضیٌِ داسد‪.‬‬

‫هْوتشیي ّضیٌِ‪ّ ،‬ضیٌِ فشكت هٌبػت اػت‪.‬‬
‫• ّضیٌِ فشكت‪ :‬آى ّضیٌِ ای وِ افشاد ثب یه اًتخبة یب تلوین اص دػت‬
‫هی دٌّذ‪ .‬اص آًدب وِ هَضَع اكلی ػلن التلبد تخلیق ثْیٌِ هٌبثغ‬
‫وویبة اػت‪ ،‬ایي ػَال ّوَاسُ هغشح اػت وِ ثب هٌبثغ وویبة چِ‬
‫وبال ٍ خذهبتی تَلیذ وٌین‪.‬‬
‫• دس التلبد ّضیٌِ فشكت سا ثب هٌحٌی اهىبًبت تَلیذ هی تَاى ًـبى داد‪.‬‬

‫‪4‬‬

‫‪2‬‬
 ‫دوره آمادگی آزمون اصول بازار سرمایه‬

‫منحنی امکانات تولیذ‬

‫• ثش سٍی هٌحٌی اهىبًبت تَلیذ هی تَاى تشویت تَلیذ دٍ وبالی ‪ y ٍ x‬سا ثب تَخِ‬
‫ثِ تىٌَلَطی ٍ ػَاهل تَلیذ هَخَد تَلیذ وشد‪.‬‬
‫• حضَس سٍی هٌحٌی اهىبًبت تَلیذ یؼٌی التلبد دس ؿشایظ اؿتغبل وبهل یب تَلیذ‬
‫ثب حذاوثش وبسایی ٍ ًمبط داخل هٌحٌی یؼٌی ٍضؼیت اؿتغبل ًبلق‬
‫• ثب حشوت اص ًمغِ ‪ A‬ثِ ‪ B‬ؿیت هٌحٌی افضایؾ هییبثذ‪ ،‬افضایؾ ؿیت حبوی اص‬
‫ٍخَد ّضیٌِّبی فشكت فضایٌذُ دس تَلیذ وبالی ‪ X‬اػت‪.‬‬

‫‪5‬‬

‫منحنی امکانات تولیذ‬

‫• دلیل همؼش ثَدى هٌحٌی اهىبًبت تَلیذ‪ّ ،‬ضیٌِ فشكت فضایٌذُ اػت‪.‬‬
‫• ّضیٌِ فشكت فضایٌذُ‪ :‬یه وـَس ثبیذ همبدیش ثیـتش ٍ ثیـتشی اص یه وبال سا اص‬
‫دػت ثذّذ تب هٌبثغ وبفی ثشای تَلیذ ّش ٍاحذ اضبفی اص وبالی دیگش فشاّن ؿَد‪.‬‬

‫‪6‬‬

‫‪3‬‬
 ‫دوره آمادگی آزمون اصول بازار سرمایه‬

‫اضکال مختلف منحنی امکانات تولیذ‬

‫‪7‬‬

‫تقاضا‪ ،‬عرضه و تعادل‬

‫• تمبضب ثشای ّش وبال یب خذهت ثب تَخِ ثِ لیوت وبال ٍ ػبیش ػَاهل‬

‫هَثش ثش تمبضب دس ّش دٍسُ تؼییي هی ؿَد‪.‬‬
‫• تؼشیف تمبضب‪:‬‬
‫تمبضب همذاس وبال یب خذهتی اػت وِ ثب تَخِ ثِ لیوت ٍ ػبیش ػَاهل‬
‫دس ّش دٍسُ خشیذاسی هی وٌین‪ .‬ثبیذ تَخِ داؿتِ ثبؿیذ وِ "تمبضب "‬
‫ثب ًیبص تفبٍت داسد هب ثِ وبال ٍ خذهبت صیبدی ًیبص داسین ٍلی هوىي‬
‫اػت تمبضب ًىٌین‪ .‬ثؼضی ًیبصّبی هب ثب تَخِ ثِ لیوت ٍ دسآهذ ٍ ‪...‬‬
‫تجذیل ثِ تمبضب ًوی ؿًَذ‪.‬‬

‫‪8‬‬

‫‪4‬‬
 ‫دوره آمادگی آزمون اصول بازار سرمایه‬

‫• عوامل موثر بر تقاضا‪:‬‬

‫همذاس تمبضب اص ّش وبال تَػظ ّش فشد ثؼتگی ثِ لیوت وبال‪ ،‬دسآهذ‪ ،‬لیوت ػبیش وبالّب‪،‬‬
‫تجلیغبت ٍ ثؼیبسی ػَاهل دیگش داسد وِ هی تَاى ثِ كَست صیش ًَؿت‬
‫)‪Qdx = f ( Px ,I, Py, A , E...‬‬ ‫•‬

‫• اًتظبسات‪ ٍ E‬تجلیغبت ‪ A‬لیوت ػبیش وبالّب ‪ ، Py‬دسآهذ ‪ X ، I‬لیوت وبالی‪X، Px‬‬

‫همذاستمبضب اصوبالی ‪ Qdx‬وِ ًؼجت ثِ آیٌذُ اػت‪.‬‬

‫• لبًَى تمبضب‪ :‬ساثغِ ثیي همذاس تمبضب ثشای یه وبال ثب لیوت آى وبال سا ثب فشم ثجبت‬
‫ػبیش ػَاهل ًـبى هی دّذ‪ .‬ثغَس هؼوَل ثب افضایؾ لیوت وبال‪ ،‬همذاس تمبضب ثشای آى‬
‫وبال وبّؾ هی یبثذ‪ .‬ثٌبثشایي یه ساثغِ هؼىَع ثیي همذاس تمبضب ٍ لیوت وبال ٍخَد‬
‫داسد‪.‬‬

‫‪9‬‬

‫تابع تقاضا‬

‫• ثب تَخِ ثِ لبًَى تمبضب ساثغِ هؼىَع ثیي ‪ٍ P ٍ Q‬خَد داسد‪.‬‬

‫‪• Qdx = a – b Px‬‬
‫• ًمغِ اؿجبع هلشف وٌٌذُ‪ ،‬حذاوثش همذاس تمبضبیی اػت وِ فشد ثشای وبالی هدبًی داسد‪.‬‬

‫ًمغِ اؿجبع هلشف‬

‫وٌٌذُ‬

‫‪10‬‬

‫‪5‬‬
 ‫دوره آمادگی آزمون اصول بازار سرمایه‬

‫تغییر در تقاضا‬

‫‪ -1‬تغییش دس همذاس تمبضب‬

‫فمظ ثِ ػلت تغییش دس لیوت خَد آى وبال ثَخَد هی آیذ‪.‬‬
‫‪ -2‬تغییش دس تمبضب (خبثِ خبیی هٌحٌی تمبضب)‬
‫چٌبًچِ دس ػَاهل هَثش ثش تمبضب‪ ،‬لیوت خَد وبال سا (‪ )Px‬سا حزف وٌین‪،‬‬
‫تغییش ػبیش ػَاهل هَخت تغییش دس تمبضب ٍ خبثِ خبیی هٌحٌی تمبضب‬
‫خَاّذ ؿذ‪ .‬هبًٌذ دساهذ هلشف وٌٌذُ‪ ،‬لیوت ػبیش وبالّب‪ ،‬اًتظبسات ٍ‬
‫تجلیغبت‪.‬‬

‫‪11‬‬

‫تغییر در تقاضا‬

‫‪ -1‬درآمد مصرف کننده‬

‫افضایؾ دسآهذ هلشف وٌٌذُ هَخت افضایؾ یب وبّؾ تمبضب ًؼجت ثِ یه وبال هی ؿَد‪.‬‬
‫((افضایؾ تمبضب یؼٌی خبثِ خبیی هٌحٌی تمبضب ثِ ػوت ساػت))‬
‫((وبّؾ تمبضب یؼٌی خبثِ خبیی هٌحٌی تمبضب ثِ ػوت چپ))‬
‫هٌحٌی اًگل‪ :‬ایي هٌحٌی ساثغِ ثیي دسآهذ هلشف وٌٌذُ ٍ تمبضبی ٍی سا ثشای یه وبال‬
‫ًـبى هی دّذ‪.‬‬
‫الف) وبالی ػبدی (ًشهبل)‪ :‬ثب افضایؾ دسآهذ تمبضب ثشای ایي وبال افضایؾ هی یبثذ‪.‬‬
‫ة) وبالی پؼت‪ :‬ثب افضایؾ دسآهذ تمبضب ثشای ایي وبال وبّؾ هی یبثذ‪.‬‬
‫ج) وبالی هؼتمل اص دسآهذ‪ :‬ثب تغییش دسآهذ‪ ،‬تغییشی دس تمبضبی ایي ًَع وبال ایدبد ًوی‬
‫ؿَد‪.‬‬

‫‪12‬‬

‫‪6‬‬
 ‫دوره آمادگی آزمون اصول بازار سرمایه‬

‫تغییر در تقاضا‬

‫‪ -2‬لیوت وبالّبی دیگش (‪)Py‬‬

‫افضایؾ لیوت وبالی ‪ Y‬هَخت افضایؾ یب وبّؾ تمبضب ًؼجت ثِ وبالی ‪ X‬هی ؿَد‬
‫ٍ هَخت خبثِ خبیی هٌحٌی تمبضب خَاّذ ؿذ‪.‬‬
‫الف) وبالی خبًـیي‪ :‬افضایؾ لیوت وبالی خبًـیي‪ ،‬تمبضب سا ثشای وبالی ‪X‬‬
‫افضایؾ هی دّذ‪( .‬هٌحٌی تمبضب ثِ ػوت ساػت)‬
‫ة) وبالی هىول‪ :‬افضایؾ لیوت وبالی هىول‪ ،‬تمبضب سا ثشای وبالی ‪ X‬وبّؾ هی‬
‫دّذ‪( .‬هٌحٌی تمبضب ثِ ػوت چپ)‬
‫ج) وبالی هؼتمل اص ّن‬

‫‪13‬‬

‫تغییر در تقاضا‬

‫‪ -3‬اًتظبسات لیوتی‬
‫چٌبًچِ هلشف وٌٌذُ اًتظبس داؿتِ ثبؿذ‪ ،‬لیوت وبال دس آیٌذُ افضایؾ یبثذ‪ ،‬تمبضب‬
‫ثشای آى وبال دس حبل حبضش افضایؾ خَاّذ یبفت ٍ هٌحٌی تمبضب ثِ ػوت‬
‫ساػت خبثِ خب خَاّذ ؿذ‪.‬‬

‫‪14‬‬

‫‪7‬‬
 ‫دوره آمادگی آزمون اصول بازار سرمایه‬

‫تغییر در تقاضا‬
‫‪ -4‬تجلیغبت‬
‫چٌبًچِ تجلیغبت ثِ ًفغ یه وبال افضایؾ یبثذ ثِ ؿشط ثبثت ثَدى ػبیش‬
‫ؿشایظ‪ ،‬تمبضب ثشای آى افضایؾ خَاّذ یبفت‪.‬‬

‫حبلت ّبی خبف هٌحٌی تمبضب‬

‫‪15‬‬

‫تقاضا‬

‫• فشم وٌیذ تبثغ تمبضب ثِ ؿىل صیش اػت‪:‬‬

‫ًَع وبال ٍ استجبط ثیي دٍ وبال ‪ Y ٍ X‬ثِ تشتیت ثشاثش اػت‪:‬‬

‫الف) پؼت – هىول‬
‫ة) ًشهبل – هىول‬
‫ج) پؼت – خبًـیي‬
‫د) ًشهبل ‪ -‬خبًـیي‬

‫‪16‬‬

‫‪8‬‬
 ‫دوره آمادگی آزمون اصول بازار سرمایه‬

‫تقاضای بازار‬

‫• تمبضبی ثبصاس ثشاثش اػت ثب خوغ افمی تمبضبی ته ته افشاد دس ثبصاس‬

‫(وبفیؼت دس ّش لیوتی همذاس تمبضبی ثبصاس سا ثذػت آٍسین)‪.‬‬
‫• ًىتِ‪:‬‬
‫‪ -1‬تبثغ تمبضبی افشاد ثش حؼت ‪ً Q‬ؼجت ثِ ‪ًَ P‬ؿتِ ؿَد‪.‬‬
‫‪ّ -2‬ش دٍ تبثغ تمبضب ثش سٍی یه ًوَداس سػن ؿَد‪.‬‬

‫‪17‬‬

‫تقاضای بازار‬

‫• هثبل‪:‬‬
‫ثبصاس ؿبهل دٍ تمبضبوٌٌذُ ثب تَاثغ تمبضبی صیش اػت‪ .‬تبثغ تمبضبی ثبصاس سا‬
‫ثذػت آٍسیذ‪.‬‬
‫‪Qa= 10 – 2P‬‬
‫‪P = 10 – ½ Qb‬‬

‫‪18‬‬

‫‪9‬‬
 ‫دوره آمادگی آزمون اصول بازار سرمایه‬

‫عرضه‬

‫• ػشضِ وبال‪ ،‬همذاس وبال یب خذهتی اػت وِ تَلیذ وٌٌذُ ثِ اصای لیوت هؼیي ٍ‬
‫ػبیش ػَاهل دس ّش دٍسُ ثِ ثبصاس ػشضِ هی وٌذ‪.‬‬
‫• ػَاهل هَثش ثش همذاس ػشضِ ػجبستٌذ اص‪:‬‬
‫)… ‪• Qsx: f(Px, TC, T, TR, Tech, E,‬‬
‫• ّش چِ لیوت وبالی ‪ X‬افضایؾ یبثذ‪ ،‬همذاس ػشضِ دس ثبصاس افضایؾ خَاّذ یبفت‪.‬‬
‫‪Qsx = a + bPx‬‬

‫‪19‬‬

‫تغییرات در عرضه‬

‫‪ -1‬تغییش دس همذاس ػشضِ‬

‫ثب تغییش دس لیوت وبال‪ ،‬همذاس ػشضِ تَػظ تَلیذ وٌٌذُ تغییش هی وٌذ ٍ حشوت سٍی هٌحٌی ػشضِ‬
‫خَاّذ ثَد‪.‬‬
‫‪ -2‬تغییش دس ػشضِ ( خبثِ خبیی هٌحٌی ػشضِ)‬
‫تغییش دس ػشضِ وبال ثِ دالیلی غیش اص لیوت وبال ػجت خبثدبیی هٌحٌی ػشضِ خَاّذ ؿذ‪.‬‬
‫• ثبیذ ػبیش ػَاهل اثشگزاس سا ثش ّضیٌِ تَلیذ‪ ،‬ػپغ ػشضِ وبال یب خذهت ثشسػی وٌین‪.‬‬
‫• اگش ػشضِ وبال وبّؾ یبثذ‪ ،‬هٌحٌی ثِ ػوت چپ ٍ ثبال هٌتمل خَاّذ ؿذ‪.‬‬

‫‪20‬‬

‫‪10‬‬
 ‫دوره آمادگی آزمون اصول بازار سرمایه‬

‫تغییرات در عرضه‬

‫اگش هبلیبت افضایؾ یبثذ‪ّ ،‬ضیٌِ تَلیذ افضایؾ یبفتِ‪ ،‬دس ًتیدِ تَلیذ وٌٌذُ حبضش ًیؼت ثب ّوبى‬ ‫•‬
‫لیوت لجلی‪ ،‬ثِ ّوبى هیضاى لجل ػشضِ وٌذ‪ .‬ثلىِ تَلیذ ٍ ػشضِ سا وبّؾ هی دّذ‪ .‬دس ًتیدِ‬
‫ثب افضایؾ هبلیبت هٌحٌی ػشضِ ثِ ػوت چپ هٌتمل هی ؿَد‪.‬‬
‫اگش یبساًِ تَلیذی افضایؾ یبثذ‪ّ ،‬ضیٌِ تَلیذ وبّؾ یبفتِ‪ ،‬دس ًتیدِ تَلیذ وٌٌذُ حبضش اػت ثب‬ ‫•‬
‫ّوبى لیوت لجلی‪ ،‬ػشضِ وٌذ‪ .‬حتی تَلیذ ٍ ػشضِ سا افضایؾ هی دّذ‪ .‬دس ًتیدِ ثب افضایؾ‬
‫یبساًِ تَلیذ هٌحٌی ػشضِ ثِ ػوت ساػت هٌتمل هی ؿَد‪.‬‬
‫اگش تىٌَلَطی تَلیذی ثْجَد یبثذ‪ّ ،‬ضیٌِ تَلیذ وبّؾ یبفتِ‪ ،‬دس ًتیدِ تَلیذ وٌٌذُ حبضش اػت‬ ‫•‬
‫ثب ّوبى لیوت لجلی‪ ،‬ػشضِ وٌذ‪ .‬حتی تَلیذ ٍ ػشضِ سا افضایؾ هی دّذ‪ .‬دس ًتیدِ ثب ثْجَد‬
‫تىٌَلَطی هٌحٌی ػشضِ ثِ ػوت ساػت هٌتمل هی ؿَد‪.‬‬
‫اگش تَلیذ وٌٌذُ اًتظبس داؿتِ ثبؿذ لیوت هحلَل دس آیٌذُ افضایؾ یبثذ‪ ،‬دس حبل حبضش تَلیذ ٍ‬ ‫•‬
‫ػشضِ سا وبّؾ هی دّذ‪ .‬دس ًتیدِ‪ ،‬هٌحٌی ػشضِ ثِ ػوت چپ هٌتمل هی ؿَد‪.‬‬

‫‪21‬‬

‫تعادل بازار‬

‫ثشاثشی ػشضِ ٍ تمبضبی ثبصاس‪.‬‬ ‫•‬

‫تؼبدل دس ثبصاس ًـبى هی دّذ ّیچگًَِ اضبفِ ػشضِ ٍ اضبفِ تمبضبیی دس ثبصاس‬ ‫•‬
‫ٍخَد ًذاسد‪.‬‬
‫دس ‪ Q0 ٍ P0‬هٌحٌی ػشضِ ٍ تمبضب یىذیگش سا لغغ وشدُاًذ‪ .‬ایي ًمغِ لیوت‬ ‫•‬
‫تؼبدلی سا ًـبى هیدّذ‪.‬‬
‫لؼوت ‪ A‬هبصاد ٍ ووجَد ػشضِ ٍ ‪ B‬ووجَد ٍ هبصاد تمبضب سا ًـبى هیدّذ‪.‬‬ ‫•‬

‫‪22‬‬

‫‪11‬‬
 ‫دوره آمادگی آزمون اصول بازار سرمایه‬

‫تعادل بازار‬

‫هثبل‪ :‬فشم وٌیذ تَاثغ ػشضِ ٍ تمبضب ثشای یه هحلَل ثِ ؿىل صیش‬
‫اػت‪ .‬لیوت ٍ همذاس تؼبدلی سا هحبػجِ وٌیذ‪.‬‬
‫‪X = -20 + 4P‬‬
‫‪X = 100 – 2P‬‬

‫‪23‬‬

‫تعادل بازار‬

‫هثبل‪ :‬فشم وٌیذ تَاثغ ػشضِ ٍ تمبضب ثشای یه هحلَل ثِ ؿىل‬

‫صیش اػت‪ .‬لیوت ٍ همذاس تؼبدلی سا هحبػجِ وٌیذ‪.‬‬
‫‪X = -20 + 4P‬‬
‫‪X = 100 – 2P‬‬
‫‪-20 + 4P = 100 – 2P‬‬
‫‪6P =120 : P = 20‬‬
‫‪ᵿ P=20 : Q = 60‬‬

‫‪24‬‬

‫‪12‬‬
 ‫دوره آمادگی آزمون اصول بازار سرمایه‬

‫تغییر در تعادل‬
‫• ّش ػبهلی وِ ػجت خبثدبیی هٌحٌی ػشضِ ٍ تمبضب ؿَد‪ ،‬هٌدش ثِ تغییش ًمغِ تؼبدلی خَاّذ‬
‫ؿذ‪.‬‬
‫• هثبل‪:‬‬
‫چٌبًچِ لیوت وبالی خبًـیي افضایؾ یبفتِ ٍ دس ػیي حبل دػتوضد ًیض افضایؾ یبثذ‪ ،‬چِ اتفبلی دس‬
‫ثبصاس خَاّذ افتبد؟‬

‫‪25‬‬

‫تغییر در تعادل‬

‫• هثبل‪:‬‬
‫• تمبضب ثشای گَؿی تلفي ّوشاُ تغییش ًوی وٌذ اگش‬
‫الف) دسآهذ هلشف وٌٌذُ تغییش وٌذ‪.‬‬
‫ة) لیوت گَؿی تلفي ّوشاُ تغییش وٌذ‪.‬‬
‫ج) لیوت ػین وبست تغییش وٌذ‪.‬‬
‫د) لیوت دػتگبُ پیدش تغییش وٌذ‪.‬‬

‫‪26‬‬

‫‪13‬‬
 ‫دوره آمادگی آزمون اصول بازار سرمایه‬

‫تغییر در تعادل‬

‫• هثبل‪ :‬لیوت اتَهجیل ثب حدن هَتَس وَچه ٍ لیوت ثٌضیي ّوضهبى‬

‫افضایؾ یبثذ‪ ،‬تمبضب ثشای اتَهجیل ّبی ثب حدن ثضسي چِ تغییشی هی‬
‫وٌذ؟‬
‫الف) افضایؾ هی یبثذ‬
‫ة) وبّؾ هی یبثذ‬
‫ج) ثبثت هی هبًذ‬
‫د) ًبهـخق اػت‬

‫‪27‬‬

‫تغییر در تعادل‬

‫• هثبل‪ :‬دس وذام هَسد صیش‪ ،‬اثش ثش سٍی لیوت تؼبدلی ًبهؼیي اػت‪.‬‬
‫الف) تمبضب ٍ ػشضِ افضایؾ یبثٌذ‪.‬‬
‫ة) تمبضب افضایؾ ٍ ػشضِ ثبثت ثبؿذ‪.‬‬
‫ج) ػشضِ افضایؾ ٍ تمبضب وبّؾ یبثذ‪.‬‬
‫د) ػشضِ وبّؾ ٍ تمبضب ثبثت ثوبًذ‪.‬‬

‫‪28‬‬

‫‪14‬‬
 ‫دوره آمادگی آزمون اصول بازار سرمایه‬

‫تغییر در تعادل‬

‫هثبل‪ :‬لیوت ٍ همذاس تؼبدلی سا دس هَاسد صیش تؼییي وٌیذ‪.‬‬

‫الف) چٌبًچِ ػلیمِ هلشف وٌٌذُ ثِ هلشف ثیـتش وبال گشایؾ یبفتِ ٍ‬
‫دس ػیي حبل یبساًِ تَلیذی افضایؾ یبثذ‪.‬‬
‫ة) چٌبًچِ لیوت وبالی هىول وبّؾ یبفتِ ٍ دس ػیي خبل هَاد اٍلیِ‬
‫ًیض اسصاى ؿَد‪.‬‬
‫ج) چٌبًچِ ػغح دػتوضدّب افضایؾ یبفتِ ٍ هلشف وٌٌذگبى اًتظبس‬
‫افضایؾ لیوت هحلَل سا داؿتِ ثبؿٌذ‪.‬‬

‫‪29‬‬

‫اضافه رفاه مصرف کننذه‬

‫• اختالف ثیي آًچِ وِ هلشف وٌٌذُ حبضش اػت ثپشداصد ٍ آى همذاس وِ هی‬
‫پشداصد سا اضبفِ سفبُ هلشف وٌٌذُ هی گَیٌذ‪.‬‬
‫اضبفِ سفبُ هلشف وٌٌذُ‬

‫ًىتِ‪ :‬ثب افضایؾ لیوت‪ ،‬اضبفِ سفبُ هلشف وٌٌذُ وبّؾ هی یبثذ‪.‬‬

‫‪30‬‬

‫‪15‬‬
 ‫دوره آمادگی آزمون اصول بازار سرمایه‬

‫اضافه رفاه تولیذکننذه‬

‫• اختالف ثیي آًچِ تَلیذوٌٌذُ حبضش اػت دسیبفت وٌذ ( ًمبط سٍی‬
‫هٌحٌی ػشضِ) ٍ آًچِ دس ثبصاس دسیبفت هی وٌذ‪.‬‬
‫اضبفِ سفبُ تَلیذوٌٌذُ‬

‫ًىتِ‪ :‬اضبفِ سفبُ تَلیذوٌٌذُ ثب لیوت ساثغِ هؼتمین داسد‪.‬‬

‫‪31‬‬

‫سقف و کف قیمت‬
‫• ػیبػت وف لیوت ( تضویي لیوت)‬
‫ثِ ػیبػتی گفتِ هی ؿَد وِ دس آى دٍلت لیوت هحلَل سا ثبالتش اص‬
‫ػغح تؼبدلی ثبصاس تؼییي هی وٌذ‪ .‬اثشات ایي ػیبػت‪:‬‬
‫‪ -1‬هبصاد ػشضِ یب ووجَد تمبضب‬
‫‪ -2‬حوبیت اص تَلیذوٌٌذُ‬
‫‪ -3‬حضَس تَلیذوٌٌذگبى خذیذ‬
‫‪ -4‬افضایؾ دسآهذ تَلیذوٌٌذگبى‬

‫‪32‬‬

‫‪16‬‬
 ‫دوره آمادگی آزمون اصول بازار سرمایه‬

‫سقف و کف قیمت‬

‫• ػیبػت ػمف لیوت ( تثجیت)‬

‫ثِ ػغحی اص لیوت اؿبسُ داسد وِ دس آى لیوت اص ػَی دٍلت صیش لیوت تؼبدلی‬
‫ثبصاس تؼییي هی ؿَد‪ .‬اثشات ایي ػیبػت‪:‬‬
‫‪ -1‬هبصاد تمبضب‬
‫‪ -2‬حوبیت اص هلشف وٌٌذُ‬
‫‪ -3‬خشٍج تَلیذگٌٌذگبى ٍ هٌبثغ اص ثبصاس‬
‫‪ -4‬ایدبد ثبصاس ػیبُ‬
‫( ثْتشیي هثبل ثبصاس داسٍ اػت)‬

‫‪33‬‬

‫مالیات‬

‫• هبلیبت ثش ٍاحذ وبال هَخت افضایؾ ّضیٌِ ٍ دس ًتیدِ وبّؾ ػشضِ‬

‫هی ؿَد ( هٌحٌی ثِ ػوت چپ)‬

‫سيم مصرف کننده‬

‫سيم تولیدکننده‬

‫‪34‬‬

‫‪17‬‬
 ‫دوره آمادگی آزمون اصول بازار سرمایه‬

‫• ػْن تَلیذ وٌٌذُ ٍ هلشف وٌٌذُ اص هبلیبت ثش ٍاحذ وبال‪ ،‬ثِ ؿیت‬
‫هٌحٌی ػشضِ ٍ تمبضب ثؼتگی داسد‪.‬‬
‫• ّش چِ هٌحٌی تمبضب پشؿیت تش ثبؿذ یب هٌحٌی ػشضِ ون ؿیت تش‬
‫ثبؿذ‪ ،‬ػْن هبلیبتی هلشف وٌٌذُ ثیـتش اػت‪.‬‬
‫• حبلت خبف‪ :‬اگش هٌحٌی ػشضِ ػوَدی ثبؿذ‪ّ ،‬وِ هبلیبت ثِ دٍؽ‬
‫ػشضِ وٌٌذُ اػت‪.‬‬

‫‪35‬‬

‫کطص‬

‫حؼبػیت یب ػىغ الؼول دٍ هتغیش ثِ یىذیگش سا وـؾ گَیٌذ وِ‬ ‫•‬

‫ثلَست ًؼجت ٍ دسكذ ثیبى هی ؿَد‪.‬‬
‫وـؾ لیوتی تمبضب‬ ‫•‬
‫وـؾ دسآهذی تمبضب‬ ‫•‬
‫وـؾ هتمبعغ تمبضب‬ ‫•‬
‫وـؾ لیوتی ػشضِ‬ ‫•‬

‫‪36‬‬

‫‪18‬‬
 ‫دوره آمادگی آزمون اصول بازار سرمایه‬

‫کطص قیمتی تقاضا‬

‫• دسكذ تغییشات همذاس تمبضب ثِ دسكذ تغییشات لیوت وبال‪ .‬ثِ ػجبست‬
‫دیگش ثِ اصای ‪ 1‬دسكذ تغییش لیوت وبال‪ ،‬چٌذ دسكذ همذاس تمبضب تغییش‬
‫خَاّذ وشد؟‬

‫‪37‬‬

‫کطص قیمتی تقاضا‬

‫اگش دسكذ تغییشات كَست (همذاس تمبضب) اص دسكذ تغییشات هخشج‬ ‫•‬
‫(لیوت) ثیـتش ثبؿذ‪ ،‬وـؾ لیوتی ثضسگتش اص ‪ 1‬ثَدُ ٍ وبال ثب وـؾ‬
‫اػت‪.‬‬
‫وبال ثب وـؾ ( حؼبػیت ًؼجت تغییش لیوت صیبد اػت)‬ ‫•‬
‫وبال ثب وـؾ ٍاحذ‬ ‫•‬
‫وبال ثی وـؾ (حؼبػیت ًؼجت ثِ تغییش لیوت ون اػت)‬ ‫•‬

‫‪38‬‬

‫‪19‬‬
 ‫دوره آمادگی آزمون اصول بازار سرمایه‬

‫نحوه محاسبه کطص‬

‫• ًحَُ هحبػجِ وـؾ اص سٍی خذٍل‬

‫‪P‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪8‬‬ ‫‪6‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪0‬‬
‫‪Q‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪6‬‬ ‫‪8‬‬ ‫‪10‬‬

‫الف) اگش لیوت وبال اص ‪ 8‬ثِ ‪ 6‬وبّؾ یبثذ‪ ،‬وـؾ لیوتی تمبضب چمذس‬
‫اػت؟‬
‫ة) اگش اص لیوت اص ‪ 6‬ثِ ‪ 8‬افضایؾ یبثذ‪ ،‬وـؾ چمذس اػت؟‬

‫‪39‬‬

‫نحوه محاسبه کطص‬

‫• دس عَل هٌحٌی تمبضب‪ ،‬اگش هؼیش حشوت لیوت ٍ همذاس تمبضب تغییش وٌذ وـؾ‬
‫ّبی هتفبٍتی ثذػت هی آیذ‪.‬‬
‫• ثشای هحبػجِ وـؾ دس یه فبكلِ ٍ یب دس یه داهٌِ اص فشهَل صیش اػتفبدُ هی‬
‫ؿَد‪( .‬وـؾ لَػی)‬

‫• ثشای هحبػجِ وـؾ یه تبثغ تمبضب اص فشهَل صیش اػتفبدُ هی ؿَد‪.‬‬

‫‪40‬‬

‫‪20‬‬
 ‫دوره آمادگی آزمون اصول بازار سرمایه‬

‫نحوه محاسبه کطص‬

‫• دس تبثغ تمبضبی صیش دس ػغح لیوت ‪ 4‬وـؾ لیوتی تمبضب چمذس‬

‫اػت؟ ثب اصای چِ همذاسی وـؾ لیوتی تمبضب ‪ -1‬یب ٍاحذ خَاّذ‬
‫ؿذ؟‬
‫‪Q = 10 – 2P‬‬

‫‪41‬‬

‫نحوه محاسبه کطص‬

‫• هحبػجِ وـؾ اص سٍی هٌحٌی تمبضب ٍ ثلَست ٌّذػی‬

‫‪42‬‬

‫‪21‬‬
 ‫دوره آمادگی آزمون اصول بازار سرمایه‬

‫عوامل موثر بر کطص قیمتی تقاضا‬

‫‪ -1‬تؼذاد خبًـیي ّبی وبال‪ّ :‬ش چِ تؼذاد خبًـیي ّبی یه وبال ثیـتش‬
‫ثبؿذ‪ ،‬وـؾ لیوتی تمبضب ثیـتش اػت‪.‬‬
‫‪ -2‬ػْن وبال دس ثَدخِ خبًَاس‪ّ :‬ش چِ ػْن وبال دس ثَدخِ ثیـتش ثبؿذ‪،‬‬
‫وـؾ لیوتی تمبضب ثیـتش اػت‪.‬‬
‫‪ -3‬لیوت‪ّ :‬ش چِ لیوت ثیـتش ثبؿذ‪ ،‬وـؾ لیوتی ثضسگتش خَاّذ ثَد‪.‬‬
‫‪ -4‬صهبى‪:‬‬

‫‪43‬‬

‫درآمذ کل و کطص قیمتی تقاضا‬

‫• دسآهذ ول ػجبستؼت اص هدوَع همبدیش فشٍؽ دس لیوت وبال‪.‬‬

‫‪• TR = P.Q‬‬
‫• دسآهذ ًْبیی‪ ،‬دسآهذ حبكل اص آخشیي ٍاحذ فشٍؽ وبال اػت‪ .‬ثِ ػجبست‬
‫دیگش‪ ،‬آخشیي ٍاحذی وِ فشٍؽ سفتِ اػت چِ همذاس ثِ دسآهذ ول‬
‫اضبفِ وشدُ اػت‪.‬‬

‫‪44‬‬

‫‪22‬‬
 ‫دوره آمادگی آزمون اصول بازار سرمایه‬

‫درآمذ کل و کطص قیمتی تقاضا‬

‫ثیي دسآهذ ًْبیی‪ ،‬لیوت هحلَل ٍ وـؾ لیوتی تمبضب ساثغِ صیش ثشلشاس‬
‫اػت‪:‬‬

‫‪45‬‬

‫کطص درآمذی تقاضا‬

‫• اثش تغییشات دسآهذ ثش تغییشات همذاس تمبضب سا وـؾ دسآهذی تمبضب‬

‫ًـبى هی دّذ‪.‬‬
‫• اگش یه دسكذ دسآهذ تغییش وٌذ‪ ،‬چٌذ دسكذ همذاس تمبضب اص وبال تغییش‬
‫خَاّذ وشد؟‬

‫• اگش وـؾ دسآهذی تمبضب هثجت ثبؿذ وبال ػبدی یب ًشهبل‬

‫• اگش وـؾ دسآهذی تمبضب هٌفی ثبؿذ‪ ،‬وبال پؼت اػت‪.‬‬

‫‪46‬‬

‫‪23‬‬
 ‫دوره آمادگی آزمون اصول بازار سرمایه‬

‫نحوه محاسبه کطص درآمذی‬

‫• ثشای هحبػجِ وـؾ دسآهذی ثبیذ هٌحٌی اًگل سػن ؿَد‪.‬‬

‫‪• I = a + bQ‬‬
‫• ثب تَخِ ثِ خذٍل صیش‪ ،‬چٌبًچِ دسآهذ اص ‪ 2‬ثِ ‪ٍ 5‬احذ افضایؾ یبثذ‪،‬‬
‫وـؾ دسآهذی تمبضب چمذس اػت؟‬
‫‪Q‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪9‬‬ ‫‪12‬‬
‫‪I‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪7‬‬

‫‪47‬‬

‫نحوه محاسبه کطص درآمذی‬

‫• فشم وٌیذ هٌحٌی اًگل ثِ ؿىل صیش ثبؿذ‪ ،‬وـؾ دسآهذی تمبضب سا‬
‫دس ػغح ‪ 18‬ثذػت آٍسیذ‪.‬‬
‫‪• I = 10 + 2Q‬‬

‫‪48‬‬

‫‪24‬‬
 ‫دوره آمادگی آزمون اصول بازار سرمایه‬

‫نحوه محاسبه کطص درآمذی‬

‫• اگش هٌحٌی اًگل دس هؼبلِ دادُ ثبؿذ اثتذا ثش حؼت ‪ً I‬ؼجت ثِ ‪ Q‬هی‬
‫ًَیؼین‪ .‬اگش ػشم اص هجذا هثجت ثبؿذ یؼٌی هحَس ػوَدی سا لغغ وٌذ‪،‬‬
‫وبال لَوغ اػت‪.‬‬
‫• اگش ػشم اص هجذا ًذاؿتِ ثبؿذ ٍ اص هجذا هختلبت ثگزسد‪ ،‬وـؾ ثشاثش‬
‫ثب ٍاحذ اػت‪.‬‬
‫• اگش ػشم اص هجذا هٌفی ثبؿذ یؼٌی هحَس افمی سا لغغ وٌذ‪ ،‬وبال‬
‫ضشٍسی خَاّذ ثَد‪.‬‬

‫‪49‬‬

‫نحوه محاسبه کطص درآمذی‬

‫• وذاهیه اص وبالی صیش لَوغ اػت؟‬

‫•‬ ‫‪Q = 10 + 2I‬‬
‫•‬ ‫‪Q = -10 + 4I‬‬
‫•‬ ‫‪I = -10 + 2Q‬‬
‫•‬ ‫‪I = 100Q‬‬
‫•‬ ‫‪I = 10 -4Q‬‬

‫‪50‬‬

‫‪25‬‬
 ‫دوره آمادگی آزمون اصول بازار سرمایه‬

‫کطص متقاطع تقاضا‬

‫• وـؾ هتمبعغ یب استجبعی تمبضب ػجبستؼت اص دسكذ تغییش دس همذاس تمبضبی‬

‫وبال ثِ دسكذ تغییش دس لیوت وبالی دیگش‪.‬‬

‫• چٌبًچِ وـؾ ثضسگتش اص كفش ثبؿذ‪ ،‬دٍ وبال خبًـیي‬

‫• چٌبًچِ وـؾ وَچىتش اص كفش ثبؿذ‪ ،‬دٍ وبال هىول‬
‫• چٌبًچِ وـؾ استجبعی كفش ثبؿذ‪ ،‬دٍ وبال هؼتمل اص ّن ّؼتٌذ‪.‬‬

‫• (( ّش چِ وـؾ هتمبعغ هثجت ٍ ثضسگتش ثبؿذ‪ ،‬دٍ وبال خبًـیي ّبی ثْتشی‬
‫ثشای یىذیگشًذ))‬

‫‪51‬‬

‫کطص قیمتی عرضه‬

‫ایي وـؾ دسكذ تغییشات ػشضِ وبال تَػظ تَلیذوٌٌذُ سا ثِ دسكذ‬ ‫•‬
‫تغییشات لیوت آى وبال ًـبى هی دّذ‪.‬‬
‫اگش وـؾ ثضسگتش اص ‪ 1‬ثبؿذ‪ :‬ػشضِ وبال ثبوـؾ اػت‪.‬‬ ‫•‬
‫اگش هٌحٌی ػشضِ اص هجذا هختلبت ػجَس وٌذ‪ ،‬وـؾ ٍاحذ خَاّذ ثَد‪.‬‬ ‫•‬
‫اگش هٌحٌی ػشضِ هحَس ػوَدی سا لغغ وٌذ ( ؿیت هْن ًیؼت)‬ ‫•‬
‫ػشضِ ثب وـؾ خَاّذ ثَد‪.‬‬

‫‪52‬‬

‫‪26‬‬
 ‫دوره آمادگی آزمون اصول بازار سرمایه‬

‫تولیذ و هسینه‬

‫‪53‬‬
‫‪53‬‬

‫نظریه رفتار تولیذکننذه‬

‫• ّذف تَلیذوٌٌذُ‪ :‬حذاوثش وشدُ تَلیذ ول ثب اػتفبدُ اص ػَاهل تَلیذ‪.‬‬

‫• تَلیذ وٌٌذُ چگًَِ هی تَاًذ ثَدخِ هحذٍد خَد سا ثِ اػتخذام ػَاهل‬
‫تَلیذ تخلیق دّذ تب حذاوثش ػَد یب حذالل ضشس سا وؼت وٌذ‪.‬‬
‫• تَلیذ دس دٍ دٍسُ صهبًی كَست هی گیشد‪:‬‬
‫‪ -1‬وَتبُ هذت (دٍسُ ای وِ حذالل یه ػبهل تَلیذ سا ًتَاًین سا تغییش‬
‫دّین)‬
‫‪ -2‬ثلٌذهذت ( دٍسُ ای وِ ّوِ ػَاهل تَلیذ تغییش هی وٌذ)‬

‫‪54‬‬

‫‪27‬‬
 ‫دوره آمادگی آزمون اصول بازار سرمایه‬

‫تولیذ در کوتاه مذت‬

‫• تَلیذول‪ :‬همذاس تَلیذ ثِ اصای ّش ػغح اص ػبهل تَلیذ‪.‬‬

‫• تَلیذ هتَػظ‪ :‬تَلیذ ثِ اصای ّش ٍاحذ اص ػبهل تَلیذ ثغَس هتَػظ‬
‫• تَلیذ ًْبیی‪ :‬تَلیذ ثِ اصای آخشیي ٍاحذ ػبهل تَلیذ‬
‫‪L‬‬ ‫‪TP‬‬ ‫‪AP‬‬ ‫‪MP‬‬

‫‪1‬‬ ‫‪20‬‬ ‫‪20‬‬ ‫‪20‬‬

‫‪2‬‬ ‫‪50‬‬ ‫‪25‬‬ ‫‪30‬‬

‫‪3‬‬ ‫‪75‬‬ ‫‪25‬‬ ‫‪25‬‬

‫‪4‬‬ ‫‪90‬‬ ‫‪22.5‬‬ ‫‪15‬‬

‫‪5‬‬ ‫‪98‬‬ ‫‪20‬‬ ‫‪8‬‬

‫‪55‬‬

‫‪56‬‬

‫‪28‬‬
 ‫دوره آمادگی آزمون اصول بازار سرمایه‬

‫تولیذ در کوتاه مذت‬

‫• ؿیت خظ هوبع ثش ّش ًمغِ سٍی هٌحٌی تَلیذ ول‪ ،‬تَلیذ ًْبیی‬

‫خَاّذ ثَد‪.‬‬
‫• ؿیت خظ ٍاكل اص هجذا هختلبت ثِ ّش ًمغِ سٍی هٌحٌی تَلیذ ول‪،‬‬
‫تَلیذ هتَػظ خَاّذ ثَد‪.‬‬
‫‪ -1‬صهبًیىِ تَلیذ ول دس حذاوثش خَد لشاس داسد‪ ،‬تَلیذ ًْبیی كفش اػت‪( .‬‬
‫تَلیذ ًْبیی ّوبى ؿیت تبثغ تَلیذ ول اػت)‬
‫‪ -2‬لبًَى ثبصدّی ًضٍلی ( اص ػغحی اص تَلیذ وِ ثب افضایؾ ػبهل تَلیذ‪،‬‬
‫تَلیذ ًْبیی وبّؾ هی یبثذ‪).‬‬

‫‪57‬‬

‫تولیذ در کوتاه مذت‬

‫‪ -3‬اگش ػبهل تَلیذ هدبًی ثبؿذ‪ ،‬تَلیذ وٌٌذُ تب خبیی اػتخذام هی وٌذ‬
‫وِ تَلیذ ول حذاوثش ٍ تَلیذ ًْبیی كفش اػت‪.‬‬
‫‪ -4‬خبیی وِ تَلیذ هتَػظ حذاوثش اػت ثب تَلیذ ًْبیی ثشاثش اػت‪.‬‬
‫‪ّ -5‬ش گبُ تَلیذ هتَػظ كؼَدی اػت‪ ،‬همذاس تَلیذ ًْبیی اص آى ثضسگتش‬
‫اػت‪ّ .‬ش گبُ تَلیذ هتَػظ ًضٍلی اػت‪ ،‬همذاس تَلیذ ًْبیی اص آى وَچىتش‬
‫اػت‪.‬‬
‫‪ -6‬تب صهبًیىِ تَلیذ ًْبیی دس حبل كؼَد اػت‪ ،‬تَلیذ ول ثب ًشخ فضایٌذُ‬
‫دس حبل سؿذ اػت‪.‬‬

‫‪58‬‬

‫‪29‬‬
 ‫دوره آمادگی آزمون اصول بازار سرمایه‬

‫مراحل تولیذ در کوتاه مذت‬

‫‪59‬‬

‫مراحل تولیذ در کوتاه مذت‬

‫• هشحلِ اٍل تَلیذ‪ :‬دس ایي هشحلِ تَلیذ هتَػظ ٍ تَلیذ ول ّش دٍ كؼَدی اػت‪.‬‬
‫تَلیذ وٌٌذُ ثِ تَلیذ اداهِ هی دّذ‪.‬‬
‫• هشحلِ دٍم تَلیذ‪ :‬دس ایي هشحلِ تَلیذ ًْبیی ٍ هتَػظ ًضٍلی اهب هثجت ّؼتٌذ‪.‬‬
‫ایي هشحلِ التلبدی تشیي هشحلِ تَلیذ دس وَتبُ هذت اػت‪ .‬اگش ًْبدُ تَلیذ اسصاى‬
‫ثبؿذ تب اًتْبی هشحلِ دٍم تَلیذ هی ؿَد دس غیش ایٌلَست تَلیذ دس اثتذای هشحلِ‬
‫دٍم خَاّذ ثَد‪.‬‬
‫• هشحلِ ػَم‪ :‬ثب تَخِ ثِ ایٌىِ تَلیذ هتَػظ هٌفی اػت ٍ تَلیذ ول ًیض سًٍذ‬
‫وبّـی داسد‪ ،‬تَلیذ وٌٌذُ دس ایي هشحلِ تَلیذ ًخَاّذ وشد‪.‬‬

‫‪60‬‬

‫‪30‬‬
 ‫دوره آمادگی آزمون اصول بازار سرمایه‬

‫کطص عوامل تولیذ‬

‫• وـؾ ػَاهل تَلیذ ػجبستؼت اص دسكذ تغییش دس تَلیذ ول ثِ دسكذ‬

‫تغییش ًْبدُ تَلیذ‪.‬‬

‫‪61‬‬

‫کطص عوامل تولیذ و مراحل تولیذ‬

‫• دس هشحلِ اٍل تَلیذ‪ ،‬تَلیذ ًْبیی اص تَلیذ هتَػظ ثضسگتش اػت ٍ دس‬
‫ًتیدِ وـؾ ػبهل تَلیذ ثضسگتش اص ‪ 1‬اػت‪.‬‬
‫• دس هشحلِ ػَم ثب تَخِ ثِ هٌفی ثَدى تَلیذ ًْبیی‪ ،‬وـؾ ػبهل تَلیذ‬
‫هٌفی خَاّذ ثَد‪.‬‬
‫• دس اثتذای هشحلِ دٍم وـؾ ػبهل تَلیذ ثشاثش یه اػت‪ .‬دس عَل‬
‫هشحلِ دٍم تَلیذ هتَػظ اص تَلیذ ًْبیی ثضسگتش اػت دس ًتیدِ وـؾ‬
‫ػبهل تَلیذ ثیي كفش ٍ یه اػت‪ .‬دس اًتْبی ػبهل تَلیذ ًیض ثب تَخِ ثِ‬
‫كفش ثَدى تَلیذ ًْبیی‪ ،‬وـؾ ًْبدُ تَلیذ ثشاثش كفشاػت‪.‬‬

‫‪62‬‬

‫‪31‬‬
 ‫دوره آمادگی آزمون اصول بازار سرمایه‬

‫تولیذ در بلنذمذت‬

‫ثلٌذ هذت ثِ ؿشایغی اتالق هی ؿَد وِ ثتَاى ّوِ ًْبدّبی تَلیذ سا‬ ‫•‬
‫تغییش داد‪.‬‬
‫ثبصدّی ًؼجت ثِ همیبع‬ ‫•‬
‫چٌبًچِ ّوِ ػَاهل تَلیذ ‪ A‬ثشاثش ؿَد ٍ تَلیذ ول ثیؾ اص ‪ A‬ثشاثش‬ ‫‪-‬‬
‫ؿَد‪ ،‬ثبصدّی ًؼجت ثِ همیبع فضایٌذُ خَاّذ ثَد‪.‬‬
‫چٌبًچِ ّوِ ػَاهل تَلیذ ‪ A‬ثشاثش ؿَد ٍ تَلیذ ول ووتش اص ‪ A‬ثشاثش‬ ‫‪-‬‬
‫ؿَد‪ ،‬ثبصدّی ًؼجت ثِ همیبع وبٌّذُ خَاّذ ثَد‪.‬‬

‫‪63‬‬

‫تولیذ در بلنذمذت‬

‫ثبصدّی ًؼجت ثِ همیبع تَلیذ دس تبثغ تَلیذ همبثل چگًَِ اػت؟‬

‫•‬ ‫‪TP (Q) = 5 L1/3 K1/3‬‬

‫•‬ ‫‪ATP = 5 (AL)1/3 (AK)1/3‬‬
‫•‬ ‫‪TP = 5 A1/3L1/3A1/3K1/3‬‬
‫•‬ ‫‪TP = 5 A2/3 L1/3 K1/3‬‬
‫بازدىی نسبت بو مقیاس کاىنده است‪.‬‬

‫‪64‬‬

‫‪32‬‬
 ‫دوره آمادگی آزمون اصول بازار سرمایه‬

‫منحنی بی تفاوتی تولیذ‬

‫• هىبى ٌّذػی تشویت ّبی هختلفی اص دٍ ػبهل تَلیذ اػت وِ ثِ اصای ّوِ آى‬
‫تشویجبت تَلیذ ول یىؼبى اػت‪.‬‬

‫‪65‬‬

‫‪65‬‬

‫منحنی بی تفاوتی تولیذ‬

‫• ٍیظگی‪:‬‬
‫‪ّ -1‬وذیگش سا لغغ ًوی وٌٌذ‬
‫‪ -2‬داسای ؿیت ًضٍلی (هٌفی) ّؼتٌذ‪ .‬صیشا اگش اص ًْبدُ ػشهبیِ ون وٌین‪،‬‬
‫ثشای ّوبى هیضاى تَلیذ ثبیذ ًْبدُ ًیشٍی وبس ثیـتشی ثِ وبس ثگیشین‪.‬‬
‫‪ -3‬هٌحٌی تَلیذ یىؼبى ثبالتش ًـبى دٌّذُ تَلیذ ثیـتش ّؼتٌذ‪.‬‬
‫‪ً -4‬ؼجت ثِ هجذا هختلبت هحذة ّؼتٌذ‪( .‬ثذلیل ًشخ ًْبیی خبًـیٌی)‬

‫‪66‬‬

‫‪33‬‬
 ‫دوره آمادگی آزمون اصول بازار سرمایه‬

‫نرخ نهایی جانطینی عوامل تولیذ‬

‫• ًشخ ًْبیی خبًـیٌی ًضٍلی حىبیت اص آى داسد وِ ثشای ثذػت آٍسدى‬

‫یه ٍاحذ اضبفی ًْبدُ ًیشٍی وبس ثبیذ تؼذاد ثیـبسی ًْبدُ ػشهبیِ اص‬
‫دػت داد تب تَلیذ یىؼبى ثبلی ثوبًذ‪.‬‬
‫• ًشخ ًْبیی خبًـیٌی ثبثت ثیبًگش آى اػت دٍ ػبهل تَلیذ وبهال‬
‫خبًـیي یىذیگش ّؼتٌذ‪.‬‬

‫‪67‬‬

‫نرخ نهایی جانطینی عوامل تولیذ‬

‫دٍ ػبهل تَلیذ هىول یىذیگش ّؼتٌذ‪.‬‬

‫ػشهبیِ دس تَلیذ ًمـی ًذاسد‪.‬‬

‫‪68‬‬

‫‪34‬‬
 ‫دوره آمادگی آزمون اصول بازار سرمایه‬

‫خط هسینه یکسان‬

‫• هىبى ٌّذػی تشویجبت هختلفی اص ًْبدّبی ػشهبیِ ٍ ًیشٍی وبس اػت وِ‬
‫تَلیذوٌٌذُ هی تَاًذ ثب ثَدخِ هحذٍد خَد آًْب سا اػتخذام ًوبیذ‪.‬‬
‫• سٍی خظ ثَدخِ یؼٌی تَلیذوٌٌذُ اص ّوِ ثَدخِ خَد ثشای ثِ وبسگیشی ًیشٍی‬
‫وبس ثب لیوت (‪ ٍ )w‬ػشهبیِ ثب لیوت (‪ )r‬اػتفبدُ هی وٌذ‪.‬‬

‫‪• TC = wL + rK‬‬
‫• چٌبًچِ ثَدخِ تَلیذوٌٌذُ افضایؾ یبثذ هٌحٌی ثَدخِ یب ّضیٌِ یىؼبى ثِ ػوت‬
‫ساػت ٍ ثبال هٌتمل هی ؿَد‪.‬‬

‫‪69‬‬

‫تعادل تولیذکننذه‬

‫• تؼبدل ٍضؼیتی اػت وِ ثب تَخِ ثِ ثَدخِ (خظ ّضیٌِ یىؼبى) ثیـتشیي ػغح‬
‫تَلیذ ثذػت آیذ‪.‬‬
‫• تؼبدل ٍضؼیتی اػت وِ ؿیت هٌحٌی تَلیذ یىؼبى ثب ؿیت ثَدخِ ثشاثش ثبؿذ‪.‬‬

‫• ؿشط تؼبدل تَلیذوٌٌذُ‬

‫‪70‬‬

‫‪35‬‬
 ‫دوره آمادگی آزمون اصول بازار سرمایه‬

‫تعادل تولیذکننذه‬

‫• تؼبدل تَلیذوٌٌذُ ًمغِ ای اػت وِ دس آى تَلیذ ًْبیی ػبهل ػشهبیِ ثِ اصای‬

‫یه سیبل خشج ؿذُ ثشاثش ثبؿذ ثب تَلیذ ًْبیی ػبهل ًیشٍی وبس ثِ اصای ّش سیبل‬
‫خشج ؿذُ‪.‬‬

‫‪71‬‬

‫تعادل تولیذکننذه‬

‫• هثبل‪ :‬فشم وٌیذ تبثغ تَلیذ ثِ ؿىل ‪ Q = 10LK‬ثبؿذ ٍ ّضیٌِ ول‬

‫ثشاثش ثب ‪ ٍ 100‬ثْبی ًیشٍی وبس ٍ ػشهبیِ ثِ تشتیت ‪ 2 ٍ 1‬ثبؿذ‪.‬‬
‫هـخق وٌیذ ثٌگبُ ثبیذ ثِ چِ هیضاى ًیشٍی وبس ٍ ػشهبیِ اػتخذام‬
‫وٌذ تب تَلیذؽ حذاوثش ؿَد؟‬
‫ثٌگبُ چِ هیضاى تَلیذ خَاّذ وشد؟‬

‫‪72‬‬

‫‪36‬‬
 ‫دوره آمادگی آزمون اصول بازار سرمایه‬

‫هسینه‬

‫‪73‬‬
‫‪73‬‬

‫هسینه ها‬

‫ّضیٌِ ّبی وَتبُ هذت‬

‫‪ّ -1‬ضیٌِ ثبثت ول (‪)TFC‬‬
‫ّضیٌِ ّبیی وِ ثٌگبُ ثشای ػَاهل تَلیذ ثبثت ّضیٌِ هی وٌذ ٍ هیضاى ٍ ػغح تَلیذ‬
‫ثؼتگی ًذاسد‪.‬‬
‫‪ّ-2‬ضیٌِ هتغیش ول (‪)TVC‬‬
‫ایي ّضیٌِ ثب همذاس تَلیذ ثٌگبُ ساثغِ هؼتمین داسد‪.‬‬

‫‪74‬‬

‫‪37‬‬
 ‫دوره آمادگی آزمون اصول بازار سرمایه‬

‫هسینه‬

‫• ّضیٌِ ول‬
‫‪• TC = TFC + TVC‬‬

‫• دس ّش ػغح تَلیذ فبكلِ ّضیٌِ ول اص ّضیٌِ هتغیش ول ثِ اًذاصُ ّضیٌِ ثبثت ول اػت‪.‬‬
‫• دس ّش ػغح تَلیذی‪ّ ،‬ضیٌِ تَلیذ ول هَاصی ّضیٌِ هتغیش ول اػت‪.‬‬

‫‪75‬‬

‫هسینه‬
‫• ّضیٌِ ثبثت هتَػظ‪ :‬ایي ّضیٌِ ًـبى هی دّذ ثغَس هتَػظ ّش ٍاحذ تَلیذ ثٌگبُ‬
‫چمذس ّضیٌِ ثبثت داؿتِ اػت‪( .‬ثشای ثذػت آٍسدى‪ ،‬وبفی اػت دس ّش ػغح‬
‫تَلیذ خغی سا ثِ هجذا هختلبت ٍكل وٌین‪ ،‬ؿیت ایي خظ ّضیٌِ هتَػظ ثبثت‬
‫اػت‪.‬‬

‫‪76‬‬

‫‪38‬‬
 ‫دوره آمادگی آزمون اصول بازار سرمایه‬

‫هسینه‬

‫• ّضیٌِ هتَػظ هتغیش‬

‫• ایي ّضیٌِ ًـبى هی دّذ وِ ّش ٍاحذ اص تَلیذ ثٌگبُ ثغَس هتَػظ چِ همذاس‬
‫ّضیٌِ هتغیش داسد‪( .‬ؿیت خظ ٍاكل اص ّضیٌِ هتغیش ول ثِ هجذا هختلبت)‬

‫‪77‬‬

‫• ّضیٌِ هتَػظ ول‬

‫• ‪ّATC‬ویـِ ثِ اًذاصُ ‪ AFC‬ثب ‪ AVC‬فبكلِ داسد‪.‬‬

‫‪78‬‬

‫‪39‬‬
 ‫دوره آمادگی آزمون اصول بازار سرمایه‬

‫• اص آًدب وِ ّضیٌِ ثبثت هتَػظ ّیچگبُ كفش ًخَاّذ ؿذ‪ ،‬دس ًتیدِ‬
‫ّضیٌِ هتَػظ ول ٍ ّضیٌِ هتَػظ هتغیش ّیچگبُ ّوذیگش سا لغغ‬
‫ًخَاّذ وشد‪.‬‬
‫• ػغح حذالل ‪ ATC‬ثؼذ اص ػغح حذالل ‪ AVC‬اػت‪.‬‬
‫• ‪ّ TVC ٍ TC‬یچگبُ وبّؾ ًوی یبثذ اهب ‪ّ AVC ٍ ATC‬ن وبّؾ‬
‫ٍ ّن افضایؾ هی یبثذ‪.‬‬

‫‪79‬‬

‫هسینه‬
‫• ّضیٌِ ًْبیی یه تغییش دس ّضیٌِ ول ثِ اصای یه ٍاحذ افضایؾ تَلیذ‬
‫اػت‪.‬‬

‫‪80‬‬

‫‪40‬‬
 ‫دوره آمادگی آزمون اصول بازار سرمایه‬

‫هسینه‬

‫• حذالل ‪ MC‬اص حذالل ّضیٌِ هتَػظ هتغیش ٍ ّضیٌِ هتَػظ ول پبییي تض اػت‪.‬‬
‫• فبكلِ ‪ AVC ٍ ATC‬ثب افضایؾ تَلیذ وبّؾ هی یبثذ‪ .‬صیشا ایي فبكلِ هؼبدل‬
‫ّضیٌِ هتَػظ ثبثت اػت وِ ثب افضایؾ تَلیذ وبّؾ هی یبثذ‪.‬‬
‫• تب صهبًیىِ ‪ AVC‬دس حبل وبّؾ اػت‪ّ ،‬وَاسُ ثضسگتش اص ّضیٌِ ًْبیی اػت ٍ‬
‫صهبًیىِ دس حبل افضایؾ اػت اص ّضیٌِ ًْبیی ثضسگتش خَاّذ ثَد‪.‬‬

‫‪81‬‬

‫هسینه‬
‫• چٌبًچِ هٌحٌی ّضیٌِ ول خغی ثَدُ ٍ اص هجذا هختلبت ثگزسد‪ّ ،‬ش ػِ هٌحٌی‬
‫‪ MC ٍ AVC ،ATC‬خظ افمی ٍ ثب یىذیگش ثشاثش ثَدًذ‪.‬‬
‫• چٌبًچِ هٌحٌی ّضیٌِ ول خغی ٍلی داسای ػشم اص هجذا ثبؿذ دس آًلَست‬
‫‪ AVC ٍ MC‬ثب ّن ثشاثش خَاّذ ثَد ٍلی هٌحٌی ‪ ATC‬سًٍذ ًضٍلی خَاّذ ثَد‪.‬‬
‫• هثبل‪ :‬دس تبثغ ّضیٌِ ‪ TC = 50 + 2Q – Q2 + 2Q3‬هٌحٌی ‪MC ٍ AVC‬‬
‫چگًَِ اػت؟‬

‫‪82‬‬

‫‪41‬‬
 ‫دوره آمادگی آزمون اصول بازار سرمایه‬

‫هسینه و مراحل تولیذ‬

‫• ّضیٌِ وَتبُ هذت داسای ساثغِ ًضدیىی ثب هشاحل تَلیذ اػت‪.‬‬
‫• ثیي ‪ MC ٍ MPL‬ساثغِ هؼىَع ٍخَد داسد‪.‬‬
‫• ثیي ‪ AVC ٍ APL‬ساثغِ هؼىَع ٍخَد داسد‪.‬‬

‫‪83‬‬

‫هسینه و مراحل تولیذ‬

‫• هشاحل تَلیذ دس وَتبُ هذت ثش اػبع هٌحٌی ّبی ّضیٌِ لبثل تفؼیش‬
‫اػت‪ .‬دس هشحلِ اٍل تَلیذ وِ ّوَاسُ ‪ MPL‬ثضسگتش اص ‪ APL‬اػت‪،‬‬
‫ساثغِ ‪ AVC‬ثضسگتش اص ‪ MC‬ثَدُ ٍ ‪ّ AVC‬وَاسُ ًضٍلی اػت‪.‬‬

‫‪84‬‬

‫‪42‬‬
 ‫دوره آمادگی آزمون اصول بازار سرمایه‬

‫هسینه در بلنذمذت‬

‫ثلٌذهذت ٍضؼیتی اػت وِ دس آى توبهی ػَاهل تَلیذ هتغیش ّؼتٌذ ٍ ّیچ ػبهل‬ ‫•‬
‫تَلیذ ثبثت ًذاسین‪.‬‬
‫دس ثلٌذ هذت ّضیٌِ ثبثت ول ٍ ّضیٌِ هتَػظ ثبثت ًذاسین‪.‬‬ ‫•‬
‫ثِ هٌحٌی ّضیٌِ ثلٌذهذت‪ ،‬هٌحٌی ثشًبهِ سیضی گفتِ هی ؿَد ٍ هٌحٌی ّضیٌِ‬ ‫•‬
‫وَتبُ هذت‪ ،‬هٌحٌی ػولیبتی اػت‪.‬‬
‫ثٌگبُ ّویـِ دس وَتبُ هذت لشاس داسد‪ ،‬اهب دس ثلٌذهذت ثشًبهِ سیضی هی وٌذ‪.‬‬ ‫•‬

‫‪85‬‬

‫منحنی هسینه در بلنذمذت‬

‫• هٌحٌی ّضیٌِ هتَػظ ثلٌذهذت (‪ )LAC‬ثیبًگش حذالل ّضیٌِ ّبی‬
‫تَلیذی ثِ اصای ّش همذاس هحلَل تَلیذ ؿذُ اػت صهبًیىِ اص ثْتشیي‬
‫تـىیالت تَلیذی اػتفبدُ وشدُ ثبؿین‪.‬‬
‫• یه هٌحٌی ّضیٌِ هتَػظ ثلٌذهذت اص تؼذاد صیبدی هٌحٌی ّضیٌِ‬
‫هتَػظ وَتبُ هذت تـىیل هی ؿَد‪.‬‬

‫‪86‬‬

‫‪43‬‬
 ‫دوره آمادگی آزمون اصول بازار سرمایه‬

‫منحنی هسینه در بلنذمذت‬

‫• تٌْب یه ًمغِ دس هٌحٌی ّضیٌِ هتَػظ ثلٌذهذت ٍخَد داسد وِ ثب هٌحٌی ّضیٌِ‬
‫هتَػظ وَتبُ هذت ثشاثش اػت‪)Min LAC( .‬‬
‫• لجل اص حذالل هٌحٌی ّضیٌِ هتَػظ‪ ،‬داهٌِ ثْیٌِ تَلیذ دس لؼوت ًضٍلی هٌحٌی‬
‫وَتبُ هذت اػت ٍ دس ثؼذ اص ًمغِ حذالل دس داهٌِ كؼَدی‪ً ( .‬مبط ‪)C ٍ B ،A‬‬

‫‪87‬‬

‫منحنی هسینه در بلنذمذت‬

‫• ؿىل هٌحٌی ّضیٌِ هتَػظ ثلٌذهذت ثِ ثبصدّی ًؼجت ثِ همیبع ثؼتگی داسد‪.‬‬

‫‪88‬‬

‫‪44‬‬
 ‫دوره آمادگی آزمون اصول بازار سرمایه‬

‫بازارها‬

‫‪89‬‬
‫‪89‬‬

‫بازارها‬

‫• اًَاع ثبصاس‪:‬‬
‫‪ -1‬ثبصاس سلبثت وبهل‬
‫‪ -2‬ثبصاس اًحلبس وبهل‬
‫‪ -3‬ثبصاس سلبثت اًحلبسی‬
‫‪ -4‬ثبصاس اًحلبس چٌذخبًجِ‬
‫ایي عجمِ ثٌذی ثب تَخِ ثِ تؼذاد خشیذاس ٍ فشٍؿٌذُ‪ّ ،‬وگي ثَدى‪ٍ ،‬سٍد ٍ‬
‫خشٍج ثبصاس ٍ دػتشػی ثِ ػَاهل تَلیذ كَست هی گیشد‪.‬‬

‫‪90‬‬

‫‪45‬‬
 ‫دوره آمادگی آزمون اصول بازار سرمایه‬

‫بازار رقابت کامل‬

‫• ٍیظگی ّبی ثبصاس سلبثت وبهل‪:‬‬

‫‪ -1‬تؼذاد ثؼیبس صیبد خشیذاس ٍ فشٍؿٌذُ‬
‫‪ -2‬وبالّب دس ایي ثبصاس ّوگي ّؼتٌذ‪.‬‬
‫‪ٍ -3‬سٍد ٍ خشٍج دس ایي ثبصاس ثشای ثٌگبُ وبهال آصاد اػت‪.‬‬
‫‪ -4‬ػذم ٍخَد تجبًی دس ایي ثبصاس ثب تَخِ ثِ تؼذاد فشٍؿٌذگبى‬
‫‪-5‬ؿفبفیت اعالػبتی‬
‫‪-6‬ػذم ٍخَد تجلیغبت‪ ،‬هبسن تدبسی‬

‫‪91‬‬

‫بازار رقابت کامل‬

‫• هٌحٌی تمبضبی افمی‬

‫ثب تَخِ ثِ تؼذاد صیبد خشیذاس ٍ فشٍؿٌذُ دس ثبصاس سلبثت وبهل‪ ،‬اهىبى تبثیشگزاسی ثش‬
‫لیوت دس ایي ثبصاس اص ػَی خشیذاساى ٍ فشٍؿٌذگبى ٍخَد ًذاسد‪ .‬ایي ٍیظگی ػجت‬
‫هی ؿَد وِ هٌحٌی تمبضبی همبثل ّش ثٌگبُ وبهال افمی ٍ ثب وـؾ ثبؿذ‪.‬‬
‫هٌحٌی تمبضبی ثبصاس دس سلبثت وبهل ؿیت هٌفی داسد‪.‬‬

‫‪92‬‬

‫‪46‬‬
 ‫دوره آمادگی آزمون اصول بازار سرمایه‬

‫بازار رقابت کامل‬

‫• ؿشط حذاوثش وشدى ػَد (حذالل وشدى صیبى‪ -‬وَتبُ هذت)‬

‫‪∏=TR - TC‬‬
‫‪TR = P . Q‬‬
‫‪MR = P‬‬
‫ؿشط حذاوثشػبصی ػَد‬
‫‪MR = MC‬‬
‫‪P = MC‬‬

‫هٌحٌی دسآهذ ول فمظ دس ثبصاس سلبثت وبهل خغی اػت ٍ اص هجذا هی گزاسد‪.‬‬

‫‪93‬‬

‫بازار رقابت کامل‬

‫• ثشای ّش ثٌگبُ التلبدی دس وَتبُ هذت ٍ دس ثبصاس سلبثت وبهل‪ ،‬حذاوثش‬

‫وشدى ػَد یب حذالل وشدى صیبى دس ػغحی تَلیذ ثذػت هی آیذ وِ‬
‫دس آى ‪ MR = MC‬اػت‪ .‬اص آًدب وِ دس ثبصاس سلبثت وبهل لیوت ثشاثش‬
‫ثب دسآهذ ًْبیی اػت‪ ،‬حذاوثش ػبصی ػَد دس ػغح تَلیذ ‪P =MC‬‬
‫كَست هی گیشد‪.‬‬
‫• دس ؿشط فَق‪ ،‬هٌحٌی ّضیٌِ ًْبیی حتوب ثبیذ كؼَدی ثبؿذ‪.‬‬

‫‪94‬‬

‫‪47‬‬
 ‫دوره آمادگی آزمون اصول بازار سرمایه‬

‫بازار رقابت کامل‬

‫• چٌبًچِ ‪ :MR > MC‬یؼٌی یه ٍاحذ افضایؾ دس تَلیذ‪ ،‬ثیؾ اص ّضیٌِ‬

‫ثِ دسآهذ اضبفِ خَاّذ وشد‪ .‬ثِ ًفغ تَلیذ وٌٌذُ اػت وِ ثِ افضایؾ‬
‫ظشفیت اداهِ دّذ‪.‬‬

‫‪95‬‬

‫بازار رقابت کامل‬

‫• فؼبلیت ثٌگبُ تَلیذی‬

‫• دس حبلت صیش ػَد التلبدی ٍخَد داسد‪ .‬ثٌبثشایي ثٌگبُ ثِ اداهِ تَلیذ‬
‫اداهِ خَاّذ داد‪ .‬دس كَست تؼغیلی ثبیذ ّضیٌِ ثبثت سا پشداخت وٌذ ٍ‬
‫هیضاى صیبى ثٌگبُ ثِ اًذاصُ ّضیٌِ ثبثت خَاّذ ثَد‪.‬‬

‫‪96‬‬

‫‪48‬‬
 ‫دوره آمادگی آزمون اصول بازار سرمایه‬

‫بازار رقابت کامل‬

‫• دس ایي حبلت ػَدی ٍخَد ًذاسد‪ .‬ثب اداهِ تَلیذ‪ ،‬دسآهذ ّوِ ّضیٌِ ّبی‬
‫ثبثت ٍ هتغیش سا پَؿؾ هی دّذ‪ .‬پغ ثٌگبُ ثِ تَلیذ اداهِ هی دّذ‪ .‬ثب‬
‫تَلف تَلیذ ثِ هیضاى ّضیٌِ ثبثت صیبى ٍخَد خَاّذ داؿت‪.‬‬

‫‪97‬‬

‫بازار رقابت کامل‬

‫• تَلیذ ثٌگبُ دس ایي حبلت ثب صیبى ّوشاُ اػت‪ّ .‬ش چٌذ تَلیذ ّوِ ّضیٌِ هتغیش سا‬
‫پَؿؾ هی دّذ ٍ ثخـی اص ّضیٌِ ثبثت سا ًیض پَؿؾ خَاّذ داد‪ .‬صیبى اداهِ‬
‫تَلیذ ووتش اص ّضیٌِ ثبثت ول خَاّذ ثَد‪.‬‬
‫• ثٌگبُ ثِ تَلیذ اداهِ خَاّذ داد‪.‬‬

‫‪98‬‬

‫‪49‬‬
 ‫دوره آمادگی آزمون اصول بازار سرمایه‬

‫بازار رقابت کامل‬

‫• تَلیذ ثٌگبُ فمظ ّضیٌِ هتغیش سا پَؿؾ هی دّذ‪.‬‬
‫• ثٌگبُ دس خلَف تَلف یب اداهِ تَلیذ ثی تفبٍت اػت‪.‬‬
‫• هشص تؼغیلی ثٌگبُ دس وَتبُ هذت‪ ،‬دس ثبصاس سلبثت وبهل‪ ،‬حذالل هٌحٌی ّضیٌِ‬
‫هتَػظ هتغیش اػت‪.‬‬

‫‪99‬‬

‫بازار رقابت کامل‬

‫• دس ایي حبلت تَلیذ ٍ دسآهذ ثٌگبُ حتی ّضیٌِ ّبی هتغیش سا ّن پَؿؾ ًویذّذ‪.‬‬
‫• دس وَتبُ هذت ثِ ًفغ ثٌگبُ اػت وِ تؼغیل وٌذ‪.‬‬

‫‪100‬‬

‫‪50‬‬
 ‫دوره آمادگی آزمون اصول بازار سرمایه‬

‫منحنی عرضه در بازار رقابت کامل‬

‫• دس وَتبُ هذت‪ ،‬دس ثبصاس سلبثت وبهل‪ ،‬ثٌگبُ دس ػغحی تَلیذ خَاّذ وشد وِ ‪:‬‬
‫• ‪P ≥ min AVC‬‬
‫‪ -‬هٌحٌی ػشضِ ثٌگبُ‬

‫‪101‬‬

‫بازار رقابت کامل‬

‫• هثبل‪ :‬تبثغ ّضیٌِ ول دس ثبصاس سلبثت وبهل ثلَست صیش اػت‪:‬‬

‫‪• TC = X3 – 2X2 +4X +10‬‬
‫• حذالل لیوتی وِ ثٌگبُ حبضش اػت دس وَتبُ هذت تَلیذ وٌذ چمذس اػت؟‬

‫‪102‬‬

‫‪51‬‬
 ‫دوره آمادگی آزمون اصول بازار سرمایه‬

‫بازار رقابت کامل‬

‫• هثبل‪ :‬اگش ّضیٌِ هتَػظ ثٌگبّی دس ثبصاس سلبثت وبهل ثِ ؿىل صیش ثبؿذ ٍ ثٌگبُ‬
‫ّش ٍاحذ هحلَل سا ثِ فیوت ‪ 14‬ثفشٍؿذ‪ ،‬ایي ثٌگبُ دس ػغح تؼبدل چِ هیضاى‬
‫تَلیذ خَاّذ وشد؟‬
‫‪• ATC = 2 +3X‬‬

‫‪103‬‬
‫‪103‬‬

‫بازار رقابت کامل در بلنذمذت‬

‫ٍیظگی ّبی ثلٌذهذت‪:‬‬ ‫•‬

‫ثٌگبُ ثشای تغییش ظشفیت تَلیذ صهبى وبفی سا داسد‪.‬‬ ‫‪-‬‬
‫ٍسٍد ٍ خشٍج ثِ كٌؼت وبهال آصاد اػت‪.‬‬ ‫‪-‬‬
‫ػشضِ هحلَل دس ثلٌذهذت ثیـتش اػت ٍ دس ًتیدِ لیوت دس ثلٌذهذت ووتش‬ ‫‪-‬‬
‫اػت‪.‬‬
‫ػَد التلبدی دس ثلٌذهذت كفش اػت‪.‬‬ ‫‪-‬‬
‫لیوت دس ثلٌذ هذت دس حذالل ّضیٌِ هتَػظ ثلٌذهذت اػت‪.‬‬ ‫‪-‬‬
‫اضبفِ سفبُ هلشف وٌٌذگبى دس ثلٌذهذت دس ثبصاس سلبثت وبهل حذاوثش اػت‪(.‬‬ ‫‪-‬‬
‫لیوت پبییي تشیي ػغح سا داسد)‬

‫‪104‬‬

‫‪52‬‬
 ‫دوره آمادگی آزمون اصول بازار سرمایه‬

‫بازار رقابت کامل در بلنذمذت‬

‫• هثبل‪ :‬دس ثبصاس سلبثت وبهل تبثغ ّضیٌِ ول ثِ ؿىل صیش اػت‪:‬‬
‫‪• TC = 1200Q – 60Q2+Q3‬‬
‫• دس ؿشایظ تؼبدل ثلٌذهذت‪ ،‬لیوت هحلَل چمذس خَاّذ ثَد؟‬
‫‪• P = min LAC : LAC = 1200 – 60Q +Q2‬‬
‫‪-60 +2Q = 0‬‬
‫‪2Q = 60 : Q=30‬‬
‫‪1200(30)-60(30)2+(30)3 = 300‬‬

‫‪105‬‬

‫بازار انحصار کامل‬

‫• ٍیظگی‪:‬‬
‫‪ -1‬یه فشٍؿٌذُ ٍخَد داسد‪.‬‬
‫‪ -2‬تؼذاد خشیذاساى ثی ؿوبس اػت‪.‬‬
‫‪-3‬خبًـیٌی ثشای هحلَالت تَلیذی ثٌگبُ اًحلبسی ٍخَد ًذاسد‪.‬‬
‫‪ -4‬ؿیت هٌحٌی تمبضب دس ایي ثبصاس ثؼیبس صیبد اػت (وـؾ لیوتی هحلَالت‬
‫ثؼیبس پبییي اػت)‬
‫‪ -5‬هٌحٌی تمبضبی ثٌگبُ ٍ ثبصاس دس ثبصاس اًحلبسی یىی اػت‪.‬‬
‫‪ٍ -6‬سٍد ثِ كٌؼت تمشیجب غیشهوىي اػت ٍ ثِ ّویي دلیل دس ثلٌذهذت كَد‬
‫التلبدی ٍخَد داسد‪.‬‬

‫‪106‬‬

‫‪53‬‬
 ‫دوره آمادگی آزمون اصول بازار سرمایه‬

‫بازار انحصار کامل‬

‫• ثیي لذست اًحلبسی اًحلبسگش ٍ وـؾ لیوتی تمبضب ساثغِ ػىغ ٍخَد داسد‪.‬‬
‫• ؿبخق لشًش هْوتشیي ؿبخلی اػت وِ ساثغِ فَق سا ًـبى هی دّذ‪.‬‬
‫• گبّؾ اٍلبت دس ثشخی كٌبیغ اًحلبس عجیؼی ٍخَد داسد‪ .‬دس ایٌلَست هٌحٌی‬
‫ّضیٌِ هتَػظ ثلٌذهذت ثٌگبُ دس داهٌِ ٍػیؼی ًضٍلی خَاّذ ثَد‪.‬‬

‫‪107‬‬

‫بازار انحصار کامل‬

‫• ؿشط حذاوثش ػبصی ػَد‪:‬‬

‫‪∏ = TR – TC‬‬
‫‪TR = P . Q‬‬
‫‪P > MR‬‬
‫ؿشط حذاوثش ػبصی ػَد‬
‫‪MR = MC‬‬

‫‪108‬‬

‫‪54‬‬
 ‫دوره آمادگی آزمون اصول بازار سرمایه‬

‫بازار انحصار کامل‬

‫هٌحٌی دسآهذ ول دس ایي ثبصاس خغی ًیؼت‪.‬‬ ‫•‬

‫حذاوثش ػَد دس خبیی ثذػت هی آیذ وِ ‪MR = MC‬‬ ‫•‬
‫ثٌگبُ اًحلبس وبهل داسای تبثغ تمبضب ٍ هٌحٌی دسآهذ ًْبیی ًضٍلی اػت‪.‬‬ ‫•‬
‫تبثغ تمبضب ّوَاسُ ثبالتش اص دسآهذ ًْبیی اػت‪.‬‬ ‫•‬

‫‪109‬‬

‫بازار انحصار کامل‬

‫• ساثغِ وـؾ لیوتی تمبضب‪ ،‬لیوت ٍ دسآهذ ًْبیی دس ثبصاس اًحلبس وبهل‬

‫اگش وـؾ ثشاثش ثب ‪ 1‬ثبؿذ‪ ،‬دسآهذ ًْبیی كفش اػت‪.‬‬ ‫•‬

‫اگش وـؾ ثضسگتش اص ‪ 1‬ثبؿذ‪ ،‬دسآهذ ًْبیی ثضسگتش اص كفش اػت‪.‬‬ ‫•‬
‫ثٌگبُ اًحلبسی ّیچگبُ دس داهٌِ ثی وـؾ تَلیذ ًحَاّذ وشد‪.‬‬ ‫•‬
‫دسآهذ ًْبیی هثجت‪ ،‬یؼٌی ثب افضایؾ آخشیي ٍاحذ تَلیذ‪ ،‬ثِ دسآهذ ثٌگبُ اضبفِ ؿذُ‬ ‫•‬
‫اػت‪.‬‬

‫‪110‬‬

‫‪55‬‬
 ‫دوره آمادگی آزمون اصول بازار سرمایه‬

‫بازار انحصار کامل‬

‫• ثٌگبُ اًحلبسی ّوبًٌذ ثٌگبُ سلبثتی دس وَتبُ هذت هوىي اػت ػَد یب‬
‫صیبى داؿتِ ثبؿذ‪ .‬حتی پیؾ ثیٌی هی ؿَد تؼغیل وٌذ‪.‬‬

‫‪111‬‬

‫بازار انحصار کامل‬

‫• دس ایي حبلت ثٌگبُ ػَد خَاّذ داؿت ٍ ّوِ ّضیٌِ ّبی هتغیش ٍ ثبثت‬
‫سا پَؿؾ دادُ اػت‪.‬‬

‫‪112‬‬

‫‪56‬‬
 ‫دوره آمادگی آزمون اصول بازار سرمایه‬

‫بازار انحصار کامل‬

‫• دس ایي كَست ثٌگبُ ثب تَلیذ ّضیٌِ ّبی هتغیش سا پَؿؾ هی دّذ ٍ حتی ثخـی‬
‫اص ّضیٌِ ّبی ثبثت سا پَؿؾ هی دّذ‪.‬‬
‫• اداهِ فؼبلیت ثٌگبُ‬

‫‪113‬‬

‫بازار انحصار کامل‬

‫هٌحٌی ػشضِ فمظ دس ثبصاس سلبثت وبهل لبثل اػتخشاج اػت‪.‬‬ ‫•‬
‫دس ثبصاس اًحلبس وبهل دس ثلٌذهذت اًحلبسگش تجلیغبت سا افضایؾ هی دّذ تب‬ ‫•‬
‫هلشف وٌٌذگبى سا اص هحلَل افضایؾ دٌّذ‪.‬‬
‫اًحلبسگش دس ثلٌذهذت‪ ،‬وبالی خَد سا ضشٍسی خلَُ هی دّذ‪.‬‬ ‫•‬
‫اًحلبسگش دس ثلٌذهذت ثْتشیي تـىیالت تَلیذی سا اًتخبة هی وٌذ‪.‬‬ ‫•‬
‫ؿشط تؼبدل ثلٌذهذت ثٌگبُ اًحلبسی‬ ‫•‬
‫‪• MR = LMC‬‬

‫‪114‬‬

‫‪57‬‬
 ‫دوره آمادگی آزمون اصول بازار سرمایه‬

‫بازار انحصار کامل و رقابت کامل‬

‫هٌحٌی تمبضب دس ثبصاس سلبثت وبهل افمی ٍ دس ثبصاس اًحلبس وبهل‪ً ،‬ضٍلی اػت‪.‬‬ ‫•‬
‫ثغَس هؼوَل لیوت هحلَل دس ثبصاس اًحلبس وبهل ثیـتش اص ثبصاس سلبثت وبهل‬ ‫•‬
‫اػت‪.‬‬
‫ػَد التلبدی دس ثبصاس سلبثت وبهل دس ثلٌذهذت كفش ٍ دس اًحلبس وبهل هثجت‬ ‫•‬
‫اػت‪.‬‬
‫ػغح تَلیذ دس ثبصاس سلبثت وبهل ثیـتش اػت‪.‬‬ ‫•‬
‫اضبفِ سفبُ هلشف وٌٌذُ دس ثبصاس سلبثت وبهل ثیـتشاػت‪.‬‬ ‫•‬

‫‪115‬‬

‫بازار رقابت انحصاری‬

‫ثبصاسی اػت وِ دس آى تؼذاد خشیذاساى ٍ فشٍؿٌذگبى صیبد اػت‪.‬‬ ‫•‬

‫ثبصاسی اػت وِ دس آى هٌدٌی تمبضب ًضٍلی ٍ وبال ثؼیبس پشوـؾ اػت‪ .‬ؿیت‬ ‫•‬
‫هٌحٌی تمبضب ثؼیبس ون اػت‪.‬‬
‫هحلَالت دس ایي ثبصاس غیش ّوگي ّؼتٌذ‪.‬‬ ‫•‬
‫تجلیغبت دس ایي ثبصاس صیبد اػت‪.‬‬ ‫•‬
‫ثشًذ اّویت ثبالیی داسد‪.‬‬ ‫•‬
‫ػَد التلبدی دس ایي ثبصاس كفش اػت‪.‬‬ ‫•‬
‫ٍسٍد ٍ خشٍج دس ایي ثبصاس آصاد اػت‪.‬‬ ‫•‬

‫‪116‬‬

‫‪58‬‬
 ‫دوره آمادگی آزمون اصول بازار سرمایه‬

‫بازار رقابت انحصاری‬

‫• ٍسٍد ثِ ثبصاس سلبثت اًحلبسی آصاد اػت اهب دس ثبصاس اًحلبس وبهل ٍسٍد آصاد‬
‫ًیؼت‪.‬‬

‫‪117‬‬

‫اقتصاد کالن‬

‫دس التلبد والى ثِ ثشسػی هتغیشّبی التلبدی ٍ سٍاثظ آًْب دس ػغح والى‬ ‫•‬
‫پشداختِ هی ؿَد‪.‬‬
‫پشداختي ثِ تحلیل ّبی التلبد والى ثب اػتفبدُ اص سٍاثظ خجشی دؿَاس اػت‪ .‬دس‬ ‫•‬
‫ًتیدِ ثب اػتفبدُ اص هذلْبی ػبدُ تش ثذًجبل دسن چگًَگی گشدؽ فؼبلیت ّبی‬
‫التلبدی دس ػغح والى خَاّین ثَد‪.‬‬
‫هذل دٍثخـی ( یه ثٌگبُ ٍ یه خبًَاس)‬ ‫•‬
‫هذل ػِ ثخـی ( یه ثٌگبُ‪ ،‬یه خبًَاس ٍ دٍلت)‬ ‫•‬
‫هذل چْبس ثخـی (یه ثٌگبُ‪ ،‬یه خبًَاس‪ ،‬دٍلت ٍ استجبط ثب دًیبی خبسج)‬ ‫•‬

‫‪118‬‬

‫‪59‬‬
 ‫دوره آمادگی آزمون اصول بازار سرمایه‬

‫مذل دو بخطی‬

‫خبًَاس كبحت ػَاهل تَلیذ‬ ‫•‬

‫اسصؽ پَلی ولیِ وبالّب ٍ خذهبت ًْبیی تَلیذؿذُ دس یه دٍسُ‪ ،‬تَلیذ‬ ‫•‬
‫ًبخبلق هلی اػت وِ دس هذل دٍثخـی ثذػت ثٌگبُ هی سػذ‪.‬‬
‫دس هذل دٍثخـی‪ ،‬تَلیذ ًبخبلق هلی ثِ اؿىبل هختلف دػتوضد‪ ،‬اخبسُ‪،‬‬ ‫•‬
‫ثْشُ ٍ ‪ ...‬ثِ داسًذگبى ػَاهل تَلیذ ( خبًَاس) ثش هی گشدد‪.‬‬
‫ثِ هدوَع دسآهذ خبًَاس دس ّوِ هذل ّب‪ ،‬دسآهذ هلی گفتِ هی ؿَد‪.‬‬ ‫•‬
‫ؿشط تؼبدل دس التلبد‪ ،‬ثشاثشی تَلیذ ًبخبلق هلی ( ػشضِ ول) ثب دسآهذ‬ ‫•‬
‫هلی (تمبضبی ول) اػت‪.‬‬
‫‪Y=C+I‬‬

‫‪119‬‬

‫مذل دو بخطی‬

‫• اگش ػشضِ ول ثیؾ اص تمبضبی ول ثبؿذ (ثخـی اص وبالّب ٍ خذهبت تَلیذ‬

‫ؿذُ ثِ فشٍؽ ًشفتِ ٍ ثِ اًجبسّب هٌتمل هی ؿَد)‬
‫‪Ys > Yd : Iup >0‬‬
‫• ػشهبیِ گزاسی دس التلبد‪:‬‬
‫‪ -1‬خشیذ لَاصم وؼت ٍ وبس یب تؼویش آى‬
‫‪ -2‬خشیذ داسایی ثبثت یب تؼویش آى‬
‫‪ -3‬تغییش ثشًبهِ سیضی ؿذُ دس هَخَدی اًجبس‬

‫دس حبلت فَق وِ ػشضِ ثیـتش اص تمبضب اػت‪ ،‬اص آًدبوِ هَخَدی اًجبس ثذٍى‬
‫ثشًبهِ سیضی افضایؾ یبفتِ‪ ،‬ػشهبیِ گزاسی تلمی ًوی ؿَد‪.‬‬

‫‪120‬‬

‫‪60‬‬
 ‫دوره آمادگی آزمون اصول بازار سرمایه‬

‫مذل دو بخطی‬

‫• چٌبًچِ دس التلبد‪ ،‬ػشضِ ول ثیـتش اص تمبضبی ول ثبؿذ‪ ،‬سوَد ٍخَد داسد ٍ‬

‫افضایؾ ًبخَاػتِ دس هَخَدی اًجبس ثَخَد هی آیذ‪.‬‬

‫• دس ایي ٍضؼیت تَلیذوٌٌذگبى (ثٌگبّْب) یب تَلیذ سا وبّؾ هی دٌّذ‪ ،‬یب لیوت سا‬
‫وبّؾ هی دٌّذ یب تشویجی اص ایي دٍ هَسد سا ثِ وبس هی گیشًذ‪ .‬دس ًتیدِ پیؾ‬
‫ثیٌی هی ؿَد ثشای دٍسُ آیٌذُ‪ً ،‬ؼجت ثِ دٍسُ فؼلی‪ ،‬اسصؽ تَلیذات وبّؾ یبثذ‪.‬‬

‫• چٌبًچِ هَخَدی اًجبس وبّؾ یبثذ ًـبى دٌّذُ سؿذ ٍ سًٍك دس التلبد اػت‪.‬‬

‫‪121‬‬

‫مذل سه بخطی‬

‫• دس ایي هذل دٍلت ثِ ػٌَاى یه ثبصیگش ٍاسد هذل هی ؿَد‪.‬‬

‫• اثضاس دٍلت‪ ،‬هبلیبت ٍ پشداخت ّبی اًتمبلی (یبساًِ) اػت‪.‬‬
‫• اص آًدبوِ دٍلت ثِ خبًَاس ٍ ثٌگبُ‪ ،‬یبساًِ ٍ هبلیبت ٍضغ هی وٌذ‪ ،‬دسآهذ هلی‬
‫ثب دسآهذ لبثل تلشف خبًَاس دس ایي هذل ثب هذلْبی لجلی هتفبٍت اػت‪.‬‬
‫‪• YD = Y – T + TR‬‬
‫• دساهذ لبثل تلشف یب هلشف هی ؿَد ٍ یب پغ اًذاص‬
‫• دس هذل ػِ ثخـی ّن ؿشط تؼبدل‪ ،‬ثشاثشی ػشضِ ٍ تمبضبی ول اػت‪.‬‬
‫‪• Y=C+I+G‬‬

‫‪122‬‬

‫‪61‬‬
 ‫دوره آمادگی آزمون اصول بازار سرمایه‬

‫مذل چهاربخطی‬

‫• دس ایي هذل اهىبى تدبست ثب دًیبی خبسج ٍخَد داسد‪.‬‬

‫‪• Y=C+I+G+X–M‬‬
‫• هبصاد تشاص تدبسی ٍضؼیتی اػت وِ كبدسات ثیـتش اص ٍاسدات ثبؿذ‪.‬‬

‫‪123‬‬

‫حسابذاری ملی و ضاخص قیمتها‬

‫وبال ٍ خذهبت ٍاػغِ ای ٍ ًْبیی‪ :‬ثِ وبالیی وِ دس فشایٌذ تَلیذ اػتفبدُ‬ ‫•‬
‫هی ؿَد‪ ،‬وبالی ٍاػغِ ای گَیٌذ‪.‬‬
‫وبالی ٍاػغِ ای خضیی اص وبالی ًْبیی سا تـىیل هی دّذ‪.‬‬ ‫•‬
‫دس هحبػجِ ؿبخق ّبی هلی فمظ اسصؽ وبال ٍ خذهبت ًْبیی دسًظش‬ ‫•‬
‫گشفتِ هی ؿَد‪.‬‬
‫خذهبت یه وبسگش دس ثٌگبُ تَلیذی‪ ،‬خذهبت ًْبیی تلمی ًوی ؿَد‪.‬‬ ‫•‬
‫خذهبت یه تؼویشوبس هؼتمل‪ ،‬خذهت ًْبیی تلمی هی ؿَد‪.‬‬ ‫•‬
‫ولیِ ّبی خشیذّبی دٍلت‪ ،‬وبالی ًْبیی هحؼَة هی ؿَد(ًمق)‬ ‫•‬
‫اگش دس هحبػجِ ؿبخق ّبی هلی‪ ،‬وبالی ٍاػغِ ای سا ّن دسًظش ثگیشین‪،‬‬ ‫•‬
‫دچبس احتؼبة هضبػف ؿذُ این‪.‬‬

‫‪124‬‬

‫‪62‬‬
 ‫دوره آمادگی آزمون اصول بازار سرمایه‬

‫محاسبه تولیذ ملی و ضاخص قیمتها‬

‫لبثل هجبدلِ ثَدى وبال ٍ خذهبت اص ػَاهل دس ًظش گشفتي آى دس حؼبثْبی هلی‬ ‫•‬
‫اػت‪.‬‬
‫اسصؽ ػبػت وبسی صًبى خبًِ داس دس هشالجت اص فشصًذ‪ ،‬تْیِ تشؿی ٍ ‪ّ ...‬ش چٌذ‬ ‫•‬
‫ثباسصؽ اػت‪ ،‬دس هحبػجِ هٌظَس ًوی ؿَد‪.‬‬
‫وبالی خَدهلشفی وـبٍسصاى هبًٌذ ػجضیدبت‪ ،‬هشؽ ٍ خشٍع دس هحبػجِ هٌظَس‬ ‫•‬
‫ًوی ؿَد‪.‬‬
‫فؼبلیتْبی غیشلبًًَی ٍ هوٌَع (التلبد صیش صهیٌی) ػلیشغن اسصؿوٌذی ٍ هجبدلِ دس‬ ‫•‬
‫هحبػجِ هٌظَس ًوی ؿَد‪.‬‬
‫اػتثٌب‪ :‬اخبسُ خبًِ ّبی تحت اػتفبدُ هبله‪ ،‬ػلیشغن وِ اخبسُ دسیبفت ًوی ؿَد‪،‬‬ ‫•‬
‫اسصؽ آى دس هحبػجِ هی آیذ‪.‬‬
‫اػتثٌب‪ :‬وبالی اكلی خَدهلشفی وـبٍسصاى هبًٌذ گٌذم‪ ،‬ثشًح ٍ ‪ ...‬اسصؽ آى دس‬ ‫•‬
‫هحبػجِ هی آیذ‪.‬‬

‫‪125‬‬

‫محاسبه تولیذ ملی و ضاخص قیمتها‬

‫هـشٍثبت الىلی دس ایشاى دس هحبػجبت هٌظَس ًوی ؿَد اهب دس ػبیش وـَسّب‬ ‫•‬
‫هٌظَس هی ؿَد‪.‬‬
‫خذهبت ٍ وبالّبی خذیذا تَلیذ ؿذُ دس هحبػجبت هٌظَس هی ؿًَذ‪ .‬خشیذ ٍ‬ ‫•‬
‫فشٍؽ داسایی‪ ،‬وبالی دػت دٍم‪ ،‬صهیي‪ ،‬اسص‪ ،‬ػْبم‪ ،‬اٍساق هـبسوت‪،‬‬
‫ػشلفلی ٍ ‪ ...‬دس هحبػجبت هٌظَس ًوی ؿَد‪.‬‬
‫حك الضحوِ پشداختی ثبثت خشیذ ٍ فشٍؽ ّش وبال ٍ خذهبتی (حتی دػت‬ ‫•‬
‫دٍم) دس هحبػجبت هٌظَس هی ؿَد‪.‬‬
‫ّضیٌِ ّبی اًدبم ؿذُ ثشای آلَدگی هحیظ صیؼت ٍ خشم ٍ خٌبیت دس‬ ‫•‬
‫هحبػجبت هٌظَس ًوی ؿَد‪ .‬اهب پیبهذّبی آى وِ ثبیذ وؼش ؿَد‪ ،‬وؼش ًوی‬
‫ؿَد‪.‬‬

‫‪126‬‬

‫‪63‬‬
 ‫دوره آمادگی آزمون اصول بازار سرمایه‬

‫محاسبه تولیذ ملی و ضاخص قیمتها‬

‫• تَلیذ ًبخبلق هلی‪ :‬هدوَع اسصؽ ول وبالّب ٍ خذهبت تَلیذ ؿذُ عی‬
‫یىؼبل تَػظ افشاد یه وـَس (هلیت)‬
‫• تَلیذ ًبخبلق داخلی‪ :‬هدوَع اسصؽ وبالّب ٍ خذهبت ًْبیی تَلیذ ؿذُ عی‬
‫یىؼبل تَػظ افشاد دسٍى ّش وـَس (ػشصهیي)‬
‫خبلق دسآهذ ػَاهل تَلیذ اص خبسج ‪• GNP = GDP +‬‬
‫دساهذ ػَاهل تَلیذ خبسخی دس ایشاى – دساهذ ػَاهل تَلیذ ایشاًی دس خبسج ;خبلق دسآهذ ػَاهل تَلیذ اص خبسج‬
‫• دسآهذ هلی ‪ :‬دسآهذی اػت وِ اٍال هتؼلك ثِ ػَاهل تَلیذ اػت ٍ ثبًیب ًبؿی‬
‫اص تَلیذ ّوبى دٍسُ اػت‪ .‬دساهذ هلی ّوبى تَلیذ خبلق هلی ثِ لیوت‬
‫ػَاهل اػت‪.‬‬
‫• تَلیذ خبلق هلی‪ :‬هدوَع اسصؽ ول وبالّب ٍ خذهبت تَلیذؿذُ عی‬
‫یىؼبل تَػظ افشاد یه وـَس پغ اص وؼش هبلیبت غیشهؼتمین‬

‫‪127‬‬

‫محاسبه تولیذ ملی و ضاخص قیمتها‬

‫حؼبثْبی هلی ثِ لیوت ثبصاس ٍ لیوت ػَاهل تَلیذ‬ ‫•‬

‫اگش دس هحبػجِ ؿبخلْب لیوتْبیی وِ ثِ دػت ػَاهل تَلیذ هی سػذ سا دس‬ ‫•‬
‫ًظش ثگیشین‪ ،‬ؿبخق ّب ثِ لیوت ػَاهل تَلیذ خَاٌّذ ؿذ‪.‬‬
‫هبلیبت غیشهؼتمین ثش وبال ٍ خذهبت سا ثبیذ وؼش وشد چَى ثذػت ػَاهل‬ ‫•‬
‫تَلیذ ًوی سػذ‪.‬‬
‫یبساًِ ّبی غیشهؼتمین ثش وبال ٍ خذهبت سا ثبیذ اضبفِ وٌین صیشا ثِ دػت‬ ‫•‬
‫ػَاهل تَلیذ هی سػذ‪.‬‬
‫خبلق هبلیبت غیشهؼتمین – ‪• NI = NNPf = NNPm‬‬
‫‪• NNPm = GNP – D‬‬
‫هبلیبت غیشهؼتمین ‪ -‬یبساًِ ّبی غیشهؼتمین ‪• GNPf = GNPm +‬‬

‫‪128‬‬

‫‪64‬‬
 ‫دوره آمادگی آزمون اصول بازار سرمایه‬

‫نحوه محاسبه ضاخص های ملی‬

‫• ‪ -1‬سٍؽ اسصؽ افضٍدُ یب سٍؽ تَلیذ‬

‫• ‪ -2‬سٍؽ هخبسج یب ّضیٌِ‬
‫• ‪ -3‬سٍؽ دسآهذی‬

‫‪129‬‬

‫روش ارزش افسوده‬

‫• دس ایي سٍؽ اسصؽ افضٍدُ ثشای ّوِ ثخؾ ّبی التلبدی هحبػجِ هی‬
‫ؿَد وِ پغ اص وؼش وبسهضد احتؼبثی‪ ،‬تَلیذ ًبخبلق داخلی ثذػت هی آیذ‪.‬‬
‫اسصؽ لیوت وبالی ٍاػغِ ای ثِ وبس سفتِ – اسصؽ لیوت هحلَل ًْبیی ; اسصؽ افضٍدُ وبال‬ ‫•‬

‫• هدوَع اسصؽ افضٍدُ ثخـْبی كٌؼت‪ ،‬وـبٍسصی‪ً ،‬فت ٍ كٌؼت هٌْبی‬

‫وبسهضد احتؼبثی ثشاثش اػت ثب تَلیذ ًبخبلق داخلی ثِ لیوت ػَاهل‬

‫• اسصؽ وبالّب ٍ خذهبت ٍاػغِ ای حزف هی ؿَد ٍ اص احتؼبة هضبػف‬

‫پشّیض ؿذُ اػت‪.‬‬

‫‪130‬‬

‫‪65‬‬
 ‫دوره آمادگی آزمون اصول بازار سرمایه‬

‫روش مخارجی‬

‫• سٍؿی وِ دس ایشاى اػتفبدُ هی ؿَد‪ .‬ثب ایي فشق وِ ثذلیل گؼتشدُ ثَدى‬
‫فؼبلیتْبی دٍلت‪ ،‬هلبسف دٍلت دس حؼبة ّضیٌِ ّبی دٍلت هبًٌذ ػبیش وـَسّب‬
‫ثجت هی ؿذ‪ .‬ػشهبیِ گزاسی ّبی دٍلت ًیض ثِ ّوشاُ ػشهبیِ گزاسی ثخؾ‬
‫خلَكی تحت ػٌَاى تـىیل ػشهبیِ ثبثت ًبخبلق داخلی ثجت هی ؿَد‪.‬‬
‫• تَلیذ ًبخبلق داخلی ;‬
‫ّضیٌِ هلشفی خلَكی ‪ّ +‬ضیٌِ هلشفی دٍلتی‪ +‬تـىیل ػشهبیِ ثبثت ًبخبلق‬
‫داخلی ‪ +‬تغییش دس هَخَدی ‪ +‬خبلق كبدسات ‪ +‬اؿتجبّبت آهبسی‬
‫• دس ایي سٍؽ تَلیذ ًبخبلق داخلی ثِ لیوت ثبصاس ثذػت هی آیذ‪ .‬صیش دس ایي‬
‫سٍؽ لیوت ثبصاس وبال ٍ خذهبت دس ًظش گشفتِ هی ؿَد وِ دس آى هبلیبت‬
‫غیشهؼتمین هؼتتش اػت‪.‬‬

‫‪131‬‬

‫روش درآمذی‬

‫• هدوَع دػتوضد‪ ،‬حمَق‪ ،‬ثْشُ ٍ اخبسُ ٍ ػَد تَلیذ حبلق هلی ثِ لیوت‬
‫ػَاهل اػت وِ پغ اص وؼش هبلیبت غیشهؼتمین‪ ،‬دسآهذ هلی ثذػت هی آیذ‪.‬‬

‫• وبسهضد احتؼبثی‪ :‬ثؼیبسی اص كبحجبى هـبغل‪ ،‬ثخؾ ػوذُ ای اص پَل خَد‬

‫سا ثلَست حؼبة خبسی ًضد ثبًه ّب ػپشدُ هی وٌٌذ ٍ ثبًه ًیض اص ایي‬
‫هحل ٍام ٍ تؼْیالت پشداخت هی وٌذ ٍ ػَد وؼت هی ًوبیذ‪ .‬ثبًىْب‬
‫خذهبتی سا ًیض ثِ كبحجبى هـبغل ثلَست سایگبى اسایِ هی وٌذ‪ .‬پغ اسصؽ‬
‫افضٍدُ ایي هـبغل ثیؾ اص حذ ٍالؼی اػت ٍ لزا ثبیذ ایي وبسهضدّب سا‬
‫ثلَست تمشیجی هحبػجِ وشد ٍ اص اسصؽ افضٍدُ اًْب ون وشد‪.‬‬

‫‪132‬‬

‫‪66‬‬
 ‫دوره آمادگی آزمون اصول بازار سرمایه‬

‫ضاخص قیمت‬

‫• هتَػظ تغییشات لیوت ًؼجت ػبل پبیِ‬

‫• ػبل پبیِ‪ :‬ػبلی لشاسدادی اػت وِ لیوت ّب ػبل ّب سا ثب آى همبیؼِ‬
‫هی وٌٌذ‪.‬‬
‫• ثب تَخِ ثِ تؼییي ٍصى وبالّب دس ؿبخق ٍ اّویت ایي هَضَع سٍؽ‬
‫ّبی هختلفی ثشای هحبػجِ ٍخَد داسد‪.‬‬

‫• الػپیشص‬
‫• پبؿِ‬

‫‪133‬‬

‫ضاخص قیمت ‪ -‬السپیرز‬

‫• دس ایي سٍؽ ٍصى یب اّویت وبال ٍ همذاس هلشف آى هـبثِ ػبل پبیِ اػت‪.‬‬

‫• اسصؽ وبال ٍ خذهبت ػبل پبیِ ثِ لیوت ػبل خبسی‬

‫• اسؽ وبال ٍ خذهبت ػبل پبیِ ثِ لیوت ػبل پبیِ‬

‫‪134‬‬

‫‪67‬‬
 ‫دوره آمادگی آزمون اصول بازار سرمایه‬

‫ضاخص قیمت – روش پاضه‬

‫• دس ایي سٍؽ ٍصى یب اّویت ّش وبال‪ ،‬همذاس هلشف آى وبال دس ػبل خبسی اػت‪.‬‬

‫• ؿبخق الػپیشص افضایؾ لیوت ّب سا ثیؾ اص ؿبخق پبؿِ ًـبى هی دّذ‪ ،‬صیشا‬
‫الػپیشص فشم هی وٌذ الگَی هلشف ّوَاسُ هبًٌذ ػبل پبیِ اػت‪.‬‬
‫• صهبًی ؿبخق الػپیشص ٍ پبؿِ ثب ّن ثشاثشًذ وِ الگَی هلشف ًؼجت ثِ ػبل پبیِ‬
‫تغییش ًىشدُ ثبؿذ‪.‬‬
‫• هحبػجِ ؿبخق پبؿِ ّضیٌِ ثیـتشی داسد صیشا ػالٍُ ثش لیوت ّش ػبل ثبیذ همذاس‬
‫ّش ػبل سا ًیض ثذػت آٍسین‪.‬‬

‫‪135‬‬

‫ضاخص قیمت ‪ -‬مثال‬

‫• اعالػبت صیش ثشای وـَسی دس دػت اػت‪ ،‬ؿبخق الػپیشص ٍ پبؿِ سا‬
‫ثشای ػبل ‪ 90‬هحبػجِ وٌیذ‪.‬‬

‫کاال‬ ‫مقدار سال‬ ‫قیمت سال ‪85‬‬ ‫مقدار سال‬ ‫قیمت سال ‪90‬‬
‫‪85‬‬ ‫‪90‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪10‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪8‬‬ ‫‪10‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪15‬‬ ‫‪10‬‬ ‫‪10‬‬ ‫‪15‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪25‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪25‬‬ ‫‪2‬‬

‫‪136‬‬

‫‪68‬‬
 ‫دوره آمادگی آزمون اصول بازار سرمایه‬

‫مذل درآمذ مخارج کنسی‬

‫‪137‬‬
‫‪137‬‬

‫مذل درآمذ مخارج کنسی‬

‫فشٍم‪:‬‬ ‫•‬
‫‪ -1‬ثب تَخِ ثِ ووجَد تمبضب ٍ سوَد‪ :‬ثٌگبّْب ظشفیت ثیىبس تَلیذ داسًذ‪.‬‬ ‫•‬
‫‪ً -2‬یشٍی وبس ثیىبس فشاٍاًی ٍخَد داسد‪.‬‬ ‫•‬
‫‪ -3‬هٌبثغ هبلی ثیىبس ٍ ساوذ صیبدی ٍخَد داسد وِ ثذلیل سوَد ٍ پبییي ثَدى ًشخ ثْشُ‬ ‫•‬
‫اًگیضُ ای ثشای لشم دادى ٍخَد ًذاسد‪.‬‬

‫• دس هذل دساهذ هخبسج ویٌضی هی تَاى ػغح تَلیذ سا ٍ خذهبت سا افضایؾ داد ثذٍى آًىِ‬
‫ثش لیوت وبال‪ ،‬لیوت ًیشٍی وبس ٍ ّضیٌِ ػشهبیِ فـبس ثیبیذ‪.‬‬

‫• هـىل اكلی ووجَد تمبضب اػت‪.‬‬

‫• هذل ویٌضی ثِ هذل تمبضب هؼشٍف اػت‪.‬‬
‫• ویٌض هی گَیذ تمبضب ػشضِ خَد سا دس ّوبى خْت تؼییي هی وٌذ ٍ لیوت ثبثت هی هبًذ‪.‬‬

‫‪138‬‬

‫‪69‬‬
 ‫دوره آمادگی آزمون اصول بازار سرمایه‬

‫مذل درآمذ مخارج کنسی‬

‫• ّذف اص ایي هذل تؼییي دساهذ هلی تؼبدلی اػت‪.‬‬

‫• ثشای ػبدگی‪ ،‬هی تَاى هذل ویٌض سا ثلَست دٍثخـی‪ ،‬ػِ ثخـی ٍ چْبسثخـی‬
‫ثشسػی وشد‪.‬‬
‫• هذل دٍ ثخـی‬
‫•‬ ‫‪Yd =Ys‬‬
‫•‬ ‫‪Yd = C + I‬‬
‫•‬ ‫‪C = C0 + c Y‬‬
‫•‬ ‫‪I = I0 + eY‬‬
‫•‬ ‫‪Yd = C0 + I0 + (c+e)Y‬‬
‫•‬ ‫)‪Y = ( C0+I0) / ( 1-c-e‬‬

‫‪139‬‬

‫مذل درآمذ مخارج کنسی‬

‫• ضشیت تىبثش‪:‬‬
‫• ضشیت تىبثش‪ ،‬ضشیت فضایٌذُ یب ضشیت افضایـی دس ثحث تؼییي دساهذ‬
‫هلی تؼبدلی دس ایي هذل‪ ،‬ػجبستؼت اص تغییش دس دساهذ هلی تؼبدلی ثب‬
‫افضایؾ یىی اص اخضای تمبضبی ول هؼتمل‪.‬‬

‫• ضشیت تىبثش دس هذل دٍ ثخـی‬

‫‪140‬‬

‫‪70‬‬
 ‫دوره آمادگی آزمون اصول بازار سرمایه‬

‫مذل درآمذ مخارج کنسی‬

‫• هذل ػِ ثخـی‬
‫•‬ ‫‪Yd = Ys‬‬
‫•‬ ‫‪Yd = C + I + G‬‬
‫•‬ ‫‪Yd= C0 + c (Y-T) + I + G‬‬
‫•‬ ‫‪Yd= C0 + cY – cT + I + G‬‬
‫•‬ ‫‪Y = C0 – cT + G + I / 1-c‬‬

‫‪141‬‬

‫مذل درآمذ مخارج کنسی‬

‫• ضشیت تىبثش ثَدخِ هتَاصى‬

‫• اگش ّضیٌِ ّبی دٍلتی ٍ هبلیبت ثِ یه اًذاصُ تغییش وٌذ‪ ،‬دساهذ هلی‬
‫تؼبدلی چگًَِ تغییش خَاّذ وشد‪.‬‬

‫‪142‬‬

‫‪71‬‬
 ‫دوره آمادگی آزمون اصول بازار سرمایه‬

‫مذل درآمذ مخارج کنسی‬

‫• هثبل‪:‬‬
‫• اگش هبلیبت همغَع ثشاثش ‪ٍ 25‬احذ ‪ ،‬ػشهبیِ گزاسی ثبثت ثشاثش ‪ٍ 100‬احذ‬
‫ٍ تبثغ ّضیٌِ ثلَست صیش ثبؿذ‪ ،‬دسآهذ هلی تؼبدلی سا هحبػجِ وٌیذ‪.‬‬
‫‪• C = 40 + 0.8 Yd‬‬

‫‪143‬‬

‫پول‬

‫‪144‬‬

‫‪72‬‬
 ‫دوره آمادگی آزمون اصول بازار سرمایه‬

‫حجم پول‬

‫• اػىٌبع ٍ هؼىَن دس دػت هشدم ; ‪M0‬‬

‫• ػپشدُ ّبی دیذاسی (خبسی) ‪M1 ; M0 +‬‬
‫• ػپشدُ ّبی هذت داس(ؿجِ پَل) ‪ً ( M2 ; M1 +‬مذیٌگی)‬

‫• ثبصاس پَل ّن هبًٌذ ّوِ ثبصاسّب ػشضِ ٍ تمبضب تؼییي وٌٌذُ تؼبدل اػت‪.‬‬
‫• ػشضِ پَل ثبثت اػت ٍ تَػظ ثبًه هشوضی اًدبم هی ؿَد‪ .‬اهب تمبضبی پَل‬
‫تبثغ ػَاهل هختلف اػت‪.‬‬
‫• اص ًظش ویٌض‪ ،‬تمبضبی پَل ؿبهل دٍ تمبضب اػت‪ ( .‬تمبضبی هؼبهالتی ٍ تمبضبی‬
‫ػفتِ ثبصی)‬

‫‪145‬‬

‫عرضه و تقاضای پول‬

‫• ضشیت تىبثش پَل‬

‫•‬
‫• ًؼجتی اص ول حدن پَل وِ ثِ ؿىل اػىٌبع دس دػت هشدم اػت ; ‪cu‬‬
‫• ًؼجتی اص ول حدن پَل وِ ثِ ؿىل رخیشُ لبًًَی ًضد ثبًه هشوضی اػت ; ‪rr‬‬
‫• ًؼجتی اص ول حدن پَل وِ كٌذٍق ثبًىْب (رخیشُ احتیبعی) اػت ; ‪er‬‬

‫‪146‬‬

‫‪73‬‬
 ‫دوره آمادگی آزمون اصول بازار سرمایه‬

‫عرضه و تقاضای پول‬

‫• تمبضبی هجبدالتی پَل‪ :‬پَلی وِ ثشای هخبسج سٍصاًِ ًگْذاسی هی وٌین وِ ثب دسآهذ‬
‫ساثغِ هؼتمین داسد‪.‬‬
‫• تمبضبی ػفتِ ثبصی‪ :‬پَلی وِ افشاد ًگْذاسی هی وٌٌذ تب دس هَالغ خبف آى سا ثِ‬
‫داسایی تجذیل وٌٌذ‪ .‬اگش ًشخ ثْشُ ثبال ثبؿذ‪ّ ،‬ضیٌِ ًگْذاسی پَل ثشای ػفتِ ثبصی‬
‫ثبال هی سٍد ٍ دس ًتیدِ تمبضبی ػفتِ ثبصی وبّؾ هی یبثذ‪.‬‬

‫• پبیِ پَل‪ّ :‬وبى پَل لذست اػت وِ ثِ پـتَاًِ داسایی ّبی ثبًه هشوضی تؼییي‬
‫هی ؿَد‪ .‬داسایی ّبی ثبًه هشوضی (هٌبثغ پبیِ پَلی) ؿبهل اسص‪ ،‬عال‪ ،‬ثذّی ّبی‬
‫دٍلت ثِ ثبًه هشوضی ٍ ثذّی ّبی ثبًىْب ثِ ثبًه هشوضی اػت‪.‬‬

‫پبیِ پَلی * ضشیت تىبثش پَل ; ػشضِ پَل‬

‫‪147‬‬

‫‪74‬‬