DİN PROJE ÖDEVİ

İBADETLERİN KİŞİSEL VE TOPLUMSAL FAYDALARI

Bilindiği üzere her dinde varlığına inanılıp bağlanılan, sevgi ve tazimle teslim
olunan kudret sahibi yüce bir varlığa karşı yerine getirmekle sorumlu hissedilen fiil ve
davranışlara ibadet diyoruz. Sözlükte “boyun eğme, alçak gönüllülük, itaat, kulluk,
tapma, tapınma” anlamlarına gelen ibadet, dinî bir terim olarak; “İnsanın Allah’a
saygı, sevgi ve itaatini göstermek, O’nun hoşnutluğunu kazanmak niyetiyle ortaya
koyduğu belirli tutum ve gerçekleştirdiği davranışlar” için kullanılır.

Allah (cc) insanı en güzel şekilde yaratmış, kâinattaki her şeyi onun hizmetine
sunmuştur. Cenâb-ı Hakk’a kul olmak seçme özgürlüğünü kullanarak isteğe bağlı
biçimde Yüce Yaratıcının iradesine uymaktır. Nefsinin istek ve arzularını terk edip,
Allah’ın (cc) istediği doğrultuda yaşamaktır.

İnsan, ibadetleri öncelikle Allah’a olan sevgisini ifade etmek, ona olan kulluk
görevini yerine getirmek amacıyla yapar. Yoksa Yüce Allah bizim ibadetimize ihtiyacı
yoktur. Yüce Allah tarafından emredilen ibadetlerin şüphesiz ki bireysel ve toplumsal
birçok faydası vardır.

İbadetlerin Bireysel Faydaları:

Allah’a kulluk görevini gereği gibi yapan kişi iç huzuru duyar. Kendini manevi
açıdan daha güçlü ve güvende hisseder. Manevi yönü güçlü insanlar ise
karşılaştıkları olumsuz olaylardan daha az etkilenir ve ümitsizliğe düşmezler. Namaz
ve dua, kulun Yüce Allah ile ilişki kurabileceği en iyi iletişim yoludur. Namaz kılan
insan, günün belli zamanlarında hayatın sıkıntılarından uzaklaşır, Yüce Allah ile baş
başa kalır. İbadetler insanın Yaradan’ı ile ilişkisini güçlendirir. İbadet eden insan
Allah’a duyduğu sevgi, saygı ve bağlılığını artırır. İbadetler manevi kirlenmenin
önlenmesi ve ahlaki zaafların giderilmesi, uyumlu, tutarlı, dengeli ve huzurlu bir
hayatın yaşanmasına katkı sağlar. İbadetler, kişinin duygu ve düşüncelerinin
güçlenmesine, kişinin manevi yönden olgunlaşmasına vesile olur. Çünkü ibadetler,
insanı manevi açıdan zenginleştirip güçlendirmekte ve zorluklara karşı dayanma
kabiliyetini artırmaktadır. İbadet eden insan, Allah’ın her an kendisini görüp
gözettiğinin, kendisine yakın olduğunun bilincindedir, kişi ibadet ve dua ederek
Allah’tan yardım ister. Onun kendisini sevdiğini, yardımsız bırakmayacağını bilir.
Bütün bunlar da ona güç, kuvvet verir. Kendisini güvende hissetmesine katkı sağlar.
İbadetlerin Toplumsal Faydaları:

İbadetler insanlarda sorumluluk bilincini geliştirir. Bu da toplumdaki sorunlara

karşı duyarlı olunmasını sağlar. İbadetler toplumlarda güzel ahlakın yaygınlaşmasını
sağlar. Bu da toplumda haksızlık ve kötülüklerin azalmasına ve sabır, fedakârlık gibi
duyguların güçlenmesine neden olur. Zekât ve sadaka gibi ibadetler sosyal
yardımlaşma ve dayanışmayı teşvik ederek toplumda zenginle fakir arasında sevgi
ve kaynaşmaya vesile olur. Topluluk halinde kılınan namaz, yerine getirilen hac
görevi, bayramlaşmalar toplumun huzur ve barışı için çok önemlidir. Cuma, bayram,
teravih namazları insanlar arası ilişkilerin güçlenmesine milli birlik ve beraberliğin
daha da gelişmesine katkı sağlar. Ramazan orucu, zekât, sadaka ve kurban, sosyal
yönü olan ve bireyler arasında şefkat ve merhamet duygularını geliştiren ibadetlerdir.
İbadetlerdeki Allah’a kulluk bilinci, dürüst davranmaya, sözünde durmaya,
başkalarının hakkını gözetmeye ve insani ilişkilerde güzel ahlaklı olmaya katkı sağlar.
Kuran’ı anlayarak okuyan bir kimse gıybeti, dedikoduyu, yalanı, içki ve kumarı,
ahlaksızlığın her çeşidini terk eder. Oruç, sabrı öğretir, öfkeyi giderir. Kurban, insanı
Allah’a yakınlaştırır. Hac, insanı ahlaken olgunlaştırır. Çünkü hac ibadeti esnasında
çevresindeki insanlara kibar ve nazik davranır. Namaz kılan bir insan kendini sürekli
Allah’ın huzurunda hisseder ve bu da onu kötülüklerde alıkoyar. İbadetler, bireye öz
eleştiri yapma fırsatı verir ve kişiyi olumsuz davranışlardan uzaklaştırır. İbadetler
insana sabretmeyi öğretir. Oruç ibadeti iftar sofraları sayesinde, komşular ve
akrabalar arasında samimiyeti pekiştirir. Oruç ibadetiyle insan iyi bir nefis terbiyesi
görür. Oruç sayesinde nefis kontrol altına alınır, irade güçlenir, sağlam bir kişilik
gelişir. Zekât ve sadaka, mala ve paraya olan bağlılığın, mal hırsının
azalmasına vesile olur. Zekât ve sadaka, gelir dağılımındaki farklılıkların en aza
indirilmesini ve servetin belli kişilerin ellerinde toplanmasını önleyip
yaygınlaştırılmasını sağlar. Zekât alan kişi yaşadığı toplumda yalnız olmadığını bilir.
Zekât ve sadaka, zenginlerle fakirler arasında bir köprü görevi görür. İbadetler, bireyi
fedakârlığa ve başkalarını düşünmeye yönlendirir, kişinin sosyalleşmesine katkıda
bulunur.

İbadetlerde şekil şartları önemli olmakla birlikte asıl olan onların ruhunu
kavrayıp yaşamaktır. Yaptığımız ibadetler eğer söylenilen faydaları sağlamıyorsa
şekil şartlarının ötesine geçip ibadetlerin özünü ve ruhunu kavrayamamışızdır.

Altan AKBULUT
9-B / 357