ِ ٍ ٍ ِ ِ ِ َ‫ْكت‬ ِ ‫ حـم وال‬: ‫استعيذ باهلل‬

َ ‫اب ال ُْمبي ِن ِإنَّا َأْن َزلْنَاهُ في ل َْيلَة ُمبَ َار َكة ِإنَّا ُكنَّا ُم ْنذ ِر‬
‫ين‬ َ

ُّ ‫الس َم ِاء‬
‫الد ْنيَا َفَي ْغ ِف ُر َأِل ْك َث َر‬ َّ ‫ف ِم ْن َش ْعبَا َن ِإلَى‬ ْ ‫ ِإ َّن اللَّهَ َع َّز َو َج َّل َي ْن ِز ُل ل َْيلَةَ الن‬: }‫ول اللَّ ِه {صلعم‬
ِ ‫ِّص‬ َ ‫ال َر ُس‬ َ َ‫ق‬
ٍ ‫ِم ْن َع َد ِد َش ْع ِر غَنَ ِم َكل‬
‫ْب‬
Muhterem Mü’minler,
Bu haftaki hutbemiz BERAAT KANDİLİ hakkındadır.
“Biz seni ancak âlemlere rahmet olarak gönderdik” hitab-ı izzetine nail olan
Peygamber Efendimiz (s.a.v.) nasıl ki Hatemü’l-Enbiya (Peygamberlerin sonuncusu) ise, tüm
insanlara ve cinlere bir hidayet rehberi olarak gönderilen Kur'an-ı Kerim de semavi kitapların
sonuncusudur. Kur'an-ı Kerim’in gönderilişinin iki safhası vardır. Birinci safhaya inzal, ikinci
safhaya tenzil denilmektedir.
İnzal bir defada ve topluca vuku’ bulmuştur. Tenzil ise yirmi üç senede ve tedricî
olarak meydana gelmiştir. İşte birinci safha olan inzal safhası Şa’ban-ı Şerifin 15. gecesinde
cereyan etmiştir. Kur'an-ı Azimü’ş-Şân bu gece Levh-i Mahfuz’dan sema-i dünyaya toplu
olarak indirilmiştir. Bu gecenin ismi Beraat Gecesi’dir. Beraat kelimesi “iki şey arasında alaka
olmaması; kişinin bir mes’ûliyetten kurtulması” gibi manaları ifade eder. Şaban-ı Şerif’in 15.
gecesinde Allah-ü Tealâ’nın affı ve mağfireti ile Müslümanlar günah mes’ûliyetinden
kurtulduğu için bu geceye Beraat Gecesi denmiştir.
Cenab-ı Hak, Duhan Suresi’nde şöyle buyurmaktadır: “Hâ-Mîm. Kitab-ı Mübîn’e
yemin olsun ki, biz onu mübarek bir gecede indirdik. Şüphesiz biz inzar edici-korkutucuyuz.
O bir gecedir ki her hikmetli iş, o gecede ayırd edilir.”1 İkrime (r.a.) Hz.’nin de aralarında
bulunduğu bazı müfessirler, “Ayet-i kerime’deki mübarek bir gece ifadesinden maksat Beraat
Gecesi’dir” demişlerdir.2 Tefsirlerde bu gecenin dört ismi olduğu ifade edilmiştir. Bunlar,
Leyle-i Mübareke, Leyle-i Rahmet, Leyle-i Berâe ve Leyle-i Sak isimleridir. Allah-ü Teâlâ bu
gece mü’min kullarına beraat yazdığı için bu isimler verilmiştir.3
Rivayet olunduğu üzere kıblenin Mescid-i Aksâ’dan, Kâbe-i Muazzama istikametine
çevrilmesi hicretin ikinci yılında ve Beraat Gecesi’nde vuku’ bulmuştur. Yine zemzem
suyunun bu gecede bariz bir şekilde çoğalması da adet-i ilahiye’dendir. 4
Bu geceye mahsus beş haslet vardır: Birincisi, Ayet-i Kerime ile sabit olduğu üzere
hikmetli her işin bu gecede ayırd edilmesidir. Bu ayet-i kerime şu şekilde tefsir olunmuştur:
“Hikmetli her mühim iş yahut muhkem, sağlam olması lazım gelen işler bu gecede tedbîr ve
tevzî olunur. İcra edilmek üzere hususi bir surette ayrılır, yazılır. Gelecek seneye kadar
kulların rızıkları, ecelleri ve sair umuru yazılır, ayırd edilir. Bunların Levh-i Mahfuz’dan
istinsahına bu gece başlanır, Kadir Gecesi bitirilir.” İkincisi, bu gecede yapılan ibadetin çok
faziletli olmasıdır.

Zira Peygamber Efendimiz (s.a.v.) bir Hadis-i Şeriflerinde şöyle buyurmuşlardır: “Kim
bu gece yüz rekât namaz kılarsa Allah-ü Teâlâ ona yüz melek gönderir. Otuzu ona cenneti
1
Duhan, 1-4
2
Hak Dini Kur'ân Dili, c.6, s.4293
3
Hak Dini Kur'ân Dili, c.6, s.4293
4
Hak Dini Kur'ân Dili, c.6, s.4294
müjdeler, otuzu cehennem azabından teminat verir, otuzu da ondan dünya afâtını defeder.
On melek ise ondan şeytanın hilelerini defederler.” 5 Üçüncüsü, bu gecedeki rahmet-i
ilahiye’nin büyüklüğüdür. Zira Peygamber Efendimiz (s.a.v.) “Allah-ü Teâlâ Şabanın on
beşinci gecesi dünya semasına rahmetiyle tecelli eder ve Benî Kelb kabilesinin koyunlarının
kılları sayısından daha fazla kişiyi affeder.”, buyurmuşlardır.6
Dördüncüsü, mağfiret-i ilahiye’nin hâsıl olmasıdır. Bu hususla alakalı olarak bir hadis-i
şerifte şöyle buyrulmaktadır: “Şaban’ın ortasında gece ibadet ediniz, gündüz oruç tutunuz.
Allah-ü Teâlâ o gece güneşin batmasıyla dünya semasına tecelli eder ve fecir doğana kadar
şöyle nida buyurur: ‘Yok mu benden af isteyen, onu affedeyim. Yok mu benden rızık
isteyen ona rızık vereyim. Yok mu bir musibete uğrayan ona afiyet ihsan edeyim.” 7
Beşincisi, bu gece Peygamber Efendimiz (s.a.v.)’e ümmetinin tamamına şefaat izni
verilmesidir. Çünkü rasül-i zî-şân Efendimiz, Şaban’ın 13. gecesi ümmeti hakkında şefaat
niyaz etti. Bunun üzerine kendisine ümmetinin üçte birine şefaat izni verildi. 14 gece yine
niyazda bulundu ve ümmetinin üçte ikisine şefaat izni verildi. On beşinci gece ise ümmetinin
tamamına şefaat salahiyeti ihsan edildi8
Muhterem Mü’minler
……bağlayan gece idrak edeceğimiz bu mübarek kandili ihyâ etmek, feyzinden istifâde
edebilmek için o gece Tesbih Namazı, kazâ namazları ve nâfile namazlar kılmalı, tevbe-i
istiğfar etmeli, Kur’ân-ı Kerîm okumalıdır. Ayrıca bu geceye mahsus olan ve kılınması
ehemmiyetle tavsiye olunan yüz rek’atlik Hayır Namazı vardır. Pîranımız tarafından beyan
edildiği üzere bu namazı kılan kimse, o sene içersinde irtihal ederse şehidlik mertebesine nâil
olacaktır. Bu namazların kılınış şekilleri takvim yapraklarında ve dua kitaplarında mevcuttur.

5
Hak Dini Kur'ân Dili, c.6, s.4293
6
Tirmizî, savm 39; İbn-i Mace, İkame 191
7
İbn-i Mace, İkame 191
8
Hak Dini Kur'ân Dili, c.6, s.4294